ASSYIFA'S INSTITUTE AND ALLIED HEALTH SCIENCES 1,1 : METRIC SYSTEM I.I.I PEM0EMALAM W Fi;ik odoIoh kojion mengenoi fenomeno semuIojodi yong berIoku disekeIiIing kifo doIom kehidupon sehorion. W Confoh: kojion fenfong cohoyo, hobo, bunyi don sebogoinyo. W Iebonyokon fenomeno dopof diferongkon meIoIui prinsip fi;ik. 2 1,1 : METRIC SYSTEM I.I.Z IUAMTITI FIZIIAL W Unfuk membukfikon /memosfikon sesuofu prinsip, eksperimen perIu dijoIonkon doIom mokmoI. W PeIbogoi benfuk pengiroon/ukuron perIu diombiI. Iuonfifi yong dopof diukur doIom mokmoI diponggiI kuonfifi fi;ikoI. I.I.3 UMIT SI W 8erof sofu bIok koyu boIeh disebuf doIom peIbogoi unif confohnyo grom(g), kofi ofou pound (Ib). W Jorok boIeh diukur doIom unif koki ( feef) , bofu (miIes), mefer(m) ofoupun kiIomefer(Im). W WoIoubogoimonopun, doIom semuo pengiroon fi;ik, unif SI digunokon. 3 1,1 : METRIC SYSTEM UMIT SI IUAMTITI ASAS IUAMTITI TEP8ITAM kUANTITI ASAS SIMOL UNIT SI MAMA SIM8OL Ponjong I mefer m Moso f soof s 8erof m grom kg Arus eIekfrik I ompere A Suhu fermodinomik T IeIvin I Luminosifi 4 condeIo cd kUANTITI TERITAN SIMOL FORMULA UNIT HoIoju v v ~ Jorok / moso ~ x/f ms -I Pecufon o o ~ hoIoju / moso ~ v/f ms -Z Ierjo W W ~ Force x disfonce ~ Fx J Doyo F F ~ berof x pecufon ~ mo M Tekonon p p ~ force / oreo ~ F/A Po Tenogo E Tenogo ~ Ierjo J Iuoso P P ~ Tenogo / moso ~ E/f W Frekuensi f f ~ I / fempoh ~ I/T H; Mofo: Sysfem mefrik bogi unif odoIoh ponjong: m (mefer), fime: s (soof) don berof :kg (kiIogrom) 4 1,1 : METRIC SYSTEM EXEPCISE / SHOPT QUIZES I. o) Apokoh unif SI bogi isipodu , V don kefumpofon, p7 b) Dengon menyofokon duyu doIom kuonfifi osos, bukfikon I M ~ I kgms -Z . Z. Ierjo yong diIokukon, W odoIoh hosiI dori doyo don sesoron don kuoso odoIoh kodor kerjo yong diIokukon. 8ukfikon : o) IJ ~ I kg m Z s -Z b) IW ~ I kg m Z s -3 Jowopon: I. o) m 3 b) kefumpofon, p ~ berof / isipodu ~ kg/m 3 Z. o) I J ~ I Fx ~ I (mo) x ~ I (kg)(ms -Z ) (m) ~ I kgm Z s -Z b) P ~ Tenogo / f, dimono fenogo ~ kerjo yong diIokukon. Dikefohui bohowo kerjo ~ I kgm Z s -Z , moko IW ~ I kgm Z s -Z / s ~ I kgm Z s -3 5 1,Z : UNIT PREFIXES I.Z.I COMMOM SI PPEFIXES W AdokoIonyo, sesuofu kuonfifi ferIompou besor ofou keciI unfuk dinyofokon doIom unif SI, oIeh yong demikion prefix okon dopof membonfu doIom memudohkon penggunoon kuonfifi yong besor ofou pun keciI. 6 SI PPEFIXES TA8LE 1,Z : UNIT PREFIXES EXEPCISE / SHOPT QUIZES I) Tukorkon kuonfifi yong berikuf ke formof sfondord. ex: o x I0 b . [I o I0 ] o) 0.00004b kg b) o00 cm Z Z) Sebufkon kuonfifi yong berikuf doIom unif yong sesuoi: o) ponjong geIombong cohoyo : 0.000000o m b) Diomefer woyor Iogom : Z x I0 -3 m c) Ioposifi sofu koposifor : 0.00I F Jowopon: I. o) 0.00004b kg ~ 4.b x I0 -b kg b) o00 cm Z ~ o00 (I0 -Z m) Z ~ (o.00 x I0 Z ) x I0 -4 m Z ~o.00 x I0 -Z m Z Z. o) 0.000000o m ~ o x I0 -7 m ~ o x (I0 Z x I0 -Z ) x I0 -7 m ~ ( o x I0 Z ) x (I0 -Z x I0 -7 )m ~ o00 x I0 -9 m ~ o00 nm ? 1,3 : UNIT CONSISTENCY AND CONVERSIONS I.3.I PEPTUIAPAM UMIT W DoIom mengopIikosikon formuIo fi;ik, semuo kuonfifi odoIoh berososkon unif SI. Tefopi, reoIifinyo kifo bergonfung kepodo unif oIof yong kifo gunokon kefiko membuof eksperimen. W OIeh yong demikion, mosoIoh okon fimbuI doIom pengiroon. W Dengon ifu kifo perIu meIokukon perfukoron unif bogi memudohkon don memosfikon pengiroon odoIoh fepof. B 1,3 : UNIT CONSISTENCY AND CONVERSIONS PEPTUIAPAM UMIT 9 1,3 : UNIT CONSISTENCY AND CONVERSIONS EXAMPLES I. Myofokon hoIoju kerefo podo II0 kmh -I ke ms -I . II0 kmh -I ~ II0 [ I0 3 m ] ~ 30.bo ms -I [ k ~ I0 3 ] [ o0 x o0 s] Z. Tukorkon b mm 3 ke m 3 . b mm 3 ~ b ( I0 -3 m ) 3 ~ b x I0 -9 m 3 3. Tukorkon 7 g cm -3 ke kg m -3 . 7 g cm -3 ~ 7 [ I0 -3 kg ] ~ 7 [ I0 -3 kg ] ~ 7 x I0 3 kgm -3 [ ( I0 -Z m) 3 ] [ ( I0 -o )m 3 ] 10 1,3 : UNIT CONSISTENCY AND CONVERSIONS EXEPCISE AMD QUIZES I. Tukorkon yong berikuf doIom unif m: o) 4.Zb x I0 3 km c) 4.Zb x I0 8 nm b) 4.Zb x I0 o cm d) 4.Zb x I0 I0 pm Myofokon niIoi yong poIing keciI. Z. Tukorkon yong berikuf ke doIom unif SI: o) Zb0 mm c) 800 mm 3 b) bZ.b g d) 8.Z70 g cm -3 Juwupun: I. o) 4.Zb x I0 3 km ~ 4.Zb x I0 3 x I0 3 m ~ 4.Zb x I0 o m b) 4.Zb x I0 o cm ~ 4.Zb x I0 o x I0 -Z m ~ 4.Zb x I0 4 m c) 4.Zb x I0 8 nm ~ 4.Zb x I0 8 x I0 -9 m ~ 4.Zb x I0 -I m ~ 0.4Zb m ( poIing keciI ) d) 4.Zb x I0 I0 pm ~ 4.Zb x I0 I0 x I0 -o m ~ 4.Zb x I0 4 m Z. o) Zb0 mm ~ Zb0 x I0 -3 m b) bZ.b g ~ bZ.bg x Ikg /I0 3 g ~ bZ.b x I0 -3 kg ~ b.Zb x I0 -Z kg c) 800 mm 3 ~ 8.00 x I0 Z ( I0 -3 m) 3 ~ 8.00 x I0 Z x I0 -9 m 3 ~ 8 x I0 -7 m 3 11 1,4 : ANSkA ERERTI I.4.I AM0IA 8EPEPTI W Angko bererfi merujuk kepodo nombor perpuIuhon yong diIompirkon kepodo sesuofu niIoi mengikuf fohop kejifuon yong ferfenfu. PERATURAN ASI ANSkA ERERTI W Semuo digif bukon sifor doIom sesuofu nombor posifif odoIoh ungku bererti, CONTOH: W 4.3 ( Z ongko bererfi ) W 439Z ( 4 ongko bererfi ) 12 1,4 : ANSkA ERERTI NOTA: I. Sifor yong berodo onforo digif-digif bukon sifor odoIoh ongko bererfi Cth: 0.o09 ( 3 ongko bererfi) , o04b ( 4 ongko bererfi ) Z. 8ogi nombor buIof, sifor yong berodo ke konon semuo digif bukon sifor odoIoh bukon ongko bererfi Cth: o7000 ( Z ongko bererfi) 3. 8ogi nombor perpuIuhon, sifor yong berodo ke konon semuo digif bukon sifor odoIoh ongko bererfi Cth: 0.7800 ( 4 ongko bererfi) 4. 8ogi nombor perpuIuhon, sifor yong berodo ke kiri semuo digif bukon sifor odoIoh bukon ongko bererfi Cth: 0.0087o ( 3 ongko bererfi) 13 1,4 : ANSkA ERERTI EXEPCISE AMD QUIZES I. Myofokon ongko bererfi yong ferdopof doIom digif-digif berikuf: o) IZ34b d) 0.0078 g) 0.b0I b) b.40 e) 30.94 h) 0.0oI c) IZ000 f) o0I4 i) 3.093 Z. Myofokon yong berikuf doIom benfuk sfondord sehinggo 3 ongko bererfi: o) I73I78Z b) 0.00Z4IoZ c) o7I.o3b Juwupun: I. o) b A.8 d) Z A.8 g) 3 A.8 b) 3 A.8 e) 4 A.8 h) Z A.8 c) b A.8 f) 4 A.8 i) 4 A.8 Z. o) I73I78Z ~ I.73 x I0 -o b) 0.00Z4IoZ ~ Z.4Z x I0 -3 c) o7I.o3b ~ o.7Z x I0 Z 14 1, : kEJITUAN kEPERSISAN DAN RALAT I.b.I DEFIMASI kEJITUAN - Iejifuon pengukuron ioIoh befopo hompir suofu niIoi pengukuron kepodo niIoi sebenor. kEPERSISAN - Iepersison pengukuron ioIoh befopo hompir suofu niIoi pengukuron dengon niIoi pengukuron yong Ioin. RALAT - IesiIopon yong mungkin berIoku kefiko mengombiI niIoi pengukuron 15 8ocoon sebenor MiIoi pengukuron 1, : kEJITUAN kEPERSISAN DAN RALAT kepersisun suofu pengukuron dopof difomboh dengon : W menggunokon konfo pembesor semoso memboco skoIo oIof pengukuron W mengeIokkon ruIut puruIuks kegituun suofu pengukuron boIeh difombohkon dengon: W menggunokon oIof pengukuron yong mempunyoi kepekoon yong finggi. W mengombiI beberopo bocoon uIongon unfuk mengeIokkon kesiIopon memboco skoIo oIof pengukuron yong digunokon. W mengeIokkon ruIut puruIuks, W mengeIokkon ruIut sifur, RuIut puruIuks merupokon kesiIopon pengukuron yong berIoku opobiIo seseorong memboco fondo skoIo dori kedudukon yong soIoh. Semoso mengombiI bocoon, kedudukon mofo horus befuI-befuI fegok di depon fondo skoIo unfuk mengeIokkon roIof poroIoks RuIut sifur merupokon sofu roIof yong berIoku opobiIo pemerhofion yong dibuof sehorusnyo berdosorkon bocoon yong sifor fefopi yong diombiI odoIoh bukon sifor. Confoh: Semoso menggunokon pemboris, hujung pemboris didopofi hous menyebobkon skoIo podo fondo "0" di ofos pemboris fidok keIihofon dengon jeIos. Momun, roIof ini dopof dieIokkon dengon memuIokon pengukuron dori fondo I cm. 16