ti: Quy nh php lut v gii quyt tranh chp mi trng?

Thc t cc v vic gii quyt tranh chp mi trng Vit Nam? Gii php?

Tr li:
1.

Quy nh php lut v gii quyt tranh chp mi trng.

a. Khi nim v tranh chp mi trng Tranh chp mi trng l nhng xung t gia cc t chc, c nhn, cng ng dn c v quyn v li ch lin quan n vic phng nga, khc phc nhim, suy thoi, s c mi trng, v vic khai thc s dng hp l cc ngun ti nguyn v mi trng, v quyn c sng trong mi trng trong lnh v quyn c bo v tnh mng, sc khe, ti sn do lm nhim mi trng gy nn.

b. Ni dung ca tranh chp mi trng: c quy nh ti iu 129 lut BVMT 2005 - tranh chp v quyn, trch nhim bo v mi trng trong khai thc, s dng thnh phn mi trng. - Tranh chp v vic xc nh nguyn nhn gy ra nhim, suy thoi, s c mi trng, v trch nhim x l, khc phc hu qu, bi thng thit hi do nhim, suy thoi, s c mi trng gy ra. c. Cc bn v tranh chp mi trng bao gm: c quy nh ti iu 129 lut BVMT 2005 - T chc, c nhn s dng thnh phn mi trng c tranh chp vi nhau - Gia t chc, c nhn khia thc, s dng cc thnh phn mi trng v t chc c nhn c trch nhim ci to, phc hi mi trng b nhim, suy thoi, bi thng thit hi v mi trng

d.Cn c php l gii quyt tranh chp mi trng

Vn gii quyt tranh chp v mi trng c quy nh ti lut BVMT 1993. Cng ging nh cc tranh chp khc, tranh chp mi trng thng pht sinh t cc hnh vivi phm php lut hoc vi phm quyn v li ch ca ngi khc, gy nh hng n trt t php lut. Trc y lut BVMT 1993 cha c quy nh c th v gii quyt tranh chp mi trng. V vy c ch gii quyt tranh chp mi trng cha hnh thnh mt cch r rng v c quan ta n cng cha thc s tham gia vo qu trnh gii quyt tranh chp mi trng. Song do i hi ca thc t i sng hot ng gii quyt gii tranh chp mi trng c p dng mt s a phng. i vi nhng tranh chp c tnh cht hnh chnh, cn c quan trng ngi dn c th bo v quyn li hp php ca mnh truocs c quan nh nc c thm quyn l quyn khiu ni ca cng dn. i vi cc tranh chp gia cc t chc, c nhn vi nhau th c ch gii quyt cc yu cu i chm dt hnh vi gy nhim, bi thng thit hi do hnh vi lm nhim mi trng gy nn thng c thc hin thng qua thng lng, ha gii vi s tham gia ca c quan qun l v mi trng m ch yu l thanh tra mi trng m nhn lm vai tr trung gian ha gii. T thc trng trn Lut BVMT 2005 tip tc hon thin c ch v gii quyt tranh chp mi trng. Lut BVMT 2005 qui i nh m t s vn lin quan t i x ly va gia i quyt tranh chp trong linh vc mi trng nh sau: + iu 7 va16 qui inh cac hanh vi vi pham v mt mi trng bi nghim cm . + Chng 12: qui inh v trach nhim cu a c quan quan ly nha nc , ca c c quan va t chcco lin quan v bao v mi trng. Trong o bao gm h ng dn v vic kim tra, thanh trava x ly vi pha m pha p lut v ba o v mi tr ng; giai quyt tranh ch p, khiu na i, t ca o,kin nghi lin quan ti bao v mi trng.

+ Chng 14: thanh tra, x ly vi pham, giai quyt khiu nai, t cao va bi thng thit hai v mi trng. T iu 125 ti 134. + iu 125: thanh tra ba o v mi trng, qui inh chc nng nhim vu cu a thanh tra bao v mi trng. + iu 126 : trach nhim thc hin kim tra, thanh tra bao v mi trng.cua cac cp t b tr xung + iu 127: x ly vi pham: ca nhn, t chc vi pham se tuy mc vi pham ma x phat,se co nghi inh va qui inh trin khai chi tit vic x phat. + iu 128 : Khiu nai, t cao, khi kin v mi trng: + T chc, ca nhn co quyn khiu nai vi c quan nhanc co thm quyn hoc co quyn khi kin ln toa an v ca c ha nh vi vi pha m pha p lut v mi trng hoc ca c han h vi xm pham quyn li h p pha p cua ban thn minh. + Cac hanh vi bitcao: Cac hanh vi gy nhim, suy thoai, scmi trng Xm pha m quy n l i, li ic h h p phap cu a c ng ng, t chc c nhn v gia nh. + iu 129: tranh ch p v mi trng. Qui inh ni dung cac tranh chp mi trng, cac bn tranh ch p mi trng. Va vic giai quyt tranh ch p mi trng trn lanh thVit Nam.vic gia i quy t tranh ch p trn la nh th Vit Nam ma m t trong ca c bn tranh ch p la ca nhn hay t chc n c ngoai se pha i tun theo cac qui inh trong lut cua Vi t Nam tr trng hp co qui inh khac trong iu c quc t ma Vit Nam tham gia . + iu 130 t i 134 qui i nh v thi t ha i, xa c i nh thit ha i va b i th ng thi t ha i d o nhim va suy thai mi trng

2. Thc t gii quyt tranh chp mi trng Vit Nam

Tranh chp, xung t trong lnh vc bo v mi trng Vit Nam ang ni ln nh mt hin tng bc bch ca i sng x hi. Ti Vit Nam, cht lng mi trng ang c nhng bin i theo chiu hng bt li i vi cuc sng ca con ngi, bn cnh nhng vn nn nhim mi trng, suy gim tng zn, cn kit cc ngun ti nguyn v a dng sinh hc... l s xut hin ngy cng nhiu xung t, tranh chp v mi trng, in hnh nht l cc v tranh chp i bi thng thit hi v ngi v ti sn do hnh vi lm nhim mi trng gy nn. Trong nhiu cch thc, bin php khc nhau c a ra nhm ngn chn, hn ch tnh trng ny, th cc bin php php l vi ni dung chnh l quy nh quyn i bi thng thit hi gy nn do lm nhim, suy thoi mi trng ang c Nh nc c bit quan tm. nhiu a phng, tranh chp mi trng tp trung ch yu vic i bi thng thit hi i vi cy trng, vt nui do nhim ngun nc, trong ngi gy hi thng l cc doanh nghip, cc c s sn xut trc tip x nc thi khng qua x l ra mi trng, cn ngi b hi l cc t chc, c nhn, cng ng dn c sng trong khu vc b nhim. Cc phng n gii quyt loi v vic ny thng l cc bn thng qua chnh quyn a phng tha thun mt mc bi thng tng trng hoc chuyn ha thnh mt khon tin c tn gi l tin "h tr ci to mi trng". Mt s v khiu kin in hnh nh ti Cng ty Dt nhum Th Ha (ng Nai) x l nc thi cha t tiu chun quy nh, Cng ty phi n b cho dn 287 triu ng; Cng ty Ma ng La Ng (ng Nai) x l nc thi cha t tiu chun quy nh, nhng vn thi ra khu vc nui c b ca dn, dn n tnh trng c cht hng lot, cng ty phi h tr cho dn hn 186 triu ng; Nh my Cao su X Bang (thuc Cng ty Cao su B Ra) (B Ra Vng Tu) gy nhim mi trng ko di trong nhiu nm. Nh my ch ng m phn v tha thun vi cc h dn b hi, ng tin hnh bc u vic bi thng thit hi cho dn vi tng gi tr gn 500 triu ng Nhn nhn thc t t cc v vic cho thy, vng mc m chnh cc bn ng s cng nh cc c quan c thm quyn phi i mt khi x l cc v kin i bi thng thit hi do nhim mi trng gy nn mt phn bt ngun t c th ca cc mu thun, xung t trong lnh vc mi trng,

nhng l do chnh cn k n l s thiu vng cc quy nh ca php lut v vn ny. Hin mi c cc quy nh chung v trch nhim ca ngi lm nhim mi trng gy thit hi, cc quy nh mang tnh nguyn tc v quyn i bi thng thit hi trong lnh vc mi trng. Cng c mt s quy nh v th tc t tng gii quyt cc v kin dn s i bi thng thit hi ni chung nhng hin vn cn c nhiu tranh ci do chng cha thc s ph hp vi cc yu cu ring ca vic gii quyt i bi thng thit hi trong lnh vc mi trng. Mt khc, mi quan h nhn qu gia hnh vi gy thit hi xy ra trong lnh vc mi trng kh xc nh chnh xc do cc thit hi khng xy ra tc thi m xy ra t t trong khong thi gian kh di. Theo cc chuyn gia v Lut, chng minh mi quan h nhn qu gia hnh vi tc ng xu n mi trng v nhng thit hi xy ra thng phi thng qua cc bc : Xc nh mi quan h gia hnh vi vi phm php lut mi trng vi tnh trng nhim, suy thoi ca mi trng v xc nh mi quan h gia nhim, suy thoi mi trng vi nhng thit hi v tnh mng, sc khe, ti sn ca c nhn, t chc. Bi thng thit hi do nhim, suy thoi mi trng c php lut Vit Nam quy nh ln u tin trong Lut Bo v mi trng nm 1993, nhng phi n khi Lut Bo v mi trng nm 2005 c ban hnh, vn ny mi c cp r rng hn bng 5 iu quy nh v: Thit hi do nhim suy thoi mi trng; xc nh thit hi do nhim, suy thoi mi trng; gim nh thit hi do suy gim chc nng, tnh hu ch ca mi trng; gii quyt bi thng thit hi v mi trng; bo him trch nhim i bi thng thit hi v mi trng. Cc quy nh ny th hin bc tin ng k trong qu trnh "hin thc ha" nguyn tc "ngi gy nhim phi tr tin" c p dng rng ri trn th gii. Hin ti, Lut Bo v mi trng 2005 cng c cc quy nh v gim nh thit hi do suy gim chc nng, tnh hu ch ca mi trng, theo "Cn c gim nh thit hi l h s i bi thng thit hi, cc thng tin, s liu, chng c v cc cn c khc lin quan n bi thng thit hi v i tng gy thit hi". Quy nh ny c xem l s h tr tch cc cho vic thc hin cc quyn i bi thng thit hi do nhim mi trng gy nn.

3. Gii php gii quyt tranh chp mi trng T thc trng nu trn, thit ngh cn phi thc hin ng b nhiu gii php c cp bch v lu di trong cc gii php c bn sau y gp phn gii quyt hiu qu hn cc tranh chp, khiu kin v t mi trng : a. V cng tc xy dng, tuyn truyn php lut : - Thng xuyn r sot, h thng ha, kim tra cc vn bn quy phm php lut v mi trng v cc vn bn quy phm php lut c lin quan nhm pht hin cc quy nh mu thun, khng ph hp kp thi sa i, b sung v hon thin h thng chnh sch, php lut v mi trng v cc chnh sch, php lut c lin quan. - Cn sa i mt cch c bn Lut mi trng hin hnh, khc phc nhng vng mc gia l lun v thc t v vn x l cc hnh vi vi phm gy nhim mi trng. - Tng cng, i mi cng tc tuyn truyn, ph bin gio dc php lut sao cho thit thc, hiu qu, c trng tm, trng im. b. V cng tc t chc cn b : Cn tng cng s lnh o, ch o, cng c li cng tc qun l v s dng ti nguyn mi trng t trung ng n a phng; tp trung o to, bi dng chuyn su v kin thc, k nng ngh nghip, ng thi ch trng hn n cng tc rn luyn phm cht o c cho i ng cn b, cng chc lm cng tc qun l v gii quyt tranh chp, khiu kin v mi trng. c. V kim tra, thanh tra, x l vi phm : - Cn tng cng cng tc kim tra, thanh tra v qun l, s dng cc thnh phn mi trng, pht hin, chn chnh kp thi nhng yu km, sai phm, x l nghim minh cc trng hp vi phm; - Nng cao cht lng, hiu qu gii quyt tranh chp, khiu kin ca nhn dn lin quan n mi trng; ng thi y mnh cng tc thanh tra, kim tra, gim st trch nhim gii quyt tranh chp, khiu kin ca cc c quan c thm quyn.

Trn quan im rng, tranh chp mi trng l mt dng ca xung t mi trng, do vy, gii quyt tranh chp mi trng hon ton c th da trn cc cch tip cn gii quyt xung t mi trng. Mi tip cn gii quyt cc tranh chp mi trng u hng ti mt mc tiu chung l pht trin bn vng. Tht khng d dng khi a ra mt bin php chung nht gii quyt mi loi tranh chp mi trng. Bi l, tranh chp mi trng thng din ra rt phc tp, c nhng hnh thc; quy m v cp khc nhau. Do vy, cn phi c mt tip cn linh hot trong vic x l cc tranh chp mi trng. Mt s quan im gii quyt cc tranh chp v xung t mi trng trn c s quan tm ti quan h cng tc gia cc nhm, s ng thun x hi trong vic chia s quyn li, tm ting ni chung ngn chn nguy c hy hoi mi trng. - D bo xung t mi: y l gii php hu hiu gii quyt cc tranh chp mi trng, xung t mi trng giai on tin d n - Lin kt cng gii quyt: bao gm s t c cc tha thun khng chnh thc gia cc bn tham gia lin quan nhm khng nh kh nng chp thun ca nhng ngi ra quyt nh. Thng thng, qu trnh ny bt u giai on sm khi gii quyt tranh chp. - Ha gii mi trng: l qu trnh m phn mang tnh chnh thc hn v ngn gn hn gia cc i din chnh thc c tha nhn ca cc bn chu tc ng. Bc ny c thc hin sau khi xung t din ra hon ton. Cc bn ng s mong mun tham gia ha gii c th xc nh r. Trong cc tnh hung tranh chp, cc ng s ch thc s mong mun m phn khi h cm thy rng h khng th t c mc tiu ca mnh m khng mt chi ph. - i thoi chnh sch: c thc hin thng qua cc hi ngh khng chnh thc tha thun v c vn cho cc c quan. Cuc i thoi ny c thc hin t cc c quan khc nhau trn mt nhm lin c quan, hoc h c th l cc chuyn gia bn ngoi-ngi s phi trnh bo co cho nhng ngi ra quyt nh.

- Phn x rng buc: l hng gii quyt do trng ti quyt nh. N c p lc php lut vi cc bn tham gia. m phn hoc thng lng l bin php c s dng ni m cc bn tham gia c cc quyn li xung t nhng u c nhu cu chung l t ti mt tha thun no . Cuc m phn hp l, ng n s to ra mt tha thun khn ngoan.

4. Kt lun Bo v mi trng sng l mt thng ip khn thit ca thi i. Nhn loi ang chuyn hng t con ng pht trin phi cu trc, trong con ngi chy ua ro rit trn con ng tn ph, hu dit ti nguyn thin nhin v mi trng tho mn ti a nhu cu mc sng vt cht, n con ng pht trin c cu trc vi s pht trin hi ho vi mi trng sng. Trn con ng pht trin , vic ny sinh cc tranh chp, xung t mi trng gia cc nhm x hi trong vic khai thc, s dng v bo v mi trng l iu khng th trnh khi. Tranh chp mi trng l mt dng ca xung t mi trng, l nhng mu thun, tranh chp, bt ng gia cc c nhn, cc nhm x hi trong vic khai thc, s dng v bo v mi trng. Tranh chp mi trng ny sinh nh mt h qu tt yu ca qu trnh khai thc v bo v mi trng khi c s tranh ginh li th dn n i chi li ch gia cc nhm x hi do ngun ti nguyn ca mi trng l hu hn trong khi nhu cu ca con ngi l v hn. Tranh chp mi trng ang din ra rt phc tp v tn ti di nhiu hnh thc, quy m v cp khc nhau c bit l cc tranh chp mi trng xuyn bin gii v lin quc gia, i hi nhng nh qun l mi trng phi c nhng nhn nhn v nh gi ng n tm quan trng ca cc dng tranh chp t vn dng cc thit ch x hi, tm cc bin php thng thuyt, ho gii gia cc bn xung t t a ra cc hng gii quyt c hiu qu. Gii quyt tranh chp mi trng trn c s c s tham gia ca cng ng v vn dng tip cn mng li trong qun l xung t mi trng cn c xem nh mt nguyn tc quan trng, cn thit trong cc thng lng, ho gii cc tranh chp mi trng nhm tin ti mt mc tiu pht trin bn vng.