Duygu SERN 20823454

24.10.2011

ATOM MODELLER
Thomson Atom Modeli
Thomson deiik gazlarla yapm olduu deneylerle her atomun elektron yknn ktlesine orann hesaplayarak elektronu kefetmitir. Elektron veren atomun art (+,pozitif) ykl olacan ispatlam, atom ierisinde proton ve elektronun homojen olarak daldn tanmlamtr. Bu yzden bu modele zml kek modeli de denilmektedir. Rutherford Atom Modeli ile proton ve elektronun homojen dald ilkesi rtlmtr.

1. Atom art ykl maddeden olumutur. 2. Elektronlar bu art madde iinde gmldr ve hareket etmezler. 3. Elektronlarn ktleleri ok kktr bu yzden atomun tm ktlesini bu art ykl madde oluturur. 4. Atom kre eklindedir.

Rutherford Atom Modeli

Rutherford atom modeli, Ernest Rutherford tarafndan 1911 ylnda ortaya konan fiziksel model. Arkasna film yerletirilmi bir altn tabakayla +2 ykl alfa tanecikleri (He +2) gnderilerek nlarn levhaya arptktan sonra izledikleri yol izilmitir.

Rutherford yapm olduu deneyle atomun apn ok kk bir sapmayla hesaplamtr. (20 bin alfa taneciinden bir tanesi sapmtr). Sapmann nedeni byk bir olaslkla o zamanlarda daha hassas bir lme ynteminin bulunmam olmasdr. Rutherford atom modeli gne sistemine benzetilmektedir. Gne, ii proton dolu bir ekirdee ve etrafnda dnen gezegenler de elektronlara benzetilmitir.

Deney sonucunda u bulgulara ulalmtr: Gnderilen nlarn byk bir blm levhalardan dorudan gemitir. yleyse, atomda byk boluklar vardr. Inlarn kk bir ksmnn krldn ve ok kk bir ksmnn yansd grlmtr. yleyse, atomda +(pozitif) ykler ekirdek ad verilen kk bir hacimde toplanmtr. Atomda pozitif yk, ktle merkezinde ekirdek diye adlandrlan ok kk bir hacimde toplanmtr. Atomda pozitif ykl tanecikler kadar elektron ekirdein etrafnda bulunur ve atom hacminin byk bir blmn elektronlar kaplar.

Bohr Atom Modeli

Niels Hendrik Bohr 1919 ylnda kendinden nceki Rutherford Atom Modeli atom modellerinden yaralanarak yeni bir atom modeli fikrini ne srd. Bohr atom modeline gre, ekirdee en yakn enerji seviyesine dairesel hareket yapan elektron kararldr, k yaymaz. Elektrona yeterli enerji verilirse elektron bulunduu enerji

seviyesinden daha yksek enerji seviyesine srar. Atom bu durumda kararszdr. Kararl hale gelmek iin elektron tekrar eski enerji seviyesine dnerken alm olduu enerji seviyesine eit enerjide bir Foton (n tanecii) frlatr. Atom bu ekilde ma yapar. Bohr atom modeli ncesi dier atom modellerinde, atomun ekirdeinde, (+) ykl proton ve yksz ntronlarn bulunduu, ekirdein etrafnda dairesel yrngelerde elektronlarn dolat ifade edildi. Bu elektronlarn ekirdek etrafnda nasl bir yrngede dolat, hz ve momentumlarnn ne olduu ile ilgili bir netice ortaya konmad. Bohr ise atom teorisinde elektronlarn hareketini bu noktadan inceledi.

1913 ylnda Neils Bohr, hidrojen atomunun spektrum izgilerini ve Planck'n kuantum kuramn kullanarak Bohr kuramn ileri srd. Bu bilgiler nda Bohr varsaymlar (postulatlar) yle zetlenebilir: 1. Bir atomdaki elektronlar ekirdekten belli uzaklktaki yrngelerde hareket eder ve bu yrngelerdeki asal momentumu h/2pi'nin tam katlardr. Her kararl hlin sabit bir enerjisi vardr. 2. Her hangi bir kararl enerji seviyesinde elektron dairesel bir yrngede (orbitalde) hareket eder. Bu yrngelere enerji dzeyleri veya kabuklar denir. 3. Elektron kararl hllerden birinde bulunurken atom k (radyasyon) yaynlamaz. Ancak, yksek enerji dzeyinden daha dk enerji dzeyine getiinde, seviyeler arasndaki enerji farkna eit bir k kuant yaynlar. Burada E = Eson-Eilk bants geerlidir.

4. Elektron hareketinin mmkn olduu kararl seviyeler, K, L, M, N, O gibi harflerle veya en dk enerji dzeyi 1 olmak zere, her enerji dzeyi + bir tam say ile belirlenir ve genel olarak "n" le gsterilir, (n: 1,2,3 ...) Bugnk bilgilerimize gre; Bohr kuramnn, elektronlarn dairesel yrngelerde hareket ettikleri ifadesi yanltr.

Bohr Atom Teorisine gre orbitalin toplam enerjisi; Fm=Fe Fc=mv2/r ve Fe=(1/4 0)(e2/r2) Fm=Fc mv2/r=1/4 0.e2/r2 v2=e2/4 0mr v=e/(4 0mr)1/2 KE=1/2(mv2) E=KE+PE ise; E=1/2(mv2)e2/(4 0r) ifadesinde forml (1)i yerine koyarsak; E=e2/(8 0r) ve PE=e2/(4 0r) (1)

En=e2/(80rn)

De Broglie dalga boyu: Yrnge kararll koulu:

=h/mv=h/e.(4 0r/m)1/2 n=2 rn n=1,2,3..

Denklemde y yerine koyarsak;

rn=n2h2 0/( me2) yrnge yarap forml bulunur.

rni enerji denklemi olan (En=e2/(8 0rn))de yerine koyarsak;

En=me4/(802n2h2)

En=(me2/(802h2))(1/ n2)=E1/n2

n=1,2,3

E1=me4/(802h2)=2,18x10-18j=13,6eV

E2=E1/22=5,43x10-19j=3,40eV

E3=E1/32=2,42x10-19j=1,51eV

Duygu SERN 20823454