Mathematical Puzzles

~~Fes keteMveebef ees veiejer~~
MeefMekeeble o. eJeeLes
efveuesMe e. ieesjs
~~Fes keteMveebef ees veiejer~~
efveuesMe e. ieesjs
Keepeieer efJelejCeekeefjlee
~~ Fes keteveebefees veiejer~~

DeeJe=eer :
peevesJeejer 2011
eefekeeble o. eJeeLes
efve}se e. ieesjs
mebieCekeere De#ejjevee :
efeJeeveer mJeevebo Deeske
De#ej JeJemLeeHeve
ieesjsieeJe (HetJe&), cegbyeF& 400063
28762361/9223443672
metevee :
Jeeeke ee Hegmlekeeleer} cepekegjeee JeeHej
Hegmlekeeee meboYe& osTve ke ekeleele.
Fes keteMveebef ees veiejer
ueneve Jeeelee kees[eebceOeerue iees[er

peebvee keUueer Deens
lee me=er, Jesoebie,
meesnced DeeefCe Dee
eebvee DeHe&Ce.
Martin Gardner
ner ogefveee ket eMveebeer

efkeleer megboj kesueer eebveer
W.W.Rouse Ball
Lewis Caroll
efJemejCes ve eebvee kesJne

DeeJeCeer ebLeebee He=er
Samuel Loyd
H. E. Dudeney
ceveesiele 1
kees[eebeer ceePeer peJeUerke }neveHeCeere Pee}er. Je[er}OeeNee ceeCemeebke[s Deieoer meeOeeMee
JeeCeeNee Meeefyoke kees[eebee Keefpeveee Demes Je lees kesJnelejer yeensj kee{}e peele Demes. Ske
les leerve DeesUeRle SKeeee Jemletes leele cepesoej JeCe&ve kes}s}s Demes Je DeeHeuee}e leer Jemlet
DeesUKeeJeeeeer Demes. ee JeCe&veeceOes keuHeveejcelee efometve esle Demes.
GoenjCeeLe&
èfnjJes yeeyee, }e} DeeF&
keeUer keeUer ceg}s'
eees Gej Demes `keef}bie['
DeeCeKeer Ske GoenjCe
`HeengCes Dee}s ie[ye[ Pee}er
efPeHejer Heesjieer kegs ies}er'
eees Gej Demes `kesjmegCeer'
DeLee&lee ner keener ieefCeleer kees[er veJnsle. ieefCeleer kees[er Je leebeemeejKeer Flej kees[er ner
leeveblejeer Heeejer ceer veblej e{}es.
kees[eebee meben kejCes Je leer mees[efJeCes ne bo ceer peJeUpeJeU ies}er 55 Je<ex peesHeeme}e
Deens. ee keeUele ee efJe<eeeJej ceer 500 ee DeemeHeeme Hegmg lekes pecee kes}er Deensle. leeeeceeCes
keeieo, H}eefmke, }eket[ DeeefCe }esKeb[er Jee efHeleUseer leej Jeiewjs HeoeLe& JeeHeve leeej
kes}s}er Je efJekele Iesle}s}er DeMeer meJe& efceUtve megceejs 400 kees[er ceePee mebenele Deensle.
ceePee yees}Ceele kees[eebmebyebOeeres Gu}sKe JeejbJeej Ssketve $emle Pee}suee ceePee Skee
efce$eeves ce}e Jes[ }eie}s Deens keer keee Demee mebMee Jekele kes}e neslee. nese ns Jes[e Deens!
peieele ee efJe<eeeeer ceePeeHes#ee Jes[er Deme}s}er ceeCemes keceer veenerle. Internet Jej ies}ele lej
ceePee efkeleerlejer Heerves Jeemebie Deme}s}er Je kees[eebee meben kes}s}er Jes[er ceeCemes DeeHeuee}e
Yesleer}. lee ceeveeves ceePee meben Deieoer veieCe Deens. Jejer}Hewkeer keener ceeCemes ieefCele
efJe<eeeJej mebMeesOeve kejCeejer Demeleele. leebHewkeer keener efJe<ee ceveesjbpeveelceke ieefCeleeee
(Recreational Mathematics) yejse peJeU peeCeejs DeeefCe cnCetve JesieJesieee ekeejee
kees[eebeer peCet iebiees$eere Demeleele.
cegbyeF&leer} efnbo efJeee}e ee MeeUsle Demeleevee Ske kees[s ce}e keesCeerlejer mees[Jeee}e efo}s
nesles, les ce}e Depetve DeeJeles. Skee leebyeeeer efkebcele 5 Hees, Skee Jeeereer efkebcele 1 Heee
Je Skee eceeeeer efkebcele 4 DeeCes (1/4 Heee) Demes} lej 20 Heeeble 20 Jemlet keMee
Ieslee esleer} Demes les kees[s nesles. pej `#e' leebyes, è' Jeeee Je `Pe' ecees DeMee Jemlet Iesleuee
lej DeeHeuee}e Kee}er} meceerkejCes efceUleele.
#e + e + Pe = 20
5#e + e + 1/4 Pe = 20
leerve DeJekeles Deensle, HeCe oesvee meceerkejCes Deensle. Deeceee ieefCeleeee KeMeeakej
mejebveer eeJesUer Deecneb}e Diophantine Equations eer DeesUKe keve efo}er. `#e',
è', `Pe' eebee efkeceleer Hekele HetCeekeele Demet Mekeleele, leeeeceeCes 1/4 Pe eer efkebcelemege
HetCeekeele Deme}er Heeefnpes Je leekeefjlee `Pe'eer efkebcele 4, 8, 12 efkebJee 16 Deme}er Heeefnpes.
ner peemleereer ceeefnleer }#eele Iesle}er lej 3 DeJekeles 2 meceerkejCeele yeebOe}er Deme}er lejer
kees[eees Gej kee{lee esCes Mekee Deens.
KeMeeakej mejebke[s ieefCele efMekeleevee yeNeeeJesUe Deecner DeMeer ve meg}s}er kees[er leebeeke[s
IesTve peele Demet.
SkeskeeUer cejeerle ieefCeleer kees[eebJej Hegmlekes peJeUpeJeU veJnleere. Ske DeHeJeeo
cnCepes `yengjbieer kejceCetke Yeeie 1 les 3'. eer. jeve[s eebveer ef}efn}s}s ns Hegmleke leeJesUer
ceg}ebceOes Heeje efee nesles. 1958 mee}er S}efHevmve ceneefJeee}eele efMekele Demeleevee
efleLes ceePee Heefjee 'Scientific American' ee ceeefmekeeMeer Pee}e. eele Martin Gardner
eebes Mathematical Games ns meoj Demes. oj ceefnvee}e ceer ee ceeefmekeeeer eelekeemeejKeer
Jee yeIele Demes. Martin Gardner ns Recreational Mathematics (ceveesjpb eveelceke
ieefCele) ee efJe<eeees Jeemebieer mecepe}s peele. Deepener leebes eenles (Fans) peieYej Hemej}s}s
Deensle. leebee De}erke[se Pee}suee efveOeveeves ee #es$eees Yeve ve efveIeCeejs vegkemeeve Pee}s
Deens.
S}efHevmve ceneefJeee}eeee DeHee }eeyejerle ce}e Depetve Ske De}eryeeyeeeer iegne
meeHe[}er. leer cnCepes 'Mathematical Recreations and Essays' ns Rouse
Ball eebveer ef}efn}s}s Hegmleke. kees[eebee ogefveesle}er ner peCet YeieJeodieerlee. FbjvesJej ns
Deleble pegves Hegmleke Deepener GHe}yOe Deens.
S}efHevmve ceneefJeee}eeceOetve Inter Science keve Heg{s FbefpeveerDeefjbie}e
iesueeveblejmege cegbyeF& efJeeeHeereee efkebJee S}efHevmve ceneefJeee}eeee }eeyejerle peeTve
Scientific American es Keb[ eeUtve ceer Mathematical Games ns meoj Jeeele
Demes.
kees[eebee peieele Sam Loyd Je Henry Dudeney eebvee efJemejCes Mekee veener.
leebee Hegmlekeeleer} JesieJesieUer kees[er cnCepes kees[eebJej esce kejCeeNee ceb[UeRkeefjlee
HebeHekeJeevveebeer cespeJeeveer. eebeer keener Hegmlekes Deepener FbjvesJej GHe}yOe Deensle.
oesIeepeCeebceOes KesU}s peeCeejs Je ieefCeleeJej DeeOeej}s}s KesU ne ceveesjpb eveelceke ieefCeleeee
DeeCeKeer Skee ekeej Deens. Demes KesU efveefele efpebkeCeeee ceeie&HeleerJej yejse mebMeesOeve
Pee}s Deens. DeMee Skee KesUeJej DeeOeej}suee Je ceer Jner.pes.er.Deee., cegbyeF& esLes eeOeeHeke
Demeleevee leeej kes}suee Skee eb$eeves (SINGOB - Specialist In Game Of Beads)
efJeeeLeea Je eeOeeHekeebes yejse ceveesjbpeve kes}s nesles.
emlegle Hegmleke eefme kejCeeceeies GsMe Demee Deens keer, ceePee mebeneleer} efvejefvejeee
kees[eebveer ce}e pees Deevebo efo}e lees DeeHeueemeejKee kees[eebJej esce kejCeeNee ceb[UeRHeele
HeesneseJeeJee. ee Hegmlekeees Ske JeweMf e<e cnCepes 12 veeCeebes peieeefme kees[s mees[efJeCeeee
veT Heleer eLecee Ske$e efouee Deensle.
JesieJesieee ekeejeer kees[er DeYeemeueeveblej Demes Oeeveele esles keer, eleske kees[eeee
ele#e efkebJee Deele#e mebyebOe ieefCele Meem$eeMeer Deens. lee erves emlegle Hegmlekeele efo}s}er
yengleske kees[er ieefCeleer kees[ere Deensle. ieefCele ne efJe<ee ceePee erves lemee keOeere #e
veJnlee; Hejbleg lee}e ceveesjbpeveees keeWoCe Ieeleueeme meesveentve efHeJeUs!
ceveesjpb eve mees[vt e ce}e ee boeee ogmeje keener GHeeesie Pee}e kee? kees[er mees[efJeCeekeefjlee
Heeejer Heeejerves leke&Mekeleeree GHeeesie kejeJee }eielees. kee@cHegj mee@HeJesDej leeej kejleevee
ce}e ee ieeseree GHeeesie nesle Demes. emlegle Hegmlekeele efKe[keeebes kees[s (efKe[keer He$es)
veeJeeee Ske ekeej oeKeefJe}e Deens. ner keuHevee JeeHeve, efHeCeeee HeeCeeleer} pebletbeer
mebKee ceespeCeekeefjlee eeesieMeeUsle peer eeeCeer kes}er peeles, efleeeceOeer} Deeke[scees[erkejlee
ceer Ske efKe[keerHe$e leeej kes}s. ee efJe<eeeJejer} Ske MeesOeefveyebOe ceer Indian Water
Works Association Journal ceOes eefme kes}e Deens. Demes keener Deme}s lejer ke}skeefjlee
ke}e nse Kejs! kees[eebee meben kejCeele Je leer mees[efJeCeele efceUe}suee Deeveboeeer keMeeMeerner
leg}vee kejlee esle veener.
ns Hegmleke leeej kejleevee ceePee keggbyeeleer} ceb[UeRveer Heej ceole kes}er. Hegmlekeeleer}
Deeke=lee ceePee ceg}iee ceboej eeves leeej kesuee Deensle. meele Decetle& efe$es ceePeer Helveer meeOevee
efneer Deensle. cegKeHe= ceePeer metve cegiOee efnves leeej keve efo}s. Hegmleke JesyemeeF&Jej ekeCeeHetJeea
les mebHetCe& Jeeetve ceePeer ceg}s - le=Hleer Je ceboej - eebveer yengcees} metevee kesuee. ner meJe&
keggbyeeleer} ceb[Uer Demeueeves leebes DeeYeej ceevele veener. emlegle Hegmlekeeeer mebieCekeere
De#ejjevee `De#ej JeJemLeeHeve'ee meew. efeJeeveer mJeevebo Deeske eebveer efkeleer HeefjeceHetJe&ke Je
DeemLesves kes}s}er Deens, ns DeeHeuee }#eele esF&}e.
MesJeer SJe{se cnCeeJesmes Jeeles keer, ns Hegmleke cnCepes kees[eebee cenemeeiejeleer} keener
LeWye Deensle. JesieJesieUer Hegmlekes, efJeMes<ele FbepeerceOeer} Je mebkeslemLeUs (Websites)
eebceOes kees[eebee cenemeeiej Hemej}s}e Deens. leeletve eJeeme kejeJeeeme legcne meJeevee vekekeere
DeeJe[s}.
Jeeekeebveer ns Hegmleke Jeeetve pej metevee kejeJeele. Heg{ee DeeJe=eerceOes lee meteveebeer
efveefele oKe} Iesle}er peeF&}.
cegyb eF&
ceveesiele (2)
opexoej kees[er ns eieuYe ceWotes Gece Keee nese. Ske keeU Demee neslee keer, ceer kees[eebveer
HetCe& Hee[tve ies}es neslees. kees[eebes keener ekeej ce}e Heeje DeeJe[le Demele.
De) Meeeqyoke e}eKeereer kees[er
pemes - yeeHe}ske oesIespeCe, YeekeNee kesuee leerve, lej lee keMee Jeee}?
eees Gej - yeeHe Je oesIes }ske efceUtve leerve ceeCemes - Demes Deens.
ye) GKeeCes
pemes - oesve YeeT Mespeejer, Yes veener mebmeejer.
eees Gej Deens [esUs.
ke) }eJeCeebee mHeOexle}er kees[er, peer keener cejeer efe$eHeebletve yeIeee}e efceUleele.
[) efe$ekees[er
pemes oesve efe$eebleer} Hejke DeesUKee efkebJee efe$eele Decetke Decetke Jemlet MeesOee. cee$e ee
meJeentve Heeje JesieUe ekeej cnCepes ieefCeleer kees[er. ner kees[er keOeer mejU DebkeieefCeleeee
Heele Demeleele lej keOeer ieeseRceOes iegbHe}s}er Demeleele. Yeewefceefleke Deeke=leebee HeCe yeNeee
kees[eebceOes JeeHej kes}e peelees.
keener kees[eebvee Celebrity es mJeHe eeHle Pee}s Deens. pemes JeeIe, MesUer DeeefCe
ieJeleeee Yeeje IesTve peeCeeNee ceeCemee}e leebvee veeJesletve veoerHeej veeJeeees Demeles les kees[s.
ner kees[er mees[efJeCeekeefjlee ele#e Jee Deele#e ieefCeleeleer} leJeebee JeeHej kes}e peelees.
ns Hegmleke yengMe ieefCeleer kees[eeJej DeeOeej}s}s Deens. ner kees[er mees[efJeueeves Jeeekeebee
efveCe&e#eceles}e eebie}e Jeeeece efceUs}, Demee ceePee efJeeeme Deens. ee Hegmlekeeves Jeeekeebeer
ceWoteer Yetke peeie=le pejer Pee}er lejer ee Hegmlekeees meeLe&ke Pee}s Demes Jees}.
efve}sMe e. ieesjs
cegyb eF&
Devegece
1. yeeje veeCeer Ske leew}efveke DeYeeme ------------ 1
2. ner ogefveee peeogYejer ---------------------19
3. iegblegveer iegbleele meeNee --------------------33
4. efoMee ve efomeleer, Jee keUsvee ---------------37
5. ne ceePee ceeie& Ske}e --------------------49
6. ner peeogYejer, eewjmeebeer veJe}veiejer ------------55
7. efJe}ie keje eebvee / keje eebes ceer}ve -----------67
8. KesU KesUtee oesIes DeeHeCe -----------------73
9. kees[eebeer ceeU FLes ---------------------75
10. Fes ket eMveebefees veiejer Gejebee megkeeU kejer ----97
meboYe&meteer --------------------------- 117
}sKekeebeJf e<eeer Lees[ms es.. -------------------- 119
ekejCe 1
yeeje veeCeer Ske leew}efveke DeYeeme
Heej meesHes efomeCeejs HeCe mees[efJeCeeme keerCe Demes ns pegves eefme kees[s Deens. ns JesieJesieee
ekeejs mees[efJelee esles. mees[efJeCeeee yeNeee Heleer Skeee efkeeCeer oslee eeJeele cnCetve ee
kees[eeee ee mebenele Deecner DebleYee&Je kes}e Deens.
12 veeCeer efomeeJeee}e meejKeere Deensle; Hejbleg leeleer} Ske veeCes Keess Demetve les Flej
veeCeebHes#ee pe[ lejer Deens efkebJee n}kes lejer Deens. Flej veeCeer meejKeee Jepeveeeer Deensle.
lejepetee oesvner Heej[eeble veeCeebee Jepeveebeer DeeHeeHemeele leerve JesUe leg}vee keve Keess
veeCes ng[keeJeeees Deens. efMeJeee les veeCes Flej veeCeebee leg}vesle pe[ efkebJee n}kes Deens ns
HeCe DeesUKeeJeeees Deens.
SketCe veeCeebeer mebKee Je Keess veeCes DeesUKeCeekeefjlee kejeJee }eieCeeNee leg}veelceke
Jepeveebeer mebKee eebceOeer} ieefCele Kee}er}eceeCes Deens.
ve 1/2 (3Je - 1) - 1
(ve veeCeebeer mebKee, Je Jepeveebeer mebKee)
ns kees[s mees[efJeCeeee veT Heleer esLes efouee Deensle.
Heleer - 1
1) yeeje veeCeebvee Kee}er} Meyoebeer veeJes ee.
DeDeye, DeyeDe, Deyeye, Deyeke, yeyeke,
yekeDe, yekeye, yekeke, keDeDe, keDeye,
keDeke, kekeDe
2) lekelee 1.1 eceeCes leerve JesUe Jepeves keje.
3) Deelee Ske leerve De#ejer Meyo Kee}er}eceeCes yeveJee.
Heefnuee Jepeveeee JesUer lejepeteer oesvner Heej[er mecelees} Pee}er lej Jejer} Meyoees Heefn}s
De#ej `ke' ef}ne. lejepetes [eJes Heej[s pej Jej ies}s lej `De' ef}ne DeeefCe pej GpeJes Heej[s
Jej ies}s lej `ye' ef}ne. DeMee jerleerves DeeHeuee}e leerve De#ejer Meyoebes Heefn}s De#ej efceUs}.
Fes keteMveebefees veiejer / 1
lejepeteer Heej[er
Jepeve
1
2
3
[eJes Heej[s
DeDeye+DeyeDe+Deyeye+Deyeke
DeDeye+keDeDe+keDeye+keDeke
DeyeDe+yekeDe+keDeDe+kekeDe
GpeJes Heej[s
yeyeke+yekeDe+yekeye+yekeke
DeyeDe+Deyeye+Deyeke+yeyeke
DeDeye+Deyeye+yekeye+keDeye
lekelee 1.1
4) ogmejs Jepeve kejleevee lejepeteer oesvner Heej[er mecelees} Pee}er lej Jejer} Meyoees ogmejs
De#ej `ke' ef}ne. pej [eJes Heej[s Jej ies}s lej `De' ef}ne Je pej GpeJes Heej[s Jej ies}s lej
`ye' ef}ne. DeMee jerleerves DeeHeuee}e Jejer} 3 De#ejer Meyoees ogmejs De#ej efceUs}.
5) eflemeNee Jepeveeee JesUer lejepeteer oesvner Heej[er mecelees} Peeueeme Jejer} Meyoees
eflemejs De#ej `ke' ef}ne. pej [eJes Heej[s Jej ies}s lej `De' ef}ne Je pej GpeJes Heej[s Jej ies}s
lej `ye' ef}ne.
6) DeMee jerleerves DeeHeuee}e Deelee 3 De#ejer Meyo efceUe}s}e Deens. ne Meyo DeeHeCe
12 veeCeebvee efo}suee veeJeele efomelees Deens kee les Heene. pej lees Meyo efome}e lej lee veeJeees
veeCes Keess Deens Je les keceer Jepeveees Deens Demee efve<ke<e& efveIelees. pej Jejer} leerve De#ejer
Meyo DeeHeCe veeCeebvee efo}suee veeJeele efome}e veener lej ee Meyoele DeeHeuee}e Ske yeo}
kejeJee }eies}. Jejer} leerve De#ejer Meyo IesTve leele `De'ee SsJepeer `ye' DeeefCe `ye'ee
SsJepeer `De' DeMeer De#ejs Iee}tve veJeerve leerve De#ejer Meyo leeej keje. ee veJeerve Meyoees veeJe
Deme}s}s veeCes Keess Demetve les peemle Jepeveees Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
7) GoenjCeeoeKe}, pej lejepetes [eJes Heej[s Heefnuee Jepeveeee JesUer Jej ies}s,
ogmeNee Jepeveeee JesUer Kee}er ies}s Je eflemeNee Jepeveeee JesUerner Kee}er ies}s lej DeeHeuee}e
`Deyeye' Demee leerve De#ejer Meyo efceUlees. ne Meyo DeeHeCe veeCeebvee efo}suee veeJeele Dee{Ulees
cnCetve `Deyeye' veeJeees veeCes Keess Demetve les keceer Jepeveees Deens.
8) DeeCeKeer Ske GoenjCe IesT. Heefnuee Jepeveeee JesUer lejepetes [eJes Heej[s Jej ies}s
DeeefCe ogmeNee Je eflemeNee Jepeveeee JesUer Heej[er mecelees} jeefn}er lej DeeHeuee}e `Dekeke'
Demee leerve De#ejer Meyo efceUlees. ne Meyo DeeHeCe veeCeebvee efo}suee veeJeele Dee{Ule veener.
leecegUs `De'ee SsJepeer `ye' eketve ne Meyo `yekeke' Demee neslees cnCetve yekeke ns Keess veeCes
Demetve les Jepeveeves pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
Heleer - 2
1) meJe& veeCeebvee Kee}er}eceeCes veeJes ee.
De, Dee, F, F&, G, T, S, Ss, Dees, Deew, Deb, De
2) lekelee 1.2 eceeCes leerve JesUe Jepeves keje.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
Heej[eeeer yeepet
[eJeer yeepet
GpeJeer yeepet
G+T+S+Ss
De+Dee+F+F&
De+Ss+Dees+Deb
F+F&+G+Deew
De+F&+T+Deb
F+S+Dees+De
lekelee 1.2
3) eleske Jepevee}e Ske efkebcele Kee}er}eceeCes ee. Jepeve kejlesJesUer pej [eJes Heej[s
Kee}er ies}s lej leer efkebcele 1 DeMeer ee. pej [eJes Heej[s Jej ies}s lej leer efkebcele -1 DeMeer ee
DeeefCe pej oesvner Heej[er mecelees} jeefn}er lej leer efkebcele 0 DeMeer ee.
4) eflevner Jepeveebee efkeceleeree Ske 3 Deeke[er mecetn DeeHeuee}e efceUs}. ne mecetn
lekelee 1.3 ceOes keess Deens les Heene. lekeleeleer} pee veeCeeee veeJeeee Dee[Jee DeesUerle
ne mecetn Dee{Us} les veeCes Keess Deens. ne mecetn pe[ veeCeebee GYee mlebYeele Dee{U}e lej
les veeCes pe[ Deens Je pej lees n}keee veeCeebee GYee mlebYeele Dee{U}e lej les veeCes n}kes
Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
5) GoenjCeeLe&, pej Heefnuee Jepeveeee JesUer [eJes Heej[s Kee}er ies}s, ogmeNee Jepeveele
oesvner Heej[er mecelees} jeefn}er Je eflemeNee Jepeveele [eJes Heej[s Jej ies}s lej DeeHeuee}e
efkeceleeree 1 0 -1 Demee mecetn efceUlees. ne mecetn lekelee 1.3 ceOes `S' ee veeCeeee
Dee[Jee DeesUerle n}keee veeCeebee GYee mlebYeele efomelees cnCetve `S' veeCes Keess Demetve les
Jepeveeves n}kes Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
veeCeees veeJe
De
Dee
F
F&
G
T
S
Ss
Dees
Deew
Deb
De
1
1
1
1
1
-1
-1
-1
-1
0
0
0
0
2
1
0
-1
-1
-1
0
0
1
1
-1
1
0
pe[
Jepeve eceebke
3
1
-1
-1
0
-1
1
-1
-1
-1
0
1
-1
1
1
1
0
1
0
0
0
0
-1
0
1
0
2
-1
0
1
1
1
0
0
-1
-1
1
-1
0
3
1
0
-1
1
0
1
-1
0
0
0
1
-1
n}kes
lekelee 1.3
Heleer 3
veeCeebvee Kee}er}eceeCes veeJes ee.
De, ye, ke, [, S, He, ie, n, F, pe, ke, }
lekelee 1.4 ceOes oeKeefJeueeeceeCes Jepeves keje. lekeleele MesJeee mlebYeele oeKeefJeueeeceeCes
efve<ke<e& kee{e. GoenjCeeLe& DeeHeuee}e leerve Jepeveeble Kee}er}eceeCes pej efmLeleer Dee{Utve
Dee}er De + ye + ke + [ > S + He + ie + n
< ke + He + }
De + ye + S
>
}
ke
lej `ke' ns veeCes Keess Demetve les Jepeveeves pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
De+F pe+ke
De+ye+ke+[
De+F < pe+ke

S+He+ie+n
De+F > pe+ke
De+ye+S ke+He+}
De+ye+ke+[
>
De < }, (} pe[)
De > }, (} n}kes)
pe ke, (F n}kes)
pe < ke, (ke pe[)
pe > ke, (pe pe[)
pe = ke, (F pe[)
pe < ke, (pe n}kes)
pe > ke, (ke n}kes)
ie n, ([ pe[)
ie < n, (ie n}kes)
ie > n, (n n}kes)
ke }, (S n}kes)
De+ye+S < ke+He+}
S+He+ie+n
De+ye+S > ke+He+}
De+ye+S ke+He+}
De+ye+ke+[
<
eflemejs Jepeve
De+ye+S < ke+He+}
S+He+ie+n
De+ye+S > ke+He+}
ke > }, (ke pe[)

De ye, (He n}kes)
De < ye, (ye pe[)
De > ye, (De pe[)
ie n, ([ n}kes)
ie < n (n pe[)
ie > n, (ie pe[)
De ye, (He pe[)
De < ye, (De n}kes)
De > ye, (ye n}kes)
ke }, (S pe[)
ke < }, (ke n}kes)
lekelee 1.4
Heleer 4
1) veeCeebvee Kee}er} yeeje De#ejs JeeHeve veeJes ee.
es js Hee Je mee leg }e os F& ve Hew kee
lekelee 1.5 ceOes oMe&efJeueeeceeCes oesvner Heej[eeble veeCeer eketve leerve Jepeves keje.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
[eJes Heej[s
mee + ve + es + }e
Hew + ve + es + }e
es + Hee + os + leg
GpeJes Heej[s
os + F& + Hew + kee
mee + js + Hee + Je
js + ve + Hew + kee
lekelee 1.5
2) eflevner Jepeveeble peer Heej[er Kee}er peeleer} leeleer} eejer veeCeebee De#ejmecetneYeesJeleer
Ske Jeleg&U kee{e.
3) efpeLes Heej[er mecelees} jenleer} lee Heej[eeble DemeCeeNee veeCeebeer De#ejs Heene Je leer
Jeleg&Uele Deme}suee meJe& De#ejmecetnele DeOeesjsefKele keje.
eeHeg{s DeeHeuee}e mecelees} jeefn}suee Heej[eebceOeer} De#ejmecetnebee efJeeej kejeJeeeee
veener.
4) pee De#ejmecetnebYeesJeleer Jeleg&Ub kee{}s}er Demeleer} leebeeceOes Demes Ske De#ej
Deens kee pes ee meJe& De#ejmecetnebceOes Deens, Hejbleg DeOeesjsefKele veener, eeee efJeeej keje. lemes
Demeueeme les veeCes Keess Demetve Jepeveeves pe[ Deens Demee efve<ke<e& kee{eJee. Jejer}eceeCes De#ej
ve efceUeueeme Jeleg&Us ve kee{}suee meJe& De#ejmecetnebceOes Demes Ske De#ej Deens kee keer pes
DeOeesjsefKele veener leeee efJeeej kejeJee. lemes Demeueeme les veeCes Keess Demetve les Jepeveeves
n}kes Deens Demee efve<ke<e& kee{eJee.
5) GoenjCeeLe&, leerve Jepeves kesueeveblej efvejer#eCes lekelee 1.6 eceeCes Demeueeme Kee}er
ies}us ee Heej[eebee De#ejmecetnebYeesJeleer cnCepes `mee js Hee Je' DeeefCe ès Hee os leg' eebeeYeesJeleer
Jeleg&Us kee{}er. mecelees} jeefn}suee Heej[eebceOes `mee ve es }e' DeeefCe òs F& Hew kee' ner De#ejs
Deensle.
Jeleg&Uele Deme}suee De#ejmecetneble Jejer}Hewkeer peer De#ejs efceUleer} leer MeesOetve DeOeesjsefKele
kes}er. Jeleg&Uele Deme}s}s De#ejmecetn Deelee Kee}er}eceeCes efomeleer}.

mee js Hee Je
es Hee os leg
Jejer} oesvner De#ej mecetnele Deme}s}s Je DeOeesjsefKele veme}s}s De#ej `Hee' Deens. cnCetve
`Hee' veeCes Keess Demetve les Jepeveeves pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIelees.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
[eJes Heej[s
mee + ve + es + }e
Hew + ve + es + }e
es + Hee + os + leg
GpeJes Heej[s
os + F& + Hew + kee
mee + js + Hee + Je
js + ve + Hew + kee
efvejer#eCe
mecelees}
GpeJes Heej[s Kee}er
[eJes Heej[s Kee}er
lekelee 1.6
6) Deelee DeeCeKeer Ske GoenjCe IesTee. leerve Jepeves kesueeveblej efvejer#eCes lekelee 1.7
eceeCes Demeueeme GpeJee Heej[eeleer} De#ejmecetnebYeesJeleer DeeHeCe Jeleg&Us kee{tee.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
[eJes Heej[s
mee + ve + es + }e
Hew + ve + es + }e
es + Hee + os + leg
GpeJes Heej[s
os + F& + Hew + kee
mee + js + Hee + Je
js + ve + Hew + kee
efvejer#eCe
lekelee 1.7
7) keesCeleee JepeveebceOes Heej[er mecelees} ve Peeueeves DeeHeuee}e keesCeleere De#ejs

DeOeesjsefKele kejeJeeeeer veenerle. Jeleg&Ub kee{}s}s De#ejmecetn Kee}er}eceeCes Deensle os F& Hew kee
mee js Hee Je
js ve Hew kee
ee eflevner De#ejmecetnebceOes Demetve DeOeesjsefKele ve kes}s}s keesCelese De#ej veener. Jeleg&Us ve

kee{}s}s De#ejmecetn Kee}er}eceeCes Deensle mee ve es }e
Hew ve es }e
es Hee os leg
ee meJe& De#ejmecetnebceOes Deme}s}s Je DeOeesjsefKele ve kes}s}s De#ej ès' Demes Deens cnCetve
ès' veeCes Keess Demetve les Jepeveeves n}kes Deens, Demee efve<ke<e& efveIelees.
Heleer 5
DeeHeCe SKeeoer mebKee Jekele kejleevee one Debkeer Hele cnCepes 1 les 9 ns Debke Je 0
JeeHejlees. pesJne DeeHeCe 1453 DeMeer mebKee ef}efnlees lesJne ee mebKeseer efkebcele leeleer}
Debkeebee mLeeveeJej Kee}er}eceeCes Demeles meneced
Meleced
onced
Skeced
1
4
5
3
cnCepese
(1 103) + (4 102) + (5 101) + (3 100)
lemes Heeefn}s lej SKeeoer mebKee Jekele kejCeekeefjlee one Debkeebeer pejer Demelese Demes
veener.
0, 1 Je 2 Demes leerve Debke JeeHeve SKeeoer mebKee Jekele kejlee esles. ee leerve Debkeer
Heleerle SKeeoer mebKee DeeHeCe 2101 DeMeer ef}efn}er lej ee Heleerle efleeer efkebcele
Kee}er}eceeCes 64 DeMeer nesF&}.
(2 33) + (1 32) + (0 31) + (1 30)
54 + 9 + 0 + 1 64
yeeje veeCeebes kees[s Jejer} leerve Debkeer HeleeRee JeeHej keve mees[efJelee esles.
1) eLece meJe& veeCeebvee one Debkeer HeleereceeCes 1 les 12 Demes eceebke osTee. DeeCeKeer
oesve ekeejee eceebkeebeer HeCe DeeHeuee}e pejer }eies}. ogmeNee ekeejee eceebkeekeefjlee
DeeHeCe Jej JeCe&ve kesueeeceeCes leerve Debkeer Hele JeeHeve veeCeebvee eceebke osTee. DeeCeKeer
peemleeree cnCepes eflemeNee eceebkeeeerner pejer Deens. leekeefjlee leerve Debkeer Heleeree eceebkeeceOes
0 SsJepeer 2 DeeefCe 2 SsJepeer 0 ef}ntve ns eceebke leeej keee. Deelee eleske veeCeees eflevner
eceebke lekelee 1.8 ceOes oMe&efJeueeeceeCes efomeleer}.
2) Jejer} leerve Debkeer Heleeree DeeefCe peemleeree eceebkeebceOes DeeHeCe Ie[eeUeee
keeeeee efoMesves DeeefCe Ie[eeUeee keeeeee efJe efoMesves Demee Ske Hejke kejCeej
Deenesle. pee eceebkeeceOes [eJeerke[tve GpeJeerke[s yeIeleevee DebkeeceOe}e Heefn}e yeo} 0 les 1,
1 les 2 efkebJee 2 les 0 Demee Pee}e Deens les eceebke Ie[eeUeee keeeeee efoMesves
mecepeeJeeees. Flej eceebke ns Ie[eeUeee keeeeee efJe efoMesves mecepeeJeeees.
3) GoenjCeeLe&, 001 ceOes Demee Heefn}e yeo} 0 les 1 Demee Pee}e Deens efkebJee 202
ceOes Demee Heefn}e yeo} 2 les 0 Demee Pee}e Deens. ns eceebke Ie[eeUeee keeeeee
efoMesves mecepeeJeeees.
4) lekelee 1.8 ceOes Ie[eeUeee keeeeee efJe efoMeses eceebke DeOeesjsefKele kes}s
Deensle. DeMee jerleerves 1 les 12 eeceOeer} eleske eceebkee}e oesve 3 Debkeer eceebke efceUe}s}s
Deensle Je leeHewkeer Skee Ie[eeUeee keeeeee efoMesves lej ogmeje efJe efoMesves Deens.
one Debkeer Hele
eceebke
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
leerve Debkeer Hele

eceebke
001
002
010
011
012
020
021
022
100
101
102
110
peemleeree
eceebke
221
220
212
211
210
202
201
200
122
121
120
112
lekelee 1.8
5) Deelee Kee}er}eceeCes Jepeves keee.

Heefn}s Jepeve - [eJes Heej[s, veeCeer - 1 + 3 + 4 + 5
- GpeJes Heej[s, veeCeer 2 + 6 + 7 + 8
Skee keeieoeJej DeeHeCe Deelee Ske leerve Debkeer mebKee ef}efnCeej Deenesle. Heefnuee Jepeveele
pej GpeJes Heej[s Kee}er ies}s lej ee leerve Debkeer mebKesee Heefn}e Debke 2 Demee ef}ne. pej [eJes
Heej[s Kee}er ies}s lej lees Debke 0 Demee ef}ne. pej Heej[er mecelees} jeefn}er lej lees 1 Demee
ef}ne. DeMee jerleerves leerve Debkeer mebKesee Heefn}e Debke DeeHeuee}e efceUs}.
6) ogmejs Jepeve
- [eJes Heej[s, veeCeer - 1 + 6 + 7 + 8

- GpeJes Heej[s, veeCeer - 2 + 9 + 10 + 11
Jejer}eceeCes GpeJes efkebJee [eJes Heej[s Kee}er iesueeme 2 efkebJee 0 DeeefCe Heej[er mecelees}
jeefnueeme 1 Demee Debke DeeHeuee}e leerve Debkeer mebKesee ogmeje Debke cnCetve efceUs}.
7) eflemejs Jepeve - [eJes Heej[s, veeCeer- 2 + 3 + 8 + 11
- GpeJes Heej[s, veeCeer - 5 + 6 + 9 + 12
Jejer}eceeCes leerve Debkeer mebKesee eflemeje Debke efceUJee.
8) ee leerve Debkeer mebKeseer lekelee 1.8 ceOeer} eceebkeebMeer leg}vee kejeJeer. DeOeesjsefKele ve
kes}suee SKeeee eceebkeeyejesyej Jejer} mebKee pegUueeme lee eceebkeees veeCes Keess Demetve les
Jepeveele pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIelees. DeOeesjsefKele kes}suee SKeeee eceebkeeMeer Jejer}
mebKee pegUueeme lee eceebkeees veeCes Keess Demetve les Jepeveeves n}kes Deens, Demee efve<ke<e&
efveIelees.
9) Goe., 7 eceebkeees veeCes Keess Demetve pej les Jepeveeves pe[ Demes} lej Heefnuee
Jepeveele GpeJes Heej[s Kee}er peeF&}, ogmeNee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er peeF&} DeeefCe eflemeNee
Jepeveele Heej[er mecelees} jenleer} Je DeeHeuee}e leerve Debkeer mebKee 201 DeMeer efceUs}.
lekeleeceOes ner mebKee DeOeesjsefKele veener Je 7 Jee eceebkeeJej Deens. eeJeve 7 eceebkeees
veeCes Keess Demetve les Jepeveeves pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIelees Je lees yejesyej Deens.
Heleer 6
1) yeeje veeCeebvee 1 les 12 eceebke ee Je lekelee 1.9 ceOes oMe&efJeueeeceeCes leerve
Jepeves keje.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
[eJes Heej[s
4 + 8 + 10 + 11
2 + 4 + 7 + 12
5 + 6 + 10 + 12
GpeJes Heej[s
1+2+5+7
3 + 5 + 6 + 11
7 + 8 + 9 + 11
2) eeHeg{s DeeHeuee}e eej Debkeebeer yesjerpe kejeJeeeeer Deens. Heefn}e Debke 0 Oeee Je
eele DeeCeKeer leerve Debke (leebeer + efkebJee - ner efevns }#eele IesTve) efceUJetee.
lekelee 1.9
3) pej Heefnuee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er ies}s lej ogmeje Debke -1 Demes} Je [eJes
Heej[s Jej ies}s lej lees +1 Demes}.
4) pej ogmeNee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er ies}s lej eflemeje Debke -3 Demes} Je [eJes
Heej[s Jej ies}s lej +3 Demes}.
5) pej eflemeNee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er ies}s lej eewLee Debke -9 Demes} Je [eJes
Heej[s Jej ies}s lej lees +9 Demes}.
6) DeMee jerleerves 0 ceOes Jejer} leerve Debke leebeer efevns }#eele sJetve efceUJetee.
7) ner yesjerpe eflees efevn }#eele ve Ieslee 1 les 12 ee ojceeve nesF&} Je lee eceebkeees
veeCes Keess Deens Demee efve<ke<e& efveIes}.
eflevner Jepeveebee efvejer#eCeeke[s }#e efoueeme ee eceebkeees veeCes eke}s}s Heej[s Kee}er
DeLeJee Jej peeles Demes Dee{Us} Je leeJeve les Jepevee}e pe[ efkebJee n}kes Deens leeye}
efve<ke<e& kee{lee esF&}.
8) GoenjCeeLe&, yesjpesee megJeeleeree Debke 0 Oeee. pej 5 Jee eceebkeees veeCes Keess
Demetve les Jepeveeves pe[ Demeueeme Heefnuee Jepeveele [eJes Heej[s Jej peeF&} DeeefCe yesjpeskeefjlee
ogmeje Debke +1 efceUs}. ogmeNee Jepeveele [eJes Heej[s Jej peeF&} Je yesjpeskeefjlee eflemeje Debke
+3 efceUs}. eflemeNee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er peeF&} Je yesjpeskeefjlee eewLee Debke -9
efceUs}. meJe& efceUtve yesjerpe 0 + 1 + 3 - 9 = - 5
5 eceebkeees veeCes Keess Deens Demee efve<ke<e& efveIelees. Heefnuee Jepeveele 5 eceebkeees veeCes
Deme}s}s Heej[s Kee}er ies}s nesles cnCepes les veeCes pe[ Deens Demee efve<ke<e& efveIes}.
Heleer 7
1) yeeje veeCeebvee 1 les 12 eceebke ee Je lekelee 1.10 ceOes oeKeefJeueeeceeCes Jepeves
keje.
Heefn}s Jepeve
ogmejs Jepeve
eflemejs Jepeve
[eJes Heej[s
1 + 2 + 7 + 10
1 + 3 + 8 + 11
2 + 3 + 9 + 12
GpeJes Heej[s
3+4+6+9
2+5+6+7
1+4+5+8
lekelee 1.10
2) Deelee Ske leerve De#ejer Meyo yeveJee.

leerve De#ejer Meyo
[e[eG
GG[e
[eG[e
G[eG
G[e[e
[eGG
GmeG
[eme[e
meGG
me[e[e
GGme
[e[eme
[eGme
G[eme
me[eG
meG[e
Gme[e
[emeG
[ememe
Gmeme
me[eme
meGme
meme[e
memeG
Keess veeCes
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10
11
11
12
12
pe[/n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
pe[
n}kes
lekelee 1.11
3) Heefnuee Jepeveele [eJes Heej[s Kee}er iesueeme Jejer} leerve De#ejer Meyoees Heefn}s De#ej
`[e' Demes Demes}. GpeJes Heej[s Kee}er iesueeme les `G' Demes Demes}. oesvner Heej[s mecelees}
jeefnueeme les `me' Demes Demes}.
4) ogmeNee Je eflemeNee Jepeveelener Jejer}eceeCes [eJes Heej[s Kee}er DeLeJee GpeJes Heej[s
Kee}er efkebJee oesvner Heej[er mecelees} Demeleer}, leeeceeCes leerve De#ejer Meyoebes ogmejs Je eflemejs
De#ej efceUJee.
5) Jejer} Meyo Deelee lekelee 1.11 ceOes MeesOee. leeJeve Keesee veeCeeee eceebke Je
les pe[ Jee n}kes Deens les keUs}.
6) GoenjCeeLe&, 7 eceebkeees veeCes Keess Demetve les pe[ Demeueeme Heefnuee Jepeveele
[eJes Heej[s Kee}er peeTve DeeHeuee}e Heefn}s De#ej `[e' Demes efceUs}. ogmeNee Jepeveele
GpeJes Heej[s Kee}er peeTve DeeHeuee}e `G' Demes De#ej efceUs}. eflemeNee Jepeveele Heej[er
mecelees} jenleer} Je DeeHeuee}e `me' Demes De#ej efceUs}. DeMee jerleerves DeeHeuee}e leerve
De#ejer Meyo `[eGme' Demee efceUs}. lekeleeceOes ee Meyoeee Dee[Jee DeesUerle 5 eceebkeees
veeCes oeKeefJe}s Deens Je les pe[ Deens ns efomes}.
Heleer 8
Skes keeUer pesJne Deeke[scees[ereer eb$es GHe}yOe veJnleer lesJne leb$e%e Je Meem$e%e mejkeHeer
(Slide Rule) JeeHejerle Demele. yeeje veeCeebes kees[s mees[efJeCeejer mejkeHeer DeeHeCe menpe
leeej ke Mekelee. Deeke=leer 1.1 ceOes ner mejkeHeer oeKeefJe}er Deens. ee HeerJej Ske oMe&ke
(Cursor) Demetve lees mejkeHeerJej mejkeefJelee eslees. mejkeHeerJej SketCe eej Heeleee
Demetve Kee}er} leerve HeeleUerJej veeCeebeer leerve Jepeves keMeer kejeJeeeeer les oMe&efJe}s Deens.
meJee&le Jejee eewLee HeeleUerJej JesieJesieUs efve<ke<e& oeKeefJe}s Deensle.
1) Heefn}s Jepeve
meJee&le Kee}ee HeeleUerJej oeKeefJe}suee + ee KegCesJej oMe&keeeer GYeer js<ee esF&} DeMee
Deeke=leer 1.1
jerleerves oMe&ke mejkeHeerJej mejkeJee, cnCepes Heefn}s Jepeve veeCeer eceebke 1,2, 3, 4 ([eJee
Heej[eele) DeeefCe 5, 6, 7, 8 (GpeJee Heej[eele) ceOes kejeJeeees Deens les keUs}.
keesCeles Heej[s Jej peeF&} les Oeeveele sJeeJes cnCepes lee efoMesves oMe&ke mejkeJeeJee }eies}.
mecepee GpeJes Heej[s Jej ies}s lej oMe&ke GpeJee yeepet}e mejkeJeeJee. leeveblej Kee}tve ogmeNee
HeeleUerJej oMe&keeeer GYeer js<ee veeCes eceebke 1,2 5 DeeefCe 3, 6, 12 eebeeceOeer} +
efevneJej efmLejeJes}.
2) ogmejs Jepeve
ogmejs Jepeve DeLee&lee Jej oMe&efJe}suee veeCeebceOes cnCepes 1, 2, 5 ([eJee Heej[eele)
Je 3, 6, 12 (GpeJee Heej[eele) eebceOes kejeJeeees Deens. Hejle kees}s Heej[s Jej peeles
les HeeneJes. mecepee, [eJes Heej[s Jej ies}s lej oMe&ke [eJee yeepet}e mejkeJeeJee cnCepes
leeJejer} GYeer js<ee Deelee Kee}tve eflemeNee HeeleUerJejer} veeCes eceebke 5 DeeefCe 10 eebceOeer}
+ efevneJej efmLejeJes}.
3) eflemejs Jepeve
eflemejs Je MesJees Jepeve Deelee veeCes eceebke 5 ([eJee Heej[eele) Je 10 (GpeJee
Heej[eele) eeceOes kejeJeeees. keesCeles Heej[s Jej peeles les Heentve lee efoMes}e oMe&ke mejkeJeeJee.
mecepee, [eJes Heej[s Jej ies}s lej oMe&ke [eJee efoMes}e mejkeJeeJee. Deelee oMe&keeeer GYeer js<ee
eewLee HeeleUerle 5 n Jej efmLejeJes}. 5 eceebkeees veeCes Keess Demetve les Jepeveeves n}kes
Deens, Demee efve<ke<e& leeletve efveIes}. (DeeCeKeer Ske Oeeveele sJeCeeeer iees cnCepes Heej[er
mecelees} jeefn}er lej oMe&ke keesCeleener yeepet}e ve mejkeefJelee Jejer} HeeleUerJej peeTve Heg{es
Jepeve lee HeeleUerJej oMe&efJeueeeceeCes kejeJes.)
Heleer 9
1) meJe& veeCeebvee 1 les 12 eceebke ee.
lekeles 1.12 les 1.14 eceeCes Jepeves keve efve<ke<e& kee{e.
[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe

Heej[er mecelees}
lekelee
1.13 Heene
Heefn}s Jepeve 1 +2 +3 +4 5 +6 +7 +8
Heej[er Demecelees}
lekelee
Kee}er ies}us ee
1.14 Heene
Heej[eeleer} veeCeebvee
pe1, pe2, pe3 DeeefCe
pe4 DeMeer veeJes ee. Jej
ies}suee Heej[eeleer}
veeCeebvee n1, n2, n3
DeeefCe n4 DeMeer veeJes ee.
lekelee 1.12
[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe eflemejs Jepeve

[eJes Heej[s [eJes GpeJes
Kee}er
Heej[s Heej[s
efve<ke<e&
[eJes Heej[s 9 pe[

Kee}er
Heej[er mecelees} 11 pe[
[eJes Heej[s Jej 10 pe[
Heej[er
12 4
[eJes Heej[s 12 pe[
mecelees}
Kee}er
[eJes Heej[s Jej 12 n}kes
[eJes Heej[s 9 10 [eJes Heej[s 10 n}kes
Jej
Kee}er
Heej[er mecelees} 11 n}kes
[eJes Heej[s Jej 9 n}kes
9
ogmejs 9+10+11 1+2+3

Jepeve
efvejer#eCe
10
lekelee 1.13
[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe eflemejs Jepeve efvejer#eCe

[eJes GpeJes
Heej[s Heej[s
[eJes Heej[s pe1 pe2 [eJes Heej[s
Kee}er
Kee}er
Heej[er
mecelees}
ogmejs pe1+pe2+n1 pe3+pe4
[eJes Heej[s Jej
+n2
Heej[er
n3 n4 [eJes Heej[s Kee}er
Jepeve
mecelees}
[eJes Heej[s Jej
[eJes Heej[s Kee}er
[eJes Heej[s pe3 pe4 Heej[er mecelees}
Jej
[eJes Heej[s Jej
efve<ke<e&
pe1 pe[
n2
n}kes
pe2 pe[
n4 n}kes
n3 n}kes
pe3 pe[
n1 n}kes
pe4 pe[
lekelee 1.14
Decetle& efe$e 1
ekejCe 2
ner ogefveee peeogYejer
ceveele Oej}s}er SKeeoer mebKee efkebJee yeeJevve HeeebHewkeer Ske Heee DeesUKetve
oeKeJeeJeeeee Deens kee? Hegeebes eewjme JeeHeve ee ekeejeer peeot leeej kejlee
esles. eekeefjlee JesieJesieee Deeke=leeRceOes oeKeefJeuee ekeejs HeeleU Hegeebes eewkeesve
keeHetve IeeJes }eieleer}. efkeeTHeCeekeefjlee leebvee }@efceves kejCes Mekee Deens.
1) efKe[keer He$e 1
Deeke=leer 2.1
Deeke=leer 2.2
eekeefjlee Hegeees eej eewjme }eieleer}. leerve legke[eebceOes Deeke=leer 2.1 les 2.3
ceOes keeee jbieeves oMe&efJe}s}s Yeeie kee$eerves efkebJee y}s[ves keeHetve eketve efKe[keee
leeej kejeJee. HegeebJej 101 les 164 Debke ef}efn}s}s Deensle. ns Debke efKe[keerJeeuee
Hegeebee ceeieee yeepetbJej ef}neJesle. eewLee HegeeJej efKe[keee vemetve 101 les
164 Debke Heg{ee yeepetJej Deeke=leer 2.4 ceOes oeKeefJeueeeceeCes ef}neJesle.
Deeke=leer 2.3
ner peeot oeKeefJeleevee SKeeee es#ekee}e 101 les 164 Hewkeer SKeeoe Debke ceveele
OejeJeeeme meebieeJes. leeveblej efKe[keerJee}s leerve eewjme Hegs lee}e osTve ceveele Oej}s}e
Debke lee Hegeeee ceeieee yeepetJej MeesOetve lees Debke eewjmeeee Jejee ke[sJej esF&}
DeMee jerleerves Hegs Hejle kejeJeeeme meebieeJes. ns Hegs Ske$e keve eewLee Hegeeee Heg{s
}eJeueeme ceveele Oej}s}e Debke efKe[keerceOetve efomelees. ner ke=leer es#ekeeee DeHejes#e
keve lee}e leeves ceveele Oej}s}e Debke meebieeJee.
Deeke=leer 2.4
2) efKe[keerHe$e 2
ner peeot oeKeefJeleevee es#ekee}e 52 Heeebleer} Ske Heee ceveele oeKeJeee}e meebieeJes. leeveblej
Deeke=leer 2.5 les 2.7 ceOes oeKeefJe}s}s Dee Deeeleeke=leer Hegs es#ekee}e eeJes. ee HegeeJej
Heeebeer veeJes ef}efn}s}er Deensle. pee Iejele veeJes veenerle lee efKe[keee Demetve kee$eer efkebJee y}s[
JeeHeve leeej kes}suee Deensle. Heeebee veeJeeceOes ceveele Oej}suee Heeees veeJe MeesOetve, pee
HegeebJej les veeJe Deens les Hegs mJeleke[s sJetve yeekeeres Hegs es#ekee}e Hejle kejeJeeeme meebieeJes. ns
Hejle kes}s}s Hegs SkeceskeebJej jeueeme HegeebceOes Ske efKe[keer ceeskeUer jenles. Heeebeer veeJes 4
DeesUerle Demetve, Heefnuee DeesUerle efke}Jej 1 les 10, ieg}ece, jeCeer DeeefCe jepee, ogmeNee DeesUerle
yeoecees Jejer} eceeves esCeejs Hees Je eflemeNee Je eewLee DeesUerle FefmHeke Je eewkees Jejer}eceeCes
Hees Demee Devegece Deens. leecegUs efpeLes efjkeeceer efKe[keer Deens, les mLeeve keesCelee Heeees Deens ns
DeesUKelee esles. leese Heee es#ekeeves ceveele Oej}s}e Demelees.
Deeke=leer 2.5
Deeke=leer 2.6
Deeke=leer 2.7
3) Debke DeesUKee Heent

eele eej Deeeleeke=leer Hegeebee JeeHej kes}e Deens. 1 les 80 DebkeebHewkeer keener Debke
keeee Je yeekeeres }e} jbieele ef}efn}s}s Deensle. Hegeebvee efKe[keee veenerle. Deeke=leer 2.8 les
2.11 ceOes ns Hegs oeKeefJe}s Deensle. SKeeee es#ekee}e 1 les 80 Hewkeer Ske Debke ceveele
OejeJeeeme meebieeJes. leeveblej Jejer} eej Hegs lee}e osTve pee HegeeJej leeee Debke Deens les
Hegs Hejle kejeJeeeme meebieeJes. ee HegeebJej leeee Debke keesCekeesCelee jbieele Deens, les HeCe
leeeeke[tve peeCetve IeeJes. ee ceeefnleeree GHeeesie keve DeeHeCe es#ekeeves ceveele Oej}s}e
Debke DeesUKet Mekelees.
Deeke=leer 2.8
Deeke=leer 2.9
ne Debke DeesUKeCeekeefjlee es#ekeeves Hejle kes}suee HegeebceOes pee jbieele es#ekeeves ceveele
Oej}s}e Debke Deens, lee jbieeleer} keceerle keceer efkeceleeree Debke eleske HegeeJej MeesOetve lee
Debkeebeer yesjerpe kejeJeer. ner yesjerpe cnCepese es#ekeeves ceveele Oej}s}e Debke Demelees.
Deeke=leer 2.10
GoenjCeeLe&, es#ekeeves 52 Demee Debke ceveele Oej}e lej lees DeeHeuee}e eejer Hegs Hejle
kejs} Je Heefnuee HegeeJej }e}, ogmeNee HegeeJej keeUe, eflemeNee HegeeJej keeUe Je eewLee
HegeeJej }e} DeMee jbieele ceveele Oej}s}e Debke Deens Demes lees es#eke DeeHeuee}e meebies}.
Deeke=leer 2.11
DeeHeCe ns Hegs Heeefnueeme Heefnuee HegeeJej }e} jbieele keceerle keceer efkeceleeree Debke 1,
ogmeNee HegeeJej keeee jbieele keceerle keceer efkeceleeree Debke 6, eflemeNee HegeeJej keeee
jbieele keceerle keceer efkeceleeree Debke 18 DeeefCe eewLee HegeeJej }e} jbieele keceerle keceer
efkeceleeree Debke 27 Demetve ee meJe& Debkeebeer yesjerpe 1+6+18+27 52 DeMeer esles.
nee es#ekeeves ceveele Oej}s}e Debke Demelees.
Decetle& efe$e 2
ekejCe 3
iegblegveer iegbleele meeNee
ee ekeejee kees[eebceOes JesieJesieee efJeOeeveebee iegbleeletve Skee efve<ke<ee&ele eeees

Demeles. esLes DeeHeuee leke&Mekeleeree eebie}ee keme }eielees. ee ekejCeele leerve kees[er efo}s}er
Deensle. ner kees[er mees[efJeleevee eleske efJeOeeveeee ceefleleeLe& Skee lekeleele ef}efnueeme efve<ke<e&
kee{Ces meesHes peeles. Heefnuee kees[eees Gej DeMee leNnseer Hele JeeHeve mHeerkejCeemen efo}s
Deens. yeekeereer kees[er mees[efJeCeekeefjlee ee Heleeree GHeeesie nesF&}.
1) ke}ekeejebee iegblee
megjsMe, veer}sMe, eLecesMe Je %eevesMe ns eejner peCe Gece ke}ekeej Deensle. leebeeHewkeer
SkepeCe ieeeke, ogmeje vele&ke, eflemeje efe$ekeej Je eewLee veke}ekeej Deens, HeCe keesCelee
Jekeleer}e keesCeleer ke}e esles ns DeeHeuee}e ceeefnleer veener.
De) megjsMe Je eLecesMe ns ieeekeeee Skee cewefHe}er}e npej nesles.
ye) veer}sMe Je veke}ekeej eebeer efe$es efe$ekeejeves kee{tve eoMe&veele ceeb[}er nesleer.
ke) veke}ekeejeves Skee keee&eceele %eevesMeeer vekeke} Heej eebie}er kes}er nesleer. Heg{ee
keee&eceele lees megjsMeeer vekeke} kejCeej Deens.
[) megjsMe Je eLecesMe eebeer efye}keg} DeesUKe veener.
Jejer} efJeOeeveebee iegblee mees[Jetve keesCelee ke}ekeej keesCelee ke}sle efveHegCe Deens les meebiee.
2) keewgbefyeke iegblee
Skee Menjele leerve pees[Heer jenle Deensle. leeleer} Heg<eebeer veeJes Deensle - ieCesMe, jepesMe
Je cebiesMe. leebee yeeekeebeer veeJes Deensle - ceboe, peeeer Je jepeeer. eebee ceg}ebeer veeJes
Deensle - Mebkej, efJe<Cet Je ke=<Cee. DeLee&lee, eeHewkeer keesCeeeer keesCe yeeekees Je keesCeeeer keesCe
ceg}s ns DeeHeuee}e ceeefnleer veener.

De) cebiesMe ne jepeeeree veJeje veener, leeeeceeCes efJe<Cet ne leeee ceg}iee veener.
ye) ceboe jepesMeeer yeeekees veener, leeeeceeCes Mebkejeer DeeF& veener.
ke) pej jepesMe efkebJee cebiesMe eebee ceg}iee Mebkej Demes} lej jepeeer ner ke=<Ceeeer
DeeF& Deens.
[) pej jepeeer ner jepesMeeer yeeekees Demes} lej peeeer ner Mebkejeer DeeF& veener.
ne keewgbefyeke iegblee mees[Jetve eleske Heg<eeee yeeekeeses Je ceg}ees veeJe DeeHeCe meebiet
Mekee} keee?
3) yeBkesceOeer} yegefyeUeee iegblee
Skee yeBkesceOeer} eej JekeleeReer ner iees. leebeer veeJes Deensle osMeHeeb[s, jeve[s, meeJeble Je
ieeekeJee[. leeHewkeer SkepeCe eyebOeke, ogmeje GHeeyebOeke, eflemeje efnMesye leHeemeveerme Je eewLee
ef}Heerke Deens, HeCe eeleer} keesCeleer Jekeleer keesCelee mLeeveeJej Deens les ceeefnleer veener.
De) ef}Heerke GHeeyebOekeeyejesyej vesnceer yegefyeU KesUlees Je oj JesUer njlees.
ye) efnMesye leHeemeveerme Je GHeeyebOeke ns yegefyeU KesUCeele eyebOekeeHes#ee peemle efveHegCe
Deensle.
ke) meeJeble Je ieeekeJee[ Skeee efyeefu[bieceOes yeepetyeepet}e jenleele DeeefCe ojjespe
mebOeekeeUer ve egkelee yegefyeU KesUleele.
[) jeve[s yegefyeU KesUCeele meeJebleebHes#ee peemle efveHegCe Deensle.
F) eyebOeke ef}efHekeeee peJeUe jenlees; Hejbleg Flej keesCeeee peJeU jenle veener.
Jejer} efJeOeeveeletve Jee kee{tve yeBkesle keesCeleer Jekeleer keesCelee mLeeveeJej Deens les
meebiee.
Decetle& efe$e 3
ekejCe 4
efoMee ve efomeleer, Jee keUsvee
eeJetneeer Heefn}er DeesUKe DeeHeuee}e ceneYeejleele nesles. DeefYecevet}e eeJetnele Jee

kee{erle Deele kemes peeJeeees les ceeefnleer nesles, HeCe yeensj eeJeeees pece}s veener. Deeke=leer 4.1
ceOes Demee Ske meesHee eeJetn oeKeefJe}e Deens. JesieJesieee osMeele Feflenemekee}erve FceejleeRceOes
yeebOe}s}er efvejefvejeee Deekeejebeer eeJetneeer kees[er DeeHeuee}e Depetvener yeIeeJeeeme efceUleele
Je Hee&keebvee les Ske ceess Deeke<e&Ce Demeles.
Deeke=leer 4.1
Yeejleele }Keveew esLes ye[e Fceeceyee[e ner Feflenemekee}erve Fceejle 1784 mee}er DemeHe
Goew}e eeves yeebOe}er. ee FceejleerceOes Deme}s}er yeesUebeer eeJetnelceke jevee cnCepes Ske
Deeee&e cnCeeJes }eies}. ee eeJetne}e Yet}Yet}wee Demes cnCeleele. Deeke=leer 4.2 ceOes
Yet}Yet}weeee Ske yeesU oeKeefJe}e Deens. ceeke& dJesveee 'Adventures of Tom
Sawyer' ee eefme Hegmlekeele e@ce Je yeskeer DeMeee Skee vewmeefie&ke jerleerves leeej Pee}suee
iegbHeebee eeJetnele njJeleele Demes oeKeefJe}s Deens.
JesieJesieee ekeejes eeJetn kemes leeej kejeJesle eemebyebOeereer ceeefnleer DeeHeuee}e Jo
Edkin eebee mebkeslemLeUeJej efceUles. eewjme Deekeejeee Jetn leeej kejCeeee Heleer
Deelee DeeHeCe Heentee. ner Heleer mecepetve IesCeekeefjlee DeeHeCe esee Deekeejeee Jetn }#eele
Iesle}e Deens. leer mecepetve IesleueeJej ceesee Deekeejees Jetn DeeHeCe leeej ke Mekee}.
Deeke=leer 4.2
1) Skee keeieoeJej 9.5 meW.ceer. 9.5 meW.ceer. Deekeejeee eewjme kee{tve Iee. oj 1/2
meW.ceer. DeblejeJej Dee[Jee Je GYee js<ee DeeKetve Iee. ee eewjmeele Deelee 1919 = 361
ess eewjme efomeleer}. Deeke=leer 4.3 ceOes oeKeefJeueeeceeCes eele}s keener ess eewjme keeee
jbieeee Hesefvme}erves jbieJee. keener esee eewjmeele Deeke=leerle oeKeefJeueeeceeCes eflejkeee js<ee
n}kese ceeje. Flej ess eewjme lemese ceeskeUs sJee. ns ceeskeUs sJe}s}s ess eewjme
JetneceOes eJesMeejeke[tve efveie&ceejeke[s peeCeeNee ceeiee&Jej Demeleer}. keeee jbieeves jbieJe}s}s
ess eewjme JetneceOes efYebleeRee Yeeie yeveleer}. pee esee eewjmeele eflejkeee js<ee Deensle les
efYebleerbee pejer Yeeie yeveleer} efkebJee JetneceOeer} Jej Gu}sKe kes}suee ceeiee&ee Ske Yeeie
yeveleer}.
2) Deelee DeeHeCe eflejkeee js<ee ceej}s}s ess eewjme }#eele IesTee. keener esee
eewjmeebceOetve eeleuee eflejkeee js<ee DeeHeuee}e Kees[jyej JeeHeve Hegmetve ekeeJeeeee Deensle.
keeee jbieeves jbieefJe}suee esee eewjmeebvee lemese sJeeJeeees Deens, keejCe les eewjme efYebleeRee
Ske Yeeie yeveCeej Deensle. pee esee eewjmeebceOeer} eflejkeee js<ee HegmeCeele esleer} les eewjme
JetneceOeer} ceeiee&ee Ske Yeeie

yeveleer } Je pee es ee
eewjmeebceOeer} eflejkeee js<ee HegmeCeele
esCeej veenerle les eewjme JetneceOeer}
efYebleeRee Ske Yeeie yeveleer}. Deelee
DeeHeCe JetneceOes efMejCeekeefjlee
Ske eJesMeej Je leeletve yeensj
He[Ceekeefjlee Ske efveie&ceej
MeesOetee. Jetneee Skee eskee}e
esee eewjmeeceOeer} js<ee Hegmetve
eketve lesLes eJesMeej leeej keee.
leeeeceeCes Jetneee ogmeNee
eskee}e esee eewjmeeceOeer} js<ee
Deeke=leer 4.3
Hegmetve eketve efleLes efveie&ceej
leeej keee. DeeHeuee
1919 ee eewjmeeee eejer
ke[ebJej eflejkeee js<ee ceej}s}s
yeekeeres ess eewjme Deelee
keeee Hesevf me}erves jbieJee cnCepes
eejer ke[ebJej eJesMeej Je
efveie&ceej JeieUtve efYeble efomes}.
Deelee DeeHe}er Jetnjevee Deeke=leer
4.4 ceOes oeKeefJeueeeceeCes
efomes}.
3) Deelee DeeHeuee}e
eJesMeejeHeemetve efveie&ceejeHeele
peeCeeNee cegKe ceeiee&mebyebOeer
Deeke=leer 4.4
efJeeej kejeJeeeee Deens.

eJesMeejeHeemetve megJeele keve
esee eewjmeebceOeer} eflejkeee
js<ee Hegmetve eketve ne cegKe ceeie&
leeej kejCes Deens. ne ceeie&
MesJeer efveie&ceejeHeele peeTve
mebHe}e Heeefnpes. Deeke=leer 4.5
ceOes oeKeefJeueeeceeCes ne cegKe
ceeie& leeej kes}s}e Deens, lees
keeee jbieele oeKeefJe}e Deens;
Hejbleg DeeHeCe DeeHeuee Hemebleeree
cegKe ceeie& leeej ke Mekelee.
ne cegKe ceeie& Heej meesHee ve
kejlee JeUCeeJeUCeebee leeej
Deeke=leer 4.5
kejeJee.
4) Deelee cegKe ceeiee&}e
efceUCeejs ess ess ogmejs ceeie&
leeej kejCes Deens. ns ceeie& Demes
Demeleer} keer, cegKe ceeie& mees[vt e
ee ceeiee&Jej iesueeme HemeJeCetke
nesF&}. keejCe lee ceeieeee
MesJeer efYeble }eies}. Heg{s peelee
esCeej veener Je ceeies HejleeJes
}eies}. Jejer}eceeCes kes}s}s
ess ess ceeie& Deeke=leer 4.6
ceOes }e} jbieele oeKeefJe}s
Deensle. ns ess ess ceeie&
DeeHeCe DeeHeuee Hemebleervegmeej
Deeke=leer 4.6
Deeke=leer 4.7
leeej ke Mekee}.
5) Gj}suee esee eewjmeebceOeer} eflejkeee js<ee Deelee Hegmetve ekee Je les eewjme keeee
jbieeves jbieJee cnCepes les eewjme Deelee efYebleeree Ske Yeeie yeveleer}. HetCe& leeej Pee}s}s eeJetn
kees[s Deeke=leer 4.7 ceOes oeKeefJe}s Deens.
mees[efJeCeele keerCe DeMeer eeJetn kees[er Deeke=leer 4.8 Je 4.9 ceOes oeKeefJe}er Deensle.
leer mees[efJeCeeee eelve keve yeIee. Deeke=leer 4.10 Je 4.11 ceOes oeKeefJe}s}s kees[s
Deekeejeves Heej ceess Deens. les oesve Yeeieeble Deens. Deeke=leer 4.10 ceOes lee kees[eeee GpeJee
Yeeie Je Deeke=leer 4.11 ceOes [eJee Yeeie oeKeefJe}e Deens. ns Yeeie eHetve IesTve meeceeefeke
ke[sJej efekeJetve Iee DeeefCe mees[efJeCeeee eelve keve yeIee. (emlegle eeJetn kees[er
Puzzle Solutions Company ee bitboost.com ee mebkeslemLeUeJeve Iesle}s}er
Deensle.)
eeJetneee Jejer} kees[eebeer Gejs efo}s}er veenerle.
Deeke=leer 4.8
Deeke=leer 4.9
Deeke=leer 4.10
Deeke=leer 4.11
Decetle& efe$e 4
ekejCe 5
ne ceePee ceeie& Ske}e
Deeke=leer 5.1
Deeke=leer 5.2
ee ekejCeele DeeHeCe keener js<eeke=leeRee efJeeej keee keer pee Deveske efyebot Je lee efyebotbvee
pees[CeeNee efyebotceeieeveer leeej nesleele. GoenjCeeLe&, Deeke=leer 5.1 ner Dee efyebotbveer Je ee
efyebotbvee pees[CeeNee 12 efyebotceeieeveer yeve}s}er Deens. ee Deeke=leeree Skee efyebotHeemetve megJeele
Deeke=leer 5.4
Deeke=leer 5.3
keve JesieJesieee efyebotceeiee&Jeve peeTve Hesefvme}ves ner Deeke=leer DeeHeuee}e efiejJeeJeeeeer

Deens. eele Deer DeMee Deensle
1) meJe& efyebotceeie& ns Skeoee efiejefJelee esleele cnCepes Skeoe Skee efyebotceeiee&Jeve DeeHeCe
DeeHeuee Hemebleeree efoMesves efiejefJeueeme lee efyebotceeiee&Jeve DeeHeCe leee efoMesves efkebJee Hejle
Deeke=leer 5.5
G} efoMesves efiejefJeCeeeer
HejJeeveieer veener.
2) efiejJeerle Demeleevee
SKeeee efyebot}e Hejle Hejle
Yes osCeeeer HejJeeveieer
Deens.
3) ef i ejef J eCeeme
megJeele kesueeveblej mebHetCe&
Deeke=leer efiejefJeueeefMeJeee
Hesefvme} Jej Ge}eJeeeeer
HejJeeveieer veener.
17 Jee Melekeele
nesTve ies}suee Dee@e}j
(Euler) veeJeeee
ieefCelep%eeves eeyeeyeleee
DeYeeme eLece kes}e.

Deeke=leer 5.2 DeeefCe 5.3 ee esee Deeke=lee Deensle. Jejer} Deer HeeUtve lee DeeHeuee}e
Hesefvme}erves efiejJelee esleele kee les Heene. leeveblej Deeke=leer 5.4 ceOes oeKeefJe}s}er jebieesUereer
Deeke=leer efiejJetve Heene.
Deelee DeeHe}e ceesee& Deeke=leer 5.5 ceOes oeKeefJe}suee jebieesUerke[s JeUJetee. ee jebieesUeree
eejer yeepetee ke[e DeeHeCe efiejJeeeee veenerle. Jejer} Deer HeeUtve ner Deeke=leer HetCe& efiejefJeCes
Mekee veener; Hejbleg pej peemleeres efyeboct eeie& leeej kes}s lej les Mekee nesF}
& . DeeHeCe Kee}er}eceeCes
peemleeres efyebotceeie& js<ee jsKeetve leeej keee cnCepes Deeke=leer 5.6 leeej nesF&}.
efyebotbHeemetve
efyebotbHeele
1
2
6
7
11
12
16
17
Deeke=leer 5.6
21
22
26
27
31
32
36
37
eeHewkeer keener efyebotceeie& 1-2, 6-7 ns jsKeetve oeKeefJe}s Deensle. yeekeeres eeeeceeCes
leeej keje.
Flekes peemleeres efyebotceeie& jsKeetvemege ner jebieesUereer Deeke=leer DeeHeuee}e mebHetCe& efiejefJelee
esCes Mekee veener. DeeCeKeer Dee efyebotceeie& DeeHeuee}e ee 1 les 40 efyebot-mecetnebceOeer} keener
efyebotbceOes jsKeeeJes }eieleer}. ceie ner Deeke=leer DeeHeuee}e mebHetCe& efiejefJelee esF&}.
keesCeles ns Dee efyebotceeie& les meebiee Je Deeke=leer mebHetCe& efiejJetve oeKeJee.
Decetle& efe$e 5
ekejCe 6
ner peeotYejer eewjmeeeer veJe}veiejer
eeeerve keeUeHeemetve peeotes eewjme eefme Deensle. ee
eewjmeebceOes meJe& Dee[Jee DeesUeRceOeer} Je GYee mlebYeebceOeer}
Debkeebeer yesjerpe meejKeere Demeles. leeeeceeCes oesvner keCeeJejer}
Debkeebeer yesjerpe HeCe lesJe{ere Demeles. ee peeotee iegCeOecee&cegUs
DeMee eewjmeebee lemeefyejer osJeIejebceOes sJetve lee Hetpeuee
peele Demele. Depetvener ner ee} keener IejebceOes Dee{Ules.
ceOe eosMeeceOeer} Kepegjenes esLeer} Hegjeleve cebefojs leebee
Deeke=leer 6.1
efMeuHeke}skeefjlee eefme Deensle. leeleer} Heee&veeLe cebefojele
44 Iejebee peeotee eewjme DeeHeuee}e yeIeeJeeeme efceUlees.
Deeke=leer 6.1 ceOes ne eewjme oeKeefJe}e Deens. leeleer} Dee[Jee DeesUerleer}, GYee mlebYeeleer}
Je oesvner keCeeJejer} Debkeebeer yesjerpe 34 esles.
Deeke=leer 6.2
Deeke=leer 6.3
Deeke=leer 6.2 ceOes Ske efHeleUses eb$e oeKeefJe}s Deens. leeleer} eewjme 33 ee yesjpesee
Deeke=leer 6.5
Deens. Deeke=leer 6.3 ceOeer} eb$eele ner yesjerpe 15 Deens.

DeMeer eb$es DeeHeuee}e keener Iejebletve Dee{Uleele.
Deeke=leer 6.4 ceOes Ske Debieer oeKeefJe}er Deens. ee
peeotee eewjmeele yesjerpe 34 Deens.
Deeke= leer 6.5 ceOes mees U eJee Melekeeleer }
Albreight Durer veeJeeee eefme efe$ekeejees
Melancholio ns efe$e oeKeefJe}s Deens. leele Jejee
GpeJeerke[er} keesHeNeele 34 yesjerpe Deme}s}e peeotee
eewjme Deens.
Deeke=leer 6.4
peeotes eewjme leeej kejCeeee efJeefJeOe Heleer Deensle.
keener cet}Yetle Heleeres meefJemlej efJeJejCe 'Mathematical Recreations and
Essays' ee Rouse Ball eebee Hegmlekeele, leeeeceeCes Magic Squares and
Cubes ee W.S. Andrews eebee Hegmlekeele Dee}s Deens. peeotee eewjmeeJej leeveblejner
yejse mebMeesOeve nesTve les leeej kejCeeee veJeveJeerve Heleer MeesOeCeele Deeuee Deensle; Hejbleg
eeUerme-Hevveeme Je<eeHetJeea eefme Deme}s}er Skee mebmke=le M}eskeeceOes efo}s}er Heleer esLes
osCeeee ceesn Deecneb}e DeeJejle veener. M}eske Demee Deens Jee_e ke=leeOe&ced ke=leceskenerveced~
skes ens <ees[<e meHle ees~~
efleLeeJeleejs eLecese keess~
ef meHle <ed $e Yet Jeso yeeCee~~
ee M}eskeeeceeCes 34 yesjerpe Deme}s}e peeotee
eewjme leeej kejCeekeefjlee eLece Deeke=leer 6.6
ceOes oeKeefJeueeeceeCes 44 ee efjkeecee eewjme
leeej keee. Deelee M}eskeeee Heefn}e ejCe
Heentee. pej legcneb}e 34 yesjerpe DemeCeeje eewjme
kejCeeeer Fe Demes}. (Jee_e - Fe)
lej yesjpes}e oesveeves Yeeietve (ke=leeOe&ced) leeletve
Deeke=leer 6.6
1 Jepee keje. (ke=leceskenerveced) Demes ne ejCe
meebielees. cnCepes DeeHeuee}e (34/2) -116 ne Debke efceUs}.

ogmeNee Je eflemeNee ejCeeble 16 Heemetve megJeele keve G} eceeves 9 Heelees Debke
eewjmeeee keesCelee Iejele YejeJeeees leees JeCe&ve kes}s Deens. lee Iejebee ece Kee}er}eceeCes
Deens.
skes - ogmejs Iej
ens - veJeJes Iej (veT en)
<ees[<e - meesUeJes Iej
meHle - meeleJes Iej
ees - DeeJes Iej
efleLee (efleLeer) - HebOejeJes Iej (HebOeje efleLeer)
(De)Jeleejs - oneJes Iej (one DeJeleej)
eLecese - Heefn}s Iej
Iejebee Jejer} ece [eJee yeepetee Jejee keesHeNeele 1 ves
meg nesTve [eJeerke[tve GpeJeerke[s Je Jeve Kee}er eeeceeCes
leUeee GpeJee keesHeNeele 16 ves mebHelees.
DeMee jerleerves 16 les 9 ns Debke G} eceeves M}eskeeee
ogmeNee Je eflemeNee ejCeeble meebefieleueeeceeCes eewjmeeee
JesieJesieee IejebceOes YejeJes. eewjme Deelee Deeke=leer 6.7 ceOes
oeKeefJeueeeceeCes efomes}.
Gj}suee efjkeecee Iejele keesCeles Debke YejeJeeees les M}eskeeee
Deeke=leer 6.7
eewLee ejCeeble meebefiele}s Deens.
ef - 2
meHle - 7
<ed - 6
$e (ef$e) - 3
(De) - 8
Yet - 1 (1 Yetefce)
Jeso - 4 (4 Jeso)
yeeCe - 5 (Hebe yeeCe)

Jejer} Debke eewjmeeee Jejee DeesUerHeemetve megJeele keve [eJeerke[tve GpeJeerke[s meJee&le
Kee}ee DeesUerHeele efjkeecee Iejele eceeeceeves
YejeJeeees Deensle. ee jerleerves leeej kes}s}e peeotee
eewjme Deeke=leer 6.8 ceOes oeKeefJe}e Deens.
Jejer} eewjmeele Dee[Jee DeesUer, GYes mlebYe Je
oesvner keCe& eebleer} Debkeebeer yesjerpe 34 esles. eeleer}
eleske 2 2 eewjmeebleer} 4 Debkeebeer yesjerpe
34 esles. leeeeceeCes ee eewjmeeeer Jejeer DeesU
DeeHeCe Kee}er leUeMeer pees[}er Je leeeeceeCes
Jejee DeesUer eceeeceeves leUeMeer pees[uee lej
nesCeeNee meJe& eewjmeeble 34 yesjerpee efceUles.
ee ekeejs DeeHeCe GYes mlebYe [eJeerke[tve GpeJee
Deeke=leer 6.8
ke[sJej eceeeceeves pees[le ies}es lejer ner yesjerpe
34 jenles. DeMee jerleerves ne peeotee
eewjme meJe&iegCemebHevve Demelees.
peeotes eewjme leeej kejCeeee
DeeCeKeer keener Heleer Deelee Heentee.
eleske yeepetJej Iejebeer mebKee
ef J e<ece Demes } lej Demes eew j me
kejCeeeer Ske meJe&meceeve Heleer Kee}er
efo}er Deens. leekeefjlee eewjmeeee
eleske Ieje}e DeeHeuee}e Ske 2
Debkeebee eceebke eeJee }eies}. Deeke=leer
6.9 ceOes Skee 5 5 ee eewjme
oeKeefJe}e Deens. meJee&le Kee}ee
DeesUerle [eJee keesHeNeele DemeCeeNee
Deeke=leer 6.9
Iejeee eceebke (1,1) Demee Demes}
Je eleske Iej Kee}tve keesCelee DeesUerle Je [eJeerke[tve keesCelee mlebYeele Deens leeeceeCes
leeee eceebke Demes}. cnCepes eceebkeeceOeer} Heefn}e Debke les Iej Kee}tve efkeleJee DeesUerle
Deens les oeKeJeer}. leeeeceeCes eceebkeeceOeer} ogmeje Debke les Iej [eJeerke[tve efkeleJee mlebYeele
Deens les oeKeJeer}. Deeke=leer 6.9 ee eewjmeele ns eceebke oeKeefJe}s Deensle.
pej DeeHeuee}e ve ve ner efJe<ece Iejs eleske yeepetJej DemeCeeje peeotee eewjme leeej
kejeJeeeee Demes} lej Kee}er} HeeeNeebceOetve peeJes }eies}.
De) 1 Heemetve ve2 ns Debke DeeHeuee}e JeeHejeJes }eieleer}. (pej ve 5 Demes} lej 1 les
25 Debke JeeHejeJeeeme }eieleer}.)
ye) yesjerpe ve/2 (ve2 + 1) SJe{er nesF&}. (eleske DeesUerle, mlebYeeble Je keCeeJej)
(pej ve 5 Demes} lej yesjerpe 65 esF&}.)
ke) Deelee Iej eceebke ((ve - 1)/2, ve - 1) ceOes 1 ne Debke ef}ne. (pej ve 5
Demes} lej Iej eceebke (2,4) ceOes 1 ne Debke ef}ne.
[) eeHeg{s Kee}er}eceeCes 2, 3, 4 ..... ve2 ns Debke JesieJesieee Iejeble Yeje.
F) (ve - 1)/2, ve - 1) ee eceebkeeee Iejele DeeHeCe 1 ves megJeele kes}er nesleer.
Jejer} eceebkeeee oesvner Debkeeble eleskeer 1 efceUJetve veJeerve eceebke efceUJee Je lee Iejele
2 ef}ne. (pej ve 5 Demes} lej (2, 4) ee eceebkeebee oesvner Debkeeble 1 efceUefJeueeveblej
DeeHeuee}e (2 + 1, 4 + 1) cnCepes (3, 5) ne veJeerve eceebke efceUs}. ee eceebkeeee
Iejele 2 ef}ne.)
F&) DeMee jerleerves eleske JesUer ee}t eceebkeeee oesvner Debkeele eleskeer 1 efceUJetve veJeerve
eceebke efceUJee Je eceeeceeves lee Iejeble 3 les ve2 Debke ef}ne.
He) Demes kejerle Demeleevee oesve iees<er }#eele sJeeJeeeee Deensle. Heefn}er iees cnCepes
SKeeee eceebkeeee oesvner Debkeele eleskeer 1 efceUefJeleevee lees efkebJee les Debke `ve' Hes#ee ceess
Peeueeme lee ceesee Pee}suee Debkeeletve / Debkeebletve `ve' Jepee kejeJee Je megOeeefjle Iej eceebke
efceUJeeJee. (pej ve 5 Demes} lej (3, 5) ee Iejele DeeHeCe 2 ef}efn}e Deens. ee Heg{ee
Iej eceebke DeeHeuee}e (3 + 1, 5 + 1) cnCepes (4, 6) Demee efceUlees. leeleer} 6 ne
Debke 5 ee DebkeeHes#ee ceese Deens cnCetve megOeeefjle Iej eceebke (4, 6-5) (4, 1) Demee
efceUJeeJee Je lee Iejele 3 ne Debke ef}neJee.)
n) ogmejer }#eele sJeeJeeeeer iees< cnCepes ve + 1, 2ve + 1, 3ve + 1, 4ve + 1....
Jeiewjs Debke JesieJesieee Iejeble Yejleevee

Jejer}eceeCes Iej eceebke leeej keve
ee}Ceej veener. leebee yeeyeleerle Iej
eceebke leeej kejleevee Deieesojee Iej
eceebkeeee ogmeNee Debkeebletve 1 Jepee
kejeJee. Heefn}e Debke yeo}t vees. (pej
ve 5 Demes} lej ns DeHeJeeoelceke
Deb k e 6, 11, 16, 21 Demes
Demeleer}. 5 ne Debke (1,3) ee Iejele
Yeve Peeueeveblej 6 ne Debke (1,
3-1) (1, 2) ee Iejele YejeJee.)
Jejer}eceeCes leeej kes}s}e 65
Deeke=leer 6.10
yesjerpe DemeCeeje 5 5 ee peeotee
eewjme Deeke=leer 6.10 ceOes oeKeefJe}e Deens. Jejer} Heleer meJe& meceeve Demetve `ve'ee
keesCeleener efJe<ece efkeceleerkeefjlee leer }eiet Deens.
peeotes eewjme leeej kejCeeeer ogmejer Heleer Deelee Heentee. DeeHeueeke[s pej ve ve ee
peeotee eewjme Demes} lej ve2 ve2 Deekeejeee peeotee eewjme ee Heleerves DeeHeCe leeej
ke Mekelees. GoenjCeeLe& 3 3 Deekeejeee 1 les 9 Debke JeeHeve kes}s}e Je 15 yesjerpe
DemeCeeje eefme peeotee eewjme IesTee. Deeke=leer 6.11 ceOes ne eewjme oeKeefJe}e Deens.
Jejer} eewjmeeee GHeeesie keve DeeHeCe 32 32 cnCepes 9 9 ee peeotee eewjme leeej
ke Mekelees. leele 1 les 81 Debke JeeHej}s peeleer}. Deeke=leer
6.12 ceOes 9 9 ee eewjme oeKeefJe}e Deens. ee
eewjmeele 3 3 Deekeejees 9 ess eewjme yemeleele. leebvee
1 les 9 Debke efo}s}s Deensle. Deeke=leer 6.12 DeeefCe Deeke=leer
6.11 ceOeer} ee Debkeebee mLeeveebee meejKesHeCee DeeHeuee
}#eele esF&}. ee 3 3 ee eewjmeebvee efo}s}s 1 les 9
Debke ele#e 9 9 ee eewjmeeJej ef}nt veesle, HeCe leebes
mLeeve }#eele sJeeJes.
Deeke=leer 6.11
ns mLeeve }#eele sJeCeekeefjlee Deeke=leer 6.11 ceOes oeKeefJe}s}e eewjme GHeeesieer He[t
Mekelees.
Deeke=leer 6.12 ceOes Deelee DeeHeuee}e Debke YejCes
Deens. leekeefjlee 1 eceebkeeee 3 3 eewjmeeceOes Deeke=leer
6.11 ceOeer} 1 les 9 Debke Yeve kes}s}e eewjme YejeJee.
2 eceebkeeee 3 3 eewjmeeceOes DeeHeuee}e 10 les
18 Debke YejeJes }eieCeej Deensle. leekeefjlee Deeke=leer
6.11ceOeer} eleske Debkeele 9 efceUJetve esCeeje 3 3
ee eewjme Jejer} 2 eceebkeeee 3 3 eewjmeele YejeJee.
DeMee jerleerves eleske JesUer Deeke=leer 6.11 ee Debkeele 9
Deeke=leer 6.12
efceUJetve esCeeje eewjme Deeke=leer 6.12 ee 3, 4, 5, 6,
7, 8 DeeefCe 9 eceebkeeee 3 3 eewjmeebee peeieer YejeJee. DeMee jerleerves Deeke=leer 6.12
ceOes meJe&ee meJe& 3 3 Deekeejees 9 eewjme Yej}s peeleer} Je DeeHeuee}e 9 9
Deekeejeee 369 yesjerpe Deme}s}e Deeke=leer 6.13 ceOes oeKeefJeueeeceeCes peeotee eewjme
efceUs}.
Deelee Kee}er} kees[er mees[efJeCeeee
eelve keve Heene.
1) 7 7 Deekeejeee Deeke=leer
6.14 ceOes oeKeefJe}suee eewjmeeceOes
keener Iejs efjkeeceer Deensle. 1 les 49
Debke JeeHeve ne eewjme leeej kejeJeeeee
Deens Je meJe& DeesUerle, mlebYeele Je keCee&Jej
Deme}suee Debkeebeer yesjerpe 175 Dee}er
Heeefnpes. efjkeecee peeieeble keesCeles Debke
DemeeJeee}e Heeefnpesle les DeeHeCe meebiet
Mekee} kee?
2) [esecf eveesee mes JeeHeve Deeke=leer
6.15 ceOes oeKeefJe}s}e 6 6 eewjme
Deeke=leer 6.13
leeej kes}e Deens. ee eewjmeele keener peeiee

efjkeeceee sJeuee Deensle. eewjmeeee yeepet}e
sJe}s}s [esecf evees JeeHeve les ee efjkeecee peeieebJej
sJetve DeeHeCe ne peeotee eewjme HetCe& keve
oeKeJeeeee Deens. eewjmeeee Dee[Jee DeesUerle,
GYee mlebYeeJej Je keCee&Jej Deme}suee efHekeeebee
mebKeseer yesjerpe meejKeer Dee}er Heeefnpes. ner yesjerpe
efkeleer esF&}? Heene eelve keve.
3) Deeke=leer 6.16 ceOes 5 5 ee Ske
Deeke=leer 6.14
eewjme efo}e Deens. leeleer} keener Iejs
efjkeeceer mees[}er Deensle. eewjmeele 1 les
25 Demes meJe& Debke Dee}s Heeefnpesle.
meJe& IejebceOes Demes Debke Dee}s Heeefnpesle
keer Dee[Jee DeesUerle, GYee mlebYeele
DeeefCe keCee&Jej Deme}suee Debkeebeer yesjerpe
meJe&$e efvejefvejeUer Dee}er Heeefnpes. 5
DeesUer, 5 mlebYe Je 2 keCe& eeJejer}
Debkeebee 12 yesjpee 60 les 71 DeMee
Deeke=leer 6.15
eceeeceeves Deeuee Heeefnpesle. ceeskeee mees[}suee Iejele
keesCeles Debke Yeje}?
Deeke=leer 6.16
Decetle& efe$e 6
ekejCe 7
efJeueie keje eebvee/ keje eebes ceerueve
ee ekejCeeleer} kees[er ieefCeleeee Topology ee MeeKesMeer mebyebefOele Deensle. }esKeb[er
leejsHeemetve efkebJee oesjer, ceCeer Jee Flej ieeser JeeHeve leeej kes}s}er ner kees[er Heej eeef}le
Deensle. leejsHeemetve kes}s}er kees[er Depetvener yeNeee JesUe cegbyeF&le penebieerj Dee& ie@}jeree
yeensjee HetHeeLeJej efJekele efceUleele. ee leejsee kees[eebceOes yengleske JesUe eele}s leejses
Deekeej efJe}ie kejCes efkebJee leeleer} leejses JeUs yeensj kee{Ces efkebJee oesve Jeeebee peeieebeer
Deo}eyeo} keve oeKeefJeCes Demes keewMeue oeKeJeeJes }eieles. ee efJe<eeeJejer} Ske Heej megob j
Hegmleke cnCepes 'Compendium of Over 1050 Wire Puzzles' ns nese. ns Hegmleke
Richard I. Hess eebveer ef}efn}s Deens. kees[eebJejer} Flej yeNeee Hegmlekeele ee ekeejeer
kees[er DeeHeuee}e Dee{Uleele, HeCe Flekeee ceesee eceeCeeJej ee kees[eebee Deeke=lee
DemeCeejs Jejer} Hegmleke cnCepes Ske cespeJeeveere Deens. Fbefi}MeceOes DeMee kees[eebvee
Disengagement Puzzles Demes cn}s peeles.
Deeke=leer 7.1 DeeefCe 7.2 ceOes Deeceee mebenele}s Ske kees[s oeKeefJe}s Deens. leejsves
yeveefJe}s}er kees[er meeOeejCele }neve Deekeejeeer Demeleele. cee$e ns kees[s 6 efce.ceer. Jeemeeeer
Deeke=leer 7.1
Deeke=leer 7.2
Deeke=leer 7.3
Deeke=leer 7.4
}esKeb[er Meerie JeekeJetve Je Jesefu[bie keve meeOeejCele

45 meW.ceer. }ebyeeres yeveefJe}s}s Deens. iebpet vees cnCetve
leeJej HeeJe[j keesefbie kes}s Deens. ns kees[s mees[efJeCes
cnCepes Skeele Ske De[keefJe}s}s leees oesve Yeeie
efJe}ie kejCes. DeeHeCe ns kees[s leejsHeemetve leeej ke
Mekelee. ns kees[s mees[efJeCes lemes Heeje meesHes Deens.
DeeHeCe eelve keve yeIee.
Deeke=leer 7.3 les 7.5 ceOes leejsee kees[eebJej
DeeOeej}s}er keCe&Yet<eCes DeeHeuee}e efomeleer}.
Deeke=leer 7.5
1) Deeeentve megkee
Deeke=leer 7.6 DeeefCe 7.7 Ske kees[s oeKeefJe}s Deens. ns kees[s DeeHeCe Iejer yeveJetve mees[Jet
Mekelee. oesjebee legbieele peKe[}suee yeebie[ereer eele DeeHeuee}e megkee kejeJeeeeer Deens.
efMeJeepeer cenejepeebee Deeeentve Pee}suee megkeseer eele DeeJeCe esles cnCetve ee kees[ee}e
Jejer} veeJe efo}s Deens. HeeleU H}eefmkeee 12.5 meW.ceer. 10 meW.ceer. ceeHeeee Deeeleekeej
keeHetve IeeJee. (}Jeeerke H}eefmke kee$eer JeeHeve keeHeCes Mekee Deens) eeee eejer keesHeNeele
1 meW.ceer. Jeemeeeer efs ò' esLes oeKeefJeueeeceeCes Hee[eJeerle. oeYeCe efkebJee esee JeeHeve
leees eske Mesie[erJej leeHeJetve IesTve lees H}eefmkeceOetve DeejHeej Iee}tve ner efs Hee[Ces meesHes
peeF&}. DeMeere oesve efs `He' DeeefCe `j' ee peeieer Hee[eJeerle.

YeesJeje efHejefJeleevee peer oesjer JeeHej}er peeles leMee ekeejeer oesjer
efkebJee vee[er IesTve eflees eleskeer 20 meW.ceer. }ebyeeres eej legke[s
IeeJes Je les `ve' esLes Ske$e yeebOeeJes. oesjeree ee eejer legke[eebeer
ogmejer eskes keesHeNeeleer} eejer efebceOetve DeesJetve IesTve Heg{s
DeeCeKeer eej ceCeebceOetve `Me' esLes oeKeefJeueeeceeCes DeesJetve
IeeJeerle.
ceCeebceOetve yeensj esT veesle cnCetve ee eejer oesNeebee eskee}e
ieeer ceejeJeele. ceCeebee Deekeej SJe{e DemeeJee keer, ceCeer
H}eef m keceOes
Deme}suee
efeletve Jej esT
vees l e. leeveb l ej
50 meW . ceer .
Deeke=leer 7.6
}ebyeeree oesjeree
legke[e IesTve lees ognsjer kejeJee. Deeke=leer e.
7.6 ceOes oeKeefJeueeeceeCes lees `He' DeeefCe
`j' ee efeletve DeesJetve IesTve leele `ye' esLes
oeKeefJeueeeceeCes yeebie[er De[keJetve leeeer oesve
Deeke=leer 7.7
eskes `ve' esLes yeebOeeJeerle. ns kees[s Deelee leeej
Pee}s. ee oesNeebceOetve yeebie[ereer megkee keMeer kejeJeeeeer les Heene.
2) ceesefyeemees Je}e eceebke 1
ceesefyeeme (Mobius) ee ieefCelep%eeee veeJeeves Deeke=leer 7.8 ceOeer} Je}e DeesUKe}s
peeles. keeieoeeer Ske Heer IesTve eflees Ske eske 180 DebMeeletve JeUJetve IesTve oesvner eskes
Skeceskee}e efekeJetve ekeeJeerle cnCepes ns Je}e leeej nesF&}. ee Je}eeee ceOeeJej
Deme}suee `De' ee efyebotHeemetve megJeele keve kee$eerves Skee efoMesves ceOe js<esJej keeHele peeTve
`De' efyebotHeeMeer Hejle Deeueeme DeeHeuee DeHes#eseceeCes ee Je}eeeer oesve mJeleb$e Je}es nesle
veenerle, lej eeletve Ske ceess Je}e efvecee&Ce nesles. Deelee eeleer} kees[eeee Yeeie Demee Deens keer,
Deeke=leer 7.8
DeMee leNnsves leeej Pee}suee ceesee Je}eeee ke[e Hejle Skeceskee}e efekeJetve DeeHeuee}e
cetUes }neve Deekeejees Je}e Hejle efceUefJelee esles kee? Heene eelve keve.
3) ceesefyeemees Je}e eceebke 2
ns kees[s DeeCeKeer keerCe Deens. Jejer} kees[eele Je}e leeej kejleevee DeeHeCe keeieoeee
Heeres eske 180 DebMeeceOetve efHejefJe}s nesles. pej 360 DebMeeceOetve ns eske JeUJetve DeeefCe
Heereer eskes efekeJetve Je}e leeej kes}s Je Jejer}eceeCes les ceOejs<esJej keeHe}s lej Skeele
Ske De[ke}s}er oesve Je}es efvecee&Ce nesleele. Deelee ee oesve Je}eeee ke[e Skeceskeebvee
efekeJetve cetUes Je}e efvecee&Ce kejCes eflelekesmes meesHes veener. eelve keve Heene.
Decetle& efe$e 7
ekejCe 8
KesU KesUtee oesIes DeeHeCe
oesIee peCeebveer KesUeJeeees Je ieefCeleeJej DeeOeej}s}s KesU eveHewkeer ceveesjbpeve ke
Mekeleele. DeMee efkeleske KesUebes efJeM}s<eCe keve efveefele efpebkeCeeee ceeie&Heleer leeej
kejCeele Deeuee Deensle. kees[eebee keener Hegmlekeele ee ceeie&Heleer efo}suee Deensle. eele}e
Deieoer meeOee Je oesIeebveer KesUeJeeeee KesU Kee}er}eceeCes Deens. 50 ceCeer IesTve ne KesU
meg neslees. eleskeeves DeeUerHeeUerves ne KesUeJeeeee Deens. peeeer HeeUer Demes} leeves 1, 2,
3, 4, 5 efkebJee 6 ceCeer IeeJeeees. DeMee leNnsves DeeUerHeeUerves KesUtve meJe& ceCeer mebHeJeeJeeees
Deensle. pee}e MesJeeer KesUeJeeeeer HeeUer efceUs} lees efpekeb}e Demes mecepeJeeees Deens.
ne KesU KesUleevee peeeer KesUeeer Heefn}er HeeUer Demes} lees Skee efJeefMe ceeie&Heleerves ne
KesU efpebket Mekelees. leekeefjlee leeves Heefnuee HeeUeree JesUer 1 ceCeer IeeJee. leeee
eeflemHeOee&eer Heg{eer HeeUer Peeueeveblej oesIeebvee efceUtve leesHeele efpelekes ceCeer Iesle}s Demeleer}
leer mebKee HeeneJeer Je Flekes ceCeer Heg{ee HeeUerle IeeJes keer ee HeeUerveblej oesIeebveer efceUtve
Iesle}suee ceCeebeer mebKee 8 nesF&}. cnCepes Heefnuee HeeUerle DeeHeCe 1 ceCeer Iesleueeveblej
pej eeflemHeOee&ves leeee HeeUerle 4 ceCeer Iesle}s lej oesIeebveer efceUtve leesHeele Iesle}suee
ceCeebeer mebKee 1 + 4 5 nesF&}. DeeHeCe Heg{ee HeeUerle 3 ceCeer IeeJesle cnCepes Jej
meebefieleueeeceeCes DeeHeuee HeeUerveblej oesIeebveer efceUtve Iesle}suee ceCeebeer mebKee 8 nesF&}.
DeMee jerleerves DeeHeuee eleske HeeUeree JesUer ceCeer Iesleevee Flekes ceCeer IeeJesle keer,
DeeHeuee HeeUerveblej oesIeebveer efceUtve Iesle}suee ceCeebeer mebKee 15, 22, 29, 36, 43,
50 nesF&}. cnCepes MesJeeer KesUeJeeeeer HeeUer efceUtve DeeHeuee}e KesU efpebkelee esF&}.
Jejer} Debkeebee jebiesle DeeHeuee Heefnuee oesve KesUebmebyebOeeres Debke pees[ueeme ner Debkeebeer jebie
1, 8, 15, 22, 29, 36, 43, 50 DeMeer efomeles. eeceOes keesCeleener oesve peJeU
peJeU DemeCeeNee Debkeeble 7 ee Hejke Deens. eeflemHeOee&ee }#eele ns eeJeeeme JesU
}eieCeej veener Je leeves Heefn}er KesUer kesueeme efpebkeCeeeer ceeie&Heleer leesmege JeeHe Mekes}.
ee KesUeleer} iebcele veblej efveIetve peeCeeeer Mekeelee Deens. cee$e eeflemHeOee&ee Oeeveele ner
ceeie&Heleer }#eele Dee}er veener lej lee}e eLece KesUCeeeer mebOeer osTve mege DeeHeuee}e
Jejer} Debkeebee meeKeUeree leeyee efceUJelee esF&} Je Skeoe ne leeyee efceUJe}e keer MesJeHeele
ve mees[lee MesJeeer KesUer KesUeJeeeme efceUtve KesU efpebkelee esF&}.
1) efJe<eces efJepeeer YeJe
ne KesU 33 ceCeebveer meg neslees Je oesIeebpeCeele DeeUerHeeUerves KesU}e peelees. eleskeeee
HeeUeree JesUer leeves 1, 2, 3, 4 efkebJee 5 ceCeer IeeJeeees. DeeUerHeeUerves KesUtve ns ceCeer
mebHeefJeueeveblej eleskeeves DeeHeCe Iesle}s}s meJe& ceCeer ceespeeJeeees Deensle. peeves pecee kes}suee
ceCeebeer mebKee efJe<ece Yejs} lees ee KesUele efpebke}e Demes mecepeeJeeees Deens.
ee KesUele peeeer KesUCeeeer Heefn}er HeeUer Demes} lees Skee efJeefMe ceeie&Heleeree
GHeeesie keve efveefele efpebket Mekelees. ner ceeie&Heleer ee ekejCeeee megJeeleer}e efo}suee
KesUeSJe{er mejUmees veener. leecegUs ee KesUele}er iebcele yeNeee JesUe KesUueeveblejmege
keceer nesle veener. pee}e KesUCeeeer Heefn}er HeeUer efceUs} leeves mecepee 2 ceCeer Iesle}s lej
leeves keesCelee ceeie&Heleeree DeJe}bye kes}e lej lees KesUele efveefele efpebket Mekes} les meebiet
Mekee} keee?
ekejCe 9
kees[eebeer ceeU FLes
1) Deepeereer jbieerle ieesOe[er
1) veef}veeree MeeUs}e ces ceefnveeeer meger nesleer. kepe&le}e veef}veeres Deepeesyee DeeefCe
Deepeer jenle Demele. megerle veef}veer lee oesIeebvee YeseJeeeme
ies}er. veef}veeree Deepeer}e jbieeryesjbieer keHe[eebee
legke[eebceOetve ieesOe[ee leeej kejCeeee bo neslee. DeMee
ieesOe[ee ceie veef}veereer Deepeer efleee esee veeleJeb[ebceOes
Jeetve ekele Demes.
eeJesUer veef}veer Deepeer}e Yes}er lesJne leer DeMeee
ekeejs Ske ieesOe[er leeej kejerle nesleer. cee$e ieesOe[eree
Deekeej eeJesUer vesnceereceeCes eewjme Jee Deeeleeke=leer veJnlee.
veef}veer}e ieesOe[ereer jbiemebieleermege peje efJeefe$ee Jee}er.
Deeke=leer 9.1
ieesOe[er ef$ekeesCeeke=leer nesleer Je esee esee jbieerle ef$ekeesCeer
keeHe[eee efieUebletve leeej kes}er nesleer. ieesOe[er peJeUpeJeU meJe& leeej Pee}er nesleer.
Deeke=leer 9.1 ceOes oeKeefJeueeeceeCes leer efomele nesleer. Hekele leUepeJeUer} Ske keesHeje
leeej kejeJeeeee yeekeer neslee. lees Deeke=leerle meHeso jbieele oeKeefJe}e Deens.
``Deepeer, ee keesHeNeele keesCelee jbieees ef$ekeesCe DemeCeej?'' veef}veerves Deepeer}e efJeeej}s.
``Deieb efleLes Skee jbie esCeej.'' Deepeer Gej}er.
``keesCelee les let meebie yeIet?''
legcner veef}veer}e ceole ke Mekee} keee?
2) keeWye[ee efJeeerleer} peeot
esleveee keeWye[ee HeeUCeeee Oeboe Deens. leeee Heece&Jej
Dee Deeeleeke=leer Kegje[er Demetve eleske Kegje[s oesve KeCeebveer
efceUtve yeve}s}s Deens. Deeke=leer 9.2 ceOes ns Kegje[s oeKeefJe}s}s
Demetve eleske Kegje[eeee KeCeebceOeer} keeWye[eebeer mebKee
Deeke=leer 9.2
HeCe ee Deeke=leerle oeKeefJe}er Deens. esleve}e Deeleee sef}HeesveJeve 34 keeWye[eebeer ceeieCeer

Dee}er Deens; Hejbleg lee}e lej keener pejeree keeceekeefjlee }iese yeensj peeJeeees Deens.
keeWye[eebeer efveiee jeKeCeekeefjlee ie[er ceeCemes Deensle. leeleer} Ske mees[tve yeekeereer meJe&
ceeCemes Deepe Skee pe$es}e efveIetve ies}er Deensle. ee ie[eees ieefCele kees Deens. lee}e lej
keeWye[eebeer mebKee ceespelee HeCe esle veener.
esleve peeCeeee DeeOeer Ske iees kejlees. keesueee KeCeebceOeer} keeWye[ee ve n}efJelee
Deeeleeke=leer Kegje[eebeer lees DeMeer Hesjjevee kejlees keer, eleske Dee[Jee DeesUerleer} GYee
mlebYeeleer} Je oesvner keCeeJej Deme}suee Kegje[eebee KeCeeleer} keeWye[eebeer mebKee 34
Yejles.
yeensj peeleevee lees ie[ee}e meebielees, `èfieNneF&kee}e 34 keeWye[ee osleevee Deelee leg}e
ceespeCeeeer pejer veener. keesCeleener Skee Dee[Jee DeesUerleuee efkebJee GYee DeesUerleuee
efkebJee eflejkeee keCeeJejer} KeCeebleer} meJe& keeWye[ee efieNneF&kee}e os.''
esleveves Deeeleeke=leer Kegje[eeeer Hesjjevee KeCeeceOeer} keeWye[eebee mebKesle yeo} ve
kejlee keMeer kes}er Demes}?
3) GIe[ oej osJee
cesJee}e} MespeeRee Iejeer eflepeesjer GIe[Ceekeefjlee meebkesefleke Meyo JeeHejeJee }eiele
neslee. Deeke=leer 9.3 ceOes oeKeefJeueeeceeCes leele eej ees nesleer. ner ees efHejJetve leeJejer}
De#ejs yeeCeeee meceesj DeeCetve eej De#ejer meebkesefleke Meyo leeej kejeJee }eiele Demes. cnCepes
eflepeesjer GIe[Ces Mekee nesF&. MespeeRveer ne Meyo Oeeveele sJe}e neslee. leebveer lees Meyo leebee
MeseCeer}e HeCe meebefiele}e neslee, HeCe yengleske JesUe eflepeessjer GIe[Ceees keece Mese kejle
Deeke=leer 9.3
Demele. efleeeJej ner JesU keOeere esle vemes. leecegUs leer lees Meyo efJemeve ies}er nesleer.
HeCe Skeoe Mes keeceekeefjlee HejieeJeer ies}s nesles Je eflepeesjer GIe[Ceeeer efleeeJej JesU
Dee}er. efle}e lees meebkesefleke Meyo keener kesuee DeeJesvee. MespeeRvee efJeeejeJes lej Skee yewkeerle
emle Demeueeves leebveer ceesyeeF&} yebo keve sJe}e neslee. MeseCeeres ogHeejes pesJeCe ee}t nesles.
pesJeCeele Heg}eJe, eceeceerle Yeepee, eerKeb[, jeeles Jeiewjs eebie}s eebie}s HeoeLe& Demeleeveemege
leebes }#e leele veJnles. pesJelee pesJeleevee leeele yeIeleevee leebvee Skeoce lees meebkesefleke Meyo
DeeJe}e.
keesCelee yejs lees Meyo?
4) HebeseeUerme Heeebee yeef#emeeeer iees
esee efovesMe}e leees yeeyee yesjerpe keMeer kejeJeeeeer
les efMekeJele nesles. efMekeJetve Peeueeveblej leebveer Jenerle Ske
3 3 ee eewjme Deeke=leer 9.4 ceOes oeKeefJeueeeceeCes
kee{}e. veblej leebveer ee eewjmeeee GpeJee yeepet}e DeeefCe
Kee}ee yeepet}e keener mebKee ef}efnuee. leeeeceeCes
meJee&le Jejee DeesUeree GpeJee keesHeNeeJej DeeefCe meJee&le
Kee}ee DeesUeree GpeJee keesHeNeeee Kee}er DeMee
oesve mebKee ef}efnuee.
Deeke=leer 9.4
leeveblej leebveer DeeHeueepeJeUeer eleskeer Skee
Heeeeer eej veeCeer, eleskeer oesve Heeebeer Dee veeCeer Je eleskeer Heee Heeebeer Heee veeCeer
efovesMe}e efo}er Je cnCee}s, ``Deelee efjkeecee Iejele ner veeCeer DeMeer sJetve oeKeJe keer eejer
Dee[Jee DeesUerleer}, eejer GYee DeesUerleer} Je eejer keCeeJejer} Deme}suee Iejeleer} Heeebeer
yesjerpe ceer Deeke=leeree yeepet}e oeKeefJe}suee mebKeebSJe{er nesF}
& . GoenjCeeLe&, ogmeNee Dee[Jee
DeesUerleer} Heeebeer yesjerpe 10 Hees Pee}er Heeefnpes. leeeeceeCes oesvner keCeeJejer} Heeebeer
yesjerpe Devegeces 9 DeeefCe 17 Hees Pee}er Heeefnpes. pej ee yesjpee leg}e peceuee lej ns meJe&
45 Hees leg}e ye#eerme.''
efovesMe}e ns ye#eerme efpebkeCeekeefjlee legcner ceole keje} keee?
5) eeJejs Keske[s
jcesMeeer, Deeke=leer 9.5 ceOes oeKeefJeueeeceeCes 29 [yekeeebeer Keske[eebeer Mesleer
HeveJes}peJeUee ieeJeele Deens. ner [yekeer

Skeceskeebvee }eietve Demetve Skee [yekeeeceOetve
ogmeNee [yekeeele peeCeekeefjlee ceOeuee yeebOeebceOes
HegjMs eer He Deens. [yekeeele efMejCeekeefjlee `2'
Je yeensj esCeekeefjlee `1' esLes Jeee Deensle.
jcesMeee veeskej pevet lee [yekeeebeer efveiee
jeKeCeees keece kejerle neslee. pevet lemee Lees[emee
DeOe&Jee neslee.
Deeke=leer 9.5
jcesMe pevet}e cnCee}e, ``pevet pee Heent
[yekeeele DeeefCe eleske [yekeeeletve Ske Demes 29 Keske[s ce}e DeeCetve oeKeJe. Heentee
efkeleHele Jee{}s Deensle les?''
``nes, cee$e Ske }#eele sJe, Skeoe Skee [yekeeele peeTve Ske Kes[kee Heke[}eme lej
Hejle lee [yekeeele peeees veener. keejCe Keske[s meeJeOe nesleer} DeeefCe leg}e eeJeleer}.'' jcesMe
pevet}e essves yees}}e.
pevetves cee$e jcesMees ns yees}Ces Heej
iebYeerjjerlee Iesle}s. `2' esLes eJesMe keve
eleske [yekeee}e Skeoee Yes osTve 29
Keske[s IesTve `1' esLetve pevet kemee yeensj
He[}e Demes} les legcner meebiet Mekee} keee?
6) yegeres yeU
cegkesMe yege
f yeU KesUCeele HeeF&le neslee.
MeeUsle leeee Jeie&efce$eebvee lees ee KesUele
vesnceer njJeerle Demes. leecegUs lee}e Lees[er
ìe'eer yeeOee Pee}er nesleer. leeee DeeF&}e
ns eTke nesles. ceeCemeeves SJe{s ieefJe& Demet
vees Demes efle}e keeecees JeeeJeeees Je lemes
leer lee}e vesnceere yees}tve oeKeJeerle Demes.
cegkesMe cee$e efleke[s Heejmes }#e osle vemes.
Deeke=leer 9.6
Skeoe jeieejeieeves cegkesMeee DeeF&ves leeee yegefyeUeee Heees kee$eerves keeHetve legke[s
legke[s kes}s. Deeke=leer 9.6 ceOes les oeKeefJe}s Deensle. ``let yegefyeUeee KesUeceOes SJe{e
HeeF&le Deensme vee? legPes yegeres yeU efkeleer Deens les Heentee. pees[ Heent ns legke[s DeeefCe He
HeefnueemeejKee keve oeKeJe.'' leer Deesj[tve cnCee}er.
cegkesMeves yejse eelve keveosKeer} lee}e les pecesvee. legcner lee}e ceole kejCeej keee?
7) Well, Well, efkeleer }ebye Jes}?
Deeceee ieu}erle ojJe<eea ieCesMeeslmeJe meepeje kes}e peelees. eeJesUee
ieCesMeeslmeJeele one Keebyeebes Ske ceess ceKej leeej kejeJeeees j}s. Deeke=leer
9.7 ceOes oeKeefJeueeeceeCes eleske Keebye 40meW.ceer. Jeemeeee Demetve
leeeer Gbeer 250 meW.ceer. Deens. Keebyeebee YeesJeleer iegb[eUCeekeefjlee leej
JeekeJetve efle}e ceKece}ereer Heg}s pees[tve Jes} leeej kejeJeeeeer Deens. ner
Jes} eleske KeebyeeJej efyebot 1 Heemetve efveIetve Keebyee}e oesve JesUe HetCe&
JesesUer ceeve efyebot 3 HeeMeer esTve mebHeles.
ieu}erleuee ceefn}e ceb[Ueves ns Jes} leeej kejCeees keece ceesee
newmesves kejeJeeeeer leeejer oMe&efJe}er.
``HeCe yeepeejeletve leej DeeCeeJeer }eies}. leer efkeleer }ebyeereer DeeCet?''
Deeke=leer 9.7 Skee ceefn}sves ceb[Ueee meefeJee}e efJeeej}s. meefeJe [eskes KeepeJeee}e
}eie}e. legcner meebiet Mekee} keee leejseer }ebyeer?
8) ceesejeReer jbiemebieleer
Skee ceesejeree kebHeveerves veJeerve ceesej yeepeejele DeeCe}er
Deens. Heee ekeejee jbieeble ner ceesej GHe}yOe Deens. les jbie
Deensle - }e}, efHeJeUe, efnjJee, ieg}eyeer Je efveUe. peeefnjele
kejCeekeefjlee ee ceesejer cewoeveeceOes Deeke=leer 9.8 ceOes
oeKeefJe}suee 4 4 eewjmeeee 16 IejebceOes GYee keve
eeeefe$e kee{eJeeees Deens. ee eeeefe$eele Heeener jbieebee
ceesejer JeeHeve Ske efJeefMe jbiemebieleer meeOeeJeeeeer Deens. ceesejer
Deeke=leer 9.8
DeMee jerleerves eewjmeeee IejebceOes GYee kejeJeeeee Deensle
keer, keesCeleener Dee[Jee DeesUerle, GYee DeesUerle Je oesvner keCeeJej Deme}suee eleskeer eej
IejebceOes keesCeleener Ske jbie Hekele Skeoee esF&}.

eeeefe$ekeej yegekeeele He[}e Deens. lee}e ceole kejCeej keee?
9) Humpty Dumpty es ieefCele
vesnceereceeCes oervee ceebpejer efleee meHeso efHe}e}e DeeHeuee Hebpeeves meeHe kejerle nesleer.
efleee keeee efHeu}ees cee$e Ye}lese GHeodJeeHe ee}}s nesles. De@e}
f me DeejeceKegeeale DeOe&Je
PeesHesle }Jeb[}er nesleer. keeUs efHeu}t
jsMeceoesjeree iegb[eeMeer KesUle nesles. iegb[e
leeves Heej G}ie[tve eke}e neslee. DeOe&Je
PeesHesle De@e}
f me}e ncHer [cHereer DeeJeCe
esle nesleer. lee}e efleves keeieoeJej 365 1 364 Demee efnMesye ceeb[tve oeKeefJe}e
neslee, les efle}e DeeJele nesles.
``meeOee efnMesye mecepeeJeee}e SJe{e JesU
Deeke=leer 9.9
}eielees lej Kejse Lees[e keerCe efnMesye
kejeJeee}e lee}e efkeleer JesU }eies}? leeee
yeLLe[ [eskeeele lees efnMesye efMejs} keee?'' De@e}
f me
DeOe&Je PeesHesle HegHeg}er.
MesJeer, keeee efHeu}eee ceeJe ceeJeves leer
peeieer Pee}er.
``keee cnCele nesles ceer, Lees[b keerCe kees[b?
ns kees[b kemeb keee Deens.'' De@ef}me cnCee}er Je
efleves Ske yesjerpe ef}ntve kee{}er. (Deeke=leer 9.9)
``ce}e veener Jeele ncHer [cHer}e ner yesjerpe
Deeke=leer 9.10
Hes}. lee}e keUs} DeMeer yesjerpe Hejle ef}ntve
kee{eJeer }eies}.'' De@ef}me HegHeg}er.
oervee ceebpejervesmege ceeJe ceeJe DeeJeepe kejerle De@ef}me}e Devegceesove efo}s.
De@ef}meves yesjerpe Hejle ef}ntve kee{}er. (Deeke=leer 9.10)
ncHer [cHer}e Jejer} yesjerpe Hes}?
10) ce}e esjer Heeefnpes

Deepe Deefve}ee Jee{efoJeme Deens. leeee 17
efce$ecewef$eCeer leeefveefcee peceuee Deensle. Jee{efoJemeeee
keske Deeke=leer 9.11 ceOes oeKeefJeueeeceeCes eewjme
Deekeejeee Deens. leeJej meleje esjerpe }eJeuee Deensle
Je leebvee yeIetve meJeeee leeW[e}e HeeCeer meg}s Deens.
(Deeke=leerle esjerpe efHekeeebveer oeKeefJeuee Deensle.)
eleskee}e esjer nJeer Deens. keske keeHeleevee Deefve}}e
Deeke=leer 9.11
keeUpeer Ieeeeer Deens. keskeee keeHe}suee eleske
legke[eele Ske esjer Dee}er Heeefnpes.
Deefve}ves mene mejU js<eeble keske DeMee jerleerves keeHe}e keer eleske legke[eele Ske esjer
esF&}. DeLee&lee legke[s }neveceess Pee}s, HeCe keskeHes#ee esjeres Deeke<e&Ce peemle Demeueeves
keesCeer leeej kes}er veener.
pes Deefve}}e pece}s les
legcneb}e peces} kee? yeIee eelve
keve.
11) Deebyes yeemeer
DeCe ieeJeeyeens j ee
DeecejeF&}e Yes osCeekeefjlee
Dee}s}e Deens. DeCe lemee ceese
eerceble Deens. peceervepegce}e, Iejs,
ieeeer-cnMeeReer efKeu}ejs yeeUietve
Deens. ner meJe& eercebleer lee}e
keeves Jee{Jetve MeslekeerceOeer}
HeoJeerHeele efMe#eCe osCeeNee
leeee Jeef[}ebcegUs cnCepes
eerHelejeJeebcegUs Deens. DeCe}e
leeeer peeCeerJe Deens.
Deeke=leer 9.12
leeee Jeef[}ebee Jee{efoJeme eee ceefnveele Deens DeeefCe leeefveefcee lee}e Jeef[}ebvee
DeecejeF&ee Ske legke[e Jee{efoJemeeeer Yes cnCetve Kejsoer kejeJeeeee Deens. Deeke=leer 9.12
ceOes oeKeefJeueeeceeCes DeecejeF& eewjme Deekeejeeer Demetve eflees 12 12 = 144
esee eewjme legke[eebceOes efJeYeepeve kes}s Deens. eleske esee eewjmeele Deme}suee Deebyeebeer
Pee[ebeer mebKee Deeke=leerle oeKeefJeueeeceeCes Deens. DeCe}e ee DeecejeF&le 3 3 ee cnCepes
9 ess eewjme jenleer} Demee eewjme legke[e Kejsoer kejeJeeeee Deens.
eerHelejeJeebvee 62 Je<ex Hegjer nesCeej Deensle. Deefve}ee ceveele eerHelejeJeebvee DeecejeF&ee
Demee eewjme legke[e eeJeeeee Deens keer, peeJejer} 9 esee eewjmeeleer} Deebyeebee Pee[ebeer
mebKee 62 Yejs}.
ne 3 3 ee eewjme legke[e MeesOeeJeeeme legcner ceole kejCeej kee?
12) yeeCesoej mJeebmesJeke
Menjele YejCeeNee Skee ceesee pe$es}e Heej ceeser ieoea nesles. ee ieoeale ^@efHekees efveeespeve
Deeke=leer 9.13
Deeke=leer 9.14
kejCes cnCepes Hees}erme o}e}e Ske Heej ceess DeeJneve Demeles. ceie leekeefjlee mesJeeYeeJeer mebmLee
DeeefCe MeeUe eebeer ceole mJeebmesJekeebee Heele Iesle}er peeles. ee mJeebmesJekeebes efvejeUsHeCe
leebeekeefjlee pes efyeu}s leeej kes}s}s Demeleele eeJej jles. eeJe<eea ee efyeuueebJej yeeCeebee
Deeke=leereer jevee kejeJeeees j}s. eeJeve Ske kees[s mege}s, leekeefjlee Kee}er} ke=leer keje.
Deeke=leer 9.13 ceOes oeKeefJeueeeceedCes Ske 8 meW.ceer. 8 meW.ceer. Deekeejeee eewjme
meHeso keeieoeee legke[e IesTve leeee Heeerceeies, leee Deekeejeee eewjme keeye&ve HesHej
keeye&veeer yeepet keeieoe}e }eies} Demee sJee. Deeke=leerle oeKeefJeueeeceeCes Deelee oesve Ie[ee
Iee}e. Heseqvme}erves Deeke=leerle oeKeefJeueeeceeCes Ske yeeCe Je efHekee Ie[er kes}suee eewjmeeJej
kee{e. Heeer keeye&ve HesHej Demeuee keejCeeves yeeCe Je efHekee keeieoeee ceeieee yeepetJej eej
efkeeCeer Gces}. eewjme keeieoeeer ceeieer} yeepet Deeke=leer 9.14 ceOes leerve ekeejee
Mekeelee }#eele IesTve oeKeefJe}er Deens. eele}er keesCeleer Mekeelee Kejer Deens?
13) Skee efKe[keereer iees
HegjeleJe Keeleeleer} Meem$e%eebvee Skes efkeeCeer GlKeveve kejerle Demeleevee eej Deeeleeke=leer
leeceHe meeHe[}s. Deeke=leer 9.15 ceOes oeKeefJeueeeceeCes les leeceHe Demetve leeJej keesCeleelejer
Deiece ef}HeerceOes cepeketj ef}efn}e neslee. DeeleeHeele JesieJesieee efkeeCeer meeHe[}suee leeceHeele
DeeefCe ee eej leeceHeele Ske cenJeeee Hejke neslee lees cnCepes Deeke=leerle keeee jbieeves
oeKeefJe}s}e Yeeie ee eej leeceHeele keesve kee{}s}e neslee. leecegUs ee leeceHeele efKe[keee
efvecee&Ce Peeuee neslee. GlKeveveekeefjlee leeej kes}s}e Kee Heej Kees} neslee. ns leeceHe pe[
DemeueekeejCeeves les esveee
meeneeeves Jej kee{Ceees
j}s . es veee nt k e
leece H eeleer } SKeeee
efKe[keerle De[keJetve les eejer
leeceHe Skeeceeieesceeie Jej
kee{eJeeees DeMeer keuHevee
nes l eer . ee leece H eeleer }
ef K e[ke ee yeIet v e Skee
Meem$e%eeee Demes }#eele
Deeke=leer 9.15
Dee}s keer, ns eejer leeceHe SkeeJej Ske sJe}s lej Skee eser efKe[keer GIe[er jenles.
efleeeletve ntke De[keJetve ns eejer leeceHe Skee JesUer Jej kee{lee esleer}. ee efKe[keeres vescekes
mLeeve DeeHeCe DeesUKet Mekee} kee?
14) jsMeerceieeer
vesnceereceeCes oervee ceebpejer efleee meHeso efHeu}e}e DeeHeuee Hebpeeves meeHe kejerle nesleer.
efleee keeee efHeu}ees cee$e Ye}lese GHeodJeeHe ee}}s nesles. De@e}
f me DeejeceKegeeale DeOe&Je
PeesHesle }Jeb[}er nesleer. keeUs efHeu}t jsMeerce oesjeree iegb[eeMeer KesUle nesles. iegb[e leeves Heej
G}ie[tve eke}e neslee. `ìegb[eeee oesNeebceOes yengleske ieeer yemeuee DemeCeej'' De@ef}me
cnCee}er.
efleves kee$eer IesTve iegb[eebee keener Yeeie keeHetve ekeeJeeeme megJeele kes}er. `èe ieeer keesCe
kee{tve ekeCeej, leeHes#ee oesNeees keener legke[s kee{tve ekeeJesle. efveoeve Gj}s}e iegb[e lejer
erke Demes}'', De@ef}me HegHeg}er.
Deeke=leer 9.16
De@ef}meves keeHetve Hesketve efo}s}s iegb[eebes oesve legke[s Deeke=leer 9.16 ceOes oeKeefJe}s
Deensle. eeceOes oesNeebee oesve iegbleJeUer Deensle. pej eleske iegbleJeUereer oesve eskes oesve
efJe efoMeebvee Dees{}er lej oesNeebvee ieeer yemeleer} keee?
15) }neve eewjme, ceese eewjme
Be@ce ns eeeerve efeveer kees[s Deens. ef$ekeesCe,
eewjme Je meceeblejYegpe eewkeesveeee Deekeejeleer}
meele legke[s Skeceskeebvee pees[tve leebes efJeefJeOe
Deekeej yeveefJelee esleele. (Deeke=leer 9.17).
megjsMe Je ceOegkej Skeoe KesUCeeee
ogkeeveeletve ee kees[eees oesve mebe IesTve Dee}s.
meele legke[eebletve Hekele Ske eewjmee veJns lej
efkeleerlejer cepesoej Deeke=leer yeveefJeCeele jcetve
ies}.s
les oesIes MeeUsle ies}s Demeleevee leebee
Deeke=leer 9.17
Deepeerves ner kees[er yeefIele}er. yeIelee yeIelee egkeerves
oesvner mebeeleer} legke[s peefceveerJej He[}s. meeleeee SsJepeer eewoe legke[s peefceveerJej yeIetve
Deepeer}e keUsvee keer Deelee ns kemes efvemlejeJeeees.
ee eewoe legke[eebMeer KesUleevee Je les Skeceskee}e pees[leevee efleee }#eele Dee}s keer, ns
meJe& legke[s Ske$e pees[tve HeCe Ske ceese eewjme yeveefJelee eslees.
ne eewjme ee eewoe legke[eebceOetve yeveefJeCeeee legcner eelve kejCeej kee?
16) Hegleeebeer ceeU FLes
ee. keuHevee peesMeer eebvee ieefCeleer kees[eebeer Heeje DeeJe[. leeleuee leele peeotes eewjme,
keer peeceOes meJe& Dee[Jee DeesUeReer, GYee mlebYeeleer} Je oesvner keCeeJejer} Debkeebeer yesjerpe
meejKeere esles, leele lej leebvee Heeje jme neslee. DeeHe}er Debieer pesJne leebveer meesveejeke[tve
leeej keve Iesle}er lesJnemege lee DebieerJej leebveer SKeeee jlveKe[eeSsJepeer peeotee eewjme
keesve Iesle}e neslee.
lesJne Deelee efoJeeUerefveefcee leebveer meesveeeer HegleUer ceeU kejeJeeeme eke}er. lesJne leebveer
ceeUsee 16 HegleeebJej meesveeje}e 1 les 16 Debke keesjCeeme meebefiele}s. Deeke=leer 9.18
ceOes ner ceeU

DeeHeuee}e ef o meles .
yeepet}e peer eewjme Heser
efomeles Deens efleeele
16 KeUies Deens l e.
eeOeeefHekeeyeeF& leer ceeU
ee Heserle DeMeer sJele
Demele keer, ceeUsleer}
Deeke=leer 9.18
meJe& Heg l eee ee
KeUieele eHeKe} yemele Demele. ceeUsceOes keesCeleener peJeU peJeUee oesve HegleeebceOes
SJe{s Deblej nesles keer, lee Hegleee peJeUpeJeUee KeUieele yemet Mekele Demele; Hejbleg
meJee&le cepeseer iees DeMeer nesleer keer, DeMee jerleerves Heserle leeej Pee}suee HegleeebJejer} Debkeebee
peeotee eewjme leeej nesle Demes. leele keesCeleener Dee[Jee DeesUerle, GYee mlebYeele Je oesvner
keCeeJejer} Debkeebeer yesjerpe meejKeere esle Demes.
leekeefjlee ner ceeU Heserle keMeer
sJe}er Heeefnpes les legcner meebiet Mekee}
kee?
17) ceebpejDees{
kees[s eceebke 14 ceOes DeeHeCe
Heeefn}s Demes} keer oervee ceebpejeree
keeee efHeu}eee GHeodJeeHeebcegUs
efyeeeNee De@ef}meJej iegb[eees legke[s
keeHeeJeeeeer HeeUer Dee}er. ceebpejeree
Skee efHeu}ees ns GHeodJeeHe; ceie efleee
eejer efHeu}ebveer veblej pees nwoesme Ieele}e
leeves De@ef}me lej Deieoer cesekegerme
Dee}er. Deeke=leer 9.19 ceOes iegb[eees
Yeeie keeHetve De@ef}meves peefceveerJej
Deeke=leer 9.19
eke}suee oesve oesNeebeer iegbleJeU oeKeefJe}er Deens. ceebpejereer oesve efHeu}s `le' DeeefCe `me' ner
oesve eskes leeW[ele Oeve Skee efoMes}e HeUe}er lej ogmejer oesve efHeu}s Ìe' DeeefCe `ve' ner oesve
eskes leeW[ele Oeve efJe efoMes}e HeUe}er.
keee Pee}s Demes}? oesvner oesjs Skeceskeeble iegble}s Demeleer} keee?
18) jbieele jbiegveer
efHebkeeree Iejer ieCesMeelegLeea}e
ieCeHeleereer cetleea DeeCetve efleeer
meeemebieerle Hetpee-Deejleer ojjespe
mekeeU-meb O eekeeU keve 5
efoJemeebveer eflees efJemepe&ve kejleele.
elegLeea}e Depetve oesve efoJeme yeekeer
nesles. Deejeme kejCeekeefjlee efHebkeer
DeeF& } e ceole kejer l e nes l eer .
JesieJesieee jbieebee keeieoeee Heee
keeHetve leebeer eskes Skeceskee}e
ef ekeJet v e meeKeee leeej
kejeJeeeee neslee. efHebkeerves yeNeee
Deeke=leer 9.20
Heee keeHetve leeej sJeuee neslee.
Heee mene jbieeble neslee. leecegUs efHebkeerves mene mene Heeebes mecetn leeej kes}s nesles Je les
JesieJesieUs sJe}s nesles. Deeke=leer 9.20 ceOes mene efJeefJeOe jbieebee Heeebee Ske mecetn
oeKeefJe}e Deens. ee mecetnele Heee Skee efJeefMe eceeves SkeceskeebJej ekeuee Deensle. meJeele
Kee}eer, meJee&le Jejeer Je ceOeuee Heee eebee ece DeeHeCe meebiet Mekee} keee?
19) Meyo}
jcesMeee Jeiee&le meebmke=efleke leemee}e yeNeee JesUe yeeF& ceg}ebvee kees[er Iee}le Demele Je
ceg}ebvee leer mees[efJelee ve Deeueeme leer mees[efJeCeeee Heleer meebiele Demele. Skeoe leebveer
Jeiee&le kees[eebes Ske Hegmleke DeeCe}s. leele MeyoKesUebeer JesieJesieUer kees[er nesleer. Demese Ske
kees[s Kee}er}eceeCes Deens.
Kee}er efo}s}s leerve De#ejer Meyo Heene.
veejo
veejU
iejU
iejce
`veejo' ee MeyoeHeemetve megJeele keve leele}s keesCelesner Ske De#ej ieeUtve lee peeieer
ogmejs SKeeos De#ej }eJetve `veejU' Demee Meyo kes}e Deens. Hejle leee Heleerves Meyo
yeo}tve ìejU' ne Meyo Je ìejU' ne Meyo yeo}tve ìejce' ne Meyo kes}e Deens. cnCepes
Ske De#ej ojJesUer yeo}tve `veejo' ee Meyoeves megJeele keve DeeHeCe ìejce' ee Meyoeke[s
Heesnese}es Deenesle.
ee ekeejs DeeHeuee}e `meeiej' ee MeyoeHeemetve megJeele keve `Dee}e' ne Meyo
HeeejerHeeejerves yeveefJelee eslees kee Heene. leeveblej `keHees}' ee Meyoeves megJeele keve `ce}erve'
Demee Meyo yeveJee. ns Meyo yeveefJeleevee efkeleer HeeeNee JeeHejeJee }eieleele eeJej keener yebOeve
veener.
20) Jeleg&U Ie[ee
meeiej Deesefjieeceer ke}sceOes Jeekeyeieej Deens. keeieoeee JesieJesieee ekeejs Ie[ee Iee}tve
He#eer, eeCeer, keerke DeeefCe
DeLee&lee JesieJesieee ekeejee
nes[ee kejCeele leeee MeeUsle
keesCeerner leeee nele OejCeeje veener.
Kee}er} kees[s lee}e leeee
Jeef[}ebveer Ieele}s Je les Deesejf ieeceerMeer
mebyebefOele Deens Demese keener veener
Hejb l eg keeieoeee Ie[ee
Iee}Ceeleer} vewHegCeeeer leele
Deeke=leer 9.21
Hejer#ee }eieles.
Deeke=leer 9.21 ceOes 8 meW.ceer. 8 meW.ceer. Deekeejeee keeieoeee eewjme legke[e oeKeefJe}e
Deens. Jeleg&Uees eej elekeesj keeieoeJej Deme}suee IejebceOes efomeleele. keeieoeJej SketCe
44 DeMeer 16 Iejs Dee[Jee Je GYee js<ee DeeKetve leeej kes}er Deensle. keeieoeeer ceeieeer
yeepet jbieerle Deens. ee keeieoeee Deelee DeeHeuee}e Ie[ee Iee}eJeeeee Deensle. Ie[ee Hekele
keeieoeJej oeKeefJe}suee Dee[Jee DeeefCe GYee js<eebJeje Iee}eJeeeee Deensle. ee Ie[ee
DeMee jerleerves Iee}eJeeeee Deensle keer MesJeer keeieoeJej Deeke=leereceeCes HetCe& Jeleg&U efomes}.
meeiejves ns kees[s mees[efJeCeeee Deeeskee eelve kes}e. legcner lee}e ceole kejCeej kee?
21) peje mejketve Iee (1)
kees [ s e. 16 ceOes DeeHeuee}e Yes }s u ee
eeOeeefHekeeyeeFes peeotee eewjmeebes esce DeeHeuee}e ceeefnleer
Deense. Skeoe leebveer Sam Loyd es kees[eebes eefme
Hegmleke Jeee}s. leeleer} 1 les 15 Debkeebes Heej eefme
Pee}s}s Sliding Blocks kees[s leebvee Heej DeeJe[}s. ee
kees[eeee peeotee eewjmeekeefjlee GHeeesie kejlee esF&}
Demes leebvee Jee}s. leeletve Kee}er} kees[s efvecee&Ce Pee}s.
Deeke=leer 9.22
Deeke=leer 9.22
ceOes oeKeefJeueeeceeCes
Skee 3 3 eewjme Heserle Hegeees ess 8 eewjme
legke[s Deensle. leeJej 2 les 9 Debke kee{}s}s Deensle.
HeserceOes leUeMeer ceOeesceOe Deme}suee Iejele 1 Debke
kee{}e Deens Je ns Iej efjkeeces Deens. Hegeees ess legke[s
Skee JesUer Ske DeMee jerleerves efjkeecee Deme}suee Iejele
mejkeJet v e DeeHeCe
Deeke=leer 9.23 ceOes
Deeke=leer 9.23
oeKeefJeueeeceeCes Demee
eewjme efvecee&Ce kejeJeeeee Deens keer, Dee[Jee DeesUerle
GYee mlebYeele Je oesvner keCeeJejer} Debkeebeer yesjerpe eleskeer
15 esF&}.
ns kees[smege eeOeeefHekeeyeeFveer leeej kes}s Je les 21
Deeke=leer 9.24
eceebkeeee kees[eeeceeCese Deens; Hejbleg esLes 4 4 ee
eewjme Deens. Hegeebee legke[eebJej 2 les 15 Debke

Deensle Je HeserceOes oesve Iej ceeskeUer Demetve leeJej 16
Je 1 Demes Debke Deensle. Hegeebes legke[s eceeeceeves Dee[Jes
Je GYes mejkeJetve Deeke=leer 9.24 ceOes Deme}s}er jevee
yeo}tve Deeke=leer 9.25 ceOes Deme}s}e peeotee eewjme
leeej kejCes Deens.
23) Hegmlekeeleer} efke[e
efo}erHeves leeee keHeeeleer} Hegmlekeebvee yejse efoJeme
nele }eJe}e veJnlee. Deeke= leer 9.26 ceOes
Deeke=leer 9.25
oeKeefJeueeeceeCes efJeekeesMeees 4 Yeeie keHeeele lemese He[tve nesles. efo}erHe MeeUsceOes efMe#eke
neslee. Skeoe lee}e HeeCeees eot<eCe ee efJe<eeemebyebOeer ceeefnleer ieesUe keve lees efJe<ee ceg}ebvee
efMekeJeeJeeeee neslee. efJeekeesMeeletve leer ceeefnleer
efceUJeeJeer cnCetve leeves efJeekeesMeeee Yeeie oesve
GIe[}e. Heenlees lej Skee efke[eeves efJeekeesMe
Heej HeesKeve eke}e neslee. eejner efJeekeesMeebeer
leere iele nesleer. efJeekeesMeeee Heefnuee Yeeieeee
MesJeee HeeveeHeemetve megJeele keve HeesKejle
HeesKejle efJeekeesMeeee eewLee Yeeieeee Heefnuee
HeeveeHeele mejU Dee[Jee js<esle efJeekeesMe
Deeke=leer 9.26
HeesKej}s}s nesles.
pej eleske efJeekeesMeeee meJe& Heeveebeer pee[er 3 meW.ceer. Demes} Je leeee eleske
Hegeeee keJnjeer pee[er 1/4 meW.ceer. Demes} lej HeesKej}suee mejU Dee[Jee ceeiee&eer }ebyeer
efkeleer Demes}?
24) keceerle keceer JesUele mees[Jee
Jeiee&le yeeF& `JesU ceespeCeeeer meeOeves' ne efJe<ee efMekeJeerle neslee. ceg}ebvee oeKeefJeCeekeefjlee
leebveer oesve JeeUteer Ie[eeUs DeeCe}er nesleer. Ie[eeUeee Jejee keHHeele Deme}s}er meJe&
JeeUt nUtnUt Kee}ee keHHeele Skee efJeefMe JesUele pecee nesle Demes. leeHewkeer Skee
Ie[eeUele eekeefjlee 7 efceefves Je ogmeNee Ie[eeUele eekeefjlee 11 efceefves }eiele Demele.
yeeFveer ceg}ebvee eees eeleef#eke keve oeKeefJe}s Je DeeHeuee ceveieeJejer} Ie[eeUeee

JesUsMeer leg}vee keve leer JeeUteer Ie[eeUs yejesyej 7 efceefves Je 11 efceefves JesU oeKeefJeleele
eeeer Kee$eer keve efo}er.
``HeCe DeeHeuee}e pej mecepee 30 efceefves JesU ceespeeJeeeee Demes} lej keee kejeJeeees?
ner Ie[eeUs lej Hekele 7 efceefves Je 11 efceefves JesU oeKeefJeleele.'' Skee ceg}eves eMve
efJeeej}e.
`èe Ie[eeUebee meeneeeves 30 efceefves JesU ceespeCes HeCe Mekee Deens, HeCe leekeefjlee
Lees[s [eskes ee}JeeJeeeme }eies}.'' yeeF& Gejuee.
DeeHeCe meebiet Mekee} keee?
25) mekeeUee ene
jespe mekeeUer Deeceeeke[s otOe eeJeee}e Ske Yeee eslees. Deecneb}e ojjespe Hekele 1
ef}j otOe }eieles. Deeceee Mespeejee keggbyeele yejere ceeCemes Deensle. leebvee DeeceeeHes#ee
peemle otOe }eieles. Yeeeke[s 1 ef}jes ceeHe Deens, leecegUs Deecneb}e otOe eeJeeeme lee}e
meesHes peeles. Skeoe mekeeUer Yeee 1 ef}jes ceeHe DeeCeeJeeeme efJemej}e. leees ogOeees Yeeb[s
8 ef}jes Demetve les ogOeeves HetCe& Yej}s}s nesles. efMeJeee leeeeke[s 3 Je 5 ef}jeer DeMeer
oesve efjkeeceer ceeHes nesleer. Deelee ner ceeHes JeeHeve Yeee 1 ef}j otOe kemee keee osCeej ne eMve
He[}e. ceePee esee ceg}e}e kees[er mees[efJeCeeee bo Deens. leeves Lees[e efJeeej keve
Yeee}e yejesyej ceeie& megeefJe}e. DeLee&lee otOe Yeeb[eeletve JesieJesieee ceeHeeble Je ceeHeeletve
Yeeb[eele DeesleeJeeeeer kemejle otOe ve meeb[lee yeNeee JesUe kejeJeer }eie}er.
ceie Deeceee mekeeUee ene Deecneb}e JesUsJej kemee keee efceUe}e les meebiee} keee?
26) [eWiej HeesKeve Gboerj
cees[ke mej Deepe Jeiee&le meceerkejCes efMekeJele nesles. oesve DeJekeleebceOes oesve meceerkejCes
efceUe}er lej DeJekeleebee efkeceleer keMee kee{eJeeeee ns leebveer HeeeJej Skee GoenjCeeves
mecepeeJetve efo}s. pesJe{er DeJekeles lesJe{er meceerkejCes Heeefnpesle cnCepes DeJekeleebee efkeceleer Ske
jeJeerke Heleer JeeHej}er lej kee{Ces Mekee nesles. ne leebee cege ceg}ebvee He}e. ceie leebveer
HeeeJej Kee}er} oesve meceerkejCes ef}ntve kee{}er.
63000 #e + 37000 e = 163000
37000 #e + 63000 e = 137000
``Deelee ee meceerkejCeebke[s veer }#e ee. ceveeleuee ceveele Deeke[scees[ keve ner meceerkejCes
mees[Jetve `#e' Je è' eebee efkeceleer kee{tve oeKeefJelee esleer} kee? Jeemebleer, let eelve kejCeej
kee?'' mejebveer ogmeNee yeekeeJej yeme}suee Jeemebleer}e efJeeej}s.
Jeemebleer GYeer jeefn}er Je cnCee}er, ``mej, ner meceerkejCes mees[efJeCeekeefjlee Heefnuee meceerkejCee}e
37000 ves iegCeeJes }eies} Je ogmeNee meceerkejCee}e 63000 ves iegCeeJes }eies} DeeefCe ceie
ee iegCeekeejeveblej efceUe}suee oesvner veJeerve meceerkejCeebeer Jepeeyeekeer kesueeveblej leele}s Ske
DeJekele yeeo nesF}
& . lesJne keess ogmeNee DeJekeleeeer efkebcele keUs}. yeeo Pee}suee DeJekeleeeer
efkebcele kee{Ceekeefjlee DeeCeKeer Deeke[scees[ kejeJeer }eies} Je ns meJe& ceveeleuee ceveele kejCes
keerCe Deens.''
``meceerkejCeeke[s veer }#e osTve Heeefnueeme eeHes#ee meesHeer Hele legceee Oeeveele
esF&}.'' mej cnCee}s.
Jeemebleer}e meceerkejCes mees[efJeCeekeefjlee legcner ceole kejCeej kee?
27) Debkeebee Kees Kees
peesMeer mej Jeiee&le Dee}s Je cnCee}s, ``Deepe DeeHeCe Debkeebee Kees Kees KesUtee. leekeefjlee
legcneb}e eej Debkeer mebKeseer pejer Deens.'' GoenjCeeoeKe} leebveer HeeeJej Kee}er} mebKee
ef}ntve kee{}er.
4329
``Deelee DeeHeCe 4 ee Debkee}e Kees osTve lees Debke Jejer} mebKesee MesJeer eketee cnCepes
ner mebKee DeMeer efomes}.'' mej cnCee}s DeeefCe leebveer leer mebKee Kee}er}eceeCes ef}ntve kee{}er.
3294
``Deelee Hejle Skeoe Jejeere ke=leer keee cnCepes leer mebKee DeMeer efomes}'' mej cnCee}s
DeeefCe leebveer HeeeJej leer mebKee ef}ntve kee{}er.
2943
``Deelee ns legcner keve Heene'' mej cnCee}s Je leebveer Heefnuee yeekeeJej yeme}suee
keuHevee, Meeef}veer, ceesefnveer Je jeefOekee eebvee eleskeer}e Ske eej Debkeer mebKee Jenerle ef}ntve
Jejer}eceeCes Debkeebvee oesve JesUe Kees osTve veJeerve mebKee leeej kejCeeme meebefiele}s. ``Deelee
megJeeleer}e ef}efn}s}er mebKee Je oesve JesUe Kees osTve veJeerve leeej Pee}s}er mebKee eebeer
yesjerpe keve leer mebKee HeeeJej ef}ntve oeKeJee.'' mej lee eewIeerpeCeeRvee cnCee}s.
eejner ceg}eRveer yesjerpe keve Dee}suee mebKee Kee}er}eceeCes HeeeJej ef}efnuee.

keuHevee - 6565
Meeef}veer - 13130
ceesefnveer - 6263
jeefOekee - 9999
mejebveer Heeeke[s vepej eke}er.
``ceesefnveer legPeer vekekeere keener lejer etke Pee}er Deens.'' mej cnCee}s.
mej Demes kee cnCee}s ns legcner meebiet Mekee} keee?
28) ee mece ne
ekejCe 8 ceOes èfJe<eces efJepeeer YeJe' Demee oesIeebveer efceUtve KesUeJeeeee Ske KesU
efo}s}e Deens. ne leMeee ekeejee Ske KesU Deens. ceesnve Je megjsMe eebvee DeeieHeserleer}
kee[eebeer yejere kees[er ceeefnleer nesleer. kee[ee Skeceskeer}e pees[vt e leebes Yetecf eleerleer} JesieJesieUs
Deekeej keve ceie leeleuee keener kee[eebes mLeeve yeo}tve DeeCeKeer JesieUs Deekeej kejCeeeer
leer kees[er nesleer. DeMeer kees[er mees[Jetve oceueeveblej les leebee yeeyeebke[s ies}s. yeeyee MeeUsceOes
ieefCeleees efMe#eke nesles. leebveer ceie Ske veJeervee KesU megeefJe}e. lees eeeceeCes Deens.
DeeieHeserleer} 27 kee[ee IeeJeeeee. oesIeebveer HeeUerHeeUerves 1 les 4 kee[ee
Ge}eJeeeee. meJe& kee[ee mebHeueeveblej peeeeke[er} kee[eebeer mebKee mece Yejs} lees
efpebke}e Demes mecepeeJeeees.
ne KesU nceKeeme efpebkeCeeeer ceeie&Heleer yeeyeebveer lee oesIeebvee meebefiele}er veener. legcner leer
MeesOetve kee{e} keee?
29) HeeseebceOesmege ieefCele?
DeeF&ves megcee}e Heesee kejeJeeeme vegkelese efMekeJe}s nesles. Heesee }eeJeeeme vekekeere
Heej keerCe nesles, HeCe lee YeepeCesner keener Heej meesHes veJnles. efMeJeee Heesee kejHet vees cnCetve
lee G}meg} keve YeepeeJee }eiele neslee. megcee leele Heeje lejyespe Pee}er. vesnceeree
Jeleg&Ueke=leer leJeeJej HeesUer Yeepeleevee leer Skee yeepetJej YeepeeJeeeme sJe}er keer veblej leer
He}tve ogmeNee yeepetJej YeepeeJeeeme sJeeJeer }eies. ner ke=leer oesveoe kejeJeer }eies. cnCepes
eleske yeepetJej HeesUer oesveoe Yeepe}er peele Demes Je DeMeer eve Yeepe}s}er HeesUer KeeCeeme
cepee esle Demes.
HeesUer Skee yeepetJej YeepeCeeme 20 meskebo }eiele Demele. cnCepes Ske HeesUer oesvner
yeepetJej eleskeer oesveoe YeepeCeeme 80 meskebo }eiele Demele. megcee MeeUsle peeleevee [yeeceOes
3 Heesee vesle Demes cnCepes ee 3 Heesee YeepeCeeme efle}e 240 meskebo }eiele Demele.
megceeeer DeeF& Skeoe yeepeejeceOetve veJeerve Deeeleeke=leer leJee IesTve Dee}er. ee leJeeJej Skee
JesUer oesve Heesee yeepet yeepet}e sJetve Yeepelee esle neslee.
megceeves }iese efnMesye kes}e. mecepee, oesve Heesee Skeoce Yeepeuee lej lee oesvner yeepetJej
eleskeer oesveoe YeepeeJeeeme 4 20 80 meskebo }eieleer}. leeveblej eflemejer HeesUer
leJeeJej Yeepe}er lej leer oesvner yeepetJej eleskeer oesveoe YeepeCeekeefjlee DeeCeKeer 4 20
80 meskebo }eieleer}. cnCepes, Skeboj 80 + 80 160 meskebo }eieleer}. HetJeeaee
leJeeJej 240 meskebo }eieeJeeees cnCepes Deelee 80 meskeboebeer yeele nesF&} Demee efleves
efJeeej kes}e Je lemes efleves DeeF&}e meebefiele}s. DeeF&es ieefCele cee$e Hekekes nesles. efle}e Kee$eer nesleer
keer, JesUseer DeeCeKeer yeele nesT Mekeles. mees[Jee Heent ns Heeseebes ieefCele.
30) Ske keske DekejepeCeeble
les DekejepeCe oj mebOeekeeUer ve egkelee efMeJeepeer Heeke&ee keeeJej Ske$e pecele Demele.
meieeebeer Jeeb 65 ee Jej. cee$e peerJeve newmesves peiele Demele. jepekeejCeeJej ieHHee ceejleevee
JesU kemee peele Demes les mecepele vemes. Skeceskeebes Jee{efoJeme meepejs kejeJeeeme egkele vemele.
Skeoe leeleer} YeeTmeensyeebee Jee{efoJeme meepeje kejeJeeeme leebee Iejer ns meJe&peCe
pece}s nesles. YeeTmeensye meOee Iejer Skese nesles. leebee ceg}iee, metveyeeF& Je oesve veelet 15
efoJemeebee HejosMeJeejerJej ies}s nesles.
ceeBefpeveerpeceOetve Jeleg&Ueke=leer keske DeeCe}e neslee. MesJeer keske keeHeeJeeeeer JesU Dee}er.
DeeHHeemeensyeebveer YeeTmeensyeebee neleele megjer sJe}er. YeeTmeensyeebveer cesCeyeeer Hegbkej ceeve
efJePeJe}er. meJe&peCe ''Happy Birth Day To You'' cnCee}s. eflelekeeele DeeHHeemeensyeebvee
Lees[er iebcele kejeJeeeeer }nj Dee}er. veenerlejer leebveer MeeUsle ies}er 40 Je<ex ieefCele ne efJe<ee
efMekeefJe}e neslee.
``ns Heene YeeTmeensye, megjerves mejU js<esle 4 JesUe keeHetve keskees yejesyej DeeHeuee}e
Heeefnpesle lesJe{s cnCepes 11 legke[s kejeJeeees. peemle veenerle DeeefCe keceer lej efye}ket}
veenerle.'' DeeHHeemeensye cnCee}s.
YeeTmeensye efJeeejele He[}s. leebveener iebcele kejeJeeeeer }nj Dee}er.
``yeIee nb, ceer 4 JesUe keeHetve 11 legke[s keve oeKeefJelees, HeCe }neve ceess legke[s
nesleer}. legceeeHewkeer keenerpeCeebvee keskees Heej ess legke[s efceUleer}. ceie ce}e oes<e osT
vekee.'' YeeTmeensye cnCee}s.
``veenerlejer DeeHeueeHewkeer keenerpeCeebvee iees[ Heej KeeJeeees veenere Deens. lesJne oes<e
osCeeee eMvee veener Deens.'' DeeHHeemeensye Gej}s.
meebiee Heent, YeeTmeensyeebveer keskees kemes legke[s kes}s Demeleer}?
ekejCe 10
Fes ket eMveebefees veiejer Gejebee megkeeU kejer
iegblegveer iegbleele meeNee
1) ke}ekeejebee iegblee
ns kees[s mees[efJeCeekeefjlee lekelee 10.1 keee.
vele&ke
efe$ekeej
ieeeke
veke}ekeej
megjsMe
veer}sMe
eLecesMe
%eevesMe
lekelee 10.1
efJeOeeve `De' Jeve Demes efomeles keer megjsMe Je eLecesMe ieeeke Demet Mekele veenerle. leecegUs
ieeeke ee GYee mlebYeele, megjsMe Je eLecesMe eebee Dee[Jee DeesUerle Heguee oeKeJetee.
leeeeceeCes efJeOeeve `ye' Jeve Demes efomeles keer, veer}sMe efe$ekeej Demet Mekele veener Je lees
veke}ekeejner Demet Mekele veener. leecegUs efe$ekeej Je veke}ekeej ee GYee mlebYeele veer}sMeee
Dee[Jee DeesUerle Heguee oeKeJetee. Heguee oeKeefJeueeveblej lekelee 10.1 ceOes lekelee 10.2
eceeCes yeo} nesleer}.
efJeOeeve `ke' Jeve Demes efomeles keer, %eevesMe Je megjsMe veke}ekeej Demet Mekele veenerle.
vele&ke
megjsMe
veer}sMe
eLecesMe
%eevesMe
efe$ekeej
ieeeke
veke}ekeej
lekelee 10.2
leecegUs veke}ekeej ee GYee mlebYeele Je %eevesMe Je megjsMe eebee Dee[Jee DeesUerle Heguee
oeKeJetee.
veke}ekeej ee GYee mlebYeele Deelee leerve efkeeCeer Heguee PeeueekeejCeeves eewLeer efjkeeceer
peeiee eLecesMeee Dee[Jee DeesUerle esles cnCetve eLecesMe veke}ekeej Deens Demee efve<ke<e&
efveIelees.
ee peeiesle Deelee Metve oeKeJetee. leeeeceeCes eLecesMeee Dee[Jee DeesUerle vele&ke Je
efe$ekeej eebee GYee mlebYeele Heguee oeKeJetee.
lekelee 10.2 es Heeblej Deelee lekelee 10.3 ceOes nesF&}.
vele&ke
megjsMe
veer}sMe
eLecesMe
%eevesMe
efe$ekeej
ieeeke
veke}ekeej
lekelee 10.3
efJeOeeve `ye' eceeCes efe$ekeejeves veke}ekeejees (cnCepes eLecesMees) efe$e kee{}s nesles Je
efJeOeeve `[' eceeCes eLecesMe Je megjsMe eebeer DeesUKe veener. cnCepes megjsMe efe$ekeej Demet Mekele
veener cnCetve efe$ekeej ee GYee mlebYeele Je megjsMeee Dee[Jee DeesUerle Heg}er oeKeJetee.
megjsMeee Dee[Jee DeesUerle vele&ke ee GYee mlebYeele Deelee Ske peeiee efjkeeceer jenles, cnCetve
megjsMe vele&ke Deens, Demee efve<ke<e& efveIelees. lee peeiesle Deelee Metve oeKeJetee.
leeeeceeCes efe$ekeej ee GYee mlebYeele Je %eevesMeee Dee[Jee DeesUerle Ske efjkeeceer peeiee
megjMs e
veer}sMe
eLecesMe
%eevesMe
vele&ke
0
efe$ekeej
ieeeke
veke}ekeej
lekelee 10.4
jenles. %eevesMe ne efe$ekeej Deens Demee leeletve efve<ke<e& efveIelees. lee peeiesle Deelee Metve
oeKeJetee. lekelee 10.3 es Heeblej Deelee lekelee 10.4 ceOes nesF&}.
lekelee 10.4 ceOes Metveeee mLeeveebJeve megjsMe ne vele&ke Deens, eLecesMe ne veke}ekeej
Deens Je %eevesMe ne efe$ekeej Deens Demes efomeles. cnCepes veer}sMe ne ieeeke Deme}e Heeefnpes Demee
efve<ke<e& efveIelees.
2) keewgbdefyeke iegblee
ieCesMe, jepeeer, Mebkej
jepesMe, peeeer, efJe<Cet
cebiesMe, ceboe, ke=<Cee
3) yeBkesceOeer} yegefyeUeee iegblee
osMeHeeb[s - eyebOeke
jeve[s - ef}Heerke
meeJeble - efnMesye leHeemeveerme
ieeekeJee[ - GHeeyebOeke
ne ceePee ceeie& Ske}e
Dee@e}jves kes}suee DeYeemeeletve ee ekeejeer kees[er mees[efJeCeeeer Heleer mecepeles.
De) Deeke=leerleer} pee efyebotHeeMeer efceUCeeNee efyebotceeieeeer mebKee mece Demeles (2, 4, 6
Jeiewjs) lee efyebotbvee `mece' efyebot cnCetee.
ye) pee efyebotbHeeMeer efceUCeeNee efyebotceeieeeer mebKee efJe<ece Demeles (1, 3, 5 Jeiewjs) lee
efyebotbvee èfJe<ece' efyebot cnCetee.
ke) Deeke=leerle meJe& efyebot `mece' Demeleer} lej Deeke=leer efiejefJeleevee keesueener Skee efyeboHt eemetve
megJeele kejlee esles Je mebHetCe& Deeke=leer efiejefJeueeveblej DeeHeCe leees efyebotHeeMeer Hejle eslees.
[) Deeke=leerle lej oesvee èfJe<ece' efyebot Demeleer} Je yeekeeres efyebot `mece' Demeleer} lej
efiejefJeCeeeer megJeele keesCeleener Skee efJe<ece efyebotHeemetve keve mebHetCe& Deeke=leer efiejJetve MesJe
ogmeNee efJe<ece efyebotJej kejeJee }eielees.
F) Deeke=leerle 2 Hes#ee peemle efJe<ece efyebot Demeueeme meJe& DeeRes Hee}ve keve Deeke=leer
efiejefJeCes Mekee veener.
Deelee ee ekejCeebleer} kees[eebee Gejebkeefjlee cetU ekejCeeleer} Deeke=lee Hejle yeIee.

De) Deeke=leer 5.1 ceOes meJe& efyebot `mece' Deensle. keesCeleener efyebotHeemetve megJeele keve
MesJeer leee efyebotHeeMeer esTve ner Deeke=leer efiejefJelee esles. GoenjCeeLe&:
1-2-6-3-7-4-8-5-1-8-7-6-1
ye) Deeke=leer 5.2 ceOes efyebot 1 Je efyebot 7 ns oesve èfJe<ece' efyebot Deensle. yeekeeres efyebot
`mece' Deensle. leecegUs ner Deeke=leer Kee}er}eceeCes efiejefJelee esles.
1-6-4-2-6-5-3-6-7
ke) Deeke=leer 5.3 ceOes efyebot 1, efyebot 2, efyebot 4 DeeefCe efyebot 5 Demes 4 efJe<ece efyebot
Deensle cnCetve ner Deeke=leer meJe& efveeceebes Hee}ve keve efiejefJeCes Mekee veener. ner Deeke=leer
efiejefJeCeees Ske HemeJes Gej Deeke=leer 10.1 les Deeke=leer 10.6 ceOes HeeejerHeeejerves
oeKeefJe}s Deens. Deeke=leer Kee}er}eceeCes efiejefJe}er peeles.
1-2-3-13-2-4-1-5-2
ee efiejefJeCeeee Heleerle veer Heeefnueeme Demes }#eele esles keer, Deeke=leer 10.3, 10.4
Je 10.5 ceOes efyebotceeiee&ee keener Yeeie oesve JesUe efiejefJe}e peelees. ns efveeceele yemele veener.
[) Deeke=leer 10.7 Heene. efneele 1 DeeefCe 2 ns efyebot èfJe<ece' Deensle Je yeekeeres efyebot
`mece' Deensle. efyebot `1' Heemetve megJeele keve efyebot `2' Jej MesJe kesueeme DeeHeuee}e ner
Deeke=leer efiejefJeCes Mekee nesF&}.
F) cetU ekejCeeleer} Deeke=leer 5.6 ceOe}er jebieesUer Deelee Heene. Deieesoj leeej kes}s}s
peemleeres efyebotceeie& ie=nerle Oeve DeeCeKeer Dee efyebotceeie& Kee}er} efyebotbceOes leeej keje.
efyebotHeemetve
efyebotbHeele
3
5
8
10
10
13
18
20
23
25
28
30
33
35
38
40
Flekes Peeueeveblej ee jebieesUeres meJe& efyebot `mece' nesleele. Deelee keesCeleener Skee efyeboHt eemetve
megJeele keve leee efyebotJej MesJe nesF&}, DeMee Heleerves ner jebieesUer efiejefJeCes Mekee nesF&}.
Deeke=leer 10.1
Deeke=leer 10.2
Deeke=leer 10.3
Deeke=leer 10.4
Deeke=leer 10.6
Deeke=leer 10.5
Deeke=leer 10.7
ner peeogYejer, eewjmeebeer veJe}veiejer (Deeke=leer 10.8 les 10.10 Heene)
Deeke=leer 10.8
Deeke=leer 10.10
Deeke=leer 10.9
efJe}ie keje eebvee/ keje eebes ceer}ve

1) Deeeentve megkee
cetU kees[eeee Deeke=leer 7.7 ceOes oeKeefJeueeeceeCes `He' esLes oMe&efJe}s}e oesjeree
Jes{eeee Yeeie H}eefmkeceOeer} Deme}suee eejer keesHeNeeleer} efebceOetve Skeeceeieesceeie Deele
Iee}tve lee Jes{eebceOetve ceCeer Heej keve lees Jes{e efeletve Hejle Jej Dees{tve IeeJee. Demes
eejner keesHeNeeleer} efebceOes kesueeme yeebie[er mees[efJeCeeee ceeie& meeHe[s}.
ns kees[s DeeHeuee}e JesieJesieee Deekeejele leeej kejlee esF}
& . ef$ekeesCeeke=leer Jee <edkeesveeke=leer
kesueeme leerve oesjs Jee mene oesjs JeeHejlee esleer}. ceOe}e ognsjer oesje keeece jener}. kees[s
mees[efJeCeeeer Heleer leere jener}.
2) ceesefyeeme Je}e eceebke 1 Je 2
Deeke=leer 10.11 ceOes oMe&efJeueeeceeCes keeieoeee Heeree oesvner He=<YeeieebJej ceOeesceOe
Ske jbieerle Heer DeeKetve IesTve veblej leebeer Je}es leeej kes}er lej kee$eerves ee Heeebee
ceOejs<esJej keeHeueeveblejmege ke[ebJej ee jbieerle Heeees DebMe efomele jenleer}. pee ke[ebJej
ns DebMe efomele jenleer} leee ke[e DeeHeuee}e Hejle Skeceskeebee peJeU DeeCetve efekeJeeJeeeee
Deensle. ns }#eele IesTve DeeHeuee}e keeHeCeeee HetJeeaes Je}e leeej kejlee esF&}. ns
kejeJeeememege yejse keewMeue }eies}. ke[e Skeceskeebvee efekeJeleevee lee Lees[ee SkeceskeebJej
esleer} DeMee leNnsves efekeJeCes Mekee nesF&}.
Deeke=leer 10.11
KesU KesUtee oesIes DeeHeCe
1) efJe<eces efJepeeer YeJe

mecepee, legceeer KesUCeeeer Heefn}er HeeUer Deens. legcner ee HeeUerle 2 ceCeer Iee. ee
KesUele Debkeebee Kee}er} meeKeee }#eele sJee.
meeKeUer `De' 3, 8, 15, 20, 27, 32
meeKeUer `ye' 2, 9, 14, 21, 26, 33
ee meeKeeebJej legcner leeyee efceUJe}e Heeefnpes. legceeer HeeUer esF&} lesJne legcner Flekes ceCeer
Iesle}s Heeefnpesle keer, legceee HeeUerveblej oesIeebveer efceUtve leesHeele pecee kes}suee ceCeebeer
mebKee Jejer}Hewkeer Skee meeKeUerleer} DebkeeSJe{er nesF&}. HeCe ns HeenCeekeefjlee Jejer}Hewkeer
keesCelee meeKeUerleer} Debke efveJe[eJeeeee? eekeefjlee eeflemHeOee&ves leesHeele pecee kes}suee
ceCeebeer mebKee mece Deens keer efJe<ece Deens eeeer ceeefnleer DeeHeCeeme sJeeJeer }eies}. legcner
KesUeJeeeee Deieesoj eeflemHeOee&ke[s Deme}suee ceCeebeer mebKee pej efJe<ece Demes} lej Jej
efo}suee oesvner meeKeUerleer} Jejeer meeKeUer `De' legceee GHeeesieeeer Deens. legcner KesUeJeeeee
Deieesoj eeflemHeOee&ke[s DemeCeeNee ceCeebeer mebKee pej mece Demes}, lej Kee}eer meeKeUer
`ye' legceee GHeeesieeeer Deens.
DeMee jerleerves legceeer KesUeeer HeeUer pesJne Demes} lesJne leesHeele eeflemHeOee&ke[s pecee
HeeUer legceeer legcner JeeHej}s}er eeflemHeOee&eer eeflemHeOee&ke[er} oesIeebke[er}
KesUer Debkeebeer meeKeUer
KesUer
SketCe ceCeer SketCe ceCeer
1
2
ye
3
3 (efJe<ece)
5
2
3
De
5
8 (mece)
13
3
1
ye
4
12 (mece)
18
4
3
ye
5
17 (efJe<ece)
26
5
1
De
4
21 (efJe<ece)
31
6
1
De
1
22
33
11
22
efJe<ece
legcner efpebke}ele
lekelee 10.5
Pee}suee ceCeebeer mebKee efJe<ece efkebJee mece Demes}

leeeceeCes legcneb}e Debkeebeer Jejeer meeKeUer efkebJee Kee}ee
meeKeUereer efveJe[ kejeJeer }eies} Je Flekes ceCeer IeeJes
}eieleer} keer legcner ceCeer Iesleueeveblej oesIeebveer efceUtve
leesHeele Iesle}suee ceCeebeer mebKee legcner efveJe[ kes}suee
meeKeUerleuee DeMee DebkeeMeer pegUs} keer SkeeJesUer 1
les 5 ceCeer IesCeeee DeeReer Hetle&lee nesF&}.
GoenjCeeoeKe} Ske KesU lekelee 10.5 ceOes
oeKeefJe}e Deens. Jejer} KesUeJej DeeOeej}suee Skee
meesHee eb$eeee Gu}sKe ceveesiele (1) ceOes Dee}e
Deens.
Deeke=leer 10.12 ceOes ns eb$e oeKeefJe}s}s Deens.
ceeveJeer eeflemHeOee&yejesyej ns eb$e ne KesU KesUle
Demes Je KesUeeer Heefn}er HeeUer IesTve lees KesU nceKeeme
efpebkele Demes.
Deeke=leer 10.12
kees[eebeer ceeU FLes
1) Deepeereer jbieerle ieesOe[er

cetU Deeke=leer 9.1 es DeeHeCe efvejer#eCe kesueeme Demes efomeles keer, leele ef$ekeesCeebes mecetn
Deensle. ns mecetn JesieJesieee jbieeee efieUebveer Kee}er}eceeCes yeve}s Deensle.
1 ef$ekeesCeeee mecetn - }e}
2 ef$ekeesCeebee mecetn - efHeJeUe
3 ef$ekeesCeebee mecetn - efnjJee
4 ef$ekeesCeebee mecetn - efveUe
Deeke=leeree leUeMeer GpeJee keesHeNeeleer} mecetn 3 ef$ekeesCeebee yeve}e Deens. leecegUs
Jejer} efveece HeeUtve leeee jbie efnjJee Deme}e Heeefnpes.
2) keeWye[ee efJeeerleer} peeot (Deeke=leer e. 10.13 Heene.)
3) GIe[ oej osJee - Deveveme (jeeles Devevemeees nesles.)
Deeke=leer 10.14
Deeke=leer 10.13
Deeke=leer 10.15
Deeke=leer 10.16
4) HebeseeUerme Heeebee yeef#emeeeer iees - (Deeke=leer 10.14 Heene)
5) eeJejs Keske[s - (Deeke=leer 10.15 Heene)
6) yegeres yeU - (Deeke=leer 10.16 heene)
7)Well, Well efkeleer }ebye Jes}?
efyebot 1 Je 2 ceOes Deme}suee efveccee Deekeejeee Keebyeeee efJeeej keee. efvecceer Gbeer
125 meW.ceer. Deens. Keebyeeee HejerIe 40 125.6 mesb.ceer. Deens. 125 meW.ceer
Gbeeree Je 125.6 meW.ceer. Heeee Deme}s}e keekeesve ef$ekeesCe IesTve lees pej Keebyeeee Jejee
efveccee YeeieeJej iegb[eU}e lej leeee keCe& cnCepes Jes}ees Ske JesesUs Demes mecepelee esF&}.
keCee&eer }ebyeer HeeeLeeieesjmeee efmeevleevegmeej 1252 + 125.62 eebes Jeie&cetU cnCepes
177.2 meW.ceer. nesF&}. Jes}ereer oesve JesesUer cnCepes HetCe& Keebyeekeefjlee ner JesU 2
177.2 354.4 nesF&}. one Keebyeebvee
leecegUs 354.4 10 3544 meW.ceer.
35.44 ceerj leej }eies}.
Deeke=leer 10.17
8) ceesejeReer jbiemebieleer - (Deeke=leer

10.17 Heene)
9) Humpty Dumpty es ieefCele
ncHer [cHeres peie cnCepes DeejMeeee
Deeleer} peie peeeeceOes [eJee Je GpeJee
yeepetb eer Dee}eHee} nesles. De@e}
f meves kes}s}er
veJeerve yesjerpe Deejmee GpeJee ke[sJej Oeve
leele Heeefn}er lej yejesyej Deens Demes efomes}

Je leer ncHer [cHer ceeve kejs}.
10) ce}e esjer Heeefnpes (Deeke=leer 10.18 Heene)
11) Deebyes yeemeer (Deeke=leer 10.19 Heene)
12) yeeCesoej mJeebmesJeke Deeke=leer 9.14(3)
(ekejCe 9 ceOeer} Heene)
13) Skee efKe[keereer iees (Deeke=leer 10.20 Heene)
Deeke=leer 10.18
Deeke=leer 10.19
Deeke=leer 10.20
Deeke=leer 10.21
14) jsMeerceieeer - oesNeebeer eskes

Dees{ueeme ieeer yemeCeej veenerle.
15) }neve eewjme, ceese eewjme (Deeke=leer 10.21 Heene)
16) Hegleeebeer ceeU FLes (Deeke=leer 10.22 Heene)
17) ceebpejDees{ - oesvner oesNee Skeceskeerle
De[keCeej veenerle.
18) jbieele jbiegveer
1 - veeefjbieer meJee&le Kee}eer
2 - ieg}eyeer
Deeke=leer 10.22
3 - efveUe
4 - efHeJeUe
5 - efnjJee
6 - }e} meJee&le Jejeer
19) Meyo}
meeiej
keHees}
ceiej
kece}
cemetj
Meece}
Demetj
efJece}
Decej
efJeMee}
Dece}e
ceMee}
Deye}e
ceneve
Dee}e
ce}erve
20) Jeleg&UIe[ee - megJeeleer}e Deeke=leer 10.23 ceOes oeKeefJeueeeceeCes keeieoeee
eewjme efomelees. eewjmeeee Heeeer jbieerle yeepet Jej esF&} DeMee jerleerves eewjme Oeje. eewjmeeee
ceeieer} Jeleg&Uees elekeesj cegecee efyebotceeiee&ves oeKeefJe}s Deensle. Deeke=leer 10.24 ceOes
oeKeefJeueeeceeCes `Deye' js<esJej legceee efoMesves Ske Ie[er Iee}e. cnCepes Deeke=leer 10.25
Deeke=leer 10.24
Deeke=leer 10.23
Deeke=leer 10.25
Deeke=leer 10.26
Deeke=leer 10.28
Deeke=leer 10.27
ceOes oeKeefJeueeeceeCes keeieo efomes}. leeeer `ke[' js<esJej legceee efoMesves Ie[er Iee}e.
keeieo Deelee Deeke=leer 10.26 eceeCes efomes}. lee}e `HeHe' js<esJej legceee efoMesves Ie[er
Iee}e cnCepes keeieo Deeke=leer 10.27 eceeCes efomes}. lee}e `jke' js<esJej legceee efoMesves
Ie[er Iee}e cnCepes Deeke=leer 10.28 eceeCes keeieo efometve leeJej HetCee&ke=leer Jeleg&U efomes}.
Kee}er} Debke Deme}s}s Hegeees legke[s eceeeceeves efjkeecee peeiesle mejkeJeueeme 15
yesjerpe DemeCeeje peeotee eewjme efvecee&Ce nesF&}.
7, 3, 5, 4, 9, 7, 8, 6, 7, 5, 3, 8
Skebojerle 12 KesUer }eieleele.
Skebojerle 14 KesUeRceOes Kee}er}eceeCes Hegeees legke[s mejkeJeeJes.
2, 5, 12, 6, 8, 13, 9, 4, 14, 7, 3, 2, 6, 12
23) Hegmlekeeleer} efke[e - (Deeke=leer 10.29)
Hegmlekeebee Heeveebeer pee[er 4 3 = 12 meW.ceer.
Hegmlekeeee 6 Hegeebeer pee[er 1/4 6 = 1.5 meW.ceer.
12 + 1.5 13.5 meW.ceer.
HeesKej}s}s mejU Dee[Jes Deblej
13.5 2
13.5 1.414
19.09 meW.ceer.
Deeke=leer 10.29
24) keceerle keceer JesUele mees[Jee
Deeke=leer 10.30 ceOes oeKeefJeueeeceeCes Heefnuee 15 efceefveebceOes 7 efceefveJee}s
Ie[eeU G}s efHejJee. 0 JesUsHeemetve megJeele keve 7 efceefves, 11 efceefves Je 15 efceefves
Peeueeveblej Ie[eeUebceOes efkeleer efceefveebeer JeeUt efMeu}ke jeefn}er Deens les oeKeefJe}s Deens.
30 efceefveebee JesU ceespeCeekeefjlee Deeke=leerle Heefnuee 15 efceefveebceOes oeKeefJe}s}er ke=leer
Hejle Skeoe keje.
25) mekeeUee ene
Deeke=leer 10.31 ceOes 8 ef}j ogOeees Yeeb[s Je 3 ef}j DeeefCe 5 ef}j ceeHeebceOeer}
Deeke=leer 10.31
Deeke=leer 10.30
ogOeeeer efmLeleer HeeejerHeeejerves oeKeefJe}er Deens. MesJeer Yeeeee ogOeeee Yeeb[eele 1 ef}j
otOe jenles les leeves Deecneb}e efo}s Je Deeceee mekeeUee ene JesUsJej Pee}e.
26) [eWiej HeesKeve Gboerj
ee kees[eees Gej HeeejerHeeejerves Kee}er}eceeCes Deens.
63000#e + 37000 e 163000
37000#e + 63000 e 137000
ee meceerkejCeebeer Devegeces yesjerpe Je Jepeeyeekeer kesueeme Kee}er} meesHeer meceerkejCes efceUt
Mekeleele, ns Oeeveele eeJeeeeer pejer Deens. ceveeleuee ceveele Kee}er} Deeke[scees[ kejCes
Lees[ee eeemeeves Mekee Deens.
100000 #e + 100000 e 300000
26000 #e - 26000 e 26000
cnCepese,
#e + e 3
DeeefCe #e - e 1
eebeer yesjerpe kesueeme
2 #e 4, #e 2
#e + e 3, 2 + e 3, e 1
27) Debkeebee Kees Kees
keesCeleerner eej Debkeer mebKee Kee}er}eceeCes ef}efnlee esles.
1000 De + 100 ye + 10 ke + [
oesveoe Kees osTve Dee}s}er mebKee Kee}er}eceeCes ef}efnlee esles.
1000 ke + 100 [ + 10 De + ye
Jejer} oesvner mebKeebeer yesjerpe Kee}er}eceeCes esles
1010 De + 101 ye + 1010 ke + 101 [
ee mebKes}e 101 ves efveMes<e Yeeie peelees.
keuHevee, Meeef}veer DeeefCe jeefOekee eebveer HeeeJej ef}efn}suee mebKeebvee 101 ves efveMes<e
Yeeie peelees. ceesefnveerves ef}efn}suee 6263 ee mebKes}e 101 ves efveMes<e Yeeie peele veener,
cnCetve efleee Deeke[scees[erle kegslejer etke Pee}er Deens.
28) ee mece ne
KesUeJeeeeer Heefn}er HeeUer legcner Iesle}er lej Kee}er}eceeCes efJeefMe< ceeie&Heleerves peeTve
ne KesU nceKeeme efpebkelee esF&}.
1) megJeeleer}e legcner 2 kee[ee Iee.
2) pej legceee eeflemHeOee&ves DeeleeHeele Iesle}suee kee[eebeer mebKee mece Demes} lej
legcner Flekeee kee[ee Iee keer, Gj}suee kee[eebeer mebKee 19, 13, 7 efkebJee 1 Demes}.
3) pej legceee eeflemHeOee&ves DeeleeHeele Iesle}suee kee[eebeer mebKee efJe<ece Demes} lej
legcner Flekeee kee[ee Iee keer, Gj}suee keeb[eebeer mebKee 23, 17, 11 efkebJee 5 Demes}.
4) Jejer}Hewkeer oesvner Mekee vemes} lej legcner Flekeee kee[ee Iee keer, Gj}suee kee[eebeer
mebKee 24, 18, 12 efkebJee 6 Demes}.
29) HeeseebceOes mege ieefCele?
lekelee 10.1 ceOes oMe&efJeueeeceeCes Skee JesUer oesve Heesee YeepeeJee.
eleske HeesUer eleske yeepetJej oesveoe Yeepe}er ies}er Deens.
Skeboj 120 meskeboele 3 Heesee Yeepetve Peeuee Deensle. cnCepes JesUseer DeeCeKeer yeele
160-120 = 40 meskeboebeer Pee}er Deens.
HeesUer 1
yeepet 1
yeepet 2
yeepet 1
yeepet 2
-
HeesUer 2
yeepet 1
yeepet 2
yeepet 1
yeepet 2
HeesUer 3
yeepet 1
yeepet 2
yeepet 1
yeepet 2
lekelee 10.1
JesU (meskebo)
20
20
20
20
20
20
120
30) Ske keske Dekeje peCeeble

Deeke=leer 10.32 Heene.
pej mejU js<eebeer mebKee `ve' Demes} lej keskees peemleerle peemle legke[s 1/2 (ve2+ve+2)
Flekes kejlee esleele. cee$e eleske js<esves Flej meJe& js<eebvee so efo}e Heeefnpes Je keesCeleener sove
efyebotceOetve 2 Hes#ee peemle js<ee peelee keecee veenerle.
Deeke=leer 10.32
meboYe&meteer
1) yengjbieer kejceCetke Yeeie 1 les 3 - je. $eb. jeve[s
2) ieefCeleeleuee ieceleer peceleer - [e@. peeble veejUerkej
3) ieefCeleeleuee HeeTueKegCee - ee. ceesnve DeeHes
4) peeotee eewjme - efo. e. keeveefJebos
5) The Hinged Square and other Puzzles - Ivan Moscovich
6) The Shoelace Problem and other Puzzles - Ivan Moscovich
7) Leonardo's Mirror and other Puzzles - Ivan Moscovich
8) Mathematical Recreations and Essays - W. W. Rouse Ball
and H.S.M. Coxeter
9) Mathematical Recreations - M. Kraitchik
10) 101 Puzzles in Thought and Logic - C. R. Wylie Jr.
11) Logic Machines and Diagrams - Martin Gardner
12) Mathematics, Magic and Mystery - Martin Gardner
13) 536 Puzzles and Curious Problems - H. E. Dudeney
14) Mathematical Diversions (Part I, II, VI) - Martin Gardner
15) Amusements in Mathematics - H. E. Dudeney
16) Magic Squares and Cubes - W. S. Andrews
17) The Zen of Magic Squares, Circles and Stars - Clifford A. Pickover
18) The Canterbury Puzzles - H. E. Dudeney
19) Compedium of Puzzles - Sam Loyd
20) The Monty Hall Problem and other Puzzles - Ivan Moscovich
21) 1000 Play Thinks - Ivan Moscovich
22) wikipedia.org
ceeieer} Debke)
23) Scientific American (
}sKekeebefJe<eeer Lees[smes...
MeefMekeeble oee$ee eJeeLes
B. E. (Civil)
M. E. (Environmental Engg.),
FIWWA, MIE
Heee&JejCe DeefYeeebef$ekeer meuueeieej GeesieebceOeerue 40 Je<eeHes#ee peemle

DevegYeJe. Menjebee HeeCeerHegjJee, ceueefvemeejCe, HeeJemeeee HeeCeees
efvemeejCe Jeiewjs eespevee leeej kejCeele efJeMes<e eeefJeCe. jepe
mlejeJejerue DeeefCe ceneveiejHeeefuekee mlejeJejerue WORLD BANK,
Netherland Government DeeefCe Japan International Cooperation Agency eebveer DeeefLe&ke ceole kesuesuee keener eespeveebceOes
Jejerue mebmLeebee leHex HeeefJeuesuee eeefleefveefOeke ceb[UeceOes meYeemeo.
meOee Heee&JejCe DeefYeeebe$f ekeerleerue mJeleb$e meuueeieej. cegyb eF&leer} megeefme
DeefYeeebef$ekeer mebmLesceOes Adjunct Professor.
Website : Puzzleland.in
E-mail : sdchawathe@gmail.com
inpuzzleland@gmail.com
efve}se eleeHe ieesjs
B.Com., F.C.A. ee&[& DekeeTbb
mJeleb$e JeJemLeeHeve meuueeieej cnCetve keee&jle. 20 Je<eeHes#ee peemle

DevegYeJe. keesCeleener veJeerve Geesieebee meeee kemee DemeeJee eeyeue
Keeme eeefJeCe. leeseele DeLeJee keceer veHeeele eeueCeeNee Geesieebvee
veHeeele DeeCeCeeyeeyele Keeme neleeser. Geesie Je=ermeeer ceveg<eyeU
efJekeeme Je keeTvmesefuebie. Meske[es efJeeeLeeee JeeqkeleceJe efJekeeme
DeeefCe JemeveHeje*dcegKe nesCeekeefjlee ceeie&oMe&ve. efJeefJeOe #es$eebceOeerue
Heefj<eoebceOes efveCe&e#ecelee, GlHeeokelee JeOe&ve, leeCeleCeeJe cegkelelee, JesUs es
megefveeespeve Fleeoer efJe<eeebJej ceeie&oMe&ve.
E-mail : nileshpgore@gmail.com

Mathematical Puzzles

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mathematical Puzzles

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

~~Fes keteMveebef ees veiejer~~

~~Fes keteMveebef ees veiejer~~

~~ Fes keteveebefees veiejer~~

Fes keteMveebef ees veiejer

ueneve Jeeelee kees[eebceOeerue iees[er

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

ner ogefveee ket eMveebeer

efJemejCes ve eebvee kesJne

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebefees veiejer / 3

De+F < pe+ke

De+ye+S < ke+He+}

De+ye+S < ke+He+}

ke > }, (ke pe[)

Fes keteMveebefees veiejer / 5

kes}er. Jeleg&Uele Deme}s}s De#ejmecetn Deelee Kee}er}eceeCes efomeleer}.

7) keesCeleee JepeveebceOes Heej[er mecelees} ve Peeueeves DeeHeuee}e keesCeleere De#ejs

ee eflevner De#ejmecetnebceOes Demetve DeOeesjsefKele ve kes}s}s keesCelese De#ej veener. Jeleg&Us ve

leerve Debkeer Hele

5) Deelee Kee}er}eceeCes Jepeves keee.

- [eJes Heej[s, veeCeer - 1 + 6 + 7 + 8

Fes keteMveebefees veiejer / 10

Fes keteMveebefees veiejer / 11

2) Deelee Ske leerve De#ejer Meyo yeveJee.

Fes keteMveebefees veiejer / 12

Fes keteMveebefees veiejer / 13

Fes keteMveebefees veiejer / 14

[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe

[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe eflemejs Jepeve

[eJes Heej[s 9 pe[

ogmejs 9+10+11 1+2+3

Fes keteMveebefees veiejer / 15

[eJes Heej[s GpeJes Heej[s efvejer#eCe eflemejs Jepeve efvejer#eCe

Fes keteMveebefees veiejer / 16

Fes keteMveebefees veiejer / 17

Fes keteMveebefees veiejer / 18

Fes keteMveebefees veiejer / 22

Fes keteMveebefees veiejer / 23

Fes keteMveebefees veiejer / 24

Fes keteMveebefees veiejer / 25

3) Debke DeesUKee Heent

Fes keteMveebefees veiejer / 26

Fes keteMveebefees veiejer / 30

Fes keteMveebefees veiejer / 32

ee ekeejee kees[eebceOes JesieJesieee efJeOeeveebee iegbleeletve Skee efve<ke<ee&ele eeees

ceg}s ns DeeHeuee}e ceeefnleer veener.

Fes keteMveebefees veiejer / 34

Fes keteMveebefees veiejer / 35

Fes keteMveebefees veiejer / 36

eeJetneeer Heefn}er DeesUKe DeeHeuee}e ceneYeejleele nesles. DeefYecevet}e eeJetnele Jee

JetneceOeer} ceeiee&ee Ske Yeeie

Fes keteMveebefees veiejer / 39

efJeeej kejeJeeeee Deens.

Fes keteMveebefees veiejer / 41

Fes keteMveebefees veiejer / 46

Fes keteMveebefees veiejer / 47

Fes keteMveebefees veiejer / 48

keve JesieJesieee efyebotceeiee&Jeve peeTve Hesefvme}ves ner Deeke=leer DeeHeuee}e efiejJeeJeeeeer

Fes keteMveebefees veiejer / 49

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteMveebef ees veiejer

Fes keteveebefees veiejer