EGZEMPLARNA NASTAVA

Pojmovno odreenje interaktivnog sistema nastave: Egzemplarna ili paradigmatska nastava je savremena didaktika koncepcija kojom se nastoji prevladati suprotnost izmeu opirnosti nastavnog programa- sadraja i savremenog naina izvoenja nastave, to zahtijeva razmjerno vie nastavnog vremena. Izraz egzemplarna nastava prvi put je upotrijebio u Njemakoj Martin Vengentaj 1952. godine. Pojam egzemplarna potie od latinskog izraza exemplum to znai: primjer, iz mnotva uzeto bitno,sutinsko,esencijalno. Ideja o egzemplarnoj nastavi javila se prvo u Americi i Zapadnoj Evropi, gdje se ova didaktika koncepcija najvie teorijski i praktino razraivala, mada se nebi trbali potcijeniti nastojanja i pokuaji tzv.esencijalista u Americi.

Pozicije i uloge uenika i nastavnika u procesu nastave: Od nastavnika se trai iroka- pedagoko-didaktiko- metodika struna osposobljenost i kultura, kontinuirano usavravanje u struci, svom i drugim predmetima.Od njega se trai disciplinovanost,orginalnost,snalaljivost,motivisanost i elja za poticanjem uenika,njihovo usmjeravanje,bodrenje, davanje sugestija u radu, uvaavanje njihovih individualnih osobenosti,kreativnost i orginalnost, potreba za samodokazivanjem, samopotvrivanjem i sl. Nastavnik ima subjekatsku poziciju u ovoj nastavi. Uenik je u poziciji da slua, prati, te povremeno vodi razgovor sa nastavnikom.

Ostvarene komunikacije i interakcije izmeu uenika i nastavnika, uenika i nastavnih sadraja materijalno- tehnike osnove: U egzemplarnoj nastavi nastavnik ostvaruje dvosmjernu i direktnu komunikaciju.

Odnos izmeu uenika i nastavnika i ostalih neposrednih faktora nastave: U egzemlarnoj nastavi uspostavlja se direktan odnos izmeu uenika i nastavnika,nastavnih sadraja i sredstava, to je velika prednost.Bitno je da uenici priloikom obrade egzemplarnog sadraja pod rukovodstvom nastavnika doive i stvaralaki prerade sadraj,da egzemplar prezentira cjelinu, da uenicima omogui aktivno uenje.

Primjena metoda i oblika rada u nastavi: U egzemplarnoj nastavi koristi se verbalno- tekstualna i ilustrativno- demonstrativna metoda .

Edukativne vrijednosti nastavnog sistema: Primjenom ovog sistema nastave doprinosi osposobljavanju uenika za samouenje, samostalni rad, aktivno i interaktivno uenje, izbjegava didaktiki materijalizam i enciklopedizam, odnosno preobinost nastavnih sadraja, uenici na manjem broju injenica usvajaju pojmove, razvijaju miljenje, zakljuivanje, pronalaze granicu izmeu znanja i neznanja.