~1~

Refleksione pedagogjike
Pas prfundimit t fazs s par t provimit, marrjes s opinioneve t shum kandidatve e kolegve profesionist dhe afrimit t fazs tjetr t konkurimit (2-22 maj, sipas njoftimit t tanishm n www.akp.gov.al), natyrshm vjen edhe reflektimi: 1. A ishte ai provim dhe kuicet prkatse n nivelin q krkohet pr nj provim profesional? Pra, mnyra e hartimit dhe publikimit t programit, shkalla e vshtirsis, cilsia e formulimit dhe przgjedhjes s kuiceve etj, a ishin t denja pr nj provim profesional? Duket se pr kt problematik ndajm shqetsime t njjta me shum koleg, biles, me disa prej tyre, pajtohemi edhe n opinione,... t pakten pjesrisht! 2. N far mase provimi (kuicet) i shrbeu qllimit? Nga kndvshtrimi pedagogjik, nj program provimi, sikurse sht provimi profesional, nuk duhet t ket vetm qllim vlersimin e disa njohurive dosido dhe skualifikimin e t paaftve, por edhe rifreskimin e njohurive profesionale, konsolidimin e tyre dhe orientimin e kandidatve drejt problematiks s ushtrimit t profesionit. 3. A mund t shrbej i njjti fond pyetjesh (kuicesh) edhe pr disa afate t tjera provimesh? Natyrshm, kjo pyetje shtrohet, veanrisht, kur fondi i pyetjeve (kuiceve) nuk prputhet me programin e provimit, shum pyetje kan pasaktsi, jan t pakta n numer dhe nuk mbulojn n masen e duhur programin, si dhe nuk jan krejtsisht n funksion t formimit profesional. 4. A mund t jet kalueshmria n prqindje (totali, apo sipas fakulteteve nga vijn kandidatt) treguesi i vetm dhe i padiskutueshm i suksesit t provimit, n prgjithsi? Kjo pyetje shtrohet si reflektim, pas mbrojtjes q i bn n media autoritetet e organizatort e provimit veprs s tyre, por edhe si pyetje pr t thelluar mendimin e atyre q shpejtohen t nxjerrin konkluzione t prcipta, duke konsideruar vetm nj t dhn statistikore!!!.

~2~

Meqnse, n fund t fundit, t gjithve u intereson suksesi (i par nga kndvshtrime t ndryshme), po e parashtroj problemin e suksesit n provim dhe faktort q mundsojn at, n formen kuicit, jo pr ta zgjidhur, thjesht pr t reflektuar.... A. N suksesin e kandidatit ndikojn nj ose disa nga kta faktor; zgjidhni alternativen e sakt: a. Universiteti q ka kryer kandidati (prjashtohet rasti kur ai ka marr nj diplom-karton, pa frekuentuar). b. Kultura e t msuarit (t nxnit) dhe niveli i dijeve, t fituara q n shkoll t mesme e m hert. c. Koeficienti i intelektit t individit. d. Vullneti dhe prkushtimi i kandidatit n prgatitjen e provimit. e. T gjith faktort e msiprm (a,b,c,d) kontribuojn n suksesin e kandidatit. B. Duke menduar se prgjigja, n mas, do t jet alternativa (e), po e komplikoj pak kuicin B, duke parashtuar edhe disa fakte, apo mundsi: I. A mundet q vetm faktori a (universiteti i kryer) t jet i mjaftueshm pr suksesin? II. A mund t ket kandidat q ka arritur sukses n provimin e afatit t kaluar edhe pa i par asnjher auditoret e ndonj universiteti (privat apo shtetror)? III. A mund t ndodh q, n afatet n vijim, edhe shum nga ata q nuk prmbushin asnj prej faktorve t msiprm, t arrijn sukses? Le t gjjm s bashku prgjigjen m t sakt, pasi ka disa prgjigje (sikurse n disa prej kuiceve t AKP)!!! a. b. c. d. e. Vetm I sht e mundshme I dhe III jan t mundshme I dhe II jan t mundshme T tri alternativat I, II, III jan t mundshme Asnjra prej alternativave I, II, III nuk sht e mundur.

N vijim, jepen kuicet e zgjidhura t kimis farmaceutike dhe disa komente. Kjo nuk do t thot se pr kuicet e tjera nuk kisha komente, por koha pr tu marr me to nuk m mjaftonte!!!

Suksese kandidatve! ~3~

Kuicet e mposhtme jan marr direkt nga web: http://www.akp.gov.al*, alternativa e theksuar me t verdh sht zgjidhja, ndrsa komentet jan tonat. *Shtuar edhe zgjidhjet pr kuicet e futura, pas janarit 2012

(Jan 180 kuice)

Komente

Fillohet me nj struktur dhe alternativat duhej t ishin t lidhura me strukturen (prkatsisht, grupin kimik ose EPN e lnds). Pergjigja: shte nje derivat peptidik (nje prolinamid): kaptoprili

Formulimi i pyetjes nuk sht racional, struktura mbetet jashte kontekstit te pyetjes???; Mgjate, zgjidhni alternativen D

Sikurse n rastin e pyetjes 1, alternativat duhej t lidheshin me strukturen. Eshte nje derivat ariloksikarbonik, nje fibrat

Ketu mund te paraqitej edhe struktura..,atehere memorja nuk do te lodhej, pasi nga struktura do dallohej nese eshte forma vepruese apo forma jovepruese, promedikament e klofibratit!!!

Vetem memorizim, ose hap ndonje tekst si, Martindale: The Complete Drug Reference (Mtd.36), rezulton Atorvastatina

~4~

Eshte alternativa C, ... mund te paraqitej struktura e pergjithshme e ACE-inhibitoreve dhe keshtu do te ishte me e lehte edhe pergjigja

Edhe ketu, po te paraqitej struktura,atehere memorja do te lodhej me pak, pasi nga struktura do dallohej nese eshte forma vepruese apo forma jovepruese, promedikament Mos hapni KF, shikoni Martindale, ose ndonje farmakologji, ose bjerini shkurt: Zgjidhni D Perseri me shume farmakologji se kimi....!, Zgjidhni A

Zgjidhni C, pasi te keni hapur ndonje liber qe jep detaje mbi metabolizmin e ACE-inhibitorve!!

N kt pyetje, struktura kimike t kujton nj grup barnash q kan t prbashkt mekanizmin e veprimit (kjo eshte m afer kimis), Zgjidhni D

1.- Keto grupe imitojn vetm mbetjen fenolike t Tyr4 ose karboksilatin e Asp1 t angiotensins II...dhe jo krejt Ang II !!! 2.-Unaza imidazolike, ose nj ekuivalent izoster i saj, nevojitet pr t imituar His6 t vargut ansor t angiotensins II...dhe jo krejt Ang II...?? Mgjat, Zgjidhni B

~5~

...pyetje qe nuk lidhet me kimine farmaceutike...ne ndihm t farmakologjis!!! Mgjat, zgjidhni D

T tilla pyetje mund te formulohen me mijra, por nuk kan nj lidhje t drejtprdrejt mes struktures dhe mnyrs s veprimit (...pak kimi, vetem memorizim). Mgjat, zgjidhni C

A sht kaq i rndsishm minoksidili pr tu marr si prototip i barit hipotensiv dhe pr t njohur metabolitt e tij? Mgjat, zgjidhni B

Ok, edhe farmakologji edhe KF Zgjidhni D - Pyetja vet eshte e pasakte!!! ...m s paku e paqart? - Krejt glikozidi eshte nje molekule,... te alternativa B duhej shkruar: mbetjeve sheqerore dhe jo molekulave t sheqerit!!! Mgjat, zgjidhni C

Edhe kjo pyetje nuk ka lidhje drejtperdrejt me Kimine???...biles eshte jo shume e sakte! Megjithat, zgjidhni D

~6~

~7~

~8~

~9~

~ 10 ~

~ 11 ~

~ 12 ~

~ 13 ~

~ 14 ~

~ 15 ~

~ 16 ~

~ 17 ~

~ 18 ~

~ 19 ~

~ 20 ~

~ 21 ~

~ 22 ~

~ 23 ~

~ 24 ~

~ 25 ~

~ 26 ~

~ 27 ~

~ 28 ~

Vini Re!
Kjo ndarje: Kimi Farmaceutike, Kimi Farmaceutike I dhe Kimi Farmaceutike II sht nj ndarje pa kurrfar kriteri. Duket se dhe vet hartuesit e kuiceve nuk din se ku sht fillimi dhe fundi i njrs apo tjetrs pjes, apo i kapitujve e temave t caktuara. Dika e br rrmujshm, pa asnj kriter apo plan paraprak, megjithse ky program duhej t ishte prgatitja dhe paraqitja m serioze dhe n nivelin m t lart profesional. Uroj q kjo t mos jet mnyra e prditshme e puns s tyre n fakultetin ku japin msim!!?

(Jan 280 kuice, marr nga web n dhjetor 2011)

Kuic i Kimise Farmaceutike (KF), por e paska filluar me prirje farmakologjike...!!! Zgjidhni D

Pyetje jashte Programit te miratuar nga UF (PP-UF)!!! Ok, tek mekanizmi i veprimit te DHFR, Zgjidhni B

~ 29 ~

Ok, mekanizmi i veprimit te SSRI, Zgjidhni D

Paksa, jashte programit...!!! Ok, mekanizmi i veprimit te serotoninergjikeve, Zgjidhni A

Perseri jashte programit (antiparkinsoniket!!!) Mekanizmi i veprimit te antiparkinsonikeve, Zgjidhni C

Mekanizmi i veprimit te barbiturateve, Zgjidhni D

Perseri paksa larg KF, vecanerisht alternativa B, megjithat, Zgjidhni B

Hartuesi i kuiceve duket se ka deshur te rivalizoje me Farmakologjine...., Zgjidhni B

Pyetje jashte programit!!! Ketu...struktura eshte e lidhur vetem me alternativen C (alternativat A,B,C jashte kontekstit), pra nenkupton, Zgjidhni C

~ 30 ~

Perseri drejt farmakologjise: mekanizmi i veprimit..., Zgjidhni A

Vetem farmakologji, efektet anesore te...:, Zgjidhni C

Qe eshte nje amin e thote vet emri..., mbeten vetem A dhe B, Zgjidhni B

Perseri drejt farmakologjise...., Zgjidhni B, Megjithese nuk beni ndonje gabim te madh edhe po ta perdorni ate me kujdes!!!

Ketu mund te paraqitej struktura, kuici do te ishte me i kuptueshem dhe me domethenje kimike.., Zgjidhni B

...vetem farmakologji...., Zgjidhni C

Edhe antimalariket?...jashte programit!!! Perseri mekanizmi i veprimit..drejt farmakologjise..., Zgjidhni D

~ 31 ~

Perseri mekanizmi i veprimit..drejt farmakologjise..., Zgjidhni A

...mjekimi i krizave epileptike...mos hapni KF, shikoni Farmakologjine, farmakoterapine e ndonje tjeter..., Zgjidhni B

Kjo eshte nje pyetje e denje per KF, vetem se me mire do ishte te paraqiteshin strukturat...., Zgjidhni C

Edhe kjo ja vlen per KF, Zgjidhni A

Jashte programit, perseri antiparkinsoniket!!! Sa qejf i paska mekanizmat e veprimit hartuesi, Zgjidhni C

Zgjidhni B

Zgjidhni C

~ 32 ~

Zgjidhni A

Kujdes, antiaritmiket nuk jane ne Program!!! Zgjidhni A

Mekanizmi i veprimit te (perseri ...), Zgjidhni B

Cili pohim eshte I vertet? Alternativen C, e konfirmon vet pyetja!!!, por edhe B eshte e vertete?, atehere, Zgjidhni B dhe C (pa koment...!)

~ 33 ~

~ 34 ~

~ 35 ~

~ 36 ~

~ 37 ~

~ 38 ~

~ 39 ~

~ 40 ~

~ 41 ~

~ 42 ~

~ 43 ~

~ 44 ~

~ 45 ~

~ 46 ~

~ 47 ~

~ 48 ~

~ 49 ~

~ 50 ~

~ 51 ~

~ 52 ~

~ 53 ~

~ 54 ~

~ 55 ~

~ 56 ~

~ 57 ~

~ 58 ~

185. Mungon ne web e akp.gov.al........ ndoshta e ka harruar kete numer edhe hartuesi!!!

...ok, mos u merrni me t, nuk ja vlen edhe po e futen m von

~ 59 ~

~ 60 ~

~ 61 ~

~ 62 ~

~ 63 ~

~ 64 ~

~ 65 ~

~ 66 ~

~ 67 ~

~ 68 ~

~ 69 ~

~ 70 ~

~ 71 ~

~ 72 ~

Struktura eshte e panevojshme, jashte kontekstit te pyetjes!!!

~ 73 ~

Kjo eshte me rendesi per KF ne provim shteti? Eshte edhe jashte Programit....!!!

..te dya, edhe koha e hedhjes edhe aktiviteti...!!! Pyetja nuk eshte shume e sakte!!!

~ 74 ~

Vini Re!
(Jan 110 kuice; shtuar n web e AKP, pas janarit 2012, pa njoftuar ndryshimin) Kjo ndarje: Kimi Farmaceutike, Kimi Farmaceutike I dhe Kimi Farmaceutike II sht nj ndarje pa kurrfar kriteri. Duket se dhe vet hartuesit e kuiceve nuk din se ku sht fillimi dhe fundi i njrs apo tjetrs pjes, apo i kapitujve e temave t caktuara. Dika e br rrmujshm, pa asnj kriter apo plan paraprak, megjithse ky program duhej t ishte prgatitja dhe paraqitja m serioze dhe n nivelin m t lart profesional. Uroj q kjo t mos jet mnyra e prditshme e puns s tyre n fakultetin ku japin msim!!?

~ 75 ~

~ 76 ~

~ 77 ~

~ 78 ~

~ 79 ~

~ 80 ~

~ 81 ~

~ 82 ~

~ 83 ~

~ 84 ~

~ 85 ~

~ 86 ~

~ 87 ~

~ 88 ~

~ 89 ~

~ 90 ~

~ 91 ~

~ 92 ~

~ 93 ~

~ 94 ~

~ 95 ~

~ 96 ~

~ 97 ~

~ 98 ~

~ 99 ~

~ 100 ~

~ 101 ~

~ 102 ~

~ 103 ~

~ 104 ~

~ 105 ~

~ 106 ~

~ 107 ~

~ 108 ~

~ 109 ~