Hazrlayan: Samet ASA Danman: Prof. Dr.

Kerim ETNKAYA

Bu makalede sac metal yntemlerinden biri olan progresif kalplama metodu anlatlmaktadr. retilen ara balant elemannn malzemesi olan DP600 galvanizli sacn otomotiv sanayine uygunluunu aratrmak amal mekanik zellikleri incelenmitir.Progresif kalbn CAD programnda kalbn erit plan hazrland ve tasarm yapld.Bu kalp tasarm bilgi tabanl sistem,kalp tasarm ilemleri, kalp tasarm standartlar,tasarm kriterleri belirtilmitir. Yaplan bu sistemle ardk kalplarn geliim srecini ve maliyetinin byk oranda drlebilir,rn kalitesini artrr ve nispeten ksa bir sre ierisinde piyasaya rn sunmaya imkan verir

 ift fazl DP600 elik saclarn tercih edilmesinin ilk sebebi dayanmlarnn
yksek, arlklarnn ise hafif olmasndan kaynaklanmaktadr. Bir dier sebep ise ekonomik uygunluu ve kolay ekillendirilmesidir.ift fazl DP600 elik saclarn otomotiv sanayinde motor, ana gvde ve d panellerde dier kullanlan malzemelerle birlikte %40 ila %50 civarnda yer almaktadr. Bunlarn balca kullanm yerleri kap panelleri, tampon destekleri, tekerlek jantlar, koltuk iskeletleri, ase, vb. ekil 1de grlen yerlerdir.Bu uygulamalar ilk olarak 1978 model Toyota marka aralarda kullanlmtr.

ift fazl DP600 elik sac kullanlarak retilebilen tat paralar

Sac metal eridinin kopmadan ekillendirme operasyonlar boyunca ilerledii ve en son operasyondan rnn elde edildii oklu sac metal ekillendirme kalplar olarak tanmlanan progresif kalplarda malzemeden gerektii ekilde istifade etmek iin tasarm srasnda sac paradaki operasyon yerleimini doru yapmak, prosesleri doru tespit etmek byk nem arz eder. [6].Progresif kalp, imalat istenen rn zerinde yaplmas gereken birden fazla operasyonun ayn kalpta gerekletirilmesi ilemidir

Prograsif kalp modelleme srasnda dikkat edilmesi gereken baz pf noktalar unlardr;Kalplk tekniinde malzemeden gerektii ekilde istifade etmek ok nemlidir.te bu yzden progresif kalplarn tasarmnda sac paradaki operasyon yerleimini doru yapmak, prosesleri doru tespit etmek gerekir.Progresif kalptasarmiin bir yazlm seerken yazlmn progresif modlnn olmasna dikkat etmeliyiz

eridin Kalp erisinde lerlemesi;

Progresif kalbn imalatnda dikkat edilmesi gereken pf noktalar unlardr;Sre, parann kalp boyunca nasl altrlacan kararlatrmakla balar.Tasarm yaplan erit malzemenin rahata kalp iinde ilerlemesi gerekir.Aada erit malzemeler yer almaktadr.

Temel tasarma karar verildikten sonra, ihtiya duyulan istasyonlarn tam says deerlendirilebilir. erit ana hattn tamamladktan sonra kalp retimini aklda bulundurmak nem tar. Genellikle, kalbn zayf lamasn engellemek iin, eer daha fazla modifikasyon gerekli olursa, bo istasyonlarn dhil edilmesi gereklidir.

Sonu
Sonu olarak retilen otomotiv koltuu kzaklar aras balant elemannn malzemesi olan DP600 elik sac ile ilgili bilgilendirme yapld. retilen parann progresif kalbnn tasarmn yaptm.retilen kalb yerinde gzlemleyerek kalbn almasn inceledim.

Pikosan Sac Plastik Kalp Para malat San. Ve Tic. Ltd. ti. alanlarna; Genel Mdr Soner ZKAYA ya malat Mdr Tark DARTAR a Yardmlarndan dolay teekkr ederim.

 1. Arkan,

M., Baman, G., Otomotiv Endstrisi in Yeni elik rnler ve zellikleri, TMMOB Metalurji Mh. Odas 1.Demir-elik Sempozyumu, Bildiriler Kitab I.Yayn no: E 2001/271-1. Zonguldak-2001 2. Arkan, M., Baman, G., Otomotiv Endstrisi in Yeni elik rnler ve zellikleri, TMMOB Metalurji Mh. Odas 1.Demir-elik Sempozyumu, Bildiriler Kitab I.Yayn no: E 2001/271-1. Zonguldak-2001 3. Smith, W.F., Principles of Materials Science and Engineering, 2.edition, McGraw-Hill International Editions, Singapore, 1990. 4. Bargel, .H-J., Schulze, G., ev. Gle, ., Aran, A., Malzeme Bilgisi, Cilt II, .T.. Makina Fakltesi, .T.. Ofset Atlyesi, , stanbul, 1995. 5. Micari, F., Forcellese, A., Fratini, L., Gabrielli,F., Alberti, N., Springback Evaluation in Fully 3-D Sheet Metal Forming Processes, CIRP Annals- Manufacturing Technology, Cilt 46,No 1, 167-170, 1997. 6.ZTRK, F., D_LMEC, M., TRKZ, M., ECE, R.E., HALKACI, H.S., GridMarking and Measurement Methods for Sheet Metal Formability, 5th InternationalConference and Exhibition on Design and Production of MACHINES and DIES/MOLDS, 18-21, Kusadas, (2009).