2011

!"#$%&$'(((
09
Me d i a Ge s c h i e d e n i s : H C 1 7 1 9 7 0 - 1 9 8 0
Onderdeel studie Media & Cultuur aan de UvA
Copyright Dropbox Media&Cultuur
Made by Asefeh @ www.doublemindsproductions.com


MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
1
Mediageschiedenis
Hoorcollege 17
1970-1980
Woensdag 9 november 2011
Willem Pool

!"
Vietnam
#"
Traumatiserende moorden
Martin Luther King
(1929-1968)
John F. Kennedy
(1917-1963)
Robert F. Kennedy
(1925-1968)
$"
Watergate
%"
Leonid Brezjnev
&"
Ontspanning
Wapenbekeersings-
akkoorden
Aandacht voor
mensenrechten in
Oost Europa
(Alexander
Solzjenitsyn)
'"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
1

DIA 2
Amerika heeft de oorlog niet verloren in Vietnam maar in de media
-- VS niet langer de redders tegen het fascisme en nationaal-socialisme maar werd zelf de badguys.
Verenigde Staten kwam eerder op tegen discriminatie etc. dus het was onbegrijpelijk dat zij meededen
aan acties als de Vietnamoorlog --


DIA 3
Niet alleen buitenlands maar ook binnenlands beleid zorgde voor verdeeldheid.
Racisme en discriminatie binnen VS was niet ongewoon >> Jaren 60 moorden op Kennedys en Luther
King traumatiseerden


DIA 4
Het Watergateschandaal was een Amerikaans politiek schandaal in de jaren 70 van de twintigste eeuw,
waarbij bleek dat ongeoorloofde methodes waren gebruikt tijdens de campagne voor de
presidentsverkiezingen van 1972 >> afluisterapparatuur geplaatst bij democratisch gebouw
Nixon moest aftreden, 1974. Grote klap voor democraten. Amerika belandde in een soort verscheurdheid.


DIA 5
Brezjnev een hele voorzichtige man. Benoemd als degene die Rusland bureaucratisch verstarde. Toch ook
wapenbeheersings-akkoorden en aandacht voor mensenrechten in Oost-Europa.


DIA 6
Mensenrechten op papier ook in Oostblok, kwam ook veel vaker in het nieuws..
Wapengekletter daalt wat in jaren 70 tussen oost versus west..








MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
2
Micropolitiek (1)
2
de
feministische golf
(Germaine Greer)
Homo emancipatie
Milieu
("
Micropolitiek (2)
Alternatieve
levensstijlen (hippies)
verzet tegen
autoriteit, het ego
staat centraal:
individuele expressie
)"
Package
Studios worden financierings en
distributie-bedrijven
Laten productie over aan onafhankelijke
bedrijven
Deze werken projectgewijs:
Projecten: packages (of deals)
*" !+"
ENKELE New Hollywoods
THE GRADUATE (1967): Dustin Hoffman
en Anne Bankcroft
BONNIE AND CLYDE (1967): Warren
Beatty en Faye Dunaway
EASY RIDER (1969), M*A*S*H (1972) en
MIDNIGHT COWBOY (1969); de laatste
met Dustin Hoffman en Jon Voight
!!"
New Hollywood en
nieuw publiek (1)
Gevoelig voor films met antihelden
En films die gingen over vervreemding,
wetteloosheid, anarchie en absurdisme
Hoger opgeleid dan vroeger
Cine-geletterd
Gepolitiseerd

!#"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
2





DIA 7
Jeugdcultuur werd tegencultuur in de jaren 70. Eigen hoekje gevonden buiten de hoofdstroom om, soort
eigen wereld/ domein.. krijgt ook een politieke kleur.. Buiten simpele hobbys had het ook een politiek
aspect >> Feminisme, homo-emancipatie en milieu (greenpeace 1971 eerste acties)


DIA 8
Amsterdam was in die tijd de alternatieve hoofdstad van Europa,, dat denken we althans hier.. & ZELFS
Rita Verdonk was links.. giagiagia..
Ik word de norm, de expressie van de zelfontplooiing.. me me meeeeee.. de IK was HIP


DIA 9
Films spelen hier op in, willen kleinere films maken, meer gericht op een doelgroep..
Jaren 40/50 studiosysteem zakt in elkaar >> films worden vanaf nu in projectvorm gemaakt >> Package >>
Gevolg van dit systeem is dat Hollywood niet erg avontuurlijke wegen in kan slaan
KORTOM >> Package >> Studios worden financierings- en distributiebedrijven. Productie wordt
overgelaten aan onafhankelijke bedrijven die projectgewijs werken. Marketingafdelingen van studios
krijgen een package aangeboden, en kunnen besluiten of ze daar hun geld in gaan steken.
Package: agent stelt samen, namen van auteurs, script, extra.. wat zij weten wat verkoopt..


DIA 10 & 11
Maar: Eind jaren 60, begin 70 ontstaat een avontuurlijke vorm van cinema. Europese vernieuwingen
beginnen in de jaren 70 door te dringen tot de Hollywoodfilms: films die een jong publiek willen
aantrekken en jongeren die rebelleren tegen de samenleving (antihelden).
Er komen films uit met antihelden (Bonnie & Clyde) (Five Easy Pieces)
>> of die een jong publiek aan willen spreken (The Graduate >> plaatje hierboven)


DIA 12
- Nieuw publiek werd hiermee aangesproken met antihelden
- vervreemding, wetteloosheid, anarchie, absurdisme (antiheld beklemd in kille wereld)
- publiek was hoger opgeleid
- cine-geletterd (had ervaring met het kijken van films)
- gepolitiseerd (was genteresseerd in politiek)

MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
3
Five Easy Pieces (Rafelson, 1970)
!$"
Rampenfilms
Poseidon Adventure Earthquake Towering Inferno
(1972) (1974) (1974)
!%"
!&"
Movie brats
Martin Scorsese
Brian De Palma
Francis Ford Coppola
En anderen!

!'"
Chinatown (Polanski, 1974)
!("
Roger Corman
Producent van B-films
Beschermheer van
later bekend
geworden talent,
zoals Scorsese en
Coppola maar ook
Jack Nicholson
!)"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
3



DIA 13
Fragment van getoond.. I want a cheeeeeeeese omlet..


DIA 14
68/69 cinema was getraumatiseerd door geflopte films in de vorm van musicals (in navolging van Sound
of Music). Men dacht dat filmmakers feeling met het nieuwe publiek kwijtwaren.
Rampenfilm was de reden dat Hollywood niet in elkaar stortte. Slachtoffers in deze films waren doorgaans
oude sterren. Hollywood werd gered door nieuwe generatie filmmakers (movie brats).


DIA 15
Freddy.. Grote danser uit jaren 30.. oude sterren vaak hoofdrol in de rampenfilms..


DIA 16
MoVieBratssss... zij waren genspireerd door Carier du Cinema en met name het ateur-idee.. filmmaker is
kunstenaar.. hadden iets Europees.. Movie brats afgestudeerd aan filmacademies, die men eerder niet
kenden. Genspireerd door Europese filmmakers. voelden zichzelf een auteur van een film.
Maakten regelmatig oude Europese films na, of baseerden hun films op deze.


DIA 17
Een misdadiger, die niet echt een misdadiger is.. heel Europees.. pleister op zijn neus, zo niet USA..


DIA 18
Kans voor movie brats om zich te ontplooien werd in eerste instantie aangeboden in B-studios.
Roger Corman was producent van B-films en beschermheer van talent dat later bekend was geworden.
Naast het standaard Hollywood concept ontstaan er kunstfilms (New Hollywood) vol verwijzingen naar
andere films, gericht op een jong publiek (babyboomers)

kunstzinnig, maar niet kunst om de kunst.. het werd ten minste begrepen door het jonge publiek.. Want
babyboom generatie is volwassen.. BV. Easy ridder, drugs niet per definitie slecht en soundtrack pure rock!

MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
4
!*" #+"
Hollywood-benamingen
megapics, entertainment events, must-
see-movies, multiplex movies of
franchisefilm
Saturation release: intensieve
reclamecampagne gericht op verzadigen
van de media
#!" ##"
Horizontaal verband
Verband tussen film en ander product uit
de wereld van vermaak, zoals boeken,
videos, games, speelgoed etc.
Extern aan de film als tekst; intern aan de
film als event
En inhoud maar verschillende outlets; n
boodschap maar verschillende
leveranciers.
#$" #%"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
4




DIA 19
New Hollywood 2 of post klassiek hollywood (beter) Periode na 1975, met film Jaws
Jaws liet zien dat een film een vermaakmachine kan worden (meer dan plezier in de film alleen) >>
poppetjes en allemaal nieuwe producten trekken ook de aandacht van het publiek.


DIA 20
Blockbuster. Droste-effect: Jaws is een film dat behoort tot de realiteit van de kijker (uitgebracht in de
zomer, speelt zich af in een vakantieoord). Blockbusters willen op verschillende manieren zorgen dat je bij
de film hoort. Willen verbanden leggen met de kijker, soort verdubbelingseffect..


DIA 21
Hollywoods eigen benamingen voor blockbusters geven al weg over wat het inhoud (megapics,
entertainment events, must-see movies, multiplex movies en franchisefilms)
Must-see movies: In media wordt ruimte ingenomen voor aandacht voor de film.
Saturation release: intensieve reclamecampagne gericht op verzadigen van de media.


DIA 22
Troy, ook sprake van saturation release.. geleerde gingen analyseren of wel waarheidsgetrouw (moet film
gezien hebben om erover te kunnen praten.. dus must-see). Deskundigen bieden kritiek op de film (wat
fout is aan de details in een film). Je moet een film gezien hebben om mee te kunnen praten over de film
en in de mediaruimte te zijn (bredere ervaring van een blockbuster)


DIA 23
Enorm genvesteerd in de film, daarom worden er meerdere markten opgezocht om het geld er weer uit
te halen >> horizontaal >> (boeken, videos, games, action figures) >> zichtbare verbanden
Een inhoud, maar verschillende outlets; verschillende leveranciers om een boodschap mee uit te dragen
>> High concept filmmaking


DIA 24
Bracht voor het Pentagon een positief beeld over oorlogsvoering; benvloedde visie op golfoorlog. Was
alleen mogelijk dankzij culturele herkenningswaarde. Wederom door marketingstrategien en reclame.

MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
5
#&"
Marketingstrategien
High concept geeft de film culturele
herkenningswaarde
marketingstrategien en reclame
domineren vr, tijdens en n de productie
#'"
Gebruik elementen die al door markt zijn
getest:
Sterren
Sequels
Remakes
Enz.
Risicomijdend gedrag
#("
Franchises
Tie-ins: producten verbonden aan het
uitkomen van de film
Productplacement: product verschijnt in de
film zelf
#)"
Quantum of Solace (2008)
#*"
Verticaal verband
Filmproductie is bedrijfsmatig gekoppeld
aan aanpalende bedrijfstakken zoals
uitgeverijen, muziek- en televisie-industrie,
kabelmaatschappijen, software- en
hardwareproducenten, festivals etc.
Dus: interactie van vertoning, distributie en
productie van een film staat onder toezicht
van n enkele economische organisatie
$+"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
5

DIA 25
Goede film moet je in een zin kunnen opsommen.. kernachtig idee .. en kijken waar de raakpunten zijn
om andere markten te kunnen aanhalen.. Zo had Topgun hele krachtige beelden, en was de aviator-bril
HOT HOT HOT..


DIA 26
Investeren in technologie en films laten draaien om technologie, gebaseerd op naam (Bruce) Haai van
Jaws >> Weinig risicos lopen door elementen te gebruiken die in de markt al eerder getest waren


DIA 27
Risico mijdend gedrag, terugkrijgen naar oude films (al geslaagde formule)
Bekende sterren gebruiken, die al getest zijn in de markt..
Directors Cut idee werd bedacht, kans om een film opnieuw uit te brengen


DIA 28
Tie-ins: producten verbonden aan het uitkomen van de films (boeken, knuffels, kleren, extra)
Productplacement (sluikreclame): product verschijnt in de film zelf


DIA 29
James bond heel goed in productplacement, haalt daarmee ongeveer 1/3 van de kosten van de film op..
zo was er in vorige de Rolex horloge ..


DIA 30
Filmproductie bedrijfsmatig gekoppeld aan bedrijfstakken als muziek, televisie, software en festivals.
Doet denken aan oude verticale integratie; bedrijfstakken aan elkaar koppelen >> spreken tegenwoordig
meer van synergie


MG - HC 17 - 1970 - 1980 .
6
$!"
Synergiestrategien
Consolidatie: bedrijf consolideert
sleutelpositie door zeggenschap over de
distributiekanalen
Deal: productie van films is flexibel. Elke
film is een one-off

$#"
Firepower
Blockbuster: big budget, big subject
Jonge, mannelijke held
Met firepower
Geen of mysterieuze vader
Moet leren man te worden
$$"
Medla Ceschledenls 2011 - PC 17: 1970 - 1980
6

DIA 31
Viacom heeft niet alleen Paramount.. maar ook al het andere wat je hierboven ziet!
clustering komt op in jaren 80 .. allerlei nieuwe samenwerkingsverbanden gericht op technologie en
economie..

Strategien >> consolidatie >> bedrijf consolideert sleutelpositie (zeggenschap over distributiekanalen)


DIA 32
Horizontale en verticale verbanden zijn externe verbanden. Blockbusters proberen ook interne verbanden
te leggen met de kijker.
Wil dat we deel uitmaken van de gebeurtenis: we worden zo persoonlijk aangesproken dat veel mensen
ervaringen over de film willen delen. (mondiale ervaringen). Blockbusters kunnen gezien worden als een
dienst aan de hele wereld (iedereen heeft het gezien) >> een grote bindende factor >> mondiale
verbinding


DIA 33
Firepower: Big budget, big subject (geen kleine persoonlijke problemen maar een grote ramp),
Jonge mannelijke held ( man met firepower (geen/ mysterieuze vader, moet toch leren man te worden)
Blockbusters worden vaak gezien als laag vermaak ;
Ze kunnen beter worden gezien als sprookjes voor volwassenen. Niet alleen slecht vermaak, maar ook
mythologien, angsten etc. Basisformule voor kindersprookjes wordt uitgewerkt in een volwassenenformule.
Gaan niet over de klassieke sprookjes onderwerpen, maar over rampen, waar we ons als volwassenen
mee kunnen identificeren.
Dus niet terecht dat er een weerstand is tegen dergelijke films..