Professional Documents
Culture Documents
Chuong 6-Bai Toan Van Tai
Chuong 6-Bai Toan Van Tai
Chuong 6-Bai Toan Van Tai
Chng 6: Bi ton v n t i
TON KINH T
TON KINH TRONG QUAN LY PHNG PHAP NH LNGT Chng 4: Bai toan van n i i Chng 6: Bi ton v tat
N I DUNG MN H C (tt) CHNG 8: Phan tch nhan to chnh (PCA). CHNG 9: Qui hoach ong CHNG 10: Hoach nh d an. CHNG 11: Xch Markov CHNG 12: Ly thuyet tro chi. CHNG 13: Mo phong Monte Carlo.
3
GI I THI U
Bai toan van tai (1939) la dang ac biet cua Bai toan Qui Hoach Tuyen Tnh do o co the giai bai toan theo cac phng phap a trnh bay trong Qui Hoach Tuyen Tnh. Tuy nhien cau truc bai toan co nhng tnh chat ac biet nen co phng phap giai rieng hu hieu hn.
Bai toan nay au tien c trnh bay trong cong tac van chuyen hang hoa. V vay co ten la bai toan van tai. Nhng mo hnh cua bai toan van tai, sau khi c cong bo, a c rat nhieu nganh kinh te khac nhau ng dung nh lanh vc quan s, quan ly, y te,...
5
Chi ph n v . . . xnm
8
Bien quyet nh: Goi xij la so lng n v hang hoa van chuyen t tram phat th i en tram thu th j. M i n Z = C ij x ij Ham muc tieu: (Cong suat tram phat) m Rang buoc:
xij >=0
PGS. TS. Nguy n Th ng
j= 1
ij
= a
i=1,n
Ghi chu: Neu gia mot tram Ai nao o en mot tram Bj nao o khong co ng van chuyen ngha la gia 2 tram o khong the to chc van chuyen c khi o ta lay n ga van chuyen Cij = M vi M la mot so dng ln tuy y. Trong trng hp o li giai cho xij se la 0.
10
i= 1
ij
= b
j=1,m 9
PGS. TS. Nguy n Th ng
i =1
ai =
b
j=1
a
i =1
n= 2
V du 1: Bai toan van chuyen chat ot cac tram phat A va B co 150 tan va 90 tan chat ot. Phai cung cap cho cac v tr 1, 2, 3 tng ng 60, 70 va 110 tan chat ot o. Chi ph ch 1 tan chat ot t A en cac v tr 1, 2, 3 tng ng la 6, 10 va 4$ con t B en 1, 2, 3 la 12, 2 va 8$. Hay lap ke hoach van chuyen toi u sao cho tong chi ph van chuyen la be nhat. 11
PGS. TS. Nguy n Th ng
Cung = Cau
b
j =1
m= 3
Trong trng hp khong co s can bang gia Cung va Cau, ta co the luon luon tr ve bai toan can bang Cung va Cau bang cach them vao nguon Cung gia hoac Cau gia va gan cac chi ph van chuyen LN tng ng tuyen van chuyen. Li giai van tm c sau khi loai cac nguon gia t ket qua tm ra cuoi cung.
PHNG PHP GI I BI TON V N T I V bai toan van tai cung la mot bai toan QHTT nen hoan toan co the giai bang phng phap n hnh. Nhng do tnh chat ac thu cua bai toan van tai nen ta co nhng phng phap GIAI n gian hn. Co 3 phng phap LI GIAI GAN UNG: Phng phap goc Tay Bac P/an au (The North West Corner Method).
14
13
PHNG PHP GI I BI TON V N T I Phng phap chi ph be nhat Cmin (The Least Cost Method). Phng phap xap x cua Vogel (Vogels Approximation Method - VAM). PHNG PHAP TONG QUAT (tm li giai chnh xac) PHNG PHAP THE V
15
16
Xuat phat t o nam goc Tay Bac, tc o (1,1) ta tien dan xuong o goc ong Nam, tc o (n,m). Tren ng i gap o nao ta phan phoi cho o o mot lng hang ln nhat co the c da tren nguyen tac am bao ieu kien can bang gia so cung va so cau. Khi phan phoi het th dng lai.
17
Sau o kiem tra xem tong o chon co bang (m + n - 1) hay khong. O chon la o co xij > 0. Neu ieu kien nay thoa man th phng an nhan c goi la phng an au. Nhan xet: Li giai cua phng an au trong phng phap goc Tay Bac t khi toi u bi v khi giai KHONG quan tam en chi ph van chuyen.
18
V du phng phap giai Tay Bac: Z = 60*6 + 70*10 + 20*4 + 90*8 = 1860 $
20
Bai tap: Lay lai v du 1 noi tren, dung phng phap goc Tay Bac e tm li giai s bo vi cac trng hp sau: 1. Kha nang cung cap cua tram A bay gi la 100T. 2. Kha nang tram thu 3 la 80T. (Chu y: Trong trng hp Cung < Cau Bo sung tram Cung GIA)
1 40 n v 1 30 2 40 3 70
2 60 4 40
3 90 5 60
22
Biet rang nha may 3 khong the san xuat san pham 5. Gia thiet moi n v san pham eu co li nhuan bang nhau. Vay moi nha may nen san xuat bao nhieu n v cho moi loai san pham ? 23
PGS. TS. Nguy n Th ng
Khi dung phng phap goc Tay Bac ta khong e y en chi ph van chuyen Cij. Do o ket qua co c phng an au con cach xa phng an toi u. Phng phap Cmin khac phuc c mot phan nhc iem nay.
25 26
Trong phng phap Cmin, trc tien ta tm o co tr so Cij nho nhat. Phan phoi lng hang ln nhat co the co c vao o o. Sau o ta phan phoi hang hoa cho o co tr so Cij nho nhat trong cac o con lai. C tiep tuc nh the cho en het.
27
Trong qua trnh phan phoi can am bao ieu kien can bang gia so cung va so cau. Kiem tra ieu kien : Tong so o chon =m+n-1
28
Trnh t chon V du phng phap giai Cmin Z = 40*6 + 110*4 + 70*2 + 20*12 = 1060 $ (1860$) ch trnh t phan bo khoi lng van chuyen
29
PHNG PHAP XAP X CUA VOGEL Trong phng phap Cmin ta a xem xet en chi ph van chuyen Cij nhng cha chu y en hieu so cua chung (s chenh lech ve chi ph van chuyen). V vay co the xay ra trng hp bc trc th tot nhng bc sau lai xau (bc trc ri vao o co chi ph thap nhng bc sau ri vao o co chi ph rat cao).
33
PHNG PHAP XAP X CUA VOGEL Phng phap Vogel khac phuc c nhc iem nay Cho ket qua tot hn, gan bang hoac bang ket qua li giai toi u.
34
6 (12-6)
PGS. TS. Nguy n Th ng
35
Bc 2: Phan phoi trc lng hang cho hang (hoac cot) co tr so hieu so ln nhat (cot tram thu so 2). Luc phan phoi, th phan phoi lng hang ln nhat co the c vao o co Cij nho nhat cua hang va cot ng vi hieu so ln nhat noi tren (hang tram phat B). Trong qua trnh phan phoi can am bao s can bang gia so cung va so cau.
36
Chon cot so [2] phan phoi v gia tr (8) la ln nhat va la chon o tren cot nay co chi ph be nhat o B-2
37
Bc 3: Sau khi thoa man mot hang hay mot nao th anh dau (-) va cac o b loai cua hang hay cot o. O loai la o co xij = 0. Tiep tuc lap lai qua trnh tren cho cac o con lai cho en khi thoa man het cac hang va cot th thoi. Dong hoac cot nao thoa man roi th anh ch k (ket thuc) e ve sau khoi xet na. Kiem tra ve ieu kien: Tong so o chon = m + n -1. 38
PGS. TS. Nguy n Th ng
Lo i
PGS. TS. Nguy n Th ng
b c 3
39
Gia tr (6) cot 1 la ln nhat, ket hp gia nho nhat phan phoi o A-1.
40
(70)
Gia tr (6) cot 1 la ln nhat, ket hp gia nho nhat phan phoi o A-1. Va sau o loai cot so 1 v tram thi 1 a thoa man.
41
Lo i
Cot 3 con lai co co o A-3 chi ph be ta se phan phoi gia tr vao o (chu y en ieu kien can bang theo hang trng hp nay).
43
X 5 8 9 300
Y 4 4 7 200
Z 3 3 5 200
=700
45
Lay v du 1 noi tren va li giai ban au Cmin co Z=1060$. LI GIAI TOI U BAI TOAN VAN TAI
50 10 7 2 a/ Lap phng an au bang phng phap goc Tay Bac, phng phap Cmin. b/ Da tren ket qua cua phng phap goc Tay Bac hay tm phng an toi u.
50
1 13 15 5
2 10 7
3 12 13 10
4 11 20 6
52
a.
Phan phoi vao o co so 0. u tien phan vao o co so 0 duy nhat nam tren giao iem cua mot hang va mot cot. b. Loai bo hang va cot cha so 0 a phan phoi. Quay ve bc a va tiep tuc cho en khi phan phoi xong. Neu so ng thang toi thieu nho hn n, chung ta chuyen qua bc 3.
Bc 3: Tao ra bang chi ph c hoi mi Tr so nho nhat cha nam tren ng thang nao vao moi so cha nam tren ng thang nao. Cong so nho nhat ay vao moi so nam tren giao iem cua hai ng thang. Tr lai bc 2.
56
55
Bc 1a
May \V tr A B C D 1 3 2 0 0 2 0 M 2 0 3 2 0 5 0 4 1 7 1 0
1 13 15
10
M 7 0
3 12
4 11 20 6 0
57
13
10 0
5
0
Bc 2
May \V tr A B C D 1 3 2 0 0 2 0 M 2 0 3 2 0 5 0 4 1 7 1 0
2 14 10 12 Chi ph
3 6 11 7
60
11 8 9
10
2 14 10 12 2 8 2 5
Bc 2: So ng thang bang 2 nho hn so hang bang so cot va bang 3 ===> li giai cha toi u Bc 3a: Tr so nho nhat cha nam tren ng thang nao vao moi so cha nam tren ng thang nao. Bang 0 X Y Z
PGS. TS. Nguy n Th ng
1 5( 3) 0 2( 0)
2 8( 6) 2 (0) 5( 3)
3 0 3 0
62
5 0 2
Bai tap: Dung Solver trong Excel e giai cac bai tap neu tren.
63
64
H T CHNG
65
11