Professional Documents
Culture Documents
Multiple Sklerozis Ders
Multiple Sklerozis Ders
MS
Gen erikinlerde grlen genellikle alevlenme ve
MS Tanm
1868 de Charcot tanmlam SSS de deiik ya ve aktivitelerde fokal demyelinizan lezyonlarla karakterize SSS nin edinilmi kr. nflamatuvar hastaldr. Ataklarla veya progressif
MS Epidemiyoloji
Kadn dominans var (2/1) ABD : 250-335 bin Dnyada : 2 milyon Trkiyede : 30 000 Afyonda : 50/250 Dalm:
Yksek (30/100 000): K.Avrupa, ,srail, Kanada, K.Amerika Orta (15-25/100 000): Avustralya, G. Amerika, Norve, Ukrayna, G. Afrika Dk (5/100 000): Asya, Afrika
MS Etyoloji
Genetik
monozigot : %20-30 Dizigot : %3-5 HLA DR, DQ, DR15, DQ6, DW2 Kr 23,5, 7 nin ksa, 2,17,19 un uzun kolu Yakn zamanda TCR, Ig, CD4, ApoC/E kodlayan genler MS li hastalarn %20 sinde ailede baka MS var
evresel (infeksiyz)
kesin bir kant HHV-6 EBV Clamidya Coronovirs VZV Kzamk Suiei Retrovirs Biyokimyasal
MS Genetik
GAMES ( Genetic Analysis of Multiple Sclerosis in EuropeanS) : MS li ailelerde MBP ni kodlayan 18. kromozomda (18q23) anlamla balantlar bulunmutur. Ancak genetic complexity henz alamamtr. Mendelyan kaltm gsteren ok az aile tanmlanmtr.
MS Patoloji
Lezyonlarn Histopatolojisi
Fokal inflamasyon, demiyelinizasyon, oligodendrosit kayb, remiyelinizasyon ve reaktif astrogliozis. Demyelinizan bir hastalk tablosu n planda olmasna ramen, baz hastalarda erken dnemde akson zedelenmesi saptanmtr. (Akson zedelenmesi ilk atakta bile var.) RRMS den SPMS e geite kalc akson kaybnn rol oynad dnlmektedir.
MS Patoloji - ihtimaller
Genetik yatknlk (HLA-DR DQ) + Enfeksiyon = otoimmn hastalk. SSSde zaman zaman alevlenme yapan persistan bir viral enfeksiyon yada T hc aktivitesi
MS Patoloji - gerekler
MBP (myelin basic protein) MOG (myelin ologidentrisit glicoprotein) MAG (myelin-assciatede glicoprotein) PLP (proteolipid protein) immn atan hedefidirler.
MS mmunopatogenez
CD4+ T len
sperantijenler
APC
antijen
MHC II
Sistemik Dolam
Sinyal 1
EAE (-)
T hc akt Th1>Th2
T hc akt Th1<Th2
EAE (-)
EAE
MS Klinik
Motor bulgular : piramidal yol tutulumuna bal. %32-62 Somatosensoryal bulgular : spinotalamik yol veya arka kordan %21-70 Beyin sap belirtileri: Nistagmus %40-70. NO, diplopi, dizartri, nazone konuma, santral fasial paralizi, fasiyal myokimi, blefarospazm, hkrk. Grme yollar : ON %14-23 Serebellar bulgular Kognitif ve psikiyatrik Yorgunluk uyku Mesane barsak ve cinsel bozukluklar: Paroksismal bulgular : epilepsi %15 Hareket bozukluklar
MS Tan
Poser : 1983 Mc Donald : 2001
Obj. lezyon
2 veya 1
lave bilgiler
(-)
MR bulgular veya2MR+ BOS + lii veya farkl yerde 2. Ata bekle
1
1(monosemptomatik; klinik izole send.) 0; balangtan itibaren progresyon
2 veya
1 1
MR takipleri veya 2.klinik 2 MR + BOS veya MR takipleri veya 2.klinik atak BOS+ ve MR bulgular ve 1 yl progresyon
MS te BOS
10-20 mm hcre IgG indeksi (0.7) : %90 + OKB
MS ve uyandrlm potansiyeller
VEP BAEP SEP MEP
MS te ayrc tan
ADEM Nromyeltis optica Akut marburg varyant Balonun konsantrik sklerozu Genetik Enfeksiyon nflematuar Metabolik Yapsal (tm,avm,acm) Toksik Vaskler
MS Tedavi
Atak ( Relaps ) tedavisi Profilaktik (Koruyucu ) Tedavi Semptomatik Tedavi
Atak tedavisi
KS : Metilprednizolon(Glukokortikoid, mineralokortikoid, etki sresi uzun.) VMP : 500- 1000mg/gn 30 dk iinde infzyon 710 gn ( yksek doz) lk IVMP den sonra ilk saatler iinde SSS deki lezyonlar Gd tutmaz hale gelmektedir Progressif MS de de kullanlr
Etki mek :
KBB ni tamir SSS de inflamasyonu
IVMP Dikkat !
tah , Tuz tutar nfeksiyonlara meyli kan glukoz Gebelerde : doum defekti , doumdan sonra byme yavalayabilir???. Mood deiiklikleri yapar.
Plazmaferez
Steroide cevapsz hastalarda 6 kr eklinde uygulanr. % 40 civar bir etkinlik sz konusu. En etkili olduu hasta grubu Devic tipi klinik form (Mayo grubu). Ig leri, kompleman kompenentlerini, toksinleri, sirkle lenfokinleri, immun kompleksleri elimine eder.
Koruyucu Tedavi
Ne zaman balanmal??? CHAMPS almas erken tedaviyi gndeme getirmitir. Bu ilalar hangileri;
Selektifler
IFNlar (IFN-beta) Glatiramer asetat
IFN lar
1970 de Jacobs intratekal uygulad ve iyi sonular ald. Antiviral, antiproliferatif, antitmr, immunmodulatuvar etkileri var. Etkisi doza bal Etki mek ;(her aamada etkileri var)
nf hc lerden sitokin retimini Th1 i Th2 ye kaydrrlar KBB de Thc geiini
IFN1a Avonex
Verili yolu Orijin AA Atak(%) MR akt
30g/haf/IM
IFN 1a Rebif
22/44 g/haftada 3 kez/sc
IFN 1b Betaferon
8mil./gnar/sc
E.coli 165 34
Belirgin, anlaml
anlaml
Belirgin, anlaml
Betaferon firma:Scherring
IFN 1b Betaferon www.schering.com.tr Ambalaj:15 flakon enjektabl toz (3mlk flakonda 8 milyon unite IFN 1b ) Haftada 3 defa subkutan enjeksiyon
IVIG
GBS, MMN, CIDP den sonra MS de de kullanlmaya baland ve RRMS de faydal olduu grld. Progressif MS de yeri yok.
0.4-2gr/kg aylk infzyon eklinde Etki mek ;mmunmodulatr lenfosit aktivitesini ve Ab yapmn regle edici zellii var. KBB ni geemez. Yan Etki ; yorgunluk, BA, dknt KE ; Selektif IgA eksiklii : infzyondan sonra anaflaksi KKY,KBY,: kan vizkozitesi ve plazma volumunu artrr stroke, tromboemboli HIV, Hepatit bulama riski
Nonselektifler (Sitostatikler)
Azotioprin Mitoksantron Methotraxate Siklofosfamid Cladribin Steroid
Dlama kriterleri;
gebelik mediastinal radyoterapi kardiak risk faktr varl kardiotoksik ila (Li)
Cladribin
Selektif CD4 apoptozu PPMS ve SPMS de denenmi.
Steroid
Aylk veya 2 aylk IVMP veya ACTH kullanlmakta
Kombinasyon tedavisi
CYP + Plazmaferez NF + AZA CYP + NF NF + MITOX.
Semptomatik Tedavi
Spastisite : Baklofen ( lioresal 10mgtb 30100mg/gn) (intratekal baclofen)
Dantrolen 100-300mg/gn Diazepam 20-30mg/gn Botilinum toksin Tizanidin, Klonidin Gabapentin, sipriheptadin,
Semptomatik Tedavi
MS le ilgili akut ar : KZ, BZ, Baklofen MS le ilgili kr ar : Amipriptilin, KZ, Baklofen mesane disfonksiyonu :10 yldan sonra tamamnda
Spastik mesane :
Antikolinerjik(oksibutinin), imipramin,
Flask mesane
TAK Alfa adre.
Semptomatik Tedavi
Tremor
KZ, Klonezapam, primidon, propranolol, klozapin, sterotaksik cerrahi
Depresyon
Antidepresanlar L-6 y artrr. Bu da immn modulatr etkili
Seksel disfonksiyon
Erkek: sildenafil, intrakorperoal papaverin Kadn: testesteron, kayganlatrclar
MS potansiyel tedaviler
Antisitokinler Antikemokinler Kostimlatr molekller Adezyon moleklleri Anti CD4 antikorlar MMP inhibitrleri Kk hcre transplantasyonu Gen tedavisi T hcre alar Statinler