Giydirme Cephe Tasarmndaki Kriterler

Dr. idem elik Tekin ZET

Bir binann cephesi, giydirme cephe ya da geleneksel sistem ile ina edilse de, yap kabuu dtan ie doru birden fazla yap elemannn deiik yollarla birleimi ile oluur. Hangi malzemeden oluursa olusun, d mekana bakan yap bileenleri mutlaka i ortamda istenilen konfor koullarn salayabilecek ekilde yamur, kar, rzgar szntsn ve gne nlarn kontrol edecek ekilde seilmeli ve detaylandrlmaldr. Her bileenin kendi iinde s, su, ses, ya da yangn yaltm gibi grevleri varken, bunlarn bir btn halinde de vazgeilemez temel amalara hizmet etmeleri gerekir. Bunlar; s ve hava akmnn kontrol, yamur, kar ya da herhangi bir su giriinin kontrol, gne ya da baka nm yollar ile enerjinin kontrol, su buharnn ve olas bina hareketlerinin kontroldr. Bu almada, giydirme cephe tasarmnda dikkat edilmesi gereken etkenler aklanmaya allacaktr.

1. GR
Giydirme cephe sistemi olduka zengin estetik zmlere sahiptir. Tasarland amaca hizmet edecek ekilde ina edilirse hem d konfor; can gvenlii ve estetik olarak, hem de i konfor asndan sonu olduka baarl sonular verir. Ancak, cepheler tasarland gibi yaplamaz ve baarszla urarsa sonular, hem bina kullanm hem de can gvenlii asndan olduka dramatik ve felaket olabilir. Giydirme cephe sistemlerini baarszla iten bir takm problemler vardr. Bu problemlerde aada belirtilen alanlarn sonular olarak ortaya kar. Bunlar; 1- Bina hareketleri iin gerekli toleranslarn birbirine uyumunda baarszlk, 2- Ara bileenlerde, balantlarda hatal tasarmlar ve uygun olmayan malzemelerin kullanlmas, zellikle, parapet, i ve d keler, eimli yzeyler, zemin biti detay, prekast, ta ya da metal birleimler, soffit ya da herhangi bir tipik duvar birleim detaylarnda. 3- Szdrmaz olmas gereken blgelerdeki yanl malzeme ve uygulama, 4- naadaki baarszlklar; - Ustalarn cephe sistemi uygulama konusundaki yetersizlii, - Sistemin retiminden kaynaklanan hatalar ki bunlar dzeltilmesi imkanszdr. - Bina maliyetini azaltmak amacyla artnameye uyulmamas ve bunun kontrol edilmemesi, - Binadaki belli bir konstrksiyon sralamasnn olmamas, dolays ile detaylarn salkl ilememesi, - Bina uygulama ekibi ierisindeki zamannda ve tam olmayan zayf iletiim. 5- Testlerde baarszlk ve sonra test alanna gre detayn revize edilmesi. Tm bu belirtilen nedenler, binann kullanm performansn etkileyen ana sebeplerdir. Bu alanlarda ortaya kabilecek herhangi bir problem s, su, ses, youma gibi direkt kullanc konforunu ve bina d kabuu kullanm mrn etkileyecek olumsuz sonular dourabilir. Giydirme cephe sistemleri, binalar iin d cephede uygulanan, hava koullarna en iyi kar koyabilen sistemdir. Giydirme cephe, i mekan finileri hari, tm d duvar sistemini kapsamaktadr. Genellikle zeminden atya kadar alminyum ereveli, konstrksiyonlu, vizyon ve spandrel panelden oluan bir sistemdir. Spandrel blgeler ta kaplama, prekast elemanlar gibi farkl seeneklere de sahiptir. Cam ve alminyumdan ya da farkl malzemelerden oluan cephe sistemi rzgar ve deprem ykne dayankl, hava szdrmaz, su buharn kontrol eden, yamur szntsn engelleyen, boluk ya da yzeyde oluabilecek

youmay engelleyen, ar s kayb ve kazancn snrlandracak ekilde tasarlanmaldr. Hatta gnmzde artk d cephe sistemlerinin yangn ve grltye de dayanml olacak ekilde tasarlanmas gerekmektedir.

2. SU GERMSZLK
Giydirme cepheyi oluturan kaplama malzemeleri ve bunu destekleyen tm elemanlar herhangi bir sznty nlemek iin d cephe etkilerine kar birlikte hareket etmeli, szdrmaz zellikte tasarlanmal, detaylandrlmal ve uygulanmaldr. Sistemi oluturan paralarn; cam, alminyum, fitil ve izolasyon gibi malzemelerin, her birinin tek bana iken sahip olduu ses, su, s yaltm gibi bir zellii vardr. Ancak, tm bu elemanlarn bir btn halinde d ortam koullarna kar davran, ancak belli testlerden geirilerek tespit edilebilir. Eer cephe sistemi testlerden geirilmemise, binann d ortam koullarna kar davran, ancak bina kullanm ile zamanla gzlenebilir. Giydirme cephe sisteminde suyun bina iine nufz etmeye balamas ve zarar vermesi deiik ekillerle olur. Bunlar: Direk yamur ya da erime suyunun girii, Klcal hareket, Cephenin drenaj sistemi,

- Giydirme cephe boluklarndaki basncn eitlenmemesi [1], Cephe sistemlerinde suyun girdii yerden genellikle hava da kolaylkla girebilmektedir. Hava ve suyun nfus etmesinin etkileri ile: - mekanda biti elemanlarna zarar verir, - Yatay ve dey profiller arasnda ya da cam nitelerin etrafndaki szdrmazlk bozulur, - Sistemin metal olan ara balant elemanlarnda suyun etkisiyle korozyon balar. Tayclk zellii azalr. - Yaltm malzemesi kalnlnn deimesi ile s yaltm malzemesinin yaltm zellii azalr. imdiye kadar cephe sistemlerinde yaplan aratrmalar, birok giydirme cephe problemlerinin, farkl malzemelerin bileim noktalarnda meydana geldiini gstermitir. Cephe sistemi ok sayda farkl malzeme birleiminden olumaktadr. Bu birleim noktalar, sistemin szdrmaz olmas gereken blgeler olarak tanmlanabilir. Szdrmazlk blgelerinde detaylarn zayfl, yanl uygulama, suyollarnn yetersizlii ile su szmas ile ilgili problemler artabilir. Giydirme cephe sistemini oluturan malzemelerin birou korozyona dayankldr, su, sistemi oluturan malzemelere zarar veremez. Ancak, farkl malzemelerin birarada kullanlmas ile bu blgelerde gzlenen problemlerin banda, ncelikle farkl malzemelerin kimyasal reaksiyona girmesi ile bozulmalar yani korozyon olabilir. Korozyonun balamas dnda, har balantlarnda kayp, yaltm malzemesinin slanmas ile yaltm deerinde kayp, duvar boluunda toksik gazlarn birikmesi ile salksz ortam ve strktrel baarszlk gibi birok problem oluacaktr. Sistemi kurarken esas olan su szdrmaz bir cephe tasarlamak ve doru bir ekilde uygulamasn yapmaktr. Tasarm aamasnda bunun en kolay yolu, ilerde szdrma yapabilecek olas blgelerin saysn azaltmak ya da bu blgelerde daha dayankl malzemeleri kullanmaktr. Bu kritik blgeler genelde hem hava hem de su szdrma iin belirlenen blgelerdir. Ancak, bina kullanm sresince belirlenen bu kritik blgelerde olas bozulmalarn balamasnn nedenleri ise; Kritik su szdrma blgelerindeki ilk uygulama ustal, Binann yalanmasnn etkisi, gerekli bakm ve onarmlarn yaplmamas ile kritik blgelerin bozulmas, Binada tekrar eden sl, rzgar ve sismik yklerin sebep olduu olumsuz sonulardr [2].

zellikle sl, rzgar ve sismik ykler, szdrma blgelerinde gerilme ve basn etkisine sebep olur. Dier taraftan deprem blgelerinde yer alan binalarda da sismik etkilerden dolay ortaya kabilecek hareketler sonucunda, tasarm, uygulamas ya da malzeme seimi yanl yaplm olan cephelerde problem olma ihtimali olduka yksektir. Bu nedenle bina tasarm aamasnda iken sl, rzgar ve sismik ykler hesaba katlmaldr. Giydirme cephe su szdrma problemlerinin belirlenmesi iin yaplan analizler ana sonu gstermitir: 1. Duvar panel balantlar boyunca doru olmayan szdrmazlk, a. Kaplama malzemesinin deyde szdrmazl, b. Panelden panele balant szdrmazl, yatayda szdrmazlk, c. Panelden destek elemanina olan szdrmazlk, 2. Farkl hava basnlar, 3. Su [3], Bu etkenden su ve farkl hava basnlar herzaman sz konusudur. Ancak, etken de var olduunda, panel yzeyi boyunca ilerleyen su, pozitif rzgar ve farkl hava basncnn etkisiyle zayf balantlardan, su szdrmaz olmas gereken blgelerden ieriye itilir. Binalarn birounda cephe testleri yaplmad iin, cephe sistemlerinde olas szdrmazlk ile ilgili problemler genelde erken dnemlerde belirlenememektedir. Ancak, gzle grlebilen problemler olduunda binada yaplan keif ile giydirme cephe sistemini destekleyen sistemin korozyonu ya da izolasyonun zarar grd tespit edilebilir. Dzeltme kolay yaplamaz ve bu noktalar tamir edilse bile su szdrma farkl noktalarda olmaya devam etme ya da ayn noktada tekrarlama ihtimali szkonusudur. Su ve farkl hava basnc herzaman gerekleebilecei iin, cephe sistemi tasarlayan firmalar, bu iki etkiyi gznnde bulundurarak tasarm yapmaya alrlar. Bugnn sistemleri ilk cephe sistemleri ile kyaslandnda, bu alanda ok byk ilerlemeler kaydedildii grlr. lk aratrma abalar, cephenin elastikliini ve sl hareketlere kar dayanklln salamak, sistemi oluturan bileenler ve onlar arasndaki uyumu maksimize etmeye dorudur. Bu alandaki aratrma abalar giydirme cephe sistemlerinde silikonun gelimesine liderlik etmitir. Bileenlerin balant noktalarnda szdrmazlk, mutlaka uygun silikon kullanmn gerektirir. Szdrmazl nlemekten daha ok tasarmclar kabul ve kontrol etmeyi tercih ederler. Giydirme cephe sisteminde kullanlan kontroll szdrmazlk tasarm prensibinin nihai amac, i mekana zarar vermeden su geiini salamaktr. Cephelerde olas su szmay engellemek iin sistem tasarmlarnda baz vazgeilemez noktalar vardr. Kullanlan cephe sistemi havalandrlmal, suyu tahliye edebilmeli ve basnc dengelemelidir. Dey ve yatay profillerin cam yuvalar deiik dzlemlerde bulunmaldr. Bylece oluan kondens suyu daha stte bulunan dey profil cam yuvasndan altta bulunan cam yuvasna, ordan drenaj kanalndan kontroll bir ekilde aaya aktarlmaldr. Dey ve yatay kaytlarn gvde ksmna szabilecek suyun engellenmesi iin, yatay kaytlarn basamak oluturacak ekilde kertilerek dey kaytlara balanmas salanmaldr. Yatay ve dey kaytlarn birletii ksmn szdrmazl EPDM yaltm fitili ile salanmaldr. Su akn salayan i ksmdaki strktrel elemanlarn sreklilii salanmaldr. Silikon cephe sistemlerinde, birbiri ile balantl cam yuvalar sayesinde herbir modln drt kesinden havalandrma salanmaldr. 8 mtden yksek cephelerde her bir 8mtde bir ya da her 8 st ste modlden sonra ek cam yuvas havalandrma paras kullanlmaldr [4]. Yaltlm cam, giydirme cephe sistemi iinde yer alan bolua yerletirildiinde, genellikle EPDM bloklarn arasna yerletirilir. Yaltlm cam nitelerinde yamur ya da kar suyunu engellemek iin bu destek bloklarnda, bu bloklarn arasnda denizlik boyunca girebilecek su ve bu suyun drenaj iin reticiler bask kapann merkezine nc bir drenaj delii de amaktadrlar. Ama, bask kapandak drenaj delikleri esas drenaj boluundan byk olmamaldr.

Yamur tici

Hava Szdrmazlk

ekil 1.

Basn Eitleme iin braklan aklk

Basnlandrlm Blge

Birok giydirme cephede vizyon cam ya da spandrel panel ile tayc sistem arasndaki iliki ekil 1deki gibi tasarlanr. Yatay profil kapaklarnda braklan drenajlar ile eit basnl boluk blgesi dar ile balanmay ifade eder. Yatay profil bask kapa altndaki st fitil yamuru savma grevini stlenir. (cam ile kapak arasnda).Boluun dier blmn vizyon cam spandrel panele balayan hava geirimsizliini salayan fitillerden oluur. Bylece tm elemanlar btn halinde vizyon cam, spandrel panel, fitiller i mekann hava geirmez bariyeri olarak grev alr.

ekil 1. Su Geirimsizlik [5] Son yllarda ok yaygn olarak panel sistem kullanlmaktadr. Bu sistemi dier sistemlerden ayran ana tasarm zellii vardr. Birincisi, cephe modler byklkte nitelerden olumakta ve bu niteler atlyede cam dahil tamamlanp, kalite kontrol yaplp antiye sahasna gnderilmektedir. Bu antiyedeki ina sresini azaltmaktadr. kincisi, sistemde yatay oluklarn sonu kapatlarak szdrmazlk salanmaktadr. ncs, duvar boluklarnda basn eitlemesi iin d panel balantlar szdrmaz yaplmaz. Kullanlan ankrajlama sistemi l yk hari dey (rzgar ve sismik hareketlere bal) hareketlere rijit panel gvdesi serbestliini salayacak ekilde msade eder [3].

3. GNE KONTROL
Cephe yzeyine den gne nmnn iki farkl etkisi vardr. Birincisi, yzey elemanlarnn scaklnda nemli bir deiiklie sebep olur. kinci etki daha yavatr, ama tm malzemelere nfus eden ultraviole nlarnn zararl etkileridir, zellikle organik. Cephe sistemlerinde gne nm ile ilgili en nemli konu cephe bileenlerinde oluan sl genleme ve bzlmedir. Bu etki daha ok d yzey ve camlama elemanlarnda grlr. Camdaki bozulmalar, i ve d yzeyler arasndaki scaklk farkndan oluur. Bunlar, szdrmaz niteler iindeki bolukta yer alan havann snp soumasnn sonulardr. Gnlk ya da sezonluk scaklk deiimleri bile bu etkiyi yaratabilir. Ultraviole nlara kar hassas olan malzemeler, direkt gne na maruz kalacak ekilde kullanlmamaldr. Isl gerilim problemleri d cephede genellikle gne kontrol camlarnn yzeyleri boyunca paral gne radyasyonuna maruz kalmas ve dolaysyla farkl s sourmas sonucunda olumaktadr. Isl gerilim problemlerini arttran unsurlarn banda, blgenin ald gne radyasyonu iddeti, gece ile gndz arasndaki scaklk farkll, cam renginin koyuluu, cam zerine den glgelerin sreklilii, parapet boluklarnn genilii, havalandrma ve stma sistemi gibi faktrler etkili olmaktadr. Isl gerilme sonucunda ortaya kabilecek krlma risklerini karlamak iin temperleme ya da heat-strenghening ihtiya olup olmadnn kesin hesab ancak proje baznda dikkate alnarak yaplmaldr [6]. Isl ykler cephe sistemlerinde mutlaka hesaba katlmaldr. nk alminyum yksek sl genleme katsaysna sahiptir. Bunun anlam giydirme cephe sistemi genileyecek ve daralacaktr. Bu scaklk deiimlerine, binann bulunduu blgeye ve profil uzunluuna baldr. Bu genleme ya da daralma yatay ve dey profiller arasnda boluk braklarak ve yatay profiller biraz kesilerek oluturulur. zellikle

sistemin ana tayclarnda genleme derzlerinin braklmamas ile sistemin skmas ve camlarn patlamas gibi kt sonular dourabilir.

4. HAVA GERMSZLK
Herhangi bir yapda hava geiinin belirlenmesi, o binann enerji kullanm ve sl konforu asndan olduka nemlidir. Enerjiyi etkin kullanma gncel sorunlardan birisidir. Bir yapda hava geiine izin verebilecek aklklar olmas enerji kaybn arttrr. Bu, hava hareketine izin verdii gibi, rzgarl havalarda, grlt dahi yapabilir. Kn giydirme cephe sisteminde var olan hava hareketi parapetlerde, soffitlerde ya da alminyum kapaklarda buzlanma yapabilir. Bu buzlanma mal ve can kaybna sebep olabilir. Hava hareketi youma yapabilir. Bu da yaltml pencere nitelerine zarar verebilir. Genel olarak giydirme cepheler hava szdrmazdr. Standart ubuk sistemde, kesitte hava bariyeri sistemi srekli ve strktrel olarak desteklenir. Panel sistemde profiller yarm kullanlr. Bu nedenle yarm profillerin arasna ilave hava bariyeri koymak gerekir. Ayrca niteler arasnda braklan bolukta fitil ile su ve hava szdrmazl salanr. Hava geirimli olan cephe sistemleri, doal olarak yamur szma da yapacaktr. Cephe yzeyi yamur ve rzgar etkisinde iken, basn farklar nedeniyle, rzgar basnc ile yamur suyu ieri doru itilecek ve kusurlu blgelerden cephe arkasna gemeye alacaktr. Bu nedenle sistem btn, en uygun ekilde szdrmaz hale getirilmelidir. Hava geirimsizlik iin gerekli tm koullar giydirme cephe tarafndan mutlaka karlanmaldr. Bunun iin ekil 2 grld gibi vizyon ve spandrel paneller arasndaki hava aknn geirimsizlii ekilde grld gibi yatay profiller nndeki epdm fitiller ile salanr.

Vizyon Panel Yatay Profil

Eitlenmi Basn Blge

Hava Geirimsizlik

Spandrel Panel

ekil 2. Hava Geirimsizlik [5] Giydirme cephelerde iki farkl ekilde hava szdrma gzlenmektedir. Buna gre; - Cephenin her nite alannda szma oran, - Balantnn her nite balantsnn szma oran [7], Hava szdrmazlk oran Amerikada 75 pascal basnta 0,3 lt/s.m2, Kanadada ise bu oran 75 pascal basnta 0,1 lt/s.m2dir. Amerikada hava szdrmazlk oran yazn soutma kn stma, enerjiyi kaybetme ve kazanma ile ilgilidir. Kanadada bu oran, Amerikaya gre kat daha skdr ve zellikle cephe elemanlarnda buzlanmann gelimesi ve kontrolne yneliktir [1]. Hava szma oran proje alannn her nitesinde m3/saat/m2 olarak ifade edilir. Tasarmc mutlaka her nitedeki varsa hava szmay belirlemeli, buna gre malzeme seimi ve detaylandrma yapmaldr. Hava geirgenlik bazen gzle tespit edilebilir, bazen de grlmeyen noktalarda olabilir. O zaman problemi tayin etmek zordur. Bu nedenle byle bir orann tespit edilmesi, problemin nerede olduu, ancak bu sistemin ina edilmeden nce, bir rnei zerinde hava geirgenlik testinin yaplmas ile belirlenebilir.

5- YOUMA KONTROL
Gaz halinde bulunan su youn yerden daha dk blgeye doru srekli gemek ister. Su buhar hareket halinde ilerlerken, youma olmad srece malzemeye dorudan zarar vermez. Eer duvarda byle bir youma olursa, bunu engellemenin en iyi yolu duvarn ya da yaltm malzemesinin scak tarafna su buhar geiini engelleyici buhar bariyeri yerletirmektir. Ayn zamanda sistemde buhar kesici srekliliini de koruyabilmelidir. Giydirme cephelerde ubuk, panel ya da silikon sistem, su buharna dayankl bileenlerden olumaktadr. Btil szdrmaz ile korunan yaltml cam nitelerinin i yzeylerindeki silikon malzeme hari. Giydirme cephe sistemi ayn zamanda yzey youmasna dayankl ekilde tasarlanmaldr. Sistemi oluturan balantlar ve balant elemanlar s kprs oluturabilir. Kn alminyum giydirme cephenin youma dayanm, i mekandaki scaklk koullar ve bal nemi ile d ortam scakl tarafndan, yazn ise d ortam scakl ve bal nemi ile i ortam klimali scakl tarafndan ynlendirilmelidir. evredeki havann nemi souk yzey ile temas edince, buhar halinden sv hale deiimde cam ya da alminyum yzeyinde youma gerekleir. Bu deiim binay evreleyen havann i noktas scakl olarak bilinir. evreleyen havann i noktas scakln belirlemek iin scaklk ve bal nem mutlaka bilinmelidir. Psikometrik diagram kullanlarak verilen scaklkta, havann i noktas scakl ve bal nemi belirlenebilir. rnein; yeni bir hastane binas iin kn i mekan scakl 23C ve bal nemin de %40 olmas gerekir. mekan havann i noktas scakln belirlemek iin psikometrik tablo kullanlr [Tablo 1] ve 8,5C olarak bulunur. Buna gre giydirme cephe sisteminde cam ya da alminyum yzeyinde youma oluumunu engellemek iin, cam ya da alminyum yzeyin yzey scaklklar 8,5Cnin altna dmemelidir. Sonraki adm d mekan iin verilen scakla gre i mekandaki minimum scakl belirlemektir. Bu analiz iin scaklk indeksi (Tindex ) kullanlr. Bu 0 ile 1 arasnda bir saydr. Bu say hesaplama ile ya da laboratuar lmleri esas alnarak pencere ya da giydirme cephe eleman belirlenir. Bu deer i ve di mekan arasndaki spesifik scaklk farkllklarnda ve spesifik d mekan scaklnda bir bileenin yzeyinde meydana gelebilecek scaklk dmesini gsterir. rnein s yaltml vizyon(cam) blgede Tindex = 0,60, i mekan scakl = 23C ve d mekan scakl tasarmda verilen deer -20C olsun. Camn yzeyindeki scaklk hesaplama ile bulunur: Tcam = Tindex x (Ti Td) + Td = 0,60 x (23 (-20 )) + (-20) = 5,8C 5,8C camn yzey scakl, i noktas (8,5C)nin altndadr ve youma camda oluacaktr. Bu durumu dzeltmek iin tasarmc i mekan nemini drmeli ya da cam bileenlerin yzey scakln ya da nm enerjisi, s iletme yetenei arttrlmal, yzeyde scaklk arttrlmaldr. Scaklk indeksi giydirme cephe bileenlerinin ya da yaltml cam nitesinin minimum sl performans deerini tayin etmek iin kullanlr. rnein; TI = 23C, i noktas scakl = 8,5C, kn TDI = 20C ise minimum TINDEX, giydirme cephe yaltml cam nitesi ya da pencere iin olmas gereken; Tindex = [ dtind Td] / (Tind Tout)] = [ 8,5 (-20)] / [23 (-20)]
= 0,66 olmal [1].

Verilen rnekte uyguland gibi, giydirme cephe sistemi uygulanacak olan tm binalarda, seilmesi dnlen sisteme gre tasarm aamasnda iken ncelikle youma hesab yaplmal, buna gre malzemelere karar verilmelidir.

Tablo 1. Psikometrik Tablo

6- BNA HAREKETLER
Giydirme cephe sistemi tasarm yaplmadan nce binann tayc elemanlarnn hareketi belirlenmelidir. Bunlar: Isl yk; gndz gece scaklk deiimlerinin sonucu olarak sistemi oluturan bileenlerin genlemesi ve bzlmesi, Binann l ykleri. Yava ama deitirilemeyen hareketler bunlar, ar ar ve derece derece gerekleir, rnein betonun kaymas gibi, Sismik yk; sismik hareketler sonucunda binada meydana gelen yerdeitirmelere bal olarak hem binaya hem de evresine zarar verir. Bu nedenle deprem kuana gre binann hem ana taycs hem de cephe sistemin taycs tasarlanmaldr, Rzgar yk; bina yzeyinde ar rzgar yk [2].

Belirtilen bina hareketlerinden, sl ve rzgar yknn nasl problemler oluturabilecei tasarm aamasnda alnan zmlerle giderilebilir. Binann sismik hareketlere bal olarak, bina d kabuunun su geirimsizlik performansnn bir btn olarak uzun sre devam etmesini salayabilmek ve cepheyi oluturan bileenlerin dmeyeceini garanti edebilmek gerekir. Ayrca, kritik szdrma blgeleri mmkn olduunca azaltlmal, en iyi szdrmaz malzeme kullanlarak, doru uygulama yaplmaldr. Cephe sistemini oluturan panelleri, panel erevesi ile bir btn haline getirerek, destek eleman ile arasnda balantlarn fikslemek ve bitiik paneller arasndaki szdrmazlk noktasnda serbest kaymaya yanal basnca msade etmek gerekir. Cephe sistemleri bitiik konstrksiyon elemanlar arasnda yeterli yatay

makaslama etkisini absorbe edecek ekilde tasarlanamaz ise cam krlmalarna, metal panellerde kme darbe ya da giydirme cephe panellerinde strktrel baarszla sebep olurlar. Geleneksel tasarm yaklamnda uygun giydirme cephe panel balants ve destek profilinin balant noktas dey eilmeye sebep olan hareketli yk ve sismik hareketlerin sebep olduu toplam etkiyi yutabilecek ekilde tasarlanmas gerekmektedir. Ancak, bu tasarm yaklam, btn szdrmazl srdrlmesinde byk skntya zorlua sebep olur.

SONU
Giydirme cephe sistemlerinin fiziksel koullara kar herzaman iyi performans sergileyecei farzedilir. Bir btn halinde cephenin d ortam koullarna kar bina kullanm sresince iyi performans gstermesi, malzeme geilerinde ara balantlarda doru detay zm, doru malzeme kullanm ve doru cephe iiliinden geer. Cephenin inasndaki konstrksiyon sralamas da ok nemlidir. Bir binann fiziksel koullara kar tepkilerinin deerlendirilmesinde gznne alnacak parametreler de ayn deildir. Hava akmnn kontrol, kk lekli binalarda bina kullanm ile gzlenebilir, ama byk lekli yaplarda mutlaka hava geirgenlik testi yaplmaldr. Yamur, kar ya da herhangi bir su giriinin de kontrol iin mutlaka byk lekli yaplarda dinamik, statik ve hortum testleri yaplmaldr. Bina hareketlerinde rzgar ya da sismik etkilere kar, binann davranlarnn belirlenmesinde yine binann bulunduu blgeye gore rzgar ve sismik testleri yaplmaldr. Giydirme cephe sistemi yzey youmasna dayankl olmaldr. Bunun iinde binann bulunduu iklim koullarna gre i noktas scakl bulunmal, istenen i mekan koullarna gre yzeyde youma olmayacak ekilde hesap yaplarak malzemeler belirlenmelidir. Her binann bir yaama ve kullanma mr vardr. Ancak, bir binann yaama sresi boyunca salkl olarak yaamasn salamann yolu, tasarm ve uygulama aamasnda hereyin prosedrne sadk bir ekilde yaplmas, sonra kullanm mr boyunca tpk bir canl gibi fiziksel etmenlere kar performansn en iyi ekilde srdrebilmesi iin binann, belli zamanlarda her ynyle gzden geirilmesi, varsa problemlerin belirlenmesi ve uygun zm ile gerekli tadilatn yaplmasdr. Bu ekilde bir sralama ile, hem salkl bir bina kazanlm, hem de binann yllk bakm ve olas onarm masraflar da minimuma indirgenmi olur.

KAYNAKLAR
(1) http://www.oaa.on.ca/client/oaa/OAAHome.nsf/RenewalByType/866514AF812B24C18 5257130006841CA!opendocument Glass and Aluminium Curtain Wall Systems-by Rick Quiouette (2) http://www.pubs.asce.org/WWWdisplay.cgi?0400047 Curtain Wall Design Againist Story Drift-by Raymond Ting. (3) Anonymous Evalution of Curtain Wall Design Againist Water nfiltration Efforts on Going to Improve Performance, 1997 International Conference on Building Envelope Systems&Technology (ICBEST). (4) http://www.dekoral.com.tr (5) Quirouette R.L., 1982, Building Envelope Design Using Metal amd Glass Curtain Wall Systems Division of Building Research Council, Canada. (6) Akyrek Y., 1994, Cam Giydirme Cepheler ve Sar Cephe nlerindeki Kaplama Camlar, nceleme. (7) http://www.cwct.co.uk/publications/notes.htm Technical note no.1, Representing Air Lekage Through Windows and Glazed Cladding Systems