Paolo Bacigalupi

POMPA NR 6
I INNE OPOWIADANIA

NAKRCANA DZIEWCZYNA
Przeoy Wojciech M. Prchniewicz

2011

Tytu oryginau: Small Offerings. Pump Six and Other Stories. The Windup Girl Wydanie I ISBN 978-83-7480-193-5 Redakcja: Joanna Figlewska Projekt graficzny: Piotr Chyliski Ilustracja na okadce: Raphael Lacoste Wydawca: Wydawnictwo MAG ul. Krypska 21 m. 63, 04-082 Warszawa tel./fax (0-22) 813 47 43 e-mail: kurz@mag.com.pl www.mag.com.pl

SPIS TRECI:
Spis treci:.............................................................................................................................................................3 POMPA NR 6..........................................................................................................................................................14 I INNE OPOWIADANIA.......................................................................................................................................14 KIESZE PENA DHARMY............................................................................................................................15 FLETKA..............................................................................................................................................................37 LUDZIE PIASKU I POPIOU...........................................................................................................................59 PASZO................................................................................................................................................................79 KALORIARZ....................................................................................................................................................102 OWCA TAMARYSZKW............................................................................................................................129 REGULATOR...................................................................................................................................................140 CZOWIEK Z T KART......................................................................................................................163 MIKKI............................................................................................................................................................193 POMPA NR 6....................................................................................................................................................204 NAKRCANA DZIEWCZYNA..........................................................................................................................233 I..........................................................................................................................................................................235 II........................................................................................................................................................................255 III.......................................................................................................................................................................268 IV.......................................................................................................................................................................281 V........................................................................................................................................................................294 VI.......................................................................................................................................................................299 VII.....................................................................................................................................................................311 VIII....................................................................................................................................................................319 IX.......................................................................................................................................................................334 X........................................................................................................................................................................342 XI.......................................................................................................................................................................348 XII.....................................................................................................................................................................359 XIII....................................................................................................................................................................372 XIV....................................................................................................................................................................377 XV.....................................................................................................................................................................384 XVI....................................................................................................................................................................391 XVII..................................................................................................................................................................398 XVIII.................................................................................................................................................................411 XIX....................................................................................................................................................................414 XX.....................................................................................................................................................................423 XXI....................................................................................................................................................................428 XXII..................................................................................................................................................................433 XXIII.................................................................................................................................................................436 XXIV.................................................................................................................................................................438 XXV..................................................................................................................................................................449 XXVI.................................................................................................................................................................454 XXVII................................................................................................................................................................458 XXVIII..............................................................................................................................................................467 XXIX.................................................................................................................................................................482 XXX..................................................................................................................................................................491 XXXI.................................................................................................................................................................496

XXXII................................................................................................................................................................505 XXXIII..............................................................................................................................................................515 XXXIV..............................................................................................................................................................517 XXXV...............................................................................................................................................................521 XXXVI..............................................................................................................................................................524 XXXVII.............................................................................................................................................................526 XXXVIII...........................................................................................................................................................535 XXXIX..............................................................................................................................................................540 XL......................................................................................................................................................................543 XLI....................................................................................................................................................................550 XLII...................................................................................................................................................................554 XLIII..................................................................................................................................................................560 XLIV.................................................................................................................................................................563 XLV...................................................................................................................................................................566 XLVI.................................................................................................................................................................568 XLVII................................................................................................................................................................573 XLVIII...............................................................................................................................................................575 XLIX.................................................................................................................................................................578 L........................................................................................................................................................................582 EPILOG.............................................................................................................................................................585 PODZIKOWANIA.............................................................................................................................................590

MALEKIE OFIARY

Na kroplwkach wchodzcych w krgosup Mayi wiec niebieskie wskaniki. Ley na ku porodowym, wpatrzona ciemnymi oczyma w ma, a ja siedz na stoeczku midzy jej nogami i czekam na dziecko. Maya to dwie powki. Ponad bkitnym pooniczym przecieradem trzyma ma za rk, popija wod i reaguje zmczonym umiechem na sowa pociechy. A niej jej ciao ley nagie z nogami przypitymi do strzemion, zasonite i odizolowane przed czuciem stale napywajcymi falami Sifusoftu. Do jej brzucha rytmicznie trafia oksytocyna, wpychajc dziecko w drogi rodne, ku moim oczekujcym doniom. Ciekawe, czy Bg wybaczy mi moj rol w jej opiece prenatalnej. Czy daruje mi, e j namwiam na peny cykl leczenia. Dotykam pilota na pasku i puszczam kolejne 50 ml Purnatea. Wskazania migoc i pokazuj now dawk, z sykiem wpywajc w krgosup Mayi i przedostajc si do macicy. Maya robi gwatowny wdech, potem kadzie si i rozlunia, oddychajc gboko, gdy ja tumi jej bl mikkimi warstwami Sifusoftu. Widmowe informacje migaj i przesuwaj si na skraju mojego pola widzenia: ttno, cinienie krwi, natlenienie, puls podu, wszystko to moja wszczepka MedAssist wrzuca mi bezporednio do nerwu wzrokowego. Maya wyciga szyj, eby mnie zobaczy. Pani doktor? Lily? Mwi bekotliwie od lekw, powoli i sennie. Tak? Czuj, jak kopie. Ciarki przechodz mi po karku. Zmuszam si do umiechu. To fantomy porodowe. Zudzenie wywoane przez zmiany ciowe. Nie. Maya krci gow. Ja to czuj. Kopie. Dotyka brzucha. Teraz czuj. Obchodz ko i dotykam jej doni. Wszystko w porzdku, Mayu. Rozlunij si. Zrobi wszystko, eby ci byo dobrze. Ben nachyla si i cauje on w policzek. wietnie sobie radzisz, skarbie. Wytrzymaj jeszcze troszeczk. Poklepuj j uspokajajco po rce. Robisz wszystko co trzeba dla swojego dziecka. Teraz rozlunij si i niech dziaaj siy natury.

Maya umiecha si sennie, gowa jej opada. Wypuszczam powietrze, cho nie wiedziaam, e wstrzymuj oddech, i zaczynam si odwraca. Wtem Maya si prostuje. Wbija we mnie wzrok, nagle czujna, jakby wszystkie porodowe medykamenty opady z niej jak koc i zostaa przytomna, wiadoma i agresywna. Ciemne oczy mru si z wciekoci. Ty je zabijesz. Ojoj. Wzywam poone guzikiem pilota na pasku. Chwyta Bena za rami. Nie daj jej go zabra. Ono yje, skarbie. yje! Kochanie... Szarpie go. Nie daj jej go zabra! Odwraca si i warczy na mnie. Won! Won! Siga po szklank wody na stoliku nocnym. Won std! Rzuca ni we mnie. Robi unik, szklanka rozbija si o cian. Odamki szka sypi mi si na kark. Przygotowuj si do kolejnego uniku, Maya jednak apie przecierado i zrywa je, odsaniajc rozoone nagie nogi. Szarpie za strzemiona jak wilk w potrzasku. Krc gakami pilota, podkrcam jej Purnatea i wyczam Sifusoft, gdy znw napiera na strzemiona. ko przechyla si niebezpiecznie. Rzucam si, eby je trzyma. Bierze zamach doni, przeoruje mi twarz paznokciami. Odskakuj, przyciskajc rk do policzka. Macham na jej ma, ktry stoi i gapi si tpo po drugiej stronie ka. Pom mi j przytrzyma! Wyzwala si z paraliu, razem udaje si nam j pooy, a wtedy przychodzi kolejny skurcz Maya szlocha i si zwija. Bez Sifusoftu nic nie chroni jej przed si blu. Koysze si w rytm jego fal, krcc gow i jczc, maa i zmaltretowana. Czuj si, jakbym j zastraszaa. Ale dalej nie puszczam przeciwblowych. Jczy. O Jezu. O Jezu. O Jezu. Benjamin kadzie gow obok niej, gadzi j po twarzy. Ju, ju, kochanie. Wszystko bdzie dobrze. Unosi wzrok na mnie, szukajc potwierdzenia. Zmuszam si do potaknicia. Przez drzwi wreszcie wpadaj dwie poone o grubych ramionach, opitych przyjemnie rowymi bluzkami i biegn do ka, eby j unieruchomi. Kawaleria zawsze przybywa za pno. Maya opdza si od nich sabo, potem przychodzi kolejny skurcz. Nagie ciao wygina si w uk, dziecko zaczyna ostatni etap podry na wiat. *** Pojawia si pikna krlowa przysigi Hipokryty.

Dmitri siedzi wrd swojego stadka mj grzech i zbawienie skupione w jednym wymizerowanym, niezdrowym czowieku. Ramiona unosz mu si i opadaj w cikim oddechu astmatyka. Spojrzenie cynicznych bkitnych oczu widruje mnie na wylot. Masz krew na sobie. Dotykam twarzy, palce mi wilgotniej. Pacjentka dostaa szau. Wok Dmitrija ganiaj si obiekty jego bada, popychajc si z wrzaskiem cae plemi le skalibrowanych ludzi, skupionych pod skrzydami jego opieki. Kiedy wstukam numery pacjentw do pilota na pasku, MedAssist wywiedi mi snist list przysadkowych niewypaw, nowotworw nadnerczy, znieksztace narzdw pciowych, zaburze koncentracji i zdolnoci uczenia si, uszkodze tarczycy, upoledze inteligencji, nadaktywnoci i agresji. Cay oddzia egzemplarzy okazowych przemawiajcych za ustaw o chemii, ktra nigdy nie wyjdzie z rzdowych komisji. Pacjentka dostaa szau. Jego chichot brzmi jak chrapliwe sapanie. Nawet z potrjnie filtrowanego powietrza oddziau interwencji przeciwchemicznej ledwo jest w stanie wchon do tlenu, by przey. Co za niespodzianka. Kolejny triumf emocji nad nauk. Palcami bbni kompulsywnie w porcz ka z lecym nieruchomo dzieckiem: picioletnia dziewczynka z piersiami dorosej kobiety. Wzrok wdruje do jej ciaa, potem z powrotem do mnie. Takie czasy, nikt nie yczy sobie opieki prenatalnej, nie? Wbrew sobie czerwieni si; kpicy miech Dmitrija brzmi przez chwil, potem rozprasza si w ataku kaszlu, po ktrym zgity wp apie powietrze. Ociera usta rkawem laboratoryjnego kitla i przypatruje si krwawej smudze. Trzeba j byo do mnie przysa. Ja bym j przekona. Dziewczynka obok ley jak woskowy manekin i patrzy w sufit. Przez jaki przedziwny koktajl zaburze wydzielania wewntrznego wpada w kompletn katatoni. Na jej widok nabieram odwagi. Masz jeszcze jaki czycik? Dmitri mieje si, przebiegle i aluzyjnie. Wzrokiem przebiega po moim zranionym policzku. Ciekawe, co by powiedziaa twoja pazurzasta pacjentka, gdyby si dowiedziaa? Dmitri, daj spokj. I tak wystarczajco nienawidz sama siebie. Ja myl. Pomidzy wiar a zawodem. Dziwne, e twj m w ogle toleruje twoj prac. Odwracam wzrok. Modli si za mnie. Rozumiem, Bg rozwizuje wszystkie problemy. Przesta. Dmitri si umiecha.

 Chyba nie wpadem na to w swojej pracy naukowej. Powinnimy po prostu prosi Boga, eby nie pozwoli dzieciom absorbowa substancji chemicznych z matek. Paciorek w niedziel, Lily, i moesz wrci do kwasu foliowego i witamin. Problem z gowy. Nagle wstaje, rozprostowujc si jak pajk na swoje metr dziewidziesit pi. No chod, niech dopeni si twoja hipokryzja, zanim zmienisz zdanie. Nie znisbym, gdyby postanowia oprze si tylko na wierze. *** W laboratorium Dmitrija blask wietlwek zalewa blaty ze stali nierdzewnej i sprzt do bada. Dmitri szuka po kolei w szufladach. Na blacie przed nim ley porzucony ochap misa, wilgotny i niepasujcy do sterylnej lnicej powierzchni. Zauwaa, e gapi si na to. Nie zgadniesz, co to. Na pewno kojarzy ci si z czym mniejszym. Jedna cz jest wiksza ni gaka oczna. Reszta to poduny ogonek odchodzcy od gwnej czci. Miso i poykowana tusta ma. Dmitri szpera w nastpnej szufladzie. Nie unoszc wzroku, odpowiada na wasn zagadk. Przysadka mzgowa. Omioletniej dziewczynki. Miaa potworne ble gowy. Nabieram powietrza. Wybryk natury, nawet na standardy IntChem. Dmitri umiecha si, widzc moj reakcj. Powikszona dziesiciokrotnie. I to nie z jakiej naraonej populacji: wietna opieka prenatalna, waciwe uytkowanie maski z filtrem, ywno o niskim poziomie pestycydw. Wzrusza ramionami. Wyglda na to, e przegrywamy t walk. Otwiera kolejn szuflad. O, jest. Wyciga zawinity w foli kwadracik wielkoci prezerwatywy, ostemplowany na czarno-to i podaje mi go. W papierach ta dawka jest ju wydana. Nie powinno wpyn na statystyk. Wskazuje brod narzd na blacie. Jej ju si nie przyda. Na folii widnieje piecztka NIE DO SPRZEDAY, oraz numer seryjny i logo Wydziau Bada Klinicznych FDA helisa DNA spleciona z mikroskopem. Sigam po paczuszk, lecz Dmitri j zabiera. Za sobie, zanim wyjdziesz. Ma nowe opakowanie, z folii komrkowej. Do wyledzenia. Moesz to nosi tylko w szpitalu. Rzuca mi paczk, wzruszajc ramionami. Nasi sponsorzy uznali, e za duo dawek gdzie si rozchodzio. Ile mam to nosi, zanim bd moga wyj? W trzy godziny wchonie si wikszo. To wystarczy? Kto wie? I kogo to obchodzi? I tak nie zgadzasz si na najlepsze lekarstwo. Jak sobie pocielesz, tak si wypisz. Nie mam na to riposty. Dmitri za dobrze mnie zna, eby karmi go opowieciami, jakie

sprzedaj sama sobie, tymi, ktrymi uspokajam si o trzeciej nad ranem, kiedy Justin pi, a ja gapi si w sufit, suchajc jego miarowego, szczerego oddechu: to dla naszego maestwa... dla naszej przyszoci... dla naszego dziecka. Zdzieram foli, wycigam bluzk ze spodni i rozpinam je. Wsuwam czycik za gumk majtek. Gdy przyczepia mi si do skry, wyobraam sobie, jak wscza si we mnie oczyszczajcy lek. Dmitri uratowa mnie, mimo swoich szyderstw, i nagle ogarnia mnie wdziczno. Jestemy ci wdziczni, Dmitri. Naprawd. Nie moglibymy czeka, a skocz si testy. Chrzka potwierdzajco. Skupia si na poszturchiwaniu przeronitej przysadki mzgowej zmarej dziewczynki. I tak byoby dla was za drogie. To zbyt dobre, eby wszyscy to brali. *** Czycik dopada mnie w Ela. W jednej chwili siedz sobie, umiecham si do dzieci po drugiej stronie przejcia, w maskach filtracyjnych z nadrukami Hello Kitty i Burn Girl, w kolejnej zginam si wp, zdzierajc wasn mask, i zbiera mi si na wymioty. Dziewczynki gapi si na mnie jak na jak punk. Uderza kolejna fala mdoci i przestaje mnie obchodzi, co sobie pomyl. Zgita na siedzeniu odgarniam wosy z twarzy i wymiotuj na podog midzy wasne buty. Kiedy dojedam do swojej stacji, ledwo daj rad wsta. Na peronie znw wymiotuj, na czworakach. Musz si zmusza, eby nie wyczoga si ze stacji Ela. Mimo zimy, caa si poc. Ludzie rozstpuj si wok mnie zimowe buty, paszcze, szaliki i maski filtracyjne. Obchodz mnie poyskujce chipy informacyjne w bokobrodach mczyzn, uplecione z mikrowkien wiecce warkoczyki kobiet, rozemiane, umalowane srebrn szmink usta. Kalejdoskopowe ulice: wiata, ruch, py, spaliny z wglowych diesli. Mokro i botnicie. Twarz mam mokr i ju nie pamitam, czy upadam, potykajc si w pmroku o krawnik, czy to moje wasne wymiociny. Dom znajduj przez przypadek, udaje mi si usta, dopki nie zjedzie winda. Radio w implancie na nadgarstku otwiera mi drzwi mieszkania. Justin podbiega, gdy pcham je ramieniem i wchodz do rodka. Lily? Znowu mnie rwie, ale odek dawno zosta na ulicy. Opdzam si od niego i czapi pod prysznic, po drodze zrywajc z siebie paszcz i bluzk. Prysznic si grzeje, a ja zwijam si w kbek na zimnych biaych kafelkach. Manipuluj przy paskach stanika, ale nie daj sobie rady z zapiciem. Znw si dawi, dygocc, gdy przez moje yy pruje czycik. Obok mnie widz skarpetki Justina: para czarnych z dziur na duym palcu. Klka. Do

dotyka moich nagich plecw. Co si stao? Odwracam si, nie chc, eby zobaczy moj umazan twarz. A jak ci si zdaje? Caa jestem spocona. I dygocz. Para zaczyna skrapla si na kafelkach. Odgarniam bawenian zason prysznica i wpezam pod niego, pozwalajc, by przemoczy reszt mojego ubrania. Leje si na mnie gorca woda. Wreszcie udaje mi si cign stanik, daj mu spa na mokre kafelki. Chyba co jest nie tak. Wyciga do, eby mnie dotkn, ale odsuwa j, gdy znw zaczynaj si mdoci. Spazm mija. Mog oddycha. To normalne szepcz. Gardo mnie piecze od wymiotw. Nie wiem syszy mnie czy nie? cigam przemoczone spodnie i bielizn. Siadam na pododze, pozwalam, eby laa si na mnie woda, przyciskam twarz do wykafelkowanej ciany. Dmitri mwi, e to normalne. Poowa badanych ma mdoci. Nie wpywa na skuteczno leku. Znw mnie rwie, ale ju nie tak strasznie. ciana wydaje si wspaniale chodna w dotyku. Lily, nie musisz tego robi. Odwracam gow, usiuj go dojrze. Ale dziecko chcesz mie, prawda? Tak, ale... No wanie. Opuszczam gow, znw przyciskajc twarz do kafelkw. Skoro nie robimy prenatalnych, to nie mam wyboru. Uderza kolejna fala czycika. Poc si. Nagle jest mi tak gorco, e trac oddech. Za kadym razem jest coraz gorzej. Powinnam powiedzie Dmitrijowi, eby zamieci to w danych ze swoich testw klinicznych. Justin prbuje jeszcze raz. Z nie wszystkimi naturalnymi dziemi jest co nie tak. Nawet nie mamy pojcia, co te leki robi z tob. Zmuszam si do wstania. Opieram si o cian, puszczam wicej zimnej wody. Bior mydo... i je gubi. Zostawiam je przy odpywie. Badania kliniczne w Bangladeszu... wyszy dobrze. Lepiej ni przedtem. FDA mogaby ju to zatwierdzi... gdyby tylko chciaa. Dysz z gorca. Otwieram usta i pij niefiltrowan wod prosto ze suchawki prysznica. Bo ju mi wszystko jedno prawie czuj, jak polichlorowane bifenyle, dioksyny i ftalany wydzielaj si z moich porw i spywaj po skrze. egnamy hormonalne symulacje. Witamy zdrowe dziecko.

 Jeste stuknita. Justin puszcza zason prysznica. Podstawiam twarz z powrotem pod chodny strumie. W yciu si nie przyzna, ale chce, ebym to robia dalej. Cieszy si, e robi to dla niego. Dla naszych dzieci. Nasze dzieci bd umiay literowa i rysowa ludziki, i tylko ja si przy tym ubrudz. Jak dla mnie, moe by. Znw pij wod. Strasznie mi gorco. *** Napdzane kosk dawk Purnatea, dziecko przychodzi na wiat w par minut. Zlepione woski noworodka pokazuj si i znikaj. Dotykam wychodzcej gwki. Maya, ju niedugo. Znw skurcz. Gwka wychodzi mi prosto w rce: pomarszczona twarzyczka staruszka, wystajca z ciaa Mayi jak golem z ziemi. Jeszcze dwa pchnicia, dziecko wypada. Przyciskam liskie ciako do siebie, a poona przecina ppowin. Ktem oka widz, jak jego ttno we wszczepce MedAssista migoce czerwono, a potem si wypaszcza. Maya gapi si na mnie. Monitor porodowy si obsun widzi teraz wszystko, czego nie powinna nigdy zobaczy. Skr ma czerwon. Twarz oblepiaj przepocone czarne wosy. Chopczyk czy dziewczynka? bekocze. Zamieram, ukrzyowana jej wzrokiem. Pochylam gow. Ani to, ani to. Odwracam si i pozwalam mokrej, krwawej bryce wylizn si do kosza. Odwieacz powietrza maskuje rozsiany w powietrzu elazisty zapach. Dziecko w pojemniku jest zwinite w kbek, niesamowicie mae. Chopczyk czy dziewczynka? Ben ma tak wielkie oczy, jakby ju nigdy nie zamierza mrugn. Spokojnie, kochanie. Ani to, ani to. To wszystko dla nastpnego. Sama dobrze wiesz. Maya wyglda na przybit. Ale ja czuam, jak kopie. Wysuwa si z niej siny woreczek oyska. Wrzucam go do pojemnika razem z dzieckiem i wyczam Purnate. Oksytocyna ju zatamowaa niewielkie krwawienie. Poone przykrywaj j wieym przecieradem. Czuam je mwi. Nie byo martwe. ywe. Chopczyk. Ja go czuam. Kciukiem puszczam jej dziak ibuprofenu. Cichnie. Jedna z poonych wywozi j z sali, druga zaczyna robi porzdek. Wtyka monitor porodowy z powrotem do gniazda nad kiem. Gotowe na nastpn pacjentk. A ja siedz obok kosza na odpady medyczne, z gow midzy nogami, i gboko oddycham. Oddychaj. Na twarzy piek mnie lady po paznokciach Mayi.

W kocu zmuszam si, by wsta i zanie med-kosz do zsypu na odpady. Otwieram go. Ciako ley zwinite w rodku. Kiedy wychodz z matki, zawsze wydaj si takie due, lecz teraz, w koszu na medyczne odpady, jest malekie. To nic takiego, powtarzam sobie. To nic wanego, cho ma drobne rczki, pomarszczon twarz i malutkiego peniska. Tylko naczynie na trucizny. Zabiam je w par tygodni po poczciu, wypalajc mu mzg i paraliujc ruchy sta dawk neurotoksyn, a ono roso sobie dalej w onie. To nic wanego. To ma tylko oczyci komrki tuszczowe kobiety, ktra znajduje si na szczycie zatrutego acucha pokarmowego. To nic wanego. Unosz pojemnik i pozwalam, by podcinienie go oprnio. Ciako znika, zabierajc chemi matki do spalarni. Ofiara. Maa, mikka ofiara z krwi, komrek i czowieczestwa, eby nastpne dziecko miao przyszo.

POMPA NR 6
I INNE OPOWIADANIA

KIESZE PENA DHARMY

Wang Jun sta na olizej od deszczu ulicy starego Chengdu i zadzierajc gow, gapi si przez mawk na Huojianzhu. Wznosio si w wieczornym mroku potnym masywem, grujcym nawet nad wieowcami Chengdu. Z rosncego szkieletu zwisali robotnicy budowlani, przemieszczajcy si z jednego punktu wzrostu do drugiego na dugich pasach. Inni wspinali si po konstrukcji bez zabezpieczenia, wbijajc palce w pokrycie jak w plaster miodu, pnc si po dwigarach z nonszalanck, niebezpieczn atwoci. Niebawem wzrastajcy masyw przytoczy mokre dachwki starego miasta. Wtedy Huojianzhu, ywa Budowla, stanie si waciwym Chengdu. Rosa na mineralnych siatkach, budujc swj wasny szkielet, a potem pokrywajc go celulozow skr. Potne i grube infrastrukturalne korzenie wbijay si rozgazieniami coraz gbiej w zielon, yzn gleb Kotliny Syczuaskiej. Czerpaa substancje odywcze i mineray z gleby, soca i brudnej wody Bing Jiang, chonc zanieczyszczenia rwnie apczywie jak przefiltrowane przez kby wglowej mgy soce. Wewntrz yy i ttnice splatay si w systemy rur, zapewniajce przyszym mieszkacom dostp do poywienia, danych i odprowadzanie ciekw. To zwierzce, pionowe miasto, ktre powstao najpierw w twrczych umysach Biotektw, teraz stawao si rzeczywistoci. Rozrastajca si istota pulsowaa energi. Kiedy w peni dojrzeje, bdzie mie kilometr wzrostu i pi szerokoci. Ukady tego ogromnego biologicznego miasta przejd wtedy na samo podtrzymywanie ycia, a reszta pozostanie w upieniu; ludzie zaczn przechadza si pustymi ttnicami, przeciska yami i rytualnie obejmowa w posiadanie jego skr, przybijajc do niej swoje wspomnienia. Wang Jun patrzy na Huojianzhu, snujc dziecico-ebracze marzenia o ucieczce od mokrych ulic i godu w wiat wygd organicznego miasta. Niektre czci, zamieszkane, ju poyskiway wiatami. Korytarze organizmu przemierzali ludzie yjcy wysoko i daleko nad jego poziomem. Tylko bogatych i potnych sta na zamieszkanie tak wysoko. Tylko ludzi posiadajcych guanxi. Wpywy, koneksje. Wypatrywa szczytu masywu, ale w mroku, deszczu i mgle zasig wzroku koczy si sporo poniej. Zastanawia si, czy kiedy on widzi tylko mawk, ci, tam na grze, patrz na gwiazdy Sysza kiedy, e ciany Huojianzhu po naciciu krwawi. Mwiono take, e

krzycz. Wzdrygn si na widok rosncej istoty i zwrci wzrok z powrotem na ziemi, by dalej przepycha swoj zgit sylwetk i chude jak patyki koczyny przez tumy mieszkacw Chengdu. Dojedajcy do pracy nosili czarne parasole i niebieskie lub te plastikowe poncha chronice ich przed sipicym deszczem. On mia przemoczone, przyklejone do czaszki wosy. Zadygota i skuli si. W skupieniu wypatrywa potencjalnych ofiar, dlatego prawie potkn si o tego Tybetaczyka. Go kuca na mokrym chodniku, towary mia przykryte przezroczyst foli. Pokryta sadz i potem twarz lnia lepko i czarno w ostrym wietle halogenowych latar. Umiechajc si, mczyzna pokazywa krzywe i wyszczerbione pieki. Wycign spod folii zasuszon tygrysi ap i zamacha ni przed nosem Wang Juna. Koci tygrysa, chcesz? ypn na szyderczo. Dobre na msko. Wang Jun stan jak wryty przed dyndajc odcit koczyn. Jej waciciel zgin dawno, tak e pozostay po nim tylko suche, ylaste cigna, wytarte futro i ko. Wytrzeszczy oczy na relikt przeszoci i wycign rk, eby dotkn zasuszonych wkien i pokych, gronie zakrzywionych szponw. Tybetaczyk zabra mu eksponat sprzed nosa i znw si rozemia. Na palcu mia spatynowany srebrny piercie, wysadzany odamkami turkusa owinity wok palca w, w nieskoczono poykajcy wasny ogon. Nie sta ci nawet, eby dotkn. Odcharkn i splun na chodnik obok, tworzc kaue tego luzu ykowanego czarn zawartoci chengduskiego powietrza. Sta mnie odpar Wang Jun. Co tam masz w kieszeniach? Wang Jun wzruszy ramionami. Tybetaczyk si zamia. Nie masz nic a nic, may kurdupelku. Wr, jak co bdziesz mia. Zamacha amuletem mskoci przed oczyma zainteresowanych, bardziej majtnych kupujcych, ktrzy tymczasem zgromadzili si wok. Wang Jun z powrotem rozpyn si w tumie. Powiedzia prawd. W kieszeniach nie mia nic. Mia zmechacony weniany koc schowany w kartonie z logo Stone-Ailixin, zepsuty miniaturowy pionowzlocik i zbutwia t szkoln czapk. Kiedy przyjecha tu z zielonych tarasowych pl, nie mia nawet tyle. Pojawi si w Chengdu z pustymi rkoma, pustymi kieszeniami i wspomnieniem milczcej, rolniczej wioski, gdzie nie yo ju nic, sam powykrcany i poznaczony bliznami po epidemii. Jego ciao pamitao bl tak dotkliwy, e na zawsze wryty w miniow pami. Nie mia nic w kieszeniach wtedy i nie mia nic teraz. Przejmowaby si tym, gdyby zazna w yciu czego innego ni brak. Czego innego ni gd. Nie mg mie pretensji do zbywajcego go Tybetaczyka, nie bardziej ni do neonowych szyldw zwieszajcych si ze

szczytw wieowcw i rozwietlajcych sikajcy deszcz migocc czerwieni, cieni, zieleni i bkitem. Elektryczne barwy wypeniay mrok hipnotycznymi rytmami i wietlistymi marzeniami. Papierosy Red Pagoda, piwo Five Star, programy Shizi Jituan i Heaven City Banking Corporation. Confucius Jiajia obiecywa pociech przy ciepym ryowym winie, a JinLong Pharmaceuticals gwarantowao dugie ycie i wszystko to byo poza jego zasigiem. Zaleg w mokrej od deszczu bramie, garbic krzywy grzbiet, z pustymi kieszeniami, jeszcze bardziej pustym odkiem, wypatrujc szeroko otwartymi oczyma ofiary, ktra go dzi nakarmi. Wysoko nad nim wisiay wietliste obietnice, adresowane raczej do ludzi mieszkajcych w tych wieowcach: ludzi majcych w kieszeni pienidze i urzdnikw. Nie mwiy o niczym, co by zna czy rozumia. Kaszln, oczyszczajc gardo z czarnego luzu. On zna ulice. Rozumia zgnilizn i rozpacz. Gd czu we wasnym brzuchu. Podliwie wpatrywa si w przechodniw, woajc do nich wielojzyczn mieszank mandaryskiego, dialektu chengduskiego i jedynych angielskich sw, jakie zna: Pan da pienidz, pan da pienidz. Cign ich za parasole i te peleryny. Gadzi po eleganckich rkawach i upudrowanej skrze, a poddawali si i wycigali pienidze. Tych, ktrzy si wymykali, opluwa. Jeli szarpali si z nim, gryz ostrymi, tymi zbami. Teraz, w deszczu, z rzadka trafiali si cudzoziemcy. Pny padziernik zmusza ich do powrotu do swoich okrgw, domw i krajw. Nadchodziy chude czasy, na tyle chude, e obawia si o wasn przyszo, przeliczajc ciskane przez ludzi zmite papierki. Mocno ciska rzucone mu lekkie aluminiowe monety jiao. Cudzoziemcy zawsze mieli banknoty i chtnie je dawali, ale byo ich za mao. Przepatrzy ulic, potem podnis z ziemi wyszczerbiony odamek betonu. Podobno w Huojianzhu wcale go nie uywano. Ciekawio go, jakie w takim razie s w dotyku tamtejsze podogi, ciany. Mtnie przypomina sobie wasny dom sprzed przyjazdu do Chengdu: zbudowany z gliny, z klepiskiem zamiast podogi. Miejski masyw raczej nie by z czego takiego. W odku czu coraz wiksz pustk. Ponad nim odtwarzane w kko wideo z Lu Xieyan, piosenkark z Guangdong, nawoywao ludzi do wyrzeczenia si Trzech Grzechw Religii: Dogmatyzmu, Terroryzmu i Schizmatyzmu. Ignorujc jej skrzekliwe oskarenia, raz jeszcze rozejrza si po tumie. W strumieniu Chiczykw zakoysaa si blada twarz. Cudzoziemiec, ale dziwny. Ani nie wgapia si w atrakcje Chengdu, ani nie par naprzd z poczuciem celu. Na oko, czu si na obcej ulicy jak u siebie w domu. Mia na sobie czarny paszcz do ziemi, byszczcy, tak e odbija czerwienie i bkity neonw oraz rozbyski latar. Odbite wzory hipnotyzoway. Wang Jun podkrad si bliej. Facet by wysoki, mia ze dwa metry wzrostu i nosi ciemne okulary. Wang Jun zna takie okulary i by pewien, e go wietnie widzi przez te czarne owale. Mikrowiatowody w szkach krady wiato, wzmacniay je i wygadzay, dziki czemu widzia jak w dzie, cho sam skrywa oczy pord nocy.

Wang Jun wiedzia, e takie okulary s drogie, i wiedzia, e Gao Trzy Palce kupiby je, gdyby jemu udao si je ukra. Przyglda si cudzoziemcowi, przemierzajcemu ulic pewnym siebie, butnym krokiem. Szed za nim, dyskretnie i niepostrzeenie. Kiedy facet skrci w zauek i znikn, popieszy za nim. Zajrza zza rogu w uliczk. W mroku toczyy si budynki. Poczu smrd odchodw i rozkadajcych si martwych stworze. Pomyla o wyschnitej, martwej tygrysiej apie Tybetaczyka, z powycinanymi kawakami koci i cigien, ktrych zayczyli sobie na msko klienci. Kroki cudzoziemca chlupotay i niosy si echem w ciemnoci miarowe kroki czowieka widzcego po ciemku. Wang Jun podszed bliej, kulc si i poruszajc po omacku. Dotyka chropowatej ciany. Ekspresowy beton. Gadzc ciemno, szed za cichncym odgosem krokw. Ociekajc wod cisz przerway szepty. Wang Jun umiechn si w ciemnoci, rozpoznajc oznaki handlu. Co kupowa cudzoziemiec? Heroin? Tyle rzeczy oni tu mog kupi. Zamar bez ruchu, nasuchujc. Szepty stay si bardziej nerwowe i zakoczyy nagym okrzykiem zaskoczenia. Kto zarzzi, potem nastpi szurgot i chlupnicie. Wang Jun zadra i czeka dalej, nieruchomy jak beton, do ktrego si przyciska. Zabrzmiay sowa rodem z jego wasnej wsi: Kai deng ba. Wang Jun zastrzyg uszami, syszc znajomy akcent. Zapono wiato, w ostrym blasku zapieky go oczy. A kiedy wzrok si przyzwyczai, spojrza w ciemne oczy Tybetaczyka-handlarza. Umiechn si powoli, odsaniajc skorupy zbw, Wang Jun za cofn si, chcc ucieka. Tybetaczyk zapa go brutalnie i skutecznie. Wang Jun gryz go po rkach i wyrywa si, lecz handlarz by szybki i byskawicznie powali go na mokry beton, tak e widzia tylko dwie pary butw: jego i jego towarzysza. Walczy dalej, lecz w kocu uwiadomi sobie bezcelowo wysikw i znieruchomia. Czyli jeste wojownikiem powiedzia Tybetaczyk i przytrzyma go jeszcze przez chwil na ziemi, eby nauczka dotara. Potem postawi na rwne nogi, ciskajc doni bolenie za kark. Ni shi shei? Wang Jun zadygota i jkn: Nikt. ebrak. Nikt. Tybetaczyk przyjrza mu si uwaniej i umiechn szerzej. Brzydki chopaczek z pustymi kieszeniami. To jak, chcesz t tygrysi ap? Niczego nie chc. I nic nie dostaniesz odpar towarzysz Tybetaczyka, a on wykrzywi si szyderczo. Akcent tego pierwszego zdradza pochodzenie z prowincji Hunan. Zapyta: Jak si nazywasz? Wang Jun. Ktre Jun?

Wang Jun wzruszy ramionami. Nie wiem. Hunaczyk pokiwa gow i si umiechn. Wiejski chopek powiedzia. Co tam hodujecie? Kapust? Ry? Rozemia si. Ci Syczuaczycy o niczym nie maj pojcia. Trzeba wiedzie, jak si pisze wasne nazwisko. Ja myl, e twoje Jun to onierz. Jeste onierzem? Wang Jun pokrci gow. Jestem ebrakiem. onierz Wang, ebrak? Nie. To nie pasuje. Jeste po prostu onierz Wang. Umiechn si. A teraz powiedz mi, onierzu Wang, co robisz w deszczu w tej niebezpiecznej uliczce? Wang Jun przekn lin. Chciaem zabra cudzoziemcowi okulary. Powanie? Kiwn gow. Hunaczyk popatrzy mu w oczy, potem te skin gow. No dobrze, Wang. onierzu Wang. Moesz je sobie wzi. Id do niego i we sobie, jak si nie boisz. Ucisk Tybetaczyka zela. Wang Jun by wolny. Rozejrza si i zobaczy, gdzie ley cudzoziemiec, twarz w d w kauy. Na skinienie Hunaczyka podsun si bliej do trupa, a stan tu nad nim. Wycign rk i szarpn wielkiego faceta za wosy, wycigajc z wody ociekajc twarz i odsaniajc drogie okulary. cign je z trupa i delikatnie opuci gow z powrotem do kauy. Strzsn z okularw wod, Hunaczyk i Tybetaczyk umiechnli si. Hunaczyk zgi palec, przyzywajc go do siebie. A teraz, onierzu Wang, mam dla ciebie zadanie. Jako zapat dostajesz okulary. Schowaj je do kieszeni. We to w doni mczyzny pojawia si bkitna infokostka i zanie na most Renmin Lu na rzece Bing Jiang. Oddaj czowiekowi w biaych rkawiczkach. On te co ci da w nagrod. Pochyli si nad nim konfidencjonalnie, obejmujc szyj Wang Juna i trzymajc go tak, e zetknli si nosami. Chopak poczu jego niewiey oddech. Jak tego nie dostarczysz, mj kumpel ci znajdzie i postara si, eby zgin. Tybetaczyk si umiechn. Wang Jun przekn lin i kiwn gow, zaciskajc na infokostce sw drobn doni. No to le, onierzu Wang. Wykonaj zadanie. Hunaczyk puci jego kark, a Wang Jun popdzi ku owietlonym ulicom, ciskajc infokostk mocno w doni. Faceci patrzyli za nim. Mylisz, e przeyje? odezwa si Hunaczyk. Tybetaczyk wzruszy ramionami.

 Trzeba wierzy, e Palden Lhamo go ochroni i poprowadzi. A jeli nie? Przeznaczenie sprowadzio go do nas. Kto wie, co jest mu jeszcze pisane? Moe nikomu nie bdzie si chciao obszukiwa maego ebraka. Moe obaj przeyjemy do jutra i si dowiemy. A moe dopiero za nastpnym obrotem Koa. Tybetaczyk kiwn gow. A jeli on dobierze si do danych? Tamten westchn i si odwrci. To te bdzie przeznaczenie. No chod, na pewno nas obserwuj. *** Bing Jiang pyna pod mostem jak warstwa oleju, czarna i leniwa. Wang Jun przysiad na balustradzie: okopconym kamieniu rzebionym w harcujce pord chmur smoki i feniksy. Spojrza w d na wod, obserwowa peznce powoli po tustej powierzchni kawaki styropianu z opakowa. Odcharkn i splun, prbujc trafi w karton. Spudowa, a jego lina doczya do reszty rzecznych ciekw. Raz jeszcze zerkn na kostk. Obraca j w doniach; robi to ju wczeniej, czekajc na czowieka w biaych rkawiczkach. Bkitna, gadka, jak mocno przetworzony plastik. Jej faktura kojarzya mu si z plastikowym krzesekiem, ktre kiedy mia. Byo jaskrawoczerwone, ale podobnie gadkie. Zebra na nim, dopki nie zabra mu go silniejszy chopak. Teraz obraca w rkach bkitn kostk, gadzc jej powierzchni i badawczo dgajc palcem gniazdko. Ciekawe, czy nie jest cenniejsza ni okulary, ktre ma teraz na nosie. Byy za due i cay czas mu zjeday. Ale nosi je i tak, zachwycony noc jasn jak dzie. Poprawi je palcem i dalej obmacywa kostk. Wyglda czowieka w biaych rkawiczkach, ale nie byo go. Obraca kostk w doniach, zastanawiajc si, co takiego na niej jest, e zabili dla niej cudzoziemca. Czowiek w biaych rkawiczkach si nie pojawi. Wang Jun znw odkaszln i splun. Liczy do dziesiciu duych kawakw styropianu: jeeli ten facet w tym czasie nie przyjdzie, zatrzyma sobie kostk i sprzeda j. Dwadziecia styropianw pniej czowieka w biaych rkawiczkach nadal nie byo, a niebo zaczynao si rozjania. Wang Jun wpatrzy si w kostk. Rozway wrzucenie jej do rzeki. Czeka, a przez most zaczn wdrowa nongmin cigncy wzki pene podw rolnych. Chopi ze wsi napywali do miasta z wilgotnych, yznych pl, z botem midzy palcami stp, obadowani warzywami. Nadchodzi wit. Huojianzhu lnio ywym ogromem na tle janiejcego nieba. Zakaszla, splun jeszcze raz i zeskoczy z balustrady. Wrzuci kostk do wywiechtanej kieszeni. Tybetaczyk i tak go nie znajdzie.

*** Przez miejsk mg przesczao si soce. Chengdu chono ciepo. W powietrzu unosia si wilgo, zmiana temperatury bya niezwyka ostatnia fala upaw przed nadchodzc zim. Wang Jun si poci. Znalaz Gao Trzy Palce w salonie gier. Gao nie mia tak naprawd trzech palcw. Mia dziesi i wykorzystywa wszystkie naraz, prowadzc trjwymiarowego onierza przez gry Tybetu, na wojn z rebeliantami. Wrd triad Chengdu znany by jako facet, ktry wycisn z Dyrektora Regionalnego TexTela dziesi tysicy juanw za ochron miesicznie, dopki nie odwoali go z powrotem do Singapuru. I uy do tego wanie trzech palcw. Wang Jun szarpn Trzy Palce za skrzan kurtk. Rozkojarzony Gao zgin od ataku uzbrojonych w kije mnichw. Czego? warkn. Mam co do sprzedania. Te pytki, co chciae mi ostatnio sprzeda, mnie nie interesuj. Ju ci mwiem, jak nie maj serca, s do niczego. Mam co innego. Co? Wycign okulary. Oczy Gao si rozszerzyy, ale uda obojtno. Skd je wzie? Znalazem. Poka. Niechtnie poda je Trzem Palcom. Gao je woy, potem zdj i rzuci z powrotem Wang Junowi. Dam ci za nie dwadziecia. Zacz kolejn gr. Chc stw. Mei meer odpar w pekiskim slangu. Nie ma mowy. Rozpocz gr. onierz kuli si na rwninie, nad ktr groway onieone szczyty. Ruszy naprzd, prc przez niskie trawy w stron jurty zrobionej ze skr poprzednich chiskich onierzy. Wang Jun, patrzc na to, odezwa si: Nie wchod do rodka. Wiem. Oddam ci za pi dych. Trzy Palce parskn. Jego onierz wypatrzy nadjedajcych konnych i ustawi si tak, by jurta go przed nimi zasaniaa. Dwadziecia. Wang Jun powiedzia:

 Moe BeanBean da mi wicej. Dam ci trzy dychy, id se zobacz, czy BeanBean tyle ci da. onierz odczeka, a jedcy zbij si w gromadk, i wystrzeli ku nim rakiet. Gdy wybucha, automat z gr zawibrowa. Masz trzy dychy przy sobie? Trzy Palce odwrci si od gry, a jego onierz zgin byskawicznie, gdy z jurty wyskoczyli bioinynieryjnie udoskonaleni jakmeni. Ignorujc jego wrzaski, odlicza Wang Junowi pienidze. Wang Jun zostawi go przy grze i uczci sprzeda, znajdujc lecy odogiem fragment mostu nieopodal rzeki Bing Jiang. Wszed pod niego, eby przedrzema popoudniowy upa. Obudzi si wieczorem i by godny. W kieszeni czu ciar monet, rozway moliwoci otwierane przez to bogactwo. Pomidzy monetami wymaca obcy ksztat infokostki. Wycign j i obrci w doniach. Prawie zapomnia, skd wzi te pienidze. Trzymajc kostk, przypomnia sobie Tybetaczyka, Hunaczyka i swoje zadanie. Przyszo mu do gowy, by odszuka Tybetaczyka i odda mu kostk, ale w gbi duszy podejrzewa, e czowieka sprzedajcego tygrysi ko dzi wieczorem nie zastanie. Zaburczao mu w brzuchu. Wrzuci kostk z powrotem do kieszeni, podzwaniajc przy tym monetami. Dzisiaj jest przy kasie. Naje si porzdnie. *** Ile za mapo doju! Kucharz spojrza na z gry, mieszajc zup w wielkim woku i suchajc, jak bulgocze. May Wang. I tak ci nie sta. Id zebra gdzie indziej. Nie ycz sobie, eby nagabywa mi klientw. Shushu, mam pienidze. Wang Jun pokaza mu monety. I chc co zje. Kucharz si zamia. Xiao Wang jest bogaty! No dobra, to powiedz mi, may, co by chcia zje. Mapo doju, wieprzowina yu xiang, dwa liangi ryu i piwo Wu Xing wyrzuci z siebie w popiechu. May Wang z wielkim odkiem! Nie wiem, gdzie ty to wszystko zmiecisz? A kiedy Wang Jun wytrzeszczy na oczy, doda: No, id, usid sobie, zaraz ci przynios t wyerk. Wang Jun poszed, usiad przy niskim stoliku i patrzy na buzujcy ogie i kucharza rzucajcego do woka papryczki chili. Otar usta, eby si nie zalini, kiedy do nosa dolecia zapach jedzenia. ona kucharza otworzya dla niego butelk five stara, a on przyglda si, jak nalewa piwo do mokrej szklanki. Upa ustpowa. W jutowy daszek ulicznej knajpki zabbni deszcz. Wang Jun napi si piwa i obserwowa innych klientw, chonc widok

potraw, ktre jedli, i ich towarzystwa. To ludzie, ktrych jeszcze niedawno nagabywaby o pienidze. Ale nie dzisiaj. Dzisiaj by krlem. Bogatym, z kieszeniami penymi pienidzy. Jego zamylenie przerwao pojawienie si cudzoziemca. Barczysty facet o dugich siwych wosach spitych w kucyk. Skr mia blad, na doniach biae rkawiczki. Wszed pod oson daszku i omit spojrzeniem obcych niebieskich oczu wszystkich jedzcych. Chiczycy z kolei wytrzeszczyli oczy na niego. Widzc zgarbion sylwetk Wang Juna, umiechn si. Podszed, przysiad na stoku naprzeciwko i odezwa si po mandarysku, z silnym akcentem: Jeste May Wang. Masz co dla mnie. Wang Jun spojrza na niego. Czujc zwrcone na siebie oczy pozostaych Chiczykw, nabra odwagi i wypali: Ke neng. By moe. Cudzoziemiec zmarszczy brwi, potem pochyli si nad stoem. Przerwaa mu ona kucharza, podchodzc z mapo dofu, po chwili podaa wieprzowin. Postawia przed Wang Junem take misk parujcego ryu, szersz ni jego do. Wang Jun uj paeczki i zacz wrzuca jedzenie do ust, przez cay czas przypatrujc si cudzoziemcowi. Oczy zawiy mu od ostrego doju, usta przyjemnie drtwiay od mielonego pieprzu. ona zapytaa, czy obcy bdzie jad razem z nim. Wang Jun mu si przypatrzy. Czu ciar pienidzy w kieszeni, a usta dalej go paliy. Przyjrza si potnej sylwetce obcego i potwierdzi niechtnie, czujc, e jego bogactwo moe okaza si niewystarczajce. Rozmawiali w Chengdu hua, miejskim dialekcie, eby obcy ich nie rozumia. Patrzy, jak ona kucharza nakada kolejn mis ryu i stawia przed nim, razem z par paeczek. Obcy zerkn na bia gr ryu w misce, potem unis wzrok na Wang Juna. Pokrci gow i powiedzia: Masz co dla mnie. Daj mi to. I to ju. Wang Jun poczu si uraony, e obcy wzgardzi oferowanym jedzeniem. Niezadowolony, odpar: Czemu miabym ci to da? A co, Tybetaczyk nie mwi, e masz mi to odda? Wycign do w biaej rkawiczce. Wang Jun wzruszy ramionami. Nie przyszede na most. Czemu mam ci to teraz oddawa? A masz to? Wang Jun zrobi si ostrony. Nie. To gdzie to jest? Wyrzuciem. Facet sign przez may stolik i chwyci Wang Juna za postrzpiony konierz.

Przycign go do siebie. Dawaj, i to ju. Jeste may. Albo mi to dasz, albo sam sobie wezm. Dzi may Wang nie moe wygra. I nie sprawdzaj mnie. Wang Jun przypatrzy si cudzoziemcowi, dostrzeg srebrny bysk w kieszeni na piersi. Odruchowo wycign rk, zapa to co, szarpn, a znalazo si midzy ich twarzami. Ludzie przy ssiednich stolikach sapnli, widzc, co trzyma. Do Wang Juna zatrzsa si w nieopanowanym dygocie, a potem odcity palec Tybetaczyka, wci zdobny w piercie z patynowanego srebra z turkusami, wylizn mu si z rki, ldujc w wieprzowinie yu xiang. Obcy umiechn si, beznamitnym, zrezygnowanym umiechem. Dawaj kostk, bo te sobie wezm co na pamitk. Wang Jun kiwn gow i powoli sign do kieszeni. Spojrzenie cudzoziemca powdrowao za jego doni. Woln rk Wang Jun desperacko nabra gar parzcego dofu. Zanim facet zareagowa, cisn mu je, pene ostrych papryczek i pieprzu, prosto w te zimne, niebieskie oczy. Gdy obcy zawy, Wang Jun zatopi ostre, te zby w bladej skrze trzymajcych go doni. Obcy puci Wang Juna i zacz wciekle trze piekce oczy; ze zranionych rk pyna krew. Wang Jun odzyska wolno i puci si pdem w ciemne zauki, ktre zna najlepiej, zostawiajc za sob wrzeszczcego cudzoziemca. *** Deszcz si wzmaga, nad Chengdu nadciga z powrotem ostrzejszy ni przedtem chd. Beton i budynki promienioway zimnem, a oddech Wang Juna zmienia si w par. Kuli si w swoim kartonie z logo Stone-Ailixin Computers na boku. Ujrzawszy rysunki poniej logo, domyli si, e byy w nim telefony satelitarne. Zwin si w kbek w rodku, tulc resztki swojego dziecistwa. Wci pamita wie, z ktrej tu przyszed, oraz, troch niewyranie, dom z cegie z bota. Nieco lepiej wyrzebione w tarasy wzgrza, gonitwy po tych tarasach. Zabaw modelem pionowzlotu w ciepym wiosennym bocie, podczas gdy jego rodzice trudzili si, stojc po kostki w brunatnej wodzie, w ktrej kiekoway zielone pdy ryu. Pniej, opuszczajc wymar wiosk, przeszed przez te same tarasy, zaronite niezebran traw. Siedzc w zimnym cieniu wieowcw z ekspresowego betonu, pogadzi model pionowzlotu. Skadane w gr i w d skrzyda dawno odpady i si zgubiy. Odwrci go, patrzc na odlany ze stali kadub. Wycign z kieszeni infokostk i przyjrza si jej. Zway w doni kostk i zabawk. Pomyla o palcu Tybetaczyka, odcitym razem ze srebrnym piercieniem, i si wzdrygn. Siwy facet o niebieskich oczach na pewno go szuka. Rozejrza si po kartonie. Wetkn do kieszeni samolocik, zbutwiay koc zostawi. Wzi t anchuan maozi, odblaskow czapk, noszon przez dzieci w drodze do szkoy, ktr zabra chopcu

jeszcze mniejszemu od siebie. Nacign t wen gboko na uszy, wsadzi kostk gboko do kieszeni i odszed, nie ogldajc si za siebie. *** Kiedy znalaz Gao Trzy Palce w barze, ten zawodzi wanie do karaoke. Towarzyszya mu para kobiet o gadkiej skrze i twardych, pustych oczach, ubranych w szanghajskie qipao. Zapite wysoko pod szyj, w oficjalnym stylu, ale z rozciciami niemal po pas. Kiedy podszed, Trzy Palce wytrzeszczy na oczy przez zadymione czerwone wiato. Czego? Masz komputer, ktry przeczyta co takiego? Pokaza mu kostk. Trzy Palce wpatrzy si w kostk i wycign po ni rk. Skd to wzie? Wang Jun unis j wyej, ale nie wypuci z rki. Zabraem takiemu jednemu. Temu samemu, co te okulary? Moe tak. Trzy Palce przyjrza si kostce. Niestandardowa. Widzisz te bolce w rodku? Wang Jun zerkn na gniazdko. S tylko trzy. eby to przeczyta, potrzebna bdzie jaka przejciwka. A nawet wtedy moe si nie uda. Zaley pod jaki system operacyjny to jest zrobione. To co mam zrobi? Daj mi. Nie. Wang Jun zrobi krok w ty. Jedna z kobiet zachichotaa, rozbawiona dialogiem midzy drobnym mafioso a maym ulicznikiem. Szturchna Trzy Palce w pier. Zostaw tego taofanzhe. Skup si na nas. I znw zachichotaa. Wang Jun ypn na niego. Trzy Palce odepchn dziewczyn do towarzystwa. Dajcie mi spokj. Wyda usta, ostentacyjnie uraona, ale posza sobie i zabraa koleank. Trzy Palce wycign rk. Daj obejrze. Jak si temu tamade nie przyjrz, nie bd mg ci pomc. Wang Jun zmarszczy brwi, ale wycign rk z kostk. Trzy Palce obrci j w doniach. Zajrza do gniazdka, potem kiwn gow. To jest pod HuangLong OS Rzuci mu j z powrotem i doda: Specjalizowany system medyczny. Uywaj go do operacji mzgu, mapowania DNA i tak dalej. Bardzo specjalistyczny. Skd to wytrzasne?

Wang Jun wzruszy ramionami. Kto mi to da. Fang pi. Pieprzysz. Wang Jun zamilk, zmierzyli si wzrokiem, Trzy Palce odezwa si: Xing, kupi to od ciebie. Tak z czystej ciekawoci. Dam ci pi juanw. Sprzedajesz? Wang Jun pokrci gow. No dobra. Dziesi i koniec. Wang Jun znw pokrci gow. Gao Trzy Palce zmarszczy brwi. Nagle si dorobie, czy co? Nie chc jej sprzeda. Chc si dowiedzie, co na niej jest. To tak samo, jak ja. Ponownie zmierzyli si wzrokiem, tym razem duej. Wreszcie Gao rzuci: Niech bdzie. Pomog ci. Ale jak bdzie tam co wartociowego, to bior trzy czwarte zysku. Yi ban. Trzy Palce przewrci oczyma. A niech tam. Poow. *** Dokd idziemy? Trzy Palce szed szybkim krokiem przez chodn mg. Prowadzi Wang Juna przez coraz cianiejsze zauki. Domy zmieniay charakter, nowoczesne lnice szko i stal ustpoway cegle z bota, strzechom i gontom. Ulica robia si kamienna, wyboista, a z ciemnych drewnianych bram gapiy si na nich staruszki. Wang Jun zerka na nie podejrzliwie. ledziy ich obojtnie, zapamitujc, e tdy przeszli. Trzy Palce przystan i wycign paczk red pagoda. Wetkn papierosa do ust. Palisz? Wang Jun poczstowa si i nachyli si nad zapalan zapak. Rozbysa mocno i to, a potem przygasa pod naporem mokrego powietrza. Zacign si mocno papierosem i wypuci dym. Gao zapali swojego. Dokd idziemy? Trzy Palce wzruszy ramionami. Tutaj. Wskaza brod budynek za nimi. Pali jeszcze z minut, potem cisn niedopaek na wilgotne kamienie i zdepta go czarnym buciorem. Zga fajk. Szkodzi komputerom.

Wang Jun pstrykn papierosem o cian. Niedopaek sypn iskrami, odbijajc si, i spad, dymic, na ziemi. Trzy Palce pchn drewniane drzwi. uszczya si z nich farba, a futryna bya wypaczona, musia wic naprze mocniej drzwi gono zaskrzypiay, kiedy wchodzili. W pmroku Wang Jun dostrzeg dziesitki monitorw. Jarzyy si wygaszaczami ekranw i danymi. Widzia przewijajce si kolumny znakw i cyfr, podczonych do odlegych sieci informacji. Ludzie siedzieli przy monitorach w ciszy przerywanej tylko nieustannym klekotem szybko naciskanych klawiszy. Trzy Palce zacign Wang Juna do jednego z milczcych technikw i zapyta: He Dan, dasz rad to odczyta? Szturchn Wang Juna, Wang Jun wycign kostk. He Dan wyj mu j z rki zrcznymi pajczymi palcami i przysun w pmroku do oczu. Wzruszywszy ramionami, zacz grzeba w stosie, szukajc odpowiedniej przejciwki. Znalaz j i podczy do zwisajcego kabla, potem podpi przejciwk do kostki. Postuka w komputer, ramki okien zamigotay i zmieniy kolor. Pojawio si nowe okienko, w odpowiedzi nacisn jeden klawisz. Gdzie ja jestem? rozlego si, tak gono, e goniki zatrzeszczay od przesterowania. Gdy gos rozdar cisz, wszyscy technicy podskoczyli. Dan przykrci gono. Gos odezwa si jeszcze raz, ciszej. Halo? Czuo si w nim nut strachu. Jest tam kto? Tak odruchowo odpowiedzia Wang Jun. Gdzie ja jestem? drco zapyta gos. W komputerze odpar Wang Jun. Trzy Palce klepn go po potylicy. Cicho. Co? powiedzia gos. Suchali w milczeniu. Kto powiedzia, e jestem w komputerze? Wang Jun potwierdzi: Tak, jeste w komputerze. A kim ty jeste? Jestem w komputerze? Gos by zdumiony. Robili mi operacj. Jak to jestem w komputerze? Kim ty jeste? Wang Jun zignorowa grone spojrzenie Trzech Palcw. Jestem Naed Delhi, dziewitnasty Dalajlama. A ty? Stukot klawiatur umilk. Nikt si nie odzywa. Wang Jun sysza cichutko pracujce wentylatory i wysoki, rezonansowy pisk monitorw. Technicy poodwracali si i zapatrzyli na trio stojce wok gadajcego komputera. Wang Jun usysza, jak na zewntrz kto odchrzkuje i spluwa. Komputer mwi dalej, niepomny na efekt wasnych sw.

 Halo? Z kim rozmawiam? Jestem Wang Jun. Dzie dobry. Czemu nic nie widz? Jeste w komputerze. Nie masz oczu. Ale sysz. Czemu sysz, a nie widz? Wtrci si He Dan: Emulator, na ktrym chodzi twj program, nie jest kompatybilny z wejciem wideo. Nie rozumiem. Jeste konstruktem sztucznej inteligencji. Twoja wiadomo jest oprogramowaniem. Informacje dostajesz ze sprztu. Na systemie, gdzie ci zainstalowalimy, on nie jest kompatybilny. Nie jestem adnym oprogramowaniem. Gos zadygota. Jestem Dalajlam tradycji gelug. Dziewitnastym reinkarnowanym wcieleniem. Nie byo mi pisane wcielenie si w oprogramowanie. Chyba si mylicie. Naprawd jeste Dalajlam? zapyta Wang Jun. Tak odpowiedzia komputer. To jak... zacz Wang Jun, ale Trzy Palce odcign go od komputera, zanim zdy sformuowa pytanie. Uklk przed nim. Trzscymi si rkami chwyci go za konierz koszuli. Gdy ich twarze niemal si zetkny, wysycza: Gdzie znalaze t kostk? Wang Jun wzruszy ramionami. Kto mi j da. Rka Gao rozmya si i uderzya go w twarz. Podskoczy od impetu. Twarz go palia. Technicy przygldali si, jak Trzy Palce syczy: Nie kam. Skd j masz? Wang Jun dotkn twarzy. Od Tybetaczyka. Od takiego Tybetaczyka, co sprzedawa koci tygrysa, i drugiego gocia z Hunanu. I by tam trup. Wielki cudzoziemiec. To jego okulary ci sprzedaem. Trzy Palce odchyli gow i wpatrzy si w sufit. Nie kam. Ty wiesz, co to znaczy, e na kostce, ktr nosie sobie w kieszeni, jest Dalajlama? Potrzsn nim. Wiesz, co to znaczy? Wang Jun zawy. Miaem j odda takiemu facetowi w biaych rkawiczkach, ale on nie przyszed. I by jeszcze jeden. Cudzoziemiec, zabi tego Tybetaczyka i odci mu palec i mi te chcia i uciekem i... Gos zaama mu si, przechodzc w bekotliwy jk. Trzy Palce zapa go za szyj i cisn, a zadzwonio mu w uszach, a w oczach zrobio si ciemno. Z daleka dobieg jego gos:

 Nie wypakuj mi si tutaj. Nie jestem twoj matk. I tak mam ciko, wic nie utrudniaj mi ycia, bo obetn ci jzyk. Rozumiesz? Wang Jun kiwn gow. Trzy Palce puci go, mwic: To wietnie. Teraz id pogadaj z komputerem. Wang Jun nabra tchu i poczapa z powrotem do Dalajlamy. Skd si wzie w komputerze? zapyta. Skd wiesz, e jestem w komputerze? Bo podczylimy tutaj t kostk i wtedy zacze mwi. Komputer si nie odezwa. Jak tam jest? sprbowa Wang Jun. Martwo i strasznie powiedzia komputer. Potem doda: Miaem mie operacj i nagle znalazem si tutaj. nio ci si co? Nie pamitam. Jeste przywdc buntu przeciwko mojemu krajowi? Mwisz po chisku. Jeste z Chin? Tak. Czemu podburzasz tych ludzi w Tybecie? Gdzie jest ten komputer? W Chengdu. Och. To spory kawa od Bombaju wyszepta komputer. Jeste z Bombaju? Miaem mie operacj w Bombaju. Czujesz si tam samotny? A do tej chwili nic nie pamitaem. Ale czuj kompletny bezruch. miertelny bezruch. Sysz ci, ale nic nie czuj. Nic tu nie ma. Boj si, e mnie te tu nie ma. To obd. Straciem wszystkie zmysy. Wycignij mnie z tego komputera. Pom mi. Zabierz mnie z powrotem do mojego ciaa. Komputerowy gos, wibrujcy w gonikach, brzmia bagalnie. Moemy go sprzeda stwierdzi obcesowo Trzy Palce. Wang Jun popatrzy na niego. Nie moecie go sprzeda. Komu jest potrzebny, skoro ci szuka. Da si go sprzeda. Nie moecie mnie sprzeda. Musz wrci do Bombaju. Skoro tu jestem, pewnie nie mog mi zrobi operacji. Musz wrci. Musicie mnie tam zabra. Wang Jun kiwn gow. Trzy Palce umiechn si zoliwie. He Dan powiedzia: Musimy go odczy. Pozbawiony bodcw zwariuje, zanim si zdecydujecie, co z nim zrobi. Zaczekajcie wtrci Dalajlama. Prosz, nie odczajcie mnie jeszcze. Boj si. Boj si, e znw mnie nie bdzie.

 Wycz go poleci Trzy Palce. Czekajcie powiedzia komputer. Posuchajcie mnie. Jeli moje ciao umaro, musicie zniszczy komputer, w ktrym jestem. Boj si, e nie uda mi si ponownie wcieli. Ze Palden Lhamo nie bdzie moga znale mojej duszy. Jest potna, ale cho pynie oceanem krwi, siedzc na skrze wasnego syna-zdrajcy, moe mnie nie znale. Moja dusza bdzie tu tkwi, nienaturalnie zakonserwowana, cho moje ciao ju si rozkada. Obiecajcie mi, prosz. Nie moecie mnie zostawi... He Dan wyczy komputer. Trzy Palce zerkn na, unoszc brwi. He Dan wzruszy ramionami. Moe to i Dalajlama. Skoro za tym dzieckiem-ebrakiem ganiaj jacy ludzie, to bardziej wiarygodne. Nie byoby trudno cign z niego macierz wiadomoci w czasie jakiej operacji. Ale kto by to chcia zrobi? He Dan znw wzruszy ramionami. Wok niego toczy si tyle rnych politycznych konfliktw, e ciko powiedzie. W takiej kostce jest bardzo wygodnym zakadnikiem. Ekstremici tybetascy, Amerykanie, my, moe i Unia Europejska, kady by chcia mie takiego zakadnika. Jak mam go sprzeda, musz wiedzie, kto go tam wsadzi powiedzia Trzy Palce. He Dan skin gow, a wtedy drzwi eksplodoway do rodka. Sypno drzazgami, ciemne pomieszczenie rozwietliy snopy wiata. Na zewntrz zawyy pionowzloty, przez drzwi wdary si jaskrawe lampy, a za nimi rozleg si szybki tupot cikich butw. Wang Jun instynktownie przykucn, gdy tymczasem co wysysao powietrze z pomieszczenia, a eksplodoway monitory, zasypujc jego i technikw szkem. Wszyscy krzyczeli, Wang Jun poczu zapach dymu. Wsta, wyj infokostk z przejciwki i wsun si pod st, dokadnie w chwili gdy o cian nad nim zastukay drobiny rutu. Widzia, jak Trzy Palce gmera przy pasku, a potem sztywnieje, gdy na jego piersi wykwity czerwone kleksy. Inni technicy te padali, upstrzeni krwawymi plamami. Wang Jun skuli si pod stoem, kiedy przez drzwi wpady sylwetki w czarnych pancerzach. Woy kostk do ust, mylc, e poknie j, zanim go znajd. Rozlegy si kolejne wybuchy, nagle ciana nad nim znikna w kakofonii cegie i gruzu. Wygramoli si spod ruiny pord krzykw. Pochylony nisko, biegnc, sta si zaledwie cieniem maego dziecka. Nieistotnym cieniem w deszczu, w grze wiate pozostawionych za plecami onierzy. *** Skuli si w cieniu we wnce drzwi, obracajc kostk w doniach, z pen szacunku fascynacj gadzc jej bkitn plastikow powierzchni. Deszcz skrapla si w chodn mg,

wilgo kapaa mu z nosa. Dygota. Kostka bya zimna. Zastanawia si, czy ten Dalajlama co tam w rodku czuje. Ludzie nadchodzili bocznymi uliczkami, nie zwracajc uwagi na may cie w drzwiach. Ich sylwetki powstaway z mgy, nabieray ostroci i indywidualnych rysw w wietle latar, potem znw rozpyway si w cieniu. Widzia, jak w oddali startuj pionowzloty, podwietlone w mroku reflektorami startowymi. Patrzy na skrzyda, opadajce i rozprostowujce si ponad mokrymi gontami dachw. Potem znikny, przypieszajc z sykiem. Wbrew zdrowemu rozsdkowi wrci tam, przyczajc si do innych mieszkacw powoli przeszukujcych rumowisko zburzonego budynku. Poruszali si metodycznie, pochyleni. Podnosili cegy. Odwracali rozbite monitory. Grzebali trupom w kieszeniach. Nie widzia ani ladu Trzech Palcw. Wtpliwe, by przey. Natrafi natomiast na He Dana w kawakach. Raz jeszcze obrci kostk w doniach. Skd to masz? Podskoczy sposzony i ju mia rzuci si do ucieczki, ale do chwycia go i unieruchomia. Kobieta, Chinka, w biaych rkawiczkach. Wytrzeszczy oczy na przytrzymujc go rk. Masz co dla mnie? zapytaa. Jej mandaryski by klarowny i wyedukowany, idealny, jakby pochodzia z samego Pekinu. Nie wiem. To twoje? Nie. Nie miae mi tego da? Nie wiem. Nie znalazam ci na mocie. Czemu nie przysza? Wszystko si spniao odpara. Zmruone oczy pociemniay. Wang Jun wycign rk i da jej infokostk. Musisz na ni uwaa. W rodku jest Dalajlama. Wiem. Szukaam ciebie. Ju si baam, e nie znajd. Chod. Kiwna na niego. Zmarze. Czeka na ciebie spanie i jedzenie. Skina jeszcze raz. Wang Jun wyszed za ni z korytarza, prosto w deszcz. *** Prowadzia go przez mokre ulice. W mylach kbiy mu si obrazy pionowzlotw, wybuchajcych monitorw i krwawej mierci Trzech Palcw; rozglda si nieufnie na kolejnych skrzyowaniach, idc ulicami starego Chengdu. Kobieta trzymaa go mocno za rk i prowadzia stanowczo cho co chwila skrcali,

cay czas przybliali si do miejskiego masywu. wietlista brya growaa nad nimi, robotnicy zwisajcy z niej na pajczych linach wydawali si mali jak uwijajce si mrwki, powoli budujce sobie mrowisko. Wreszcie znaleli si pod jego szkieletem. Szli przez mokre, organiczne korytarze w gb rosncej istoty. Wang Jun poczu zapach kompostu i mierci. W miar jak wchodzili gbiej w architektoniczne zwierz, powietrze robio si coraz cieplejsze i bardziej wilgotne. wiecce chipy wszczepione w nadgarstki kobiety przepuszczay ich przez kolejne bramki budowy, a dotarli do windy, klatki, ktra ruszya w gr przez trzewia Huojianzhu, sunc po gadkich organicznych szynach. Przez jej prty widzia ukoczone pitra, lnice, gotowe do zamieszkania, ze cianami udajcymi polerowan stal, z poncymi w kinkietach wietlwkami. Widzia te pitra, gdzie na razie istnia tylko segmentowany szkielet potwora. Monstrum o odsonitych kociach; biologiczne wydzieliny, poyskujce i olize. Koci pokrywa krzepncy silikonowy luz, spywajcy i spitrzajcy si w kolejne warstwy cian. Huojianzhu roso, a jego wzrostu dogldali Biotekci i budowlacy, kierujc nim i dbajc, by zgadza si z ich starannie wypracowan wizj. Pikna kobieta i Wang Jun jechali jeszcze wyej. Dotarli na niemal ukoczone pitro. Kroki kobiety poniosy si echem po korytarzu. Podesza do drzwi. Delikatnie musna doni ich powierzchni. Skra drzwi poruszya si pod dotykiem, tak nieznacznie, e Wang Jun nie by pewien, czy ustpia pod rk, czy wysuna si jej naprzeciw. Drzwi otworzyy si i ujrza podniebne luksusy, o ktrych zawsze marzy. *** Obudzi si w pokoju z kiem tak mikkim, e a rozbolay go plecy, i poduszkami tak puchatymi, e mona by si udusi. Skd dobiegay gosy: ...ebrak. Nikt mwia ona. To wykasuj go i wypu. Ale on nam pomg. No to daj mu jeszcze pienidze. Potem gosy si oddaliy, a on wbrew sobie znowu zasn. *** Otuliy go mikkie poduchy fotela, tak przepastnego, e stopami nie siga do eleganckiej, gadkiej mikkiej podogi z prawdziwego drewna. By ju dobrze wypoczty, wreszcie wygramoli si z ciepego ona pocieli i krpujcych poduszek. Wok, na gadzi biaych cian wisiay malowida shan shui*, na pkach w niszach stay wypalane w misterne
*

Shan shui chiski nurt malarstwa, malowane tuszem krajobrazy, najczciej przedstawiajce gry i wodospady (przyp. tum.).

wzory wazy dawno wymarych chiskich dynastii. Kuchnia, z ktr zdy ju si zapozna, kiedy obserwowa, jak kobieta, ktra wygldaa na Chink, ale nie bya ni, przygotowywaa mu gr jedzenia na palnikach poncych jak soca i parzya herbat z pyncego z kranu wrztku. W innych pokojach wiata zapalay si i gasy, kiedy wchodzi do nich i wychodzi, leay tam dywany, mikkie poacie jasnej tkaniny, zawsze ciepej w dotyku. Teraz za siedzia w przepastnym fotelu i ciemnymi oczyma przypatrywa si, jak kobieta i jej towarzysz-cudzoziemiec chodz w kko. Za nimi, na pce leaa kostka z Dalajlam, bkitna i maa. Sile? Wang Jun podskoczy na dwik jej gosu, zabio mu serce. Za oknami mieszkania wisiaa gsta chengduska mga, zastaa i wilgotna. Ju nie padao. Wygramoli si z fotela i podszed do okna. Nie byo wida wiate miasta w dole. Mga bya zbyt gsta. Kobieta przygldaa mu si, a jej towarzysz mwi: No tak, albo Chiczycy, albo Europejczycy zrobili mu par dziur gowie. A teraz s wkurzeni, bo go stracili. To co robimy? Czekam na jakie wskazwki z ambasady. Tybetaczycy chc go zniszczy. Nic, tylko marudz, e jak si tego nie zniszczy, to jego dusza si nie odrodzi. Zamiaa si. Moe przepiszemy go do nowego ciaa? To witokradztwo. Tak by pomyleli? Ci fanatycy s tacy... ...nieustpliwi dokoczy za ni. Czyli caa misja na nic? Bez ciaa niewiele z niego mamy. Jeli przepiszemy go do nowego, Tybetaczycy go nie uznaj. Bez wyznawcw, aden z niego rodek nacisku na Chiczykw. Westchna. Jak ja nie lubi z nimi pracowa. Gdyby nie Tybetaczycy, nawet bymy nie mieli pojcia, gdzie szuka tego dzieciaka. No tak, a teraz gro, e jeli go nie oddamy, Pali Lama obedrze nas ze skry czy co w tym stylu. Palden Lhamo poprawi j. Jak? Palden Lhamo powtrzy. Tybetaska bogini. Podobno protektorka Tybetu i naszego cyfrowego przyjaciela. Wskaza brod kostk na pce. Na obrazach jedzie na mule przez morze krwi, a zamiast derki ma pod siodem skr zdart z wasnego syna. Przemi kultur maj. Powinna zobaczy te obrazy: czerwone wosy, naszyjniki z czaszek...

 Wystarczy. Wang Jun zapyta: Mog otworzy okno? Kobieta zerkna na mczyzn. Wzruszy ramionami. Suibian odrzeka. Wang Jun odblokowa zamki i obrci wielk szyb. Do pokoju wlao si chodne powietrze. Wychylajc si daleko, zajrza w pomaraczowy poblask mgy. Pogadzi gbczasty, organiczny egzoszkielet budynku, wytrzymay, peen dziur plaster miodu. W dole majaczyy ledwo widoczne, poruszajce si sylwetki robotnikw budowlanych wspinajcych si po powierzchni konstrukcji. Za jego plecami rozmowa toczya si dalej. To co robimy? Machn w stron kostki. Zawsze moemy podpi Jego Eminencj do komputera i zapyta o rad. Wang Jun nadstawi uszu. Chcia jeszcze raz usysze czowieka w komputerze. A Chiczycy bd chcieli pohandlowa, mimo e nie ma ciaa? Moliwe. Pewnie wsadziliby go gdzie do szuflady, eby zbiera kurz. Pasowaoby im, eby nigdy si ponownie nie wcieli. Jeden kopot z gowy. To moe da si co za niego wycign. Ale nie za duo. Bo nawet jak si odrodzi, to co? I tak skutki odczuj dopiero za dwadziecia lat. Westchn. Negocjacje zaczynaj si jutro. W biurze i tak ju przebkuj, e to fiasko. Ju chodz jakie pogoski, e nas odwoaj, nim zaczn si te rozmowy. Dobrze, e przynajmniej Unia go nie zgarna. Z przyjemnoci wrc do Kalifornii. Taa. Wang Jun odwrci si od okna i zapyta: Zabijecie go? Para spojrzaa po sobie. Mczyzna odwrci si, mruczc cos pod nosem. Wang Jun powstrzyma si od odpowiedzi na t nieuprzejmo. Zamiast tego powiedzia: Jestem godny. Znowu jest godny mrukn facet. Zostay ju tylko dania z torebki odpara kobieta. Xing powiedzia Wang Jun. Kobieta posza do kuchni, a on skupi wzrok na ciemnobkitnym poysku lecej na pce kostki. Zimno odezwa si mczyzna. Zamknij okno. Wang Jun wcign nosem dochodzcy z kuchni aromat smaonego jedzenia. W brzuchu mu zaburczao, ale podszed do okna. Dobrze.

*** Kiedy pez po szkielecie biologicznego miasta, mga lepia mu si do ciaa. Wbija palce w gbczast jak plaster miodu powok, sysza dobiegajcy z dou szum miasta Chengdu, ale go nie widzia. Usysza przeklestwa i zadar gow. wiato obrysowao pikn kobiet, ktra wygldaa na Chink, ale ni nie bya, oraz mczyzn. Wygldali z okna swojego luksusowego apartamentu wysoko w grze. Wbi pi mocniej w cian i zamacha do nich woln rk, a potem szed dalej w d z pewnoci siebie i zwinnoci ebrzcej mapki. Zerkn raz jeszcze w gr, zobaczy, jak mczyzna prbuje wyj przez okno, a kobieta wciga go z powrotem. Schodzi dalej. Zanurza si gbiej we mgle, tsknic za liskim bezpieczestwem bruku w dole. Mija budowlacw i Biotektw, pracujcych na nocnej zmianie. Wszyscy wisieli niebezpiecznie przy cianie masywu, ale tylko on by tak odwany, by le po skrze stworzenia bez ochronnej uprzy. Patrzyli na niego ponuro, ale aden go nie zatrzymywa. Co ich obchodzi, e omskn mu si pace i spadnie na bruk? Min ich wszystkich i schodzi dalej. Kiedy raz jeszcze zerkn w gr, wypatrujc samotnego okna, z ktrego wyszed, ju go nie dostrzeg. Rozpyno si w gstwinie zimnej mgy. Domyla si, e kobieta i mczyzna nie bd go goni. e maj na gowie waniejsze sprawy, ni gania po mokrych ulicach Chengdu jednego dzieciaka-ebraka z bezuyteczn infokostk. Umiechn si. Spakuj si, pojad do swojego kraju i zostawi go w Chengdu. ebracy zawsze zostaj. Rce zaczy mu si trz. I tak schodzi ju duej, ni wydawao mu si to moliwe. Masyw budynku by wikszy, ni sobie wyobraa. Wbija palce w gbczast biomas powoki Huojianzhu, szukajc kolejnego oparcia. Bolay go stawy palcw, dray ramiona. Mimo bezwietrznej pogody, na tej wysokoci byo zimno. Mokra mga i wilgotne gbczaste ciany zibiy mu palce, ktre drtwiay. Z bolenie napit uwag kontrolowa kady chwyt, badajc jego stabilno i pewno. Po raz pierwszy zastanowi si, ile minie czasu, zanim spadnie. Schodzenie trwao ju za dugo, a lepki chd przenika do koci. Mga rozesza si i dostrzeg rozcigajce si wok wiata Chengdu. Zobaczywszy, jak wysoko jeszcze wisi, utraci nadziej. Wbi palce w kolejny chwyt, lecz kiedy go obciy, gbczasta masa ustpia: nagle zawis na jednej sabej rce, a wok szaleczo zawiroway wiata miasta. Desperacko wymacywa kolejny uchwyt. Wbi stopy gbiej w mikk powierzchni i znalaz go. Spojrza tam, skd zelizna mu si rka: zrobio si tam gbokie pknicie, z ktrego powoli kapaa mleczna krew biokonstrukcji. Serce zaczo mu wali, kiedy patrzy na t luzowat ran i wyobraa sobie, jak zelizguje si i spada, rozbryzguje si na chodniku, a jego krew cieka do rynsztoka. Stara si opanowa rosnc panik, gdy rce zaczy mu dygota, groc

odpadniciem od ciany. Potem zmusi si, eby ruszy koczynami i zej jeszcze troch, poszuka jakiego miejsca na odpoczynek, nadziei na przetrwanie na szorstkiej skrze masywu. Zacz mwi do siebie. Powtarza sobie, e przeyje. e nie spadnie, nie zginie na chodniku. Nie on. Nie Xiao Wang. Nie, nie, ju nie Xiao Wang. Nie May Wang. Wang Jun. onierz Wang. onierz Wang, cho powykrcany i garbaty, przeyje. Umiechn si. Wang Jun przeyje. Schodzi dalej, czepiajc si ciany rozdygotanymi rkami i zdrtwiaymi palcami, starannie wybierajc chwyty i wreszcie, gdy pomyla, e dalej nie da rady, znalaz szczelin w powoce Huojianzhu i wlizn si w bezpieczn kryjwk kanau. Stanwszy na pewnym podou, odwrci si i spojrza na rozpocierajce si wok wiata Chengdu. Za par lat rozrastajcy si masyw przeronie cae Chengdu. Ciekawe, gdzie bd wtedy gania ebracy. Jakie ulice zostan dla takich jak on? Sign do kieszeni, wymaca twarde krawdzie infokostki. Wycign j, wbi wzrok w idealnie gadk niebiesk powierzchni. Doskonae, geometryczne brzegi. Tyle zamieszania wok czowieka, ktry yje tam w rodku. Zway kostk w doni. Lekka. Za lekka, eby zmieci caego czowieka. Przypomnia sobie to krtkie spotkanie z Dalajlam, w ciemnym pomieszczeniu, w wietle monitorw. cisn kostk mocno w doni i podszed na skraj kanau. W dole leao Chengdu. Zgi rk w zamachu. Zamierzy si, by wypuci zamknitego w krzemowej kapsuce Dalajlam w powietrze. Poleci ukiem i spadnie, coraz szybciej i szybciej, potem rozbije si o dalek ziemi i wypuci go, eby mg wrci na ciek ponownych narodzin. Przytrzyma rami w zgiciu, potem wyrzuci je raptownie przed siebie. Rka dokoczya zamach, lecz kostka z Dalajlam wci tkwia bezpiecznie w doni. Gadka, bkitna i nieuszkodzona. Zastanowi si. Pogadzi j, obmacujc kontury. A potem wsun z powrotem do kieszeni, wylaz na zewntrz i znw zacz schodzi po skrze Huojianzhu. Umiecha si, wbijajc palce w ywe ciao budowli. Zastanawia si, ile jeszcze potrwa to schodzenie i czy wylduje na ulicy cay i zdrowy, czy jako krwawa miazga. Chengdu wydawao si jeszcze bardzo odlege. Kostka spoczywaa w kieszeni. Jeeli spadnie, rozbije si i Dalajlama odzyska wolno. A jeeli przeyje? Na razie j zatrzyma. Pniej moe zniszczy. W kostce Dalajlama pi, i nawet jeli duej poczeka, nic szczeglnego mu si nie stanie. A poza tym, pomyla sobie Wang Jun, kto z tych wszystkich wanych ludzi na wiecie moe powiedzie, e ma Dalajlam w kieszeni?

FLETKA
Fletka kulia si w ciemnoci, ciskajc w maych bladych rczkach ostatni podarunek Stephena. Madame Belari ju pewnie jej szuka. Sucy wsz po zamku jak zdziczae psy, zagldaj pod ka, do szafek, za stojaki z winem, wszystkie zmysy spragnione jej tropu. Belari nigdy nie potrafia si domyli, gdzie si ukrya. To sucy zawsze j znajdowali. Belari po prostu przechadzaa si korytarzami i pozwalaa im j znale. Wydawao im si, e znaj jej wszystkie kryjwki. Fletka przesuna si nieco. Niewygodna pozycja nadweraa jej i tak kruche koci. Rozprostowaa si na ile pozwalaa jej na to ciasnota po czym z powrotem poskadaa jak scyzoryk, wyobraajc sobie siebie jako krlika, ktrego z tych trzymanych przez Belari w klatkach, w kuchni: malutkie, mikkie, o ciepych, wilgotnych oczach, mogy siedzie i czeka caymi godzinami. Fletka zmusia si do cierpliwoci i nie zwracaa uwagi na bolesne protesty zgitego ciaa. Niedugo bdzie musiaa si pokaza, bo inaczej madame Belari si zniecierpliwi i pole po Bursona, szefa ochrony. Burson cignie tu swoje szakale i znowu zaczn polowa, przemierz wszystkie pokoje, spryskaj podogi feromonowymi preparatami i pjd prosto do jej kryjwki po neonowym ladzie. Musi std wyj, zanim przyjdzie Burson. Madame Belari karaa j, jeli suba marnowaa czas na cieranie feromonw. Fletka znw zmienia pozycj. Zaczynay j bole nogi. Ciekawe, czy mog si poama od takiego naprenia. Czasami dziwia si, jak niewiele trzeba, eby j zama. Lekkie zderzenie ze stoem i znowu jest w kawakach, a Belari zoci si za niedbae obchodzenie si z jej inwestycj. Westchna. Tak naprawd bya ju pora wychodzi z ukrycia, ale wci sycia si t cisz i samotnoci. Jej siostra Nia nigdy tego nie rozumiaa. Za to Stephen... on tak. Gdy opowiedziaa mu o swojej kryjwce, mylaa, e jej wybacza, bo jest agodny. Teraz ju rozumiaa. Stephen mia wiksze sekrety ni gupia fletka. Wiksze ni ktokolwiek si spodziewa. Obrcia w doniach malek fiolk, czujc jej szklan gadko, pamitajc zamknite w rodku bursztynowe krople. Ju za nim tsknia. Wok jej kryjwki niosy si echem kroki. Metal szorowa ostro o kamie. Fletka wyjrzaa przez szczelin w swojej zaimprowizowanej twierdzy. Poniej, w zamkowej spiarni

pitrzy si prowiant. Mirriam znowu jej szukaa, szperajc za chodzonymi skrzynkami z szampanem na jutrzejsze przyjcie. Syczay i wypuszczay mgiek, gdy Mirriam z wysikiem je odsuwaa i zagldaa w ciemne wnki za nimi. Fletka znaa Mirriam, kiedy obie byy dziewczynkami z miasta. Teraz rniy si od siebie jak ycie i mier. Mirriam urosa, rozkwity jej piersi, rozrosy si biodra, rumiana twarz umiechaa si i miaa z wasnego szczcia. Kiedy przyszy do Belari, obie byy tego samego wzrostu. Teraz za z Mirriam zrobia si dorosa kobieta, o cae dwie stopy wysza od fletki, o penych, przyjemnych dla mskiego oka ksztatach. I bya lojalna. Dobrze suya Belari. Umiechnita, usugujca z przyjemnoci. Wszystkie takie byy, kiedy przyszy z miasta do zamku: Mirriam, fletka i jej siostra Nia. A potem Belari postanowia, e zrobi z nich fletki. Mirriam wolno bdzie urosn, za to one zostan gwiazdami. Mirriam wypatrzya spitrzon niechlujnie w kcie piramid serw i szynek. Zacza skrada si do niej, a fletka patrzya i miaa si z podejrze pulchnej dziewczyny. Mirriam dwigna wielki krg duskiego sera i zajrzaa w szczelin. Lidia? Jeste tam? Fletka pokrcia gow. Nie, pomylaa. Ale niele zgadujesz. Rok temu bym tam bya. Daabym rad, z wysikiem, przesun te sery. Ale szampana ju nie. Za szampanem bym si nie schowaa. Mirriam wyprostowaa si. Jej twarz lnia potem, od wysiku przestawiania cikich produktw ywicych dom Belari. Przypominaa lnice, rumiane jabko. Otara czoo rkawem. Lidia, madame Belari zaczyna si zoci. Jeste samolubna. W sali prb czeka na ciebie Nia. Lidia kiwna gow. Tak, Nia na pewno czeka w sali prb. Grzeczna siostra. Ona za jest niegrzeczna. Cigle jej trzeba szuka. To przez Lidi karano je obie. Belari zrezygnowaa ju z prb dyscyplinowania Lidii bezporednio. Zadowalaa si karaniem obu sistr, liczc, e poczucie winy wymusi posuszestwo. To czasami dziaao. Ale nie teraz. Nie teraz, gdy odszed Stephen. Lidia potrzebowaa spokoju. Miejsca, gdzie nikt na ni nie patrzy. Odosobnienia. Kryjwki, ktr pokazaa Stephenowi i ktrej przyjrza si zdziwionymi, smutnymi oczyma. Mia piwne oczy. Kiedy na ni patrzyy, mylaa, e s tak mikkie, jak krliki Belari. Bezpieczne. W te bezpieczne, piwne oczy mona si byo zapa bez strachu, e co si sobie zamie. Mirriam usiada ciko na worku ziemniakw i popatrzya wilkiem dookoa, wypatrujc potencjalnej publicznoci. Egoistka z ciebie. Wredna egoistka, zmuszasz nas wszystkich, ebymy ci szukali. Fletka skina gow. Tak, jestem samolubna, pomylaa. Ja jestem samolubna, a ty jeste kobiet, mimo e jestemy w tym samym wieku, a ja jestem bystrzejsza. Jeste sprytna, ale nie wiesz, e najlepsze kryjwki s w miejscach, gdzie nikt nie zaglda. Szukasz za rzeczami,

pod rzeczami i pomidzy, ale w gr nie patrzysz. Jestem nad tob i obserwuj ci, tak jak obserwowa nas wszystkich Stephen. Mirriam skrzywia si i wstaa. A zreszt. Ju Burson ci znajdzie. Strzepna kurz ze spdnic. Syszysz mnie? Ju Burson ci znajdzie. Wysza ze spiarni. Lidia odczekaa, a Mirriam sobie pjdzie. Denerwowao j, e Mirriam ma racj. Burson j znajdzie. Zawsze j znajdowa, jeli czekaa zbyt dugo. Mona byo wykra sobie tylko pewn porcj witego spokoju. Tylko dopki Belari nie stracia cierpliwoci i nie zawoaa szakali. Wtedy przepadaa kolejna kryjwka. Po raz ostatni obrcia w delikatnych paluszkach malek fiolk Stephena. Dar na poegnanie zrozumiaa teraz, kiedy jego ju nie ma, teraz, gdy nie ma kto jej pociesza, gdy Belari zaczyna da zbyt wiele. Powstrzymaa zy. Nie ma czasu na pacz. Burson pewnie ju jej szuka. Wcisna buteleczk w bezpieczn, ciasn szczelin midzy kamieniem a nieheblowanym drewnem pki, gdzie si chowaa, potem odsuna wek z czerwon soczewic, otwierajc sobie wyjcie. Wygramolia si z kryjwki za cian strczkowych przetworw na najwyszej pce spiarni. Poprzestawianie wekw z tyu, eby zrobi sobie miejsce, zajo tygodnie, ale kryjwka bya wietna. Nikomu nie przychodzio na myl tam zajrze. Miaa swoj twierdz ze sojw, penych paskich niewinnych fasolek, moga, jeli tylko cierpliwie znosia niewygodn pozycj, kuli si tam godzinami. Zesza na d. Ostronie, ostronie, mylaa. Nie chcemy czego sobie zama. Trzeba uwaa na koci. Wiszc na pce, delikatnie wsuna pkaty sj czerwonej soczewicy na miejsce, potem zelizna si na podog spiarni. Stojc boso na zimnych kamieniach, przyjrzaa si z dou kryjwce. Wygldaa dobrze. Ostatni podarunek Stephena by bezpieczny. Wydawao si, e nikt nie jest w stanie si tam wcisn, nawet filigranowa fletka. Nikt nie podejrzewa, e moe tak si zwin, eby si tam wpasowa. Lecz ona bya drobna jak myszka i czasem wciskaa si w niespodziewane miejsca. Moga za to podzikowa Belari. Odwrcia si i wybiega ze spiarni sucy koniecznie musz zapa j z dala od kryjwki. *** Dochodzc do jadalni, miaa nadziej, e uda jej si niepostrzeenie dotrze do sali wicze. Wtedy moe uniknie kary. Belari bya mia dla ludzi, ktrych kochaa, ale bezkompromisowa, jeli j rozczarowali. Lidia bya wprawdzie zbyt delikatna, eby j uderzy, ale istniay te inne kary. Pomylaa o Stephenie. Drobna czstka jej umysu cieszya

si wrcz, e nie dosign go ju tortury Belari. Przelizna si skrajem jadalni, osonita paprociami i kwitncymi storczykami. Pomidzy bujnymi limi i kwiatami dostrzegaa potn hebanow poa stou, codziennie polerowanego na wysoki poysk przez sucych i stale zastawionego lnicymi srebrnymi nakryciami. Rozejrzaa si, czy kto jej nie widzi. Nie byo nikogo. Intensywny ciepy zapach zieleni skojarzy jej si z latem, mimo zimy smagajcej mrozem gry wok zamku. Kiedy byy modsze, jeszcze przed operacjami, ganiay si po grach, midzy sosnami. Lidia przelizna si midzy storczykami: jeden z Singapuru, inny z Chennai; jeszcze inny, pasiasty jak tygrys, skonstruowany przez Belari. Dotkna delikatnego tygrysiego kwiatka, zachwycajc si yw barw. Jestemy przepiknymi winiami, pomylaa. Tak samo jak wy. Paprocie zadygotay. Spomidzy rolinnoci wypad czowiek i rzuci si na ni jak wilk. cisn j domi za ramiona. Wbi palce w blade ciao, Lidia a sapna, gdy dgnite nimi nerwy sparalioway j ca. Upada na upkowe pyty, skadajc si jak motyl pod naciskiem Bursona. Kwilia na kamieniach, w piersi tuko si serce przeraone zasadzk Bursona. Jczaa, uginajc si pod jego ciarem, z twarz przycinit do gadkiego szarego upku. Na ssiednim kamieniu leaa cita przez atak Bursona rowo-biaa orchidea. Kiedy by ju pewien jej posuszestwa, pozwoli jej powoli wsta. Ogromny ciar zela, unoszc si jak czog zjedajcy ze zmiadonej rudery. Lidia zmusia si, eby usi. W kocu wstaa chwiejny, blady skrzat przytoczony ogromem olbrzyma, szefa ochrony Belari. Jego zwaliste cielsko skadao si z zbatych mini i blizn, nic tylko rozdymajca skr sia i gniewne zmarszczki blizn po walkach. Mirriam plotkowaa, e kiedy by gladiatorem, ale ona bya romantyczk; Lidia podejrzewaa, e blizny pochodz od szkolcych go trenerw, tak jak jej kary z rki Belari. Burson trzyma j za przegub, okalajc go skalistym uchwytem. Mimo siy i nieustpliwoci, ucisk by delikatny. Po pierwszej, katastrofalnej szkodzie, nauczy si, jakie obcienie moe znie jej kociec, zanim pknie. Lidia szarpna si, sprawdzajc chwyt na nadgarstku, po czym si poddaa. Burson uklk, zrwnujc si z ni wzrostem. Zaczerwienione oczy przyjrzay si jej. Przekrwione od ulepsze tczwki analizoway podczerwony puls pod skr. Kiedy Burson sta na otwartej przestrzeni, jego pobliniona twarz powoli zatracaa zielony odcie kamuflau, barw lici i kamienia. Tam, gdzie jej dotyka, bleda, jak oprszona mk, upodabniajc si do jej bladej skry. Gdzie si schowaa? zaburcza. Nigdzie. Czerwone oczy Bursona si zwziy, zmarszczy czoo poobione gbokimi bruzdami.

Obwcha jej ubranie, szukajc tropw. Zbliy nos do twarzy, wosw, powcha donie. W kuchni mrukn. Lidia si wzdrygna. Czerwone oczy lustroway j uwanie, wypatrujc kolejnych szczegw, obserwujc mimowolne reakcje jej skry, zaczerwienienie po wykryciu prawdy. Umiechn si. Tropic, czu dzik rozkosz pync z charcich genw. Trudno byo powiedzie, gdzie w nim koczy si szakal i pies, a zaczyna czowiek. Rado czerpa z tropienia, chwytania zdobyczy i zabijania. Burson wyprostowa si i umiechn. Wyj z woreczka stalow bransoletk. Mam co dla ciebie, Lidio. Nasadzi ozdob na jej nadgarstek. Owina si wok chudego przedramienia jak w, zatrzasna. Koniec z chowaniem si. Przez jej rami popyn prd, Lidia krzykna, dygocc, gdy wchodzi w jej ciao. Burson j podtrzyma. Znudzio mi si szukanie wasnoci Belari powiedzia. Raz jeszcze umiechn si wskimi wargami i popchn j ku salom wicze. Lidia pozwolia si tam zagoni. *** Kiedy Burson przyprowadzi jej Lidi, Belari przebywaa w sali koncertowej. Wok niej uwijali si sucy, ustawiajc stoliki i okrg scen, instalujc owietlenie. ciany byy obwieszone bladym mulinem przetykanym elektrostatycznymi adunkami, wydymajc si kurtyn naelektryzowanego powietrza, potrzaskujc i iskrzc, gdy tylko w pobliu przeszed kto ze suby. Belari, wykrzykujca rozkazy koordynatorce przedstawienia, wydawaa si niewiadoma budowanego wok wymylnego wiata. Czarn zbroj rozpia pod szyj w ramach ustpstwa wobec rozgrzewajcej aktywnoci. Powicia Bursonowi i Lidii jedno krtkie spojrzenie, potem skupia si z powrotem na sucej, cay czas wciekle bazgrzcej po cyfrowym tablecie. Tania, dzi wieczorem wszystko ma by idealnie. Nic nie moe si zdarzy. Nic niewaciwego. Tip-top. Dobrze, madame. Belari si umiechna. Matematycznie wyrzebion urod jej twarzy uksztatoway badania opinii i wielopokoleniowe tradycje kosmetyczne. Profilaktyczne medyczne koktajle, wymiatajce ze komrki inhibitory nowotworw i Revitia zatrzymay jej wygld zewntrzny na dwudziestu omiu latach; podobnie u Lidii kuracja Reviti utrzymywaa j wci w pierwszych przebyskach pokwitania. I trzeba si zaj Vernonem. Bdzie chcia kogo do towarzystwa?

Belari pokrcia gow. Nie. Na pewno skupi si na molestowaniu mnie. Wzdrygna si. Obrzydliwy facet. Tania zachichotaa. Chodne spojrzenie Belari uciszyo j. Belari zlustrowaa sal. Ma tu by wszystko. Jedzenie, szampan, wszystko. I eby siedzieli stoczeni, eby czuli nawzajem swoje poruszenie, kiedy dziewczyny bd wystpowa. Maj by blisko, niemal intymnie blisko. Tania kiwna gow i znw co zapisaa na tablecie. Pukna wadczo w ekran, rozsyajc ludziom polecenia. Sucy ju syszeli je w suchawkach i reagowali na dania swojej pani. I poda Tinglea. Z szampanem. To im zaostrzy apetyty. Wtedy to si skoczy orgi. Belari si zamiaa. I wietnie. Chc, eby dobrze ten wieczr zapamitali. I nasze fletki. Wszyscy, a zwaszcza Vernon. miech ucich, zastpiony kruchym od emocji, wskim umiechem. Wcieknie si, jak si o nich dowie. Ale i tak bdzie je chcia. I bdzie licytowa razem ze wszystkimi. Lidia obserwowaa twarz Belari. Zastanawiaa si, czy ona wie, jak jasno komunikuje swoje uczucia wobec prezesa Pendant Entertainment. Sama widziaa go tylko raz, zza kotary. Razem ze Stephenem patrzyli, jak Vernon Weir dotyka Belari i jak ona najpierw robi unik przed jego dotykiem, a potem ustpuje i przywoujc swoje aktorskie talenty, zaczyna gra rol uwodzonej. Dziki niemu Belari bya sawna. Pokry koszty rzebienia jej ciaa i uczyni j gwiazd, podobnie jak Belari teraz zainwestowaa w Lidi i jej siostr. Jednake za swoje wsparcie domaga si zapaty, icie faustowski diabe. Stephen i Lidia patrzyli, jak odbiera od Belari swoj przyjemno Stephen szepn jej, e kiedy Weir sobie pjdzie, Belari go zawoa i powtrzy t scen, tym razem ze Stephenem w roli ofiary; i on, tak jak ona, bdzie udawa, e z przyjemnoci si poddaje. Belari odwrcia si do niej, przerywajc jej rozmylania. Zaogniona prga po ataku Stephena bya wci widoczna na jej szyi, mimo e ykaa atacze komrek jak cukierki. Lidia pomylaa, e taka niestosowna blizna musi j strasznie drani. Bardzo dbaa o swj wizerunek. Nagle Belari zauwaya, na czym skupia si jej wzrok. Zacisna usta i podcigna konierz zbroi, ukrywajc szram. Zielone oczy si zwziy. Szukalimy ci. Lidia pochylia gow. Przepraszam, prosz pani. Belari przesuna palcem pod brod fletki, unoszc jej gow, a ich oczy si spotkay. Powinnam ci ukara za marnowanie mojego czasu. Tak, prosz pani. Przepraszam. Fletka spucia wzrok. Belari jej nie uderzy. Leczenie

jest zbyt drogie. Zastanowia si, czy uyje prdu, odosobnienia, czy jakiego innego starannie obmylonego upokorzenia. Belari wskazaa na stalow bransoletk. A to co? Pytanie nie przestraszyo Bursona. Nie ba si niczego. By jedynym sucym, ktry si nie ba. To bya chyba jedyna cecha, ktr Lidia u niego podziwiaa. eby j ledzi. I razi prdem. Umiechn si, zadowolony z siebie. Nie powoduje fizycznych obrae. Belari pokrcia gow. Dzisiaj ma by bez biuterii. Zdejmij to. Schowa si. Nie. Chce by sawna. Bdzie ju grzeczna. Prawda, Lidio? Lidia kiwna gow. Burson wzruszy ramionami i zdj bransoletk. Przysun swoj wielk, poblinion twarz do ucha Lidii. Nastpnym razem nie chowaj si w kuchni. Bo ci znajd. Odsun si i umiechn z satysfakcj. Lidia spojrzaa na niego, mruc oczy i powiedziaa sobie, e odniosa zwycistwo, bo Burson nie zna jeszcze jej kryjwki. Lecz potem Burson umiechn si do niej i zacza si zastanawia, czy rzeczywicie jej nie zna moe bawi si z ni jak kot z rann mysz. Dzikuj, Burson powiedziaa Belari, a potem si zawahaa, przypatrujc si wielkiej postaci, ktra wygldaa ludzko, ale poruszaa si z szybkoci dzikiego zwierzcia. Wzmocnie nasz ochron? Pani lenno jest bezpieczne. Sprawdzamy reszt personelu, patrzymy, czy nie maj czego w historii. I znalelicie co? Burson pokrci gow. Pani suba uwielbia pani. Ton Belari nabra ostroci. O Stephenie te tak mylelimy. A teraz musz nosi pancerz we wasnym lennie. Nie mog sobie pozwoli na pokazanie, e trac popularno. To za bardzo wpywa na cen moich akcji. Sprawdzalimy dokadnie. Jeli kurs mi spadnie, Vernon bdzie chcia mnie okablowa do TouchSense. A ja nie mam zamiaru si na to zgodzi. Rozumiem. To si wicej nie zdarzy. Belari zmarszczya brwi, patrzc na grujcego nad ni olbrzyma. Dobrze. No, chod tutaj. Skina na Lidi. Siostra czeka. Wzia fletk za rk i

wyprowadzia z sali koncertowej. Lidia si obejrzaa. Burson znikn. Sucy krztali si, rozkadajc na stoach cite orchidee, lecz on znikn: albo wtopi si w ciany, albo pobieg gdzie w swoich sprawach bezpieczestwa. Belari szarpna Lidi za rk. Zmusia nas do niezych poszukiwa. Mylaam, e znowu trzeba bdzie psika feromonami. Przepraszam. Nic si nie stao. Tym razem. Belari umiechna si do niej. Denerwujesz si wystpem? Lidia pokrcia gow. Nie. Nie? Wzruszya ramionami. Czy pan Weir kupi nasze akcje? Jeli zapaci najwicej. A zapaci? Belari si umiechna. Tak. Myl, e tak. Jestecie jedyne w swoim rodzaju. Tak jak ja. Vernon lubi okazy rzadkiej urody. Jaki on jest? Umiech Belari sta. Uniosa gow, skupiajc si na drodze przez zamek. Kiedy byam ma dziewczynk, modsz od ciebie, na dugo zanim staam si sawna, chodziam na plac zabaw. Przychodzi tam facet, patrzy, jak si hutam. Chcia si zaprzyjani. Nie lubiam go, ale krcio mi si w gowie od samej jego bliskoci. Wszystko, co mwi, byo takie mdre. Brzydko pachnia, ale nie mogam si od niego oderwa. Belari pokrcia gow. W kocu czyja matka go przegonia. Spojrzaa z gry na Lidi. Mia tak chemiczn wod kolosk, rozumiesz? Z przemytu? Tak. Z Azji. U nas to nielegalne. Z Vernonem jest to samo. Skra cierpnie, ale cignie ci do niego. Dotyka ci. Belari spojrzaa na Lidi ze smutkiem. Podoba mu si dowiadczenie staruchy w ciele modej dziewczyny. Zreszt, on nie wybrzydza. Obapia kadego. Umiechna si nieznacznie. Moe nie ciebie. Jeste za cenna, eby ci dotyka. Za delikatna. Nie bd taka zgorzkniaa. Jeste jedyna w swoim rodzaju. Zrobimy z ciebie gwiazd.

akomie spojrzaa z gry na swoj protegowan. Twoje akcje pjd w gr, bdziesz gwiazd. *** Lidia przygldaa si z okna, jak przyjedaj pierwsi gocie. Latajce auta zygzakoway w eskorcie ochrony, szybujc nisko nad sosnami i mrugajc czerwonymi i zielonymi wiatami. Przysza Nia i stana obok. Przyjechali. Tak. nieg pitrzy si grubo na drzewach, jak gsta mietana. Niebieskie promienie reflektorw podwietlay go i ciemne sylwety drzew to patrole na nartach Bursona, liczce, e wypatrz midzy cieniami sosen zdradzieckie czerwone oboczki oddechu intruzw. Snopy wiate przemykay po pncej si po zboczu nad miastem ruinie wycigu narciarskiego. Rdzewia w ciszy, z wyjtkiem chwil, kiedy wiatr koysa krzesekami i linami. Puste krzeseka bujay si letargicznie na mrozie, kolejna ofiara wpyww Belari. Belari nienawidzia konkurencji. Teraz bya jedyn protektork miasta, ktre iskrzyo wiatami daleko w gbi doliny. Powinna zacz si ubiera powiedziaa Nia. Lidia obrcia si i przyjrzaa siostrze bliniaczce. Otchanne czarne oczy przypatryway si jej spod elfich powiek. Cer miaa blad, pozbawion pigmentu i bya chuda, co podkrelao delikatno jej koca. Jedyna prawdziwa rzecz to byy ich wasne koci. Wanie ich budowa zwrcia na nie uwag Belari, kiedy miay zaledwie jedenacie lat. W sam raz tyle, by moga je zabra od rodzicw. Lidia wrcia wzrokiem do okna. Miasto migotao bursztynowymi wiatami gboko w ciasnej rozpadlinie grskiej doliny. Tsknisz za nim? zapytaa. Nia przysuna si bliej. Za czym? Lidia wskazaa brod skrzcy si klejnot. Za miastem. Ich rodzice wydmuchiwali szko, praktykujc dawn sztuk zapomnian w wiecie wydajnej produkcji seryjnej, oddechem tworzc delikatne dziea z roztapianego pod ich nadzorem piasku. Przenieli si do lenna Belari w poszukiwaniu mecenatu, jak wszyscy rzemielnicy w miecie: garncarze, kowale, malarze. Czasem jej dworzanie zauwaali artyst, wtedy jego wpywy rosy. Na asce Belari dorobi si Niels Kinkaid, naginajc elazo zgodnie z jej wol, wyposaajc fortec w ogromne, rcznie kute bramy, a ogrody w przyczajone

rzeby niespodzianki: lisy i dzieci wygldajce latem spomidzy ubinu i tojadu, zim spomidzy nienych zasp. Teraz by niemal na tyle sawny, by mc wypuci wasne akcje. Rodzice Lidii szukali mecenasa, lecz taksujcy wzrok Belari nie zwrci uwagi na ich dziea sztuki. Wybraa natomiast biologiczny traf, ich crki bliniaczki: delikatne blondynki o chabrowych oczach, ktre patrzyy na wiat, nie mrugajc, chonc cuda zamkowej gry. Po ofiarowaniu crek ich szklane dziea zaczy si cieszy zbytem. Nia szturchna Lidi delikatnie, z powan min na widmowej twarzyczce. Popiesz si, ubieraj si. Nie moesz si spni. Lidia odwrcia si od czarnookiej siostry. Z ich wasnych rysw niewiele pozostao. Belari przez dwa lata obserwowaa, jak dorastaj, ju w zamku, potem zaczy si piguki. Od kuracji Reviti w wieku trzynastu lat ich rysy zastygy w kwiecie modoci. Potem przyszy oczy, cignite od bliniaczek z jakiego dalekiego kraju. Lidia zastanawiaa si czasem, czy w Indiach dwie niade dziewczynki patrz na wiat chabrowymi oczyma, czy chodz po botnistych wiejskich drogach prowadzone tylko echem odbijajcym si od cian z wysuszonego krowiego ajna i skrobaniem lasek o ziemi. Czarnymi, kradzionymi oczyma przypatrywaa si nocy za oknem. Kolejne latajce auta wysadzay goci na ldowisko, potem rozkaday pajczynowe skrzyda i pozwalay grskim wiatrom si unie. Nadesza pora kolejnych zabiegw: rodki depigmentujce odbarwiy im skr do bieli jak z teatru kabuki, robic z nich eteryczne cienie dawnych opalonych od grskiego soca dzieci, i wtedy zaczy si operacje. Przypomniaa sobie, e po kadej kolejnej budzia si jak kaleka, unieruchomiona na wiele tygodni mimo grubych igie, ktrymi lekarze pompowali w jej drobne ciao substancje odywcze i atacze komrek. Lekarze trzymali j potem za rk, ocierali pot z bladego czoa i szeptali: Biedna dziewczynka. Biedna, biedna dziewczynka. A pniej przychodzia Belari, umiechaa si, widzc postpy, i mwia, e Lidia i Nia niedugo bd gwiazdami. Podmuchy wiatru poryway nieg z sosen i ciskay go wielkimi wirowymi chmurami w przybywajc arystokracj. Gocie biegli w popiechu w sypicym niegu, a niebieskie snopy reflektorw narciarskich patroli Bursona przecinay las. Lidia westchna i odwrcia si od okna. Ulegajc niespokojnym napomnieniom Nii, posza si ubra. *** Kiedy Belari wyjedaa ze swojego lenna, Stephen i Lidia chodzili na pikniki. Opuszczali wielk szar budowl zamku Belari i ostronie spacerowali po grskich kach. Stephen cay czas jej pomaga, prowadzi j przez pola stokrotek, orlika i ubinu, a docierali do potnych granitowych urwisk, skd mona byo spojrze na lece w dole miasto. Dolin ze wszystkich stron otaczay wyrzebione lodowcami szczyty, jak olbrzymy, ktre usiady do

narady. Nawet latem mieli onieone twarze, jakby to byy siwe brody mdroci. Na skraju przepaci zjadali piknikowe wiktuay, a Stephen opowiada historie ze wiata sprzed czasw lenn, zanim Revitia daa gwiazdom niemiertelno. Mwi, e kraj by demokratyczny. e kiedy ludzie gosowali na swoich panw. e wolno im byo podrowa po wszystkich lennach, gdzie im si spodobao. Kademu, nie tylko gwiazdom. Lidia wiedziaa, e na wybrzeach s miejsca, gdzie tak jest nadal. Syszaa o nich. Ale trudno jej byo w to uwierzy. Bya dzieckiem ziemi lennej. To prawda powiedzia Stephen. Na wybrzeach ludzie wybieraj sobie przywdc. Tylko tutaj, w grach, jest inaczej. Umiechn si do niej szeroko. Jego agodne piwne oczy zwziy si odrobin, pokazujc pobaliwo, pokazujc, e ju dostrzeg sceptycyzm w jej minie. Lidia si zamiaa. Ale kto by za wszystko paci. Gdyby nie byo Belari, kto paciby za napraw drg i za szkoy? Zerwaa astra i zakrcia nim midzy palcami, patrzc, jak fioletowe igieki rozmazuj si wok tego rodka. Ludzie pac. Lidia znw si rozemiaa. Przecie ich na to nie sta. Ledwo maj co do garnka woy. A zreszt, skd by wiedzieli, co trzeba zrobi? Bez Belari nikt nie miaby pojcia, co trzeba naprawi albo ulepszy. Wyrzucia kwiatek, celujc nim za krawd urwiska. Powia jednak wiatr i kwiatek spad z powrotem obok niej. Stephen podnis go i bez wysiku rzuci w przepa. To wszystko prawda. Nie musz by bogaci, po prostu wsppracuj ze sob. Mylisz, e Belari wie wszystko? Zatrudnia doradcw. Kady moe to zrobi rwnie dobrze jak ona. Lidia pokrcia gow. Kto taki jak Mirriam? Miaby rzdzi lennem? To wariactwo. Nikt by jej nie sucha. Stephen si nachmurzy. To wszystko prawda powtrzy z uporem, a poniewa Lidia lubia go i nie chciaa, eby mu byo przykro, zgodzia si, e moe to i prawda, ale w gbi serca uznaa go za marzyciela. Sodki by przez to, nawet jeli nie rozumia, jak naprawd dziaa ten wiat. Czy ty lubisz Belari? zapyta nagle Stephen. O co ci chodzi? Lubisz j? Lidia rzucia mu zdziwione spojrzenie. Piwne oczy Stephena przyglday jej si uwanie. Wzruszya ramionami. Jest dobr pani. Wszyscy s nakarmieni, zadbani. Nie to co w lennie pana Weira. Stephen skrzywi si z obrzydzeniem. Nigdzie tak nie ma, jak w lennie pana Weira. To barbarzyca. Jednego sucego nadzia na roen... No ale jednak, popatrz co zrobia z tob Belari.

Lidia zmarszczya brwi. Co ze mn? Nie jeste naturalna. Popatrz na twoje oczy, twoj skr i... odwrci wzrok, zniajc gos twoje koci. Zobacz co zrobia z twoimi komi. A co, co z nimi nie tak? Ledwo chodzisz! wykrzykn nagle. Powinna mc chodzi! Lidia rozejrzaa si nerwowo. Stephen wyraa si krytycznie. Kto moe usysze. Wygldao na to, e s sami, ale wok zawsze si kto krci: ochrona na wzgrzach, inni spacerowicze. Mg tu by te Burson wtopiony w to, kamienisty czowiek wrd ska. Do Stephena z trudnoci docierao, jaki jest Burson. Przecie chodz szepna gniewnie. A ile razy zamaa nog, rk albo ebro? Od roku ani razu. Bya z tego dumna. Nauczya si uwaa. Stephen zamia si z niedowierzaniem. A wiesz ile koci ja sobie w yciu zamaem? Nie czeka na odpowied. Ani jednej. Ani jednej koci. Nigdy. Pamitasz w ogle, jak to jest chodzi sobie bez obawy, e si potkniesz albo wpadniesz na co? Jeste jak ze szka. Lidia pokrcia gow i odwrcia wzrok. Zostan gwiazd. Belari wypuci nas na rynki. Ale nie moesz chodzi odpar Stephen. W jego oczach Lidia dostrzega lito, ktra j zocia. Mog. I wystarczy. Ale... Nie! Potrzsna gow. Kim ty jeste, eby mi mwi, co mam robi. Popatrz tylko, co Belari robi tobie, a i tak jeste wierny! Moe i miaam par operacji, ale nie jestem jej zabawk. Wtedy po raz pierwszy Stephen si rozzoci. Lidia, widzc wcieko na jego twarzy, przez moment pomylaa, e uderzy j i poamie jej koci. Troch nawet liczya, e to uczyni, e rozaduje t narastajc pomidzy nimi frustracj dwoje sucych wyzywajcych si nawzajem od niewolnikw. Stephen jednak opanowa si i porzuci ktni. Przeprosi, uj j za rk, w milczeniu ogldali zachd soca, ale byo ju za pno, chwila spokoju lega w gruzach. Lidia wrcia mylami do czasw sprzed operacji, kiedy biegaa sobie samopas, nie dbajc o nic, i cho nie chciaa tego Stephenowi przyzna, czua si, jakby zdrapa jej blizn i odsoni bolesn, zaognion ran. ***

Sala koncertowa draa z wyczekiwania, pena ludzi upojonych Tingleem i szampanem. Mulin na cianach migota byskawicami, gdy gocie Belari, spowici w przepikne jedwabie, skrzcy si zotem, wirowali po sali rozbawionymi barwnymi obokami, zbijajc si w gromadki, by porozmawia, i ze miechem rozdzielajc si z powrotem, by kontynuowa towarzyski obchd. Lidia przelizgiwaa si ostronie midzy gomi, jej blada skra i prosta pprzejrzysta sukienka byy jak punkcik prostoty wrd krzykliwych kolorw i przepychu. Niektrzy zerkali na ni ciekawie, dziwna dziewczyna przemykajca przez sfer ich przyjemnoci. I szybko o niej zapominali. Dla nich bya po prostu kolejnym tworem Belari, moe nawet wygldajcym intrygujco, ale kompletnie niewanym. Ich uwaga zawsze wracaa do waniejszych spraw: wirujcych midzy nimi plotek i powiza. Lidia si umiechna. Ju niedugo, pomylaa, zapamitacie mnie. Podesza do ciany obok stou, na ktrym pitrzyy si tartinki, plasterki wdlin i pmiski pene dorodnych truskawek. Rozejrzaa si po publicznoci. Siostra staa po drugiej stronie sali, ubrana w identyczn, prost, przewitujc sukienk. Belari otaczali panowie lenni i wielkie nazwiska medialne, zielon sukni miaa dobran pod kolor oczu, umiechaa si, na oko rozluniona, mimo e nie ubrana w pancerz, jak to ostatnio miaa w zwyczaju. Vernon Weir podkrad si do niej od tyu i pogadzi j po ramieniu. Lidia widziaa, e Belari wzdryga si i spina pod jego dotykiem. Jak to moliwe, e on tego nie zauwaa. Moe to jeden z tych, co czerpi przyjemno z obrzydzenia, jakie budz. Belari umiechna si do niego, emocje ju miaa pod kontrol. Lidia wzia ze stou may talerzyk wdlin. Byy spryskane truskawkowym ekstraktem i sodkie. Belari lubia sodkoci, na przykad truskawki, ktre jada teraz po drugiej stronie stou, razem z szefem Pendant Entertainment. Apetyt na sodycze by take efektem ubocznym naduywania Tinglea. Belari zauwaya Lidi i podprowadzia ku niej Vernona Weira. Smakuje ci ta wdlina? zapytaa z nieznacznym umiechem. Lidia kiwna gow, starannie wszystko dojadajc. Umiech Belari si wyostrzy. Nic dziwnego. Wiesz, co dobre. Twarz miaa zarumienion od Tinglea. Lidia cieszya si, e s wrd ludzi. Kiedy Belari naduywaa Tinglea, robia si nienasycona i nieobliczalna. Kiedy rozgniataa jej truskawki na skrze, a jej blado zarumienia si od soku, a potem, oszoomiona erotycznym napiciem przedawkowania, kazaa Lidii dotkn jzykiem pokrytego sokiem ciaa Nii, a Nii jej. Sama za patrzya, zachwycona dekadenckim pokazem. Wybraa truskawk i podaa j Lidii. Czstuj si, tylko si nie ubrud. Masz by nieskazitelna. Jej oczy lniy ekscytacj. Lidia wypara z myli wspomnienia i przyja owoc.

Vernon przyjrza si Lidii. Twoja? Belari umiechna si czule. Jedna z moich fletek. Vernon przyklkn i przyjrza si Lidii dokadniej. Jakie ty masz niezwyke oczy. Lidia niemiao opucia gow. Belari powiedziaa: Zostay wymienione. Wymienione? Vernon zerkn na ni. Nie s zmodyfikowane? Belari si umiechna. Oboje dobrze wiemy, e nic tak piknego nie daje si uzyska sztucznie. Wycigna rk i pogadzia jasne wosy Lidii, umiechajc si, zadowolona z wasnej twrczoci. Kiedy j dostaam, miaa przepikne niebieskie oczy. Koloru letnich grskich kwiatw. Pokrcia gow. Kazaam je wymieni. Byy pikne, ale nie wyglday tak, jak chciaam. Vernon wsta. Jest uderzajco liczna, ale nie tak pikna jak ty. Belari umiechna si do niego cynicznie. I dlatego chcesz mnie okablowa pod TouchSense? Vernon wzruszy ramionami. Belari, to nowy rynek. Jeli odpowiednio szybko zareagujesz, moesz zosta gwiazd. Ju jestem gwiazd. Umiechn si. Ale Revitia sporo kosztuje. Zawsze wszystko sprowadza si do tego, co, Vernon? Rzuci jej ostre spojrzenie. Belari, nie chc si z tob sprzecza. Bya dla nas wspaniaym nabytkiem. Zwrci si kady grosz woony w rekonstrukcj. W yciu nie widziaem lepszej aktorki. Ale w kocu to Pendant. Gdyby nie bya tak przywizana do swojej niemiertelnoci, dawno by wykupia wszystkie swoje akcje. Zmierzy j zimnym wzrokiem. Jeli chcesz by niemiertelna, okablujesz si pod TouchSense. Ju teraz wida, e rynek przyjmuje to entuzjastycznie. To przyszo rozrywki. Jestem aktork, nie marionetk. Nie mam ochoty mie pod skr innych ludzi. Vernon wzruszy ramionami. Wszyscy pacimy cen za swoj saw. Gdzie idzie rynek, tam idziemy i my. Nikt z nas nie jest naprawd wolny. Spojrza na ni znaczco. A ju na pewno nie wtedy, gdy chce y wiecznie. Belari umiechna si przebiegle.

 Moe i tak. Skina gow do Lidii. Le. Ju prawie czas. Odwrcia si z powrotem do Vernona. Chciaabym, eby co zobaczy. *** Stephen da jej fiolk na dzie przed mierci. Lidia zapytaa, co to jest par bursztynowych kropelek w buteleczce wielkoci maego palca. Umiechna si, rozbawiona, patrzc na ten dar. Stephen by jednak powany. To wolno powiedzia. Pokrcia gow, nie rozumiejc. Jeli kiedykolwiek j wybierzesz, bdziesz mie wadz nad wasnym yciem. Nie musisz by maskotk Belari. Nie jestem jej maskotk. Jeli kiedy zapragniesz uciec unis fiolk ucieczka jest tutaj. Poda j Lidii, zamkn w jej bladej doni. Buteleczka bya wydmuchana. Przez chwil zastanawiaa si, czy nie pochodzi z warsztatu rodzicw. Stephen powiedzia: Jestemy maymi ludmi, tylko tacy jak Belari maj tutaj wadz. Gdzie indziej, w innych czciach wiata, jest inaczej. Mali ludzie nadal si licz. Ale tutaj umiechn si smutno dysponujemy tylko wasnym yciem. Rozjanio jej si w gowie. Prbowaa si odsun, lecz Stephen trzyma j mocno. Nie mwi, e teraz, ale by moe kiedy zechcesz. Moe stwierdzisz, e nie chcesz ju duej pracowa z Belari. Obojtne, iloma jeszcze prezentami ci obsypie. cisn delikatnie jej do. Dziaa szybko. Prawie bezbolenie. Spojrza jej w oczy z t delikatn, bursztynow agodnoci, ktra krya si w nich od zawsze. Cho niefortunny, by to podarunek mioci wiedziaa, e sprawi mu to przyjemno, wic skina gow, zgodzia si zatrzyma fiolk i schowa j w kryjwce, na wszelki wypadek. Nie wiedziaa wtedy, e on ju wybra sobie mier e rzuci si na Belari z noem i prawie mu si uda. *** Nikt nie zauway, kiedy fletki zajy miejsce na estradzie porodku. Takie tam, drobne ciekawostki, blade, splecione ze sob anioki. Lidia przyoya usta do krtani siostry, poczua, jak jej szybki puls pod bia, bia skr splata si z jej wasnym. Dudni jej na jzyku, gdy szukaa na ciele siostry malekiej dziureczki. Na wasnej krtani czua wilgotny dotyk jzyka Nii, moszczcego si w jej ciele jak szukajca osony maa myszka. Lidia uspokoia sam siebie, czekajc na uwag ludzi, cierpliwa, skupiona na wystpie. Poczua, jak Nia nabiera powietrza, jej puca rozszerzaj si w wtej klatce piersiowej. Lidia

zrobia wdech. Zaczy gra, najpierw rozbrzmiay jej nuty palce Nii przebiegy po wentylach w jej ciele a potem take tony Nii. Przejmujcy, powolny oddech rezonowa w ich ciaach. Melancholijne tony ucichy. Lidia przesuna gow, nabierajc tchu, w lustrzanym odbiciu Nii ponownie przycisna usta do jej ciaa. Tym razem Lidia ucaowaa siostr w do, a usta Nii wymacay delikatne wgbienie w jej obojczyku. Muzyka, pospna, pusta jak one same, rozbrzmiaa z ich cia. Nia dmuchna w Lidi, a powietrze z jej puc zagrao w kociach Lidii, cikie od emocji, jakby w jej wntrzu oywao ciepe tchnienie z wntrza siostry. Gocie wok fletek umilkli. Cisza rozchodzia si dalej, jak zmarszczki po wrzuceniu kamienia do stojcej wody, szy od epicentrum na zewntrz, po najdalsze zakamarki sali. Oczy wszystkich zwrciy si ku bladym dziewczynom na scenie. Lidia czua ich wzrok, godny, spragniony, niemal fizyczny dotyk spojrze. Poruszya domi, reagujc na poruszenie siostry, przycisna j do siebie. Donie siostry dotkny jej bioder, zamykajc wentyle w wydronym ciele. Na widok tego nowego ucisku publiczno wydaa tskne westchnienie, jakby umuzyczniy si ich wasne pragnienia. Palce Lidii wymacay wentyle siostry, jzykiem jeszcze raz dotkna jej krtani. Przebiega nimi po krgosupie Nii, wymacaa klarnet, pogadzia jego klapy. Wpucia w siostr swj ciepy dech i jednoczenie poczua w rodku jej tchnienie. Brzmienie Nii byo ciemne i melancholijne, jej wasne janiejsze, wysze grao w kontrapunkcie, snujc powoln opowie o zakazanym dotyku. Stay objte. Muzyka cia narastaa, nuty przeplatay si uwodzicielsko, gdy siostry gadziy si nawzajem domi, wydobywajc z siebie zawi, rosnc jak fala melodi. Wtem Nia szarpna sukienk Lidii, a palce Lidii zdary z niej jej wasn. Stay obnaone, blade elfie istoty pene muzyki. Gocie zaczerpnli tchu, gdy dwiki rozbrzmiay goniej, nietumione teraz przylegajc do ciaa tkanin. Na skrze lniy muzyczne wszczepy: kobaltowe otwory w krgosupie, lnice wentyle, klapy z mosidzu i koci soniowej rozoone na ich wydronym szkielecie, tak e cae ciao stanowio sto potencjalnych instrumentw. Usta Nii popezy w gr ramienia Lidii, wydobywajc z niej dwiki promienne jak skrzce si krople wody. Z porw Nii popyny lamenty podania i grzechu. Ich uciski stay si bardziej gorczkowe, w choreografii podania. Widzowie cisnli si na przd, podnieceni spektaklem splatajcym modo, nago i muzyk. Lidia niewyranie uwiadamiaa sobie, e patrzy na ni mnstwo par oczu w zarumienionych twarzach. Tingle i wystp dziaay na goci. Czua, jak w sali robi si coraz gorcej. Powoli opaday z Ni na podog, ich uciski stay si jeszcze bardziej erotyczne i misterne, a konflikt w muzyce emanowa coraz silniejszym seksualnym napiciem. Na t chwil zoyy si cae lata wicze, starannie zaaranowanych i zharmonizowanych uciskw.

To pornografia, pomylaa. Pornografia dla zysku Belari. Migno jej rozpromienione rozkosz oblicze Belari, osupiay Vernon Weir sta obok niej. Tak, pomylaa, tak, panie Weir, prosz patrze, prosz patrze, niech pan zobaczy, jakie to pornograficzne przedstawienie i wtedy przysza jej kolej gra na siostrze, jej jzyk i palce powdroway po wentylach Nii. By to taniec uwodzenia i przyzwolenia. Znay te inne, solo i w duecie, niektre przyzwoite, inne obsceniczne, lecz na ich debiut Belari wybraa wanie ten. Energia muzyki narastaa, pnc si ku gwatownej kulminacji, a wreszcie Lidia z Ni legy na pododze, wyczerpane, pokryte potem, nagie bliniaczki splecione w muzycznej lubienoci. Muzyka cia ucicha. Publiczno ani drgna. Gdy trway w tej pozie, Lidia czua sl na skrze siostry. Reflektory przygasy, sygnalizujc koniec. Sala wybucha owacj. wiata pojaniay. Nia wstaa. Jej usta wygiy si w umiechu satysfakcji, gdy pomagaa wsta Lidii. Widzisz? mwiy jej oczy. Bdziemy gwiazdami. Lidia poczua, e umiecha si razem z siostr. Mimo utraty Stephena, mimo ograbienia przez Belari, umiechaa si. Uwielbienie widowni omywao j rozkosznym balsamem. Tak jak zostay wyuczone, dygny przed Belari, wyraajc najpierw oddanie swojej pani. Belari umiechna si na ten gest, jakkolwiek wyuczony, i przyczya si do oklaskw, ktre wzmogy si po tym pokazie grzecznoci: teraz Nia i Lidia dygay w cztery strony wiata, zbieray sukienki i schodziy ze sceny, prowadzone przez przytaczajc sylwetk Bursona ku ich pani. Gdy podchodziy do Belari, owacja trwaa. Wreszcie, na jej skinienie, oklaski ustpiy penej szacunku ciszy. Belari umiechna si do zgromadzonych, kadc donie na wtych barkach dziewczyn, i powiedziaa: Panowie i panie, oto moje fletki. I aplauz wybuch na nowo, ostatni eksplozj uwielbienia, po ktrej gocie powrcili do rozmw i zaczli si wachlowa, czujc zainspirowany przez wystp dziewczyn rumieniec na skrze. Belari przycigna fletki do siebie i szepna: wietnie si spisaycie. Przytulia je ostronie. Oczy Vernona Weira bdziy po nagich ciaach Lidii i Nii. Belari, przesza sama siebie powiedzia. Belari delikatnie skonia gow na ten komplement. Ucisk na ramieniu Lidii sta si wadczy. By nadal lekki, peen satysfakcji z wasnej pozycji, ale palce wbijay si w skr. Moje najlepsze. Nadzwyczajna robota. Gdy sobie co ami, to kosztuje. Bo s okropnie kruche. Belari umiechna si czule

do dziewczyn. Ju prawie zapomniay, jak to jest chodzi sobie beztrosko. Wszystko co najpikniejsze jest kruche. Vernon dotkn policzka Lidii. Powstrzymaa si przed unikiem. Pewnie trudno je byo skonstruowa. Belari skina gow. To misterne konstrukcje. Obwioda palcem otwory w ramieniu Nii. Na brzmienie kadej nuty wpywa nie tylko pooenie palcw na otworach, ale te to, czy przylegaj do siebie, albo do podogi, czy rka jest zgita, czy wyprostowana. Zatrzymalimy im poziom hormonw, eby nie rosy, i potem zaczlimy projektowa te instrumenty. Gra na nich i taniec wymagaj niesamowitych umiejtnoci. Ile lat je trenujesz? Pi. Siedem, jeli liczy od pierwszych operacji. Vernon pokrci gow. A my nigdy o nich nie syszelimy. Wy bycie je zmarnowali. A ja zrobi z nich gwiazdy. My dalimy saw tobie. I zabierzecie, jeli tylko zaczn szwankowa. Czyli wypuszczasz je na rynek? Belari umiechna si do niego. Oczywicie. Zachowam pakiet kontrolny, ale reszt sprzedam. Bdziesz bogata. Nawet wicej. Bd niezalena. Vernon kunsztownie uda rozczarowanie. Przypuszczam wic, e nie dasz si okablowa pod TouchSense. Przypuszczam, e nie. Napicie midzy nimi byo a namacalne. Vernon kalkulowa, szukajc otwarcia, Belari za dzierya swoj wasno i stawiaa mu czoo. Oczy Vernona si zwziy. Belari, jakby czytajc mu w mylach, powiedziaa: S ubezpieczone. Vernon pokrci gow ze smutkiem. Belari, jak moesz tak o mnie myle. Westchn. W zasadzie chyba powinienem ci gratulowa. Masz takich wiernych poddanych, taki majtek, osigna wicej ni wydawao mi si moliwe, kiedy si poznalimy. Moi sudzy s wierni, bo dobrze ich traktuj. Su mi z zadowoleniem. A co na to ten twj Stephen? Vernon skin w stron wdlin na sodko porodku stou, spryskanych truskawkowym ekstraktem i przybranych jaskrawozielonymi listkami mity. Belari si umiechna. A tak, te by si zgodzi. Wiesz, e ju kiedy Michael i Renee przygotowywali go do gotowania, spojrza na mnie i powiedzia Dzikuj? Wzruszya ramionami. Prbowa

mnie zabi, ale i tak gorliwie pragn sprawi mi przyjemno. Na sam koniec powiedzia, e mnie przeprasza, e w subie u mnie spdzi najlepsze lata swojego ycia. Teatralnie otara z. Nie wiem, jak to moliwe, e tak mnie kocha, a jednoczenie chcia zada mi mier. Odwrcia si od Vernona, patrzc na innych goci. I dlatego pomylaam, e go podam, zamiast po prostu nabi na pal jako ostrzeenie dla innych. Kochalimy si, chocia by zdrajc. Vernon wzruszy ramionami. Tylu ludzi nienawidzi lennego ustroju. Prbujesz im powtarza, e zapewniamy o wiele wiksze bezpieczestwo ni to, co byo przedtem, ale oni i tak protestuj... zerkn znaczco na Belari a czasem i wicej. A moi poddani nie protestuj. Przynajmniej nie do czasu Stephena. Kochaj mnie. Umiechn si. Jak my wszyscy. W kadym razie, eby poda go w ten sposb, na zimno... Unis talerz ze stou. Masz doskonay gust. W miar jak przysuchiwaa si rozmowie, Lidia sztywniaa. Spojrzaa na pmisek cienko pokrojonych wdlin, potem na Vernona unoszcego do ust widelec. Tylko trening pozwoli jej si opanowa. Vernon i Belari rozmawiali dalej, lecz Lidia mylaa ju tylko o tym, e jada swojego przyjaciela, czowieka, ktry by dla niej dobry. Gniew przescza si przez ni, napeniajc buntem jej wydrone ciao. Pragna zaatakowa swoj pani, ale w tej wciekoci bya bezsilna za saba, eby zrani Belari. Miaa zbyt kruche koci i zbyt delikatn budow. Belari bya silna wszdzie tam, gdzie ona bya saba. Staa wic, dygocc z frustracji, a potem gos Stephena zaszepta jej w gowie pocieszajc mdroci. Moga pokona Belari. Na t myl, jej blada cera zarumienia si z zadowolenia. Belari, jakby co wyczuwajc, spucia wzrok. Lidia, id si ubierz i wr tutaj. Zanim wypuszcz was na rynek, chciaabym was przedstawi wszystkim obecnym. *** Lidia zakradaa si do swojej kryjwki. Jeli Burson nie znalaz fiolki, nadal tam bdzie. Serce jej walio na sam myl, e zgina, e ten potwr mg zniszczy ostatni dar Stephena. Przemykaa do kuchni kiepsko owietlonymi tunelami dla suby. Kady krok pulsowa niepokojem. W kuchni trwaa krztanina, cay personel uwija si, przygotowujc nowe dania dla goci. odek Lidii wywraca si na nice. Zastanawiaa si, czy na innych tacach te znajduj si szcztki Stephena. Palniki buchay ogniem, piece buzoway, a Lidia przemykaa przez ten rozgardiasz, jak przesuwajca si pod cianami widmowa przybda. Nikt nie zwraca na ni

uwagi. Byli zbyt zajci, trudzc si dla Belari wypeniali jej wol nawet niewiadomie, nawet o tym nie mylc. Zaiste, niewolnicy. Belari interesowao tylko posuszestwo. Lidia umiechna si ponuro. Skoro Belari tak kocha posuszestwo, to ona z przyjemnoci zorganizuje prawdziw zdrad. Zwali si na podog pomidzy gomi swej pani, niweczc jej chwil chway, zawstydzajc j i druzgocc nadzieje na niezaleno. Gdy Lidia przekradaa si pod ukami, w spiarni panowaa cisza. Wszyscy byli zajci podawaniem potraw, zabiegani jak psy znoszce jedzenie potomstwu. Lidia wdrowaa midzy zapasami, beczkami oliwy, workami cebuli, wielkimi, buczcymi zamraarkami, mieszczcymi w swoich stalowych trzewiach cae powki wow. Dotara do szerokich, wysokich regaw na kocu spiarni i wspia si pomidzy sojami z brzoskwiniami, pomidorami i oliwkami ku stojcej na samej grze fasoli. Odsuna wek z soczewic i wcisna si za niego. Przez moment, macajc w ciasnej kryjwce, mylaa, e fiolki tam nie ma, lecz potem jej palce zacisny si na malekim szklanym naczynku. Zesza na d, uwaajc, eby niczego sobie nie zama. miaa si sama z siebie na myl, e to ju nie ma znaczenia. Popieszya przez kuchni, mijajc zajtych, posusznych sucych, a potem tunelem, ju pochonita samozniszczeniem. Pdzc przez ciemne tunele, umiechaa si, rada, e ju nigdy nie bdzie musiaa przemyka mrocznymi korytarzami ukrytymi przed wzrokiem arystokracji. Wzia swj los we wasne rce. Po raz pierwszy od wielu lat miaa go pod kontrol. Burson wyskoczy z cienia, gdy si materializowa, jego skra zmienia kolor z czarnego na cielisty. Zapa j i zatrzyma szarpniciem. Jej ciao nadweryo si od nagego wstrzsu. Chwycia powietrze, stawy jej zatrzeszczay. Burson chwyci j jednym potnym apskiem za oba przeguby. Drug rk unis jej podbrdek, kierujc w czarne oczy badawcze spojrzenie swoich zaczerwienionych gaek. Gdzie idziesz? Jest wielki, wic uwaa si go za gupiego, pomylaa. Ten powolny, tubalny gos. Intensywne, zwierzce spojrzenie. Ale by spostrzegawczy, a Belari nie. Lidia zadygotaa i przekla si za gupot. Burson przypatrywa si jej, nozdrza mu drgay od zapachu strachu. Patrzy, jak czerwieni si jej skra. Gdzie idziesz? zapyta jeszcze raz. W tonie jego gosu pobrzmiewao ostrzeenie. Wracam na przyjcie wyszeptaa Lidia. Gdzie bya? Sprbowaa wzruszy ramionami. Nigdzie. Przebieraam si. Nia ju tam jest. Spniasz si. Belari pytaa, co z tob. Lidia nie odpowiedziaa. Cokolwiek by powiedziaa, nie rozwiaoby to podejrze Bursona. Z przeraeniem mylaa, e zaraz rozewrze jej zacinit do i odkryje szklan

fiolk. Sucy mwili, e nie da si oszuka Bursona. e odkrywa wszystko. Burson obserwowa j w milczeniu, czekajc, a sama si zdradzi. Wreszcie powiedzia: Bya w swojej kryjwce. Obwcha j. Ale to nie w kuchni. W spiarni. Umiechn si, ukazujc ostre zby. Na grze. Lidia wstrzymaa oddech. Burson nie odpuszcza problemu, dopki nie znalaz rozwizania. Mia to we krwi. Denerwujesz si. Powszy. Pot. Strach. Lidia z uporem pokrcia gow. Fiolka bya liska, baa si, e j upuci, albo poruszy palcami i zwrci na siebie uwag. Burson bez wysiku podnis j, a zrwnali si wzrostem. ciska przeguby tak mocno, e mylaa, e zaraz si poami. Przyjrza si jej oczom. Strasznie si boisz. Nie. Lidia raz jeszcze pokrcia gow. Burson rozemia si, w tym miechu brzmiaa pogarda i lito. To musi by straszne, taka wiadomo, e w kadej chwili moesz si zama. Rozluni kamienny ucisk. Krew powrcia do przegubw. To miej t swoj kryjwk. Twj sekret jest u mnie bezpieczny. Lidia przez chwil mylaa, e le go zrozumiaa. Staa nieruchomo przed olbrzymim szefem ochrony, lecz Burson machn z irytacj rk i wtopi si z powrotem w cie. Id. Lidia poczapaa na drcych nogach, grocych, e si zaami. Zmusia si, by i dalej, wyobraajc sobie widrujcy jej plecy wzrok Bursona. Zastanawiaa si, czy dalej j ledzi, czy te straci zainteresowanie nieszkodliw chuderlaw fletk, maskotk Belari, ktra chowa si po szafkach i zmusza sucych, eby wywracali wszystko do gry nogami w poszukiwaniu tej samolubnej kruszyny. Krcia gow zdumiona. Burson nie zauway. Burson, mimo tylu ulepsze, by lepy, tak przyzwyczajony, e budzi groz, e ju nie by w stanie odrni strachu od poczucia winy. *** Wok Belari zebrao si tymczasem nowe stadko wielbicieli, ludzi, ktrzy wiedzieli, e ju niedugo bdzie niezalena. Gdy tylko fletki zadebiutuj na rynku, prawie dorwna potg Vernonowi Weirowi, ceniona nie tylko za wasne wystpy, lecz take dziki swojej kuni talentw. Lidia sza ku nim, z fiolk wolnoci ukryt w pici. Nia staa obok Belari, rozmawiajc z Claire Paranovis z SK Net. Kiwaa wdzicznie gow na kade jej sowo, zachowujc si dokadnie tak, jak wpoia im Belari: zawsze grzeczna, nigdy uraona, zawsze z przyjemnoci prowadzca rozmow, nic do ukrycia, ale par historii w zanadrzu. Tak si postpuje z mediami. Gdy si je czym karmi, nigdy nie

kopi gbiej. Nia chyba czua si w tej roli komfortowo. Lidia poczua przelotne ukucie alu, e zrobi co takiego, a potem zaja miejsce obok Belari, ktra z umiechem zacza przedstawia j kobietom i mczyznom cisncym si ku niej z fanatycznym uwielbieniem. Mgumi Story. Kim Song Lee. Maria Blyst. Takashi Ghandi. Coraz wicej tych nazwisk, globalne bractwo, elita mediw. Lidia umiechna si i ukonia, a Belari odganiaa wycignite do gratulacji donie, chronic swoj kruch inwestycj. Lidia odegraa wyuczon rol, cho w spoconych palcach ciskaa fiolk, may skarb wadzy i przeznaczenia. Stephen mia racj. Mali ludzie panuj tylko nad wasnym kocem, a czasem nawet i to nie. Lidia patrzya, jak gocie czstuj si plasterkami Stephena, zachwycajc si sodycz misa. Odwrcia si od tumu wielbicieli i wzia z piramidy owocw na stoliku jedn truskawk. Zanurzya j w mietanie, potem w cukrze, prbujc zmieszanych smakw. Potem kolejn, czerwon i delikatn w jej pajczych palcach, sodki nonik dla gorzko zapracowanej wolnoci. Wycigna kciukiem maleki koreczek z fiolki i polaa dorodn jagod bursztynowym skarbem. Zastanawiaa si, czy bdzie bolao, czy zadziaa szybko. Nie ma to zreszt znaczenia, niedugo ju bdzie wolna. Krzyknie, padnie na podog, gocie si cofn, oszoomieni przegran Belari. Belari przeyje upokorzenie, a co wicej, straci fletki bliniaczki. Znw wpadnie w lubiene rce Vernona Weira. Spojrzaa na zatrut truskawk. Sodka, pomylaa. mier powinna by sodka. Widziaa, e Belari przyglda si jej, czule umiechnita. Na pewno cieszy si, e jeszcze kto jest tak jak ona uzaleniony od sodyczy. Lidia umiechna si sama do siebie, zadowolona, e Belari widzi jej chwil buntu. Uniosa truskawk do ust. Nagle w jej uchu co zaszeptao nowym natchnieniem. Zawahaa si cal od mierci, obrcia i wycigna truskawk ku swej pani. Podaa j w gecie hodu, z pokor istoty bdcej pod kadym wzgldem czyj wasnoci. Skonia gow i wycigna owoc na bladej doni, przywoujc wszystkie swe umiejtnoci, grajc wiernego sug rozpaczliwie pragncego zadowoli pana. Wstrzymaa oddech, zapominajc o caym wiecie. Znikna sala, gocie i rozmowy. Wszystko ucicho. Bya tylko Belari, truskawka i zatrzymana w czasie przepyszna szansa.

LUDZIE PIASKU I POPIOU

Wroga aktywno w strefie! Gboko w strefie! Zdarem z gowy penozmysowe gogle, czujc we krwi fal adrenaliny. Znikno wirtualne miasto, ktre ju miaem zrwna z ziemi, zastpione ekranami monitoringu, przedstawiajcymi ze wszystkich stron orodek wydobywczy SesCo. Na jednym z nich, na tle mapy terenu, czerwon fosforyzujc krech rysowaa si trajektoria intruza, gorca jak krew linia spywajca prosto do Kanau 8. Jaak ju wybieg z sali monitoringu. Pobiegem po sprzt. Dogoniem go w zbrojowni, gdy wyciga TS-101, amunicj i pakowa swoje wytatuowane ciao do opancerzonego egzoszkieletu. Opasa potne bary adownicami z bateriami-magazynkami i pobieg do luzy. Nacignem wasny egzoszkielet, zdjem ze stojaka wasn sto jedynk, sprawdziem stan naadowania i popdziem za nim. Lisa siedziaa ju w HEV-ie, jego turbowentylatorowe silniki zawyy jak demony, kiedy rozszerzy si waz. Centaury-wartowniki wyceloway we mnie swoje sto jedynki, potem rozluniy si, gdy na wywietlaczach przed ich twarzami rozjarzya si identyfikacja swjobcy. Pobiegem po pycie lotniska, dostajc gsiej skrki od siekcego w twarz lodowatego wiatru z Montany i gazw wylotowych silnikw Hentasa Mark V. Chmury nad gow jarzyy si pomaraczowo odblaskami wiate grniczych botw SesCo. No dawaj, Chen! Ruchy! Ruchy! Zanurkowaem do myliwca. Samolot skoczy w niebo. Przechyli si, ciskajc mn o grd, potem przestawi hentasy na lot poziomy i run naprzd. Waz HEV-a si zasun. Wycie wiatru ucicho. Wgramoliem si do kokonu pilotw i spojrzaem w d ponad ramionami Jaaka i Lisy. Jak si grao? zapytaa Lisa. Nachmurzyem si. Ju prawie wygraem. Dotarem do Parya. Cilimy mg nad zbiornikami poflotacyjnymi, niemal muskajc wod, a dotarlimy na drug stron. Automat przeciwkolizyjny szarpn myliwcem, cignc go do gry nad wznoszcym si terenem. Lisa przesza na rczne i z powrotem zesza tu nad ziemi, lecc tak nisko, e mgbym wycign rk i szorowa ni po spkanych piargach, nad ktrymi z

wyciem pdzilimy. Rozdary si alarmy. Jaak powycza je, a Lisa zesza myliwcem jeszcze niej. Przed nami zamajaczy skalny grzbiet. Przedarlimy si obok zbocza i zanurkowalimy nad krawdzi do nastpnej doliny. Hentasy dygotay, gdy Lisa piowaa je a po konstrukcyjne limity. Przeskoczylimy nad kolejnym masywem skalnym. Zbaty, pocity krajobraz wyeksploatowanych gr cign si po horyzont. Ponownie zanurkowalimy w mg i polecielimy tu nad powierzchni kolejnego jeziora retencyjnego, zostawiajc zygzakowat fal na gstej, zotej wodzie. Jaak obserwowa skanery myliwca. Mam go. Wyszczerzy zby. Rusza si, ale powoli. Jedna minuta do kontaktu powiedziaa Lisa. Nie podejmuje adnych dziaa obronnych. Obserwowaem intruza na ekranach ledzenia, wywietlajcych dane napywajce w czasie rzeczywistym z satelitw SesCo. Nawet si nie kamufluje. Gdybymy wiedzieli, e nie bdzie gra w chowanego, rzucilibymy na niego jedn miniatomwk, nie ruszajc si z bazy. A ty mgby dokoczy gr dodaa Lisa. I tak moemy go waln atomwk podsun Jaak. Pokrciem gow. Nie, przyjrzyjmy si. Jak wyparuje, nic po nim nie zostanie, a Bunbaum bdzie pyta, po co bralimy myliwca. Trzydzieci sekund. Gdyby komu si nie zachciao dla rozrywki przelecie myliwcem do Cancun, nic by go to nie obeszo. Lisa wzruszya ramionami. Chciaam sobie popywa. Inaczej chyba odstrzeliabym wam kolana. Myliwiec przeskoczy nad kolejnymi grzbietami. Jaak wpatrywa si w monitor. Oddala si. Ale jest wolny. Dogonimy go. Pitnacie sekund do ldowania powiedziaa Lisa. Rozpia pasy i przeczya myliwca na auto. Wszyscy pobieglimy do wazu, gdy HEV wystrzeli w niebo autopilot desperacko chcia oddali si od gronego gruntu pdzcego tu pod brzuchem samolotu. Wyskoczylimy, jedno, drugie, trzecie i spadalimy jak Ikar. Uderzalimy w ziemi z prdkoci setek kilometrw na godzin. Nasze egzoszkielety rozpryskiway si jak szko, sypic w niebo odamkami. Czarne metaliczne patki polatyway potem wok nas, zakcajc radar i termowizj wroga, my za turlalimy si po ziemi, a po nage i brutalne zatrzymanie w botnistych piargach.

Z wyciem hentas myliwiec przeskoczy nad grani, jak pomienny cel. Pozbieraem si na nogi i pobiegem ku skaom, ryjc stopami w tym bocie poflotacyjnym i poaciach zkego niegu. Jaak lea za mn z poamanymi rkami. Patki rozbitego egzoszkieletu znaczyy tor, ktrym si toczy. Lisa leaa sto metrw dalej, ko udowa przebijaa jej udo jak jaskrawobiay wykrzyknik. Wszedem na szczyt grani i zajrzaem w dolin. Nic. Podkrciem zoom w hemie. Przede mn rozcigay si monotonne zbocza kolejnych had odpadw. Gazy, niektre wielkoci naszego HEV-a, niekiedy potrzaskane i popkane od materiaw wybuchowych, pokryway je na przemian z niestabilnym tym upkiem i drobnymi okruchami skay ponnej. Jaak wlizn si na gr obok mnie, po chwili doczya te Lisa. Nogawk kombinezonu miaa rozdart i zakrwawion. Stara z twarzy te boto i zjada je, przygldajc si dolinie. Co byo? Pokrciem gow. Jeszcze nic. Dobrze si czujesz? Gadkie zamanie. Jaak wskaza co. Tam! W dolinie co biego, wyposzone przez myliwiec. Posuwao si wzdu wskiego strumienia, lepkiego od odpadowego kwasu. Samolot zagania je ku nam. Nic. Zero ognia. Ani ula. Po prostu co tam sobie biego. Masa zbitych kakw. Czworonone. Wymazane botem. Jaki biotech? zastanawiaem si. Ale nie ma rk szepna Lisa. Ani adnego osprztu. Trzeba by naprawd porbanym, eby zrobi biotecha bez rk. Przepatrzyem okoliczne granie. Moe to na odwrcenie uwagi? Jaak sprawdzi swoje dane ze skanerw, przychodzce z bardziej agresywnych czujnikw myliwca. Nie wydaje mi si. Mona go da wyej? Chciabym si rozejrze. Na polecenie Lisy myliwiec wznis si, zwikszajc zasig czujnikw. Wycie turbowentylatorw cicho, w miar jak nabiera wysokoci. Jaak czeka, a na wywietlacz przed twarz wleway mu si kolejne dane. Eee, nic. I adnych nowych alarmw z posterunkw granicznych. Jestemy sami. Lisa pokrcia gow.

 Trzeba byo waln miniatomwk z bazy. W dolinie, biegncy na eb na szyj biotech zwolni do truchtu. Chyba nie wiedzia o naszej obecnoci. Teraz, z bliska, widzielimy nawet jego sylwetk: kudaty czworong z ogonem. Posklejane w strki wosy dynday na apach jak jakie ozdoby, oblepione grudami poflotacyjnego bota. D ap mia poplamiony kwasami ze zbiornikw, jakby brodzi przez strumienie moczu. Strasznie brzydki ten biotech stwierdziem. Lisa podniosa sto jedynk do ramienia. Jak z nim skocz biomie. Czekaj! powiedzia Jaak. Nie spopielaj go! Lisa zerkna na niego, za. Bo co? To nie jest aden biotech szepn Jaak. To jest pies! Wsta nagle, skoczy z grani i popdzi piargami w stron zwierzcia. Czekaj! zawoaa Lisa, ale Jaak ju rozpdzi si do prawie maksymalnej szybkoci; rozmazywa si. Zwierz tylko raz spojrzao na Jaaka, w podskokach, z wrzaskiem zbiegajcego pdem ze zbocza, po czym odwrcio si i ucieko. Ale nie miao z nim szans. P minuty pniej je wyprzedzi. Lisa i ja wymienilimy spojrzenia. No powiedziaa jak na biotecha to rzeczywicie strasznie wolny. Nawet centaury biegaj szybciej. Zanim ich dogonilimy, Jaak zdy zapdzi zwierz do lepego parowu. Stao porodku rowu z sczc si szlamiast wod, trzsc si, warczc i pokazujc zby, kiedy je otaczalimy. Prbowao nas omin, lecz Jaak z atwoci trzyma je w szachu. Z bliska wydawao si jeszcze bardziej aosne ni z daleka dobre trzydzieci kilo warczcych parchw. apy miao pokaleczone i okrwawione, z wydartymi kawaami sierci i widocznymi ropiejcymi oparzeniami chemicznymi. Niech mnie szlag sapnem, patrzc na to zwierz. Naprawd wyglda jak pies. Jaak wyszczerzy zby. Jakbymy znaleli jakiego, kurna, dinozaura. Jak on tu przey? Lisa obwioda rk horyzont. Tu nie ma na czym przey. Musi by zmodyfikowany. Przyjrzaa mu si uwaniej, potem zerkna na Jaaka. Jeste pewien, e nic nie nadciga od granicy? To nie jest jaka przynta? Jaak pokrci gow. Nic. Czujniki nawet nie pisn. Pochyliem si ku stworzeniu. Obnayo ky w grymasie nienawici. Jest w strasznym stanie. Moe to naprawd pies.

 Pewnie, e pies, ja wam mwi. Widziaem kiedy w zoo. Lisa potrzsna gow. Niemoliwe. Prawdziwy pies by dawno nie y. Jaak tylko wyszczerzy zby i te pokrci gow. Nie ma mowy. Patrzcie. Wycign rk, eby odgarn kudy z pyska zwierzcia, ebymy mogli zobaczy jak wyglda. Zwierz zaatakowao i wbio zby w rk Jaaka. Tarmosio j gwatownie, warczc, a Jaak gapi si na uczepione jego ciaa stworzenie. Szarpao gow tam i z powrotem, prbujc oderwa rk. Wok pyska tryskaa krew ky wbijay si w ttnice Jaaka. Jaak si zamia. Krew przestaa pyn. Cholera. Zobaczcie no. Unis rk, a zwierz zadyndao w powietrzu nad strumieniem, ociekajc wod. Mam swoje zwierztko. Pies dynda na grubej gazi ramienia Jaaka. Prbowa znw ni szarpn, ale, kiedy wisia w powietrzu, niespecjalnie mu si to udawao. Nawet Lisa si umiechna. To musi by kiepsko, obudzi si i stwierdzi, e dotare do koca swojej krzywej ewolucyjnej. Pies warcza, z determinacj trzymajc si rki. Jaak rozemia si i wycign n monomolekularny. Masz, piesku. Odci sobie rk, zostawiajc j w pysku zdumionego zwierzcia. Lisa przekrzywia gow. Mylisz, e da si co na nim zarobi? Jaak obserwowa, jak pies pochania odcit rk. Czytaem gdzie, e kiedy si jado psy. Ciekawe, jak smakuj. Zerknem na zegar w wywietlaczu HUD. Ju zmarnowalimy godzin na zabaw, z ktrej nie bdzie adnej premii. Jaak, zabieraj swojego psa i wsiadamy do myliwca. I tak nie zdymy go zje przed rozmow z Bunbaumem. On pewnie uzna go za wasno firmy. Jaak si skrzywi. No tak, jak zawsze. Ale i tak musimy zoy raport. To moe lepiej zachowajmy dowd rzeczowy, skoro go nie walnlimy atomwk. *** Na kolacj jedlimy piasek. Przed bunkrem ochrony, roboty grnicze posuway si tam i z powrotem, wdzierajc si coraz gbiej w ziemi, zmieniajc j w mu z odpadw poflotacyjnych i skalnego kwasu, ktry zostawiay w otwartych jeziorkach, kiedy docieray do zwierciada wd podziemnych, albo spitrzay w trzystumetrowe hady. Odgos tych maszyn, przez cay dzie chodzcych w kko, dziaa na nas uspokajajco. Nic, tylko ty,

roboty i zyski, a jeli podczas twojej suby nic nie zostanie zbombardowane, zawsze dostaniesz porzdn premi. Po kolacji siedlimy sobie i zaczlimy ostrzy skr Lisy, wszczepiajc jej wzdu koczyn ostrza, tak e ze wszystkich stron przypominaa brzytw. Najpierw mylaa o ostrzach monomolekularnych, ale zbyt atwo byo przypadkiem co sobie uci, a my i tak ju potracilimy sporo czci ciaa. Taki szajs nadawa si dla ludzi, ktrzy nie musz pracowa: estetw z Nowego Jorku czy Kalifornii. Zestaw ostrzy pochodzi z firmy DermDecora. Kupia go sobie, kiedy ostatni raz pojechalimy na urlop. Zapacia ekstra, bo nie chciaa tanich podrbek, ktre wanie wtedy zaczy si pojawia. Przecinalimy jej skr do koci i osadzalimy w niej ostrza. Jeden nasz znajomy z L.A. mwi, e po prostu urzdza imprezy z DermDecora wszyscy robi sobie modyfikacje i pomagaj w miejscach, gdzie trudno sign samemu. Lisa robia mi kiedy wiatokrgi, pikn ciek cytrynowych wiateek do ldowania, biegnc od koci ogonowej do podstawy czaszki, wic nie miaem nic przeciwko, by jej pomc, natomiast Jaak, ktremu wszystkie modyfikacje robi przedwieczny salon tatuau i skaryfikacji na Hawajach, nie by tym zachwycony. Operacja bya nieco frustrujca, bo ciao chciao si zasklepia, zanim zdyo si osadzi w nim ostrze, ale w kocu nabralimy wprawy i godzin pniej zaczynaa ju wyglda cakiem niele. Gdy skoczylimy przd, zaczlimy j karmi. Przyniosem misk poflotacyjnego szlamu, ktr wlaem jej powoli do ust, eby przypieszy proces scalania. A kiedy jej nie karmilimy, patrzylimy na psa. Jaak wsadzi go do prowizorycznej klatki w rogu naszego wsplnego pokoju. Lea tam jak zdechy. Zrobiam mu DNA. To naprawd pies powiedziaa Lisa. I Bunbaum ci uwierzy? Rzucia mi wredne spojrzenie. A jak mylisz? Rozemiaem si. SesCo oczekiwao od swoich agentw ochrony taktycznej, aby byli szybcy, elastyczni i zabjczy, naprawd jednak nasz standardowy model operacyjny wyglda zawsze tak samo: walimy w intruzw atomwk, spopielamy resztki na uel, eby nie odrosy, lecimy na pla na urlop. W zakresie decyzji taktycznych bylimy niezaleni i cieszylimy si zaufaniem, ale nie byo mowy, eby SesCo uwierzyo swoim ulowym onierzom, e znaleli na hadach odpadw ywego psa. Lisa kiwna gow. Chcia wiedzie, jak, do cholery, ten pies tam przey. Potem pyta, czemu go szybciej nie zapalimy I za co nam w ogle paci. Odgarna z twarzy krtkie blond loki i wpatrzya si w psa. Trzeba go byo spopieli. Powiedzia, co mamy zrobi? Nie ma tego w podrcznikach. Oddzwoni.

Przyjrzaem si bezwadnemu zwierzciu. Mnie ciekawi, jak on przey. Psy jedz miso, nie? Moe ktry z inynierw karmi go misem. Jak Jaak. Jaak pokrci gow. Nie wydaje mi si. Palant wyrzyga moj rk jak tylko j zear. Zamacha szybko odrastajcym kikutem. Chyba nie jestemy z nim kompatybilni. Ale my moglibymy go zje? zapytaem. Lisa rozemiaa si i zjada yk odpadw. My moemy wszystko je. Jestemy na szczycie acucha pokarmowego. To dziwne, e on nas nie moe. Wiesz co, we krwi masz pewnie wicej rtci i oowiu ni jakiekolwiek stworzenie z czasw sprzed robakw symbiotycznych. To le? To kiedy byy trucizny. Gadasz. Jaak odezwa si: Jak wsadzaem go do klatki, chyba co mu uszkodziem. Przyjrza si psu z powan min. Nie rusza si jak przedtem. Kiedy go tam pakowaem, syszaem, jak co trzasno. No i? Jaak wzruszy ramionami. Wyglda na to, e on si nie goi. Pies faktycznie wyglda na zmarnowanego. Lea tylko, boki unosiy mu si i opaday jak miechy. Oczy mia potwarte, ale chyba nie skupia wzroku na adnym z nas. Gdy Jaak wykona gwatowny ruch, szarpn si troch, ale nie wsta. Nawet nie warcza. Nie mylaem, e zwierzta mog by takie delikatne powiedzia Jaak. Ty te jeste delikatny. adna niespodzianka. No tak, ale zamaem mu par koci i zobacz. Ley tylko i sapie. Lisa zmarszczya czoo w namyle. Nie goi si. Wstaa chwiejnie na nogi, podesza do klatki, zajrzaa do rodka. Gos miaa podekscytowany. To naprawd pies. Taki jak kiedy. Jak my kiedy bylimy. Wszystko goi si tygodniami. Jedna zamana ko i jest zaatwiony. Signa brzytwiast doni do klatki, zrobia psu pytkie cicie na tylnej apie. Popyna krew. Cieka i cieka. Miny minuty, nim zacza krzepn. Pies lea i dysza, wyranie wycieczony. Parskna miechem. A ciko uwierzy, e w ogle udao nam si przey na tyle dugo, eby z tego wyewoluowa. Jeli mu obetniesz ap, wcale nie odronie. Przekrzywia gow, zafascynowana. Kruchy jak skaa. Raz zama i nie poskada si z powrotem. Wycigna

rk i pogadzia zmatowiae futro zwierzcia. atwy do zabicia jak myliwiec. Zabrzcza interkom. Jaak wsta, eby odebra. Lisa i ja gapilimy si na psa, nasze prywatne okienko na prehistori. Jaak wrci do pokoju. Bunbaum wysya tu nam biologa, eby go obejrza. Bioinyniera poprawiem go. Nie. Biologa. Bunbaum powiedzia, e oni badaj zwierzta. Lisa usiada. Obejrzaem jej ostrza, sprawdzajc, czy ktre si nie obluzowao. To dopiero robota bez przyszoci. Pewnie hoduj je sobie z DNA. Potem badaj, co robi. Zachowanie i takie rne. Ale kto chce im paci? Jaak wzruszy ramionami. Fundacja Paua zatrudnia trzech. Gocie od pochodzenia ycia. To oni go tutaj przysyaj. Jaki Mushi-co-tam. Nie dosyszaem. Pochodzenia ycia? No wiesz, co nas napdza. Dziki czemu yjemy. Tego typu rzeczy. Wlaem Lisie do ust gar poflotacyjnego bota. Pochona je z wdzicznoci. Nas napdza boto odparem. Jaak wskaza brod psa. Ale jego nie. Wszyscy tam spojrzelimy. Ciko powiedzie, co go napdza. *** Lin Musharraf by niskim facetem z czarnymi wosami i haczykowatym nosem, dominujcym nad reszt twarzy. Ozdobi sobie skr wirowymi wzorami z luminescencyjnych implantw, wic wyskakujc z wypoyczonego HEV-a, jarzy si w ciemnoci kobaltowymi spiralami. Centaury rzuciy si na nieautoryzowanego gocia i zapdziy go pod cian jego wasnego pojazdu. Otoczyy go i jego zestaw do DNA, obwchiway, przesuway po skrzynce czujnikami, celoway sto jedynkami w wietlist gb i powarkiway. Zanim je odwoaem, przez minut kazaem mu si poci. Centaury cofny si, klnc, krc w kko, ale nie walny go. Musharraf wyglda na zbitego z tropu. I nie dziwi mu si. To grone potwory, wiksze i szybsze od czowieka. Modyfikacje behawioralne wzmacniaj ich agresj, upgradey inteligencji pozwalaj na operowanie sprztem wojskowym, a instynkt walka-ucieczka maj tak upoledzony, e w sytuacji zagroenia potrafi tylko atakowa. Widziaem kiedy jak na wp spopielony centaur goymi rkami

rozdar czowieka na strzpy, a potem przyczy si do szturmu na umocnienia wroga, wlokc cay swj nadpalony korpus tylko na rkach. wietnie mie takie stwory u boku, kiedy zaczynaj lata kule. Wyprowadziem Musharrafa z tego zamieszania. Na potylicy mrugao mu cae stado rozszerze pamici: gruba rura do transmisji danych podczona bezporednio do mzgu, nijak niezabezpieczona przed uderzeniami. Centaury wyczyyby go jednym porzdnym walniciem w ty gowy. Kora moe by i potem odrosa, ale na pewno nie byby ju t sam osob. Po tych uwieszonych na potylicy trzech mrugajcych petwach inteligencji od razu byo wida, e to typowy szczur laboratoryjny. Sam mzg, zero instynktu przetrwania. Ja nie powtykabym sobie do gowy dodatkowych pamici nawet za potrjn premi. Czyli zapalicie psa? zapyta, kiedy znalelimy si poza zasigiem centaurw. Tak si nam wydaje. Wprowadziem go do bunkra, midzy stojakami z broni, przez siowni, do wsplnego pomieszczenia, gdzie trzymalimy psa. Pies unis gow i spojrza na nas, kiedy weszlimy: to by jego najwikszy ruch od czasu, gdy Jaak wsadzi go do klatki. Musharraf stan jak wryty i wytrzeszczy oczy. Niesamowite. Klkn przed klatk i otworzy drzwiczki. Wycign gar suchej karmy. Pies dwign si na nogi. Musharraf cofn si, robic mu miejsce, pies wyszed, sztywny i nieufny, wszc za granulkami. Zary pyskiem w jego niadej doni, z parskaniem poerajc jedzenie. Musharraf unis wzrok. I znalelicie go w tych waszych jamach z odpadami? Tak. Niesamowite. Pies skoczy je such karm i powszy, szukajc kolejnej porcji. Musharraf zamia si i wsta. Nie ma wicej. Na razie nie. Otworzy swj zestaw do DNA, wycign ig i uku psa. Komora prbnika wypenia si krwi. Lisa przygldaa si temu. Gadasz do niego? Musharraf wzruszy ramionami. Z przyzwyczajenia. Ale on nie jest wiadomy. No... nie, ale lubi sysze gosy. Komora si napenia. Wycign ig, odczy pojemnik i wetkn go z powrotem do skrzynki. Program do analizy zamruga, uruchamiajc si i krew z cichym sykiem prni znikna w analizatorze. A skd wiesz? Musharraf wzruszy ramionami.

 To pies. Psy tak maj. Wszyscy zmarszczylimy czoa. Musharraf zacz puszcza analizy, nucc co faszywie. Zestaw do DNA popiskiwa i skrzecza. Lisa obserwowaa, jak je robi, ewidentnie wkurzona, e SesCo przysaa jakiego szczura laboratoryjnego, eby zweryfikowa co, co ona ju dawno zrobia. Nic dziwnego. Te testy DNA umiaby wykona nawet centaur. Nie mog uwierzy, e znalelicie psa w tych waszych doach mrukn Musharraf. Mielimy go spopieli, ale Bunbaum nam nie pozwoli rzucia Lisa. Co za powcigliwo z waszej strony. Lisa wzruszya ramionami. Taki rozkaz. Nie wtpi, e bro termiczna stanowia siln pokus. To mio, e nie spopielilicie wygodzonego zwierzaka. Lisa podejrzliwie zmarszczya brwi. Zaczem si obawia, e zaraz rozedrze go na strzpy. Bya wystarczajco rbnita, nawet kiedy kto nie traktowa jej z gry. Rozszerzenia pamici na jego gowie byy potwornie kuszcym celem: raz stukn i szczur laboratoryjny nakrywa si nogami. Zastanowiem si, czy kto zauwayby jego zniknicie, gdybymy wrzucili go do jeziora poflotacyjnego. Jezus, jaki biolog. Musharraf odwrci si z powrotem do analizatora, najwyraniej niewiadom zagroenia. Wiecie, e kiedy ludzie uwaali, e naley szanowa wszystko na Ziemi? Nie tylko siebie, ale wszystko co ywe? No i? Licz, e uszanujecie jednego gupiego naukowca i nie powiartujecie mnie dzisiaj. Lisa si rozemiaa. Ja si rozluniem. Zachcony Musharraf doda: To naprawd nadzwyczajne, e znalelicie taki okaz na terenie kopalni. Od dziesiciu czy pitnastu lat nie syszaem o ywym osobniku. Ja kiedy widziaem w zoo wtrci Jaak. No wanie, zoo to jedyne odpowiednie dla nich miejsce. I oczywicie laboratoria. Ich dane genetyczne wci si przydaj. Studiowa wyniki analiz, kiwajc gow, gdy na ekraniku analizatora przewijay si informacje. Jaak wyszczerzy zby. Po co komu zwierzta, jeeli mona je kamienie? Musharraf zacz pakowa zestaw do DNA. Robaki symbiotyczne. Dokadnie. Wykroczylimy poza krlestwo zwierzt. Zamkn zatrzaski i kiwn gow nam wszystkim. C, bardzo to byo pouczajce. Dzikuj, e pozwolilicie mi obejrze wasz okaz. To nie zabierasz go? Musharraf popatrzy na nich, zaskoczony. No nie. Raczej nie.

 Czyli to nie jest pies? Nie, no, to jest absolutnie najprawdziwszy pies. Ale co ja bym mia z nim zrobi? Unis fiolk z krwi. Mamy DNA. Nie warto trzyma ywego okazu. Jest bardzo drogi w utrzymaniu, rozumiecie. Nawet wytworzenie dla niego najprostszego jedzenia jest skomplikowane. Wysoka klasa czystoci, filtry powietrza, specjalne wiata. Odtworzenie sieci ycia nie jest atwe. O wiele prociej cakiem si od niej uwolni, ni prbowa j potem odtwarza. Zerkn na psa. Niestety, nasz kudaty przyjaciel nie przeyby robakw symbiotycznych. Robale zaryby go tak samo, jak wszystko inne. Nie, trzeba by go wyprodukowa od zera. A po co, zreszt? Co za poytek z biotecha bez rk? Zamia si i poszed do HEV-a. Popatrzylimy po sobie. Pobiegem za doktorem i dogoniem go przy luzie na pas startowy. Zawaha si przed jej otwarciem. Wasze centaury ju mnie znaj? zapyta. Tak, nic ci nie zrobi. Dobra. Rozszerzy waz i wyszed na mrz. Poszedem za nim. Zaraz! A my, co mamy z nim zrobi? Z psem? Doktor wspi si do HEV-a i zacz zapina pasy. Wiatr siek porwanymi z had ostrymi ziarenkami odpadw. Wypucie go z powrotem midzy te wasze doy. Albo moecie go zje. Podobno kiedy to by prawdziwy przysmak. S przepisy na przyrzdzanie zwierzt. Trwa to sporo czasu, ale wyniki mog by nadzwyczajne. Pilot Musharrafa zacz wcza turbowentylatory. Jaja sobie robisz? Musharraf wzruszy ramionami i przekrzycza narastajcy jk silnikw. Sprbujcie koniecznie! To te element naszego dziedzictwa, ktry jest na wymarciu od czasw robakw symbiotycznych! Szarpn drzwi kokonu nawigacyjnego, zamykajc si szczelnie w rodku. Silniki zawyy goniej, pilot gestem odgoni mnie od strumieni wylotowych i HEV powoli unis si w powietrze. *** Lisa i Jaak nie mogli si dogada, co zrobi z psem. Mielimy procedury rozstrzygania konfliktw. Rasa zabjcw nie moe bez nich y. Zwykle sprawdza si konsensus, ale od czasu do czasu tak zajadle trzymalimy si swoich stanowisk, e potem ju niewiele dawao si zrobi, poza pokrojeniem kogo na plasterki. Lisa i Jaak okopali si na swoich pozycjach i po paru dniach szamotaniny, kiedy grozia, e ugotuje psa w rodku nocy, gdy Jaak nie bdzie patrzy, a on z kolei odpowiada, e wtedy ugotuje j, odwoalimy si do gosowania. Mj

gos mia przeama impas. Ja mwi, eby go zje owiadczya Lisa. Siedzielimy w sali monitoringu, patrzylimy na satelitarne zdjcia had i podczerwone plamki ryjcych w ziemi robotw wydobywczych. W drugim rogu lea w klatce temat dyskusji, przycignity tu przez Jaaka w nadziei na przechylenie szali na swoj korzy. Zakrci si na krzeseku, odwracajc uwag od map nadzorowanej strefy. Ja myl, eby go zatrzyma. Jest fajny. Taki, no, starowiecki. Zreszt, znacie, kurna, kogo, kto ma prawdziwego psa? A kto by chcia sobie bra co takiego na gow? odpara Lisa. Jak dla mnie: sprbujmy prawdziwego misa. Zrobia sobie ostrzami rys na przedramieniu. Zgarna palcem krople krwi i sprbowaa ich, gdy rana si zasklepiaa. Oboje spojrzeli na mnie. Ja spojrzaem w sufit. Na pewno nie dacie rady zdecydowa beze mnie? Lisa wyszczerzya zby. Ej, no, Chen, dawaj. Ty decydujesz. Wszyscy go znalelimy. Jaak nie bdzie si krzywi, no nie, Jaak? Jaak rzuci jej ze spojrzenie. Zerknem na niego. Nie chc, eby koszty jego karmy schodziy z naszej grupowej premii. Umwilimy si, e za jej cz kupimy nowego penozmysowego wirtuala. Rzyga mi si chce, jak patrz na tego starego. Jaak wzruszy ramionami. Nie ma sprawy. Mog zapaci ze swoich. Nie zrobi paru nowych dziar i tyle. Wyprostowaem si na fotelu, zaskoczony, potem spojrzaem na Lis. No, skoro Jaak chce za niego paci, to wedug mnie moemy go trzyma. Lisa wytrzeszczya oczy z niedowierzaniem. Ale moglibymy go zje! Zerknem na psa, ktry lea w klatce i sapa. To co jakby mie wasne zoo. W sumie nawet mi si podoba. *** Musharraf i Fundacja Paua day nam namiar na dostawc suchej karmy dla psa, a Jaak wynalaz w jakiej starej bazie informacje, jak unieruchomi mu poamane koci. Kupi filtr do wody, eby pies mg pi. Pomylaem, e podjem dobr decyzj, zrzucajc koszty na Jaaka, ale nie przewidziaem komplikacji, jakie niesie mieszkanie w bunkrze razem z niemodyfikowanym organizmem. Organizm sra gdzie popadnie, czasem nie chcia je, rzyga bez powodu, a

zdrowia powoli, wic w kocu wszyscy nic tylko go niaczylimy. Cigle podejrzewaem, e Lisa skrci mu kark w rodku nocy, ale i ona, cho kla, nic mu nie zrobia. Jaak prbowa zachowywa si jak Musharraf. Gada do psa. Wchodzi do bibliotek i czyta, co si nawino o dawnych psach. e to zwierzta stadne. e ludzie je hodowali. Prbowalimy ustali, co to za rasa, ale ciko byo to jako doprecyzowa, a potem Jaak odkry, e wszystkie psy mog si ze sob krzyowa, wic pozostao tylko domyla si, e to jaki wielki owczarek, chyba z gow rottweilera, a moe jeszcze domieszk jakiego innego psa wilka, kojota, czy czego takiego. Jaak uwaa, e ma w sobie co z kojota, bo one podobno znakomicie si przystosowyway, a nasz pies, jakiejkolwiek by rasy, musia mie t zdolno, eby przey przy doach z odpadami. Nie mia takich ulepsze jak my, a jako przetrwa w tych kwasach. To imponowao nawet Lisie. *** Robiem nalot dywanowy na Antarktycznych Recesjonistw, lecc nisko, spychajc fajansiarzy coraz dalej i dalej na kr. Jeli si uda, spdz ca wiosk na resztk szelfu i zatopi, zanim si zorientuj, co si dzieje. Zanurkowaem raz jeszcze, ostrzeliwujc ich, a potem robic unik przed ich pociskami. Fajne to byo, ale to i tak tylko sposb na zabicie czasu midzy prawdziwymi nalotami. Nowe wirtuale podobno miay by tak dobre, jak w salonach gier, pene zanurzenie i bodce na wszystkie zmysy, a w dodatku byy przenone. Ludzie tak si zatracali, e musieli si dokarmia kroplwkami, inaczej marnieli, bo przez cay czas siedzieli w rodku. Ju miaem zatopi ca band uchodcw, kiedy Jaak wrzasn: E, chodcie tutaj! Zobaczcie! Zdarem gogle i pobiegem do sali monitoringu, czujc wzbierajc fal adrenaliny. Ale kiedy tam wpadem, Jaak po prostu sta sobie porodku z psem, umiechnity od ucha do ucha. Lisa przybiega sekund pniej. Co jest? Co si dzieje? Przebiega wzrokiem po mapach na ekranach, gotowa do krwawej jatki. Jaak umiechn si jeszcze szerzej. Patrzcie. Odwrci si do psa i wycign do. apa. Pies siad na zadzie i z namaszczeniem poda mu ap. Jaak umiechn si, ucisn j, potem rzuci mu granulk karmy. Lisa zmarszczya brwi. Jeszcze raz. Jaak wzruszy ramionami i powtrzy wystp. On myli? zapytaa.

Jaak kolejny raz wzruszy ramionami. A ja wiem? Mona go tresowa. Peno tego w bibliotekach. Daj uczy si rnych rzeczy. Nie tak jak centaury, czy inne takie, ale mona je nauczy prostych sztuczek, a niektre rasy jeszcze paru specjalnych numerw. Na przykad? Niektre tresowano do atakowania. Albo znajdowania materiaw wybuchowych. Lisa bya pod wraeniem. Atomwek czy co? Jaak wzruszy ramionami. Pewnie tak. Mog ja sprbowa? zapytaem. Jaak skin gow. Dawaj. Podszedem do psa i wycignem rk. apa. Unis ap. Dostaem gsiej skrki. To jakby wysya sygnay do obcych. No, rozumiecie, po biotechu czy robocie spodziewasz si, e zrobi, co mu kaesz. Centaur, id, daj si wysadzi. Znajd grup uderzeniow. Zawoaj posiki. Z HEV-em byo to samo. Robi, co chciae. Ale jego tak zaprojektowano. Nakarm go powiedzia Jaak, podajc mi granulk karmy. Jak zrobi co dobrze, trzeba da mu je. Podaem mu j. Dugi rowy jzyk psa obliza mi wntrze doni. Wycignem do jeszcze raz. apa powiedziaem. Pies poda ap. Przywitalimy si. Bursztynowe oczy patrzyy na mnie powanie. Porbane to jakie stwierdzia Lisa. Wzdrygnem si, kiwajc gow, i odszedem. Pies patrzy za mn. Tej nocy leaem na pryczy i czytaem. Pogasiem wiata, jarzya si tylko powierzchnia ksiki, owietlajc sypialni agodn zielon aur. Na cianach delikatnie poyskiway kupione przez Lis dziea sztuki: wiszcy feniks z brzu, zrywajcy si do lotu, otoczony stylizowanymi pomieniami; japoski drzeworyt z gr Fuji, jeszcze jeden z wiosk grubo zasypan niegiem; zdjcie naszej trjki na Syberii po kampanii Pwysep, umiechnitej i ywej na grubej warstwie ula. Lisa wesza do pokoju. Ostrza bysny w sabym wietle ksiki, zielone iskierki obrysowujce poruszajce si kontury jej ciaa. Co czytasz? Rozebraa si i wlizna do ka obok mnie. Pokazaem jej ksik i przeczytaem na gos:

Noem, ja nie krwawi. Gazem, nie oddycham. Strzelaj, tnij, kalecz, bij, Naarem si nauki, Jestem bogiem. Jestem sam.* Zamknem ksik, blask zanik. Lisa poruszya si pod kodr w ciemnoci. Oczy mi si przystosoway. Wpatrywaa si we mnie. To Dead Man, nie? To przez psa wyjaniem. Mroczna lektura. Dotkna mojego ramienia, do bya ciepa, ostrza delikatnie wbijay mi si w skr. Kiedy bylimy jak ten pies powiedziaem. aoni. Groni. Przez chwil leelimy cicho. W kocu zapytaem: A zastanawiasz si czasem, co by si z nami stao, gdyby nie nauka? Gdybymy nie mieli wielkich mzgw i robakw symbiotycznych i stymulantw komrkowych i... I wszystkiego, co uprzyjemnia ycie? Zamiaa si. Nie. Pogadzia mnie po brzuchu. Lubi te wszystkie robaczki, ktre siedz w twoim brzuchu. Zacza mnie askota. Wiju wiju siedzi w brzuszku, Je trucizny, mj maluszku. Mikrobaki ze zeraj I na dobre przerabiaj. Odpychaem j ze miechem. To aden Yearly. Trzecia klasa. Podstawy biologiki. Pani Alvarez. W kko tylko gadaa o robakach symbiotycznych. Sprbowaa jeszcze raz mnie poaskota, ale si nie daem. No tak, Yearly pisa tylko o niemiertelnoci. e jej nie chce. Lisa znudzia si askotkami i pada na posanie obok mnie. Pierdu, pierdu. Nie chcia modyfikacji genetycznych. Ani inhibitorw przeciwrakowych. Umiera na raka, ale nie chcia lekw, ktre by go uratoway. Nasz ostatni
*

Trawestacja tekstu utworu Well of Souls hardcore-punkowego zespou Trash Talk (przyp. tum.).

miertelny poeta. Chyba si zapacz. No i co z tego? A mylaa kiedy, dlaczego nie chcia? Pewnie. Chcia by sawny. Samobjstwo dobrze robi na saw. Ale powanie. Wedug niego, czowiek powinien y wrd zwierzt. Caa ta sie ycia. Czytaem o nim. Zdrowo porbane. Nie chcia y bez nich. Pani Alvarez go nie cierpiaa. Miaa nawet jakie wierszyki o nim. A zreszt, jakie niby mielimy wyjcie. Porobi robaki symbiotyczne i atki na DNA dla kadego durnego gatunku? Wiesz, ile by to kosztowao? Przysuna si bliej do mnie. Jeli chcesz poby midzy zwierztami, id sobie do zoo. Albo kup troch bioklockw i zmontuj sobie par, jeli lubisz. Ale z rkami, kurna, nie co takiego jak ten pies. Wpatrzya si w spd pryczy nad nami. Ja tam bym go ugotowaa w sekund. Pokrciem gow. Ja nie wiem. Pies i biotech to dwie rne rzeczy. Patrzy na nas i co tam w rodku ma, i to nie jestemy my. Rozumiesz: we sobie dowolnego biotecha. Generalnie widzisz sam siebie, tylko wpuszczon w jakie inne ciao, ale z psem tak nie ma... Zamyliem si. Lisa parskna miechem. Chen, on poda ci ap. Nie boisz si centaura, kiedy ci salutuje. Wesza na mnie. Zapomnij o psie. Skup si na czym waniejszym. Jej umiech i ostrza poyskiway w ciemnoci. *** Obudziem si, bo co lizao mnie po twarzy. Najpierw pomylaem, e to Lisa, ale ona przecie przelaza na swoj prycz. Otworzyem oczy i zobaczyem psa. Dziwnie byo czu, jak on mnie lie, jakby chcia pogada, przywita si, czy co takiego. Poliza mnie jeszcze raz i pomylaem, e sporo si zmieni od czasu, gdy prbowa odgry Jaakowi rk. Stan przednimi apami na pryczy, a potem jednym gwatownym ruchem wskoczy na gr i zwin si obok mnie w kbek. Przespa tak ca noc. Dziwnie byo spa z kim innym ni Lisa, ale by ciepy i jaki taki... przyjazny. Zapadajc z powrotem w sen, nie mogem si nie umiechn. *** Polecielimy na Hawaje na urlop, popywa, i wzilimy ze sob psa. Dobrze byo odetchn od zimy nad ciepym Pacyfikiem. Stan sobie na play, patrze na bezkresny horyzont. Trzymajc si za rce, spacerowa po piasku wzdu czarnych fal. Lisa wietnie pywaa. Cia metalicznie poyskujcy ocean jak prehistoryczny wgorz, a kiedy si wynurzaa, na jej nagim ciele lniy setki opalizujcych kropelek ropy.

Kiedy soce zaczo zachodzi, Jaak podpali ocean swoj sto jedynk. Usiedlimy i patrzylimy, jak wielka, czerwona kula opada przez kby dymu, z kad minut coraz intensywniej karmazynowa. Ponce fale wbiegay na pla. Jaak zacz gra na harmonijce, a Lisa i ja kochalimy si na piasku. Mielimy zamiar amputowa jej koczyny na weekend, eby sprbowaa tego, co zrobia mi na ostatnim urlopie. To bya nowa moda z L.A., eksperyment, pozwalajcy poczu si bezbronnym. Bya pikna, kiedy tak leaa na play, liska i rozbawiona wodnymi igraszkami. Zlizaem opale ropy z jej skry i odciem jej koczyny bya teraz bardziej zalena od nas ni niemowl. Jaak gra na harmonijce i patrzy na zachd soca, a ja robiem z Lisy kadubek. Po seksie pooylimy si na piasku. Ostatnie promienie soca choway si za wod. Ponce fale lniy czerwono. Niebo, gste od czstek staych i dymu, ciemniao. Lisa westchna z rozkosz. Powinnimy przyjeda tu czciej. Pocignem za wystajcy z piachu kawaek drutu kolczastego. Uwolniem go i owinem sobie wok ramienia, ciasno, eby kolce wbijay si w skr. Pokazaem go Lisie. Jak byem may, cigle tak robiem. Umiechnem si. Mylaem, e taki ze mnie twardziel. Lisa te si umiechna. Bo tak jest. Dziki nauce. Zerknem na psa. Lea na piasku nieopodal. Wydawa si smutny i niepewny w nowym otoczeniu, z dala od znanych i bezpiecznych dow z kwasem i had odpadw. Jaak siedzia obok i gta. Pies strzyg uszami do muzyki. Jaak dobrze gra. aobny dwik harmonijki bez problemu nis si nad pla do miejsca, gdzie leelimy. Lisa odwrcia gow, prbujc spojrze na psa. Obr mnie. Zrobiem, o co prosia. Koczyny ju jej odrastay. Kikuciki, z ktrych wyrosn wiksze kikuty. Nad ranem bdzie kompletna i godna jak wilk. Przypatrzya si psu. To jest najbliej tego psa, jak tylko si da powiedziaa. e co? Jemu wszystko szkodzi. Nie moe pywa w oceanie. Nie moe nic je. Musimy mu sprowadza specjalne arcie. Trzeba mu oczyszcza wod. lepa uliczka ewolucji. Gdyby nie nauka, bylibymy tak samo bezbronni jak on. Uniosa wzrok na mnie. Jak ja teraz. Wyszczerzya zby. W yciu nie byam tak blisko mierci. Nie liczc walki. Niesamowite, nie? Przez chwil. Bardziej mi si podobao, kiedy robiam to tobie. Ju umieram z godu. Nakarmiem j garci tustego od ropy piasku i patrzyem na psa, stojcego niepewnie na

play i podejrzliwie obwchujcego jaki wystajcy z piasku kawaek pordzewiaego zomu, przypominajcy gigantyczne, petwiaste rozszerzenie pamici. Wykopa kawaek czerwonego plastiku wypolerowanego przez fale i u go chwil, potem wyplu i zacz gwatownie si oblizywa. Ciekawe, czy znowu si zatru. Ale na pewno daje do mylenia mruknem. Podaem Lisie kolejn gar piasku. Gdyby kto przyby z przeszoci i spotka nas tutaj, co by o nas powiedzia? Uznaby nas w ogle za ludzi? Lisa popatrzya na mnie powanie. Nie. Za bogw. Jaak wsta i wszed w fale, stan po kolana w czarnej, kopccej wodzie. Pies, wiedziony jakim nieznanym instynktem, poszed za nim, ostronie lawirujc po piasku i kamieniach. *** Ostatniego dnia na play pies zaplta si w kb drutu. Porani si jak cholera: pokaleczona skra, poamane nogi, omal si nie udusi. Prbujc si uwolni, niemal odgryz sobie jedn ap. Kiedy go znalelimy by jedn wielk kup poszarpanej sierci i pokrwawionego misa. Lisa wytrzeszczya oczy. Jezus, Jaak. Miae go pilnowa. Poszedem popywa. Nie da si cay czas mie go na oku. To mu si w yciu nie zagoi zrzdliwie dodaa Lisa. Trzeba odpala myliwca powiedziaem. W domu bdzie atwiej si nim zaj. Uklklimy z Lis i zaczlimy wycina psa z pltaniny drutw. Kiedy si za to zabralimy, zaskomla i sabiutko zamerda ogonem. Jaak milcza. Lisa klepna go w udo. No, Jaak, rusz si. Jeeli si nie popieszymy, wykrwawi si. Wiesz jaki jest delikatny. Jaak odpar: Myl, e powinnimy go zje. Lisa uniosa wzrok, zdumiona: Ty? Wzruszy ramionami. Tak. Uniosem gow znad owinitego w spltany drut tuowia zwierzcia. Mylaem, e chcesz mie wasnego zwierzaka. Jak w zoo. Jaak pokrci gow. Sucha karma jest strasznie droga. P pensji idzie na jedzenie, filtrowanie wody, a teraz jeszcze wpakowa si w to gwno. Machn rk w stron zapltanego psa. Trzeba palanta cay czas pilnowa. Nie opaca si.

 Ale to jednak twj przyjaciel. Podaje ci ap. Jaak zamia si. Ty jeste mj przyjaciel. Spojrza z gry na psa, zmarszczy czoo w namyle. A to... to tylko zwierz. Cho kiedy z nudw tyle dyskutowalimy, jak to by byo zje psa, determinacja Jaaka nas dziwia. Moe powiniene si z tym przespa powiedziaem. Wrcimy do bunkra, doprowadzimy go do porzdku i potem zdecydujesz, kiedy nie bdziesz ju tak na niego wkurzony. Nie. Wycign harmonijk i zagra par nut, szybk jazzow gam. Odsun j od ust. Jeeli dooycie si do jedzenia, zatrzymam go. Ale inaczej... Chyba nie powinnimy go gotowa. Nie? Lisa spojrzaa na mnie. Moemy go upiec, jeszcze tu, na play. Zerknem na psa, kbek sapicego, ufnego stworzenia. Chyba nie powinnimy tego robi. Jaak spojrza na mnie powanie. A bdziesz paci za karm? Westchnem. Zbieram na nowy Penozmysowy Wirtual. No widzisz, a ja te chciabym sobie kupi par rzeczy. Napi minie, pokazujc tatuae. Zreszt, co z niego, kurwa, za poytek? Daje rado. Wirtual te ci da rado. I nie trzeba sprzta gwna. No, Chen. Sam przyznaj. Tobie te nie chce si nim zajmowa, bo to upierdliwe. Spojrzelimy po sobie, a potem na psa. *** Lisa upieka psa na ronie nad ogniem z plastiku i zgarnitej z oceanu ropy. Smakowa w miar, ale waciwie nie wiadomo, co w tym miao by takiego szczeglnego. Kiedy jadem spopielonego centaura, ktry smakowa lepiej. Po wszystkim przeszlimy si wzdu brzegu. Opalizujce fale wdzieray si z hukiem na piasek, a cofajc si, zostawiay liskie kropelki. Na horyzoncie czerwone soce tono w morzu. Bez psa moglimy naprawd cieszy si pla. Nie trzeba byo si przejmowa, e wlezie w kwas, zaplcze si w zakopany w piasku drut kolczasty, albo zere co i p nocy bdzie rzyga. Ale wci pamitam, jak poliza mnie po twarzy, jak wlaz mi caym kudatym ciarem

na prycz, pamitam jego ciepy oddech obok mnie i czasami mi tego brakuje.

PASZO
Suchy wiatr nis daleko ostry swd palonego ajna. Raphel KaKorum zacign si powietrzem, raz, gboko, smakujc wspomnienia, a potem zapi wok twarzy elektrostatyczn chust i odwrci si, eby zabra bagae od pasaerw wci siedzcych na wielkokoowcu. Wok szala wicher. Zrywane z twarzy chusty trzepotay szaleczo w ostrym powietrzu, niade donie chwytay postrzpione, powiewajce flagi i owijay je z powrotem, iskrzce i strzelajce, wok zapylonych nosw i ust. Jaki czowiek, Kaijczyk sdzc po krzyu na szyi, Kelijczyk po jedwabnej koszuli, poda w d skrzany worek Raphela, potem zczy donie i pochyli gow w rytualnym, sterylnym gecie poegnania. Raphel zrobi to samo. Reszta pasaerw, pstrokata mieszanina rnych ludw Niecki, stoczona ciasno na pace wielkokoowca, uczynia wasne gesty, pilnie przestrzegajc grzecznoci wobec jego szat paszo i znakw wtajemnicze. Wielkokoowiec powoli si odtoczy. Twarda gleba Niecki chrzcia pod baloniastymi elowymi oponami. Raphel obserwowa, jak zdezelowany pojazd si oddala. Pasaerowie z kolei patrzyli na niego, ich wzrok pyta: co to za kelijski paszo, co wysiada na rodku pustyni? Odwrci si twarz do swojej wsi. Okrge haci Jaijczykw toczyy si na wyschnitej ziemi jak niedua grupka uchodcw w stokowych czapkach, spiczaste gowy ciasno przy sobie, szaty z suszonej cegy malowane w typowe dla Jai biae geometryczne wzory. Wok leay ciche i cierpliwe pola, pokryte skrzep glin, a nad nimi d wiatr, unoszc w powietrze pyowe wiry i kac im taczy nad bia rwnin. W oddali, z gruntu wystaway koci starego miasta, zrujnowana pltanina stali i betonu, cicha i opuszczona od tak wielu pokole, e nawet Jaijczycy tego nie pamitali. Raphel zdj chust i raz jeszcze odetchn gboko, delektujc si zapachami domu, smakujc nostalgi, pozwalajc jej wypeni puca a do dna. Zmieszane zapachy pyu, palonego obornika i szawii, przywianej z odlegych wzgrz. Gdzie w wiosce pieko si miso. Zapewne kojot albo krlik, oguszony ultradwikami i oskrowany, zanim odzyska przytomno, kapa teraz tuszczem prosto na wgle. Zrobi kolejny wdech i obliza usta. Ju mu pkay w tym suchym powietrzu. Skra, przez dugi czas przyzwyczajona do obfitej wilgoci u Kelijczykw, cigna si na twarzy, jakby nosi mask, ktra w kadej chwili

moe spa. Obejrza si tsknie za oddalajcym si wielkokoowcem, dziecic zabawk powoli peznc ku dalekiej botnistej linii, gdzie bkitne niebo wreszcie stykao si z t glin. Wzdychajc, zarzuci worek na rami i ruszy do wioski. Szybko zbliy si ku pierwszym peryferyjnym haci. Tworzyy zbit mas grubych cian i klaustrofobicznych zaukw. Uliczki wiy si losowo, kuszc intruzw, by zapucili si pod lepe ciany i na miercionone dziedzice. Nad gow dynday dwikwki, z rozdziawionymi dziobami, gotowe si rozwrzeszcze. Raphel wdrowa umocnieniami Jaijczykw, prowadzony wspomnieniami z dziecistwa. Rozpozna haci Bia Giomo, przypomnia sobie, jak pacia mu kostkami cukru, kiedy przynosi jej wod ze studni. Pozna grube bkitne wrota prowadzce na podwrze Evii, wspomnia, jak schowali si razem pod kiem jej rodzicw, powstrzymujc si od miechu, gdy tamtych dwoje stkao, a ko skrzypiao nad nimi. Matka pisaa mu, e Bia Giomo odesza, a Evia nazywa si Bia Dosero i mieszka teraz w Czystej Wodzie. Skrci za kolejny rg i rozpozna Starego Martiza siedzcego przed swoim haci. Gotowa czerwon fasol nad ogniem z obornika, powoli rozgotowywaa si na mas. Raphel umiechn si i zacz pozdrawia staruszka, ten jednak, ledwo go zobaczy, chwyci garnek z fasol i cofn si, rozpaczliwie chcc speni nakazy Kwaranu. Raphel popiesznie nacign chust na twarz i przepraszajco pochyli gow. Martiz udobrucha si na tyle, by postawi z powrotem fasol i zoy razem donie. Raphel odwzajemni pradawny gest. Mg objani Martizowi genez tego nalecego do nakazw Kwaran gestu, opowiedzie, jak rozpowszechni si podczas Czystki, ale pewnie mao by go to obeszo. Dla Jaijczykw to by obyczaj, i tyle. Jaijczycy kultywowali stare obyczaje. U Kelijczykw ludzie podawali sobie rce i prawie w ogle nie przestrzegali Kwaranu. Kultura handlowa atwo wyzbywaa si wypielgnowanych dawnych tradycji. Jaijczycy mieli lepsz pami. Obszed Martiza w przepisowej odlegoci dwch metrw soca i zapuci si gbiej w osad. Zauek zwzi si do ciasnego okienka midzy dwiema cianami. Obrci si bokiem i przecisn przez otwr strzelniczy, napierajc piersi i opatkami na jego krawdzie. Po drugiej stronie przystan i bezskutecznie sprbowa otrzepa z biaej szaty wczepiony w ni gliniasty py. Dziecicy miech nis si echem midzy cianami. Mali jaijscy chopcy, w sukniach rozmazujcych si w jaskrawe karmazynowe plamy na tle bladotych glinianych cian haci, pdzili uliczk wprost na niego. Zatrzymali si jak wryci, wytrzeszczajc oczy na bia szat paszo i znaki wtajemnicze, potem zoyli niade donie i pochylili gowy w starannym gecie szacunku. Chwil pniej byli ju za nim i znowu si gonili, przelizgujc si przez otwory strzelnicze ze zwinnoci pustynnych jaszczurek. Raphel odwrci si i popatrzy za nimi, wspominajc, jak sam pdzi t sam uliczk,

gonic kolegw, udajc hakorkiego na krucjacie, udajc, e sam we wasnej osobie dowodzi wojn przeciw Kelijczykom. Wydao mu si, e byo to wieki temu. Czerwone, powiewajce szaty chopcw znikny za strzelnic, zostawiajc go samego. Odchrzkn i par razy przekn lin, prbujc jako zaradzi krpujcemu uczuciu suchoci. Nabra znw powietrza, gboko, spragniony zapachu ojczystej osady. Chusta zatrzeszczaa, gdy wcign do puc sterylne powietrze. *** Odpowiedzialno paszo jest czsto trudna. Jak mona z gry przewidzie konsekwencje jakiego dziaania? Obowizkiem paszo jest spenetrowa wszystkie zakamarki i zaktki moliwoci oraz zawsze postpowa ostronie. Powolna zmiana jest zalet. Aby spoeczestwo przetrwao zwizane z technologi wstrzsy musi si przystosowa rasa i kultura. Nie do, aby bystre palce w par dni opanoway obsug puga, kultura musi si zaadaptowa do wikszej liczby ludnoci, do przestawienia na rolnictwo, do innych, chcc nie chcc, nadchodzcych zawirowa wywoanych przez wprowadzenie nowej technologii. Bez odpowiedniego przygotowania moralnego i filozoficznego, jake mona by powierzy dowolnej kulturze tak nonszalancko brutalne narzdzie, jakim jest bro palna? Paszo Giles Martin, CS 152 (Wykady o przemianach moralnych) Bia Paszo, musisz by bardzo dumna. Mwic to, Bia Hanna umiechna si do Raphela. W jej ustach bysno zoto, kurze apki w kcikach pustynnych oczu si pogbiy. Dumna? Matka Raphela si zamiaa. Zdja z paleniska garnek ze wieo zagotowan herbat i odwrcia si do syna: siedzia w odlegoci trzech metrw od nich, z twarz zakryt elektrostatyczn chust. Dumna, e mj jedyny syn porzuca na dziesi lat rodzin? e odwraca si od rodziny, wybierajc Kelijczykw i ich tysic jezior? Pokrcia gow i dolaa herbaty do glinianego kubka Bia Hanny. Gsty czarny pyn, parzony z lici suszonych i fermentowanych nad jej wasnym paleniskiem, rozlewajc si po szkliwionej glinie, wyda z siebie ciki dymny zapach. Ale nasz paszo, jaijski paszo. lubne bransoletki Bia Hanny zadzwoniy, gdy wycigna pomarszczon do po parujcy kubek. Razem ze wszystkimi koleankami siedziay w domu rodzinnym Raphela, w keczko wok jego matki kipica, promienna masa rozemianych, odzianych w bkit kobiet, szczliwych i podekscytowanych, e zostay zaproszone na to rodzinne spotkanie po latach. Bia Hanna raz jeszcze bysna do Raphela zotymi zbami. Szczycia si nimi,

zrobionymi na kelijskim pograniczu, i umiechaa czsto i szeroko. Ale tak, na pewno jeste dumna. Twj syn wrci, ju jako paszo, w tak modym wieku. Z uznaniem pocigna yk herbaty. I robisz najlepsz dymn herbat, Bia Paszo. Przestae ju z tym Bia Paszo. Byam Bia Raphel i jestem Bia Raphel, obojtne co nawyrabia mj gupi syn. Matka Raphela odwrcia si, eby dola herbaty nastpnej z kobiet, w jednej doni zrcznie trzymajc poczerniay blaszany garnek, a drug podcigajc rbki bkitnych spdnic, eby nie wloky si po pododze. Bia Hanna si zamiaa. Jaka skromna. Ale zobacz tylko, jak wietnie mu z tymi znakami. Wskazaa na Raphela. Pismo na twarzy, tyle wiedzy na skrze, a to tylko maa czstka tego, co chlupoce mu w tym ogolonym ebku. Raphel pochyli gow i spuci wzrok na donie, nieco zaenowany nagym zainteresowaniem kobiet. Na wierzchu lewej rki mia pierwszy znak wtajemniczenia: malekie znaczki starego alfabetu. Stamtd, pismo koloru zakrzepej krwi maszerowao mu w gr ramion i kryo si pod szat. Rytualnie przyznawane z kadym rokiem oznaki coraz wyszej rangi, mnemotechniczne sztuczki uatwiajce zapamitanie dziesiciu tysicy strof indeksy do korpusu wiedzy paszw, memento i wiadectwo awansu w jednym. Pokryway jego ciao spiczastym pismem staroytnych: czasem jeden symbol wystarcza, eby przywoa cay tom wiedzy, eby mie na czym zawiesi pami i zapewni, e wszyscy pniejsi paszowie bd mieli dostp do niezmiennej krynicy wiedzy. Unis wzrok w sam por, by dostrzec mignicie umiechu na twarzy matki. Bia Hanna te dostrzega ten popiesznie ukryty wyraz zadowolenia. Klepna j po udzie, gdy si odwracaa, by nala herbaty kolejnej kobiecie. No prosz! Widzicie, Jai Bia, jak rumieni si z dumy z osigni syna? Czekajcie no, jeszcze soce nie dotknie niecki, a ona ju mu bdzie szuka ony. Zarechotaa, byskajc zotymi zbami w pmroku rodzinnego haci. Crki pod klucz, Jai Bia, bo ona je wszystkie pozgarnia dla swojego wytatuowanego syna. Kobiety rozemiay si i przyczyy do artw, rzucajc uwagi na temat szczcia Bia Paszo. Say Raphelowi umiechy i taksujce spojrzenia. Matka miaa si, przyjmowaa arty i wyrazy podziwu, ju nie Bia Raphel, lecz Bia Paszo Matka Paszy. Wielki zaszczyt. Ej, on chce pi! wykrzykna Bia Hanna, wskazujc pusty kubek Raphela. Zaniedbujecie naszego nowego paszo! Raphel si umiechn. Nie, Bia, po prostu si nie odzywam, dopki nie ustanie twj potok sw! Niegrzeczny paszo! Gdyby nie zachowa Kwaran, dostaby w tyek. Nie zapominaj, e to ja zapaam ci na wyrywaniu fasolek, kiedy bye o, taki. Rozemiay si. Bia Hanna popisywaa si przed publicznoci, wymachujc rkami w gecie oburzenia.

 Powiedzia, e tylko chcia pomc... Bo tak byo! ...i co zostao? Zmarnowane odygi! Jakby przesza przez nie trba! Cae szczcie, e ma teraz nowy fach, Bia Paszo. Twoje pola nie przeyyby jego powrotu. Jaijskie kobiety wybuchny miechem, a Bia Hanna cigna dalej, wspominajc dziecice wystpki Raphela: znikajce w okamgnieniu kostki cukru, wywrcone na lew stron maski elektrostatyczne, podpalone kozie ogony opowieci lay si z jej zotych ust i lay. Wreszcie strumie wspomnie jakby si wyczerpa; urwaa i wbia wzrok w Raphela. A powiedz mi, wielebny paszo: Kelijczycy naprawd jedz ryby? Prosto z jeziora? Raphel zamia si. Oni pytaj, czy my jemy kojoty. Tak, tak. Ale, Raphelu, obyczaj... nie jade ryby, prawda? Nie. Oczywicie, e nie. Bia Hanna rozemiaa si. No, widzicie, Jai Bia? Krew prawd powie. Jaijczyk moe zamieszka u Kelijczykw, ale krew prawd powie. Jak zawsze. Kobiety porozumiewawczo pokiway gowami, udajc satysfakcj, lecz ich oczy zdradzay ulg, e nie zama jaijskich zakazw. Jaijczyk wolaby umrze ni zje nieczyste miso. Jaijczycy przestrzegaj starych zwyczajw. Rozmowa potoczya si dalej. Zapomniano o nim wrd spekulacji, ktrego dnia spadnie deszcz i czy crka Bia Renado nie za czsto pokazuje si z tym onatym hakorkim. Raphel zerkn ku drzwiom. Dziedziniec za nimi by zalany socem. Razem ze skwarem i wiatem do rodka sczyy si mskie gosy: ojciec i jego hakorcy kumple. Niebawem do nich doczy. Przesun ku niemu rytualny kubek mezu, a potem, zgodnie z nakazami Kwaran, ostronie si odsun. Dziesi uderze serca pniej podniesie kubek z kamieni dziedzica i razem przepij ku bkitnemu niebu, chlusn odrobin na ziemi i dopij, dopki ostry pyn nie wyparuje ze spieczonego gruntu. I bd powtarza ten rytua jeszcze raz i jeszcze, coraz bardziej pijani, dopki soce nie zetknie si z horyzontem, a koci starego miasta nie sczerwieniej w jego sabncym blasku. Gdyby nasuchiwa staranniej, mgby rozrni ich sowa. Gos ojca, mwicego ze miechem: Inteligencji nie ma po mnie. Pewnie po dziadku. I wszyscy hakorcy miej si, przypomniawszy sobie starego Gawara, ktrego noe wiroway jak tornada, ktry plu na groby paszw, co padli z jego wasnej rki podczas kelijskiej krucjaty. Legendarne czyny z legendarnych czasw. Teraz wielkokoowce Kelijczykw bezkarnie przemierzay Such Nieck, dzieciaki Jaijczykw miay w uszach suchaweczki pene kelijskich stacji radiowych, gaday kelijskim slangiem, a wnuk starego Gawara by od stp do gw opisany tajemnicami kelijskich paszw. Raphel wspomnia dziadka: zasuszonego, chudego staruszka, ktry sw czerwon szat

nosi rozchestan, tak by wszyscy widzieli mskie siwe futro na jego chudej piersi. Bardziej mski ni reszta mczyzn. Wielki Jaijczyk, nawet po stu pidziesiciu latach. Przypomnia sobie jego czarne, jastrzbie oczy, widrujce, kiedy przycign go ku sobie, by szepta mu opowieci o krwawych czynach, sczc mrok do jego ucha, a zdybaa ich matka i odcigna Raphela, przedtem solidnie zbesztawszy starego Gawara, e straszy chopaka; a Gawar siedzia sparaliowany na swoim zydlu, umiechnity, zadowolony, patrzy przekrwionymi czarnymi oczyma na swojego potomka. Pokrci gow na to wspomnienie. Nawet w dalekim Keli staruch wszeptywa mu do ucha krwawe sny. Trudno zapomnie takiego kogo. A u Kelijczykw jeszcze bardziej. Wszdzie pozostay lady jego obecnoci: pomniki polegych, jeziora trujce od popiow po poarach, lady po hakowatych noach na marmurowych rzebach, szkielety ruin budynkw spalonych i nigdy nieodbudowanych. Kiedy Raphelowi ni si dziadek, Kelijczykami miotay nocne koszmary. Wsta ostronie i owin si szat. Kobiety cofny si, podwiadomie zachowujc Kwaran, trzy metry we wntrzu, dwa w wietle dziennym, i tak ma by przez dziesi dni, chyba e wczeniej on umrze. Tradycja. Kelijczycy nie przestrzegali ju dawnych nakazw. Tutaj bez sensu byoby przypomina, e zaraza dawno mina. Obyczaj by zakorzeniony zbyt gboko i przestrzegany tak sztywno, jak mycie rk przed posikami i siew przed deszczami. Raphel wymkn si na rozgrzany jak piec dziedziniec. Ojciec i reszta hakorkich zawoali na niego. Raphel zamacha, ale nie przyczy si do picia. Niebawem zasidzie z nimi i upije si mezem do nieprzytomnoci, najpierw jednak musi dokoczy pielgrzymk. *** Mez w duych dawkach jest oczywicie trujcy jednak nawet przy spoywaniu mniejszych iloci toksyny z czasem gromadz si w organizmie, upoledzajc nieproporcjonalnie du cz mskiej populacji. Jaijczycy przestrzegaj rytuau destylacji tej pustynnej rolinny ktry osabia moc trucizn, obyczaj nakazuje jednak pozostawi w nim pewien procent. Wczeniejsze prby zreformowania pdzenia mezu spotkay si z wrogoci. Jeli jaki paszo zechce dy do zmiany tej praktyki, najlepiej, by inicjatywa wysza od samej spoecznoci, Jaijczycy ywi bowiem siln nieufno wobec zewntrznych wpyww. Paszo Eduard, CS 1404. (Ocalony dokument, Obwd Suchej Niecki, XI 333) To haci byo stare, starsze ni wikszo w wiosce i stao niemal porodku, u zbiegu

trzech uliczek. Stanowio dobry punkt do ostrzau skrzyowania, a ciany miao grube, zbudowane w czasach, gdy kule byy czym wicej ni mit, a zauki spyway krwi wiele razy w yciu jednego pokolenia. Z bliska wida byo jego wiek. Osiadajce gliniane ciany pokryy si pkniciami. Dugie, podobne do pnczy rysy pokryy ca fasad, siejc spustoszenie w konstrukcji. Grube drewniane drzwi stay otworem, ukazujc uszczc si bkitn farb i posiwiae spkane drewno. W otworze falowaa wystrzpiona elektrostatyczna zasona, w tradycyjny jaijski czarno-czerwony wzr. Raphel zatrzyma si przy zasonitym wejciu, zajrza do rodka. Dobiegao stamtd rytmiczne skrobanie metalu o metal. Uspokajajcy dwik. Bardzo jaijski. Dorasta, suchajc tego znajomego zgrzytu, uczepiony kolana dziadka, ktry opowiada mu historie. Metal zgrzyta dalej. W mylach Raphel mia znw osiem lat, ssa kostki cukru i kuca obok dziadka, ktry szepta o krwawej jatce. Spaliem miasto Kelijczykw do goej ziemi mwi starzec, a jego oczy pony, jakby jeszcze widzia ten ogie. Paliem Heli, Seli i Keli. A ostatnie byo Keli. Nie pomogy mu kanay. Od powodzi naszego napalmu paliy si nawet zielone kanay. Kelijskie kobiety uciekay przed nami, te gupie kozy z dugimi czarnymi warkoczami i srebrnymi pasami. Spalilimy to miasto i nauczylimy tych mikkich od wody ludzi, jak to jest rzdzi Jaijczykami. Nie rzdz nami biurokraci. Jaijczycy sami kontroluj wasne przeznaczenie. Nie jestemy brudnymi Kaijczykami, ktrzy wybrali niewolnictwo i nie maj nawet wasnych sw. My kpiemy si co rano, po poudniu adujemy dwikwki, a w wietle gwiazd tworzymy z pustynnego pyu epitafia dla naszych wrogw. Zachichota. Spaliem Keli. Do goej ziemi. Raphel zawoa w mrok chaty: Dziadku?! Zgrzyt metalu usta. Potem rozleg si znowu. Pod jak poblisk cian dzieci gray w kamyki, starajc si rzutami odsun kamienie innych graczy od wbitego porodku palika. W upale niosy si echem okrzyki radoci i rozczarowania. Dziadku? powtrzy Raphel. Zgrzyt metalu ucich na dobre. Raphel przysun si bliej do zasony w drzwiach. Na dziedzicu szemra wiatr, gorcy powiew delikatnie poruszajcy tkanin. Nadstawi uszu. Z wntrza dobiego ciche westchnienie. Potem kto wychrypia: A wic wrcie. Tak, dziadku. Nieche ci zobacz. Raphel odsun zason i wlizn si do rodka. Wewntrz byo chodno. Poprawi chust, zaciskajc j wok twarzy, i czeka, a wzrok przyzwyczai si do pmroku. Powoli ukazyway si ksztaty. Dziadek siedzia przy palenisku, przygarbiony cie. W doniach

poyskiwa hakowaty n i oseka. Palenisko byo zimne i czarne. Po jednej stronie pokoju lea siennik starca, ze zmit i niezacielon pociel. Niedbale porozrzucane ubrania. Na zadbane wyglday tylko hakowate noe na cianie. Ostrza lniy w pmroku, pamitki po wysyanych do walki mczyznach. Cie dziadka si poruszy. W doni bysn n. Paszo. Kelijski paszo. Tak, dziadku. Matka pewnie si cieszy. Tak. Starzec zamia si, potem zakaszla. Bezmzga kobieta. Wygina te rce, eby cigle dzwoniy bransoletki. Pewnie ju szuka dla ciebie kandydatki na on. Znw parskn miechem. A ty uwaasz, e jeste teraz kim wanym, bo wykue na pami dziesi tysicy strof? Nie. Starzec dgniciem podbrdka wskaza zdjcie na cianie. Nie? Twj wizerunek ci wyprzedza. Raphel odwrci si, eby przyjrze si fotografii. Przedstawiaa jego samego, w szatach paszo, umiechnitego obok przeoonego kelijskich paszw. Mia wiee tatuae, ciemne, kontrastowe. U starszego mczyzny wtopiy si w fady skry, jakby zawarta w nich wiedza wnikna gboko w jego ja. Nie szukam czci u nikogo odpar. A i tak ci czcz. O, jeszcze jak. Paszowie ju si o to zatroszczyli. Twoje pieski lec przed tob, rozdaj zdjcia, rozpowiadaj o twojej mdroci. Zamia si. Wszyscy wierz w kade sowo paszo. Wszystkowidzcy, dobroczynicy paszo. Kogo interesuje jeszcze mdro Jaijczykw, skoro paszo siedzi midzy nimi? Jestem Jaijczykiem i jestem paszo. Jedno nie przeczy drugiemu. Tak mylisz? Czarny cie czowieka kaszln z rozbawieniem, wybuchem obcesowego miechu, ktry przeszed w chrapliwy oddech. Poruszy noem, bysna klinga, znw zacz go ostrzy. Haci wypeni ostry zgrzyt stali. Ja spaliem Kelijczykw do goej ziemi. Zrobiby to samo? Tam mieszkaj paszo, twoi koledzy. Kelijskie dziewczyny. Ja zabijaem ich wszystkich. To jest po jaijsku. Raphel przysiad na ubitym klepisku, trzy metry od dziadka. Zebra szat wok siebie, skrzyowa nogi po turecku. Spali wodne miasto to nie w kij dmucha. Starzec ypn chytrze okiem i wrci do ostrzenia. Nawet woda si pali. Napalm. Ta bro zasuguje na zapomnienie. Paszowie tak mwi. Natomiast Jaijczycy maj dobr pami. Wszystko zapisujemy

sobie sami i nasza pami siga bardzo daleko, prawda, wnuku? Kelijczycy te. Wci pamitaj twoje nazwisko. Doprawdy? Spluwaj, kiedy je wymawiaj. Starzec zamia si charkotliwie. wietnie. Przesta ostrzy n i unis wzrok na Raphela, mruc podejrzliwie oczy. A ty spluwae razem z nimi? A jak dziadek myli? Dziadek wycelowa n w Raphela. Ja myl, e twoja skra a pacze z tsknoty za przejrzystymi kelijskimi basenami, a palce tskni za dotykiem jedwabistych warkoczy kelijskich dziewczyn. Oto, co ja myl. Podj ostrzenie. Myl, e twj nos pragnie zapachu bzu nad tysicem jezior. Dziadku, moe i uczyem si u Kelijczykw, ale pozostaem Jaijczykiem. Tak twierdzisz mrukn starzec. Odoy n i osek, odwrci si do pki z boku. Chudymi palcami wycign butl z grubego szka. Napijesz si? Raphel popiesznie zebra szat i zamierza wsta. Ja powinienem nalewa. Stary ze miechem odsun si od niego. I zama Kwaran? Pokrci gow. Za dugo bye u Kelijczykw. Trzymaj si z dala, wnuku. Otworzy butelk i nala mezu do dwch glinianych kubkw. Ciemny pokj wypeni ostry, askoczcy zapach trunku. Dziadek ostronie usiad z powrotem na pododze i przesun kubek, a znalaz si w poowie drogi midzy nim a wnukiem. Dopiero wtedy zawlk swoje kalekie ciao z powrotem w cie i wgramoli si na zydel przy palenisku. Raphel odczeka rytualne dziesi uderze serca, potem nachyli si i przycign naczynie do siebie. Za przodkw. Starzec unis kubek do nieba, potem wyla odrobin na ziemi. eby potomkowie ich nie porzucili. Abymy zawsze ich szanowali. Raphel powtrzy jego gesty, wylewajc nieco trunku na ziemi. Kropelki zebray si na klepisku jak opale. Gdy wypi, alkohol pali mu pier biaym arem. Dziadek obserwowa, jak pije. Nie takie agodne, jak kelijskie wino ryowe, co? Nie. No to masz szczcie. Teraz Kelijczycy i tutaj sprzedaj swoje wino. Wielu je pije. Widziaem. Stary czowiek nachyli si ku niemu. Czego oni handluj tym swoim winem w Suchej Niecce? Nie wiedz, e tu mieszkaj

Jaijczycy? Nie rozumiej, e nic tu po nich? Mgby dziadek zacz sprzedawa mez Kelijczykom, skoro to taki kopot. Mez jest dla Jaijczykw. Baji dla Kelijczykw. Raphel westchn. Czy, jeli si napijesz ichniego wina, stajesz si mniej Jaijczykiem? Czy wscza si w czowieka i zmienia go natychmiast w kogo innego? Pocign yk palcego mezu. Nawet dziadek pi wino ryowe. Dziadek machn lekcewaco rk. Dopiero, kiedy zupiem to ich wodne miasto. Ale znalazo si na dziadka pustynnym jzyku. Raphel si umiechn. I co, sta si dziadek Kelijczykiem? Stary Gawar umiechn si zjadliwie. Kelijczykw spytaj. Ze mn jest tak samo. Z tob? Ty jeste maskotk na acuchu. Kelijczykom na pewno podoba si bezzbny czowiek pustyni, co nie gryzie. Nie jeste ju Jaijczykiem. Zostae jednym z nich. To nieprawda. Kelijczycy od razu poznaj Jaijczyka: mj akcent, oczy, n, miech, przestrzeganie starych zwyczajw. Obojtne, jak dugo bym chodzi po mostach Keli, czy pywa w tysicu jezior, Kelijczykiem nigdy nie zostan. Starzec skrzywi si z irytacj. I sdzisz, e jeste Jaijczykiem, bo oni ci odrzucaj? Raphel przepi do dziadka glinianym kubkiem mezu. Jestem tego pewien. Nie! Dziadek waln swoim o ziemi. Kubek roztrzaska si na kawaki, rozchlapujc alkohol. Odgarn odamki, nie zwracajc uwagi na ich ostre krawdzie. Nie jeste Jaijczykiem! Gdyby by Jaijczykiem, nie siedziaby teraz i nie gada. Wycignby n i zarn mnie za t obraz. To nie po jaijsku. To po twojemu, dziadku. Jego gos by zachrypnity, gdy dla zachowania rwnowagi trzyma si komina nad paleniskiem. Co po mojemu, to po jaijsku. Jestem Jai. Wyprostowa si bardziej. Wy, paszowie, chcielibycie, eby Jaijczycy odoyli noe i pochowali dwikwki, eby nikt nigdy ju nie usysza ich wycia. Izolujecie nas od technologii i dajecie j Kelijczykom. Ale nie moecie zaprzeczy historii. My znamy pismo, mamy wasne zapisy przeszoci. Znamy te sztuczki paszw. Kiedy paliem Keli, paszowie padali mi pod noem jak ta pszenica. Ich biae suknie plamia czerwie. Powiedz mi tylko, e mnie zapomnieli. Powiedz mi, e ju nie chc pogrzeba Jaijczykw gboko! Raphel czyni domi uspokajajce gesty, chcc usadzi starca z powrotem na zydlu.

 To przeszo. My, Jaijczycy, ju nie wojujemy z Kelijczykami, ani z paszami, ktrzy akurat tam mieszkaj. Stary Gawar umiechn si nieznacznie i potar chrom nog. Wojna nigdy si nie koczy. Uczyem ci tego. Cigle czaisz si w koszmarach Kelijczykw. Wic szkoda, e niczego si nie nauczyli i nie zostali po swojej stronie gr. Stary Gawar zachichota i powoli opad na zydel. Kiedy nastpnym razem spalimy Keli, nie przepucimy nikomu. Kelijski akcent nie bdzie ju zatruwa uszu naszych dzieci. Nie da si w nieskoczono izolowa Suchej Niecki przed wiatem zewntrznym. Tak mwi paszo. Mj wasny wnuk, ktry przychodzi, eby nas zdradzi. Jaijczycy maj przyrodzone prawo do wiedzy, tak samo jak Kelijczycy. Nie wciskaj mi padliny. Przychodzisz tu jak kady paszo, z wiedz w jednej, wycignitej rce, a druga tylko czeka, eby sign po wadz. Siedzisz sobie po turecku, medytujesz jak staroytni mdrcy, a potem radzisz naszym ludziom, eby kadli te yy wodne, eby pomagali w waszych budowach drg i fabryk, ale ja wiem, do czego ty naprawd zmierzasz. Dziadku, my odbudowujemy cywilizacj. Jeste nasz zgub. Bo studnie Jaijczykw bd pene, nawet kiedy przyjdzie dwa razy wiksza susza? To wanie proponujesz? Starzec zamia si gorzko. Zawsze pene studnie? Lepsze zbiory czerwonej fasoli? atwiejsze ycie? e dzieci bd yy duej? Pokrci gow. Obserwuj t wasz sekt Otwartego Oka do dugo, eby wiedzie, co knuj paszo. Nawet Kelijczycy, ktrzy was czcz, nie wydarli ratunku z waszych wytatuowanych pici, kiedy na nich uderzylimy. Wycilimy tych mikkich od wody ludzi jak stado kz. Nie jeste zbawc. Przynosisz zgub. Wyno si, wnuku. Wyno si z mojego domu. Kimkolwiek jeste, nie jeste ju Jaijczykiem. *** Kluczem do przetrwania jest pismo. Kultura, ktra potrafi pisa, potrafi pamita i rozpowszechnia wiedz. Znakiem Pierwszego Wtajemniczenia musi zawsze by alfabet, stanowicy klucz do caej pozostaej wiedzy. Dziki alfabetowi, tego, co dzi pisz, moe nauczy si za tysic lat mody student, ktry poza moim pismem na papierze, nigdy mnie w yciu nie spotka. Gdy wszyscy obrcimy si w proch, nasze nauki przetrwaj; mamy wic nadziej, e nasza cywilizacja z czasem znowu rozkwitnie. Paszo Mirriam Milliner, CS 13.

(O przetrwaniu) Zbudzio go gone cmokanie matki i ciche pukanie w futryn drzwi. ni o Kelijczykach. nio mu si, e znw sta przed bibliotekami paszo i zadzierajc gow, patrzy na pomnik Millinera. e przesuwa palcami po ladach od hakowatych noy na cokole, e zadziera gow i patrzy na zaoyciela zakonu paszw, wyrzebionego podczas ucieczki. Milliner ucieka z jedn rk wysunit do przodu. We wntrzu doni byo wyrysowane otwarte oko paszw. Drug rk ciska stosik podartych kart, ktre mu wypaday. Gow mia odwrcon w ty, wzrok utkwiony w zniszczeniu, przed ktrym ucieka. Matka Raphela raz jeszcze klasna jzykiem. Raphel otworzy oczy w sam raz, by dostrzec, jak chowa si za wenian zason. Na przegubach zadzwoniy lubne bransoletki, gdy puszczaa zason, z powrotem zaciemniajc pokj. W peni obudzony, zacz dostrzega inne poranne odgosy: samcze pianie przekrzykujcych si nawzajem kogutw, krzyki dzieci za wysokimi, wskimi oknami w cianach haci. Soce wdzierao si do pokoju malekimi snopami, podwietlajc pyki wzbitego przez matk kurzu. W wieach paszw codziennie wstawa skoro wit. Mia cel wychodzc na wschd, ktra wczenie wypeniaa si sterylnym blaskiem. Budzi si, szed do okna i patrzy na jasny wit, pozwalajc, by skpa go blask odbity od gadkich, lustrzanych tafli tysica jezior. Ostre, mocne wiato odbijao si jak od miki i roztapiao krajobraz a po horyzont, olepiajc go tak, e z oczu znikay zielone kelijskie mosty. Zaraz potem drzwi otwiera jego mistrz, mikki Kelijczyk, dobrze odywiony rybami z kelijskich jezior, z tatuaami zapadnitymi w wygodne fady skry. Chod no, pustynny paszo. mia si. Zobaczmy, jakie spustoszenie zasieje wrd nas dzisiaj wnuk Gawara. No to przez ile ksiek si dzisiaj przegryziesz?. Dla niego wszyscy byli tacy sami. Jai czy Keli, wszystko jedno. Liczya si tylko nauka. Raphel? szepna matka. Paszo? Jeszcze jedno cmoknicie za zason, delikatnie sondujce cisz w pokoju. Raphel powoli usiad. Mamo, nie musisz mwi do mnie paszo. Nadal jestem twoim synem. Dobiega go stumiona odpowied: Moe i tak. Ale cay jeste zapisany wiedz i wszyscy mwi na mnie Bia Paszo. Ale to nadal ja. Matka nie odpowiedziaa. Zrzuci z siebie koce i podrapa si po skrze. uszczya mu si od tutejszej suchoci. Wzdrygn si. W nocy byo zimno. Zapomnia ju, e noce w niecce nawet w porze suchej mog by takie zimne. W Keli byy gorce, nawet po zachodzie soca. Wszystko przesycone wilgotnym ciepem. Czasem, kiedy lea w ku, wydawao mu si, e mgby cisn

powietrze w pici, a po ramieniu popynaby mu ciepa woda. Podrapa si jeszcze raz, tsknic za gadk, elastyczn skr, nieustannie pieszczon pynnym ciepem. Powietrze niecki wydao mu si wrogiem, atakujcym go tak jak wczoraj dziadek. Zacz naciga szaty, skrywajc pod nimi ostre jak noe litery swoich znakw wtajemnicze. By to stary jzyk, prymitywniejszy ni jaijski, bardziej bezporedni w reakcjach, mniej wystrzegajcy si obrazy, niecierpliwy; jzyk szybkich jak byskawica, impulsywnych ludzi. Zwiza paski szaty, szybko zasaniajc pokrywajce jego ciao mnemotechniczne skrty wszech nauk: Sto ksiek, Rytuay przyjcia i odejcia, Zasady nauki, Rytua oczyszczenia, Budowa ciaa, Biologika, Rytuay Kwaranu, Wiedza chemikalna, Obserwacja rolin i zwierzt, Matyka, Matyka fizyczna, Zasady budownictwa, Nauka o ziemi; Podstawy techniki: Papier, Atrament, Stal, Plastik, Epidemia, Linia produkcyjna, Bronie miotajce, Nawz, Mydo... dziesi tysicy strof do skandowania, powizanych sieci odwoa i umocowanych na rymowanych symbolach, majcych zapewni stabilno caej konstrukcji. Wiedza zamknita w wiersz, z czasw, gdy ksiki trudno byo wyprodukowa i jeszcze trudniej ochroni, z czasw, gdy paszowie wdrowali jak nasiona dmuchawca midzy odlegymi wioskami, na powitanie pokazujc wntrze doni ze znakiem Otwartego Oka i proszc o swobod poruszania si, dzielc si wiedz wszdzie, gdzie mogy j zanie ich umysy-nasiona, liczc, e zapuci korzenie i e uda si zorganizowa szkoy, w ktrych wyhoduj kolejnych paszw. Raphel? Gos matki wyrwa go z zamylenia. Ubra si do koca i odsun zason. Matka a sapna. Raphelu! Chusta! Popiesznie odsuna si, chcc koniecznie przestrzega Kwaranu. Raphel wycofa si do pokoju. Znalaz chust elektrostatyczn i owin ni twarz. Gdy ukaza si ponownie, matka staa po przeciwnej stronie wsplnego pokoju. Wskazaa stojcy o trzy metry od paleniska kubek dymnej herbaty. Bezpieczna odlego. Raphel obszed je i przysiad przy herbacie. Obok sta wystudzony kleik ze sodkiej fasoli. Wgielki z paleniska pyway ju w wiadrze z szar wod, wystyge i czarne. Dawno wstaa? zapyta. Wiele godzin temu. Dugo spae. Musiae by zmczony. Raphel ykn chodnej herbaty. Mam ciemno w pokoju. Przyzwyczaiem si, e budzi mnie soce. Matka zacza zamiata klepisko somian miot, starannie unikajc podchodzenia zbyt blisko. On przyglda si sprztaniu. Jeszcze dziewi dni tej rytualnej izolacji. Kiedy dziadek spali miasto Keli, po powrocie, eby zachowa Kwaran, rozbi ze swoj armi obozowisko na skraju wioski. Niosy si stamtd pieni o krwi i ogniu, ale aden z nich nie wszed do wioski, dopki nie min Kwaran. Jaijczycy pilnuj starych obyczajw. Gupio byo myle, e dziadek przyjmie go z otwartymi ramionami.

Matka zmiota py z podogi i odwrcia si. Cmokna niepewnie. Wreszcie powiedziaa: Chciaabym, eby pozna jedn dziewczyn. Z bardzo dobrej rodziny. Raphel umiechn si, sczc herbat. Ju chcesz mnie swata? Jest w gociach u Bia Hardez. To jej bratanica. Porzdna jaijska dziewczyna. Ale co za sens? Jeszcze ponad tydzie mam Kwaran? Mala wraca do rodziny, pod Skalny Kocio. Wtedy, jak zechcesz j odwiedzi, bdziesz musia tam pojecha i znw odbywa Kwaran w obcej wiosce. Mala si zgodzia. Spotkacie si na zewntrz, w biay dzie. Raphel powstrzyma drwicy umiech. Odchodzisz od starych obyczajw? Spotkanie w biay dzie to nic zego. Ona si ciebie nie boi. Jechae a z Keli. Skoro do tej pory yjesz, to ju nie umrzesz. Dziadek by nie pochwala. Skorpion nie gryzie, gdy si go nie depcze. A taka zawsze bya z ciebie przyzwoita jaijska dama. Matka znw cmokna. Mj n cigle jest ostry. Kiwna na dopit herbat. Wyrzu kubek, dopilnuj eby rozbi si w wietle dnia. Nikomu nie wolno z niego pi. *** Kamie nie stanie si poduszk, Kelijczycy nie stan si przyjacimi. Przysowie Jaijczykw, zanotowane CS 1404, paszo Eduard. (Ocalony dokument, Obwd Suchej Niecki, XI 333) W pitym dniu Kwaranu Raphel spotka si na skraju wioski z kandydatk na on, oddzielony od niej dwoma metrami jaowego blasku. Czarne loki Mali lniy w ostrym socu, a oczy pogbiay czarne linie kredki, tak uwielbianej przez kelijskie dziewczyny. Bluzk i spdnic miaa w klasyczne jaijskie wzory splecione czarno-czerwone romby, przetykane zotymi nitkami. Na ramionach nie miaa bransolet mwio to mczynie, e ma j polubi i spowi w bkity. Matka Raphela i Bia Hardez siedziay w zasigu wzroku, ale nie suchu para powiewajcych bkitem matron. W oddali stao w milczeniu stare miasto, czarne koci odcinajce si na de nieba. Raphel wspomnia wyprawy do spltanych ruin, gdzie gniedziy si jastrzbie, a kojoty spaceroway bezczelnie po ulicach dwa razy szerszych ni najszersze aleje Kelijczykw. Pamita, e zbiera w okaleczonym miecie uski po nabojach, szukajc

upw po brutalnych i cigncych si w nieskoczono wojnach, ktre je zniszczyy. D wiatr. Przyzwoitki przysiady na fadach spdnic. Mala zdja elektrostatyczn chust. Zauway, e te bya z Keli. Ogniwo soneczne ewidentnie pochodzio z tamtej strony gr, cho tkane byo w jaijski wzr. Odepchn t myl i przyjrza si gadkim rysom i brzowej cerze dziewczyny. Chuda, wdziczna twarz przypominaa ptaka. Bya pikna, mimo ostrych koci policzkowych. Na jej pytajce spojrzenie sam take zdj chust. Przypatrywali si sobie. Wreszcie ona powiedziaa: Jeste przystojniejszy, ni na zdjciach. Nawet z tymi wszystkimi tatuaami. Mylaa, e bdzie gorzej? Mala si zamiaa. Odgarna z twarzy zmierzwione wiatrem wosy, ukazujc noowat krzywizn szyi i podbrdka. Mylaam, e si zestarzae. Mody jeste, jak na paszo. Byam pewna, e ciotka przesadza. Raphel zerkn na par kobiet w maeskich bkitach, rozplotkowanych i wypatrujcych oznak udanych swatw. Nie. Bia Hardez jest szczera w takich sprawach. Swataa mojego kuzyna. Nigdy nie widziaam modego paszo. Moi nauczyciele bardzo si starali. Ile czasu mieszkae w Keli? Dziesi lat. Pokrcia gow. Nie wytrzymaabym nawet tydzie. Tyle wody. Dziadek mi mwi, e tam leje caymi miesicami. Piknie to wyglda. Kiedy deszcz pada na jeziora, tworzy kka, tysice maych falek w ksztacie kek. Mona sta na marmurowym mocie nad nimi i wtedy jest w dotyku delikatny jak pirko. Dziewczyna spojrzaa na stare miasto. Nie mogabym mieszka w deszczu. Wpatrywaa si w sczerniae ruiny. Mwi, e Kelijczycy podaj sobie rce. Nawet obcym. I jedz ryby. Raphel kiwn gow. To prawda. Sam widziaem. Obja si rkoma i wzdrygna. Obrzydliwe. Bia Hardez mwia, e dziadek szybciej ci zabije, ni pozwoli ci wrci. Raphel wzruszy ramionami. On jest tradycjonalist. Nie podoba mu si, e wyjechaem do Keli. Wikszo rodzin przyjaby paszo z otwartymi ramionami. Ale syszaa o moim dziadku.

 O, pewnie. Jeden z moich zgin w Keli na tej krucjacie. Kiedy palili miasto. Raphel pomyla o szczerbach na pomniku Millinera ciekawe, czy dziadek by jednym z tych hakorkich, ktrym nie udao si jej przewrci. Albo czy to on pdzi w szale przez biblioteki paszw, palc, mordujc i ustawiajc odcite gowy zabitych paszw obok popiersi Platona i Einsteina. Odepchn t myl. Czy w Skalnym Kotle piewa si o nim pieni? Oczywicie. Dobrze go wspominamy. To dobrze. Mala odwrcia si z powrotem ku niemu, taksujc go spojrzeniem ciemnych oczu. Ciotka myli, e paszo to dla mnie dobra partia. Odgarna wosy. Znw spojrzaa w dal na zniszczone miasto i wrcia wzrokiem do niego. Nieznacznie wzruszya ramionami. Ale ty tak nie uwaasz odezwa si w kocu Raphel. Ma trzeba bra z rodzinnych stron. Ja nadal jestem z Niecki. Ale dziadek wypiera si ciebie. Moja rodzina jest tradycyjna. Ciotce to nie przeszkadza. Nie mieszka w Skalnym Kotle. A ja musz spojrze rodzinie w oczy. Pokrcia gow, przygldajc mu si. Co jest w tobie nie tak. Nie po jaijsku. Raphel si nachmurzy. A co mianowicie? Przekrzywia gow, patrzc na badawczo. Trudno powiedzie. Moe masz w sobie jak kelijsk skaz? Moe skrada ci serce jaka wodna ra, jaka dziewczyna z czarnym warkoczem i srebrnym paskiem wok bioder? Syszaam, e Kelijki s mikkie, nie to co my. Nie jak jaijskie dziewczyny z pustyni. My jestemy jak sokoy. One jak wrbelki. Zamiaa si. Nie. Raczej nie jeste dla mnie. Jestem tradycyjn dziewczyn. Raphel si zamia. Uwaasz, e jeste tradycyjna? Nosisz kelijsk chust, malujesz oczy jak kelijskie dziewczyny i nadal nazywasz si Jaijk? Wzruszya ramionami. Nie spodziewam si, e to zrozumiesz. Jestem Jaijczykiem. Mj n jest ostry. Tak tylko mwisz. Pokrcia gow. Raphelu, wracaj do Keli. Znajd sobie mikk, wodn dziewczyn, ktrej spodoba si ta twoja resztka pustynnej ostroci. Twj dziadek dobrze mwi. To nie jest miejsce dla ciebie. Z powrotem nacigna chust na twarz. Raphel patrzy, jak odchodzi, chwiejc si pod naporem wiatru, z biodrami opitymi spdnicami. Przez chwil wyobraa sobie, e j goni, ale zmusi si do bezruchu. Przyniosoby to tylko upokorzenie. Odwrci si i odszed, zanim przyzwoitki zorientoway si, e dziewczyna go odrzucia.

*** Droga paszo nie polega po prostu na lekturze. Wiedza jest niebezpieczna. Wiemy o tym od czasw Pierwszej Ery, kiedy ludzie uczyli si szybko, szybko jak mrwki. Wiemy o tym, bo niewiele pozostao z tego, co wtedy zbudowali. Wiedza zawsze jest obosieczna. Kada korzy niesie zagroenie. Kade dobro niesie zo. Niedbalstwo i atwizna prowadz do chaosu. Celem paszo nie jest po prostu zyskanie wiedzy lecz zasuenie sobie na ni. Nasze biblioteki s zamknite, a zawarte w nich idee uszeregowano w kolejne stopnie. Nie trzymamy tej wiedzy w zamkniciu, bo jestemy dni potgi, o co czsto si nas oskara. Trzymamy j tam, bo si jej obawiamy. Proces stawania si paszo nie polega na nauce, lecz dochodzeniu do mdroci. Milliner wiedzia, e wiedza musi jeszcze raz rozpowszechni si po wiecie, ale tym razem bez towarzyszcego jej zniszczenia. Wiedza i technologia to nie s rzeczy, ktre naley wrcza kademu, kto sobie zayczy. Ta droga prowadzi tylko do katastrofy. Przekonalimy si w Pierwszej Erze. Szlimy do przodu zbyt szybko i ponielimy za to kar. Tym razem idziemy wolniej, powoli jak w, z nadziej e Drugiej Czystki nie bdzie. Paszo Cho Gan, CS 580. (Mdro paszo, tom XX) Wczoraj poszedem w swaty. Stary Gawar siedzia przed drzwiami haci, otoczony kupkami suszcych si czerwonych papryczek. Powietrze przesyca ostry zapach przyprawy Raphel a zakaszla. Starzec skrzywi si drwico. Wybiera papryczki z rnych kupek, obraca je badawczo w skatych paluchach, miady w modzierzu na czerwony proszek, a potem przesypywa do glinianej urny. A wic mj wnuk znw przychodzi z wizyt, czy nie? Co naopowiadae Bia Hardez? Rozemia si. A co, Mala odrzucia twoje zaloty, tak? Przyjrza si odpowiedzi wypisanej na gniewnej twarzy Raphela i wrci do mielenia papryczek, krcc gow i szczerzc zby. Nawet twojej bezmzgiej matce powinno przyj do gowy, e nie naley ci umawia z t dziewczyn. Dziadek uprzedzi ich do mnie. Dziadek zamia si i rozgnit na proszek kolejne papryczki.

 W yciu. Energicznymi ruchami wzbija w powietrze kby czerwonego pyu. Ale nie jestem zaskoczony. Jej dziadek walczy ze mn. Zgin jak pustynny lew. Walczylimy razem na mostach Keli. Szturmowalimy jego wiee. Mala jest zbyt dumna, eby bra sobie ryboerc za ma. Nie wiem, co sobie mylaa twoja matka. Jestem odwany, ale swoich hakorkich nie posabym na pewn zgub. Wsypa do urny kolejne zmielone chili. Trzeba ci si spotka z rodzin Renalich. Te maj crk. Tych, co sprzedaj kelijskie wino ryowe? Raphel spojrza wilkiem. Bardzo nisko mnie dziadek ceni. Starzec rozemia si. O? To mj wnuk jest jednak Jaijczykiem? Nigdy nie byem nikim innym. A pjdziesz spali Keli? Nie ma wojny. Wojna nigdy si nie koczy. Nawet teraz ich towary i ludzie podchodz do nas coraz bliej. Nawet przyzwoite dziewczyny, jak Mala, nosz kelijskie chusty. Ile jeszcze potrzeba czasu, ebymy stali si jak Kaijczycy, jeszcze jeden nard, ktry ubiera si, wyglda i gada jak w Keli? Takie wojny nigdy si nie kocz. Jeli chcesz udowodni, e jeste Janczykiem, pomoesz mi z kolejn wojn, pokaemy Kelijczykom, gdzie ich miejsce. Raphel si zamia. Z jak kolejn wojn? Stary Gawar zerkn na Raphela, potem przenis wzrok z powrotem na modzierz. W kcikach jego ust zamigota kpicy umiech. Mj hakowaty n cigle jest ostry. Ju dogaduj si z innymi wioskami w niecce. Wielu chce pj na Keli. Jeli jeste Jaijczykiem, pomoesz nam. Raphel pokrci gow. Paszowie nie prowadz wojen. Jeli dziadek chce pozyska dla wioski wicej wody, mog pomc. Jeli chce lepiej nakarmi dzieci, przysu si i do tego. Ale tego, o co dziadek prosi, nie mog dziadkowi da. Nie moesz? Raczej nie chcesz! Starzec przyjrza si Raphelowi, po czym umiechn si, pokazujc starte, te zby. Ta wiedza paszw, ktrzy wszystko widz i ze wszystkimi si dziel. Splun. Jedna rka z okiem, otwarta, druga za plecami z ptl ze sznura. Popatrz tylko na brudasw-Kaijczykw, jak jcz pod kelijskim jarzmem. Oni skorzystali z twojej wiedzy. Przed nami nie znali ani pisma, ani choby podstaw higieny. Godowali. Teraz s grubi i zadowoleni. I nie do odrnienia od Kelijczykw. Paszowie przyszli, dali im pismo i przestali by Kaijczykami. Splun ponownie. Raphel pochyli gow.

 Mwi dziadek, e moje mdroci s kelijskie, ale to bdzie prawda, tylko jeli nie zechcemy z nich skorzysta. Jeli wykorzystamy je dla siebie, bd i jaijskie. Wiedza nie zna waciciela. Narzeka dziadek na kelijsk elektrostatyk, ale z mojej wiedzy skorzysta nie chce. Jaijczycy nie bd pracowa w fabrykach. Nie jestemy handlarzami. W porze deszczowej siejemy. W porze suchej wojujemy. Tak jest po jaijsku. A wic Jaijczycy odejd w przeszo, a Keli bdzie kwito. Starzec si zamia. Nie, Keli si spali, a my napiszemy im epitafia na bocie tego upalnego miasta. Ju posaem hakorkich na peryferie niecki. Tysice odpowiadaj na odezw. Nie bd taki zdziwiony. Keli wchodzi nam tu z butami. Wielkokoowce, chusty, ichni alkohol i nadajniki wdzieraj si wszdzie. Jeli jeste Jaijczykiem, pomoesz nam zrwna Keli z ziemi raz na zawsze. Paszowie s neutralni. Nie przykadaj rki do wojen. Starzec machn z irytacj rk. Bya szklistoczerwona od resztek suszonych papryczek. Tak mylisz, e nie przykadacie rki do wojen? Tylko dlatego, e nasze uliczki nie spywaj krwi? Jednego dnia elektrostatyki i kosmetyki z Keli, drugiego suchaweczki? Wasze paszowskie dary zabijaj nas z dnia na dzie. Gdzie to si ma skoczy? Wtedy, gdy Jaijczycy zaczn je ryby? To wanie jest wojna, cokolwiek sobie twierdzicie wy, paszowie, i wasi protegowani. Wbi w Raphela twarde spojrzenie czarnych oczu. Jeli jeste Jaijczykiem, wykorzystasz t ca wiedz, ktr masz na skrze, do jaijskich celw, i bdziesz wojowa. Raphel zmarszczy brwi. A co z tej wiedzy jest dziadkowi a tak bardzo potrzebne? Co, eby napromieniowa kelijskie jeziora i ryby, eby rozchoroway si ichnie kobiety, a mczyni zostali bezpodni? Jaki wirus dopasowany do ich klimatu? Co, co zaciele trupami ich mosty, a na tysicu jezior pozostawi tylko wiatr? Machn rk ku obrzeom wioski. Co nam mwi nasze stare miasto, jeli chcemy znw posi tak niszczc si? Wanie przez szalestwo staroytnych musz teraz siedzie o pi krokw od dziadka. Nie pouczaj mnie, chopcze. Sam te nauczyem si kiedy pierwszego tysica strof. A potem prbowa dziadek zniszczy wszystko, co stworzyli paszowie. Jak kapryne dziecko, co tucze glin, bo nie moe jej uformowa tak jak chce. Nie! To ja nie chciaem si uformowa, tak jak oni chcieli! Ich wielki plan to mier Jaijczykw. Czy za tysic lat co jeszcze bdzie rnio nas od Kelijczykw? Czy nasze kobiety bd nosi srebrne paski, a ich zote bransolety na rkach? I co wtedy? Co z Jaijczykami? Raphel pokrci gow. Nie mog da tego, o co dziadek prosi. Garstka dobrze wtajemniczonych ludzi mogaby

zmie z powierzchni ziemi cae ycie, wszystko, co pozostao. My, paszowie, strzeemy teraz wiedzy. Nasi przodkowie pdzili szybko do przodu, niecierpliwi jak mrwki. My idziemy powoli i ostronie. Rozumiemy, e wiedza jest jak potworny ocean, ktry trzeba przepyn, z nadziej e po drugiej stronie czeka mdro. To nie jaka zabawka, uywana nonszalancko i dla przyjemnoci. Stary Gawar si skrzywi. Elegancko powiedziane. Retoryka. Paszo musi adnie przemawia, albo zginie w dalekich krainach. adnymi sowami maskujesz ze uczynki. Pozwalacie dzieciom umiera na t gorczk, a dorosym wykrwawia si z ran bitewnych. Macie pewnie stosown wiedz. Wiemy, e macie klucze do tysica zamkw, ale rozstajecie si z nimi niechtnie i oszczdnie, zgodnie z paszowsk strategi. Podnis papryczk i cisn j do modzierza. Uj kolejn i wrzuci w lad za tamt. O, tak oszczdnie. Unis wzrok na Raphela. Nie chc wiedzy, ktr paszowie uznaj za odpowiedni. Chc, eby Jaijczycy przetrwali. Kiedy wiat zapomni o Keli, a Kaijczykw bdzie pamita jako niewolnikw, chc, eby to Jaijczycy pisali histori. My pijemy mez. Nosimy zoto, nie srebro. Piszemy na ziemi epitafia dla pokonanych wrogw i patrzymy, jak unosi je pustynny wiatr. Tak to jest by Jaijczykiem. A paszowie chcieliby to wszystko zniszczy i wtopi nas w bezzbn ras sug. Nie pozwol na to. Mwi ci, wnuku, Keli si spali. A co jest najlepsze? Spali si, bo Kelijczykom nigdy nie udao si wydrze z waszych samolubnych wytatuowanych ap ani odrobiny wiedzy o wojnie. Umiechn si. Jeli za cokolwiek, to wanie za t neutralno powinienem wam podzikowa. Mnie si ona przysuya. Wracaj, wnuku, do Keli. Powiedz im, e Gawar Ka Korum niedugo znw nadcignie. *** Paszo musi zawsze okazywa szacunek wszystkim w okolicy. To naturalne, e ludzie stawiaj opr obecnoci i ideom kogo z zewntrz. W kadym przypadku najlepszymi jego narzdziami s cierpliwo i subtelno. Nasza praca i tak ju trwa pokolenia, i wiele ich jeszcze upynie, zanim dobiegnie kresu. Nie ma popiechu. Wanie szybko spowodowaa upadek naszych przodkw. Domylamy si, poruszamy si powoli, czekamy. Jeli nie chc nas w nowym miejscu, nie nalegamy i czekamy na zaproszenie. Jeli spotykamy si z wyzwaniami, ustpujemy przed nimi. Wiedza i wpywy s kruche. Nasza reputacja neutralno, moralno i humanitarno zawsze ustpuje stali i ultradwikom. Wojny prowadz mczyni. Paszo nigdy. Paszo Nalina Desai, CS 955. (Wykad 121: O zachowaniu si podczas podry w obwodzie)

Dziewitego dnia po powrocie Raphela przyszy deszcze. Cikie szare chmury pitrzyy si nad horyzontem, gromadziy, a wypeniy cae niebo od poudnia. Potem, napczniae wod, nadeszy nad nieck. Powoli otworzyy si, zalewajc powietrze szar farb spadajcej wody. te rwniny pociemniay, gdy soce skryo si za warstw chmur. Kurz wzbija si z ziemi uderzany wielkimi kroplami. Po paru minutach zmieni si w boto, a woda z hukiem leciaa dalej z nieba. Dziesitego dnia Kwaranu Raphela te rwniny wok wsi pokrya jasna warstewka trawy, niemal wieccej swoim nowym yciem. A deszcz pada dalej. Matka Raphela przygotowywaa w rodzinnym haci uczt, podwjnie radosn z okazji przybycia deszczu. Wok ognia wdroway misy pikantnej baraniny, chodnego jogurtu, gstej zupy z czerwonej fasoli. Umiechaa si do deszczu, mieszaa w garnkach i nie skarya si, e cae przyniesione z dalekich wzgrz drewno zamoko od nagle wezbranej wody. Co chwila wycigaa rk i dotykaa Raphela, jakby cigle powtarzany zabobonny gest mia j upewni, e syn naprawd znowu znalaz si w domu. Po poudniu posaa go po dziadka. Wrczya kupiony od kelijskiego handlarza wielki czarny parasol. Gdy Raphel zaprotestowa, e nie przeszkadza mu deszcz, cmokna i wysaa go i tak, mwic, e jeli ktokolwiek potrafi robi parasole, to powinni by wanie Kelijczycy, wic mona ich uywa bez wstydu. Szed przez wiosk, omijajc zalane uliczki i kurtyny lejcego si z dachw deszczu. Wysoko iskrzyy byskawice. W oddali przetaczay si grzmoty. Moda dziewczyna w czarnoczerwonym stroju pdzia zaukiem ku niemu, umiechnita do jego odsonitej twarzy, nieskrywanej ju za elektrostatyczn mask. Parasol w znacznym stopniu osania go przed deszczem, natomiast ona bya przemoknita do nitki, ale wyranie o to nie dbaa. Raphel odwrci si i patrzy, jak specjalnie wskakuje do kau i tych strumieni, rozchlapujc wod i boto i zamiewajc si gono. Podwrze dziadka byo puste, papryczki zabrane do rodka. Zatrzyma si, ociekajc wod. Dziadku? Jeszcze tu jeste? Raphel odsun zason i wlizn si do rodka. Ostronie otrzsn parasol i zostawi go przy wejciu. Dziadek siedzia obok paleniska, pracujc nad kolejnym hakowatym noem. Kilka innych leao u jego stp. Naostrzone, lniy olejem. Bia chce, eby przyszed na kolacj. Starzec prychn. Nie chce mieszka w moim haci, ale zaprasza mnie na kolacj. Unis wzrok i przyjrza si odsonitej twarzy Raphela. Czyli skoczy si twj Kwaran, tak? Dzisiaj. Wracasz i ziemia staje si zielona. Dobry znak. I nie wyjechae do Keli.

Raphel westchn. Usiad u stp dziadka na ubitym klepisku. Dziadku, jestem Jaijczykiem. Cokolwiek sobie mylisz, tu jest mj dom. Jestem na stae. Myl, e mio zobaczy twoj twarz. Mimo tych tatuay. Raphel wy mokry rbek szaty. By umazany botem. Woda pocieka mu spomidzy palcw. Czuj, e wreszcie jestem w domu. Wyjrza na zewntrz, na szar kurtyn wody spywajcej z dachu haci. To niesamowite, e mogem nie cierpie odgosu deszczu. W Keli padao cay czas i nikogo to nie obchodzio. A jeli ju, to irytowao. A to jest najpikniejszy dwik, jaki w yciu syszaem. Mwisz cakiem jak Jaijczyk. Gdyby jeszcze wycign swj n, to prawie bym uwierzy, e jeste tutejszy. Raphel pokrci z umiechem gow. Dziadku, paszowie s neutralni. miech starca zabrzmia szyderczo. Sign po butelk mezu. No to napij si ze mn, paszo. Raphel wsta. Tym razem to ja dziadkowi usu. Tak jak powinienem zrobi pierwszego dnia. I zama Kwaran? Nie wydaje mi si. Wzi od niego butl i ustawi na ziemi gliniane kubki. Dziadek ma racj. Trzeba przestrzega starych zwyczajw. Bo tym odrniamy si od Kelijczykw. Jestemy wierni wasnej historii. Dugie rkawy szaty paszo zwisay wok kubkw, kiedy nalewa. Nie rozlej upomnia go dziadek. Raphel umiechn si. Podwin rkawy, eby nie przeszkadzay. Jeszcze si do tej szaty nie przyzwyczaiem. Skoczy nalewa czysty, przejrzysty pyn do kubkw. Starannie zakorkowa butelk i poda kubek dziadkowi. Unieli je ku niebu, ulali krople dla przodkw i razem dopili mez. Chwil pniej kubek Gawara wylecia mu z poraonej doni. Rozbi si. Odamki gliny rozprysy si po twardym klepisku. Szczki starca si zacisny. Powietrze zawistao midzy zacinitymi zbami, gdy walczy o oddech. Mez? wykrztusi. Raphel pochyli przepraszajco gow i zoy donie w gecie poegnania. Sabo przedestylowany. Pospolita mier w Jai. Dziadek mia racj. Wojna nigdy si nie koczy. Paszowie nauczyli si tego od dziadka. I nie zapomnieli. Bo nawet teraz dziadek pojawia si w ich koszmarach. Dziadek skrzywi si i z zacinitymi zbami z trudem wycedzi sowa. Paszowie trzymaj z Kelijczykami?

Raphel wzruszy ramionami. Wiedz trzeba chroni, dziadku... Urwa, bo starcem zatrzs spazm. Z kcika ust pocieka mu lina. Raphel pochyli si i wytar j rkawem swojej biaej szaty. Przepraszam, dziadku. Kelijczycy s zbyt mikcy, eby stawi czoo jaijskiej krucjacie. Wyrnlibycie ich jak barany i zniweczyli cay trud paszw: kelijskie biblioteki, szpitale, fabryki. A my, paszowie, nie moemy pozwoli sobie na otwart wojn; mez wydawa si najlepszym wyjciem. Oczy dziadka rozszerzyy si w oszoomieniu. Chrzkn, prbujc wykrztusi jakie sowo. Raphel trzyma go za rk podczas kolejnego skurczu. Starzec napi minie. Raphel nachyli si, by usysze jego szept. Zdradzie nas wszystkich. Raphel pokrci gow. Nie, dziadku, tylko ciebie. Wiedza to przyrodzone prawo tak Jaijczykw, jak i Kelijczykw. Krwawa krucjata zostawiaby naszym dzieciom tylko popi. Teraz, zamiast wojny, bd uczy ludzi, jak zakopywa wodne yy, i pomaga wysiewa odmiany, ktre przetrwaj nawet najgortsz susz. Jai rozkwitnie. Niech dziadek si nie boi, ja dalej jestem Jaijczykiem, mimo moich tatuay. Dziadka n si stpi, ae mj nadal jest ostry. Ciao starego Gawara znieruchomiao. Gowa opada. Raphel otar mu z ust mierteln pian, ostatni lad mierci. Na zewntrz deszcz pada nieustajco, agodzc powietrze i nasczajc spragnion ziemi yciodajn wod mokrej pory roku.

KALORIARZ
Nie ma mamy, nie ma taty, biedne, biedne dziecko. Pienidz? Pan da pienidz? Ulicznik zrobi gwiazd, a potem salto, wzbijajc ty kurz swoim nagim ciaem. Lalji przystan i gapi si na brudnego blondasa, ktry zatrzyma si tu pod jego nogami. Zwrcenie na uwagi zachcio dzieciaka: zrobi kolejnego fikoka. Umiechn si, kalkulujcy, gorliwy, po twarzy pyny mu struki potu i bota. Pienidz? Pan da pienidz? Miasteczko wok niemal zamaro w popoudniowym skwarze. Paru rolnikw w ogrodniczkach prowadzio muki na pola. Budynki, toczone z kostek WeatherAll, opieray si o ssiadw jak pijane, brudne od deszczu i spkane od soca, ale, jak wskazywaa nazwa produktu, wci solidne. Na kocu wskiej ulicy zaczynao si bujne pole SoyPro i MegaPlonu, falujcy, szemrzcy an cigncy si a po bkitne niebo. Tak wyglday wszystkie wsie, jakie widzia Lalji, podrujc w gr rzeki po prostu kolejne rolnicze osiedla, pacce nalen wasno intelektualn i eksportujce kalorie do Nowego Orleanu. Chopaczek podpez bliej, przypochlebnie umiechnity, kiwajc gow jak szykujcy si do ataku w. Pan da? Pan da? Lalji wbi donie w kieszenie, na wypadek gdyby ebrak mia kumpli, i zwrci wzrok ku niemu. A dlaczego miabym co ci da? Chopiec wytrzeszczy oczy, zbity z tropu. Otworzy usta, potem je zamkn. Wreszcie wrci do poprzedniej, lepiej znanej ptli scenariusza: Nie ma mamy? Nie ma taty? Ale teraz zabrzmiao to jak pytanie, bez przekonania. Lalji skrzywi si z niesmakiem i zamierzy do kopniaka. Dzieciak odskoczy w bok, w desperackim uniku przewracajc si na plecy; to na moment rozbawio Laljego. Przynajmniej by szybki. Odwrci si i ruszy ulic. Za nim nis si echem desperacki lament ulicznika: Nie ma maaaamy! Nie ma taaaaty! Lalji pokrci z irytacj gow. Drze si o pienidze, ale nie chce mu si za nim polecie. Co to za ebrak. Raczej oportunista najpewniej mimowolne dzieo odwiedzajcych wie przybyszw, chtnie dzielcych si z blond dzieciakami. Naukowcy i zarzdcy ziemi z

AgriGenu i Midwest Grower na pewno byliby demonstracyjnie yczliwi dla wieniakw w samym sercu swojego imperium. Przez luk midzy pochylonymi ruderami znw migny bujne any SoyPro i MegaPlonu. Sam widok takiej poaci kalorii pobudzi go do przyjemnie mrowicych fantazji: zaadowa bark i przelizn si ni przez luzy, przez St. Louis, do Nowego Orleanu, prosto w paszcze czekajcych megodontw. Niemoliwe, ale widok tych szmaragdowych pl napawa pewnoci, e adne dziecko nie da rady tutaj z przekonaniem ebra. Nie, kiedy wszystko obrasta SoyPro. Zdegustowany Lalji raz jeszcze pokrci gow i przecisn si ciek midzy dwoma domami. W ciemnym zauku byo a gsto od gryzcych oparw wydzielanych z WeatherAll olejw. Parka cheshirew skryta w nieuczszczanym miejscu rozbiega si i zrobia wylink tu przed nim, rozpywajc si w jasnym wiede soca. Tu za przejciem sta zakadzik kinetyczny, dodajc do smrodu WeatherAll aromat gnoju i zwierzcego potu. Lalji napar na zbite z desek drzwi i wszed do rodka. Sodkawy, gnojowy pmrok przeszyway leniwe zote snopy wiata. Do jednej ze cian lepiy si dwa rcznie malowane plakaty, troch naddarte, ale nadal czytelne. Jeden mwi: Niestemplowane kalorie to godujce rodziny. Sprawdzamy pokwitowania opat licencyjnych i stemple wasnoci intelektualnej. Zza napominajcych sw patrzy pustymi oczyma rolnik i jego przychwek Ten sfinansowaa firma PurCal. Drugi przedstawia firmowy, AgriGenowski kola ze skrtnych spryn, zielonych zagonw SoyPro w socu i umiechnitych dzieci pod hasem Dajemy wiatu energi. Lalji przyjrza si z kwan min plakatom. Ju pan wrci? Waciciel przyszed z nakrcalni, ocierajc donie o spodnie i skopujc z butw siano i boto. Spojrza na Laljiego. Nie mam tyle w sprynach. eby zrobi dla pana tyle duli, trzeba rnuki dodatkowo nakarmi. Lalji wzruszy ramionami, spodziewajc si takich targw w ostatniej chwili, zupenie jak u Shrirama, e nie da rady wykrzesa z siebie choby tyle zainteresowania, by uda uraonego. Tak? Ile? Kinetyk zmruy oczy, popatrzy na Laljiego, potem pochyli gow w obronnym gecie. P... piset. Zajkn si wymieniajc kwot, jakby naga chciwo cisna mu gardo. Lalji zmarszczy brwi i szarpn wsa. Cena bya horrendalna. Tych kalorii nawet tu znikd nie przywoono. Wie tona w energii. I pomimo praworzdnego plakatu, wtpliwe, by napdzajce zakadzik kalorie byy rwnie legalne. Nie, przy kuszcych zielonych polach falujcych o par metrw od zakadu. Shriram czsto mwi, e uywa stemplowanych kalorii to jak wrzuca pienidze do kompostownika. Jeszcze raz szarpn wsa, zastanawiajc si ile zapaci za dule, eby nie zwrci na

siebie nadmiernej uwagi. We wsi musiao pojawia si peno bogatych, skoro kinetyk zrobi si taki pazerny. Dyrektorw z kalorycznych firm, prawie na pewno. Pasowaoby. Ta miecina bya blisko centrum. Moe nawet hodowano tutaj klejnoty koronne monopolu energetycznego AgriGenu. Ale jednak nie kady, kto tdy przejeda, musi by a tak bogaty. Dwiecie. Kinetyk umiechn si z ulg, pokazujc skate te zby; fakt, e Lalji si targuje, musia uspokoi jego sumienie. Czterysta. Dwiecie. Mog zacumowa na rzece i zrobi to na swoich nakrcarkach. Facet prychn. Z par tygodni by to trwao. Lalji wzruszy ramionami. Mam czas. Niech pan spuci te dule z powrotem na swoje spryny. Sam to zrobi. Musz wyywi rodzin. Trzysta? Ma pan pod nosem wicej kalorii ni bogate rodziny w St. Louis. Dwiecie. Facet potrzsn gow, ale zaprowadzi Laljiego do nakrcalni. Obornikowa mgieka zgstniaa. W ciemnym kcie stay wielkie bbny przechowujce energi kinetyczn, dwa razy wysze od czowieka. Precyzyjne spryny skrtne o duej pojemnoci byy cae zachlapane botem i gnojem. Z dziur po odpadnitych gontach lay si promienie soca. Drobinki gnoju polatyway leniwie. Sze przeronitych mukw siedziao w kieratach. Ich klatki piersiowe powoli faloway, boki miay poznaczone solnymi zaciekami potu od wysiku nakrcania spryn do odzi Laljiego. Parskny zaniepokojone jego obcym zapachem i podkuliy krpe nogi pod siebie. Pod chud skr pitrzyy si minie jak gazy. Patrzyy na z niechci swym niemal inteligentnym wzrokiem. Jeden pokaza twarde te zby, zupenie jak jego pan. Lalji skrzywi si z niesmakiem. Niech pan im da je. Daem. Koci im wida. Skoro chce pan dwie stwy, niech pan je znowu nakarmi. Facet si nachmurzy. One nie maj si tuczy, tylko nakrca panu te cholerne spryny. Wrzuci im jednak do koryt dwie garci SoyPro. Muki wsuny gowy do koryt, mlaszczc i pomrukujc. Z tego zapau jeden nawet ruszy kieratem, wysyajc energi do rozadowanych spryn, potem jednak chyba zda sobie spraw, e nie prosz go o prac i moe je w spokoju. Ich si w ogle nie da utuczy, tak s zrobione mrukn kinetyk. Lalji umiechn si nieznacznie, odliczajc niebieszczaki z tulona i wrczajc mu pienidze. Kinetyk odczepi spryny skrtne od nakrcajcych je kieratw i pooy obok

zalinionych mukw. Lalji unis jedn, stkajc pod ciarem. Waya tyle samo co przed nakrceniem, ale teraz wydawao si, e delikatnie dry od zawartej w niej pracy mukw. Pomc panu? Kinetyk ani drgn. Jego wzrok powdrowa ku korytom mukw; nadal kalkulowa czy da si im jeszcze przerwa posiek. Lalji nie pieszy si z odpowiedzi, patrzc, jak muki ryj za ostatnimi kaloriami. Nie. Ponownie dwign spryn, tym razem lepiej j trzymajc. Po reszt przyjdzie mj pomocnik. Odwracajc si do drzwi, sysza, jak facet odsuwa koryta sprzed mukw, ktre pomrukami upominaj si o pasz. Znw poaowa, e w ogle zgodzi si na t wycieczk. *** Pomys rzuci Shriram. Siedzieli sobie pod markiz na ganku Laljiego w Nowym Orleanie, spluwali betelowym sokiem w rynsztoki zauka, patrzyli na padajcy deszcz i grali w szachy. Na kocu zauka pedaowe riksze i rowery przelizgiway si przez porann szaro, migajc u wylotu czerwieni, zieleni i bkitem lnicych od deszczu peleryn z kukurydzianego polimeru. Szachy naleay do wieloletniej tradycji, rytuau odprawianego, gdy Lalji wraca, a Shriram nie by zajty swoim kinetycznym zakadzikiem, nakrcajcym spryny dla domw i odzi. Dobra przyja i przydatna, gdy Laljiemu wpady w rce niestemplowane kalorie, ktre musiay znikn w paszczy godnego megodonta. aden z nich nie gra dobrze, wic ich partie czsto koczyy si oszaamiajcym cigiem wymian, kaskad zniszczenia, po ktrej z adnie ustawionych figur zostawao szalone pobojowisko, a przeciwnicy mrugali w zaskoczeniu, kalkulujc, czy warto byo walczy dla takiej katastrofy. Wanie po jednej z takich czystek oko za oko Shriram zapyta Laljiego, czy nie popynby czasem w gr rzeki. Daleko, poza Poudnie. Lalji pokrci wtedy gow i splun krwawym betelem do przelewajcego si rynsztoka. Nie. Tak daleko w ogle si nie opaca. Za duo duli na podr, Wol, jak kalorie same do mnie przypywaj. Ze zdumieniem odkry, e nadal ma hetmana. Skorzysta z niego, eby zabra przeciwnikowi pionka. A gdyby dao si pokry koszty energii? Lalji parskn miechem, czekajc na ruch Shrirama. A kto by je pokry? AgriGen? Stranicy wasnoci intelektualnej? Tylko oni zapuszczaj si tak daleko odziami. Zmarszczy czoo, uwiadomiwszy sobie, e wystawi hetmana na atak ocalaego goca Shrirama. Shriram milcza. Nie tkn figur. Lalji unis wzrok znad szachownicy i zdumia si jego powan min. Shriram odpar: Ja bym zapaci. Ja i paru innych. Jest tam go, ktrego chtnie widzielibymy tutaj na

Poudniu. Bardzo szczeglny go. To czemu nie cign go opatkowcem? Jazda pod prd drogo kosztuje. Ile to bdzie gigaduli? Musiabym wymieni na odzi spryny, a potem... co powiem, jak mnie zapytaj patrole? Dokd to pyniesz, podejrzany Hindusiku, tak ma dk, z tak liczb spryn? Gdzie daleko? A w jakim celu?. Lalji pokrci gow. Niech sobie wsidzie na prom albo na bark. Nie bdzie taniej? Pokaza na szachownic. Twj ruch. Moesz mi zbi hetmana. Shriram z namysem pokiwa gow z boku na bok, ale figur nie tkn. Taniej... tak... Ale? Maa, niewana deczka mniej zwrci uwag. Wzruszy ramionami. Co to za czowiek? Shriram rozejrza si z nag czujnoci. U ssiadw za zamknitymi, pokrytymi kroplami szybami pony metanowe lampy, jak bkitne duszki. Po dachu spywaa woda, z mokrym bbnieniem spadajc w pust uliczk. Gdzie w deszczu cheshire przyzywa skowytem samiczk, ledwo syszalny w oskocie ulewy. Creo w domu? Lalji unis ze zdziwieniem brwi. Poszed na siowni. A bo co? To co zmienia? Shriram wzruszy ramionami i umiechn si z zakopotaniem. Niektre sprawy niech zostan midzy starymi przyjacimi. Ludmi, ktrych czy silna wi. Creo jest u mnie od lat. Shriram mrukn co wymijajco, jeszcze raz si rozejrza i nachyli bliej, ciszajc gos, zmuszajc Laljiego, by rwnie pochyli si ku niemu. Chodzi o czowieka, ktrego bardzo chciayby znale firmy kaloryczne. Poklepa si po ysiejcej gowie. Bardzo inteligentny facet. Chcemy mu pomc? Lalji nabra powietrza. Jaki genhaker? Shriram unika jego wzroku. W pewnym sensie. Spec od kalorii. Lalji si skrzywi. Tym bardziej nie powinienem si w to miesza. Nie robi interesw z tymi mordercami. Nie, nie. Oczywicie, e nie. Ale jednak... przywioze tu kiedy t ogromn tablic, prawda? Troch trzeba byo posmarowa, a potem ju szo gadko, przypywasz do miasta i nagle Lakshmi umiecha si do ciebie, wczeniej drobny kaloryczny przestpca, a teraz renomowany handlarz antykami. Wspaniaa zmyka. Poszczcio mi si. Lalji wzruszy ramionami. I znaem gocia, ktry zaatwi

przewz przez luzy. No i? Jeszcze raz to samo. Jeli firmy kaloryczne go szukaj, to niebezpieczne. Ale nie niemoliwe. luzy to aden problem. O wiele mniejszy ni przewoenie nielicencjonowanego ziarna. Albo choby czego tak wielkiego, jak ta tablica. To bdzie czowiek. Nie zainteresuje si nim aden pies tropicy. Wsadzisz go do beczki. atwo pjdzie. A ja zapac. Za wszystkie dule i co ekstra. Lalji possa betel, splun czerwieni raz, drugi, namylajc si. A na co takiemu podrzdnemu kinetykowi potrzebny jest kaloriarz? Genhakerzy pracuj dla grubych ryb, a z ciebie jest may piku. Shriram zrobi nieszczliw min i wzruszy ramionami. Nie wydaje ci si, e Ganesha Kinetic zostanie kiedy wielk firm? Takim nastpnym AgriGenem, czy co? Obaj zamiali si z absurdu tego stwierdzenia i Shriram zmieni temat. *** Kiedy szed na d, dwigajc spryn, stranik wasnoci intelektualnej robi obchd z psem. Zagrodzi mu drog. Sier brytana zjeya si na widok Laljiego, szarpn si na smyczy, wysuwajc ku niemu tpy nos. Stranik z trudem go utrzyma. Musz pana sprawdzi. Hem ju rzuci na traw, ale i tak poci si w upale, w swoim odpornym na ciosy noa mundurze, z cikimi szelkami od kabury pistoletu sprynowego i pasem z amunicj. Lalji sta nieruchomo. Pies warkn i podszed do niego. Obwcha ubranie Laljiego, obnay ky, zawszy raz jeszcze, po czym jego sier zalnia opalizujcym bkitem, rozluni si i zamacha kikutem ogona. Usiad. Pomidzy odsonitymi w umiechu zbami zafalowa rowy jzyk. Lalji umiechn si kwano do zwierzcia, zadowolony, e tym razem nie szmugluje kalorii i nie musi odgrywa tej pantomimy unionoci, gdy stranik WI da piecztek, a potem prbuje sprawdzi, czy dostawa zboa ma opacone wszystkie tantiemy i licencje. Gdy pies zmieni kolor, stranik WI odpry si nieco, ale dalej bacznie studiowa rysy Laljiego, szukajc skojarzenia z zapamitanymi zdjciami. Lalji czeka cierpliwie, przyzwyczajony do tego. Wielu ludzi prbowao pozbawi AgriGen i inne firmy ich uczciwie wypracowanych zyskw, lecz Laljiego, na ile wiedzia, stre WI do tej pory nie znali. By handlarzem antykami zajmujcym si mieciem z poprzedniego stulecia, nie jakim bandyt kalorycznym ypicym z korporacyjnych albumw listw goczych. Stranik przepuci go w kocu machniciem rki. Lalji skoni si grzecznie i zszed po schodkach na niski pomost, gdzie cumowa jego kuter. Po rzece toczyy si niezgrabne,

zanurzone po nadburcia, barki ze zboem. Ruch na rzece, cho duy, by bez porwnania mniejszy ni w niwa. Wtedy caa Missisipi zapeniaa si pyncymi z prdem kaloriami, ciganymi z setek takich miasteczek jak to. Barki tworzyy zatory w rzecznych ttnicach jeszcze w grze Missouri, Illinois, Ohio i na tysicach pomniejszych dopyww. Niektre kalorie dopyway tylko do St. Louis, gdzie zeray je megodonty i zamieniay na dule, ale reszta, znakomita wikszo, ldowaa w Nowym Orleanie. Tam drogocenne ziarno adowano na klipery i sterowce wielkich koncernw kalorycznych. Potem, napdzane pasatami, rozpyway si w rne miejsca na Ziemi, tak by zdy na czas nastpnego siewu, eby wiat dalej mia co je. Lalji spoglda na powoli przepywajce barki, ciko koyszce si na falach, wypchane bogactwem, potem dwign spryn skrtn i wskoczy na pokad kutra. Creo lea na pokadzie tak jak go zostawi, muskularne ciao natuszczone i lnice od soca, blond Arduna czekajcy na wielk bitw. Drobne warkoczyki tworzyy aureol wok gowy, a kociane szpice na ich kocach zacieay gorcy pokad jak kamienie do wrenia. Nie otworzy oczu, gdy Lalji wskakiwa. Lalji podszed wic i zasoni mu soce. Mody czowiek powoli otworzy niebieskie oczy. Wstawaj. Lalji upuci spryn na uminiony brzuch Creo. Creo stkn i obj spryn rkoma. Usiad bez wysiku i pooy j na pokadzie. Reszta te nakrcona? Lalji skin gow. Creo wzi spryn i zszed po wskich schodkach do maszynowni odzi. Kiedy zainstalowa j w przekadni systemu napdowego, powiedzia: Gwno warte te twoje spryny. Nie wiem, czemu nie zaatwisz wikszych. Trzeba je nakrca co ile? Dwanacie godzin? Na paru duych dopynby tutaj od razu. Lalji spojrza na gniewnie i wskaza brod stranika wci stojcego na grze nabrzea i patrzcego na nich. ciszy gos. A wadze ze rodkowego Zachodu, kiedy tam dopyniemy, co by nam powiedziay? Wszyscy stranicy WI rzucaj si na nasz dk i kombinuj, co robimy tak daleko? Wa i nic, tylko si interesuj, po co nam takie wielkie spryny. I skd wzilimy tak ilo duli. I co mamy za interes tak daleko w grze rzeki. Pokrci gow. Nie, nie. Tak lepiej. Maa dka, krtkie dystanse, kogo wtedy obchodzi jaki Lalji i jego jasnowosy gupkowaty pomocnik? Nikogo. Tak lepiej. Zawsze na wszystko skpisz. Lalji spojrza na Creo. Masz szczcie, e nie yjesz czterdzieci lat temu. Wtedy zasuwaby rzek na wiosach, zamiast rozpaszcza leniwy grzbiet, kiedy te bajeranckie spryny odwalaj za ciebie robot. Wtedy twoje minie na co by si przyday. Gdybym mia szczcie, urodzibym si podczas Ekspansji i bymy jeszcze jedzili na benzynie.

Lalji ju mia rzuci ripost, kiedy obok przemkna d stranikw WI, zostawiajc gboki kilwater. Creo rzuci si do schowka z pistoletami sprynowymi. Lalji skoczy za nim i trzasn pokryw. Nie pyn do nas! Creo wytrzeszczy oczy, z pocztku nie rozumiejc, a potem si rozluni. Odszed od schowka. d stranikw WI popyna dalej w gr rzeki: poow jej wypornoci stanowiy potne, precyzyjne spryny skrtne i zgromadzone w nich dule tryskajce z oswobadzajcych si czsteczek. Spiralny kilwater zakoysa kutrem. Lalji chwyci si porczy, a dka stranikw WI skurczya si do ziarenka i znikna midzy pocigami barek. Creo warkn za nimi: Bym ich zaatwi. Lalji nabra powietrza. Zabiliby nas obu. Zerkn w gr nabrzea, sprawdzajc, czy stranik WI zauway ich panik. Nawet nie byo go wida. Lalji w duchu podzikowa Ganesi. Nie cierpi, jak jest ich tylu zrzdzi Creo. Jak mrwki. Na ostatniej luzie czternastu. Ten na grze. I teraz jeszcze d. Jestemy w samym sercu krainy kalorii. Tak tu maj. Duo zarabiasz na tej wycieczce? A co ci to obchodzi? Bo wczeniej nigdy tak nie ryzykowae. Creo machn rk, obejmujc gestem wie, pola uprawne, ca botnist szeroko bulgoccego nurtu rzeki i tamujce go potne barki. Nikt nie pywa tak daleko w gr. Zarabiam do, eby mc ci zapaci. I tyle powinno ci obchodzi. Teraz id po spryny. Kiedy za duo mylisz, z mzgu robi ci si mamayga. Creo pokrci gow, ale przeskoczy na pomost i ruszy schodkami na gr, do zakadu kinetycznego. Lalji odwrci si do rzeki. Wzi gboki wdech. Niewiele brakowao z t odzi. Creo zanadto rwa si do walki. Tylko szczciu zawdziczali, e nie skoczyli jako miso posiekane strzaami ze sprynowcw stranikw WI. Pokiwa gow w znueniu, zastanawiajc si, czy kiedykolwiek mia tyle co Creo lekkomylnej pewnoci siebie. Chyba nie. Nawet jako chopak. Moe Shriram ma racj. Creo, cho godny zaufania, i tak jest niebezpieczny. Obok niego pez pocig barek, wyadowany pszenic TotalNutriem. Zadowolone snopki na jej logo umiechay si nad mulistym nurtem, obiecujc Zdrowsze jutro oraz foliany, witaminy z grupy B i wieprzowe biako. Pod prd prua kolejna barka stranikw WI, lawirujc midzy barkami. Zaoga przygldaa mu si zimno. Lalji poczu gsi skrk. Opacao si? Kiedy si duej nad tym zastanawia, jego instynkt czowieka interesu wyhodowany przez tysiclecia kastowej specjalizacji mwi, e nie. Ale bya jeszcze Gita. Kiedy co roku wyrwnuje rachunki, jak ma zbilansowa wszystko, co jest jej winien? Jak

spaca si taki dug, wikszy ni wszystkie przysze zyski, we wszystkich przyszych yciach? NutriWheat mijaa go, bezmylnie ncca. Nie oferowaa adnych odpowiedzi. *** Chciae wiedzie, czy jest co wartego wyprawy w gr rzeki? Lalji i Shriram stali w nakrcalni Ganesha Kinetic, patrzc, jak skombinowana tona SuperSmaku spala si na dule. Parka megodontw Shrirama napieraa na prty kieratw, w zamyleniu, miarowo, zamieniajc dopiero co zjedzone kalorie na energi kinetyczn, gromadzon w potnych sprynach zakadu. Priti i Bidi. Ogromne zwierzta ledwo przypominay sonie, od ktrych kiedy wzito szablon ich DNA. Genhakerzy doszlifowali je, osigajc doskona rwnowag muskulatury i arocznoci, wszystko w jednym celu: by pochaniay kalorie i bez skargi wykonyway potworn prac. Ich smrd zapiera dech. Trby wloky si po ziemi. Starzej si, pomyla Lalji, a ta myl pocigna kolejn: on te si starzeje. Co rano znajdowa w wsach siwe wosy. Oczywicie wyrywa je, ale zawsze wyrastay kolejne. Teraz jeszcze zaczy go z rana pobolewa stawy. A gowa Shrirama lnia jak politurowany tek. W ktrym momencie wyysia. Uty i wyysia. Lalji zachodzi w gow, kiedy zmienili si w takich staruchw. Shriram powtrzy pytanie i Lalji otrzsn si z zamylenia. Nie. Nic mnie tam nie interesuje. To rejon firm kalorycznych. Zgodziem si, e kiedy bdziesz rozsypywa moje prochy, wylduj w Missisipi, a nie w witym Gangesie, ale nie pieszy mi si do przyszego ycia a tak bardzo, ebym chcia spawia swojego trupa tutaj a z Iowy. Shriram nerwowo zaama donie i rozejrza si. ciszy gos, cho nieustajce skrzypienie osi a nadto wystarczao, by go zaguszy. Posuchaj, przyjacielu... znalazoby si paru takich, co chc go zabi. A mnie co do tego? Uspokajajco zakoysa rkami. On wie, jak si robi kalorie. AgriGen bardzo chciaoby go dopa. PurCal tak samo. Go odtrci wielkie koncerny i inne podobne firmy. Jego gowa jest cenna. Potrzeba kogo zaufanego, kto przerzuci go w d rzeki. Kogo, kto nie lubi si z monopolicj. I mam mu pomaga tylko dlatego, e jest wrogiem AgriGenu? Jakim dawnym czonkiem elity z Des Moines? Byy kaloriarz, co ma krew na rkach, a ty mylisz, e pomoe ci robi pienidze? Shriram pokrci gow. W twoich usta to brzmi, jakby facet by jaki nieczysty. Mowa o genhakerze, nie? Jakiej moralnoci mona si spodziewa po kim takim?

 Genetyk. Nie genhaker. Genetycy dali nam megodonty. Machn na Pritiego i Bidi. A mnie rdo utrzymania. Lalji odwrci si do niego. Bdziesz si wykrca jak semantyk? Ty, ktry godowae w Chennai, kiedy przyszy japoskie genetycznie zmodyfikowane ryjkowce? Kiedy gleba zamienia si w alkohol? A potem, jake w sam por, pojawi si U-Tex, MegaPlon i tak dalej? Ktry czekae na nabrzeu, kiedy przyjechay nasiona, widziae, jak je wyadowuj i jak le za drutami, pilnowane przez stranikw, czekaj na klientw z fors? Co za interesy mona z nim robi? Ja raczej splunbym na niego, tego kaloriarza. Jak dla mnie, niech go dopadn diaby z PurCala. *** Miasteczko wygldao dokadnie tak, jak Shriram je opisa. Brzegi rzeki gsto porastay topole i wierzby, a nad nimi widniay ruiny mostu, miejscami jeszcze przewieszajce si nad rzek pltanin poamanych dwigarw i walcych si filarw. Lalji i Creo gapili si w gr na rdzewiejc konstrukcj, powoli walc si do rzeki sie stali, lin i betonu. Jak mylisz, ile mona by dosta za tyle stali? zapyta Creo. Lalji wypcha sobie policzek garci pestek sonecznika marki AntySzkodnik i zacz uska je zbami. uski wypluwa jedna po drugiej do rzeki. Niewiele. Za duo energii, eby to rozebra, a potem przetopi. Pokrci gow, splun kolejn usk. Co za marnotrawstwo, robi co takiego ze stali. Ju lepiej z drewna Fast-Gen czy z WeatherAll. Nie na tak rozpito. Teraz nie daoby si tego zbudowa. No, moe w Des Moines. Syszaem, e tam pal wglem. Taaa, i maj wiata elektryczne, co pal si ca noc, i komputery wielkoci domu. Lalji machn lekcewaco rk i odwrci si, by skoczy cumowanie odzi. Po co komu teraz taki most? Na nic. Rwnie dobrze sprawdza si prom z jednym mukiem. Wskoczy na brzeg i zacz gramoli si na gr zrujnowanymi schodkami. Creo poszed za nim. Na szczycie stromej skarpy czekao zrujnowane przedmiecie. Zbudowano je jako sypialni dla miasta po drugiej stronie rzeki, w czasach, gdy benzyna bya tania, a dojazdy do pracy powszechne, teraz za leao w zaawansowanym stanie rozkadu. mieciowe miasto ze mieciowych materiaw, nietrwaych jak woda, porzucone bez alu, gdy koszty dojazdw do pracy za bardzo wzrosy. Co to, kurna, za miejsce? mrukn Creo. Lalji umiechn si cynicznie. Wskaza gow zielone pola po drugiej stronie rzeki, gdzie po horyzont falowaa SoyPro i MegaPlon. Sama kolebka cywilizacji, nie? AgriGen, Midwest Growers Group, PurCal, wszyscy

maj tu pola. Tak? I to ci krci? Lalji odwrci si i spojrza na pezncy po rzece pocig barek. Byy olbrzymie, ale wydaway si mae, bo niewiele wystaway z wody. Gdybymy mogli zamieni wszystkie ich kalorie na anonimowe dule, bylibymy bogaci. Moesz sobie pomarzy. Creo zrobi gboki wdech i si przecign. Strzelio mu w krzyu, skrzywi si na ten dwik. Jak tyle czasu siedz na twojej odzi, trac form. Trzeba mi byo zosta w Nowym Orleanie. Lalji unis brwi. Nie cieszy ci taka wycieczka krajoznawcza? Wskaza na drugi brzeg. Gdzie tutaj, moe dokadnie na tych akrach, AgriGen stworzy SoyPro. I wszyscy uznali, e tacy fantastyczni z nich gocie. Zmarszczy brwi. A potem przyszed ryjkowiec i nagle okazao si, e nie ma nic innego do jedzenia. Nie wierz w te spiskowe teorie. Creo si skrzywi. Nawet ci jeszcze nie byo na wiecie, kiedy to si stao. Lalji skrci, prowadzc Creo w gb zrujnowanego przedmiecia. Ale ja pamitam. Nigdy wczeniej nic takiego si nie zdarzyo. Monokultury. Wraliwe jak mao co. Basmati to nie bya monokultura! Lalji machn rk ku zielonym polom. SoyPro to monokultura. PurCal to monokultura. Genhakerzy tworz monokultury. Gadaj sobie na zdrowie, Lalji. Lalji zerkn na Creo, prbujc zdecydowa, czy mody czowiek dalej si z nim sprzecza, Creo jednak przyglda si uwanie ruinom ulic, pozwoli wic sprzeczce wygasn. Zacz odlicza przecznice, idc zgodnie z zapamitanymi wskazwkami. Aleje byy absurdalnie szerokie i identyczne mona by nimi przepdzi stado megodontw. Dwadziecia riksz rowerowych zmiecioby si obok siebie, a przecie to byo tylko przedmiecie-sypialnia. Laljiemu nie miecio si w gowie, na jakiej stopie si kiedy yo. Banda dzieciakw przygldaa im si, stojc w wejciu do zawalonego domu. Wyszabrowano z niego poow belek, a druga poowa, poamana, sterczaa z fundamentu jak ebra trupa, obdarta z misa cian. Creo pokaza im swj sprynowiec. Ucieky. Warkn jeszcze za nimi. To po co my tu idziemy? Wytropie jaki kolejny antyk? Lalji wzruszy ramionami. No powiedz. Za par minut i tak bd to taska. Po choler ta tajemnica? Zerkn na niego. Nie trzeba bdzie niczego taska. Chodzi o czowieka. Szukamy czowieka.

Creo mrukn niedowierzajco. Laljiemu nie chciao si odpowiada. Wreszcie dotarli do skrzyowania. Porodku leay rozwalone wiata uliczne. Wok nich, przez asfalt przebiy si sypice nasionami trawy. Sterczay te ebki mniszkw. Po drugiej stronie sta wysoki ceglany budynek, ruina siedziby wadz miejskich. Zrujnowany, ale wci sta, zbudowany z solidniejszych materiaw ni domy, ktre obsugiwa. Midzy chwastami zamigota cheshire. Creo strzeli do niego. Nie trafi. Lalji przyjrza si murowanej budowli. To tutaj. Creo burkn co i strzeli do kolejnego migoccego cheshirea. Lalji podszed do rozwalonych wiate ulicznych, chcc si niezobowizujco przekona, czy s co warte. Byy przerdzewiae. Zatoczy powolne koo, wypatrujc w okolicy czegokolwiek, co byoby warte zabrania na poudnie. W takich ruinach z czasw Ekspansji nadal trafiay si cenne artefakty. W podobnym miejscu znalaz ten szyld Conoco, na przedmieciu, ktre zaraz miao zosta pochonite przez SoyPro. By w idealnym stanie, nikt go chyba nigdy nie zamontowa na otwartej przestrzeni, nigdy nie musia stawia czoa wciekym tumom energetycznej Zapaci. Sprzeda go pani dyrektor z AgriGenu za wicej, ni kosztowa cay adunek przeszmuglowanego HiGro. Kobieta rozemiaa si na jego widok. Powiesia tablic na cianie, midzy pomniejszymi pamitkami z czasw Ekspansji: plastikowymi kubkami, monitorami do komputerw, zdjciami samochodw wycigowych i jaskrawymi dziecicymi zabawkami. Powiesia, a potem cofna si, przyjrzaa i szepna, e w pewnym momencie bya to potna firma... nawet globalna. Globalna. Wypowiedziaa to sowo z niemal seksualnym pragnieniem, zadzierajc gow ku czerwonawym polimerom znaku. Globalna. Jej wizja na moment oczarowaa Laljiego: firma, ktra potrafi sprowadza energi z najdalszych zaktkw planety i sprzedawa j na drugim kocu wiata w par tygodni po wydobyciu; firma, ktra ma klientw i inwestorw na kadym kontynencie, a jej menederowie wdruj midzy strefami czasowymi rwnie swobodnie, jak Lalji, kiedy idzie na drug stron ulicy do Shrirama. Pani dyrektor z AgriGenu powiesia sobie ten znak jak trofeum, gow upolowanego megodonta, a Lalji poczu w tym momencie smutek, e ludzko a tak bardzo si skurczya. Otrzsn si z tego wspomnienia i znw powoli obrci dokoa, szukajc ladw swojego pasaera. Pomidzy ruinami przemkny kolejne cheshirey, migotliwe dymne ksztaty przemykajce pod socem i znikajce w cieniu. Creo napompowa swj sprynowiec i sypn dyskami. Migotliwy ksztat zmieni si w ksztat nieruchomy, kupk ctek i krwi. Creo ponownie napompowa pistolet.

 No i gdzie ten go? Myl, e przyjdzie. Jak nie dzisiaj, to jutro, albo pojutrze. Lalji wszed po schodach magistratu i przelizn si pomidzy rozbitymi skrzydami drzwi. W rodku nie byo nic, tylko kurz, pmrok i ptasie guano. Znalaz schody i szed nimi w gr, a dotar do wybitego okna. Powiew wiatru zakoysa ram i szarpn go za wsy. Na bkitnym niebie krya para wron. Creo w dole napompowa pistolet i ustrzeli jeszcze par migotkw. Kiedy trafia, na gr docieray wcieke skowyty. Gdy uciekay kolejne zwierzta, na zachwaszczony chodnik chlapaa krew. Peryferia przedmiecia w oddali ju poddaway si rolnictwu. Niewiele czasu zostao temu miastu. Niedugo domy zostan zaorane i pokryje je idealna kodra SoyPro. Caa historia przedmiecia, cho niewana i ulotna, przepadnie, stratowana przez marsz do energii. Z punktu widzenia wartoci, adna to strata, on jednak wzdryga si na myl o wymazanym z historii czasie. Zbyt wiele chwil powici, prbujc przypomnie sobie Indie z dziecistwa, eby takie znikanie wydawao mu si przyjemne. Zszed po zakurzonych schodach do Creo. Widziae kogo? Pokrci gow. Creo burkn i strzeli do kolejnego cheshirea, prawie trafiajc. Dobrze strzela, ale to byy trudne cele, prawie niewidzialne. Napompowa i strzeli jeszcze raz. Niewiarygodne, ile ich tu jest. Bo nikt ich nie tpi. Powinienem pozbiera skrki i zabra do Nowego Orleanu. Nie na mojej odzi. Wiele migotkw uciekao, wreszcie zrozumiawszy kaliber wroga, z jakim maj do czynienia. Creo dopompowa i wycelowa w iskr wiata w gbi ulicy. Lalji przyglda si temu z zadowoleniem. W yciu nie trafisz. To patrz. Creo starannie wycelowa. Pad na nich jaki cie. Nie strzelajcie. Creo obrci si z broni. Lalji machn rk. Czekaj! To on! Przybysz by chudym starszym facetem, ysym, jeli nie liczy tustego pasma kasztanowo-siwych wosw. Wielk szczk porastaa siwa szczecina. By ubrany w brudne i podarte workowe ptno, a zapadnite oczy miay w sobie jak mdro, ktra przywioda Laljiemu na myl sadhu z dawnych czasw, okrytego popioem i niczym poza tym: skotunione wosy, brak zainteresowania wasnym odzieniem, w oczach dystans pyncy z owiecenia. Odpdzi to wspomnienie. To aden wity. Zwyky go, a do tego genhaker. Creo ponownie wycelowa w odlegego cheshirea.

 U nas na poudniu, za kadego zabitego dostaj niebieszczaka. Tu nikt ci niebieszczaka nie zapaci odezwa si stary. No tak, ale to szkodniki. To nie ich wina, e za dobrze si nam uday. Umiechn si z wahaniem, jakby testowa ten wyraz twarzy. Prosz. Usiad przed Creo. Nie strzelaj. Lalji pooy do na sprynowcu Creo. Daj im spokj. Creo nachmurzy si, ale pozwoli sprynie pistoletu rozkrci si do zera. Jestem Charles Bowman powiedzia kaloriarz. Zerkn na nich wyczekujco, jakby si spodziewa, e co skojarz. Jestem gotowy. Moemy jecha. *** Gita umara, Lalji by ju tego pewien. Kiedy udawa, e tak nie jest. Udawa, e jako sobie uoya ycie, po tym jak wyjecha. Ale ona umara i by tego pewien. Jedna z rzeczy, ktrych si w gbi duszy wstydzi. Jedno z takich wspomnie uczepionych duszy jak psie gwno buta, umniejszajcych go we wasnych oczach, jak to, e kiedy rzuci kamieniem i trafi chopca w gow, bez powodu, po prostu, eby sprawdzi, czy to si uda. Albo kiedy wykopa z ziemi nasiona i zjad je wszystkie, zbyt wygodniay, by si podzieli. No i wanie Gita. Zawsze Gita. Fakt, e j zostawi, a sam pojecha, eby zamieszka bliej kalorii. Ze staa na nabrzeu i machaa, kiedy odpywa, cho to ona zapacia za podr. Przypomnia sobie, jak gania za ni w dziecistwie, biegnc za szelestem jej szarawarw i tuniki, a ona pdzia przed nim czarne wosy, czarne oczy i biae, biae zby. Ciekawe, czy bya a tak pikna, jak w jego pamici. Czy jej wypomadowany czarny warkocz naprawd lni tak jak pamita, kiedy siadaa z nim po ciemku i opowiadaa mu o Ardunie, Krisznie, Ramie i Hanumanie. Tyle si zatracio. Czasem zastanawia si, czy w ogle dobrze pamita jej twarz, czy nie zastpi jej jak poyczon z przedwiecznego hollywoodzkiego plakatu, jednego z tych trzymanych przez Shrirama w sejfie w nakrcalni i zazdronie strzeonych przed dostpem wiata i powietrza. Dugi czas myla, e wrci tam i j znajdzie. e j nakarmi. e bdzie posya pienidze i jedzenie do swojej trapionej zaraz ojczyzny, ktra istnieje ju tylko w jego mylach, snach i halucynacjach na pjawie, penych pusty, czarnych i czerwonych sari, idcych przez such ziemi kobiet, ich czarnych doni i srebrnych bransolet, i ich godu w ostatnich wspomnieniach by tylko gd. Fantazjowa, e przemyci Git przez skrzce si morze, przywiezie j bliej ksigowych, ktrzy wyliczaj dla wiata kontyngenty spalanych kalorii. Bliej kalorii, jak sama kiedy

powiedziaa, kiedy dawno temu. Bliej ludzi administrujcych stabilnoci ce z minimalnym marginesem bdu i protekcjonistycznie bronicych rynkw energetycznych przed zalaniem ywnoci. Bliej tych pomniejszych bstw, majcych wicej niszczycielskiej mocy ni Kali. Ona ju nie ya by tego pewien. Umara z godu lub chorb. Czy nie dlatego Shriram do niego przyszed? Shriram, ktry zna jego histori lepiej ni ktokolwiek. Shriram, ktry znalaz go po przyjedzie do Nowego Orleanu i od razu rozpozna w nim rodaka: nie jakiego Hindusa siedzcego od dawien dawna w Ameryce, lecz kogo, kto wci mwi dialektami pustynnych wiosek, kogo kto wci pamita ten kraj, tak jak wyglda przed genetycznie zmodyfikowanymi ryjkowcami, widniakiem i rdz korzeniow. Shriram, ktry uyczy mu kawaka podogi, kiedy obaj pracowali w nakrcalni za gar kalorii i nic wicej, a jeszcze byli za to wdziczni, jakby sami byli produktami inynierii genetycznej. Oczywista: Shriram wiedzia, co powiedzie, eby popyn w gr rzeki. Shriram wiedzia, jak bardzo Lalji chce odkupi to co nie do odkupienia. *** Szli za Bowmanem pustymi ulicami i ocalaymi zaukami, lawirujc midzy aonie pozawalanymi, przeartymi przez termity deskami, wietrzejcymi betonowymi fundamentami i przerdzewiaymi prtami zbrojeniowymi, zbyt skorodowanymi na szaber, ale te zbyt trwaymi, by si rozpa. Wreszcie starzec kaza im si przecisn midzy goymi kadubami dwch zardzewiaych samochodw. Po drugiej stronie Laljiemu i Creo a zaparo dech. Nad gowami faloway soneczniki. Kolana wizy w dungli szerokich lici kabaczka. Na wietrze szeleciy suche dba kukurydzy. Bowman spojrza na ich zdumione miny, i jego umiech, wczeniej tak niepewny i jakby prbny, teraz poszerzy si z nieskrpowan przyjemnoci. Zamia si i machniciem poprowadzi ich dalej przez ogrd peen kwiatw, zi i warzyw, zahaczajc rozdartymi workowymi achmanami o wyschnite odygi kapusty, ktra wypucia kwiaty i wsy pncej kantalupy. Creo i Lalji przedzierali si przez gszcz, omijajc fioletowe zagony bakaanw, czerwone kule pomidorw i zwisajce ornamenty z pomaraczowych papryczek. Pomidzy sonecznikami basowo pobzykiway objuczone pykiem pszczoy. Lalji przystan pord rolin i zawoa za Bowmanem: Te roliny, one nie s modyfikowane?! Bowman zawrci i przedar si do nich, ocierajc z twarzy pot i resztki rolin. Modyfikowane to kwestia definicji, ale nie, nie nale do firm kalorycznych. Niektre z nich to nasze dziedzictwo. Wyszczerzy zby. Albo prawie. To jak one przetrway?

 A, o to chodzi. Sign w d i zerwa pomidora. Te nipposkie genhakowane ryjkowce, albo widniak 111b, albo bakteria cibiskozy, co w tym rodzaju? Wgryz si w pomidora, po szczeciniastym podbrdku pociek sok. W promieniu stu mil nie ma drugiej plantacji dawnych rolin. Jestemy na wyspie w oceanie SoyPro i MegaPlonu. To wspaniaa bariera. Rozejrza si z namysem po ogrodzie, kolejny raz ugryz pomidora. Oczywicie teraz, kiedy przyszlicie, przetrwa zaledwie par z tych rolin. Wskaza Laljiego i Creo. Na pewno przynosicie tak czy inn zaraz, a wiele z tych rzadkich gatunkw moe przetrwa tylko w cakowitej izolacji. Zerwa nastpnego pomidora i poda Laljiemu. Pan sprbuje. Lalji przyjrza si lnicej czerwonej skrce. Wgryz si w ni, posmakowa sodyczy i kwasu. Rozpromieniony, poda go Creo, ktry sprbowa i wykrzywi si z obrzydzeniem: Dziki, zostan przy SoyPro. Odda pomidora; Lalji apczywie go skoczy. Bowman umiechn si. Zdaje si, e ma pan wystarczajco wiele lat, eby pamita, jak kiedy smakowao jedzenie. Moe pan ich wzi ile zechce, zanim pojedziemy. To wszystko i tak zdechnie. Odwrci si i raz jeszcze przedar przez przeronite roliny, odpychajc suche badyle kukurydzy, trzeszczce pod niecierpicymi sprzeciwu ciosami ramion. W gbi ogrodu sta zawalony dom, przechylony, jakby przewrci go megodont, odksztacone i wykrzywione ciany. Zapadnity dach nachyla si pod niezdrowym ktem, a na jednym kocu staa chodna i gboka kaua wody, rojca si od nartnikw. Zdemontowan rynn uoono tak, by woda z dachu spywaa do stawiku. Bowman przelizn si wzdu jego brzegu i znikn na zrujnowanych schodkach wiodcych do piwnicy. Zanim Lalji i Creo zdyli zej tam za nim, nakrci latark, a jej sabiutka arwka mya wiatem, w miar jak rozwijaa si spryna. Zakrci korbk raz jeszcze, szukajc czego, potem trzasna zapaka i zapali lamp. Pomie strzeli z knota wysoko, karmiony olejem rolinnym. Lalji rozglda si po piwnicy. Na spkanej betonowej pododze leay dwa sienniki. W rogu sta upchnity komputer, lnia mahoniowa obudowa i maleki ekranik, peda by wytarty od uycia. Pod drug cian znajdowaa si zabaaganiona kuchnia, z ustawionymi rzdami na pkach penymi ziaren sojami i worami warzyw powieszonymi pod sufitem dla ochrony przed gryzoniami. Bowman wskaza lecy na ziemi worek. To mj baga. A co z komputerem? zapyta Lalji. Bowman popatrzy na maszyn nachmurzony. Nie. Nie jest mi potrzebny. Ale jest sporo wart. To, co potrzebne, mam w gowie. Wszystko w tej maszynie pochodzi ode mnie. Moje

kalorie wpedaowane w analiz danych. Skrzywi si. Czasem patrz na niego i widz tylko, e caego mnie zear. Bo kiedy byem gruby. Pokrci gow z naciskiem. Nie bdzie mi go brakowao. Lalji ju zacz protestowa, lecz Creo podskoczy i wycign sprynowca. Kto tu jest. Jeszcze nie skoczy mwi, gdy Lalji j zobaczy: skulona w kcie dziewczyna, skryta w cieniu, chude, wytrzeszczone, piegowate stworzenie o posklejanych w strki kasztanowych wosach. Creo opuci z westchnieniem bro. Bowman kiwn na ni. Tazi, poka si. To ludzie, o ktrych ci mwiem. Lalji zastanawia si, ile czasu spdzia na czekaniu w piwnicznej ciemnoci. Wygldaa, jakby niemal wtopia si w otoczenie: rzadkie wosy, ciemne oczy niemal pochonite przez renice. Odwrci si do Bowmana. Mylaem, e chodzi tylko o pana. Jego umiech zblad. I co, dlatego pan zrezygnuje? Lalji patrzy na dziewczyn. Kochanka? Crka? Adoptowana przybda? Nie potrafi si domyli. Dziewczyna wsuna do w rk starca. Bowman poklepa j uspokajajco. Lalji pokrci gow. Ona to za duo. Zgodziem si wzi pana. Przygotowaem dla pana kryjwk przed kontrolerami i stranikami. A na ni kiwn na dziewczyn si nie umawiaem. Ju kogo takiego jak pan jest niebezpiecznie bra, a pan chce jeszcze zwikszy ryzyko? No. Pokrci gow. Nie da si. A co to za rnica? zapyta Bowman. To pana nic nie kosztuje. Prd poniesie wszystkich jak leci. Mam jedzenie dla nas dwojga. Podszed do pek spiarni i zacz ciga szklane soje z fasol, soczewic, kukurydz i ryem. Pan zobaczy. Jedzenia mamy a nadto powiedzia Lalji. Bowman si skrzywi. Pewnie SoyPro? Co nie tak z SoyPro? rzuci Creo. Starzec wyszczerzy zby i unis soik pywajcych w solance zielonych fasolek. Nie, pewnie, e nie. Ale mio mie jakie urozmaicenie. Zacz ostronie napenia wr kolejnymi soikami. A przynajmniej niech bdzie na czarn godzin. Lalji przeci doni powietrze. Jedzenie to nie problem. Chodzi o dziewczyn. To za due ryzyko! Bowman pokrci gow. adne ryzyko. Jej nikt nie szuka. Moe pyn choby na pokadzie. Nie. Trzeba j zostawi. Ja jej nie bior.

Bowman niepewnie zerkn na dziewczyn. Ona odwzajemnia spojrzenie, zabraa rk z jego doni. Ja si nie boj. Mog tu dalej mieszka. Jak przedtem. Zmarszczy czoo w namyle. Wreszcie pokrci gow. Nie. Zwrci si do Laljiego: Jeli ona nie jedzie, to ja te nie. Karmia mnie, kiedy pracowaem. Odbieraem jej kalorie, eby posuyy mi do bada. Za duo jej zawdziczam. Nie zostawi jej na pastw tutejszych wilkw. Pooy donie na jej ramionach i ustawi midzy sob a Laljim. Creo si skrzywi. A waciwie, co za rnica? Pan j wemie. Mamy duo miejsca. Lalji pokrci gow. Patrzyli na siebie z Bowmanem przez ca dugo piwnicy. Creo doda: A gdyby da nam komputer? W ramach zapaty. Lalji z uporem zaprzecza. Nie. Nie dbam o pienidze. To zbyt niebezpieczne. Bowman parskn miechem. To po co byo przypywa a tutaj, skoro si pan boi? Poowa firm kalorycznych chce mnie zabi, a pan gada o ryzyku? Creo zmarszczy brwi. Co on mwi? Bowman unis brwi, zdziwiony. Co, nie powiedzia pan o mnie wsplnikowi? Creo przenis wzrok z Laljiego na Bowmana i z powrotem. Lalji? Lalji zaczerpn tchu, ze wzrokiem wci wbitym w Bowmana. Podobno on moe zama monopol firm kalorycznych. Zrobi pirackie SoyPro. Creo sta przez chwil oszoomiony. To niemoliwe! Bowman wzruszy ramionami. Moe dla ciebie. Ale dla kogo zorientowanego? Kogo, kto chce powici ycie spiralom DNA? Moliwe jak najbardziej. Jeli kto chce przepala kalorie na takie przedsiwzicie, marnowa energi na statystyki i analiz genomw, pedaowa komputerem przez wiele milionw cykli. Moliwe jak najbardziej. Obj chud dziewczyn i przytuli do siebie. Umiechn si do Laljiego. No to jak? Dogadamy si jako? Creo pokrci gow, mylc intensywnie. Mylaem, Lalji, e masz pomys na jaki zarobek, ale to... Raz jeszcze pokrci gow. Ja nic nie rozumiem. Jak do cholery co na tym zarobi? Lalji rzuci mu zabjcze spojrzenie. Bowman umiechn si, cierpliwie czekajc. Lalji powstrzyma ch chwycenia za latarni i cinicia mu jej w twarz, temu tak pewnemu siebie,

tak ufnemu, tak lojalnemu czowiekowi... Odwrci si gwatownie i ruszy do schodw. Creo, bierz komputer. Jeli dziewczyna narobi nam problemw, wrzucamy oboje do rzeki, a jego wiedza zostaje. *** Lalji przypomnia sobie, jak ojciec odsuwa od siebie thali, udajc, e jest najedzony, mimo e ledwie tkn jedzenie. Wspomnia, jak matka wciska mu dodatkow porcj. Wspomnia Git, ktra patrzy w milczeniu, a potem wszyscy rozprostowuj nogi, schodz z rodzinnego posania i zaczynaj krzta si po domu, demonstracyjnie ignorujc go, kiedy j zjada. Pamita, jak zmusza si do przeknicia suchego jak popi roti. Przypomnia sobie siew. Kuca z ojcem w pustynnym skwarze, wrd tego pyu, zakopujc zachomikowane nasiona, oszczdzone, cho mona byo je zje, zachowane, cho mogy sprawi, eby Gita przytya i nadawaa si do maestwa. Ojciec, umiechnity, mwi: Te ziarna urodz setki nowych i wtedy wszyscy bdziemy porzdnie je. Ile bdzie z tego ziaren? zapyta wtedy Lalji. A ojciec zamia si, rozrzuci szeroko ramiona i wyda si tak wielki i potny ze swymi duymi biaymi zbami, czerwono-zotymi kolczykami i zmarszczkami wok oczu, kiedy krzycza: Setki! Tysice, jak tylko si pomodlisz! Zatem Lalji si modli, do Ganei, Lakszmi, Kriszny, Rani Sati i Rama i Wisznu, do wszystkich bogw, jakich pamita, doczajc do wielu wieniakw, ktrzy czynili to samo; la wod ze studni na malekie nasionka i pilnowa ich po ciemku, eby nie wykopa ich inny rolnik i nie przesadzi na swoje pole. Czuwa co noc pod wirujcymi nad gow zimnymi gwiazdami, patrzy na zagonki, czeka, podlewa, modli si, czeka kolejne dni, a wreszcie ojciec pokrci gow i powiedzia, e wszystko na nic. On jednak wci mia nadziej, a wreszcze poszed na pole i wykopa je jedno po drugim ju byy zepsute, mae zgnie trupki w jego doni. Tak samo martwe, jak tego dnia, kiedy je wysiali. Usiad w ciemnoci i zjad te martwe zimne ziarna. Wiedzia, e powinien si podzieli, lecz nie mg powstrzyma godu i zanie ich do domu. Poar je w samotnoci, na wp zgnie, pokryte ziemi. Wtedy pierwszy raz naprawd posmakowa PurCala. *** W blasku wczesnego poranka Lalji wykpa si w najwitszej rzece swojej przybranej

ojczyzny. Zanurzy si w mulistych wodach Missisipi, zmywajc brzemi snu, oczyszczajc si, eby stan przed obliczem bogw. Wgramoli si na pokad, liski od wody, ktra kapaa mu z majtek na obwisym tyku. niada skra lnia. Wytar si, patrzc wzdu rzeki w stron, gdzie wschodzce soce rzucao na drobne fale zote iskierki. Skoczy wycieranie i ubra si w czyste, nowe ubranie, zanim podszed do kapliczki. Zapali bogom kadzido, pooy troch U-Teksu i SoyPro przed malekimi figurkami Kriszny z lutni, dobrej Lakszmi i Ganei z gow sonia. Klkn przed poskami, dotkn twarz pokadu i si pomodli. Niesieni prdem pynli na poudnie, gadko mijay kolejne pogodne, jesienne dni. Patrzyli, jak licie zmieniaj kolor, jak robi si coraz chodniej. Przykrywaa ich kopua pogodnego nieba, odbijajca si w rzece, barwica lnicym bkitem botnist Missisipi cignli t niebiesk drog na poudnie, pchani potnym, ttniczym nurtem, do ktrego przyczay si kolejne dopywy i strumienie, coraz gstszym od pocigw barek. Ca prac napdow wykonywaa za nich grawitacja. Cieszy si, e rejs idzie gadko. Pierwsz luz ju zostawili za sob, patrzc, jak psy tropice ignoruj kryjwk Bowmana pod pokadem. Lalji ju zaczyna mie nadziej, e wyprawa okae si tak atwa, jak twierdzi Shriram. Niemniej, kadego dnia modli si duej i arliwiej, gdy wok migay odzie monopolicji, kadego dnia sypa wicej SoyPro przed figurk Ganei, desperacko liczc, e Ten, Ktry Usuwa Przeszkody bdzie to dalej czyni. Kiedy skoczy poranne obrzdy, reszta ju krztaa si po odzi. Creo zszed pod pokad do ciasnej kuchni. Bowman poszed za nim, narzekajc na SoyPro, proponujc doda co z dziedzictwa, co Creo podejrzliwie odtrca. Tazi siedziaa na brzegu pokadu z link z haczykiem w wodzie, liczc, e zwabi jednego z ogromnych, letargicznych ywoososi, od czasu do czasu obijajcych si o kil odzi w ciepym pmroku rzeki. Lalji odwiza cum i zaj miejsce przy rumplu. Odblokowa spryny i d z pomrukiem ruszya na gbszy nurt, kapic z precyzyjnych spryn dulami przechowanymi wrd siatki czsteczek, rozprostowujcych si jedna po drugiej, niezawodnych od pierwszego do ostatniego skrtu. Wcisn kuter midzy peznce cigi barek i zablokowa spryny, dajc odzi dryfowa. Bowman i Creo wyszli z powrotem na pokad, gdy Creo pyta: ...wie pan jak wyhodowa SoyPro? Bowman rozemia si i usiad obok Tazi. A co by nam z tego przyszo? Przychodzi monopolicja, znajduj pole, pytaj o licencj, nie mamy, to pal nam to wszystko i koniec. No to co z pana za poytek? Bowman umiechn si i odpowiedzia pytaniem na pytanie: SoyPro, co jest w nim najwaniejsze? Jest wysokokaloryczny.

Tubalny miech ponis si po wodzie. Bowman zmierzwi wosy Tazi, wymienili si rozbawionymi spojrzeniami. Za duo si naogldae plakatw AgriGenu. Energia dla wiata, tak, jasne, jasne. O, AgriGen i im podobni musz uwielbia takich jak ty. Tacy plastyczni, tacy... podatni na obrbk. Zamia si jeszcze raz i pokrci gow. Nie. Kady gupi potrafi zrobi wysokokaloryczn rolin. Co jeszcze? Uraony Creo doda: Jest odporny na ryjkowce. Bowman zrobi chytr min. Lepiej. Trudniej zrobi rolin, co nie da si ryjkowcom, rdzy widniaka, bakteriom przeerajcym korzenie... tyle teraz tych plag, tyle stworze atakuje nasze uprawy, no, ale zaraz, za co przede wszystkim kochamy nasze SoyPro? My, z AgriGenu, co daje Energi dla wiata? Wskaza pocig barek upstrzonych logo SuperSmaku. Dlaczego z punktu widzenia naszego prezesa SuperSmak jest idealny? Odwrci si do Laljiego. Ty wiesz, Hindusie, prawda? Dlatego wyprawie si odzi a tak daleko. Lalji wytrzeszczy na oczy. Kiedy si odezwa, gos mia szorstki. Jest jaowy. Bowman patrzy na przez chwil. Jego umiech przygas. Pochyli gow. Tak. Wanie. Wanie. Genetyczna lepa uliczka. Droga jednokierunkowa. Pacimy teraz za prawo, ktre kiedy natura rozdawaa za darmo, za odrobin trudu. Podnis wzrok na Laljiego. Przepraszam. Nie pomylaem. Na pewno dotkliwiej ni wikszo ludzi odczue wyliczenia optymalnego popytu naszych ksigowych. Lalji pokrci gow. Za to mnie nie przeprosisz. Kiwn gow w stron Creo. Opowiedz mu reszt. Powiedz, co potrafisz zrobi. Podobno. Niektrych rzeczy lepiej nie mwi. Lalji si nie zrazi. Powiedz. I jemu, i mnie. Jeszcze raz. Bowman wzruszy ramionami. Skoro ty mu ufasz, to ja te powinienem, prawda? Odwrci si do Creo. Cheshirey, co o nich wiesz? Creo zrobi min pen obrzydzenia. Szkodniki. No tak, pewnie. Po niebieszczaku za sztuk. Zapomniaem. Ale czemu z nich takie szkodniki? Bo robi si niewidzialne. I zabijaj ptaki. I? indagowa Bowman. Creo wzruszy ramionami.

Bowman pokrci gow. I pomyle, e dla kogo takiego jak ty zmarnowaem ycie na badania i wasne kalorie na obroty komputera. Mwisz, e cheshirey to szkodniki, i to jest prawda. Paru bogatych klientw z obsesj na punkcie Lewisa Carrolla i nagle wszdzie ich peno, krzyuj si z pierwotnymi kotami, morduj ptaki, wyj po nocy, ale co najwaniejsze, ich potomstwo to czyste, najprawdziwsze cheshirey. To niesamowite: w dziewidziesiciu dwch procentach przypadkw. Tworzymy nowy gatunek w jedno ewolucyjne okamgnienie, a nasza populacja ptakw piewajcych znika prawie tak samo szybko. Doskonalszy drapienik, ale co waniejsze, taki, ktry moe si rozmnaa. W przypadku SoyPro czy U-Teksu, firmy mog sobie patentowa roliny, wykorzystywa do ochrony policj wasnoci intelektualnej i specjalnie czue psy, ale nawet monopolicja nie skontroluje wszystkich akrw. Najwaniejsze, e nasiona s bezpodne, zamknite na klucz. Czasem kto troch tu czy tam podkradnie, jak ty i Lalji, ale w sumie to tylko drobna strata na bilansie tustym od zyskw, bo nikt oprcz firm kalorycznych nie da rady rozmnoy tych rolin. Ale co by si stao, gdybymy podrzucili SoyPro inn charakterystyk genetyczn, potajemnie, jak facet, ktry wazi na on najlepszego kumpla? Machn rk, wskazujc falujce na brzegach rzeki zielone any. Jakby kto rozsypa po tych polach, wrd tych klejnotw korony, jakie skundlajce pyki? Zanim firmy kaloryczne sprztn zbiory i rozwioz ziarno po wiecie swoj potn flot kliprw, zanim licencjonowani sprzedawcy dostarcz klientom opatentowane nasiona? Co to bd wtedy za nasiona? Zacz odlicza cechy na palcach. Odporne na ryjkowca i widniaka, tak. Wysokokaloryczne, oczywicie. Genetycznie urozmaicone, a wic nie do opatentowania? Umiechn si. Pewnie tak. Ale, co najwaniejsze, podne. Niesamowicie podne. Dojrzae, kipice potencjaem rozrodczym. Nachyli si ku nim. Tylko sobie wyobracie. Nasiona rozwozi po wiecie sam rogacz we wasnej osobie, go, ktry tyle czasu kisi je pod korcem, te ziarenka a rwce si do rozrodu, do wasnego dorodnego potomstwa, cikiego od tych samych pykw, ktre kiedy zanieczyciy koronne klejnoty. Klasn w donie. Ooo, co by to bya za zaraza! I jak by si szerzya! Creo gapi si na niego jego twarz zastyga w p drogi midzy przeraeniem a fascynacj. Pan moe zrobi co takiego? Bowman parskn miechem i znw klasn w donie. Bd nastpnym Johnnym Appleseedem.* *** Lalji przebudzi si gwatownie. Wok na rzece panowaa niemal doskonaa ciemno. Na barkach zboowych arzyo si par nakrcanych diodowych wiateek nawigacyjnych,
*

Johnny Appleseed w. John Chapman, amerykaski szkkarz z przeomu XVIII/XIX w. i wielki propagator sadw jabkowych, jeszcze za ycia bdcy niemal mityczn postaci (przyp. tum.).

napdzanych prdem trcym o ich niezgrabne cielska. Woda chlupotaa o boki kutra i brzeg, do ktrego zacumowali. Obok niego leaa pozawijana w koce reszta zaogi. Czemu si obudzi? Daleko w mroku wspzawodniczyy dwa wiejskie koguty. Gdzie szczeka pies, pobudzony przez te niewyczuwalne zapachy i dwiki, ktre ka psom zrywa si i broni terytorium. Lalji zamkn oczy i sucha delikatnego falowania rzeki, odgosw wsi. Natywszy wyobrani, prawie mg lee o brzasku w zupenie innej wiosce, dalekiej i dawno zaoranej. Dlaczego nie spa? Ponownie otworzy oczy i usiad. Wyty wzrok w ciemnoci. Na tle czerni rzeki pojawi si jaki cie, ledwie widoczny poruszajcy si kleks. Potrzsn Bowmanem, zakrywajc mu rk usta. Chowaj si! szepn. Przemkn po nich promie wiata. Oczy Bowmana si rozszerzyy. Skopa koce i wgramoli si do adowni. Lalji zgarn je pod siebie, tuszujc liczb picych, gdy wok jaskrawo rozbysy kolejne wiata, przesuny si po pokadzie, przyszpilajc ich do niego, jak owady do dna gabloty. Porzucajc dyskrecj, dka WI zwolnia spryny i wyrwaa ku nim. Zderzya si z kutrem, przyciskajc go do brzegu. Na pokad wbiegli ludzie. Byo ich trzech i dwa psy. Wszyscy zachowa spokj! Rce na widoku! Po pokadzie latay olepiajco jasne promienie rcznych latarek. Creo i Tazi wypezli spod kocw i wstali, zaskoczeni. Psy tropice warkny i szarpny si na smyczach. Creo odskoczy od nich, wysuwajc rce w obronnym gecie. Jeden z monopolicjantw omit go latark. Kto jest wacicielem? Lalji nabra powietrza. Ja. To moja d. Snop wiata przesun si i uku go w oczy. Zmruy je. Zrobilimy co zego? Ich dowdca nie odpowiedzia. Pozostali rozeszli si, omiatajc d latarkami, przygldajc si ludziom na pokadzie. Lalji zda sobie spraw, e oprcz kapitana to zaledwie chopaki, ktrym ledwo co rosn wsy i brody. Poronite meszkiem dzieciaki ze sprynowcami, wbite w pancerze, ktre pomagaj im si nadyma. Dwch poszo z psem na d, tymczasem na d wskoczy czwarty. wiata latarek rozproszyy si we wntrzu odzi, rzucajc przez schodni dugie cienie. Creo jakim sposobem sta oparty o skrzynk ze sprynowcami. Jego do spoczywaa niedbale obok zamknicia. Lalji podszed do kapitana, majc nadziej zapanowa nad impulsywnoci Creo. Kapitan wycelowa we latark. Co tu robicie? Lalji zatrzyma si i rozoy bezradnie rce. Nic.

 Jak to nic? Ciekawe, czy Bowman zdy si dobrze schowa. To znaczy, zacumowalimy tutaj, eby si przespa. Czemu nie na Wierzbowym Zakolu? Nie za dobrze si tu orientuj. Robio si ciemno. Baem si zderzy z barkami. Zaama rce. Handluj antykami. Szukalimy towaru w tych dawnych przedmieciach na pnocy. To jest legal... Przerwa mu krzyk spod pokadu. Z alem zamkn oczy. Pochowa go Missisipi. Nigdy nie trafi do Gangesu. Monopolicjanci wywlekli Bowmana na gr. Patrz, co znalelimy! Ukrywa si pod pokadem! Bowman usiowa strzsn ich z siebie. Nie wiem, o czym wy... Zamknij si! Jeden z chopaczkw pchn go pak w brzuch. Starzec zgi si wp. Tazi rzucia si ku nim, ale kapitan zagrodzi jej drog, zapa j i przytrzyma mocno, jednoczenie owietlajc twarz Bowmana latark. Zaparo mu dech. Sku go. Jest poszukiwany. Pilnowa ich! Sprynowce wyceloway dokoa. Kapitan spojrza ponuro na Laljiego. Handlarz antykami. Prawie w to uwierzyem. Do swoich ludzi powiedzia: To genhaker. Z dawnych czasw. Zobaczcie, czy nie ma czego jeszcze. Dyskw, komputerw, jakich papierw. Na dole jest pedaowy komputer odpar jeden z nich. Wecie go. Po chwili komputer znalaz si na pokadzie. Kapitan przyjrza si jecom. Sku wszystkich. Jeden z monopolicjantw kaza Laljiemu klkn i zacz go obszukiwa, podczas gdy nad nim powarkiwa pies tropicy. Bowman mwi: Naprawd bardzo mi przykro. Moe to jaka pomyka. Moe... Nagle kapitan krzykn. Latarki monopolicjantw przeskoczyy ku niemu. Tazi zatopia zby w doni kapitana. Strzsa j jakby bya psem, drug rk prbujc wydoby sprynowy pistolet. Przez krtk chwil wszyscy obserwowali walk dziewczyny i o wiele potniejszego mczyzny. Kto Lalji pomyla, e ktry z monopolicji parskn miechem. Potem Tazi poleciaa uwolniona na pokad, rozleg si ostry syk dyskw. Latarki pospaday na pokad i potoczyy si, rzucajc oszaamiajce snopy wiata. Przez mrok przeleciay z sykiem kolejne dyski. Turlajca si latarka owietlia padajcego kapitana, zwali si na komputer Bowmana z dyskami powbijanymi w pancerz. Razem z komputerem zsun si do tyu. Co chlupno. Zawyy psy, albo spuszczone do ataku, albo ranne. Lalji pad na pokad i lea pasko, a nad gow przelatywa mu z sykiem metal.

 Lalji! to by gos Creo. Pchn do niego po pokadzie sprynowiec. Lalji popez w stron tego odgosu. Jeden ze snopw wiata si uspokoi. Kapitan siedzia, z brody spyway mu czarne strugi krwi, pistoletem celowa w Tazi. Bowman rzuci si w wiato, osaniajc dziewczyn wasnym ciaem. Zwin si, gdy trafiay we dyski. Palce Laljiego natrafiy na sprynowiec. Chwyci go po omacku, zacisn do. Szarpn pompk, wycelowa tam, skd dobiega tupot, i pozwoli pistoletowi si rozterkota. Cie jednego z modych monopolicjantw zamajaczy nad nim, pad, krwawicy uderzajc o pokad, ju nie y. Wszystko ucicho. Lalji czeka. Nikt si nie poruszy. Czeka dalej, uciszajc wasny oddech, wytajc wzrok na cienie, ktrych nie owietlay latarki. Czyby przey tylko on? Trzy pozostae latarki rozkrciy si jedna po drugiej. Zapady ciemnoci. d monopolicyjna postukiwaa delikatnie o kuter. Bryza szelecia nadbrzenymi wierzbami, niosc mulisty odr ryb i traw. wierkay cykady. Lalji wsta. Nic. Powoli pokutyka po pokadzie. Chyba skrci nog. Wymaca jedn z latarek, wypatrzon po metalicznym poysku, i nakrci j. Obwid pokad pegajcym snopem. Creo. Wielki blondyn nie y, w szyj mia wbity dysk. Lea w kauy krwi z trafionej dyskiem ttnicy. Niedaleko niego pad najeony dyskami Bowman. Jego krew bya wszdzie. Komputera nie byo. Polecia za burt. Lalji przysiad obok cia, westchn. Odsun z twarzy Creo zakrwawione warkoczyki. By szybki. Prawie tak szybki, jak mu si wydawao. Trzech monopolicjantw w pancerzach i jeszcze te psy. Znw westchn. Co zakwilio. Lalji wycelowa tam latark, peen obaw, co znajdzie, ale to bya tylko dziewczyna, chyba nietknita. Przylgna do ciaa Bowmana. Uniosa wzrok na blask latarki, potem odwrcia si od niego i pochylia nad Bowmanem. Zaszlochaa, ale po chwili si opanowaa. Lalji zablokowa spryn latarki i pozwoli ciemnoci, by go pochona. Znw nasuchiwa odgosw nocy, modlc si do Ganei, by na rzece nie byo innych patroli. Oczy przyzwyczaiy si do ciemnoci. Z mroku wyoni si cie lamentujcej dziewczyny klczcej midzy trupami. Potrzsn gow. Tyle trupw za taki pomys. e go jak Bowman moe si na co przyda. A teraz wszystko na nic. Nasuchiwa odgosw zdradzajcych, e zaalarmowali kogo innego, ale nic nie sysza. Wygldao na to, e to by pojedynczy patrol, nieskoordynowany z innymi. Pech i tyle. Jedno pechowe ogniwo i pka cay acuch szczliwych trafw. Bogowie s kapryni. Pokutyka do cum i zacz je odwizywa. Tazi sama z siebie przysza mu pomaga, jej drobne donie gmeray przy sznurach. Poszed do rumpla i odblokowa spryny. d szarpna, gdy ruby wgryzy si w wod, pomknli w ciemno rzeki. Da im krci si przez godzin, marnujc dule, ale desperacko chcc oddali si od miejsca przestpstwa, potem

zakotwiczy w wypatrzonej na brzegu zatoczce. Ciemno bya prawie cakowita. Zakotwiczywszy dk, poszuka balastw i przywiza je do kostek monopolicjantw. To samo zrobi z psami i zacz spycha ciaa z pokadu. Woda poykaa je gadko. Czu, e to nieprzyzwoite, topi ich tak bezceremonialnie, ale nie zamierza traci czasu na porzdny pochwek. Przy odrobinie szczcia bd pod wod obija si jeden o drugiego, a ponadgryzaj ich ryby i si rozo. Pozbywszy si mundurowych, zawaha si przy Creo. Taki by szybki. Lalji zepchn go za burt, aujc, e nie moe zbudowa dla niego stosu. Zabra si za szorowanie pokadu, zmywanie resztek krwi. Wzeszed ksiyc, skpa ich w bladym wietle. Dziewczyna siedziaa obok ciaa swojego opiekuna. W kocu ju nie mg omija jej z szorowaniem. Uklk obok. Musi pj do rzeki, rozumiesz, prawda? Dziewczyna nie odpowiedziaa. Lalji uzna to za zgod. Jeli co jeszcze chcesz od niego wzi, to teraz. Pokrcia gow. Lalji z wahaniem pooy jej do na ramieniu. To aden wstyd, by oddanym rzece. Takiej rzece jak ta, to nawet zaszczyt. Czeka. Wreszcie Tazi kiwna gow. Wsta, przesun ciao na brzeg odzi. Obciy je, przewiesi nogi przez nadburcie. Starzec wylizn mu si z rk. Dziewczyna milczaa, wpatrujc si w miejsce, w ktrym Bowman znikn w wodzie. Lalji skoczy szorowanie. Rano bdzie musia umy wszystko jeszcze raz i wypiaskowa plamy, ale na razie wystarczy. Zacz podnosi kotwic. Chwil pniej dziewczyna przysza mu pomaga. Usadowi si przy sterze. Taka szkoda, pomyla. Taka szkoda. Prd powoli wynis d w gb rzeki. Tazi podesza i kucna obok niego. Bd nas ciga? Wzruszy ramionami. Przy odrobinie szczcia? Nie. Bd szuka czego znacznie wikszego, odpowiedzialnego za strat tylu ludzi. My, tylko we dwjk, bdziemy dla nich jak maa plotka bez znaczenia. Przy odrobinie szczcia. Skina gow, wyranie analizujc t informacj. On mnie uratowa, wie pan? Powinnam ju nie y. Widziaem. Zasieje pan jego nasiona? Nie ma kto ich teraz zrobi, wic nie ma jak ich zasia. Tazi zmarszczya brwi. Jak to? Tyle ich pan ma. Wstaa i wlizna si do adowni. Wrcia taszczc wr z jedzeniem Bowmana. Zacza wyciga soiki: ry, kukurydza, soja i ziarno pszenicy. To tylko jedzenie zaprzeczy Lalji.

Tazi z uporem pokrcia gow. To jego armia Johnnych Appleseedw. Miaam panu nie mwi. Nie dowierza, e dowiezie pan go do samego koca. I zabierze mnie. Ale pan moe je zasia, prawda? Lalji zmarszczy czoo i podnis soik z kukurydz. Ziarna leay ciasno jedno przy dugim, cae setki, a kade nieopatentowane, kade jak genetyczna zaraza. Zamkn oczy i w wyobrani ujrza pole: zagon za zagonem szemrzcych zielonych rolin, a midzy nimi ojciec, rozemiany, z szeroko rozrzuconymi ramionami, woajcy: Setki! Tysice, jak tylko si pomodlisz!. Lalji przytuli soik do piersi i umiechn si. d pyna dalej z prdem, may mie pchany nurtem Missisipi. Wok niej majaczyy cienie potnych kadubw barek zboowych. Wszystkie pyny na poudnie przez yzne uprawne ziemie, do Nowego Orleanu, do bramy na wiat; miarowo, regularnie zmierzay ku szerokiemu wiatu.

OWCA TAMARYSZKW
Duy tamaryszek potrafi zuy dwiecie siedemdziesit trzy tysice litrw wody rocznie. Lolo usuwa je przez ca zim, za dwa dolary osiemdziesit osiem centw dniwki plus premia wodna. Dziesi lat temu dobrze si na tym wychodzio. Wtedy tamaryszki rosy jeden przy drugim na brzegu kadej rzeki w dorzeczu Colorado, razem z topolami, oliwnikami i wizami. Dziesi lat temu w miasteczkach w rodzaju Grand Junction i Moab jeszcze dawao si wycisn z rzeki jakie ycie. Lolo stoi na krawdzi kanionu, do towarzystwa ma tylko Maggie, wielbdzic. Gapi si na drog przed sob. Przedarcie si na d zajmie z godzin. Przywizuje Maggie do jaowca i rusza, zjedajc po zboczu na butach. Wok wij si nieliczne, jaskrawozielone dba traw, przebijajce poprzerastane jaowcami bryy niegu. Pod koniec zimy, w gbinach zaczyna ju pyn woda; z brzegw rzek schodzi ld. Wysoko gry wci nosz niene czapy. Lolo przedziera si przez boto i trafia na liskie, przesypujce si piargi. Kanistry z pestycydem na tamaryszki bulgoc i przelewaj si na plecach. opata i szpikulec od czasu do czasu zahaczaj o jaowce. Duga droga. Ale ta okolica wanie dlatego jest taka dobra. Dugo si schodzi, a brzegi rzeki s w duej czci niewidoczne. Taki sposb na ycie pozosta, gdzie inni wyschli i wywia ich wiatr: owca tamaryszkw, wodny kleszcz, uparty chwast. Wszystko inne zostao zdmuchnite std rwnie atwo jak nasiona dmuchawca, lecce swobodnie na poudnie lub wschd, ale przede wszystkim na pnoc, gdzie dziay wodne czasem jeszcze sigaj gboko i moe nie ma tam dorodnych paproci ani zimnych gbin, gdzie przypywaj na taro ryby, ale przynajmniej jest do wody dla ludzi. W kocu Lolo dociera na dno kanionu. Tu, na dole, w zimnym cieniu, oddech zamienia si w par. Wyciga cyfrowy aparat i zaczyna dokumentowa. Biuro Rekultywacji ostatnio ma wira na punkcie dowodw. Chc mie rne ujcia niechcianych tamaryszkw, zdjcia kadego przed i po, cay proces udokumentowany, oznaczony GPS-em i wysany prosto z kamery. Chc, eby to robi bezporednio na miejscu. A i tak czasem, zanim skonfiguruj mu na ujciu premi wodn, przychodz na wyrywkowe kontrole.

Jednake ta naleyta staranno nie uchroni ich przez takimi facetami jak Lolo. Lolo odkry tajemnic ycia wiecznego w roli owcy tamaryszkw. Departament Spraw Wewntrznych i jego Biuro Rekultywacji nie maj pojcia, e sadzi nowe pasma tamaryszkw, eby pieniy si ywioowo i krzaczacie na ju oczyszczonych obszarach. Przynosi i zasadza zdrowe bryy korzeniowe wzdu brzegw rzeki i jej dopyww, w strategicznie niewidocznych i niedostpnych korytarzach, wszystko to dla zabezpieczenia przed rojami innych owcw tamaryszkw, ktrzy przemierzaj te same dopywy. Lolo jest pomysowy. Takie stanowiska jak to, wier mili gstego i cikiego od soli tamaryszku, to jego polisa ubezpieczeniowa. Dokumentacja skoczona. Odpina skadan pi oraz szpadel i szpikulec, stawia na martwym sonym brzegu kanistry z trucizn. Zaczyna ci, wgryzajc si w korzenie tamaryszku, przerywajc co trzydzieci sekund, by prysn na cicia Garlonem 4, zatruwajc rany szybciej ni zdoaj si zagoi. Ale najlepsze okazy, najywsze, wykopuje i zachowuje sobie na pniej. Dwa dolary osiemdziesit osiem za dzie, plus premia wodna. *** Napitym, koyszcym wielbdzim krokiem Maggie idzie do domu Lolo cay tydzie. Trzymaj si rzeki, od czasu do czasu wspinajc si na zimne paskowye, albo oddalaj si w otwart pustyni, by omin szkielety pustych miast. Patrolujce migowce stranikw uganiaj si z brzczeniem nad wod, jak roje wciekych os, szukajcych nielegalnych pompiarzy i odwiertw. Pdz mu nad gow, pylc strumieniem z wirnika, dumnie poyskujc znakami Gwardii Narodowej. Lolo pamita czasy, kiedy gwardzici wymieniali strzay z ludmi znad rzeki, huk pociskw smugowych i klekot karabinw maszynowych nis si echem po kanionach. Pamita wspaniay syk i uk stingera pdzcego przez bkitne niebo nad czerwon ska, wysadzajcego unoszcy si helikopter. Ale to byo dawno temu. Teraz patrole lataj nad rzek niezaczepiane przez nikogo. Lolo wspina si na kolejne paskowzgrze i patrzy w d na wygldajce znajomo wypatroszone miasteczko, milczce w socu krte uliczki i lepe zauki midzy nimi. Na samym skraju martwego osiedla phektarowe poletka i bajeranckie pisetmetrowe wille z wyschymi na badyl drzewami i zapylonymi ogrodami okalaj pene brzowych ostw pole golfowe. Puapek piaskowych nie wida w ogle. Kiedy Kalifornia pierwsza ogosia roszczenia wodne, z pocztku nikt si nie przej. Par miasteczek zaczo baga o wod. Paru przygupiastych nowych z kiepskim prawem do wody przestao pa swoje konie i tyle. Par lat pniej prysznice bardzo si skrciy. Jeszcze par zaczli si kpa raz w tygodniu, a potem korzysta z wiader. Wtedy skoczyy si arty o upale i gorcych kobietach. Problemem nie by tak naprawd brak wody albo

nadmierny upa. Problemem byo to, e pi i p miliarda metrw szeciennych wody ma spyn rzek do Kalifornii. Mieli peno wody, po prostu nie wolno im byo jej tkn. Mieli tak sta jak durne mapy i patrze, jak sobie pynie. Lolo? Gos zaskakuje go. Maggie poszy si, parska i rzuca si ku skrajowi paskowzgrza, zanim Lolo zda cign cugle. Wielkie, mikkie stopy wielbdzicy wzbijaj kurz, a Lolo maca olstro na jej boku w poszukiwaniu strzelby. Zmusza Maggie do zwrotu; z na wp wycignit broni ledwo utrzymuje si na siedzeniu. Klnie. Z pltaniny jaowcw wyania si znajoma twarz. Niech to szlag! Lolo wpuszcza strzelb z powrotem do olstra. Jezus, Travis. Wystraszye mnie jak cholera. Travis szczerzy zby. Wyskakuje spomidzy srebrzystej kory jaowcw, jedn rk przytrzymujc szar fedor, drug wodze wyprowadzanego spomidzy drzew mua. Co, zdziwiony? Mogem ci postrzeli! Nie bd taki nerwowy. Oprcz nas, wodnych kleszczy, nie ma tu ywej duszy. Tak wanie mylaem ostatnio, kiedy przyjechaem tu na zakupy. Miaem cay nowy serwis dla Annie i wszystko potukem, bo na samym rodku gwnej ulicy natknem si na ultralekki samolocik. Szmuglerzy mety? Nie mam, kurna, pojcia. Nie zostaem na tyle dugo, eby zapyta. Cholera. Ale pewnie byli zdziwieni tak samo jak ty. Mao co mnie nie zabili. No, wyglda, e nie. Lolo krci gow i znw klnie, tym razem bez zoci. Mimo zaskoczenia, cieszy si, e spotka Travisa. Okolica jest bezludna, a Lolo siedzi ju tutaj tak dugo, e gadanie do Maggie zaczyna go drani. Wymieniaj si rytualnym ykiem wody z manierek i rozbijaj wsplny obz. Wymieniaj si opowieciami o Rekultywacji, unikajc wspominania, gdzie polowali na tamaryszki, i rozkoszuj si widokiem na puste miasteczko w dole, jego krte ulice, ciche domy i lnic, nietknit ludzk rk rzek. Dopiero kiedy soce zaczyna zachodzi, a oni kocz opieka nad ogniem srok, Lolo zadaje pytanie, ktre chodzi mu po gowie, odkd ogorzaa twarz Travisa wyjrzaa z zaroli. To wbrew etykiecie, ale nie moe si powstrzyma. Wydubuje z zbw skrawek sroczego misa i mwi: Mylaem, e robisz tam, w dole rzeki. Travis zerka na z ukosa, a Lolo po tym jednym podejrzliwym, niepewnym spojrzeniu poznaje, e sabo mu idzie. Nie jest cwany, jak Lolo. Nie sadzi nowych tamaryszkw. Nie ma ubezpieczenia. Nie wyprzedza myl konkurencji, nie przewidzia, e gra si bdzie

koczy, i teraz ju czuje, e jest sabo. Lolo troch go al. Lubi Travisa. Waciwie chciaby zdradzi mu tajemnic, ale si powstrzymuje. Stawka jest za dua. Wodne przestpstwa to teraz powana sprawa, i to na tyle, e Lolo nie zdradzi si nawet onie, Annie, z obawy, co powie. Kradzie wody to co, co robi si w pojedynk, jak wszystkie najbardziej wstydliwe przestpstwa, a przy skali, na ktr dziaa Lolo, skazanie na przymusow prac na Somce to najlepsze, na co moe liczy. Travis dochodzi do siebie po tym wtargniciu w jego prywatne sprawy i mwi: Miaem par krw, popdziem je tutaj, ale mi zginy. Chyba co je dopado. Daleko chodzisz je pa. Wiesz, koo mnie to uschy nawet bylice. Susza Stulecia zaatwia mi pole. Skubie warg, myli. Chciabym je znale. Pewnie poszy do rzeki. Travis wzdycha. To maj je ju stranicy. Na pewno ustrzelili je z helikoptera i upiekli. Ci Kalifornijcy. Obaj spluwaj na dwik tego sowa. Soce opada dalej. Cienie milczcych konstrukcji miasta si wyduaj. Dachy lni czerwieni, jak grono rubinw ozdabiajcych bkitny naszyjnik rzeki. Jak mylisz, s tam dalej jakie krzaki warte wyrywania? pyta Travis. Moesz pj i sprawdzi. Ale zdaje si, e w zeszym roku wszystkie zaatwiem. Poza tym, kto tam by jeszcze przede mn, wic wtpi, eby za wiele zostao. Cholera. No to moe pjd na zakupy. Co bym chocia przynis z tej wyprawy. Na pewno nikt ci tam nie zatrzyma. Na potwierdzenie tych sw, wieczorn cisz przerywa terkot migowca stranikw. Czarny, poruszajcy si giez ledwo odcina si od ciemniejcego nieba. Zaraz znika z oczu, a ostatnie lady jego obecnoci ton w wierkaniu cykad. Travis si mieje. Pamitasz, jak mwili, e nie pozwol na szaber? Widziaem ich w telewizji, wszystkie te migowce i humvee, jak cigle gadali, e bd wszystkiego pilnowa, dopki sytuacja si nie unormuje. Znw parska miechem. Pamitasz? Jak w kko jedzili po wszystkich ulicach? Pamitam. Czasem si zastanawiam, czy nie trzeba byo bardziej z nimi powalczy. Annie bya w Lake Havasu City kiedy si bili. I wiesz, co si stao. Lolo si wzdryga. Zreszt, kiedy ci wysadz stacj uzdatniania wody, niespecjalnie jest ju o co walczy. Jeli nic nie leci z kranu, to i tak musisz si wynosi. Ale ja i tam czasami myl, e trzeba byo. Choby dla honoru. Travis machniciem,

cieniem gestu, wskazuje miasteczko w dole. Pamitam, jak ta ziemia w dole sza jak ciepe bueczki, a budowali cae to gwno tak szybko, jak tylko dawao si dowozi drewno. Centra handlowe, parkingi, dziaki budowlane, wszdzie, gdzie tylko si dao wyrwna troch teren. Ale wtedy jeszcze nie nazywalimy tego Susz Stulecia. Czterdzieci pi tysicy ludzi. I nikt nawet nie podejrzewa. A ja byem agentem nieruchomoci. Travis mieje si, drwic z samego siebie. I szybko cichnie. Dla Lolo brzmi to troch za bardzo jak ualanie si nad sob. Milkn znowu, patrz na ruiny miasteczka. Chyba wybior si na pnoc mwi w kocu Travis. Zaskoczony Lolo unosi gow. Znw ma ochot dopuci Travisa do tajemnicy, ale si opanowuje. I co bdziesz robi? Moe zbiera owoce. A moe co innego. Przynajmniej maj tam wod. Lolo wskazuje rzek. Tu jest woda. Ale nie dla nas. Travis zawiesza gos. Musz ci co powiedzie, Lolo. Pojechaem na Somk. Lolo przez sekund jest zdezorientowany t wypowiedzi bez zwizku. Poza tym, co za absurd. Travis ma jednak powan min. Na Somk? Serio? A tam? Kawa drogi. A tam. Wzrusza ramionami. I tak nie mogem znale adnego tamaryszku. Zreszt, to nie zajo dugo. To o wiele bliej ni kiedy. Tydzie do torw kolejowych, tam zapaem pocig z wglem, podjechaem do szosy i zapaem stopa. I jak tam jest? Pusto. Go z ciarwki powiedzia, e Kalifornia i Departament Spraw Wewntrznych zrobili plan, kiedy bd wyczane ktre miasta. Zerkn znaczco na Lolo. To po Lake Havasu. Doszli, e musz to robi powoli. Wypracowali jaki wzr: ile miast, ile ludzi moe naraz wyparowa, eby nie byo wikszych zamieszek. Doradzali im Chiczycy, bo kiedy wygaszali cae brane komunistycznego przemysu. No, w kadym razie wyglda na to, e prawie skoczyli. Tam ju nie ma adnego ruchu, poza ciarwkami, pocigami z wglem i paroma zajazdami dla tych ciarwek. Czyli widziae Somk? No pewnie. Idzie do granicy. Wielka jak skur. Taka wielka, e nie daoby si wle na gr, lezie przez pustyni jak jaki, kurna, srebrny w. A do Kalifornii. Splun odruchowo. Pod spd wtryskuj beton, eby woda nie wsikaa w ziemi, a na wierzchu jest jakie wkno wglowe, czy co, eby nie parowaa. I rzeka po prostu siedzi se w rodku. Zostaje tylko pusty kanion. Suchy jak pieprz. I wszdzie te helikoptery i humvee. Jak jakie gniazdo szerszeni. Nie pozwolili mi podej bliej ni na kilometr, bo podobno jakie ekowiry chc j wysadzi. Zreszt, grzeczni nie byli.

 A czego si spodziewa? No, nie wiem. Ale to przygnbiajce jak cholera: nam tutaj ka harowa za jaki wodny ochap, a caa ta woda wlatuje prosto do wielkiej rury. Jaki Kalifornijec pewnie wanie nalewa sobie do basenu moj zeszoroczn premi. Granie cykad pulsuje w ciemnoci. Gdzie w oddali zaczyna wy stado kojotw. Obaj milcz przez chwil. Wreszcie Lolo poklepuje przyjaciela po ramieniu. Kurde, Travis, moe to i dobrze? Pustynia to waciwie gupie miejsce na rzek. *** Gospodarstwo Lolo to garstka hektarw palkalicznej gleby w wygodnej bliskoci rzeki. Kiedy zjeda z okalajcych je niskich wzgrz, Annie pracuje w polu. Macha do niego, ale kopie dalej, co tam uprawia, korzystajc z jego ndznej wodnej premii. Lolo przystaje, patrzy, jak pracuje. Dmie gorcy wiatr, niesie zapach szawii i gliny. Wok Annie rozwija si piaskowy wir, zrywa jej bandan z gowy. Lolo umiecha si, gdy j apie; Annie widzi, e patrzy, i macha do niego, eby przesta si obija. Umiecha si i popdza Maggie w d, lecz nie przestaje patrze na jej prac. Jest za ni wdziczny losowi. Wdziczny, e za kadym razem, kiedy wraca z polowania na tamaryszki, zastaje j w domu. Jest solidna. Solidniejsza ni ludzie w rodzaju Travisa, ktrzy poddaj si, kiedy sabo idzie. Solidniejsza, waciwie, ni wszyscy inni znani Lolo ludzie. I nawet jeli czasem miewa koszmary, nie moe przebywa w miastach, albo w tumie i budzi si w nocy, woajc rodzin, ktrej ju nigdy nie zobaczy no c, tym lepszy powd, eby wysiewa kolejne tamaryszki i stara si, eby nikt ich z tej ziemi nie wyrzuci, tak jak j kiedy. Lolo kae Maggie przyklkn, eby mg zsi, potem prowadzi j do koryta na wod, do poowy penego szlamu i nartnikw. Wyciga wiadro i idzie do rzeki, a Maggie pojkuje i si skary. Kiedy mieli w obejciu studni i wod biec, ale potem, jak wszyscy, stracili prawo poboru wody, a Rekult zala studni ekspresbetonem, kiedy lustro wody spado poniej Minimalnego Dopuszczalnego Poziomu. Teraz podkradaj wod wiadrem z rzeki, albo, kiedy Departament Spraw Wewntrznych nie patrzy, rzucaj si do nonej pompy i napeniaj wod ukryty podziemny zbiornik, ktry Lolo zbudowa, gdy w ycie wchodziy Wytyczne dot. Oszczdnoci Zasobw i Dozwolonego Uytku. Annie nazywa te wytyczne WySzcZaD-em i brzmi to jakby odchrzkiwaa flegm, ale tak naprawd maj szczcie nawet pomimo zabetonowanej studni. Nie podzielili losu Spanish Oaks, Antelope Valley czy River Reaches drogich miejscowoci o kiepskich wodnych prawach, ktre mimo pienidzy wyschy na wir, kiedy Vegas i Los Angeles ogosiy swoje roszczenia. No i nie musieli ucieka z aglomeracji Phoenix, kiedy wyczono z eksploatacji Arizon rodkow, a potem rozbito w proch akwedukty, bo Arizona nie chciaa przesta cign wody z jeziora Havasu.

Wlewajc wod do koryta Maggie, rozgldajc si po zapylonym obejciu i za Annie na polu, Lolo przypomina sobie ile mia szczcia. Nie wywiao go. S tu z Annie okopani. Kalifornijcy mog sobie ich nazywa wodnymi kleszczami, ale chuj z nimi. Gdyby nie ludzie jak on i Annie, wysuszyoby ich i wywiao jak wszystkich innych. I nawet jeli Lolo czasem przemyci gdzie troch tamaryszku, to ci Kalifornijcy zasuyli sobie na to, bo patrzcie, co zrobili wszystkim innym ludziom. Skoczywszy z Maggie, Lolo wchodzi do domu i poi sam siebie, wod z urny filtrujcej. Stoi w cieniu domu z suszonej cegy, wic jest chodna. Nisko nad gow ma jaowcowe belki. Siada i podcza aparat z Biura Rekultywacji do uczepionego dachu panelu sonecznego. Wskanik adowania miga bursztynowo. Lolo wstaje i nalewa sobie jeszcze wody. Przyzwyczai si do cigego pragnienia, ale z jakiego powodu dzi nie moe si nasyci. Dzisiaj Susza Stulecia naprawd mu dopieka. Przychodzi Annie, ociera czoo opalon rk. Nie pij za duo mwi. Nie dao si pompowa. Krci si peno stranikw. A co oni tu, kurna, robi? Nawet nie otwieralimy jeszcze ujcia. Mwili, e szukaj ciebie. Lolo prawie upuszcza kubek. Wiedz. Dowiedzieli si, e sadzi tamaryszki. Wiedz, e dzieli i wysadza kcza. e wozi wzdu rzeki wielkie, zdrowe kaway tamaryszku. Tydzie temu zgosi im stanowisko tamaryszkw w kanionie swoje najwiksze znalezisko, warte z tysic metrw premii wodnej. A teraz stranicy stoj mu pod drzwiami. Odstawiajc kubek, uspokaja rk, eby si nie trzsa. A mwili, co chc? Jest zdziwiony, e gos mu si nie amie. Tylko, e chc z tob pogada. Waha si. Przyjechali takim humvee. Z karabinami. Lolo zamyka oczy. Zmusza si do gbokiego wdechu. Zawsze maj karabiny. To pewnie nic takiego. Skojarzyli mi si z Havasu. Jak nas stamtd wypdzono. Kiedy zamknli stacj uzdatniania wody i wszyscy poszli podpali Biuro Gospodarki Przestrzennej. To pewnie nic takiego. Cieszy si teraz, e nigdy jej nie powiedzia o swoich tamaryszkowych przekrtach. Wic nie mog ukara jej tak samo. Za ile metrw szeciennych jest odpowiedzialny? Pewnie setki tysicy. No dobra, aresztuj go. Wyl do pracy przy konserwacji Somki, ka doywotnio odpracowywa wodny dug. Przesadzi setki, moe tysice tamaryszkw, tasujc je jak szuler na pokerowym stole, przenoszc z jednego brzegu na drugi, likwidujc je raz za razem i zawsze z zadowoleniem wysyajc im dowody. Pewnie nic takiego powtarza. W Havasu ludzie mwili to samo.

Lolo wskazuje na wieo obrobione poletko, zalane ostrym, skwarnym blaskiem soca. Nie jestemy warci takiego zachodu. Zmusza si do umiechu. Pewnie chodzi o tych ekowirw, co chcieli wysadzi Somk. Jeden podobno ucieka tdy. Pewno o to chodzi. Annie krci bez przekonania gow. No, nie wiem. O to by mogli rwnie dobrze zapyta mnie. Tak, ale ja jed daleko. Widz duo rzeczy. Na pewno dlatego chc ze mn pogada. Szukaj tych ekopierdolcw. Moe i masz racj. Pewnie to to. Annie powoli kiwa gow, prbujc przekona sam siebie. W ogle nie rozumiem, o co chodzi tym ekologom. Brakuje wody dla ludzi, a oni chc odda rzek jakim rybom i ptakom. Lolo z naciskiem potakuje i szczerzy si jeszcze szerzej. No pewnie. Przygupy. Lecz nagle czuje do tych ekowirw co w rodzaju braterskiej czuoci. W kocu Kalifornijcy jego te cigaj. *** Nie zasypia przez ca noc. Instynkty ka ucieka, ale nie ma serca powiedzie tego Annie, ani jej tu zostawi. Nad ranem wyprawia si na tamaryszki, ale nic mu si nie udaje. Przez cay dzie nie wycina ani jednego. Zastanawia si, czy si nie zastrzeli, ale tchrzy, wsadziwszy lufy strzelby do ust. Lepiej ju y i ucieka. W kocu, gapic si na bro, przekonuje siebie, e musi zwierzy si Annie, powiedzie jej, e od lat kradnie wod i musi ucieka na pnoc. Moe z nim pojedzie. Moe zrozumie. Uciekn razem. Przynajmniej bd mie siebie. Bo na pewno nie pozwoli tym draniom zamkn si na reszt ycia w obozie pracy. Kiedy wraca, stranicy ju czekaj. Siedz w cieniu swojego humvee i gadaj. Gdy Lolo wyania si zza wzgrza, jeden klepie drugiego po ramieniu i pokazuje go. Obaj wstaj. Annie znw jest na polu, odwraca ziemi, niewiadoma, co ma si sta. Lolo ciga cugle i przypatruje si gociom. Oni opieraj si o humvee i patrz na niego. Nagle Lolo widzi wasn przyszo. Odtwarza si w umyle jak film, wyrany jak niebo nad gow. Kadzie do na strzelbie. Wisi na drugim boku wielbdzicy, niewidoczna z ich strony. Prowadzc Maggie pod ktem, zaczyna schodzi ze wzgrza. Stranicy id ku niemu spacerowym krokiem. Na hunwee maj karabin maszynowy 12 mm, przez rami przewieszone M16. S w penych kuloodpornych pancerzach, zgrzani i czerwoni z gorca. Lolo powoli zjeda w d. Trzeba bdzie obu trafi w twarz. Pot spywa mu midzy opatkami. Rka lizga si na kolbie strzelby. Zachowuj si spokojnie. Karabiny wci na paskach, pozwalaj Lolo podjecha. Jeden umiecha si szeroko. Ma koo czterdziestki, jest opalony. Troch musia si naazi, eby si tak opali. Drugi podnosi rk i mwi:

 Cze Lolo. Lolo jest tak zaskoczony, e zdejmuje do ze strzelby. Hale? Rozpoznaje stranika. Dorastali razem. Grali w pik, milion lat temu, kiedy na boiskach rosa jeszcze trawa, a zraszacze pryskay wod prosto w powietrze. Hale. Hale Perkins. Lolo si wkurza. Halea przecie nie zastrzeli. Cigle tu siedzisz, co? pyta Hale. Cholera, co ty robisz w takim mundurze? Trzymasz z Kalifornijcami? Hale krzywi si i pokazuje naszywki: Gwardia Narodowa Utah. Lolo patrzy spode ba. Gwardia Narodowa Utah. Gwardia Narodowa Colorado. Gwardia Narodowa Arizona. Jeden pies. W caej tej Gwardii Narodowej nie ma chyba ani jednego stranika, ktry nie byby przyjezdnym najemnikiem. Wikszo tutejszych zrezygnowaa dawno temu, sprzykrzyo im si wyrzucanie znajomych i krewnych z ich ziemi, i ostrzeliwanie si z ludmi, ktrzy po prostu chcieli zosta w domach. Wic moe to sobie by Gwardia Narodowa z Colorado, Arizony, czy innego Utah, ale w rodku tych mundurw z tymi drogimi noktowizorami, w rodku latajcych nad rzek nowiutkich helikopterw siedzi czysta ywa Kalifornia. No, ale jest garstka takich jak Hale. Lolo pamita, e Hale by w porzdku. Pamita, jak ktrego wieczoru razem ukradli beczk piwa z zaplecza klubu Elks. Przypatruje mu si. Dobrze ci na tym Programie Dodatkowej Pomocy? Zerka na drugiego stranika. Sprawdza si to? Pomagaj Kalifornijcy? Oczy Halea bagaj o zrozumienie. Oj przesta, Lolo. Nie jestem taki jak ty. Mam rodzin na utrzymaniu. Jeszcze rok suby i pozwol Shannon i dzieciakom wyjecha z Kalifornii. A basen w ogrodzie te ci dadz? Wiesz, e to nie tak. Tam te brakuje wody. Lolo ma ochot szydzi z niego, ale nie ma do tego serca. Troch si zastanawia, czy Hale nie jest po prostu sprytny. Na pocztku, kiedy Kalifornia zacza wygrywa swoje procesy o wod i likwidowa miasta, wysiedlecy po prostu szli za wod prosto do Kalifornii. Troch potrwao, zanim biurokraci zorientowali si, co si dzieje, ale wreszcie kto z ostrym owkiem sobie to policzy i zrozumia, e nie rozwie si problemu wody, jeli razem z ni bdzie przybywa ludzi. I wtedy zarzdzili szlaban na imigracj. Lecz tacy jak Hale dalej mog tam wjeda. No to czego chcecie? W gbi duszy Lolo zastanawia si, czemu jeszcze nie cignli go z wielbda i nie wywieli, ale chce to rozegra do koca. Drugi ze stranikw szczerzy zby. Moe chcielimy si przyjrze, jak sobie yj wodne kleszcze.

Lolo patrzy na niego. Tego mgby zastrzeli. Pozwala doni opa z powrotem na kolb. Moim ujciem rzdzi Biuro. Nie musicie tu po to przyjeda. Kalifornijec mwi: Nieze masz na nim lady. Lolo umiecha si sucho. Wie, co to za lady. Zrobi je, kiedy w napadzie obsesji prbowa zdemontowa cae ujcie za pomoc piciu rnych kluczy. W kocu zrezygnowa z odkrcania rub i zacz po prostu wali w to ustrojstwo, tuc, masakrowa stal, za ktr usychay mu roliny. Potem podda si i po prostu zacz nosi wod z rzeki wiadrami. I tak zostao. Szczerby i wgniecenia zostay, przypominajc mu o tym szale. Ale przecie dziaa, nie? Hale ucisza partnera podniesion doni. No tak, dziaa. Nie po to przyjechalimy. To czego chcecie? Nie wybieralibycie si tak daleko, z karabinem maszynowym, eby gada o wgnieceniach na moim ujciu. Hale wzdycha, czuje si pokonany. Prbuje gosu rozsdku. Ty, a moe zlazby z tego wielbda, eby dao si z tob pogada? Lolo przypatruje im si, oceniaj swoje szanse na ziemi. Cholera. Spluwa. No dobra. Zmusza Maggie do przyklknicia i zsiada z garbu. Annie o niczym nie wie. Nie ma z tym nic wsplnego. To tylko ja. Hale marszczy czoo ze zdziwienia. O czym ty gadasz? Nie aresztujecie mnie? Kalifornijec mieje si. Za co? Ze podkradasz po par wiader? Ze masz pewnie gdzie tu zakopany nielegalny zbiornik? Znowu parska miechem. Wy, kleszcze, wszyscy jestecie tacy sami. Mylisz, e my o tym nie wiemy? Hale patrzy na koleg spode ba, potem odwraca si do Lolo. Nie, nie przyjechalimy ci aresztowa. Syszae o Somce. No. Lolo mwi to z wahaniem, ale w gbi duszy ju si umiecha. Spada ze wielki ciar. Nie wiedz. Gwno wiedz. Plan by dobry, kiedy zaczyna, i nadal jest dobry. Lolo opanowuje mimik twarzy, nie chcc okaza radoci, usiuje sucha, co mwi Hale, ale nie moe, zaczyna skaka i bekota jak mapa. Oni nic nie wiedz... Ej, zaraz. Lolo unosi rk. Co powiedziae? Hale powtarza: Kalifornia znosi premi wodn. Wybudowali ju tyle segmentw Somki, e program nie jest dalej potrzebny. Zamknita jest ju poowa rzeki. Departament Spraw Wewntrznych postanowi przeznaczy budet na zwalczanie wyciekw i parowania. Na tym si najwicej da

teraz oszczdzi. Wic premii wodnej ju nie bdzie... Przykro mi, Lolo. Lolo marszczy brwi. Ale tamaryszek to tamaryszek. Po co te cholerne roliny maj wyera wod? Jak zlikwiduj takiego, nawet jak Kali nie chce wody, to powinienem sobie j wzi. Ta woda przyda si wielu ludziom. Hale patrzy na z ubolewaniem. Lolo, my nie wymylamy tych zarzdze, my pilnujemy ich przestrzegania. Musz ci po prostu przekaza, e w przyszym roku twoje ujcie ju si nie otworzy. Moesz sobie polowa na tamaryszki, ale nic nie bdziesz z tego mia. Rozglda si po poletku, wzrusza ramionami. Zreszt, za par lat i tutaj wsadz rzek do rury. I wtedy ju nie bdzie adnych tamaryszkw. I co ja mam zrobi? Kalifornia i Biuro proponuj pienidze za wczesny wykup. Hale wyciga z kieszeni kamizelki jak broszur i otwiera j. eby troch zagodzi cios. Strony broszurki trzepocz w gorcym wietrze. Hale przyciska je kciukiem i z kolejnej kieszeni wyjmuje dugopis. Co zaznacza, potem oddziera czek wzdu perforacji. Cakiem przyzwoita oferta. Lolo bierze czek. Wytrzeszcza oczy. Piset dolarw? Hale wzrusza ze smutkiem ramionami. Tyle daj. Ten papier to tylko kody. Trzeba je wysa do sieci. Moesz swoim subowym telefonem, oni przelej to do banku, jaki wskaesz. Albo mog to trzyma, a przyjedziesz do jakiego miasteczka, i tam to sobie wypacisz. Moe by dowolne, w ktrym jest Biuro Gospodarki Przestrzennej. Ale musisz to potwierdzi do pitnastego kwietnia. Potem Biuro wyle gocia, ktry zablokuje ci ujcie przed rozpoczciem sezonu. Pi stw? Wystarczy, eby si przenis na pnoc. W przyszym roku bdzie mniej. Ale to moja ziemia. Nie podczas Suszy Stulecia. Przykro mi, Lolo. Susza moe si w kadej chwili skoczy. Czemu nie dadz ludziom wicej czasu? Moe si skoczy w kadej chwili. Ale sam nie wierzy w te sowa. Dziesi lat temu, moe by uwierzy. Ale nie teraz. Susza Stulecia bdzie i bdzie. Przyciska do piersi czek i kody. Sto metrw dalej rzeka pynie sobie do Kalifornii.

REGULATOR
Gdy wchodz przez drzwi, zalewa mnie znajomy smrd niemytych cia, domowego jedzenia i gwna. Koguty radiowozu przebyskuj przez zasony, migocc w deszczu i owietlajc miejsce przestpstwa czerwonymi i niebieskimi ognikami. Kuchnia. Jeden wilgotny baagan. Przysadzista kobieta kuli si w kcie, otulajc si koszul nocn. Grube uda i koyszce si piersi pod brudnym jedwabiem. Otaczaj j trepy z Regulacji Ludnoci, popychaj, ka usi. Kuli si ze strachu. Druga, na oko moda i adna, czarnowosa, w ciy, siedzi naprzeciwko. Na bluzce ma resztki spaghetti. Krzyki z drugiego pokoju: dzieci. Zaciskam palcami nos i oddycham przez usta, walczc z mdociami, gdy wchodzi Pentle, wsadzajc grangea do kabury. Widzi mnie i rzuca mi zatyczk na nos. Przeamuj j i wdycham lawend, a smrd ustpuje. Razem z nim wbiegaj rozbawione dzieciaki, trjka plcze mu si wkoo kolan to one wrzeszczay w tamtym pokoju. Galopuj po kuchni i, cigle krzyczc, znikaj jeszcze raz w salonie, gdzie na ciennych ekranach migaj dane jak magiczny py to zapewne ich jedyna czno ze wiatem zewntrznym. To ju wszystkie mwi Pentle. Ma chud, pocig twarz i mae, wykrzywione usta o wiecznie opuszczonych kcikach. Jakby mia odwaniki przyczepione do policzkw. Nad oczami wisz szerokie brwi, jak gsienice. Lustruje kuchni, kciki ust opuszczaj si jeszcze bardziej. Takie lokalizacje zawsze przygnbiaj. Kiedy wyamalimy drzwi, wszyscy byli w rodku. Kiwam z roztargnieniem gow, strzsajc z kapelusza monsunow wod. wietnie. Dziki. Kropelki rozpryskuj si po pododze, czc si z naniesionymi przez ekip wikszymi kauami i przypominajcymi robaki resztkami makaronu z kolacji. Zakadam kapelusz. Woda dalej cieka z ronda za konierz, cienka struka udrki. Kto zamyka zewntrzne drzwi. Smrd gwna wzmacnia si, zgniojajeczny, wilgotny. Zatyczka ledwo go powstrzymuje. Pod butami chrupi mi stare groszki i resztki patkw. Miad si razem ze spaghetti, warstwy geologiczne posikw z przeszoci. W tej kuchni od lat nikt nie uruchamia samoczyszczenia. Starsza kobieta pokasuje, obciga koszul nocn na swoim cellulicie, ja za, jak zawsze, kiedy trafi na tak sytuacj, zastanawiam si, co sprawio, e wybraa to obrzydliwe,

potajemne ycie wrd gnijcych mieci, z krtkimi, ukradkowymi wyprawami na zewntrz. Ciarna dziewczyna, odkd przyszedem, zapada si jeszcze gbiej w siebie. Gapi si w przestrze. eby si przekona, czy yje, trzeba by sprawdzi jej puls. Zdumiewa mnie, e kobiety mog tak skoczy, zabrn tak daleko uwiedzione rynsztokowym yciem, e koczy si to wanie tutaj w ukryciu przed wszystkimi, ktrzy mogliby im pomaga, utrzymywa, kocha i pozwala wychodzi na wiat. Dzieci znowu wybiegaj z salonu, gonic si: blondynek, najwyej picioletni, drugie, modsze, z brzowymi warkoczykami, nagie poza zaimprowizowan pieluch, niecae trzy lata; i maluch sigajcy do kolana, szmaciana pielucha owinita wok drobnych, muskularnych ud, a nad ni wymazana sosem pomidorowym koszulka z napisem: Kto jest najliczniejszy na wiecie?. Gdyby nie bya tak brudna, stanowiaby cenny antyk. Co jeszcze trzeba? pyta Pende. Marszczy nos, gdy od dzieci zawiewa kolejn fal odoru. Porobie zdjcia dla prokuratora? Pewnie. Pende wyciga aparat i przelatuje przez fotki pa i trjki dzieci, wszyscy gapi si z ekranu jak mae, umorusane laleczki. To co, mam je zabra? Patrz na kobiety. Dzieci znowu gdzie pobiegy. Ich wycie niesie si echem z ssiedniego pokoju. Od przenikliwego wrzasku gowa boli nawet z tej odlegoci. Tak. Ja zabior si za dzieciaki. Pentle zbiera kobiety z podogi i wychodzi, zostawiajc mnie samego porodku kuchni. Wszystko takie znajome typowy plan domu z Builders United. Zrobione na zamwienie owietlenie pod szafkami, czarna lustrzana terakota, dysze samoczyszczenia sprytnie ukryte za dekorami, tak podobna do kuchni mojej i Alice, e prawie mog zapomnie gdzie jestem. Istny negatyw naszej kuchni ciemna zamiast jasnej, brudna zamiast czystej, gona zamiast cichej. Taki sam ukad, wszystko jest takie samo, a jednak w niczym jej nie przypomina. Jest jak wykopalisko archeologiczne. Po warstwach brudu, tuszczu, haasu, mona doj, co byo kiedy pod spodem... kiedy jeszcze ci ludzie przejmowali si kompozycjami kolorw i eleganckim AGD. Otwieram lodwk (niebrudzcy si nikiel, bardzo praktyczny). W naszej mamy ananasy, awokado, endywi, kukurydz, kaw i orzechy brazylijskie z wiszcych ogrodw iglicy Angel. Tu na pce pitrz si bloki zmielonej mykoproteiny i kupki pakiecikw z suplementami, jakie rozdaj pod pastwowymi klinikami rejuwenacyjnymi. Poza torb z oliz saat, nie ma nic nieprzetworzonego. Stosik samopodgrzewajcych si posikw, smaony ry, tajska saatka misna, spaghetti dokadnie takie jak to, co wala si po kuchennej pododze w kauy wasnego sosu. I tyle. Zamykam lodwk, prostuj si. W tym baaganie, wrzaskach z ssiedniego pokoju i smrodzie obesranej pieluchy co jest, ale nie mam pojcia co to takiego. Mogy y w wietle, na powietrzu. A one schoway si w ciemnoci, pod mokr rolinnoci dungli, poblady i

zrezygnoway z wasnego ycia. Dzieci znw wbiegaj, goni jedno za drugim ze miechem i wrzaskiem. Zatrzymuj si, rozgldaj, chyba zaskoczone, e mamy znikny. Najmniejszy trzyma przy twarzy pluszowego dinozaura, ktry ma dug, zielon szyj i pkaty tuw. Brontozaur, myl, z wielkimi, kreskwkowymi oczyma i czarnymi filcowymi rzsami. To mieszne, dinozaury wymary tak dawno, a tu pojawiaj si znowu, w formie pluszowej zabawki. I to te jest mieszne, bo jak si dobrze zastanowi, wypchany dinozaur jest tak naprawd wymary dwa razy. Przykro mi, dzieci. Mamy nie ma. Wycigam grangea. Ich gowy odskakuj do tyu kolejnymi szarpniciami, bach, bach, bach, coraz dalej, na czoach pojawiaj si dziurki jak kka farby, z tyu wypryskuje mzg. Ciaa koziokuj i lizgaj si po czarnej, lustrzanej posadzce. Nieruchomiej w pltaninie wykrzywionych koczyn. Przez sekund, dziki ostremu zapachowi prochu, smrd wydaje si do zniesienia. *** Uciekam z tej dungli na zamanie karku, pnc si w gr przez chaotyczne przedmiecia Superskupiska Rhinehurst, a potem jadc nad ni wiaduktem. Pdz przez Grobl ku iglicy Angel i morzu. Mapy zeskakuj z porczy jak koniki polne, strcane z krawdzi przed moim radiowozem znikaj w namorzynach, kudzu, mahoniach i tekach, przepadaj w mokrych trzewiach spltanej zieleni. Zostawiam radiowz pod posterunkiem, nie ma teraz czasu na mycie, zreszt i tak nie potrzeba. Kapelusz, paszcz od deszczu, ubrania do workw na toksyczne odpady, a ja wychodz po drugiej stronie, pieszc si, eby zdy wbi si w smoking, zanim pojad publiczn wind 188 piter w gr, wysoko w czyste, przejrzyste powietrze nad futrzast dungl Projektu Sekwestracji Wgla N22. Mma Telogo gra dzi nowy materia. Alice jest u niego gwiazd altwki, dum orkiestry, wic Hua Chiang i Telogo kryli wok niej jak kruki, rozdziobujc gr na najdrobniejsze szczegy, ze spojrzeniami kruczych oczu utkwionymi w niej, taksujcymi i wypatrujcymi bdu, a potem uznali, e jest gotowa. Gotowa, eby strci Baniniego z jego piedestau. Gotowa, by walczy o miejsce w kanonie niemiertelnych wykona klasyki. A ja jestem spniony. Publiczna winda uwiza na poziomie 55, nabita oddechami i ciepem goci jadcych na wysze pitra na kolacj, albo weekendowych turystw jadcych na szczyt iglicy; sekundy mijaj, suchamy, jak brzcz i szumi wentylatory, a my pocimy si i usychamy, czekajc, a usun jaki problem na trasie. Wreszcie znowu si wznosimy, odki zjedaj do butw, a w uszach strzela, gdy magnetycznie przypieszani lecimy w niebo... a potem hamujemy tak szybko, e niemal odrywamy si od podogi. odki nas doganiaj. Przepycham si przez setki ludzi, machajc

policyjn blach, kiedy kto marudzi, i puszczam si sprintem przez szklany uk Centrum Koncertowego Ki. Nurkuj midzy zwierajce si bryy dwikoszczelnych drzwi. Autoluza zatrzaskuje si z hukiem za mn, uszczelniajc sal koncertow. Dziaa to uspokajajco. Jestem w rodku, zanurzony w symfonii, jakby otoczya mnie domi i przeniosa do pomieszczenia pozwalajcego na doskonae skupienie. wiata przygasaj. Cichnie szmer rozmw. Niemal po omacku docieram na swoje miejsce. Pene wymwki spojrzenia facetw w topazowych kapeluszach i kobiet z czerwono obrysowanymi oczyma, kiedy si wrd nich przeciskam. Tak, faux pas, wiem. Tak si spni na wydarzenie dziesiciolecia. Opadam na fotel dokadnie w chwili, gdy na podest wchodzi Hua Chiang. Unosi rce jak skrzyda urawia. Smyczki, waltornie i flety rozbyskuj ruchem, a potem nadchodzi muzyka, najpierw sama sugestia, co jak powiew mgieki, po czym narasta, wznoszc si szeregiem powtarzanych fraz syszaem je w wykonaniu Alice z dziesi tysicy razy. Nuty, ktre pierwszy raz usyszaem dawno temu, chwiejne i niepewne, teraz spywaj jak woda i rozpryskuj si jak lodowe kwiaty. Muzyka znw opada do pianissimo, do przepiknych, delikatnych motyww, ktre te znam z jej wicze. To tylko uwertura, powiedziaa mi, majca wyrzuci z pamici suchaczy ostatnie myli o wiecie poza filharmoni: frazy powtarzane, a Hua Chiang uzna, e publiczno naley do niego w stu procentach wtedy plan pierwszy zajmuje altwka Alice, a reszta muzykw zaczyna akompaniowa, pitnacie lat wicze wydaje swe owoce. Opuszczam wzrok na donie, przytoczony. W filharmonii to brzmi zupenie inaczej. Inaczej ni przez te wszystkie dni, kiedy kla, wiczya, przeklinaa Telogo i twierdzia, e jego utwr jest nie do zagrania. Inaczej nawet ni wtedy, gdy skoczya wiczenia wczeniej, umiechnita na doniach cakiem nowe odciski, twarz zarumieniona, chtna, by napi si ze mn na balkonie chodnego biaego wina, w wietle zachodzcego soca patrze na niebo, gdzie rozchodz si monsunowe chmury, a gwiazdy wiec na nasze wsplne towarzystwo. Dzi wieczorem jej partia zlewa si z reszt symfonii, a nie da si ani mwi, ani myle o piknie caoci. Pniej dowiem si, czy Telogo przelicytowa Baniniego w zuchwaoci. Usysz, jak krytycy porwnuj wspomnienia o dawnych wspaniaych koncertach, jak przetasowuj si krytyczne opinie, by uwzgldni ten nowy utwr w kanonie, sigajcym w przeszo na ponad stulecie to wisi jak cie nad wszystkimi nadziejami Alice i jej dyrygenta, Hua Chianga: wykonanie, ktre strci z tronu Baniniego, a moe nawet przygnbi go na tyle, e przestanie bra rejuw i uda si do grobu. Dla mnie konkurowanie z tak histori byoby ogromnym ciarem. Ciesz si, e mam prac, w ktrej wanym elementem jest zapominanie. Praca w Regulacji Ludnoci oznacza, e mzg bierze sobie urlop, a rce odwalaj robot. A kiedy wychodzisz z pracy, zostawiasz j na dobre. Tylko e teraz, kiedy patrz na donie, ze zdumieniem dostrzegam na nich wszdzie kropki krwi. Drobno rozpylonej. To pamitka po tym dzieciaku z dinozaurem. Palce pachn

mi rdz. Tempo wzrasta. Alice znowu gra. Nuty splataj si ze sob tak pynnie, e a trudno uwierzy, e nie s wygenerowane elektronicznie, lecz ciepo i frazowanie s typowo jej, bolenie jej, syszaem je rano, kiedy wiczya na balkonie, sprawdzajc si, raz za razem atakujc wasne ograniczenia. Dyscyplinujc palce i donie, zmuszajc je do sprostania daniom Telogo, tym samym, ktre wiele lat temu uznaa za niemoliwe, a teraz tak gadko wchodz w publiczno. Cae rce mam we krwi. Zaczynam j skuba, zdrapywa zakrzepe patki. To na pewno ten z dinozaurem. By najbliej, kiedy go trafiem. Niektre krople mocno trzymaj si skry. Nie trzeba byo przychodzi bez mycia. Skubi. Facet koo mnie opalona twarz, uszminkowane usta marszczy czoo. Niwecz mu historyczn chwil, czeka lata cae, eby to usysze. Skubi delikatniej. Ciszej. Krew si uszczy. Durny dzieciak z durnym dinozaurem, o mao co si przez niego nie spniem na koncert. Bo ekipa sprztajca te zauwaya tego dinozaura. Dostrzega ironi. Poartowali sobie, powchali zatyczki do nosa i zaczli pakowa zwoki do workw kompostowych. Przez to si spniem. Cholerny dinozaur. Muzyka opada kaskadowo do ciszy. Hua Chiang opuszcza rce. Oklaski. Alice wstaje na gest dyrygenta, owacja si wzmaga. Wycigajc szyj, widz j zarumieniona dziewitnastoletnia twarz, promienny, triumfujcy umiech, skpana w zachwycie publicznoci. *** Ldujemy na bankiecie wydanym przez Mari Illoni, jedn z wikszych sponsorek symfonii. Dorobia si na obronie Nowego Jorku przed globalnym ociepleniem, zanim wszystko tam pado. Jej penthouse mieci si na Nadbrzenym uku, przewieszonym mia krzywizn nad falochronami i fal, jakby pokazywa rodkowy palec oceanowi, ktry zada kam obliczanemu przez Mari cinieniu pyww. Pajcze srebrne konstrukcje pn si nad ciemn wod i podskakujcym na niej nieco dalej osiedlom na odziach. Nowy Jork ewidentnie nigdy nie dosta z powrotem swojej kasy: patio Illoni cignie si przez cae najwysze pitro uku, wypuszczajc w powietrze dodatkowe patki z filigranowego wglowego wkna. Na drugim kocu uku wzrok siga a poza wiediste trzony superskupisk, po wieowce dawnego miasta, ciemne poza punktami, z ktrych wychodz maglinie. Dziwna pltanina ruin, zomu i rozkadu. W cigu dnia wyglda jak jaka zapadnita, czerwona grzybowa narol, w nocy wida tylko arzcy si szkielet infrastruktury, promieniste pasma w

ciemnoci, a ja oddycham gboko, rozkoszujc si wieoci i przestrzeni, ktrej brakuje tym zaparowanym melinom, jakie odwiedzam z Regulatorami. Alice promienieje w upale, idealnie szczupa, piknie zaokrglona trzymam pod rk pikn kobiet. Jesienne powietrze ma przyjemne trzydzieci trzy stopnie, a ja czuj ku niej bezbrzen czuo. Przycigam j do siebie. Wlizgujemy si w zagajnik stuletnich drzewek bonsai wyhodowanych przez ma Marii. Alice szepcze, e on waciwie nie wychodzi z tego dachu, gapi si na gazie, studiuje ich krzywizny, a od czasu do czasu, moe raz na par lat, drutuje ktr i wygina w nowym kierunku. Caujemy si w ich cieniu, Alice jest przeliczna i wszystko jest doskonale. Tylko ja jestem rozkojarzony. Kiedy strzelaem do dzieciakw z grangea, to najmniejsze z tym durnym dinozaurem przekoziokowao. Grange jest projektowany na wszarzy, nie takie dzieciaki, wic pocisk przery je cae, fikno, poleciao w powietrze razem z tym dinozaurem. Popyno, ale tak naprawd popyno w powietrzu. I teraz nie mog pozby si tego widoku: leccego dinozaura. Leci, potem uderza o cian i spada na czarn, lustrzan podog. Tak szybko i tak wolno. Bach, bach, bach, jeden za drugim... i ten dinozaur w powietrzu. Alice odsuwa si, chyba wyczuwajc moje rozkojarzenie. Prostuj si. Postaraj si skupi na niej. Mwi: Mylaam, e ju nie zdysz. Patrzyam, kiedy si stroilimy, i twoje miejsce byo puste. Zmuszam si do umiechu. Ale zdyem. Udao mi si. Ledwo co. Za dugo staem z ekip czyszczc, podczas gdy dinozaur lea w kauy i nasika krwi dzieciaka. Podwjnie wymary. I dzieciak, i dinozaur. Najpierw wymary tak, a teraz owak. Jest w tym jaka dziwna symetria. Przechyla gow, przyglda mi si. Ciko byo? Z czym? Z brontozaurem? Z interwencj? Wzruszam ramionami. E tam, par wirnitych bab. Nie byy uzbrojone, ani nic. Zero problemu. Nie wyobraam sobie. Tak po prostu odrzuci rejuw. Wzdycha i dotyka doni bonsai, idealnie ksztatowanego przez dziesiciolecia wedug planu, ktry zna, czy rozumie, tylko Michael Illoni. Dlaczego z tego rezygnuj? Nie umiem odpowiedzie. W mylach przewijam miejsce przestpstwa. Czuj si tak samo, jak wtedy, gdy deptaem po makaronowych robakach i grzebaem w lodwce. W tym smrodzie, haasie, pmroku co jest, co gorcego, obsesyjnego i mocnego. Ale nie wiem co to. Wyglday staro dodaj. Jak balony po tygodniu, opuchnite i obwise.

Alice krzywi si z niesmakiem. Wyobraasz sobie prb odegrania Telogo bez rejuwy? Nie wystarczyoby nam czasu. Poowa z nas miaaby najlepsze lata za sob, potrzebowaaby dublerw, a potem dublerzy musieliby znale sobie dublerw. Pitnacie lat. A te kobiety odtrcaj to wszystko. Jak mona odtrci co tak wspaniaego, jak utwr Telogo? Mylisz o Karze? Ona zagraaby Telogo dwa razy lepiej ni ja. Nie wierz. Uwierz. Bya najlepsza. Dopki nie dostaa wira na punkcie dzieci. Wzdycha. Brakuje mi jej. Wci moemy j odwiedzi. Nie umara przecie. Waciwie jakby umara. Ju jest dwadziecia lat starsza ni wtedy, kiedy j znalimy. Krci gow. Nie. Wol pamita j w kwiecie wieku, a nie z jakiego eskiego obozu pracy, jak hoduje warzywa i traci resztki swojego talentu. Nie mogabym sucha, jak teraz gra. Umarabym, widzc, e to wszystko przepado. Odwraca si raptownie. To mi przypomniao: jutro mam doadowanie rejuwy. Zawieziesz mnie? Jutro? Waham si. Powinienem odwala kolejn szycht likwidowania dzieciakw. Troch pno mi mwisz. Wiem. Chciaam wczeniej, ale przez ten koncert zapomniaam. Wzrusza ramionami. No, niewane. Mog pojecha sama. Zerka na mnie z ukosa. Ale wolaabym, eby by. A co tam. I tak nie chce mi si pracowa. No dobra. Zamieni si z Pentleem. Niech on sobie walczy z dinozaurami. Naprawd? Wzruszam ramionami. No co? Mam dobre serce. Umiecha si, staje na palcach i cauje mnie. Gdybymy nie yli wiecznie, wyszabym za ciebie. Gdybymy nie yli wiecznie, to zaszaby ze mn w ci. Patrzymy po sobie. Alice mieje si niepewnie i uznaje to za art. Nie bd wulgarny. Nim zdylimy powiedzie sobie co jeszcze, zza bonsai wyskoczya Illoni i zapaa Alice za rami. A, tu jeste! Wszdzie ci szukaam. Nie wolno ci si tak chowa. Masz teraz swoj godzin. Cignie Alice z t pewnoci siebie, ktr zapewne przekonaa nowojorczykw, e moe ich uratowa. Wyprowadzajc j, nawet na mnie nie spojrzy. Alice umiecha si tolerancyjnie i gestem zaprasza, bym szed za nimi. Potem Maria woa wszystkich, gromadzi ich razem, wdrapuje si na brzeg fontanny i wciga Alice za sob. Zaczyna mwi o sztuce, ofierze,

dyscyplinie i piknie. Wypuszczam to drugim uchem. Nie mona bez koca napawa si pochwaami. To oczywiste, e Alice naley do najlepszych na wiecie. Gadanie o tym tylko to banalizuje. A jednak sponsorzy musz czu, e s czci tego wydarzenia, wic wszyscy pragn pociska Alice i troch j zawaszczy, dlatego gadaj, gadaj i gadaj. Maria mwi: ...nie stalibymy tutaj i nie gratulowali sobie nawzajem, gdyby nie nasza przeliczna Alice. Hua Chiang i Telogo spisali si znakomicie, lecz w kulminacyjnym momencie to technika Alice sprawia, e ten ambitny utwr znalaz tak silny i tak szybki rezonans wrd krytykw. Wanie jej nale si podzikowania za nieskazitelno tego utworu. Wszyscy zaczynaj klaska, Alice za czerwieni si piknie, nieprzyzwyczajona do zachwytw ze strony wsppracownikw i konkurentw. Maria przekrzykuje wrzaw: Dzwoniam par razy do Baniniego. To dla mnie bardziej ni oczywiste, e nie ma adnej odpowiedzi na nasze wyzwanie, wic kolejne osiemdziesit lat naley do nas. I do Alice! Owacja jest niemal oguszajca. Maria jeszcze raz ucisza publiczno, owacja rozpada si na pojedyncze gwizdy i wycia, ktre w kocu cichn na tyle, by moga kontynuowa. Aby upamitni koniec epoki Baniniego i pocztek nowej ery, chciaabym podarowa Alice t drobn pamitk naszego uznania... Nachyla si i podnosi jutowy, przetykany zotem woreczek na prezenty. Oczywicie, kobiety kochaj zoto, klejnoty i struny do altwki, pomylaam jednak, e to bdzie wyjtkowo trafny prezent na ten wieczr... Napieram na stojc obok kobiet, eby co zobaczy, kiedy Maria unosi teatralnie woreczek nad gow, a potem wykrzykuje do tumu: Dla Alice, naszej pogromczyni dinozaurw! Wyciga z niego zielonego brontozaura. Dokadnie takiego, jak miao tamto dziecko. Jego wielkie oczy patrz prosto na mnie. Przez sekund wydaje si, e mruga do mnie dugimi czarnymi rzsami, a wtedy tum si mieje i klaszcze, bo apie art. Banini = dinozaur. Ha, ha. Alice bierze dinozaura, apie go za szyj i macha nim nad gow i wszyscy znowu si miej, ale ja ju nic nie widz bo le na ziemi w tropikalnej duchocie, wrd ludzkich ng i nie mog oddycha. *** Naprawd nic ci nie jest? Pewnie. Nic a nic. Mwiem ci. To chyba nawet prawda. Siedzc obok Alice w poczekalni, nie czuj zawrotw gowy, ani nic takiego, cho jestem zmczony. Wczoraj wieczorem postawia dinozaura na stoliku

nocnym, tu obok kolekcji wysadzanych kamieniami pozytywek, i to cholerstwo gapio si na mnie przez ca noc. W kocu o czwartej nad ranem nie mogem ju tego znie i cisnem go pod ko. Rano znalaza go i postawia z powrotem. Odtd patrzy na mnie przez cay czas. Alice ciska mi do. Klinika rejuwenacyjna jest maa, dyskretna, przemylnie wyposaona w holograficzne okna pokazujce aglwki na Atlantyku, dziki czemu wydaje si przestrzenna i przewiewna, mimo e wiato dzienne przekazuj tu lustrzane kolektory. To nie ktre z tych publicznych monstrw, ktre powyrastay jedno przy drugim, kiedy wygasy patenty na rejuw. Paci si troch wicej ni w tych genetycznych Medicaidach, ale nie przepychasz si midzy zagodzonymi hazardzistami, wszarzami i pijakami, ktrzy marnuj kady dzie swojego nieskoczonego ycia, a rejuw chc i tak. Pielgniarki s szybkie i skuteczne. Ju po chwili Alice ley na plecach podpita do woreczka z kroplwk, a ja siedz obok niej na ku. Patrzymy, jak wlewa si w ni rejuwa. To tylko przezroczysty pyn. Zawsze mylaem, e powinien by musujcy i zielony od rnych rosncych rzeczy. No, moe nie zielony, ale na pewno musujcy. Kiedy w ciebie wchodzi, wydaje si musujcy. Alice popiesznie nabiera powietrza i wyciga do mnie rk, jej smuke, blade palce ocieraj mi si o udo. We mnie za rk. Eliksir ycia wlewa si w ni, napenia j, oczyszcza. Cicho dyszy. renice si rozszerzaj. Ju na mnie nie patrzy. Jest gdzie w rodku, odzyskuje to, co utracia przez ostatnie osiemnacie miesicy. Cho robiem to wielokrotnie, to zawsze zdumiewa mnie u kogo innego jak ich pochania, a potem wracaj na powierzchni bardziej pozbierani i ywi ni na pocztku. Jej spojrzenie si ogniskuje. Umiecha si. O Boe. Nigdy si do tego nie przyzwyczaj. Prbuje wsta, ale przytrzymuj j i dzwoni po pielgniark. Odcza j. Prowadz Alice z powrotem do samochodu. Opiera si ciko o mnie, zatacza i dotyka mnie. Niemal czuj to musowanie i askotanie pod jej skr. Wsiada do auta. Gdy jestem w rodku, patrzy na mnie i mieje si. Sama nie wierz, jak wietnie si czuj. Nie ma jak cofn sobie zegar. Zawie mnie do domu. Chc by z tob. Wciskam wcznik samochodu, wylizgujemy si z parkingu. Podpinamy si do maglinii wychodzcej z iglicy Center. Alice patrzy, jak miasto miga za oknami. Wszyscy ci ludzie na zakupach, biznesmeni, mczennicy i duchy, a potem wypadamy na otwart przestrze, na lini prowadzc wysoko nad dungl i pdzimy na pnoc, ku iglicy Angel. Tak wspaniale jest y mwi. To nie ma sensu. Co nie ma?

 Rezygnowanie z rejuwy. Gdyby ludzie robili wszystko z sensem, nie trzeba by byo psychologw. I nie kupowaoby si dinozaurw-zabawek dla dzieci, ktre nie maj szans na przetrwanie. Zaciskam zby. Nic z tego nie ma sensu. Durne mamuki. Alice wzdycha, przesuwa doni po udzie, masuje si, zadziera spdnic i wbija sobie palce w ciao. Ale to i tak nie ma sensu. To takie przyjemne. Trzeba by pieprznitym, eby odstawi rejuw. Pewnie, e s pieprznite. Same si zabijaj, robi dzieciaki, ktrymi nie umiej si opiekowa, mieszkaj w gwnianych norach po ciemku, nigdy nie wychodz, mierdz, wygldaj potwornie, nigdy ju nie spotyka ich nic dobrego... Niemal krzycz. Zamykam si. Alice patrzy na mnie. Dobrze si czujesz? Dobrze. To nieprawda. Jestem wcieky. Wcieky na te paniusie i ich gupie zabawki. Wkurwiony, e te durne baby traktuj swoje durne dzieciaki w ten sposb; traktuj je jakby nie miay skoczy jako kompost. Wiesz co, nie gadajmy teraz o mojej pracy. Jedmy do domu i tyle. Zmuszam si do umiechu. I tak przecie mam wolne. Trzeba to wykorzysta. Alice dalej na mnie patrzy. Widz to pytanie w jej oczach. Gdyby nie bya na wschodzcym haju po rejuwie, indagowaaby dalej, ale tak j pochania askotanie odbudowanego ciaa, e daje spokj. mieje si, przesuwa palcami po mojej nodze i zaczyna mnie pieci. Wyczam bezpieczniki gliniarskimi kodami, lecimy ku iglicy Angel, robic beczki przez ca Grobl, nad oceanem wieci soce, Alice mieje si i umiecha, a wok nas wiruje przejrzyste powietrze. *** Trzecia w nocy. Kolejne wezwanie, jad z opuszczonymi szybami, z wyciem, przez upa i wilgo Nowej Fundlandii. Alice prosi, ebym przyjecha do domu, wrci i odpocz, ale ja nie mog. Nie chc. Nie wiem za dobrze, czego chc, ale na pewno nie jest to pne niadanie z belgijskimi waflami, pieprzenie si na pododze w salonie, przejadka do kina ani... waciwie w ogle nic. I tak nie mog tego robi. Przyjechalimy do domu i ja nie mogem. Wszystko byo le. Alice powiedziaa, e to niewane, e i tak musi powiczy. Teraz nie widziaem jej od ponad doby. Byem na subie, odrabiaem wezwania. Pracowaem bez przerwy od dwudziestu

czterech godzin, jechaem na maych pomocnikach gliniarza i legalnej kofeinie; cay paszcz i rce mam upstrzone ladami pracy. Wzdu nabrzea gorce i wysokie fale przelewaj si przez falochrony. Przede mn pal si wiata odzyskiwalni wgla i zakadw gazyfikacji. Jad na wezwanie daleko wzdu lnicej fasady skupiska Palomino. Przyjemne osiedle. W gr publiczn wind i wywalam drzwi, a Pentle mnie osania, bo wiemy, co tam znajdziemy, ale nigdy nie wiadomo, jak zajadle bd si broni. Bajzel. Kobieta, tym razem adna niada dziewczyna, ktra mogaby wietnie sobie y, gdyby nie postanowia, e chce mi dziecko. Rzeczone dziecko ley w rogu w skrzynce, drze si i drze. A babka te si drze, wrzeszczy na dziecko w skrzyneczce jakby pado jej na mzg. A kiedy wpadamy, zaczyna drze si na nas. Dziecko si drze. Babka si drze. Jakby kto bez przerwy wbija mi w uszy rubokrty. Pende apie kobiet i chce j przytrzyma, ale ona i dzieciak wci si dr, tak e nagle nie mog oddycha. Ledwo stoj. Gwniarz wrzeszczy i wrzeszczy: rubokrty, tuczone szko i szpikulce do lodu w mojej gowie. Wic strzelam do niego. Wycigam grangea i pakuj kulk w maego pacana. Kawaki skrzynki i dzieciaka rozpryskuj si w powietrzu. Normalnie tak nie robi likwidowa dziecko w obecnoci matki, to wbrew procedurze. No i stoimy tak, gapimy si na trupka, wszdzie krwawa mgieka i proch, w uszach dzwoni mi od strzau i przez jedn przepikn, krystaliczn chwil jest cicho. A potem ona znowu na mnie wrzeszczy i wrzeszczy te Pende, bo rozpieprzyem dowody, zanim zdy zrobi zdjcie, a potem ona rzuca si na mnie, prbuje wydrapa mi oczy. Pentle odciga j, ona wyzywa mnie od kutasw, zabjcw i kutasw i punw i pierdolonych psw i e mam martwe oczy. I to mnie naprawd wkurza: ja mam martwe oczy. Babie zaraz zejdzie rejuwa, nie przeyje nawet dwudziestu lat, do tego cao spdzi w eskim obozie pracy. Jest moda, w wieku Alice, to pewnie ostatni moment, kiedy trzeba sign po rejuw, natychmiast po osigniciu dojrzaoci nie to co stary ko jak ja, co ju mia czterdziestk, kiedy wygasy patenty i pojawiy si generyki a teraz i tak umrze w okamgnieniu. Ale to ja mam martwe oczy. Przyciskam grangea do jej czoa. Co, te chcesz zgin? No dawaj! Zrb to! Nie przestaje ani na chwil, bez przerwy si drze i pluje. Pierdolony skurwysyn! Skurwyskurskurskurwysyn! No dawaj! Dawaj! Ciekn jej zy. Cho chciabym zobaczy, jak mzg wypada jej z tyu gowy, jako nie mam serca. I tak niedugo umrze. Dwadziecia lat i koniec. Byoby tyle biurokracji nie opaca si. Pentle skuwa j, a ona paple co do dziecka w skrzynce, teraz ju tylko bryki krwi i bezwadnych lalkowatych czonkw. Moje mae moje biedne mae nie wiedziaam przepraszam moje mae biedactwo przepraszam...

Pentle si prowadzi j do samochodu. Przez chwil sysz j jeszcze w korytarzu. Moje mae moje biedactwo moje mae..., a potem znika w windzie. Co za ulga: po prostu stoj sobie nad trupkiem w pachncym wilgoci mieszkaniu. Zrobia eczko z szuflady od komody. Przesuwam palcami po rozbitej krawdzi, gadz mosine uchwyty. Trzeba tym babom przyzna, e s pomysowe, umiej zrobi dla dzieciakw rzeczy, ktrych ju nie da si kupi. Kiedy zamkn oczy, niemal pamitam cay przemys skupiony wok tych maych stworw. Mae ubranka. Krzeseka. eczka. Mae wszystko. Mae dinozaury. Nie umiaa go uspokoi. Sposzony, odrywam rce od szuflady. Pentle wrci, stoi za mn. Co? pytam. Nie umiaa go uspokoi. Nie wiedziaa, jak to si robi. Nie wiedziaa, jak si je ucisza. Dlatego ssiedzi usyszeli. Durna baba. No. Nawet nie miaa zmienniczki. Jak ona, kurde, zamierzaa pj po zakupy? Wyciga aparat i robi par prbnych zdj dziecka. Niewiele go zostao. Grange, kaliber 12 mm, jest na punw, wirujcych wszarzy i roboty-zabjcw. Na co nieopancerzonego, jak tutaj, to duo za duo. Kiedy wypucili nowego grangea, firma reklamowaa si na drzwiach naszych radiowozw: Grange: Nie do zatrzymania. Czy co takiego. Jedna pokazywaa kompletnie rozwalonego wszarza z napisem Grange z bliska. Wszyscy mielimy to w szafkach. Pende prbuje zdjcia pod innym ktem, z profilu, eby jako uratowa t kiepsk sytuacj. Podoba mi si ten myk z szuflad mwi. No. Pomysowe. Kiedy widziaem, jak babka zrobia dla dzieciaka cay komplet, stolik i krzeso. Wszystko rczna robota. Niesamowite, ile musiaa w to woy energii. Rysuje domi w powietrzu. Zbkowane brzegi, pomalowane w rne kwadraciki, trjkciki i inne takie. Skoro w trakcie jakiej roboty masz umrze, to pewnie wolisz si postara. Ja wolabym polata na paralotni. Albo pj na koncert. Wanie, syszaem, e Alice wietnie wypada przedwczoraj. No tak. Patrz na zwoki dziecka, a Pende robi kolejne zdjcia. A gdyby ty musia to zrobi, to jakby uciszy takie dziecko? Pentle wskazuje mojego grangea. Kazabym mu si zamkn. Krzywi si i wsuwam bro do kabury.

 Przepraszam za to. Miaem ciki tydzie. Za duo pracy. Za mao spaem. Za duo gapicych si na mnie dinozaurw. Pentle wzrusza ramionami. Niewane. Lepiej byoby mie zdjcie nienaruszonego... robi kolejne ...ale nawet, jeli tym razem si wywinie, to zao si, e za rok czy dwa znowu bdziemy wywala te drzwi. Wrd tych lasek jest cholernie wysoka recydywa. Nastpne zdjcie. Podchodz do okna, otwieram je. Sone powietrze napywa jak nowe ycie, oczyszcza pokj ze smrodu mokrego gwna i innych fizjologicznych pynw. Pewnie pierwsze wiee powietrze w tym mieszkaniu odkd urodzio si dziecko. Okna musz by zamknite, eby ssiedzi nie usyszeli. Trzeba siedzie pod kluczem. Ciekawe, czy miaa chopaka, jakiego typa, ktry rzuci rejuw i ktry zaraz przyjdzie z zakupami i zdziwi si, e jej nie ma. Pewnie warto by urzdzi tu zasadzk, eby to sprawdzi. Feministki przestan si nas czepia, e zamykamy tylko kobiety. Zacigam si gboko morskim powietrzem, eby mie w ustach cos wieego, zapalam papierosa i odwracam si do cuchncego, zabaaganionego pokoju. Recydywa. Due sowo na dziewczyny z uzalenieniem. Jak wszarze albo kokainici, ale dziwaczniejsze i bardziej destrukcyjne. pun przynajmniej ma z tego jaka przyjemno. Kto, do cholery, decyduje si mieszka w ciemnej norze, miedzy obsranymi pieluchami, jedzeniem w proszku i nie dosypia przez cae lata? Cae to rozmnaanie to anachronizm dwudziestojednowieczna rytualna tortura, ktra jest ju zupenie nam niepotrzebna. Ale babki cigle chc cofa zegar i rodzi te szczeniaki, mae gadzie mdki zafiksowane na przekazaniu wasnego DNA. Co roku jest nowy miot, mae bble potomstwa wyskakuj to tu, to tam, jak konwulsje gatunku, ktry chce zacz od pocztku i wznowi bieg ewolucji, jakby nie byo jasne, e ju wygralimy. *** Siedz w radiowozie, przegldam ksik telefoniczn, przewijajc reklamy, bawi si sowami kluczowymi i opcjami wyszukiwania, prbuj namierzy co, co nie chce wyskoczy, chobym nie wiem jak prbowa. Dinozaury. Zabawki. Pluszowe zwierzaki. Nic. Nikt ju czego takiego nie sprzedaje. Ale mnie napatoczyy si ju dwa. Mapy a po dachu samochodu. Jedna lduje na belkach przedniego zderzaka i patrzy na mnie wytrzeszczonymi tymi oczyma. Naskakuje na ni druga, spadaj z wglowej wypustki zatoczki parkingowej, gdzie stoj. W dole, w ruinach przedmie mieszkaj ich cae stada. Pamitam, e kiedy bya tutaj tundra. Dawno temu. Rozmawiaem z technikami od odzyskiwania wgla, gadali o zawrceniu klimatu i odbudowaniu polarnych czap lodowych,

ale to powolny proces, to musi narasta pewnie przez wieki. Zakadajc, e nie zastrzeli mnie wirnita mamuka albo wszarz, kiedy to zobacz. Ale na razie mamy dungl i mapy. Czterdzieci osiem godzin na subie, dwa kolejne sprztania, Alice chce, ebym w weekend wzi wolne, ebymy si zabawili, ale ja nie mog. Jad ju na wspomagaczach. Ona cieszy si ze swojego osignicia i chciaaby cae dnie spdza ze mn. Ju tak bywao. Leelimy sobie razem, rozkoszowalimy si milczeniem i wasnym towarzystwem, przyjemnoci spdzania wsplnie czasu, kiedy nie trzeba byo nic robi. Jest co wspaniaego w takim spokoju, ciszy, morskiej bryzie poruszajcej zasonami w drzwiach balkonowych. Powinienem pj do domu. Za jaki tydzie ona znowu zacznie si martwi, wtpi we wasne siy, zadrcza si myl, e powinna ciej pracowa, duej wiczy, sucha, odczuwa i stapia si z muzyk, ktra jest tak skomplikowana, e dla reszty ludzi rwnie dobrze mogaby by matematyczn teori chaosu. W rzeczywistoci ma czasu a nadto. Ile tylko zapragnie i ciesz si, e tak jest, e sta nas, eby powici pitnacie lat na przygotowania do czego tak piknego jak jej Telogo. Chciabym mc spdzi ten czas z ni, cieszy si jej radoci. Ale nie mam ochoty tam wraca i spa z tym dinozaurem. Nie mog. Dzwoni do niej z radiowozu. Alice? Patrzy na mnie z deski rozdzielczej. Wracasz? Moemy si umwi na obiad. Wiesz, skd Maria wytrzasna tego dinozaura? Pewnie z jakiego sklepu w Pasau, a bo co? A tak si zastanawiam. Waham si. Pokaesz mi go? Ale po co? Moe tak bymy si rozerwali? Mam wolne. Dopiero co miaam rejuw. Jak chcesz zobaczy mojego dinozaura, to moe by przyjecha do domu? Alice, prosz. Chmurzy si i znika z ekranu. Za par minut jest z powrotem, unosi go do kamery, wciska mi go w twarz. Czuj, e serce mi wali. W radiowozie jest chodno, ale ja potrafi si spoci od samego widoku dinozaura na ekranie. Odchrzkuj. Co jest na metce? Marszczc czoo, odwraca zabawk, przeczesuje plusz palcami. Unosi metk do kamery. Najpierw jest rozmazana, pniej kamera ustawia ostro i wida j idealnie. Ipswitch towary kolekcjonerskie. No jasne. adne tam zabawki. ***

Kobieta sprzedajca u Ipswitcha jest stara, najstarsza rejuwenantka, jak w yciu widziaem. Ma na twarzy zmarszczki, ktre tak bardzo przypominaj plastik, e trudno stwierdzi, co jest prawdziwe, a co moe by mask. Oczy to dwa zapadnite bkitne wgielki, a wosy ma tak biae, e przywodz mi na myl lubne jedwabie. Kiedy ruszya rejuwa, musiaa mie z dziewidziesitk. Cho nazywa si jak si nazywa, sklep Ipswitch towary kolekcjonerskie jest peen zabawek: lalki wytrzeszczajce oczy z pek, o rozmaitych twarzach, ksztatach i kolorach wosw, niektre zrobione z twardego, lnicego plastiku; miniaturowe kolejki jedce po miniaturowych torach i wypluwajce par z kominw wielkoci maego palca; figurki ze starych filmw i komiksw w bohaterskich pozach: Superman, Dolphina, Rex Buntownik. A pod pk z rcznie rzebionymi drewnianymi samochodzikami pudo pene pluszowych dinozaurw, zielonych, czerwonych i niebieskich. Tyranozaur. Pterodaktyl. Brontozaur. Na zapleczu mam jeszcze par stegozaurw. Zaskoczony, unosz wzrok. Staruszka obserwuje mnie zza lady, niczym osobliwy, pomarszczony sp, przyglda mi si przenikliwie swymi niebieskimi oczyma, taksuje, jakbym by padlin. Podnosz brontozaura i trzymam go za szyj. Nie. Ten jest w sam raz. Dwiczy dzwonek. Rozsuwaj si drzwi wejciowe z pasau. Wchodzi kobieta, z wahaniem. Wosy ma spite w kucyk, zero makijau od razu widz, zanim jeszcze wejdzie na dobre, e to jedna z nich: mamuka. Rejuw odstawia niedawno jeszcze wyglda wieo i modo, mimo odrobiny tuszczyku, jakiego nabiera si przy dzieciach. Ale i bez objaww odstawienia rejuwy widz, co ze sob zrobia. Ma znuon min osoby wojujcej z caym wiatem. Nikt z nas tak nie wyglda. Nikt nie musi tak wyglda. Nawet wszarze s mniej udrczeni. Prbuje zachowywa si jak osoba, ktr bya wczeniej aktorka, doradca finansowy, inynier oprogramowania, biolog, kelnerka, czy co tam. Woya ubranie z poprzedniego ycia, ktre wtedy pasowao jak ula, a teraz nie bardzo, i udaje osob, ktra bez strachu poruszaa si po wiecie, a teraz ju nie moe. Gdy wdruje midzy pkami, zauwaam na jej ramieniu plam. Ma, ale widoczn, jeli wiesz, czego szuka may prek zieleni na kremowej bluzce. Co, co nie zdarza si nikomu, poza kobietami z dziemi. Jakkolwiek by si staraa, ju tu nie pasuje. Nie do nas. Towary kolekcjonerskie Ipswitcha to, jak inne podobne sklepy, co w rodzaju ukrytych drzwi zapadnia prowadzca do krainy nielegalnego macierzystwa, kraju plam z groszkowego puree, wytumionych cian i ukradkowych wypraw na miasto po konieczne dla przetrwania zapasy. Jeli postoj tu odpowiednio dugo i potrzymam za szyj zaczarowanego brontozaura, przedostan si na drug stron i zobacz ten wiat, nakadajcy si na mj wasny, spojrz na niego tym osobliwym, podwjnym wzrokiem kobiet, ktre nauczyy si

zamienia szuflad w koysk, potrafi zoy i spi star koszul, eby staa si pieluch, oraz wiedz, e towary kolekcjonerskie naprawd oznaczaj zabawki. Kobieta podkrada si do kolejek. Wybiera jedn i kadzie na ladzie. Jest kolorowa, drewniana, kady wagonik innego koloru, wszystkie poczone magnesami. Staruszka bierze pocig i mwi: O tak, wietny egzemplarz. Moje wnuki bawiy si takimi, ju kiedy miay rok z kawakiem. Matka nie odzywa si, po prostu nadstawia przegub, eby zapaci, wzrok ma wbity w kolejk. Nerwowo obmacuje niebiesko-zielon lokomotyw. Podchodz do lady. Pewnie sporo ich pani sprzedaje. Matka podskakuje. Przez sekund wydaje si, e ucieknie, ale opanowuje si. Oczy starszej kobiety zwracaj si ku mnie. Ciemne, zapadnite, niebieskie wgielki, wszystkowiedzce. Niewiele. Nie teraz. Mao jest kolekcjonerw takich rzeczy. Ostatnio. Transakcja zostaje zaakceptowana. Kobieta wybiega ze sklepu, nie ogldajc si za siebie. Patrz za ni. Staruszka mwi: Ten dinozaur kosztuje czterdzieci siedem. Czy jest pan zainteresowany? Ton sugeruje, e ju wie, e go nie kupi. Nie jestem kolekcjonerem. *** Noc. Kolejne nocne walki z nielegalnym macierzystwem. Dzieci s wszdzie, wyrastaj jak grzyby po deszczu. Nie nadam. Z ostatniej interwencji zmyem si, zanim przyjechaa ekipa sprztajca. Nie zebraem odpowiednich dowodw, ale co mog poradzi. Gdzie tylko si obrc, wiat dzieci rozwiera si przede mn melony, torebki nasienne i podne ona otwieraj si i rzygaj na ziemi dzieciakami. Toniemy w nich. W dungli a si od nich roi, od kobiet poukrywanych na zaronitych przedmieciach, a kiedy pdz do krwawych interwencji po magliniach, dungla wyciga do mnie macki pnczy, chcc mnie dosign. Mam w radiowozie adres tej mamuki. Ukrya si. Zesza w gb krliczej nory. Zamkna za sob klap. Schowaa si razem z potomstwem, zesza do podziemia kobiet, ktre wszystkie postanowiy si pozabija dla przyjemnoci wycinicia na wiat szczeniakw. W duchocie, za pozamykanymi drzwiami, wrd obsranych pieluch, w bractwie kobiet rozdajcych kolejki-zabawki maym stworzeniom, ktre faktycznie si nimi bawi, zamiast postawi na stoliku nocnym i zmusza ci, eby kadego pieprzonego dnia na nie patrzy... Ta kobieta. Kolekcjonerka. Nalot na ni odkadam w nieskoczono. Wydaje mi si

niesprawiedliwy. Wydaje si, e zanim wyreguluj jej dzieci, powinienem poczeka, a popeni jaki bd. Drani mnie jednak sama wiadomo, e ona gdzie tam jest. Cigle przyapuj si na tym, e mam ochot wcisn guzik prowadzcy mnie pod jej adres. I wtedy zawsze pojawia si kolejna interwencja, kolejne czyszczenie, pozwalam sobie udawa, e nic o niej nie wiem, e nie przeniknem jej kryjwki, e nie mog jej podglda, kiedy tylko mi si spodoba. Kobieta, o ktrej nic nie wiemy na razie. Zamiast tego pdz po magliniach na kolejne wezwania, prujc przez wkradajc si na tory tropikaln rolinno, miadc los nastpnej dziewczyny, majcej mniej szczcia i rozumu ni ta, ktra lubi kolekcjonowa. Te inne powstrzymuj mnie na jaki czas. W kocu, stojc nad brzegiem morza, wrd dobiegajcego z dungli wrzasku map i mcego na szyb deszczu, i tak wbijam do nawigacji jej adres. I tylko przejedam obok. *** Przed sekwestracj wgla mg to by bogaty dom. Zanim wszyscy wspilimy si po wiee powietrze na szczyty iglic i superskupisk. Teraz stoi na samym skraju pozostaoci po przedmieciu. Zadziwiajce, e w ogle ma prd czy jakie inne media. Dungla otacza go, otula. Dojazd, po zjedzie z maglinii, a potem drogi serwisowej, jest spkany i wyboisty od przerastajcych j korzeni drzew. Cwana babka. Ulokowaa si moliwie najbliej dziczy. Za ni jest ju tylko mroczny, zielony gszcz. Mapy rozbiegaj si przed snopami moich reflektorw. Inne domy wok s od dawna opuszczone. Za moment przestan w ogle obsugiwa ten obszar. Za par lat dungla cakowicie go zaronie. Odetniemy media, zasiedlimy ostatnie iglice i dungla to wszystko wchonie. Przez chwil czekam przed domem, patrz. Sprytna kobieta. e zamieszkaa tak daleko. aden ssiad nie usyszy krzyku. Kiedy tak o tym myl, dochodz do wniosku, e jeszcze sprytniej byoby w ogle wyprowadzi si do dungli i zamieszka razem z tymi mapami, ktre te nie mog si powstrzyma od rozmnaania. Ale w gruncie rzeczy one nadal s ludmi. Nie mog ot tak zrezygnowa z cywilizacji. Albo nie potrafi. Wysiadam, wycigam grangea i atakuj drzwi. Kiedy je wyamuj, podnosi na mnie wzrok znad kuchennego stou. Nawet nie jest zaskoczona. Troch zapada si w sobie, i tyle. Jakby przez cay czas wiedziaa, e to si musiao kiedy sta. Mwi wam: inteligentna kobieta. Dzieciak przybiega z drugiego pokoju, zwabiony haasem. Ma ptora roku, moe dwa lata. Przystaje i gapi si, mae, jasnowose stworzenie wosy ma ju prawie tak dugie jak ona. Patrzymy na siebie. W kocu odwraca si i wazi matce na rce. Kobieta zamyka oczy. No dobra. Niech pan zaczyna.

Mierz z grangea, przenonej armaty kalibru 12 mm. Najpierw w dziecko. Kobieta owija je rkami. Nie da si czysto strzeli. Pocisk przeleci przez nie i trafi mamuk. Ustawiam si pod innym ktem, celuj. Nie da rady. Otwiera oczy. No, na co pan czeka? Gapimy si na siebie. Widziaem pani w sklepie z zabawkami. Par dni temu. Znw zamyka oczy, z alem, uwiadamiajc sobie swj bd. Ale dziecka nie puszcza. Mgbym po prostu wyj je z jej obj, cisn na podog i zastrzeli. Ale nie robi tego. Czemu wy to robicie? pytam. Otwiera oczy. Jest zdezorientowana. Wyszedem z roli. Miaa to wszystko rozplanowane, pewnie mylaa o tym tysice razy. Musiaa. Musiaa wiedzie, e kiedy przyjdzie ten dzie. Ale oto ja przychodz sam, a dziecko jeszcze yje. I do tego cay czas zadaj pytania. Czemu wy cigle rodzicie te dzieci? Tylko wytrzeszcza na mnie oczy. Dzieciak wije si w objciach, szuka cyca. Unosi lekko bluzk i nurkuje pod ni. Widz wybrzuszenia ogromnych piersi, cikie, koyszce si gruczoy, o wiele wiksze ni wtedy w sklepie, gdy byy ukryte pod stanikiem i bluzk. Zwisaj, a dzieciak ssie. Kobieta gapi si na mnie. Jakby karmia dziecko, jadc na jakim autopilocie. Ostatnia wieczerza. Zdejmuj kapelusz, kad go na stole i siadam. Odkadam te grangea. Po prostu nie wypada rozwali gwniarza, kiedy ssie. Wycigam papierosa, zapalam go. Zacigam si. Kobieta patrzy, tak jak si patrzy na drapienika. Zacigam si ponownie, podsuwam jej. Chce pani? Nie pal. Wskazuje brod dziecko. Kiwam gow. Aaa, no tak. Szkodzi na mode puca. Syszaem kiedy. Nie pamitam ju gdzie. Szczerz zby. Nie pamitam kiedy. Patrzy na mnie. Na co pan czeka? Zerkam na pistolet na stole. Ciki kawa maszynerii, nabojw i stali, bro monstrum, grange, bezodrzutowe rczne dziako kalibru 12 mm. Zatrzymuje wszarza na miejscu. Jak dobrze trafisz, rozwala cae serce. Rozbija niemowl na proszek. Musiaa przesta bra rejuw, eby zaj w ci, tak? Wzrusza ramionami. Dodaj do niej taki rodek, ale wcale nie musz. Tylko e inaczej mielibymy straszny problem z przeludnieniem, nie sdzi pani? Znw wzrusza ramionami. Pistolet ley na stole pomidzy nami. Zerka na niego, potem na mnie, potem znowu na

bro. Zacigam si papierosem. Wiem, co sobie myli, patrzc na t cik bro na stole. Jest poza jej zasigiem, ale przy jej desperacji musi wydawa si bliszy. Prawie w zasigu rki. Prawie. Wraca wzrokiem do mnie. Czemu si pan za to nie zabierze? eby ju byo z gowy? Moja kolej wzruszy ramionami. Waciwie nie wiem, co odpowiedzie. Powinienem robi zdjcia, zamyka j w samochodzie, wyregulowa gwniarza, dzwoni po ekip sprztajc, a tymczasem siedz sobie. Ma zy w oczach. Przygldam si, jak pacze. Piersi, pulchne rce i jaka przeraajca mdro, zapewne wynikajca ze wiadomoci, e nie bdzie y wiecznie. Co za kontrast wobec Alice, o gadkiej skrze i wysokich jdrnych piersiach. Podna kobieta. Urodzajne biodra, piersi i brzuch, wok kuchenny baagan, na zewntrz dungla. Brud ycia. Czuje si w tym jak u siebie w domu, wilgotna cra Gai. Dinozaur. Powinienem j sku. Mam j i dziecko, dziecko trzeba zastrzeli. Ale nie mog. Zamiast tego mam erekcj. Nie jest za pikna, ale mi staje. Jest obwisa, zaokrglona, biuciasta, biodrzasta i zaniedbana; a ja ledwo siedz, tak mi ciasno w spodniach. Staram si nie patrze na ssce dziecko. Na odsonite piersi. Zacigam si jeszcze papierosem. Wie pani, robi to od bardzo dawna. Patrzy na mnie tpo, nie odzywa si. Zawsze chciaem wiedzie, czemu wy to robicie. Wskazuj dziecko. Przestao ssa i teraz wida cao, ogromn, obwis cz ciaa z wielkim sutkiem. Nie opada na nie bluzka. Kiedy unosz wzrok, kobieta obserwuje mnie, patrzy, jak przygldam si jej piersi. Dzieciak zazi na podog i te przyglda mi si powanie. Ciekawe, czy wyczuwa napicie w pokoju. Czy wie, e co si stanie. Ale po co dziecko? Naprawd. Po co? Sznuruje usta. W zazawionych oczach chyba dostrzegam zo, wcieko, e si z ni bawi. Ze siedz sobie i gadam, z grangeem na brudnym stole. Lecz jej wzrok wci wraca do broni, niemal sysz te krcce si keczka. Kalkulowanie. Wilczyca zbiera si do skoku. Wzdycha i podsuwa si z krzesem naprzd. Po prostu chciaam je mie. Od dziecistwa. Bawia si pani lalkami i tak dalej? Kolekcjonerskimi? Wzrusza ramionami. Chyba tak. Waha si. Wzrok znw na pistolecie. No tak. Bawiam si. Miaam tak ma, plastikow, i ubieraam j. Bawilimy si w picie herbaty. No wie pan, robiam herbat, nalewaam jej troch i podawaam do ust, eby pia. To nie bya jaka super lalka. Sterowana gosem, ale nie za duy repertuar. Moi rodzice nie byli bogaci. Moe pjdziemy na zakupy?. A co kupimy?. Zegarek. Uwielbiam zegarki. Takie tam. Proste rzeczy. Ale lubiam j. I ktrego dnia nazwaam j moim dzieckiem. Nie wiem dlaczego. Ale tak

zrobiam, a lalka powiedziaa: Kocham ci, mamo. Kiedy to mwi, wilgotniej jej oczy. I od razu wiedziaam, e chc mie dziecko. Bawiam si ni cay czas, udawaa, e jest moj creczk, a potem matka nas przyapaa, powiedziaa, e jestem gupia i nie wolno mi tak mwi, bo dziewczyny ju nie rodz dzieci, i zabraa mi lalk. Dziecko siedzi na pododze, przesuwa pod stoem jakie klocki. Stawia jedne na drugich i zdejmuje. Czuje mj wzrok. Ma niebieskie oczy, umiecha si niemiao. Co znowu we mnie drga. Dziecko wpeza matce na kolana, chowa twarz w jej piersiach. Wyglda, zerka na mnie, chichocze i znw si chowa. Kiwam do niego gow. A kto jest ojcem? Kamienna twarz. Nie mam pojcia. Dostaam prbk od jakiego faceta, ktrego znalazam w sieci. Nie chcielimy si spotyka. Jak tylko j dostaam, od razu wykasowaam wszystko, co o nim miaam. Szkoda. Lepiej by byo pozosta w kontakcie. Lepiej dla pana. Wanie to powiedziaem. Zauwaam, e z papierosa zwisa dugi waek popiou jak cienki szary penis. Poruszam nim, spada. Ale kwestia rejuwy cay czas nie mieci mi si w gowie. Niespodziewanie parska miechem. Nawet twarz jakby si rozjania. Dlaczego? Bo nie jestem tak zakochana w sobie, e chc y wiecznie? Co zamierzaa pani zrobi? Trzyma je w domu, dopki... J przerywa mi nagle. Trzyma j w domu. Ono to dziewczynka i ma na imi Melanie. Na dwik imienia dziecko spoglda na mnie. Widzi mj kapelusz na stole, apie go. Potem schodzi z kolan matki i przynosi mi go. Wyciga rk z kapeluszem do mnie. Jak dar. Bior go, ale wtedy odsuwa rk. Chce zaoy go panu na gow. Patrz na ni, nie rozumiejc. Umiecha si ze smutkiem. Taka jej zabawa. Lubi zakada mi kapelusze na gow. Wracam wzrokiem do dziewczynki. Niecierpliwi si troch, z kapeluszem w doniach. Pomrukuje co do mnie, macha zapraszajco kapeluszem. Pochylam si. Zakada mi go na gow i rozpromienia si. Prostuj si, nasadzam go mocniej. Umiecha si pan mwi kobieta. Unosz na ni wzrok. Bo jest liczna. Podoba si panu, co? Patrz ponownie na dziewczynk. Myl. Trudno powiedzie. Nigdy wczeniej jako specjalnie si im nie przygldaem.

 Tra ta ta. Papieros zgas. Rozgniatam go na blacie. Patrzy na mnie, marszczy brwi, moe wkurzona, e brudz jej brudny st, ale potem przypomina sobie o pistolecie. Ja te. Dreszcz przechodzi mi po plecach. Nie pamitaem o nim przez chwil, kiedy nachylaem si do dziewczynki. Mgbym ju nie y. To mieszne, e tak zapominamy, przypominamy sobie i znw zapominamy takie rzeczy. I to oboje. I ja, i ona. W jednej chwili gadamy sobie, w nastpnej tylko czekamy, a zacznie si zabijanie. Z t babk fajnie byoby si umawia. Ma t ikr. To wida. Wida. A potem przypomina sobie o pistolecie. I tak to migocze. Staje si to jedn osob, to drug: yw, mylc, pamitajc, a potem trach! i siedzi w kuchni penej zaskorupiaych naczy, z kkami od kawy na blacie i gliniarzem z rcznym dziakiem za stoem. Zapalam nastpnego papierosa. A rejuwy pani nie brakuje? Zerka w d, na crk, i rozkada rce. Nie. Ani troch. Dziewczynka wdrapuje si na kolana. Wypuszczam z ust smuk dymu. Przecie to si pani nie mogo uda. To szalestwo. Musi pani zej z rejuwy. Trzeba znale dawc spermy, ktry te nie jest na rejuwie. To ju dwie osoby, ktre chc si zabi, eby mie dziecko; musi pani urodzi je sama, potem utrzyma w ukryciu. W kocu bdzie potrzebowao karty identyfikacyjnej, eby mc bra rejuw, bo nikt jej nie da pacjentowi bez dokumentw. Musiaa pani wiedzie, e to si nie moe uda. A jednak. Patrzy na mnie wilkiem. Mogo si uda. Ale si nie udao. Trach. Znowu jest w kuchni. Garbi si na krzele, trzymajc dziewczynk. Moe si pan popieszy? Wzruszam ramionami. Po prostu jestem ciekaw, co wy, rozmnaacze, sobie mylicie. Patrzy na mnie twardo. Ze zoci. Wie pan, co ja myl? Ja myl, e przydaoby nam si troch nowego. Mam ju sto osiemnacie lat i przyszo mi do gowy, e wiat nie krci si wok mnie. Myl, e chc tego dziecka, chc zobaczy to, co ona widzi, jak si budzi, czego si uczy, dowiedzie si czego, czego nigdy wczeniej nie wiedziaam, bo to jest nowe. Nareszcie co nowego. Uwielbiam patrze na wiat jej oczyma, a nie takimi martwymi, jak u pana. Nie mam martwych oczu. Prosz spojrze w lustro. Pan ma martwe oczy. Mam stopidziesitk i czuj si rwnie wietnie jak wtedy, kiedy zaczem.

 Eeee, na pewno nawet pan nie pamita. Nikt nie pamita. Wzrok znw wbity w pistolet, ale na moment przeskakuje na mnie. A ja tak. Teraz tak. I tak jest o wiele lepiej. Tysic razy lepiej ni y wiecznie. Krzywi si. y poprzez dziecko i tak dalej? Pan tego nie zrozumie. Nikt z was nie zrozumie. Odwracam gow. Nie wiem dlaczego. To ja mam bro. To ja panuj nad sytuacj, a jednak, kiedy to mwi, co teje mi w rodku. Gdybym mia wyobrani, powiedziabym, e to jaka pierwotna, mapia cz mnie prbuje wygramoli si z bota i da gos. Jaka istota, ktr niegdy bylimy. Patrz na dziecko na dziewczynk a ona odwzajemnia moje spojrzenie. Ciekawe, czy one wszystkie potrafi ten numer z kapeluszem, czy to co specjalnego. Czy wszystkie lubi nakada kapelusze na gowy wasnych mordercw. Umiecha si do mnie, chowa gow z powrotem pod pach mamy. Ta wbija wzrok w pistolet. Chce mnie pani zastrzeli? pytam. Podnosi wzrok. Nie. Umiecham si nieznacznie. Szczerze. Mruy oczy. Jakbym moga, odstrzeliabym panu eb. Nagle czuj si znuony. Wszystko mi jedno. Do mam tej brudnej kuchni, ciemnych pokojw i smrodu brudnych zaimprowizowanych pieluch. Szturcham grangea, popychajc go ku niej. No prosz. Pozbawi pani kogo starego ycia, eby uratowa nowe, ktre i tak nie ma szans? Ja bd y wiecznie, a ta dziewczynka nie przetrwa siedemdziesitki, nawet jeli bdzie miaa szczcie a nie bdzie miaa a pani w zasadzie ju nie yje. Ale i tak chce pani odebra mi ycie? Czuj si, jakbym sta na krawdzi przepaci. Wok kbi si moliwoci. No to niech pani sprbuje. O co panu chodzi? Daj pani szans. Chce pani sprbowa? To jest szansa. Podsuwam grangea nieco bliej, kuszc j. Cay dygoc. Niemal krci mi si w gowie. Zalewa mnie adrenalina. Popycham grangea jeszcze dalej i nagle nie jestem pewien, czy bd z ni o niego walczy, czy po prostu pozwol jej go wzi. Oto pani szansa. Bez ostrzeenia. Rzuca si na st, crka wylatuje z obj. Dotyka palcami broni w tym samym momencie, gdy ja wyszarpuj j z jej zasigu. Rzuca si dalej, zakrzywionymi w szpony palcami przemiatajc blat. Ja odskakuj, wywracajc krzeso. Odsuwam si poza jej zasig. Wyciga si ku broni, palce chwytnie rozstawione, wci w desperacji, cho wie, e

ju przegraa. Celuj do niej. Wpatruje si we mnie, potem opuszcza gow na blat i szlocha. Dziewczynka te pacze. Siedzi rozryczana na pododze, maa twarzyczka wykrzywiona i czerwona, pacze razem z matk, ktra powicia wszystko dla jednego skoku na moj bro: wszystkie swoje nadzieje, lata powicenia w ukryciu, potrzeb chronienia potomstwa, wszystko. A teraz ley rozpostarta na brudnym stole i pacze, a crka wyje na pododze. Drze si i drze. Patrz na dziewczynk przez celownik. Wreszcie jest odsonita. Krzyczy i wyciga rce do mamy, ale nie wstaje. Tylko wyciga rczki, czeka, a podniesie i przytuli j kobieta, ktrej ju nic nie zostao. Nie zauwaa ani mnie, ani pistoletu. Jeden szybki strza i ju jej nie ma, kko z farby na czole, mzg na cianie, zupenie jak spaghetti, koniec paczu, zostaje tylko gryzcy zapach prochu i telefon po sprztaczy. A jednak nie strzelam. Wsuwam grangea do kabury i wychodz, zostawiajc je z paczem, brudem i yciem. Na dworze znowu pada. Grube sznury wody lej si z okapw i rozbryzguj na ziemi. Dungla rozbrzmiewa pokrzykiwaniami map. Stawiam konierz, poprawiam kapelusz. Prawie nie sysz ju paczu. A moe im si uda? Wszystko moliwe. Moe dziecko dotrwa osiemnastki, dostanie jak czarnorynkow rejuw i doyje stopidziesitki. Bardziej prawdopodobne jest jednak to, e za sze miesicy, albo rok, albo dwa lata, albo dziesi, jaki gliniarz wywali drzwi i je wyreguluje. Tylko e to nie bd ja. Biegn do radiowozu, w chlupicym bocie, przez pncza i kaue. A ten deszcz, po raz pierwszy od dugiego czasu, wydaje si czym nowym.

CZOWIEK Z T KART
Maczety poyskuj nad podog hali, odbijajc czerwony pomie ognia z juty i tamaryndowca oraz skrtne spryny. S ju ze wszystkich stron. Ludzie z zielonymi opaskami na czoach, ich slogany i ich mokre, mokre ostrza. Ich krzyki nios si echem przez magazyn i ulic. Syn numer jeden ju nie yje. I nie moe dodzwoni si do swojego Nefrytowego Kwiatka, obojtne ile razy wykrci jej numer. Twarze crek rozpatane jak poraone rdz pcherzow duriany. Zapalaj si kolejne ognie. Wok kbi si czarny dym. Biegnie przez biura magazynu, mija tekowe obudowy i elazne peday komputerw, i kupy popiou, gdzie przez ca noc ksigowi palili akta, puszczajc z dymem nazwiska osb wsppracujcych z Trzema Kliprami. Pdzi, dawic si arem i dymem. Dobiega do swojego eleganckiego gabinetu, manipuluje przy mosinych blokadach okiennic. Wali ramieniem w niebieskie skrzyda, magazyn si pali, a niadoskrzy faceci wlewaj si przez drzwi, wymachujc liskimi od krwi ostrzami... Tranh budzi si bez tchu. Ostre betonowe krawdzie wbijaj mu si w krgi. Do twarzy przyciska si czyje olize i sone udo. Odpycha nog obcego. Lnica od potu skra poyskuje w ciemnoci, impresjonistyczne zarysy cia, ktre poruszaj si i krc ze wszystkich stron. Pierdz, stkaj i wierc si, jeden przy drugim, ciao przy ciele, ywi i uduszone skwarem trupy jak ledzie w beczce. Kto kaszle. Wilgo z puc i krople liny owiewaj twarz Tranha. Plecy i brzuch klej si do nagich, spoconych cia nieznajomych ludzi wok. Narasta klaustrofobia. Opanowuje j. Zmusza si do leenia nieruchomo, oddychania powoli, gboko, pomimo gorca. Do smakowania upalnej ciemnoci, z ca si paranoi kogo, kto przey. Czuwa, podczas gdy inni pi. yje, podczas gdy inni dawno umarli. Zmusza si do bezruchu i nasuchiwania. Dzwoni rowery. Daleko i duo niej, dziesi tysicy cia niej i dalej o cae ycie, brzcz rowerowe dzwonki. Gramoli si spomidzy pltaniny ludzi, wlokc za sob konopny worek z caym dobytkiem. Jest spniony. Ze wszystkich dni, w ktre mona si spni, wybra najgorszy. Zarzuca worek na kociste rami i po omacku schodzi schodami,

wymacujc stopnie w kaskadzie picych cia. Wsuwa sanday midzy rodziny, kochankw i czajce si godne duchy, modli si, by si nie polizn i nie poama sobie starych koci. Raz stpnie, raz maca nog i tak na zmian. Z ludzkiej masy unosi si przeklestwo. Ciaa przesuwaj si i przekrcaj. Odpoczywa na ppitrze wrd uprzywilejowanych picych, mogcych lee na paskim. Brodzi dalej. W d i w d, kolejnymi zakrtami schodw, idc po dywanie z wasnych rodakw. Raz stpnie, raz maca nog i tak na zmian. Jeszcze zakrt. W dole majaczy sugestia szaroci. wiee powietrze cauje go w twarz, pieci ciao. Wodospad anonimowych picych rozpada si na pojedyncze postaci poukadanych jeden przy drugim mczyzn i kobiet, z gowami opartymi o twardy beton, uoonymi na skosach bezokiennych schodw. Szare wiato zamienia si w zote. Brzk rowerw jest teraz goniejszy, czysty jak dzwonienie odstraszajcych cibiskoz dzwonkw. Tranh wypada z wieowca, wprost w tum sprzedawcw kleiku ryowego, tkaczy konopi i wzkw-straganw z ziemniakami. Opiera rce na kolanach i dyszy, wcigajc wiry kurzu i rozdeptanego ulicznego nawozu, spywajcy potem, wdziczny za kady oddech. Z czubka nosa spadaj mu krysztaki soli, rozchlapuje wasn wilgo po czerwonych kamieniach chodnika. Upa zabija. Zabija starych. Lecz jemu udao si wydosta z paleniska, jeszcze raz unikn ugotowania ywcem, mimo e pora sucha jest jak wielki piec. Rowery i ich dzwonki przepywaj obok jak awice karpi ludzie ju jad do pracy. Nad nim gruje wieowiec, czterdzieci piter gorca, pncz i pleni. Pionowa ruina z powybijanymi oknami i spldrowanymi mieszkaniami. Pamitka chway dawnej Ekspansji energetycznej staa si teraz skwarn, tropikaln trumn, pozbawion klimatyzacji czy elektrycznoci, bronicych jej przed arem rwnikowego soca. Bangkok trzyma swoich uchodcw wysoko pod bladoniebieskim niebem i ubolewa, e nie mog tam zosta. A jednak udao mu si wyj cao, pomimo Pana ajna, pomimo biaych koszul, mimo podeszego wieku raz jeszcze przedar si na d spod nieba. Tranh si prostuje. Sprzedawcy mieszaj woki pene makaronu i wycigaj z bambusowych wzkw kocioki pene bao-zi. Szary wysokobiakowy kleik z ryu U-Tex wypenia powietrze zapachem zepsutej ryby i kwasw tuszczowych. Pusty odek Tranha zawizuje si na supe, usta wypenia mu gsta lina tyle jego odwodnione ciao potrafi wydzieli na zapach jedzenia. Diablokoty krc si pod nogami handlarzy jak rekiny, czatujc na upuszczone kski, nie przepuszczajc adnej okazji do kradziey. Rozmigotane kameleonowe ksztaty znikaj i pojawiaj si na nowo, ukazujc ctkowan, syjamsk albo rud sier, po czym znw wtapiaj si w to z betonu i kbicych si godnych ludzi, o ktrych si ocieraj. Pod wokami ostro i jaskrawo pali si zielonkawy metan, unosz si nowe zapachy ryowego makaronu rzucanego na gorcy olej. Wysikiem woli Tranh si odwraca. Przeciska si przez cib, wlokc za sob konopny wr, nie zwracajc uwagi na to, kogo nim potrca i kto obrzuca go wyzwiskami. Ofiary Incydentu kul si w przejciach,

wymachujc kikutami odcitych koczyn i ebrzc o datki od innych, ktrzy maj niewiele wicej. Mczyni przysiadaj na herbacianych stoeczkach i obserwuj, jak narasta upa, palc malekie papieroski skrcone ze znalezionego jasnego tytoniu, podajc je sobie od ust do ust. Kobiety rozmawiaj w gromadkach, nerwowo mitoszc te karty, czekaj, a pojawi si biae koszule i podbij im przeduenie pobytu. Jak okiem sign, ludzie z tymi kartami: cay nard, ktry uciek do potnego Krlestwa Tajw z Malezji, gdzie nagle sta si niemile widziany. Olbrzymia, skrzepa masa uchodcw, oddana pod wadz biaych koszul Ministerstwa Ochrony rodowiska, jakby byli tylko kolejnym gatunkiem szkodnikw do opanowania, czym jak cibiskoza, rdza pcherzowa i genhakowane ryjkowce. te karty, te twarze. Huang ren, jeden przy drugim, a Tranh spnia si na jedyn okazj, by wydosta si z tej masy. Jedyn przez tyle miesicy przebywania w roli chiskiego uchodcy z t kart. A on si spnia. Przeciska si obok sprzedawcy szczurw, przeykajc kolejn fal liny w odpowiedzi na zapach smaonego misa i biegnie w zauek do pompy. Staje jak wryty. Rce mu opadaj. Chciaby si wciec na te komplikacje. Gdyby tylko mia do energii gdyby najad si wczoraj, przedwczoraj, albo przedprzedwczoraj, wrzasnby, cisn konopnym workiem o bruk i zdepta go na proch ale ma zbyt mao kalorii. Koniec: przez pechow klatk schodow zaprzepaszczona kolejna okazja. Trzeba byo odda Panu ajna ostatniego bahta w zamian za miejsce w mieszkaniu z oknami wychodzcymi na wschd, eby zobaczy wschodzce soce i wsta wczeniej. Ale chcia oszczdzi. Na pienidzach. Na wasnej przyszoci. Ile razy powtarza synom, e wydawanie pienidzy, by przyniosy ich wicej, jest w jak najlepszym porzdku? A jednak niemiay uchodca z t kart, jakim si sta, poradzi mu, eby zaoszczdzi bahta. By zdusi ostatni grosz jak gupia wiejska mysz i spa na ciemnej jak nora klatce. Powinien by wsta jak tygrys, rzuci wyzwanie godzinie policyjnej, biaym koszulom Ministerstwa i ich czarnym pakom... A teraz jest spniony, mierdzi klatk schodow i stoi w kolejce za dziesicioma innymi a kady musi si napi, napeni wiaderko i umy zby w brunatnej wodzie z rzeki Chao Phraya. By czas, gdy wymaga punktualnoci od pracownikw, od ony, synw i konkubin, ale wtedy mia mechaniczny zegarek, mg patrze na miarowy upyw minut i godzin. Od czasu do czasu nakrca malek sprynk, sucha tykania i sztorcowa synw za lenistwo. Zestarza si, zwolni i zgupia inaczej przewidziaby to wszystko. Tak jak trzeba byo przewidzie narastajc wojowniczo Zielonych Opasek. Kiedy to si stao, kiedy tak podupad na umyle? Uchodcy jeden po drugim kocz ablucje. Szczerbata matka z wykwitami szarych frdzli fa gan za uszami napenia wiadro, Tranh podchodzi do pompy. Nie ma wiadra. Tylko worek. Drogocenny worek. Wiesza go obok pompy, mocniej owija sarongiem chude biodra, kuca pod wylotem. Kocist rk szarpie za dwigni. Oblewa go

gsta brzowa woda. Bogosawiestwo rzeki. Jego ciao opada pod jej ciarem, obwisajc jak skra ogolonego kota. Otwiera usta i pije brudn wod, trze zby palcem, zastanawiajc si, ile jest w tym pierwotniakw. Wszystko jedno. Teraz trzeba zaufa wasnemu szczciu. Tylko tyle mu zostao. Dzieci przypatruj si, jak kpie stare ciao, tymczasem matki grzebi w kupach skrek od mango PurCal i upin tamaryndowca Red Star, liczc na ksek owocu nieskaonego cibiskoz 111.mut.6... a moe 111.mut.7? Albo mut.8? By czas, kiedy zna wszystkie spadajce na nich bioinynieryjne plagi. Wiedzia, kiedy nie bdzie plonw, wiedzia, kiedy wyprodukuj nowe nasiona. Zarabia na tej wiedzy, wyadowujc klipry odpowiednim ziarnem i podami. Ale to byo wieki temu. Kiedy otwiera wr i wyciga ubranie, trzs mu si rce. Ze staroci czy z ekscytacji? Czyste ubranie. Porzdne ubranie. Biay lniany garnitur bogacza. Kiedy nie nalea do niego, ale teraz ju tak i udao mu si go zachowa. Przechowa na t okazj, mimo e desperacko chcia go sprzeda, albo zacz nosi, kiedy pozostae rzeczy zmieniy si w achmany. Naciga spodnie na kociste nogi, wysuwajc stopy z sandaw i balansujc w powietrzu to jedn, to drug. Zapina koszul, popdzajc wasne palce, bo gos wewntrzny przypomina mu, e czas ucieka. Chcesz sprzeda te ciuchy? Przej si w nich po miecie, dopki nie trafi si kto z misem na kociach i nie kupi ich od ciebie? Tranh unosi wzrok waciwie nie musi patrze, powinien pozna ten gos a jednak patrzy. Nie moe si powstrzyma. Kiedy by tygrysem. Teraz jest tylko wystraszon ma myszk, ktra podskakuje i wzdryga si na kady cie zagroenia. I oto on: Ma. Stoi przed nim, rozpromieniony. Gruby i rozpromieniony. ywotny jak wilk. Szczerzy zby. Wygldasz jak druciany manekin z Palawan Plaza. Nie znam. Nie sta mnie, eby tam kupowa. Tranh dalej si ubiera. S tak eleganckie, e mogyby by z Palawan. Skd je wzie? Tranh nie odpowiada. Kogo chcesz nabra? Te ciuchy s dla faceta tysic razy takiego jak ty. Nie wszyscy mog by grubymi szczciarzami. Gos Tranha zamienia si w szept. Czy zawsze szepta? Czy zawsze by takim rozklekotanym truposzem, ktry przy najdrobniejszej grobie od razu szepcze i wzdycha? Chyba nie. Ale ciko przypomnie sobie, jak powinien brzmie tygrys. Prbuje jeszcze raz, uspokaja gos. Nie kady ma tyle szczcia, co Ma Ping, co mieszka na najwyszym pitrze razem z samym Panem ajna. I tak brzmi to jak trzciny szurajce o beton. Szczcia? Ma si mieje. Taki mody i taki zadowolony z siebie. Zapracowaem sobie. Zawsze mi powtarzae, nie? e sukces nie ma nic wsplnego ze szczciem. e kady jest kowalem wasnego losu. Jeszcze raz parska miechem. I popatrz tylko na siebie.

Tranh zgrzyta zbami. Lepsi od ciebie ju padli. Cigle ten okropny, niemiay szept. A lepsi od ciebie id w gr. Palce Ma wdruj na przegub. Gadz zegarek, pikny, zabytkowy chronometr, zoty z diamentami. Rolex. Z dawnych czasw. Z innego kraju. Innego wiata. Tranh wybausza gupawo oczy, jak zahipnotyzowany w. Nie moe oderwa wzroku. Ma umiecha si leniwie. Podoba si? Znalazem w sklepie z antykami koo Wat Rajapradit. Jako znajomo wyglda. W Tranhu wzbiera gniew. Ju chce odpowiedzie, lecz krci gow i milczy. Czas ucieka. Mczy si z ostatnimi guzikami, obciga marynark i przesuwa palcami po ocalaych pasemkach cienkich siwych wosw. Gdyby mia grzebie... Krzywi si. Chciejstwo. Garnitur wystarczy. Musi wystarczy. Ma si mieje. No, teraz wygldasz jak gruba ryba. Nie zwracaj uwagi, mwi wewntrzny gos. Tranh wyciga z worka ostatnie ndzne bahty pienidze, ktre zaoszczdzi, pic na klatce, i przez ktre tak si spni, wpycha je do kieszeni. Jakby si pieszy. Jeste gdzie umwiony? Tranh przeciska si mimo niego, prbujc nie brzydzi si jego tusz. Ma woa za nim ze miechem: Dokd to pan zmierza, panie Gruba Ryba?! Panie Trzy Bogactwa! Nie wypadaoby si podzieli tymi tajnymi informacjami? Reszta unosi gowy na ten krzyk: godne tokarciane twarze, godne ztokarciane gby. te karty jak okiem sign i wszystkie patrz teraz na niego. Ci, co przetrwali Incydent. Mczyni. Kobiety. Dzieci. Poznaj go. Poznaj jego legend. Wystarczya zmiana ubrania i jeden okrzyk, eby powrci z zapomnienia. Ich szyderstwa lej si jak monsunowa ulewa: Wei! Pan Trzy Bogactwa! Nieza koszula! Pan da fajk, panie Gruba Ryba! Gdzie to pan leci taki odwalony! eni si pan? Z dziesit on? Idzie do pracy? Panie Gruba Ryba. Pan mi znajdzie prac! Gdzie to on leci? Chodmy wszyscy za Globalnym Dziadem! Je mu si woski na karku. Strzsa z siebie strach. Nawet jeli rusz za nim, przyjd za pno, eby mie nad nim przewag. Po raz pierwszy od p roku ma po swojej stronie wasne umiejtnoci i wiedz. Pozosta tylko czas.

*** Truchta przez poranny tok Bangkoku, wyprzedzany przez rowery, pedaowe riksze i sprynowe skutery. Tonie we wasnym pocie. Przesika nim elegancka koszula, nawet marynarka. Zdejmuje j i przewiesza przez rami. Mokre siwe wosy klej si do ysej jak jajko, poznaczonej starczymi plamami czaszki. Co przecznic zwalnia do spacerowego kroku, eby nabra tchu. Ju bol go ydki, oddech zaczyna si rwa, a stare serce tucze si w piersi. Powinien wyda bahta na riksz, nie potrafi si jednak przemc. Spnia si. Ale moe jest ju za pno? Jeli jest za pno, zmarnuje jednego bahta i wieczorem bdzie godowa. Ale z drugiej strony, co jest wart przepocony garnitur? Ubranie czyni czowieka, powtarza kiedy synom. Najwaniejsze jest pierwsze wraenie. Dobrze zaczniesz i od razu masz przewag. Oczywicie da si kogo kupi umiejtnociami i wiedz, ale ludzie to w pierwszej kolejnoci zwierzta. Trzeba dobrze wyglda. adnie pachnie. Zadowoli pierwsze zmysowe wraenia. Potem, gdy s ju do ciebie dobrze usposobieni, mona wychodzi z propozycj. Czy nie dlatego spra Drugiego Syna, kiedy ten wrci do domu z wytatuowanym na barku czerwonym tygrysem, jak jaki kaloryczny gangster? Nie dlatego paci dentystom, eby wszystkim, nawet crkom, wykrcali zby za pomoc modyfikowanego bambusa i sprowadzanych z Singapuru gumek, a stay si proste jak noe? I czy nie dlatego Zielone Opaski z Malezji tak nas, Chiczykw, nienawidziy? Bo za dobrze wygldalimy? I za bogato? Bo tak elegancko si wyraalimy i tak ciko pracowalimy, oni si lenili, a my pocilimy si co dnia? Tranh przyglda si przemykajcemu stadku nakrcanych skuterw. Wszystkie produkcji tajsko-chiskiej. Sprytne, szybkie pojazdy-spryna megadulowa, koo zamachowe, peday i odzyskujcy energi hamulec. A wszystkie fabryki, w ktrych je robi, nale w stu procentach do Chiczykw z Chaozhou. Mimo to, krew Chiczykw z Chaozhou nie pynie w tym kraju rynsztokami. Chiczykw z Chaozhou si tutaj uwielbia, cho przyjechali do Krlestwa Tajw jako farang*. Gdybymy zasymilowali si w Malezji jak ci z Chaozhou tutaj, czybymy przeyli? Krci gow na t myl. Niemoliwe. Jego klan musiaby si jeszcze nawrci na islam i pogodzi si z tym, e wszyscy przodkowie s w piekle. To byoby niemoliwe. Moe taka ich karma zniszczenie. Przez krtk chwil wywysza si i dominowa nad Penangiem, Malakk i caym zachodnim wybrzeem Pwyspu Malajskiego, a potem umrze. Ubranie czyni czowieka. Albo go zabija. Wreszcie to rozumie. Biay, szyty na miar garnitur od braci Hwang to nic, tylko cel. Zabytkowy zoty mechanizm wiszcy na twoim nadgarstku to nic, tylko przynta. Ciekawe, czy idealne uzbienie jego syna wci ley w
*

arang (taj.) cudzoziemiec, ale take owoc guawy (przyp. tum.).

popioach magazynw Trzech Bogactw, czy ich wspaniae zegarki wabi teraz rekiny i kraby w adowniach zatopionych kliprw. Trzeba byo przewidzie. Zauway narastajc fal krwioerczych sekt i wzmagajcy si nacjonalizm. Czowiek, za ktrym poszed dwa miesice temu, te powinien by wiedzie, e eleganckie ubranie to adna ochrona. Facet w dobrych ciuchach i do tego ta karta, powinien wiedzie, e jest zaledwie zakrwawion przynt przed waranem z Komodo. Ale przynajmniej durny melon nie zakrwawi sobie ubrania, kiedy skoczyy z nim biae koszule. Kompletny brak instynktu samozachowawczego. Zapomnia, e nie jest ju grub ryb. Natomiast Tranh si uczy. Jak kiedy uczy si pyww i map gbokoci, rynkw i bioinynieryjnych szkodnikw, maksymalizacji zyskw i bilansowaniu Bramy Smoka, teraz uczy si od diablokotw, rozpywajcych si i znikajcych, uciekajcych przeladowcom przy pierwszej oznace zagroenia. Uczy si od wron i ka, wietnie wykarmionych na padlinie. Takie zwierzta trzeba teraz naladowa. Wyzby si odruchw tygrysa. Nie ma ju tygrysw, chyba e w zoo. Na tygrysy si poluje. Ale mae zwierztko, padlinoerne, ma szans ogry koci tygrysa i odej z ostatnim garniturem od braci Hwang, jaki wydosta si z Malezji. Bo klan Hwangw nie yje, a wszystkie ich wzory spony, pozostay tylko wspomnienia i antyki, oraz jeden starszy czowiek, padlinoerca, znajcy moce i niebezpieczestwa eleganckiego wygldu. Powoli mija go pusta riksza. Rikszarz oglda si za nim pytajco, zwabiony zwisajcym z chudego szkieletu materiaem od braci Hwang. Tranh niezdecydowanie podnosi rk. Riksza zwalnia. Zaryzykowa? Tak lekkomylnie wyda ostatnie zabezpieczenie? By czas, kiedy wysya przez ocean do Chennai cae floty kliprw wyadowanych po brzegi mierdzcymi durianami, bo domyla si, e Hindusi nie zdyli jeszcze posadzi odpornych odmian po tym, jak nowe mutacje rdzy pcherzowej zmioty im poprzednie. Czas, kiedy kupowa od rzecznych kupcw czarn herbat i drzewo sandaowe, liczc, e sprzeda je na Poudniu. A teraz nie potrafi zdecydowa, czy ma jecha, czy i. Co za cie czowieka! Chwilami zastanawia si, czy waciwie nie jest wygodniaym duchem, uwizionym pomidzy wiatami, niezdolnym do ucieczki ani w jedn, ani w drug stron. Rikszarz powoli jedzie przed nim, niebieska koszulka poyskuje w tropikalnym socu, czeka na decyzj. Tranh odgania go gestem. Rikszarz staje na pedaach i przypiesza. Sanday klapi o zrogowaciae pity. Tranha ogarnia panika. Znw podnosi rk, biegnie za riksz. Czekaj! Z ust wydobywa mu si tylko szept. Riksza wlizguje si midzy jadce ulic rowery i czapice, olbrzymie cielska megodontw. Tranh pozwala doni opa, jakby troch wdziczny rikszarzowi, e nie usysza, e decyzj dotyczc ostatniego bahta podja za niego jaka sia wysza. Wok trwa poranny ruch. Setki dzieci w marynarskich ubrankach wlewaj si przez

bramy do szk. Mnisi w szafranowych szatach przechadzaj si w cieniu wielkich czarnych parasoli. Czowiek w stokowatym bambusowym kapeluszu przyglda mu si, potem co szepcze do kolegi. Przypatruj mu si obaj. Po plecach Tranha spywa struka strachu. S wszdzie wok, jak na Malajach. W mylach nazywa ich cudzoziemcami, farang. Lecz to on jest tu cudzoziemcem. Kim nie std. I oni wietnie o tym wiedz. Kobiety wieszajce sarongi na balkonowych linkach, mczyni siedzcy boso i popijajcy sodk kaw. Handlarze rybami i sprzedawcy curry. Wszyscy wiedz, a Tranh ledwo panuje nad wasnym przeraeniem. Bangkok to nie Malakka, powtarza sobie. Bangkok to nie Penang. Nie mamy ju on, zotych zegarkw i flot kliprw, ktre mona by ukra. Zapytajcie szmuglerw ludzi, ktrzy zostawili mnie w penej pijawek pogranicznej dungli. To oni maj cay mj majtek. Ja nie mam nic. Nie jestem tygrysem. Jestem bezpieczny. Przez par sekund w to wierzy. Potem chopaczek o cerze koloru teku odcina pordzewia maczet czubek kokosa, podaje go Tranhowi z umiechem, a ten ledwo powstrzymuje si, by nie wrzasn i nie uciec. Bangkok to nie Malakka. Tu nie spal ci magazynw, nie pokroj pracownikw na przynt dla rekinw. Ociera pot z twarzy. Moe trzeba byo poczeka z wkadaniem garnituru. Za bardzo zwraca uwag. Za duo ludzi na patrzy. Lepiej rozpyn si jak diablokot, przemyka przez miasto w bezpiecznej anonimowoci, a nie paradowa jak paw. Ulice powoli zmieniaj si z wysadzanych palmami bulwarw w otwarte ugory dzielnicy nowych imigrantw. Tranh pdzi ku rzece, zapuszczajc si coraz gbiej w fabryczne imperium biaych farangw. Gweilo, yang guizi, farang. Tyle sw w tylu jzykach na okrelenie tych spoconych mapiszonw o pprzejrzystej skrze. Dwa pokolenia temu, kiedy skoczya si ropa i fabryki gweilw stany, wszyscy zaoyli, e poszli sobie na dobre. A jednak wrcili. Potwory z przeszoci wrciy, z nowymi zabawkami, nowymi technologiami. Koszmary, ktrymi straszya go matka, napady na azjatyckie wybrzea. Najprawdziwsze, niemiertelne demony. I naleaoby je podziwia: firmy w rodzaju AgriGenu i PurCala, z ich monopolem na ry U-Tex i pszenic TotalNutrient; kuzyni bioinynierw, ktrzy natchnieni ksik dla dzieci stworzyli zgenhakowane diablokoty i pucili je na wiat, aby si mnoyy, mnoyy i mnoyy; sponsorzy Policji Wasnoci Intelektualnej, ktra wazia mu na klipry w poszukiwaniu narusze licencji, tropic jak wilki niestemplowane kalorie i genhakowane ziarno, jakby zmajstrowane przez nich choroby rolin cibiskoza i rdza pcherzowa nie wystarczay, by zachowa niebotyczne zyski... Przed nim utworzy si tum. Tranh marszczy brwi. Zaczyna biec, potem zmusza si z powrotem do chodu. Lepiej ju nie marnowa kalorii. Przed fabryk cudzoziemskiego diaba, Tennyson Brothers, utworzya si ju kolejka. Cignie si prawie na li, zakrca za rg,

mijajc rowerow zbatk w logo Sukhumvit Research Corporation na ich kutej bramie, mijajc splecione smoki PurCal Azja Wschodnia, Mishimoto & Co., cwan japosk firm od dynamiki pynw, od ktrej Tranh bra kiedy projekty kliprw. Podobno w Mishimoto jest po brzegi tych importowanych, nakrcanych robotnikw. Nielegalnych, zgenhakowanych cia, ktre chodz i mwi na ten swj urywano-szarpany sposb i zabieraj ry z misek prawdziwym ludziom. Niektre maj osiem ramion jak hinduscy bogowie, inne s bez ng, eby nie ucieky, a jeszcze inne maj oczy jak filianki i widz ledwo na metr, ale za to kontroluj wszystko z niezwyk ciekawoci, jak przez lup. Do rodka nikt nie zaglda; jeli biae koszule z Ministerstwa Ochrony rodowiska co wiedz, to na pewno ci cwani Japoczycy dobrze im pac za przymykanie oczu na gwat na biologii i religii. To chyba jedyna kwestia, w ktrej przyzwoity buddysta zgodzi si z przyzwoitym muzumaninem, a nawet cudzoziemskim protestantem-grahamit: nakrcacy nie maj dusz. Wiele lat temu, gdy Tranh kupowa od Mishimoto klipry, nie obchodzio go to. A teraz zastanawia si, czy za wysokimi bramami trudz si nakrcane potwory, podczas gdy przed fabryk ebrz ludzie z tymi kartami. Czapie wzdu kolejki. Policjanci z pakami i pistoletami sprynowymi pilnuj liczcych naprawd, artujc o farang, co chc pracowa za farang. Z gry wali soce, bez litoci dla czekajcych przed bram ludzi. No, no! Niele wygldasz w tych ciuchach. Tranh podskakuje. W kolejce stoj jeden przy drugim: Li Shen, Hu Laoshi i Lao Xia. Trjka starcw rwnie aosnych jak on. Hu macha zapraszajco wieo skrconym papierosem, aby si przyczy. Tranh na widok tytoniu niemal dostaje drgawek, ale zmusza si do odmowy. Trzy razy Hu proponuje i wreszcie Tranh godzi si przyj skrta, cieszc si, e z Hu taki przyzwoity czowiek, i zastanawiajc si, skd nagle u niego ten skarb. Ale przecie Hu ma nieco wicej si ni reszta z nich. Jeli si pracuje tak szybko jak on, to nawet przy taczkach da si w miar zarobi. Ociera pot z czoa. Sporo chtnych. Wszyscy miej si z jego konsternacji. Hu przypala mu papierosa. Co, moe mylae, e to tajemnica, co? Tranh wzrusza ramionami i zaciga si gboko, podaje papierosa Lao Xii. Plotka mwia, e Pan Kartofli powiedzia, e awansowali syna jego starszego brata. Pomylaem, e zwolni si miejsce po tym siostrzecu. Hu szczerzy zby. Ja te co takiego syszaem. Eee. Bogaty bdzie. Bdzie mie pod sob pitnastu pracownikw biurowych. Dorobi si ten Eee. No to pomylaem: moe zostan jednym z

tych pitnastu. Dobrze, e chocia plotka bya prawdziwa mwi Lao Xia. I nie tylko w tej czci o awansie siostrzeca Pana Kartofli. Drapie si po potylicy, konwulsyjnie jak zapchlony pies. Szare frdzle fa gan dyndaj mu w zgiciach okci i wyzieraj ze spoconych zagbie za uszami, gdzie straci ju wosy. Czasem robi sobie z tego arty: troch pienidzy i po problemie. Dobry art. Lecz dzi si drapie, a skr za uszami ma popkan i czerwon. Zauwaa, e wszyscy patrz, i opuszcza rk. Krzywi si, podaje papierosa Li Shenowi. Ile tych wakatw? pyta Tranh. Trzy. Trzech do biura. Tranh si krzywi. Moja szczliwa liczba. Li Shen zerka na kolejk przez szka jak denka od butelek. Za duo nas, nawet jeli twoja szczliwa liczba to 555. Lao Xia parska miechem. Ju nasza czwrka to za duo. Poklepuje po ramieniu czowieka stojcego tu przed nimi. A ty, wujek, co wczeniej robie? Obcy odwraca si zaskoczony. By niegdy dystyngowanym dentelmenem, sdzc po profesorskim konierzyku i eleganckich skrzanych butach, teraz popkanych i uczernionych kradzionym wglem. Uczyem fizyki. Lao Xia kiwa gow. Widzicie? Wszyscy mamy za due kwalifikacje. Ja zarzdzaem plantacj kauczuku. Nasz tutaj profesor zna si na dynamice pynw i materiaoznawstwie. Hu by znakomitym lekarzem. A, i jeszcze nasz przyjaciel z Trzech Bogactw. Nawet nie firmy handlowej. Raczej midzynarodowej korporacji. Delektuje si tymi sowami. Powtarza. Midzynarodowej. Osobliwy, mocny, uwodzicielski dwik. Zaenowany Tranh pochyla gow. E tam, przesadzasz. Fang pi. Hu zaciga si papierosem i puszcza go dalej. Bye najbogatszy z nas wszystkich. A teraz stoimy tutaj, banda staruchw rzucajca si na prac dla modych. Kady z nas ma dziesi tysicy razy za due kwalifikacje. Facet stojcy za nimi wtrca: Ja byem radc prawnym zarzdu Standard & Commerce. I co z tego, psi chujku? Lao Xia si krzywi. Teraz jeste niczym. Bankowiec odwraca si obraony. Lao Xia szczerzy zby, mocno zaciga si skrtem i znw podaje go Tranhowi. Gdy ten zaczyna si zaciga, Hu szturcha go w okie. Patrz! Idzie nasz Ma. Tranh oglda si, szybko wypuszcza dym. Przez chwil myli, e Ma poszed za nim, ale

nie, to przypadek. S w dzielnicy cudzoziemskich fabryk. Ma pracuje dla tych zagranicznych diabw, bilansuje im ksigi. Jaka firma od skrtnych spryn. Springlife. O, wanie: Springlife. To cakiem naturalne, e Ma te tutaj jest, e wygodnie jedzie do pracy za plecami spoconego rikszarza. Ma Ping mwi Li Shen. Syszaem, e mieszka na samej grze. Razem z samym Panem ajna. Tranh si chmurzy. Wywaliem go kiedy. Dziesi tysicy lat temu. Le i malwersant. Ale jaki gruby jest. Widziaem jego on mwi Hu. I dzieci. Wszyscy maj tuszczyk. Co wieczr jedz miso. A chopcy to ju w ogle s niele grubi. Po uszy biaka U-Tex. Przesadzasz. Grubsi ni my. Lao Xia drapie si po ebrach. Od ciebie to i bambus jest grubszy. Tranh patrzy, jak Ma Ping otwiera drzwi fabryki i wlizguje si do rodka. Przeszo to przeszo. Rozpamitywanie to obd. Nic mu nie przyniesie. Nie ma ju zegarkw na rk, konkubin, fajek z opium i nefrytowych rzeb przedstawiajcych wdziczne ksztaty Guanyin. Nie ma piknych kliprw wpywajcych do portu z fortun w adowni. Krci gow i oddaje Hu prawie wypalonego skrta, eby mg wysypa z niego resztk tytoniu na pniej. W przeszoci nie ma ju nic. Ma to przeszo. Firma handlowa Trzy Bogactwa to przeszo. Im szybciej sobie to uwiadomi, tym szybciej uda mu si wyle z tego parszywego dou. Nagle z tyu kto wykrzykuje: Wei! Ty, ysy! Nie stae tu! Stawaj na kocu, jak kady! Na kocu?! odkrzykuje Lao Xia. Nie bd gupi! Macha na kolejk przed sob. Ile setek jest przed nami? To adna rnica, gdzie on stanie! Do awantury przyczaj si inni. Te protestuj. Id na koniec! Pai dui! Pai dui! Harmider wzmaga si, policjanci ruszaj wzdu kolejki, nonszalancko koyszc pakami. To nie biae koszule, ale te nie kochaj godnych tokarciarzy. Tranh uspokaja tum i Lao Xia. Jasne. Pewnie. Id na koniec. To i tak bez znaczenia. egna si i idzie na ty krtego tego wa, szukajc jego ogona. Zanim do niego dociera, wszystkim ka si rozej. *** Wieczr grzebania w mieciach i godu. Tranh poluje w pustych uliczkach, unikajc

pionowych wiziennych cieplar, wieowcw. Diablokoty kipi i rozpraszaj si przed nim w rozfalowanym powietrzu. wiata metanowych latar migoc, przygasaj, a potem cakiem gasn, zaciemniajc miasto. Opatula go gorcy, aksamitny, cuchncy gnijcymi owocami mrok. Cikie, wilgotne powietrze przygniata. Nieruchoma, skwarna ciemno. Puste stragany na targu. Na rogu uliczni aktorzy obracaj si w wystylizowanych kadencjach, odgrywajc historie o Rawanie. Szerok arteri czapi do domu megodonty z drugiej zmiany, jak szare gry, ogromne cienie prowadzone przez byskajcych zotymi dystynkcjami zwizkowych poganiaczy. W uliczkach dzieciaki z byszczcymi srebrno noami poluj na nieostrone te karty i pijanych Tajw, ale Tranh zna ich zwierzce sposoby. Jeszcze rok temu by ich nie zauwaa, teraz ma ju ten paranoiczny instynkt samozachowawczy. Te kreatury s niewiele gorsze od rekinw: przewidywalne, atwe do ominicia. To nie na myl o tych ewidentnie zdziczaych owcach trzewia skrcaj mu si ze strachu: przeraaj go kameleony. Normalni ludzie, ktrzy pracuj, kupuj, umiechaj si i tak grzecznie mwi wai i bez ostrzeenia wybuchaj wrd nich rozruchy. Lawiruje midzy kupami mieci, cigajc si z diablokotami do ladw jedzenia, ubolewajc, e nie jest do szybki, by zapa i zabi takiego niemal niewidzialnego kota. Podnosi wyrzucone mango, przyglda im si uwanie starczym wzrokiem, z bliska, z daleka, a potem ciska je z powrotem, wykrywszy w rodku czerwone ctki. Niektre z nich nadal przyzwoicie pachn, ale nawet wrony nie chc tkn tych zgnikw. Chtnie rozdziobi spuchnitego trupa, ale rdzy pcherzowej nie rusz. W gbi ulicy pachoki Pana ajna zgarniaj opatami do workw zwierzce odchody i wrzucaj na trjkoowe platformy: wieczorne niwo. Przygldaj mu si podejrzliwie. Tranh stara si nie zerka w ich stron: unika wyzwa i peznie dalej. Nie ma nic do upieczenia na ogniu z ukradzionego ajna, nie ma gdzie te sprzeda go na czarnym obornikowym rynku. Monopol Pana ajna jest zbyt szczelny. Tranh jest ciekaw, jak to by byo zatrudni si w tym zwizku zbieraczy obornika, mie wiadomo, e zaopatrywanie rajskich odzyskiwalni metanu w kompost gwarantuje przetrwanie. Lecz to opiumowa mara: adna ta karta nie dostanie si do tego zamknitego klubu. Tranh podnosi nastpne mango i zamiera. Nachyla si, mruy oczy. Odpycha pachty odezw narzekajcych na Ministerstwo Handlu i ulotki nawoujce do odbudowy pozacanej nadbrzenej wityni. Odsuwa czarn ma bananowych skrek i ryje w mieciach. Pod spodem znajduje usmarowany, poamany, ale wci czytelny fragment niegdysiejszej ogromnej tablicy reklamowej, ktra by moe staa nad tym targiem ...ogistyka. Spedycja. Hand... a pod tymi sowami pyszn sylwetk Gwiazdy Zarannej jednego z trzech kliprw w logo Trzech Bogactw wyprzedzajc wiatr, szybk i opywow jak rekin: zaawansowana technologia, polimery z oleju palmowego i agle ostre i biae jak pira mewy. Odwraca wzrok, pokonany. To jakby rozkopa grb i znale w rodku siebie. Wasn

dum. Wasn lepot. Z czasw, kiedy sdzi, e jest w stanie konkurowa z cudzoziemskimi diabami i zosta magnatem spedycyjnym. Jakim Li Ka Shingiem czy odrodzonym Richardem Kuokiem Nowej Ekspansji. Odbudowa dum singapurskich Chiczykw handel i transport. A tu prosz: fragment wczesnego ego, jak policzek zagrzebany w mieciach, rdzy pcherzowej i moczu diablokotw. Szuka dalej, maca za kolejnymi kawakami tablicy, zastanawiajc si, czy kto jeszcze wykrca ten dawny numer, czy przy biurku wci siedzi sekretarka, ktrej niegdy paci, pracujca teraz dla nowego pana, zapewne rodowitego Malaja, o nieskazitelnym rodowodzie, wyznajcego suszn religi. I czy par kliprw, ktrych nie zdoa zatopi, wci pruje morza midzy wysepkami archipelagu. Zmusza si do zaprzestania poszukiwa. Nie zadzwoni tam, nawet gdyby mia na to pienidze. Szkoda kalorii. Po co jeszcze raz przeywa strat. Prostuje si, poszc diablokoty, ktre podkrady si tu-tu. Nic nie ma na tym targu, tylko skrki i niezebrane ajno. Znw zmarnowa kalorie. Poarto nawet karaluchy i krwiouki. Moe tu szpera nawet kilkanacie godzin, a i tak niczego nie znajdzie. Zbyt wielu szukao tu wczeniej, zbyt wielu obdziobywao te koci. *** Wracajc, trzy razy kryje si przed biaymi koszulami, trzy razy kuli si w mroku, gdy przechodz. Wzdryga si, kiedy podchodz bliej, i przeklina tak widoczny w ciemnoci biay len. Za trzecim razem w yach kipi mu zabobonny strach. Bogaty strj jakby zwabia patrole Ministerstwa, spragnione mierci jego waciciela. Czarne paki, krcone niedbale w doniach, obracaj si o par cali od jego twarzy. Sprynowe pistolety poyskuj srebrno w ciemnoci. Przeladowcy stoj tak blisko, e moe policzy zowrogie magazynki z dyskami w jutowych adownicach. Jedna biaa koszula przystaje i sika w zauku, gdzie chowa si Tranh nie dostrzega go tylko dlatego, e partner funkcjonariusza zostaje na ulicy i postanawia sprawdzi pozwolenia zbieraczom ajna. Tranh za kadym razem powstrzymuje paniczn ch zdarcia z siebie bogatego ubrania i zapadnicia w bezpieczn anonimowo. To tylko kwestia czasu, kiedy zapi go biae koszule. Kiedy machn czarnymi paami, zamieniajc jego chisk czaszk w miazg krwi i koci. Lepiej biec nago przez upaln noc, ni pyszni si jak paw i umrze. A jednak nie jest w stanie porzuci tego przekltego garnituru. Duma to czy gupota? Zostaje w nim, cho od jego aroganckiego kroju robi mu si mokro ze strachu. Kiedy dociera do domu, wygaszone s ju nawet gazowe wiata na gwnych arteriach Sukhumvit Road i Rama IV. Przed wieowcem Pana ajna na ulicznych straganach wci pali si pod wokami, dla garstki szczliwych posiadaczy pracy na nocn zmian i przepustek na godzin policyjn. Na stolikach migocz wieczki ze wiskiego oju. Makaron wpada ze skwierczeniem do gorcych wokw. Biae koszule przechadzaj si obok, wzrok utkwiony w

siedzcych tu tych kartach, pilnuj, by aden cudzoziemiec bezczelnie nie spa na wieym powietrzu i nie bruka chodnika swoim chrapaniem. Tranh wchodzi w ochronny cie wieowca, w niemal bezpieczny obszar wpyww Pana ajna. Czapie ku ziejcym arem drzwiom, zastanawiajc si, jak wysoko bdzie musia dzi wle, eby znale sobie jak nisz na klatce. Nie dostae tej pracy, co? Tranh wzdryga si na ten gos. To znowu Ma Ping. Siedzi przy ulicznym stoliku, pod rk ma butl whiskey Mekong. Twarz zarumieniona od alkoholu, jaskrawa jak czerwony lampion. Na stoliku porozstawiane talerze z niedojedzonymi daniami. Bez problemu najadoby si tym pi osb. W mylach Tranha bij si ze sob obrazy Ma: mody ksigowy, ktremu kiedy kaza spakowa manatki za zbyt cwane operowanie liczydem, facet, ktrego syn jest gruby, facet, ktry wczenie wyemigrowa, facet ktry baga o ponowne zatrudnienie w Trzech Bogactwach, facet, ktry chodzi teraz po Bangkoku z ostatni cenn rzecz Tranha na przegubie zegarkiem, ktry zostawia mu nawet banda wogowych, szmuglerw ludzi. Myli, e los doprawdy jest okrutny, skoro cigle krzyuje cieki z kim, kogo kiedy stawia o wiele niej od siebie. Mimo e chce zabrzmie zuchwale, z ust i tak wydobywa si mysi szept: A co ci do tego? Ma wzrusza ramionami, nalewa sobie whiskey. Gdyby nie ten garnitur, nie wypatrzybym ci w kolejce. Wskazuje brod przepocone ubranie Tranha. Dobry pomys: ubra si elegancko. Ale troch za daleko bye. Tranh ma ochot odej, zignorowa aroganckiego gwniarza, lecz resztki okonia na parze, tajskiej saatki misnej i makaronu ryowego U-Tex walaj si kuszco blisko. Wydaje mu si, e czuje zapach wieprzowiny, i nie moe powstrzyma napywajcej do ust liny. Dzisa bol go na sam myl, e mgby znw u miso ciekawe, czy jego zby dayby rad temu niesamowitemu luksusowi... Raptem uwiadamia sobie, e si gapi. e od jakiego czasu stoi i patrzy na resztki jedzenia Ma. A Ma patrzy na niego. Tranh rumieni si i zaczyna si odwraca. Wiesz co, tego zegarka nie kupiem po to, eby zrobi ci na zo mwi Ma. Tranh staje jak wryty. To czemu? Palce Ma wdruj do zoto-diamentowej byskotki, potem jakby si opanowuj. Zamiast tego siga po szklank z whiskey. Chciaem, eby co mi przypomina. Upija haust trunku i z uwan starannoci pijanego odstawia szklank midzy pitrzce si nakrycia. Umiecha si niemiao. Znw ukradkiem, z poczuciem winy, gadzi palcami zegarek. eby mi przypomina, e mam uwaa na ego.

 Fang pi. Tranh spluwa. Ma energicznie krci gow. Nie! Naprawd. Waha si. Kady moe upa. Skoro mog upa Trzy Bogactwa, to ja tym bardziej. Chc o tym pamita. Pociga kolejny yk whiskey. Dobrze zrobie, e mnie wyrzucie. Tranh prycha. Wtedy tak nie mylae. Zy byem. Nie wiedziaem jeszcze, e ratujesz mi ycie. Wzrusza ramionami. Gdyby mnie nie zwolni, w yciu bym nie wyjecha z Malezji. Nie przewidziabym, e nadchodzi Incydent. Za bardzo bym si przyzwyczai, e zostaj. Nagle prostuje si i gestem zaprasza Tranha. Siadaj. Napij si. Zjedz co. Przynajmniej tyle jestem ci winien. Uratowae mi ycie. le ci si odpaciem. Siadaj. Tranh si odwraca. A tak sob nie gardz. Tak bardzo zaley ci na twarzy, e nie przyjmiesz jedzenia? Nie bd taki sztywny. Zjedz troch. Nawrzucasz mi potem, jak bdziesz co mia w odku. Prbuje opanowa gd i zmusi si do odejcia, ale nie moe. Zna ludzi, ktrzy mieliby do charakteru, eby umrze z godu i nie przyj resztek ze stou Ma, sam jednak do nich nie naley. Wieki temu, w poprzednim wcieleniu, moe by tak zrobi. Lecz upokorzenia nowego ycia nauczyy go, kim jest naprawd. Pozbawiy piknych zudze. Siada. Ma rozpromienia si i podsuwa mu na wp zjedzone dania. Tranh myli, e musia w poprzednim yciu zrobi co strasznego, eby zasuy sobie na takie upokorzenie, lecz i tak musi zwalczy ch zanurzenia palcw w tustym jedzeniu i nabrania go goymi rkami. Waciciel ulicznej jadodajni w kocu przynosi mu par paeczek do makaronu oraz widelec i yk do reszty. Makaron i mielona wieprzowina zjedaj przeykiem. Usiuje u, ale gdy tylko jedzenie dotknie jzyka, natychmiast je poyka. Kolejna porcja. Unosi talerz do ust, zgarniajc ostatnie resztki posiku Ma. Ryba, natka kolendry i gsty gorcy olej spywaj na jak bogosawiestwo. Dobra. Dobra. Ma kiwa na waciciela, szklanka do whiskey szybko si pucze i lduje w jego doni. Kiedy nalewa, ostry zapach alkoholu otacza Ma jak aura. Na ten aromat Tranh czuje w piersi skurcz. Na brodzie ma olej, ktrym usmarowa si w popiechu. Ociera usta rk, patrzc, jak do szka leje si bursztynowy pyn. Niegdy pija koniak, XO. Imponowa go wasnymi kliprami. Fantastycznie drogi trunek, szczeglnie koszt importu. Smak cudzoziemskich diabw sprzed Zapaci. Duch utopijnej historii, reanimowany podczas nowej Ekspansji, kiedy uwiadomi sobie, e wiat znowu robi si may. Jego klipry o nowych ksztatach kadubw, zrobione z coraz nowoczeniejszych polimerw, opyway wiat, powracajc z legendarnymi towarami. A malajscy kupcy brali je

chtnie, niewane, jak wyznawali religi. C to byy za zyski. Odpycha t myl, gdy Ma podsuwa mu szklank i wznosi wasn do toastu. To przeszo. To wszystko przeszo. Pij. Whiskey ponie ciepem w odku Tranha, doczajc do papryczek, ryby, wieprzowiny i gorcego oleju ze smaonego makaronu. Naprawd szkoda, e nie dostae tej pracy. Tranh si krzywi. Nie napawaj si. Przeznaczenie dy do rwnowagi. Nauczyem si tego. Ma macha rk. Nie napawam si. Prawda jest taka, e jest nas tutaj za duo. Masz na to stanowisko dziesi tysicy razy za due kwalifikacje. Na dowolne stanowisko. Upija whiskey, zerka na Tranha nad brzegiem szklanki. A pamitasz, jak nazwae mnie leniwym karaluchem? Tranh wzrusza ramionami; nie moe oderwa wzroku od flaszki whiskey. A nawet gorzej. Czeka, czy Ma znowu napeni mu szklank. Ciekawe, jak bardzo jest bogaty, jak daleko signie ta hojno. Zy, e gra ebraka wobec chopaczka, ktrego kiedy nie chcia mie jako kancelisty, a ktry teraz si wywysza... i ktry, popisujc si honorem, nalewa Tranhowi whiskey po brzegi, pozwalajc, by rozlaa si bursztynow kaskad pod migotliwym wiatem wieczek. Koczy nalewa, patrzy na kau, jak zrobi. wiat faktycznie stan na gowie. Modzi traktuj starych z gry. Malajowie gnbi Chiczykw. A cudzoziemskie diaby wracaj na nasze brzegi jak napczniae ryby po epidemii ka-shui. Umiecha si. Musisz mie uszy otwarte i pilnowa okazji. Nie tak, jak wszystkie te dziady na chodnikach, polujce na prac fizyczn. Trzeba znale now nisz. Tak ja zrobiem. I std mam prac. Tranh si krzywi. Lepiej utrafie z przyjazdem. Wzmocniony penym brzuchem i alkoholem grzejcym twarz i koczyny, wraca do si. Zreszt nie ma co si tak nadyma. Jak dla mnie, nadal masz mleko pod nosem i mieszkasz w wieowcu Pana ajna. Jeste tylko Panem tych Kart. A co to za osignicie, waciwie? Nawet do kostek mi nie sigasz, panie Gruba Ryba. Oczy Ma si rozszerzaj. Nie. Pewnie, e nie. Moe kiedy. Ale staram si uczy od ciebie. Umiecha si lekko, wskazujc aosny stan Tranha. Wszystkiego, oprcz tego postscriptum. To prawda, e tam na grze s wiatraki na korb? e jest tam chodno? Ma unosi wzrok na grujcy nad nimi drapacz chmur. Tak. No pewnie. I ludzie z kaloriami, eby je nakrca. I przynosz tam wod, i robi za balast w windzie tak w gr i w d, cay dzie i w ogle usuguj Panu ajna. Parska miechem i ponownie nalewa whiskey, gestem zaprasza Tranha do picia. Ale i tak w sumie masz racj. To jest nic. Taki paac dla ubogich. Zreszt, to nie ma ju znaczenia. Jutro moja rodzina si wyprowadza. Dostalimy pozwolenia na osiedlenie. Jutro dostaj wypat i si

wyprowadzamy. Koniec z tymi kartami. Koniec z opacaniem si pachokom Pana ajna. Koniec problemw z biaymi koszulami. Wszystko zaatwione w Ministerstwie Ochrony rodowiska. Oddajemy te karty i zostajemy Tajami. Imigrantami, ju nie jakim gatunkiem szkodnikw. Unosi szklank. Dlatego wituj. Tranh si chmurzy. Na pewno si cieszysz. Dopija whiskey, z hukiem stawia szklank. Tylko nie zapomnij, e gwd, ktry wystaje, pierwszy dostaje w eb. Ma krci gow i szczerzy zby, oczy byszcz mu od whiskey. Bangkok to nie Malakka. A Malakka to miao nie by Bali. A jednak przyszli z maczetami, sprynowcami, powrzucali nasze gowy na pryzm w rynsztoku, a ciaa i krew spawili rzek do Singapuru. Ma wzrusza ramionami. To przeszo. Kiwa na faceta od woka, woa o kolejne danie. Teraz trzeba si tutaj zadomowi. Mylisz, e si da? Mylisz, e jaka biaa koszula nie obije sobie drzwi twoj skr? Nie da si ich zmusi, eby nas polubili. Szczcie nam tutaj nie sprzyja. Szczcie? Kiedy to pan Trzy Bogactwa zrobi si taki przesdny? Przynosz kolejne danie, drobniutkie krabiki usmaone na chrupko, gorce od oleju, eby Ma i Tranh mogli sobie wybiera je paeczkami i rozgryza. S nie wiksze ni czubek maego palca Tranha. Ma bierze pierwszego i chrupie. Od kiedy pan Trzy Bogactwa jest taki saby? Kiedy mnie wywalae, powiedziae, e kady jest kowalem swojego szczcia. A teraz mwisz, e nie mamy go wcale? Spluwa na chodnik. Widziaem nakrcania z wiksz wol przetrwania ni ty. Fang pi. Nie! To prawda. W barze, do ktrego chodzi mj szef, jest taka japoska nakrcana dziewczyna. Ma nachyla si ku niemu. Wyglda jak prawdziwa kobieta. I robi obrzydliwe rzeczy. Szczerzy zby. Staje mu od tego. Ale nie usyszysz, eby narzekaa na brak szczcia. Kada biaa koszula daaby sporo, eby wrzuci j do kompostownikw na metan, a jednak ona codziennie budzi si w swoim wieowcu i co wieczr taczy na oczach wszystkich. I pokazuje cae swoje bezduszne ciao. To niemoliwe. Ma wzrusza ramionami. Gadaj na zdrowie. Sam widziaem. I godna nie chodzi. apie pienidze i jedzenie, co tylko podejdzie i yje. Niewane, biae koszule, krlewskie edykty, ludzie, ktrzy nienawidz Japocw, czy religijne oszoomy, ona tam taczy od miesicy. Jak jej si udaje przey? apwki? Moe jaki zboczony farang, co pawi si w jej obrzydliwociach? Kto wie. adna prawdziwa dziewczyna nie robiaby takich rzeczy. A serce staje. Kiedy to robi,

zapominasz, e to nakrcanka. Parska miechem, potem zerka na Tranha. Nie gadaj mi o szczciu. W caym Krlestwie nie ma tyle szczcia, eby utrzymao j tyle czasu przy yciu. I wiemy te, e to nie karma. Bo ona adnej nie ma. Tranh wzrusza ramionami i pakuje do ust nastpne kraby. Ma si umiecha. Wiesz, e mam racj. Oprnia szklank z whiskey i wali ni o st. Sam sobie kujesz szczcie! I przeznaczenie. W publicznym barze wystpuje nakrcanka, a ja mam prac u bogatego faranga, ktry beze mnie jest jak dziecko we mgle! Oczywicie, e mam racj! Nalewa whiskey. Przesta si uala nad sob i wyle z nory. Cudzoziemskie diaby maj gdzie pech czy szczcie, a patrz jak do nas wracaj, jak wieo zrobiony wirus! Nawet Zapa ich nie powstrzymaa. S jak kolejna plaga diablokotw. Ale oni sami wykuwaj sobie szczcie. Nie jestem pewien, czy w ogle maj karm. Skoro powodzi si tutaj nawet takim durniom jak ci farangowie, to na nas, Chiczykw, te nie trzeba bdzie dugo czeka. Czowiek jest kowalem wasnego losu, tak mi powiedziae, kiedy mnie wywalae. Powiedziae, e sam narobiem sobie zej karmy i tylko siebie mog za to wini. Tranh unosi wzrok na Ma. Moe mgbym pracowa u ciebie w firmie. Umiecha si, prbujc nie wyglda na zdesperowanego. Zarabia pienidze dla twojego leniwego szefa. Ma opuszcza powieki. Eee. Ciko. Ciko powiedzie. Tranh wie, e powinien przyj t grzeczn odmow i si zamkn. Mimo e cz jego jani si wzdryga, usta otwieraj si znw, naciskaj, bagaj. A moe tobie potrzeba asystenta? Do prowadzenia ksig? Znam ich diabelski jzyk. Nauczyem si sam, kiedy handlowaem z nimi, mog si przyda. I dla mnie nie ma za wiele roboty. Ale skoro on jest taki gupi, jak mwisz... Pewnie, gupi. Ale nie a taki idiota, eby nie zauway jeszcze jednej osoby w pokoju. Nasze biurka s, o tyle, od siebie. Pokazuje palcami. Mylisz, e nie zauwayby jakiego patykowatego kulisa siedzcego za pedaem komputera? To moe w fabryce? Ma krci gow. Gdybym mg, tobym ci pomg. Ale energi kontroluj zwizki poganiaczy megodontw, a zwizki kontrolerw linii s niedostpne dla farangw, bez obrazy. Nikogo nie obejdzie to, e masz dyplom z materiaoznawstwa. Krci gow. Nie. Nie da rady. Dowoln prac. Choby przy adowaniu obornika. Ma krci gow coraz energiczniej. Tranhowi w kocu udaje si opanowa jzyk, zatamowa t biegunk baga. Niewane. Niewane. Zmusza si do umiechu. Na pewno co si trafi. Nie ma si

czym przejmowa. apie butelk whiskey Mekong i napenia szklank Ma, mimo protestw wlewajc mu reszt trunku. Unosi wasn, na wp pust, i przepija do modego czowieka, ktry pokona go pod kadym wzgldem, po czym oprnia j jednym pospiesznym ykiem. Pod stoem o kociste nogi ocieraj mu si prawie niewidzialne diablokoty, czekajc, a pjdzie, liczc, e bdzie na tyle gupi, eby zostawi jakie resztki. *** Poranny brzask. Tranh przemierza ulice w poszukiwaniu niadania, na ktre nie ma pienidzy. Idzie przez uliczki targu, pene zapachu ryby, zielonej kolendry i jasnych rozbyskw trawy cytrynowej. Duriany le w cuchncych stertach, kolczaste, pokryte czerwonymi pcherzami rdzy. Ciekawe, czy udaoby si ukra jednego. t skrk pstrz plamy, lecz rodek jest poywny. Zastanawia si, ile rdzy pcherzowej trzeba by zje, eby zapa w piczk. Chce pan? Specjalna oferta. Pi za pi bahtw. Tanio, nie? Kobieta skrzeczca do niego nie ma zbw, umiecha si dzisami i powtarza: Pi za pi bahtw. Mwi do niego po mandarysku, rozpoznajc czc ich narodowo, cho sama miaa tyle szczcia, by urodzi si w Krlestwie, a on na nieszczcie utkn w Malezji. Chinka z Chaozhou, pod ochron swojego klanu i tajskiego krla. Tranh powstrzymuje zawi. Raczej cztery za cztery. Bawi si homonimami. Sz za sz. Cztery za mier. Maj rdz. Macha niechtnie rk. Pi za pi. Jeszcze dobre. Lepiej ni dobre. Dopiero co zebrane. Unosi lnic maczet i przecina duriana na p, ukazujc czysty, ty misz i lnice tusto pestki. Sodko-mdlcy zapach wzbiera i otacza ich oboje. Widzi pan! W rodku dobre. Zebrane w sam por. Jeszcze nieszkodliwe. Moe jednego. Nie sta go nawet na jednego. Ale nie moe powstrzyma si od odpowiedzi. Tak mio, gdy kto znowu zobaczy w tobie kupujcego. To garnitur, uwiadamia sobie. Bracia Hwang awansowali go w oczach tej kobiety. Gdyby nie garnitur, nawet by si do niego nie odezwaa. Nie zaczaby rozmowy. Wicej! Im wicej pan kupi, tym wicej pan oszczdzi. Umiecha si z trudem, zastanawiajc si, jak przerwa targi, ktrych w ogle nie powinien zaczyna. Dla jednego staruszka nie trzeba a tyle. Dla takiego chudego staruszka? Trzeba je wicej! Przyty troch. Mwi to i oboje si miej. Szuka odpowiedzi, czego co podtrzymaoby t przyjacielsk

wymian zda, lecz jzyk go zawodzi. Kobieta widzi bezradno w jego oczach. Krci gow. Oj, dziadku. Wszystkim jest teraz ciko. Za duo was tu naraz. Nikt nie myla, e na poudniu bdzie tak le. Zaenowany Tranh pochyla gow. Przeszkadzam pani. Pjd ju. Zaraz. Prosz. Podaje mu powk duriana. Prosz wzi. Nie mam pienidzy. Niecierpliwie macha doni. Pan wemie. To mi przyniesie szczcie, pomc komu ze starego kraju. Umiecha si. A zreszt, tyle rdzy, kto to wemie. Mio z pani strony. Niech si Budda do pani umiechnie. Przyjmujc od niej dar, znw zauwaa wielk stert durianw za jej plecami. adnie uoone, z plamkami i krwawymi prgami rdzy pcherzowej. Dokadnie jak pryzma z gw Chiczykw w Malezji: rozdziawione oskarycielsko usta ony i crek. Rzuca duriana i kopie go, gorczkowo wycierajc rce o marynark, chcc zetrze z doni krew. Ej! Zmarnuje si! Tranh prawie nie syszy jej krzyku. Chwiejnie odskakuje od rzuconego duriana, gapi si na jego kolczast powierzchni. I rozlane wntrze. Rozglda si szaleczo wok. Musi wydosta si z tumu. Znale si z dala od toczcych si cia i wszechobecnego smrodu durianw, ktry gstnieje mu w gardle, budzc odruch wymiotny. Zasania usta doni i biegnie, roztrcajc innych kupujcych, przebijajc si midzy nimi. Gdzie pan polecia? Zaraz! Huilai! Sowa kobiety szybko ton w zgieku. Tranh przepycha si przez tum, odpychajc kobiety z koszykami penymi biaego korzenia lotosu i fioletowych bakaanw, omijajc rolnikw i ich rozklekotane bambusowe taczki, lawirujc midzy szaflikami penymi kaamarnic i mijogowych ryb. Pdzi przez targ jak zdemaskowany zodziej, robic uniki i przysiady, bezmylnie, nie wiedzc dokd, ale biegnc, byle dalej od rzuconych na pryzm gw wasnej rodziny i rodakw. Biegnie i biegnie. Wreszcie wypada na szerok arteri Charoen Krung Road. Zalewa go gorcy soneczny blask i py z ajna. Z klekotem przejedaj rowerowe riksze. Na jaskrawej, otwartej przestrzeni migoc zieleni palmy i przysadziste bananowce. Panika ustpuje, rwnie szybko jak go ogarna. Staje jak wryty, opiera donie na kolanach, apie oddech i klnie sam siebie. Dure. Dure. Bez jedzenia si umiera. Prostuje si, prbuje zawrci, ale w umyle byska mu stos durianw zataczajc si, oddala si od uliczki, znw czujc skurcze wymiotw. Nie moe tam wrci, nie da rady stan twarz w twarz z tymi krwawymi stosami. Zgina si, odek wywraca mu si na nice, ale z pustych trzewi nie wydobywa si nic poza nitkami liny. W kocu ociera usta rkawem od braci Hwang, wysikiem woli prostuje si i stawia czoo

otaczajcym go zewszd obcym twarzom. Musi nauczy si pywa w tym morzu cudzoziemcw, a oni wszyscy nazywaj go farang. A obrzydliwie o tym myle. I pomyle, e w Malakce, mimo dwudziestopokoleniowej rodziny i mocno zakorzenionego w tym miecie klanu, okazao si, e jest takim samym intruzem. e szacowna przeszo jego klanu jest zaledwie przypiskiem na marginesie chiskiej ekspansji, ktra rozwiaa si szybko jak nocna bryza. e cay jego nard to zaledwie ry przypadkowo rozsypany na mapie, teraz starty znacznie staranniej ni uprzednio wysypany. *** Tranh rozadowuje kartofle U-Tex RedSilk, pno w nocy, jako ofiar dla Pana Kartofli. Ta praca to szczliwy traf. Szczliwy czas, cho kolana si pod nim uginaj, chwiej i wygldaj jakby niedugo miay si podda. Dobra praca, cho rce trzs mu si od apania zwalonych z megodontw cikich worw. Dzi przed nim nie tylko zapata, ale i moliwo zwdzenia odrobiny zbiorw. Ziemniaki RedSilk s moe mae i wykopane przedwczenie, aby unikn nowego szczepu wierzbopleni czwartej genetycznej odmiany w tym roku ale i tak spokojnie nadaj si do jedzenia. A niedue rozmiary oznaczaj, e wzbogacone w substancje odywcze bulwki tym atwiej lduj w kieszeniach. Hu kuca nad nim, spuszczajc worki kartofli. Ogromne, soniowate megodonty przestpuj z nogi na nog i pomrukuj, czekajc, a rozaduje si ich cikie furgony. Tranh apie zrzuty Hu trzymanymi w doniach hakami i opuszcza o jeden szczebel, na ziemi. Wbijasz, apiesz, zamach, opuszczasz. I jeszcze raz, i jeszcze. Nie jest przy tej pracy sam. Kobiety z wieowcw-slumsw tocz si pod drabin. Wycigaj rce i gadz kady opuszczany na ziemi worek. Ich palce badaj konopie i jut, szukajc dziur, nieznacznych rozdar, szczliwych trafw. Tysice razy obmacuj kady ciar, z namaszczeniem wodzc palcami po szwach i odsuwajc si tylko wtedy, gdy wkraczaj kulisi, ktrych zadaniem jest zanie worki do Pana Kartofli. Po pierwszej godzinie pracy trzs mu si rce. Po trzech ledwo stoi na nogach. Chwieje si na trzeszczcej drabinie opuszczajc na ziemi kolejny worek i koysze gow, by wytrzsn pot z oczu, czekajc, a spadnie na nastpny adunek. Hu spoglda z gry. Jak tam? Wszystko dobrze? Tranh oglda si ostronie przez rami. Pan Kartofli wszystko obserwuje, liczy wnoszone do magazynu worki. Jego wzrok od czasu do czasu omiata furgony i przemyka po Tranhu. Za nim, z cienia patrzy na wszystko pidziesiciu pechowcw, ktrzy nie dostali tej pracy a kady jest bardziej spostrzegawczy ni Pan Kartofli. Tranh prostuje si i wyciga rce, eby zapa nastpny worek, starajc si nie myle o tych wszystkich oczach. Jak kulturalnie czekaj. Jak cicho. Jak wygodniale.

 Pewnie, e tak. Hu wzrusza ramionami i spuszcza za krawd furgonu jeszcze jeden jutowy wr. Ma lepsze miejsce, ale nie mona mie mu tego za ze. Jeden z dwch musi cierpie. A to Hu zaatwi t prac. Ma prawo do lepszego miejsca. Prawo do chwili odpoczynku przed podniesieniem kolejnego worka. W kocu to on wzi sobie do pomocy Tranha, ktry powinien by dzi godowa. To uczciwe. apie worek i opuszcza go w las czekajcych kobiecych rk, odczepia go z hakw skrceniem przegubw i rzuca na ziemi. Stawy lataj mu luno, gumowo, jakby ko udowa i piszczel mogy si w kadej chwili rozej. Jest mu niedobrze z gorca, ale nie ma odwagi poprosi o zwolnienie tempa. Leci kolejny worek Donie kobiet unosz si jak chwytne pasma wodorostw, macaj, sprawdzaj, akn. Nie potrafi ich odpdzi. Nawet kiedy krzyczy, po chwili znw wracaj; s jak diablokoty, nie mog si powstrzyma. Spuszcza worek na ziemi i siga po kolejny, wysuwajcy si zza krawdzi furgonu. Gdy apie go hakami, drabina pod nim poskrzypuje i raptem si obsuwa. Z oskotem sunie po burcie platformy, potem gwatownie o co zahacza. Tranh chwieje si, balansujc workiem z ziemniakami, prbujc odzyska rwnowag. Wok same donie, szarpi za worek, cign, dgaj. Uwaaj... Drabina znw si obsuwa. Spada jak kamie. Kobiety si rozbiegaj. Uderza o ziemi, kolano eksploduje blem. Worek z ziemniakami pka. Przez chwil boi si, co powie Pan Kartofli, ale wok syszy krzyki. Przetacza si na plecy. Furgon nad nim kiwa si, dygocze. Wszyscy krzycz i uciekaj. Megodont szarpie si, furgon wyrywa naprzd. Bambusowe drabiny spadaj jak deszcz, uderzaj w bruk z trzaskiem, jak sztuczne ognie. Potwr cofa si, przesuwajc wz przed Tranhem, miadc drabiny na miazg. Cho obciony furgonem, jest niesamowicie szybki. Otwiera wielk paszcz i nagle zaczyna wrzeszcze, wysokim, przeraonym gosem, jak czowiek. Wszystkie megodonty wok odpowiadaj mu chrem. Kakofonia zalewa ulic. Megodont staje dba, eksplozja mini i szybkoci zrywa rzemienie uprzy i miota wozem jak zabawk. Ludzie odtaczaj si od niego, jak kwiaty strznite z drzewa wini. Oszalay potwr znw staje dba i kopie furgon, ktry sunie w bok. Przelatuje tu obok Tranha, o par cali. Tranh usiuje wsta, ale noga go nie sucha. Wz uderza w mur. Bambus i tek rozbryzguj si z hukiem, rozpadaj si, a megodont dalej wierzga i si miota, prbujc si cakiem uwolni. Tranh odpeza od latajcego w powietrzu furgonu, rka za rk, wlokc za sob bezuyteczn nog. Ludzie wok wykrzykuj rozkazy, prbuj okiezna potwora, on jednak nie oglda si za siebie. Skupia si na kocich bach przed sob, byle wyj z zasigu rozszalaej bestii. Noga go nie sucha. Odmawia mu posuszestwa. Jakby go znienawidzia.

Wreszcie dostaje si pod oson muru. Podnosi si z wysikiem. Nic si nie stao mwi sobie. Wszystko w porzdku. Nieufnie sprawdza nog, stopniowo przenoszc na ni ciar ciaa. Stoi chwiejnie, ale ju nic go za bardzo nie boli. Mei wenti. Mei wenti szepcze. Nic takiego. Tylko si stuka. Nic takiego. Wszyscy krzycz, megodont si drze, on jednak widzi tylko swoje kruche, stare kolano. Puszcza si ciany. Robi ostrony krok i zwala si jak marionetka na obwisych sznurkach. Zaciskajc zby, jeszcze raz zbiera si z bruku. Opiera si o cian, masuje kolano i przyglda si chaosowi. Zarzucaj liny na grzbiet zbuntowanego megodonta, napinaj je, obezwadniaj go. Wreszcie. Walczy z nim ponad dwudziestu ludzi. Rama furgonu jest doszcztnie rozwalona, wszdzie walaj si ziemniaki. Ziemi zaciela warstwa gstej pulpy. Kobiety pezaj po niej na kolanach, zagarniaj szponami, bij si o zdobyczne bulwy. Zeskrobuj ma z bruku. Niektre zdobycze s poplamione czerwieni, ale najwyraniej nikt si tym nie przejmuje. Przepychanka trwa. Czerwie rozlewa si szerzej. W jej rodku, z mazi wystaj czyje spodnie... Tranh marszczy czoo. Gramoli si do pionu i skacze na zdrowej nodze ku rozbitemu wozowi. Chwyta si poamanych desek, patrzy. Ciao Hu to umazany ajnem megodonta i kartoflan mazi obraz ndzy i rozpaczy. Teraz, z bliska, widzi, e stopy miotajcego si zwierzcia s czerwone od krwi jego przyjaciela. Kto wzywa lekarza, ale bez przekonania, przyzwyczajenie z czasw, kiedy nie byli tymi kartami. Jeszcze raz prbuje obciy nog, ale kolano reaguje tak samo, zapada si osobliwie, jakby nie byo w nim stawu. Chwyta si ostrych od drzazg desek i prostuje ponownie. Porusza nog, prbuje ustali, dlaczego si nie trzyma. Kolano zgina si jak trzeba, nawet specjalnie nie boli, ale nie chce utrzymywa jego ciaru. Sprawdza jeszcze raz, z tym samym wynikiem. Po okieznaniu megodonta, mczyni przywracaj porzdek na placu. Odcigaj na bok ciao Hu. Wok kauy krwi gromadz si diablokoty, migotliwe kocie cienie w metanowym blasku. Ich tropy coraz gciej znacz ziemniaczan ma. Pojawiaj si kolejne i kolejne, schodz ze wszystkich stron do porzuconych zwok Hu. Tranh wzdycha. Wszyscy odchodzimy, myli. Wszyscy umieramy. Nawet ci z nas, ktrzy brali remedia na starzenie, tygrysie penisy i zachowali peni si, te jad w podr do pieka. Obiecuje spali dla Hu troch pienidzy, eby byo mu atwiej w yciu pomiertnym, potem upomina sam siebie, e nie jest tym czowiekiem co kiedy. e poza jego zasigiem s nawet papierowe Pienidze z pieka. Pan Kartofli, rozczochrany i zy, przychodzi i przyglda mu si. Podejrzliwie marszczy czoo. Moesz dalej pracowa? Jasne. Tranh prbuje zrobi krok, ale znw si chwieje i chwyta rozbitej ramy furgonu.

Pan Kartofli krci gow. Zapac ci za przepracowane godziny. Kiwa na modego czowieka, zdyszanego, wyszczerzonego po krpowaniu megodonta. Ej, ty! Szybki jeste. Zanie te worki do magazynu. Inni robotnicy ju ustawiaj si w szeregu i zaczynaj sobie podawa adunki z wntrza rozwalonego wozu. Ten nowy, wychodzc z pierwszym workiem, zerka na Tranha, a potem odwraca twarz, ukrywajc rado z jego niezdolnoci do pracy. Pan Kartofli obserwuje to usatysfakcjonowany, a potem wraca do magazynu. Podwjnie! woa Tranh za oddalajcymi si plecami Pana Kartofli. Zapa mi podwjnie. Dla ciebie straciem nog. Szef spoglda na niego z ubolewaniem, potem zerka na trupa Hu i wzrusza ramionami. atwa zgoda. Hu nie bdzie si ju domaga adnych odszkodowa. *** Lepiej umrze bez przytomnoci, ni czu, e umiera si z kadym kolejnym, godnym krokiem. Tranh inwestuje pienidze za nog w butelk whiskey Mekong. Jest stary. Poamany. Ostatni z rodu. Jego synowie nie yj. Usta crek dawno przepady. Jego przodkowie bd y bez opieki w podziemnym wiecie, nikt im nie zapali kadzida ani nie zoy w ofierze sodkiego ryu. Jake musz go przeklina. Kuleje, kutyka i czapie przez skwarne wieczorne ulice, w jednej doni ciskajc otwart butelk, drug apic si dla rwnowagi drzwi, cian, supw metanowych latar. Czasem kolano dziaa, a czasem zawodzi. Ju kilkanacie razy pocaowa bruk. Powtarza sobie, e poszukuje, szpera za czym do zjedzenia. Niestety, Bangkok to miasto mieciarzy, a wrony, diablokoty i dzieci ju wszdzie przed nim dotary. Jeli naprawd mu si poszczci, spotka biae koszule, ktre stuk go do krwawej nieprzytomnoci, a moe nawet pol na spotkanie z poprzednim wacicielem eleganckiego garnituru od braci Hwang, teraz zwisajcego w strzpach wok ydek. Odpowiada mu taka perspektywa. W pustym brzuchu przelewa si ocean whiskey, jest mu ciepo, dobrze i beztrosko, po raz pierwszy od Incydentu, mieje si, pije i wykrzykuje na biae koszule, nazywa je papierowymi tygrysami i kundlojebcami. Przyzywa ich do siebie. Rzuca obraliwe sowa, ktrym nie oparby si nikt w zasigu gosu. Jednake patrole Ministerstwa Ochrony rodowiska znalazy sobie dzi do maltretowania inne te karty, bo cigle udaje mu si samotnie przemierza zielonkawe ulice Bangkoku. Niewane. Nie szkodzi. Jeli nie znajdzie biaych koszul, eby to za niego zaatwiy, to si utopi. Pjdzie do rzeki i rzuci si w pen odpadkw to. Nieza myl: popyn rzek a do morza. Skoczy w oceanie, jak jego zatopione klipry i ostatni ze spadkobiercw. Pociga

yk whiskey, traci rwnowag i raz jeszcze lduje na ziemi, kajc i przeklinajc biae koszule, zielone opaski i mokre od krwi maczety. W kocu wpeza w jak bram, eby odpocz, trzymajc w jednej sabej rce wci cudownie nietknit flaszk whiskey. Tuli j do siebie jak ostatni kawaek drogocennego nefrytu, umiechajc si, cieszc si, e dotd jej nie rozbi. Nie chciaby, eby oszczdnoci caego ycia wsiky midzy kocie by. Pociga kolejny yk. Gapi si na migocce w grze metanowe lampy. Rozpacz ma kolor urzdowo zatwierdzonego metanu byskajcego w ciemnoci gazow zieleni i winn czerwieni. Ziele. Niegdy kolendra, jedwab, nefryt; teraz kojarzy mu si tylko z dnymi krwi mczyznami z patriotycznymi opaskami na czoach, z godnymi nocami spdzanymi na poszukiwaniu odpadkw. Latarnie migoc. Cae miasto zielone. Cae miasto rozpaczy. Po drugiej stronie ulicy porusza si jaki ksztat. Trzyma si w cieniu. Tranh pochyla si, mruy oczy. Najpierw bierze go za bia koszul. Ale nie. Zanadto si kryje. To kobieta. Dziewczyna. Pikne stworzenie, wystrojone. Przynta poruszajca si urywanym, szarpanym ruchem... nakrcania. Tranh szczerzy zby zaskoczony szkielet wykrzywiony grymasem umiechu na widok przekradajcej si przez mrok istoty, ktrej nie stworzya natura. Nakrcanka. Ta z opowieci Ma Pinga. Rzecz niemoliwa, ciao zrobione w fabryce. Przemyka od cienia do cienia, lka si biaych koszul znacznie bardziej ni staruch z t kart. Wyposzowate dziecko-duch, zabrane ze swojego naturalnego rodowiska i wrzucone w miasto, ktre nienawidzi wszystkiego, co sob reprezentuje: jej genetycznej spucizny, jej producentw, nienaturalnej konkurencji z jej strony i jej upiornej bezdusznoci. Bya tu kadej nocy, kiedy grzeba w wyrzuconych upinach melonw. Bya tu, podrygujc, przemykaa przez zapocon od skwaru noc, gdy on kry si przed patrolami biaych koszul. I mimo to, przetrwaa. *** Tranh si prostuje. Zatacza si, pijany i kulawy, a potem idzie za ni, w jednej rce dzierc butelk whisky, drug dotykajc cian, chwytajc si ich, gdy zawodzi go uszkodzone kolano. To gupota, kaprys, lecz nakrcanka zawadna jego nietrzew wyobrani. Chce ledzi t nieprawdopodobn japosk istot, tego intruza na obcej ziemi, pogardzanego jeszcze bardziej ni on. Chce i za ni. By moe skra od niej causa. By moe ochroni j przed niebezpieczestwami nocy. Uda, e nie jest pijan karykatur mczyzny z wystajcymi ebrami, e nadal jest tygrysem. Nakrcanka przemyka najciemniejszymi z wskich zaukw, bezpieczna w ciemnoci, niewidoczna dla biaych koszul, ktre schwytayby j i stuky na miazg, nim zdyaby krzykn. Diablokoty wyj, gdy je mija czuj, e stworzy j taki sam cyniczny konstruktor.

W Krlestwie Tajlandii roi si od szkodnikw i bestii, spado na nie tyle bioinynieryjnych plag, e ledwo sobie daje z nimi rad. Przyszy z zewntrz, od najmniejszych, jak frdzelek fa gan, po tak wielkie jak megodonty. A gdy Krlestwo z trudem si do nich przystosowuje, Tranh skrada si za nakrcank oboje s w tym samym stopniu plagami, co rdza pcherzowa na durianie i s tu rwnie mile widziani. Mimo urywanych ruchw, nakrcanka porusza si do sprawnie. Tranh z trudnoci dotrzymuje jej kroku. Kolana mu strzelaj i skrzypi, zaciska zby z blu. Czasem pada ze stumionym okrzykiem, ale idzie dalej. Nakrcanka zapada w kolejny cie, mignicie urywanego ruchu. Ten szarpany, nierwny krok obwieszcza wszem wobec, e nie jest czowiekiem, choby bya najpikniejsza. Najinteligentniejsza, najsilniejsza, o najjdrniejszej skrze i tak jest nakrcank, a wic ma suy dlatego jest naznaczona genetyczn cech, ktra zdradza j przy kadym kroku. Wreszcie, kiedy Tranh myli, e jego nogi ostatecznie si poddadz, e nie da rady i dalej, nakrcanka si zatrzymuje. Staje w czarnej paszczy zrujnowanego wieowca, budynku rwnie wysokiego i zniszczonego jak ten, w ktrym spa, jeszcze jednego reliktu dawnej Ekspansji. Z wysoka dobiega muzyka i miechy. W oknach na ostatnich pitrach przemykaj ksztaty, skpane w czerwonym wietle sylwetki taczcych kobiet. Okrzyki mczyzn, dudnienie bbnw. Nakrcanka znika w rodku. Jak to jest, wej do takiego miejsca? Sypa bahtami jak z rkawa, kiedy kobiety tacz i piewaj lubiene piosenki? Tranh nagle auje, e ostatniego bahta wyda na whiskey. Lepiej byoby umrze w takim miejscu. Wrd cielesnych przyjemnoci, ktrych nie zazna, odkd straci swj kraj i swoje ycie. Sznuruje usta, namyla si. Moe uda si przegada ochron i wej do rodka. Nadal ma na sobie strj od braci Hwang. Nadal wyglda na dentelmena. By moe. Tak. Sprbuje tam wej, a jeli pohabi go, wyrzucajc, to co z tego? Niebawem i tak bdzie pyn rzek do morza na spotkanie z synami. Zaczyna przechodzi przez ulic, kolano jednak poddaje si i znw pada jak dugi. Raczej szczcie ni zrczno sprawia, e i tym razem udaje mu si ocali butelk. W metanowym wietle poyskuj ostatnie bursztynowe krople. Krzywi si, siada, a potem peznie z powrotem do bramy. Najpierw odpocznie. I dokoczy whiskey. Nakrcanka szybko sobie stamtd nie pjdzie. A on ma czas, eby doj do siebie. Poza tym, gdy znowu upadnie, nie zmarnuje alkoholu. Przysuwa butelk do ust i przechyla, potem opiera o mur zmczon gow. Tylko zapie oddech. Z wieowca dobiega miech. Tranh raptownie przytomnieje. Z ciemnego portalu wychodzi pijany czowiek: mieje si, zatacza. Za nim kolejni. miej si i popychaj. Cign ze sob kobiety o szarpanych ruchach. Machaj na riksze, czekajce w zaukach na atwych, pijanych klientw. Powoli si rozjedaj. Tranh przechyla butelk. Jest pusta. W paszczy budynku ukazuje si kolejna dwjka mczyzn. Jeden z nich to Ma Ping. Drugi farang, na pewno jego szef. Farang przywouje riksz. Wsiada i macha na

poegnanie. Ma unosi rk w odpowiedzi, w metanowym blasku lni zoty zegarek z diamentami. Zegarek Tranha. Historia Tranha. Jego dziedzictwo byszczy w ciemnoci. Tranh si chmurzy. Gdyby mg zedrze go z przegubu temu gwniarzowi. Riksza faranga rusza ze skrzypieniem nienaoliwionego acucha i pijackim miechem; Ma Ping zostaje sam na rodku ulicy. Chichocze. Pewnie zastanawia si, czy nie wrci do baru, ale potem znw chichocze i odwraca si, rusza przez ulic, w stron Tranha. Tranh wycofuje si w cie, nie chcc, eby Ma zobaczy go w takim stanie. Nie chce doznawa kolejnych upokorze. Kuli si gbiej w bramie, gdy Ma zatacza si na ulicy, wypatrujc rikszy. Ale wszystkie znalazy klientw. adna nie czai si pod barami. Zoty zegarek Ma znw lni w metanowym blasku. Na ulicy materializuj si blade ksztaty spowite w ziele. Idzie trzech mczyzn, ich mahoniowa skra, niemal czarna w ciemnoci, ostro kontrastuje z odprasowan biel mundurw. Na przegubach nonszalancko dyndaj czarne paki. Ma z pocztku ich nie zauwaa. Biae koszule podchodz do niego. Ich gosy nios si daleko w cich noc. Pno, a ty na ulicy. Jeszcze nie jest tak pno. Trzy biae koszule podchodz bliej. Pno, jak na t kart. Trzeba ju by w domu. To pech, by jeszcze na ulicy po godzinie policyjnej dla tych kart. Zwaszcza z tym zotem na rce. Ma unosi rce w obronnym gecie. Nie jestem t kart. Twj akcent mwi co innego. Ma siga do kieszeni, grzebie w nich. Naprawd. Zobaczycie. Patrzcie. Jedna biaa koszula podchodzi bliej. Pozwoliem ci si ruszy? Moje dokumenty. Zobaczcie... Rce na wierzch! Zobaczcie piecztki! Na wierzch! Byska czarna paka. Ma skomli, ciska okie. Padaj kolejne ciosy. Kuli si, prbuje si osoni. Klnie: Nimade bi! Biae koszule si miej. Gada jak ta karta. Jeden z nich bierze zamach pak, nisko i szybko. Ma pada, krzyczc, zwijajc si i trzymajc za nog. Biae koszule podchodz bliej. Jeden z nich dga go w twarz, eby si wyprostowa, potem przeciga pak po jego piersi, rozmazujc po niej krew. Ma lepsze ciuchy ni ty, Thongchai.

 Pewnie przelaz przez granic z ton nefrytu w dupie. Jeden kuca, patrzy Ma w twarz. Tak? Srasz nefrytem? Ma panicznie krci gow. Odwraca si i odczoguje. Z ust cieknie mu czarna struka krwi. Jedna noga wlecze si bezwadnie z tyu. Biaa koszula idzie za nim, przetacza go kopniakiem na plecy i staje mu butem na twarzy. Dwch pozostaych nabiera powietrza i cofa si w szoku. Pobi czowieka to jedna sprawa, ale... Suttipong, nie. Facet nazwiskiem Suttipong oglda si na kolegw. Wielkie mi co. Te te karty to same szkodniki, jak pcherzowa rdza. Wielkie mi co. Cigle tylko ebrz, zabieraj arcie, kiedy nam nie wystarcza dla swoich, no i patrzcie tylko. Kopie Ma w nadgarstek. Zoto. Ma traci dech, prbuje zerwa zegarek z przegubu. Bierzcie. Prosz. Bierzcie. Nie jest twj, tku, eby go rozdawa. Nie jestem... tkiem sapie Ma. Prosz. Nie pod waszym Ministerstwem. Grzebie nerwowo w kieszeniach pod ich wzrokiem. Wyciga dokumenty, macha nimi w upalnym nocnym powietrzu. Suttipong bierze papiery, zerka w nie. Nachyla si. A ty mylisz, e nasi si nas nie boj? Rzuca je na ziemi i uderza, szybko jak kobra. Ciosy sypi si jeden za drugim. Jest bardzo szybki i bardzo metodyczny. Ma zwija si w kbek, chcc si osoni. Suttipong odstpuje, dyszc ciko. Macha na dwch pozostaych. Nauczcie go szacunku. Tamci zerkaj po sobie powtpiewajco, ale poganiani przez Suttiponga ulegaj. Po chwili tuk Ma, zagrzewajc si nawzajem okrzykami. Paru facetw wychodzi z barw na ulic, ale widzc biae mundury, mczyni uciekaj z powrotem do rodka. Biae koszule s same. Nawet jeli obserwuje ich kto jeszcze, to si nie pokazuje. Suttipong wreszcie jest usatysfakcjonowany. Klka i zdziera zabytkowego roleksa z przegubu Ma, pluje mu w twarz i gestem namawia kolegw, by doczyli. Oddalaj si, przechodzc obok kryjwki Tranha. Ten, na ktrego mwi Thongchai, odwraca si. Moe zoy skarg. Suttipong krci gow, skupiony na roleksie na swoim przegubie. Nie. Dalimy mu lekcj. Kroki cichn w ciemnoci. Z podniebnych klubw przescza si muzyka. Sama ulica jest cicha. Tranh obserwuje j przez duszy czas, wypatrujc kolejnych owcw. Nikogo. Jakby cae miasto odwrcio si plecami do lecego na ulicy malajskiego Chiczyka. W kocu,

kutykajc, Tranh wyazi z cienia i podchodzi do Ma Pinga. Ma zauwaa go i wyciga sab do. Pomocy. Wypowiada to sowo po tajsku, potem w angielszczynie farangw, w kocu po malajsku, jakby wrci do dziecistwa. Nagle rozpoznaje Tranha. Oczy mu si rozszerzaj. Umiecha si sabo pokrwawionymi wargami. Mwi po mandarysku, w jzyku handlowego bractwa. Lao pengyou. Co ty tu robisz? Tranh kuca obok niego, patrzy na pobit twarz. Widziaem t twoj nakrcank mwi. Ma zamyka oczy, prbuje si umiechn. Czyli teraz mi wierzysz? Powieki ma tak opuchnite, e prawie si nie otwieraj, z rozcitego uku brwiowego pynie krew. Tak. Chyba zamali mi nog. Prbuje wsta, traci dech i pada z powrotem. Maca si po ebrach, dotyka podbrdka. Nie mog chodzi syczy, dotykajc kolejnej zamanej koci. Miae racj z tymi biaymi koszulami. Gwd, co wystaje, pierwszy dostaje w eb. Co w jego tonie sprawia, e Ma unosi wzrok. Przyglda si jego twarzy. Prosz. Podzieliem si z tob jedzeniem. Znajd mi riksz. Jednak rka wdruje do nadgarstka, szukajc zegarka, ktrego ju nie ma, chcc go da w zamian. Pohandlowa. Czy to przeznaczenie? zastanawia si Tranh. Czy traf? Zaciska usta, myli. Czy to przeznaczenie, e jego wasny byszczcy zegarek zwabi biae koszule i ich miercionone czarne paki? Czy to szczcie, e przyszed tutaj, eby by wiadkiem upadku Ma? Czy on i Ma Ping maj jeszcze jakie powaniejsze nierozliczone karmiczne rachunki? Patrzy, jak Ma baga, i wspomina, jak tyle ywotw temu zwalnia modego kancelist, w ostrych sowach kaza mu si pakowa i nigdy nie wraca. Ale wtedy by wielkim czowiekiem. Dzisiaj jest taki may. Tak may, jak ten pracownik, ktremu robi wtedy awantur. Albo i mniejszy. Wsuwa donie pod grzbiet Ma, unosi go. Dzikuj sapie Ma. Dzikuj. Tranh wsadza palce do jego kieszeni, sprawdza je metodycznie, szukajc pozostawionych przez biae koszule drobnych bahtw. Ma pojkuje, wydusza z siebie przeklestwo, gdy Tranh go popycha. Liczy up, resztki z kieszeni, ktre jemu i tak wydaj si bogactwem. Chowa monety do wasnej kieszeni. Oddech Ma staje si krtki i urywany. Prosz. Riksz. Tylko. Ledwo udaje mu si wykrztusi te sowa. Tranh przekrzywia gow, rozwaajc co; sprzeczne odruchy walcz ze sob. Czowiek jest kowalem wasnego szczcia, nie tak mi powiedziae? Umiecha si. Moje wasne aroganckie sowa, z nowobogackich modych ust. Jeszcze raz krci gow, zdumiony wasnym rozdtym ego z przeszoci, wali o kamienie

butelk po whiskey. Pryska szko. Odamki poyskuj zielono w metanowym wietle. Gdybym nadal by wielkim czowiekiem... Krzywi si. Ale waciwie chyba obaj wyzbylimy si takich zudze. Przykro mi bardzo. Obrzuciwszy ostatnim spojrzeniem ciemn ulic, wbija rozbit butelk w szyj Ma. Ma podskakuje, wok rki Tranha tryska krew. Odsuwa si, nie chcc zbruka now rzek krwi tkaniny od braci Hwang. Ma dyszy bulgotliwie, donie wdruj do wbitej w szyj butelki, potem opadaj. Mokry oddech ustaje. Tranh dygoce. Donie trzs mu si od elektrycznego paraliu. Tyle mierci widzia, tak niewiele sam zadawa. A teraz ley przed nim Ma, kolejny zabity malajski Chiczyk, ktry moe wini za to tylko siebie. Znowu. Powstrzymuje nage mdoci. Odwraca si, wpeza w bezpieczny cie zauka i prostuje si. Sprawdza uszkodzon nog. Wyglda na to, e jest w stanie go utrzyma. Poza obszarem cienia ulica jest pusta. Trup Ma ley porodku niej jak kupa miecia. Nic si nie rusza. Tranh zawraca i kutyka ulic, trzymajc si przy cianie, apic si jej, gdy kolano grozi, e si podda. Po paru przecznicach zaczynaj gasn metanowe latarnie. Jedna za drug, jakby gasia je sunca ulic wielka do, migocz i milkn, gdy Ministerstwo Infrastruktury odcina gaz. Na ulicy zapada ciemno. Gdy Tranh wreszcie dociera na Surawong Road, na szerokiej, czarnej arterii niemal zupenie nie ma ruchu. Para wiekowych bawow leniwie cignie wz na gumowych koach pod rozgwiedonym niebem. Jedzie na nim cie rolnika, mamroczc co cicho. Gorce nocne powietrze przecina wycie parzcych si diablokotw. I to wszystko. Wtem z tyu rozlega si poskrzypywanie rowerowego acucha. Stukot k na bruku. Tranh odwraca si, na wp spodziewajc si mciwych biaych koszul, ale to tylko riksza terkocze na ciemnej ulicy. Tranh podnosi rk, byskajc wieo zdobytymi bahtami. Riksza zwalnia. W wietle ksiyca wlaste ydki rikszarza lni od potu. W uszach ma po dwa kolczyki, srebrne kulki pord nocy. Dokd jedziemy? Tranh wypatruje w szerokiej twarzy rikszarza ladw zdrady, ladw, e jest owc, lecz jemu zaley tylko na bahcie, ktrego Tranh ma w doni. Opanowuje paranoj, gramoli si na siedzenie. Do fabryk farangw. Tam nad rzek. Zaskoczony rikszarz oglda si przez rami. Ale wszystkie s pozamykane. Trzeba za duo energii, eby pracowa w nocy. Wszdzie bdzie ciemno. Niewane. Jest wakat. Bd przyjmowa do pracy. Rikszarz staje na pedaach. W nocy? Jutro. Tranh sadowi si gbiej na siedzeniu. Nie chc si spni.

MIKKI
Jonathan Lilly zanurzy si w gorcej wodzie po szyj i przyjrza si swojej martwej onie. Unosia si pod wod na drugim kocu wanny jej nordycka twarz otoczona mydlanymi bbelkami. Blond wosy przylepiy si do bezkrwistej skry. Na wp zamknite oczy gapiy si w sufit. Jonathan zmieni pozycj, spychajc plczce si nogi Pii na bok, eby mie wicej miejsca dla siebie, i zastanawia si, czy ta chwila spokoju midzy zbrodni a przyznaniem si do winy bdzie mie jaki wpyw na wyrok. Wiedzia, e powinien si zgosi. Zawiadomi kogo, e na osiedlu Congress Park w Denver stao si co zego. Moe nie bdzie tak le. Moe nawet nie bdzie tak dugo siedzia. Czyta gdzie, e hodowcy marychy dostaj wysze wyroki ni mordercy, i co sobie mtnie przypomina, e w kodeksie karnym s jakie ustpstwa na rzecz przypadkowych zabjstw, jak w jego przypadku. Czy to bdzie nieumylne spowodowanie mierci? Czy zabjstwo kwalifikowane? Zamiesza w zadumie mydliny. Trzeba by za tym zagugla. Kiedy pierwszy raz przydusi jej twarz poduszk, w ogle si nie sprzeciwiaa. A moe nawet si miaa. Moe mruczaa spod warstw baweny: Przesta!. Albo: Daj spokj. A moe powiedziaa, e i tak si nie wymiga od zmywania, bo teraz jego kolej. O to si wanie kcili: o lece w zlewie wczorajsze naczynia. Odwrcia si i powiedziaa: Zapomniae wczoraj pozmywa. I szturchna go delikatnie okciem, tak odrobin, eby si ruszy. Te sowa. Ten okie. I wtedy rzuci si na jej twarz z poduszk, a ona uniosa rce i zacza go delikatnie odpycha, nakania, eby j puci, i wszystko to byo w artach. Nawet sam tak myla. Mia zamiar puci poduszk i pj zmywa naczynia. Przez jedn krystaliczn, kruch chwil to wydawao si moliwe. Przez potwarte okno sczy si zapach bzw, na dworze brzczay pszczoy, a spomidzy szczelin okiennic lay si leniwe niedzielne poranne promienie soca. Przez t chwil przeyli cae ycia: umiali si z tego zajcia i pojechali do Le Central na jajka po benedyktysku; rozwiedli si po kolejnych pitnastu latach maestwa; mieli czworo dzieci i kcili si, czy Milo to adniejsze imi ni Alistair; Pia

okazaa si lesbijk, ale dali sobie z tym rad; mia romans, ale wyszli z tego; ona sadzia w ogrodzie soneczniki, pomidory i cukinie, a on w poniedziaek poszed do pracy i dosta awans. Naprawd mia zamiar zdj poduszk z jej twarzy. Ale wtedy Pia zacza krzycze, miota si, okada go piciami i dzieci i pomidory i Le Central i sto innych potencjalnych przyszoci rozwiao si jak dmuchawce, a Jonathan nagle ju nie potrafi jej puci. Nie znisby urazy i przeraenia w jej szarych oczach po uniesieniu poduszki, tej niewieej wersji siebie samego, ktra, jak wiedzia, bdzie si w nich odbija, wic przycisn jej wijce si ciao caym ciarem, przydusi twarz mocno poduszk i zawiz j a do pieka. Wia si i miotaa. Dziabna go paznokciami w policzek. Wypraa cae ciao. Prawie udao jej si wypezn spod niego, wijc si jak wgorz, lecz on przycisn j jeszcze mocniej i stumi jej krzyki poduszk, podczas gdy ona celowaa mu palcami w oczy. Odwrci twarz i pozwoli drapa si po szyi. Rzucaa si jak ryba, ale nie moga go zrzuci, i nagle zachciao mu si mia. Wygrywa. Po raz pierwszy w yciu naprawd wygrywa. Jej rce latay od jego twarzy do poduszki, tam i z powrotem, bezmylnymi, panicznymi, zwierzcymi ruchami. Przez puch dobiega sapicy kaszel. Pier falowaa konwulsyjnie, kiedy usiowaa wcign powietrze przez poduszk. Drasna go paznokciami w ucho. Tracia koordynacj. Przestaa si napina. Ciao wci si wio, ale ju atwo byo je utrzyma. Dziaaa tylko pami miniowa walki. Napar mocniej na poduszk, duszc j caym swoim ciarem. Przestaa drapa. Rce wrciy do dawicej poduszki i dotkny jej delikatnie. Pytajca pieszczota. Jakby byy dwiema cakiem oddzielnymi od niej istotami, bladymi motylami prbujcymi wykry przyczyn cierpienia swojej pani. Dwoma gupimi owadami prbujcymi zrozumie natur niedronoci drg oddechowych. Na zewntrz, z brzczeniem oya przycinajca wiosenn ziele kosiarka. piewa skowronek Ciao Pii rozlunio si, rce opady. Jasne soce leniwie obrysowywao jej blond wosy, wpltane w poduszk i rozrzucone po przecieradle. Powoli poczu wilgo, ciepo jej oprnianego pcherza. Na dworze rozbrzczaa si kolejna kosiarka. *** Biae mydliny zawiroway, ukazujc jeden rowy sutek. Jonathan nabra gar piany i pooy j delikatnie na piersi, zakrywajc j z powrotem. Zuy p butelki nawilajcego pynu do kpieli, ale piana i tak znikaa, odsaniao si jej ciao, coraz bledsze, w miar jak krew spywaa w d koczyn. Oczy patrzyy w kierunku sufitu, w dal, na co, co widz tylko martwi ludzie.

Szare oczy. Kiedy j poznawa, wyday mu si niesamowite. Kiedy si z ni eni, ju mu si podobay. A teraz znowu byy straszne, potwarte, zapatrzone w nico. Chcia si nachyli i je zamkn, ale nie mg znie myli, e rigor mortis sprawi, e znowu si otworz. e znw bd si na gapi, cho ju raz je zamyka. Wzdrygn si. Wiedzia, e to co obrzydliwego, moczy si w wannie z trupem ony, ale nie chcia jej tu zostawia. Chcia wci by blisko. My jej ubrudzone mierci ciao i nagle wydao mu si to tak naturalne, tak waciwe, e powinien wle do wody razem z ni. e powinien wymrucze przeprosiny, wskoczy do przelewajcej si wanny i odby z ni t ostatni nasiadwk. I tak oto wyldowa w stygncej wodzie ze stygncym ciaem i zwalajcymi si na gow wszystkimi konsekwencjami stumionych atakw gniewu. Wini za to wiosenne soce. Gdyby byo pochmurno, Pia robiaby teraz list zakupw, a nie toczya si w wannie z mem-morderc, z zepchnitymi na bok sztywniejcymi nogami. Nigdy nie lubia si razem kpa. Nie cierpiaa, gdy wkraczao si w jej przestrze osobist. To by dla niej czas spokoju. Czas na zapominanie o irytujcej pracy w dziale zakupw, ktry nigdy nie potrafi doj do adu z priorytetami dostaw. Czas, by zamkn oczy i stuprocentowo si zrelaksowa. Szanowa to. Tak jak szanowa jej upodobanie do amiszowskich kap na ko, do zdj przyrodniczych na cianach, i patologiczn nienawi do awokado. I oto oboje siedz razem w wannie, czego nigdy nie lubia, krew cieka jej do tyka, a twarz od czasu do czasu zsuwa si pod wod i wtedy musi znw j unie, podepchn j w gr jak wynurzajcego si wieloryba; a za kadym razem gdy jej twarz wysuwa si spod powierzchni, spodziewa si, e zacznie apa powietrze i pyta, co sobie, kurwa, myla, trzymajc j tam tyle czasu. Soce. Po miesicach szarej zimy i ddystej wiosny wreszcie zrobio si ciepo. To wszystko Dlatego to wszystko. Wizy wypuciy zielone pczki, bzy zakwity fioletem, a on po latach pilnego zaciskania zbw i dogldania pracy, maestwa, domu, wymiany oleju, obudzi si na dzie peen elektryzujcych moliwoci. Obudzi si z umiechem. Ostatni raz czu si tak ywy, kiedy by w pitej klasie i mia rozklekotanego BMX-a, ktrym pdzi przez osiedlowe uliczki skaczc przez krawniki i kradnc chromowane dekle by wyda cae kieszonkowe na batony, groszki i gum w pobliskim 7-Eleven. A potem Pia odwrcia si, szturchna go okciem i przypomniaa, e nie pozmywa naczy. Zamiesza wod w wannie. Ich nagie ciaa faloway pod znikajc pian: jego rowe, jej coraz bledsze. Wychyli si z wanny, poruszajc ciaem Pii, tak e omal nie zanurzyo si cakiem, pki nie dosign pynu do kpieli. Unis butelk wysoko i wla pyn do wody, lepk szmaragdow nitk, ktra opltaa jej nogi. Wyla wszystko do koca. Esencja zielonej herbaty: rewitalizuje skr. Aloes, ogrek i ekstrakty z zielonej herbaty. Likwiduj napicie, zmikczaj i nawilaj skr. Przywracaj energi. Cisn pust butelk na podog i

odkrci wod. Ukrop pola mu si po ramionach, napeniajc wann i gulgocc w grnym odpywie. Odchyli gow i zamkn oczy. Przypuszcza, e to wszystko pasuje do jakiego wzorca przemocy domowej, jakiej statystycznej mapy ludzkich zachowa. FBI prowadzio statystyki: zabjstwo co dwadziecia minut, gwat co pitnacie, kradzie w sklepie co trzydzieci sekund. Co jaki czas kto musia zabija on, eby statystyka si potwierdzaa. Po prostu wypado na niego. Statystyczny obowizek. W swojej pracy spodziewa si pewnego stopnia niestabilnoci po serwerach, sprzcie i oprogramowaniu, na ktrym chodziy pisane przez niego aplikacje. Bra na to poprawk. Tak jak FBI. Zdarza si. Jego koledzy apali w Colorado kocwk sezonu narciarskiego, albo jechali do Home Depot po materiay do remontu domu, on za spenia statystyczne wymagania. Z miejsca, gdzie lea, widzia przez wysokie okno azienki skrawek niebieskiego nieba. Optymistyczny bkit, przesycony jaskrawym, nieskrpowanym socem. Chcia tylko zrobi z tego soca jaki przyjemny uytek. Przebiec si. Albo przejecha na rowerze. Albo pj na pne niadanie i poczyta gazet. A wtedy Pia powiedziaa, e trzeba pozmywa, i mg myle ju tylko o tym: zapieczone naczynie od lasagni, brudne miseczki po sosach, zamglone kieliszki do wina, okruszki z deski do krojenia chleba i zmywarka, ktr zapomnia wczy, wic bdzie musia jeszcze wicej zmy rcznie. A zmywanie skojarzyo mu si z podatkami, z pitnastym kwietnia, terminem rozliczenia atakujcym go jak czog. Trzeba byo pogada z doradc inwestycyjnym o planie emerytalnym, ale teraz bya niedziela i nic ju nie mg zrobi, a w poniedziaek pewnie znowu zapomni. To z kolei przywiodo na myl rachunki za prd i telefon, ktre zapomnia zapaci, i e powinien zaatwi dla nich polecenie zapaty, ale cigle to odkada, a teraz pewnie nalicz mu jakie kary, no i by jeszcze laptop, lecy na pododze w salonie, gdzie go zostawi potrzask peen nadgodzin, czekajcy tylko, eby zacisn szczki na jego ydce. Projekt dla Astai Networks cigle nie chcia si kompilowa; termin prezentacji by wyznaczony na poniedziaek o jedenastej, a on nie mia pojcia, czemu ten program nagle si tak rozpieprzy. Ostatnio popatrywa sobie na baristw w Starbucksie i aowa, e tam nie pracuje. Dua, grande, latte, cappuccino, light, wszystko jedno. Zero trudnoci. A kiedy koczysz prac i wychodzisz, o niczym ju, kurwa, nie mylisz. I co z tego, e gwno zarabiaj? Przynajmniej nie musz paci za duo podatku. Podatki. Mordercy w ogle pac podatki? Co zrobi Urzd Skarbowy? Aresztuje go? Na myl o aresztowaniu Jonathan zmarszczy brwi. Powinien zadzwoni po policj. Albo przynajmniej do matki Pii. Moe na 911? Ale to jest do nagych wypadkw. A cho samo morderstwo byo nagym wypadkiem, moczenie si po nim w wannie zupenie nie. Zapatrzy si na zwoki Pii. Powinien paka. Powinno mu by jej al. Albo chocia siebie samego. Wcisn mokre pieci do oczu i czeka na zy, ktre nie nadeszy. Dlaczego nie mog paka?

Ona nie yje. Jest martwa jak kamie. Zabie Pi. Przepada. Nie woy ju tej niebiesko-czerwonej ludowej spdnicy, ktr kupie jej w San Francisco. Ju nie poprosi o szczeniaka owczarka niemieckiego. Nie zadzwoni do matki i nie przegada trzech godzin o tym, czy posadzi w ogrdku dyni zwyczajn, czy cukini. Zacz wymienia rzeczy, ktrych ju Pia nie zrobi: nie bdzie go poucza na temat nitkowania zbw, nie bd trzyma si za rce po filmie, nie bdzie wicej elkw i czytania w ku... ale wydao mu si to fars, tak samo jak zy. Takie drobne udawanie, na wypadek gdyby Pan Bg patrzy. Odj palce od oczu i wpatrzy si w sufit. To by wypadek. Zamkn oczy i skoncentrowa si na Bogu, kimkolwiek by: facetem z siw brod, jak grub bab imieniem Gaja, jak w jednej z ksiek Pii, czy pulchnym Budd z czasw, kiedy chodzia rozmedytowana. Nie chciaem jej zabi. Naprawd. Ty to i tak wiesz, prawda? Nie chciaem jej zabi. Wybacz mi Ojcze, bo zgrzeszyem... Da sobie spokj. Poczu si jak wtedy, gdy przyapano go na kradziey sodyczy z 7Eleven, po rozpuszczeniu caego kieszonkowego. Udaje pacz. Udaje, e si przej, cho szczerze nic go to nie obchodzi. Bardziej wtedy aowa, e zauwayli te wystajcy mu z kieszeni pasek pudeeczek z groszkami. Wiedzia, e powinien si przej. Przecie go to obchodzi. Pia nie zasugiwaa na mier z poduszk na twarzy i gwnem w majtkach. Chcia zrzuci win na jej mendzenie, ale nie dawao si, ewidentnie to on by winien. Ale przede wszystkim czu si... jak? Zy? Sfrustrowany? W puapce? Stracony, bez szansy na zbawienie? Zamia si sam do siebie. To ostatnie brzmiao banalnie. Przede wszystkim: zaskoczony. Oszoomiony kompletnym przemeblowaniem wasnego wiata: ycie bez ony, bez podatkw, bez poniedziakowego terminu. Jestem morderc... Sprbowa tej myli jeszcze raz, powiedzia na gos: Jestem morderc. Chcia, eby zaczo znaczy dla co wicej ni tylko fakt, e nie musi si ju przejmowa zmywaniem. Od drzwi frontowych dobiego pukanie. Jonathan zamruga, wracajc do wiata: trup ony ocierajcy si o biodro, stygnca woda. Rce mia ju pomarszczone od przydugiej kpieli. Ile czasu si moczy? Znowu to pukanie. Goniejsze. Stukanie, uporczywe i stanowcze. Tak puka policja. Jonathan wyskoczy z wanny i pobieg, cieknc wod na podog, eby wyjrze pomidzy aluzjami. Spodziewa si radiowozw, czerwonych i niebieskich kogutw, wszystkich ssiadw na gankach, obserwujcych, jak dramat rozwija si tu przed nimi, na ich cichej,

zadrzewionej uliczce. Morderstwo na przedmieciach Denver. Tymczasem za drzwiami staa tylko ssiadka, Gabrielle Roberts. Gabby. Hiperaktywna dziewczyna, taka, co wszystko zaatwi i wszystko osignie cay czas czeka, kiedy zmcz j rozczarowania ycia codziennego. Jakby robia mu na zo tymi swoimi letnimi rowerowymi wyprawami w gry, zimowymi popisami na desce, nieustannym potokiem domowych remontw i czerpaniem przyjemnoci z pracy w jakiej firmie telekomunikacyjnej, w dziale relacji z klientami, ktra z pozoru wydawaa si idealna na umartwienie duszy, a ona j uwielbiaa. Staa na ganku, falujc czarnym koskim ogonem. Zmarszczya brwi i znw zastukaa. Przeskakujc z nogi na nog do rytmu jakiego wewntrznego techno, syszalnego tylko dla niej. Miaa na sobie szorty i przepocon koszulk z napisem Maratoczycy posuwaj si dalej oraz brudne skrzane rkawice. Jonathan si skrzywi. Jakie kolejne roboty domowe. Par lat temu, w upalny dzie pomaga jej nosi brukowce do ogrdka i omal nie rozwali sobie krgosupa. Pia wymasowaa mu plecy i przypomniaa, e nie musi robi wszystkiego, o co go poprosz, ale kiedy Gabby pojawia si w drzwiach, nie wiedzia, jak jej odmwi. A teraz znowu w nich staa. Nie mogaby po prostu da sobie spokoju i przez jeden dzie nic nie robi? I czemu akurat teraz, kiedy sze metrw od niej pywaj w wannie zwoki Pii? Jak j uciszy? Trzeba j te zabi? Jak to zrobi? Poduszka nie wchodzi w gr. Gabby jest wysportowana. Kurna, pewnie jest silniejsza od niego. Moe noem kuchennym? Gdyby dao si cign j do kuchni, zanim zobaczy Pi w wannie, mgby przyoy jej n do garda. Nie spodziewaaby si... Odpdzi t myl. Nie chcia zabi Gabby. Nie chcia, eby wok rosa gra trupw i krwi. Chcia, eby to wszystko ju si skoczyo. Po prostu powie jej, co zrobi, ona z wrzaskiem ucieknie, zadzwoni po policj, a on sobie zaczeka na ganku a przyjad. I po problemie. Znajd go w szlafroku, a on rozmakajc w wannie, i pjdzie do wizienie za morderstwo, zabjstwo, spowodowanie mierci, pozbawienie ycia, czy co tam, a ssiedzi dostan swj czas antenowy. Wygldali jak idealna para. Oboje byli tacy sympatyczni. W zeszym roku, jak pojechalimy do Belize, zajmowali si naszymi kotami. No i dobrze. Koniec siedzenia w wannie, wracamy do rzeczywistoci. Czas ponie konsekwencje. Poszuka szlafroka i wrci dokadnie w chwili, gdy Gabby zaomotaa ponownie. Cze, Jon! Umiechna si szeroko, gdy otworzy drzwi. Nie chciaam ci obudzi. Co, leniwa niedziela? Dopiero co zabiem on. Poyczysz mi opat? Poamaa mi si.

Jonathan wytrzeszczy oczy. Gabby przestpia z nogi na nog. To przyzna si czy nie? Myla, e tak. Ale Gabby nie ucieka z wrzaskiem, woajc policj. Cakowicie odesza od scenariusza. Przeskakiwaa z jednej nogi na drug i patrzya na niego oczyma golden retrievera. Powtrzy w mylach t wymian zda. Nie usyszaa? Czy on tego nie powiedzia? Gabby dodaa: Wygldasz na niele skacowanego. Imprezowalicie wczoraj? Jonathan usiowa raz jeszcze si przyzna, ale sowa wizy mu w gardle. Moe i za pierwszym razem ich nie wypowiedzia. Moe tylko pomyla. Potar oczy. Co tam chciaa? Zamaam opat. Mog poyczy twoj? Zamaa? Przypadkiem. Chciaam podway kamie w ogrdku i trzonek mi trzasn. Zabiem on. Ley w wannie. Moesz zadzwoni za mnie na policj? Nie wiem, czy trzeba na 911, czy na komisariat. A moe trzeba poczeka do poniedziaku i najpierw zadzwoni do prawnika. Jak mylisz? Pia ma opat w szopie w ogrodzie. Przynie ci j? Byoby super. A gdzie ona? Siedzi w wannie. Gabby chyba dopiero teraz zauwaya jego szlafrok. Wybauszya oczy. Och. Przepraszam. Nie chciaam... To nie to, co mylisz. Zaenowana machna rk i cofna si od drzwi. Nie powinnam tak wpada, powinnam najpierw zadzwoni. Nie chciaam wam przerywa. Jak mi powiesz, gdzie jest, to sama sobie wezm t opat. Eee... no dobra. Wchodzisz t boczn furtk. Jest w szopie, wisi na kokach koo drzwi. Czemu si nie przyzna? Po prostu kontynuowa t gr, udawa, e wci jest tym samym czowiekiem co kilka godzin temu. Dziki bardzo. Przepraszam, e tak wlazam z butami. Odwrcia si i zbiega ze stopni, zostawiajc go w otwartych drzwiach. Zamkn je. Koski ogon Gabby mign jej za oknem salonu, gdy przebiega tamtdy do ogrodu. Jonathan poczapa z powrotem do azienki i usiad na sedesie. Pia unosia si w wodzie. Nikogo to waciwie nie obchodzi, prawda, skarbie? Przyjrza si jej zesztywniaemu ciau i odkrci kran, puszczajc gorc wod. Uniosa si para. Pokrci gow, patrzc, jak woda leje si do wanny. Nikt w ogle nie zwraca uwagi. Ludzie umieraj co chwila. A jednak wykonuje si prac, chodzi si do sklepu po

jedzenie i wykopuje kamienie w ogrdkach. ycie toczy si dalej. Soce nadal jasno wieci, powietrze nadal pachnie bzami, dzie jest pikny, a on ju nigdy nie bdzie musia skada rozlicze podatkowych. Zakrci wod. Nogi i rce zamrowiy mu elektryczn energi, modzieczym godem soca i ruchu. Naprawd by wietny dzie, eby pobiega. *** Kompletne zrujnowanie sobie ycia ma jedn dobr stron, zauway Jonathan. Wreszcie mona si nim cieszy. Przebiegajc obok ssiadw, machajc do nich i woajc, myla, jak niewiele tak naprawd rozumiej z pikna tego pogodnego wiosennego dnia. By tysic razy lepszy, ni si domyla, budzc si rano. Ostatni dzie wolnoci: o wiele przyjemniejszy ni milion dni codziennej harwy. Ludzie bez winy tylko marnuj te soneczne dni. Gdy bieg, otulao go ciepe wiosenne powietrze. Zatrzymywa si na kadym znaku stop, biegnc w miejscu i napawajc si wiatem, ktry by dokadnie taki sam jak zawsze: zmienia si tylko jego pozycja. Czu si prawie tak, jakby bieg pierwszy raz w yciu. Czu kady rozkoszny powiew bryzy, zapach kadego barwnego kwiatu, dostrzega kad yw osob, a wszystkie byy pikne i oddalajc si, bardzo za nimi tskni. Obserwowa je z ogromnej odlegoci, a jednak widzia wszystko niezwykle wyranie, jakby patrzc przez potny teleskop z powierzchni Marsa. Bieg i bieg, poci si, dysza, odpoczywa i bieg znowu, i uwielbia to wszystko. Zastanawia si, czy nie tak czuj si buddyci. Czy nie to chciaa osign Pia swoimi medytacjami? T skupion wiadomo, t wiedz, e wszystko przemija, e wszystko buzuje i ginie na wieki. Moe nie zaznaby jej nigdy, gdyby nie ta nostalgiczna mio do wszystkiego, wyzwolona faktem, e niedugo to wszystko straci. Boe, jak przyjemnie jest sobie biec. Tak po prostu pracowa wszystkimi miniami, czu sprynujcy pod podeszwami chodnik, widzie drzewa ze wieo zazielenionymi soczystymi listkami, cho raz mie wiadomo, e skupia si na tym wszystkim uwag. Cay czas spodziewa si, e kto zauway jego przemian, dostrzee fakt, e jest teraz morderc, ale nic takiego si nie dziao. Zatrzyma si przy 7-Eleven, kupi butelk Gatorade, umiechajc si do sprzedawcy przy paceniu drobnymi i mylc: jestem morderc. Dzi rano udusiem on. Starszy facet za lad nie zauway u Jonathana wielkiej, szkaratnej litery M. Faktycznie, pocigajc zielone elektrolity, poczu, e w ogle nie rni si od tego sympatycznego starszego gocia w pomaraczowej kamizelce z logo sieci sklepw na plecach. Mia wraenie, e mgby zaprosi pomarszczonego faceta do domu, wycignliby z lodwki par butelek Fat Tire Ale, albo, jeli wolaby co lejszego, to moe Pabst Blue Ribbon, w kadym razie otworzyliby sobie po puszce wodnistego piwa, poszli do ogrdka,

pooyli si na trawie i chonli soce, a w pewnym momencie Jonathan rzuciby nonszalancko, e w wannie moczy si jego martwa ona, facet za kiwnby gow i powiedzia: No tak, ja ze swoj te co podobnego zrobiem. Mog rzuci okiem?. I weszliby do rodka, stanli w drzwiach azienki i przyjrzeli si pywajcej w wodzie ukochanej Jonathana, a sprzedawca pokiwaby z namysem siw gow i zasugerowa, e pewnie wolaaby by pochowana za domem, we wasnym ogrdku. Tak sobie w kocu zayczya jego ona, a te lubia zajmowa si ogrodem. *** W poniedziaek Jonathan oprni rachunki bankowe i konta emerytalne i wypaci wszystko w gotwce, w grubych plikach pidziesitek i setek, ktre wcisn do torby na rami i wyszed z banku, majc przy sobie 112 398 dolarw. Oszczdnoci caego ycia. Zapata za grzech. Owoce starannego finansowego planowania. Kasjerka zapytaa, czy bierze rozwd, a on zaczerwieni si, kiwn gow i powiedzia, e co w tym rodzaju, ale i tak pozwolia mu wyczyci konta i w ogle chyba wydawao si jej do zabawne to, e zdy do banku przed on. Ju prawie chcia si z ni umwi, ale potem przypomnia sobie, dlaczego ona liczy ca t kas lec przed nim na ladzie. Wrci do domu, cisn torb na kanap i zanis telefon do azienki, eby posiedzie z Pi, kiedy bdzie kupowa sobie troch czasu. Zadzwoni do pracy i powiedzia, e ona ma problemy rodzinne i potrzebuje wzi troch urlopu. e przeprasza za t prezentacj dla Astai. Naeem pewnie da sobie z tym rad. Paru znajomych, swoich i Pii, poinformowa, e wypada jej naga sprawa rodzinna i poleciaa do Illinois. Zadzwoni take do jej pracy, gdzie powiedzia, e Pia skontaktuje si, jak tylko si dowie, ile jej bdzie trzeba urlopu na danie. Porozmawia z jej rodzicami, powiedzia im, e zabiera j na wakacje-niespodziank, z okazji rocznicy, i e w Turcji moe by ciko dodzwoni si na komrk. Kada z tych rozmw zamykaa drzwi przed przyjacielskim dopytywaniem si. Kada kolejna wyduaa czas midzy podejrzeniami a zdemaskowaniem. Zadziwia go spokj we wasnym gosie. Jakim sposobem trudno si byo denerwowa, skoro to co najgorsze ju si wydarzyo. Kupi dwa bilety lotnicze do Kambody, na nazwiska swoje i Pii, z wylotem za miesic, z Vancouver, eby jeszcze troch namiesza. A kiedy skoczy, zrobi sobie gin z tonikiem i po raz ostatni zasiad z Pi w jej zmacerowanym roztworze. Troch ju to mierdziao, rozkadajcymi si wntrznociami, gazami z odka. Zniszczeniem, jakie zasiaa w martwym ciele gorca woda. Lecz zanurzy si i tak, i przeprosi, najgorcej jak umia, za to, e jej trup posuy mu do wprowadzenia zmian w yciu. A potem poszed do Gabby i zabra opat. Pochowa Pi w ogrdku na tyach, przy wietle nielicznych latar. Zostawi policji list, w ktrym opisywa, co mniej wicej si stao i doczy wyrazy ubolewania na

okoliczno, kiedy go wreszcie zapi, i bdzie chcia, eby jaki pozbawiony twarzy sd wypuci go z krtszym wyrokiem ni hodowc marihuany. Na kurhanku rozsypa ziarna sonecznika, maku, wilca pncego i pomyla, e spodobaoby si to sprzedawcy z 7-Eleven. Wieczorem pojecha na drug stron gr. Zastanawia si, czy wreszcie przekroczy granic midzy Pozbawieniem ycia a Zabjstwem, a moe midzy Zabjstwem a Zabjstwem z Premedytacj, ale niezbyt go to obchodzio. Podr pasowaa w sam raz. Dugie wakacje przed jeszcze duszym wyrokiem. W gruncie rzeczy niewiele si to rnio od zmiany pracy. Odrobina przerwy przed rozpoczciem kolejnej. W Vegas za kolejne pi tysicy w gotwce sprzeda samochd, udajc, e jest naogowym hazardzist, pewnym, e szczcie zaraz si odwrci. I ruszy ulic w stron midzystanwki i czekajcego za ni szerokiego wiata. Stan przy pustynnym wjedzie na autostrad, wystawi kciuk. Ciekawio go, jak dugo potrwa to szczcie, a potem przyszo mu do gowy, e niewiele go to obchodzi. Dziwi si, e w ogle przejmowa si takimi banalnymi kwestiami, jak skadki na fundusz emerytalny. Jecha do Meksyku, gdzie jest soce, piasek, taneczne rytmy i... kto wie? Moe go zapi. A moe po prostu rozpynie si w swoim nowym, dziwnym yciu. Jonathan czyta kiedy, e japoscy samuraje yli tak, jakby ju zginli. Mia jednak wtpliwoci, czy w ogle mieli pojcie, jak to jest. Stojc w ostrym wietrze przy upalnej autostradzie w Nevadzie, mijany przez ogromne ciarwki, pomyla, e teraz co o tym wie. Kiedy wyciga Pi z wanny i kopa dla niej grb, obawia si, e rozpadnie si po tak dugim moczeniu. Matka mawiaa kiedy, e jak bdzie siedzia za dugo w wannie, to pomarszczy si i zniknie. Pia jednak trzymaa si cakiem niele, nawet po kilku dniach. Nie ya, ale wci bya rozpoznawalna. On natomiast nadal y cho kompletnie odmieniony. Na wjedzie pojawia si sportowa RAV4. Przemkna obok w bysku bieli, nagle zwolnia i zjechaa na pobocze. Jonathan podbieg do niej, o biodro obijaa mu si torba z pienidzmi. Szarpn drzwi maej terenwki. Spojrza na niego chopaczek w zmitym kowbojskim kapeluszu i lustrzanych ray-banach. Dokd pan jedzie? San Diego? Dorzuci si pan do benzyny? Jonathan nie mg powstrzyma umiechu. No pewnie. Dam rad. Chopaczek zaprosi go gestem, zawy maym silniczkiem i wbi si na autostrad. Co pan bdzie robi w San Diego? Waciwie to jad do Meksyku. Gdzie, gdzie s adne plae. Ja jad do Cabo na wiosenn przerw. Napij si, pomacam cycki, troch si zasymiluj. Brzmi niele.

 No pewnie. Bdzie grubo. Chopaczek podkrci radio i wjecha toyot na lewy pas, wyprzedzajc szereg osiemnastokoowcw i spnione osobwki wracajce do LA. z weekendu w Vegas. Jonathan opuci szyb, rozoy oparcie i zamkn oczy radio dudnio, a dzieciak przez cay czas gldzi, e kiedy chciaby wystpi w skejtowskim wideo, ile panienek zaliczy w Meksyku i e mona tam za grosze kupi zajebiste ziele. Mijay mile. Pozwoli sobie na relaks, znw pomyla o Pii. Kiedy wyciga j z wanny, zdziwi si, jak mikk ma teraz skr. Kiedy si nastpnym razem oeni, moe te bdzie bardziej mikki.

POMPA NR 6
Pierwsz rzecz, ktr zobaczyem w czwartek rano, wchodzc do kuchni, by wypity tyek Maggie. Nieze przebudzenie. Jest zgrabna, zachowuje form i poranny widok jej adnego tyeczka wcinitego w czarn siatkow koszulk nocn to do pozytywny sposb na rozpoczcie dnia. Tylko e gow miaa w piekarniku. I w caej kuchni mierdziao gazem. A w rku trzymaa zapalniczk z pitnastocentymetrowym niebieskim pomieniem i machaa ni po caym piecyku, jakby bya na koncercie reaktywowanych Tickle Monkey. Jezus, Maggie! Co ty, kurna, robisz? Skoczyem przez kuchni, zapaem za koszul nocn i mocno pocignem. Uderzya si gow o krawd piekarnika, a podskoczyy patelnie na kuchence, i upucia zapalniczk, ktra poturlaa si po wykadzinie i wyldowaa w kcie kuchni. Auuuu! Chwycia si za gow. Auuuu! Odwrcia si i spoliczkowaa mnie. Czemu to, kurwa, zrobie? Rozoraa mi paznokciami policzek, potem rzucia si do oczu. Odepchnem j. Walna o cian i okrcia si, gotowa, eby znw si na mnie rzuci. Co si z tob dzieje? wrzasna. Wkurwiony jeste, e ci wczoraj nie stawa? I wyywasz si na mnie? Zgarna z kuchenki eliwn patelni, rozrzucajc po palnikach boczek NiftyFreeze. Co, jeszcze raz, troglu? Co? Chcesz jeszcze raz? Pogrozia patelni i skoczya ku mnie. No to chod! Odskoczyem, trc podrapany policzek. Porbao ci? Dziki mnie nie wysadzia si w powietrze, a teraz chcesz mi rozwali eb? Robiam ci, kurna, niadanie! Przejechaa palcami po zmierzwionych czarnych wosach, pokazaa mi krew. A ty rozbie mi gow! Uratowaem twj durny tyek! Odwrciem si i zaczem otwiera okna, eby wywietrzy gaz. Wikszo bya zasonita atwym do wycignicia kartonem, ale jedno z nielicznych caych zaklinowao si na amen. Ty skurwysynu!

Odwrciem si w sam por, by zrobi unik przed patelni. Wyrwaem j, odepchnem Maggie, mocno, i wrciem do otwierania okien. Zaraz podesza z powrotem i prbowaa si wepchn przede mnie. Rzucaa mi si z paznokciami do twarzy, drapaa i skrobaa. Odepchnem j jeszcze raz, a kiedy prbowaa wrci, machnem patelni. Chcesz tym dosta? Cofna si ze wzrokiem utkwionym w patelni. Okrya mnie. Tyle masz mi do powiedzenia? Uratowaem twj durny tyek? Twarz poczerwieniaa jej ze zoci. A moe Dziki, Maggie, e prbowaa naprawi piecyk. Albo: Dziki, Maggie, e obchodzi ci, czy zjem przed robot porzdne niadanie. Odcharkna i spluna, nie trafiajc we mnie tylko w cian, potem pokazaa mi rodkowy palec. To teraz sam sobie rb, kurna, to niadanie. W yciu ju ci nie pomog. Wytrzeszczyem na ni oczy. Jeste gupsza ni worek trogli, wiesz? Wskazaem patelni piec. eby zapalniczk sprawdza, gdzie si ulatnia gaz? Halo? Jest tam w ogle jaki mzg? Halo? Nie mw do mnie w ten sposb! Sam jeste troglem... Umilka w p zdania i nagle usiada, jakby dostaa w gow odamkiem betonowego deszczu. Po prostu zwalia si na t wykadzin. Kompletnie oszoomiona. Oj. Gapia si na mnie wytrzeszczonymi oczyma. Przepraszam, Trav. W ogle nie pomylaam. Zerkna na walajc si w rogu zapalniczk. Kurde. Ja nie mog. Schowaa twarz w doniach. No nie. Dostaa czkawki, potem si rozpakaa. Kiedy otworzya wielkie, piwne oczy, byy pene ez. Strasznie ci przepraszam. zy znw pocieky, spywajc po policzkach. Nie miaam pojcia. Po prostu nie pomylaam. Ja... Wci byem gotw do walki, ale straciem t wol, widzc j tak aosn, przegran i przepraszajc. Dobra, niewane. Odoyem patelni na kuchenk i znw zaczem mocowa si z oknem. Wiatr wywiewa smrd gazu. Gdy zrobi si porzdny przecig, odsunem kuchenk od ciany. Po wszystkich palnikach walay si plasterki boczku, rozmroonego i rozmikego po wycigniciu z folii NiftyFreeze, wszdzie byy te paski wieprzowiny, biao ykowane i lnice od tuszczu. Tak sobie Maggie wyobraaa domowe niadanie. Mj dziadek by j uwielbia. By wyznawc niada. Ale nie NiftyFreeze. Nie cierpia tych opakowa. Maggie zauwaya, e patrz na boczek. Dasz rad naprawi kuchenk? Nie teraz. Musz i do pracy. Otara oczy wntrzem doni. Szkoda boczku powiedziaa. Przepraszam. Nic si nie stao. Musiaam obej sze sklepw, eby go znale. To bya ostatnia paczka i nie

wiedzieli, kiedy dostan nowe. Nie wiedziaem, co na to powiedzie. Znalazem zawr gazowy i zakrciem go. Powchaem powietrze. Potem obwchaem cay piecyk i reszt kuchni. Prawie ju nie mierdziao. Po raz pierwszy zauwayem, e trzs mi si rce. Usiowaem wycign z szafki woreczek kawy i upuciem go. Spad na blat z mokrym planiciem. Pooyem drgajce donie pasko na blacie i naparem na nie, prbujc je uspokoi. Wtedy zaczy mi si trz okcie. Nie co rano omal nie wylatujesz w powietrze. Waciwie, jak si zastanowiem, to byo do mieszne. Poow czasu w ogle nie ma gazu. A kiedy jest, Maggie postanawia zabawi si w majstra. Powstrzymaem miech. Ona wci siedziaa porodku podogi i smarkaa. Przepraszam powtrzya. Dobra. Niewane, nic si nie stao. Uniosem rce z blatu. Ju mi tak nie latay. Dobre i to. Rozdarem pakiecik z kaw, wypiem zimn zawarto. Po takim poranku kofeina dziaaa uspokajajco. Nie, naprawd ci przepraszam. Mogam zabi nas oboje. Chciaem powiedzie co nieprzyjemnego, ale ju nie byo sensu. To byoby okruciestwo. Ale nie zabia. Wic nie ma problemu. Wysunem krzeso, usiadem, wyjrzaem przez otwarte okno. ty smog witu zmienia si w szaroniebieski smog poranny. W dole ludzie wanie zaczynali dzie. Byo sycha rne odgosy: krzyki idcych do szkoy dzieci, klekocce rczne wzki dostawcw, warkot silnika jakiej ciarwki, brzczcego, skrzypicego i plujcego w powietrze chmurami czarnego dymu, ktry wlatywa przez okno razem z letnim ciepem. Wygrzebaem inhalator, zacignem si, potem umiechnem si z przymusem do Maggie. Cakiem jak wtedy, kiedy chciaa wyczyci gniazdko widelcem. Po prostu musisz pamita, eby nie szuka wyciekw gazu pomieniem. Bo to nie jest dobry pomys. Chyba powiedziaem nie to co trzeba. Albo nie takim tonem. Bo fontanna wczya si znowu: tym razem na peen cykl ryk-szloch-przerwa, woda laa si jej po twarzy, cieko z nosa i cay czas powtarzaa: Przepraszam, przepraszam, przepraszam. I tak w kko, jak zaptlony sampel Ya Lu, ale bez basowego dudnienia, dziki ktremu przyjemnie by si tego suchao. Czas jaki wpatrywaem si w cian, chciaem przeczeka, zastanawiaem si, czy nie wycign suchawek i nie posucha prawdziwego Ya Lu, ale nie chciaem zuywa baterii, bo ciko byo dosta nowe, a poza tym, to troch nie fair, tak si wycza, kiedy ona tu ryczy. Wic tylko siedziaem, a ona pakaa. W kocu nie wytrzymaem, usiadem na pododze koo niej, objem j i czekaem, a si wypacze.

Wreszcie przestaa i zacza wyciera oczy. Przepraszam, ju bd pamita. Musiaa zobaczy moj min, bo zacza zapewnia mnie jeszcze bardziej. Naprawd, bd. Wytara nos w rami koszuli nocnej. Musz okropnie wyglda. Bya opuchnita, zasmarkana, miaa czerwone oczy. Powiedziaem: Dobrze wygldasz. Naprawd. wietnie. Kamiesz. Umiechna si, potem pokrcia gow. Nie chciaam si tak rozkleja. I jeszcze ta patelnia... Znw pokrcia gow. Chyba mam ZNPM. A bierzesz Gynoloft? Nie chc sobie miesza w hormonach. No wiesz, na wypadek gdyby... Jeszcze raz potrzsna gow. Cay czas myl, e moe tym razem, ale... Wzruszya ramionami. Mniejsza o to. Nie mog si pozbiera. Opara si o mnie i ucicha na moment. Czuem jej oddech. Cay czas mam nadziej dodaa w kocu. Pogadziem j po wosach. Jeli to ma si sta, to si stanie. Trzeba by optymist. Jasne. Wola Boga. Wiem o tym. Cay czas mam nadziej. Miku i Gabe starali si trzy lata. A my ile? Sze miesicy? Za miesic bdzie rok. Umilka, potem dodaa: Lizzi i Pearl mieli same poronienia. Nam jeszcze daleko do tego, eby przejmowa si poronieniami. Wypltaem si z jej obj i zaczem grzeba po szafkach za kolejnym pakiecikiem kawy. Tym razem starannie nim potrzsnem. Podgrza si, rozdarem go, pocignem yk. Nie taka dobra, jak z tej maej maszynki, ktr wypatrzyem dla Maggie na pchlim targu, eby moga parzy kaw na kuchence, ale sto razy lepiej pi tak ni wylecie w powietrze. Maggie doprowadzia si do porzdku, zebraa z podogi i wrcia do krztaniny. Nawet z tak opuchnit twarz wci podobaa mi si w tej siatkowej koszulce: duo widocznego ciaa, duo interesujcych cieni. Zauwaya, e si jej przygldam. Z czego si tak cieszysz? Wzruszyem ramionami. adnie ci w tej koszulce. Kupiam na wyprzeday majtku tej babki z dou. Prawie nieuywana. ypnem podliwie. Podoba mi si. Parskna miechem. Teraz? W nocy dugo ci nie posta, w zesz noc tak samo, a teraz ci si zachciewa? Wzruszyem ramionami. Ju i tak jeste spniony. Odwrcia si i zacza sama szpera po szafkach. Chcesz baton niadaniowy? Znalazam ich ca mas, kiedy szukaam tego boczku. Chyba

fabryka znowu dziaa. Rzucia mi jednego, zanim zdyem odpowiedzie. Zapaem go, zdarem umiechnit foli, a jedzc, czytaem skad. Figi, orzechy, a potem cae mnstwo rodkw odywczych w rodzaju dekstro-forma-albuterolu. Nie takie cwane, jak te, co podgrzewaj paczki NiftyFreeze, ale co tam, poywne jest, nie? Maggie odwrcia si i patrzya na kuchenk, w miejscu gdzie j zostawiem. Od wiejcego z okien gorcego porannego powietrza bekon robi si coraz bardziej zwidy i tusty. Przyszo mi do gowy, eby zabra go na d i usmay na chodniku. Jak nie wyjdzie, zawsze mona go rzuci troglom. Maggie skubaa warg. Spodziewaem si, e powie co o piekarniku, albo tym zmarnowanym boczku, ona jednak powiedziaa co zupenie innego: Wieczorem idziemy z Nor si napi. Chce i do Wickyego. Panna Ropa? To nie jest mieszne. Wepchnem do ust reszt batona. Dla mnie jest. Ostrzegaem was, jedn i drug. Ta woda do niczego si nie nadaje. Zrobia min. Ale mnie si nic nie stao, panie mdraliski. Przyjrzelimy si jej dokadnie, nie bya ani ta, ani luzowata, ani nic... Wic od razu wskakujecie i pywacie. A teraz ona jest caa w tych dziwnych syfkach. Ciekawe od czego. Skoczyem drugi pakiecik z kaw, rzuciem go do zgniatacza odpadkw razem z papierkiem po batonie i puciem troch wody, eby je spuka. Za p godziny bd wirowa i rozpuszcza si w Pompie nr 2. Nie moesz bra czego za czyste tylko dlatego, e jest przezroczyste z wygldu. Miaa szczcie. Wytarem rce i podszedem do niej. Przesunem palcami w gr po jej udach. No. Na szczcie, nadal adnych objaww. Klepna mnie po rkach. Co, teraz si bawisz w doktora? Specjalist od kremw do skry... Nie bd obrzydliwy. Umwiam si z Nor na sm. Moemy pj do Wickyego? Wzruszyem ramionami. Wtpi. To do ekskluzywna knajpa. Ale Max wisi ci... Urwaa, widzc, jak znw si na ni gapi. O. No tak. I co ty na to. Pokrcia gow i umiechna si. Waciwie to powinnam si cieszy, po ostatnich paru nocach. Waciwie. Pochyliem si i pocaowaem j. Kiedy wreszcie moga wsta, popatrzya na mnie tymi wielkimi, piwnymi oczyma i cay nieudany poranek ulotni si w jednej chwili.

 Teraz to ju na pewno si spnisz powiedziaa. Ale jednoczenie przytulaa si do mnie i ju nie odpychaa moich rk. *** Lato w Nowym Jorku naley do moich najmniej ulubionych pr. Upa kisi si midzy budynkami, dusi wszystko, powietrze po prostu... stoi. Czu wszystko. Plastik wtapiajcy si w gorcy beton, palone mieci, stare szczyny, rozpylane w powietrzu, kiedy kto wylewa wod do rynsztoka; zwyczajne zapachy ogromnej liczby mieszkajcych w toku ludzi. Wszystkie drapacze chmur przypominaj poccych si alkoholikw po cigu stoj wyczerpane i ziej zapachami, dowodami wszystkich ostatnich uczynkw. Astma mi od tego szaleje. W niektre dni, eby doj do pracy, musz trzy razy strzeli sobie z inhalatora. Jedyna zaleta lata: to nie wiosna, wic przynajmniej nie spada ci na gow betonowy deszcz odamkw wykruszonych przez rozmarzajc i zamarzajc wod. Id na skrty przez park, eby da pucom troch wytchnienia od wyzieww i smrodw, ale tam wcale nie jest lepiej. Mimo e poranny upa dopiero zbiera siy, drzewa wygldaj na zakurzone i zmczone, z obwisymi limi, a na trawnikach wida wielkie brzowe aty w miejscach, gdzie trawa ju poddaa si latu jak yse placki na starym psie. Trogle wylegy caymi bandami, wylegiway si w socu, cieszyy kolejnym letnim dniem, w ktrym nie ma nic do roboty. Przy takiej pogodzie byo ich peno. Przystanem, popatrzyem, jak figluj wochate, napalone i bez adnych zahamowa. Jaki czas temu pojawia si petycja, eby si ich pozby, albo przynajmniej wysterylizowa, ale wtedy burmistrz si sprzeciwi powiedzia, e one te maj swoje prawa. W kocu to czyje dzieci, cho nikt si do nich nie przyznaje. Nawet zmusi policj, eby tak ich nie tuka wszystkie brukowce dostay wtedy wira. Wszystkie zaczy pisa, e sam ma nielubne dziecko-trogla ukryte gdzie w Connecticut. Ale po paru latach ludzie si do nich przyzwyczaili. A brukowce zbankrutoway, wic burmistrz nie przejmowa si ju, co si gada o jego nielubnych dzieciach. I dzisiaj trogle to po prostu element natury, cay park wasajcych si mapoludw o znieksztaconych twarzach, z jaskrawotymi oczyma, wielkimi, rowymi jzykami, majcych za mao sierci, eby przetrwa w dziczy. Kiedy nadchodzi zima, albo zamarzaj wielkimi kupami, albo migruj w cieplejsze okolice. I kadego lata jest ich coraz wicej. Kiedy zaczynalimy z Maggie stara si o dziecko, miaem koszmar, e urodzia trogla. Trzymaa go, umiechaa si, tu po porodzie, caa spocona, zdyszana, mwia: liczne, prawda? liczne, co nie?. I podaa mi go. I nie to byo straszne, e dziecko byo troglem: straszny by fakt, e ja ju kombinowaem, jak wytumaczy wszystkim w pracy, e go zatrzymujemy. Bo ja kochaem tego maego stworka o plastelinowej twarzy. Chyba na tym wanie polega rodzicielstwo.

Przez ten sen przez miesic mi nie stawa. A Maggie zacza karmi mnie piguami. Trogiel podkrad si do mnie. On, czy ona czy jak tam si mwi na hermafrodyt z cyckami i wielk pa w kadym razie, zacz przesya mi buziaki. Ja tylko si umiechnem, pokrciem gow i stwierdziem, e to chyba on, bo ma wochate plecy i porzdn kiebas, a nie taki oweczek, jak niektre z nich. Trogiel cakiem spokojnie znis odmow. Tylko umiechn si i wzruszy ramionami. To wielka zaleta trogli: moe s gupsze od chomika, ale przynajmniej dobroduszne. Bardziej ni ludzie u mnie w pracy. O wiele sympatyczniejsze ni wikszo ludzi, ktrych spotyka si w metrze. Trogiel poszed sobie, pieszczc si i pomrukujc, a ja szedem dalej przez park. Po drugiej stronie pokonaem jeszcze kilka przecznic do Freedom Street i zszedem schodkami do stacji serwisowej. Kiedy otwieraem bramk kluczami, Chee ju czeka na mnie. Alvarez! Spnie si. Chee to may nerwowy chudzielec w szelkach, z rudymi wosami, natuszczonymi i zaczesanymi na poyczk. Zawsze wydziela taki gryzcy zapach, bo smaruje sobie ten ysy placek maci sterydow, przez co wosy troch mu odrastaj, ale wtedy zaczyna kompulsywnie je skuba, wszystko wypada i musi zaczyna od nowa a tymczasem mierdzi jak rzeka Hudson. Jakikolwiek to jest el, czaszka byszczy mu od tego jak kula do krgli. Wiele razy mwilimy mu, eby przesta tego uywa, ale wystarczy par razy powtrzy, a on zaraz si wcieka i prbuje gry. Spnie si powtrzy. Drapa si po gowie jak mapa z padaczk, ktra prbuje si iska. No. I co? Wycignem z szafki kurtk i j woyem. Fluorescencyjne paski ledwo si wieciy i migotay, ale klimatyzacja dziaaa, wic w rodku byo do wytrzymania. Chocia tyle. Pompa sze si zepsua. Co si stao? Chee wzruszy ramionami. Nie wiem. Nie dziaa. Wydaje jaki odgos? Cakiem si zatrzymaa? Czy chodzi, ale powoli? Jest zalana? No dalej, pom mi. Chee spojrza na mnie pustym wzrokiem. Na sekund nawet przesta skuba gow. Spojrzae na list diagnostyczn? zapytaem. Nie przyszo mi to do gowy. Ile razy ci mwiem, e to pierwsze, co robisz? Dawno nie dziaa? Od pnocy? Skrzywi si. Nie, od dziesitej. A przeczye na inne pompy? Waln si w czoo otwart doni.

 Zapomniaem. Puciem si biegiem. Caa Upper West Side OD WCZORAJ nie ma odprowadzanych ciekw? Czemu do mnie nie zadzwonie? Chee bieg za mn, depczc mi po pitach. Pdzilimy przez labirynty stacji do dyspozytorni. Miae wolne. Czyli to po prostu tak stao? Trudno jest wzrusza ramionami podczas biegu, ale Chee si to udao. Cay czas co si psuje. Nie miaem pojcia, e to takie powane. No wiesz, najpierw ta arwka w tunelu nr 3, potem przeciek z toalet. A potem rdeko z wod do picia zdecho. I ty si tym nie przejmowae. To pomylaem, e dam ci pospa. Nawet nie chciao mi si tumaczy rnicy. Na drugi raz pamitaj: jeli stanie ktra z pomp, obojtne ktra, to dzwonisz do mnie. Niewane, gdzie bd, nie wciekn si. Dzwonisz i tyle. Nawet nie masz pojcia, ile ludzi moe zachorowa, jeli padnie ktra z tych pomp. W tej wodzie s trujce rzeczy i musimy by z ni na bieco. Inaczej ona przeleje si do kanalizacji, stamtd w powietrze i ludzie si rozchoruj. Rozumiesz? Rozsunem drzwi do dyspozytorni i zamarem. Podoga bya zasana papierem toaletowym, caymi rolkami, porozwijanymi i zwisajcymi ze wszystkiego. Jakby odbywa si tu jaki nieudany striptiz mumii. Na pododze walao si chyba ze sto rozwinitych rolek. Jasna cholera, co to jest? To? Rozejrza si wok, drapic si po gowie. No, ten papier. A. No tak. Wczoraj bya bitwa na papier. Co si stao i przywieli trzy razy za duo. Nie zmieci si w szafie. No, rozumiesz, przez dwa miesice nie byo czym tyka podetrze, a teraz jest tego caa gra... Urzdzalicie sobie bitw na papier, a pompa numer sze sobie staa? Co w moim gosie wreszcie do niego dotaro. Skuli si. Ej, nie patrz tak na mnie. Si naprawi. Nie przejmuj si. Jezus. Jeste gorszy ni Mercati. To nie moja wina. Ja wanie zabieraem si za pakowanie go do pojemnikw i wtedy przysza Suze z Zoo i zaczli si tym rzuca. Wzruszy ramionami. To tylko taka zabawa. Nic takiego. Zreszt, to Suze zacza. Rzuciem mu jeszcze jedno mordercze spojrzenie i przedarem si przez pltanin srajtamy do pulpitw sterowniczych. Chee zawoa za mn: Ej, no, jak bdziesz go tak kopa, to w yciu go nie pozwijam z powrotem! Zaczem przestawia przeczniki, uruchamia programy diagnostyczne. Sprbowaem

odpali diagnostyczn baz danych, ale dostaem bd poczenia. Co za niespodzianka. Zerknem na pki, gdzie stay papierowe instrukcje obsugi i konserwacji, ale nie byo ich tam. Odwrciem si do Chee. Masz pojcie, gdzie s te instrukcje? Te co? Wskazaem puste pki. A, te. S w kiblu. Spojrzaem na niego. On na mnie. Nie mogem si zmusi do zadania tego pytania. Po prostu odwrciem si z powrotem do pulpitw. Przynie. Musz doj, co znacz te lampki. Mruga do mnie cay panel tych wiateek. Wszystkie dotyczyy pompy nr 6. Chee wybieg truchcikiem z pokoju, wlokc za sob papier. Z gry dobieg odgos otwieranych drzwi Sali Obserwacyjnej: Suze zesza schodkami. Kolejne problemy. Zaszelecia serpentynami papieru i podesza blisko do mnie, za blisko. Poczuem na karku jej oddech. Pompa stoi od prawie dwunastu godzin powiedziaa. Mog napisa na ciebie raport. Walna mnie w plecy, mocno. Mogabym napisa raport, kole. Powtrzya mocniej. Barn. Przyszo mi do gowy, eby jej odda, ale nie dam jej kolejnego pretekstu do zawieszenia mi pensji. Zreszt jest wiksza ode mnie. I ma wicej mini ni orangutan. I jest rwnie wochata. Zamiast tego powiedziaem: Gdyby kto zadzwoni, moe bym co zrobi. Pyskujesz mi? Szturchna mnie jeszcze raz i przybliya twarz do mojej, patrzc zwonymi w szparki oczyma. Dwanacie godzin przestoju powiedziaa jeszcze raz. To podstawa do raportu. Tak jest w instrukcji. Mog to zrobi. Serio? Przeczytaa to? Sama-sama? Nie tylko ty umiesz czyta, Alvarez. Odwrcia si i, tupic, pobiega schodkami na gr, do swojego gabinetu. Chee wrci, taszczc instrukcje. Nie wiem, jak ty to robisz wysapa, podajc mi je. One s kompletnie bez sensu. Trzeba si z tym urodzi. Chwyciem plastirenowe tomiszcza i zerknem na gabinet Suze. Staa tam i patrzya przez szyb; wygldaa, jakby miaa zej i rozwali mi eb. Tpa awansiara, ktrej si poszczcio, kiedy poprzedni szef poszed na emerytur. Nie ma pojcia, co powinien robi kierownik, wic tylko drze si na nas, tworzy jakie papiery, a potem nie wie, gdzie je wysa, i molestuje swoj sekretark. Gwarancja zatrudnienia to wietna sprawa dla takich ludzi jak ja, ale rozumiem, e czasem trzeba kogo zwolni jedyny sposb, by usun std Suze, to czeka, a polinie si na tych schodkach i

skrci kark. ypna na mnie jeszcze groniej, chcc, ebym odwrci wzrok. Daem jej wygra. Albo napisze ten raport, albo nie. A nawet jeli napisze, to zapomni go wysa. Zreszt i tak nie moe mnie wyrzuci. Siedzimy w tym razem jak koty w jednym worku. Zaczem wertowa plastikowe kartki instrukcji, co chwila zerkajc do indeksu, a doszedem, co oznaczaj wszystkie lampki. Zerknem na pulpit. Sporo ich byo. Chyba w yciu nie widziaem tylu naraz. Chee przysiad koo mnie i patrzy. Znw zacz drapa si po gowie. Chyba go to uspokajao. Ale ja, dopki si nie przyzwyczaiem, dostawaem gsiej skrki. Kojarzyo mi si z wszami. Jak ty szybko czytasz powiedzia. Czemu nie poszede na studia? arty sobie robisz? No skd, serio. Z ciebie jest najbystrzejszy facet, jakiego w yciu widziaem. Spokojnie mgby pj na studia. Zerknem na niego nabija si ze mnie? Odwzajemni moje spojrzenie, stuprocentowo szczerze, jak czekajcy na przysmak pies. Wrciem do instrukcji. Po prostu nie wystarczyo mi ambicji. Naprawd jednak nie skoczyem nawet szkoy redniej. Rzuciem pastwow szko nr 105 i nigdy si nie ogldaem. Ale i w przd te najwyraniej nie patrzyem. Pamitam, e w pierwszej klasie siedziaem na algebrze, patrzyem, jak profesor porusza ustami, i nie rozumiaem ani sowa. Robiem prace domowe i cigle dostawaem D, nawet kiedy oddawaem je drugi raz. Ale reszta dzieciakw nie narzekaa. Po prostu miay si ze mnie, kiedy w kko pytaem, czym si rni podnoszenie do kwadratu od mnoenia przez dwa. Nie trzeba by Einsteinem, eby si zorientowa, e gdzie nie pasujesz. Zaczem powoli orientowa si w diagramach diagnostycznych. Nic nie sygnalizuje niedronoci. Przej do Diagnostyki Napdu, tom III. Uniosem nastpny segregator, zaczem go kartkowa. Po prostu masz kiepskie porwnanie. Band noblistw to tutaj nie jestemy. Zerknem na gabinet Suze. Inteligentni ludzie nie pracowaliby w takim syfie. Suze znw gronie na mnie ypaa. Pozdrowiem j uniwersalnym gestem. Rozumiesz? Chee wzruszy ramionami. No nie wiem. Ze dwadziecia razy prbowaem na kiblu czyta t instrukcj i mnie ona nic nie mwi. Gdyby nie ty, p miasta pywaoby w gwnie. Par minut i bd pywa w czym o wiele gorszym. Posuchaj, kolego: s gorsze rzeczy ni gwno. Mercati, zanim poszed na emerytur pokaza mi kiedy list. Tdy pynie masa rnych rzecz, ktre maj zasysa te pompy: polichlorowane bifenyle, bisfenol A, estrogeny, ftalany, Heptachlor... Ja mam na to nalepk Super Czycioch. Unis koszul i pokaza mi j, przylepion

na skrze tu pod klatk piersiow. ta umiechnita buka, troch podobna do tych, ktre dostawaem od babci, kiedy miaa ochot mnie porozpieszcza. Na czole napis Super Czycioch. Kupujesz to? Pewnie. Siedem sztuk za siedem dolcw. Co tydzie. I teraz mog pi wod prosto z kranu. Nawet prosto z Hudsonu. Znowu zacz drapa si po gowie. Przez chwil patrzyem, jak si drapie, przypomniawszy sobie, e Pryszczata Nora prbowaa wcisn par Maggie, zanim poszy pywa. No to super, e ci to dziaa. Odwrciem si i zaczem wstukiwa sekwencje polece restartujcych pompy. Teraz zobaczymy, czy to gwno wystartuje, i czy dziki niemu wszyscy ludzie, ktrzy nie kupuj nalepek, nie urodz stada trogli. Gotowy? Jak powiem, zrb restart. Chee podszed, eby mie widok na linie danych i pooy rce na dwigniach do restartu. Nie wiem, co to zmienia. Przedwczoraj szedem sobie przez park i wiesz, co widziaem? Trogla-mamuk i pi maych troglikw. Co za sens pilnowa, eby porzdni ludzie nie rodzili trogli, skoro te w parku rodz cae stada? Obejrzaem si na Chee, chcc co odpowiedzie, ale mia racj. Restart si skoczy, wskaniki pompy nr 6 pokazay zalewanie pompy. Trzy... dwa... jeden... zalane powiedziaem. Dawaj. Dawaj! Chee przerzuci wajchy, pulpity zapaliy si na zielono, gdzie gboko pod nami pompy znowu zaczy zasysa cieki. *** Wspinalimy si po powierzchni Kusovic Center, szlimy do nieba, szlimy do Wickyego. Maggie, Nora, Wu i ja przeciskalimy si przez zakrty klatki schodowej, lawirowalimy wrd mieci, kopalimy opakowania po prezerwatywach i rozrzucalimy pakieciki Effy jak jesienne licie. Syntetyczne ksylofony i japoskie kocioki poganiay nas z gry dudnieniem. Trogle i imprezowi nieudacznicy, bez takich znajomoci, jak ja, obserwowali zazdronie nasz wspinaczk. Gapili si i szeptali do siebie, gdy ich mijalimy, wszyscy znakomicie zorientowani, e Max wisi mi ton przysug, a do tego wchodz bez kolejki, bo dziki mnie kible dziaaj jak trzeba. Klub przycupn na samym szczycie wiey Kusovica, gdzie kiedy mieciy si jakie biura maklerskie. Max porozwala wszystkie szklane przepierzenia i stare monitory do wywietlania kursw NYSE. Powstaa spora przestrze. Szkoda troch, e zim miejsce niespecjalnie nadawao si do uytku, po tym, jak ktrej nocy si rozhulalimy i powypychalimy wszystkie okna. Ale nawet jeli przez p roku byo tam troch zbyt

wietrznie, obserwowanie, jak szyby lec z gry, byo nieziemsk atrakcj. Par lat pniej ludzie wci o tym gadali, a ja pamitaem, jak szko powoli wylatuje z ram, koziokuje, pynie w powietrzu. A uderzajce w ziemi kafle rozbryzguj si na ulicach jak gigantyczne wiadra wody. Zreszt, latem taki przewiew wietnie si sprawdza, bo klima zdycha od cigych awarii prdu. Wchodzc, walnem sobie troch Effy i klub wla si we mnie fal pierwotnej cielesnoci, plemiennym zgromadzeniem spoconych, podskakujcych map w podartych garniturach. Wszyscy rozszalelimy si, wytrzeszczajc oczy, a nasze twarze zblady i urosy jak wielkie ryby pezajce po dnie oceanu. Kiedy taczylimy, Maggie umiechaa si do mnie. Ju zapomnielimy o porannej ktni o piecyk. Cieszyo mnie to, bo po awanturze o widelec w gniazdku przez tydzie zachowywaa si tak, jakby to bya moja wina, mimo e powiedziaa, e mi wybacza. Teraz, w dudnicym tacem Wickym, znw byem jej rycerzem na biaym koniu i byo mi z ni dobrze, cho oznaczao to, e gdzie obok bdzie si plta Nora. Przez ca drog na gr staraem si nie gapi na jej upstrzon syfami skr i nie nabija si z opuchnitej twarzy; ona jednak dobrze wiedziaa, co sobie myl, bo patrzya na mnie spode ba za kadym razem, gdy kazaem jej omija pkajce stopnie. To dopiero kretynka. Gupia jak koek. Ja za nic bym nie wszed do adnej wody w okolicy, nie mwic ju o piciu. To od pracy w ciekach. Za dobrze wiem, co do nich wlatuje i co wylatuje. Tacy ludzie jak Nora wieszaj sobie midzy cyckami wisiorek z Kali-Maryj, albo przylepiaj na dupie Super Czyciocha, i myl, e to ich ochroni. Ja pij tylko butelkowan wod, a w prysznicu mam gowic z filtrem. A i tak czasem mnie co oblezie. Nie jest to jednak taka zaropiaa wysypka. Koty dudniy mi w gakach ocznych. Po drugiej stronie klubu Nora taczya z Wu teraz, kiedy moja Effy si rozkrcia, dostrzegaem w niej par zalet: taczya szybko i wciekle... miaa dugie czarne wosy... i syfy wielkoci cyckw. I podobnie misiste. Podszedem do niej i chciaem przeprosi, e wczeniej mi si nie podobaa, ale byo tak gono, a ja si tak liniem, widzc jej skr, e chyba niewiele udao mi si przekaza. Ucieka, zanim si do niej zbliyem: odtd samotnie podrygiwaem w wypenionej kotami macicy klubu, tum przenika przeze mnie, to pojawia si, to znika, a Effy oceanicznymi falami spywaa mi od oczu do krocza i z powrotem, niosc mnie coraz wyej i wyej, i wyej... Dziewczyna w podartych podkolanwkach i habicie zakonnicy pojkiwaa w azience, gdy Maggie nas znalaza, oderwaa mnie i cigna na podog. Wok nas azili ludzie, usiujcy skorzysta z korytkowych pisuarw ze stali nierdzewnej; nagle chwyci mnie Max i ju nie wiedziaem, czy robilimy to na barze i mia z tym problem, czy po prostu laem nie tam, gdzie trzeba, ale Max co narzeka na bbelki w dinie i jaka bdzie zadyma, ZADYMA,

zadyma, kiedy zabraknie drinkw dla tych naartych Effy goci i pocign mnie pod bar, gdzie z cystern z dinem i tonikiem wychodziy rurki, i to byo cakiem jakbym pywa we flakach omiornicy, rzucany grzmicymi falami rytmu kotw. Chciaem si tam zdrzemn, a moe jeszcze raz zapolowa na czerwone majtki zakonnicy, tylko Max cay czas wraca z kolejnymi Effy i mwi, e musimy znale problem z bbelkami, problem z bbelkami, we troch, to rozjani ci si we bie, znajdziesz, skd si bior bbelki do dinu. Nie, nie, nie! Do toniku! W toniku nie ma gazu. Znajd tonik. Powstrzymaj ZADYM, eby wszystko byo w porzdku, zanim przyjad ciarwki z duszcym gazem i zamkn lokal i, cholera, co ty tam wcigasz? Pywam pod barem... nurkuj gboko, daleko... z wytrzeszczonymi oczyma... prehistoryczna ryba pomidzy gigantycznymi omszonymi, oplecionymi korzeniami jajami, schowanymi w bagiennej mgle, razem z barowymi szmatami i upuszczonymi yeczkami i lepkim szlamem cukru pudru, te potne martwe srebrne jaja le sobie midzy korzeniami, obazi je mech i ple, ale na tym koniec, z ich tek nie pynie aden tonik, s wyssane do czysta, oprnione przez stada spragnionych dinozaurw i oczywicie na tym polega problem. Nie ma toniku. Nic a nic nie ma. Wicej jajek! Trzeba wicej jajek! Wicej wielkich srebrnych jaj z tomkiem, trzeba je przywie na taczkach i wtaszczy tutaj na ubranych w biae marynarki grzbietach barmanw w muszkach. Trzeba przebi zielonymi sscymi rurkami wicej jajek, wtedy bdzie mona wyssa tonik z ich tek, a Max bdzie mg robi din z tonikiem, a ja bd bohaterem, gwiazd, kurna, bo znam si na tych srebrnych jajkach i umiem podcza odpowiednie rurki, i waciwie to czy nie dlatego Maggie cigle na mnie pyszczy, bo moja rurka nigdy nie jest gotowa, eby wetkn j do jej jajeczek, a moe ona tam wcale nie ma adnych jajeczek i nie da si kupi adnych zastpczych, nikt nie przywiezie ich jej na taczce, i czy to nie dlatego podskakuje w tumie w czarnym gorsecie, a jaki go lie jej stopy i pokazuje mi rodkowy palec? I czy nie dlatego zaraz bdzie zadyma, kiedy rozwal temu troglowi eb tym drgiem, ktry poyczy mi Max, jak go poprosz... tylko jestem za gboko pod wod, eby wpierdzieli temu pucybutowi. A na pododze rozkwitaj mae, dymice kupki Effy i zlizujemy je wszyscy, bo jestem, kurna, bohaterem, najwiksz zot rczk wrd zotych rczek, i wszyscy kaniaj mi si w pas, i klepi i czstuj Effy, bo nie bdzie ZADYMY i nie bdzie gazu duszcego i nie bdziemy musieli pezn po zarzyganych schodach na sam d. A potem Max wypycha mnie z powrotem na parkiet z kolejnymi strzaami Effy dla Maggie, wielk srebrn tac pen przebaczenia, a przebaczenie przychodzi atwo, kiedy chodzi si po suficie najwikszego i najstarszego drapacza chmur w miecie. ***

Niebieskie koty i zakonnice z wielkimi oczami. Pryszcze i umawianie si na kolacj. W d schodami na ulic. Kiedy wylelimy od Wickyego, ja ju wychodziem z obj Effy, ale Maggie jeszcze leciaa, jej rce byy wszdzie, dotykaa mnie, opowiadaa, co mi zrobi, kiedy bdziemy w domu. Mieli by z nami Nora i Wu, ale jako si rozdzielilimy. Maggie nie chciao si czeka, wic polelimy z powrotem na przedmiecie, kluczc midzy wielkimi wieowcami, lawirujc midzy chodnikowymi smrodliwymi reklamami Diabolo i Possession i omijajc stragany handlarzy oferujcych omiorniczki na patyku na zakoczenie dnia. Wreszcie zrobio si chodniej, w tym idealnym punkcie pomidzy nocnym upaem i porannym chodem. Kad si na nas mokry koc wilgoci, cakiem miy po tym klubie. Nawet nie trzeba byo uwaa na betonowe opady, skoro nie byo deszczu ani mrozw. Maggie przesuwaa domi tam i z powrotem po moim ramieniu, od czasu do czasu nachylajc si, eby pocaowa mnie w policzek i skubn za ucho. Max mwi, e jeste niesamowity. e uratowae imprez. Wzruszyem ramionami. To nic takiego. Ca imprez pamitaem do mglicie, wybblowaa mi si razem z Effy. Skra wci mi od niej mrowia. Przewanie docierao do mnie tylko ciepeko w kroku, chwiejny widok ciemnych ulic i dugie szeregi wieczek w oknach wieowcw, ale do Maggie bya przyjemna, a ona wygldaa wietnie i miaem pewne plany na czas, kiedy dotrzemy do domu, wic wiedziaem, e wszystko idzie wietnie i powoli, jakbymy spadali na ciep pierzyn pen helu i jzyczkw. Kady mgby doj, e skoczy si tonik, gdybymy nie byli tak nawaleni. Zatrzymaem si przed szeregiem automatw. Trzy byy puste, jeden rozwalony, ale w ostatnim byo jeszcze par napojw. Wrzuciem do niego pienidze i wybraem dla Maggie butelk Blue Vitality, a dla siebie Sweatshine. Przyjemna niespodzianka: machina wyplua butelki. Wow! Maggie si rozpromienia. Umiechnem si i wycignem do niej rk z butelk. Noc szczliwych trafw: najpierw bar, a teraz to. W barze to chyba nie by traf. Ja bym na to nie wpada. Wypia Blue Vitality dwoma dugimi ykami i zachichotaa. Jak to robie, miae oczy wielkie jak ryba. Stawae na barze na rkach. Tego nie pamitaem. Pamitaem cukier puder i czerwone koronkowe staniki. Ale stawania na rkach w ogle. Jak ten Max daje rad prowadzi lokal, skoro nie pamita nawet o zaopatrzeniu. Maggie otara si o mnie. Wicky jest znacznie lepszy ni wikszo klubw. A zreszt, po to ma ciebie.

Prawdziwego bohatera. Znowu zachichotaa. Dobrze, e nie trzeba byo znowu si przebija przez jak zadym. Nie cierpi tego. W zauku pieprzya si grupka trogli. Jeden hermafrodyta na drugim, mcce z otwartymi gbami, umiechnite i sapice. Zerknem na nie i poszedem dalej, ale Maggie chwycia mnie za rami i pocigna z powrotem. Trogle naprawd si zapamitay w tym, co wanie robiy, miotay si, trzy na kupie, skra lnica od potu i liny. Spojrzay na nas tymi oczyma bez krzty wstydu. Tylko si umiechny i wrciy do cikiej mcki z pojkiwaniem. To niewiarygodne, ile one mog szepna Maggie. cisna mnie za rami i przywara do mnie. Jak psy. I mniej wicej tyle maj bystroci. Zmieniy pozycj, jeden stan na czworakach, jakby natchniony sowami Maggie. Inni spitrzyli si nad nim... czy nad ni. Do Maggie powdrowaa do mojego rozporka, szarpna za suwak i signa do rodka. S takie... o rany. Przycigna mnie do siebie i zacza rozpina mi pasek, niemal go urywajc. Co jest, kurka? prbowaem j odepchn, ale kleia si do mnie, sigaa rkoma do rozporka, dotykaa go, sprawiaa, e stawa. Effy jeszcze dziaaa, to pewne. My te to zrbmy. Tutaj. Chc ci. Zwariowaa? One maj to gdzie. No, dawaj. Moe tym razem zaskoczy. Zernij mnie. Dotkna mnie, zdumiona jego rozmiarem. Nigdy takiego nie masz. Dotkna mnie jeszcze raz. O Boe. No chod. Przywara do mnie, patrzc na trogle. Tak jak one. Dokadnie tak. cigna bluzk z lnicego jedwabiu, ukazujc czarny gorset i blad skr piersi. Patrzyem na jej skr i krgoci. Cay wieczr kusia mnie tym wspaniaym ciaem. Nagle miaem gdzie trogle czy nielicznych przechodniw. Oboje szarpnlimy za mj pasek. Spodnie opady mi do kostek. Oparlimy si o cian, naparlimy mocno na stary beton, patrzc sobie w oczy, a potem ona wcigna mnie w siebie, a ustami chwycia za ucho, gryzc, sapic i szepczc, gdy przyciskalimy si do siebie nawzajem. A trogle tylko si szczerzyy i szczerzyy, i patrzyy na nas tymi oczyma, gdy wspdzielilimy jeden zauek i tak obserwowalimy si nawzajem. *** O pitej rano znowu zadzwoni Chee, jego gos rozbrzmia mi prosto w dousznej pluskwie. Przez to podniecenie i Effy zapomniaem j wycign. Pompa sze znowu stana. Mwie, e mam do ciebie dzwoni jcza.

Sieknem i zwlokem si z ka. No tak. No mwiem. Nie przejmuj si. Dobrze zrobie. Zaraz tam bd. Maggie si obrcia. Gdzie idziesz? Nacignem spodnie i daem jej szybkiego causa. Id ratowa wiat. Za bardzo tob orz. Nie powiniene i. I pozwoli Chee, eby to naprawia? Chyba sobie jaja robisz. Do kolacji bdziemy po szyj w ciekach. Mj bohater. Umiechna si sennie. Jak bdziesz wraca, kup mi jakie pczki. Czuj si, jakbym bya w ciy. Bya tak szczliwa, ciepa i przylepna, e omal nie wlazem z powrotem do ka. Zwalczyem t chtk i pocaowaem j tylko jeszcze raz na poegnanie. Postaram si. Na dworze wanie zaczynao wita powoli kn smog. Ulice o tej porze byy niemal cakiem ciche. Trudno byo si nie wciec, e trzeba wsta o takiej bezbonej i skacowanej godzinie, ale to i tak lepiej, ni potem ratowa cofnite cieki, gdyby Chee nie zadzwoni. Ruszyem do centrum, kupiem jeszcze bajgla od gocia o dziewczcej twarzy, ktry nie umia wyda reszty. Bajgiel by zapakowany w jak plastikow foli, ktra rozpuszczaa si w ustach. Nie by zy, ale zdenerwowao mnie, e sprzedawca nie potrafi si doliczy kasy i musiaem sam sign do jego woreczka z pienidzmi i wzi sobie reszt. Wychodzi na to, e ja cigle musz wszystkich ratowa. Nawet tpych sprzedawcw bajgli. Maggie mwi, e jestem rwnie kompulsywny, jak Chee. Ona by po prostu staa i czekaa, a handlarz doliczy si reszty, nawet gdyby miao to zaj cay dzie. A mnie szlag trafia, kiedy widz, jak jaka troglodupa rozrzuca dolary po chodniku. Czasem atwiej po prostu wzi sprawy we wasne rce. *** Chee czeka na mnie, kiedy wchodziem, prawie podskakujc z niecierpliwoci. Stao ju pi pomp. Kiedy dzwoniem, to bya jedna, ale teraz jest ju pi. Cay czas si wyczaj. Poszedem do dyspozytorni. Baza diagnostyczna cigle nie dziaaa, wic znw zabraem si za papierowe podrczniki. To dziwne, e te pompy tak si wyczaj. Kiedy poowa nie dziaaa, dyspozytornia, normalnie wypeniona buczeniem, bya o wiele cichsza. W miecie cieki cofay si kanaami, bo my nie nadalimy z pompowaniem ich do oczyszczalni i zrzucaniem oczyszczonej wody do rzeki.

Przypomniaa mi si Nora i jej wysypka, od pywania w tym syfie. Naprawd mona si zdenerwowa. Wyglda na czyste, a dostajesz od niego wysypki. A my tu jestemy w samym dole rzeki. Spywa do nas nie tylko nasze gwno, ale wszystkich z gry rzeki. Pompy naszej stacji cign wod spod ziemi, albo oczyszczaj t, co przypywa rurami z jezior na pnocy stanu. Przynajmniej w teorii. Ja tego nie kupuj; widziaem, ile wody tdy przepywa, nie ma mowy, eby to wszystko szo z jezior. Tak naprawd, kaemy dwudziestu milionom ludzi z groszami pi wod, ktra pochodzi nie wiadomo skd i nie wiadomo co w niej jest. Jak mwiem: ja pij tylko butelkowan, nawet jeli musz obej p miasta, eby j znale. Albo sodow. Albo... choby tonik. Zamknem oczy, prbujc poskada do kupy wczorajszy wieczr. Wszystkie te puste baki po toniku pod barem Travis Alvarez ratuje wiat, jednoczenie lecc do ksiyca na Effy oraz dwa wczorajsze numerki seksualne. A co, nie sta mnie? Chee i ja podnielimy PressureDyney jedn po drugiej. Wszystkie ruszyy poza szstk. Bya uparta. Zalalimy j jeszcze raz. Odpalilimy. Zalalimy. Nic. Suze przysza, eby nami pokierowa, cignc ze sob Zoo, swoj sekretark. Bya kompletnie nawalona. Bluzka do poowy wycignita ze spodni i wielkie, rybie oczy po Effy, prawie tak czerwone, jak lampki na pulpitach. Zwziy si jednak, kiedy je zobaczya. Czemu te wszystkie pompy stoj? To twj obowizek, one maj dziaa. Tylko na ni popatrzyem. Zapana do nieprzytomnoci o szstej rano, figluje sobie z wasn lask-sekretark, a nad reszt prbuje trzaska z bicza. To dopiero przywdztwo. Nagle pomylaem, e moe trzeba by zmieni prac. Albo przed kadym pjciem do pracy zliza wielk grk Effy. Wszystko jedno co, eby troch zagodzio Suze. Jak mam to naprawi, to musisz zle mi z oczu, ebym si skupi. Suze spojrzaa na mnie z tak min, jakby gryza cytryn. Lepiej to napraw. Dgna mnie w pier grubym paluchem. Bo jak nie, to zrobi Chee twoim szefem. Zerkna na Zoo. Twoja kolej na kanapie. No, idziemy. Odmaszeroway. Chee patrzy jak id. Zacz si drapa po gowie. One nigdy nic nie robi powiedzia. Na pulpicie zapalia si pomaraczowo kolejna kontrolka. Przekartkowaem instrukcj, szukajc przyczyny. A kto by robi? W takiej pracy, gdzie nikogo nie mona wywali? Ale musi by jaki sposb, eby przynajmniej jej si pozby. Par dni temu przywioza tu sobie do biura wszystkie meble z domu. Praktycznie tu mieszka. Mwi, e dobrze jej w klimie. Wiesz co, ty nie powiniene narzeka. Wczoraj rzucae si z nimi papierem toaletowym.

Spojrza na mnie nie rozumiejc. No i? Mniejsza o to. Nie przejmuj si Suze. Jestemy na dole drabiny, przyzwyczaj si do tego. Sprbujemy jeszcze raz j zrestartowa. Nie pomogo. Wrciem do instrukcji. Pewnie w setkach toalet w miecie wybijay ju cieki. Dziwne, e one tak si wyczay: jedna, dwie, trzy, cztery. Zamknem oczy, zastanowiem si. W tyle gowy cigle kryy mi resztki cigu po Effy. Jakie retrospekcje. W kko to samo: wielkie ogromne jaja, srebrne, wszystkie wyssane do czysta przez polujce na jaja dinozaury. Kurna. To musia by niezy odlot. Zakonnice i jaja ze stali nierdzewnej. Pisuary i Maggie... Zamrugaem. Pstryk i wszystko zoyo si w cao. Kosmiczna konwergencja po Effy: puste stalowe jaja. Max, ktry zapomina zaopatrzy bar. Uniosem wzrok na Chee, potem spojrzaem w instrukcje i znw na niego. Ile czasu ju chodz te pompy? To znaczy? Kiedy je tu zainstalowali? Chee spojrza z namysem w sufit. Nie mam, kurna, pojcia. Na pewno, zanim ja tu przyszedem. I ja te. Pracuj tu dziewi lat. Mamy jaki komputer, ktry nam to powie? Faktur? Obojtne co? Przerzuciem trzymany w doniach podrcznik na pierwsz stron. PressureDyne. Pompa wysokiej przepustowoci z samoczynnym oczyszczaniem, wieloplatformowa. Model 13-44474-888 zmarszczyem brwi. To jest wydrukowane w 2020. Chee gwizdn i nachyli si, eby dotkn powleczonych plastikiem kartek. Niele stare. Zbudowane na lata, nie? W tamtych czasach tak si budowao. Na wicej ni sto lat? Wzruszy ramionami. Kiedy miaem taki samochd. Naprawd solidny. Na silniku prawie nie mia rdzy. I mia oba wiata. Ale by za stary. Zeskroba sobie co z gowy i przyglda si temu przez chwil, potem rzuci na podog. Nikt ju nie reperuje samochodw. Nie pamitam, kiedy ostatni raz widziaem jedc takswk. Spojrzaem na niego, zastanawiajc si, czy chc co powiedzie o rzucaniu kawakw skry na podog, ale si poddaem. Zaczem znw wertowa podrcznik, a znalazem to, czego szukaem. Poszczeglne moduy raportujce: zdalny dostp, sposoby podczenia, pobieranie danych. Postpujc zgodnie z instrukcj, otworzyem nowy zestaw okienek diagnostycznych, ktre nie korzystay z oglnych raportw dla kierownika stacji pomp PressureDyne, lecz czyy si bezporednio z surowymi zapisami w pompach. I dostaem co takiego: Brak poczenia ze rdem danych.

To ci niespodzianka. Reszta komunikatu radzia mi sprawdzi podczenie kocwek systemu zdalnego raportowania, cokolwiek to byo. Zamknem podrcznik i wsadziem go pod pach. Idziemy. Chyba wiem, co jest nie tak. Wyprowadziem Chee z dyspozytorni, prosto w bebechy tuneli i maszyn. Winda bya zepsuta, wic musielimy zej schodami serwisowymi. W miar jak schodzilimy, wok robio si coraz ciemniej. Wszdzie by brud i kurz. Spod ng uciekay nam szczury. Pojedyncze diody zapewniay widoczno, ale minimaln. W sabiutkim bursztynowym wietle byo wida tylko kurz, cienie i biegajce szczury. Potem skoczyy si nawet i te diody. Chee znalaz awaryjn latarni we wnce na cianie, obronit szarym futrzastym kurzem, ale wci naadowan. Moja astma zacza mnie askota, a potem sprowokowana tym pyem w powietrzu siada mi na piersi caym ciarem. Zacignem si inhalatorem i szlimy dalej. Wreszcie dotarlimy na samo dno. wiato latarni Chee zamigotao i znikno w mroku komory. Metal pomp PressureDyne poyskiwa sabiutko. Chee kichn. Latarnia rozkoysaa si od tego wstrzsu. Cienie szalay, dopki nie uspokoi jej drug rk. Gwno wida mrukn. Cicho bd. Myl. Nigdy tu nie byem. Ja raz. Kiedy jeszcze y Mercati. Nic dziwnego, e zachowujesz si jak on. On ci szkoli? Pewnie. Zaczem szuka owietlenia awaryjnego. Mercati, kiedy mnie tu przyprowadzi, prawie dziesi lat temu, pokaza mi te wczniki i opowiedzia o pompach. Ju wtedy by stary, ale jeszcze pracowa i polubiem go. Tak si charakterystycznie skupia na rnych rzeczach. By skupiony. Nie to, co wikszo ludzi, ktrzy ledwo umiej si z tob przywita, eby nie zacz patrze na zegarek, planowa sobie imprez czy narzeka na jakie skrne wypryski. Mawia, e moi nauczyciele gwno si znali na algebrze i e powinienem zosta w szkole. Nawet wiedzc, e po prostu porwnuje mnie do Suze, uznawaem to za cakiem miy komplement. Nikt nie zna przepompowni lepiej od niego, wic nawet kiedy zachorowa i objem jego stanowisko, cigle wymykaem si do szpitala, eby zadawa mu pytania. By moj tajn broni, dopki rak w kocu nie wyar mu flakw. Znalazem owietlenie awaryjne i szarpnem przeczniki. Swiedwki zamrugay i z brzczeniem oyy. Niektre si nie zapaliy, ale wiata wystarczao. Chee zaparo dech. Jakie wielkie. Istna katedra inynierii sanitarnej. Wysoko, w pmroku pod sklepieniem komory pomp, rury zakrzywiay si ukami, migoczc w przytumionym blasku wietlwek, sie elastwa i

cieni zbiegajca si w zawie rozety nad szeregiem potnych masyww pomp. Trzypitrowe stalowe dinozaury groway nad nami, delikatnie lnic. Spowija je kurz. Wykwity rdzy rysoway na ich skrze wzory, przez co wyglday, jakby kto obwiesi je perskimi dywanami. Po pancernych obudowach szy szeregi picioktnych bw rub, wielkich jak moja do, spinajcych wielkie segmentowane rury, wnikajce w mroczne tunele rozchodzce si w cztery strony wiata, sigajce do wszystkich dzielnic miasta. Kropelki wody zbieray si na przedwiecznych zczach i skapyway z nich. Pompy pracoway dalej. Doskonale zaprojektowane. Zapomniane przez wszystkich w miecie na grze. Potwory pracujce bez sowa skargi, lojalne pomimo zaniedbania. Tylko e jedna z nich teraz zamilka. Powstrzymaem si, eby nie pa na kolana i nie przeprasza ich za zaniedbanie, za zlekcewaenie tych machin pracujcych wiernie od ponad stulecia. Podszedem do tablicy rozdzielczej Pompy Sze i pogadziem grujce nade mn olbrzymie brzuszysko dinozaura. Tablica bya caa pokryta kurzem, ale gdy przesunem po niej doni, rozwietlia si. Pomaraczowe lampki i zielony tekst rozjarzyy si autorytatywnie, mwic mi wprost, co jest nie tak, mwic i mwic i nigdy nie majc pretensji, e nie sucham. Nieprzetworzone dane diagnostyczne pewnego dnia przestay i do dyspozytorni, zatrzymay si w ciemnoci i czekay, a kto tu zejdzie i je zauway. A stanowiy odpowied na wszystkie moje pytania. Na samej grze listy: Model 13-44474-888. Wymaga okresowego przegldu. Ukoczono 946080 000 przebiegw. Przejrzaem zapisy diagnostyczne pompy: Piercie zaworu, nr kat.: 12-33939, do okresowej wymiany. Elementy toka, nr kat.: 232-2, 222-5, 222-6, 222-4-1, do okresowej wymiany. Zbiornik pywaka, nr kat.: 37-37-375-77, uszkodzony, do wymiany oysko zaworu awaryjnego, nr kat.: 810-9, uszkodzone, do wymiany Zesp zaworu, nr kat.: 437834-13, uszkodzony, do wymiany. Regulator gwnego napdu, nr kat.: 39-23-9834959-5, uszkodzony do wymiany. Priorytetowe naprawy: Czujniki sprania, nr kat.: 49-4, 7777-302, 403-74698. Gwny zesp przeniesienia napdu, nr kat.: 010303-0. Zawr z koem pasowym, nr kat.: 9-0-2...

Lista cigna si dalej. Przeszedem do historii serwisowania pompy. Lista cigna si a po kadencj Mercatiego, a nawet dalej, dziesitki alarmw serwisowych i przypomnie o okresowej konserwacji, wszystkie migay mi teraz w ciemnoci, dotd zignorowane. Dwadziecia pi lat zaniedba. Ej! zawoa Chee. Chod zobacz! Zostawili tutaj jakie pisma! Zerknem w tamt stron. Chee znalaz gr mieci, ktr kto wepchn pod jedn z pomp. Siedzia tam na czworakach i co wyciga, magazyny, co co przypominao stare opakowania po ywnoci. Ju zaczem mu mwi, eby w tym nie grzeba, ale potem darowaem sobie. Przynajmniej niczego nie psu. Przetarem oczy i wrciem do diagnostyki pompy. Przez sze lat, kiedy ja przy tym pracowaem, pokazao si kilkanacie bdw, ale PressureDyney po prostu pracoway dalej, mozoliy si, cho odpaday im czci, a teraz jedna z nich po prostu cakiem pada, rozesza si w szwach, lojalnie pracujc a do momentu, kiedy ju nie moga dalej, i zdecha pod ciarem zalegoci serwisowych. Podszedem i zaczem czyta logi pozostaych dziewiciu pomp. Wszystkie byy pene objaww zaniedbania: ostrzeenia, logi z przesyu danych pene komunikatw o korekcji bdw, powiadomienia o alarmach. Wrciem do Pompy Sze i jeszcze raz spojrzaem w jej logi. Konstruktorzy zbudowali j solidnie, na lata, ale odpowiednia liczba drobnych uku zabije nawet dinozaura, a ten tutaj by bardziej ni zabity. Trzeba zadzwoni do PressureDyne powiedziaem. My sami ju tej pompy nie uratujemy. Chee unis wzrok znad znalezionego pisma z jaskrawotym samochodem na okadce. To oni jeszcze istniej? Lepiej niech istniej. Chwyciem podrcznik i znalazem numer do serwisu. Nawet format mia inny ni nasze numery. W caym tym cholerstwie nie byo ani jednej litery. *** Firma PressureDyne nie tylko nie istniaa, ale zbankrutowaa ponad czterdzieci lat temu pada ofiar wasnych, zaprojektowanych zbyt solidnie, produktw pompujcych. Zabili wasny rynek. Jedyny jasny punkt to fakt, e technologia staa si wasnoci publiczn, a sie akurat przez chwil dziaaa, wic mogem sobie cign schematy tych pomp. W sieci byy tony informacji, tylko nie znaem nikogo, kto potrafiby je zrozumie. Na pewno nie ja. Rozparem si na krzele, gapic si na ca t informacj, z ktrej nie umiaem skorzysta. Jakbym patrzy na egipskie hieroglify. Co w tym byo, ale nie miaem pojcia, co

z tym zrobi. Wczeniej przeczyem strumienie Pompy Sze na pozostae pompy, ktre na razie radziy sobie z tym obcieniem, ale wci denerwowaa mnie uporczywa myl o wieccych w ciemnoci tych wszystkich komunikatach konserwacyjnych: Piercie uszczelnienia rtciowego, nr kat. 5974-30, uszkodzony, do wymiany... cokolwiek to znaczyo. cignem do mojej telefonicznej pluskwy wszystko o PressureDyneach. Nie wiedziaem jeszcze, do kogo z tym pjd, pewne byo tylko, e tutaj nikt nie bdzie w stanie mi pomc. Co ty z tym robisz? Podskoczyem i rozejrzaem si. Podkrada si do mnie Suze. Nie wiem. Chyba sprbuj znale kogo, kto mgby co poradzi. To zastrzeone. Nie wolno ci wynosi std tych schematw. Kasuj to. Zwariowaa. To publicznie dostpne informacje. Wstaem i wsadziem pluskw telefoniczn z powrotem do ucha. Skoczya po ni, ale zrobiem unik i ruszyem do drzwi. Pobiega za mn, zowroga gra mini. Mog ci wywali, wiesz? Nie, bo najpierw sam si zwolni. Szarpnem drzwi dyspozytorni i wyszedem. Ej! Wracaj tutaj! Jestem twoj szefow! Jej gos lecia za mn korytarzem, coraz cichszy. Ja tu rzdz, cholera! Mog ci wywali! Jest w podrczniku! Znalazam! Nie tylko ty tutaj umiesz czyta! Znalazam! Mog ci wywali! I wywal! Jak mae dziecko w napadzie zoci. Wci wrzeszczaa, kiedy drzwi od dyspozytorni j odciy. *** Wyszedem na soce i wyldowaem na spacerze w parku patrzyem na trogle i zastanawiaem si, czym podpadem Panu Bogu, e pokara mnie tak wariatk jak Suze. Przyszo mi do gowy, eby zadzwoni do Maggie i umwi si z ni gdzie, ale nie miaem ochoty opowiada jej o pracy kiedy tumaczyem jej te rzeczy, to albo wymylaa kiepskie sposoby na ich napraw, albo mwia, e to, o czym gadam, to nic wanego a poza tym, jeli zadzwoni w poowie dnia, na pewno bdzie si zastanawia, czemu wyszedem tak wczenie, i zdenerwuje si, jeli nie posucham jej rad dotyczcych Suze. Minem bzykajce si, umiechnite trogle. Zamachay do mnie, ebym doczy do zabawy. Ja tylko odmachnem. Jedno z nich musiao by prawdziw dziewczynk, bo ewidentnie bya rozdta od ciy i figlowaa z par przyjaci a ja ucieszyem si, e nie ma ze mn Maggie. I bez ogldania rozmnaajcych si trogli miaa do kompleksw na punkcie ciy. Suze natomiast chtnie rzucibym tym troglom. Bya mniej wicej tak samo tpa, jak one. Jezu, wok mam samych idiotw. Potrzebna mi nowa praca. Taka, co przyciga ludzi zdolniejszych ni cieki. Ciekawe, jak bardzo serio chce mnie wywali. Czy naprawd

podrczniki mwi co o zatrudnianiu i zwalnianiu, co wszyscy przeoczylimy. A potem zastanowiem si, czy sam mwiem powanie, groc, e si zwolni. Suze nie cierpiaem, to pewne. Ale skd wzi lepsz robot, skoro nie skoczyo si redniej szkoy, nie mwic o collegeu? Stanem jak wryty. College. Columbia. Oni mogliby pomc. Znajdzie si tam jaki bystrzak, ktry zrozumie informacje o PressureDyneach. Jaki wydzia inynierii, albo co. Zreszt, ich wanie obsuguje Pompa Sze. Cakiem niezy rodek nacisku. Pojechaem metrem na przedmiecie razem z ca band wkurwionych ludzi dojedajcych do pracy warczeli na siebie nawzajem i zachowywali si tak, jakby, siadajc obok, wkraczao si na ich terytorium. W kocu uwiesiem si na uchwycie i patrzyem jak dwch staruchw siedzi po przeciwnych stronach i syczy na siebie, a w kocu na wysokoci Osiemdziesitej Szstej wszystko siado i trzeba byo i na piechot. Mijaem przesiadujce na chodnikach bandy trogli. Paru naprawd bystrych ebrao wrd przechodniw, ale wikszo po prostu si bzykaa. Powinienem si chyba wkurzy, e musz przepycha si przez jedn wielk orgi, ale tak naprawd im zazdrociem. Zastanawiaem si, czemu, do cholery, musz le, zapocony, przez letni smog, co chwila pocigajc z inhalatora, podczas gdy Suze, Chee i Zoo siedz sobie wygodnie w klimie i nie robi nic. Co jest ze mn nie tak? Dlaczego to ja zawsze prbuj wszystko naprawia? Mercati tak mia, bra wszystko na siebie, a potem pracowa coraz ciej i ciej, a wyar go rak. Pod koniec pracowa tak ciko, e moe nawet by rad, e odchodzi, e wreszcie sobie odpocznie. Maggie cigle powtarzaa, e za bardzo mn orz; wlokc si po Broadwayu, zaczem myle, e moe ma racj. Ale z drugiej strony, gdybym zostawi wszystko Chee i Suze, to nie szedbym teraz ulic, ale pyn rzek Broadway, z mieszanin gwna i chemikaliw. Maggie powiedziaaby, e to nie nasz problem, ale mwia tak, bo kibel nadal dziaa, kiedy go spukiwaa. W sumie wyglda na to, e niektrzy nie maj wyjcia, musz zajmowa si gwnem, a inni umiej si dobrze bawi. P godziny pniej, pokryty potem i ulicznym brudem, trzymajc w doni ukradzion nieuwanemu troglowi butelk nawadniajcego Sweatshine, wtoczyem si przez bramy Columbii na gwny dziedziniec i natychmiast zaczy si problemy. Szedem za znakami wskazujcymi budynek inynierii, ale prowadziy mnie w kko. Zapytabym o drog nie nale do tych facetw, co nie potrafi ale to do enujce, eby nie umie przeczyta prostego drogowskazu, wic si powstrzymywaem. Zreszt, kogo miabym zapyta? Na dziedzicu byo peno dzieciakw, wylegiway si, praktycznie nagie i wyglday, jakby miay tu zaoy wasn koloni trogli, wic niespecjalnie miaem ochot z nimi gada. Nie jestem szczeglnie pruderyjny, ale gdzie musz by jakie granice.

I dlatego zgubiem si i aziem bez adu i skadu od jednego budynku do drugiego, bkajc si po labiryncie wielkich budowli w stylu rzymskim i Benjamina Franklina, same kolumnady, cega i czworoktne dziedzice w trawiaste aty wszystko wygldao tak, jakby za sekund mia spa betonowy deszcz i prbujc doj, dlaczego nie rozumiem adnego z tych znakw. Wreszcie przeknem dum i zapytaem paru pnagich dzieciakw o drog. W tych uczelnianych typkach najbardziej wkurza mnie to, e zachowuj si, jakby byli od ciebie bystrzejsi. A ju najgorsi s bogaci gwniarze po fundowanych przez rodzicw prywatnych szkoach. Pytaem o drog najlepszych i najinteligentniejszych, chciaem, eby skierowali mnie na wydzia inynierii, do budynku inynierii, czy co to tam, kurna, jest, a oni tylko ogldali mnie od stp do gw, bekotali jak mapy, albo zamiewali si, nawaleni Effy, i wracali do bzykania. Paru wzruszyo ramionami i powiedziao nie wiem to bya najlepsza informacja, jak otrzymaem. Zrezygnowaem z pytania o drog i po prostu zaczem azi po campusie. Nie wiem jak dugo. Wreszcie na ktrym z dziedzicw znalazem wielki stary budynek, ogromny i prostoktny, z kolumnami jak Partenon. Na schodach wylegiwao si w socu troch dzieciakw, ale bya to najspokojniejsza cz campusu, jak dotd odwiedziem. Pierwsze drzwi, na ktre trafiem, byy zamknite na acuch, podobnie drugie, ale potem znalazem kolejne, gdzie acuch nie by zapity, dwa cikie sploty zwisay luno ze star, otwart kdk na jednym kocu. Dzieciaki na schodach nie zwracay na mnie uwagi, wic otworzyem drzwi. W rodku zastaem tylko cisz i kurz. Pod sufitem wisiay wielkie, staroytne yrandole, skrzce si od wpadajcego przez zakurzone okna pomaraczowego soca. Przez ten kolor wydawao si, e jest ju wieczr i soce zachodzi, cho byo dopiero nieco po poudniu. Wszystko pokrywaa cika warstwa kurzu; podogi, stoy, krzesa, komputery wszystko kryo si pod grub szar kodr. Jest tu kto? Nikt nie odpowiedzia. Gos roznis si echem i zanik, jakby budynek po prostu go pokn. Zaczem go zwiedza, wybierajc drzwi na chybi trafi: czytelnie, pokoje cichej nauki, kolejne zdeche komputery, ale przede wszystkim ksiki. Rzdy za rzdami regaw z ksikami. Wypchana nimi sala za sal, a wszystkie pokryte grub warstw kurzu. Biblioteka. Caa cholerna biblioteka porodku uczelni i nikogo w niej nie ma. Na pododze byy lady stp, porozrzucane paczuszki po Effy i prezerwatywach, butelki po alkoholu, w miejscach gdzie przychodzili kiedy ludzie, lecz teraz nawet na tych mieciach bya widoczna cienka warstwa kurzu. W niektrych salach kto zwali z pek wszystkie ksiki, jakby midzy regaami przeszo tornado. W innej kto rozpali z nich ognisko. Leay w ogromnej stercie, spalone, kupa popiou, kartek i okadek, czarna masa skamielin rozpadajcych si na proch przy

dotyku. Wstaem szybko, ocierajc rce o spodnie. Cakiem jakby obmacywa czyje koci. aziem dalej, przesuwajc palcami po pkach i patrzc, jak kurz spada miniaturow kaskad niczym betonowy deszcz. Wycignem przypadkow ksik, sypic sobie w twarz kolejnym obokiem kurzu. Zakaszlaem. Poczuem skurcz w piersi i zacignem si inhalatorem. W pmroku ledwo mogem odczyta tytu: Wspczesny punkt widzenia na postwyzwolecz Ameryk. Kiedy j otworzyem, trzasn grzbiet. Co ty tu robisz? Podskoczyem i upuciem ksik. Wok mnie unis si kurz. Na kocu regau staa stara kobieta, przygarbiona jak wiedma. Pokutykaa ku mnie. Ostrym gosem powtrzya: Co ty tu robisz? Zgubiem si. Prbuj znale wydzia inynierii. Brzydka starucha: same zmarszczki i starcze plamy, skra zwisaa z koci lunymi fadami. Wygldaa, jakby miaa tysic lat, i nie nabieraa przez ten czas tysicletniej mdroci, ale po prostu zeray j mole. A w doni trzymaa co paskiego i srebrzystego. Pistolet. Cofnem si o kolejny krok. Uniosa bro. Nie tdy. Tak, jak wszede. Wskazaa pistoletem. No, ruszaj si. Zawahaem si. Umiechna si, ukazujc szczerbate pieki. Nie bd strzela, jeli nie dasz mi powodu. Ponownie machna pistoletem. No, ruszaj si. Nie wolno ci tu wchodzi. Energicznie, stanowczo przeprowadzia mnie z powrotem do gwnego wejcia. Otworzya je i machna pistoletem. No. Id. Jedn chwil. Prosz. Moe mi pani przynajmniej powiedzie, gdzie jest wydzia inynierii? Zamknity wiele lat temu. A teraz si wyno. Ale musi gdzie by! Ju nie. No. Id. Kiwna pistoletem. Won. Chwyciem si drzwi. Ale pani na pewno zna kogo, kto moe mi pomc. Mwiem szybko, prbujc wypowiedzie wszystkie sowa, zanim zrobi uytek z broni. Pracuj przy miejskich pompach kanalizacyjnych. Psuj si i nie wiem jak je naprawi. Potrzebuj kogo, kto zna si na konstrukcji maszyn. Krcia gow i zaczynaa macha pistoletem. Sprbowaem jeszcze raz. Prosz! Musi mi pani pomc. Nikt nie chce ze mn rozmawia, a jak nie znajd pomocy, niedugo bdziecie pywa w gwnie. Pompa Sze obsuguje uniwersytet, a ja nie wiem, jak j naprawi! Zawahaa si. Przekrzywia gow w jedn stron, potem w drug.

 Mw dalej. Krtko nakreliem problem z PressureDyneami. Gdy skoczyem, pokrcia gow i si odwrcia. Tracie czas. Od ponad dwudziestu lat nie ma tu wydziau inynierii. Podesza do czytelnianego stou, paroma ruchami stara z niego kurz. Odsuna krzeso, zrobia z nim to samo. Usiada, pooya pistolet na stole, gestem zaprosia mnie, eby usiad obok. Nieufnie odgarnem kurz ze swojego krzesa. Zamiaa si, widzc, jak mj wzrok cay czas wdruje do pistoletu. Podniosa go i wetkna do kieszeni pogryzionego przez mole swetra. Nie bj si. Ju ci nie zastrzel. Mam go na wypadek, gdyby dzieciaki zrobiy si agresywne. To si za czsto nie zdarza, ale nigdy nie wiadomo... Wyjrzaa na dziedziniec. Jak moe nie by wydziau inynierii? Jej wzrok przeskoczy z powrotem na mnie. Z tego samego powodu, z ktrego zamykam bibliotek. Zamiaa si. Nie mona pozwoli studentom, eby tutaj biegali, prawda? Przez moment patrzya na mnie z namysem. Zaskoczye mnie, wac tutaj. Chyba si starzej i zapominam pozamyka drzwi. Zawsze tak pani wszystko zamyka? Czy wy, bibliotekarze, nie... Nie jestem bibliotekark. Nie ma tu bibliotekarza odkd umar Herman Hsu. Parskna miechem. Ja jestem tylko wdow po wykadowcy. Mj witej pamici m wykada tu chemi organiczn. Ale to pani pozakadaa acuchy na wszystkie drzwi? Nie byo komu tego zrobi. Patrzyam, jak imprezuj tutaj studenci, i zdaam sobie spraw, e trzeba co zrobi, zanim to wszystko spal. Zabbnia palcami po stole, taksujc mnie wzrokiem. Spod kocistych palcw unosiy si mae oboczki kurzu. Jeli dam ci klucze, bdziesz w stanie dowiedziesz si tego, co potrzebujesz? O tych pompach? Nauczysz si jak dziaaj? A moe je naprawisz? Wtpi. Dlatego wanie tu przyszedem. Wycignem pluskw telefoniczn. Schematy mam tutaj. Po prostu potrzebuj, eby kto mi je wytumaczy. Nie ma nikogo, kto byby w stanie ci pomc. Umiechna si. Ja skoczyam psychologi spoeczn, nie inynieri sanitarn. A nikogo wicej tu nie ma. Chyba eby liczy ich. Machna na studentw za oknem, bzykajcych si na dziedzicu. Mylisz, e ktry z nich daby rad przeczyta twoje schematy? Przez szyby, cae w smugach, widziaem studentw na schodach biblioteki, nagich. Bzykali si, wyszczerzeni, wietnie si bawili. Jedna dziewczyna zobaczya mnie przez szyb i zamachaa, ebym si przyczy. Kiedy pokrciem gow, wzruszya ramionami i wrcia do zabawy. Staruszka przygldaa mi si jak sp.

 Ju widzisz, o co mi chodzi? Dziewczyna wczua si w rytm. Umiechna si, widzc, e patrz, i jeszcze raz zaprosia mnie gestem do zabawy. Podmieni jej tylko oczy na te i zmieniaby si w stuprocentowego trogla. Zamknem oczy i otworzyem je. Nic si nie zmienio. Dziewczyna wci tam bya, ze swoimi towarzyszami zabawy. Posuwali si i wietnie si bawili. Najlepsi, najinteligentniejsi mrukna staruszka. Porodku dziedzica rozbierali si kolejni studenci; nikomu nie przeszkadzao, e robi to w biay dzie, nikt nie przejmowa si, e kto moe patrze i co sobie kto pomyli. Kilkuset modych ludzi i aden nie mia ze sob ksiki, zeszytu, dugopisu, papieru ani laptopa. Staruszka parskna miechem. No, nie dziw si tak. Chyba nie powiesz, e kto twojego kalibru nigdy tego nie zauway. Urwaa, czekajc, potem wytrzeszczya oczy z niedowierzaniem. Trogle? Betonowy deszcz? Choroby ukadu rozrodczego? Nigdy ci to nie dao do mylenia? Pokrcia gow. To jeste gupszy ni mylaam. Ale... Odchrzknem. Czyli... to znaczy... Mj m by chemikiem. Zmruya oczy, patrzc na pltanin cia na schodach i trawniku, potem pokrcia gow i wzruszya ramionami. Jest na ten temat masa ksiek. Przez jaki czas pisali nawet w gazetach. Dlaczego mleko matki moe ju nie by najlepsze dla dziecka. Tego typu rzeczy. Machna niecierpliwie rk. Rohit i ja nigdy si nad tym nie zastanawialimy, dopki nie odnis wraenia, e studenci co roku s gupsi. Zarechotaa. A potem zrobi im testy i okazao si, e to prawda. To niemoliwe, ebymy wszyscy zmieniali si w trogle. Pokazaem butelk Sweatshine. To skd wziem t butelk, albo moj pluskw telefoniczn, albo boczek, i tak dalej? Kto cigle musi to wszystko produkowa. Dostae boczek? Gdzie? Pochylia si ku mnie, zaciekawiona. Zona kupia. Ostatni paczk. Wyprostowaa si z westchnieniem. Niewane. I tak bym go nie pogryza. Przyjrzaa si butelce. Zreszt, wiadomo? Moe masz racj. Moe nie jest a tak le. Ale to najdusza rozmowa, jak odbyam, odkd zmar Rohit. Wikszo ludzi nie jest w stanie si skupi tak jak kiedy. Przyjrzaa mi si. A moe ten twj Sweatshine oznacza po prostu, e gdzie tam jest fabryka, rwnie solidnie wykonana jak te twoje pompy. I, o ile nie zepsuje si nic skomplikowanego, moemy nadal to pi. Nie jest a tak le. Moe i nie. Wzruszya ramionami. Dla mnie i tak nie ma to ju znaczenia. Niedugo kopn w kalendarz. Potem to ju bdzie twj problem.

*** Kiedy wychodziem z uczelni, by wieczr. Niosem wielk torb ksiek i nikt nie mia pojcia, e je zabraem. Staruszki nie obchodzio, czy je gdzie wpisaem, czy nie, po prostu machna rk, ebym wzi sobie ile tylko chc, a potem daa mi klucze i powiedziaa, ebym zamkn, jak bd wychodzi. Wszystkie te tomy byy napczniae od wzorw i wykresw. Pozbieraem je jedn po drugiej, kad troch podczytywaem, a potem rezygnowaem i sigaem po kolejn. Jeden wielki bekot. Jakby prbowa czyta, nie znajc alfabetu. Mercati mia racj. Trzeba byo uczy si dalej. Na pewno nie radzibym sobie duo gorzej ni ta modzie z Columbii. W poowie domw na ulicy byo ciemno. Znowu jaka awaria prdu wzdu caego Broadwayu. Jedna strona ulicy, wesoa i jasna, miaa prd, na drugiej w oknach migotay wiece widmowe wiateka w piknym otoczeniu. Par ulic dalej roznis si omot betonowego deszczu. Nie mogem si nie wzdrygn. Wszystko zaczo mi zowrogo wyglda. Miaem wraenie, e staruszka patrzy mi przez rami i wytyka palcem co si jeszcze sypie. Puste automaty. Nieruszane od lat samochody. Pknicia w chodniku. Szczyny w rynsztoku. A jak niby powinno by normalnie? Zmusiem si do spojrzenia na jasne strony ycia. Peno ludzi na ulicach, id do klubw potaczy, albo co zje, albo do centrum czy na przedmiecie z wizyt do rodzicw. Dzieci jed na deskorolkach, a w zaukach pieprz si trogle. Par automatw jest penych zafoliowanych bajgli, a nad nimi piknie wieci zieleni rzdek butelek Sweatshine, wszystko zatowarowane i gotowe do sprzeday. Duo rzeczy dziaa. Wicky dziaa wietnie, mimo e Maksowi trzeba przypomina o zaopatrzeniu. A Miku i Gabe urodzio si dziecko, cho zajo im to trzy lata. Nie mogem si powstrzyma od myli, e wyronie na kogo takiego, jak ci gwniarze na dziedzicu. Nie wszystko si sypie. Jakby na potwierdzenie moich sw, metro dla odmiany dojechao a na moj stacj. Gdzie tam na linii musi pracowa paru takich goci jak ja, ktrzy jeszcze umiej przeczyta schemat, pamitaj, eby przychodzi do pracy i nie rzuca si papierem toaletowym po caej dyspozytorni. Ciekawe, co to za ludzie. A potem pomylaem: ciekawe, czy te zauwayli, jak ciko jest teraz powierzy co komu do zrobienia. Gdy wrciem do domu, Maggie ju bya w ku. Pocaowaem j i si przebudzia. Odgarna wosy z twarzy. Zostawiam ci burrito do podgrzania. Kuchenka dalej nie dziaa. Przepraszam, zapomniaem. Zaraz j naprawi. Nie przejmuj si. Odwrcia si ode mnie i nacigna kodr pod szyj. Pomylaem, e zasna, ale wtedy si odezwaa: Trav? Tak?

 Mam okres. Usiadem obok niej i zaczem masowa jej plecy. I jak si czujesz? Ujdzie. Moe nastpnym razem. Z powrotem zapadaa w sen. Trzeba by optymist, nie? To prawda, skarbie. Dalej gadziem j po plecach. To prawda. Kiedy zasna, wrciem do kuchni. Znalazem burrito, potrzsnem nim i rozdarem opakowanie, trzymajc je samymi opuszkami, eby si nie sparzy. Sprbowaem i doszedem do wniosku, e burrito dalej dziaa jak trzeba. Zwaliem ksiki na kuchenny st i patrzyem na nie, zastanawiajc si, od ktrej zacz. Przez otwarte okna dobieg mnie od strony parku kolejny grzmot betonowego deszczu. Wyjrzaem w rozmigotany wieczkami mrok. Niedaleko, gboko pod ziemi, trudzio si dziewi pomp; ich mae lampeczki mrugay kolejnymi bdami, w logach przewijay si dania napraw, a wszystkie pracoway teraz nieco ciej, bo Pompa Numer Sze pada. Ale dziaay. Ich konstruktorzy wykonali wietn robot. Przy odrobinie szczcia pochodz jeszcze dugo. Otworzyem ksik na chybi trafi i zaczem czyta.

NAKRCANA DZIEWCZYNA

Dla Anjuli

I
Nie, nie mangustan. Anderson Lake nachyla si i pokazuje. Poprosz ten tutaj. Kaw pollamai nee khap. Czerwona skrka i zielone woski. Wieniaczka umiecha si, obnaajc poczerniae od ucia betelu zby i wskazuje pryzm owocw za plecami. Un nee chai mai kha? Tak. To. Khap. Anderson kiwa gow i zmusza si do umiechu. Jak to si nazywa? Ngoh. Wymawia to sowo starannie, dla cudzoziemca, i wrcza mu jeden okaz. Anderson bierze owoc, marszczc czoo. To co nowego? Kha. Kobieta potwierdza, kiwnwszy gow. Anderson obraca owoc w doni, przygldajc mu si. Bardziej ni owoc przypomina morski ukwia lub rozdymk. Ze wszystkich stron stercz askoczce go w do szorstkie zielone macki. Skrka ma rdzawoczerwon barw rdzy pcherzowej, ale w zapachu nie wyczuwa si ani ladu zepsucia. Mimo wygldu, wydaje si zupenie zdrowy. Ngoh powtarza chopka, a potem, jakby czytajc mu w mylach: Nowy. Nie ma rdzy. Anderson kiwa z roztargnieniem gow. Targ soi wok kbi si od mieszkacw Bangkoku na zakupach. Przejcie wypeniaj cuchnce pryzmy durianw i wiaderka z wod, w ktrych chlupoc ryby mijogowe i tajskie makrele. Nad nimi pachty polimeru z oleju palmowego obwisaj od aru zwrotnikowego soca, rzucajc na targ cienie rcznie malowanych kliprw kompanii handlowych i twarze uwielbianej Maej Krlowej. Przepycha si czowiek nioscy wysoko nad gow kury o cynobrowych grzebieniach, trzepoczce i skrzeczce z oburzenia w drodze do rzeni, a kobiety w jaskrawych pha sin targuj si i umiechaj do sprzedawcw, zbijajc ceny pirackiego ryu U-Tex i nowych odmian pomidorw. Andersona nic z tego nie rusza. Ngoh powtarza jeszcze raz wieniaczka, szukajc kontaktu. Dugie woski owocu askocz go w do, pobudzajc do rozmyla o jego pochodzeniu. Kolejny sukces tajskich genhakerw, po pomidorach, bakaanach i papryczkach, od ktrych uginaj si ssiednie stragany. Cakiem jakby zaczynay si spenia proroctwa grahamickiej

Biblii. Jakby wity Francis we wasnej osobie krci si niespokojnie w grobie, przygotowujc si do powtrnego przyjcia, objuczony ciarem zatraconych w historii kalorii. I przybdzie w dwiku trb i powrci Eden.... Anderson obraca dziwny wochaty owoc w doni. Ani ladu smrodu cibiskozy. Ani jednej blizny od rdzy pcherzowej, ani graffiti, jakie rysuje na skrce genhakowany ryjkowiec. Ma w gowie cay atlas kwiatw, owocw i warzyw wiata, a jednak nie widzi adnej wskazwki, ktra pomogaby mu go rozpozna. Ngoh. Tajemnica. Na migi pokazuje, e chciaby sprbowa, i chopka zabiera mu owoc. Brzowym kciukiem gadko oddziera wochat skrk, ukazujc blady misz. Pprzejrzysty, ykowany, najbardziej kojarzy si z marynowanymi szalotkami serwowanymi w martini w klubach dla naukowcw w Des Moines. Oddaje mu go. Anderson wcha ostronie. Zaciga si kwiatow sodycz. Ngoh. Nie powinien istnie. Wczoraj jeszcze nie istnia. Wczoraj nie sprzedawa ich ani jeden stragan w caym Bangkoku, a dzisiaj pitrz si piramidkami wok tej siedzcej na ziemi w cieniu plandeki niedomytej kobiety. Z jej szyi mruga do niego lnicy zoty amulet z mczennikiem Phra Seubem, talizman chronicy przed zsyanymi przez firmy kaloryczne rolniczymi plagami. Ubolewa, e nie moe obserwowa tego owocu w jego naturalnym rodowisku, wiszcego na drzewie, albo kryjcego si pod limi jakiego krzaka. Majc odrobin wicej informacji, mgby odgadn rodzaj i rodzin, wpa na jaki trop genetycznej przeszoci, ktr prbuje ekshumowa Krlestwo Tajlandii, nie ma jednak adnych wicej wskazwek. Wsuwa do ust lisk, pprzejrzyst bryk ngoh. Atak smaku, uderzenie cukru i podnoci. Kwiatowa bomba oblepia mu jzyk. Cakiem jakby wrci na pola MegaPlonu w Iowa, kiedy dosta pierwsz w yciu, malek landrynk od agronoma z Midwest Compact, bdc jeszcze tylko bosym chopakiem ze wsi midzy odygami kukurydzy. Ten wstrzsajcy atak smaku prawdziwego smaku po wypranym z niego caym yciu. Z nieba leje si ar. Kupujcy przepychaj si i targuj, ale jego nic nie rusza. Obraca ngoh w ustach, z zamknitymi oczyma, smakujc przeszo, rozkoszujc si czasami obfitujcymi w takie owoce, zanim krajobraz spustoszya cibiskoza i japoski genhakowany ryjkowiec, rdza pcherzowa i wierzbople. Stapia si z rajem pod sonecznym motem, wrd stkajcych bawow i krzykw umierajcych kur. Gdyby by grahamit, padby na kolana i w ekstazie dzikowa za przedsmak powrotu Edenu. Z umiechem wypluwa czarn pestk na do. Czytywa dzienniki botanikw i odkrywcw, kobiet i mczyzn, ktrzy przemierzali najgbsze ostpy dungli w

poszukiwaniu nowych gatunkw ich odkrycia nie daj si jednak porwna z tym jednym owocem. Poniewa ci wszyscy ludzie pragnli odkry. On za znalaz odrodzenie. Wieniaczka rozpromienia si, ju pewna, e ma klienta. Ao gee kilo kha? Ile? Zdrowe s? pyta Anderson. Kobieta wskazuje na rozoone obok na kamieniach wiadectwa Ministerstwa rodowiska, podkrelajc palcem daty kontroli. Najnowsza odmiana mwi. Najlepszy gatunek. Anderson przyglda si poyskujcym pieczciom. Najprawdopodobniej biae koszule przybiy je za apwk, nie przeprowadzajc penej kontroli, ktra zapewniaby, e produkty s odporne na rdz pcherzow smej generacji oraz cibiskoz 111.mut.7 i mut.8. Cynik w gbi duszy podpowiada, e waciwie to bez znaczenia. Misterne, lnice w socu stemple nie maj rzeczywistej funkcji, s raczej talizmanami pozwalaj ludziom czu si bezpiecznie w niebezpiecznym wiecie. W istocie, jeli cibiskoza wybuchnie znowu, zdadz si na nic. To bdzie nowa odmiana, wszystkie stare badania stan si bezwartociowe, a ludzie znw zaczn modli si do amuletw Phra Seuba, podobizn krla Ramy XII, skada ofiary w wityni Lak Mueang, a potem wszyscy wykaszl puca, obojtne ile piecztek Ministerstwa rodowiska bdzie przyozdabiao ich ywno. Anderson chowa pestk ngoh do kieszeni. Poprosz kilo. Albo nie, dwa. Song. Podaje jej konopny worek. Nie chce mu si targowa. Ile zada, to i tak za mao. Cuda s na wag zota. Unikatowy gen dajcy odporno na kaloryczne epidemie albo pozwalajcy efektywniej wykorzystywa azot sprawia, e zyski rosn niebotycznie. Jeli rozejrzy si teraz po targu, zobaczy t prawd na kadym straganie. W uliczce kbi si Tajowie kupujcy wszystko, od genhakowanych odmian ryu U-Tex, po cynobrowe kury. Ale wszystko to stare wynalazki, oparte na osigniciach genetycznych AgriGenu, PurCala i Total Nutrient Holdings sprzed lat. Owoce dawnej nauki, wytworzone gdzie w bebechach laboratoriw naukowych Midwest Compact. A ngoh to co innego. Ngoh nie pochodzi ze rodkowego Zachodu. Krlestwo Tajw jest sprytne, nie to co reszta. I kwitnie, a inne kraje, jak Indie, Birma i Wietnam, padaj jak kostki domina, godujc i ebrzc u kalorycznych monopolistw o ich naukowe osignicia. Par osb przystaje, eby zerkn na nabytki Andersona, ale rezygnuje, widzc cen, ktra jemu wydaa si niska. Kobieta podaje mu ngoh, a Anderson omal nie wybucha miechem z rozkoszy. Ani jeden z tych kudatych owocw nie powinien istnie; rwnie dobrze mgby nie worek peen trylobitw. Jeli dobrze domyla si jego pochodzenia, powrt ngoh z niebytu jest rwnie szokujcy, jak byby przechadzajcy si po Thanon Sukhumvit tyranozaur. Ale przecie to

samo dotyczy wypeniajcych targ ziemniakw, pomidorw i papryczek, pitrzcych si we wspaniaej obfitoci, czy skrzynki innych dorodnych, niewidzianych od lat psiankowatych. W tym toncym miecie chyba wszystko jest moliwe. Owoce i warzywa powstaj z martwych, w alejach kwitn wymare kwiaty, a za tym wszystkim stoi Ministerstwo rodowiska, odprawiajce czary nad niefunkcjonujcym od pokole materiaem genetycznym. Dwigajc worek peen owocw, przeciska si z powrotem przez soi i wychodzi na szerok alej. Wita go kbowisko ruchu, ludzie jadcy do pracy przelewaj si przez alej Thanona Ramy LX jak wezbrany Mekong. Rowery, riksze rowerowe, niebieskoczarne bawoy i czapice, ogromne megodonty. Na widok Andersona Lao Gu wyania si z cienia walcego si biurowca, starannie odamujc arzcy si koniuszek papierosa. Znowu te psiankowate. S wszdzie. Nie ma ich nigdzie na wiecie, a tu pieni si a mio. Reszt Lao Gu wtyka do wystrzpionej kieszeni koszuli i truchta przed Andersonem do rikszy. Stary Chiczyk wyglda jak strach na wrble, ubrany w achmany, ale i tak mu si poszczcio. yje, a wikszo jego rodakw zgina. Ma prac, a inni uchodcy z Malezji tocz si jak hodowlane kurczaki w upalnych wieowcach z czasw Ekspansji. Lao Gu ma na kociach ylaste minie i do pienidzy, by pozwoli sobie na papierosy Singha. Wedug reszty tych kart, yje sobie jak krl. Siada okrakiem na siodeku rikszy i cierpliwie czeka, a Anderson wgramoli si na fotel pasaera. Do firmy wydaje polecenie. Bai khap. Potem przechodzi na chiski: Zou ba. Staruszek staje na pedaach i wcza si do ruchu. Rowery dzwoni ze wszystkich stron, jak dzwonki odstraszajce cibiskoz, zirytowane, e tamuj ruch. Lao Gu nie zwraca na nie uwagi i lawiruje, wjedajc gbiej w potok pojazdw. Anderson siga po kolejnego ngoh, potem si powstrzymuje. Powinien je zachowa. S zbyt cenne, by si nimi opycha jak akome dziecko. Tajowie wymylili jak now metod na ekshumowanie przeszoci, a jemu wystarczy nasyci si dowodami rzeczowymi. Bbni palcami po owocach w worku, z trudem si pohamowujc. eby zaj si czym innym, wygrzebuje paczk papierosw i zapala jednego. Zaciga si tytoniem, rozkoszujc si arem, wspominajc zaskoczenie, gdy odkry, jak wietnie prosperuje Krlestwo Tajlandii, jak szeroko pieni si tutaj psiankowate. Palc, myli o Yatesie. O jego rozczarowaniu, kiedy siedzieli naprzeciw siebie, a midzy nimi na nowo tlia si wskrzeszona przeszo. *** Psiankowate. Zapaka Yatesa rozbysa w pmroku biura SpringLife, owiedajc jego rumian twarz,

gdy przytyka ogie do papierosa i mocno si zaciga. Zaskwiercza ryowy papier. Koniuszek si rozarzy, a Yates wypuci dym, posyajc go pod sufit, gdzie w duchocie niczym w saunie posapyway nakrcane wiatraki. Bakaany. Pomidory. Papryki. Ziemniaki. Tyto oskrzydlony; nicotiana. Unis papierosa i poruszy brwi. Tyto. Zacign si raz jeszcze, mruc oczy od aru. Wok w milczeniu stay zacienione biurka i pedaowe komputery. Wieczorem, po zamkniciu fabryki, mona byo w zasadzie pomyle, e te puste blaty znamionuj co innego ni klsk. Moe po prostu pracownicy poszli do domu, eby wypocz przed kolejnym dniem cikiej pracy? Kam temu zadaway pokryte kurzem fotele i komputery lecz w spowijajcym meble cieniem pmroku, wrd przelizgujcego si przez mahoniowe okiennice wiata ksiyca, mona byo sobie wyobraa co by byo, gdyby. Wysoko, nakrcane wentylatory dalej powoli si krciy, laotaskie gumowe paski rytmicznie poskrzypyway, cignc si po suficie, pobierajc nieustanny strumyczek energii kinetycznej z centralnych spryn fabryki. Tajowie mieli w laboratoriach troch szczcia powiedzia Yates no i prosz, zjawiasz si. Gdybym by przesdny, pomylabym, e wyczarowali ciebie razem z tymi pomidorami. Bo kady organizm potrzebuje drapienika. Trzeba byo zameldowa, e robi takie postpy odpar Anderson. Nie tylko fabryk miae si zajmowa. Yates si skrzywi. Jego twarz stanowia studium niszczcego dziaania tropikw. Popkane naczynka splatay si na policzkach w rowe dopywy i zdobiy bulw nosa. Wodniste niebieskie oczy zamrugay, mtne jak powietrze miasta, duszne od palonego obornika. Powinienem si domyli, e wygryziesz mnie z mojej niszy. To nic osobistego. Nic, tylko moje dzieo ycia. Zamia si, suchy terkot przypominajcy pocztki cibiskozy. Anderson uciekby na ten dwik z pokoju, gdyby nie wiedzia, e Yates, jak cay personel AgriGenu, jest uodporniony na wszystkie nowe odmiany. Powiciem wiele lat, eby to zbudowa doda a ty mi mwisz, e to nic osobistego. Machn rk ku okienkom biura wychodzcym na hal fabryki. Zrobiem spryny wielkoci pici, w ktrych mieci si gigadul energii. Cztery razy wikszy stosunek energii do wagi ni w innych produktach na rynku. Mam tu rewolucj w przechowywaniu energii, ktra przez ciebie pjdzie do mieci. Nachyli si ku niemu. Czego tak przenonego nie ma od czasw benzyny. Tylko jeli uda ci si je wyprodukowa. Ju jest blisko upiera si Yates. Tylko te kadzie z glonami. Tylko z nimi jest problem.

Anderson nie odezwa si. Yates chyba odebra to jako zacht. Sam pomys jest bez zarzutu. Kiedy tylko kadzie zaczn produkowa odpowiedni ilo... Powiniene nas powiadomi, jak tylko pierwszy raz zobaczye psiankowate na rynku. Tajom udaje si uprawa ziemniakw od co najmniej piciu sezonw. Ewidentnie maj gdzie bank nasion, a my od ciebie nic nie wiemy. Nie moja dziaka. Ja si zajmuj magazynowaniem energii. Nie hodowl rolin. Anderson prychn. A jak zbiory si nie udadz, to skd wemiesz kalorie do nakrcania twoich bajeranckich spryn? Rdza pcherzowa mutuje teraz co trzy sezony. Chaupniczy genhakerzy ami nasze projekty pszenicy TotalNutrient i SoyPro. Najnowsza odmiana kukurydzy MegaPlon daje rad ryjkowcom tylko w szedziesiciu procentach, a my tu syszymy, e ty siedzisz na genetycznej kopalni zota. Ludzie goduj... Yates si zamia. Nie gadaj mi tu o ratowaniu ycia. Widziaem, co si stao z bankiem nasion w Finlandii. Nie my wysadzilimy skarbce. Nikt nie mia pojcia, e Finowie to tacy fanatycy. Kady gupi by to przewidzia. Firmy kaloryczne maj tak reputacj, jak maj. To nie bya moja operacja. Yates znw parskn miechem. Tak si zawsze mona wytumaczy, nie? Firma gdzie wkracza, a my stoimy z boku i umywamy rce. Udajemy, e to nie my bylimy odpowiedzialni. Firma wycofuje SoyPro z birmaskiego rynku, a my stoimy sobie z boku, mwimy, e kontrowersje wok wasnoci intelektualnej to nie nasza dziaka. Ale ludzie goduj i tak. Zacign si dymem z papierosa. Naprawd nie wiem, jak kto taki jak ty moe spa spokojnie. Nic trudnego. Odmawiam paciorek do Noego i witego Francisa i dzikuj Bogu, e cigle jestemy jeden krok przed rdz pcherzow. Czyli to koniec? Zamykasz fabryk? Nie. Oczywicie, e nie. Produkcja spryn bdzie trwa dalej. O? Yates nachyli si ku niemu, peen nadziei. Anderson wzruszy ramionami. Przykrywka si przyda. *** ar papierosa dociera do palcw Andersona, ktry upuszcza go midzy pojazdy. Pociera sparzony kciuk i palec wskazujcy, a Lao Gu pedauje przez zakorkowane ulice. Bangkok, Miasto Bstw, przesuwa si w ty.

Mnisi w szafranowych szatach przechadzaj si chodnikami w cieniu czarnych parasoli. Dzieci biegaj grupkami, rojc si i rozpraszajc, miejc i pokrzykujc do siebie w drodze do klasztornych szk. Uliczni sprzedawcy wycigaj ramiona obwieszone wiankami z aksamitkw, do skadania w wityniach, i unosz byszczce amulety z czcigodnymi mnichami, chronice przed wszystkim, od bezpodnoci po wierzbople. Stragany na kkach dymi i sycz, pachn smaonym olejem i fermentowan ryb, a midzy kostkami ng ich klientw migoc i nikn ksztaty cheshirew, pomiaukujce i czekajce na resztki. Nad gowami majacz wysokociowce z czasw Ekspansji, obronite pnczami i pleni okna dawno powybijane, wielkie koci obrane do czysta. Pozbawione klimatyzacji i wind nie nadaj si do mieszkania, wic stoj i kisz si w socu. Z ich porw sczy si nielegalny dym z palonego obornika, znaczc miejsca, gdzie malajscy uchodcy popiesznie piek apati i gotuj kopi, zanim na gr wtargn biae koszule i spuszcz im lanie za naruszanie przepisw. Porodku jezdni le twarz do ziemi uchodcy z pnocy, z wojny o wgiel, z rkoma wycignitymi do gry, w uprzedzajco grzecznej pozycji ebraka. Mijaj ich riksze, rowery i zaprzone w megodonty wozy, rozstpujc si jak rzeka wok kamieni. Na nosach i ustach ebrakw wyrastaj kalafiorowate narole fa gan. Zby maj czarne od betelu. Anderson siga do kieszeni i rzuca im drobne pod stopy, nieznacznym skinieniem gowy odpowiadajc na dzikczynne wai, i peznie dalej. Krtk chwil pniej ukazuj si bielone ciany i uliczki cudzoziemskiej dzielnicy przemysowej. Magazyny i fabryki stoczone jedna przy drugiej, razem z zapachem soli i gnijcych ryb. Wzdu uliczki rozkadaj si handlarze, pod daszkami z brezentu i kocw dla ochrony przed socem, ktre wali jak motem. Tu za nimi majaczy system zapr i luz to way krla Ramy XII, powstrzymujce ciar bkitnego oceanu. Trudno nie by nieustajco wiadomym tych wysokich waw i cinienia znajdujcej si za nimi wody. Trudno nie myle, e Miasto Bstw to jedna wiszca na wosku katastrofa. Lecz Tajowie s uparci i wymylili sposb, by uchroni ich szacowne Krung Thep przed zatopieniem. Napdzane wglem pompy, przymusowe roboty na waach i gboka wiara w wizjonerskie przywdztwo dynastii Chakri jak dotd pozwalaj im opanowa ywio, ktry pochon Nowy Jork i Rangun, Mumbai i Nowy Orlean. Lao Gu wciska si w zauek, niecierpliwie brzczc dzwonkiem na tamujcych ruch kulisw. Na niadych grzbietach koysz si zrobione z WeatherAll skrzynie. Logotypy spryn skrtnych produkowanych przez Chiczykw z Chaozhou, antybakteryjnych chwytw kierownicy Matsushita i ceramicznych filtrw do wody Bo Lok bujaj si tam i z powrotem w hipnotycznym, czapicym rytmie. Fabryka SpringLife unosi si nad t cib, jak wysoka twierdza zwieczona wielkimi wentylatorami, krccymi si powoli w wylotach na najwyszym pitrze. Po drugiej stronie soi stoi jej lustrzane odbicie fabryka rowerw Chiczykw z Chaozhou, a pomidzy nimi

kbi si narose jak pkle stragany na kkach, jakie zawsze tamuj wszystkie wejcia do fabryk, sprzedajc ich pracownikom przekski i posiki. Lao Gu hamuje na dziedzicu zakadu i wysadza Andersona przed wejciem na hal. Anderson gramoli si z rikszy, chwyta worek ngoh i przez chwil stoi, patrzc na omiometrowe wrota do wpuszczania megodontw. Nazw tej fabryki powinno si zmieni na Kaprys Yatesa. Straszny by z niego optymista. Anderson wci go syszy, jak zachwala zalety genhakowanych glonw, jak protestuje, wygrzebujc z szuflad biurka wykresy i zabazgrane kartki. Nie moesz z gry osdza mojej pracy tylko dlatego, e projekt Dar Oceanu si nie uda. Produkty tych glonw, starannie obrobione, daj wykadniczy wzrost pojemnoci energetycznej. Zapomnijmy o ich potencjale kalorycznym. Skupmy si na zastosowaniach w przemyle. Jeli tylko dasz mi troch czasu, przynios ci na tacy cay rynek magazynowania energii. A przynajmniej, zanim podejmiesz decyzj, wyprbuj jedn z pokazowych spryn.... Gdy wchodzi na hal, ogarnia go huk maszyn, tumic ostatni rozpaczliwy okrzyk optymizmu Yatesa. Megodonty stkaj, napierajc na kieraty, olbrzymie gowy nisko spuszczone, chwytne trby wlok si po ziemi, gdy zataczaj powolne koa wok osi. Te genhakowane zwierzta to ywe serce systemu napdowego fabryki, zapewniajce energi dla linii tam, wentylatorw i linii wytwrczych. Gdy cign naprzd, ich uprze rytmicznie poszczkuj. Zwizkowi poganiacze w czerwieni i zocie chodz obok swoich podopiecznych, pokrzykuj na zwierzta, od czasu do czasu smagaj bambusowymi witkami, zachcaj pochodzce od soni potwory do wikszego wysiku. Po drugiej stronie hali linia produkcyjna wydziela spryny skrtne w nowiutkich obudowach i wysya je do Dziau Kontroli Jakoci, a stamtd do Pakowni, gdzie s ustawiane na paletach w oczekiwaniu na jaki teoretyczny moment, gdy bd gotowe do wyeksportowania. Na widok Andersona robotnicy przerywaj prac i pozdrawiaj go wai, skadajc donie i unoszc je do czoa, fal wyrazw szacunku rozchodzc si wzdu linii. Banyat, szef Kontroli Jakoci, podbiega z umiechem. Skada donie w wai. Anderson odpowiada zdawkowym wai. Jak tam jako? Banyat si umiecha. De khap. Dobrze. wietnie. Prosz spojrze. Daje znak, a Num, kierownik zmiany, uderza w dzwon sygnalizujcy zatrzymanie linii. Zaprasza Andersona, by poszed za nim. Ciekawa rzecz. Bdzie pan zadowolony. Anderson rzuca mu wski umiech, ma wtpliwoci, czy cokolwiek od Banyata moe go naprawd ucieszy. Wyciga z worka ngoh i podaje kontrolerowi. Jakie postpy? Naprawd?

Banyat kiwa gow, biorc owoc. Zerka na niego od niechcenia, obiera. Wyuskuje pprzejrzysty misz do ust. Nie okazuje zdziwienia. W ogle nie reaguje. Po prostu bez namysu zjada to cholerstwo. Anderson si krzywi. Farangowie o wszystkich zmianach w tym kraju dowiaduj si ostatni fakt, ktry lubi podkrela Hock Seng, gdy jego paranoiczny umys zaczyna podejrzewa, e Anderson zamierza go zwolni. Hock Seng pewnie te ju zna ten owoc, albo przynajmniej bdzie tak twierdzi, jeli go zapyta. Banyat rzuca upin do koryta do karmienia megodontw i prowadzi Andersona wzdu linii. Rozwizalimy problem z lini cicia mwi. Num znw wali w dzwon, robotnicy odchodz od stanowisk. Na trzecie uderzenie zwizkowi mahuci poklepuj swoje zwierzta bambusowymi witkami. Megodonty staj, powczc nogami. Linia zwalnia. Na drugim kocu hali przemysowe spryny bbnowe tykaj i pojkuj, gdy wlewa si do nich energia z k zamachowych energia, ktra ponownie uruchomi lini, kiedy Anderson zakoczy inspekcj. Kontroler prowadzi Andersona wzdu milczcej linii, mijajc kolejnych czynicych wai robotnikw w zielono-biaych mundurach, i odgarnia zason z tworzywa z oleju palmowego wiszc w wejciu na hal obrbki kocowej. Tutaj, ze wspaniaym zapamitaniem rozpyla si w powietrzu wynalazek Yatesa, pokrywajc spryny osadem genetycznego szczliwego trafu. Kobiety i dzieci w maskach z potrjnym filtrem unosz wzrok i zdzieraj osony z twarzy, by pokoni si swojemu chlebodawcy w gbokim wai. Twarze maj pokryte potem i jasnym pyem. Ciemna pozostaje tylko osaniana filtrem skra wok ust i nosa. Razem z Banyatem id na drug stron, w ar linii cicia. Tu pon energi lampy grzejne, a powietrze jest gste od zgnilizny rozmnaajcych si glonw. Nad ich gowami wisz, sigajc sufitu, umazane pasmami genhakowanych glonw ramy z sitami do suszenia. Kapi, schn i czerniej na past od ciepa. Spoceni robotnicy s rozebrani niemal do naga maj tylko szorty, podkoszulki i kaski na gowach. Istny piec, mimo wirujcych nakrcanych wentylatorw i wydajnego systemu wietrzenia. Pot spywa po karku Andersona. Koszula przemaka mu w jednej chwili. Banyat co pokazuje. Tutaj, pan zobaczy. Przesuwa palcem po lecym obok linii nou tncym. Anderson klka, by przyjrze si powierzchni. Rdza mruczy Banyat. Mylaem, e mamy to pod kontrol? Woda morska. Banyat si umiecha. Ocean niedaleko. Anderson krzywi si, patrzc na wiszce sita z suszcymi si glonami. A zbiorniki z glonami i suszarnie te nie pomagaj. Co za bawan wymyli, e mona do tego wykorzysta ciepo odpadowe. Gwno, a nie oszczdno energii. Banyat posya mu kolejny zakopotany umiech, ale si nie odzywa.

 Czyli wymienilicie narzdzia do cicia? Mamy teraz siedemdziesit pi procent brakw. A tak si poprawio? Anderson zdawkowo kiwa gow. Macha na narzdziowego, a ten krzyczy przez ca wykaczalni do Nema. Ostrzegawcze dzwony rozbrzmiewaj raz jeszcze, do obwodu wpada prd, rozpalaj si prasy i lampy grzejne. Anderson kuli si, gdy nagle wzrasta temperatura. Ponce lampy i prasy oznaczaj podatek wglowy w wysokoci pitnastu tysicy bahtw za kadym razem, gdy si zapal fragment nalecego do Krlestwa wycinka globalnego budetu wglowego. Firma SpringLife szczodrze paci za moliwo wykorzystania go. Yates wykorzysta system w niezwykle pomysowy sposb, umoliwiajc fabryce korzystanie z tajskiego limitu wglowego, lecz wydatki na niezbdne apwki i tak s niebotyczne. Rozpdza si gwne koo zamachowe, fabryka dygocze, gdy ruszaj podziemne tryby. Deski podogi wibruj. Energia kinetyczna pdzi przez cay mechanizm jak adrenalina, mrowicy zwiastun fali energetycznej, jaka zaraz przeleje si na lini produkcyjn. Megodont protestuje wrzaskiem i jest uciszany uderzeniami bata. Jk k zamachowych wzmaga si do wycia, a potem ustaje dule pdz przez przekadnie. Dzwon kierownika zmiany rozbrzmiewa jeszcze raz. Pracownicy podchodz do maszyn, ustawiaj narzdzia tnce. Wytwarzaj tu dwugigadulowe spryny poniewa s mniejsze, wymagaj przy obrbce dodatkowej uwagi. W dole linii zaczyna si proces zwijania, a prasa tnca ze wieo naprawionymi precyzyjnymi ostrzami z sykiem unosi si w powietrze na hydraulicznych podnonikach. Khun, prosz. Banyat gestem kieruje Andersona za ochronn krat. Dzwon Numa rozbrzmiewa po raz ostatni. Linia wchodzi na bieg. Gdy system si zasprzgla, Anderson czuje krtkie szarpnicie. Pracownicy kul si za osonami. Wos spryny wypada z sykiem spomidzy konierzy ustalajcych i wije si przez cig podgrzewanych rolek. Potem na rdzawy wos tryska cuchncy odczynnik, natuszczajc go lisk warstw, ktra bdzie w stanie przyj rwn warstw proszku z Yatesowych glonw. Prasa spada. Andersona a bol zby od wstrzsu. Wos spryny pka czysto, a odcity kawaek biegnie przez kurtyny na obrbk kocow. Trzydzieci sekund potem wraca, bladoszary i obsypany glonowym proszkiem. Wije si przez kolejny cig podgrzewanych rolek, a potem zostaje zmuszony torturami do przybrana ostatecznego ksztatu, skrcania si w coraz cianiejsz i cianiejsz spiral, w miar napinania spryny pracujc wbrew caej swojej molekularnej strukturze. Narasta oguszajcy wizg torturowanego metalu. Na napinan spryn tryskaj z osony smary i glonowy proszek, ochlapujc robotnikw i sprzt, a potem nakrcona spryna jest std zabierana. Woy si j do obudowy i wyle na kontrol jakoci. ta dioda mruga, e mona wyj. Robotnicy wyskakuj z klatek, by podnie pras, gdy z hartowni wypada z sykiem kolejny strumie rdzawego metalu. Szczkaj krcce si na pusto rolki. Zatrzymane dysze smarowania rozpylaj w powietrzu drobn mgiek, czyszczc

si automatycznie przed kolejnym przebiegiem. Robotnicy kocz ustawia prasy i znowu kul si za osonami. Jeli co zawiedzie, wos spryny bdzie miotajcym si chaotycznie po hali ostrzem o ogromnej sile. Anderson widywa ju skutki takich awarii: gowy rozpatane jak mikkie mango, odcite koczyny i bryzgi krwi jak obrazy Pollocka... Prasa uderza ponownie, obcinajc kolejn spryn, jedn z czterdziestu na godzin, majc teraz podobno tylko siedemdziesit pi procent szans na wyldowanie na zomowisku nadzorowanym przez Ministerstwo rodowiska. Wydaj miliony na produkcj zomu, ktrego utylizacja bdzie kosztowa kolejne miliony obosieczny miecz, ktry tnie i tnie. Yates co tu spieprzy, przypadkiem, albo w ramach celowego sabotau, a uwiadomienie sobie zoonoci tego problemu zajo ponad rok zbadanie kadzi z glonami, produkujcych rewolucyjne pokrycia dla spryn, poprawienie kukurydzianych ywic smarujcych way, przekadnie i sprzga, zmiany w kontroli jakoci i ustalenie, jak wilgotno, przez cay rok wahajca si w okolicach stu procent, wpywa na proces wymylony w o wiele suchszym klimacie. Do hali wpada kb jasnego pyu to robotnik przeciska si przez folie z hali wykaczalni. Jego niad twarz pokrywa mieszanka brudu i rozpylonego oleju palmowego. Koyszce si kurtyny ukazuj przez moment jego kolegw, spowitych w chmury jasnego pyu, jak cienie w nienej zamieci: pokrywaj wos spryny proszkiem, ktry zapobiegnie zakleszczeniu pod duym napreniem. Cay ten pot, tyle kalorii, tyle wypalonego przydziau wglowego wszystko po to, eby Anderson mia wiarygodn przykrywk, kiedy rozpracowuje tajemnice psiankowatych i ngoh. Racjonalna firma zamknaby t fabryk. Zrobiby to nawet Anderson, mimo swego umiarkowanego pojcia o procesach niezbdnych w produkcji spryn skrtnych nastpnej generacji. Lecz jego robotnicy, zwizki, biae koszule i wszyscy nadstawiajcy ucha Tajowie musz wierzy, e jest ambitnym przedsibiorc, wic fabryka musi dziaa, i to pen par. Anderson ciska do Banyata i gratuluje mu dobrej roboty. Waciwie to szkoda. Jest potencja do odniesienia sukcesu. Kiedy widzi, e ktra ze spryn Yatesa naprawd dziaa, a zapiera mu dech. Yates by wariatem, ale nie by gupi. Anderson widzia, jak z malekich obudw spryn ciekn dule, tykajc z zadowoleniem caymi godzinami, gdy inne spryny nie pomieciyby jednej czwartej tej energii przy dwa razy wikszej masie, albo w ogle zmieniy si pod ogromnym napreniem w jedn molekularn pltanin. Czasem niemal zachwyca si marzeniami tego czowieka. Bierze gboki wdech i przeciska si z powrotem do wykaczalni. Wychodzi po drugiej stronie, w chmurze glonowego proszku i dymu. Nabiera powietrza cuchncego rozdeptanymi odchodami megodontw i wchodzi po schodach do biura. Za plecami jeden z megodontw znw si drze, jakby by maltretowany. Anderson odwraca si, zerka na hal i zapamituje, ktry to poganiacz. Kierat numer cztery. Kolejny problem na dugiej licie, jak stanowi SpringLife. Otwiera drzwi do biura administracji.

Pomieszczenia w rodku wygldaj prawie tak samo jak wtedy, gdy pierwszy raz je zobaczy. Cigle ciemne, otchanne i puste, ze stojcymi milczco w cieniu biurkami i pedaowymi komputerami. Cienkie ostrza soca przeciskaj si midzy listewkami tekowych okiennic, owietlajc dymice ofiary dla jakich bogw, ktrzy nie zdoali uratowa chiskiego klanu Tan Hock Senga w Malezji. Pokj wypenia duszcy zapach sandaowego kadzideka, a kolejne jedwabiste smuki unosz si nad kapliczk w rogu, gdzie umiechnite zote poski kucaj wok talerzykw z ryem U-Tex i lepkimi, upstrzonymi muchami mango. Hock Seng ju siedzi za komputerem. Kocista noga rwnomiernie pedauje, zasilajc mikroprocesory i podwietlenie dwunastocalowego ekraniku. W jego szarym blasku Anderson dostrzega mrugnicie oczu Hock Senga, wzdrygnicie czowieka, ktry w kadym otwarciu drzwi widzi zapowied krwawej jatki. To drgnienie jest rwnie halucynacyjne jak zniknicie cheshirea w jednej chwili jest, w drugiej go nie ma, a ty masz wtpliwoci lecz Anderson zna uchodcw z tymi kartami na tyle dobrze, by rozpozna ten stumiony lk. Zamyka drzwi, uciszajc oskot maszyn; staruszek si uspokaja. Anderson pokasuje i rozpdza doni dym z kadzide. Chyba ci mwiem, e masz przesta to pali. Hock Seng wzrusza ramionami, lecz nie przestaje pedaowa i pisa. Mam otworzy okna? Jego szept brzmi jak drapanie bambusem po piasku. Jezus, nie. Anderson krzywi si na sam myl o tropikalnym skwarze za okiennicami. Po prostu pal to sobie w domu. Tu ma tego nie by. W ogle. Tak. Oczywicie. Mwi powanie. Oczy Hock Senga zerkaj na przez moment, zanim powrc do ekranu. Wystajce koci policzkowe i zapadnite oczodoy odcinaj si ostr paskorzeb w wietle monitora. Pajcze palce wci stukaj w klawisze. To na szczcie mruczy. Potem nastpuje chrapliwy chichot. Nawet cudzoziemskie diaby potrzebuj szczcia. Przy tylu problemach z fabryk moe przydaaby si panu pomoc Budai. Nie tutaj. Anderson rzuca na biurko wieo kupione ngoh i rozwala si w fotelu. Pal je sobie w domu. Hock Seng nieznacznie pochyla gow, potwierdzajc. Nad ich gowami leniwie krc si rzdy nakrcanych wiatrakw, posapujc skrzydami w duchocie biura. Siedz tu we dwjk jak rozbitkowie, otoczeni map wielkiego zamysu Yatesa. Szeregi pustych biurek i komputerw stoj w milczeniu, obliczone na sprzedawcw, specjalistw od logistyki, kadrowych i sekretarki. Anderson przebiera w ngoh. Pokazuje Hock Sengowi jedno ze swych zielonowosych odkry.

 Widziae ju takie co? Hock Seng zerka. Tajowie mwi na to ngoh. Wraca do pracy, pedauje przez arkusze kalkulacyjne, ktre nigdy si nie zbilansuj, i czerwone zapisy, ktrych nigdy si nikomu nie zgosi. Wiem, jak mwi na to Tajowie. Anderson wstaje i podchodzi do biurka staruszka. Hock Seng kuli si, gdy Anderson kadzie mu ngoh obok komputera, patrzy na owoc jak na skorpiona. Rolnicy na targu zdradzili mi, jak na to mwi. W Malezji te takie byy? Ja... Hock Seng zaczyna mwi i milknie. Wyranie stara si opanowa, na twarzy migocz mu rozmaite emocje. Ja... Raz jeszcze gos mu si zaamuje. Anderson obserwuje, jak strach rzebi wyraz twarzy Hock Senga. Z Incydentu uratowa si niecay jeden procent malezyjskich Chiczykw. Hock Seng pod kadym wzgldem jest szczciarzem, ale Andersonowi jest go al. Jedno proste pytanie, kawaek owocu, a staruszek ju wyglda, jakby chcia uciec z fabryki. Hock Seng gapi si na owoc, oddychajc chrapliwie. W kocu mamrocze: W Malezji nie. Tylko Tajowie s tacy cwani w tych sprawach. I znw pracuje, wbijajc wzrok w may ekranik, zamknwszy wspomnienia na kdk. Anderson czeka, czy wyjawi co jeszcze, ale staruszek milczy. Tajemnica ngoh bdzie musiaa poczeka. Wraca do swojego biurka i zaczyna grzeba w korespondencji. Przygotowane przez Hock Senga pokwitowania i dokumenty podatkowe le w jednym rogu blatu, domagajc si uwagi. Zaczyna rozprawia si z tym stosem, skadajc podpisy na wypatach wynagrodze dla Zwizku Megodontw i stawiajc piecztki SpringLife na zleceniach utylizacji odpadw. Wachluje si koszul w narastajcym upale i wilgotnoci. W kocu Hock Seng unosi wzrok. Banyat pana szuka. Anderson kiwa gow, rozkojarzony formularzami. Znaleli rdz na prasie do cicia. Wymiana ostrza zredukowaa braki o pi procent. Czyli udaje si dwadziecia pi procent? Wzrusza ramionami, przerzuca kolejne kartki, przystawia stempel na rozliczeniu wglowym Ministerstwa rodowiska. Tak twierdzi. Skada dokument i wsuwa go z powrotem do koperty. To nadal nie wychodzi na plus. Te pana spryny tylko si nakrcaj i nic nie oddaj. Trzymaj te dule i nie puszczaj, jak Somdet Chaopraya Ma Krlow. Anderson robi rozgniewan min, ale nawet nie chce mu si broni tej nierwnej jakoci. Czy Banyat mwi panu take o zbiornikach hodowlanych? pyta Hock Seng. Z glonami? Nie. Tylko o rdzy. A bo co? S zanieczyszczone. Cz glonw nie produkuje tego... Hock Seng waha si. Tego

osadu. S nieproduktywne. Nic mi nie wspomina. Kolejne drobne wahanie, a potem: Na pewno prbowa. A jest bardzo le? Mwi co na ten temat? Hock Seng wzrusza ramionami. Tylko tyle, e osad jest niezgodny ze specyfikacj. Anderson si chmurzy. Zwolni go. Nie potrzebuj kontrolera jakoci, ktry nie potrafi przekaza mi zych wiadomoci. Moe nie zwrci pan uwagi. Anderson ma par okrele na ludzi, ktrzy zaczynaj temat, a potem jako im si rozmydla, lecz przerywa mu krzyk megodonta z dou. Jest na tyle gony, e dygocz szyby w oknach. Przystaje, nasuchuje kolejnego wrzasku. To z czwartego kieratu mwi. Ten mahut jest niekompetentny. Hock Seng nawet nie odrywa wzroku od klawiatury. To Tajowie. Oni wszyscy s niekompetentni. Anderson powstrzymuje miech na to stwierdzenie tej karty. Ale ten jest jeszcze gorszy. Wraca do korespondencji. Masz go wymieni. Kierat numer cztery. Pamitaj. Peda Hock Senga gubi rytm. To bdzie cika sprawa. Nawet Pan ajna musi kania si w pas Zwizkowi Megodontw. Kiedy ich nie ma, trzeba polega na ludzkich dulach. To nie za dobra pozycja przetargowa. Nie obchodzi mnie to. Maj go wywali. Nie moemy sobie pozwoli na panik. Znajd jaki kulturalny sposb, eby si go pozby. Przysuwa do siebie kolejny stos wypat czekajcych na jego podpis. Hock Seng prbuje jeszcze raz. Khun, negocjacje ze zwizkiem to skomplikowana kwestia. Dlatego mam ciebie. To si nazywa delegowanie. Anderson dalej kartkuje papiery. Tak, oczywicie. Hock Seng patrzy na oschle. Dzikuj za lekcj zarzdzania. Cay czas mi powtarzasz, e nie rozumiem tutejszej kultury odpowiada Anderson. To sam si tym zajmij. Pozbd si go. Nie obchodzi mnie, czy bdziesz kulturalny, czy wszyscy utrac twarz, ale znajd sposb, eby go wywali. Go stwarza niepotrzebne zagroenie w systemie napdowym. Hock Seng sznuruje usta, ale nie protestuje. Anderson postanawia zaoy, e jego polecenia zostan wysuchane. Przeglda kolejny list z Ministerstwa rodowiska. Krzywi si. Potrzebna jest jeszcze jedna koncesja. Tylko Tajom chce si powica tyle czasu, eby

apwka wygldaa jak umowa na usug. S grzeczni, nawet gdy wyciskaj ci do sucha. Albo kiedy jest problem ze zbiornikami na glony. Banyat... Anderson kartkuje dokumenty na biurku. Hock Seng? Starzec nie unosi wzroku. Zajm si tym poganiaczem mwi, nie przerywajc pisania. Zaatwi to, cho bdzie to pana kosztowao, kiedy znowu przyjd targowa si o premie. Mio sysze, ale nie o to pytaem. Anderson stuka w blat biurka. Mwie, e Banyat narzeka na osad z glonw. Problem jest ze starymi kadziami czy nowymi? Ja... chyba nie powiedzia. Czy ty mi aby nie mwie, e nowy sprzt ma przyj z ldowiska w tamtym tygodniu? Nowe kadzie, nowe poywki? Klepanie w klawiatur na moment traci rytm. Anderson udaje niezrozumienie, ponownie wertujc papiery, ju wiedzc, e nie ma w nich faktur i dokumentw kwarantanny. Gdzie tu powinna by lista. Jestem pewien, e mi mwie, e zaraz bd. Unosi gow. Im bardziej si zastanawiam, tym jestem pewniejszy, e nie powinienem ju sysze o adnych problemach z zanieczyszczeniami. Nie przy tym nowym sprzcie, jeli wyszed z ca i zosta zainstalowany. Hock Seng nie odpowiada. Pisze zapamitale, jakby nie usysza. Hock Seng? Nie zapomniae czasem mi o czym powiedzie? Wzrok Chiczyka pozostaje utkwiony w szarym blasku monitora. Anderson czeka. Cisz wypenia rytmiczne poskrzypywanie wiatrakw i szczkanie zapadki pedau komputera Hock Senga. Nie ma dokumentu przyjcia odzywa si w kocu stary czowiek. Dostawa wci ley na cle. Miaa wyj w zeszym tygodniu. S opnienia. Mwie, e nie bdzie adnego problemu mwi Anderson. Bye pewien. Powiedziae, e zaatwiasz to z Urzdem Celnym osobicie. Daem ci dodatkow kas, eby wszystko poszo gadko. Tajowie licz czas na swj sposb. Moe to nastpi dzi po poudniu. A moe jutro. Hock Seng robi min przypominajc umiech. To nie Chiczycy. S leniwi. A ty w ogle zapacie te apwki? Ministerstwo Handlu miao dosta dziak, eby j przekaza ich ulubionemu inspektorowi z biaych koszul. Zapaciem. Wystarczajco duo? Hock Seng unosi gow, mruy oczy. Zapaciem.

 Nie schowae czasem poowy do wasnej kieszeni? Hock Seng chichocze nerwowo. Oczywicie, e zapaciem cao. Anderson chwil duej przypatruje si tej karcie, prbujc oceni jego uczciwo, w kocu jednak poddaje si i ciska papierami. Waciwie sam nie rozumie, czemu to go tak rusza, ale denerwuje si, e stary sdzi, e tak atwo bdzie w stanie go oszuka. Ponownie zerka na worek ngoh. A moe Hock Seng po prostu wyczuwa, jak drugorzdna jest ta fabryka... Odpycha t myl i znw przypiera go do muru. Czyli jutro? Hock Seng pochyla gow. To chyba najbardziej prawdopodobne. Niezmiernie mnie to cieszy. Hock Seng nie reaguje na sarkazm. Anderson zastanawia si, czy jest przetumaczalny. Ten czowiek mwi po angielsku z niezwyk atwoci, ale od czasu do czasu natykaj si na jaki jzykowy impas, zakorzeniony bardziej w kulturze ni sownictwie. Wraca do papierw. Tu formularze podatkowe. Tam wypaty wynagrodze. Robotnicy kosztuj dwa razy wicej ni powinni. To kolejny problem z interesami w Krlestwie. Do tajskich prac tylko Tajowie. Na ulicach goduj uchodcy z Malezji z tymi kartami, ale nie wolno ich zatrudni. Zgodnie z prawem, Hock Seng powinien sta w kolejce po prac, godny jak wszyscy inni ocaleli z Incydentu. Gdyby nie jego specjalistyczne umiejtnoci jzykowe, ksigowe oraz pobaliwo Yatesa, dalej cierpiaby gd. Zatrzymuje si nad now kopert. Jest zaadresowana osobicie do niego, ale zgodnie ze zwyczajem piecz jest zamana. Hock Seng ma kopoty z respektowaniem tajemnicy korespondencji. Omawiali ten problem wiele razy, ale staremu cigle zdarza si myli. W rodku jest may kartonik z zaproszeniem. Raleigh proponuje spotkanie. Anderson z namysem postukuje kart o blat. Raleigh. Wyrzucony na brzeg rozbitek z czasw dawnej Ekspansji. Kawaek deski, ktry osiad tu podczas przypywu, w czasach, kiedy ropa bya tania, a kobiety i mczyni okrali glob w godziny, nie w tygodnie. Gdy ostatnie jumbo jety wystartoway z zalanych pasw startowych lotniska Suvarnabhumi, Raleigh sta po kolana w podnoszcej si morskiej wodzie i patrzy, jak odlatuj. Zaszy si gdzie ze swoimi dziewczynami, przey je wszystkie, zaatwi sobie nowe, plotc sobie ycie z trawy cytrynowej, bahtw i najprzedniejszego opium. Jeli wierzy jego opowieciom, przetrwa zamachy i kontrzamachy, epidemie kaloryczne i gd. Dzisiaj, jak pokryta wtrobianymi plamami ropucha, zaszywa si w swoim klubie Ploenchit, z umiechem samozadowolenia nauczajc nowo przybyych cudzoziemcw zapomnianych sztuk przedupadkowej rozpusty. Anderson ciska kart na blat. Jakiekolwiek stary ma intencje, zaproszenie jest wystarczajco niewinne. Raleigh nie przeyby tyle czasu w Krlestwie, nie wyksztacajc w

sobie pewnej paranoi. Umiecha si nieznacznie, zerkajc na Hock Senga. Ci dwaj wietnie by do siebie pasowali: dwie wykorzenione dusze, daleko od ojczyzny, a kada z nich przetrwaa dziki sprytowi i paranoi... Jeli pan nic nie robi, tylko przyglda si, jak pracuj mwi Hock Seng to Zwizek Megodontw domaga si renegocjacji stawek. Anderson patrzy na pitrzce si na biurku faktury. Wtpi, eby byli a tak grzeczni. Piro Hock Senga przystaje. Tajowie zawsze s grzeczni. Nawet kiedy gro. Rzuca Hock Sengowi znaczce spojrzenie. No to chyba masz w rku kart przetargow, eby pozby si tego poganiacza z czwrki. Cholera, moe ja w ogle nic im nie zapac, dopki nie zabior tego palanta? Zwizek jest potny. Fabryk wstrzsa kolejny ryk, Anderson a si kuli. I durny! Zerka ku oknom obserwacyjnym. Co oni mu, do cholery, robi? Kiwa na Hock Senga. Id, sprawd. Hock Seng ma tak min, jakby chcia si sprzecza, ale Anderson wbija we wzrok. Staruszek wstaje. Oguszajce trbienie uniemoliwia mu gone narzekanie. Z okien o mao co nie wylatuj szyby. Co si, kur... Kolejne jkliwe trbienie trzsie budynkiem, potem sycha mechaniczny pisk: to zacina si gwny wa. Anderson zrywa si z fotela i biegnie do okna, ale Hock Seng dobiega tam przed nim. Z rozdziawionymi ustami gapi si przez szyb. te oczy wielkoci talerzy unosz si na wysoko okien. Megodont stoi dba, zataczajc si. Cztery ky bestii zostay dla bezpieczestwa spiowane, ale to i tak potwr, cztery i p metra w kbie, dziesi ton mini i wciekoci, stojcych na tylnych apach. Szarpie za acuchy przypinajce go do kieratu. Trba unosi si, odsaniajc otcha paszczy. Anderson zatyka uszy domi. Wrzask megodonta dudni przez szyby. Oguszony Anderson pada na kolana. Jezu! Dzwoni mu w uszach. Gdzie jest ten mahut? Hock Seng krci gow. Nie wiadomo, czy usysza. Wszystkie dwiki wydaj si stumione i odlege. Chiczyk kutyka ku drzwiom i otwiera je dokadnie w momencie, gdy megodont rzuca si na kierat numer 4. Wa pka. Odamki teku lec we wszystkie stron. Anderson uchyla si przed odamkami, skra pali go od ostrych jak igy drzazg. W dole poganiacze gorczkowo rozpinaj acuchy megodontw i odcigaj je od rozszalaego zwierzcia, zachcajc je okrzykami, narzucajc swoj wol soniowatym stworzeniom. Megodonty potrzsaj gowami i porykuj w protecie, szarpi si, owadnite

instynktownym pragnieniem pomocy swemu kuzynowi. Pozostali tajscy robotnicy ratuj si ucieczk na bezpieczn ulic. Rozwcieczony megodont przypuszcza kolejny atak na kierat, trzaskaj szprychy. Mahut, ktry powinien go opanowa, jest miazg krwi i koci na pododze. Anderson chowa si z powrotem do biura. Lawiruje midzy pustymi biurkami, przeskakuje je, sunie po blatach, lduje przed kasami pancernymi. Kiedy wykrca szyfr, lizgaj mu si palce. Pot cieka do oczu. 23 w prawo. 106 w lewo... Rka przechodzi do kolejnej tarczy, modli si, eby si nie pomyli, bo trzeba bdzie zacz od nowa. Z hali znw dobiega odgos amanego drewna i krzyki kogo, kto podszed zbyt blisko. Hock Seng podchodzi i zaglda mu przez okie. Anderson go odgania. Powiedz ludziom, eby uciekali. Ewakuuj wszystkich. Maj wyj! Hock Seng kiwa gow, ale wisi nad nim, gdy ten walczy z szyfrem. Anderson wbija we wzrok. No id! Hock Seng pochyla si w gecie posuszestwa i pdzi do drzwi, co woajc; jego gos tonie w krzykach uciekajcych robotnikw i trzaskajcego twardego drewna. Anderson krci ostatni tarcz i szarpie drzwiami sejfu: papiery, pliki kolorowych banknotw, tajne dokumenty, pneumatyczna strzelba... pistolet sprynowy. Cay Yates. Krzywi si. Wszdzie dzi peno tego starego dziada, jakby jego phii siedzia mu na ramieniu. Pompuje spryn pistoletu i wtyka go za pasek. Wyciga strzelb. Kiedy sprawdza, czy jest zaadowana, za jego plecami niesie si echem kolejny wrzask. Przynajmniej na to si Yates przygotowa. Staruch by naiwny, ale nie gupi. Anderson pompuje strzelb i kieruje si ku drzwiom. Krew z podogi hali bryzga na way napdowe i linie Kontroli Jakoci. Trudno dojrze, kto zgin. Ale wicej ni tylko jeden mahut. W powietrzu wisi sodki odr ludzkich wntrznoci. Pasma flakw zdobi drog megodonta wok jego kieratu. Znw staje dba, gra genetycznie zmodyfikowanych mini, zmaga si z ostatnim acuchem. Anderson unosi strzelb. Na skraju pola widzenia drugi megodont staje dba, trbic na znak wspczucia. Mahuci trac kontrol. Wysikiem woli nie zwraca uwagi na szerzcy si zamt i przykada oko do lunetki. Celownik omiata rdzawy masyw pomarszczonej skry. Potwr, powikszony przez szka, jest tak wielki, e nie da si spudowa. Anderson ustawia przecznik na ogie automatyczny, robi wydech i pozwala zbiornikowi z powietrzem dziaa. Z lufy wyskakuje mgieka strzaek. Wciekle pomaraczowe kropeczki zasypuj skr zwierzcia, markujc trafienia. Toksyny opracowane przez AgriGen na podstawie bada nad jadem os wsczaj si w ciao, mierzc w orodkowy ukad nerwowy. Opuszcza bro. Bez lunetki ledwo dostrzega strzaki rozsiane po skrze megodonta. Za

par chwil padnie. Potwr obraca si i wbija wzrok w Andersona. Oczy pon plejstocesk wciekoci. Anderson, wbrew sobie, czuje podziw dla bystroci zwierzaka. Cakiem jakby wiedzia, co zrobi. Megodont szarpie acuchy. Stalowe ogniwa pkaj i z gwizdem sypi si po hali, wbijajc si w linie tamocigw. Pada uciekajcy robotnik. Anderson odrzuca bezuyteczn strzelb i wyszarpuje sprynowiec. To zabawka wobec dziesiciu ton rozjuszonego cielska, ale tylko tyle mu zostao. Krew napywa mu do gowy. Megodont szaruje, Anderson strzela, szarpic za spust tak szybko, jak nada palec. Pistolet pluje bezsensownymi ostrymi dyskami. Megodont podcina mu nogi trb. Chwytna koczyna owija si wok nich jak pyton. Anderson prbuje chwyci si wycicia zamka, wierzga nogami, chcc si uwolni. Trba si zaciska. Krew zalewa mu gow. Zastanawia si, czy potwr chce go po prostu zdusi, jak opitego krwi komara, ale potem zostaje cignity z galerii. Rozpaczliwie usiuje zapa si umykajcej balustrady i nagle jest w powietrzu. Leci. Triumfalne trbienie megodonta niesie si echem, gdy Anderson pynie w powietrzu. Podoga hali pdzi ku niemu. Wali o beton. Ogarnia go ciemno. Le i umieraj. Walczy z utrat przytomnoci. Po prostu umrzyj. Usiuje wsta, odtoczy si, zrobi cokolwiek, ale nie moe si ruszy. Pole widzenia wypeniaj mu barwne ksztaty. Prbuj si zla. Megodont jest blisko. Czuje zapach jego oddechu. Kolorowe plamy si zbiegaj. Megodont gruje nad nim rdzawa skra i przedwieczna wcieko. Unosi stop, eby zgnie go na miazg. Anderson przekrca si na bok, lecz nogi go nie suchaj. Nie moe si nawet czoga. Palce drapi o beton jak pajki na lodzie. Nie jest w stanie odpowiednio szybko uciec. Jezus, nie chc tak zgin. Nie tutaj. Nie w ten sposb... Jest niczym jaszczurka z przydeptanym ogonem. Nie moe wsta, nie moe uciec, zaraz zginie, miazga pod stop przeronitego sonia. Megodont jczy. Anderson oglda si przez rami. Bestia postawia stop z powrotem. Chwieje si jak pijana. Wszy trb, a potem znienacka zaamuj si jej tylne nogi. Siada na zadzie, w absurdalnej, psiej pozycji. Ma niemal zdumion min, narkotyczne zdziwienie, e ciao ju jej nie sucha. Powoli rozjedaj si przednie nogi, megodont z jkiem pada w som i gnj. Jego oczy opadaj na poziom wzroku Andersona. Wpatruj si w niego, niemal ludzkie, mrugaj zdezorientowane. Trba znw siga po niego, podrygujc niezdarnie, kompletnie nieskoordynowany w z mini i odruchw. Dyszy rozdziawiona bezwadnie paszcza, ziejc arem jak z pieca. Trba poszturchuje go. Koysze. Nie daje rady chwyci. Anderson powoli wyczoguje si z zasigu megodonta. Podnosi si na kolana, potem zmusza si do wstania. Chwieje si, krci mu si w gowie, wreszcie rozstawia stopy i staje

prosto. Jedno te oko ledzi jego ruchy. Wcieko przepada. Mruga dugorzsa powieka. Ciekawe co sobie myli. Czy czuje rozchodzce si po ukadzie nerwowym spustoszenie. Czy wie, e zaraz nastpi koniec. A moe po prostu czuje si zmczony? Kiedy tak nad nim stoi, prawie mu go al. Cztery nierwne owale, gdzie kiedy mia ciosy, to teraz brudne trzydziestocentymetrowe poacie koci ze ladami po niechlujnym ciciu. Na kolanach lni rany, wok pyska pleni si wierzbople. Z bliska, ze sparaliowanymi miniami, z ciko zapadajc si klatk piersiow, jest po prostu nieszczsnym, zajedonym stworzeniem. Ten potwr nigdy nie nadawa si do walki. Megodont wypuszcza ostatnie tchnienie. Jego ciao wiotczeje. Wok Andersona kbi si ludzie, co krzycz, poszturchuj go, prbuj ratowa rannych i odnale zabitych. Wszdzie s ludzie. Czerwono-zote zwizkowe mundury, zielone liberie SpringLife, mahuci wdrapujcy si na olbrzymiego trupa. Przez moment Anderson wyobraa sobie, e obok stoi Yates, pali psiankowate i napawa si katastrof. A mwie, e za miesic wyjedasz. Pniej obok pojawia si Hock Seng, jego szept, czarno-migdaowe oczy i kocista rka, ktra wyciga si, dotyka jego szyi i powraca unurzana w czerwieni. Krew panu leci mruczy.

II
Raz, dwa! Do gry! woa Hock Seng. Pom, Nu, Kukrit i Kanda napieraj na wa rozwalonego kieratu, unoszc go z oyska jak drzazg wycignit ze skry olbrzyma, i podnosz go na tyle wysoko, eby maa Mai moga wczoga si pod spd. Nic nie wida! krzyczy. Minie Poma i Nu si napinaj; prbuj powstrzyma wa przed opadniciem. Hock Seng klka i podaje dziewczynce nakrcan przez potrzsanie trzsilampk. Jej palce ocieraj si o jego do, diodowa latarka znika w ciemnoci. Jest warta wicej ni ona. Ma nadziej, e uda im si nie opuci tego wau, dopki ona tam siedzi. I jak?! woa minut pniej. Jest pknity? Brak odpowiedzi. Hock Seng ma nadziej, e tam nie uwiza. Kuca i czeka, a Mai skoczy sprawdza. Fabryka wok to rj krztaniny robotnicy staraj si doprowadzi wszystko do porzdku. Cielsko megodonta roi si od ludzi, zwizkowych robotnikw z lnicymi maczetami i metrowymi piami do koci, rozbierajcych czerwonymi rkami t gr misa. Kiedy cigaj z potwora skr, pynie krew, odsaniajc poprzerastane tuszczem minie. Hock Seng wzdryga si na ten widok, przypominajcy mu podobnie powiartowanych ludzi, inn rzeni, katastrof w innej fabryce. Zniszczone wietne magazyny. Pozabijani wietni ludzie. Wszystko to przywodzi mu na myl czas, gdy przyszy Zielone Opaski z maczetami i spaliy mu magazyny. Juta, tamaryndowiec i spryny, wszystko poszo z dymem. W pomieniach poyskiway liskie od krwi maczety. Odwraca wzrok, odpychajc te wspomnienia. Zmusza si do oddychania. Gdy tylko Zwizek Megodontw usysza, e pado jedno z ich zwierzt, od razu przysa swoich fachowych rzenikw. Hock Seng prbowa nakoni ich, eby wywlekli trupa na zewntrz i dokoczyli na ulicy chciaby mie tu miejsce na napraw napdu, lecz zwizkowcy odmwili, i teraz oprcz krztaniny wynikajcej z napraw i sprztania, fabryka jest pena much i coraz bardziej cuchnie mierci. Z cielska stercz koci, jak koral wyaniajcy si z oceanu ciemnoczerwonego misa. Spywaj rzeki krwi, kierujc si do odpyww kanalizacyjnych i napdzanych wglem

miejskich pomp przeciwpowodziowych. Hock Seng przyglda si z gorycz, jak pyn. Potwr mia w rodku setki litrw krwi. Tyle kalorii idzie do kanau. Rzenicy s szybcy, ale i tak rozebranie zwierzcia zajmie im prawie ca noc. Skoczya? sapie Pom. Myli Hock Senga wracaj do biecych problemw. Pom, Nu i ich rodacy dwigaj ciki kierat. Hock Seng woa do dziury: Mai, co tam widzisz?! Jej odpowied jest stumiona. No to wya! Z powrotem kuca. Ociera pot z twarzy. W hali jest gorcej ni w garnku z gotujcym si ryem. Wszystkie megodonty s odprowadzone do stajni, nie ma komu napdza linii produkcyjnych ani wentylujcych budynek wiatrakw. Wilgotne gorco i odr mierci otulaj ich jak koc. Rwnie dobrze mogliby znajdowa si na miejscu rzezi nad Khlong Toey. Hock Seng walczy z odruchem wymiotnym. Zwizkowi rzenicy wznosz okrzyk. Rozcili brzuch megodonta. Wypadaj wntrznoci. Zbieracze podrobw jeden w drugiego ludzie Pana ajna brodz w nich i widami zbieraj do taczek to spade z nieba rdo kalorii. Skoro pochodz z tak czystego zwierzcia, pewnie nakarmi si nimi winie na farmach Pana ajna na peryferiach, a moe pjd do garkuchni, przed ktrymi stoj kolejki tych kart chiskich uchodcw z Malezji, mieszkajcych w skwarnych wieowcach z czasw Ekspansji, pod ochron Pana ajna. A to, czego nie zjedz winie i te karty, wylduje w miejskich metanowych kompostownikach, razem z dzienn porcj skrek owocw i obornika, po czym powoli wygrzeje si na kompost i gaz, ktry potem owietli ulice miasta zielonym poblaskiem urzdowo zatwierdzonego metanu. Hock Seng drapie si z namysem w pieprzyk w szczliwym miejscu. wietny monopol. Wpywy Pana ajna sigaj do tak wielu dzielnic miasta, e a dziwne, e dotd nie zosta premierem. Ale naturalnie, gdyby zechcia, ten ojciec ojcw chrzestnych, najwikszy jao por, jaki kiedykolwiek trzs Krlestwem, mgby mie, co tylko by sobie zayczy. Ale czy zechce to, co zamierzam mu zaoferowa? zastanawia si Hock Seng. Doceni tak biznesow propozycj? Z dou wreszcie dociera gos Mai, przerywajc mu zadum. Pknity! krzyczy. Chwil pniej gramoli si z otworu, caa pokryta kurzem i ociekajca potem. Nu, Pom i reszta puszczaj konopne liny. Kierat spada w oysko, podoga si trzsie. Mai oglda si na ten omot. Hock Sengowi wydaje si, e dostrzega przebysk strachu, wiadomo, e kierat naprawd mg j zmiady. Znika rwnie szybko, jak si pojawia. Odporne dziecko. Tak? pyta. I co dalej? Czy rdze te jest pknity?

 Tak, Khun, mog potd wsun rk do pknicia. Pokazuje mu, dotykajc doni prawie w przegubie. I tam troch dalej jest drugie, prawie takie samo. Tamade klnie Hock Seng. A acuch? Dziewczyna krci gow. Te ogniwa, ktre wida, byy pogite. Zawoaj Lina, Leka i Chuana... Chuan nie yje. Mai macha rk ku plamom w miejscu, gdzie megodont stratowa dwch robotnikw. Oczywicie. Hock Seng si krzywi. Nie yje take Noi, Kapiphon i nieszczsny Banyat, kontroler jakoci, ktry nigdy nie spotka si z gniewem Andersona za to, e pozwoli zanieczyci kadzie z glonami. Kolejne wydatki. Po tysic bahtw dla rodzin zabitych robotnikw, dwa tysice dla rodziny Banyata. Znw si krzywi. No to znajd kogo innego, nieduego, z ekipy sprztajcej, jak ty. Zejdziecie pod ziemi. Trzeba skontrolowa gwny acuch, ogniwo po ogniwie. Dopki nie zostanie sprawdzony, nie ma mowy, ebymy znowu ruszyli. A po co ten popiech? Pom si mieje. I tak sporo czasu upynie, zanim znowu ruszymy. Farang bdzie musia wypaci zwizkowi cae worki opium, eby w ogle zechcieli tu wrci, po tym, jak zastrzeli Hapreeta. Ale jak wrc, nie bdziemy mie kieratu numer cztery rzuca Hock Seng. Trzeba czasu, eby zaatwi od Korony zezwolenie na cicie drzewa o takiej rednicy, potem, eby spawi je tutaj z pnocy, zakadajc, e w ogle w tym roku przyjdzie monsun, a przez cay ten czas nie bdziemy pracowa na penej mocy. Pomyl sobie. Niektrzy w ogle nie bd mieli pracy. Wskazuje kierat. A zostan ci, co pracuj najciej. Pom kiwa gow, skrywajc gniew, i skada donie w wai. Khun, zapomniaem si. Nie chciaem pana urazi. No to wietnie. Hock Seng potakuje i si odwraca. Zachowuje kwan min, lecz w gbi duszy si zgadza. eby megodonty znw zaczy czapa w kko wok kieratw, trzeba bdzie opium, apwek i renegocjacji umw na dostaw energii. Kolejne czerwone zapisy w bilansie. I to nie liczc jeszcze kosztu modlcych si mnichw, kapanw-braminw, ekspertw od feng shui, i mediw, ktre musz poradzi si phii, eby robotnicy si udobruchali i zechcieli pracowa w tej feralnej fabryce... Tan Xiansheng! Hock Seng unosi gow znad oblicze. Naprzeciwko, obok szafek robotnikw, siedzi na awce yang guizi Anderson Lake, a lekarka opatruje mu rany. Cudzoziemski diabe chcia najpierw, eby zszywaa go na grze, w biurze, ale Hock Seng przekona go, eby zosta tu, na hali, na oczach wszystkich robotnikw, eby widzieli jego zakrwawiony, biay, tropikalny garnitur, jak u powstaego z grobu phii, ale przynajmniej wci ywego. I nieznajcego strachu. Moe zyska na tym mnstwo twarzy. Cudzoziemiec jest nieustraszony.

Cudzoziemiec popija z butelki whiskey Mekong. Posa po ni Hock Senga, jakby ten by zwykym sucym. Hock Seng posa Mai wrcia z butelk podrabianego mekongu z bardzo porzdn etykietk i przyniosa do reszty, eby dosta par bahtw napiwku za bystro. Hock Seng jednoczenie patrzy jej w oczy i mwi: Pamitaj, e zrobiem to dla ciebie. W poprzednim yciu sdziby, e kiedy Mai powanie kiwa gow w odpowiedzi, znaczy to, e wanie kupi sobie odrobin lojalnoci. W tym moe tylko liczy, e gdy Tajowie nagle zwrc si przeciwko nim i postanowi wygna wszystkich Chinoli z tymi kartami do penej rdzy pcherzowej dungli, Mai nie rzuci si od razu, eby go zabi. Kupi sobie tylko odrobin czasu. Albo i nie. Gdy podchodzi, doktor Chan woa po mandarysku: Strasznie uparty ten pana cudzoziemski diabe. Cigle tylko si rusza. Jest t kart, tak jak on. Kolejny uchodca, ktry moe zarobi na ycie tylko sprytem i cwanymi przekrtami. Gdyby biae koszule odkryy, e odbiera ry od ust tajskiemu lekarzowi... Odpycha t myl. Warto pomc rodaczce, choby na chwil. W ramach jakiego zadouczynienia za wszystko, co si wydarzyo. Prosz zachowa go przy yciu. Hock Seng umiecha si. On podpisuje nasze wypaty. Ting mafan odpowiada ze miechem pani doktor. Moe troch zapomniaam, jak si macha ig, ale dla pana podniosabym tego brzydala z martwych. Jeli jest pani taka dobra, zawoam pani, kiedy zapi cibiskoz. Yang guizi przerywa, mwic po angielsku: Na co ona narzeka? Hock Seng przypatruje mu si. e za bardzo si pan rusza. Bo strasznie byle jak to robi. Powiedz jej, eby si popieszya. Mwi te, e mia pan duo, duo szczcia. Centymetr w t i drzazga przeciaby ttnic. Wtedy wykrwawiby si pan na podog, tak jak reszta. Pan Lake niespodziewanie umiecha si, syszc t informacj. Jego wzrok wdruje ku rozbieranej grze misa. Drzazga. A mylaem, e to megodont mnie zaatwi. Tak Prawie mu si udao mwi Hock Seng. To by bya katastrofa. Jakby inwestorzy pana Lakea stracili serce i zrezygnowali z tej fabryki... Hock Seng krzywi si. Tym yang guizi manipuluje si o wiele trudniej ni panem Yatesem, mimo to, ten uparty cudzoziemski diabe musi zosta przy yciu, chociaby po to, eby fabryki nie zamknito. Irytujca jest wiadomo, e kiedy by tak blisko pana Yatesa, a teraz jest tak daleko od pana Lakea. Przez pecha i upartego yang guizi musi teraz opracowa nowy dugoterminowy

plan przetrwania i odrestaurowania swojego klanu. Myl, e powinien pan uczci swoje ocalenie podsuwa mu. Zoy ofiary Kuan Yin i Budai, na szczcie. Pan Lake umiecha si szeroko, wbijajc w Hock Senga spojrzenie bladoniebieskich oczu. Dwa wodniste, diabelskie jeziora. Pewnie, kurna, e tak zrobi. Pokazuje flaszk mekongu, ju oprnion do poowy. Ca noc bd witowa. Moe zorganizowa panu dziewczyny do towarzystwa? Twarz cudzoziemskiego diaba kamienieje. Patrzy na Hock Senga z czym przypominajcym odraz. To nie naley do twoich obowizkw. Hock Seng zachowuje pokerow twarz, ale w duchu si przeklina. Przedobrzy i ta kreatura znowu si wcieka. Popiesznie wykonuje przepraszajce wai. Oczywicie. Nie chciaem pana urazi. Yang guizi rozglda si po hali. Chwilowy dobry nastrj wyparowa. Due s szkody? Hock Seng wzrusza ramionami. Z waem kieratu mia pan racj. Jest pknity. A gwny acuch? Skontroluje si go ogniwo po ogniwie. Przy odrobinie szczcia poszy tylko acuchy zdawcze. Mao prawdopodobne. Cudzoziemski diabe podaje mu butelk whiskey. Hock Seng krci gow, starajc si ukry obrzydzenie. Pan Lake umiecha si porozumiewawczo i pociga z butelki. Ociera usta wierzchem rki. Zwizkowi rzenicy znw wydaj okrzyk, gdy z megodonta tryska kolejny strumie krwi. Jego gowa ley teraz pod ktem, na wp oddzielona od reszty ciaa. Cielsko stopniowo coraz bardziej przypomina zestaw oddzielnych elementw. To ju nie jest zwierz, tylko dziecica zabawka zbuduj sobie sam megodonta. Hock Seng zastanawia si, czy daoby si jako zmusi zwizek, eby da mu dziak ze sprzeday czystego misa. Wydaje si to nieprawdopodobne, gdy si widzi, jak si tu rzdz, ale moe przy renegocjacji kontraktu na energi albo kiedy przyjd po odszkodowania. Wemie pan gow? pyta Hock Seng. Mona z niej zrobi trofeum. Nie. Yang guizi wyglda na uraonego. Hock Seng stara si nie krzywi. Denerwujca jest praca z t kreatur. Ma nieprzewidywalne nastroje i stale jest agresywny. Jak dziecko. W jednej chwili radosne, w drugiej nadsane. Hock Seng tumi irytacj; pan Lake tak ma, i tyle. Karma uczynia go cudzoziemskim diabem, a karma Hock Senga zetkna ich ze sob. Kiedy godujesz, to nie

krytykuj jakoci ryu U-Tex. Pan Lake chyba zauwaa jego min, wic si tumaczy. To nie byo polowanie. To bya eksterminacja. Kiedy trafiem go tymi strzakami, ju by martwy. Nie ma w tym ani krzty sportu. A, oczywicie. Bardzo honorowo. Hock Seng tumi rozczarowanie. Gdyby cudzoziemski diabe zayczy sobie gowy, mgby zastpi resztki kw atrap z palmowego tworzywa i sprzeda ko soniow doktorom z okolic Wat Boworniwet. A teraz nawet te pienidze przepadn. Co za marnotrawstwo. Zastanawia si, czy nie wyjani mu sytuacji, powiedzie o wartoci lecego przed nimi misa, kalorii i koci soniowej, ale postanawia, e nie. Cudzoziemski diabe nie zrozumie, a i bez tego wystarczajco szybko si wcieka. Cheshirey przyszy rzuca pan Lake. Hock Seng zerka, gdzie pokazuje yang guizi. Na skraju krwawej jatki pojawiy si migotliwe kocie ksztaty; zwabione zapachem padliny iskierki wiatocienia. Yang guizi krzywi si z niesmakiem, Hock Seng jednak ywi dla nich odrobin szacunku. S sprytne, yj i mno si tam, gdzie si nimi pogardza. A upr maj niemal nadprzyrodzony. Czasem jakby wyczuway krew, zanim zostanie przelana. Jakby potrafiy odrobin zajrze w przyszo i dokadnie widziay, gdzie pojawi si nastpny posiek. Rozmigotane sylwetki podkradaj si do lepkich kau krwi. Rzenik odgania jednego nog, ale jest ich za duo, by z nimi walczy. W yciu si ich std nie pozbdziemy. Pan Lake pociga whiskey. S dzieciaki, ktre na nie poluj odpowiada Hock Seng. Za drobn nagrod. U nas na rodkowym Zachodzie te byy nagrody. Yang guizi krzywi si lekcewaco. Nasze dzieciaki maj lepsz motywacj od waszych. Nie sprzeciwia si jednak sowom cudzoziemca. I tak wypaci nagrody. Jeli pozwoli si kotom zosta, robotnicy zaczn plotkowa, e wypadek spowodowa Phii Oun, duch-psotnik, ktry przybiera posta cheshirea. Diablokoty podchodz bliej. Szylkretowy, rudy, czarny jak noc wszystkie to pojawiaj si, to znikaj, gdy ich sier przybiera barw otoczenia. Unurzane w kauy krwi barwi si na czerwony odcie. Hock Seng sysza, e podobno cheshirey zostay stworzone dla jakiego dyrektora od kalorii pewnie z PurCalu albo AgriGenu w prezencie urodzinowym dla crki. Atrakcja na przyjcie z okazji osignicia przez ma ksiniczk wieku Alicji z Lewisa Carrolla. Zaproszone dzieci wziy sobie po zwierzaku do domu, gdzie te sparzyy si ze zwykymi kotami i po dwudziestu latach na kadym kontynencie byo peno diablokotw, a Felis domestictis znikn z powierzchni Ziemi, wyparty przez zestaw genw, ktry dominowa w dziewidziesiciu omiu procentach przypadkw. Malezyjskie Zielone Opaski nienawidziy cheshirew na rwni z Chiczykami, ale, o ile Hock Sengowi wiadomo, diablokoty nadal

yj tam sobie w najlepsze. Yang guizi krzywi si, gdy doktor Chan znw kuje go ig, i rzuca jej spojrzenie spode ba. No kocz ju mwi do niej. Ale ju. Lekarka wykonuje ostrone wai, maskujc lk. Znowu si poruszy szepcze do Hock Senga. Ten rodek znieczulajcy strasznie sabo dziaa. Nie jestem przyzwyczajona. Prosz si nie przejmowa odpowiada Hock Seng. Dlatego daem mu whiskey. Prosz skoczy. Ja sobie z nim poradz. A do Lakea Xianshenga mwi: Ju prawie skoczya. Cudzoziemiec znw si wykrzywia, ale ju jej nie grozi, a lekarka wreszcie koczy go zszywa. Hock Seng bierze j na bok i wrcza kopert z pienidzmi. Dzikuje mu, skadajc donie w wai, lecz on krci gow. Dodaem jeszcze premi. Chciabym, eby dorczya pani list. Podaje jej kolejn kopert. Chc porozmawia z szefem wieowca, w ktrym pani mieszka. Z Kundlojebc? Krzywi si z niesmakiem. Gdyby usysza, jak go pani nazywa, wyrnby niedobitki pani rodziny. To ciki go. Prosz po prostu zanie ten list. To wystarczy. Bierze kopert. Jest pan dobry dla naszej rodziny. Ssiedzi te pana chwal. Prosz zoy ofiary za wasze... straty. To i tak wszystko za mao. Hock Seng zmusza si do umiechu. W kadym razie: my, Chiczycy, musimy si trzyma razem. W Malezji moglimy sobie by Hokkien, Hakka, albo Pit Fal, ale tutaj wszyscy jestemy tymi kartami. Przykro mi, e nie mog zrobi wicej. To i tak wicej, ni uczyni ktokolwiek inny. Dzikuje mu gestem wai, naladujc tajskie maniery, i odchodzi. ta karta, nie? Pan Lake patrzy za ni. Hock Seng kiwa gow. Tak. Na Malakce bya lekarzem. Przed Incydentem. Amerykanin milczy, jakby trawi t informacj. Bya tasza ni tajski lekarz? Hock Seng zerka na yang guizi, prbujc doj, co chce usysze. Wreszcie mwi: Tak. Duo tasza. A rwnie dobra. Moe i lepsza. Ale duo tasza. Nie pozwalaj nam tutaj wchodzi w rajskie nisze. Wic ma bardzo niewiele pracy, poza leczeniem tych kart ktre z kolei niewiele mog zapaci. Jest bardzo wdziczna za t prac. Pan Lake kiwa z namysem gow. Hock Seng zastanawia si, co myli. Ten czowiek to

zagadka. Hock Sengowi czasem wydaje si, e yang guizi s za gupi, by zawojowa wiat raz, a co dopiero dwa razy. Udao im si podczas Ekspansji, a potem cho kryzys energetyczny wygna ich do siebie powrcili, ze swoimi firmami kalorycznymi i opatentowanym ziarnem... Musz ich chroni nadprzyrodzone siy. Na dobr spraw pan Lake powinien nie y, zamieniony w plam ludzkich flakw, wymieszany z trupami Banyata, Noi i tego bezimiennego durnego poganiacza z czwartego kieratu, przez ktrego ten potwr si wciek. A tymczasem cudzoziemski diabe siedzi sobie, skary si na ukucia malekiej igy i zupenie si nie przejmuje, e w okamgnieniu zabi dziesiciotonowe zwierz. Ci yang guizi to faktycznie dziwne stwory. Bardziej obce, ni podejrzewa, nawet wtedy, gdy regularnie z nimi handlowa. Trzeba bdzie znowu zapaci tym mahutom. Przekupi ich, eby wrcili do roboty zauwaa Hock Seng. Tak. I trzeba bdzie wynaj mnichw, eby powicili fabryk. eby robotnicy si uspokoili. Udobrucha phii. Hock Seng si waha. To bdzie sporo kosztowao. Ludzie zaczn gada, e w fabryce mieszkaj ze duchy. e jest w zym miejscu, albo domek dla duchw jest za may. Albo, e kiedy j budowalicie, wycilicie drzewo, w ktrym mieszkay phii. Trzeba bdzie sprowadzi wrbit, a moe i mistrza feng shui, eby ich wszystkich przekona, e wszystko jest w porzdku. A mahuci zadaj jeszcze dodatku za ryzyko... Mahutw chc wymieni przerywa mu pan Lake. Wszystkich. To niemoliwe cedzi Hock Seng. Zwizek Megodontw trzyma ap na wszystkich kontraktach na energi w tym miecie. Z rzdowego upowanienia. Biae koszule przyznay im ten monopol. Na zwizek nic nie poradzimy. S niekompetentni. Nie chce ich widzie. Ju nie. Hock Seng prbuje zgadn, czy farang artuje. Umiecha si z wahaniem. To Krlewski Mandat. Mona by rwnie dobrze chcie wymieni Ministerstwo rodowiska. To jest myl. Pan Lake si mieje. Mgbym si dogada z Carlyleem i Synami i zacz codziennie si skary na podatki i ustaw o wglowych kredytach. Przekona Ministra Handlu, Akkarata, eby wzi nasz stron. Wbija wzrok w Hock Senga. Ale ty nie lubisz tak dziaa, nie? Jego spojrzenie nagle staje si zimne. Lubisz cienie i targi. Zaatwia sprawy po cichu. Hock Seng przeyka lin. Blada skra i niebieskie oczy diaba s zaiste przeraajce. Zupenie jak diablokot i tak samo wietnie si czuje na wrogiej ziemi. Byoby nierozsdne rozdranianie biaych koszul mamrocze. Gwd, co wystaje, pierwszy dostaje w eb. Ztokarciane gadanie. Moe i tak. Ale ja yj, a inni zginli, a Ministerstwo rodowiska jest bardzo silne.

Genera Pracha i jego biae koszule przetrway kady zamach. Nawet ten z dwunastego grudnia. Jak si chce drani kobr, trzeba by przygotowanym, e uksi. Pan Lake ma tak min, jakby mia si sprzeciwi, ale tylko wzrusza ramionami. Ty wiesz najlepiej. Za to mi pan paci. Yang guizi wpatruje si w trucho megodonta. Nie powinien mc uwolni si z uprzy. Pociga kolejny yk z butelki. acuchy byy przerdzewiae, sam sprawdzaem. Nie zapacimy ani grosza odszkodowania. Bez dyskusji. To moje ostatnie sowo. Gdyby zabezpieczyli swoje zwierz, nie musiabym go zabija. Hock Seng pochyla gow w milczcym gecie zgody, cho gono tego nie powie. Khun, nie bdzie innej moliwoci. Pan Lake umiecha si zimno. No tak, oczywicie. S monopolistami. Krzywi si. Dure z Yatesa, e tu zainwestowa. Hock Seng czuje dreszcz niepokoju. Yang guizi nagle przypomina rozgniewane dziecko. A dzieci s lekkomylne. Dzieci robi rne rzeczy, eby zdenerwowa biae koszule albo zwizki. A czasem po prostu zabieraj zabawki i uciekaj na swoje podwrko. To faktycznie niepokojca myl. Andersonowi Lakeowi i jego inwestorom nie wolno uciec. Jeszcze nie. Jakie s nasze straty na t chwil? pyta pan Lake. Hock Seng waha si, potem zbiera si w sobie przed podaniem zych informacji. Ze strat megodonta i kosztami uspokajania zwizku? Pewnie jakie dziewidziesit milionw bahtw? Dobiega go okrzyk Mai, ktra macha na niego. Nie musi si oglda, eby wiedzie, e to ze nowiny. Zdaje si, e pod podog te s uszkodzenia. Drogie w naprawie. Przerywa na moment przed poruszeniem delikatnego tematu. Trzeba bdzie poinformowa pana inwestorw, panw Gregga i Yee. Moliwe, e nie wystarczy nam gotwki na naprawy oraz instalacj i wykalibrowanie nowych kadzi, kiedy tu dotr. Bdziemy potrzebowa nowego finansowania. Czeka niespokojnie, zastanawiajc si, jak zareaguje yang guizi. Pienidze czasami pyn przez firm tak szybko, jakby to bya woda, a jednak Hock Seng wie, e to nie bdzie dobra wiadomo. Inwestorzy czasami wciekaj si na kolejne wydatki. Zna pana Yatesa, ktnie o pienidze byy na porzdku dziennym. Teraz, gdy pojawi si pan Lake, inwestorzy tak bardzo nie narzekaj, ale i tak wydaj niesamowit sum pienidzy na czyje marzenie. Gdyby Hock Seng prowadzi t firm, zamknby j dobry rok temu. Jednake pan Lake przyjmuje wiadomo, nie mrugnwszy okiem. Mwi tylko: Wicej pienidzy. Odwraca si do Hock Senga. A kiedy zejd z ca kadzie na glony

i poywki? pyta. Kiedy, ale powanie, kiedy? Hock Seng blednie. To cika sprawa. Bambusowa kurtyna nie rozsuwa si w jeden dzie. Ministerstwo rodowiska lubi si wtrca. Mwie, e zapacie, eby biae koszule si odczepiy. Tak. Hock Seng pochyla gow. Rozdaem wszystkie prezenty, jakie wypada rozda. To czemu Banyat narzeka na zanieczyszczone kadzie? Skoro rozmnaaj si w nich ywe organizmy... Hock Seng popiesznie mu przerywa: Wszystko jest na ldowisku. Carlyle & Sons przywieli je w zeszym tygodniu... Podejmuje decyzj. Yang guizi musi usysze jakie dobre nowiny. Jutro dostawa przejdzie przez co. Bambusowa kurtyna si rozejdzie i pana dostawa przyjedzie na grzbietach megodontw. Zmusza si do umiechu. Chyba e chce pan teraz wywali wszystkich zwizkowcw? Diabe krci gow, nawet umiecha si lekko na ten art i Hock Seng czuje przypyw ulgi. Czyli jutro. Ale na pewno? Hock Seng bierze si w gar i pochyla gow na zgod, modlc si, eby to bya prawda. Cudzoziemiec nie spuszcza ze spojrzenia bkitnych oczu. Wydajemy tu bardzo duo pienidzy. Ale jest jedna rzecz, ktrej inwestorzy nie bd tolerowa: niekompetencja. I ja te nie bd tego tolerowa. Rozumiem. Pan Lake kiwa gow z satysfakcj. No to wietnie. Wstrzymamy si z rozmow z central. Zadzwoni, kiedy z ca przyjdzie nowy sprzt. Bdzie troch dobrych informacji i troch zych. Nie chc prosi o pienidze, kiedy nie mog im nic pokaza. Znw patrzy na Hock Senga. Bo tego bymy nie chcieli, prawda? Hock Seng zmusza si do skinicia gow. Dokadnie jak pan mwi. Pan Lake pociga yk z butelki. wietnie. To teraz sprawd, jak powane s uszkodzenia. Jutro z rana ma by raport. Odprawiony w ten sposb Hock Seng idzie przez hal ku czekajcej przy kieracie ekipie, z nadziej e ma racj z t dostaw. e naprawd j puszcz. e zdarzenia przemwi same za siebie, udowadniajc jego prawdomwno. Taki hazard, ale pozytywny. Zreszt, diabe i tak nie chciaby sysze tylu zych informacji naraz. Kiedy dociera do osi kieratu, Mai otrzepuje si po kolejnej wyprawie do dziury. I jak to wyglda? pyta Hock Seng. Kierat jest cakowicie odczony od linii. Potny tekowy pal ley wycignity na ziemi. Pknicia s wielkie i widoczne na pierwszy rzut oka.

Woa w d: Due szkody?! Minut pniej wypeza umazany smarem Pom. Strasznie ciasne te tunele dyszy. Do niektrych w ogle nie wlez. Ociera rk pot i brud. acuch zdawczy na pewno, a co jeszcze, nie bdzie wiadomo, dopki nie polemy dzieciakw, eby sprawdziy wszystkie ogniwa. Jeli uszkodzony jest gwny acuch, trzeba bdzie zdejmowa podog. Hock Seng zaglda do otworu po kieracie, wracajc pamici do tuneli, szczurw i bojaliwej wegetacji w dungli na poudniu. Powiemy Mai, eby przyprowadzia kolegw. Jeszcze raz szacuje straty. Sam by wacicielem takich budynkw. Kiedy. Magazynw penych towarw. A teraz, patrzcie go, chopak na posyki u yang guizi. Stary czowiek z ciaem, ktre zaczyna go zawodzi i klanem odchudzonym teraz do jednej gowy. Wzdycha i tumi frustracj. Zanim znowu bd gada z farangiem, chc wiedzie dokadnie, jakie s uszkodzenia. eby ju nie byo adnych niespodzianek. Tak jest, Khun. Pom skada rce w wai. Hock Seng idzie do biura, utykajc przez pierwsze par krokw, potem dopiero przypomina sobie, e ma nie oszczdza nogi. Po zabieganym dniu boli go kolano, przypominajc o jego wasnym starciu z napdzajcymi fabryk potworami. Wbrew sobie zatrzymuje si na ostatnim stopniu i przyglda zwokom megodonta i miejscom, gdzie zginli robotnicy. Wspomnienia drapi go i dziobi, wirujc jak czarne wrony, chcc opanowa jego gow. Zgino tylu znajomych. Caa rodzina. Cztery lata temu by grub ryb. A teraz? Niczym. Napiera na drzwi. W biurze jest cicho. Puste biurka, kosztowne pedaowe komputery, koowa bienia i jej maleki ekranik do cznoci, potne kasy pancerne. Gdy rozglda si po nim, z cieni wyskakuj, wymachujc maczetami, religijni fanatycy w zielonych przepaskach na czoach, ale to tylko wspomnienia. Zamyka drzwi za sob, izolujc si od odgosw wiartowania i napraw. Zmusza si, by nie podchodzi po raz kolejny do okna, nie patrze na krew i trupa. Nie nurza si we wspomnieniach krwi pyncej rynsztokami Malakki i gw Chiczykw uoonych w pryzmy, jak duriany na targu. To nie Malezja, powtarza sobie. Jeste bezpieczny. Ale obrazy nie ustpuj. Wyrane jak zdjcia, jaskrawe jak fajerwerki na wito wiosny. Cho od Incydentu miny cztery lata, nadal musi odprawia rytuay na uspokojenie. Kiedy podle si czuje, prawie kady przedmiot kojarzy si z zagroeniem. Zamyka oczy, zmusza si do gbokiego oddechu, myli o bkitnym oceanie, o swojej flocie biaych kliprw na falach... Bierze nastpny gboki wdech i otwiera oczy. Biuro znw jest bezpieczne. Nic poza ustawionymi w rwniutkie rzdy pustymi biurkami i zakurzonymi pedaowymi komputerami.

Okiennice chroni przed arem tropikalnego soca. Py w powietrzu i kadzido. Naprzeciwko niego, gboko w cieniu, niewyranie poyskuj dwie firmowe kasy pancerne, elazo i stal. Czaj si tam i kpi z niego. Ma klucze do jednej, tej z podrczn gotwk. Ale drug, wielk, moe otworzy tylko pan Lake. Tak niewiele brakuje, myli. W rodku le sobie plany. Centymetry od niego. Widzia je rozoone. Prbki DNA genhakowanych glonw, ich mapy genetyczne na pprzewodnikowych infokostkach. Specyfikacja procesu hodowli i przetwarzania ich wydzielin na smar i proszek. Opis niezbdnego hartowania, eby wos spryny zaabsorbowa nowe pokrycie. W zasigu rki ma nastpn generacj urzdze do magazynowania energii. A to oznacza nadziej na wskrzeszenie dla niego i jego klanu. Yates bekota i pi, a Hock Seng dolewa mu baijiu, sucha wynurze i przez ponad rok budowa w nim zaufanie i zaleno. I wszystko na nic. Teraz podchodzi do tego sejfu, ktrego nie umie otworzy, bo Yates by na tyle gupi, e cign na siebie gniew inwestorw, i zbyt niekompetentny, by zrealizowa swoje marzenie. Tu czekaj na zbudowanie nowe imperia jeli Hock Sengowi uda si pooy rk na tych dokumentach. Bo ma tylko niekompletne kopie z czasw, kiedy leay sobie porozrzucane na biurku Yatesa, zanim pijany bawan kupi t przeklt kas. Teraz od planw dzieli go klucz, szyfr i elazna ciana. Kasa pancerna jest porzdna, Hock Seng zna t mark. Sam korzysta z takiej, kiedy by grub ryb i mia wymagajce ochrony dokumenty. To denerwujce moe najbardziej ze wszystkiego e cudzoziemskie diaby uywaj sejfw tej samej firmy co on w swoim malezyjskim imperium handlowym: YingTie. Chiskie narzdzie, wygite na potrzeby cudzoziemcw. Cae dni wpatrywa si w ten sejf. Medytowa nad zawart w nim wiedz... Tknity nag myl, przechyla gow. A zamkn go pan, panie Lake? W tym zamieszaniu, moe znowu zapomnia go pan zamkn? Serce bije mu mocniej. Zapomnia pan? Panu Yatesowi si zdarzao. Prbuje opanowa rosnce podniecenie. Kutyka do sejfu. Staje przed nim. Jego witynka, przedmiot czci. Monolit z kutej stali, nieprzenikniony dla niczego poza cierpliwoci i diamentowymi wiertami. Codziennie siada przed nim i czuje, jak z niego drwi. Czyby to miao by takie proste? Czy to moliwe, e w popiechu pan Lake po prostu zapomnia go zamkn? Z wahaniem wyciga do i kadzie j na klamce. Wstrzymuje oddech. Modli si do przodkw, modli si do soniogowego Phra Kaneta, tajskiego boga pogromcy przeszkd, do

wszystkich bogw, jakich zna. Napiera na klamk. Tysic jinw wagi stali opiera mu si, opr stawia kada czsteczka. Hock Seng wypuszcza powietrze i odstpuje, usiujc opanowa rozczarowanie. Cierpliwoci. Kady sejf ma klucz. Gdyby pan Yates nie by tak niekompetentny, gdyby jako nie rozwcieczy inwestorw, stanowiby idealny klucz. A teraz musi nim zosta pan Lake. Pan Yates, instalujc tu sejf, artowa, e to dla bezpieczestwa rodzinnych klejnotw, i mia si przy tym. Hock Seng zmusza si do kiwania gow, robienia wai i do umiechw, ale jedyne o czym myla, to jak cenne s te plany i jak gupi by, e nie kopiowa ich szybciej, kiedy mia do nich dostp. A teraz nie ma Yatesa, a na jego miejscu siedzi nowy diabe. Prawdziwy diabe. Niebieskooki, zotowosy i twardy tam, gdzie Yates by mikki. Niebezpieczna kreatura, sprawdzajca wszystko po Hock Sengu, wszystko potwornie utrudniajca, a jednak trzeba j jako przekona, eby zdradzia tajemnice firmy. Hock Seng sznuruje usta. Cierpliwo. Trzeba by cierpliwym. Cudzoziemski diabe popeni w kocu jaki bd. Hock Seng! Hock Seng idzie ku drzwiom i macha na d do pana Lakea, potwierdzajc, e usysza woanie, ale zamiast od razu zej po schodach, kieruje si do kapliczki. Pada na twarz przed obrazem Kuan Yin i baga, eby zlitowaa si nad nim i jego przodkami. eby daa mu szans na odkupienie siebie i rodziny. Pod zotym ideogramem symbolizujcym przychylno losu, zawieszonym do gry nogami, tak aby spywaa ona na niego, umieszcza porcj ryu U-Tex i rozkraja czerwon pomaracz. Sok spywa mu po rce dojrzay, wolny od zanieczyszcze i kosztowny. Dla bogw nie mona kroi za cienko lubi tuste, nie chude. Zapala kadzideko. Gdy dym wije si w nieruchomym powietrzu, ponownie wypeniajc biuro, Hock Seng si modli. Modli si o niezamknicie fabryki, modli si, eby apwki pomogy przeprowadzi bez kopotw nowy sprzt przez bambusow kurtyn. eby cudzoziemski diabe, pan Lake, straci gow i zanadto mu zaufa oraz eby przeklty sejf otworzy si i ujawni mu swoje sekrety. Hock Seng modli si o szczcie. Nawet stary Chiczyk z t kart potrzebuje szczcia.

III
Emiko popija whiskey, ubolewa, e nie jest pijana, i czeka na sygna od Kanniki, e zaczyna si seans poniania. Pewna cz jej jani wci si przeciw temu buntuje, ale reszta ta, ktra siedzi sobie w odsaniajcym tali akieciku i obcisej spdnicy pha sin, ze szklank whiskey w rku nie ma energii, eby walczy. A potem przychodzi jej do gowy myl, e moe jest na odwrt, e do samozniszczenia dy wanie cz odpowiedzialna za zachowanie zudzenia szacunku dla samej siebie. e ciao to zbiorowisko komrek i zmanipulowanego DNA majce wasne, silniejsze, bardziej przyziemne potrzeby jest t odporniejsz czci, t wykazujc jeszcze wol. Czy nie dlatego siedzi tutaj, sucha stukania paeczek i jkw pi klangu, gdy tancerki wyginaj si w wietle robaczkw witojaskich, a mczyni i dziwki zachcaj je okrzykami? Czy to dlatego, e brak jej woli, eby umrze? Czy dlatego, e jest zbyt uparta, by na to pozwoli. Raleigh mwi, e wszystko dzieje si w cyklach, jak przypyw i odpyw na plaach Koh Samet, jak unoszenie si i opadanie czonka mczyzny, kiedy jest z pikn kobiet. Raleigh poklepuje dziewczyny po nagich tykach, mieje si z artw nowej fali gaijinw i powtarza Emiko, e cokolwiek chc z ni zrobi, pienidz to pienidz i nie ma nic nowego pod socem. Moe zreszt ma racj. Wszystko, czego da Raleigh, byo ju kiedy od kogo dane. Cokolwiek wymyla Kannika, eby j bolao, eby krzyczaa, nie jest naprawd nowe. Oprcz tego, e zmusza do tych krzykw i jkw nakrcan dziewczyn. To przynajmniej jest jaka nowo. No zobaczcie! Prawie jak czowiek! Gendo-sama mawia kiedy, e ona jest wicej ni czowiekiem. Po seksie gadzi j po czarnych wosach i mwi, e wedug niego to szkoda, e Nowi Ludzie nie ciesz si wikszym szacunkiem i e jej ruchy nigdy nie bd pynne. Ale w kocu, czy nie ma idealnego wzroku, doskonaej skry, genw odpornych na choroby i nowotwory czemu miaaby narzeka? Przynajmniej nigdy nie posiwiej jej wosy i nie zestarzeje si tak szybko jak on, mimo przywracajcych modo operacji, piguek, smarowide i zi. Gadzi j po wosach i mwi: Jeste pikna, mimo e jeste Nowym Czowiekiem. Nie wstyd si tego.

A Emiko wtulaa si w jego objcia. Wcale si nie wstydz. To jednak dziao si w Kyoto, gdzie czsto widziao si nowych ludzi, gdzie dobrze pracowali i czasem byli nawet troch szanowani. Nie tak jak ludzie, ale z pewnoci te nie uwaano ich za takie zagroenie, jak tutaj wrd tych dzikusw, z pewnoci nie za diaby, przed jakimi ostrzegaj grahamici ze swych ambon, czy bezduszne stwory z pieka rodem, jak mwi o nich buddyjscy mnisi z lasu, niezdolne zyska dusz, miejsce w cyklach ponownych narodzin czy denie do nirwany. Nie za obraz bosk, jak uwaaj Zielone Opaski. Japoczycy byli praktyczni. Starzejca si ludno potrzebowaa modych pracownikw do wszelkich prac. I co z tego, e rodzili si z probwek i dorastali w obkach? To aden grzech. Japoczycy byli praktyczni. I czy nie dlatego tu tkwisz? Bo Japoczycy s tak bardzo praktyczni? Cho wygldasz jak oni, mwisz ich jzykiem, cho Kyoto to jedyny dom, jaki znasz, Japonk nie jeste. Ukrywa twarz w doniach. Zastanawia si, czy znajdzie klienta, czy te zostanie sama do koca wieczoru, a potem, czy waciwie wie, co by wolaa. Raleigh mwi, e nie ma nic nowego pod socem, ale kiedy dzi powiedziaa, e jest Nowym Czowiekiem, a Nowych Ludzi wczeniej nie byo, zamia si, powiedzia, e ma racj, e jest wyjtkowa, i kto wie, moe to znaczy, e wszystko jest moliwe. A potem klepn j w tyek i powiedzia, e ma wej na scen i pokaza, jak jest wyjtkowa. Emiko wodzi palcami po mokrych kkach na barze. Ciepe piwa stoj i poc si, tworzc wilgotne piercienie, liskie jak dziewczyny i faceci, liskie jak jej skra, kiedy j natuci, by lnia, by w dotyku mczyzn bya mikka jak maso. Mikka jak tylko moe by skra, albo i bardziej, bo ruchy moe i ma urywane, zacinajce si, stroboskopowe, ale skr wicej ni doskona. Nawet swoimi ulepszonymi oczyma ledwo jest w stanie wypatrzy pory na wasnej skrze. S takie drobne. Takie delikatne. Takie optymalne. Ale stworzone pod Japoni i klimatyzowane wntrza bogatych ludzi, nie dla tego kraju. Tutaj jest jej za gorco i za mao si poci. Ciekawe, czy gdyby bya innym zwierzciem, powiedzmy, bezmylnym wochatym cheshireem, czy byoby jej chodniej. Nie dlatego, e miaaby wiksze i wydajniejsze pory, a jej skra nie byaby tak bolenie nieprzenikalna, tylko po prostu dlatego, e nie musiaaby myle. Nie musiaaby mie wiadomoci, e w tej duszcej, nieprzenikalnej skrze uwizi j jaki denerwujcy naukowiec z probwkami, mieszajcy DNA jak confetti, ktry uczyni jej ciao tak gadkim, a wntrze tak gorcym. Kannika chwyta j za wosy. Emiko traci dech od niespodziewanego ataku. Szuka pomocy, ale nie interesuje si ni aden inny klient. Patrz na dziewczyny na scenie. Koleanki Emiko natomiast obsuguj goci, wlewaj w nich whiskey Khmer, siadaj im na kolanach i przesuwaj domi po piersiach. Zreszt, one te za ni nie przepadaj. Nawet te o dobrym sercu, jai dee, ktre troch przejmuj si losem kogo takiego jak nakrcanka, nie bd interweniowa.

Raleigh rozmawia z innym gaijinem i mieje razem z nim, lecz spojrzenie jego wiekowych oczu jest utkwione w Emiko. Czeka, co zrobi. Kannika szarpie j jeszcze raz. Bai! Emiko posusznie schodzi z barowego stoka i swoim podrygujcym krokiem idzie na kolist scen. Wszyscy mczyni si miej i pokazuj sobie japosk nakrcank oraz jej urywany, nieregularny chd. Dziw natury wyrwany ze swojego naturalnego rodowiska, od urodzenia tresowany do gicia si w ukonach. Emiko prbuje nabra dystansu do tego, co si zaraz stanie. Nauczono j traktowa to beznamitnie. obek, w ktrym si urodzia i uczya, nie mia zudze co do zastosowa Nowych Ludzi, nawet tak wyrafinowanych jak ona. Nowi Ludzie maj suy i nie zadawa zbdnych pyta. Zmierza ku scenie starannymi kroczkami eleganckiej kurtyzany, wystudiowanymi, umylnymi ruchami, podkrelajcymi jej pikno i niezwyko. Ale dla tego motochu to pery przed wieprze. Oni widz tylko przerywane ruchy. Taki art. Zagraniczn zabawk. Nakrcank. Ka jej si rozebra. Kannika pryska wod na jej natuszczon skr. Emiko lni od kropli. Twardniej jej sutki. Nad nimi wij si i krc robaczki witojaskie, promieniejc godow fosforescencj. Mczyni miej si z niej. Kannika uderza j w udo i zmusza do ukonu. Wali po tyku mocno, eby zapieko, kae skoni si niej, bi pokony tym maym ludziom, ktrzy maj si za awangard jakiej nowej Ekspansji. miej si, machaj, pokazuj palcami i zamawiaj wicej whiskey. Raleigh szczerzy si ze swojego miejsca w rogu, czuy starszy wujek, z przyjemnoci uczcy nowych goci korporacyjnych wyrobnikw i wyrobniczki, pijanych fantazj o midzynarodowych spekulacjach dekadencji starego wiata. Kannika gestem nakazuje jej klkn. Gaijin z czarn brod, ogorzay jak marynarz z klipra, patrzy z odlegoci kilkunastu centymetrw. Emiko zaglda mu w oczy. On gapi si w skupieniu, jakby bada owada pod lup: z fascynacj, ale i wstrtem. Ma wielk ochot warkn na niego, zmusi, by dojrza w niej osob, a nie tylko taksowa, jak jaki genetyczny mie. A jednak kania si i w gecie pokory tucze gow o tekowe deski, a Kannika tymczasem opowiada gociom po tajsku histori jej ycia. e kiedy bya zabawk bogatego Japoczyka. A teraz naley do nich mog si ni pobawi, albo nawet zepsu. Potem apie j za wosy i unosi gow szarpniciem. Emiko traci dech, wygina ciao. Ktem oka widzi brodatego faceta wytrzeszczajcego oczy na ten nagy brutalny gest, na to ponienie. Miga jej cay tum. Potem sufit, klateczki z robaczkami witojaskimi. Kannika cignie j dalej w ty, zginajc jak wierzb, zmuszajc do wypicia piersi, wygina j jeszcze bardziej, kac rozoy uda, eby nie przewrcia si na bok. Dotyka gow desek sceny. Jej ciao tworzy idealny uk. Kannika mwi co, publiczno si mieje. Wygity grzbiet i szyja

potwornie bol. Czuje na sobie wzrok tumu, jak co fizycznego, molestujcego j. Jest stuprocentowo bezbronna. Zalewa j jaka ciecz. Prbuje si podnie, ale Kannika przyciska j i dalej leje piwo na jej twarz. Emiko dawi si i prycha, topi si. Wreszcie Kannika j puszcza, Emiko prostuje si raptownie, kaszlc. Pyn pieni si na jej podbrdku, leje si po szyi i piersiach, spywa struk do krocza. Wszyscy si miej. Saeng ju podaje brodatemu nowe piwo, a on z umiechem daje mu napiwek i wszyscy rechoc, patrzc, jak przeraona Emiko wykasuje ciecz z puc. Jest teraz tylko gupkowat marionetk, sprowadzon do urywanych ruchw trzsinoga, trzsiapa bez ladu wystudiowanego wdziku, ktry wpoia jej w obku pani Mizumi-sensei. Jej ruchom brak ju elegancji i starannoci; zdradzieckie cechy DNA objawiaj si gwatownie, eby wszyscy widzieli i szydzili. Kaszle dalej, niemal wyrzygujc piwo z puc. Jej koczyny drgaj w skurczach i trzepoc, ukazujc wszem wobec prawdziw natur Emiko. Wreszcie udaje si jej zapa gbszy oddech. Opanowuje bezadne ruchy. Nieruchomieje, klka, czeka na kolejny cios. W Japonii bya cudem. Tu jest tylko nakrcank. miej si z jej dziwacznego chodu i krzywi si z niesmakiem, e w ogle istnieje. Dla nich jest zakazanym stworzeniem. Tajowie z mi chci zgniediby j w swoich metanowych kompostownikach. Jakby mieli do wyboru j albo kaloriarza z AgriGenu, trudno powiedzie, kogo skompostowaliby pierwszego. No i s tu jeszcze gaijini. Ciekawe, ilu z nich naley do Kocioa Grahamickiego, oddanego sprawie zniszczenia wszystkiego, czym jest, tej obrazy wobec ekologii i natury. A i tak siedz sobie zadowoleni i napawaj si jej ponieniem. Kannika znw j chwyta. Rozebraa si, a w doniach trzyma nefrytowego penisa. Popycha j na ziemi, przygina grzbiet. Trzymajcie za rce mwi, a mczyni gorliwie wycigaj donie i api j za przeguby. Kannika rozkada jej nogi. Emiko krzyczy, kiedy j bierze. Odwraca twarz, czekajc na atak, lecz Kannika widzi ten unik ciska j jedn rk za twarz i zmusza, eby j pokazaa eby publiczno widziaa efekty jej zabiegw. Klienci poganiaj j. Zaczynaj skandowa. Liczy po tajsku. Neung! Song! Sam! Si! Kannika dogadza im, przypieszajc rytm. Mczyni poc si, patrz i woaj o wicej za cen jednego biletu. Trzyma j coraz wicej rk, za nadgarstki i kostki, aby Kannika moga tym swobodniej j maltretowa. Emiko wije si, jej ciao dygoce i szarpie, wykrca si, jak to u nakrcaniu, na wszystkie sposoby, ktre tak doskonale umie wyeksponowa Kannika. Widzowie miej si i komentuj te cudaczne ruchy, urywane, szarpane, rozbyskowe. Palce Kanniki doczaj do nefrytu midzy nogami Emiko, igraj w jej wntrzu. Emiko zalewa wstyd. Znw usiuje odwrci gow. Mczyni skupili si wok, blisko, wpatrzeni. Za nimi, coraz wikszy tum staje na palcach, eby co widzie. Emiko jczy. Kannika mieje

si, niskim, porozumiewawczym miechem. Mwi co do tumu i zwiksza tempo. Jej palce bawi si wargami sromowymi. Emiko znw jczy, gdy zdradza j wasne ciao. Krzyczy. Wygina si w uk. Jej ciao zachowuje si dokadnie tak jak je zaprojektowano tak jak chcieli naukowcy i ich probwki. Nie moe go opanowa, choby nie wiem jak nim gardzia. Naukowcy nie pozwol na choby najdrobniejsze nieposuszestwo. Szczytuje. Publiczno wybucha rykiem zachwytu, zamiewajc si z cudacznych skurczy, jakie wyciska orgazm z jej DNA. Kannika podkrela gestami jej ruchy, jakby mwia: Widzicie? Popatrzcie na to zwierz!, a potem klka jej nad twarz i syczy, e jest niczym i zawsze bdzie niczym i e cho raz ci sproni Japocy otrzymuj, co im si naley. Emiko chciaaby jej powiedzie, e takich rzeczy nie robiby aden szanujcy si Japoczyk. Chciaaby powiedzie, e Kannika bawi si tylko jednorazow japosk zabawk tak ciekawostk, wiadczc o ich pomysowoci, jak jednorazowe celulozowe uchwyty na kierownic do rikszy ale ju to kiedy mwia; to tylko pogarsza spraw. Jeli bdzie cicho, mka zaraz si skoczy. Cho jest Nowym Czowiekiem, nie ma nic nowego pod socem. *** Kulisi z tymi kartami krc korbami wielkich wiatrakw, poruszajc powietrze klubu. Pot spywa im z twarzy i cieka lnicymi strukami po plecach. Spalaj kalorie, ledwo je zjedz, a w klubie mimo to panuje skwar, wspomnienie popoudniowego soca. Emiko stoi obok wentylatora, chodzc si w trakcie przerwy w roznoszeniu klientom napojw, liczc, e Kannika nie zauway jej znw. Bo gdy tylko j dostrzee, wywleka j na rodek, by mczyni mogli si przyjrze. Kae jej chodzi krokiem tradycyjnym dla japoskiej nakrcania, podkrelajcym stylizowane ruchy jej gatunku. Kade jej si obraca, eby natrzsali si z niej, cho w duchu rozwaaj, czy nie kupi jej usug, kiedy tylko koledzy sobie pjd. Porodku gwnej sali mczyni zapraszaj mocie kobiety w pha sin i kusych akietach na parkiet i powoli krc si z nimi, gdy zesp gra miksy z czasw Zapaci, piosenki, ktre Raleigh wygrzeba z zakamarkw swojej pamici i przetranskrybowa na tradycyjne tajskie instrumenty osobliwe, melancholijne mieszanki z przeszoci, rwnie egzotyczne jak jego dzieci o wosach barwy kurkumy i wielkich okrgych oczach. Emiko! Wzdryga si. To Raleigh wzywa j gestem do gabinetu. Gdy mija bar, klienci ogldaj si za jej urywanymi ruchami. Kannika unosi wzrok znad mczyzny, z ktrym splataj rce i tul si do siebie. Umiecha si do przechodzcej Emiko. Kiedy przyjechaa do tego kraju, powiedziano jej, e Tajowie maj trzynacie rodzajw umiechu. Podejrzewa, e ten u Kanniki nie wyraa niczego dobrego.

 Chod no powtarza niecierpliwie Raleigh. Prowadzi j za zason, a potem korytarzem przez miejsce, gdzie dziewczyny przebieraj si w subowe stroje i przez kolejne drzwi. ciany gabinetu zdobi pamitki po jego trzech ywotach, poczwszy od pokych fotografii Bangkoku owietlonego wycznie elektrycznoci, a po zdjcie Raleigha w tradycyjnym stroju jakiego dzikiego plemienia z grzystej Pnocy. Zaprasza Emiko, eby rozsiada si na poduszce na podwyszeniu, gdzie zaatwia swoje dyskretne interesy. Siedzi ju tam rozparty jaki mczyzna, blady, wysoki czowiek o bkitnych oczach i jasnych wosach, z krwaw blizn na szyi. Obcy wzdryga si, kiedy Emiko wchodzi do pokoju. Jezusie i Noe, nic mi nie mwie, e to nakrcanka mwi. Raleigh szczerzy zby i siada na swojej poduszce. Nie wiedziaem, e jeste grahamit. Mczyzna niemal umiecha si, syszc t drwin. eby trzyma co tak ryzykownego... Raleigh, igrasz z rdz pcherzow. Jeeli tu wpadn biae koszule, dobior si do ciebie. Pac apwki i Ministerstwo ma to gdzie. Gocie, ktrzy patroluj ten rejon, to nie adne Tygrysy z Bangkoku. Chc zarobi par groszy i spokojnie spa w nocy. mieje si. Ju kupowanie dla niej lodu wicej mnie kosztuje ni opacanie Ministerstwa, eby patrzyo przez palce. Lodu? Ma co nie tak z porami w skrze. Przegrzewa si. Marszczy czoo. Gdybym wiedzia, nie kupibym jej. Gabinet mierdzi opium, a tymczasem Raleigh nabija sobie kolejn fajk. Twierdzi, e opium utrzymuje go w modoci, Emiko podejrzewa jednak, e pywa do Tokio na takie same zabiegi odmadzajce, co Gendo-sama. Raleigh podsuwa opium nad lampk. Grzeje si i skwierczy, a on obraca kulk na igiece, opalajc smo, a zrobi si lepka, wtedy szybko z powrotem lepi kulk i wciska do fajki. Fajk podgrzewa nad lampk i zaciga si gboko, gdy smoa zamienia si w dym. Zamyka oczy. Na lepo podaje fajk blademu facetowi. Nie, dzikuj. Oczy Raleigha si otwieraj. mieje si. Powiniene sprbowa. To jedyny towar, ktrego nie dopady choroby. Na moje szczcie. Nie wyobraam sobie by w moim wieku na godzie. Mczyzna nie odpowiada. Jego bkitne oczy patrz badawczo na Emiko. Czuje si nieprzyjemnie, jakby kto j rozkada na pojedyncze komrki. Niezupenie rozbiera j wzrokiem to ona przeywa codziennie, codziennie czuje wzrok mczyzn przebiegajcy po skrze, obciskujcy ciao, podajcy i pogardliwy jednoczenie on za patrzy beznamitnie i z dystansem. Jeli nawet czuje podanie, dobrze je ukrywa.

 To ona? pyta. Raleigh kiwa gow. Emiko, opowiedz panu o naszym przyjacielu z poprzedniego wieczoru. Emiko zerka z zakopotaniem na Raleigha. Jest prawie pewna, e nigdy wczeniej nie widziaa w klubie tego jasnowosego gaijina, a przynajmniej e nigdy nie uczestniczy w numerze specjalnym. Nigdy nie podawaa mu whiskey z lodem. Wywraca pami na nice. Nie, zapamitaaby go. Jest spalony socem, co wida nawet w sabym blasku wiec i lampki do opium. A oczy dziwnie blade, a nieprzyjemnie. Pamitaaby go. No dawaj pogania j Raleigh. Powiedz mu, co mi powiedziaa. O biaej koszuli. O tym chopaczku, z ktrym posza. Normalnie Raleigh fanatycznie szanuje dyskrecj swoich goci. Rozmawia nawet o dobudowaniu drugich schodw, specjalnie dla klientw, eby nikt ich nie widzia, kiedy wchodz do wieowca Ploenchit, i przejcia podziemnego, ktre umoliwiaoby im wchodzenie o przecznic dalej. A teraz chce, eby wyjawia a tyle. Chopaczku? pyta, grajc na zwok, zdenerwowana, e Raleigh tak chtnie demaskuje swojego klienta, w dodatku bia koszul. Zerka znw na nieznajomego, zastanawiajc si kim on jest i jakiego haka ma na jej papa-sana. No mw Raleigh macha niecierpliwie doni, zaciskajc zby na opiumowej fajeczce. Pochyla si nad lampk, eby zapali jeszcze raz. By bia koszul zaczyna Emiko. Przyszed z grup innych funkcjonariuszy... Nowy. Koledzy go przyprowadzili. miali si i namawiali go do rnych rzeczy. Wszyscy pili za darmo, bo Raleigh wie, komu nie policzy, ich przychylno warta jest wicej ni te trunki. Mody czowiek, pijany. mieje si i nabija z niej przy barze. A potem potajemnie wraca, sam, bez wcibskich spojrze kolegw. Blady czowiek krzywi si. Oni chodz z tob? Z takimi jak ty? Hai. Emiko kiwa gow, nie okazujc, co myli o jego niechci. I biae koszule, i grahamici. Raleigh cicho chichocze. Seks i hipokryzja. Nierozczne jak kawa i mietanka. Obcy patrzy na niego ostro, a Emiko zastanawia si, czy staruch widzi t odraz w bladoniebieskich oczach, czy te jest zbyt zapany opium, eby si tym przejmowa. Blada twarz pochyla si, izolujc Raleigha od rozmowy. I co ci powiedziaa ta biaa koszula? Czy to przebysk fascynacji? Czy ona go intryguje? Czy interesuje go tylko jej opowie? Emiko czuje, wbrew sobie, przypyw genetycznej chci zadowolenia go, czego nie odczuwaa od czasu porzucenia. Co w tym czowieku przywodzi jej na myl Gendo-sam. Cho bkitne, oczy gaijina przypominaj kadzie z jakim kwasem, a twarz ma blad jak

aktor kabuki, to wyranie ma klas. Aura wadzy jest a namacalna i osobliwie krzepica. Jeste grahamit? zastanawia si. Wykorzystasz mnie i skompostujesz? Waciwie to wcale si tym nie przejmuje. Nie jest przystojny. Nie jest Japoczykiem. Jest nikim. A jednak te przeraajce oczy trzymaj j z t sam wadz, jak mia nad ni Gendo-sama. Co chce pan wiedzie? szepcze. Ta biaa koszula mwia co o genhakowaniu podpowiada gaijin. Pamitasz? Hai. Tak. Zdaje si, e by bardzo dumny. Przyszed z torb wieo zaprojektowanych owocw. W prezencie dla wszystkich dziewczyn. Gaijin jest coraz bardziej zaciekawiony. To j zachca. I jak wyglday te owoce? Chyba byy czerwone. Z... nitkami. Dugimi nitkami. Woskami. Takimi? Rozwiera palce na centymetr. Grubymi? Emiko kiwa gow. Tak. Dokadnie. Nazywa je ngoh. Wyhodowaa je jego ciotka. Miaa dosta jak nagrod od Opiekuna Maej Krlowej, Somdeta Chaoprayi, za wkad w rozwj Krlestwa. By bardzo dumny z ciotki. I poszed z tob podsuwa mczyzna. Tak. Ale pniej. Kiedy koledzy sobie poszli. Blada twarz niecierpliwie krci gow. Szczegy romansu go nie interesuj: nerwowe oczy chopaka, jak podchodzi do mama-san, jak Emiko posano za nim w bezpiecznym odstpie, eby nikt ich nie skojarzy. Co jeszcze mwi o tej ciotce? pyta. Tylko e zajmuje si hakowaniem genw dla Ministerstwa. Nic wicej? Gdzie jest? Gdzie maj testowe uprawy? Nic w tym stylu? Nie. I to tyle? Zirytowany gaijin zerka na Raleigha. Po to tu przyaziem? Raleigh przytomnieje. Farang podpowiada. Opowiedz mu o farangu. Emiko wbrew sobie okazuje dezorientacj. Sucham? Pamita tego chopaczka w biaej koszuli, jak chwali si ciotk. e dostanie nagrod i awans za swoje osignicia, za ngoh... ale nic o adnym farangu. Nie rozumiem. Raleigh odkada fajeczk, chmurzy si. Mwia mi, e opowiada o genhakerach-farangach. Nie. Krci gow. Nic nie mwi o cudzoziemcach. Przykro mi. Pobliniony gaijin robi wciek min. Wiesz co, Raleigh, zawiadom mnie, jak bdziesz mia co wartego mojego czasu. Siga po kapelusz i wstaje powoli.

Raleigh wbija w ni wzrok. Mwia, e by jaki cudzoziemski genhaker! Nie... Emiko krci gow. Zaraz! Wyciga rk do gaijina. Prosz zaczeka. Khun, prosz zaczeka. Ju wiem, o czym mwi Raleigh-san. Przesuwa palcami po jego ramieniu. Gaijin odsuwa si spod jej dotyku. Z obrzydzeniem na twarzy wychodzi poza zasig jej rk. Prosz baga Emiko. Nie zrozumiaam. Chopak nie mwi o adnym farangu. Ale wymieni nazwisko... mogoby nalee do faranga. Zerka na Raleigha, szukajc potwierdzenia. O to panu chodzi? O to dziwne nazwisko? Cudzoziemskie, prawda? Nie tajskie. Nie chiskie i nie hokkien... Emiko, powiedz mu to, co mnie przerywa jej Raleigh. Tylko tyle chc. Opowiedz mu wszystko. Ze szczegami. Tak jak mi mwia po tym spotkaniu. Opowiada wszystko, a gaijin siada i podejrzliwie sucha. O nerwowoci chopca, o tym, e ba si na ni patrze, a potem nie mg ju oderwa wzroku. Ze gada i gada, bo mu nie stawa. Ze patrzy, jak si rozbiera. e mwi o swojej ciotce. e chcia zaimponowa dziwce, do tego dziwce Nowemu Czowiekowi, e jej wydawao si to bardzo dziwne i co przy tym sobie o nim mylaa. I wreszcie to, co sprawia, e Raleigh umiecha si z satysfakcj, a blady czowiek z blizn wytrzeszcza oczy. Chopak powiedzia, e ten jaki Gi Bu Sen daje im projekty, ale najczciej ich oszukuje. Ale jego ciotka poznaa si na oszustwie. I udao jej si zama ten ngoh. Gi Bu Sen prawie nic przy tym ngoh nie zrobi. To wszystko robota jego ciotki. Kiwa gow. Tak wanie powiedzia. Ten Gi Bu Sen ich oszukuje. Ale jego ciotka jest cwana. Czowiek z blizn przyglda si jej uwanie. Zimne bkitne oczy. Skra blada jak u trupa. Gi Bu Sen mruczy. Na pewno tak si nazywa? Gi Bu Sen, na pewno. Mczyzna kiwa z namysem gow. Lampka do opium Raleigha skwierczy w ciszy. Daleko w dole, na ulicy, nawouje nocny sprzedawca wody, jego gos pynie w gr przez otwarte okiennice i siatki w oknach. Najwyraniej wybija gaijina z zamylenia. Spojrzenie bladych oczu znw skupia si na niej. Bybym zainteresowany, gdyby twj przyjaciel wrci z kolejn wizyt. Strasznie si potem wstydzi. Emiko dotyka policzka, gdzie pod makijaem kryje si bledncy siniak. Myl, e nie... Czasem wracaj przerywa jej Raleigh. Nawet jeli maj poczucie winy. Rzuca jej mroczne spojrzenie. Emiko zmusza si do kiwnicia gow. Chopaczek nie wrci, ale taka myl sprawi gaijinowi przyjemno. A to sprawi przyjemno Raleighowi. A Raleigh to jej pan. Powinna

si zgodzi. I to z przekonaniem. Czasami tak. Tylko na tyle j sta. Czasami wracaj, nawet jeli si wstydz. Gaijin przypatruje si im obojgu. Raleigh, moe by przynis jej troch lodu? To nie pora na nastpn kolejk. Zreszt zaraz ma wystp. Pokryj koszty. Raleigh ewidentnie chce zosta, ale jest na tyle bystry, eby nie protestowa. Zmusza si do umiechu. Oczywicie. Pogadajcie sobie w cztery oczy. Wychodzc, patrzy na ni znaczco. Emiko wie, e chce, by uwioda tego gaijina. A potem suchaa co mwi i meldowaa kade sowo, jak to robi wszystkie dziewczyny. Nachyla si, pozwalajc gaijinowi dostrzec odsonit skr. On wodzi wzrokiem po jej ciele, wzdu konturu uda, gdzie chowa si pod spdnic pha sin i dalej, gdzie tkanina opina biodro. Odwraca wzrok. Emiko skrywa irytacj. To jak, podoba mu si? To nerwowo? Odraza? Trudno powiedzie. U wikszoci mczyzn to atwe. Na pierwszy rzut oka. Rzdz nimi proste zasady. Zastanawia si, czy Nowy Czowiek wydaje mu si obrzydliwy, czy moe po prostu woli chopcw. Jak ci si udaje tu przetrwa? pyta gaijin. Biae koszule powinny ci dawno skompostowa. apwki. Jak dugo Raleigh-san bdzie chcia paci, bd przymyka oko. No i gdzie musisz mieszka, prawda? Za to te paci Raleigh? Kiedy Emiko kiwa gow, dodaje: Pewnie sporo? Wzrusza ramionami. Raleigh-san prowadzi rachunek moich dugw. Raleigh, jak na zawoanie, wraca z lodem. Gaijin milknie, czeka niecierpliwie, a starzec postawi szklank na niskim stoliku. Raleigh waha si, ale gdy czowiek z blizn ignoruje go, mamrocze co w stylu bawcie si dobrze i wychodzi. Emiko patrzy za nim z namysem, zastanawiajc si, jakiego haka ma na niego ten czowiek. Przed ni uwodzicielsko poci si szklanka wody z lodem. Na skinienie gowy siga po ni i wypija. Konwulsyjnie. Zanim si zorientuje, ju nic nie ma. Przyciska chodne szko do policzka. Czowiek z blizn patrzy. Czyli nie jeste przystosowana do tropikw mwi. Nachyla si ku niej, przyglda si, wodzi wzrokiem po skrze. To ciekawe, e projektanci zmodyfikowali ci struktur porw. Emiko ma ochot usun si spod ciekawskiego spojrzenia, lecz si powstrzymuje. Przysuwa si bliej. To po to, eby cera wygldaa adniej. Gadko. Podciga pha sin nad kolano, tak by zelizna si z uda. Chce pan dotkn? Zerka na ni pytajco.

 Prosz. Przyzwalajco kiwa gow. Wyciga rk, przesuwa doni po skrze. Wspaniaa mruczy. Emiko czuje przypyw satysfakcji, gdy amie mu si gos. Oczy ma rozszerzone, jak dziecko, ktre wyrwao si spod opieki. Odchrzkuje. Twoja skra a pali mwi. Hai. Jak pan powiedzia: nie jestem zaprojektowana do tego klimatu. Teraz bada j cal po calu. Wodzi po niej godnym wzrokiem, jakby mg nasyci si ni od samego patrzenia. Raleigh bdzie zadowolony. To si trzyma kupy mwi. Twj model pewnie kupuj tylko elity... i kady ma klimatyzacj. Kiwa gow, przyglda si dalej. Dla nich to byaby zaleta. Unosi wzrok ku jej twarzy. Mishimoto? Czyli naleaa do Mishimoto? Bo na pewno nie do jakiego dyplomaty. aden rzd nie sprowadziby tutaj nakrcania, wiedzc jakie s pogldy religijne Paacu... Patrzy jej w oczy. I Mishimoto ci tutaj porzuci, prawda? Emiko walczy z nag fal wstydu. Cakiem jakby rozci j wzdu i zacz grzeba we wntrznociach, bezosobowo i obraliwie, jak jaki felczer od cibiskozy wykonujcy sekcj zwok. Ostronie odstawia szklank. Czy pan jest genhakerem? pyta. Dlatego tyle pan o mnie wie? Wyraz twarz zmienia mu si w sekund, przechodzc z wielkookiej fascynacji w przebiegy umieszek. Raczej hobbyst mwi. Genamatorem, jeli mona tak powiedzie. Naprawd? Pozwala mu dostrzec odrobin pogardy, ktr dla ywi. A przypadkiem nie pracownikiem Midwest Compact? Kim z korporacji? Nachyla si ku niemu. Nie kaloriarzem? Ostatnie sowo wypowiada szeptem, ale i tak osiga efekt. Mczyzna odskakuje. Umiech pozostaje na ustach, martwy, lecz oczy taksuj j teraz jak ichneumon kobr. Bardzo interesujcy pomys mwi. Po wasnym zawstydzeniu napawa si jego ostronym spojrzeniem. Przy odrobinie szczcia gaijin j zabije i bdzie koniec. Przynajmniej sobie wtedy odpocznie. Czeka, spodziewajc si, e j uderzy. U Nowych Ludzi nie toleruje si bezczelnoci. Mizumi-sensei zadbaa, eby Emiko nigdy nie okazywaa ani ladu sprzeciwu. Nauczya j by posuszn, gi si w ukonach, spenia kad zachciank panw i czu dum z wasnej suby. Cho czuje zaenowanie, kiedy gaijin grzebie w jej przeszoci, i wstydzi si, e stracia panowanie na sob, to wie, co powiedziaaby Mizumi-sensei: e to adne usprawiedliwienie dla dokuczania klientowi. Zreszt, to nie ma znaczenia. Ju si stao, a Emiko czuje si w duchu na tyle martwa, e chtnie zapaci za to kad cen, jak zechce od niej zada.

Mczyzna mwi jednak: Powiedz mi jeszcze raz o nocy z tym chopaczkiem. Gniew znikn z jego oczu, zastpiony nieugitoci, jak kiedy u Gendo-samy Powiedz wszystko dodaje. I to ju. Smaga j rozkazujcym tonem jak biczem. Zmusza si do oporu, jednak wbudowany w ni odruch posuszestwa Nowych Ludzi jest zbyt silny, a zawstydzenie wasnym buntem zbyt przytaczajce. On nie jest twoim panem, przypomina sobie, ale i tak na rozkazujcy ton gosu niemal sika po nogach od chci przypodobania mu si. Przyszed w zeszym tygodniu... Wraca do szczegw nocy z bia koszul. Snuje barwn opowie ku przyjemnoci gaijina, tak jak niegdy dla Gendo-samy graa na shamisenie, jak pies rozpaczliwie pragncy suy. Chciaaby powiedzie mu, eby si naar rdzy pcherzowej i zdech, ale to wbrew jej naturze, dlatego mwi, a gaijin sucha. Kae jej powtarza rne rzeczy, zadaje kolejne pytania. Wraca do wtkw, o ktrych z pozoru zapomnia. Jest nieustpliwy, rozdziela jej opowie na czworo, zmusza do wyjanie. W przepytywaniu jest bardzo sprawny. Gendo-sama tak przesuchiwa swoich podwadnych, kiedy chcia si dowiedzie, dlaczego kliper nie przypyn w terminie. Przegryza si przez wszystkie usprawiedliwienia jak genhakowany ryjkowiec. W kocu gaijin kiwa z satysfakcj gow. Dobrze mwi. wietnie. Syszc ten komplement, Emiko czuje fal przyjemnoci, i gardzi sob za to. Gaijin dopija whiskey. Siga do kieszeni, wyjmuje rulon pienidzy, i wstajc, oddziela kilka banknotw. Tylko dla ciebie. Nie pokazuj ich Raleighowi. Rozlicz si z nim, zanim wyjd. Powinna chyba by wdziczna, czuje si jednak wykorzystana. Wykorzystana przez tego faceta i jego pytania, jego sowa, tak samo jak przedtem przez zakamanych grahamitw i biae koszule Ministerstwa rodowiska, pragncych przekracza granice z biologicznym dziwadem, linicych si na myl o stosunku z nieczystym stworzeniem. Trzyma pienidze midzy palcami. Tresura nakazuje by grzeczn, ale irytuje j jego zadowolenie z wasnej hojnoci. Co miaabym wedug pana zrobi z tymi bahtami? pyta. Kupi sobie co adnego z biuterii? Pj na kolacj? Jestem przedmiotem, czyj wasnoci, prawda? Nale do Raleigha. Rzuca mu pienidze pod nogi. To bez rnicy, czy jestem biedna, czy bogata. I tak pozostan czyj wasnoci. Mczyzna przystaje z doni na przesuwnych drzwiach. To czemu nie uciekniesz? A dokd? Moje pozwolenie importowe dawno wygaso. Umiecha si gorzko. Bez opieki Raleigh-sana i jego znajomoci biae koszule wrzuciyby mnie do kompostownika. A nie chcesz na pnoc? pyta. Do nakrcacw?

 Do jakich nakrcacw? Mczyzna umiecha si. Raleigh ci nie wspomina? O enklawach nakrcacw wysoko w grach? Uciekinierw z wojny wglowej? I wyzwolecw? Widzc jej pusty wzrok, kontynuuje: S tam cae wsie, ywi je dungla. Biedny rejon, genhakerzy wszystko tam zdziesitkowali; to jest za Chiang Rai, po drugiej stronie Mekongu, ale nakrcani nie maj tam adnych panw i adnych wacicieli. Wojna wglowa toczy si dalej, ale jeli tak nienawidzisz swojej niszy, to jest jaka alternatywa dla Raleigha. To prawda? Pochyla si ku niemu. Ta wioska naprawd istnieje? Jak mi nie wierzysz, moesz spyta Raleigha. Umiecha si. On j widzia na wasne oczy. Urywa. Ale w sumie to pewnie nie zechce ci o niej opowiedzie. Mogoby ci przyj do gowy, eby si zerwa ze smyczy. A pan mwi prawd? Dziwny blady czowiek uchyla kapelusza. Tak sam prawd, jak ty mnie. Odsuwa drzwi i wymyka si, zostawiajc Emiko z bijcym sercem i nagym przypywem chci do ycia.

IV
500, 1000, 5000, 7500... Ochrona Krlestwa przed wszystkimi infekcjami, jakie niesie przyroda wiata to jak apanie oceanu w sie. Pewn liczb ryb si zapie, ale ocean zawsze przepynie przez oka i zostanie. 10 000, 12 500, 15 000... 25 000... Kapitan Jaidee Rojjanasukchai jest tego wicej ni wiadom, stojc w upaln noc pod potnym brzuchem cudzoziemskiego sterowca. Turbowentylatorowe silniki aerostatu bzycz i mieszaj powietrze nad gowami. adunek ley porozrzucany, skrzynie i puda porozbijane w drzazgi, ich zawarto jest rozsiana po caym terenie jak porozwalane przez dziecko zabawki. Wszdzie wida najrozmaitsze cenne lub zakazane przedmioty. 30 000, 35 000... 50 000... Wok rozciga si wieo wyremontowane miejskie ldowisko, owietlone mocnymi metanowymi lampami na lustrzanych wieach ogromna, skpana w zieleni poa punktw cumowniczych upstrzona punktami cumujcych na niebie potnych balonw farangw, otoczona grubymi cianami bambusa MegaPlon i zwojami drutu kolczastego, majcymi wyznacza jego midzynarodow granic. 60 000, 70 000... 80 000... Krlestwo Tajlandii jest poerane ywcem. Jaidee leniwie przepatruje zostawione przez jego ludzi pobojowisko i sprawa jest oczywista. Ocean ich pochania. Prawie kada skrzynia zawiera co podejrzanego. Ale w istocie te skrzynie to tylko symbol. Problem jest wszechobecny: na targu Chatachuk trwa handel plegalnymi kadziami chemikaliw, pod oson nocy popychane erdziami odzie pyn grupami w gr Chao Phraya, wypenione po brzegi najnowsz generacj ananasw. Z pwyspu stale przywiewa fale pyku niosce najnowsze genetyczne modyfikacje AgriGenu i PurCalu, cheshirey pojawiaj si i znikaj midzy mieciami targowisk, a jaszczurki jingjok2 poeraj jajka lelkw i pawi. Chrzszcze koziorogi tocz lasy Khao Yai, a cibiskoza, rdza pcherzowa i frdzle fa gan niszcz warzywa i zbit w gromadk ludno Krung Thep. Wszyscy pywaj w jednym oceanie. Noniku wszelkiego ycia. 90... 100 000... 110... 125...

Wielkie umysy, jak Premwadee Srisati i Apichat Kunikorn, mog si sprzecza, jaka jest najlepsza ochrona, albo debatowa nad zaletami barier sterylizujcych ultrafioletem na wszystkich przejciach granicznych Krlestwa, albo mdroci wyprzedzajcego ataku genhakerskimi mutacjami, ale w opinii Jaideego to s idealici. Ocean i tak przepynie. 126... 127... 128... 129... Jaidee pochyla si nad ramieniem porucznik Kanyi Chirathivat i obserwuje, jak liczy on pienidze z apwki. Dwch celnikw stoi sztywno z boku, czekaj a ich wadza zostanie im zwrcona. 130... 140... 150... Gos Kanyi rytmicznie, piewnie skanduje liczby. Pean na cze bogactwa, smarowania trybw, nowego biznesu w staroytnym kraju. Jej gos jest czysty i skrupulatny. Nigdy si nie myli w liczeniu. Jaidee si umiecha. Nie ma jak drobny dar w gecie dobrej woli. Na kolejnym punkcie cumowniczym, dwiecie metrw dalej, dr si megodonty wycigajce adunek z brzucha sterowca i skadajce go na placu do kontroli celnej i przesortowania. Turbowentylatorowe silniki dmuchaj szkwaem i szarpi, stabilizujc uwieszony nad gowami aerostat. Balon przechyla si i krci. Zapylone powietrze i odchody megodontw wiruj wok stojcych w szyku biaych koszul Jaideego. Kanya przytrzymuje doni liczone bahty. Reszta ludzi Jaideego beznamitnie czeka, z rkoma na maczetach, smagana wiatrem. Podmuch silnikw sabnie. Kanya skanduje dalej: 160... 170... 180... Celnicy si poc. Nawet w porze gorcej nie ma powodu, eby a tak si poci. Jaidee si nie poci. Ale przecie to nie on by zmuszony dwukrotnie zapaci za ochron, ktra ju za pierwszym razem musiaa niele kosztowa. Jaideemu jest ich prawie al. Biedacy nie maj pojcia, jak mogy si zmieni podziay wadzy; czy patnoci id teraz inn drog; czy Jaidee reprezentuje jak now si, by moe wrog; nie wiedz, jak wysoko stoi na szczeblach biurokracji i wpyww w Ministerstwie rodowiska. I dlatego pac. Jest zdziwiony, e w ogle udao im si skombinowa tak sum w tak krtkim terminie. Prawie tak zdziwiony, jak oni, kiedy biae koszule wywayy drzwi Urzdu Celnego i zabezpieczyy teren. Dwiecie tysicy. Kanya podnosi na niego wzrok. Zgadza si. Mwiem ci, e zapac. Jaidee szczerzy zby. Kanya nie odwzajemnia umiechu, ale Jaidee nie pozwala, eby to zmcio jego rado. Jest adny, gorcy wieczr, zarobili duo pienidzy, a w ramach dodatkowej niespodzianki widzieli, jak poc si celnicy. Kanya zawsze ma problem z zaakceptowaniem szczcia, gdy samo pcha si w rce. W jakim momencie musiaa zatraci umiejtno odczuwania przyjemnoci. Gd na pnocnym wschodzie. Strata rodzicw i rodzestwa. Cika podr do Krung Thep. Gdzie po drodze zapomniaa jak to jest si cieszy. Nie bawi jej sanuk,

frajda, nawet taka wielka frajda, sanuk mak, jak upokorzenie Ministerstwa Handlu, albo witowanie Songkran. Kiedy wic bierze od Ministerstwa Handlu dwiecie tysicy bahtw bez mrugnicia okiem no, chyba e tylko, by usun z niego py ldowiska i nie wida u niej ani ladu umiechu, Jaidee nie pozwala, by to urazio jego uczucia. Kanya nie chwyta radoci, taka ju jej kamma. Szkoda mu jej jednak. Nawet najbiedniejsi ludzie czasem si umiechaj. Kanya prawie nigdy. To a nienaturalne. Nie umiecha si, kiedy jest zaenowana, kiedy jest zirytowana, za, czy zadowolona. Inni czuj si niezrcznie przez ten cakowity brak umiejtnoci spoecznych, dlatego w kocu wyldowaa w jednostce Jaideego nikt inny nie mg z ni wytrzyma. Stanowi osobliw par. Jaidee, ktry zawsze znajdzie jaki powd do umiechu, i Kanya o twarzy tak zimnej, jak wyrzebionej z nefrytu. Jaidee umiecha si znw, chcc przekaza pani porucznik troch otuchy. No to pakujemy. Naduy pan swojej wadzy mruczy jeden z celnikw. Jaidee, pewny siebie, wzrusza ramionami. Wadza Ministerstwa rodowiska siga wszdzie, gdzie zagroone jest Krlestwo Tajlandii. Taka jest wola Jej Wysokoci. Oczy celnika s zimne, cho zmusza si do przyjemnego umiechu. Pan wie, o co mi chodzi. Jaidee szczerzy zby, nic sobie nie robic z tej wrogoci. Prosz tak nie rozpacza. Mogem zada dwa razy tyle i te bycie zapacili. Kanya zaczyna pakowa pienidze, a Jaidee czubkiem maczety przegarnia zawarto rozbitej skrzyni. Zobacz tylko, co to za wane adunki, co wymagaj ochrony! Przewraca zwinite kimona. Pewnie dla ony jakiego japoskiego menedera. Grzebie w bielinie, wartej wicej ni jego pensja. Nie chcielibymy, eby grzeba w tym jaki brudny urzdas, prawda? Umiecha si szeroko, zerka na Kany. Chcesz co z tego? To prawdziwy jedwab. Bo wiesz, Japonce wci maj jedwabniki. Kanya nie podnosi wzroku znad banknotw. Nie mj rozmiar. Te ony menederw wszystkie s spasione na genhakowanych kaloriach z handlu z AgriGenem. I kradniecie te? Twarz funkcjonariusza celnego jest mask kontrolowanej wciekoci za grzecznym umiechem z zacinitymi zbami. Wyglda na to, e nie. Jaidee wzrusza ramionami. Moja pani porucznik ma lepszy gust ni Japoczycy. W kadym razie odbijecie to sobie, jestem pewien. To bdzie tylko drobna niedogodno. A co z tymi szkodami? Jak to wyjanicie? Drugi celnik wskazuje doni zwijany parawan w stylu Sony, ktry ley przedarty na p.

Jaidee przyglda si temu przedmiotowi. Przedstawia co, co musi by XXII-wiecznym odpowiednikiem samurajskiej rodziny: meneder Mishimoto Fluid Dynamics nadzorujcy jakich nakrcanych pracownikw w polu, ale... czy kady z nich nie ma czasem dziesiciu rk? Jaidee wzdryga si na to dziwaczne blunierstwo. Stojca na skraju pola maa rodzinka nie wydaje si zbulwersowana, ale w kocu to Japoczycy: oni nawet dzieci zabawiaj nakrcanymi mapkami. Jaidee si wykrzywia. Na pewno znajdziecie jakie wytumaczenie. Moe megodonty wyadunkowe si sposzyy. Poklepuje celnikw po plecach. Gowy do gry! Troch wyobrani! Potraktujcie to jak wiczenie na morale. Kanya koczy pakowa pienidze. Zawizuje pcienn torb i zarzuca j na rami. Gotowe mwi. W oddali powoli obnia si kolejny sterowiec, potne miga o napdzie sprynowym zuywaj ostatnie dule, eby ustawi potwora nad punktem cumowniczym. Z brzucha opuszczaj si liny z oowianymi balastami. Obsuga ldowiska unosi donie i przypina latajce monstrum do swoich zaprzgw megodontw, jakby modlia si do jakiego potnego boga. Jaidee przyglda si temu z zainteresowaniem. W kadym razie, Dobroczynne Stowarzyszenie Emerytowanych Funkcjonariuszy Ministerstwa rodowiska bdzie zadowolone. U nich zasuylicie sobie na nagrod, niezalenie od wszystkiego. Unosi maczet i odwraca si do swoich ludzi. Moi onierze! przekrzykuje brzczenie migie sterowca i krzyki jucznych megodontw. Mam dla was wyzwanie! Wskazuje maczet obniajcy si sterowiec. Dwiecie tysicy bahtw dla tego, kto pierwszy zrewiduje skrzyni z tego nowego statku! Gotowi? Tak, tego tam! Czas, start! Celnicy w osupieniu wytrzeszczaj oczy. Co mwi, ale ryk migie aerostatu tumi ich gosy. Protestuj: Mai tum! Mai tum! Mai tawng tum! Nie, nie, nienienie! Wymachuj na znak sprzeciwu rkoma, lecz Jaidee ju pdzi przez ldowisko, wywijajc maczet i krzyczc z radoci na widok nowej zdobyczy. Za nim rozciga si fala biaych koszul. Lawiruj midzy skrzyniami i robotnikami, przeskakuj przez liny cumownicze, przeciskaj si pod brzuchami megodontw. Jego ludzie. Jego oddane dzieci. Jego synowie. Gupi czciciele ideaw i Krlowej, odpowiadajcy na jego wezwanie, ludzie, ktrych nie da si przekupi, ludzie, ktrym na sercu ley honor Ministerstwa rodowiska. Ten! Ten! Przypieszaj jak tygrysy, zostawiajc za sob trupy japoskich kontenerw, niczym pobojowisko po przejciu tajfunu. Gosy celnikw cich. Jaidee jest ju daleko, czuje pod sob radosne pompowanie ng, przyjemno uczciwego, honorowego pocigu, biegnie szybciej, coraz szybciej, jego ludzie za nim, pokonujc t odlego adrenalinowym sprintem

ducha walki, unoszc maczety i topory do schodzcej z nieba gigantycznej machiny, grujcej nad nimi i opadajcej z nieba jak majcy dziesi tysicy stp wzrostu krl demonw Tosacan. Megodont wrd megodontw, a na boku, cudzoziemskimi literami, wypisane: CARLYLE & SONS. Jaidee nie uwiadamia sobie okrzyku radoci, jaki wyrwa mu si z ust. Carlyle & Sons. Ten irytujcy farang, ktry tak nonszalancko gada o zmianach systemu kar za zanieczyszczanie rodowiska, likwidacji kontroli kwarantannowych, usprawnianiu wszystkiego, co utrzymao Krlestwo przy yciu wtedy, gdy inne kraje pady, cudzoziemiec, ktry tak bardzo nadskakuje Ministrowi Handlu Akkaratowi oraz Somdetowi Chaoprayi, Opiekunowi Korony. Fantastyczna zdobycz. Jaidee skupia si na pocigu. Siga po liny cumownicze, a jego ludzie wyprzedzaj go, modsi, szybsi i fanatycznie oddani sprawie, wszyscy wycigaj rce, eby zabezpieczy swj up. Jednake ten sterowiec jest sprytniejszy ni poprzedni. Na widok ldowiska rojcego si od biaych koszul, pilot przestawia turbowentylatory. Cig owiewa Jaideego. miga wyj i przypieszaj, gdy sterowiec marnuje gigadule, prbujc oderwa si od ziemi. Liny cumownicze podrywaj si, nawijaj na kabestany, przypominajc chowajc macki omiornic. Pilot daje pen moc, strumie zamigowy przyciska Jaideego do ziemi. Sterowiec si unosi. Jaidee zbiera si z ziemi; mruc oczy, patrzy w gorcy podmuch, a sterowiec kurczy si i znika w czeluciach nocy. Ciekawe, czy znikajcego potwora ostrzega wiea kontrolna Urzdu Celnego, czy pilot by po prostu na tyle bystry, eby zrozumie, e kontrola biaych koszul nie bdzie korzystna dla jego mocodawcw. Jaidee si krzywi. Richard Carlyle. Stanowczo za duy cwaniak. Cigle spotyka si z Akkaratem, cigle na imprezach dobroczynnych dla ofiar cibiskozy szasta pienidzmi, nieustannie gada o zaletach wolnego handlu. Takich farangw, ktrzy wrcili na brzegi Krlestwa jak meduzy po zakwicie sinic, s tuziny, ale Carlyle jest najgoniejszy. I jego umiechnita twarz najbardziej Jaideego drani. Prostuje si i otrzepuje biae konopne ptno munduru. To nie ma znaczenia: ten sterowiec jeszcze wrci. Farangw nie da si odpdzi, tak jak nie odpdzisz wdzierajcego si na pla oceanu. Ld i woda musz na siebie zachodzi. Ci ludzie, w krwiobiegu ktrych pyn zyski, nie maj wyboru, musz tu wazi niezalenie od konsekwencji, a on musi stawia im czoo. Taka kamma. Jaidee powoli wraca do porozbijanej zawartoci skontrolowanych skrzy, ociera pot z twarzy, dyszy po mczcym biegu. Kiwa na swoich ludzi, eby kontynuowali prac. Tutaj! Te otwrzcie! Kada skrzynia ma by sprawdzona! Celnicy czekaj na niego. Kiedy podchodz, wanie dga czubkiem maczety zawarto

kolejnej rozbitej skrzyni. Istne psy. Nie da si ich pozby, dopki si ich nie nakarmi. Jeden usiuje przeszkodzi Jaideemu w rozbijaniu maczet kolejnej skrzyni. Zapacilimy! Zoymy skarg. Bdzie dochodzenie! To midzynarodowy teren! Jaidee si wykrzywia. Jeszcze tu jestecie? Zapacilimy wam dobrze za ochron! Bardziej ni dobrze. Jaidee przepycha si midzy nimi. Ale nie jestem tu po to, eby o tym dyskutowa. To wasza damma, protestowa. A moja, broni naszych granic. Jeli to znaczy, e musz si wedrze na wasz midzynarodowy teren, by ratowa kraj, to tak zrobi. Robi zamach maczet i z trzaskiem pka kolejna skrzynia. Drewno WeatherAll pryska na wszystkie strony. Przekroczy pan swoje uprawnienia! Prawdopodobnie. Ale musicie przysa kogo z Ministerstwa Handlu, eby sam mi to powiedzia. Kogo o wiele waniejszego ni wy. Z namysem krci maczet. Chyba e chcecie teraz podyskutowa z moimi ludmi? Dwjka celnikw si kuli. Jaideemu wydaje si, e widzi mignicie umiechu na ustach Kanyi. Oglda si, zaskoczony, lecz twarz pani porucznik jest ju mask zimnego profesjonalizmu. Przyjemnie widzie, jak si umiecha. Jaidee zastanawia si, czy moe co jeszcze zrobi, eby zachci swoj srog podwadn do kolejnego bysku zbw. Jednake celnicy to przykre przemyleli sytuacj; cofaj si spod jego maczety. Niech pan sobie nie myli, e moe nas bezkarnie obraa. Oczywicie, e nie. Jaidee jeszcze raz zamierza si na skrzyni, rozbijajc j do koca. Ale i tak doceniam wasz dobrowoln wpat. Podnosi na nich wzrok. Jak bdziecie skada skarg, powiedzcie koniecznie, e to ja to zrobiem, Jaidee Rojjanasukchai. Znw si umiecha. I nie zapomnijcie doda, e naprawd prbowalicie przekupi Tygrysa z Bangkoku. Jego ludzie wok zamiewaj si z tego artu. Celnicy cofaj si, zaskoczeni t informacj wreszcie im wita z jakim przeciwnikiem maj do czynienia. Jaidee si rozglda. Wszdzie walaj si balsowe drzazgi ze skrzy. S skonstruowane tak, eby byy mocne i nic nie wayy, ta kratka doskonale utrzymuje adunek w rodku dopki kto nie potraktuje jej maczet. Robota idzie szybko. Wycigaj towary ze skrzy i ukadaj w rwne rzdy. Celnicy wisz nad nimi, zapamitujc nazwiska biaych koszul, a kto z jego ludzi wreszcie unosi maczet i ich przegania. Ta scena kojarzy si Jaideemu z bijcymi si o padlin zwierztami. Jego ludzie opychaj si flakami z dalekich krain, a padlinoercy podchodz o krok i cofaj si, jak kruki, cheshirey i psy czekajce na swoj kolej, eby dopa trupa. Ta myl troch go przygnbia. Celnicy trzymaj si teraz z dala, czekaj.

Jaidee obchodzi uoone w rzdzie towary. Kanya trzyma si krok za nim. Co my tu mamy, pani porucznik? pyta Jaidee. Mieszanki agarowe. Poywki. Jakie kadzie hodowlane. Cynamon PurCal. Nasiona papai, nieznane na oko. Nowa iteracja U-Teksu, ktra pewnie sterylizuje wszystkie odmiany ryu, jakie wejd jej w drog. Wzrusza ramionami. Mniej wicej tak, jak si spodziewalimy. Jaidee zrywa wieko z pojemnika i zaglda do rodka. Sprawdza adres. Firma w dzielnicy przemysowej farangw. Prbuje wypowiedzie cudzoziemskie goski, ale po chwili si poddaje. Prbuje sobie przypomnie, czy widzia wczeniej to logo, ale chyba nie. Grzebie w materiaach w rodku; s tam worki jakiego biakowego proszku. Czyli nic specjalnie interesujcego. adnych nowych wersji rdzy pcherzowej, ktre wyskakuj ze skrzynek z AgriGenu czy PurCalu. Nie. Szkoda, e nie udao si zapa tego ostatniego sterowca. Szybko si zwin. Mio byoby przeszuka adunek Khun Carlylea. Kanya wzrusza ramionami. Wrc. Zawsze wracaj. Jak psy do trupa. Jaidee wiedzie wzrokiem za spojrzeniem Kanyi, ku przygldajcym si z bezpiecznej odlegoci celnikom. Smuci go, e oboje tak podobnie patrz na wiat. Czy on ma wpyw na Kany? Czy moe ona na niego? Kiedy mia o wiele wicej frajdy z tej pracy. Ale te i robota bya wtedy bardziej klarowna. Nie jest przyzwyczajony do przemierzania szarych krajobrazw, po ktrych spaceruje Kanya. Ale przynajmniej ma z tego wiksz przyjemno ni ona. Zadum przerywa przybycie jednego z jego ludzi. Idzie ku niemu Somchai, nonszalancko koyszc maczet. Jest szybki, ma tyle lat co Jaidee, ale zahartowa si, kiedy przez Pnoc przesza rdza pcherzowa, trzeci raz w jednym sezonie uprawnym. Porzdny onierz i lojalny. I inteligentny. Kto nas obserwuje mruczy Somchai, podchodzc blisko do Jaideego i Kanyi. Gdzie? Somchai delikatnie pokazuje podbrdkiem. Jaidee przesuwa wzrokiem po rozgardiaszu ldowiska. Kanya obok niego sztywnieje. Somchai kiwa gow. Czyli go widzisz? Kha. Kiwa gow. Jaidee w kocu dostrzega tego czowieka, stojcego w sporej odlegoci, obserwujcego i biae koszule, i celnikw. Ma na sobie prosty pomaraczowy sarong i fioletow lnian koszul, jak robotnik, ale niczego nie dwiga. Nic nie robi. I wyglda na dobrze odywionego. Nie ma sterczcych eber i zapadnitych policzkw jak wikszo

wyrobnikw. Patrzy, opierajc si nonszalancko o hak cumowniczy. Z Handlu? pyta Jaidee. Z wojska domyla si Kanya. Wyglda na pewnego siebie. Nieznajomy odwraca si. Jakby poczu wzrok Jaideego. Ich spojrzenia stykaj si na moment. Cholera. Somchai marszczy brwi. Zobaczy nas. Razem z Kany i Jaideem zaczynaj otwarcie mu si przyglda. Facet spokojnie spluwa strug czerwonego betelu, odwraca si i oddala spacerowym krokiem, znikajc w rozgardiaszu rozadowywanych towarw. Goni go? Przesucha? pyta Somchai. Jaidee wyciga szyj, prbujc jeszcze raz go dojrze. Nieznajomy jednak rozpyn si w zamieszaniu. Kanya, jak mylisz? Moe by ju nie drani dzisiaj kolejnej kobry, co? Jaidee si umiecha. Przemwi gos rozsdku i powcigliwoci. Somchai kiwa gow. Handel i tak bdzie wcieky. Miejmy nadziej. Jaidee poleca gestem wrci Somchaiowi do kontroli. Kiedy patrz, jak si oddala, Kanya mwi: Moe tym razem przesadzilimy. To znaczy, ja przesadziem. Jaidee szczerzy zby. Co, denerwujesz si? Ja si nie denerwuj. Jej wzrok wraca do punktu, w ktrym znikn obserwator. Ale tu pywaj wiksze ryby ni my, Khun Jaidee. Ldowiska... Kanya nie koczy. Po chwili, starajc si dobiera sowa, mwi: To byo agresywny posunicie. Czy ty na pewno si nie boisz? drani si z ni. Nie! Staje jak wryta, opanowuje si. Jaidee w gbi serca podziwia jej zdolno do kontrolowania tego, co mwi. Sam nigdy nie by tak rozwany w sowach i czynach. Zawsze by z tych, co szaruj jak megodont, a potem prbuj prostowa stratowany ry. Jai rawn, nie jai yen. Serce gorce, nie chodne. Natomiast ona... To chyba nie byo najlepsze miejsce na atak mwi Kanya. Nie bd tak pesymistk. Ldowiska s najlepsze ze wszystkiego. Te dwa robaki, tam, wykaszlay z siebie dwiecie tysicy bahtw, bez specjalnych trudnoci. To za dua suma, eby moga pochodzi z czegokolwiek uczciwego. Umiecha si szeroko. Dawno powinienem tu przyj i da lekcj tym dwm heeya. To lepsze ni pywa po rzece sprynow deczk i aresztowa gwniarzy za drobny genhakowany szmugiel. To przynajmniej uczciwa robota.

 Ale Handel wmiesza si w to na pewno. Prawo mwi, e to ich teren. Dowolne rozsdne prawo nie pozwolioby importowa adnej z tych rzeczy. Jaidee macha lekcewaco rk. Prawa s pogmatwane. Wchodz w drog sprawiedliwoci. Sprawiedliwo zawsze przegrywa, kiedy wchodzi Handel. Oboje dobrze o tym wiemy. W kadym razie, chodzi o moj gow. Tobie nic si nie stanie. Nie moga mnie powstrzyma, nawet gdyby wiedziaa, dokd dzisiaj jedziemy. Ale ja bym nie... zaczyna Kanya. Nie przejmuj si tym. Najwyszy czas, eby Handel i jego ukochany farang poczuli jakie ukucie. Byli ju zbyt pewni siebie, naleao im si przypomnienie, e od czasu do czasu trzeba wykona khrab przed naszym prawem. Jaidee urywa, ponownie rozglda si po pobojowisku. Naprawd nie ma nic z czarnej listy? Kanya wzrusza ramionami. Tylko ten ry. Caa reszta na papierze jest nieszkodliwa. adnych gatunkw rozpodowych ani zakonserwowanego materiau genetycznego. Ale? Wiele z tych rzeczy bdzie uyte w innym celu. Poywki nie maj adnego uczciwego zastosowania. Kanya wraca do przygnbionej miny. To co? Mamy to wszystko spakowa z powrotem? Jaidee krzywi si, po chwili krci gow. Nie. Spali. Sucham? Spali. Oboje wiemy, co si tu odbywa. Niech firmy ubezpieczeniowe farangw maj za co paci. Niech si naucz, e ich dziaalno tutaj moe kosztowa. Jaidee szczerzy zby. Spali wszystko. Do ostatniej skrzyni. I gdy skrzynie transportowe skwiercz w ogniu, a nasczajce WeatherAll oleje rozlewaj si, pon i strzelaj iskrami w powietrze, jak idce do nieba modlitwy, Jaidee ma drugi raz satysfakcj, widzc umiech Kanyi. *** Kiedy Jaidee wraca do domu, jest prawie rano. Dwik dzi dzi dzi jaszczurek jingjok punktuje terkot cykad i wysokie pojkiwanie komarw. Zsuwa buty i idzie po stopniach, tek poskrzypuje, gdy pnie si do swojego domu na palach, czujc pod stopami gadkie drewno, mikkie i wypolerowane dotykiem skry. Otwiera siatkowe drzwi i wlizguje si do rodka, zamykajc je szybko za sob. S blisko khlongu, ledwo par metrw, a woda jest sonawa i gsta. A roi si od komarw. W rodku pali si jedna wieca, owietlajca Chay, pic na niskiej sofie, czekajc. Umiecha si czule i przekrada do azienki, eby si szybko rozebra i pola ramiona wod.

Stara si wykpa szybko i cicho, ale woda rozchlapuje si haaliwie po deskach. Nabiera jej raz jeszcze, polewa sobie plecy. Nawet w rodku nocy powietrze jest na tyle ciepe, e chd wody mu nie przeszkadza. W porze gorcej wszystko jest ulg. Gdy wychodzi z azienki owinity w talii sarongiem, Chaya ju nie pi, patrzy na niego z trosk. Strasznie pno mwi. Denerwowaam si. Jaidee si umiecha. Powinna wiedzie, e nie trzeba si o mnie denerwowa. Jestem tygrysem. Przytula si do niej, cauje j delikatnie. Chaya odpycha go. Nie wierz we wszystko, co wypisuj gazety. Tygrys. Krzywi si. mierdzisz dymem. Dopiero co si kpaem. Wosy ci mierdz. Jaidee koysze si na pitach. To bya bardzo dobra noc. Chaya umiecha si w ciemnoci, byska biaymi zbami, mahoniowa skra agodnie poyskuje pord czerni. Zadae cios w imieniu naszej Krlowej? Zadaem cios Handlowi. O. Chanya si wzdryga. Kiedy si cieszya, e przeze mnie wciekaj si wani ludzie. Dotyka jej ramienia. Odsuwa si od niego i wstaje, zaczyna poprawia poduszki. Jej ruchy s urywane, gniewne. To byo dawno. Teraz boj si o ciebie. Nie trzeba. Jaidee schodzi jej z drogi, kiedy koczy sa sof. Dziwi si, e chce ci si czeka. Na twoim miejscu spabym smacznie i mia wspaniae sny. Wszyscy ju darowali sobie kontrolowanie mnie. Teraz jestem dla nich tylko kolejnym kosztem. Jestem zbyt popularny wrd ludzi, eby dao si co ze mn zrobi. Nasyaj szpiegw, eby mnie obserwowali, ale ju nie prbuj mnie powstrzymywa. Bohater dla ludu i cier w boku Ministerstwa Handlu. Wolaabym mie Ministra Akkarata za przyjaciela i lud za wroga. Czuabym si bezpieczniej. Nie mylaa tak, kiedy za mnie wychodzia. Imponowao ci, e jestem wojownikiem. e tyle razy zwyciyem na stadionie Lumphini. Pamitasz? Nie odpowiada. Zaczyna znw przekada poduszki, nie chce si odwrci. Jaidee wzdycha i kadzie jej do na ramieniu, przyciga j, eby spojrze jej w oczy. A w ogle, czemu teraz to wycigasz? Co, nie wrciem? Cay i zdrowy? Jak ci postrzelili, nie bye taki zdrowy.

 To ju przeszo. Tylko dlatego e trafie za biurko, a genera Pracha wypaci odszkodowanie. Unosi rk, pokazuje miejsce po brakujcych palcach. Nie gadaj mi, e jeste bezpieczny. Byam tam. Wiem, co oni potrafi. Jaidee si krzywi. Przecie i tak nie jestemy bezpieczni. Jak nie Handel, to rdza pcherzowa, cibiskoza, albo co jeszcze gorszego. Nie yjemy w doskonaym wiecie. To ju nie jest Ekspansja. Otwiera usta, eby co odpowiedzie, potem zamyka je i si odwraca. Jaidee czeka a si opanuje. Gdy odwraca si znw, emocje ma ju pod kontrol. No tak. Masz racj. Nikt z nas nie jest bezpieczny. Ale modli si mona. Modlitwy niewiele daj. Mogaby rwnie dobrze pj na rynek Ta Prachai i kupi amulet. Przecie kupiam. Z Phra Seubem. Ale go nie nosisz. Bo to zabobon. To, co si ze mn stanie, to moja kamma. I nie zmieni tego aden magiczny amulet. Ale przecie nie zaszkodzi. Waha si. Jeli go bdziesz nosi, ja bd si lepiej czua. Dobrze. Jeli to ci pomoe, bd nosi twojego Phra Seuba. Z sypial echem niesie si jaki odgos, mokry kaszel. Jaidee sztywnieje. Chaya przesuwa si, oglda przez rami. Surat. Bya z nim u Ratany? To nie jest robota dla niej, bada chore dzieci. Ma waniejsze sprawy. Zajmuje si prawdziwymi genhakami. Bya czy nie? Chaya wzdycha. Mwi, e to nie jest nowa odmiana. e nie ma si czym przejmowa. Jaidee stara si nie okaza ulgi. To dobrze. Dziecko znw kaszle. Jaideemu Przypomina si zmary Num. Zwalcza smutek. Chaya dotyka jego podbrdka, odwraca jego uwag. Umiecha si do niego. No to od czego tak mierdzisz dymem, mj szlachetny rycerzu, obroco Krung Thep? Czemu jeste taki z siebie zadowolony? Bdzie jutro w szeptankach. Jaidee si umiecha. Boj si o ciebie. Naprawd. To dlatego e masz dobre serce. Ale nie potrzeba. Ju przestali otwarcie si na mnie zamierza. Ostatnim razem sabo to wyszo. Historia za bardzo si spodobaa wszystkim gazetom i szeptankom. I nasza ukochana Krlowa te wyrazia poparcie dla moich dziaa.

Bd si trzyma na dystans. Bo przynajmniej Jej Wysoko nadal troch szanuj. Miae szczcie, e w ogle pozwolono jej o tobie usysze. Nawet ten heeya Opiekun nie jest w stanie jej olepi. Chaya sztywnieje. Jaidee, daj spokj. Nie tak gono. Somdet Chaopraya ma wszdzie uszy. Widzisz, do czego doszo? Opiekun Korony nic tylko medytuje, jak by tu opanowa wewntrzne pokoje Wielkiego Paacu. Minister Handlu knuje z farangami, jak by tu zniszczy nasze prawo o handlu i kwarantannie. A tymczasem my wszyscy staramy si nie mwi zbyt gono. Ciesz si, e pojechalimy dzi na to ldowisko. Trzeba byo zobaczy, ile pienidzy zgarniaj ci celnicy, nic nie robic. Stoj sobie z boku i wszystko przepuszczaj. Mona by postawi przed nimi nastpn mutacj cibiskozy w fiolkach, a oni tylko wycignliby apy po fors. Czasem myl sobie, e yjemy ponownie w ostatnich dniach Krlestwa Ayutthaya. Nie bd melodramatyczny. Historia si powtarza. O ocalenie Ayutthayi te nikomu nie chciao si walczy. A kim w takim razie jeste ty? Jakim ponownie wcielonym wieniakiem z Bang Rajan? Powstrzymujcym fal farangw? Walczcym do ostatniej kropli krwi? Co w tym stylu? Oni przynajmniej walczyli! A kim by wolaa by? Chopami, ktrzy przez miesic bronili si przed birmask armi, czy Ministrami Krlestwa, ktrzy uciekli i pozwolili spldrowa stolic? Krzywi si. Gdybym by sprytny, wyprawiabym si na ldowiska co wieczr i da Akkaratowi i farangom prawdziw lekcj. Pokaza im, e komu jeszcze chce si walczy o Krung Thep. Spodziewa si, e Chaya znw bdzie chciaa go uciszy, ostudzi jego gorcokrwiste gadanie, ona jednak milczy. W kocu pyta: Czy ty mylisz, e my zawsze odradzamy si tutaj, w tym miejscu? Musimy tu wraca i znowu boryka si z tym wszystkim, obojtne, co by si dziao? Nie wiem odpowiada Jaidee. To pytanie w stylu Kanyi. Strasznie ponura baba. Powinnam jej te da amulet. eby cho raz si umiechna. No, jest troch dziwna. Mylaam, e Ratana si jej owiadczy. Jaidee milczy, wyobraajc sobie Kany z pikn Ratan, z jej mask do oddychania i podziemnym yciem w tajnych laboratoriach Ministerstwa. Nie grzebi w jej prywatnym yciu. Gdyby miaa faceta, wicej by si umiechaa. Jeli nie uszczliwi jej kto taki jak Ratana, to chyba nikt nie ma szans. Zreszt, gdyby miaa faceta, to on przez cay dzie byby zazdrosny o wszystkich mczyzn, ktrymi ona dowodzi u nas w jednostce. Same przystojniaki...

Nachyla si, eby j pocaowa, lecz Chaya usuwa si popiesznie. Bueee. mierdzisz te whiskey. Whiskey i dymem. Jak prawdziwy mczyzna. Id spa. Obudzisz Niwata i Surata. I mam. Jaidee przyciga j do siebie, przysuwa usta do jej ucha. Nie pogniewaaby si na jeszcze jednego wnuka. Chaya odpycha go ze miechem. Ale jak j obudzisz, to si pogniewa. Przesuwa domi po jej biodrach. Bd bardzo cicho. Odpycha jego rce, ale niezbyt stanowczo. apie j za do. Wymacuje kikuty brakujcych palcw, pieci ich brzeg. Nagle oboje znowu powaniej. Chaya oddycha urywanie. Wszyscy tak wiele potracilimy. Nie mog straci i ciebie. Nie stracisz. Jestem tygrysem. I gupi te nie jestem. Przytula go. Mam nadziej. Naprawd mam nadziej. Ciepe ciao przywiera do niego. Czuje jej oddech, miarowy, peen obawy. Cofa si i patrzy na powanie, ciemnymi, penymi troski oczyma. Nic mi nie bdzie powtarza Jaidee. Chaya kiwa gow, ale chyba nie sucha. Za to przyglda mu si uwanie, wodzi wzrokiem po jego czole, umiechu, bliznach i krostach. Chwila cignie si w nieskoczono, te ciemne oczy, uroczyste, uczce si go na pami. W kocu kiwa gow, jakby usuchawszy jakiego wewntrznego gosu. Zatroskanie znika. Umiecha si, przyciga go, przyciska usta do jego ucha. Jeste tygrysem szepcze, intonujc te sowa jak wrka; jej ciao rozlunia si, tuli do niego, przywiera. Ogarnia go fala ulgi, e wreszcie s razem. Obejmuje j mocniej. Brakowao mi ciebie szepcze. Chod ze mn. Wymyka si i bierze go za rk. Prowadzi do ka. Rozchyla warstwy moskitier i wlizguje si do namiotu z gazy. Szeleszcz spadajce ubrania. Kobietacie przyzywa go ze rodka. Cigle pachniesz dymem mwi. Jaidee rozchyla siatki. I whiskey. Nie zapomnij o whiskey.

V
Soce wyziera zza krawdzi Ziemi, owietlajc Bangkok. Unosi si nad walcymi si wieami dawnej Ekspansji i pokrytymi zotem chedi miejskich wity, spowijajc je wiatem i ciepem. Rozpala ostre, strome dachy Wielkiego Paacu, gdzie w klauzurze wrd Opiekunw mieszka Maa Krlowa, rozpomienia filigranowe dekoracje wityni Lak Mueang, gdzie mnisi przez ca dob non stop modl si za miejskie falochrony i way. Ciepy jak krew ocean rozbyskuje bkitnymi lusterkami fal, a ponce soce pnie si coraz wyej. Trafia na balkon szstego pitra nalecy do Andersona Lakea i wlewa si do jego mieszkania. W gorcym powiewie szeleszcz pncza jaminu. Anderson unosi gow, mruc oczy od blasku. Na bladej skrze lni krople potu. Miasto za balustrad zaczyna przypomina roztopione morze, byszczce zotem w miejscach, gdzie iglice i szko odbijaj pen moc soca. Siedzi nagi w upale, na pododze, otoczony rozoonymi ksikami adasami rolin i zwierzt, notatkami z podry, rozoon na tekowym parkiecie ca histori Pwyspu Indochiskiego. Zapleniae, kruszce si tomy. Kartki papieru. Na wp podarte dzienniki. Ekshumowane wspomnienia z czasw, gdy dziesitki tysicy rolin sypay w powietrze pykiem i nasionami. Pracowa ca noc, ale ledwo pamita ile odmian przestudiowa. Jego myli wdruj natomiast ku odsonitej skrze spdnicy pha sin zsuwajcej si z ng dziewczyny, wspomnieniu pawich oczek na opalizujcej fioletowej tkaninie, zjedajcych z rozsunitych gadkich, dugich ud. Daleko na horyzoncie stoj wysokie, owietlone od tyu wieowce Ploenchit. Trzy palce cienia sterczce w niebo pord tej, wilgotnej mgieki. W dziennym wietle wygldaj jak jedne z wielu slumsw z czasw Ekspansji, nic nie zdradza pulsujcego w rodku naogu. Nakrcana dziewczyna. Jego palce na jej skrze. Jej powane ciemne oczy, kiedy mwi: Moe pan dotkn. Anderson wciga z dreniem powietrze, odganiajc wspomnienia. Ta kobieta jest przeciwiestwem inwazyjnych pasoytw, z ktrymi walczy co dnia. Cieplarnianym kwiatkiem porzuconym w wiecie zbyt brutalnym dla jej delikatnych genw. To nieprawdopodobne, e przetrwaa tak dugo. Nie w tym klimacie. Nie wrd tych ludzi. Moe

wanie ta bezbronno tak go poruszya, ta udawana, nieistniejca sia. Walka o pozory dumy, kiedy zadziera si spdnic na kady rozkaz Raleigha. I dlatego powiedziae jej o tych wioskach? Bo byo ci jej al? Nie dlatego, e miaa skr gadk w dotyku jak mango? Nie dlatego, e kiedy jej dotkne, a zaparo ci dech? Krzywi si i ponownie skupia na otwartych ksikach, zmuszajc si do zajcia prawdziwym problemem, pytaniem, ktre sprowadzio go tutaj z drugiego koca wiata, kliprem i sterowcem: Gi Bu Sen. Nakrcanka powiedziaa: Gi Bu Sen. Anderson wertuje ksiki i papiery, znajduje zdjcie. Gruby facet siedzi razem z innymi naukowcami ze rodkowego Zachodu na sponsorowanej przez AgriGen konferencji powiconej mutacjom rdzy pcherzowej. Znudzony, nie patrzy w kamer, wida mu fady na szyi. Dalej jeste taki gruby? zastanawia si Anderson. Tajowie karmi ci tak dobrze jak my? Byy tylko trzy moliwoci: Bowman, Gibbons i Chaudhuri. Bowman, ktry znikn tu przed tym, jak zaama si monopol SoyPro. Chaudhuri, ktry wysiad ze sterowca i rozpyn si w Indyjskich Koloniach; zosta porwany przez PurCal, uciek albo nie yje. I Gibbons. Gi Bu Sen. Najinteligentniejszy z nich trzech i ten, ktrego uznali za najmniej prawdopodobnego kandydata. Bo przecie zgin. Dzieci wydobyy ze zgliszczy domu jego zwglone ciao... a potem go skremowaiy, zanim firma zdya zrobi sekcj. Ale zgin. A kiedy dzieci przesuchano, na wykrywaczach kamstw i na odpowiednich rodkach, zeznaway tylko, e ojciec zawsze upiera si, e maj mu nie robi sekcji, bo nie moe znie myli, e kto bdzie rozcina jego trupa i pompowa w niego konserwanty. Jednake DNA pasowao. To by on. Wszyscy byli tego pewni. Mimo to, mona mie wtpliwoci, kiedy dysponuje si tylko paroma genetycznymi strzpkami rzekomych zwok najlepszego genhakera na wiecie. Anderson wertuje kolejne dokumenty, szukajc stenogramw z ostatnich dni kaloriarza, spisanych z podsuchw, ktre mieli w laboratoriach. Nic. Nic nie sugeruje takich planw. A potem ju nie y. I musieli uwierzy, e to prawda. Patrzc od tej strony, ten ngoh nawet pasuje. I psiankowate. Gibbons zawsze uwielbia przechwala si swoimi osigniciami. Egotysta. Kady wsppracownik tak o nim mwi. Z rozkosz zabawiby si penym wachlarzem moliwoci cakowitego banku nasion. Wskrzesiby cay rodzaj rolin, a potem na deser co z miejscowej tradycji. Ngoh. Anderson zakada, e to tutejszy owoc. Ale kto wie? Moe to jaki nowy wytwr? Co, co w stu procentach powstao w umyle Gibbonsa, jak Ewa z ebra Adama. Leniwie wertuje ksiki i notatki. Ani sowa o ngoh. Dysponuje tylko tajskim sowem i osobliwym wygldem owocu. Nie wie nawet czy ngoh to tradycyjna nazwa tego czerwonozielonego produktu, czy jest po prostu wymylona. Liczy, e moe Raleigh bdzie co pamita, ale on jest stary i upalony opium moe i zna angrick nazw tego owocu, lecz

teraz ju jej nie pamita. Zreszt, jednoznacznego tumaczenia jeszcze nie ma. Upynie miesic, zanim Des Moines bdzie mogo zbada prbki. I nawet wtedy nie jest pewne, czy bd mieli ngoh w swoich katalogach. Jeli jest wystarczajco zmodyfikowany, moe nie da si szybko odnale pasujcego wzorca DNA. Jedno jest pewne: ngoh to nowo. Rok temu aden z inwentaryzujcych agentw nie wspomnia o niczym podobnym w swoich raportach z ekosystemu. Pojawi si w cigu roku. Jakby gleba Krlestwa po prostu nagle postanowia odrodzi przeszo i rzuci j na targowiska Bangkoku. Kartkuje kolejn ksik, szuka. Odkd przyby, kompletowa sobie bibliotek, wgld w histori Miasta Bstw, tomy pochodzce sprzed wojen kalorycznych i epidemii, sprzed Zapaci. Grzeba wszdzie, od sklepw ze starociami, po ruiny wieowcw Ekspansji. Wikszo papieru z tamtych lat spona, albo zgnia od tropikalnej wilgoci, lecz i tak udao mu si znale skarbnice pene wiedzy rodziny, ktre za bardzo ceniy swoje ksiki, eby przeznaczy je na podpak. Ta nagromadzona mdro pitrzy si teraz wzdu jego cian, tom za tomem obrzeonej pleniowymi frdzlami informacji. Przygnbia go. Przypomina mu Yatesa, jego rozpaczliw dz ekshumowania i reanimowania trupa przeszoci. Tylko pomyl! kraka Yates. Nowa Ekspansja! Sterowce, nowa generacja skrtnych spryn, pasaty... Yates te mia swoje ksiki. Zakurzone tomiszcza ukradzione z bibliotek i szk biznesu Ameryki Pnocnej, zlekcewaona wiedza z przeszoci ostrone spldrowanie Biblioteki Aleksandryjskiej, ktre przeszo bez echa, bo wszyscy wiedzieli, e globalny handel pad. Gdy przyjecha Anderson, ksiki wypeniy ju biura Springlife i pitrzyy si w stosach wok biurka Yatesa: Praktyka globalnego zarzdzania, Handel midzykulturowy, Azjatycki umys, Mae tygrysy Azji, acuch dostaw i logistyka, Podstawy tajskiego, Nowa globalna gospodarka, Problematyka kursw walut w zarzdzaniu acuchem dostaw, Tajowie stawiaj na biznes, Midzynarodowa konkurencja i jej regulacja. Wszystko, od gry do dou, powicone historii dawnej Ekspansji. W chwili ostatecznej desperacji Yates wskaza na nie i powiedzia: Moemy to wszystko mie z powrotem! Wszystko!. Po czym rozpaka si, a Andersonowi w kocu zrobio si go al. Powici ycie na co, co nigdy si nie wydarzy. Przeglda nastpn ksik, przypatrujc si po kolei przedwiecznym fotografiom. Papryczki. Cae piramidy, uoone przed dawno nieyjcym fotografem. Papryczki. Bakaany. Pomidory. Znowu te wspaniae psiankowate. Gdyby nie one, centrala nie wysaaby tutaj Andersona i Yates moe miaby szans. Siga po paczk skrtw Singha, zapala jednego i rozsiada si wygodnie, kontemplujc kby staroytnego dymu. Zabawne, e Tajowie, mimo godu, znaleli czas i energi, by wskrzesi uzalenienie od nikotyny. Chyba ludzka natura naprawd nigdy si nie zmienia. Soce pali go, zalewa blaskiem. Przez wilgo i mgiek palonego obornika ledwo wida

w oddali dzielnic przemysow, jej regularnie rozstawione budowle tak rne od pltaniny dachw i poaci rdzy starego miasta. A za fabrykami majaczy krawd nadmorskiego wau z systemem potnych luz, umoliwiajcych wypuszczanie statkw na morze. Nadchodzi zmiana. Powrt do prawdziwie globalnego handlu. Do okrajcych wiat linii dostaw. To wszystko wraca, cho powoli dociera do ludzi. Yates kocha spryny, ale idea powrotu historii spodobaaby mu si jeszcze bardziej. Tutaj nie jeste adnym AgriGenowcem, rozumiesz? Po prostu jeszcze jednym podejrzanym farangiem-biznesmenem, prbujcym si dorobi, razem z poszukiwaczami nefrytu i marynarzami z kliprw. To nie Indie, gdzie moesz sobie chodzi, byska AgriGenowsk blach z kosami i rekwirowa, co ci si tylko spodoba. Tajowie tak atwo nie ustpuj. Jak si dowiedz, kim jeste, posiekaj ci na kawaki i odel do domu w charakterze mielonki. Wylatujesz najbliszym sterowcem powiedzia Anderson. Ciesz si, e centrala w ogle si na to zgodzia. Wtedy Yates wycign sprynowy pistolet. Anderson zaciga si z irytacj papierosem. Dociera do niego upa. Sprynowy wentylator pod sufitem stan. Nakrcacz, ktry ma przychodzi codziennie o czwartej, najwyraniej wadowa do niego za mao duli. Marszczy czoo, wstaje, eby opuci rolety. Budynek jest nowy, zaprojektowany wedug tej nowej termiki, ma umoliwia swobodn cyrkulacj chodnego powietrza od ziemi w gr, ale bezporedni blask rwnikowego soca i tak jest nie do wytrzymania. Siada w cieniu i wraca do ksiek. Przewraca strony. Wertuje poke tomy i popkane grzbiety. Kruszcy si papier zmaltretowany przez wilgo i czas. Otwiera kolejn z nich. Zaciska w wargach papierosa, mruy oczy od dymu i zamiera. Ngoh. Cae stosy. Drobne czerwone owoce z dziwnymi zielonymi woskami le przed nim, drwi z niego na zdjciu faranga targujcego si o cen z jakim przedwiecznym tajskim chopem. Wok pdz rozmazane, jaskrawe, opalane rop takswki, ale tu na skraju z fotografii szyderczo umiecha si ogromna stokowata pryzma ngoh. Anderson napatrzy si w yciu na tyle starych zdj, e mao ktre go rusza. Zwykle potrafi nie zwraca uwagi na gupi pewno siebie przeszoci to marnotrawstwo, t arogancj, to absurdalne bogactwo ale co tutaj go irytuje: zwisajce z faranga fady tuszczu, ta zdumiewajca obfito kalorii, w oczywisty sposb wynikajca z barwnoci i atrakcyjnoci targu, na ktrym mona kupi trzydzieci rodzajw owocw: mangustany, ananasy, kokosy, oczywicie... ale pomaraczy teraz nie ma. Ani tych... tych... pitai, ani pomelo, ani tych tych... hmm... cytryn. Ani troch. Cz tych gatunkw po prostu przepada. Jednake ludzie na zdjciu nie maj o tym pojcia. Ci zmarli nie wiedz, e stoj przed

historycznym skarbem, e zamieszkuj Raj z grahamickiej Biblii, gdzie po prawicy Boga zasiadaj czyste dusze. Gdzie pod uwanym okiem Noego i witego Franciszka rozkwitaj wszystkie smaki wiata, gdzie nikt nie cierpi godu. Anderson czyta podpis. Te otuszczone, zadowolone z siebie bawany nie maj pojcia, e stoj przed genetyczn kopalni zota. Autorowi ksiki nie chciao si nawet wymieni nazwy ngoh. Po prostu kolejny owoc podnej natury, niedoceniany, bo tyle ich byo. Przez chwil auje, e nie moe wywlec z fotografii tego grubego faranga i tajskiego rolnika, prosto w teraniejszo, eby mc bezporednio wyadowa na nich swoj wcieko, a potem wyrzuci ich przez balkon, tak jak oni wyrzucali owoc, ktry by cho odrobin obity. Kartkuje dalej, ale innych zdj nie znajduje, ani wzmianek o dostpnych wtedy owocach. W oywieniu wstaje i wraca na balkon. Wychodzi prosto w soneczny ar i spoglda na miasto. Z dou nios si echem woania sprzedawcw wody i krzyki megodontw. Po miecie rozchodzi si fal brzdkanie rowerowych dzwonkw. W poudnie wszystko waciwie stanie, w oczekiwaniu, a zacznie zachodzi soce. Gdzie w tym miecie genhaker zawzicie bawi si podstawowymi cegiekami ycia. Przekonstruowuje dawno wymare DNA tak, by pasowao do postekspansyjnych okolicznoci, eby przeyo napaci rdzy pcherzowej, japoskiego genhakowanego ryjkowca i cibiskozy. Gi Bu Sen. Nakrcanka bya pewna tego nazwiska. To musi by Gibbons. Anderson opiera si o balustrad i mruy oczy od aru, lustrujc chaos miasta. Gdzie tam musi si ukrywa Gibbons. Gdzie tam pracuje nad swoim kolejnym triumfem. I gdziekolwiek to jest, bank nasion musi by gdzie w pobliu.

VI
Problem z trzymaniem pienidzy w banku jest taki, e w okamgnieniu moe si to na tobie zemci: co twoje, staje si ich, twoja krwawica, pot, trud i sprzedana cz ycia naley odtd do obcych. Tym problemem problemem banku gryzie si nieustannie umys Hock Senga, jakby wierci w nim genhakowany ryjkowiec, ktrego nie da si wyduba i rozgnie na ma i odamki zewntrznego szkieletu. Jeli przedstawi to jako czas czas powicony na zarabianie pienidzy, ktre potem trzyma bank bank moe mie na wasno ponad poow czowieka. No, przynajmniej jedn trzeci, jeli jest si leniwym Tajem. A czowiek pozbawiony jednej trzeciej ycia waciwie wcale nie ma ycia. Ktrej jednej trzeciej mona go pozbawi? Od piersi do czubka ysiejcej czaszki? Od pasa do kncych paznokci u ng? Dwch ng i rki? Dwch rk i gowy? Po odciciu jednej czwartej mona mie nadziej na przeycie, ale jedna trzecia byaby ju nie do zniesienia. Na tym wanie polega problem z bankiem. Jak tylko woysz mu pienidze do paszczy, okazuje si, e tygrys trzyma ci zbami za gow. Jedna trzecia, poowa, czy tylko gowa, caa w starczych plamach, rwnie dobrze mogoby to by wszystko. Ale skoro do banku nie mona mie zaufania, to do czego mie? Do byle jakiego zamka na drzwiach? Do starannie wydronego siennika? Do obruszonych gontw, podwaonych, owinitych limi bananowca? Do nacicia w bambusowej belce slumsowej chaty, kryjcego sprytne wydrenie, gdzie mona wsuwa grube rulony banknotw? Hock Seng grzebie w bambusie. Czowiek, ktry wynaj mu ten pokj, nazwa go mieszkaniem i w pewnym sensie mia racj. Ma cztery ciany, a nie tylko zasony z pacht kokosowego polimeru. Ma na tyach malekie podwreczko, gdzie stoi latryna, ktr wspdzieli razem ze cianami z szecioma innymi chaupkami. Jak na uchodc z t kart, to nie mieszkanie, lecz wrcz rezydencja. Jednake zewszd przez cay czas syszy pojkujc, narzekajc mas ludzi. ciany z WeatherAll to istny luksus, mimo e nie sigaj do samej ziemi, mimo e wida pod nimi jutowe sanday ssiadw, mimo e mierdz olejem, ktrym je nasycono, eby nie gniy w rwnikowej wilgoci. S jednak konieczne, choby po to, eby Hock Seng mia gdzie

trzyma pienidze lepsze ni dno beczki na deszczwk, w paczuszce z trzech warstw psiej skry, z nadziej e po szeciu miesicach moczenia jest jeszcze wodoodporna. Hock Seng przerywa prac, nasuchuje. Szelesty dochodz z ssiedniego pokoju, ale nic nie wskazuje na to, by kto podsuchiwa jego mysie kopanie nory. Wraca do pracy, obluzowuje zakamuflowan bambusow deseczk na zczeniach, starannie zachowujc na pniej trociny. Nie ma nic pewnego taka jest pierwsza lekcja. Cudzoziemskie diaby yang guizi nauczyy si tego podczas Zapaci, kiedy koniec ropy kaza im w popochu wrci do domw. Sam nauczy si tego na Malakce. Nie ma nic pewnego, nie ma nic bezpiecznego. Bogaty staje si biedny. Haaliwy klan Chiczykw, grubych i zadowolonych na wito wiosny, dobrze odkarmionych paskami wieprzowiny, nasi goreng i kurczakiem po hajnasku staje si jednym zasuszonym uchodc z t kart. Nic nie jest wieczne. Buddyci tyle przynajmniej rozumiej. Hock Seng umiecha si bez radoci i dalej ukradkiem grzebie, idc wzdu grnego konturu deseczki, wydubujc kolejne trociny. yje teraz w istnym luksusie, ma poatan moskitier i may palniczek, w ktrym dwa razy dziennie moe pali zielonym metanem, o ile zechce zapaci starszemu bratu miejscowego pi lien za nielegalne podczenie do owietleniowych rur gazowych. Ma swj komplet glinianych naczy na deszczwk stojcych na malekim podwrku, to ju zdumiewajcy komfort, chroniony honorem i uczciwoci ssiadw, strasznych biedakw, ktrzy wiedz, e s granice, ktrych przekroczy nie wolno, e kada ndza i rozpusta ma granice, ma te beczk na deszczwk, pen zielonego szlamu komarzych jaj; mona mie pewno, e nikt nigdy niczego z niej nie ukradnie, nawet jeli zamorduj go pod samymi drzwiami, albo on ssiada zgwaci jaki nak leng, ktremu si spodoba. Hock Seng podwaa maleki fragment bambusowej belki, wstrzymujc oddech, starajc si, eby nie zaskrzypiao. Zamieszka tutaj ze wzgldu na odsonite belki i gonty niskiego, ciemnego stropu. Dla zakamarkw, zaktkw i rnych moliwoci. Mieszkacy slumsu wok budz si, stkaj, kln i pal papierosy, a on poci si z wysiku otwierania kryjwki. To gupie, trzyma tu tyle pienidzy. A jeli slums si spali? Jeli WeatherAll zapali si od przewrconej wiecy jakiego durnia? Jeli przyjd bandy i sprbuj go tu uwizi? Hock Seng przerywa, ociera pot z czoa. Wariuj. Nikt tu po mnie nie przyjdzie. Zielone Opaski s po drugiej stronie granicy, w Malezji i armia Krlestwa nie pozwoli im tu wej. A nawet gdyby, maj do przejcia cay archipelag, wic zd si przygotowa na ich przybycie. Cae dnie jazdy sprynowym pocigiem, nawet jeli wojsko Krlowej nie wysadzi torw. Jeli uyj do ataku wgla, to i tak ze dwadziecia cztery godziny. A inaczej, cae tygodnie marszu. Mnstwo czasu. Jestem bezpieczny. Trzsc si doni wyciga deseczk z wnki, ukazujc puste wntrze bambusa. Jego rura jest wodoszczelna, tak stworzya j natura. Wsuwa do rodka chud do, szuka czego

po omacku. Przez chwil myli, e kto to zabra, okrad go pod jego nieobecno, ale potem palce dotykaj papieru i wyawiaj ze schowka jeden rulon banknotw za drugim. W ssiednim pokoju Sunan i Mali dyskutuj z jej wujkiem, ktry chce, eby przemycili do kraju ananasy z cibi 11.s.8, przewieli je dk z wyspy Koh Angrit, bdcej stacj kwarantanny dla farangw. Szybki zarobek, jeli kto si zgodzi zaryzykowa sprowadzanie do kraju zakazanego produktu monopolistw kalorycznych. Hock Seng sucha ich szeptw, wtykajc pienidze do koperty, potem chowa j pod koszul. W innych cianach ma jeszcze peno diamentw, bahtw i nefrytu, ale i tak boli go wynoszenie std tych pienidzy. To wbrew jego instynktowi zbieracza. Wciska bambusow pytk na miejsce. Spluwa, miesza lin z drobnymi trocinami i zalepia t mieszank widoczne szwy. Odchyla si na pitach i przyglda supowi. Prawie nie wida. Gdyby nie wiedzia, e trzeba odliczy cztery ski od dou, nie miaby pojcia gdzie szuka i czego. Problem z bankami polega na tym, e nie mona im ufa. Problem z sekretnymi schowkami polega na tym, e trudno je zabezpieczy. Problem z pokojem w slumsach: kiedy go tu nie ma, kady moe sobie zabra pienidze. Potrzeba mu innych schowkw, bezpiecznych kryjwek na skombinowane opium, kamienie i fors. Bezpiecznych kryjwek dla wszystkiego. Take dla niego, a na to warto wyda dowoln sum pienidzy. Wszystko przemija. Tak mwi Budda, a Hock Seng, ktry za modu nie wierzy w karm i prawdy dharmy, ani nie przejmowa si nimi, w podeszym wieku zacz rozumie religi swego dziadka i jej bolesne mdroci. Cierpienie jest mu pisane. rdem cierpienia jest przywizanie do wartoci materialnych. Nie potrafi jednak powstrzyma si od gromadzenia, planowania, przygotowywania sobie ratunku w tym yciu, ktre tak kiepsko mu wyszo. Czym zgrzeszyem, eby zasuy sobie na ten gorzki los? eby widzie, jak czerwone maczety cinaj mj klan? Jak pal moje budynki i topi moje klipry? Zamyka oczy, odpychajc wspomnienia. al to cierpienie. Nabiera powietrza i wstaje sztywno na nogi, lustruje pokj, sprawdzajc, czy wszystko jest na swoim miejscu, potem odwraca si i otwiera drzwi drewno zgrzyta o ziemi i wychodzi na ciasny korytarz, gwn arteri komunikacyjn slumsw. Zamyka drzwi na kawaek rzemyka. Supeek, nic wicej. Ju mu si tutaj wamywali i wami si jeszcze nie raz. Bierze to pod uwag. Porzdny zamek zwrciby niepodan uwag, a rzemykowe zamknicie dla ubogich nie kusi nikogo. Droga ze slumsw Yaowarat jest pena cieni i kucajcych pod cianami sylwetek. Skwar pory suchej spada na niego jest tak silny, e ledwo da si oddycha, mimo majaczcej w mroku bliskoci waw Chao Phraya. Od upau nie ma ucieczki. Gdyby morze przerwao way, cae slumsy zalaaby chodna woda, ale na razie Hock Seng musi si poci i kutyka przez labirynt ciasnych korytarzy, ocierajc si o wygrzebane na zomowisku blaszane ciany.

Przeskakuje przez otwarte rynsztoki pene gwna. Balansuje na deskach, przemyka obok kobiet poccych si nad parujcymi garnkami ze szklistym makaronem ryowym U-Tex i mierdzcymi, suszonymi na socu rybami. Przy paru wzkach sprzedawcw jedzenia, tych, co przekupili albo biae koszule, albo slumsowego pi lien, pal si mae ognie z obornika, wypeniajc uliczki gstym dawicym dymem i zapachem smaonych w oleju papryczek. Przeciska si, ostronie stawiajc nogi, wzdu pozamykanych na trzy spusty rowerw. Spod brezentowych cian wystaj ubrania, kocioki do gotowania, mieci, wkraczajc na publiczn przestrze. ciany szemrz yciem mieszkacw: kto kaszle, ostatnie stadium wody w pucach; kobieta narzeka na syna uzalenionego od wina ryowego lao-lao; dziewczynka grozi, e uderzy braciszka. Namiotowe slumsy to nie miejsce na prywatno, ciany daj jednak pewn iluzj. To i tak z pewnoci lepsze ni obozy przejciowe dla tych kart w wieowcach Ekspansji. Namiotowe slumsy to luksus. W dodatku ma w nich ochron wok peno rodowitych Tajw. Lepiej ni na Malajach. Tutaj, jeli si nie odezwie i nie zdradzi obcym akcentem, mona go wzi za tubylca. Mimo to, tskni za krajem, gdzie byli z rodzin obcy, a jednak udao im si wyku sobie ycie. Tskni za wykadanymi marmurem korytarzami i kolumnami z czerwonej laki w rodzinnym domu, rozbrzmiewajcym gosami dzieci, wnukw i sucych. Tskni za kurczakiem po hajnasku, laksa asam, dobrym, sodkim kopi i roti canai. Tskni za swoj flot kliprw i ich zaogami (Czy nie zatrudnia beowych? Nawet jako kapitanw?), pywajcymi na statkach ze stoczni Mishimoto na drugi koniec wiata, nawet a do Europy, wywocymi odporne na genhakowanego ryjkowca odmiany herbaty i przywocymi kosztowne koniaki, niewidziane tutaj od czasw Ekspansji. A wieczorami wraca do on, delektowa si jedzeniem i denerwowa co najwyej tym, e syn si nie przykada do nauki, albo czy crka znajdzie sobie dobr parti. Jaki by gupi i lepy. Mia si za morskiego kupca, a nie mia pojcia o zmiennoci przypyww i odpyww. Spod brezentowej klapy wychodzi maa dziewczynka. Umiecha si do niego jest za maa, eby pozna w nim cudzoziemca, zbyt niewinna, eby si tym przejmowa. yje, ponie zwinn witalnoci, ktrej moe jej tylko pozazdroci kada obolaa ko starego czowieka. Umiecha si do niego. Mogaby by jego crk. *** Noc na Malajach bya czarna i lepka, dungl wypenia skrzekot nocnych ptakw oraz pulsowanie i szmer gosw owadw. Przed nimi chlupotay ciemne wody portu. On i Czwarta Crka, ten beznadziejny wyposz, ale jedyne dziecko, jakie udao mu si ocali, ukrywali si wrd pomostw i koyszcych si odzi, a kiedy ciemno zapada do koca, poprowadzi j

nad wod, tam gdzie fale rytmicznie wpyway na piasek, a gwiazdy na niebie byy jak zote igieki na tle czerni. Tata, patrz, zoto szepna. By czas, kiedy mwi jej, e kada gwiazda to okruch zota, ktry bdzie moga sobie wzi, bo jest Chink, i ciko pracujc, szanujc przodkw i tradycj, odniesie sukces. A teraz znaleli si pod przetykanym zotym pyem paszczem nieba; Droga Mleczna rozcigaa si nad nimi jak wielki szal, usiana gwiazdami tak gsto, e gdyby byli wysi, wycignliby rce i spynyby im po ramionach. Tyle zota i wszystko poza ich zasigiem. Wrd podskakujcych na falach odzi rybackich i maych sprynwek wypatrzy wiosow d i wyruszy ni na gbsz wod, kierujc si w stron zatoki, pync z prdem, jak czarny okruch na zmiennym lustrze oceanu. Wolaby pochmurn noc, ale przynajmniej bya bezksiycowa. Wiosowa i wiosowa, a wok wynurzay si z wody morskie karpie, przetaczajc si na bok, byskajc bladymi brzuchami, skonstruowanymi przez ludzi z jego klanu, eby wyywi godujcy kraj. Cign za wiosa, a karpie otaczay ich, ukazujc wydte brzuchy, upasione na krwi i chrzstce wasnych twrcw. A pniej deczka zatrzymaa si rwnolegle do obiektu jego poszukiwa, kotwiczcego na gbokiej wodzie trimaranu. Tu nocowaa wodna rodzina Hafizw. Wspi si na pokad i po cichu przekrad midzy nich. Patrzy, jak pi sobie spokojnie, bo chroni ich religia. Bezpieczni, ywi, jemu za nie zostao ju nic. Od wiosowania bolay go barki i rce. Ble starego czowieka. Mikkiego czowieka. Wkrad si midzy nich, szukajc znajomej twarzy, za stary na t bezsensown partyzantk, lecz niezdolny si podda. Jeszcze moe przeyje. Moe przeyje jedyna crka. Cho to dziewczynka. Nie uczyni nic dla swoich przodkw, ale przynajmniej jest z jego klanu. acuszek DNA, by moe do uratowania. Wreszcie odnalaz poszukiwane ciao, pochyli si i dotkn go delikatnie, zakrywajc mczynie usta. Przyjacielu szepn. Czowiek, obudziwszy si, wytrzeszczy oczy. Encik Tan? Prawie zasalutowa, cho lea pnagi, na wznak. A potem, jakby uwiadamiajc sobie zmian ich fortun, do opada i zwrci si do Hock Senga tak, jak nigdy dotd nie mia: Hock Seng? To pan yje? Ta bezuyteczna para ust moja crka i ja musimy si dosta na pnoc. Musisz mi pomc. Hafiz usiad, trc oczy. Zerkn ukradkiem na pic reszt klanu. Szepn: Gdybym im pana wyda, dostabym niez nagrod. Szef Trzech Bogactw. Bybym bogaty. Kiedy pracowae dla mnie, te nie klepae biedy.

 Pana gowa jest warta wicej ni wszystkie stosy czaszek na ulicach Penangu. I dalej bybym bezpieczny. Hock Seng mia ju co odpowiedzie w zoci, Hafiz unis jednak do, uciszajc go. Podprowadzi Hock Senga na skraj pokadu, do relingu. Nachyli si, niemal przytkn mu usta do ucha. Pan wie, jakie niebezpieczestwo na nas ciga? Niektrzy z mojej rodziny nosz teraz zielone opaski. Nawet moi synowie! Tu nie jest bezpiecznie. Mylisz, e tego nie wiem? Hafiz mia na tyle kultury, eby odwrci wzrok w zakopotaniu. Nie mog panu pomc. Hock Seng si skrzywi. Tak mi si odpacasz za moj dobro? Nie byem gociem na twoim weselu? Nie obdarowaem ciebie i Rany jak naley? Nie witowaem z tob przez dziesi dni? Nie opaciem czesnego za Mohammeda w K.L.*? Zrobi pan to wszystko i jeszcze wicej. Jestem wielkim pana dunikiem. Skoni gow. Ale nie jestemy ju tym narodem, co kiedy. Wszdzie jest peno Zielonych Opasek, a ci, ktrzy kochali t zaraz, zasuguj tylko na cierpienie. Za pana gow kupibym bezpieczestwo dla swojej rodziny. Przykro mi. Taka jest prawda. Waciwie ju powinienem si na pana rzuci. Mam diamenty, nefryt. Hafiz westchn i odwrci si, ukazujc szerokie, muskularne plecy. Bior je i zaraz mnie kusi, eby sign take po pana ycie. Bo skoro mowa o pienidzach, pana gowa i tak jest cenniejsza ni to wszystko. Lepiej nie mwmy o pieninych pokusach. Czyli to nasz koniec? Hafiz odwrci si z powrotem do Hock Senga, patrzc na bagalnie. Jutro przekazuj im pana kliper Gwiazda zaranna i ostatecznie si pana wyrzekam. Gdybym by sprytny, wydabym te pana. Teraz podejrzani s wszyscy, ktrzy pomagali chiskiej zarazie. Wszyscy, ktrzy dorabiali si na chiskim przemyle i korzystali z waszej hojnoci, s w nowej Malezji znienawidzeni. Ten kraj nie jest ju taki jak kiedy. Ludzie s godni. I li. Nazywaj nas piratami kalorycznymi, paskarzami i tymi pieskami. Nic tego nie zahamuje. Wasza krew ju jest przelana, teraz musz zdecydowa, co zrobi z nami. Nie mog dla pana naraa ycia wasnej rodziny. Moesz popyn z nami na pnoc. Hafiz westchn. Zielone Opaski ju patroluj wybrzea, szukaj uciekinierw. Ich sie jest szeroka i gboka. A kogo zapi, morduj.
*

Kuala Lumpur (przyp. tum.).

 Jestemy sprytni. Sprytniejsi od nich. Przeliniemy si. Nie, nie da rady. Skd wiesz? Hafiz odwrci wzrok, zakopotany. Synowie mi si chwal. Rozgoryczony Hock Seng zmarszczy czoo i chwyci wnuczk za rk. Bardzo mi przykro. Bd nis t hab do mierci powiedzia Hafiz. Nagle odwrci si i pobieg do kambuza. Wrci ze zdrowymi papajami i mango. Workiem U-Teksu. Cibimelonem z PurCalu. Prosz to wzi. Przepraszam, e nie mog zrobi nic wicej. Przepraszam. Musz myle o wasnym yciu. I z tymi sowy kaza mu zej z pokadu. Miesic pniej Hock Seng samotnie przedosta si przez granic, czogajc si po rojcej si od pijawek dungli, po tym jak szmuglerzy ludzi, wogowi, zdradzili go i porzucili. Sysza pniej, e ci, ktrzy pomagali tym, ginli masowo spdzani z wysokich brzegw do morza, pynli prosto na ostre skay wybrzea, a unoszce si na wodzie niedobitki dobijano strzaami. Zastanawia si czasami, czy Hafiz by wrd nich, czy te ofiara z ostatniego niezatopionego klipra Trzech Bogactw wystarczya, eby uratowa jego rodzin. Czy synowie, Zielone Opaski, wstawili si za nim, czy te przygldali si zimno, jak ojciec odpokutowuje swoje niezliczone grzechy. *** Dziadku? Dobrze si dziadek czuje? Dziewczynka delikatnie dotyka jego nadgarstka, przygldajc mu si wielkimi czarnymi oczyma. Poprosi mam o troch gotowanej wody? Hock Seng zaczyna co mwi, potem po prostu kiwa gow i si odwraca. Jeeli si odezwie, od razu pozna w nim uchodc. Lepiej nie ujawnia, e yje wrd nich, na asce biaych koszul i Pana ajna oraz paru podrobionych piecztek na tej karcie. Dziewczynka jednego dnia si umiecha, a drugiego kamieniem rozwala gow niemowlciu. Taka jest prawda i tylko taka. Mona sobie myle, e istnieje lojalno, zaufanie, czy yczliwo, ale to wszystko diablokoty. W kocu zawsze rozwiewaj si nieuchwytne jak dym. Kolejne dziesi minut krtych przej podprowadza go niemal pod nadmorski wa, gdzie slumsowe rudery obrastaj jak pkle mury wielkiego, szacownego projektu, ktry opracowa krl Rama XII, eby ratowa swoje miasto. Znajduje Chana mieszka obok wzka z jok, nad dymic misk kleiku z ryu U-Tex z drobinkami niezidentyfikowanego misa. W poprzednim yciu Chan mieszek by nadzorc plantacji, gdzie nacinano pnie kauczukowcw i zbierano lateks. Mia pod sob sto pidziesit osb. W tym yciu jego smykaka organizacyjna znalaza sobie now nisz: zatrudnia robotnikw do rozadowywania megodontw i kliprw na nabrzeach i kotwicowiskach sterowcw tam gdzie Tajowie s zbyt leniwi, zbyt tpi albo zbyt wolni, lub te da si przekupi kogo wysoko postawionego,

by pozwoli tym kartom zarobi na swj ry. A czasem robi te inne rzeczy. Przerzuca opium i yaba z amfetamin z rzeki do samych wieowcw Pana ajna. Szmugluje AgriGenowskie SoyPro z Koh Angrit, przez blokady Ministerstwa rodowiska. Nie ma ucha i czterech zbw, ale to nie przeszkadza mu si umiecha. Siedzi wyszczerzony jak gupek, pokazujc szczerby w uzbieniu, a jego spojrzenie przez cay czas omiata przechodzcych pieszych. Hock Seng siada naprzeciwko, pojawia si przed nim druga miska parujcego jok; jedz ryowy kleik, popijajc go kaw, niemal tak dobr, jak ta, ktr pili na poudniu, i przez cay czas obaj przygldaj si ludziom wok, wodz wzrokiem za kobiet nakadajc jedzenie, mczyznami siedzcymi przy ssiednich stolikach w zauku, ludmi dojedajcymi do pracy na rowerach. W kocu obaj maj te karty. To ich druga natura tak jak u cheshirew polowanie na ptaki. Jeste gotowy? pyta Chan mieszek. Jeszcze chwil. Nie chc, eby zauwaono twoich ludzi. Nic si nie bj. My ju prawie chodzimy jak Tajowie. Szczerzy niekompletne uzbienie. Asymilujemy si. Znasz Kundlojebc? Chan mieszek kiwa zdecydowanie gow, umiech znika. A Sukrit zna mnie. Bd za waem, od strony wsi. Niewidoczny. Mam ze sob Ah Pinga i Petera Siew, bd obserwowa. To wietnie. Hock Seng koczy swj jok i paci take za jedzenie Chana. Majc w pobliu jego i jego ludzi, czuje si troch lepiej. Ale ryzyko jest i tak. Jeeli sprawa pjdzie le, Chan bdzie za daleko, eby cokolwiek zrobi, co najwyej si potem zemci. A jeli si dobrze zastanowi, Hock Seng nie ma pewnoci, czy zapaci mu a tak dobrze. Chan mieszek oddala si spacerowym krokiem, wlizgujc si midzy brezentowe budowle. Hock Seng idzie przez zastay ar ku stromej, nierwnej ciece pncej si wzdu wau. Wspina si ponad slumsy, przy kadym kroku boli go kolano. W kocu dociera na wysoki i szeroki szczyt umocnienia bronicego miasta przed przypywami. Po zastaym smrodzie slumsw, owiewajca go, szarpica za ubranie morska bryza przynosi ulg. Jasnoniebieski ocean lni jak lustro. Na promenadzie stoj te inni ludzie, oddychaj wieym powietrzem. W oddali na skraju wau siedzi jedna z wglowych pomp krla Ramy XII, jak ogromna ropucha. Na metalowej skrze wida symbol kraba Korakota. Z kominw miarowo bucha para i dym. Gdzie gboko pod ziemi, macki zainstalowanych z mocy geniuszu krla pomp wycigaj si we wszystkie strony i wysysaj spod miasta wod, eby nie utono. Nawet w porze suchej stale pracuje ich siedem, broni Bangkoku przed utoniciem. W porze deszczowej pracuje wszystkie dwanacie znakw zodiaku, pod siekcym deszczem, kiedy ludzie pywaj popychanymi erdzi deczkami po gwnych ulicach, przemoknici do nitki i wdziczni, e monsun nie nawali, a way wci si trzymaj.

Schodzi na drug stron, na nabrzee. Chop na dce penej kokosw podaje mu jednego, odcinajc zielony czubek, eby Hock Seng mg si napi. Daleko przed nim z fal stercz zatopione budynki Thonburi. Po wodzie sun odzie, sieci rybackie i klipry. Hock Seng robi gboki wdech, wciga gboko do puc zapach soli, ryby i wodorostw. Zapach ycia oceanu. Przepywa japoski kliper, kadub z tworzywa z oleju palmowego i wysokie, biae agle jak skrzyda mewy. Paty wodolotu jeszcze schowane pod powierzchni kiedy odpynie dalej, wystrzeli ze sprynowego dziaa latawcowe agle i wyskoczy z wody jak ryba. Hock Seng wspomina, jak sta na pokadzie swojego pierwszego klipra, pod penymi aglami, tncego ocean jak kamie rzucony przez puszczajce kaczki dziecko. Cili fale, a piana wdzieraa si na pokad, opryskujc ich. Odwrci si wtedy do swojej ony numer jeden i powiedzia jej, e wszystko jest moliwe, e przyszo naley do nich. Przysiada nad brzegiem i wypija reszt mleczka z zielonego kokosa. Obserwuje go may ebrak. Hock Seng przyzywa go gestem. Lubi nagradza tych bystrzejszych, tych, ktrzy maj do cierpliwoci, by poczeka i zobaczy, co zrobi ze skorup. Podaje j chopcu. Ten przyjmuje j z gestem wai i rozbija o spojone zapraw kamienie u szczytu wau. Potem kuca i odamkiem muszli wyskrobuje ze rodka mazisty misz. Jest godny. Wreszcie pojawia si Kundlojebca. Naprawd nazywa si Sukrit Kamsing, ale Hock Seng rzadko syszy to nazwisko z ust tych kart. Za duo nagromadzonej ci, za duga historia. Zawsze Kundlojebca to miano ocieka nienawici i strachem. Krpy facet, peen kalorii i mini. Przystosowany do swojej pracy jak megodont do zamiany kalorii na dule. Na jego doniach i ramionach poyskuj blade blizny. Szparki w miejscu, gdzie kiedy mia nos, ypi na Hock Senga dwie ciemne pionowe szczeliny nadajce mu wygld wini. te karty spieraj si czasami, czy Kundlojebca za dugo hodowa fa gan, pozwalajc jego kalafiorowatej bulwie wrosn zbyt gboko w ciao, tak e lekarze nie mieli innego wyjcia ni ratowa mu ycie amputacj, czy te Pan ajna po prostu obci mu nos za kar. Kundlojebca przysiada obok Hock Senga. Twarde spojrzenie czarnych oczu. Przysza do mnie ta twoja doktor Chan. Z listem. Hock Seng kiwa gow. Chc si spotka z twoim szefem. Kundlojebca parska miechem. Poamaem jej palce i zernem do nieprzytomnoci za to, e mnie obudzia. Hock Seng zachowuje kamienn twarz. Moe kamie. A moe mwi prawd. Nie sposb si dowiedzie. To w kadym razie prba. Chce sprawdzi, czy Hock Seng si wzdrygnie. Czy bdzie chcia si targowa. By moe doktor Chan faktycznie nie yje. Kolejne brzemi na jego duszy, kiedy si wreszcie zreinkarnuje. Myl, e twojego szefa zainteresuje ta propozycja mwi. Kundlojebca drapie w roztargnieniu szpark nozdrza. Czemu nie przyszede do mnie do firmy?

 Lubi wiee powietrze. Masz tu jakich ludzi? te karty? Mylisz, e zapewni ci bezpieczestwo? Hock Seng wzrusza ramionami. Patrzy na statki i ich agle. Na zapraszajcy go szeroki wiat. Chc zaproponowa twojemu szefowi wsplny interes. Kolosalne zyski. Gadaj, co to takiego. Hock Seng krci gow. Nie, musz porozmawia z nim osobicie. W cztery oczy. On nie gada z tymi kartami. Moe po prostu rzuc ci na poarcie tym plaa z czerwonymi petwami. Jak Zielone Opaski waszych na poudniu. Wiesz, kim jestem. Wiem kim bye, wedug twojego listu. Kundlojebca drapie brzeg nosowych szczelin, przypatruje si Hock Sengowi. Tutaj jeste jedn z wielu tych kart. Hock Seng si nie odzywa. Podaje Kundlojebcy konopny worek z pienidzmi. Ten patrzy na niego podejrzliwie. Co tam jest? Prezent. Zobacz sobie. Kundlojebca jest ciekawy. Ale i ostrony. Dobrze wiedzie. Nie jest z tych, co wsadzaj rk do worka i znajduj tam skorpiona. On rozsznurowuje worek i wywraca go. Wypadaj rulony banknotw, tocz si midzy muszlami po piasku. Kundlojebca wytrzeszcza oczy. Hock Seng powstrzymuje si od umiechu. Powiedz Panu ajna, e Tan Hock Seng, waciciel firmy handlowej Trzy Bogactwa ma dla niego propozycj. Przeka mj list, a sam te niele na tym wyjdziesz. Kundlojebca si umiecha. A moe po prostu wezm sobie t fors, potem moi ludzie bd ci tukli, a zeznasz, gdzie trzymasz ca swoj paranoiczn, tokarcian kas. Hock Seng zachowuje kamienn twarz. Wiem, e s tu ludzie Chana mieszka mwi Kundlojebca. Si z nim policz za t obraz. Hock Seng ze zdziwieniem zauwaa, e nie czuje lku. yje w strachu przed wszystkim, ale w jego nocnych koszmarach nie pojawia si taki oprychowaty pi lien jak Kundlojebca. W kocu jest czowiekiem interesu. Nie bia koszul, napompowan narodow dum albo spragnion odrobiny posuchu. Kundlojebca robi wszystko za pienidze. Pracuje dla pienidzy. Stanowi z Hock Sengiem dwa rne elementy organizmu gospodarczego, ale fundamentalnie s brami. Hock Seng umiecha si, nabierajc pewnoci siebie. To jest tylko dla ciebie, za fatyg. Moja oferta przyniesie duo wicej. Dla wszystkich. Wyciga dwa ostatnie przedmioty. Jeden to list. Daj go swojemu szefowi, nie otwieraj. Drugi podaje mu do rki: mae pudeeczko ze znajom uniwersaln osi i uchwytami,

obudow z brudnotego palmowego tworzywa. Kundlojebca bierze ten przedmiot, obraca go. Spryna? Krzywi si. O co chodzi? Hock Seng si umiecha. Jak przeczyta list, bdzie wiedzia. Wstaje i odwraca si, nie czekajc na odpowied, z kad chwil czujc si coraz mocniejszy i bardziej pewny siebie, najbardziej od czasu, gdy przyszy Zielone Opaski, puciy z dymem jego magazyny i posay klipry na dno oceanu. W tym momencie czuje si jak mczyzna. Idzie prosto, zapominajc, e utyka. Nie wiadomo, czy ludzie Kundlojebcy nie bd go ledzi, dlatego idzie powoli, wiedzc, e otaczaj go zarwno oni, jak i ludzie Chana mieszka, piercie obserwacyjny pynnie suncy za nim, kiedy przeciska si przez zauki w gb slumsw, a w kocu spotyka Chana. Czeka na niego z umiechem. Pucili ci mwi. Hock Seng wyciga kolejny zwitek pienidzy. Dobrze si spisae. Ale wiedzia, e to twoi ludzie. Wrcza Chanowi rulon bahtw. Zapa mu za to. Chan mieszek umiecha si do gry pienidzy. To dwa razy za duo. Nawet Kundlojebca korzysta z nas, kiedy nie chce mu si ryzykowa z przemytem SoyPro z Koh Angrit. We i tak. Chan mieszek wzrusza ramionami i pakuje fors do kieszeni. Bardzo to mio z twojej strony. Kiedy s zamknite ldowiska, przyda si kady baht. Hock Seng ju odchodzi, ale na ostatnie sowa zawraca. Co mwie o ldowiskach? S zamknite. Wczoraj wieczorem biae koszule zrobiy nalot. Wszystko pozamykane na cztery spusty. A co si stao? Syszaem, e wszystko spalili. Pucili z dymem. Hock Seng nie zadaje dalszych pyta. Odwraca si i biegnie, najszybciej jak pozwalaj mu stare koci. I przez ca drog przeklina siebie. Przeklina, e jest gupkiem i nie wyczu pisma nosem, e pozwoli sobie zapomnie o czystym przetrwaniu, chcc koniecznie zrobi co wicej, by o krok dalej. Za kadym razem, gdy planuje przyszo, nie udaje mu si to. Zawsze, gdy wychodzi naprzd, wiat wali si i go przygniata. Na Thanon Sukhumvit, w sonecznym skwarze, znajduje sprzedawc gazet. Grzebie w nich i napdzanych korbk brukowych szeptankach, wertuje strony obwieszczajce szczliwe numery w grach i nazwiska przewidywanych mistrzw muay thai. Otwiera je jedn po drugiej, z kad kolejn coraz bardziej rozgorczkowany.

Wszystkie maj na pierwszej stronie umiechnit twarz Jaideego Rojjanasukchaia, nieprzekupnego Tygrysa z Bangkoku.

VII
Zobacz! Jestem sawny! Jaidee przysuwa stron szeptanki ze zdjciem do wasnej twarzy i szczerzy si do Kanyi. Gdy ta nie reaguje, odkada j z powrotem na stojak, pomidzy inne wasne fotografie. No, masz racj. Nie jest zbyt wierne. Musieli da komu w ap i wycign je z naszego archiwum. Wzdycha tsknie. Ale mody wtedy byem. Kanya i tym razem nie reaguje, wpatruje si tylko ponuro w wod khlongu. Przez cay dzie uganiali si za dkami szmuglujcymi plony PurCalu i AgriGenu w gr rzeki, przemierzajc ujcie tam i z powrotem. Jaidee jeszcze jest cay rozdygotany z radoci. upem dnia by kliper kotwiczcy kawaek za portem. Rzekomo indyjski statek handlowy przypywajcy na pnoc z Bali, okaza si wypeniony po brzegi odpornymi na cibiskoz ananasami. Przyjemnie byo sucha, jak komendant portu i kapitan statku jkaj si w tumaczeniach, a tymczasem biae koszule Jaideego polewaj cay adunek ugiem, czynic go jaowym i niejadalnym. Cay zysk z przemytu diabli wzili. Kartkuje inne powieszone na wystawie gazety, znajduje kolejn wasn fotografi. Tym razem z czasw, gdy uprawia wyczynowo muay thai, rozemiany po walce na stadionie Lumphini. The Bangkok Morning Post. To si spodoba moim dzieciakom. Otwiera gazet i przeglda artyku. Minister Handlu Akkarat zapluwa si z wciekoci. W wypowiedziach Handlu Jaidee jest wandalem. A dziwne, e nie nazywaj go po prostu zdrajc albo terroryst. Fakt, e si tak miarkuj, jest dla dowodem, jak s bezsilni. Jaidee nie moe si powstrzyma: umiecha si znad gazety do Kanyi. Naprawd im dopieklimy. Kanya znw nie odpowiada. Jest sposb, by nie zwraca uwagi na jej ze humory. Gdy j pozna, prawie uzna j za gupi, przez to e jej twarz pozostawaa tak obojtna, odporna na wszelkie arty, jakby brakowao jej jakiego narzdu zmysu, ktry, tak jak nos rejestruje zapachy, oko widoki, pozwala czowiekowi wyczu sanuk, kiedy ma go przed sob. Trzeba wraca do Ministerstwa mwi ona i odwraca si ku rzece, rozgldajc si za czym, co mogoby ich podwie.

Jaidee paci sprzedawcy szeptanek, a przed nimi pojawia si rzeczna takswka. Kanya macha na ni, takswka podpywa, koo zamachowe wiszcze od nagromadzonej energii, fale pluszcz o nabrzee khlongu, kiedy dociera tu jej kilwater. Poow wypornoci stanowi ogromne spryny. Na zadaszonym dziobie tocz si zamoni biznesmeni, Chiczycy z Chaozhou jak wiezione na rze kaczki. Kanya i Jaidee wskakuj na pokad i staj na wskim pomocie na zewntrz kajuty. Dziewczynka sprzedajca bilety nie zwraca uwagi na ich biae mundury, wic oni nie zwracaj uwagi na ni. Wanie sprzedaje trzydziestobahtowy bilet jakiemu facetowi, ktry wsiad razem z nimi. Gdy d odbija od nabrzea i przypiesza, Jaidee chwyta si liny bezpieczestwa. Wiatr gadzi go po twarzy, sun wzdu khlongu, kierujc si do serca miasta. d porusza si szybko, lawirujc midzy maymi wiosowymi deczkami i dugoogonowymi odziami. Mijaj kwartay niszczejcych domw, sklepy, w socu wisz kolorowe pha sin, bluzki i sarongi. Kobiety myj dugie czarne wosy w brunatnej wodzie kanau. dka gwatownie zwalnia. Kanya patrzy przed dzib. Co jest? Przed nimi ley przewrcone drzewo. Tarasuje prawie cay kana. Powsta zator, odzie prbuj przeciska si bokiem. Drzewo bo mwi Jaidee. Rozglda si za punktami orientacyjnymi. Trzeba bdzie wezwa mnichw. Nikt inny go nie tknie. I mimo niedoboru drewna, nikt take go nie spoytkuje. To przyniosoby pecha. d stoi w miejscu, podczas gdy cay rzeczny ruch prbuje przecisn si przez wski przesmyk obok drzewa. Jaidee cmoka niecierpliwie, po czym woa: Z drogi, przyjaciele! Ministerstwo rodowiska! Z drogi! I macha swoim identyfikatorem. Na widok blachy i biaego munduru odzie si rozstpuj. Pilot takswki rzuca Jaideemu wdziczne spojrzenie. d szarpie, przeciska si midzy innymi. Gdy lawiruj midzy nagimi gaziami, wszyscy pasaerowie pozdrawiaj przewrcone drzewo gbokimi wai, skadajc rce i dotykajc nimi cz. Jaidee take robi wai, a potem wyciga rk i przesuwa palcami po sitkowatym drewnie. Peno na nim malekich dziurek. Gdyby zdj kor, byoby wida siateczk rowkw przyczyn mierci drzewa. Drzewo bo. wite drzewo, pod ktrym Budda osign owiecenie. A jednak nie udao si go uratowa. Mimo wielu stara nie przetrwaa ani jedna odmiana figowca. Koziorogi okazay si dla nich nie do pokonania. Kiedy zawiedli naukowcy, w ostatnim akcie desperacji modlono si do Phra Seuba Nakhasathiena, ale nawet mczennik ich nie uratowa. Nie dao si uratowa wszystkiego mruczy Kanya, jakby czytaa mu w mylach.

 Nie dao si uratowa niczego. Palce Jaideego lizgaj si po rowkach bdcych dzieem chrzszczy koziorogw. Farangowie maj tyle na sumieniu, a Akkarat dalej chce mie z nimi ukady. Ale nie z AgriGenem. Jaidee umiecha si gorzko i zabiera do z przewrconego drzewa. No, z nimi nie. Ale z innymi takimi. Z genhakerami. Kaloriarzami. Nawet z PurCalem, kiedy gd daje si we znaki. Bo inaczej, po co bymy pozwalali im siedzie na Koh Angrit? Na wypadek, gdyby byli potrzebni. Gdyby co nie wyszo i trzeba byo ebra o ich ry, pszenic i soj. Teraz mamy wasnych genhakerw. Dziki zapobiegliwoci Jego Wysokoci Ramy XII. I Chaoprayi Gi Bu Sena. Te mi Chaopraya. Jaidee si krzywi. Taki zy czowiek jak on nie zasuguje na ten szacowny tytu. Kanya wzrusza ramionami, ale nie chwyta przynty. Drzewo bo jest ju za nimi. Wysiadaj przy mocie Srinakharin. Jaideego wabi zapach stoisk z jedzeniem. Gestem nakazuje Kanyi i za sob w wski soi. Somchai mwi, e gdzie tu jest wietny wzek z som tam. Podobno maj dobre, zdrowe papaje. Nie jestem godna odpowiada Kanya. Dlatego zawsze masz taki kiepski humor. Jaidee... zaczyna Kanya i urywa. Jaidee zerka na ni, dostrzega niepokj na twarzy. Co jest? No powiedz. Denerwuj si tym ldowiskiem. Oj przesta. Przed nimi wzdu cian zauka tocz si wzki z jedzeniem i stoliki. Porodku zbitych ze skrzynek blatw stoj rwniutko miseczki z nam plaa prik. Widzisz? Somchai mia racj. Znajduje wzek z saatkami, przepatruje przyprawy i owoce, zaczyna zamawia dla nich obojga. Kanya podchodzi i staje obok chmura stonego ponurego nastroju. Dwiecie tysicy bahtw to dua strata dla Akkarata szepcze, gdy Jaidee prosi sprzedawczyni som tam, eby dodaa jeszcze chili. Jaidee kiwa gow z namysem, kobieta za miesza z przyprawami paseczki zielonej papai. To prawda. Nie miaem pojcia, e cign stamtd tak kas. Wystarczyoby, eby sfinansowa nowe genhakerskie laboratorium, albo wysa piset biaych koszul na kontrol do hodowli tilapii w Thonburi... Krci gow. I to tylko z jednego

nalotu. Niesamowite. Tak bywa: ju wydaje mu si, e rozumie, jak dziaa ten wiat, ale od czasu do czasu zdejmuje pokrywk z jakiego nieznanego fragmentu boskiego miasta i z zaskoczeniem patrzy na rozbiegajce si we wszystkie strony karaluchy. Co nowego. Przechodzi do kolejnego wzka, wyadowanego tacami wieprzowiny z du iloci chili i pdami bambusa RedStar. Smaone mijogowe plaa, panierowane, chrupkie, wyowione dzisiaj z rzeki Chao Phraya. Zamawia wicej jedzenia. Do dla nich dwojga i piwo Sato do popicia. Sadowi si przy wolnym stoliku, czeka, a podadz. Bujajc si na bambusowym stoku, po subie, z odkiem ogrzanym ryowym piwem, nie moe nie umiecha si do swojej ponurej podwadnej. Kanya, jak zawsze, pozostaje sob, nawet posadzona przed wietnym jedzeniem: Khun Bhirombhakdi skary si na ciebie w centrali-mwi. Mwi, e pjdzie do generaa Prachy i kae ci wyrwa te umiechnite usta. Jaidee pakuje papryczki do ust. Nie boj si go. Kotwicowiska to jego teren. Rewir, gdzie on kasuje za ochron. Najpierw denerwujesz si Handlem, a teraz Bhirombhakdim. Ten dziad boi si wasnego cienia. Kae onie prbowa wszystkiego, co je, eby mie pewno, e nie dostanie rdzy pcherzowej. Krci gow. Nie bd taka skrzywiona. Powinna si wicej umiecha. Prosz, napij si. Nalewa swojej pani porucznik wicej Sato. Kiedy nazywalimy nasz kraj Krain Umiechw. Demonstruje jeden z nich. A ty siedzisz smutna jakby najada si cytryn. Moe wtedy byo wicej powodw do umiechu. Pewnie i prawda. Jaidee odstawia Sato na stolik, z ktrego stercz drzazgi, i patrzy na nie z namysem. Musielimy zrobi w naszych poprzednich yciach co strasznego, eby zasuy na te obecne. Tylko takie wytumaczenie przychodzi mi do gowy. Kanya wzdycha. Czasem widuj ducha mojej babki, jak azi po chedi koo mojego domu. Kiedy mi powiedziaa, e nie zreinkarnuje si, dopki nie stworzymy dla niej lepszego wiata. Kolejny phii z czasw Zapaci? Ale jak ci znalaza? Czy ona nie jest z narodu Isaan? Znalaza mnie i tak. Kanya wzrusza ramionami. Jest ze mnie bardzo niezadowolona. My te nie bdziemy zadowoleni. Jaidee te widywa te phii, czasem szy ulic, czasem siedziay na drzewie. Wszdzie ich teraz peno. Niezliczone mrowie. Widywa je na cmentarzach i opierajce si o pnie przeartych przez robaki drzew ho, a wszystkie patrzyy na niego ze zoci. Kade medium nic tylko powtarza, e phii wariuj z frustracji, e nie mog si zreinkarnowa, wic wcz si po wiecie, jak wielki tum ludzi na dworcu Hualamphong, liczcych na pocig, ktry zawiezie ich nad morze. Wszystkie czekaj na reinkarnacj i nie

mog si wcieli, bo aden nie zasuy na cierpienie, jakie oferuje obecny wiat. Mnisi, jak Ajahn Suthem, mwi, e to bzdury. On sprzedaje amulety odstraszajce phii i mwi, e to tylko wygodniae duchy, powstae z nienaturalnej mierci na skutek zjedzenia warzyw skaonych rdz. Kady moe pj do jego kapliczki i da na ofiar, albo do wityni Erawan, i zoy ofiar Brahmie moe zapaci tancerkom, eby przez chwil potaczyy i kupi sobie nadziej, e duchy bd mogy w spokoju podrowa do kolejnego wcielenia. Co do takich rzeczy mona jeszcze mie jak nadziej. Ale duchw i tak jest peno. Wszyscy tak mwi. To ofiary AgriGenu, PurCalu i tym podobnych. Z t babk, to nie brabym tego do siebie mwi Jaidee. Podczas peni widziaem peno phii, nawet na ulicach koo Ministerstwa rodowiska. Byy ich dziesitki. Umiecha si smutno. Chyba nic si na to nie poradzi. Jak pomyl, e Niwat i Surat maj dorasta w czym takim... Nabiera powietrza, opanowujc emocje, nie chcc zdradzi si z nimi przed Kany. Pociga yk piwa. W kadym razie, walka bya dobra. Szkoda, e nie moemy zapa jakich grubych ryb z AgriGenu czy PurCala i przydusi ich troch. Moe da do sprbowania rdz pcherzow AG134.s. Wtedy moje ycie byoby spenione. Mgbym umrze szczliwy. Pewnie te nie mgby si wcieli zauwaa Kanya. Jeste zbyt dobry, eby znw wyldowa w tym piekle. Jak mi si poszczci, odrodz si w Des Moines i wysadz im te genetyczne laboratoria. Jak si poszczci. Jaidee unosi wzrok, syszc ton jej gosu. Co ci gryzie? Czemu jeste taka smutna? Na pewno odrodzimy si w jakim adnym miejscu. Oboje. Pomyl, jak sobie zasuylimy choby wczoraj w nocy. Mylaem, e ci heeya z Celnego zesraj si, kiedy spalilimy im cay towar. Kanya robi kwan min. Pewnie nigdy nie spotkali biaej koszuli, ktra nie braa w ap. I tak oto byskawicznie zabija jego dobry humor. Nic dziwnego, e w Ministerstwie nikt jej nie lubi. No, to akurat prawda. Teraz wszyscy bior. Kiedy tak nie byo. Ludzie zapominaj o najgorszych czasach. Ju nie boj si tak jak kiedy. A ty wazisz kobrze do paszczy z tym Handlem dodaje Kanya. Po zamachu z dwunastego grudnia, wyglda na to, e genera Pracha i Akkarat tylko kr wok siebie i czekaj na pretekst, eby znw uderzy. Jeszcze si ze sob nie policzyli, a ty robisz co, co znowu rozeli Akkarata. Burzysz rwnowag. Taka ju moja uroda, za bardzo jestem jai rawn. Chaya te na to narzeka. Po to wanie mam ciebie. Ale Akkaratem bym si nie przejmowa. Troch popluje, potem mu przejdzie.

Zachwycony nie bdzie, ale genera Pracha ma zbyt duo sojusznikw w wojsku, eby pokusi si o kolejny zamach. Teraz, kiedy premier Surawong nie yje, Akkaratowi ju niewiele zostao. Jest w izolacji. Bez wsparcia czogw i megodontw moe i jest bogaty, ale jest papierowym tygrysem. To dla niego wietna lekcja. Jest grony. Jaidee patrzy na ni powanie. Tak jak kobra. Albo megodont. Albo cibiskoza. Zewszd nic tylko niebezpieczestwa. Akkarat... Wzrusza ramionami. Zreszt, co si stao, to si nie odstanie. Po co si teraz przejmowa? Mai pen rai. Niewane. Ale i tak powiniene uwaa. Mylisz o tym facecie na ldowisku? Tym, ktrego wypatrzy Somchai? Przestraszy ci? Nie. Kanya wzrusza ramionami. To dziwne. Bo mnie tak. Przypatruje si Kanyi, oceniajc, ile powinien powiedzie, ile wiedzy o otaczajcym wiecie wyjawi. Bo ja mam bardzo ze przeczucia. Naprawd? Kanya wyglda na zdenerwowan. Przestraszye si? Jednego gupiego faceta? Jaidee krci gow. Nie a tak, eby uciec i schowa si Chayi pod spdnic, ale tego gocia ju kiedy widziaem. Nic nie mwie. Bo z pocztku nie byem pewny. Teraz jestem. On chyba pracuje dla Handlu. Przerywa, obserwuje jej reakcj. Chyba znowu na mnie poluj. Moe zastanawiaj si nad kolejnym zamachem. A co ty o tym mylisz? Nie mieliby ciebie tkn. Jej Wysoko wstawiaa si za tob. Jaidee dotyka szyi, gdzie na niadej skrze wci wida janiejsz kresk blizny po strzale ze sprynowca. Nawet po tym, co im zrobiem na ldowisku? Przydziel ci ochron. Jaidee mieje si z jej zaciekoci, cho jednoczenie jest mu mio. Dobra dziewczyna z ciebie, ale bybym gupi, chodzc z ochroniarzem. Wszyscy by si dowiedzieli, e mona mnie zastraszy. To niegodne Tygrysa. Prosz, jedz. Nakada jej na talerz wiksz porcj mijogowej ryby plaa. Ju si najadam. Nie bd taka skromna. Jedz. Powiniene mie ochron. Prosz. Ty bdziesz mnie pilnowa. Tobie mog zaufa. To wystarczy a nadto. Kanya si wzdryga. Jaidee umiecha si w duchu, widzc jej zakopotanie. Oj, Kanya, myli. Kady staje w yciu przed jakim wyborem. Ja swojego ju dokonaem. Ale ty masz

wasn kamm. No, zjedz jeszcze troch, taka chuda jeste mwi agodnym tonem. Jak masz sobie znale przyjaciela, skoro z ciebie sama skra i koci? Jako ostatnio nie jem za duo. Kanya odsuwa talerz. Ludzie wszdzie goduj, a ty nie moesz je. Kanya marszczy czoo i nabiera yk kawaltek ryby. Jaidee krci gow. Odkada swj widelec i yk. Co z tob? Jeste jeszcze bardziej ponura ni zawsze. Jakby ktry z twoich braci dopiero co wyldowa w urnie. Co ci gryzie? Nic. Naprawd. Po prostu nie jestem godna. Pani porucznik, prosz mwi. Tylko szczerze. To rozkaz. wietny z ciebie oficer. Ale nie mog znie ju twojej smutnej miny. Nie chc, eby kto z moich ludzi chodzi z tak min, nawet ci od Isaana. Kanya si krzywi. Jaidee patrzy, jak pani porucznik rozwaa, co powiedzie. Zastanawia si, czy sam kiedykolwiek by rwnie taktowny, jak ta moda kobieta. Wtpliwe. On zawsze by obcesowy i zbyt atwo si wcieka. Nie to co Kanya, surowa Kanya, przez cay czas jai yen. Zero sanuk, ale jai yen z pewnoci. Czeka, mylc, e wreszcie usyszy jej histori, ca bolenie ludzk histori, lecz gdy Kanya wreszcie znajduje sowa, zaskakuj go. Mwi prawie szeptem. Jest tak zaenowana, e ledwo jest w stanie si wypowiedzie. Niektrzy twoi ludzie narzekaj, e bierzesz za mao darw dobrej woli. Co? Jaidee prostuje si i patrzy na ni. Nie robimy takich rzeczy. Jestemy inni ni reszta. I szczycimy si tym. Kanya natychmiast kiwa gow. A gazety i szeptanki uwielbiaj ci za to. I spoeczestwo. Ale? Powraca aosna mina. Ale awansw ju nie dostajesz, a twoi lojalni ludzie nic nie zyskuj na tym, e s pod tob, i podupada im morale. Ale zobacz tylko, jakie osignicia! Jaidee poklepuje stojcy midzy nogami worek pienidzy skonfiskowany z klipra. Wszyscy wiedz, e, jak bd w potrzebie, dostan pomoc. Wystarczy dla wszystkich potrzebujcych, a nadto. Kanya wbija wzrok w st i mruczy: Niektrzy mwi, e wolisz sam zgarnia te pienidze. Co? Jaidee wytrzeszcza oczy. Te tak mylisz? Oczywicie, e nie. Jaidee krci gow. Jasne, e ty nie. Dobra z ciebie dziewczyna. Masz wielkie zasugi. Umiecha si do

pani porucznik, nagle ogarnity ogromnym wspczuciem dla tej modej kobiety, ktra przysza, zagodzona, do swojego idola, niegdysiejszego mistrza muay thai, tak bardzo pragnc go naladowa. Robi co mog, eby zwalcza te plotki, ale... Kadeci mwi e suy u kapitana Jaideego to jak godowa i ywi si robakami akah. Tylko harujesz i harujesz i robisz si coraz chudszy. To wietni ludzie, ale i tak si wstydz, e maj stare mundury a ich koledzy nowe, eleganckie. Kiedy jad po dwch na jednym rowerze, a koledzy na nakrcanych skuterach. Pamitam czas, kiedy wszyscy kochali biae koszule. Jaidee wzdycha. Ale kady musi je. Jaidee ponownie wzdycha. Wyciga worek spomidzy ng i popycha go do Kanyi. We te pienidze. Rozdziel wszystkim po rwno. Za wczorajsz odwag i cik prac. Na pewno? Patrzy na niego zaskoczona. Jaidee wzrusza ramionami i umiecha si, maskujc rozczarowanie wiadomo, e to najlepsze wyjcie, napawa go bezbrzenym smutkiem. A czemu nie? W kocu to dobre chopaki, sama powiedziaa. Pokazali farangom i Ministerstwu Handlu, gdzie raki zimuj. wietnie si spisali. Kanya skada rce i kania si w penym szacunku wai, pochylajc nisko gow i dotykajc domi czoa. Oj, przesta ju. Jaidee dolewa jej Sato, oprniajc butelk. Mai pen rai. Niewane. To s drobiazgi. Jutro trzeba bdzie stawa do nowej bitwy. A do tego trzeba mie oddanych ludzi. Jak mamy pokona wszystkie PurCale i AgriGeny wiata, jeli nie nakarmimy wasnych przyjaci?

VIII
Straciem trzydzieci tysicy. Ja pidziesit mruczy Otto. Lucy Nguyen patrzy w sufit. Sto osiemdziesit pi? Albo sze? Czterysta. Quoile Napier odstawia na niski stolik szklank z ciepym Sato. Czterysta tysicy niebieszczakw kosztowa mnie ten cholerny sterowiec Carlylea. Wszyscy milkn w osupieniu. Jezus Maria. Lucy prostuje si, otpiaa od wypitego wczesnym popoudniem alkoholu. Co ty tam szmuglowae, odporne na cibiskoz nasiona? Rozmwcy rozsiadaj si na werandzie knajpy U Francisa Drakea, caa pitka, razem, Falanga Farangw, jak ochrzcia ich Lucy. Spogldaj na zewntrz, w piec hutniczy pory suchej i upijaj si do nieprzytomnoci. Anderson siedzi wrd nich, jednym uchem suchajc bekotliwych narzeka i zastanawiajc si nad kwesti pochodzenia ngoh. Ma midzy nogami kolejn torb z tymi owocami i drczy go myl, e rozwizanie zagadki jest tu-tu, tylko jemu brakuje bystroci, eby j rozgry. Popija ciep khmersk whiskey i rozmyla. Ngoh. Ewidentnie odporny na rdz pcherzow i cibiskoz, nawet przy bezporedniej ekspozycji. Na pewno nie daje si take nipposkiemu genhakowanemu ryjkowcowi i widniakowi, bo inaczej w ogle by nie wyrs. Owoc doskonay. Owoc dostpu do innego materiau genetycznego, ni maj do dyspozycji genhakerzy AgriGenu i pozostaych firm kalorycznych. Gdzie w tym kraju kryje si bank nasion. Tysice, a moe i setki tysicy starannie zakonserwowanych nasion, skarbiec biologicznej rnorodnoci. Nieskoczone acuchy DNA, i kady z nich ma wasne potencjalne zastosowanie. A Tajowie czerpi z tej kopalni zota rozwizania najtrudniejszych problemw wasnego przetrwania. Gdyby Des Moines miao dostp do tajskiego banku nasion, mogliby zanalizowa kod genetyczny sprzed pokole i dziki temu pokona poprzednie mutacje epidemii. y odrobin duej. Anderson wierci si na fotelu, tumic zo, ocierajc pot z czoa. Jest tak blisko. Odrodziy si psiankowate, a teraz ten ngoh. I gdzie w Azji Poudniowowschodniej Gibbons lata sobie na wolnoci. Gdyby nie ta nielegalna nakrcanka, nawet nie miaby o tym pojcia.

Krlestwo wyjtkowo sprawnie chroni swoje interesy. Gdyby udao si ustali lokalizacj tego banku, mona by nawet zrobi nalot... Ale od czasw Finlandii wszyscy si nauczyli. Poza werand nie drgnie nic, co ma cho odrobin inteligencji. Po szyi Lucy spywaj kuszce krople potu, wsikajc w jej bluzk, gdy narzeka na wojn wglow z Wietnamem. Kiedy wojsko strzela do wszystkiego, co si rusza, nie da si poszukiwa nefrytu. Bokobrody Quoilea s pozlepiane. Powietrze ani drgnie. Na ulicy rikszarze kul si jeden przy drugim w maych plamkach cienia. Spod nagiej, napitej skry stercz koci i stawy, jak u zbyt mocno obcignitych skr szkieletw. O tej porze z cienia podnios si tylko na wezwanie, a i to tylko za podwjn opat. Caa prowizoryczna konstrukcja baru jest przyczepiona do zewntrznej ciany zrujnowanego wieowca w stylu Ekspansji. Rcznie malowany szyld opiera si o jeden z prowadzcych na werand stopni. Niechlujnie nabazgrane sowa: U Francisa Drakea. W porwnaniu z otaczajcym go obrazem zniszczenia i ruiny, pojawi si stosunkowo niedawno namalowaa go garstka farangw zdecydowanych ponazywa swoje otoczenie. Durnie odpowiedzialni za t nazw dawno rozpynli si w gbi kraju. Pochona ich dungla atakowana kolejnymi wersjami rdzy pcherzowej lub pltanina frontw wojen o wgiel i nefryt. Szyld jednak zosta: albo bawi waciciela, ktry wzi sobie od niego przezwisko, albo nikt nie ma energii, eby go zamalowa. Na razie uszczy si z gorca. Niezalenie od swojej proweniencji, Drake ma idealn lokalizacj, pomidzy luzami dla statkw a fabrykami. Jego walca si buda znajduje si dokadnie naprzeciwko hotelu Victory, Falanga Farangw moe si wic zapija do upadego i jednoczenie obserwowa, czy fale nie wyrzuciy jakich nowych cudzoziemcw. S jeszcze inne, gorsze speluny dla marynarzy, ktrym uda si przej przez Co, kwarantann i anie, ale to tutaj, pomidzy wykrochmalonymi, biaymi obrusami Victory po jednej stronie i bambusow ruder Drakea po drugiej, lduj w kocu wszyscy obcokrajowcy osiadajcy w Bangkoku na duej. To co tam wioze? pyta jeszcze raz Lucy, namawiajc Quoilea, eby wytumaczy swoje straty. Quoile nachyla si i cisza gos, skaniajc wszystkich, by si podnieli. Szafran. Z Indii. Chwila ciszy, wreszcie Cobb parska miechem. Idealny lotniczy produkt. Szkoda, e ja na to nie wpadem. W sam raz do sterowca. Mao way. I jest bardziej dochodowy ni opium mwi Quoile. Krlestwu nie udao si jeszcze zama jego kodu, a wszyscy politycy i generaowie chc go mie w kuchni. Jak si ktremu uda, jego reputacja ronie kolosalnie. Miaem solidne zamwienia. Miaem by bogaty. Niesamowicie bogaty. I co, bankrutujesz? Moliwe, e nie. Negocjuj ze Sri Ganesha Insurance, moe cz mi pokryj. Quoile

wzrusza ramionami. No, z osiemdziesit procent. Ale wszystkie te apwki, eby to tutaj przerzuci? Wzitki dla celnikw? Krzywi si. To poszo w stu procentach. No, ale sam moe jako si wywin. Waciwie to miaem szczcie. adunek ma ubezpieczenie tylko dlatego, e jeszcze by w sterowcu Carlylea. Trzeba by wypi za tego cholernego pilota, e utopi si w oceanie. Gdyby go rozadowali, a biae koszule spaliyby wszystko na ziemi, to byby czysty ywy przemyt. Wtedy wyldowabym na ulicy, razem z obronitymi fa gan ebrakami i tymi kartami. Otto marszczy czoo. To chyba jedyna dobra rzecz jak mona powiedzie o Carlyleu. Gdyby nie pcha paluchw do polityki, nic takiego by si nie stao. Nie wiadomo. Quoile wzrusza ramionami. Wiadomo na sto procent wtrca si Lucy. Poow energii powica na skarenie si na biae koszule, a drug na podlizywanie si Akkaratowi. To sygna od generaa Prachy do Carlylea i Ministerstwa Handlu. A my to gobie pocztowe. Gobie pocztowe wymary. A my to co? Genera Pracha z przyjemnoci wsadzi nas wszystkich do wizienia Khlong Prem, jeli uzna, e w ten sposb da co do zrozumienia Akkaratowi. Przenosi wzrok na Andersona. A ty, Lake, co strasznie cicho siedzisz. Nic nie stracie? Nic w ogle? Anderson wzdryga si. Materiay do produkcji. Czci zamienne do linii. Pewnie ze sto pidziesit tysicy niebieskich. Mj sekretarz jeszcze szacuje szkody. Zerka na Quoilea. Mj towar by ju na ziemi. Zero ubezpieczenia. Wspomnienie rozmowy z Hock Sengiem jest nadal wiee. Najpierw szed w zaparte, skarc si na niekompetencj na ldowisku, po czym w kocu przyzna, e wszystko przepado, a w ogle to nie wypaci wszystkich nalenych apwek. Obrzydliwie to wygldao, niemal histerycznie: stary ba si, e straci prac, a Anderson wpdza go coraz dalej w ten lk, naciskajc, wyzywajc, krzyczc, a si kuli chcia da mu w ten sposb nauczk. Mimo to, nadal zastanawia si, czy nauczka dotara, czy te Hock Seng znowu bdzie kombinowa. Dawno wyrzuciby starego dziada z powrotem do wieowca dla tych kart, gdyby nie to, e dziki niemu ma duo wicej czasu na waniejsze sprawy. Mwiam ci, e to idiotyczne miejsce na fabryk mwi Lucy. Ale Japoczycy jako dziaaj. Tylko dlatego, e maj specjalne ukady z Paacem. Chiczykom z Chaozhou te niele idzie. Oni s tu od pokole. Lucy si krzywi. Praktycznie s Tajami. Nam bliej do tych kart ni Chaozhou, jeli ju chcesz porwnywa. Bystry farang wie, e nie ma co si za bardzo tu przywizywa. Tutaj ziemia cay czas chodzi. Bardzo atwo straci wszystko w

jakiej rozpadlinie. Albo podczas kolejnego zamachu. Kady musi gra kartami, jakie dosta. Anderson wzrusza ramionami. Zreszt, to Yates wybra lokalizacj. Yatesowi te mwiam, e to idiotyzm. Anderson wspomina Yatesa, oczy rozpalone wizj nowej globalnej gospodarki. Moe nie idiotyzm, ale na pewno idealizm. Dopija drinka. Nigdzie nie wida waciciela baru. Macha na kelnerw, ktrzy nie zwracaj na uwagi. Przynajmniej jeden z nich pi na stojco. A nie boisz si, e ci std odwoaj, jak Yatesa? pyta Lucy. Anderson wzrusza ramionami. To by nie byo takie najgorsze. Cholernie tu gorco. Dotyka spalonego nosa. Ja raczej jestem z tych pnocnych typw. Nguyen i Quoile, obaj ciemnoskrzy, miej si, a Otto tylko ponuro kiwa gow uszczca si skra na nosie stanowi wiadectwo, e i on nie przystosowa si do palcego rwnikowego soca. Lucy wyciga fajeczk, a przed rozoeniem przyborw i nieodcznej kulki opium na stole odgania kilka much. Muchy odchodz, nie chce im si lata. Nawet one s oszoomione upaem. W zauku, koo gruzowiska po starym wieowcu, dzieciaki bawi si przy pompie z wod. Lucy przyglda im si, nabijajc fajk. Jezus, chciaabym znowu by dzieckiem. Wszyscy jakby stracili zapa do rozmowy. Anderson wyciga spomidzy stp torb ngoh. Wyjmuje jednego, obiera. Wyuskuje ze rodka przejrzysty misz i ciska wochat upin na st. Pakuje misz do ust. Otto przechyla gow. Co ty tam masz? Anderson siga do torby, rozdaje owoce. Nawet nie wiem. Tajowie mwi na nie ngoh. Lucy przestaje ubija fajk. Widziaam je. Wszdzie ich peno. Nie maj rdzy? Anderson krci gow. Jak na razie nie. Baba, co je sprzedawaa, powiedziaa, e s zdrowe. Miaa zawiadczenia. Wszyscy parskaj miechem, Anderson zbywa ich cynizm wzruszeniem ramion. Poleay przez tydzie i nic. S zdrowsze ni U-Tex. Reszta idzie za jego przykadem i zjada swoje owoce. Wytrzeszczaj oczy. Pojawiaj si umiechy. Anderson otwiera torb szeroko i stawia j na stole. miao, ja ju swoje zjadem. Wszyscy grzebi w torbie. Porodku stou ronie stos skrek. Quoile przeuwa ngoh z

namysem. Troch przypominaj mi liczi. Tak? Anderson opanowuje ciekawo. Nie syszaem o czym takim. No pewnie. Kiedy piem napj, troch podobnie smakowa. Jak ostatnio byem w Indiach, w Kolkacie. Przedstawiciel handlowy z PurCala zabra mnie do jakiej swojej restauracji, kiedy zastanawiaem si, czy wchodzi w import szafranu. I mylisz, e to jest to... liczy? Moliwe. Mwili liczi na ten napj. Moe to w ogle nie jest nazwa owocu. Jeli to produkt PurCala, to nie wiem, skd miaby si tutaj wzi mwi Lucy. Powinien odbywa kwarantann na Koh Angrit, a tymczasem Ministerstwo rodowiska wymylaoby sto sposobw na jego opodatkowanie. Wypluwa pestk na do i ciska j przez balkon na ulic. A ich jest wszdzie peno. Musz by tutejsze. Siga do torby po kolejnego ngoh. Ale wiesz, kto mgby co wiedzie... Prostuje si i woa w gb ciemnego baru: Hagg! Jeste tam? Spisz? Na dwik tego nazwiska reszta porusza si i prostuje, jak przyapane przez surowego rodzica dzieci. Anderson opanowuje drenie. Nie trzeba byo tego robi mruczy. Mylaem, e on nie yje. Otto si krzywi. To nie wiecie, e rdza pcherzowa nic nie robi wybranym? Wszyscy powstrzymuj miech, gdy z ciemnoci wyania si posta. Twarz Hagga jest zaczerwieniona i pokryta kropelkami potu. Z namaszczeniem lustruje wzrokiem Falang. Cze wszystkim. Kiwa gow Lucy. Czyli dalej handlujesz z tymi typami, tak? Jako trzeba wiza koniec z kocem. Lucy wskazuje brod krzeso. Nie stj tak. Siadaj, napij si z nami. Opowiedz, co u ciebie sycha. Zapala opiumow fajeczk, zaciga si, a Hagg przysuwa sobie krzeso i zwala si na nie ciko. Jest solidnym, dobrze odywionym facetem. Anderson nie po raz pierwszy myli, e to ciekawe: grahamickim ksiom, wszystkim co do jednego, brzuszyska zawsze wylewaj si z zajmowanej niszy. Macha na kelnera, wszyscy s zdumieni, kiedy ten niemal natychmiast pojawia si przy jego okciu i stawia na stoliku szklaneczk whiskey. Lodu nie ma mwi. No nie ma. Pewnie, e bez lodu. Hagg krci gow. I tak bym nie chcia marnowa tych kalorii. Hagg bierze szklank, oprnia j w sekund i zamawia kolejn. Jak dobrze wrci ze wsi mwi. Czowiek zaczyna tskni za przyjemnociami cywilizacji. Przepija do nich drug szklank i j take wychyla duszkiem. A daleko bye? pyta Lucy przez zby, w ktrych ciska fajk. Oczy ma ju troch szkliste od opiumowej smoy.

 Pod dawn granic z Birm. Przecz Trzech Pagd. Patrzy na nich kwano, jakby wszyscy byli winni grzechw, nad ktrymi tam pracowa. Badaem rozprzestrzenianie si kozioroga. Mwi, e nie jest tam zbyt bezpiecznie odzywa si Otto. A kto tam robi za jao pora? Go nazywa si Chanarong. I nie robi adnych problemw. O wiele atwiej si z nim pracowao ni z Panem ajna czy jakimi drobniejszymi jao porami tu z miasta. Nie wszyscy ojcowie chrzestni maj w gowie tylko zyski i wadz. Odwraca znaczco gow. Dla tych, co nie chc obrabowa Krlestwa z wgla, nefrytu czy opium, prowincja jest do bezpieczna. W kadym razie, Phra Kritipong zaprosi mnie do swojego klasztoru. eby obserwowa zmiany zachowa kozioroga. Krci gow. Szkody s potworne. Cae lasy bez jednego licia. Kudzu i nic poza tym. Wszystkie korony pady, wszdzie walaj si drzewa. Otto wyglda na zaciekawionego. Co z tego drewna byoby do uratowania? Lucy rzuca mu spojrzenie pene niesmaku. To koziorg, kretynie. Tutaj nikt nawet by na to nie spojrza. Mwisz, e klasztor ci zaprosi? pyta Anderson. Mimo e jeste grahamit? Phra Kritipong jest na tyle owiecony, eby wiedzie, e ani Jezus Chrystus, ani Nauka o Niszach nie zasuguj na wyklcie. Wartoci buddyjskie i grahamickie maj spor cz wspln. Noe i mczennik Phra Seub to postaci, ktre si bardzo uzupeniaj. Anderson powstrzymuje miech. Gdyby ten twj mnich zobaczy, co robi grahamici u siebie w domu, pewnie zmieniby zdanie. Hagg robi uraon min. Ja nie nawouj z ambony do palenia pl. Jestem naukowcem. Nie chciaem ci obrazi. Anderson wyciga ngoh, podaje Haggowi. To pewnie ci zainteresuje. Dopiero co wypatrzyem to na targu. Zaskoczony Hagg przyglda si owocowi. Na ktrym targu? Wszdzie s podsuwa Lucy. Pojawiy si, kiedy ciebie nie byo dodaje Anderson. Sprbuj, nie s ze. Hagg bierze owoc, oglda go uwanie. Niesamowite. Wiesz, co to takiego? pyta Otto. Anderson obiera sobie kolejny z nich, ale nawet przez t chwil sucha bardzo uwanie. Sam nigdy nie zadaby tego pytania bezporednio, ale chtnie pozwoli im wykona robot za siebie.

 Quoile mwi, e to liczy odzywa si Lucy. To prawda? Nie, to nie liczi. Na sto procent. Hagg obraca ngoh w doni. Wyglda jak co, co stare ksiki nazywaj rambutan. Zastanawia si. Ale jeli dobrze pamitam, one s jako tam spokrewnione. Ram-bhutan? Anderson zachowuje beznamitny i yczliwy wyraz twarzy. mieszne sowo. Tajowie mwi na nie ngoh. Hagg zjada owoc, wypluwa na do pestk. Patrzy na wielkie, mokre od liny nasiono. Ciekawe, czyby wykiekowao. Wsad do doniczki i sprawd. Hagg rzuca mu gniewne spojrzenie. Jak nie pochodzi z firmy kalorycznej, to na pewno wykiekuje. Tajowie nie robi bezpodnych odmian. Anderson si mieje. A firmy kaloryczne chyba nie robi tropikalnych owocw. Ananasy robi. No tak. Zapomniaem. Skd ty si tak znasz na owocach? pyta Anderson. Studiowaem biosystemy i ekologi na Nowym Uniwersytecie Alabamskim. To ta wasza grahamicka uczelnia, tak? Mylaem, e ucz tam tylko jak dobrze podpali pole. Reszta a sapie, syszc t prowokacj, lecz Hagg tylko patrzy na zimno. Nie dranij si ze mn. Ja nie jestem z tych. Jeli kiedykolwiek mamy odbudowa Raj, potrzebna bdzie wiedza ze wszystkich stuleci. Zanim tu przyjechaem, przez rok studiowaem Przedzapaciowe Ekosystemy Azji Poudniowowschodniej. Wyciga rk po nastpny owoc. Musi to niele drani firmy kaloryczne. Lucy te wymacuje kolejnego ngoh. Mylicie, e mona by wyadowa nimi kliper i wysa w drug stron? Rozumiecie, jak kaloriarze, tylko odwrotnie? Ludzie zapaciliby za nie kup kasy, zao si. Nowy smak i w ogle. Sprzedawa go jako towar luksusowy. Otto krci gow. Najpierw trzeba by ich przekona, e to co nie ma rdzy pcherzowej, bo wystrasz si czerwonej skrki. Lepiej nie i t drog rzuca Hagg. Ale kaloriarze to robi zauwaa Lucy. Wysyaj nasiona i ywno, dokd zechc. Dziaaj globalnie. Czemu by nie pj w ich lady? Bo to wbrew Naukom o Niszach zauwaa agodnie Hagg. Firmy kaloryczne ju maj godne miejsce w piekle. Nie ma powodu, ebycie si palili, by do nich doczy. Anderson parska miechem. No zaraz, Hagg, nie moesz by przeciwny odrobinie przedsibiorczoci. Co jest w

tym, co mwi Lucy. Moglibymy nawet umieci na skrzynkach twoj gb. Wykonuje grahamicki gest bogosawiestwa. No wiecie, zatwierdzone przez Koci i w ogle. Bezpieczne jak SoyPro. Szczerzy zby. Co o tym mylicie. Nigdy nie wzibym udziau w czym tak blunierczym. Hagg si chmurzy. ywno powinna zosta tam, skd pochodzi, a nie podrowa dla zysku na drugi koniec wiata. Ju raz poszlimy t drog i to skoczyo si katastrof. Znowu te Nauki o Niszach. Anderson obiera nastpny owoc. Grahamiccy ortodoksi musz gdzie mie jak nisz z fors. Grubi s ci wasi kardynaowie. Nauki mwi prawd, nawet jeli stado czasem zbdzi. Hagg gwatownie wstaje. Dzikuj wam za towarzystwo. Patrzy wilkiem na Andersona, ale zanim odejdzie, siga na st po jeszcze jeden owoc. Gdy znika, wszyscy si rozluniaj. Jezu, Lucy, po choler go woaa? pyta Otto. Ciarki mi chodz, jak go widz. Odszedem z Compact, bo miaem do grahamickich klechw zagldajcych mi przez rami. A ty musisz takiego woa do stou? Quoile ponuro kiwa gow. Syszaem, e we wsplnej ambasadzie jest jeszcze jeden ksidz. S wszdzie. Jak robaki. Lucy macha do nich. Rzucie mi jeszcze jednego. Wracaj do uczty. Anderson obserwuje ich, ciekaw, czy te bywae w wiecie istoty bd mie jeszcze jakie pomysy co do pochodzenia owocu. Rambutan to i tak interesujca opcja. Dzie, mimo zniszczonych kadzi z glonami i poywek, wychodzi jednak na plus jest lepiej ni si spodziewa. Rambutan. Sowo, ktre mona przekaza do Des Moines i naukowcw. Trop wiodcy ku pochodzeniu tego tajemniczego botanicznego okazu. Musz by jakie historyczne zapisy. Trzeba by wrci do ksiek i zobaczy, czy co bdzie... Patrzcie, kto idzie mruczy Quoile. Wszyscy si odwracaj. Po schodach wchodzi Richard Carlyle w idealnie odprasowanym lnianym garniturze. Docierajc do cienia, zdejmuje kapelusz i wachluje si nim. Nie mog, kurwa, na niego patrze szepcze Lucy. Zapala kolejn fajk, zaciga si gboko. Co on taki umiechnity? pyta Otto. A cholera go wie. Straci wanie sterowiec, nie? Carlyle przystaje w cieniu, rozglda si po klientach, kiwa wszystkim gow. Ale gorco! woa. Otto czerwienieje na twarzy, wbija we morderczy wzrok i szepcze: Gdyby nie jego politykowanie, bybym dzi od chuja bogaty. Nie dramatyzuj. Anderson wkada do ust kolejnego ngoh. Lucy, daj mu pykn z fajki. Nie chciabym, eby sir Francis wywali nas na ten upa, jak si pobijemy. Lucy ma wzrok szklisty od opium, ale macha cybuchem w stron Ottona. Anderson siga

po fajk i podaje Ottonowi, po czym wstaje i unosi pust szklank. Dla kogo co jeszcze? Krc gowami. Carlyle umiecha si, podchodzc do baru. Dalicie co temu biednemu Ottonowi? Anderson oglda si. Lucy nie pali byle czego. Raczej nie bdzie w stanie wsta, a bi si z kim to ju w ogle. Diabelska trucizna. Anderson unosi pust szklank. Tak, i alkohol te. Zaglda za krawd baru. Cholera, gdzie jest sir Francis? Mylaem, e wy mi odpowiecie na to pytanie. Chyba nie odpowiada Anderson. Duo stracie? No, troch. Powanie? Nie wygldasz, jakby si przejmowa. Anderson wskazuje reszt Falangi. Wszyscy sikaj w gacie i mendz, e wtrcasz si w polityk, podlizujesz Akkaratowi i Ministerstwu Handlu. A ty szczerzysz si od ucha do ucha. Zupenie jak Taj. Carlyle wzrusza ramionami. Z zaplecza wyania si sir Francis, elegancko ubrany, starannie uczesany. Carlyle zamawia whiskey, Anderson unosi swoj pust szklank. Nie ma lodu mwi sir Francis. Gocie od mukw chc wicej forsy za obsug pompy. To im zapa. Sir Francis krci gow, biorc szklank od Andersona. Jak zaczniesz si targowa, kiedy trzymaj ci za jajca, to zaraz ci znowu za nie zapi. A nie mog da w ap Ministerstwu rodowiska, eby mie dostp do wgla, jak wy, farangowie. Odwraca si, wyciga butelk khmerskiej whiskey, nalewa idealn pidziesitk. Anderson zastanawia si, czy ktra z plotek o nim jest prawdziwa. Otto, bekoczcy teraz bezadnie o pieldoronych serowcach, twierdzi, e sir Francis jest byym chaopray, wysokim doradc krlowej, ktry wypad z ask po przegranej rozgrywce o wadz. Jest to rwnie dobra teoria, jak ta, e jest emerytowanym sucym Pana ajna, albo khmerskim ksiciem, wygnanym i yjcym tu incognito, odkd Krlestwo Tajw rozroso si i wchono Wschd. Wszyscy zgadzaj si, e musia by kim o wysokiej randze tylko tak da si wytumaczy jego pogard wobec klientw. Prosz zapaci mwi, stawiajc szklaneczki na blacie. Carlyle parska miechem. Przecie wiesz, e jestemy wypacalni. Sir Francis krci gow.

 Obaj stracilicie duo na ldowisku. Wszyscy to wiedz. Prosz zapaci. Carlyle i Anderson wysupuj monety. Mylaem, e mamy troch lepszy ukad narzeka Anderson. Polityka. Sir Francis si umiecha. Moe jutro jeszcze przyjdziecie, a moe zmiecie was std jak morze plastik z czasw Ekspansji. Wszystkie szeptania na kadym rogu apeluj, eby mianowa kapitana Jaideego chaopray, doradc Korony. Jeli awansuje, to wszyscy farangowie... Wykonuje doni zamaszysty gest. Won. Wzrusza ramionami. Stacje radiowe generaa Prachy nazywaj go tygrysem i bohaterem, a zwizki studentw krzycz, eby zamkn Ministerstwo Handlu i da pod wadz biaych koszul. Ministerstwo Handlu stracio twarz. A farangowie i Handel to jedno, jak farangowie i pchy. To mie. Sir Francis wzrusza ramionami. Naprawd mierdzisz. Carlyle si chmurzy. Wszyscy tu mierdz. Jest, kurna, pora gorca. W Handlu musi kipie, po takiej stracie twarzy wtrca si Anderson. Pociga yk ciepej whiskey i wykrzywia usta. Zanim tu przyjecha, lubi trunki o temperaturze pokojowej. Sir Francis liczy monety i wkada do pudeka na drobne. Minister Akkarat dalej si umiecha, ale Japoczycy chc odszkodowa za straty, a biae koszule w yciu ich nie wypac. Wic albo Akkarat zapaci za to, co narobi Tygrys z Bangkoku, albo straci twarz take wobec Japoczykw. Mylisz, e oni wyjad? Sir Francis krzywi si z niesmakiem. Japoczycy s jak kaloriarze, nic tylko szukaj, ktrdy by wej. Nigdy nie wyjad. Przechodzi na drugi koniec baru, znowu zostawiajc ich samych. Anderson wyciga ngoh i podaje Carlyleowi. Carlyle bierze owoc i badawczo przysuwa do oczu. Co to, kurna, jest? Ngoh. Kojarzy mi si z karaluchem. Z ciebie to pieprzony eksperymentator, trzeba ci przyzna. Oddaje ngoh Andersonowi i starannie wyciera do o spodnie. Co, boisz si? drwi Anderson. Moja ona te lubia je nowoci. Nie potrafia si powstrzyma. Uwielbiaa nowe smaki. Nie moga si oprze sprbowaniu czego nowego. Carlyle wzrusza ramionami. Ja sobie poczekam z tydzie i zobacz, czy nie zaczniesz plu krwi. Rozpieraj si z powrotem na stokach, patrz na kurz i skwar wok poyskujcego biel hotelu Victory. W zauku, pod gruzami starego wieowca, jaka kobieta rozoya gary z praniem. Inna starannie myje si pod przywierajcym do ciaa sarongiem. Po ziemi biegaj

nagie dzieci, przeskakuj przez kawaki popkanego betonu, wylanego ponad sto lat temu, w czasach Ekspansji. W gbi ulicy wznosi si powstrzymujcy morze wa. No to ile stracie? pyta wreszcie Carlyle. Duo. Przez ciebie. Carlyle nie odpowiada na kuksaca. Koczy whiskey i machniciem zamawia kolejn. Naprawd nie ma lodu? pyta sir Francisa. Czy to dlatego, e mylisz, e jutro nas tu nie bdzie? Zapytajcie mnie jutro. Jak przyjd jutro, to bdziesz mia ld? pyta Carlyle. Sir Francis byska zbami. Zaley ile bdziecie paci za muki i megodonty do rozadunku. Wszyscy tylko gadaj, jak dorabiaj si na spalaniu kalorii dla farangw... i dlatego sir Francis nie ma lodu. Ale jeli sobie pjdziemy, to nie masz klientw. Nawet gdyby mia cay ld na wiecie. No tak to bdzie. Sir Francis wzrusza ramionami. Carlyle marszczy si za plecami Taja. Zwizki megodontw, biae koszule, sir Francis. Gdzie si odwrcisz, kto wyciga rk. Koszta prowadzenia dziaalnoci mwi Anderson. Kiedy tu wchodzie, umiechae si tak, e pomylaem, e w ogle nic nie stracie. Carlyle bierze now szklank whiskey. Po prostu spodobalicie mi si na tej werandzie, z minami, jakby psy wam wyzdychay na cibiskoz. Moe i ponielimy troch strat, ale nikt nie siedzi w Khlong Prem zakuty w kajdany. Nie ma powodu, eby si nie umiecha. Nachyla si. To nie koniec tej historii. Do koca jeszcze daleko. Akkarat ma jeszcze par kart w rkawie. Jeli przyciniesz biae koszule odpowiednio mocno, to zawsze ugryz ostrzega Anderson. Narobilicie sporo szumu z Akkaratem, t gadk o zmianie ce i kwot na zanieczyszczenia. I o nakrcacach. A teraz mj asystent mwi mi to samo, co sir Francis przed chwil: wszystkie tajskie gazety nazywaj naszego przyjaciela Jaideego Tygrysem. I wychwalaj go. Twj asystent? To znaczy, ten paranoiczny pajk z t kart, ktrego hodujesz w biurze? Carlyle si mieje. To jest wanie wasz problem. Siedzicie sobie, narzekacie, mendzicie, a ja tymczasem zmieniam reguy gry. Wszyscy mylicie jak za czasw Zapaci. To nie ja straciem sterowiec. Koszty prowadzenia dziaalnoci. Chyba strata jednej pitej twojej floty to co wicej ni tylko koszt. Carlyle pochyla si ku niemu, cisza gos. Daj spokj, Anderson. W tej sprzeczce z biaymi koszulami chodzi zupenie o co

innego. Par osb tylko czekao, a posun si za daleko. Robi pauz, sprawdza, czy zosta zrozumiany. Niektrzy z nas nawet pracowali nad tym. Dopiero co rozmawiaem z samym Akkaratem i zapewniam ci, e to wszystko jeszcze nam wyjdzie na dobre. Anderson omal nie parska miechem, ale Carlyle grozi mu palcem. Dobra, kr sobie gow, ale jeszcze nim skocz, bdziecie caowa mnie w dup za nowe taryfy celne, a na waszych kontach wylduj odszkodowania. Biae koszule nigdy nie pac odszkodowa. Ani za spalon farm, ani za skonfiskowany towar. Nigdy. Carlyle wzrusza ramionami i stwierdza, spogldajc z werandy na zewntrz: Bdzie monsun. E tam. Anderson kwano patrzy na upalny dzie. Ju o dwa miesice si spni. A ja ci mwi, przyjdzie. Moe nie w tym miesicu, moe nie w nastpnym, ale przyjdzie. I co z tego? Ministerstwo rodowiska czeka na czci zamienne do pomp przeciwpowodziowych. Kluczowe czci. Do siedmiu pomp... I jak mylisz, gdzie s teraz te czci? No, owie mnie. Po drugiej stronie Oceanu Indyjskiego. Carlyle niespodziewanie byska zbami jak rekin. W pewnym hangarze w Kolkacie, ktry przypadkiem naley do mnie. Z baru jakby ucieko powietrze. Anderson rozglda si, czy nikogo nie ma w pobliu. Matko boska, ty ciki idioto. Powanie? Teraz wszystko zaczyna si trzyma kupy. Przechwaki Carlylea, jego pewno siebie. Zawsze mia pirackie upodobanie do ryzyka. Tylko e u niego trudno odrni, co jest przechwak, a co prawd. Moe mwi, e ma posuch u Akkarata, a naprawd rozmawia tylko z jego sekretarzami. Gadanie. Ale to... Zaczyna co mwi, gdy dostrzega podchodzcego sir Francisa, i odwraca si, krzywic twarz. Oczy Carlylea byskaj psotnie. Sir Francis stawia koo jego doni now whiskey, Andersonowi jednak odechciao si pi. Gdy tylko sir Francis wychodzi, nachyla si z powrotem. Czyli masz miasto za zakadnika? Biae koszule chyba zapomniay, e potrzebuj cudzoziemcw. Jestemy w trakcie nowej Ekspansji i kady sznurek czy si z innymi sznurkami, a oni dalej myl jak w czasach Zapaci. Nie dostrzegaj, jak bardzo s ju uzalenieni od farangw. W tej chwili s ju tylko pionkami na szachownicy. Nie maj pojcia, kto nimi porusza, i nie powstrzymaj nas, choby stawali na gowie. Wychyla kolejn whiskey, krzywi si i z hukiem odstawia szklank na blat. Powinnimy wszyscy posa kwiaty temu draniowi Jaideemu w biaej koszuli. wietnie si spisa. Jak padnie poowa tych pomp... Tajowie maj jedn fajn cech w interesach: s

naprawd bardzo wraliwi. Nawet nie bd musia im grozi. Sami do wszystkiego dojd i odpowiednio pozaatwiaj sprawy. Niezy hazard. Jak wszystko, nie? Carlyle posya mu cyniczny umiech. Moe jutro wszyscy umrzemy na now wersj rdzy pcherzowej. A moe bdziemy najbogatszymi ludmi w Krlestwie. Wszystko to hazard. Tajowie graj na powanie. Wic my te powinnimy. Ja bym po prostu przyoy ci sprynowiec do gowy i przehandlowa twj mzg za te pompy. I o to chodzi! Carlyle si mieje. Teraz mylisz jak Taj. Ale przed tym te si zabezpieczyem. Co? Przez Ministerstwo Handlu? Anderson si krzywi. Akkarat nie ma kim ci ochroni. Ma a nadto. Ma generaw. Chyba si upie. Caym wojskiem rzdz kumple generaa Prachy. Biae koszule nie rzdz caym krajem tylko dlatego, e stary krl interweniowa, kiedy Pracha mia ostatecznie zmiady Akkarata. Czasy si zmieniaj. Mas ludzi zoszcz biae koszule Prachy i jego wzitki. Ludzie chc zmian. Co, chodzi ci po gowie rewolucja? Czy to rewolucja, jeli prosi o ni Paac? Carlyle nonszalancko siga za bar po butelk whiskey i nalewa. Odwraca j do gry dnem; w rodku jest nie wicej ni p pidziesitki. Unosi brew. Aha, teraz ju troch uwaasz. Wskazuje szklaneczk Andersona. Pijesz czy nie? Jak daleko to siga? Wchodzisz w to? A czemu akurat mnie proponujesz? Musisz pyta? Carlyle wzrusza ramionami. Kiedy Yates budowa twoj fabryk, zapaci Zwizkowi Megodontw za dule trzy razy tyle, co dotychczas. Szasta pienidzmi na wszystkie strony. Trudno nie zauway takiego finansowania. Pokazuje gow pozostaych cudzoziemcw, apatycznie pogrywajcych w pokera i czekajcych, a upa troch zeleje, eby mona si byo zabra za biznes, za dziwki, albo po prostu biernie przey do jutra. Reszta to gwniarzeria. Poprzebierana za dorosych. Ty to co innego. Mylisz, e jestemy bogaci. Oj, we si nie zgrywaj. Wo sterowcami twoje zaopatrzenie. Carlyle patrzy na niego badawczo. Wiem skd przychodzi zerka znaczco zanim dotrze do Kolkaty. No i? Anderson udaje nonszalancj. Strasznie duo jest z Des Moines.

 Mylisz, e warto ze mn gada, bo mam inwestorw ze rodkowego Zachodu? Inwestorw szuka si tam, gdzie jest kasa, nie? Moe to jaka bogata wdowa chce sobie poeksperymentowa ze sprynami. Dopatrujesz si Bg wie czego w takich drobiazgach. O, naprawd? Carlyle rozglda si po barze i przysuwa bliej. Mwi si o tobie. Ciekawe. A co? Mwi si, e strasznie interesujesz si nasionami. Patrzy znaczco na upin ngoh pomidzy nimi. Wszyscy interesujemy si teraz genami, takie czasy, ale tylko ty pacisz za informacje. Tylko ty rozpytujesz si o biae koszule i genhakerw. Gadae z Raleighem. Anderson umiecha si zimno. Carlyle pochyla gow. Jeli to ci pocieszy, ciko byo. Wcale nie chcia o tobie rozmawia. W ogle. Powinien lepiej si zastanowi. Beze mnie nie dostanie swoich kuracji odmadzajcych. Carlyle wzrusza ramionami. Mamy w Japonii przedstawicieli handlowych. Ty nie zaproponowae mu kolejnych dziesiciu lat przyjemnego ycia. Anderson zmusza si do parsknicia miechem. Pewnie, e nie. Umiecha si, ale w rodku si gotuje. Bdzie trzeba co zrobi z Raleighem. A teraz moe take Carlyleem. Nie uwaa ostatnio. Patrzy na ngoh z niesmakiem. Wymachiwa wszystkim przed oczyma ostatnim obiektem swojego zainteresowania. Nawet grahamitom, a teraz jeszcze temu. Strasznie atwo poczu si wygodnie. Zapomnie, ile rzeczy moe ci zdemaskowa. A wtedy, ktrego dnia, w barze, kto wymierza ci policzek. Jakbym tylko mia moliwo pogadania z pewnymi osobami. Omwienia pewnych propozycji... Carlyle nie koczy. Piwne oczy wypatruj w twarzy Andersona oznak zgody. Nie obchodzi mnie, dla ktrej konkretnie firmy pracujesz. Jeli dobrze rozumiem twoje interesy, moe si okaza, e nasze cele s w pewnym stopniu zbiene. Anderson bbni z namysem palcami o kontuar. Czy gdyby Carlyle nagle znikn, kto by si tym zainteresowa? Mona by to nawet zwali na nadgorliwe biae koszule... Mylisz, e jest szansa? pyta. Tajowie nie pierwszy raz wymienialiby rzd si. Hotel Victory nie istniaby, gdyby premier Surawong nie straci gowy i rezydencji w zamachu z dwunastego grudnia. W ich historii peno jest takich zmian rzdw. Troch si obawiam, e jak gadasz ze mn, to gadasz te z innymi. Moe za duo tych innych. Z kim jeszcze miabym gada? Carlyle wskazuje brod reszt Falangi Farangw. S nikim. Nawet mi przez myl nie przeszo. Natomiast twoi... Urywa, wac sowa, po czym nachyla si ku niemu. Posuchaj: Akkarat ma troch dowiadczenia w takich sprawach. Biae koszule narobiy sobie sporo wrogw. I nie tylko wrd farangw. Nasza sprawa musi

tylko nabra troch rozmachu. Pociga odrobin whiskey, przez moment j smakuje, potem odstawia szklank. Jeli to si uda, skutki bd dla nas cakiem pomylne. Patrzy Andersonowi w oczy. Cakiem pomylne dla ciebie. Dla twoich przyjaci ze rodkowego Zachodu. A ty co bdziesz z tego mia? Obrt, oczywicie. Umiecha si szeroko. Jeli Tajowie si otwieraj, zamiast siedzie w tym absurdalnym przykurczu, moja firma si rozrasta. Interes si krci. Nie wydaje mi si, eby twoi byli zadowoleni, e kwitn w nieskoczono na Koh Angrit i bagaj, eby mc opchn Krlestwu par ton U-Teksu czy SoyPro, kiedy zdarzy si nieurodzaj. Mgby mie tu swobodny handel, a nie gni na kwarantannie. Myl, e to brzmi atrakcyjnie. Ja na pewno na tym skorzystam. Anderson przyglda si Carlyleowi, prbuje zdecydowa, w jakim stopniu mu zaufa. Przez dwa lata razem pili, od czasu do czasu chodzili na dziwki, dopinali kontrakty na dostawy jednym uciskiem doni, ale w sumie niewiele o nim wie. W centrali maj jak teczk, ale cienk. Duma. Bank nasion jest tu gdzie i czeka. Gdyby mie tu troch bardziej ulegy rzd... A ktrzy generaowie stoj za tob? Carlyle parska miechem. Gdybym ci powiedzia, uznaby tylko, e jestem gupkiem i chlapi na lewo i prawo. Mocny w gbie i nic poza tym, decyduje Anderson. Trzeba si zatroszczy, eby niebawem dyskretnie znikn, zanim cakowicie go zdemaskuje. Brzmi interesujco. Moe trzeba si spotka i porozmawia troch wicej o naszych wsplnych celach. Carlyle otwiera usta do odpowiedzi, potem si waha. Taksuje Andersona wzrokiem. No nie. Nie wierzysz mi. Wzrusza ramionami. Skoro tak, to dobra. Poczekaj tylko. Myl, e za dwa dni bdziesz bardziej przekonany. Wtedy porozmawiamy. Patrzy na Andersona znaczco. I to w miejscu, ktre ja wybior. Dopija whiskey. A po co czeka? Co niby ma si w tym czasie zmieni? Carlyle nasadza kapelusz na gow i szczerzy zby. Wszystko, mj drogi farangu. Wszystko.

IX
Emiko budzi si w popoudniowym upale. Przeciga si, pytko oddychajc w piekarniku wasnej pryczy. Jest dla nakrcanek miejsce na wiecie. A mrowi j od tej wiadomoci. Jest po co y. Przyciska do do desek WeatherAll oddzielajcych jej prycz od tej na grze. Dotyka skw. Myli o tym, kiedy ostatni raz czua si tak zadowolona. Wspomina Japoni i luksusy, jakimi obdarza j Gendo-sama: wasne mieszkanie; klimatyzacja, wiejca chodem w wilgotne letnie dni; rybki dangan, wiecce i zmieniajce kolor jak kameleony, opalizujce i ubarwione zalenie od szybkoci; wolne rybki niebieskie; szybkie czerwone. Lubia niegdy stuka w szyb akwarium i patrze jak rozmazuj si w czerwone smugi na de ciemnej wody, w penej krasie swojej nakrcanej natury. Ona wtedy te tak jaskrawo wiecia. Dobrze j skonstruowano. Dobrze wyszkolono. Wiedziaa, jak ma si zachowa jako dziewczyna do ka, sekretarka, tumaczka i obserwatorka. Usugi te wiadczya swojemu panu tak doskonale, e dba o ni, rozpieszcza i wypuszcza pod jasnobkitny uk nieba. Tak bya zaszczycona. Patrz na ni ski WeatherAll, jedyna ozdoba na przepierzeniu dzielcym j od pryczy na grze i chronicym przed spadajcymi z gry mieciami ssiadw. Drewno cuchnie olejem lnianym, mdlcym w ciasnocie klitki. W Japonii przepisy zabraniay uywa takiego drewna w pomieszczeniach dla ludzi. Tutaj, w wieowcach-slumsach, nikt si tym nie przejmuje. Puca j pal. Oddycha pytko, nasuchujc parskania i chrapania innych ludzi. Z pryczy nad ni nie dochodzi aden dwik. Puenthai jeszcze nie wrci, bo inaczej ju by bya zmaltretowana, skopana, albo zernita. Nieczsto udaje si jej przey cay dzie bez takich udrk. Puenthaia nie ma jeszcze w domu. Moe umar? Kiedy ostatni raz go widziaa, ten frdzel fa gan na jego szyi by zdecydowanie wystarczajco gruby. Wypeza ze swojej klitki i prostuje si w wskim przesmyku midzy pryczami a drzwiami. Znw si przeciga, potem po omacku szuka swojej butelki z wod, pokej i cienkiej ze staroci. Pije ciep jak krew wod. Przeyka konwulsyjnie, ubolewa, e nie ma lodu. Dwa biegi schodw wyej potrzaskane drzwi ustpuj pod jej naciskiem. Emiko wysuwa si na dach. Zalewa j soce i ciepo. Nawet w kujcych promieniach jest chodniej ni w jej

klitce. Bryza szeleci porozwieszanymi wszdzie wok schncymi pha sin i spodniami. Soce opada, rozwietlajc wierzchoki watw i chedi. Poyskuje woda w khlongach i Chao Phraya. Sprynowe deczki i kliprytrimarany lizgaj si po czerwonym lustrze. Od pnocnej strony horyzont przesania pomaraczowa mgieka palonego ajna i wilgoci, ale gdzie tam, jeli wierzy bladoskremu farangowi, mieszkaj nakrcani ludzie. Gdzie za armiami wojujcymi o wgiel, nefryt i opium czeka na ni jej wasne plemi. Nigdy nie bya Japonk, zawsze tylko nakrcank. A teraz czeka na ni jej prawdziwy klan, jeli tylko uda si jej do nich przedosta. Patrzy na pnoc jeszcze chwil, tsknie, po czym podchodzi do zostawionego poprzedniego wieczoru wiadra. Na grnych pitrach nie ma wody, cinienie jest za sabe, a Emiko nie moe ryzykowa mycia si przy publicznej pompie wic co noc taszczy na gr wiadro z wod i zostawia je tutaj czekajce na nastpny dzie. Kpie si pod oson otwartego nieba i zachodzcego soca. To rytualna ablucja, staranne oczyszczenie. Wiadro wody, ksek myda. Kuca obok wiadra i czerpakiem polewa si ciep wod. Zabieg jest precyzyjny, zaaranowany dokadnie jak jo-no-mai*, kady ruch wyreyserowany, obrzd ku czci niedostatku wody. Polewa czerpakiem gow. Woda spywa jej po twarzy, piersiach, ebrach, udach, cieka na gorcy beton. Kolejny czerpak zwila czarne wosy, pynie wzdu krgosupa, wije si wok poladkw. Jeszcze jeden, pokrywa skr jak rt. Teraz mydo, wtarte we wosy i skr, zmywajce upokorzenia ostatniego wieczoru. A caa bdzie pokryta blad warstw mydlin. I znowu wiadro i czerpak, spukuje si rwnie starannie jak na pocztku. Woda zabiera mydo i brud, a nawet troch wstydu. Nie byaby czysta, nawet myjc si przez tysic lat, ale jest zbyt zmczona, by si tym przejmowa, a poza tym przyzwyczaia si do ycia z niezmywalnym pitnem. Pot, alkohol, wilgotna sl nasienia i upokorzenia, to da si zmy. I wystarczy. Jest zbyt zmczona, eby szorowa dokadniej. Przegrzana i zmczona, jak zawsze. Pod koniec mycia stwierdza z zadowoleniem, e w wiadrze zostaa odrobina wody. Nabiera j czerpakiem i wypija duszkiem. A potem, w niepohamowanym gecie marnotrawstwa wylewa sobie reszt z wiadra na gow, rozkosznym, oczyszczajcym strumieniem. Pomidzy dotykiem wody na skrze a chlupotem, kiedy spywa na posadzk, przez moment czuje si czysta. *** Prbuje wtopi si w dzienn uliczn krztanin. Mizumi-sensei nauczya j specyficznego chodu, akcentujcego i upikszajcego jej szarpane ruchy. Jeli jednak
*

Jo-no-mai (jap.) bardzo powolny i dystyngowany taniec, czsto otwierajcy spektakl teatru no (przyp. tum.).

postpuje ostronie, walczc z wasn natur i tresur jeli ma na sobie pha sin i nie macha rkami prawie si nie wyrnia. Wzdu chodnika zasiadaj szwaczki za pedaowymi maszynami, czekajc na wieczornych klientw. Sprzedawcy przeksek ustawiaj resztki towarw w eleganckie stosiki, w oczekiwaniu na ostatnich kupujcych. Nocne stragany z jedzeniem rozstawiaj na ulicach bambusowe stoeczki i stoliki: to rytualne wtargnicie na teren jezdni obwieszcza w tropikalnym miecie koniec dnia i pocztek ycia. Emiko stara si nie gapi; ju dawno nie ryzykowaa wychodzenia na ulic w dzie. Gdy Raleigh zaatwi jej t klitk, da cise instrukcje. Nie mg jej trzyma w samym Ploenchit nawet dziwki, alfonsi i narkomani stawiaj pewne granice zakwaterowa j wic w slumsach, gdzie apwki byy nisze, a ssiedzi mniej wybrzydzali. Instrukcje byy jasne: wychod tylko w nocy, trzymaj si w cieniu, id prosto do klubu i wracaj prosto do domu. Cokolwiek ponadto i marne szanse, e przeyjesz. Kiedy idzie przez zalany socem tum, je jej si woski na karku. Wikszo tych ludzi ma j gdzie. Zalet dnia jest to, e ludzie s zbyt zaganiani, eby przejmowa si takim stworzeniem jak ona, nawet jeli zauwaaj jej dziwne ruchy. W rodku nocy, w migotliwym zielonym wietle metanu, oczu jest mniej, ale te, co s, nie maj nic lepszego do roboty, s napane yab lub laolao, maj czas i moliwoci, eby j ciga. Kobieta sprzedajca zatwierdzone przez Ministerstwo rodowiska plasterki papai na patyku przyglda si jej podejrzliwie. Emiko si woli powstrzymuje panik. Idzie ulic drobnymi kroczkami, przekonujc siebie, e wyglda na ekscentryczk, a nie genetycznie modyfikowan istot. Serce wali jej o ebra. Za szybko. Wolniej, masz czas. Mniej, niby chciaa, ale wystarczy, eby si rozpyta. Powoli. Cierpliwie. Nie zdradzaj si. Nie przegrzej si. Wntrza doni ma mokre od potu to jedyna cz ciaa, ktr w ogle kiedykolwiek odczuwa chd. Rozstawia je jak wachlarze, chonc ulg. Przystaje przy miejskiej pompie, eby pola wod skr i si napi, zadowolona, e Nowi Ludzie nie boj si zakae bakteryjnych. Jej ciao jest dla nich niegocinne. Chocia jedna zaleta. Gdyby nie bya Nowym Czowiekiem, poszaby po prostu na dworzec Hualamphong, kupia bilet na sprynowy pocig, pojechaa nim a do pustkowi Chiang Mai i dalej posza dungl. Nie byoby problemu. A tak, musi uwaa. Drg na pewno pilnuj. Jakikolwiek szlak prowadzcy na pnocny wschd, do Mekongu, bdzie si roi od wojska przerzucanego midzy wschodnim frontem a stolic. Nowy Czowiek cignie na siebie uwag, zwaszcza e ich wojskowe modele czasami walcz po stronie Wietnamu. Jest jednak inny sposb. Z czasw Gendo-samy pamita, e spor cz adunkw wozi si w Krlestwie rzekami. Skrca z Thanon Mongkur w stron waw i portu i staje jak wryta. Biae koszule. Kuli si przy cianie, gdy mija j dwch funkcjonariuszy. Nawet na ni nie spojrz jeli si nie

rusza, wtapia si w to ale i tak, gdy tylko nikn jej z oczu, ma ochot natychmiast pdzi z powrotem do swojego wieowca. Tam wikszo biaych koszul jest przekupiona. A ci... Wzdryga si. Wreszcie wznosz si nad ni magazyny gaijinw i biura handlowe, nowo wybudowana dzielnica biznesu. Wchodzi na wa. Ze szczytu widzi rozpocierajcy si przed ni ocean, peen rozadowywanych kliprw, taszczcych adunki dokerw i kulisw, mahutw nakaniajcych megodonty do cikiej pracy przy ciganiu ze statkw palet i adowaniu ich na wielkie platformy z koami z laotaskiego kauczuku, wiozce towary do magazynw. Wszystko tutaj przypomina jej o poprzednim yciu. Kreska na horyzoncie zdradza Koh Angrit, stref kwarantanny, gdzie cudzoziemscy handlowcy i dyrektorzy z firm rolniczych siedz sobie na grach kalorii, czekajc cierpliwie, a za barierami handlowymi Krlestwa nastpi nieurodzaj albo wybuchnie zaraza. Gendosama zawiz j kiedy na t pywajc wysp zoon z bambusowych tratew i magazynw. Stan na delikatnie falujcym pokadzie i kaza jej tumaczy, gdy z niezachwian pewnoci siebie reklamowa cudzoziemcom nowe udoskonalenia w technice aglowej, przypieszajce transport patentowanego SoyPro we wszystkie strony wiata. Emiko wzdycha i pochyla si, przechodzc pod zwisajcymi pasmami saisin na szczycie wau. wite sznureczki rozchodz si wzdu niego w obie strony, znikajc w oddali. Codziennie mnisi z innej wityni bogosawi je, dodajc wsparcie duchowe do fizycznej obrony przed zakusami arocznego morza. W poprzednim yciu, kiedy Gendo-sama zapewnia jej wszystkie zezwolenia i luksusy, pozwalajce na bezkarne poruszanie si po miecie, Emiko miaa okazj obejrze coroczn ceremoni powicania waw, pomp i czcych je saisin. Gdy na zgromadzony licznie tum spady pierwsze krople monsunu, przygldaa si, jak Jej Wysoko Maa Krlowa pociga za dwigni uruchamiajc boskie pompy. Jej filigranow sylwetk przytacza ogrom stworzonej przez przodkw machiny. Mnisi piewali i przecigali nowe saisin od miejskiej kolumny, serca Krung Thep, do wszystkich dwunastu napdzanych wglem pomp, rozstawionych w piercie wok miasta, a potem wszyscy modlili si za przetrwanie kruchej stolicy. Teraz, w porze suchej, saisin wygldaj na postrzpione, a wikszo pomp milczy. Pywajce pomosty i cumujce do nich barki oraz deczki agodnie podskakuj w czerwonym wietle. Emiko wchodzi pomidzy ludzi, zerka w ich twarze, liczy, e wypatrzy kogo sympatycznego. Patrzy, jak przechodz, nieruchomiejc, eby si nie zdradzi. W kocu bierze si w gar. Woa do przechodzcego robotnika: Kathorh kha! Przepraszam, Khun. Nie wie pan, gdzie mona dosta bilety na prom na pnoc? Czowiek jest cay zapocony i zapylony od pracy, ale umiecha si yczliwie.

 Jak daleko na pnoc? Rzuca nazw miasta, niezbyt pewna, czy w ogle ley w opisywanej przez gaijina okolicy. Phitsanulok? Mczyzna robi dziwn min. Tak daleko, za Ayutthaya, nic nie jedzi. Rzeki s za pytkie. Ludzie dostaj si na pnoc na mukach, i to tyle. Moe jakie nakrcane deczki. No i ta wojna... Wzrusza ramionami. Jeli chcesz jecha na pnoc, to drogi jeszcze jaki czas bd suche. Emiko ukrywa rozczarowanie i dzikuje starannym wai. Czyli rzek si nie da. Drog albo wcale. Gdyby moga popyn rzek, miaaby te czym si chodzi. A drog... wyobraa sobie t tras przez zwrotnikowy letni upa. Moe trzeba zaczeka na por deszczow? Przyjdzie monsun, temperatury spadn, a woda si podniesie... Wraca wzdu wau i idzie przez dzielnic slumsw, zamieszkiwan przez portowe rodziny i urlopowanych marynarzy po kwarantannie. Czyli ldem. Po co w ogle posza pyta. Gdyby udao jej si pojecha sprynowym pocigiem... ale tam trzeba mie zezwolenie. Mas zezwole, eby w ogle wsi. Gdyby kogo przekupi, ukry si... Krzywi twarz. Wszystkie drogi prowadz do Raleigha. Trzeba bdzie z nim pogada. Wybaga u starego kruka co, czego nie ma powodu jej dawa. Jaki czowiek ze smokiem wytatuowanym na brzuchu i pik do takraw na ramionach, oglda si za ni, kiedy przechodzi. Trzsiapa mruczy. Emiko nie zwalnia, nie odwraca si, ale skra jej cierpnie. Facet idzie za ni. Trzsiapa powtarza. Oglda si. Mczyzna patrzy na ni zowrogo. Emiko zauwaa z przeraeniem, e brakuje mu doni. Wyciga kikut i dga j w rami. Emiko podskakuje urywanym ruchem, zdradzajc si. Mczyzna umiecha si, pokazujc czarne od betelu zby. Emiko skrca w soi, chcc zej mu z oczu. On jednak znowu woa: Trzsiapa! Wskakuje w kolejny wski, krty przesmyk, przypiesza kroku. Jej ciao zaczyna si nagrzewa. Na donie wystpuje pot. Oddycha szybko, prbujc pozby si ciepa. Mczyzna goni j. Nie woa, ale sycha jego kroki. Skrca jeszcze raz. Przed ni rozpierzchaj si cheshirey, poyskujce jak karaluchy mignicia wiata. Gdyby tak moga wyparowa, jak one, rozpyn si na de ciany i poczeka, a przejdzie. Gdzie lecisz, nakrcanko?! krzyczy facet. Ja tylko ci si przyjrz. Gdyby bya jeszcze z Gendo-sam, stawiaby mu czoo. Stanaby, pewna siebie, chroniona zezwoleniami importowymi, zawiadczeniami i konsularnymi papierami oraz potworn grob zemsty waciciela. Czyja wasno, to prawda, ale szanowana. Wtedy

mogaby poprosi o ochron nawet bia koszul, nawet policj. Majc te piecztki i paszport, nie bya wykroczeniem przeciwko niszy i naturze, ale cennym, wartociowym przedmiotem. Zauek wychodzi na kolejn ulic, pen cudzoziemskich magazynw i firm handlowych, lecz u samego wylotu mczyzna apie j za rami. Ju jest gorca. Caa czerwona od narastajcej paniki. Gapi si tsknie na ulic, ale nie widzi nic poza halami, sypkimi towarami i paroma gaijinami, ktrzy jej nie pomog. Spotkanie grahamitw to ostatnia rzecz, jakiej by pragna. Mczyzna wciga j z powrotem do zauka. A ty dokd, nakrcanko? Oczy ma byszczce. Co uje laseczk z amfetamin. Yaba. Uywaj ich kulisi, eby mc dalej pracowa, spala kalorie, ktrych nie maj. Gdy chwyta j za przegub, iskrzy mu w oczach. Wciga j w zauek, z dala od ludzi. Jest zbyt przegrzana, eby biec. Zreszt nie ma gdzie, nawet gdyby moga. Pod cian mwi. Nie. Odwraca j. Nie patrz na mnie. Prosz. W zdrowej rce pojawia si lnicy n. Morda w kube. Stj tak. Mwi to takim tonem, e mimo buntujcych si w niej instynktw sucha go. Prosz. Pu mnie szepcze. Walczyem z takimi jak ty. W dungli, na pnocy. Wszdzie byli nakrcacy. onierze trzsiapy. Ja nie jestem taka szepcze. Nie wojskowa. Byy japoskie, tak samo jak ty. Przez takich jak ty straciem rk. I mas dobrych kolegw. Pokazuje jej kikut bez doni, przyciska do jej policzka. Prosz. Pu mnie. Przywiera do jego krocza. Zrobi wszystko. Mam si zada z czym tak nieczystym? Popycha j mocno na cian, zmusza do krzyku. Z takim zwierzciem? Robi pauz. Na kolana. Na ulicy klekocz na bruku rowerowe riksze. Ludzie woaj do siebie, pytaj si nawzajem o cen konopnego sznura i czy kto wie, kiedy bdzie walka muay thai na Lumphini. N znw zahacza o jej szyj, czubkiem namierza puls. Moi koledzy wszyscy zginli w dungli, przez japoskie nakrcaniu. Emiko przeyka lin i powtarza cicho: Nie jestem wojskowa. Mczyzna parska miechem. Pewnie, e nie. Jeste do czego innego. Jak te diaby, ktre trzymaj w stoczni za rzek. Nasi goduj, a takie stworzenia jak ty wyeraj im ry. Ostrze napiera na szyj. Zabije j. Jest pewna. Peno w nim nienawici, a ona jest tylko mieciem. Facet jest napany, wcieky, niebezpieczny, a ona jest niczym. Nawet Gendo-

sama by jej przed tym nie ochroni. Przeyka raz jeszcze, czujc wbijajce si w grdyk ostrze. To tak masz zgin? Do tego ci stworzono? eby si wykrwawia jak winia? Byska iskra wciekoci, antidotum na rozpacz. Nawet nie sprbujesz si uratowa? Co, ci naukowcy zrobili ci a tak gupi, e przez myl ci nie przejdzie, by walczy o ycie? Emiko zamyka oczy i modli si do bodhisattwy Mizuko Jizo, a potem na wszelki wypadek take do ducha cheshirew, bakeneko. Zaczerpuje tchu i z caej siy uderza rk w trzonek noa. Ostrze przelizguje si po szyi, zostawiajc krwawy lad. Arai wa?! krzyczy mczyzna. Emiko odpycha go i robi unik przed zamachem noa. Puszczajc si pdem w stron ulicy, syszy za plecami chrzknicie i omot. Nie oglda si. Nurkuje midzy ludzi, nie dbajc o to, e si zdradza, niepomna, e w biegu przegrzeje si i umrze. Biegnie, pragnc tylko uciec przed cigajcym j demonem. Przegrzeje si, ale nie zginie biernie, jak prowadzona na rze winia. Pdzi ulic, lawirujc midzy pryzmami durianw i przeskakujc przez zwoje konopnych lin. Ten samobjczy bieg i tak nie ma sensu, ale ona si nie zatrzyma. Odpycha gaijina targujcego si nad jutowymi workami ryu U-Tex. On a podskakuje, krzyczc z przeraenia, kiedy go mija. Cay ruch uliczny wok jakby zwolni do wiego tempa. Emiko przeciska si przez bambusowe rusztowanie jakiej budowy. Zadziwiajco atwo jej przychodzi to bieganie. Ludzie wok a jak zanurzeni w miodzie. Tylko ona si porusza. Ogldajc si za siebie, widzi, e przeladowca zosta daleko w tyle. Jest zadziwiajco wolny. Zdumiewajce, e w ogle si go baa. mieje si z absurdu tego spowolnionego wiata... Zderza si z robotnikiem i pada, przewracajc i jego. Arai tva! Patrz, gdzie leziesz! krzyczy mczyzna. Emiko zmusza si do wstania na kolana, donie ma zdrtwiae i poobcierane. Prbuje wsta, lecz wiat chwieje si i rozmazuje. Pada. Podnosi si raz jeszcze, jak pijana, obezwadniana przez rozpalony piec w rodku. wiat przechyla si i wiruje, ale udaje jej si usta. Opiera si o wygrzan socem cian, a facet, na ktrego wpada, krzyczy na ni. Jego gniew spywa po niej, jest bez znaczenia. Atakuje j ciemno i ar. Przegrzewa si. Na ulicy, w kbowisku zaprzonych w muki wzkw i rowerw, dostrzega twarz gaijina. Wymruguje z oczu zapadajc ciemno, robi chwiejny krok do przodu. Czy zwariowaa? Czy to igra z ni duch bakeneko? Chwyta si ramienia czowieka, ktry na ni krzyczy, wpatruje w pojazdy, szukajc potwierdzenia tego, co wyhalucynowa gotujcy si mzg. Budowlaniec co wykrzykuje i usuwa si spod jej dotyku, lecz ona ledwo to zauwaa. Twarz znw jej migna. To ten gaijin, blady, z blizn, od Raleigha. Ten, co mwi jej, e powinna uciec na pnoc. Jego riksza ukazuje si na moment, potem znika za megodontem. I

znw jest, po drugiej stronie, patrzy w jej stron. Ich oczy si spotykaj. Ten sam, co wtedy. Jest tego pewna. apa j. To trzsiapa! Nie dajcie jej uciec! Przeladowca, wykrzykujc i wymachujc noem, gramoli si przez bambusowe rusztowanie. Emiko zdumiewa si, e jest a tak wolny, o wiele wolniejszy, ni si spodziewaa. Patrzy na ze zdziwieniem. Moe na wojnie co mu si stao w nogi? Ale nie, krok ma rwny, to wszystko wok niej jest takie wolne, ludzie, pojazdy. Dziwne. Surrealistycznie powolne. Robotnik apie j. Emiko pozwala si szarpa, czekajc, czy wrd pojazdw jeszcze raz mignie jej gaijin. Moe jej si przywidzia? Jest! Widzi go znw. Strzsa rce robotnika i rzuca si na jezdni. Resztk energii przemyka pod brzuchem megodonta, omal si nie zderzajc z wielkimi jak supy nogami, i ju jest po drugiej stronie, goni za riksz gaijina, wyciga rce jak ebraczka... Patrzy na ni zimno i beznamitnie. Emiko potyka si i chwyta rikszy, eby odzyska rwnowag, wiedzc, e j odepchnie. Jest tylko nakrcank. Gupia bya. Gupia bya, liczc, e dostrzee w niej czowieka, kobiet, co wicej ni zwykego miecia. Gaijin mocno apie j za rk i wciga do rodka. Krzyczy na rikszarza, e ma jecha, jecha: gan cui chi che, kuai kuai kuai! natychmiast! Pluje sowami w trzech rnych jzykach. Riksza przypiesza, ale powoli. Napastnik wskakuje na riksz. Tnie j w rami. Emiko patrzy, jak jej krew tryska na siedzenie, widzi kropelki jak zawisajce w wietle sonecznym klejnoty. Mczyzna znowu unosi n. Emiko prbuje podnie rk, broni si, walczy, ale jest zbyt zmczona. Bezwadna z wyczerpania i gorca. Czowiek znw tnie, z wrzaskiem. Emiko przyglda si, jak ostrze opada, ruchem wolnym jak lany zim mid. Tak wolno. Tak daleko. Ciao pka. Wszystko zamazuje si z gorca i zmczenia. Traci przytomno. N znw spada. Nagle gaijin wdziera si pomidzy nich. W jego doni poyskuje sprynowy pistolet. Emiko patrzy, nieco zaintrygowana tym, e nosi przy sobie bro, lecz walka midzy gaijinem a naogowcem yaba jest tak odlega i tak maleka. Tak ciemno... Pochania j ar.

X
Nakrcanka w ogle si nie broni. Krzyczy, ale prawie nie drgnie, kiedy ksa j n. Bai! woa Anderson do Lao Gu. Kuai kuai kuai! Odpycha napastnika, riksza wyrywa si naprzd. Taj niezdarnie dga go noem, a potem znw atakuje nakrcank, tnie j. Ona nie robi nic. Tryska krew. Anderson wyszarpuje spod koszuli sprynowy pistolet i wciska napastnikowi w twarz. Tamten wytrzeszcza oczy. Odskakuje od rikszy i biegnie, szukajc osony. Anderson ledzi go luf, zastanawiajc si, czy wpakowa mu dysk w gow, czy pozwoli uciec, lecz facet znika za zaprzonym w megodonta furgonem, pozbawiajc go moliwoci podjcia decyzji. Cholera. Rozglda si po ulicy, upewniajc si, e go naprawd uciek, potem wpycha pistolet pod koszul. Odwraca si do lecej bezwadnie dziewczyny. Jeste bezpieczna. Nakrcanka ley nieruchomo, ubranie ma pocite, w nieadzie, oczy zamknite, oddycha szybko. Gdy przyciska do do przekrwionego czoa, dziewczyna kuli si i trzepocze powiekami. Jej skra w dotyku a parzy. Czarne oczy spogldaj apatycznie. Prosz mruczy. Promieniuje niesamowitym arem. Umiera. Anderson rozpina jej akiet, usiuje j schodzi. Wypala si, przegrzaa si wskutek biegu i kiepskiego projektu genetycznego. To nonsens, e kto zrobi jej co takiego, tak j upoledzi. Krzyczy przez rami: Lao Gu! Na way! Lao Gu oglda si, nie rozumiejc. Shui! Woda! Nam! Ocean, kurna! Rk pokazuje cian wau. Szybko! Kuai, kuai, kuai! Lao Gu kiwa energicznie gow. Staje na pedaach i przypiesza, przepychajc si przez zakrzepy korek, miotajc ostrzeenia i przeklestwa na stojcych mu na drodze pieszych i zwierzta pocigowe. Anderson wachluje nakrcank kapeluszem. U podna wau Anderson przerzuca sobie nakrcank przez rami i taszczy ponierwnych schodach. Z boku wij si strzegce waw nagi, ich smuke, falujce, wowe ciaa prowadz go na gr. Patrz obojtnie, jak pnie si na gr. Pot spywa mu do oczu.

Nakrcanka jest gorca jak piec. Wchodzi na szczyt. Czerwone soce byska mu w twarz, obrysowujc kontury zatopionego Thonburi w oddali. Jest prawie tak gorce, jak ciao zwisajce mu z ramienia. Schodzi, potykajc si, na drug stron wau i wrzuca dziewczyn do morza, obryzgujc si son wod. Tonie jak kamie. Anderson apie powietrze i rzuca si za ni. Ty bawanie. Ty durny bawanie. Chwyta bezwadne rami i wyciga j spod powierzchni. Trzyma tak, eby twarz bya nad wod, starajc si znw jej nie podtopi. Czarne wosy rozpocieraj si po falach jak sie. Dziewczyna faluje w jego uchwycie. Lao Gu podchodzi, potrcajc go. Anderson kiwa na niego. No chod. ap j. Lao Gu waha si. Jasna cholera, no trzymaj j. Zhua ta. Lao Gu niechtnie wsuwa donie pod pachy Emiko. Anderson dotyka jej szyi, sprawdza puls. Czy jej mzg ju si zagotowa? Moe prbuje reanimowa warzywo. Puls nakrcania pdzi jak u kolibra, z szybkoci niespotykan u stworzenia tej wielkoci. Anderson pochyla si, nasuchuje oddechu. Jej oczy otwieraj si nagle. Odskakuje. Nakrcanka szarpie si. Lao Gu j puszcza. Dziewczyna znika pod wod. Nie! Anderson rzuca si za ni. Wynurza si znowu, miotajc si, kaszlc i wycigajc ku niemu rce. Chwyta go doni za do, Anderson wciga j na brzeg. Jej ubranie wije si jak spltane wodorosty, czarne wosy lni jak jedwab. Patrzy na Andersona ciemnymi oczyma. Skr ma nagle bogo chodn. *** Dlaczego pan mi pomg? Na ulicach migocz metanowe latarnie, zalewajc miasto eterycznymi odcieniami zieleni. Zapada ciemno, sycz w niej supy latar. Wilgo poyskuje na bruku, na betonie, lni na twarzach ludzi pochylajcych si nad wiecami na nocnych targowiskach. Nakrcanka powtarza: Dlaczego? Anderson wzrusza ramionami, zadowolony, e ciemno skrywa jego min. Nie wie co odpowiedzie. Jeli napastnik doniesie gdzie o farangu i nakrcance, kto si zainteresuje, zwrci na niego uwag biaych koszul. Gupio zaryzykowa, zwaywszy, jak bardzo jest ju odsonity. Bardzo atwo go opisa, od miejsca, gdzie j znalaz, niedaleko do sir Francisa, a stamtd do bardziej niewygodnych pyta.

Uspokaja wasn paranoj. Jest gorszy ni Hock Seng. Ten nok leng ewidentnie by zapany yab. Nie poleci do biaych koszul. Zaszyje si gdzie i bdzie liza rany. Ale to i tak byo gupie. Kiedy zemdlaa w rikszy, by pewien, e zaraz umrze, i nawet troch si z tego cieszy. Czu ulg, e w ten sposb uda mu si cofn chwil, w ktrej j rozpozna i wbrew wszelkim szkoleniom powiza jej los ze swoim. Zerka na ni. Jej skra ju nie pali jak rozarzony piec. Osania swoj skromno strzpami pocitego ubrania. aosne, jak taka istota, bdca w stu procentach czyj wasnoci, potrafi zachowa skromno. Dlaczego? pyta znowu. Ponownie wzrusza ramionami. Trzeba ci byo pomc. Nakrcankom si nie pomaga. Jej gos brzmi pasko. To gupie z pana strony. Odgarnia z twarzy wilgotne wosy. Surrealistyczny, szarpany ruch, rozkrcajcej si genetycznej spryny. Spod podartej bluzki przewituje skra, agodna obietnica piersi. Jaka byaby w dotyku? Jej skra lni, gadka i zachcajca. Zauwaa, e si na ni gapi. Chce pan mnie wykorzysta? Nie. Odwraca gow, zaenowany. To nie jest konieczne. Z panem nie bd walczy mwi. Anderson czuje nag odraz do tej ulegoci w jej gosie. Innym razem, w innym czasie, moe sprbowaby z ciekawoci. Bez zastanowienia. Ale fakt, e ona tak niewiele si po nim spodziewa, napenia go niesmakiem. Zmusza si do umiechu. Nie. Dzikuj. Kiwa gow. Znw patrzy na wilgotn noc i zielony blask latar. Trudno powiedzie: jest wdziczna, zdziwiona, a moe jego decyzja jest dla niej bez znaczenia. Maska moe i na moment spada, kiedy bya przeraona gorcem, kiedy czua ulg ucieczki, lecz teraz jej myli znw s zamknite na cztery spusty. Mam ci gdzie zawie? Wzrusza ramionami. Do Raleigha. Tylko on chce mnie trzyma. Ale przecie nie by pierwszy, prawda? Nie zawsze bya... Urywa. Nie ma na to ogldnego sowa, a patrzc jej w oczy, nie ma ochoty nazywa jej zabawk. Zerka na i z powrotem wpatruje si w mijane miasto. Gazowe latarnie zalewaj ulice kauami fosforycznego blasku, rozdzielanymi gbokimi wwozami mroku. Przejedaj pod lamp, Anderson widzi przez moment w pmroku jej twarz, pokryt warstewk wilgoci, zamylon. Potem znw znika w ciemnoci. Nie, nie zawsze tak byo. Nie... Milknie, myli. Pracowaam w Mishimoto, miaam... wzrusza ramionami ...waciciela. To by waciciel firmy. Naleaam do niego.

Gen... mj pan zaatwi tymczasowe pozwolenie na sprowadzenie mnie do Krlestwa. Na dziewidziesit dni. Paac przedua zgod przez wzgld na przyja z Japoni. Byam jego osobist asystentk: tumaczk, sekretark i... osob do towarzystwa. Kolejne wzruszenie ramionami, ktre wyczuwa. Ale powrt do Japonii drogo kosztuje. Bilet na sterowiec dla Nowego Czowieka kosztuje tyle samo, co dla was. Mj pan zdecydowa, e bardziej mu si opaca zostawi sekretark w Bangkoku. Kiedy skoczya mu si delegacja, stwierdzi, e w Osace kupi sobie nowszy model. Jezusie i Noe. Na ldowisku dostaam odpraw i odjecha. Odlecia. I std Raleigh? pyta. aden Taj nie wemie Nowego Czowieka na sekretark czy tumaczk. W Japonii, tak. Do czsto. Za mao rodzi si dzieci, za duo potrzeba rk do pracy. A tutaj... Krci gow. Rynek kalorii jest kontrolowany. Wszyscy s zazdroni o swj U-Tex. Kady broni swojego ryu. A Raleigh si tym nie przejmuje. Lubi... nowe rzeczy. Ogarnia ich tusta i lepka chmura zapachu smaonych ryb. Nocne targowisko, pene ludzi jedzcych kolacj przy wiecach, pochylonych nad makaronami, omiorniczkami na patykach i talerzami laap. Anderson tumi ch podniesienia przeciwdeszczowego daszka i zasunicia zasonek ukrycia swojej towarzyszki przed ludzkim wzrokiem. Pod wokami jaskrawo ponie charakterystyczny zielony, opodatkowany przez Ministerstwo rodowiska metan. Ledwo owietla pot poyskujcy na niadych twarzach ludzi. Pod ich stopami kr cheshirey, czatujc na rzucane ochapy albo okazj do kradziey. Cie cheshirea przepywa przez ciemno, zmuszajc Lao Gu do skrtu. Cicho przeklina w swoim jzyku. Emiko parska miechem i klaszcze w donie z zachwytem. Lao Gu odwraca si i ypie na ni. Lubisz cheshirey? pyta. Emiko patrzy na zaskoczona. Pan nie? W domu nie nadamy z zabijaniem ich odpowiada. Nawet grahamici pac niebieszczakami za kad skrk. To chyba jedyna ich dziaalno, z jak si zgadzam. Mmm, tak... Emiko marszczy w namyle brwi. Chyba troch za dobrze zrobione, jak na ten wiat. Teraz naturalny ptak ma niewielkie szanse. Umiecha si nieznacznie. Prosz pomyle, co by byo, jakby najpierw zrobili Nowych Ludzi. To figlarno w jej oczach? Czy melancholia? Co by byo, wedug ciebie? pyta Anderson. Emiko unika jego wzroku, patrzy natomiast na krce midzy klientami koty. Genhakerzy za duo si na cheshireach nauczyli. Nie mwi nic wicej, lecz Anderson domyla si, co ma na myli. Gdyby jej gatunek powsta pierwszy, zanim genhakerzy si nauczyli, nie uczyniliby jej bezpodn. Nie miaaby

tych demaskatorskich nakrcanych ruchw, przez ktre tak rzuca si w oczy. Mogliby skonstruowa j rwnie dobrze jak militarne nakrcace, walczce teraz w Wietnamie grone i nieustraszone. Bez nauczki, jak stanowiy cheshirey, nowa, lepsza wersja, jak jest Emiko, mogaby cakowicie wyprze z powierzchni Ziemi ludzk ras. A tak, jest genetyczn lep uliczk. Skazana na tylko jeden cykl ycia, tak samo jak SoyPro i pszenica TotalNutrient. Kolejny cie kota przemyka przez ulic, migoczc i ciemniejc na tle mroku. Technologiczny hod dla Lewisa Carrolla, par przejadek kliprami oraz sterowcami i nagle znika caa klasa zwierzt, nieprzystosowana do walki z niewidzialnym zagroeniem. Zauwaylibymy ten bd. Tak. Oczywicie. Ale moe nie do szybko. Emiko raptownie zmienia temat. Wskazuje brod wityni na tle nocnego nieba. Bardzo adna, prawda? Podobaj si panu ich witynie? Anderson zastanawia si, czy zmienia temat, eby unikn konfliktu i ktni, czy moe naprawd si boi, e uda mu si obali jej fantazj. Przypatruje si strzelistym chedi i botom wityni. O wiele adniejsza ni to, co buduj u nas grahamici. Grahamici. Emiko si krzywi. Tak si przejmuj nisz i natur. Tacy skupieni na swojej Arce Noego, chocia powd bya ju dawno. Anderson myli o Haggu, spoconym i udrczonym spustoszeniem dokonanym przez koziorogi. Gdyby mogli, uwizaliby kadego do jego kontynentu. Myl, e to niemoliwe. Ludzie lubi ekspansj. Lubi wypenia nowe nisze. Zoty aur wityni lekko lni w wietle ksiyca. wiat naprawd znowu si kurczy. Par przelotw sterowcem, rejsw kliprem i Anderson zastuka obcasami w bruk ciemnej ulicy po drugiej stronie globu. Niesamowite. W czasach jego dziadkw nie dawao si nawet dojeda z dawnego przedmiecia do centrum miasta. Dziadkowie zwykli opowiada historie o wyprawach na takie opuszczone przedmiecia, szabrowaniu caych rozlegych dzielnic, zniszczonych przez naftow Zapa. Dla nich dziesi mil byo wielk podr, a teraz patrzcie na niego... U wylotu zauka przed nimi materializuj si dwa biae mundury. Emiko blednie i przysuwa si do niego. Prosz mnie obj. Anderson prbuje j odepchn, ale ona trzyma si mocno. Biae koszule zatrzymay si, patrz, jak si zbliaj. Nakrcanka przywiera do jeszcze bardziej. Anderson walczy z chci wyskoczenia z rikszy i ucieczki. To ostatnie, czego mu trzeba. Emiko szepcze: Teraz jestem wykroczeniem przeciwko kwarantannie, jak nipposki genhakowany ryjkowiec. Jeli zobacz, jak si ruszam, domyl si. Skompostuj mnie. Przytula si

bardziej. Przepraszam. Prosz. Baga go wzrokiem. W nagym przypywie litoci obejmuje j, otulajc ochron, jak moe da kaloriarz nielegalnemu japoskiemu mieciowi. Ludzie z Ministerstwa umiechaj si i co do nich woaj. Anderson odpowiada umiechem i kiwa gow, cho skra mu cierpnie. Biae koszule nie spuszczaj z nich wzroku. Jeden umiecha si i mwi co do drugiego, krcc zawieszon na nadgarstku pak. Emiko mimo woli dygoce mu u boku, na twarzy ma wymuszon mask umiechu. Anderson przyciga j bliej. Nie procie o apwk. Nie tym razem. Prosz. Przechodz. Za ich plecami zaczynaj si mia, albo z faranga i przytulonej do niego dziewczyny, albo z czego zupenie innego, co zreszt nie ma znaczenia, bo wanie si od nich oddalaj i znw s z Emiko bezpieczni. Odsuwa si, caa rozdygotana. Dzikuj szepcze. Gupio z mojej strony, e wyszam. Nieostronie. Odgarnia wosy z twarzy i oglda si. Faceci z Ministerstwa szybko nikn w oddali. Zaciska pici. Gupia dziewczyno mruczy. Nie jeste cheshireem, ktry znika, jeli zechce. Krci gow, za, powtarzajc sobie: Gupia. Gupia. Gupia. Anderson patrzy zafascynowany. Emiko jest przystosowana do innego wiata, nie tego brutalnego i upalnego miasta. Ono j w kocu pore. To oczywiste. Uwiadamia sobie jego spojrzenie. Posya mu lekki, melancholijny umiech. Nic nie trwa wiecznie, prawda? Nic. A ciska go w gardle. Patrz na siebie nawzajem. Jej bluzka znw si rozchylia, ukazuje zarys szyi, krgo piersi. Nie stara si zakry, patrzy tylko na niego powanie. To specjalnie? Chce go zachci? A moe taka jej natura? Moe nie potrafi si powstrzyma. Ten zestaw odruchw ma tak zakorzeniony w DNA jak cheshire podstpne zasadzki na ptaki. Anderson przysuwa si ku niej, niepewny. Emiko nie cofa si, wychodzi mu naprzeciw. Usta ma mikkie. Anderson wodzi doni po jej biodrze, rozchyla bluzk jeszcze bardziej i wsuwa pod ni rk. Emiko wzdycha i przywiera do jeszcze mocniej, rozchylajc usta na jego spotkanie. Chce tego? Czy tylko jest posuszna? Czy w ogle potrafi odmwi? Przyciska si do niego piersiami. Przesuwa domi po ciele. Anderson si trzsie. Dygoce jak szesnastolatek. Czy naukowcy wbudowali w jej DNA jakie feromony? Jej ciao oszaamia. Zapominajc o ulicy, o Lao Gu, o wszystkim, przyciga j do siebie, nakrywajc pier rk, dotykajc tej idealnej skry. Serce nakrcania pdzi mu pod doni jak serce kolibra.

XI
Jaidee ywi pewien szacunek do Chiczykw z Chaozhou. Maj due, dobrze zarzdzane fabryki. Zapucili korzenie w Krlestwie wiele pokole temu i s w peni lojalni wobec Jej Wysokoci Maej Krlowej. Zupenie niepodobni do tych aosnych chiskich uchodcw, ktrych fala przysza z Malajw, i licz tu na pomoc, cho w tamtym kraju cakowicie wyalienowali tubylcw. Gdyby malajscy Chiczycy byli cho w poowie tak bystrzy jak Chaozhou, dawno nawrciliby si na islam i wpletli w tkank tamtego spoeczestwa. A tymczasem Chiczycy z Malakki, Penangu i Zachodniego Wybrzea zachowywali aroganck odrbno i myleli, e nie dotknie ich rosnca fala fundamentalizmu. No i teraz przychodz ebra do Krlestwa, liczc, e pomog im kuzyni z Chaozhou, cho zabrako im bystroci, by samemu si o siebie zatroszczy. Chaozhou s inteligentni, a malajscy Chiczycy gupi. S w zasadzie Tajami. Mwi po tajsku, przyjmuj tajskie imiona. Moe gdzie w przeszoci maj chiskie korzenie, lecz obecnie s Tajami. I s lojalni. Jak si nad tym zastanowi, nawet o jego wasnym narodzie nie do koca da si to powiedzie, a ju na pewno nie o Akkaracie i jemu podobnych z Ministerstwa Handlu. I dlatego odczuwa wspczucie, kiedy biznesmen Chaozhou w dugiej biaej koszuli, lunych bawenianych spodniach i sandaach chodzi przed nim tam i z powrotem po hali, skarc si, e zamknito mu fabryk, bo przekroczy jak wglow racj, a przecie zapaci kadej biaej koszuli, ktra tu do niego przysza, wic Jaidee nie ma prawa nie ma prawa! zamyka mu caej fabryki. Jaidee czuje sympati nawet, kiedy nazywa go wim jajem cho to denerwujce, kiedy si wie, jak obraliwe jest to po chisku. Jest jednak tolerancyjny wobec wybuchw emocji biznesmena. Taka ju chiska natura, gorca krew. S skonni do wybuchw, na jakie nie pozwoliby sobie aden Taj. Dlatego tak w ogle to czuje sympati. Trudno mu j jednak odczuwa, kiedy kto dga go palcem w pier, przeklinajc przy tym wic teraz siedzi temu facetowi na piersi, przyciskajc czarn pak do jego szyi i wyjaniajc zawioci szacunku nalenego biaej koszuli. Chyba pomyli mnie pan z kim innym z Ministerstwa zauwaa. Mczyzna gulgocze

i prbuje si uwolni, ale nie pozwala mu miadca gardo paka. Jaidee przyglda mu si uwanie. Rozumie pan oczywicie, e mamy racjonowanie wgla, bo nasze miasto znajduje si poniej poziomu wody. Wasz przydzia zosta zuyty wiele miesicy temu. Ghghaha. Jaidee zastanawia si na odpowiedzi. Krci ze smutkiem gow. Nie. Obawiam si, e nie moemy tego kontynuowa. Krl Rama XII postanowi, co popiera teraz Jej Wysoko Maa Krlowa, e nie porzucimy Krung Thep na pastw podnoszcego si morza. Nie uciekniemy z Miasta Bstw jak ci tchrze z Ayutthayi przed Birmaczykami. A ocean to nie jaka armia. Raz ustpimy wodzie i ju nigdy jej std nie wypdzimy. Patrzy na poccego si Chiczyka. Dlatego kady musi robi swoje. Musimy wszyscy walczy rami w rami, jak wieniacy z Bang Rajan, eby wygoni tego najedc z naszych ulic. Nie uwaa pan? Ghhhghghhghhhh... Wanie. Jaidee si umiecha. Ciesz si, e do czego dochodzimy. Kto odchrzkuje. Jaidee unosi wzrok, powstrzymujc zo. Tak? Mody szeregowiec w nowym biaym mundurze stoi w postawie penej szacunku i czeka. Khun Jaidee... Skada donie w wai, przytyka je do czoa. Stoi tak przez chwil. Bardzo przepraszam, e przeszkadzam. Sucham? Chao Khun genera Pracha wzywa pana do siebie. Jestem zajty odpowiada Jaidee. Nasz przyjaciel wreszcie wydaje si skonny do spokojnego porozumienia i naleytego zachowania. Umiecha si mio do lecego biznesmena. Chopak dodaje: Miaem panu przekaza... eby... eby... No dalej. Miaem przekaza, e... przepraszam... ma pan zabiera swoj... przepraszam... dn sawy dup do Ministerstwa, natychmiast, albo i szybciej. Krzywi si, wypowiadajc te sowa. Jeli nie ma pan roweru, ma pan wzi mj. Rozumiem. No wic dobrze. Jaidee krzywi si i schodzi z biznesmena. Kiwa na Kany. Pani porucznik? Moe pani przemwi do rozsdku naszemu przyjacielowi? Kanya robi zdziwion min. Co nie tak? Wyglda na to, e Pracha w kocu chce si na mnie wyy. I z tob? Kanya zerka na biznesmena. Ten paz moe poczeka do jutra.

Jaidee szczerzy zby, widzc jej obawy. Nie obawiaj si o mnie. Skocz sprawy tutaj. Jak wrcisz, poinformuj ci, czy zsyaj nas na poudnie, ebymy do koca ycia pilnowali tych kart w obozach internowania. Gdy kieruj si ku drzwiom, waciciel fabryki zdobywa si na odwag: Zapacisz mi za to gow, heeya! Odgos trafiajcej w cel paki Kanyi i skowyt to ostatnie, co syszy Jaidee, wychodzc. Na zewntrz pali soce. Spoci si ju wczeniej, pracujc nad biznesmenem, a lejcy si z nieba ar tylko pogarsza spraw. Staje w cieniu palmy kokosowej, czeka, a posaniec przyprowadzi rower. Chopak przypatruje si z trosk jego spoconej twarzy. Chce pan odpocz? Jaidee parska miechem. Nie przejmuj si. Po prostu si starzej. Ten heeya sprawi troch problemw, a ja nie jestem ju tak waleczny jak kiedy. W chodnej porze bym si tak nie spoci. Ale wygra pan duo walk. Par. Kiedy trenowaem, byo gorcej ni dzisiaj. Pana porucznik mogaby si tym zaj mwi modzik. Nie musi pan tak ciko pracowa. Jaidee ociera czoo i krci gow. I co by sobie pomyleli moi ludzie? e zrobiem si leniwy. Chopakowi a zapiera dech. Nikt by tak o panu nie pomyla! W yciu! Kiedy zostaniesz kapitanem, zrozumiesz. Jaidee umiecha si pobaliwie. Ludzie s lojalni, kiedy stoisz na czele. Nie pozwol sobie na to, eby kto z moich ludzi traci czas na nakrcanie dla mnie wiatraka albo wachlowanie mnie liciem, tylko dla mojej wygody, jak ci heeya z Ministerstwa Handlu. Ja dowodz, ale wszyscy jestemy brami. Obiecaj mi, e jak zostaniesz kapitanem, bdziesz postpowa tak samo. Oczy chopca rozbyskuj. Znw robi wai. Tak, Khun. Nie zapomn. Dzikuj! Dobry chopak. Jaidee przerzuca nog przez ram roweru. Kiedy porucznik Kanya skoczy, podrzuci ci z powrotem na naszym tandemie. Wcza si do ruchu. W porze gorcej, bezdeszczowej, na soce wystawiaj si nieliczni, tylko niespena rozumu, albo mocno zmotywowani, ale w zadaszonych podcieniach i zaukach kryj si cae targowiska pene warzyw, przyborw kuchennych i ubra. Przy Thanon Na Phralan Jaidee odrywa donie od kierownicy i skada je w wai przed mijan wityni z miejsk kolumn, szepczc modlitw o bezpieczestwo duchowego centrum Bangkoku. Wanie tutaj krl Rama XII obwieci, e nie porzuci miasta na pastw podnoszcego si morza. Teraz na ulic przesczaj si gosy mnichw modlcych si o

przetrwanie miasta. Jaidee trzykrotnie unosi rce do czoa, wrd rzeki czynicych to samo innych jadcych. Pitnacie minut pniej pojawia si Ministerstwo rodowiska, szereg budynkw o spadzistych dachach z czerwonej dachwki, wygldajcych zza gszczu bambusw, teku i drzew deszczowych. Granicy Ministerstwa strzeg wysokie biae mury, wizerunki Garudy i Singhi, upstrzone ladami dawnych deszczy, obronite paproci i mchem. Jaidee widywa ten kompleks z powietrza by jednym z wybracw, ktrzy znaleli si na pokadzie sterowca, kiedy Ministerstwem rzdzi jeszcze Chaiyanuchit i biae koszule miay absolutn wadz, gdy pustoszce wiat plagi szkodnikw niszczyy zbiory z niesamowit szybkoci. Nikt nie wiedzia, czy w ogle cokolwiek przetrwa. Chaiyanuchit pamita pocztek plag. Niewielu mogo to o sobie powiedzie. A Jaidee, jako mody rekrut, mia szczcie pracowa w jego biurze, roznosi raporty. Chaiyanuchit wiedzia, o co toczy si gra i co trzeba zrobi. Nie zawaha si, gdy naleao zamkn granice, odizolowa Ministerstwa, zrwna z ziemi Phuket i Chiang Mai. Gdy w dungli na pnocy eksplodoway wykwity, pali, pali i pali, a kiedy wybra si w niebo na sterowcu Jego Krlewskiej Moci, Jaidee mia szczcie polecie razem z nim. Wtedy dopiero zaczynali robi porzdek. AgriGen, PurCal i reszta przywozili odporne na choroby nasiona i domagali si sonej zapaty, genhakerzy-patrioci ju pracowali nad zamaniem kodu genetycznego ich produktw, walczc o wyywienie Krlestwa, a Birma, Wietnam i Khmerowie padali. AgriGen i im podobni grozili embargiem za naruszenie wasnoci intelektualnej, lecz Krlestwo Tajlandii wci yo. Wbrew wszystkiemu. Inni padli pod butem firm kalorycznych, a Krlestwo trzymao si mocno. Embargo!. Chaiyanuchit si mia. Embargo, tego nam wanie trzeba! W ogle nie yczymy sobie kontaktu z ich wiatem zewntrznym. I tak wzniosy si mury te, ktrych nie stworzya zapa naftowa, te, ktrych nie zbudowano podczas wojny domowej i do ochrony przed godujcymi uchodcami szczelny zestaw barier chronicych Krlestwo przed zawieruchami wiata zewntrznego. Jako mody rekrut Jaidee zdumiewa si, e w Ministerstwie rodowiska wci wrze jak w ulu. Biae koszule wybiegay z gabinetw na ulic, usiujc zapanowa nad tysicami zagroe. W adnym innym resorcie nie czuo si tego popiechu. Szkodniki na nikogo nie czekay. Jeden genhakowany ryjkowiec znaleziony w peryferyjnym rejonie oznacza, e czas reakcji liczy si w godzinach biae koszule pdziy przez kraj sprynowym pocigiem, prosto do epicentrum. A zakres kompetencji Ministerstwa rs z kadym dniem. Szkodniki byy zaledwie najnowszym z zagroe dla przetrwania Krlestwa. Pierwszy by podnoszcy si poziom morza, potrzeba budowy waw i tam. Potem nadzr nad umowami energetycznymi i obiegiem kredytw na zanieczyszczenia i naruszanie przepisw klimatycznych. Biae koszule przejy licencjonowanie pozyskiwania i produkcji metanu. Pniej monitorowanie zdrowia

ryb hodowlanych i akumulacji toksyn w tym ostatnim bastionie niezalenoci kalorycznej Krlestwa (mieli szczcie, e firmy kaloryczne rozumoway jak ldowe szczury i tylko od niechcenia atakoway zasoby rybne). I jeszcze ledzenie stanu zdrowia ludzi, nowych wirusw i bakterii H7V9; cibiskozy 111.b, c, d; frdzli fa gan; gorzkich omukw i ich wirusowych mutacji, ktre tak atwo przeskakiway ze sonej wody na suchy ld; rdzy pcherzowej... Obowizkom Ministerstwa nie byo koca. Jaidee mija kobiet sprzedajc banany. Nie moe si powstrzyma, eby nie zeskoczy z roweru i nie kupi jednego. To nowa odmiana z ministerialnego Orodka Szybkiego Prototypowania. Szybko ronie, odporny na roztocza makmak, ktrych malekie czarne jajeczka niszcz kwiaty bananw, zanim zd zaowocowa. Obiera go i zjada apczywie, popychajc rower, aujc, e nie ma czasu na zjedzenie czego porzdniejszego. Skrk porzuca pod cielskiem drzewa deszczowego. Kade ycie produkuje odpady. Sam akt ycia generuje koszty, zagroenia rodowiska, zagadnienia pozbywania si odpadw i dlatego Ministerstwo znalazo si w centrum wszelkiego ycia, zarzdzajc i nadzorujc mieci przecitnego czowieka oraz kontrolujc wykroczenia popeniane przez chciwych i krtkowzrocznych, tych, ktrzy chc si szybko dorobi, kadc na szali ycie innych ludzi. Symbolem Ministerstwa jest oko wia, symbolizujce dug perspektyw wiadomo, e wszystko, co przychodzi tanio lub szybko, ma ukryte koszty. Inni moe i ochrzcili ich wim Ministerstwem, a Chiczycy z Chaozhou zaczli wyzywa biae koszule od wich jaj, bo nie wolno im produkowa tylu nakrcanych skuterw, ile by chcieli niech sobie przezywaj na zdrowie. Ministerstwo rodowiska zapewnio Krlestwu przetrwanie, Jaidee moe tylko podziwia jego osignicia z przeszoci. Tym niemniej, kiedy zsiada z roweru przed bram resortu, jaki mczyzna patrzy na spode ba, a kobieta odwraca wzrok. Nawet przed sam siedzib a moe zwaszcza tutaj ludzie, ktrych chroni, odwracaj si od niego. Jaidee krzywi si i przeprowadza rower midzy stranikami. W kompleksie wci panuje krztanina jak w ulu, ale jest cakiem inna ni wtedy, gdy przyszed tu pierwszy raz. ciany pokrywa ple, elewacja gmachu pka pod ciarem pnczy. Stary figowiec opiera si o cian budynku, gnije, przypomina o ich klskach. Ley tak od dziesiciu lat i butwieje. Nic nadzwyczajnego, pord wszystkich gatunkw, ktre wymary. Unosi si tu atmosfera ruiny, klimat dungli, pragncej odzyska teren wycity z niej wiele lat temu. Gdyby pnczy nie usuwano ze cieek, Ministerstwo zniknoby cakowicie. W poprzedniej epoce, kiedy byo bohaterem ludu, wszystko to wygldao inaczej. Wtedy ludzie klkali przed funkcjonariuszami Ministerstwa w trzykrotnym gecie khrab, jakby byli mnichami. Biae mundury budziy szacunek i podziw. A teraz Jaidee widzi, jak przechodnie si kul, kiedy ich mija. Kul si i uciekaj. Jestem gnbicielem, myli gorzko. Niczym wicej chodz pomidzy wodnymi

bawoami i cho cigle usiuj pdzi je po dobroci, wci musz ucieka si do bicza strachu. Cae Ministerstwo dziaa tak samo przynajmniej ci, ktrzy wci s wiadomi czyhajcych zagroe, ktrzy wci wierz w nienobia lini ochrony, ktr naley zachowa. Jestem gnbicielem. Wzdycha i parkuje rower przed gmachem administracji, rozpaczliwie wymagajcym pobielenia, na ktre nie wystarcza kurczcego si budetu. Przyglda si mu, zastanawia si, czy Ministerstwo przeywa kryzys, bo przeliczyo si z siami, czy te wskutek nadzwyczajnego sukcesu. Ludzie przestali ba si zewntrznego wiata. Budet rodowiska maleje co roku, a Handlu ronie. Siada na krzele przed gabinetem generaa. Oficerowie biaych koszul przechodz korytarzem, starannie nie zwracajc na niego uwagi. Fakt, e czeka przed gabinetem Prachy, napenia go pewn doz satysfakcji. Nieczsto wzywaj go do kogo tak wysokiego rang. Musia zrobi co susznego. Cho raz. Mody czowiek podchodzi do niego z wahaniem. Robi wai. Khun Jaidee? Na skinienie gowy umiecha si promiennie. Ma krtko przystrzyone wosy, a jego brwi to ledwo cienie niedawno wyszed z klasztoru. Khun, miaem nadziej, e to pan. Waha si, potem wyciga kart. Jest namalowana w stylu dawnego krlestwa Sukhothai i przedstawia modego czowieka podczas walki muay thai, z zakrwawion twarz, powalajcego przeciwnika na ring. Rysy ma stylizowane, lecz Jaidee nie moe powstrzyma si od umiechu. Skd to masz? Byem na tej walce, Khun. U mnie we wsi. O, taki byem. Unosi do do pasa. Albo i mniejszy. mieje si niemiao. Dziki panu zapragnem by bokserem. Kiedy Dithakar rzuci pana na deski, kiedy wszdzie bya pana krew, mylaem, e to koniec. Nie wierzyem, e bdzie pan na tyle silny, eby go pokona. Mia takie minie... Pamitam. Nieza walka. Mody umiecha si. Tak, Khun. Fantastyczna. Wtedy pomylaem, e te chc by bokserem. No i patrzcie pastwo. Chopak przesuwa doni po krciutkich wosach. No tak. Walka jest trudniejsza ni mylaem... ale... Mog prosi o autograf? Na tej karcie? Prosz. Chciabym j da w prezencie ojcu. Cigle zachwyca si pana walkami. Jaidee z umiechem podpisuje. Dithakar nie by najsprytniejszym bokserem, ale by silny. Chciabym, eby wszystkie moje walki byy takie czyste... Kapitan Jaidee przerywa mu kto. Kiedy kapitan ju skoczy ze swoimi fanami...

Modzieniec robi wai i znika. Jaidee patrzy, jak biegnie, i myli, e moe nie cae nowe pokolenie jest nic niewarte. Moe... Jaidee odwraca si i staje twarz w twarz z generaem. To jeszcze dzieciak. Pracha patrzy na wilkiem. Jaidee umiecha si od ucha do ucha. No i to nie moja wina, e byem dobrym bokserem. Przez tyle lat Ministerstwo byo moim mecenasem. Wydaje mi si, panie generale, e dziki mnie pozyskalicie sporo pienidzy i rekrutw. Przesta z tym panem generaem. Za dugo si znamy. Wchod. Tak jest, panie generale. Pracha krzywi si i machniciem rki zapdza Jaideego do gabinetu. Wlaz! Zamyka drzwi i zasiada za potnym mahoniowym biurkiem. Nad jego gow korbowy wentylator leniwie mieli powietrze. Gabinet jest wielki, ma pootwierane okna za okiennicami wpuszczajcymi wiato, ale nie bezporednie soce. Szczeliny midzy listwami wygldaj na zaniedbany teren Ministerstwa. Na jednej ze cian wisz rne obrazy i zdjcia, w tym zdjcie Prachy wrd innych ministerialnych eleww, kolejne z Chaiyanuchitem, zaoycielem wspczesnego Ministerstwa. Jeszcze jedno przedstawia Jej Wysoko Ma Krlow, malek i przeraajco bezbronn na tronie. W rogu stoi maleka kapliczka z Budd, Phra Pikanetem i Seubem Nakhasatienem, spowita w dym kadzideka i wianuszki aksamitkw. Jaidee robi wai przed kapliczk, po czym lduje w rattanowym krzele naprzeciwko Prachy. Skd masz to klasowe zdjcie? Co? Pracha oglda si. A, to. Jacy modzi bylimy, prawda? Znalazem w rzeczach matki. Kto by pomyla, e staruszka bdzie taka sentymentalna. Mio popatrze. Przegie na tym ldowisku. Jaidee wraca wzrokiem do Prachy. Po caym biurku walaj si arkusze szeptanek, szeleszczc w podmuchu korbowego wentylatora: Thai Rath. Kom Chad Luek. Phuchatkan Rai Wan. Wiele z nich ma na okadce zdjcie Jaideego. Gazety tak nie pisz. Pracha si marszczy. Wrzuca gazety do pojemnika na kompost. Gazety uwielbiaj bohaterw. To im nakrca sprzeda. Nie wierz tym, ktrzy nazywaj ci tygrysem, walczcym z farangami. Farangowie to klucz do naszej przyszoci. Jaidee wskazuje brod portret swojego mentora Chaiyanuchita wiszcy pod wizerunkiem Krlowej. On raczej by si nie zgodzi. Czasy si zmieniaj, stary druhu. Poluj na twoj gow.

 I ty im j wydasz? Pracha wzdycha. Jaidee, za dobrze si znamy. Wiem, e masz waleczn dusz. I gorc krew. Unosi do, powstrzymujc sprzeciw. Tak, dobre serce, jak wskazuje twoje imi, ale jednak jai rawn. Ani krzty jai yen. Uwielbiasz konflikty. Std wiem, e jak przykrc ci smycz, bdziesz walczy. I bdziesz walczy, jeli ci ukarz. To daj mi wykonywa moj prac. Taki narwaniec jak ja to tylko zysk dla Ministerstwa. Twoja akcja oburzya par osb. I to nie tylko gupich farangw. Dzisiaj nie wszyscy, ktrzy wo towary sterowcami, to farangowie. Nasze interesy sigaj daleko i szeroko. Tajskie interesy. Jaidee wbija wzrok w blat biurka. Nie wiedziaem, e Ministerstwo rodowiska kontroluje adunki tylko wtedy, gdy to komu pasuje. Prbuj przemwi ci do rozsdku. Mam pene rce rnych tygrysw: rdza pcherzowa, ryjkowiec, wojna o wgiel, szpicle z Ministerstwa Handlu, te karty, limity cieplarniane, epidemie fa gan... A ty przyprowadzasz mi jeszcze jednego. Kto to? Jaidee unosi wzrok. To znaczy? No, kto jest tak wcieky, e a lejesz w gacie? Prosisz mnie, ebym przesta walczy? Handel, tak? Kto z Ministerstwa Handlu trzyma ci za jajca. Pracha nie odzywa si przez moment. Nie wiem, kto to jest. I lepiej, eby i ty nie wiedzia. Nie wiedzc, nie jeste w stanie z nim walczy. Przesuwa po biurku kartk. Kto mi to dzisiaj woy pod drzwi. Wbija wzrok w Jaideego, tak by nie mg si odwrci. Tu, w moim biurze. W naszej siedzibie, rozumiesz? Jestemy kompletnie zinfiltrowani. Jaidee odwraca kartk. *** Niwat i Surat to dobre chopaki. Maj cztery i sze lat. Mali, ale ju walcz. Niwat przyszed kiedy do domu z krwawicym nosem, poncymi oczyma i powiedzia Jaideemu, e walczy honorowo i strasznie go pobili, ale jeszcze powiczy i nastpnym razem pokae temu heeyi. Chay doprowadza to do rozpaczy. Oskara Jaideego, e wbija im do gw nieprawdziwe idee. Surat chodzi za Niwatem i zagrzewa go, mwi mu, e jest niepokonany. e jest tygrysem. Najlepszym z najlepszych. e bdzie rzdzi w Krung Thep i przyniesie im wszystkim chwa. Surat ma si za trenera i powtarza Niwatowi, eby nastpnym razem wali mocniej. Niwat nie boi si dosta. Niczego si nie boi. Ma cztery lata.

Wanie w takich chwilach Jaideemu pka serce. Sam na ringu muay thai ba si tylko raz. Ale w pracy ju wiele razy. Strach jest czci jego ycia. Czci Ministerstwa. Co innego oprcz strachu byoby w stanie pozamyka granice, pali miasta, zabi pidziesit tysicy kur i pogrzeba je hurtowo pod warstw ziemi, grubo posypane ugiem? Kiedy zaatakowa wirus Thonburi, on i jego ludzie nosili niechronice przed niczym maseczki z papieru ryowego i opatami wrzucali ptasie trucha do masowych grobw, a strachy kryy wok nich jak phii. Czy ten wirus naprawd zdoa w tak krtkim czasie dotrze tak daleko? Jak bardzo si jeszcze rozprzestrzeni? Czy jeszcze przypieszy? Czy to jest wanie wirus, ktry ostatecznie ich wykoczy? Potem on i jego ludzie przechodzili trzydziestodniow kwarantann, podczas ktrej czekali, a umr, a ich jedynym towarzyszem by wanie strach. Jaidee pracuje w ministerstwie, ktre nie jest w stanie stawi czoa wszystkim napotkanym zagroeniom; boi si przez cay czas. To nie walki si boi; i nie mierci; boi si oczekiwania oraz niepewnoci i pka mu serce, bo wie, e Niwat nie ma pojcia o przeczekiwaniu zagroe i o tym, e takich zagroe jest wok peno. Z tyloma rzeczami da si walczy tylko oczekiwaniem. Jaidee jest czowiekiem czynu. Walczy na ringu. Nosi szczliwe amulety Seuba pobogosawione przez samego Ajahna Nopadona z Biaej wityni i szed dalej. Uzbrojony tylko w czarn pak sam jeden tumi zamieszki nam w Katchanaburi, po prostu wchodzc w tum. Jednake najwaniejsze z bitew polegaj na oczekiwaniu: kiedy ojciec i matka poddali si cibiskozie i wykaszleli puca przez zby; kiedy jego siostra i siostra Chayi patrzyy, jak ich rce puchn i pkaj od kalafiorowatych naroli fa gan, dopki Ministerstwo nie wykrado Chiczykom genetycznej mapy i nie wytworzyo czciowo pomagajcego lekarstwa. Codziennie modlili si do Buddy, praktykowali brak przywizania do rzeczy doczesnych i liczyli, e siostrom uda si odrodzi w lepszym wiecie ni ten, ktry zmieni im palce w kijki i przear stawy. Modlili si. I czekali. Pka mu serce dlatego e Niwat nie zna strachu, a Surat go w tym wiczy. Pka mu serce, bo nie moe si zmusi, by interweniowa, i przeklina si za to. Dlaczego ma niszczy dziecice zudzenie niezwycionoci? Dlaczego akurat on? Nienawidzi tej roli. Pozwala natomiast swoim synom mocowa si ze sob. Ryczy wtedy: Oooo, dzieci tygrysa! Jakie to drapiene! A za bardzo!. A oni ciesz si, miej, mocuj z nim; pozwala im wygra i pokazuje sztuczki, jakich nauczy si od czasw ringu, numery, jakie musi zna kady bokser z ulicy, gdzie aden zestaw ruchw nie jest zrytualizowany, gdzie nawet mistrz musi nauczy si paru rzeczy. Uczy ich, jak si bi, bo tylko to potrafi. A poza tym, na oczekiwanie i tak nie umiaby ich przygotowa. Takie myli kr mu po gowie, kiedy odwraca kartk u Prachy jego serce zapada si do rodka, jak walca si kamienna budowla, jakby cae jego wntrze spadao na dno studni, cignc za sob wszystkie wntrznoci, zostawiajc ciao pustym. Chaya.

Zgita pod cian, z zawizanymi oczyma, rkoma zwizanymi za plecami, a nogami z przodu. Na cianie napisano Wyrazy szacunku dla Ministerstwa rodowiska, brzowymi literami to na pewno krew. Na policzku ma siniaka. Jest ubrana w t sam niebiesk spdnic pha sin, w ktrej robia mu rano na niadanie gaeng kiew tuan i ze miechem wyprawiaa do pracy. Gapi si tpo w to zdjcie. Jego synowie to wojownicy, ale takiej wojny nie znaj. On sam nie wie, jak si w niej walczy. Z pozbawionym twarzy wrogiem, ktry wyciga rk i chwyta go za gardo, przesuwa po szczce szponem demona i szepcze: Mog ci zrani, w ogle nie pokazujc twarzy, nie wystpujc otwarcie do walki. Z pocztku gos winie mu w gardle. Wreszcie udaje mu si wykrztusi: Ona yje? Pracha wzdycha. Nie wiemy. Kto to zrobi? Nie wiem. Musisz wiedzie! Gdybymy wiedzieli, to ju by bya bezpieczna! Pracha gniewnie pociera twarz, potem patrzy na wilkiem. Dostalimy na ciebie tyle skarg, z tylu stron, e po prostu nie wiadomo! To moe by ktokolwiek! Jaideego ogarnia nowy lk. A co z moimi synami? Zrywa si na rwne nogi. Musz... Siadaj! Pracha wyciga rce nad biurkiem i apie go. Wysalimy ludzi do szkoy. Twoich ludzi. Lojalnych tylko wobec ciebie. Tylko im moglimy zaufa. Nic si im nie stao. Ju jad do Ministerstwa. Musisz zachowa zimn krew i dziaa rozwanie. Nie chcesz, eby to si roznioso. Nie chcemy, eby ktokolwiek robi nerwowe ruchy. Chcemy, eby Chaya wrcia do nas caa i zdrowa. Zrobimy za duo szumu i kto na pewno straci twarz, a wtedy przynios j tutaj w krwawych kawakach. Jaidee wci gapi si na lec na biurku fotografi. Wstaje i zaczyna chodzi tam i z powrotem. To na pewno Handel. Przypomina sobie wieczr na ldowisku, tamtego czowieka, obserwujcego jego i jego biae koszule z drugiej strony pola. Nonszalancki. Pogardliwy. Splun strumieniem betelu jak krwi i rozpyn si w ciemnoci. To by Handel. Albo farangowie, albo Pan ajna nigdy nie podobao mu si, e nie chcesz ustawia walk. Albo jaki inny boss, jaki jao por, ktry straci na przemycie. Nikt z nich nie zniyby si do czego takiego. To musia by Handel. Jeden ich czowiek... Przesta! Pracha wali pici w biurko. Kady bardzo chtnie zniyby si do

czego takiego! Narobie sobie mas wrogw, bardzo szybko. Nawet chaopraya z Paacu by u mnie ze skarg. To mg by ktokolwiek. I winisz mnie za to? Pracha wzdycha. To ju nic nie da. Stao si. Narobie sobie wrogw, a ja ci na to pozwoliem. Chowa twarz w doniach. Musisz publicznie przeprosi. Zrobi co, co ich udobrucha. Nie zrobi tego. Nie? Pracha mieje si gorzko. Schowaj t durn dum do kieszeni. Dga palcem zdjcie Chayi. Jak mylisz, jaki bdzie ich nastpny ruch? Takich heeya nie byo u nas od czasw Ekspansji. Pienidz dowolnym kosztem. Bogactwo za kad cen. Krzywi si. Teraz moe jeszcze uda si j wycign. Ale jeli bdziesz dalej robi swoje? Krci gow. Na pewno j zabij. To zwierzta. Publicznie przeprosisz za swoj akcj na ldowisku i zostaniesz zdegradowany. Przeniesiemy ci, pewnie na poudnie, bdziesz zajmowa si tymi kartami i obozami internowania. Wzdycha i ponownie wbija wzrok w zdjcie. Jeli bdziemy bardzo, bardzo ostroni i bardzo, bardzo si nam poszczci, moe Chaya wrci. Nie patrz tak na mnie. Gdyby by na ringu do muay thai, postawibym na ciebie wszystko do ostatniego bahta. Ale to jest zupenie inna walka. Pracha nachyla si ku niemu, prawie baga. Prosz. Zrb, co mwi. Poko si przed tymi wiatrami.

XII
Skd Hock Seng mia wiedzie, e zamkn to tamade ldowisko? Skd mia wiedzie, e przez Tygrysa z Bangkoku wszystkie jego apwki pjd na marne? Krzywi si na wspomnienie rozmowy z panem Lakeem. Paszczenia si przed tym bladym potworem, jakby by jakim bogiem, bicia pokonw, kiedy ta kreatura wrzeszczaa, przeklinaa i zasypywaa go gazetami, ktre wszystkie miay na pierwszej stronie Jaideego Rojjanasukchaia. Tygrysa z Bangkoku, kltw sam w sobie, rwnie gron jak jeden z tych tajskich demonw. Khun... Hock Seng prbowa protestowa, ale pan Lake nie dopuszcza go do gosu. Powiedziae mi, e wszystko jest zaatwione! krzycza. Daj mi cho jeden powd, eby ci nie wywali na zbity pysk! Hock Seng kuli si pod atakami, powstrzymujc si przed kontratakiem. Prbowa by rozsdny. Khun, wszyscy stracili towary. To zasuga Carlylea & Sons. Pan Carlyle jest zbyt blisko z Ministrem Handlu Akkaratem. I cigle drani biae koszule. Cigle je obraa... Nie zmieniaj tematu! Kadzie na glony miay zej z ca w zeszym tygodniu. Powiedziae mi, e wypacie apwki. A teraz si dowiaduj, e zatrzymae te pienidze. To nie Carlyle, to ty. To twoja wina. Khun, to by Tygrys z Bangkoku. To jak klska ywioowa. Trzsienie ziemi, tsunami. Nie moe mnie pan wini, e nie wiedziaem... Do mam tych kamstw. Mylisz, e jak jestem farangiem, to jestem gupi? e nie widz, jak kombinujesz w ksigach? Jak manipulujesz, kamiesz i krcisz... Ja nie kami... Do mam twoich usprawiedliwie! S gwno warte, gwno mnie obchodzi, co gadasz. Mam gdzie, co mylisz, co czujesz, co mwisz. Obchodz mnie tylko wyniki. W cigu miesica linia ma zej do szedziesiciu procent brakw, albo wracasz do wieowcw dla tych kart. Taki masz wybr. Masz miesic. Potem kopa w dup i szukam innego menedera. Khun... Zrozumiae?

Rozgoryczony Hock Seng wbi wzrok w podog, cieszc si, e ta kreatura nie widzi jego miny. Oczywicie, Lake Xiansheng, rozumiem. Bdzie jak pan zdecydowa. Nawet nie skoczy mwi, gdy cudzoziemski diabe wybieg z biura, zostawiajc go samego. Obelga tak dotkliwa, e Hock Seng zastanawia si przez chwil, czy nie pola sejfu kwasem i po prostu nie ukra planw. Rozwcieczony, dotar ju do szaf z chemikaliami, zanim powstrzyma go zdrowy rozsdek. Gdyby co zego stao si w fabryce, albo wamano si do sejfu, podejrzenia padyby przede wszystkim na niego. A jeli chce sobie jako uoy ycie w tym nowym kraju, nie moe mie tak uszarganego imienia. Biaym koszulom niewiele trzeba, eby zabra t kart. eby wyrzuci ebrzcego Chiczyka za granic, prosto w apy fundamentalistw. Musi by cierpliwy. Jeszcze jeden dzie przey w tej tamade fabryce. Zatem po prostu pogania robotnikw, zarzdza naprawy, ktre pochaniaj kolejne sumy pienidzy, wykorzystuje nawet swoje, starannie zdefraudowane zasoby, eby posmarowa par rk wszystko po to, eby pan Lake nie eskalowa da, eby ten tamade cudzoziemski diabe nie zniszczy go. Robi prbne rozruchy, demontuj stare acuchy, przeczesuj miasto w poszukiwaniu teku, ktry mona by zaadaptowa na kierat. Poleca Chanowi mieszkowi rozpowiedzie wrd tych kart, e jest nagroda za kad informacj o starej budowli z czasw Ekspansji, ktra ma jeszcze jakie warte odzyskania elementy konstrukcji. Wszystko, co tylko umoliwioby uruchomienie linii na pen moc, zanim na miasto spadnie monsun i uniemoliwi transportowanie teku rzek. Zaciska zby we frustracji. Wszystko byo tak blisko. A teraz jego przetrwanie zaley od jakiej linii, ktra nigdy nie dziaaa, i ludzi, ktrym nigdy si nic nie udawao. Jest tego tyle, e Hock Seng znajduje si ju blisko prby drobnego wasnego szantau. Gotw jest prawie powiedzie temu tamade diabu, e dziki meldunkom Lao Gu wie co nieco o nadprogramowych zajciach pana Lakea. e wie dokadnie, jakie miejsca odwiedza, e bywa w bibliotekach i domach starych tajskich rodw. e fascynuj go nasiona. No i jeszcze ta najdziwniejsza, niesamowita sprawa. Informacja, z ktr Lao Gu popdzi do Hock Senga, gdy tylko j otrzyma. Nakrcanka. Nielegalny genetyczny mie. Dziewczyna, za ktr pan Lake ugania si, jakby upajao go to przekroczenie granic. Lao Gu szepcze, e pan Lake sprowadza t istot do swojego ka. I to nie raz. I tskni za tym. Niesamowite. Obrzydliwe. Przydatne. Ale raczej jako ostatnia deska ratunku, kiedy pan Lake naprawd sprbuje wywali go z fabryki. Lepiej niech Lao dalej ledzi, nasuchuje i zbiera kolejne informacje. Gdy po raz pierwszy go do tego wynajmowa, chodzio wanie o takie okolicznoci. Nie wolno mu marnowa tego rodka nacisku tylko dlatego, e jest teraz zy. Dlatego, cho czuje si, jakby cinito go twarz o podog, skacze jak mapa, aby uszczliwi cudzoziemskiego diaba.

Wykrzywia twarz, idc za Kitem ku kolejnym kopotom. Problemy. Cigle tylko problemy. Wok nios si echem odgosy napraw. Poowa gwnego napdu zostaa wypruta spod podogi i wymieniona. Dziewiciu buddyjskich mnichw rytmicznie wypiewuje po drugiej stronie hali, rozcigajc wszdzie ten ichni wity sznurek, zwany saisin, i upraszajc zamieszkujce fabryk duchy poowa to zapewne phii czasw Zapaci, wcieke, e Tajowie w ogle pracuj dla farangw bagajc je, by pozwoliy jej dziaa dalej. Hock Seng krzywi si na widok mnichw i na myl o kosztach, jakie generuj. Co to za nowy problem? pyta, gdy przeciskaj si midzy gilotynami i przechodz w kucki pod lini. Tutaj, Khun. Zaraz poka odpowiada Kit. Ciepy, sony smrodek glonw gstnieje, wilgotny odr wiszcy ciko w powietrzu. Kit wskazuje stojce w wilgotnych szeregach kadzie z glonami, trzy tuziny otwartych zbiornikw hodowlanych. Powierzchni wody pokrywa gruby zielony kouch mnocych si glonw. Pracownica przesuwa sieci po powierzchni kadzi, zbierajc t szumowin. Potem rozsmarowuje j po sicie wielkoci czowieka i podnosi j na konopnych linach pod sufit hali, gdzie wisz ju setki podobnych sit. Chodzi o te zbiorniki mwi Kit. S zakaone. Tak? Hock Seng przyglda si im, kryjc niesmak. A w czym problem? W najzdrowszych kadziach kouch ma z pitnacie centymetrw gruboci, jest puszysty i jaskrawozielony jak chlorofil. Emanuje intensywnym zapachem morskiej wody i ycia. Woda cieka po ciankach przejrzystych zbiornikw, cienkimi strukami, ktre mocz podog, a wyparowujc, pozostawiaj solne wykwity. Nitki wci ywych glonw spywaj drenami do zardzewiaych elaznych kratek i znikaj w ciemnoci. DNA wini i co jeszcze... chyba len, myli Hock Seng. Wedug pana Yatesa, len by w tych glonach kluczowy. Dlatego produkoway tak uyteczn szumowin. Jednake Hock Sengowi zawsze podobao si, e jest tam biako wini. winie przynosz szczcie. I te glony te powinny. A jednak mimo swego potencjau nie przyniosy nic poza kopotami. Kit umiecha si nerwowo, pokazujc Hock Sengowi, e w paru kadziach spada produkcja glonw, szumowina jest przebarwiona i cuchnie rybami bardziej przypomina past krewetkow ni bujnie zielony produkt zbiornikw bdcych w lepszym stanie. Banyat mwi, e nie powinnimy tego uywa. e trzeba by zaczeka, a przyjd nowe. Hock Seng mieje si ironicznie i krci gow. Nie bdzie adnych nowych. Tygrys z Bangkoku pali wszystko, co tylko si pojawi na ldowisku. Musimy sobie radzi z tym, co mamy. Ale to jest zakaone. To potencjalny wektor. Problem moe si przenie na pozostae kadzie.

 Jeste pewien? Banyat mwi... Banyat wlaz pod megodonta. A jeli ta linia zaraz nie ruszy, farang wywali nas wszystkich i bdziemy godowa. Ale... Mylisz, e na twoje miejsce nie przyleci pidziesiciu Tajw? I tysic tych kart? Kit zamyka usta. Hock Seng ponuro kiwa gow. Linia ma chodzi. Jeli biae koszule przyjd na kontrol, zobacz, e kadzie s brudne. Kit przesuwa palcem po szarej pianie na brzegu jednego ze zbiornikw. Tego nie powinno by. Glony powinny by o wiele janiejsze. I nie bulgoc. Hock Seng przyglda si kadziom. Jeli nie pucimy linii, wszyscy bdziemy godowa. Chce co doda, ale do hali wbiega maa Mai. Khun. Jaki czowiek do pana. Hock Seng patrzy na ni zniecierpliwiony. Kto z informacj o nowym kieracie? Moe ukrad tekowy sup z jakiej wityni, co? Mai otwiera i zamyka usta, zdumiona tym blunierstwem, lecz Hock Seng nie dba o to. Jeli nie ma osi do kieratu, nie mam dla niego czasu. Odwraca si z powrotem do Kita. Moe oprni kadzie i je umy? Kit wzrusza ramionami. Khun, mona sprbowa, ale Banyat mwi, e jeli nie bdziemy mieli nowych poywek, to nie da si zacz od nowa; bdziemy musieli uy poprzednich kultur i problemy zapewne wrc. Nie da si ich jako przesia? Odfiltrowa, czy co? Ani kadzi, ani tych kultur nie da si dokadnie oczyci. W kocu i tak bd wektorem, ktry zakazi nam reszt zbiornikw. W kocu? Tylko o to chodzi? e w kocu? Hock Seng patrzy na spode ba. Mam gdzie, co bdzie w kocu. Interesuje mnie ten miesic. Jeli nie zaczniemy produkcji, nie ma co si martwi o jakie tam w kocu. Ty wrcisz do Thonburi, bdziesz grzeba w kurzych flakach i liczy na to, e nie zdechniesz na gryp, a ja wrc do wieowca dla tych kart. Jutrem si nie przejmujmy. Przejmujmy si tym, czy dzisiaj pan Lake nie wykopie nas wszystkich na ulic. Troch wyobrani. Wymyl co, eby te tamade glony zaczy si rozmnaa. Nie pierwszy raz przeklina fakt, e pracuje z Tajami. Oni po prostu nie maj tego ducha przedsibiorczoci, jaki wnosz do pracy Chiczycy. Khun? To Mai, cigle tu czeka. Kuli si pod jego spojrzeniem.

 Ten czowiek mwi, e to pana ostatnia szansa. Ostatnia szansa? Dawa mi tego heey! Hock Seng rusza ku gwnej hali, odpychajc kurtyny wykoczalni. A tam, gdzie megodonty napieraj na drgi kieratw, przepalajc pienidze, ktrych nie maj, staje jak wryty, wycierajc donie z glonowych wydzielin, czujc si jak przeraony gupek. Porodku fabryki stoi sobie Kundlojebca, jak cibiskoza w wito Wiosny, i przyglda si szumicej i klekoccej prbnie uruchomionej linii Kontroli Jakoci. Stary Gnat, Ma Koska Morda i Kundlojebca. Stoj tak pewni siebie. Kundlojebca, ze swoimi frdzlami fa gan i bez nosa, oraz jego bandyckie pachoki, twardzi nak leng, ktrzy nie znaj litoci dla tych kart i nie boj si policji. To tylko lepy traf, e pan Lake siedzi na grze z nosem w ksigach, i drugi e maa Mai przysza do niego, nie do cudzoziemskiego diaba. Ma truchta naprzd, prowadzc go ku przyszoci. Hock Seng gestem wskazuje Kundlojebcy, eby doczy do niego w miejscu niewidocznym z okien biura, lecz ten, niech go szlag, ani drgnie. Przypatruje si warkoczcej linii i czapicym megodontom. Imponujce mwi. To tutaj robicie te niesamowite spryny? Hock Seng ypie na i gestem wygania go z fabryki. Nie powinnimy tutaj rozmawia. Kundlojebca ignoruje go. Patrzy na biuro, na okna obserwacyjne. Wrcz wbija w nie wzrok. Tam pracujesz? Na grze? Ju niedugo, jeli zobaczy was jeden taki farang. Hock Seng zmusza si do grzecznego umiechu. Prosz. Lepiej wyjdmy, wasza obecno budzi wiele wtpliwoci. Kundlojebca przez dug chwil si nie rusza stoi ze wzrokiem utkwionym w oknach biura. Hock Seng ma nieprzyjemne poczucie, e ten czowiek widzi przez ciany, e widzi stojcy tam ogromny stalowy sejf i szczelnie zamknite w rodku tajemnice. Prosz mruczy. Ju i tak robotnicy bd o tym gada bez koca. Gangster raptownie odwraca si, kiwajc na swoich ludzi. Hock Seng, pdzc za nimi, powstrzymuje westchnienie ulgi. Kto chce si z tob widzie mwi Kundlojebca, wskazujc zewntrzn bram. Pan ajna. Akurat teraz. Hock Seng zerka na okno obserwacyjne. Pan Lake bdzie zy, jeli teraz gdzie pjdzie. Tak. Oczywicie. Hock Seng wskazuje biuro. Musz tylko poskada papiery. Natychmiast odpowiada Kundlojebca. Jemu nie kae si czeka. Machniciem poleca Hock Sengowi i za nimi. Teraz albo nigdy. Hock Seng waha si, rozdarty, potem macha na Mai. Ta podbiega, gdy Kundlojebca prowadzi wszystkich do bramy. Hock Seng pochyla si i szepcze:

 Powiedz Khun Andersonowi, e szybko nie wrc... e mam pomys, gdzie znale drewno na nowy kierat. Kiwa energicznie gow. Tak. Tak mu powiedz. Kierat. Mai kiwa gow i ju ma odbiec, lecz Hock Seng j przytrzymuje, przyciga do siebie: Pamitaj, eby mwi wolno i prostymi sowami. Nie chc, eby farang co le zrozumia i wywali mnie na ulic. Bo jak ja polec, polecisz i ty. Pamitaj o tym. Mai szczerzy zby. Mai pen rai. Bdzie si cieszy, e pan tak ciko pracuje. Biegnie z powrotem w gb fabryki. Kundlojebca umiecha si przez rami. A mylaem, e jeste tylko krlem tych kart. A ty masz na posyki i ma liczn Tajk. Niele jak na Krla tych Kart. Hock Seng marszczy czoo. Krl tych kart to mao imponujcy tytu. Tak jak Pan ajna odpowiada tamten. Sowa sporo ukrywaj. Rozglda si po terenie. Nigdy nie byem w fabryce farangw mwi. Robi wraenie. Kupa forsy. Hock Seng zmusza si do umiechu. Farangowie wydaj tyle, e to si w gowie nie mieci. Od spojrze robotnikw mrowi go kark. Ciekawe, ilu z nich kojarzy Kundlojebc. Przynajmniej raz cieszy si, e w fabryce nie ma oprcz niego adnego Chiczyka z t kart. Oni od razu poznaliby, z kim on robi interesy. Hock Seng powstrzymuje irytacj i strach przed demaskacj. To jasne, e Kundlojebca chcia wytrci go z rwnowagi. To element targw. Jeste Tan Hock Seng, szef Nowych Trzech Kliprw. Nie pozwalaj wytrca si z rwnowagi taktycznymi sztuczkami. Powtarza t mantr na pewno siebie, dopki nie dotr do zewntrznej bramy. Tam Hock Seng znw staje jak wryty. Kundlojebca mieje si, otwierajc mu drzwi: Co jest? Samochodu nie widziae? Hock Seng powstrzymuje ch spoliczkowania go za arogancj i gupot. Co za dure mruczy. Nie masz pojcia, jak to zwraca na mnie uwag? Nie wiesz, e ludzie bd gada, e przed fabryk by zaparkowany taki luksus? Gramoli si do rodka. Kundlojebca wchodzi za nim, nadal wyszczerzony. Potem toczy si reszta jego ludzi. Stary Gnat woa co do szofera. Silnik machiny startuje z pomrukiem. Auto rusza. To wglowy diesel? pyta Hock Seng, mimo woli szepczc. Kundlojebca umiecha si. Szef tyle robi dla wglowych kwot... Wzrusza ramionami. To tylko drobna ekstrawagancja. Ale ile to musi... Hock Seng nie koczy. Niewyobraalny koszt przypieszenia tego

stalowego potwora. Niewiarygodne marnotrawstwo. wiadectwo monopoli utrzymywanych przez Pana ajna. Hock Sengowi nawet u szczytu malajskiego bogactwa nie przyszaby do gowy taka rozrzutno. Dygoce, mimo e w aucie jest gorco. Machina ma w sobie jak staroytn solidno, jest taka cika i masywna, jakby moga suy za czog. Cakiem jakby zamknito go w ktrym sejfie w SpringLife, odcitego od wiata zewntrznego. Ogarnia go klaustrofobia. Kundlojebca mieje si, gdy Hock Seng prbuje okiezna emocje. Mam nadziej, e nie zmarnujesz jego czasu mwi. Hock Seng zmusza si do spojrzenia mu w oczy. Ty chyba wolaby, eby mi nie wyszo. Prawda. Gdybym mia co do gadania, wszyscy bycie wyzdychali po tamtej stronie granicy. Samochd przypiesza, wciskajc Hock Senga w skrzane siedzenie. Za oknami przesuwa si Krung Thep, kompletnie ode oderwany: ciba zalanych socem cia, zakurzone zwierzta pocigowe i rowery jak awice ryb. Wszystkie oczy zwracaj si ku przejedajcemu samochodowi. Usta rozdziawiaj si i ich waciciele milkn, inni krzycz i pokazuj sobie auto. Prdko machiny jest przeraajca. *** te karty tocz si wok wej do wieowca, Chiczycy i Chinki z Malezji, usiujcy wykrzesa z siebie nadziej, czekajcy na pojawienie si jakiej pracy, cho ta perspektywa ju zblada w wieczornym upale. Ale i tak staraj si wyglda energicznie, pokaza, e ich kociste koczyny dysponuj jeszcze kaloriami, ktre mona zuy, jeli kto tylko zechce za nie zapaci. Gdy przyjeda auto Pana ajna, wszyscy wytrzeszczaj oczy. A kiedy otwieraj si drzwi, padaj na kolana jedn fal, wykonujc pokorny khrab: trzykrotne ukony dla dobroczycy, ktry daje im schronienie, jedynego czowieka w caym Krung Thep, ktry z wasnej woli wzi sobie ich ciar na barki, ktry zapewnia im nieco bezpieczestwa przed czerwonymi maczetami Malajw i czarnymi pakami biaych koszul. Spojrzenie Hock Senga przelizguje si po grzbietach tych kart zastanawia si, czy kogo z nich zna; przez chwil jest nawet zdziwiony, e sam nie pada na twarz w unionym khrab. Kundlojebca prowadzi go w mrok wieowca. Z grnych piter dobiega tuptanie szczurw i odr gsto upakowanych spoconych cia. Przy dwch ziejcych wejciach do szybw wind otwiera zmatowia mosin rur gosow i krzyczy do niej, obcesowo i wadczo. Czekaj, patrzc na siebie: Kundlojebca znudzony, Hock Seng starannie maskujcy niepokj. U gry

co grzechocze, szczkaj przekadnie, metal drapie o kamie. Opuszcza si winda. Kundlojebca szarpie bramk i wchodzi. Kobieta sterujca wind puszcza hamulec i woa przez rur gosow, po czym zatrzaskuje bramk. Kundlojebca umiecha si zza kraty. Zaczekaj tutaj, ta karto. I winda uwozi go w ciemno. Minut pniej, drugim szybem zjedaj ludzie sucy za balast. Gramol si z platformy i pdz stadem ku schodom. Jeden zauwaa Hock Senga. Mylnie interpretuje jego spojrzenie. Nie ma ju miejsc. Maj komplet obsugi. Hock Seng krci gow. Tak. Jasne mruczy, lecz oni ju znikaj na schodach; klapic sandaami, pdz pod niebo, eby balast mg znw opa. W miejscu, gdzie stoi, tropikalny blask soca jest dalekim prostoktem, przesonitym cib uchodcw. Gapi si na ulic, bo nie maj nic do roboty i nie maj dokd pj. Par tych kart wasa si korytarzami. Pacz dzieci, ich gosiki odbijaj si echem od gorcego betonu. Gdzie z gry nios si pomruki spkujcej pary. Ludzie pieprz si w korytarzach jak zwierzta, na widoku, bo dawno musieli zrezygnowa z prywatnoci. Wszystko to jest znajome. Niesamowite, e kiedy sam mieszka w tym budynku, smay si w tej samej zagrodzie. Mijaj minuty. Moe Pan ajna zmieni zdanie? Kundlojebca powinien ju wrci. Ktem oka chwyta ruch i wzdryga si, ale to tylko cie. Czasem ni mu si, e Zielone Opaski zamieniy si w cheshirey, e potrafi znika i pojawia si tam, gdzie si ich nie spodziewa kiedy polewa sobie gow wod przy kpieli, kiedy je ry z miski albo kuca nad latryn... po prostu zjawiaj si, rozmigotani, api go i wystawiaj na ulicy jego gow na kiju dla nauczki, jak to zrobili z jego Nefrytowym Kwiatem i starsz siostr Pierwszej ony. I z jego synami... Grzechocze winda. Po chwili zjeda Kundlojebca. Kobieta z windy gdzie znikna, Kundlojebca sam trzyma hamulec. wietnie. Nie ucieke. Nie boj si tego miejsca. Kundlojebca rzuca mu taksujce spojrzenie. A, pewnie, e nie. Mieszkae tu, co? Wychodzi i macha rk w ciemnoci. W miejscu, gdzie Hock Seng dostrzeg cienie, materializuj si ochroniarze. Powstrzymuje si od jku, ale Kundlojebca i tak zauwaa mimowolny skurcz. Umiecha si. Obszuka go. Rce oklepuj go po ebrach, zjedaj po nogach, dgaj w genitalia. Gdy ochroniarze kocz, Kundlojebca gestem zaprasza go do windy. Szacuje ciar pasaerw i krzyczy w rur gosow. Z wysoka dobiega tupot ludzi pakujcych si do klatki balastowej. I ju si wznosz, jad przez krgi pieka. Upa narasta. Gboko w sercu budowli, wystawionej na pen moc

tropikalnego soca, jest istny piec. Hock Seng wspomina, jak sypia na tych klatkach schodowych, z trudem apic kady oddech w cibie mierdzcych i wierccych si rodakw-uchodcw. Pamita, jak odek przyrasta mu do krgosupa. Wtem przypomina sobie gorc, yw krew na wasnych doniach. Rodaka, t kart, wycigajc do niego rce, bagajc o pomoc nawet wtedy, gdy ju wbija jej w gardo ostrze stuczonej butelki po whiskey. Zamyka oczy, odpycha to wspomnienie od siebie. Godowae. Nie byo innego wyjcia. Ale ciko mu przekona siebie samego. Wznosz si dalej. Pieci go powiew. Powietrze robi si chodniejsze. Zapach hibiskusa i cytrusw. Byska otwarty hall caa promenada, otwarta na powietrze, wypielgnowane ogrody, szerokie tarasy obrzeone limonkowymi drzewkami. Hock Seng zachodzi w gow, ile wody musz wnie ludzie na t wysoko. Ile trzeba wydatkowa kalorii i co to za czowiek, ktry ma do dyspozycji tak potg. Przeraajce i ekscytujce zarazem. Jest blisko. Bardzo blisko. Docieraj na szczyt wieowca. Przed nimi rozpociera si zalane socem miasto. Zote iglice Wielkiego Paacu, gdzie na tronie zasiada Maa Krlowa, a za sznurki pociga Somdet Chaopraya, chedi wityni Mongkut na wzgrzu, jedyna budowla, ktra przetrwa, jeli puszcz way. Zrujnowane, walce si wiee dawnej Ekspansji. A wszdzie wok morze. Niezy widok, co, ta karto? Na rozlegym dachu wzniesiono bia altank. Szeleci delikatnie od sonej bryzy. W jej cieniu siedzi rozwalony w rattanowym fotelu Pan ajna. Jest gruby. Kogo tak grubego Hock Seng nie widzia od czasu, kiedy Pearl Koh zawojowa w Malezji rynek odpornego na rdz pcherzow duriana. Moe nie a tak gruby jak Ah Deng, ktry mia w Penangu stragan ze sodyczami, ale i tak porzdnie tusty, zwaywszy oglny niedobr kalorii. Hock Seng podchodzi powoli, skada donie w wai, opuszcza gow, przytykajc podbrdek do piersi i unoszc zoone rce niemal nad gow w penym szacunku pokonie. Grubas patrzy na. Chcesz ze mn pohandlowa? Hock Sengowi gos winie w gardle. Kiwa gow. Mczyzna cierpliwie czeka. Sucy przynosi i podaje mu zimn, sodk kaw. Pan ajna prbuje. Chcesz pi? pyta. Hock Seng jest na tyle przytomny, by pokrci gow. Pan ajna wzrusza ramionami. Upija kolejny yk. Nie odzywa si. Podchodzi czterech sucych w biaych garniturach, niosc zasany biaym obrusem st. Ustawiaj go przed nim. Pan ajna kiwa na Hock Senga. No dalej, nie bd taki kulturalny. Zjedz co. Napij si. Podstawiaj mu krzeso. Pan ajna czstuje go grubym makaronem ryowym U-Tex, saatk z krabw i zielonej papai, laab mu, gaeng gai i gotowanym ryem U-Tex. A do tego

talerzem papai w plasterkach. Nie bj si. Kurczak to najnowszy genhak, a papaja jest wieo zebrana, z mojej plantacji na wschodzie. Od dwch sezonw nie widzielimy ani ladu rdzy pcherzowej. Jak...? Palimy kade drzewo z objawami choroby i wszystkie w pobliu. A stref buforow rozszerzylimy do piciu kilometrw. Do tego sterylizacja ultrafioletem i chyba wystarcza. Aha. Pan ajna wskazuje brod ma spryn na stole. To ma by gigadul? Hock Seng kiwa gow. I masz takie na sprzeda? Hock Seng krci gow. Metod ich produkcji. A czemu mylisz, e ja to kupi? Hock Seng wzrusza ramionami, si woli powstrzymujc zdenerwowanie. Kiedy takie targi przychodziy mu atwo. Jak druga natura. Wtedy jednak nie by zdesperowany. Jeli nie pan, znajd si inni. Pan ajna kiwa gow. Dopija kaw. Sucy mu jej dolewa. A czemu przychodzisz do mnie? Bo pan jest bogaty. Pan ajna wybucha miechem. Omal nie opluwa si kaw. Brzuch mu podskakuje, ciao si trzsie. Sucy zamieraj, obserwuj. Gdy w kocu opanowuje miech, ociera usta i krci gow. Dobra odpowied, przyznam. Umiech znika. Ale jestem te niebezpieczny. Hock Seng maskuje nerwowo i mwi wprost: Kiedy reszta Krlestwa nas odtrcia, pan nas przyj. Nawet nasi rodacy, tajscy Chiczycy, nie byli tak hojni. Jej Krlewska Mo okazaa miosierdzie, pozwalajc nam przej granic, ale to pan zapewni nam bezpieczne schronienie. Pan ajna wzrusza ramionami. Te wieowce i tak stay puste. Ale tylko pan okaza wspczucie. Cay kraj peen dobrych buddystw, a tylko pan da nam schronienie, zamiast wypdza z powrotem za granic. Gdyby nie pan, dawno bym nie y. Pan ajna przypatruje mu si przez dusz chwil. Doradcy mwili mi, e to gupota. e to skonfliktuje mnie z biaymi koszulami. Porni z generaem Prach. A moe i zagrozi zbytowi na mj metan. Hock Seng kiwa gow. Tylko pan mia takie wpywy, eby mc zaryzykowa.

 Co chcesz w zamian za ten cud techniki? Hock Seng bierze si w gar. Statek. Pan ajna unosi zaskoczony gow. Nie pienidze? Nefryt? Opium? Hock Seng krci gow. Statek. Szybki kliper. Na projekcie Mishimoto. Zarejestrowany, z koncesj na przewz adunkw midzy Krlestwem a caym Morzem Poudniowochiskim. Pod protektoratem Jej Krlewskiej Moci... Odczekuje jedno uderzenie serca. I pana. O. Cwana ta karta. Pan ajna si umiecha. A ja sobie pomylaem, e to naprawd z wdzicznoci. Hock Seng wzrusza ramionami. Tylko pan ma tutaj takie wpywy, eby uzyska takie zezwolenia i gwarancje. To znaczy, tylko ja mog w peni zalegalizowa czowieka z t kart. Tylko ja zdoam przekona biae koszule, eby pozwoliy na rozwj tokarcianej potgi transportowej. Hock Seng dodaje bez zmruenia okiem: Pana zwizek zapewnia miastu wiato. Nikt nie moe si z panem rwna wpywami. Pan ajna nieoczekiwanie gramoli si z fotela, wstaje. Tak. Tak wanie. Odwraca si i czapie przez patio na skraj tarasu, z rkoma za plecami, patrzy na miasto w dole. Tak. Chyba mam par sznurkw, za ktre daoby si pocign. Wpyn na paru ministrw. Odwraca si. Duo chcesz. W zamian daj jeszcze wicej. A co, jeli sprzedajesz to nie tylko mnie? Hock Seng krci gow. Niepotrzebna mi flota. Chc jeden statek. Tan Hock Seng, ktry prbuje odbudowa w Krlestwie swoje imperium handlowe. Pan ajna odwraca si gwatownie. Moe ju to komu sprzedae. Mog tylko przysic, e nie. A przysigniesz na swoich przodkw? Na duchy twojej rodziny, ktre wcz si godne po Malezji? Hock Seng wierci si z zakopotaniem. Przysign. Chc zobaczy t technologi. Hock Seng unosi wzrok z zaskoczeniem. Jeszcze nie kaza jej pan nakrci? To moe teraz mi pokaesz? Hock Seng si umiecha.

 Ach, boi si pan, e to jaka puapka. Bomba z ostrzami, czy co takiego? mieje si. Ja nie gram w takie gry. Przychodz tylko w interesach. Rozglda si. Ma pan kogo do nakrcania? Przekonajmy si, ile duli tam wejdzie. Nakrcimy i zobaczymy. Ale trzeba z ni ostronie. Nie jest taka odporna, jak normalna spryna, bo naprenia s duo wiksze. Nie wolno jej upuci. Wskazuje sucego. Ty, podcz t spryn do swojego rowerka, zobaczymy, ile duli si w niej zmieci. Sucy ma niepewn min. Pan ajna kiwa na zgod. Morska bryza szeleci w podniebnym ogrodzie, gdy mody czowiek nasadza spryn na o i sadowi si na rowerze do nakrcania. Hock Senga nagle opanowuje nowy lk. Upewnia si u Banyata, e bierze na pewno jedn z dobrych spryn, e przesza kontrol jakoci, w przeciwiestwie do tych, ktre zawsze pkay, gdy tylko zaczynao si je nakrca. Banyat zapewni go, e ma je zawsze bra z konkretnego skadu. Mimo to, teraz, gdy sucy opiera nogi na pedaach, ogarniaj go wtpliwoci. Jeli le wybra, jeli Banyat si myli... a teraz nie yje, stratowa go rozjuszony megodont. Nie mona si byo jeszcze raz upewni. By ju pewien... a jednak... Sucy napiera na peday. Hock Seng wstrzymuje oddech. Na czoo chopaczka wystpuje pot, patrzy na nich zaskoczony oporem. Zmienia przerzutk. Peday zaczynaj si krci, najpierw powoli, potem coraz szybciej. Nabierajc rozpdu, z powrotem zmniejsza przeoenie, wciskajc do spryny coraz wicej energii. Pan ajna przyglda si temu z namysem. Znaem jednego czowieka, ktry pracowa w twojej fabryce spryn. Par lat temu. Nie dzieli si bogactwem tak jak ty. Nie dba o wzgldy swoich braci z tymi kartami... Zdaje si, e biae koszule zabiy go dla zegarka. Pobiy do krwi, obraboway na rodku ulicy, bo krci si po godzinie policyjnej. Hock Seng wzrusza ramionami, tumic wspomnienie lecego na bruku czowieka, ludzkiego wraka, zamanego, bagajcego o pomoc... Pana ajna patrzy na uwanie. A teraz ty tam pracujesz. Troch niezwyky zbieg okolicznoci. Hock Seng milczy. Kundlojebca powinien bardziej uwaa. Jeste niebezpieczny. Hock Seng kreci gow. Ja tylko chc si od nowa ustawi. Sucy pedauje dalej, pompujc w spryn kolejne dule, wciskajc w malekie pudeko kolejne porcje energii. Pan ajna patrzy, starajc si ukry zdumienie, bo nakrcanie trwa i trwa, a zmiecio si tam ju wicej energii, ni byaby w stanie pomieci dowolna spryna tej wielkoci. Jednemu czowiekowi nakrcenie tego zajmie ca noc dodaje Hock Seng. Trzeba by zaprzc do tego megodonta.

 Jak to dziaa? Mamy taki nowy roztwr smarujcy i on pozwala napi spryn znacznie bardziej, bez ryzyka pknicia albo zakleszczenia. Czowiek dalej pompuje energi do spryny. Wok zaczynaj gromadzi si sucy i ochroniarze, wszyscy patrz z podziwem, jak mozoli si nad maym pudeeczkiem. Niesamowite mruczy Pan ajna. Jeli zaprzgniecie megodonta czy muka, zamiana kalorii na dule bdzie niemal bezstratna mwi Hock Seng. Pan ajna przypatruje si sprynie. Umiecha si. Sprawdzimy twoj spryn. Jeli bdzie pracowa tak samo dobrze, jak si nakrca, dostaniesz swj statek. Przynie tylko specyfikacje i projekty. Z takimi ludmi mona robi interesy. Kiwa na sucego, kae przynie alkohol. Teraz toast. Za nowego partnera biznesowego. Hock Seng czuje fal ulgi. Alkohol kry mu w yach, po raz pierwszy od czasu, gdy sta z zakrwawionymi domi w ciemnej uliczce, gdy czowiek baga go o lito i nie otrzyma jej. Jest zadowolony.

XIII
Jaidee wspomina, jak spotka Chay. Wanie skoczy ktra z wczesnych serii walk muay thai; nie pamita nawet, z kim si wtedy bi, pamita natomiast, jak schodzi z ringu, jak ludzie mu gratulowali, jak wszyscy mwili, e porusza si lepiej ni sam Nai Khanom Tom. Tego wieczoru pi laolao, a potem wczy si po ulicach z rozemianymi kumplami. Pijani, prbowali bez sensu kopa pik do takraw, nabuzowani zwycistwem i samym yciem. I oto Chaya: zamykaa sklep rodzicw, podnosia i podpieraa osaniajce witryn drewniane podesty, na ktrych sprzedawali aksamitki i wieo zrekonstruowane jaminy do skadania w wityniach. Gdy umiechn si do niej, rzucia mu i jego kolegom pene niechci spojrzenie. Jaidee natomiast poczu jakby ukucie czego znajomego jakby poznali si w przeszym yciu i wreszcie spotkali ponownie, przeznaczeni sobie kochankowie. Gapi si na ni oszoomiony zauwayli to koledzy, Suttipong, Jaiporn i reszta, wszyscy zginli, kiedy wybucha epidemia sinego grzebienia i wszyscy pojechali na wie j tamowa, wszyscy zginli... lecz on pamita, jak przyapali go na wpatrywaniu si w ni, nagle ogupiaego od zauroczenia, i jak sobie z niego drwili. Chaya spojrzaa na z wystudiowan wzgard i sprawia, e odszed. Nigdy nie mia problemu z brakiem zainteresowania ze strony dziewczyn, ktrym imponowao albo mistrzostwo muay thai, albo biay mundur. Chaya jednak przejrzaa go na wylot i odtrcia. Miesic zbiera si na odwag, eby do niej wrci. Za pierwszym razem ubra si adnie, kupi par wotw do kapliczek, odebra reszt i odszed bez sowa. Przez par tygodni wpada, teraz ju troch zagadywa, prbowa nawiza kontakt. Najpierw myla, e rozpoznaa w nim pijanego gupka, ktry prbuje naprawi, co nabroi, z czasem jednak zrozumia, e nie skojarzya i e bezczelny pijak z ulicy zosta cakowicie zapomniany. Nigdy nie powiedzia jej, w jakich okolicznociach widzieli si pierwszy raz, nawet po lubie. Byoby to zbyt upokarzajce, przyzna, jakim go wtedy widziaa. Powiedzie, e tamten gupek to ten sam czowiek, ktrego teraz kocha. A teraz przygotowuje si do czego jeszcze gorszego. Pod okiem Niwata i Surata wkada biay galowy mundur. Maj uroczyste miny, on za gotuje si do wasnego ponienia. Klka

przed nimi. Obojtne, co dzisiaj zobaczycie, nie zawstydcie si. Kiwaj z namaszczeniem gowami, ale wie, e nie pojmuj. S za mali, eby zrozumie t presj i t konieczno. Przytula ich, a potem wychodzi na olepiajce soce. Kanya czeka na niego w rowerowej rikszy, w oczach ma wspczucie, mimo e jest zbyt kulturalna, eby powiedzie, co jej ley na sercu. Jad przez ulice, milczc. Przed nimi pojawia si Ministerstwo, przejedaj przez bram. Sucy, rikszarze i wonice blokuj drogi wjazdowe, czekajc na powrt swoich panw i klientw. Czyli publiczno ju przyjechaa. Ich riksza przeciska si pod wityni. Wat Phra Seuba wzniesiono na terenie Ministerstwa w hodzie dla mczennika zrnicowania biologicznego. Tu biae koszule skadaj swoje przysigi, tu oficjalnie mianuje si ich stranikami Krlestwa, zanim jeszcze otrzymaj swj pierwszy stopie. Tu si ich powica i tutaj... Jaidee wzdryga si i prawie zrywa na rwne nogi ze zoci. Na schodach wityni roi si od farangw. Cudzoziemcy w Ministerstwie. Kupcy, waciciele fabryk, Japoczycy, spalone socem, mierdzce kreatury szturmuj najwitsze sanktuarium Ministerstwa. Jai yen yen mruczy Kanya. To wszystko robota Akkarata. Jego cz jakiego ukadu. Jaidee nie potrafi ukry obrzydzenia. Co gorsza, Akkarat stoi obok Somdeta Chaoprayi, co do niego mwi, pewnie opowiada jaki art. Ta dwjka zanadto si ze sob skumaa. Jaidee odwraca wzrok i widzi patrzcego ze szczytu witynnych schodw generaa Prach, o twarzy bez wyrazu. Wok niego, do wityni wlewaj si bracia i siostry, z ktrymi Jaidee wsplnie pracowa i razem walczy. Jest i Bhirombhakdi, szeroko umiechnity, zadowolony z zemsty za swoje stracone dochody. Ludzie zauwaaj obecno Jaideego. Zapada cisza. Jai yen yen szepcze znowu Kanya, a potem ju wchodz na gr. Zote posgi Buddy i Phra Seuba w bogim spokoju patrz z gry na gromadzcy si tum. Parawany na cianach wityni przedstawiaj sceny upadku Starego Krlestwa: farangw wypuszczajcych swoje plagi na ziemi, zwierzta i roliny, gince, gdy rozpadaj si ich acuchy pokarmowe; Jego Wysoko Krla Ram XII zbierajcego ostatnie siy, z Hanumanem i jego mapimi wojownikami u boku. Wizerunki Kruta i Kirimukhy i armii pludzi kala, walczcych z podnoszcym si morzem i plagami. Jaidee omiata spojrzeniem parawany, wspomina, jak dumny by podczas wasnego pasowania. Jest cakowity zakaz wnoszenia do Ministerstwa aparatw fotograficznych, ale pacykarze ze wszystkich szeptanek przynieli swoje owki. Jaidee zdejmuje buty i wchodzi, a za nim szakale linicy si na wie o powaleniu swojego odwiecznego wroga. Obok Akkarata klka Somdet Chaopraya. Jaidee wbija wzrok w mianowanego Opiekuna Krlowej, zachodzc w gow, jak kto

tak boski jak ostatni krl mg da si tak oszuka, eby mianowa takiego czowieka Protektorem Jej Wysokoci Maej Krlowej. Ani krzty w nim dobra. Jaidee wzdryga si na sam myl o Krlowej tak blisko kogo rwnie znanego ze swojej mrocznej duszy... Wstrzymuje oddech. Obok Akkarata klczy facet z ldowiska. Pociga, szczurza twarz, uwany i butny. Spokojnie. Mruczy Kanya, prowadzc go naprzd. To wszystko dla Chayi. Jaidee hamuje wcieko na widok tego czowieka. Nachyla si ku Kanyi. To on j porwa. Ten z ldowiska. Stoi tam, przy samym Akkaracie. Kanya przypatruje si twarzom. Nawet jeli to prawda, i tak trzeba to zrobi. To jedyne wyjcie. Wierzysz w to? Kanya taktownie pochyla gow. Przykro mi strasznie, Jaidee. Szkoda, e... Niewane, Kanya. Wskazuje brod mczyzn i Akkarata. Zapamitaj tylko tych dwch. Pamitaj, e dla wadzy nie zawahaj si przed niczym. Patrzy na ni. Bdziesz pamita? Bd. Przysigasz na Phra Seuba? Jest na tyle taktowna, e robi zaenowan min, ale potem kiwa gow. Gdybym moga pokoni ci si trzy razy, zrobiabym to. Wydaje mu si, e na odchodnym widzi zy w jej oczach. Tum cichnie, gdy Somdet Chaopraya wstaje i robi krok naprzd, by obserwowa przebieg wydarze. Czterech mnichw zaczyna piewa. Przy weselszych okazjach bywa ich siedmiu albo i dziewiciu kiedy uwicaj lub albo bogosawi kamie wgielny pod nowy budynek. A dzi maj posug podczas degradacji. Minister Akkarat i genera Pracha staj przed zgromadzonymi ludmi. Sal wypenia zapach kadzida i piew mnichw, mamrotanie w jzyku pali, przypominajce zgromadzonym, e wszystko przemija, e przemijanie uszanowa nawet zrozpaczony Phra Seub, mimo wspczucia dla wiata przyrody. piew mnichw cichnie. Somdet Chaopraya gestem nakazuje im obu podej. Zrobi khrab i okaza pokor. Beznamitnie przyglda si, jak dwaj odwieczni wrogowie okazuj szacunek temu, co ich czy: Koronie i Paacowi. Somdet Chaopraya, wysoki i dobrze odywiony, gruje nad nimi oboma. Twarz ma zacit. Kr rne plotki, o jego upodobaniach, o jego mrocznej duszy, niemniej to on zosta namaszczony, by opiekowa si Jej Wysokoci Ma Krlow do czasu koronacji. Nie pochodzi z rodziny krlewskiej, zreszt nie mgby to przeraajce, e Krlowa musi y pod jego wpywem. Gdyby nie to, e jego los jest tak cile zwizany z jej losem, zapewne by... Jaidee tumi t niemal bluniercz myl, gdy zbliaj si Pracha i Akkarat.

Jaidee klka. Owki pacykarzy skrobi gorczkowo, kiedy wykonuje khrab przed Akkaratem. Akkarat umiecha si z satysfakcj, Jaidee powstrzymuje ch, by si na niego rzuci. Jeszcze mi za to zapacisz. Ostronie wstaje. Akkarat pochyla si nad nim. wietna robota, kapitanie. Prawie uwierzyem, e jest wam przykro. Jaidee zachowuje kamienn twarz, odwraca si do ludzi, do rysownikw serce mu si ciska, gdy widzi, e s tam rwnie jego synowie. Przyprowadzono ich, by na wasne oczy obejrzeli upokorzenie ojca. Naduyem swojej wadzy. Wdruje wzrokiem w stron generaa Prachy, przygldajcego si chodno ze skraju podwyszenia. Zhabiem swojego mentora, generaa Prach i dobre imi Ministerstwa rodowiska. Przez cae moje ycie Ministerstwo byo dla mnie domem. Wstyd mi, e samolubnie naduyem jego wadzy dla prywatnych korzyci. e sprowadziem na manowce swoich podwadnych i przeoonych. e byem moralnym bankrutem. Waha si. Patrz na niego Niwat i Surat, trzymajcy za rk babk, matk Chayi. Wszyscy widz, jak si ponia. Bagam o wybaczenie. Bagam o moliwo naprawienia krzywd. Idzie ku niemu genera Pracha. Jaidee raz jeszcze pada na kolana w khrab posuszestwa. Genera ignoruje go, przechodzi tu obok jego twarzy w pokonie, stawiajc stopy o par cali od jego gowy. Przemawia do zgromadzonych. Niezaleny sd ledczy ustali, e kapitan Jaidee jest winny korupcji, przyjmowania apwek i naduywania wadzy. Postanowiono take, e nie moe dalej suy w Ministerstwie. Zostanie mnichem i przez dziewi lat bdzie czyni pokut. Jego majtek zostanie skonfiskowany. Opiek nad jego synami sprawowa bdzie Ministerstwo, ale pami o ich nazwisku zostanie wymazana. Patrzy z gry na Jaideego. Jeli Budda zmiuje si nad tob, zrozumiesz w kocu, e cigne to na siebie przez wasn dum i chciwo. Jeli nie osigniesz zrozumienia w tym yciu, ywimy nadziej, e popraw umoliwi ci twoje kolejne wcielenie. Odwraca si, zostawia Jaideego trwajcego w pokonie. Przemawia Akkarat: Przyjmujemy przeprosiny Ministerstwa rodowiska za niedopatrzenia generaa Prachy. Cieszymy si na perspektyw lepszej wsppracy w przyszoci. Teraz, gdy temu wowi wyrwano zby. Somdet Chaopraya nakazuje gestem dwm rzdowym potgom okazanie sobie wzajemnego szacunku. Jaidee pozostaje w ukonie. Tum wzdycha. A potem ludzie zaczynaj wychodzi, eby opowiedzie innym, co widzieli. Dopiero po odejciu Chaoprayi para mnichw mwi Jaideemu, eby wsta. Maj powane miny, ogolone gowy, a ich szafranowe szaty s stare i wyblake. Pokazuj mu, gdzie go teraz zabior. Ju naley do nich. Dziewi lat pokuty, za robienie tego, co do niego naleao. Podchodzi do Akkarat.

 No c, Khun Jaidee. Wyglda na to, e wreszcie odkrye granice. Szkoda, e nie usuchae ostrzee. Niepotrzebne byoby to wszystko. Jaidee zmusza si do gestu wai. Ma pan, co pan chcia mruczy. Teraz prosz uwolni Chay. Obawiam si, e nie wiem, o czym mwisz. Jaidee szuka jego wzroku, wypatruje w nim oznak kamstwa, ale nie jest pewien. To ty jeste moim wrogiem? Czy kto inny? Czy ona ju nie yje? A moe yje, siedzi w celi u ktrego z twoich kumpli, jako bezimienny wizie? yje czy nie yje? Tumi obawy. Prosz j uwolni, albo znajd pana i zabij jak mangusta kobr. Akkarat ani drgnie. Jaidee, uwaaj z grobami. Bardzo bym nie chcia, eby straci co jeszcze. Jego wzrok wdruje ku Niwatowi i Suratowi. Jaidee czuje dreszcz. Wara od moich dzieci. Twoich dzieci? Akkarat si mieje. Ty ju nie masz dzieci. Nie masz nic. Twoje szczcie, e masz generaa Prach za przyjaciela. Gdybym to ja by na jego miejscu, wygonibym ich na ulic, eby ebrali o zakaone rdz resztki. To by bya prawdziwa nauczka.

XIV
Zmiadenie Tygrysa z Bangkoku powinno by bardziej satysfakcjonujce. Tymczasem, szczerze mwic, bez cigawki z nazwiskami wszystkich zamieszanych w to postaci, ceremonia wygldaa jak wszystkie inne niezrozumiae tajskie obrzdy religijne i pastwowe. A sama degradacja tego czowieka odbya si zaskakujco szybko. Dwadziecia minut po wprowadzeniu do wityni Ministerstwa, Anderson ju przyglda si w milczeniu, jak wychwalany Jaidee Rojjanasukchai wykonuje khrab ponienia przed Ministrem Handlu Akkaratem. Zote posgi Buddy i Seuba Nakhasathiena poyskuj lekko, kibicujc tej uroczystej chwili. aden z uczestnikw ceremonii nie okazuje emocji. Nawet u Akkarata nie wida choby ladu triumfu. Jeszcze par minut i mnisi kocz swoje mamrotanie i wszyscy udaj si do wyjcia. I tyle. Teraz duy mu si oczekiwanie przed supem witynnym czeka, a kto wyprowadzi go z terenu Ministerstwa. Wycierpiawszy niesamowit liczb kontroli bezpieczestwa i rewizji, by tu wej, zacz fantazjowa, e moe wpadnie mu w oko jaka uyteczna informacja wywiadowcza, moe nawet zorientuje si, gdzie ukryli swj wspaniay bank nasion. Gupie to byo i dobrze o tym wiedzia, ale po czwartym przeszukaniu ju prawie przekona sam siebie, e zaraz wpadnie na Gibbonsa we wasnej osobie, pewnie jeszcze tulcego w doniach, jak dumny ojciec, wieo skonstruowanego ngoh. Zamiast niego napotka kordony ponurych biaych koszul, a rowerowa riksza zawioza go prosto pod schody wityni, gdzie kazano mu zdj buty i sta boso pod bacznym wzrokiem stranikw, dopki nie wprowadzono go do rodka razem z reszt publicznoci. Gszcz drzew deszczowych wok wityni nie pozwala dojrze w zasadzie niczego. Organizowane przez AgriGen przypadkowe przeloty sterowcem pozwoliy mu zebra wicej informacji o kompleksie Ministerstwa, ni ma teraz, stojc w samym jego sercu. Widz, e oddali ci buty. Spacerowym krokiem zblia si wyszczerzony Carlyle. Te kontrole tak wyglday mwi Anderson e mylaem, e zamkn mnie na kwarantann. Oni po prostu nie lubi twojego cudzoziemskiego zapachu. Carlyle wyciga

papierosa, czstuje take Andersona. Zapalaj, pod uwanym spojrzeniem stranikw w biaych koszulach. Podobaa si ceremonia? pyta. Mylaem, e bdzie wiksze zadcie. Nie potrzeba byo. Wszyscy wiedz, co to oznacza. Genera Pracha straci twarz. Carlyle krci gow. Przez sekund mylaem, e jak tylko unios gow, zobacz, jak ta figura ichniego Phra Seuba rozpada si na p ze wstydu. Czuje si, e Krlestwo si zmienia. To jest w powietrzu. Anderson myli o paru budynkach, ktre mu migny, kiedy wieziono go do wityni. Wszystkie si sypay. Pene zaciekw, obronite pnczami. Jeli upadek Tygrysa nie wystarcza za dowd, dobrym wiadectwem s take poprzewracane drzewa i zaniedbany teren. Pewnie jeste bardzo dumny z tego, co osigne. Carlyle zaciga si papierosem, powoli wydychajc dym. Powiem tylko, e ten krok jest satysfakcjonujcy. Na nich wraenie zrobie. Anderson wskazuje brod Falang Farangw, ktrzy wygldaj, jakby ju napili si za pienidze z odszkodowa. Lucy prbuje przekona Ottona, eby zapiewa Hymn Pacyfiku pod srogim spojrzeniem biaych koszul. Kupiec zauwaa Carlylea i rzuca si ku nim. Z ust mierdzi mu laolao. Napity jeste, czy co? pyta Carlyle. Jak cholera. Otto umiecha si z rozmarzeniem. Musiaem wszystko wypi przy bramie. Palanty nie day mi niczego wnie na imprez. I opium Lucy te zabrali. Uwiesza si ramienia Carlylea. Miae racj, stary draniu. Sto procent. Patrzcie tylko na miny tych wszystkich biaych koszul. Jakby cay dzie arli gorzkie melony! Wymacuje do Carlylea, usiuje j ucisn. Niech mnie szlag, dobrze widzie, e kto im utar nosa. Im i tym cholernym darom dobrej woli. Dobrze zrobie, Carlyle. Bardzo dobrze. Umiecha si niewyranie. Dziki tobie bd bogaty. Bogaty! mieje si i znw obapia rk Carlylea. Bardzo dobrze mwi, gdy udaje mu si j chwyci. Bardzo dobrze. Lucy krzyczy, eby wraca. Mamy riksz, ty pijaku! Otto zatacza si z powrotem i przy pomocy Lucy usiuje wgramoli si do rikszy. Biae koszule patrz na nich chodnym wzrokiem. Kobieta w mundurze oficera przyglda im si beznamitnie ze szczytu schodw. Anderson patrzy na ni. Wedug ciebie, co ona sobie myli? pyta, wskazujc j brod. Stado pijanych farangw wasa si po jej terenie? Co ona widzi? Carlyle zaciga si papierosem i powoli wypuszcza struk dymu. To pocztek nowej ery.

 Powrt do przyszoci mruczy Anderson. Sucham? Nic, nic. Anderson krci gow. Yates tak mwi. Mamy optymalny moment. wiat znowu si kurczy. Lucy i Ottonowi w kocu udaje si wsi do rikszy. Odjedaj, a Otto gono bogosawi szlachetnym biaym koszulom, na odszkodowaniach ktrych tak si wzbogaci. Carlyle unosi brew, nie wypowiadajc na gos pytania. Anderson zaciga si papierosem, zastanawiajc si nad kryjcymi si pod pytaniem rozgazieniami rnych moliwoci. Chciabym porozmawia bezporednio z Akkaratem. Carlyle prycha. Dzieci chc rnych rzeczy. To gra nie dla dzieci. Mylisz, e owiniesz go sobie wok palca? Zmienisz w poczciwego, pokornego zarzdc, jak w Indiach? Anderson rzuca mu zimne spojrzenie. Bardziej jak w Birmie. Umiecha si, widzc szok na twarzy Carlylea. Nic si nie bj. W brany obalania pasrw ju nie robimy. Teraz interesuje nas tylko wolny rynek. Z pewnoci udaoby si przynajmniej wsppracowa przy realizacji tego wsplnego celu. Ale potrzebuj spotkania. Jaki ostrony. Carlyle rzuca niedopaek na ziemi i zadeptuje go butem. Mylaem, e troch bardziej awanturniczy z ciebie duch. Nie szukam tutaj przygd. Podobnie jak ci wszyscy pijacy... Urywa, oszoomiony. W tumie jest Emiko, stoi razem z japosk delegacj. W gszczu biznesmenw i politykw zebranych wok Akkarata, rozgadanych i rozemianych, miga mu jej charakterystyczny ruch. Jezu! Carlyle traci dech. Nakrcanka? Tutaj w Ministerstwie? Anderson usiuje co powiedzie, ale gardo mu nie dziaa. Nie, pomyli si. To nie Emiko. Ruchy ma takie same, ale to nie ta dziewczyna. Ta jest bogato ubrana, wok szyi lni zoto. Nieco inne rysy. Unosi do, szarpanym ruchem, odgarnia jedwabiste wosy za ucho. Podobna, ale nie taka sama. Serce Andersona zaczyna bi na nowo. Nakrcanka umiecha si wdzicznie, suchajc opowiadanej przez Akkarata historii. Odwraca si, eby przedstawi czowieka, ktrego Anderson zna z wywiadowczych zdj jako dyrektora generalnego Mishimoto. Jej pan mwi co do niej, ona pochyla gow, a potem biegnie do rikszy, swoim osobliwym, penym gracji krokiem. Bardzo podobna do Emiko. Taka wystylizowana, taka wystudiowana. Wszystko w tej nakrcance kojarzy mu si z t drug, o wiele bardziej zdesperowan dziewczyn. Przeyka lin, wspominajc Emiko we wasnym ku, drobn i samotn. Godn informacji o

wioskach nakrcacw. Jak tam jest? Kto tam mieszka? Naprawd nie maj panw? Desperacko chwytajca si kadej nadziei. Kracowo rna od tej tutaj, skrzcej si blaskiem, przemykajcej wdzicznie midzy biaymi koszulami i politykami. Nie wydaje mi si, eby wpucili j do wityni mwi w kocu Anderson. Tak daleko by si nie posunli. Biae koszule na pewno kazay jej zaczeka na zewntrz. Ale musz si gotowa. Carlyle przechyla gow, patrzc na japosk delegacj. A wiesz, Raleigh te ma tak u siebie. Wystpuje u niego na zapleczu w charakterze dziwowiska. Anderson przeyka lin. Tak? Nie syszaem. Powanie. Pieprzy si ze wszystkimi. Powiniene to zobaczy. Naprawd przegite. Carlyle mieje si basowo. O, zobacz, zwrcili uwag. Opiekun Krlowej chyba jest zszokowany. Somdet Chaopraya gapi si na nakrcank oczyma wytrzeszczonymi jak u krowy uderzonej w bok gowy przed zabiciem. Anderson marszczy czoo, mimo woli te wstrznity. Chyba nie zaryzykowaby swojego stanowiska. Nie z nakrcank. A kto wie? On nie ma za dobrej reputacji. Z tego co wiem, stary rozpustnik. Za starego krla lepiej si zachowywa. Kontrolowa si. Ale teraz... Carlyle wskazuje brod nakrcank. Nie zdziwibym si, gdyby Japoczycy zrobili mu taki prezent na rzecz dobrych stosunkw. Somdetowi Chaoprayi si nie odmawia. Kolejne apwki. Cay czas. Ale Somdetowi Chaoprayi opaca si co da. Z tego co syszaem, przej w paacu wikszo funkcji. Skupia ogromn wadz. A to by nam dao spore bezpieczestwo, kiedy przydarzy si kolejny zamach zauwaa Carlyle. Wszyscy wygldaj tak spokojnie, ale pod pokrywk si gotuje. Pracha i Akkarat nie mog tak dalej. Kr jeden wok drugiego od zamachu z dwunastego grudnia... Odpowiednio nacisn i moemy zdecydowa, kto bdzie gr. Drogo to wyjdzie. Nie dla twojej firmy. Troch zota i nefrytu. Troch opium. cisza gos. Jak na wasze standardy, to nawet moe by tanio. Wystarczy tej reklamy. Spotkam si z Akkaratem czy nie? Carlyle klepie Andersona w plecy i parska miechem. Boe, jak ja lubi pracowa z farangami. Przynajmniej s bezporedni. Nic si nie bj. To jest ju umwione. Podchodzi do japoskiej delegacji i pozdrawia Akkarata. Ten patrzy na Andersona bystrym, taksujcym spojrzeniem. Anderson skada donie w wai. Akkarat, jak przystao na kogo o tej randzie, nieznacznie kiwa gow.

*** Przed bram Ministerstwa rodowiska, Anderson przywouje Lao Gu, eby wrci do fabryki. Wtem po jego obu stronach pojawia si dwch Tajw. Prosz z nami, Khun. Bior Andersona pod okcie i prowadz ulic. Przez chwil myli, e zapay go biae koszule, potem jednak dostrzega limuzyn z wglowym dieslem. Popychany do rodka, walczy z wasn paranoj. Gdyby chcieli ci zabi, mogliby zaczeka na sto lepszych okazji. Drzwi si zatrzaskuj. Naprzeciwko niego siedzi Minister Handlu Akkarat. Khun Anderson. Umiecha si. Dzikuj, e przyszed pan do mnie. Anderson rozglda si po aucie ciekawe, czy daoby si z niego uciec i czy zamki s sterowane centralnie. Najgorsza jest zawsze chwila ujawnienia, kiedy zbyt duo ludzi nagle wie zbyt duo. Tak si stao w Finlandii: Peters i Ley, z ptlami na szyi, kopicy nogami powietrze, wysoko nad zgromadzonym tumem. Khun Richard powiedzia, e ma pan dla mnie ofert podsuwa Akkarat. Anderson si waha. Rozumiem, e mamy wsplny interes. Nie. Akkarat krci gow. Wasi ludzie przez ostatnie piset lat prbowali zniszczy mj nard. Nie mamy nic wsplnego. Anderson umiecha si niepewnie. Oczywicie, na pewne sprawy mamy rne pogldy. Samochd zaczyna si toczy. Akkarat mwi: To nie jest kwestia perspektywy. Odkd wyldowali u nas pierwsi misjonarze, cay czas chcielicie nas zniszczy. Podczas Ekspansji prbowalicie nas po kawaku opanowa. Odci naszemu pastwu nogi i rce. Najgorszego uniknlimy tylko dziki mdroci i przywdztwu naszego Krla. Jednake wy nie dawalicie za wygran. Za Zapaci, wasza wychwalana globalna gospodarka sprawia, e borykalimy si z godem i nadmiern specjalizacj. Patrzy znaczco na Andersona. A potem przyszy wasze plagi kaloryczne. Prawie udao si wam pozbawi nas ryu. Nie wiedziaem, e Minister Handlu jest zwolennikiem teorii spiskowych. Z ktrej firmy pan jest? Akkarat mu si przypatruje. AgriGen? PurCal? Total Nutrient Holdings? Anderson rozkada rce. Rozumiem, e moe pan potrzebowa wsparcia w zorganizowaniu bardziej stabilnego rzdu. Mog zapewni odpowiednie zasoby, o ile tylko dojdziemy do porozumienia. A czego pan chce w zamian?

Anderson patrzy mu powanie w oczy. Dostpu do waszego banku nasion. Akkarat si odsuwa. To niemoliwe. Samochd skrca i przypiesza alej Thanona Ramy XII. Przepywajce obrazy Bangkoku zaczynaj si rozmazywa eskorta Akkarata toruje im drog. Nie na wasno. Anderson uspokajajco wyciga do. Chcemy tylko pobra prbki. Dziki bankowi nasion jestemy niezaleni od takich jak wy. Kiedy wiat spustoszya rdza pcherzowa i ryjkowiec, tylko bank nasion pozwoli nam opanowa najgorsze plagi, a i tak nasi ludzie masowo ginli. Indie, Birma i Wietnam podday si wam, a my przetrwalimy. I teraz przychodzicie i prosicie o nasz najlepsz bro. Akkarat parska miechem. Moe i chciabym, eby generaowi Prasze ogoli brwi i wosy i wsadzi go, w habie, do jakiego klasztoru w dungli, ale przynajmniej w tej sprawie bymy si zgodzili. Nie wolno da adnemu farangowi dotkn naszego serca. Moecie odci naszemu krajowi rk albo nog, ale nie gow, a ju na pewno nie wyci serce. Potrzebujemy nowego materiau genetycznego mwi Anderson. Skoczyy nam si opcje, a szkodniki dalej mutuj. Nie ma problemu, eby podzieli si potem wynikami tych bada. A nawet zyskami. Na pewno to samo proponowalicie Finom. Anderson pochyla si ku niemu. W Finlandii wydarzya si tragedia, i to nie tylko dla nas. Jeli wiat ma mie co je, musimy wyprzedza cibiskoz, rdz pcherzow i nipposkiego genhakowanego ryjkowca. To jedyny sposb. Mwisz mi teraz, e uzalenilicie wiat od swoich opatentowanych ziaren i nasion, z przyjemnoci wszystkich zniewolilicie, i teraz wreszcie zdalicie sobie spraw, e prowadzicie nas wszystkich do pieka. Tak lubi mwi grahamici. Anderson wzrusza ramionami. W rzeczywistoci ryjkowce i rdza nie ogldaj si na nic. A tylko my mamy potencja naukowy, eby wyprowadzi nas z tego chaosu. Liczymy, e gdzie w waszym banku nasion znajdziemy klucz. A jeli nie? To wtedy wszystko jedno, kto bdzie rzdzi Krlestwem. Wszyscy bdziemy kaszle krwi po nastpnej mutacji cibiskozy. To niemoliwe. Bank nasion kontroluje Ministerstwo rodowiska. Miaem wraenie, e omawiamy zmian rzdw. Akkarat marszczy brwi. Chcecie prbki, i tylko tyle? Dacie bro, sprzt, pienidze i tylko tyle chcecie?

Anderson kiwa gow. I jeszcze jedno. Jednego czowieka. Gibbonsa. Obserwuje reakcj Akkarata. Gibbonsa? Akkarat wzrusza ramionami. Nie znam. Farang. Czowiek od nas. Chcemy go z powrotem. Narusza nasz wasno intelektualn. O, to na pewno bardzo was martwi. Akkarat si mieje. Bardzo interesujce, spotka bezporednio kogo z was. Oczywicie, wszyscy gadamy, e kaloriarze czaj si na Koh Angrit, jak demony czy phii prasue, i knuj, jak opanowa Krlestwo, ale pan... Przyglda mu si. Gdybym zechcia, mgbym pana skaza na rozdarcie przez megodonty, a potem rzuci kaniom i wronom. I nikt nie kiwnby palcem. Dawniej, jeli po ulicy rozniosa si choby pogoska, e wrd nas s kaloriarze, od razu wybuchay protesty i zamieszki. A pan siedzi tu ze mn. Taki pewny siebie. Czasy si zmieniaj. Ale nie a tak, jak pan mwi. To odwaga czy zwyka gupota? Mgbym zada panu to samo pytanie ripostuje Anderson. Nie kady dga biae koszule w oko i liczy, e ujdzie mu to na sucho. Akkarat si umiecha. Gdyby przyszed pan z t ofert, pienidzy i sprztu, tydzie temu, bybym bardzo wdziczny. Wzrusza ramionami. A w tym tygodniu, w wiede ostatnich okolicznoci i sukcesw, rozwa pana propozycj. Stuka w szybk do szofera, eby si zatrzyma. Ma pan szczcie, e jestem w dobrym humorze. W kadym innym kazabym rozerwa kaloriarza na krwawe strzpy i cieszy si z tego. Wskazuje Andersonowi drzwi. Rozwa pana propozycj.

XV
Nowi Ludzie maj swoje miejsce. Ta nadzieja chodzi Emiko po gowie kadego dnia, w kadej minucie i kadej sekundzie. Wspomnienie gaijina Andersona i jego przekonania, e to miejsce naprawd istnieje. Donie na jej ciele, w ciemnoci, powany wyraz oczu, gdy kiwa gow i potwierdza. Teraz co wieczr gapi si na Raleigha i zastanawia, co ten czowiek wie i czy odway si go zapyta, co widzia tam na pnocy. O drog w bezpieczne miejsce. Trzy razy prbowaa i trzy razy zawid j gos pytanie pozostao niezadane. Co noc wraca do domu, wyczerpana zadawanymi przez Kannik torturami i zapada w sen, nic o miejscu, gdzie Nowi Ludzie mieszkaj bezpiecznie, bez protektorw i panw. Wspomina Mizumi-sensei w swoim studiu kaizen, gdzie uczya klczcych przed ni w kimonach, pilnie suchajcych modych Nowych Ludzi. Kim jeste? Nowym Czowiekiem. Co przynosi ci zaszczyt? Zaszczyt przynosi mi suba. Kogo czcisz i szanujesz? Szanuj swojego pana. Mizumi-sensei nie aowaa rzgi, grona mimo stu lat na karku. Bya wczesnym Nowym Czowiekiem, na jej skrze niemal nie zaznaczy si wiek. Kto wie, ilu modych Nowych przepdzia w yciu przez swoje studio? Mizumi-sensei, zawsze czujna, zawsze gotowa do pouczenia. Brutalna w gniewie, a jednak karzca sprawiedliwie. I ta ciga nauka, wiara, e jeli bd dobrze suy swojemu panu, osign najwysz doskonao. Mizumi-sensei uczya ich o bodhisattwie Mizuko Jizo, ktry wspczuje nawet Nowym Ludziom i ktry po mierci schowa ich w rkawie i przemyci z pieka genetycznie zmodyfikowanych zabawek do prawdziwego cyklu ycia. Suba to ich obowizek, suba to dla nich zaszczyt, a nagroda przyjdzie w kolejnym yciu, kiedy stan si w peni ludmi. Suba przyniesie najwiksz nagrod. Jake nienawidzia Mizumi-sensei, kiedy porzuci j Gendo-sama. Jednake teraz serce bije jej ywiej na myl o nowym opiekunie: mdrym czowieku,

przewodniku, ktry zawiedzie j do innego wiata, ktry da jej to, czego nie chcia da Gendo-sama. Jeszcze jeden, ktry ci okamie? I zdradzi? Tumi t myl. To ta druga Emiko tak myli. Ta przyziemna cz jani, jakby nie bya niczym wicej ni cheshire, chciaa si tylko nare i rozpleni, zupenie nie przejmujc si wasn nisz. To myl niestosowna dla Nowego Czowieka. Mizumi-sensei uczya, e natura Nowego Czowieka skada si z dwch czci. Za powka, miotana zwierzcymi pragnieniami pochodzcymi z ich genw, z tych dodatkw i modyfikacji, ktre uczyniy ich tym, czym s. I dla rwnowagi, ja cywilizowana, znajca rnic midzy nisz a zwierzcymi popdami. Znajca swoje miejsce w pastwowej i ludzkiej hierarchii, doceniajca dar ze strony pana, jakim jest utrzymanie. Ciemna i jasna strona. In-Yo. Dwie strony monety, dwie strony duszy. Mizumi-sensei pomoga im uzyska wasne dusze. Przygotowaa ich na zaszczyt suby. Szczerze mwic, dopiero ze potraktowanie przez Gendo-sam sprawio, e tak le o nim myli. By sabym czowiekiem. A moe, gwoli uczciwoci, nie staraa si jak naley. Nie suya mu ze wszystkich si. Taka jest smutna prawda. Odrobina wstydu, ktr musi znie, nawet teraz, gdy usiuje y bez kochajcej doni opiekuna. Ale moe ten dziwny gaijin... moe... Dzi wieczorem nie dopuci do swoich myli tego cynicznego zwierzcia; dzi pozwoli sobie na marzenia. Emiko wykrada si ze swojego wieowca na dwr. Jest wieczr, Bangkok stygnie. Zabarwione zielono ulice przenika witeczny nastrj, w wokach bulgoc wieczorne makarony, proste dania dla rolnikw z targu przed powrotem na noc do domw. Emiko wdruje po nocnym targu, jednym okiem wypatrujc biaych koszul, drugim kolacji. Znajduje sprzedawc grillowanych kalmarw, kupuje jednego w sosie chili. wiato wiec i cienie zapewniaj jej co w rodzaju osony. Pha sin kryje ruchy ng. Wystarczy przejmowa si rkami, ale jeli jest powolna, ostrona, i trzyma je ciasno przy sobie, jej ruchy da si wzi za zwyk niezdarno. Kupuje od baby z crk zawinitko z lici bananowca z grudk smaonego padh seeu z ryu U-Tex. Kobieta smay ten makaron na niebieskim metanie, nielegalnym, ale od biedy moliwym do zdobycia. Emiko siada przy zaimprowizowanej ladzie i opycha si jedzeniem, usta pal j od przypraw. Ludzie popatruj na ni dziwnie, paru krzywi si z niesmakiem, ale nic nie robi. Niektrzy nawet znaj j z widzenia. Reszta za ma do problemw, by nie wpltywa si jeszcze w sprawy nakrcanek i biaych koszul. Do osobliwa przewaga. Biae koszule s tak powszechnie pogardzane, e ludziom nie chce si zwraca ich uwagi, jeli nie jest to absolutnie konieczne. Wkada makaron do ust i znowu myli o sowach tego gaijina. Nowi Ludzie maj swoje miejsce. Prbuje sobie to wyobrazi. Wioska pena ludzi o zdradzieckich szarpanych ruchach i gadkiej skrze. Jake pragnie tam by.

Czuje take co zupenie przeciwnego. To nie strach. Co, czego si w yciu nie spodziewaa. Odraz? Nie, to zbyt mocne sowo. Raczej lekki niesmak, e tak wielu jej pobratymcw haniebnie porzucio swoje obowizki. I mieszkaj razem z sobie podobnymi, nie uwietnia ich obecno kogo w rodzaju Gendo-samy. Caa wioska Nowych Ludzi i nikogo, komu mogliby suy. Emiko krci energicznie gow. A co jej przyniosa suba? Takich ludzi, jak Raleigh. I Kannika. A jednak... cae plemi Nowych Ludzi, yjce gromadnie w dungli? Jak by to byo, obejmowa ramionami dwuipmetrowego robotnika? Tak miaby wyglda jej ukochany? Albo ktry z tych wielorkich potworw z fabryk Gendo-samy, dziesi rk jak u hinduskiego boga i linica si gba, pragnca tylko jedzenia i miejsca na zoenie tych rk? Jak w ogle taki stwr jest w stanie przedosta si na pnoc? Czemu siedz wanie tam, w dungli? Tumi w sobie odraz. Na pewno nie bdzie gorzej ni z Kannik. Zniewolono j, kazano le myle o Nowych Ludziach, cho sama do nich naley. Wystarczy logicznie pomyle: aden Nowy Czowiek nie bdzie gorszy ni wczorajszy klient, ktry j zern i naplu na ni, zanim wyszed. Na pewno z gadkoskrym Nowym Czowiekiem nie moe by gorzej. Ale jak si bdzie tam yo? Trzeba bdzie je karaluchy, mrwki i wszystko co przetrwao atak kozioroga? Raleigh umie przetrwa. A ty? Miesza makaron dziesiciocentymetrowymi paeczkami z bambusa RedStar. Jak to bdzie nie suy nikomu? Odway si na to? Myl jest oszaamiajca, niemal krci si od niej w gowie. Co bdzie robi, pozbawiona pana? Zostanie rolnikiem? Moe bdzie uprawia opium na wzgrzach? Pali srebrn fajeczk i czerni sobie zby syszaa, e robi tak kobiety z tamtejszych plemion? mieje si sama do siebie. Da si w ogle to sobie wyobrazi? Zatopiona w mylach, omal nie przegapia czego wanego. Tylko traf przypadkowe poruszenie mczyzny przy stoliku naprzeciwko, jego sposzone spojrzenie i nagle pochylona gowa, wzrok wbity w jedzenie to j ratuje. Zamiera. Zamilko cae nocne targowisko. I wtedy za jej plecami pojawiaj si, jak wygodniae duchy, mczyni w bieli, rzucaj par sw w swojej szybkiej, piewnej mowie do kobiety przy woku. Ona zaczyna uwija si sualczo. Emiko dygoce przed nimi, z makaronem na paeczkach zawieszonym midzy talerzem i ustami, szczupe rami dry z napicia. Chciaaby odoy paeczki, ale nie ma jak tego zrobi. Jeli si poruszy, zauwa j, wic siedzi jak skamieniaa, a oni gadaj za jej plecami, pochylajc si w oczekiwaniu na jedzenie: ...i w kocu przegi. Syszaem, e Bhirombhakdi dar si na cae biuro, e zapaci mu

gow. Gowa Jaideego na talerzu, bo posun si za daleko! Swoim ludziom da za ten nalot po pi tysicy bahtw. Na ebka. I duo im teraz z tego przyjdzie, jak go zdegradowali. No, ale wiesz, pi tysicy, nic dziwnego, e Bhirombhakdi zia ogniem. Musia straci z p miliona. A Jaidee po prostu wpad tam jak szarujcy megodont. Stary pewnie pomyla, e to byk Torapee, przymierzajcy racice do ladw swojego ojca*. I chce go zaatwi. Ju nie. Emiko dygoce, gdy j poszturchuj. To koniec. Zaraz upuci paeczki i zobacz, e jest nakrcank, mimo e dotd tego nie dostrzegli, cho tocz si wok, cho potrcaj j z msk pewnoci siebie, cho do jednej z biaych koszul dotyka jej szyi, jakby przycinita do niej w toku. Nagle przestanie by niewidzialna. Ukae si przed nimi w penej krasie Nowy Czowiek majcy tylko niewane dokumenty i importowe licencje, ktry zaraz zostanie skompostowany, zrecyklowany rwnie szybko jak obornik i celuloza, przez swoje zdradzieckie szarpane ruchy, ktre naznaczaj go rwnie wyranie, jakby by pomalowany wydzielin wietlikw. Ale nie mylaem, e kiedykolwiek zobacz, jak robi khrab przed Akkaratem. Kiepsko. Wszyscy tracimy przez to twarz. Milcz przez chwil. Potem jeden z nich mwi: Ej, ciotunia. Twj metan ma nie taki kolor. Kobieta umiecha si niewyranie. Umiech jej crki take znamionuje niepewno. W tamtym tygodniu zoylimy dar na rzecz Ministerstwa mwi. Facet, trzymajcy rk na karku Emiko odzywa si, gadzc j machinalnie. Ona stara si nie dre pod jego dotykiem. To chyba co le nam powiedzieli. Umiech kobiety rzednie. Moe ja co le pamitam. Z przyjemnoci sprawdz stan pani rachunkw. Po co ten kopot. Zaraz, ju, wyl crk. A tymczasem, moe poczstujecie si ryb? Nie pac wam tyle, ebycie mogli porzdnie si naje. Zdejmuje z grilla dwie due tilapie i podaje je biaym koszulom. To bardzo mio, ciotuniu. Jestem godny. Biae koszule ciskaj w doniach owinite limi bananowca plaa, odwracaj si i kontynuuj przechadzk po nocnym targu, najwyraniej niewiadomi paniki, jak siej wok. Umiech sprzedawczyni natychmiast znika. Odwraca si do crki, wciska jej w donie banknoty. Id do tej budki policyjnej, ale gadaj i dawaj pienidze tylko sierantowi Siripornowi.
*

W tajskiej mitologii byk Torapee przymierza racic do ladw ojca, by wiedzie, kiedy bdzie na tyle duy, eby mc go zabi. Std mianem Torapee okrela si niewdziczne dzieci (przyp. tum.).

Nie chc tych dwch widzie na oczy. Emiko czuje, e szyja pali j od dotyku biaej koszuli. Mao brakowao. Bardzo mao. Dziwne, e zdarza jej si zapomina, e jest cigana. Czasem sama si oszukuje, zaczyna myle, e jest prawie czowiekiem. Unosi do ust ostatni ks makaronu. Nie moe ju czeka. Musi si zmierzy z Raleighem. *** Chc std wyjecha. Raleigh odwraca si na stoku barowym, ze skonsternowan min. Naprawd, Emiko? Umiecha si. Masz nowego pana, tak? Obok nich przechodz inne dziewczyny, rozemiane i rozgadane, pozdrawiaj wai ducha budynku, kilka take skada drobne ofiary, w nadziei e trafi na grzecznego klienta albo bogatego protektora. Emiko krci gow. Nowego pana nie. Chc jecha na pnoc. Do wiosek, gdzie mieszkaj Nowi Ludzie. Kto ci o tym powiedzia? Czyli s, tak? Poznaje po jego minie, e tak. Serce zaczyna jej bi mocniej. To nie tylko plotka. Istniej stwierdza bardziej stanowczo. Raleigh rzuca jej badawcze spojrzenie. Niewykluczone. Kiwa na Daenga, barmana, eby nala kolejnego drinka. Ale musz ci ostrzec, e w dungli ciko si yje. Jeli zbiory si nie udadz, trzeba je robaki, eby przey. Nie ma te za bardzo na co polowa, po tym jak rdza pcherzowa i nipposki ryjkowiec ze wszystkim si rozprawiy. Wzrusza ramionami. Moe par ptakw. Ponownie na ni patrzy. Powinna si trzyma bliej wody. Tam si bdziesz przegrzewa. Uwierz mi. Tam si bardzo ciko yje. Jeli naprawd chcesz sobie std pj, powinna poszuka sobie nowego pana. Dzisiaj o mao co nie zapay mnie biae koszule. Jeli tu zostan, zgin. Pac im, eby ci nie zapay. Ale byam na nocnym targu... Co, do cholery, robia na nocnym targu? Chcesz co zje, to przychodzisz tutaj! warczy Raleigh. Przepraszam, Raleigh-san. Musz wyjecha. Pan ma znajomoci. Moe pan mi zaatwi pozwolenia na przejazd. ebym moga przej przez posterunki. Przed Raleighem pojawia si drink. Upija yk. Jest jak stara wrona, nic tylko mier i rozkad na tym stoku barowym, patrzy, jak jego dziwki przychodz na nocn zmian. Patrzy na ni z ledwo skrywanym obrzydzeniem, jakby bya przylepionym do buta psim gwnem. Znw pije.

 Droga na pnoc jest cika. I od cholery kosztuje. Mog zarobi na swj przejazd. Raleigh nie odpowiada. Barman koczy polerowa bar. Razem z pomocnikiem wycigaj skrzynk lodu od producenta luksusowych towarw Jai Yen, Nam Yen. Chodne Serce, Chodna Woda. Raleigh nadstawia szklank, Daeng wrzuca mu z brzkiem par kostek. Wycignite z izolowanej skrzynki, zaczynaj topi si w cieple. Emiko obserwuje, jak rozpywaj si w cieczy. Daeng polewa je wod. Emiko si gotuje. Otwarte okna klubu w ogle nie api wiatru, a o tej wczesnej godzinie ar w rodku jest nie do zniesienia. A te karty do nakrcania wiatrakw te jeszcze nie przyszy. ciany i podoga klubu promieniuj ciepem ze wszystkich stron. Raleigh upija yk chodnej wody. Emiko przyglda si, rozpalona, aujc, e nie potrafi si poci. Khun Raleigh. Prosz. Tak mi przykro... Prosz... waha si ...troch zimnej wody. Raleigh popija swoj wod i patrzy na pojawiajce si kolejne dziewczyny. Utrzymanie nakrcania cholernie duo kosztuje. Emiko umiecha si zaenowana, liczc, e go udobrucha. W kocu Raleigh robi rozdranion min. No dobra. Kiwa na Daenga. Staje przed ni szklanka wody z lodem. Emiko stara si nie rzuca do niej. Przytyka j do twarzy i karku, niemal sapic z ulgi. Pije i znw przyciska szko do ciaa, ciskajc je jak talizman. Dzikuj. Dlaczego w ogle miabym ci pomaga wyjecha z miasta? Jeeli zostan, to zgin. Sabo na tobie wychodz. Nie trzeba ci byo bra. A dawanie w ap, eby moga pojecha sobie na pnoc, to ju w ogle mi si nie opaca. Prosz. Co tylko trzeba. Zapac. Zrobi. Prosz mnie wykorzysta. Parska miechem. Mam prawdziwe dziewczyny. Umiech znika. Emiko, problem polega na tym, e nie moesz mi nic da. Przepijasz pienidze, ktre zarabiasz co wieczr. apwki kosztuj, ld dla ciebie te kosztuje. Gdybym by pody, po prostu wywalibym ci na ulic, eby ci skompostoway biae koszule. Saby jest z ciebie zysk. Prosz. Nie denerwuj mnie. Id, przygotuj si do roboty. Jak przyjd klienci, masz ju nie by w cywilnych ciuchach. Jego sowa brzmi stanowczo i wadczo. Emiko odruchowo zaczyna si kania i poddawa jego woli. Przerywa to. Nie jeste psem, napomina si. Nie jeste sug. To suba sprawia, e pozostawiono ci wrd demonw w miecie bogw. Jeli bdziesz si

zachowywa jak suga, zginiesz jak pies. Prostuje si. Przykro mi, Raleigh-san, ale musz jecha na pnoc. Niedugo. Ile to bdzie kosztowao? Zarobi tyle. Jeste, kurna, jak jaki cheshire. Raleigh nagle wstaje. Uparcie wracasz do czego, co ju umaro. Emiko si kuli. Raleigh, cho stary, jest jednak gaijinem, urodzonym i wykarmionym przed Zapaci. Gruje nad ni. Cofa si kolejny krok, przestraszona. Raleigh umiecha si ponuro. No wanie, musisz zna swoje miejsce. Chcesz na pnoc, nie ma sprawy. Ale wtedy, kiedy ja bd gotowy i na to pozwol. I dopiero, kiedy zarobisz na kadego bahta apwek dla biaych koszul. Ile to bdzie? Twarz mu czerwienieje. Wicej, ni zarobia do tej pory! Odskakuje, lecz Raleigh j chwyta. Przyciga blisko. Jego gos jest niski, chrapliwy, zioncy whiskey. Kiedy, dawno, komu si przydawaa, wic rozumiem, e taka nakrcanka jak ty moe si czasem zapomnie. Ale nie oszukujmy si. Jeste moj wasnoci. Kocista do maca jej pier, chwyta za sutek i wykrca. Emiko skomli z blu i widnie mu pod rk. Bladymi oczyma obserwuje j jak w. Naleysz do mnie od stp do gw mruczy. Jeli jutro bd mie ochot ci skompostowa, to ju ci nie ma. I nikogo to nie obejdzie. W Japonii moe nakrcanka to co wartociowego. Tutaj to mie. Znw ciska. Emiko z dygotem apie oddech, usiujc usta na nogach. Raleigh si umiecha. Jeste moj wasnoci. Pamitaj o tym. Wraca do swojej whiskey. Powiem ci, kiedy zarobia na podr na pnoc dodaje. Ale zapracujesz na to, i to porzdnie. I nie bdziesz wybrzydza, jak dotd. Jeli kto ci zechce, idziesz z nim i robisz mu dobrze, tak dobrze, eby chcia wrci i jeszcze raz z tob pj. Mam mas dziewczyn proponujcych normalny seks. Jeli chcesz jecha na pnoc, to lepiej zaproponuj klientom co wicej. Wielkimi haustami dopija drinka i z hukiem stawia szklank na blacie, kac Daengowi dola. No, a teraz koniec dsw i do roboty.

XVI
Hock Seng patrzy wilkiem na stojcy naprzeciw niego przysadzisty sejf. Jest wczesny ranek, siedzi w biurze SpringLife i zanim przyjdzie pan Anderson, powinien zaj si kombinowaniem w ksigach, ale jego uwag zaprzta tylko sejf. Drwi z niego, stojc w kcie, spowity dymem ofiar, ktre nic a nic nie pomogy go otworzy. Od zajcia na ldowisku sejf jest stale zamknity, a jeszcze ten diabe Lake cigle patrzy mu przez rami, pyta o stany kont, wszdzie wciubia nos i si dopytuje. A Pan ajna czeka. Hock Seng widzia si z nim ju trzy razy. By cierpliwy, Hock Seng wyczuwa jednak rosnc irytacj, a moe i ch wzicia spraw we wasne rce. Jego pi minut si koczy. Wpisuje popiesznie liczby do ksigi gwnej, kamuflujc pienidze, ktre zagarn przy okazji zakupu prowizorycznego kieratu. Czy ma si po prostu wama? W fabryce s przemysowe odczynniki, ktre przearyby stal w par godzin. Czy to lepsze ni kaza Panu ajna czeka, ryzykujc, e szef wszystkich szefw sam si za to zabierze? Rozwaa opcje. Kada jest obciona ryzykiem, od ktrego cierpnie mu skra. Jeli sejf zostanie zniszczony, jego twarz znajdzie si na wszystkich supach, a teraz jest nie najlepszy czas, eby zostawa wrogiem cudzoziemskich diabw. Akkarat ronie w si, wic farangowie te. Kady dzie przynosi nowe ponienia biaych koszul. Tygrys z Bangkoku jest teraz mnichem z ogolon gow, pozbawionym rodziny i majtku. A gdyby tak w ogle pozby si pana Lakea? Jaki anonimowy n pod ebro, kiedy bdzie sobie szed ulic? To atwe rozwizanie. I nawet niedrogie. Chan mieszek chtnie zrobi to za pitnacie bahtw i cudzoziemski diabe nie bdzie wicej si Hock Sengowi naprzykrza. Podskakuje, syszc pukanie do drzwi. Prostuje si i wsuwa pod blat wieo sfaszowan ksig. Tak? To Mai, ta szczupa dziewczynka z produkcji. Stoi w progu. Hock Seng rozlunia si nieco, gdy skada rce w wai. Khun, mamy problem. Hock Seng ciera szmatk atrament z palcw. Tak? Co si stao?

Dziewczynka przebiega wzrokiem po pokoju. Lepiej moe pan sam zejdzie. A cuchnie od niej strachem. Hock Sengowi je si wosy na karku. To jeszcze prawie dziecko. Przyzwoicie j traktowa. Zarobia nawet premi, czogajc si ciasnymi tunelami napdu, sprawdzajc ogniwa acucha, kiedy przywracali fabryk do stanu uytecznoci... a jednak co w jej zachowaniu kojarzy mu si z Malajami, ktrzy kiedy zwrcili si przeciwko nim. Kiedy jego pracownicy, zawsze lojalni i peni szacunku, nagle przestali patrze mu w oczy. Gdyby by sprytny, dostrzegby, e wiatr si zmienia. Zauway, e dni malajskich Chiczykw s policzone. e nawet gowa czowieka o jego statusie rozdajcego pienidze na cele dobroczynne i dbajcego o dzieci robotnikw jak o swoje wasne ma trafi na pryzm w rynsztoku. I teraz ma tu Mai, ktra te wyglda niewyranie. Czy to tak po niego przyjd? Podstpem? Wyl na przynt niegron dziewczynk? Czy to koniec tych kart, czy moe Pan ajna wykonuje swj ruch? Hock Seng z udawan nonszalancj rozpiera si w fotelu, obserwujc j. Jak masz mi co do powiedzenia mruczy to mw tu i teraz. Waha si. Strach wida na pierwszy rzut oka. Farang jest gdzie tutaj? Hock Seng zerka na zegar na cianie. Szsta. Przyjdzie dopiero za godzin albo dwie. Tak wczenie nie wstaje. Prosz, niech pan pjdzie ze mn. Czyli tak to ma by. Kiwa gow. No dobrze. Wstaje i podchodzi do niej. Taka liczna dziewczynka. Jasne, e wysaliby adn. Wyglda tak niegronie. Drapie si po plecach, unoszc luny rbek koszuli i wyciga n. Podchodzc, trzyma go za sob. Czeka do ostatniej chwili... Chwyta j za wosy i przyciga do siebie. Przyciska n do garda. Kto ci przysa? Pan ajna? Biae koszule? Kto? apie oddech, niezdolna si uwolni bez podcicia sobie garda. Nikt! Mylisz, e jestem idiot? Mocniej napiera na n, przecinajc skr. Kto? Nikt! Przysigam! Mai trzsie si ze strachu, lecz Hock Seng jej nie puszcza. Co chciaaby powiedzie? Jest jaka tajemnica? Gadaj, i to ju! Sapie pod naciskiem ostrza na skr. Nie! Khun! Przysigam! adna tajemnica! Ale... ale... No co? Obwisa mu bezwadnie w rkach. Biae koszule szepcze. Jeli biae koszule si dowiedz...

 Ja nie jestem bia koszul. Chodzi o Kita. Jest chory. I Srumuang. Jeden i drugi. Prosz. Nie wiem, co robi. Nie chc straci pracy. Nie wiem, co mam robi. Niech pan nie mwi farangowi. Wszyscy wiedz, e on zamknie fabryk. Prosz. Moja rodzina bez tego... Prosz. Prosz. Teraz ju szlocha, zwiesza mu si w rkach, baga go jak zbawc, zapomniawszy o nou. Hock Seng krzywi si i zabiera n. Nagle czuje si stary. Tak to jest: y w cigym strachu. Podejrzewa trzynastolatki, myle, e dziewczynki o buziach crek knuj, jak go zabi. Niedobrze mu. Nie potrafi spojrze jej w oczy. Trzeba byo tak od razu mruczy gburowato. Gupia. Z takimi rzeczami nie ma si co kry. Unosi koszul i wsuwa n do pochwy. Poka mi tych kolegw. Mai ostronie ociera zy. Nie ma mu za ze. Jest elastyczna, jak to bywa u modych ludzi. Kryzys min, teraz posusznie wyprowadza Hock Senga z biura. Do hali zaczynaj schodzi si robotnicy. Wielkie wrota otwieraj si z grzechotem, do wielkiego pomieszczenia wpada soce. W snopach wiata wiruj drobinki kurzu i ajna. Mai prowadzi go przez obrbk kocow, wzbijajc stopami blady py prosto do sali z lini cicia. Wiszce nad ich gowami sita z glonami, schnc, napeniaj sal morskim odorem. Mai idzie pomidzy prasami tncymi i, kucajc, przechodzi pod lini. Po drugiej stronie stoj w milczcych szeregach kadzie z glonami, pene soli i ycia. Ponad poowa wykazuje objawy sabej produkcji. Glony ledwo pokrywaj powierzchni, cho po nocnej przerwie w pozyskiwaniu powinny mie z dziesi centymetrw gruboci. Tutaj szepcze Mai i pokazuje. Kit i Srimuang le oparci o cian. Spogldaj mtnym wzrokiem na Hock Senga. Ten klka obok, ale ich nie dotyka. Jedli to samo? Raczej nie. Nie przyjani si. To nie bdzie cibiskoza? Rdza pcherzowa? Nie. Krci gow. Gupi stary. Nic z tych rzeczy. Nie ma krwi na ustach. Kit jczy, prbuje usi. Hock Seng odsuwa si, walczy z odruchem wytarcia rk o koszul. Drugi, Srimuang, wyglda jeszcze gorzej. A ten za co odpowiada? Mai si waha. Chyba karmi glony. Sypa do zbiornikw t karm dla ryb. Hock Seng czuje, e skra mu cierpnie. Dwa trupy. Obok kadzi, w ktrych wasnorcznie puci pen par produkcj, w imieniu pana Andersona, poganiajc wszystkich, eby zadowoli szefa. To przypadek? Wzdryga si, patrzc na hal z nowej perspektywy. Nadmiar cieczy z kadzi, rozchlapanej po pododze, spywa do kratek ciekowych. Girlandy glonw ozdabiaj wilgotne powierzchnie, karmic si resztkami poywki. Wszdzie wektory infekcji,

jeli co jest z tymi kadziami nie tak. Odruchowo zaczyna wyciera donie, nagle przestaje, a po skrze znw przechodz mu ciarki. Szary py z wykoczalni oblepia mu rce w miejscu, gdzie rozsuwa kurtyny, przechodzc przez nie. Jest otoczony przez potencjalne wektory. Pod stropem wisz sita do suszenia, cae rzdy wypeniaj pmrok hali, szereg za szeregiem, wszystkie wymazane czerniejc szumowin. Z jednego skapuje kropla wody. Rozbryzguje si na pododze koo jego butw. A dziki niej uwiadamia sobie obecno nowego dwiku. Gdy fabryka bya pena ludzi, nigdy go nie sysza, lecz teraz, w porannej ciszy, dobiega ze wszystkich stron: delikatny szmer deszczu kropel spadajcych z zawieszonych sit. Hock Seng zatrzymuje si raptownie, czujc narastajc panik. Nie bd gupi. Nie wiesz, czy to od glonw. mier ma wiele twarzy. To waciwie moe by dowolna choroba. W ciszy sycha dziwnie nierwnomierny oddech Kita, jak sapanie miecha, gdy jego pier unosi si i opada. Myli pan, e to pandemia? pyta Mai. Hock Seng ypie na ni spode ba. Nawet nie wymawiaj tych sw! Chcesz cign na nas demony? Biae koszule? Jeli to si rozniesie, zamkn fabryk. Bdziemy godowa jak te karty. Ale... Na zewntrz, w hali gwnej, nios si echem jakie gosy. Cicho, dziecko. Hock Seng ucisza j gestem, mylc gorczkowo. ledztwo biaych koszul byoby katastrof. W sam raz pretekstem, jakiego potrzebowaby cudzoziemski diabe pan Lake, eby zamkn ca t bud i go zwolni. Odesa do wieowcw, eby znw godowa. eby zgin, cho ju zaszed tak daleko, cho ju by tak blisko. Z innych stron take dochodz poranne powitania. Stka megodont. Z grzechotem otwiera si brama. Ruszaj gwne koa zamachowe to kto prbnie uruchamia lini. Co mamy robi? pyta Mai. Hock Seng rozglda si po kadziach i maszynach. Po wci pustej hali. Tylko ty wiesz, e zachorowali? Mai kiwa gow. Znalazam ich, kiedy przyszam. Na pewno? Nikomu o nich nie mwia, kiedy mnie szukaa? Nie byo tu nikogo wicej? Nikt z tob nie przyszed i nie postanowi wzi wolnego na dzisiaj, kiedy ich zobaczy? Mai krci gow. Nie. Sama przyjechaam. Jeden farmer podwiz mnie pychwk przez khlongi, prawie pod samo miasto. Jak z nim pyn, zawsze jestem pierwsza. Hock Seng zerka na dwch chorych, potem na dziewczynk. Czworo ludzi. Czworo.

Krzywi si na sam myl. Taka pechowa liczba, czwrka. Sz. Cztery. Sz. mier. Ju lepsza jest trjka albo dwjka... Albo jedynka. Idealna liczba dla tajemnicy. Do Hock Senga podwiadomie wdruje do noa. Zastanawia si nad dziewczyn. Komplikacja. Ale mniejsza ni liczba cztery. Jej dugie wosy s upite w staranny kok, eby si nie wkrciy w maszyny. Szyj ma odsonit. Oczy ufne. Hock Seng odwraca wzrok, przypatrujc si raz jeszcze ciaom, przeliczajc feralne liczby. Cztery, cztery, cztery. mier. Jeden lepsze. Najlepsze. Bierze gboki oddech i podejmuje decyzj. Wyciga rk do dziewczynki. Chod tutaj. Mai si waha. Patrzy na ni wilkiem, kiwa, eby podesza. Chcesz mie t prac, nie? Powoli kiwa gow. No to chod. Tych dwch musi trafi do szpitala, prawda? Tu im nie pomoemy. A dwch chorych obok kadzi z glonami nie przysuy si nam za dobrze. Jeeli chcemy dalej mie co je. Zabierz ich std i spotkajmy si przy bocznym wejciu. Nie przez gwn hal. Bokiem. Przecignij ich pod lini i tym serwisowym wejciem. Bokiem, rozumiesz? Mai kiwa niepewnie gow. Hock Seng klaszcze w donie, poganiajc j. Szybko! Szybko! Moesz ich wlec, jeli bdzie potrzeba! Wskazuje ciaa. Zaraz przyjd ludzie. Ju jedna osoba to za duo, eby dochowa tajemnicy, a nas jest tu czworo. Niech bdzie chocia dwoje. Wszystko lepsze ni cztery. mier. Mai wzdycha z przestrachem, potem mruy oczy w determinacji. Kuca i zaczyna mocowa si z ciaem Kita. Hock Seng czeka, upewnia si, e daje rad, potem przechodzi na drug stron. W gwnej hali robotnicy jeszcze pakuj obiady do szafek i si miej. Nikt si nie pieszy. Tajowie to lenie. Gdyby to byy chiskie te karty, dawno by pracowali i wszystko by przepado. Hock Seng cho raz cieszy si, e pracuje z Tajami. Dziki temu ma jeszcze troch czasu. Wymyka si bocznymi drzwiami. Zauek jest pusty, wski, osonity wysokimi cianami fabryk. Hock Seng podbiega do Phosri Street kbowisko przeksek niadaniowych, parujcych makaronw i obdartych dzieciakw. Midzy tym wszystkim miga mu pedaowa riksza. Wei! woa. Samloh! Samloh! Czekaj! Niestety, rikszarz jest za daleko. Kutyka do skrzyowania, oszczdzajc chore kolano, dostrzega kolejn riksz. Macha na rikszarza. Mczyzna oglda si, sprawdza, czy ma konkurencj, a potem skrca i leniwie pedauje w stron Hock Senga, wykorzystujc nieznaczn pochyo ulicy. Szybciej! krzyczy Hock Seng. Kuai yidian, ty kundlojebco! Rikszarz nie zwraca uwagi na obelg. Khun, pan woa? Hock Seng wsiada i pokazuje zauek.

 Tam mam dla ciebie pasaerw, jeli tylko si popieszysz. Rikszarz stka i kieruje si w wsk uliczk. Niepiesznie cyka wolnobieg. Hock Seng zgrzyta zbami. Zapac podwjnie. Tylko szybko! Szybko! Pogania go gestem. Facet naciska peday odrobin mocniej, ale i tak peznie niczym megodont. Przed nimi pojawia si Mai. Hock Seng przez chwil niepokoi si, e okae si gupia i wycignie ciaa przed dotarciem rikszarza, lecz Kita nigdzie nie wida. Dopiero kiedy podjeda riksza, Mai nurkuje do rodka i wywleka na zewntrz pierwszego nieprzytomnego robotnika. Rikszarz poszy si na widok ciaa, ale Hock Seng nachyla mu si nad ramieniem i syczy: Zapac potrjnie. Chwyta Kita i pakuje go na siedzenie, nim facet zdy zaprotestowa. Mai z powrotem znika w rodku. Rikszarz przyglda si Kitowi. Co mu jest? Pijany mwi Hock Seng. On i jeszcze kolega. Jak szef ich zapie, wywali od razu. Nie wyglda na pijanego. Mylisz si. Nie. Wyglda mi na... Hock Seng wbija we wzrok. Biae koszule zapi ci w sie tak samo jak mnie. Siedzi ci na siedzeniu, w zasigu twojego oddechu. Facet wytrzeszcza oczy. Cofa si. Hock Seng kiwa gow, cay czas patrzc mu w oczy. Teraz ju za pno na skargi. Ja twierdz, e s pijani. Jak wrcisz, zapac ci potrjnie. Pojawia si Mai z drugim robotnikiem, Hock Seng pomaga wtaszczy go na siedzenie. Potem pakuje Mai do rikszy razem z nimi. Do szpitala mwi. Potem nachyla si bliej. Dwa rne szpitale, jasne? Mai kiwa energicznie gow. wietnie. Mdra dziewczynka. Hock Seng odstpuje. No to jazda! Ruszaj si! Rikszarz rusza, pedaujc znacznie szybciej ni przedtem. Hock Seng patrzy, jak odjedaj, gowy trzech pasaerw i rikszarza, koyszce si i podskakujce, gdy koa rikszy stukaj po bruku. Krzywi si. Znowu czwrka. Ewidentnie feralna liczba. Uspokaja swoj paranoj, zastanawia si, czy w ogle jest teraz zdolny do strategicznego planowania. Staruch, ktry podskakuje na widok kadego cienia. Moe lepiej byoby nakarmi Mai, Kitem i Srimuangiem czerwonopetwe plaa w mtnych wodach rzeki Chao Phraya? Czy nie byby bezpieczniejszy, gdyby byli tylko zbiorowiskiem anonimowych szcztkw podskakujcych sobie pomidzy kbicymi si wygodniaymi karpiami? Cztery. Sz. mier.

Skra mu cierpnie na tak blisko choroby. Niewiadomie trze donie o spodnie. Trzeba si bdzie wykpa. Wyszorowa chlorowym wybielaczem i liczy, e to pomoe. Rikszarz wiozcy zaraony adunek skrca, znikajc mu z oczu. Hock Seng idzie z powrotem do rodka, do hali, gdzie linie terkoc w testowych przebiegach, a gosy nawouj si nawzajem w porannym powitaniu. Niech to bdzie przypadek, modli si. Niech to nie bdzie ta linia.

XVII
Ile to bezsennych nocy? Jedna? Dziesi? Tysic? Jaidee ju nie pamita. Byy ksiyce na jawie, soca we nie, a on cay czas liczy, liczby wiruj mu, miarowo narastajce, odliczajce dni i stracone nadzieje. Prne ofiary przebagalne. Wrbitw i ich przepowiednie. Generaw i ich obietnice. Jutro. Za trzy dni to ju na pewno. S jakie oznaki agodnienia, szepcze si o losach tej kobiety. Cierpliwo. Jai yen. Chodne serce. Nic. W gazetach przeprosiny i kolejne upokorzenia. Samokrytyka napisana jego wasn rk. Kolejne faszywe przyznanie si do winy, do chciwoci i korupcji. Dwiecie tysicy bahtw, ktrych nie jest w stanie spaci. Wstpniaki i potpiajce artykuy w szeptankach. Rozsiewane przez wrogw pogoski, e wydawa kradzione pienidze na dziwki, na prywatny zapas ryu U-Tex na wypadek godu, e chowa je na wasny uytek. Tygrys okaza si tylko kolejn skorumpowan bia koszul. S wymierzane grzywny. Konfiskowane resztki jego majtku. Palony rodzinny dom, jak stos pogrzebowy, teciowa lamentuje, a synowie, ju pozbawieni jego nazwiska, patrz apatycznie. Postanowiono, e pokuty nie odbdzie w pobliskim klasztorze. Wypdzi si go do lasw Phra Kritipong, gdzie ca ziemi spustoszy koziorg, a przez granic przywiewa z Birmy kolejne wersje rdzy pcherzowej. Wygnany na jaow ziemi, eby medytowa nad swoj kamm. Goli mu si brwi i gow na yso. Jeli przypadkiem wrci z pokuty ywy, czeka go doywotnie pilnowanie tych kart w obozach internowania na poudniu; najgorsza praca, dla najniszych rang biaych koszul. A o Chayi nadal adnych wiadomoci. yje? Umara? Handel to zrobi? Czy kto inny? Jaki jao por, rozwcieczony zuchwaoci Jaideego? Moe kto z Ministerstwa rodowiska? Bhirombhakdi, zy za nieprzestrzeganie protokou? A planowali porwanie czy morderstwo? Czy zgina, prbujc

si uwolni? Czy nadal siedzi w tej betonowej celi ze zdjcia, gdzie w miecie, pocc si w opuszczonym wieowcu, czekajc, a j uratuje? Czy jej trupem karmi si teraz cheshirey w jakim zauku? Czy pywa w wodzie Chao Phraya, jako pokarm dla Boddhi Karpi wersja 2.3, ktre tak wietnie udao si wyhodowa Ministerstwu? Nie ma nic oprcz pyta. Krzyczy do studni, ale nie odpowiada mu adne echo. I tak oto siedzi w pustej mnisiej kuti na terenie wityni Wat Bowonniwet, czekajc, a klasztor Phra Kritiponga zgodzi si przyj go na resocjalizacj. Jest ubrany w bia szat nowicjusza. Nigdy nie awansuje do pomaraczowej. W yciu. Nie jest mnichem. Odbywa specjaln pokut. Siedzi wzrokiem rdzawe plamy od wilgoci na cianie, wykwity pleni i zgnilizny. Na cianie namalowany jest wity figowiec bo, pod nim siedzi szukajcy owiecenia Budda. Cierpienie. Wszystko jest cierpieniem. Jaidee gapi si na wity figowiec. Jeszcze jeden relikt przeszoci. Ministerstwu udao si z trudem ocali kilka, nieliczne, ktre nie pady pod ciarem mnocych si w rodku koziorogw i nie poszy na podpak. Larwy chrzszczy ryy pod kor i mnoyy si w spltanych pniach drzewa, a eksplodoway spod niej, lecc we wszystkie strony, ku nastpnym ofiarom i nastpnym... Wszystko przemija. Nawet wite drzewo bo nie trwa wiecznie. Jaidee dotyka brwi, obmacujc blade pksiyce nad oczyma, gdzie kiedy mia wosy. Jeszcze nie przyzwyczai si, e wszystko mu zgolili. Wszystko si zmienia. Patrzy na drzewo bo i Budd. Spaem. Przez cay czas spaem i niczego nie rozumiaem. Lecz teraz, gdy wpatruje si w to drzewo, co si zmienia. Nic nie trwa wiecznie. Kuti to cela. Cela to wizienie. Siedzi w wizieniu, a ci, co zabrali Chay, yj, pij, bawi si z dziwkami i si miej. Nic nie jest trwae. To podstawowa nauka Buddy. Ani kariera, ani urzd, ani ona, ani drzewo... Wszystko jest zmian; zmiana to jedyna prawda. Wyciga rk do malowida, wodzi palcami po uszczcej si farbie i zastanawia si, czy malarz uy jako modelu prawdziwego drzewa bo, czy mia szczcie y, kiedy jeszcze istniay, czy te opar si na fotografii. Skopiowa kopi. Czy za tysic lat bd w ogle wiedzie, e istniay bo? Czy prawnuki Niwata i Surata bd wiedzie, e istniay te inne gatunki figowcw, ktre take wyginy? Czy bd mie wiadomo, e byo mnstwo najrozmaitszych rodzajw drzew? Nie tylko tek Gatesa i genhakowany bananowiec PurCalu, lecz wiele, wiele innych? Zrozumiej, e nie bylimy do szybcy i do sprytni, by uratowa je wszystkie? e musielimy dokona wyboru? Grahamici wygaszajcy kazania na ulicach Bangkoku cay czas gadaj o swoim Pimie witym i jego historiach o zbawieniu. O boddhisattwie Noem, ktry uratowa wszystkie

zwierzta, drzewa i kwiaty, zabierajc je na swoj wielk bambusow tratw i pomg im pokona wod, spitrzywszy na tratwie wszystkie szcztki niszczonego wiata, a sam wypatrywa ldu. Ale teraz nie ma boddhisattwy Noego. Jest tylko Phra Seub, ktry boleje nad stratami, ale niewiele moe zrobi, eby je powstrzyma, i mali Buddowie z bota w Ministerstwie rodowiska, ktrzy czystym trafem powstrzymuj wzbierajc wod. Drzewo bo si rozmazuje. Jaidee ma policzki mokre od ez. Patrzy jednak na nie i na Budd w medytacyjnej pozycji. Kto by pomyla, e firmy kaloryczne zaatakuj figowce? Kto by pomyla, e wygin i drzewa bo? Farangowie nie szanuj niczego oprcz pienidzy. Ociera zy. Gupot jest myle, e cokolwiek bdzie trwao wiecznie. Moe przeminie i sam buddyzm. Wstaje, owija si bia szat nowicjusza. Pozdrawia wai uszczc si farb Buddy pod drzewem, ktre znikno. Na zewntrz jasno wieci ksiyc. Pali si kilka latar na zielony metan, ledwo owietlajc cieki prowadzce pomidzy zrekonstruowanymi drzewami tekowymi do bram klasztoru. Gupot jest trzyma si rzeczy, ktrych nie da si ju odzyska. Wszystko umiera. Chaya ju dla niego umara. Na tym polega zmiana. Bram nikt nie pilnuje. Zakadaj, e bdzie posuszny. e bdzie ebra i baga o jakkolwiek nadziej na powrt Chayi. e pozwoli si zama. W gruncie rzeczy, na jego losie ju nikomu nie zaley. Speni swj cel. Zada cios generaowi Prasze, sprawi, e cae Ministerstwo stracio twarz. Zostanie czy ucieknie, co za rnica? Wychodzi na nocne ulice Miasta Bstw i kieruje si na poudnie, ku rzece, ku Wielkiemu Paacowi i poyskujcym wiatom miasta. Ku waom, ktre nie pozwalaj miastu uton pod kltw farangw. Przed nim wznosi si witynia ze Supem Miasta ze lnicym dachem. Podobizny Buddy rozmigotane ofiarnymi wiatekami, spowite dymem sodkich kadzide. To wanie tu Rama XII obwieci, e Krung Thep nie zostanie opuszczone. Nie upadnie pod presj farangw, jak wiele stuleci temu Ayutthaya pod birmaskim najazdem. Na tle skandowania dziewiciuset dziewidziesiciu dziewiciu odzianych w szafran mnichw Krl owiadczy, e miasto zostanie uratowane i od tej chwili powierza jego los Ministerstwu rodowiska. Czyni ich odpowiedzialnymi za wybudowanie potnych waw i basenw pywowych chronicych miasto przed nagymi monsunowymi powodziami i atakami tajfunw. Krung Thep si nie podda. Jaidee idzie dalej, suchajc miarowego skandowania mnichw, ktrzy modl si w kad minut dnia, wzywajc potg duchw na pomoc Bangkokowi. Byway chwile, e sam klka na chodnym marmurze wityni, pada na twarz przed Supem Miasta, bagajc o pomoc Krla, duchw i wszystkich form ycia i si, jakie tylko zamieszkiway miasto, zanim wyruszy robi, co do niego naley. Sup Miasta by dla talizmanem. Napenia go wiar. A dzi przechodzi obok w biaej szacie i nawet si nie obejrzy.

Wszystko przemija. Wdruje dalej ulicami, wchodzi w zatoczon dzielnic przy khlongu Charoen. Woda cichutko chlupoce. O tej porze nocy nikt nie pywa po jej ciemnej powierzchni. Przed nim, na jednym z osonitych gankw migocze wieca. Podkrada si bliej. Kanya! Jego dawna porucznik odwraca si zaskoczona. Opanowuje si, ale Jaidee zauwaa szok na swj widok: zapomniany czowiek bez jednego wosa na gowie, i bez brwi, szczerzcy si do niej wciekle pod schodami do jej wasnego domu. Zdejmuje sanday i wspina si po schodkach, biay jak duch. Wie, jak teraz wyglda rozsuwajc przepierzenie i wchodzc do rodka, mimo woli dostrzega humor tej sytuacji. Mylaam, e ju pojechae do dungli mwi Kanya. Jaidee sadowi si obok niej, poprawiajc szat. Gapi si na mierdzc wod khlongu. W pynnym ksiycowym srebrze odbijaj si gazie mangowca. Nie od razu znajdzie si klasztor, ktry chciaby si zbruka kim takim jak ja. Nawet Phra Kritipong dwa razy si zastanowi, kiedy chodzi o wroga Handlu. Kanya si krzywi. Wszyscy tylko mwi, jak to oni id w gr. Akkarat otwarcie mwi o pozwoleniu na import nakrcacw. Jaidee si wzdryga. O tym nie syszaem. Paru farangw, tak, ale... Z caym szacunkiem dla Krlowej, ale nakrcacy si nie buntuj. Kanya wbija kciuk w tward skr mangustanu. Oddziera fioletow skr, w ciemnoci niemal czarn. Torapee, ktry przymierza racic do ladw ojca. Jaidee wzrusza ramionami. Wszystko si zmienia. Kanya wydyma usta. Jak walczy z takimi pienidzmi? Pienidze to caa ich sia. Kto by tam pamita o swoich przeoonych? Kto by tam pamita o swoich zobowizaniach, kiedy pienidze nadchodz wielk spienion fal i napieraj jak ocean na way? Znw ta skrzywiona mina. Nie walczymy z wielk wod. Walczymy z pienidzmi. Pienidze s atrakcyjne. Teraz robi kwan min. Nie dla ciebie. Ty bye mnichem, zanim jeszcze zesali ci do kuti. Moe dlatego taki kiepski ze mnie nowicjusz. Nie powiniene siedzie teraz w swojej kuti? Jaidee szczerzy zby. Czuem si strasznie ograniczony. Kanya nieruchomieje, patrzy ostro na Jaideego.

 To nie pokutujesz? Jestem wojownikiem, nie mnichem. Wzrusza ramionami. Siedzenie w kuti i medytowanie nic nie da. Daem si zmyli co do tego. Bo pogubiem si po stracie Chayi. Ona wrci, jestem pewna. Jaidee umiecha si smutno do swojej podopiecznej, penej nadziei i wiary. Zadziwiajce, e ta kobieta, ktra tak mao si umiecha i widzi wiat peen melancholii, w tym przypadku jednym jedynym moe wierzy, e sprawy przybior pomylny obrt. Nie. Nie wrci. Na pewno wrci! Jaidee krci gow. Zawsze mylaem, e to ty tu jeste sceptyczk. Kanya ma zbola min. Na wszystkie sposoby dae zna, e si poddajesz. Stracie twarz do koca. Musz j puci! Nie puszcz. Ona pewnie od dawna nie yje. A ja chwyciem si tej nadziei, bo strasznie j kochaem. Nie wiesz, czy nie yje. Moe dalej j gdzie trzymaj? Sama zauwaya, e straciem ju twarz. Gdyby to miaa by nauczka, Chaya ju by wrcia. To musia by inny przekaz, ni nam si wydawao. Jaidee kontempluje nieruchome wody khlongu. Mam do ciebie prob. Co tylko zechcesz. Poycz mi pistolet sprynowy. Kanya wytrzeszcza oczy. Khun... Nie bj si, oddam. Nie musisz i ze mn. Potrzebna mi tylko dobra bro. Ja... Jaidee si umiecha. Nic si nie bj. Nic mi si nie stanie. A nie ma powodu rujnowa kariery dwch osb. Idziesz zemci si na Handlu. Akkarat musi zrozumie, e Tygrys jeszcze ma zby. Nawet nie wiesz, czy to Handel j porwa. A kto inny? Jaidee wzrusza ramionami. Wielu wrogw sobie narobiem, ale sprowadzaj si do jednego. Umiecha si. Jest Handel i jestem ja. Gupi byem, e daem sobie wcisn, e jest inaczej. Id z tob. Nie. Zostajesz. Bdziesz mie na oku Niwata i Surata. Tylko o to prosz, pani porucznik. Prosz, nie rb tego. Pjd baga Prach, pjd nawet do...

Jaidee przerywa jej, zanim wymwi to plugawe imi. By czas, kiedy daby jej straci twarz, pozwoliby, eby przeprosiny rozlay si kaskadami jak podczas monsunu, ale teraz ju nie. Nic innego mi nie trzeba mwi. To wystarczy. Pjd do Handlu i odpac im si. To kamma. Nie byo mi pisane, by zachowa Chay na zawsze, ani jej mnie. Ale wydaje mi si, e pewne rzeczy da si zrobi, jeli tylko cile trzyma si kammy. Kady ma jakie obowizki. Wobec przeoonych, wobec podwadnych. Wzrusza ramionami. Miaem takie ycie, miaem inne. Byem chopcem, mistrzem muay thai, ojcem i bia koszul. Zerka na fady biaej szaty. A nawet mnichem. Umiecha si. O mnie si nie bj. Musz przej jeszcze par etapw, zanim skocz z tym yciem i pjd spotka si z Chay. Jego gos twardnieje. Musz pozaatwia sprawy i nie spoczn, dopki tego nie zrobi. Kanya spoglda na udrczonym wzrokiem. Nie moesz i sam. Nie. Wezm Somchaia. *** Handel to bezkarne Ministerstwo, to, ktre tak atwo sobie z niego zadrwio, ukrado mu on, zostawiajc ziejc ran wielkoci duriana. Chaya. Jaidee przypatruje si gmachowi. W obliczu tylu jaskrawych wiate czuje si jak dzikus z dungli, jak szaman z pogrza gapicy si na szturm armii megodontw. Na moment traci poczucie misji. Trzeba by zobaczy chopcw, myli. Powinienem pj do domu. Mimo to, siedzi w ciemnoci, obserwujc wiata Ministerstwa Handlu, ktre wypala swoj kwot wglow, jakby nigdy nie byo Zapaci, jakby wok nie byo powstrzymujcych ocean waw. Gdzie w rodku siedzi sobie czowiek i knuje. Czowiek, ktry wieki temu obserwowa go ze skraju ldowiska. Ktry splun betelem i odszed spacerowym krokiem, jakby Jaidee by zaledwie przeznaczonym do zgniecenia karaluchem. Ktry siedzia koo Akkarata i w milczeniu obserwowa jego upadek. On doprowadzi go na miejsce spoczynku Chayi. Ten czowiek jest kluczem. Gdzie za tymi owiedonymi oknami. Jaidee kryje si z powrotem w cieniu. Obaj z Somchaiem nosz ciemne cywilne ubrania, pozbawione wszelkich oznak, by lepiej wtapia si w noc. Somchai jest szybki. Jeden z najlepszych. Bardzo grony w zwarciu i cichy. Radzi sobie te z zamkami i, podobnie jak Jaidee, ma motywacj. Przypatruje si gmaszysku z powan min, prawie jak Kanya, kiedy si dobrze przyjrze. Wyglda na to, e wszyscy powoli przejmuj jej zachowanie. Taka robota. Jaidee

zastanawia si, czy Tajowie naprawd umiechali si kiedy tak, jak mwi legendy. Za kadym razem, kiedy sysza miech swoich synw, myla sobie, e gdzie w lesie rozkwit przepikny storczyk. Tanio si sprzedaj mruczy Somchai. Jaidee kiwa energicznie gow. Pamitam, jak Handel by tylko takim drobnym departamentem pod Rolnictwem, a teraz patrzcie no. To musisz by starszy, ni mylaem. Handel zawsze by duy. Nie. Taki departamencik. Zupenie niepowany. Jaidee wskazuje nowy gmach z nowoczesn wentylacj konwekcyjn, z markizami i portykami. To jest nowy wiat, jeszcze raz od nowa. Na balustrad wskakuj dwa cheshirey, eby si my. Jakby z nich szydziy. To znikaj, to si pojawiaj, nie dbaj o to, e kto je zobaczy. Jaidee wyciga sprynowiec i celuje. To wanie przynis nam Handel. Powinni mie cheshirea w herbie. Nie, czekaj. Oglda si na Somchaia. To nie szkodzi na karm. One nie maj duszy. Krwawi jak kade inne zwierz. To samo mona powiedzie o koziorogach. Somchai pochyla gow, ale nie odzywa si wicej. Jaidee marszczy czoo i chowa pistolet do kabury. Strata amunicji. Zdechn te, to przyjd kolejne. Kiedy chodziem w patrolach, ktre truy cheshirey mwi w kocu Somchai. To te jeste starszy, ni mylaem. Somchai wzrusza ramionami. Miaem wtedy rodzin. Nie wiedziaem. Cibiskoza 118.Aa. Szybko poszo. Pamitam. Mj ojciec te na to umar. Poda iteracja. Somchai kiwa gow. Tskni za nimi. Mam nadziej, e dobrze si odrodzili. Na pewno. Tylko nadzieja pozostaje. Dla nich poszedem do klasztoru. Przez rok pokutowaem. Modliem si. Skadaem mnstwo ofiar. Tylko nadzieja powtarza. Cheshirey znw miaucz, a Somchai si im przypatruje. Zabiem ich tysice. Tysice. W yciu zabiem szeciu ludzi i nie byo mi ich szkoda, a tysic cheshirew i nigdy si przy tym dobrze nie czuem. Drapie si za uchem, po zaleczonym wykwicie fa gan. Czasem si zastanawiam, czy ta cibiskoza to nie bya karmiczna zapata za te wszystkie cheshirey.

 To niemoliwe. One nie s naturalne. Rozmnaaj si. Jedz. yj. Oddychaj. Umiecha si. Mrucz, kiedy si je gaszcze. Jaidee robi zbrzydzon min. Naprawd. Dotykaem ich. S prawdziwe. Tak jak ty i ja. To puste naczynia. Bez duszy w rodku. Moe i najstraszniejsze z tych japoskich potworw s w jaki sposb ywe. Obawiam si, e Noi, Chart, Malee i Prem mogli si odrodzi jako nakrcacy. Nie wszyscy s na tyle dobrzy, eby zosta phii na czas Zapaci. Moe niektrzy zostaj nakrcacami w japoskich fabrykach i tylko pracuj, pracuj, pracuj, wiesz? W porwnaniu z dawnymi czasami zostao tak mao ludzi, to gdzie poszy wszystkie te dusze? Moe do Japoczykw? Do nakrcacw? Jaidee ukrywa zakopotanie, jakie wywouje w nim ta rozmowa. To niemoliwe. Moe. Ale i tak nie mog ju polowa na cheshirey. No to zapolujmy na ludzi. Po drugiej stronie ulicy otwieraj si drzwi, wychodzi przez nie pracownik Ministerstwa. Jaidee ju pdzi za nim sprintem przez ulic. Obiekt podchodzi do stojaka z rowerami i pochyla si, eby odpi koo. Paka Jaideego wysuwa si zza paska. Czowiek unosi gow, sapie ze zdumienia, a Jaidee ju go dopada, zamierzajc si pak. Zda podnie rk. Jaidee odtrca j na bok i ju jest wewntrz gardy. Wali go pak po gowie. Dobiega Somchai. Szybki jeste jak na swj wiek. Jaidee si umiecha. ap za nogi. Taszcz ciao na drug stron, ukrywaj w kauy cienia pomidzy metanowymi latarniami. Jaidee przeszukuje kieszenie. Pobrzkuj klucze. Szczerzy zby, unosi up. Szybko wie ofiar, knebluje i zawizuje jej oczy. Jeden cheshire podkrada si blisko, przyglda mienicy si ksztat, prgowane futro, cie, kamie. Zjedz go cheshirey? zastanawia si Somchai. Gdyby si tym przejmowa, to pozwoliby mi je pozabija. Somchai rozwaa te sowa, ale si nie odzywa. Jaidee koczy wiza czowieka. Idziemy. Przebiegaj na drug stron ulicy i podkradaj si do drzwi. Klucz od razu pasuje, s w rodku. W zalanych elektrycznym wiatem pomieszczeniach Jaidee zwalcza ch znalezienia wycznikw i pogrenia caego Ministerstwa w ciemnoci. Gupota, eby tak kaza wszystkim pracowa do pna. Wypala tyle wgla. Somchai wzrusza ramionami.

 Nasz czowiek moe tu by, nawet teraz. Jeli ma szczcie, to go nie ma. A jednak on te o tym pomyla. Ciekawe, czy bdzie w stanie si opanowa, kiedy spotka morderc Chayi. I czy powinien. Przelizguj si kolejnymi owietlonymi korytarzami. Krci si tu par osb, ale nikt nie zwraca uwagi, kiedy przechodz. Obaj id pewnym krokiem, wygldaj na ludzi, ktrym si ustpuje. Jaidee pozdrawia mijanych ludzi szybkim skinieniem gowy. W kocu znajduje poszukiwany dzia kadr. Przystaj przed szklanymi drzwiami. Jaidee unosi pak. Szko zauwaa Somchai. A co, sprbujesz? Somchai przyglda si zamkowi, wyjmuje par wytrychw, zabiera si do dubania w zamku, manipulowania bbenkami. Jaidee stoi obok, niecierpliwic si. Korytarz jest zalany wiatem. Somchai dalej grzebie w zamku. E tam, daj spokj. Jaidee zamierza si pak. Odsu si. Wybijanie szyby trwa moment; dwik niesie si echem i cichnie. Czekaj na odgos krokw, ale nic nie sycha. Obaj wlizguj si do rodka i zaczynaj grzeba w szafkach. W kocu Jaidee znajduje teczki pracownikw i nastpuje dugi proces przygldania si kiepskim zdjciom, odkadania tych, ktre wygldaj znajomo, przesiewania, sortowania. Zna mnie mruczy. Patrzy prosto na mnie. Ciebie wszyscy znaj zauwaa Somchai. Jeste sawny. Jaidee si krzywi. Mylisz, e by na ldowisku, eby co zabra? Czy po prostu przyszed na kontrol? Moe chcieli co z adunku Carlylea. Albo z tego drugiego sterowca, ktry przerwa podejcie i spad w Okupowanej Lannie. Tysic rnych moliwoci, nie? Mam! Jaidee pokazuje zdjcie. To ten. Pewien jeste? Jak dla mnie, tamten mia chudsz twarz. Jestem pewien. Somchai marszczy czoo, zagldajc do teczki przez rami Jaideego. Niski stopie. Nikt wany. adnej wadzy. Jaidee krci gow. Nie. Ma wadz. Widziaem, jak na mnie patrzy. By obecny, kiedy mnie degradowali. Marszczy czoo. Nie ma adresu. Tylko Krung Thep. Z zewntrz dochodzi szuranie butw. W rozbitych drzwiach staje dwch ludzi z wycignitymi sprynowcami. Sta! Jaidee chowa teczk za plecami. Sucham? Jaki problem? Stranicy wchodz do rodka, rozgldaj si po pokoju.

 Cocie za jedni? Jaidee zerka na Somchaia. Zdaje si, mwie, e jestem sawny? Somchai wzrusza ramionami. Nie kady lubi muay thai. Ale zakady robi wszyscy. Na pewno przynajmniej obstawiali moje walki. Stranicy si zbliaj. Ka Jaideemu i Somchaiowi klkn. Gdy podchodz, by ich obezwadni, Jaidee atakuje okciem. Trafia jednego z nich w brzuch. Obraca si i poprawia kolanem w gow. Drugi stranik wypuszcza strumie dyskw, po czym Somchai uderza go w szyj. Pada, upuszczajc pistolet; ze zmiadonej tchawicy dobiega bulgot. Jaidee apie ocalaego stranika, przyciga go do siebie. Znasz tego czowieka? Pokazuje zdjcie. Stranik wytrzeszcza oczy i krci gow, prbuje odczoga si ku pistoletowi. Jaidee odkopuje go poza jego zasig, potem kopie go w ebra. Gadaj, co o nim wiesz. Jest od was, od Akkarata. Stranik krci gow. Nie! Jaidee kopie go w twarz, ranic do krwi. Mczyzna skomli, Jaidee kuca obok niego. Gadaj, albo skoczysz jak on. Obaj zerkaj na pierwszego, dawicego si wasn zmiadon tchawic. Gadaj mwi Jaidee. Nie ma potrzeby. Przy drzwiach stoi mczyzna ze zdjcia. Przed nim, przez drzwi wbiegaj stranicy. Jaidee wyciga pistolet, lecz oni strzelaj pierwsi, dyski wbijaj mu si w trzymajc bro rk. Upuszcza pistolet. Leje si krew. Odwraca si, eby pobiec do okna, lecz stranicy go api, wywracajc si na mokrym marmurze. Wszyscy padaj, tworzc kbowisko koczyn. Gdzie daleko Jaidee syszy krzyki Somchaia. Wykrcaj mu rce do tyu. Spinaj zatrzaskowymi rattanowymi kajdankami. Obwicie mu to! rozkazuje ten czowiek. Nie chc, eby si wykrwawi na mier. Jaidee zerka w d. Z ramienia pynie strumieniem krew. Stranicy tamuj krwawienie. Krci mu si w gowie nie jest pewien, czy to od utraty krwi, czy nagego pragnienia zabicia wroga. Szarpniciem stawiaj go na nogi. Docza Somchai, krew cieknie mu z nosa, jedno oko ma zamknite. Zby czerwone. Za nim na pododze ley nieruchomo dwch stranikw. Mczyzna przyglda si im obu. Jaidee odwzajemnia spojrzenie, nie odwraca wzroku. Kapitan Jaidee. Zdaje si, miae zosta mnichem. Jaidee prbuje wzruszy ramionami. W kuti miaem strasznie ciemno. Pomylaem, e tutaj odbd swoj pokut. Mczyzna umiecha si lekko.

 Da si zrobi. Kiwa na swoich ludzi. Zabra ich na gr. Wycigaj ich obu z pokoju, wlok korytarzem. Docieraj do windy. Prawdziwej, elektrycznej windy, ze wieccymi przyciskami i scenami z eposu Ramakin na cianach. Kady guzik to maa twarzyczka demona, a wok krawdzi wymalowano cycate kobiety grajce na saw duang i jakae. Drzwi si zasuwaj. Jak si nazywasz? pyta Jaidee. Czowiek wzrusza ramionami. To nieistotne. Jeste przydupasem Akkarata. Nie odpowiada. Drzwi si otwieraj. Wychodz na dach. Pitnacie piter nad ziemi. Stranicy popychaj Jaideego i Somchaia na krawd dachu. Jeszcze dalej mwi mczyzna. Tu zaczekajcie. Na samym brzegu, eby was byo wida. Mierz do Jaideego ze sprynowcw i ka mu i dalej, a on i Somchai staj na samej krawdzi, skd wida saby poblask metanowych latar w dole. Jaidee ocenia wysoko. Czyli tak to jest sta oko w oko ze mierci. Gapi si w otcha. Ulica jest daleko w dole. Powietrze czeka na niego. Co zrobilicie z Chay?! woa do mczyzny. To dlatego tu przyszede? Bo nie oddalimy jej na czas? Jaidee czuje dreszcz nadziei. Czy to moliwe, eby si myli? Ze mn zrbcie, co chcecie. Ale j pucie. Mczyzna jakby si zawaha. Czy to poczucie winy? Jaidee nie umie powiedzie. Za daleko stoi. Czyli Chaya nie yje, na pewno? Pucie j i tyle. Ze mn zrbcie, co chcecie. Mczyzna nic nie mwi. Jaidee zastanawia si, czy cokolwiek mg rozegra inaczej. Wchodzenie tutaj byo czyst brawur. Ale przecie ona i tak ju przepada. A ten facet adn obietnic, adn drwin nie zasugerowa, e Chaya nadal yje. Czy gupio zrobi? Ona yje czy nie? pyta. Mczyzna umiecha si nieznacznie. To musi bole, e nie wiesz. Wypucie j. Jaidee, to nic osobistego. Gdyby by jaki inny sposb... Facet wzrusza ramionami. Czyli ona nie yje. Jaidee jest ju pewien. To wszystko byo zaplanowane. Nie trzeba byo dawa si Prasze przekona, e jest inaczej. Trzeba byo uderzy natychmiast, ca si swoich ludzi, da Handlowi odczu, jak smakuje zemsta. Odwraca si do Somchaia. Przykro mi z powodu tego wszystkiego.

Somchai wzrusza ramionami. Zawsze bye tygrysem. Taka twoja natura. Wiedziaem o tym, kiedy z tob szedem. Ale, Somchai, jeli tu zginiemy... Somchai si umiecha. To wrcisz jako cheshire. Zaskoczony Jaidee nie potrafi powstrzyma parsknicia miechem. Ten gulgoccy odgos jest cakiem przyjemny. Stwierdza, e nie moe przesta. miech wypenia go, unosi w powietrze. Nawet stranicy zaczynaj si mia. Zerka na coraz szerszy umiech kolegi i rado jeszcze si podwaja. Za nimi rozbrzmiewaj kroki. Jakie rozbawione towarzystwo. Kupa miechu, jak na dwch zodziejaszkw. Jaidee ledwo moe si opanowa. Zapiera mu dech. To jaka pomyka. My tutaj pracujemy. Chyba nie. Odwraca si. Jaidee si odwraca. Przed nim stoi Minister Handlu, Akkarat we wasnej osobie. A po jego bokach... dobry humor ulatuje z Jaideego jak wodr ze sterowca. Po bokach stoi ochrona. Czarne Pantery. Elitarna krlewska jednostka trzeba si cieszy szczeglnymi wzgldami Paacu, eby mie takich na smyczy. Czuje mrz w sercu. W Ministerstwie rodowiska nikt nie ma takiej ochrony. Nawet sam genera Pracha. Akkarat umiecha si lekko, widzc ten szok. Taksuje ich obu wzrokiem, jakby oglda tilapie na targu, ale Jaidee nie przejmuje si tym. Wbija wzrok w bezimiennego czowieka z tyu. Tego niepozornego. Tego... Nagle czci ukadanki skadaj si w cao. Ty nie jeste z Handlu mruczy. Jeste z Paacu. Mczyzna wzrusza ramionami. Co, kapitanie Jaidee, teraz troch zabrako odwagi? odzywa si Akkarat. No widzisz, mwiem, e jeste sawny mruczy Somchai. Jaidee omal nie wybucha znowu miechem, cho wnioski z tego nowego spostrzeenia s mocno bulwersujce. Naprawd masz poparcie Paacu? Handel idzie w gr. Somdet Chaopraya jest zwolennikiem polityki otwarcia. Jaidee ocenia odlego midzy nimi. Za daleko. Jestem zdziwiony, e taki heeya jak ty odway si podej tak blisko do wasnej brudnej roboty. Nie przegapibym czego takiego. Akkarat si umiecha. Do kosztowny by z ciebie problem. I co, sam nas tam zepchniesz? drwi Jaidee. Splamisz sobie kamm moj mierci, heeyo? Wskazuje brod ludzi wok. Czy zrzucisz t win na swoich ludzi? eby w nastpnym yciu zostali karaluchami, eby ich rozgniatano dziesi tysicy razy, zanim

odrodz si jako co przyzwoitego? Krew na rkach za zabjstwo z zimn krwi. I wszystko dla zysku? Przyboczni wierc si nerwowo i zerkaj po sobie. Akkarat patrzy na wilkiem. To ty odrodzisz si jako karaluch. No to chod. Jaidee szczerzy zby. Poka, e jeste mczyzn. Zepchnij bezbronnego czowieka. Akkarat si waha. Co, jeste papierowym tygrysem? drwi Jaidee. No dawaj. Popiesz si. Krci mi si w gowie, jak tak stoj na samym brzegu. Akkarat przypatruje mu si. Przesadzie, biaa koszulo. Tym razem przesadzie. Jaidee robi obrt. Unosi kolano, wali Ministra Handlu w ebra. Wszyscy zaczynaj krzycze. Jaidee skacze jeszcze raz, ruchy ma pynne, jak kiedy na stadionie. Jakby nigdy nie wyszed z Lumphini. Nigdy nie przesta sysze tumu kibicw i wrzaskw hazardzistw. Kolanem miady nog Ministra Handlu. Pal go stawy, nieprzyzwyczajone do takiego wyginania, ale nawet ze zwizanymi z tyu rkami potrafi nadal macha kolanem jak mistrz. Kopie jeszcze raz. Minister Handlu stka i zatacza si nad krawd dachu. Jaidee unosi stop, by posa Akkarata w przepa, lecz plecy eksploduj mu blem. Potyka si. W powietrze tryska krew. Rozdzieraj go dyski ze sprynowcw. Gubi rytm. Leci ku niemu krawd dachu. Ktem oka dostrzega, e Czarne Pantery api swojego szefa, odcigaj go w bezpieczne miejsce. Kopie jeszcze raz, liczc na ut szczcia, ale w powietrzu syszy wist kolejnych dyskw, szmer rozkrcajcych si spryn plujcych pociskami w jego ciao. Ukucia blu s gorce i gbokie. Uderza w skraj dachu. Pada na kolana. Prbuje jeszcze wsta, lecz teraz rozlega si jeden cigy wist strzaw strzelaj ju wszyscy; uszy wypenia mu wysoki jk uwalnianej energii. Nogi go nie suchaj. Akkarat ociera krew z twarzy. Somchai szarpie si z inn dwjk Panter. Jaidee nawet nie czuje pchnicia posyajcego go w przepa. Spada krcej, ni si spodziewa.

XVIII
Plotka roznosi si jak ogie po martwych drzewach regionu Isaan. Tygrys nie yje. Handel ewidentnie ronie w si. Hock Seng czuje ciarki, gdy w miecie zaczynaj si napicia. Facet sprzedajcy mu gazet nie umiecha si. Dwjka biaych koszul na patrolu patrzy spode ba na kadego przechodnia. Sprzedawcy warzyw nagle zaczli rozglda si ukradkiem na boki, jakby handlowali kontraband. Tygrys nie yje, podobno zosta te zhabiony, cho zdaje si, e nikt nie zna konkretw. Naprawd pozbawiono go mskoci? Naprawd zatknito gow przed Ministerstwem rodowiska jako ostrzeenie dla biaych koszul? Wszystko to sprawia, e Hock Seng ma ochot zabra pienidze i ucieka, lecz projekty w sejfie trzymaj go przy biurku. Takich tendencji nie wyczuwa od czasw Incydentu. Wstaje i podchodzi do okiennic. Wyglda na ulic. Wraca do pedaowego komputera. Minut pniej podchodzi do okna wychodzcego na hal, przyglda si pracujcym na linii Tajom. Zupenie jakby powietrze naelektryzowao si od byskawic. Nadchodzi burza, trby wodne i wielkie fale. Niebezpieczestwa poza fabryk i niebezpieczestwa w rodku. W poowie zmiany znw przychodzi smutno przygarbiona Mai. Kolejny chory robotnik pojecha do trzeciego szpitala, tym razem by to Sukhunwit. Na dole, wrd systemw napdowych fabryki, czai si co gronego, co dosiga ich wszystkich. Skra mu cierpnie, gdy pomyli o warzcej si w tych kadziach zarazie. Trzech to za duo na zbieg okolicznoci. Jest trzech, to bdzie i wicej, chyba e zgosi ten problem. Ale jeli cokolwiek zgosi, biae koszule spal fabryk do samej ziemi, projekty spryn pana Andersona pojad z powrotem za ocean i wszystko przepadnie. Syszy pukanie do drzwi. Lai. Do biura wlizguje si Mai, wyglda na przeraon i nieszczliw. Czarne wosy ma rozczochrane. Ciemne oczy rozgldaj si po pomieszczeniu, wypatruj ladw faranga. Poszed na obiad podpowiada Hock Seng. Zawioza Viyad? Mai kiwa gow. Nikt nie widzia, jak j podrzucam.

 wietnie. To ju co. Mai z nieszczliw min robi potwierdzajce wai. Tak? Co jest? Wszdzie krc si biae koszule. Peno ich. Na kadym skrzyowaniu, przez ca drog do szpitala. Zatrzymali ci? Wypytywali? Nie. Ale strasznie ich duo. Wicej ni zwykle. I wygldaj na zych. Chodzi o Tygrysa i Handel. I tyle. Na pewno nie o nas. O nas nie wiedz. Kiwa z powtpiewaniem gow, ale nie wychodzi. Ciko tu teraz pracowa mwi. Zbyt niebezpiecznie. Bo choroba. Jka si, w kocu dodaje: Przepraszam. Jeli umr... Przepraszam. Hock Seng kiwa ze wspczuciem gow. Oczywicie. Jeeli bdziesz chora, na nic si swoim nie zdasz. W gbi serca zastanawia si, gdzie waciwie ona znajdzie bezpieczne miejsce. W nocy wci budz go koszmary z wieowcw-slumsw dla tych kart, trzsie si wtedy i jest wdziczny losowi za to, co ma. Wieowce maj swoje wasne choroby, bieda zabija swoich ludzi. Krzywi si, zastanawia, jak waciwie sam ma zrwnoway lk przed nieznan chorob ze stabilnoci pracy. Nie, ta praca wcale nie jest stabilna. Wanie przez takie mylenie za pno wyjecha z Malajw. Bo nie chcia sam przed sob przyzna, e ten kliper ju tonie, i opuci go, kiedy jeszcze mia gow nad wod. Mai jest bystra, a on tpy. Kiwa energicznie gow. Tak. Oczywicie. Powinna i. Jeste moda. Jeste Tajk. Co sobie znajdziesz. Zmusza si do umiechu. Co dobrego. Mai si waha. Tak? pyta on. Mylaam, e moe dostan ostatni wypat. Oczywicie. Hock Seng podchodzi do sejfu na drobn gotwk, otwiera go, siga do rodka i wyciga gar czerwonych papierkw. W napadzie lekkomylnej hojnoci, ktrego sam nie rozumie, wrcza jej cay ten plik. Prosz. We. Mai a sapie, oszoomiona kwot. Khun. Dzikuj. Robi wai. Dzikuj. Nie ma za co. Schowaj je dobrze. I uwaaj... Z hali dobiega krzyk, potem kolejne krzyki. Hock Seng czuje przypyw paniki. Linia staje. Rozlega si spniony dzwon na zatrzymanie. Hock Seng biegnie do drzwi, wyglda na linie. Ploi macha rk ku bramie. Inni schodz ze stanowisk, take biegn ku bramie. Hock Seng wyciga szyj, wypatrujc przyczyny. Co si dzieje? pyta Mai. Nie widz. Odwraca si i pdzi do okiennic, otwiera je szarpniciem. Ca ulic

wypeniaj maszerujce w rwnych szeregach biae koszule. Zaczerpuje tchu. Biae koszule. Id do nas? Hock Seng nie odpowiada. Oglda si przez rami na sejf. Gdyby byo jeszcze troch czasu... Nie. Gupi jest. Ju raz w Malezji czeka za dugo; drugi raz nie popeni tego samego bdu. Idzie do sejfu z drobn gotwk, wygarnia wszystkie pozostae pienidze. Wkada je do torby. Przyszli przez tych chorych? pyta Mai. Hock Seng krci gow. To niewane. Chod tutaj. Podchodzi do kolejnego okna i otwiera okiennice, odsaniajc lnicy od soca dach fabryki. Mai zerka na gorce dachwki. Co to? Droga ucieczki. te karty zawsze s gotowe na najgorsze. Umiecha si, podsadzajc j. No bo wiesz, jestemy paranoikami.

XIX
Rozmawiajc z Akkaratem, podkrelie, e ta oferta jest wana tylko przez jaki czas? pyta Anderson. Na co ty w ogle narzekasz? Carlyle przepija do Andersona szklank ciepego piwa ryowego. Nie kaza ci rozedrze megodontami. Mog mu da zasoby. A w zamian wcale duo nie chcemy. Nie wedug standardw z przeszoci. Sprawy rozwijaj si tak, jak chce. Moe on nie uwaa, e jeste mu potrzebny. Nie teraz, kiedy biae koszule kaniaj si w pas i kc midzy sob. Takich wpyww nie mia od czasu klski z dwunastego grudnia. Anderson robi gniewn min. Siga po szklank, potem odstawia j z powrotem. Ma do ciepego alkoholu. Jego mzg i tak jest otpiay i mtny od upalnego dnia, a jeszcze to Sato. Zaczyna ju podejrzewa, e sir Francis chce pozby si farangw ze swojego lokalu, stopniowo zniechcajc ich pustymi obietnicami i ciep whiskey przykro mi bardzo, dzi nie ma lodu. Garstka pozostaych klientw przy barze wyglda na tak samo nieprzytomnych od upau. Trzeba byo si przyczy, jak pierwszy raz proponowaem zauwaa Carlyle. Teraz by si tak nie kisi. Kiedy pierwszy raz proponowae, bye tylko samochwa, ktry wanie straci cay sterowiec. Carlyle si mieje. No, troch nie pomylae perspektywicznie, co? Anderson nie reaguje na docinki. Pewnie, to denerwujce, e Akkarat tak atwo odtrci jego ofert wsparcia, ale w istocie Anderson nie bardzo moe si teraz skupi na pracy. Jego myli i czas zaprzta Emiko. Co wieczr znajduje j w Ploenchit, monopolizuje, obsypuje bahtami. Nawet przy chciwoci Raleigha towarzystwo nakrcania jest tanie. Za par godzin zajdzie soce i ona znw bdzie podrygiwa na scenie. Gdy pierwszy raz oglda jej wystp, zauwaya go i wbia we wzrok, bagajc, by uratowa j przed tym, co si zaraz wydarzy. Moje ciao nie naley do mnie powiedziaa beznamitnym gosem, kiedy zapyta o te wystpy. Ci ludzie, ktrzy mnie zaprojektowali, ka mi robi rzeczy, nad ktrymi nie

panuj. Jakbym miaa w rodku ich rce. Jak pacynka. Zacinite pici podwiadomie rozwieraj si i zamykaj, ale gos ma nadal przygaszony. Ka mi by posuszn, pod kadym wzgldem. Po czym umiechna si piknie i wpyna mu w ramiona, jakby nigdy ani troch si nie skarya. Jest zwierzciem. Sualcza jak pies. A jednak, kiedy uwaa, eby nie wydawa jej polece, zostawi midzy nimi otwart przestrze, ukazuje si inna wersja nakrcanki. Przepikna i rzadka jak ywe drzewo bo. Jej dusza, wydostajca si z dawicych wizw przekonstruowanego DNA. Ciekawe, czy gdyby bya prawdziw osob, bardziej by si oburza, e jest tak maltretowana. Osobliwa sprawa, by z wyprodukowan osob, stworzon i wytresowan, eby suy. Sama przyznaje, e jej dusza walczy sama ze sob. e nie do koca wie, ktre jej elementy s wasne, a ktre genetycznie przeszczepione. Czy ta gorliwo suenia pochodzi z odcinkw psiego DNA, wskutek ktrych zawsze myli, e reszta ludzi przewysza j pozycj w stadzie? Czy po prostu to wyszkolenie, o ktrym wspominaa? W myli Andersona wkracza odgos maszerujcych buciorw. Carlyle prostuje si z obwisej pozycji, wyciga szyj, chcc dojrze zamieszanie. Anderson odwraca si i omal nie wywraca piwa. Ulic wypeniaj biae mundury. Piesi, rowery i wzki z jedzeniem rozpierzchaj si na boki, gorczkowo przywierajc do cian ruin i fabryk, ustpujc miejsca siom Ministerstwa rodowiska. Anderson wyciga szyj. Jak okiem sign, sprynowe karabiny, czarne paki, lnice biae mundury. Maszerujcy naprzd niekoczcy si smok determinacji. Stanowcza twarz pastwa, ktre nigdy nie dao si podbi. Jezusie i Noe mruczy Carlyle. Anderson przypatruje si uwanie. Sporo tych biaych koszul. Na jaki nieznany sygna dwie biae koszule odczaj si od grupy i wchodz do sir Francisa. Z ledwie skrywanym obrzydzeniem przygldaj si rozwalonym w upale farangom. Sir Francis, zwykle nonszalancki i roztargniony, przybiega natychmiast i wita ich gbokim wai. Anderson wskazuje podbrdkiem drzwi. Trzeba lecie, nie? Carlyle ponuro kiwa gow. Ale eby si za bardzo nie rzuca w oczy. Na to troch za pno. Mylisz, e ciebie szukaj? Carlyle ma spit min. Waciwie miaem nadziej, e raczej ciebie. Sir Francis koczy rozmawia z biaymi koszulami. Odwraca si i woa do klientw:

 Bardzo mi przykro! Jest zamknite! Wszystko zamknite. Macie natychmiast wyj. Anderson i Carlyle wstaj chwiejnie. Nie trzeba mi byo tyle pi mamrocze Carlyle. Czapi na zewntrz razem z reszt bywalcw. Wszyscy staj w olepiajcym blasku, mrugaj gupkowato, a przed nimi przelewaj si kolejne szeregi biaych koszul. Powietrze wypenia tupot butw. Odbija si echem od cian. Rezonuje zapowiedzi przemocy. Anderson nachyla si do ucha Carlylea. To chyba nie jest jaka kolejna manipulacja Akkarata, co? Nic w rodzaju twojego sterowca? Carlyle nie odpowiada, ale ponury wyraz twarz mwi Andersonowi wszystko, co chce wiedzie. Ulic wypeniaj setki biaych koszul i cay czas przychodz kolejne. Rzeka mundurw nie ma koca. Musieli cign posiki z prowincji. Nie ma mowy, eby tylu ich pracowao w miecie. To pierwsza linia w Ministerstwie, gocie od podpalania mwi Carlyle. Kiedy cibiskoza albo ptasia grypa wydostan si spod kontroli. Chce co pokaza, ale opuszcza do, by nie zwraca na siebie uwagi. Pokazuje gow. Widzisz te naszywki? Tygrys i pochodnia? To batalion samobjcw. Tygrys z Bangkoku u nich zaczyna. Anderson kiwa ponuro gow. Co innego narzeka na biae koszule, artowa z ich gupoty i pazernoci na apwki, a co innego widzie, jak maszeruj w nienobiaych szeregach. Od tupotu buciorw dry ziemia. Unosi si py. Ulic niesie si pogos; jest ich coraz wicej i wicej. Anderson czuje niemal niepohamowane pragnienie ucieczki. To drapieniki. A on jest ofiar. Ciekawe, czy Peters i Lei zostali w Finlandii przynajmniej tak ostrzeeni, zanim wszystko trafi szlag. Masz jak bro? pyta Carlylea. Ten krci gow. Wicej z tego kopotu ni poytku. Anderson rozglda si za Lao Gu. Wcio mojego rikszarza. Cholerne te karty. Carlyle si mieje. Zawsze wyczuj pismo nosem. Zao si, e w caym tym miecie nie ma ani jednej tej karty, ktra by si teraz gdzie nie schowaa. Anderson chwyta go za okie. Idziemy. Staraj si nie zwraca na siebie uwagi. Gdzie idziemy? Wyczu pismo nosem. Zobaczy, co si dzieje. Prowadzi go boczn uliczk, kierujc si do gwnego transportowego khlongu, kanau prowadzcego ku morzu. Prawie od razu natrafiaj na kordon biaych koszul. Pilnujcy unosz sprynowe karabiny i odganiaj ich stamtd. Chyba zabezpieczaj ca t dzielnic mwi Anderson. luzy. I fabryki.

 Kwarantanna? Gdyby przyszli pali, mieliby maski. Czyli to zamach stanu? Kolejny dwunasty grudnia? Anderson zerka na Carlylea. Troch wczenie w stosunku do planu, nie? Carlyle przypatruje si biaym koszulom. Moe jednak genera Pracha wyprzedza nas o krok. Anderson cignie go w przeciwn stron. Chod. Idziemy do mojej fabryki. Moe Hock Seng bdzie co wiedzia. Wzdu caej ulicy biae koszule biegaj i popdzaj sklepikarzy, eby zamykali. Ju ostatni z nich kocz zasania wejcia do sklepw deskami. Przemaszerowuje kolejna kompania biaych koszul. Anderson i Carlyle docieraj do fabryki SpringLife w sam por, by zobaczy wyprowadzane przez gwn bram megodonty. Anderson apie jednego z poganiaczy. Mahut zatrzymuje swoje zwierz i patrzy na Andersona, podczas gdy megodont parska i przestpuje niecierpliwie z nogi na nog. Robotnicy strumieniem obchodz przeszkod z obu stron. Gdzie jest Hock Seng? pyta Anderson. Wasz kierownik z t kart. Gdzie? Czowiek krci gow. Wybiegaj kolejni robotnicy. Przychodziy tu biae koszule? pyta. Mczyzna odpowiada co, za szybko, by Anderson zrozumia. Carlyle tumaczy: Mwi, e biae koszule przyszy si zemci. Odzyska twarz. Mczyzna macha kategorycznie doni i Anderson schodzi mu z drogi. Naleca do Chaozhou fabryka po drugiej stronie ulicy take ewakuuje robotnikw. Pozamykane s ju wszystkie sklepy. Wzki z jedzeniem zostay pochowane albo popiesznie odstawione gdzie daleko. Zamknite s wszystkie drzwi. Paru Tajw wyglda przez okna z piter, ale na ulicy znajduj si tylko rozbiegajcy si robotnicy i maszerujce biae koszule. Przebiegaj ostatni robotnicy SpringLife; aden z nich, uciekajc, nie patrzy na Lakea ani Carlylea. Z kad minut coraz gorzej mruczy Carlyle. Twarz zblada mu pod tropikaln opalenizn. Zza rogu wyania si kolejna fala biaych koszul, w szeregach po szeciu, jak w wycigajcy si na ca dugo ulicy. Na widok pozamykanych sklepw Anderson dostaje gsiej skrki. Jakby przygotowywali si do tajfunu. Rbmy to, co tubylcy, i chodmy do rodka. Chwyta si cikich elaznych wrt i pcha. Pom. Dopiero we dwch s w stanie zamkn bram i zablokowa j sztabami. Anderson zamyka zasuwy i dyszc, opiera si o rozgrzan blach. Carlyle przyglda si sztabom.

 Jestemy bezpieczni? Czy znalelimy si w puapce? Jeszcze nie siedzimy w wizieniu Khlong Prem. Moemy wic przyj, e na razie wygrywamy. Jednake w gbi duszy nie jest tego pewien. Zbyt wiele tu zmiennych zaczyna si denerwowa. Przypomina mu si Missouri, gdzie kiedy grahamici wywoali zamieszki. Byy napicia, jakie niewielkie wiece, a potem wszystko eksplodowao i zaczli pali uprawy. Nikt nie przewidzia wybuchu przemocy. aden oficer wywiadowczy nie dostrzeg gotujcego si pod powierzchni kota. Anderson wyldowa wtedy na szczycie elewatora, dusi si dymem z buchajcych pomieniami pl MegaPlonu, co jaki czas strzela do uczestnikw rozruchw ze sprynowej strzelby, ktr udao mu si odebra powolnemu ochroniarzowi, i bez przerwy zastanawia si, jak to moliwe, e nikt nie dostrzeg, e co takiego si kroi. Przez t lepot stracili przetwrni. I teraz to samo. Nagy wybuch i niespodziewana wiadomo, e wiat, jakim go rozumie, nie przypomina tego, w ktrym rzeczywicie mieszka. Czy to Pracha? Siga po absolutn wadz? Albo Akkarat robi kolejne zamieszanie? Czy po prostu nowa epidemia? To moe by cokolwiek. Patrzc na przelewajce si szeregi biaych koszul, niemal czuje smrd dymu palcych si spichlerzy i MegaPlonu. Gestem zagania Carlylea do fabryki. Znajdziemy Hock Senga. Kto jak kto, ale on na pewno bdzie co wiedzia. Biuro na grze jest puste. Kadzido Hock Senga tli si, snujc szare jedwabiste smuki dymu. Na biurku rozrzucone papiery, szeleszczce w delikatnym powiewie nakrcanych wiatrakw. Carlyle mieje si, basowo i cynicznie. Co, wcio ci asystenta? Na to wyglda. Sejf na drobn gotwk jest otwarty. Anderson zerka na pki. Zgino co najmniej trzydzieci tysicy bahtw. Cholera. Skurczybyk mnie okrad. Carlyle popycha okiennic, ukazujc cignc si przez ca dugo hali poa dachwek. Zobacz no. Anderson marszczy brwi. Cigle tu grzeba przy zasuwach. Mylaem, e boi si, e kto tdy wejdzie. A tymczasem sam tdy zwia. Carlyle si mieje. Trzeba go byo wywali przy pierwszej okazji. Z zewntrz echo niesie tupot kolejnych buciorw jedyny odgos dochodzcy teraz z ulicy. Przewidujcy by, punkt dla niego.

 Wiesz, co mwi Tajowie? Jak widzisz, e ta karta biegnie, wypatruj za ni megodonta. Anderson ostatni raz rozglda si po biurze, potem wychyla si przez okno. Chod. Zobaczymy, gdzie poszed mj asystent. Powanie? Skoro on nie chcia spotyka biaych koszul, to my te nie. I wyranie mia jaki plan. Podciga si na parapet i gramoli na soce. Dachwki parz w rce. Prostuje si, potrzsa nimi. Czuje si, jakby sta na patelni. Rozglda si po dachu, oddychajc pytko powietrzem rozarzonym jak wielki piec. Po drugiej stronie dachu zaprasza fabryka Chaozhou. Anderson podchodzi kilka krokw, po czym odwraca si i woa: Tak. Chyba tam poszed! Carlyle wyazi na dach. Pot lni mu na twarzy i przescza si przez koszul. Id po czerwonawych dachwkach przez gotujce si powietrze. Staj na krawdzi dachu, majc pod sob zauek, oddzielony zakrtem od alei Thanon Phosri. Po drugiej stronie przepaci wisi prowadzca na ziemi drabina. Niech mnie szlag. Obaj gapi si na uliczk trzy pitra pod nimi. Ten stary Chinol to przeskoczy? pyta Carlyle. Na to wyglda. A potem zlaz po drabinie. Anderson wychyla si za krawd. Wysoko. Nie moe si powstrzyma od ponurego umiechu na myl o pomysowoci Hock Senga. Stary cwaniak. Dugi skok. Nie taki straszny. Zreszt, skoro Hock Seng... Nie koczy zdania. Carlyle pdzi obok, przeskakuje nad uliczk. Lduje ciko, przetacza si po dachu. Po chwili wstaje wyszczerzony i macha na Andersona. Anderson chmurzy si, bierze rozbieg i take skacze. Przy ldowaniu a grzechocz mu zby. Kiedy wstaje, Carlyle ju znika z dachu, schodzi po drabinie. Anderson idzie za nim, oszczdzajc posiniaczone kolano. Gdy lduje obok Carlylea, ten rozglda si po uliczce. W tamt stron wychodzi na Thanon Posri, gdzie urzduj nasi przyjaciele mwi Carlyle. Tam nie chcemy. Hock Seng jest paranoikiem odpowiada Anderson. Musia mie opracowan jak drog. I na pewno nie gwnymi ulicami. Rusza w przeciwnym kierunku. Prawie natychmiast ukazuje si szczelina midzy cianami dwch fabryk. Carlyle kiwa z podziwem gow. No niele. Wciskaj si w wski przesmyk, pokonuj tak ponad sto metrw, wreszcie docieraj do drzwi z zardzewiaej blachy. Odpychaj zaimprowizowan bram; staruszka unosi wzrok

znad beli mokrych ubra. Wychodz na co w rodzaju podwrka. Wszdzie wisi pranie, promienie soca tworz tcz, przeciskajc si przez wilgotne tkaniny. Staruszka kiwa na nich, pokazujc, e maj przej koo niej. Chwil pniej wychodz na malek soi, ktra z kolei zamienia si w cig labiryntowych zaukw, wijcych si przez prowizoryczne slumsy, gdzie mieszkaj kulisi pracujcy na luzach, transportujcy na statki towary z fabryk. Kolejne mikrouliczki, robotnicy zgarbieni nad makaronem i smaon ryb. Budy zbite z WeatherAll. Pot, pmrok pod przewieszonymi daszkami. Gryzcy dym przypalanych papryczek zmusza do kaszlu i zakrycia ust. Pezn dalej przez upa. Gdzie my, kurna, jestemy? mruczy Carlyle. Kompletnie mi si pokrcio. A czy to wane? Mijaj lece, nieprzytomne od upau psy i cheshirey usadowione na kupach odpadkw. Pot spywa Andersonowi po twarzy. Dawno wypoci popoudniowy alkohol. Kolejne ciemne zauki, wskie przejcia, zakrty i wygibasy, przeciskanie si midzy rowerami, blach ze zomu i foli z kokosowego polimeru. Zauek otwiera si na ulic. Wychodz pod diamentowy blask. Anderson bierze haust stosunkowo wieego powietrza, ucieszony, e skoczy si klaustrofobiczny labirynt. Ulica nie jest dua, ale co po niej jedzi. Skd znam to miejsce mwi Carlyle. Tu gdzie jest jaki sprzedawca kawy, do ktrego lubi chodzi jeden mj pracownik. I przynajmniej nie ma biaych koszul. Musz si dosta do hotelu Victory mwi Carlyle. Mam tam fors w sejfie. A ile warta jest twoja gowa? Carlyle si krzywi. Hm. Moe i masz racj. Ale przynajmniej musz si skontaktowa z Akkaratem. Dowiedzie si, o co chodzi. Ustali kolejny ruch. Znikn i Hock Seng, i Lao Gu mwi Anderson. Na razie zachowujmy si jak te karty i gdzie si przyczajmy. Moe pojedziemy riksz do khlongu Sukhumvita i potem dk do mnie. Z dala od wszystkich fabryk i firm. I z dala od cholernych biaych koszul. Macha na rikszarza i po chwili gramol si do pojazdu. Nawet nie chce mu si targowa. Z dala od biaych koszul moe si wreszcie rozluni. Niemal gupio mu za wczeniejszy strach. Moe mogli po prostu przej ulic i nikt by ich nie zatrzymywa? Nie trzeba byo gania po dachach. Moe... Krci gow, sfrustrowany. Za mao informacji. Hock Seng nie czeka. Zgarn fors i zwia. Anderson znw zastanawia si nad starannie zaplanowan drog ucieczki. I ten skok... Nie moe si powstrzyma od parsknicia miechem. Z czego si tak cieszysz? A z niczego. Z Hock Senga. Wszystko rozpracowa. Wszystko zaplanowa. Pojawiaj

si kopoty i fiuuuu, ju jest za oknem. Carlyle szczerzy zby. Te nie wiedziaem, e pracuje u ciebie geriatryczny ninja. Mylaem... Anderson nie koczy. Ruch uliczny zwalnia. Daleko w przodzie miga mu co biaego. Wstaje, eby si lepiej przyjrze. Cholera. Ruch blokuje wykrochmalona biel mundurw Ministerstwa rodowiska. Obok niego podnosi si Carlyle. Kontrola? Wyglda na to, e chodzi nie tylko o fabryki. Anderson oglda si za siebie, wypatruje odwrotu, ale za nimi spitrzaj si kolejni piesi i rowerzyci, blokujc drog. I co, uciekamy? pyta Carlyle. Anderson rozglda si po tumie. Rikszarz obok staje na pedaach, przyglda si, po czym siada na siodeku i niecierpliwie dzwoni dzwonkiem. Ich rikszarz przycza si do dzwonienia. Chyba nikt si tym nie przejmuje. Wzdu ulicy, Tajowie targuj si nad pryzmami mierdzcych durianw, koszykami trawy cytrynowej i bulgoccymi wiadrami z rybami. Te nie wygldaj na przejtych. Co, idziemy na bezczelnego? pyta Carlyle. Skd mam, kurna, wiedzie? To jaki pokaz siy Prachy? Mwiem ci: Pracha ju nie ma zbw. Nie wyglda na to. Wyciga szyj, prbujc dostrzec, co tamuje ruch. Z tego co widzi, kto chyba kci si z biaymi koszulami, wymachujc rkoma. Taj, ciemna, mahoniowa cera, bysk zotych piercieni na kciukach. Anderson wyta such, ale sowa gin wrd niecierpliwych dzwonkw coraz wikszej liczby rowerzystw. Tajowie chyba uwaaj, e to nic wicej ni tylko irytujcy uliczny korek. Nikt si nie boi, po prostu si niecierpliwi. Dzwoni i pobrzkuj kolejne dzwonki, otaczajc go muzyk. O... kur... wa mamrocze Carlyle. Biae koszule cigaj kccego si faceta z roweru. Padajc, trzepocze rkami. W socu byskaj piercienie na kciukach, po czym znika w kbowisku biaych koszul. Hebanowe paki unosz si i opadaj. Bryzga z nich poyskujca krew. Ulic wypenia skowyt, jak psi. Wszyscy rowerzyci natychmiast przestaj dzwoni. Ulica cichnie, kady odwraca si, eby zobaczy, co si dzieje. W ciszy doskonale sycha bagalne jki katowanego czowieka. Wok wierci si i sapie setka cia. Ludzie zerkaj na boki, zdenerwowani, jak stado kopytnych, ktre nagle odkryo wrd siebie drapienika.

Tpe uderzenia paek rozlegaj si nadal. W kocu jki czowieka cichn. Biae koszule si prostuj. Jeden z funkcjonariuszy si odwraca i wznawia ruch niecierpliwym, rzeczowym gestem, jakby pogania ludzi, ktrzy zatrzymali si, eby pogapi si na kwiaty podczas wita. Rowerzyci z wahaniem ruszaj. Ulica si odkorkowuje. Anderson opada na siedzenie. Jezus. Rikszarz staje na pedaach. Ruszaj. Carlyle ma twarz spit z niepokoju. Zerka to w lewo, to w praco. Ostatnia szansa, eby uciec. Anderson nie moe oderwa oczu od zbliajcych si biaych koszul. Bdziemy si rzuca w oczy, jeli zaczniemy zwiewa. Jestemy, kurwa, farangami. I tak rzucamy si w oczy. Piesi i rowerzyci przesuwaj si o krok, przeciskaj obok zwenia, mijaj zmasakrowane ciao. Wok niego stoi szstka biaych koszul. Z gowy czowieka pynie krew. Wok czerwonych struek ju brzcz oblepione skrzydeka much, ton w nagej obfitoci kalorii. Na uboczu siedzi czujny cheshire, oddzielony od krzepncej kauy potem z biaych mundurowych nogawek. Wszystkie s ochlapane krwi, pochony czerwone pocaunki energii kinetycznej. Anderson przyglda si tej scenie. Carlyle odchrzkuje nerwowo. Jedna z biaych koszul unosi wzrok na ten odgos, ich spojrzenia spotykaj si. Anderson nie wie, ile czasu tak si na siebie gapi, ale nienawi w oczach funkcjonariusza z pewnoci nie jest urojona. Biaa koszula unosi wyzywajco brew. Poklepuje si pak po nogawce, zostawiajc krwaw smug. Kolejny cios paki, biaa koszula szarpie gow w bok, wskazujc, e Anderson powinien odwrci wzrok.

XX
mier to tylko etap. Tymczasowo. Faza przejciowa przed kolejnym yciem. Kanya wyobraa sobie, e jeli pomedytuje nad t ide wystarczajco dugo, w kocu j sobie przyswoi naprawd jednak Jaidee nie yje, nigdy si ju nie spotkaj i mimo wszystkiego, czym zapracowa sobie na kolejne ycie, mimo kadzide i modlitw Kanyi, Jaideego ju nigdy nie bdzie, nigdy nie spotka ony, a jego dwaj waleczni synowie wszdzie bd widzie tylko strat i cierpienie. Cierpienie. Bl to jedyna prawda. Ale maluchy niech si miej, niech maj wygody cho to pragnienie chuchania na wasne dziecko przywizuje rodzica do karmicznego koa, to co z tego? Dziecko naley rozpieszcza. Tak sobie wanie myli, jadc rowerem przez miasto do Ministerstwa i schroniska, gdzie umieszczono potomkw Jaideego: dzieciom naley pobaa. Ulice patroluj biae koszule. S tu tysice jej kolegw blokuj dostp do klejnotw koronnych Handlu i ledwo opanowuj wcieko, ktr czuj wszyscy w Ministerstwie. Upadek Tygrysa. Zamordowanie ojca ich wszystkich. Upadek witego za ycia. To boli, jakby na nowo stracili Seuba Nakhasathiena. Ministerstwo rodowiska go opakuje, a miasto bdzie go opakiwa razem z nimi. A jeli wszystko pjdzie wedug planu generaa Prachy, w aobie znajdzie si take Handel i Akkarat. Handel w kocu przecign strun. Nawet Bhirombhakdi mwi, e za t zniewag kto musi zapaci. Przy bramie Ministerstwa okazuje przepustki i wchodzi do kompleksu. Jedzie po wyoonych cegami ciekach midzy drzewami tekowymi i bananowcami, do kwater. Rodzina Jaideego zawsze mieszkaa skromnie. Tak skromnie, jak skromny by on sam. Teraz niedobitki tej rodziny musz gniedzi si w czym nieskoczenie mniejszym. Gorzki koniec wielkiego czowieka. Zasugiwa na co lepszego ni te zapleniae betonowe koszary. Dom Kanyi jest duo wikszy ni dom Jaideego, a przecie mieszka sama. Opiera rower o cian i patrzy na koszary. Jeden z kilku opuszczonych przez Ministerstwo budynkw. Przed wejciem kpa chwastw i poamana hutawka. Niedaleko zaronite boisko do sepak takraw dla pracownikw Ministerstwa. O tej porze nikt nie gra, siatka luno zwisa w upale. Kanya staje przed sypicym si budynkiem, obserwuje bawice si dzieci. Nie ma tu synw Jaideego. Surat i Niwat zapewne siedz w domu, pewnie ju przygotowuj pogrzeb,

woaj mnichw, eby piewali i pomogli jego duszy pomylnie przej do kolejnego wcielenia. Nabiera powietrza. Naprawd nieprzyjemne zadanie. Dlaczego ja? zastanawia si. Czemu ja? Czemu to ja musiaam pracowa z bodhisattw? Czemu zostaam wybrana? Zawsze podejrzewaa, e Jaidee wiedzia o dodatkowej apwce, jak wzia dla siebie i swoich ludzi. Ale to cay Jaidee czysty, nieskazitelny Jaidee. Wykonywa swoj robot, bo szczerze w ni wierzy. Nie to co Kanya. Cyniczna Kanya. Gniewna Kanya. Nie jak inni, ktrzy szli do tej pracy, bo zapowiaday si dobre zarobki, a i dziewczyny zwracay uwag na faceta w galowej bieli, faceta, ktry do tego mia prawo pozamyka im stragany z pad thai. Jaidee walczy jak tygrys, a zgin jak zodziej. Powiartowany, wypatroszony, rzucony psom, cheshireom i wronom tak, e niewiele z niego zostao. Jaidee, z czonkiem w ustach i zakrwawion twarz, dostarczony w paczce na teren Ministerstwa. Jak wypowiedzenie wojny gdyby tylko Ministerstwo miao pewno, kto jest wrogiem. Wszyscy szepcz, e to Handel, ale tylko Kanya wie na pewno. Informacje o ostatniej misji Jaideego zachowaa dla siebie. A pali j ta haba. Rusza po schodach. Serce dudni jej w piersi. Czemu ten przeklty, honorowy Jaidee musia wcibia nos w sprawy Handlu? I nie sucha ostrzee? Teraz ona musi odwiedza jego synw. Mwi chopaczkom-wojownikom, e ojciec wietnie walczy i mia czyste serce. A teraz prosz mi wyda jego sprzt. Dzikuj bardzo. W kocu jest on wasnoci Ministerstwa. Puka do drzwi. Schodzi z powrotem po schodkach, eby zdyli si ogarn. Drzwi otwiera jeden z chopakw, chyba Surat, wita j gbokim wai i woa do rodka: To Starsza Siostra Kanya! Zaraz w drzwiach pojawia si teciowa Jaideego. Kanya robi wai, starsza pani jeszcze gbsze, po czym j wpuszcza. Przepraszam, e was niepokoj. aden kopot. Ma czerwone oczy. Dwaj chopcy patrz na ni powanie. Wszyscy niepewnie trzymaj si razem. Staruszka mwi w kocu: Pewnie bdzie pani chciaa zabra jego rzeczy. Kanya jest tak zaenowana, e nie jest w stanie odpowiedzie, ale kiwa gow. Teciowa prowadzi j do rodka, do sypialni. Oglny baagan wiadczy o jej rozpaczy. Chopcy patrz. Staruszka wskazuje wcinite w rg mae biureczko, karton z jego rzeczami. Akta, ktre czyta Jaidee. To wszystko? pyta Kanya. Teciowa wzrusza ramionami. Tyle zachowa po spaleniu domu. Nie ruszyam tego. Przynis to tutaj, zanim poszed na wojn. Kanya maskuje umiechem zakopotanie.

 Kha. Tak. Przepraszam. Oczywicie. Dlaczego oni mu to zrobili. Co, za mao im byo? Kanya wzrusza bezradnie ramionami. Nie wiem. Pani ich znajdzie? Zemci si na nich? Waha si. Niwat i Surat patrz na ni powanie. Wesoo cakiem si ulotnia. Nie maj nic. Kanya pochyla gow, robi wai. Znajd ich. Przysigam. Chobym miaa szuka cae ycie. Musi pani bra jego rzeczy? Kanya umiecha si niepewnie. Taki regulamin. Powinnam przyj wczeniej. Ale... Urywa bezradnie. Liczylimy, e wiatr si odwrci. e przywrc go do pracy. Jeli s tam jakie prywatne rzeczy albo notatki, oddam je. Ale sprzt jest mi potrzebny. Oczywicie. Jest cenny. Kanya kiwa gow. Klka przed skrzynk z WeatherAll zawierajc papiery i sprzt. Niechlujnie przemieszane teczki, papiery, koperty i wyposaenie Ministerstwa. Zapasowy magazynek dyskw do sprynowca. Paka. Zapadkowe kajdanki. Akta. Wszystko rzucone na kup. Kanya wyobraa sobie Jaideego pakujcego to pudo Chaya ju przepada, zaraz przepadnie te wszystko inne. Nic dziwnego, e nie chciao mu si robi tego starannie. Przeglda rzeczy. Znajduje zdjcie Jaideego z czasw kadetw, stojcego obok Prachy, obaj modzi i pewni siebie. Wyjmuje je w zamyleniu, kadzie na biurku. Unosi wzrok. Staruszka wysza z pokoju, ale Niwat i Surat wci stoj i wpatruj si w ni jak dwie wrony. Podaje im zdjcie. Po duszej chwili Niwat wyciga rk i bierze je, pokazuje bratu. Kanya szybko przepatruje reszt skrzynki. Wszystko inne chyba jest wasnoci Ministerstwa. Czuje niewyran ulg: to znaczy, e nie bdzie musiaa tu wraca. Jej uwag zwraca mae tekowe pudeeczko. Otwiera je. Poyskuj w nim liczne medale z mistrzostw muay thai. Wrcza je milczcym chopcom. Pochylaj si nad dowodami triumfw ojca, ona za koczy przeglda papiery. Tu co jest mwi Niwat. Pokazuje kopert. To te dla nas? Byo z tymi medalami? Kanya wzrusza ramionami, dalej przegldajc zawarto skrzynki. Co tam jest? Zdjcia. Kanya unosi wzrok w zaskoczeniu. Pokacie. Kanya wertuje fotografie. To chyba zdjcia podejrzanych, ktrymi interesowa si Jaidee. Na wielu jest Akkarat. I farangowie. Mnstwo farangw. Umiechnici mczyni i kobiety

otaczaj Ministra jak godne jego krwi duchy. Akkarat umiecha si wraz z nimi, zadowolony. Kanya kartkuje kolejne zdjcia. Tych ludzi nie zna. Pewnie jacy farangowiehandlarze. Tu jaki gruby, upasiony na zagranicznych kaloriach, szuka, komu by tu si podliza w otwierajcym si na nowo Krlestwie, gdzie Handel ronie w si. I kolejny, ten Carlyle, co straci sterowiec. Kanya si umiecha. No, to musiao bole. Odkada to zdjcie i oszoomiona traci dech. Co jest? pyta Niwat. Co nie tak? Nic wykrztusza Kanya. Nic takiego. Zdjcie jej samej, pijcej z Akkaratem na jego imprezowej odzi. Dugi obiektyw, kiepski obraz, ale to ewidentnie ona. Jaidee wiedzia. Wpatruje si w zdjcie przez duszy czas, zmuszajc si do oddychania. Patrzy na zdjcie. Medytuje nad kamm i obowizkiem, a synowie Jaideego patrz na ni powanie. Medytuje nad swoim przeoonym, ktry nigdy nie wspomnia o tym zdjciu. Medytuje nad tym, co moe wiedzie czowiek o pozycji Jaideego, czego nie ujawnia, ile mog go kosztowa takie tajemnice. Przypatruje si z namysem zdjciu. Wreszcie wkada je do kieszeni. Reszt pakuje z powrotem do koperty. To jaka wskazwka? Kanya kiwa powanie gow. Chopcy te potakuj. Nie zadaj wicej pyta. Grzeczne chopaki. Starannie przepatruje reszt pokoju, szukajc innych dowodw, ktre moga przegapi, lecz nic nie znajduje. W kocu pochyla si, by wzi pudo ze sprztem i papierami. Jest cikie, ale nie ciy jej a tak bardzo, jak fotografia tkwica teraz w kieszeni na piersi, jak zwinita w kbek kobra. Na dworze, na wieym powietrzu, zmusza si do gbokiego oddechu. Nos ma peen odoru wstydu. Nie potrafi obejrze si na stojcych w drzwiach chopcw. Sieroty, ktre pac za niezomn waleczno ojca. Cierpi, bo ojciec trafi na godnego siebie przeciwnika. Zamiast wywraca wzki z makaronami i przetrzsa nocne targowiska, wybra sobie prawdziwego wroga, nieubaganego i nieustpliwego. Kanya zamyka oczy. Prbowaam ci powiedzie. Nie trzeba byo tam i. Prbowaam. Przypina skrzynk z rzeczami do baganika roweru i pedauje przez teren Ministerstwa. Docierajc do gwnego biurowca, ju dochodzi do siebie. Genera Pracha stoi w cieniu bananowca i pali papierosa Golden Leaf. Jest zaskoczona, e potrafi spojrze mu w oczy. Podchodzi, skada donie w wai. Genera kiwa gow w odpowiedzi na powitanie. Masz jego rzeczy? Kanya rwnie kiwa gow. I widziaa si z jego synami. Znw skinicie gowy.

Marszczy brwi. Nasrali nam na prg. Zostawili na progu jego ciao. To nie powinno by moliwe, a jednak rzucili nam rkawic na naszym terenie, w naszym Ministerstwie. Zadeptuje papierosa. Teraz ty bdziesz dowodzi, Kanya. Oddaj ci ludzi Jaideego. Pani kapitan: niech si poleje krew Handlu. Musimy odzyska twarz.

XXI
Emiko patrzy na pnoc, stojc nad przepaci na szczycie walcego si wieowca. Robi tak codziennie, odkd Raleigh potwierdzi, e kraina nakrcacw istnieje. A nawet odkd Anderson-sama zasugerowa, e co takiego jest moliwe. Nie umie si powstrzyma. Nawet lec w ramionach Andersona-samy, nawet gdy czasami zabiera j na duej, pacc za ni z gry za kilka dni, nie potrafi nie marzy o tym miejscu, gdzie nie ma panw. Pnoc. Oddycha gboko, chonc zapachy morza, palonego nawozu i kwiatw pncych storczykw. Daleko w dole szeroka delta rzeki Chao Phraya chlupoce o way i tamy Bangkoku. Za ni, Thonburi radzi sobie z wod jak moe, na bambusowych tratwach i w domach na palach. Z wody stercz prangi wityni witu, otoczone gruzami zatopionego miasta. Pnoc. Z dou dobiegaj krzyki, wyrywajc j z rozmarzenia. Przetumaczenie tych odgosw zajmuje jej mzgowi chwil: przecza si z japoskiego na tajski i haasy staj si sowami. A sowa krzykami. Cicho! Mai ao! Nie! Nie nienienie! Na ziemi! Map lohng dieow nee! Twarz w d! Prosz prosz prosz! Na ziemi! Przechyla gow, nasuchuje gonej wymiany zda. Ma dobry such, to co, czym obdarzyli j naukowcy, dajc to oprcz gadkiej skry i psiego posuszestwa. Sucha. Kolejne wrzaski. Tupot stp. Cierpnie jej skra na karku. Nie ma na sobie nic, poza skpymi majtkami i sznurkowym stanikiem. Reszta ubrania jest na dole, czeka, a przebierze si w cywilne ciuchy. Dobiegaj nastpne krzyki. Kto wyje z blu. Pierwotnego, zwierzcego blu. Biae koszule. Nalot. Czuje przypyw adrenaliny. Musi zej z dachu, zanim przyjd. Odwraca si i biegnie do schodw, ale na klatce staje jak wryta. Na dole rozbrzmiewa tupot ng.

 Pluton trzy. Czysto! Skrzydo! Czysto? Zabezpieczone! Zatrzaskuje drzwi i przyciska si do nich plecami. Jest w puapce. Ju ich peno na klatce schodowej. Miota si po dachu, szukajc innej drogi ucieczki. Sprawdzi dach! Puszcza si sprintem na skraj dachu. Dziesi metrw poniej z wieowca wystaje najwyszy balkon. W czasach, kiedy byy tu luksusowe apartamenty, nalea do tego na ostatnim pitrze. Czujc zawroty gowy, wpatruje si w maleki balkonik. Pod nim nie ma ju nic, przepa a po ulic i wypeniajcych j ludzi, ktrzy wygldaj jak czarne przdziorki. Poryw wiatru spycha j ku krawdzi. Chwieje si, ledwo apie rwnowag. Jakby duchy powietrza chciay j zabi. Gapi si w d na balkonik. Nie. To niemoliwe. Odwraca si i biegnie z powrotem do drzwi, rozgldajc si za czym, eby je podeprze. Dach zacielaj odamki cegie i dachwek oraz rozwieszone na sznurach pranie, ale nic... dostrzega kawaek kija od mioty. Pdzi po niego, klinuje nim ram drzwi. Zawiasy s tak przerdzewiae, e wyginaj si nawet przy takim nacisku. Opiera kij jeszcze mocniej, krzywic si. Drewno WeatherAll mioty bdzie bardziej wytrzymae ni ta blacha. Miota si, szukajc nastpnego rozwizania. Ju gotuje si od biegania tam i z powrotem jak szczur w puapce. Soce to wielka czerwona, tonca za horyzontem kula. Rzuca dugie cienie na popkan powierzchni dachu. Emiko w panice krci si w kko. Jej wzrok pada na pranie na sznurach. Moe po nich daoby si opuci? Podbiega, prbuje uwolni jeden z kocw, ale jest mocny i dobrze zawizany. Nie chce puci. Szarpie jeszcze raz. Drzwi z tyu dygoc. Kto po drugiej stronie rzuca przeklestwo. Otwiera! Kto uderza w nie ciaem, drzwi podskakuj we framudze, kto prbuje je wyway. Nagle syszy w gowie gos Gendo-samy, mwicy, e jest idealna. Optymalna. Zachwycajca. Krzywi si, syszc tego starego drania i szarpic jednoczenie za sznur, nienawidzc go, tego starego lisa, ktry kocha j i porzuci. Sznur wrzyna si w donie, ale ona go nie puszcza. Gendo-sama. Ten zdrajca. Umrze tu, bo jest optymalna, ale nie na tyle optymalna, eby zasuy na bilet powrotny. Przegrzewam si. Optymalna. Z tyu kolejne rbnicie. Drzwi pkaj. Rezygnuje ze sznura. Znw obraca si w kko, rozpaczliwie poszukujc rozwizania. Nic, tylko gruz i otwarta przestrze. Rwnie dobrze mogaby sta na wysokoci tysica mil. Optymalnie wysoko. Zawias rozpada si, pryskajc metalowymi odamkami. Drzwi obwisaj. Ostatni raz ogldajc si na nie, Emiko znw pdzi na krawd budynku, wci liczc na jakie

rozwizanie. Sposb na zejcie w d. Zatrzymuje si na krawdzi, mielc rkami. Przepa zieje. Wieje wiatr. Nic. adnego uchwytu. adnego sposobu, by zej. Oglda si na sznury z praniem. Gdyby tylko... Drzwi wylatuj z zawiasw. Wpadaj dwie biae koszule, potykaj si, wymachuj sprynowymi pistoletami. Dostrzegaj j i rzucaj si naprzd. Ej! Chod tutaj! Wyglda za krawd. Ludzie w dole s jak punkciki, balkon maleki jak koperta na list. Sta! Yoot dieow nee! Stj! Biae koszule goni ku niej penym pdem a jednak nagle wydaj si dziwnie powolni. Powolni jak mid lany w chodny dzie. Emiko patrzy na nich zdziwiona. S w poowie drogi, ale poruszaj si tak niesamowicie wolno, jakby biegli przez kleik ryowy. Kady ruch cignie si bez koca. Tacy powolni. Jak ten czowiek, ktry goni j uliczkami i chcia pchn noem. Tacy powolni... Emiko si umiecha. Optymalna. Wchodzi na parapet. Biae koszule znw otwieraj usta do krzyku. Unosz sprynowce, mierz do niej. Emiko patrzy, jak nakierowuj si na ni szczeliny luf. Mimochodem zastanawia si, czy to czasem nie ona jest t powoln. Czy nawet sama sia cikoci nie bdzie zbyt powolna. Porywy wiatru szarpi ni, zachcaj. Cign j powietrzne duchy, zwiewaj na oczy czarn siatk wosw. Odgarnia je na bok. Spokojnie umiecha si do biaych koszul cigle biegncych, cigle mierzcych ze sprynowcw i robi krok w pust przestrze. Biae koszule wytrzeszczaj oczy. Bro poyskuje czerwono, plujc w jej kierunku dyskami. Jeden, dwa, trzy... liczy je w locie cztery, pi... Cienie cignie j w d. Znikaj biae koszule i ich pociski. Zderza si z balkonem. Dostaje kolanami w brod. Wykrca si kostka, metal skrzypi. Przetacza si, uderza w balustrad, ktra rozpryskuje si, odpada. Emiko stacza si w powietrze. Spadajc, chwyta si uamanej miedzianej porczy. Nieruchomieje, zwisajc nad otchani. Puste powietrze zieje ze wszystkich stron, zachcajc do upadku. Dmie gorcy wiatr. Szarpie. Emiko, dyszc, podciga si na przechylony balkon. Cae jej ciao jest rozdygotane, poobijane, a jednak wszystkie koczyny nadal dziaaj. Niczego sobie nie zamaa. Optymalna. Zarzuca nog na balkon i winduje si na platform. Trzeszczy metal. Balkon obwisa pod jej ciarem, puszczaj przedpotopowe ruby. Gotuje si. Chciaaby pa. Puci si, zsun z niepewnego oparcia i spa w otwart przepa... Krzyki z gry. Unosi wzrok. Biae koszule wygldaj zza krawdzi, celuj do niej ze sprynowcw. Dyski sypi si jak srebrny deszcz. Rykoszetuj, przecinaj jej skr, iskrz o metal. Strach dodaje jej si. Rzuca si ku bezpieczestwu szklanych balkonowych drzwi. Optymalna. Drzwi si rozbijaj. Szko kaleczy jej donie. Obsypana skrzcymi si odamkami przelatuje na drug stron, ju jest w mieszkaniu, pdzi szybko, tak szybko, e a si rozmazuje. Gapi si

na ni ludzie, wstrznici, niesamowicie powolni... Jak zamroeni. Emiko z hukiem wyskakuje na korytarz przez kolejne drzwi. Otaczaj j biae koszule. Nurkuje midzy nimi, zaskoczone krzyki nios si za ni bezbarwnym echem. W d schodami. W d, w d, w d schodw, biae koszule daleko z tyu. Krzyki z wysoka. Krew jej ponie. Schody pal. Potyka si. Opiera o cian. Nawet rozgrzany beton jest lepszy ni jej skra. Zaczynaj si zawroty gowy, ale, zataczajc si, idzie dalej. Mczyni krzycz z gry, goni j. Buty tupi na schodach. W kko, w kko, cay czas w d. Przepycha si przez tamujce drog grupki ludzi na schodach, wciska si midzy sposzonych nalotem mieszkacw. Prawie majaczy od aru, ktrym ponie jej wntrze. Na jej skrze pojawiaj si malekie kropelki potu, przeciskajce si przez nonsensownie zaprojektowane pory, ale w tym upale i wilgoci nie chodz jej nic a nic. Nigdy wczeniej nie czua wilgoci na skrze. Zawsze bya taka sucha... Ociera si o czowieka, ktry uskakuje, przestraszony rozpalon skr. Przegrzewa si. Nie uda jej si wtopi w ten tum. Jej koczyny poruszaj si jak migodiwa animacja na kartowanej ksieczce dla dzieci, szybko, szybko, szybko, ale urywanie. Wszyscy si gapi. Schodzi z klatki schodowej, przeciska si przez jakie drzwi, idzie korytarzem, opiera si o cian, dyszy ciko. Rozpalona wewntrznym ogniem ledwo jest w stanie utrzyma rozwarte powieki. Skoczyam, myli. Skoczyam. Adrenalina i szok. Koktajl-horror, upojne amfetaminowe pobudzenie. Trzsie si. Podrygi nakrcanki. Gotuje si. Sabo jej z gorca. Przyciska si do ciany, prbujc wchon jej zimno. Trzeba mi wody. Lodu. Usiuje opanowa oddech, nasuchiwa, ustali, z ktrej strony przychodz eksterminatorzy, ale umys ma oszoomiony i mtny. Jak daleko zesza w d? Ile piter? Ruszaj si. Id dalej. Nie rusza si. Zwala si na podog. Podoga jest chodna. Powietrze chrapliwie wchodzi i wychodzi z puc. Podar si stanik. Ma krew na ramionach i doniach, w miejscach gdzie zderzya si z szyb. Rozkada si szeroko, rozpociera palce, przyciska donie do kafelkw, prbuje absorbowa chd posadzki. Zamyka oczy. Wstawaj! Nie da rady. Prbuje opanowa walce serce i sucha, co mwi przeladowcy, ale ledwo jest w stanie oddycha. Taka gorca, a podoga taka chodna. Rce j chwytaj. Gosy co wykrzykuj, rce puszczaj. api znowu. I nagle widzi

wok peno biaych koszul, cign j po schodach, jest wdziczna, cieszy si, e przynajmniej wlok j na d, na bogie, wieczorne powietrze, cho cay czas wrzeszcz na ni i j bij. Ich sowa spywaj po niej. Nic nie rozumie. Wszystko to tylko dwiki, pmrok i nieprzytomny upa. Nie mwi po japosku, co za prymitywy. aden z nich nie jest optymalny... Chlusta na ni woda. Dawi si, dusi. Kolejny potop, ma wod w ustach, w nosie, tonie. Potrzsaj ni. Wrzeszcz jej w twarz. Policzkuj. Wypytuj. daj odpowiedzi. api za wosy i wciskaj gow do wiadra z wod, prbuj j podtopi, ukara, zabi, tymczasem ona potrafi tylko myle dzikuj dzikuj dzikuj, bo jaki naukowiec uczyni j optymaln i ju za minutk ta chuchrowata nakrcanka schodzi si z powrotem.

XXII
Wszdzie peno biaych koszul: sprawdzaj przepustki, a po targowiskach z ywnoci, konfiskuj metan. Przejcie przez miasto zajo Hock Sengowi cae godziny. Kr plotki, e wszyscy malezyjscy Chiczycy zostali internowani w wieowcach dla tych kart. e maj ich wywie na poudnie, z powrotem za granic, rzuci na pastw Zielonych Opasek. Hock Seng, przekradajc si zaukami ku swojej forsie i kamieniom, nasuchuje kadego szeptu, a przed siebie wysya na zwiady Mai, Tajk, wykorzystujc do tropienia jej miejscowy akcent. Zapada noc, a oni s jeszcze daleko od celu. Ci mu ukradzione ze SpringLife pienidze. Momentami boi si, e Mai nagle zwrci si przeciwko niemu i zadenuncjuje go biaym koszulom, eby pooy na nich ap. W innych chwilach myli o niej jak o wasnej crce i ubolewa, e nie moe jej ochroni przed wszystkim, co si wydarzy. Wariuj, myli. eby wzi jak gupi Tajk za swoj crk. A jednak ufa tej drobnej dziewuszce, crce hodowcw ryb, ktra okazaa si tak posuszna, gdy mia jeszcze resztki wadzy; teraz, kiedy jest ju tylko celem, modli si, by nie zwrcia si nagle przeciw niemu. Zapada zupena ciemno. Czemu pan si tak boi? pyta Mai. Hock Seng wzrusza ramionami. Ona nie rozumie nie jest w stanie rozumie wirujcych wok skomplikowanych ukadw. Dla niej to zabawa. Pewnie, troch straszna, ale jednak zabawa. Tak samo byo na Malajach, kiedy brzowi ludzie zwrcili si przeciw tym. W jednym momencie wszystko si zmienio. Przyszli religijni fanatycy, z zielonymi opaskami na gowach i z maczetami... Wzrusza ramionami. Im bdziemy ostroniejsi, tym lepiej. Wyglda z ukrycia na ulic i chowa si z powrotem. Biaa koszula rozlepia kolejny afisz z czarno obramowan podobizn Tygrysa z Bangkoku. Jaidee Rojjanasukchai. Jak szybko wypad z ask, a potem jak ptak wzlecia ku witoci. Hock Seng krzywi si. Lekcja polityki. Biaa koszula idzie dalej. Hock Seng znw rozglda si po ulicy. Zaczynaj pokazywa si ludzie, zachceni stosunkowo chodnym wieczorem. Id przez wilgotny mrok zrobi zakupy, co zje, znale ulubiony wzek z som tam. Biae koszule lni zieleni w blasku

zalegalizowanego metanu. Chodz grupami, poluj jak szakale, wypatrujc rannych ofiar. Przed sklepami i domami pojawiy si mae otarzyki na cze Jaideego. Jego zdjcia, okolone migoccymi wieczkami i ozdobione aksamitkami, wyraaj solidarno i bagaj o obron przed gniewem biaych koszul. Eter wypeniaj rzucane przez Radio Tajlandia oskarenia. Genera Pracha mwi o potrzebie ochrony Krlestwa przed tymi starannie bezimiennymi ktrzy chc je obali. Dobiegajcy z nakrcanych odbiornikw blaszany gos przebija si przez ludzki gwar. Sprzedawcy, gospodynie domowe. ebracy i dzieciaki. Od zieleni lamp skra poyskuje, jak pomalowana od wita. Niestety, midzy szelestem sarongw i pha sin, pobrzkiwaniem poganiaczy megodontw w czerwieni i zocie, zawsze znajd si biae koszule, twardym wzrokiem wypatrujce okazji, by da upust swojej wciekoci. No id. Hock Seng popycha Mai naprzd. Zobacz, czy jest bezpiecznie. Mai wraca minut pniej, przywouje go gestem i znowu id, lawirujc wrd tumw. Naga cisza ostrzega ich, e zbliaj si nowe biae koszule, ze strachu milkn chichoty kochankw, dzieci si rozbiegaj. Kiedy przechodz, gowy opuszczaj si nisko. Hock Seng i Mai id przez nocny targ. On wodzi wzrokiem po wiecach, smacych si makaronach, rozmigotanych cheshireach. Przed nimi rozlega si krzyk. Mai pdzi naprzd, sprawdzajc, co to. Wraca chwil pniej, cignie go za rk. Khun, szybko. S zajci. Przelizguj si wzdu gromady biaych koszul i ich ofiar. Stara kobieta ley koo swojego wzka, z crk u boku, ciska roztrzaskane kolano. Zebra si tum crka usiuje unie matk do pionu. Wok walaj si porozbijane soje z produktami. Odamki byszcz wrd sosu chili, kiekw fasoli, limonek, jak diamenty w zielonym metanowym wiede. Biae koszule grzebi w produktach kocami paek. No, ciotunia, gdzie tu masz jeszcze pienidze? Mylaa, e przekupisz biae koszule, ale daa duo za mao, eby pali nieopodatkowanym metanem. Czemu to robicie?! krzyczy crka. Co my wam zrobiymy?! Biaa koszula patrzy na ni zimno. Nie doceniaycie nas. Paka znw spada na kolano jej matki. Kobieta wrzeszczy, crka si kuli. Biaa koszula woa do swoich ludzi: Butl dajcie tam do pozostaych! Zostay jeszcze trzy ulice. Odwraca si do milczcego tumu. Hock Seng zamiera, gdy wzrok oficera przelizguje si po nim. Nie biegnij. Nie panikuj. Dopki si nie odzywasz, znikniesz w tumie. Oficer umiecha si do gapiw.

 Powiedzcie znajomym, co ecie widzieli. Nas nie karmi si odpadkami, jak psy. Jestemy tygrysami. Macie si nas ba. Po czym unosi pak i tum si rozpierzcha. Hock Seng i Mai razem z nim. Przecznic dalej Hock Seng opiera si o cian, dyszc, zmczony ucieczk. Miasto spotworniao. Teraz grona jest kada ulica. W gbi zauka radio na korbk trzeszczy kolejnymi informacjami. Zamknite s nabrzea i fabryki. Wstp na lini brzegow tylko za przepustk. Hock Seng powstrzymuje wzdrygnicie. Znowu to samo. Wznosz si mury, a on tkwi w rodku miasta, jak szczur w puapce. Walczy z panik. Planowa to. Ma plany awaryjne. Ale najpierw musi dotrze do domu. Bangkok to nie Malakka. Tym razem si przygotowae. W kocu zaczynaj otacza ich znajome rudery i zapachy slumsw Yaowarat. Przekradaj si ciasnymi przejciami. Mijaj ludzi, ktrzy go nie znaj. Zwalcza kolejn fal lku. Jeli biae koszule wpyny jako na bossw slumsw, moe mu grozi niebezpieczestwo. Odpycha od siebie t myl, otwiera drzwi swojej szopy, wpuszcza Mai do rodka. Dobrze si spisaa. Grzebie w torbie, wrcza jej zwitek kradzionych pienidzy. Jak chcesz jeszcze, przyjd do mnie jutro. Mai wytrzeszcza oczy, widzc bogactwo, ktrym tak nonszalancko j obdarowa. Gdyby by cwany, udusiby j, minimalizujc ryzyko, e zwrci si przeciw niemu dla reszty jego oszczdnoci. Odpycha t myl. Bya lojalna. A on musi komu zaufa. A poza tym jest Tajk, co si przydaje, gdy nagle te karty okazuj si rwnie zbdne jak cheshirey. Bierze pienidze, wpycha je do kieszeni. Dasz rad std? pyta Hock Seng. Mai szczerzy zby. Nie jestem t kart. Nie mam si czego ba. Hock Seng zmusza si do umiechu, mylc, e ona nie ma pojcia, e mao kto przejmie si oddzielaniem ziarna od plew, kiedy wszyscy chc tylko spali pole.

XXIII
Szlag by trafi tego Prach i jego biae koszule! Carlyle wali pici w balustrad. Jest nieogolony i nieumyty. Nie by w Victory od tygodnia, wskutek blokady dzielnicy farangw. Na jego ubraniu zaczynaj by widoczne lady tropikalnego zuycia. Zablokowali ldowiska, zablokowali luzy. Zakazali wstpu na nabrzea. Odwraca si i wchodzi do rodka. Nalewa sobie whisky. Pierdolone biae koszule. Anderson nie moe powstrzyma umiechu, widzc jego zo. A mwiem, eby nie szturcha kobry. Carlyle patrzy spode ba. Ale to nie ja. Kto w Handlu mia wietny pomys i przegi. Pierdolony Jaidee wcieka si. Powinni mie troch rozumu. Akkarat to zrobi? Taki durny nie jest. Zreszt, to wszystko jedno. Anderson przepija do niego ciep szkock. Blokada trwa ju tydzie, a biae koszule dopiero si rozgrzewaj. Carlyle ypie na gronie. Co si tak cieszysz. Twoje interesy te obrywaj. Anderson popija whisky. Szczerze, to niespecjalnie si przejmuj. Fabryka bya przydatna. Teraz ju nie jest. Nachyla si ku niemu. Teraz, to chciabym wiedzie, czy Akkarat naprawd tak dobrze, jak mwie, przygotowa sobie grunt. Kiwa gow w stron miasta. Bo wyglda na to, e troch wyej sra, ni dup ma. I mylisz, e to takie mieszne? Myl, e jeli jest w izolacji, potrzebuje przyjaci. Chciabym, eby jeszcze raz wycign do niego rk. Zaproponowa rzeczywiste wsparcie podczas tego kryzysu. A masz jak lepsz ofert ni tamta, po ktrej chcia ci rzuci pod megodonta? Cena jest taka sama. I dostaje to samo. Anderson znw upija yk. Ale moe teraz ju bdzie chcia usucha gosu rozsdku. Carlyle wpatruje si w zielony blask metanowych latar. Krzywi si.

 Kady dzie to dla mnie konkretne straty. Mylaem, e dziki tym pompom masz jakie przeoenie. Przesta si nabija warczy Carlyle. Tym palantom nawet nie da si zagrozi. Nie przyjmuj posacw. Anderson umiecha si nieznacznie. No, a ja nie mam ochoty czeka do monsunu, a biae koszule si uspokoj. Ustaw spotkanie z Akkaratem. Moemy mu zapewni pomoc, jakiej tylko sobie zayczy. Mylisz, e co, popyniesz sobie na Koh Angrit i przyprowadzisz stamtd rewolucj? Kogo wemiesz? Paru urzdasw i kapitanw statkw? Moe jakiego modszego przedstawiciela handlowego, ktry siedzi tam, zapija si przez cay dzie i liczy, e w Krlestwie przydarzy si gd i zdejm embargo? Faktycznie, gronie brzmi. Anderson si umiecha. Jak przyjdziemy, przyjdziemy z Birmy. I nikt nie zauway, dopki nie bdzie za pno. Patrzy Carlyleowi w oczy, dopki ten nie odwrci wzroku. Takie same warunki? pyta Carlyle. Nic nie chcesz zmieni? Dostp do tajskiego banku nasion i czowiek nazwiskiem Gibbons. To wszystko. A co w zamian? Czego trzeba Akkaratowi? Forsy na apwki? Zota? Diamentw? Nefrytu? Oddziaw szturmowych. Jezus. Ty powanie z t Birm. Anderson wskazuje szklank noc wok. Tu jestem zdemaskowany. Albo przechodz nad tym do porzdku i robi kolejny krok, albo mog si pakowa i wraca z podwinitym ogonem do Des Moines. Bdmy szczerzy. AgriGen zawsze gra o wysokie stawki. Odkd tylko Vincent Hu i Chitra DAllessa zaoyli t firm. Nie boimy si zamieszania. Jak w Finlandii. Tym razem licz na lepszy zwrot z inwestycji. Jezu. No dobra. Umwi spotkanie. Ale jak to si skoczy, masz o mnie pamita. AgriGen zawsze pamita o swoich przyjacioach. W zamyleniu odprowadza Carlylea do drzwi i zamyka je za nim. To interesujce, jakie rzeczy ujawnia kryzys u ludzi. Carlyle zawsze by taki arogancki i pewny siebie, a teraz drczy go wiadomo, e rzuca si w oczy, jakby by pomalowany na niebiesko. e biae koszule mogyby w kadej chwili zacz farangw internowa, albo i rozstrzeliwa, i nikt by po nich nie paka. Jego pewno siebie spada jak zuyta maska z filtrem. Wychodzi na balkon i gapi si w ciemno, daleko na ocean, na wysp Koh Angrit i siy, ktre tak cierpliwie czekaj na samym skraju Krlestwa. Ju prawie czas.

XXIV
Kanya siedzi na pobojowisku po akcji odwetowej biaych koszul i popija kaw. W przeciwnym naroniku knajpki z makaronami paru innych klientw sucha z ponurymi minami korbkowego radia. Trwa mecz muay thai. Kanya monopolizuje aweczk dla klientw i nie zwraca na nich uwagi. Nikt nie odway si usi obok. Kiedy moe zaryzykowaliby przyczenie si, ale teraz, kiedy biae koszule pokazay zby, siedzi sama. Jej ludzie ju poszli dalej, pldrowa wszystko jak szakale, niszczy dawne historie i ze sojusze, zaczyna na nowo. Pot spywa po twarzy waciciela nachylajcego si nad parujcymi garnkami z ryowym makaronem. Krople wody na jego twarzy, lnice bkitno w wiede nielegalnego pomienia. Nie patrzy na Kany, zapewne auje dnia, w ktrym postanowi kupi gaz na czarnym rynku. Metaliczny skrzekot radia i cichutkie krzyki publicznoci na stadionie Lumphini konkuruj z bulgotem woka z zup sen mi. aden ze suchaczy na ni nie spojrzy. Kanya popija kaw i umiecha si ponuro. Przemoc to rozumiej. A agodn twarz Ministerstwa ignorowali albo z niej drwili. Na t obecn wymachujc pak i sprynowcami, gotowymi, by przeci czowieka na p reaguj inaczej. Ile rozwalia ju takich nielegalnych palnikw? Dokadnie takich jak ten? Palnikw, ktrych waciciela, sprzedajcego kaw albo makaron, nie byo sta na opodatkowany, legalny tajski metan? Pewnie cae setki. Metan jest drogi. apwki s tasze. I wszyscy chtnie godzili si na ryzyko, e handlarzom z czarnego rynku brakuje dodatkw barwicych pomie na bezpieczn ziele. Jak atwo nas byo przekupi. Kanya wyciga papierosa i zapala go od zdradliwie bkitnego pomienia pod wokiem. Waciciel nie powstrzymuje jej, zachowuje si, jakby nie istniaa ta fikcja jest wygodna dla nich obojga. Nie jest bia koszul siedzc przy nielegalnym palniku; on za nie jest t kart, ktr powinna wsadzi do wieowcw, eby si pocia i zdychaa wrd swoich rodakw. Zaciga si w zamyleniu dymem. Zna jego uczucia, cho facet nie okazuje strachu. Pamita, jak biae koszule przyszy do jej wioski. Zasypay stawy rybne ciotki ugiem i sol, a zabity drb zrzuciy na kup i podpaliy.

Masz szczcie, ta karto. Kiedy do nas przyszy biae koszule, w ogle ich nie obchodzio, czy co ocaleje. Przyszy z pochodniami, paliy i paliy. Teraz nawet ty jeste lepiej traktowany ni my wtedy. Wspomnienie o tych osmolonych, bladych postaciach, z oczyma demonw za ochronnymi maskami, sprawia, e i teraz ma ochot si skuli. Przyszli w nocy. Bez ostrzeenia. Ssiedzi i kuzyni uciekli przed pochodniami, nago, z wrzaskiem. Za ich plecami domy na palach buchny pomieniem, bambus i licie palmowe, spowite pomaraczowymi kbami oyy pord ciemnoci. Wok wirowa popi, parzc skr, zmuszajc wszystkich do kaszlu i wymiotw. Wci ma blizny po tym poarze, blade plamy na skrze w miejscach, gdzie na jej chudych, dziecicych ramionkach wyldoway gorce i lepkie, palce si paty palmowej kory. Jake nienawidzia wtedy biaych koszul. Zbia si w gromadk ze swoimi kuzynami i z nabonym lkiem i przeraeniem patrzya, jak Ministerstwo rodowiska zrwnuje z ziemi ich wie. Nienawidzia ich wtedy z caego serca. A teraz dowodzi wasnymi oddziaami, ktre robi to samo. Jaideemu spodobaaby si ta ironia losu. Okrzyki strachu unosz si w oddali jak dym, czarne i tuste, jakby paliy si szopy farmerw. Kanya pociga nosem. Co w rodzaju nostalgii. Dym jest taki sam. Zaciga si raz jeszcze papierosem, wydycha dym. Czy tylko jej ludzie za bardzo si nie rozpdzili? Ogie w tych slumsach, zbudowanych z WeatherAll, mgby by problemem. Tuszcze, ktre chroni to drewno przed gniciem, atwo zapalaj si od gorca. Zaciga si znowu. I tak nic ju si z tym nie da zrobi. Moe to tylko jaki oficer podpala nielegalnie zebrane odpadki. Siga po kaw i przypatruje si siniakowi na policzku obsugujcego j czowieka. Gdyby Ministerstwo rodowiska miao co do powiedzenia, wszyscy ci uchodcy z tymi kartami siedzieliby po tamtej stronie granicy. To problem Malezji. Wewntrzny problem innego, suwerennego pastwa. A nie Krlestwa. Lecz Jej Wysoko Maa Krlowa jest w odrnieniu od Kanyi miosierna i wspczujca. Gasi papierosa. Dobry tyto, Gold Leaf, miejscowa konstrukcja, lepsza ni wszystko inne w Krlestwie. Wyciga kolejnego z paczki, zrobionej z celofanu z prosa, zapala go od bkitnego pomienia. ta karta zachowuje uprzejm min, gdy Kanya gestem nakazuje mu dola wicej sodkiej kawy. Radio trzeszczy stadionowymi okrzykami, skupieni wok niego mczyni take pokrzykuj, na chwil zapominajc, e obok siedzi biaa koszula. Kroki s niemal bezgone, zgrane z okrzykami kibicw, ale wyraz twarzy tej karty zdradza przybysza. Kanya nie unosi gowy. Gestem zaprasza stojcego obok, by usiad. Albo mnie zabij, albo siadaj mwi. Basowy chichot. Czowiek siada. Narong ma na sobie lun, czarn koszul ze stjk i szare spodnie. Schludne ubranie. Mgby pracowa jako urzdnik. Nie pasuj oczy: s zbyt czujne. I ciao: zbyt rozlunione.

Ma w sobie jak nonszalanck pewno siebie, ktra z trudnoci wpasowuje si w takie ubranie. Niektrzy ludzie po prostu s zbyt mocni, eby mc udawa niskich rang. Wanie przez to rzuca si w oczy na ldowisku. Kanya tumi zo, czeka. Podoba ci si ten jedwab, co? dotyka koszuli. Japoski. Nadal maj jedwabniki. Kanya wzrusza ramionami. Nic mi si w tobie nie podoba. Umiecha si na te sowa. Oj tam, Kanya. Awansowaa na kapitana i ani troch umiechu. Kiwa na t kart, eby nalaa kaw. Patrz, jak esencjonalny, brzowy pyn leje si do szklanki. ta karta stawia przed Kany miseczk z zup kulki rybne, trawa cytrynowa, bulion z kurczaka. Zaczyna wyawia z niej makaron U-Tex. Narong siedzi cicho, cierpliwie. Prosia o to spotkanie mwi w kocu. Czy ty zabie Chay? Narong si prostuje. Zawsze brakowao ci manier. Tyle lat w miecie, tyle pienidzy ci dalimy, a ty dalej mogaby uchodzi za hodowc ryb znad Mekongu. Kanya patrzy na zimno. Ten czowiek naprawd j przeraa. Ale nie okae tego. W radiu za ni kolejny wybuch radoci. Jeste taki sam jak Pracha. Wszyscy jestecie obrzydliwi mwi. Nie mylaa tak, kiedy po ciebie przyszlimy, po malutk i bezbronn dziewczynk i zaprosilimy ci do Bangkoku. Nie mylaa tak, kiedy przez tyle lat pomagalimy twojej ciotce. Ani wtedy, gdy dalimy ci okazj do uderzenia w generaa Prach i biae koszule. S granice. Chaya nic nie zrobia. Narong siedzi nieruchomo jak pajk, obserwujc j. W kocu si odzywa: Jaidee przegi. Nawet ty go ostrzegaa. Uwaaj, eby i ciebie nie pokna kobra. Kanya ju ma si odezwa, zamyka jednak usta. Zaczyna raz jeszcze, kontrolujc gos. Co, zrobicie mi to samo, co Jaideemu? Kanya, jak dugo si znamy? Narong si umiecha. Ile ju czasu opiekujemy si twoj rodzin? Jeste dla nas jak ukochana crka. Przesuwa ku niej grub kopert. Ja nie potrafibym ci nic zrobi dodaje. My nie jestemy jak Pracha... A jak tam departament po mierci Tygrysa? Rozejrzyj si tylko. Kanya wskazuje brod w stron odgosw konfliktu. Genera jest wcieky. Jaidee by dla niego prawie jak brat. Syszaem, e chce wzi si za samo Ministerstwo. Moe nawet je spali. Oczywicie, e chce zabra si za Handel. Bez was mielibymy o poow mniej problemw. Narong wzrusza ramionami. Koperta ley midzy nimi. Rwnie dobrze mogoby tam lee serce Jaideego. Zwrot z jej poczynionej lata temu inwestycji w zemst.

Przepraszam, Jaidee. Prbowaam ci ostrzec. Bierze kopert, wyciga z niej pienidze i pod okiem Naronga wtyka do kieszeni w pasie. Nawet jego umiechy maj ostre, tnce krawdzie. Wosy ma schludnie zaczesane do tyu. Jest jednoczenie cakiem nieruchomy i niesamowicie przeraajcy. Czyli z takimi ludmi si zadajesz, mruczy gos w jej gowie. Kanya, syszc go, a podskakuje. Brzmi jak Jaidee. Ma jego cechy charakterystyczne, jego humor i nieugito. Oskarenie, ale i sugestia miechu. Jaidee nigdy nie straci poczucia sanuk. Nie jestem taka jak ty, myli Kanya. Znw ten umiech i chichot. Wiedziaem o tym. Skoro tak, to czemu mnie po prostu nie zabie? Gos milczy. Za nimi dalej trzeszczy mecz muay thai. Charoen i Sakda. Dobrzy bokserzy. Ale albo Charoen si mocno poprawi, albo Sakdzie zapacono za przegran. Kanya przegra zakady. Na kilometr wida, e walka jest ustawiona. Moe Pan ajna si ni zainteresowa? Robi zirytowan min. Co, kiepsko idzie mecz? pyta Narong. Zawsze stawiam na nie tego, co trzeba. Narong si mieje. Dlatego przydaje si mie informacje z wyprzedzeniem. Wrcza jej kartk papieru. Kanya zerka na nazwiska na licie. To przyjaciele Prachy. Niektrzy to generaowie. Chroni ich jak kobra Budd. Narong szczerzy zby. I wanie dlatego bd zaskoczeni, kiedy nagle zwrci si przeciw nim. Zaatakuje. eby zabolao. eby zapamitali, e nie igra si z Ministerstwem rodowiska. e Ministerstwo wszystkie wykroczenia traktuje tak samo. Nikogo nie bdzie ju faworyzowa. adnych przyjani i gadkich transakcji. Pokae im, e nowe Ministerstwo rodowiska jest nieugite. Prbujesz wbi klin midzy Prach i jego sojusznikw? eby si na niego wciekli? Narong wzrusza ramionami. Nic nie mwi. Kanya dojada makaron. Wyglda na to, e wicej polece nie bdzie, wic wstaje. Musz i. Nie mog da si moim ludziom zobaczy z tob. Narong kiwa gow, odprawiajc j. Kanya wymyka si z kawiarni, za ni lec nowe jki rozczarowania kibicw, bo w radiu Sakda znw ulega niewidzianej dotd u Charoena zajadoci. Na rogu ulicy, pod zielonym wiatem metanu, Kanya poprawia mundur. Na bluzie ma nieregularn plam, pamitk po sianym dzi zniszczeniu. Marszczy brwi z niesmakiem. Trze j. Jeszcze raz wyciga list, ktr dostaa od Naronga, zapamituje nazwiska. Ci mczyni i kobiety to najblisi przyjaciele generaa Prachy. A teraz ich wykroczenia bd cigane rwnie zaciekle, jak te karty w swoich wieowcach. Rwnie zawzicie, jak

kiedy genera Pracha przeladowa malek wioseczk na pnocnym wschodzie, pozostawiajc za sob godujce rodziny i ponce domy. Cika sprawa. Ale przynajmniej sprawiedliwa. Kanya mnie kartk w doni. Tak wyglda ten wiat, myli. Oko za oko, dopki wszyscy nie bdziemy martwi, a cheshirey nie bd chepta naszej krwi. Zastanawia si, czy w przeszoci naprawd byo lepiej, czy rzeczywicie istnia w zoty wiek, napdzany rop i technik. Czasy, kiedy rozwizanie kadego problemu nie rodzio nastpnego. Chciaaby przekl tych farangw, ktrzy wczeniej tu przyjechali. Tych kaloriarzy z ich polowymi laboratoriami i starannie wyhodowanymi odmianami zb, ktre nakarmi wiat. I zmodyfikowanymi zwierztami, ktre pracuj o wiele wydajniej i zjadaj mniej kalorii. Tych AgriGenw i PurCali, ktre twierdziy, e chtnie nakarmi wiat, wyeksportuj swoje opatentowane ziarno, a potem zawsze znalazy pretekst do zwoki. Oj, Jaidee, myli. Przepraszam. Strasznie ci przepraszam. Za wszystko, co zrobiam tobie i twojej rodzinie. Nie chciaam ci zrobi nic zego. Gdybym wiedziaa, ile bdzie kosztowa odpata za chciwo Prachy, w yciu nie przyjechaabym do Krung Thep. Zamiast i za swoimi ludmi, kieruje si do wityni. Jest maa, to raczej uliczna kapliczka, z zaledwie paroma mnichami. May chopiec klczy razem z babci przed lnic podobizn Buddy, poza nimi nie ma nikogo. Kanya kupuje od sprzedawcy przy wejciu par kadzideek i wchodzi do rodka. Zapala je i klka, przytyka ponce laseczki do czoa, unosi je trzy razy na cz Trzech Klejnotw: buddy, dammy, sangi. Modli si. Ile za wyrzdzia? Ile zej kammy musi odkupi? Co byo waniejsze? Uszanowa Akkarata i jego obietnic zrwnowaenia szal? Czy raczej jej przybranego ojca, Jaideego? Jaki czowiek przychodzi do twojej wsi i obiecuje peny odek, ycie w miecie, pienidze na leczenie kaszlu ciotki i whiskey dla wujka. I nawet nie interesuje go twoje ciao. Czego chcie wicej? Trzeba czego jeszcze, eby kupi sobie jej lojalno? Kady potrzebuje mecenasa. Oby w nastpnym yciu mia lepszych przyjaci, wierny wojowniku. Och, Jaidee, przepraszam ci. Obym przez milion lat wdrowaa jako duch, aby temu zadouczyni. A ty, oby odrodzi si w lepszym miejscu ni to. Wstaje, pozdrawia Budd ostatnim wai i wychodzi ze wityni. Na schodach patrzy w gwiazdy. Ciekawe, jak to jest, e jej kamma tak j zniszczya. Zamyka oczy, powstrzymujc zy. W oddali jaki budynek bucha pomieniem. Nad t dzielnic pracuje ponad stu jej ludzi, daj wszystkim odczu, jak boli nieprzestrzeganie prawa. Przepisy wietnie wygldaj na papierze, ale s bardzo bolesne, kiedy nie da si ich zmikczy przekupstwem. Ludzie o tym pozapominali. Nagle czuje zmczenie. Odwraca si od pobojowiska. Na dzisiaj ma ju na rkach do krwi i sadzy. Jej ludzie wiedz, co robi. Zreszt, do domu niedaleko.

*** Pani kapitan? Kanya otwiera oczy na przesczajcy si do domu brzask. Przez chwil jest zbyt nieprzytomna, by pamita co z teraniejszoci, swj stopie... Pani kapitan?! woa kto przez zasonite siatk okno. Kanya zwleka si z ka. Sucham? odpowiada przez drzwi. Wzywaj pani do Ministerstwa. Kanya otwiera drzwi i bierze od posaca kopert, amie piecz. Z Departamentu Kwarantanny mwi zaskoczona. Mczyzna kiwa gow. Jest takie zadanie, do ktrego Jaidee zgosi si kiedy i... Wszyscy s zajci, wic genera Pracha poprosi... Waha si. Kanya kiwa gow. Tak. Oczywicie. Skra jej cierpnie, bo przypomina sobie opowieci Jaideego o walce z pierwszymi odmianami cibiskozy. Jak pracowa z sercem w gardle, rami w rami ze swymi ludmi, a wszyscy tylko zastanawiali si, kto umrze przed kocem tygodnia. Wszyscy przeraeni grob choroby, spoceni, palili cae wsie: domy, waty, posagi Buddy, wszystko szo z dymem, mnisi piewali i przywoywali duchy na pomoc, a wok na ziemi leeli umierajcy ludzie, duszcy si pynami zalewajcymi pkajce puca. Departament Kwarantanny. Czyta wiadomo. Kiwa stanowczo gow, zerkajc na chopaka. Tak. Rozumiem. Chce pani przekaza jak odpowied? Nie. Kadzie kopert na stoliku, jak zaczajonego skorpiona. To wszystko. Posaniec salutuje i zbiega po stopniach do roweru. Kanya zamyka drzwi, zamylona. Ta koperta sugeruje jakie straszne rzeczy. Moe taka jej kamma. Za kar. Po chwili jest ju w drodze do Ministerstwa, pedauje przez zadrzewione ulice, przecina kanay, zjeda w d arteriami majcymi po pi pasw dla spalajcych rop samochodw, ktrymi teraz s pdzone stada megodontw. W Departamencie Kwarantanny musi przej drug kontrol bezpieczestwa, eby mc wej do rodka. Niestrudzenie bucz komputery i wentylatory. Cay budynek niemal wibruje od zuywanej przez siebie energii. Ten biurowiec pochania trzy czwarte kwoty wglowej caego Ministerstwa jest mzgiem Departamentu Kwarantanny, ktry szacuje i prognozuje zmiany w architekturze genetycznej zmiany wymagajce interwencji.

Za szybami, na serwerach mrugaj zielone i czerwone diody, wypalajc energi, zatapiajc Krung Thep, cho jednoczenie je ratuj. Idzie korytarzami, mijajc szereg pomieszcze, w ktrych naukowcy analizuj modele genetyczne na wielkich, jasnych monitorach. Kanya wyobraa sobie, e czuje, jak powietrze ponie od takiej iloci przepalanej energii, wgla spalanego, by ten jeden budynek mg pracowa. Kr opowieci o inwazjach, ktre byy konieczne, by powsta Departament Kwarantanny. O dziwacznych sojuszach, ktre zapewniy im punkt zaczepienia w genetycznych technologiach. O sprowadzanych za potworne pienidze farangach, zagranicznych ekspertach przekazujcych wirusy swojej wiedzy, sprzedajcych Krlestwu kryminalne, drastyczne genhakerskie pomysy, wiedz niezbdn Tajom do przetrwania, do wzgldnego bezpieczestwa w obliczu epidemii. Niektrzy z nich s teraz sawni i licz si w ludowej pamici, jak Ajahn Chanh, Chart Korbjitti i Seub Nakhasathien. Niektrzy stali si wrcz boddhisattwami, miosiernymi duchami oddanymi sprawie uratowania Krlestwa przed zagad. Przechodzi przez dziedziniec. W roku stoi kapliczka powicona duchom, mieszczca miniaturowe poski Laljiego Nauczyciela, przypominajcego maego, pomarszczonego sadhu oraz AgriGenowskiej witej Sary. wite bliniaki. Mczyzna i kobieta, kaloryczny bandyta i genhakerka. Zodziej i budownicza. Pali si tylko par laseczek kadzida, stoi zwyczajowy talerz ze niadaniem i wisi par girland z aksamitkw, jak zawsze. Kiedy plagi atakuj, a naukowcy popiesznie usiuj znale rozwizanie, to miejsce a kipi od modlitw. My nawet modlimy si do farangw, myli Kanya. O cudzoziemskie antidotum na cudzoziemskie plagi. Korzystaj z kadego narzdzia, jakie wpadnie ci w rce. Traktuj je jak swoje, mawia kiedy Jaidee, tumaczc, dlaczego zadaj si z najgorszymi typami. Dlaczego korumpuj, kradn i finansuj potwory w rodzaju Gi Bu Sena. Maczecie jest wszystko jedno, kto j trzyma i kto j zrobi. Bierzesz j i tnie. We i farangw, jeli maj by narzdziem w twoich rkach. A jeli narzdzie zwraca si przeciwko tobie, przetapiasz je. Masz przynajmniej surowy metal. Korzystaj z kadego narzdzia. Jaidee, zawsze praktyczny. Ale to boli. Bij si i ebrz o kady strzp zagranicznej wiedzy, eby przetrwa, ywi si resztkami, jak cheshirey. Tyle wiedzy jest zamknite na amerykaskim rodkowym Zachodzie. Gdy na wiecie pojawia si jaki obiecujcy genetyk, wszyscy kusz go, zastraszaj i przekupuj, eby pracowa wrd najlepszych w Des Moines lub Changshy. eby przeciwstawi si PurCalowi, AgriGenowi czy RedStarowi, potrzeba dobrego naukowca. A jeli nawet znajdzie si taki, ktry moe si mierzy z kaloriarzami, to co ma mu do zaproponowania Krlestwo? Nawet najlepsze tutejsze komputery s cae generacje do tyu za firmami kalorycznymi. Odpycha od siebie t myl. yjemy. yjemy, cho upady cae pastwa i krlestwa. Cho

Malezja to mordercza dungla. Cho Kowloon jest pod wod. Cho Chiny s podzielone, Wietnam upad, a Birma to nic tylko gd. Nie ma ju amerykaskiego imperium. Unia Europejczykw rozpada si i podzielia. A my przetrwalimy, nawet roniemy. Krlestwo yje. Dzikujmy Buddzie, e wyciga do nas miosiern do, a nasza Krlowa ma due zasugi w ciganiu tych przeraajcych cudzoziemskich narzdzi, bez ktrych bylibymy kompletnie bezbronni. Dociera do ostatniej kontroli. Znw sprawdzaj jej papiery. Rozsuwaj si drzwi, zapraszaj j do elektrycznej windy. Czuje zasysane powietrze podcinienie, drzwi si zamykaj. Kanya spada w gb ziemi, jakby leciaa do pieka. Myli o zaludniajcych t straszn instytucj wygodniaych duchach. Duchach umarych, ktrzy powicili ycie, by okiezna trzsce wiatem demony. Czuje gsi skrk. W d. I w d. Drzwi windy rozsuwaj si. Biay korytarz, luza. Zdj ubranie. Pod gsty od chloru prysznic. Wyj po drugiej stronie. Chopak podsuwa jej laboratoryjny kitel, porwnuje dokumenty z list. Informuje j, e nie bdzie musiaa przechodzi drugiej procedury bezpieczestwa, i rusza kolejnymi korytarzami. Tutaj naukowcy maj udrczone miny ludzi wiadomych, e s obleni. Wiedz, e za kilkoma parami drzwi czyhaj na nich wszystkie apokaliptyczne plagi. Gdy myli o tym, wilgotniej jej trzewia. To bya sia Jaideego. Wierzy w swoje przesze i przysze ycia. A Kanya? Kilkanacie razy odrodzi si, eby umrze na cibiskoz, zanim bdzie jej wolno pj dalej. Taka kamma. Trzeba byo si nad tym zastanowi, zanim mnie im wydaa mwi Jaidee. Kanya potyka si, syszc ten gos. Jaidee idzie kilka krokw za ni. Kanya traci dech i przyciska si plecami do ciany. Jaidee przekrzywia gow, przyglda si jej. Kanya nie moe oddycha. Czy po prostu udusi j tutaj, mszczc si za zdrad? Jej przewodnik przystaje. le si pani czuje? pyta. Jaidee znikn. Serce Kanyi wali jak motem. Poci si. Gdyby bya gdzie gbiej w strefie niebezpiecznej, musiaaby poprosi o zamknicie na kwarantannie, baga, eby jej std nie wypuszczali, eby uwierzyli, e zapaa jak bakteri albo wirusa i niebawem umrze. Ja... jka si, przypominajc sobie krew na schodach siedziby generaa Prachy. Powiartowane ciao Jaideego, starannie przygotowana drastyczna przesyka. Okropna mier. Mam wezwa lekarza?

Kanya prbuje opanowa oddech. Nawiedza j Jaidee. Chodzi za ni jego phii. Usiuje okiezna strach. Nic mi nie jest. Kiwa na przewodnika. Idmy. Niech to si skoczy. Minut pniej przewodnik staje przed drzwiami i wskazuje Kanyi, e ma wej. Gdy otwiera drzwi, Ratana unosi wzrok znad dokumentw. Umiecha si lekko w blasku monitora. Tutaj wszystkie komputery maj wielkie ekrany. Niektre to modele sprzed pidziesiciu lat, zuywajce wicej energii ni pi nowych. Ale dziaaj, a w zamian s pieczoowicie konserwowane. Niemniej, na myl o iloci przepalanej tutaj energii Kanyi a mikn kolana. Niemal widzi podnoszcy si od tego poziom oceanu. To przeraajce, sta obok czego takiego. Dziki, e przysza mwi Ratana. Oczywicie, e przyszam. Ani sowem nie wspomina o wczeniejszych schadzkach. O wsplnej historii, zakoczonej fiaskiem. Nie mwi, e Kanya nie powinna bawi si w tom i dee z ludmi, ktrych w kocu zdradzi. Za duo hipokryzji, nawet dla Kanyi. Lecz Ratana i tak jest pikna. Kanya wspomina, jak miaa si razem z ni, jak pyway dk po Chao Phraya i patrzyy na wiecce wok papierowe tratewki podczas wita Loi Krathong. Wspomina, jak leay razem, przytulone, fale chlupotay, a wok migotay tysice malekich wieczek, pynce po wodzie proby i modlitwy caego miasta. Ratana gestem kae jej podej. Pokazuje jej zestaw zdj na monitorze. Zauwaa dystynkcje kapitana na jej biaym konierzu. Tak mi szkoda Jaideego. By... dobry. Kanya krzywi si, prbujc pozby si wspomnienia o jego phii w korytarzu. Lepszy ni mwisz. Przyglda si wieccym na ekranie zwokom. Co z nimi? Dwch ludzi. Z dwch rnych szpitali. I? Co mieli. Co gronego. Wyglda jak wariant rdzy pcherzowej. No i? Zjedli co zakaonego. Umarli. Co z tego? Ratana krci gow. Byli ywicielami tego czego. Nosicielami. Nigdy nie widziaam, eby co takiego pasoytowao na ssakach. Kanya przyglda si szpitalnym zapisom. Co to za ludzie? Nie wiemy. Rodzina ich nie odwiedzaa? Nikt nie widzia, jak przyszli? Nic nie mwili? Jeden, kiedy go przyjmowano, by pprzytomny. Drugi ju gboko w piczce z powodu rdzy.

 Pewna jeste, e po prostu nie najedli si zakaonych owocw? Ratana wzrusza ramionami. Skr ma gadk i blad od podziemnego ycia. Nie to, co Kanya, opalona jak wieniaczka od patroli pod ostrym socem. Zdecydowanie wybraaby prac nad ziemi, a nie tutaj, w ciemnoci. Z nich dwch to Ratana jest odwana. Kanya wie na pewno. Zastanawia si, jakie demony wasnej duszy sprawiy, e pracuje w tym piekielnym miejscu. Gdy byy ze sob, Ratana nigdy nie mwia o przeszoci. O swoich stratach. Ale musi jakie mie. Musz istnie, jak skay pod falami i przybrzen pian. Zawsze s jakie skay. Nie, oczywicie, e nie jestem pewna. Nie na sto procent. Na pidziesit? Jeszcze raz wzrusza z zakopotaniem ramionami, wraca do papierw. Wiesz, e nie umiem tego powiedzie. Ale ten wirus jest inny, ukad biaek w prbkach jest pozmieniany, sugeruje now odmian. Analiza tkanki nie pasuje do standardowej sygnatury rdzy pcherzowej. Wykazuje podobiestwo do wariantw, jakie spotykalimy kiedy. Warianty AgriGenu i TotalNutrient, AG134.s i TN249.x.d. Do obu jest mocno podobna... Co tam? Tylko e ona bya w pucach. Czyli to cibiskoza. Nie. Rdza pcherzowa. Ratana patrzy na Kany. Teraz rozumiesz problem? I nie wiadomo nic o ich historii, podrach? Przyjechali z zagranicy? Moe kliprem? Moe z Birmy? Z poudniowych Chin? Nie s czasem z tej samej wsi? Ratana wzrusza ramionami. O adnym nic nie wiemy. czy ich tylko choroba. Kiedy mielimy demograficzn baz danych z zapisami DNA, genealogi, informacj o miejscu pracy i zamieszkania, ale wyczono j, eby badania wyprzedzajce miay wicej mocy do dyspozycji. Wzrusza ramionami. Zreszt i tak mao komu chciao si rejestrowa, wic nie miao to sensu. Czyli nie mamy nic. Jakie inne przypadki? Nie. To znaczy, jak dotd. To nie zaley ode mnie. Wyapalimy to tylko dziki zaostrzeniu polityki. Szpitale melduj o wszystkim, o wiele wicej ni normalnie, eby pokaza, e s posuszne. Przypadkiem zgoszono akurat to, a ja to zauwayam wrd tych wszystkich raportw. Potrzebna nam pomoc Gi Bu Sena. Kanyi cierpnie skra. Jaidee nie yje. Gi Bu Sen nie bdzie chcia nam teraz pomc. Zdarzao si, e co go zainteresowao. Co spoza jego wasnych bada. W tym wypadku s szanse. Patrzy na Kany z nadziej. Chodzia tam z Jaideem. Widziaa, jak

go przekonuje. Moe tob te si zainteresuje? Wtpi. Popatrz na to. Ratana wertuje medyczne wykresy. Wszystko wskazuje na sztucznego wirusa. Modyfikacje DNA, ktre nie wygldaj na takie, jakie mog si przydarzy w naturze. Rdza pcherzowa nie ma powodu, eby przeskakiwa z krlestwa rolin do zwierzt. Nic jej do tego nie zmusza, a przeskok nie jest atwy. A to co si znacznie rni. Troch tak jakbymy patrzyli w jej przyszo. Jak bdzie wyglda po dziesiciu tysicach odrodze. Prawdziwa zagadka. I bardzo niepokojca. Jeli masz racj, to wszyscy ju nie yjemy. Trzeba zoy meldunek generaowi Prasze. Powiadomi Paac. Cicho baga Ratana. Wyciga rk, apie Kany za rkaw. Twarz ma zbola. Przecie mog si myli. Ale si nie mylisz. Nie wiem, czy to potrafi dokona przeskoku i jak szybko. Chc, eby posza do Gi Bu Sena. On bdzie wiedzia. Kanya si krzywi. No dobra. Sprbuj. Ale tymczasem rozelij po szpitalach i ulicznych ambulatoriach polecenie, eby wypatryway takich objaww. Sporzd list. Wszyscy i tak s przestraszeni nasz zaostrzon polityk, wic nie bdzie podejrzane to, e damy nowych informacji. Pomyl, e to po prostu apel o czujno. Przynajmniej czego si dowiemy. Jeli si nie myl, bd zamieszki. Albo i gorsze rzeczy. Kanya odwraca si do drzwi. Czuje mdoci. Jak skoczysz testy i bdziesz miaa dla niego gotowe dane, spotkam si z tym diabem. Robi zniesmaczon min. Dostaniesz potwierdzenie. Kanya? Odwraca si. Tak mi przykro, e Jaidee... mwi Ratana. Wiem, e bylicie blisko. By Tygrysem. Otwiera drzwi, zostawiajc Ratan w jej mateczniku demonw. Caa budowla powicona przetrwaniu Krlestwa, wypalajca kilowaty energii dniem i noc, i wszystko to guzik warte.

XXV
Anderson-sama pojawia si bez uprzedzenia, siada obok niej na stoku barowym, zamawia dla niej wod z lodem, a dla siebie whiskey. Nie umiecha si do niej, w zasadzie jej nie zauwaa, Emiko czuje jednak fal wdzicznoci. Przez ostatnie kilka dni ukrywaa si w barze, czekajc tylko, kiedy biae koszule postanowi j skompostowa. Jej ycie wisi teraz na tolerancji i astronomicznych apwkach po tym, jak Raleigh na ni patrzy, widzi, e niechtnie j wypuci ze swych rk. Za duo w ni zainwestowa, eby pozwoli jej odej. Potem jednak pojawia si Anderson-sama i przez chwil czuje si bezpieczna, jakby znw znalaza si w ramionach Gendo-samy. Wie, e to efekt tresury, ale nie moe nic na to poradzi. Umiecha si, gdy widzi go koo siebie, owietlonego fosforescencj robaczkw witojaskich, jego rysy twarzy gaijina tak niezwyke wrd morza Tajw i garstki wiadomych jej istnienia Japoczykw. Tak jak jest przyjte, nie wita si z ni, lecz wstaje, podchodzi do Raleigha i ju wiadomo, e kiedy tylko skoczy si wystp, bdzie dzi spa w bezpiecznym miejscu. Po raz pierwszy od zaostrzenia polityki nie bdzie si ba biaych koszul. Jest zaskoczona, gdy Raleigh podchodzi do niej od razu. Zdaje si, e co ci si udao. Farang chce ci wykupi ju teraz. Czyli dzi nie wystpuj? Raleigh wzrusza ramionami. Zapaci. Emiko czuje przypyw ulgi. Spieszy si przygotowa i ju przekrada si w d schodami. Raleigh zaatwi, e biae koszule przychodz na naloty o okrelonych porach, co pozwala jej porusza si po Ploenchit, jak chce. Mimo to, i tak jest ostrona. Zanim ustali si rozkad jazdy, trzy razy przyszli wczeniej. Nim wypracowano nowe zawieszenie broni, paru wacicieli lokali spluno krwi. Ale nie Raleigh. Ma chyba jak nadprzyrodzon wiedz o dziaaniu organw cigania i biurokracji. Przed wieowcem czeka Anderson w rikszy, pachnie whiskey i tytoniem, twarz ma szorstk od wieczornego zarostu. Przytula si do niego. Liczyam, e po mnie przyjdziesz.

 Przepraszam, e tyle to trwao. Troch mi si posypay sprawy. Tskniam za tob. Ze zdziwieniem uwiadamia sobie, e to prawda. Ostronie lawiruj w wieczornym ruchu, mijajc czapice ciemne megodonty, rozmigotane cheshirey, ponce wiece i pice rodziny. Przejedaj obok umundurowanych w biae koszule patroli, ale funkcjonariusze s zajci kontrol przy straganie z warzywami. Nad nimi migaj zielono gazowe latarnie. Nic ci si nie stao? Anderson wskazuje brod biae koszule. Ministerstwo robi naloty? Na pocztku byo bardzo le. Ale teraz si uspokoio. Podczas pierwszych nalotw w budynku wybucha panika biae koszule wziy szturmem schody, wywlekajc burdelmamuki, odcinajc pirackie podczenia metanu, wymachujc pakami. Ladyboy* krzyczay, waciciele lokali pdem biegli po wicej gotwki, a potem padali pod pakami, gdy nie udawao im si ich przekupi. Emiko kulia si, nieruchoma jak posg, midzy innymi dziewczynami, a biae koszule biegay po barze, wskazujc kolejne problemy, groc, e pobij je wszystkie tak, e nie bd w stanie nic zarobi. Nie byo w nich ani ladu dobrego humoru, tylko wcieko spowodowana mierci Tygrysa, tylko dza dania nauczki kademu, kto kiedykolwiek mia si z ich zarzdze. Przeraenie. Prawie zsikaa si ze strachu, znieruchomiaa midzy dziewczynami, pewna, e Kannika wypchnie j naprzd i zdemaskuje, e skorzysta z tej chwili, by si jej pozby. Raleigh kania si w pas im wszystkim, odgrywajc fars przed tymi, co regularnie przychodzili do po apwki niektrzy nawet patrzyli jej wprost w oczy Suttipong, Addilek i Thanachai, doskonale zorientowani, kim jest i co tu robi, bo przecie nawet jej prbowali. Gapili si, prbujc zdecydowa, czy maj j wykry. Kady odgrywa swoj rol, Emiko tylko czekaa, a Kannika przerwie t maskarad i kae wszystkim spojrze na nakrcank, stanowic dotd tak lukratywne rdo apwek. Wzdryga si na to wspomnienie. Teraz si uspokoio powtarza. Anderson-sama kiwa gow. Riksza staje przed jego budynkiem. Wysiada pierwszy, upewnia si, czy nie krc si biae koszule, potem prowadzi j do rodka. Dwch ochroniarzy skrupulatnie nie zwraca na ni uwagi. Wychodzc, da im napiwek, eby na pewno o niej zapomnieli. Moe i si ni brzydz, ale bd gra jak trzeba, jeli bdzie uprzejma i jeli zapaci. Przy obecnej brutalnoci biaych koszul, trzeba im bdzie da troch wicej. Da si zrobi. Wchodz z Andersonem do windy, windziarka ze starannie beznamitn twarz wykrzykuje szacowany ciar pasaerw. W jego mieszkaniu, bezpieczni, padaj sobie w ramiona. Emiko ze zdziwieniem uwiadamia sobie, jak si cieszy, e mu si podoba, e dotyka domi jej skry, e chce jej
*

Ladyboy, kathoey, katoey termin okrelajcy tajskich transseksualistw o eskiej powierzchownoci, przedstawiajcych si jako kobiety (przyp. tum.).

dotyka. Zapomniaa ju, jak to jest, wyglda prawie jak czowiek, i prawie cieszy si szacunkiem. W Japonii nikt nie wstydzi si patrze na ni podliwie. Tutaj codziennie czuje si jak zwierz. Co za ulga, by kochan, choby tylko za swoje ciao. Jego donie przelizguj si po piersiach, po brzuchu, wkradaj si midzy nogi, wciskaj gbiej. Czuje ulg, widzc, e wchodz gadko, e zobaczy, e sprawia jej przyjemno. Przyciska si do niego, ich usta odnajduj si nawzajem, na moment cakiem zapomina, e ludzie nazywaj j nakrcank i trzsiap. Przez chwil czuje si stuprocentow kobiet i zatraca si w tym dotyku. Rozpywa si pod dotykiem skry Andersona-samy. W bezpieczestwie, jakie zapewnia rozkosz i poczucie spenianego obowizku. Niestety, po zblieniu depresja powraca. Anderson-sama, pamitajc o jej wysiku, przynosi jej zimn wod. Kadzie si obok, nagi, uwaajc, eby nie dotyka, nie oddawa jej jeszcze dodatkowego ciepa. O co chodzi? pyta. Emiko wzrusza ramionami, prbuje zmieni si w umiechnitego Nowego Czowieka. Nic takiego. Nic, co by si dao zmieni. Wyraanie wasnych potrzeb jest dla niej prawie niemoliwe. Cakiem wbrew naturze. Dostaaby za co takiego od Mizumi-sensei. Anderson-sama przyglda si jej, wzrok ma zadziwiajco agodny, jak na czowieka o ciele tak pocitym bliznami. Potrafi je skatalogowa. Kada kryje tajemnic jakiego gwatu na jego bladej skrze. Te wypuke na piersi mog pochodzi od strzaw ze sprynowcw. Ta na ramieniu, by moe od maczety. Te na plecach wygldaj jak lady chosty, prawie na pewno. Jedyna, ktrej jest pewna, to ta na szyi, z jego fabryki. Wyciga rk, dotyka jej delikatnie. Co nie tak? Emiko odsuwa si od niego. Ledwo moe mwi z zaenowania. Biae koszule... oni nigdy nie dadz mi wyjecha. A Raleigh-san dopiero co wrczy kolejne apwki, eby mnie zatrzyma. Chyba nigdy mnie nie puci. Anderson-sama nie reaguje. Emiko syszy jego oddech, powolny, rwnomierny, ale nic poza tym. Ponie ze wstydu. Gupia, zachanna nakrcanka. Powinna by wdziczna za to, co ci daje. Milczenie si przedua. Wreszcie Anderson-sama pyta: Jeste pewna, e Raleigh nie da si przekona? W kocu to czowiek interesu. Emiko przysuchuje si jego oddechowi. Czy to jest propozycja, e j wykupi? Gdyby by Japoczykiem, tak wanie wygldaaby starannie zawoalowana oferta. Ale u Andersonasamy trudno powiedzie. Nie wiem. Raleigh-san lubi pienidze. Ale chyba take lubi patrze, jak mnie mcz. Czeka, z napiciem wypatrujc choby sugestii, co on o tym myli. Anderson-sama nie pyta o dalsze informacje. Zostawia aluzj w powietrzu. Czuje jednak jego ciao, blisko niej,

czuje ciepo jego skry. Czy dalej sucha? Gdyby by cywilizowany, ten brak odpowiedzi odebraaby jak policzek. Ale gaijini nie s tacy subtelni. Emiko bierze si w gar. Naciska jeszcze raz, niemal duszc si ze wstydu przeamuje imperatywy swoich genw i szkole. Ca si woli powstrzymuje si, by nie skuli si jak pies, prbuje jeszcze raz. Teraz mieszkam w barze. Raleigh-san daje w ap, eby biae koszule tam nie przychodziy. Teraz musi dawa potrjnie, troch dla innych lokali i troch dla biaych koszul, ebym moga zosta. Nie wiem, ile czasu tam przetrwam. Moja nisza chyba si kurczy. A czy... Anderson-sama si waha. Potem koczy: Mogaby zosta u mnie. Serce jej staje. Raleigh-san chybaby mnie znalaz. S sposoby na takich ludzi jak Raleigh. Moesz mnie od niego uwolni? Wtpi, ebym mia tak sum, eby ci wykupi. Jej serce amie si, gdy Anderson mwi: Przy takich napiciach jak teraz nie mog go sprowokowa, po prostu ci zabierajc. Nie w sytuacji, kiedy po prostu moe przysa tu na polowanie biae koszule. To zbyt ryzykowne. Ale chyba mog zaatwi, eby przynajmniej tu spaa. Moe bdzie mu to odpowiadao, to zmniejszy jego ryzyko. Ale czy to nie bdzie dla ciebie problemem? Biae koszule farangw te nie lubi. Sam jeste bardzo zagroony. Pom mi std uciec. Pom znale wsie Nowych Ludzi. Pom. Prosz. Gdybym moga wykupi si od Raleigha... mogabym ruszy na pnoc. Anderson-sama pociga j lekko za rami. Emiko pozwala si przycign z powrotem do niego. Liczysz na zbyt mao mwi. Doni obrysowuje kontur jej brzucha. Machinalnie. W zamyleniu. Niedugo moe si zmieni wiele rzeczy. Moe nawet dla nakrcacw. Rzuca jej lekki, konfidencjonalny umieszek. Biae koszule i ich przepisy nie s wieczne. Ona baga o przeycie, a on mwi o jakich mrzonkach. Emiko stara si nie okaza rozczarowania. Powinna by wdziczna, zachanna dziewczyno. Za to, co masz. Rozgoryczenie zostaje jednak w gosie: Jestem nakrcank. Nic si nie zmieni. Zawsze bdziemy pogardzane. Anderson-sama parska miechem, przytula j mocniej. Nie bd taka pewna. Muska ustami jej ucho i szepcze konspiracyjnie: Jeli pomodlisz si do tego waszego boga-cheshirea, bakeneko, moe przyniesie ci co wicej ni wiosk w dungli. Przy odrobinie szczcia dostaniesz cae miasto. Emiko odsuwa si, patrzy na smutno. Rozumiem, e nie jeste w stanie zmieni mojego losu. Ale nie powiniene tak sobie ze

mnie artowa. Anderson-sama znw tylko si mieje.

XXVI
Hock Seng czai si w zauku tu obok dzielnicy zagranicznych fabryk. Jest noc, ale i tak wszdzie peno biaych koszul. Wszdzie, gdzie pjdzie, natrafia na kordony mundurw. Przy kejach stoj odizolowane klipry, czekajce na pozwolenie na rozadunek. W dzielnicy przemysowej funkcjonariusze Ministerstwa stoj na kadym rogu, bronic dostpu robotnikom, sprzedawcom, i nawet wacicielom. Wpuszczaj tylko garstk ludzi, tych, ktrzy oka kart staego zamieszkania. Tutejszych. Hock Sengowi, ktry moe si wylegitymowa tylko t kart, przejcie przez miasto z unikaniem posterunkw zajo p wieczoru. Brakuje mu Mai. Dziki jej modym oczom i uszom czu si bezpieczny. Teraz musi czai si razem z cheshireami w mierdzcym moczem zauku, patrze, jak biae koszule sprawdzaj dokumenty kolejnego przechodnia, i kl, e jest odcity od fabryki SpringLife. Trzeba byo mie troch odwagi i po prostu wama si do sejfu, dopki bya okazja. Trzeba byo postawi wszystko na jedn kart. A teraz jest za pno. Teraz kady cal miasta naley do biaych koszul, a te karty s ich ulubionym celem. Lubi sprawdza paki na ich czaszkach, dawa im nauczk. Hock Seng jest pewien, e gdyby nie znajomoci Pana ajna, ju wyrnliby tych mieszkajcych w wieowcach. Ministerstwo rodowiska patrzy na te karty tak samo, jak na inne gatunki szkodnikw i epidemii, z ktrymi walczy. Gdyby to od nich zaleao, biae koszule pozabijayby wszystkich Chiczykw z tymi kartami, a potem pady w pozie khrab przed Ma Krlow, przepraszajc j. Ale dopiero po fakcie. Moda kobieta okazuje przepustk i przechodzi przez kordon. Znika w gbi ulicy, gboko w dzielnicy fabryk. Wszystko jest tak kuszco blisko, a jednak poza zasigiem. Patrzc obiektywnie, moe i dobrze, e fabryka jest zamknita. Bezpieczniej dla wszystkich. Gdyby tak mu nie zaleao na zawartoci sejfu, mgby po prostu zameldowa o zachorowaniach przy linii i mie ca tamade spraw z gowy. Jednake, mimo caej tej zarazy, zagniedonej w wyziewach kadzi z glonami, wci kusz go plany i dane techniczne. Sfrustrowany Hock Seng omal nie rwie sobie wosw z gowy. Wbija wzrok w posterunek, zaklinajc biae koszule, eby sobie poszy, albo przynajmniej spojrzay w inn stron. Modli si, baga bogini Kuan Yin i grubego, zotego Budai o odrobin szczcia. Majc te projekty i wsparcie Pana ajna, tak wiele mgby

zdziaa. Tyle przyszoci. Tyle ycia. Znw mgby zadba o przodkw. A moe i ona? Moe syn, ktry poniesie dalej jego nazwisko. Moe... Przechodzi patrol. Hock Seng wsuwa si gbiej w cie. Kojarzy mu si z czasami, gdy Zielone Opaski zaczy patrolowa w nocy ulice. Wyglday par trzymajcych si za rce, okazujcych zepsucie. Powiedzia wwczas swoim dzieciom, eby uwaay, eby zrozumiay, e fale konserwatyzmu przychodz i odchodz, i co z tego, e nie mog y tak swobodnie i otwarcie, jak ich rodzice? Czy nie maj penych brzuchw, rodziny, przyjaci, ktrych lubi? A za wysokimi murami ich osiedli to niewane, co myl sobie Zielone Opaski. Jeszcze jeden patrol. Hock Seng zawraca i wlizguje si z powrotem w uliczk. Nie ma sposobu, eby przekra si do przemysowej dzielnicy. Biae koszule s zdeterminowane, eby zablokowa Handel i zaszkodzi farangom. Krzywi si i rusza w dug i krt drog przez soi ku swojemu slumsowi. Skorumpowane byo cae Ministerstwo, ale nie Jaidee. Przynajmniej jeli mwi si o nim prawd. Nawet Sawatdee Krung Thep!, szeptanka, ktra najbardziej go uwielbiaa, a potem w okresie nieaski doszcztnie go potpia, drukowaa teraz stron za stron pochwa narodowego bohatera. Kapitan Jaidee by zbyt kochany, by pokroi go na kawaki, potraktowa jak flaki wrzucane do kompostownikw na metan. Kto musi ponie kar. A jeli odpowiada za to Handel, to trzeba ukara Handel. Std pozamykane fabryki, ldowiska, drogi i porty, a Hock Seng nie moe przecisn si do rodka. Nie zarezerwuje sobie miejsca na kliprze, nie popynie w gr rzeki do zrujnowanej Ayutthayi, nie ucieknie sterowcem do Kolkaty czy Japonii. Przedostaje si na nabrzea i oczywicie tam te s biae koszule, oraz mae grupki dokerw, siedzcych na ziemi, bezrobotnych z powodu blokady. Przepikny kliper stoi zakotwiczony sto metrw od brzegu, koyszc si agodnie na wodzie. Pikny jak niegdysiejsze jego statki. Najnowsza generacja, przestawne kaduby i podwodne paty, tworzywo z oleju palmowego, skrzydowe agle. Szybki. I moe przewie duo adunku. Stoi sobie i poyskuje. A Hock Seng stoi na nabrzeu i si gapi. Rwnie dobrze mgby kotwiczy w Indiach. Zauwaa wzek z jedzeniem, straganiarz smay w gbokim woku tilapie. Hock Seng bierze si w gar. Musi zada to pytanie, cho ujawni przez to, e jest t kart. Bez informacji jest lepy. Biae koszule s na drugim kocu nabrzea, wic nawet jeli ich zawoa, bdzie mie czas na ucieczk. Podsuwa si bliej. Pasaerowie mog jako przej? mruczy. Przekrzywiajc gow, wskazuje kliper. Na ten statek? Nie ma przejcia dla nikogo szepcze sprzedawca. Nawet dla jednej osoby?

Sprzedawca marszczy brwi, pokazuje brod innych pasaerw w cieniu, siedzcych na ziemi, palcych, grajcych w karty. Gromadz si wok korbkowego radia jednego ze sklepikarzy. Ci tu siedz cay tydzie. Bdzie trzeba zaczeka, ta karto. Tak jak wszyscy. Hock Seng tumi ch skulenia si, po tym jak zosta rozpoznany. Zmusza si do udawania, e wszyscy s rwni, do tworzenia fikcji w nadziei, e dostrzee w nim czowieka, a nie jakiego cheshirea-szkodnika. A sysza pan co moe o maych odziach, gdzie dalej od miasta? Za pienidze? Sprzedawca ryb krci gow. Nikt nigdzie nie popynie. Zapali ju dwie grupy pasaerw, ktre chciay przepyn na ld ze statkw. Biae koszule nie puszczaj do nich nawet odzi z zaopatrzeniem. My si tu zakadamy, czy najpierw ustpi biae koszule, czy kapitan podniesie kotwic. Ile za ile? pyta Hock Seng. Dam jedenacie do jednego, e najpierw kliper odpynie. Hock Seng si krzywi. Chyba nie zaryzykuj. No to dwadziecia do jednego. Rozmow chyba podsuchiwao par innych osb. miej si dyskretnie. Nie zakadaj si, dopki ci nie da z pidziesit do jednego rzuca jeden. Biae koszule si nie ugn. Nie tym razem. Nie po mierci Tygrysa. Hock Seng zmusza si do miechu razem z nimi. Wyciga papierosa, zapala go, reszt czstuje innych. May dar dobrej woli dla tych Tajw, za chwil braterstwa. Gdyby nie by t kart, sprbowaby poczstowa i biae koszule, ale w taki wieczr jak dzi otrzymaby za to tylko cios pa w czaszk. Nie jest zainteresowany ogldaniem kawakw swojej gowy na bruku, wic tylko pali i przyglda si blokadzie. Mija czas. Rce mu si trzs od samej idei zamknitego miasta. Ale przecie nie chodzi o te karty, powtarza sobie. To nie przez nas. Trudno mu jednak uwierzy, e ptla si nie zaciska. Moe i chodzi o Handel, ale w miecie jest za duo tych kart, a kiedy handel stanie na dugo, nawet ci yczliwi ludzie zauwa brak pracy. Wtedy zaczn pi, a pniej pomyl o tych kartach w wieowcach. Tygrys nie yje. Spoglda z kadego supa. Jego twarz wisi na kadym budynku. Trzy podobizny Jaideego w postawie do walki gapi si nawet teraz ze ciany magazynu. Hock Seng pali papierosa i patrzy na t twarz spode ba. Ludowy bohater. Czowiek, ktrego nie dao si kupi, ktry patrzy z gry na Ministrw, zagraniczne firmy i drobnych biznesmenw. Ktrego byo sta nawet na walk z wasnym Ministerstwem. Kiedy sta si zbyt kopodiwy, odesano go do roboty papierkowej, a gdy zacz robi jeszcze wiksze problemy, wyldowa z powrotem na patrolach. Czowiek, ktry mia si z grb mierci i

przey trzy zamachy, zanim pad podczas czwartego. Hock Seng si krzywi. Ostatnio ta czwrka cigle chodzi mu po gowie. Tygrys z Bangkoku mia tylko cztery szanse. A ile zuy ju on sam? Przyglda si nabrzeom, gromadom ludzi, niemogcym dosta si na swoje statki. Wyostrzonymi zmysami uchodcy czuje w powietrzu niebezpieczestwo, ostrzejsze ni morski wiatr, ktry targa kliprem, zwiastujc tajfun. Tygrys nie yje. Malowane oczy Jaideego wpatruj si w Hock Senga, ktry ma nage, przeraajce przeczucie, e Tygrys jednak yje. yje i poluje. Odwraca si od plakatu, jak od zaraonego rdz duriana. Czuje w kociach, e czas ucieka. To rwnie pewne jak to, e jego klan zgin i ley pod malezyjsk ziemi. Pora schowa si przed polujcymi noc tygrysami. Zanurkowa w pen pijawek dungl, ywi si karaluchami i peza w potokach bota podczas pory deszczowej. Wszystko jedno, dokd pjdzie. Wane jest tylko to, eby uciec w por. Hock Seng zerka na kotwiczcy kliper. Czas podj trudn decyzj. Czas postawi krzyyk na fabryce SpringLife i jej projektach. Im pniej, tym gorzej. Trzeba wyda troch pienidzy. Zatroszczy si o przetrwanie. Bo tratwa ju tonie.

XXVII
Gdy Anderson wychodzi z budynku, Carlyle ju czeka niespokojnie w rikszy. Biega wzrokiem to w lewo, to w prawo, nerwowo inwentaryzujc ciemno wok. Ma w sobie co z rozdygotanej ostronoci krlika. Jaki zdenerwowany jeste zauwaa Anderson, kiedy wsiada. Carlyle si krzywi. Biae koszule dopiero co zajy Victory. Wszystko skonfiskoway. Anderson zerka w gr na swoje mieszkanie, rad, e nieszczsny stary Yates postanowi osi tak daleko od reszty farangw. Duo stracie? Gotwk z sejfu. Par list klientw, ktrych nie trzymaem w biurze. Carlyle wykrzykuje do rikszarza polecenia po tajsku. Lepiej miej tym ludziom co do zaproponowania. Akkarat wie, co oferuj. Riksza toczy si przez wilgotn noc. Rozpierzchaj si cheshirey. Carlyle oglda si, czy nikt za nimi nie jedzie. Oficjalnie nikt nie zacz ciga farangw, ale wszyscy wiedz, e jestemy nastpni na licie. Nie mam pewnoci, ile jeszcze czasu utrzymamy si w tym kraju. Popatrz na to optymistycznie. Jeli wezm si za farangw, kolej na Akkarata przyjdzie zaraz po nich. Lawiruj, przemierzajc zaciemnione miasto. Przed nimi materializuje si posterunek. Carlyle ociera czoo. Poci si jak winia. Biae koszule machaj na ich riksz, rikszarz zwalnia. Anderson czuje ukucie zdenerwowania. Jeste pewien, e to zadziaa? Carlyle znw ociera czoo. Za chwil si okae. Riksza turla si rozpdem, zatrzymuje, otaczaj ich biae koszule. Carlyle mwi co szybko. Wrcza im jak kartk. Biae koszule naradzaj si przez moment, a potem skadaj rce w unione wai i machaj, eby jecha dalej.

 Niech mnie szlag. Carlyle mieje si z wyran ulg w gosie. Odpowiednia piecztka na wistku papieru czyni cuda. Zdumiewajce, e Akkarat ma jeszcze jakie wpywy. Carlyle krci gow. Akkarat by tego nie zaatwi. Gdy zbliaj si do nadmorskiej grobli, budynki zmieniaj si w slumsy. Riksza zygzakuje midzy kawaami betonu, ktre spady ze szczytw starego hotelu z czasw Ekspansji. Anderson sdzi, e dawno temu musia by pikny. Nad nim tarasowo wznosz si obrysowane wiatem ksiyca pitra. Teraz poobrastay je slumsowe szopy, a w oknach poyskuj jak zby ostatnie odamki szyb. Riksza zwalnia i przystaje u podna wau. Dwa rzebione we, nagi, strzeg wiodcych na gr schodw. Patrz, jak Carlyle paci rikszarzowi. Chod. Carlyle prowadzi Andersona schodami, sunc doni po uskach nagi. Ze szczytu wau otwiera si widok na miasto. W oddali lni Wielki Paac. Wysokie mury osaniaj wewntrzne dziedzice, gdzie przebywa Maa Krlowa ze swoim dworem, ale zote iglice chedi stercz w niebo, poyskujc delikatnie w ksiycowym blasku. No, nie grzeb si. Carlyle szarpie Anderson za rkaw. Anderson waha si, rozglda po nadbrzenym mroku pod nimi. Gdzie te biae koszule? Powinno ich by tu peno. Nic si nie bj. Tutaj nie maj wadzy. mieje si i pochyla, przechodzc pod rozwieszonymi na szczycie wau girlandami saisin. No chod. Gramoli si w d po zrujnowanym wale, kierujc si w stron szemrzcych fal. Anderson si waha, nadal rozglda po otwartej przestrzeni, w kocu idzie za nim. Gdy docieraj do brzegu, w mroku materializuje si sprynowa dka, podpywa ku nim. Anderson omal nie rzuca si do ucieczki, mylc, e to patrol biaych koszul, lecz Carlyle szepcze: To swoi. Brodz po pycinie, wchodz na pokad. dka ostro zawraca i oddala si od brzegu. Ksiyc przykrywa fale srebrn kodr. Jedyny dwik na tej odzi to chlupot fal o kadub i szczkanie rozkrcajcych si spryn. Przed nim majaczy barka, ciemna poza kilkoma diodowymi wiatami pozycyjnymi. d obija si o jej kadub. Chwil pniej za burt opuszcza si sznurowa drabinka. Gramol si w ciemno. Gdy wchodz na gr, marynarze witaj ich penym szacunku wai. Gdy prowadz ich pod pokad, Carlyle gestem nakazuje Andersonowi milczenie. Na kocu korytarza dwch stranikw pilnuje drzwi. Woaj co do rodka, anonsujc przybycie farangw, drzwi otwieraj si, ukazujc grup ludzi przy wielkim stole jadalnym. Wszyscy

miej si i pij. Jednym z nich jest Akkarat. W innym Anderson rozpoznaje admiraa, ktry nka statki kaloryczne pynce na Koh Angrit. Jeszcze jeden to chyba genera z poudnia. W rogu stoi mczyzna w czarnym wojskowym mundurze, obserwuje wszystko czujnie. Kolejny... Anderson traci dech. No ju, okazuj szacunek szepcze Carlyle. Sam pada na kolana w pozie khrab. Anderson klka najszybciej, jak potrafi. Somdet Chaopraya przyglda si obojtnie ich unionoci. Akkarat mieje si, patrzc, jak si paszcz. Obchodzi st i kae im wsta. W tym gronie nie trzeba a tak oficjalnie mwi z umiechem. Chodcie. Siadajcie. Tu wszyscy jestemy przyjacimi. To prawda. Somdet Chaopraya umiecha si i unosi kieliszek. Siadajcie. Napijcie si. Anderson znw robi wai, najgbiej jak potrafi. Hock Seng twierdzi, e Somdet Chaopraya zabi wicej ludzi, ni Ministerstwo rodowiska wyrno kur. Zanim mianowano go Opiekunem Maej Krlowej, by generaem, a o jego brutalnych kampaniach na wschodzie opowiada si legendy. Spekuluje si nawet, e gdyby nie pewien wypadek przy pracy w jego linii genealogicznej, byby w stanie sam zosta krlem. A tak tylko czai si za tronem i wszyscy padaj przed nim w khrab. Serce mu wali. Jeli zmian rzdu popiera Somdet Chaopraya, wszystko jest moliwe. Po latach poszukiwa i fiskim fiasku s w kocu blisko banku nasion. A wic take rozwizania zagadki psiankowatych, tego ngoh i tysica innych genetycznych zagwozdek. Ten czowiek o srogich oczach, przepijajcy do niego z umiechem, ktry moe by yczliwy albo drapieny, stanowi klucz do wszystkiego. Kelner podaje Andersonowi i Carlyleowi wino. Przyczaj si do reszty goci za stoem. Wanie rozmawialimy o wojnie wglowej mwi Akkarat. Wietnamczycy chwilowo poddali nam Phnom Penh. Czyli dobre nowiny. Rozmowa si toczy, lecz Anderson sucha tylko jednym uchem. Ukradkiem cay czas obserwuje Somdeta Chaopray. Ostatni raz widzia tego czowieka przed wityni Phra Seuba w Ministerstwie rodowiska, kiedy obaj wytrzeszczali oczy na nakrcank wrd japoskiej delegacji. Widziany z bliska wydaje si o wiele starszy ni na rozwieszonych w miecie portretach, przedstawiajcych go jako lojalnego obroc Maej Krlowej. Twarz ma czerwon od alkoholu, a oczy zapadnite od rozpusty, ktrej podobno tak lubi si oddawa. Hock Seng twierdzi, e jego reputacja wojskowego brutala ma odzwierciedlenie w jego yciu prywatnym, i cho Tajowie padaj w khrab przed jego obrazem, nie kochaj go tak jak Maej Krlowej. Teraz, gdy Somdet Chaopraya unosi wzrok, pochwyciwszy jego spojrzenie, Andersonowi wydaje si, e chyba wie dlaczego.

Spotyka ju takich dyrektorw z firm kalorycznych. Ludzi pijanych wadz i wpywami, moliwoci przywoania do porzdku caych pastw grob embarga na SoyPro. Twardy, brutalny go. Anderson zastanawia si, czy Maa Krlowa w ogle osignie peni wadzy, stale majc przy sobie kogo takiego. Mao prawdopodobne. Rozmowa wok stou starannie omija przyczyn tego nocnego rendez-vous. Mwi si o niwach na pnocy, o problemie z Mekongiem, teraz, gdy Chiczycy zbudowali w jego grze kolejne tamy. O przygotowywanych przez Mishimoto do produkcji nowych modelach kliprw. Czterdzieci wzw przy pomylnych wiatrach! Carlyle radonie wali pici w st. Paty wodolotu i tysic piset ton adunku. Kupi takich ca flot! Akkarat si mieje. Ja mylaem, e przyszoci jest transport powietrzny. Sterowce o duej nonoci. Przy tych kliprach? Ja bym dziaa na dwa fronty. W czasach Ekspansji mielimy rne opcje transportowe. Morze i powietrze. Nie widz powodu, eby i teraz nie byo tak samo. Teraz wszystkim chodzi po gowach nowa Ekspansja. Umiech Akkarata znika. Zerka na Somdeta Chaopray, ktry ledwo zauwaalnie kiwa gow. Minister Handlu cignie, mwic bezporednio do Andersona: Pewne siy w Krlestwie s przeciwne temu postpowi. To element nieowiecony, oczywicie, ale do niedogodnie uparty. Jeli prosi pan o pomoc odzywa si Anderson w dalszym cigu z przyjemnoci jej udzielimy. Kolejna pauza. Spojrzenie Akkarata znw wdruje ku Somdetowi Chaoprayi. Odchrzkuje. W dalszym cigu mamy pewne obawy co do natury waszej pomocy. Wasza historia nie budzi zaufania. Co jakby wchodzi do ka z caym gniazdem skorpionw podsuwa Somdet Chaopraya. Anderson umiecha si nieznacznie. Wyglda na to, e ju jestecie otoczeni spor liczb takich gniazd. Jeli pozwolicie, moemy usun niektre z nich. Skorzystaj na tym obie strony. Cena, ktrej dacie, jest zbyt wysoka odpowiada Akkarat. Anderson stara si, by jego gos brzmia beznamitnie. Prosimy wycznie o dostp, nic ponadto. I jeszcze tego czowieka, tego Gibbonsa. Czyli co o nim wiecie? Anderson pochyla si ku nim. Wiecie, gdzie on jest? Wszyscy przy stole milkn. Akkarat raz jeszcze zerka na Somdeta Chaopray. Mczyzna wzrusza ramionami, ale dla Andersona to wystarczajca odpowied. Gibbons jest tutaj. Gdzie w tym kraju. Zapewne w miecie. Na pewno wanie projektuje triumfalnego nastpc ngoh.

 Nie prosimy o cay kraj mwi. Krlestwo Tajlandii to co innego ni Birma czy Indie. Ma wasn, niepodleg przeszo. Szanujemy to w caej rozcigoci. Twarze zgromadzonych mczyzn kamieniej. Anderson przeklina siebie. Gupek. Przemawiasz do ich lkw. Zmienia front. Otwieraj si znaczne moliwoci. Na wsppracy skorzystaj obie strony. Moi ludzie s gotowi udzieli Krlestwu znaczcego wsparcia, jeli dojdziemy do porozumienia. Pomc przy sporach granicznych i zapewni bezpieczestwo kaloryczne, jakim nie cieszylicie si od czasw Ekspansji. Wszystko to moe by wasze. To oferta korzystna dla nas wszystkich. Anderson urywa. Genera kiwa gow. Admira marszczy brwi. Akkarat i Somdet Chaopraya maj twarze bez wyrazu. Nie potrafi z nich nic wyczyta. Panowie pozwol mwi Akkarat. To nie proba. Ochrona wskazuje, e Anderson i Carlyle maj wyj. Chwil pniej s ju na korytarzu, otoczeni przez czwrk ochroniarzy. Carlyle wbija wzrok w podog. Nie wygldaj na przekonanych. Masz jaki pomys, dlaczego nie chc ci zaufa? Mam bro i pienidze na apwki, gotowe do przerzucenia. Jeli s w stanie nawiza kontakt z generaami Prachy, mog ich kupi i wyposay. Gdzie tu jakiekolwiek ryzyko? Anderson krci z irytacj gow. Powinni rzuci si na t okazj. To najkorzystniejsza oferta, jak w yciu zoyem. To nie chodzi o ofert. Chodzi o ciebie. Ciebie, AgriGen i ca wasz pieprzon przeszo. Jeli ci zaufaj, dojdzie do tego. Jeli nie... Carlyle wzrusza ramionami. Drzwi otwieraj si i zostaj zaproszeni z powrotem. Akkarat mwi: Bardzo dzikuj panom za powicony czas. Z pewnoci rozwaymy wasz propozycj. Carlyle garbi si, jakby po tej grzecznej odmowie uszo ze powietrze. Somdet Chaopraya umiecha si lekko przy przekazywaniu tej informacji. Moe cieszy go wymierzanie farangom policzka? W kajucie padaj kolejne kulturalne sowa, lecz Anderson prawie ich nie syszy. Odmwili. Znalaz si tak blisko, e prawie poczu smak ngoh, a oni stawiaj kolejne bariery. Trzeba znale jaki sposb na ponowne otwarcie dyskusji. Wbija wzrok w Somdeta Chaopray. Potrzeba jakiej dwigni. Czego, co przeamie impas... Niemal mieje si w gos. Elementy skadaj si w cao. Carlyle wci co mamrocze, rozczarowany, lecz Anderson ju si umiecha, skada donie w wai, szukajc otwarcia. Jakiego sposobu, by podtrzyma dialog. Panowie, cakowicie rozumiem wasze obawy. Nie zapracowalimy wystarczajco na wasze zaufanie. Moe wobec tego zastanowimy si nad czym innym. Takie przedsiwzicie w imi przyjani. Co za nisz stawk. Admira si krzywi. Nie chcemy niczego z waszej rki.

 Prosz si dobrze zastanowi. Skadamy t propozycj w dobrej wierze. A propos tego drugiego projektu, jeli zmienicie zdanie co do naszej pomocy, moecie na ni liczy, obojtne, czy nastpi to za tydzie, za rok, czy za dziesi lat. Pikna mowa mwi Akkarat. Umiecha si, cho rzuca admiraowi ostre spojrzenie. Bez urazy, panowie. Prosz, przynajmniej si z nami ostatni raz napijcie. Pofatygowalicie si dla nas tak daleko, nie ma powodu, abymy nie rozstawali si jako przyjaciele. Czyli jestemy w grze. Anderson czuje przypyw ulgi. Z ust mi pan to wyj. Zaraz znw leje si alkohol. Carlyle obiecuje, e kiedy tylko zdejm embargo, z przyjemnoci przywiezie z Indii adunek szafranu, a Akkarat opowiada kawa o biaej koszuli, ktra usiuje wzi trzy apwki z trzech rnych wzkw z jedzeniem, ale cay czas nie moe si ich doliczy. Anderson natomiast przez cay czas obserwuje Somdeta Chaopray, czekajc na jakie odsonicie. Kiedy tamten w kocu podchodzi do okna, eby popatrze na wod, Anderson idzie za nim. Szkoda, e pana oferta nie zostaa przyjta mwi tamten. Anderson wzrusza ramionami. Ciesz si, e zachowaem ycie. Par lat temu za sam prb spotkania z panem rzucilibycie mnie pod megodonty. Somdet Chaopraya parska miechem. Taki jest pan pewien, e pucimy was wolno? Do pewien. Ryzyko nie jest a tak due odpowiada Anderson. I pan, i Akkarat jestecie honorowymi ludmi, nawet jeli nie w kadej sprawie si zgadzamy. Nie wydaje mi si, eby ten zakad by a tak ryzykowny. Nie? Poowa ludzi w tej sali zasugerowaa, e najmdrzejszym ruchem bdzie rzucenie pana karpiom. Milknie, wbija twarde spojrzenie zapadnitych oczu w Andersona. I bardzo mao brakowao. Anderson zmusza si do umiechu. Rozumiem, e nie zgadza si pan z admiraem? Nie dzisiaj. Robi wai. Zatem jestem wdziczny. Prosz mi jeszcze nie dzikowa. Mog jeszcze postanowi pana zabi. Pan i panu podobni macie bardzo z reputacj. A moe pozwoli mi pan chocia potargowa si o swoje ycie? pyta kpicym tonem Anderson. Somdet Chaopraya wzrusza ramionami. Na nic si to panu nie zda. Z rzeczy, ktre mog panu zabra, pana ycie jest

najciekawsze. Czyli musiabym zaproponowa co jedynego w swoim rodzaju. Pusty wzrok Chaoprayi wraca do Andersona. To niemoliwe. Oczywicie, e moliwe. Mog pokaza panu co, czego pan nigdy nie widzia. Nawet jeszcze dzi. Co nadzwyczajnego. Dla osb o mocnych nerwach, ale niesamowite i jedyne w swoim rodzaju. Czy wtedy nie rzuci mnie pan karpiom? Somdet Chaopraya posya mu gniewne spojrzenie. Niczego takiego pan nie wymyli. Wszystko ju widziaem. To moe si zaoymy? Dalej chce pan gra, farangu? Somdet Chaopraya si mieje. Nie za duo ryzyka jak na jedn noc? Wcale nie. Po prostu staram si zaatwi, ebym wszystkie koczyny mia w jednym kawaku. To ju wcale nie jest ryzyko, zwaywszy, ile trac w przeciwnym wypadku. Patrzy tamtemu w oczy. Ale ten zakad chtnie podejm. A pan? Somdet Chaopraya rzuca mu grone spojrzenie. Woa do reszty: Nasz kaloriarz lubi hazard! Mwi, e pokae mi co, czego w yciu nie widziaem. Co wy na to? Wszyscy si miej. Szanse ma pan bardzo niewielkie dodaje Somdet Chaopraya. A ja uwaam, e to dobry zakad. I postawi spore pienidze. Pienidze? Mylaem, e mwimy o pana yciu. To moe plany mojej fabryki spryn? Jeli zechc, to je sobie sam wezm. Somdet Chaopraya pstryka z irytacj palcami. O tak, i ju s moje. No dobrze. Anderson si krzywi. Wszystko albo nic. A gdybym zaproponowa panu i pana Krlestwu nastpn iteracj ryu U-Tex produkcji mojej firmy? Czy to byby dobry zakad? I nie tylko ry, ale nasiona, zanim zostan wyjaowione. Bdziecie mogli je wysiewa w kko, dopki bdzie odporny na rdz pcherzow. Moje ycie na pewno nie jest warte wicej ni to. W kajucie zapada cisza. Somdet Chaopraya przypatruje mu si. A druga strona ryzyka? Co bdzie pan chcia, jeli pan wygra? Chciabym wej w ten polityczny projekt, o ktrym rozmawialimy wczeniej. Dokadnie na takich warunkach, jak ju mwiem. Wszyscy wiemy, e s niezwykle korzystne dla pana i dla Krlestwa. Somdet Chaopraya mruy oczy. Jest pan uparty, co? I mam wierzy, e nie wycofa si pan z tego ryu U-Tex jeli pan przegra?

Anderson umiecha si i kiwa na Carlylea. Zakadam, e jeli si nie wywiemy, bdzie pan chcia rozedrze mnie i pana Carlylea megodontami. Czy to wystarczy? Carlyle mieje si, w jego gosie pobrzmiewa histeria. Co to za zakad? Anderson nie spuszcza wzroku z Somdeta Chaoprayi. Tylko on si liczy. Jestem najzupeniej pewien, e ekscelencja wypeni swoj cz, jeli uda mi si pana zaskoczy. Na dowd tego zaufania oddajemy si w pana rce. To bardzo rozsdny zakad. Obaj jestemy honorowymi ludmi. Somdet Chaopraya si umiecha. Przyjmuj zakad. mieje si, klepie Andersona po plecach. No, zadziw mnie, farangu. I powodzenia. Bo z przyjemnoci popatrzybym, jak tratuj pana megodonty. *** Stanowi dziwne towarzystwo, kiedy jad przez miasto. wita Somdeta Chaoprayi zapewnia im przejcie przez wszystkie posterunki, a w mroku nios si echem okrzyki biaych koszul, osupiaych, gdy zdaj sobie spraw, kogo usioway zatrzyma. Carlyle ociera czoo chusteczk. Jezus, kompletny wir z ciebie. W yciu nie trzeba byo ciebie im przedstawia. Teraz, gdy zakad jest przyjty, a ryzyko ju okrelone, Anderson waciwie zgodziby si z nim. Ta oferta ryu U-Tex jest istotnie ryzykowna. Nawet jeli jego przeoeni popr t gr, gocie od finansw bd z ni walczy. Jeden stracony kaloriarz jest nieskoczenie atwiejszy do zastpienia ni jeden z gwnych gatunkw nasion. Jeli Tajowie zaczn ten ry eksportowa, zyski ucierpi na cae lata. Wszystko w porzdku mruczy. Zaufaj mi. Zaufa ci? Carlyleowi trzs si rce. Zaufa ci, kiedy przez ciebie trafi pod megodonta? Rozglda si wok. Powinienem po prostu zwia. Nawet nie prbuj. Somdet Chaopraya da im konkretne instrukcje. Jeli co nam teraz strzeli do gowy... Wskazuje gow ludzi jadcych riksz tu za nimi. Zabij ci, jeli tylko sprbujesz uciec. Par minut pniej pojawiaj si przed nimi znajome wieowce. Ploenchit? pyta Carlyle. Jezusie i Noe, naprawd chcesz tu wprowadzi Somdeta Chaopray? Spokojnie. To ty mi podsune ten pomys. Anderson wysiada z rikszy. Somdet Chaopraya i jego ludzie kbi si przed wejciem. Chaopraya rzuca mu pene politowania spojrzenie. Tylko na tyle pana sta? Panienki? Seks? Krci gow.

 Prosz tak szybko nie decydowa. Anderson pokazuje, e maj wej do rodka. Prosz. Przepraszam, e musimy wchodzi schodami. Warunki nie odpowiadaj pana randze, ale zapewniam, e przeycia bd tego warte. Somdet Chaopraya wzrusza ramionami i pozwala Andersonowi si prowadzi. Ochroniarze tocz si wok, zdenerwowani ciasnot i ciemnoci. puny i dziwki na schodach, widzc Chaopray, padaj w pene paniki khrab. Wie o ich przybyciu niesie si po wieowcu. Ochrona biegnie przed nimi, sprawdzajc mrok. Drzwi klubu Soil si otwieraj. Dziewczyny padaj na kolana. Somdet Chaopraya rozglda si wok z obrzydzeniem. To farangowie chodz w takie miejsca? Tak jak mwiem, nie jest tu za elegancko i bardzo za to przepraszam. Anderson zaprasza go gbiej. Tdy. Przechodzi przez sal i odsuwa kotar, ukazujc wewntrzn scen. Emiko ley na podecie, Kannika klczy nad ni. Wok tocz si mczyni, a ona eksponuje charakterystyczne ruchy nakrcanki. Jej ciao podryguje i podskakuje w wietle robaczkw witojaskich. Somdet Chaopraya staje jak wryty i wytrzeszcza oczy. Mylaem, e tylko Japoce je maj szepcze.

XXVIII
Znalelimy jeszcze jednego. Kanya si wzdryga. To Pai, stoi w jej drzwiach. Kanya trze twarz. Siedziaa przy biurku, prbowaa napisa kolejny raport, czekajc na informacj od Ratany. A teraz po wierzchu jej doni spywa lina, a wszdzie jest peno kleksw z pira. Zasna. I ni jej si Jaidee, ktry po prostu siedzia i natrzsa si z jej usprawiedliwie. Spaa? pyta Pai. Kanya pociera twarz. A ktra godzina? Druga od witu. Soce ju troch jest na niebie. Pai czeka cierpliwie, a Kanya dojdzie do siebie; dziobaty facet, ktry powinien by jej przeoonym, ale ona go wyprzedzia. Jest ze starej gwardii, czci Jaideego i wszystko, co robi, pamita take czasy, kiedy Ministerstwo byo wielbione, a nie wymiewane, jak teraz. Porzdny czowiek. Kanya wie o wszystkich jego apwkach. Moe i jest skorumpowany, Kanya wie jednak, e kto co ma, ten si z tym nie chce rozsta, wic mu ufa. Znalelimy jeszcze jednego powtarza. Kanya si prostuje. Kto jeszcze wie? Pai krci gow. Powiadomie Ratan? Kiwa gow. Nie by oznaczony jako podejrzany zgon. Troch trwao, zanim go znalelimy. To jakby szuka srebrnej potki na polu ryowym. Nawet nie by oznaczony? Kanya nabiera powietrza i wypuszcza je z penym irytacji sykiem. Oni wszyscy s niekompetentni. Nikt nie pamita, jak to si zawsze zaczyna. Za szybko zapominaj. Pai kiwa gow, suchajc narzeka przeoonej. Wery i dzioby na jego twarzy ypi na ni. Taki robak-pasoyt. Kanya nie pamita, czy ma to od genhakowanego ryjkowca, czy od jakiej odmiany bakterii phii. Czyli jest dwch, tak?

 Trzech odpowiada Kanya. Nazwisko? Ma jakie nazwisko? Pai krci gow. Kto by ostrony. Teraz masz rozejrze si po dzielnicach i zobaczy, czy nikt nie zgosi zaginicia kogo z rodziny. Zaginy trzy osoby. I niech zrobi zdjcia. Pai wzrusza ramionami. Masz lepszy pomys? Moe medycyna sdowa znajdzie co, co ich czy? podsuwa. No, wietnie. To te zrb. A gdzie Ratana? Posaa ciao do dow. Prosi, eby si z ni spotkaa. Kanya si krzywi. Oczywicie. Skada papiery i zostawia Pai z jego bezskutecznymi poszukiwaniami. Wychodzc z budynku, zastanawia si, co zrobiby w tej sytuacji Jaidee. Jemu atwo przychodzio natchnienie. Stawa na rodku drogi, uderzony nagym olnieniem, i ju ruszali, pdzili przez miasto w poszukiwaniu rda zarazy, a Jaidee nieodmiennie mia racj. Kanyi jest a niedobrze, kiedy myli, e teraz Krlestwo musi polega na niej. Jestem kupiona, myli. Kupiona i opacona. Gdy pierwszy raz przybya do Ministerstwa jako wtyczka Akkarata, z zaskoczeniem odkrya, e drobne przywileje funkcjonariusza Ministerstwa wystarczaj a nadto. Cotygodniowa wzitka od ulicznych straganw, ktre pal czym innym ni drogi metan z legalnych rde. Przyjemno spdzenia nocnego patrolu na gbokim nie. atwo si tu yo. Nawet pod Jaideem byo atwo. A teraz wskutek pecha musi pracowa, ma wane zadanie, a ona ju od tak dawna ma dwch panw, e nie pamita, ktry z nich powinien dominowa. Ciebie, Jaidee, powinien zastpi kto inny. Kto wart tego miana. Krlestwo upada, bo nie jestemy do mocni. Nie do mamy cnt, nie kroczymy ciek o omiu czciach i dlatego znw atakuj nas choroby. I to ona musi stawi im czoo, jak Phra Seub ale nie dysponujc jego si ani kompasem moralnym. Kanya idzie przez dziedzice, kiwa gow innym biaym koszulom, marszczy czoo. Jaidee, co miae w swojej kammie, co sprawio, e jestem twoim zastpc? Przez co twoje dzieo ycia trafio w moje kapryne donie? Co to za art losu? Czy to by Phii Oun, zy duch-cheshire, pragncy, by na wiecie byo wicej padliny i flakw? Pragncy zobaczy wysokie zway trupw? Przed ni ludzie w maskach filtrujcych staj na baczno, gdy zauwaaj, e otwiera bram prowadzc na teren krematorium. Jej te wydano mask, ale zostawia j wiszc na szyi. Oficer traci autorytet, jeli okazuje strach, zreszt doskonale wie, e ta maska jej nie uratuje. Ju bardziej ufa amuletowi z Phra Seubem.

Przed ni rozciga si poa goej czerwonej ziemi, w ktrej wyryto potne doy, utwardzone, by nie przesczay si do nich wody gruntowe. Mokra kraina, a tak pray si w socu. Sucha pora nie chce si skoczy. Czy w tym roku w ogle bdzie monsun? Uratuje ich czy zatopi? Niektrzy hazardzici zakadaj si tylko o to stawka za przyjcie monsunu zmienia si codziennie. Jednake przy tak zmienionym klimacie nawet modelujce pogod komputery Ministerstwa nie s w stanie co roku tego przewidzie. Ratana stoi na krawdzi dou. Z palcych si w wykopie cia snuje si tusty dym. Po niebie kry par krukw i spw. Na teren przedosta si jaki pies, skrada si pod murem, szukajc odpadkw. A ten jak tu wlaz? pyta Kanya. Ratana unosi wzrok, dostrzega psa. Natura zawsze znajdzie sposb zauwaa tpo. Jeli zostawimy pokarm, to po niego przyjdzie. Znalaza kolejnego trupa? Te same objawy. Ratana jest przygarbiona. U ich stp trzaska pomie. Nisko przelatuje sp. Oficer w mundurze strzela z dziaa, huk przegania skrzeczcego ptaka. Dalej kry. Ratana zamyka na moment oczy. Ich kciki zapowiadaj strug ez. Krci gow, biorc si w gar. Kanya patrzy ze smutkiem ciekawe, czy ktra z nich przeyje t najnowsz epidemi. Trzeba wszystkich ostrzec mwi Ratana. Zawiadomi generaa Prach. I Paac. Teraz ju jeste pewna? Ratana wzdycha. By w innym szpitalu. Na drugim kocu miasta. W ulicznym ambulatorium. Myleli, e to przedawkowanie yaby. Pai znalaz ich przypadkiem. Przypadkowo zagada z kim, jadc do Miosierdzia Bangkoku, eby szuka dowodw. Przypadkiem. Kanya krci gow. Tego mi nie powiedzia. Ile ich moe ju by? Sto? Tysic? Nie wiem. Jedyny pozytyw jest taki, e na razie nic nie wskazuje na to, e zaraaj. Na razie. Musisz i i poprosi Gi Bu Sena o rad. Tylko on bdzie wiedzia, z jakim potworem si tu mierzymy. To jego dzieci wracaj, eby nas nka. On je rozpozna. Kazaam przygotowa dla niego prbki. Z trzech ju si zorientuje. Nie ma innego sposobu? Jedyne inne wyjcie to ogosi w miecie kwarantann, a wtedy wybuchn zamieszki i nie bdzie ju czego ratowa. ***

Pola ryowe cign si we wszystkie strony, szmaragdowozielone, jaskrawe i intensywne pod tropikalnym socem. Kanya tkwia w syfie Krung Thep tak dugo, e teraz z ulg widzi, e na wiecie jeszcze co ronie. Przywraca jej to nadziej. Nadziej, e dba ryu nie zwidn i nie sczerwieniej od jakiego nowego wariantu rdzy pcherzowej. Ze z Birmy nie przywieje jakiego przekonstruowanego zarodnika, ktry puci tu korzenie. Zalane wod pola urodz ry, zapory wytrzymaj, a pompy Jego Wysokoci Ramy XII bd dalej pompowa wod. Wytatuowani rolnicy pozdrawiaj j grzecznymi wai. Znaki na ich ramionach mwi, e wikszo ju odrobia tegoroczn paszczyzn. Paru innych jest naznaczonych na pocztek pory deszczowej, kiedy bd musieli przyjecha do miasta i umacnia way przed powodzi. Kanya te ma takie tatuae, z czasw, kiedy mieszkaa na wsi, zanim agenci Akkarata obarczyli j zadaniem wrycia si w samo serce Ministerstwa rodowiska. Po godzinie miarowego pedaowania drogami na groblach, materializuje si orodek. Najpierw druty. Potem stranicy z psami. Pniej mury z tuczonym szkem, drutem kolczastym i wysokimi bambusowymi szpikulcami. Kanya trzyma si drogi, unikajc rozpitych wszdzie ostrych linek. Formalnie jest to po prostu dom bogatego czowieka, usytuowany na sztucznym wzgrzu z betonu i gruzu po wieowcach z czasw Ekspansji. Zwaywszy, jakie straty ponis kraj w ostatnim stuleciu, powicenie tylu ludzkich wysikw na co takiego wydaje si idiotyzmem kiedy way wymagaj napraw, pola zasiania, a wojny walki. A tu komu zachciao si zbudowa wzgrze. Azyl bogacza. Pierwotnie nalea do Ramy XII i oficjalnie jest nadal wasnoci Paacu. Z wysokoci przelatujcego sterowca nie wida tam nic ciekawego. Taka tam willa. Kaprys kogo z krlewskiej rodziny. A jednak mur to mur, fosa z tygrysami to fosa z tygrysami, a stranicy z psami pilnuj tak wchodzcych, jak i wychodzcych. Kanya okazuje stranikom papiery, a mastiffy warcz i szarpi si na acuchach. S wiksze ni jakikolwiek naturalny pies. Nakrcace. Godne, grone i wietnie zbudowane do swojej pracy. Wa dwa razy wicej od niej, same minie i zby. Wcielony w ycie koszmar z wyobrani Gi Bu Sena. Stranicy dekoduj szyfry, uywajc korbkowych deszyfratorw. Nosz czarne mundury przybocznej gwardii Krlowej, a w swojej skutecznoci i powadze s przeraajcy. W kocu gestem ka jej przej przed wyszczerzonymi zbami swoich bestii. Kanya pedauje ku bramie, skra jej cierpnie na myl, e nie potrafi jecha tak szybko, jak te psy biegaj. Przy bramie kolejna grupa stranikw sprawdza przepustki, zanim wpuci j na wykafelkowany taras z bkitnym klejnotem basenu porodku. Trzy ladyboy chichocz i si umiechaj. Wyleguj si w cieniu bananowca. Kanya odpowiada umiechem. S adne. A jeli do tego kochaj faranga, s tylko gupie. Jestem Kip mwi jedna z nich. Lekarz go teraz masuje. Kiwa gow ku bkitnej wodzie. Moe pani zaczeka przy basenie.

Intensywnie pachnie tu oceanem. Kanya podchodzi do skraju tarasu. Pod ni chlupi i zwijaj si fale, szorujc biay piasek play. Owiewa j morska bryza, czysta, wiea i zaskakujco optymistyczna po klaustrofobicznym smrodzie Bangkoku za jego falochronami. Bierze gboki wdech, rozkoszujc si sol i wiatrem. Obok przelatuje, motyl i siada na balustradzie tarasu. Skada roziskrzone skrzydeka. Rozkada je powoli. Skada i rozkada na przemian, jaskrawy, kobaltowo-zoto-czarny. Kanya przypatruje mu si, uderzona jego piknem, krzykliwym wiadectwem istnienia innego wiata. Ciekawe, jakie to pragnienia kazay mu przylecie do tej rezydencji obcego wtrtu, wizienia dziwnego faranga. Ze wszystkich piknych rzeczy, oto taka, ktrej nie da si zakwestionowa. Przyroda sobie przy niej zaszalaa. Kanya pochyla si, patrzy, jak motyl przywiera do porczy. Nieuwana do mogaby si o niego otrze i rozgnie na py, i nikt by nawet nie zauway zniszczenia. Ostronie wyciga palec. Motyl poszy si, a potem pozwala zamkn si w doni. Przylecia z daleka. Na pewno jest zmczony. Tak jak ona. Przeby cae kontynenty. Pokona stepy i szmaragdowe dungle, eby wyldowa tutaj, midzy hibiskusem a brukowymi kamieniami, eby Kanya moga potrzyma go w doni i podziwia jego urod. Taka duga droga. Kanya zaciska roztrzepotane stworzenie w pici. Otwiera do, wysypuje py na kafelki. Kawaki skrzyde, zmiadony tuw. Skonstruowany, eby zapyla prawdopodobnie przywiao go z jakiego laboratorium PurCalu. Nakrcace nie maj dusz. Ale s pikne. Za jej plecami rozlega si plusk. Kip ma na sobie kostium kpielowy. Migocze pod wod, wynurza si, odrzucajc w ty dugie czarne wosy i umiechajc si, po czym odwraca si i pynie jeszcze raz. Kanya patrzy na peen gracji kraul, bkitny kostium i brzowe ciao. adna dziewczyna. Przyjemnie popatrze na takie stworzenie. W kocu na brzeg basenu przytacza si i demon. Wyglda o wiele gorzej ni ostatnim razem. Blizny od fa gan znacz ca szyj i sigaj do ucha. Oportunistyczna infekcja, ktr zwalczy, cho lekarz mu tego nie wry. Siedzi na wzku inwalidzkim, popycha go asystent. Cienki koc przykrywa nogi jak patyki. Zatem jego choroba naprawd si rozwija. Przez dugi czas mylaa, e to mit, teraz widzi na wasne oczy. Jest brzydki. Przeraa swoj chorob i swoim pomiennym zaangaowaniem. Kanya si wzdryga. Ucieszy si, kiedy ten demon wreszcie przejdzie do nastpnego ycia. Stanie si trupem, ktrego mona bdzie spali na kwarantannie. A do tego czasu jest nadzieja, e dziki lekom nikogo nie zaraa. Draliwy, wochaty staruch o krzaczastych brwiach, grubym nosie, grubych gumiastych wargach, ktre na widok Kanyi rozwieraj si w umiechu hieny. O. Pani dyrektor wizienia. Nie za bardzo.

Gibson zerka na pywajc Kip. Samo to, e dajecie mi pikne dziewczyny o adnych ustach, nie znaczy, e nie siedz w wizieniu. Unosi wzrok. No, Kanya, dugo ci nie widziaem. A gdzie twj prawy pan i wadca? Mj ulubiony stranik? Gdzie nasz waleczny kapitan Jaidee? Z podwadnymi nie rozmawiam... Urywa, przyglda si dystynkcjom na jej konierzu. Mruy oczy. A, no tak. Odchyla si, obserwuje Kany. To bya tylko kwestia czasu, zanim kto si go pozbdzie. Gratuluj awansu, pani kapitan. Kanya opanowuje si. Podczas poprzednich wizyt to Jaidee zawsze paktowa z diabem. Szli do jakich gabinetw w rodku, zostawiajc Kany ze stworzeniami, jakich akurat doktor zayczy sobie do towarzystwa. A kiedy wraca, nieodmiennie milcza, szczelnie sznurujc usta. Jednego razu, gdy opuszczali orodek, omal si nie odezwa, omal nie zdradzi, co mu si kotuje w gowie. Otworzy usta i powiedzia: Ale... I ten protest pozosta nieuksztatowany, martwy natychmiast po opuszczeniu ust. Kanya miaa wraenie, e Jaidee dalej toczy w mylach jak rozmow, jak sown utarczk, odbijajc si tam i z powrotem, jak w grze takraw. Wojna na sowa, latajce i rykoszetujce, a gowa Jaideego jest polem bitwy. Przy innej okazji wyszed po prostu nachmurzony, ze sowami: Jest zbyt niebezpieczny, eby go trzyma. Kanya odpowiedziaa, nie wiedzc o co chodzi: Ale przecie ju nie pracuje dla AgriGenu. Jaidee spojrza na ni zaskoczony, dopiero wtedy uwiadamiajc sobie, e powiedzia co na gos. Doktor by chodzc legend. Demonem, ktrym mona by straszy dzieci. Gdy Kanya pierwszy raz go zobaczya, spodziewaa si, e bdzie zakuty w kajdany, a nie rozwalony z zadowoleniem w fotelu, wysysajcy wntrznoci z papai z Koh Angrit, szczliwy i umiechnity, z oblepionym sokiem podbrdkiem. Nigdy nie bya pewna, czy to poczucie winy, czy jaka inna sia zagnaa doktora do Krlestwa. Czy bya to nadchodzca mier i powab ladyboyw. Czy wyjecha, bo znienawidzili go koledzy. Doktor nie mia wyrzutw sumienia. Nie przejmowa si zasianym na wiecie zniszczeniem. Mwi w artach o udaremnieniu prac Ravaity i Domingo. O spowodowaniu fiaska dziesicioletnich trudw doktora Michaela Pinga. Przez patio przekrada si cheshire, wyrywajc j z zamylenia. Wskakuje doktorowi na kolana. Kanya cofa si z obrzydzeniem, gdy zaczyna drapa zwierz za uszami. Cheshire rozpywa si, nogi i tuw zmieniaj odcie, przybierajc barw okrywajcego starca koca. Doktor si umiecha. Pani kapitan, prosz si tak kurczowo nie trzyma tego co naturalne. Prosz zobaczy.

Pochyla si i zaczyna grucha. Rozmigotany cheshire wygina si ku jego twarzy, miauczc. Szylkretowe futro poyskuje. Niemiao lie go po brodzie. aroczna bestyjka mwi. I dobrze. Jeli bdzie do aroczny, zastpi nas w stu procentach, chyba e zaprojektujemy lepszego drapienika. Co, co z kolei bdzie si nimi ywi. Zrobilimy tak analiz mwi Kanya. acuch pokarmowy potrafi tylko rozlecie si jeszcze bardziej. Kolejny superdrapienik nie naprawi szkd, ktre ju zostay wyrzdzone. Gibbons prycha. Ekosystem si rozlecia, kiedy czowiek pierwszy raz przepyn morze. Kiedy pierwszy raz rozpalilimy ogie na rozlegej afrykaskiej sawannie. Potem tylko przypieszalimy to zjawisko. acuch pokarmowy, o ktrym mwisz, to nostalgia i nic poza tym. Natura. Krzywi si z niesmakiem. Natura to my. Cae to nasze majsterkowanie to natura, kade nasze biologiczne denie. Jestemy czym jestemy, a wiat naley do nas. Jestemy jego bogami. A jedyny problem to to, e nie chcecie wypuci na wiat caego swojego potencjau. Jak AgriGen? Jak U-Texas? Jak RedStar MegaPlon? Kanya krci gow. Ilu ludzi zgino, eby ujawni si ich potencja? Wasi mistrzowie-kaloriarze pokazali, co si dzieje. Umieraj ludzie. Kady kiedy umrze. Doktor macha lekcewaco doni. Ale wy umrzecie zaraz, bo tak trzymacie si przeszoci. Wszyscy powinnimy ju by nakrcacami. atwiej zrobi czowieka odpornego na rdz pcherzow ni chroni przed ni jego aktualn wersj. Jedno pokolenie i moglibymy ju by przystosowani do nowego rodowiska. Ju wasze dzieci by na tym korzystay. Ale wy uparcie nie chcecie si przystosowa. Trzymacie si zbami i pazurami jakiej idei ludzkoci, ktra ewoluowaa w zgodzie z natur przez cae tysiclecia, a teraz sami, paradoksalnie, nie chcecie dotrzyma naturze kroku. Nasze rodowisko to teraz rdza pcherzowa. Cibiskoza. Genhakowany ryjkowiec. Cheshirey. One si przystosoway. Moesz sobie dyskutowa, ile chcesz naturalnie czy nie. rodowisko si zmienio. Jeli chcemy pozosta na szczycie acucha pokarmowego, musimy ewoluowa. Albo, jeli nie chcemy, spotka nas ten sam los co dinozaury i Felis domesticus. Ewolucja albo mier. To od zawsze podstawowe prawido natury, a wy, biae koszule, chcecie stawi czoo nieuniknionej zmianie. Pochyla si ku niej. Czasem mam ochot wami potrzsn. Gdybycie tylko mi pozwolili, mgbym zosta waszym bogiem i przystosowa was do raju, ktry stoi przed nami otworem. Jestem buddystk. Tak, wszyscy wiemy, e nakrcacy nie maj dusz. Gibbons si szczerzy. Wic si nie odradzaj. No to bd musieli znale sobie do obrony jakich innych bogw. Swoich wasnych, eby mie si do kogo modli za umarych. Umiech si poszerza. Moe to ja nim zostan, i twoje nakrcane dzieci bd si modli do mnie o zbawienie? Bysk oczu.

Przyznam, przydaoby mi si paru wyznawcw wicej. Jaidee by taki sam jak ty. Nic, tylko wtpliwoci. Nie tak strasznie, jak grahamici, ale dla boga to i tak niespecjalnie zadowalajce. Kanya si krzywi. Jak umrzesz, spalimy ci na popi i zasypiemy chlorem i ugiem i nikt nie bdzie o tobie pamita. Doktor wzrusza ramionami. Kady bg musi cierpie. Odchyla si w fotelu, umiecha chytrze. To co, teraz chciaaby mnie spali na stosie? A moe padniesz przede mn na twarz i jeszcze raz oddasz cze mojej inteligencji? Kanya tumi w sobie obrzydzenie tym czowiekiem. Wyciga i podaje mu pakiet papierw. Doktor je bierze, ale nic wicej nie robi. Nie otwiera. Nawet na nie nie spojrzy. I? Tam jest wszystko mwi. Jeszcze nie uklka. Zdecydowanie wicej szacunku dla ojca. Jak dla miejskiej kolumny. Mj ojciec nie yje. A Bangkok zatonie. To nie znaczy, e nie masz okaza szacunku. Kanya zwalcza ch wycignicia paki i przyoenia temu czowiekowi. Gibbons umiecha si, widzc jej opr. Czyli co, najpierw musimy sobie troch pogada? Jaidee lubi sobie porozmawia. Nie? Widz po twojej minie, e mn gardzisz. Masz mnie pewnie za jakiego morderc? Zabjc dzieci? Nie bdziesz si z kim takim ama chlebem? Ty jeste morderc. Ale waszym morderc. Waszym narzdziem. Czyli ty kim jeste? Patrzy na ni z rozbawieniem. Kanya ma wraenie, e doktor delikatnie dobiera si wzrokiem do jej wntrznoci, podnosi i oglda po kolei kady organ: puca, odek, wtroba, serce... Gibbons umiecha si nieznacznie. Chciaaby, eby mnie trafi szlag. Blada, plamista twarz rozciga si w szerszy umiech, oczy s ponce, obkane. Jeli mnie tak nienawidzisz, to mnie zastrzel. Gdy Kanya nie reaguje, z niesmakiem unosi rce do gry. Ja pierdol, czemu wy wszyscy jestecie tacy niemiali! Tylko jedna Kip jest co warta. Wdruje wzrokiem ku pywajcej dziewczynie, przez moment przyglda si zahipnotyzowany. No dalej, zabij mnie. Z przyjemnoci umr. yj tylko dlatego, e utrzymujecie mnie przy yciu. Ju niedugo. Doktor zerka na sparaliowane nogi, parska miechem. No, niedugo. I co wy potem poczniecie, kiedy AgriGen i inni przypuszcz kolejny atak? Kiedy z Birmy przylec zarodniki? Albo przypyn morzem z Indii? Pomrzecie z godu

jak Hindusi? Ciaa wam pognij, jak Birmaczykom? Wasze pastwo tylko dziki mnie i mojemu psujcemu si mzgowi wyprzedza plagi o jeden krok. Wskazuje na swoje nogi. Chcecie zgni razem ze mn? Odkrywa koc, pokazuje rany i strupy na rybio bladych nogach, ziemistych od niedokrwienia, pokrytych ropiejcymi prgami. Chcecie tak umiera? Kanya odwraca wzrok. Zasuye na to. To twoja kamma. Bdziesz mie bolesn mier. Karma? Powiedziaa karma? Nachyla si ku niej, wywalajc jzyk. A co to za karma, ktra wie los caego kraju ze mn i moim gnijcym, chorym ciaem? Co to za karma, ktra zmusza ci, eby utrzymywaa mnie przy yciu? Akurat mnie? Znw szczerzy zby. Sporo mylaem o tej waszej karmie. Moe to wanie wasza duma, ta wasza pycha kae wam wyjada mi nasiona z rki. A moe jestecie moj drog do owiecenia i zbawienia. Kto wie? Moe odrodz si po prawicy Buddy dziki dobrym uczynkom, jakie dla was speniam. Nie tak to dziaa. Niewane. Dajcie mi tylko kolejn Kip, ebym mia si z kim pieprzy. Albo inn chor, zagubion dusz. Albo nakrcank. Wszystko mi jedno. Jakie miso rzucicie, takie wezm. Tylko mnie nie mczcie. Do ju przejmowania si waszym zgniym krajem. Ciska papiery do basenu. Rozsypuj si po wodzie. Kanya sapie z przeraenia i chce si rzuci za nimi. Opanowuje si jednak i cofa. Nie da si Gibbonsowi zapa na przynt. Typowe dla kaloriarzy: cigle manipuluj, cigle sprawdzaj. Zmusza si do odwrcenia wzroku od powoli nasikajcych wod pergaminw i spojrzenia na niego. Gibbons si umiecha. No to jak? Pyniesz po nie czy nie? Kiwa na Kip. Moja maa nimfa ci pomoe. Mio bdzie popatrze, jak dwie nimfy baraszkuj sobie razem. Kanya krci gow. Sam je wycignij. Uwielbiam, kiedy przychodz do mnie takie prawe osoby jak ty. Kobieta o zdecydowanych pogldach. Pochyla si ku niej, mruc oczy. Kto, kto ma kwalifikacje, eby osdza moj prac. Bye morderc. Dziki mnie moja dziaka posza do przodu. Co zrobili z wynikami, to nie moja sprawa. Masz pistolet sprynowy. To nie wina producenta, e prawdopodobnie jeste niestabilna. e w kadej chwili moesz zabi nie t osob co trzeba. Ja zbudowaem narzdzia do produkcji ycia. Jeli ludzie uyj ich do niecnych celw, to ich karma, nie moja. AgriGen dobrze ci paci, eby tak myla. AgriGen dobrze mi paci, bo si na mnie dorabia. Ale przemylenia zostawiem sobie. Przyglda si Kanyi. Wygldasz na osob, ktra ma czyste sumienie. Taki uczciwy

funkcjonariusz Ministerstwa. Czysty jak jego mundur. Jak wysterylizowany. Pochyla si ku niej. A powiedz mi, bierzesz apwki? Kanya otwiera usta do riposty, ale zawodz j sowa. Niemal czuje podpywajcego ku niej Jaideego. Nasuchujcego. Skra jej cierpnie. Powstrzymuje si od obejrzenia si przez rami. Pewnie, e tak. Gibbons si umiecha. Wszyscy u was s tacy sami. Korupcja od gry do dou. Rka Kanyi wdruje do pistoletu. Doktor patrzy na ni z umiechem. Co? Grozisz, e mnie zastrzelisz? Ode mnie te chcesz apwk? Moe mam ci wyliza cipk? Albo zaproponowa moj nie-cakiem-dziewczyn? Patrzy na ni srogo. Moje pienidze ju sobie wzia. ycie i tak mam ju krtkie i pene blu. Czego chcesz jeszcze? Czemu nie zabra mi dziewczyny? Kip patrzy wyczekujco z basenu, odbijajc si w podskokach od dna. Jej ciao opalizuje pod przejrzystymi zmarszczkami na powierzchni wody. Kanya odwraca wzrok. Doktor si mieje. Przepraszam, Kip. Nie mamy co da jej w ap. Bbni palcami o porcz krzesa. To moe modego chopaczka? Jest tu uroczy dwunastolatek, obsuguje kuchni. Chtnie si przedstawi. Przyjemno biaej koszuli jest zawsze najwaniejsza. Kanya ypie na spode ba. Mogabym poama ci koci. No to dawaj. Ale szybko. Potrzebuj pretekstu, eby ci nie pomc. Dlaczego przez tyle czasu pomagae AgriGenowi? Oczy doktora si zwaj. Z tego samego powodu, z jakiego ty ganiasz jak pies na rozkaz swoich panw. Bo pacili mi w monecie, na ktrej najbardziej mi zaleao. Cios niesie si echem po wodzie. Ochrona rzuca si, lecz Kanya ju si cofa, otrzepujc piekc rk, uspokajajc ich gestem. Dobra. Wszystko w porzdku. Przystaj, niepewni wobec kogo by lojalnym. Doktor dotyka rozbitej wargi, uwanie przyglda si krwi. Unosi gow. Aha, tu ci boli... Ile siebie ju zdya sprzeda? Umiecha si, pokazujc krew midzy zbami. Czyli jeste w zmowie z AgriGenem, tak? Patrzy jej w oczy. Przysza mnie zabi? Pozby si ciernia w ich boku? Przypatruje si uwanie, wdziera ciekawskim, bystrym spojrzeniem w gb duszy. To tylko kwestia czasu. Musz wiedzie, e tu jestem. e jestem wasz. Beze mnie Krlestwo nie radzioby sobie tak dobrze przez tyle lat. Bez mojej pomocy nie wyhodowaoby psiankowatych i ngoh. Wiadomo, e mnie tropi. Czy ty jeste tym myliwym? Moim przeznaczeniem? Kanya patrzy wilkiem.

 Gdzie tam. Jeszcze z tob nie skoczylimy. No, jasne, e nie. Ale to si nigdy nie skoczy. Taka ju natura tych naszych stworze i zarazkw. To nie s tpe maszyny, ktre pozwalaj, by nimi sterowa. Maj wasne potrzeby i pragnienia. Wasne ewolucyjne wymagania. Musz mutowa i si przystosowywa. Dlatego nigdy ze mn nie skoczycie, a kiedy odejd, co zrobicie? Wypucilimy na wiat demony, a wasze mury s tylko tak dobre, jak mj umys. Natura zmienia si w co cakiem nowego. Teraz jest naprawd nasza. A jeli zer nas nasze wasne wytwory, czy nie bdzie to przysowiowa rka sprawiedliwoci? Kamma mruczy Kanya. Dokadnie. Gibbon rozpiera si z umiechem na wzku. Kip? Powycigaj te kartki. Zobaczymy, co da si z tego odcyfrowa. W zamyleniu bbni palcami po bezwadnych nogach. Zerka drwico na Kany. Przekonamy si, ile dzieli od mierci to wasze bezcenne Krlestwo. Kip podpywa, zbiera kartki, przyciga je do siebie, falujce, wyjmuje je z basenu. Masz szczcie, e lubi t Kip. Jakby mi si nie spodobaa, dabym wam sczezn lata temu. Kiwa na stranikw. Na rowerze pani kapitan pewnie s prbki. Zniecie je do laboratorium. Kip wreszcie wychodzi z basenu i kadzie stos ociekajcych wod papierw na kolanach doktora. Ten macha rk, Kip zaczyna popycha go ku drzwiom willi. Doktor gestem zaprasza Kany za sob. No chod. To nie zajmie dugo. *** Doktor mruy oczy nad jednym ze szkieek. Zdumiewajce, e mylicie, e to obojtna mutacja. Bo tylko trzy przypadki. Doktor unosi wzrok. Na razie. Umiecha si. ycie jedzie algorytmem. Dwa daje cztery, a cztery dziesi tysicy i mamy epidemi. Moe ona ju jest w caej populacji, tylko my nie zauwaylimy. Moe tak wyglda kocowe stadium. miertelne bez adnych objaww, jak u nieszczsnej Kip. Kanya zerka na Kip, a ta odwzajemnia si agodnym umiechem. Na jej skrze nic nie wida. Na caym ciele nic nie ma. To nie jest adna z chorb doktora. A jednak... Odruchowo odsuwa si o krok. Doktor si szczerzy. Co taka przestraszona? Te chorujesz na to samo. W kocu ycie jest nieuchronnie miertelne. Wpatruje si w mikroskop. To nie jest jaki niezaleny genhaker. To co

innego. Nie rdza pcherzowa. adnych oznak z AgriGenu. Nagle wykrzywia si w obrzydzeniu. Mnie to w ogle nie interesuje. To durna pomyka jakiego bawana. W ogle niegodna mojego umysu. To chyba dobrze? Przypadkowa epidemia potrafi rwnie dobrze zabi. Jest sposb, eby to zatrzyma? Doktor podnosi kawaek chleba. Pokrywa go zielonkawa ple. Przypatruje si jej. Tyle rzeczy, ktre rosn, jest dla nas korzystnych. A tyle gronych. Podaje kawaek Kanyi. Sprbuj. Kanya si wzdryga. Gibbon umiecha si od ucha do ucha i odgryza kawaek. Podaje jej reszt. No, uwierz mi. Kanya krci gow, powstrzymujc si od powtarzania zabobonnych modlitw do Phra Seuba, o szczcie i czysto. Wyobraa sobie wielebnego witego siedzcego w pozycji lotosu, zmusza si, by nie reagowa na drwiny doktora, dotyka amuletw. Doktor odgryza kolejny ks. Umiecha si, okruszki sypi si po brodzie. Jeli ugryziesz, gwarantuj, e dam ci odpowied. Nie wezm nic z twojej rki. Ju braa. Wszystkie zastrzyki, ktre dostaa jako dziecko. Wszystkie szczepienia i wzmocnienia odpornoci przez cae ycie. Wyciga chleb. To jest po prostu troch bardziej bezporednie. Zobaczysz, bdziesz zadowolona, e si przeamaa. A tamto, co to jest? Kanya pokazuje mikroskop. Trzeba to dalej bada? Tamto? Gibbons krci gow. Nic ciekawego. Gupia mutacja. Typowa. W laboratorium cigle je widywalimy. mie. To czemu my jej wczeniej nie widzielimy. Gibbons robi zniecierpliwion min. Bo nie hodujecie mierci tak jak my. Nie majstrujecie przy podstawowych cegiekach natury. Oczy starca na moment rozbyskuj zainteresowaniem, pasj. Energi szkodnika i drapienika. Nie masz pojcia, jakie rzeczy udao si nam stworzy w laboratoriach. To co jest niegodne mojego czasu. Liczyem, e przyniesiesz mi co trudnego. Co roboty doktora Pinga i Raymonda. Albo Mahmouda Sonthalii. To by byo wyzwanie. Z jego oczu na moment znika cynizm. Wchodzi w trans. O. To s godni przeciwnicy. Jestemy dla niego zabawk. Kanya doznaje olnienienia. Cakowicie rozumie doktora. Potny umys. Czowiek, ktry w swojej brany osign szczyty. Zawistny, oddany rywalizacji. Stwierdzi, e konkurencja jest zbyt saba, wic zmieni strony przeszed do Krlestwa Tajlandii, eby zapewni sobie dalsz stymulacj. Intelektualne wiczenie. Co, jakby Jaidee postanowi wej na ring muay thai ze zwizanymi z tyu rkoma, by sprawdzi, czy uda mu si wygra

samymi kopniciami. Jestemy w rkach kaprynego boga. Gra po naszej stronie tylko dla rozrywki, a jeli nie zaangaujemy wystarczajco jego umysu, zamknie oczy i unie. Przeraajca myl. Jedynym jego celem jest wspzawodnictwo, taka partia szachw, ewolucji, rozgrywana na globaln skal. Pompowanie ego jeden olbrzym odpierajcy ataki tuzinw innych, tukcy ich w locie i rozemiany. Jednake kady olbrzym zostaje kiedy pokonany i co ma wtedy uczyni Krlestwo? Kanya czuje, jak oblewa j zimny pot, kiedy o tym myli. Gibbons przyglda si jej. Masz do mnie jeszcze jakie pytania? Kanya otrzsa si z lku. Jeste pewien? Ju wiesz, co mamy zrobi? Spojrzae i ju wiesz? Doktor wzrusza ramionami. Jeli mi nie wierzysz, id sobie i zastosuj wasze standardowe rodki. Prosto do mierci wedug podrcznika. Albo po prostu spalcie do zera ca dzielnic przemysow, wtedy wykorzenicie problem. O, to jest tpe narzdzie w sam raz dla was, biaych koszul. Ministerstwo rodowiska zawsze takie lubio. Macha rk. Na razie ten mie nie ma nawet jakiej szczeglnej przeywalnoci. Jasne, mutuje szybko, ale jest delikatny, a czowiek nie jest dla niego idealnym nosicielem. Musi zosta wtarty w bon luzow, w nosie, w oczach, w odbycie, gdzie blisko krwi i ycia. Gdzie, gdzie moe si rozmnoy. Czyli jestemy bezpieczni. Nic gorszego ni zapalenie wtroby czy fa gan. Ale o wiele bardziej skonne do mutacji. Znw patrzy na Kany. Powinna wiedzie jeszcze jedno. Ta fabryka musi mie jakie kadzie z poywkami. Co do hodowli jakich biologicznych produktw. Fabryka MegaPlonu. Albo AgriGenu. Albo producent nakrcacw. Co w tym stylu. Kanya zerka na mastiffy. Nakrcace to przenosz? On wyciga rk i drwico poklepuje psa. Nakrcany ssak albo ptak, jak najbardziej. Szukabym jakich wanien, kadzi, ani. Gdyby to bya Japonia, pierwszy przyszedby mi na myl obek dla nakrcacw, ale pierwotnym rdem moe by dowolny wytwrca produktw biologicznych. Jakich nakrcacw? Gibbons sapie z rozdranieniem. Nie chodzi o to, jakich. Chodzi o ekspozycj. Jeli byli hodowani w zakaonych kadziach, mog by nosicielami. I druga rzecz: jeli si temu czemu pozwoli mutowa, niedugo przejdzie na wszystkich ludzi. Wtedy bdzie ju wszystko jedno, jakie byo pierwotne rdo. Ile mamy czasu?

Gibbons wzrusza ramionami. To nie jest rozpad uranu albo prdko klipra. To nieprzewidywalne. Wystarczy te stwory dobrze nakarmi, a naucz si arocznoci. Pohodowa w wilgotnym miecie, gdzie jest gsto od ludzi, a piknie si rozwin. Sama zdecyduj, jak bardzo powinnicie si ba. Kanya odwraca si z niesmakiem i rusza do drzwi. Gibbons woa za ni: Powodzenia! Chtnie si dowiem, ktry z waszych licznych wrogw pierwszy was zabije. Kanya puszcza szyderstwo mimo uszu i wychodzi na wiee, czyste powietrze. Podchodzi do niej wycierajca wosy Kip. Pomg ci doktor? Da mi, co potrzeba. Kip mieje si, delikatnie, wiergotliwie. Kiedy te tak mylaam. Ale stwierdziam, e za pierwszym razem nigdy wszystkiego nie mwi. Zawsze co zostawia. Co wanego. Bo lubi towarzystwo. Dotyka ramienia Kanyi, ta musi powstrzyma si od wzdrygnicia. Kip widzi ten ruch, ale tylko umiecha si agodnie. Polubi ci. Bdzie chcia, eby jeszcze przychodzia. Kanya dygoce. No to si rozczaruje. Kip patrzy na ni wielkimi, wilgotnymi oczyma. Mam nadziej, e szybko nie umrzesz. Ja te ci polubiam. Kiedy Kanya odjeda z orodka, dostrzega Jaideego. Stoi na brzegu oceanu, patrzy na fale. Jakby wyczuwajc jej wzrok, odwraca si i umiecha, potem rozpywa w nico. Jeszcze jeden duch, ktry nie ma dokd pj. Ciekawe, czy Jaideemu w ogle uda si zreinkarnowa, moe czeka na wcielenie w co, co nie boi si plag, jakie jeszcze niewynalezione stworzenie. Moe jedyn nadziej na powtrne odrodzenie jest dla niego pusta skorupa ciaa jakiego nakrcaca. Tamsi t zowrog myl. Ma nadziej, e Jaidee odrodzi si w jakim niebie, gdzie nigdy nie bdzie nakrcacw i rdzy pcherzowej, gdzie, nawet jeli nigdy nie osignie nibbany, nawet jeli nie dopeni ycia jako mnich, nawet jeli nie osignie statusu buddy, to przynajmniej nie bdzie musia patrze, jak wiat, ktrego tak pilnie broni, jest obdzierany z ciaa przez tum zalinionych nowych sukcesw natury, tych nakrcacw, od ktrych roi si wokoo. Jaidee nie yje. Ale moe to najlepsze, co mogo go spotka. Moe i ona byaby szczliwsza, gdyby woya do ust luf sprynowca i pocigna za spust. Moe gdyby nie miaa duego domu i zapisanej w kammie zdrady... Kanya krci gow. To pewne: musi dalej wykonywa tu swoje obowizki. Jej dusza i tak na pewno wrci na ten wiat, w najlepszym razie jako czowiek, w najgorszym jako co innego, pies czy karaluch. Jakikolwiek chaos zostawi za sob, bez wtpienia zetknie si z nim

jeszcze wiele razy. Zdradzia, wic ma to zagwarantowane. Musi toczy t wojn, a oczyci swoj kamm. Ucieczka przez samobjstwo i w przyszoci trafia na jeszcze co gorszego. Dla takich jak ona nie ma ucieczki.

XXIX
Pomimo godziny policyjnej i biaych koszul, Anderson-sama jest nieomal lekkomylny w swoich wzgldach. Cakiem jakby co nadrabia. Jednake, kiedy Emiko powtarza swoje obawy co do Raleigha, tylko umiecha si porozumiewawczo i mwi jej, e ma si nie martwi. Wszystko pynie. Nadchodz moi ludzie mwi. Niedugo wszystko si zmieni. Nie bdzie ju biaych koszul. To brzmi piknie. I bdzie piknie odpowiada. Na par dni wyjad, pozaatwia sprawy. A kiedy wrc, wszystko si zmieni. I znika, na odchodnym pouczajc j, e ma nie zmienia swoich nawykw i nic nie mwi Raleighowi. Zostawia jej klucz do swojego mieszkania. I tak oto Emiko budzi si wieczorem na czystym przecieradle, z krccym si powoli nad gow korbowym wiatrakiem. Ledwo pamita, kiedy ostatni raz spaa bez blu i strachu. Ta myl jest niemal oszaamiajca. W pokojach panuje pmrok, rozwiedony tylko migoccymi jak wietliki ulicznymi gazowymi latarniami. Jest godna. Jak wilk. Znajduje kuchni Andersona-samy, szpera w hermetycznych pojemnikach, szukajc przeksek, krakersw, ciastek, herbatnikw, wszystko jedno czego. Warzyw nie ma, ale jest ry, soja, sos rybny, grzeje wic wod na palniku, zachwycajc si, e buda z metanem nie bya pod kluczem. Ledwo pamita, e kiedy takie rzeczy byy dla niej oczywiste. e Gendo-sama trzyma j w dwa razy bardziej luksusowych warunkach, na najwyszym pitrze apartamentowca w Kyoto, z widokiem na wityni Toji i powolne ruchy dogldajcych jej mnichw w czarnych szatach. Ta odlega przeszo jest dla niej jak sen. Jesienne niebo, przejrzysty, zapierajcy dech bkit. Wspomina, jak z przyjemnoci patrzya na Nowe Dzieci ze obka, karmice kaczki albo uczce si ceremonii parzenia herbaty, z cakowitym, nieodwoalnym skupieniem. Wspomina wasn edukacj... Mrozi j myl o tym, e zostaa wyszkolona do doskonaoci, do wiecznej suby panu. Przypomina sobie, e Gendo-sama wzi j i obsypywa czuociami, a potem wyrzuci jak upin tamaryndowca. To nie przypadek.

Jej oczy zwaj si, gdy patrzy na garnek i wrzc wod, na ry, ktry tak idealnie odmierzya na oko, bez miarki, po prostu nabierajc go misk, wiedzc dokadnie ile go potrzeba. Potem niewiadomie uoya go w idealn warstewk, jakby to by wirowy ogrdek, jakby miaa w nim si w zazen i medytowa, jakby miaa grabi go, grabi i grabi ma miseczk do ryu, do koca ycia. Zamierza si. Miska z ryem rozpryskuje si, odamki lec we wszystkie strony, garnek z wod frunie, lni w powietrzu parzce kropelki. Emiko stoi porodku cyklonu, patrzy, jak rozbryzguj si krople, widzi ziarna ryu, zawieszone w powietrzu, jak zatrzymane w czasie, jakby ry i woda te byy nakrcankami, zatrzymujcymi si w locie, tak jak ona zatrzymuje si co chwila w swoich urywanych ruchach, dziwnych i surrealistycznych w oczach zwykych ludzi. W oczach ludzi, ktrym tak rozpaczliwie pragnie suy. I patrz, co ci przyniosa ta suba. Garnek uderza w cian. Ry rozsypuje si na marmurze. Wszystko zalewa woda. Dzi wieczorem dowie si, gdzie ley ta wioska Nowych Ludzi. Miejsce, w ktrym yj jej pobratymcy i nie maj panw. Gdzie Nowi Ludzie su tylko samym sobie. Anderson-sama moe sobie mwi, e nadchodz jego ludzie, ale przecie on zawsze bdzie naturalsem, a ona Nowym Czowiekiem, i zawsze bdzie chciaa mu suy. Powstrzymuje pragnienie posprztania ryu, poukadania wszystkiego, eby Andersonsama zasta porzdek, kiedy wrci. Zmusza si do wbicia wzroku w baagan i przekonania samej siebie, e nie jest ju niewolnic. Jeli on zechce zmie ry z podogi, do takich brudnych robt s inni. Ona jest do czego innego. Jest czym innym. Jest optymalna na swj sposb. Moe kiedy bya sokoem na uwizi, ale Gendo-sama zrobi co, za co moe by mu wdziczna. Przeci jej pta. Moe swobodnie fruwa. *** Przekradanie si przez ciemno przychodzi niemal za atwo. Emiko pynie przez tum, nowa szminka na ustach, cienie na powiekach, lnice srebrne koa w uszach. Jest Nowym Czowiekiem i idzie przez tum tak gadko, e nie maj pojcia o jej obecnoci. mieje si z nich. mieje si i przenika midzy nimi. W jej naturze nakrcania czai si co samobjczego. Chowa si na widoku. Nie czai si. Los chroni j bezpiecznie w swoich doniach. Przelizguje si przez tum, ludzie odskakuj zdumieni obecnoci nakrcania pomidzy nimi, osupieni, e grzeszna maszynka ma czelno bruka te chodniki, jakby ich kraj by cho w poowie tak czysty, jak wyspy, z ktrych j wyrzucono. Marszczy nos. Nawet cieki z Japonii nie byyby warte tego mierdzcego, haaliwego kraju. Oni po prostu nie rozumiej, e ich zaszczyca. mieje si do siebie, a kiedy si za ni ogldaj, zdaje sobie spraw, e

rozemiaa si w gos. Przed ni biae koszule. Migaj pomidzy lezcymi powoli megodontami i taczkami. Emiko przystaje przy balustradzie mostka nad khlongiem, wbija wzrok w wod, czeka, a niebezpieczestwo przejdzie. Widzi swoje odbicie w kanale, podwietlone od tyu zielonym blaskiem wszystkich latar dookoa. Czuje, e mogaby wtopi si w t wod, jeli tylko wystarczajco dugo bdzie si w ni wpatrywa. Zosta wodn pann. Czy nie naley do pywajcego wiata? Czy nie zasuguje, by popyn po wodzie i powoli ton? Odpycha od siebie t myl. To dawna Emiko. Ta, ktra nigdy nie nauczyaby si lata. Podchodzi do niej jaki mczyzna, opiera si o balustrad. Emiko nie unosi wzroku, patrzy na jego odbicie w wodzie. Lubi patrze, jak dzieci ganiaj si dkami po kanaach mwi tamten. Kiwa nieznacznie gow, nie ufajc sobie na tyle, eby si odezwa. A ty widzisz co w tej wodzie? Patrzysz na ni tyle czasu... Krci gow. Jego biay mundur ma zielonkawy odcie. Jest tak blisko, e mgby wycign rk i jej dotkn. Ciekawe, jak wygldayby te sympatyczne oczy, gdyby dotkn domi jej rozpalonej jak piec skry. Nie musisz si mnie ba mwi. To tylko mundur. Nie zrobia nic zego. Nie szepcze. Nie boj si. To dobrze. Taka adna dziewczyna nie powinna si ba... Masz dziwny akcent. Kiedy ci zobaczyem, pomylaem, e jeste z Chaozhou... Emiko krci nieznacznie gow. Szarpnicie. Niestety, nie. Z Japonii. Z ktrej fabryki? Wzrusza ramionami. Jego wzrok wwierca si w ni. Zmusza gow do obrotu powoli, powoli, pynnie, pynnie, ani jednego podrygu, ani szarpnicia i patrzy mu w oczy, odpowiada na jego spojrzenie. Starszy, ni mylaa. Chyba w rednim wieku. Albo i nie. Moe jest mody, tylko wymczony zem, jakie wyrzdza na co dzie. Powstrzymuje ch wspczucia mu, walczy z genetycznym przymusem suenia, nawet temu czowiekowi, ktry najchtniej by j powiartowa. Powoli, powoli, wraca oczyma ku wodzie. Jak si nazywasz? Waha si. Emiko. adnie. To co znaczy? Krci gow. Nic wanego. Taka pikna kobieta i taka skromna. Nie. Wcale. Jestem brzydka... Urywa, widzc, e mczyzna wytrzeszcza oczy. Uwiadamia sobie, e si zapomniaa. Zdradzia si ruchami.

Mczyzna gapi si szeroko otwartymi oczyma. Emiko cofa si, cakiem zapomniawszy o odgrywaniu czowieka. Jego spojrzenie twardnieje. Trzsiapa sapie. Emiko umiecha si ze skrpowaniem. Pomyka. Naprawd. Poka mi swoje pozwolenie na import. Umiecha si. Oczywicie. Gdzie tu je mam. Oczywicie. Cofa si dalej, stroboskopowe ruchy obwieszczaj wszem wobec o wadach w jej DNA. Mczyzna wyciga po ni rk, ona jednak wymyka mu si z uchwytu, szybko si okrca i ju pdzi, wtapiajc si w tum, podczas gdy on wykrzykuje: Zatrzyma j! apa! Sprawa Ministerstwa! apa nakrcank! Caa istota jej duszy krzyczy, e ma si zatrzyma, usucha jego rozkazw. Moe tylko biec dalej, dalej od ciosw, jakie wymierzaa Mizumi-sensei, kiedy miaa jej nie usucha, dalej od penego dezaprobaty da jej jzyka, gdy odwaya si sprzeciwi czyjej woli. Ponie ze wstydu, gdy nios si za ni echem jej rozkazy, lecz potem poyka j tum, wszdzie sycha tupot stad megodontw, a przeladowca jest o wiele za wolny, by odkry, w ktrym zauku Emiko dochodzi do siebie. *** Unikanie biaych koszul zajmuje wicej czasu, ale jednoczenie jest gr. Emiko umie ju w ni gra. Jeli jest szybka, ostrona i zaplanuje przerwy midzy sprintami, potrafi atwo ich unikn. Pdzc, zachwyca si ruchami wasnego ciaa, ich oszaamiajc pynnoci, jakby wreszcie bya w zgodzie ze swoj natur. Jakby caa tresura i chosta Mizumi-sensei miaa na celu ukrycie przed ni tej umiejtnoci. W kocu dociera do Ploenchit i wspina si na gr. Raleigh, jak zawsze, czeka przy barze, zniecierpliwiony. Unosi wzrok. Spnia si. Potrc ci za to. Emiko zmusza si, eby nie czu si winn, cho przeprasza. Przepraszam, Raleigh-san. Szybko, przebieraj si. Dzisiaj masz wanych goci. Grube ryby i zaraz tu bd. Chciaam zapyta ci o t wiosk. Jak wiosk? Zachowuje uprzejm min. Kama? To od pocztku byo kamstwo? Miejsce, gdzie mieszkaj Nowi Ludzie. Cigle ci to mczy? Krci gow. Mwiem ci. Zarb na siebie, a ja zaatwi, e si tam dostaniesz, jeli tego wanie chcesz. Macha rk ku garderobie. Id, przebieraj si.

Emiko zaczyna znw naciska, potem po prostu kiwa gow. Pniej. Kiedy bdzie pijany. Kiedy bdzie mikszy, wycignie od niego t informacj. W garderobie Kannika ju naciga na siebie sceniczne ciuchy. Krzywi si na widok Emiko, ale nic nie mwi, kiedy ta przebiera si i przynosi sobie pierwsz szklank lodu tego wieczoru. Pije ostronie, napawajc si chodem i poczuciem komfortu, ktre wygrywa nawet z upaem wieowca. Za przesonitymi sznurami oknami jarzy si miasto. Z wysoka jest pikne. Myli, e nawet podobaoby si jej w takim miecie, bez naturalnych ludzi. Upija jeszcze yk wody. Ostrzegawczy szmer zdumienia. Kobiety padaj na kolana, przyciskajc czoa do podogi w pozie khrab. Emiko razem z nimi. Wrci ten czowiek. Ten srogi. Ten, co kiedy przyszed z Andersonem. Wypatruje obecnoci Andersona-samy, liczc, e tym razem te si pojawi, ale na prno. Somdet Chaopraya i jego koledzy przychodz ju pijani, z wypiekami na twarzach. Raleigh pdzi ku nim i prowadzi ich do salki dla VIP-w. Kannika podkrada si do niej. Kocz t wod, trzsiapo. Robota czeka. Emiko tumi ch odpysknicia. Teraz to byoby szalestwo. Patrzy jednak na Kannik i myli, e kiedy pozna pooenie wioski, bdzie miaa okazj odpaci tej kobiecie za wszystkie zadawane cierpienia. W sali dla VIP-w jest toczno. S tu okna na zewntrz, ale po zamkniciu drzwi prawie nie ma przewiewu. A wystp tutaj jest o wiele gorszy ni na scenie. Tam zadawane przez Kannik mki s powtarzalne. Tutaj natomiast oprowadza j po sali, przedstawiajc mczyznom po kolei, namawiajc, eby pomacali, poczuli ar jej skry, powtarzajc sowa w stylu: Podoba si? Widzicie, e to brudna dziwka? To poczekajcie. Dzisiaj zobaczycie jak bardzo. Wany go, jego ochrona i koledzy miej si wszyscy, artuj, gapi si na ni, szczypi w tyek i cign za piersi, przesuwaj palcami midzy jej udami, wszyscy nieco podenerwowani nowoci tej rozrywki. Kannika wskazuje na st. Wa. Emiko niezrcznie wchodzi na lnicy czarny blat. Kannika powarkuje na ni, kae chodzi, kania si. Dygota tam i z powrotem na swj nakrcankowy sposb, gdy wok leje si alkohol, przychodz kolejne dziewczta, siadaj z klientami, miej si, artuj, z Emiko cay czas na widoku, a potem, co nieuchronne, Kannika zabiera si za ni. Rozpaszcza j na stole. Mczyni gromadz si wok, gdy zaczyna j maltretowa. Powoli, stopniowo, zaczyna od zabawy sutkami, potem wsuwa jej midzy nogi jadeitowego fallusa, budzc reakcje, ktre ma wbudowane i ktrych nie moe opanowa, obojtne, jak

bardzo by z nimi walczya. Mczyni kibicuj upokorzeniom Emiko, zachcaj do dalszych tortur. Kannika, zarumieniona z podniecenia, zaczyna je wymyla. Kuca nad twarz Emiko. Rozsuwa poladki i kae Emiko wsun jzyk do rodka. Mczyni zamiewaj si, kiedy spenia polecenie, a Kannika opowiada: Tak, dobrze, teraz czuj jej jzyk. A potem: Dobrze ci, brudna nakrcanko, z jzykiem w tym miejscu? Do mczyzn: Dobrze jej, dobrze. Wszystkie te brudne nakrcania to lubi. Znw miech. Jeszcze, dziwko. Jeszcze. Po czym napiera na ni, dawi, kae jej zdwoi wysiki, ponia j coraz bardziej, zmusza, eby si bardziej postaraa, eby j zadowoli. Rka Kanniki docza do jzyka Emiko, bawi si, rozkoszuje jej posuszestwem. Syszy, jak znowu si odzywa: Chcecie j sobie obejrze? No to ju. Donie na udach Emiko, rozchylaj je, tak by leaa cakiem odsonita. Palce gmeraj w jej fadach, penetruj j. Kannika si mieje. Chcecie j zern? Posun nakrcank? Prosz bardzo. Dajcie mi jej nogi. Zaciska donie na kostkach Emiko, unosi je, unieruchamiajc. Nie szepcze Emiko, lecz Kannika jest nieubagana. Szeroko rozkada jej nogi. No, bd dobr trzsiapk. Kannika raz jeszcze rozsiada si na twarzy Emiko, opowiadajc publicznoci o jej ponieniu. yka wszystko, co si jej wsadzi do ust mwi. Panowie znw si miej. A potem siada na jej twarzy i Emiko nie widzi ju nic, syszy tylko, jak Kannika nazywa j kurw, suk i brudn nakrcank. Nie lepsz ni wibrator... A potem zapada cisza. Emiko prbuje si poruszy, lecz Kannika trzyma j w ucisku, odcit od wiata. Nie ruszaj si mwi. A potem: Nie. Wecie to. Emiko czuje, jak mczyni api j za ramiona, przyciskaj. Palce szturchaj j, wdzieraj si do rodka, coraz gbiej. Posmarujcie go szepcze Kannika, z ekscytacj w gosie. Zaciska donie na kostkach Emiko. Czuje wilgo w odbycie, lisko, a potem nacisk, zimny nacisk. Jczy w protecie. Nacisk na moment ustaje, potem jednak Kannika mwi: Tacy z was mczyni? No, zernijcie j! Widzicie, jak podskakuje? Patrzcie na jej nogi i rce, kiedy napieracie! Niech zataczy dla was swj trzsiapi taniec. Nacisk powraca, mczyni trzymaj j mocniej, nie moe wsta, a ten zimny przedmiot znw wciska jej si do tyka, penetruje j, rozdziera, wypenia. Emiko krzyczy. Kannika si mieje.

 Tak jest, nakrcanko, tak jest. Zarb na swoj mich. Wstaniesz, kiedy ja dojd. I Emiko znw lie, chepce i lini si jak pies, desperacko, a butelka od szampana penetruje j jeszcze raz, wysuwa si i znw wciska gboko. Pali. Wszyscy si miej. Patrzcie, jak si rusza! zy napywaj jej do oczu. Kannika kae jej stara si bardziej, a sok, o ile w Emiko by kiedykolwiek jaki sok, o ile w ogle istnia jaki sok, jest martwy, zwisa na ptach. Nie byo mu pisane y, lecie, uciec. Mia tylko sucha. Emiko raz jeszcze uczy si, gdzie jej miejsce. Przez ca noc Kannika uczy j cnoty posuszestwa. Emiko baga o lito, o przerwanie gwatu, bagalnie suy, robi wszystko, eby mc przey choby moment duej, a Kannika mieje si, mieje i mieje. *** Kiedy Kannika z ni koczy, jest pno. Emiko siedzi pod cian, wyczerpana i zaamana. Po jej policzkach spyn tusz. W rodku jest martwa. Lepiej by martw ni nakrcank, myli. Przyglda si tpo czowiekowi, ktry zaczyna my podog. Na drugim kocu baru Raleigh popija swoj whiskey i si mieje. Czowiek z mopem zblia si powoli. Emiko zastanawia si, czy sprbuje zmy j razem z pozostaym brudem. Czy wemie j i rzuci na kup mieci, dla ludzi Pana ajna. Bdzie tak sobie lee, a j skompostuj... wyrzucon, jak powinien j wyrzuci Gendo-sama. Jest mieciem. Teraz to rozumie. Sprztacz omiata j mopem. Dlaczego mnie nie wyrzucisz? jczy. Mczyzna patrzy na ni niepewnie, potem skupia wzrok na pracy. Wyciera dalej. Emiko powtarza te sowa. Odpowiedz mi! krzyczy. Dlaczego mnie nie wyrzucisz? Gos niesie si echem po pustej sali. Raleigh unosi wzrok, marszczy brwi. Emiko zdaje sobie spraw, e mwia po japosku. Mwi to samo po tajsku: Wyrzu mnie, wyrzu na mieci! Jestem mieciem, wic mnie posprztaj! Sprztacz wzdryga si i cofa, umiecha niepewnie. Podchodzi Raleigh. Klka koo niej. Emiko. Wstawaj. Straszysz mi personel. Emiko krzywi si. Mam to gdzie. Myl, e nie. Kiwa gow ku drzwiom do oddzielnej sali, gdzie tamci mczyni wci siedz, pij i opowiadaj sobie o seansie z ni. Mam dla ciebie premi. Ci gocie daj

nieze napiwki. Emiko unosi wzrok. Kannika te dostaje napiwek? Raleigh przyglda si jej. Nie twoja sprawa. Dali jej potrjnie? A ty mi dasz pidziesit bahtw? Oczy mu si zwaj. Przesta. Bo co? Bo wsadzisz Emiko do kompostownika? Oddasz biaym koszulom? Nie przeginaj. Nie chcesz, ebym si wkurwi. Wstaje. Jak przestaniesz si nad sob uala, przyjd po fors. Emiko przyglda si tpo, jak Raleigh czapie z powrotem do stoka barowego, zamawia kolejnego drinka. Oglda si na ni, mwi co do Daenga, ktry umiecha si subicie i nalewa wody z lodem. Raleigh pokazuje jej szklank. Stawia j na kupce fioletowych bahtw. Wraca do drinka, jakby nie zwraca uwagi na jej wzrok. Co robi z nakrcankami, ktre si psuj? Nigdy nie syszaa, eby jaka umara. Czasem umiera starszy klient. Ale nakrcanka ya dalej. Jej koleanki yy. yy duej. Nigdy o to nie zapytaa Mizumi-sensei. Emiko kutyka do baru, potyka si. Opiera si o kontuar. Wypija lodowat wod. Raleigh podsuwa jej pienidze. Dopija wod z lodem. Poyka kostki. Czuje rozchodzcy si po ciele chd. Rozpytywae si? O co? Raleigh stawia pasjansa na barze. O pnoc. Spoglda na ni, potem rozkada kolejny szereg kart. Przez sekund milczy. Cika sprawa. Tego nie zaatwi si w jeden dzie. Rozpytywae si w ogle? Wbija w ni wzrok. No. Pytaem. Dopki biae koszule s wkurwione po masakrze Jaideego, nikt nigdzie nie jedzi. Powiem ci, jak sytuacja si zmieni. Chc jecha na pnoc. Ju mi mwia. Zarb na to, a bdziesz moga. Zarabiam duo. Chc jecha teraz. Do Raleigha jest szybka, lecz ona jest w stanie przewidzie jej ruch. Szybka dla niego, nie dla niej. Przyglda si, jak sunie ku jej twarzy, z czym w rodzaju sualczej wdzicznoci, jak czua niegdy, gdy Gendo-sama zabiera j na kolacj do eleganckiej restauracji. Policzek piecze, a potem drtwieje, opuchnity. Dotyka go palcami, napawajc si blem. Raleigh patrzy na ni zimno.

 Pojedziesz, jak to bdzie mi, kurna, pasowao. Emiko pochyla lekko gow, pozwalajc, by zasuona nauczka dotara. Czyli mi nie pomoesz, prawda? Raleigh wzrusza ramionami, wraca do kart. A to miejsce w ogle istnieje? pyta Emiko. Raleigh oglda si na ni. Pewnie. Jeli to ci sprawia przyjemno, jest co takiego. Ale jak bdziesz mnie cigle tym mczy, to nie ma. A teraz zejd mi z oczu. Sok zwisa martwy. Nie yje. Materia na kompost. Pokarm dla miasta, padlina na metan do lamp gazowych. Emiko wbija wzrok w Raleigha. Sok ley martwy. A potem przychodzi jej do gowy myl, e s rzeczy gorsze od mierci. S rzeczy, ktrych nie da si znie. Jej pi jest bardzo szybka, gardo Raleigh-sana bardzo mikkie. Stary czowiek przewraca si, unosi do do szyi, ma zszokowane, wytrzeszczone oczy. Wszystko w zwolnionym tempie: Daeng odwraca si na dwik przewalonego z oskotem stoka; Raleigh rozciga si na pododze, porusza ustami, prbuje apa powietrze; sprztacz upuszcza mopa; Noi i Saeng, na drugim kocu baru, ze swoimi facetami, ktrzy przyszli odprowadzi je do domw, wszyscy si odwracaj, syszc haas, i wszyscy robi to bardzo powoli. Zanim Raleigh na dobre upadnie, Emiko ju biegnie przez sal ku pokojowi dla VIP-w, do czowieka, ktry zada jej najwikszy bl. Tego, ktry teraz siedzi, mieje si z kolegami i w ogle nie myli o blu, jaki potrafi zada. Z hukiem otwiera drzwi. Unosz si zaskoczone gowy. Odwracaj si, rozdziawiajc usta do krzyku. Ochroniarze sigaj po sprynowce, ale wszyscy poruszaj si zbyt wolno. Bo aden nie jest Nowym Czowiekiem.

XXX
Pai podczoguje si do Kanyi, gapi na lec w dole wie. To jest to? Kanya kiwa gow i oglda si na reszt oddziau, ktry rozcign si, eby obstawi inne podejcia do farm krewetek, gdzie hoduje si odporne na gorzkowodn zaraz krewetki na targi rybne Krung Thep. Wszystkie domy stoj na bambusowych tratwach, ktre le teraz na ziemi, ale kiedy nadchodzi powd, unosz si na wodzie, a woda i mu zalewaj im pola i stawy. Dawno temu, zanim przyszed genera Pracha, rodzina Kanyi mieszkaa nad Mekongiem na czym podobnym. Dobry trop szepcze. Ratana niemal doznaa ekstazy. lad, wskazwka: rybie pasoyty, roztocze znalezione midzy palcami ng trzeciego trupa. A skoro rybie roztocze, to farmy krewetek, a skoro farmy krewetek, to tylko te, z ktrych kto mgby szuka pracy w Bangkoku. Zatem takie, ktrym wyzdychaa hodowla. I to wanie zaprowadzio j pod to pywajce osiedle w Thonburi z caym oddziaem na brzegu wau, gotowym do ataku w ciemnoci. W dole, w bambusowych domach migocze kilka wiec. Szczeka pies. Wszyscy nosz kombinezony bezpieczestwa. Ratana upieraa si, e ryzyko przeskoku jest znikome, ale jednak o nim wspomniaa. Kanya syszy przy uchu bzyczenie komara. Odgania go otwart doni i zaciga szczelnie kaptur kombinezonu. Teraz zaczyna si naprawd poci. Nad stawami rybnymi niesie si czyj miech. Rodzina, zgromadzona razem w cieple chaty. Nawet teraz, w tych cikich warunkach, ludzie potrafi si mia. Ale nie Kanya. Chyba co ma w rodku zepsute. Jaidee twierdzi, e Krlestwo to szczliwy kraj, powtarza t star histori o Krainie Umiechw. Kanya jednak nie przypomina sobie, by kiedykolwiek widywaa tak szerokie umiechy, jak na muzealnych zdjciach z czasw sprzed Zapaci. Czasem zastanawia si, czy ci ludzie na fotografiach udawali, czy Galeria Pastwowa zostaa zbudowana, by j przygnbia, a moe naprawd byy czasy, gdy ludzie umiechali si tak z sercem, tak bez lku. Naciga mask na twarz.

 Niech wchodz. Pai kiwa na ludzi, ktrzy zaczynaj schodzi z waw ku wiosce, otaczajc j, jak to si zawsze robi przed paleniem. Kiedy przyszli do jej wasnej wioski, biae koszule pojawiy si midzy chatami w nieca minut, z syczcymi, iskrzcymi flarami w doniach. Tutaj, to co innego. adnych wrzaskw przez megafony. aden oficer nie brodzi w wodzie po kostki, wycigajc ludzi z domw, gdy bambus i WeatherAll ju buchaj ywopomaraczowym pomieniem. Genera Pracha chce to zaatwi po cichu. Podpisujc kwity na kwarantann, powiedzia: Jaidee zrobiby z tego wyjtkow sytuacj, ale nie mamy zasobw, eby drani gniazdo handlowych mij i jednoczenie zajmowa si tym. Mogliby nawet wykorzysta to przeciw nam. Zaatw to po cichu. Jasne. Po cichu. Pies zaczyna wciekle ujada. Kiedy podchodz, doczaj do niego inne. Paru miejscowych wychodzi na werandy, spoglda w ciemno. Zauwaaj bysk bieli. Krzykami ostrzegaj rodziny, a biae koszule Kanyi puszczaj si biegiem. Jaidee klka koo niej, obserwujc ca akcj. Pracha tak o mnie gada, jakbym by jakim megodontem, ktry tratuje uprawy ryowe mwi. Kanya nie zwraca na uwagi, ale Jaidee nie milknie. Trzeba go byo widzie, kiedy obaj bylimy kadetami. Jak szlimy w teren, sika w majtki ze strachu. Kanya mierzy go wzrokiem. Przesta. To, e nie yjesz, nie pozwala ci obrzuca go obelgami. Diodowe trzsilampki jej ludzi rozbyskuj, owiedajc wiosk smutnym wiatem. Rodziny biegaj wkoo jak kury, usiujc chowa jedzenie i inwentarz. Kto prbuje przebiec przez kordon, rozbryzguje z chlupotem wod, nurkuje w stawie i pynie na drug stron, gdzie... pojawia si dalsza cz sieci Kanyi. Mczyzna zaczyna pyn w miejscu porodku mulistego dou z krewetkami. Jest w puapce. Jaidee pyta: Jak w ogle moesz nazywa go swoim dowdc, skoro oboje wiemy, wobec kogo naprawd jeste lojalna? Cicho bd. Ciko by takim koniem, ktry nosi dwch jedcw? A obaj jed na tobie jak... Zamknij si! Pai podskakuje. Co jest? Przepraszam. Kanya krci gow. Zamyliam si. Pai kiwa gow w stron mieszkacw.

 Chyba s na ciebie gotowi. Kanya zrywa si na nogi. Schodz wszyscy Pai, ona i Jaidee, nieproszony, ale zadowolony z siebie. Ma zdjcie zmarego, czarno-biay wistek wywoany w laboratorium niezdarnymi czarnymi paluchami. Pokazuje j farmerom w wietle trzsilampki, przenoszc snop wiata z fotografii na ich oczy, prbujc przyapa w nich bysk rozpoznania. U niektrych ludzi biay mundur otwiera drzwi, ale w przypadku hodowcw ryb to zawsze problem. Zna ich dobrze, potrafi odczyta odciski na ich rkach, po smrodzie staww rozpoznaje sukcesy i klski. Widzi siebie ich oczyma i wie, e rwnie dobrze mogaby by funkcjonariuszem z firmy kalorycznej, szukajcym ladw genhakowanych produktw. Maskarada jednak trwa dalej, wszyscy krc gowami, Kanya owieda ich latark. Jeden po drugim odwracaj wzrok. W kocu znajduje jakiego mczyzn, pokazuje mu zdjcie. Znasz go? Rodzina go nie szuka? Mczyzna patrzy na fotografi, potem na mundur Kanyi. On nie ma adnej rodziny. Kanya podskakuje, zaskoczona. Znasz go? Co to za jeden? To on nie yje? A co, wyglda na ywego? Oboje przygldaj si bezkrwistemu zdjciu, zniszczonej twarzy. Mwiem mu, e s na wiecie lepsze rzeczy ni robota w fabryce. Ale nie sucha. Mwisz, e pracowa w miecie? No tak. A wiesz, gdzie? Krci gow. A gdzie mieszka? Facet wskazuje na czarny cie chaty na palach. Kanya kiwa na swoich ludzi. Otoczy ten dom. Naciga mask i wchodzi, omiatajc wszystko snopem latarki. Ponuro tu. Pusto, dziwnie i nieswojo. W wietle wiruje py. wiadomo, e mieszkaniec tego domu nie yje, budzi w niej ze przeczucia. Tu moe by jego duch. Gdzie tu moe czai si wygodniay duch, zy, e cigle tkwi w tym wiecie, e zachorowa. e moe zosta zamordowany. Przepatruje nieliczne osobiste przedmioty zmarego, obchodzi chat. Nic. Wychodzi z powrotem na dwr. W oddali wznosi si miasto w zielonej aureoli tam uda si ten czowiek, gdy nie mg si utrzyma z hodowli ryb. Wraca do wiadka. Na pewno nie wiesz, gdzie pracowa? Mczyzna krci gow. Nic? adnej nazwy? Wszystko jedno co. Stara si nie okaza desperacji.

Czowiek krci gow. Odwraca si, sfrustrowana i wpatruje w ciemn wie. wierkaj cykady. Miarowo potrzaskuj koziorogi. Przyszli tam gdzie trzeba. S tak blisko. Ale gdzie jest ta fabryka? Gi Bu Sen mia racj. Trzeba po prostu spali ca dzielnic przemysow. Dawniej, kiedy biae koszule byy silne, nie miaaby z tym adnego problemu. Aha, teraz chcesz pali? drwi Jaidee obok niej. Teraz rozumiesz mj punkt widzenia? Ignoruje szyderstwo. Niedaleko siedzi dziewczynka, ktra intensywnie si jej przyglda. Gdy Kanya przyapuje j na tym, odwraca wzrok. Kanya dotyka ramienia Paia. Tamta. Ta maa? Jest zdziwiony. Kanya ju ruszya, zblia si do niej. Dziewczynka ma tak min, jakby zamierzaa uciec. Kanya kuca w przyzwoitej odlegoci. Przyzywa j gestem. Ty. Jak si nazywasz? Dziewczynka jest w wyranej rozterce. Chce uciec, ale Kanya niezaprzeczalnie tu teraz rzdzi. No, chod do mnie. Powiedz, jak si nazywasz. Zaprasza j jeszcze raz i tym razem dziewczynka omiela si podej troch bliej. Mai szepcze. Kanya pokazuje zdjcie. Wiesz, gdzie pracowa ten pan, prawda? Mai krci gow, ale Kanya wie, e kamie. Dzieci fatalnie kami. Z Kany byo tak samo. Gdy biae koszule wypytyway j, gdzie rodzina schowaa narybek karpia, powiedziaa im, e na poudniu, a oni, z cwanymi umieszkami dorosych, od razu poszli na pnoc. Podaje dziewczynce fotografi. Rozumiesz, e to bardzo niebezpieczne, prawda? Dziewczynka waha si. Spalicie wiosk? Kanya prbuje opanowa rozlewajcy si na twarzy rumieniec. Ale skd. Umiecha si raz jeszcze, przemawia uspokajajco. Nie bj si. Ja wiem, jak to jest. Te mieszkaam w takiej wiosce. Wiem, jak jest ciko. Ale musisz mi pomc ustali, skd wzia si ta choroba, inaczej umrze jeszcze wicej ludzi. Mam nie mwi. To adnie sucha polece starszych... Ale wszyscy musimy take by lojalni wobec Jej Wysokoci, a jej zaley, by cay kraj by bezpieczny. Krlowa chciaaby, eby nam pomoga. Mai waha si, a potem mwi: Jeszcze trzech pracowao w fabryce. Kanya nachyla si ku niej, prbuje ukry nage zainteresowanie. W ktrej fabryce?

Mai si waha, Kanya przyblia si jeszcze bardziej. Jak ci si zdaje, ilu phii pomyli, e to przez ciebie, jeli pozwolisz im umrze, zanim dopeni si ich kamma? Mai dalej si waha. Pai mwi: Poamiemy jej par palcw, to wszystko powie. Dziewczynka robi przeraon min. Kanya wyciga jednak rk, uspokajajco. Nie bj si. Nic ci nie zrobi. To tygrys, ale trzymam go na smyczy. Prosz. Pom nam uratowa miasto. Moesz jeszcze uratowa Krung Thep. Mai odwraca wzrok ku pegajcej za wod unie Bangkoku. Fabryka jest zamknita. Wycie j zamknli. O, to bardzo dobrze. Ale musimy zadba, eby ta choroba si nie rozniosa. Jak si nazywa ta fabryka? Wykrztusza odpowied wbrew sobie: SpringLife. Kanya marszczy brwi, prbujc skojarzy t nazw. Fabryka spryn? Jakiego Chaozhou? Mai krci gow. Faranga. Bardzo bogatego faranga. Kanya siada obok niej. Mw dalej.

XXXI
Anderson znajduje Emiko skulon pod swoimi drzwiami i spokojnie zapowiadajca si noc w jednej chwili staje si niepewna. Przez ostatnie kilka dni gorczkowo pracowa nad przygotowaniem inwazji, a wszystko bardzo utrudnia mu fakt, e nigdy nie spodziewa si, e zostanie odcity od wasnej fabryki. Przez swoje poaowania godne planowanie musia zmarnowa par dni na przekradanie si bezpiecznie do zakadu SpringLife, tak aby unikn zapania przez ogromn liczb patroli rozcigajcych kordon wok caej dzielnicy przemysowej. Gdyby nie odkry drogi ucieczki Hock Senga, pewnie dalej czaiby si w zaukach i ubolewa, e nie ma jak tam wej. A tak, wlizn si do rodka midzy okiennicami, z poczernion twarz i kotwiczk przerzucon przez rami, z caego serca dzikujc stuknitemu staruchowi, ktry zaledwie par dni temu ukrad z firmy ca kas na wypaty. W fabryce mierdziao. Glony w kadziach cakiem zgniy, ale cieszy si chocia, e nic si w tym pmroku nie porusza. Gdyby biae koszule postawiy w rodku jakich stranikw... Zasaniajc usta doni, przekrad si do gwnej hali i poszed dalej wzdu linii. Zapach zgnilizny i odchodw megodontw zgstnia. W cieniu sit z glonami, pod masywem linii tncej, przyjrza si pododze. Tak blisko kadzi z glonami smrd by przeraliwy, jakby zdecha tu i rozoya si krowa. Ostatni etap optymistycznego planu Yatesa na now energetyczn przyszo. Anderson klkn, odgarn wyschnite pasma glonw znad jednej z kratek ciekowych. Pomaca wzdu brzegw, szukajc uchwytu. Podnis j. eliwna kratka zgrzytna. Jak najciszej odsun j na bok i z brzkiem pooy na betonie. Pooy si pasko na pododze, bagajc, eby nie sposzy wa albo skorpiona, i wsun rk do otworu. Palce drapay ciemno, poszukujc. Wycigny si gbiej w wilgotny mrok. Przez chwil ba si, e si odczepio i spyno ze ciekami do kanaw, a potem do pomp kanalizacyjnych krla Ramy, potem jednak palce dotkny nieprzemakalnego brezentu. Odczepi go od ciany rury, wycign, umiechn si. Ksika szyfrowa. Na sytuacje awaryjne, ktrych nigdy si na serio nie spodziewa. W ciemnym biurze wykrci par numerw, postawi na nogi operatorw w Birmie i Indiach. Wysa sekretarzy biegiem po arkusze kodw nieuywane od czasw Finlandii.

Dwa dni pniej sta ju na pywajcej wyspie Koh Angrit, w kwaterze AgriGenu, dogrywajc ostatnie szczegy z dowdcami grup uderzeniowych. Uzbrojenie miao przyjecha na dniach, grupy si kompletoway. A pienidze ju przerzucono zoto i nefryt, majce pomc generaom zmieni front i zwrci si przeciwko dotychczasowemu sojusznikowi generaowi Prasze. Teraz, po zakoczeniu wszystkich przygotowa, wraca do miasta i zastaje pod swoimi drzwiami skulon Emiko, w opakanym stanie, ca we krwi. Gdy tylko go widzi, rzuca mu si w ramiona ze szlochem. Co ty tu robisz? szepcze on. Przyciskajc j do siebie, otwiera drzwi i wpycha j do rodka. Jej skra pali w dotyku. Wszdzie krew. Porozcinana twarz i rce. Popiesznie zamyka drzwi. Co si z tob stao? Odciga j od siebie, prbuje obejrze. Jest jak krwawy piec, ale zadranicia na twarzy i ramionach nie tumacz pokrywajcego cae ciao lepkiego skrzepu. Czyja to krew? Emiko krci gow. Znowu zaczyna paka. Chod, umyjesz si. Prowadzi j do wanny, odkrca prysznic z chodn wod, spryskuje j. Emiko dygocze, rozgldajc si wok rozpalonymi, przeraonymi oczyma. Wyglda na wpobkan. Prbuje zdj jej kusy akiecik, eby si pozby zakrwawionych ubra, lecz Emiko wykrzywia twarz we wciekoci. Nie! Tnie go paznokciami. Anderson odskakuje, dotykajc policzka. Cholera! Wytrzeszcza oczy w szoku. Jezus, szybka bya. Boli go. Unosi rk do oczu, widzi krew. Co si z tob, kurna, porobio! Z jej oczu znika paniczne, zwierzce rozbieganie. Patrzy na tpo, a potem jakby dochodzia do siebie, wracaa do ludzkiej postaci. Przepraszam szepcze. Strasznie ci przepraszam. Opada, zwija si w kulk pod wod. Bardzo, bardzo przepraszam. Przeskakuje na japoski. Anderson kuca obok, ubranie te mu przemaka od prysznica. Nic si nie bj mwi agodnie. Moe zdejmij te ciuchy? Znajd ci co innego. Dobrze? Dasz rad? Kiwa tpo gow. ciga akiecik. Odwija pha sin. Kuli si naga w chodnej wodzie. Zostawia j pod prysznicem. Bierze zakrwawione rzeczy, zawija je w przecierado i znosi po schodach, na zewntrz, w mrok Wszdzie jest peno ludzi. Nie zwraca na nich uwagi, idzie szybko w cie, niosc ubranie, a dociera do khlongu. Ciska krwawy zwitek do wody, gdzie ryby mijogowe i boddhi-karpie por je z obsesyjn determinacj. Woda gotuje si i chlupoce, gdy rzucaj si, czujc zapach krwi. Kiedy wraca, widzi, e Emiko zdya wyj spod prysznica; czarne wosy oblepiaj jej twarz, mae przeraone zwierztko. Anderson idzie do apteczki. Polewa jej skaleczenia

spirytusem, przeciera lekami przeciwwirusowymi. Nie krzyczy. Paznokcie ma poamane, w strasznym stanie. Na caym ciele wykwitaj siniaki. Mimo to, jak na tyle krwi, ile miaa na sobie, kiedy przysza, wydaje si niemal cudownie nieuszkodzona. Co si stao? pyta agodnie Anderson. Przytula si do niego. Jestem sama szepcze. Nie ma adnego miejsca dla Nowych Ludzi. Trzsie si coraz mocniej. Przyciga j do siebie, czujc przez skr pomienny ar. To nic. Niedugo wszystko si zmieni. Wszystko bdzie inaczej. Emiko krci gow. Nie. Nie wydaje mi si. Chwil pniej ju pi, miarowo oddychajc. Nieprzytomne ciao wreszcie si rozlunia. *** Anderson budzi si gwatownie. Nakrcany wentylator stan, skoczyy si dule. Mczyzna cay jest spocony. Obok jczy i wierci si Emiko, jak hutniczy piec. Odtacza si od niej i siada. Mieszkanie przenika delikatna bryza od morza, przynoszc ulg. Anderson patrzy przez moskitiery na czer miasta. Zakrcili ju na noc dopyw metanu. Daleko wida par rozbyskw w pywajcych osiedlach pod Thonburi, gdzie hoduj ryby i pywaj od jednego genhakowanego gatunku do nastpnego, cigle walczc o przetrwanie. Kto wali w drzwi. Uporczywie. Powieki Emiko unosz si raptownie. Siada. Co to? Kto za drzwiami. Zaczyna wyazi z ka, lecz ona go chwyta, wbijajc mu w rami poamane paznokcie. Nie otwieraj! szepcze. Skr ma blad w wietle ksiyca, oczy wielkie i przeraone. Prosz. Walenie w drzwi wzmaga si, przechodzi w nieustajce omotanie. Czemu? Ja... Waha si. To biae koszule. Co? Andersonowi staje serce. ledzili ci? Czemu? Co si z tob stao? Krci aonie gow. On wpatruje si w ni, zastanawiajc si, co to za zwierz wtargno w jego ycie. Co si waciwie stao wieczorem? Nie odpowiada. Nadal wbija wzrok w drzwi, a omot nie ustaje. Anderson wstaje z ka i podbiega do drzwi. Krzyczy:

 Moment! Tylko si ubior! Anderson! Gos z drugiej strony naley do Carlylea. Otwieraj! To wane! Anderson odwraca si i patrzy znaczco na Emiko. To nie biae koszule. Teraz si schowaj. Nie? Przez chwil na jej twarzy maluje si ulga. Znika jednak niemal rwnie szybko. Krci gow: Mylisz si. Anderson wbija w ni wzrok. To z biaymi koszulami si szarpaa? Std masz te skaleczenia? Krci gow, ale nic nie mwi, zwija si tylko w zalknion kulk. Jezus i Noe. Anderson podchodzi do szafy, wyciga ubrania, rzuca jej, prezenty, ktre jej kupi, wiadectwo zauroczenia. Moe i jeste gotowa, eby si ujawni, ale ja nie jestem gotowy na ruin. Ubieraj si. I chowaj do szafy. Ona znw krci gow. Anderson prbuje opanowa gos, mwi rozsdnie. Jak groch o cian. Klka, bierze j za brod, odwraca twarz ku sobie. To mj wsplnik od interesw. Nie chodzi o ciebie. Ale i tak masz si schowa, dopki sobie nie pjdzie. Rozumiesz? Musisz si schowa, tylko na chwil. Dopki nie pjdzie. Nie chc, eby widzia nas razem, to moe da mu przewag. Jej spojrzenie powoli si ogniskuje. Z oczu znika wyraz zahipnotyzowanego fatalizmu. Carlyle znw omocze w drzwi. Emiko zerka na nie i z powrotem na Andersona. To biae koszule szepcze. Mnstwo. Sysz ich. Nagle bierze si w gar. To bd biae koszule. Chowanie si nic nie da. Anderson ma ochot wrzasn na ni. To nie biae koszule. omot nie ustaje. Anderson, kurwa, otwieraj! Jeszcze chwil! odkrzykuje. Wciga spodnie, patrzc na ni gronie. To nie s adne, kurna, biae koszule. Carlyle prdzej podernby sobie gardo, ni wlaz do ka z biaymi koszulami. Gos Carlylea niesie si echem przez drzwi: Popiesz si, kurwa! Ju id! Odwraca si do niej, rozkazuje. Chowaj si. I to ju. To nie proba, ale rozkaz, angaujcy jej genetyczne dziedzictwo i tresur. Jej ciao nieruchomieje, po czym Emiko nagle si oywia. Kiwa gow. Tak. Zrobi jak mwisz. Ju si ubiera. Szarpane ruchy s szybkie, prawie si rozmazuj. Skra jej poyskuje, kiedy wkada bluzk i lune spodnie. Nagle robi si szokujco szybka. Ruchy nabieraj pynnoci, dziwnej i niespodziewanej gracji. To nic nie da, e si schowam mwi i biegnie na balkon.

 Co robisz? Odwraca si, umiecha do niego, jakby ju miaa co powiedzie, ale nie nurkuje za balustrad i znika w ciemnoci. Emiko! Anderson pdzi na balkon. Pod nim nic si nie dzieje. Nikogo ani krzyku, ani uderzenia, ani wrzaskw z ulicy, e kto rozbi si o bruk. Nic. Tylko pustka. Jakby noc kompletnie j pochona. Znw rozlega si omotanie w drzwi. Serce dudni mu w piersi. Gdzie ona jest? Jak to zrobia? To nienaturalne. Pod koniec bya taka szybka i zdeterminowana. W sekund znalaza si na balkonie, w nastpnej ju jej nie byo, przeskoczya. Spoglda w mrok. Nie daaby rady przeskoczy na ssiedni balkon, a jednak... Spada? Zabia si? Drzwi wylatuj z zawiasw. Anderson si odwraca. Do pokoju wpada, potykajc si, Carlyle. Co jest, kur...? Za Carlyleem do mieszkania wskakuj Czarne Pantery, odpychajc go na bok. W pmroku poyskuj bojowe pancerze, wojskowe cienie. Jeden z onierzy apie Andersona, okrca go i ciska na cian. Donie obszukuj go. Kiedy si szarpie, wbijaj mu twarz w cian. Wbiegaj kolejni. Roztrzaskuj si kopnite drzwi. Wok rozlega si tupot buciorw. Caa lawina ludzi. Pka szko. Tuk si naczynia w kuchni. Anderson wykrca szyj, prbujc dojrze, co si dzieje. Do chwyta go za wosy i wali twarz o cian. W ustach czuje bl i smak krwi. Ugryz si w jzyk. Co wy, kurwa, robicie? Wiecie, kim ja jestem? Traci dech, gdy na pododze obok niego lduje Carlyle. Widzi teraz, e jest zwizany. Twarz usiana siniakami. Jedno oko opuchnite, zamknite, czarny, krwawy strup na uku brwiowym. Brzowe wosy sklejone krwi. Jezu. onierze wykrcaj mu rce do tyu i krpuj. api za wosy i odwracaj. Jeden krzyczy co do niego, tak szybko, e Anderson nic nie rozumie. Jest rozjuszony, ma wytrzeszczone oczy, opryskuje go lin. W kocu Anderson rozpoznaje sowa trzsiapa. Gdzie nakrcanka? Gdzie ona? Gdzie? Pantery rozwalaj mu mieszkanie. Kolby rozbijaj otwarte zamki i drzwiczki. Ogromne czarne mastiffy-nakrcace wdzieraj si do rodka, linic si i warczc, wsz wszdzie, wyj, apic trop ofiary. Kto znw krzyczy na niego, jaki dowdca, czy co. Co si dzieje? pyta znw Anderson. Mam znajomych... Nie za wielu. Przez drzwi wkracza Akkarat. Akkarat! Anderson prbuje si odwrci, ale Pantery znw ciskaj nim o cian. O co chodzi?

 Ciebie pytam: o co chodzi?! Wydaje po tajsku rozkaz ludziom przetrzsajcym mieszkanie. Anderson zamyka oczy, czujc desperack wdziczno, e nakrcanka nie schowaa si w szafie, jak prosi. Gdyby znaleli go z ni, dowiedzieli si... Jedna z Panter wraca, niosc sprynowiec Andersona. Akkarat krzywi si z niesmakiem. Masz pozwolenie na bro? Robimy rewolucj, a ty pytasz o jakie pozwolenia? Akkarat kiwa na swoich ludzi. Anderson znw lduje na cianie. Czaszka eksploduje blem. Pokj ciemnieje, gn si kolana. Chwieje si, ledwo trzyma si na nogach. Co si, kurwa, dzieje? Akkarat kae sobie poda pistolet. Bierze go, machinalnie pompuje, ciki, tpy, wielki przedmiot w jego garci. Gdzie nakrcanka? Anderson spluwa krwi. A co ci do tego? Nie jeste bia koszul ani grahamit? Pantery znw ciskaj nim o cian. W polu widzenia Andersona pywaj kolorowe plamki. Skd wzie t nakrcank? pyta Akkarat. Jest japoska! Pewnie z Kyoto! Akkarat przykada mu pistolet do gowy. Jak j tu przemycie? Co takiego? Akkarat wali go kolb pistoletu. wiat ciemnieje... ...woda leje mu si na twarz. Anderson dawi si, prycha. Siedzi na pododze. Akkarat przyciska mu luf do garda, cignie, stawiajc go na nogi, potem zmuszajc do balansowania na palcach. Anderson dusi si pod naciskiem. Jak przemycie nakrcank do tego kraju? powtarza Akkarat. Oczy piek go od potu i krwi. Anderson mruga i krci gow. Nigdzie jej nie przemycaem. Znw spluwa krwi. Japoczycy j tu zostawili. Skd miabym wytrzasn nakrcank? Akkarat umiecha si, mwi co do swoich ludzi. Japoczycy zostawili wojskow nakrcank? Krci gow. Nie wydaje mi si. Wali Andersona kolb pistoletu po ebrach. Raz. Drugi. amie po jednym z kadej strony. Anderson wyje i zgina si wp, kaszle, kuli si. Akkarat prostuje go si. Po co ci wojskowa nakrcanka w naszym Miecie Bstw? adna wojskowa. Bya sekretark... tak tylko... Mina Akkarata si nie zmienia. Okrca Andersona i wali jego twarz o cian. Zgrzytaj

koci. Chyba amie mu szczk. Czuje donie Akkarata, szarpice go za palce. Prbuje zacisn pi, jczc, wiedzc, co bdzie, lecz Akkarat ma silne rce, rozwiera mu donie si. Anderson przez chwil czuje ciarki z bezradnoci. Palec wygina si w ucisku Akkarata. Trzaska. Anderson wrzeszczy w cian, Akkarat podtrzymuje go. Gdy ma ju do dygotania i pojkiwania, Akkarat apie go za wosy i odchyla gow, eby mogli sobie spojrze w oczy. Ma spokojny gos. Jest wojskowa, jest zabjc, i to ty poznae j z Somdetem Chaopray. Gdzie ona jest? Zabjc? Anderson potrzsa gow, prbujc pomyle przytomnie. Ale to takie nic! mie, kto z Mishimoto j zostawi. Japoski mie... W jednej sprawie Ministerstwo rodowiska miao racj. Nie wierzy wam, AgriGenowcom, jak psom. Twierdzicie, e nakrcanka to tylko taka zabawka dla przyjemnoci i akurat przypadkiem zapoznajecie z ni Opiekuna Krlowej. Nachyla si, w oczach ma wcieko. Rwnie dobrze moglicie zabi rodzin krlewsk. Ale to niemoliwe! Anderson nawet nie prbuje opanowa histerii w gosie. Zamany palec dygocze, krew znw napywa do ust. To taki mie. Nie daaby rady zrobi czego takiego. Musicie mi uwierzy. Zabia trzech ludzi i ich ochroniarzy. Omiu wyszkolonych ludzi. Dowody s niezbite. Sam z siebie wspomina skulon na progu Emiko, ca we krwi. Omiu ludzi? Przypomina sobie, jak znikna na balkonie, zanurkowaa w ciemno jak jaki duch. A jeli maj racj? Musi by inne wytumaczenie. To tylko cholerna nakrcanka. One potrafi tylko by posuszne. Emiko w ku, skulona. Szlochajca. Caa podrapana i pokaleczona. Anderson nabiera powietrza, stara si wyrwna gos. Ale prosz. Musisz mi uwierzy. W yciu bymy nie narazili wszystkiego na szwank. AgriGen nic nie zyskuje na mierci Somdeta Chaoprayi. Nikt nie zyskuje. Ministerstwo rodowiska dostaje bro do rki. Za duo moglimy zyska na dobrym porozumieniu. A jednak to ty przedstawie mu morderczyni. Ale to jaki obd. Jak kto miaby przemyci tutaj wojskow nakrcank i tyle czasu trzyma j w ukryciu? Ona tu jest od lat. Popytaj ludzi. Zobaczysz. Biae koszule dostaway w ap i wystpowaa u swojego papa-san od wielu lat... Paple, ale widzi, e Akkarat nadstawia ucha. Z jego oczu znikna zimna wcieko. Teraz jest w nich namys. Anderson spluwa krwi i patrzy mu w oczy. Tak, ja go z ni poznaem. Ale tylko, eby pokaza mu co nowego. Wszyscy znaj jego reputacj. Kuli si, widzc, jak twarz Akkarata wykrzywia nowa fala wciekoci. Posuchaj mnie. Przeprowad ledztwo. Ustal, jak byo. Zobaczysz, e to nie my. Musi by inne wytumaczenie. Nie mielimy pojcia... Urywa ze znueniem. Przeprowad ledztwo. Nie moemy. Sprawa jest w Ministerstwie rodowiska.

 Co? Anderson nie potrafi ukry zdziwienia. Z jakiej okazji? Sprawa jest ich, przez nakrcank. Jest gatunkiem-agresorem. I mylisz, e ja bym za tym sta? Kiedy to oni, kurna, prowadz ledztwo? Anderson rozwaa wszystkie implikacje, szukajc powodw, pretekstw, czegokolwiek, by kupi troch czasu. Nie mona im wierzy. Pracha i jego ludzie... Nie koczy. Pracha by nas wrobi. Bez zastanowienia. Moe zwszy nasze plany, moe to jest ruch przeciwko nam. A to taka przykrywka. Jakby wiedzia, e Somdet Chaopraya jest przeciwko niemu... Nasze plany byy tajne mwi Akkarat. Nic nie jest tajne. Nie przy takiej skali. Moe jeden z generaw co wychlapa swojemu staremu znajomemu. I on zabi trzech z nas, a my oskaramy si nawzajem. Akkarat si zastanawia. Anderson czeka, wstrzymujc oddech. Wreszcie Akkarat krci gow. Nie. Pracha nigdy nie podnisby rki na rodzin krlewsk. Jest gwno wart, ale w kocu jest Tajem. Ale ja to te nie byem! Zerka w d, na Carlylea. Nie my! Musi by jakie inne wytumaczenie. Zaczyna panicznie kaszle, kaszel przeradza si w niekontrolowany spazm. W kocu ustaje. Bol go ebra. Pluje krwi, zastanawia si, czy bijc go, nie przebili mu puca. Unosi wzrok na Akkarata, starajc si dobiera sowa. eby miay warto. I brzmiay rozsdnie: Musi by sposb, eby si dowiedzie, co si naprawd stao z Somdetem Chaopray. Jakie powizanie. Wszystko jedno co. Pantera nachyla si i szepcze co Akkaratowi do ucha. Anderson ma wraenie, e rozpoznaje go z przyjcia na barce. Jeden z ludzi Somdeta Chaoprayi. Ten grony, o dzikiej twarzy i martwych oczach. Szepcze dalej. Akkarat kiwa stanowczo gow. Khap. Kae swoim ludziom wepchn Andersona i Carlylea do ssiedniego pokoju. No dobrze, khun Anderson. Zobaczymy, co si da ustali. Ciskaj go na podog obok Carlylea. Czujcie si jak u siebie mwi Akkarat. Daem swoim ludziom dwanacie godzin na dochodzenie. Mdlcie si do swojego grahamickiego boga, eby wasza wersja si potwierdzia. Anderson czuje now nadziej. Dowiedz si, czego si da. Zobaczysz, e to nie my. Przekonasz si. Oblizuje rozbit warg. Ta nakrcanka to tylko taka japoska zabawka. Kto inny jest za to odpowiedzialny. Biae koszule po prostu prbuj nas skci. Stawiam dziesi do jednego, e to ruch biaych koszul przeciwko nam. Si okae.

Anderson pozwala gowie opa ku cianie, pod skr buzuje mu adrenalina. Rka dygocze. Zamany palec zwisa bezuytecznie. Czas. Kupi troch czasu. Teraz trzeba tylko czeka. Znale co innego, chwyci si tego, eby przey. Znowu kaszle, krzywic si od blu eber. Carlyle jczy, ale nie odzyskuje przytomnoci. Anderson kaszle jeszcze raz i wbija wzrok w cian, zbierajc siy do kolejnej rundy konfliktu z Akkaratem. Jednake, kiedy rozwaa wszystkie aspekty, prbujc zrozumie, dlaczego sytuacja si tak gwatownie zmienia, uporczywie powraca do jeden obraz. Widok biegncej na balkon i wyskakujcej w mrok nakrcania, szybszej ni wszystko, co w yciu widzia, jak zjawa sam ruch i dziki wdzik. Szybko i pynno. Przeraajco pikna, kiedy porusza si tak szybko.

XXXII
Wok Kanyi kbi si dym. Wykryto jeszcze cztery ofiary, oprcz tych, ktre wczeniej znaleli w szpitalach. Choroba mutuje szybciej ni si spodziewaa. Gi Bu Sen sugerowa, e to moliwe, ale liczba trupw budzi w niej ze przeczucia. Pai idzie wzdu brzegu stawu rybnego. Wrzucili do niego ug i chlor, cae wory. Wok unosz si gryzce chmury, zmuszajc wszystkich do kaszlu. Tak mierdzi strach. Wspomina zasypywanie innych staww, innych ludzi zbitych w gromadk, podczas gdy po wsi wdruj biae koszule i pal, pal, pal. Zamyka oczy. Jake wtedy ich nienawidzia. Dlatego, kiedy miejscowy jao por zobaczy, e jest bystra i ambitna, wysa j do stolicy z poleceniem: zgo si na ochotnika do biaych koszul, pracuj dla nich, wkradnij si w ich aski. Wiejski ojciec chrzestny, pracujcy rka w rk z wrogami biaych koszul. Knujcy zemst za uzurpacj swojej wadzy. Dziesitki innych dzieci te poszy na poudnie, eby ebra pod drzwiami Ministerstwa, wszystkie z takimi samymi wskazwkami. Z tych, ktre przyszy razem z ni, tylko ona dosza tak wysoko, ale wie, e po caej strukturze rozsiani s jeszcze inni. Inne zgorzkniae lojalne dzieci. Wybaczam ci mruczy Jaidee. Kanya krci gow i nie zwraca na niego uwagi. Macha na Paia, dajc zna, e stawy s gotowe do zasypania. Jeli im si poszczci, wioska przestanie istnie. Jej ludzie pracuj gorliwie, chc szybko sobie std pj. Wszyscy maj maski i kombinezony, ale w bezlitosnym upale to raczej tortura ni ochrona. Kolejne chmury gryzcego dymu. Miejscowi pacz. Maa Mai wpatruje si w Kany, twarz ma bez wyrazu. To w jej yciu chwila ksztatujca osobowo. Utknie w jej pamici, jak o w gardle; nigdy si od niej nie uwolni. Kanya caym sercem jest z ni. Gdyby tylko rozumiaa. To jednak jest niemoliwe by kto tak may poj szar brutalno ycia. Gdybym tak ja moga to wtedy zrozumie. Pani kapitan! Odwraca si. Jaki czowiek schodzi z waw, potyka si w bocie pl ryowych, czapie pomidzy zielonymi jak klejnoty pdami. Pai unosi z zainteresowaniem gow, ale Kanya

macha na rk. Posaniec dociera zadyszany. Umiechy Buddy dla pani i Ministerstwa. Staje w wyczekujcej pozycji. Teraz? Kanya wytrzeszcza na oczy. Oglda si na ponc wiosk. Teraz mam i? Mody chopak rozglda si nerwowo, zaskoczony reakcj. Kanya macha niecierpliwie rk. Powiedz jeszcze raz. Teraz? Umiechy Buddy dla pani i Ministerstwa. Wszystkie drogi zaczynaj si w sercu Krung Thep. Wszystkie drogi. Kanya krzywi si i przywouje porucznika. Pai! Musz i. Teraz? Podchodzc do niej, opanowuje zdziwienie. Kanya kiwa gow. Nie da rady nie pj. A co z miejscowymi? Niech tu siedz kamieniem. cignij dla nich ywno. Jeli nikt wicej w tym tygodniu nie zachoruje, to moe bdzie koniec. Mylisz, e bdziemy mie tyle szczcia? Kanya zmusza si do umiechu, pomylawszy, jakie to nienaturalne dodawa otuchy komu o takim dowiadczeniu, jak Pai. Mona mie nadziej. Kiwa na chopca. No to jedziemy. Oglda si na Paia. Jak skoczysz tutaj, przyjd do mnie do Ministerstwa. Zostao jeszcze jedno miejsce do spalenia. Fabryka faranga? Kanya niemal umiecha si, widzc t jego gorliwo. Nie moemy zostawi nieoczyszczonego samego rda. Przecie na tym polega nasza praca. Jeste nowym Tygrysem! wykrzykuje Pai. Poklepuje j po plecach, a potem przypomina sobie swj stopie, przepraszajco skada donie w wai i pdzi koczy niszczenie wioski. Nowy Tygrys mruczy Jaidee obok niej. Niele, Kanya. Wszystko przez ciebie. Tak ich wyszkolie, e potrzebuj radykaa. I dlatego wybrali ciebie? Kanya wzdycha. Wyglda na to, e wystarczy mie w rku zapalon pochodni. Jaidee parska miechem. *** Za waami czeka na ni sprynowy skuter. Chopak wsiada, czeka a wgramoli si na

siodeko za niego i ruszaj ulicami miasta, lawirujc midzy megodontami i rowerami. Trbi may pneumatyczny klaksonik. Miasto ucieka w ty, rozmazujc si. Handlarze ryb, ubra, sprzedawcy amuletw z ich Phra Seubami, z ktrych tak si nabija Jaidee, a ktry Kanya w tajemnicy sama nosi, na cienkim acuszku na sercu. Zbyt wielu bogom si podlizujesz zauway Jaidee, kiedy dotkna go przed opuszczeniem wioski. Pucia drwin mimo uszu i nadal szeptaa modlitwy do Phra Seuba, liczc na jego wstawiennictwo i wiedzc jednoczenie, e na nie nie zasuguje. Skuter zakrca polizgiem i staje, Kanya zeskakuje. W wiede brzasku poyskuje zoty aur wityni miejskiej kolumny. Wok kobiety handluj aksamitkami na ofiary. piew mnichw niesie si nad pobielonymi cianami, razem z muzyk do tacw khon. Chopiec znikn, nim zdya mu podzikowa. Jeden z wielu, ktrzy s winni Akkaratowi przysug. Pewnie podarowa mu ten skuter za cen lojalnoci. I co bdziesz z tego mie, moja Kanyo? pyta Jaidee. Wiesz co mruczy Kanya. Bd mie to, co przysigaam, e dostan. A dalej tego chcesz? Nie odpowiada, wchodzi przez niskie drzwi do wityni. Nawet o wicie toczno tu od wiernych, ludzie klcz przed posgami Buddy i otarzykiem Phra Seuba, drugim co do wanoci po tym w Ministerstwie. Teren wityni roi si od ludzi skadajcych kwiaty, owoce, wrcych sobie z rdek a ponad tym wszystkich piewaj mnisi, bronicy miasta swymi modlitwami, amuletami i girlandami saisin cigncymi si od wityni ku waom i pompom. wity sznur faluje w szarym wietle, unosi si na supach ponad ulicami, cignie si kilometrami z tego witego centrum ku pompom, a potem okra way. piew mnichw to miarowe buczenie, chronice Miasto Bstw przed pochoniciem przez fale. Kanya kupuje sobie kadzido i odrobin jedzenia, wchodzi z nim w chodny pmrok wityni z kolumn, schodzi po marmurowych stopniach. Klka przed kolumn dawnego, zniszczonego miasta Ayutthaya, potem przed wiksz Bangkoku. To std mierzy si wszystkie odlegoci. Serce Krung Thep, dom chronicych go duchw. Gdyby stana w drzwiach wityni i obejrzaa si ku waom, zobaczyaby, jak si wznosz. Od razu wida, e siedz tu jak w gbokiej wannie. Zagroeni ze wszystkich stron. Ta witynia... zapala kadzido i oddaje cze. Nie czujesz si hipokrytk, przychodzc tutaj, akurat tutaj, na gwizdnicie Handlu? Zamknij si, Jaidee. Jaidee klka obok niej. No, chocia dobre owoce przyniosa. Zamknij si. Chciaaby si pomodli, ale kiedy nka j Jaidee, nie ma to sensu. Po kolejnej minucie poddaje si i wychodzi z powrotem w coraz janiejszy dzie i coraz wikszy skwar. Narong

stoi, opiera si o sup, patrzy na tancerzy khon. Bbny omoc, tancerze wykonuj stylizowane obroty, wysokie, ostre gosy konkuruj z mamrotaniem ustawionych w szeregu mnichw. Kanya docza do niego. Narong podnosi rk. Zaczekaj, a skocz. Powstrzymujc irytacj, znajduje sobie miejsce, siada, patrzy na odgrywan histori Ramy. W kocu Narong kiwa usatysfakcjonowany gow. Dobre, nie? Przechyla gow w stron gwnej kolumny. Zoya ofiary? A co ci do tego? W wityni roi si od innych biaych koszul. Skadaj wasne ofiary. Prosz o awanse na lepiej patne stanowiska. Prosz o sukcesy w prowadzonych sprawach. O obron przed chorobami, z ktrymi codziennie si stykaj. Z natury rzeczy, to witynia dedykowana Ministerstwu rodowiska, prawie tak dla nich wana jak witynia Phra Seuba, mczennika zrnicowania biologicznego. Denerwuje si, e musi rozmawia z Narongiem na oczach ich wszystkich, on natomiast w ogle si tym nie przejmuje. Wszyscy kochamy to miasto mwi. Nawet Akkarat nie zawiedzie w jego obronie. Kanya si krzywi. Czego ode mnie chcesz? Jaka niecierpliwa. Chod, przejdziemy si. Patrzy na wrogo. Narongowi wyranie nigdzie si nie pieszy, a wezwa j jak w nagej sprawie. Tumi wcieko i mruczy: Wiesz, co mi przerwae? Powiesz mi na spacerze. Mam piciu zmarych z jednej wioski i jeszcze nie wyizolowalimy przyczyny. Oglda si na ni, z zainteresowaniem. Jaka nowa cibiskoza? Wyprowadza j z terenu wityni, obok sprzedawczy aksamitek. Idzie dalej. Nie wiemy. Opanowuje frustracj. A ty mi przerywasz prac, pewnie, fajnie, e przybiegam jak pies na kade gwizdnicie, ale... Mamy problem przerywa Narong. Ta twoja wioska wydaje ci si wana, ale przy tym jest niczym. Zgina pewna osoba. Bardzo wana osoba. Trzeba, eby pomoga w ledztwie. Parska miechem. Nie jestem z policji... To nie sprawa dla policji. Zamieszana jest nakrcanka. Kanya staje jak wryta. e co? Ona zabia. Podejrzewamy, e jest z si inwazyjnych. Wojskowa nakrcanka.

Trzsiapa. Jak to moliwe? Wanie tego chcielibymy si dowiedzie. Narong patrzy na ni powanie. A nie moemy zada pytania wprost, bo kontrol nad ledztwem przej genera Pracha. Stwierdzi, e to jego kompetencje, bo to nakrcanka. Nielegalne stworzenie. Zupenie jakby chodzio o cheshirea albo t kart. mieje si gorzko. Jestemy cakiem odcici. Bdziesz bada spraw w naszym imieniu. Ciko bdzie. Ja przy tym nie siedz. A Pracha nigdy nie... Ma do ciebie zaufanie. Zaufanie, e speniam swoje obowizki, to jedno, a wtrcanie si w inne sprawy, to drugie. Wzrusza ramionami, odwraca si. To niemoliwe. Nie! Narong chwyta j i obraca z powrotem. To sprawa ycia i mierci! Musimy zna szczegy! Kanya okrca si, strcajc rk Naronga z ramienia. A czemu? Czemu to takie wane? W caym Bangkoku codziennie gin ludzie. Znajdujemy trupy tak czsto, e nie nadamy pakowa ich do kompostownikw. Czemu ten jeden jest taki wany, e mam si skonfliktowa z generaem? Narong przyciga j bliej. Bo to Somdet Chaopraya. Stracilimy Opiekuna Jej Krlewskiej Moci. Pod Kany uginaj si kolana. Narong prostuje j, nie przestajc mwi. Cay czas uparcie nalega. Polityka bardzo si zbrutalizowaa od czasw kiedy zaczynaem. Na twarzy ma umiech, lecz Kanya widzi teraz skumulowany pod nim gniew. Dobra z ciebie dziewczyna, Kanya. My zawsze dotrzymywalimy naszych warunkw. Ale wanie dlatego tu jeste. Wiem, e to trudna sprawa. Swoim przeoonym w Ministerstwie rodowiska te jeste winna lojalno. Modlisz si do Phra Seuba. Dobrze. Powinna. Ale potrzebujemy twojej pomocy. Nawet jeli ju nie podoba ci si Akkarat, Paac jej potrzebuje. Czego chcecie? Musimy wiedzie, czy to zrobi Pracha. Strasznie szybko przej ledztwo. Musimy wiedzie, czy to on wbi n. Od tego zaley bezpieczestwo twojego protektora i caego Paacu. To bardzo moliwe, e Pracha chce co ukry. Moe to ktry z jego sojusznikw z dwunastego grudnia zada nam cios. To niemoliwe... Zbyt wygodny przypadek. Cakiem nas odcito, bo zabjstwa dokonaa nakrcanka. W jego gosie nagle zaczynaj dwicze emocje. Musimy wiedzie, czy t nakrcank podoyo twoje Ministerstwo. Wrcza jej zwitek banknotw. Kanya wytrzeszcza oczy, zdumiona kwot. Masz przekupi kadego, kto bdzie stwarza problemy mwi Narong.

Kobieta otrzsa si z paraliu, bierze pienidze i wkada je do kieszeni. Narong dotyka jej delikatnie. Bardzo ci przepraszam, Kanya. Mam tylko ciebie. Mj los zaley od tego, czy znajdziesz naszych wrogw i ich zniszczysz. *** W wieowcu Ploenchit panuje w rodku dnia obezwadniajcy upa. ledczy tocz si w mrocznych pomieszczeniach klubu, ogrzewajc powietrze jeszcze bardziej. Ohydne miejsce na mier. Siedlisko godu, desperacji i niezaspokojonych apetytw. W korytarzach tocz si pracownicy paacu. Patrz, naradzaj si, organizuj zabranie zwok Somdeta Chaoprayi, eby umieci je w urnie, czekaj na wyniki prac ludzi Prachy. W tym upokarzajcym i przeraajcym momencie w powietrzu wisi niepokj i zo, grzeczno jest spiowana na ostrze cienkie jak wos. W pomieszczeniach panuje klimat jak tu przed monsunem, naelektryzowany energi, ciki od nioscego nieznane mroku skbionych chmur. Pierwsze ciao ley na pododze przed wejciem, stary farang, surrealistyczny i obcy. Prawie nie ma fizycznych obrae, poza siniakiem na zmiadonym gardle, fioletow tortur zadan jego tchawicy. Ley rozcignity przed barem, plamisty jak trup wycignity z rzeki. Jaki stary gangster, w sam raz do karmienia ryb. Patrzy na ni szerokimi bkitnymi oczyma jak dwa martwe morza. Kanya bez sowa przyglda si obraeniom, potem pozwala sekretarzowi generaa Prachy wprowadzi si do wewntrznej salki. A si zachystuje. Wszystko jest pochlapane krwi, ogromne zawijasy na cianach ciekaj na podog. Ciaa le na kupie, spltane. A midzy nimi Somdet Chaopraya, gardo ma nie zmiadone, jak stary farang, ale dosownie rozprute, jak od ataku tygrysa. Ochroniarze le martwi, jednemu sterczy z oka dysk ze sprynowca, inni nadal trzymaj bro, ale s cali najeeni dyskami. Kot rai szepcze Kanya. Waha si, niepewna, co zrobi w obliczu tak ohydnej mierci. Po krwawej pianie a koziorogi. Skacz i biegaj po wszystkim, zostawiajc lady z krzepncej krwi. Pracha jest w sali, rozmawia z podwadnymi. Unosi wzrok, syszc jej pene przeraenia zachynicie. Reszta te ma zszokowane miny, na twarzach migocze niepokj i zakopotanie. Kanya czuje mdoci na sam myl, e Pracha mgby zorganizowa tak rzeni. Somdet Chaopraya nie by przyjacielem Ministerstwa rodowiska, ale od potwornoci tego aktu robi jej si niedobrze. Co innego knu zamachy i kontrzamachy, co innego podnosi rk na Paac. Czuje si jak toncy w powodziowym nurcie li bambusa. Kady musi odej, powtarza sobie. Nawet najbogatsi i najpotniejsi staj si w kocu misem dla cheshirew. Jestemy tylko chodzcymi trupami, szalestwem jest o tym zapomina. Medytuj nad natur trupw, a dojdziesz do tego.

Jednake wci jest podenerwowana, bliska paniki od widoku mierci tej niemal boskiej osoby. Generale, co ty zrobi? To jest tak straszne, e nie mieci si w gowie. Powodziowy nurt grozi, e j wcignie. Kanya? Pracha przyzywa j do siebie. Kanya szuka w jego twarzy oznak winy, dostrzega jednak tylko niezrozumienie. Co ty tu robisz? Ja... Ma przygotowane sowa. Tumaczenia. Zawodz j jednak w obliczu rozrzuconych po sali zwok Opiekuna Krlowej i jego wity. Pracha wiedzie wzrokiem za jej spojrzeniem, ku trupowi Opiekuna. Gos mu agodnieje. Delikatnie dotyka jej ramienia. Chod. To za wiele. Wyprowadza j. Ja... Pracha krci gow. Ju syszaa. Wzdycha. Zanim minie dzie, rozniesie si po caym miecie. Kanya odzyskuje gos, wygasza kamstwo, odgrywa rol, ktr przygotowa jej Narong: Mylaam, e to nieprawda. Jeszcze gorzej. Pracha krci ponuro gow. To zrobia nakrcanka. Kanya zmusza si do okazania zdumienia. Oglda si na krwaw jatk. Nakrcanka? Jedna? Wodzi wzrokiem po cianach usianych powbijanymi dyskami ze sprynowcw. W jednym z trupw rozpoznaje wysokiego urzdnika z Ministerstwa Handlu, syna drugorzdnego patriarchy. Inny pochodzi z klanu fabrykantw z Chaozhou, rozpisywaa si o nim prasa biznesowa. Same twarze z szeptanek. Same grube ryby, wielkie tygrysy. To straszne. A niemoliwe, prawda? Szeciu ochroniarzy. Do tego trzech ludzi. I tylko jedna nakrcanka, jeli wierzy wiadkom. Pracha krci gow. Nawet cibiskoza zabija czyciej. Szyja Jego Eminencji jest cakiem rozpruta, zamana i rozdarta, tak, e krgosup, cho wci si trzyma, wyglda raczej jak zawias ni wspornik. Jakby rozdar go demon. A w kadym razie jakie zwierz. Te wojskowe genhakowane stwory tak robi. Widywalimy takie rzeczy na pnocy, w strefie dziaa Wietnamu. Uywaj japoskich nakrcacw jako zwiadowcw i grup uderzeniowych. Nasze szczcie, e mao ich maj. Patrzy powanie na Kany. To si niele na nas odbije. Handel powie, e zawiedlimy. e wpucilimy to zwierz do kraju. Postaraj si to wykorzysta, sign po wiksz wadz. Jego mina staje si ponura. Musimy si dowiedzie, skd si tu wzia ta nakrcanka. Czy Akkarat nas wrobi, uy Opiekuna jako pionka, eby rozszerzy swoj wadz. Przecie nigdy by... Pracha robi lekcewac min. Polityka jest brudna. Mali ludzie posun si do wszystkiego, eby zagarn wielk

wadz. Zdaje si, e Akkarat tu wczeniej by. Par osb z personelu chyba rozpoznaje jego zdjcie, jakby pamita... Wzrusza ramionami. Ale oczywicie wszyscy si boj. Nikt nie chce powiedzie za duo. Wyglda jednak na to, e to Akkarat i jego kumpel farang, jaki handlarz, zapoznali Somdeta Chaopray z t trzsiap. Rozgrywa mnie? Wie, e pracuj dla Akkarata? Kanya tumi strach. Gdyby wiedzia, nigdy nie awansowaby mnie do stopnia Jaideego. Jaidee szepcze jej do ucha: Nie wiadomo. Lepszy w w norze, ni skradajcy si przez dungl. Przynajmniej zawsze wiadomo, gdzie jeste... Chc, eby posza do akt mwi Pracha. Nie chcemy, eby ta informacja przypadkiem znikna, rozumiesz? Handel ma wrd nas swoich agentw. Zbierz wszystko co znajdziesz i przynie do mnie. Dowiedz si, jak to moliwe, e tu mieszkaa i przeya. Jak tylko to si rozniesie, bd prby tuszowania sprawy. Ludzie zaczn kama. Pozwolenia poznikaj. Kto pozwala tej nakrcance istnie, wbrew naszemu prawu. To naraa dobre imi Ministerstwa. Kto bra w ap. Kto pozwala jej tu y. Chc wiedzie kto i chc wiedzie, czy jest na licie pac u Akkarata. Dlaczego ja? Pracha umiecha si smutno. Tylko Jaideemu bardziej mgbym zaufa. On ci wrabia rzuca Jaidee. Jeli chce to wszystko zwali na Handel, jeste idealnym narzdziem. Wtyczk w Ministerstwie. Na twarzy Prachy nie wida podstpu, ale to inteligentny czowiek. Ile wie? Znajd dla mnie te informacje mwi. Przynie prosto do mnie. I nikomu ani sowa. Tak zrobi odpowiada. W gbi duszy natomiast zastanawia si, czy te dokumenty w ogle jeszcze istniej. Tyle tu okazji do zarobku. Pewnie ju wszystko jest potuszowane. Jeli to naprawd uknuty zamach na ycie Opiekuna, musieli si opaca wszystkim na wszystkich poziomach. Wzdryga si i zastanawia, kto mg si pokusi o co takiego. Polityczne morderstwa to jedno. Ale zada taki cios Paacowi... Wcieko i frustracja gro, e j opanuj. Tumi je w sobie. Co ju wiadomo o tej nakrcance? Utrzymywaa, e pozostawili j Japocy. Tutejsze dziewczyny mwi, e siedzi tu od lat. Kanya krzywi si z obrzydzeniem. A trudno uwierzy, e kto chciaby si zbruka... Urywa, apic si na tym, e omal nie wyrazia si pogardliwie o Somdecie Chaoprayi. Ogarnia j niezdrowe uczucie zmieszania i smutku. Pokrywa dyskomfort, zadajc kolejne pytanie. Skd si wzi tutaj Opiekun? Wiemy tylko, e by z ludmi z krgw Akkarata.

 Bdziecie przesuchiwa Akkarata? Jakby si dao go znale. Znikn? A dziwisz si? Zawsze wietnie umia si ukry. Dlatego tyle razy udao mu si przey. Pracha si krzywi. Cakiem jakby by cheshireem. Nic w niego nie trafia. Pracha patrzy na ni powanie. Musimy si dowiedzie, kto przez tyle czasu pozwala y tutaj tej nakrcance. Jak si dostaa do miasta. Jak zorganizowano ten zamach. Dziaamy po omacku, a skoro tak, jestemy podatni na atak. Jeli taka wiadomo si rozejdzie, wszystko zdestabilizuje. Kanya skada donie w wai. Zrobi co w mojej mocy. Cho Jaidee zaglda jej przez rami i si namiewa. Ale mog porrzebowa troch wicej informacji. eby wytropi, kto jest odpowiedzialny. Na pocztek wystarczy. Dowiedz si, skd si wzia nakrcanka. Kto bra apwki. To musz wiedzie. I Akkarata, i tych farangw, co zapoznali Opiekuna z nakrcank? Pracha umiecha si nieznacznie. Tym ja si zajm. Ale... Kanya, rozumiem, e chcesz zrobi wicej. Wszystkim nam zaley na bezpieczestwie Paacu i Krlestwa. Ale musisz zabezpieczy informacje o tym stworzeniu, te, ktre ju s w naszym posiadaniu. Kanya odpowiada, wac sowa. Tak. Oczywicie. Znajd informacje o apwkach. Czy trzeba te znale kogo, kto si pokaja? Pracha si krzywi. Drobny nieszkodliwy dochodzik z apwek to jedna sprawa. To nie by tusty rok dla Ministerstwa. Ale to? Krci gow. Pamitam, jak nas szanowano mruczy Kanya. Pracha patrzy na ni. Naprawd? Mylaem, e przysza dugo po tym. Wzdycha. Nie bj si. Tym razem nie bdzie tuszowania. Bd kary. Osobicie tego dopilnuj. Nie moesz wtpi w moje powicenie dla Krlestwa i Jej Krlewskiej Moci. Winni zostan ukarani. Kanya patrzy na zwoki Opiekuna i obskurn salk, w ktrej skoczy. Nakrcanka. Kurwa i nakrcanka. Prbuje opanowa mdoci na t myl. Nakrcanka. e kto chcia z tak... Potrzsa gow. Ohydztwo. I destabilizujce posunicie. A teraz paru modych ludzi bdzie musiao za to zapaci. Ten, kto bra w ap w Ploenchit, moe jeszcze paru innych. Na ulicy macha na rowerow riksz. Ktem oka dostrzega stojce w szyku przed drzwiami paacowe Pantery. Zbiera si tum, przyglda si ciekawie. Par godzin i plotka

rozejdzie si po caym miecie. Do Ministerstwa rodowiska, najszybciej, jak dasz rad. Macha rikszarzowi przed nosem apwk od Akkarata, zachcajc, eby si przyoy, ale nawet robic to, zastanawia si, w czyim waciwie robi to imieniu.

XXXIII
W poudnie przyjeda wojskowa ciarwka. Olbrzymia machina plujca spalinami, niesamowicie gona, jak co prosto z dawnej Ekspansji. Sycha j z daleka, ale nawet ostrzeona w ten sposb, omal nie wykrzykuje, kiedy j widzi. Taka szybka. I taka potwornie gona. Kiedy w Japonii widziaa podobny pojazd. Gendo-sama wyjani, e jest napdzany pynnym wglem. Czym niezwykle brudnym i gronym dla limitw wglowych, ale dajcym niemal magiczn si. Jakby zaprzc tuzin megodontw. Idealne dla wojska, cywilom ani nie potrzeba takiej mocy, ani nie sta ich na podatek od czego takiego. Kiedy staje, wok wiruj bkitne chmury spalin. Za ni pdzi maa flotylla sprynowych skuterkw, dosiadanych przez mczyzn w czerni paacowe Pantery, i zieleni Armia. Ludzie wysypuj si z ciarwki i pdz do wejcia wieowca, w ktrym mieszka Anderson-sama. Emiko kuli si bardziej w swojej kryjwce w zauku. Najpierw pomylaa, eby uciec, ale nawet nie przesza jednej przecznicy, gdy uwiadomia sobie, e nie ma dokd i. Andersonsama by jedyn tratw na wzburzonym oceanie. Dlatego nadal trzyma si blisko i obserwuje to mrowisko, jakim jest jego wieowiec. Prbuje zrozumie. Wci jest zdumiona, e ci ludzie, ktrzy wdarli si przez drzwi, nie byli faktycznie biaymi koszulami. Powinni by. W Kyoto policyjne psy tropice ju by j znalazy i zostaaby ze wspczuciem zlikwidowana. Nigdy nie syszaa, eby Nowy Czowiek okaza si tak cakowicie nieposuszny. A ju na pewno, eby urzdzi tak potworn rzeni i uciek. Ponie ze wstydu i nienawici jednoczenie. Nie moe tu zosta, a jednak jest oczywiste, e mieszkanie gaijina, choby i spldrowane, jest ostatnim bezpiecznym miejscem. Miasto wok jest wrogie. Z wojskowej ciarwki wyskakuj kolejni ludzie. Emiko cofa si gbiej w uliczk, kiedy podchodz, spodziewajc si, e rozszerz piercie poszukiwa, przygotowujc si na impuls gorca i ruchu przy ucieczce. Jeli pobiegnie, zdy dotrze do khlongu i schodzi si przed dalszym biegiem. Oni jednak ustawiaj si tylko na gwnych ulicach i wcale nie zamierzaj jej szuka. Kolejna kotowanina. Pantery wywlekaj dwch ludzi w jutowych kapturach na gowach. Maj blade donie. Ewidentnie gaijini. Jeden z nich to Anderson-sama, myli. Jego ubranie.

Pchaj go naprzd tak, e si potyka. Uderza w ty ciarwki. Klnc, dwie Pantery wcigaj go na gr i skuwaj obok drugiego gaijina. Za nimi wsiada cay rj onierzy, otaczajc ich. Do krawnika podjeda limuzyna, mruczca wasnym wglowym dieslem. W porwnaniu z rykiem wojskowej ciarwki jest osobliwie cicha, ale spaliny s takie same. Pojazd bogacza. Niemal niewyobraalne, e kto moe by tak bogaty... Emiko zapiera dech. To Minister Handlu Akkarat, ochroniarze aduj go do samochodu. Przechodnie przystaj i wytrzeszczaj oczy. Emiko gapi si razem z nimi. Pniej limuzyna rusza, a transporter razem z ni, ryczc potnym silnikiem. Oba pojazdy pdz ulic, cignc za sob chmury dymu, i znikaj za rogiem. W pustk wdziera si cisza, niemal namacalna po haasie silnika. Syszy, jak ludzie szepcz: Polityczne... Akkarat... farang?... genera Pracha... Nawet przy jej doskonaym suchu te sowa nie maj sensu. Patrzy za ciarwk. Troch determinacji i mogaby j dogoni... Porzuca ten pomys. To niemoliwe. Wszystko jedno, gdzie zabrali Andersona-sam, ona si w to miesza nie moe. Wszystko jedno, w jakie polityczne tarapaty si wplta, skoczy si to wstrtnie, jak wszystkie tego typu konflikty. Ciekawi j, czy teraz, kiedy wszyscy sobie poszli, mogaby przekra si z powrotem do mieszkania. Pod wejciem do wieowca dwch ludzi zaczo rozdawa wszystkim jakie ulotki. Kolejnych dwch przejeda na rowerze z platform, wyadowan stosami tych ulotek. Jeden zeskakuje i przylepia kartk do supa, potem z powrotem wsiada na powoli suncy rower. Emiko rusza ku rowerowi, eby wzi ulotk, lecz powstrzymuje j ukucie paranoi. Czeka, a odjad, potem nieufnie podchodzi do supa, eby zobaczy, co tam przykleili. Porusza si ostronie, ca energi skupiajc na naturalnoci ruchw, starajc si nie zwraca zbdnej uwagi. Pynnie wciska si w gstniejcy tumek, poszturchuje ich, wyciga szyj, chcc dojrze co ponad morzem czarnych wosw i stojcych na palcach cia. Rozchodzi si gniewny szmer. Kto szlocha. Jeden mczyzna odwraca si, wytrzeszczone oczy pene blu i strachu. Przepycha si obok niej. Emiko wciska si w luk. Szmer narasta. Emiko przeciska si dalej, powoli, powoli, ostronie... Traci dech. Somdet Chaopraya. Opiekun Jej Krlewskiej Moci. I jakie sowa... Zmusza mzg do funkcjonowania, do tumaczenia z tajskiego na japoski, a robic to, uwiadamia sobie obecno wszystkich tych ludzi wok, napierajcych na ni ze wszystkich stron kady z nich wanie czyta o nakrcance, ktra ukrywa si midzy nimi, nakrcance-agentce Ministerstwa rodowiska, ktra zamordowaa Opiekuna Krlowej. miercionone stworzenie. Ludzie poszturchuj j, prbujc dojrze tekst, przeciskaj si; wszyscy myl, e jest jedn z nich. Pozwalaj jej y tylko dlatego, e jeszcze nie zauwayli.

XXXIV
Sidziesz wreszcie? Denerwujesz mnie, kiedy tak chodzisz. Hock Seng przestaje przemierza swoj chaupk. Mierzy wzrokiem Chana mieszka. To ja pac za twoje kalorie, a nie na odwrt. Chan mieszek wzrusza ramionami i wraca do gry w karty. Tocz si w tej klitce od kilku dni. Chan to sympatyczne towarzystwo, podobnie jak Pak Eng i Peter Kuok. Ale nawet najsympatyczniejsze towarzystwo... Hock Seng krci gow. Wszystko jedno. Nadchodzi burza. Krwawa ania i chaos na horyzoncie. Takie samo przeczucie mia przed Incydentem, zanim cito mu syna, a crki zgwacono do nieprzytomnoci. Siedzia w samym rodku szykujcej si burzy, uparcie niewiadomy, powtarzajc kademu, kto chcia sucha, e ludzie w K.L. nigdy nie pozwol zrobi swoim szanowanym Chiczykom tego, co stao si w Jakarcie. W kocu, czy nie s lojalni? Czy nie dziel si dochodami? Czy nie ma znajomych na kadym poziomie wadzy, ktrzy zapewniali go, e te Zielone Opaski to tylko takie polityczne wymachiwanie szabelk? Burza szalaa wok niego, a on nie chcia przyj tego do wiadomoci... ale nie tym razem. Tym razem jest przygotowany. Powietrze a iskrzy od tego, co ma si sta. Wida to, odkd biae koszule zamkny fabryki. A teraz to wybuchnie. I tym razem jest przygotowany. Hock Seng umiecha si, rozglda po swoim maym bunkrze z zapasami pienidzy, drogich kamieni i jedzenia. Co jeszcze mwili w radiu? pyta. Trzech mczyzn zerka po sobie. Chan mieszek kiwa na Pak Enga. Twoja kolej nakrci. Pak Eng marszczy brwi i idzie do radia. Sporo kosztowao, Hock Seng auje teraz, e w ogle je kupi. W slumsach s jeszcze inne radia, ale czajc si wok nich, zwraca si na siebie uwag dlatego wyda pienidze na wasne, niepewny, czy w ogle da si z niego usysze co poza plotkami, a mimo to niezdolny odmwi sobie jeszcze jednego rda informacji. Pak Eng klka obok maszynki i zaczyna j nakrca. Gonik oywa trzeszczeniem, niewiele goniejszy od skrzypienia korbki. Wiecie co, jakby w tym czym bya porzdna przekadnia, nakrcaoby si o wiele

wydajniej. Nikt nie zwraca na niego uwagi, wszyscy s skupieni na malekim goniczku: muzyka, saw duang... Hock Seng kuca przy radiu, nasuchuje uwanie. Krci gak. Pak Eng zaczyna si poci. Nakrca jeszcze przez trzydzieci sekund i przestaje, dyszc. No dobra. Na chwil wystarczy. Hock Seng manipuluje gak, suchajc zwiastujcych wiatrw fal radiowych. Nastawia kolejne stacje. Nic poza rozrywk. Muzyka. Chan mieszek unosi gow. A ktra jest godzina? Jaka czwarta? Hock Seng wzrusza ramionami. To powinni dawa muay thai. Wanie powinna trwa ceremonia otwarcia. Wszyscy zerkaj po sobie. Hock Seng przelatuje przez nastpne rozgonie. Tylko muzyka. adnych informacji. Nic... i nagle gos. Wypenia wszystkie stacje, mwi jak jeden gos i jeden program. Wszyscy kucaj wok, suchaj. To chyba Akkarat. Hock Seng si waha. Zgin Somdet Chaopraya. Akkarat oskara biae koszule. Patrzy po nich wszystkich. Zaczyna si. Pak Eng i Chan mieszek patrz na Hock Senga z szacunkiem. Miae racj. Hock Seng kiwa niecierpliwie gow. Ucz si. Zbiera si na burz. Megodonty musz i na bitw. Takie ich przeznaczenie. Podzia wadzy po ostatnim zamachu nie mg by trway. Giganci musz si zetrze, jeden musi osign globaln dominacj. Hock Seng mruczy modlitw do przodkw prosi o to, eby wyj cao z tego wiru. Chan mieszek wstaje. No to chyba bdziemy musieli jednak zapracowa na te pienidze za ochron. Hock Seng kiwa powanie gow. Dla kogo, kto nie jest przygotowany, to nie bdzie mie. Pak Eng zaczyna pompowa swj sprynowy pistolet. Penang mi si przypomina. Nie tym razem mwi Hock Seng. Tym razem jestemy gotowi. Kiwa na nich. Chodcie. Trzeba dopilnowa, czego si jeszcze... Wszyscy prostuj si, syszc omotanie do drzwi. Hock Seng! Hock Seng! Histeryczny gos, znw omotanie. To Lao Gu. Hock Seng otwiera drzwi i do rodka wpada Lao Gu. Zabrali pana Lakea. Zabrali cudzoziemskiego diaba i wszystkich jego kumpli. Hock Seng wytrzeszcza oczy na rikszarza. Biae koszule wystpiy przeciw niemu?

 Nie. Ministerstwo Handlu. Widziaem, e robi to Akkarat we wasnej osobie. Hock Seng marszczy brwi. To si nie trzyma kupy. Lao Gu wtyka mu w donie ulotk. To ta nakrcanka. Ta, co j sobie sprowadza do mieszkania. Ona zabia Somdeta Chaopray. Hock Seng czyta szybko. Kiwa gow. Pewien jeste, z t nakrcank? Nasz cudzoziemski diabe pracowa z morderczyni? Wiem tyle, co napisali w szeptance, ale na pewno chodzi o t trzsiap, tak j opisuj. Sprowadza j sobie z Ploenchit wiele razy. Nawet pozwala jej spa u siebie. To jaki problem? pyta Chan mieszek. Nie. Hock Seng krci gow, pozwala sobie na umiech. Idzie, wykopuje spod materaca kko z kluczami. Raczej sposobno. Lepsza ni si spodziewaem. Odwraca si do nich. Jednak nie bdziemy si tutaj chowa. Nie? Hock Seng szczerzy zby. Zanim wyjedziemy z miasta, musimy jeszcze pj w jedno miejsce. Zabra ostatni rzecz. Co z mojego dawnego biura. Zbierajcie bro. Trzeba Chanowi przyzna, e nie zadaje zbdnych pyta. Po prostu kiwa gow, wsuwa pistolety do kabur, zarzuca maczet na plecy. Reszta robi to samo. Wychodz gsiego przez drzwi. Hock Seng zamyka za nimi. Biegnie zaukiem za swoimi ludmi, w doni podzwaniaj mu klucze do fabryki. Po raz pierwszy od dawna los chyba mu sprzyja. Teraz tylko odrobina szczcia i troch wicej czasu. Przed nimi ludzie wykrzykuj rne rzeczy o biaych koszulach i mierci Opiekuna ich Krlowej. Gniewne gosy, gotowe do zamieszek. Kroi si burza. Ju ustawiaj figury do bitwy. Przebiega maa dziewczynka, wciska kademu w do po wistku szeptanki. Partie polityczne ju wziy si do roboty. Niedugo ojciec chrzestny slumsu te rozpuci swoich ludzi po ulicach, eby podegali do przemocy. Hock Seng i jego ludzie id ciasnymi przejciami, wysuwaj si na ulic. Nic si nie rusza. Nawet prywatni rikszarze gdzie si pozaszywali. Grupa sklepikarzy toczy si wok nakrcanego radia. Hock Seng kiwa na swoj ochron, eby zaczekaa, i podchodzi do suchaczy. Co nowego? Jaka kobieta unosi gow. Radio Tajlandia mwi, e Opiekun Krlowej... To wiem. Co jeszcze mwi? Minister Akkarat potpi generaa Prach.

To wszystko dzieje si szybciej, ni si spodziewa. Hock Seng prostuje si, woa do Chana mieszki i reszty: No chodcie. Jeli si nie popieszymy, zabraknie nam czasu. Kiedy do nich woa, zza rogu wyjeda ogromna ciarwka. Jest potwornie gona. Cignie za sob chmur spalin, jak dym z nielegalnego obornika. Z paki spogldaj dziesitki zacitych onierskich twarzy. Hock Seng i reszta chowaj si w zauku, kaszl. Chan mieszek wyglda, ledzi wzrokiem ciarwk. To diesel wglowy mwi zdziwiony. Wojskowa. Hock Seng zastanawia si, czy to nie lojalici z 12 grudnia, jaka frakcja generaw z pnocnego wschodu, jadca na odsiecz generaowi Prasze i majca zamiar przej rozgoni Radia Tajlandia. A moe to sojusznicy Akkarata, pdz zabezpieczy luzy, nabrzea albo ldowiska? Albo po prostu jaki element oportunistyczny, ktry chce skorzysta z nadchodzcego chaosu. Hock Seng obserwuje, jak znikaj za rogiem. Obojtne kto, to i tak zwiastuje burz. Ostatni przechodnie znikaj w domach. Sklepikarze barykaduj witryny od rodka. Ca ulic wypenia szczk i grzechot zamkw. Miasto wie, co si wydarzy. Wok Hock Senga wiruj i kol go wspomnienia. Zauki grubo spywajce krwi. Zapach palonego, dymicego zielonego bambusa. Dla pewnoci siebie dotyka doni sprynowca i maczety. Moe to miasto i jest teraz dungl pen tygrysw, ale on nie jest ju zbiegym z Malezji maym jelonkiem. W kocu si nauczy. Mona si przygotowa na chaos. Kiwa na swoich ludzi. Chodcie. Przyszed nasz czas.

XXXV
To nie Pracha! On nie ma z tym nic wsplnego! Kanya krzyczy do korbkowego telefonu, ale rwnie dobrze mogaby drze si zza krat wiziennej celi. Tyle samo by wskraa. Narong jakby nie sucha. Linia trzeszczy przemieszanymi gosami i szumem jakich maszyn, a Narong chyba rozmawia z kim w pobliu, cho jego sowa s niezrozumiae. Nagle jego gos skrzeczy goniej, tumic haasy w tle: Przykro mi, ale mamy swoje informacje. Kanya patrzy wilkiem na rozoone na blacie szeptanki, ktre z ponurym umiechem przynis Pai. Niektre mwi o zmarym Somdecie Chaoprayi, inne o generale Prasze. Wszystkie rozpisuj si o morderczej nakrcance. Na miasto ju leci nadzwyczajne wydanie Sawatdee Krung Thep!. Kanya przeglda je popiesznie. Jest pene pomiennych oskare wobec biaych koszul, ktre pozamykay porty i ldowiska, ale nie umiay ochroni Somdeta Chaoprayi przed pojedynczym iAtruzem. Czyli te szeptania to wasza robota? pyta. Milczenie Naronga stanowi wystarczajc odpowied. Po co w ogle prosie, ebym si tym zaja? Nie moe opanowa goryczy w gosie. Ju ecie dziaali. Zimny gos Naronga trzeszczy na linii: To nie twoja sprawa. Gdy syszy jego ton, je jej si wosy na gowie. Akkarat to zrobi? szepcze z przestrachem. To on jest odpowiedzialny? Pracha twierdzi, e Akkarat by w to jako zamieszany. To on to zrobi? Kolejna pauza. Na namys? Nie jest pewna. W kocu Narong mwi: Nie. Przysigam. To nie my jestemy odpowiedzialni. Wic to musi by Pracha? Wertuje licencje i zezwolenia na biurku. Mwi ci, to nie on! Mam tu wszystkie papiery tej nakrcaniu. Pracha sam mi kaza to zbada. Znale wszystkie lady. Mam dokumenty jej wjazdu, z ludmi z Mishimoto. Mam dokumenty utylizacji. Wizy. Wszystko. Kto podpisa dokumenty utylizacji?

Zwalcza wasn frustracj. Podpis jest nieczytelny. Potrzebuj wicej czasu, eby stwierdzi, kto by wtedy na subie. A kiedy stwierdzisz, okae si, e ten kto ju nie yje. To po co Pracha kaza mi znale te informacje? To si nie trzyma kupy! Rozmawiaam z ludmi, ktrzy brali w ap w tym barze. To tylko proste chopaki, chcce sobie troch dorobi. Czyli jest sprytny. Pozaciera wszystkie lady. Czemu ty tak nienawidzisz Prachy? A czemu ty go kochasz? Przecie spali ci wiosk. Nie robi tego zoliwie. Nie? A w nastpnym sezonie nie sprzeda pozwole na hodowl ssiednim wioskom? A pienidzy nie wsadzi do wasnej kieszeni? Kanya milknie. Narong agodzi ton: Przepraszam, Kanya. Nic nie poradz. Jestemy pewni jego winy. Mamy pozwolenie Paacu na zakoczenie tej sprawy. Przez zamieszki? Zsuwa z biurka kartki szeptanek. I palenie miasta? Prosz. Mog to przerwa. To nie jest konieczne. Mog znale dowd. Udowodni, e ta nakrcanka nie jest Prachy. Mog to udowodni. Jeste za blisko tej sprawy. I masz konflikt lojalnoci. Jestem lojalna wobec Krlowej. Daj mi tylko moliwo, a przerw to szalestwo. Mog da ci trzy godziny. Jeli do wschodu soca nic nie przyniesiesz, nic wicej nie bd w stanie zrobi. Ale tyle zaczekasz? Niemal syszy jego umiech po drugiej stronie linii. Zaczekam. Poczenie przerwane. Jest sama w gabinecie. Jaidee sadowi si na jej biurku. No, ciekawe. Jak udowodnisz, e Pracha jest niewinny? Przecie to oczywiste, e on j tam podoy. Czemu nie zostawisz mnie w spokoju? pyta Kanya. Jaidee si umiecha. Bo mam z tego sanuk. To bardzo mieszne, widzie jak si miotasz, prbujc suy dwm panom. Przerywa, przyglda si jej. Czemu si przejmujesz, co si stanie z Prach? Przecie to nie jest twj prawdziwy pan. Kanya patrzy na nienawistnie. Pokazuje rozrzucone po biurku szeptanki. Bdzie to samo, co pi lat temu. Jak Pracha i premier Surawong. Wiece na dwunastego grudnia. Jaidee przypatruje si szeptankom. Ale tym razem atakuje Akkarat. Wic to nie jest cakiem tak samo.

Za oknem ryczy megodont. Jaidee znowu si umiecha. Syszysz? Zbroimy si. Nie ma ju sposobu, eby te dwa stare byki si nie stary. Pojcia nie mam, po co w ogle prbujesz. Pracha i Akkarat rycz na siebie i prychaj od lat. Pora na porzdn walk. Jaidee, to nie jest muay thai. Nie. Tu masz racj. Kanya wpatruje si w szeptanki i zebrane papiery dotyczce importu nakrcaniu. Nakrcanka znikna. Ale jest pewne, e pochodzi z Japonii. Studiuje zapiski: przywieziono j sterowcem. Asystentka menedera... I morderczyni wtrca Jaidee. Cicho bd, myl. Japoska nakrcanka. Porzucony wyspiarski mie. Kanya wstaje raptownie, chwyta sprynowiec i wsuwa go do kabury, zbierajc papiery. Gdzie idziesz? pyta Jaidee. Zaszczyca go wskim umieszkiem. Gdybym ci powiedziaa, pozbawiabym si caego sanuk. Phii Jaideego szczerzy zby. No wreszcie zaczynasz si wczuwa.

XXXVI
Tum wok Emiko gstnieje. Ludzie j poszturchuj. Nie ma dokd uciec. Jest odsonita, czeka, a j znajd. Nie dam si zabi jak zwierz, bd walczy. Bd krwawi. Tumi narastajc panik. Stara si myle. Wok toczy si coraz wicej ludzi, wszyscy chc podej do nalepionej na supie kartki. Emiko jest uwiziona midzy nimi, ale nikt jej jeszcze nie zauway. Jeli nie bdzie si rusza... Napr tumu to teraz niemal zaleta. Prawie nie jest w stanie zadrga, a co dopiero zdemaskowa si swoimi stroboskopowymi ruchami. Powoli. Ostronie. Emiko pozwala sobie napiera na ludzi, powoli przepycha si midzy nimi, z opuszczon gow, udajc zapakan kobiet, roztrzsion zadanym Paacowi ciosem. Wbija wzrok we wasne stopy, lawiruje wrd ciby, przeciskajc si ostronie, a dociera na skraj zbiegowiska. Ludzie stoj w grupkach, pacz, siedz na ziemi, rozgldaj si w oszoomieniu po ulicy. Patrzc na nich, Emiko odczuwa lito. Przypomina sobie, jak patrzya na wsiadajcego do sterowca Gendo-sam, ktry dopiero co powiedzia jej, e wywiadczy jej grzeczno, mimo e zostawia j na pastw ulic Krung Thep. Skup si, powtarza sobie w zoci. Trzeba std i. Wej w ma uliczk, gdzie nikt jej nie zauway. Poczeka do zmroku. Twj rysopis jest wszdzie: na supach latar, na ulicach, depcz po nim tumy ludzi. Nie masz dokd pj. Odpycha t myl. Zauek wystarczy. Na razie zauek. Potem nowy plan. Wbija wzrok w ziemi. Obejmuje si rkoma, udaje, e szlocha. Przekrada si w boczn uliczk. Powoli. Powoli. Ej, ty! Chod tutaj! Emiko zamiera. Zmusza si, by powoli unie wzrok. Macha na ni wcieky mczyzna. Ju ma si odezwa, zaprotestowa, gdy odzywa si kto za jej plecami. Masz mi co do powiedzenia, heeya? Mody mczyzna przepycha si obok niej. Na gowie ma t opask, w doni gar ulotek. Co tam masz, gwniarzu?

Podchodz inni, suchaj ktni. Tych dwch zaczyna na siebie krzycze, nadymaj si, prbuj si zdominowa nawzajem. Inni zaczynaj bra ich stron. Zagrzewa okrzykami. Omielony starszy policzkuje modszego i prbuje zedrze mu z gowy t opask. Nie jeste za Krlow! Zdrajca! Wydziera mu z rki ulotki i ciska na ziemi. Depcze po nich. Won std! I zabieraj te kamstwa tego heeya Prachy! Gdy ulotki rozsypuj si po tumie, Emiko miga karykatura twarzy Akkarata, z umiechem prbujcego pore Wielki Paac. Modszy prbuje zbiera ulotki. To nie kamstwa! Akkarat chce zniszczy Krlow! To oczywiste! Tuszcza szydzi z niego. Ale niektrzy wykrzykuj sowa aprobaty. Chopaczek odwraca si od tamtego i zwraca do tumu: Akkarat jest dny wadzy. Cigle chce... Mczyzna kopie go w tyek. Chopak okrca si, wcieky, i rzuca na niego. Emiko nabiera powietrza. Modziak umie walczy. Ewidentnie muay thai. okciem uderza starszego w gow. Mczyzna pada. Chopak staje nad nim, wykrzykujc obelgi, lecz jego gos tonie we wrzasku tumu, rzucaj si na inni, ciosy pici padaj ze wszystkich stron. Ulic wypeniaj jego krzyki. Emiko odwraca si i wylizguje z rejonu bjki, ju nie pilnujc swoich ruchw. Ludzie j potrcaj, biegn atakowa lub broni, przepycha si midzy nimi najszybciej, jak moe. W tej chwili jest dla nich niczym. Oddala si od zamieszania, kryje w cieniu zauka. Bijatyka ogarnia ca ulic. Emiko zgarnia mieci, przykrywa si nimi. Za jej plecami zostaje wybita szyba. Kto krzyczy. Kuli si za rozbit skrzynk z WeatherAll, zgarnia odpadki, upiny durianw, kawaek rozprutego konopnego koszyka, skrki od bananw, cokolwiek, czym moe si zakry. Zamiera i kuli si, a po zauku uganiaj si, krzyczc, uczestnicy zamieszek. Gdziekolwiek spojrzy, widzi wykrzywione wciekoci twarze.

XXXVII
Gwna siedziba Mishimoto & Co. mieci si za wod, w Thonburi. dka wpywa do khlongu. Kanya steruje uwanie. Nawet tutaj, na peryferiach miasta, szeptania oskaraj generaa Prach i nakrcan morderczyni. Mylisz, e to dobry pomys, pyn samej? pyta Jaidee. Mam ciebie. Takie towarzystwo wystarczy kademu. W tym stanie nie jestem za dobry w muay thai. Co za szkoda. Nad wod wznosz si bramy i pirsy firmy. Pali je pnopopoudniowe soce. Podpywa wodny sklepikarz, ale Kanya, cho jest godna, nie mie zmarnowa choby chwili. Soce jakby spadao z nieba. dka uderza o pomost, Kanya owija cum wok pachoka. Chyba ci tu w ogle nie wpuszcz mwi Jaidee. Kanyi nie chce si reagowa. Dziwne, e by z ni przez ca drog. Jego phii typowo interesowa si ni przez chwil, a potem odpywa ku innym sprawom i innym ludziom. Moe odwiedza swoje dzieci? Przeprasza matk Chayi? Ale teraz tkwi przy niej cay czas. Jaidee mwi: Biay mundur te im nie zaimponuje. Zbyt dobre ukady maj w Handlu i policji. Kanya nie odpowiada, ale rzeczywicie, przed gwn bram ich siedziby stoi patrol z komisariatu policji w Thonburi. Wok chlupoce morze i khlongi. Japoczycy myl perspektywicznie i pobudowali si w stu procentach na wodzie, na pywajcych bambusowych tratwach, ktre podobno maj pitnacie metrw gruboci. Stworzyli sobie zakad niemal cakiem odporny na wylewy i pywy na rzece Chao Phraya. Chciaabym rozmawia z panem Yashimoto. Nie ma go. Chodzi o jego majtek, ktry zosta zniszczony podczas niefortunnej kontroli na ldowisku. Przynosz wnioski o odszkodowanie. Stranik umiecha si niepewnie. Nurkuje do rodka. Jaidee chichocze. Chytrze. Kanya wykrzywia si do niego.

 Przynajmniej na co si przydajesz. Mimo e nie yj. Chwil pniej ju prowadz ich korytarzami zakadu. Nie jest daleko. Wysokie mury zasaniaj wszystkie lady dziaalnoci produkcyjnej. Zwizek Megodontw skary si, e adnej pracy nie da si wykona bez rda energii, a Japoczycy ani nie importuj wasnych megodontw, ani nie zatrudniaj ichnich. Na kilometr mierdzi to nielegaln technik. Jednake Japoczycy ogromnie wspomogli Krlestwo swoj technologi. W zamian za tajskie osignicia nasienne dostarczaj najlepsze aglowce. Wszyscy zatem niezwykle uwaaj, eby nie zadawa zbyt wielu pyta jak si buduje kaduby statkw i czy ten proces jest w peni legalny. Otwieraj si drzwi. Pikna dziewczyna umiecha si i kania. Kanya omal nie wyciga sprynowca. Stojce przed ni stworzenie jest nakrcank. Zachowuje si, jakby nie zauwaaa jej napicia. Po prostu typowym, szarpano-urywanym gestem zaprasza do rodka. Pomieszczenie jest elegancko umeblowane: maty tatami, obrazy Sumie*. Czowiek Kanya zakada, e to pan Yashimoto maluje, klczc. Nakrcanka prowadzi Kany do maty, zaprasza, by usiada. Jaidee podziwia dziea sztuki na cianach. Wiesz, e on sam to wszystko namalowa? Skd wiesz? Byem tu kiedy, chciaem zobaczy, czy faktycznie maj w fabryce dziesiciorkich. Zaraz po tym, jak umarem. I co? Maj? Jaidee wzrusza ramionami. Sama sobie zobacz. Pan Yashimoto macza pdzelek i niezwykle zrcznym ruchem koczy malowa. Wstaje, kania si Kanyi. Zaczyna co mwi po japosku. Gos nakrcania poda za nim sekund pniej, tumaczc wszystko na tajski. Jestem zaszczycony pani wizyt. Przez moment milczy, nakrcanka take milknie. Jest bardzo adna, zauwaa Kanya. Na osobliwy, porcelanowy sposb. Krtki akiet, rozcity u gry, ukazuje doeczki na szyi, jasna spdnica opina si powabnie na biodrach. Gdyby nie bya takim wybrykiem natury, byaby przeliczna. Wie pan, dlaczego przyszam? Kiwa gow, krtko. Syszelimy pogoski o pewnym nieszczliwym zdarzeniu. I widzielimy, e w waszych gazetach i szeptankach mwi si o naszym kraju. Patrzy na ni znaczco.
*

Sumie japoska technika malowania tuszem, czsto rozwodnionym. Wymaga nieomylnoci malujcego, gdy nie pozwala na poprawki. Czsto traktowana take jako forma medytacji (przyp. tum.).

Podnioso si na nas sporo gosw. Te stwierdzenia s z reguy niesprawiedliwe i niecise. Kanya kiwa gow. Powstay pytania... Chciabym pani zapewni, e jestemy przyjacimi Tajw. Od dawien dawna, od czasw sojuszu w wielkiej wojnie, a do teraz, zawsze bylimy waszymi przyjacimi. Chciaabym wiedzie, jak... Yashimoto znw przerywa: Herbaty? Kanya zmusza si do zachowania kultury. Z mi chci. Yashimoto kiwa na nakrcank, ktra wstaje i wychodzi z pokoju. Kanya podwiadomie si rozlunia. To stworzenie jest... niepokojce. Podczas jej nieobecnoci milczenie przedua si czekaj, a wrci i zacznie tumaczy. Kanya czuje mijajce sekundy, tracone minuty. Czas, czas leci. Gromadz si burzowe chmury, a ona sobie siedzi i czeka na herbat. Nakrcanka wraca, klka obok, przy niskim stoliku. Kanya zmusza si do milczenia, by nie przerywa dziewczynie precyzyjnego mieszania i parzenia, ale przychodzi jej to z trudem. Nakrcanka nalewa. Kiedy Kanya przypatruje si osobliwym ruchom tego stworzenia, wydaje jej si, e dostrzega, czego oczekuj Japoczycy od swoich sztucznych sucych. Dziewczyna dziaa idealnie, precyzyjnie jak w zegarku, a jej ruchy, opatrzone kontekstem herbacianej ceremonii, nabieraj rytualnego wdziku. Nakrcanka natomiast starannie unika obserwowania Kanyi. Nie wspomina sowem, e jest bia koszul. Nie zauwaa, e w innym kontekcie Kanya chtnie by j skompostowaa. Kompletnie nie zwraca uwagi na biay mundur Ministerstwa rodowiska. Jest uprzedzajco kulturalna. Yashimoto czeka, a Kanya upije yk herbaty, potem prbuje sam. Z namysem odstawia czark na stolik. Nasze kraje od zawsze si przyjaniy mwi. Od czasu, gdy Cesarz podarowa Krlestwu tilapie, w czasach wielkiego krla-naukowca Bhimibola. Nigdy was nie zawiedlimy. Patrzy na ni znaczco. Mam nadziej, e bdziemy mogli pomc pani w tej sprawie, chciabym jednak podkreli, e jestemy przyjacimi waszego kraju. Prosz mi powiedzie o nakrcacach rzuca Kanya. Yashimoto kiwa gow. A co chciaaby pani wiedzie? Umiecha si, wskazuje klczc obok dziewczyn. Tu widzi pani jedn na wasne oczy. Kanya zachowuje kamienn twarz. Trudna sprawa. Ta istota jest bowiem pikna. Skr ma gadk, a ruchy zaskakujco eleganckie. I ciarki od tego chodz. Prosz mi powiedzie, po co wam oni. Yashimoto wzrusza ramionami.

 Japoczycy s starzy, modych mamy niewielu. Mie dziewczyny, jak Hiroko, wypeniaj t luk. Zupenie inaczej ni w Tajlandii: mamy kalorie, ale nie mamy siy roboczej. Potrzebni nam asystenci. I robotnicy. Kanya stara si nie okaza niesmaku. Tak. Jestecie zupenie inni. I nikomu poza wami nie udzielilimy pozwolenia na takie niszowe... ...przestpstwo poddaje Jaidee. ...wyjtki koczy Kanya. Nikomu nie wolno sprowadza tutaj takich stworze. Wskazuje niechtnie na tumaczk, prbujc ukry obrzydzenie w gosie. adnemu innemu pastwu. Ani adnej innej fabryce. Jestemy wiadomi tego przywileju. A jednak naduywacie go, przywoc wojskow nakrcank... Sowa Hiroko przerywaj jej, cho mwi dalej. Hiroko tumaczy stanowcz odpowied swojego pana. Nie! To niemoliwe. Nie mamy stycznoci z tak technologi. W ogle! Yashimoto czerwienieje, Kanya zastanawia si nad przyczyn tej nagej zoci. W jaki sposb moga go niewiadomie urazi? Nakrcanka tumaczy dalej, na jej twarzy nie ma ani ladu emocji, cho przemawia gosem swojego pana. Pracujemy z Nowymi Japoczykami, takimi jak Hiroko. Jest lojalna, uwana i wiele umie. Jest dla nas niezbdnym narzdziem. Jak motyka dla rolnika i miecz dla samuraja. Ciekawe, e wymienia pan akurat miecz. Hiroko nie jest wojskowa. Nie mamy dostpu do takiej technologii. Kanya siga do kieszeni i rzuca na st zdjcie nakrcanki-morderczyni. A jednak to wasza nakrcanka, zaimportowana przez was i na stanie waszego pracownika, dopiero co zabia Somdeta Chaopray i osiem innych osb, a potem rozpyna si jak wcieky phii. A pan tu siedzi przede mn i twierdzi, e to niemoliwe, by znalaza si u nas wojskowa nakrcanka! Podnosi gos do krzyku, dziewczyna koczy tumaczy podobnym tonem. Twarz Yashimoto nieruchomieje. Mczyzna podnosi fotografi, przyglda si jej. Bdziemy musieli sprawdzi w naszych dokumentach. Kiwa gow na Hiroko, ta zabiera zdjcie i znika za drzwiami. Kanya wypatruje u niego oznak niepokoju czy nerwowoci, ale nic takiego nie ma. Widzi irytacj, ale adnego strachu. auje, e nie potrafi z nim bezporednio porozmawia. Suchajc wasnych sw odbijanych japoskim echem, zastanawia si, jaki element zaskoczenia gubi, gdy wypowiada je nakrcanka. Jak jest w stanie je zagodzi. Czekaj Yashimoto proponuje jej gestem dolewk herbaty. Odmawia. On te ju nie pije. W pokoju panuje tak namacalne napicie, e Kanya prawie widzi, jak Yashimoto zrywa si na nogi i tnie j zdobicym cian za jego plecami zabytkowym mieczem. Hiroko wraca po paru minutach. Z ukonem zwraca Kanyi zdjcie. Potem odzywa si do

Yashimoto. adne z nich nie zdradza emocji. Hiroko znw klka z boku. Yashimoto wskazuje na fotografi. Pewni jestecie, e to ona? Kanya kiwa gow. Nie ma wtpliwoci. Ten zamach tumaczy coraz wiksze niepokoje w miecie. Przed nasz fabryk zbieraj si tumy. I ludzie z odzi. Policja ich rozpdzia, ale teraz przychodz z pochodniami. Kanya opanowuje zdenerwowanie tym postpujcym szalestwem. Wszystko dzieje si za szybko. Od pewnego momentu Akkarat i Pracha nie bd mogli si wycofa, nie tracc twarzy, i wszystko przepadnie. Ludzie s wciekli. Ta wcieko jest chybiona. To nie jest wojskowa nakrcanka. Kiedy Kanya prbuje to zakwestionowa, patrzy na ni ostro. Mishimoto nie ma nic wsplnego z wojskowymi nakrcankami. Nic. Te stworzenia s pod cis kontrol. Wykorzystuje je nasze Ministerstwo Obrony i tylko ono. Nigdy nie bybym w stanie mie tutaj czego takiego. Wbija w ni wzrok. Nigdy. A jednak... Yashimoto mwi dalej, a Hiroko tumaczy: Mam informacje o tej nakrcance, ktr pani opisaa. Zakoczya swoj sub... Gos nakrcania zaamuje si, cho starszy pan mwi dalej. Prostuje si, zerka na niego. Yashimoto marszczy brwi na to faux pas. Mwi co do niej. Ona pochyla gow. Hai. Kolejna pauza. Skinieniem gowy poleca jej kontynuowa. Hiroko bierze si w gar, koczy tumaczy: Zostaa zniszczona, zgodnie z przepisami, a nie repatriowana. Ciemne oczy patrz teraz na Kany, nieruchome, niemrugajce; nie okazuje zaskoczenia, jakie zdradzia chwil wczeniej. Kanya przypatruje si dziewczynie i starszemu panu. Dwojgu ludziom z innej planety. A mimo to, najwyraniej przeya mwi w kocu. Nie ja byem wtedy menederem odpowiada Yashimoto. Wiem tyle, ile dowiedziaem si z dokumentw. A dokumenty ewidentnie kami. Ma pani racj. Nie ma adnego usprawiedliwienia. Wstyd mi za to, co zrobili inni, ale nie posiadam o tym stworzeniu adnych innych informacji. Kanya nachyla si ku niemu. Skoro nie moe pan mi powiedzie, jak przeya, to moe wyjani mi pan, skd wzia si w naszym kraju ta machina zdolna do zabicia w okamgnieniu tylu osb. Mwi mi pan, e nie jest wojskowa, ale szczerze mwic, trudno mi w to uwierzy. To race naruszenie

naszych dwustronnych umw. Wok oczu mczyzny niespodziewanie pojawiaj si zmarszczki wywoane umiechem. Bierze do rki herbat i popija, rozwaajc pytanie, ale jego oczu nie opuszcza naga rado. Nawet kiedy ju koczy herbat. Na to mog odpowiedzie. Bez ostrzeenia ciska filiank w twarz Hiroko. Kanya otwiera usta do krzyku. Rka nakrcania rozmazuje si. Filianka uderza we wntrze doni. Dziewczyna wytrzeszcza oczy, chyba rwnie zaskoczona, jak Kanya. Japoczyk zgarnia fady kimona. Nowi Japoczycy wszyscy s tacy szybcy. Zadaa pani niewaciwe pytanie. Sposb, w jaki wykorzystaj swoje wrodzone zdolnoci, to kwestia wyszkolenia, a nie fizycznych umiejtnoci. Hiroko bya od urodzenia uczona porusza si z odpowiedni szybkoci, z godnoci. Wskazuje na jej cer. Zaprojektowano jej porcelanow skr ze zredukowan iloci porw, ale to oznacza, e jest podatna na przegrzewanie. Wojskowe nakrcace nie przegrzewaj si, s zbudowane tak, by mc bez szkody wydatkowa znaczn energi. Biedna Hiroko umaraby, gdyby musiaa si tak wysila przez duszy czas. Ale wszystkie nakrcania s potencjalnie szybkie, maj to w genach. Jego ton powanieje. Jednak to zaskakujce, e bya w stanie wyzwoli si z wizw szkolenia. To za wiadomo. Nowi Ludzie nam su. To nie powinno si byo sta. Czyli pana Hiroko mogaby zrobi to samo? Zabi omiu ludzi? Uzbrojonych? Hiroko podskakuje i zerka na Yashimoto, wytrzeszczajc ciemne oczy. On kiwa gow. Mwi co agodnym tonem. Hai. Zapomina przetumaczy, ale po chwili odnajduje sowa. Tak. To moliwe. Nieprawdopodobne, ale moliwe cignie. Potrzebny byby niezwykle silny bodziec, eby stao si co takiego. Nowi Ludzie ceni dyscyplin. Porzdek. Posuszestwo. W Japonii mwi si Nowi Ludzie s bardziej japoscy ni sami Japoczycy. Yashimoto gadzie do na ramieniu Hiroko. Musiayby zaj nadzwyczajne okolicznoci, eby Hiroko staa si zabjczyni. Umiecha si. Ta, ktrej szukacie, odesza daleko od swojej waciwej cieki. Trzeba j zniszczy, zanim narobi wicej szkd. Moemy wam w tym pomc... Wanie Hiroko moe wam pomc. Kanya prbuje si nie wzdrygn, ale zdradza j wyraz twarzy. *** Pani kapitan, pani si chyba umiecha. Phii Jaideego cigle jest z ni, przysiada na dziobie dki tncej szerokie ujcie Chao Phraya przy silnym wietrze. Przelatuj przez niego strzpy piany, nic mu nie robic, cho

Kanya za kadym razem spodziewa si, e go przemocz. Zaszczyca go umiechem, udzielajc mu troch swojego zadowolenia. Dokonaam dzi czego dobrego. Jaidee si szczerzy. Suchaem obu stron podczas tej rozmowy. Akkarat i Narong byli pod wraeniem. Kanya przerywa. U nich te bye? Wzrusza ramionami. Wyglda na to, e mog sobie chodzi, gdzie zechc. Z wyjtkiem przejcia do nastpnego ycia. Znowu wzrusza ramionami i umiecha si. Mam tu jeszcze robot. Znaczy, zadrczanie mnie. W tych sowach nie ma jednak jadu. W ciepym blasku zachodzcego soca, kiedy otwiera si przed ni miasto, a fale rozchlapuj si na kadubie tncej wod dki, Kanya moe by tylko zadowolona, e rozmowa tak dobrze si potoczya. Ju kiedy rozmawiaa z Narongiem, wydawali rozkazy wycofania ludzi z pozycji. Syszaa obwieszczenie w radiu. Spotkaj si z lojalistami z 12 grudnia. To pocztek odprenia. Gdyby Japoczycy tak gorliwie nie wzili na siebie winy za zbieg nakrcank, mogoby to wyglda inaczej. Oni jednak ju zaproponowali odszkodowania, a Prach udobruchaa przekazana przez nich obfita dokumentacja. Na razie wszystko idzie dobrze. Mimo woli czuje si troch dumna. Dwiganie jarzma dwch panw w kocu si opacio. Zastanawia si czy to kamma ustawia j na pozycji, w ktrej dla dobra Krung Thep potrafi pokona przepa dzielc generaa Prach i Ministra Akkarata. Z pewnoci nikomu innemu nie udaoby si przebi przez wzniesione przez ich obozy bariery, chronice ich dum i twarz. Jaidee wci si do niej umiecha. Wyobra sobie, co bymy mogli osign w tym kraju, gdybymy cigle nie walczyli midzy sob. W przypywie optymizmu Kanya mwi: Moe wszystko jest moliwe. Jaidee parska miechem. Jeszcze musisz zapa jedn nakrcank. Kanya mimo woli zerka na swoj wasn. Hiroko podwina nogi pod siebie i gapi si na szybko zbliajce si ku nim miasto, obserwujc, jak lawiruj midzy kliprami, aglwkami i sprynowymi odziami patrolowymi. Jakby wyczuwajc spojrzenie Kanyi, odwraca si. Patrz sobie w oczy. Kanya nie odrywa wzroku. Dlaczego wy nienawidzicie Nowych Ludzi? pyta nakrcanka.

Jaidee si mieje. Moe zrb jej wykad o niszy i naturze? Kanya odwraca wzrok, patrzy poza ni, na pywajce fabryki i zatopione Thonburi. Prang wityni Wat Arun wci sterczy w krwistoczerwone niebo. Powraca pytanie: Dlaczego nienawidzicie takich jak ja? Kanya wpatruje si w ni. Czy te zostaniesz skompostowana, kiedy Yashimoto-sama bdzie wraca do Japonii? Hiroko spuszcza gow. Kanya czuje si lekko zakopotana, e musiaa zrani jej uczucia, a potem otrzsa si z poczucia winy. To tylko nakrcanka. Mapuje ludzkie zachowania, ale jest tylko niebezpiecznym eksperymentem, ktry posun si za daleko. Nakrcanka. Szarpane ruchy i podrygi genetycznie zmodyfikowanego stworzenia. Inteligentna. A pod presj take niebezpieczna, jak si zdaje. Sterujc dk, rozglda si po falach, lecz ktem oka jednoczenie j obserwuje, podwiadomie wiedzc, e ta nakrcanka te jest zdolna do tak szybkich ruchw, jak tamta. e wszystkie one s potencjalnie miercionone. Hiroko znw si odzywa: My jestemy zupenie inne ni ta, ktr cigacie. Kanya patrzy na ni. Wszystkie jestecie tak samo nienaturalne. Wszystkie wyrosycie w probwce. Wszystkie istniejecie wbrew niszy. Nie macie dusz i nie macie kammy. A teraz jedna z was... gos jej si amie, przytoczony potwornoci tej zbrodni ...zabia Opiekuna naszej Krlowej. Jak dla mnie, jestecie wystarczajco do niej podobne. Wzrok Hiroko twardnieje. To prosz mnie odesa do Mishimoto. Kanya krci gow. Nie. Na co si przydasz. Przynajmniej, stanowisz dobry dowd, e wszystkie nakrcanki s niebezpieczne. I e ta cigana nie jest wojskowa. Do tego si przydasz. My w ogle nie jestemy niebezpieczne upiera si Hiroko. Kanya wzrusza ramionami. Pan Yashimoto mwi, e przydasz si nam przy poszukiwaniu morderczyni. Jeli to prawda, znajduj dla ciebie zastosowanie. Jeli nie, natychmiast zostaniesz skompostowana razem z dziennym zbiorem obornika. Twj pan upiera si, e bdziesz uyteczna, ale na razie nie bardzo wiem jak. Hiroko odwraca gow, patrzy ponad wod na fabryki na drugim brzegu. Chyba urazia jej uczucia mruczy Jaidee. A ich uczucia s tak samo prawdziwe, jak ich dusze? Kanya napiera na rumpel, skrca odzi ku nabrzeom. Przed ni jeszcze tyle roboty. Bdzie szuka nowego pana mwi nagle Hiroko.

Kanya odwraca si, zaskoczona. To znaczy? Stracia swojego waciciela, Japoczyka. A potem te tego waciciela baru, w ktrym pracowaa. Zabia go. Wszystko jedno. Stracia pana. Musi znale nowego. Skd wiesz? Hiroko patrzy na ni zimno. Mamy to w genach. Dymy do podporzdkowania. By kto nam rozkazywa. To jest nam potrzebne. Jak woda rybie. W takiej wodzie pywamy. Yashimoto-sama mwi prawd. Jestemy bardziej japoskie ni sami Japoczycy. Musimy suy w hierarchii. Ona musi mie nowego pana. A moe jest inna? Moe nie musi? Musi. Nie ma wyboru. Tak jak ty. Spojrzenie ciemnych oczu Hiroko wraca ku niej. Tak jak ja. Czy przebyskuje w nich zo i rozpacz? Czy Kanya tylko to sobie wyobraa? Zakada, e gdzie gboko w niej czaj si takie uczucia, mimowolnie uczowieczajc stworzenie, ktre nie jest i nigdy nie bdzie czowiekiem? Nieza zagwozdka. Kanya skupia si z powrotem na wodzie i podejciu do brzegu, rozglda si po okolicy za innymi statkami, z ktrymi bdzie si musiaa przepycha do pomostu. Marszczy brwi. Tych barek nie znam. Hiroko unosi gow. Tak dokadnie pilnujecie wody? Kanya krci gow. Kiedy mnie przyjli, najpierw patrolowaam port. Punktowe kontrole importu. Dobry pienidz. Przypatruje si barkom. Do cikich adunkw. Nie do ryu. Nie widziaam... Nie koczy zdania, serce zaczyna jej wali, gdy patrzy na peznce dalej machiny, wielkie, ciemne, nieubagane potwory. O co chodzi? pyta Hiroko. One nie s sprynowe. Nie? Kanya szarpie agiel, sprawiajc e wiejca nad delt bryza odpycha ma deczk od nadpywajcych barek. S wojskowe. Wszystkie s wojskowe.

XXXVIII
Anderson ledwo moe oddycha pod kapturem. Ciemno jest cakowita, gorca od jego oddechu i tumionego strachu. Nikt nie wyjani, dlaczego go zakapturzono i wyprowadzono z mieszkania. Carlyle by ju przytomny, ale kiedy zacz protestowa przeciw takiemu traktowaniu, jedna z Panter przecia mu ucho do krwi kolb karabinu, wic obaj zamilkli i pozwolili nacign sobie kaptury na gowy. Godzin pniej, kopniakami postawiono ich na nogi i zapdzono do jakiego rodka transportu, warczcego i plujcego spalinami. Wojsko, domyla si Anderson, gdy wpychano go na pak. Zamany palec wisi drtwo za plecami. Gdy napina rk, bl staje si nie do zniesienia. Pod kapturem wiczy si w ostronym oddychaniu, opanowywaniu lkw i spekulacji. Przylegajca do twarzy zakurzona tkanina zmusza do kaszlu, a kiedy kaszle, od eber odchodz gbokie ciernie blu. Oddycha pytko. Urzdz mu pokazow egzekucj? Od jakiego czasu nie sysza gosu Akkarata. Niczego nie sysza. Chciaby co szepn do Carlylea, eby sprawdzi, czy s w tym samym pomieszczeniu, ale nie ma ochoty znw dosta pakami, jeli okae si, e razem z nim siedzi jaki stranik. Kiedy cignito ich z tego pojazdu i zawleczono do nowego budynku, nie by ju pewien, czy Carlyle jest razem z nim. Potem znaleli si w windzie. Wydawao mu si, e zjechali do czego w rodzaju bunkra, ale w miejscu gdzie go przewrcili na ziemi jest upiornie gorco. Obezwadniajco. Juta drani skr. Najbardziej ze wszystkiego chciaby teraz mc si podrapa w nos, w miejscu gdzie spywa pot, moczc tkanin i std swdzenie. Prbuje poruszy miniami twarzy, odklei worek od ust i nosa. Gdyby tak mg zaczerpn wieego powietrza... Szczkaj drzwi. Kroki. Anderson zamiera. Ponad nim brzmi stumione gosy. Nagle chwytaj go donie, szarpniciem stawiaj na nogi. Stka, gdy szturchaj go w poamane ebra. Donie wlok go gdzie, to skrcajc, to zatrzymujc si. Rce muska powiew, chodniejsze, wiesze powietrze, jakby z jakiego wywietrznika. Czuje lekki zapach morza. Wok pomrukuj gosy. Kroki. Chodz ludzie. Ma wraenie, e prowadz go korytarzem to te cigle pojawiajce si i cichnce tajskie gosy. Kiedy si potyka, stranicy szarpniciem stawiaj go do pionu i popychaj naprzd.

W kocu staj. Powietrze jest tu wiesze. Czuje wiatr z jakich systemw wentylacyjnych, syszy grzechot pedaw i wysoki jk k zamachowych. Jakie centrum obliczeniowe. Przeladowcy szturchaj go, kac mu stan prosto. Zastanawia si, czy tak wanie bdzie wyglda egzekucja. Czy umrze, nie ujrzawszy ju wiata dziennego. Nakrcanka. Ta cholerna nakrcanka. Przypomina sobie, jak fruna z balkonu w ciemno. To nie wygldao na samobjstwo. Im duej o tym myli, tym bardziej jest przekonany, e na jej twarzy malowaa si absolutna pewno siebie. Naprawd zabia Opiekuna Krlowej? Czyby si tak strasznie baa, gdyby bya morderczyni? To si nie trzyma kupy. A teraz wszystko na nic. Jezu, jak ten nos swdzi. Kicha, nabiera zapylonego powietrza spod kaptura i znw zaczyna kaszle. Zgina si wp, kaszlc, ebra pon blem. Zdzieraj mu kaptur z twarzy. Mruga, wiato razi go w oczy. Z wdzicznoci zaczerpuje luksusowego, wieego powietrza. Powoli si rozprostowuje. Dua sala, pena mczyzn i kobiet w wojskowych mundurach. Pedaowe komputery. Bbny ze sprynami skrtnymi. Nawet diodowy ekran na ca cian, z podgldem na miasto, jakby znajdowali si w jednym z centrw obliczeniowych AgriGenu. I widok. Myli si, nie zjeda w d. Jecha w gr. S wysoko nad miastem. Anderson przeorientowuje zdumione zmysy. S w jakim wieowcu, starym, z czasw Ekspansji. Przez otwarte okna wida cae miasto. Zachodzce soce szkli powietrze i budynki matow czerwieni. Carlyle te tu jest. Ma oszoomion min. A niech to, jak wy mierdzicie. Akkarat. Stoi w pobliu. Umiecha si umiechem cwaniaka. Mwi si, e ci Tajowie maj trzynacie rodzajw umiechu. Anderson zastanawia si, ktry widzi w tej chwili. Akkarat mwi: Trzeba da was pod prysznic. Anderson zaczyna si odzywa, ale przygniata go kolejny atak kaszlu. Zaczerpuje tchu, ale cay czas kaszle. Od spazmw kajdanki wrzynaj mu si w nadgarstki. ebra to jedna obolaa masa. Carlyle w ogle nic nie mwi. Ma krew na czole. Anderson nie potrafi pozna, czy stawia opr przeladowcom, czy go torturowano. Dajcie mu szklank wody mwi Akkarat. Stranicy popychaj go na cian i cign w d, a siada. Tym razem udaje mu si nie potrci zamanego palca. Przynosz wod. Stranik przytyka kubek do ust Andersona, by pi. Chodna woda. Przeyka, czujc bezsensown wdziczno. Kaszel si uspokaja. Zmusza si do podniesienia wzroku na Akkarata. Dzikuj. Tak. No c. Wyglda na to, e mamy problem. Twoja historia si potwierdzia. Ta

nakrcanka rzeczywicie si zbuntowaa. Kuca obok Andersona. Wszyscy jestemy ofiarami pecha. W wojsku maj takie powiedzenie, e dobry plan bitwy jest w stanie przetrwa w prawdziwej walce nawet pi minut. Potem wszystko zaley od tego, czy generaowi sprzyjaj los i duchy. A to jest pech. Wszyscy musimy bra go pod uwag. A teraz oczywicie mam wiele nowych problemw, ktre te musz bra pod uwag. Wskazuje brod Carlylea. Oczywicie rozumiem wasz wcieko, e tak was potraktowano. Krzywi si. Mgbym was przeprosi, ale wydaje mi si, e to bdzie za mao. Anderson ze stanowczym wyrazem twarzy patrzy Akkaratowi w oczy. Jeli nam co zrobisz, zapacisz za to. AgriGen nas ukarze. Tamten kiwa gow. Tak. To jest pewien problem. Ale w sumie AgriGen cay czas jest na nas wcieky. Rozwi mnie i o wszystkim zapominamy. To znaczy, mam ci zaufa. Obawiam si, e to nie byoby zbyt mdre. Rewolucje to twarda gra. Nie mam alu. Anderson umiecha si drapienie, modlc si, by uwierzy. Nic si nie stao. Cigle chcemy tego samego. Wszystko mona jeszcze odkrci. Akkarat przekrzywia gow w namyle. Anderson zastanawia si, czy zaraz nie dostanie noem pod ebro. Niespodziewanie tamten umiecha si. Twardy z ciebie go. Anderson powstrzymuje trzepot nadziei. Tylko praktyczny. Nasze interesy nadal s zbiene. Na naszej mierci nikt nie korzysta. To cigle jest drobne nieporozumienie, ktre da si wyjani. Akkarat si zastanawia. Odwraca si do stranikw, domaga si noa. Anderson wstrzymuje oddech, gdy ostrze zblia si do niego, lecz ono tylko tnie pomidzy jego nadgarstkami, uwalniajc rce. Przedramiona wypenia askoczca krew. Porusza nimi powoli. S jak kaway drewna. Potem pojawia si kucie. Jezus. To chwil potrwa, zanim ci wrci krenie. Ciesz si, e bylimy delikatni. Akkarat zauwaa, jak Anderson obejmuje zranion rk. Umiecha si przepraszajco, z zakopotaniem. Zanim podejdzie do Carlylea, kae wezwa lekarza. Gdzie my jestemy? pyta Anderson. W awaryjnym centrum dowodzenia. Kiedy si okazao, e biae koszule s w to zamieszane, przeniosem nasz sztab tutaj, dla bezpieczestwa. Akkarat wskazuje brod beczki ze sprynami. W podziemiu mamy stada megodontw. l energi tu, na gr. Prawdopodobnie nikt nie wie, e co takiego sobie urzdzilimy. Ja nie wiedziaem, e macie co takiego. Akkarat si umiecha.

 Jestemy wsplnikami, nie kochankami. Wszystkich moich tajemnic nie zdradzam nikomu. A zapalicie ju nakrcank? To tylko kwestia czasu. Wszdzie wisz listy gocze. Miasto nie pozwoli jej y. Przekupi par biaych koszul, a podnie rk na Paac to zupenie co innego. Anderson wraca myl do Emiko, skulonej, zalknionej. Dalej nie wierz, e nakrcanka byaby w stanie zrobi co takiego. Akkarat unosi wzrok. wiadkowie potwierdzaj, a take Japoczycy, ktrzy j skonstruowali. To morderczyni. Znajdziemy j, urzdzimy egzekucj w starym stylu i bdzie zaatwione. A Japoczycy za swoje zbrodnicze zaniedbanie zapac niewyobraalne odszkodowania. Nagle umiecha si. W tej jednej kwestii zgadzamy si z biaymi koszulami. Uwalniaj rce Carlylea. Akkarata odwouje jaki oficer armii. Carlyle ciga wr z gowy. To jak, dalej si kumplujemy? Anderson wzrusza ramionami, patrzc, co si dzieje wok. Na ile si w ogle da w czasie rewolucji. Jak si czujesz? Anderson delikatnie dotyka piersi. Mam poamane ebra. Wskazuje do, lekarz wanie unieruchamia mu palec. Zamany palec. Szczka chyba w porzdku. Wzrusza ramionami. A ty? Lepiej ni ty. Mam chyba naderwany bark. Ale to nie ja przedstawiem gociowi zbuntowan nakrcank. Anderson kaszle i si krzywi. No, szczciarz z ciebie. Jeden z wojskowych nakrca radiotelefon, grzechocz tryby. Akkarat gdzie dzwoni. Tak? Kiwa gow, mwi po tajsku. Anderson wyapuje raptem kilka sw, ale Carlyle nasuchuje i wytrzeszcza oczy. Opanowuj stacje radiowe szepcze. Co? Anderson wstaje, marszczc czoo, odpychajc doktora wci pracujcego nad doni. Stranicy rzucaj si ku niemu, odgradzaj go od Akkarata. Anderson woa przez nich, gdy popychaj go z powrotem pod cian. Ju zaczynasz?! Teraz?! Akkarat unosi wzrok znad telefonu, spokojnie koczy rozmow i oddaje suchawk cznociowcowi. Nakrcajcy siada z powrotem w kucki, czeka na kolejny telefon. Pomruk koa zamachowego cichnie. Akkarat mwi:

 Zamach na Somdeta Chaopray spowodowa znaczny wzrost wrogoci wobec biaych koszul. Demonstracje przed Ministerstwem rodowiska. Nawet Zwizek Megodontw si w to wczy. Ludzie i tak ju byli wciekli na zaostrzon polityk Ministerstwa. Postanowiem to skapitalizowa. Ale nie mamy jeszcze naszych zasobw protestuje Anderson. Nawet jeszcze nie cigne wszystkich si z pnocnego wschodu. Moje grupy uderzeniowe bd w stanie wyldowa najszybciej w przyszym tygodniu. Akkarat wzrusza z umiechem ramionami. Rewolucje to jeden wielki baagan. Lepiej apa okazj, kiedy tylko si przytrafia. Myl jednak, e bdziesz pozytywnie zaskoczony. Odwraca si z powrotem do korbkowego radiotelefonu. Sal wypenia miarowy pomruk koa zamachowego, Akkarat rozmawia z kolejnymi podwadnymi. Anderson wbija wzrok w jego plecy. Ten czowiek, niegdy tak sualczy w obecnoci Somdeta Chaoprayi, teraz tu rzdzi. Wydaje rozkazy jeden za drugim. Co chwila telefon bzyczy, domagajc si znw uwagi. To szalestwo mruczy Carlyle. Czy my jeszcze w tym gramy? Trudno wyczu. Akkarat oglda si na nich, chce co powiedzie, ale tylko przekrzywia gow. Posuchajcie mwi. Jego gos pobrzmiewa naboestwem. Nad miastem przetacza si grzmot. Za otwartymi oknami centrum dowodzenia na moment rozbyska wiato, jak byskawica podczas burzy. Akkarat si umiecha. Zaczyna si.

XXXIX
Pai czeka na Kany w jej gabinecie, gdy wpada gwatownie przez drzwi. Gdzie wszyscy? pyta, dyszc. Rozlokowani w koszarach dla kawalerw. Wzrusza ramionami. Wrcilimy z wioski i usyszelimy, e sprawy si... S tam jeszcze? Niektrzy pewnie tak. Usyszaem, e Akkarat i Pracha maj negocjowa. Nie! Krci gow. cigaj ich, natychmiast. Biega po pokoju, zbierajc zapasowe magazynki. Maj si zgrupowa i uzbroi. Jest mao czasu. Pai wytrzeszcza oczy na Hiroko. Chodzi o nakrcank? Ni si nie przejmuj. Wiesz, gdzie jest genera Pracha? Syszaem, e kontrolowa way, a potem mia rozmawia ze Zwizkiem Megodontw o protestach... Kanya marszczy czoo. Zwoaj ludzi. Nie moemy duej czeka. Zwariowaa chyba... Ziemi wstrzsa eksplozja. Na zewntrz z trzaskiem padaj drzewa. Pai skacze na rwne nogi, min ma zszokowan. Pdzi do okna, wyglda. Zaczyna wy syrena. To Handel mwi Kanya. Ju tu s. apie sprynowiec. Hiroko jest nienaturalnie nieruchoma, stoi z przekrzywion gow niczym nasuchujcy pies. Potem odwraca si nieznacznie, z wyczekujc min. Kompleksem trzsie seria kolejnych wybuchw. Cay budynek dygocze, z sufitu uszczy si tynk. Kanya wybiega z gabinetu. Razem z ni par innych biaych koszul, garstka pracujcych na nocn zmian albo nieprzydzielonych do patroli i kordonw na nabrzeach i ldowiskach. Pdzi korytarzem, tu za ni Hiroko i Pai, wybiega na zewntrz. Noc pachnie kwiatami jaminu, sodko i intensywnie, a oprcz tego dymem i jeszcze czym ostrym, czym, czego nie czua od czasu, gdy wojskowe konwoje toczyy si po przedwiecznym mocie przyjani na Mekongu, jadc na drug stron ku wietnamskim rebeliantom...

Przez zewntrzny mur przebija si czog. Metalowy potwr, dwukrotnie wyszy od czowieka, pokryty dunglowymi plamkami i rzygajcy dymem z paleniska. Strzela z gwnego dziaa. Lufa byska, czog przegina si na gsienicach. Wiea obraca si, klekocc trybami, wybiera sobie inny cel. Na Kany sypi si odamki cegie i marmuru. Pada na ziemi, pod oson ciany. Przez wyom po czogu szaruj szturmowe megodonty. W ciemnoci lni ciosy, jedcy s cali w czerni. Garstka biaych koszul, ktra postanowia broni swojej siedziby, w pmroku rzuca si w oczy jak blade duchy, atwe cele. Z grzbietw megodontw dobiega wycie wysokoenergetycznych spryn, potem wok zaczynaj wista dyski. Sypi si betonowe odamki. Dysk rani j w policzek Nagle ley, przykryta ciaem Hiroko, ktra cigna j na ziemi. Kolejne dyski tn powietrze nad nimi i z trzaskiem wbijaj si w cian za plecami. Kolejny wybuch. Haas wypenia jej ca gow. Uwiadamia sobie, e chlipie. Wszystkie dwiki nagle staj si odlege. Trzsie si ze strachu. Czog wtacza si na rodek dziedzica. Obraca si. Wlewaj si kolejne megodonty, brodzc w cibie take wpadajcych przez wyom szturmowcw. S za daleko, eby oceni, ktry z generaw postanowi zdradzi Prach. Z grnych piter budynkw Ministerstwa dobiegaj rozproszone strzay z lekkiej broni. Echem nios si krzyki, gin pracownicy Ministerstwa. Kanya wyciga sprynowiec i celuje. Obok niej archiwista dostaje dyskiem i pada. Kanya starannie mierzy, strzela. Trudno powiedzie: trafia czy nie. Strzela jeszcze raz. Widzi, e tamten pada. Tum onierzy pynie ku niej jak tsunami. Jaidee pojawia si u jej ramienia. A co z twoimi ludmi? pyta. Sprzedasz si tak tanio i zlekcewaysz tych chopakw? Oni polegaj na tobie. Kanya raz jeszcze pociga za spust. Prawie nic nie widzi. Pacze. Ludzie rozbiegaj si po dziedzicu, plutony podchodz na zmian, osaniajc si nawzajem ogniem. Pani kapitan, prosz baga Hiroko. Trzeba ucieka. Uciekaj! ponagla Jaidee. Jest za pno, eby walczy. Kanya zdejmuje palec z cyngla. Wok jazgocz dyski. Przetacza si i peznie do drzwi, rzuca si do stosunkowo bezpiecznego wntrza budynku. Gramoli si na rwne nogi, biegnie do wyjcia po drugiej stronie budynku. Wybuchaj kolejne pociski. Cay gmach si trzsie. Ciekawe, czy si nie zawali, zanim przebiegnie na drug stron. Kiedy za Hiroko i Paiem przeskakuje nad zakrwawionymi ciaami, zalewaj j wspomnienia z dziecistwa. Pami zniszczenia i przeraenia. Spalajce wgiel czogi z rykiem przejedajce przez wsie i jazgoczce w dugich kolumnach po niedobitkach prowincjonalnych brukowanych drg, a potem ryjce pola ryowe. Prce nieubaganie nad Mekong, prujce ziemi gsienicami, pdzce, by broni Krlestwa przed pierwszymi wietnamskimi atakami z zaskoczenia. Kbicy si za nimi czarny dym, gdy id broni

granicy. Teraz te potwory wjedaj tutaj. Wypada po drugiej stronie Ministerstwa, prosto w burz ogniow. Pon drzewa. To chyba atak jakim rodzajem napalmu. Dym wije si wok. W oddali kolejny czog miady bram, pdzi szybciej ni jakikolwiek megodont. Trudno ogarn, jak szybko si poruszaj. S jak biegajce po caym Ministerstwie tygrysy. Ludzie strzelaj ze sprynowcw, ale nie s w stanie nic zrobi elaznym skorupom czogw te sprynowce nie s przystosowane do wojny. Ze wszystkich stron dobiega klekot broni, wida te jaskrawe rozbyski wiata. Srebrzyste dyski wiszcz wszdzie wok, rykoszetujc, tnc. Biae koszule rozbiegaj si w poszukiwaniu osony, ale nie maj dokd pj. Na bieli wykwita czerwie. Innych rozrywaj wybuchy. Wjedaj kolejne czogi. Kto to jest?! krzyczy Pai. Kanya krci tpo gow. Dywizja pancerna przedziera si przez ponce drzewa na terenie Ministerstwa rodowiska. Za nimi biegn kolejni onierze. Musz by z pnocnego wschodu. To ruch Akkarata. Pracha zosta zdradzony. Szarpie Paia za rami, wskazuje mu niewielki wzgrek i cienie ocalaych drzew, miejsce gdzie by moe stoi jeszcze witynia Phra Seuba. Moe uda im si uciec. Pai wytrzeszcza oczy, ale si nie rusza. Kanya szarpie go jeszcze raz, ruszaj, pdz przez teren. Palmy wal si, zagradzajc im drog, zapalaj si z trzaskiem. Z rozdzieranych odamkami palm kokosowych sypie si ziele. Powietrze wypeniaj krzyki ludzi rozdzieranych przez dobrze nasmarowan wojenn machin. I teraz dokd?! wrzeszczy Pai. Kanya nie umie odpowiedzie. Kuli si gdy zasypuj j drewniane drzazgi, nurkuje pod wtpliw oson zwalonej palmy. Jaidee zwala si koo niej i szczerzy si, nawet nie jest spocony. Wyglda zza kody, potem zerka z powrotem na Kany. No to jak? Dla kogo pani kapitan bdzie teraz walczy?

XL
Czog zaskakuje ich wszystkich. W jednej chwili jad dwiema pedaowymi rikszami przez niemal pust ulic, w nastpnej powietrze wypenia warkot, a na skrzyowanie przed nimi wpada czog. Ma megafon, ktry co skrzeczy, pewnie jakie ostrzeenia, a potem obraca wieyczk w ich kierunku. Kry si! wykrzykuje Hock Seng, wszyscy gramol si z rowerw. Lufa czogu grzmi. Hock Seng pada na ziemi. Fasada budynku wali si, obsypujc ich gruzem. Nad nim kbi si chmury szarego pyu. Hock Seng kaszle, prbuje wsta, ale grzechocze karabin, wic znw pada plackiem. W tym pyle niczego nie wida. Z pobliskiego budynku trzaskaj w odpowiedzi strzay z lekkiej broni, czog znw strzela. Dym nieco si przerzedza. Chan mieszek kiwa na Hock Senga z bocznej uliczki. Wosy ma szare, twarz pokryt pyem. Bezgonie porusza ustami. Hock Seng szarpie Pak Enga, przedzieraj si w bezpieczne miejsce. Odskakuje waz czogu, pojawia si opancerzony strzelec, strzela ze sprynowego karabinu. Pak Eng pada, pier eksploduje mu czerwieni. Peter Kuok wskakuje w zauek, Hock Seng widzi przez moment, jak ucieka. Sam znw pada na ziemi i prbuje zakopa si w gruzie. Czog strzela, koyszc si na gsienicach. Gdzie w gbi ulicy grzechocz strzay z lekkiej broni. Czowiek w wieyczce obwisa, martwy. Karabin zjeda po pancerzu czogu. Pojazd rusza i z terkotem okrca si na gsienicach. Wok wiruj mieci i ulotki. Potem wyrywa do przodu, prosto na Hock Senga, i jeszcze przypiesza. Hock Seng odskakuje, czog z oskotem przetacza si obok, obsypujc go kolejn porcj mieci. Chan mieszek gapi si na odjedajcy pojazd. Co mwi, ale Hock Sengowi cay czas dzwoni w uszach. Kiwa, pokazujc, by do niego doczy. Hock Seng gramoli si na nogi i kutyka we wzgldne bezpieczestwo soi. Chan mieszek zwija rce w trbk przy jego uchu. Jego krzyk brzmi jak szept. Jaki szybki! Szybszy od megodonta! Hock Seng kiwa gow. Cay si trzsie. Tak nagle si pojawi. Szybszy od wszystkiego, co w yciu widzia. Technologia starej Ekspansji. A ludzie, ktrzy nim kierowali, chyba byli stuknici. Rozglda si po gruzach. Nie mam pojcia, co oni tu robili. Nie maj tu nic do obrony.

Chan mieszek nagle zaczyna si mia. Jego sowa przebijaj si przez dzwonienie w uszach. Moe si zgubili! I nagle obaj si miej, Hock Seng czuje niemal histeryczn ulg. Siedz w zauku, odpoczywaj, prbuj zapa oddech i chichocz. Powoli powraca mu such. To gorsze ni Zielone Opaski mwi Chan mieszek, spogldajc na gruzy. Z nimi chocia miae kontakt. Krzywi si. Dao si walczy. A ci s za szybcy. I za bardzo zwariowani. Fengle, co do jednego. Hock Seng jest skonny si zgodzi. Ale mier to mier. Wolabym nie spotka ani tych, ani tamtych. Trzeba bardziej uwaa. Chan wskazuje brod ciao Pak Enga. Co z nim zrobimy? A co, chcesz zanie go z powrotem do wieowca? mwi dobitnie Hock Seng. Chan krci gow, krzywic si. Grzmi kolejna eksplozja. Sdzc po odgosie, zaledwie par przecznic std. Hock Seng unosi gow. Znowu ten czog? Lepiej nie czekajmy, a si przekonamy. Ruszaj ulic, trzymajc si bram. Na ulicy jest jeszcze par osb, wszystkie ogldaj si w stron wybuchw. Prbuj ustali, skd dochodz te odgosy, co si dzieje. Hock Seng wspomina, jak zaledwie par lat temu sta na podobnej ulicy, czujc w powietrzu intensywny zapach morza i obietnic monsunu w dniu, gdy Zielone Opaski zaczy swoje czystki. Wtedy ludzie te tak zadzierali gowy, jak gobie, obracajc je ku odgosom masakry, nagle zdajc sobie spraw, e im te co grozi. Przed nimi rozlega si charakterystyczny klekot sprynowcw. Hock Seng gestem poleca Chanowi skrci w kolejny zauek. Czuje si za stary na takie gupoty. Powinien lee teraz na kanapie, pali opium, a pikna pita ona powinna masowa mu kostki. Za ich plecami ludzie cigle stoj porodku ulicy i gapi si w stron dochodzcych odgosw bitwy. Ci Tajowie nie maj pojcia, co robi. Jeszcze nie. adnego dowiadczenia z prawdziw jatk. Ze odruchy. Hock Seng skrca do opuszczonego budynku. Dokd? pyta Chan mieszek. Chc si rozejrze. Musz wiedzie, co si dzieje. Wchodzi na gr. Jedno pitro, drugie, trzecie, czwarte. Dyszy. Pi. Sze piter. Potem w korytarz. Poamane drzwi, obezwadniajca duchota, smrd odchodw. Gdzie daleko przetacza si kolejna eksplozja. Przez puste okno wida na tle ciemniejcego nieba uki pociskw smugowych, z daleka dobiega huk. Trzaskaj i terkocz karabiny, jak sztuczne ognie na wito wiosny. W kilkunastu miejscach unosz si supy dymu. Wijce si nagi, czarne na tle zachodzcego soca. Ldowiska, luzy, dzielnica fabryk... Ministerstwo rodowiska... Chan mieszek apie go za rami i co pokazuje.

Hock Seng traci dech. Slumsy Yaowarat pon, rudery z WeatherAll buchaj rozszerzajc si kurtyn pomieni. Wode tian mruczy Chan. Ju tam nie wrcimy. Hock Seng gapi si na ponce slumsy, w ktrych mia dom, patrzy z przeraeniem, jak wszystkie jego pienidze i kamienie zamieniaj si w popi. Los jest kapryny. mieje si ze znueniem. A mwie, e nie mam szczcia. Gdybymy tam zostali, upieklibymy si jak prosiaki. Chan mieszek wykonuje drwice wai. Pjd za panem Trzech Bogactw choby do dziewitego pieka... Ale co teraz zrobimy? Pjdziemy alej Thanona Ramy XII, a potem... Nie widzi nadlatujcej rakiety, jest za szybka dla ludzkich oczu. Moe wojskowy nakrcaniec miaby czas si przygotowa, ale on i Chan mieszek po prostu padaj, podcici fal uderzeniow. Budynek po drugiej stronie ulicy si wali. Dobra! Chan mieszek apie Hock Senga i odciga go w bezpieczne miejsce, na klatk schodow. Co si wymyli. Nie mam ochoty straci gowy przez twj widok. Na nowo ostroni, przekradaj si ulicami w zapadajcym zmroku, idc w stron dzielnicy przemysowej. Ulice w kocu pustoszej Tajowie ucz si, e otwarta przestrze nie jest bezpieczna. Co to? szepcze Chan mieszek. Hock Seng mruy oczy, wpatruje si w ciemno. Trzech mczyzn kuca przy korbkowym radiu. Jeden ma w rkach anten, ktr trzyma nad gow, prbujc zapa fal. Hock Seng zwalnia, potem kiwa na Chana mieszka, eby te do nich podszed. Co tam mwi? sapie. Widzielicie t rakiet? pyta jeden z nich. Unosi wzrok. te karty mruczy. Jego towarzysze zerkaj po sobie, zauwaywszy maczet Chana mieszka, potem umiechaj si nerwowo i zaczynaj cofa. Hock Seng wykonuje niezdarne wai. Chcemy tylko si czego dowiedzie. Jeden z nich spluwa betelem, wci patrzc podejrzliwie, ale mwi: W radiu jest Akkarat. Gestem zaprasza do suchania. Drugi ponownie unosi anten do gry, owic szumy. ...zosta w domach. Nie wychodzi na zewntrz. Genera Pracha i biae koszule podjy prb obalenia Jej Krlewskiej Moci. Naszym obowizkiem jest broni pastwa... Gos trzeszczy, zanika, mczyzna znw zaczyna krci gakami radia. Drugi krci gow. To wszystko kamstwa. Ten od gaek mruczy: Ale Somdet Chaopraya...

 Akkarat by zabi samego Ram, gdyby mia co na tym zyska. Ich kolega opuszcza anten. Radio zaczyna szumie, audycja cakiem zanika, gdy si odzywa: Par dni temu przysza do mojego sklepu biaa koszula. Chcia zabra do domu moj crk. Jako dar dobrej woli, tak to nazwa. Wszystko to s jaszczurki. Drobne apwki to jeszcze, ale ci heeya by chcieli... Ziemi wstrzsa nastpna eksplozja. Wszyscy si odwracaj, Tajowie i te karty, prbujc ustali, gdzie to byo. Jestemy jak mapiatki, ktre chc zrozumie ca wielk dungl. Ta myl przeraa Hock Senga. Skadaj do kupy jakie poszlaki, ale nie maj dla nich kontekstu. Obojtne, ile si dowiedz, to nigdy nie wystarczy. Mog tylko reagowa na zdarzenia na bieco i liczy na ut szczcia. Hock Seng cignie Chana za rkaw. Chodmy. Tajowie ju w popiechu zbieraj radio i chowaj si do swoich sklepw. Kiedy oglda si jeszcze raz, rg ulicy jest pusty, jakby chwila politycznej dyskusji nigdy nie nastpia. Gdy zbliaj si do dzielnicy fabrycznej, walki gstniej. Jakby wszdzie byli wojujcy ludzie z Ministerstwa rodowiska i armii. A na kad zawodow jednostk na ulicy przypadaj inne, zoone z ochotnikw, studentw, cywili i lojalistw, zmobilizowanych przez polityczne stronnictwa. Hock Seng kryje si w bramie, dyszc, suchajc echa wybuchw i strzaw. Ja ich w ogle nie odrniam mruczy Chan mieszek, gdy obok przebiega grupka studentw, uzbrojonych w krtkie maczety, z tymi opaskami na ramionach. Pdz w stron czogu, ktry jest zajty ostrzeliwaniem starego wieowca z czasw Ekspansji. Wszyscy z tym tym. Wszyscy manifestuj lojalno wobec Krlowej. A ona w ogle istnieje? Hock Seng wzrusza ramionami. Dyski ze sprynowca studenta odskakuj od pancerza czogu. Machina jest olbrzymia. Hock Seng mimo woli jest pod wraeniem, e armii udao si przerzuci do stolicy tyle czogw. Chyba pomoga im marynarka i jej admiraowie. To znaczy, e genera Pracha i jego biae koszule nie maj ju adnych sojusznikw. Powariowali mruczy Hock Seng. To ju wszystko jedno, kto jest kto. Obserwuje ulic. Boli go kolano, dawne obraenia spowalniaj ruchy. Dobrze byoby znale jakie rowery. Noga mi... Krzywi si. Na rowerze bdziesz tak atwy do ustrzelenia, jak babcia na werandzie. Hock Seng rozciera kolano. Ale ja jestem za stary na to wszystko. Obsypuje ich gruz z kolejnej eksplozji. Chan mieszek wygarnia mieci z wosw.

 Mam nadziej, e chocia ta wycieczka jest tego warta. Moge zosta w slumsach i upiec si ywcem. To prawda. Chan mieszek kiwa gow. Ale popieszmy si. Lepiej nie naduywa naszego szczcia. Nastpne ciemne skrzyowania. Znw przemoc. Rozchodzce si po ulicach plotki. Egzekucje w Parlamencie. Pali si Ministerstwo Handlu. Studenci uniwersytetu Thammasat urzdzaj wiece poparcia dla Krlowej. A potem kolejna audycja radiowa, na nowej czstotliwoci wszyscy gromadz si wok metalicznie skrzeczcego goniczka. Spikerka ma rozdygotany gos. Hock Seng zastanawia si, czy ma przy gowie luf pistoletu sprynowego. Khun Supawadi. Taka bya popularna. Zawsze zapowiadaa takie ciekawe audycje. A teraz gos jej dry, gdy baga rodakw o zachowanie spokoju, kiedy po ulicach pdz czogi, opanowujc wszystko od ldowisk po nabrzea. W goniczku potrzaskuje ostrza artyleryjski i wybuchy. Par sekund pniej eksplozje przetaczaj si gdzie w oddali, jak stumione grzmoty, idealne echo tych syszanych w radiu. Jest bliej walk ni my mwi Chan mieszek. To dobry znak czy zy? zastanawia si Hock Seng. Chan ju ma odpowiedzie, gdy przerywaj mu ryki rozwcieczonych megodontw, a potem wycie rozkrcajcych si karabinowych spryn. Wszyscy patrz wzdu ulicy. To nie brzmi dobrze. Chowajmy si mwi Hock Seng. Za pno. Zza rogu wylewa si fala ludzi, biegncych, rozkrzyczanych. Goni ich trio megodontw opancerzonych wknem wglowym. Wymachuj przy ziemi potnymi bami, ky tn uciekinierw umocowanymi na nich kosami. Ciaa rozpatane jak pomaracze padaj jak licie na ziemi. Z grzbietw otwieraj ogie stanowiska karabinw maszynowych. Migodiwe strumienie srebrnych dyskw sypi si w zbit cib ludzi. Hock Seng i Chan mieszek kul si w bramie, ludzie pdz dalej. Biae koszule pomidzy nimi ostrzeliwuj si ze sprynowcw i jednostrzaowych karabinw, ale dyski nie robi adnej szkody pancernym potworom. Ministerstwo rodowiska nie ma sprztu na tak wojn. Wok rykoszetuj pociski, karabiny maszynowe nadal klekoc. Ludzie krwawi, wij si, padaj na kup, wrzeszczc z blu, tratowani. Ulic wypenia duszcy py, dym i wo pima. Na Hock Senga spada czowiek odrzucony w bok przez megodonta. Z ust cieknie mu krew, ale ju nie yje. Hock Seng wyczoguje si spod trupa. Coraz wicej ludzi ustawia si i zaczyna strzela do megodontw. Studenci, myli Hock Seng, pewnie z Thammasat, ale trudno powiedzie, wobec kogo s lojalni. Ciekawe, czy w ogle wiedz, z kim walcz. Megodonty szaruj dalej. Wok Hock Senga tocz si ludzie usiujcy zej im z drogi. Przygniataj go. Nie moe oddycha. Prbuje wrzasn, zrobi sobie miejsce, ale presja jest

zbyt wielka. Wrzeszczy. Desperaccy uciekinierzy napieraj na niego, wyciskajc z puc resztk powietrza. Naciera na nich megodont. Cofa si i szaruje jeszcze raz, wbijajc si w ludzk cib, wymachujc ostrzami na kach. Studenci rzucaj pod megodonty butle oleju, a potem ciskaj pochodniami, wirujcymi ogniem i wiatem... Ulewa kolejnych dyskw. Hock Seng kuli si, gdy plujce srebrem lufy kieruj si w jego stron. W oczy zaglda mu jaki chopak, z przekrzywion t przepask na zakrwawionej twarzy. Noga eksploduje blem. Nie wie, czy go postrzelono, czy zamano mu kolano. Krzyczy z frustracji i ze strachu. Ciar cia wbija go w ziemi. Umrze, zgnieciony przez trupy. Mimo wszystko nie doceni kaprynoci wojny. Myla, w swojej arogancji, e umie si przygotowa. Co za dure... Nagle zapada cisza. Dzwoni mu w uszach, ale nic ju nie strzela, nie trbi megodonty. Z dygotem nabiera powietrza pod brzemieniem zwok. Wok syszy tylko jki i szlochy. Ah Chan?! woa. Bez odpowiedzi. Hock Seng gramoli si spomidzy cia. Inni te wstaj. Pomagaj rannym. On ledwo moe sta. Noga promieniuje blem. Jest cay we krwi. Szuka pomidzy trupami Chana mieszka: nawet jeli on tam jest, pokrywa go zbyt duo krwi, trupw te jest za duo i jest za ciemno, eby go znale. Woa go jeszcze raz, rozgldajc si po masie ofiar. W gbi ulicy jaskrawo ponie, tryskajc gazem w niebo, rozbita metanowa latarnia. Hock Seng podejrzewa, e w kadej chwili moe eksplodowa, rozpruwajc metanowe rury pod ulicami, ale nie jest w stanie wykrzesa z siebie do energii, eby si tym przej. Rozglda si po ciaach. Wikszo to na oko studenci. Po prostu gupie dzieciaki. Chciay walczy z megodontami. Odpycha wspomnienia wasnych dzieci, ktre te zginy i znalazy si na stercie trupw. Masakry z Malezji, widoczne jak na doni na tajskim chodniku. Wydziera sprynowiec z doni martwej biaej koszuli, sprawdza stan magazynka. Zostao tylko kilka dyskw, ale dobre i to. Pompuje spryn, dodajc jej energii. Wsuwa bro do kieszeni. Gwniarze bawicy si w wojn. Dzieciaki, ktre nie zasuguj na mier, ale s zbyt gupie, by przey. Gdzie w oddali bitwa toczy si dalej, przeniosa si na inne ulice, ku innym ofiarom. Hock Seng kutyka ulic. Wszdzie le zwoki. Dociera do skrzyowania, kutyka po przektnej, zbyt zmczony, eby si ba, e co go zastanie na otwartej przestrzeni. Po drugiej stronie pod cian ley czowiek, a obok niego rower. Ubranie na brzuchu przesika mu krwi. Hock Seng bierze rower. To mj rower mwi tamten. Hock Seng przystaje, przyglda mu si. Mczyzna ledwo jest w stanie unie powieki, wci jednak trzyma si zudzenia normalnoci, idei, e co takiego jak rower moe do kogo

nalee. Hock Seng odwraca si, prowadzi rower chodnikiem. Mczyzna znw woa: To moje! Ale nie wstaje i nie robi nic, by go powstrzyma, gdy Hock Seng przerzuca nog przez ram i stawia stopy na pedaach. Jeli nawet co jeszcze wykrzykuje, Hock Seng ju go nie syszy.

XLI
Mylaem, e zaczniemy dziaa dopiero za dwa tygodnie protestuje Anderson. Nie wszystko jest jeszcze gotowe. Plany si zmieniaj. Wasza bro i wsparcie finansowe nadal s do przydatne. Akkarat wzrusza ramionami. Ale zreszt, gdyby w miecie pojawiy si grupy szturmowe farangw, to wcale by nie pomogo w agodnej zmianie wadzy. Bardzo moliwe, e ten przypieszony harmonogram okae si lepszy. Po miecie przetaczaj si wybuchy. Metanowy ogie ponie jaskraw zieleni, potem knie, dobierajc si do suchego bambusa i innych materiaw. Akkarat przyglda si poarowi, kiwa na czowieka z radiotelefonem. Szeregowy krci korbk, a Akkarat mwi cicho, wydajc rozkazy zaogom stray poarnej. Oglda si na Andersona i wyjania: Jeli poary wymkn si spod kontroli, nie bdzie ju czego broni. Anderson patrzy na rozprzestrzeniajcy si ogie, poysk paacowych chedi, wityni Szmaragdowego Buddy. Ten ogie jest koo miejskiej kolumny. Khap. Nie moemy pozwoli, eby si spalia. To byaby za wrba dla nowego reimu, ktry ma by silny i patrze w przyszo. Anderson podchodzi, opiera si o balustrad balkonu. Unieruchomiona do cigle troch drga, ale po nastawieniu koci przez wojskowego lekarza czuje si lepiej ni jeszcze par godzin temu. Bl agodzi otulajca go warstwa morfiny. Niebo znw przecina ognisty uk, rakieta, ktra lduje gdzie daleko, gdzie na terenie Ministerstwa rodowiska. A trudno uwierzy, jakie siy by w stanie zmobilizowa Akkarat, by doj do wadzy. Mia do dyspozycji znacznie wicej, ni si przyznawa. Anderson z udawan nonszalancj zadaje kolejne pytanie: Rozumiem, e ten przypieszony harmonogram nie wpynie na warunki naszej umowy. W nowej erze AgriGen pozostanie naszym preferowanym partnerem. Rozlunia si na te uspokajajce sowa, ale kolejne zdanie Akkarata znw stawia go na baczno. Oczywicie, sytuacja si troch zmienia. Przecie nie udao si wam zapewni niektrych obiecanych zasobw.

Anderson patrzy na ostro. Mielimy terminy. Obiecane siy ju tu pyn, podobnie jak bro i finansowanie. Akkarat umiecha si lekko. Nie przejmuj si tak. Na pewno jako uda si dogada. My nadal chcemy dostpu do banku nasion. Akkarat wzrusza ramionami. Rozumiem twoje stanowisko. Nie zapominaj, e Carlyle ma jeszcze pompy, ktre bd ci potrzebne przed por deszczow. Akkarat zerka na Carlylea. Na pewno uda si doj do odrbnego porozumienia. Nie! Carlyle szczerzy zby, zerka na jednego, na drugiego, potem unosi rce i si cofa. Dogadajcie si sami. Mnie w tym sporze nie ma. Tak bdzie. Akkarat wraca do ustale bitewnych. Anderson patrzy zmruonymi oczyma. Cigle maj kilka kart przetargowych. Gwarancje podnych nasion ostatniej generacji. Ry, ktry przez co najmniej dwanacie wysieww bdzie odporny na rdz pcherzow. Zastanawia si, jak najlepiej podej Akkarata, jak z powrotem si z nim dogada, ale daje mu si we znaki morfina oraz wyczerpanie z ostatnich dwudziestu czterech godzin. Zawiewa na nich dymem z ktrego poaru, wszyscy zaczynaj kaszle, dopki wiatr nie zmieni kierunku. Nad miastem lec ukiem kolejne pociski smugowe i artyleryjskie, potem rozbrzmiewa odlegy grzmot wybuchw. Carlyle marszczy brwi. Co to byo? Pewnie kompania Kruta. Odrzucili nasz propozycj. Zapewne ostrzeliwuj ldowiska w imieniu Prachy mwi Akkarat. Biae koszule nie pozwol, eby dotaro nasze zaopatrzenie. Za way te si wezm, jeli im pozwolimy. Przecie zatopi miasto. I to bdzie nasza wina. Akkarat marszczy czoo. W czasie zamachu dwunastego grudnia ledwo udao si obroni way. Kiedy Pracha poczuje, e przegrywa a teraz ju chyba ma tego wiadomo biae koszule mog wzi miasto na zakadnika, eby wymusi lepsze warunki kapitulacji. Wzrusza ramionami. Szkoda, e jeszcze nie mamy naszych wglowych pomp. Jak tylko przestan strzela mwi Carlyle skontaktuj si z Kolkat i ka je wysa. Niczego innego si nie spodziewaem. Zby Akkarata lni. Anderson walczy, eby nie patrze na nich wilkiem. Nie podoba mu si ta przyjacielska gadka. Cakiem jakby zapomnieli, e trzyma ich w niewoli, jakby Carlyle i Akkarat byli

starymi kumplami. Nie podoba mu si sposb, w jaki Akkarat rozdzieli interesy jego i Carlylea. Przyglda si krajobrazowi, rozwaajc w mylach opcje. Gdyby tak wiedzia, gdzie jest bank nasion, mgby kaza grupie uderzeniowej wej do miasta i opanowa go w tym chaosie... Z dou przesczaj si krzyki. Na ulicach kbi si ludzie, patrz w stron zamieszania, wszyscy ciekawi, co przyniesie im ta wojna. Idzie za spojrzeniem zdezorientowanego tumu. Na tle ognia odcinaj si czarne masywy wieowcw z Ekspansji, resztki szyb w oknach poyskuj wesoo odbiciem pomieni. Za miastem i poarem faluje czarny ocean, poa mroku. Z wysoka way wydaj si czym dziwnie wtym: piercie gazowych latar, a potem ju nic, tylko aroczna ciemno. Naprawd da si przerwa way? pyta. Akkarat wzrusza ramionami. Maj sabe punkty. Planowalimy broni ich dodatkowymi siami marynarki z poudnia, ale chyba damy rad je utrzyma. A jeli nie? Ludzie nigdy nie wybacz temu, kto pozwoli zatopi miasto mwi Akkarat. Do tego nie mona dopuci. Bdziemy walczy o way, jakbymy byli wieniakami z Bang Rajan. Anderson patrzy na poary i morze w oddali. Carlyle opiera si obok na porczy. Jego twarz lni w wietle ognia. Ma na ustach zadowolony umiech czowieka, ktry nie moe przegra. Anderson nachyla si ku niemu. Tu moe rzdzi Akkarat, ale wszdzie indziej AgriGen. Wbija wzrok w kupca. Pamitaj o tym. Z przyjemnoci patrzy, jak widnie umiech Carlylea. Echo przynosi kolejne strzay znad miasta. Obserwowana z wysoka bitwa jest cakowicie pozbawiona emocji. Jakby mrwki wojoway o kup piasku. Jakby kto zrzuci na kup dwa mrowiska, eby obserwowa starcie prymitywnych cywilizacji. Grzmi modzierze. Poary migoc i byskaj. W oddali z ciemnego nieba opuszcza si cie sterowiec opadajcy ku poarom. Pynie nisko nad pomieniami, nagle fragment ognia znika, zalany wod morsk z jego brzucha. Akkarat patrzy na to z umiechem. To nasi. Jednake po chwili jakby ogie nie zosta ugaszony, tylko przeskoczy w powietrze sterowiec wybucha. Pochaniaj go z rykiem pomienie, fragmenty powoki pon i odpadaj, trzepoczc, latajce monstrum spada na miasto i roztrzaskuje si w drobny mak o budynki. Jezus odzywa si Anderson na pewno nie chcesz posikw ju teraz? Twarz Akkarata pozostaje niewzruszona. Nie sdziem, e zd rozstawi rakiety.

Miastem wstrzsa potny wybuch, gaz bucha pod niebo jaskrawozielonym pomieniem. Rozszerza si skbiona kula ognia. Niewyobraalna ilo spronego gazu rozwija si w grzmicy zielony grzyb. To chyba rezerwa strategiczna Ministerstwa rodowiska rzuca Akkarat. Piknie mruczy Carlyle. Piknie, kurwa, piknie.

XLII
Hock Seng kryje si w zauku, gdy po Thanon Phosri pdz z rykiem czogi. Wzdryga si na sam myl o przepalanych ilociach paliwa. Jedna orgia przemocy pochonie pewnie znaczn cz rajskich zapasw oleju napdowego. Powietrze wypenia wglowy dym, czogi dorzucaj do pieca i ruszaj dalej na klekoccych gsienicach. Hock Seng chowa si w mieciach. Wszystko, co zaplanowa, rozpado si w jednej kryzysowej chwili. Zamiast czeka i uda si na pnoc ostron grupk, pozwoli, by jego bogactwo spono w imi jednego ogromnego ryzyka. Przesta narzeka, stary durniu. Gdyby stamtd nie uciek, upiekby si razem ze swoimi fioletowymi bahtami i kumplami tymi kartami. Ubolewa jednak, e nie pomyla, eby wzi ze sob chocia troch starannie zachomikowanego zabezpieczenia na przyszo. Zastanawia si, czy to jego karma jest tak sponiewierana, e w ogle nie ma co liczy, eby co mu si udao. Jeszcze raz wyglda na ulic. Widzi ju biura SpringLife, a co najlepsze nikt ich nie pilnuje. Pozwala sobie na umiech. Biae koszule maj teraz wasne zmartwienia. Prowadzi rower ulic, podpierajc si nim jak kul. Na terenie firmy chyba przez moment toczyy si jakie walki. Pod cian le trzy trupy, na oko rozstrzelane. cignito im te opaski i rzucono na ziemi. Kolejne durne dzieciaki bawice si w polityk... Jaki ruch za nim. Hock Seng obraca si i dga luf przeladowc. Mai sapie, gdy lufa wbija si w jej brzuch. Piszczy ze strachu, wybauszajc oczy. Co ty tu robisz? szepcze Hock Seng. Mai odsuwa si spod lufy. Przyszam pana szuka. Biae koszule znalazy nasz wiosk. Ludzie choruj. Szlocha. A potem spalili pana dom. Dopiero teraz widzi e caa jest okopcona i pokaleczona. Bya w Yaowarat? W slumsach? pyta wstrznity. Kiwa gow. Miaam szczcie. Powstrzymuje szloch.

Hock Seng krci gow. A czemu tu przysza? Nic innego mi nie przychodzio do gowy. Czyli zachorowali jeszcze inni ludzie? Kiwa gow zalkniona. Biae koszule nas wypytyway, nie wiedziaam co powiedzie, powiedziaam, e... Nie przejmuj si. Hock Seng uspokajajco kadzie do na jej ramieniu. Biae koszule nie bd ju nas nka. Maj swoje problemy. A pan ma... Urywa. W kocu mwi: Spalili nasz wiosk. Wszystko spalili. aosna istotka. Taka maa. Taka bezbronna. Wyobraa j sobie, jak ucieka ze zniszczonego domu, szukajc schronienia w ostatnim miejscu, ktre jej zostao. I trafia w sam rodek wojny. Troch chciaby si pozby tego ciaru, ale wok pogino ju zbyt wielu ludzi, wic nawet niewyranie cieszy si z jej towarzystwa. Krci gow. Gupie dziecko. Gestem kae jej wej do fabryki. Chod ze mn. Gdy wchodz do gwnej hali, ogarnia ich potworny smrd. Oboje zakrywaj twarze, oddychaj pytko. Kadzie z glonami mruczy Hock Seng. Spryny si rozkrciy i nie dziaaj wentylatory. Nie ma przewiewu. Wchodzi po stopniach do biura, popycha drzwi. W pomieszczeniu jest duszno, gorco i mierdzi tak samo jak w hali, po wielu dniach bez przepywu powietrza. Otwiera okiennice, wpuszczajc nocn bryz i zapach poarw. Ponad dachami migocz pomienie, iskrzc si pord nocy jak pynce do nieba modlitwy. Mai staje obok niego, jej twarz owieda migodiwy blask. Na ulicy pali si pomieniem zamana gazowa latarnia. Pewnie w caym miecie tak si pal. Hock Senga troch dziwi, e nikt nie zakrci gazu. Dawno trzeba byo to zrobi a jednak latarnia pali si jasn zieleni, odbijajc si w twarzy Mai. adna jest, uwiadamia sobie. Drobna i adna. Niewinno uwiziona wrd walczcych bestii. Odwraca si od okna, idzie, kuca przed sejfem. Przypatruje si tarczom i cikim zamkom, szyfrom i dwigniom. Droga rzecz, tyle stali potrzeba na taki sejf. Kiedy mia wasn firm, kiedy Trzy Klipry panoway na Morzu Poudniowochiskim i Oceanie Indyjskim, mia podobny w swoim gabinecie, zabytek, wycignity ze starego banku, ktry straci pynno, wtaszczony prosto ze skarbca, si dwch megodontw, do biur Kompanii Handlowej Trzy Bogactwa. A ten tutaj stoi i drwi sobie z niego. Trzeba mu zniszczy zawiasy. To potrwa. Chod ze mn mwi. Prowadzi j z powrotem do hali. Kiedy chce i do hali obrbki kocowej, Mai zostaje z tyu. Wrcza jej mask ochronn. To powinno wystarczy.

 Na pewno? Wzrusza ramionami. No to zosta. Ale i tak idzie za nim, tam gdzie przechowuj kwas do obrbki. Id ostronie. Hock Seng bierze szmat, eby odgarn zasony w przejciu, uwaa, eby nic go nie dotkno. Oddech pod mask jest gony, chrapliwy, nierwny. W halach panuje baagan. Byy tu biae koszule, robiy kontrol. Smrd gnijcych glonw jest intensywny, nawet przez mask. Hock Seng oddycha pytko, powstrzymujc wymioty. Siatki do suszenia pod stropem s cae czarne od wyschnitych glonw. Zwisa z nich par czarnych, wysuszonych na pieprz macek. Hock Seng opanowuje si, eby nie robi przed nimi unikw. Co pan robi? sapie Mai. Szukam przyszoci. Rzuca jej saby umieszek, a potem zdaje sobie spraw, e przez mask nie widzi jego twarzy. Wygrzebuje z szafki rkawice i wrcza jej jedn par. A potem fartuch. Pom mi z tym. Wskazuje worek z proszkiem. Teraz pracujemy dla siebie. Koniec zagranicznych wpyww, jasne? Powstrzymuje j, gdy siga po worek. Uwaaj, nie posyp sobie tym skry. I eby nie zetkno si z potem. Prowadzi j z powrotem do biura. Co to jest? Zobaczysz, maa. Tak, ale... To czary. Teraz przynie mi troch wody z khlongu. Kiedy dziewczynka wraca, Hock Seng bierze n i ostronie rozcina worek. Daj wod. Mai przysuwa bliej wiadro. Zanurza n w wodzie, wsuwa go w proszek Proszek syczy i zaczyna kipie. Kiedy wyjmuje ostrze, jest w poowie zarte, stopione i dalej syczy. Mai wytrzeszcza oczy. Z noa spywa lepki pyn. Co to jest? Wyspecjalizowane bakterie. Farangowie je zrobili. To nie kwas? Nie. To jest ywe. W pewnym sensie. Zaczyna smarowa sejf noem. N cakiem si rozpada. Hock Seng si krzywi. Potrzebne mi co innego, co dugiego, eby to rozsmarowa. Niech pan poleje sejf wod podpowiada Mai a potem sypnie proszkiem. Mczyzna si mieje. Bystra dziewczynka. Po chwili sejf jest mokry. Hock Seng robi papierowy lejek i sypie proszek wsk struk. Tam, gdzie zetknie si z metalem, natychmiast si gotuje. Starzec odstpuje o krok, przeraony szybkoci, z jak to dziaa. Powstrzymuje ch wytarcia rk.

 Nie dotknij tego go skr mruczy. Przypatruje si rkawicom. Jeli jest na nich cho odrobina, a si zamocz... Ciarki przechodz mu po plecach. Mai ju cofna si na drug stron biura i patrzy z lkiem. Metal spywa z drzwi sejfu, przearta i przetrawiona stal odpada patami, odlatuje jak zmiatana jesiennym wichrem. Jaskrawe nadtopione uski lduj na tekowych deskach, rozlewajc si z sykiem. Pal si dalej, osmalajc drewno w kratkowany wzr. Nie przestaje mwi Mai z podziwem. Hock Seng patrzy z coraz wikszym niepokojem, zastanawiajc si, czy ten drodopodobny produkt przere podog pod sejfem, ktry spadnie na lini produkcyjn. Odzyskuje gos. To jest ywe. Zaraz powinno przesta trawi. I farangowie robi takie rzeczy. Gos Mai jest peen przeraenia i podziwu. Nasi te. Hock Seng krci gow. Nie myl sobie, e farangowie s tacy do przodu. Sejf rozpada si dalej. Gdyby tak wczeniej wykrzesa z siebie troch odwagi. Mg to zrobi, kiedy jeszcze za oknami nie toczya si wojna. Szkoda, e nie moe cofn si w czasie, wrci do swojej dawnej postaci, przeraonego paranoika, bojcego si deportacji, gniewu cudzoziemskich diabw, lkajcego si o wasn reputacj i po prostu szepn temu staruchowi do ucha, e nie ma nadziei. e powinien ukra co trzeba i zwia, nic gorszego si nie stanie. Czyj gos wyrywa go z zamylenia: No no, Tan Hock Seng. Mio pana widzie. Odwraca si. W drzwiach stoi Kundlojebca i Stary Gnat oraz szeciu innych ludzi. Wszyscy ze sprynowcami w rkach. S podrapani i osmoleni od ulicznych potyczek, ale umiechnici i pewni siebie. Wyglda na to, e mamy podobne pomysy zauwaa Kundlojebca. Niebo rozjania eksplozja, zalewajc biuro pomaraczowym blaskiem. Wstrzs zniszczenia przenosi si przez podeszwy Hock Senga. Trudno powiedzie, jak daleko to byo. Te pociski lataj jakby na chybi trafi. Jeli kieruje nimi jaka inteligencja, nie im j ogarnia. Kolejny grzmot, tym razem bliej. Najpewniej to biae koszule broni waw. Hock Seng zwalcza ch ucieczki. Trawice elazo bakterie dalej skwiercz. Patki metalu spadaj na podog. Hock Seng bada sytuacj. Dobrze, e jestecie. Pomcie mi. Chodcie. Stary Gnat si umiecha. Chyba nie. Mczyni przepychaj si obok Hock Senga. Wszyscy wiksi od niego. Wszyscy uzbrojeni. W ogle nie zwracaj uwagi na obecno jego i Mai. Potyka si, gdy go potrcaj. Ale to jest moje protestuje. Nie moecie tego zabra! To ja wam powiedziaem, gdzie to jest!

Nie zwracaj na niego uwagi. Nie moecie tego zabra! Szuka pistoletu. Nagle lufa lduje na jego czaszce. To umiechnity Stary Gnat. Kundlojebca przyglda mu si z zaciekawieniem. Jeszcze jedno zabjstwo niewiele zmieni w moim nastpnym yciu. Nie sprawdzaj mnie. Hock Seng ledwo jest w stanie opanowa wcieko. Cz jego duszy chciaaby i tak strzeli, zetrze mu z twarzy to samozadowolenie. Metal sejfu dalej kipi i syczy, odpada, powoli ukazuje si ostatni przedmiot, z jakim wiza nadzieje. Nak leng patrz na Hock Senga i Starego Gnata. S wyluzowani, umiechnici. Nie boj si. Nawet nie podnieli broni. Po prostu patrz na celujcego w nich Hock Senga. Kundlojebca szczerzy zby. Znikaj, ta karto. Zanim zmieni zdanie. Mai szarpie Hock Senga za rkaw. Niewane, co tam jest, szkoda pana ycia. Ona ma racj, ta karto mwi Stary Gnat. Nie masz szans wygra tej walki. Hock Seng opuszcza pistolet i pozwala Mai si odcign. Wychodz z biura. Ludzie Pana ajna patrz na niego z umieszkami. Schodzi z Mai schodami, oboje wychodz z fabryki na zasane gruzem ulice. W oddali ryczy z blu megodont. Zawiewa wiatr, niesie popi, polityczne ulotki i zapach palonego WeatherAll. Hock Seng czuje si stary. Za stary, eby jeszcze zmaga si z przeznaczeniem, ktre chce go zniszczy. Wiruje arkusz szeptaniu. Nagwek krzyczy o nakrcankach i morderstwach. Niesamowite, e ta nakrcanka pana Lakea moga narobi takich szkd. Wszyscy w miecie jej szukaj. Niemal si umiecha. Cho jest t kart, nie ma tak przerbane, jak ta kreatura. Powinien jej podzikowa. Gdyby nie ona i wie o aresztowaniu pana Lakea, pewnie ju by nie y, spaliby si w slumsach razem z caym swoim nefrytem, pienidzmi i diamentami. Powinienem by wdziczny. Czuje jednak presj napierajcych na przodkw, obciajcych go brzemieniem swoich oskare. Wzi to, co zbudowali w Malezji jego ojciec i dziadek, i obrci to w popi. Przytaczajca poraka. Na cianie fabryki trzepocze kolejna szeptanka. Znowu o tej nakrcance, do tego oskarenia wobec generaa Prachy. Pan Lake mia obsesj na punkcie tej nakrcanej dziewczyny. Cigle si z ni pieprzy i nie potrafi przesta. Nie potrafi nie sprowadza jej sobie do ka przy kadej okazji. Hock Seng zdziera szeptank, tknity nagym pomysem. Co tam jest? pyta Mai. Za stary jestem na to. Ale serce i tak bije mu szybciej.

 Mam pomys mwi. Jest taka jedna moliwo. Nowa, bezsensowna iskra nadziei. Nic na to nie poradzi. Musi walczy, mimo e nic mu nie zostao.

XLIII
Wybucha pocisk z czogu. Ziemia i odamki drewna sypi si Kanyi na gow. Opucili budynki Ministerstwa Kanya nazwaa to oddaniem pola, ale w rzeczywistoci to odwrt: uciekaj jak najszybciej mog przed nacierajcymi czogami i megodontami. Jak dotd ratuje ich tylko jedno: wojsko najwyraniej skupia si na zajciu gwnego terenu Ministerstwa, a wic koncentruje swoje siy w tym rejonie. Ale i tak napotkali po drodze trzy grupy komandosw idce od poudniowego muru. Pada wtedy poowa plutonu Kanyi. A teraz jeszcze kolejny czog, wanie w chwili gdy mieli si wymkn boczn bram. Wjecha w ni i odci im drog ucieczki. Polecia swoim ludziom wycofa si w zagajniki otaczajce wityni Phra Seuba. Nic z niej nie zostao. Wojenne megodonty stratoway wypielgnowany ogrd. Kolumny wityni spalia bomba zapalajca, jak rozwcieczony demon, z wyciem i hukiem, poerajc suchy tek lasu. Musz si kry pomidzy popioem i wypalonymi kikutami drzew. Na ich pozycj na wzgrzu spada nastpny pocisk. Zza czogu wychodz kolejni komandosi, rozpadaj si na grupki i szturmuj biegiem. Wyglda na to, e id na laboratoria biologiczne. Kanya zastanawia si, czy Ratana nadal tam pracuje, czy w ogle wie, o toczcej si nad jej gow wojnie. Obok pocisk z czogu roztrzaskuje kolejne drzewo. Wiedz, e tu jestemy, mimo e nas nie widz mwi Pai. Jakby na potwierdzenie jego sw, nad ich gowami pdzi z wizgiem ulewa dyskw, wbijajcych si w spalone pnie, lnicych srebrno na de czarnego drewna. Kanya gestem rozkazuje ludziom, by si wycofali. Pozostae biae koszule, w mundurach starannie wysmarowanych sadz i popioem, uciekaj gbiej w dopalajcy si lasek. Poniej nich lduje jeszcze jeden pocisk, sypic w powietrze poncymi tekowymi drzazgami. Za blisko. Wstaje i biegnie. Pai tu za ni. Hiroko wyprzedza ich, kryje si za czarnym obalonym pniem i czeka, a j dogoni. Wyobraasz sobie, walczy z czym takim? sapie Pai. Kanya krci gow. Nakrcanka ju dwa razy ich uratowaa. Raz, zauwaajc ruch cienia podchodzcych do nich komandosw, drugi, popychajc Kany na ziemi, zanim ulewa

dyskw przecia powietrze nad jej gow. Ma bystry wzrok, o wiele bystrzejszy ni Kanya i jest poraajco szybka. Ale twarz ma ju ca czerwon, a skr such i parzc w dotyku. Nie budowano jej na tak wojn w tropikach i sabnie, cho lej jej wod na gow i staraj si ochodzi na wszelkie sposoby. Gdy Kanya w kocu j dogania, Hiroko spoglda na ni rozpalonymi gorczk oczyma. Musz si zaraz czego napi. Lodu. Nie mamy lodu. To rzeka. Wszystko jedno co. Musz wrci do Yashimoto-samy. Nad rzek wszdzie s walki. Kanya syszaa od innych, e na waach jest genera Pracha, prbuje odeprze odzie desantowe marynarki. Walczy ze swoim byym sprzymierzecem, admiraem Noi. Hiroko wyciga rozpalon do. Dugo nie przetrwam. Kanya rozglda si wok siebie, szukajc rozwizania. Wszdzie trupy. Gorzej ni epidemia, ciaa mczyzn i kobiet porozrywane materiaami wybuchowymi. Jedna krwawa jatka. Nogi, rce, urwana stopa rzucona na ga. Stosy palcych si zwok. Syk napalmu. Klekot suncych po dziedzicach czogw, smrd wglowych spalin. Potrzebne mi radio mwi. Ostatnio Pichai je mia. Ale Pichai nie yje i nie wiadomo, gdzie podziao si radio. Nie uczyli nas takich rzeczy. Mielimy walczy z rdz pcherzow, gryp, a nie czogami i megodontami. Gdy w kocu znajduje to radio, musi wyj je z martwych doni. Krci korbk. Sprawdza kody, uywane przez Ministerstwo do wymiany informacji o epidemiach, nie dziaaniach wojennych. Nic. W kocu mwi otwartym tekstem: Mwi kapitan Kanya. Jest tam kto? Odbir. Duga pauza. Trzaski i szum. Powtarza to samo. I jeszcze raz. Nic. A potem: Pani kapitan? Mwi porucznik Apichart. Poznaje gos adiutanta. Tak? Gdzie genera Pracha? Nie wiemy. Nie jest pan z nim? Kolejna przerwa. Chyba nie yje. Kaszle. Pucili gaz. To kto teraz dowodzi? Jeszcze dusza pauza. Chyba pani, pani kapitan.

 To niemoliwe. A co z pit? Nic nie wiemy. Genera Som? Znaleziono go w domu, zamordowanego. Tak samo Karnath i Phailina. To niemoliwe. Plotki tak mwi. Ale nigdzie ich nie ma, a genera Pracha uwierzy, kiedy dosta t informacj. Nie ma innych kapitanw? Bhirombhakdi by na ldowiskach, ale teraz wida tam tylko ogie. A pan gdzie jest? W wieowcu koo Phraram Road. Ilu ma pan ludzi? Z trzydziestu. Kanya rozglda si z konsternacj po swoich. Sami ranni. Hiroko ley pod citym bananowcem, twarz jej ponie jak chiski lampion, oczy ma zamknite. Moe ju nie yje. Przelotnie zastanawia j myl: przejmuje si jej losem czy...? Wok gromadz si jej ludzie, patrz. Kanya przyglda si ich aosnej amunicji. Ranom. Garstka ludzi. Radio trzeszczy. Co mamy robi, pani kapitan? pyta porucznik Apichart. Nasza bro nic tym czogom nie robi. Nie da si... Kana rozbrzmiewa szumem. Od strony rzeki niesie si grzmot potnej eksplozji. Szeregowy Sarawut zazi z drzewa. Przestali ostrzeliwa nabrzee. Jestemy sami mruczy Pai.

XLIV
Budzi j cisza. Noc bya dla Emiko niekoczcym si rozmazanym cigiem. Okresy snu przerywanego grzmotem wybuchw i wyciem rozkrcajcych si wysokoenergetycznych spryn. Na ulicach jeszcze klekocz spalajce wgiel czogi, ale teraz wszystko dzieje si gdzie dalej, walki przeniosy si do innych dzielnic. Na ulicach le porzucone ciaa, ofiary zamieszek zapomniane pord prawdziwej wojny. Nad miastem zapada dziwna cisza. W oknach migocze par wieczek to ludzie sprawujcy nocne czuwanie nad spustoszonym miastem ale poza tym nie wieci si nic. Nie pal si lampy gazowe, ani na ulicach, ani w domach. Cakowita ciemno. Albo miastu skoczy si metan, albo kto wreszcie zakrci gwne kurki. Emiko wygrzebuje si ze mieci, marszczc nos z obrzydzeniem na widok upin melonw i skrek od bananw. Na de pomiennie pomaraczowego nieba wida kilka supw dymu, ale nic wicej. Ulice s puste. Nie ma lepszej pory na to, co sobie zaplanowaa. Skupia si na wieowcu. Sze piter nad ni czeka mieszkanie Andersona. O ile uda si jej do niego dosta. Najpierw mylaa, e po prostu przebiegnie przez hall i przekradnie si na gr, ale drzwi s zamknite, a wok chodz patrole. Poza tym jest teraz zbyt dobrze znana, by prbowa wej frontem. Istnieje jednak alternatywa. Gorco. Potwornie gorco. Zielony kokos, ktry znalaza i rozbia, gdy zapadaa noc, jest teraz rzewnym wspomnieniem. Raz jeszcze liczy wznoszce si nad ni balkony. Tam na grze jest woda. I wiatr. Przetrwanie i tymczasowa kryjwka, jeli tylko tam dotrze. Z oddali dobiega grzmot, potem trzaski, jak sztuczne ognie. Nasuchuje. Lepiej ju duej nie czeka. Gramoli si na najniszy balkon. Balustrada jest z eliwnych prtw, podobnie jak pitro wyej. Podciga si na pierwszy i drugi balkon, z atwoci wykorzystujc prty jako chwyty. Wreszcie staje na trzecim balkonie, dyszc z wysiku. Krci jej si w gowie od akumulujcego si w rodku ciepa. Pod ni lni zapraszajco bruk zauka. Unosi wzrok ku krawdzi balkonu na czwartym pitrze. Zbiera siy i skacze... w nagrod otrzymuje pewny chwyt. Podciga si. Na czwartym balkonie przysiada na balustradzie, wbija wzrok w pity. Z wysiku przegrzewa si coraz bardziej. Nabiera powietrza, skacze. apie si palcami. Wisi nad

przepaci. Zerka w d i od razu tego auje. Teraz zauek jest daleko w dole. Powoli, sapic, wciga si na gr. W mieszkaniu jest ciemno. Nikt si nie porusza. Emiko szarpie elazn krat, liczc na ut szczcia, ale jest zamknita. Oddaaby wszystko, eby si napi teraz wody, pola ni twarz i ciao. Przyglda si konstrukcji kraty. Nie ma szans na wamanie. Jeszcze jeden skok. Wraca na krawd balkonu. Donie to jedyna cz jej ciaa, ktra poci si jak u normalnego czowieka, wic teraz ma je cae tuste i mokre. Wyciera je co chwila, usiujc osuszy. Pochania j przekrwienie z nadmiaru wysiku. Peznie na krawd balkonu, balansuje. Krci si jej w gowie. Przysiada, uspokaja si. Skacze. Palce drapi o krawd balkonu, zelizguj si. Spada, uderzajc w balustrad poniej. Zebra eksploduj blem, gdy przewala si do rodka i pada na doniczki z pncym jaminem. Bl wybucha take w okciu. Ley, pojkujc, pomidzy rozbitymi doniczkami i nocnym aromatem jaminu. Krew lni czarno na rkach. Nie potrafi powstrzyma si od jkw. Caa si trzsie. Spala si z fizycznego zmczenia. Podciga si chwiejnie, ciskajc uszkodzone rami, spodziewajc si, e kto wybiegnie i j zaatakuje, lecz mieszkanie za krat pozostaje ciemne. Gramoli si na rwne nogi, opiera si o balustrad, znw zerka w gr na swj cel. Gupia dziewczyna. Czemu tak uparcie starasz si przey? Czemu nie skoczy, nie umrze? To takie proste. Spoglda w ciemny zauek w dole. Nie umie odpowiedzie. To co w genach, zakorzenione tak gboko, jak jej ch dogadzania panu. Kolejny raz podciga si na balustrad, balansuje chwiejnie, ciskajc rozdygotan rk. Patrzy w gr, modlc si o zmiowanie do Mizuko Jizo, bodhisattwy nakrcanek. Skacze, jedn rk sigajc po ratunek. Palce chwytaj... i zelizguj si. Emiko bierze zamach zranion rk, chwyta. Czuje, jak w okciu pkaj cigna. Piszczy z blu, gdy koci rozchodz si, trzaskaj. Szlochajc, chrapliwie wdychajc i wydychajc powietrze, drapie po balustradzie zdrow rk. W kocu udaje si j chwyci. Pozwala drugiej rce zwisa bezwadnie. Wisi na jednej rce wysoko nad ulic. Rka jest jednym rozpalonym pomieniem. Stka cichutko, przygotowuje si do jeszcze jednego wysiku. ka urywane i raz jeszcze wyciga do gry zaman rk. Zaciska do na balustradzie. Prosz. Prosz. Jeszcze troch. Obcia drugie rami. Biay bl. Urywany oddech piuje gardo. Zarzuca do gry nog, maca stop, szuka punktu zaczepienia dla palcw, w kocu zahacza je o prty. Podciga si,

zgrzytajc zbami, kajc, nie puszczajc. Jeszcze tylko troch. Do jej czoa przywiera lufa sprynowca. Emiko otwiera oczy. Bro ciska w drcych rkach dziewczynka. Gapi si na Emiko w przeraeniu. Pan mia racj szepcze. Za ni majaczy stary Chiczyk, z twarz w cieniu. Wygldaj za balkon, patrz na wiszc Emiko. Jej palce zaczynaj si zelizgiwa. Bl jest ju niemal nie do zniesienia. Prosz szepcze Emiko. Pomcie.

XLV
Gazowe owietlenie w centrum dowodzenia Akkarata nagle si dopala. Anderson, zaskoczony, prostuje si w nagej ciemnoci. Walki od jakiego czasu mocno osaby, ale ze wiatem dzieje si to samo w caym miecie. Latarnie gazowe Krung Thep migoc i gasn, zielone punkciki znikaj jeden po drugim z gwnych arterii. Par stref walk jeszcze mruga tym i pomaraczowym pomieniem palcego si WeatherAll, lecz z miasta znikna caa ziele. Pokrywa je czarna kodra, prawie rwnie ciemna, jak ocean za waami. Co si dzieje? pyta. Sal owietla tylko saby poblask monitorw komputerw. Akkarat wraca z balkonu. Sala operacyjna kipi aktywnoci. Oywaj awaryjne, nakrcane diodowe lampki, rozsiewajc po niej wiato, owiedajc jego umiechnit twarz. Zajlimy gazowni mwi. Kraj jest nasz. Jeste pewien? Ldowiska i nabrzea zabezpieczone. Biae koszule si poddaj. Mamy kontakt z ich gwnym dowdc. Bd skada bro i kapitulowa bezwarunkowo. Wiadomo idzie teraz przez ich szyfrowane radio. Paru si pewnie nie podda, ale miasto jest nasze. Anderson pociera poamane ebra. To znaczy, e moemy sobie i? Akkarat kiwa gow. Oczywicie. Jeszcze troch; oddeleguj ludzi, eby odprowadzili was do domw. Na ulicach jeszcze czas jaki moe si co dzia. Umiecha si. Myl, e bdziecie bardzo zadowoleni z nowego sposobu zarzdzania Krlestwem. Par godzin pniej zaganiaj ich do windy. Opadaj na parter i odkrywaj, e czeka na nich osobista limuzyna Akkarata. Niebo zaczyna janie. Carlyle ju ma wsi do auta, gdy zatrzymuje si i gapi w gb ulicy, nad ktr rozjania si ta kreska witu. No, tego to nie spodziewaem si zobaczy. Mylaem, e ju nie yjemy. Ale jako nie za bardzo si przejmowae.

Anderson wzrusza ostronie ramionami. W Finlandii byo gorzej. Wsiadajc do auta, znw dostaje ataku kaszlu. Trwa p minuty i wyczerpuje go. Ociera krew z warg pod czujnym spojrzeniem Carlylea. Dobrze si czujesz? pyta Carlyle. Anderson kiwa gow, delikatnie zamykajc drzwi. Mam w rodku co poprzerywane. Akkarat da mi pistoletem po ebrach. Carlyle mu si przypatruje. Na pewno czego nie zapae? Anderson parska miechem, od czego bol go ebra. Pracuj dla AgriGenu. Jestem zaszczepiony na choroby, ktre nawet nie zostay jeszcze wypuszczone. Samochd przypiesza, oddalajc si od krawnika w eskorcie sprynowych skuterkw. Roj si wok limuzyny z wglowym dieslem. Anderson rozpiera si wygodniej na siedzeniu, patrzy na przesuwajce si za szyb miasto. Carlyle w zamyleniu postukuje w skrzany podokietnik. Musz sobie tak skombinowa. Jak popyn towary, bd mia mas kasy do wydania. Anderson kiwa gow, rozkojarzony. Zaraz trzeba bdzie zacz dowozi kalorie. Pomoc humanitarna, klska godu. Chciabym tymczasowo wynaj twoje sterowce. cigniemy U-Tex z Indii. Damy Akkaratowi co, eby mg si pochwali. Korzyci z otwarcia rynku i inne takie. Szeptanki zapiej z zachwytu. Umocni si. Nie moesz po prostu cieszy si chwil? Carlyle si mieje. Nie za czsto uciekasz przed czarnym kapturem. Pierwsza rzecz, to zaatwimy sobie jak whiskey i kawaek dachu, sidziemy i bdziemy, kurna, patrze, jak soce wschodzi nad krajem, ktry wanie sobie kupilimy. I to najpierw. Reszta tego szajsu moe poczeka do jutra. Limuzyna skrca na Phraram I Road, eskorta wyprzedza ich, toczc si przez szybko janiejce miasto. Zjedaj z wiaduktu i objedaj ruin wieowca z Ekspansji, ktry zawali si podczas walk. Paru ludzi szabruje ruiny, ale nie s uzbrojeni. Skoczyo si mruczy Anderson. Tak po prostu. Czuje si zmczony. Z krawnika zwisaj na jezdni trupy dwch biaych koszul, bezwadne jak szmaciane lalki. Obok stoi sp, podkrada si coraz bliej. Anderson delikatnie dotyka eber, nagle cieszc si, e yje. To gdzie mona dosta t whiskey?

XLVI
Stary Chiczyk i dziewczynka kucaj z dala od niej, obserwujc uwanie, jak pije wod. Emiko zdziwia si, kiedy stary pozwoli dziewczynce pomc jej wgramoli si na balkon. Lecz teraz, gdy jest bezpieczna, wci celuje w ni ze sprynowca Emiko rozumie, e nie motywowao go dobre serce. Naprawd ich pozabijaa? pyta. Emiko ostronie unosi szklank i znw pije. Gdyby nie bya tak obolaa, nawet cieszyaby si, e si jej boj. Po wodzie jest jej duo lepiej, mimo e prawa rka ley bezwadna i opuchnita. Stawia szklank na pododze i ciska uszkodzony okie. Oddycha pytko, czujc bl. Tak czy nie? pyta jeszcze raz. Wzrusza lekko ramionami. Byam szybka. A oni wolni. Mwi po mandarysku; Emiko nie uywaa tego jzyka od czasw Gendo-samy. Angielski, tajski, francuski, mandaryski, ksigowo, protok dyplomatyczny, urzdzanie przyj, podejmowanie goci... Tylu umiejtnoci ju nie wykorzystuje. Kilka minut trwao, zanim pami o tym jzyku wypyna na wierzch, ale potem ju nie znikaa, jak jaka koczyna, ktra zanika od dugiego nieuywania, a potem magicznie okazaa si silna. Ciekawe, czy zamana rka te si tak szybko zagoi, czy jej ciao kryje w sobie jeszcze jakie niespodzianki. Ty jeste tym sekretarzem, t kart z fabryki mwi. Hock Seng, tak? Andersonsama mwi mi, e ucieke, kiedy przyszy biae koszule. Stary Chiczyk wzrusza ramionami. Ale wrciem. Dlaczego? Szczerzy zby. Czowiek trzyma si starych mieci. Na zewntrz dudni eksplozja. Wszyscy zerkaj w stron, z ktrej dochodzi dwik. Chyba si koczy szepcze dziewczynka. To pierwsza od ponad godziny. Emiko myli, e przy drobnej nieuwadze obojga, mogaby atwo ich zabi, nawet majc

zaman rk. Ale jest taka zmczona. Zmczona niszczeniem. Zmczona mordowaniem. Za balkonem miasto bucha dymem na tle rozjaniajcego si nieba. Cae miasto rozdarte na strzpy przez... co? Przez nakrcank, ktra nie znaa swojego miejsca. Zamyka oczy, czujc t hab. Niemal widzi marsow dezaprobat Mizumi-sensei. Zdumiewajce, e ta kobieta w ogle jeszcze ma nad ni wadz. Chyba nigdy nie uwolni si od swojej dawnej nauczycielki. Mizumi jest jej czci, tak jak te niewydolne pory na skrze. Chcecie dosta za mnie nagrod? pyta. Zarobi na zapaniu morderczyni? Tajowie bardzo chc ci dopa. Szczkaj zamki mieszkania. Wszyscy unosz wzrok, gdy przez drzwi wkutykuj Anderson-sama i jaki drugi gaijin. Twarze maj cae w ciemnych siniakach, ale s umiechnici, rozemiani. Obaj staj jak wryci. Wzrok Andersona-samy przeskakuje z Emiko na staruszka, na pistolet, ktry teraz celuje w niego. Hock Seng? Drugi gaijin cofa si i chowa za Andersona-sam. Co, kurna? Dobre pytanie. Anderson-sama rozglda si po scenie przed sob. Bladoniebieskie oczy patrz taksujco. Maa Mai odruchowo pozdrawia cudzoziemca gestem wai. Emiko niemal parska miechem. A za dobrze zna to automatyczne okazywanie szacunku. Hock Seng, co ty tu robisz? pyta Anderson-sama. Hock Seng rzuca mu wski umieszek. Nie cieszy si pan ze zapania morderczyni Somdeta Chaoprayi? Anderson-sama nie odpowiada, przenosi tylko wzrok z Hock Senga na Emiko i z powrotem. W kocu pyta: Jak si tu dostalicie? Hock Seng wzrusza ramionami. To w kocu ja znalazem to mieszkanie dla pana Yatesa. Sam dawaem mu klucze. Anderson-sama krci gow. To by dure, nie? Hock Seng pochyla gow. Emiko mrozi wiadomo, e ta konfrontacja moe si obrci tylko przeciwko niej. Tylko ona jest tu kompletnie zbdna. Jeli bdzie szybka, moe uda jej si po prostu wyrwa pistolet z rki staruszka. Tak jak pozabieraa je tym powolnym ochroniarzom. Bdzie bolao, ale da si zrobi. Ten stary Chiczyk nie ma z ni szans. Drugi gaijin bez sowa wykrada si za drzwi, Emiko za stwierdza z zaskoczeniem, e Anderson-sama w ogle si nie wycofuje. Wchodzi w gb pokoju z uniesionymi domi, wntrzem do nich. Jedna jest zabandaowana. Ton gosu ma uspokajajcy. Czego chcesz, Hock Seng?

Chiczyk cofa si, trzymajc si na dystans od gaijina. Niczego. Wzrusza nieznacznie ramionami. Aby zabjca Somdeta Chaoprayi ponis sprawiedliw kar. I tyle. Anderson-sama parska miechem. Bardzo adnie. Odwraca si, ostronie siada na sofie. Stka, krzywi si, opierajc plecy. Znw si umiecha. A naprawd? Hock Seng krzywi usta, w reakcji na wasny art. Tego co zawsze. Przyszoci. Gaijin kiwa z namysem gow. Mylisz, e ta dziewczyna ci to zapewni? e dostaniesz adn nagrod? Na pewno zapanie zamachowca, ktry podnis rk na Paac, da mi tyle, ebym mg odbudowa swoj rodzin. Anderson-sama nic nie mwi, patrzy tylko zimnymi bkitnymi oczyma na Hock Senga. Zerka na Emiko. Ty go zabia? Naprawd? Cz jej duszy chciaaby skama. Widzi po oczach, e i on chciaby usysze to kamstwo, lecz nie potrafi wykrztusi tych sw. Przykro mi, Anderson-sama. I wszystkich tych ochroniarzy? Zadawali mi bl. A ja w to nie wierzyem. Mylaem, e Akkarat to wszystko zaaranowa. Ale potem zeskoczya z tego balkonu. Niepokojce bkitne oczy dalej si jej przygldaj. Jeste wyszkolona do zabijania? Nie! Wzdryga si, wstrznita tym podejrzeniem. Popiesznie wyjania: Nie wiedziaam. Bolao mnie. Byam za. Nie wiedziaam... Czuje wszechogarniajce pragnienie paszczenia si przed nim. Przekonania go, e jest lojalna. Walczy z tym instynktem, widzc, e to geny ka jej pooy si na plecach i odsoni brzuch. Czyli nie jeste wyszkolonym zabjc? pyta. Wojskow nakrcank? Nie. Nie wojskow. Prosz. Uwierz mi. Ale i tak jeste niebezpieczna. Goymi rkami ukrcia gow Somdetowi Chaoprayi. Emiko chce protestowa, powiedzie, e nie jest kim takim, e to nie bya ona, ale sowa wizn jej w gardle. Moe tylko wyszepta: Nie urwaam mu gowy. Ale gdyby chciaa, mogaby nas wszystkich pozabija. Zanim w ogle bymy si zorientowali. Zanim Hock Seng zdyby podnie pistolet. Na te sowa Hock Seng przenosi luf z powrotem na ni. aonie wolno. Emiko krci gow. Ale nie chc mwi. Chc tylko sobie pj. Na pnoc. To wszystko.

 Ale i tak jeste niebezpieczna stwierdza Anderson-sama. Dla mnie. I dla innych ludzi. Gdyby kto mnie teraz z tob zobaczy. Krci gow, krzywi si. O wiele wicej jeste teraz warta martwa ni ywa. Emiko zbiera energi, przygotowuje si na nadejcie nieznonego blu. Najpierw Chiczyk, potem Anderson-sama. Moe t ma nie... Przykro mi, Hock Seng mwi stanowczo Anderson-sama. Nie dostaniesz jej. Emiko wstrznita wytrzeszcza oczy na gaijina. Chiczyk parska miechem. A co, powstrzyma mnie pan? Anderson-sama krci gow. Hock Seng, czasy si zmieniaj. Przyjd moi ludzie. Du si. Wszystkie losy si odmieni. To ju nie bdzie tylko fabryka. Bd kontrakty na kalorie, na transport towarw, orodki badawczo-rozwojowe, negocjacje handlowe... Od jutra wszystko si zmienia. I mj statek te ta fala poniesie? Anderson-sama mieje si, potem krzywi z blu, dotykajc eber. Jak nigdy. Takich ludzi jak ty potrzeba bdzie jak nigdy. Stary przenosi wzrok z Andersona-samy na Emiko. A co z Mai? Anderson-sama kaszle. Hock Seng, przesta przejmowa si drobiazgami. Bdziesz mia niemal nieograniczone konto na wydatki. Zatrudnisz j. Albo wemiesz z ni lub. Mnie to nie obchodzi. Co sobie zechcesz. Cholera, nawet Carlyle na pewno by co dla niej znalaz, jeli nie widzisz jej jako swojego pracownika. Odchyla si i wykrzykuje na korytarz: Wiem, e tam stoisz, tchrzu! Wya! Gaijin Carlyle odkrzykuje: Naprawd bdziesz chroni t nakrcank?! Wyglda ostronie zza futryny. Anderson-sama wzrusza ramionami. Bez niej nawet nie byoby pretekstu do tego zamachu. Rzuca jej krzywy umieszek. To jest co warte. Wraca wzrokiem do Hock Senga. No? Jak mylisz? Przysignie pan, e to prawda? pyta stary. Jeli nie dotrzymamy sowa, zawsze moesz pniej na ni donie. Nigdzie nie ucieknie. Nie teraz, kiedy wszyscy wypatruj nakrcanego zamachowca. Jeli si dogadamy, wszyscy skorzystamy, wszyscy co do jednego. No posuchaj, Hock Seng. To atwa decyzja. Tym razem dla odmiany wszyscy wygrywaj. Hock Seng waha si, potem zdecydowanie kiwa gow i opuszcza bro. Emiko czuje nag fal ulgi. Anderson si umiecha. Zwraca si do niej, jego twarz agodnieje. Teraz wszystko si zmieni. Ale nikt nie moe ci zobaczy. Za duo jest ludzi, ktrzy nigdy ci nie wybacz. Rozumiesz?

 Tak, nikt mnie nie zobaczy. wietnie. Kiedy si troch uspokoi, pomylimy, jak ci std wycign. Na razie tu siedzisz. Rk si opatrzy. Zamwi gdzie skrzynk lodu. Moe by? Ulga jest niemal obezwadniajca. Tak. Dzikuj. Bardzo mio z twojej strony. Anderson-sama si umiecha. Gdzie ta whiskey, Carlyle? Pora na toast. Wstaje, marszczc czoo, i wraca z kompletem szklanek i butelk. Stawiajc szko na maym stoliczku, zaczyna kaszle. Cholerny Akkarat mamrocze i znw kaszle, basowo, chrapliwie. Nagle zgina si wp. Miotaj nim kolejne ataki kaszlu, mokrego, grzechotliwego. Podpiera si doni o stolik, ktry przechyla si i przewraca. Emiko przyglda si, jak szklanki i butelka whiskey sun ku krawdzi stou i spadaj z niej. Lec bardzo powoli, lnic w promieniach wschodzcego soca. Bardzo adne, myli. Takie czyste i byszczce. Rozbijaj si o podog. Anderson-sama nadal spazmatycznie kaszle. Zwala si na kolana pomidzy odamki szka. Prbuje wsta, ale apie go kolejny spazm. Zwija si w kbek na boku. Gdy kaszel w kocu ustpuje, patrzy na Emiko, bkitne oczy wyzieraj z zapadnitych jam. Akkarat niele mnie urzdzi chrypi. Hock Seng i Mai si cofaj. Carlyle zakrywa usta rk, przeraone oczy wygldaj zza zgitego okcia. Jak ci w fabryce szepce Mai. Emiko kuca obok gaijina. Nagle wydaje si may i wty. Niezdarnie wyciga do niej rk, Emiko ujmuje j. Anderson-sama ma krew na ustach.

XLVII
Oficjalna kapitulacja odbywa si na placu defiladowym przed Wielkim Paacem. Akkarat czeka, by powita Kany i przyj khrab posuszestwa. W porcie ju stoj statki AgriGenu i rozadowuj ry U-Tex i SoyPro na nabrzea. Jaowe nasiona monopoli kalorycznych cz od razu posuy do nakarmienia ludzi, reszta trafi do rolnikw na nastpny siew. Kanya, z miejsca gdzie stoi, widzi opoczce nad krawdzi wau firmowe agle z czerwonym herbem z kosem pszenicy. Rozeszy si plotki, e ceremoni zaszczyci sama Krlowa, by scementowa nowy rzd z Akkaratem na czele, wic tumy s wiksze ni oczekiwano. Ale w ostatniej chwili zawiadomiono, e Krlowa jednak si nie pojawi, wszyscy stoj wic w skwarze pory suchej, ktra ju trwa stanowczo za dugo, poc si i gotuj, a Akkarat przy wtrze piewu mnichw wstpuje na podwyszenie. Skada przysig jako nowy Somdet Chaopraya, przyrzekajc chroni Krlestwo pord niepokojw i stanu wojennego, a potem odwraca si i staje twarz do ustawionego w szyku wojska, cywilw i resztki biaych koszul pod wodz Kanyi. Pot spywa Kanyi po skroni, ale ona ani drgnie. Cho poddaa Akkaratowi Ministerstwo rodowiska, i tak chce przedstawi je tutaj od najlepszej, najbardziej zdyscyplinowanej strony, stoi zatem na baczno, spocona, obok w pierwszym szeregu Pai z wystudiowanym brakiem wyrazu na twarzy. Nieco za Akkaratem miga jej obserwujcy ceremoni Narong. Wita j delikatnym skonieniem gowy robi, co moe, by nie wrzasn na niego, nie wykrzycze, e cae to spustoszenie to jego wina. Bezmylne, bezsensowne i zbdne. Zaciska zby, poci si i wwierca si swoj nienawici w czoo Naronga. Gupota. Naprawd nienawidzi siebie samej. Oficjalnie podda Akkaratowi resztk swoich najlepszych ludzi i bdzie patrze, jak rozformowuje si biae koszule. Jaidee stoi obok niej, patrzc z namysem. Masz co do dodania? mruczy Kanya. Jaidee wzrusza ramionami. Zabrali mi reszt rodziny. Podczas walk. Przykro mi to sysze. Kanya auje, e nie moe wycign rki. Dotkn go. Jaidee umiecha si smutno.

 To wojna. Cigle prbowaem wbi ci to do gowy. Chciaaby odpowiedzie, ale przyzywa j Akkarat. Czas na jej ponienie. Jake go nienawidzi. Jak to moliwe, e jej modzieczy gniew tak si ulotni? Jako dziecko przysiga, e zniszczy biae koszule, teraz jednak zwycistwo cuchnie jak poar w siedzibie Ministerstwa. Wspina si po stopniach, pada w khrab. Akkarat trzyma j na ziemi przez dusz chwil. Syszy, jak przemawia nad jej gow. To naturalne, e bolejemy nad strat takiego czowieka jak genera Pracha mwi do tumu. Cho nie by lojalny, by czowiekiem z pasj i choby za samo to winni jestemy mu szacunek. Naley mu pamita nie tylko ostatnie dni. Przez wiele lat trudzi si dla dobra Krlestwa. Pracowa, aby ocali ludzi w czasach wielkiej niepewnoci. Na jego cik prac nie mona powiedzie zego sowa, mimo e na koniec zdarzyo mu si zbdzi. Wstrzymuje si na moment, po czym dodaje: My, Krlestwo, musimy teraz leczy rany. Rozglda si po zgromadzonych. W tym duchu yczliwoci, z przyjemnoci ogaszam, e Krlowa zgodzia si na moj prob: wszyscy uczestnicy walk, ktrzy walczyli po stronie generaa Prachy, popierajc jego prb zamachu stanu, zostaj objci amnesti. Bezwarunkowo. Ci, ktrzy nadal chc pracowa w Ministerstwie rodowiska: licz, e dalej bdziecie z dum wykonywa swoj prac. Stoj przed nami rne problemy, nie wiemy take, co przyniesie przyszo. Gestem poleca Kanyi wsta i podchodzi do niej. Pani kapitan, mimo e walczya pani przeciwko Krlestwu i Paacowi, uaskawiam pani. I nie tylko. Przerywa. Musimy si pogodzi. Wszyscy, jako krlestwo i jako nard, musimy si pogodzi. Wycign do siebie rce na zgod. Kanya czuje skurcz w odku, mdoci, obrzydzenie ca t ceremoni. Akkarat koczy: Poniewa jest pani najwyszym stopniem oficerem w Ministerstwie rodowiska, stawiam pani na jego czele. Pani obowizki nie zmieniaj si. Chroni Krlestwo i Jej Krlewsk Mo. Kanya wytrzeszcza oczy na Akkarata. Stojcy za nim Narong umiecha si nieznacznie. Pochyla gow na znak szacunku. Zszokowana Kanya skada donie w wai. Akkarat si umiecha. Pani genera, moe pani pozwoli swoim ludziom odmaszerowa. Jutro musimy znw wzi si za odbudow. Wci niezdolna do wykrztuszenia sowa, powtarza gest wai i odwraca si. Pierwsza prba wydania rozkazu brzmi jak skrzek. Przeyka lin i raz jeszcze rozkazuje amicym si gosem. Ludzie patrz na ni z dou, rwnie zaskoczeni i niepewni jak ona. Przez chwil obawia si, e dostrzegaj w niej oszustk, e nie usuchaj. Wtem szeregi biaych koszul jak jeden m wykonuj zwrot. Odmaszerowuj, byszczc w socu biaymi mundurami. Jaidee maszeruje razem z nimi. Ale zanim odejdzie, pozdrawia j wai, jakby naprawd bya generaem, i to boli j bardziej ni wszystko dotd.

XLVIII
Rozchodz si. Koniec. Anderson pozwala gowie opa na poduszk. Wic wygralimy. Emiko nie odpowiada. Wci patrzy ku odlegemu placowi defiladowemu. Zza okna pali poranne soce. Anderson dygoce. Zmarznity, cieszy si z powodzi ciepa. Cay spywa potem. Emiko kadzie mu do na czole, a on z zaskoczeniem stwierdza, e wydaje mu si chodna. Unosi na ni wzrok zamglony gorczk i chorob. Jest tu jeszcze Hock Seng? Emiko krci ze smutkiem gow. Twoi ludzie nie s lojalni. Anderson niemal parska miechem. Nie udaje mu si odkry. Emiko pomaga mu odgarn koce. No, nie s. Z powrotem odwraca twarz do soca, chonie je, kpie si w nim. Ale ja wiedziaem. Pomiaby si jeszcze, gdyby nie by tak zmczony. Gdyby nie mia wraenia, e ciao mu si rozpada. Chcesz jeszcze wody? pyta ona. Pomys do niego nie przemawia. Nie jest spragniony. Wczoraj wieczorem by. Kiedy przyszed wezwany przez Akkarata lekarz, mgby wypi cay ocean. Ale teraz ju nie. Zbadawszy go, lekarz poszed sobie, ze strachem w oczach, mwic, e przyle tu ludzi. e trzeba zawiadomi Ministerstwo rodowiska. e przyjd biae koszule i odprawi nad nim jak czarn kwarantannow magi. Emiko przez cay ten czas si chowaa, a kiedy doktor poszed, czuwaa przy Andersonie dniem i noc. Przynajmniej tak mu si wydaje pamita tylko oderwane momenty. ni. Halucynowa. Przez jaki czas siedzia przy nim Yates. Zaglda mu w oczy i pyta, czy ju rozumie. Anderson prbowa odpowiedzie, ale gardo mia suche. Nie mg wydoby sowa. Yates z tego te si mia i pyta go, co sdzi o nowo przybyym przedstawicielu handlowym AgriGenu, ktry zaraz zajmie jego nisz. Jakby Anderson bardziej ni on lubi by przez kogo wypierany. A potem przysza Emiko z chodn szmatk i by jej wdziczny,

rozpaczliwie wdziczny za jakkolwiek trosk, za ludzkie podejcie... i mia si sabo z tego paradoksu. Teraz patrzy zamglonym wzrokiem na Emiko, myli o dugach, jakich narobi, i zastanawia si, czy poyje na tyle dugo, eby zdy je pospaca. Wycigniemy ci std szepcze. Ogarnia go nowa fala dreszczy. Przez ca noc byo mu gorco, teraz nagle marznie, trzsc si, jakby wrci na Grny rodkowy Zachd w sam rodek mronej zimy, jakby patrzy na nieg. Teraz jest mu zimno, nie chce mu si ju pi i nawet dotykajce twarzy palce nakrcanki wydaj si lodowate. Delikatnie odpycha jej do. Jest tu jeszcze Hock Seng? Wypalasz si. Twarz Emiko jest pena obaw. Przyszed? pyta Anderson. To bardzo wane, eby przyszed. eby Hock Seng by tutaj, razem z nim, w jednym pokoju. Cho nie bardzo pamita dlaczego. Ale to wane. Chyba nie przyjdzie mwi ona. Dosta od ciebie wszystkie listy, jakie chcia. Polecajce. Ju pracuje z waszymi ludmi. Z now przedstawicielk. T pani Boudry. Na balkonie pojawia si cheshire. Miauczy i wlizguje si do rodka. Emiko najwyraniej go nie zauwaa, albo si nim nie przejmuje, ale w kocu ona i kot s kuzynami. Pokrewnymi stworzeniami, stworzonymi przez tych samych nieudolnych bogw. Anderson patrzy tpo, jak kot idzie przez sypialni i rozpywa si w drzwiach. Gdyby nie by tak saby, rzuciby czym w niego. Wzdycha. Ma to ju za sob. Jest zbyt zmczony, eby narzeka na jakiego kota. Pozwala wzrokowi wrci na sufit, ku powolnemu wirowaniu nakrcanego wiatraka. Chciaby nadal si zoci. Ale nawet to mino. Najpierw, kiedy odkry, e jest chory, kiedy Hock Seng i ta dziewczyna uciekli w przeraeniu, pomyla, e powariowali. e przecie nie by naraony na jakiekolwiek wektory, ale potem, popatrzywszy na ich lk i pewno, zrozumia. Fabryka? szepn, powtarzajc sowa Mai, a Hock Seng kiwn gow, zakrywajc twarz doni. Obrbka kocowa albo kadzie z glonami mrukn. Wtedy Anderson czeka, a przyjdzie zo, lecz choroba ju wysysaa ze wszystkie siy. By w stanie przywoa tylko tp wcieko, ktra szybko si wypalia. Kto przey? Jedna osoba szepna dziewczynka. On za kiwn gow i wymknli si z pokoju. Cay Hock Seng. Zawsze jakie tajemnice. Cigle co knuje i planuje. Cigle czeka... On przyjdzie? Z trudnoci wykrztusza sowa. Nie przyjdzie szepcze Emiko.

 Ale ty jeste. Wzrusza ramionami. Ja jestem Nowym Czowiekiem. Nie boj si waszych chorb. Ale on nie przyjdzie. Ani ten cay Carlyle. Przynajmniej ciebie zostawili w spokoju. Tu dotrzymali sowa. Moe mwi ona bez przekonania. Anderson zastanawia si, czy ma racj. Czy myli si co do Hock Senga, jak myli si w wielu innych sprawach. Czy caa jego wiedza o tym kraju bya bdna. Odpycha ten niepokj od siebie. Dotrzyma sowa. To czowiek interesu. Emiko nie odpowiada. Cheshire wskakuje na ko. Odgania go, ale on znw wskakuje, chyba wyczuwajc w nim przysz padlin. Anderson usiuje podnie rk. Nie stka. Niech zostanie.

XLIX
Ludzie AgriGenu odmaszerowuj z nabrzea. Kanya ze swoimi stoi na baczno, warta honorowa dla demonw. Farangowie stoj i mru oczy od tropikalnego soca, rozgldajc si po miecie, ktre pierwszy raz widz na oczy. Bezceremonialnie pokazuj sobie idce ulic mode dziewczyny, gadaj i gono si miej. Co za nieokrzesana rasa. I taka pewna siebie. Strasznie zadowoleni z siebie mruczy Pai. Kanya wzdryga si, syszc wypowiedziane na gos wasne myli, ale nie reaguje. Po prostu czeka, a Akkarat wita si z tymi nowymi kreaturami. Dowodzi nimi nachmurzona blondynka, Elizabeth Boudry. Firm AgriGen ma wrcz wypisan na twarzy. Nosi dug czarn peleryn, jak reszta AgriGenowcw, na wszystkich lni czerwone herby z kosem. Jedyna pociecha z widoku tych ludzi w ich znienawidzonych mundurach jest taka, e w tropikalnym socu musi im by potwornie gorco. Ich twarze lni od potu. Akkarat mwi do Kanyi: To s ludzie, ktrzy pjd do banku nasion. Jest pan pewien? pyta. Wzrusza ramionami. Chc tylko pobra prbki. Zapewni zrnicowanie genetyczne swoim produktom. Krlestwo te na tym skorzysta. Kanya przypatruje si ludziom, ktrych kiedy nazywano kalorycznymi demonami, a teraz bezwstydnie id sobie po Krung Thep, Miecie Bstw. Ze statku wyadowuje si skrzynie z ziarnem, lduj na zaprzonych w megodonty platformach, na kadej skrzyni widnieje ogromne logo AgriGenu. Akkarat, jakby czyta jej w mylach, mwi: Miny czasy, kiedy mona si byo chowa za murami i liczy na przetrwanie. Musimy nawiza kontakt ze wiatem zewntrznym. Ale bank nasion... protestuje niemiao Kanya. Spucizna krla Ramy. Akkarat kiwa krtko gow. Wezm tylko prbki. Nie przejmuj si. Odwraca si do kolejnego faranga i wita si z nim po cudzoziemsku, uciskiem doni.

Rozmawia z nim w jzyku angrit i puszcza go dalej. Richard Carlyle rzuca, wracajc do Kanyi. W kocu dostaniemy nasze pompy. Dzi po poudniu wyle sterowiec. Troch szczcia i damy sobie rad z por deszczow. Patrzy na ni znaczco. Rozumiesz to wszystko? Rozumiesz, co ja tu robi? Lepiej odda troch Krlestwa ni straci cao. Jest czas na walk i czas na rokowania. W cakowitej izolacji duej nie przetrwamy. Historia uczy nas, e musimy zacz si kontaktowa ze wiatem. Kanya sztywno potakuje. Jaidee zaglda jej przez rami. Przynajmniej Gi Bu Sena nie dostali. Wolaabym da im Gi Bu Sena ni bank nasion mruczy Kanya. Tak, ale chyba bardziej si wciekli, e nie dostali jego. Pokazuje brod pani Boudry. Wcieka si strasznie. Nawet krzyczaa. Cakiem stracia twarz. Lataa tam i z powrotem, machajc rkami. Pokazuje jak. Akkarat te by wcieky. Kanya si krzywi. Cay dzie mnie gnbi, wypytywa, jak moglimy pozwoli staruchowi uciec. Bystry go z niego. Kanya parska miechem. Z Akkarata? Z genhakera. Zanim Kanya zdy zgbi kolejne myli Jaideego, podchodz do niej Boudry i jej spece od nasion. A z nimi wiekowy Chiczyk, ta karta. Stoi prosty jak struna, kiwa Kanyi gow. Jestem tumaczem Khun Elizabeth Boudry. Kanya zmusza si do grzecznego umiechu i przyglda stojcym przed ni ludziom. Do czego doszo. te karty i farangowie. ycie to zmiany wzdycha Jaidee. Dobrze, eby o tym pamitaa. Trzymanie si przeszoci, niepokj o przyszo... Wzrusza ramionami. To nic tylko cierpienie. Farangowie czekaj na ni. Niecierpliwi si. Prowadzi ich zniszczonymi wojn ulicami. Gdzie w oddali, nieopodal ldowisk, grzmi czog. Pewnie jaka grupa studentw, ktrzy nie zoyli broni. Ludzie poza jej kontrol. Trzymajcy si innego kodeksu honorowego ni ona. Kiwa na dwch swoich nowych przybocznych, Malivalay i Yuthakona, o ile dobrze pamita. Pani genera... zaczyna jeden z nich, ale Kanya ypie na gronie. Ju mwiam, adnego generaowania. To bzdury. Jestem kapitanem. Skoro Jaideemu wystarcza kapitan, to i mnie niepotrzebne wysze stopnie. Malivalaya skada rce w przepraszajce wai. Kanya poleca farangom rozsi si w komfortowej limuzynie z wglowym dieslem i ju ze szmerem ruszaj ulicami. W yciu nie dowiadczaa takich luksusw, a powstrzymuje si od okrzykw na widok nagle ujawnionego bogactwa Akkarata. Auto sunie przez puste ulice ku wityni z kolumn miasta. Pitnacie minut pniej wysiadaj z samochodu pod palce soce. Mnisi skaniaj

gowy na powitanie, przyznajc, e ma tu wadz. Kiwa im gow, czujc mdoci. W hierarchii krla Ramy XII Ministerstwo rodowiska stao wyej ni nawet mnisi. Mnisi otwieraj bramy i prowadz j z caym orszakiem w d, do chodnego podziemia. Unosz si hermetyczne drzwi, wieje filtrowanym powietrzem. W rodku panuje nadcinienie. Idealna wilgotno, chd. Powstrzymuje si od objcia si rkoma, gdy temperatura spada jeszcze bardziej. Otwieraj si kolejne drzwi, ukazujc wewntrzne korytarze. Prd pochodzi tu z generatorw na wgiel, potrojonych na wypadek awarii. Mnisi w szafranie czekaj grzecznie, cofajc si o krok, eby ich nie dotkna. Odwraca si do pani Boudry. Prosz nie dotyka mnichw. Przysigali, e nie dotkn kobiety. ta karta tumaczy to na skrzekot farangw. Kanya syszy za plecami parsknicie miechem, ale powstrzymuje si od reakcji. Boudry i jej genhakerzy jazgocz w podnieceniu, idc w gb skarbca. tej karcie nie chce si tumaczy ich cudacznych okrzykw, Kanya moe si jednak prawie wszystkiego domyli po podekscytowanych minach. Prowadzi ich gbiej do skarbca, do sal katalogowych, cay czas rozmylajc o naturze lojalnoci. Lepiej odda koczyn ni gow. Wanie dziki tajskiemu pragmatyzmowi Krlestwo przetrwao, gdy inni upadli. Oglda si na farangw. Spojrzenia chciwych bladych oczu wdruj po pkach, po prniowych pojemnikach z tysicami nasion, a kade z nich to potencjalna linia obrony przed takimi jak oni. Prawdziwy skarb Krlestwa, rozoony przed nimi jak na doni. Wojenny up. Kiedy Birmaczycy obalili Ayutthay, miasto poddao si bez walki. I teraz to samo. Tyle krwi, potu, mierci, trudu, walki witych od nasion i mczennikw, jak Phra Seub, sprzedawanie dziewczyn, jak Kip Gi Bu Senowi, i wszystkie inne rzeczy, a na koniec dochodzi do czego takiego. Farangowie triumfalnie stoj w sercu Krlestwa, znw zdradzonego przez Ministra, ktrego nie obchodzi korona. Nie przejmuj si tak. Jaidee dotyka jej ramienia. Wszyscy musimy godzi si z wasnymi porakami. Przepraszam. Za wszystko. Ju dawno ci wybaczyem. Wszyscy mamy jakich panw, jakie obowizki. To kamma zetkna ci najpierw z Akkaratem, a dopiero potem ze mn. Nigdy nie mylaam, e do tego dojdzie. To wielka strata przyznaje Jaidee. A potem wzrusza ramionami. Ale nawet teraz, wcale jeszcze nie musi do tego doj. Kanya oglda si na farangw. Jeden z naukowcw dostrzega jej spojrzenie, mwi co do tej kobiety. Kanya nie umie pozna, czy z drwin, czy z namysem. Logotypy z kosem poyskuj w migotliwym elektrycznym wiede. Jaidee unosi brew.

 Zawsze zostaje jeszcze Jej Wysoko, prawda? I co to daje? Jak wolisz, by pamitana jako wieniaczka z Bang Rajan, ktra walczya, kiedy wszyscy si poddali i odpieraa Birmaczykw przez duszy czas, czy jako tchrzliwa dwrka Ayutthayi, ktry powici krlestwo? To tylko ego mruczy Kanya. Moe i tak. Jaidee wzrusza ramionami. Ale wiesz, co ci powiem: w naszej historii Ayutthaya nic nie znaczy. Czy Tajowie go nie przetrwali? Nie przetrwalimy Birmaczykw? Khmerw? Francuzw? Japocw? Amerykanw? Chiczykw? Kaloriarzy? Nie odparlimy ich wszystkich, cho inni wok upadali? To nasi ludzie s krwi z krwi tego pastwa, nie to miasto. Nasi ludzie nosz imiona, ktre da im rd Chakri. To ludzie s wszystkim. A chroni ich ten bank nasion. Ale Jego Wysoko postanowi, e zawsze bdziemy broni... Krl Rama nie dba ani troch o Krung Thep, dba o nas, wic uczyni z miasta symbol, ktrego naley broni. Ale nie chodzi o miasto, licz si ludzie. Na co nam miasto, kiedy ludzie s zniewoleni? Oddech Kanyi przypiesza. Lodowate powietrze wdziera si ostrzami do puc. Ta Boudry co mwi. Genhakerzy chrypi w swoim okropnym jzyku. Kanya odwraca si do Paia. Za mn. Wyciga sprynowiec i strzela z bliska w gow cudzoziemki.

L
Gowa Elizabeth Boudry odskakuje w ty. Krew opryskuje Hock Senga drobn mgiek, brudzc mu skr i wieo uszyte ubranie. Genera biaych koszul odwraca si, Hock Seng natychmiast pada na kolana, czynic khrab pokory tu obok trupa cudzoziemskiej diablicy. Gdy ley twarz przy ziemi, gapi si na niego zaskoczone, martwe oczy tej blond kreatury. Po cianach klekocz dyski ze sprynowcw, krzycz ludzie. Nagle zapada cisza. Pani genera stawia go szarpniciem na nogi i przyciska luf do twarzy. Prosz szepcze Hock Seng po tajsku. Ja nie jestem z nimi. Twarde oczy pani genera patrz na badawczo. Ostro kiwa gow i odpycha go na bok. Kuli si pod cian, gdy ona zaczyna wywarkiwa rozkazy. Szybko odcigaj trupy AgriGenowcw na bok i zbieraj si wok niej. Hock Seng jest zaskoczony, jak szybko jest w stanie ich poinstruowa. Idzie teraz do mnichw pilnujcych banku nasion. Sama pada w gecie khrab i zaczyna szybko mwi. Cho pada na twarz przed ich duchow wadz, nie ma wtpliwoci, e to ona jest pani tego miejsca. Hock Seng wytrzeszcza oczy, syszc, co ona planuje. To straszne. Niedopuszczalny akt zniszczenia... a jednak mnisi kiwaj gowami i ju kieruj si do wyj, szybko wykonujc zadania. Genera i jej ludzie zaczynaj otwiera drzwiczki, ukazuj jeden za drugim stojaki z broni. Zaczyna rozdziela grupy: Wielki Paac, pompa Korakota, luza Khlong Toey... Koczc rozsya ludzi, zaszczyca Hock Senga spojrzeniem. Mnisi ju zbieraj nasiona z pek. Hock Seng wzdryga si pod jej wzrokiem. Po tym, co usysza, nie moe zosta przy yciu. Krztanina si wzmaga. Do rodka wpadaj kolejni mnisi. Starannie ukadaj jedne na drugim pojemniki z nasionami. Zdejmuj z pek szereg za szeregiem. Nasiona sprzed ponad stu lat, nasiona, ktrym od czasu do czasu pozwala si wyrosn w najcilej izolowanych lokalizacjach, a potem znw wnosi si do tego podziemnego skarbca na przechowanie. W tych pojemnikach jest tysicletnie wiatowe dziedzictwo. A potem mnisi wysypuj si z banku, kady ze skrzynk na ramionach, rzeka mczyzn w szafranie, z ogolonymi gowami, nioscych pastwowy skarbiec. Hock Seng patrzy z zapartym tchem, jak ogrom materiau genetycznego rozpywa si po miecie. Wydaje mu si, e syszy, jak gdzie na zewntrz zaczynaj piewa, bogosawi to nowe dzieo odnowy i zniszczenia. I pani genera znw na niego patrzy. Powstrzymuje si od pochylenia gowy. Nie

chce si paszczy. I tak go zabije. Musi. Nie bdzie si paszczy i sika w gacie. Przynajmniej umrze chce z godnoci. Pani genera sznuruje usta, a potem po prostu dga brod otwarte drzwi. Le, ta karto. To miasto ju ci nie da schronienia. Zaskoczony wytrzeszcza na ni oczy. Jeszcze raz wskazuje brod, na jej ustach pojawia si cie umiechu. Hock Seng popiesznie robi wai i podrywa si z kolan. Pdzi tunelami, wypada w gorce powietrze, wok niego pynie rzeka mnichw w szafranowych szatach. W otaczajcym wityni ogrodzie mnisi rozdzielaj si, wychodz rnymi bramami, rozpraszaj si na coraz mniejsze grupki, diaspor, ktra ma skupi si ponownie w jakim umwionym, dalekim, bezpiecznym miejscu. Tajnym punkcie zbornym, poza zasigiem firm kalorycznych, strzeonym przez Phra Seuba i wszystkie duchy kraju. Hock Seng patrzy jeszcze przez chwil, jak z banku nasion wylewaj si mnisi, po czym pdzi na ulic. Rikszarz widzi go i zwalnia, staje. Hock Seng wsiada. Dokd? pyta rikszarz. Hock Seng waha si, zawzicie mylc. Ldowisko. Jedyny pewny sposb na ucieczk przed nadcigajcym chaosem. Ten yang guizi Richard Carlyle pewnie jeszcze tam jest. Razem ze swoim sterowcem. Przygotowuj si do wylotu do Kolkaty po pompy dla Krlestwa. W powietrzu bdzie bezpieczny. Ale tylko, jeli zdy zapa cudzoziemskiego diaba, zanim ten podniesie ostatni kotwic. Dokd? Mai. Hock Seng krci gow. Czemu ona cigle go przeladuje? Nic nie jest jej winny. Tak naprawd jest nikim. Dziewuszka z rybackiej wioski. A jednak wbrew rozsdkowi pozwala jej ze sob zosta i obieca, e zatrudni j do jakiej pomocy. e zapewni jej bezpieczestwo. Tyle chocia mg zrobi... Ale to byo przedtem. Mia si dorobi na pienidzach firm kalorycznych. Wtedy to bya cakiem inna obietnica. Ona mu to wybaczy. Na ldowiska mwi Hock Seng. Szybko, nie mam czasu. Rikszarz kiwa gow i przypiesza. Mai. Hock Seng przeklina si. Jest durniem. Dlaczego nigdy nie moe si skupi na najwaniejszym. Cigle co go odrywa. Cigle nie potrafi zrobi tego, co zapewni mu ycie i bezpieczestwo. Nachyla si, zy sam na siebie. Zy na Mai. Nie. Zaczekaj. Jeszcze pod jeden adres. Najpierw na most Krungthon, potem na ldowisko. To w drug stron. Mylisz, e nie wiem?

Rikszarz kiwa gow i zwalnia. Zawraca i jedzie z powrotem. Staje na pedaach, przypiesza. Miasto sunie w ty, kolorowa krztanina, wszyscy robi porzdek. Wszyscy s niewiadomi nadcigajcej zagady. Rower jedzie pod soce, pynnie zmieniajc przerzutki, coraz szybciej i szybciej pdzi ku dziewczynce. Troch szczcia i wystarczy czasu na wszystko. Hock Seng modli si o to szczcie. Modli si, by zdy zabra Mai i jeszcze zapa sterowiec. Gdyby by mdry, po prostu by tam bieg. A tak, modli si o szczcie.

EPILOG
Wysadzone luzy i zniszczone sabotaem pompy potrzebuj szeciu dni na zabicie Miasta Bstw. Emiko obserwuje z balkonu najelegantszego apartamentowca w Bangkoku, jak do miasta wdziera si woda. Z Andersona-samy zostao tylko wyschnite trucho. Wyciskaa mu do ust wod z namoczonej szmatki, ssa j jak niemowl, a w kocu umar, przepraszajc szeptem duchy, ktre tylko on widzia. Gdy usyszaa pierwsze potne eksplozje na peryferiach miasta, z pocztku nie domylia si, co si dzieje, ale gdy nastpiy kolejne i nad waami wznioso si jak nagi dwanacie supw dymu, zrozumiaa, e zniszczono wielkie przeciwpowodziowe pompy krla Ramy XII i miasto znw znalazo si pod obleniem. Patrzya na walk o uratowanie miasta. Trwaa trzy dni. Potem nadszed monsun i porzucono wszelkie wysiki odpierania oceanu. Z nieba la si deszcz potna ulewa zmiatajca brud i mieci, podnoszca wirami wszystkie miejskie odpadki. Ludzie wysypywali si z domw z dobytkiem na gowach. Miasto powoli wypeniao si wod, zmieniajc si w ogromne jezioro, chlupocce o okna na pierwszym pitrze. Szstego dnia Jej Wysoko Maa Krlowa obwieszcza opuszczenie boskiego miasta. Teraz nie ma Somdeta Chaoprayi. Jest tylko Krlowa i tumy jej zwolennikw. Biae koszule, zaledwie par dni temu tak pogardzane i okryte niesaw, s wszdzie, ewakuuj ludzi na pnoc pod wodz nowej Tygrysicy, osobliwej, nachmurzonej kobiety, o ktrej mwi si, e jest optana przez duchy. Dowodzi nimi, gdy walcz o uratowanie kadego mieszkaca Krung Thep. Emiko sama musi si ukry, gdy mody ochotnik w biaym mundurze przeszukuje korytarze budynku, proponujc pomoc kademu, kto potrzebuje ywnoci albo czystej wody. Ministerstwo rodowiska rehabilituje si, cho miasto umiera. Ulice wok powoli pustoszej. Zamiast dzwonkw rowerw i okrzykw sprzedawcw durianw rozbrzmiewa chlupot morskiej wody i miauczenie cheshirew. Chwilami podejrzewa, e jest tutaj jedynym ywym czowiekiem. Gdy nakrci radio, syszy, e stolica przeniosa si na pnoc do Ayutthayi, znw lecej nad poziomem morza. Syszy, e Akkarat ogoli gow i zosta mnichem, eby odpokutowa to, e nie udao mu si obroni miasta. Lecz to wszystko jest daleko. W porze deszczowej ycie staje si znone. Zalana metropolia oznacza, e Emiko zawsze

ma w pobliu wod, choby bya zastaa jak w wannie i cuchnca odchodami milionw. Znajduje sobie ma deczk i pywa ni po miejskiej dungli. Deszcz leje caymi dniami, a ona kpie si w nim, pozwala mu zmy z siebie wszystko, co stao si przedtem. ywi si tym, co znajdzie lub upoluje. Je cheshirey, goymi rkami apie ryby. Jest bardzo szybka. Palce byskaj i api karpie, gdy tylko przyjdzie jej na to ochota. Je do syta, dobrze pi, i otoczona zewszd wod, ju si tak nie boi poncego w rodku aru. Moe to nie jest miejsce dla Nowych Ludzi, jakie sobie kiedy wyobraaa, ale na pewno dobra nisza. Urzdza sobie mieszkanie. Przepywa szerokie ujcie rzeki Chao Phraya, by rozejrze si po fabryce Mishimoto, gdzie kiedy pracowaa. Jest zniszczona, ale udaje jej si znale par pamitek z przeszoci. Zabiera je. Rozdarte i porzucone arkusze kaligrafii, miseczki raku do herbaty. Par razy spotyka ludzi. Wikszo jest zbyt zajta wasnym przetrwaniem, by interesowa si istot o dziwnych, szarpanych ruchach, ktra gdzie im tylko migna. Niektrzy jednak chcieliby wykorzysta bezbronn samotn dziewczyn. Emiko radzi sobie z nimi byskawicznie i tak miosiernie, jak tylko umie. Mijaj dni. Urzdza si dobrze w swoim wiecie wody i padliny. Czuje si tu tak bezpiecznie, e kiedy znajduj j gaijin i dziewczyna, gdy pierze na balkonie pierwszego pitra, cakiem udaje im si j zaskoczy. A kto to? Emiko cofa si, sposzona i omal nie spada z balustrady. Zeskakuje i pdzi z chlupotem w bezpieczny pmrok mieszka. dka gaijina przybija do szczebelkw. Sawatdi khrap?! woa mczyzna. Halo? Jest stary, ma plamist cer i jasne, bystre oczy. Dziewczyna jest gibka i niada, ma agodny umiech. Wychylaj si przez porcz balkonu, zagldaj z dki do rodka. Nie uciekaj, moja maa mwi starzec. Jestemy niegroni. Ja nie mog chodzi, a Kip nie skrzywdzi nawet muchy. Emiko czeka. Ale nie poddaj si. Cay czas zagldaj. Prosz! woa dziewczyna. Wbrew rozsdkowi, Emiko wychodzi, brodzc po kostki w wodzie. Dawno z nikim nie rozmawiaa. Trzsiapa sapie dziewczyna. Stary gaijin umiecha si na te sowa. Oni mwi na siebie Nowi Ludzie. Nie widzi potpienia w jego oczach. Unosi par martwych cheshirew. Czy zje pani z nami kolacj, moda damo? Emiko wskazuje balustrad, gdzie tu pod powierzchni wody przywizaa wasny pow. Nie potrzebuj pomocy. Mczyzna zerka na link z rybami, potem wraca do niej wzrokiem z nowym

szacunkiem. Chyba rzeczywicie nie. Nie, jeli jeste tak konstrukcj, jak myl. Zaprasza j bliej. Mieszkasz tutaj? Wskazuje na gr. Pikne lokum. A moe jednak moglibymy zje z tob kolacj. Jeli nie gustujesz w cheshireach, my z przyjemnoci sprbujemy ryby. Emiko wzrusza ramionami, ale czuje si samotna, a oni wygldaj na niegronych. Gdy zapada zmrok, rozpalaj na balkonie ognisko z mebli i piek ryby. Przez szpary w chmurach przewituj gwiazdy. Miasto rozciga si przed nimi ciemn pltanin. Gdy kocz je, stary gaijin przysuwa swoje chore ciao bliej do ognia, a dziewczyna pomaga mu. Powiedz mi, co tu robi nakrcanka? Emiko wzrusza ramionami. Zostawili mnie tutaj. To tak samo, jak nas. Starzec rzuca spojrzenie przyjacice. Chocia nasze wakacje chyba szybko si skocz. Wyglda na to, e wracamy do atrakcji kalorycznej izolacji i wojny genetycznej, wic chyba biae koszule znowu znajd dla mnie zajcie. Parska miechem. Jeste genhakerem? pyta Emiko. Myl, e moe czym wicej. Mwie, e znasz moj... platform? Mczyzna si umiecha. Przyzywa do siebie dziewczyn i machinalnie gadzi j po nodze, przypatrujc si Emiko. Emiko uwiadamia sobie, e jego przyjacika nie jest tym, na co wyglda: jest jednoczenie chopcem i dziewczyn. Umiecha si do Emiko, jakby wyczuwajc jej myli. Czytaem o takich, jak ty mwi starzec. O waszej genetyce. I szkoleniach... Wstawaj! wywarkuje rozkaz. Emiko zrywa si, zanim to sobie uwiadomi. Stoi i trzsie si ze strachu i pragnienia suchania rozkazw. Mczyzna krci gow. Straszne rzeczy z tob porobili. Emiko wybucha gniewem. Dali mi te duo siy. Mog panu co zrobi. Tak. To prawda. Kiwa gow. Poszli troch na skrty. Maskuje to tresura, ale skrty i tak wida. To posuszestwo... nie wiem, skd to wytrzasnli. Podejrzewam, e z jakiego labradora. Wzrusza ramionami. Ale i tak prawie we wszystkim innym jeste lepsza ni czowiek. Jeste szybka, inteligentniejsza, masz lepszy wzrok, lepszy such. Jeste posuszna, ale nie apiesz chorb tak jak ja. Pokazuje swoje poblinione, ropiejce nogi. Masz duo szczcia. Emiko wytrzeszcza na oczy.

 Pan jest z tych naukowcw, ktrzy mnie zrobili. Nie z tych, ale blisko. Umiecha si nieznacznie. Znam twoje tajemnice, tak jak znam tajemnice megodontw i pszenicy TotalNutrient. Wskazuje brod zdeche cheshirey. O tych kotach wiem wszystko. Gdyby mi si chciao, mgbym im podrzuci genetyczn bomb, ktra pozbawiaby je kamuflau i po ilu pokoleniach stayby si z powrotem t mniej udan wersj. Zrobiby pan co takiego? mieje si, krcc gow. Takie mi si podobaj bardziej. Nienawidz takich jak pan. Bo kto taki jak ja zrobi ciebie? Znw si mieje. A ja si dziwi, e nie cieszysz si, e mnie spotkaa. Jeste blisza ni ktokolwiek spotkania swojego Boga. No, dalej, nie masz do Boga adnych pyta? Emiko patrzy na spode ba, brod pokazuje cheshirey. Gdyby by pan moim bogiem, najpierw zrobiby pan Nowych Ludzi. Stary gaijin parska miechem. To by byo ekscytujce. Wygralibymy z wami. Jak cheshirey. Moe jeszcze wygracie. Wzrusza ramionami. Nie boicie si cibiskozy ani rdzy pcherzowej. Nie. Emiko krci gow. Nie moemy si rozmnaa. Jestemy zaleni od was. Porusza rk. Demaskujcy, szarpany ruch. I jestem naznaczona. Wszystkie jestemy naznaczone. Rzucam si w oczy jak dziesiciorki albo megodont. Mczyzna macha lekcewaco rk. Ten ruch nakrcania nie jest konieczn cech genetyczn. Nie ma powodu, eby go nie usun. A bezpodno... Wzrusza ramionami. Ograniczenia da si zdj. Porobili takie zabezpieczenia, bo uczyli si na wasnych bdach, ale one nie s konieczne. Przez niektre to w ogle trudniej si was tworzy. Nic w was nie jest nieodwoalne. Umiecha si. Moe ktrego dnia wszyscy ludzie bd Nowi i bdziecie na nas patrze, jak my na biednych neandertalczykw. Emiko milknie. Trzaska ogie. W kocu pyta: Wie pan, jak to zrobi? Moe pan sprawi, e bd podna, jak cheshirey? Staruch wymienia spojrzenie ze swoj ladyboy. Moe pan zrobi co takiego? naciska Emiko. Wzdycha. Tego, czym jeste, twojej mechaniki ju si nie zmieni. Prawie nie masz jajnikw. Ani nie zrobi ci podn, ani nie dodam ci porw na skrze. Emiko si garbi.

On za si mieje. Nie bd taka ponura! Waciwie nigdy nie byem wielbicielem eskich jaj jako rda materiau genetycznego. Wystarczy kosmyk twoich wosw. Ciebie si nie da zmieni, ale twoje dzieci moe nie dosownie, ale w sensie genetycznym one mog by podne, by penoprawnym elementem natury. Emiko czuje, jak wali jej serce. Naprawd jest pan w stanie to zrobi? O tak, mog to dla ciebie zrobi. Bdzi wzrokiem gdzie daleko, zastanawia si. Umiech byska mu na ustach. To i jeszcze duo, duo wicej.

PODZIKOWANIA
Gdyby nie pomoc sztabu ludzi, Nakrcana dziewczyna udaaby mi si znacznie mniej. Serdeczne podzikowania kieruj do nastpujcych osb: Kelly Buehler i Daniela Spectora, za gocin, oprowadzanie i przytulisko w Chiang Mai, kiedy zbieraem materiay; Richarda Fossa, za koa zamachowe; Iana Chaia, za uprzejm interwencj i rozwizanie racych bdw w postaci Tana Hock Senga; Jamesa Fahna, autora A Land on Fire, za jego wiedz eksperck i przemylenia dotyczce rodowiskowych problemw Tajlandii; dzikuj caej bandzie ludzi z klubu literackiego Blue Heaven zwaszcza moim pierwszym czytelnikom Tobiasowi Buckellowi i Billowi Shunnowi cho na wspomnienie zasuguj take: Paul Melko, Greg van Eekhout, Sarah Prineas, Sandra McDonald, Heather Shaw, Holly McDowell, Ian Tregilis, Rae Carson i Charlie Finlay. Wtpi, czy pozbawiony ich mdroci trafibym na puent powieci. Chciabym take podzikowa mojej redaktorce Juliet Ulman, ktra pomoga mi zidentyfikowa i rozwiza krytyczne fabularne problemy w chwilach, gdy znajdowaem si w cakowitym impasie. Na odrbn wzmiank zasuguje Bill Tuffin. Miaem szczcie pozna go, gdy powie bya jeszcze w powijakach, on za okaza si zarwno bogatym rdem informacji o kulturze Azji Poudniowowschodniej, jak i znakomitym przyjacielem. I wreszcie chciabym podzikowa mojej onie Anjuli, za jej wieloletnie i niezachwiane wsparcie. Jej cierpliwo i wiara nie maj sobie rwnych. Naturalnie, wszystkie te osoby pomogy wydoby z mojej powieci to co najlepsze, natomiast za wszelkie bdy, przeoczenia i znieksztacenia odpowiedzialny jestem wycznie ja. Niezalenie od tego, chciabym zauway, e cho w ksice przedstawiona jest Tajlandia przyszoci, nie naley zakada, e odzwierciedla ona w jakikolwiek sposb Tajlandi wspczesn, czy dzisiejszych Tajw. Z caego serca polecam autorw takich, jak Chart Korbjitti, S.P. Somtow, Phra Peter Pannapadipo, Botan, o. Joseph Maier, Kukrit Pramoj, Saneh Sangsuk i Kampoon Boontawee ich ksiki daj o wiele lepszy wgld w rne aspekty Krlestwa Tajlandii.