PERYODK EKPMAN KONTROLLERNDE YAANAN SORUNLAR

ERDN TEZCAN , MAKNE Y. MH. ISG UZM .

DORUKSG GVENL ETM DANIMANLIK MH. SAN. TC. LTD.T ADRES: AH EVRAN CAD. GELM MERK. NO18/6 OSTM,ANKARA.

TEL: 0312 3854247 FAKS: 0312 3852314 E-POSTA: erdinc@dorukisg.com info@dorukisg.com

PERYODK EKPMAN KONTROLLERNDE YAANAN SORUNLAR

ZET: Periyodik ekipman kontrolleri dediimizde aklmza gelen kaldrma ekipmanlar(vin , ceraskal vb), basnl kaplar( kompresr , hidrofor, kazan , hava tank vs.) hemen hemen her sektrn ana retim hatlarnda veya yardmc nitelerinde veya tm sahada kullanlan ve iletmenin en nemli ekipmanlar arasnda saylabilecek donanmlardr. Bu ekipmanlarn tasarm, kullanm, bakm gibi mrlerinin her aamasnda, alanlar ve iletme gvenlii iin nemli bir gvenlik kavramn da ortaya koyduklarn bilmekteyiz . Bu makale de ekipmanlarn kullanmnda ve periyodik kontrolnde sahada yaanan sorunlar ve bu sorunlar iin neriler anlatlacaktr. Ulusal mevzuatmzda bahsi geen kontrollerin, yaplan tanmlamalarn gnmz gerekleri iin yetersiz kalmas, mevzuattan gelen eksiklikler, periyodik kontrollerin uygulamasnda yaplan hatalar, yetkilendirmede yaanan sorunlar, bakm sorunlar, kullanm sorunlar vb. gibi etkenler sahada yaanan ve gvensiz alma artlarn yaratan faktrlerin banda gelmektedir. Sorunlarn zmlenmesi ve gvenli alma ortamnn yaratlmas iin bahsedilen hata, eksiklik, veya yanllklarn ncelikle srecin bandan yani bu ekipmanlarn retiminden kullanmna, bakmna ve de periyodik kontrolne uzanan tm srelerin kontrolyle, saha denetimleri, reticilerin denetlenmesi, kontrol yapanlarn denetlenmesi ve eitilmesi ile taraflarn (reticiler, Mhendislik Odalar, periyodik kontrol yapan kii/ kurumlar, Bakanlklar) ortak katlmlar ile salanacak bir yap ile nlenmesini gerektirmektedir. Anahtar Kelimeler: kaldrma ekipmanlar, basnl kaplar, Mhendislik Odalar, periyodik kontrol yapan kii / kurumlar ABSTRACT: Lifting equipment( Crane , hoist, winch, etc. and pressure vessel ( boiler, tanks, compressors etc.) are used in many industrial areas as a basic equipment. Lifecycle of this equipment in stages as design, production usage, maintenance is very important for occupational health and safety. In this article problems and suggestions for usage and inspection issues will be discussed. Incapability of inspections, definitions that mentioned in our national regulations , problems related with the application of the inspection at site , authorization ,maintenance, usage etc. are primarily affecting factors fort he health and safety at site. Solving of these problems and to provide safe workplace are related to the control of the process that starting from the design thru the maintenance , training, authorization and also management of all process by upper establishment.

Key Words: Lifting equipment, pressure vessel, Engineering Chamber, foundations that performs periodical inspection. GR: Kaldrma Ekipmanlar ;

Engineers/

letmelerde malzeme, para tamada , paralarn bir yerden dierine naklinde kullanlan pek ok ekipman bulunmaktadr. letme koullarnda hayat kolaylatran ve alann salk ve gvenlii iin hayati nem tayan ceraskal, portal vin, kpr vin ,mobil vin, kule vin, liman-rhtm vinleri,pergel vin, forklift vb . ekipmanlar iletme ihtiyalarna , gereksinim duyulan tama kapasitelerine gre hemen hemen btn sektrlerde az veya ok kullanm alan olan makinelerdir. Bu ekipmanlarn sahada hayatmz kolaylatrc etkisi yannda , olumsuz koullarda yaralama ve ldrme etkisi de bulunduundan btn lkelerin mevzuatlarnda nemli bir yer tutar. Genelde kaldrma ekipmanlarnn temel elemanlar arasnda yk kaldrmada kullanlan bir halat / zincir , palanga , makara grubu, kanca , atal , kumanda paneli, elektrik motoru, fren grubu, kilitleme donanm, yry grubu, elik konstrksiyon donanm, dili kutusu, raylar saylabilir. Btn makinelerde olduu gibi bu ekipmanlarnda belirli periyotlarla bakmnn yaplmas , gerektiinde paralarn deitirilmesi, makinenin sal , kullanm kolayl , kullancnn sal ve gvenlii iin nemlidir. Kaldrlan yklerin 300- 500 kg . lardan onlu , yzl tonaj rakamlarna ulat dnldnde bakmn ve testlerin nemi daha da artmaktadr. Bakm almalarnn yannda bu ekipmanlarn belirli srelerde testlerden geirilmesi, satn alnma ama ve taleplerine , tasarlanan fonksiyonlarna uygunluunun belirlenmesi iletme ve i sal asndan nem kazanmaktadr. Basnl Kaplar letmelerde ve evlerimizde deiik amalarla kullandmz kalorifer kazanlar, boyler, hidrofor, kompresr, buhar , kzgn ya kazanlar ,hava tanklar vb. gibi ekipmanlar gnlk yaantmzn vazgeilmezleri arasndadr. Scak / kzgn, basnl su / buhar / ya / hava eldesinde kullandmz bu ekipmanlarn hepsinde basnlandrlm kaplar, kontrol, kumanda , gvenlik donanmlar temel elemanlardr. Basnl olduklarndan , retim teknii, kullanlan malzeme, bakml olup olmamas gibi kriterlere gre deerlendirilmesi, belirli aralklarla tasarlananan koullarn gereklerine uyup uymadnn kontrol gvenlik asndan nem kazanmaktadr.Bu tr ekipmanlarn sistem tasarmnda , ekipman tasarmnda , kullanm eklinde , kontrol, kumanda ve gvenlik cihazlarnn seimi, kullanm konularnda yaplacak bir hata bu trden ekipmanlarn bombaya dnmesine sebep olabilmekte, bu anlamda periyodik kontrol ve bakmlarnn yaplmas da hayati nem tamaktadr.

Hal byle iken lkemizde yaanan kazalar bu tr ekipmanlarn retiminden , kullanmna kadar pek ok alanda eksikliklerimiz olduunu ortaya koymaktadr.

KALDIRMA EKPMANLARI HAKKINDA YASAL MEVZUAT ; lkemizde de tm Dnyada olduu gibi bu tip ekipmanlarn periyodik aralklarla testten geirilmesi ve uygunluunun belgelenmesi gerekmektedir. Kaldrma ekipmanlar ile ilgili mevzuat incelendiinde i Sal ve Gvenlii Tz( 11.1.1974 tarihli ve 14765 nolu Resmi Gazete) Yedinci Blmnde ; Madde 376 - Kaldrma makinalar, kabul edilen en ar ykn en az 1, 5 katn, etkili ve gvenli bir ekilde kaldracak ve askda tutabilecek gte olacak ve bunlarn bu yke dayankl ve yeterli yk frenleri bulunacaktr. Madde 378 - Kaldrma makinalar ve aralar her almaya balamadan nce, operatrleri tarafndan kontrol edilecek ve elik halatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatik durdurucular, yetkili teknik bir eleman tarafndan ayda bir btnyle kontrol edilecek ve bir kontrol belgesi dzenlenerek iyerindeki zel dosyasnda saklanacaktr. Denilerek periyodik kontrollerin yaplmas gerekliliinden bahsetmektedir. Bu maddeler olmasa bile verenin i yerinde her trl nlemi almakla ykml olmas da yasal adan yaplmas gerekenleri tanmlamaya yeterlidir. 11.2.2004 tarih ve 25370 nolu Resmi Gazete de yaymlanan Ekipmanlarnn Kullanmnda Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii ne gre ise ; KNC BLM verenlerin Ykmllkleri Genel Ykmllkler Madde 5 veren, iyerinde kullanlacak i ekipmannn yaplacak ie uygun olmas ve bu ekipmann iilerin salk ve gvenliine zarar vermemesi iin gerekli tm tedbirleri alacaktr. veren: a) ekipmann seerken iyerindeki zel alma artlarn, salk ve gvenlik ynnden tehlikeleri gz nnde bulundurarak, bu ekipmann kullanmnn ek bir tehlike oluturmamasna dikkat edecektir. b) ekipmannn, alanlarn salk ve gvenlii ynnden tamamen tehlikesiz olmas salanamyorsa, riski en aza indirecek uygun nlemleri alacaktr. Ekipmannn Kontrol Madde 7 yerinde kullanlan i ekipmannn kontrol ile ilgili aadaki hususlara uyulacaktr: a) ekipmannn gvenliinin kurulma artlarna bal olduu durumlarda, ekipmann kurulmasndan sonra ve ilk defa kullanlmadan nce ve her yer deiikliinde uzman kiiler

tarafndan kontrol yaplacak, doru kurulduu ve gvenli ekilde altn gsteren belge dzenlenecektir. b) verence, arzaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek i ekipmannn; 1) Uzman kiilerce periyodik kontrollerini ve gerektiinde testlerinin yaplmas, 2) alma eklinde deiiklikler, kazalar, doal olaylar veya ekipmann uzun sre kullanlmamas gibi i ekipmanndaki gvenliin bozulmasna neden olabilecek durumlardan sonra, arzann zamannda belirlenip giderilmesi ve salk ve gvenlik koullarnn korunmas iin uzman kiilerce gerekli kontrollerin yaplmas, salanacaktr. 3.2.2. Yklerin kaldrlmas iin kullanlan makinalarda, kaldrlabilecek maksimum yk aka grlebilecek ekilde iaretlenmi olacak, makinann deiik ekillerde kullanmnda da maksimum yk gsteren levhalar veya iaretler bulunacaktr. Yukarda szedilen maddelerde uyar levhalar ve ynlendirmeler anlatlmaktadr. Ynetmelik maddelerinde dikkate eken konularn banda kaldrma ekipmanlarnn en ar ykn 1,5 katn tayacak ekilde olmas, testlerin uzman kiiler tarafndan yaplmas ve aylk periyotlarla yaplmas anlatlmaktadr.

BASINLI KAPLAR LE LGL YASAL MEVZUAT ; Olumsuz koullar yaratldnda bombadan fark olmayan bu ekipmanlarn belirli periyotlarla uygunluunun kontrol edilmesi, testlerinin yaplmas gerekmektedir.Ulusal mevzuatmza baktmzda bu konuda grlen ynetmelik maddeleri ise ; i Sal ve Gvenlii Tz( 11.1.1974 tarihli ve 14765 nolu Resmi Gazete)(1) Madde 203 - Her kazann grnr bir yerine, imalat firma tarafndan aadaki bilgiler yazl bir plaka konulacaktr : 1) malat firmann ad, 2) Kazann numaras, 3) mal edildii sene, 4) En yksek alma basnc. Madde 204 - Kazanlarda basnc, scakl ve su seviyesini gsteren aadaki l cihazlar bulunacaktr : 1) Kazann en yksek alma basncnn iki katn gsterecek ekilde taksimatl manometresi olacak ve bunun en yksek alma basncn gsteren rakam, krmz izgi ile iaretlenmi

bulunacaktr. Manometrenin iaretleri, kazan boyunun birbuuk kat uzaklktan rahata okunabilecek byklkte olacaktr. Madde 207 - Buhar ve scak su kazanlarnn; imalinin bitiminde, monte edilip kullanlmaya balamadan nce, kazanlarda yaplan deiiklik veya onarm veya revuzyonlardan sonra, ylda bir periyodik olarak ve en az ay kullanlmayp yeniden servise girmeden nce, kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hkmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafndan yaplacak ve sonular sicil kartna veya defterine ilenecektir. Madde 202, Madde 203, Madde 204, Madde 205, Madde 206, Madde 211,Madde 212, Madde 213,Madde 214, Madde 215, Madde 216, Madde 217, Madde 218 , Madde 219, Madde 220, Madde 221, Madde 222 Madde 224, Madde 225, Madde 226, Madde 228, Madde 229, Madde 230, Madde 231,Madde 232, Madde 233, Madde 234, Madde 235, Madde 236, Madde 237, Madde 238, Madde 239, Madde 240, Madde 241, Madde 242 , Madde 243, Madde 246, Madde 247, Madde 248, Madde 249, Madde 245. Madde 208 - Her iveren, iyerlerindeki kazanlar iin bir sicil kart veya defteri tutacak, bunlara, yaplan onarm, bakm ve deneyleri, gn gnne ileyecektir. Madde 209 - Kazanlarn hidrolik basn deneyleri, en yksek alma basncnn en ok 1, 5 kat ile yaplacak, kontrol ve deneylerin sonucu uygun bulunmayan kazanlar, uygunluk salanncaya kadar kullanlmayacaktr. Madde 210 - Kazanlar ehliyeti Hkmet veya mahalli idareler tarafndan kabul edilen kiiler tarafndan iletilecektir. Madde 223 - Basnl kaplarn kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hkmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafndan, imalinin bitiminden sonra ve monte edilip kullanlmaya balanmadan nce, veya yaplan deiiklik ve byk onarmlardan sonra, en az ay kullanlmayp yeniden servise girmeleri halinde ise tekrar kullanmaya balanmadan nce ve herhalde periyodik olarak ylda bir yaplr. Kontrol ve deney sonular, dzenlenecek bir raporda belirtilir ve bu raporlar iyerlerinde saklanr. Madde 227 - Basnl kaplarn hidrolik basn deneyleri, en yksek alma basncnn 1, 5 kat ile yaplacaktr. Kontrol ve deney sonucu kullanlmas sakncal grlen, gvenlikle almay salayacak tehizat eksik olan ve balant paralar uygun bir ekilde balanmam bulunan basnl kaplar, eksikleri tamamlanncaya ve arzalar giderilinceye kadar kullanlmayacaktr. Madde 244 - Kompresrlerin gvenlikle almalarn salamak zere; kompresrlerin montajndan sonra ve altrlmasndan nce, kompresrler zerinde yaplacak deiiklik ve byk onarmlardan sonra, periyodik olarak ylda bir kontrol ve deneyleri, ehliyeti Hkmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafndan yaplacak ve sonular, sicil kartna veya defterine ilenecektir. Kompresrlerin her kademesinde basn deneyi, o kademede msaade edilen en yksek basncnn 1, 5 kat ile yaplacaktr.

Ynetmelik maddelerinden de anlalaca zere kontrol ve deneylerin ehliyeti Hkmet veya mahalli idarelerce kabul edilen teknik elemanlar tarafndan yaplmas, ylda bir kez yaplmas, sonularn sicil defterine ilenmesi, testlerin en yksek basncn 1,5 kat ile yaplmas konular aklanmaktadr. YAANAN SORUNLAR; Kaldrma Ekipmanlar 1-Mevzuatn Belirsizlikleri; Her iki tip ekipmann kontrolnde uzman kiiler , teknik elemanlar eklinde tanmlanan kiilerin test yapmasnn gereklilii bulunmakla beraber, uzman kiinin veya teknik elemann kim olduu akla kavuturulmamtr. Sahada bu kontroller, iletme bnyesinde bulunan Makine Mhendisleri Odas na kaytl Makine Mhendisleri tarafndan, odaya kaytl Makine Mhendisi bulunduran Sal ve Gvenlii firmalar tarafndan veya Makine Mhendisleri Odas tarafndan yaplmaktadr. Eldeki tzk maddelerinden baka resmi olarak yaynlanm herhangi bir ynetmelik , talimat bulunmamakta ve yaplan almalar almay yapan mhendisin yetkinlii, tecrbesi ve bilgisine bal olarak herhangi bir standart prosedre bal olmakszn yaplmakta ve standart bir uygulama salanamamaktadr. Bugnden sonrasn planlayacak mevzuat almalarnda ; Kimlerin bu testleri yapacak uzman veya teknik eleman olduu, nasl bir metotla testlerin yaplmas gerektii, nasl bir raporlamann uygun, yeterli olaca, uygulamann esaslar vb .gibi standart bir uygulamann gereklerini salayacak dzenlemelerin nemle dikkate alnmas gerekmektedir. 2- letmelerdeki Sorunlar; a. Periyodik kontrollerin nemsenmemesi, zamannda yaplmamas, yaplmas gerektiinin bilinmemesi. Sahada yaplan denetlemelerin yetersizlii, iyeri sahiplerinin bilinsizlii, kaldrma ekipmanlarnn basit , tehlikesiz grlmesi vb. gibi sebeplerden dolay iyerlerinde bu tr ekipmanlarn almna , kullanmna, bakmna , kontrolne nem verilememektedir. b.Ekipmanlarn bakmsz olmas, Bu tr ekipmanlarn sat sonras destek hizmetlerinde organizasyonel bir yaplanma olmay, firmalarn sat sonras hizmetlerinin yetersizlii, ekonomik sorunlar nedeniyle kullanlan ekipmanlarn bakmlar dzenli olarak yaplmamakta ve almaz hale gelene kadar kullanlmaktadr. c. Keyfi gerekelerle gvenlik kontrol donanmlarnn yetersiz hale getirilmesi; sklmesi, devre d kalmas ,

kaz ve sesli uyar sisteminin sklm olmas; Kaldrma ekipmanlar zerine monteli olan uyar k ve ses sistemi iilerin rahatsz olmas, grlt yapyor denilerek sklmesi veya ilevsiz hale getirilmesi zellikle kk atelyelerde rastalanan bir durumdur. Frenlerin hzl alabilmek adna gevetilmi olmas ; Yine kk atelyelerde hzl alabilmek amal olarak frenlerin balatalarnn gevetilmesi yk kaldrma ve indirme hzlarnn el kitabnda yazan deerlerden daha yksek deerlere getirilerek kullanlmasna ska rastlanmaktadr. d.Pekok iletmede en ok kullanlan vin tipi olan tek veya ift kirili kpr vinlerin iletmede montajnda yaanan sorunlar; Tayc kiri ve kolonlarn kaldrlacak yke uygun olmamas; Kaldrma ekipmanlarnn nemsenmeyii nedeniyle bu tr ekipmanlarn montajnda da belirli bir standart aranmamakta ,kk atelyeler kendi imkanlar ile alnan/ yeri deitirilen vincin kiriler zerine montajn yapmakta ve bunu yaparken tayc sistemlerin ne kadar yke dayanml olduu , vincin performansna etkilerinin ne olacag, atelye bina yapsna etkileri ve gvenli olup olmad konular gz ard edilmektedir.Vin hareket halinde iken ykten, hareketli mekanizmadan kaynaklanan titreimler salnmlarn tayc beton ve elik aksamda yaratt titreim ve salnmlar nemsenmemektedir.

Resim 1.Tavan vinleri

e.Kullanlan halat ve sapanlarn herhangi bir snflandrmaya tabi tutulmadan her koulda kullanm, halat ve sapanlarn paralanm, deforme olmu halde kullanm; Ykleri kaldrma ekipmanna balamak iin kullanlan halat ve sapanlar yke ve ilevine gre snflandrlarak kullanlmadndan, halat ve sapanlarn deformasyonlar nemsenmediinden iletmelerde kullanm srmekte ve kazalar iin nemli bir neden oluturmaktadr.

Resim2.Elektrikli vin ve aparatlar

Fotoraf1.Sahada yaplan test f. Yk vinci balarken ykn yapsnn, eklinin, arlk merkezinin dikkate alnmamas: Kaldrma ekipmanlar kullanmnn basit grlmesi, kullananlarn eitimsiz olmas vb. nedenlerden dolay yk kaldrma annda nerden kaldrlmas gerektii, nerelerden sabitlenmesi gerektii gz ard edilmektedir. g.Kancann boluuna smayan halat ve sapanla malzemeyi kaldrmaya almak, zaman iinde emniyet mandaln skerek kullanma; Kancann boluuna oturmayan halat ve sapanlarla emniyet mandaln ilevsiz brakarak yaplan kaldrmalar ile ykn kancadan kurtulmas iin gereken ortam yaratlmaktadr. h. Periyodik Bakmlarn yaplmamas; Yeni vinlerde sat sonras hizmetlerin zayfl, devredilen, eski vinlerin alt srece bakmlarnn nemsenmemesi nedeniyle , ekipman grltl, titreimli almakta ve kendi aksamna gereinden fazla zarar vererek, gvensiz ortam koullarna katkda bulunmaktadr. i. Atelyelerin el deitirmesi ile sahip olunan, yeni olmayan kaldrma ekipmanlarnda ekipmanla ilgili hibir bilginin olmay, alanlarn nsezilerine gre kaldrma kapasitesi belirlenmesi. j.Bakm onarm faaliyetleri iin kprye klmas gerektiinde klacak gvenli bir merdiven ,iskele vs. olmay . k.Mobil, ara st vinlerin retiminin iletmelerde, kk atelyelerde yaplmas ve denetlenmemesi, l.Ara st mobil vinlerin gelien pazar koullar ve talep ekilleri ve ihtiyalara bal olarak bu konuda eitim almam, alayl kiilerin tekelinde kullanlmas, gereken kontrollerin denetimlerin yaplmamas.

m.Yaplacak arlk testlerine uygun yklerin sahada bulunamamas ve bu nedenle iletme artlarnda olabilecek arlklarla testlerin yaplmas . Basnl Kaplar: a.Basnl kaplar zerinde bulunan manometrelerin ynetmelikte belirtildii ekilde en yksek alma basncnn 2 katn gsterecek skalaya sahip olmamas. b. Pek ok lkede olmad kadar ok kazan ve kaldrma ekipman reten iletmenin olduu lkemizde ekipman reticilerinde alan kaynaklarn yeterliliklerinin sorgulanmamas, gvenli bir kaynak ve kontrollerinin yapldndan emin olunamamas. c.Basnl kaplarla ilgili olarak iletme tarafndan tutulmas gereken sicil defterinden sorumlularn haberdar olmay ve sicil defterinin olmay. d.Pekok iletmede kullanlan ekipmanla ilgili teknik bilginin, dkmanlarn olmay e.Sabit kompresrlerin depolarnn patlamaya dayankl blmede olmas, seyyar kompresrlerin alanlardan 10 m. uzakta olmas/patlamaya dayankl blmede olmas gerekliliinin uygulanmay. Patlamaya dayankl blme tarifinin olmamasndan dolay standart bir uygulama olmay, her iletmenin kendi imkanlarna gre ve ou zamanda daha tehlikeli ortamlar yaratmas .

Fotoraf3. Kazan malat

f. Ekipmanlarn retiminde kullanlacak metal malzemelerin retimi, ithalat, satnn az/ yetersiz denetlenmesi. g. Sahada test yaplmas esnasnda i ortamnn gvensiz olmas. h. Kazan dairelerinde yangn gvenlii nlemlerinin yetersiz olmas .Kazanlar altran personelin eitimsiz olmas.

Fotoraf4. Kompresr

j. Kazan, kompresrlerinin bulunduu lokasyonlarnn dank, gvensiz olmas. k. Denetimlerin yetersizlii. 3. Kaldrma Ekipmanlar & Basnl Kaplarn retimi ,Denetimi, Kontrol konusunda Organizasyon Eksiklii Kaldrma ekipmanlar ve basnl kaplarn retimi, kontrol konusunda yukarda bahsedilen olumsuzluklarn giderilmesinde en nemli konu; Bu konuda sahada dzenlemeyi salayacak, eitimleri verecek, ihtisas konusunda otorite grevini grecek, bakanlklarla ( Sanayi ve Ticaret Bakanl, alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl) koordinasyonu salayarak, bu alanda lke apnda etkili, yetkili, sz sahibi olacak bir yapdr

Fotoraf2.Mobil vin

FC

NERLER: Ekipmanlar ve reticiler ; Biran nce sahadaki taraflarn hepsi tarafndan uygulanacak, yaptrm gc olan bir sistemin kurulmas; Kurulacak yaplanmada kaldrma ekipmanlar reticileri, kullanclar ( firmalar), kullanclar ( alanlar ), denetleyenler, testi yapan firma ve mhendisler, ilgili bakanlklar, MMO gibi taraflar bir araya gelerek; retim aamasnda kaldrma ekipmanlar ve basnl kaplarn sahip olmas gereken zellikler (Kullanlan Malzeme, zerine taklan donanm, retim ekli, kullanmda gsterecei performans ) Ekipmanlarn retimini yapan / yapacaklarn zellikleri / kontrol( retimde alanlarn sertifikasyonu, firmalarn kalite ynetim sistemleri, kalite kontrol teknikleri, test metotlar ) Kullanlan metal malzemelerin ( sa, profil vb. gibi)retimi, retim metodlar, sat , datm, ithalatnn denetlenmesi ve ekipmanla birlikte mteriye ibraz, konularnda alma yapmal ve sistematik bir yaklamla retiminden testine kadar ki tm srelerin kontrol altna alnmas planlanmaldr. Uygulama konusunda; 1-Bakm onarmlarnn dzenli ekilde yaplmas iin yaplacak dzenleme( servis , mteri ), yasal mevzuat ve organizasyon 2-Testlerin dzenli olarak yaplm olmasnn kontrol; lke apnda retilen ekipmanlar envanteri, satld yer, kontrollerin zaman, kontrollerin yapldn gsteren raporlarn ortak bir elde toplanmas planlanmaldr. Yaplacak iyiletirme almalarnda en nemli grevler MMO, Sanayi ve Ticaret Bakanl ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlna dmektedir. Bu kurumlar tarafndan oluturulacak st kurulu ekipmanlarn retimi, sat, kontrolleri, testleri konusunda tpk deiik alanlarda kurulan piyasa dzenleyici kurumlar eklinde iletmelerde kullanlan ekipmanlarn retimini, satn, kullanmn, testlerin yaplmasn organize eden bir yapya kavuarak; 1.retilen basnl kaplar ve kaldrma ekipmanlar konusunda kurulacak st kurulu onay ve kayt merkezi olmal. Tasarlanan, retilen ve sat yaplan her rnn kaytlara girmesi salanmal, retim yapan / yapacak firmalarn kuruluu ve iletilmesi aamasnda MMO ve CSGB ve Sanayi Bakanl ortak alma yrterek belirlenecek zelliklere gre, retici firmalarn tamas gereken zelliklere uygun ekilde olmasn salayabilir. Oluturulacak onay, kayt, kabul sistemi ile lke apnda sz konusu alanda ki tm yeterlilik sahibi firmalarn envanterine sahip olunabilir. Bu iletmelerdeki malzeme sertifikasyonu, eleman

sertifikasyonu, kalite ynetim sistemi sertifikasyonu konusunda, kurulacak sistemin bir kontrol ve yetkinlik noktas olmas salanabilir. 2. MMO, retilen ve sat yaplan bu trden ekipmanlarn ortak bilgi bankasnda tutulmasn, kaytlarn gncellenmesini salayarak, sektrn snrlarn tanmlamal, kontrol / denetleme iin taban oluturmal. 3. MMO, sahada kullanlan ekipmanlarn envanterine sahip olmal, yaplan bakm / onarmlar ve periyodik testlerin raporlar MMO tarafndan onaylanarak envantere girmeli, bylece lkemizdeki ekipman kapasitesi, bakm onarm durumlar, periyodik kontrol durumlar rahatlkla izlenebilir hale gelmeli. 4.MMO, EPDK gibi sahada kimlerin test yapabileceini , nasl yapabileceini, testlerle ilgili prosedrlerin hazrlanmasn, konuyla ilgili standartlarn oluturulmasn salamaldr. Dolaysyla oda, yelerine gerekli eitimleri vererek sertifikalandrr, bu sertifikalarn sahada nasl kullanldn, yaplan kontrollern , bakmn, retimin belirlenen standartlara gre olup olmadn Bakanlklarla birlikte denetler. Ihtisas konusundaki tm operasyonlarda yetki ve onay makam olarak, Biryandan Sanayi Bakanl ile birlikte retim, kullanlan ekipman envanterini kayt altna alrken, dier yandan yeleri ve alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl ile birlikte, yelerinin sahada yapt testleri kontrolleri denetler, verilen test raporlarna onay verebilir. Bu sayede Oda kendi yelerinin alt bir sahada yeleri ile rekabet eder durumdan kurtularak serbest piyasa koullarn zedelemeden , haksz rekabete imkan vermeden yelerine alma ortam yaratr. SONU Sahada grlen pek ok sorunun zlmesinde taraflarn biraya gelerek alma yapmas , hemen hemen tm sektrlerde kullanlan kaldrma ekipmanlarnn, basnl ekipmanlarn salkl ekilde retilmesini, kullanmn ve i sal ve gvenliinin salanmas iin gerekli bir arttr. Konu ile ilgili ortak bir veri taban oluturulmas , tm bilginin bir elden organizasyonu, konu ile ilgili standartlarn oluturulmas, serbest piyasa koullarnda oluan / oluacak ortamn kontrol ve denetimi sahada bulunan herkes iin olumlu, mantkl, gvenilir olacaktr.
Referanslar (1) i Sal ve Gvenlii Tz ( 11.1.1974 tarihli ve 14765 nolu Resmi Gazete) zgemi Erdin Tezcan , Makine Y. Mh. Gazi niversitesi, Mhendislik Mimarlk Fakltesinden 1990 ylnda Makine Mhendisi olarak mezun olduktan sonra , 1993 ylnda ODTU, Makina Mhendislii Blmnde Krlma Mekanii zerine Yksek Lisans tezi hazrlam, ve 1995 ylna kadar aratrma grevlisi olarak almtr. Doktora almalar srasnda akademik hayattan zel sektre geerek Havaclk, Savunma Sanayi- Zrhl Ara sektrlerinde proses ve tasarm mhendisi olarak alm .ngiltere , ABD de zrhl ara retimi, zrh tasarm , dkm / dvme teknolojileri

zerine eitim ve seminerlere katlmtr. Yneticilik kariyerine traktr retiminde retim mdr olarak balam ve elik konstrksiyon sektrnde fabrika mdrl grevi ile devam etmitir. Danmanlk ve eitmenlik dnemi balangcnda, 6 SIGMA konusunda TSE nin blge mdrlklerindeki uzmanlarna seminerler vermi, sre ynetimi konusunda almalarda bulunmutur. alma Bakanl, Gv. Uzmanl eitimlerini tamamlam sektrn deiik kollarnda eitimler ve seminer dzenlemeye devam etmitir. Halen kendi kurduu Dorukisg Gv. Et. Dan. Muh. Ltd. ti ile sektrn deiik kollarnda Gvenlii , Risk Analizi, Temel Yangn , Sre ynetimi konularnda eitimleri , danmanlklar ve lmleri yrtmektedir.