Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 198

[Yukari ik]

Bismillahirrahmanirrahim Programlama: www.EhlibeytKutuphanesi.com www.IslamKutuphanesi.com www.NehculBelaga.net englishteacher@mynet.com

PEYGAMBERMZN (S.A.A) SNNETLER


Allame Seyyid Muhammed Hseyin Tabataba (ra)

Resulullah (s.a.a) buyuruyor ki: "Kim benim snnetimi ihy ederse beni ihy etmitir. Beni ihy eden cennette benimle birlikte olacaktr." "Gerekten Allahn resulnde sizin iin, Allah ve ahiret gnn arzulayanlar ve Allah ok zikredenler iin (takip edecekleri) pek gzel bir rnek vardr." (Ahzab, 21) mam Sadk (a.s) buyuruyor ki: Ben bir Mslman'n Resulullah (s.a.a)in snnet ve dbn mrnde bir defa dahi olsa yerine getirmeden lmesini sevmem.

NDEKLER
Mtercimin nsz Giri Allame Tabatabanin Ksaca Hayat. Yazarn nsz 1. BLM

Hazretin emili ve Ahlakyla lgili Rivayetler 2. BLM Hazretin Mueretiyle lgili Snnet ve db 2. Blme Eklemeler 3. BLM Hazretin Temizlik ve Ziynetle lgili Snnet ve db 3. Blme Eklemeler 4. BLM Hazretin Yolculukla lgili Snnet ve db 4. Blme Eklemeler 5. BLM Hazretin Giysiyle lgili Snnet ve db 5. Blme Eklemeler 6. BLM Hazretin Meskenle lgili Snnet ve db 6. Blme Eklemeler 7. BLM Hazretin Uyumakla lgili Snnet ve db 7. Blme Eklemeler 8. BLM Hazretin Evlilik ve ocuk Terbiyesiyle lgili Snnet ve db 8. Blme Eklemeler 9. BLM Hazretin Yiyecek ecek ve Sofrayla lgili Snnet ve db

9. Blme Eklemeler 10. BLM Hazretin Yalnzken Uygulad Snnet ve db 10. Blme Eklemeler 11. BLM Hazretin llerle lgili Snnet ve db 11. Blme Eklemeler 12. BLM Hazretin Tedaviyle lgili Snnet ve db 12. Blme Eklemeler 13. BLM Hazretin Dileri Misvaklamakla lgili Snnet ve db 13. Blme Eklemeler 14. BLM Hazretin Abdestle lgili Snnet ve db 14. Blme Eklemeler 15. BLM Hazretin Guslle lgili Snnet ve db 15. Blme Eklemeler 16. BLM Hazretin Namazla lgili Snnet ve db 16. Blme Eklemeler 17. BLM Hazretin Orula lgili Snnet ve db

18. BLM Hazretin tikfla lgili Snnet ve db 18. Blme Eklemeler 19. BLM Hazretin Sadakayla lgili Snnet ve db 19. Blme Eklemeler 20. BLM Hazretin Kuran Tilavetiyle lgili Snnet ve db 20. Blme Eklemeler 21. BLM
Hazretin Duayla lgili Snnet ve db Aynaya Bakarken Okuduu Dua Merkebe Binerken Okuduu Dua Yolculukta Akam Vakti Olunca Okuduu Dua Yeni Elbise Giyerken Okuduu Dua Meclisten Kalkarken Okuduu Dua Mescide Girerken ve karken Okuduu Dua Yataa Girerken Okuduu Dua Sofraya Oturduu Zaman Okuduu Dua Yemee El Uzatrken Okuduu Dua Sofra Kaldrlrken Okuduu Dua Yemek Yerken ve St erken Okuduu Dua Yeni Meyve Grdnde Okuduu Duas Tuvalete Girerken Okuduu Dua Kabristanlktan Geerken Okuduu Dua Kabir Ehlini Ziyaret Ederken Okuduu Dua Mesrur Olduu Zaman Okuduu Dua Sevdii Bir eyi Grd Zaman Okuduu Dua Ezan Okunduu Zaman Okuduu Dua Akam Namaznn Son Rekatnda Okuduu Dua Vitir Namaznda Kunt Tutarken Okuduu Dua ftar Vakti Okuduu Dua Namazdan Sonra Okuduu Dua Sabah Namaznn Nafilesinden Sonra Okuduu Dua Sabah Namazndan Sonra Okuduu Dua Sabah Namazndan Sonra Okuduu Zikir le Namazndan Sonra Okuduu Dua Secdede Okuduu Dua Namaz Bitiminde Okuduu Dua

Her Namazdan Sonra Okuduu Dua Yeni Yln Balangcnda Kld Namaz ve Dua aban Aynn On Beinci Gecesinde Okuduu Dua Hilali Grdnde Okuduu Dua Ramazan Aynn Hilalini Grdnde Okuduu Dua Gnlk Zikri aban Aynn On Beinci Gecesinde Yapt Baka Bir Amel Her Sabah-Akam Okuduu Zikir Ba Arsndan Korunmak in Okuduu Dua Atelenmemek ve Arlardan Korunmak in Okuduu Dua Atelenmemek in Okuduu Dua Sihiri Defetmek in Okuduu Dua Sihiri Defetmek in Okuduu Baka Bir Dua Sknt ve znt Geldii Zaman Okuduu Dua Kuran- Kerimi Ezberlemek in Okuduu Dua Dmanlarn errinden Korunmak in Okuduu Dua

21. Blme Eklemeler 1. Sabah Okuduu Dua 2. iddetler ve Zorluklar Karsnda Okuduu Dua 3. Korunmak in Okuduu Dua (Ta'viz) 4. Sknt, znt ve iddetli Anlarda Okuduu Baka Bir Dua 5. Hznlendii Zaman Okuduu Dua 6. Hilali Grd Zaman Okuduu Dua 7. Recep ve DierAylarn Hilalinin Grlmesinde Okuduu Dua 8. Dualarndan Biri 9. le Namazndan Sonra Okuduu Dua 10. le Namaz Nafilesinden Sonra Okuduu Dua 11. Sabah Namazndan Sonra Okuduu Dua 12. Ramazan Aynn lk Gecesinde Okuduu Dualara Eklemeler 13. Sabah ve Akam Okuduu Dua 14. Gne Doarken Okuduu Dua 15. Hazretin Hicab 22. BLM Hazretin Hacla lgili Snnet ve db 23. BLM Nevadir emil Blmne Eklemeler

MTERCMN NSZ
slam bir din ve sistem olarak beeriyetin hidayete, doruya ulamas iin sadece plan ve program sunmakla yetinmemi, hkmlerini ve retilerini masum nderlerin ahsiyetinde canlandrarak sunmutur. Bu programlar birinci derecede Resulul-lah'da (s.a.a), hidayet mamlarnda (s.a) ve daha sonra mmetin salih, takval insanlarnda tecelli edip canllk kazanmtr. mmet risalet karsnda aba iine girmilerdir. Mslmanlar almalarnda farkl yetenek ve istidatlara sahip olduklar iin kuvvet ve zaf asndan farkl (mertebelere) nail olmulardr. phesiz rnek ve nder olan Muhammed (s.a.a) risalet ile btnlk iine girmi, yle ki, birbirinden ayrlmayan bir btnn iki paras ve bir hakikat halini almlardr. Nasl ki Kuran- Kerim Mslmanlarn takip ettikleriNebi- Ekrem'i rnek, olgu ve Mesel-i la olarak bu hakikati beyan etmektedir: "Gerekten Allahn resulnde sizin iin, Allah ve ahiret gnn arzulayanlar ve Allah ok zikredenler iin (takip edecekleri) pek gzel bir rnek vardr."[1] Bundan dolay Nebi Ekremin sz, fiili ve takriri slam eritnda hccet, ana kaynak olarak belirlenmitir. Bu konu Usul-u Fkh'ta, slamn farkl mezhep ve frkalarnda icm halinde kabul grmtr. slam alimleri slam'n ilk zuhur dnemlerinde Sret'i-Nebev, (hazretin) halet ve davranlarnn rivayeti, snnetlerine kar byk hassasiyet gsterip yorulmak bilmeyen, hadsiz hesapsz ar bir alma iine girmilerdir. Bu yolda bir ok zahmetlere katlanmlardr. Sahabeden veya tabinden rivayet duymak iin slam diyarnda eitli blgelere yorucu seferler yapmlar, sahih olan ile sahih olmayan hadisleri ayrmak yolunda gece gndz demeden almlardr. Mslmanlar Resulullah (s.a.a)den gelen hadisleri mukaddes, deerli olarak alglayp, risalet sahibine uymak, bast yerlere admlarn brakmak ve snnetlerine amel ederek, Allaha yaknlap onun rizayetini kazanmak iin hrsla bu hadislere amel etmilerdir. Resulullah (s.a.a)in bu yce ahsiyeti ve Mslmanlarn bunlardan bilgilenmelerinin zaruretini gz nnde bulundurarak, bu deerli kitab sizlere sunmaya karar verdik. Kitabn asl merhum, slam filozofu, byk mfessir Allame Tabataba (r.a) (Tefsir-i el-Mizann yazar) tarafndan kaleme alnmtr.

Kitaba Ehl-i Snnet ve ia kaynaklar yoluyla ittifak edilip kabul grlen baz hadisleri ekledik. Bir ok yerde Gazalinin hyau'l-Ulum kitabndan hadisler zikrettik. Bu yolda bize, Mslman mezheplerin vahdet iinde olmasnn gereklilii ve nemi nclk etmitir. phesiz vahdet, Allahn ipine sarlmak ve Resulullah (s.a.a)e iktid etmek, gnmzde Mslmanlarn kuvvetlenmesinin, slam'n yceliine kavumasnn, ilerlemesinin yegane aresidir. Allahn bu yolda bizleri muvaffak etmesini temenni ederiz, Hak yolunda alanlara selam olsun!

GR
Allahn adyla balyorum, her iin balangc ve sonu onun iledir. Btn feyiz ve ltuf kayna olan mukaddes dergahndan yardm diliyorum. Kendinden evvel olmayan ilk, ahir olmayan son Allah'a hamd olsun. Gzler onu grmekten, akllar sfatlarn tanmaktan aciz kalmtr. Mahluklar istedii ekilde yaratm sonra kendi iradesi dorultusunda dzenleyip kendi muhabbeti ardndan diriltmitir. Ey! Rabb'im! Vahyinin emini olan Muhammede rahmetini gnder. O mahlukatnn en sekini, kullarnn en beenilmii ve hayr kervannn reisidir. Bereket anahtar ve peygamberlerin sonuncusudur. Ey Rabb'im! l-i Muhammede ve onun tertemiz hanedanna selam gnder. Onlar en yce ve en stn salavat ve rahmetin ile; yle bir rahmet ki btn rahmetlerinden daha geni,sonsuz ve saysz olan ile imtiyazlandr. Amin Rabbel Alemin. Bir takm ilimler vardr ki ilahi insanlara aittir. Onlara da "Peygamber" denir. Allah tarafndan milleti hidayet etmek iin gelen en son peygamber Resul-u Ekrem Muhammed b. Abdullah'tr (s.a.a). Hazretin retileri ve derslerinin bir ksm bizlere ulam ve Kuran- Mecid'de toplanmtr. Dier blm ise "Snnet" ad ile bilinmektedir. Bunlar hazretin "fiil, sz ve takririni belirler. Yine hazretin bir ksm snnetleri vardr ki hayatlar boyunca bunlar devamllk gstermektedir.

Deerli okuyucunun elinde bulunan bu kitap Resul-u Ekrem'in devamllk arz eden fiillerine deinen hadislere amil olmaktadr. Hazretin yaam biimi ve "Snnet ve db" hakknda yazlmtr. Bu mukaddimede konumuzu aydnlatacak bilgilere aada ksa bir ekilde deineceiz. "Edep" lgat ve syleide farkl manalar ifade etmektedir: Zarafet, letafet ve ilerde dikkat etmek, toplamak, bakasna iktida tabii olmak, ilimler, maarif, beenilmi yntem, gzel huy, insani ktlklerden alkoyan kuvvet. Yazar, konumac, retmen, iir, lgat, atasz veya ilgi ekici meseleleri bilen kimseye "Edip" denir. Mukaddime konularna ve bilgilerine de "Edebiyat" ad verilmektedir. rnein; lgat ilmi, sarf, nahiv, itigag, mani, bedi, uruz, kafiye ve buna benzer ilimler. Gzel ahlak, ruh sefal ve kemaline de "edep" denir. *** Snnet, syleide bir ok manaya gelmektedir. lerlemek, akmak, aikar olmak, alamak, atn gzel yol gitmesi, dileri fralamak. Fkh ilminde ise, Peygamber (s.a.a) ve o hazretin ashabnn yapm olduu amel ve fiillere "snnet" denir. Snnetullah yani, Allah'n emir ve yasaklar, ayn ekilde Allah'n kaza kader, azaplandrmas ve Allahn fiillerine de snnet-ullah denir. Yntem, tarz, sre, eriat, tabiat, zel bir tarza brnmek, nefse uymak, herhangi bir mezhebe tab olmak ve buna benzer manalarda da snnet kelimesi kullanlmaktadr. Bunlar snnet ve edep hakknda kullanlan manalardr. Ama anlatacamz konumuz ile ilgili birka noktay belirtmek gerekir: Akln ve dinin beendii iin en gzel bir ekilde yaplmasna "edep" denir. Edepli insan hal ve hareketlerini en gzel ve latif ekilde yapan kimseye denir. Ama nefsin sefa, kemal ve batini ile ilgili sfatlarna rnein; cmertlik, cesaret,adalet, affetmek, rahmetmek ve dier insani sfatlara "ahlak" denir. Baka bir deyile, edep insann darda yapt fiili sfatlarndan ama ahlak ise batnda olan nefsi sfatlardandr. Bununla birlikte bu iki mana birbirleri ile ayrlmadan kullanlrlar. Buna gre din ve akl nezdinde beenilmeyen iler rnein; zulm, ihanet, yalan, cimrilik, haset vb. ve insann iradesi dnda olan fiillere "edep" demek doru deildir.

Snnet de insann fiili sfatlarndandr. Ama manas edepten daha genitir. Yani, hem doru yntem ve tarzlara ve hem de yanl yntem ve tarzlara snnet denir. Fakat edep her zaman gzeldir. nsann fiilinin zarafet ve gzellii ile ilgilidir. Edep genel ve zel insanlar tarafndan vg ile bahsedilmitir. airler, edipler, alimler, herkes edebi vp temcit etmilerdir. Peygamber efendimiz yle buyuruyor: "Edebi olmayann akl yoktur." Ali (a.s) buyuruyor: "Edep gibi ziynet yoktur. Babann ocuklarna brakt en deerli miras edeptir." mam Cevad (a.s) buyuruyor: "Edebi ok olann Allah katnda deeri fazladr." Edebi vc buna benzer bir ok hadis gelmitir. nsanlar, akideler ve malumatlarnn peinde ve onu saran fikir akmlar neticesinde ister istemez bir takm edeplere, gelenek greneklere ve snnetlere bal kalarak yaamna devam edip gitmededirler. Gerekte edepler ve snnetler insanlarn ve beeri toplumlarnn ruhlarnn aynasdrlar. Zira dnceler, akideler, fikirler kendilerini milletlerin snnetlerinde,adetlerinde gstermektedirler. Toplumlarn ilerlemelerinin, gerilemelerinin ve klerinin ls o milletlerin, kavimlerin edepleri ve snnetleridir. Ayn ekilde bir ahs tantabilecek tek ey fikir ve dncelerini yanstan,edep ve adetleridir. Bugne kadar beeri toplumlar arasnda bulunan gnmze gelmi dp ve adetleri drt ksmda snflandrabiliriz: 1- Hurafe dp ve snnetler. 2- Avama ait dp ve snnetler. 3- Bilgin ve aydnlara ait dp ve snnetler. 4- Peygamberlerin (s.a) dp ve snnetleri. Kesin olan udur ki hurafe, avam ve avam olmayana ait bu dp ve snnetlerin ne zaman ve nerede ortaya ktn belirlemek mmkn deildir. Ama phesiz Hz. Adem'in yeryzne inmesinden itibaren Allah'a inanan muvahhid insanlar arasnda dier insanlardan farkl bir dp ve adetler olduu kesindir. Bu eit dp ve adetler beerin akl seviyesinden ve fikri muhitinin dndadrlar. nk uur ve akl ile onlara ulamas mmkn deildir.Bunlar bir grup sekin insanlar tarafndan ki onlara "enbiya" denilmektedir, vahiy vesilesinden ilham alarak millete sunulmutur. Bu eit dp ve adetler bir nevi ilahi messese zellii tarlar (nsanlarn ruhi ve cismi saadetlerini salarlar.)

Allah-u Tal Kuran- Kerimde peygamberlerin hidayet ve rtn kendisine nispet vermektedir. Onlarn yaamdaki mueret biimini, dp ve adetlerini tasdik edip onaylamtr. Enam sresinde brahim'i vdkten sonra onun tertemiz neslinden gelen dier peygamberler hakknda, hz. Nuh ve zrriyeti konusunda yle buyuruyor: Hz. brahim'e olu shak ile (shak'n olu) Yakub'u ihsan ettik ve her birini hidayete erdirdik. Daha nce de Nuh'u ve onun soyundan Davut'u, Sleyman', Eyyub'u, Yusuf'u, Musa'y ve Harun'u doru yola kavuturduk. Biz iyilik yapanlar ite byle mkafatlandrrz. (84) Zekeriyya'ya, Yahya'ya, sa'ya ve lyas'a doru yolu ltfettik. Onlarn hepsi salihlerdendir. (85) smail'e, lyas'a, Yunus'a ve Lut'a da hidayet verdik. Hepsini de alemlere stn kldk. (86) Babalarndan, soylarndan ve kardelerinin bir ksmn da stn kldk, onlar setik ve doru yola ilettik. (87) te o yol Allah'n hidayet yoludur ki o kullarndan dilediini bu yola eritirir. Eer onlar da Allah'a e kosalard yaptklar btn iyi eyler elbete boa giderdi. (88) Onlar, kendilerine kitap, hikmet ve peygamberlik verdiimiz kimselerdir. imdi u Kureyler bunca delilleri tanmayp kafir olurlarsa, biz onlarn yerine peygamberleri ve kitaplar inkar etmeyecek bir kavmi vekil klmzdr.(89) O peygamberler, Allah'n doru yola eritirdii kimselerdir. Sen de onlarn gittii yoldan yr. De ki: "Ben bu doru yola armama karlk sizden bir cret istemiyorum" O Kuran, alemler iin ten baka bir ey deildir.(90) Mmtehine sresinin drdnc ayetinde yle buyuruluyor: Gerekten brahim ve onunla birlik olanlarn szlerinde sizin iin gzel bir rnek vardr. Mecmau'lBeyanda "onunla birlikte olanlardan" kastn dier enbiyalar olduu gelmitir. Al-i mran sresinin altm dokuzuncu ayetinde ise yle gelmitir: "Dorusu brahim'e en yakn olanlar, ona uyanlar ve bu Peygamber Muhammed'le mminlerdir. Allah insanlarn dostu ve yardmcsdr." Merhum Tabersi Mekarimu'l-Ahlak, Seyyid Razi Nehc'l-Bela kitaplarnda Hz.Ali (a.s)'dan yle rivayet ederler. "Hz. Musa Kelim'in yaam tarzna amel etmeye al, ki yle dedi: "Rabb'im! Dorusu bana indirecein hayra muhtacm." (Kasas, 24), Andolsun Allah'a Musa Allah'tan yemek iin ekmekten baka bir ey istemedi. Zira o otlar ve yeillikleri yiyordu. Zayflndan dolay bu otlarn yeillikleri midesinden fark ediliyordu. Mezamirin sahibi, cennet ehlinin Kuran okuyan Davut (a.s) gibi yaamaya al, Hz. sann yolundan gitmeye al.! Talar toplayp bann altna yastk olarak brakrd. Kaba elbise giyer, lezzetsiz yemekler yerdi. ok acktnda yemek yerdi. Mezesi al, gece lambas ay idi. Glgesinin altnda oturaca bir yeri ve evi yoktu. Meyvesi yerde hayvanlar iin yeeren bitkilerdi. Onu mptela edecek bir ei ve zntsne sebep olacak bir ocuu, ve nede Allah anmasna engel olacak

mal yoktu. Allahtan bakasna onu zelil edecek kimseye tamah etmezdi. Her zaman yaya olarak yrr ve kendi ilerini kendisi yapard Merhum Deylemi radu'l-Kulup kitabnda enbiyann hayatlarn l almak konusunda yle naklediyor: " Ama brahim (a.s) peygamberlerin eyhi idi, iki bin be yz yl yaad, ama kendisi iin altnda glgelenecei ne bir yer ve nede bir ev yapt. Sabah olduunda akama kmam diyordu. Akam olduunda ise sabaha kmam diyordu. Kaba elbiseler giyerdi, yiyecei ise arpa ekmei idi. Ama Yahya b. Zekeriya (a.s) elbisesi hurma lifinden yiyecei ise aalarn yapraklar idi. Sleyman (a.s) ise o kadar mlk ve servete sahip olmasna ramen kaba elbiseler giyerdi. Akam olduunda ellerini boynuna dolayarak sabaha kadar alard. Hurma liflerinden sepet yapp satarak yiyeceini temin ederdi. Sonu olarak bu konuda bir ok hadis bulunmaktadr. Mstefiz bir hadiste yle buyuruyor: " En gzel yaam biimi, yntemi ve yolu enbiyalarn yaam biimleridir." zellikler peygamberin en sonuncusu olan peygamberimizin yaam biimi, tarz Allah tarafndan beer iin gnderilen en son ve on doru program biimidir. Hadiste de yle gelmitir: "Snnetlerin en gzeli Muhammed (s.a)in snnetidir." Yani peygamberler iinde en gzel edep, yntem ve yaam biimine sahip olan peygamber efendimizin yaam eklidir. Kuran- Mecid'de o hazretin ahlak, davran, yaam biimi vlmtr. Al-i mran sresinde (159) yle buyuruyor: "Allahn rahmeti sebebiyle onlara kar yumuak davrandn. Eer kaba ve kat yrekli olsaydn muhakkak evrenden dalrlard." Kalem sresinde (4) yle buyuruyor: "phesiz sen ok byk bir stn ahlaka sahipsindir."O hazreti byk ve gzel ahlak ile tantmaktadr. Ahzab sresinde (21) btn halk o hazretin yaam biimini kendilerine l almasn buyurmaktadr: "Gerekten Allahn resulnde sizin iin, Allah ve ahiret gnn arzulayanlar ve Allah ok zikredenler iin pek gzel bir rnek vardr. Yine Ali mran sresinde (31) yle buyuruyor: "Resulm de ki: Eer Allah seviyorsanz hemen bana uyunuz ki Allah da sizi sevsin ve gnahlarnz balasn, ok merhamet edicidir. Yine yle buyuruyor: "Ey iman edenler Allah ve Resul sizleri ihya edecek bir eye davet ettikleri zaman onlara icabet edin."

Emli eyh Mfid kitabnda mam Bakr (a.s)dan yle nakledilmitir, "Peygamber (s.a.a) vefat zamannda yle buyurmutur:"Benden sonra nebi ve benim snnetimden baka snnet yoktur." Camiu'l-Ahbr kitabnda peygamber efendimizden yle rivayet edilmitir: "ocuklarma ihtiram gsterin ve benim dp ve snnetlerimi iyi bir ekilde yerine getirin." Mehur ve Mstefiz bir hadiste Allah Resulnden yle nakledilmitir: "Rabbim bana ok gzel edep retti." Tuhefu'l-Ukul kitabnda Ali (a.s)dan yle nakledilmitir: "Allah Resulnn hidayetini takip edin zira o hidayetlerin en iyisidir, hazretin yaam tarzn, snnetini l, rnek olarak aln zira o btn cihanda ki snnetlerin en stn olandr. Mekarimu'l-Ahlak ve Nehc'l-Bela kitabnda enbiyalarn yaam tarzlarn takip etmek yolunda yle rivayet edilmitir: "Tertemiz olan peygamberi rnek al, yolunu takip et, zira takip edecek kimse iin o hazret takip edilmeye layktr. Allah katnda en sevgili olan kimse peygamberinin yolunu takip edip admn onun admnn zerine brakan kimsedir. Resulullah (s.a.a) dnyadan ihtiyac miktarnca istifade ederdi. Gzlerini ona dikmeyip azn onun ile doldurmad ve ona tevecch etmedi. Dnya halknn en zayf ve a olan idi. (doyuncaya kadar yemek yemezdi) Dnyann hazineleri ona sunulmasna ramen kabul etmedi. nk Allahn sevmedii ve zelil sayd eyleri kendisinin de zelil ve aalk saymas gerektiini bildi. Hibir yanlmz olmasa sadece Allahn ve Resulnn dman bilip zelil sayd eyleri sevmemiz, onlara deer verip byk bilmemiz Allaha isyan ve taknlmz iin yeterlidir. Resulullah (s.a.a) yerde yemek yerdi, kullar gibi otururdu, ayakkabsn kendisi yamard, plak binee binerdi, bakasn da kendisinin yannda bindirirdi. Bir gn evinin nnde resimli bir perde grdnde hanmlarndan birine yle buyurdu: "Bu perdeyi benim gzmden uzak tut, zira onu her grdmde dnyay ve onun cilvelerini hatrlyorum." Resulullah (s.a.a) kalben dnyadan yz evirmiti, dnya sevgisini kalbinden silip atmt, yle ki dnya ziynetlerinin gznn nnden kaldrlmasn istiyordu. Kaliteli ve deerli elbiseler giymedi, dnyay kendisi iin her zaman iin kalc yer olarak bilmedi, onda ebedi olarak kalacan da mit etmedi, tamamen dnyay kalbinden silip att ve onu anmay bile dnmedi. Evet gerektende insan bir eyi sevmedii zaman ona bakmak bile istemez. Hatta birisinin onun ismini anmasn bile sevmez. Elbette Resulullah (s.a.a)in yaam tarznda sana dnyann ktlklerini anlatacak ibretler vardr. O hazret kendi ahalisi ile doyuncaya kadar yemek yemedi, kendisini

dnyann gzelliklerinden sslerinden uzak tuttu. yleyse iyi dnmek gerekir; acaba Allah Resuln bunun ile deerli mi kld yoksa kk m sayd? Eer Allahn bununla Resuln zelil sayd sylenirse byk bir iftira atm ve yalan sylemi olur. Eer Allahn bununla Resuln deerli sayd sylenecek olursa dierlerinin zelil sayld neticesi ortaya kar, onlar dnya ile megul etmi ama kendisine en yakn sevgili kimselerden dnyay uzak tutmutur. yleyse Muhammed (s.a.a)i takip edip brakt alamet ve nianelerin peinden gitmeli admlarmz onun brakt yere brakmalyz. Aksi takdirde helak olmamamz iten bile deil. Zira Allah-u Tal Muhammed (s.a.a)i peygamberlerin sonuncusu olarak gndermi, mjde ve korkutucu olarak karar klmtr. A bir karn ile dnyadan gitti. Salim bir kalp ile ahirete ulat. Kendisi iin ta stne ta brakmad ve bir bina bile yapmad. Bu ekilde mrnn sonuna ulat ve rabbinin davetine icabet etti. yleyse Allah bize Resuln gndererek nede byk bir nimet ihsan etmitir. Onu bizlere nder klmtr. Bizlerin de onu takip ederek yaam tarzn kendimize rnek alp, admmz onun admlarn brakt yere brakmalyz" Ve Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle nakledilir: "Ben bir mslmann Resulullah (s.a.a)in snnet ve dbn mrnde bir defa dahi olsa yerine getirmeden lmesini sevmem." Bu konuda hadis ve rivayet ok fazladr. Ama nemli bir noktay hatrlatmak gerekir. "Bu kitapta ilenecek olan snnet ile tarihilerin, sre yazarlarnn ve fakihlerin arasnda mehur olan snnet farkldr. "Snnet" tarihilerin ve sre yazarlarnn stlahlarnda yledir: "Peygamber efendimizin hayatn yaam tarihini, doumunu, gazvelerini, evlatlarnn ve airetinin ve ashabnn yaamn vb incelemek." Hadisilerin stlahnda snnet; "Ehl-i Snnetin nezdinde peygamber (s.a.a)in ia nezdinde ise-Peygamber (s.a.a) ile- on iki mamn (s.a) szlerine fiillerine ve takririne denir." Fkhlarn stlahnda ise; "Drt hkm karsnda olan (vacip, haram, mekruh ve mubah) mstehap amele denir." Hadisler arasnda Resulullah (s.a.a) tarafndan belirlenen btn emir ve kanunlara denir. rnein; vacip namazlarn rekatlarnn adetleri, talak verme ekli, mutatulhac, mutatun-nisa, teehht, namazda kraat ve buna benzer eylerin hepsine "snnet" denir.

Bu kitapta snnet stlahndan kast yukarda zikredilen anlamlardan daha has ve farkl mana kastedilmektedir; "Resulul-lah (s.a.a)in hayat boyunca devaml olarak yapt mstehap amellerdir." Basiretli alim insanlar tarafndan iyice bilinir ki Resulullah (s.a.a)in dp ve snnetleri ok fazladr. Yzlerce kitap iinde binlerce hadis dank bir ekilde bulunmaktadr. Muhaddisler ve hadis ehli, bunlardan bir ksmn blmlere ayrarak uygun bir ekilde kendi kitaplarnda nakletmilerdir. Ama bu kitab yazan tarafndan bilinen udur ki ia ve Ehl-i Snnet mellifleri arasnda ok az kitap btn bu hadisleri toplayp yazm olsun.. imdiye kadar byle bir kitap -bu zellikte- yazma giriiminde bulunulmamtr. Aka bilinmelidir ki Resulullah (s.a.a)in dp ve snnetlerine ait hadisleri bir araya toplayarak yazmak slam ruhunun korunmas iin byk bir hizmettir. Zira bu ekilde kamil bir insann nasl yaadna, yaam tarzna dair byk bir kaynak oluturduundan dolay byk nem tamaktadr. Asrmzda byle bir eyi dnp bu konuda giriimde bulunan sadece bu kitabn mellifi allamedir. Resulullah (s.a.a)in dp, snnet ve yaam tarzn gsteren hadisleri bir araya toplam (Peygamberimizin (s.a.a) Snnetleri) adl kitab yazarak, bu vesile ile doru, sahih yaam biim ve tarzn arzu edenlere yardmda bulunmutur. nsaf udur ki byle bir kitabn asrmzda yeri botur, gerekten kendi alannda benzersiz ve ilk olarak ilmi ve hadisi boyuttan yazlan bir muhteem eserdir. Bu kymetli eser yaklak olarak krk yl nce 1350 h.k. Allame tarafndan Necefte renim grrken yazlmtr. 1391 h.k.'de Kuma gitmek ksmet oldu. Bu eserin tercme edilmesi bana nerildi. Allame de bu neriye kabul etti. Kendi el yazlar ile bu grevin bendenize verilme emrini buyurdu. Bu kitab tercme ve tatbik ettiim sralarda snnet konusunda bir takm baka rivayet ve kaynaklara ulatm ki mellif tarafndan kitapta getirilmemiti. Onlar bir yerde topladm, Mehedde Allamenin huzuruna varma erefine nail oldum, toplam olduum dier hadisleri de kendisine sundum, kendileri bu hadislerin kitaba "Eklemeler" blm olarak ilave edilmesini buyurdular. Allamenin emri ile asl kitabn her blmden sonra "eklemeler" blm kitap blmlerinin tertibi esas alnarak eklendi. Sadece emil blmnn ekleme blm kitabn sonunda zikredilmektedir. Hac ve Nevadir blm de ona eklendi. Kitabn asl yirmi blm, drt yz on bir hadisten, yirmi sonradan ekleme blmnde ki be yz sekiz hadise amil olmaktadr. Toplam olarak dokuz yz on sekiz hadisten olumaktadr. Elbette birka hadis allamenin kendi emri ile silinmitir.

Bu kitabn kaynaklar sadece ia melliflerin kitaplardr. Ehl-i Snnetten Gazalinin "hyau'l-lim" ve Siyutinin Durru'l-Mensur kitabndan birka hadisten bakas zikredilmemitir. Bu kitabn tamam Resulullah (s.a.a)in yaam programlarn blmde inceleyerek yazlmtr: 1- Hazretin Allah'a kar dp ve snnetleri (ibadet, dua ve zikir db) 2- Milletin farkl kesimleri ile olan dp ve snnetleri 3- Hazretin dier dp ve snnetleri; rnein yolculuk, yemek yeme, giyinme ve buna benzer dp ve snnetleri, biz bunlara (nefsi ve ferdi dp) deriz. Alemlerin rabbi olan Allahtan o hazretin snnetlerine amel etme gcn bizlere vermesini temenni ederim. Allame Tabatabanin Ksaca Hayat Allamenin ahsiyetini tantmaya gerek yoktur. Zira kendileri rann ilmi ve ruhani camiasnda tannd gibi dier lkelerde de ilmi alanda byk bir hrete sahiptir. O yce ahsiyetin ilmi ve manevi makamn bilenler zaten bykln anlamlardr. Ama baz insanlarn mellifin ilmi makam ve yazdklar kitaplar ile ilk defa bu kitap vesilesi ile tanma imkan bulduklarndan dolay ksa olarak hayatn anlatmann faydal olaca kanaatine vardm. Allame "Hac Seyit Muhammed Hseyin Tabataba" Tebrizde ilmi ile mehur byk bir hanedanda Zilhiccenin 29u, 1321 h.k.1282 h.de dnyaya geldi. Tebrizde mukaddimat bitirdikten sonra, 1344 h.kde renimini devam ettirmek iin Irakn Necef ehrine gitti. On yl boyunca ceddi, Emir'l Mmininin kabrinin kenarnda ilim renmeye koyuldu. Fkh, usul, tefsir, felsefe, matematik, ahlak derslerini Seyit Ebul Hasan sfahani, merhum Naini ve Kumpani, Seyit Hseyin bad Kubei, Ebul Hasan Hansari, merhum hac mirza Ali aay Gazi (Allah onlardan raz olsun) huzurunda ders okudu. 1354 h.kde rana dnd ve Tebrizde ikamet etti. On yl kadar ders verip kitap telif etti. Resailu's-Sebe, Risale-i Vilayet ve Tefsiri el-Mizan kitabnn bir blmn bu dnem iinde yazd. On yl Tebrizde kaldktn sonra 1365 h.k. ikinci dnya savandan ve siyasi ortamdan dolay Kum ehrine gitti. Ayn yldan itibaren ders vermeye balad bir ok byk alim huzurlarnda bulunarak istifade ettiler. Allame ilk olarak Kuma giriinde burada bulunan havzadaki derslerin tam ve kamil olduu kanaatine varr, fakat akl, felsefe ve tefsire gerekildii gibi nem

verilmediini grr. Bu nemli derslerin programlar iinde yer almadn mahede ederek bu derslere ok nem gsterir, ksa bir srede felsefe ve tefsir dalnda deerli renciler yetitirir, bu atlm ile Kum Havzasna farkl bir renk katarak bu eksiklikleri gidermeye alr. Dier taraftan Allame ahlak, nefs tezkiyesi konularna ok ilgisi vard. Bundan dolay talebelerin bu alanda terbiye edilmesi iin youn bir aba gstererek ahlaki ve manevi alanlarda programl bir ekilde layk ahslarn yce derecelere ulamasnda onlara yardmc oldu. Bu ikinci atlm ile de Kum havzasna manevi ve sefal bir ortam kazandrd. Allame Tabatabanin telif ettii eserler: Allame Tabatabanin "Mekteb-i Teeeyy", "slam Mektebinden Dersler", "Name-i Astan-i Kuds" ve "Rahnemai-i Kitap" dergilerinde kan eitli makaleler yannda bir ok telifi vardr: 1- Tefsir-i el-Mizan; Yirmi ciltlik Kuran tefsiridir. 2- Usul-u Felsefe ve Revi-i Realizm 3- eyh Ensarinin Mekasib kitabna haiye 4- Molla Sadra irazinin Esfar kitabna erh 5- Ahund Horasaninin Kifayetu'l-Usul kitabna haiye 6- Vahiy Ya uur-i Mermuz Der Nbvvet-i Amme 7- Ahund Horasaninin Kifayetu'l-Usul kitabna haiye 8- Resail-i Sebe 9- Doktor Corbon ile sohbetler 10- slami Hkmet hakknda risale 11- Kuvve ve fiil hakknda risale 12- Vilayet hakknda risale 13- Mugalete hakknda risale 14- Burhan hakknda risale 15- Tahlil hakknda risale

16- Terkip hakknda risale 17- Mutakat hakknda risale 18- tibarat hakknda risale 19- Nbuvvet ve makamlar hakknda risale 20- Resm-i hat ve Nastalik hakknda manzume 21- Aleyye Felsefe-i lahiye 21- slamda Kuran 22- slamda ia 23- Al-i Abdulvahhabn nesebi hakknda risale: Bu kk kitapta kendi hanedannn nesebini incelemi, ilerinde mehur olan ahslarn hayatlarn anlatmtr. 24- Peygamberimizin (s.a.a) Snnetleri. Allame Tabataba bu kitabn konularn derleyip toparlamak iin ok zahmetler ekmi, yaklak krk bilginin yazm olduu altm kitaba tek tek bakarak sonunda binlerce hadis arasndan derleme yaparak bu kitab telif etmitir. Allah makamn yce mkafatn bol etsin

YAZARIN NSZ
Alemlerin rabbi olan Allaha hamd ve senlar olsun. Allahn selam ve salt bamzn tac Muhammed (s.a.a)e, tertemiz ve pak Ehl-i Beytine olsun. Bu kitab Allah-u Talnn ltuf ve ihsan ile yazma imkann buldum. Mslman muhaddislerin, rehberimiz Muhammed (s.a.a)in dp ve snnetleri konusunda kitaplarnda naklettikleri hadisler arasndan ksa bir zamanda, az bir frsat iinde seim yaparak bir araya topladm. Allahtan O hazretin dp ve snnetlerine az ok amel etme baarsn bizlere ihsan etmesini temenni ederim. Allah Kuran- Kerimde yle buyuruyor: "Gerekten Allahn resulnde sizin iin, Allah ve ahiret gnn arzulayanlar ve Allah ok zikredenler iin (takip edecekleri) pek gzel bir rnek vardr." Resulullah (s.a.a) vasiyetinde Ali (a.s)a yle buyuruyor: " Ve altnc olarak namaz, oru ve sadaka da bana uy ve benim snnetime smsk yap."[2] Ali (a.s) buyuruyor: "Allahn edebiyle ziynetleneni

Allah ebedi kurtulua ulatrr"[3]mam Sadk (a.s) buyuruyor ki: "Ben bir mslmann mr boyunca bir defa dahi olsa hazretin snnet ve dbn yerine getirmeden lmesini sevmem."[4] Hi phesiz asl ve nihai ama insann btn hal ve davranlarnda O hazrete uymas, snnetlerinin zahir ve batnna amel etmesi ile hasl olacaktr. Evet dnya ve ahiret hayr byle bir zahmet ve ura ile ele gelir. Biz bu kitapta mekruhlardan bahsetmeyeceiz. Zira hak mezhebin inanc u olmaldr ki mekruh ve mubah fiil -mekruh ve mubah olma alarndan- peygamber efendimiz tarafndan yaplmamtr. Bu konuda akli ve nakli deliller mevcuttur. Rivayetleri zikrederken senetlerinin uzun olmas nedeniyle getirmedik. Msned olan rivayetleri mrsel olanlardan ayrdk. Okuyucularn rahat mracaat etmeleri iin kitap ve melliflerin isimlerini zikrettik. Bu ekilde okuyucularn rivayetlerin asl kaynaklarna ulamalarn saladk. Allahtan yardm diliyoruz. Her ne kadar konumuzun dndada olsa da peygamber efendimizin emili hakknda ki rivayetleri bu kitapta zikrettik. Birinci amacmz teberrk, ikinci hedefimiz ise bu hadislerde hazretin bir ksm ahlak ve dbna iaret olunmasdr. Czi konularn zikredilmesinden kandk. Sadece hazretin ahlaknn belli bal zelliklerini anlatmak ile yetindik. Allahtan yardm dileriz.

1. BLM
HAZRETN EML VE AHLAKIYLA LGL RVAYETLER
1- bn-i ehri Aub Menakib kitabnda yle diyor: Tirmiz emilde, Tabar Tarihde, Zameheri Faik'de, Fettal Revzede Resulullah (s.a.a)in vasflar hakknda bir ok rivayet zikretmilerdir. Onlardan birisi de Emir'l Mminin Ali (a.s), bn-i Abbas, Ebu Hureyre, Cabir b. Semure, Hind b. Ebu Hlenin naklettikleri rivayettir: "Resulullah (s.a.a) her grenin gzne byk, arbal, saygdeer gelirdi. Kalplerde yer alr ve deerle anlrd. Yz ayn on drd gibi parlard. Yznn rengi krmzya alan beyaz renkte idi. Ne ok zayf nede ok iman idi, ehresi

beyaz ve nurani, gzleri byk, enli ve siyah, bitiik, ince ve siyah kal idi. Ba byk ve orta boylu idi. Aln uzun (geni), burnu ince, nazik ve ekikdi. Gz beyaznda az bir krmzlk gze arpyordu. Bitiik kal, yanaklar belirgin, el mafsallar geni dz ve dirsekleri uzun, omuz mafsallar byk, geni ve dz, ellerinin ayas ve ayaklarnn alt kaln, iri ve kuvvetli idi. Gs memelerinde kl yoktu. Ayak altnn ukurluu normalden fazla idi, uzun kirpikli, gr sakall, by uzun deil ama gr idi. Yz ve banda sayl beyaz kllar grnyordu. Kna vesilesi ile esmer gze arpyordu. Az geni ama mtenasip, dileri birbirinden ayr, ak ve beyaz, salar dzd ve kvrck deildi. Sinesinin ortasndan gbeine kadar klla ekilmi ince bir hat vard, bedeninin btn uzuvlar mutedil idi. Karn sinesi ile ayn hizada ve sinesi geni, boynunun gzellii ham gm hatrlatyordu. El ve ayaklar dz ve saf, ayak incikleri mutedil ve az etli, enesi kk ve mtenasip, aln azck ne doru kkt. Kalas ok kaln, kaba ve iri deil ama kala kemii cesur erkekler gibi geni idi. Bedeninin uzuvlar ok salam ve kuvvetli, ne ok uzun boylu ve nede ok ksa boylu idi (orta boylu), salar ne ok kvrck ve ne ok ak ve dkk idi. Surat ne ok etli ne de ok az etli idi, mutedil bir ekli vard. Mbarek rengi arpc olmayan bir beyazla sahipti. Mafsallarnn kemikleri iri idi, mafsallarnn hareket etmesi tamamen kendi elinde idi. Burun delikleri dar ve ensiz deildi. Karn ve sinesinde kl yoktu. Ama sineden gbee doru kl ile ekilmi bir izgi vard. ri yar bir yaps vard, bedeninde az kl vard ama sineden gbee doru kl ile bir izgi bulunuyordu. Kafasnn iki tarafnda ihtiyarlk alameti olan beyaz kllar gze arpyordu. Elinin ii esans satclar gibi gzel kokulu idi. Avucu geni, el ve ayaklarnn kalem kemikleri uzun idi. Sevin ve mutlu olduu zamanlarda ehresi ayna gibi ekici bir parlaklk kazanyordu. Vakar ve yava bir ekilde yrrd. Yrrken nne bakard, iyi ilerde hep nde idi, yrrken admlarn yoku aa inen birisi gibi atard, tebessm ettikleri zaman dileri inci taneleri gibi belirir ve annda bir ldama dudaklarnn altndan grnrd. Boyu posu ok gzeldi, sevimli bir huyu vard, iyi bir meclis insanyd, halk ile karlat zaman alnnn nuru onlar kendisine ekerdi. Ter tanecikleri ehresinde inci taneleri gibi yuvarlanrd, o hazretin ter kokusu misk ten daha temiz ve gzel kokuyordu, nbvvet mhr iki omuzu arasnda grnyordu.[5] 2- Ebu Hureyre diyor ki: Hazret arkasna veya nne bakmak istedii zaman btn vcuduyla dnerdi.[6] 3- Cabir b. Semure yle diyor: Hazretin ayaklar ince ve latif idi.[7]

4- Ebu Cehife yle diyor: Hazretin yz, yanak ve enesinde beyaz kllar gze arpyordu.![8] 5- mmi Hni diyor: Resulullah (s.a.a)in drt rgl sa vard. bn-i ehr-i Aub diyor ki: Dorusu hazretin iki rgl sa vard ve buda hazretin deerli ceddi Himin adeti idi.[9] 6- Enes b. Malik diyor: Resulullah (s.a.a) sa ve yznde sadece on drt tane beyaz tel grdm.[10] 7- On yedi beyaz sa teli olduu eklinde de rivayet gelmitir.[11] 8- Abdullah b. mer diyor: O hazretin ihtiyarlnn alameti olarak yirmi beyaz sa teli vard.[12] 9- Bera b. zib diyor: Hazretin sann uzunluu omuzlarna kadar ulayordu.[13] 10- Enes b. Malik diyor: Salar kulak ardna ulayordu.[14] 11- Aye diyor: Hazretin sann uzunluu kulak ardn geiyordu, ama omuzlarna ulamyordu.[15] 12- Enbiyalarn Kssalar kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)in getii yollardan daha sonra geenler o hazretin gzel ter kokusunun farkna varrlard. Her aa ve tan yanndan gese o hazrete secde ederlerdi.[16] 13- Seffar Besairu'd-Derecat kitabnda mam Bakr (a.s)dan yle rivayet ediyor: Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Biz peygamberlerin gzleri uykuya dalsa da kalpleri uyumaz, nmz grdmz gibi arkamz da grrz."[17] 14- Kutbu Rvendi el-Haraic ve'l Ceraih kitabnda diyor: Mtevatir hadisler, Kafir ve mminlerinde itiraf ettii gibi Resulullah (s.a.a)in mucizelerinden birisi de hazretin omuzlar zerine dm salarnn arasndan grnebilen nbvvet mhrdr.[18] 15- bn-i ehri Aub Menakib kitabnda yle diyor: Resulullah (s.a.a)in glgesi yere dmezdi. (Yani glgesi yoktu.)[19] 16- Kuleyni el-Kf kitabnda kendi senediyle rivayet etmitir: Ali b. Muhammed Nufeli yle diyor: mam Rza (a.s)n huzurunda ses konusunda sohbet ald, hazret yle buyurdular: mam Zeynelabidin (a.s) Kuran okuduunda baz kereler millet hazretin gzel sesinden dolay baylp derlerdi. Eer mam kendi gzel ve ho sesini izhar ederse, milletin bu sesi duymaya gc kudreti olmaz. Ravi diyor: mamdan sordum ki, Resulullah (s.a.a) millete namaz kldrmyor muydu, yksek sesle Kuran okumuyor muydu? mam Rza (a.s) cevapta yle buyurdu: Resulullah

(s.a.a) milletin gc, kudreti ve tahamml miktarnca sesinin gzelliini izhar ediyordu.[20] Mellif : Bu hadis bir ok baka senetler ile de nakledilmitir. 17- eyh Saduk Maani'l-Ahbr kitabnda yolla mam Hasan- Mteba (a.s)dan yle buyurduunu nakleder: Resulullah (s.a.a.) vasf edenlerden birisi olan kendi daym Hind b.Ebu Hleden hazretin vasflarn anlatmasn istedim, bu ekilde hazrete sevgi ve muhabbetimin daha ok artacan dndm. Oda kabul edip yle dedi: "Resulullah (s.a.a) her grenin gzne byk, arbal, saygdeer gelirdi. Gzel yzlyd ve dolunay gibi ehresi parlard. Boyu ksa boylulardan uzun, uzun boylulardan ksa idi, ba byk ve kvrml sa vard. Eer san bir araya toplamasayd, dank olurdu, eer toplasayd kulak memesini gemezdi. Surat beyaz ve nurlu, aln ak, geni ve dz, keman ve ekik bir ka vard. Birletii halde ayrym gibi grnyordu. Kalarnn arasnda bir damar vard, sinirlendii zaman o damar kanla dolard. nce, nazik ve ekik burnu vard ki ondan nur gze arpyordu. Burnunun stnde bir knt olduu grnr gibiydi. Gr sakall, yanaklar belirgin, inci taneleri gibi aral dileri, sinesinin ortasndan gbeine kadar inen kllar ince idi, boynunun gzellii insana ham gm hatrlatyordu. Btn uzuvlar uygun ve mtenasip idi. Karnnda ve memelerinde kl yoktu. Sinesinin st, dirsekleri ve omuzlar kl ile doluydu. El mafsallar geni ve dz, ellerinin ayas ve ayaklarnn alt kaln, iri ve kuvvetli, el ve ayaklar saf, dz ve kntsz idi, el ve ayaklarnn kalem kemikleri uzundu. Ayak altnn derinlii normalden fazla idi. Topuklar dz,saf ve yumuak idi. Yolda yrrken admlarn yava yerden kaldrarak, vakarla hzl, adeta yoku aa yryen birini anmsatr gibiydi. Herhangi bir tarafa dnmek istedii zaman btn vcuduyla dnerdi. Mell gzleri vard, gkyznden ok yere bakard, kimseye gzn dikmezdi, bakmas bir andan fazla deildi, kimi grse nce selam verirdi."[21] mam Hasan (a.s) hazretin nasl sohbet ettiini anlatmasn istedi. yle devam etti: "Resulullah (s.a.a) znt, keder ile i ie, dnceli gibi grnyordu. Hibir zaman rahatl yoktu. ou zaman sessiz idi. Gerektii zamanlar dnda konumazd. Konumaya balad zamanlarda sznn bandan sonuna kadar sakin konuurdu. Kelam ksa ama manal, cmi ve gereksiz aklamalar iermezdi. Btn maksadna vakf ve vefal idi. Yumuak huylu ve kimseye cefa etmez, kimseyi de kmsemezdi, her ne kadar da az olsa nimeti byk grr hibir nimeti kmsemezdi. Yiyecek ve iecekleri kmsemedii gibi onlar da vmezdi. Dnya ve onun zorluklar onu hibir zaman gazaplan-drmazd,[22] birisinin hakk inendii zaman kimse onu gazabndan dolay tanmaz ve hibir eyden korkmazd. Bylelikle hakka yardm ederdi. Bir eye iaret ettii zaman btn eliyle gsterirdi. Bir eye ard zaman ellerini ters dz ederdi sohbet ettikleri

zaman ellerini birletirir, sol baparman sa elinin iine vururdu. fkelendii zaman rahatszlndan dolay yzn evirirdi. Sevindii anlar ise gzlerini kapard. Glmelerinin ou tebessm idi ve tebessm ettikleri zaman dileri inci taneleri gibi parlard." Saduk (r.a) kitabnda yle diyor: Buraya kadar rivayeti Ebul Kasm b. Muni, smail b. Muhammed b. Cafer b. Muhammedden, bundan sonraki sonuna kadar olan ksm ise Abdurrahman nakletmitir. mam Hasan (a.s) buyuruyor: Bu konular bir sre Hseyin (a.s)dan gizledim. Daha sonra bunlar ona anlattmda bu konuda benden ne getiini anladm. Ona kimden duyduunu sordum, babam Ali (a.s)dan duyduunu syledi, Resulullah (s.a.a)in ev iinde ve dndaki ileri konusunda, meclislerini, ekil ve emilini sordum, hibir eyi atlamadan hepsini bana anlatt. Hseyin (a.s) yle buyurdu : Babamdan Resulullahn (s.a.a) ev iindeki ve dndaki davrann sordum, yle buyurdu: "Eve istedii zaman giderdi ve eve gittiklerinde vakitlerini e ayrrd, bir ksmn Allaha ibadet, bir ksmn ev ahalisi iin dier ksmn ise kendisine iin ayrrd. Kendisine ayrd blmde, zel ashab iin milletin mkl, zorluk ve ilerine yardmc olmalar iin emirler buyururdu. Bu blmde ahsi ileri ile ilgilenmezdi. Hazretin huy ve adetlerinden biriside fazilet ehli insanlar her zaman kabul edip, herkese dinde ki fazilet miktarnca ihtiram gstermesi idi. Bazlarnn bir, bazlarnn iki, bazlarnn daha fazla hacetleri olurdu, Resulullah (s.a.a) onlarn ihtiyalarn gidermeye alrd. Onlarn eksiklerini gidermek ile megul olurdu, onlardan mmet hakknda sorular sorard. Onlara gerekli olan konular syler hatrlatmalarda bulunurdu ve bunlar orada hazr olanlarn hazr olmayanlara iletmesini emrederdi. Bana ulaamayanlarn hacet ve ihtiyalarn bana syleyin, kim zayf ve muhta insanlarn ihtiyalarn sultann yanna gtrrse Allah kyamet gn onun kademlerini sabit klacaktr buyururdu. Hazretin olduu meclislerde bunun dnda konular konuulmazd. Kimseden bunun dnda eyi kabul etmezdi. Onlar feyizlenmek, ilim renmek iin hazretin huzuruna geliyorlard. Bir ey renip tatmadan hi kimse ayrlmazd. Ayrldklarnda her biri birer klavuz oluverirlerdi."[23] Babam Emir'l Mmininden Resulullahn (s.a.a) ev dnda ki sresi hakknda sordum. yle buyurdular: "Resulullah (s.a.a) gerekli olmayan eyler iin kesinlikle azn amazd. Milletle abuk kaynard, onlar kendisinden uzaklatrp, dlamazd, her kavmin byne ihtiram gsterir, onu kavmine hakim klard, millete kar yzn ekitmeden ve kt huylu olmaktan kanr ve kendini korurdu. Milletin ve ashabnn hal hatrn sorard. yi ii ver onu desteklerdi. Her kt ii ayplayp knard. Btn ilerinde mutedil idi. frat ve tefrit etmezdi. Sapkla dmesinler diye milletin ilerinden gafil olmazd. Hak konusunda taviz vermezdi ve hakkn dna kmazd, Hazretin etrafnda bulunanlar milletin iyi ve Salih olanlar idi. Yannda onlarn en stn millete nasihatte bulunan, din kardeleri hakknda eitlik ve hayr peinde en ok koanlar idi."

Hseyin (a.s) buyurdu: Babamdan Resulullah (s.a.a)n meclisteki ahlak hakknda soru sordum, yle buyurdu: "Meclislerde her oturup kalktnda Allah anard. zel bir yeri yoktu ve yer semezdi. zellikle byle bir eyden nehy ederdi. Bir meclise girdii zaman bo olan yerde otururdu. Ashabna da byle yapmalarn emrederdi. Mecliste bulunanlarn her birinin hakkn riayet ederdi. Hi kimse hazretin yannda bakasnn daha deerli muhterem olduunu ihsas etmezdi, hazret milletin kendi yanndan kalkp gidinceye kadar sabrederdi, bir sorunu veya ihtiyac olan ya arzusuna ular, ihtiyac giderilir veya hazretin irin beyanna kanat ederek raz olurdu. O kadar efkatli, yumuak huylu idi ki millet onu efkatli bir baba olarak grrlerdi. Herkes onun yannda eit hakka sahipti. Meclisi hilim, haya, sadakat ve emanet meclisiydi. Orada sesler ykseltilmezdi. Kimseye saygszlk yaplmazd. Birisi yanllk yapp dili srse baka yerde sylenmezdi. Mecliste bulunan herkes birbirine kar adil bir ekilde davranrlard. Birbirlerine kar davranlar takval insanlar gibi ve alak gnlle idi. Yallara sayg, kklere sevgi gsterirlerdi. Muhta olanlar kendilerine tercih edip garip olanlar korurlard." Sonra Resulullah (s.a.a.)in arkadalarna kar sresini sordum. yle buyurdu: "Her zaman gler yzl, gzel ve yumuak huylu idi. Kat, sert, kaba yapya sahip olmad gibi ayp arayan ve kfrbaz deildi. Kimseyi haddinden fazla vmezdi, sevmeyip holanmad eylerde gaflet iindeymi gibi yapard. yle ki millet ondan mitsiz ve mitli olmazd. eyden kanrd: Cidl, ok konumak ve faydasz konular hakknda konumak. Millete kar da eyden saknrd; Kimseyi azarlamaz ve aybn aramazd, milletin hatalarn ve srmelerini aratrmazd. Doru ve faydal olan yerler dnda sohbet etmezdi. Sohbet ettiklerinde milleti kendine yle cezp ederdi ki kimsenin nefes ald duyulmazd. Hazret sustuklar zaman konumaya balarlard. Hazretin huzurunda bir konu hakknda tartmazlard. lerinden biri konumaya balad zaman dierleri susup konuannkonumas bitinceye kadar dinlerlerdi. Hazretin huzurunda srayla sohbet ederlerdi. Mecliste glnecek bir ey olduu zaman hazrette onlarla birlikte glerdi. alacak bir ey olunca hazrette arrd. Ashab mdahale etmesine kadar zahmet veren yabanc birisinin saygsz sohbetine, sorusuna, kar sabrederdi. Muhta birini grdkleri zaman ona yardm edip ihtiyalarn gidermelerini emrederdi. Kimsenin senas teekkr unvan ile olmazsa kabul etmezdi. Birisi meru snrlar amad takdirde szn kesmezdi. Meru snrlar atnda nehy ederdi. Veya kalkarak szn keserdi." mam Hseyin (a.s) buyurdu: Babam Emir'l Mmininden Resulullah (s.a.a)n skutu hakknda soru sordum, yle buyurdu: "Hazret drt eyden dolay susard. Hilim, korunmak, takdir ve tefekkr iin. Takdirde skutunun nedeni milletin hepsini bir gz ile grp herkesin szn bir ekilde dinlemek iindi. Tefekkrde skutu ise baki ve fani olacak eyler iindi. Hilimde skutu kendisinde bulunan sabr iindi. yle ki gazaplanmaz, nefret etmezdi. Kanmak konusunda skutu drt yerdeydi. Bakalarnn kendisine iktida etmesi iin iyi ileri yapard. Milletin kt ilerden kanmalar iin kt, irkin ilerden kanrd. mmetin ilerinin

dzeltilmesi iin doru ve sahih reyin seiminde ok ciddiydi. Dnya ve ahiret hayr olan ileri yapard."[24] Mellif: Bu rivayeti Mekarimu'l-Ahlak kitabnn sahibi Muhammed b. shak b. brahim Talikaniden gvenilir yolla mam Hasan ve Hseyin (a.s)dan nakletmitir. Merhum Allame Meclisi Bilaru'l-Envarda yle syler: Bu rivayet mehurdur, Ehl-i Snnet te bu rivayeti bir ok kitaplarnda nakletmilerdir.[25] 18- Tabersi Mekarim kitabnda Enes b. Malikten rivayet eder: "Resulullah (s.a.a)in yz ve ehresinin rengi mercan gibi parlak ve beyazd. Sakin bir ekilde adm atard. Hibir amber ve misk kokusunun hazretin esans kokusundan daha gzel koktuunu ve hibir ipek kumann hazretin elinin iinden daha yumuak olduunu grmedim."[26] 19- Yine Tabersi Keb b. Malikten rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) bir eyden holanp sevdii zaman ehresi dolunay gibi parlard."[27] 20- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a)in szleri, sohbeti herkesten daha fasih ve irin idi. Hazret yle buyurmutur: "Ben Arabn en fasihiyim cennet ehli Muhammedin dili ile konuacaklardr."Rivayetin devamnda yle gelmitir. Sz ve sohbeti ksa, kapsaml ve her trl gereksiz aklamalardan uzak ayn zamanda sylediklerine vakf, vefal idi. Kelimeleri bir biri ile irtibatl olarak tane tane buyururdu, dinleyiciler kolaylkla akllarnda tutabilirlerdi. Sesi yksek ve ritmi en gzel oland."[28] 21- Menakib kitabnda Ayeden rivayet edilmitir ki yle dedi: "Resulullaha (s.a.a) yle dedim: Siz msterahtan (tuvaletten) ktktan hemen sonra ben giriyorum. Ama misk kokusundan baka bir koku almyorum, Hazret yle buyurdu: "Biz Peygamberlerin bedenleri cennet ehlinin ruhlar menzilesindedir, kan eyleri yer iine eker."[29] 22- Mehasin kitabnda Bergi mam Sadk (a.s)dan rivayet etmitir, "Resulullah (s.a.a) buyurmutur: "Allah akl yarattktan sonra ona arkaya dnmesini emretti ve akl arkaya dnd, ne gel dedi ve ne geldi, sonra nezdimde senden daha sevimli bir mahluk yaratmadm. Onun yzde doksan dokuzunu Muhammede (s.a.a) verdi, bir czini ise mahluklar arasnda bltrd."[30] 23- eyh Tsi Tehzib kitabnda Ali (a.s)dan rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a)n yle buyurduunu duydum: "Ben gzel ahlak zerine gnderildim."[31] 24- eyh Saduk Fakihde mam Sadk (a.s)dan yle buyurduunu nakleder: "Resulullah gzel ve zel bir ahlak zerine kld. yleyse kendinizi imtihan edin; eer hazretin gzel ahlakn kendinizde grrseniz Allaha hamd edin ve Ondan bunu oaltmasn isteyin."Buna gre mam Sadk (a.s) on gzel ahlak sralad:

"Yakn, kanat, sabr, kr, hilim, gzel huy, cmertlik, namusluluk, cesaret ve mrvvet."[32] Kuleyni dier kitaplarnda bu hadisi nakletmitir. 25- Mekarim kitabnda Enesten yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) milletin en cesuru, en iyisi, en cmerti idi.[33] Allaha ant olsun ki bir akam Medinede dehetli korkun bir lk duyuldu. Millet sesin geldii yne doru koumaya baladlar, birden Resulullah (s.a.a)in herkesten nde olduunu grdler; Ebu Talhann atna binmi boynuna klcn asmt, millete "Korkmayn ben aratrdm. lktan baka bir ey yoktu." diye buyurdular.[34] 26- Yine Mekarim kitabnda Ali (a.s)dan nakledilmitir: "Sava balayp iki ordu birbiri ile arpmaya balaynca hepimiz Resulullah (s.a.a)e snrdk. Dmana hazretten daha yakn kimse olmazd."[35] 27- Mekarim kitabnda Ebu Said Hudriden rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) perde arkasnda ki kzlardan daha hayal idi. yle ki bir eyi sevmeyip holanmadn duruundan anlardk."[36] 28- Kuleyni el-Kf kitabnda Hamsdan, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Kim sabrederse az sabretmitir, kim kararszlk ederse az kararszlk etmitir."Sonra yle devam ettiler: "Hi bir ite sabr elden verme. Zira Allah-u Tal, Muhammed (s.a.a.)i gnderdi, ona sabr ve dosta geinmeyi emretti. Nitekim Allah-u Tal yle buyuruyor: "Putperestlerin (sana attklar iftira ve yalanlarna kar) sabret. Yalanlayanlardan gzel bir ekilde ayrl. Varlk sahibi olup da seni yalanlayanlar bana brak.[37] Yine yce Allah yle buyuruyor: "Sen ktl en gzel hareket ne ise onunla nle. O zaman grrsn ki seninle arasnda dmanlk bulunan kimse bile yakn dostun olmutur. Ktl, iyilikle nleme hasletine ancak sabredenler kavuur. Buna bir mkafat sahip olandan bakas eritirilmez.[38] "Resulullah (s.a.a) sabretti ve sonunda ona kt nispetler verip iftirada bulundular. onun zlmesine karn Allah (c.c) u ayeti nazil etti: "Gerekten biliyoruz ki, onlarn syledikleri eylerden senin gnln daralyor. O halde Rabbini hamd ile tespih et ve secde edenlerden ol."[39] Sonra yalanlayp ithamda bulundular ve bundan dolay zld ve Allh-u Tal ayet nazil etti: "Onlarn syledii szlerin seni incittiini gerekten ok iyi biliyoruz. Fakat, aslnda onlar seni yalanlamyorlar, ancak o zalimler Allahn ayetlerini bile inkar ediyorlar. Ant olsun ki onlar senden nceki peygamberleri de yalanladlar. Fakat o peygamberler kendilerine yardmmz gelene kadar szlerinin yalan saylmasna ve uradklar eziyetlere katlandlar, sabrettiler."[40] Sonra Peygamber efendimiz her zaman iin sabrl olmay seip Rabbini and ve yine onu yalanladlar. Peygamber (s.a.a) yle buyurdu: "Kendim, ailem ve itibarm iin yaplanlara sabrettim. Ama mabuduma kt sz sylemelerine sabretmedim ve sabredemem."Allh-u Tal ayet nazil etti:

"Azametimin hakk iin; Biz gkleri yeri ve aralarndaki bulunan btn varlklar alt gnde yarattk. Buna ramen bize hi bir yorgunluk dokunmad. yleyse ey Muhammed! Onlarn szlerine kar sabret...[41] "Sonra Peygamber (s.a.a) btn hallerde sabrl oldu. Kendi soyundan olan mamlar ile mjdelendi. Onlarda sabrla vasflandrld, Allah-u Tal yle buyurdu: "Onlardan da sabrettikleri ve ayetlerimize inandklar iin, emrimizle (insanlar) doru yola gtrecek mamlar tayin ettik."[42] Buna karn Peygamber (s.a.a) yle buyurdu: "Sabr imann ba gibidir." Allh-u Tal Peygamberinin sabrn verek yle buyurdu: "Bylece, Rabbinin srail oullarna olan o gzel vaadi (sz) felaketlere katlanmalar sebebiyle, tam yerine geldi. Firavun ve kavminin yapmakta olduklar kkleri ve ykseltmekte bulunduklar binalar ise hep harap ettik."[43] Peygamber (s.a.a) bunun mjde ve intikam haberi olduunu buyurdular. Allah-u Tal bununla mrikleri ldrmesi iin hazrete izin verip mubah kld ve yle buyurdu:"artk o mrikleri nerede bulursanz ldrn, onlar esir olarak yakalayn, onlar hapsedin ve onlarn btn geit yerlerini tutun"[44] "O kfirleri nerede yakalarsanz ldrn"[45] Allah-u Tal onlar Peygamber (s.a.a) ve dostlarnn elleri ile ldrd ve bunu da kyamet mkafatlar ile birlikte sabrlarnn karl olarak bu dnyada karlk olarak verdi. yleyse kim Allah iin sabrederse Allah dmanlarndan intikamn almadan bu dnyadan gitmesine izin vermez. Kyamet mkafat da kendi yerinde mahfuzdur."[46] 29- Maani'l-Ahbr kitabnda Resulullah (s.a.a)den yle rivayet edilmitir: "Cebrail hazretin huzuruna gelerek yle dedi: "Ey Resulullah Allah beni u ana kadar hi kimseye vermedii bir hediye ile sana gnderdi."Resulullah (s.a.a), o nedir? dedim, sabrdr buyurdu. Ey Resulullah diye arz etti ve sabrdan daha iyi, sabrdan daha iyi nedir? dedim. Rzdr, ondan daha iyi, nedir? dedim, zhttr. Dedi ve ondan daha iyi, ondan daha iyi nedir dedim. hlastr. Dedi ondan daha iyi, nedir? Dedim. Yakndir dedi, ondan daha iyi, nedir? ondan daha iyi olan dedim, onun merdiveni olan tevekkl etmektir dedi. Sonra Cebraile "Ey Cebrail Allah-u Talya tevekkl etmek ne demektir? diye sordum, yle dedi: "nsann Allahn istemedii takdirde hibir mahlukun fayda ve zarar veremeyeceine bahi ve engel olamayacana inanmas, mahluktan meys olmasdr. Kul byle olursa Allahtan bakas iin i yapmaz, Ondan bakasna bel balamaz, Ondan bakasndan korkmaz ve kimseye kar tamahta bulunmaz, ite budur. Tevekkln manas." Resulullah (s.a.a) "Ey Cebrail sabrn manas nedir? diye sorduumda yle yantlad dedi: "Rahatlkta sabrettii gibi zorlukta da sabretmesi, zenginliinde sabrettii gibi fakirliine de sabretmesi, rahat ve selametinde sabrettii gibi belalarda da sabretmesi, belalardan dolay ektii zorluklar insanlarn yannda ikayet etmemesidir." Kanatin tefsiri nedir? diye sordum: Kanat edenin dnyadan eline ulaana yetinmesi, ve verilene kretmesidir.

Rznn tefsiri nedir? diye sordum, yle dedi: "Efendisinden raz ve honut olup, dnya nimeti kendisine ulamasa da ona kar fkelenmeyen itaat ve ibadetini az sayan kimsedir. Ey Cebrail zhdn tefsiri nedir? Dedim, "Zahit yaratcsnn sevdiini sevip sevmediini sevmeyen, dnya helalna kar ihtiyatl olup uzak duran, haramna ynelmeyen kimsedir. Zira dnyann helalnda hesap, gnahnda ceza vardr. Kendisine rahmettii gibi btn Mslmanlara rahmetmesi, kvlcmlarn kendisine ulamamas iin ateten kat gibi bo szlerden kanr, arzularn ksa tutar ve lmn her zaman gznn nnde canlandrr." dedi. Ey Cebrail ihlasn tefsiri nedir? dedim, yle dedi: "Muhlis kimse milletten bir ey istemeyip kendisi arayp bulan ve bulduuna raz olan kimsedir. Elinde bir ey kalrsa Allah yolunda harcar. Zira milletten bir ey istemeyen kimse Allahn mukaddes zatna kar kulluuna ikrar etmitir. Dnyadan bir eye ulap ona raz olan kimse Allahtan raz olmutur. Allahta ondan honut olur. Allah yolunda bir ey harcarsa Allaha olan itimadndan dolaydr." Yakinin tefsiri nedir? diye sordum, yle dedi: "Yakni olan kimse Allah iin bir i yaptnda onu gryormu gibi yapar. O Allah grmese de Allah onu gryordur. Ona bir ey ulatnda bunun bir yanllk olmadna, bir ey de ulamadnda da bunun byle olmas gerektiine yakn eder. Bu sylenenlerin hepsi tevekkln dallar ve zht mertebesine ulamann vesileleri idi." dedi.[47] 30- Ebu Basirden yle nakledilmitir: "mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Bir melek Resulullah (s.a.a)in huzuruna gelerek yle arz etti: "Ey Muhammed Allah sana selam gnderiyor ve yle buyuruyor: Mekke ehrini senin iin altna evirmemi ister misin? "Resulullah (s.a.a) ban ge kaldrd ve "Ey Allahm benim bir gn doyup sana kretmem ve bir gn a kalp senden istemem bundan daha iyidir." dedi.[48] 31- el-Kf kitabnda Muhammed b. Mslimin yle dedii rivayet edilmitir: mam Bakr (a.s)n yle beyanda bulunduunu duydum; "Bir melek Resulullah (s.a.a)in huzuruna gelerek yle arz etti; "Allah senin mtevaz kul ve Resul olman ile Padiah ve Resul olman arasnda zgr brakt."Sonra Cebrail bana bakarak eliyle tevazu etmemi iaret etti. Hazret kul olmay, tevazuu risalet ile birlikte setim, dedi. Elinde yeryz hazinelerinin anahtar olan melek yle dedi; "Eer kabul etseydin de rabbin nezdinde olan makamndan hibir ey eksilmeyecekti."[49] dedi. 32- Nehc'l-Bela kitabnda Hz.Ali (a.s) yle buyuruyor: "Sende, tertemiz olan Peygamberinin huylaryla huylan!" devamnda ise yle buyurmulardr: "Dnyadan ihtiyac miktarna yetindi, O dnyada az dolusu bir lokma yemedi, dnyaya gznn ucuyla bile bakmad. Dnya ehlinin en zayfyd bedence; karn en ayd yemek bakmndan. Dnya ona arz edildi, O kabul etmedi bile. Noksan

sfatlardan mnezzeh olan, Allahn buzettii eyi bildi, ona buzetti; horlad eyi bildi, horlad; kk grd eyi kk grd, kltt. Bizde hibir ayp olmasa da yalnz Allahn Resulnn buzettiini sevsek, Allahn ve Resulnn klttn byltsek, Allaha kar durmak, Allahn emrinden kmak iin bu yeter bize. Yeryznde yemek yerdi; kul gibi otururdu; ayakkabsn kendi tamir ederdi; elbisesini kendi yamard; eersiz merkebe binerdi; biri daha varsa ardna bindirirdi. Evinin kapsna, stnde resimler bulunan bir perde aslmt; zevcelerinden birine, unu kaldr buyurmutu; baktka dnya ziynetlerini hatr-lyorum. Dnyay gnlnden karmt; onu anmay hatrndan geirmezdi; ziynetini gnlnden karmt; dnyay o kadar gzden karmt ki ne gnl balyaca gzel bir elbisesi vard, ne stnde oturaca beenilecek bir yaygs. Dnyay gnlnden srp atm, gznden yitirip gitmiti. Bir eyi sevmeyen kii byledir; ne onu grmek ister, ne adnn anlmasn diler.[50] 33- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s.)n yle buyurduu nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) dnyada a kalp, Allahtan korkmaktan daha ok hibir eyi sevmedi."[51] 34- Taber hticc kitabnda Musa b. Cafer Oda babas Ali (a.s)n uzun bir hadiste yle buyurduunu nakletmitir: "O hazret gnah olmad halde Allahtan o kadar ok korkuyordu ki namaz kld yeri gzyalar ile slanyordu."[52] 35- Menakib kitabnda yle rivayet olunmutur: "Resulullah (s.a.a) kendinden geinceye kadar alard. Hazrete sizin gemi ve gelecekte ki gnahlarnz Allah affetmedi mi? Denildiinde Hazret kulun kretmesi gerekmez mi? diye buyurdu. Sonra mam szlerinin devamnda "Hazretin vasisi Ali b. Abdlmuttalib de bu ekilde ibadet ve kulluk makamnda kendinden geerdi." diye buyurdu.[53] 36- rad-i Deylemide Halil brahim Peygamberin namaza durduu zaman Allahn korkusundan inledii ve Resulullah (s.a.a)inde byle olduu nakledilmitir.[54] 37- Tefsir-i Ebul-Futuh kitabnda Ebu Said Hudriden yle rivayet edilmitir, "Allah ok zikredin" ayeti nazil olunca Resulullah (s.a.a) Allah zikretmek ile megul oldu, Kafirler onu cinler arpt. Deli oldu, dediler.[55] 38- el-Kfde mam Sadk (a.s) Resulullah (s.a.a)n her gn yetmi defa tvbe ettiini buyurur. Hadis nakleden ravi acaba Resulullah (s.a.a) (Estegfurullah ve etubu eleyh) mi derdi? diye sorar. Hayr diye buyurdu. Sadece (Etubu lellah) derdi. Bende Resulullah (s.a.a) tvbe edip dnmezdi. Ama bizler tvbe ettikten sonra yine gnah iliyoruz, dedim, mam Sadk (a.s) Allah bizlere yardm etsin, buyurdu.[56]

39- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan nakil edilmitir: "Resulullah (s.a.a) her meclisten kalktnda yirmi be defa istifar ederdi."[57] 40- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Emir'l Mminin (a.s) yle buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) eli herkesten daha ok ak, daha cretli daha doru ve sadk, daha vefal, ahlak herkesten daha yumuakt. Onunla mueret ok kymetli idi. onun ile ilk defa mueret etmek isteyen kimse nce heybetinin etkisi altnda kalrd, hazretle konuup tant zaman ise o hazretin dost ve aklarndan olurdu. Gemite ve gelecekte onun gibi birisini grmedim ve grmeyeceim."[58] 41- eyh Emli kitabnda mam Rza (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu nakleder: "Gzel ahlak ile sslenin, nk Allah beni gzel ahlak zerine gnderdi; bir kimsenin kendisine zulm edeni affetmesi, kendisini alkoyup engelleyene bahite bulunmas, ilikisini kesen ile irtibat kurmas, kendisine hastalandnda ziyaretine gelmeyenin hastalnda ziyaretine gitmesi gzel ahlaktandr."[59] 42- el-Kfde Emir'l Mmininin yle buyurduu rivayet edilmitir: "Peygamber (s.a.a)in yeminlerinden birisi yle idi; hayr, estefirullah." (Allahtan balanmay diliyorum)[60] 43- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Abdullah b. merden rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in gazap ve razl, honutluu ehresinden anlalrd. Honut, raz olduu zamanlar ehresi ayna gibi ldard. Gazaplandnda ise rengi kaar, siyahlard.[61] 44- el-Kfde mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) buyurdular ki: "Size iinizden bana en ok benzeyenin kim olduunu syleyeyim mi?" Evet ya Resulullah dediler. yle buyurdular: "inizde en gzel ahlakl, insanlara kar en gzel ekilde davranan, kardelerine kar herkesten daha ok efkatli olan, hak karsnda en sabrl olan, fkesini en ok yattrabilen, herkesten daha iyi affedebilen, gazap, raz ve sevinli esnasnda en insafl ve adil olabilen kimsedir." diye buyurdular.[62] 45- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yle diyor: "Resulullah (s.a.a) sevinli, honut olduu zamanlar sakaln fazla svazlard."[63] 46- Yine Gazali yle diyor: "Resulullah (s.a.a) en cmert insand. Hi bir zaman "dirhem ve dinar" yannda kalmazd. Eer ihtiyac fazlasndan bir ey yannda kalsayd ve akama kadar onu verecek birini bulamasayd eve gitmez onu mstahak olan birisine ulatrrd. Allahn verdii nimetlerden bir yldan fazla ihtiyacn almazd. Onlarda biraz hurma ve arpa idi. Gerisini Allah yolunda harcard. Ondan ne isteselerdi verirdi, sonra kendi iin ayrd bir yllk aza sra gelirdi, ondan da bata bulunurdu. Bir yl bitmeden kendi az biterdi, kendisi yiyecee muhta olurdu." Sznn devamnda yle diyor: "Kendisinin ve ashabnn zararna da olsa

her zaman hakkn yannda idi. Dmanlar arasna korumasz giderdi. Dnya ilerinden korkmaz ve zlmez, muzdarip olmazd. Fakirler ile oturur onlar ile yemek yerdi. lim ve fazilet ehline hrmet gsterirdi. Saygdeer insanlar ile lfet iinde olur onlara iyilik ederdi. Akrabalarna kar onlardan daha faziletli insanlardan stn tutmadan sla-i rahimde bulunurdu. Hi kimseye cefa etmezdi. zr dileyenlerin mazeretlerini kabul ederdi. Hazretin kleleri ve kenizleri vard. Ama hazret onlardan daha iyi yemek yemez daha kaliteli elbiseler giymezdi. mrn hi bir Allaha kulluk ve kendi ilerini slah dnda ki ilerde harcamaz, bazen ashabnn ba ve bostanna giderdi. Hi bir zaman miskini fakirliinden, rahatszlk ve hastalndan dolay kmsemezdi. Hi bir sultandan kudretinden dolay korkmazd. Fakir ve sultan bir ekilde tevhide davet ederdi; ikisi de onun yannda birdi."[64] 47- Ayn kitapta yine yle gelmitir: "Resululllah (s.a.a) herkesten en ge fkelenen, herkesten daha abuk raz olup (mazereti kabul eden) milletin en efkatlisi ve onlara en fazla hayr dokunan kimse idi."[65] 48- Yine ayn kitapta nakledilmitir: "Peygamber (s.a.a)in mesrur ve rizayeti en gzel rizayetlerden idi. Nasihat ta ciddi idi, gazaplandnda -Allah dnda hi bir ey iin fkelenmezdi- hi kimse ve hi bir ey onun karsnda durabilecek gce sahip deildi. Btn ilerinde ciddi idi. Bir musibete duar olduu zaman, ilerini Allaha havale ederdi. Kendi g ve kudretine gvenmekten kanrd ve Allahtan aresini dilerdi."[66] 49- el-Kfde mam Bakr (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "yi bilin ki her ibadetin balangcnda zorluk ve arclk vardr. Sonra bu durum tembellie dnr, kim ibadetin iddet ve zorluunu benim snnetime gre dzenlerse hidayet bulur. Snnetime muhalefet eden ise sapkla dmtr ve ameli heder olmutur. Ey millet! unu iyi bilin ki; ben namaz klyorum. Uyuyorum. Oru tutuyorum. ftar ediyorum. Glyorum. Bazen de alyorum. yleyse kim bu apak snnetimden yz evirirse benden deildir."[67] Mellif: Bu konular ile ilgili hadisler haddinden fazladr. Biz her blmden bir yada iki hadis naklettik. Hazretin yaantsnn czi yat ile ilgili rivayetler de baya oktur.

2. BLM
HAZRETN MUERETYLE LGL SNNET VE DBI
50- Merhum Kuleyni el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)tan rivayet eder: mam Sadk (a.s) "Behr-i Saka'ya yle buyurdu: Ey Bahr! yi huy sevin kaynadr. Sonra hazret bir hadis rivayet etti ki hadisten anlald zere Resulullah (s.a) gzel bir ahlaka sahip idi.[68] 51- eyh Saduk lelu'-erai kitabnda Emirl-Mmininin yle buyurduunu rivayet eder: Resulullah (s.a.a) iyiliklerinin kadir kymeti bilinmeyen insanlardan idi. Hazret devaml Kureye, aceme, araba iyilik ederdi. Acaba Resulullah (s.a.a)den millete daha ok iyilik yapan birini bulmak mmkn m? Biz Ehl-i Beytinde iyiliklerinin kadir kymeti bilinmedi. Ayn ekilde sekin mminlerin iyiliklerinin de kadir ve kymeti bilinmez.[69] 52- Deylemi radu'l-Kulup kitabnda rivayet eder: Resulullah (s.a.a) kendi elbisesini kendisi yamard. Ayakkablarn dikerdi. Koyunlarn saard. Kleleri ile yemek yerdi. Yere otururdu. Eee binerdi. Bakasn da terkine alrd. Bundan da hi utanmazd. htiyalarn pazardan kendisi gidip alp tard. Fakir ve zengin ile bir ekilde grrd. Kardaki elini ekmeyinceye kadar elini ekmezdi. Zengin olsun fakir olsun, kk olsun byk olsun kimi grse selam verirdi. Yemee davet edildii zaman rk hurma dahi olsa kmsemezdi. Masraf ve harcamalar az ama byk bir ruha sahip idi. Muereti ok ho ve kendisi gler yzl idi. Her zaman ehresinde bir tebessm vard. Yzn ekitmeden ve zillet altna girmeden hznl olduu anlalrd. Arya kamadan her zaman mtevaz idi, cmert bir insand, nazik bir kalbi vard ve btn Mslmanlara kar efkatli idi, hibir zaman tokluundan dolay geirmedi. Hibir eye tamahndan dolay el uzatmad.[70] 53- Tabersi Mekarimu'l-Ahlak kitabnda yle naklediyor: Resulullah (s.a.a) aynaya bakar san dzeltip tarard. Bazen de bu ii suyun karsnda yapard, kendi ailesi iin sslendii gibi ashab iinde sslenir ylebuyururdu: "Allah kardeleri ile grmek iin evden kacak kulun hazrlanp sslenmesini sever."[71] 54- . Saduk mam Sadk (a.s)tan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu nakleder: "Be eyi mrmn sonuna kadar yapacam, yerde oturup kleler ile yemek yemei, palansz eee binmei, "keiyi" kendi ellerimle sama, ynl elbise giymei, ocuklara selam vermei, bylelikle bunlarn benden sonra snnet olarak kalmasn istiyorum.[72] Mellif: Saduk bu hadisi Mecalis kitabnda da getirmitir.

55- Kutb-u Ravendi Lubbu'l-Lebab kitabnda Resulullah (s.a.a)in byk kk herkese selam verdiini rivayet eder.[73] 56- . Saduk el-Fakih kitabnda Emir'l Mminin (a.s)dan yle rivayet eder: Ben Saidden birine sana kendim ve Fatma (a.s) hakknda bir hadis nakledeyim mi? dedi sonra yle buyurdu: Bir sabah Resulullah (s.a.a) bizim evin kapsna kadar geldi, biz henz yatakta idik, Esselam-u Aleykum dedi, yatakta olduumuzdan dolay utanp cevap vermedik, yine Esselam-u Aleykum dedi, yine cevap vermeye utandk, nc defa da Esselam- Aleykum dedi, biz cevap vermediimiz takdirde hazretin dnp gideceinden korktuk. Zira hazretin adeti her zaman defa selam verip cevap verildiinde eve girip verilmedii takdirde dnp gitmesi idi. Bunun iin bizde Aleykum Selam Ey Resulullah, buyurun dedik, hazret ieri girdiler[74] 57- Kuleyni el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)tan yle rivayet ediyor: Resulullah (s.a.a) kadnlara selam verirdi. Onlarda selamnn karln verirlerdi, Emir'l Mminin (a.s)da kadnlara selam verirdi. Ama gen bayanlara selam vermekten kanrd ve onlarn sesinin kalbimde eser etmesinden ve bu iin zararnn mkafatndan daha fazla olmasndan korkarm. Diye buyururlard.[75] Mellif: Bu rivayeti . Saduk senetsiz olarak zikretmitir. Ayn ekilde Tabersinin torunu Mikat kitabnda, Mehasin kitabndan nakleder. 58- Kuleyni el-Kf kitabnda hazreti Abdul Azim (r.a)den senetsiz olarak zikreder: Resulullah (s.a.a)in eit oturma ekli vard; "Gerfesa"; Ayak baldrlarn kaldrp ellerini nden birletirirdi. Bazen de iki diz st otururdu. Bazen de bir ayan kalasnn altna brakp dier ayan da onun zerine uzatrd. Hibir zaman tekebbrl insanlar gibi bada kurarak oturmazd.[76] 59- Mekarim kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Hibir zaman Resulullah (s.a.a)in grt kimsenin elini ekmeden nce elini ektii grlmedi. Hibir zaman birisinin ihtiyacn gidermede yardmda bulunduu zaman kardaki vazgemeden hazretin vazgeip yarda brakt grlmedi, birisi hazretle sohbete balad zaman kardakinden nce susup sohbeti bitirdii grlmedi, hi kimsenin karsnda ayan uzatmad. ki zor i arasnda kaldnda en zor olan seti. lahi hudutlar inenmedii takdirde hazrete (ahsi) zlm edildiinde intikam peinde olmad. lahi hudutlar inendiinde fkelenirdi ve bu fkesi de Allah iin idi, yaad srece hibir zaman yaslanarak yemek yemedi.[77] Hazretten bir ey istendii takdirde "hayr" dedii grlmedi, hi kimsenin isteini reddetmezdi. Elinden geldii kadaryla ihtiyacn gidermeye alrd. Bunu da yapamasayd irin dille onu raz ederdi. Namaz en gzel[78]ekilde kld gibi btn namazlardan hafif idi. Hutbeleri btn hutbelerden ksa idi. Bo konumaktan kanrd. nsanlar hazreti gzel kokusu ile tanrlard. nsanlar ile bir sofrann bana oturduklarnda herkesten nce yemee balayp en son yemein

bandan ekilen kimse idi. Kendi nnden yemek yerdi.[79] Sadece taze hurma olduu zaman baka taraflara da el uzatrd. ecekleri nefeste yutmadan,[80] emerek ierdi, sa elini yemek, imek, almak ve vermek iin kullanrd. Sa eli dnda bir ey verip almazd, sol elini baka iler iin kullanrd. Btn ilerinde; elbise, ayakkab giyerken, salar tararken. "teyamun'u" severdi (btn ilerde sa kullanmak, sa ile balamak...), Birisini sesledii zaman defa arrd. Kelamnda tekrar olmazd. zin ald zaman defa tekrar ederdi. Kelam apak idi. yle ki her dinleyen anlard. Konutuu zaman dilerinin beyazl ldard. n dileri ok cazip bir ekilde birbirinden ayr ama faslal deildi. Ksa baklar vard. Kimsenin zerine hayretle bakmazd. Hi kimse ile holanmad ey hakknda sohbet etmezdi. Yolda yrrken yoku aa iner gibi admlarn atard. yle buyururdu: "inizde en hayrlnz en gzel ahlakl olannzdr." Hibir yiyecei kmsemedii gibi de vmezdi, ashab hazretin huzurunda tartp kavga etmezlerdi. Kimlere hazretin huzuruna ulamak nasip olmusa; "Biz hazret (s.a.a) gibi ne gemite birisini grdk. Nede gelecekte greceiz" demilerdir.[81] 60- Kuleyni el-Kfi kitabnda mam Sadk (a.s)tan rivayet eder : Resulullah (s.a.a) ashab arasnda baklarn eit ekilde datr, herkese eit ekilde bakard. Hibir zaman ayaklarn ashab iinde uzatmazd. Birisi hazretle grt zaman kardaki elini ekmeyene kadar hazret ekmezdi. Halk bunu bildikleri iin grtkleri zaman hemen ellerini hazretten nce ekerlerdi.[82] Mellif: Kuleyni bu rivayeti iki ekilde rivayet etmitir: onlardan birisinde ise yle gelmitir: "Resulullah (s.a.a) hibir dilenciyi geri evirmezdi. Bir eyi olsa ona verirdi olmazsa Allah ulatrsn." buyururdu. 61- Ayyi tefsirinde mam Sadk (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in emili hakkndaki bir hadis-i erifte yle buyurduunu nakleder: "Hazret birisi ile birlikte oturduu zaman hibir zaman onun yannda elbisesini ve ziynetini zerinden karmazd."[83] 62- Mekarimde Resulullah (s.a.a)in konutuklar zaman tebessm ettii nakledilmitir.[84] 63- Yine Mekarim kitabnda Yunus eybani mam Sadk (a.s)n kendisine yle buyurduunu nakleder:" Birbiriniz ile aka yapar msnz? Az aka yaparz dedim. Niin birbiriniz ile aka yapmyorsunuz? aka ile din kardeinizi mesrur edebilirsiniz. Zira Resulullah (s.a.a) millet ile aka yapard ve niyeti onlar sevindirmek mesrur etmek idi."[85]

64- Ahlak kitabnda Ebul Kasm mam Sadk (a.s)tan nakleder ki hazret yle buyurdular: "Hibir mmin yoktur ki akadan bir kazanc olmam olsun, Resulullah (s.a.a) aka yapard ve hak dnda bir ey sylemezdi."[86] 65- el-Kfde Muammer b. Hiladdan rivayet edilmitir: Hazreti mam Rza (a.s)tan sordum ki; kurban olduum bazen bir topluluk kendi aralarnda sz gelii aka yapp glyorlar! Dedim, mam (a.s) "Sakncas yok eer olmazsa" buyurdu, rvi "Ben hazretin kfr ve irkin szler olmamasn kastettiini zannettim" diyor, sonra hazret buyurdular ki: "Bir arap Resulul-lah (s.a.a)in huzuruna gelip hediye getiriyordu. Orada da hediyenin parasn ver diyordu, Resulullah (s.a.a) ise glyordu. Resulullah (s.a.a) hznlendii zaman o arap nerede keke burada olsayd, buyururlard.[87] Mellif: Bu manada hadis gerekten haddinden fazladr. 66- el-Kf'de mam Sadk (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in genellikle kbleye doru oturduu rivayet edilmitir.[88] 67- Mekarim'de yle gelmitir: "Dua okumas veya isim brakmas iin[89] bazen kk ocuu Peygamber-i Ekremin huzuruna getirirlerdi. Hazret ocuk sahiplerine ihtiram iin ocuu kucana alrd. Bazen ocuk Peygamber (s.a.a)in zerine idrar ederdi. Olay grenler ocua kzarlard, Nebi Ekrem buyururlard ki: "Hiddet ile ocuun idrar yapmasna engel olmayn. ocuu rahat brakn idrarn yapsn. Dua ve isim brakma ii bittikten sonra ocuk sahipleri sevinli bir ekilde ocuklarn alp giderlerdi, Peygamber (s.a.a)in incimi ve fkelenmi olduunu hissetmezlerdi. Onlar gittikten sonra hazret elbisesini temizlerdi.[90] 68- Yine ayn kitapta Resulullah (s.a.a) bir eye binmi olduu zaman kimsenin yannda yaya-yryerek gelmesine izin vermezdi. Onu da terkine alrd. ahs kabul etmeseydi. yley-se benden nce git ve filan yerde beni bekle." diye buyururdu.[91] 69- Ahlak kitabnda Ebul Kasm Kufiden yle nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a)in kimseden intikam almad, eziyet edenleri balayp kendi hakkndan getii eitli kitap ve hadislerde nakledilmitir.[92] 70- Mekarim kitabnda nakledilmitir: Birisi hazretin huzuruna gelip otursayd, hazret ahs kalkp gitmeden meclisi terk etmezdi.[93] 71- Yine Mekarim kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) gn arka arkaya ashabndan birini grmeseydi, onu sorup sorutururdu. Yolculukta olsayd onun iin dua ederdi. Eer evinde olsayd yanna, hasta olsayd, ziyaretine giderdi.[94]

72- Yine ayn kitapta Enes b. Malikten nakledilmitir: "Dokuz yl Resulullah (s.a.a)e hizmet ettim ve bu sre iinde bana niin filan ii yapmadn? dediini hatrlamyorum. Hi bir zaman ilerimde beni knayp eletirmedi."[95] 74- Yine ayn kitapta Gazaliden yle nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a)i ashabndan birisi veya yabanc birisi sesledii zaman hazret "Lebbeyk" diye cevap verirdi."[96] 75- Yine ayn kitapta nakledilmitir: "Hazret ashabna ihtiram ve kalplerini kazanmak iin onlar knyeleri ile arrd. Knyesi olmayanlara kendisi knye takard ve millette onlar bu yeni knyeleri ile arrlard. Hatta ocuu olan ve olmayan kadnlara knye takard.[97] Bylelikle herkesin sevgisini kazanrd."[98] 76- Yine ayn kitapta nakledilmitir: "Birisi hazretin huzuruna geldii zaman minderini ona verirdi. Kabul etmeseydi srar ederdi."[99] 77- Yine ayn kitapta Resulullah (s.a.a)in Ramazan aynda sert, hzl rzgar gibi elinde neyi varsa infak ettii nakledilmitir.[100] 78- el-Kfde Ecelann yle dedii rivayet edilmitir: "mam Sadk (a.s)n huzurundaydm bir dilenci geldi, iinde hurma olan sepete elini daldrarak bir avu dolusu hurma verdi, biraz sonra ikinci dilenci geldi. Hazret kalkp ona da ayn ekilde hurma verdi. Ayn ekilde nc dilenci geldi yine ona da bir avu dolusu hurma verdi. Drdnc defa yine baka bir dilenci geldi. Bu sefer ona "Allah bize ve size rzk versin" diye buyurdu. Sonra bana dnerek yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) kim bir ey isteseydi ona bata bulunurdu. Bir gn bir kadn ocuunu hazretin huzuruna gnderdi ve ona Resulullah (s.a.a)in huzuruna git ve bir ey iste eer bizim elimizde u an bir ey yok diye buyurursa kendi gmleini vermesini syle, dedi. Re-sulullah (s.a.a) kendi gmleini karp ocuun nne att, Allah-u Tal Resulullah (s.a.a)e mutedil-orta yollu olmasn emretti, u ayet nazil oldu: "Elini boynuna balama (cimri olma) onu bsbtn de ap sama (israf etme). Sonra knanm piman olmu bir halde eli bo akta kalrsn."[101] 79- Yine ayn kitapta Resulullah (s.a.a)in hediye yi kabul edip yediini fakat sadaka verildii zaman reddedip yemedii nakledilmitir.[102] 80- el-Kfde Musa b. Beziden rivayet edilmitir, mam Rza (a.s)a yle arz ettim: "Kurban olduum bize gelen haberlere gre Resulullah (s.a.a)in bir yere gittiinde dnd zaman ayn yoldan dnmediini sylyorlar. Bu dorumudur? mam evet dorudur buyurdular. Ben de bir ok zaman byle yapyorum. Sizde aynsn yapn, sonra bu i rzka insan daha abuk ulatrr buyurdular.[103] 81- Seyyid b. Tavus kbal kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) gne doduktan sonra evden kard."[104]

82- Kuleyni el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)tan yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) bir meclise girdii zaman kendisine en yakn yere otururdu." Mellif: Bu hadisi Tabersinin torunu Mikat kitabnda Mehasin ve dierlerinde nakletmitir.[105] 83- Gevaliu'l-Leali kitabnda nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) birisinin kendisi iin ayaa kalkmasndan holanmazd. Bundan dolay millet hazret geldiinde ayana kalkmazlard. Ama hazret kalkp gidecei zaman herkes hazret ile birlikte ayaa kalkp evinin kapsna kadar uurlarlard."[106] 84- el-Kfde shak b. Ammardan rivayet edilmitir: Resu-lullah sava etmek istedii zaman kendi hanmlar ile meveret edip, onlarn grlerinin tersine amel ederdi.[107] 85- Menakib kitabnda nakledilmitir: Peygamber (s.a.a) mm- Selemenin otanda "Geylule" uykusuna dald zaman, mm- Seleme hazretin terini toplayp esansn iine katard.[108] Mellif: Bu rivayet baka kitaplarda da gelmitir.

2. BLME EKLEMELER
1- Kuleyni el-Kf kitabnda kendi senediyle mam Sadk (a.s)tan rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) hi bir zaman millet ile kendi akl seviyesi miktarnca sohbet etmezdi. "Sonra Resu-lullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet etti: "Biz peygamberler millet ile kendi akllar seviyesi miktarnca konumaya emir olunduk."[109] Bu manada hadisler Mehasin ve Emli kitaplarnda da gelmitir. 2- . Tsi Emli kitabnda Resulullah (s.a.a)den yle rivayet etmektedir: "Biz peygamberler vacipleri yerine getirmeye emir olunduumuz gibi millet ile iyi geinmeye de emir olunmuuzdur."[110] 3- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Rabb'im beni vacipleri ikame etmemi emrettii gibi millet ile iyi geinmemi de emretti."[111]

Bu manada hadisi de bn-i ube Tuhefu'l-Ukul, . Saduk, Hisal ve Maanu'lAhbr kitaplarnda nakletmitir. 4- Merhum Feyz Meheccetu'l-Beyza kitabnda Sad b. Hiam-dan yle rivayet ediyor: "Ayeye Resulullah (s.a.a)in ahlaknn nasl olduunu sordum, Oda Kuran okuyor musun? dedi, evet dedim, Kuran okumak Resulullah (s.a.a)in ahlakndandr, dedi."[112] 5- Tuhefu'l-Ukul kitabnda Resulullah (s.a.a)dan yle rivayet ediliyor: "Biz Ehl-i Beytin mrvveti bize zlm edenleri affetmek, bizim hakkmza mani olanlara bahite bulunmaktr."[113] 6- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s) Resulullah (s.a.a) den yle rivayet edilmitir :"Rabb'im bana Mslmanlarn fakirlerini sevmemi emretti."[114] 7- rad-i Deylemi kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyuruyor: "Sabr, doruluk, hilim, gzel huylu olmak peygamberlerin ahlaklarndandr."[115] 8- Merhum Feyz Meheccetu'l-Beyza kitabnda yle rivayet ediyor: "Resulullah (s.a.a) Allah-u Talnn dergahna devaml yalvarrd, her zaman Allahtan kendisini gzel ahlak ile ziynetlendirmesini ister yle derdi: "Allahm! Benim ahlakm gzelletir, kt ahlaktan beni uzaklatr."[116] 9- Merhum . Saduk Mecalis kitabnda mam Rza (a.s)dan Oda deerli babalarndan (a.s), Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet etmektedir: "Cebril Allah tarafndan bana nazil oldu ve yle dedi; Ey Muhammed her zaman gzel ahlakl ol. Zira kt huy dnya ve ahiret hayrn ortadan gtrrr, yok eder, sonra Peygamber (s.a.a) yle buyurdu: inizde bana en ok benzeyeniniz ahlak en gzel olannzdr."[117] 10- ehit Sni Kefu'r-Reybe kitabnda Hseyin b. Zeydden rivayet eder: mam Sadk (a.s)a arz ettim ki kurban olduum Resulullah (s.a.a) hi kimse ile aka eder miydi? yle buyurdular: Allah O hazreti "byk ahlak" ile vasflandrmtr. Allahn gndermi olduu btn peygamberlerde can sklmas (ingibaz) vard, fakat Muhammed (s.a.a) rahmet ve efkat ile birlikte kamil bir ekilde gnderildi. Hazret, azametinin ashabn tamamen etkilememesi ve isteklerini rahata hazrete syleyebilmeleri iin onlarla efkatle akalard. Sonra mam Sadk (a.s) buyurdular ki, deerli ecdatlarm Ali (a.s)dan yle rivayet ederler: Resulullah (s.a.a) ashabndan birisini zgn, dertli grd zaman aka ile onu sevindirmeye, mesrur etmee alrd. Allah kardei ile ask suratl gren kimseyi sevmez diye buyururlard.[118] 11- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Zeyd b. Sabitin yle rivayet ettii naklolunmutur: "Resulullah (s.a.a) ile oturup ahiret ile ilgili sohbet ettiimiz zaman hazrette ayn konu hakknda sohbet ederdi. Dnya hakknda sohbet etseydik

hazrette bizimle dnya hakknda sohbet ederdi. Yiyecek ieceklerden sz alsayd yine bizimle bu konu hakknda sohbet ederlerdi."[119] 12- Menakib kitabnda Resulullah (s.a.a)in gz ka ile iaret etmedii zikredilmitir.[120] 13- Erbili Kefu'l-Gumme kitabnda rivayet etmitir: "Resu-lullah (s.a.a) hanmlarndan birisine buyurdular ki: seni yarn iin bir eyler saklamaman iin nehy etmedim mi? Zira Allah-u Tal herkesin rzkn gnderecektir."[121] 14- Daaim kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Nebilerin, sddklarn ve ehitlerin en gzel huylar Allah iin birbirlerini ziyaret etmeleridir."[122] 15- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Peygamberlerin, sddklarn yzlerinde adlk grnmesi, birbirleri ile tokalaarak grmeleri ahlaklarnn gereidir."[123] 16- Menakib kitabnda Resulullah (s.a.a)in birisiyle karlat zaman ilk olarak kendisinin tokalat zikredilmitir.[124] 17- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda Resulullah (s.a.a)in ashabna yle buyurduunu rivayet etmitir: "Birbirinizin ktlklerini benim yanm da ap dkmeyin, sylemeyin, zira ben sizin yannza sakin ve krgn olmayan bir kalp ile gelmek istiyorum."[125] Bu manada bir hadis Mekarim kitabnda da zikredilmitir. 18- Misbahu'-eriat kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz peygamberlerin, emnlerin, takvallarn- arasnda gereksiz yere zahmete dmek yoktur.[126] 19- Ayn kitapta Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Hilimin merkezi, ilimin madeni, sabr yata olmak iin gnderildim."[127] 20- el-Mekarim kitabnda Ebzer (r.a)den rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) ashab arasnda hi bir imtiyaz olmayacak ekilde otururdu, yabanc birisi meclise girdiinde sorup reninceye kadar hazreti tanmazd, Ebzer diyor ki, Resulullah (s.a.a)e rica ettik ki izin verin size zel bir yer yapalm yabanc birisi geldiinde sizi tansn, hazret izin verdikten sonra bir krs hazrladk hazret onun stne bizlerde etrafnda otururduk."[128] 21- Mecmuatu'l-Veram kitabnda yle rivayet edilmitir: Peygamber (s.a.a)in snnetinden, bir topluluk ile sohbet ettii zaman zellikle bir yne tevecch etmeyip, herkese eit ekilde bakarak inayet etmesidir.[129]

22- Yine ayn kitapta yle gelmitir: "Resulullah (s.a.a) kendi elbisesini kendisi diker, ayakkabsna yama atar ve evde en ok diki ii ile urard.[130] Buna bak yazlsn m 23- Yine ayn kitapta rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) hi bir zaman Allah yolu dnda bir kleyi veya baka birisini vurmad, Allah kanunlarnn uygulanmas dnda hi kimseden intikam almak peine dmedi ve yapmad."[131] 24- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)tan yle rivayet edilmitir: "Allah-u Tal hibir peygamberi btn insanlara kar doru szl emanete sadk olmasna emretmeden gndermedi."[132] 25- Mecmuatu'l-Veram kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet edilmitir: "Emanete ihanet etmeyin. Zira Allah Resulne (s.a.a) bir ine iplik de emanet braklsayd onu sahibine teslim ederdi."[133] 26- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) birisi ile byk bir tan yannda dnp gelinceye kadar beklemeyi kararlatrdlar, gnein ar scakl Resulullah (s.a.a)i ok rahatsz ediyordu, ashab buyurun glgeye gein daha iyi olur dediler. Resulullah (s.a.a) benim vade verdiim yer buras burada bekleyeceim. Eer gelmezse vadesine uymayan o olacak diye buyurdular.[134] 27- el-Mehasin kitabnda Cabir, mam Bakr (a.s)dan rivayet eder, Emir'l Mmnin (a.s) yle buyururdu, Biz Ehl-i Beyt kimsesiz ve fakirlere yiyecek vermeye, musibetlerde zorluk iinde olanlara snak olmaya ve millet uyuduunda namaz klmaya emredildik.[135] Bu manada hadis el-Kf kitabnda da gelmitir. 28- el-Kf kitabnda yle rivayet edilmitir: bir akam mam Rza (a.s)a misafir geldi, akam oturmu onunla sohbet ediyordu. Bu esnada lambada bir arza oldu ve azald. Misafir elini uzatp lambay tamir etmeye alt. mam Rza (a.s) ona engel oldu, kendisi lambay tamir etmeye balad ve yle buyurdu: "Biz Ehl-i Beyt Misafirlerimizi bir i yapmaya zorlamayz."[136] 29- . Saduk Emli kitabnda Heriz b. Abdullah'dan rivayet eder, Cehine kabilesinden bir grup mam Sadk (a.s)n huzuruna geldiler. Hazret onlara ziyafet verdi. Huzurundan ayrlmak istediklerinde yol az, hediye ve bahi verdi, ama klelerine yle buyurdu: "Yklerini balamalarna yardm etmeyin. "Misafirler ilerini bitirip yola koyulmadan nce Allaha smarladk demek iin hazretin huzuruna geldiler, Ey Resulullahn olu! Bize ok scak davrandn, ziyafet verdin, niye klelerine bizim yklere yardm etmemelerini emrettin? diye sordular. Hazret, Biz Ehl-i Beyt misafirlerimizi yanmzdan ayrlp gitmelerinde yardm etmeyiz.[137]

30- Kf kitabnda Hz. Musa b. Cafer (a.s)dan rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)e misafir geldiinde onunla birlikte yemek yerdi. Misafir yemekten ekilmeyinceye kadar Resulul-lah (s.a.a) yemekten ekilmezdi."[138] 31- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yazar; Misafiri kap kna kadar uurlamak snnettendir.[139] 32- el-Kf kitabnda bn-i Bukeyr mam Sadk (a.s)n bir grup ashabndan yle rivayet etmitir: "Baz zamanlar mam Sadk (a.s) bizleri ekmek, ya, helva ile sonra ekmek ve zeytin getirerek arlard, hazrete eer yiyecekleri biraz biriktirseniz yaantnzda mutedil olmu olursunuz diye arz ettik. mam Sadk (a.s) tedbir bizim huyumuz deil. Biz Ehl-i Beytin tedbiri Allahn elindedir. Eer Allah bizlere zenginlik verse bizde mreffeh yaarz. Eer fakirlik verirse kanat ederiz,[140] buyurdu. 33- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Musade'nin yle dedii rivayet edilmitir: "mam Sadk (a.s)n ashabna yle buyurduunu duydum; "Size sevgi gsteren kimseyi knayp yermeyin, mptela olduu gnah yzne vurmayn, zira bunun kendisi Resulullah (s.a.a) ve Allahn evliya kullarnn ahlakndan deildir."[141] 34- . Saduk Fakih kitabnda Resulullah (s.a.a) in yle buyurduunu rivayet eder: "Eer beni koyun paas iin bile davet etseler kabul ederim, hatta onu bana hediye bile getirseler kabul ederim."[142] 35- Mehasin kitabnda "Muammer b. Hilad'dan rivayet edilmitir: mam Rza (a.s)n Said adnda klelerinden birisi vefat etti, hazret yle buyurdu, "Faziletli ve emanet ehli birini bana gster onu Saidin yerine alaym."ben mi size tantaym? diye arz ettim, mam Rza (a.s) sinirlenmi bir ekilde Resulul-lah (s.a.a) kendi ashab ile meveret ederdi sonra iradesi dorultusunda giriimde bulunurdu." buyurdu.[143] 36- hticc kitabnda mam Hasan Askeri (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Babama yle arz ettim, Yahudiler ve mrikler Resulullah (s.a.a)e kar inatlatklar zaman hazret onlar ile mnazara ve ihticc eder miydi? Babam evet defalarca bu ekilde oldu." diye buyurdu."[144] 37- Emli kitabnda . Saduk mam Sadk (a.s)dan rivayet eder, Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Rabb'imin ilk nehy ettii ey.... Onlardan birisi de millet ile ekiip kavga etmektir.[145]" 38- Merhum Meclisi Bilaru'l-Envar'da Daavtu Ravendi kitabndan Emir'l Mminin (a.s)dan yle rivayet eder: "Resu-lullah (s.a.a)den bir ey istendiinde hazret yapmak istedii zaman evet derdi, yapmak istemedii takdirde ise skut ederdi. Hi bir zaman hayr demezdi."[146]

39- Mekarim kitabnda Enes b. Malikten yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in huzuruna geldiimizde ember kurarak otururduk.[147] 40- Ayn kitap Cabirin yle dediini rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) dar ktklar zaman ashab nden giderlerdi. Arkasn melekler iin bo brakrlard."[148] 41- Yine ayn kitapta Cabirden rivayet edilmitir ki; Resulullah (s.a.a) "gazvelerde" milletin arkasnda giderdi ve onlar iin dua ederdi. Zayf ve gszler arkada kaldnda onlar terkine bindirip efkat ve muhabbet iinde orduya ulatrrd.[149] 42- Mecmau'l-Beyan kitabnda yle rivayet edilmitir, "Resulullah (s.a.a) milletin gurur ve (dnyaya) ballna neden olan dnya metasna tenezzl edip bakmazd."[150] 43- Yine ayn kitapta Resulullah (s.a.a) bir eye zlp hznlendii zaman namaz ve ibadete snd rivayet edilmitir.[151] 44- Yine ayn kitapta yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) millet ile gzel bir huy ve ahlak ile mueret ederdi. Fakat kalbi onlardan ayr idi. Yani zahirde millet ile birlikte batnda Hak Talayla idi."[152] 45- Merhum Meclisi el-Bihar kitabnda yle nakleder: "Resulullah (s.a.a) yalnz oturup rabbi ile sohbet ve dua etmeyi severdi."[153] 46- Yine ayn kitapta mm- Seleme'den yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) her zaman oturup kalktnda, gelip gittiinde "Suphanallah ve bihemdih, Estefirullah ve Etubu leyh"derdi, hazrete bunun nedenini sorduumda Allah-u Talann byle emrettiini buyurdular. Sonra ise "za Cae Nasrullah" (Nasr) sresini okurlard."[154] 47- Bilaru'l-Envar kitabnda Kenzl-Keraceki kitabndan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Rabb'im, bana yedi hasleti kendimde bulundurmam emretmitir. Gizli ve aikar ilerimi Allah iin yapmam, bana zulmedeni affetmemi, beni (hakkmdan) mahrum edene bahite bulunmam, benden ilikisini kesen ile irtibata geip ilikimi kesmememi sla-i rahim de bulunmam, tefekkr iin susmam, baklarmn ibret almak iin olmasn."[155] 48- bn-i ehri Aub Menakib kitabnda yle rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) kendi ayakkablarn ve elbisesini kendisi dikerdi, evin kapsn kendisi aard. Koyunlarn stlerini kendisi saar, develeri balayp sonra saard. Hizmetisi yorulduu zaman ona yardm ederdi.

Akam alaca abdest suyunu kendisi hazrlard. Yrrken kimse ondan ne geemezdi. Otururken bir yere yaslanmazd. Ev ilerinde ev ahalisine yardm ederdi. Eti kendi elleriyle ezerdi. Sofrada yemek hazr olduu zaman kleler gibi otururdu. Yemekten sonra parmaklarn yalar, hibir zaman tokluktan dolay geirmezdi. Herkesin davetini kabul eder, koyunun omuzu veya adaleleri hatta bir yudum st bile olsa hediyeyi kabul ederdi. Hediye olarak verilen yiyeceklerden yerken asla sadaka dan yemezdi. Hi kimseye hayretle gzn dikip bakmazd. fkesi Allah iindi. Hibir zaman kendisi iin fkelenmezdi. Bazen iddetli alktan dolay karnna ta balard. nne braklan yemei yerdi. Hibir yemei reddetmezdi. ki elbiseyi birlikte giydii grlmedi. Bazen izgili bedri yemeni, bazen ynden dikilmi aba (cppe) yi elbisesinin stne atard. Ayn ekilde pamuk ve ketenden dokunmu elbiseler giyerdi. Hazretin elbisesinin ou beyaz idi. Takkesinin zerine sark brakrd. Gmleini sa taraftan giymeye balard. Cuma gnnde giydii zel bir elbisesi vard. Yeni gmlek giydii zaman eskisini fakirlere verirdi. Bir de abas vard. Hazret oturmak istedii zaman ikiye katlar altna sererdi. Sa sere parmanda gm yzk vard. Karpuzu severdi. Pis kokular hi sevmezdi. Abdest ald zamanlarda dilerini fralard. (misvak kullanrd). Bazen hayvana bindii zaman kle veya bakasn da terkine alrd. At, eek, katr olsun btn hayvanlara binerdi. Sadece dizgini olup palan olmayan eee binerdi. Bazen abasz, sarksz, ayakkabsz, takkesiz yol yrrd. Cenazeyi teyi ederdi. ehrin en cra kesinde ki hastalarn ziyaretine giderdi. Fakirler ile bir sofrada oturur miskinlere kendisi yemek yedirirdi, ahlak asndan faziletli olanlara zel ihtiram gsterirdi. erefli itibarl insanlar ile lfet edip kaynar ve onlara iyilik ederdi. Akrabalar ile bakalarndan ne geirmeyecek ekilde sla-i rahim ederdi. Milletten hi birisine cefa etmezdi. zr dileyenlerin mazeretlerini kabul ederdi. Kuran nazil olup, vaz, t etmedikleri zaman tebessm herkesten fazla idi, kahkaha atmadan glerdi. Yiyecek ve giyecek konusunda kle ve kenizlerine kar stnlk peinde deildi. Hi kimseye kfretmezdi. Hibir hanmna ve hizmetisine lanet okumazd. Hazretin huzurunda birisini knadklar zaman onun la iiniz olmasn diye buyururdu.

Hacetinden dolay birisi yanna geldii zaman ihtiyacnn giderilmesi iin giriimde bulunurdu. Kaba ve sert birisi deildi. Pazarda sesini ykseltmez, ktlk yapanlarn karsnda ktlk yapmazd. Onlarn yanl ve hatalarn grmemezlikten gelir hatalarn affederdi. Kiminle karlasa nce selam verirdi. Bir iin yaplmas iin yanna gelen olsayd, onunla birlikte sabr edip ibirlii yapard veya tarafn vazgemesini beklerdi. Hibir zaman Resulullah (s.a.a) ile birisi tokalat zaman hazretin nce elini ektii grlmedi. Mslman biri ile karlat zaman nce tokalard. Oturup kalkt zamanlar Allah anard. Namaz kldnda yannda birisi oturmusa namazn ksa bir ekilde klar, uzatmazd. Namaz bitirdikten sonra ahsa dnp Acaba bir istein mi var? diye sorard. Resulullah (s.a.a) genellikle bacaklarn toplu bir ekilde kaldrp, iki elini nden birbirine kenetleyerek otururdu. Meclise girdii zaman kendisine en yakn bo yerde ve genellikle kbleye doru otururdu. Kim yanna gelse ona ihtiram eder, bazen kendi elbisesini onun altna sererdi veya minderinin zerine oturttururdu. Resulullah (s.a.a) sevinli ve fkeli anlarnda hep ayn idi. Hak szden baka bir ey sylemezdi. Hazret salatay bazen hurma ile bazen de tuz ile birlikte yerdi. Meyvelerin iinde en ok taze zm ve kavunu severdi. En ok yedii yiyecei hurma ve su idi. St hurma ile birlikte ierdi. Onlar "iki temiz yiyecek" olarak adlandrrd. Hazretin nezdinde en iyi yiyecek et idi. Sulu yemek eklinde yerdi. Kaba severdi. Avlanm hayvann etinden yerdi. Ama kendisi hayvan avlamazd. Bazen ekmek ile ya yerdi. Koyun etinden, omuz, but, ve bilek ksmlarn severdi. Piirilenlenlerden kaba, katklardan sirkeyi, hurmalardan "ecve" adnda etli hurmay; yeilliklerden hindiba otu, reyhan, marul ve lahanay severdi.[156] 49- . Ebul Futuh Razi tefsirinde Resulullah (s.a.a)n duasnda yle dediini rivayet eder: "Allahm! Beni miskin olarak yaat, miskin olarak ldr ve miskinlerin zmresinde haret..."[157] 50- Ayn kitapta Abdullah b. Ebu Evfinin yle dedii rivayet edilmitir: "Mslmanlardan birisi zekat vermek iin hazretin huzuruna geldiinde hazret onun kavim ve kabilesi iin dua eder ve yle buyururdu; "Allahm! Falan ahsn ehline rahmet et!"[158] 51- Mekarim kitabnda yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) iyi fal (bir eyi iyiye yormak) severdi. Kt faldan-yorumdan holanmazd." (Yani, her zaman iyi eylerden konuulmasn severdi.)[159]

52- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: "Birisi hazretin huzurunda yalan syleseydi hazret glerek "bu onun syledii bir szdr" buyururdu.[160] 53- Mekarim kitabnda yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) konutuklar zaman veya soru sorulduunda kardakinin sznn anlalmas ve dierlerinin iyice anlayabilmesi iin defa tekrar ederdi."[161] 54- Tefsir-i Kummide yle rivayet edilmitir: "Ashap hazretin huzuruna geldikleri zaman chiliyyet zamannn selam olan iyi sabahlar, iyi akamlar derlerdi. Bunun zerine Allah-u Tal u ayeti nazil etti: "Onlar senin yanna geldiklerinde Rabbinin sana sylemedii selam ile selam verirler." Sonra hazret yle buyurdu: Allah ondan daha iyisini bana nasip etti "Esselam-u Aleykum" cennet ehlinin selamdr.[162] emil blmnde . Saduktan Mean-ul Ahbr kitabnda hazretin kimi grseydi nce selam verdiini zikretmitik. 55- . Ebul Futuh Razi Tefsirinde Resulullah (s.a.a)den yle rivayet eder: Mslmanlardan birisi Resulullah (s.a.a)e "Selamun Aleykum" diye selam verdiinde hazret "Aleykes Selam ve Rahmetullah", "Esselamu aleyke ve rahmetullah" dediinde ise, "Ve aleykes selam ve rahmutulllahi ve berekath" diye bir eyi fazlalatrarak cevap verirdi."[163] 56- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: "Yeni bir kz ocuunun dnyaya geldiini hazrete mjde verdiklerinde "Reyhandr ve rzk Allahn zerinedir" diye buyururdu.[164] 57- bni Ebul Cumhur Dureru'l-Leali kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet eder: "Ben zenginlerinizden sadakay alp fakirlerinize ulatrmak iin grevlendirildim."[165] 58- el-Kf'de mam Sadk (a.s)dan rivayet edilen bir hadiste yle gelmitir: "Resulullah (s.a.a) kylden ald zekat kyller arasnda, ehirden ald zekat ise ehirliler arasnda paylatrrd."[166] 59- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Allah beni terbiye etti. Bende Aliyi terbiye ettim. Rabb'im bana cmert olmay, iyilik etmei balayp cimrilikten uzak durmay emir buyurdu."[167] 60- . Ebul Futuh-u Razi, tefsirinde Resulullah (s.a.a)den yle buyurduunu rivayet eder: "Kim bizden bir ey isterse ve bizim elimizde verme imkan olursa asla ondan esirgemeyiz."[168] Bu manada bir hadis Fkh'r-Rza kitabnda da nakledilmitir. 61- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir eyi unuttuu zaman alnn elinin iine alr ve yle dua ederdi,

"Allahm hamd senin iindir. Ey her eyin faili ve her eyi hatrlatan rabbim, unuttuum eyi bana hatrlat."[169] 62- Emli kitabnda . Saduk, mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan yle rivayet etmitir: Allah-u Tal alt huyun bende olmasn ve bende, benim soyumdan gelecek vasilerime ve onlarn takipilerinde olmasn sevmiyorum. Namazda oynamak, oruluyken kfr ve bo konumak, sadaka verdikten sonra minnet brakmak, cenabetli mescide girmek, milletin evini grebilecek ekilde yksek ev yaptrp bakmak, kabristanda glmek.[170] 63- Tuhefu'l-Ukul kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Drt ey peygamberlerin ahlakndandr. yilik etmek, cmertlik ve bahite bulunmak, olaylar karsnda sabrl olmak, mminin hakkn almak iin kyam etmek. (giriimde bulunmak)[171] 64- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yznn tan avucunun iine alr ve bir ok zaman ona bakard.[172] 65- Ayyi tefsirinde mam Sadk (a.s) babasndan Oda Peygamber (s.a.a)den yle rivayet eder: "O hazret hurmalar ve zirat mahsuln akam toplamay sevmezdi.- Zira fakirlerin ve miskinlerinde ondan faydalanmasn isterdi.[173] 66- Mehasin kitabnda yle rivayet edilmitir: "Meyveler yetitii zaman Resulullah (s.a.a) ban duvarlarnn yatrlmasn emrederlerdi. Bylelikle bakalarn da meyvelerden faydalanmasn isterdi.[174] 67- Kurbu'l-Esnad kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Bazlar Resulullah (s.a.a)n etrafnda toplanrlard. Onlarn hibir eyleri yoktu. Ensar ve Medine ehli her hurmalktan bir salkm onlara verilmesini nerdiler -ve buna amel ettiler- bundan sonra bu snnet halini ald."[175] 68- Evarifu'l Maarif kitabnda yle nakledilmitir: "Cebrail (a.s) yle buyurdu, yeryznde bulunan btn aileleri gezdim. Dnya maln Resulullah (s.a.a)den daha ok balayan bulmadm.[176] 69- Caferiyat kitabnda mam Seccad, babas Hseyin (a.s)dan Oda babas Emir'l Mminin (a.s)dan yle rivayet eder: bir dilenci hazretin huzuruna gelseydi. Hazret "nemli deil", "nemli deil" buyururlard.[177] 70- Evarifu'l-Maarif kitabnda Cabirden yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)den bir ey istendii zaman hi bir zaman hayr demezdi. bni Uteybe yle sylyor: Yani, eer elinde bir ey olmasayd bahi iin vat verirdi.[178] 71- Evarifu'l-Maarif kitabnda zikredilmitir ki; Resulullah (s.a.a) bir yere ordu gndermek istedii zaman gnn ilk saatlerinde leden nce gitmelerini emrederdi.[179]

72- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)tan yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir yere ordu gnderdii zaman onlar iin dua ederdi."[180] 73- Kurbu'l -Esnad kitabnda Reyyan b. Salt tan rivayet edilmitir. mam Rza (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) bir yere ordu gndermek istedii zaman onlara bir emir-komutan seip sonra, en itimat edilir kimselerden birisini de onlar ile ilgili haber ve olaylar ile ilgilenmesi iin birlikte gnderirdi.[181] 74- el-Kfde mam Sadk (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) orduyu bir yere gndermek istedikleri zaman zelde emiri, genelde btn orduyu takvaya ve Allahtan korkmaya emrederdi ve yle buyururlard: "Allahn adyla! Kafirler ile savan, hile yapmayn, ihanet etmeyin, kulak ve burunlarn kesmeyin, ocuklar ve dada ibadet edeni ldrmeyin, hurma aalarn atee vermeyin, onu su ile bomayn, hi bir meyve aacn kesmeyin, ziraata ate vermeyin; zira bilmiyorsunuz, ayet ona muhta olabilirsiniz.drt ayakllardan helal etli ve mecbur olduunuzda dierlerini yiyin, takip etmeyin. Dmanlar ile kar karya geldiiniz zaman onlar eyden birisine davet edin; Mslman olmaya, cizye vermee veya savatan el ekmee davet edin. Eer bunlardan birisini kabul ederlerse onlar ile savamayn.[182] 75- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) dman ile kar karya geldii zaman piyadeleri, atllar, deveye binenleri sava iin hazrlar ve sonra yle buyururdu: "Allahm! Sen benim snam, yardmcm ve tehlikeleri benden uzaklatransn, Allahm senin yardmnla saldryor ve savayorum."[183] 76- Mecmau'l-Beyanda Gutadeden yle nakledilir, "Resulullah (s.a.a) sava meydannda hazr olduklar zaman, "Ey Rabb'im! Hak ve hakikat zere hkmet." derdi.[184] 77- Nehc'l-Bela kitabnda Ali (a.s)n Muaviyeye yazd mektupta yle buyuruyor: "Sava iyice kzt zaman btn millet korkudan suskunlatnda Resulullah (s.a.a) kendi Ehl-i Beytini ordunun n saflarna gnderirdi. Ashabn akrabalar vastasyla kl ve mzrak tehlikelerinden korurdu.[185] 78- Menakib kitabnda Abbasi halifesi Memunun mam Rza (a.s) veliyy-i ahd olarak semesi olaynda beyat alrken mam yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) milletten yle beyat alrd. Sonra mam (a.s) eli milletin elinden ste olacak ekilde onlardan beyat ald.[186] 79- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) kadnlar ile tokalamazd. Onlardan beyat almak istedii zaman iinde su bulunan bir kab getirtip, mbarek elini suya daldrrd. Sonra kadnlarn ellerini suya daldrmalarn ister ve ben sizin beyatnz kabul ettim. Buyururlard."[187]

80- Daaimu'l-slam kitabnda Resulullah (s.a.a)den yle rivayet edilmitir: Peygamber (s.a.a) kadnlar ile beyat ettiinde art ettii konulardan birisi de kadnlarn mahremlerinin dnda ki erkekler ile konumamas idi.[188] 81- Camiu'l-Ahbr kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir erkee bakp sevdii zaman, meslei var m? diye sorard. sizdir. Dediklerinde gzmden dt. Buyururdu. Niin? Ey Resulullah (s.a.a) diye arz edildiin de, mmin bo ve isiz kald zaman dinini geimine alet eder diye buyururdu."[189] 82- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Bor, dn ve misafir arlamak snnettendir."[190] 83- Mecmau'l-Bahreyn kitabnda rivayet edilmitir: Resulul-lah (s.a.a) (bozuksahte) fasit dirhemleri bor ald zaman, geriye salam dirhemler verirdi."[191] 84- Tefsir-i Ayyide iki mamdan birisinden; mam Bakr ya mam Sadk (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: Allah-u Tal bana drt kiiyi sevmemi vahiy etti; Ali, Ebuzer, Salman, Mikdad.[192] Bunu Taberde el-mame kitabnda zikretmitir. 85- Hazremi kitabnda Cabir mam Bakr (a.s)dan Oda Resulullah (s.a.a)den yle buyurduunu rivayet eder: "Cebrail bana gelerek Allah-u Talnn Aliyi sevmemi ve bakalarn da onun dostluk ve velyetine davet etmemi emrettiini syledi."[193] 86- Ayn kitapta mam Sadk (a.s) Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet eder: "Rabb'im alt hasleti bana emretti; fakirleri sevip onlara yaknlamam, "La havle ve la kuvvete illa billah" zikrini ok sylememi, akrabalarm her ne kadar benden uzaklasalar da onlar ile sla-i rahim etmemi, dnya asndan benden aada olanlara bakp stte olanlara bakmamam, Allah yolunda milletin knamalarna aldrmamam, ac da olsa hakk sylememi, hi kimseden bir ey istemememi."[194] 87- Evarifu'l-Maarif kitabnda Resulullah (s.a.a)den yle rivayet edilmitir: "Var gcnle gece gndz birisini aldatma fikrinin kalbine girmemesi iin al, zira bu i benim snnetimdendir. Kim benim snnetimi ihya ederse (yaatrsa) beni ihya etmitir. Beni ihya eden cennette benim ile birliktedir.[195]

3. BLM
HAZRETN TEMZLK VE ZYNETLE LGL SNNET VE DBI
86- Mekarim kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) sa ve sakaln ykamak istediinde sidir ile ykard.[196] 87- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) san tarard, bir ok zamanlar su ile dzeltip ve yle buyururdu: "Mminin gzel kokulu olmas iin su yeterlidir.[197] 88- . Saduk, Hisal kitabnda mam Sadk (a.s)dan "Her mescide gzel elbiselerinizi giyinerek gidin"[198] ayeti hakknda yle buyurduunu rivayet etmitir: "Maksat, (sa) taramaktr. Zira rzk celp eder, sa gzelletirir ve hacetin yerine gelmesine sebep olur. Mertlii arttrr, balgam yok eder. Resu-lullah (s.a.a) alttan (yukar doru) krk defa tarard. Yukardan yedi defa tarar ve yle buyururdu: Taramak akl oaltr ve balgam skp atar.[199] Bu hadisi Fettal, Revzetu'l-Vaizin kitabnda senetsiz olarak zikretmitir. 89- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Dudan grnebilecei kadar by kesmek snnettendir."[200] 90- . Saduk Men la Yahzuruhu'-Fakih kitabnda yle rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) buyurdular ki; "Mecusiler sakaln kesip byklarn uzun brakrlar, biz de by kesip sakal uzun brakrz.[201] 91- Ayn kitapta sa, trna ve kan yere basrmann snnet olduu rivayet edilmitir.[202] 92- el-Kfde mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir ki: "Trnaklar kesmek snnettendir."[203] 93- Saduk Kitabu'l-Fakihde yle nakleder: Muhammed b. Mslim; bir gn mam Sadk (a.s)dan sa boyamak hakknda soru sordum. Hazret, cevabnda yle buyurdu: Resulullah (s.a.a) salarn boyard. O hazretin boyal salar u anda bizim yanmzdadr.[204] 94- Ayn kitap yle gelmitir: Resulullah (s.a.a) ve Hseyin b. Ali (s.a) ve mam Bakr (a.s) salarn "Ketm" adnda zel bir boyayla, Ali b. Hseyin (a.s) ise kna ile boyarlard.[205]

95- Tabersi Mekarim kitabnda yle nakleder: "Zrnk ekerdi, aln hizasna kadar olan blm bakas zrnk ekerdi, aln rtt yerleri ise hazretin kendisi zrnk ekerdi.[206] 96- Kuleyni el-Kf'de rivayet etmitir: mam Sadk (a.s)'n yle buyurduunu duydum: Resulullah (s.a.a) etek alt ve koltuk alt kllarn her Cuma zrnk atarak alrd.[207] 97- Fettal Revzetu'l-Vaazin kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "On be gnde bir zrnk ekmek snnettir, birisi yirmi gn geer, paras olmaz ve bor alrsa borcunu demesi Allaha aittir. Eer krk gn geer de zrnk ekmezse, mmin deildir, kfir de deil, hibir kerameti (zellii) yoktur.[208] 98- Saduk Fakih kitabnda Ali (a.s)dan yle rivayet eder: "Koltuk altn almak kt kokuyu insandan uzaklatrr. Bu Resulullah (s.a.a)in emir buyurduu temizlik ve snnettir.[209] 99- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yataa gittikleri zaman ta srmesi ile srme ekerdi. Miktarn da tek olarak karar verirdi.[210] 100- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: Resulullah (s.a.a) uyumadan nce drt defa sa gzne defa da sol gzne srme ekerdi.[211] 101- Tabersi Mekarim kitabnda yle diyor: Resulullah (s.a.a) sa gzne defa sol gzne iki defa srme ekerdi. Hazretin srme kutusu vard. Her akam onun ile srme ekerdi ve ta srmesinden istifade ederdi.[212] 102- Hseyin b. Bestam Tbbu'l-Eimme kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: Resulullah (s.a) bir tane srmelii vard. Her akam uyku vaktinde ondan mil her gzne ekerdi.[213] Mellif: Adetlerin farkl olarak gelmesi hazretin farkl vakitlerde srme ektiini gsterir. Buna gre uyumadan nce srme ekmenin kendisi mstehaptr adet ve miktarnn deil.[214] 103- Men La Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyuruyor: Drt ey peygamberlerin ahlakndandr; gzel koku srmek, sa jiletle kesmek, bedendeki istenmeyen tyleri zrnk ekerek temizlemek, kadnla ok ilikiye girmek.[215] 104- el-Kfde mam Sadk (a.s)dan yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in iinde misk bulunan bir kutusu vard. Her abdestten sonra hemen onu alp srerdi. Evden kt zaman getii her yerde bu gzel koku dalrd.[216]

105- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda yle gelmitir: "Hazrete esans sunulduu zaman alp srerdi. Kokusu gzel, tamas kolaydr, buyururdu. Esans srmesi iin mazereti olsayd, parmann ucunu esansa srmekle yetinirdi.[217] 106- Yine Mekarim kitabnda yle gelmitir: Resulullah (s.a.a) "Evdu'l-Gumari" ile buhur (bir tr bitki) verirdi.[218] Atein zerine brakldnda duman etrafa gzel koku yayar.) 107- Zahiretu'l-bad kitabnda yle gelmitir: "Hazretin en ok sevdii esans, misk idi."[219] 108- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)'n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yiyecek iecekten daha ok gzel kokular iin para harcard.[220] 109- Yine el-Kf'de mam Ali (a.s)'n yle buyurduu rivayet edilmitir: Bya gzel koku srmek, Peygamberlerin ahlakndan ve "Kiramu'l-Katibin'e ihtiramdr.[221] 110- Yine ayn kitapta ipek satcs olarak mehur olan Seken'den rivayet edilmitir: mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum; "Her mkellefin Cuma gnleri byn ve trnaklarn kesip gzel koku srmesi gerekir. Sonra yle devam ettiler, Resulullah (s.a.a) Cuma gn gelip esans bulamadklar zaman, hanmlarnn bartsn alp slatarak yzne srerdi. Bu ekilde gzel kokmaya alrd."[222] 111- . Saduk Fakih kitabnda yle sylyor: "Resulullah (s.a.a) Cuma gn gelip de srmek iin gzel bir koku bulamaynca, zeferan ile boyanm elbisesine su serperek eline yzne srerdi.[223] 112- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle buyurduu rivayet edilmitir: "Fitre bayram Resulullah (s.a.a)e esans-gzel koku getirdikleri zaman hazret nce hanmlarna verirdi.[224] 113- Ayn kitapta Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) esans ve helvay reddetmezdi.[225] 114- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda Resulullah (s.a.a) in ahlakn anlatrken yle diyor: "Hazret esanslar, gzel kokular ok severdi. Kt kokulardan kanr ve sevmezdi.[226] Mellif: bu hadislerden anlalan; hazretin bir ok farkl esans ve gzel kokudan istifade etmesidir. 115- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda zikredilmitir ki: Resulul-lah (s.a.a) bedenine ya srmeyi severdi. Onu ihmal etmekten holanmaz ve yle buyururdu: "Bedeni yalamak hzn ve perianl ortadan gtrr yok eder."[227]

116- Yine ayn kitapta yle zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) bir ok farkl ya ile bedenini yalar, yalama esnasnda sakalndan nce ban yalar ve yle buyururdu: "Ba sakaldan ncedir."[228] 117- Yine ayn kitapta gelmitir: "Hazret en ok meneke iei ya ile bedenini yalar ve yle buyururdu: "Bu yalarn en iyisidir."[229] 118- Yine ayn kitapta nakledilmitir: Hazret ya srmek istedii zaman, nce kalarna sonra byna daha sonra burnunun iine gtrerek koklar ve sonunda mbarek bana srerdi.[230] 119- Yine ayn kitapta nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) ba arsn gidermek iin kalarna ya srerdi ve byn sakaln yalad yan dnda bir ya ile yalard.[231]

3. BLME EKLEMELER
88- bn-i ube Tuhefu'l-Ukul kitabnda mam Rza (a.s)dan rivayet eder: "Temizlik yapmak peygamberlerin ahlakndandr."[232] 89- Men La Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda mam Sadk (a.s)'n yle buyurduu nakledilmitir: Drt ey Peygamberlerin snnetindendir; gzel koku srmek, dileri fralamak, hanm ile ilikiye girmek, kna vurmak.[233] 90- Daaim kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) ok gzel koku srerdi, yle ki mbarek sa ve sakalnda belli olurdu.[234] 91- Merhum Tabersi Mekarimu'l-Ahlak kitabnda rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) "Mederi" adnda zel bir tarak ile san tarard ou zaman, san gnde iki kez tarard." Yine rivayet etmitir ki; "San taradktan sonra taran deinin altna brakrd."[235] 92- el-Kf kitabnda Amr b. Sabit rivayet eder. mam Sadk (a.s)'a "Halk, sa ortadan ayrmann snnet olduunu rivayet ediyorlar acaba doru mu?" dedim. Hazret "Snnetten olur mu?" buyurdu. Halk, Resulullah (s.a.a)'in byle yaptn zannediyor, diye arzettim. Hazret: "Hibir zaman Resulullah (s.a.a) san ikiye

ayrmad ve hibir peygamber san ikiye ayrmaya ihtiya duyacak kadar san uzatmazd" buyurdular.[236] 93- el-Kf'de Eyp b. Harun yle rivayet ediyor: "mam Sadk (a.s)a acaba Resulullah (s.a.a) san ortadan ayrr myd? diye sordum. mam (a.s) "Hayr ayrmazd, zira Resulullah (s.a.a)in salar uzad zaman kulak memelerini amazd." diye buyurdular.[237] 94- Safvani'nin telif ettii et-Tarif kitabnda zikredilmitir: "Salar keserken ban n ksmndan balamak peygamberlerin snnetindendir."[238] 95- el-Kf kitabnda Ebu Besir'den rivayet edilmitir: mam Sadk (a.s)'a sa ikiye ayrmann snnet olup olmadn sordum? Hazret "Hayr" dediler. Acaba Resulullah (s.a.a) hi san ortadan ayrd m? diye sordum. Hazret "Evet" buyurdular. Bende nasl olur Resulullah (s.a.a) bir ii yaparda snnet olmaz diye sordum? Hazret; Herkes Resulullah (s.a.a)'in durumunda olsayd Resulullah (s.a.a) gibi san ortadan ayrmak zorunda kalrd." buyurdu. Nasl yani? dedim. Hazret; "-Hicretin altnc- yl Resulullah (s.a.a) Medine'den Beytllah'a doru hareket etti, ihram balad. Kurbanl da yannda gtrd. Fakat Kureyli[239] kafirler hazrete engel oldular. Mekke'ye girmesine izin vermediler. Ayet-i erifeye gre; " Allah ryan dorulad"Resulullah (s.a.a) yakn bir zamanda sa salim bir ekilde Mekke'ye gireceini anlad. Bunun iin san kesmedi. hram balad gnden bir daha ki yla kadar sa ayn ekilde brakt. -Bundan dolay san ortadan ayrmak durumunda kald.- Hac amellerini yapp san kestikten sonra san uzatmad. Bundan nce de san ortadan ayrmaya ihtiya duyacak ekilde uzatmamt." diye buyurdular.[240] 96- el-Kf kitabnda Hefs-i Everden yle rivayet edilmitir: "mam Sadk (a.s)a sa ve sakal kna ile boyamak snnet midir? diye sorduumda Hazret evet snnettir- buyurdu."[241] 97- Hisal kitabnda Aye Resulullah (s.a.a)den yle rivayet eder: "Hazret insan bedeninden yedi eyin defnedilmesini emrediyordu; Sa, trnak, kan, hayz iken kullanlan para, di, rahim, "alaka" kan; cenin dt zaman gelen kan.[242] 98- el-Kf'de Abdullah b. Ebu Yefur'dan nakledilmitir: "Biz Medine'de idik "Zurare" ile koltuk alt kllarn yolmann veya tra etme konusunda bahsimiz oldu. Ben tra etmenin daha iyi olduunu syledim. Zurare ise ekip yolmann iyi olduunu savunuyordu. kimiz mam Sadk (a.s)'n evine gittik. Hazretten izin alp huzuruna ktk. Eve girdikten sonra hazretin koltuk altn zrnk ekerek aldn grdm. Zurare'ye mam (a.s)'n ameli senin iin yeterli deil mi? dedim. O da ayet bu amel hazrete mahsustur ve bakalar iin caiz deildir, dedi. Bu esnada hazrete sohbet ettiimi fark edip ne oldu? diye buyurdu. Ben de; Zurare ile koltuk altn tra etmenin veya ekerek yolmann hakknda bahsediyorduk, O yolmann daha iyi bende tra etmenin daha iyi olduunu savunuyorum, diye arz ettim.

Hazret senin sylediin dorudur, diye buyurdu. Tra etmek, yolmaktan daha faziletlidir; zrnk ekerek almak ise, tra etmekten daha faziletlidir, buyurdu.[243] 99- Yine el-Kf kitabnda mam Rza (a.s)dan yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Cebrail bana bir gn arayla gzel kokular srmemi ve Cuma gn bunu hibir ekilde terk etmememi syledi."[244] 100- Mekarim kitabnda rivayet olunmutur ki: "Resulullah (s.a.a) Ali (a.s)a yle buyurdu: "Ey Ali! Her Cuma gn gzel koku sr. Zira o benim snnetimdir. Koku zerinden gidinceye kadar sana sevap yazlr."[245] 101- Ayn kitapta "Enes b. Malik'ten rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)e gzel kokulu bir bitki verildiinde onu koklayp sahibine geri verirdi. Fakat "safran" verildiinde onu koklar ve saklard."[246] 102- Merhum Meclisi Bilaru'l-Envar kitabnda merhum ehit Saninin risalesinden rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) her Cuma gn namaz iin evden kmadan nce trnaklarn keser ve byklarn ksaltrd."[247] 103- . Fahruddin Kitab- Muntahab'da mesihi birisinden yle dediini rivayet etmektedir: "Ashaba Resulullah (s.a.a)e gelen hediyeler arasnda en ok neyi severdi? diye sordum. Onlarda hazretin en ok gzel kokular esanslar sevdiini gzel kokulara kar ok iddetli bir sevgisi olduunu sylediler.[248] 104- Hisal kitabnda Musa b. Cafer (a.s)dan rivayet edilmitir: "Beden de ve bata be ey snnettendir; ba iin, misvak kullanmak, byklar ksaltmak, sa ikiye ayrmak, mezmeze etmek, istin ak etmek. Beden iin snnet olanlar; snnet olmak, koltuk alt ve stn tra etmek, trnaklar kesmek ve istibra etmek.[249] 105- Fkh'r-Rza kitabnda rivayet edilmitir: Cuma gnlerinde bir takm ameller vardr ki onlara dikkat ediniz. Onlar yedi tanedir; Kadn ile ilikiye girmek, ba ve sakal Hatmi adnda gl ile ykamak, byklar ksaltmak, trnaklar kesmek, gzel koku srmek.[250] 106- . Sani Cuma gn amelleri risalesi'nde yle rivayet etmektedir: Resulullah (s.a.a) her Cuma gn namaz iin evden kmadan nce trnaklarn keser ve byklarn ksaltrd."[251] 107- Cafer b. Ahmed'in telif ettii Erus kitabnda Resulullah (s.a.a)'den nakledilmitir: "Dostum Cebrail bana bir gn arayla gzel koku srmemi ve Cuma gn hi terk etmememi syledi."[252]

108- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)'n yle buyurduu nakledilmitir: "Cuma gnleri Muhammed ve onun Ehl-i Beyt'ine bin salavat, Cuma gnleri dnda yz salavat gndermek snnettir"[253]

4. BLM
HAZRETN YOLCULUKLA LGL SNNET VE DBI
120- . Saduk Faik kitabnda mam Bakr (a.s)dan rivayet etmitir: Resulullah (s.a) Perembe gnleri yolculuk ederdi.[254] Mellif: bu konuda hadis fazladr. 121- bn-i Tavus Emanu'l-Hatar Misbahu'z-Zair kitaplarnda yle nakleder: "Evarifu'l-Maarif'in yazar yle zikreder: Resulullah (s.a.a) yolculua kt zaman be eyi kendisi ile birlikte gtrrd; ayna, srmelik, tarak, misvak. Baka rivayet ise makas ta gelmitir.[255] Mellif: Bu konu Mekarimu'l-Ahlak ve Caferiyat kitaplarnda da rivayet edilmitir. 122- Mekarim kitabnda bn-i Abbastan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.u) o kadar sevin ve neeli yolculuk yapard. Asla gsz, tembel olduu grlmezdi.[256] Mellif: Bir ok hadiste hazretin bedeninin ne doru meyilli olarak yrdn zikretmitik. Admlarn yoku aa inen birisi gibi atard. 123- Mekarim kitabnda zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) zerine sadece semer braklan eee binmeyi severdi.[257] 124- el-Kf'de Ebul Hasan (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) sabahleyin Minadan hareket ettii zaman "Zebb" yolundan giderdi. Dndkleri zaman ise "Me'er" ve "refe" arasnda ki yoldan dnerlerdi. Her zaman hazret dnd zaman farkl yoldan dnerdi.[258]

Mellif: Saduk bu hadisi mrsel olarak rivayet etmitir. Buna yakn bir hadisi de mam Rza (a.s)dan senedi ile birlikte zikretmitir. 125- Biharu'l-Envar kitabnda yle zikredilmitir: Resulul-lah (s.a.a) savaa gitmek istedii zaman maksadn milletten gizlerdi. Onlara kar kinayeli konuurdu.[259] (Bunu dmanlarn kulana gidip ulamamas iin yapard.) 126- Fakih kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculukta yukardan aa doru indiinde "Subhanallah", aadan yukar doru ktnda ise "Allah-u Ekber" derdi.[260] 127- Kutbu Ravendi Lubbu'l-Libab kitabnda yle rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) bir evden baka bir eve g ettii zaman orada iki rekat namaz klard. Buras benim kldm namaza ahadet verecek, diye buyururdu.[261] 128- Men La Heyzuruhu'l-Fakih kitabnda yle rivayet edilmitir: mminlerden birileri yolculua gitmek istedikleri zaman onlar uurlayp ve yle buyururlard: Allah! Takvay yol aznz karar klsn. Her hayr sizin karnza kartsn. Btn hacetlerinize ulamay nasip etsin, dnyanz ve ahiretinizi korusun, sizleri bana sa salim dn dersin.[262] 129- Bergi Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet eder: hazret birisini uurladktan sonra yle dua etti: "Dinini Allaha emanet ettim, onun emannda karar verdim. Allah takvay yol azn yapsn, her hayr karna kartsn. Ravi sonra mam Sadk (a.s) bana dnerek Resulullah (s.a.a) Ali (a.s) bir yere gnderdii zaman bu ekilde uurlard diye buyurdu.[263] Mellif: Hazretin uurlama srasnda bu ekilde dua ettiine dair rivayet oktur. Aikar farkllklar olsa da Allahtan selametini ve ganimet istediini iermektedir. 130- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Mekkeden birisi dndnde yle buyururlard: "Allah hac amellerini kabul etsin, gnahlarn balasn, harcadklarn sana geri dndersin."[264]

4. BLME EKLEMELER

110- Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)n Muhammed b. Ebul Kirama yle buyurduu rivayet edilmitir: "Ben senin yolculuk iin Perembe gn kman severim. Zira Resulullah (s.a.a) sava iin Perembe gnn seerdi.!"[265] 111- Mecmuatu'l-Veram kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculua kmak istedikleri zaman hanmlar arasnda kura atard. Kimin adna ksa onu kendisi ile birlikte gtrrd.[266] 112- Yine ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) yalnz yolculuk yaplmasn sevmezdi.[267] 113- Mehasin kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) buyurdular ki: "Bir ksmnz yolculua ktnz zaman yiyeceinizi ve nafakanz kendiniz ile birlikte gtrn. Zira bu amel nefsin temizliine ve ahlakn gzelliine neden olur; benim snnetimdir."[268] 114- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculua ktklar zaman birka eyi yanlarnda gtrrlerdi; bedenini yalamas iin ya iesini, srmelii, makas, misvak ve taran, baka bir hadiste ise ine iplik, ayakkabsn dikip elbisesini yamarken kulland inesini.[269] 115- Ayn kitapta Enes b. Malikin yle dedii rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) her yolculua ktnda u duay okurdu: "Allah'm! Senin inayetin ile bu yolculua kyorum ve sana yneliyorum, senin rahmetine yapyorum. timadm ve midim sanadr. Allahm! nemli btn ilerime sen kifayet et. nemsemediim ve senin daha iyi bildiin ilerde bana rahmet et. Allahm! Takvay yol azm karar kl. Gnahlarm bala ve nereye ynelirsem hayr ile karlamay nasip et bana." Bu duadan sonra hareket ederlerdi.[270] 116- Maani'l-Ahbr kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculukta hzl yrrd geni bir le ulatnda ise hzn artrrd.[271] 117- Bergi Mehasin, Saduk, Fakih, Tabersi Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s)dan yle rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) yolculua kacak birisini uurlamak istedii zaman elini tutar (sonra onun iin dua ederdi.)[272] 118- Caferiyat kitabnda mam Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)n kulpu demirden olan bir asas vard. Ona yaslanrd. Bayramda, yolculuklarda namaz klarken onu nne brakrd. 119- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Baston kullanmak imann alameti ve peygamberlerin snnetidir."[273] 120- Evarifu'l-Maarif kitabnda asaya yaslanmann enbiyann huy ve ahlakndan olduu zikredilmitir.[274]

121- Evarifu'l-Maarif kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) gndz le vakti seferden dnerdi.[275] 122- Meheccetu'l-Beyza kitabnda yle zikredilmitir: "Yolculuun akam yaplp, hava snmaya balad zaman istirahat etmek snnettendir."[276] 123- Ayn kitapta yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculukta akamn ilk vakti uyumak istedii zaman mbarek ellerinin zerine yatard. Akamn son vakitlerinde ellerini kaldrp mbarek ban elinin iine brakarak uyurdu.[277] 124- Evarifu'l-Maarif kitabnda yle zikredilmitir: "lk menzillerden sabahn ilk saatlerinde hareket etmek snnettendir."[278] 125- Ayn kitapta gelmitir: "Yolculuklarda su kabn almak snnettendir."[279] 126- Ayn kitapta Resulullah (s.a.a)ten rivayet edilmitir: Hazret savatan ve hacdan dnecei yere ulatnda defa "Allah-u Ekber" der sonra u duay okurdu: "La lahe llallah Vehdehu La erike Leh, Leh-ul Mlk Ve Leh-l Hamd Ve Huve Ala Klli eyin Kadir, Aibune abibeydun, Sacidune LiRabbina Hamidun, Sadakallah Vadeh, Ve Nesere Abdeh, Ve Hezemel Ahzabe Vehdeh." [280] 127- Evarifu'l-Maarif kitabnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yolculuktan dndnde ilk nce mescide urayp iki rekat namaz kldktan sonra eve giderlerdi.[281]

5. BLM
HAZRETN GYSYLE LGL SNNET VE DBI
131- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yle diyor: Resulullah (s.a.a) kendisi iin hazrlanan her trl elbiseyi giyerdi. Gmlek, cppe, al, vs. Yeil elbiseyi ok severdi. Elbisesinin ou beyaz idi. Bu konuda yle buyururdu: "Hayatta olanlarnza beyaz giydirin! llerinizi onun ile kefenleyin." Sava ve normal gnlerde astarl elbise giyerdi. Yeil renkli ipek snds bir cppesi vard, hazret onu giyip beyaz teni ile birletii zaman grlmeye deerdi.

Elbiselerinin uzunluu ayak bileklerine kadard. zerindeki rt eklinde ki elbise baldrnn yarsn rtyordu. Onu gmleinin zerine balyordu, bazen namaz ve namaz dnda ayordu. Elbiselerinin zerine giydii giysisi safran ile boyanm idi. Bazen o bir tek elbisesi ile millete cemaat namaz kldryordu. Bazen sadece bir tek aba giyiyordu. Yine eski yamal bir abas vard. Onu giyer, yle buyururdu: "Ben kulum ve kullarn elbisesini giyiyorum.[282] "Cuma gnleri dnda giydii elbiselerinin dnda sadece Cuma gnne zel iki elbisesi vard. Bazen de sadece rupu dedikleri rt biiminde ki elbisesini giyer iki tarafn omuzlarnn arasndan balard. Bu elbiseyle millet ile llere cenaze namaz da klard. Bazen de ayn elbise ile kendi evinde namaz klard. Bu elbiseyi kendisine sarard. Ayn zamanda bu elbise ile mcameet eder, bazen de bu elbise ile gece namaz klard. Baz vakitler de ise elbisesinin bir tarafn kendi zerine dier tarafn da hanmlarndan birisinin zerine rterek namaz klard. Hazretin siyah renkli bir abas vard ve onu birisine balad, mm- Seleme: "Annem babam sana kurban olsun siyah aban ne oldu? diye sordu. Hazret, onu birine baladm, buyurdular. mm- Seleme, "Hibir zaman sizin (teninizin) beyazln o abann iinde (gze arpar gibi) grmedim, dedi. Enes b. Malik sylyor: "Baz vakitler hazret le namazn iki tarafn birbirine balam biimde hamam havlusu ile klard.[283] Parmana yzk takard. Ayn yzk ile mektuplara mhr vurur ve yle buyururdu: "Mektuplar mhrlemek thmetten daha iyidir." Takke giyerdi. Bazen onu sarn altndan bazen de tek giyerdi. Bazen de onu kartp bana ve alnna al balard.[284] "Sehab" adnda bir sar vard ve onu Ali (a.s) a balad, Ali (a.s) bu sark ile geldiinde Resulullah (s.a.a) yle buyururdu: Sehab'n iindeki Ali sizin yannza geldi." Her zaman elbiseyi sa taraftan giyerdi ve yle buyururdu: "Avretimi gizleyebilmem ve millet arasnda ziynetlenmem iin (beni) rten Allaha krler olsun.[285]" Elbisesini her zaman sol taraftan karrd. Yeni elbise giydii zamanlar eski elbiselerini fakirlere verirdi ve yle buyururdu: "Mslman Allah rzas iin eski elbisesini fakir bir mslmana verip giydirirse, bu elbise fakir mslmann zerinde olduu srece ister lm olsun ister hayatta olsun (elbiseyi veren kimse) Allahn korumas ve hayr bereketi iinde olur, i

hurma lifi ile dolu bir dei vard, tahmini olarak uzunluu iki zir ve genilii ise bir zir bir kar idi. Hazretin abas vard, mstehap namaz klmak istedikleri zaman ikiye katlar altna sererlerdi. Hazret, zerinde hibir ey bulunmayan sade hasrn zerinde uyurdu. Hazretin adeti ve huyu hayvanlarn, silahn ve eyalarn isimlendirmesi idi. Bayrann ismi "Ogab", savalarda yanna ald klcnn ismi "Zlfikar" teki klcnn ismi "Muhzem", dieri "Rusub" ve dierinin ismi ise "Gezib" idi. Klcnn kabzas gm ile ilenmi, kemeri deriden idi, gm halka zerine asl bulunuyordu. Hazretin yaynn ismi "Ketum" okluunun ismi ise "Kafur" idi. Devesinin ismi "Ezba"[286] katrnn "Dldl", eeinin "Ye-fur", stn sap itii koyununun ismi ise "Uyne" idi. Hazretin piirilmi topraktan yaplm bir ibrii vard, ondan hem abdest alr hem su ierlerdi, millet teberrk olsun diye ocuklarn hazretin evine gnderirlerdi ve hi kimse de onlara engel olmazd, ocuklar ibrikte su bulduklarnda ier ve ellerine balarna srerlerdi.[287] 132- Rivayete gre, hazret sarn veya be defa dolayp balard.[288] 133- Gevali kitabnn sahibi yle syler: "Rivayete gre, hazretin siyah sar vard ve onunla namaz klard."[289] 134- Caferiyat kitabnda Hz.Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bana farkl takkeler brakrd ve izgili idiler. Hazretin "Zatu'l-Fusul" adnda zrh vard, bu zrhn bir tane nde iki tane de arkada gm halkas bulunuyordu."[290] 135- Tabersi Mekarim kitabnda yle sylyor: "Resulullah (s.a.a)n "emle" bornozdan kk bir elbise) ve "Numre" adnda (ynden yaplm siyah ve beyaz izgili elbise) elbiseleri vard ve bunlar kendisine dolard, ama numre'nin siyah ve beyaz izgileri hazretin beyaz baldr ve ayaklarna dt iin hazrete daha iyi yakyordu."[291] 136- Gevali Resulullah (s.a.a)den yle rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) namaz klarken bol elbise giyerdi."[292]

137- Keraceki Kenz'l-Fuad kitabnda yle rivayet etmitir: "Hazret iin iki hrka dokumulard bunlar sadece namazlarda giyerdi. mmetini temizlie tevik eder ve temizlie + emrederdi."[293] 138- el-Kfde mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Emir'l Mminin (a.s) yle buyurdu: pamuk elbiseler giyinin, zira Peygamber (s.a.a)n elbiseleri pamuktand. Biz Eh-i Beytin elbiseleri de pamuktandr."[294] 139- . Saduk, Hisal kitabnda "Erbaa Mie" hadisi arasnda Ali (a.s)dan yle rivayet eder: "Pamuk elbiseler giyinin, zira Resulullah (s.a.a)n elbisesi pamuktan idi. Hazret, mecbur olmad zamanlar dnda ynl ve kll elbiseler giymezdi.[295] Mellif: Bu hadisi Saduk Hisal, Safvani et-Tarif kitabnda mrsel olarak zikretmilerdir. Mueret blmnde geen hazretin ynl elbise giymesi konusu burada aklk kazanmaktadr. Yani; hazret ynl elbiseleri harici sebeplerden kaynaklanan mecbur olduu durumlarda giyerdi. Buna gre bu iki hadis arasnda ihtilaf yoktur. 140- Menakib kitabnda yle zikredilmitir: Deriden yaplm kemeri vard, ba ksmnda bugnk gibi kilit-dm yeri bulunuyordu. Dier taraf ise gmtendi. halka da zerine asl bulunuyordu. Hazretin bir de kasesi vard. gm para ile sslenmiti.[296] 141- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Klcnn kn, klfnn sonu ve kabzesi gmten idi. kisinin ortas da gmten ilenmiti.[297] 142- Fakih kitabnda mam Sadk (a.s) babalarndan yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a)n kk bir bastonu vard. U ksm demirdendi. Hazret, ona yaslanrd. Fitre ve Kurban bayramlarnda eline alrd.[298] Bu konu, Caferiyat kitabnda da rivayet edilmitir. 143- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)n yz gmten idi.[299] Mellif: Kuleyni bu ekilde hadisi baka bir yolla da nakletmitir. 144- el-Kf kitabnda Ebu Hatice yle rivayet etmitir: Yznn ta yuvarlak olmaldr, zira Resulullah (s.a.a)n yznn ta bu ekilde idi.[300] 145- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)n yznn zerinde Muhammed Resulullah nak vard.[301]

146- Hisal kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)n iki yz vard birisinin zerinde "La ilahe illallah" dierinde "Sadakallah" yazyordu.[302] 147- Hisal kitabnda ikinci Ebul Hasan (mam Rza) (a.s)-dan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a), Emir'l Mminin, mam Hasan, mam Hseyin ve dier mamlar (a.s) yzklerini sa ellerine takarlard.[303] Mellif: Kuleyni el-Kf kitabnda baka bir yolla Resulullah (s.a.a)n yz sa ellerine taktklarn ve nak konusunu az bir farllk ile zikreder. . Saduk ve dierleri de kitaplarnda ayn rivayeti getirmilerdir. Dier taraftan merhum Kuleyni Ali, mam Hasan, Hseyin (a.s) ve dier mamlardan bazlarnn sol ellerine yzk taktklarn rivayet etmektedir. Bu hadislerin Resulullah (s.a.a)n yz sa ele taktna dair zikredilen hadisler ile ihtilaf yoktur. Zira; bu hadis sol ele yzk takmann caiz olduunu gsterir. mamlar (a.s) ya her iki ellerine yzk takarlard veya baz vakitlerde sadece sol ellerine yzk takarlard. Ama unu belirtemeden gemeyelim, Resulullah (s.a.a)n sol ele yzk takmad rivayet edilmitir. Sadece el-Kfde Ali b. Atiye mam Sadk (a.s)dan yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) ok ksa bir sre iin yzk takard, sonra onu da terk etti. ayet bu hadisten kast sol ele yzk takmaktr ki hazret sol eline ksa bir sre yzk takp sonra bunu da terk etti. Bizim amacmz bu blmnde ki btn hadisleri geni bir ekilde aratrmak deildir. Sadece Hazretin yzk hakknda ki adabna deinmek istedik. 148- Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Enbiyalar (a.s) gmlei pantolondan nce giyerlerdi.[304] Mellif: Bu hadis Caferiyat kitabnda zikredilmitir. Bu blme en uygun olan hadis geti.

5. BLME EKLEMELER
128- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda mam Rza (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) vasiyetinde yle buyurdular: "Ey Ebzer! Ben kaba

elbise giyer, yerde oturur, yemekten sonra parmaklarm yalar, palansz eee biner, arkama da birini alrm; benim snnetimden yz eviren benden deildir."[305] 129- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)dan yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) izgili takke takard. Savalarda ise, iki kulakl takke kullanrd.[306] 130- Hisal kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a), ey dnda siyah renkli giysileri giymekten holanmazd: Sark, ayakkab ve ab."[307] 131- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Ayakkab giyerken nce sa, karrken de nce solu karmak snnettir."[308] 132- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Yemek yerken ayakkablarnz karn. Zira bu, ayaklarnzn rahatlamasna sebep olduu gibi iyi bir snnettir."[309] 133- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Siyah ayakkab ve sar terlik giymek snnettir."[310] 134- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Keten, peygamberlerin giysilerinden idi."[311] 135- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s), babalarndan (a.s) onlar da Resulullah (s.a.a)den yle rivayet ederler: "Hazret, krmz renkli elbise giymekten holanmazd."[312] 136- Merhum . Saduk Fakih kitabnda, mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a)in "Kon" adnda bir adr vard."[313] 137- Menakib kitabnda yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Cuma gnleri krmz hrkasn giyer "Sehab" adndaki sarn takard. Mekke fethinde Mekkeye girdikleri zaman siyah sark takt. Hazretin bir kutusu vard. ine fildiinden yaplm tara, srmelii, makas ve misvakn brakrd Resulullah (s.a.a) dnyadan gtkleri zaman stnde kaba yemen paras, "Mlebbede" adndaki aba vard. Hazretin "Esed b. Zurare'nin hediye ettii taht vard. Hazretin zerinde oturduu minberin merdiveni bulunuyordu. "Terta" adndaki aatan yaplm, mescidinin minaresi yoktu. Bilal yerde ezan okurdu."[314] 138- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in evinde giyindii safran ile boyanm bir paras vard ki rengi hazretin bedenine iz brakyordu.[315]

139- Ayn kitapta mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz evde sar renkli elbiseler giyeriz."[316]

6. BLM
HAZRETN MESKENLE LGL SNNET VE DBI
149- bn-i Fehed Tahsin kitabnda yle rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) kendisi iin ta stne ta brakmadan bu dnyadan gitti."[317] 150- Lubbu'l-Libab kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu zikredilmitir: "Mescitler Peygamberlerin meclisleridir."[318] 151- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Peygamber (s.a.a) yazn scanda evden kmak istedikleri zaman Perembe gnn seerdi. Kn odaya girmek istedikleri zaman Cuma gnn seerdi.[319] 152- Ededidu'l-Gaviyye kitabnda hazreti Hatice (r.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) eve geldiklerinde abdest alp namaz klmak iin su kabn isterdi. Abdest aldktan sonra iki rekat ksa namaz klar, sonra yatana giderdi."[320] 153- el-Kf kitabnda bad b. Suheybin yle dedii rivayet edilmitir: mam Sadk (a.s) yle buyurdu, "Resulullah (s.a.a) hibir zaman dmana gece baskn yapmad."[321]

6. BLME EKLEMELER

140- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Enes b. Malikten rivayet edilmitir, Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Beyaz horoz benim dostumdur. Onun dman Allahn dman saylr, sahibine bekilik yapar, yedi komu evinde bekiliini yapar. Resu-lullah (s.a.a) akamlar onu evde saklard.[322] 141- Hisal kitabnda mam Rza (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Beyaz horozun enbiyann hususiyetinden be zellii vardr. Namaz vakitlerini bilmek, namusluluk, cmertlik, cesaret, hanmyla ok ilikiye girmek."[323] 142- Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Her peygamberin evinde gvercin vard. Zira cinlerin aptal grubu evlerde ocuklar ile oynarlar. Gvercin olan evde onlar ile oyun oynarlar fakat ev ahalisine bir ey yapmazlar, uramazlar."[324] 143- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in evinde bir ift krmz gvercin vard."[325] 144- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) lamba olmadan karanlk eve girmekten holanmazd."[326] 145- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) kn Cuma akam eve girip kmay severdi...[327] 146- Daaim kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Mescitte oturmak istediin zaman, kbleye doru otur zira snnettendir."[328] 147- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)tan yle bir hadis rivayet edilmitir: "Evlerin tavanlarna ruhlu eylerin resimlerini izmeyin, zira Resulullah (s.a.a) bu ii sevmezdi.[329]

7. BLM
HAZRETN UYUMAKLA LGL SNNET VE DBI
154- Tabersi Mekarim kitabnda yle diyor: Resulullah (s.a.a)in dei, abas idi, yast ii hurma lifi ile doldurulmu posttand, bir akam abasn iki kat edip altna

serdi, sabah uyandnda bu aba beni (gece) namazndan alkoydu. Buyurdu ve bundan sonra yerle bir hizada olacak ekilde katlanarak serilmesini emrettiler. i hurma lifi ile doldurulmu ayr bir yaygs vard. Yine baka bir abas vard, nereye giderse onu iki kat edip altna sererlerdi."[330] 155- Yine Mekarim kitabnda yle gelmitir: "Hazret baz zamanlar hasrn zerinde uyurdu. Bu hasrdan baka altna serip oturaca baka bir eyi yoktu."[331] 156- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) her uykudan uyandnda yere kapanp Allah iin secde ederdi."[332]

7. BLME EKLEMELER
148- Hisal kitabnda mam Rza (a.s)n babalarndan, Ali b. Ebu Talib (s.a)dan yle buyurduunu rivayet eder: "Peygamberler (s.a) srt st uyurlar."[333] 149- Mecmuatu'l-Veram kitabnda rivayet edilmitir: "Resu-lullah (s.a.a)n dokuz hanm vard. Bunlarn arasnda ortak kulland bir rpu (ste rtlen yayg) bulunuyordu. Rpu, veres (bir tr bitki) veya safranla boyanmt. Hangi hanmnn sras gelseydi, rpuun zerine biraz su atp odann gzel kokmas iin sras olan hanmnn evine gnderirdi."[334] 150- Hisal kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan, Ali (a.s)dan "Erbaa Mie" hadisi iinde yle rivayet etmitir: "Gecenin son saatlerinde uyanmak bedenin salkl salim olmasna ve Allahn rizayetine sebep olur, rahmetin nazil olmasna da sebep olduu gibi peygamberlerin ahlakna da uymaktr."[335] 151- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yataa gittikleri zaman "Allahm! Senin adnla yayorum, senin adnla leceim", uyandklar zaman ise, "ldrdkten sonra beni dirilten Allahma hamd olsun, herkes ona doru harolacaktr" diyorlard."[336] 152- el-Kf kitabnda Muhammed b. Mervan mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Sizlere Resulullah (s.a.a)in yataa giderken ne sylediini haber vereyim mi? Ben evet buyurun diye arz ettim. mam Sadk (a.s) yle buyurdu: "Hazret, Ayete'l-Krsi'yi okur, daha sonra yle derdi: "Allahn

adyla, Allaha imanm vardr. Tautlardan uzam. Berat etmiim. Allahm! Uykuda ve uyankken beni koru."[337] 153- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda yle rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir ok zamanlar ii hurma lifi ile doldurulmu posttan yaplm yastn bann altna brakrd, bazen de zerine otururdu."[338] 154- Ayn kitapta rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) korkun ryalar grdnde "Huvellah La erike Leh" diyordu. Namaz iin uyandnda yle diyordu: "Hamd ve vg asuman ve gklerin nuru, onlar yaratp ayakta tutan, bunlarn arasnda var olan mahluklarn Rabbi olan Allaha mahsustur.Allahm sen haksn, szn, senin huzuruna kp grmek, cennet, cehennem, kyamet, haktr. Allahm sana teslim oldum. man getirdim. Sana tevekkl ettim. Sana yneldim, senin yardm ve gcn ile dmana stn geldim. Senin ile hkm verip hakemlik yaptm, yleyse gemite, gelecekte, gizli ve aikar gnahlarm bala, sen benim Allahmsn senden baka taplacak da yoktur."Abdest aldktan sonra dilerini misvaklard.[339] Baka rivayetlerde vardr ki inallah "dua" blmnde zikredeceiz. 155- Seyit b. Tavus Felahu's-Sail kitabnda mam Hadi (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Biz Ehl-i Beyt uyumak istediimiz zaman on eye riayet ederiz: Taharetli (temiz) olmak, yz sa el iine brakmak, otuz defa "Subhanallah" demek, otuz defa "Elhemdulillah" demek, otuz drt defa "Allah-u Ekber" demek, yzmz kbleye doru tutmak, Fatiha, Ayetel-Krsi ve "Nehed enneh la ilahe illallah illa hu" ayetini sonuna kadar okumak. Kim bunlara amel ederse gecenin kazancn elde etmitir."[340] 156- Kuleyni el-Kf kitabnda Muhammed b. Mervann mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmektedir: "Sizlere Resulullah (s.a.a)n uyumak istedii zaman ne sylediini sylememi ister misiniz? Evet, buyurun, diye arz ettim. yle buyurdular: Ayetel-Krsiyi okuduktan sonra yle diyorlard: "Allah'n adyla, Allaha iman getirdim. Tautu kfr ehli olarak biliyor ve ondan beraat ediyorum. Allah'm! Uykuda ve uyank halimde beni koru."[341] 157- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Gece namazn terk etmeyin, zira peygamberinizin snnetidir."[342]

8. BLM
HAZRETN EVLLK VE OCUK TERBYESYLE LGL SNNET VE DBI
157- . Saduk Hisal kitabnda "Erbaa Mie" hadisi arasnda Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "izdiva (evlilik) Resulullah (s.a.a)in snnetidir. Zira hazret yle buyururdular: "Kim benim snnetime uymak isterse, evlilik benim snnetimdendir"[343] 158- el-Kf kitabnda Muammer b. Halledden rivayet edilmitir, mam Rza (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Peygamberlerin snnetlerinden; esans srmek (gzel koku kullanmak), bedendeki kllar almak, hanmlar ile ok cinsel ilikiye girmek.[344] Bu ekilde hadisleri Saduk ve eyh ve dierleri baka yollar ile nakletmilerdir. 159- S. Murtaza Risale-i Muhkem ve'l-Mutaabihde Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Ashaptan bir grup, kadn, gndz yemek yemei ve gece uykusunu terk edip kendilerine haram ettiler. mm- Seleme bu olay Resulullah (s.a.a)e haber verdi. Peygamber (s.a.a) ashabnn yanna giderek yle buyurdular: "Kadnlara kar rabetsiz misiniz? Oysa ben onlar ile cima ediyorum. Gndz yemek yiyor geceleri de uyuyorum. Kim benim snnetimden yz evirirse benden deildir.[345]" Mellif: Bu manada hadis ia ve Ehl-i Snnet kitaplarnda rivayet edilmitir. 160- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Kadnlar sevmek Peygamberlerin (a.s) ahlakndandr."[346] 161- Yine el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: namaz gzmn nurudur ve (Allah) lezzetimi kadnlarda karar kld.[347] Bu manaya yakn ekilde baka yolla da rivayet edilmitir. 162- Fakih kitabnda nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) birisi ile evlenmek istedii zaman kadn grmesi iin birisini gnderirdi."[348] 163- Ayyi tefsirinde Hseyin b. Binti lyas rivayet etmitir: "mam Rza (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Allah geceyi ve kadn sakinlik-skunet vesilesi karar klmtr. Akam evlenip, yemek yemek, ihsan vermek snnettir."[349] 164- Fakih kitabnda Harum b. Mslimden rivayet edilmitir: Ev sahibine (a.s)a yle yazdm, "Bir ocuum dnyaya geldi. San kesip arl miktarnca para sadaka verdim." Mektubumun cevabnda yle yazdlar: San arl miktarnca

gm ve altn vermemek caiz deildir. Bunun kendisi Peygamberin (s.a.a) snnetidir.[350] 165- Saduk (r.a) Hisal kitabnda "Erbaa Mie" hadisi arasnda Ali (a.s)dan yle rivayet etmitir: "ocuklarnz yedinci gnnde (Akike) edin. Salarnn arlnca Mslmanlara sadaka verin. Resulullah (s.a.a) Hasan, Hseyin ve dier ocuklarna byle yapard"[351]

8. BLME EKLEMELER
158- Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "yi bilin ki! inizde en hayrlnz elerine kar en efkatli, muhabbetli olannzdr. Bu ite en stn, en iyi olannz benim."[352] 159- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Babam brahim cesur ve kskant. Ben ondan daha cesur ve daha kskancm."[353] 160- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s)dan Hz.Musa b. mran (a.s)n uayb (a.s)n kzna yle buyurduu rivayet edilmitir: "Benim arkamdan yol yr ve yolu bana gster, zira biz peygamberler kadnlarn arkasna bakmayz."[354] 161- Fakih kitabnda Bekr b. Muhammedden rivayet edilmitir, mam Sadk (a.s)a geici evlilik (Muta) hakknda sordum, Hazret yle buyurdu: "Ben mslmann Resulullah (s.a.a)in snnetlerinden bir snneti yerine getirmeden lmesini sevmiyorum.[355] 162- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda rivayet edilmitir: "Resu-lullah (s.a.a) bakire bir kzla evlendii zaman yedi gn yannda kalrd. Dul bir kadn ile evlendiinde ise gn yannda kalrd."[356] 163- Mehasin kitabnda mam Rza (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Neccai Ummi Habibe, Abu Sufyann kzn Resulullah (s.a.a) iin elilie gidip istedi. Hazret evlendikten sonra, yemek tertipleyip yle buyurdu: "Evlenirken yemek vermek peygamberlerin snnetindendir."[357]

164- Mecmau'l-Beyan kitabnda Resulullah (s.a.a)dan rivayet edilmitir: "Hanmlar arasnda taksim eder (paylatrrd) ve yle dua ederdi, Allah'm! Bu benim elimde olan taksim, yleyse benim elimde olmayan malik olmadm ve senin malik olduun eyde knama."[358] 165- Emli kitabnda . Tsi (mm- Seleme)den rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Veda Hacc'nda btn hanmlarn kendisi ile birlikte gtrd. Bir gn boyunca bir hanmnn yannda kalrd. Bylelikle adaleti salamaya alrd."[359] 166- Mecmau'l-Beyan kitabnda rivayet edilmitir: "Resulul-lah (s.a.a) sabah namazn kldktan sonra hanmlar ile tek tek grrd. Onlarn hal hatrn sorard."[360] 167- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n Resulullah (s.a.a)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Btn oyunlar batl ve haramdr. Sadece oyun haram deildir; yay oyunu, renmek iin yaplan at ile oyunu, hanmlar ile oynayp-akalamak ki snnettendir."[361] 168- Mecmau'l-Beyan kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan yle rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) hastaland zaman bile adalete riayet ederdi. Sras olan hanmnn evine gtrmelerini emrederlerdi."[362] 169- Fakih kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babasndan Oda Meymune'den; Resulullah (s.a.a)n hanmndan nakleder: "Aylk adetim olduu zamanlar Resulullah (s.a.a) bir al balayp hazretin yatanda yatmam emrederlerdi."[363] 170- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Babam yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) kzlar ve hanmlar iin on iki "evgiya" ve bir "ni" ten fazla mihriye karar klmazd. Sonra yle buyurdu, "evgiya" krk dirhem, ve "ne" yirmi dirhemdir.[364] Bu manada baka hadislerde nakledilmitir. 171- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a) yle dua ettii nakledilmitir: "Allah'm! Bana hkmet edecek, helak olmama neden olan maldan, ihtiyarlm gelmeden beni ihtiyarlatacak kadndan sana snyorum."[365] 172- Uddet'i-Dai kitabnda mam Rza (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz Ehl-i Beytten bir ocuk dnyaya gelirse onu yedi gn Muhammed diye sesleriz. Yedi gnden sonra istersek ayn ismi istemezsek baka isim brakrz."[366] 173- Ayn kitapta rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) sabah olduu zaman elini efkat ve muhabbetle ocuklarn bana ekerdi."[367] 174- Medinetu'l-Maaciz kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Hz.Ali (a.s) ve Fatma (a.s)n zifaf gecesinde, Cebrail, Mikail, srafil,

gkyznden nazil oldular,Sonra Cebrail, srafil, Mikail ve dier melekler "Allah-u Ekber" dediler. Bunun iin kyamete kadar zifaf gecesinde "Allah-u Ekber" demek snnet oldu."[368] 175- Hisal kitabnda Erbaa mie hadisinde Ali (a.s)dan yle rivayet edilmitir: "ocuklarnzn az tadn hurma ile an. Zira Resulullah (s.a.a) Hasan ve Hseyin (a.s)a bu ekilde yaptlar."[369] 176- Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Yeni dnyaya gelen ocuklarnz iin unlar yapmanz snnettir; birincisi, isim brakmak, ikincisi, san kesmek, ncs, mmkn olursa sann arlnca gm veya altn sadaka olarak vermek, drdncs, akike etmek (kurban kesmek), beincisi, ocuun bana safran srmek, altncs, snnet ettirmek, yedincisi, (akikeden) kestii kurbandan komulara vermek."[370] 177- Yine ayn kitapta gelmitir: Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Snnet olmak" erkekler iin snnet bir amel ve kadnlar iin keramettir.[371] 178- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Erkek ocuun kulaklarn delmek snnettir. Yine yedinci gnnde snnet ettirmek snnettir."[372] 179- kmalu'd-Din kitabnda Muhammed b. Ziyad'dan rivayet edilmitir: Hazreti Rza (a.s) dnyaya geldiklerinde Musa b. Cafer (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Bu ocuum snnetli tertemiz dnyaya gelmitir. Btn mamlar (a.s) dnyaya snnetli ve tertemiz gelmilerdir. Sonra yle buyurdu: Ama bizler Resulullah (s.a.a)n ve "brahim (a.s)'n Hanefi snnetine amel etmek iin snnet yerine jilet ekeriz."[373] 180- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz Ehl-i Beyt ocuklarmza kt isimler brakmasnlar diye onlara kkken gzel knyeler brakrz."[374] 181- Ayn kitapta Sekuni Ebu Abdullah (a.s)dan rivayet etmitir: "Snnete gre olan insann babasnn knyesini almas en iyi olandr." Baz nshalarda (olunun ismi) olarak gelmitir.[375] 182- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz Ehl-i Beyt ocuklarmz be yana geldikleri zaman namaz klmalarn emrederiz. Sizler ocuklarnz yedi yana geldiinde namaz klmalarn emredin. Biz yedi yanda gleri yettii miktarca yarm gn veya daha fazla veya az oru tutmalarn emrederiz. ok ackp susadklar zaman iftar etmelerini emrederiz. Bunu oru tutmaya almalar iin yaparz. Sizler ocuklarnz dokuz yana geldiklerinde

glerinin yettii miktarca oru tutmalarn emredin.ar ekilde susadklar zaman orularn asnlar."[376] 183- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Resulullah (s.a.a)dan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)in Ehl-i Beyti skntya dtkleri zaman hazret yle buyururlard: "Kalkp namaz kln, rabbim bana bunu yapmam emretmitir. Nitekim yle buyurmutur: "Ehl-i Beytinin namaz klmasn emret, ve buna kar sabrl ol, biz senden rzk istemiyoruz. Senin rzkn biz gnderiyoruz, yi bil ki! Gzel akbet takval olan iindir."[377] 184- Mukanna kitabnda Resulullah (s.a.a)ten rivayet edilmitir: hazret bir bayan ile evlenmek istedii zaman bir hanm onun boynunu koklamas iin gnderirdi ve yle buyururdu: eer boynunun kokusu temiz, gzel olursa bedeninin ter kokusu da temiz ve gzel olur.[378]

9. BLM
HAZRETN YYECEK ECEK VE SOFRAYLA LGL SNNET VE DBI
166- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) devaml a ve Allah korkusu iinde bulunmaktan daha fazla bir eyi sevmezdi."[379] 167- . Saduk Emli kitabnda Ays b. Kasmn yle dediini rivayet eder: mam Sadk (a.s) deerli babanzn yle buyurduunu rivayet ediyorlar: "Resulullah (s.a.a) buday ekmeinden doymad" bu dorumudur? dedim. Hayr, zira Resulullah (s.a.a) hibir zaman buday ekmei yemedi, arpa ekmeinden ise doyuncaya kadar yemedi buyurdular.[380] 168- Tabersi hticc kitabnda Musa b. Cafer (a.s)n deerli babalarndan, Onlarda mam Hseyin (a.s)tan aml bir yahudinin Ali (a.s)tan soru cevap eklindeki uzun bir hadisi rivayet etmektedir: Yahudi bir ahs, Ali (a.s)dan; "Halk, sa b. Meryem'in (a.s) zahit bir insan olduunu mu zannediyor? diye sordu. Ali (a.s), "Evet, dorudur. Ama Muhammed (s.a.a) btn peygamberlerden daha

zahit idi. Zira, kenizlerinin yan sra on hanm daha vard. Buna ramen evinde asla yemein artt grlmedi, asla buday ekmei yemedi. Arpa ekmeinden ise akam arka arkaya doyuncaya kadar yemedi, diye buyurdular.[381] 169- Nehc'l-Bela kitabnda Ali (a.s)dan yle buyurduu nakledilmitir: "Tertemiz Peygamber (s.a.a)e uy! Dnya ehlinin en zayfyd ikem olarak, onlarn en a idi, yemek asndan, a bir karnla dnyadan gitti ve salim bir ekilde ahirete girdi."[382] 170- Kutbu Ravendi Daavt kitabnda yle rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a)in bir defa dnda yaslanarak yemek yedii grlmemitir o bir defada da hatrlatlnca oturup yle dedi; "Allahm ben senin kulun ve Peygamberinim.[383] Mellif: Bu manadaki hadisi Kuleyni, . Saduk farkl yollar ile, ayn ekilde Saduk ve Bergi ve Hseyin b. Said Zht kitabnda rivayet etmilerdir. 171- el-Kfde Zeyd b. ehham mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Allah Resulullah (s.a.a)i nbvvete setii zamandan dnyadan gnceye kadar yaslanarak yemek yemedi. Kullar gibi yemek yerdi. Onlar gibi otururdu. Niin? diye sordum, Allah-u ezze ve celle iin tevazu iin buyurdular."[384] 172- Yine el-Kf kitabnda, Ebu Hatice yle diyor: Beir-i Dehhan mam Sadk (a.s)dan benim de bulunduum mecliste yle sordu; Resulullah (s.a.a) sa veya sol eline yaslanarak yemek yedi mi? mam Sadk (a.s), Resulullah (s.a.a) sa veya sol eline yaslanarak yemek yemezdi. Hazret kullar gibi yemek yerdi buyurdular. Niin? diye sordum, Allah (c.c)nin karsnda tevazulu olmak iin buyurdular."[385] 173- Yine el-Kf kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) kullar gibi yemek yerdi. Onlar gibi otururdu, yerde yemek yerdi ve yere uzanp uyurdu.[386] Mellif: byk eyh; Bergi, Hseyin b. Said, Tabersi ve dierleri bu manada bir ok hadis rivayet nakletmilerdir. 174- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yle diyor: "Resulullah (s.a.a) yemee oturduu zaman, diz st, iki ayan toplayarak namaz klan gibi otururdu. Bu eklin dnda ayann birisini dizinin veya ayann zerine brakarak otururup yle buyururdu: "phesiz ben kulum kullar gibi yemek yiyip onlar gibi otururum."[387] 175- Safvaninin telif ettii et-Tarif kitabnda Ali (a.s)dan yle nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) sofrann bana oturduu zaman kullar gibi otururdu. Sol bacakkalasna yaslanrd."[388]

176- Mekarim'de bn-i Abbastan nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) yerde otururdu, koyunlar kendisi balard. Klelerinin arpa ekmeine davetlerini kabul ederdi."[389] 177- Bergi Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) kullar gibi ellerini yere brakp parma ile yemek yerdi.mam (s.a) yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) kibirli ve tekebbrl insanlar gibi yemek yemezdi.[390] Mellif: Bu hadisten Resulullah (s.a.a)in bir yere yaslanmadan yemek yedii ile ilgili hadislerde aklk kazanmaktadr. yle ki: Resulullah (s.a.a) in yere yaslanarak yemek yemesi olmutur. Fakat yastk ve buna benzer eylere yaslanmadan yemek yerdi. Nitekim padiahlarn yemek yemeleri bu ekildedir. Bu konumuzun delili[391] mam Sadk (a.s)n buyruudur ki hazret yere elini brakp yaslanarak yemek yiyen ahs nehyettikten sonra nc defada yle buyurdu: Allaha ant olsun ki Resulullah (s.a.a) bu ekilde yaslanma nehy etmedi."[392] 178- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yemeini bitirdikten sonra parmaklarn yalard."[393] 179- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) nar yedii zaman kimseyi ona ortak etmezdi.[394] 180- Tabersi Mekarim kitabnda Mevalid's-Sadkn kitabndan nakleder: "Resulullah (s.a.a) her trl yemei yerdi. Allahn helal kld her trl yemei Ehl-i Beyti ve hizmetileri ile birlikte yerdi. Ayn ekilde hazreti davet edenler ile birlikte yere ne serilmi ise onun zerine oturup onlar ile birlikte yemek yerdi. Misafir geldii zaman hazret onlar ile birlikte yemek yer ve nlerine herkesin en ok beenip yedii yemei, etraftakilerin katlmas iin sunard.[395] 181- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir topluluk ile yemek yedikleri zaman herkesin yemek yemesi iin herkesten nce yemee balar ve herkesten sonra sofradan ekilirdi."[396] 182- Caferiyat kitabnda Ali (a.s) yle buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) bir grup ile iftar ettikleri zaman yle buyururdu: "Oru tutanlar sizin yannzda iftar ettiler, salih insanlar sizin yemeinizi yediler, seilmi insanlar size selam gnderdiler."[397] Mellif: Bu ekilde hadisi Kuleynide mam Sadk (a.s)dan rivayet etmitir. 183- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Emir'l Mminin (a.s) buyurdular: "Peygamberler (a.s) akam yemeini yats namazndan sonra yerlerdi. Sizlerde akam yemeini terk etmeyin, zira akam yemeini terk etmek bedenin rahatszlna neden olur."[398]

184- Yine ayn kitapta mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)n nne getirilen yemeklerin iinde hurma bulunduunda hazret her zaman hurma ile yemee balard."[399] 185- Seyit b. Tavus kbal kitabnn Niabur tarihinin ikinci blmnde "Hasan b. Bur"n hayatn anlatrken yle nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) her iki lokma arasnda Allaha hamd ederdi."[400] 186- Sahifetu'r-Rza kitabnda deerli babalarndan yle rivayet etmilerdir: "Resulullah (s.a.a) hurma yedikleri zaman ekirdeini elinin arkasna brakp uzaa atard."[401] Mellif: Bu hadisi Kuleyni el-Kfde de zikretmitir. 187- Ayn kitapta mam Rza (a.s) deerli babalarndan yle rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) st itikleri zaman gargara yapp buyururlard ki: stte ya vardr.[402] 188- el-Kfde "Vahab b. Abdurubbe" rivayet etmitir: mam Sadk (a.s)n dilerini krdan ile temizlediini grdm. Hazrete baktm anlaynca yle buyurdular: "Resulullah (s.a.a) dilerini krdan ile temizlerdi, krdan kullanmak az temiz ve gzel kokulu yapar."[403] 189- Mekarim'de Tbbu'l-Eimme kitabndan nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) kam gibi ii bo, boumlu bitki ve hurma aac yapra dnda her ey ile dilerini temizlerdi."[404] 190- Ayn kitapta Resulullah (s.a.a)den yle rivayet edilmitir: Hazret su itikleri zaman nce "Bismillah" diyordu, hadisin devamnda suyu emerek itii, bir nefeste imedii ve yle buyurduu gelmitir: "Karacierde ki rahatszlklar suyu bir nefesten imekten kaynaklanyor."[405] 191- Yine Tabersi Mekarim kitabnda Abdullah b. Mesuddan rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bir kapta su itii zaman nefeste ierdi. Her nefesten nce "Bismillah" sonunda ise "Allaha kr" derdi.[406] 192- Ayn kitapta bn-i Abbastan rivayet edilmitir: "Resulullah' n (s.a.a)n iki nefeste su itiini grdm."[407] 193- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan Onlarda mam Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmilerdir: "Defalarca Resulullah (s.a.a)n suyu nefeste itiini grdm. Her defasnda "Bismillah" deyip sonunda ise "Allaha hamd" ederdi. Bunun sebebini sorduumda yle buyurdular: "Ey Ali! Hamd, kr yerine getirmek; besmeleyi ise, dertten korunmak iin sylyorum."[408]

194- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) su itii zaman kabn iinde nefes ekmezdi, nefes ekmek istedii zaman azn su kabndan uzaklatrrd."[409] 195- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan ve Onlarda Ali (a.s)dan rivayet etmilerdir: Resulullah (s.a.a) "ifa" iin suya dua okuduklar zaman su kabn mbarek azna yanatrrd ve Allah istedii kadar dua okurdu. Suyun iine tkrmezdi.[410] 196- Bergi Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)dan Oda deerli babasndan rivayet eder: Emirl-Mminin (a.s) ayak ste su iiyordu. Bir gn abdest suyundan arta kalan suyu ayak ste iti. mam Hasan (a.s)n kendisine baktn fark etti ve yle buyurdu: "Ey olum! Ceddin Resulullah (s.a.a)n bu ekil su itiini grdm." buyurdu.[411] 197- Saduk Uyunu'l-Ahbr kitabnda mam Rza (a.s) ve o da deerli babalarndan rivayet etmilerdir ki: Resulullah (s.a.a) taze hurma ve onunla birlikte hurma aacnn i yan yer ve yle buyururdu: "eytan (Allah ona lanet etsin) fkelenerek der ki: Ademoullar taze ile bayat birlikte yemek iin hayatta kaldlar.[412] 198- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yle diyor: "Resulullah (s.a.a) et yedii zaman mbarek ban ona doru uzatmyordu. Eti azna doru getiriyordu. Sonra onu iyice iniyordu. Hadisin devamnda yle gelmitir. zellikle et yedikten sonra iki mbarek ellerini iyice ykyor. Islak ellerini yzne ekiyordu."[413] 199- Ayn kitapta Resulullah (s.a.a)n nne hangi yemek gelseydi yedii rivayet edilmitir.[414] 200- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)ten rivayet edilmitir: Hazret hangi eit yemek olsayd yerdi. Hadisin devamnda yle gelmitir: salatay hurma ile birlikte yiyordu. Hazretin en sevdii meyveler kavun ve nar idi. Karpuzu bazen kavun, bazen eker ve bazen de hurma ile birlikte yerlerdi. Yine hadisin devamnda u ekil zikredilmitir: Oru tuttuu zamanlar "taze hurma"nn olduu dneme denk gelseydi sadece onula iftar ederdi. Bir ok zamanlar nar tane tane yerdi, peynir yerdi Hurma yiyip sonra su ierdi. Hazretin yemei ounlukla hurma ve su idi. St, hurma ve helim (bulgur, et ve suyla yaplan bir eit orba) yerdi. Hazretin en ok sevdii yiyecek et idi. Kaban zellikle (diba) cinsinden olan trn ok severdi. Sofradaki yiyecekler arasndan ona uzanrd, tavuk eti ve dier sahra,kr hayvanlarn, kularn etini yerdi. Ekmek, ya, sirke, hindiba otu, da reyhan ve lahana yerdi.[415] Mellif: Bu gibi hadislerin bir ounu ia ve Ehl-i Snnet alimleri deiik yollar ile rivayet etmilerdir. Biz konuyu ksa tutup uzatmamak iin onlar zikretmedik.

201- ehit Durus kitabnda yle zikretmitir: Resulullah (s.a.a) salatay tuz ile birlikte yerdi.[416] 202- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda zikretmitir: Resulullah (s.a.a) kularn etinden yerdi. Fakat onlar takip edip avlamazd. Bakalarnn avlayp hazrete yemesi iin getirmesini severdi.[417] 203- Hseyin b. Hemedan-i Huseyni el-Hidaye kitabnda mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan Onlarda Emir'l-Mminin Ali (a.s)dan yle rivayet ettiini nakleder: "Resulul-lah (s.a.a) etin n butlarn severdi.[418] 204- Kuleyni el-Kfde mam Sadk (a.s)dan rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bal ok severdi."[419] 205- el-Kfde Sleymen b. Caferin yle dediini rivayet edilmitir mam Rza (a.s)n huzuruna varma erefine kavumutum. Hazretin nnde "Bereni hurmas" adnda bir eit hurma vard onu itahl bir ekilde yiyordu, Sleyman sende buyur ye dedi. Bende yemee baladm. Hazrete, kurban olduum bu hurmay byk bir itah ile yediinizi gryorum, dedim. Hazret, evet ben hurmay seviyorum, buyurdu. Sebebini sorunca yle buyurdu: Zira Resulullah (s.a.a.), hurmay ok seviyordu. Ayn ekilde Emir'l Mminin (a.s), mam Hasan (a.s), mam Hseyin (a.s), mam Zeynelabidin (a.s), mam Bkr (a.s) ve babam mam Sadk (a.s) ve ben de dahil olmak zere hepimiz hurmay severiz. Bizim ialarmz da hurmay severler. Zira onlar, bizim tinetimizden yaratlmlardr. Bizim dmanlarmz ise sarholuk veren eyleri severler. nk onlar da ateten yaratlmlardr, buyurdular.[420] 206- . Tsi Emil kitabnda mam Sadk (a.s)n buyurduu hadisin bir blmnde yle rivayet eder: "Resulullah (s.a.a)n yemei arpa ekmei, tatls hurma idi. Evinde hurma aacnn dal ve budaklarn yakt olarak kullanrd."[421] 207- Kuleyni mer b. Eban- Kuleyninin yle dediini rivayet eder: mam Bakr ve mam Sadk (a.s)n yle buyurduklarn duydum: "Resulullah (s.a.a) yeryzndeki meyveler arasnda en ok nar severdi. Ant olsun Allaha ki ! nar yedii zaman kimsenin ondan yemesini istemezdi."[422] 208- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)den nakledilmitir: Hazret scak yemek yemezdi. Yemein soumasn bekler ve yle buyururdu: "Allah bize ate yedirtmemitir. Gerekten scak yemein bereketi yoktur. yleyse soutun." Resulullah (s.a.a) yemek yerken "Bismillah" diyordu ve parmayla kendi nnden yemek yiyordu. Bakasnn nndeki yemee el uzatmazd. Yemek getirdikleri zaman herkesten nce balard. Daha sonra dierleri yemee balarlard. parma yani; ba parmak, iaret parma ve orta parmak ile yemek yerdi. Bazen de drdnc parmandan yararlanrd. Bazen de btn el ii ile

yemek yerdi. Ama hibir zaman iki parmak ile yemek yemez ve yle buyururdu: "eytan bu ekilde yemek yer."[423] Bir gn ashab falude (tel kadayf) getirdiler ve hazret onlar ile birlikte yedikten sonra "Bu yemei ne ile yapyorlar?" diye sordular, ashap; sizin de mahede ettiiniz gibi ya ve bal ile yapyorlar diye arz ettiler. Gzel bir yemek buyurdular. Elenmemi arpa ekmei yerdi. Hibir zaman buday ekmei yemedii gibi arpa ekmeinden de doyuncaya kadar yemedi. Hibir zaman Msrif israf edenler gibi renkli yemeklerin bulunduu sofraya oturup yemek yemeden dnyadan gt. Karpuz, kavun ve hurma yiyordu. Onlarn ekirdeini koyunlara veriyordu. Sarmsak, soan ve prasa yemezdi. inde meafir (Baz mee aalarndan akan zamk ve ra) bulunan baldan yemezdi. (Megafir; bir ksm otlardr ki arlarn karnlarnda kalrlar ve bal oluumunda ortadan gitmezler. Ayn zamanda baln kt kokmasna neden olurlar.)[424] Hibir yemei kmseyip yermedi. Eer sevseydi yerdi. Sevmeseydi yemezdi. Ama onu dierlerine haram etmezdi.[425] Yemek taban parma ile temizleyip yle buyururdu: "Tabaktaki son kalan yemein bereketi daha fazladr." Yemei bitirdikten sonra parman bir biri arkasna az ile temizlerdi. Daha sonra elini ykard. Yalnz yemek yemezdi.[426] 209- Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Emirl Mminin (a.s) birka yaran ile "Rehbe" denen yerde bulunduklar bir zamanda hazret iin hediye unvanyla tel kadayf getirdiler. Yaranlarna yemelerini buyurdular, kendileri de yemek iin ellerini uzattlar. Sonra ellerini geri ekip "Resulullah (s.a.a)in tel kadayf yemediini hatrladm. Bu yzden yemek istemedim" buyurdular.[427] 210- Kuleyni el-Kfde mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) yal yemekler yedii zamanlar az su ierdi. Hazrete bunun nedeni sorulduunda; "Bu (yal) yemekten (sonra) az su imek daha lezzetli ve salkldr." buyurdular.[428] 211- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) am kase ve kadehlerinde bir ey imeyi severdi. Elinizde bulunan en temiz en gzel kaplar bunlardr, diye buyururdu."[429] Mellif: Bu ekilde rivayetleri Bergi ve Kuleyni (r.a) baka yollar ile nakletmilerdir. 212- Mekarim kitabnda zikredilmitir: "Resulullah (s.a.a) amdan getirilen zel kase ve kadehlerde su ierdi. Ayn ekilde aatan, deriden, seramik ve topraktan yaplan kadeh-bardaklarda su ierdi."[430]

213- Ayn kitapta Resulullah (s.a.a)tan rivayet edilmitir. Hazret kendi mbarek avularna doldurarak su iip yle buyurdu: "Elden daha temiz, gzel kap yoktur."[431] 214- Yine ayn kitapta rivayet edilmitir. Hazret byk ve kk "Edeveh" ad verilen tulumlarn azndan su ierdi. Ama su ierken tulumun azn darya doru ters evirmezdi ve yle buyururdu: "Su tulumun kt kokmasna neden olur."[432] 215- bn-i Tavus el-Mihec kitabnda, Zadu'l-Mead kitabndan naklen, Nisan yamuru hakknda uzun bir hadis rivayet eder. Sz edilen hadiste ksaca, Resulullah (s.a.a)'n Nisan yamurlarndan faydaland anlatlr.[433] 216- Uyunu'l-Ahbr kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) kurban bayramnda iki alaca renkli ve boynuzlu ko keserdi.[434] 217- Kuleyni el-Kfde nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) kurban bayramnda iki ko keserdi. Birisini kendi tarafndan dierini de mmetinin fakirleri tarafndan."[435] Mellif: Bu mana bir ok yol ile Ehl-i Beyt (a.s)dan hadis nakledilmitir.

9. BLME EKLEMELER
185- Tbbu'n-Nebi kitabnn mukaddimesinde gelen bir hadiste Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz yle bir kavimiz ki tam ackmadka yemek yemeyiz. Yemek yediimizde de tam doymadan kalkarz."[436] 186- Mecmuatu'l-Veram kitabnda bn-i Abbasn yle dedii rivayet edilmitir: "Bazen Resulullah (s.a.a) birka akam st ste a kalrd. Kendisi ve ailesi iin yiyecek bir ey bulamazd. Genellikle arpa ekmei yerdi."[437] 187- Ayn kitapta Ayeden rivayet edilmitir: "Ant olsun Muhammed (s.a.a)i hak zere gnderen Allaha ki Resulullah (s.a.a)in evinde elek yoktu. O hazret mebs olduu zamandan dnyadan gnceye kadar hibir zaman unu elenmi ekmek yemedi."[438] 188- Mekarimu'l Ahlak kitabnda Enes b. Malikten rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) tabak vb., ayn ekilde byk kaba braklm yemei yemezdi. Beyaz ince,

unu elenmi ekmekten (zenginlerin yedii ekmek tr olabilir) yemezdi. Enesten hazretin yemei neyin zerine brakarak yediini sordular, o da "sofrann zerine brakarak yediini" syledi."[439] 189- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Ayeden rivayet edilmitir: "Hibir zaman Resululluh (s.a.a) karnn ok yemek ile doldurmad."[440] 190- . Tsi Emli kitabnda Muhammed b. Mslimin mam Bakr (a.s)dan rivayet ettii hadisi nakleder. Hazret ona yle buyurdu: "Ey Muhammed! ayet Resulullah (s.a.a)in mebs olup dnyadan gt gne kadar bir kiinin onu bir defa yaslanarak yemek yediini grm olabileceini zannedebilirsin?!" Yine yle buyurdu "Ey Muhammed! ayet Resulullah (s.a.a)in mebs olup dnyadan gt gne kadar gn arka arkaya buday ekmeinden doyduunu zannedebilirsin?! "Sonra hazret yle buyurdu: "Hayr ant olsun, Allah yce ruhunu teslim alncaya kadar gn arka arkaya un ekmei ile doymad." Sonra buyurdular ki: "Resulullah (s.a.a)n bir ey bulmadn sylemiyorum. Bazen bir kiiye yz deve balyordu. Hazret yemek isteseydi elbette buna gc vard ve yiyebilirdi. Gerekten Cebrail defa yeryznn hazinelerinin anahtarn hazrete getirdi. Ahiret sevabndan hibir ey eksilmemek sretinde seimde zgr brakt. Ama hazret Allah karsnda tevazu ve alak gnll olmay yeryznn btn hazinelerine tercih etti. Hibir zaman birisi hazretten bir ey istedii takdirde menfi cevap almad. Elinde olsayd ona verirdi. Olmasayd nallah Allah ulatrr buyururdu."[441] 191- Uyunu'l Ahbr'r Rza kitabnda hazret deerli babalarndan, Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) gn arka arkaya karn un ekmeinden doymadan bu dnyadan gt."[442] 192- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Ebu Hureyreden rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) kendi ailesi, ahalisi ile gn arka arkaya un ekmei yemeden bu dnyadan gt."[443] 193- Yine ayn kitapta Ayenin yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) gn arka arkaya yemekten doymadan dnyadan gt. Karnn douracak gce ve imkana sahip idi ama kendi yiyeceini ihtiyac olanlara, fakirlere balyordu."[444] 194- Yine ayn kitapta rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)n lokmasnda iki renkli yemek grlmedi. Et olsayd ekmek, ekmek olsayd et olmazd."[445] 195- Ayn kitapta rivayet edilmitir: "Ne zaman Resulullah (s.a.a)in nne iki eit yemek braklsayd hazret birini yer dierini sadaka olarak verirdi."[446]

196- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: "bn-i Havli" iine stl bal brakt kab Resulullah (s.a.a) iin getirip sundu. Hazret yemeyip yle buyurdu: "Ben bunu sizlere haram etmiyorum. Ama ben vnmeyi sevmiyorum. Yarn kyamet gn bol dnya metasndan ekileceim hesaptan dolay tedirginim. Ben tevazu ve alak gnll olmay seviyorum. Zira kim Allah iin tevazu ederse makam ycelir."[447] 197- Biharu'l-Envar kitabnda uzunca bir hadiste Ali (a.s)n ahadet esnasnda kz mm- Kulsuma yle buyurduu nakledilmitir: "Kardeim ve amca olum Resulullah (s.a.a)a uymak istiyorum. Dnyadan gnceye kadar hazretin yemek kabnda iki eit yemek olmad."[448] 198- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) mmkn olduu mddete yalnz yemek yemezdi."[449] 199- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Bearet'l-Mustafa kitabndan Ali (a.s)n Kumeyl b. Ziyada vasiyetini nakletmitir. Hazret yle buyurdu: "Ey Kumeyl! Yemeinin niteliine (helal haram noktasnda..) dikkat et; zira, Resulullah (s.a.a) buna ok nem verirdi."[450] 200- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir ki hazretten yle soruldu: Resulullah (s.a.a) ailesine iyi bilinen yemeklerden mi yediriyordu? Hazret, evet, insann yemei iyi ve bilinen yemeklerden olursa nefsi kanat eder ve imanlna neden olur" buyurdular.[451] 201- Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)dan nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) yemek taban yalard.[452] 202- Mehasin kitabnda mam Hasan Mteba (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: On iki haslet vardr ki her mslmann yemek yerken bilmesi gerekir; drd vacip, drd snnet ve drd de edeptendir. Ama snnet olanlar, sola doru oturmak, parmak ile yemek, kendi nnden yemek bu hadisi . Saduk Hisl ve Fakih, Tabersi Mekarim ve Seyit b. Tavus kbal kitaplarnda nakletmilerdir. kbalda mam (a.s)n yle buyurduu gelmitir: Ama snnet olanlar, yemekten nce elleri ykamak.. yemek bittikten sonra parmaklar yalamak.[453] 203- el-Mstedrek kitabnda yemekte snnetler hakkndaki blmde Ebul Kasm Kfinin kitabndan rivayet etmitir: "Yemekten nce ve sonra elleri ykamak snnettir."[454] 204- el-Kf kitabnda Muhammed b. Fuzeyl'in yle dedii rivayet edilmitir: "mam (a.s)dan bize yle ulamtr: "Resulullah (s.a.a) yemek yedii zaman nnde oturan birisi olursa ona lokma sunard. Su itii zaman sanda birisi olsa idi ona su verirdi."[455]

205- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)n ayakta bazen binek haldeyken, koyun postu, testi, her trl kapta ve mbarek elleriyle su itii rivayet edilmitir."[456] 206- hyau'l-Ulum kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) nefeste su ierdi. Her birinin balangcnda "Bismillah" sonunda ise "Allaha hamd" ederdi. Hamd u ekilde yerine getirirdi: birinci nefesten sonra "Elhemdulillah", ikinci nefesten sonra "Elhemdulillahi babbil alemin" ve nc nefesten sonra "Elhemdulillahi rabbil alemin er-Rahman'ir-Rahim" derdi.[457] 207- rad-i Deylemi kitabnda rivayet edilmitir: "Resulul-lah (s.a.a) su itii zaman yle sylerdi: "Gnahlarmzdan dolay suyu ac yapmayan Allaha krler olsun. Nimet ve rahmeti ile onu lezzetli ve tatl klmtr."[458] 208- Seyit b. Tavus kbal kitabnda rivayet etmitir: "Resu-lullah (s.a.a) lokmasnn bir ksmn yedikten sonra "Allahm hamd ve vg sana mahsustur, bize nimet verip doyurdun. yleyse nimetlerine kar kfran edilmeden veya senden vedalamadan, sana muhta olmamann peine dmeden hamd ve vg sana aittir.[459] 209- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Sirke iyi yiyecek ve katktr. Allahm! Onu bana mbarek kl, zira sirke benden nceki peygamberlerin kat, yiyeceidir."[460] 210- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)n nezdinde en gzel, sevdii katk-yiyecek "Sirke ve zeytin" idi ve yle buyururdu. "Bunlar Peygamberlerin yiyeceidir."[461] 211- Uyunu'l Ahbr'r-Rza kitabnda hazret deerli babalarndan, Onlar da Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) hayvanlarn bbreklerini yemez (fakat bakalarna haram etmez) ve yle buyururdu: "Bbrekler hayvann bevline yakndr."[462] 212- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Ensar tarafndan Resulullah (s.a.a)a bir kap dolusu pilav hediye olarak getirildi. Hazret Salman, Mikdad ve Ebzer (r.a)i yemee ard. Yemee balaynca zr dileyip abucak sofradan ekildiler. Bunun zerine Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: Bizi en ok seven -en gzel- yemek yiyendir.[463] 213- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Mmin beni bir koyunun budunu yemee davet etse kabul ederim. Buda dinden saylr. Eer mrik, mnafk bir deveyi kesip beni davet etse kabul etmem ve buda benim dinimden saylr. Allah mrik ve mnafklarn ba ve yiyeceklerini yasaklamtr."[464]

214- Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Tezkire'i-Allame kitabndan nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) sarmsak, soan ve prasa yemezdi."[465] 215- Mehasin kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Yemek yediiniz zaman ayakkablarnz karn zira bu gzel bir snnettir ve ayaklarn rahatlamasna neden olur."[466] 216- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) kas ve bilek etini severdi. Kala, but etinden kanrd-sevmezdi. Zira buras sidik torbasna yakndr.[467] Bunu BerkiMehasin . Saduk lel kitabnda nakletmitir. 217- Evarifu'l-Maarif kitabnda zikredilmitir: "Resulullah (s.a.a) hibir yiyecek ve yemei reddedip ayplamad. Arzulasayd yerdi. Arzu etmeseydi de yemezdi."[468] 218- Yine ayn kitapta zikredilmitir: "Resulullah (s.a.a) yemei flemez ve su ierken nefes ekmezdi."[469] 219- Ayn kitapta zikredilmitir: "Sofrada sirke, yeillik ve sebze bulundurmak snnettir.[470] 220- Mehasin kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "(Ashaptan bir grup) Resulullah (s.a.a)a helva sundular fakat hazret yemedi. Ey Resulullah (s.a.a) bunu yemek haram m? dediler. Hazret hayr haram deildir. Ama byle yemeklere almak istemiyorum. Sonra u ayeti okudular: "Dnya hayatnzda btn zevklerinizi yaayp bitirdiniz " (Ahkaf, 20)[471] 221- Mecmau'l-Beyan kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) kedinin yemek yemesi iin yemek taban eerdi."[472] 222- Daaim kitabnda rivayet edilmitir: "mam Sadk (a.s) be parma ile yemek yerdi ve yle buyururdu: "Resulullah (s.a.a) da byle yemek yerdi. Tekebbrl insanlar gibi yemezdi."[473] 223- Ayn kitapta Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) iin zm veya hurmay iyice slanmalar iin su dolu bir kabn iine brakrdk. Hazret birinci ve ikinci gnler yerdi, bozulduklar zaman pe dkmemizi emrederdi.[474]

10. BLM
HAZRETN YALNIZKEN UYGULADII SNNET VE DBI
218- . Sani erh- Nufeyle kitabnda Resulullah (s.a.a)dan rivayet etmitir: "Hazreti hi kimse byk ve kk abdestini yaparken grmemitir."[475] 219- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan, Ali (a.s)dan nakleder: "Resulullah (s.a.a) burnunu silmek istedii zaman ban milletten gizlerdi. Sonra onu gmerdi. Ayn ekilde tkrn yere att zaman gmerdi. Ne zaman msteraha (tuvalete) gitmek isteseydi ban rterdi."[476] 220- eyh Mecalis kitabnda kendi senediyle Ebuzer (r.a) Oda Resulullah (s.a.a)n vasiyetinde kendisine yle buyurduunu rivayet etmitir: Ey Ebuzer! Allahtan utan, canmn elinde olduu Allaha ant olsun ki msteraha gittiim zaman elbisemi bama ekiyorum. nk benimle birlikte olan iki melekten utanyorum.[477] 221- . Mfid Muknie kitabnda buyurmutur: "Byk-kk abdest yaparken ba rtmek Resulullah (s.a.a)n snnetindendir."[478] 222- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan, Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) bevl ettikten sonra bevl mecrasna defa elini ekerdi.[479] 223- Kuleyni el-Kf kitabnda Hseyin b. Halidin senediyle mam Rza (a.s)dan nakletmitir: "Hazrete yle arz ettim: "Bize Resulullah (s.a.a)n parmanda zerinde "Muhammed Resulullah (s.a.a)" yazl yzk ile istinca ettii, ayn ekilde Emirl-Mminin parmanda yzk ile istinca ettii eklinde hadis gelmitir. Acaba bu hadis dorumudur.? Bizde bunu yapabilir miyiz? Hazret; Onlar (s.a) yz sa ele, sizler sol ele takyorsunuz.[480] Mellif: Bunu (Mekarim) Libas'-Ayyi kitabndan, Hseyin b. Saidden, Ebu Abdullah (a.s)dan rivayet etmitir. Caferiyat kitabnda da zikredilmitir. 224- . Saduk Hisal kitabnda kendi senediyle Hseyin b. Musebden, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a)n snneti ensardan olan "Bora b.Merur" vesilesi ile olmutur: "Millet ta ile istinca ederdi, bir defasnda "Bora b. Merur" kabak yiyip ishal oldu. Su ile istinca etti. Allah-u Tal u ayeti kerimeyi nazil etti "Allah tvbe edenleri ve temiz kimseleri sever", vefat ettii zaman Medinede idi, Resulullah (s.a.a) ise Mekkede idi hazrete ar

muhabbet ve sevgisinden dolay kendisini kbleye doru defnedilmesini emretti. Bundan dolay meyyitin kbleye doru defnedilmesi Resulullah (s.a.a)n snnetinden oldu. Vasiyetinde malnn te birinin Resulullah (s.a.a)a verilmesini emretti. Sonuta maln te birinin verilmesini vasiyet etmek snnetten oldu."[481] 225- . Tsi Tehzib kitabnda kendi senedi ile, Abdullah b. Miskandan, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bevlden herkesten daha ok kanrd. Bevl etmek istedikleri zaman zerine sramamas iin yksek bir yeri veya en azndan yumuak ve ok toprakl yeri seerdi."[482] 226- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan rivayet etmitir. Babam Ali b. Hseyin (a.s) yle buyurdu: Ey olum! Msterah iin bana zel bir elbise hazrla, zira sinekler necasetin zerine konduktan sonra kalkp elbisemin zerine oturuyorlar. mam Bakr (a.s) buyuruyor: elbiseyi hazrlayp babama sunduumda yle buyurdu: Resulullah (s.a.a) ve dostlarnn msterah iin bir elbiseden fazla elbiseleri olmadndan dolay, kabul etmedi.[483]

10. BLME EKLEMELER


224- el-Hidaye kitabnda zikredilmitir: "Tuvalete girerken nce sol aya atmak, ba rtmek ve Allah anmak snnettir."[484] 225- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Mugayireden olan bir ahs mam (a.s)a tuvalete girmenin snneti nedir? diye sordu. mam Sadk (a.s) yle buyurdu: "Allah zikret, eytandan Allaha sn, iin bittikten sonra unlar syle: "Yiyeceklerin fazlalklarn benden kolay, sa salim bir ekilde kmasn salayan Allaha hamd ve sena olsun."[485] 226- . Tsi Tehzib kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu nakledilmitir: "Temizliksiz namaz olmaz, "istinca" iin tane ta yeterlidir, Resulullah (s.a.a)in snneti de byle idi, ama bevli ykamak gerekir."[486] 227- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: stincada ta ile temizlemek ondan sonra su ile iyice ykamak snnettir."[487]

228- Daaimu'l-slam kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Su ile istincada nce bevl yerini temizleyip sonra dk mahallini ykamak, ikisini bir arada temizlememek snnettendir.[488] 229- Daaim kitabnda nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) yolculukta milletin gznden uzaklap bir yere gizlendikten sonra ihtiyacn giderirdi."[489] 230- Ayn kitaptan mamlardan (a.s) rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) msteraha girdii zaman ban rterdi. Hi kimse hazreti o durumda grmemitir."[490]

11. BLM
HAZRETN LLERLE LGL SNNET VE DBI
227- Tabersi Mekarim kitabnda nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) mbarek yznde ufak bir sivilce grd zaman Allaha snp karsnda fakirliini izhar ederek kendisini ona havale ederdi. Ya Resulullah (s.a.a) bu ok nemli bir ey deil dediklerinde yle buyururdu: "Eer Allah isterse her kk eyi byk ve her byk eyi kk yapar."[491] 228- Tamhis kitabnda nakledilmitir: Ebu Said Hudri Resu-lullah (s.a.a)in atei olduu bir zamanda elini yorgann stnden hazretin zerine braktnda ok atei olduunu grerek yle arz etti: Ey Resulullah (s.a.a) ne kadar iddetli ateiniz var?! Hazret: "Bizler byleyiz belalar bizlere zorlar. Mkafatmzda dierlerine nispet iki kat fazlalar diye buyurdu.[492] Mellif: Geen hadislerde hazretin hastalar ziyarete gittiini zikretmitik.[493] 229- Kuleyni el-Kf'de Cabirden mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Tabutu tarken drt tarafn zel bir tertip ile omuza almak snnettir. Bunun dnda tama ekilleri de caizdir."[494] 230- el-Kf kitabnda Musa b. Cafer (a.s)den rivayet edilmitir: "Cenazeyi tamann snneti u ekildedir; nce sa el tarafn, sonra sa ayak tarafn, nc

olarak sol ayak tarafn ve sonunda sol elinin olduu blm omuza alp tamaktr."[495] 231- Abdullah b. Cafer Kurbu'l -Esnad kitabnda mam Sadk (a.s)dan Oda deerli babasnn yle buyurduunu nakleder: Bir gn mam Hasan Mteba (a.s) bir grup ashab ile birlikte oturmulard o esnada bir cenazenin getiini grdler. Yaranlarndan bir ksm ayaa kalktlar. Cenaze gittikten sonra Allah size afiyet versin. Niin ayaa kalkmadnz?Acaba Resu-lullah (s.a.a) cenaze tandn grd zaman ayaa kalkmaz myd?, diye sordular. mam Mcteba (a.s) yle buyurdu: Resulullah (s.a.a) mr boyunca sadece bir defa ayaa kalkt. Oda bir yahudinin cenazesinin dar bir yoldan gtrld srada idi. Bunu da yahudinin cenazesini hazretin bann stne gelmemesi iin yapmt.[496] 232- Kutbu Ravendi Daavt kitabnda yle rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) cenazeyi uurlad zaman ok hznlenir, kendi iine kapanr ve ok az konuurdu."[497] 233- Caferiyat kitabnda Cafer b. Muhammed (a.s)n deerli babalarndan Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) cenaze mezara brakldktan sonra zerine toprak dkmek istediinde avu dolusu toprak atard.[498] 234- Kuleyni, el-Kf kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a), Haimoulla-rndan biri vefat ettiinde, ona kar zel bir amel yapard ki bunu dier ller iin yapmazd. Namaz klp kabrinin zerine su serptikten sonra mbarek ellerini kabrin zerine brakrd. yle ki mbarek parmaklar topraa geerdi. Ne zaman yabanc veya misafir biri Medineye girip mezarla gitseydi hazretin mbarek parmaklarnn izini grdnde l-i Muhammedden kim bu yaknlarda vefat etmi? derdi.[499] Mellif: Bu rivayeti . Tsi de nakletmitir. 235- el-Kf kitabnda Abdurrahman b. Ebu Abdullahtan rivayet edilmitir: "Milletin kabrin zerine ellerini brakmalarnn sebebi, manas nedir? Niin bu ameli yapyorlar? diye sordum. yle buyurdular: "Resulullah (s.a.a)byle yapard. ocuunun kabrinin zerine su serpildikten sonra mbarek elini kabrin zerine brakt." Abdurrahman, Mslman birisinin kabrinin zerine nasl elimi brakaym? diye sordu. Hazret kbleye doru durarak, mbarek elini yere brakp kaldrd. Bu ekil buyurdu."[500] 236- ehit Sani, Meskenu'l-Fuad kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) musibet sahiplerine basal dilerdi. yle buyururdu: "Acerekum-ullah ve Rehimekum" (Allah sizlere mkafat versin, sizlere rahmetsin) birisini tebrik ettikleri zaman ise yle buyururlard: "Barikallah lekum, Barikallah aleykum" (Allah sizin iin onu mbarek ve devaml klsn)[501]

237- Kutb-u Ravendi Daavt kitabnda mam Zeynelabidin (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Emir'l Mminin (a.s) bir musibet geldii zaman ayn gn iinde bin rekat namaz klard. Altm miskine sadaka verirdi ve gn oru tutard. ocuklarna yle buyururdu: "Musibete duar olduunuz zaman benim yaptm amelleri yapn, zira Resulullah (s.a.a)n bu ekil yaptn grdm. Sonra Ali (a.s) yle buyurdular: "Peygamberinize (s.a.a) uyun, ona muhalefet etmeyin ki Allahta size muhalefet eder. Nitekim Allah-u Taala yle buyuruyor: "Sabr ve affetmei kendine hedef edinen kimse gl bir iradeye sahiptir ve bu, nemli ilerdendir." mam Zeynelabidin (a.s) her zaman Emir'l Mminin (a.s)n amelini yerine getirdim buyuruyor.[502]

11. BLME EKLEMELER


231- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Enes b. Malik'ten rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) hasta ziyaretine giderdi ve cenazeyi teyi ederdi"[503] 232- . Tsi Mecalis kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) hastay ziyaret ettii zaman onun iin yle dua ederdi: "Ey Allahm hastalk senin elindedir, onun hastaln iyiletir. Ona ifa ver senden baka ifa verecek yoktur."[504] 233- Tbbu'n-Nebi kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in kendisi, ashabndan birisi veya baka bir ahs gznde rahatszl olduu zaman "ifa iin" u duay okurdu: "Allahm! Benim gz ve kulamdan yararlanmam sala, o ikisini bana varis kl, bana zulmedene kar yardm et ve intikamm al"[505] 234- Mekarim kitabnda bn-i Abbasn yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) ate, ba ars ve rahatszlk esnasnda u duay okumay bize retti: "Yce Allahn ad ile, kann iinden iddetli bir ekilde akt damarn errinden ve cehennem ateinden Yce Allaha snyorum."[506]

235- Mecmuatu'l-Veram kitabnda nakledilmitir: "Resulul-lah (s.a.a) hznlendii zaman oru tutup namaz klarak hznnden kurtulmak iin onlardan yardm alrd.[507] 236- ehit Sani Meskenu'l-Fuad kitabnda Resulullah (s.a.a)tan rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bir musibete duar olduu zaman kalkp iki rekat namaz klar sonra da u duay okurdu: "Allah'm! Ben, bize emrettiin eyi yerine getirdim. yleyse bize vaat ettiin eyi yerine getir."-Ayeti erifeye iaret etmektedir[508] "vesteini bissabre vessalat" 237- el-Kf kitab "Ela b. Kamilden rivayet etmitir. mam Sadk (a.s) ile birlikte evde oturuyorduk. Birden hanmlarnn birisinin feryadn duyduk. mam (a.s) ayaa kalkp oturdu ve "nna Lillah ve nna leyhu Raciun" dedi. Sohbetimize kald yerden devam ettiler. Konu bittikten sonra yle buyurdular: "Biz Ehl-i Beyt can, mal, evlat ve selamet asndan rahat olmay severiz. Ama Allahn kesin hkm geldii zaman Allahn bizim iin sevdii eyin dnda baka bir eyi sevmeyiz."[509] 238- Yine el-Kf kitabnda "Ali b. brahim'in babasndan rivayet edilmitir. mam (a.s) yle buyurdu: "Kafur"da meyyit iin snnet olan miktar on dirhem ve te bir dirhemdir. Sebebini yle akladlar: Cebrail (a.s) Resulullah (s.a.a)n hunutu iin krk dirhem miktarnca kafur getirdi. Hazret onu e bld, bir miktarn kendisi, bir miktarn Ali (a.s) iin ve bir miktarn da Fatma (a.s) iin ayrd."[510] 239- Ayn kitapta "Zurare" ve Muhammed b. Mslimden rivayet edilmitir. mam Bakr (a.s)a sarn meyyit iin kefenden saylp saylmadn sorduk. Hayr buyurdu. Meyyit iin vacip olan kefen paradan oluur. Bundan fazla deil, hepsi bulunamazsa btn bedenini rtecek parann olmas arttr. Bundan daha fazlas be gmlee kadar caizdir. Bundan fazlas bidt tr. Sonra sarnda snnet olduunu buyurdular.[511] 240- Tehzib kitabnda bir hadiste yle gelmitir: "Ceride"yi (iki yeil ubuk) meyyit ile gmmek snnettir."[512] 241- . Tsi Gybe kitabnda uzun bir hadiste mam Musa b. Cafer (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Biz Ehl-i Beyt kadnlarn mihriyesini, vacip haccn masraflarn ve bizden vefat eden kimselerin kefenlerini mallarmzn en temiz olanndan veririz. Benim de u an bir kefenim vardr."[513] 242- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) cenazeye namaz kldklar zaman erkek olursa gsnn karsnda, bayan olursa bann karsnda durarak namaz klard.[514]

243- Gevaliu'l-Leali kitabnda Ebu Said Hudrinin yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) cenazeye ve bayram namazna giderken asla bir eye binmezdi. (yaya giderdi.)[515] 244- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Emir'l-Mminin (a.s) buyurdular ki, "Re-sulullah (s.a.a)n snnetine gre kadn, kendine mahrem olan birisinin kabre brakmas gerekir." (bu hadise gre koca herkesten nceliklidir)[516] 245- Ayn kitapta Ali b. Yaktin'den rivayet edilmitir. Ebul Hasan (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Sark, takke, ayakkab ve "Tilsan" (boydan btn bedeni rten aba) ile kabre girme, girmek istediin zaman elbisenin dmelerini a zira bu Resulullah (s.a.a)n snnetidir. eytandan Allaha sn, "Fatiha" "Felek" "Nas" ve Ayete'l-Krsi'yi oku."[517] 246- el-Kf de Amr b. Uzeyneden nakledilmitir: mam Sadk (a.s) kabrin zerine toprak dkerken grdm. Topra elinde biraz tuttuktan sonra kabrin zerine dkyordu. avutan fazla da dkmediini grdm. Sebebini sorduumda yle buyurdular: "u ekil dua ediyordum: "Allahm! Sana iman ettim ve kyamet gnnn olacan tasdik ediyorum. Bunlar Allahn ve onun elisinin bizlere vat verdii eylerdir. Szlerine teslim oluyorum." Resulullah (s.a.a)n bu ekil yaptn bunun snnet olduunu buyurdular.[518] 247- Kurbu'l -Esnad kitabnda Emir'l-Mmininin yle buyurduu nakledilmitir: "Cenazeyi topraa gmdkten sonra zerine su dklmesi snnettir."[519] 248- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Meyyiti topraa gmdkten sonra zerine su dkme snnetinin ekli; kbleye doru durup meyyitin ba tarafndan balayarak ayak tarafna doru su dktkten sonra, bulunulan yerden kabrin etrafn dnp, sonunda bir miktar kabrin ortasna su dkmektir."[520] 249- Fkh'r-Rza kitabnda rivayet edilmitir: "Kabrin yerden drt ak parmak miktarnca yksek olmas snnettir. Fazla olmasnn sakncas yoktur. Kabrin zerinin de dz olmas gerekir, (deve srt gibi) yksek olmamaldr."[521] 250- el-Kf'de mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: "Cafer b. Ebu Talip" ehit olduktan sonra Resulullah (s.a.a) kz Fatma (a.s)a "Esma b. Umey" (Caferin hanm) iin gn yemek hazrlayp gtrmesini emretti, Fatma (a.s) ve dier hanmlarnn gn boyunca Esmann evinde terhim meclisi tutmalarn buyurdular. Hazret sonra yle buyurdu: "Buna gre musibet ehli iin gn evine yemek gtrmek snnettir."[522] 251- Ayn kitapta mam Bakr (a.s)n yle vasiyet ettii gelmitir: "Sekiz yz dirhem matem merasimi iin harcama yaplmasn istemi ve bunun snnet

olduunu buyurmutur, zira Resulullah (s.a.a) "Cafer b. Ebu Talibin"ailesinin musibet iinde olduklarnda onlara yemek hazrlanmasn emretmitir.[523] 252- Fakih kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Musibet sahiplerinin yemeklerini yemek cahiliyet ehlinin amellerindendir. Snnet ise onlarn evine yemek gndermektir."[524]

12. BLM
HAZRETN TEDAVYLE LGL SNNET VE DBI
238- Kurbu'l -Esnad kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babasnn yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) mbarek bann ortasn hacmat (kan aldrma) yaptrd. Abu Zeybe bakrdan yaplm zel bir alet ile hazrete hacmat yapt. Resulullah (s.a.a) ona kiloya yakn hurma ihsan etti." Sonra hazret yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) ba ard zaman burnuna "susam" ya damlatarak kendini tedavi ederdi.[525] Mellif: Temizlik blmnde Resulullah (s.a.a)in ba ard zaman kalarna ya srdn de zikretmitik. 239- Kuleyni el-Kf'de senedini de zikrederek, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu nakletmitir: Resulullah (s.a.a) nezle olduu zaman kendisini tedavi etmez ve yle buyururdu: czam rahatszl olan kimse nezle olduu zaman czam hastal ortadan gider.[526] 240- el-Kf kitabnda Muhammed b. Feyz rivayet etmitir. mam Sadk (a.s)a bizlerden birisi hastaland zaman doktorlar yiyeceklerden kanmas gerektiini sylyorlar, diye arz ettim. Hazret yle buyurdu: Fakat biz Ehl-i Beyt hastann sadece hurma yememesini syleriz. Onu elma ve souk su ile tedavi ederiz. Niin hurma yememesini nerirsiniz? Dedim. Hazret, Hz. Ali (a.s) hastalandnda Resulullah (s.a.a) hurma yememesini emretti, diye buyurdu. Mellif: Bu hadisi Saduk lel- erai kitabnda nakletmitir.[527] Ayn zaman da buna yakn manada bir hadisi kitabnda getirmitir.

12. BLME EKLEMELER


253- . Saduk Maani'l-Ahbr kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) mbarek bann ortasn hacmat ettirirdi ve ismini "himaye eden" "kurtaran" brakrd."[528] 254- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Hz. mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Pazartesi gn ikindi vaktinden sonra hacmat yaptrrd."[529] 255- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Zeyd'n-Nursi kitabndan onun yle dediini rivayet etmitir: "Musa b. Cafer (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Ba Cuma gn hatmi iei ile ykamak snnettir. Rzk oaltr. Fakirlii uzaklatrr. Sa ve bedeni gzelletirip, ba arsndan insan korur."[530] 256- Ayn kitapta bir grup sahabeden rivayet edilmitir, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) mbarek ban sidir (sedir aac, hnnap, lotus aac) ile ykayp yle buyururdu: "Kim sidir ile ykanrsa Allah eytann vesveselerini ondan uzaklatrr. eytann vesvesesinden uzak olan gnah ilemez ve kim gnah ilemezse cennete girer."[531] 257- Tbbu'l-Eimme kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Hacmat yaptrmak, zrnk ekmek (bedendeki fazla kllarn ortadan gtrlmesi iin srlen zel bir ila) ve enfiye (insann haprmas iin burundan ekilen baharat karm bir madde) peygamberlerin deva ve ilacdr."[532] 258- Gutb'u-Ravendi, Daavt kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet etmitir: Size bana Cebrailin retmi olduu ilac retmemi ister misiniz? Eer bu ilac kullanrsanz artk deva ve doktora ihtiyacnz kalmaz. Ashap hep bir azdan evet ya Resulullah (s.a.a) diye arz ettiler. Hazret yle buyurdu: Yamur suyundan aln yetmi defa "Fatiha" sresini yetmi defa "Nas" sresini, yetmi defa "Felak" sresini, yetmi defa Peygamber ve Aline (Ehl- Beytine) salavat, yetmi defa "Subhanallah" diye suya okuyun ve yedi gn arka arkaya sabah ve akam iin.[533]

259- el-Kfde mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bel arsndan dolay Allaha ikayet etti. Allah-u Tal buday ile eti ezip birlikte piirerek- yemesini emretti."[534] 260- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) hastaland zamanlar hacmat yaptrrd."[535] 261- Tbbu'l-Eimme kitabnda Ebu Usameden nakledilmitir. mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: Ceddimiz, atei kt zaman on dirhem miktarnca miskal- ekeri souk suya kartrarak ierdi.[536]

13. BLM
HAZRETN DLER MSVAKLAMAKLA LGL SNNET VE DBI
241- Kuleyni el-Kf de senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Dileri misvaklamak Peygamberlerin snnetindendir."[537] 242- . Saduk Fakih kitabnda kendi senedi ile Erbaa mie hadisinde Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Dileri misvaklamak Allahn honutluuna sebep olur. Resulullah (s.a.a)n snnetidir ve az temiz yapar."[538] Mellif: Bu manada rivayetler tevatr haddine ulaacak kadar fazladr. 243- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)den nakledilen rivayete gre hazret defa dilerini misvaklard. Uyumadan nce, dua ve namaz iin uyandktan sonra, sabah namaz iin evinden kmadan nce."[539] 244- Kuleyni el-Kf kitabnda bn-i Ebu Umayrden mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) yats namazn kldktan sonra abdest ve misvak suyunu getirmelerini emrederdi. Sonra zerini rtp bann ucuna brakarak Allahn izin verdii kadar uyurdu. Uyandktan sonra dilerini misvaklayp abdest alrd. Drt rekat namaz kldktan sonra tekrar uyurdu. kinci defa tekrar uyanr ve dilerini misvaklayp abdest alp namaz klard."Sonra mam Sadk (a.s) yle buyurdu: "leged kane lekum fi resulullah usveten

hesene" (Gerekten Allahn resulnde sizin iin, pek gzel bir rnek vardr."[540] Sizde Resulullah (s.a.a)a uyun. Hadisin sonunda ise szn z Peygamber (s.a.a) her uykudan uyandktan sonra dilerini misvaklard." diye buyurdular.[541] 245- . Saduk Mukanna kitabnda rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) her namaz iin dilerini misvaklard."[542] 246- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) dilerini enine doru misvaklard."[543] 247- Yine Mekarim kitabnda zikredilmitir: "Resulullah (s.a.a) erak ubuu ile dilerini misvaklard zira Cebrail (a.s) byle yapmasn sylemiti."[544]

13. BLME EKLEMELER


262- Bergi Mehasin kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) dilerini ok fazla misvaklard.[545] 263- . Saduk Fakih kitabnda rivayet etmitir: seher vakitleri abdestten nce dileri misvaklamak snnettir.[546] 264- el-Kf kitabnda rivayet edilmitir : "Seher vakitleri dileri misvaklamak snnettir."[547] 265- Lubbu'l-Libab kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Misvakn mbarek zeytin aacndan olmas ne kadar gzeldir, azn gzel kokmasna ve dietlerinin kanamasn nler, ayn zamanda benden nce ki Peygamberlerin misvakdr."[548] 266- Camiu'l-Ahbr kitabnda bir hadiste Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Kim gnde iki defa dilerini misvaklarsa Peygamberin snnetini devam ettirmi olur."[549]

14. BLM
HAZRETN ABDESTLE LGL SNNET VE DBI
248- . Saduk Fakih kitabnda rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) her vacip ve mstehap namaz iin abdestini yenilerdi.[550] 249- Kutb-u Ravendi Ayatu'l-Ahkam kitabnda Sleyman b. Bureydenin babasndan naklettii hadisi rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) her namaz iin abdest alrd. Mekkenin fethinde hazret bir abdest ile birka namaz kld. mer; "Ya Resulullah (s.a.a) u ana kadar hi yapmadnz bir ey yaptnz?!" diye sordu. Hazret, bilerek yaptm, buyurdular.[551] 250- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan rivayet etmitir: "Emir'l Mminin (a.s) her namaz iin abdest alr ve "Namaza durduunuz zaman yznz ykayn" ayetini okurdu. Emir'l Mminin (a.s) bu ameliyle mstahaba amel etmek istemitir. Zira, Resulullah (s.a.a), Emir'l Mminin (a.s) ve sahabe, baz namazlar tek abdestle klarlard.[552] 251- Kuleyni, el-Kf'de Zurarenin senediyle yle dediini zikreder: mam Bkr (a.s) yle buyurdu: "Size Resulullah (s.a.a)n nasl abdest aldn anlatmam ister misiniz? Evet, dedik. Hazretin iinde su bulunan kab getirmelerini emretti. Kab alp nne brakt. Kollarn kaldrp sa elini suya daldrd bu el temiz, pak olduu zaman yaplr. Avucuna su doldurup alnndan dkp "Bismillah" dedi. Sonra mbarek sakallarnn etrafn svazlad. Suyu yzne ve alnna iyice ekti. Daha sonra sol elini daldrarak bir avu dolusu su ald ve sa el dirseine dkt. Sol eli ile btn dirsee, parmaklarnn etrafna ulatrd. Sonra sa eli ile bir avu dolusu su ald ve sol dirseine dkt ayn ekilde sol kolunu parmak ularna kadar ykad. Sonra ban n tarafn, iki ayak stn, sol eli ve sa elindeki slaklk ile meshetti." Zurare yle diyor: "Allah tektir ve teki sever. Bundan dolay abdest alrken avu su yeterlidir. Birisi yz-surat iin, dier ikisi ise eller iindir. Sa elin slakl ile ban n tarafn ve sa ayan stn ve sol elin slakl ile de sol ayan st tarafn meshet." Sonra Zurare hazterin yle buyurduun syledi: "Birisi Hz.Emir'l Mminin (a.s)dan Resulullah (s.a.a)n nasl abdest aldn sordu. Emir'l Mminin (a.s) benim abdest aldm ekilde ahsa anlatt.[553]

Mellif: Bu ekilde Kuleyni "Zurare", "Bukeyr"den deiik yollar ile nakletmitir. Ayn ekilde Saduk, . Tsi, Ayyi, Mfid, Keraceki ve dierleri de nakletmitir. Bu konuda Ehl-i Beyt (a.s)dan rivayet edilen hadisler mstefiz veya tevatr haddine ulamtr. 252- Mfidi'd-Din-i Tsi Emli kitabnda senedi ile Ebu Hureyreden nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) abdest ald zaman nce sa taraflarn ykard."[554] 253- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile Ebu Basirden nakleder: mam Sadk (a.s)dan abdest suyunun miktarn sordum. Hazret yle buyurdular: Resulullah (s.a.a) bir "mud" (yaklak 750 gram) su ile abdest, bir "Sa'" (yaklak kilo gram) su ile de gusl alrd."[555] 254- Saduk Uyunu'l-Ahbr kitabnda iki senet ile uzun bir hadiste mam Rza (a.s)n deerli babalarndan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) buyurdular ki "Biz Ehl-i Beyte sadaka haramdr, abdesti neeli ve bol su ile almamz emredilmitir ve eei iftlemesi iin ksraa ekmeyiz.[556] 255- . Tsi senedi ile Ebu Abdullah (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Gargara ve buruna su ekmek Resu-lullah (s.a.a)n snnet kld eylerdir."[557]

14. BLME EKLEMELER


267- . Saduk, Hisal kitabnda deerli babalarndan (a.s), Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) buyurdular ki: "ki eyde birisinin bana yardm etmesini sevmiyorum. Birisi abdest alrken, zira namazdan saylr, dieri ise sadaka verirken, kendi ellerim ile fakire, muhta insana vermek istiyorum. Zira -verdiim sadaka- Rahman olan Allahn eline ulayor."[558] 268- bn-i ahri Aub Menakib kitabnda rivayet etmitir: "Resulullah(s.a.a) akamlar abdest suyunu kendisi hazrlayp bann stne brakrd."[559] 269- . Mfid htisas kitabnda rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) abdest aldklar zaman mbarek parmanda bulunan yz defa oynatrd."[560]

270- Tabersi Mecmau'l-Beyan kitabnda rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) abdest ald zaman "Nasiye" ksmn (ban n taraf ve takriben drtte biri) mesh ederdi.[561] 271- . Tsi Emli kitabnda Hz. Ali (a.s)n Muhammed b. Ebu Bekiri Msra vali olarak gnderdii zaman yle buyurduunu nakletmitir: (Abdest alrken) defa aza, defa da buruna su alrsn. Yzn ykadktan sonra sa ve sol elini srayla ykarsn, sonra ban n ksmn ve ayaklarnn zerini meshedersin. phesiz, ben, Resulullah (s.a.a)n byle abdest aldn grdm.[562] 272- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan Resulullah(s.a.a)n yle buyurduunu rivayet eder: "Cebrail (a.s) bana abdest alrken dirsekleri de ykamam emretti."[563]

15. BLM
HAZRETN GUSLLE LGL SNNET VE DBI
256- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile Muaviye b. Am-mardan nakletmitir: mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum. Resulullah (s.a.a) bir "Sa'" (yaklak kilo gram) su ile gusl alrd. Hanmlarndan birisi ile gusl almak istedikleri zaman zerine bir "mud" (750 gram) su eklerdi.[564] Mellif: Bu manay Kuleyni el-Kf kitabnda Muhammet b. Mslimin senedi ile rivayet etmitir. u ekilde gelmitir: her ikisi de bir kap kullanrlard. Ayn ekilde eyh deiik yollar ile zikretmitir. 257- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s)a isnat edilerek deerli babasndan (s.a) yle buyurduunu rivayet etmitir: "Hasan b. Abdullah" "Cabir b. Abdullah"tan Resulullah (s.a.a)n nasl gusl aldn sordu. Cabir yle dedi: "Resulullah (s.a.a) bana avu su dkerdi. "Hasan b. Muhammed grdn gibi benim sam uzundur dedi, Cabir Ey Hr insan, byle konuma zira Peygamber (s.a.a)in sa senin sandan daha uzun, daha temiz ve daha gzel idi dedi.[565]

Mellif: Bu ekilde bir rivayeti yine mam Sadk (a.s) deerli babasndan O da Cabirden rivayet etmitir. 258- bn-i ube Tuhefu'l-Ukul kitabnda Erbaa Mie hadisi arasnda Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Bayramlarda gusl almak hacet talep eden iin temizlik-taharet ve Peygamber (s.a.a)in snnetine uymaktr.[566] 259- . Saduk el-Hidaye kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Kadn ve erkek Mslman'n Cuma guslne seferde ve hazarda dikkat etmeleri gerekir. Cuma gusl bir cumadan dier cumaya kadar temizlik, taharet ve gnahlarn keffaresidir. Cuma guslnn teri (emredilip braklmas) edilmesinin nedeni ise udur: Ensar hafta iinde baz gnlerde develere ve dier hayvanlara su verme, bakm ileri ile megul olurlard, Cuma gn ykanp temizlenmeden mescide giderlerdi, millet onlarn bedenlerinin kt kokusundan rahatsz olurlard, bundan dolay Resulullah (s.a.a) Cuma gnleri gusl almalarn emretti ve snnet oldu.[567] Mellif: Birinci blm (Cuma guslne dikkat etmek) Mukanna kitabnda da zikredilmitir. 260- S. b. Tavus kbal kitabnda senedi ile bn-i Senandan mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Fitre" bayram gusl snnettir."[568] 261- S. kbal mellifi Ahmet b. Muhammed b. Ayya-i Cevherinin telif ettii esal kitabndan kendi senedi ile Ali (a.s)n yle buyurduunu nakletmitir: "Ramazan aynn son on gn gelince Resulullah (s.a.a) ibadet iin hazrlanarak evden kp, mescide giderek itikf ederdi. Akamdan sabaha kadar uyumadan ibadet ediyordu. Her akam, akam ve yats namazlar arasnda gusl alyordu."[569] Mellif: Bu mana da hadisi S. b. Tavus iki baka yolla rivayet etmitir. nallah bu blmden sonra namaz blmnde zikredeceiz.

15. BLME EKLEMELER

273- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)dan rivayet edilmitir. Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Cebrail bana abdest, cenabet gusl alrken parmamda ki yzm oynatmam emretti."[570] 274- Yine ayn kitapta rivayet edilmitir. Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: "Cebrail cenabet gusl alrken parmam gbeime ekerek ykamam emretti."[571]

16. BLM
HAZRETN NAMAZLA LGL SNNET VE DBI
262- Kuleyni el-Kf kitabnda senedi ile "Fazl b. Yesar", "Abdul Melik" ve Bukeyrden yle dediini nakleder. mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) vacip namazlarn iki kat kadar mstehap namaz klard. Ayn ekilde vacip orularn iki kat kadar da mstehap oru tutard.[572] Bu konuyu eyhte zikretmitir. 263- Yine el-Kf kitabnda Hennan'dan nakledilmitir. Amr b. Haris mam Sadk (a.s)dan bende orada hazr idim- Kurban olduum, Resulullah (s.a.a)n namazn anlatr msnz? dedi. Hazret yle buyurdu: Resulullah (s.a.a)in sekiz rekat le namaznn mstehab, drt rekat vacip le namaz, sekiz rekat ikindi namaznn nafilesini, drt rekat vacip ikindi namaz, rekat vacip akam namaz, drt rekat akamn nafilesi, drt rekat vacip yats namaz, sekiz rekat gece namaz, rekat vitir namaz, iki rekat sabah namaznn nafilesi, iki rekat vacip sabah namaz klmak adeti idi. Ben de; Kurban olduum, eer ben bunlardan daha fazla namaz klsam Allah beni fazla kldmdan dolay azaplandrr m? dedim. Hazret: Hayr, fakat snneti terk ettiin iin azaplandrr, buyurdular.[573] 264- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) vetire namazn yats namazndan sonra oturarak klnan mstehap namaz klp uyurdu.[574]" Mellif: Bu konuda rivayetler tevatr haddine ulamtr. Zikrettiklerimiz ile yetineceiz. Rivayetlerden "vetire" namaznn Peygamber (s.a.a)n klm olduu vacip ve mstehap elli rekatn dnda olduu anlalmaktadr. Bu namazn iki rekat bir rekat saylmaktadr ve "vitr" namaz yerine teri olmutur. Eer insan

gece lrse gecenin sonlarna doru klnan "vitr" yerine hesaplanr. Bu szlerimizin ve iddiamzn delili . Sadukun lel'-eraikitabnda senedi ile Ebu Basirin mam Sadk (a.s)dan naklettii hadistir. Hazret yle buyurdular: "Allaha ve kyamet gnne iman olan kimsenin "vitir" namazn klmadan uyumamas gerekir. Ebu Basir diyor: vitir den kastnz yats namazndan sonra oturarak klnan iki rekatlk namaz mdr? diye arz ettim. Evet buyurdular. O iki rekat bir rekat yerine hesaplanr, kim bu iki rekat klp uyursa ve lrse gecenin sonlarna doru klnan vitir namaz klm gibidir. Eer lmezse de gecenin sonlarna doru kalkp vitir namazn gece namaznn bir czi olarak klar. Ebu Basir; Acaba Resulullah (s.a.a)de bu iki rekat klar myd? diye sordum. Hayr buyurdular. Niin? diye sordum. Hazret yle buyurdu: Zira Resulullah (s.a.a)e vahiy olunuyordu. O akam lp lmeyeceini biliyordu. Bakalarnn byle bir ilmi yoktur. Bundan dolay kendileri klmayp dierlerinin klmasn emrediyordu."[575] Ravinin "Acaba Resulullah (s.a.a) bu iki rekat klyor muydu? Sz gayet aktr. Maksad Resulullah (s.a.a)in bu amelde devamllk gsterip gstermemesidir. 265- Kuleyni Kafi'de senedi ile Zurareden mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir. "Resulullah (s.a.a) yolculukta ve hazarda gece ibadete kalkarken on rekat namaz klard. "Vitr" ve sabah namaznn iki rekatlk nafilesi de on rekatn iinde saylrd."[576] 266- Saduk Hisal kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Beyaz horoz da Peygamberlerin be zellii vardr. Namaz vakitlerini iyi bilirler.[577] 267- Saduk Fakih kitabnda kendi senedi ile Zurare'nin mam Bakr (a.s)dan yle buyurduunu nakleder: "Hazretten le namaznn vaktini sordum. Buyurdular ki: yere dikilen ubuun glgesi- gnein zeval vaktinden bir zir miktarnca geince le namaznn fazilet vaktidir. kindi namaznn zaman le vaktinin ilk vaktinden iki zir miktarna ulancadr. Eer admlarn ile lmek istersen drt adm gnein zevalinden geincedir." Sonra mam (a.s) yle buyurdular: "Resulullah (s.a.a)n mescidinin duvar bir endam boyunda idi. Duvarn glgesi bir zir (Krk sekiz santimetrelik bir l birimi.) olduu zaman hazret le namazn klard. ki zir boyuna ulanca ikindi namazn klard. Sonra namazn bir zir dan iki zirya ertelendiini biliyor musun? diye sordu. Siz buyurun arz ettim. "Nafileyi klmak iindir." buyurdular. le vaktinin ilk saatinden glge bir zirya ulancaya kadar nafile namazn klmaya balayabilirsin. Glge bir zirya ulanca vacip namaz klmaya balayp nafileyi brakmalsn. Glge iki zirya ulanca ikindi namazna balayp nafileyi terk etmelisin.[578] Mellif: Bu manay . Tsi Tehzib kitabnda rivayet etmitir. Sonra yle diyor: bn-i Miskan yle sylyor: Bir zir iki zir hadisini "Sleyman b. Halit", "Ebu Besir Muradi", "Hseyin b. Galansi", "bn-i Ebu Yafur" ve bazlar benim iin rivayet etmilerdir. Geen konu ashabn bir ksm tarafndan nakledilmitir.

268- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile Zurare'den nakleder. mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) leye kadar namaz klmazd. le vakti olup, yarm parmak boyunca -yere dikilen ubuun- glgesinden getii zaman sekiz rekat -lenin nafilesini- klard. Glge bir zir boyuna ulatnda le namazn klmaya balard. Sonra iki rekat -ikindi namaznn- nafilesini klard. Sonra yine ikindi namaznn vakti yetiinceye kadar iki rekat nafile klard. Glge iki zirya ulancaya kadar devam ederdi. ki zir olunca ikindi namazn klard. Gne batnca akam namazn klard. afak bat tarafnda yok olunca yats namazn klard. Yats namaznn vaktinin akamn te birlik ksmna kadar olduunu buyurdular. Ondan sonra gece yarsna kadar baka namaz klmazd. Gece yars olunca kalkp on rekat namaz klard. Vitr ve sabah namaznn nafilesi de bunlara dahil idi. Sabah vakti tan aarp hava klanmaya balad zaman sabah namazn klmaya balard.[579] Mellif: Gece namaznn vakti konusunda baka mstened rivayetler nakledilmitir. "Ayyi" le namaznn nafilesi, ve Saduk el-hidaye kitabnda kendisi ve dierleri bu konuda rivayetler nakletmilerdi. Geen hadiste ikindi namaznn btn nafilelerine deinmediini hatrlatmadan gemek istemedim. "kindi namazndan nce iki rekat nafile klard." Cmlesi kendinden nceki cmleye nispet beyan edici konumdadr ve onu aklamaktadr. 269- Tehzib kitab senedi ile Muaviye b. Vahabdan nakleder. mam Sadk (a.s)dan Resulullah (s.a.a)n nasl namaz kld hakknda yle buyurduunu duydum: "Akam uyumak istedii zaman su kabnn zerini rterek bann ucuna brakrd. Ayn ekilde hazret misvakn da yatann altna brakarak uyurdu. Uykudan uyandktan sonra gkyzne bakarak "phesiz gkyznn ve yeryznn yaratlmasnda."ayetini okurdu. Ali mran sresinin sonundadr. (Ayet, 190) Sonra dilerini misvaklard ve abdest alrd. Namaz yerine gidip drt rekat namaz klard. Her rekatnn rksu sresi kadar, secdesi de rksu kadar uzun ekerdi. yle ki grenler ne zaman rkyu bitirip secdeye gidecek? derdi. Secdesi de ayn ekilde uzun ekerdi. Sonra yatana dner Allahn istedii kadar uyuduktan sonra tekrar uyanp gzn gk yzne dikerek ayn ayeti okurdu. Dilerini misvaklayp abdest aldktan sonra mescide giderek gece namaznn dier drt rekatn ayn ekilde klard. Yine yatana dnp bir miktar uyurdu. Sonra yine uyanp gkyzne bakarak ayn ayeti okurdu. Dilerini misvaklayp abdest aldktan sonra ( rekat) "vitr" namaz klp arkasndan sabahn nafilesini ve sabah namazn klmak iin mescide giderdi.[580] Mellif: Bu manay Kuleynide iki yolla rivayet etmitir. Yaknda hazretin "vitr" namaz amellerinde geni bir ekilde aklayacaz. 270- Hazretin nafile namazn fecirin ilk vakitlerinde ksa bir ekilde kldktan sonra sabah namaz iin evden kt rivayet edilmitir.

271- . Tsi Misbahu'l-Mutahaccid kitabnda Resulullahn (s.a.a) namaznn eklini yle nakleder: "Hazretin namaz iki rekattr. Her rekatta "Hamd"dan sonra ayakta on be defa "nna Enzalna" okunur. On be defa rkda, on be defa da rkdan kalktktan sonra, on be defa birinci secdede, on be defa secdeden kalktktan sonra, on be defa ikinci secdede, on be defa ikinci secdeden ban kaldrdktan sonra "inna anzalna" sresini okursun. kinci rekat da ayn bu ekilde klp selam verdikten sonra duan eder hacetini istersin. Bunlar bittikten sonra senin ile Allah arasnda olan btn gnahlarn balanacaktr."[581] Mellif: Bu manay S. b. Tavus Cemalu'l-Usbu kitabnda senedi ile Yunus b. Hiamn mam Rza (a.s)dan rivayet ettiini nakleder. 272- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Ramazan ay geldiinde Resulullah (s.a.a) namazlarn fazlalatrrd. Sonra mam Sadk (a.s) buyurdular ki ben de fazlalatryorum, siz de fazlalatrn.[582] 273- Tehzib kitabnda senedi ile Muhammed b. Yahya'dan rivayet edilmitir: mam Sadk (a.s)n huzurundayken hazrete "Ramazan ay geldiin de nafile namazlar artrlr m? diye soruldu. Hazret evet, Resulullah (s.a.a) Ramazan akamlar "vetire" namazn kldktan sonra namaz yerinde durup Ramazan aynn nafilelerini klmaya balard. Yava yava millet hazretin arkasnda toplanmaya balayp nafile namazlar hazretle cemaat halinde klmak isterlerdi. Fakat millet toplandktan sonra hazret onlar brakp evine giderdi. Millet daldktan sonra tekrar mescide dnp nafileleri klmaya balard. Yine millet yava yava toplanmaya balayp hazretin arkasnda nafile namazn cemaat ile klmak istedikleri zaman hazret onlar terk edip evine giderdi. Bu ii hazret defalarca yapmtr, diye buyurdu."[583] Mellif: Bu konuda rivayet ok fazladr. 274- Tehzib kitabnda senedi ile "Muhammed b. Sleyman"dan nakledilmitir. Aada zikredeceimiz hadis bizim ashabn zerinde ittifak ettii hadislerden biridir: "Yunus b. Abdur-rahman" Abdullah b. Senan'dan, Oda mam Sadk (a.s)dan rivayet eder. Yine Sabah el-Hda, shak b. Ammar'dan; o da Ebul Hasan (a.s)dan nakleder. "Semaat b. Mihran da mam Sadk (a.s)dan nakleder. Hadisi rivayet eden (Muhammed b. Sleyman) mam Rza (a.s)dan u hadisi sordum hazrette bunun hakknda bana bilgi verdi. smi geen kimseler yle sylyorlar: "Bizler Resulullahn (s.a.a) Ramazan aynda nasl namaz kldn sorduk. Sonra hepsi ayn ekilde ittifak iinde hadisi yle rivayet ettiler: "Ramazann ilk gecesi geldiinde Resulullah (s.a.a) akam namaz ve drt rekat nafilesini kld. Sonra ona sekiz rekat daha ekledi. Yats namazn kldktan sonra iki rekat oturarak nafilesini kld. Daha sonra ayaa kalkarak on iki rekat nafile namaz klp evine gitti. Millet Resulullah (s.a.a)n Ramazan ay geldiinden dolay namazlarn oalttn grdkten sonra nedenini hazretten sordular. Hazret; "Evet bu Ramazan aynn dier aylara olan faziletinden dolaydr." buyurdu.

Bir sonraki akam olduunda Resulullah (s.a.a) nafile namaz klmak istedi, millet ise arkasnda saf balayp cemaat ile klmak istediklerinde hazret onlara dnerek yle buyurdu: "Ey millet! nafile namaz cemaat ile klnmaz, kendiniz yalnz kln ve Allahn Kuranda size rettiklerini syleyin." sonra nemle, "Ey millet! Nafile namazlarnda cemaat olmaz" dediler. Sonra millet hepsi bir kenara dalp namazlarn kldlar. Ramazan aynn on dokuzuncu gecesinde gne batarken "gusl" alp akam namazn kld. Sonra her zaman olduu gibi drt rekat nafilesini klp evine gitti. "Bilal" yats namaz ezann okuyunca millet namaz iin hazrland ve Resulullah (s.a.a) gelip yats namazn millet ile cemaat halinde kld. Arkasndan iki rekat yats namaznn nafilesini dier akamlar gibi oturarak kld. Sonra kalkarak kadir gecesinin zel yz rekatlk nafilesini kld. Her rekatta Hamd'dan sonra on defa "hlas" sresini okudu. Yz rekatlk nafile bittikten sonra dier akamlarda kld gibi "vitr" namazn klmaya balad. Ramazann yirminci gecesi, dier akamlar gibi akam namazndan sonra sekiz rekat, yats namazndan sonra on iki rekat Mbarek Ramazan ayna mahsus nafile namazn kld. Yirmi birinci gece, gne batmnda gusl ald ve on dokuzuncu gecenin amellerini yerine getirdi. Yirmi ikinci gece de namazlarn fazlalatrd yle ki; akam namazndan sonra sekiz rekat, yats namazndan sonra ise yirmi iki rekat zel nafile namaz kld. Yirmi nc gecede gne batmnda gusl ald on dokuzuncu ve yirmi birinci gecenin amelini yerine getirdi. smi geen raviler, hazretten Ramazan aynda klnan gnlk nafile (elli rekatlk) namaz hakknda soru sordular. Hazret, yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) Ramazan gecelerinde klnan namazlar Ramazan dnda klnan elli rekatlk nafile namazlar ile birlikte klard ve hibir zaman bu elli rekattan bir ey eksiltmedi."[584] Mellif: Dier akamlarn nafileleri yirmi drdnc geceden Ramazann sonuna kadar, yirmi ikinci gecede ki olduu gibidir. Dier hadislerde buna dalalet etmektedir.[585] 275- Seyit b. Tavus kbal kitabnda senedi ile mam Rza (a.s)n deerli babalarndan (a.s) yle nakleder: "Resulullah (s.a.a) Muharrem aynn ilk gn iki rekat namaz klard." 276- el-Kf kitabnda senedi ile Yezit b. Halife'den nakledilmitir. mam Sadk (a.s)a "mer b. Hanzala" namazlarn vakti hakknda sizden baz bilgiler naklediyor diye arz ettim. Hazret O bize yalan balamaz buyurdu, "mer b.

Hanzala" akam namaznn vaktinin gne nn kaybolduktan sonra olduunu fakat Resulullah (s.a.a) yolculukta bazen hzl yryp ve akam namazn erteleyerek yats namaz ile birlikte kldn sylyor diye arz ettim, Hazret "mer b. Hanzala" doru demitir buyurdu.[586] 277- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile Talha b. Zeyd'den nakleder. Hz. mam Sadk (a.s) deerli babasnn yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) yamurlu gecelerde akam namazn geciktirip yats namazn acele ile klard ve ikisini birlikte -arka arkaya- klp yle buyururdu: kim bakasna merhamet etmezse ona da merhamet edilmez."[587] 278- Ayn kitapta senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) seferde ve acele ii olduu zaman le ve ikindi namazn birlikte klard. Ayn ekilde akam ve yats namazn birlikte klard. Mellif: Bu ekilde rivayet fazladr. M. Kuleyni, . Tsi ve olu, birinci ehit (r.a) bu hadisleri rivayet etmilerdir.[588] 279- Saduk Fakih kitabnda kendi senedi ile, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Scak gnlerde mezzin ezan sylemek iin Resulullah (s.a.a)dan izin istedii zaman hazret "ebrid" "brak hava biraz serinlesin" buyururdu.[589] Mellif: Saduk (r.a) yle diyor: Hazretin "ebrid" sznden maksad "acele et acele et"tir. Bu kelimenin kkeni "Berid" dir ki kasteden manasnadr. Bunu kendi kitab olan Medinet'l lim'de rivayet etmitir. Fakat hadisin zahirinden; "ebrid ebrid" kelimesinden ezann ertelenerek, havann serinleyip scakln dmesi anlalmaktadr. Nasl ki el-la kitabnda Muhammed b. Mslim'den bu iddiamz teyit eden hadis nakletmitir. Muhammed b. Mslim yle diyor: "mam Bakr (a.s) Resulullah (s.a.a)n mescidin de idi ve benim namaz kldm grd ve bir daha asla o zamanda namaz klma. Namaz o iddetli scak altnda m klyorsun? buyurdu. Bende nafile namaz olduunu arz ettim. 280- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda yle diyor: "Resulullah (s.a.a) namaz kld zamanda birisi yanna gelseydi onun iin namazn ksa tutup ona dnerek "bir arzun, istein mi var?" der, ihtiyacn giderdikten sonra yeniden namaz klmaya devam ederdi."[590] 281- Cafer b. Ahmet Kummi Zhd'n-Nebi kitabnda nakletmitir. "Resulullah (s.a.a) namaza durduu zaman Allah korkusundan rengi kaar i yakc acnacak bir ses hazretten duyulurdu.[591] "Bu manay "bn-i Fehd" ve bakalar da nakletmilerdir. 282- Cafer b. Ahmet ayn kitapta baka bir hadiste nakletmitir. "Resulullah (s.a.a) namaz kld zaman yere dm elbise gibiydi."[592]

283- Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Ayeden yle dediini rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bizim ile sohbet ediyordu, bizde onun ile sohbet ediyorduk, namaz vakti olunca yle bir hal iine girerdi ki adeta ne o bizi tanrd ne de biz onu tanrdk."[593] 284- Gavali kitabnda Resulullah (s.a.a)'dan nakledilmitir: Hazret namazda saa sola bakard fakat arkaya boynunu evirmezdi.[594] 285- Mufidi'd-Din-i Tsi Mecalis kitabnda kendi senedi ile Ali (a.s)n "Muhammed b. Ebu Bekir'i Msra vali olarak tayin ettiinde vermi olduu talimat ta yle buyurduunu nakleder: "Rk ve secdene dikkat et, Zira Resulullah (s.a.a) millet iinde namaz en kmil ve en hafif olan kimse idi."[595] 286- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) et yedii zaman ellerini ykamadan namaz klard. Fakat st itikleri zaman ellerini ykayp gargara yapmadan namaz klmazd.[596] 287- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile bn-i Senandan rivayet eder: Hazrete, bizim bir mezzinimiz var sabah olmadan ezan okuyor." diye arz ettim, hazret, "her ne kadar sabah olmadan ezan sylemek komularn kalkp gece namaz klmalar iin hayrlarna olsa da fakat snnet olan fecirin dou vaktidir. Sonra ezan ile ikame arasnda iki rekat fecir nafilesi klnr." buyurdular.[597] 288- Kuleyni el-Kf kitabnda senedi ile mam Cafer Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Namaz vakti olduu zaman Resulullah (s.a.a) Bilala duvara k yksek sesle ezan oku." buyururlard.[598] Mellif: Bu hadisi Tside rivayet etmitir. 289- Saduk Fakih kitabnda kendi senedi ile Zurare'den mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: Bir gn Resulullah (s.a.a) namaz iin evden kt, omzuna mam Hseyin (a.s) alarak mescide getirdi ve yannda oturttu. Millet de hazretin arkasnda cemaat namaz iin safa dizildiler. -mam Hseyin'in (a.s) dili ge ald iin konuamayacak diye korkuyorlard- Resulullah (s.a.a) tekbir dediinde mam Hseyin (a.s)da hazretle birlikte tekbir dedi, Resulullah (s.a.a) mam Hseyin'in (a.s) tekbir dediini duyunca tekrar tekbir getirdi, mam Hseyin (a.s)da tekrarlad, bu ekilde Resulullah (s.a.a) yedinci tekbiri getirdi ve mam Hseyin (a.s)da tekbir getirdi. Bundan dolay namazda yedi defa tekbir demek snnet oldu.[599] Mellif: Bu manay Saduk, lel'de, . Tsi Tehzib, bn-i Tavus, Felahu's-Selah ve dierleri de kendi kitaplarnda nakletmitir. Baz rivayetlerde mam Hasan (a.s) gelmise de mam Hseyin (a.s)n olmas daha mehurdur.

290- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babalarndan rivayet etmilerdir: "Resulullah (s.a.a) "Tekbiret'l-hram" ve rk iin "Tekbir" derken ellerini kulaklarnn hizasna kadar kaldrrd."[600] 291- "Seyyari" Ettenzul- ve't-Tahrif kitabnda mam Bakr (a.s)dan nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) namazda besmeleyi belirgin ve yksek sesle okurdu."[601] 292- Ayyi tefsir kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) millet ile namaz kldklar zaman besmeleyi belirgin ve aikar bir ekilde sylerdi."[602] 293- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan, Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) namaz esnasnda esnedii zaman sa elini azna tutard."[603] 294- Yine Caferiyat kitabnda geen hadis senedi ile rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bazen namaz esnasnda eli ile mbarek sakallarn svazlard, hazrete namaz esnasnda elinizi sakalnza ektiinizi gryoruz denildiinde ok gam ve hzn iinde olduum zamanlar byle yapyorum." buyurdular.[604] 295- ehid-i evvel Zikra kitabnda Ebu Said-i Hudrinin Resulullah (s.a.a)dan yle buyurduunu rivayet eder. "Hazret namazda kretten nce "euzu billah-i mine'-eytani'r racm" (Kovulmu eytandan Allah'a snrm)derdi.[605] 296- . Saduk Fakih kitabnda nakleder: "Resulullah (s.a.a)n namaz herkesten daha kmil ve ksa idi. Namazda "Allah-u Ekber"den hemen sonra "Bismillahirrahmanrrahim" derdi."[606] 297- . Tsi senedi ile shak b. Ammar, mam Sadk (a.s)dan, Oda babasndan (a.s) rivayet eder: "Resulullah (s.a.a)n ashabndan ikisi namazda kret hakknda ihtilafa dtler (konunun anlalmas iin). Ubuyy b. Kab'e mektup yazdlar. O da cevaben yle yazd: "Resulullah (s.a.a) kret esnasnda iki yerde dururdu, birisi "Fatiha" dieri "Sre" bittikten sonra."[607] Mellif: Saduk bu hadisi geni ve uzun bir ekilde rivayet etmitir. Hadisten anlld zere birinci durulan yer "Tekbiret-l hram"dan sonra, kincisi ise kret yani; rkya gitmeden ncedir. 298- . Sani Zikra kitabnda ibn-i Cuneydin yle dediini nakleder, Semure ve Ubeyy b. Kab, Resulullah (s.a.a)dan rivayet etmilerdir. "Hazretin birinci durduu yer Tekbiretu'l-hram'dan sonra ikinci yer ise "Hamd"bittikten sonra idi."[608] 299- . Tsi Tehzib kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) sabah namazlarnda "Emme Yetesaelun", "Hel etake hadisu'l gaiye" ve "La ugsimu bi yevmi'l kyame" vb. sreleri, le namaznda "Sebbih isme...", "Ve'-emsi ve zuhh", "Hel etake hadisu'l

gaiye" vb. sreleri okurdu. Akam namazlarnda, "Gul huvellah", "za cae nasrullahi ve'l feth", "za zulzule" gibi daha ksa sreler okurdu. Yats namaznda ise, le, ikindi ve akam namazlarnda okuduklarn okurdu.[609] 300- Yine Tehzib kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) gece namaznn son rekatnda "Hel Eta Ala-l nsan" sresini okurdu."[610] 301- Misbahu'l-Mutahaccid kitabnda rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) gece namaznn son rekatn "ef ve vitir" (namazlarnda) dokuz sre okurdu. Birinci rekatta "Elhakumu-t Tekasur", "nna Enzelna" ve "za Zulzule", ikinci rekatta, "Hamd", "Vel-Asr" ve "za Cae Nasrullah", bir rekatlk vitir namaznda ise, "Gul ya eyyuhe-l Kafirun", "Tebbet" ve "Gul huvellah-u Ahad" srelerini okurdu."[611] 302- . Saduk senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Kunt" btn namazlarda ikinci rekatta rkya gitmeden kraetten sonra gerekli bir snnettir."[612] 303- Gevali kitabnda Ber b. Azib'den rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) hibir vacip namaz kuntsuz klmazd."[613] 304- Hseyin b. Hemdan Huseyni el-Hidaye kitabnda "sa b. Mehdi Cevheri" ve "Asker" Ebu Caferin hizmetisi, mam Rza (a.s)n hizmetisi olan "Reyyan" ve saylar yetmie yakn bir grubun mam Hasan Askeri (a.s)n uzun bir hadiste yle buyurduunu rivayet etmilerdir. "Allah-u celle celaluh Resu-lullah (s.a.a)e, seni, Aliyi (s.a) ve Alinin (s.a) soyundan olan dier mamlar kyamet gnne kadar on haslet ile hasletlendirdim, -onlardan-birisi de her namazda ikinci rekatta kunt tutmaktr."[614] 305- . Saduk Maani'l-Ahbr kitabnda senedi ile "Kasm b. Selam'dan, Oda mrsel olarak Resulullah (s.a.a)dan rivayet eder. "Hazret rkda o kadar ok eilirdi ki eer birka damla su srtna dklse sabit bir ekilde dururdu."[615] 306- lelu'-erai kitabnda senedi ile Hiam b. Hakem'den, Musa b. Cafer (a.s)dan nakledilmitir. "Hazrete niin rkda "Subhane Rabbiye-l Azimi ve Bihamdih", secdede "Subhane Rabbiye-l la ve bihamdih" diyoruz? diye sordum."Hazret yle buyurdu: "Ey Hiam! Resulullah (s.a.a) miraca gtrdkleri zaman orada namaz kld, Hak Talann azamet ve bykln orada grd iin bedeni titredi ve yere dt elinde olmadan rk halinde durdu. O halette "Subhane Rabbiye-l Azimi ve Bihamdih" dedi. Sonra rkdan doruldu, rabbine doru nceki durumundan daha byk makamna bakt, -Rabbinin azametinden dolay- secdeye kapand ve "Subhane Rabbiye-l la ve bihemdih" dedi ve bunu yedi defa tekrar ettikten sonra korkusu ortadan gitti, bundan sonra snnet halini ald."[616]

307- Ebu shak- SaKf, el-Garat kitabnda senedi ile bae'den rivayet etmitir. Emir'l Mminin (a.s) Muhammed b. Ebu Bekire yle yazd; "Namazlarnda rk ve secdeye dikkat et, zira; Resulullah (s.a.a) namazn herkesten daha kmil, iyi klmasna ramen rk ya gittii zaman defa "Subhane Rabbiye-l Azimi ve Bihamdih". Secdeye gittii zaman "Subhane Rabbiye-l la ve bihamdih" derdi."[617] Mellif: Bu mana dier hadislerde de gelmitir. 308- Caferiyat kitabnda kendi senedi ile Cafer b. Muhammed (a.s) deerli babalarndan rivayet etmitir. Resulullah (s.a.a) secdeye gittikleri zaman iki dizini ellerinden nce yere gtrrd.[618] Mellif: Bir ok Ehl-i Beyt hadisinde yle zikredilmitir: Secdeye giderken elleri dizlerden nce yere brakmak mstehaptr. ayet geen hadiste dizlerin yere doru "stikbal"den kast eilirken ne gtrmektir. (Resulullah (s.a.a) secdeye gitmek istedii zaman nce dizleri ile yere doru eilirdi ve ellerini dizlerinden nce yere brakrd.) 309- Yine ayn kitapta senedi ile Ali (a.s)dan rivayet edilmitir. Hazret yle buyurdu: "Resulullah (s.a.a) secdede elinin iine yaslanrd, kollarn geni tutard yle ki arkadan koltuk alt grnrd."[619] 310- Seyit Razi el-Mecazatu'n-Nebevye kitabnda buyurmutur. yle rivayet olunmutur: Resulullah (s.a.a) Hamre'ye "hurma aacnn yapraklarndan yaplan kk hasr" secde ederdi.[620] 311- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babasndan (a.s) nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) secde edecei yere su serperdi."[621] 312- . Saduk Fakih kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan (s.a) yle nakletmitir: Resulullah (s.a.a)n kulpu demirden olan bir bastonu vard ve ona yaslanrd, bayramlard eline alrd, namaz klarken nne brakrd.[622] 313- Kuleyni el-Kf kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) namaz kld zaman bastonunu seccade yerinin nne brakrd.[623] 314- Caferiyat kitabnda kendi senedi ile mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan, Ali (a.s)dan rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) "Kurban bayram" namaznda birinci rekatta yedi tekbir (Tekbiret-l hram, kuntlar iin be tekbir ve rkdan nce tekbir), ikinci rekatta be tekbir (kuntlar iin drt tekbir ve rkya gitmek iin tekbir) sylerdi."[624]

315- Caferiyat kitabnda geen hadisteki senet ile Ali (a.s)n yle buyurduu nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) Fitre ve Kurban bayramnda "Sebbihisme Rabbike-l la" ve "Hel Atake Hadisu-l Gaiye" yi kret ederdi."[625] 316- Fakih kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) istisk (yamur duas) iin iki rekat namaz klp Allahtan yamur yadrmasn isterdi."Yine buyurdular ki: "Resulullah (s.a.a) istisk namazn bitirdikten sonra hutbe okurdu ve namaz yksek sesle klard."[626] 317- . Saduk, el-Hidaye kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Her ehrin ahalisinin "Fitre ve Kurban" bayramlar iin sahraya gitmeleri snnettir. Sadece "Mekke" ahalisi hari zira orada "Mescidu-l Haram"da namaz klarlar."[627] Mellif: Bu manada bir ok rivayet ulamtr. 318- Caferiyat kitabnda kendi senedi ile Cafer b. Muhammed, deerli babalarndan, Ali (a.s)dan yle buyurduklarn rivayet etmilerdir. "Resulullah (s.a.a) namaz iin ehir dna ktklara zaman "Musalla"ya (namaz klnan yer) giderdi, giderken "ecere" dnerken "Meres" yolunu kullanrlard. yle ki "Musalla"ya gitmek iin en uzun yolu dnerken ise en ksa yolu tercih ederlerdi."[628] 319- . Saduk el-Hidaye kitabnda Emir'l Mminin (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Milletin gkyzne bakabilecekleri sahra dnda bir yerde yamur duas edilmemesi snnettir, fakat Mekke'de Mescidu'l-Haram'da yamur duas etmelidirler."[629] 320- . Verram Tenbihu'l-Hevatir kitabnda Numandan nakleder: "Resulullah (s.a.a) namaz saflarn ok gibi dmdz erisiz bir biimde dzeltirdi. Bir gn mescide gelip namaza durdu Tekbiret-l hram demek zereyken birisinin gsnn dierlerinden nde olduunu fark etti ve yle buyurdu: Ey Allah kullar saflarnz dzeltin, aksi takdirde aranzda ihtilaf kar."[630] 321- Yine ayn kitapta bn-i Mesuddan nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) mbarek elini omzumuza brakarak yle buyurdu: Saflarda dzenli durun, aksi takdirde kalplerinizde ihtilafa der"[631]

16. BLME EKLEMELER


275- Esraru's-Salat kitabnda merhum ehit Sani rivayet etmitir. "Resulullah (s.a.a) ok byk bir istek ve evk ile namaz vaktini beklerdi. -Namaz vaktine dikkat ederdi.- Namaz vakti olunca mezzine, Ey Bilal! Ezan syle bizi sevindir." buyururdu.[632] 276- Mecmuatul-Veram kitabnda Emir'l Mminin (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) hibir eyi namazdan ne geirmezdi, namaz vakti olunca adeta aile, kavmini, dostunu ve arkadan tanmazd."[633] 277- lel kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) akam namaz olduunda hibir iini namazdan ne geirmezdi.[634]" (Namaz ilk vaktinde klard.) 278- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda Resulullah (s.a.a)ten nakledilmitir: "Namaz ve oru gzmn nuru olarak karar klnmtr."[635] (Yani, bu ikisini her eyden daha ok severim.) 279- Emli kitabnda uzun bir hadiste Resulullah (s.a.a)den yle buyurduklar rivayet edilmitir: "Ey Ebzer! Allah-u Tala gz aydnlm namazda karar vermi ve onu sevimli klmtr; yiyecei a, suyu susuz insana sevimli kld gibi" Sonra yle buyurdu: "A insan yemei yiyerek doyar, susuz insan su ierek susuzluunu giderir, fakat ben namaz klmaya doymuyorum."[636] 280- Camiu'l-Ahbr kitabnda Resulullah (s.a.a)n namaz esnasnda kalbinin Allah korkusundan kaynayan kazan gibi kaynadn nakletmitir.[637] 281- Biharu'l-Envar kitabnda Beyan-t Tenzil kitabndan, bn-i ehri Aubdan nakledilmitir. Resululllah (s.a.a) namaz klarken gzleri ile semaya doru bakard. Ayeti erife "O mminler ki, namazlarnda huu iindedirler."[638] Nazil olduktan sonra ban aa eerek namaz kld.[639] 282- Merhum . Saduk Men la Yahzuruhu'l-Fakih kitabnda yle buyuruyor: Alt namazda "tevecch" (Tekbiret-l hramdan sonra "Vecceht vecheyi lillezi fetere-s semavati ve-l Arz." duasn okumak snnettir. Gece namaznn ilk rekatnda, bir rekat "vitir" namaznda, le namaznn nafilesinin birinci rekatnda, ihram namaznn birinci rekatnda, akam namaznn nafilesinin birinci rekatnda, her namazn ilk rekatlarnda."[640] 283- hticc kitabnda "Muhammet b. Abudullah Humeyri'-den Nahiye-i Mukaddese tarafndan cevaplandrlan hadiste yle gelmitir. mam (a.f) mbarek mektubunda yle cevap buyurmulardr: smi geen, mezkur dualarn hibirisi "Tevec-ch'de vacip deildir. Ama tekid edilmi snnet olan tekbiret'l ihramdan sonra unlarn sylenmesidir: Yzm gkleri ve yeryzn yaratan rabbime

brahimin milleti, Muhammedin dini ve Emir-l Mminin Ali (a.s)n hidayeti zerinde ynelttim. Bir olan Allaha tapan mslmanm ve hibir zaman mriklerden deilim. phesiz namazm, kurbanm, yaantm ve lmm alemlerin rabbi olan Allah iindir, orta yoktur, buna emredildim ve Mslmanlardanm. Allah'm! Beni Mslmanlardan karar kl; kovulmu eytandan, duyan ve gren Allaha snyorum" bundan sonra hamd sresi okuyama balanr.[641] 284- Hisl kitabnda "Ebul Hasan b. Raitten rivayet edilmitir: mam Rza (a.s)dan "Tekbiretu-l ftitahiyye" hakknda soru sordum. Hazret: "Yedi tekbirdir." buyurdu. Resulullah (s.a.a)in namaza balarken bir tekbir dediini rivayet ederler dedim. Hazret; Resululllah (s.a.a) yedi tekbirden altsn yava, birini yksek sesle sylerdi buyurdular.[642] (bundan dolay hazretin bir tekbirden fazla sylemediini zan ederlerdi.) 285- S. b. Tavus Felahu's-Sail kitabnda yle buyuruyor: Namazda selamdan sonra defa tekbir sylenir ve her birinde eller kulak memelerinin hizasna kadar kaldrlr. Zira Resulullah (s.a.a) kendisine verilen baz mjdelerden dolay bunu snnet olarak (tekid edilen) karar klmtr.[643] 286- Emli-i Tsi kitabnda Zirrig'den rivayet edilmitir. mam Sadk (a.s)n; Sabah, akam ve yats namazlarnda ezan ve ikame arasnda nafile klmak deil oturmak snnettir. Fakat le ve ikindi namazlarnda ise ezan ve ikame arasnda nafile klmak snnettir buyurduunu duydum.[644] 287- Mekarim-l Ahlak kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Snnete gre kadnlar cemaat namazlarnda erkeklerden sonra balarn secdeden kaldrmaldrlar"[645] 288- Meani'l-Ahbr kitabnda rivayet edilmitir. Resulullah (s.a.a) rkya gittikleri zaman ban iyice aa emez ve bedeninden yukarda tutmazd, mutedil, orta halli olmaya riayet ederdi.[646] 289- lelu'-erai kitabnda mam Sadk (a.s), deerli babasndan (a.s) yle nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) namazda bir ocuun aladn duyduu zaman namazn (annesinin ocuu ile ilgilenmesi iin) ksa tutard."[647] 290- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) bir zir uzunluundaki anta veya devesinin palann yayalardan korumas iin nne brakp namaz klard."[648] (hadisten anlald zere hazret sadece seferde bu ekil yaparm) 291- Ayn kitapta Eban b. Talibden rivayet edilmitir. mam Sadk (a.s)a Resulullah (s.a.a)in ne zaman "vitir" namazn kldn sordum. Hazret; fecirden nce kldn buyurdu.[649] ("vitir" namazn kldktn hemen sonra fecir doard.)

292- Fakih kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Snnet olan insann "Fitre" bayramnda namaz klnacak yere gitmeden iftar etmesi, "Kurban bayramnda" ise namazdan sonra bir ey yemesidir."[650] 293- Kf kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: "Aziz babam (s.a) Fitre bayramnda namaz iin le gittiinde altna -hal- veya hasr sermek istedikleri zaman izin vermezdi, ve yle buyurdu: Bugn Resulullah (s.a.a)n le gidip ufka bakp alnn-yzn yere brakt gndr.[651] (Namaz klard) Mellif: . Saduk Fakih kitabnda nakletmitir. Orada yle gelmitir: Resulullah (s.a.a) Fitre ve kurban bayramnda bu ameli yerine getirirdi. 294- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Fitre ve kurban bayramnda Resulullah (s.a.a)in namaz mescitte klmalarn istediler. Hazret; (lde), bedenimin btn gkyz altnda aikar olmasn severim." buyurdular.[652] 295- Muknie kitabnda rivayet edilmitir. Resulullah (s.a.a) Fitre ve kurban bayramnda hava scak veya souk olsun fark etmez- hrka giyip sark takard."[653] 296- Allamenin Nihaye kitabnda rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) Fitre ve kurban bayramnda namaza gittikleri zaman yksek sesle tekbir sylerdi."[654] 297- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir. "Sadece Medine ehrinde bayram namazna gitmeden nce mescitte iki rekat nafile namaz klmak snnettir. Zira Resulullah (s.a.a) byle yapard."[655] 298- Uyunu'l-Ahbr'r- Rza kitabnda hizmeti olan "Yasir" ve "Reyyan b. Salt" ve dierleri mam Rza (a.s) ile Memun arasnda Merv'de geen olay nakletmilerdir. Hadiste yle gelmitir: "Bayram geldiinde Memun mam Rza (a.s) ararak bayram namazn klmas ve hutbe okumas iin (ata) binerek musallaya (namaz klnan yere) gitmesini istedi. Memun ok srar ettiinden dolay mam (a.s) "Gitmeye mecbur olduumdan dolay Resulullah (s.a.a) ve Emir'l Mminin (a.s)n bayram namazna gittikleri ekilde giderim" buyurdu. Bayram sabah gne doduktan sonra mam (a.s) gusl alp pamuk paradan yaplm beyaz sar bana balad, bir tarafn sinesine dier tarafn arkasna att. Btn hizmetilerine, klelerine kendisi gibi yapp gitmeye hazrlanmalarn emretti. Sonra kulpu demirden yaplm bastonu eline alp plak ayakla elbiselerini yukar kaldrd yle ki baldrlar grnyordu, dar kmaya hazrland. Kleleri de ayn kyafet ile hazretin nnde durdular, hazret gkyzne bakarak drt defa tekbir dedi, mam (a.s) bu azamet ve byklkte milletin karsna kt, evin kapsnn nnde durarak (yksek sesle) "Allah-u Ekber Ala ma hadana, Allah-u Ekber ala ma razagena min behimet-l Anm ve'l hemdulillah ala ma eblana," kleleri de

yksek sesle hazrete elik ediyorlard. hazret her on admda bir defa durup drt defa tekbir diyordu (yksek sesle)"[656] 299- Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bayram namaz iin bir yoldan gittii zaman dndnde farkl yoldan dnerdi."[657] 300- Tehzib kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) Fitre ve Kurban bayramnda sadece bir tekbir sylerdi, Hseyin (a.s) ge dil amt, bir gn mam Hseyin (a.s)n annesi Fatma (a.s) hazrete elbisesini giydirip Peygamber (s.a.a) ile birlikte gnderdi. Resulullah (s.a.a) tekbir dediinde mam Hseyin (a.s)da tekrar etti- yedi defa bu ekilde oldu- tekbir dedi. Sonra Resulullah (s.a.a) ikinci rekat iin kalkt ve tekbir dedi ve mam Hseyin (a.s) be defa tekrar etti, bundan sonra Resulullah (s.a.a) bunu snnet olarak karar kld ve bugne kadar bu snnet bu ekilde sabit kalmtr.[658] 301- Nevadir kitabnda Ravendi, Musa b. Cafer, deerli babalarndan, onlarda Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmimerdir: "stisk (yamur namaznda) mamn kalkp iki rekat "istisk" namaz klmas, sonra ellerini ap dua etmesi (Allahtan yamur yadrmasn istemesi) snnettir."[659] 302- lel'-erai kitabnda mam Sadk (a.s)n deerli babasnn (s.a) yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) yamur, istisk duas iin le gittiklerinde gkyzne bakard ve mbarek abasn ters evirip giyerdi. Ravi; niin byle yaptn sordu. Hazret; kendisi ve ashab arasnda nianedir. Buyurdu. (Yani; Alemlerin rabbi olan Allaha yalvartr. yle ki Allah'm! Benim elimde olan bu abay ters evirdiim gibi sen de) kurakl nimete evir.[660] 303- Men La Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) istisk namaznda yle buyururdu, "Allah'm! Kullarnn ve hayvanlarnn susuzluunu gider, rahmetini a ve yay, lm ehirlerini canlandr" ve bunu defa sylerdi.[661] 304- Caferiyat kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Yamurdan meydana gelen hayvanlarn rzk arn altndan nazil olur. Bundan dolay Resulullah (s.a.a) yamur yad zaman yamurun altnda durur mbarek sann ve sakalnn slanmasn beklerdi"[662] 305- Ayn kitapta Ali (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) yamura bakt zaman "Allah'm! Bu yamuru faydal kl" derdi.[663] 306- eyh Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)in deerli babalarndan yle buyurduklarn rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) "Cuma" gn namaz iin evden ktktan sonra mescitte gelip minberde otururdu ve ezan diyenlerin ezanlarnn bitmesini beklerdi."[664]

307- Ayn kitapta Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "mamn (namaz kldran kimsenin, hocann) minbere kp millete doru dndkten sonra onlar selamlamas snnettir."[665] 308- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan yle buyurduklar rivayet olunmutur: "Resulullah (s.a.a) -Cuma namaznda- iki hutbe okurdu. Birinci hutbeden sonra oturuduktan sonra kalkp ikinci hutbeyi balard."[666] 309- Ayn kitapta mam Sadk (a.s) Cuma namaznda hamd ve sreyi yksek sesle okuyun zira snnettir buyurmutur.[667] 310- Ayn kitapta mam Sadk (a.s) deerli babas mam Bakr (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) gne gkyznn ortasn getikten sonra Cuma namaz klard."[668] 311- Ayn kitapta mam Zeynelabidin (a.s) Cuma namaznda kunt tutmak mstehaptr buyurmutur.[669] 312- Daaimu'l-slam kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: "Cuma namaznda birinci rekatta " Cuma" ikinci rekatta "Mnafkun" sresini okumak snnettir."[670] 313- Tehzib kitabnda Ali (a.s) yle buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) mescide girip Bilalin namazn ikamesini dediini grdnde otururdu."[671] 314- ehit Sni Zikra kitabnda Sahl Sidiin yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)in namaz kld yer ile duvarn aras bir koyunun geebilecei kadard."[672] 315- Tehzib kitabnda Hiam b. Salim mam Sadk (a.s)dan -rk ve secdedesylenen tesbih hakknda soru sordu ve hazret yle buyurdular: Rk'da "subhane Rabbiye'l azim" secdede "Subhane Rabbiye-l la" syleyin, ve bir defa zikir sylemek vaciptir, defa snnettir, fakat rk ve secde de yedi defa zikir syleme fazilettir." buyurdular. [673] 316- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) namazn her rekatnda on be ayet okurdu. Rksu kyam, secdesi rksu miktarnca idi. Hazretin rk ve secdeden kalkmas eit mddette idi."[674] 317- Ayn kitapta mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) sabah namazn hava iyice aydnlandktan sonra klard."[675] 318- Ayn kitapta shak b. Fazlin mam Sadk (a.s)n hasr ve yere (ekilmeyen arazi) secde edilmesi hakknda soru sorduu rivayet edilmitir. Hazret sakncas

yoktur, fakat ben arza secde etmeyi severim, zira Resulullah (s.a.a) alnn arza brakrd. Ben de Resulullah (s.a.a)in sevdii eyi senin (yapman) iin severim buyurdular.[676] 319- Yine ayn kitapta -nafile namaz hakknda- mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Gndzn nafilelerinin alak sesle, akamn nafilelerinin yksek sesle okunmas snnettir."[677] 320- Tehzib kitabnda Masum (a.s)dan yle buyurduu rivayet edilmitir: "Gul Huvellah-u Ehed, tevhit sresi" Kuran'n te biri, "Gul Ya Eyyuhe-l Kafirun, cehd sresi" Kuran'n drtte biridir. Resulullah (s.a.a) Gul huvellah-u Ehed'i vitir namaznda -gece namaznn son bir rekat- toplard, bylelikle btn Kuran okumu olurdu. ayet; kast hazretin vitir namaznda defa "Gul huvellah-u Ehed" okumasdr.[678] 321- Men la Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda Zurarenin yle dedii rivayet edilmitir: mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Vacip namazdan sonra dua etmek, mstehap namaz klmaktan daha ok sevab vardr ve snnettir."[679] 322- Tehzib kitabnda Ebu Harun Makfuf, mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Ey Eba Harun! biz Ehl-i Beyt- ocuklarmzn namaz klmalarna dikkat ettiimiz gibi Hazreti Fatma (a.s)n tesbihini okumalarn da emrederiz, zira kim O hazretin tesbihini okursa ki olmaz.[680] 323- Kurbu'l -Esnad kitabnda mam Sadk (a.s) deerli babas (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) Ali (a.s)a yle buyurdu: "Vacip namazlarn arkasndan "Ayete'l-Krsi" okumaya dikkat et, zira bu amele Peygamber, sddk ve ehitten bakas dikkat etmez."[681] 324- Daaim kitabnda yle nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) iki vitir namaznda yani; ef ve bir rekat vitir namazn birinci rekatlarnda "Sebbih-is me Rabbike-l la" ve ikinci rekatlarnda "Gul ya Eyyuh-el Kafirun" ve nc rekatnda -vitirbir rekatlk kunt tutmas gereken yerde "Gul huvellahh-u Ehed" okurdu. Elbette bu srelerin hepsini Hamd sresinden sonra okurdu."[682] 325- Evarifu'l-Maarif kitabnda Emir'l Mminin Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) secdede u duay okurdu: "Allah'm! Sana secde ettim ve iman getirdim. Sana teslim oldum. -hakikatim-yzm, onu tasvir eden kulak ve burnunu ap, yaratana secde etti. yleyse ok byktr Allah ve en gzel yaratcdr."[683] 326- Sakfnin telif etmi olduu Garat kitabnda Emir-il Mminin (a.s)n Muhammed b. Ebu Bekure yle yazd rivayet edilmitir: "Namaznn rksuna dikkat et zira Resulullah (s.a.a) rkdan kalkt zaman yle sylerdi: "Semi

Allahu Li Men Hemideh, Leke-l Hamdu Melee Semavatuke, ve Melee Arzuke ve Melee Ma ite Min ey"[684] 327- Biharu'l-Envar kitabnda Zikra kitabndan rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) namazda iki secde arasnda u duay okurdu: "Allahumme fir li, Ve-r Hamni, ve Ecirni ve Afini, nni, Lemma Enzeltu leyye Min Hayri-n Fegir, Tebarek-ellahu Rabbul Alemin."[685] 328- Evarifu'l-Maarif kitabnda Resulullah (s.a.a.)n hanm -Maymune-den rivayet edilmitir: O hazret iin mescit te Humre sererlerdi ve hazret zerinde namaz klard.-(Humre; Hurma aacnn yapraklarndan yaplan kk hasrdr.)[686] 329- Huseyninin telifi olan Hidaye kitabnda kalabalk bir cemaatten ve Ebu Muhammed Askeri (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Allah-u Tal ceddim Resulullah (s.a.a)e yle vahyetti: "Sen, Ali, Alinin soyundan gelen mamlar ve sizin ialarnz kyamete kadar on haslet ile vasflandrdm; onlardan birisi de her namazdan sonra aln, yz yere brakmaktr. (Allah karsnda tevazudan dolay yaplan bir ameldir.)."[687] 330- Mecmau'l-Beyan kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) namaz kld zaman tam ve kmil klard.[688] 331- Durru'l-Leali kitabnda bir hadis arasnda yle rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) nezdinde en deerli, ve sevdii namaz devaml klnan namazd. Resulullah (s.a.a) bir namaz klmaya balaynca ona devam ederdi. Her ne kadar namaz ksa bile olsa.[689] 332- lelu'-erai kitabnda Enes b. Malikten yle dedii rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Gece yars klnan iki rekat namaz benim yanmda dnya ve dnyada bulunan her eyden daha deerlidir."[690] 333- . Saduk Fezaulu'l-Ehur kitabnda Resulullah (s.a.a)-in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Beni mebs edene ant olsun ki, Cebrail, srafilden Allahn yle buyurduunu bana haber verdi: "Kim Ramazan aynn son gecesinde on rekat namaz klarsa; Her rekatta "Hamd" sresini bir defa, "hlas" sresini on defa, rk ve secdede on defa "Subhanellah vel Hamdulillah ve la ilahe llallah ve-llahu Ekber" syler, ve her rekatta teehht, selam ile bitirirse, on rekat bitirdikten sonra bin defa istifar eder sonra secdede "Ya Heyyu Ya Kayyum, Ya Zel Celal ve-l kram, Ya Rahman-ud Dnya ve-l Ahire ve Rehimuhuma, Ya Erhemer-Rahimin, Ya lahe-l Evvelin ve-l Ahirin, fir lena zunubena, ve Takabbel minna Salatana ve Siyamena ve Kyamena" bu namazn fazileti ve sevab hakknda bir ok ey syledi Resulullah (s.a.a) daha sonra yle buyurdu: Bu namaz Allah sadece

bana ve mmetime hediye etti. Benden nce hi kimseye, Peygamberlere ve dierlerine et etmemitir."[691] 334- Evarifu'l-Maarif kitabnda rivayet edilmitir. "Resulullah (s.a.a) eve girdiklerinde oturmadan nce yaptklar ilk i drt rekat namaz klmakt. Birinci rekatta "Lokman" sresini, ikinci rekatta "Yasin" sresini, nc rekatta "Ha Mim Duhan" sresini, drdnc rekatta "Tebarek-el Mlk" sresini okurdu."[692]

17. BLM
HAZRETN ORULA LGL SNNET VE DBI
322- . Saduk Fakih kitabnda Muhammed b. Mervann yle dediini rivayet etmitir: mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) balangta o kadar ok oru tutuyordu ki iftar etmeyecek diyorlard, sonra arka arkaya o kadar iftar etti ki artk oru tutmayacak dediler. Ondan sonra bir gn arayla oru tutmaya balad. Sonra hafta iinde sadece cumartesi ve Perembe gnleri oru tutuyordu. Sonunda her ayda gn yani; ayn ilk Perembesi, ayn yarsnda ki aramba ve ayn sonundaki Perembe gnlerinde oru tutmak snnet olup yle buyurdular: "Kim byle yaparsa btn mr boyunca oru tutmu gibi saylr. "mam Sadk (a.s) sonra syle devam etti: "Babam defalarca yle buyuruyordu: "Allah katnda "Resulullah (s.a.a) yle byle yapyordu" denildiinde, cevabnda "Allah beni ok namaz klp ok oru tutmaktan dolay ok azap etmeyecektir" diyen kimseden daha dman bilinen yoktur. Zira bu szn manas Resulullah (s.a.a)in amel ettiinden daha fazlasn yapmasna kadir olmadna inanmaktr."[693] 323- el-Kf kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bisetin ilk zamanlarnda o kadar fazla arka arkaya oru tutard ki "iftar etmeyecek" derlerdi. Sonra Hz. Davutunorucu dedikleri, bir gn arayla oru tutmaya balad -sonra bunu terk etti- ve Eyyam-l Beyz, yani; her ayn on , on drd ve on beinde oru tutmaya balad. Sonunda bunu da terk etti ve gn ayn onlarna taksim etti. Ayn ilk onunun "Perembe" gn, ikinci onunun "aramba" gn ve nc onunun "Perembe" gn oru tuttu. Hayatta olduu srece bu ekil oru tutuyordu."[694]

324- "Erbaa Mie" hadisinde -Hisl kitabnda- Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Her ayn gn; birinci Perembe, ortada aramba ve ayn son Perembesinde, ve yine aban aynn orucu sineden vesveseyi, kalpten hzn kederi karr Biz Ehl-i Beyt her ayn bu gnnde oru tutarz tutarz."[695] 325- el-Kf kitabnda senedi ile Enbesei Abid'den nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) dnyadan gnceye kadar, aban, Ramazan aylarn ve her ayn gnn oru tutard."[696] 326- . Saduk Maani'l-Ahbr ve Mecalis kitaplarnda mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan (a.s) senedi ile yle buyurduunu rivayet etmitir: "Bir gn Resulullah (s.a.a) dostlarna yle buyurdu: "inizden hanginiz her gn oru tutuyor? Salman; Ey Resulullah (s.a.a) ben tutuyorum dedi. lerinden birisi Ey Salman senin bir ok gn yemek yediini grdm! dedi. Salman "Senin zannettiin gibi deil, her ayn gnn oru tutuyorum ve Allah yle buyuruyor: "Kim iyi amel ederse iki kat ona sevap verilir" dier taraftan aban aynn orucunu Ramazan ayna birletiriyorum ve kim byle yaparsa btn dnyann mr kadar oru tutmu saylr. Resulullah (s.a.a)senin Lokman gibi hekim insanda ne iin var, itiraz ediyorsun, istediin her eyi ondan sor sana cevap versin" buyurduu da rivayet te nakledilmitir.[697] 327- Ahmet b. Muhammed b. sa Kitab- Nevadir'de kendisi Sumae'den yle dediini rivayet etmitir: mam Sadk (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in aban aynn orucunu tutup tutmadn sordum. Evet, fakat btn gnlerinde oru tutmadn buyurdular. Ka gn iftar ettiklerini sordum. ftar ederlerdi buyurdu. Bu sorumu defa tekrar ettim, hazret, "ftar ederlerdi" cmlesinden baka bir yant vermedi. Bir yl sonra yine ayn sorumu tekrarladm. Hazret, yine ayn cevab buyurdular[698] 328- . Kuleyni el-Kf kitabnda senedi ile mam Bakr (a.s)in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) aban ve Ramazan aylarn oru tutard. ki ay birbirine birletirirdi. Fakat bakalarnn byle yapmasn nehyederdi. "Bu iki ay Allahn aylardr ve orular gnahlarn keffaresidir." buyururdu.[699] Mellif: Hazretin iki ay birlikte tutmalarndan nehy etmesinden kast; milletin btn aban ayn oru tutmalarn istememesi olabilir. Zira bir ksm rivayetlerde de geldii gibi aban aynn orucunda arada bir gnde olsa fasla braklmas emredilmitir. 329- Mekarim kitabnda Enes b. Malikin yle dedii rivayet edilmitir: "Hazretin iftar ve seherde yiyecei bir miktar erbet idi. Bir ok zaman bir defadan baka yiyebilecei, yemei olmazd ve erbeti st olurdu, bazen de slatlm ekmek yerdi"[700]

330- el-Kf de senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) "taze hurma" olduu zaman onunla, olmad zamanlar ise kuru hurma ile orucunu aard."[701] 331- Yine el-Kf'de senedi ile mam Sadk (a.s)n deerli babasndan (s.a) yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resu-lullah (s.a.a) oru tuttuu zamanlar iftar iin helva gibi tatl yiyecekler, bulamad zaman ise su ile orucunu aard."[702] 332- Baz rivayetlerde hazretin bazen zm ile orucunu at gelmitir.[703] 333- . Mfid Muknia kitabnda l-i Muhammed (a.s)den nakletmitir. Sahura kalkp biraz erbette olsa imek mstehaptr. Sonra yle buyurdu: Sahurda en gzel yiyecek "Hurma ve kavut'tur." Zira Resulullah (s.a.a)sahurda bunlar yerdi.[704] 334- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir ok zaman helim (bulgur, et ve suyla yaplan bir eit orba) yerdi. Bazen de sahur yemei iin helimi seerdi."[705] 335- Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Ramazan ay geldiinde btn esirleri zgr ederdi ve her dilenciye-bir ey isteyene, bir eyler verirdi."[706] 336- Daaim kitabnda mam Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Ramazan aynn son on gn yatan toplar ibadet iin himmet kemerini balard. Yirmi nc gece geldiinde Ehl-i Beytini uyank saklard. Kimin uykusu gelse uyumamas iin yzne su serperdi. Hz. Zehra (s.a)da aynsn yapard. Ev halkndan hi kimsenin uyumasna izin vermezdi. Uyumamalar iin onlara az yemek verirdi, sabahtan kendisini akam uyank kalmak iin hazrlard ve yle buyururdu: "Bu gecenin hayrndan faydalanmayan mahrumdur."[707] 337- Caferiyat kitabnda kendi senedi ile mam Sadk (a.s)n deerli babalarndan (a.s), Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Fitre bayramnda, bayram namaznn klnd yere gitmek iin evden kmadan nce, birka hurma veya bir miktar zm yerdi."[708] 338- . Saduk el-Muknia kitabnda buyuruyor: Kurban bayramnda namazdan sonra, fitre bayramnda namazdan nce bir eyler yemek mstebaptr."[709]

18. BLM
HAZRETN TKFLA LGL SNNET VE DBI
339- Saduk Fakih kitabnda kendi senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Hicretin birinci yl Ramazan aynn ilk onunda, dier ylda ikinci onunda itikf ederdi. Fakat daha sonra her zaman nc onunda itikf etti."[710] 340- Yine ayn kitapta yle gelmitir: mam Sadk (a.s) buyurdular: "Bedir" sava -hicretin ikinci yl- Ramazan ayna denk geldi. Bu yzden Resulullah (s.a.a) bu ylda mescitte itikf edemedi. Gelen ylda hazret geen yln itikfn kaza amacyla Ramazann iki onunu (yani yirmi gn) mescitte itikf etti."[711] 341- el-Kf kitabnda senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) Ramazan aynn son on gn geldiinde mescid de itikf ederdi. Ty, kl, satan bir adr yaparlard. Hazret ibadet iin himmet kemerini balayp yatan toplard. Bir ahs "Hanmlarndan uzaklar myd?" diye sordu. Hazret "Hanmlarndan uzaklamazd" buyurdu.[712] Mellif: Bu mana bir ok rivayetlerde nakledilmitir. Bazlarn daha nce zikrettik. Hanmlardan uzak durup "inzivaya ekilmek'ten" kast cimadr. Onlar ile mueret etmek deildir.

18. BLME EKLEMELER


335 - Durru'l-Leali kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Zilhiccenin dokuzunda ve her ayn gnn (ayn ilk Perembesi, ortasndaki arambas ve son Perembe'sini) oru tutard."[713] 336- S. b. Tavus kbal kitabnda Niabur tarihinin ikici ksmnda yle bir rivayet nakletmitir: "Ramazan ay geldiinde Resulullah (s.a.a)in rengi deiirdi namazlar fazlalard, dualarnda ok yalvarp yakarrd ve Allahtan korkard."[714]

337- Mecmuet'i-Veram kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) bir iten dolay hznlendii, gamland zaman, namaz klarak veya oru tutarak bu hznnden kurtulmak iin yardm alrd."[715] 338- Uyunu'l Ahbr'r-Rza kitabnda mam Rza (a.s) deerli babalarndan (s.a) yle nakletmitir: "aban ay geldiinde banda, ortasnda ve sonunda gn oru tutard. Ramazan ayna iki gn kala oru tutmazd. Sonra Ramazan orucunu tutmaya balard."[716] 339- el-Kf'de mam Sadk (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) iftar etmek istedikleri zaman helva ile iftar ederdi. Helva olmad zaman tatl ile iftar ederdi. Bunlardan hi birisi olmad zaman souk su ile iftar aard."[717] 340- S.b. Tavus kbal kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) "Esvedeyn" ile iftar ederdi. Hazretten esvedeynin ne olduunu sordum. Hazret; "Birisi kuru hurma ve su, dieri taze hurma ve su'dur." buyurdular.[718] 341- Mekarim kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) hurma ile iftar aard, eker bulduu zaman onunla iftar ederdi."[719] 342- el-Kfde mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Ramazan aynn son on gn geldiinde Resulullah (s.a.a) kemerini sk balard ve hanmlara yaklamazd. Geceleri uyumayp ibadet etmek iin gnln, iini rahatlatrd."[720] 343- Tehzib kitabnda zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)den snnet olarak bize gelip sabit olan udur ki, hazret bizzat kendileri Ramazan aynn hilln grme grevini stlenirdi.[721] 344- Daaim kitabnda Ali (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Fitre bayram namazndan nce ftra zekatn ayrp bir kenara brakmak mstehaptr."[722] 345- . Saduk Muknia kitabnda zikretmitir ki: Fitre bayram akam, akam ve yats namazndan sonra ikindi namazna kadar evvalin ikisinde on namazdan sonra, kurban bayram gnnde, le ve ikindi namazndan sonra, Zilhiccenin onikisi, sabah namazndan sonra -Mekke ehrinde olmayanlarn- tekbir sylemeleri mstehaptr."[723] 346- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)in yle buyurduu rivayet edilmitir: Drt namazdan- sonra: Fitre bayram akam, akam ve yats namazndan sonra, bayram sabah namazdan sonra ve Fitre bayram namazndan sonra tekbir sylemek mstehaptr"[724]

347- Daaim kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "ftar hemen yemek, sahuru geciktirmek ve iftardan nce akam namazn klmak mstehaptr."[725] 348- Tehzib kitabnda Muaviye b. Vahab rivayet etmitir: mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Fitre zekatn bir sa -takriben kilo- bir cinsten verilmesi -zm, hurma, arpa vb.- snnettir. Yarsn bir cinsten dier yarsn ise baka bir cinsten vermek snnete aykr ve yeterli deildir."[726] 349- Tehzib kitabnda mam Sadk (a.s)in Resulullah (s.a.a)dan yle buyurduu rivayet edilmitir: "Allah-u Tal alt hasleti benim iin beenmedi. Bende bu hasletleri vasilerim ve onlarn takipileri iin beenmedim onlardan birisi orulu iken kt bir ey syleyip kfretmektir."[727] 350- Tuhefu'l-Ukul kitabnda rivayet edilmitir. Birisi Fitre bayram gn mam Rza (a.s)a "Ben bugn hurma ve kabir topra ile iftar ettim" dedi. Hazret: Snnet ve bereketi bir araya toplamsn, buyurdu.[728] 351- Evarifu'l-Maarif kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) bir yudum su, veya bir miktar st veya birka hurma ile iftar ederdi."[729]

19. BLM
HAZRETN SADAKAYLA LGL SNNET VE DBI
342- Bergi Mehasin kitabnda, mam Sadk (a.s)dan, Resulullah (s.a.a.)in Ali (a.s)a vasiyetini yle naklediyor: "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: " altnc, namazda, oru ve sadaka vermekte bana uy ama sadaka vermekte, o kadar eli ak ol ki maln vermekte israf ettiini zannedesin."[730] 343- . Kuleyni, el-Kf'de senedi ile mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) hibir zaman dilenciyi geri evirmezdi. Elinde bir ey olsayd verirdi, olmad zaman Allah ulatrsn buyururdu."[731] Mellif: Bu konuda ia ve Snni kitaplarnda bir ok hadis gelmitir. ayet tevatr haddine ulamtr. Bu hadislerden bir ksmn Mueret blmnde zikrettik. 344- Seyit b. Tavus (r.a) Muhecu'd-Davet kitabnda -bir hadis arasnda- mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu nakletmitir: Biz Ehl-i Beyt Allah yolunda verdiimiz hibir eyi geri almayz.[732]

19. BLME EKLEMELER


352- Mekarim kitabnda mam Sadk (a.s), Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet etmitir: "Ben birka eyi terk etmem; zerinde ul-palan olan eee binmeyi, kleler ile bir hasr stnde yemek yemei, kendi elim ile dilenciye yardm etmeyi."[733] 353- Tuhefu'l-Ukul kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Biz Ehl-i Beyt, cmertliliimizin gerei bize zulmedeni affedip, hakkmzdan mahrum edene bata bulunuruz."[734] 354- Kefu'l-Gumme kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) btn milletten daha cmert idi, her zaman ba ve bahii devam ederdi, hibir zaman cimrilik ve vermemezlik etmezdi."[735] 355- Uddetu'd-Dai kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Biz Ehl-i Beyt -grnte mstahak olmayan- kimseleri, gerekten mstahak olan kimseleri reddetmi olabiliriz diye reddetmeyiz.[736] 356- Merhum Meclisi Bilaru'l-Envar kitabnda, Daavat-u Ravendi'den EmirlMminin (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a)den bir ey istedikleri zaman eer hazret onu yapmak kast, iradesi olsayd mspet cevap verirdi, eer yapmak istemeseydi skut ederdi (hibir zaman) "hayr" kelimesini azna almazd."[737] 357- . Saduk lelu'-erai kitabnda Hasan b. Ali b. Fizal'n yle dediin rivayet etmitir: Hz.mam Rza (a.s)dan "Niin Hz. Ali (a.s) halife olduu zaman Fedei geri almad?" diye sordum. Hazret: "Biz Ehl-i Beyt, mminlerin velisiyiz, onlarn lehine hkmederiz, haklarn zalimlerden alp onlara geri veririz, (ahsi kudretimizi) kullanmayz, gasp edilmi hakkmz zalimlerden, alacak olan sadece Allahtr."[738]

20. BLM
HAZRETN KURAN TLAVETYLE LGL SNNET VE DBI
345- . Saduk Mecalis kitabnda senedi ile Emir'l Mminin (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Cenabet dnda hibir ey Resulullah (s.a.a)n Kuran tilavet etmesine engel olmazd."[739] 346- Merhum Tabersi Mecmau'l-Beyan kitabnda mm- Seleme'nin yle buyurduunu nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) ayetleri birbirinden ayrarak Kuran okurdu."[740] 347- . Ebul Futuh-u Razi Tefsir'inde nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) "Msebbahat' okumadan uyumazd ve bu srelerde bin ayetten daha stn bir ayet vardr buyururdu. Msebbahat hangi srelerdi diye sorulduunda, "Hadid, Har, Saff, Cuma ve Teabun" sreleridir" buyurdular.[741] 348- bni Ebu Cumhur Durru'l-Leali kitabnda Cabirin yle dediini nakleder: "Resulullah (s.a.a) "Tebareke" ve "Elif Lam Mim Tenzil" srelerini okumadan uyumazd."[742] 349- Mecmau'l-Beyan kitabnda Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) "Sebbihisme Rabbike-l la" sresini severdi ve ilk olarak "Sebbihisme Rabbike-l la" diyen Mikaildir." buyururdu.[743] Mellif: Merhum Meclisi Bilaru'l-Envar kitabnda bu hadisin birinci blmn "Durru'l-Mensur" kitabndan nakletmitir. 350- Mecmau'l-Beyan kitabnda bni Abbasn yle dedii rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) ne zaman "Sebbihisme Rabbike-l la" okusayd, "Subhane Rabby-el la" sylerdi." Bu hadis Ali (a.s)dan da rivayet edilmitir.[744] 351- Suyuti Durru'l-Mensur kitabnda Ebu mame'den yle dediini rivayet etmitir: "Haccatu'l-Veda'dan sonra Resulullah (s.a.a) ile birlikte namaz kldmzda hazret "La Ugsimu bi yevmil kyame"yi okurdu. "E Leyse Zalike bi gadirin la Eyyuhyiye-l Mevta" ayetini ulatnda hazretin "Bela Ene Ala zalike Mine- ahidin" (Evet bende buna ahidim) dediini duydum." Bunun gibi hazretin sylediklerinde az bir ihtilaf ile baka rivayetler de mevcuttur.[745] 352- Ayn kitapta bni Abbasn yle dedii rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) namazda "Ve Nefsun ve ma sevvaha fe Elhemeha Fucureha ve tegvaha" ayetini okuduktan sonra biraz durur sonra "Allah'm bana takval olmay nasip et, nefsimi

temizle phesiz sen en gzel temizleyensin ve onun velisi, mevlassn." derdi.[746]

20. BLME EKLEMELER


358- Biharu'l-Envar, Zikra kitabndan rivayet eder: Resulullah (s.a.a) Kuran okumadan nce -Kovulmu eytandan Allaha snrd- yani; "Euzu Billahi Mine-eytan-ir Racim" derdi."[747] 359- Tefsir-i Ayyide mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "(Resulullah (s.a.a)n sesi o kadar gzeldi ki) Kuran herkesten daha gzel ve gnlleri kendine ak edecek bir ekilde okurdu."[748] 360- Deavut-u Ravendi kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Cebrail bana Kuran ayakta okumam syledi[749] 361- Mecmau'l-Beyan kitabnda Enes b. Malikden rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Kuran' sesini ekerek makaml bir ekilde okurdu."[750] 362- Merhum Kuleyni el-Kf'de mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Biz Ehl-i Beyt Kuran "Ubeyy'in kraat zerine okuruz. baz rivayetlerde Ehl-i Beyt (a.s) dier yedi kraata da izin verdikleri, caiz kldklar gelmitir.[751] 363- Merhum Tabersi Mecmau'l-Beyan kitabnda "Tin sresinin" tefsirinde yle rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bu sreyi bitirdikten sonra "Bela ve ene ala zalike mine ahidin" (Evet ben buna ahidim) buyururdu."[752] 364- Durru'l-Mensur kitabnda Resulullah (s.a.a)dan nakledilmitir: "E leyse zalike bi gadirin Ala Eyyuhyu-ul Mevta" (Acaba Rabbin lleri diriltmeye kadir deil mi?) ayetini okuduunda,- Kyamet sresinin son ksm- "Her ayptan mnezzeh olan rabbim, evet sen lleri diriltemeye kadirsin" sylerdi.[753] 365- Mecmau'l-Beyan kitabnda Yunus sresinin 61. ayetinde "(Habibim) ne i yaparsan yap ona dair Kurandan ne okursan oku ve sizler ne yaparsanz yapn, yaptklarnza daldnz anda muhakkak biz sizi grrz. Ne yerde ne de gkte zerre arlnca bir ey Rabbinizden uzak ve gizli kalmaz. Bundan daha da kk ve daha da byk hibir ey yoktur ki apak bir kitapta tespit edilmi olmasn.

"Resulullah (s.a.a) bu ayeti okuduunda ok iddetli bir ekilde alamaya balard.[754] 366- Mecmau'l-Beyan kitabnda "Tevhid" sresinin aklamasnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) "Gul huvellahu Ehed'i okuduu zaman her ayetten sonra duraklard."[755] (btn sreyi bir nefeste okumazd.)

21. BLM
HAZRETN DUAYLA LGL SNNET VE DBI
353- Kutb-u Ravendi Daavt kitabnda Resulullah (s.a.a)n yle buyurduunu zikretmitir: "Cebrail bana Kur'an' ayakta okumam, rkda Allaha hamd secdede ise tesbih ve oturarak dua etmemi emretti."[756] 354- bn-i Fehed Uddet-i Dai kitabnda rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) dua ederken ellerini kaldrrd, yemek isteyen fakir gibi yalvarp inlerdi."[757] Mellif: Ayn konuyu eyh Mecalis kitabnda Zeynelabidin (a.s)n ocuklar Muhammed ve Zeyd, Oda mam Hseyin (a.s)dan rivayet etmitir. Aynaya Bakarken Okuduu Dua 355- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s), deerli babalarndan (s.a), Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) aynaya bakarken yle sylerdi: "Beni kamil (eksiksiz), yzm gzel yaratan, bakalarnn karsnda ziynetlendiren, slama hidayet eden, "Nbvvet" ile bana minnet brakan Allaha hamd olsun."[758] 356- Ebul Futuh-u Razi tefsirinde mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) aynaya bakarken yle sylerdi: "Beni kmil yaratan, ahlakm gzelletiren, dierlerinin ayplar karsnda bana ziynet veren Allaha hamd olsun" Merkebe Binerken Okuduu Dua

357- Gevaliu'l-Leali kitabnda Resulullah (s.a.a)dan, rivayet edilmitir: Yolculuk iin hazret merkebinin zerine oturduktan sonra defa "Allah-u Ekber" syledikten sonra u ayeti okurdu: "Bunlar hizmetimize veren Allah ne ycedir! Zaten bizim gcmz bunlara yetmezdi. phe yok ki Rabb'imize dneceiz."[759] Sonra devamnda yle buyururdu: "Rabb'imiz! Bu yolculuumuzdan senden iyilik ve takva talep ediyoruz. Senin houna giden ileri senden istiyoruz. Allah'm! Bu yolculuu bizlere kolay kl, uzan yakn et, Allah'm! Yolculukta bizim yardmcmz, ailemiz de bizim vekilimiz ol. Allah'm! Yolculuun zorluklarndan, evin hznnden, aile ve malda ktlk grmekten sana snyorum." Yolculuktan dndkten sonra "Rabb'ime tvbe etmi, ona ibadet ederim, evime dndm iin krler olsun." diye dua ederdi.[760] Yolculukta Akam Vakti Olunca Okuduu Dua 358- Ayn kitapta yle nakledilmitir: Hazret yolculukta akam olunca "Ey yeryz! Benim ve senin rabbimiz Allahtr. Senin ve iinde barndrdklarnn errinden ve stnde hareket halinde olanlardan Allaha snyorum ve yine- her yrtc, srp sokan ylan ve akrebin, bu diyarda bulunan herkesin errinden Rabb'ime snyorum. Yine babann ve olunun errinden Rabb'ime snyorum." diye dua ederdi.[761] Yeni Elbise Giyerken Okuduu Dua 359- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)dan rivayet edilmitir: Hazret yeni elbise giydii zaman "Avretimin rtl, halk arasnda sslenmi olaym diye giydirip rten rabbime hamd olsun." diye dua ederdi.[762] Mellif: Bu hadise yakn manada, Mufidi-Dini-i Tsi, Emli kitabnda Ubeyy b. Meterden, Allame Meclisi Bilaru'l-Envar'da Menakib kitabndan Ubeyye b. Meterden rivayet etmilerdir. 360- Yine Mekarim kitabnda gelmitir: Hazret elbisesini karmak istedii zaman nce sol taraftan karmaya balard. Yeni elbise giydikleri zaman her zaman yapt i, Allaha hamd ve sena da bulunmakt. Sonra fakir birisini arp eski elbisesini ona verip yle buyururdu: "Mslman, Allahn rizayeti iin eski elbisesini fakir bir mslmana verirse, verdii elbise fakirin zerinde olduu srece, veren ahs hayatta olsun veya lm olsun, Allahn yardm, eman ve korumas altnda olacaktr."[763] 361- Yine ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) elbisesini giydikten sonra evden kmadan nce ayaa kalkp yle dua ederdi: "Allahm senin sayende kendimi rttm, sana yneldim ve sarldm (senin ipine sarldm), sana tevekkl ettim, Allahm sen benim itimadm ve midimsin, Allahm ehemmiyetli, mhim (ilerimde) ve benim nemsemediim fakat senin daha iyi bildiin ilerimde bana kifayet et ve himayette bulun. Senin komuluun aziz, deerli, hamd ve vgn

ycedir. Senden baka lah yoktur. Allah'm! Takvay yol azm yapl, gnahlarm bala, nereye ynelirsem oray hayr ve iyilik olarak karar kl.!" Daha sonra hazret iinin peine giderlerdi.[764] Meclisten Kalkarken Okuduu Dua 362- Gazali hyau'l-Ulum kitabnda nakleder: Hazret ne zaman bir meclisten kalksa "Allah'm! Sen her noksanlk ve ayptan mnezzehsin. Hamd ve vg sana mahsustur. ahadet ederim ki senden baka ilah yoktur, tvbe edip sana dnyorum." diye dua ederdi.[765] Mescide Girerken ve karken Okuduu Dua 363- eyh Mecalis kitabnda senedi ile, "Abdullah b. Hseyin", deerli annesi "Fatma bintu'l-Hseyin'den, O da deerli babas mam Hseyin (a.s)dan, Oda Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) mescide girmek istedikleri zaman "Allahm! Rahmet kaplarn yzme a" mescitten karken "Allahm! Rzk kaplarn yzme a" diye dua ederdi.[766] 364- Tabar el-mame kitabnda, "Abdullah b. Hasan'dan, o da deerli annesi Fatma- Sura'dan, o da deerli babas mam Hseyin (a.s)dan, o da deerli annesi Hz. Fatma'dan nakleder: "Peygamber (s.a.a) mescide girdikleri zaman "Allahn adyla, Allahm! Salt ve selamn Muhammede ve onun Ehl-i Beytine gnder, gnahlarm bala ve rahmet kaplarn yzme a" mescitten kmak istedikleri zaman ise "Allahn adyla, Allahm! Muhammed ve Ehl-i Beytine selam ve slat gnder. Gnahlarm bala, kerem ve iyilik kaplarn yzme a" diye dua ederdi.[767] Yataa Girerken Okuduu Dua 365- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda rivayet edilmitir: Resulul-lah (s.a.a) yatakta sa tarafa doru ve mbarek yzn sa elinin iine brakarak uyurdu. Sonra "Allah'm! Kullarn dirilttiin zaman beni azabndan koru." diye dua ederdi.[768] 366- Ayn kitapta zikredilmitir: Hazret uyurken muhtelif, farkl dualar okurdu. onlardan birisi- yledir: "Allahn adyla lp dirilirim. Btn mahluklar ona dnecektir. Allahm! Korkumu emniyet ve huzura evir, aybm rt, bana verdiin emanetin (hakkn) kendin ed et."[769] 367- Yine ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) uyurken ayet'el krsiyi okurdu ve yle buyururdu: "Cebrail bana gelerek, Ey Muhammed! Cin taifesinden olan ifrit (Cinlerin azgn, en zararl, erli, korkun ve kuvvetli cinsi.) uykuda sana cad yapacaktr, uyumak istediin zaman Ayete'l- Krsi'yi oku" dedi.[770] Sofra ya Oturduu Zaman Okuduu Dua

368- el-Kfde zikredilmitir: "Resulullah (s.a.a) sofra nlerine getirildii zaman, "Allahm! Sen her eyden mnezzehsin. Bizi imtihan ettiin ey ne kadar gzeldir ve bize baladn eyler ne kadar fazladr, bize verdiin selamet, salk ne kadar oktur, Allahm! Bize ve iman ehlinin fakirlerinin rzklarn arttr." diye dua ederdi.[771] 369- Mekarimu'l-Ahlak kitabnda zikredilmitir: Yemek sofras hazretin nne brakld zaman; "Allahn adyla, Allahm bu yemei kr yerine getirilmi nimetlerinden karar kl ve onu cennet nimetlerine birletir." diye dua ederdi.[772] Yemee El Uzatrken Okuduu Dua 370- Mekarim kitabnda zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) yemee el uzattklar zaman yle dua ederdi: "(Allahn adyla) Allahm! Bize verdiin rzk mbarek kl ve onun arkasndan yeni rzk merhamet et (gnder)"[773] Sofra Kaldrlrken Okuduu Dua 372- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) sofra nlerinden kaldrlrken "Allahm! Bize ok nimet verip, onu temiz ve mbarek kldn. Bizleri doyurup susuzluumuzu giderdin. Yedirip, doyuran fakat kendisinin yemee ihtiyac olmayan Allaha hamd olsun." diye dua ederdi.[774] Yemek Yerken ve St erken Okuduu Dua 372- el-Kf'de mam Bakr (a.s)dan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) bir ey yiyip itikleri zaman "Allahm! Bu yemei bize mbarek kl ve bundan daha iyisi ile bizleri rzklandr" diye dua ederdi. Fakat st ierken, "Allahm! Bu st bize mbarek kl ve onu bizim iin oalt." diye dua ederdi.[775] Mellif: Bu manay "Kuleyni" ve "Bergi'de" zikretmilerdir. 373- kbal kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) bir miktar yemek yedikten sonra "Allahm, hamd sana mahsustur. Bana yemek verdin, susuzluumu giderdin, nimetlerin karsnda kfran ve nankrlk etmeyip veda etmeyen ve senden bakasnda muhta olmamay aramayann hamd ve vgs sana mahsustur." diye dua ederdi.[776] Yeni Meyve Grdnde Okuduu Duas 374- . Saduk Mecalis kitabnda senedi ile Ali (a.s)in yle buyurduunu nakleder: "Resulullah (s.a.a) yeni meyve grdkleri zaman alp per gzlerine ve mbarek aznn zerine brakrd ve "Allahm! Bu meyvenin balangcn sa, salim ve afiyette gsterdiin gibi sonunu da bu ekilde bizlere gster." diye dua ederdi.[777]

Mellif: Tabersi Mekarim kitabnda "azna" kelimesini getirmeden bu hadisi ayn ekilde zikretmitir. Yine Meaz-il Cevheri kitabnda senedini zikrederek mam Sadk (a.s)dan ayn ekilde nakletmi fakat birinci ksmda gelen "afiyette" kelimesini getirmemitir. Tuvalete Girerken Okuduu Dua 375- Men la Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) tuvalete girmek istedii zaman, "pis,kirli, necis, irkin eytandan sana snyorum. Allahm! Rahatszl benden uzaklatr ve kovulmu eytandan beni koru." htiyacn gidermek iin oturduu zaman, "Allahm! Rahatszl, irkinlii ve pislii benden gtr, beni temiz kimselerden karar kl." Byk abdest annda, "Allahm! Selamet ve afiyet ile bana yiyecek verdiin gibi, artklarn selametle benden kmasn sala." diye dua ederdi. Bazen de hazret tuvalete girdii zaman yle dua ederdi: "Hamd ve vg koruyup hacetleri gideren Allaha aittir." Msterahtan kt zaman mbarek eliyle karnn svazlayarak "Hamd ve vg rahatsz edici artklar benden karan, gcn bedenimde brakan Allaha mahsustur. Hi kimsenin kymetini lp bilemeyecei ne de byk bir nimettir." diye dua ederdi.[778] Kabristanlktan Geerken Okuduu Dua 376- bn-i Guvluveyh Kamilu'z-Ziyaret kitabnda Muhammed b. Mslimden rivayet etmitir: "mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) bir kabristanln yanndan geerken; "Mminler tarafndan sizlere selam olsun, bizlerde rabbim ne zaman isterse sizlere katlacaz." diye dua ederdi.[779] Kabir Ehlini Ziyaret Ederken Okuduu Dua 377- bn-i Guvleveyh ayn kitapta Sefvan-u Cemal'dan rivayet etmitir. mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu duydum: "Resulullah (s.a.a) her Perembe ikindi vakti bir grup ashab ile Baki kabristanlna giderdi ve defa "Selam olsun size ey bu diyarn ehli" dedikten sonra defa da "Allah sizlere rahmet etsin" diye dua ederdi.[780] Mesrur Olduu Zaman Okuduu Dua 378- Kuleyni el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) bir eyden dolay sevindikleri zaman "Hamd ve vg

bu nimeti bize sunan Allaha aittir." Bir eyden dolay hznlenip gamlandklar zaman ise "Btn hal ve durumlarda hamd Allaha aittir." diye dua aderdi.[781] Sevdii Bir eyi Grd Zaman Okuduu Dua 379- Mekarimde Emir'l Mminin (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) sevdii bir eyi grdkleri zaman "Hamd ve vg kendi nimeti ile iyilikleri tamamlayan Allaha mahsustur." diye dua ederdi.[782] Ezan Okunduu Zaman Okuduu Dua 380- Daaimu'l slam kitabnda mam Zeynelabidin (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) "mezzinin" sesini duyduu zaman sylediklerini aynen tekrar ederdi, fakat mezzin "hayye la's-Salah, hayye la-l felah, hayye la-l hayru-l mel" cmlelerini syledii zaman hazret; "La hevle ve la kuvvete illa billah" sylerdi. kamet bittii zaman ise "Ey bu tam, kmil davet ve ikame olmu namazn rabbi, sahibi Allahm. Muhammedin kyamet gnnde arzularn isteklerini gider. onu balanma vesilesi olan cennete ulatr. mmeti hakknda efaatini kabul et."[783] Akam Namaznn Son Rekatnda Okuduu Dua 381- Caferiyat kitabnda mam Ali (a.s)dan nakledilmitir: Rasulullah (s.a.a.) "akam" namaznn nc rekatnda "Allahm kalplerimizi hidayet ettikten sonra (yanl yola) saptrma, kendi katnda bize rahmet gnder, zira sadece balayc olan sensin." diye dua ederdi.[784] Vitir Namaznda Kunt Tutarken Okuduu Dua 282- Fakih kitabnda rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) vitir namaznda yetmi defa -istifar- ederdi sonra "Bu makam ateten sana snan kimsenin durduu yerdir." diye buyururdu.[785] 383- Ayn kitapta nakledilmitir: "Resulullah (s.a.a) vitir namaznn kuntunda yle dua ederdi: "Ey! Allahm beni hidayet ettiklerinin yoluna ynlendir, ve afiyet verdiin kimselerden karar kl. Kesin olan erden beni koru. Zira ferman vermek sadece senindir, sana hi kimse hakim deildir. Ey! Kabenin sahibi Allahm sen mnezzehsin, senden balanmay diliyorum ve sana dnyorum, sana iman getirdim, sana tevekkl ettim. Btn g ve kudret efkatli olan (sana) mahsustur."[786] ftar Vakti Okuduu Dua 384- el-Kfde mam Sadk (a.s) deerli babalarndan nakletmitir: "Resulullah (s.a.a) iftar ettikleri zaman yle dua ederlerdi: "Ey Allahm senin iin oru tuttum

ve senin rzkn ile iftar ediyorum. yleyse bizim duamz kabul et. (Evet, susuzluk bitti, bedenin damarlar iftar ile doldu, mkafat kald.)[787] Mellif: Bir ok rivayette buna yakn dua zikredilmitir. Namazdan Sonra Okuduu Dua 385- ehit Mecmua kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) teehht ve selam bitirdikten yere oturup sa elini bana brakarak "Ondan baka ilah olmayan Allahn adyla, o aikar ve gizli olan bilir, balayan ve efkatlidir, Muhammed ve line salt ve salavat gnder ve benden hzn ve gam gider." diye dua ederdi.[788] 386- Kuleyni el-Kf kitabnda "Muhammed b. Ferec'den senedi ile yle dediini rivayet etmitir. mam Cevad (a.s) bana yle bir yaz yazd: "Resulullah (s.a.a) namaz bitirdikten sonra yle dua ederdi: "Allahm! Gemi, gelecek, gizlide ve aikarda yapm olduum gnahlarm, (nefsim hakknda) arya, israf ettiim ve senin benden daha iyi bildiin btn gnahlarm bala. Allahm ileri erteleyen ve mukaddem eden sensin. Senden baka taplacak yoktur. Gyba olan ilmine ve mahluklar zerinde olan kudretine seni ant veriyorum ki yaamn benim iin iyi olduunu bildiin srece beni yaat ve lmn benim iin daha hayrl olduunu bildiin zaman ise beni ldr. Allahm gizlide ve aikarda korkunu bana nasip et. Gazap ve rza halimde haktan ayrlmamaya beni muvaffak kl. Fakirlikte ve zenginlikte orta halli olmay nasip et. Hibir zaman fani olmayacak nimeti nasip et, hibir zaman bitmeyecek sevinci bana bala. -Allahm!- kaza ve kadere kar bana raz olmam sala. Yaamdan sonra lmde bereket, lmden sonra ki yaammda esenlik ver bana. Sana nazar etmemde bana lezzet ve sevin ver, beni mlktna hibir zorluk grmeden veya sapklma neden olacak imtihana tabi tutmadan ak ve mtk et. Allahm bana salam bir azim ve ilerde istikamet, nimetlerin karsnda kr etmei, iyi kibetli olmay ve senin hakkn ed etmeyi merhamet et. Allahm senden salam bir kalp, doru konuan bir dil ve benim hakkmda bildiklerin iin balanmay dillerim. Senden, senin bildiin en deerli eyi istiyor, er bildiinden sana snyorum. phesiz gizlilikleri bilen sadece sensin."[789] Sabah Namaznn Nafilesinden Sonra Okuduu Dua 387- Caferiyat kitabnda Ali (a.s) buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) sabah namaznn nafilesini kldktan sonra sa tarafa yaslanp sa eli ile sa yanann altn tutarak yle dua ederdi: Allahn hibir zaman paralanmayan urvetul vusgasna, salam ipine sarldm, arabn, acemin tecavznden, insan ve cinlerden olan eytanlardan Allaha snyorum ve ona tevekkl ediyor ve hacetimi ondan istiyorum, Rabb'im bana kfidir ne de gzel vekildir. Yce ve zim Allahtan baka hibir g ve kudret yoktur."[790]

Sabah Namazndan Sonra Okuduu Dua 388- . Tsi Mecalis kitabnda rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) sabah namazn bitirdikten sonra ashabnn duyabilecei yksek bir sesle defa "Allahm! Koruyucum olarak karar kldn dinimi slah et. Sonra yine defa Allahm iinde yaadm dnyay slah et. -ondan sonra- defa; Allahm dn yerim olan hire timi gzel kl. Yine defa; Allahm gazabndan rizyetine, azabndan affna ve bahiine snyorum. Sonunda ise Allahm sana snyorum, et ettiin eye hibir ey mni olamaz, men ettiin eyi hi kimse balayamaz ve alann almasnn hibir faydas olmaz." diye dua ederdi.[791] 389- Kutbu Ravendi Daavt kitabnda zikretmitir: Resulullah (s.a.a) sabah namazn kldktan sonra yle dua ederdi: "Allahm kulak ve gzlerimden faydalammam sala, o ikisini varisim kl, dmanmdan intikamm al."[792] Sabah Namazndan Sonra Okuduu Zikir 390- S. b. Tavus kbal kitabnda mam Bakr (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) sabah namazn kldktan sonra gne douncaya kadar kbleye doru oturup Allah zikretmek ile megul olurdu. Ali (a.s) gelerek hazretin arkasnda halka yz dnk olarak otururdu. Millet Emir'l Mminin (a.s)dan hacetlerini sorup cevabn alrlard. Resulullah (s.a.a) onlara byle yapmalarn emretmiti."[793] le Namazndan Sonra Okuduu Dua 391- S. b. Tavus kbal kitabnda Emir'l Mminin (a.s)n yle buyurduklarn rivayet etmitir: "Hazretin le namazndan sonra okuduklar dualardan birisi de yledir: "Yce ve balayan Allahtan baka ilah yoktur. Byk arn rabbi Allahtan baka ilah yoktur. Btn vgler Alemlerin rabbi olan Allaha mahsustur. Allahm rahmet vesilelerini, mafiretinin azaimini, her hayrdan faydalanmay, her gnahtan salim kalmay senden istiyorum. Allahm balamadn gnahm, yok etmediin gamm, kurtulua karmadn zorluumu, if vermediin hastalm, rtmediin aybm geride brakma. oaltmadn rzkm, senin raz ve benim hayrma olan hacetimi reva grdklerin hari geride kabul olmam olarak brakma. Ey efkatlilerin en efkatlisi."[794] Secdede Okuduu Dua 392- Meclisi Bilaru'l-Envar kitabnda senedini zikrederek mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) alnn yere brakp "Allahm ban benim gnahlarmdan daha genitir, benim yanmda rahmetin amelimden

daha mit vericidir. yleyse benim gnahlarm bala Ey lmsz olan hayy." diye dua ederdi.[795] Namaz Bitiminde Okuduu Dua 393- Caferiyat kitabnda Ali (a.s) yle buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) namazdan ayrlmak istedikler zaman, sa elinin ii ile alnn meshedip "Allah'm hamd sana aittir. Gizlilik ve akar bilen senden baka ilah yoktur. Allah'm gam, hzn ve gizli ve akar olan fitneleri bizden uzaklatr. Sonra yle buyurdular: mmetimden kim bu ameli yerine getirirse Allah-u Tal her istediini ona verir."[796] Mellif: Seyit b. Tavus Felahu's-Sal kitabnda buna yakn bir hadisi Mesme'u Kurdeyn kitabndan nakletmitir. Her Namazdan Sonra Okuduu Dua 394- Kenz kitabnda Keraceki Enes b. Malikten rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) her namazdan sonra yle sylerdi: "Faydas olmayan ilimden, huusu olmayan kalpten, doymayan nefisten, duyulmayan (gaile alnmayan) duadan, sana snyorum. Allahm bu drdnden sana snyorum."[797] Yeni Yln Balangcnda Kld Namaz ve Dua 395- Seyit b. Tavus kbal adl eserinde Muhammed b. Fuzeyl Sayrufiden yle rivayet eder: mam Rza (a.s) babasndan, Oda ceddinden, Oda babalarndan (a.s) yle nakleder: Resulullah (s.a.a) Muharrem aynn ilk gnnde iki rekat namaz klar ve namaz bitirdikten sonra ellerini kaldrarak kez u duay okurdu; "Ey Rabb'im! Sen kadm (ezelden beri) ilahsn ve bu yeni bir yl, yleyse bu yeni ylda senden eytandan korunmay ve srekli ktle emreden (nefs-i emmare) u nefse kar galip gelmeyi diliyorum. Ey Kerim! Beni sana yakn klacak eylerle megul etmeni diliyorum, ey celal (byklk) ve ikram sahibi! Ey dayana olmayann dayana! Ey az olmayann mit kayna, ey korumas olmayann koruyucusu, ey yardmcs olmayann feryadna yetien, ey sna olmayann sna, ey hazinesi olmayann hazinesi, ey belas (imtihan) pek gzel, ey midi byk, ey zayflarn izzeti, ey boulann kurtarcs, ey helak olanlarn kurtarcs, ey nimet veren, ey gzelletiren, ey bol erdem (fazilet) veren, ey Muhsin, sen yle bir ilahsn ki, gecenin karanl, gndzn , ayn nuru, gnein , suyun sesi ve aacn grlts sana secde etti. Ey Allahm! Senin hibir ortan yoktur. Ey Rabb'im! Bizleri bakalarnn dndklerinden (zannettiklerinden) daha hayrl kl! ve bakalarnn hakkmzda bilmedikleri gnahlarmz bala! Allah bana yeterlidir, ondan baka hibir ilah yoktur ona tevekkl ediyorum ve O byk arn rabbidir. ona iman ettik, (Btn iler) her ey rabbimizdendir ve (bunu) ancak akl sahipleri anmsarlar, Rabb'imiz

kalplerimizi hataya drme ve bize kendi katndan rahmet bala phesiz sen pek bahedicisin.[798] aban Aynn On Beinci Gecesinde Okuduu Dua 396- Seyit b. Tavus kbal kitabnda aban aynn on beinci gece yars amelleri hususunda yle rivayet eder: "Resulullah (s.a.a) o gece de yle dua ederdi: "Sana isyanm engelleyecek lde ve itaatinden (emrine boyun emeyi) beni kendi rza ve honutluuna iletecek kadar kalbime korkunu yerletir, ve yaknden, onunla dnya musibetlerini bizlere kolaylatracak miktarda ihsan et! Ey Rabb'im! Bizlere hayat verdiin srece kulaklarmzdan, gzlerimizden ve kuvvetimizden yararlanmamz sala! Onlar bizlere miras kl! Kanmzn (pahasn) bizlere zulmedenlerden al! Bizleri dmanlarmza kar muzaffer kl! (veya bizleri dmanlk edenlere kar yardm et) (Ey Rabb'im!) dinimizde bizleri musibetli klma ve dnyay en byk gam-derdimiz, ilmimizin sonu yapma! Bizlere acmayan bamza musallat etme, kendi rahmetin ile, ey acyanlarn en efkatlisi."[799] Hilali Grdnde Okuduu Dua 397- . Tsi Emli kitabnda Muhammed b. Hanefiyeden Oda Ali (a.s)dan senedini zikrederek yle rivayet etmektedir: "Resulullah (s.a.a) hilale bakt zaman ellerini kaldrr ve yle derdi: "Bismillah, Ey Rabb'im! Bu ayn hilalini bizlere emniyetli, gvenli, imanl ve selamet (esenlik) kl ve (bu ayda) islamdan yararlanmay bizlere nasip et! (Ey Ay) benim ve senin rabbimiz Allahtr."[800] Mellif: Bu manaya yakn baka rivayetlerde mevcuttur. Ramazan Aynn Hilalini Grdnde Okuduu Dua 398- Seyit b. Tavus kbal kitabnda Ramazan aynn amelleri blmnde Muhammed b. Hanefiyeden, Oda Emir'l Mminin Ali (a.s)dan yle rivayet etmektedir: Resulullah (s.a.a) Ramazan aynn hilalini grd zaman yzn kbleye doru evirir ve yle derdi: "Ey Rabb'im! Bu ayn hilalini bizlere emniyetle birlikte imana sahip olma ve esenlik vesilesi kl! (Bu ayda bizlere) slam dan yararlanmay, gzel afiyete sahip olmay ve hastalklar karsnda korunmay mukadder kl! Ve (bu ayda bizlere) namaz, oru ve Kuran tilavet etme yolunda yardmc ol! Ey Rabb'im! Ramazan bitinceye kadar bizleri Ramazan aynn amellerini yerine getirmek iin kendine teslim et! Ve onu bizlerden honut et ve bizleri de onda selamet iinde bulundur! Bylece de bizleri balanm, gnahlarmz affetmi ve bizlere rahmet etmi bir halde Ramazanmz bitmi olsun.[801] Gnlk Zikri

399- Merhum Kuleyni Usulu'l-Kf'de Ebul Hasan El-Enbari'den, mam Sadk (a.s)'dan rivayet eder: Resulullah (s.a.a) her gn yz altm kez -Bedendeki damarlarn says miktarnca- Allah'a hamd eder ve yle sylerdi: "Btn durumlarda (Her halukarda) fazlasyla vg alemlerin rabbi Allah'a mahsustur."[802] 400- Yine ayn kitapta, senedi ile Yakup b. uayb'dan yle rivayet edilmitir mam Sadk (a.s)'n yle buyurduunu iittim: Resulullah (s.a.a) yle buyurmaktadr: "Kukusuz insan olunda yz altm tane damar vardr, bunlarn yz seksen tanesi hareketli ve dier yz seksen tanesi ise sakin (hareketsizdir). Bu yzden hareketli olan damarlar hareketsiz ve hareketsizlerde hareketli olsaydlar insan olu uyuyamazd. Resulullah (s.a.a) sabahladnda yz altm kez yle derdi; "Her halukarda, vg fazlasyla alemlerin rabbi olan Allah'a mahsustur. Yine ayn ekilde akam ettii zaman bu zikri tekrarlard.[803] 401- . Tsi Mecalis ve Ahbr kitabnda Surri b. Yakuptan Oda babasndan ve mam Sadk (a.s)dan Oda babalarndan (a.s) silsile senet zikrederek yle rivayet etmektedir: "Resulullah (s.a.a) her gn sabahlad ve gne doduu vakit yz altm kez Allaha kr etmek iin yle sylerdi: "Her durumda fazlasyla ve temiz olarak, vg Alemlerin rabbi olan Allaha mahsustur."[804] aban Aynn On Beinci Gecesinde Yapt Baka Bir Amel 402- Seyit b. Tavus kbal kitabnda, ceddi Ebu Cafer Tsi, Oda Peygamberin baz elerinden senedini zikrederek yle rivayet eder: Peygamber (s.a.a) benim sramn olduu bir akam yataktan kalkp gitti -farkna varmadm- uyanp gittiini grnce kadnlk duygularm -hislerim- bana hakim oldu, dier zevcelerin odasna gittiini sandm. Birden hazreti grdm, tpk yere den bir elbise gibiydi, ayak parmaklarn secdeye koymu ve o halde yle sylyordu: "Ey Rabb'im! Srekli sana muhta, senden korkmu bir halde sana sndm, o halde ismimi -iyilerin zmresinden- deitirme! Cismimi deitirme! mtihanm zorlatrma ve beni bala!" Daha sonra Allah resul (s.a.a) ban secdeden kaldrd ve yeniden secdeye kapand ve yle dua etti: "Ey Rabb'im! Canm ve ruhum sana secde etti ve kalbim buna iman etti. u iki elim nefsime zulmetti. Ey byk (Allahm) her byk iin yaplmasnda sana mit edilir. -Ey Rabb'im!- byk gnahlarm bala! Byk gnahlar ancak byk -Allah- balar." Sonra kafasn secdeden kaldrd ve nc defa secdeye kapand ve yle yakarmaya balad; "-Ey Rabb'im!- azabndan affna, gazabndan rzana (honutluuna) snyorum. -Ey Rabb'im!- cezalandrmandan, balamana ve (hakikatte) mukaddes zatndan sana snyorum. -Ey Rabb'im!- Sen kendi kendini vdn gibisin, ve sen, seni metih edenlerin sylediklerinden daha ycesin." Daha sonra tekrar kafasn secdeden kaldrd ve drdnc kez secdeye gitti ve yle syledi: "Ey Rabb'im! phesiz yznn nuru vesilesiyle ki (o nurla) gkler ve yeryz aydnland ve karanlklar o nurla yok oldu, gemi ve gelecek i onun ile

slah oldu, zerime gazabnn kmesinden veya fkenin zerime inmesinden sana snrm. -Ey Rabb'im!- nimetinin zil olmasndan, azabnn aniden gelip atmasndan, afiyetin deimesinden ve btn gazaplarndan sana snrm. Yapmaya gcm yettii eyler hususunda beni yarglayabilirsin (azarlayabilirsin) hareket ve kuvvet ancak sendendir."Peygamberin zevcesi szlerine yle devam etti: "Peygamberin (s.a.a) bu halini grnce onu ylece brakp sratle eve doru hareket ettim, bu yzden nefes nefese kaldm. Resulullah (s.a.a) arkamdan eve gelip beni bu ekilde grnce; Neden byle nefesleniyorsun? diye sordu "Yaknnda durmu amellerine bakyordum ey Resulullah (s.a.a) diye arz ettiimde, hazret yle buyurdu: "Acaba bu akamn hangi akam olduunu biliyor musun?! Bu akam aban aynn on beinci gecesidir. Bu gecede insann amelleri belirlenir, rzklar blnr ve eceller yazlr. Bu akam Allah, mrik, hara toplayan, akrabalk ban kesen, srekli arap ien, gnaha kar srarl olan, airlii meslek edinen (ve bu yolla yersiz ve bo yere insanlar methedipktleyen) ve kehneti meslek edinen kimselerin haricinde btn herkesin gnahlarn affeder." Mellif: Yine ayn kitapta yani kbalda ceddi Ebu Cafer Tsi, Hammadtan, Oda Ebandan Oda mam Sadk (a.s)dan ayn hadisi rivayet etmitir. Yalnz dualarn metni nceki hadise nispet biraz farkl nakledilmitir. Zamaheride Faik kitabnda mezkur manay rivayet etmi ama duann metnini kaydetmemitir.[805] Her Sabah-Akam Okuduu Zikir 403- Kutbu Ravendi yle diyor: yle rivayet edilmitir: Ali b. Hseyin (a.s)' Yezit'in yanna gtrdklerin de Yezit mam konuturmaya alyordu bu vesileyle de ondan iitecei bir sz bahane edip mam'n boynunu vurmay planlyordu. mam Zeynelabidin (a.s) elinde ki kk tesbihi parmayla evirerek Yezit'in btn sylediklerine karlk veriyordu, Yezit, mama (a.s) szlerime cevap verdii zaman neden hi itina etmeden elinde ki tespihi evirip duruyorsun? deyince mam (s.a) yle yant verdi: "Babam, ceddim'den bana yle bir hadis nakletti, Sabah namazn ve takibatn bitirdikten sonra hi kimse ile konumadan evvel nndeki tespihini eline alr ve yle sylerdi: Ey Rabb'im! Kukusuz evirdiim tespih taneleri saysnca seni tespih edip, temcid, hamd eder ve la ilahe illallah syler bir halde sabahladm. Sonra mam Zeynelabidin (a.s) yle buyurdu: Ceddim gemi zikirleri tespihini ekerek tekrar ettikten sonra ilerini yapmaya koyulur ve insanlarla konumaya balar ve yle buyururdu: bu vesile ile evirdii tespih tanelerinin saysnca kendisine Allah' zikretme sevab yazlr ve bu zikir onun yatana girinceye dek hak Talya snma vesilesidir. Yatana girince da ayn zikirleri tekrarlar daha sonra tespihini bann altna koyard, bylece amel defterine sabaha kadar Allah zikretmenin sevab yazlrd.

Bu yzden bende ceddime uymak iin tespihi evirdim. Yezit mam'n (s.a) cevabn dinledikten sonra bir kez daha mama yle dedi: "iinizden hangi birisiyle konutuysam lehiniz ve yararnza sonulanacak bir ekilde bana cevap verdiniz." Sonuta Yezit mam' ldrmekten vazgeti ve mam'n iplerini zmelerini emretti.[806] Mellif: Rivayetten anlald zere, mam Zeynelabidin (a.s)'in "Ceddim" kelimesinden kast "Resulullah'tr (s.a.a)". Ba Arsndan Korunmak in Okuduu Dua 404- Tbbu'l-Eimme kitabnda Ahmet b. Ziyad'dan o da Fezale'den, o da smail b. Ziyad'dan, o da mam Sadk (a.s)'dan yle rivayet eder: Resulullah (s.a.a) bir yorgunluk ve ba ars hissettiinde ellerini aarak; Fatiha, Nas, Felak srelerini okurdu, bylece rahatszl bertaraf olurdu.[807] Atelenmemek ve Arlardan Korunmak in Okuduu Dua 405- Davaat-i Ravendi kitabnda yle nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) atelenmekten ve dier arlardan korunmak iin u duay okuyarak Allah'a snrd; "Ey Rabb'im! Kukusuz ki iinde kann iddetle dolat damarn ve atein scaklnn erlerinden sana snrm."[808] Atelenmemek in Okuduu Dua 406- Tbbu'l-Eimme kitabnda Emir-l Mmin'in (a.s)' dan rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) iddetli bir atee yakalanmt, bu yzden Cebrail (a.s) Peygamber'in yanna gelerek korunmas iin u duay okudu: "Bismillah (Allah'n adyla) sana eziyet eden her dertten (ardan) ifa balyorum, phesiz sana ifa veren Allah'tr Allah'n adyla u duay (korunma duasn) al. Bu yzden sana tebrikler olsun. Rahman ve Rahim olan Allah'n adyla, ant olsun, yldzlarn yerlerine kukusuz ki bilseniz byk yemindir bu.[809] Allah'n izniyle muhakkak iyileeceksin. Bylece Resulullah (s.a.a) ateten kurtuldu. Peygamber (s.a.a) Cebrail (a.s)'a yle buyurdu: Bu korunmak iin gzel bir dua! Cebrail (a.s) bu dua gkyznn yedinci katnda bulunan hazinedendir dedi.[810] Sihiri Defetmek in Okuduu Dua 407- Biharu'l-Envar kitabnda ibn-i Abbas'tan yle rivayet edilir: "Lubeyd b. A'sam adl bir ahs Peygamber (s.a.a)'e sihir ederek onu Ben-i Zureyk" kabilesine ait bir kuyuya gizledi. Bu yzden Resulullah (s.a.a) hastaland. Peygamber (s.a.a) uyuduunda iki melek yanna gelerek biri ba ucunda, dieri ayak ucunda oturdu. Sonra sihiri peygamber (s.a.a)'e bildirdiler. Cady hurma aacnn kabuu arasna yerletirerek Zervan kuyusunun dibinde bir tan altna brakldn haber verdiler. Resulullah (s.a.a) Ali (a.s)' Zbeyr ve Ammar ile birlikte gnderip onu oradan

karmalarn syledi. Ali (a.s) arkadalaryla birlikte kuyunun suyunu boaltarak, tan altndan cady kardlar ve Resulullah (s.a.a)'in huzuruna getirdiler. Hurma aacnn kabuu arasnda (taradnda dklen) birka sa teli ve birka tane de taran dii vard. Onlara ineyle on bir dm dikilmiti. Sonra felek ve nas sreleri indi. Resulullah (s.a.a) bu sreleri okuduka dmlerden biri zlyordu. Btn dmler zldkten sonra zerinden ba zlen kimse gibi bir hafiflik hissetti ve Cebrail (a.s) Peygamber'e u kelimeleri okuyarak Allah'a snmasn salad; "Allah'n adyla seni her kskancn errinden ve her gzn ktlnden Allah'a sndryorum ve Allah sana ifa versin.[811] Sihiri Defetmek in Okuduu Baka Bir Dua 408- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda mam Hasan Askeri (a.s)'a mensup tefsirden yle nakleder: "Resulullah (s.a.a) elini Yahudi bir kadnn zehirledii bir but parasnn zerine koydu (srd) ve yle syledi: "(her eye) ifa veren Allah'n adyla, (her eye) yeterli olan Allah'n adyla (her eye) afiyet veren Allah'n adyla, ismi anlnca ne gkyz ne de yeryznde olan hibir eyin zarar vermeyecei, Allah'n adyla ki O iitendir, bilendir. Sonra yle buyurdu: Allah'n adyla yiyiniz! Daha sonra Resulullah (s.a.a) ve ashab birlikte o etten yediler ama hibirisi zarar grmedi.[812] Sknt ve znt Geldii Zaman Okuduu Dua 409- eyh Tsi Emli kitabnda Zeydten Oda babalarndan, (onlarda) Ali (a.s)dan yle rivayet eder: Peygamber (s.a.a) zerine bir sknt veya znt geldii zaman u duay okurdu: "Ey hay (diri), ey kayyum (balangc ve benzeri olmayan) ey (hibir zaman) lmeyen diri, (rabbim) ey diri olan rabbim senden baka hibir ilah yoktur, sen her znty gidericisin, aresizlerin duasn kabul edensin! Senden diliyorum (isteimi) zira btn vgler sana mahsustur. Senden baka hibir ilah yoktur. Minnet (ihsan) sahibisin, gkleri ve yeryznn yaratcssn, celal ve ikram sahibisin. Dnyann ve ahiretin Rahman ve ikisinin de Rahimisin. Ey rabbim! Bana yle rahmet et ki senden bakasnn rahmetine muhta olmayaym ey rahmanlarn en rahimi! "Resulullah (s.a.a) yle buyurdu: Mslmanlardan kim bu duay defa okursa gnah ve akraba ban kesme isteinin haricinde Allah-u Tal mutlaka dilediini ona verir.[813] Kuran- Kerimi Ezberlemek in Okuduu Dua 410- Kurbu'l -Esnad kitabnda Mesadet b. Sadaka yle nakleder: mam Sadk (a.s), babalarndan (a.s) yle rivayet ediyor: "Kukusuz ki u dua Peygamber (s.a.a)in dualarndandr; "Ey Rabb'im! Bana rahmet et, bana hayat verdiin srece sana olan isyanlarmdan (gnahlarmdan) uzak duraym! Seni benden honut klacak eylere kar hogrl olmay bana rzk olarak ver! Kitabn bana rettiin gibi kalbimi onu ezberlemekten ayrma! Onu okumam sala! Ey Rabb'im! Kitabnla gzm aydnlat gsm a, kalbimi ferahlat, ey Rabb'im!

Dilimin (dmn) kitabnla z, bedenimin onun ile amel etmesini sala ve bana bu ie kar kuvvet ver, zira her g ve kuvvet ancak sendendir."[814]

Dmanlarn errinden Korunmak in Okuduu Dua 411- Seyit b. Tavus (r.a) Muheccedu'-Daavat kitabnda yle nakleder: Resulullah (s.a.a) hicab (yani; dmanlarn ktlnden gvende kalmak iin okunan dua) yle idi: "Biz onlarn (kafirlerin) kalplerine Kuran' anlamasnlar diye hicaplar (rtler) koyduk ve kulaklarnda arlk var (bu yzden iitemezler) (ve ey Peygamber) Kuran'da yalnzca Allah' andn zaman onlar srt evirip uzaklarlar. Ey Rabb'im! rtp gizleyen celal ve cemal kemal kymetinin arn evirip kuatan, arndan (ilmi makamndan) kaynaklanan izzetin iin, kudret melekutunun kuatt eyler iin, ey emri geri evrilmez ve hkm ertelenip gecikmeyen rabbim, benim ve dmanlarmn arasnda yle bir perde koy ki frtnalarn onu skp atmaya, keskin kllarn paralamaya ve salam mzraklarn ona nfuz etmeye gc yetmesin! Ey kudreti her eyden fazla olan Rabb'im! Benim ve beni oklarnn hedefi edinenler ve akamn byk belalarn zerime aktan kimseler arasna rt ol! Ey Yakup'un gam ve hznn gideren rabbim! Benim de tm gam ve hznm bertaraf et! Ey Eyyb'n skntsn gideren rabbim! Skntm bertaraf et! Ey (hi bir zaman) malup olmayan galip tanrm beni, bana kar galip gelmeye alan dmanlarma kar muzaffer kl! "Ve Allah, o inkar edenleri hi bir fayda elde edemeden fkeleri ile geri evirdi. Ve Allah'(n yardm) savata mminlere yetti ve Allah gldr, mutlaka galiptir." -Ahzab, 25- Bu yzden iman edenlere dmanlarna kar yardm ettik, bylece (dmana) galip geldiler.[815]

21. BLME EKLEMELER


367- Menakib kitabnda yle rivayet edilmektedir: Resulul-lah (s.a.a) her oturup kalktnda Allah anard." "Bu manada Mecmau'l-Beyan kitabnda da rivayet gelmitir."[816]

368- Usulu'l-Kf kitabnda senediyle, ibn-i Fazzaldan, baz ashabmzdan, onlarda mam Rza (a.s)dan ashabna yle buyurduu rivayet edilir: "Peygamberlerin silahndan ayrlmayn! mam (a.s)a peygamberlerin silah nedir? diye sorulduunda "dua" diye buyurdu.[817] 369- Devat- Ravendi kitabnda yle rivayet edilir: "Resulullah (s.a.a) dua ettiinde omuzlarndan abas decekmiesine alayp szlard."[818] 370- Merhum rbili Kefu'l-Gumme kitabnda Ahmet b. Hamdun'un Tazkire adl eserinden yle rivayet eder: "mam Muhammed Bakr (a.s) yle buyurdu: "Biz (Ehl-i Beyt) Allah'a dua ettiimizde Allah'tan sevdiimiz eyleri isteriz ama istediimiz dnda bir ey gerekletiinde onun beendiine muhalefet etmeyiz."[819] Sabah Okuduu Dua 371- Usulu'l-Kf kitabnda Fazl b. Ebu Kurra, mam Sadk (a.s)dan rivayetin senedini zikrederek yle buyurduunu nakletmitir: "u duann cmlesini peygamberler Hz. Ademden itibaren peygamberimize kadar birbirlerinden almlardr, Resulullah (s.a.a) sabahladnda yle dua ederdi: "Allahm! Senden daima kalbimde var olacak iman istiyorum ve senden bir yakn istiyorum ki onunla ancak taktir ettiin musibetlerin bana isabet ettiini bileyim, ve bana verdiin eyler karsnda beni honut kl (ve nefsimi kanaatkar yap)[820] iddetler ve Zorluklar Karsnda Okuduu Dua 372- Hisl kitabnda nakledilen bir hadiste yle zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) Cebrail (a.s)n kendisine iddetler de ve skntlarda okumas iin Allah-u Tal tarafndan getirdii duay Hz. Ali (a.s)a retti. Peygamber (s.a.a) duay zorluk ve skntlard okumasn syledi: "Ey dayana olmayann dayana, ey sna olmayann salam kalesi, ey birikimi olmayann az, ey destei olmayann destekisi, ey yardmcs olmayann yardmcs, ey aff kerim olan (rabbim) ey snamas gzel olan, ey midi byk olan, ey zayflarn yardmcs, ey boulanlar kurtaran, ey helak olanlarn kurtarcs, ey Muhsin, ey gzelletiren, ey nimet veren, ve (ey erdem verip) oaltan. Sen (yle bir ilahsn ki) gecenin karanl, gndzn aydnl, ayn , gnein n, suyun ve aacn sesi sana secde etmektedir. Ey Allah! Ey Allah! Ey Allah! Sen birsin ve senin hibir ortan yoktur. Daha sonra hacetini Allah-u Taldan dilersin inallah ki hacetin kabul olmu bir halde yerinden kalkarsn.[821] Korunmak in Okuduu Dua (Ta'viz) 367- Muhacu'd-Daavt kitabnda Ebu Basir ve Muhammed b. Mslim yle rivayet ederler: mam Sadk (a.s) aziz babalarndan, onlarda (a.s) Emir'l Mminin Ali b. Ebu Talib'in (a.s) yle buyurduunu rivayet ederler: Resulullah (s.a.a) mam

Hasan ve Hseyini (a.s) u kelimeler ile Allah'a sndrr ve ashaba da bunu yapmalarn emrederlerdi; "Rahman ve Rahim olan Allah'n adyla, canm, dinimi, ehlimi, malm, evlatlarm, amelimin akibetini ve rabbimin bana rzk olarak sunduu eyleri; Allah-u Tal'nn izzet, azamet, ceberut, saltanat, rahmet, efkat, affna, g ve kuvvetine sndryorum. (yine) Allah'n nimetler ve ihsanyla lfeti, onun rkunlaryla, Resul araclyla ve onun diledii her eye kar, Allah'a snrm. Zehirli, zehirsiz hayvanlarn errinden, cinlerin, insanlarn ve yeryznde hareket eden, ve ondan (yerden) kan, ve gkyznden inen eylerin errinden ve ona doru ykselen ve hayat rabbimin elinde olan her canlnn errinden Allah'a snrm. Hi kukusuz Rabb'im doru yol zerinedir ve O her eye kadirdir. Her g ve kuvvet ancak ulu ve byk Allat'tandr ve Allah'n salavat efendimiz Muhammed ve onun (temiz) soyuna olsun."[822] Sknt, znt ve iddetli Anlarda Okuduu Baka Bir Dua 374- S. b. Tavus el-Mucteba kitabnda senedini zikrerek Cabir'den yle rivayet eder: "Peygamber (s.a.a) bir i veye bir sknt onu hznlendirdii zaman veya mriklerden kendisine bir zorluk gelip attnda (mbarek) ellerini kapatr, sonra kbleye yzn evirip ve ellerini kaldrarak yle sylerdi: "Rahman ve Rahim olan Allah'n adyla, g ve kudret ancak yce ve byk Allah'tandr. Ey Rabb'im! Ancak sana ibadet eder ve ancak senden yardm dileriz. Ey Rabb'im! Kafirlerin kuvvetini (skntsn) uzak kl. phesiz ki senin kuvvetin ve cezalandrman daha iddetlidir. (ve onlarn ktln geri evirmeye kadirsin)" Cabir yle dedi, Allah'a ant olsun ki elini atnda mutlaka bir ferahlk (rahatlk) gelip atard.[823] Hznlendii Zaman Okuduu Dua 375- Allame Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda mam Sadk (a.s) Peygamber (s.a.a)den yle rivayet eder: "Peygamber (s.a.a)i bir i hznlendirdii zaman u duay okurdu: - o duaya ferec (ferah ve genilik) duas denirdi.-"Ey Rabb'im! (hibir zaman) uykuya dalmayan, gzlerin ve hibir zaman yklmayan salam stunun ile beni koru! Kudretin ile bana rahmet! Beni helak etme sen benim midimsin! Nede ok nimet bana ihsan ettin, (ama) nimetlerin iin ise krm azdr ve nice belalara beni mptela kldn, sabrm ise belalarn karsnda azdr. Ey nimetleri karlnda krm az olmasna ramen beni mahrum klmayan rabbim! Ey belalarna kar sabr gstermediim iin beni zelil etmeyen rabbim ve ey hatalarm grp beni rezil etmeyen rabbim, senden Muhammed ve onun soyuna salavat gndermeni diliyorum. Ey Rabb'im! Dnyay dinime ve takvay da ahiretime yardm vesilesi kl! Benden gizli kalan eyler hakknda beni kendi bama brakma, ey gnahlarn kendisine zarar vermeyip ve kullarn balamas ondan bir ey eksiltmeyen rabbim! Bana senden bir ey azaltmayan eyleri ihsan et! Ve sana zarar vermeyen gnahlarm bala, kukusuz ki sen pek bahedici bir ilahsn! Senden yakn bir ferahlk, gzel sabr, bol rzk, btn belalar karsnda afiyet, afiyetine kar kretmeyi bana ihsan etmeni diliyorum[824]

Hilali Grd Zaman Okuduu Dua 376- Uyunu'l Ahbr'r-Rza kitabnda mam Rza (a.s) deerli babalarndan (s.a) onlarda Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmektedir: "Peygamber (s.a.a) hilale bakt zaman yle sylerdi: "Ey boyun een (itaatkar) hzla hareket eden mahluk ve melekut semasnda ilah taktirle yrngesinde seyreden, benim ve senin rabbimiz Allahtr, Ey Rabb'im! u hilali bizlere emniyet, iman, selamet ve ihsan ay kl! Bizleri evveline ilettiin gibi, sonuna da ilet, bu ayda gnahlar yok ederek (affederek) ve derecelerimizi ycelterek bizlere kutlu kl, ey hayrlar byk rabbim."[825] "Mstedrekte de bu manaya yakn bir hadis ikbal kitabndan nakledilmitir."[826] Recep ve Dier Aylarn Hilalinin Grlmesi Annda Okuduu Dua 377- bni Tavus, kbal adl kitabnda buyuruyor: bu duay, dua kitaplarndan aldm. Allah resul(s.a.a)den rivayet edildiine gre; Recep aynn hilalini grdklerinde yle dua ediyordu: "Allahm bu ay bizim iin emniyet, iman, selamet ve slama yararl olma ay karar kl. -ey ay- her ikimizin de rabbi, Aziz ve Celal sahibi Allahtr.[827] 378- bni Tavus, kbal adl kitabnda buyuruyor: Resulullah(s.a.a), Recep ay hilalini grnce yle derdi: "Allahm Recep ve aban aylarn bizlere bereketli kl ve bizleri mbarek Ramazan ayna ulatr ve bizlere oru, namazmzda; dilimize sahip olmak ve gzmz haramlardan sakndrmakta yardm et ve bizim bu aydan nasibimizi yalnzca a kalmak ve susuzluk ekmekten ibaret klma."[828] 379- Ayn kitapta nakledilen bir baka rivayette; Hazret (s.a.a), hilali grdnde kere tekbir getirir, kere "la ilahe illallah" der, daha sonra: "Bir ay bizim iin sona erdirip, dier ay bizlere armaan eden Allaha hamd olsun" diye krederdi. Dualarndan Biri 380- Biharu'l-Envar kitabnda Daavtu'r-Ravendi'den yle nakledilmitir: Nebiyyi Ekrem (s.a.a)in dualarndan biri uydu: "Ey gzellikleri aikar edip, irkinlikleri rten! Ey gizli gnah sahiplerini rsva etmeyen, ey gnahlarndan tr kimseyi cezalandrmada acele etmeyen, ey aff azim olan, ey balamas snrsz ve rahmet eli ak olan, ey her gizli srrn sahibi, ey btn ikayetlerin kendine dnecei son kaynak, ey helakete kaymay nleyen, ey kendi hakkn baheden, ey yaratlmlar zerinde minnet hakk byk olan, ey hak etmeden nce yaratklarna nimet baheden, ey benim Rabb'im, ey seyidim, ey ezeli arzum, ey benim en son rabet ve meylim, ey Allahm; senden sana snarak, benim yaratlm hmnn ateiyle irkin klmaman ve dnya ve ahiret ihtiyalarm temin etmeni dilerim." (Daha sonra ihtiyalar beyan ediyor ve sonunda da Muhammed ve Al-i Muhammede salt ve selam gnderiyor.)[829]

381- eyh Mfid (r.a), Emli adl kitabnda, Cabir el-Cufi den, O da mam Muhammed Bakr (as)dan, Oda Cabir b. Abdullah el-Ensari vastasyla Peygamber (s.a.a) den naklettii bir hadiste buyuruyor: "Cebrail dedi ki; Ya Muhammed! Daima "Elhamdu lillahi Rabbil alemin" de."[830] 382- bni Tavus, Mehecudu'd-Daavt kitabnda naklettiine gre, Peygamber (s.a.a)in dualarndan biri de Ferec duasdr: "Rahman ve Rahim Allahn adyla. Allahm senden diliyorum, ya Allah, ya Allah, ya Allah, ey ycelii ile kahir, batnyla haberdar olan, ey malikiyetiyle takdir eden, ey ubudiyetle kredilen, ey isyankar affeden, ey mnkirin ihatasndan uzak olan, ey gzlerin idrakinden aciz olduu ve ey hibir izin kendine gizli kalmad ve ey yce mekan ve salam erkan sahibi, ey Kuran inzal eden, ey zaman yoktan var eden, ey kurban kabul eden, ey burhan nurlu klan, ey an yce olan, ey minnet ve ihsan sahibi ve ey izzet ve saltanat sahibi, ey rahim, ey rahman, ey rabbul-erbab, ey tevvab, ey vahhab, ey esirlere zgrlk baheden, ey bulutlar ina eden, ey dualara icabet eden, ey taam serbest klan, ey yamuru indiren, ey kuru topraktan aalar bitiren, ey bitkileri yeerten, ey lleri dirilten, ey mklleri halleden, ey zorlu belalar yok eden, ey szlerin kendisine arlk etmedii, ve sz kalbna smayan, ey zulmetlerin kendine yol bulamad, ey istenileni veren, ey gzelliklerin dostu, ey belalar defeden, ey sadakalar kabul eden, ey tvbeleri kabul eden, ey gizli olan bilen, ey dualara icabet eden, ey dereceleri ycelten, ey ihtiyalar karlayan, ey gaml gz yalarna rahim olan, ey isteyeni dorultan, ey bereketi nazil eden, ey ayrlklar birletiren, ey elden kanlar iade eden, ey yerlerin ve gklerin gzellii, ey nimetleri bol olan, ey aclar kefeden, ey hastalklara ifa veren, ey cmertlik ve kerem madeni, ey cmertlerin en cmerti, ey kerimlerin en keremlisi, ey iitenlerin en gzel iiteni, ey nazar edenlerin en iyi greni, ey rahmet edenlerin en rahmetlisi, ey yaknlarn en yakn, ey alemlerin ilah, ey feryat edenlerin feryadna yetien, ey komularn en yakn, ey gnahkarlarn gnahlarndan geen, ey hata yapanlarn hkm iin acele etmeyen, ey esirlerin esaret bedeli, ey gam zedeleri gamlarndan kurtaran, ey ayrlklara denleri toplayan, ey firar edenleri idrak eden, ey isteyenlerin en son gayesi, ey btn gariplerin sahibi, ey her yalnz kalmn en yakn, ey ya gekin ihtiyarlara rahim olan, ey kk ocuklarn rzkn yetiren, ey en byk krgnlklar gideren, ey korkuyla kendine snanlar koruyan, ey tedbir ve takdirin sahibi, ey zorluklara dm kimseye kolaylklar salayan, ey her eyden haberdar olan, ey her eye g yetiren, ey semalarn ve nur saan ayn yaratcs, ey yldzlar dizen, ey rzgarlar estiren, ey ruhlar yeniden diriltecek olan, ey hesab kolay tutan ve cmertlik sahibi olan, ey btn anahtarlar elinde bulunduran, ey biarelerin tek dayana, ey dknlerin tek koruyucusu, ey yoksullarn tek sermayesi, ey izzeti olmayann tek izzeti, ey hibir varl olmayann tek hazinesi, ey korumas olmayann tek koruyucusu, ey yardmcs olmayana tek yardmc, ey hibir temel ve dayana olmayann tek dayana, ey aresizlerin imdadna yetien, ey en byk minnet sahibi, ey keremiyle affeden, ey hakkndan en gzel geen, ey balamas geni olan, ey rahmet eli ak olan, ey hak etmeden nce nimetler baheden, ey yeterli delil, ey mlk ve melekutun sahibi, ey izzet ve ceberut sahibi, ey lmsz hayat sahibi, senden gayb ilimlerine

snarak istiyo-rum, ve kalplerin derinliklerindeki marifetinle ve kendin iin setiin veya nazil ettiin kitaplarnda veya kendine ait gayb ilminde var olan btn isimlerle, ve esmai hsnan ile ki, o gzel ve azim isimlerini btn isimlere stn klmsn, onlarla istiyorum, onlarla istiyorum, onlarla istiyorum ki, Muhammed ve l-i Muhammede salt ve selam edesin ve zorluklarndan korktuum ilerimi kolaylatrasn ve Allahm benim gsm skan ve sabrm taran gam ve kederlerimi benden gider. Zira senden bakasnn buna gc yetmez ve bana kedine layk olduun ekilde davran, ey ehli takva ve ehli mafiret, ey kendisinden gayri skntlarn giderilemedii ve gayrisiyle hznlerin neeye dnmedii ve kurtuluun ancak kendisiyle hasl olduu kimse, zatmda nefsimin, genelde insanlarn errinden dolay bana kifayet et, benim ilerimi ve anm btn boyutlaryla slah et ve ihtiyalarm gider, ilerimde benim iin kurtulu ve k yolu karar kl. nk ben bilmiyorum, sen biliyorsun; ben deil sen takdir ediyorsun ve her eye kadir ve g yetiren de sensin. yleyse ey rahmet edenlerin en rahmetlisi rahmetine snyorum. Salt ve selamn Muhammed ve onun temiz Ehl-i Beyt'ine (s.a.a) olsun."[831] le Namazndan Sonra Okuduu Dua 383- Felahu's-Sail adl eserde, Muhammed b. Ebu Abdullah b. Muhammed etTemim, mam Hasan Askeri (a.s)n ashabndan Ebul Hasan Ali b. Muhammedden naklediyor. O babasndan, Oda babalar vastasyla Ebu Abdullah ve Emir'l Mminin (a.s) vastasyla Resulullah (s.a.a)den yle naklediyorlar: buyurdular ki, hazret len namazndan sonra yle dua ederlerdi: "Kendisinden baka ilah olmayan Allah, azamet ve hilim sahibidir. Kendisinden gayri ilah olmayan Allah, ar- kerimin Rabbidir. Hamd, alemlerin rabbi Allaha aittir. Allahm muhakkak ki, ben senden rahmetinin bana yz gstermesini, mafiretinin yceliini, btn hayrlarn ganimetini, btn gnah ve irkinliklerden selamette kalmak istiyorum. Allahm, benim iin balanmadk gnah, giderilmemi znt, ifasz hastalk, rtlmemi gnah, almam rzk, emniyete alnmam korku, giderilmemi ktlk, senin rzan ve benim maslahatma uygun olmak zere giderilmemi ihtiya brakma, ey rahmet edenlerin en rahmetlisi. Kabul buyur ey alemlerin Rabbi."[832] le Namaz Nafilesinden Sonra Okuduu Dua 331- Ayn kaynaktan: Rivayetin senedi Hz. Hasan (a.s)n kz Fatmaya isnat edilmektedir. O babasndan, babas da babalar Hz. Ali (a.s)dan naklediyorlar. yle buyuruyor: Resu-lullah (s.a.a) len namaznn her iki rekat arasnda u duay okurdu, ilk iki rekatta: "Allahm sen ilk yaratlmda ve kemale doru seyrimde en kerim olan, hacetlerin talep edilecei en hayrl kimse, vermekte en cmert, rahmet talep edene en rahmetli, af dileyene kar en yumuak ve kendisine itimat edene en aziz olansn. Allahm, benden yana yoksulluk ve hacetler, sana ynelik gnahlardan trbende istekler, bu gnahlar nedeniyle kalakalmm, ar bir yk srtma yklenmi

ki, beni neredeyse ldrecek kadar acze drm. Eer sen rahmet etmez ve beni balamazsan, hsrana urayanlardan olacam. Allahm, btn bunlar iin sana itimat ederek, sana uydum. Sen de Muhammed ve l-i Muhammede salt ve selam et ve benim gemi ve gelecek, gizli ve ak, hatayla veya kastl olarak, kk ve byk btn gnahlarm ve baland kansnda olduum gnahlarn hepsini bala, hatta beni zorluklara drecek bir tek gnahm dahi kalmasn ve daha sonralar da haram yoldan onlara bulamayaym. Benim az miktardaki ibadetimi kabul et ve byk gnahlarm affet. Ey azim, byk gnahlar azamet sahibinden bakas affetmez. Gklerde ve yerde olan her ey onu ister, O her gn bir baka itedir. Ey her gn ayr bir ite olan, Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam et, ve benim hacetlerimi kendi anna uygun olarak karla, benim hacetim ise atee atlmaktan kurtulmaktr, Senin zorluundan sana snr cennet ve Rdvannn feyzine ulama dilerim. Salt ve selamn Muhammed ve onun Ehl-i Beytine olsun. Bu isteimi ve benim maslahatma olacak her eyi nasip etmek suretiyle minnettar eyle beni. Karanlklar aydnlatan nurun hrmetine Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam eyle ve dnya ve ahirette aramza ayrlk salma, sen her eye kadir ve g yetirensin. Allahm, benim iin ateten uzaklamak suretiyle zgr olmam takdir buyur. Beni kendin iin setiin, tam bir teslimiyet ile emrine tabi olan kullarndan kl. Onlar ki, zikir halinde kalpleri titrer, ibadetlerini mkemmelletirirler, belalar karsnda sabrldrlar, rahatlk annda krederler, emrettiin eylerde emrine tabidirler, namaz ikame ederler, zekatlarn verirler ve sana tevekkl ederler. Allahm ve ey kerim, kerametinle benim varlm artr,hediyelerini benim iin oalt, kendi yannda olan fazilet ve rahatlktan bana nasip et. Sana doru bir vesile ve senden olacak bir makam nasip eyle, yle ki cennet olmakszn, onu bana her trl korkudan uzak olmak zere yeterli kl ve senin glgenden baka glgenin olmad gnde, beni arnn glgesinde glgelendir ve nurumu ycelt, kitabm sa tarafmdan ver, iyiliklerimi oalt, beni muttakiler gurubunun ileri gelenleri arasnda en faziletlileri ile haret ve illiyyin makamnda bana skunet nasip eyle ve beni kendilerine kerim bir yzle nazar ettiin kimselerden kl, beni benden raz olarak ldr ve beni Salih kullarn arasna ilhak et. Allahm, Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam et. Onlar vastasyla beni felah ve kurtulu ehlinden kl, hata ve gnahlarmn hepsini affet, ktlkleri rt, vebalimi kaldr, dnya ve ahirete ait btn ihtiyalarm gidermek ve kendinden bir kolaylk ve afiyet vermekte bana efaat eyle. Allahm Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam eyle. Amellerimde hibir karkla izin verme, beni sana yaknlatran eyleri riya, gsteri, kibir ve kendini beenmilik gibi kt sfatlardan arndr ve beni senin makamndan korkanlardan karar kl. Allahm, Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam eyle. Rzkm genilet, cismime shhat ver, sana itaat ve ibadet edebilmem iin bedenime kuvvet ver, rahmet, afiyet ve rdvannla beni her trl dnya ve ahiret belasndan salim kl, beni senden korkmak, sana rabet etmek, sana kar korku halinde olmak, senden yana

vakar ve hayal olmak, seni azametinle zikretmek, mecdinle takdis etmei nasip eyle, hayatmda ve vefatmda benden raz ol. Allahm, senden genilik, skunet, emniyet, yeterlilik, selamet, shhat, kanaat, ismet, hidayet, rahmet, af ve afiyet, yakn, mafiret, kr, rza, sabr, ilim, sadakat, iyilik, takva, hilim, tevazu, kolaylk ve tevfik istiyorum. Allahm, Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam eyle ve onlar vastasyla ehlibeytimi, yaknlarm, senin yolunda kardelerimi, seni sevenleri, senin hakkn iin beni seven yahut benim sevdiklerimi, beni dnyaya getireni, btn mmin erkek ve kadnlar, btn Mslman erkek ve kadnlar koru, muhafaza et. Ey rabbim, sana olan hsn zannm ve tevekklmdeki sadakatim ile sana snyorum. Ey rabbim, birtakm gnahlarn kanlmaz sonucu olarak bana yklediin belalar kaldr. Yine sana snyorum ey rabbim, iddet veya kolaylk halinde sana kar ilediim gnahlarmn, sana itaat isteimin nn almakta olduunu zannediyorum, yine sana snyorum, benim iin takdir etmediin yahut benim iin takdir etmi olduun rzk iin zorluklara dmekten. Sen de Muhammed ve Ehl-i Beytine salt ve selam eyle, bana da bu vesileyle senden bir kolaylk ve afiyet ver. Ey rahmet edenlerin en rahmetlisi.[833] Sabah Namazndan Sonra Okuduu Dua 385- Men la Yehzuruhul-Fakih adl eserde rivayet edildiine gre, Resulullah (s.a.a) sabah namazndan sonra u duay okuyordu: "Allahm, zntden, hznden, acizlik ve halsizlikten, cimrilik ve korkaklktan, dinden uzaklamaktan, dmanlarn galebesinden, yalnzlk belasndan ve gaflet, zillet, katlk, kendi haline terk edilmek ve miskinlikten sana snyorum ve doymak bilmeyen nefisten, korkmayan kalpten, alamayan gzden, iitilmeyecek duadan, faydasz (yceltmeyen) namazdan sana snyorum. Beni zamanndan nce ihtiyarlatacak kadndan, bama ynetici kesilecek evlattan sana snyorum. Ve bana azap olacak maldan sana snyorum. Grd gzellikleri gizleyip, ayplar ap ifa eden hilekardan sana snyorum. Allahm zalimlerin elleri ve minnetleri benim zerimde olmasn."[834] Ramazan Aynn lk Gecesinde Okuduu Dualara Eklemeler 386- Mstedrekte, kbal adl eserden naklen Peygamber (s.a.a)in Ramazan aynn ilk gecesinde u duay okuduu rivayet edilmitir: "Ey mbarek ay, Allaha hamd olsun ki, seni bana ikram etti. Allahm bizi orucumuzda, namazmzda gl kl, bizleri direnli kl ve kafirlere kar yardmcmz ol. Allahm sen birsin, evlat da edinmemisin ve sen samedsin bir benzerin yoktur, aziz olan sensin ki, sana izzet verecek bir ey yoktur, sen zenginsinben fakir, sen mevlasn ben kul, sen balayansn ben gnahkar, sen rahimsin ben hatal, sen yaratansn ben yaratlm, sen hayat sahibi ben lym, senden rahmetine snarak beni affetmeni, bana

rahmet etmeni ve gnahlarmdan gemeni istiyorum. Sensin her eye kadir olan."[835] Sabah ve Akam Okuduu Dua 387- Kummi tefsirinde Hiam b. Salim vastasyla mam Sadk (a.s)dan, o da mira hadisinde nakledildii zere hz. Peygamberden (s.a.a) naklediyor: Melekler bana sabah ve akam okumak zere bir dua rettiler: "Allahm zulmm, affna snmama, gnahm balamana snmama, zilletim izzetine snmama, fakirliim zenginliine snmama, geici ve fani yzm, fena grmez daimi ve baki yzne snmama neden oldu." Hazret bu duay akamlar da okurdu.[836] Gne Doarken Okuduu Dua 388- bni Tavus Muhasebetu'n-Nefs adl kitabnda Rabi b. Muhammed elMustakinin kitabndan naklediyor, mam Bakr (a.s)'dan rivayet ettiine gre, mam yle buyuruyor: Resu-lullah (s.a.a) gnein kzlln dalara vurmu haliyle grnce gzleri dolar ve yle dua ederdi: "Allahm zulmm, affna snmama, gnahm balamana snmama, korkum emanna snmama, zaafm kuvvetine snmama, fani ve geici yzm baki ve kalc yzne snmama neden oldu. Beni afiyetinle giyindir ve rahmetine gark et ve kerametinle celalimi artr, ve beni yaratklarnn-cinlerden yahut insanlardan olsun- errinden koru. Ya Allah, ya rahman, ya rahim."[837] 389- bni Tavus, Mehecudu'd-Daavt kitabnda Muhammed b. Hasan esSaffar, mam Sadk (a.s) dan naklettiine gre, Resulullah (s.a.a) duasnda yle zikrediyordu: "Allahm beni cok sabrl ve cok kreden ve kendi emannda biri karar kl."[838] 390- rad- Deylemide O hazretin (s.a.a) yle dua ettikleri rivayet edilmitir: "Allahm gnahlarmzla bizim aramzda korkundan bir miktar bizlere nasip et ve kendisiyle cennetine ulaabileceimiz itaatinden ve dnya musibetlerine tahamml edebileceimiz kadar yakn ihsan eyle. Bizlere gr ve duyu ver ve dmanlarmza kar bizlere yardmc ol ve dnyay bizlere himmetimizden daha byk klma ve bizlere rahmeti olmayan musallat etme.[839] Allahm vg sana ait ve ikayetler de sana dner ve sensin yardm edecek olan, btn rabetler ve isteklerin sonu senin yanndadr. Allahm korkumu emniyete dndr, ayplarm rt. Allahm ilerimizin korunmasn salayan dinimizi ve maietimizi saladmz dnyamz ve kendisine dneceimiz ahire-timizi slah et ve hayatta her hayr fazlasyla nasip et ve her trl ktlkten rahat olarak bizleri koru. Allahm senden rahmetinin bizlere yz gstermesini, yce bir balanma, her hayrdan ganimet, her gnahtan salim kalmak diliyoruz. Ey btn ikayetlerin kendisine dnd ve btn fslt ve srlara ahit olan, ey btn musibetleri gideren, sensin gren, ancak grlmeyen, sensin en yce makamlarn doruunda

olan. Senden cenneti ve ona yaklatracak olan her sz ve fiili istiyorum, ateten ve ona yaklatracak her sz ve fiilden sana snyorum. Allahm senden hayrlarn en hayrls olan cennet ve Rdvan diliyorum ve erlerin en eriri olan senin gazap ve ateinden sana snyorum. Allahm senin bildiin en hayrl eyi istiyor ve yine senin bildiin en kt eyden sana snyorum. Zira gayb en iyi bilen sensin." 391- Camiu'l-Ahbr kitabnda peygamber (s.a.a)den nakledilen bir dua: "Allahm kaza ve kaderin ktsnden sana snyorum. Ehlimde, malmda ve evladmda kt eyler grmekten sana snyorum"[840] 392- Yine Camiu'l-Ahbr kitabnda peygamber (s.a.a) den nakledilen bir dua: "Allahm, beni isyan ettirecek zenginlikten, kendimi unutturacak fakirlikten, beni kmaza sokacak hev ve heveslerimden, beni kk drecek amellerden ve bana eziyet edecek komudan sana snyorum."[841] 393- Ayn kaynaktan, peygamber (s.a.a)den nakledilen bir dua: "Allahm, bizlere emirlerine megul olmak, vaat ettiklerine iman etmek, halkn elinde olandan mitsiz olmak ve seninle menus olmak, senden gayrisinden uzak, kazana raz, belalarna sabrl, nimetlerine kreden, zikrinden lezzet alan, kitabnla ferahlanan, gece-gndz sana mnact etmek, lme hazrlkl olmak, seninle grmeye mtak olmak, dnyaya gazapl ve ahireti sevmei nasip et. Resullerine vaat ettiklerini bize de ver ve kyamet gn bizleri aalk etme. Muhakkak ki, sen vaadinden dnmezsin."[842] 394- Usulu'l-Kf'de Ahmed b. Muhammed b. Halidin senediyle nakledilmi ki, Cebrail (a.s), peygamber (s.a.a)e gelerek yle demi: "Rabbin sana buyuruyor ki, bana gece ve gndz hakkn vererek ibadet etmek istediin zaman ellerini kaldr ve yle dua et: "Allahm sen var olduun mddete, hamd ve vg de ebediyen sana aittir ve ilmin dnda son bulmayacak, meiyyetin dnda snr kabul etmeyen, syleyene senin rzan dnda cret olmayan hamd sana mahsustur. Allahm, hamd, minnet, iftihar, deer, nur, izzet, ceberut, azamet, dnya ve ahiret, gece ve gndz, yaratlmlarn tm sana aittir. Hayrn tamam senin elindedir ve gizli ak btn iler sana dner. Allahm ebedi hamd sana mahsustur. Belalarn gzel ehresi, vgnn celaleti, nimetlerin okluu ve devam, hkmlerde adalet, saysz nimet ve onlarn gzellii sana aittir. Yerde ve gklerde olanlarn ilah sensin. Allahm yedi kat salam gklerde ve yaylm yer yznde, kullarn takatinde, beldelerin geniliinde, yeryz direkleri olan dalarda, karard zaman gecede, aard zaman gndzde, dnya ve ahirette, mesani de ve azim olan Kuranda hamd yalnzca sana aittir. Hamd, btn noksanlklardan mnezzeh olan Allaha aittir ve yer yz kyamet gn tamamen onun kabzasndadr. Semavat btn skunet edenleriyle birlikte senin elindedir. O kendisine ortak koulan her eyden mnezzeh ve ycedir. Kendisinden gayri her eyin helak olmaya mahkum olduu Allah mnezzehtir ve hamd ona mahsustur. Ey kudretiyle her eyi yaratan, ey izzetiyle

her eye kahir olan, ey hikmet ve ilmiyle her eyi yoktan var eden ve resulleri kitaplaryla mebus klan ve kendi izniyle Salihleri hidayet eden ve yardmyla mminleri glendiren, ey saltanatyla halka kahir olan ycelik, bereket ve kutsiyet sahibi rabbimiz, senden baka ilah yok, sen birsin ve ortan yok, senden gayrisine ibadet etmeyiz ve senden bakasndan istemeyiz ve senden gayrisine rabetimiz yok, sensin ikayetlerimizin kendine dnecei yer, en son rabetimiz, ilahmz ve malikimiz."[843] 395- Caferiyat adl eserden, mam Sadk (a.s) babalar vastasyla hz. Ali (a.s)dan naklediyor: peygamber (s.a.a) nne sofra aldnda yle dua ediyordu: "Allahm bunu tayin edilmi, kr yerine getirilmi ve cennete ulatracak bir nimet olarak karar kl."[844] 396- Avarifu'l-Maarif adl eserde Arbas b. Sariye, peygamberin (s.a.a) yle dua ettiini rivayet etmitir: "Allahm bana olan muhabbetini, benim kendi nefsime, iitme ve basiretime, ehlime, malma olan muhabbetimden daha iddetli kl."[845] 397- Fakih adl eserde peygamber (s.a.a)in yle dua ettii nakledilmektedir: "Allahm yzme kp, bana akl verecek evlattan, zararl maldan, vaktinden nce salarm aartacak eten, hilekar dosttan yle ki, gzleriyle beni grr, kalbiyle kollar; hayr zere grrse saklar, er halinde grrse ap dker, rsva eder adam ve alktan da sana snyorum."[846] 398- bni Tavus, Mehecudu'd-Daavt kitabnda Peygamber (s.a.a)den u duay nakletmektedir: "Allahm ihtiyasz ve zenginliinle bakasna muhta olmaktan, hidayetin varken sapkla, izzetin varken zillete dmekten, saltanatna ramen aalanmak ve ikence edilmekten sana snyorum. lerin dn sanadr. Allahm batl sz sylemekten veya doru olandan sapmaktan yahut sana kar marur olmaktan sana snrm."[847] Hazretin Hicab 399- Biharu'l-Envarda Haraic adl eserden nakledildiine gre; peygamber (s.a.a), Haceru'l-Esvedin karsnda durup, Kabeye ve Beytu'l-Mukaddese doru ynelerek namaz klyordu, O namazn bitirinceye kadar grlmyordu ve perde ardnda gibiydi. u ayette olduu gibi: "Kuran okuduun zaman seninle ahirete iman olmayanlar arasna rtc perde cekiyoruz." Ve "onlar Allah tarafndan kalpleri paslandrlm kimselerdir." Ve "onlarn kalpleri zerine perdeler ektik, dnemezler ve kulaklarnda da arlk vardr." Ve "heva ve hevesini kendine ilah edineni grdn m? Allah gerek ilme varmaktan onu saptrd ve kalp ve kulan mhrledi ve gzne de perde ekti." O hazretin (s.a.a) snnetleri blmnde bu gibi dualar olduka fazladr. ve onlarn hepsini nakletmeye kalkrsak kitabn haddini aar. Bu dualar grmek isteyenler, hazretin (s.a.a) sabah namaznn nafilesi ile farz arasnda

okuduu, olduka uzun bir dua da var, isteyen Evarifu'l-Maarif adl kitaba ba vurabilir. (s.383)

22. BLM
HAZRETN HACLA LGL SNNET VE DBI
400- Merhum Kuleyni el-Kf kitabnda senedini zikrederek "Ebul Ferec'in yle dediini nakleder: "Ebn" mam Sadk (a.s)dan "Resulullah (s.a.a)in yapt belirli bir tavaf varmyd? diye sordu. mam (a.s) Resulullah (s.a.a) gndz gece on defa ve her defasnda yedi defa Kbeyi tavaf ederdi. defa akamn ilk saatlerinde, defa akamn son saatlerinde, iki defa sabah ve iki defa leden sonra tavaf ederdi."[848] 401- Yine Kf kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) vacip ve mstehab tavaflarn hepsinde Hacer'l-Esved'i elinin iiyle mesh ederdi."[849] 402- Yine ayn kitapta senedi ile mam Sadk (a.s) babas mam Bakr (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Hacer'l-Esved ve Yemani rkunlarn eliyle meshederdi. Sonra onlar pp mbarek yzn onlara brakrd. Daha sonra hazret "Babam da byle yapard" diye buyurdular.[850] 403- Daaim kitabnda mam Bakr (a.s) "Resulullah (s.a.a) Hacer'l-Esved ve Yemani rkunlarn her tavafta meshederlerdi buyurdular."[851] 404- Mehasin-i Bergi" kitabnda mam Sadk (a.s) babas mam Bakr (a.s)dan rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) Medinede bulunduklarnda, kendilerine zemzem suyu hediye getirilmesini izhr ediyorlard."[852] 405- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s) yle buyurdular: "Resulullah (s.a.a) ZilMeric duasndan ok istifade ederlerdi. Ne zaman bir binek grse, tepeden aa inse veya ksa gecenin ge saatlerinde, namazlarn arkasndan telbiye sylerdi"[853]

406- Caferiyat kitabnda mam Sadk (a.s) babas mam Bakr (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Cabir b. Abdullah Resulullah (s.a.a)n telbiyesinin u ekil olduunu syledi; "Lebbeyk Allahumme Lebbeyk, La erike Leke Lebbeyk, nnel Hamde ve-n Nimete Leke ve-l Mlk, La erike Lek"[854] 407- Tehzib kitabnda Muhammed b. Mslim iki mamdan birisinden -mam Bakr veya mam Sadk (a.s)dan- rivayet etmitir: "Resulullah (s.a.a) iki byk ve boynuzlu az ve gzleri siyah olan kou kurban keserdi."[855] 408- el-Kfde mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) Kurban gn san keser trnaklarn, byklarnn ve mbarek sakalnn etrafn ksaltrd."[856] 409- Mukanna kitabnda ihram halinde trnaklar kesmek, by ksaltmak ve koltuk alt ve st tylerini almak snnettir.[857] 410- Ayn kitapta zikredilmitir: (Mekke dndaki) ehirlerde mam ve nderleri olmadan yaayan insanlarn refe gn bir araya gelerek Allaha dua edip yalvarmalar mstehaptr.[858]

23. BLM
NEVADR

411- el-Kf kitabnda mam Sadk (a.s) buyurmutur: "Resulullah (s.a.a) adeti gerei iki yanda bir deve borcu olsayd yedi yandaki deveyi yerine verirdi, iki dirhem borcu olsayd drt dirhem verirdi."[859] 412- hticc kitabnda uzun bir hadiste Musa b. Cafer (a.s) Emir'l Mminin Ali (a.s)dan rivayet etmitir:[860] "Resulullah (s.a.a) hakknda fazileti zikredildii zaman "vnp gururlanmam" buyururdu. Meclisi el-Biharkitabnda "radulKulup"tan bu manada hadis nakletmitir. 413- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda merhum ehid-i evvelin Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet eder: Mmin insann Kadir hum bayramnda u zikri yz defa sylemesi snnettir; "Elhemdulilillah-illezi cele Kemale dinih-i ve temame nimetihi be-vilayeti Emir'l Mminin Alil b. Ebu Talip (a.s)[861] 414- el-mame ve't-Tebsire kitabnda mam Musa b. Cafer (a.s)in deerli babalarndan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduunu rivayet etmitir: Ben-i Haimin hastalandnda yann gitmek vacip ve ziyaretleri mstehaptr.[862] 415- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir. Hazrete ayak ste koyun kesmenin hkm sorulanca, "bu ekilde kesilmesi doru deildir, snnete gre kbleye doru yatrlarak kesilmelidir." buyurdular.[863] 416- Tuhefu'l-Ukul kitabnda mam Rza (a.s) buyurmutur: "Resulullah (s.a.a)n yapt gibi Biz Ehl-i Beyt, vaatlerimizi dinimiz gibi sayarz.[864] Nuri Mstedrek kitabnda Tabersinin Mikat kitabndan nakletmitir. 417- Mecmau'l-Beyanda Resulullah (s.a.a) gk grlts duyduunda "Subhane Men Yusebbihe'r Rade Bihamdih"- (Gk grltsnn hamd ile tespih ettii Allah tertemiz ve mnezzehtir.)- diye dua ederdi.[865] 418- Ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) gk grlts ve imek sesi duyduunda "Allahumme La Tegtulna bi Gezebike, ve La Tuhlikna bi Azabike, ve Afina Geble Zalik" (Allahm, gazabnla bizleri ldrme, azabn ile helak etme ve bunlardan nce bizlere afiyet bala.)- diye dua ederdi.[866] 419- Yine ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)n nezdinde "Ashab- Uhdud'dan bahsedildiinde "Azabn iddetinden Allaha snrm" diye dua ederdi.[867] 420- Men la Yehzuruhu'l-Fakih kitabnda rivayet edilmitir: Sar, krmz ve siyah rzgar estiinde Resulullah (s.a.a) in ehresi korkan birisi gibi sararrd. Gkyznden bir karta yamur tanecii dtnde rengi normal haline dnerdi ve "Allahn rahmeti sizlere nazil oldu" buyururdu.[868]

421- . Tsi Emli kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) bulut grd zaman elinde hangi i olsayd brakrda ve yle buyururdu: "Allahm! onun errinden sana snyorum" bulut gittikten sonra Allaha krederdi, eer yasayd "Allahm! Onu faydal kl" diye dua ederdi.[869] 422- Daaim kitabnda mam Sadk (a.s)dan nakledilmitir: Gne ve ay tutulmasnda Resulullah (s.a.a) milletin mescide komalarn emrederdi.[870] 423- Ayn kitapta camide cemaat ile namaz klmann snnet olduu zikredilmitir. [871] 424- Biharu'l-Envar kitab Garat kitabndan Ali (a.s)n yle buyurduunu nakleder: Dostum Resulullah (s.a.a) Beyt-ul Maldan- yarn iin bir ey brakmazd, -Ebu Bekirde byle yapard-, fakat mer b. Hattab Hesap defteri dzenledi divan ve Beytu'l-Mal bir yl geciktirirdi. Fakat ben Resulullah (s.a.a)in yapt gibi yapacam. Ravi Ali (a.s)n Beyt-ul mal cumadan cumaya milletin arasnda dattn nakleder.[872]

EML BLMNE EKLEMELER


Allaha krler olsun ki "Snen ve Eklemeler" kitab burada sona erdi. Sayg deer mellif Resulullah (s.a.a)in emili Blm'n kitabn balangcnda teberrk olarak karar verdi. Biz de o yce insana uyarak hazretin emilini, nemli noktalar, ksa bir ekilde kitabn son ksmna ekledik. 425- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Cabir b. Abdullah Ensarinin yle dediini nakleder: Resulullah (s.a.a)e Allahn ilk nce hangi nuru yarattn sordum? Hazret, Allah nce senin peygamberinin nurunu yaratt daha sonra her iyilik ve hayr ondan yaratt, diye buyurdu.[873] 426- Yine ayn kitapta Cabir b. Abdullah Ensariden nakledilmitir: Peygamber (s.a.a) yle buyurdu: "Allahn ilk yaratt benim nurumdur ki onu mukaddes nurundan icat etti ve kendi celal, azameti ile kartrd.[874] 427- Besairu'd-Darecat kitabnda mam Bakr ve Sadk (a.s)dan rivayet edilmitir: "Allah-u Tal Muhammed ve Ehl-i Beytini Ar'nn altnda bulunan bir cevherden yaratmtr.[875]

428- Frat tefsirinde Resulullah (s.a.a) yle buyurmutur: Allah ben ve Ehl-i Beytimi yle bir hamurdan yaratt ki hi kimseyi onun ile yaratmad ve bizler Allahn ilk yarattklaryz.[876] 429- el-Kf'de mam Sadk (a.s) Resulullah (s.a.a)in ve Ehl-i Beytin ahval ve sfatlar hakknda bir hutbesinde yle buyurmutur: Milletin gnahlarnn bykl ve kt ilerinin irkinlii Alemlerin rabbi olan Allahn hilmine, mhlet vermesine ve merhametine engel olmad. Derken peygamberlerinin en sevgilisi ve deerlisini yani; Muhammed b. Abdullah onlar iin seti. -yle bir peygamber ki- zzetli bir hanedanda dodu. Asaleti kerem sahibi bir kabiledendi. Hasebin de bir noksanlk, nesebinde bir irkinlik yoktu. Byk, sekin sfat alimler nezdinde mehul deildi. Gemi peygamberler kendi Asuman-i kitaplarnda mbarek vcudunun mjdesini vermilerdi. Alimler iyi sfatlar ile hazreti anmlar. Hekimler ise sekin vasflarna gz dikmilerdir. Tehzib olmu tertemiz idi ki hibir zaman aalanmaz. Ben-i Haim arasnda yalnz alemde hibir dengi olmayan kimsedir. Mekkeliler arasnda ycelii ve iftiharlarna yetiilemeyen tek insand. Hya ve soyluluk onu kapsamt. Cmertlik ve mrvvet tabiatnda vard. Ycelik, heybet ve nbvvet ahlak ile sslenmiti. Risalet ve vahiy sfatlar zere yaratlmt. Hak sebepler ve takdirler ortam onun iin uygun kld. Hak sabit hkm onun iin sonuna ulat. Bu zamanda kesin, hakkn kazasn en son derecesine ulatrd. Her mmet hazretin geleceini kendisinden sonra gelen mmete mjde veriyordu. O mukaddes nur babalk sulbnden dier babalarna geiyordu. Mukaddes nur bu geide zina ile kirlenmedi. Doumuna kadar Hz. Adem (a.s) zamanndan babas Abdullah (a.s) zamanna kadar islami olmayan bir nikah ile evlenilmedi. O en yce kabilede, en deerli taifede, en erefli hanedanda, en iyi korunan rahimlerde dnyaya geldi. En emin insanlarn- kucanda byd. Allah onu seti ve sevgilisi kld. Kendisi iin onu seti ve ilim anahtarlarn ona verdi. Gr hikmet emelerini ona balad.[877] 430- hticc kitabnda Musa b. Cafer (a.s) deerli babalarndan, Hseyin b. Ali, Emir'l Mminin (a.s)dan rivayet eder: Muhammed (s.a.a) anne karnndan yere dtnde sol elini yere brakp sa elini havaya kaldrarak dudaklarn Allahn birliine ahadet vermesi iin oynatt[878] 431- Merhum Meclisi el-Bihar kitabnda Ebul Hasan Bekrinin yazm olduu elEnvar kitabndan, Peygamber (s.a.a)in annesi Hz. Aminenin yle dediini rivayet eder: [olum Muhammed (s.a.a)] yere dtkten sonra Kabeye doru dnerek secde etti. Sonra ellerini ge kaldrarak rabbine yalvarmaya balad.[879] 432- kmalu'd-Din kitabnda Hz. Amineden rivayet edilmitir: Ben olum Muhammed (s.a.a)e hamile olduum dnemlerde dier kadnlar karnlarda ki arlktan rahatsz olmalarna ramen ben hibir ey hissetmiyordum.[880]

433- Ayn kitapta rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)in bir gnlk byyp ilerlemesi dier ocuklarn bir haftalk bymesine eitti. Hazretin bir haftalk bymesi ise dier ocuklarn bir aylk bymesine eitti.[881] 434- Menakib kitabnda nakledilmitir: ocukluunda hazretin beiini ay sallyordu.[882] 435- Merhum Meclisi Bihar'da Vagididen rivayet ediyor: Millet hazretin beiinin etrafnda hazretin rabbini tespih, hamd ve sena etmesini duyuyorlard.[883] 436- Mecmau'l-Beyanda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) snnet olmu bir ekilde dnyaya geldi.[884] 437- Merhum Meclisi Biharu'l-Envar kitabnda Halime-i Saidiyeden nakletmitir: Resulullah (s.a.a)i scak ve gneli havalarda dar kardmda her zaman bann stende glge yapacak bir bulut olurdu. Ayn ekilde yamurlu havalardan da hazreti korurdu.[885] 438- hticc kitabnda Musa b. Cafer (a.s) deerli babalarndan, Hz.Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) dnyaya gelip vefat ettii ana kadar, hazar ve seferde bir bulut hazretin zerinde glge ederdi Puta tapanlarn arasnda yaamasna ramen ocukken ona hikmet ve ilim verildi. Hibir zaman hibir puta meyillenmedi. Putperestlerin bayramlarnda sevinmedi. Hibir zaman ondan yalan iitilmedi[886] 439- Menakib kitabnda Peygamber efendimizin amcas Hz. Ebu Talibten rivayet edilmitir: Hibir zaman Resulullah (s.a.a)den yalan duymadm. Cahiliyyet ahlaklarnda hi birisi onda yoktu. Yersiz yere glmezdi. ocuklara ilgi duymaz ve onlar ile oynamazd. En gzel eyler onda grlrd. Her zaman tevazu iinde idi.[887] 440- el-Bihar kitabnda Halime-i Sadiyeden rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) uyuduu zaman sanki gzleri ak ve gler yzl bir ekilde idi. Hazrete scaklk ve soukluk zarar vermezdi.[888] 441- S.Razi Nehc'l-Belaada Hz. Ali (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah (s.a.a) stten kesildii zaman Allah byk meleklerinden birisini hazretle birlikte olmas iin grevlendirdi. Alemdekilerin en gzel ahlaklarn hazrete gsteriyordu. Sadece bendim ki kk deve yavrusu gibi annesinin arkasndan gider gibi gidiyordum. O hazrete uyup onun arkasndan gidiyordum. Her gn kendi ahlakndan bir eyleri bana aikar edip bana uymam gerektiini emrediyordu. Her yl belli bir sre "Hira" dana giderdi ve yannda sadece ben vardm. Benden bakas da onu grmyordu Vahiy hazrete nazil olduu zaman eytann feryadn duydum. Ya Resulullah (s.a.a) bu kimin feryaddr? diye sordum. Hazret; Bu eytandr. Kendine taplmasndan midini

kesti. Ey Ali! Benim duyduklarm sende duyuyorsun. Benim grdklerimi sen de gryorsun. Fakat sen peygamber deilsin, buyurdu.[889] 442- el-Bihar kitabnda mam Bakr (a.s) "Ancak Peygamber olarak setii kimseler bunun dndadr. (Ona gaybe dair baz ilimler aklar) nk Allah her Peygamberin nnden ardndan muhafz melekler salar. (Cin,27) ayetinin tefsirinde yle buyurmutur: Allah Enbiyalar iin melekler grevlendirir. Onlar ilerinde yanl yapmalarndan korur. Risaletlerini tebli etmede onlar teyit ederler. Sonra yle devam etti: Resulullah (s.a.a) stten kesildii zaman Allah byk bir meleini hazretle birlikte olmas, iyi ilere ynlendirmesi, iyi ahlakl olmasn salamas ve er, kt ahlaktan korumas iin grevlendirdi[890] 443- lelu-erai kitabnda mam Sadk (a.s) buyurmutur: "Zeliha" Hz. Yusuf ile grmek iin izin istedi Hz. Yusuf Zleyhaya "Niin bana byle bir zahmet verdin?" diye sordu. Zleyha; "Yznn gzellii" dedi. Yusuf (a.s) "Eer son peygamber "Muhammed (s.a.a)i" grseydin ne yapardn? O benden daha gzel, ahlak benden daha iyi ve benden daha cmert birisidir." dedi.[891] 444- Menakib kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: "Yusuf (a.s) benden daha gzeldi, fakat ben ondan daha tuzluyum (daha irin, sempatik.)"[892] 445- Meheccetu'l-Beyza kitabnda rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) fazla iman deildi. Mutedil bir yapya sahipti. mrnn sonlarnda hazretin bedeni o kadar salam ve kuvvetli idi ki sanki ihtiyarlk hibir tesir etmemiti.[893] 446- . Saduk Hisl kitabnda Hz. Aliden Yahudilerin reislerinin sorduu sorulara verdii cevabnda yle nakledilmitir: Nbvvet mhr Resulullah (s.a.a)n iki omuzu arasndan grnyordu. zerinde iki yaz vard; Birinci satrda "La lahe llallah" ikinci satrda ise " Muhammed-en Resulullah" yazyordu.[894] 447- Menakib kitabnda nakledilmitir: Hazretin iki omuzu arasnda nbvvet mhr gne gibi parlyordu. zerinde "Allahtan baka ilah yoktur ve -Ey Resulm!- nereye gidersen git sen yardm olunan ve galip olansn." diye yazl idi.[895] 448- Meheccetu'l-Beyza kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a) geni omuzlu idi, nbvvet mhr sa tarafa meyilli ve hazretin iki omzu arasnda idi. Mhrn iinde sarya alan siyah bir ben vard. Haln etrafnda st ste birikmi kllar gze arpyordu.[896] 449- el-Bihar'da rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)in iki omuzu arasnda bulunan nbvvet mhr gvercin yumurtas byklnde idi.[897]

450- Uyunu'l-Ahbr kitabnda mam Rza (a.s) deerli babalarndan, onlar da Hz. Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet etmitir: Resulullah'tan (s.a.a) daha geni omuzlu birini grmedim.[898] 451- Meheccetu'l-Beyza kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a)in boyun ksm, herkesin boynundan daha gzeldi. Ne ok uzun nede ok ksa idi.[899] 452- . Tsi'nin Emli kitabnda mam Rza (a.s) deerli babalarndan, onlarda Hz. Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet edilmitir; Resulullah (s.a.a)in mbarek yz yuvarlak idi.[900] 453- Biharu'l-Envar kitabnda Hz.Ali (a.s)dan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)in alt dudanda bir ben vard.[901] 454- Yine el-Bihar kitabnda Ali (a.s)dan nakledilmitir: Resulullahn (s.a.a) gz bebei siyah idi. 455- Ayn kitapta yle nakledilmitir: Cabir b. Semureden acaba Resulullah (s.a.a)in mbarek banda beyaz sa var myd? diye soruldu. Cabir; "Hazretin mbarek banda birka beyaz satan baka bir ey yoktu ve sana ya srd zaman onlarda kayboluyordu" dedi.[902] 456- Meheccetu'l-Beyza kitabnda zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)in karnnda kvrmlar vard. Birisi elbisenin altnda gizliydi dier ikisi ise aikar idi.[903] 457- Kefu'l-Gumma'da Hz. Ali (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) her grenin gzne vakarl ve yce geliyordu.[904] 458- hticc kitabnda Musa b. Cafer (a.s) deerli babalarndan, onlarda Ali (a.s)dan yle buyurduunu rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a) bir mecliste oturduu zaman etrafnda bir nur parlard. Herkeste bunu grrd.[905] 459- el-Kf'de mam Sadk (a.s) yle buyurmutur: Resulullah (s.a.a) karanlk gecelerde parlayan ay gibi grnrd.[906] 460- el-Bihar'da zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)in hasletlerinden birisi de, bir kavmi grmeye gitmek istedii zaman hazretten nce bir nur evin nne giderdi.[907] 461- Mekarim kitabnda mer Hattabn olundan rivayet edilmitir: Resulullah (s.a.a)den daha cmert, daha cesur ve daha temiz birisini grmedim.[908] 462- el-Kf kitabnda mam Bakr (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a)n dier insanlarda olmayan zellii vard; Glgesi yoktu, hangi yoldan gitseydi, gn sonra birileri oradan getii zaman hazretin terinin

gzel kokusundan onun oradan getiini anlard. Hangi aacn yanndan geseydi aa hazrete secde ederdi.[909] 463- Mekarim kitabnda nakledilmitir: Karanlk gecelerde millet hazreti grmeden nce gzel kokusundan tanrlar ve bu Resulullah (s.a.a)dir derlerdi.[910] 464- el-Bihar'da zikredilmitir: Bu esans Resulullah (s.a.a)-in terinin kokusudur, esans kullanmad halde[911] 465- Mekarim kitabnda Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu nakledilmitir: Kim beni koklamak istiyorsa krmz gl (Muhammed Gl) koklasn.[912] 466- Mecmuatu'l-Veram kitabnda Sleymden -mm Selemenin olunakledilmitir: Bir gn Resulullah (s.a.a) bizim yanmza gelip biraz uyudu. Annem Resulullah (s.a.a)in terini toplad ieyi getirdi. Hazret uykudan uyand. "Ne yapyorsun? mm- Seleme" dedi. -Ey Resulullah!- bu sizin terinizdir. Esanslarn iine katyorum. Bu esanslarn en iyilerindendir dedi. Resulullah (s.a.a) yi dedin. Buyurdu.[913] 467- Menakib'de zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) kendisinden daha uzun boylu birisi ile yol yrd zaman ondan daha uzun grnyordu.[914] 468- el-Bihar'da zikredilmitir: Kk ve byk elbise hazretin zerine oturuyordu. Giyindiinde eer ksa ise uzun, uzun ise ksalyordu. Sanki hazretin boyuna gre dikilmiti.[915] 469- Menakib kitabnda zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) yumuak toprak zerinde yol gitseydi ayak izi kmazd. Sert yerlerde ise ayaklarnn izi belli olurdu.[916] 470- Mecmau'l-Beyan'da zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)n gzleri uyuyordu. Fakat kalbi uyumuyordu.[917] 471- Menakib'de zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)in bann stnde ku umazd.[918] 472- Ayn kitapta nakledilmitir: Sinek hazretin zerine konmazd. Zehirli ve zehirsiz hayvanlar hazretin yaknna gelmezdi.[919] 473- Menakib'de zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) nden bakt gibi arkadan da bakard. nn grd gibi arkasn da grrd.[920] 474- Ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) uyank olduu zaman duyduu gibi, uyuduunda da duyard.[921] 475- Ayn kitapta zikredilmitir: Allah, Resulullah (s.a.a) yaratt gnden itibaren kt kokulu olduu grlmemitir.[922]

476- Ayn kitapta zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) hibir zaman ihtilam olmamtr.[923] 477- Yine Menakib'de zikredilmitir: Resulullah (s.a.a)n bindii hibir hayvan ihtiyarlamad, olduu yata sabit kaldlar.[924] 478- el-Bihar, Tezkire kitabndan nakleder: Millet hazretin mbarek vcudu vesilesi ile ifa ararlard.[925] 479- Menakib'de zikredilmitir: Hi kimse Resulullah (s.a.a) kadar kuvvetli deildi.[926] 480- Tefsir-i Ayyi'de Sleyman b. Halidden rivayet edilmitir. mam Sadk (a.s)a yle arz ettim; "Millet eer Ali (a.s) hakl idiyse niin kyam etmedi ? diyorlar. "Hazret yle buyurdu: "Allah bunu -yardmcsz kyam etmei- sadece bir kiiye vacip etti. O da Resulullah (s.a.a)dir. Bu konuda Allah yle buyuruyor: "(Bakalar dnse de) sen Allah yolunda sava. Sen yalnz kendinden sorumlusun.iman edenleri savaa tevik et." -Nisa, 84- bu grev sadece Resulullah (s.a.a) iin geerlidir. Ama dierleri iin Allah yle buyuruyor: "Tekrar savamak iin bir tarafa ekilmek veya baka bir kuvvete katlmak gayesi dnda"-Enfal, 16- O gnde Ali (a.s)a yannda hazrete yardm edecek bir topluluk yoktu[927] 481- Menakib'de zikredilmitir: Yeryznde hazretten daha alim kimse yoktu.[928] 482- Menakib'de zikredilmitir: Resulullah (s.a.a) vahiy nazil olduunda matlard. Mbarek rengi deiir. ve ban aa eerdi.[929] 483- . Saduk kmalu'd-Din kitabnda diyor: mam Sadk (a.s)a "Acaba Resulullah (s.a.a)n kendinden getii oluyor muydu? Bu Cebrail (a.s) nazil olduu zamanlar m oluyordu? diye sordum. Hazret; "Hayr, Cebrail Resulullah (s.a.a)n huzuruna geldii zaman birinci olarak, izin almadan girmezdi. kinci olarak huzuruna kt zaman bir kul gibi otururdu. Kendinden getii zamanlar Allahn vastasz hazret ile sohbet ettii anlar idi.[930] 484- . Tsi Emli'de zikretmitir. mam Sadk (a.s)a Acaba Resulullah (s.a.a) iki durum iine mi giriyordu? Bazen Cebrail dedi bu Cebraildir. Bazen de baylyor muydu? diye soruldu. mam Sadk (a.s) yle buyurdu: "Vahiy Cebrail vastas olmadan direkt olarak hazrete geldii zaman vahyin arlndan dolay hazret kendisinden geip baylyordu. Cebrail nazil olduu zaman bu arlk olmazd. Bundan dolay "Cebrail dedi bu Cebraildir, yle emir verdi" buyururdu.[931] 485- Menakib kitabnda nakledilmitir: Resulullah (s.a.a)e vahiy nazil olduu zaman mbarek yznn nnde ar sesine benzer bir ses duyulurdu. ok souk havalarda vahiy hazrete nazil olup bittikten sonra mbarek alnnda ter taneleri grnrd.[932]

486- Merhum bn-i ehr-i Aub ayn kitapta yle diyor: Mzakere unvan ile, Cebrail bin defa Resulullah (s.a.a)e nazil olmutur.[933] 487- Merhum Deyleminin telifi olan radu'l-Kulup kitabnda Resulullah (s.a.a)den yle bir hadis nakledilmitir: Cebrail her yl Kuran bir defada bana okurdu. Bu yl (ki mrmn son yldr) iki defa bana okudu.[934] 488- el-Kf'de "Mfezzel b. mer'den rivayet edilmitir. mam Sadk (a.s)dan "mamn ilmi" hakknda soru sordum. "mam nasl oluyor da evinde oturup perdeler ekilmi bir halde dnyann br ucundan haberdar oluyor? dedim."mam yle buyurdu: "Ey Mfezzel! Allah Resulullah (s.a.a)in vcudunda be ruh karar klmtr. "Ruhul-Hayat" ki onunla hareket edip yol gider. "Ruhul-Kuvvet" ki onunla alp abalar, "Ruhul- ehvet" ki onunla yiyip ier, ilikiye girer. "Ruhul-man" ki onunla Allaha iman getirip millet arasnda adalet ile davranr. "Ruhul-Kudus" ki onunla nbvveti yklendi. Resulullah (s.a.a) vefat ettikten sonra "Ruhul-Kudus" mama intikal etti. "Ruhul-Kudus"ta uyku, gaflet, bo iler, kendini beenmenin yolu yoktur. Fakat dier drt ruhta bunlarn imkan vardr. Ruhul-Kudus vesilesi ile alemde olanlar grlebilinir.[935] 489- Yine ayn kitapta Ebu Besir mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "ura sresinin elli ikinci ayetinin "Ve ite biz, emirlerimizle sana bylece Ruhu gnderdik de vahyettik; ne kitap nedir, bilirdin, ne de iman ve fakat ...." Manasn hazretten sordum. Hazret yle buyurdu: O "Ruh" Cebrail ve Mikail (a.s)dan daha byk olan bir mahluktur. O ruh her zaman Resulullah (s.a.a) ile birlikteydi ve Peygambere (s.a.a) nemli olaylar bildiriyordu. O ruh Resulullah (s.a.a)den sonra mamlar da (a.s) bulunmaktadr."[936] 490- Yine ayn kitapta Ebu Besir mam Sadk (a.s)n yle buyurduunu rivayet etmitir: "O ruh Resulullah (s.a.a)den baka gemi hibir peygamber de yoktu."[937] 491- Yine el-Kf'de mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: "Resulullah (s.a.a) (Mirata) yukar karld zaman Cebrail hazreti bir yere kadar gtrp ayrld. Hazret "Ey Cebrail! Byle bir makamda beni yalnz m brakyorsun? dedi. Cebrail; "-Ey Resulullah (s.a.s)- Hareket et ve yr, ant olsun Allaha ki yle bir yere geldin ki beerden hi kimse buraya ayak basmamtr. Senden nce hi kimse buraya kadar seyir etmemitir.[938] 492- el-Bihar'da Salman (r.a)den uzun bir hadiste yle buyurduu rivayet edilmitir: " Andolsun seni nbvvet zere gnderen Allah a ki buras yle bir makamdr ki hibir melek ve hibir peygamber buraya ulaamamtr."[939] 493- Sahifeti'r-Rza'da mam Rza (a.s) deerli babalarndan onlarda Ali (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet etmitir: Burak'a bindim ve bir hicaba ulatm ki ondan sonra Allah-u Tal vard.[940]

494- Tevhid'de Muhammed b. Fuzeylin yle dedii rivayet edilmitir: mam Musa b. Cafer (a.s)dan Resulullah (s.a.a)in Allah grp grmediini sordum. Hazret; Evet kalp gz ile rabbini gryordu buyurdu. Sonra yle devam etti: Allahn szn duymadn m? ki buyuruyor: "Kalp grdn yalan sylemedi." Allah hibir zaman gzle grlmez. Fakat kalp gz ile grlebilinir.[941] 495- Tefsir-i Kummi'de mam Bakr (a.s) Resulullah (s.a.a)den yle bir hadis rivayet etmitir: Rabb'imi mirata grdm. Onunla aramda engel, celal idi.[942] 496- el-Bihar'da Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Benim ile Allah arasnda yle zamanlar var ki mukarreb melek, mrsel peygamber ve Allahn kalbini iman ile doldurmu kimsenin o duruma tahamml edecek gc yoktur.[943] 497- Kefu'l-Yakin kitabnda Mira hadisin de Resulullah (s.a.a)in yle buyurduu rivayet edilmitir: Yedinci ge ulatmda btn benimle birlikte olan melekler, Cebrail, Mukarreb melekler benden ayrldlar. Rabb'imin hicabna ulatm. Yetmi hicabn iine girdim ki hicaplar arasnda hicaplar ve izzet, kudret, Kibriya, nur. Karanlktan engelleri vard. Sonunda celal hicabna ulatm. Rabb'im ile mnacat edip huzurunda durdum[944] 498- el-Kf'de mam Sadk (a.s)dan Resulullah (s.a.a)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Hi akam ve gndz yok ki Rabb'imden taraf bana hediye gelmemi olsun.[945] 499- Ayn kitapta mam Sadk (a.s)n yle buyurduu rivayet edilmitir: Hz. saya -ilimden- iki harf verilmiti. O iki harfle ilerini yapyordu. Hz. Musaya drt harf verilmiti. Hz. brahime sekiz harf verilmiti. Hz. Nuha on be harf verilmiti. Hz. Ademe yirmi be harf verilmiti. Allah bunlarn hepsini Muhammed (s.a.a)in vcudunda toplamt. Sonra yle devam ettiler: Allahn sm-i Azam yetmi harftir. Yetmi ikisini Resulullah (s.a.a)e verdi, bir harfi ise gizlidir.[946]

[1]- Ahzab. 21 [2]- Mehasin'i-Bergi, Bab-i Vesayayi'n-Nebi (s.a.a), s.13; Men la Yehzuruhu'l-Fakih, s.523; Fi Ravzati'lKf, c.8, s.79; Fi Mecmuatu'l-Veram s.5, c.2; Ravzatu'l-Vaizin li'l-Fettal, s.393; ed-Daaim, c.2, s.348 [3]- mam Hasan Askeri'nin (a.s) Tefsiri s.6; Biharu'l-Envar, c.9, s.214 [4]- Mekarimu'l-Ahlak, Tabersi, c.1, s.41 [5]- el-Menakib, c.1, s.155; Feyz'l-Kadir, c.5, s.76, buna yakn bir ekilde nakletmitir. [6]- el-Menakib, c.1, s.155; buna yakn manada el-Kfde Ebu Cafer (a.s)dan nakledilmitir. [7]- el-Menakib, c.1, s.155; Feyz'l-Kadir, c.5, s.80, buna yakn. [8]- Ayn adres, bu manada el-Muntegi-i Beharic, c.16, s.191 de gelmitir. [9]- Ayn adres [10]- Menakib, c.1, s.158, el-Fakihde on yedi beyaz sa teli olduu rivayet edilmitir. [11]- Ayn adres [12]- Ayn adres, ayn ekilde . Tsi Emli kitabnda Enesten nakletmitir; Biharu'l-Envar, c.16. s.193; Saduk Fakih'te getirmitir. [13]- el- Menakib, c.1, s.158 [14]- el- Menakib, c.1, s.158, bu manada Ebu Abdullah (a.s)dan Kfde de rivayet gelmitir. [15]- el- Menakib, c.1, s.158; Fakih, s.31, Resulullah (s.a.a)in sa o kadar gr idi ki ayracak biimde olmazd. [16]- el-Bihar, c.16, s.172; Tabersi, el-Mekarim kitabnda Cabirden nakletmitir, c.1, s.24 [17]- el-Bihar, c.16, s.172 [18]- el-Haraic ve'l Ceraih, s.221; Biharu'l-Envar, c.16, s.174; . Saduk kmalu'd-Din kitabnda s.165; Abdulmelik kitabnda, s.99 [19]- c.1, s.124, el-Haraic kitabnda bir ok kereler zikredilmitir, s.221e mracaat ediniz. [20]- el-Usul, c.2, s.615, yeni bask, Ayn hadisi Tabersi el-hticc kitabnda nakletmitir. s.204 [21]- Feyz'l-Kadir, c.5,s.76 ve 79. Buna yakn bir ekilde nakletmitir. [22]- emil-i Tirmizi, (Hakka tecavz edildiinde) eklinde nakledilmitir. [23]- Tabersinin Mekarim kitabnda, T.6, s.13, Fukaha kelimesi Edile kelimesinden sonradr. [24]- Maanu'l-Ahbr, s.79 ve 83 [25]- el-Mekarim, c.1, s.14; Biharu'l-Envar, c.16, s.161. Ehl-i Snnet kitaplarndan unlara mracaat edebilirsiniz: el-hya Gazali, Delail-un Nbvvet Eb Naim,, Es-Sre bn-i shak, el-Musnet vs. Saduk Uyun-u Ahbr Rza kitabnda c.1, s.316

[26]- el-Mekarim, c.1, s.24; Kazuni Enesten rivayet etmitir, Evarif-ul Maarif, s.245; Sret-i Nebevye, c.2, s.354-355 [27]- el-Mekarim, c.1, s.19; bu manada Mecmau'l-Beyan c.5, s.69 da gelmitir. Sret-i Nebevye, c.2, s.341, Farkl ibaretler ile gelmitir fakat ayn manay ifade etmektedir. [28]- el-hya, c.2, s.363; Sret-i Nebevye, c.2, s.246, devam farkl ibaretler ile gelmitir. [29]- el-Menakib, c.1, s.125; el-Mekarim, c.1, s.24 [30]- el-Mehasin, s.147; Besair'ud-Deracat, s.207 [31]- Tabersi el-Mecme, c.10, s.333; Bergi el-Mehasin, s.209; Evarifu'l-Maarif, s.232; Fkh Rza elMstedrek, c.2, s.282de nakletmilerdir. [32]- el-Fakih, s.458; el-Maani'de Saduk'tan nakletmitir, s.191; el-Hisl, onuncu bab; Tabersi Mekarim kitabnda, s.268; Tuhefu'l-Ukul, s.362; Saduk ve Mfid Emli kitaplarnda; el-Kf, c.2, s.56 kitabnda Kuleyni iki senet ile zikretmilerdir. [33]- Feyz'l-Kadir, c.5, s.70 [34]- el-Mekarim, c.1, s.17; Sret-i Nebevye, c.2, s.271-272, farkl ibaretler ile zikretmitir. [35]- el-Mekarim, c.1, s.17; Erbili Kefu'l-Gumme kitabnda c.1, s.9; Ayyi Tefsirinde, Seyit Razi Nehcl Belaa H.836; Tarihi Taber, Bera b. Azibden nakletmitir. Sret-i Nebevye; c.2, s.259, farkl bir tabirle nakletmitir. [36]- el-Mekarim, c.1, s.17; Tefsir-i Askeri, s.63; Feyz'l-Kadir, c.5, s.159 buna yakn bir ekilde nakletmitir. Sret-i Nebevye, c.2, s.259 Buhariden nakletmitir. [37]- Mzemmil, 10 ve 11 [38]- Fussilet, 34 ve 35 [39]- Hicir, 97 ve 98 [40]- En'am, 33 ve 34 [41]- Kaf, 38 ve 39 [42]- Secde, 24 [43]- A'raf, 137 [44]- Tevbe, 5 [45]- Bakara, 191, Nisa, 91 [46]- Usul'u-Kf, c.2, s.88; Sret-i Nebevye, c.2, s.259, farkl ibaret ile nakletmitir. [47]- el-Meani, s.261, bu manada bir hadisi de bn-i Fehed Uddet-i Dai s.84de nakletmitir. [48]- el-Kf, s.37; el-Uyun, s.199; Sahifeti'r-Rza, s.22, bu manada bir hadiste el-Emli, c.2, s.144 ve ehri bn-i Aub, el-Menakib, c.1, s.178; et-Tabersi el-Mekarim, c.1, s.23; Camiu'l-Ahbr, s.126; Mecalis-ul Mufit, s.73; el-Kf, c.8, s.131 kitaplarnda getirmilerdi.

[49]- Usul'u-Kf, c.2, s.122; bu manada hadis el-hticc, s.111; eyh Tsi Emli, c.2, s.144, Saduk Emlide, bn-i ehri Aub el-Menakib, c.1, s.135 kitaplarnda, ve yine buna yakn hadis Kf, s.2, s.129 ve c.8, s.131; el-Bihar, c.18, s.334de nakledilmitir. Sret-i Nebev, c.2, s.262 [50]- Nehc'l-Bela, el-Feyz s.509; Tabersi el-Mekarim kitabnda, s.3, c.1; el-Bihar, c.16, s.289da nakletmilerdir. [51]- c.2, s.129, ve c.8, s.129 [52]- s.113, el-rad-i Deylemi'de buna benzer hadis rivayet edilmitir, s.120 [53]- Mstedrek, c.2, s.295, buna yakn bir hadiste el-rad Deylemi, Bab.22, s.120de nakledilmitir. [54]- Bab- Havf, s.139, bu manada Uddeti'd-Dai s.138 ve Evarifu'l-Maarif, s.323de hadis nakledilmitir. Sret-i Nebevye, c.2, s.271 [55]- el-Mstedrek, c.1, s.383 [56]- c.2, s.505 ve 450; Kurbu'l-Esnad, s.79; bn-i Ebu Mensur kitabnda s.158; el-Mekarim, c.2, s.365; Uddet-i Dai, s.250 [57]- c.2, s.504; el-Mekarim, c.2, s.363; Uddet-i Dai, s.250 [58]- Mekarimu'l-Ahlak, c.1, s.18; el-Bihar, c.16, s.194, Sakfnin el-Garat kitabndan. [59]- Emli, c.2, s.92 [60]- c.7, s.463; el-Mekarim, c.2, s.363 [61]- c.1, s.18 [62]- el-Kf, c.2, s.241; el-Mekarim, c.2, s.517; Emli Saduk, s.270; Tuhefu'l-Ukul, s.48 [63]- el-hya, c.2, s.378, Beyrut, Daru'l-Marifet [64]- el-hya, c.2, s.354 ve 360, Daru'l-Marifet; el-Menakib, c.1, s.145de buna yakn hadis nakledilmitir. Sret-i Nebevye, s.272-275 farkl ibaret ile nakledilmitir. [65]- el-hya, c.2, s.363, Daru'l-Marifet [66]- el-hya, c.2, s.366, Daru'l-Marifet; Sret-i Nebevye, c.2, s.278, az bir farkllk ile nakledilmitir. [67]- el-Kf, c.2, s.91; Sret-i Nebevye, c.2, s.278, ayn ekilde nakledilmitir. [68]- el-Kf, c.2, s.102 [69]- el-lel, c.2, s.247 [70]- el-rad, Bab.32, s.155, Beyrut, Elemi, [71]- Mekarimu'l-Ahlak, c.1, s.34 [72]- lelu'-erai, c.1, s.124; Uyun c.2, s.81, Hisl Bab- Hamis (beinci bab), Mecalis-is Saduk, s.72; Mekarim, c.1, s.131; Mecmuatu'l-Veram, c.3, s.156

[73]- el-Mstedrek, c.2, s.69 [74]- s.88, el-lel, c.2, s.55; el-Mstedrek, c.2, s.69 [75]- c.2, s.64, ve c.5, s.535; el-Fakih, s.433; el-Mstedrek, c.2, s.70 ve 558 [76]- c.2, s.661; el-Mekarim, c.1, s.25; el-Mstedrek, c.2, s.75 [77]- el-Mekarim, c.1, s.23 [78]- Feyz'l-Kadir, c.5, s.85 [79]- Feyz'l-Kadir, c.5, s.233 [80]- Feyz'l-Kadir, c.5, s.145 [81]- c.1, s.22 [82]- el-Kf, c.2, s.671; Mecmau'l-Beyan, c.8, s.164; el-Maani ve el-Mekarim kitaplarnda buna yakn hadislerde zikredilmitir, ayrca el-Mstedrek, c.1, s.538 ve c.2, s.81 mracaat ediniz [83]- el-Ayyi c.1, s.203 [84]- el-Mekarim, c.1, s.20, ap, 6.1972, Messese-i Elemi, Beyrut-Lbnan [85]- c.1, s.21; el-Kf, c.2, s.663 [86]- el-Mstedrek, c.2, s.76; Kefu'l-Gumme, c.1, s.9 ve s.20; el-Menakib ve Evarifu'l-Maarif, s.256 [87]- el-Kf, c.2, s.663; el-Menakib, c.1, s.101 ve el-Bihara mracaat ediniz. [88]- el-Kf, c.2, s.661, bu manada hadis el-Mekarim, c.1, s.25; el-Mstedrekte el-Mikattan rivayet edilmitir. [89]- Feyz'l-Kadir, c.5, s. 76 [90]- el-Mekarim, c.1, s.25; Buhari, c.8, s.10 [91]- el-Mekarim, c.1, s.23 [92]- el-Mstedrek, c.2, s.87; buna yakn bir hadiste el-hya, c.2, s.361 kitabnda gelmitir. [93]- el-Mekarim, c.1, s.15 [94]- el-Mekarim,c.1, s.18; Feyz'l-Kadir, c.5, s.152 [95]- el-Mekarim, c.1, s.16; bni Firas Mecmuasnda rivayet etmitir, Evarifu'l-Maarif kitabnda da on yl olarak gelmitir. [96]- el-hya, c.2, S381; Macmeu'z-Zavaid, c.9, s. 20 [97]- el-Hakim, c.4, s.63 [98]- el-hya, c.2, s. 366; Teyalisi Msned'inde, s.270, Rakam. 2088; Buhari, c.8, s. 37 ve 55

[99]- el-hya, c.2, s.366 [100]- el-hya, c.2, s.379, ve Beyrut, Daru'l- Marifet, s.366; Buhari, c.4, s.229; Mslim, c.7, s.73 [101]- c.4, s.55-56; Tefsir-i Ayyi, c.2, s.289 buna benzer bir hadiste Tuhefu'l-Ukul, s.351de gelmitir. Ayet; sra, 29 [102]- el-Kf, c.5, s.143; kmalu'd-Din, c.1, s.165 Salman'dan rivayet eder; el-Hisl, Emli, Tefsir-i Ayyi, Bearetu'l-Mustafa, Daaim kitaplarnda farkl senetler ile nakledilmitir. el-Mstedrek, c.1, s.524 kitabna da mracaat ediniz. Feyz'l-Kadir, c.5, s.195 [103]- el-Kf, c.5, s.314 ve c.4, s.147 ve c.4, s.248; kbal, s.503 [104]- el-kbal, s.499 [105]- el-Kf, c.2, s.662; el-Mekarim, c.1, s.25; el-Mikat; el-Mstedrek, c.2, s.75e mracaat ediniz. [106]- el-Mstedrek, c.2, s.113; el-Mekarim, c.1, s.14; Tirmizi Snen'inde, c.10, s.212 [107]- c.5, s.518; el-Mekarim, c.1, s.264; el-Fakih, s.432 [108]- Gevaliu'l-Leali, c.1, s.124 [109]- el-Kf, c.1, s.23 ve c.8, s.268; el-Mehasin, s.149; el-Emli, s.419; Tuhefu'l-Ukul, s.37 [110]- Emli, c.2, s.135 [111]- c.2, s.117; Tuhefu'l-Ukul, s.47; el-Hisl, nc bab; Maani'l-Ahbr, s.184; el-Mstedrek Mikatu'l-Envar, c.2, s.91den naklediyor. [112]- Meheccetu'l-Beyza, c.4, s.120; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.89 [113]- Tuhefu'l-Ukul, s.38; el-Emli, s.289 [114]- el-Kf, c.8, s.8; Tuhefu'l-Ukul,, s.38 [115]- el-rad, s.133; Tuhefu'l-Ukul, s.318 [116]- el-Mehecce,c.4, s.119; Feyz'l-Kadir, c.2, s. 110 - 120 [117]- el-Mecalis, s.304 [118]- Kefu'r-Raybe, s.82; Seyit Ebu-l Hamit Erbeininde buna yakn hadis nakletmitir. Feyz'l-Kadir, c.2, s. 285 [119]- el-Mekarim, c.1, s.21; Tirmizi, emilde nakletmitir [120]- el-Menakib,c.1, s.144; Mecmau'l-Beyan, c.8, s.360, Abdullah b. Ebu Sureh, hadisinde, hazret ldrlmesini emretmiti. [121]- Kefu'r-Raybe, c.1, s.10; Evarif-ul Maarif, s.261 [122]- ed-Daaim, c.2, s.106 [123]- Mecmuatu'l-Veram, s.29

[124]- el-Menakib, c.1, s.147 [125]- el-hya, c.2, 378, Beyrut, Daru'l-Marifet. [126]- Misbahu'-eriat, s. 140; el-Kf, c.2,s.671 ve c.6, s.276; Caferiyat, s.193; el-Mehasin, s.216; Evarif, s.216 [127]- Misbahu'-eriat, s.37 [128]- el-Mekarim, c.1, s.15; Ebu Davut, c.2, s.527 [129]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.32 [130]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.42 [131]- Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.26 [132]- el-Kf, c.2, s.104; Tabersi Mikatu'l-Envar kitabnda el-Mstedrek, c.2, s.84den nakletmitir. [133]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.12; el-Kf, c.2, s.636da buna yakn rivayet nakledilmitir. [134]- el-Mekarim,c.1, s. 24, baka bir hadiste gn oradayd diye gemitir. [135]- Mehasin, s.323; el-Kf, c.4, s.50 [136]- Kf, c.6, s.283 [137]- Emali-i Saduk, s.545 [138]- el-Kf, c.6, s.286 [139]- el-hya, c.2, s.18, Beyrut, Daru'l-Marifet [140]- c.6, s.280 [141]- Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.146; el-Kf, c.8, s.150 [142]- el-Fakih, s.389; el-Kf, c.5, s.141; ed-Daaim, c.2, s.107 ve 325; el-Mstedrek, c.2, s.456 ve 492; Snen-i Kubra-i Beyhegide afii ve Buhariden naklederek gelmitir, c.7, s.273 [143]- el-Mehasin, s.492 [144]- el-hticc, s.10; Tefsir-i Askeri; s.203 [145]- el-Emli, s.93 [146]- el-Bihar, c.93, s.372 [147]- el-Mekarim, c.1, s.22 [148]- el-Mekarim, c.1, s.20 [149]- c.1, s.18 [150]- Mecmau'l-Beyan, c.6, s.345

[151]- Mecmau'l-Beyan, c.5, s.347 [152]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.333 [153]- el-Bihar, c.16, s. 41 [154]- Mecmaul Beyan, c.10, s.554 [155]- el-Bihar, c.77, s.170; Tuhefu'l-Ukul, s.36 [156]- el-Menakib, c.1, s.145; ed-Daaim, c.2, s.207 [157]- el-Mstedrek, c.1, s.538; Feyz'l-Kadir, c.2, s.103 [158]- el-Mstedrek, c.1, s.526 [159]- el-Mekarim, c.2, s.405; Mecmau'l-Bahreyn, s.447de bu manada hadis rivayet edilmitir. [160]- Caferiyat, s.169 [161]- el-Mekarim, c.1, s.19; Mcadele sresi, 8. ayet. [162]- el-Mstedrek, c.2, s.69 [163]- el-Mstedrek, c.2, s.70 [164]- el-Caferiyat, s.189 [165]- ap olmamtr [166]- c.5, s.27; el-hticc; el-Mstedrek, c.1, s.523 ve 525. sayfalarda bu manada hadis zikredilmitir. [167]- Mekarim, c.1, s.17 [168]- el-Mstedrek, c.1, s.541 [169]- el-Caferiyat, s.217 [170]- s.62; el-Mehasin, s.9; Tehzib, c.4, s.195 [171]- Tuhefu'l-Ukul, s.375 [172]- el-Caferiyat, s.185, 186 [173]- el-Ayyi, c.1, s.379 [174]- el-Mehasin, s.436 [175]- Kurbu'l-Esnad, s.66 [176]- Evarifu'l-Maarif, s.262 [177]- s.57 [178]- Evarifu'l-Maarif, s.262; Mslim, c.7, s. 74

[179]- Evarifu'l-Maarif, s.135; hyau'l-Ulum-u Gazali, c.5, s.63 [180]- el-Kf, c.5, s.29 [181]- Kurbu'l-Esnad, s.148 [182]- el-Kf, c.5, s.29; et-Tehzib, c.6, s.137; el-Mehasin, s.294; ed-Daaim, s.377 [183]- el-Caferiyat, s.217; ed-Daaim, c.1, s.380 [184]- el-Mecme, c.7, s.68 [185]- s.845, (Feyz) [186]- el-Menakib, c.4, s.364 [187]- el-Caferiyat, s.80; Tuhefu'l-Ukul, s.457 [188]- el-Mstedrek, c.2, s.555 [189]- el-Mstedrek, c.2,s.415 [190]- el-Mstedrek, c.2, s.490, 507 [191]- Mecmau'l-Bahreyn, s.447 [192]- c.1, s.328 [193]- el-Hazremi, s.62 [194]- el-Hazremi, s.75 [195]- el-Mekarim, c.1, s.34; Sevabu'l-Amal, s.19; Asl Zeydin-Nursi, S:55 [196]- el-Caferiyat, s.156; el-Mstedrek, c.1, s.59; el-Mekarim, c.1, s.76; Kurbu'l-Esnad, s.45 [197]- el-Caferiyat, s.156; el-Mstedrek, c.1, s.59; el-Mekarim, c.1, S:76; Kurbu'l-Esnad, s.45 [198]- Araf, 31 [199]- Beince bab; el-Mekarim, c.1, S:35-77; Er-Ravza, s.261 [200]- el-Kf, c.6, s.487; Tuhefu'l-Ukul, s.100; Erbee mie hadisinde Ali (a.s)dan, Hisl; el-Mekarim, c.1, s.74; el- Mstedrek, c.1, s.59; Kurbu'l-Esnad, s.122 [201]- el-Fakih, s.31; el-Muntegi, altnc yl; el-Mstedrek, c.1, s.59; el-Mekarim, c.1, s.73; byn kestii zaman yle derlerdi: bismillahi ve billahi ve ala millete Resulullah (s.a.a).. [202]- el-Fakih, s.30 [203]- el-Kf, c.6, s.490 [204]- el-Fakih, s.28; el-Mekarim, c.1, s.84 [205]- el-Fakih, s.29; el-Mekarim, c.1,s.94

[206]- el-Mekarim, c.1, s.35 [207]- c.6, s.507 [208]- Ravzatul-Vaizin; s.262; el-Fakih, s.27; el-Kf, s.6, s.506 [209]- el-Fakih, s.28; el-Hisl, Erbaa mie hadisinde; Mekarim, c.1, s.60 [210]- el-Kf, c.6, s.49; Tabersi el-Mekarim, s.49 (hadisin sonunu, tek olarak ibaresini getirmemitir. [211]- c.6, s.495 [212]- c.1, s. 36 [213]- s.93; el-Bihar, c.76, s.95 [214]- Tbbu'l-Eimme, s.93; el-Bihar, c.76, S:95 [215]- s.31; el-Mekarim, c.1, s.69; Tuhefu'l-Ukul, s.242; ed-Daaim, c.2, s.192 [216]- el-Kf, c.1, s.515; el-Mekarim, c.1, s.44 [217]- el-Mekarim, c.1, s.34 [218]- el-Mekarim, c.1, s.34 [219]- Zehiretu'l-bad; el-Kf, c.6, s.515 [220]- c.6, s.512; el-Mekarim, c.1, s.45 [221]- c.6, s.510; el-Mekarim, c.1, s.44; Hisl; Tuhefu'l-Ukul, s.100 [222]- el-Kf, c.6, s.511 [223]- el-Fakih, s.114; el-Mekarim, c.1, s.43; Hseyin b. Osman kitabnda, s.111 [224]- el-Kf, c.4, s.170; el-Fakih, s.197, mrsel olarak nakledilmitir. [225]- el-Kf, c.6, s.513; el-Fakih, s.390, mrsel olarak nakledilmitir. [226]- el-hya, c.2, S:362, Beyrut, Daru'l-Marifet. [227]- el-Mekarim, c.1, s.33 [228]- el-Mekarim, c.1, s.33 [229]- el-Mekarim, c.1, s.33 [230]- c.1, s.34 [231]- c.1, s.34 [232]- Tuhefu'l-Ukul, s.442

[233]- s.13; el-Mekarim, c.1, s.43; el-Hisl; Caferiyat, s.16; ed-Daaim, c.1, s.52 ve 118; Lubb-ul Libab, c.2, s.531 [234]- c.2, s.166; Kurbu'l-Esnad, s.70 [235]- c.1, s.34 [236]- c.6. s.486; el-Mekarim, c.1, s.78 [237]- el-Mekarim, c.6, s.485; el-Mekarim, c.1, s.78 [238]- el-Mstedrek, c.1, s.58; Asl- Zeydin-Nursi, s.56; el-Mstedrek Fkh Rza kitabndan, c.1, s.64 [239]- c.6, s.508; el-lel, c.1, s.276 [240]- c.6, s.486 [241]- el-Mekarim, c.6, s.481; el-Mstedrek, c.1, s. 58; el-Mekarim, c.1, s.91 [242]- el-Hisl, Yedinci bab, s.340 [243]- c.6, s.508; el-lel, c.1, s.276 [244]- el-Kf, c.6, s.511; el-Erus; el-Mstedrek, C1, s. 63 [245]- el-Kf, c.1, s.43 [246]- el-Bihar, c.1, s. 45 [247]- el-Bihar, c.89, s. 358 [248]- el-Muntahab- Mstedrek, c.1, s.61; Mecmau'l-Bahreyn Seyit Veliyullah Razaviden rivayet etmektedir; el-Mstedrek, c.2, s.456 [249]- el-Hisl, Beinci bab, H.11, s.271 [250]- el-Mstedrek, c.1, s.414; Asl- Zeydin-Nursi, s.55 [251]- el-Mstedrek, c.1, s. 414 [252]- el-Mstedrek, c.1, s.414 [253]- el-Mstedrek, c.1, s.419; et-Tehzib, c.3, s.4 [254]- s.221; el-Uyun, c.2, s.37; el-Mekarim, c.1, s.276; Evarif-ul Maarif, s.135 [255]- s.41; Misbahu'z-Zair, birinci fasl; el-Mekarim, c.1, s.36, 288; ed-Daaim, c.1, s.118 ve c.2, s.165; elCaferiyat; el-Mstedrek, c.1,s.58 ve c.2, s.42 [256]- c.1, s.21 [257]- c.1, s.23 [258]- c.4, s.248, c.8, s.147; el-kbal, s.503; el-Fakih

[259]- c.16, s.15; el-Maani, s.386; el-Mekarim, c.1, s.276 [260]- s.224; el-Kf, c.4, s.287; el-Mekarim, c.1, s.299; el-Mstedrek, c.2, s.27 [261]- el-Mehasin, s.173; Evarif-ul Maarif, s.135 [262]- s.225; el-Mehasin, s.293; el-Mekarim, c.1, s.275; Evarifu'l-Maarif, s.134 [263]- c.2, s.293, Bergi bu ekilde deiik hadisi farkl senetler ile zikretmitir. Ali b. Esbat, Nevadir kitabnda, s.124; el-Mstedrek, c.2, s.41; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.78; el-Mekarim, c.1, s.285; hyau'lUlum, c.3, s.252 [264]- s.75; el-Fakih, s.232; el-Mekarim, c.1, s.300; el-Mehasin, s.311; el-Mstedrek, c.2, s.186 ve 45 [265]- s.286; el-Fakih, s.221; el-Mehecce, c.4, s.65 [266]- c.1, s.81; el-Mecme, c.7, s.130; el-htisas, s.118 [267]- c.1, s.36 [268]- s.259; el-Fakih, s.226; el-Caferiyat, s.170; ed-Daaim, c.1, s.355 [269]- c.4, s.36; el-Caferiyat ve ed-Daaim; el-Mstedrek, c.1, s.58 ve c.2, s.42 [270]- c.1, s.282 [271]- s.378; el-htisas, s.120 [272]- el-Mehasin, s.293; el-Fakih, s.225; el-Mekarim, c.1, s.286 [273]- c.1, s.280; Evarif-ul Maarif, s.136 [274]- s.136; el-Fakih, s.223; el-Mehecce, c.4, s.74 [275]- s.143 [276]- c.4, s.67 [277]- c.4, s.68 [278]- s.135 [279]- s.136 [280]- s.139; el-Mehecce, c.4, s.76 [281]- s.140; el-Mehecce, c.4, s.76 [282]- el-Mevahibi'd-Diniye, Enesin hadisini Buhariden nakletmitir. [283]- Buhari, c.7, s.202; Mslim, c.6, s.248 [284]- Tirmizi, emilde, s.9; Buhari, c.4, s.248 [285]- bn- i Mace, Rakam, 3557; el-Hakim, c.4, s.193

[286]- Buhari, c.3, s.166 [287]- hyau'l-Ulum, c.2, s.377, Beyrut, Dar-ul Marifet, bu ekilde hadis ia kaynaklarnda da gelmitir, u kitaplara mracaat edebilirsiniz; el-Mekarim, c.1, s.37 ve 40; el-Menakib, c.1, s.168; el-Fakih, s.519, elEmli, s.71; el-Bihar, c.16, s.98; el-Meheccetu'l-Beyza, c.4, s.140 [288]- el-hya, c.2, s.377 [289]- el-Mstedrek, c.1, s.203 [290]- s.184; ed-Daaim, c.2, s.159; el-Mekarim, c.1, s.138; Emli, s.44; el-Mstedrek, c.1, s.166 ve 213 [291]- c.1, s.37 [292]- el-Mstedrek, c.1, s.203 [293]- s.285 [294]- c.6, s.446; el-Mekarim, c.1, s.118; el-Mstedrek ed-Daaimden nakleder; c.1, s.209 ve c.2, s.155 [295]- Tuhefu'l-Ukul, s.103; el-Mekarim, c.1, s.118; el-Kf, c.6, s.45; ed-Daaim, c.2, s.155; el-Mugenne ve et-Tarif; el-Mstedrek, c.1, s.209 [296]- c.1, s.170 [297]- s.185; Besauru'd-Deracat, s.214; Daaim; el-Kf; el-Mstedrek, c.1, s.166 ve 218 [298]- s.150; Caferiyat, s.184; Daaim, c.2, s.164; Emli-i Saduk, 71 [299]- c.6, s.468; Kurbu'l-Esnad, s.31; Mekarim, c.1, s.96 [300]- c.6, s.468 [301]- c.6, s.473; Daaim, c.2, s.165 [302]- kinci bab, Emli, s.458 [303]- c.6, s.469, 474; lel, c.1, s.152; ed-Daaim, c.2, s.165; el-Caferiyat, s.185; Uyunu'l-Ahbr, c.2, s.55, Emli, s.273; Menakib, c.2, s.203 [304]- c.1, s.54; el-Caferiyat; el-Mstedrekte, c.1, s.229da zikredilmitir. [305]- el-Mekarim, c.1, s.131; Mecmuatu'l-Veram, c.2; Emli-i Saduk; el-Menakib; el-Mstedrek, c.1, s.214 [306]- el-Mekarim, c.1, s.137; ed-Daaim, c.2, s.159 [307]- Mekarim, Hisl, c.1, s.118; el-Kf, c.6, s.449 [308]- el-Mekarim, c.1,s.123; Evarifu'l- Maarif [309]- el-Mekarim, c.1, s.124; Evarifu'l-Maarif; el-Mehasin; el-Mehasin [310]- el-Mekarim, c.1, s.125

[311]- el-Mekarim, c.1, s.118 [312]- Daaimu'l-slam, c.2, s.16 [313]- Daaimu'l-slam, c.2, s.16 [314]- c.1, s.171 [315]- c.6, s.448 [316]- c.6, s.448 [317]- el-Mstedrek, c.1, s.245; el-rad-i Deylemi, s.220; Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.147; Uddet-i Dai, s.108 [318]- el-Mstedrek, c.1, s.227 [319]- c.6, s.532; el-Mekarim, c.1, s.145; et-Tehzib, c.3, s.4; el-Hisl, yedinci bab; Uddet-i Dai, s.37 [320]- el-Bihar, c.16, s.80 [321]- el-Kf, c.5, s.28; et-Tehzib, c.6, s.174 [322]- c.1, s.148 [323]- Beinci Bab, el-Uyun [324]- c.1, s.149 [325]- el-Kf, c.6, s.548, H.16 [326]- el-Kf,c.6, s.534, H.6 [327]- el-Kf, c.3, s.413; et-Tehzib, c.3, s.5; ed-Davet, s.37 ve ehit Saninin Risalesi; el-Bihar, c.89, s.314 [328]- ed-Daaim, c.1, s.149; el-Bihar, c.83, s.380 [329]- et-Tehzib, c.1, s.461 [330]- el-Mekarim, c.1, s.40; Emli-i Saduk, s.466; el-Bihar, c.16, s.217; el-Caferiyat, s.184; ed-Daaim, s.156 [331]- el-Mekarim, c.1, s.40 [332]- el-Mekarim, c.1, s.41 ve c.2, s.339; Muhasabatu'n-Nefs bn-i Tavus, s.36 [333]- el-Uyun, drdnc bab, c.1, s.246; el-Fakih, s.576 [334]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.11 [335]- el-Hisl, bab, birden yze kadar, H.9; Tehzib, c.2, s.121; Tuhefu'l-Ukul, s.101; el-Mehasin, s.41 [336]- el-Kf, c.2, s.539; el-Fakih, s.126; el-Mekarim, c.2, s.340 [337]- el-Kf, c.2, s.536

[338]- el-Mekarim, c.1, s.40 [339]- el-Mekarim, c.2, s.340 [340]- Felahu's-Sail, s.280 [341]- c.2, s.535 [342]- et-Tehzib, c.2, s.120; Daavatu'r-Ravendi. [343]- el-Hisl, birden yze kadar, c.9, H.9; Tuhefu'l-Ukul, s.105; Camiu'l-Ahbr, s.118; ed-Daaim, c.2, s.189 [344]- c.5, s.320; el-Fakih, c.31; el-Mekarim, c.1, s.69; et-Tehzib, c.7, s.403; Tuhefu'l- Ukul, s.442 [345]- Risale-i Muhkem ve Mutaabih, c.91; ed-Daaim, c.2, s.191; Camiu'l-Ahbr, s.118; el-Mstedrek Tefsir-i Razi, Lubbul-Libab ve Durru'l-Leali kitaplarndan nakleder. el-Caferiyat, c.2, s.530 [346]- el-Kf, c.5, s.320, et-Tehzib, c.7, s.403, el-Mekarim, c.1,s.225, el-Caferiyat, s.182 [347]- c.5, s.321; buna yakn manada hadis mer b. Yezit ve Hafz b. el-Buhtari tarafndan nakledilmitir. [348]- el-Fakih, s.411; et-Tehzib, c.7, s.403; el-Mekarim, c.1, s.228; el-Mstedrek, c.2, s.836; el-Mukanna kitabndan nakleder [349]- el-Ayyi, c.1, s.371; el-Mehasin, s.351; et-Tehzib, c.7, s.409; el-Burhan, c.1, s.544; Tuhefu'l-Ukul, s.445 [350]- s.431 [351]- el-Hisl, birden yze kadar, H.9; Tuhefu'l-Ukul, s.109 [352]- el-Fakih, s.425; Feyz'l-Kadir, c.3, s.496 [353]- el-Kf, c.5, s.536; el-Fakih, s.425; el-Mekarim, c.1, s.273; Mehasin, s. 88 [354]- ed-Daaim, c.2, s.202 [355]- s.431, et-Tehzib, c.7, s.251; el-Mstedrek, c.2, s.588 . Mfidin Muta risalesinden nakleder. [356]- el-Mekarim, c.1, s.244 [357]- el-Mehasin, s.351; et-Tehzib, c.7, s.409 [358]- c.2, s.131 [359]- el-Emli, C2, s.89 [360]- el-Mecme, c.1, s.313 [361]- el-Caferiyat, c.87; el-Mstedrek, c.2, s.545 [362]- Mecmau'l-Beyan, c.3, s.121 [363]- s.22

[364]- el-Kf, c.5, s.376; Kurbu'l-Esnad, s.81; Maani'l-Ahbr, c.2, s.215; Menakib, c.4, s.38; el-Mstedrek, c.2, s.605; Fkh'r-Rza; Medinetu'l-Maaciz; sbatu'l-Vesiyye; Risaletu'l Mukanna; el-htisas. [365]- el-Mekarim, c.1, s.232; el-Kf, c.5, s.326; el-Caferiyat [366]- Uddeti'd-Dai, s.78 [367]- Uddeti'd-Dai, s.79 [368]- el-Mstedrek, c.2, s.539; Leali-l mame; Taber, muhtelif senetler ile, s.25 [369]- el-Hisl, birden yze kadar olan bablar, H.10; el-Mekarim, C1, s.263; Tuhefu'l-Ukul, s.124, [370]- el-Mekarim, c.1, s.261 [371]- c.1, s.263; Kutup Davetinde; el-Mstedrek, c.2, s.431; et-Tehzib, c.7, s.445 [372]- el-Kf, c.6, s.35; et-Tehzib, c.7, s.445; Kurbu'l-Esnad, s.58; el-Mekarim, s.264 [373]- c.2, s.433; el-Mekarim, c.1, s.263 [374]- el-Kf, c.6, s.20; et-Tehzib, c.7, s.439 [375]- el-Kf, c.2, s.162, Hadis.16; el-Caferiyat, s.189, ve Mstedrek Ali b. Babeveyh mamet ve't-Tebsire, c.2, s.618 [376]- el-Kf, c.3, s.409 ve c.4, s.124; el-Fakih, s.75; et-Tehzib, c.2, s.380 ve c.4, s.282; ed-Daaim, c.1, s.196 [377]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.222; Emli, s.144-533; Meskenul-Fuad ve Lubbu'l-Libab; el-Mstedrek, c.1, s.479 ve c.2, s.3 [378]- s.100, el-Fakih; el-Kf; c.2, s.6; et-Tehzib, c.7, s.403; el-Mstedrek, c.2, s.536 [379]- el-Kf, c.8, s.129-163 ve c.2, s.129 [380]- s.320, el-Kf, c.8, s.130; el-Mekarim, c.1, s.29 [381]- s.115 [382]- Feyz'l- slam, s.509 [383]- el-Mstedrek, c.3, s.83; el-Kf, c.6, s.271 ve c.8, s.130 ve s.164; et-Tehzib, c.9, s.93; el-Fakih, elUyun; el-Mehasin, s.383 [384]- el-Kf, c.6, s.270; el-Mekarim, c.1, s.27; ed-Daaim, c.2, s.119 [385]- el-Kf, c.6, s.271; el-Mehasin, s.383; Feyz'l-Kadir, c.5, s.181 [386]- el-Kf, c.6, s.271; Saduk, Emli, el-Hisl, el-lel ve Uyunu'l-Ahbr, .Tsi, et-Tehzib, c.9, s.93; elBergi, deiik senetler ile s.283, et-Tabersi, el-Mekarim, c.1, s.167de nakletmilerdir. [387]- el-hya, c.2, s.367; el-Mekarim, c.1, s. 27; el-Mstedrek; Daaim-ul slam, c.3, s.83den nakletmitir. [388]- el-Mstedrek, c.1, s. 83 -102; ed-Daaim, c.2, s.118.

[389]- el-Mekarim, c.1, s.14; el-Mecalis, c.2, s.7. [390]- el-Mehasin, s.371; Kuleyni Kfde; c.6, s.297; el-Mekarim, c.1, s.31; Feyz'l-Kadir, c.5, s.196 [391]- el-Kf, c.6, s.271, H.5e mracaat ediniz. [392]- el-Kf, c.6, s.271, c.5e mracaat ediniz. [393]- el-Mehasin, s.443; el-Kf, c.6, s.297; ed-Daaim, c.3; el-Mstedrek ve Feyz'l-Kadir, c.5, s.108 ve 109 [394]- c.1, s.194; el-Mehasin, s.447; el-Uyun, c.2, s.43; el-Mstedrek Sahife-i Rzadan c.3, s.100 [395]- el-Mekarim, c.1, s.26 [396]- el-Kf, c.6, s.285, Baka bir senetle Mehasin, s.376 ve iki senet ile Mekarim, c.1, s.22de nakledilmitir. [397]- el-Caferiyat, s.60; Kf, c.6, s.294; Mekarim, c.1, s.27; Tehzib, c.9, s.99; Evarifu'l Maarif, s.271; Nevadir-i Ravendi, s.35; el-Mstedrek, c.1, s.563, c.3, s.93 [398]- el-Kf, c.6, s.288, Baka bir senet ile Hisl, Erbee Mie hadisinden nakletmitir, Tuhefu'l-Ukul, s.110; Mekarim, c.1, s.221; Mehasin, 353 [399]- el-Kf, c.6, s.345; Mehasin, 439; Mekarim, c.1, s.192; Mstedrek, c.2, s.111 [400]- el-kbal, s.364 [401]- Mstedrek, c.3, s.113; Uyunu'l-Ahbr, c.2, s.41; Mekarim, c.1, s.192 [402]- el-Mstedrek, c.3, s.110; Tabersi el-Mekarim, c.1, s.220 [403]- el-Kf, c.6, s.376; el-Mehasin, s.461; el-Fakih, s.403; el-Mekarim, c.1, s.174 [404]- el-Mekarim, c.1, s.152; el-Kf, c.6, s.377; el-Mehasin, s.461, 465 [405]- el-Mekarim,c.1, s.31, [406]- el-Mekarim, c.1, s.173; Mslim buna yakn bir manada nakletmitir, c.6, s.111; Ebu Davut, s.303; Feyz'l-Kadir, c.5, s.149 [407]- el-Caferiyat, c.1, s.151 [408]- el-Caferiyat, s.162; el-Mstedrek, c.3, s.130; ed-Daaim, c.2, s.130 [409]- el-Mekarim, c.1, s.32; Evarifu'l-Maarif, s.349 [410]- s.217 [411]- el-Mehasin, s.580, el-Kf, c.6, s.383, Saduk el-Uyun kitabnda nakletmitir. [412]- c.2, s.72 [413]- el-hya, c.2, s.369, Beyrut, Daru'l-Marifet; el-Mekarim, c.1, s.31-32; el-Mstedrek, c.3

[414]- el-hya, c.2, s.371 [415]- el-Mekarim deiik yerlerde zikretmitir, s.26-29-30-31; el-Mehasin, s.433-459; el-Hisl; el-Kf; elMstedrek; ed-Daaim, c.2, s.113 [416]- el-Mehasin, s.460; el-Mekarim, c.1, s.29-211; el-Kf, c.6,s.373; Tbbu'n-Nebi, s.29 [417]- c.2, s.369; el-Mekarim, s.30 [418]- el-Hidaye; el-Mstedrek, c.3, s.106; el-Mekarim, c.1, s.31; el-Kf, c.6, s.315; Besairu'd-Deracat, s.148; lel'-erai, c.1, s.128; el-Mehasin, s.393; ed-Daaim, c.2, s.110 [419]- el-Kf, c.6, s.332; el-Mekarim, c.1,s.187; el-Mehasin, s.415; ed-Daaim, c.2, s.110 [420]- c.6, s.345 [421]- el-Emli, c.2,s.294; Emali-i Mfid, s.114; el-Mekarim, c.1, s.176; el-Kf, c.2, s.138 ve c.8. s.168 [422]- Kuleyni, c.6, s.352; el-Mehasin, s.447 [423]- Tabarani, Kebirde Amir b. Rabiadan, ve Cami Sagrda nakletmitir. [424]- Feyz'l-Kadir, c.5, s.181 ve 194 [425]- Buhari, c.7, s.96 [426]- el-Mekarim, c.1, s.28-31; Tuhefu'l-Ukul, s.103; Mehasin, s.340-459; el-Caferiyat, s.160; Daaimu'lslam, c.2, s.117 ve 120; Mstedrek, c.3, s.92; Tabarani Evsete, ve Macmeuz- Zavaid, c.5, s.20 [427]- el-Mehasin, s.343; el-Menakib, c.2, s.99; Kefu'l-Gumme, c.1, s.163; el-Mekarim, c.1, s.33; el-Kf kitabnda da gelmitir. [428]- el-Kf, el-Mehasin, s.470; el-Mekarim, c.1, s.180; el-Caferiyat, s.161 [429]- el-Kf; c.6, s.386; el-Mehasin, s.474; el-Mekarim, c.1,s.32 [430]- el-Mekarim, c.1, s.31 [431]- el-Mekarim, c.1, s.32 [432]- el-Mekarim, c.1, s.32 [433]- s.355 [434]- el-Uyun, c.2, s.63; eyh et-Tehzib kitabnda ve el-Mstedrek Daaimu'l-slam, c.2, s.174den nakletmitir. Feyz'l-Kadir, c.5, s.226 [435]- el-Kf, c.4, s.465 [436]- Tbbu'l-Eimme, mukaddime. [437]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.47 [438]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.47; el-Menakib, c.2, s.98 Ali (a.s)dan nakleder.

[439]- el-Mekarim, c.1, s.171; Evarifu'l-Maarif, s.180 ve 348 [440]- Mecmuatu'l-Veram, c.1,s.101 [441]- el-Emli, c.2, s.303; el-Kf, c.8. s.130 ve 164 iki senetle zikredilmitir. [442]- el-Uyun, c.2, s.64; Evarifu'l- Maarif, s.328 [443]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.48 [444]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.172; Emali-i Tsi, c.1, s.318 [445]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.48 [446]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.48 [447]- el-Mekarim, c.1, s.33; el-Kf, c.2, s.122; ed-Daaim, c.2, s.116; Mehasin, s.343; el-Mstedrek, c.3, s.97; Tuhefu'l-Ukul, s.46 [448]- el-Bihar, c.42, s.276; el-Menakib, c.2, s.99 [449]- el-Mekarim, c.1, s.32 [450]- el-Bihar, c.77, s.268 [451]- el-Kf, c.4, s.12 [452]- s.372 [453]- s.384, Hisl, drdnc bab, Fakih, s.573; Mekarim, c.1, s.162; kbal, s.359 [454]- el-Mstedrek, c.3, s.102 [455]- el-Kf, c.6, s.299; el-Mstedrek, c.3, s.94 [456]- el-Mekarim, c.1, s.32 [457]- el-ihya, c.2, s.6, Beyrut, Daru'l-Marifet [458]- el-rad, s.44; Kf, c.6,s.38; Kurbu'l-Esnad, s.12; Daaim, c.2, s.130; hyau'l-Ulum, c.2, s.6 [459]- el-kbal, s.364 [460]- el-Mekarim, c.1, s.216; Evarifu'l-Maarif, s.349 ve Caferiyat. [461]- el-Kf, c.6, s.28; el-Mstedrek, c.3, s.109; Mehasin, s.402-404; Feyz'l-Kadir, c.5, s.83 [462]- el-Uyun, c.2, s.41; lel, c.2, s.127; Feyz'l-Kadir, c.5, s.181 [463]- c.6, s.278 [464]- el-Kf, c.6, s.274; Mstedrek, c.2, s.456; Mehasin, s.344 [465]- el-Bihar, c.16, s.387; Feyz'l-Kadir, c.5, s.181

[466]- el-Mehasin, s.449; Tbbu'n-Nebi, s.20; Feyz'l-Kadir, c.8, s.218 [467]- el-Kf, c.6,s.315; el-Mehasin, s.393 [468]- Evarifu'l-Maarif, s. 349; hyau'l-Ulum, c.5, s.176, Beyrut, Daru'l-Marifet. [469]- Ayn adres, s.349; hyau'l-Ulum, c.5, s.177, Beyrut, Dar-ul Marifet. [470]- Ayn adres, s. 349; hyau'l-Ulum, c.5, s.177, Beyrut, Daru'l-Marifet. [471]- el-Mehasin, s.409 [472]- el-Mecme, c.4, s.352; Feyzl-Kadir, c.5, s.221 [473]- ed-Daaim, c.2, s.128 [474]- c.2, s.128 [475]- erh- Nufeyle, s.17; Evarifu'l-Maarif, s.289; ed-Daaim, c.1, s.126; el-Mstedrek, c.1, s.34 [476]- Caferiyat, s.30; ed-Daaim, c.1, s.104; el-Mstedrek, c.1, s.34 [477]- c.2, s.147; Mecmuatu'l-Veram, c.2,s.59; el-Mekarim, c.2, s.548 [478]- Muknie, s.3; et-Tehzib, c.1,s.24 [479]- s.12; el-Mstedrek, c.1, s.36 [480]- el-Kf, c.6, s.474; el-Mekarim, c.1, s.105; el-Uyun, c.2, s.55; Emali-i Saduk, s.456; el-Mehasin; elCaferiyat, s.186; Nuri el-Mstedrek, c.1, s.217-37de rivayet etmitir. [481]- el-Hisl, nc bab; el-lel, c.1, s.284 ve c.2, s.253; el-Kf, c.3,s.254 ve c.7, s.10; el-Menakib, c.4, s.266; el-Fakih; el-Mstedrek; et-Tahrif, c.1, s.39 ve c.2, s.520 [482]- et-Tehzib, c.1, s.33; el-lel, c.2, s.264; el-Fakih, s.7; Feyz'l-Kadir, s.92 [483]- s.14; Nevadiru'r-Ravendi, s.53; el-Mstedrek, c.1, s.40 ve s.164 [484]- el-Hidaye, s.15 [485]- el-Kf, c.3,s.69; Mehasin, s.223; el-lel, c.1, s.262 [486]- et-Tehzib, c.1, s.5 ve 83; stibsar, s.55 [487]- et-Tehzib, c.1,s.46 ve 209 [488]- c.1, s.106 [489]- ed-Daaim,c.1, s.104; el-Mstedrek, c.2, s.57; Evarifu'l-Maarif, s.289 [490]- ed-Daaim, c.1, s.104; Evarifu'l-Maarif, s.289 [491]- el-Mekarim, c.2, s.413

[492]- el-Bihar, Tahmis kitabndan nakleder, c.16, s.275; el-Caferiyat mam Ali (a.s)dan s.149; ed-Daaim, c.2, s.140da nakleder. [493]- el-Kf, emil bab, H.40, 10.Bab, H.70; Feyz'l-Kadir, c.5, s.233 [494]- el-Kf, c.3, s.168; et-Tehzib,c.1, s.453 [495]- el-Kf, c.3, s.168; et-Tehzib, c.1, s.453 [496]- s.42; et-Tehzib iki senetle, c.1, s.456; el-Kf, c.3, s.92 [497]- el-Bihar, c.81; el-Mstedrek, c.1, s.131 [498]- el-Caferiyat, s.202; ed-Daaim, s.243; el-Mstedrek, c.1, s.125 [499]- el-Kf, c.3, s.200; et-Tehzib, c.1, s.46; el-Bihar, lel kitabndan; el-Mstedrek, c.1, s. 126 [500]- el-Kf, c.3, s.200 [501]- Meskenu'l-Fuad, s. 117; el-Mstedrek, c.1, s.128 [502]- d-Daavat, el-Bihar, nakletmitir, c.2, s.82-133; el-Mstedrek, c.1, s.149 ve 599 [503]- l-Mekarim, c.1, s.18; el-Menakib, c.1, s.145 [504]- el-Mecalis, c.2, s.252; Mekarim, c.2, s.452; Tbbu'n-Nebi (s.a) s.32 [505]- el-Bihar, c.95, s.86 [506]- el-Mekarim, c.2, s.463 [507]- Mecmuatul-Veram, c.1, s.303 [508]- Meskenu'l-Fuad; el-Mstedrek, c.1, s.479 [509]- el-Kf, c.3, s.226; el-Fakih, s.49; kmalu'd-Din, c.1, s.73; Asl- Zeydin-Nursi, s.4 [510]- el-Kf, c.3, s.151; et-Tehzib, c.1, s.290; el-lel, s.109; el-Fakih, s.28; Fkh-r Rza ve el-Hidaye, s.25 [511]- el-Kf, c.3, s.144; et-Tehzib, c.1, s.292 [512]- et-Tehzib, c.1, s.326; el-Fakih; el-Muknie, s.27; Kurbu'l-Esnad, s.69 [513]- Gybe, s.23; Tuhefu'l-Ukul, s.312; el-Mstedrek, c.1, s.108 [514]- el-Caferiyat, s.120; et-Tehzib, c.3,s.191; ed-Daaim, c.1, s.240 [515]- Gevaliu'l-Leali el-Mstedrek, c.1, s.119 ve 430 ed-Daavattan nakletmitir. [516]- el-Kf, c.3, s.194; et-Tehzib, c.1 s.325; el-Caferiyat, S.203 [517]- el-Kf, c.3, s.192; el-lel, c.1, s.288; et-Tehzib, c.1, s.313 [518]- el-Kf, c.3,s.198; Ahzab, 22

[519]- Kurbu'l-Esnad, s.72; el-Caferiyat, s.203 [520]- et-Tehzib, c.1, s.320 [521]- Fkh'r-Rza (a.s), s.19; el-Mstedrek, c.1,s.125 [522]- el-Kf,,c.3, s.217; el-Mehasin, s.352 deiik senetler ile zikretmitir. el-Fakih, s.48; Fkh'r-Rza, s.18; el-Emli, s.2, s.273 [523]- el-Kf, c.3,s.217 [524]- el-Fakih, s.48; bn-i Mace, Rakam; 1610; Ebu Davut, c.2, s.173 [525]- Kurbu'l-Esnad, s.52; el-Kf, c.6, s.524; el-Mstedrek, c.1, s.63 [526]- c.8, s.382 [527]- c.6, s.356; el-Mekarim, c.1,s.196; el-Mehasin, 455; el-Caferiyat, s.199; el-Mstedrek, c.3,s.125 [528]- Maanu'l-Ahbr, s.248; Feyz'l-Kadir, c.5, s.209 [529]- Mekarimu'l-Ahlak, c.1, s.83 [530]- el-Bihar, c.76, s.88; el-Mstedrek, c.1, s.56 [531]- el-Bihar, c.76, s.88; Sevabu'l-Amal, s.20 [532]- Tbbu'l-Eimme; el-Mstedrek, c.1, s.56 [533]- el-Mstedrek, c.1, s.85 [534]- el-Kf, c.6, s.320; el-Mehasin, s.237 [535]- el-Caferiyat, s.162 [536]- el-Mstedrek, c.3, s.110 [537]- el-Kf, c.6, s.495 ve c.3, s.23, baka rivayet te nakledilmitir. el-Mehasin, s.462 [538]- el-Fakih, s.13; el-Hisl, erbee mie hadisi, Tuhefu'l-Ukul, s.101; el-Kf, c.3, s.23 ve c.6, s.495; elMehasin, s.463; ed-Daaim, c.1, s.118; el-Caferiyat, s.15; Kurbu'l- Esnad, s.43; el-Mstedrek, c.1, s.52, Dureru'l-Lealiden nakletmitir, ve Nevadir-i Seyit Fazlullah, c.1, s.52 [539]- el-Mekarim, c.1, s.41 [540]- Ahzab, 21 [541]- el-Kf, c.3, s.445; Mecmau'l-Beyan, c.2,s.555, ve c.9, s.170; et-Tehzib, c.2,s.334 [542]- s.8 [543]- el-Mekarim, c.1, s.36 [544]- el-Mekarim, c.1, s.4

[545]- s.464, el-Fakih, s.13; Lubbu'l-Libab; el-Mstedrek, c.1,s.53; ed-Daaim, c.1, s.118 [546] [547]- el-Kf, c.3,s.54 [548]- Lubbu'l-Libab; el-Mstedrek, c.1, s.54 [549]- Camiu'l-Ahbr; el-Mstedrek, c.1, s.53 [550]- el-Fakih, s.10; ed-Daaim, c.1, s.100; el-Mstedrek, c.1,s.42-249; el-Mstedrek, c.1,s.42 [551]- Ayatu'l-Ahkam; el-Mstedrek, c.1,s.42; Feyz'l-Kadir, c.5, s.203 [552]- el-Caferiyat, s.17; el-Mstedrek, c.1, s.42; Feyz'l-Kadir, c.5, s.203 [553]- el-Kf, c.3, s.25; el-Fakih, s.10; et-Tehzib, C1,s.55; el-stibsar, c.1,s.58; Emli-i Mfid, s.156; Kenz Keraceki, s.69; Ayyi Tefsirinde, c.1, s.298 ve 300 [554]- el-Emli, c.1,s.397 [555]- et-Tehzib, c.1, s.136; el-stibsar, c.1,s.121; el-Caferiyat, s.16 [556]- el-Uyun, c.2,s.29; Sahifeti'r-Rza, s.5; el-Fakihte de gelmitir. [557]- et-Tehzib, c.1,s.79; el-htisas, s.36; ed-Daaim, c.1, s.109; Asl- Ala b. Rezin, s.157 [558]- el-Hisl, ikinci bab, s.33; Caferiyat, ikinci bab, s.17; Tefsir-i Ayya, c.2, s.108 [559]- Menakib [560]- el-htisas, s.160; el-Caferiyat; Feyz'l-Kadir, c.5, s.114 [561]- el-htisas, s.160; el-Caferiyat; Feyz'l-Kadir, c.5, s.114 [562]- c.1, s.229; el-Mstedrek Sakfden, el-Garat, c.1, s.43 Caferiyattan nakletmitir. [563]- el-Caferiyat, s.18 [564]- c.1, s.137; el-Kf Muhammet b. Mslimden, c.3, s.22; et-Tehzib, Muhammet b. Mslimden, c.1, s.137 [565]- el-Caferiyat, s.22, Yine Cabirden s.22 [566]- Tuhefu'l-Ukul, s.66, Necef basks; el-Bihar, c.18, s.95, eski. [567]- el-Hidaye, s.23; el-Fakih, s.25; el-lel, c.1,s.270; et-Tehzib, c.3, s.9; el-Mukanna, s.45 [568]- el-kbal, s.497; ed-Daaim, iki bayram da gusl snnettir, c.1, s.187 [569]- el-kbal, s.255; ed-Daaim, c.1, s.293; Feyz'l-Kadir, c.5, s.132 [570]- el-Caferiyat, s.18 [571]- el-Caferiyat, s.18, mmetime bunu emir vermemi emretti.

[572]- el-Kf, c.3, s.443; et-Tehzib, c.2, s.4; el-stibsar, c.1, s.218; ed-Daaim, c.1,s.210 ve 211 [573]- c.3, s.443; et-Tehzib aynsn getirmitir, c.2, s.4; el-stibsar, c.1, s.218; Abdullah b. YahyaulKahuli, s.116, Durust b. Ebu Mensur kitabnda, s.163 [574]- et-Tehzib, c.2,s.5, H.7 [575]- lelu'-erai, c.2, s.20 [576]- el-Kf, c.3, s.446; et-Tehzib, c.2,s.4 ve 9; Feyz'l-Kadir, c.5, s.223 [577]- Beinci bab. Hadis, 63; el-Uyun, c.1, s.277; Kf, c.6.S, 550 [578]- el-Fakih, s.58; et-Tehzib, c.2,s.20; el-Kf, c.3, s.288; el-lel, c.2, s.38 [579]- et-Tehzib, c.2, s.262; el-Hidaye, s.30 [580]- c.2,s.334; el-Kf, c.3, s.445; el-Mecme, c.2, s.555, ve c.9, s.170; ed-Daaim, c.1, s.214; el-Mstedrek, c.1, s.194 [581]- Misbahu'l-Mteheccid, s.210; el-Mstedrek, c.1,s.455 [582]- c.3,s.60; el-stibsar, c.1, s.331 [583]- et-Tehzib, c.3,s.60; el-Kf, c.4, s.154; el-Fakih, s.186; el-stibsar,c.1, s.331 [584]- et-Tehzib; ed-Daaim, c.1, s.216 [585]- el-kbal, c.1, s.24 hadisin tamam dua babnda zikredilecektir. [586]- c.3,s.279; et-Tehzib, c.2,s.32 [587]- c.3,s.279; et-Tehzib, c.2,s.32 [588]- et-Tehzib, c.3, s.233, H.118; el-Kf, c.3, s.431; el-lel, c.2, s.11; el-Mecalis, s.246; Ez-Zikra, s.118; Feyz'l-Kadir, c.5, s.206 [589]- el-Fakih, s.59 [590]- el-hya, c.2, s.362, Beyrut, Daru'l-Marifet; el-Mstedrek, c.1 [591]- el-Mstedrek, c.1, s.263, Uddeti-d Dai; el-iradu'l-Hadis.37; Felahu's-Sail, s.161; Camiu'l-Ahbr, s.113; ehit Saninin Esraru-s Salat, s.23 [592]- Felahu-s Sail, s.161; el-Mstedrek, c.1, s.263 [593]- el-Bihar, c.84, s.257; ehit Saninin Esraru's-Salat, s.18 ve 23,Uddet-i Dai; el-Mstedrek, c.1, s.264 [594]- el-Mstedrek, c.1, s.267 ve 403 [595]- el-Mecalis, c.1, s.29; Emali, . Mfid, s.156 [596]- c.1, s.350; el-istibsar, c.1, s.96 [597]- et-Tehzib, c.2, s.53

[598]- el-Kf, c.3, s.307; et-Tehzib, c.2, s.58; el-Mehasin, s.38 [599]- s.83; el-lel, c.2,s.21; Tehzib, c.3, s.67 iki senetle nakletmitir. Felah-s Sail, s.131; el-Menakib, c.4, s.73 Hafs b. Gyasdan, Durust b. Ebu Mensur kitabnda Amr b. Yezit Ebu Abdullah (a.s)dan nakletmitir, s.158 [600]- ed-Daaim, c.1, s.164; el-Mecalis, s.245; el-Mstedrek, c.1, s.272 [601]- et-Tenzi Ve Tahrif-il Mstedrek, c.1, s.276; Ayyi tefsirinde, c.1,s.20 nakletmitir. [602]- Tefsir-i Ayyi, c.2.s.295, c.1,s.20de (yksek sesle okuduu gelmitir) [603]- el-Caferiyat, s.36; ed-Daaim, c.1, s.177; el-Mstedrek, c.1, s.404 [604]- el-Caferiyat, s.39; el-Mstedrek, c.1, s.404 [605]- Ez-Zikra; el-Bihar, c.85, s.5 [606]- el-Fakih, s.38; el-Mstedrek, Uddet-i Dai ve Daaim'ul-slam, c.1, s.497 den nakleder. [607]- et-Tehzib, c.2,s.297; el-Bihar Zikradan nakleder, c.48, s.189; Hisl- Saduk, kinci bab, hadis.116 [608]- Ez-Zikra; el-Bihar, c.84, s.189 [609]- et-Tehzib, c.2, s.95 [610]- et-Tehzib, c.2, s.124 [611]- Misbahu'l-Mteheccid, s.106; Durru'l-Mensurda Ali (a.s)dan farkl ekild rivayet edilmitir: Birinci rekatta; Elhakumu-t Tekasur, nna Enzelna ve za Zulzule, ikinci rekatta; Vel-Asr ve za Cae Nasrullah ve nna Ateknak-l Kevser, nc rekatta; Gul ya eyyuhe-l Kafirun, Tebbet ve Gul huvellah-u Ahad srelerini okurdu. c.6, s.377; el-Bihar, c.92, s.272 [612]- el-Hisl, erayi-id Din hadisi; el-Uyun, c.2, s.123; et-Tehzib, c.2, s.160; el-Caferiyat. [613]- el-Gevali; el-Mstedrek, c.1, s.317 [614]- el-Hidaye; el-Mstedrek, c.1, s.317 [615]- Maani'l-Ahbr, s.270; ed-Daaim, c.1, s.164 [616]- el-lel, c.2, S333, Necef basks [617]- el-Garat; el-Bihar, c.85, s.104; el-Mstedrek, c.1, s.324 [618]- el-Caferiyat, s.246; el-Mstedrek, c.1, s.325 [619]- el-Caferiyat, Hseyin (a.s)dan, s.41; el-Bihar, Cami-i Bezentiden nakletmitir, c.85, s.138; elMstedrek, c.1,s.326 [620]- el-Mecazatu'n-Nebevye, s.173; el-Mstedrek, c.1, s.247 [621]- el-Caferiyat, s.17; el-Mstedrek, c.1, s.52 [622]- el-Caferiyat, s.17; el-Mstedrek, c.1, s.52

[623]- c.3, s.296; et-Tehzib, c.2, s.322; Nuri el-Mstedrekte .brahimden nakletmitir. Macmau'lGaraib, .1, s.223 [624]- c.3, s.296; et-Tehzib, c.2, s.322; Nuri el-Mstedrekte .brahimden nakletmitir. Mecmau'l Garaib, c.1, s.223 [625]- el-Caferiyat, s.40; el-Mstedrek, c.1, s.428 [626]- el-Fakih, s.120; Kurbu'l-Esnad, s.54; el-Caferiyat, s.45; el-Mstedrek, c.1,s.439 [627]- el-Hidaye, s.53; el-Kf, c.3, s.461; el-Fakih, s.134; et-Tehzib, c.3, s.138 ve s.285; el-Mstedrek, c.1, s.439 [628]- el-Caferiyat, s.47; ed-Daaim, c.1, s.189; el-kbal; el-Mstedrek, c.1, s.433 [629]- el-Hidaye, s.37; et-Tehzib, c.3, s.150; el-Bihar, c.1,s.91 ve s.321; Kurbu-l Esnad, s.64 [630]- Tenbihu'l-Havatir, c.2, s.267; Besairu'd- Daracat, s.124; Mslim Sahihinde, c.2,s.31; Nesa-i Snende, c.2, s.89; Ebu Davut Snende, c.1, s.153 [631]- Tenbihu'l-Havatir, c.2, s.266; Asl- Alauddin b. Zerin, s.152; Asl- Cafer b. Muhammed-i Hazremi, s.66 [632]- Esraru's-Salat, s.18 [633]- Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.78; Uddeti-i Dai, s.139 [634]- el-lel, c.2, s.39 [635]- el-Mekarim, c.1, s.34 [636]- Emli Tsi, c.2, s.141; el-Mekarim, c.2, s.542; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.54 [637]- Camiu'l-Ahbr, s.113 [638]- Mminin, 2 [639]- el-Bihar, c.84, s.256; el-Mstedrek, c.1,s.169 [640]- el-Fakih, s.128; el-Hisl, Bab, 6; el-Hidaye, s.38 [641]- s.252 [642]- el-Hisl, s.347; el-Uyun, bab.7 [643]- Felahu's-Sail, s.135 [644]- Emli Tsi, c.2, s.306 [645]- el-Mekarim, c.1, s.108; Kurbu'l-Esnad, s.10 [646]- Maani'l-Ahbr, s.280 [647]- el-lel, c.2, s.33

[648]- el-Kf, c.3, s.296; et-Tehzib, c.2, s.322 [649]- el-Kf, c.3, s.448 [650]- el-Fakih, s.134; el-Hidaye, s.53 [651]- el-Kf, c.3, s.461; ed-Daaim, s.188; el-Fakih, s.134 [652]- el-Kf, c.3, s.460 [653]- el-Muknie s.33; et-Tehzib, c.3, s.130 burada zrh gelmitir, el-Bihar, c.90, s.349 [654]- Nihayetu'l-Allame, el-Bihar, c.91, s.118; Feyz'l-Kadir, c.5, s.211 [655]- el-Kf, c.3, s.461; el-Fakih, s.134; et-Tehzib, c.3, s.138 [656]- el-Uyun, c.2, s.149; el-Mstedrek, Mesudinin sbatu'l-Vasiyyeden, c.1,s.430 [657]- el-Fakih, s.135; ed-Daaim, c.1, s.185; Feyz'l-Kadir, c.5, s.123 [658]- c.3, s.286; el-Menakib, c.4, s.13; el-Asl, Hadis,289 [659]- Nevadir-i Ravendi, s.29; el-Bihar, c.91, s.315; el-Caferiyat, s.49 [660]- el-lel, c.2, s.35; el-Kf, c.3, s.463; et-Tehzib, c.3, s.149 ve 150; el-Fakih, s.140; el-Caferiyat, s.49 [661]- el-Fakih, s.139; Feyz'l-Kadir, c.5, s.99 [662]- el-Caferiyat, s.241 [663]- s.241 [664]- et-Tehzib, c.3, s.241, H.44 [665]- et-Tehzib, c.3, s.244, H.44 [666]- el-Caferiyat, s.43 [667]- el-Caferiyat, s.43; Feyz'l-Kadir, c.5, s.211 [668]- el-Caferiyat, s.44 [669]- el-Caferiyat, s.43 [670]- Daaim, s.186 [671]- et-Tehzib, s.c.2, s.281, H.2 [672]- el-Mstedrek, c.1, s.223 [673]- et-Tehzib, c.2, s.81, H.68 [674]- et-Tehzib, c.2, s.123, H.236 [675]- et-Tehzib, c.2, s.36, H. 62; Garat-i Sakaki Mstedrekte, c.1, s.187

[676]- et-Tehzib, c.2, s.311; ed-Daaim, c.1, s.188 [677]- et-Tehzib, c.2, s.289 [678]- et-Tehzib, c.2, s.124 [679]- el-Fakih [680]- el-Fakih [681]- Kurbu'l-Esnad, s.56; ed-Daaim, c.1, s.170 [682]- ed-Daaim, c.1, s.208 [683]- Evarifu'l-Maarif, s.314; hyau'l-Ulum, Beinci blm, Beyrut, Daru'l-Marifet [684]- el-Garat-ul Mstedrek, c.1, s.323 [685]- el-Bihar,c.1, s.208; Zikradan nakleder [686]- el-Bihar,c.1, s.208; Zikradan nakleder [687]- el-Hidayetu'l-Mstedrek, c.1, s.215 ve 354 [688]- el-Mecme,c.1, s.186, Feyz'l-Kadir, c.5, s.148 [689]- Durru'l-Leali-l Mstedrek, c.1, s.597 [690]- el-lel, c.2, s.52, s.10 ve 11 e mracaat ediniz [691]- Fezailu'l- Ehur-ul Mstedrek, c.1, s.445 [692]- Evarifu'l Maarif, s.372 [693]- el-Fakih, s.169; el-Mekarim, c.1, s.158; el-Kf, c.4, s.90; Kurbu'l-Esnad, s.43; et-Tehzib, c.4, s.55; ed-Daaim, c.2, s.348 ve C,1, s.290; Asl- Ala b. Rezin, s.154 [694]- el-Kf, c.4, s.90; Tefsir-il Ayyi, c.1, s.387; Daaim, c.1, s.291; Hisl, 7.bab [695]- Hisl, Bab.99, Hadis.8; Tuhefu'l-Ukul, s.113; el-Mehasin, s.244 [696]- el-Kf, c.4, s.91; Tuhefu'l-Ukul, s.419; mam Rza (a.s) yle buyuruyor; aban orucu tutmak gzel ve ayn zamanda snnettir, s.419 [697]- el-Maani, s.69; el-Mehasin, s.33 [698]- el-Vesail, c.7. s.367; Fkh'r-Rza, s.57 [699]- el-Kf, c.4, s.92; el-kbal, c.1, s.178; el-Fakih, s.173; et-Tehzib, c.4, s.307, el-Hisl, eraii'd-Din hadisinde; Asl Zeydu'r-Rezad, s.5; ed-Daaim, c.1, s.291; el-Mstedrek, c.1, s.599 [700]- el-Mekarim, c.1, s.33 [701]- el-Kf, c.4, s.153; ed-Daaim, c.2, s.111; el-Bergi, el-Mehasinde, s.439, iki senet ile nakletmitir.

[702]- el-Kf, c.4, s.152 [703]- el-Kf, c.4, s.198, bu manada hadis et-Tehzib c.4, s.198de nakledilmitir [704]- el-Muknie, s.50 [705]- el-Mekarim, c.1, s.30 [706]- el-Fakih, s.174; Sevabu'l-mal, s.40; el-Emli, s.59 [707]- ed-Daaim, c.1, s.289 [708]- el-Caferiyat, s.40; ed-Daaim, c.1, s.187; Nevadiru'r-Ravendi, s.39; el-Bihar, c.91, s.122 [709]- el-Mukanna, s.46; el-Fakih, s.134; el-Hidaye, s.53 [710]- el-Fakih,s.201; el-Kf, c.4, s.175; el-Garat Emir'l Mminin (a.s)dan, el-Mstedrek, c.1, s.600; edDaaim, c.1, s.293 [711]- el-Fakih, s.200; el-Kf, c.4, s.175; el-Mstedrek, Fkh Rzadan, c.1, s.600 [712]- el-Kf, c.4, s.175; el-Fakih, s.200; et-Tehzib, c.4, s.287, Hseyin b. Osman b. erikin kitab, s.112; el-Mstedrek, c.1, s.583 ve 600; Feyz'l-Kadir,c.5, s. 132 [713]- Durru'l-Leal-il Mstedrek, c.1, s.593; Feyz'l-Kadir, c.5, s.227 [714]- el-kbal, c.1, s.253; Feyz'l-Kadir, c.5, s.132 [715]- Mecmuatu'l-Veram, c.1, s.303; Feyz'l-Kadir, c.5, s.120 [716]- el-Uyun,c.2,s.71; Asl- Zeydi-z Zerad [717]- el-Kf, c.4, s.153, H.4 [718]- el-kbal, c.1, s.362; et-Tehzib, c.4, s.198 [719]- el-Mekarim, c.1, s.27 [720]- el-Kf, c.4, s.155; el-Fakih, s.191; el-Mecme, c.1, s.518 [721]- et-Tehzib, c.4, s.55, Bab,44 [722]- ed-Daaim, c.1, s.273 [723]- el-Mukanna, s.46 [724]- et-Tehzib, c.3, s.138, H.43 [725]- ed-Daaim, c.4, s.83; Evarifu'l-Maarif: Namazdan nce iftar etmek snnettir, s.336 [726]- et-Tehzib, c.4, s.83, H.13 [727]- et-Tehzib, c.4, s.195; el-Emli, s.26 [728]- s.348

[729]- Evarifu'l-Maarif, s.336; hyau'l-Ulum, beinci blm, Beyrut, Daru'l-Marifet, s.172 [730]- el-Mehasin,s.13; el-Kf, c.8, s.79; el-Fakih, s.523; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.50; Er-Ravza, s.393 [731]- el-Kf, c.4, s.15; el-Ayya tefsiri; el-Mstedrek, c.1, s.538 [732]- s.196 [733]- el-Mekarim, c.1, s.23 [734]- Tuhefu'l-Ukul, s.38 [735]- Kefu'l-Gumme, c.1, s.10 [736]- s.91 [737]- el-Bihar, c.93, s.327 H.10 [738]- c.2, S:120; el-Menakib, c.1, s.270 [739]- el-Mecalis; el-Bihar, c.92, s.216; el-Mstedrek, c.1, s.68; el-Keraceki, el-Kenz kitabnda, s.266 [740]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.378; Feyz'l-Kadir, c.5, s.238 [741]- Tefsir-i Ebu-l Futuh, Mecmau'l-Beyan, c.9, s.229; el-Bihar, ed-Durer-ul Mensur kitabndan nakleder, c.92, s.312 [742]- Dureru'l-Leali; el-Mecme, c.8., s.325; el-Bihar, ed-Dureru'l-Mensur kitabndan nakleder, c.92; s.316 Feyz'l-Kadir, c.5, s.191 [743]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.473; el-Bihar, c.92, s.322; Feyz'l-Kadir, c.5, s.209 [744]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.473; Feyz'l-Kadir, c.5, s.156 [745]- ed-Dureru'l-Mensur, c.6, Ss.296; el-Bihar, c.92, s.219; el-Bihar, c.92, s.129a mracaat ediniz. [746]- ed-Dureru'l-Mensur, c.6, S:356; el-Bihar, c.92, s.220; Evarifu'l-Maarif, s.452 [747]- el-Bihar, c.85, s.5 [748]- Tefsiru'l-Ayyi, c.2, s.292; el-Mstedrek, Tefsiri'l-Kufi, c.1, s.279; ed-Dureru'l- Mensur, c.6, s.365; el-Bihar, c.92, s.326 [749]- Daavat- Ravendi; Mstedrek, c.1, s.322 [750]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.378 [751]- c.2, s.634; el-Hisl, yedinci bab, Himaddan [752]- Mecmau'l-Beyan, c.1, s.512 [753]- ed-Dureru'l-Mensur, c.6, s.296; el-Bihar, 92, s.219; Tibyan, c.10, s.203, Endls basks; Feyz'lKadir, c.5, s.156 [754]- Mecmau'l-Beyan, c.5, s.119

[755]- Mecmau'l-Beyan, c.1, s.567 [756]- ed-Daavat; el-Mstedrek, c.1, s.322 [757]- Uddet-i Dai, s.182; el-Bihar, c.93, s.306; el-Mekarim, c.2, s.314; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.74; Emli Tsi, c.2, s.198 [758]- el-Caferiyat, s.186; Nevadir-ur Ravendi; el-Mstedrek, c.1, s.64 [759]- Zuhruf, 14 ve 15 [760]- Gevaliu'l-Leal il-Mstedrek, c.2, s.26; el-Mecme, c.9, s.41; el-Bihar, c.76, s. 293; ed-Daaim, c.1, s.354 [761]- el-Bihar, c.76, s.260; Emanu'l-Ahzar; el-Mekarim, c.1, s.283 ve c.2, s.417; el-Mstedrek, c.2, s.48, [762]- el-Mekarim, c.1, s.36; el-Emli, c.1, s.398; Daaim, c.2, s.157; el-Bihar, c.16, s.251; Kefu'l-Gumme, c.1, s.164 [763]- el-Mekarim, c.1, s.38 [764]- el-Mekarim, c.1, s.38 [765]- el-Mekarim, c.2, s.363 [766]- el-hya, c.2, s.209, buna yakn manada bir hadis s.15de gelmitir [767]- el-mame, s.7; el-Bihar, c.84, s.23; el-Mstedrek, c.1, s.232; Feyz'l-Kadir, c.5, s.129 [768]- el-Mekarim, c.1, s.40; el-Mstedrek; el-Menakib-i bn-i ehri Aubtan, c.1, s.339 nakleder. [769]- el-Mekarim, c.1, s.38 [770]- el-Mekarim, c.1, s.40; el-Kf, c.2, s.536 [771]- el-Kf, c.6, s.293; el-Mehasin, s.365 [772]- el-Mekarim, c.1, s.27 [773]- el-Mekarim, c.1, s.164 [774]- el-Kf, c.6, s.294; el-Mehasin, s.366; el-Mstedrek; Daaim kitabndan, c.3, s.42 ve c.3, s.92; elCaferiyat. s.160 [775]- el-Kf, c.6, s.336; el-Uyun, c.2,s.39; el-Mehasin, s.409; ed-Daaim, c.2, s.30 ve 151; el-Emli, s.160; Ebu Davut, c.2, s.304; bn-i Mace, Rakam; 3322 [776]- el-kbal, s.364 [777]- el-Mecalis, s.265; el-Mekarim, c.1, s.192 [778]- el-Fakih, s.7 [779]- el-Kamil, s.322; el-Fakih, s.47; el-Mstedrek, c.1, s.130; Feyz'l-Kadir, c.5, s.161 [780]- el-Kamil, s.320; el-Bihar, c.102, s.296, H.9

[781]- el-Kf, c.2, s. 92; Emali-i Tsi, c.1, s.49; Mikat-ul Envar; el-Mstedrek, c.1, s.386 [782]- el-Mekarim,c.1, s.18; Emli Tsi (buna yakn bir hadisi nakletmitir),c.1, s.49; el-Mstedrek, Tabersinin torunlarndan, Mikatu'l-Envar, .Ebl Futuh tefsirinde; el-Mstedrek, c.1, s.286; Feyz'lKadir, c.5, s.137 [783]- ed-Daaim, s.146, c.1; Feyz'l-Kadir, c.5, s.143; Hayye la Hayru'l Amel gelmemitir. [784]- el-Caferiyat,s.41 [785]- el-Fakih, s.41; Tefsir-i el-Ayya, c.1, s.165 [786]- el-Fakih, s.129; el-Bihar, c.87, s.205 [787]- el-Kf, c.4, s.95; Tehzib, c.4, s.200; el-Fakih, 177; el-Mekarim, c.1, s.27; el-kbal, s.364; elCaferiyat, s.60; ed-Daaim, c.1, s.287; Feyz'l-Kadir, c.5, s.105 [788]- el-Mstedrek, c.1, s.340 [789]- el-Kf, c.2, s.548; el-Fakih, . Saduk, s.90; el-Bihar, c.86, s.2 Mekarim kitabndan nakleder. [790]- el-Caferiyat, s.34; el-Mstedrek, c.1, s.350 [791]- el-Mecalis, c.1, s.158; el-Bihar, c.86, s.134 [792]- el-Bihar, c.86, s.130; el-Mstedrek, c.1, s.347 [793]- el-kbal, s.535; Feyz'l-Kadir, c.5, s.146 [794]- el-kbal; Felahu's-Sail, s.171; el-Mstedrek, c.1, s.348 [795]- el-Bihar, c.86, s.218; el-Mstedrek, c.1, s.355 [796]- s.40; el-Mstedrek, c.1, s.355; Felahu's-Sal, s.187 [797]- el-kbal; el-Bihar, c.86, s.18 [798]- el-kbal, s.24 [799]- el-kbal, s.195; Bihar, c.98, s.413 [800]- el-Emli, c.2, s.109; el-Mstedrek, c.2, s.579 [801]- el-kbal, s.249; el-Kf, c.4, s.70; el-Fakih, s.174; et-Tehzib, c.4, s.196; Emali-i Saduk, s.47, az bir farkllk ile akledilmitir. [802]- c.2, s.503; el-Mekarim, c.2, s.356 [803]- c.2, s.503, el-Mekarim, c.2, s.357; el-ilel, c.2, s.43 [804]- el-Mecalis, c.2 s.210; el-Bihar, c.86, s.254; Mecmuatu'l-Veram, c.2, s.76 [805]- el-kbal, s.197,198; Evarifu'l-Maarif, s.244 [806]- el-Mstedrek, c.1, s.353

[807]- s.39, el-Bihar, c.95, s.7; el-Mekarim, c.2, s.431; el-Caferiyat, s.216; el-Bihar, c. 10, s.368; Eddurru'lMensur, c.6, s.417; el-Bihar, c.92, s.369 [808]- el-Bihar, c.95, s.31 [809]- Vaka [810]- s.38, Bihar, c.95, s.7, 20, 33; Mekarim, c.2, s.431; Kurbu'l-Esnad, s.46; Kf, c.8, s.109 [811]- c.95, s.129; Mekarim, c.2, s.478 [812]- c.95, s.144; Tefsiru'l-Askeri (a.s) s.59; Mekarim, c.2, s.477; Mecmau'l-Beyan, c.10, s.568; Daaim, c.2,s.138 [813]- el-Emli, c.2, s.125 [814]- Kurbu'l-Esnad, s.4 [815]- s.296; el-Bihar, c.94, s.372 [816]- el-Menakib, c.2, s.524 [817]- el-Kf, c.2, s.468 [818]- ed-Daavat; el-Bihar, c.39, s.339 [819]- c.2, s.363 [820]- el-Kf, c.2, s.524, H,10; el-Bihar, c.86, s.289 [821]- el-Hisl, Bab.9, c.1 [822]- s.10 [823]- s.2 [824]- el-Bihar, c.95, s.197, H. 31 [825]- el-Uyun, c.2, s.71; Mstedrek, c.1, s.579 [826]- el-Uyun, c.2, s.71; el-Kf, c.4, s.95; el-Mstedrek, c.1, s.579 [827]- s.105; el-Bihar, c.98, s.376 [828]- el-kbal l05; el-Bihar, c.98, s.376, H.1 [829]- el-Bihar, c. 95, s. 164, H.17; Uddet-i Dai kitabnda buna yakn bir hadis nakledilmitir. [830]- el-Emli, s.205; el-Mstedrek, c.1, s.386 [831]- el-Mihec, s.90 [832]- Felahu's-Sail, s.172 [833]- Felahu's-Sail, s. 138

[834]- el-Fakih, s.92; el-Bihar, c.86, s.187 [835]- el-Mstedrek, c.1, s.580; kbaldan nakleder, Kefemi, Beledu'l-Emin, s.195; el-Bihar, c.98, s.73 [836]- Tefsir-i Ali b. brahim, s.375; el-Bihar, c.86, s. 248; el-Mstedrek, c.1, s.398 [837]- Muhasebetu'n-Nefs, s. 30 [838]- el-Mihec, s. 70 [839]- el-rad Deylemi; el-Bihar, c.95, s.361 [840]- Camiu'l-Ahbr, s.154 [841]- Camiu'l-Ahbr, s.154 [842]- Camiu'l-Ahbr, s.154 [843]- el-Kf, c.2, s.581, H.16 [844]- el-Caferiyat, s.216; el-Mehasin, s.297 ve 409 [845]- Evarifu'l-Maarif, s.503 [846]- el-Fakih, s.459; el-Mekarim, c.1, s.323 [847]- el-Mihec, s.102 [848]- el-Kf, c.4, s.428; el-Fakih, s.256; el-Hisl, onuncu bab, c.4; el-Bihar, c.16, s.274 ve c.99, s.200 [849]- el-Kf, c.4, s. 404; el-Fakih, S [850]- el-Kf, c.4, s.408; et-Tehzib, el-stibsar; el-Kmilde Ebul Hasan (a.s)dan rivayet edilmitir. [851]- ed-Daaim, c.1, s.230; el-Mstedrek, c.2, s.150; et-Tehzib; Feyz'l-Kadir, c.5, s.185 [852]- el-Mehasin, s.471; el-Fakih, s.206; et-Tehzib, c.2, s.582 [853]- el-Kf, c.4, s.260 [854]- s.64 [855]- et-Tehzib; ed-Daaim, c.1, s.334 ve c.2, s.183 ve Daaim, c.2, s.124, Ebsetin son hadisi, Feyz'l-Kadir, c.5, s.227 [856]- c.4, s.502; el-Fakih, s.277 [857]- s.70 [858]- s.46 [859]- el-Kf, c.5, s.254; Kurbu'l-Esnad, s.44 [860]- el-hticac; el-Bihar, c.16, s.341

[861]- c.98, s.321 [862]- el-Mstedrek, c.1, s.8 [863]- ed-Daaim, c.1, S:179, H.651 [864]- Tuhefu'l-Ukul, s.446; el-Mstedrek, c.2; el-Bihar, c.78, s.339 [865]- Mecmau'l-Beyan, c.6, s.283 [866]- Mecmau'l-Beyan, c.2, s.283 [867]- Mecmau'l-Beyan, c.10, s.465 [868]- s.143 [869]- c.2, s.128 [870]- ed-Daaim, c.1, s.203 ve 205; el-Mstedrek, c.1, s.436 [871]- ed-Daaim, c.1, s.203 [872]- c.100, s.60 [873]- c.15, s.24 [874] - c.15, s.24 [875]- s.14 [876]- s.10; el-Bihar, c.16, s.375; el-Bilar, c.25e mracaat ediniz [877]- c.1, Usulu'l-Kadim, s.241 ve Yeni, s.444; el-Bihar, c.16, s.369 [878]- s.105, eski [879]- c.15, s.327 [880]- c.1, s. 196 [881]- c.1, s.197;el-Bihar, c.15, s.376 [882]- c.1, s.126 [883]- c.15, s. 293 [884]- c.2, s.481; Menakib, c.1, s.135;el-Uyun, s.134; el-Bihar, c.17, s.299 [885]- c.15, s.341;el-Uyun, s.134 [886]- s.105 [887]- c.1, s.26 [888]- c.15, s.341

[889]- Gasie Hutbesi,s.234 [890]- c.15, s.362 [891]- c.4, s.152 [892]- c.4, s.157 [893]- Bab, 101, c.1 [894]- c.1, s.124 [895]- c.4, s.156 [896]- Er-Ravza, s.300;el-Bihar, c.3, s.294 [897]- c.16, s.180 [898]- s.222 [899]- c.4, s.56 [900]- c.1, s.350;el-Bihar, c.16, s.194 [901]- c.16, s.186;el-Ayyi, c.1, s. 203 [902]- c.16, s.191 [903]- c.4, s.156 [904]- c.1, s.348 [905]- s.105;el-Menakib, c.1, s.220; Mecmau'l-Beyan, c.2, s.281 [906]- c.16, s.27 [907]- c.16, s.27 [908]- c.1 [909]- c.1, s.44;el-Mekarim, c.1, s.35 [910]- c.1, s.35 [911]- c.16, s.192 [912]- c.1, s.47 [913]- c.1, s.28 [914]- c.1, s.124;el-Mecme, c.2, s.281 [915]- c.16, s.28 [916]- c.1, s.126

[917]- c.2, s.481; Bu hadis el-Menakib, Tefsir-i Askeri ve Kenzu'l-Keracekide nakledilmitir. [918]- c.1, s.12 [919]- c.1, s.126;el-Mecme, c.3, s.471 [920]- c.1, s.471 [921]- c.1, s.124 [922]- c.1, s.125;el-Bihar, c.15, s.347 [923]- c.1, s.125 [924]- c.1, s.125 [925]- c.16, s.201 [926]- c.1, s.126 [927]- el-Bihar, c.16,s.340; el-Kf, c.8, s.374, [928]- c.1, s.124 [929]- c.1, s. 43 [930]- c.1, s.85;et-Tevhid, s.65; el-tikadat, s.100; el-lel, s.14; el-Bihar, .18,s.256 [931]- s.49; el-Bihar,c.18, s.268 [932]- c.1, s.43 [933]- c.1, s.43 [934]- s.37 [935]- c.1, Eski, s.136; el-Besair, s.134; el-htisas- Bihar, c.17, s.106 [936]- c.1, s.137 [937]- c.1, s.137 [938]- c.1, Yeni, 443 [939]- c.18, s.313; Besairu'd-Deracat; Ksasu'l-Enbiya; el-Menakib; Tefsir-i Ali b.brahim; Ayyi ve Kutub-u Saduka mracaat ediniz [940]- s.19; el-Bihar,c.18, s.378 [941]- s.69 [942]- s.572; el-Bihar,c.18, s.373; Tefsir-i Ayyi, c.2, s.277 [943]- c.18, s.360

[944]- s.157; el-Bihar,c.18, s.398 [945]- c.6, s.49; c.8,s.49 [946]- c.1, s.230;Tefsir-i Ayyi, c.1, s.352; Besairu'd-Darecat, s.29-54 ------------------eKitap: http://NehculBelaga.tripod.com ehlibeytkutuphanesi@mynet.com

eviri

TURGUTATAM turgutatam@mynet.com

Kitabn Orijinal Ad: Suneni'n-Neb

Kitabn Ad: Peygamberimizin (s.a.a) Snnetleri

Tashih-Tatbik ve Yayna Hazrlayan Hccet'l-slam H.. Sabri Sayan

You might also like