Vay vn theo hp ng quyn chn li sut v phng php hch ton

Vit Nam gia nhp WTO. Th trng ti chnh s pht trin rt mnh. iu s mang li cho cc doanh nghip, cc t chc ti chnh nhiu c hi vay v cho vay vn. Bn cnh , do s bin ng ca li sut trn th trng ti chnh s mang n cho cc doanh nghip, cc t chc ti chnh ri ro ln khi vay vn c bit l vay di hn. hn ch nhng ri ro ny, cc doanh nghip khi vay vn c th s dng hp ng quyn chn li sut. Hp ng quyn chn li sut l giao dch quyn chn li sut vay hoc cho vay i vi cc khon vay hoc cho vay da trn li sut ti ngy o hn hp ng. Hin nay, hat ng cho vay vn theo hp ng quyn chn li sut ch yu c p dng i vi cc khon vay trung hn v vay bng ngoi t. Doanh nghip c th kt hp c hp ng vay vn theo quyn chn li sut v hp ng quyn chn thanh ton bng ngoi t. Vay vn theo hp ng quyn chn li sut c c im: - Ti ngy vay, doanh nghip c quyn la chn thanh ton tin li vay khi o hn bng mt t l li sut nh trc ti ngy o hn hay thanh ton theo li sut trn th trng ti chnh. c c quyn ny, doanh nghip phi tr quyn ph. - Nu ti ngy o hn hp ng, li sut vay vn trn th trng ti chnh ln hn li sut thc hin theo hp ng quyn chn th doanh nghip s thanh ton li vay cho cc t chc ti chnh theo li sut trong hp ng quyn chn. - Nu ti ngy o hn hp ng, li sut vay vn trn th trng ti chnh nh hn li sut thc hin theo hp ng quyn chn, doanh nghip khng thc hin hp ng quyn chn m s thanh ton li vay theo li sut trn th trng ti chnh. - Hp ng quyn chn li sut c hai dng: + Hp ng quyn chn li sut chn trn ti a: L loi hp ng c p dng khi khch hng vay vn theo li sut th ni nhng khng phi tr vt qu mt mc li sut c xc nh trc trong hp ng. Trng hp li sut trn th trng thp hn li sut xc nh trc khch hng tr theo li sut trn th trng. + Hp ng quyn chn hai u: L loi hp ng c p dng khi khch hng vay li sut th ni nhng vi mong mun phi tr li sut trong mt khung xc nh trc. Trong hai loi hp ng trn, hp ng quyn chn li sut chn trn ti a c s dng ph bin hn.

T nhng c im trn ca hp ng quyn chn li sut khi vay vn, trong phm vi bi vit ny chng ti cp n phng php hch ton trong trng hp doanh nghip vay vn s dng hp ng quyn chn li sut ti a. 1. Nguyn tc hch ton - Chi ph quyn chn c hch ton vo chi ph ti chnh theo nguyn tc k k ton. - Li vay phi tr c hch ton vo chi ph ti chnh. - Nu chi ph li vay v ph quyn chn tha mn cc iu kin c vn ha theo Chun mc k ton Vit Nam s Chi ph i vay s c tnh vo gi tr thc t ca ti sn. - Doanh nghip c quyn trch trc chi ph li vay theo ng quy nh. - Cc nghip v pht sinh lin quan n ngoi t khi thc hin hp ng vay vn c hch ton da trn cc nguyn tc sau: + i vi vt t, hng ha, ti sn, chi ph, thu phi c quy i theo t gi thc t ti thi im pht sinh. + Bn C ca ti khon n vay phi c quy i theo t gi thc t. + Bn N ca ti khon n vay phi c quy i theo t gi ghi s k ton. + Bn C ca ti khon tin phi c quy i theo t gi ghi s k ton (t gi ghi s k ton c xc nh theo mt trong bn phng php: bnh qun gia quyn, Nhp trc Xut trc, Nhp sau Xut trc v thc t ch danh). + Chnh lch t gi pht sinh khi thanh ton n vay v li vay c ghi nhn vo doanh thu ti chnh (nu li t gi) hoc chi ph ti chnh (nu l t gi). + Cui k k ton, k ton phi nh gi li n vay c gc bng ngoi t theo t gi thc t vo lc cui k. Chnh lch t gi c hch ton vo bn C TK4131 (nu li t gi) hoc bn N TK4131 (nu l t gi). + Cui nin k ton, k ton tin hnh x l chnh lch t gi do nh gi li cc khon mc tin t c gc ngoi t, chnh lch t gi c ghi nhn vo doanh thu ti chnh (nu li t gi) hoc chi ph ti chnh (nu l t gi). 2. Phng php hch ton 2.1. Khi giao ch k kt hp ng Trong giai on ny pht sinh cc chi ph giao dch, k kt hp ng v quyn ph, k ton nh khon nh sau:
2

N TK142-Chi ph tr trc ngn hn (Chi ph giao dch, quyn ph) C TK111, 112 2.2. Khi thc hin hp ng vay vn a. Phn nh n gc vay: N TK112(2)-Nu nhp vo ti khon tin gi (Theo t gi thc t) N TK151,152,153,211,213.. Nu mua vt t, ti sn (Theo t gi thc t) N TK315, 331, 342 Nu thanh ton n (Theo t gi ghi s k ton) N TK635 Chi ph ti chnh (T gi ghi s k ton nh hn t gi thc t) C TK341 Vay di hn (Theo t gi thc t) C TK515-D.thu ti chnh (T gi ghi s k ton nh hn t gi thc t) b. Trch trc chi ph li vay N TK635 C TK335 Chi ph li vay trch trc c. Kt chuyn quyn ph, chi ph giao dch N TK635 Nu khng c vn ha C TK142 2.3. Cui k, tin hnh nh gi n gc vay theo t gi thc t cui k - Nu t gi cui k ln hn t gi ghi s k ton ca khon vay, phn chnh lch t gi hi oi k ton nh khon: N TK413(1) Chnh lch t gi hi oi C TK341 - Nu t gi cui k nh hn t gi ghi s k ton ca khon vay, phn chnh lch t gi hi oi k ton nh khon: N TK341

C TK413(1) Chnh lch t gi hi oi 2.4. Khi o hn hp ng, doanh nghip thanh ton n gc v li a./ Trng hp li sut trn th trng ti chnh ln hn li sut vay vn xc nh trc trong hp ng, doanh nghip thanh ton li vay theo li sut nh trc trong hp ng. Phn chnh lch gia li sut trn th v li sut c xc nh trong hp ng c ghi nhn l mt khon li. K ton nh khon: N TK341 Theo t gi ghi s k ton N TK335, 635 Tin li vay tnh theo li sut th trng ti chnh C TK112(2) Theo t gi ghi s k ton (c gc v li, li c xc nh theo li sut trong hp ng) C TK711 Chnh lch gia li sut trn th trng ti chnh v li sut trong hp ng. Bn cnh , li hoc l t gi hi oi k ton phn nh vo doanh thu ti chnh hoc chi ph ti chnh. b./ Trng hp li sut trn th trng ti chnh nh hn li sut vay vn xc nh trc trong hp ng, doanh nghip khng thanh ton li vay theo li sut nh trc trong hp ng m thanh ton li vay theo li sut trn th trng ti chnh. K ton nh khon: N TK341 Theo t gi ghi s k ton N TK335, 635 Tin li vay tnh theo li sut th trng ti chnh C TK112(2) Theo t gi ghi s k ton (c gc v li, li c xc nh theo li sut trn th trng ti chnh) Bn cnh , li hoc l t gi hi oi k ton phn nh vo doanh thu ti chnh hoc chi ph ti chnh. Trn y l mt s n dung bn v nghip v vay vn theo hp ng quyn chn li sut v phng php hch ton m chng ti trao i cng bn c. Nguyn Trung Lp i hc Duy Tn