FETVA EMNL KATALOU II.

EDSYONU N NSZ
16 Kasm 2009 tarihinde K.K.T.C. II. Cumhurbakan Mehmet Ali TALAT tarafndan al yaplan ve kamuoyuna sunulan Fetva Eminlii Belgeleri Katalouna, arivde sren tasnif almalar esnasnda yeni bulunan belgelerin ilave edilmesi gerekmitir. Bu maksatla srdrlen almalarmzda, nceki katalogda zuhur etmeyen baz belgeler bulunmu, yeni dosyalar ilave edilmitir. Bu vesile ile belge says artan ve nceki edisyonda zuhur etmeyip imdi bulunan ve yeni ilave edilen belgelerin de bir an nce aratrmaclara sunulabilmesi iin kataloumuzun II. Edisyonunu yaynlyoruz. Bu almamzda nceki katalogdaki knye bilgileri aynen korunmu, dosya baznda belgevarak adetlerinde olan deiiklikler ekli tabloda gsterilmitir. [ek 1] nceki versiyonda 47 maddeden ibaret zuhur etmeyen belgelerden 17 madde altnda tespit edilenleri gmleklerine yerletirilmi ve zuhur etmeyen belgeler listesinden knyeleri karlmtr. [ek 2] Fonun 1927 ve mteakip yllarda yapld tahmin edilen orijinal tasnifine gre oluturulan dosya kapaklarnda iindeki belgelerin zetleri yer alrken, baz dosya kapaklarnda bu husus ihmal edilmitir. [ek 3-4] Orijinal dosya kapaklarnn zet ve mhr durumlar bir tablo halinde gsterilmitir. [ek 5] Dosya kapaklarnda genel olarak Kbrs Mftl Lefkoa, Kbrs Trk Cemaati Milli Arivi ve Aratrma Merkezi 1971 ibareli mhrler mevcut bulunmaktadr. Bazlarnda bu mhrlerin olmay o vakitler tasnif faaliyetinin dnda kaldnn ve sonradan ele geirildiinin iareti olarak anlalabilinir. Ayrca krmz renkli harflerle silsile numaras verilmitir. Bizim tasnif almamzda ise aadaki mhr belgeler zerine vurulmutur.

MLL ARV FETVA EMNL (FE) 1 2 3 4

Bu mhrde 1 ile gsterilen hcre kutu, 2 dosya, 3 gmlek, 4 gmlek ii belge numarasn gstermektedir. Bu mhrdeki knye numaralar katalogda zetlerin karsndaki numaralardr ve belge talep formunda belge istenirken ve referans gsterilirken kullanlacaktr. 1794.09.23 tarihli ve Kutu 12 - Dosya 82 Gmlek 1 numaral Lefkoa'nn bc- pazar, bc- ebvab- kale-i Lefkoa ve ihtisap mukataalarnda hisseli mste'ciri Abdrrezzak Aa'nn Hicri 12091215 senelerine ait pein demesini hazineye yaptna dair verilen tahvil fonun en eski tarihli belgesi olmutur. 1983.03.21 tarihli ve 12-81-43 numaral eitli kartlar, kartvizitler, davetiyeler ve mektuplar zetli belge grubu fonun en yeni tarihli belgesi olmutur. Bu dzenlemelerden sonra fonun envanteri 13 Kutu - 83 Dosya - 1991 Gmlek - 4126 Belge ve 4654 Varaktan olumaktadr.

[ek: 1] KONU BALIKLARINA GRE DOSYALAR VE ADET MUHTEVALARI

Bu liste birinci nszn sonunda yer alan listeye, fona sonradan dahil edilen belge ve dosyalarn ilave edilmesiyle oluturulan listedir. Adetlerde eskisine gre deiiklik yaplan dosyalar koyu puntolarla gsterilmitir.
DOSYA NO 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 KONU BALII Bank- Osmani Emn-i Ummilik Bapiskoposhne Matba'a Zirat Diresi Mahbeshne Polis -1Polis -2Defter-i Hkn naat- Ummiyye Kbrs Kads Ali Rif'at Efendi tarafndan mahall-i muhtelifeye yazlan evrak dosyas -1Shhiye Dairesi Defterdarlk Sadaret Mliye Nezreti Mteveffa Ali Fik Kele Hac Hseyin'in verset davas hakknda Evkf- Hmyun Evkf dosyas 1 Evkf dosyas -2Evkf dosyas -3Marif-i ummiyye Marif (Mekteb-i ddi, Sultan, Lise hakknda tahrirt dosyas) -1Marif -2Marif -3lm, vakfiye, vekletnme asl ve sretlerini muhtev dosyadr. Kbrs Kads Ali Rif'at Efendi tarafndan mahall-i muhtelifeye yazlan evrak dosyas -2GMLEK ADED 2 9 2 1 1 3 20 20 22 6 26 3 10 74 30 1 19 34 34 13 78 30 24 32 35 20 BELGE ADED 2 31 3 1 2 5 26 51 40 12 54 4 19 126 43 16 26 69 54 106 141 73 125 60 37 58 VARAK ADED 2 31 5 1 2 5 27 51 41 12 54 4 19 135 45 18 28 79 59 112 165 77 132 70 52 59

II

DOSYA NO 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Orman Dairesi Mfettilik Komiserlik -1Komiserlik -2-

KONU BALII

GMLEK ADED 5 6 30 30 36 11 77 11 6 1

BELGE ADED 8 24 50 39 72 19 90 31 20 4

VARAK ADED 8 24 53 39 72 22 94 32 24 4

Komiserlik -3Mdde'-i Ummilik Tuzla ve Mausa Niybeti iin istidlar Larnaka ve Leymosun Mahkeme-i er'iyyelerinin tefttna dair. Meclis-i Belediye, Evkf ve meslih-i er'iyye hakknda Vilyet'e yazlan evrak dosyas Vilyt- hne 19 Tern-i Sni 1288 tarihinden 1 Nisan 1916 tarihine dein Kbrs Mahkeme-i er'iyyesi'nde tevch-i ciht hakknda sdr olunan i'lmtn tarih ve kayt numerosu ve sicil numerolarn hv liste Hala Sultan Tekye-i erifesi immet cihetinin tevchi hakknda Donanma-y Osmn Umm mtekidn ve eytm ve ermil-i askeriye Yldz Sary- Hmyn Harbiye Mft Efendi'nin Amerika seyahati Dersaadet'te muhtelif devir Elde edilen baz Cerde-i Resmiyye Mehat Hala Sultan immetine dair Seyyid Mehmed Aa Vakf mtevelliye vekili Hfz efik Efendi'nin veklet hccetiyle evrak- mteferrias dosyas Mstearlk ve Sadret vakf kaytlar Dhiliyye Abdullah Paa Vakf dosyas Cafer Paa Vakf hakknda Lefkoa Suyu dosyas Mstearlk -1Mstearlk -2Mstearlk -3Mstearlk -4-

37

38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57

14 4 4 10 4 3 7 4 79 20 1 105 31 18 8 6 25 25 25 31

22 13 8 19 6 43 8 42 105 44 28 116 72 64 96 20 44 43 39 73

22 13 17 23 6 45 8 145 110 57 28 118 74 69 110 38 60 58 51 76

III

DOSYA NO 58 59 60 61 62 63 64

KONU BALII Mstearlk -5Mstearlk -6Mstearlk -8Mstearlk -9Mstearlk -10Mstearlk -11Mstearlk -12Mentezde Vakf hakknda, Hac Hamid Bey'in yaptrd mektib ve mescid hakknda beyn- memnuniyet, Mehmed Mnir Bey'in vekletnmesi, Kad Ali Rf'at Efendi'nin bir mesele hakknda mtlaas Lefkoa ve Girne kazalar niybeti Larnaka ve Mausa kazalar niybeti -1Larnaka ve Mausa kazalar niybeti -2Larnaka Niybeti -3Larnaka Niybeti -4Leymosun ve Baf kazalar niybeti -1Leymosun ve Baf kazalar niybeti -2Leymosun ve Baf kazalar niybeti -3Leymosun ve Baf kazalar niybeti -4Leymosun ve Baf kazalar niybeti -5Mze ile ilgili dosya ve evrak Mstearlk -7Mftlk Posta 1921 senesi Kavanin Meclisi Seimlerinde Musa rfan Efendi'ye yazlan destek mektuplar Kad Burhaneddin Efendi Evrak Karma Karma -1-

GMLEK ADED 30 31 31 31 30 48 24

BELGE ADED 65 73 73 66 51 85 37

VARAK ADED 66 73 75 67 51 85 38

65

21

26

66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83

29 43 10 27 26 25 25 34 19 17 24 30 54 2 80 66 32 32

36 60 57 44 36 27 31 48 92 125 45 7 92 2 92 239 38 133

38 65 61 47 38 32 33 48 107 128 50 7 113 2 113 260 42 199

TOPLAM

1991

4126

4654

IV

[ek: 2]
BELGES ZUHUR ETMEYEN GMLEKLER Tasnif almalar esnasnda zuhur etmeyip, orijinal tasnif dosya kapaklarndaki zetlerine gre muhtevalar yazlan belgelerin listesidir. lk kataloun nsznde bulunan listede yer alp, sonradan zuhur eden belge knye ve zetleri bu listeden karlmtr. Aratrclarn dosya-gmlek numaralarna dikkat ederek eksik olan bu belgeleri talep etmemeleri gerekmektedir. Dier fonlarda sren tasnif almalar esnasnda bu belgelere de rastlanrsa, kaytl olduklar dosya-gmlek numaras altndaki yerlerine konacaklardr.
Sra No 1 Kutu No 4 Dosya No 25 Gmlek No 10 zeti Mehmed Arif Bey ibn-i Ata Bey ile Dani'in nesep davasnn mesmua olduuna dair sdar edilen ilam sureti. [Belgesi zuhur etmemitir] Beli Paa'nn Kkl iftlik'de ve Karamanzade mahallesindeki konaklarn vakfiye sureti. [Belgesi zuhur etmemitir] Verilen malumata teekkr. [Belgesi zuhur etmemitir] Mehmed Mnir Bey'in Bakad'ya tarziye vermesi lazm geldii hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Mahremane bir tahriratn vilayet tarafndan kaydedildiine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Mteveffa Kad Mehmed'in terekesine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Leymosun ve Baf kadsndan alnan mektupta mahkemenin bir ay kapatlarak tatil olunmas hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Mehmed Read Efendi'nin isminin karye hakimliklerinden bir mnhal vukuunda nazar- mtalaaya alnaca hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Maarif mtehassslarnn ngiltere'den hareket ettiklerine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Mahkeme-i eriye katibi Ahmed Hulusi Efendi'nin senevi altm lira maala tayinine dair emirname. [Belgesi zuhur etmemitir] Kad katibi Hulusi Efendi'nin mahkeme-i eriye kitabetine tayini hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Tuzla ve Mausa kadlna Hrremzade Hakk Efendi'nin tayinine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Mahremane ve mstacel tahriratn alnd idare-i zabta ile muhabere edildii hakknda [Belgesi zuhur etmemitir] Rakkaselerin slam dnlerinde teganni ve raks etmekten men'i hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Yunan ordusu iin ester itirasna dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Leymosun ve Baf niybetine Mehmed Ziyai Efendi'nin tayini hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Hccacn Mekke-i Mkerreme'den Kbrs'a avdetleri zamanlarnn ihbar hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir]

2 3 4 5 6 7

4 5 5 11 11 11

25 32 32 77 77 77

11 8 11 161 162 163

8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

11 11 11 11 11 11 11 11 11 11

77 77 77 77 77 77 77 77 77 77

164 165 166 167 168 169 170 171 172 173

Sra No 18

Kutu No 11

Dosya No 77

Gmlek No 174

zeti Mstemlekat Nezareti'nin gnderilen tahriratn alndnn i'arna dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Kad'nn Vali'nin emri tahtna bir otomobil vaz'ndan dolay valinin memnuniyetini mucib ve maatteessf otomobilden istifadeye mmkn olamad hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Hkmet-i Osmaniye memurininden Halil Efendi'ye: Hkmetin kendisine bir miktar ake ita eylemesi hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Kad'nn temennisi zere Girne mahkeme-i eriyesinin mesalih-i umumiyesini tedkik etmek elden gelen muaveneti ibkaya himmet etmeleri zmnnda Lefkoa ve Girne kadlna yazlan tahrirat hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Tecil-i tediyat meselesine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Mahkeme-i eriye katib muavinine bir miktar maa verilmesi hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Tuzla ve Mausa ve Leymosun ve Baf kadlarna iki kta tahriratn gnderildii. [Belgesi zuhur etmemitir] Devlet-i Aliyye Hariciye Nezareti'nden sudur edip ngiltere'nin Dersaadet sefiri vastasyla vilayete vusul bulan varakann sureti kadla gnderilip arzu buyurulduu surette mahkemenin ilanna ilsak hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir] Gnderilen arizann hulasa-i meali ngiltere Kral'na telgrafla bildirildiine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Zat- vilayetpenahinin beyanat ve mtalaatnn bir doru tercme edilmi olduunun belirtilmesine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Eski tmarhane mtemilat maddesine dair. [Belgesi zuhur etmemitir] Tuzla ve Leymosun mehakim-i eriyelerinin mesalih-i umumiyesini tedkik ve devr-i teftilerinin netayicini rapor ve hin-i hareketlerinde kadlara hitaben mektuplar verileceine ve Leymosun mderrisi Mustafa Fahri Efendi'nin ikayeti. [Belgesi zuhur etmemitir] Mahkeme-i eriye katibi Hulusi Efendi'nin ruhsat hakknda. [Belgesi zuhur etmemitir]

19

11

77

176

20

11

77

178

21

11

77

180

22 23 24

11 11 11

77 77 77

181 182 183

25

11

77

184

26 27 28

11 11 11

77 77 77

185 186 188

29

11

77

189

30

11

77

190

VI

[ek: 3]
Sonradan zuhur eden Mstearlk -7- dosyasnn orijinal kapa

VII

[ek: 4]
Orijinal tasnife ait 22 numaral Maarif -1- dosyasnn kapa

VIII

[ek: 5] ORJNAL TASNF DOSYA KAPAKLARININ VAZYET

DOSYA NO
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45

ZET
VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK YOK YOK VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK

ARV MHR
VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR

MFTLK MHR
VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR

KIRMIZI NUMARA KAES

VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR

IX

DOSYA NO
46 47 48 49 50 51 52 53 Lefkoa Suyu 53 Arab Ahmed ve Silihdar Sular 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83

ZET
YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR

ARV MHR
VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK

MFTLK MHR
VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR

KIRMIZI NUMARA KAES

VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR VAR YOK YOK

ORJNAL TASNFTE MEVCUT OLMAYIP SONRADAN LAVE EDLEN DOSYALARDIR.

FETVA EMNL KATALOU I. EDSYONU N NSZ FETVA EMNL (MAA.FE) KATALOU HAKKINDA
[Birinci nszde yer alan dosya muhtevalar ve zuhur etmeyenler listesi yrrlkten kaldrld iin buraya alnmamtr. nsz metninde geen envanter saylar farkll vurgulamak adna olduu gibi braklmtr. ]

Kbrs adas Osmanl dneminden itibaren zengin bir ariv malzemesine sahip olmutur. 1571de Osmanllar tarafndan fethedilmesinin ardndan Beylerbeyi idaresi altnda adada iskan faaliyetlerinin balamasyla birlikte bir anlamda iskan, vergi ve nfus saym olarak dnebileceimiz tahrir defterleri meydana getirilmi, adli adan ise mahkeme kararlarnn yazld sicil defterleri oluturulmutur. eriye Sicillerinin ou bir dizi halinde gnmze intikal etmitir. Kbrs adas 1839 ylnda Tanzimat Fermannn ilanyla balayan yeni dnemde oluturulan idari sistemde mutasarrflkla ynetildi. 1877-78 Osmanl-Rus Savann ardndan 1878 ylnda yaplan devir anlamas gerei Kbrs ngiltereye kiraland. Ayn anlama ile Kbrs Mutasarrflnn H.1259-1295/M.1843-1878 yllar arasndaki evrak, Sadaret yaveri Sami Paa tarafndan stanbula gtrlerek Hazine-i Evraka teslim edilmitir. Gnmzde bu belgeler stanbulda bulunan T.C. Babakanlk Devlet Arivleri Genel Mdrl Osmanl Arivi Daire Bakanlnda TR.KB koduyla 268 dosya-45622 gmlek-51936 belge halinde dosya envanter sistemi (DES) ile tasnif edilmi olup aratrmaya aktr. KKTC Milli Ariv ve Aratrma Dairesinde bulunan belgelerin byk ksm adann ngiliz idaresinde olduu zaman dilimine aittir. Ksa mrl olan 1960 cumhuriyetinden sonra Cemaat Meclisi idaresi altndaki Trk toplumu 1971 ylnda adadaki ahslarda bulunan ve Evkaf daresine ait bir ksm evrak bir araya getirerek Milli Ariv ve Aratrma Dairesini kurmutur. Zamanla gazeteyazma-basma eitli koleksiyonlar bir araya getirerek birikimini zenginletiren ve aratrmaclara hizmet sunmaya balayan bu kurum bnyesinde barndrd Evkaf belge ve defterleri ile de KKTC iin vazgeilemez bir neme sahiptir. Bu belgeler eitli fonlar ve kodlar altnda aratrmaya alacaktr. Bu erevede gerekletirilen tasnif faaliyetleri neticesinde ilk katalog olarak Fetva Eminlii Fonu katalogu hazrlanmtr. Osmanl toplumu iinde yer alan aznlk cemaatlerinin her devirde ferman ve ynetmeliklerle belirlenen zel hukuku cemaat reisleri ve dier ynetim mekanizmalar eliyle yrtlyordu. Osmanl Devletinin tand zel hukuk kurallar ngilizler tarafndan da kabul edildiinden, Rum cemaati asndan ngiliz ynetimi altnda bulunmak aleyhlerine bir durum arz etmiyordu. Asli unsur olan Mslman-Trk toplumunun ise bir baka bayrak altnda yaama tecrbesi olmadndan, aznlk olmas durumunda nasl bir mekanizma altnda ynetilecei sorunu halledilmeden ada ngiltereye kiralanmt. ngiliz ynetimi bu durumda Osmanl tarafndan tayin edilen Kadnn, adadaki

XI

hakimiyet planlarna sekte vurmasndan endielenerek, ilk hamlede Trk vakflarnn idaresini biri Trk dieri ngiliz iki murahhasn emrine verdirmiti. Kadlk makam ise evkaf ile dini messeselerin (cami, mezarlk, okul vb.) kendileri tarafndan idare edilmesi gerektiini iddia ediyordu. ngilizlerin bl ve ynet politikasna uygun bir ortam salayan Kad ve Evkaf murahhaslar arasndaki ihtilaf ve atmalar Trk cemaatinde de blnmelere yol at. Rum vakflar ve cemaati iin belirlenen kurallar Osmanl dnemindeki haliyle kabul edildiinden ngilizler, Rum cemaatinin iilerine ve vakflarnn tasarrufuna asla karamadlar. Zamanla Osmanl Devletinin gafletinden istifade ederek biri ngiliz olan Evkaf Murahhaslarnn Kadnn yetkilerini gasp edecei ynetmelikler kardlar. 1914ten sonra ilhak gerekletiinde de kendi tayin ettikleri Kady muhatap aldlar. 1927 senesi Ekim aynda ngiliz idaresinin Kbrs Kadln ortadan kaldrp Kbrs Mftl makamn ihdas ve onu da Ocak 1929da ilga etmesiyle Evkaf daresine bal ve maa Evkaf tarafndan denen Fetva Eminlii makam oluturuldu. Bylelikle adadaki Osmanl idari sisteminden hibir iz braklmam oldu. 1954 senesinde ada Trklerinin kendi mftlerini semelerine kadar cemaat meselelerine Fetva Emini bakm ve eski usul fetva vermee devam etmitir. 1940l yllarda bile Osmanl yazs ile dzenlenmi fetvalar bu fonda yer almaktadr. Aslnda eski Kadlk Makam evrak olan bu belgeler muhtemelen Sir Mnirin Evkaf Murahhas olduu yllarda Evkaf daresinde oluturulan arivde tasnifi yaplan belgelerdir. Bylelikle Kadlk makam belgeleri iken Fetva Eminlii ad ile anlmas yaygnlk kazandndan yeni tasnif almamzda ismi zerinde bir deiiklik yaplmamtr. Bunu destekleyen belgeler Vakflar Arivinde ve Milli Arivde mevcuttur. Rum J.C. Peristianinin Nisan 1925de Kbrs Kadlk Arivindeki siciller zerinde inceleme talebi olmutur. O zamanlar Kaddan izin alamayan Peristiani, sicil defterleri Evkafa devredildiinden, Evkafn bana getirilen Sir Mnire mektup yazarak yeniden inceleme izni talebinde bulunmutur. Buna verilen cevapta grlecei zere bir tasnif almas tasavvuru vardr. M.Haim Altann Belgelerle Kbrs Trk Vakflar Tarihi eserinin 1329. sayfasnda aada bir ksmnn tercmesi verilen belgenin orijinal ngilizce grnts mevcuttur.

Azizim Bay Peristiani, Kbrs Kadsndan kaytlar devralan ahs benim. Bu kaytlar hala daha tasnif edemedik. Bu biraz zaman alacaktr. Gerekletii zaman kaytlar batan aaya gzden geirecek ve yaynlamak amacyla Kbrsla ilgili her eyi karacaz, keza yaynlanan malzemeyi size de gndereceiz. En iyi dileklerimi sunarm. Sayglarmla, 20/9/1928 M. Mnir (eviri; Hakan aydaml) Bu tasnif zamanla karm ve orijinal hali epeyce bozulmutur. Kayp dosyalar bulunmu ve dosya ilerindeki dzensizlik mmkn olduunca giderilmitir. Her gmlek iindeki belge grubunun zetleri yaplm, orijinal dosya kapaklarndaki zetler yetersiz geldiinde ayrntl zetlemeye

XII

gidilmitir. Arivin dank dosyalarnda bulunabilen gerek Fetva Eminlii belgeleri de ait olduklar dosyalara ilave edilmilerdir. Katalog haricinde aratrma salonundaki bilgisayarlarda MAA Katalog Veritabanndan Tarih, Belge Cinsi, Belgenin Dili gibi deiik sorgu imkanlar da salanacaktr. Fetva Eminlii belgeleri orijinal olarak her dosyaya bir konu bal verilmek suretiyle tasnif edilmilerdir. Milli Arivde gemi dnemlerde numaralanan ve 75 adet olan bu dosyalara Mze, Mstearlk -7- ve Mftlk dosyalar dier evrakn arasndan bulunarak tarafmzdan ilave edilmilerdir. Elinizdeki kataloun muhtevasn oluturan Fetva Eminlii belgeleri ana eksen olarak 18781927 yllar arasn kapsamaktadr. Abdullah Paa Vakfna ait 1748 tarihli iki belge sureti dnda 1856 senesine ait Deirmenlik nahiyesinde Kesriye karyesindeki Korsadi nam- dier Sryan isimli bir gz deirmenin fera temessk fonun en eski tarihli belgesidir. 1955 tarihli ngiliz Yayn Kurumu (BBC) nun Mft Dn Efendi'nin -Kbrs Trkleri ve Enosis- hakkndaki konumasnn kayt bandn gnderdiklerini bildirdii mektubu. ise fonun en yeni tarihli belgesidir. Katalogda parantez iinde verilen tarihler kesin tarihi tespit edilemeyen belgelere verilen tahmini tarihleri gstermektedir. Fonun envanteri 11 Kutu - 78 Dosya - 1634 Gmlek - 3324 Belge ve 3732 Varaktan olumaktadr. Bu fondan belge talep eden sayn aratrmaclarmzn Belge Talep Fiindeki KUTU NODOSYA NO-GMLEK NO-BELGE NO hanelerini doldurmalar gerekmektedir. Aratrmaclarmz Katalog Sra Numaras ile belge istememeli ve referans numaras olarak kullanmamaldrlar.

KATALOG HAZIRLAMA GRUBU Sinan ULUK Ayhan ZYURT Belgin BARDAK Fatma DOA -T.C. Babakanlk Osmanl Arivi -T.C. Babakanlk Osmanl Arivi -K.K.T.C. Milli Ariv ve Aratrma Dairesi -K.K.T.C. Milli Ariv ve Aratrma Dairesi

XIII