Professional Documents
Culture Documents
Standartet Per Pergatitjen e Pasqyrave Financiare
Standartet Per Pergatitjen e Pasqyrave Financiare
shpallur nga Ministria e Financs sht t jap konceptet dhe rregullat-baz t prcaktuara n Ligjin nr. 9 228, dat 29.04.2004, Pr kontabilitetin dhe pasqyrat financiare, si dhe t vendos rregullat pr zbatimin e politikave kontabl, t vlersimeve, te korrigjimit t gabimeve dhe paraqitjen e ngjarjeve ekonomike, pas dats s mbylljes s ushtrimit (bilancit) n pasqyrat financiare t prgatitura n baz t Standardeve Kombtare t Kontabilitetit Sipas Ligjit nr. 9 228, Pr kontabilitetin dhe pasqyrat financiare, nxjerr n prill 2004. 3. Pasqyrat financiare do t prgatiten mbi bazn e konceptit t materialitetit. Standardet Kombtare t Kontabilitetit nuk do t zbatohen pr zrat jomateriale.
FUSHA E ZBATIMIT
Krkesat e SKK 2: Paraqitja e pasqyrave financiare, do t zbatohen n t gjitha pasqyrat financiare t prgatitura n prputhje me Standardet Kombtare t Kontabilitetit t Shqipris
PRKUFIZIMET KRYESORE
Bilanci sht nj nga pasqyrat financiare q tregon pozicionin financiar (aktivet, pasivet dhe kapitalin) e nj njsie ekonomike raportuese n nj dat t caktuar Pasqyra e t ardhurave dhe shpenzimeve sht nj nga pasqyrat financiare q tregon performancn ekonomike (t ardhurat, shpenzimet dhe fitimin/humbjen) t nj njsie ekonomike raportuese gjat nj periudhe kontabl. Pasqyra e fluksit monetar sht nj nga pasqyrat financiare q tregon fluksin e parave (arktimet dhe pagesat n par dhe ekuivalentet e saj) t nj njsie ekonomike raportuese gjat nj periudhe kontabl. Pasqyra e ndryshimeve n kapitalin neto sht nj nga pasqyrat financiare q tregon ndryshimet n kapitalin e nj njsie ekonomike raportuese gjat nj periudhe kontabl.
PRKUFIZIMET KRYESORE
Shnimet shpjeguese prmbajn informacionshtes, prve atij q jepet n bilanc, pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve, pasqyrn e ndryshimeve n kapital dhe pasqyrn e fluksit t paras. Shnimet shpjeguese japin nj prshkrim ose zbrthim t mtejshm t zrave t paraqitur n kto pasqyra, si dhe informacion mbi zrat q nuk plotsojn kriteret pr nj paraqitje t veant n pasqyrat financiare
Sipas sistemit t raportimit financiar, Pasqyrat financiare japin informacion mbi katr aktivitete kryesore q zhvillon njsia ekonomike
Aktiviteti Aktiviteti Aktiviteti Aktiviteti
Aktiviteti planifikues
Ekzistenca e njsis ekonomike sht e lidhur me zbatimin e objektivave dhe qllimeve specifike . Njohurit mbi planin e biznesit ndihmojn n mnyr t konsiderueshme analizn q do ti bht njsis ekonomike ,n periudhn aktuale dhe pr parashikimet n t ardhmen. Informacioni mbi objektivat e njsis ekonomike, dhe taktikat e saj , mbi krkesn e tregut, analizn konkurruese, strategjit e shitjeve dhe parashikimet financiare. Dy burime t rndsishme informacioni pr planin e biznesit t koorporats jan : Letrat e Akasioneve dhe Analiza e Drejtimit. sht e rndsishme t theksohet se planifikimi sht fleksibl dhe jo i pandryshueshm.
Aktiviteti Financues
Investitort e kapitalit jan financuesit kryesor n nj biznes , me qllim maksimizimin e kthimit nga investimi, dhe vlersimin e riskut . Pagesa e dividentit i referohet shums s fitimit t shprndar dhe paraqitet n prqindje : Divident paguar/ Fitime
Aktiviteti Investues
Prfshin blerjen dhe shitjen e aktiveve q nj njsi ekonomike prdor pr t realizuar produktet apo shrbimet e saj. Kto aktive jan krijuar si rezultat i financimit t njsis ekonomike. Totali i Investimit duhet t jet gjithmon i barabart me totalin e financimit n nj njsi ekonomike. Shumat e investuara i referohen aktiveve dhe shumat e financuara i referohen pasiveve duke ju referuar n kt mnyr :
Aktiviteti operativ
Prfshin zbatimin e planeve t njsis ekonomike dhe prfshin prdorimin e aktiveve pr t krkuar , zhvilluar , bler, prodhuar , shprndar dhe tregtuar produkte t ndryshme. Qllimi i aktivitetit operativ sht shitja e produkteve dhe shrbimeve t njsis ekonomike , por edhe sigurimi i fitimit. Aktivitetet operative paraqiten pas aktiviteteve t financimit dhe investimit, sepse aktivitetet operative jan rezultat i aktivitetit investues dhe financues.
(a)
PRBRSIT E PASQYRAVE FINANCIARE emri i njsis ekonomike raportuese dhe t dhna ttjera
(b) nse pasqyrat financiare mbulojn nj njsi ekonomike raportuese individuale apo nj grup njsish ekonomike (c) datn e bilancit ose periudhn kontabl t mbuluar nga pasqyrat financiare, n varsi se cila nga kto sht m E prshtatshme pr at prbrs t pasqyrave financiare q Paraqitet (d) monedhn e paraqitjes s pasqyrave financiare (lek); (e) shkalln e rrumbullakimit t shumave t paraqitura n pasqyrat financiare
Kur data e bilancit t nj njsie ekonomike raportuese ndryshon dhe pasqyrat financiare vjetore paraqiten pr nj periudh m t gjat ose m t shkurtr se nj vit, njsia ekonomike raportuese do t paraqes, prve periudhs q mbulojn pasqyrat financiare, edhe informacionin e mposhtm:
(a) arsyen pr prdorimin e nj periudhe m t shkurtr ose m t gjat (b) faktin q shumat krahasuese pr pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve, pasqyrn e ndryshimeve n kapital, pasqyrn e fluksit t paras dhe shnimet shpjeguese prkatse nuk jan krejtsisht t krahasueshme me periudhat e tjera.
Nj njsi ekonomike raportuese mund t prdor nj format bilanci t ndryshm nse ai format sht i prshtatshm pr natyrn e SKK 2 N se njsia ekonomike raportuese zgjedh nj format tjetr bilanci , drejtuesit e ksaj njsie duhet t zgjedhin nj format, i cili jep nj pamje t vrtet e t besueshme, referuar n nenin 9 t Ligjit nr. 9 228, Pr kontabilitetin dhe pasqyrat financiare. Institucionet shtetrore duhet t zbatojn krkesat e rregullave t prgjithshme t kontabilitetit publik.
N bilanc, aktivet dhe pasivet ndahen n aktive afatshkurtra e afatgjata dhe pasive afatshkurtra e afatgjata. N zgjedhjen e nj formati t bilancit, t ndryshm, nj njsi ekonomike raportuese mund ta quaj me vend mosklasifikimin e aktiveve dhe pasiveve t saj si afatgjata dhe afatshkurtra (pr shembull, n rastin e institucioneve financiare ku, n prputhje me praktikn ndrkombtare nuk bhen n bilanc dallime t tilla). N kt rast, njsia ekonomike raportuese duhet ti paraqes aktivet dhe pasivet e saj n bilanc, sipas kriterit t likuiditetit.
(a)
paraja dhe ekuivalentet e saj, prve rasteve kur ato nuk mund t prdoren brenda, t paktn 12 muajve pas dats s bilancit;
(b) aktivet q parashikohen t realizohen brenda ciklit normal t biznesit (koha nga blerja e materialeve q hyjn n proces dhe konvertimi i tyre n par ose n nj instrument tjetr, q sht gati pr tu shndrruar n par) t njsis ekonomike raportuese (edhe nse sht m e gjat se 12 muaj, pr shembull inventart dhe disa krkesa t arktueshme nga aktiviteti); (c) aktivet e mbajtura kryesisht pr qllime tregtie (pr shembullinvestimet financiare t mbajtura pr tregtim); (d) aktivet q priten t realizohen brenda 12 muajve pas dats s bilancit (pr shembull investimet financiare q priten t SKK 2 Paraqitja e Pasqyrave Financiare shiten, dhe ndoshta do t shiten brenda 12 muajve t ardhshm). T gjitha aktivet e tjera paraqiten si aktive afatgjata.
Shembulli 1
Nj njsi ekonomike raportuese ka lidhur nj marrveshje me nj pal tjetr, sipas s cils krkesat e arktueshme dhe detyrimet pr tu paguar reciproke nuk do paguhen sa her q ato t krijohen, por vetm nj her n vit. N baz t marrveshjes s lartprmendur, njsia ekonomike raportuese mund t njoh n bilancin e saj krkesat e arktueshme dhe detyrimet pr tu paguar me paln tjetr n shumn neto.
Shembulli 2
Njsia ekonomike raportuese planifikon ti kompensoj krkesat e arktueshme dhe detyrimet ekzistuese pr tu paguar me paln tjetr, si dhe ka mundsi q pala tjetr ta pranoj kt. N datn e bilancit nuk sht arritur akoma nj marrveshje e till kompensimi. Meqense njsia ekonomike raportuese nuk ka baz ligjore pr kompensimin e krkesave t arktueshme dhe detyrimeve pr tu paguar, ato nuk mund t njihen n bilanc n shumn e tyre neto
Emrtimet e zrave t pasqyrs s t ardhurave dhe shpenzimeve duhet t respektohen, megjithse mund t shtohen zra shtes ose nnkategori t zrave, nse ato ndikojn n prmirsimin e qartsis dhe lexueshmris s pasqyrs s t SKK 2 Nnkategorit e pasqyrs s t ardhurave dhe shpenzimeve mund t paraqiten n shnimet shpjeguese, n vend q ato t paraqiten n pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve .
fitimet/humbjet, q vijn nga shitja e aktiveve afatgjata materiale, raportohen n shumn neto (t ardhurat nga shitja e aktiveve afatgjata materiale minus vlern kontabl neto t aktivit)
(a)
(b) shpenzimet e qiras t qiramarrsit kompensohen me t ardhurat nga qiraja q gjenerohen nga dhnia e mtejshme me qira e t njjtit aktiv (duke supozuar q qiraja nuk sht veprimtari parsore e njsis ekonomike raportuese) (c) fitimet/humbjet q vijn nga ndryshimet e kursit t kmbimit raportohen neto n pasqyrn e t ardhurave dhe Shpenzimeve fitimet/humbjet nga zbatimi i metods s kapitalit raportohen neto n pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve
(d)
(e) fitimet/humbjet nga shitja dhe rivlersimi i investimeve financiare raportohen neto n pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve
Fluksi i paras n monedh t huaj duhet t prkthehet n monedhn raportuese me kursin e kmbimit n datn e kryerjes s transaksionit, i cili sht i njjt me kursin e prdorur kur transaksioni regjistrohet n pasqyrn e t ardhurave dhe shpenzimeve.
Pr regjistrimin e fluksit t paras nga aktivitetet e shfrytzimit mund t prdoret metoda direkte ose indirekte.. Sipas metods direkt, t gjitha klasat kryesore t arktimeve t paras dhe pagesave paraqiten si shuma bruto
Pr shembull: (a)arktime nga shitja e mallrave dhe kryerja e shrbimeve (b) pagesa pr blerjen e mallrave, lndve t para dhe shrbimeve (c)paga dhe shprblime t paguara (d)tatimi mbi t ardhurat i paguar (e)interesi i paguar
Sipas metods indirekte, fitimi i periudhs kontabl rregullohet me: (a) efektin e transaksioneve jomonetare (pr shembull, amortizimi, provizioni); (b) ndryshimet n tepricn e aktiveve q rrjedhin nga veprimtarit e shfrytzim (c)t ardhurat dhe shpenzimet q lidhen me veprimtarit investuese ose financiare (pr shembull, fitimit nga shitja e aktiveve afatgjata i zbritet fitimit pasi shumat e arktuara nga shitja tregohen n pjesn e pasqyrs, t titulluar Fluksi i paras nga veprimtarit investuese)
q lidhen me veprimtarit financiare, paraqiten si shuma br a) arktimin e huave t dhna b) kthimin e huave t marra c) ripagesat e qiras financiare d) emetimin e aksioneve; e) blerjet dhe shitjet e aksioneve t thesarit; f) pagesn e dividendve.
Transaksionet jomonetare Transaksionet investuese dhe financiare, t cilat kryhen pa prdorim t paras ose ekuivalenteve t saj, nuk do t prfshihen n pasqyrn e fluksit t paras. Transaksione t tilla do t jepen n shnimet e pasqyrave financiare, n mnyr q ti jepet lexuesit i gjith informacioni i duhur mbi kto transaksione. Shum veprimtari investimi dhe financimi nuk kan ndikim t drejtprdrejt n fluksin e paras, ndonse ato ndikojn n strukturn e kapitalit dhe aktivit t njsis ekonomike raportuese. Prjashtimi i transaksioneve jomonetare nga pasqyra e fluksit t paras sht n prputhje me objektivin e ksaj pasqyre, pasi kto transaksio nuk shoqrohen me fluks parash (hyrje apo dalje). Shembuj t veprimeve jomonetare jan, pr shembull blerja e aktiveve nprmjet nj qiraje financiare, si dhe konvertimi i nj borxhi n kapital.
fitimin ose humbjen neto pr periudhn kontabl, si regjistrohet n pasqyrn e t ardhurave t ardhurat dhe shpenzimet q jan regjistruar direkt n rezervat e kapitalit, n prputhje me politikat kontabl t krkuara apo t lejuara n SKK t tjera (pr shembull, ndryshimet n rezervat e konvertimit t njsive t kontrolluara t huaja);
(b)
c)efektin e ndryshimit t politikave kontabl n zrat e kapitalit (pr shembull, rregullimi retrospektivi fitimeve t pashprndara, si rezultat i zbatimit t nj SKK-je t re) (d) efektin e rregullimit t gabimeve n zrat e kapitalit; e)kontributet nga aksionart n kapital (pr shembull, rritja e kapitalit aksionar) (f) shprndarjet e kapitalit tek aksionart (pr shembull, pagesat e dividendve) (g) veprimet me aksionet e thesarit; rritja dhe paksimi i rezervave (duke prfshir ndryshimet n rezervn ligjore, statusore dhe rezerva t tjera); (i) veprime t tjera ekonomike, me efekt n zrat e kapitalit. Formati i dhn n shtojcn t ktij standardi rekomandohet pr prgatitjen e pasqyrs s ndryshimeve n kapital. Ndryshimet n kapitalin aksionar t njsis ekonomike, si dhe ndryshimet e tjera t rndsishme n zrat e kapitalit duhet t shpjegohen m tej n shnimet shpjeguese t pasqyrave financiare.
(h)
Duhet t japin informacionin e mposhtm: (a) kuadrin kontabl t aplikuar, d.m.th. Standardet Kombtare t Kontabilitetit t Shqipris (b) prshkrimin e politikave kryesore kontabl, t prdorura pr prgatitjen e pasqyrave financiare; (c) informacion-shtes mbi zrat material, t paraqitur n pasqyrat parsore dhe ndryshimet e tyre gjat periudhs kontabl (pasqyrat parsore do t prmbajn referenca q t drejtojn n shnimet e bashkngjitura, t cilat shpjegojn m hollsisht informacionin e paraqitur n pasqyrat parsore) (d) informacion tjetr t nevojshm pr nj paraqitje t vrtet e t besueshme t pozicionit financiar, performancs financiare dhe fluksit t paras s njsis ekonomike raportuese (pr shembull, pasivet e mundshme, transaksionet me palt e lidhura, ngjarjet q kan ndodhur pas dats s bilancit).
SHNIMET SHPJEGUESE
Shnimet shpjeguese t pasqyrave financiare do t paraqiten n mnyr sistematike, pr shembull sipas renditjes s mposhtme : (a) politikat kontabl; (b) shnimet q shpjegojn zrat e pasqyrave kryesore (preferohet n t njjtin rend, si rendi i zrave n pasqyrat kryesore) (c) shnime t tjera shpjeguese.
Shembuj t palve t lidhura prfshijn (a) shoqria mm (dhe personat q kontrollojn ose kan influenc mbi shoqrin mm); (b) njsit e kontrolluara; (c) pjesmarrjet; (d) siprmarrje t tjera t t njjtit grup konsolidimi (pr shembull, njsit e kontrolluara simotra) (e) drejtuesit, antart e organit mbikqyrs, si dhe aksionart q zotrojn nj pjes t konsiderueshme t aksioneve, me prjashtim t atyre rasteve kur kta persona nuk e kan mundsin praktike t ushtrojn influenc t ndjeshme mbi vendimet ekonomike t njsis ekonomike raportuese; (f) t afrmit e ngusht t personave t prmendur n pikn (e) (prfshir ktu personat e afrt dhe fmijt), si dhe njsit ekonomike q jan nn kontrollin ose influencn e tyre
N shnimet e pasqyrave financiare duhet t paraqitet informacioni i mposhtm mbi palt e lidhura dhe veprimet me to: a) emri i njsis (pr shembull, shoqria mm ose nj person q zotron shumicn e aksioneve) q kontrollon njsin ekonomike raportuese, si dhe emri i shoqris mm q kontrollon t gjith grupin llojin dhe volumin e transaksioneve me palt e lidhura gjat vitit, si dhe shprblimin total t dhn stafit drejtues dhe antarve t organit mbikqyrs
(b)
PYETJE