Konsep Penciptaan Wang

Bank perdagangan mencipta kredit pinjaman berkali ganda daripada jumlah deposit semasa yang diterimanya daripada pelanggan dan seterusnya mempengaruhi bekalan wang dalam ekonomi.

Andaian-Andaian Proses Penciptaan Wang

1. 3. 4. 5. 6. 7. Peruntukkan nisbah rizab berkanun & nisbah harta cair. Contohnya 20%. 2. Semua lebihan rizab dipinjamkan. Contohnya, baki 80% daripada jumlah deposit dipinjamkan. Semua deposit yang diterima merupakan deposit semasa. Semua urus niaga dibayar dengan cek. Tidak berlaku bocoran wang tunai daripada sistem bank. Suasana pelaburan adalah baik. Para pelabur mampu menyediakan cagaran untuk mendapatkan pinjaman bank.

Proses Penciptaan Wang

Katakan Encik A memasukkan RM1000 ke dalam akaun semasanya di bank X. Bank X perlu menyimpan 20% daripada deposit semasa tersebut untuk memenuhi nisbah rizab bank pusat, iaitu RM200. Baki RM800 boleh dipinjamkan kepada Encik B untuk mendapatkan keuntungan. Bank X akan mengeluarkan satu cek bernilai RM800 kepada Encik B. Harta (RM) Rizab Pinjaman Jumlah Tanggungan (RM) 200 Deposit semasa 800 1000 Jumlah 1000 1000

Katakan Encik B memasukkan RM800 ke dalam akaun semasanya di bank Y. Ini membolehkan Bank Y menyimpam RM160 (RM800 x 20%) sebagai rizab dan lebihan rizab RM640 (RM800 RM160) dipinjamkan kepada Encik C untuk mendapatkan keuntungan. Bank Y akan mengeluarkan satu cek bernilai RM640 kepada Encik C.

Harta (RM) Rizab Pinjaman Jumlah

Tanggungan (RM) 160 Deposit semasa 640 800 Jumlah 800 800

Proses penciptaan wang berterusan sehingga tiada lebihan rizab yang boleh dipinjamkan. Ini bermakna semua deposit semasa asal RM1000 daripada Encik A digunakan kesemuanya sebagai rizab oleh semua bank yang terlibat.

Hasil Penciptaan Kredit

1. Nilai pengganda wang = 1 / nisbah rizab = 1/ 20% = 5. 2. Jumlah deposit semasa = deposit semasa asal x pengganda wang = RM1000 x 5 = RM5000. 3. Jumlah rizab = Rizab asal x pengganda wang = RM200 x 5 = RM1000. 4. Jumlah kredit pinjaman dicipta = Pinjaman asal x pengganda wang = RM800 x 5 = RM4000. 5. Tambahan bekalan wang = Jumlah deposit semasa Deposit wang tunai = RM5000 RM1000 = RM4000. 6. Keseluruhan proses penggandaan wang:

Harta (RM) Bank Rizab (20%) A B Lain-lain Jumlah (RM) 200 160 640 1000 Pinjaman (80%) 800 640 2560 4000

Tanggungan (RM) Deposit 1000 800 3200 5000

Dapatan-Dapatan 1. Penciptaan deposit semasa = penciptaan wang kerana deposit semasa ialah sebahagian daripada bekalan wang M1. 2. Bekalan wang dalam ekonomi akan bertambah berkali ganda apabila bank perdagangan mencipta deposit semasa. 3. Deposit semasa = wang bank 4. Deposit utama = deposit semasa asal RM1000 yang diterima oleh Bank A. 5. Deposit derivatif = Deposit semasa baru RM4000 yang diwujudkan oleh semua bank berkenaan. 6. Hanya bank-bank perdagangan boleh mencipta deposit semasa (wang) kerana pelanggan-pelanggannya menggunakan cek sebagai wang untuk semua pembayaran.