Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 54

AHMET UZUN

: **

18

. , lber Ortayl
,
:

().
,

, .

.

,
,
,

.
,
,

Cumhuriyet niversitesi, .
**
.

:
, .
,


. ,
, .

. Travels in Greece and Albania
( 1830) T. S. Hughes Voyage on More ( 1805)
Fr. Pouqueville. ,

. Niyazi Ahmet Banolu Ahmet Mfit,
urat Belge William
Palmer A. Kemali Akst Remerand.
,
.

1 .
, ,
.
,

,
.
, ,
.

(Babakanlk Osmanl

Arivi). .

Hamiyet Sezer, Tepedelenli Ali Paa syan, A , 1995.



,
1744.
,
.

2 . ,



3 .
17 ,
,
.
,
,
,
4 .

.

.


. ,

,
,
.

dysseus, Turkey in Europe, 1900, 402.


Stefanaq Pollo, Arben Puto, The History of Albania, 1981, 91.
4
Edwin E. Jacques, The Albanians: An Ethnic History from Prehistoric Times to the Present,
1995, 249.
3

18 19


5 . ,

. ,

6 . . ,

7 .

.

. . ,

, .

8 .

:

. ,

. ,



.

Albania: General Information, 1984, 26-27.


Ramadan Marmullaku, Albania and the Albanians, 1975, 17-19.
7
Anton Lagoechi, The Albanians: Europes Forgotten Survivors, 1977, 33.
8
Pollo, Puto, .., 91.

.

.
6

, :

9 . 18 ,
,
:

.

,

.

10 . ,


.

.

[= ], .
.

. ,
. 1768 .
,
, .

, 11 .

bid, 93-94.
armullaku, .., 18.
11
William Palmer, Yanya Sultan ( : Murat Belge), 1997,
19-23.
10

. 1785
. .

(
) 12 .
O
.
.
.
, 1788 .
, 13 .

,
,

1789
14 .


.
1789-1791,

,
() . ,

12

Pollo, Puto, .., 99.


bid, 99.
14
M. Cavid Baysun, Ali Paa (Tepedelenli), slam Ansiklopedisi, . 1, 1993, 343.
Hamiyet Sezer, 107.
. BOA (Babakanlk Osmanl Arivi) Cev.
Dah. 1570, 1214/1799-1800.
13

15 . ,

, .
18 ,
, .

.


.
.

(1798) 16 .
. ,
, ,
.

. ,
17 ,
.
,
,
. ,
,

. ,
.

.
,
.
15

Pollo, Puto, .., 100.


Baysun, .., 344.
17
Stavro Skendi, Albania, , 7.
16

,
18 .

,
.
, .
,

,
, .

. 1811, ,

.
19 .
.
,
.
.


.




.

.
.
18
19

Palmer, .., 116-117. Baysun, .., 345.


Palmer, .., 123-127.

,
,

20 .
. ,
, ,
,
21 .

.
,
,

. ,
: ( )

22 .

23 . ,

.
1806 .

. , ,
.
1807
.
.
24
.
20

bid, 115.
Constantine A. Chekrezi, Albania: Past and Present, New York 1919, 43-44.
22
E. E. Jacques, .., 249.
23
Sezer, .., 107.
24
Pollo-Puto, .., 101.
21


. , 1819
,
25 .



:

.
.


.

, 26 .
,

.


. ,
,

.

, , ,

.
. ,
,

25
26

Baysun, .., 345.


Palmer, .., 45.

10


27 .
.

,
. ,

28 ,

. ,
,
, 29 .

. ,
, ,
.

30 ,

. ,
.

31 .

27

, 29895, 1224/1809.
. ,
1227/1812
( 20984, 1227/1812).
28
Cev. Dah. 1060, ;
29
Palmer, .., 57.
30
21093, 1225/1810.
31
Palmer, .., 83.

11


,
.

.
: ,
,
,
, , ,
,
.



. ,
. ,

. ,
,


,
32 .
,
.

,
,
.
,

32

bid, 130.

12


.


. 1820
.
.
33 . ,
,



. ,
(tahrirat)



.
34 . ,
,
.
,

35 .

.
.
33






,

,
( 21046, 1235/1819-20).
34
21046, 1235/1819-20 21032., 1235/1819-20.
35
Sezer, .., 109.

13

.
,

15.000 .
.
.
, ,
36 . ,

. .

1818.
.
.

.

37 .


.
. 1821 5.000-7.000
38 .



39 .


.

36

21034.F, 1235/1819-20.
J. Swire, Albania: A Rise of Kingdom, 1929, 20.
38
James Pettifier, Albania, 1954, 31.
39
Polo Putto, .., 103 Palmer, .., 184.
37

14

, ,




.
,



;
,

,
,


,
, ,
40 .
,
. , ,
.
.

.
. ,

,

40

21017, 1235/1819-20. ,
:
, ,
, ,
, ( 21026, 1235/1829-20).

15


41 .

.
.
20.000
. .
.

.
,
.
.
,
42 .


.
43 .
(, )

.

. ,
.

.
.
,
41

21015, 1235/1819-20.
21013, 1235/1819-20 21070, 1236/1820-21.
43
.: Ayniyyat Defterleri, 102, 1237/1821-22.
42

16

,
,
44 .
.

, .
.

45 ,
.
,
.
,
46 .

47 .

.


48 .



49 . ,
.
,
44

Baysun, .., 347.


21009, 1236/1820-21.
46
21011, 1236/1820-21Ayniyyat Defterleri 610, 14. 1236/1820-21.
47
Ayniyyat Defterleri 610, 6, 1236/1820-21 HH 35901, 1236/1820-21.
48
( )
,

,
,
(Ayniyyat Defterleri 610, 1236/1820-21).
49
Ayniyyat Defterleri 610, 31-32, 1236/1820-21.
45

17

50 . ,
,
.
.


51 .

.
,
.

.
.
,

. ,
, , ,
,



52 .

50

, ,
,



, (Ayniyyat Defterleri 610, 73,
1236/1820-21).
51
Ayniyyat Defterleri 610, 74-75, 1236/1820-21.
52
,
3 20.000
, ;

;
;
, ,

, ,

18



53 . , ,
. ,

, (
), ,
1000
500 .

30000
25000 . ,
(2000 ),
(500 ) (500 ) 54 .
( 1821)
.
.
.
, .
.

,
2000 55 .
,
8-10

(Aynniyat
Defterleri 610, 15, 1236/1820-21).
53
, ,
.

. 4050 . (Ayniyyat Defterleri 610,
21,77, 1236/1820-21).
,
, (Ayniyyat Defterleri 610, 78,
1236/1820-21).
54
Ayniyyat Defterleri 610, 29, 1236/1820-21.
55
Ayniyyat Defterleri 610, 76, 1236/1820-21.

19

56 .

57 .
.

58 .

. ,
,
: ,
.
.
, .
, .
( )
.
.

.
.
59 . ,
30
.
.
.
,

60 .

. ,
56

:

( 21044, 1236/1820-21).
57
Ayniyyat Defterleri 610, 78, 1236/ 1820-21.
58
Ayniyyat Defterleri 610, 76, 1236/1820-21, 85, 1237/1821-22.
59
Baysun, .., 347.
60
Palmer, .., 205.

20

,
( 20 ), 1000 20
9 61 .


. ,

10.000-15.000

,
15.000 62 .
500
650
63 .



.
.
.


. ,
.

1821.

64 .

61

Cev. Dah. 6235, 1237/1821-22.


Ayniyyat Defterleri 610, 102, 1237/1821-22.
63
Ayniyyat Defterleri 610, 107-8, 1237/1821-22.
64
Sezer, .., 109.
62

21

.
.

. ,

.


.

,
,
,
, ,
,
. ,
65 .

. , (1236/1820-21)
, 5.724.751 , 23.673.738
29.398.489 . ,
, .

1237/1821-22 ( 1822) 9.110.704 66 .



.
65

MAD 18671, 2-144, 1236/1820-21.



1236 ( 1821) 1 (MAD 18671, 25-28, 1236/182021).
66
MAD 18671, 1236-7/1820-22.

22

, ,

. , 1829
,

.
, 1830


.

.
. , 500
67 . 1831

. ,

.
,
,
.
()
(, , )
.
. ,

.

.
, 7-10 68 .

67

E. Jacques, .., 251 J. Pettifer, .., 31 Polo-Putto, .., 104 Odysseus, 407 A. Lagoechi, ..,
35Tom Winnifrith, Perspectives on Albania, 1992, 80.
68
Polo-Putto, .., 105.

23




.
, , 69 .

.
70 .

.
.
1843, 1844
1845. ,
. 1840-70

.
:

, .
.
, 7-10

, .


.
,

71 . ,

69

Albania: General Information, 1984, 28.


Polo-Putto, .., 105.
71
Marmullaku, .., 21.
70

24


19 .


, ,
,
.
,
.

,

.
,
.
,

.


.
,
. ,

.
,
.

25



.
,
.
,
, ,
72 .
,
.
,

.
73 :

1/5
1/10 .


10%
.

() .

,
.

72
73

Palmer, .., 26.


.., 29-181.

26

.
.
,
.

: ,
.
,
20%. ,


. 12 (6.000 )
2 (1.000 ) 74 .
,
, . ,
, .
, 300 ,
21.500
1/3 . ,
35.000 ,

15 .

1/3
75 .

,
(.. 2
). ,
,
74

Aktaran H. nalcik, D. Quataert, An Economic and Social History of the Ottoman Empire: 13001914, 1994, 688.
75
D.BM.MHF 13315, 3-5, 1235/1819-20.

27

.
5 ,
3 , 5
240 .

.
20.000
, 22
. , 23,5

14.750 , 27
22.000 4
1000 . ,
.
,
76 .



.
, .

. , ,
,
77 .

:
, ,
8.000 ,
76

D.BM.MHF 13315, 3-5, 1235/1819-20. 80


1000
, 2500 1000
. 50

( Ayn defter, 3, 1235/1819-20).
77
Palmer, .., 119.

28



. :



;
, ,


; 78
.


,
.


.


. ,


, .
,

. ,
, ,

78

Cev. Dah. 2054, 1218/1803-04.

29


79 .

/

.



.
,


.
80 .

,
81 . ,


. W. Palmer,
40 82 .


23.275.288 .
181.675 , 155.625

79

Ayniyyat Defterleri 610, 63, 1236/1820-21.


, ,
,
,
, ( 31844, 1237/182122).
81
Ayniyyat Defterleri 610, 104, 1237/1821-22.
82
Palmer, .., 205.
80

30

2.630.500 83 .
,
27 .

,
.

, .
,
(
) William
Meyer .
,

. ,
,
84 . ,

10
85 .

. ,
,
.

, .
:
, ,
,
, ,
83

221024., 1237/1821-22.
. , , ,
, .
2 100 ( ).
84
31844, 1237/1821-22.
85
32123, 1237/1821-22.

31

, ,
, ,
, , ,
,
, ,
.
, ,
, 86 .
87 :

()

5.913.715

2.657.691

622.795

2.071.324

1.757.139

34.936

222.300

132.630

688.445

1.046.218

15.127.153

15 ,
1.172.757
8.138 , 1.180.895 88 .
86

21137, 2-24, 1237/1821-22.


137, 1237/1821-22.
88
21024., 1237/1821-22 21137, 18, 1237/1821-22.
87

32

16.316.186 .
,
,
43 .



.
,
-
.
,
450 .
, , ,
, 1/3
. ,
.
.
,
, , ,
. , ,

.
(aalk varidat).
,
, 89 .

.

89

MAD 9761, 4-152, 1234-36/1818-21.

33

2
(1234-36/1818-21)


()

Nasli
()

3.083

207

122

85

60

Trhala
()

20.050

12

308

210

70

Trhala
()

53

77.330

1.151

140

141

Dominik
()

82.49

245

135

Alasonya
()

13

19.340

204

147

atalca
()

14

29.557

242

198

Karleli
()

91

Karaferye
()
Yeniceivardar
()
Tepedelen
()

()

1.523

771

999

313

38.540

5.150

3.310

716

1.888

886

1.876

6.973

3971

20

13.046

2.175

115

340

771

101

895

592

1.432

35

60

12

30.582

456

1.779

563
42

300

Elbasan
()

Manastr
()

4.630

232

125

Florina
()

11

10.751

38

465

109

1.519

8.546

6.829

259

364

Sargl
()

12

440

291

46

5.215

2.789

2.581

768

452

Berkofa
()

60

142

877

249

1.119

42

273

AstarovaPirlepe
()

1.700

12

27

15.980

420

Yagone
(;)

33

42.220

71

3.228

114

6.820

20.121

Ergiri
()

82

1.253

Orhi
()

Avlonya
()

830

1.360

26

16

34

44

20

Nasli []:
Horpete [ ]

. 1/3
8
.

.
(aylak)
10 15 .
. 310
. 1234/1818-19
1/3
.
Trhala []: 9
, . , 1/3
, 5 ,
, .
, , , ,
. ,
.
.
Trhala []: 53
. ,

,
,
.
Dominik []:
. .

1/3 .
.
Alasonya atalca [ ]: 1/3
.
Karleli []:
.
Karaferye Yeniceivardar [-]:
.
1/3 .
Tepedelen []: 331
. 1218/1803-04
.

35


, 1/10 ( ) ,
.
Orhi []:
. 34 (34x40= 1360
).
Elbasan []: 20%
.
.
863 . ,
2.500 .
Manastr []:
2 (), 2 , 6
, .
. 26.136

3.170 .
Florina []:
162 , 441 , 5 , 2 10
. (aylak)
10-15 .
1235/1819-20 43.970
29.311 .
.
1592
.
Sargl [ ( )]:
,
(). 3 8 25 .
1235/1819-20 3199
31.222 .
Berkofa []: 10
300 .
1235/1819-20 407 7.860 .
Astarova Pirlepe [- ]:
1235/1819-20 10.235 .
Avlonya []: 16
. 4 1/3
2/3 12
.

36

Ergiri []: 200 3 .


45.000 .
399,5 (399,5x40=15.980 ).
Yagone [;]: 1055,5 (1055,5x40=42.200
).
: 71
1235/1819-20 .
2.000.000 .

, 315
. 31.582 .
,
.
.
1200 , 4500 , 2100 1800
.

( )
. ,
,
1,5 . 450
,
( , , , ).
2025 90 .


500
.

,
,
.
,
90

MAD 9761, 1234/1818-21.

37

1237/1821-22
. 91
3

(1237/1821-22).

()

1237/1821-22
Yanya ()

19

137.144

67.385 . 69.779
.

Yanya ()

13

120.764

64.387
.
1237/1821-22

Yanya ()

17

100.950

Fonia ()

21.026

15.116 .
3

Girina ()

9+3

51.335

.
2/5 .

Narde ()

67

564.616

2/5, .

Delvinye ()

132

799.341

,
.
196.190 .
,

Delvinye ()

41

Yeniehir ()

25

198.097

, ,

( ;)

91

MAD 9767, 2-271, 1237/1821-22.

38

()

,
Yeniehir ()

17

( M;)

Yeniehir ()

( ;)

. ,

38

22 . ,
Trhala ()

3 .

39

( ;)
atalca ()

14

Yanya (),
Narde (),

50 ,
56

508.314

6.

Aydonat(

),

Yeniceivardar

()

1237/1821-22 96.789
,
411.525 .

Ermiye (),
Narde (),
Yanya ()

7
17

49.867

. 1237/182122 2.750

. 17 .
,
.


.
2/3
1/3 (
).

2/3 1/3.

39

92 . ,
,
93 .


.
4 94 .
, , ,
, , ,
.
, , .
71.447 , 16.490 ,
2.156 , 1.621 , 1.071 , 2.584 , 741
261 , 95 .

92

MAD 9767, 2-271, 1237/1821-22.


MAD, 9767, 117, 1237/1821-22.
94
MAD 9767, 2-271, 1237/1821-22.
95
MAD 9767, 92-94, 1237/1821-22.
93

40

4
(1237/1821-22)

()

3.000

8.150

1.750


()

15.420

25

25.000

2/15 10

11.101

42.090


, , ,

4.730

3.200

14.575

87.858

29.000

41



,
.

,
,
.


,
.



.


. ,
.

.
1238/1822-23

.
1235/1819-20,
,
. 1237/1821-22
.

( 3).

.
42


. 1236/1820-21 1237/1821-22
.
, , (),

, ,
( ), [;]
[;]
,
. 1237/1821-22
,
.
,
,

.
,

.

1236/1820-21,
1237/1821-22 96 .

.
,



. 1238/1822-23 ,
13
,
120.500 97 . , 25
, , , , , Kasriye ()
96
97

MAD 8403, 41, 1238/1822-23.


MAD 8403, 33, 1238/1822-23.

43

196.000

.

.

,




. ,

,
,
,
98 .



1238/1822-23. ,
50 , ,
, , ,
99 .
1239/1823-24 .
, 13
1239/1823-24 145.000 .
1240/1824-25 145.500 1241/1825-26 160.000
98

MAD 8403, 41-42, 1238/1822-23.


MAD 8403, 34-35, 1238/1822-23.

,
. 119 .
2760,5 .
110 . (MAD 7675/1821-22).

99

44

. , 1240/1824-25 48
120.000 35
105.000 . 1241/1825-26
25
90.000 100 .
1238/1822-23

.
. ,

. 1238/1822-23 208.000
135 , 1
9 ( ).
1236/1820-21 1237/1821-22
,
101 .
378.750 . 1238/1822-23
233
777.250 102 .
935.261 1239/1823-24 1241/1825-26
103 .

1238/1822-23,
104 .

100

MAD 8403, 64-99, 1239-42/1823-27.



7
( 26467/ 1238/1822-23).
102
MAD 8403, 32, 1238/1822-23.
103
MAD 8403, 55-63, 1239-41/1823-26.
104
MAD 8403, 2-119, 1238-42/1822-27.
101

45

5

(1238-41/1822-26)


1238

1239

1240

1241

135

208.000

56

115.500

42

75.000

37.000

47.000

25

49.139

78.500

94

117.350

175.000

48

120.000

( )

13

145.000

( )

35

( )

28

145.200 160.000
105.000 120.000
-

90.000

,
,

.

.

. ,
1238/1822-23 233 9 ,
777.250 105 ,
935.261 106 .
5.

105
106

MAD 8403, 32, 1238/1822-23.


MAD 8403, 63, 1238/1822-23.

46




. ,
107 .
( )
1/3
.
,
. ,

,
.
,
. ,
. 1238/1822-23

4 16
, . ,

, ,

. ,
1238-41/1822-25
50, 60, 70 100 . 1242/1826-27 ,
, 108 .
,

.
,
,
.
107
108

Ayniyyat Defterleri 610, 77, 1236/1820-21.


MAD 8403, 43, 1238/1822-23.

47

, ,

,


. ,

, o
, .
.

, 1238/1822-23


,
,
125 109 . ,
, ,
100

.
841.500 110 .

,

.
.
,

.
.

18 ,
,
109
110

MAD 8403, 63, 1238/1822-23.


MAD 8403, 103, 1242/1826-27.

48


. ,
,
.
, .
, ,

.

. ,
. ,

. , ,
,
.
, , ,


. ,


. , ,
,

. .
,
.
.
,
,

.
,

49

.
,
, .
, ,
40.000, .
,
, . ,

,
.
.
,
.
,
.
. ,

. .

. , ,
.
. ,
, .


, 1822
. ,

, .

,

.
,
50


.


.
,
,
,

.

. ,
,
,

.

51

1

1236 ( 1821)

()

363

1.000

100

2.400

1.500

100

(54x200 )

10.800
1.280

100

100

2.000

750

400

150.000

52

1.500

127

50

390

1.000

25.000

500

800

2.500

10.000
300

500

700

225.000

150.000

150.000

2.164

1.000

500
1.300
200

53

50.000

10

11

18

15.735

47.999

858.179

:
: Babakanlk Osmanl Arivi ( -/)
MAD: Maliyeden Mdevver Defterler ( )
: Hatt-I Hmayn ( )
Cev. Dah. : Cevdet-i Dahiliye ( )
D.BM.MHF: Ba Muhasebe Kalemi; Muhallefat Defterleri (
: )

54

You might also like