Professional Documents
Culture Documents
"ქართული ოცნება" N12
"ქართული ოცნება" N12
"ქართული ოცნება" N12
#12
aprili, 2012
ocneba
miSas eSinia!
gvinda, sajaro reestris guSindel gadawyvetilebas gamovexmauroT. guSin, mogexsnebaT, 4 aprili iyo, kargi damTxvevaa. SarSan 4 oqtombers gavakeTe gancxadeba Cems politikaSi SesvlasTan dakavSirebiT. niSandoblivia, rom mas mere 6 Tve gavida. minda, mcire analizi SemogTavazoT imisa, Tu ra moxda am eqvsi Tvis ganmavlobaSi. Cems pirvel gancxadebaSi vasaxelebdi politikaSi mosvlis mizezebs. ZiriTadi gaxldaT is, rom saakaSvilma xelisuflebis monopolizeba moaxdina, is ufskrulisken miaqanebs qveyanas. gancxadebaSi daxasiaTebuli da axsnili mqonda calkeuli saxelmwifo struqturebis mdgomareoba. minda, dRes paralelebi gavavlo, ra moxda am eqvsi Tvis ganmavlobaSi, ramdenad swored vxedavdi movlenebs da ramdenad swori gadawyvetileba miviRe politikaSi mosvlis gancxadebiT. sajaro reestrma gaakeTa gancxadeba, romlis iuridiul mxareebzec Cemi advokati arCil kbilaSvili isaubrebs da iuridiulad agixsniT, ramxela uazrobebia masSi. amis analizisgan Tavs Sevikaveb. ubralod agixsniT, ramdenad ususuri da uazro iyo gancxadebaSi moyvanili faqtebi.
gagrZeleba meore gv.
`qarTuli ocnebis~ liderma biZina ivaniSvilma pativi miago 1989 wlis 9 aprils daRupulTa xsovnas da 9 aprilis gmirTa memoriali yvavilebiT Seamko
vafuZneb axal partias `qarTuli ocneba _ demokratiuli saqarTvelo~. ufro mogvianebiT, Cveni koalicia blokad Camoyalibdeba da misi saxeli iqneba `ivaniSvili _ qarTuli ocneba~. me viqnebi am blokis lideri da premier-ministrobis kandidati. ai, naxeT, gazafxuli ra nebierad movida, ase nebierad iSviaTad modis gazafxuli saqarTveloSi. gpirdebiT, rogorc nebierad da lamazad movida gazafxuli, ufro uxvi da mosavliani Semodgoma gveqneba Cven.
moZalade xelisufleba arCevnebiT unda moviSoroT! biZina ivaniSvilma dedofliswyaroSi koalicia `qarTuli ocnebis~ ofisi daafuZna.
qarTuli ocneba.
,,
mesame gv.
`saakaSvili imdenad SeSinebulia, imdenad agoniaSia, rom ramdenime dRiT win gaxedvas veRar axerxebs~
saakaSvili. Tumca, imis gamo, rom kanoni absurdamde mivida, parlamenti 15 aprilamde, ase vTqvaT, ukan daabrunebs kanons da me es Tavidanve vicodi, radgan sxva bankebsac SeeqmnaT problemebi, mouwiaT didi raodenobis rezervebis gadaxda erovnuli bankisTvis. saakaSvilma maT piroba misca, rom arc erT banks es ar Seexeboda, am pirobas, albaT, 15 aprilamde Seasrulebs. kanoni mxolod erTi bankisTvis miiRes. ai, aseTia Cveni parlamenti, parlamentic ganicdis Zaladobas saakaSvilis mxridan, rogor kanonebs iRebs da rogor moarges konstitucia mTlianad erT kacs, amaze aRarafers vityvi, paralels vavleb mxolod Cem irgvliv momxdar movlenebze. es ki imiT aris saintereso, rom am darRvevebs sajaros vxdiT ara marto saqarTveloSi, aramed mTel msoflioSi. axla isev policiaze mogaxsenebT. am SenobaSi ukve bevri preskonferencia CavatareT imasTan dakavSirebiT, rom ukve ramdenime Tvea Senobis pirveli sarTulis raRac nawili gaugebar pirebs aqvT dakavebuli. xuT Tveze metia, rac policia jiutad ar reagirebs amaze. Cven policia ar gvyavs, rodesac saakaSvils ar sWirdeba, rom is gamoiyenos. mxolod erTi kacis Zaladobis qveSaa dRes policiac. vnaxoT, ra xdeba sasamarTloSi. Cemi politikaSi mosvlis dRidan uamravi saqme gvaqvs Setanili sasamarTloSi. ra Tqma unda, arc erTi gadawyvetileba ar miuRiaT Cvens sasargeblod, Sinaarsze arafers vambob, marto formaze mogaxsenebT. kontrolis palatas gamoaqvs absoluturad dausabuTebeli jarimebi. Zveli struqtura axleburad moirgo saakaSvilma, udides Zaladobas axorcielebs kontrolis palataze da asrulebinebs iseT davalebebs, romelic realurad ar Sedis mis funqciebSi. 310 adamiani dakiTxa kontrolis palatis 14 TanamSromelma... yvelasTvis gasagebia, albaT, rogor SeiZleboda amis moxerxeba 14 TanamSromliT. dakiTxva mimdinareobda saSineli SeuracxyofiT da ZaladobiT, Zaladobas dauqvemdebares Tavad damkiTxvelebic. uamravi jarima damakisra kontrolis palatam piradad mec, Cems kompaniebs, romlebsac kavSiri aqvT CemTan. rac mTavaria, arc fizikuri pirebi daindes. aris precedentebi, rodesac fizikurma pirebma Seitanes Semonawiri partiaSi Tu sazogadoebriv moZraobaSi da maT aTmagi jarimebi gamouweres. zogs sakuTari binis gayidvac mouwevs, Tu ar davexmarebiT. yvela gzas zRudaven, rom me SevZlo dafinanseba. amden xans opoziciur partiebs ar hqondaT finansebi, radgan mTeli biznesi gafrTxilebuli da daSantaJebuli iyo, veravin bedavda amas. axla, roca gaCnda amis saSualeba, kanonebi moirges ise, rom praqtikulad SeuZlebelia dafinanseba, ise gaTavxeddnen da iseT cinimzamdec mividnen, rom fizikuri pirebs aiZuleben, rom jarimebi gadaixadon. sasamarTloSi aTeulobiT saqme gvaqvs Setanili. saqmeebis im nawilze, romliTac dainteresebuli arian saxelmwifo struqturebi, am SemTxvevaSi kontrolis palata, ufro konkretulad ki saakaSvili, sasamarTlo axerxebs saswrafod, ramdenime dReSi gamoitanos gadawyvetileba da aRsrulebis saxe misces mas. xolo im saqmeebs, romlebic CvenTvisaa saswrafo, maqsimalurad aWianureben. aseTia, magaliTad, bankTan dakavSirebuli saqme, moqalaqeobis CamorTmevasTan dakavSirebuli saqme, ukanonod dapatimrebulTa saqmeebi, romlebic Cemi politikaSi mosvlis Semdeg daapatimres, aseve am SenobasTan dakavSirebuli saqme da sxva. albaT, Cveni sasamarTlos pirobebSi ara Tu arCevnebamde, aramed kidev ramdenime weli SeuZliaT gaaWianuron es saqmeebi. maSin, roca saakaSvilis sasargeblo gadawyvetilebebs myisierad iReben. Cvens arc erT saCivarze jer gadawyvetileba ar miuRiaT, radgan es metad rTulia sasamarTlosTvisac ki, imdenad absurdulia is darRvevebi, romlebsac saxelmwifo organoebi axorcieleben Cven winaaRmdeg. saqmeebi sxvadasxva instanciis sasamarTloSia da sxvadasxva mizeziT Wianurdeba ganusazRvreli droiT. sasamarTlo raRac saxumaro instrumentadaa gadaqceuli. mgoni, arc erT Tqvengans da arc saqarTvelos mosaxleobas aRar aqvs imis iluzia, rom saqarTveloSi arsebobs sasamarTlo da SeiZleba samarTalis povna. es ambavi Cemi studentobisdroindel anekdots magonebs, _ mituas uTxres: ase Tu gaagrZele, Sens sakiTxsa partiis krebaze davsvamTo. mituam upasuxa, dasvamT da ijdebao. ai, zustad aseTia dRes Cveni sasamarTlo. satirali rom ar iyos, amaze xumroba SeiZleboda.
miSas eSinia!
pirveli gverdidan
rodesac moqalaqeoba CamomarTva saakaSvilma, es iyo absoluturad ukanono, aranairi sababi da safuZveli amas ar gaaCnda. Tumca, sazRvargareT da aqac, saqarTveloSic, mosaxleobis nawils hqonda imis gancda, rom raRac sababi SeiZleboda yofiliyo. guSindeli gadawyvetilebiT, es iluziac unda gaifantos. es iyo mxolod politikuri gadawyvetileba, romelic efuZneboda erTi adamianis SiSs. es mravaljer ganvacxadeT, guSindeli gadawyvetilebac amis dadastureba iyo. eqvsi Tvis winandel gancxadebaSi vambobdi, rom saakaSvils monopolizebuli aqvs xelisufleba, erT kaczea morgebuli dRes Cveni saxelmwifo, mis xasiaTsaa morgebuli qveyana. qronologiurad gavyveT, rogor ganviTarda movlenebi Cemi politikaSi mosvlis Semdeg. yvelam kargad iciT, rogor myisierad da ukanonod CamomarTves moqalaqeoba. amas mohyva `qarTu bankTan~ dakavSirebuli ambebi, sadac kargad gamoCnda, rogor muSaobs prokuratura da policia. minda, sakuTar magaliTze gaCvenoT saakaSvilis moqmedeba, rogor ganicdian saakaSvilis mxridan Zaladobas saxelmwifo struqturebi. mogexsenebaT, ra viTarebaSi daapatimra sainkasacio manqana gaurkvevelma xalxma, naxevari niRbebSi iyo, meore naxevari _ samoqalaqo formaSi. isini ar hgavdnen policias, aq ufro didi intriga iyo Cadebuli. inkasatorebs,
wesiT, cecxli unda gaexsnaT, iaraRi unda gamoeyenebinaT. sabednierod, maT ar gamoiyenes iaraRi da moxda is, rac moxda. gaxsovT, ra ambavi atyda saxelisuflebo mediaSi _ rom es iyo fulis gaTeTreba, `Savi fuli~ da ase gagrZelda ramdenime dRe, ramdenime kvira. amis Semdeg, Cumad da wynarad daabrunes sainkasacio manqana, ra Tqma unda, fuliT, magram amis miuxedavad, mainc ver xuraven gamoZiebas, Tumca, aravis dakiTxva ar mimdinareobs, araviTari moqmedebebi ar xorcieldeba. amasobaSi, bankSi isev dganan gaurkveveli pirebi. igives Tqma SeiZleba erovnul bankzec, romelic aseve ganicdis saakaSvilis mxridan Zaladobas. erovnuli bankis TanamSromlebi imis magivrad, rom TavianT ZiriTad funqcias asrulebdnen da daxmarebas uwevdnen komerciul bankebs, saakaSvilis Zaladobis qveS akeTeben imas, rac maT realurad ar evalebaT. igive mdgomareobaa sakanonmdeblo StoSic. bankTan dakavSirebiT parlamentma saswrafod mimarTa zomebs da miiRo axali kanoni, romelic isev erTi kacis survilze iyo agebuli. es kanoni absoluturad angrevs sabanko sistemas. Tumca, es kanoni mxolod erT bankze gamoiyenes _ Cems kuTvnil bankze. kriminaluri gziT ganxorcielda mTeli es procesi. mova dro da yvelafers gaecema pasuxi. swori Sefasebebi gakeTdeba maSin, rodesac qveyanaSi samarTlianoba aRdgeba. am kanoniT mxolod erTi bankidan 200 mln lari amoiRes. warmoidgineT, rogori cinikuria
aRar aris sasamarTlo da tyuilad nu eqnebaT molodini, rom sasamarTlodan miviRebT gadawyvetilebas. imedi gamovTqvi, rom saelCoebi Tavis damokidebulebas gamoxataven da pasuxs moiTxoven im ukanonobasTan dakavSirebiT, rac guSin ganxorcielda. gavumeore Txovna, rom maT hqondeT principuli pozicia, rameTu isini dainteresebulni arian, saqarTveloSi Seiqmnas precendenti da pirvelad arCevnebis saSualebiT movaxerxoT, moZalade saakaSvili SevcvaloT,~ _ ganacxada ivaniSvilma.
saagento `pirveli~
qarTuli ocneba.
miSas eSinia!
dRevandeli mediis absoluturi umravlesoba saSinel Zaladobas ganicdis da isev saakaSvilis mxridan. ramdeni saintereso axalgazrda saxea dRes aq. nacvlad imisa, rom Tqven sakuTar momavalze izrunoT, saakaSvilis Zaladobis Sedegad, sakuTar momavals saSinelebad aqcevT. dRes Tqven gaiZuleben, sakuTar Tavs, sakuTar ideebs ase moeqceT da ar gaZleven imis saSualebas, rom realurad, Tqveni xedviT, Tqveneburad aRweroT situaciebi da ara ise, rogorc es saakaSvils surs. es eqvsi Tve rom SevajamoT, warmoidgineT, rogori Zaladoba ganxorcielda Cemze. dRes minda ganvixiloT, swori iyo Tu ara Cemi gadawyvetileba, rodesac politikuri ganacxadi gavakeTe. maSin eWvi mqonda, rom saakaSvils monopolizebuli aqvs xelisufleba da rom ufskrulisken miaqanebs is Cvens qveyanas. Cems magaliTebze SeiZleba absoluturad yvelafris gageba da danaxva. Cems gundTan erTad amis gasajaroebas vaxerxeb ara marto saqarTveloSi, aramed mTel msoflioSi. SiSisa warmoidgineT, rogori SiSisa da stresis qveSaa saakaSvili, romelic kargad grZnobs, rom is ar aris konkurentunariani, mSvenivrad icis reitingebic da saqarTvelos mosaxleobis ganwyobac. man mSvenivrad icis, rom mas ara aqvs arCevnebSi gamarjvebis Sansi da mxolod amitom mimarTavs Zaladobas. warmoidgineT, rogor Zaladobas axorcielebs is Cemze da rogor SeiZleba gauWirdes Cveulebriv moqalaqes am Zaladobis atana. swored amitom, lamis mTel msoflios fexze vayeneb da vacnob yvela im darRvevas, rac xdeba Cem irgvliv. Cveulebrivi moqalaqeebi, romlebsac ara aqvT amis saSualeba, advili warmosadgenia, ra dReSi arian da rogori Zaladobis qveS imyofebian isini. Tumca, warmodgena sulac ar aris saWiro, faqti gvaqvs saxeze _ rodesac daaxloebiT erTi Tvis win solomon qimeriZe (ramdenadac vici, aranairi braldeba ar wauyenebiaT misTvis) gaiyvanes sakuTari saxlidan da gamWvirvale policiis Senobidan mkvdari gamoiyvanes. ganmarteba absurduli iyo _ TiTqos is kibidan gadmovarda... gamWvirvale policiac im fasaduri demokratiis nawilia, romelsac saakaSvili cdilobs, rom mTel msoflios moaCvenos. relaurad es aris fasaduri demokratia, SigniT ki, absoluturad sxva, moZalade saxe aqvs. fasaduri demokratiis idealuri magaliTia gamWvirvale policiis Senobebi, romelic man moifiqra. saakaSvils hgonia, rom amiT Cvenc da mTel msofliosac aCvenebs, rom Tu minebia, deminebi demokratiis garantia, demokratiis safuZvelia. minebianma policiam, ra Tqma unda, ver uSvela sacodav qimeriZes _ is policiis Zaladobam imsxverpla. TviTon policiac saakaSvilis Zaladobis msxverplia. swored amitom, policias Zalian xSirad uwevs ukanono moqmedebebis ganxorcielebac. saakaSvili imdenad SeSinebulia, imdenad agoniaSia, rom ramdenime dRiT win gaxedvasac veRar axerxebs. Zalian kargad Cans, rac SeiZleba uaxloes droSi moxdes Cvens qveyanaSi. imdenad didia saqarTvelos mosaxleobisa da msoflio Tanamegobrobis aRSfoTeba saakaSvilis ukanono moqmedebebis gamo, rom mas mainc mouqmedebebis mouwevs ukan daxeva da samarTlianobis aRdgena... Cven Zalian mokle droSi kargad davanaxveT yvelas misi namdvili saxe. mgoni, saqarTveloSi imis iluzia aRaravis darCa, vin aris es kaci, rom erTi kaci marTavs qveyanas, mis xasiaTzea agebuli yvelaferi, erTi kacis Zaladobas ganicdis dRes mTeli Cveni qveyana. 21 aprils me, rogorc saqarTvelos moqalaqe, davafuZneb axal partias _ `qarTuli ocneba _ demokratiuli saqarTvelo~. ufro mogvianebiT, Cveni koalicia blokad Camoyalibdeba da misi saxeli iqneba `ivaniSvili _ qarTuli ocneba~. me viqnebi am blokis lideri da premierministrobis kandidati. ai, naxeT, gazafxuli ra nebierad movida, ase nebierad iSviaTad modis gazafxuli saqarTveloSi. gpirdebiT, rogorc nebierad da lamazad movida gazafxuli, ufro uxvi da mosavliani Semodgoma gveqneba Cven. gpirdebiT, rom yvelaferi ise iqneba, rogorc qarTveli xalxi moisurvebs, nel-nela wamovwevT qarTveli xalxis suliskveTebas. me da Cvens gunds konkretuli programa gvaqvs gawerili. Cven TandaTan ukan davaxevinebT xelisuflebas, saakaSvilis Zaladobas aRar unda daemorCilos Cveni policia. gpirdebiT, rom SemodgomisTvis iseT situacias SevqmniT, rom saqarTveloSi aRar hqondeT SiSi, rom Tavisuflad, laRad mividnen xmis misacemad da swori arCevani gaakeTon. Cven uars vityviT moZalade saakaaSvilze. gpirdebiT, rom yvelaferi ase iqneba.
saqarTvelos mTavrobas, swrafad da Tanasworobis principiT warmarTos ivaniSvilisTvis moqalaqeobis miniWebis sakiTxi. aSS-is elCi jon basi
,, movuwodebT
,,
biZina gujabiZe, gubaz sanikiZe, eliso CafiZe da gia cagareiSvili xonis mosaxleobasTan Sexvedraze
imeruli zrdilobiTa da iumoriT dawerili es werili martisaTvis uCveulod didi TovliTa da mTavrobis umoqmedobiT Sewuxebul adamians ekuTvnis. gamaxsenda, rom saqarTveloSi zamTris aseTma uCveulo gagrZelebam aSS-is elCi jon basic ki Seawuxa. gzaze, telefonSi, feisbuqis gverdze wavikiTxe misi posti _ netavi, ra daemarTa gazafxulso. gazafxuli, qarTuli ocnebis asrulebasaviT igvianebs, magram aucileblad mova. parlamentari gia cagareiSvili, romlis babua petre cagareiSvili warmoSobiT xonis raionidan yofila, mixsnis, rom kinCxa sofelia xonSi. imereTis erTerTi uZvelesi qalaqi dRes ufro rTul socialur-ekonomikur pirobebSia, vidre im saukuneebSi, roca xoni `abreSumis gzis~ erT-erTi sakvanZo qalaqi gaxldaT. eklesia-monastrebiT, mdidari bunebiTa da istoriuli warsuliT cnobili xoni dRes mZime socialur-ekonomikur pirobebSia. mose xonelis quCis #5-Si ganTavsebul `qarTuli ocnebis~ ofisSi xalxis simravlea. keTilSobili, zrdilobiani, ganaTlebuli asakovani mamakacebisa da
mimarTavs simpatiuri eqimi qalbatoni Tanamoqalaqeebs. xalxi taSs ukravs. gvierTdeba forumeli gubaz sanikiZe. gubazi TbilisSic uyvarT, magram regionebSi _ gansakuTrebiT. ofisSi mosuli xalxi ar saubrobs gaWirvebaze. arada, imereTSi sakmaod uWirT. `yoveli meore qali sazRvargareTaa wasuli da iqidan ugzavnis ojaxs cotaoden Tanxas~, _ miyveba gia cagareiSvili da gaveranebul mindvrebsa da mitovebul saxlebs maCvenebs. movlili saxlebi ki gansakuTrebiT lamazia, kakabaZis imerul eskizebs gagonebs. `qarTuli ocnebis~ adgilobrivi ofisis xelmZRvanelad durmiSxan xurcilava SeirCa, adgilobrivebSi avtoritetuli da saxeliani kaci. gansakuTrebiT sasiamovnoa, rom mis gverdiT, aq, koaliciaSi Semavali yvela partiis lideria. alasanias `Tavisufali demokratebidan~, respublikelebidan, `forumidan~. konservatori biZina gujabiZe pirveladaa xonSi. qarTul politikaSi didi xnis manZilze myof kacs, romelsac bevri ram aqvs gamovlili, xonelebi exumrebian, rom xonSi orjer moxvedra ukve erTi ganaTlebis tolfasia.
gaviWirvoT~, _ boboqrobs `forumis~ lideri. qalbatoni ar cxreba. ram daaSinaT ase es qarTveli kacebi? arada, darbazSi mamakacebis raodenoba bevrad aRemateba qalebisas. `gvacaleT, qalbatono, gavigoT, ra xdeba TbilisSi, gvetyvis es patiosani xalxi, stumrad arian Camosulebi~, _ axla saTvaleebiani kaci brazdeba. `rodis gava eTerSi `mecxre arxi~? informaciul vakuumSi varT?~ _ pirveli, rac ainteresebT. rigiT meore, magram aranakleb mtkivneuli am xalxisaTvis isaa, ra gadawydeba azizies meCeTTan dakavSirebiT. `iqnebian 31 marts baTumSi Tqveni warmomadgenlebi?~ _ daeWvebuli kiTxulobs adgilobrivi maswavlebeli, romelic miiCnevs, rom xelisuflebam TurqeTis mTavrobasTan dadebuli am garigebiT, romlis teqsti veravin moipova, saqarTvelos interesebi gayida. mamakacs `qarTuli ocnebis~ pozicias vacnobT. vaxsenebT, rom biZina ivaniSvili murman dumbaZes Sexvda da TanamSromlobaze moelaparaka. `koaliciis pozicia am sakiTxze aseTia, rom azi-
zies meCeTis aSenebis Temaze unda Catardes plebisciti da unda gadawydes es sakiTxi ise, rogorc qarTvel xalxs surs~, _ ambobs gubaz sanikiZe. ofisis gaxsnis misasalmeblad sityvas jentlmenurad miTmobs gia cagareiSvili. is xalxs uyveba, Tu ra moxda parlamentSi, roca misi `gaRletili~ ministrebis saxlebis fotoebi gadasca prezident saakaSvils. gubaz sanikiZe xalxs mouwodebs, iyvnen momTxovnebi yvela partiisa da xelisuflebis mimarT. `am xelisuflebam rame gagikeTaT, xalxno?~ _ kiTxulobs, `ara~. `aris raime sawarmo am qalaqSi, vawarmoebT Cven TviTon Tundac asanTs, romelic afrikidan Camogvaqvs?...~ pasuxi isev `araa~. SavebSi Cacmuli Suaxnis qalbatoni mTxovs, sityva mivceT. `me var inga salariZe, saCxereli qali... batoni biZinas daxmarebiT Cems Svilebs 7 wlis ganmavlobaSi cocxali hyavdaT mama. xalxno, icodeT, rom es kaci xalxze, Cvennair gaWirvebul adamianebze zrunavs. is Cvens xarjze gasamdidreblad ki ar modis xelisuflebaSi, aramed imisTvis, rom yvelas daexmaros. Cemi qmari misi daxmarebis Sedegad iyo cocxali... axla mzad var, vemsaxuro `qarTul ocnebas~, _ cremli moadga Savebian, Suaxnis qalbatons. `qarTuli ocnebis~ ofisis gaxsna 2 saaTze metxans gagrZelda. yvelaferi ainteresebda xalxs _ rogor viTanamSromloT Tqvens gazeTTan, rodis gava televizia eTerSi, vin midis Tqveni koaliciidan baTumSi azizies meCeTTan dakavSirebiT xalxTan sasaubrodo. tribunas yvelaze didxans gia cagareiSvili SemorCa. informaciasac gvawodeben, rom `zonderebs~ marto samegreloSi ki ara, xonSic agrovebs xelisufleba da am mizniT kriminaluri warsulis xalxs ukavSirdebao. gvTxoves, davicvaT saqarTvelo msgavsi saSiSroebisgan. marTalia, mTebze jer kidev Tovlia imereTSi, magram miwa iRviZebs, glexebi sakarmidamos baraven. simindis dasaTesad emzadebian aq, mTavrobisagan mitovebul xonsa da kinCxaSi. oRond _ qarTuli simindis, _ meubneba nino. vpirdebi, rom soflis meurneoba Cveni partiis ZiriTadi prioriteti iqneba da vxumrobT, rom am dapirebisaTvis, albaT, jer ar damiWeren. Tumca, xonSi, arc eg ukvirT... magram xalxi, romelsac didi ofisic ki ver itevs, maTi imediani da sabrZolo ganwyoba mafiqrebinebs, rom Semodgomaze qarTuli ocnebis gamarjvebasa da qarTuli mosavlis aRebas didi zeimi mohyveba.
irakli Ciqovani, daviT berZeniSvili, gubaz sanikiZe da Tamaz SioSvili goris ofisis gaxsnaze
28 marts gorSi `qarTuli ocnebis~ofisi gaixsna, romlis xelmZRvanelad Tamaz SioSvili dainiSna. RonisZiebas koaliciis liderebi daviT berZeniSvili, irakli Ciqovani da gubaz sanikiZe eswrebodnen. xalxmravlobis gamo, Sexvedra ofisis win Catarda. `yvelafers gavakeTebT imisaTvis, rom Sida qarTlSi `nacionalur moZraobas~ arCevnebi movugoT,~ _ ganacxada Tamaz SioSvilma. arCevnebis mogebaSi darwmunebulia `respublikuri partiis erT-erTi lideri da-
viT berZeniSvilic. misi TqmiT, gorSi opozicias politikuri brZolis didi gamocdileba aqvs, `nacebma~ ki gorelebs mxolod imiT daamaxsovra Tavi, rom maTma liderma omis dros goris quCebSi iforTxiala. `Cven aucileblad davamarcxebT `nacionalur moZraobas~. agoniaSi myof xelisuflebas didi dro aRar darCenia. Tamaz SioSvils ki, romelsac brZola namdvilad ar eswavleba, koaliciis sxva wevrebi gverdSi amoudgebian,~ _ ganacxada berZeniSvilma.
Cveni warsuli da momavali moiTxovs erTaderT rames _ Semodgomis erT mSvenier dRes mivideT saarCevno yuTebTan da `ara~ vuTxraT saakaSvilis antiqarTul da antierovnul xelisuflebas. dRes, saqarTveloSi, `nacmoZraobis~ panaSvidebi daiwyo. qarTuli wesi gulisxmobs, rom roca vinme gardaicvleba, mis gasvenebaSi unda mixvide. es arCevnebi iqneba `nacmoZraobis gasveneba. gasvenebaSi unda mivideT yvelani da `nacmoZraobas~ gulze gvirgvini davadoT. arafris-
mTqmeli `nacionaluri~ unda dasruldes, yovlis momcveli erovnuli unda movides,~ _ aRniSna sanikiZem. `qarTuli ocnebis~ ofisi gorSi policiis meTvalyureobis qveS dafuZnda. rogorc koaliciis wevrebi ambobdnen, Senobis fanjrebidan Sinagan saqmeTa saministros warmomadgenlebi Sekrebil xalxs videokamerebiT iRebdnen.
qarTuli ocneba.
pirveli
gverdidan
ofisis gaxsnas, biZina ivaniSvilTan erTad, daeswrnen kaxa Sartava, irakli RaribaSvili, givi berikaSvili, nineli WankvetaZe da irakili abaSiZe. biZina ivaniSvilma damswre sazogadoebas `qarTuli ocnebis~ dedofliswyaros ofisis xelmZRvaneli aleqsandre TamazaSvili warudgina. `dedofliswyaros ofisis xelmZRvaneli leqso TamazaSvili iqneba. amasTan dakavSirebiT ar SemiZlia ar gavixseno is gancxadeba, romeliTac politikaSi Semovedi. pirveli, rac ramdenime dReSi `moaxerxes~ CemTvis moqalaqeobis CamorTmeva iyo da meore _ Tamaz TamazaSvilis daWera. irakli RaribaSvili yovelTvis Cems marjvena xelad moixsenieboda. batoni Tamazis daWeriT iraklis aiZulebdnen, Cem gverdiT aRar yofiliyo. dReidan Cvens Stabs aseTi kacis Svili mixedavs. Cvens qveynaSi, uamravi ukanono patimaria, SegiZlia, kaci mokla, Semdeg ki fuli gadaixado da gamogiSvan. saproceso garigeba, romelic amerikidan aiRes, absoluturad daamaxinjes da raRac umsgavsobad gadaaqcies. mas xalxis gaRatakebis saSualebad iyeneben. visac fuli aqvs, SeuZliaT, daakavon, fuli gadaaxdevinon da gamouSvan. isini, gasagebi mizezeb-
is gamo, Tamaz TamazaSvilTan saproceso garigebas ar dasTanxmdnen. Tamazma, sakuTari poziciiT, gmirobis magaliTi gviCvena. dResac cdiloben, rom nebismieri gziT CamomiSoron. es aris sakaaSvilis samarTlianoba. yvelam iciT, bankze rogori Tavdasxmebic ganaxorcieles. esaa saakaSvilis demokratia. is Zalian bevrs cruobs, didxans axerxebda, rom rogorc saqarTvelo, ise evropa da amerika sicrueSi hyoloda. Cven movaxerxeT da realurad vaCveneT maT misi saxe, miseuli demokratia... aba, gabedos da ukan ar daixios!~ _ ganacxada ivaniSvilma. biZina ivaniSvilma ofisSi Sekrebil dedofliswyaroelebs piroba misca, rom misi politikuri gundi arCevnebSi aucileblad gaimarjvebs. `Cven movaxerxebT, amovwioT qarTuli suliskveTeba da arCevnebisTvis miviRoT is, rac gvWirdeba,~ _ aRniSna ivaniSvilma. misi TqmiT, saakaSvilis xelisuflebis mTeli strategia tyuilebsa da sazogadoebis SecdomaSi Seyvanazea orientirebuli. `pirobas gaZlevT, rom sicruis manqana nel-nela ukan daixevs da Cven movaxerxebT, rom qarTuli suliskveTeba amovwioT. Tu rogori usafrTxo qveynaa saqarTvelo msoflioSi, amis magaliTebi Cems Tavze kargad gamovcade.
axmetaSi politikuri koalicia `qarTuli ocnebis~ofisi gaixsna. ofisis xelmZRvanelad zaqaria qinqlaZe dainiSna. RonisZiebas eliso CafiZe, daviT berZeniSvili da irakli sesiaSvili daeswrnen. maT mxardamWerebs koaliciis samoqmedo gegmebi gaacnes da politikur brZolaSi sruli Tanadgoma aRuTqves. axmetis ofisi vaJafSavelas q. #32-Si ganTavsda.
tel:
www.georgiandream.ge
info@georgiandream.ge
http://www.facebook.com/officialgeorgiandream http://www.facebook.com/OfficialBIDZINAIVANISHVILI
qarTuli ocneba.
qveynis satkivari
axla SevxedoT, rogoria im kompaniebis sadazRvevo mogeba, romlebsac saxelmwifos mier Catarebuli tenderebis Sedegad nebayoflobiTi dazRveva daevalaT. suraTi aseTia: 53% pacients xmardeba, 47% ki, administraciuli xarstandartebis jebia. msoflio standarte bis xarmixedviT, administraciuli xarjebis wili unda iyos 4%. CvenTan es maCvenebeli gaberilia korufcimiznebiT. uli miznebiT. realurad gamodis, rom xelisufleba `xalxis saxeliT~ erTi jibidan meoreSi idebs fuls. Cvenma xelisuflebam daiwyo siRatakis zRvars qvemoT myofi pirebis savaldebulo dazRveva, oqtombridan (winasaarCevnod) ki, igives hpirdeba pensionerebs. ignorirebulia da bedis anabaradaa mitovebuli yvelaze didi segmenti _ saSualo asakis xalxi. mTel msoflioSi jandacvaSi zustad am socialur jgufs (40-60 weli) eqceva yvelaze didi yuradReba, vinaidan am asakze modis gulsisxlZarRvTa daavadebebis piki, romelic, Tavis mxriv, sikvdilianobis procentuli maCvenebliT pirvel adgilzea msoflioSi (yovelwliurad iRupeba 7 milionze meti adamiani, maSin roca onkologiuri daavadebebiT 1.300.000 adamiani). saSualo asakis mosaxleoba, miT umetes, saSualo fena, Cvens qveyanaSi, faqtobrivad bedis anabaradaa mitovebuli. arsebul pirobebSi maT uwevT umZimesi arCevani janmrTelobasa da ekonomikur mdgomareobas Soris. singapuridan dawyebuli, romelzec sworebiskenac mudam gvikiJinebs saakaSvili SvedeTiT damTavrebuli, sadac evropaSi cxovrebis yvelaze maRali
donea, arsad ar aris msgavsi viTareba. arc erTi saxelmwifo ar svams sakiTxs ase _ mokvdi, Tu samkurnalo Tanxa ar gagaCnia. arc erT normalur qveyanaSi saxelmwifo ar ixsnis pasuximsgeblobas orsulebze, Cvilebsa da bavSvebze. Cvenma xelisuflebam gaauqma, sul mcire, simboluri saxis SeRavaTebic ki, romelic hqondaT orsulebs, axalSobilebis dedebs da mravalSvilian ojaxebs. saakaSvilis jandacva saqarTvelos mosaxleobis gaRatakebas uwyobs xels. mTel msoflioSi dawesebulia kvota: 2/3-s saxelmwifo ixdis jandacvaSi, 1/3-s _ kerZo piri. CvenTan piriqiT aris, Tanac, im 1/3-idan naxevari e.w. atkatia (es korufciuli sqema calke Temaa). zogadad, is qveyana, sadac, praqtikulad, ar arsebobs saSualo fena, Znelia ganixilo rogorc demokratiuli saxelmwifo. nebismieri, siRatakis zRvars miRma darCenili, saqarTvelos moqalaqe dgeba arCevnis winaSe _ an unda miiRos xelisuflebisgan minimaluri xelSewyoba janmrTelobis mxriv da iyos mudam Rataki, an unda ecados, gaiumjobesos sayofacxovrebo pirobebi, iSovos Semosavlis wyaro da dakargos siRatakis daZlevis programiT gaTvaliswinebuli mwiri SeRavaTi. daavadebis SemTxvevaSi ki, aseTi piri aRmoCndeba katastrofulad gaberili xarjebis pirispir, ris gastumrebasac mTlianad Seewireba misi qonebrivmaterialuri maragi da siRatakes daubrundeba. gamodis Caketili wre. es namdvili katastrofaa, roca xarjebi yovelgvar gonivrul zRvars
scildeba da mosaxleobis udides nawils urCevnia iyos Rataki da miiRos elementaruli samedicino daxmareba, xSir SemTxvevaSi, uxarisxo da dagvianebuli, vidre iyos motivirebuli _ imuSaos da hqondes Semosavali. sasaciloa, magram faqtia, rom siRatakis daZlevis programa aris Ratakad darCenis programa. qveynis pirveli pirebi da xelisuflebis propagandistebi xSirad amerikisken iSveren TiTs. es `sworeba~, umeteswilad, tyuilzea agebuli. realurad, SeerTebul StatebSi 5800 msxvili samedicino dawesebulebidan 5200 saxelmwifoa (an federaluri, an Statis) da mxolod 600-ia kerZo, sadac aseve gaTvaliswinebulia ufaso momsaxureba. amas emateba sauniversiteto klinikebi, sadac praqtikas gadian damwyebi eqimebi gamocdili eqimebis zedamxedvelobiT, agreTve, arsebobs saqvelmoqmedo fondebi, romlebic afinanseben ufaso momsaxurebas, aseve dafinansebulia mZime da qronikuli daavadebebis samkurnalo programebi. sxvaTa Soris, revoluciis Semdeg, Cvenma xelisuflebam bevri iseTi programa SeaCera, rogoricaa dializis, onkologiur daavadebaTa, CernobilSi dazaralebulebis, unarSezRudulebis da sxv. CvenTan aRar arsebobs sauniversiteto klinikebi, gapartaxda materialur-teqnikuri baza. Sedegad, garda samedicino momsaxurebis xelmiuwvdomlobisa, profesionalebis mwvave deficitia.
gagrZeleba meSvide gverdze
jandacvaze gaweuli mTliani danaxarjebis struqtura erT sul mosaxleze aRmosavleT evropis qveynebSi
qarTuli ocneba.
fiqrebi xmamaRla
Cvenzea damokidebuli
dasasruli. dasawyisi me-10 nomerSi
da ra aris mTavari kiTxva? _ biZinas ra unda? ver gaarkvies, ra unda. es kiTxva sruliad upasuxodaa. smitis formula/programa aq ver moergo, sxva, etyoba, ar ixsneba am procesorebze; lamisaa daiwvas platebi. me ar vici, ra `unda~ ivaniSvils, is ki ara, me TviTon ra minda, isic ar vici, xolme, xSirad. magram ivaniSvilis sazogadoebrivi da politikuri precedentis Sefaseba Tanamedrove saqarTvelos yofaSi SedarebiT ioli saqmea da is, Cemi azriT, Semdegnairia: pirvel yovlisa, ivaniSvilis gamoCenam politikur asparezze Secvala apaTia imediT. apaTiis Sinaarsi iyo daaxloebiT Semdegi: saqarTvelos saxelmwifos akontrolebs jgufi adamianebisa, romelTac xelT upyriaT iZulebis meqanizmebi _ Zala, romelic organizebulobiTa da resursebiT aRemateba moqalaqeTa mier winaaRmdegobis gawevis SesaZleblobebs. es Zala efeqturad muSaobs da Tanac ise, rom Cven, moqalaqeebs migvaCnia, rom Zalian xSirad, sruliad usamarTlod viCagrebiT. ramdenjerac gaverTiandiT am Zalis winaaRmdeg, imdenjer wavageT. am dapirispirebebSi miviReT negatiuri gamocdileba: rom opoziciuri partiebi aris susti, rogorc maorganizebeli, ise moraluri TvalsazrisiT. msoflio politikur procesebSi Cveni samarTlianobis an idealebisken swrafva sruliad uwono Rirebulebaa da Cvens Cagvras realurad yuradRebas aravin miaqcevs; metic, SeiZleba Cvens daSoSminebaSi garedan daexmaron kidec. am gamocdilebis fonze, cota nacemebi, cota mSivrebi, cota SeSinebulebi, imedgacruebulebi, dacinulebi, kuTxeSi mimwyvdeulebi, Cven (xalxs) gagvixarda, rodesac gamoCnda is, visac Turme CvensaviT ar moswons arsebuli viTareba. ivaniSvilis faqtorma Seqmna alternativis arsebobis ufleba da precedenti, rom martivi WeSmaritebebi, SeiZleba gamoiTqvas da es sisulele araa. es iyo da aris uaRresad mniS-
vnelovani, gansakuTrebiT iseTi Ria politikurad aqtiuri sazogadoebisTvis, rogoric Cvenia, radgan tyuilis danergva da iZuleba marTlac Zalzed damTrgunvelad moqmedebs Cvens xalxze. meCveneba, rom Cveni sazogadoeba, Cagvris sxva bevr formas Soris, marTlac Znelad itans tyuiliT Cagvras. gansakuTrebiT mtkivneuli iyo es tyuili, rodesac is, jer aRiarebuli adgilobrivi demokratiis mamebisgan, xolo Semdeg ucxoelebisgan modioda. bunebrivad gaCnda Ralatis, mitovebulobisa da ganwirulobis gancda. ivaniSvilma es realoba Tavisi gamoCeniT Secvala. meore mniSvnelovani cvlileba, rogorc mogaxseneT, mdgomareobs fulis fenomenSi. fuli, mamona, erT-erTi yvelaze saSiSi Zalaa, romelic saukuneebia mniSvnelovnad ganapirobebs individTa da kacobriobis arsebobis moduss, magram fuli orlesuli maxvilia, daukvirdiT: fuli, TavisTavad SesaZleblobaa, romelic SeiZleba sadme mimarTo da realobad aqcio. Sesabamisad, 100dolariani gansxvavebuli ramea gansxvavebuli adamianis xelSi. fuli SeiZleba iyos an mizani an saSualeba. fuli, rogorc mizani, ki ar gaZlierebs, aramed gboWavs da gimonebs, ki ar gaxarjvinebs Tavs, aramed gaiZulebs, emsaxuro. fuli, rogorc saSualeba, piriqiT, gaZlevs Zalas. ivaniSvilis damokidebuleba fulis mimarT uaRresad efeqturia imitom, rom is fuls moixmars, rogorc saSualebas da ara _ rogorc mizans. misi aseTi damokidebuleba fulis mimarT marTlac gamonaklisia da seriozul seriozul gavlenas moaxdens mimdinare procesebze da rogorc ukve vTqvi, bevr mis mowinaaRmdeges abnevs. ufro sworad rom Camovayalibo, aseTi damokidebuleba fulis mimarT bevri adamianisgan minaxavs, magram yvela es adamiani aris Raribi. Raribi adamianebi xom iolad gascemen da iolad xarjaven, roca cota gaqvs, moixmar da moaxmar, magram ivaniSvili swored mdidar adamianebs Sorisaa gamonaklisi, romelsac fulis mimarT
giorgi margvelaSvili
Raribi adamianis _ ioli damokidebuleba aqvs da, rogor mogaxseneT, es mis kapitals efeqturs xdis. dabolos, ivaniSvili amkvidrebs axal stils _ ambobs, ar mogatyuebTo; Sous magivrad mSvidad laparakobs, ar Riziandeba, exeba im Temebs, rac unda. es Zalian sarisko nabijia ara imitom, rom arasworia, aramed imitom, rom mTeli sazogadoeba SeTanxmebulia sapirispiro TamaSis wesebze. Sou da piari saakaSvilma danerga, ara rogorc Tavisi eqskluzivi, aramed rogorc politikuri ena. es misgan uaRresad swori politika iyo. TamaSis wesi iyos is, romelSic me yvelaze Zlieri var _ es iyo logikuri saakaSvilis mxridan, magram sruliad absurduli opoziciis mxridan, romelic wlebis ganmavlobaSi sakuTar rols swored `miSas gzis~ gameorebaSi xedavda, ris Semdegac, samwuxarod, is ena gaxda universaluri. realurad tons iZleoda saakaSvili im moedanze, romelic TviTon Seqmna im xerxebiTa da wesebiT, romelic TviTon daadgina; opozicia ki am Temebis enasa da stils aRiarebda da imeorebda. dRes amis Secvla uaRresad rTulia, dRes sazogadoebis politikuri Termometri zomavs im erTeulebSi, romelic bolo ramdenime welia, mTavrobam da opoziciam erTad daadgines. ivaniSvili cdilobs, sxva politikur enaze esaubros sazogadoebas im enaze, romelSic igi ufro Zlieria _
mSvidad, realurad, epataJis gareSe. aseTi cvlileba politikur kliSeSi, bunebrivia, iwvevs erTgvar frustraciasa da dabneulobas, amitomac sariskoa, magram Tu ivaniSvilma SeZlo da SeaCvia sazogadoeba sakuTar tons, maSin warmateba gardauvalia. SejamebisTvis: dRes Cven globalizaciis gamowvevaTa winaSe vdgavarT, varT msoflios nawili, romelic kulturulad da politikurad Zalian swrafad icvleba. warmoidgineT: erTi mxriv, arsebobs gaero, rogorc erTa RirebulebiTi da garkveul samarTalze dafuZnebuli sistema da, meore mxriv, arseboben realuri Zalebi. anu, Cven, rogorc mcire saxelmwifos, gagvaCnia garkveuli uflebebi, magram aris sxva realobac, romelSic Cvenze aTasjer Zlieri moTamaSeebi SesaZloa sxvagvarad fiqrobdnen. amave konteqstSi, msoflio midis erTiani komunikaciuri sistemis mimarTulebiT, erTiani sistemis farglebSi bunebrivad iqmneba erTiani kliSeebi, konteqstebi da sabolood kulturac. ranairad SevnarCundebiT, rogorc saxelmwifo, eri, kultura, am atlanturi mimoqcevis fonze? liberaluri demokratia dRes deklarirebulad gamarjvebuli ideologiaa, magram gauZlebs ki msoflio demokratizaciis process? rogorc arabuli gamocdilebidan Cans, demokratia kargia xalxisTvis, magram bevrad ufro rTuli mosaxmaria saerTaSoriso urTierTobebSi. uxariaT ki dRes sityvis, adamianis uflebaTa da TavisuflebaTa mqadageblebs, rom ara diqtator an avtoritar liderebTan, aramed aTobiT xalxis rCeulTan erTdroulad uwevT molaparakeba? undaT ki meti aseTi precedenti? amiT imis Tqma minda, rom strategiul mizans _ damoukidebel, qarTul, demokratiul saxelmwifos realurad ar hyavs gare mxardamWeri, romelic uzrunvelyofda mis warmatebas. arc gaero dagvicavs, arc internetSi gaxsnian Cveni kulturis popularizaciisTvis sivrces da arc amerika agviSenebs demokratias _ damoukidebeli, qarTuli dedemokratia SesaZlebelia, magram mTlianad Cvenzea damokidebuli.
magaliTad, biZina ivaniSvils undoda respublikuri saavadmyofo sauniversiteto klinika gamxdariyo, magram ar misces mas amis saSualeba. xelisuflebisTvis bevrad ufro mniSvnelovani iyo saavadmyofos win Sadrevnis zar-zeimiT gaxsna, vidre Tanxebis mozidva klinikis materialurteqnikuri bazis gasaumjobeseblad. Sedegad, respublikuris Seminuli fasadis miRma, umetesi palata carielia, medpersonalis sakiTxi mougvarebelia, umetesi ganyofileba saremontoa, saerTaSoriso normebisa da standartebis Seusabamoa. moSales yvela is kera, romelic SeiZleba yofiliyo kadrebis momzadebis, gadamzadebis, kvalifikaciis amaRlebisa da profesionalizmis baza. katastrofuli mdgomareobaa CvenTan diagnostikaSi. oficialuri statistikiT, dRes sikvdilianobis 21% diagnozis dasmis gareSe xdeba, xSir SemTxvevaSi, samedicino personali ver adgens daavadebas. mTavari is aris, rom nebismier qveyanaSi, rodesac 4%-s scildeba daudgeneli mizeziT sikvdilianoba, prezidentis da mTavrobis pasuxismgeblobis sakiTxi dgeba. CvenTan yoveli mexuTe avadmyofi daudgeneli mizeziTaa gardacvlili. saxelmwifos es sul ar anaRvlebs. saSualo fena, saSualo Taoba dazRveulia yvela normalur qveyanaSi. CvenTan ambulatoriul gamokvlevebze metad, operaciebs afinanseben, rac arasaxelmwifoebrivi midgomaa. ar jobia, mosaxleobas janmrTeloba SevunarCunoT da Tanxa gamokvlevebs movaxmaroT? bevr ganviTarebul qveyanaSi aseTi gamokvlevebi wlis ganmvalobaSi
erTxel mainc, savaldebuloc kia. amitomaa, magaliTad, rom onkologiuri daavadebebis drouli diagnostikisa da mkurnalobis gamo, aseT qveynebSi onkologiuri daavadebebis Sedegad gardacvlilTa maCvenebeli mTels msoflioSi ramdenime punqtiT daweulia. sul sxva mdgomareobaa CvenTan, miT umetes, im fonze, roca qveyanaSi ekologiis, medikamentebisa da sakvebis uxarisxobis gamo onkodaavadebebma imata. am daavadebebis dagvianebuli diagnostikis maCvenebliTac samarcxvino adgils vikavebT sxva qveynebTan SedarebiT. bavSvTa, axalSobilTa da dedaTa sikvdilianobis maRali maCveneblebiT saqarTvelo `lideria~ regionSi. msoflio didi xania SeTanxmda, rom ganaTlebasa da jandacvaze zrunva saxelmwifos prerogativaa. swored amis gamoa, rom xelisuflebis yalb propagandaSi wamyvani adgili ukavia saavadmyofoebisa da skolebis Temas. realobisgan gansxvavebiT, kadrSi xvdeba mxolod wiTeli lentis gaWris procesi da ramdenime SeRebili fasadi. am fasadebs miRma ki, imaleba xelisuflebis upasuximgebloba da danaSauli sakuTari xalxis winaSe. saqarTveloSi jandacvis mimarTulebiT, SeiZleba iTqvas, rom qvis xanaSi varT. es samwuxaro realobaa. evropa jandacvas mniSvnelovan rols aniWebda, ris magaliTad isic gamodgeba, rom bismarkis germaniaSi 1883 wlidan ukve arsebobda saxelmwifo savaldebulo dazRveva. prusiaSi dazRveva 1846 wlidan daiwyes. amasobaSi, Tanamedrove dasavluri Rirebulebebis saqarTveloSi jerac ar arsebobs araferi msgavsi. sxvaTa Soris, bismarkma Seqmna unikaluri sistema am sferoSi, vinaidan icoda, rom
saxelmwifo danaxarjebis procentuli wili jandacvaze mTliani danaxarjebidan regionul da Semosavlebis mixedviT dajgufebuli qveynebis saSualo maCvenebelTan mimarTebaSi
saxelmwifos upirvelesi prioriteti moqalaqeTa janmrTelobaa. imdenad srulyofili sistema Seiqmna misi mmarTvelobis dros, rom arcerT xelisuflebas, romlic ki movida mas Semdeg germaniaSi, is jandacvis politika aravis Seucvlia, maT Soris, arc hitlers (sxvaTa Soris, pensionerebis dazRveva mesame reixis dros SemoiRes). ra SeiZleba davarqvaT imas, rac CvenTan xdeba. xelovnuri gadarCeva? sakuTari mosaxleobis genocidi? msoflioSi aris qveynebi, romlebsac realuri problemebi aqvT am sferoSi, isini aRiareben am problemebs, eZeben maTi mogvarebis gzebs. erTaderTi qveyana Cven varT, romelic jiutad amtkicebs, rom jandacvaSi yvelaferi rigzea da problemebi araa. jandacvis programebis sekvestrireba Zalian uaryofiTad aisaxa mosaxleobaze, riTic ufro gauaresda jandacvis mdgomareoba qveyanaSi. mTel msoflioSi jandacvaze ixarjeba qveynis mTliani Sida produqtis minimum 5-6%.
saqarTveloSi, dReis mdgomareobiT, jandacvaze ixarjeba mSp-is 1,7%, arada 7-miliardian biujetSi 800 milioni savsebiT realuri cifria. swori politikis gatarebis SemTxvevaSi, dRevandeli biujeti iZleva imis saSualebas, rom jandacvaze mSp-s 4% mainc ixarjebodes. amitom, savsebiT realuria Cveni dapireba _ nebismier moqalaqes, asakisa da socialuri mdgomareobis miuxedavad, SeiZleba hqondes dazRvevis sabazo paketi. amas garda, dagegmili gvaqvs araprofesionalizmis da kadrebis deficitis problemebis mogvarebac, risTvisac saswrafod unda aewyos gadamzadebis, kvalifikaciis amaRlebisa da sertificirebis sistema. saqarTveloSi mosaxleobasTan procentuli TanafardobiT ufro meti eqimia, vidre ganviTarebul qveynebSi. unda gadanawildes es kontingenti, unda moxdes eqTnebisa da sanitrebis, sxva samedicino personalis momzadeba da diferencireba.
#12. 2012 wlis aprili
qarTuli ocneba.
solomon Ternalelis
laparakobs da uCvenebs yvelaze bednieri da reformatori qveynis yvelaze ufro informanti `samTavizia!~ viwyebT sazeimo reportaJs msoflioSi lamsoflioSi yvelaze ufro lamazi vardebis moednidan, sadac unda Catardes (sxvaTa) mekorufciis yvelaze ufro metad Semmusvreli mTavrobisa da misi yurmoWrilad erTguli xalxis saxalxo CafskvnaCaxutebis erovnuli aRlumi.
iazonis gemis modelis formismqone tribunaze, romelic morTulia amerikis, TurqeTis, evrokavSiris, singapuris, iranis da (axla ukve) samxreT koreis droSebiTac, gamwkrivdnen Cveni mdgradi ganviTarebis medroSeebi, eris mamebi da dedebi, eris varskvlavbiWunebi da gogotakucunebi, romlebmac Cveni saxelmwifos istoriaSi igive roli iTamaSes, rac jorj vaSingtonma, horacio nelsonma, ekaterine mediCim, qemal aTaTurqma, pak Cong him* da li kuanma** singapurs _ Tavisi xalxebisa da qveynebisaTvis. Cveni saTayvano (li)kuanebi!.. mzera miapyariT Cveni xelmZRvaneli pirebis STagonebul saxeebs da wamsve mixvdebiT, ra diadia Cveni qveyanis dRevandeli dRe _ uZiro, vera qobalias zRvisferi TvalebiviT da Tvaluwvdeneli, kaxa benduqiZis torsiviT! ukidegano koba xabazis inteleqtiviT da arnaxuli akaki boboxiZis zrdilobasaviT! paliko kublaSvilis SubliviT uxinjo da energiuli _ ako minaSvilis nikapiviT (qvemdebare struqturebze rom aRaraferi vTqvaT!). tribunaze dganan Cveni qveynis xerxemali vano da titani baCo, Cveni samarTlis yadi adeiSvili da Cveni usafrTxoebis safrTxe _ giga bokeria-CergoleiSvilisa (Tavisi ZiriTadi naxevriT)! eris aRmavlobaze gaTenebul RameebSi Tmadavercxlili, erT dros Rimiliani gilauri da ruseTis pasportis Zneladuarmyofeli kaci-legenda vaSaZe!.. maT vaS-kacobaze da gaugonar-unaxav patiosnebaze, maT gaRletil qonebriv mdgomareobasa da Seuval sindisze dgas dRes Cveni bedniereba da momavlis pitalo imedi! da ai, tribunaze midgmul samSeneblo kibeze arbis Cveni eris patroni! Tavis qonebriv deklaraciaSi mTeli qveynis Semtani, Cveni hanibali da Cveni le korbuzie, Cveni sirano da Cveni miunhauzeni! eris imedi da dedis imedi! igi, romelmac gveleSaps mostaca mTvare da mkvidrad daepatrona! igi, romelmac warmoudgeneli msxverpli gaiRo (qveynis xarjze) da romelmac niRabi Camoxsna meduza gorgonas!.. da es niRabi uyoymanod qarTvel xalxs daanaxva! ana_ mefeT mefe avlabrisa da analii kliisa, lazikis maxvili, aRmSenebeli i-beriisa da kiriTxuro siRnaRisa, gamnaTebaTomisa baTomisa da mestiisa, uSbis gamnaTegabrwyinebuli, Suqubeli da oSkiT gabrwyinebuli, Suqura aleqsandriisa da demokratiisa, axaeris qurciki mTavarsardali, axaqarTvelTa lqarTvelTa sulis arqiteqtori, cixeTmSenebeli eris cixeTmSenebeli da mecixovne * park Cong hi (koreis respublikis armiis generali da samxreT koreis prezidenti 1961-79 wlebSi. parki xelisuflebis saTaveSi gadatrialebis gziT mivida) ** li kuani (singapuris pirveli premier-ministri, romelsac xsenebuli Tanamdeboba msoflios istoriaSi yvelaze didxans, 1959-dan 1990 wlamde ekava. 1990 wlidan 2004 wlamde kuani `mTavari ministris~ savarZelSi gadabrZanda, 2004-2011 wlebSi ki mis Tanamdebobas `mentori-ministri~ erqva. 2004 wels kuanma premierministris Tanamdeboba didsulovnad ando Tavis ufros vaJ li hsien loongs).
blogi
parlamentarTa sidedrebic ki ase SemarTulni arian sakuTari monapovris kbilebiT (da protezebiT!) dasacavad, namdvilad ganwirulia mdgradi ganviTarebisaTvis! kolonis ariergardSi modian nacuri (s)eqspertebi _ maradiuli soso cincaZe da samaradiso nika CitaZe, Tavidan fexebamde Severcxlili alika rondeli da `brioSi~ garecxili, usufTavesi zurab jafariZe, Wyipina vasil WyoiZe da saTno Tornike SaraSeniZe maT amayad moaqvT lozungebi: uqnevs momcros da cisken apyrobili TvalebiT mikrofons CasZaxis `WeSmaritad! WeSmaritad!~ tribunis win Caiara qarTuli saxelmwifos mTavarma miRwevam _ qarTulma policiam. maT ubadlo siaxlis demonstracia moaxdines _ qarTuli policia zis saqarTveloSi awyobil eqsperimentul `gamWirvale~ limuzinebSi! dae, yvela hxedavdes, qarTuli policiis manqanebSi rogor `gamWirvaled~ moZraobs maradgaZvirebadi sawvavi da zeTi! araferi ar unda iyos damaluli qarTveli xalxis mzerisagan! da amis dasturad qarTveli policielebi `gamWirvale~ samosSic arian Semosilebi! pirvelad msoflioSi mxolod qarTvel ers eRirsa bolomde Cawvdes Tavisi damcvelebis anatomias! pirvelad `100%-iani gamWirvaleba!~ es uprecedento movlenaa kacobriobis istoriaSi! da, albaT, aravisTvis saidumlo ar aris, vis ekuTvnis am grandiozuli inovaciis saavtoro uflebebi! swored mas _ eris STagonebis everests, uZRvnian Tavis taSs siamayisagan almurmodebuli patrulis wevrebic da tribunebis win moulodnelad gamoCenili akonkaguadan dabrunebuli (n)patriotuli haqtis avtori everestmpyrobeli `padoSac~. igi, weraqviTa da TokebiT SeiaraRebuli, marto moaTrevs ganaTebuli uSbis makets, romelsac amayad aweria: `akonkaguac aRebulia, kreditic _ dafaruli!~ axla ki tribunis win gamoCnda qveynis imedis mTavari imedi _ `mogelandeTa~ specnazi! kardinal riSelies werilebiT aRWurvili, superkivilis da ultradamcirebis didostati naTia-nikitebis da jeims bondebis batalioni, romelic dajildoebulia totaluri kontrolis unar-CvevebiT da moqalaqeTa gaSiSvlebis specsaSualebebiT. modian isini, vinc unda eri gadaarCinos nacmoZraobis kraxisagan (miSa, gviSvele!). tribuna yiJiniT xvdeba qveynis usafrTxoebis sadarajoze mdgar komandoebs. swored maT unda SeaCeron eris cnobierebaSi samarTlis, simarTlis da Tavisufali arCevnis mavne virusebis gavrceleba! swored maT unda uzrunvelyon erisimedisa da dedisimedis maradiuli uzenaesoba! maT transparantebze amayad weria: `CvenTan ars veneciis komisia da misi gamogzavnili SMS-ebi!~ tribunas miesalmebian samegrelos tyeebidan droebiT Camoyvanili specrezervis diviziebi, romelTa Soris barbaciT, magram mxardamxar modian badri zarandias da jaba ioselianis saxelobis batalionebi,aq erTad dganan tyis Zma Sengelia da ministris Zma Jorika rurua! maT Sehfices qveynis xelisuflebas, rom arasodes miatoveben daucvelad saqarTvelos mosaxleobas, rom arasodes dauSveben am mosaxleobis Tavisufali nebis gamoxatvas, modian yofili da momavali kriminalebi da zonderebi, romlebmac kargad ician, rom maTi bednieri da gabruebuli momavali mxolod maTi mezoblebisa da nacnobebis totaluri kontroliT miiRweva. maT samklaurebs axali logo amSvenebs _ hibriduli simindi, avtomati da kanafis foToli _ nacuri Tavisuflebis axali sameba! mZime nabijiT modian bednieri qarTveli tusaRebi da probacionerebi. win mouZRvebaT sefeqali xaTuna kalmaxeliZe da misi kalmaxebiviT alesili mandaturebi. maT zurgs umagreben zura adeiSvilis fuSe-prokurorebi da maT mier moTvinierebuli goSia-mosamarTleebi. maTi Sindisferi formebi sisxlisferia da maT ubiwoebasa da miukerZoeblobaze miuTiTebs. es arian axali centurionebi, romelTac uyoymanod SeuZliaT pensioner moxucs miusajon erTi weli ori naWeri dampali ficris qurdobisaTvis da aseve uyoymanod emetebaT 8 weli 50
upirvelesi, upirvelesi, yovelTa glaxakTa da gaRletilTa imedi, _ mixeil (miSa) pirveli! da ukanaskneli!!! qalaqis meri, romelic erTdroulad aRlumis ceremonmaisteria, sazeimod aRmarTavs cers zemoT, rac imis niSania, rom nagviT ganaTebuli dedaqalaqis bednier moqalaqeebs saSualeba miecemaT, gamoxaton udidesi madliereba mmarTveli partiis mimarT. da ai, vardovani saqarTvelos himnis _ `daria Tu avdarias~ hangebze kolonebi daiZrnen.
amaoebas ar amoeba!
(sapirvelaprilo reportaJi sazeimo aRlumidan)
mefeT mefe avlabrisa da anakliisa, lazikis maxvili, aRmSenebeli i-beriisa da kiriTxuro siRnaRisa, baTomisa da mestiisa, uSbis gamnaTebeli da oSkiT gabrwyinebuli, Suqura aleqsandriisa da demokratiisa, eris qurciki mTavarsardali, axalqarTvelTa sulis arqiteqtori, eris cixeTmSenebeli da mecixovne upirvelesi, yovelTa glaxakTa da gaRletilTa imedi, _ mixeil (miSa) pirveli! da ukanaskneli!!!
aRlums tradiciulad xsnis eris macocxlebeli arteriebis vardisferi sisxli _ nacionaluri moZraobis aqtivistebi. mwyobrad modian kolonebi. maT win mouZRvebaT sportul piJamoebsa da trikoebSi gamowyobil saxelovan nacTa oceuli _ givi TargamaZis, nugzar wiklauris, laSa Tordias, xaTuna oCiauris, eka xerxeuliZis da sxvaTa pativsacemi gvamebi, gamoCnda aleqsandra kolontais saxelobis kalTamadlian banovanTa razmeuli, romelTac farTod gauSliaT transparanti _ `ra dro-Sa-mogvca dro-Sapartiam grZeltari taria partiam _ wiTeli, grZeltaria ni~. ni~.vis ar aaRelvebs maraduWknobi maia nadiraZis, maradnorCi alana gagloevas, maradmzardi sofo niJaraZis, maradmorcxvi eka zRulaZis, maradmkbeni doqtor dotis xilva gansacvifrebelia eris menejerTa sulieri simtkicis sadarajoze myof am industriis dauRalav muSakTa energia da margi qmedebis koeficienti. tribunebs mtkice nabijiT Cauares parlamentarTa daudgromeli sidedrionis _ `akoianis~ wevrebma _ ra saocari da SesaSuria maTi simkvircxle da sikaskase?! ara! eri, romlis
`mzad varT marad, Senda dasacavad, Cveno miSiko!~ da `yvelani mzad varT ministrobisTvis!~ moedans moefina gia nodias, Temur iakobaSvilis, kaxa lomaias, andro barnovis, daviT darCiaSvilis xatebi _ ra bednierebaa, roca eris hinteleqtualuri potenciali ase Zalumad scems (ers!)ra bednierebaa, yvela davalebisaTvis mzadmyofi mxcovani da axalgazrda (s)eqspertebis aseTi kohortis xilva!.. kolonas asrulebs dideuli sameuli _ `troika~ _ oleg-sandro panfilovis, qeTa gabianis da miSa TavxeliZis SemadgenlobiT. baton olegs mkerds midebuli aqvs baTumSi male gasaxsneli msoflios pirveli saocrebis _ WaWis Sadrevnis maketi da maisurze aweria _ `madloba mSobel partias yrmobis ocnebis asrulebisaTvis!~ qalbatoni qeTa zurgiT moaTrevs benzinis kanistras, romelsac aweria _ `uangarod davexmaroT WeSmaritad gaWirvebul ltolvilebs~. baton miSas ki moaqvs transparanti, romelzec qarTulad, inglisurad da espanurad aweria nacmoZraobis wminda sufeva: `CvenTan ars navaro!~ tribunaze mdgari didi miSa RimiliT Tavs
qarTuli ocneba.
saakaSvilis `anTologia~
laris qurdisaTvis! maT garantirebuli aqvT xelSeuxebloba. maTi qudebis sarCulis qveS saTuTad aris amotvifruli am hominoidebis warmomavloba _ `damzadebulia nacmoZraobaSi da nacmoZraobisaTvis!~ am kolonas organulad mohyveba qarTvel skolis direqtorTa kolona! modian lototronis Svilebi, romelTac Cveni Svilebi abariaT! raoden simboluria, rom kolonis TavSi marSirebs cixeebis yofili ufrosi, romelsac organuli Wiplari akavSirebs wina kolonasTan. swored es saqarTvelos didi ganmanaTlebeli _ dimitrios SaSkini aris saqarTveloSi marTlmsajulebisa da ganaTlebis aRsrulebis jaWvis SemaerTebeli rgoli! raoden simboliuria, rom wina kolonis msgavsad, am kolonasac mandaturebis madli sdis! da, ai, bolo profesiuli kolonac gamoCnda _ xelSi buStebiviT gaberili prezervativebiT modian eris damcveli urnalistebi, win nodariko melaZe mouZRvebaT _ xelSi atatebuli Seron stounis memorialuri unitaziT, aqve arian `modelirebuli qronikiT~ eris damSokavi da mere sulieri simSvidis saTxovnelad eklesiaSi mosiarule laSa xaraziSvili, vaglaxdasrialebuli da isevamotivtivebuli naTia koberiZe, superdezinformatori Tamar baRaSvili, mikrofonis omebis gladiatori lika beraia da misi dazvervis Sefi, idumali magi _ maTe kirvaliZe, garegnulad sufTa medialoge, maradmWmunvare da maramdmSvidi (axla `haia~ vis ar mosvlia!) profesori daviT paiWaZe, pingvinebisa da beRurebis Tematikis dedofali, Tavad pingviniviT mwyazari real-gogona da vin moTvlis, uZvelesi profesiis kidev ramdeni WeSmariti profesionali.maTi lozungi iseTive SiSveli simarTlea, rogorc qarTuli statistika _ `Cven, qarTvel urnalistebs, oRond `redisonSi~ nomeri gagviSanseT da vazelins da sxva rameebs Tavad movitanT!~ dabolos, `masovka~ wamovida _ modian yviTeli avtobusebiT mTavrobasTan Sesagebebeli `Celenjerebi~ da `voiaJerebi~, mkocnav bebiaTa aseulis sasiqadulo wevrebi, zafxulSi viTomdasasqmebeli 500-lariani axalgazrdebi, Seron stounis saxelobis keTilSobil qalTa himn-aziis mowafeebi modian buqiani pirvelklaselebi _ lozungiT `moviTxovT saparlamento asakis 7 wlamde dawevas! Cvenc gvinda netareba da jipebi!~
miSas `margalitebi~ saguramoSi, axali ludsaxarSis gaxsnaze
3
prezidenti baraq obamac guSindel diqtator mubaraqs metad uRimoda,
4
vidre miSa saakaSvils protokoluri xelis CamorTmevis dros...
10
mosrialeben Savjipian mRvdelTa kavSir `mamao oxroxines~ wevrebi lozungiT `CvenTan ars kalistrate! kalistratesTan ars miSa!~ modian ucxoeli stumrebic _ samxreT koreelebi, romlebic 50 welia, elodebian lazikis msgavs qalaqs da aRmaSeneblis gamziris msgavs quCas da romelTac ar eRirsaT TavSexveuli Crdilokoreelebi, romelTa xvedri Cven ar gveRirsa... burebi, romlebmac Cveni mTavrobis mier aRTqmul saqarTvelomde xuTive kontinenti uSedegod moiares da romelTac miSa eRirsaT. somxebi, romlebic kidec tirian da kidec icinian, rom miSa ar eRirsaT da eRirsaT. modian saqarTveloSi mini-kabebiT gabednierebuli Cadriani banovnebi da saqarTvelos tyeebs dawafebuli Cinelebi, modian indoeli da nigerieli studentebi, romlebic rusTavSi qarTulis saswavleblad Camovidnen am mileTis xalxSi vardebiviT aqa-iq Carguli, modian miSasTan erTad bednieri momavlis mSenebeli maswavlebelTa profkavSiris Tavmjdomare, poeti-mewisqvile kakalaSvili, erTdros baSiaCuki, mudam buba, erTdros luJkovisti da axla miSisti monumentalisti, venera bebo, reJisori `dutii~ da reJisori `yvelaferi kargad iqneba~... da aris kidec! yvelaferi kargad ara, ki ara, genialuradac aris! rogorc yovelTvis iyo da iqneba iq, sadac yovelTvis bed bedniereba garantirebulia xelisumier, flebis mier,modis `masovka~... ismis simRerebi Tanamedrove saqarTveloze, anu _ miSasa da policiaze... `sadac kioda mgeli da tura, Cven laziku(tu)na~. avayvaveT iq laziku(tu)na~ dabolos, dacarielebul respublikis moedanze gamoCnda procesiis damasruleblebi, SavebSi ganZarculi sami grZneuli mogvi _ mixeil maWavariani, xaTuna gogoriSvili da zurab xaratiSvili mTeli moedani gaiyursa, yvela monusxuliviT uyurebda, rogor idumalad daatriales maT Tavisi jadosnuri xeljoxebi, gaSales karti, hyares koWi, xeli Cahyves sruliad Sav urnaSi da iqedan amoRebuli gaSales da aRmarTes sakraluri transparanti, romelzec uxilavi asoebiT Sumerulad ewera _ `Cven movgviT!~ moedanze buksa da naRaras dasces. ca feierverkma gaanaTa... aRlumi damTavrda... (mi)Sa-baSi daiwyo...
avtoris TxovniT, statiis honorari iricxeba paata burWulaZis saerTaSoriso fond `iavnanas~ angariSze
`saqarTveloSi ar aris korufcia, saqarTveloSi ar aris ganukiTxaoba, saqarTveloSi aris efeqturi mTavroba.~
benduqiZis
`oboli margaliti~
es saswaulia, romelsac me vxsni dRes... saqarTveloSi aseTi Tanamedrove qarxana Cven jer ara gvaqvs arc erT sferoSi. es aris yvelaze Tanamedrove xazi evropaSi... me vxsni yvelanair patara qarxnebsac, me var mzad 10-kaciani qarxana gavxsna, 20-kaciani, 30-kaciani, magram, vinc ra ar unda ilaparakos, saqarTveloSi ekonomika viTardeba Zalian Cqari tempiT... xSirad meubnebian, rom saakaSvili rom gamodis, mas Tavi hgonia SveicariaSi, amerikaSi, an germaniaSi, imdenad vardisfrad xatavs suraTs... me Zalian kargad vici, ra gaWirveba aris dRes... 52% iyo Cveni xalxis siRaribis zRvars qvemoT, ese igi, cxovrobda dReSi or dolarze naklebad, roca me gavxdi prezidenti, es cifri ornaxevarjer Semcirda... saqarTveloSi jer kidev aris umuSevroba. umuSevrobam daiwyo Semcireba bolo ori wlis ganmavlobaSi, yovelTviurad vuyureb cifrebs da daiwyo Semcireba... amitom, roca me vlaparakob, rom saqarTvelo unda gaxdes singapuri, saqarTvelo unda gaxdes korea, saqarTvelo unda gaxdes wamyvani qveyana, me arc fantaziori var da arc Tavs ar vityueb... vin warmoidgenda, rom saqarTvelo gamouSvebda qveiTTa sabrZolo manqanas, gaWirveba maCveneo da gaqcevas gaCvenebo _ ari qarTuli andaza. Cven gaWirveba gvaCvenes, magram Cven arsad ar gaviqeciT... me arc fantaziori var da arc qviSaSi maqvs siraqlemasaviT Tavi Carguli, magram me cxviris CamoSveba da yurebis CamoSveba ar mCvevia, me gamousworebeli optimisti var...
regionebi
kkpress.ge
qvemo qarTlis sainformacio portali
bolnisis raionis sofeli qveSi qarTuli kinosamyarosTvis cnobili adgilia. `baSi-aCuki~ soflis erT-erT yvelaze maRal mTaze mdebare qveSis cixesTan gadaiRes. cixesimagre mTis wveridan gadmohyurebs sofels, romlis mosaxleobas dRes mtrisgan dasacavad mTaSi gaxiznva aRar sWirdeba, magram dRis wesrigSi sxva problemebi aqvs. `ra aris, aqac kokoiTim gadaketa wyali?!~ _ soflis ZiriTad problemaze saubars adgilobrivebi iumoriT iwyeben. kokoiTis, sabednierod, bolnisis municipalitetamde ar miuRwevia, Tumca, qveSs iseve awuxebs sarwyavi wylis problema, rogorc okupirebuli zonis soflebs. `qveSi qarTuli sofelia. daaxloebiT asi ojaxi vcxovrobT. klimati iseTia, rom morwyvis gareSe mosavali ar modis. axla lobiosa da kartofils vTesav. RmerTis imedi maqvs, rom wvima mova. sarwyav arxebs mudmivad vasufTavebT, magram wyali mainc ar gvyofnis. sofels yvelaze metad sarwyavi wyali sWirdeba, Tu am problemas moagvareben, xalxi aTasjer ukeT icxovrebs,~ _ acxadeben soflis `birJaze~ gamosuli qveSelebi. isini amboben, rom soflis rwmunebulsa da gamgebels bevrjer mimarTes, magram amiT araferi Secvlila... qveSelebi saubrisas eWvis TvaliT gviyureben da frTxiloben. vinc Riad saubrobs soflis problemebze, cdilobs, kadrSi ar moxvdes. advilad vuRebT fotoebs imaT, vinc Cumadaa. qveSSi bunebrivi airi aqvT. kompa-
niam, romelmac soflis gazificirebaze izruna, miwis qveS milebis Calageba ver moifiqra. amitom, mTeli sofeli milebiTaa dayofili. soflis Sida gzebsa da mindvrebze gakeTebulia gadasasvlelebi, sadac gazgayvaniloba im simaRlezea, rom saSualo zomis traqtori Tu gaeteva. milebis miwis qveS moqceva mTel msoflioSi aprobirebuli meTodia, Tumca ratomRac gazificirebaze momuSave kompaniam ver gaiTvaliswina, rom meSvide saukunis istoriuli Zeglis gverdiT rkinis milebis aRmarTva araa kargi saqme. es sakiTxi adgilobrivebs didad ar anaRvlebT. maTi safiqrali ukve darguli da dasargavi mosavalia. imedi imisa, rom sofelSi am gazafxulze mainc mogvardeba sarwyavi wlis problema, mxolod `usafuZvlo optimistebs~ aqvT. `am qalebs veZaxi usafuZvlo optimistebs. me ar mjera, rom male mindvrebSi vedriT ar momiwevs wylis zidva. realisti unda iyo dRes da aseTi var,~ _ saubrobs soflis yvelaze didi realisti maisuraZe.
cxvris Zovebis gadasaxadi 3 laridan 10 laramde gaizarda da didi farebis Senaxvac problemuri gaxda. `kanonSi weria, rom miwis yidva mTavrobam jer moijares unda SesTavazos, Tu igi uars ityvis, mxolod amis Semdeg moewyos auqcioni da miwa gaiyidos. am xalxs ki TvalSi nacari Seayares da iormuRanlos mosaxleobis miwa sul sxvas darCa. aseTive mdgomareoba iyo gardabnis raionis sofel nazarloqosaloSic. ekonomikis samin-
mdebare savargulebi adgilobrivebs 5, 10, 20-wliani ijariT, kanonmdeblobis sruli dacviT hqondaT aRebuli. `Tavisufali demokratebis~ wevris TqmiT, aseTive faqti goris raionis sofel zeRduleTSic moxda, sadac adamianebs xelidan gamoglijes saZovrebi, saxnav-saTesebi da indoel investorebs gadasces.
moamzada Taia maxaraSvilma opinion.ge
foTis TviTmmarTveloba gare ganaTebis boZebis Secvlaze 1,5 milion lars daxarjavs. `ramdenime sxva proeqtTn erTad, yvelaze mniSvnelovani amocanaa qalaqSi siaxlisa da progresis axali niSnis gaCena,~ _ aRniSnavs lemonjava. amasTan, is aRiarebs, rom `qveyanaSi erT-erTi yvelaze lamazi gare ganaTebis sistemis~ danergvasTan erTad, mimdinare wels, gadauWreli darCeba trotuarebisa da gzebis problema.
10
qarTuli ocneba.
amer-imeri
Coxatauris municipalitetis sofel dablacixeSi mcxovreb giga osefaiSvils saxli 2011 wels daewva. saxlis dawvamde, ojaxi socialur daxmarebas iRebda, Tumca, xanZris Semdeg ojaxis socialurma qulam aiwia (?!) da osefaiSvilebs daxmareba SeuwydaT. ojaxSi sami suli cxovrobs. `erTi wlis win CemTan sacxovreblad Cemi da gadmoviyvane. igi meore jgufis invalidi da fsiqikurad daavadebulia. CemTan gadmosvlamde, socialur daxmarebas Cemi dac iRebda, magram masac Seuwyvites,~ _ gviTxra giga osefaiSvilma. osefaiSvilebs, saxlis dawvis Semdeg, adgilobrivma gamgeobam 2000lariani daxmareba gauwia, Tumca, am TanxiT mxolod saxlis gadaxurva
moaxerxes. dRes es ojaxi saqonlis sadgomSi cxovrobs, romelsac arc fanjara aqvs, arc iataki, arc Weri da arc sxva sayofacxovrebo pirobebi. ciala osefaiSvili aRniSnavs, rom ojaxisTvis socialuri qulis momamogvatyues. pensias ar viRebT, maRaziaSi nisiebi gvaqvs da ver vixdiT... axla saavadmyofo, Turme, lanCxuTidan ozurgeTSi gadaaqvT. aq ver davdivar eqimTan da iq, im siSoreze vin wava? f., Temur f. sofeli lesa: aWareli kaci var, guriaSi dasaxlebuli. kargi mezobloba ician. qristianulad movinaTle... amerikulma pepelam gadagvWama, mTavroba amdens gulaobs da am peplis wamlis fuli ver iSova? prezidenti ise laparokobs, TiTqos cxovreba saamuria, TiTqos Suqis, sawvavis da sasuqis problema ar gvaqvs. miSam sofeli mospo, magram ivaniSvilis mjera da mwams, rom misi daxmarebiT, soflidan gaqceuli xalxi dabrundeba. p., manana p. sofeli lesa: wina arCevnebze TargamaZis partias miveci xma. is Cvens sofelSi Camovida, kargad ilaparaka, davijereT. Tavisi telefonis nomeri mogvca _ raime problema Tu geqnebaT, damirekeTo. is nomeri araswori aRmoCnda, mogvatyua. sxvaTa Soris, miSas xalxi gveubneoda, TargamaZes mieciT xmao. maSin unda mivmxvdariyaviT, rom saakaSvilis kaci iyo. nodar gujabiZe, sofeli eweri: gujabiZe erTi tomara sasuqi 45-48 lari Rirs da Zala mainc ara aqvs. SarSan Cems rZals TurqeTidan mohqonda qarTuli sasuqi 15 larad, mara tamoJniaze Cvenma Julikebma waarTves. Semdeg ki TurqeTSi aRar gauSves, danaSauli gaqvs Cadenilio. TviTon mTavroba rom Cveni fuliT aRma-daRma iareba da Zviarian sastumroebSi cxovroben, igi ara aris danaSauli? gasaWiro da gulis mosaoxebeli gurulebs sxvac bevri aqvT, magram masze _ sxva dros.
teba ezoSi mdgarma Zvelma avtomanqanam gamoiwvia, romelic mis siZes ekuTvnis. `Cemic rom iyos, ver vxdebi, amis gamo ratom momimates qulebi. imaze cud mdgomareobaSi varT, vidre maSin, roca socialur daxmarebas viRebdiT,~ _ aRniSnaven osefaiSvilebis ojaxSi. socialuri momsaxurebis saagentos Coxatauris ganyofilebaSi komentari ar gaakeTes da presamsaxurTan gadagvamisamarTes. presamsaxurSi ki gviTxres, rom am ojaxis mdgomareobas socialuri momsaxurebis saagentos Coxatauris ganyofileba aucileblad gadaamowmebs. maTi TqmiT, deklaraciaSi mxolod is monacemebia Setanili, rac ojaxma miawoda, Tumca, faqtia, rom `socialurad dacul~ ojaxs saarsebod araferi gaaCnia da saqonlis sadgomSi cxovroben. `sircxvilia, roca aseTi ram
xdeba. ojaxebs qula eniWebaT saagentos adgilobrivi filialis socialuri agentebis mier. ramdenadac vici, mizanmimarTulad umateben qulebs, rom moaxloebuli arCevnebis dros `gamoasworon~ TavianTi Secdomebi da am xalxs isev aRudginon daxmareba. roca adamiani fsiqikurad aris avad da saqonlis sadgomSi cxovrobs, misTvis arc arCevnebs aqvs mniSvneloba da arc sxva rames. am ojaxsa (aseTi Zalian bevria), saswrafod sWirdeba daxmareba da Cven mier daqiravebuli xelisuflebis movaleoba swored es aris. advilia kabinetebidan, rbili savarZlebidan komentarebis gakeTeba. rTuli da gausaZlisi am adamianebis bedia. xelisufleba ambobs, rom socialuri saagento maT ar eqvemdebareba,~ _ aRniSna CvenTan saubrisas `Tavisufali demokratebis~ wevrma vaxo gaCeCilaZem. Coxatauris municipalitetis gamgeblis lela imedaSvilis TqmiT, erTjeradi finansuri daxmarebas osefaiSvilebis ojaxs aucileblad gauweven. saxlebis mSenebloba. sofel winsofelSi mcxovrebi Tamar abramiSvilis axali saxlis mSeneblobas ozurgeTidan movlinebuli nodar inwkirveli awarmoebda. mSeneblebma sardafi droulad amoiyvanes, sacxovrebeli oTaxis kedlebis mSeneblobac daiwyes, magram xelisuflebaSi eduard SevardnaZis mosvlisTanave gauCinardnen. gaWirvebam saSualeba ar mogvca, Tavad dagvemTavrebina saxli. mas Semdeg davdivar da veZeb samarTals adgilobriv Tu centralur xelisuflebaSi, magram amaod _ adamianis gaWirveba arafrad uRirT. viTxovdiT oroTaxian kotejs an sacxovrebel vagons, magram yuradRebac aravin mogvaqcia. moxda ise, rom ojaxis ori wevri sxvisi saxlidan gavasveneT. am werilis gamogzavnis mizania, kidev erTxel gavaxseno gulqva xelmZRvanelebs Cveni gasaWiri, iqneb, amjerad mainc, moulbeT guli da Seisminon Cveni kanonieri moTxovna.
mkiTvelis werili
mkiTvelis werili
gveSveleba rame?
biZina ivaniSvilis gancxadebam, rom soflis meurneobis asaRorZineblad erT miliard lars Cadebs, lanCxuTis raionis mosaxleobas imedi gauCina. guruli kaci politikaSi rom Caxedulia, araxalia. miuxedavad imisa, rom yvela nacionalur arxze yoveldRe miSas tyuilebs ismenen, viTarebaSi mainc kargad erkvevian da sjeraT, rom male qarTuli ocneba realobad iqceva. lamara o. lanCxuTi, buRalteri: o., lanCxuTis centrSi gogi oCiauris Zegli idga. RamiT aiRes... sad waiRes, aravin icis. mikvirs, gogis Svili, parlamentari xaTuna oCiauri ratom ar iRebs xmas am umsgavsobaze? Tu ramiT gaaCumes? 50 wlis var, samuSao ar maqvs. centrSi wvrilmanebiT vvaWrobdi, amikrZales. biZinas gazeTi wavikiTxe, gamixarda, dasaqmebas rom gvpirdeba. arCevnebSi xmas mas mivcem. is mTavrobaSi fulis saSovnelad ar modis. C., lamara C. sofeli lesa: dReSi 100 kilogram Cais vkrefdi, qmari traqtorze muSaobda, ojaxSi Semosavali gvqonda. Cemi meuRle stolbas daejaxa da 1000 lariT daajarimes. arCevnebis win miSas xalxi Segvpirda, jarimas CamogawerTo. Cemi ojaxidan xuTi xma waiRes, magram mainc
1991 wlis aprilSi momxdarma miwisZvram WiaTuris soflebSi seriozulad daaziana sacxovrebeli saxlebi. prezident zviad gamsaxurdias iniciativiT, farTod gaiSala usaxlkarod darCenili mosaxleobisaTvis
jemal abramiSvili,
Sromis damsaxurebuli pensioneri, WiaTuris municipalitetis sofeli winsofeli
qarTuli ocneba.
11
mkiTvelis gverdi
ar yofiliyo lmobieri girgvlianis mkvlelebis mimarT da piriqiT, yofiliyo lmobieri da ar gamoecxadebina, vTqvaT, `nulovani tolerantoba~ yvelgan, yovelTvis da yvelas pasuxobda bavSviviT _ `ara~ da, simarTle iTqvas, sul gasdioda Wirveuli bavSviviT. misi Tanmdevi `ara~ Zalian iSviaTadaa dafuZnebuli kanonze da ufro iSviaTad moralze, sadac ar hyofnis argumenti, iq iSveliebs sityvebs _ `mumia~, `Carecxilebi~, `warsulis gadmonaSTebi~, sadac mis mxaresacaa simarTle, iq xom welgamarTulia. `ara~ demokratias, `ara~ sazogadoebis Tanamonawileobas qveynis mSeneblobaSi, `ara~ Tavisufal azrs, sityvas, `ara da ara~ da es `ara~ ukve aRar ismis mxolod sazogadoebis misamarTiT, romelic am `aras~, vTqvaT ase _ daeCvia da egueba. am `aras~ is hkadrebs im dasavlelebsac, romelic, dRemde ase gvegona, misi mwyemsi Tu ara, partniori mainc iyo. ra hqvia am `aras~ sxvagvarad an sxvagvarad da Jargonze _ `mkidia~ hqvia! hoda, Tu vinmes `hkidia~, me da Cem msgavsebs ar gvkidia arc qveyana, arc demokratia, arc Tavisufleba, arc medasavleTeoba da arc samarTali. irakli tabliaSvili
ara, morCa. ara da ara! ara imitom ki ara, rom vera, aramed, imitom, rom _ ara. ase unda, ase fiqrobs, ase jiutobs, ase jiqurobs... ase bavSvobs. ara da morCa. aba, gabedeT da hkiTxeT _ ratom ara? es igivea, rom odesRac SegebedaT kiTxva _ ratomac ara? ara da morCa. es `ara~ yvelgan iyo da yovelTvis iyo. misi Tanmdevia es `ara~. man Tqva `ara~, rodesac sTxovdnen, rom saarCevno kodeqsi Seecvala _ realurad gadaeTvalaT amomrCeveli ara-o, daiCema da Tavisi gaitana kidec. manamde da merec sTxovdnen mediis ganTavisuflebas, sasamarTlos damoukideblobas, prokuraturis Caurevlobas sTxovdnen,
iberieli
xelmZRvanelobda nikoloz vaSakiZe. safuZveli Caeyara qarxanas, romelic erovnul saeqsporto produqcias gamouSvebda. samwuxarod, dasaxul mizans ganxorcieleba ar ewera. vis ar mivmarTeT, dawyebuli ministridan damTavrebuli prezidentamde, rom dafinansebis SemTxvevaSi, qarxana amuSavdeboda, magram gonivruli gadawyvetileba veravin miiRo. amasobaSi somxebi aRmoCndnen Cvenze Wkvianebi da Cvens qarxanaSi vizitis Semdeg, 2010 wels, erevnis maxloblad, msgavsi tipis qarxana aamoqmedes. vis movTxovoT pasuxi, vin aris yovelive amaSi damnaSave, dRemde amoucnobia. qarxnis gadarCenaze imedi gagviCnda, roca gavecaniT batoni biZinas mosazrebebs saqarTvelos ekonomikis 2-3 weliwadSi fexze dadgomasTan dakavSirebiT, rac Tavis mxriv, uzrunvelyofda samuSao adgilebis Seqmnasa da siRaribis daZlevas. qarxnis koleqtivi mxars uWers am ideas da gvjera, rom sityva saqmed iqceva. mtkiceba ar sWirdeba, rom swori dagegmvis, marTvisa da sabiujeto Tanxebis gonivrulad gankargvis SemTxvevaSi, ara marto vazianSi aSenebuli qarxana, romelSic minimum 150 adamiani dasaqmdeboda, aramed amuSavdeboda mTeli rigi sawarmoebi, rogorc mrewvelobaSi, aseve soflis meurneobaSic. dabolos, qveynis biujeti ara marto grantebiT, jarimebiT, Senobebis gayidviT, saproceso garigebebiTa da sabaJo mosakreblebiT ki ar unda ivsebodes, aramed adgilobrivi warmoebisagan miRebuli SemosavlebiT, magram vin aris amis ganmkiTxavi. vinc am saqmeSi gamogvexmaura `qristian demokratebi~ iyvnen, gadaica siuJetebi televiziaSic, magram Sedegs ver mivaRwieT. qarxnis koleqtivi darwmunebulia, rom qarxanas namdvili patroni gamouCndeba.
Cems moqalaqeobriv movaleobad miviCnev Tqveni gazeTis meSveobiT gavacno sazogadoebas, Tu rogor ixsneba da Semdeg iketeba axlad aSenebuli qarxana saqarTveloSi. samwuxarod, yovelive es xdeba im dros, roca xelisuflebaSi yvelas pirze akeria axali samuSao adgilebis Seqmnis aucilebloba da siRaribis problemis daZleva. didebuli lozungia `saqme sityvis sanacvlod~, samwuxarod, es mxolod lozungia xalxis `dasaboleblad~. magaliTisaTvis Sors wasvla ar mogviwevs. 2006 wels vazianSi, Tbilisidan 25 kilometrSi, teqnikuri univesitetis specialistebis energiuli SromiT daproeqtda da sarekordo droSi, erT weliwadSi, aSenda Tanamedrove teqnologiebiT aRWurvili, evropuli tipis, bunebriv airze momuSave, maRali wnevis saavtomobilo balonebis damamzadebeli qarxana. amave wlis 9 seqtembers qarxnis sazeimo gaxsnas daeswro qveynis prezidenti, romelic aRfrTovanebuli iyo nanaxiT. man axalgazrdebiT savse ori avtobusic moiyvana qarxanaSi dasasaqmeblad. es ambavi samTavrobo televiziebma farTod gaapiares. samwuxarod, prezidentis stumrobidan or kviraSi, ekonomikis maSindeli ministris giorgi arvelaZis gadawyvetilebiT, qarxana daiketa misi auqcionze gayidvis mizniT. motivi aseTi iyo: vinaidan qarxnis mSenebloba dafinansda saxelmwifo daqvemdebarebaSi myofi navTobis saerTaSoriso korporaciis mier, amitom mizanSewonilad miiCnies misi saswrafo privatizacia. miuxedavad qarxnis koleqtivis araerTi Txovnisa, raTa ar daeketaT axalaSenebuli sawarmo da moexdinaT misi privatizacia qarxnis muSaobis paralelurad, saTxovari yurad aravin iRo. Sedegad ki am 6 wlis manZilze Catarda eqvsi auqcioni, yvela uSedegod da qarxana, romelic gaSenebulia 17000 kv. metrze da Seqmnili iyo SesaniSnavi infrastruqtura, TandaTan gamovida mwyobridan,
gaiqurda kidec da dRes igi gaCanagebis piras aris misuli. qarxnidan daTxovnili iqna 80 specialisti, gaucemeli darCa maTi bolo sami Tvis xelfasi da rac mTavaria, biujetSic produqciis SesaZlo realizaciidan, rac erT balonze Seadgenda 25 dolars, TeTric ar Sesula. qarxnis mSeneblobis paralelurad Cven movaxerxeT mxolod 1000 erTeuli 12 kuburi metri moculobis balonebis damzadeba-gamocda, romlis nawili warmatebiT gaiyida iranSi, produqciam miiRo saerTaSoriso sertifikati iso 9001-2000, ikveTeboda kargi perspeqtiva, rogorc adgilobrivi bazris, aseve balonebis miwodebaze TurqeTSi, iranSi, israelsa da sxva qveynebSi. amasTanave, jandacvis saministro iTxovda saavadmyofoebisaTvis, ruseTidan odesRac Semotanili Zveli Jangbadis balonebis Sesacvlelad 10000 balonis damzadebas. 2010 wlis oqtomberSi ekonomikisa da mdgradi ganviTarebis ministris vera qobalias saxelze iranidan werilic ki movida 200000 balonis miwodebaze, rac sawarmos wliuri programis gaTvaliswinebiT, romelic Seadgenda 25000, minimum 8 wlis ganmavlobaSi qarxanas amuSavebda. albaT, yvelas gauCndeba kiTxva, risTvis an visTvis aSenda aseTi qarxana
saqarTveloSi, romelic msgavsi profilis qarxnebSi meaTe iyo, xolo regionSi, ruseTis Semdeg, meore. mogaxsenebT, rom qarxnis mSeneblobis idea mas Semdeg gaCnda, roca 90-ian wlebSi gaerom miiRo specialuri dadgenileba garemos dabinZurebis winaaRmdeg brZolis gaZlierebasTan dakavSirebiT. swored amis gaTvaliswinebiT daisaxa amocana Sida wvis Zravebis alternatiul sawvavze gadayvanasTan dakavSirebiT. erT-erT aseT alternativad miCneuli iqna bunebrivi airi, romlis gamonabolqvi, faqtobrivad, ar abinZurebs garemos da ekonomiuradac momgebiania. maTi gaangariSebiT 2011 wlisaTvis msoflioSi bunebriv airze unda gadasuliyo 17.000.000 avtomobili. am ideis ganxorcielebas saTaveSi Caudga teqnikuri universitetis ukrainis sainJinro akademiis akademikosi evgeni uSveriZe. Camoyalibda specialistTa jgufi profesorebis aleqsandre gordezianis, merab miqautaZis, daviT TavxeliZis, vladimer kldiaSvilisa da sxvaTa SemadgenlobiT. maT gverdSi daudga axalgazrda specialistebi da sarekordo droSi, erT weliwadSi, vazianSi, erTerT mitovebul qarxnis teritoriaze aSenda unikaluri qarxana. dafinanseba Tavis Tavze aiRo navTobis saerTaSoriso korporaciam, romelsac maSin
Tamaz SublaZe
qarxnis yofili ufrosi specialsti
12
qarTuli ocneba.
konstantine JRenti
politologi
gasul kviras samxreT koreis qalaq seulSi Catarebuli e.w. `samiti~ anu umaRlesi donis Sexvedra birTvuli usafrTxoebis sakiTxebze, msoflio politikis namdvilad gamorCeuli movlena iyo. gamorCeuli ara mxolod iq ganxiluli Zveli da dayenebuli axali sakiTxebiT, aramed misi Tanmdevi patara `teqnikur-politikuri~ movleniTac, rodesac prezident baraq obamas ruseTis prezident medvdevisaTvis naTqvami sityvebi misi survilis sawinaaRmdegod Jurnalistebmac moismines. magram amaze cota qvemoT. samitis mTavar movlenad, romelsac 53 qveynis meTaurebi eswrebodnen, imave baraq obamas mier gakeTebuli gancxadebebi gaxda birTvul SeiaraRebasTan dakavSirebul sam problemaze _ birTvuli SeiaraRebis Semcirebis axal SesaZleblobebze, birTvuli iaraRis gauvrceleblobis ukve cnobil problemasa da birTvuli masalebisa da teqnologiebis teroristebis xelSi SesaZlebeli moxvedris aRkveTisaken mimarTul zomebze. am bolo sakiTxze gaamaxvila yuradReba Tavis gamosvlaSi prezidentma mixeil saakaSvilmac, romelic aseve eswreboda am samits. mas Semdeg rac birTvuli iaraRi Seiqmna, birTvuli usafrTxoeba saerTaSoriso usafrTxoebis yvelaze mniSvnelovan sakiTxad iqca da dRemde aseTad rCeba. amitom gasakviri ar aris, rom prezident obamas mier dayenebul sakiTxebSi mTavari adgili swored strategiuli birTvuli SeiaraRebis Semcirebis sakiTxs mieZRvna. prezidentma obamam ganacxada, rom kvlav daayenebs ruseTis winaSe birTvuli SeiaraRebis Semcirebis sakiTxs da amiT moskovs kidev erTxel `mSvidobis palmis rtos~ gauwvdis. Tqva,
gamoviareT, rom mcodnoda aq, TbilisSi, sadac studentoba gavatare, 9 aprili gamoviare, ase mogveqceodnen devnilebs, iq davrCebodiT, Sin, rac ar unda mogvsvloda, iqaur tyvias vamjobinebdiT! rac meti dro gadis miT ufro davSordiT Cvens kuTxes, dabrunebis imedi arasodes mqonia. Seuracxyofis, damcirebis, kategoriebad dayofis, sulSi CafurTxebis, tyuilebis, erTi sacxovreblidan meorisken gapanRurebis, dabolos, Tbilisidanac gaZevebis meti araferi migviRia mTavrobisgan. yvelaze daCagruli kerZo seqtorSi mcxovrebi devnilebi aRmoCndnen, ZaRladac rom ar Tvlian, yvelaze gulsatkeni is aris, Tanasworuflebianobis statusi rom aqvT warTmeuli! ramdeni tkivili gamogvivlia, yvelaze didi tkivili ki monatrebis tkivilia: Seni kuTxis, Seni qalaqis, Seni keriis, amas mxolod devnili gaigebs, wlebi ki garbian da garbian... Cveni mdgomareoba ucvlelia, orma prezidentma da oTxma devnilTa ministrma ver moagvares, Sublis ZarRvi aravis Setokebia. sxva qveynis devnilebi hyavT misaxedi Cvens xarjze da rogor moiclian? yvelaferia mniSvnelovani maTTvis Cven garda, arCevnebze gagvix-
senebdnen xolme maRalfardovani lozungebiT. `es weli Tqveni dabrunebis weli iqneba~, `elcini gviSvelis~, `buSi gviSvelis~, `obama gviSvelis~, `nato gviSvelis~, `Cven davibrunebT afxazeTs~. daviRaleT tyuilebiT. putins ufro vecodebiT, vidre Tqven batonebo! `mne Jal gruzinski narod~. SarSan erTi oCamCireli qalbatoni kiboTi gardaicvala ZmisSvilis saxlSi, damsaxurebuli buRalteri, usaxsrobis gamo qimioTerapia ver Caitara, sicocxle ver gaixangrZliva, kompensacias iTxovda, ar misces, ramdeni aseTi martoxela gardacvlila. ratom ar imetebs mTavroba kompensacias im xalxisTvis, vinc farTze ambobs uars, vis kiserze iyos maTi codva? vis SerCeba maTi kuTvnili? am xalxma yvelaferi datova, suli da erovneba SerCaT. zogma suli nebiT, zogma uneblieT, ufals miabara... erTaderTi jiSi da jilagi SegvrCa da isic, aq rom CamovediT, wagvarTves, vin varT axla Cven? wina arCevnebze devnilebs 30 lari gadmougdes da suli gaayidvines, axla vauCerebiT Secvales. 200 lari viTom dasaqmebisTvis daariges, es xmis mosyidva ar iyo? sircxvili maT, vinc amaze wamoego da Tavis gaRatakebas misca xma. devnilebis kategoriebad dayofis ge-
gma, romelic am wels unda damTavrebuliyo, kidev ori wliT gadaiwia. gegmis avtori am usamarTlobisaTvis saSviliSvilod daisjeba! ganvlili wlebis gadasaxedidan erT rames vnanob, jer kidev maSin, soxumSi, baton zviad gamsaxurdias mxardasaWer mitingze, afxazi erovnebisa da afxazi deputatebis didi jgufi movida da erTad dgoma mogviwoda, raTa ar SemogveSva SevardnaZis banditebisa da narkomanebis xrova. romlebmac daangries Tbilisi, aaoxres samegrelo da moadgnen afxazeTs. Cven, Cveni kudabzikobiT, Tavi SevikaveT, rasac vnanob, es didi Secdoma iyo Cveni mxridan, amas vimkiT axla! afxazi eri da afxazeTis qarTveloba erT muWad unda Sekruliyo da aseT dReSi ar viqnebodiT. afxazeTic ruseTi ar iqneboda! Cvenma mTavrobam, rac gaakeTa, yvelaferi eris gamaTxovrebis xarjzea gakeTebuli... qarTveli eri gons unda moegos da swori arCevani gaakeTos. qveyanas eris kaci sWirdeba, romelic qarTvel xalxs wumpedan amoiyvans, misTvis mTavari unda iyos pirvel rigSi xalxi da Semdeg sxva faseulobebi. sofio Caligava
#12. 2012 wlis aprili
qarTuli ocneba.
13
_ didi xania, mabraleben, rom politikaSi var CarTuli, xan opozicioners meZaxian da xan kidev ras... yovelTvis vambobdi, rom es aris Cemi moqalaqeobrivi pozicia da mimaCnia, rom maT, vinc Tvlis Tavs sakuTari qveynis warmomadgenlad, unda hqondeT sakuTari pozicia. amas vakeTebdi yovelTvis, am reJimis pirobebSic da wina reJimis drosac. sxvagvarad verc warmomidgenia. bavSvobidanve mimaCvies Tavisuflebas. miuxedavad imisa, rom komunistur qveyanaSi vizrdebodi, iseTi pedagogebi myavda _ batoni mixeil TumaniSvili da mTeli pleada Teatraluri institutis maSindeli leqtorebisa, rom ase Camomayalibes. arc saxlSi da arc skolaSi arasodes aukrZalavT azris gamoxatva... skolaSic da institutSic vizrdebodi Tavisuflad da Tavisufleba aris CemTvis yvelaze didi faseuloba. mimaCnia, rom Semoqmedi adamiani sxvebze metad Tavisufali unda iyos... me Tu SemeSinda Cemi azris gamoxatva, maSin ar maqvs ufleba, Teatris SemaRlebul ficarnagze Sevdge da vinmes iqedan vuTxra saTqmeli. es Cemi azria, SeiZleba vinme ar meTanxmebodes, magram es Cemi arCevania... _ rogor gaxdiT politikuri partia `qarTuli ocneba _ demokratiuli saqarTvelos~ sainiciativo jgufis wevri? _ aqtiurad gamovxatavdi Cems azrs, amitom SemoTavazebebi mqonda, sxvadasxva partiidan. razec Tanxmoba arasdros miTqvams. mimaCnda, rom Cemi amocana arc partiaSi Sesvla iyo, arc partiis interesebis dacva da arc amis Sedegad miRebuli raime Tanamdeboba... amisgan Tavs yovelTvis vicavdi. bevri imedgacrueba mqonda, rogorc nebismier rigiT moqalaqes. bevrjer davdeqi Ralatis, kompromisis, adamianuri sisustis winaSe... Zalian miWirs es vapatio liders, romelime movlenis warmmarTvel jgufs... amitomac vrCebodi imedgacruebuli da gulgatexili. vxedavdi, rogor eSleboda xeli samoqalaqo sazogadoebis Camoyalibebas... sazogadoebas xelisuflebam angariSi unda gauwios. unda axsovdes, rom
is daqiravebulia am sazogadoebisagan da ara misi batoni... mmarTvel reJims es ar awyobs da vidre amas ar SevcvliT, manam sasikeTo Zvrebs ver davinaxavT. 2007 wlis 7 noembers, ufro adrec, roca quCaSi gamodioda adamianTa didi jgufi, gvqonda moTxovnileba, rom vyofiliyaviT kanonmorCili, magram sakuTari azris mqone samoqalaqo sazogadoeba. mravalaTasiani mitingis dros, roca veravin gaakontrolebda vandalizmis faqtebs, momitingeebi TviTon akontrolebdnen, rom erTi mina ar gatexiliyo... ar gafuWebuliyo rame. yvelam vicodiT, rom moTxovna iyo samarTliani, amdenad, yvela iqceoda kanonis farglebSi. ra miviReT da rogor mogveqca kanonidan `amovardnili~ xelisufleba, yvelam viwvnieT Cvens Tavze... dRevandeli situacia absoluturad gansxvavebulia im viTarebisgan, roca uars vambobdi politikur partiebTan TanamSromlobaze. batonma biZina ivaniSvilma am politikuri imedgacruebis fonze gadadga metad sapasuxismgeblo nabiji da movida politikaSi.
14
qarTuli ocneba.
samoqalaqo solidaroba
samoqalaqo solidarobis
jaWvuri aqcia
31 marts, Tbilisis eqvs sxvadasxva moedanze, erTdroulad, samoqalaqo solidarobis eqvsi jaWvi Seikra. aqcia simbolur xasiaTs atarebda da miznad isaxavda samoqalaqo poziciisa da solidarobis gamoxatvas sazogadoebisaTvis mniSvnelovani eqvsi Temis irgvliv: adamianis uflebebi, ganaTleba, usafrTxo garemo, Tavisufali media, samarTliani arCevnebi da saqarTvelos kulturuli memkvidreoba. am Temebis irgvliv Seikra eqvsi rgoli Tbilisis moednebze da Semdeg gudiaSvilis skverSi erT did jaWvad gaerTianda. jaWviT aqciis monawileebma aCvenes, rom problemebi sazogadoebis yvela wevrisTvis Tanabrad mniSvnelovania da maT arsebuli mdgomareoba erTad unda Secvalon. `moiTxove adamianis uflebebis dacva~, `ar Seeguo SerCeviT marTlmsajulebas~, `moiTxove qimeriZis saqmis obieqturad gamoZieba~ _ am lozungiT `axalgazrda iuristTa asociaciam~ saakaZis moedanze sicocxlis xelyofisa da adamianis uflebebis darRvevis faqtebi gaaprotesta. aqcias moqalaqeebTan erTad sxvadasxva arasamTavrobo organizaciebi da uflebadamcvelebi SeuerTdnen. avlabris moedanze xelixelCakidebuli Jurnalistebis lozungebi iyo: `ara propaara media~. gandas~, `gaaTavisufle media~ aqciis monawileebi arsebul mediagaremos aprotestebdnen. Tavisufali arCevnebis moTxovniT yvelaze meti adamiani `mrgval baRSi~ gaerTianda: saar ar`moviTxov Tavisufal saarCevno garemos~ `gaakeTe Tavisamoufali arCevani~ `Sewydes amozewola~. mrCevlebze zewola~ irakli alasania: `Cven SevikribeT, raTa kidev erTxel moviTdavafiqsiroT is, rom moviTarCevnebs, xovT Tavisufal arCevnebs, metic, es qveyanas sWirdeba, rogorc stabilurobis garanti. Tavisufali moqalaqe yvela qveynisTvis mniSvnelovaTavinia, amis safuZveli ki Tavisufali arCevnebia.~ buStebi da maisurebi warweriT `es Sen gexeba~ moqalaqeebs mianiSnebda, rom unda iaqtiuron da wvlili Seitanon xvalindeli dRis gaumjobesebaSi. `daicavi garemo~ _ am sloganiT Seikra jaWvi marjaniSvilis moedanze. aq Sekrebili garemosdamcveli orgamas. Cveni movaleobaa, SevinarCunoT da movuaroT yvela im Zegls, romelic qmnis Cvens kulturul garemos.~ aqcia mniSvnelovani iyo studentTa aqtivobis TvalsazrisiTac. maT jaWvi vakis parkis win mdebare Sadrevnis garSemo Sekres. studentebi swavlis maRali safasuris Sesabamisi codnis miRebasa da universitetis avtonomias moiTxovdnen. `namdvili gancda, rom ramoviTRacas samarTlianad moviTxovT da misi mopovebisTvis mopovebisTvis mzad varT, mxolod maSin gamiCnda, gami Cnda, roca Sadrevnis garSemo mogarSemo jaWvSi mdgarma mosruliad nawileebma sruliad spontapronurad da daugegmavad protestis gamoxatvis axali forma vipoveT da miwisqveSa gadasasvlelis minis saxuravze erTdroulad daviwyeT xelebis braxuni. am dros, momoxelebednis meore boloSi, xelebjologuas mobraxune Tamaz jologuas nizaciebi: Greenpeace mxardamWeri jgufi kavkasiaSi, mwvaneTa moZraoba _ `mwvane alternativa~, ekologiuri samarTlis centri _ `erTsulovneba sazogadoebis erTianobisTvis~ aprotestebdnen xelisuflebis pozicias garemos dacvasTan dakavSirebiT da aseve im sakanonmdeblo cvlilebebs, romlis mixedviTac fizikur pirs SeuZlia ziani miayenos garemos da darCes dausjeli. solidarobis aqciis erTerTi organizatori `Tbilisis hamqari~ kulturuli memkvidreobis dacvis mizniT kulturuli memkvidreobis ZeglTa movla-patronobas moiTxovda. TinaTin kldiaSvili, aqciis monawile: `CemTvis absoluturad gaugebaria, rogor SeiZ saqarSeiZleba cxovrobde saqarveloSi, T ve loSi, gqondes amdeni SesaniSnavi kulturuli ZegufrTxildebode li da ar ufrTxildebode vuyurebdi da solomon dodaSvilze wakiTxuli misi leqcia maxsendeboda. mixaroda, rom iq erTad imis dasacavad videqiT, rasac dodaSvili icavda. am spontanuri protestis wyalobiT vgrvgrZnobdi, rom xmauris ufleSewuxebac mqonda da sxvebis Sewuxebisac...~ _ wers sakuTar blogSi aqciis monawile da `laboratoria 1918-is~ wevri ana WankotaZe. saboloo jaWvi xuTi saaTisaTvis gudiaSvilis moedanze Seikra. musika, sasiamovno garemo da gancda imisa, rom erTianobiT sazogadoebas yvela problemis mogvareba SeuZlia. samoqalaqo solidarobis jaWvuri aqciis organizatorebi aRniSnaven, rom msgavsi xasiaTis RonisZiebebi gagrZeldeba manam, sanam ar Seicvleba arsebuli garemo da moqalaqeebi sakuTari interesebis dacvas ar SeZleben.
sakuTar samSoblos da ar gadaixveweba ucxo qveyanebSi sacxovreblad! 2011 wlis 12 dekembridan kidev erTi etapi daviwye Cemi cxovrebis da gavwevriandi sazogadoebriv moZraoba `qarTul ocnebaSi~. Zalian bevri axalgazrda gavicani, romlebic uangarod ibrZvian qveynis gadarCenisTvis. Cven gvjera saqarTvelos ocnebis asrulebis da aucileblad vaqcevT ocnebas realobad. miT umetes, es Cveni valdebulebaa, rom normaluri qveyana SevqmnaT. `Cven erTi gundi ara varT~, Cven mTeli saqarTvelo varT da aucileblad gavimarjvebT! Cemi qarTuli ocneba aris vicxovro iseT qveyanaSi, sadac sityvis Tavisufleba, Tavisufali arCevis ufleba, kanonis uzenaesoba da ubralod, arsebobis survili ocnebad ar CaiTvleba da es yovelive realoba iqneba! var `qarTuli ocnebis~ axal-
zogierTma reformam da xalxis mimarT damokidebulebam gamiqarwyla imedebi da ocnebis saSualebac SemizRuda. 2011 wlis Semodgomis bolos radikalurad Seicvala Cemi pesimizmi da imedi momeca, rom saqarTvelos realuri aRmSenebloba da gaZliereba SesaZlebelia, rom Cemnairi emigranti aRar datovebs
gazrduli frTis wevri. minda, rom `qarTuli ocneba~ XXI saukunes Seesabamebodes. iseTi ar gaxdes, rogoric `kmara~ da misi msgavsi amboxebiTi organizaciebi iyo, maT ar davemsgavsebiT! novatoruli da ara provokaciuli. Tumca, saWiro dros saWiro moqmedebis unari unda gaaCndes! Tematur jgufebs adgilze gavecani, magram bevr informacias mainc socialuri qseliT vgebulob! CarTuli var kulturis, konfliqtebis Tematur jgufebSi. male sportisa da diasporasTan dakavSirebul Tematur jgufebSic CaverTvebi da mivawodeb Cems mosazrebebs! dRevandel saqarTveloSi sazogadoebriv-politikur procesebSi TanamSromloba aucilebeli da mniSvnelovania mTeli sazogadoebisTvis!
gverdi moamzades anano gorgoZem da Taia siraZem
#12. 2012 wlis aprili
qarTuli ocneba.
15
qarTuli
ocneba
salaRobo
samyaros verdiqti
levan oraxelaSvili
maxinjaurSi, saqarTvelos prezidentis gasaidumloebul agarak-rezidenciaSi mTavrobis gamsvleli sxdoma mimdinareobda. gansaxilvel erTaderT sakiTxad kontrolis palatkis sazogadoebisgan dacvis meqanizmebis SemuSaveba iyo gamotanili. sityviT gamosvlas cdilobda, swored am miznisTvis mowveuli, qalbatoni mogelaZe. diax, cdilobda, magram araferi gamosdioda. sabralo mandilosani gulamoskvnili qviTinebda. mTis broliviT wminda da umanko cremlTa niaRvars ki am sanaxaobiT frTebmokveTili da gulmokluli meore ledi, metsaxelad Ciora, prezidentis uzarmazari cxvirsaxociT uSretda, magram uSedegod. cremlTa dineba ar wydeboda da `sazmaus~, `rusTavi 2~-isa da `imedis~ vizaJistebis erToblivi ZalisxmeviT SeniRbul silurjeebsa da sisxlCaqcevebs umowyalod uSiSvlebda. qviTinSi aTqvefili mTavrobis wevrTa egvipturi piramidebiseuli mdumareba dimka SaSkinma daarRvia: _ dawynardi, vin ar gavlaxulvarT, magram xom gagigia Cemi didi winaparis gamonaTqvami: !.. _ yoCaR dimka! ai, ras niSnavs ganaTleba! aqve gajildoeb personaluri kompiuteriT! _ xma amoiRo prezidentma, Semdeg, kacma ar icis saidan, Sepirebuli sabavSvo nouTbuqi gamoaZvrina da ganaTlebis mesveurs mquxare taSis TanxlebiT gadasca. manac ar daayovna da umal qaunTerSi CaerTo. prezidentis amgvari guluxvobis Semyure bunebrivi resursebis mesveurs ucbad, sigiJemde mounda aseTive mowyalebis miReba da gadawyvita kvlavac moqviTine qalbatonisTvis maamebeli rCeva mieca, undoda eTqva: `Zvirfaso, nu stiri! Sens iarebs talaxis abazanebi malamod moecxebiano~, magram iqve gaaxsenda, rom yvela abazana dakavebuli iyo, derbendidan darialamde... da bolo momentSi enaze ikbina. diax, ikbina da Tanac gansakuTrebiT mwared, imitom, rom
aRniSnuli dekreti srul SesabamisobaSia saqarTvelos maradcvladi konstituciis `ty~, `tr~ da `y~ paragrafebTan, aseve evrosabWos, evrokavSiris, euTos da veneciis komisiis daxurul dokumentebTan da SMS komunikaciebTan.
nika CalaTaSvili
darbazSi qariSxaliviT SemoiWra SiSinagan saqmeTa ministri... _ batono prezidento, prezidento! prez... prez... _ dawynardi, vano! ra xdeba? ram agaRelva es mSvidi kaci!.. _ zRvis sanapiroze profilaqtikuri RonisZiebisas ucxoplaneteli aRmovaCineT! _ kargi, ra vano, kublaSvili iqneboda... _ Tavidan mec ase megona, magram is ar aris, pirs ar aRebs!.. _ kontaqtSi SexvediT? _ cxviri moisrisa prezidentma. _ uTqvenod rogor... _ kargi, daekontaqteT! iqneb rameTi dagvexmaron. i, turizmis Cemeuli koncefcia! aba, Sen ici, vano, pirvel rigSi is sTxove, Cven rom viciT, mogvadga oqtomberi... ho, icode, yvelaferi konfidencialurad! yvela cnobismoyvare, Jurnalistebi, qalebi, bavSvebi adgilze gaanadgureT! aba, Sen ici, gelodebi! Tqven ki gaeTrieT aqedan! swrafad! mogelaZe da Ciora, Tqven darCiT... ho, vano, isic uTxari, gaRletilebi ro varT! zustad erT saaTSi vano dabrunda. _ ra iyo, vano, ra geCqareboda? _ aba, ra vi, batono pre...z, misia ki amovwure da... _ moyevi, ra xdeboda... _ saocreba! pirs ar aRebda, ise melaparakeboda, me ki yvelaferi mesmoda... mokled ase Tqva: Cveno, rva welia gakvirdebiTo. esao, Cveni droiT, rva wuTiao... mokled, verafriT dagexmarebiTo. reitingiT, anu inteleqtualuri TvalsazrisiTo, delfinebi, pingvinebi da kidev viRac-viRacebi giswreben da amaTTan Tu vimegobrebTo... _ kidev, kidev rao?... _ gamWvirvaleobis momxre ki var, magram qalebTan ver vityvi, ... _ gogoebo, aivanze! _ gasca gankarguleba prezidentma. mogelaZis qviTini da Cioras `Seni Wiri me, Sen genacvale~, ukve aivnidan ismoda. _ rao kide, nu damtanje kaci! _ rao bat... prezo... da delfinebma gTxoveso, zRvaSi nu afsamT, viwamlebiT da mere aqve, SekveTilSi mivcuravT samkurnalodo...
16
qarTuli ocneba.