ANEMIJE Su hematoloki poremeaji u kojima su u perifernoj krvi nalaze sinen broj eritrocita i sniene vrijednosti hemoglobina KLASIFIKACIJA: Relativne

e Ukupna koliina hemoglobina i ukupan broj eritrocita su normalni ali zbog poremeaja u volumenu plazme (dilucija) vrijednosti broja eritrocita i koncentracije hemoglobina su sniene Makroglobulinemija, trudnoa, splenomegalija, deficitarna prehrana

Absolutne

1. Anemije zbog gubitka krvi 2. Anemije zbog smanjenog stvaranja stanica eritrocitopoeze - hipoproliferacijske i anemije zbog poremeaja u sazrijevanju 3. Anemije zbog poveane ili ubrzane razgradnje

ozraenje HIPOPROLIFERACIJSKE ANEMIJE oteenja kotane sri tumor, upala fibroza infiltacija 02 otputanje stimulacija bolesti bubrega hipometabolizam kronina upala ANEMIJE ZBOG POREMEAJA SAZRIJEVANJU (APS) citoplazmatski poremeaj poremeaj jezgre HEMOLITIKE ANEMIJE intravskularna hemoliza (fragmentacija) manjak eljeza talasemija sideroblastina an. manjak vitamina B12 manjak folne kis. endotoksin, lijekovi toplina, DIK vaskulitis an.srpastih st. ekstravaskularna hemoliza autoimune enzimopatije membranopatije

(HIA)

(AHE)

2.1. Poremeaj proliferacije i diferencijacije matine stanice hematopoeze) (HIA) 2.1.1. Multipotetna matina stanica a) aplastina anemija 2.1.2 Unipotetna matina stanica a) Izolirana aplazija crvene loze - priroeni oblik-anemija Diamond-Blackfan - steeni oblik- virusne infekcije, lijekovi,hemolitike anemije, kronine autoimune b) Anemija kod bubrene insuficijencije c) Anemija kod endokrinolokih bolesti 2.1.3. Paroksizmalna nona hemoglobinurija (3.1.5.)

2.2. Poremeaj proliferacije i diferencijacije stanica eritropoeze (APS) 2.2.1. Poremeaj sinteze DNK (megaloblastine anemije) a) deficit vitamina B12 b) deficit folne kiseline c) metaboliki

2.2.2. Poremeaj u sintezi hemoglobina 2.2.2.1. Poremeaj u sinetzi hema (APS) a) deficit eljeza b) atransferinemija c) porfirije metaboliki poremeaj u stvaranju hema 2.2.2.2. Poremeaj stvaranju globina (APS) a) talasemije (alfa i beta talasemije) b) hemoglobinopatije

2.2.3. Anemije nepoznatog ili viestrukog mehanizma 2.2.3.1. Sideroblastne anemije (APS) steene- pancitopenija s celularnom kotanom sri (funkcija eritroblasta poremeena- ne mogu stvarati eritrocite u dovoljnom broju; ponekad oporavak, a ponekad progresija u AL) (APS; MDS) (2.2.2.1.) 2.2.3.3. Diseritropoetine anemije (APS) 2.2.3.4. Anemije u kroninim bolestima (HIA) (2.2.2.1.) 2.2.3.5. Anemije zbog deficitarne prehrane (HIA,APS) 2.2.3.6. Mijeloftizine anemije zbog infiltracije (leukemije, limfomi, metastaze, infekcije- TBC, sarkoidoza, histiocitoze) (HIA)

3. Anemije zbog poveane ili ubrzane razgradnje eritrocita 3.1. Intraeritrocitne (nasljedne) 3.1.1. Poremeaj u membrani eritrocita a) Nasljedna sferocitoza b) Nasljedna eliptocitoza (ovalocitoza) c) Akantocitoza (poremeaj u sintezi lipida - poveano stvaranje lecitina) d) Stomatocitoza 3.1.2. Poremeaj enzima u eritrocitima a) Deficit glukoza-6-fosfat dehidrogenaze b) Deficit piruvat kinaze c) Deficit drugih enzima d) methemoglobinemija i sulfhemoglobinemija (methemoglobinemija - vie od 1% hemoglobina oksidirano u feri oblik zbog nasljednog deficita NADH - dijaforaze, steeni toksini oblik - lijekovi; sulfhemoglobinemija - derivati hemoglobina za koje je karakteristina absorpcija pri 620 nm u prisutnosti cijanida)

3.1.3. Poremeaj sinteze globina (2.2.2.2) a) talasemije (alfa, beta talasemije) b) hemoglobinopatije (npr. srpasta anemija) 3.1.4. Porfirije (2.2.2.1. c) eritropoetina porfirija (EP) uz neefktivnu eritropoezu postoji i retikulocitoza eritropoetina protoporfirija (EPP) -eefktivna eritropoeza i blai kliniki tijek bolesti

3.2. Ekstraeritrocitne (steene) 3.2.1. Hemoliza posredovana protutijelima a) izoimune - fetalna eritroblastoza, transfuzijske reakcije, alogena TKS b) autoimune ba) uzrokovane toplim protutijelima (IgG) primarne, sekundarne (KLL, maligni limfomi, neoplazme, kronini agresivni hepatitis, ulcerozni kolitis, virusne infekcije, SLE, nodozni poliarteritis, lijekovi) bb) uzrokovane hladnim protutijelima (IgM) primarne, sekundarne (maligni limfomi, infekcije - infekciozna mononukleoza, mikoplazma pneumonije) bc) PNH na hladnou 3.2.2. Hemolitike anemije uzrokovane ljekovima metildopa, penicilini, ibuprofen imuni mehanizam - potiu autoimuni mehanizam ili stvorena protutijela na ljekove reagiraju i na membranu eritrocita (topla protutijela) ne- imuni mehanizam

3.2.3. Mehaniko oteenje eritrocita a) mikroangiopatske hemolitike anemije - trombotina trombocitopenina purpura, HUS, DIK b) kardijalne traumatske anemije c) mar - hemoglobinurija 3.2.4. Anemije uzrokovane kemjskim, fizikalnim i biolokim uzronicima -opekotine, arsen, olovo, bakar (modra galica), klorati, otrovi pela, pauka i zmija, uzronici malarije i plinske gangrene (klostridij) 3.2.5. Hipersplenizam - odvajanje i cijepanje eritrocita u monocitno-makrofagnom sustavu

Klasifikacija makrocitnih anemija

Megaloblastine (megaloblastoidne) 1. Deficit vitamina B12 ili deficit folne kiseline 2. Lijekovi (citostatici) 3. MDS ( i druge bolesti matinih stanica hematopoeze) 4. Megaloblastoidne anemije povezane s nasljednim poremeajem stvaranja DNA

Ne-megaloblastine 1. Alkoholizam 2. Bolesti jetre 3. Hemoliza ili krvarenje 4. Hipotireoza

Megaloblastine (megaloblastoidne) 2. Lijekovi - prventstveno citostatici (metotreksat, hiroksiurea i citozin-arabinozid)

3. MDS (skupina bolesti matinih stanica hematopoeze) - pancitopenija u perifernoj krvi, makrocitna anemija - dishematopoeza s megaloblastoidnim eritroblastima

4. Megaloblastoidne anemije povezane s nasljednim poremeajem stvaranja DNA a) orotska acidurija- deficit u sintezi pirimidina b) kongenitalne diseritropoetine anemije

Diferencijalna dijagnostika makrocitnih anemija

MCV > 100

retikulociti visoki

bez makrocita

ovalni makrociti

makrociti

hemoliza ili krvarenje

mogua laboratorijska pogreka hiperglikemija, hiper leukocitoza hladna aglutinacija

B12 u serumu

funkcija jetre tiroksin u serumu

normalan

nizak

analiza kotane sri citogenetika

megaloblastina anemija

mijelodisplazija

2.2.1 Megaloblastine anemije posljedica poremeaja u sintezi deoksiribonukleinske kiseline (DNK) B12 (manjak unutarnjeg faktora, malapsorpcija B12- Schillingov test, deficitarna prehrana, poveana potronja-sindrom slijepe vijuge, paraziti) i folna kiselina (deficitarna prehrana, malapsorpcija, poveana potronja) sudjeluju u pretvorbi deoksiuridiltata u timidilat zbog zaostajanja u sazrijevanju jezgre izraen asinkronizam u sazrijevanju jezgre i citoplazme povean omjer RNK/DNK - poveana koliina RNK uvjetuje izrazitu bazofiliju citoplazme

histidin

Uloga B12 i folne kiseline u stvaranju DNA

FIGLU

glutamat tetrahirdofolna kiselina (FH4)

5

formimino FH4

metionin
metil-B12

serin

homocistein
5 5 10

glicin

N N

10

formil FH4 metenil FH4

5,10

N metil FH4

N N -metilen FH4 sinteza RNA deoksiuridilat timidilat + FH2

DNAtimin

sinteza DNA

sinteza metionina centralna reakcija DNA sinteze !

B12 - TRANSPORT I APSORPCIJA U ORGANIZMU

u elucu se oslobaa iz hrane s pomou pepsina i vee na R-protein (u slini i sekretu eluca)

u duoedunumu se vee na unutranji (Castelov) imbenik - intrinsic faktor IF kompleks vitamina B12-IF vee se na IF receptore na stanicama ileuma (neutralni pH u prisutnosti iona kalcija) vitamin B12 ili B12-IF prenosi se u stanice aktivnim transportom, procesom pinocitoze slobodni B12 u stanicama ileuma vee se na R-protein i transportira se u krv i u krvi vee za transkobalamine (uglavnom I i II; najvaniji u transportu II, no zasien samo 5 do 10%)

FOLNA KISELINA u hrani u obliku konjugata (na pteroil vezano vie glutaminskih kiselina)

aktivna forma- tetrahidrofolat-THF (monoglutamat u reduktivnom obliku) pteroil-poliglutamat se hidrolizom cijepa u monoglutamat u crijevu apsorpcija u jejunumu aktivnim transportom u stanicama crijeva prelazi u metil-tetrahidrofolat (M-THF), koji se u plazmi transportira s pomou proteina- beta-globulina stanice prihvaaju M-THF pomou receptora, metil se oslobaa i THF se konjugira u poliglutmate i samo na taj nain zadrava u stanicama (za reakciju demetilacije je potreban B12) B12
FOLATI I B12 izluuju se mokraom i manjim dijelom preko ui

KLINIKA SLIKA MEGALOBLASTINIH ANEMIJA

simptomi se razvijaju postepeno i odgovaraju simptomima ostalih anemija blijedo-uta boja koe, slabost, umor, lupanje srca, zaduha blijedoko slabost, umor, srca,
PERNICIOZNA ANEMIJA (starija ivotna dob)

nedostatak unutranjeg imbenika unutra nastaje zbog atrofije sluznice- prestanak luenja HCl (simptomi vezani uz poremeaj probavnog trakta- gubitak teka, proljev, povraanje) trakta poreme simptomi vezani uz anemiju (zaduha, palpitacije, vrtoglavica i zujanje u uima, u teim sluajevima i poputanje srca) dijagnostiki trijas slabost, peenje jezika (jezik crven s atrofinim papilama) dijagnosti i trnci u rukama

mentalni i neuroloki poremeaji (funikularna mijeloza) neurolo poreme demijenlinizacija uzrokovana defektom u razgradnji propionil CoA propionil CoA se iskoritava umjesto acetil CoA kao zaetnik u sintezi za masnih iselina - masne kiseline s prekobrojnim ugljicima - ugradnja u neurone - poremeaj funkcije-

laboratorijski nalazi makrocitna, normokromna (hiperkromna) MCV(esto iznad 110 fl) i MCH poveani, retikulociti snieni ili normalni serumsko Fe poveano, UIBC snien ili potpuno zasien esto leuko i trombocitopenija (veliki trombociti) megalociti, malobrojni ulomci eritrocita bazofilno punktirani eritrociti; Cabotovi prstenovi; Howell-Jolly-eva tj. hipesegmentirani eritrociti (index segmenata vei od 3,6)

laboratorijski nalazi kotana sr hipercelularna, omjer granulopoeze i eritropoeze 1:1 jer je eritropoeza umnoena, megaloblastina (zbog asinkronizma sazrijevanja jezgre i citoplazme) uz skretanje prema mlaim oblicima; binuklearni eritroblasti i s mitotskim figurama, brojniji sideroblasti granulopoeza- skretanje u lijevo, vee stanice - gigantski metamijelociti hipersegmentirani megakariociti (esto odijeljeni segmenti jezgre)

Drugi laboratorijski nalazi

poveana izmjena eljeza iz plazme,serumsko Fe poveano, UIBC potpuno zasien ili snien, poveani indirektni bilirubin i urobilinogen, poveane frakcije 1 i 2 laktine dehidrogenaze (LDH), haptoglobin, urina kiselina i alkalna fosfataza su sniene

Dijagnostika deficita B12

8analiza sekrecije eluca - nedostatak HCl 8Schillingov test I (per os 0.5-1 g radioaktivno obiljeeni B12, 2 sata kasnijeneobiljeeni i.m. 1000 g B12, mjerenje obiljeenog B12 u urinu- najmanje 5% per os doze)) 8Schillingov test II (test I + unutranji imbenik) 8Odreivanje B12 u serumu pomou radioimunoloke metode (200 -1000 pg/mL) (ako se u urinu nae vie od 7.% st.oralne doze-test normalan) 8Odreivanje B12 u serumu pomou mikrobioloke metode 8B12 u serumu moe biti lano nizak (deficit folne kiseline, deficit TK I) ili visok (mijeloproliferativne bolesti, deficit TK II) 8odreivanje MMA (metilmalonske kiseline) u urinu - B12 sudjeluje u pretvaranju metilamalonil-CoA u sukcinil CoA

Dijagostika deficita folne kiseline

8Odreivanje folne kiseline u serumu pomou radioimunloke metode (2-10 ng/mL i mikrobioloke metode (3 - 25 ng/mL) 8 folna kiselina u serumu ili eritrocitima mogu biti lano niske ili visoke (deficit B12) 8 FIGLU-test optereenje histidinom -nakuplja se u urinu: FIGLU (formiminoglutaminska kiselina)

2.2.3.3. Diseritropoetine anemije kongenitalne, neefektivna eritropoeza (ne stvara se dovoljan broj funkcionalno urednih eritrocita), dio eritroblasta propada, eritroidna multinukleacija, sekundarna sideroza laboratorijski nalazi umjerena anemija uz anizocitozu i pojkilocitozu eritrocita retikulociti niski usprkos hemolizi eritrocita kotana sr - hiperplazija eritroidne loze uz morfoloke promjene eritroblasta serumsko Fe poveano, UIBC snien

CDA- kongenitalne diseritropoetine anemije HEMPAS- hereditary erythroblastic multinuclearity with positive acidified serum test

Tip CDA kotana sr

elektronski mikroskop iroke nuklearne pore invaginanacije citoplazme u jezgri, poremeaj ribosoma

seroloki testovi negativni

CDAI

ebl megaloblastoidni, nepotpuna dioba jezgri dvostruke jezgre s mostiima polikromatofilni i acidofilni ebl sadre 2-7 jezgri gigantski ebl 50 mikrona multinuklearni - 20 jezgri bazofilne punktacije u citoplazmi ebl

CDAII

ponekad paralelna struktura unutar membrane

Hamov test + saharoza -

CDAIII

negativni

Druge makrocitne anemije

hematoloki nalazi mogu nalikovati megaloblastinoj anemiji, no esto nema megaloblasta u kotanoj sri niti megalocita u perifernoj krvi (osim ako ne postoji i deficit folata) anemija jetrene bolesti uzrok - direktan toksini uinak metabolikih poremeaja zbog jetrene bolesti, alkohol, manjak folne kiseline, pojaano razaranje eritrocita zbog splenomegalije, akantocitoze. makrocitna, rjee normocitna normokromna, katkad hipokromna makrociti, akantociti

anemija jetrene bolesti kotana sr normo ili umjereno hipercelularna odnos bijele i crvene loze varijabilan, moe se pribliiti odnosu 1:1 eritropoeza lagano umnoena, lagano skretanje prema mlaim oblicima, ponekad megaloblastidna- deficit folata anemija kod alkoholizma (vakuolizirani eritroblasti, kao i kod toksinog djelovanja kloramfenikola)

2.2.2.1. a) Sideropenina anemija

neadekvatna prehrana, manjkava resorpcija Fe, kronini gubitak krvi, trudnoa i dojenje, intravskularna hemoliza s hemoglobinurijom zbog manjka eljeza ne stvara se dovoljno hemoglobina anemija koja karakterizirana snienim vrijednostima hemoglobina mikrocitna i hipokromna

diferencijalna dijagnoza - talasemija minor, hemoglobinopatije, blokada sinteze hema (npr. olovo), kronine bolesti, maligne bolesti, piridoksin ovisne anemije

Uzroci pomanjkanja eljeza

1. Pomanjkanje eljeza u hrani 2. Poremeaj apsorpcije eljeza a) sindrom malapsorpcije b) operativni zahvati probavnog trakta 3. Kronini gubitak krvi a) urogenitalni sustav (hematurija) b) bolesti uterusa (metroragija, menoragija)
c) gastrointestinalni sustav (varikoziteti jednjaka, ulkus jednjaka, eludca i dudenuma, karcinom probavnog trakta, polipoza crijeva, divertikli probavnog trakta, ulcerozni kolitis, regionalni enteritis, amebijaza crijeva, Mb Rendu-Osler)

d) respiratorni trakt (hemoptize) 4. Intravaskularna hemoliza i hemoglobinurija

5. Poveana potreba za eljezom (trudnoa, dojenje, doba rasta)

Metabolizam eljeza
eljezo je potrebno svakoj stanici u organizmu Sudjeluje u oksidativnom metabolizmu, staninom rastu, prenosu i uskladitavanju kisika Raspodjela eljeza u organizmu a) odjeljak koji sudjeluje u metabolizmu hemoglobin, miolobin, citokromi i drugi proteini koji slue u transportu (npr. transferin) i koritenju kisika b) odjeljak rezerve Fe u organizmu feritin i transferin Apsorpcija eljeza Ovisi o stanju sluznice probavnog trkata, imbenicima u lumenu crijeva, koliini eljeza u hrani, sastavu hrane, Koliini eljeza u skladitima u organizmu i hematopetskoj aktivnosti kotane sri

Biokemijska sinteza hema

piridoksal fosfat (B6) ALA-sintetaza

1. Glicin + sukcinil CoA

delta-aminolevulinska kiselina (ALA) ALA-dehidraza

2. 2 ALA
GSH (reducirani glutation)

Porfobilinogen

3.

4 Porfobilinogena
niz reakcija

Protoporfirin + Fe

HEM

fero-kelataza

Klinika slika sideropenine anemije

Opi simptomi anemija (umor, malaksalost, vrtoglavice, glavobolja, ubrzano lupanje srca, gubitak teka) Blijeda i suha koa, blijede bjeloonice Nokti gube sjaj, ponekda postaji konkavni (koilonihija) Atrofine promjene usne upljine, jezika jednjaka Trijas - glositis, disfagija i sideropenina anemija (Plummer-Vinsonov ili Paterson-Kelly-ev sindrom) esto izraeni i simptomi koji su doveli do anemije

Laboratorijski nalazi Periferna krv

Poetak bolesti UIBC (25-29 mol/L) i Fe (10-32 mol/L) Feritin - nie vrijednosti od 12 g/L; (14-250 g/L) Mikrocitna i hipokromna anemija (pad vrijednosti hemoglobina) mikrocitni eritrociti (MCV 55-74 fL) hipokromni eritrociti MCH i MCHC Umjerena anizocitoza, polikromazija, pojkilocitoza (eliptociti, target eritrociti),anulociti Retikulociti normalni ili lagano povieni Eritroblasti u perifernoj krvi nakon krvarenja Broj leukocita obino normalan ili lagano povean, ponekad snien Broj trombociti normalan, povean ili snien Broj eritrocita snien ili normalan; ponekad leuko i trombocitopenija Akutno krvarenje - broj eritrocita i hemoglobin mogu biti normalni zbog hemokoncentracije; leukemoidna reakcija

Laboratorijski pokazatelji sideropenije i sideropenine anemije

Normalne vrijednosti: Fe (10-32 mol/L; UIBC 25-59 mol/L; TIBC 47-75 mol/L)
mol/L

70
UIBC

UIBC

Sni ene vrijednosti

hemoglobina

50

UIBC

30 10
Fe Fe Fe

normala sideropenija L* M*

anemija

* L-latentna sideropenija; M-manifestna sideropenija

Normalni eritrociti

Analiza protoporfirina u eritrocitima

U nedostatku eljeza se u eritrocitima nakupljaju Protoporfirini ine kompleks sa cinkom (ZPP) ZPP izrazito poveani u sideropeninoj anemiji, poveani u talasemijama i kod trovanja olovom

Drugi laboratorijski pokazatelji

Serumsko eljezo snieno (manje od 11 ili 8 mol/L) UIBC povean (vie od 54 ili 59 mol/L)

Odreivanje transferinskih receptora

Transferinski receptori (TR) u sermu - malene estice odijeljene od stanine membrane TR u sideropeninoj anemiji (poveani u hemolitikim anemijama)

TR u anemiji kronine bolesti kao u zdravih osoba (0.8-5.4 mg/L)

Kotana sr
varijabilnost u celularitetu i odnosu granulopoeze i eritropoeze, katkad blaga do umjerena hiperplazija eritroidne loze; ukupna celularnost lagano poveana slaba korelacija izme|u stupnja anemije i celularnosti crvene loze Eritroblasti: eritroblasti mogu biti manji, ponekad brojniji ponenad - jezgre poput onih u diseritropoetinih anemija (pupanje jezgre,karioreksa, fragmentacija i multilobulacija jezgre) citoplazma- zbog manjka hemoglobina nazubljen rub citoplazme (nespecifina promjena) broj sideroblasta snien ili se sideroblasti ne nalaze, feritin ili hemosiderin se ne nalaze u makrofagima Navedeni laboratorijski pokazatelji obino omoguuju dijagnosticiranje tipa anemije, te se moe izbjei izlaganje bolesnika punkciji kotane sri

2.2.2.1. b. Kongenitalna atransferinemija

mikrocitne, hipokromne (anizo i pojkilocitoza) serumsko Fe snieno, koliina transferin izrazito smanjena, rjee funkcionalni defekt transferina, feritin snien

idiopatska pluna hemosideroza

bljedilo, umor, hemosideroza imuni mehanizam (Fe je zarobljeno u fagocitima, ponekad zajedno s SLE, Wegenerovom granulomatozom) krvarenje i hemosideroza plua, iskaljaj - siderofagi mikrocitna, hipokromna (anizo i pojkilocitoza) serumsko Fe snieno, UIBC povean

Anemije uzrokovane poremeenim metabolizom eljeza

Sideroakrestine anemije- blok ugradnje eljeza u hemoglobin; rezerva ejeza u organizmu visoka

1. Sideroblastne anemije

2. Anemije kronine bolesti

3. Hemokromatoza
poremeaj u kontroli apsorpcije Fe koje je poveano - serumsko Fe i feritin su poveani, TIBC je snien ili normalan

4. Porfirije
serumsko eljezo i rezerve eljeza su najee normalni EP- poveani porfirini; EPP - poveani protoporfirini

2.2.3.1. Sideroblastne anemije

heterogena skupina bolesti, zajedniko svim sideroblastnim anemijama nagomilavanje ne-hemoglobinskog Fe u eritroblastima (sideroblastima) zaostajanje ugradnje Fe u hemoglobin moe biti uvjetovano poremeajem ugradnje Fe u hem (npr. deficit hem-sintetaze), poremeajem izgradnje globina, DNK ili poremeaja u stvaranju hema (npr. porfirije)

a) nasljedne aa) koje reagiraju na piridoksin ab) koje ne reagiraju na piridoksin (poremeaj hem-sintetaze) b) steene ba) primarne - poremeaj nije u stvaranju hema, disocijacija alfa,beta dimera i hema, razvija se hemokromatoza, prelazak u leukemiju (MDS) bb) sekundarne - nastaju najveim dijelom zbog djelovanja antagonista piridoksina ili njegove inhibicije (npr. kod trovanja olovom) kronine upalne bolesti (RA), maligne bolesti, mijeloproliferativne bolesti, hemolitike i megaloblastine anemije, lijekovi, alkohol, trovanje olovom

laboratorijski nalazi
normocitne ili umjereno makrocitne dimorfizam eritrocita (MCV normalan ili povean, MCH normalan ili snien), RDW lagano povean ulomci eritrocta, siderociti poveani, "target" eritrociti (kod sekundarnih sideroblastnih anemija zbog hemolize) retikulociti normalni ili snieni serumsko Fe poveano, UIBC potpuno zasien ili snien moe postojati leuko, neutro i trombocitopenija, monociti ponekad poveani

kotana sr izrazita eritroidna hiperplazija, skretanje u lijevo crvene loze, megaloblastoidna eritropoeza uz binuklearne forme i piknozu jezgri sideroblasti i prstenasti sideroblasti poveani (obino ne vie od 15%), granulopoeza takoer moe izraavati skretanje u lijevo; megakariociti brojem uredni ili oskudni.

2.2.3.4. Anemija u kroninim bolestima

definira je blok u iskoritavanju Fe - nisko serumsko eljezo uz normalnu rezervu Fe u organizmu javljaju se tijekom kroninih infektivnih i ne-infektivnih bolesti (TBC, subakutni endokarditis, osteomijelitis, SIDA, autoimune upalne bolesti RA, Crohn, ulcerozni kolitis, sarkoidoza, maligne bolesti - limfomi)

laboratorijski nalazi normocitne, ponekad mikrocitne hipokromne, ponekad normokromne retikulociti normalni ili lagano poveani serumsko Fe snieno; UIBC i ukupni transferin snien; feritin normalan kotana sr - morfoloki uredan nalaz; siderofagi i sideroblasti poveani