^-

:--%.
f.'.<..".*-.^.*.-v,.. ..,.

Vs'V^>?>?"*jr

V"

<^%^.-

^>Af:^cr-^'.V''',

*^-^]^m
'

^#-^
*'*^p^^'

:$r

^o-ir

.^lt^'

^^,^*;
^WVr.'^'S<'

,t

JJi.

^^

^r^

^jr:

^^^^4^w-

^-^

yK.

<M

,..^

'-

-^r^)
^'.
;!-

>
c^
p^'^

*"4

^A

''^

i:iU?l:X

^
.^

9;

^ ^

^^i^

UNIVERSITY OF FLORIDA

LIBRARIES

Digitized by the Internet Archive

in

University of

2009 with funding from Florida, George A. Smathers

Libraries

http://www.archive.org/details/chronicaminorasa13momm

MONVMENTA

GERMANIAE
HISTORICA
INDE AB ANNO CHRISTI QVINGENTESIMO
{
'

VSQVE AD ANNVM MILLESIMVM ET QVINGENTESIMVM

EDIDIT

SOCIETAS APERIENDIS FONTIBVS

RERVM GERMANICARVM MEDII AEVI

AVCTORVM ANTIQVISSIMORVM TOMVS

CHRONICORVM MINORVM SAEC.
VOL.
III

XIII

IV. V. VI. VII

BEROLINI

APVD WEIDMANNOS
MDCCCLXXXXVIII

CTIRONICA MINORA
SAEC.
IV. V. VI. VII

EDIDIT

THEODORYS MOMMSEN

VOLVMEN

III

BEROLINI

APVD WEIDMANNOS
MtoccdLxxxx/vm

Aulae

Viiiiariensis ufficina typugraphica.

PKAEFATIO.
CyolUgerc fracjmenta,

ne quid pcreat,
ail

quomam

iuhenmr, parui praecepto

et

composui scripta minora

rerum (lestarum memoriam pertinentia quae superantiquioris finientis

sunt a temporihis incle principatus

in Diocletiano usque ail

medii aevi quod dicunt initia,

septimi,

scilicet

quae sunt saecidorum quarti quinti sexti

lios

sed neque ad annos neque ad res terminos

utile

anxie secutus

et

soUicitus

magis, ne quid in res gestas inquirentihis

invasio
ut

deesset

quam ne mihi

obiceretur

promndarum
frustra
fuit;

alienarum.

qiiod

speraram cum eum laborem aggressus sum,

utilia
et

per Ubliothccarum inquisifionem depreJmiderentur

sed
etsi

abscondita

adkuc,

id mihi

haec sylloge in repetendis antea editis totu fere

dispersos
et

continetur,

commentarios

late

maxima

ex parte pidMccdos
haberi

magis
et

quam

recensitos

non sine
fide

(dicjuo

fructu

eodstimo

iam

coniunctos

ad

libros scriptos

cum

exactos.
se continent,

Volumina haec chronicorum minorum quod in Latinis coUigendis

postulavit

magnae syUogae
(juibus

eius,

cuius particulam efficiunt,

ratio

oj)eris.

saecu-

lorum,

in

vers(dur,

res gestae

cum

jicndeant ab

impcrio

Romano tam
(juae

L(dinorum Occidetdetn complexo quam Orientem Graecorum, pariter requirunt

aetatem
tulerunt scripta
ita,
tit

sive

Latina sive Graeca;

sed prudenti

consiUo

coUi-

guntur

item

separentur.

Bysantiorum auctorum corpus ut nomine tenus

Academia

regia BeroUnensis edidit, ita ut

aUquando rc
et

perficiatur speramus,

non

pars monumentorum nostrorum, sed comes eorum

missis non ignoro effectum
esse,

consors.
in

Graecis

itu

praeter-

ut

quibusdam tractatibus

hanc syUogen reccpfis

VI

PRAEFATIO.

iustuin funclamentuni desit,

maxime

lihro generationis

(voL 1

p.

89

140)

et alteri

genealogo

(vol. 1

p. 160 196);
niliiJominus

sed id ferendum fuit,

ne corporis nostri
scilicet

leges

subverterentur.

commentariorum duorum,
p.

consularium Con(vol.

stantinopolitanornm (vol. 1
p. 64

70)

205 245)
alterae

rf

chronicorum Marcellini
scriptae,

cum

extent

tamquam

recensiones Graece

eas

non

recensui. sed Latinis apposui.

denique in fasfis consularibus ,

qui laterculi

magis

tahulariorum sunt

quam
de

scripta auctorum, linguarum diversitatem insuper habui.

Ad
hoc
loco

singulos

fractatus

quae monenda

visa

sunt

cum

ipsis

praeposuerim,
cdtinet

vix

habeo

operis

ratione universa

quod addam.
hoc

quod

ad

auctoritates

exigendas, priorum expilatio

ut

cnm per

litterarum genus latissime

libris
cjui

pateat,
sunt,

sedulo curavi,

quae reperiuntur simpta ex

et

adhuc

super-

ad ea auctor adscriberetur
est,
et

ita caveretur,

ne quis, ut
,

adhuc saepissime
ex Isidoro
nostros

factum

ex Prosp>ero
sic
deincepis.

adlegaret
at

quae essent Hierongmiana

quae

Eutropii

quae

refenmtur

apud

auctores

aliunde

smnpta, ea unde veniant, quatenus proficiscantur ex

ex auctoris ipsius memoria
tetigi,

scriptis deperditis, quatenus

et

notitia,

id

quamquam

in praemonitis

hic

illic

plene non persecutus sum,

accedit,

neque opinor quaestiones eae vere infinitae ad

vel

editorem pertinent.

quod

maxime redeunt ad Eusebium Hieronymum

et

annalium posteriorum tamquam antesignanum in hanc syllogen non receptum

fjuod sunt.
Inclices ut patet requiri in huius generis corpore, ita
ficultate
fectis,

ad eas pertractandas tam Latini qium Graeci auctores aequcditer adhibendi

non minus quanta

dif-

perficiantur

maxime

in partihus propter
et

causam supra adlatam imperreferti sunt vocahulis corruptis

sciUcet libris generationis

itcuque
et

genecdogo,
et

c^ui

luxatis monstrosis.

a grammaticis

lexicis

in

minutis

hisce

tractatihus

auctorum plurimorum

tempore indole cultura diversissimorum ahstinui; contra

fieri piotuit,

hominum

locorumciue nomina, ut

iussu

meo composuit lohannes Lucas

iuvenis strenuus et sollers.

midta

si in

iis

deprehendentur aut medela indigentia

aut nulla medicina sananda, ea aequi iudices inteUqient propter incepti condicionem

non potuisse

evitari.

ipse ex

indicibus mihi reservavi quinttmi considum, in cpio

quid secutus sim, in praemissis exposui.

syllogen adhibitorum laterculum adicere utile

extremo loco codicum pcr universcmi

visum

est.

Haec
qiicmi

quocque volumina ut cdia u

,

me

edita

non tam mea opera facta sunt

mea amicorumcjue

quorum multi me adiuverunt tam in patria quam in

eos ut suo cquemque loco nominavi, ita hoc
ipsi grcdo

Itcdia

Gcdlia Ancjlia degentes.

foret.

omnes

componi cmihitiosum
recordari.

sciimt

animo imiiiscuimque adiutorium me

Berolini
m. Martio
.

1898.

rj.j^^

Mommsen.

HOC VOLVMINE CONTINENTVR

frildae

Add.

Sapimtis de excidio et conquestu Britanniae I. Epistidarum Gildae fragmenta

//.

86
89
91

Gildae

liber de

paenitentia

III.

Vita Gildae auctore

monaeho Muicnsi

IV. Vita Gildae auetore Caradoco Lancarbanensi

Historia Brittonnm
/.

107
111
14-5

De

sex aetatibus

cum additamentis Nennii mundi

Brittonum

II. Historia

147

///.

nta

Patricii

194
199

IV. Arthuriana
V.

Begum

genealogiae

cum computo

202

VI. Civitates Britanniae

210
213
^ 223
nuj)er empt. 1615
.
.

VII.

De

mirabilibus Britanniae
a.

Bedae chronica maiora ad

Tio

Bedae chronica minora ad a. 703 Add. I. Interpolationes cod. Parisini

)

//. Interpolationes cod.

Monaeensis 246

334 336
341

///. Auctaria quaedatn chronicorum

Bedanorum maiorum
.

IV. Continuatio Chronicorum Bedanorum minorum Carolingica prima V. Generationum regnorumque laterculus Bedanus cum continuatione Carolmgica cdtera
LatercuU consulum urbis Romae /. Fasti Theonis Alexandrini
//. Fasti Vcronenses a.

344 346
357

a.

138

372.

Ed. Usener

359
382

439 494

///. Fasti Augustani a.

378-498
222630.
Ed. Usener

IV. Fasti Heracliani

a.

384 386
411

LatercuU imperatorum Romanorum

/.

LatercuU

adiimcti codici Theodosiuno

//. Expositio

temporum Hilariana
I.

a.

468

412 415 418 424

conditi.

///. Latercidus finiens in lustino

IV. Laterculus MalaUanus finiens in lustino II. V. Latercidi regum et imperatortim ab astronomis Alexandrinis Ed. Usener 1. Latercidus HeracUanus in Phoca desincns 2. Latercidus Leoninus in Michaele I. desinens .?. Laferculus acephalus ad Leonem VI. deductus

438 447 450 454

VIII

Pagg.

Laterculus regum Vandalorum

cf

Alanorum

456
401
471

Laterculus regtim Visigothorum

Indices
/.

Reges Romani.

Scripsit

Romani. ///. Reges Vandalorum et Akmorum. IV. Reges Visigothorum. Scr. Lucas
//. Imperatores

Lucas Scr. Lucas

Scr.

Lucas

V. Consules

473 474 493 494 497 552 555 557 559

VI. Episcopi.

Scr. Lucas.

A. Romani B. Alexandrini
C. Antiocheni

D. Hierosolymitani E. Constantinopolitani VII. Nomina hominum. Scr. Lucas VIII. Geographica. Scr. Lucas IX. Conspectus codicum. Scr. Lucas.
Italia

560 562 633

697

Hispania
Gallia

et

Portugallia

702

703
et

Belgica

Hollandia

707 708
711 711

Britannia

Dania
Helvetia

Germania
Austria

712 715 716

Russia

Additamenta ad Additamenta ad Additamenta ad

vol.

vol.
vol.

I II III

717

725
727

GILDAE SAriENTIS
DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE AC FLEBILI CASTIGATIONE
IN REGES PRINCIPES ET SACERDOTES.

ACCEDVNT
L EPISTVLARVM GILDAE
II.

DEPERDITARVM FRAGMENTA.

GILDAE LIRER DE PAENITENTIA.

VITA GILDAE AVGTORE MONACHO RVIENSI.
VITA GILDAE AVCTORE CARADOCO LANCARRANENSI.

III.

IV.

CHRONICA

111.

LIBRI ADHIBITI:
C

Londiuiensis Cottonianus Vitell. A.A''! saec.

tlitus

XI hodie maiore ex parte aut

non noniinatur non
liquet.

deper-

aut evanidus lactus

I.

de quo

iibi

D =

Cantabrigieusis l)d.

17 saec.

XIV.
1525.

= Q = ff =
P

editio princeps Polydori Virgilii a.

editio altera lohannis losselini a. 1568.

adnotationes adscriptae

ad editionem losselinianam iu exemplari bibliothecae

publicae Heidelbergensis.

= X=
A

codex Abrincensis saec. XII. codex Cantabrigiensis

Ff.
I.

27

saec. XIII.

Gildas in

lihris iiostris aiitiquioribus

omnibus itemque a Columbano qui appellatur,

:

Gildus Bedae et Alcuino, vocabulo utitur singulari et originis

enim nequc redit

alibi

')

et

eum
.

adlegant auctores, ut

parum exploratae nomen tam a Latina lingua abhorret quam a Britannica -). qui infra videbimus, cognomen ei tribuunt Sapientis. plures eius
,

nominis antiquae aetatis viros qui distinguunt

implicata sunt et ex parte

sine dubio errant

de Gilda quae

tra-

duntur non propterea parum conveniunt, quod Gildae plures extiterunt, sed quod fabulis
ficticia.

Vitam Gildae, quam

'censibus

in auctario I

posuimus, primus edidit 'cx vetustissimis Floria-

membranis' lohannes a Bosco iu Floriacensi vetusta bibliotheca Benedictina (Lugduni l(i05. S) p. 429 463 (repetita est indc in actis sanctorum lan. vol. 2 p. 958 seq.) ima cum vita sancti Pauli episcopi Leouensis (acta sanct. Mart. vol. 2 p. 111 120) apertc

ab eodem auctore profecta et cum hac nostra coniuncta.

Mabillon inseruerunt
actis

eandem deinde dAchery

I

et

sanctorum ordinis

S.

Benedicti (saec.
c.

Paris. 1668 p. 138

152)
in fine

'ex ms. cod. Ruyensi iutegriorem', scihcet additis

13

15,

ubi ex

codice Floriacensi

folium excidisse apparet, et pi\aeterea

c.

33 sine dubio

insiticio.

quae deficiunt

non

auctor scripsit codicem scriptum huius vitae vidi nullum. saec. XI ineunte (anni dominicae inuaruationis 1008 ipse meminit c. 34) in Gallia Britanniciana.

expleverunt.

ego

'nomina regum Ainmerici

'versa
es^t,

Zimmerus) quaedam insunt in hac narratione, scilicet Conomeri (c. 20), "Weroci (c. 20. 21);* ipsa tota perGildam narrans annos natum triginta redeuntem Roma in Britannia Gallica
'Veri

elementa

(sic

(c.

11. 12),

'remansisse ibique monasterio fundato decessisse, cuni Gildas sexagenarius fere in con-

'tinentem se transtulerit et quae de eo narrantur seni

soli

conveniant.

scilicet qui

haec

'scripsit vitae Gildae extra Galliam exactae plane ignarus tantummodo novit Ruyensis 'monasterii fundatorem. rex Francorum Childericus Merovei filius, cuius auctor meminit
'c.

15,

nuUus

fuit;

recte nominari potuit aut Childebertus Chlodovechi

filius

(511

558)

'aut Chilpericus Chlotacliarii filius

(562584)'.

Vita altera scripta

infra relata

est

saec.

XII a Caradoco Lancarvanensi

teste

subscriptione

codicum Durhamensia et Cantabrigiensis (ediderunt eam Usher eccl. Brit. ant. 442 ed. 1639, p. 237 ed. 1687 et ex codice Cantabrigiensi Hardy desc.riptive catahgne p. of materials relafing to ihe history of Grcat Britain and Ircland vol. 1 n. 437 seq.).

eam vitam subiungunt

historiae Britannicae hodie notae sub Nennii nomine, sed in libris

deterioribus multis perperara adscriptae Gildae, eius generis codices aliquot, de quibus

1) GiWu.'!

quem

iu

onomastico de Vit
origine

roiierirc

silji

visus

est

iu

tituln

('onconliensi

C'.

I.

L. V,

8760
sul)-

magis

est Alagildus.

Gildo

Maurus

vix

recte

coniparabitur.

2)

'Apud Britaunos neque

'stantivum neque verljuni reperitur, ad quod vocabulum applices;

nam

recentioris linguae

locutiones gild

'quod producitur et glldiaw

producere adscitjio
to yield.

ex

.'Jernione

Anglosaxonico pendent a verbo i/ddan, Ger-

'manice
'p;ituni

i/elten, veri/elten,

Anglice
iiHla

nou magis
origiue

recte

apud Hibernos
quod

'accedit

in tanta n^jila

iuvenis nimiinMni proprinruni P.ritannicoruni alterum bniusco exenqjlnni nullum snppetit'.

(cf.

Danicum

comparabitur vocabuUim posteriore aetato usurQottmyische gelehrte Anzeiifen 1891 p. 706).

lieuricus Zinuner.

1*

GILDAE SAPIENTIS
dicetur.

ad illam
n.

sunt autem duo potissimum,

Cantabrigiensis coUegii eorporis Christi

139 saec. XII,

quem librum (notatum C)

a.

nobis contulit Franciseus Jenkinson biblioII.

tbecarius Cantabrigiensis, et Durhamensis B.

35 scriptus

a.

166.

accedit descriptus

musei Britannici Burneyanorum n. 310, quem ego excussi (nobis B). descripti sunt rursus ex Burneyano codices duo item rausei Britannici regius Sloanianorum n. 4785. epitomen factam a lohanne Tyn13. B. YII saec. XVI et mouthiensi saec. XIY medio habet codex eiusdem musei Cotton. Tiber. E 1 f. 31'. 32.
ex

Durbamensi

1381

in

Burneyano praescribitur 'incipiunt capitula 'Gilde'. quae sunt numero XXYIIII; sequitur:
:

in vita sanctissimi

atque doctissimi
incipit vita

viri

'expliciunt

capitula.

sancti

subscriptum in fine 'explicat vita viri sanctissimi atque doctissimi Gilde Sapientis'. epitomen lohannes Capgrave in nova legenda Angliae (Londinii 1516) f. 156, ipsam vitam primus los. Stevenson in editione epistulae Gildanae a. 1838. adieci eam ego editioni meae pro auctario II, quamquam altera Gallica liaee Anglica inferior est.
'Gilde',
:

edidit

'apparet

(sic

Zimmerj scriptorem de rebus

continentis

parum instructum quae de

obitu

'Gildae narrat temere

commentum
duabus
p. 956.

esse.'

De
'feliciter

tertia vita Gildae

vol. 2
cet.

his

sanctorum lan.
eruditi'

incipit 'dominici institutione

extitit Gildasius

non bonis etiam deteriore dictum est in actis praecepti sumnia devotione
et

'beatus

prosapia Britannicae

regionis
n.

clara

'oriundus' cet.
saec.

eam

vitam,

quam

sprevi,

scriptam vidi in codice Parisino Lat.

5318

XIII olim Bigotiano. De vita auctoris quae tradunt biographi duo Aremoricanus
omnia,

et Anglicus etsi
fuisse

parum
Anglia

fida

hoc

declarant

sacerdotis

Britanni

nomen clarum

tam

in

Hiberniaque quam apud

nasterium

continentis

Britannos, servatque antiquitus

nomen

eius

mo-

apud Yenetos ad laevam Blaveti fluvii conditum appellatum Gildas - deRuis; quod vetusta traditione ab ipso se fert esse conditum, abbatum seriem ab eo ducens. inter sanctos Gildas quando et cur relatus sit, ignoratur; monuit quem de ea re consului Duchesnius iam in laterculo Anglosaxonico adiuncto ad codicem martyrologii Hieronymiani Epternacensem (hodie Paris. 10837) saec. YHI ineuntis (cf. Duchesne lib. pontif. 1 p. 382) ad diem lan. 28 vel potius 29 legi ei Gildae Sapientis similiter in missab Stowiensi aetatis scriptum non manu prima, sed paene aequali. supparis inter memorias sacerdotum reperitur nomen Gildae (Warren liturgy and rittial of the Celtic church Oxon. 1881 p. 240; Duchesne orifjincs du cidtc ehreticn p. 201). e contrario observavit idem Duchesnius abesse Gildam a martyrologio formae Autissiodorensis

stabihtae

c.

a.

590.

Mature admodum Gildae Sapientis nomen

de eo obscurata.
(scr.
a.

fabulis

implicatum est et

ficticia gloria veritas

testatur id inter alios Giraldus

Cambrensis
ed. Dimoelv)

in descriptione
;

Cambriae
.

1194)

sic

scribens

(1.

c.

2 vol. 6 p. 209

'de Gilda

dicunt Britones,

'cipcm,
'de

quem rex Arthurus

et

occiderat, offensus

quod propter fratrem suum Albaniae prinhaec scripsit. unde libros egregios, quos
fratris sui

gestis Arthuri

gentis

suae

laudibus multos scripserat, audita

nece

'omnes, ut asserunt, in mare proiecit.

'authenticis reperitur'.

cuius rei causa nihil de tanto principe in scriptis

i),

Fabellis missis

ubi vera requirimus

Gildam natione Britannum

epistula
(cf.

fuisse, scilicet

Romanum quamquam

cius provinciae et epistuhi declarat et quae praeterea de eo traduutur.

origo

accuratius

non

traditur,
(c.

cuni

in

diris

persequatur quinque reges

Constantinum Damnoniae

28)

sive

Dumnoniae

Miiller

ad Ptolemaeum

2,

5, 2),

1)

Quae sequitur

expositio

non tam niea

est

quam

Ilenrici

Zimmer, qui qua

'

est et eruditione et comi-

tate

eorum, quae de Gilda

tradita

habemus,
in

veram auctoritatem me docuit

iis

et aetjitis

auctoris indicia certa

sagaciter inventa

mecum

communicavit.

quae sequuntur quae

p.

'

distinxi, ipsi accepta referenda sunt.

idem de Gildae tempore vitaque egit uuper iu Nenuio viudicato

100. 286.

DE EXCiniO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

(|uap

5
;

regio
(c.
cf.
1$

ost
I :

Coniwall
cf.

porium
(c.

Zimmer
p.

32;

/immer
eo

Devon Aurelium Caninum (c. 30) sedis incertae Vortiid est regionis Pemhrolvo p. S8) Domotarum Cuneglasum sedis incertae: Maglocunum (c. 33; cf. Zimmer 1. c.) insulae 307)
vt
:

sine

dubio

Monao,

id

est

Anglesey,

apparet

habitavisse

eum

in

partibus

Angliae
iu-

occidentalibus

tempore, ut ex parte hodie quoque, Brittonum.

a.

natum eum esse

saeculo quinto

exennte vel incipiente sexto, certe ante

iter

504 infra declarabitur.

voncm Gildam
('.

Hiberniam vita altera (c. 5) refert adsentiturque prior 10 00 quod Gildam ait iuvisisse ibi sanctam Brigitam defunctam a. r)21; quae testimonia auctoritate magis carent quam probabilitate, nam saeculo sexto septimoque Zimmerus observat clericis Angbcis Hibernisque in usu fuisse, ut ex altera insula in alteram
fecisso
in

se transferreut.

praeterea quid priore vitae parte egerit ignoratur.

Epistulam quam

odimus
in

scripsit

dogens
CIII

in

Britannia ante

a.

547;
c.

nam Maglocunus
magna,
flava
in

rex

quom tamquam vivum otiamtum

a.

invehit

33,

eo anno obiit testibus

qtia
(p.
.

modo nominatus, cum auualibus

Cambriae ad
de quo infra
Gtcenedociae.

p.

Chr. 547:

mortalitas

pausat Mailcun rex

Gucnedotac tum vita sancti Tehavi Landavensis archiepiscopi

dixi p. 23),

101 Hbri Landavensis,

secundum

quam
Gildas

pestis

traxit

Mailconum regem

cam

epistulam

cum

scripserit

habens annos
a.

XLIV mensem

(p. 40, 19) natus sit

ait

necesse

est,

ut supra diximus, ante

504.

quod

alio loco (p. 25, 7)

post

duorum lustrorum silentium tandem aliquando

in querelas se

prorumpere, in-

tellegendimi erit de auctoris ipsius aetate, scilicet propter aetatem potuisse se iam ante
edere, sed per decennium integrum querelas se suppresex Britanuia Romam num vita prior (c. 13) vera tradiderit, sisse. De dubium est '). secundum eandem redux Roma remansit in regione Aremoricana condens hoc recte referri et exegisse ibi, ut supra diximus, monasterium ab ipso nominatum. Gildam vitac annos extromos iu regione ea phira sunt quae fidem faciant. 'Conomerus 'tyrannus, de cuius cum Gilda commercio vita agit c. 20, Chonomor (sic Gregorius Turo'nensis hist. Francorum 4, 4) sive Chonoober (sic idem hist. 4, 20)'') est comes Britan'norum, qui Macliavmn quendam contra fratrem eius comitem alterum Britannorum 'Channonem tutatus est, deinde adiuvit Chramnum fiUum contra patrem^ Chlotacharium

decem annos eiusmodi libellum

itinere Gildae

'et a.

560 ab hoc una cum Chramno victus est et occisus teste Gregorio

hist.

4, 20.

'item "Werocus
'est

Macliavi supra dicti

Vcnetensium comes, cuius simul meminit vita eadem (c. 20. 21), Warocus filius, et ipse comes Britannorum nominatus per haec tempora
aliquoties (hist. 4, 16. 5, 26. 9, 18.
10, 9;

'ab

eodem Gregorio

glor. mart. 60).

ut Gildae

'biographus comites hos duos memorat ad saeculi sexti partem posteriorem pertinentes,
'ita

qui vitas scripserunt clericorum aequalium, item Gildae meminerunt. scilicet

cum Oudo-

'ceo
'p.

Landavensi archiepiscopo post Dubricium

et

Teilonem

in vita

eius (lib. Landavens.

131) dicitur convenisse tnr bonus et iustus et totius Britanniae historiographus Gildas
tit

'Sainens,

in historiis nominatur, qui co tempore conversahatur in insula

iteni in vita sancti Ututi

Echni duccns
quattuor,

'anchoritalem vitam.
'p.
1

(Rees

livcs

of thc Camhro
.studcbant.

British saints

67) dicuntur ad Iltutum contulisse se scholares plurimi,

quorum de numero
quae scripta

'istc

Samson

videlicet,

Faidinus, Gildas

et

Devi

(=

David)
p.

similiter in vita
est
a.

'Pauhni eius vel potius Pauli Aureliani (vide infra

'uua
'et

23),

884,

scholam frequentasse dicuntur sanctus Devius et sanctus Samson testimonia haec ex vitis clericorum desumpta ut per se parum sanctus Gyldas.

cum eo

Iltuti

1) Errore

Wasserschlcben
sanct.

{irische
I.

Colganum acta

Hiberniae
ibi

p. (5.38)

Kanoneneammlung cd. 1874 p. VI) ait in vita sancti Frediani (apud narrari papam Pelagiimi (5.56561) corpus canonum donum
2) 'Litterae

dedisso Gildae; agitur

de canonibus sancti Fridiani.

recentioribus ita confunduntur,
liic

duae h

et

m
ita

mediae
tit

intor v.icales

'duas in dialectis

('elticis

ut utri(jue substituatur w.

Arboric- et Ar-

'moric- pariter pronuntiantur Arworic-,

videnms iam exeunte saeculo sexto Chonoher

et

Chonomor apud

"Britannos idem souuisse'.

6
'certa sunt,
ita

CtILDAE sapientis
cnnsentientia
veliquis

aliquod

momentuni Imbent ad aetatem Gildae

a

stabiliendam.

pauUo ante obitum suscepto in 'Hiberniam et de obitu ipso. scilicet annales Cambriae (mon. hist. Brit. l p. 830) in p. Chr. 565 (aeram enim ducunt ab a. p. 'recensione adaucta adscribunt ad a. CXXI 'Chr. 444): navigatio Gildae iri Hibernia, item in textu primitivo ad a. CXXVI annales eos quamquam infra videbimus non carere indica'p. Chr. 570: Gildas obiit^). 'tionibus ficticiis, hi loci eorum ut ipsa simplicitate commendantur, ita alter confirniatur 'testimonio annalium Ulsterensium (ed. Hennessy Dubhni 1S87 vol. 1 p. 62), quos con'stat non solum non pendere a Cambricis, sed a ficticiis quae in his 'reperiuntur narra'tionibus immunes esse et rerum gestarum per Hiberniam mediam et septentrionalem 'vicinamque Britanniam memoriam recte servavisse ^) anno domini CCCCCLXIX .... annorum numeratio in his annalibus cum ad saec. X extremum a vera 'Gillas obiit. 'uno anno detracto diiferre soleat, annus hic 569 recte aequiparatur anno in Cambricis
'Meliore
auctoritate

utimur

de

itinere

Gilda

'annalibus tradito quingentesimo septuagesimo.

vitae prioris locus his admissis
'itinere

Ilaec ut per se firma sunt, ita accedit

scilicet

optime

illustratus.

quae

c.

11.

12 narrantur de

a Gilda suscepto ad Ainmericum regem pcr totam Hiberniam,

cum parum

con-

'veniant sacerdoti iuveni,

optime quadrant in iter illud testibus annalibus Cambricis a ante obitum factum in Hiberniam, quoniam secundum annales de 'Gilda quinquennio 568 (secundum annales qui dicuntur quibus raodo diximus Ulsterenses annis 565

per universam insulam regnavit rex Ainmire (gen. adniodum raro neque inter reges Hiberniae praeterea re'deunte huuc ipsum a biographo significari iam nemo dubitabit'.
'quattuor magistrorimi 564

567)

^Ainmerech)

quo nomine

GikUe videmus notimi fuisse Vergilium, cuius versus citat p. 30, 11. 34, 15. 40, 10 non accurate et sine dubio memoriter, item ni fallor luvenalem (nam epimenia p. 39, 7 videntur sumpta ex eius sat. 7, 120) et Persium vel Martialem (ex altere utro venit opinor catusta p. 39, 2. 84, 29) et Claudianum inde enim, quod apud Claudianum Tethys passim pro oceano usurpatur (cf. in ed. Birtii indicem p. 458), vallem Tethycam vel, ubi libros sequimur, Tithicam p. 35,9 Gildas formavit (Ziramer Nenn. p. 316 seq.). comparari potenmt milites dicti stigmata p. 32, 2. 34, 20 fortasse propter notam consue;

tudinem punctorum

(C.

Th. 10,22,4).
afFei't

item novit

Gildas

Hiei-onymi

de

scriptoribus

ecclesiasticis libellum et epistularum syllogen,

quae
eius

tacite compilat p. 29, 12.

mire sane

laudat Philonem, cuius quod

a

p. 36,

10 dictum Wendlandius Philonis editor futurus

me

interrogatus negat reperiri in scriptis

quae habemus Latine versa; subesse

eius

posse locum vitae Moysis

1,31 p. 108

Mangey, sed

tractatus

Latinam versionem

nullam hodie certc superesse.

quasi

ex
satis

glossariis

auctorem rariora quaedam adsumpsisse,

non
(cf.

sinc

eo adiumento

obscure loqui posset, suadet vocabulum ambrones

p. 34, 1

cum interpolatoris esse videantur tautones p. 34, 15 (cf. Longe maxima pars epistulae ad verbum descripta est ex scripturis Ducange s. v.). sacris, neque ea contemnenda. nam ut dudum viderunt viri docti, Gildas in parte
Festus ep.

p. 17),

librorum adhibuit versioneni Hieronymianam,

in

parte alia diversam ab ea, servans inde

1) 'Ideni redit

!u

annalibus
p.

fide

dignis Tigernaclii Clonmacnoisonsis

a.

(f 1088)

Crillas

quievil

(Skene

'chro7dcles of the Picls

und Scots

67) et in Innisfallensibus compilatis

1'205: quies Oilldais episcojms [sic]

'(Skene

1.

c.

p.

167)

annus

in neutris enuntiatur'.

2) 'Textus nobis

servatus

compilatus est ox recenditler-

'Monibus dual)us easdeni fere res tradeutibus adscriptis ad singulas epocliis quae seuis septenisve annis
'rent,

saepe praeterea praemissis

verbis:

'sunt in

commentario iuserto
supi-a

actis

secundum alium libruin similibusve (vide quae de ea re exposita minoribus academiae Berolinensis a. 1891 p. 281). id hic qnoque evenit;
a.

'nam post adnotationem

relatam ad

569 eadem

fere redeunt

ad

a.

576, in

liis:

"] (JiUas'.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

non pauca, quac alibi fnistra quaeras. Robertus Bensley iu commentario (thc missiiig fragment of tlie lutin translation of tlic ftnirth booh of Esra. Cambridgc 1875. 4) p. 36 observavit in Esdrac Latine facti libro quarto, quem servaverunt duo tantummodo libri saeculi noni, Sangcrmanensis hodie Parisinus n. 11504. 11505 et Corbeiensis hodie Ambianensis in antiquis scriptis n. 10, textum a Gilda ndhibitum propius ad Corbeiensem accedere. ecclesiae Britannicae ct maxime apud Gildam quae adsunt sumpta ex scripturis sacris composita ct cum vulgata versionc comparata reperiuutur apud Iladdan et Stubbs councils
vol.
1

p.

170

180

Res per Britanniam gestas quod

patriis cx

agiturque ibideni p. 181 de exemplari bibliorum adhibito a Gilda. ait auctor c. 4 narrare sc deficientibus scripturis
^),

transmarina rclatione
sanc

eiusmodi librum
libri principio

quem

evolverit huius epistulae causa

lati-

ego repperi nullum.

in ipso

Britanniae insulae longitudinem et

apud Orosium. item Hieronymi chronica adhibuit ad c. 8 tudinem indidemquc videtur sunipsissc quod significat persecutionem Diocletianam fuisse novennem (c. '.); cf. c. 12: hilustro non expleto)., nam annos eius Hieronymus ita nuraerat, ut id inde Gildas efficere potucrit, cum Rufinus (8, 18) eam faciat decennem. Rufini historiam ecclesiasticam quamquara norainatim non adlegat, sumpsit inde quae adfert c. 74 ex Ignatii ad Romanos epistula et c. 75 quae sequuntur de Polycarpo et Basilio: etiam
ita refert, ut refcruntur

Nicolai

at in rebus uarrandis et Novati nomina c. 67 ad cundem auctorem redeunt. neque Orosiuni neque Hieronynuim nec Rufinum secutus est nequc omnino, ni fallor, certum auctorcm ullum, sed memoriter quae retineret in litteras rcttulit. certc quae habet de persecutione Christianorum Diocletiana 0.912 et de Maximo adversario Gratiani
et Valentiniaui II c.
i;5,

imbuta tota
scribentem
in mcdio

spiritu Britaunico

nullo

modo
est

sic

ut traduntur ab

auctore transmarino

referri
sic

potuerunt,
8,

quamquam
l
:

verisimile
.

priore loco

eum

imi-

tatum esse Rufinum

divinae

ecclcsiae dei
igni

subversae sunt fnndamentis,

vero scripturac

pJatcaram

crcmufac sant,

deindc exponentera de

martyi-ibus secuuduni provincias.

sed Britanniae Rufinus non raeminit nec credibile est

illum aliunde

quae de martyribus Britannis Gildas scribit sub Constantii imperio evenisse. Maximum constat a Britannia profectum per GalHas et Hispanias et per Italiam dominatus sedem posuisse Treveris, Gratiannm interfecisse, agnitura esse quoque Valentinianum Roraa expulisse, interfectum esse ad Aquileiam, ut quae de eo Gildas
,

uarrat vera sint omnia;

sed

ita

coniuncta haec

nusquam praeterea

reperiuntur.

pergit

Gildas copiis ita a Maximo habilem, quae Scottis Pictisque ingruentibus resisteret: Romanos iraperatores insulanis aliquoties opem tulisse raisso exercitu et manu militari muro facto a mari ad mare

abductis insulam a defensoribus vacuara reraausisse et in-

priraum ex cespitibus, deinde ex saxis.

in litore constitutis,

tiu-ribus
ibi

quoque contra piratarura incursiones

sed exercitum stabilem

eos relinquere uoluissc, ipsum Agitium

consulem Britannis expetita auxilia denegasse, itaque hqstes per universam insulam vagatos incolas stragibus continuis affecisse. haec ut in universura rerum statura in Britannia qui tura fuit recte repraesentare videntur, sic ut narrantur magis famam incertam
ter

reddunt quam sinceram rerum gestarura narrationem.

valla

ad septentrionera notum

est

facta esse iraperantibus Iladriano et Pio, neque licebit Gildae verba accipere de eorum murorum non aedificatione, sed restitutione. ad Honoriuni usque Roraanorura exerGermanocitura mansisse in Britannia, tum primum incolas insulae a Roraanis contra

rum

incursiones
ille

parum defensos ab imperio

consul sine

recessisse

auctor
a.

cst

Zosimus

(6, 5, 3).

quo tcrtium fasces quo obiit, Britannos auxilia petivissc ut aliunde non est testatum, ita pcr gcssit, et 454, Gallicorum c. 126 se probabile, poteritque recte coniungi tam cum narratione chronicorum
Agitius
ter

dubio Aetius cst,

a quo inter

446,

1)

Hoc

euini siue dubio sigiiificat sequi se auctores

nou Biitauuicos

necrecte verba

interpretati suut

qui iude efteceruut Gildam scripsisse in regione Aremoricana.

g
(vol.
I

GILDAE SAPIENTIS
p.

650) ad
in

a. c.

441/2: BrUtanniac

quc laceratae
ludit (c. 4:

dicionem

Saammm

rcdiguntur

usqm ad hoc tempus variis cladibus eventibusquam cum migrationo Britannorum in

p. 576),

Galliam anno 461

petebant regiones).

anteriorem (Zeuss die Deutschen

. .

ad quam ipse Gildas adc.

monimenta

civitm

e.vilii

classe longius deportata;

in

25:

alii

transnuirinas

ipse quo
c.

anno Saxones

Britanniam advenerint non enuntiat,

nam

oraculum quod refert

insiderent,

23 futurum esse,

ut per annos trecentos

Saxones Britanniam
soluni dechirat

centum vero quinquaginta annis cam saepius vastarent, hoc

Brittones de liberanda patria desperavisse nequc ad calculos voeari debet.

est de loco

sed videndum

conchimato numerationem certe aliquam annorum continente, quo concludit

:

fere

hostes vincebant usque

'nunc cives nunc factis c. 26 ad annum 'obsessionis Badonici montis novissimaeque ferme de 'furciferis non minimae straf/is quique quadragesimus quartus ut novi orditur annus quae verba sic scripta in libris 'mensc iam uno emenso qui et meae imtivitatis est." nostris Beda h. eccl. 1, 16 ita reddidit: 'ex eo temj^ore nunc cives nunc hostes vincebant 'usque ad annum obsessionis Badonici montis, quando non minimas eisdem hostibus strages 'dahant, quadragesimo circiter et quarto anno adventus eorum in Britanniam\ unde

narrationem de proeliis inter Britannos et Saxones

Arthur de

la

Borderie (Gaidoz revue celtique

vol. 6 a. 1883/5 p.

seq.)

verba Gildae
mihi quoque

corrupta iudicans ante ut noui inseri iussit udventus eoruni in Britanniam.

quae

libri

habent parum sana videntur, cum

sit

commodam

interpretationem nullam ad-

mittant neque tauta

scriptoris infantia, ut plane balbutiat.

emendatio ut ratione pro-

cedat, duo tenenda sunt, primum verba ut noni sensu carere, deinde annum qui ordiiiaec ubi tenemus, fortasse tur mense iam tmo rmenso esse non posse nisi praesentem.
sic

licebit tradita refingere

quique quadragesimus quartus [est ab eo quij orditur annus

et meae nativitatis est. ita Gildas ait scribere se anno ab obsessione montis Badonici itemque a nativitate sua quadragesimo quarto, et convenit, quod in lemmate posuit cogitans de obsessione illa: de postrema patriac victoria, qtiae tcmporibus nostris dei nutu donata est. Bedam autem statuemus locum Gildae ita

mense

iam uno emenso, qui

legisse,

aptasse,

eum legimus nos, et cum intellegi non posset, eum libere ad aeram eam quam alibi quoque sequitur. Quod si haec recte explanavimus et item recte cum Zimmero Gildam posuimus
ut

natum esse paucis annis ante a. 504, epistulam dictasse annis non multis ante 547, preces ad Aetium directae, de quibus agitur c. 20, et Saxonum occupatio Britannica, quae refertur perturc. 23, secundum auctores veros in idem fere tempus, id est in a. c. 450 incidunt.
bata igitur est Gildana narratio preces
illas

factas esse propter solas incursiones Hiber-

norum Pictorumque (c. 21), secuta esse iis domum reversis tempora luxuriae (c. 21), deinde cum aquilonales gentes reditum minarentur, contra eos advocatos esse Saxones (c. 23).
perturbatio aut excusatur aut certe explicatur eo, quod insulae occupatio Saxonica relata
videtur esse
ibi,

ubi narrandus fuit primus

Saxouum

in

insulam adventus, quos constat

dudum

antequam eara occupareut. ipsum oraculum supra relatum videtur invasiones per annos centum et quinquaginta annos continuatas distinxisse ab
litora Britanniae infestavisse

occupatione trium saeculorum et postea demum cum utrunique confunderetur, ad perturbationem eam celandam membra duo perperam inversa esse. regis eius, qui contra gentes aquilonales Saxones primum advocavit, Gildas nomen non videtur posuisse, posuit Gildam expilans historiae Britannicae scriptor, ut infra ubi eam edemus demonstrabitur, unde
Vortigerni
polatos.

nomen

in

Bcdanam

historiam transiit et ex Bedanis in Gildae libros inter-

Saxones

ita Britannis opitulati

(c.

eorumque tamquam mercennarii

fin.),

facti

postquam
(c.

tnulto tempore

annonas acceperunt

23

coeperunt Britannos opprimere statusque

insulac ita conturbari.

nam quamquam

ait

auctor praedones

domum

recessisse

26),

aperte id non pcrtinet ad gentem universam, scd ad catervas pro re in patriam reversas
aliis

subeuntibus. hunc rerum statum probabilc est obtinuisse secunda parte saeculi quinti.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

memoratur deinde Ambrosii Auicliaiii duciti IvonuinDruui UritauMiai' iiniviiuiae civiuni victoria de barbaris magna, quam reportatam esse aliquautum ante quam Gilda scripsit post certamina plura iudc efticitur, quod is verba facit de Aureliani subole degenerata.
eventu facta (nunc cires
auctor scribcre se

mmc

hosfcs vincchant) victoria altera

cum

obsessione montis vario

Badonici (qui ubi fuerit, ignoratur) coniuncta incerto

ait

temporibus

ti-anquillis.

rcrum statui finem imposuit, nam proelium Badonicum, si vera sunt supra
id
est

cxposita, factum est antc amu)s

XLIV quam

scripsit Gildas,

anno

circiter .500.

tam victoriam paratam quain pacem secutam patet accipiendam essc cum aliquo temperamento; Saxones nequc expulsi tum sunt dc insula neque hoc significare voluit Gildas, sed ab insulae regione ea, de qua Gildas potissimum cogitavit, Brittones Romani de ipsa victoria Badonica quae posteriores barbaros per aliquod tempus arcuerunt.

Bedam cum modo viderimus eam adscribere ad annum XLIIII post adventum Saxonum ab ipso collocatum a. c. 45(t (dicimus de eo anno in praefatione ad clironica Bedana), verba auctoris temere interpolavit, sed annus, ad quem
narrant, sumpserunt a Gilda.
ita

pervenit, incidit fere

in ipsuni

illum

vere Gildanuni.

annales Cambriae quod ad-

scribimt ad

annum suum LXXII

sive p. Chr. 5 16: hcllum

Badonis,

in

qm

Aiihur ^wr-

tavit crticem clomini nostri Icsu

et
c.

(Hmsti

fribtis diebtis cf trihiis

nocfihus in humeros suos

fabulosae '), ut ipsum excerptum est ex historiae Brittonum epochae quoque iure diffidemus quamquam nc ea quideni multmu distat a Sui temporis statmu insulae Gildas talem fere adumbrat, qualem vera ab Gilda indicata. 2 relata Britanniae defectione a Romana dominatione significat Procopius bell. Yand.
Briftoncs victores fuerunt
56. ita

sub Honorio:
rvQavvoig

BQeTraviav
t^ieve,

^itvroi

'

Po)ua'iOL

avavEioaaa9ai

ov'/.hi
ait

1'gxov,

mr ahov
(

quocum
:

condicione regionis Aremoricanae

rcijis

recte componetiu- quod sempcr Brittani suh Francorum potestatem post obittim

Gregorius

ulX ovaa v7to hist. 4,4 de

ita apud Gildam f 511) fucrunt ct cnmites, non rcijcs appellnfi siinf. quorum, ut supra in insulae partibus, quas obtinent Brittones, imperant 'reges" plures vidimus, quinque nominatim excitat: Saxonum sui temporis regem nullum nominat, quoniam per ea tempora bella inter eos Romanosque quieverunt. partes eae quod

Ghhdovcchi

regibus oboediunt,

non impedit,

quominus

auctori
certa

visae
ratione

siut

compfehendi imperio
ea

Romano.

immo

id

ipsum ex Gildae epistula

efficietur et

quamquam

rerum gestanim memoriam non magnopere auget, nihilominus statum insulae post deductum inde Romamun exercitum vivide depingit, unicus liber omnino qui eius saeculi
coudicionem insulae publicam aliqua luce
illustret.

scribere se

Romanum

civem civibus

Romanis Gildas enuntiat

duobus, primum p. 38, 20, ubi barbarum nationem ait in Britanniam appulisse frihus, nf llngua eius exprimifur, cyulis, nosfra lotigis navibus ; nam quamquam monuerimt periti Hnguae Cambricae in ea quoque praeter curtic vocabulum
locis

alterum long de nave usurpari, quod adiectum est tuxvibus

eam

nostrae linguae interpreta-

tionem exckidit et
p. 44, 5

id ipsum declarat auctorem hoc loco

sibi proposuisse,

quod

facit altero

vocabulum Cuneglasum

explicans addita interpretatione

Romana

lingua.

eadem

ratione quem vindicem Britanniae a transmarinis gentibus praedicatAmbrosium Aurelianum appellat Romanae gentis virum p. 56, 12, respiciens omnino originem eius ipso nomine

indicatam,

sed nequaquam
libelli

ita

eum

distinguens a civibus quos

scriptori

ait

insuhmis.

confirmat

quod posuimus

tenor et indoles universa.

quamquam

Britanuia jMtria

1) Cf.

Zimmer Nenu.
debent,
oi

viiul.

p.

100.

hiuc peudeut receutiores, ut Willelmus Malmesburieusis (f

:

c. a.

1142)

in antiquitatibus Glastoniensis ecclesiae (p. .300 ed. Gale)

Gildas neque

eus, cui
loci

BrHanni

sancHtate

captus,

ibique

confundens

anuum

victoriae

quid nolitiae inter ceteras ;,entes habent, altare est sepultus, nnno domini DXII de medio factus in velustu ecclesia ante diverse Kadulfus de Doceto (f a. 1202) in 'cataobitus GUdae. Badonicae et
SS.
"J?,

hm.Uns neque infacetus J.lstorimultum annorum ibt (Glastomae) exegtt

logo vlrorum illustrium'

(MG.

257): Gilda Brilonum jesta

Jlebili

sermone descnjmt anno mcarnalioms

DLXXXI.
CHRONICA
III.

10
est

GILDAE SAPIENTIS
{patrkie
vlctoria
p.

28,

(i

et

alibi

passiin),

eo

vocabulo
significat.

secundum

eius

saeculi

dominationem violentam consuetudinem Romani imperii civis Romanorum (p. 30, 16) cum iisdem coloribus pingat atque Brittonum ignaviam (p. 30, 8.
35, 15)
repreliensor

provinciam suam

acerbus et ut ipse

ait

querulus, nihilominus proponit sibi insulae

p. 29, 18 et

vices narrare temporibus imperatorum

Bomanorum
hyiiimus

Britanniam agnoscit factam

esse

Momaniam

]).

30, 19

eamque

queritur ingratam fuisse non raro transmarinis regihus

p. 33, 6,

p. 29, 4

ct tyrannis opponit imperatores

desciscentes perfidus appellat

p. 30, 14.

universa narratio eo vertitur, quod

nomenBomanum

eo tempore, quo legiones

insulam tutabantur, ut verbis aguitum

(p. 32, 27. 34, 6), ita ad )norem legrsque

non

satis

propagatum

(p. 32, 27), post exercitum (p.

Komanum,

ut auctor narrat,

tempore Maximi ad-

versarii Gratiani et Theodosii

33, 2)

ex insula deductum,
in fide

iusta tutela caruit;

nam

quamquam Romani
bis

invitati

ab insulanis spoudentibus
id

se

mansuros

(p.

33, 16)

ad repellcndos hostes redierunt, secunda vice patriue denHntiant amplius se non

reversuros
(p.

esse
(p.

34, 19),

quod

deinde
ut

ipse

summus dux Aetius

totis

confirmat
vindicent

36,4).

hortantur

Romani

insulanos,

ipsi

libertatem^)
felici

virihus

(p. 34, 21), (p.

efficitque id post longa ignaviae

tempora

fortuna Ambrosius Aui-elianus

40, 12).

itaque quo

tempore Gildas
multis,

scripsit,

desierat

quidem

insula esse sub

im-

peratoribus
p. 30, 16)
(p. 41, 15:

Romanis praesidibusque ab
et

ipsis missis {rectores p.

30, 6. 33, 10; praepositi

parebat regulis
habet

qui

auctori

dicuntur

reges

Britannia, sed tyrannos.

37, 4 cet.),

modo modo

reges

vel

tyranni
et

rectores

(27, 7)

duces

(p. 45, 2),

sed cives nihilominus manserunt Romani et co nomine belligerant

cum
illa

Scotis Pictisque Saxonibusque gentibus barbaris.

ceterum liaec ut ad condicionem civilem

transferenda sunt.
ipse Gildas

pertinent, ita ad linguae

Romanae usum nequaquam

sua narratione luculenter indicat ne eo quidem tempore, quo legiones Britanniae pracsidebant, morem legesquc Romanas per insulam satis viguisse, multo minus igitur per
in civitatibus, quae Gildae aetate licet ruinosac tamcn tum maxime in monasteriis vel ea aetate aliquatenus Latinae linguae etiam quotidianum usum duravisse crediderim, et omnino linguae cultae usurpatio tum demum tota toUitur, cum etiam in litteris altera ei substituitur, id quod

saecula posteriora.

attamen cum

superfuerunt

(p. 28, 13. 39, 17),

in Britannia post saecula

demum

evenisse

nemo

ambiget.

Titulus operis qui fuerit,

et principio careat et fine,
sit

parum

constat.

codex primarius Cottonianus cum hodie

apographo

eius (nobis
et

D) a

principio item rautilo subscriptum

sic;

explicit liber

s.

Gildae ahhatis

liistoriographi

Anglorum
flebili

et cetera,

editio

prin-

ceps ad Cottonianum librum potissimum adornata (P) praescribit: incipit prologus Gildae
Sapientis de excidio Biitanniae et conquestu eitisdem ac
cipes et saccrdotes, subscribit
:

castigatione in reges pririr

editio altera

explicit episfola Gildae Sapicntis,

ad emidem

ipsum libellum repraesentat neque praescriptione addita neque subscriptione, titulum autem in voluminis indice ita forraavit: Gildae, cui coglibiTim diligentius exacta {Q)

nomen

est Sapientis,

de excidio

et

conquestu Britanniae ac

flebili

castigatione in reges,

2)rincipes ct sacerdotcs epistola.

accedit quod
ait in

qui Cottonianum codicera integrum vidit

auctor catalogi Cottoniani

a.

696

eo legi Gildam de excidio Britanniae. in codice

dicitur

Abrincensi (nobis A) interpolato auctor

praeterea tam in prologi praescriptione
in prologi praescriptione
liber

quertdus Gilda in operis inscriptione,

operis subscriptione beafus Gilda, opus
et praescriptione

quam

in

de gesfis Brifonum, in

operis

et sub-

scriptione liber de miseriis et praevaricationihus et excidio Britanniae.

1) Sequitur usiim labentis .letatis

longe deterioris
lustinianus

Koinaunni iinperiiun suh

libertatis

vocabulu celebrantem.

cod.

1,

27: ut Afrlca per nos

reciperel tibertalcni.

obsequium imperaturi qui deuegant

in provinciis

quae

fuerunt imperii Komani, omues suut tyrauui.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

notae codex

U
:

X affcctus interpolationo
GiMc

eadem
ct

praescribit pracfationi

imipif prrfafio
et

lihri

i/Hcrull sancti

Sapicnfis dr cxcidio Britannir,

dc

calamitafihus

prevaricationi-

hus eius civium ac Britonum cxalafionc

sacerdotes, deinde post

conquestiis

ipsius contra reges, jirinci^Jcs et

liber

capitum indicem
dnris

ipsi

operi:

incijnt

querulus

sancti

Gylde
de

Sapienfis de cxcidio Britanniac, de calamitatihus et prevaricationibus eius civimn,

corum et quam dolose Romani eos sihi suhrycrinf cf quam hcUicose ijisi diufius resfiferinf ct quomodo Eomani postrrmo cis praeifa ut non Brifannia, sr.d Roinana insula vocarctur. ef positos vectigalcs pracfeccrini
cxnlationc

Britonum

et

oppressionihus

omnis moncfa auri argcnti

mundum

vcnerit et

arris imugine Carsaris notarrtur, quo fempore Christus in quunta pcrsccutio fcmpore Diocletiani cmerserit, quantum martyrum
et

gloria tunc Britannia effloruerit, qualiter gens

in maro-ine adnotatur: loeus,

in

quo facfus
ct

cst hir lihcr,

Britonum imperatores Romanos attriverit. cst Gtiales insula marina temlihcr

porc Arthuri

rcgis,

persona Gildac Sapicntis.

doctoris dlgitis

subscriptum in eodem libro: cxplicit

Gilde Sapientis de cxcidio Britanniae

Britonum exulacione.
sensu cultuquc

Historiam Gytdc Cor\

mac

sic

pcrlcge

scriptam

rcdactam

hcc tcnues superat

:

multos carpitque superhos adiecta in margine hodie mutilo adnotatione hac

[fejclt

nan-

que ipse Gilda [libjrum

infuperavit eos

magnum
in

de regibus [Brijfomim

et

de 2>rcUis eormn, [scd qjuia

mulffumj

illo libro,

incende[rujnt

ipsl

lihrmn illum.

equidem tituhmi

formavi ad editiones Cottoniammi

polata recensio Abrincensis

Hbrum
et

repraesentantes, potuitque a titulo eo et inter-

proficisci

Cormac

ille

nescio qui

')

ampullarum suarum
sermone
descrlhii,

stamina sumere.
item
citans

consentit item aUquatenus in historia

facfa,

Anglorum

1,

22 Beda Britannorum

memorans scclcrum
qui
infra

quar hlstoricus corum Gildus

(sic hbri) flehlll

adlegabuntur

auctores AngUci saec. XII, in

his Giraldus

Cambrensis
27
(v.

Gildae librum 'de excidio Britanniae'.

ita,

Quod Gildae
/</sfo>7'

Ubellus

hodie circumc.

fertur bipertitus
cplstola

ut priori parti

c.

20

inscribatur

Glldae, alteri
est,

110
praef.

Glldac, accidit culpa Gahi,

quem Stevenson caece

secutus

Petrie

eius p. 62) et

Bradshaw

(v. p.

21) agnoverunt erravisse, sed iUe errorem toUere non est

noluit.

ausus, hic

UbeUum plenum edere

sohx reperitur
ita

deceptus est GaUus eo, quod in codice notae

infimae

pars

illa

prior

rplstiila interpolator

mutavit, ut fierent In hoc Uhro.

libri

ibidemque praefationis primfi verba In hac evidenter qui codicem eum

posteriorem ex soUs fere excerptis

exaravit ut prologi extrema ita abiecit partem

sacrac scripturae compilatam eaque tanhim retinuit, quae rerum gestarum curioso

aUquam
operis

utiUtatem praebere viderentur.

divisioni superstruxerunt

corruimt

igitur

quae

viri

docti

ficticiae

huic

temptamina ipsa parum probabiha^). Praeter epistulam, quam edimus, Gildas alia quoque scripsit. commentaiium Gildae 'do paenitentia" servavit codex unus oUm adservatus Fecampi in Normannia, hodie Parisinus n. 3182 saec. X/XI, quo codice quae contineantur enarrat Maassen Quellcn dcs

UbeUum Martene et Durand thes. nov. anecd. 4 Wasserschleben Bussordnungen (Halle 1851) p. 105 ad codicem collatum (1717) p. 7, a Knustio, Haddan et Stubbs (vel potius Henr. Bradshaw) councils and ecclesiastical commentariolus doctiments relating to Great Brifain and Ireland vol. (1869) p. 113.
canon. Reehtsl p. 784: ediderunt inde
1

'nica
'(ut

sexto sacculo ad uuileciuium in Iliberuia Irequentissimura 1'uerit, a Britau1) 'Cormac uonien cuni autcm lingua abliorrcat, aduotatin c(uo(|ue de loco tcmpore persona consuetudini Hibernorum respoudeat vita Patricii eJita in analeetis licillandianis vol. 1 p. 548 ita incipit: lemjnts locus et jiersona requiruntur
;i

'ei sic

deinccps narratio forniatur, sefiuunturriue schema idem exordia fere

hynmorum

Hibcrnicorum'), receusio

ab honiiue natiouis Illbernicae, degente tameu secundum glossam ad i>.33, 12 (vide p. 19) iu "Hritannia septentrionali, scilicet in Scotia quae tum dicebatur formata ex foederatione Hibernorum Pictorumquc'. II. Zinimcr. 2) Zimmero (Nenu. p. 101 seq.) visa est Gildaui libri bipertitio adscendere ad saeculum VIU et
'liacc proficisci videtur
liistoria

Uritanuica eo tcnipore

Ita

cocpta

esse

scribi,

ut

at bipertitioucm llbri

omnes

ignorant,

nam ue

pessimus quidem

partcm priorem Gildauam historicam continuaret. neque ille librum divisit, sed breviavil

temcrariuni ccimmuntuni editoris septinii deciral saecull rcforrl potcrit ad saeculum octavum.

12

GILDAE SAPIENTIS
nostro proficisci videatur, nos eiim

oum vere a Gilda

editionem Wasserschlebenianam.
lung ed.

89 repetivimus secundura at in eodem codice qui reperiuntur canones synodorum

iiifra

p.

Britannicarum recte opinor contra Bradshawium Wasserschleben

a.

[ii-ischc

Kanonensamm-

1SS5

p.

LXXIII) Gildae
significax-i

ibi

adscribi negavit.

Praeterea extiterunt collectanea ampla argumenti ecclesiastici sub nomine Gildae,

quo item verisimile est

scriptorem epistulae

quam habemus.

codex Cantabrititulo nullo,

giensis collegii corporis Christi saec.

IX/X, de quo
p.

cgit

plene Wasserschleben [irische

Kanonensammhintj
sed ut singulis
p.

ed. a.

885

p.

XXII seq.),
(p.

48

59

excerpta continet
praeterea

locis

praemittatur dicif friJdas vel Gildas

ait.

unum locum
incipiente

(infra

SS

fr.

YIII) eadem collectanea

iisdem
collectaneis

34) inter alia excerpta sub eiusdem auctoris nomine

est
is

posuerunt.

usus

qui saec.

VII exeunte

vel

VIII

(certe inter scripta

quae adhibuit recentissimum

a.

est paenitentiale

Theodori archiepiscopi
Gildae quae
ibi

Cantuariensis

defuncti

690) canonum

syllogen
a.

composuit liodie notam sub nomine

et

Hibernicae
attribuuntnr
(p.

editam

a Wasserschlebeno

1874

denuo

a.

1885.

utrum qui composuit Gildana adhibuerit pleniora quod passim in sylloge ea praeterea usu venit extremo loco (XI) posuimus sic ut ibi certe fragmentum quod legitur non magis ost Gildae quam id quod sequitur Patricii (cf. Wasserschleben in praef. p. L). ceterum sylloge non solum locis non paucis eraendatius scripta est quam simt excerpta ilia Gildana, sed quod fr. nostri III praescriptio Gildas in epistolis suis significat ordinatorem usum esse epistulis Gildae deperditis, eo confirmatur quod teste
89
fr.

IX XI)

cum pleraque redeant

sit

pleniora in collectaneis Cantabrigiensibus, de reliquis

dubitari potest,

an in inscriptionibus erratum

vel interpolatio admissa, id

Columba abbate
runt,

(infra p. 21)

iuris

ecclesiastici quaestionibus a

Finniano abbate pro"202

positis Gildas 'elegantissime rescripsit'.

de codicibus,

qui

syllogen Hibernicam servan.

1 1

conferenda est editoris praefatio

n.

eminent inter cos Parisinus

olim Sangern.

manensis saec. VIII: Sangallensis

243 saec. IX: Bodleianus Hattonianus

42 saec.

syllogen habens ita auctiorem, ut etiam Gildana

quaedam

hic

primum compareant; Roet

manus

Vallicellianus
Ilibernici

A
duo

18 saec.
in

auctus similiter et eo quoque nomine notabiUs, quod

libris

auctores

reliquis

nominati

Patricius
in

Gilda

hic

facti

sunt

Paterius et Gelasius.

pseudogelasiana excerpta liaec

epistulae

corpora

canonum posteriora

multa transierunt.
est,

Gildanorum horum examinatio

etsi iuris

canonici peritis relinquenda

editioni nostrae

Gildanae subiecimus collectanea codicis Cantabrigiensis

quaeque praeterea sub Gildae nomine in corporibus iuris canonici inventa composuit diligenter Henricus Bradshaw (apud Hatton et Stubbs councils I p. 108 113), maxime ut Gildana tractantes comparare possint sermonis proprietatem et sacrae scriptm-ae formam. differunt certe in loco 2. Timoth. 3, 1 5 adlato tam in epistula c. 104 quam

in

fragmento III

sic ut

subscripsi.

EP. in novissimis diebus FR. de novissimis diebus.

instabunt tempora periculosa

instabunt tempora pessima

EP. erunt enim homines semet ipsos amantes FR. et Iiomines erunt sui amatores
EP. cupidi FR. avari EP. FR.
ingrati ingrati
elati

superbi
superbi

blasphemi blasphemi

parentibus inoboedientes
parentibus inoboedientes

adrogantes
scelesti

sine adfectione sine adfectione sine benignitate sine pace

inpuri

accussatores
protervi

EP. incontinentes inmites PR. intemperantes crudeles

proditores

odio habentes

bonum
dci

proditores

temerari

EP. tumidi FR. inflati

quam voluntatum amatores magis quam

voluptatum amatores magis

dei

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

EP. habentes quidem speciem
pietatis,

13

virtutem autcm eius abnegantes

et virtutem eius

FR. habentes
Indc

formam
sit

pietatis

abnegantes

num

colligendum

auctorem utriusquo

operis

non

esse

eundem

diiudicabunt

rerum pcriti. Precationem

codice Coloniensi
fecif,

lorica pro
n. lOfi

morbis a corporis partibus singulis arcendis propositam in

subscriptione
cxplicit

cum

lii/mnns

qucm Lnthacan
luxc;

Scotigencs

in

codice

Hibernico Lcahhar Jhcac sub praescriptiono

CtUIus hanc loricam

fccif

Zimmer
in

.... iMifdJcend mac Bnith Bannaiti venit ah cn. in insulam Hiberniam transfidit (in Nennio vindicato p. 299. 337) nuper edidit denuo recognitam, iudicans eam
illo

scriptam esse a Gilda nostro, deinde a Lathacane

erudito Hibernico defuncto

a. G(Jl

Hiberniam allatani, emendans scilicet in praescriptis illis inventam pro venit. mihi neque omendatio probatur neque inde, quod precatio illa mortalitatis mentionem facit, annales autem Britanniae per tempora Lathacanis obitu anteriora sohus mortahtatis quae Gildae tempore evenit memoriam servarunt, de tempore quicquam videtur effici, neque hymnus
recte convenire Gildae nostro propter sermonis insignem diversitatem,
(

quam Zimmer

ut

non ignoravit v. p. 323), ita non recte aestimavit. nam hymnus venit ex schola ea, quae intrusis in Latinam Unguam verbis Graecis et Hebraicis incoudita et supra omnem barbariem barbara doctrina, ad quam quod accedat, Gilda noster non habet. hoc sohun concedere possis eius scholae eruditos Giidae epistnlam lectitasse et Tcthycam vcdlcm
(supra p. 6) inde suo tliosauro
intulisse,

locutionem

licet suis deliciis

inferiorem

ita

et

ipsam obscuram et perversam.') Historia Brittonum fabulosa ut aliis, ita praesertim Gildae passim in libris tribuitur temere omnino, qua de re infra ad eam exponemus. praeteriri potuerunt, quae Galfredus Monumetensis sub Gildae vocabulo adlegat tam ex historia illa deprompta quam
aha ab ipso conficta (vide
infra p. 23),
lul.

itom carmeu de

victoriis

regum Britanniae

ser-

vatum

in cod.

Cottoniano

D. XI Gildae adscriptum aliacque fraudes recentiores.

Gildam iure
esse;

ait

auctor saeculi

XII

infra p. 23 citatus

Willelmus raro transcriptum

codices libelh non solum extant

admodum

pauci, sed praeter

Bedae excerpta

et

codicem Abriucensem interpolatum

ad

scripta

editaque

exemplaria

omnia

redeuut fere

unum codicem Londiniensem Cottonianum, dc quo iam dicendum est. Codex musoi Britaunici Cottonianus Yitell. A. VI scriptus saec. XI, aliquando (nam C
,

codicum duorum a losseUno adhibitorum hunc esse antiquiorem in eo quae continebantur deinde ex dono Guilelmi Camdeni factus confirmant) Augustinorum Cantuarensium Cottoni, secundum Smitliii catalogum manuscriptorum librorum bibliothecae Cottoniae 2. Gildas de (Oxonii 1696 p. 81) liaec continuit; 'I. hynmus ad b. Mariam virginem etc. 3. hymnus ad Theodorum 'excidio Britanniae; hber charactere affini Saxonico exaratus. 4. hymnus ad 'archipraesulem et abbatem Adrianum ad finem paginarum praefationis.

hymni omnes notis musicalibus insigniti'. 'S. Augustinum Cantiuariensem in fine bbri. fohorum codex tum fuit 72 (secundum schedas musei Britannici); iam damnum gravissiraum passo eo in iucendio a. 1731 eorum hodie non supersunt nisi 37 ad Gildam pertiquorum etsi f. 26 totum evanuit, nentia omnia, sicut margo editionis nostrae declarat. reliqua multis locis mutilata sunt aut obscurata et ita comparata, ut ea tautum quae diserte
ex codice atferuntur praestari possint neque ex silentio apparatus nostri de lectione iudicari, nihilominus de libri iudole in universum constat post longum et laboriosum foliorum eorum examen a me iustitutum adiutore perito et strenuo Eduardo Thompson
rausei Britannici praefecto.
1)

Compendia
regciii
'illo

in codice

offenduntur inter alia haec;

Quod

iiarraiit Iliberuici

saeculo VII

Senchan Torpeist ad Aremoricos misisse, qui carmina

antiqua ad volumen Cuilmenn conficiendum ab

p. "255

sapiente" co deportata inde iu Iliberniam rofen'ent, Zimraer

de Gilda Sapiente accipit.

14

GILDAE SAPIENTIS
an
cs

dc
1

= = = =

ante
cuius
dicit

nc
vel dicunt

nunc quod qd e^ ^ quo d qm quoniam

i
sT

= sed = super = =
usque

ii

ut

srbq (48, 26)

iis

superbisque

inter

Codex,
unde

qui et dittographias habuit niodo recte emendatas,

(ita

modo perpcram
est

et hic illic

adnotationes

ad

45, 5 imlafa
in

adscriptum

est:

jja^rti^r/,

adempto pro ajwrta prohata,

aperta
dclicta),

proficiscitur

addituni

ed. Q: paJata

admissa

Id

cum

et

archet3'pum fuerit eius qui sequitur

et primis

duobus editoribus
;

P et Q pro

textus funlocis

daniento, ubi eo adhuc utimur, plerumque res decisa est

hoc notanduni quibusdam

34, 2

veram lectionem
deinde
lieet

in hoc libro traditam corruptam esse ab emendatore, quae corruptela

est
in

translata

exempla ex C
P\
item
50,

derivata.

ita

twnto sinuatis

'

recte,

verbis

male

divulsis
pJe/nis

(uentos inuatis)

C^DQ,

uentortmi

ima cum ^X, ubi uento iiivatis habent 29 asae C^ cum AF recte, corrupte ad se
codex Dd.
,

CWQ. D
Cantabrigiensis
bibliothecae

publicae

I.

17

scriptus

c.

a.

1400,

ali-

quando, ut infra videbimus,

coenobii Glastoniensis

losselini

autem aetate adservatus

apud iuris peritum quendam Cantianum, inter opera argumenti historici complura, quae enumerat catalogus editus vol. 1 p. 5, Gildae libellum continet scriptum litteris parum distinctis (certe n et ti, c et t saepenumero discerni nequeunt) et compendiis ex parte minus solitis, quorum adnotavi haec:
1

fla

= autem aln = aliquando dini = diuini dumo = dummodo = enim = falsa

a'
.n.

it'

et

itm

it'

it'm

= pharaonis phisei = pharisei pt = potest

phois
est

item

qii
.q.

=
et

quando
qi

quasi

qi
q'

que

et qd'

quod

qiio et

quoino

qm
manu
secunda,

quomodo
periti

quoniam
adseverant

Passim codex
Britanni

emendatus

quam

losselini

esse

(Haddan and Stubbs councils 1 p. 45). et descriptum eum esse et deinde emendatum ad codicem modo dictum Cottonianum verisimile est: certe ubicumque de Cottoniani libri lectione constat, Cantabrigiensis aut eum co consentit aut errat quique eum correxit, Cottonianam fere lectionem revocavit. itaque utemur lioc libro ad Cottonianum non emendandum, sed supplendum, caute tamen: nam scriptor quamquam a
ad vulgatam
reddit

breviando abstinuit neque graviter Gildana interpolavit, locos sacrae scripturae aliquoties

emendavit, ut 75, 31
in

pro poa lavantium

ibi

est

herha fullonum,
editio

85, 9

funiculis pro criniculis.

universum quamquara Cottonianum librum

evenit,

accuratius

quam codex D, non desunt loci ubi contrarium munes servant CD, mutat in extante immuni Q.
Parisinus Lat. 6235 saec.
spectantia

ut 79, 34

exstantes im-

XV,

olim domini Burleigh,

u^eliqua in

f.

habet 'excerpta ex Gilda'

Galfredi

Monomotensis et autem alicubi partibus studuisse, cum esset 'Albanus. ex eodem Gilda in liistoria de Sueyno et Knuctone, quam gratiam scripsit 'ad reginam Emmam'. excerpta, quae in apparatum rettuli, etsi propria uon liabent, proxime accedunt ad codicem nostrum D nonduni emendatum.
12.

ad capita 3

subicitur;

historia

'aliorum

satis

apte inseruntur.

videtur

A
n.

Abrincensis

(Avranches)

bibliothecae

civicae

n.

162

(antea

notatus

n.

154

et

2890), aliquando (teste Bethmanno,

qui ipsum examinavit) monasterii proximi sancti

Michaelis de pei-iculo maris. scriptus saec. XII exeunte,

oratore
et

continet praeter Ciceronis de conimentariorum fragmentum exiguum Victorem Vitensem et lordanis Getica Guillelmi Apulensis gesta Roberti Wiscardi (ad quae eum adhibuit Bethmann

MG.

SS.

9, 239).

quod Camdeno

(v.

Britannia cius ed. ISOG vol.

praef

p.

CXXXV)

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

narravit
fortasse
Bariiiibas

I5
appclbii-i

Hrissouius
lilirum

in

some

mss.

in

Frunr.e

Gildain
in

i|U(Miilum,

ad
a.

iuino

traliciuluin
p.

est.

post

Bctliinannuin

relationo

dc

itinere
lcs

Gallico

Ib3i) 1^11
des

(Archiv S

m.

384) ct Fclicem Ravaisson

1841
p.

(rapporfs sur
cst
in

hibliotlwques
logis

dcp. de

VOuest

Parisiis

130)

libcr

dcscriptus

cata-

bibliotliccarum

Gallicarum

publicarum
de

editis
la

vol. 10 p. 79, ubi crrore additur Arthuris

a. 1872 vol. 4 p. 513 et a. 1889 Borderie cura Gildae libollum ad liunc

codicem cdituin cssc:

id cniin intra inceptum stctit. (Jodex, quem nilhi contulit describendumve curavit optimus mei operis adiutor Paulus Fridericus Girard Parisinus, Gildana continct in trcs libros divisa. pracfationi (25, 1 in hae ejnstola ... 28, 5 donata
esi) pracscribitur:

incipit prefacio beati GiJde in librum de gestis

Britonum; subscribitur:
servarunt) praescribitur

expUcit prologus.

primo libro

(p. 28,

6 Britannia .... p. 41,

incipif liber (/aernU Gildc de miseriis et prevaricationihtis ct cxcidio (corr. ex excedio) Brifannic, subscribitur: expUcit Ubcr primus; sccundo (p. 41, deccdentibus autcm .... 62, 2 conviciorum cautes) praescribitur: incipit secundus, in qtio reges sui temporis secularcs redarguit Gildas de suis male actibns, subscribitur expUcit Uhcr secundtis;
l
;

tertio

(61, 3

sacerdotcs

.... 81, 22
cle

facti

estis)

praescribitur

incipit

fertius,

sub-

scribitur:

expUcit Uher beati Gilde

miseriis et prevaricationibtis ct excidio Britannie.

rubricas in partc priore librarius passim in.seruit,

et

primam ad
32
:

c.

5:

dc subiectione Britannic

imperio

ct legibus

llomanis,

postremam ad

c.

item ajiostrofu

ad Conoglasum

rcgem.,
c.

qui reUctu legitima coniugc

de Maglocoiic rege parricida
fecta,

eitis

gcrmatmm
ajiostuta.

deo sacratam in coniugem dtixif et ad

folio

33:

ct

altera

sublata

c.

1421 passim

hiant.

uno lacero facto pagina altera iinperextrema libelli pars inde a p. 81, 22

deest non ipso codice lacero,

sed archetypo.
qui
scripsit

Ruyensis
videtur

monachus

is

vitam

Gildac supra

p.

hiudatani sacc.

ut

XI mihi non visam

ad

nisi in

editionibus, affert locos duos

ex Gildae epistula de
20
tali,

miseriis ct jirnemricationihus et excidio Britunniue, scilicet p. 28, 13 his denis ... 28

fessis (cf.

28, 11) et p. 41, 13 enimuero ... 41, 27 despicicntes usus libro

qualis

e8t Abrincensis.

Textus codicis Abrincensis Gildanus non plane spernendus est; nam hic illic Cottonianum aut confirmat aut cmendat aut explct. duobus locis 34, 2. 50, 29 supra vidimus cum Cottoniani lcctionc priore nialc emendata a manu secunda convenire Abrincensem. idem contra Cottonianum sequendus fuit intcr aha in his.
59, 17 coraminabitur]

cuin vers. vtdg., cuncta minabitur

DQ

(deficiunt

CP).

61, 31 ad
62,
1

mcnia

ueritatis .4, aducrsitatis

moenia

BQ

(dcficiunt GP).

uolitcnt conuiciorumj A., ucl alitent conuiuiorum

DQ

(defieitmt CP).

Item
libris

ex

Abrincensi

explevimus

quae

deficiunt

in

codice

indeque

pendentibus

haec:
46, 20 expetuntur

non cuius

libet relietae (uide adn.).

53, 5 altitudo populi terrae ct terra interfecta est.

59, 23 populis multis et civitas implota est.

79, 17 sicut ipse hortatur imitatores

mei estote inquiens.

in

Nam quamquam textui interpolato merito mus exenipla suspicionem videntur effugcre.
typo

talibus

diffidimiis.
ibi.

hacc

quae

posui-

quam ob rcm

ubi

deficientc arche-

inde

ducta exempla 7) ct

cum

A., ut 68, 3 scripsimus

PQ differunt, id sequcndum est quod consentit non suffusi cum PQ, sed confusi cum DA. At bona

haec rara et exilia sordibus

polatus.

liliri

Abrinccnsis

ita

obtcguntur. ut vix apparcant.

mutilatus est,

in uni-

versum cnim textus hic non solum multis

scilicet

locis

sed etiam totus inter-

qui libellum reccnsuit iure offensus sermone auctoris obscuro et perplexo

16

GILUAE SAPIENTIS
egit,

hoc

ut

euin

aliquatenus elucidaret verbis

modo

transpositis,

modo

mutatis.

item
archeinter-

quibusdam
typi
fine

locis,

paucis tamen textum auxit adhibita scriptura sacra, ut 73, 10 archetypi

verbis intellecta difficilibus

81, 22

Pauli

verbis

Oseae quae scquebantur continuatis hiatum

substituit,

denique

in ipso mutili
7).

cclavit

(cf.

item 34,

ipse

polationis status

cum demonstratione non

egeat, hoc loco explanandum

est,

interpola-

tiones codicis Cantabrigiensis

libro conveniant vel

et editionis

Polydorianae

quatenus cum Abrincensi

nou conveniant.

id ut intellegatur, subiecimus locos aliquot

ad

eam

quaestionem pertinentes.
33, 14 ius. gens
igitur

Britonum Scottorum Pictorumque impetum non ferens

perexigui Q, nec

X
36, 3
36, 3

solus.

35, 23 perexigui] i),

nec

pro

exigui

XP, non

per-

exigui A.
repellunt]

ACDQ

cim Bedu,

repellunt nos

PX.
o^nnor uastatio est {ortum

haec] CI)Q, haec oriuntur

APX

36, 19 uastitate]

ACDPQ,

uastatione

cnm Beda. Beda et inde

ex uastatioe) X.
36, 22 intetyolant locum ex versione vidgata

AX.
X,
uetercs
inimici

37. 22 ueterum]

CD, ueterum

inimicorum

(forma

loci

inutata)
38, 12 tyranno]

A, ueterum hostium PQ.

38,

tyranno uortigerno A, tyranno gurthigerno britannorum Beda: cum suo rege Vortigerno. 20 omine] CDPQ, secundo omene X, .secundo ut oppinabantur omine A.

CDPQ,

duce

adhibito

39, 21

ac

si

gelantibus] ac sigilantibus C, ac sigillantibus Dl^, ac semigelanti-

bus

A',

ac simigelantibus A.

39.23 domorum
40,
1
1

usque]

40, 12 qui

ruinasj CDPQ, horribiles domorum ruinas ^X CDPQ, usquequaque A ciim Beda, ita usquequaque X. solus forte Romanae gentis tantae tempestatis collisione
in

(-ni

P)

occisis

eadem parontibus

purpura

nimirum
qui

indutis
fortis

(indutus

P)

superfuerat]

CDPQ,

qui solus fuit comes fidelis

.
.

ueraxque
fortis

forte

Romanae
fuerat de

gentis qui tantae

superfuerat X,

solus

super-

Romana

gentc occisis pareutibus purpura indutus

in

eadem

collisione tantae tempestatis

A.

40, 15 cessit] 40, 18

CDQ, ex

uoto cessit

APX.

Badonici montis]

ACDPQ,

Badonici montis qui prope Sabrinum hostium

saeue stupes P.

habetur X.
12,

19 stupes]
palata]
1

45, 5

CDQ, CDQ,

siuc stupes

..-1,

propalata

46,

neumaque] C^,
mutata) P.

AP. pneumaque DQ,

neuque C^,

neque

(forma

loci

49, 5

compleuerat] compleuerit
ergo] rogo
1

AP.

49, 8
19,
1

AP.
AP. AP. AP.
dei
(et

itemquc] itaque

bl, 33 clamoris] cUingoris 62,

1
1

vcrha saepius detrahentes et raro uera dicentes post decidentes ins.

69, 13 domini

misericordiam]

domini

add.

A)

nostri

{mn.

miseri-

cordiam) AP.
79, 7

poenali]

DQ,
id

ferah

AP.
est

80, 20 id]
80, 21

DQ,

quod positum

AP.

super] Q, supra D, supra

fundamentum AP.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

SimilikM'
iii

17
facit
(ilii

ininonbus

iiec

(aiiien

riicile

casiii

tribuendis passini

codex
68, 16

Abrincensis

cum

editione Polydoriana. ut

u(l,

14 atiscifabo

50, 15

nahaath

Haec

57,

conucrlam

compleanfur
et ipsum, scd
latius se

57, 5 calciabnut

00, 14 rcgibus 68, 14 bcstiae

71, 14 nouissimo cet.

qui expendit, intelleget tribus libris intcrpolatis subessc arclietypuni interpolatum

modestc, doinde
scilicet

iu singulis

interpolationem ex margino fortasse in textum

propagasse.

Cantabrigieusis

qui non pervonit nisi ad p. 41, 14,

ut qucrnlum. pro
flebili

in

prope accedit. raro ad uterque appellat et 40, 12 uterque ex forte adverbio fortum effecit; interpolatio autem ei libro propria quatenus prooesserit, et hic locus et 40, 18 determinatio montis Badobrevi hac operis parte non
nici aliaque

libelhim

comphira ostendunt.

diversam viam ingressus Polydorus Cottonianum librum

ducem sumens textum proposuit in universum sincerum: at ubi ab eo deflectit, plerumque ad Abrincensem tam prope accedit, ut cum duobus Ubris sc usum esse ipse scribat, alterum habuisse videatur hodie deperditum interpolatiouis eius, quam Abrincensis subiit,

prima rudimcnta habentem.

inde
traxisset.

eum, ad quem Bedam. historiam eius notam redeunt insiticia tribus his libris communia, adhibuisse fuisse ei qui scripsit codiccin X inde intellegitur. quod eam expihivit in indice capitum
dubio
graviora vitia

uam

gemello Abrincensis
est

si

usus esset, sine

Probabile

interpolatorem

texendo;

sed cum capitum

pervenit.

iuscriptiones hbri
at

totae differant,

id

ad interpolationem

primariam non

quos

supra

attulimus

locos 36,3.

38, 12. 40, II

traditos

magis
esse in

crediderim interpolatos esse Bedae historia adhibita

recensione meliore.
Cantabrigiensis
bibliothecae

quam imperfecte

publicae codex Ff. I 27 saec. XIII

codicibus diversis, pars

compactus estx

qua continentur moderante archiepiscopo Parker ex Ncnnii, origine non Durhamcusis est, Gildas noster et historia Britauuiae sulj nomine ut iudicat Stevenson (praef. ad Nennium p. XVI), sed inscripta libcr sanctc 3Iarie de Salleia venit (ut ex schedis Bradshawianis monuit Jenkinson) ex abbatia Sawley (prope Gisburne, Yorkshire) Cisterciensium condita a. 13S. codicem tempore Balii fuisse Cauta-

autem

eius,

brigiae ad S.

apud Benedictinos Galius (^691) testatur. continet Gildae libellum, ut supra dixi, uon integrum descriptum: prologus auctoris exhibetur breviatus et abest pars posterior inde a c. 27 tota utpote a rcrum gestarum

Edmundum, nunc

esse ibidem

archetypum scripsit (nam ab huius ipsius codicis hln-aru) haec non videntur addita esse) Cormac quidam, ut supra p. 11 vidimus, et tituhmi

memoria

aliena.

e contrario qui

operis subscriptionemque aetate scriptisque

aliis

ita

amplificavit,

ut ibi rettuliraus,

adiecta etiam de auctoris

fabulosa notitia,

et inseruit post praefationem capitum indicem

hunc

mCIPIVNT CAPITVLA LIBEI SEQVENTIS.

Capitiduni
I.

Descriptio

Britanniae

insulae

et

totius ponderatrice sit librata,

de eius

situ,

habitu et

quod iHa divina statera terrae qualitate, de amoenitate et pulcn-

tudine,

de

fertilitate

et

ubertate,

et fluminibus praecipuis,

de

rivis

de longitudine et latitudine, de civitatibus antiquis pernitidis et leni murmure serpentibus. de lucidis

crudelitate saevissima ydolatrarum. quam bellicose ipsis diutius

exundautibus. fontibus ct congruis animalium pastibus, de frigidis lacubus et torrcntibus

II.

III.

De nimia tyrannide indigenarum et Quam dolosc Romani Britones sibi

Quomodo Romani postremo

subegerint et

reluctaverint.

IIII.
ita ut

et argenti V.

non Britannia, scd Romania vol auri, imagine Caesaris notaretur.

praepositos vectigales praefecerint, censeretur, et quicquid habere potuisset aens iusula

Britonibus

Quo temporc
III.

Christus

in

mundum

venerit

et

quanta

persecutio

tempore

Diocliciani emerseiit.
CHRONICA

18

GILDAE SAPIENTIS
VI.

Quanta martyrum gloria tam

in Britannia

quam

in universa tuuc

eftloruerit

ecclesia.

VII.

Quomodo

ccclesia redivivo

tiore respiraverit,

sed tamen Arriani contagio

infecta defecerit.

VIII.

Qualiter gens Britonura imperatores

Romanos

attriverit.

IX.
obtinuerint
;

Qualiter Britones arctati a Scottis et Pictis pro

et quale

Romano

miserint auxilio et

consilium

Romani

eis dederint, videlicet ut inter

duo maria

murum

per milia passuum plurima trans insulam instruerent (-rint

X)

a mari Scotiac usque ad

contra

mare Hiberniae,

id

est a

Kair Eden

civitas antiquissima,

duoruni ferme milium spatio

a monasterio Abercurnig, quod nunc vocatur Abercorn, ad occidentem tendens,

occidentem iuxta urbem Alcluth.

ipsis

at insulani
,

murum non tam

lapidibus

quam

cespitibus

construentes ad nihihim utilem statuunt

quia statim Romanis repatriantibus iterum ab

nudis

impugnati suut (Beda h. eccl. 1, 12). X. Quam misere legati Britonum Romam iterum mittuntur,
cunctis

scissis vestibus,

pedibus, opertis sablone capitibus, hibricis gressibus, lacrimosis postulationibus, querulis

vocibus,

membris contrementibus a Romanis auxiha petentes et impetrantes. Quoraodo Britones rursum Romanura solatiura repetierunt, et qualiter Roraani sese excusaverunt, sed tamcn laudare et monerc coepcrunt, ut murum a mari ad mare facerent, quod et fecerunt a mari Norwagiae usque ad mare Galwadiae per octo pedes latum et duodecim altum et turres per intervalla construxerunt, eo in loco ubi Sevcrus imperator maximam fossam firmissimumquc vallum, crebris insuper turribus communitum, per CXXXII milia passuum longe ante fecerat, id est a villa, quae Anglice Wallesende dicitur, Latine vero Caput Muri interpretatur quae est iuxta Tinemuthe qui murus multum distat a praefato vallo apud meridiem, quem antea apud Kair Eden supra mare Scotiae constituerunt. XII. Qualiter gens scabra Scottorum comperta excusatione Romanorum in Britones insurrexerint et eos persequendo lacesserint. XIII. Quod Britones adhuc more solito ad Romanos mittentes nichil profecerint, sed rursum suis viribus innitentes Pictos propulerint. XIIII Quoraodo oranis iustitia a Britonibus perierit et omnis nequitia pro veri,

XI.

tate,

etiara inter religiosos, succreverit (-uent X).

XV.
XVI.

Quod

Britones

pro

Saxonibus miseruut

et

eos deo iudicante pro peccati

longis navibus) Bri-

iiagello susceperunt.

Qualiter gens Saxonica

cum

tribus kyulis (superscr.

.i.

tanniam appulerit et postea Britones impugnaverit. XVII. Quoraodo Saxones suratus raaiores solito cxpetunt pugnandi niatcrias quacsierunt et sancta dei diripuerunt.

ct

hoc gcnere im-

XVIII.
nativitatis

Qualiter Ambrosius Aurelianus solus eis restiterit et quis Gildae Sapientis

sit.

annus

XIX. XX.
proeliis

Quomodo gens
auctor
operis

Britannica postea tota ydolatriae erroribus

sit

subdita.

Recapitulatio singulorum, quae superius descripta sunt, epigramatura, in qua

promittit sc

recapitulatione

maiorem librum dc regibus Britonum

facit (cf. qtiae

et

de

eorum describendum, quem

et postea

supra p. 11 cx eodem codice

attulimus).

Expliciunt capita.

Glossae quoque passim in codice reperiuntur supra versum adscriptae, ut sunt

meliorata\ ornata
sifinahant

28, 21 accuhnntihus] occupantihus

28, 19 eisdcm]

p. 28, 13

montihus

imprimehant] ostendehant 28, 20 lucidis]

20,
I

piijnus] piscis et sic deinccps;

pau-

cas alias rettuli in apparatum. dcuique in margiue libri adsunt adnotationes hac scriptae

manu

antiqua:

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

p. 29, 16 Porpliyrius]

19

Porpliirius isto

quidam heroticus
nou

iuit

ideoque noniinat

eum

canom,
p. 32, 21

quiii

dixit,

quod

j^roplietia Danielis

fuit

prophetia, sod historia.

adversus istum ler. exposuit Daniolom.

Arriana] Agricohx quidam honio diseipulus Arriani qui perturbavit fidem
capita]

Brittonum.
p. 33, 9

Occidit

namque G[ra]tianum,

Valentin[ia|nuin

vero

cum

m[atre]

Iloma

expulit.

p. 33, 12 gentibus] in Scotia, id est

p. 34,

Quia Scotti tu[ne] temporis ab aqu|ilo]no.

in

Hybern[ia] habitabant et

Pic[ti|

9 eursus] [ad si]railitudiuem [sun]t haec onmia.

p. 34,

25 peltis ensibus] peltis

in

scilicet scutis,

ensibus gladiis.

De

extrema parte] [u|bi Picti habitabant [ant]iquitus. interpolationibus tam huic libro cum aliis comniunibus quam propriis supra
p. 30, 17

fp.

Hi)

diximus.

'opus novum.

Polydorus A^ergilius Urbinas qui primus Gildae librum edidit (iuscriptum est indici: Gildas Britannus monachus, cui Sapientis cognomentum est inditum, de

'calamitate excidio et conquestu Britanniae, quani

'a

Angliam nunc vocant, author vetustus

d.

multis diu

desyderatus et nuper

in

gratiam

Cutheberti Tonstalli Londinofi epia.

'scopi formulis excusus')

in praefatione

ad Cuthebertum eum data

d.

1525 Londini postquam narravit Gildae nomen reperisse se apud

Bedam

VIII id. April. et Gulielmum

. .
.

Neuburgum,

tandem mihi quaerenti in manus incidit 'at tu, haud multo post alterum codicem omnibus vestigiis indagatum 'reperisti. ita fama veteris autoris inventi brevi ad omnium bonarum artium studiosissi'morum aures tacile pervenit tantumque eius desyderium fecit, ut placuerit tandem
ita pergit:

'longo post tempore

.
.

optimc episcope,

'aliquando vulgari vel ea de causa, ut diluceret fraus nebulonis pessimi, qui paucis ante
'annis
'falso

ex cuiusdam Gaufredi

scriptis

breviarium composuerat illudque Gildae Sapientis

compendiuni inscripserat.
probatum.

quare tu non

modo

codicem, sed etiam laboris socium

'dedisti familiarem
'logia

tuum Robertum Ridleium sacerdotem cum honestuni tum in theonobis igitur ad rem aggressis codices simul conferentibus ac errata
subito

'tollere

conantibus ecce

longe gravissimus obrepsit labor:

deprehendimus enim

'bonam partem sacrorum testimoniorum, quibus auctor ita utitur, ut scribendo saepe 'desinat esse suus, non consentire cum suis autoribus .... legem iam pridem librorum 'veterum castigatoribus datam secuti nonnuUa resecuimus, addidimus autem nihil. ipse
'vero postea,
'loco

ut oratio per liyperbaton passim obscurata planior fieret, longius positum magis

verbum

pcr apposite

(sic)

dicum, quos habuisse se ait Polydorus, alterum fuisse ab editore expressum esse et ob alias causas probabile
certe

uno vel altero locandum curavi'. duorum coCottonianum eumque praecipue

est et

testatum

a Galio

')

ubicumque ab eo

editio recedit, discedit in peius.

alterum

quem

adhibuit librum

supra ostendimus prope accessisse ad Abrincensem, sed longe afuisse ab interpolationis statu eo, quem hic prae se fert. contra Cottonianum pauca commuuia habet Polydorus

cum
^)

libro

(deficit

casu fere ettecta, ut sunt haec:

adncctentem] ACD^^Q,
deficit

4S, 23 molimen]

49, 12

adnectantem

D^P

CQ, ttolumcn DP 85,9 crinicidis] CQ,

adhibenda
est,

funicidis

DP

(cum vulgata;

A).

qualisqualis fuit

codex

alter Polydorianus hodic

deperditus,

boni nihil suppeditavit,

neque propter eum

editio princeps

sed ea carere non possumus ad lectiones codicis Cottoniani ubi iam ipse
Reprehendens in praefatiouo oo8 qui Nenniana qiiae diountur
liabetur

deficit deter-

1)

Gilclae adiudicavissent
,

ita

ait:

'intcr

'quos Polydorus enndcni erroreni erravit,

'Gildae
praefi.\it:
illo

ut patct inspicienti annotatinnculani

liibliotheca

quara propria raanu suo ms.

codcx

in

Cottouiana'.

Galius scilicct

codicem

usiu-pavit

uondum

igue iuiraiuutuni.

3*

20

GILDAE SAPIENTIS
ceterum quod
ait

minandas.

Polydorus resecuisse se quaedam (quae nostrae editionis

pnuoa, ut sermo olniior evaderet, praeterea tradita repetiin minoril)Us passini

margo

indicat), transposuisse

visse, nisi

nimium premas (nam nou solum

(c.

a traditis recessit,

sed

etiam vituperia iu sacerdotes collata

66) mitigavit interpolaudo) vera esse invenies.

S. Victoris 686,
;

Q
'de

saec.

Ex editione principe descriptus XVI omissa praefatione et

est

codex Parisinus Lat. 15174, antea

(finit

parte extrema

p. 61, 31

in dipeis)

absunt

ab

eo libro

omnia a Polydoro praetermissa. lohannes losselinus deuuo sub indice

epistola

lioc:

'Gildae, cui

cognomentiim

est

Sapientis,

excidio et conquestu Uritanniae ac

flebili

castigatione in reges, principes et sacer-

'dotes

'vindicata,

exemplariorum auxilio nou solum a mendis plurimis quae in prima editione a Polydoro Vergilio 'resecta erant multipliciter aucta' a. 1568 (Londini excudebat lohannes Deius, foll. 99), Gildae libellum edidit iussu Matthaei Parker archiepiscopi Cautuariensis veteris historiae
vetustissimorum
sed

etiam accessione eorum,

Britaunicae
liibitis

sospitatoris
'incidi

egregii

quem

in praefatione

adloqueus

ita

de

libris

a se adin

exponit:

nuper,

humanissime domine, tua quidem auctoritate usus,

'duos veteres codices Gildae Britonis,

quorum

alter literarum

notis valde peregrinis et

'ab usu nostro iamdiu alienis (quippe amplius sexcentis hinc

annis

scriptus)

ad biblioet

'thecam Augustinensem Cantuariae

'scriptura

olim

pertinuit,

alter

quidem

niulto

recentior

non aeque

diligenti

(qui
est

tamen minimum ab

illo

altero discrepat) fuit olim

'Glastoniensis coenobii, at

iam

cuiusdam generosi

iurisperiti Cautiani solus et proprius'.

reprehendit deinde Polydorum quod non solum multa omiserit, sed etiam tradita passim
mutarit et alia et sacra scripturarum testimonia
'sed
falso
:

'scripturarum (lectionem),
in

quam

vulgo,

veterem dicimus, temporibus Gildae

ecclesia
erit

nou
verbis

extitisse

publico usu
locis in

'receptam per omnes scripturarum libros, certum

'tam exiguo libello in
'conveniunt'.

lectori

quingentis

hoc

medium prolatis, quae paucis quidem codicum illorum duorum autiquiorem supra (p.
est

cum

vulgata lectione

3) dixi videri esse

eum, qui
ita

postea factus
applicat, ut

Cottoniauus;

certe

recensio losseliniana

ad

eum

librum

sese

librum

nuUo loco eum superet propriis et bonis lectionibus plane destituta. esse adservatum hodie Cantabrigiae nostrum I) extra dubium est;
libri

alterum

nam

in

margine

scripti

typotheta editionis

paginae adnotatae sunt et adscriptae item

.
. .

adnotationes

quaedam

losselinianae, ut ad p. 48, 16 hactemis aucfor

plene citat (quam

ex Polydoro

repetiit) et

ad

p. 48, 20:

verha hic inchisa pracfermissa sunt a Folydoro. deni-

que quamquam raro, ut ipsc

codicis deterioris praetulit: 44, 28 uite]
78, 19

in praefatione significat, alicubi

tamen

losselinus lectionem

CP, uita D^^, om.

DK
deum
creditis J),

deum

adhaeretis] C, deo adhaeretis P,

deo creditis
ut codicem

C^.

In universum ea fide eaque industria losselinus propositum

perfecit,

pri-

marium longe
talia,

accuratius repraesentarit

quam

aut librarius codicis

aut editio

et vel

ut

46, 11

fucifcrornm pro furcifcrorum, ex codice adsumpserit.

ut iutellegatur

quid ex Polydorianis retinuerit, principis editionis variam lectionem adiecimus, acciditque

in

aliquando, ut aut errorem Polydori non plene emendarit (ut 35, 23 nec pro exigui est /', perexigni recte in D, nec pcrexiyui in Q) aut errorom in textuni intulerit (ut 78, 1

ncstimentis

CDP,

nestitu Q); sed

ubicumque

deficit

(/,

primariuni locum in co supplendo

tenet Q.

Ileidelbergensis bibliothecae publicae exemplari cditionis losselinianae quas

aequalis
adscripsit,

maxime
ex

in

parte priore

nec multis

locis,

varias lectiones,

manus earum

partem certe

proficisci

libro

26, 10 illucescente] inluccessenfe

52, 15 cithara] cyfhara 66, 7 simnlacrorum] simulachrorum et aperte corrupta, ut 51, 27 ab omni nationc] aliliominafioni. ipse codex is, quem adnotator adhibuit, videtur periisse; scd adnotata tam propc acceduut ad

scripto dubitari

non potest; adsunt orthographica, ut

DE EXCIDin ET CONQVESTV BRITANNIAE.

codicem
7),

21

ut conicere
et

archetypum eius
ita aii(iuat(Muis

possis eum uoii ipsum descriptum osse ex Cottoniano, sed ex eo arclietypo pendcre adnotatorem ireidclbergenseni. supplent

uotae hac (juod in

codice 1) deficit

principium

et

aliquoties co

prae-

stant.

subieci

unde

id cognoscitur locos potiores:

30, 17 seruitutis] 32, y 32,

Ifj

ADWQX,

uirtutis 2)', alii virtutis II.

alii

discerptionej

AB^^FQ, decerptione X, distencione J)\

distentione //.

nece suorum]

AD (text.) Q,

nece sui

HX,

al sni

(murg.), necis P.

32, 27

romanum] CT) (maiy.J PQ, romanorum

opprobrio obrosum]

7) (tcxt.), al.
D'^,
alii

romanorum

11.

34, 7

CPQ, opprobriosum
I),

opprobriosum

//,

op-

probria X, opprobrio .. />', improbitate obrutum Beda.

36, IG hyberni]
37, 10 ueterno]

CPQ

cuni Beda, hyberni ..

ueteri
PCt>,

yberniis

H, ad hibernas X.

CDH,

ueterano X.

Editiones

titiones priorum, ut

Thomao Gale
Oxoniae
lectione
a.

quarum modo memininus, et meras repequae habentur inter collectiones patrum Latinorum, prodierunt hae (liistoriae Britannicae Saxonicae Anglo - Danicae scriptores XV vol.
praeter duas antiquissimas,
1

1691

p.

39),

qui in parte priore expressit fere codicem

adiccta varia

losselinianae, in parte posteriore hanc repetivit codice Cottoniano, hanc se exegisse, vix adhibito; losephi Stevenson (^Londini 1S3S. 8.), quae repetita ex parte a Sanmartio et extra Britanniam potissimum adhibita ipsa pessima est; Henrici Petrie inserta monumentis historiae Britannicae vol. 1 (1848) p. 1 46. denique in sylloge ecclesiasticorum documentorum edita ab Arth. Haddan et Guil. Stubbs
editionis
ait

ad queni

vol.

(Oxlbrd 1869)

p.

44 seq.

omissa parte

historica
et

quae exhibentur Gildana

dili-

gentissime tractavit optimiis

quondam amicus

huius operis fautor insignis Henricus

Bradshaw bibliothecae Cantabrigiensis

Laudant Gildam scriptores
hi.

praefectus.

Columba abbas ad papam Gregorium

c. a.

600 (MG. epp. III

p.

156 seq.): 'Ceterum

'de episcopis ilhs quid iudicas interrogo, qui contra canones ordinantm', id est quaestu?

'Simoniacos et Gildas (v. l. giltas) auctor pestes scripsit {v. l. scripsistis) numquid 'cum ilhs communicandum est ... tertio interrogationis loco responde adhuc quaeso, 'si non molestum est: quid faciendum est de monachis ilhs, qui pro dei intuitu et 'vitae perfectioris desiderio accensi contra vota venientes primae conversiouis loca 'relinquunt et invitis abbatibus fervore monachorum cogente aut laxantur aut ad deserta 'fugiunt ? Vennianus ^) auctor Gildam (y. l. giltam) de his interrogavit et elegantissime 'ille rescripsit: sed tamen discendi studio semper maior metus adcrescit'. Prior locus
;
'.'

fortasse respicit

ad epistulae quam habemus

auctor,
qui

c.

65. 66; posteriorem supra p. 12 diximus

spectare ad epistulas de iure canonico deperditas.

Historiae Brittonum
sumpserit, ad

Gildani non citavit,

sed compilavit, quid inde

eam

aduotabitur.
p.
1 1

Bedae de eo testimonium supra

venientur in apparatum relata.

adlatum

est.

quae ex eo

excerpsit

in-

Alcuinus in epistula

n.

28

(p.

ensem data
'iudicum,
'et

a.

793: 'Legitur

206 Jaffe) ad Aethelhardum archiepiscopum Cantuarihbro Gildi Brettonum sapientissimi quod idem ipsi
,

'Brettones propter rapinas et

avaritiam principum,

propter iniquitatem et iuiustitiam

propter desidiam et pigritiam praedicationis episcoporum, propter luxuriam, malos mores populi patriam perdiderunt', item in altera n. 86 (p. 37 Jaffe) data ad Cantuarienses: 'Discite Gyldum Brittonem sapientissimum et vidcte, ex quibus causis
1

'parentes Brittonum
'vobis

perdideruut regnum et patriam, et considerate vosmet ipsos et

invenietia'.
paeiiiteutiale eius
p.

iu

paene simiHa
1)

Vide supra

p. 12.

a Columbano passini adhibitum edidit Wasserschleben Buss-

ordnurujen dcr abendlandischen Kirche

168 seq.

22

GILDAE SAPIENTIS
"Wurdistenus abbas monasterii Landenevec ante
,

a. 884 vitam scripsit fundatoris Winwaloei cuius Usserius (Britann. eccl. antiquitates od. 1687 p. 225) adliihuit codicem bibliothccao Oottonianae, integram cdidit ad libros scriptos duos, chartularium scilicet quod dicunt Landevenecense saec. XI (A) et Parisinum n. 5010 saec. XII (B) A. de la Borderie (cartulaire de Vdbhaye cle Landevenec Rennes 1888). eius vitae principium cum excerptum sit ex Gildanis pendeatque auctor omnino a libro Gildae recensionis Gallicae nostris longe antiquiore, eum locum Zimmero commendante hic repetivimus. 'Britannia insula, de qua stirpis nostrae origo olim, ut vulgo refertur, 'processit, locorum amoenitate inclita, inuris, turribus niagnisque quondam aedificiis 'decorata, haec magnam iiabuisse reruni copiam narratur, exuberasse pre cunctis quae 'huic adiacent terris, frumenti, mellis, lactisque simul fertilissiraa, sed non omnino vini 'ferax (Bacclius enim non amat frigus), quia vi aquilonis nimia constringitur. haec 'igitur, tantis enutrita bonis, ut herba tempore florum pi-inio crevit: sed mox, ut seges 'quae nunquam gelu premitur (cito enim caumate exorto omnia nociva quae fruges 'ruminent, emittit) zesaniam semenque tyrannorum genuit pestiferum. cui soli fecun-

oius sancti

'ditas suberat,

et

Sabrina et

Tamen (tamenta A)
fuit

fiuvii

per plana

diffusi ac

per oppor-

'tuna divisi,
'bonis

augmentis (augmen B) ubertatis impendebantur.

utenti,

Imic

universae regioni,

male

abundantia rerum causa

idolatria,

malorum.

ex abundantia enim luxuria,

periuria,

'foedae libidines,
'vitiorum soboles,

sacrilegia,

furta,

adulteria,

homicidia et ceterae
et

quibus

omne humanum genus

qui

obligari solet,
scire

adolevere.
voluerit

'antiqua profundius

repetam facinora,

haec plenius

legat

ne eius sanctum

'Gyldani,

qui de eius situ et habitatione scribens,

et eius

mira

in Christo

conversione

'statimque ritu paene paganico apostatione et divina lugubriter insecuta ultione et eius
'iterum,

ne penitus

in favillam et cineres redigeretur,

miseratione,

multa eius actibus

bene et irreprehensibiliter disputat. haec autem quondam (om. A) patria 'Cyclopum, nunc vero nutrix, ut fertur, tyrannorum [de Sicilia hacc Isidoriis 14, G, 33]
'congrua
'divinis

non inulta raro diu quievit, propter sua peccata,

flagellis

aut enini crebris

'hostium irruptionibus aut civium inter se invicem concussionibus aut fame peste gladio

sed longe ab huius quoque moribus parvam distasse 'sobolem suam non opinor, quae quondam ratibus ad istam devecta est, citra mare Bri'tannicum, terram, temporc non alio quo gens barbara dudum, aspera iam (in Uslier)

'morbisque insectata acerrimis.

'armis,

moribus indiscreta Saxouum maternam (maternum Ti

ct

Usher) possedit cespitem.

(se
t.

'hinc (tunc Usher) se cara soboles in istum conclusit

'loco,

sinum quo se tuta

om. Usher)

fessa, ad oram concessit (consedit Usher) sine bello quieta. materna (paterna Ushcr) incolebant rura, peste foeda repente 'exorta, catervatim et absque numero et absque sepultura miseranda sternuntur corpora. 'et (ex Usher) hac lue magna ex parte antiqua desolatur patria. tandemque pauci et

magnis laboribus

'interea miserorum, qui

'multo
'aut

pauci, qui vix ancipitem effugissent gladium, aut Scoticam quamvis inimicam, Belgicam (bellicam A), natalem autem propriam linquentes, coacti acriter alienam

'petivere terram.'

Wermonocus Landevenecensis
Leonensis scripta
vol. 5 a. 1881/3 p.
a.

discipulus abbatis Wurdisteni in vita sancti Pauli 884 (analecta BoIIandiana vol. l a. 1SS2 p. 20S seq.: Rccne celticpic 413 seq.) an. p. 215, A'. cclt. p. 421 enumerat discipulos qiuxttuor prosancti
Iltuti

fectos

ex

schola
et

(vide supra p. 5), scilicet

et

praeter

Paulum Devium
liber
ille

sive
in-

Davidcm

Samsonem

'nec

non
in

sanctum Gyldam, cuius sagacitate(m) ingenii

'dustria(m)que

legendi atque

sacris

canonum
^)

libris

peritia(m)

artificiosa

'compositus instructione
1)

quem Ormestam

Britanniae vocant, declarat, in quo de ipsius

i-iaruni oius, in liis

II.

Vocabulutn significationis nondum exploratae de Oiosio iias.sim usuipatni' tam in codicibus histoAmbros. D 23 sup. scrijjto c. a. 700. (luam ubi eommeraoratur (Moerner Orosius p. 178 seq.). (iaidoz reoua coUique I. c. p. derivat id a vocabulo Celtieo yormes (= oppressio).

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'insulac
'|cf. p. sitii

23

atqiic

iniscriis

scribens

iilurima

cius<lcin
illius

inoribus

nKuc pardi

iliscoloriluis

Ki, 1S]

valdc couvenicntia oracula ad

actus, ubi ei visuni cst congrucrc, cx-

'probrandos vcl potius coniuioncndos sua inter vcrba attestando prophctica cuni
'attestatione

magna

bene ac subtilitcr disputat.' Libor Landavensis (prodiit inipensis

the lihcy

societatis Wallisicae curante

id
a.

W.

T. Rees sub

Llandovery 1840), patus Llandaff scripta post ossa sancti Dubricii co translata
titulo

Landawnsis,

Lli/fn Teilo.

est historia archiepisco-

1120, ante

a.

ut vidctur

;{2

adhibitis instrunientis

plcrisquc vctustatis indicia ccrta habentibus, p. 94. 95 haec

narrat

de

sancto

Tcliavo

Dubricii

successoro
qui,
sive

primo

'Li

illorum

autem

sanctornm

'diebus

quidam

populi de Scythia,

a pictis vestibus sive propter oculorum

'stigmata, Picti dicebantur,

'tcrrac potiundac, proptcr Ijonaruni

'poris pollcbat, nuigis traudc

innumera classe ad Britanniam devenerunt; et capti amore rcrum copiam, qua super omnes insulas tunc tem-

quam

viribus Britannos invascruut, ct in cos niiram tiranistaui

'nidem ad
'erat

tcmpus oxercuerunt.
et

uoc mirum
tcrra

superari ab

illa:

nam

Picta

gens

subdola

multis
csset

contlictionibus

et

mari exercitata:
et

ista

autom quamvis

'viribus corporis

praedita,

tamen simplex

pacifica:

et

quia

nondum

esset a

'quoquam tentata, quasi bellandi nescia, levius subiugari potuit. siquis autem plenius 'sciro desidcrat, in liistoria Gildac Britannorum historiograplii rcperict.' CTaltVodus Mouumetcnsis, qui c. a. 11 oO 1140 scripsit historiam rcgum Britanniae,
indigcuariun fabulas
se propterea

suo ingenio exornans, ut in ipso principio

'intra

ait id

opus suscepisse

quod

mentionem

quam de

eis

Gildas et

Beda

luculento tractatu

fecerant', nihil invenisset

de regibus ante Christum natum

aliquoties

in Britannia regnantibus, ita

ipsum hunc libellum intellegens, ut 4, 20 laudat lilirum 'quem Gildas de victoria Aurelii Ambrosii inscripsit' (cf. c. 25); item 12,6 eorum quao dc statu Britamiiac Oadwallonom regeni facit disscrcntem, partcm sumpsit ex Gildao c. 2 adscripto uomiuc ipsius ('ut Gildas historicus testatur") praeterea Gilpassim
in
1
:

opere Gildam adlegat,

nomine non enuntiato, ut ostendit margo editionis nostrae. sed praeterea non solum Nouniana quae dicuntur sub Gildae vocabulo adlegat (ita 6, 13), cui ea codices quoque plerique tribuunt (v. \), 13), sed etiam fabulosis uarrationibus apud neutrum auctorem inventis non raro vetustuni nomen adscripsit. ita illo loco, ubi Gildam ait scripsisse librum de Aurclii Ambrosii victoria, relata fabula dc rogo Britanniao Lucio sub papa Eleutherio facto Ohristiauo ait iu libro illo contiueri uomina et actus
danis aliquoties usus
est

eorum qui Britannos ad Christum converterint, eademque

locis,

falsa

auctoritate utitur

aliis

ut

1,

17 relatis

litigiis

inter fratres Cassivellauni nescio quos addit: 'quam con-

'tentionem quia Gildas historiographus satis prolixe tractavit,

'ne id

eam

praeterire praeelegi,
similia

quod tantus scriba tanto

2,

stilo

paravit, viliori dictamine

maculare videar'.

reporiuutur

15.

3, 5.

Willelmus Neuburgensis (saec. XII)

27, 224): 'Habuit

in

gens Britonum ante nostrum

prooemio historiae Anglicanae (MG. SS. Bedam proprium historiographum Gilsuis htteris inserens, sicut ipse pro-

'dam, quod et Beda testatur, quaodam eius verba

'bavi,

cum

ante

annos aliquot

in

eiusdem Gilde librum legondum incidissem.

paucis
eius

cum

'enim
'vel

sormonc

sit

admodum

impolitus atquo insipidus,

integritatis

eum

vel

transcribere

habere curantibus, raro

invenitiu-.

tamen

'quia in veritate

'de suis loquatur,

'de

promenda propriae gonti non parcit et, multa in eis mala deplorat nec veretur, Britonibus scribere [p. 30, 3], quod nec in bello fortes
1

non levo documentum est, cum admodum parce bona

ut

verum non

taceat, Brito

fuerint nec in

pace

fideles'.

de Diceto (saec. XII) de viris illustribus (supra p. 9): 'Gilda Britonum sormono descripsit anno incarnationis DLXXXI.' 194) 1. 2 c. 2 (opp. ed. Giraldus Cambrensis in doscriptione Kambriae (scr. a. Dimock vol. (3 p. 207) -Quod et Gildas olim in Ubro de excidio Britonum more historico

Radulfus

'gcsta Hebili

24
'suae gentis vitia veritatis
'nec in pace fideles'.

6ILDAE SAPIENTIS
amore
noii

suppiimens
citati

his verbis declaravit

libri
aliis',

noc

in bello tbrtes

pendet opinor ex Willelmo, sed titulum

(1.

enuntiat ab eo

non

positum.

idem

in praefatione operis

c.

p. 158): 'prae

inquit, 'Britanniae

eundem materiae cursus obtulerit, imitabilis esse 'videtur, qui ea quae vidit et ipse cognovit scripto commendans excidiumque gentis suae 'deplorans potius quam describens veram magis historiam texuit quam ornatam. Gildam imitator'. 'itaque Giraldus sequitur factus eiusdem plus sapientia quam eloquentia alio loco (1. 2 c. 2 p. 209) Aurelii Ambrosii mentionem iniciens ait eum laudibus efferri
'scriptoribus solus mihi Gildas, quoties
.

ab Eutropio, de quo vocabulo dicetur ad historiam Nennianam.

supra
p. 4

fabeUas eius Gildauas

attuHmus.
libri

Orthographia
litterata,
ibi

primarii

antiqua est, id est non raro vera medio aevo obvitia

autem ubi a vera aberrat, ipsa

plerumque sunt ex genere vetusto.

notavi haec.
ae,
e,

oe:

aciae (abl.)

aeditus.

(= paena (= poena).
merens
e,

maerens).

recte caelestis.

recte ohoedientia.

poenitentia (et sic et recte paenitentia).

i:

intelligere.
i,

recte genetrix (certe

BQ

39,

1.

42, 2).

y:
tyro.

0,

u:
adolescentia.

b,

p:
j)uplicus.

c,

q:

quoruiis
c,

(=

coruus) 45, 23.

fere cotidie.

t:

induciae.
d, t:

recte condicio.
velud.

inquid
f,

contra set plerumque D.

plt:

fantasia.

h:
exihere

hahunde

fere.

m, n:

aliqmmdiu
t,

recte

tamquam.

ct:

recte artus.

exultatio.

geminatio consonantium saepe neglecta:

diferre

lasus

ofendicula.

recte

conubium

immo

milia.

adsimilatio

adsimilare corr. in assimilare.

conlatus

conpulsus.

inmensus
offirmare.

inminere corr. in imminere.

In hac epistola quicquid deflendo potius

quam declamando,

vili

licet stilo,

tamen

benigno,

fuero prosecutus, ne quis

me,

affectu cunctos

spernentis omnibusve melioris,

lacrimosis
querelis

quippe
defleam
5

qui
,

commune bonorum dispendium malorumque cumulum

quia

sed condolentis patriae incommoditatibus miseriisque eius ac remediis conde-

lectantis

edicturum putet,

pericula mibi statutum est

ut mibi

quam

desidiosorum.

non tam fortissimorum militum cnuntiare trucis belli silui, fateor, cum inmenso cordis dolore,

renum

scrutator testis est dominus, spatio bilustri temporis vel eo amplius praeter-

10

una cum vilibus me meritis inhibentibus, ne qualemlegebam nihiluminus admirandum legislatorem ob unius verbi dubitationem tcrram desiderabilem non introiisse: fiHos sacerdotis alienum ^'; f^'^"; admovendo altari ignem cito exitu periisse: populum verborum dei praevaricatorem ''"^"j; ^*' ^'sexcentorum milium duobus exceptis veracibus et quidem deo carissimum, quippe cmExod. 14,22. iter levissime stratum profundi glarea maris rubri, cibus caelestis panis, potus novus ex 6.'ii'.'
euntis imperitia sic ut et nuuc,

cumque adn)onitiimculam scriberem.

'

15

rupe viator, acies invicta manimm sola intensa erectio fuerit, bestiis ferro ^ Arabiae deserta sparsim cecidisse post ingressum ignotae ac si lordanis portae urbisquo adversa moenia solis tubarum clangoribus iussu dei subruta: palholum aurique \)a.rum
' '
. :

igni per*<m.

2;. .

14,43.11,1.
'"^- '. '

hs. 7,23. 24.

/.

de anathemate praesumptum multos stravisse: Gabaonitarum irritum foedus,

licet

calliditate /"ja"^. 3^

extortum,

nonnullis intulisse

exitium,

ob peccata hominum
civitatis
ille

querulas

sanctorum

20

prophetarum voces et maxime Hieremiae ruinam alphabeto. videbamque etiam nostro tempore ut
,

suae quadrupjici plangentis

;

defleverat

'solam sedisse

urbem

Thren.

i, 1.

A(H)PQX {dejicit
cle

scrjberem)
1 in

tilulo

operis vide p. 10
f.

hac

epistola]

APQ,

in

hoc libro

X
f)

2 fuero pros.
defl.

(per-

secutuf! P)] pros.

spernatis

(spernentis em.
et

H)
atque

3/4 disp. bon. cum. que mal. lacr.

eius cond. rem,
st.

quer.

A
J.
p.

sed] sed poeius aftectu

inc. patr.

miseiiis

ed.

putet post 2
tr.

me
b.

quia] quia uero

PX
..1

5/6 trucis b. p. mihi (uelut

X)

est

quam

des.] statui

uirtutem et

quam

des.

ignauiam

6 cordis dolore]

APQ,

mentis dolore et
et

animi

compunctione

cordisque

con-

tritione et adtonito sensu saepius

baeo omnia in animo reuoluere

7 renium

AX
X

temporis om.

8 imperitia
inhibentibus

inhibeutibus] imperitla sic ut et

nunc una cum karissimis me (sk) amicis iraperantibus X,

no qualemcunique admonitiunculam (admouicionem A^)

me

uilibus meritis

una cum

inperitia

scriberem] ut qualenicumque gentis britanniae historiam siue admonitiuneulani scriberem

terea

9 nihilominus]
11
cito]

in-

10 sacerdotis] eciam aaron sac.

10/11 adm.

al.

ign.

alt.

eeleri

perissc

populum] populum nichilomiuus

12 sexcentorum milium] Q, sexcentorura trium railium A,

omnem

et quidem duobus exceptis ueracibus] exceptis iosue et caleph A ad uuum P, 303 milliura .... 14 fuerit om. hoc loco poit 15 cecidisse inserens populum equidem deo karissimuni quippe cui stratum fuerit iter leiiissime glaree ))riifnndum maris ruljri et cui cibus celestis panis potus eciam nouus ex rupe

uiatorquo acies inuicta sola inconcussa erectin m.anuum fuerit

tor]

cui]

cum P
si

13 leuissima
15 arabica
(ac fluminis
ra. s.
t. cl.

14 uia-

Q,

uiatoriu.s

P,

uiatorque

intensa]

mensa II

erectione
ins.

P
P) ac
p. .1

A
P)

sparsim nnte
iordanis portae

14 bestiis

post] preterea post

ingressum ignotae iterrae

subruta

(portas P)] transitum iordanis

A
i.

15/16 urbisque aduersa (urbis aduersaque P)

s. t. cl.

iussu dei subruta]

iussuquc dei urbis aduerse menia

perisse

.1

16 palliolum] ob
lic.]

paruum
pl.

.1

17 strauisse]

irrituni]

eciam

-1

17/18 callid.

licet callide

IH intulisset

ob peccata]

peccatis II, nec

minus super peccatis

A
nempe

19 noces] u. legebara

19/20 alph.

20 uidebam-

que] uidcbam P. uideres

ctiam]

ut

ille]

quod idem propheta

sedere

A
4

CHRONICA

iri.

26

GILDAE SAPIENTIS
,

'viduam, antea populis plenam, gentium dominam, principem provinciarum

Thren.
4,
1.

sub tiibuto

fuisse factam', id est ecclesiam, est

'obscuratum aurum coloremque optimum mutatum', quod

Sion',
fuisse id est

Thren.4, 2.i.

vcrbi

dei

splendorem.

'filios

sanctae
et

matris

ecclesiae

'inclitos

et

'amictos

auro primo,

amplexatos

stercora.'

quod

illi

intolerabiliter utpote
.>

nren.4,

praecipuo mihi quoque licet abiecto, utcumque ad cumulum doloris crescebat, dum ita i.eosiem statu prospero viventes egregios luxcrat, ut diceret: 'candidiores Nazaraei eius 'nive, rubicundiores ebore antiquo, sapphiro pulchriores'. ista ego et multa alia veluti speculum quoddam vitae nostrae in scripturis veteribus intuens convertebar etiam ad

Matth.ii,24.
.vaith. s, 12.

quae mihi forsitan antea obscura fuerant, cessaute umbra legebam, inquam, dominum dixisse; 'non veni nisi ac veritate firmius inlucescente.
novas
'ad
et ibi

legebam

clarius,

lo

oves perditas domus Israel'.

et

contrario

'filii

autem regni huius

eicientur in

est bonum tollere ^^Jf;/''// 'tenebras exteriores, ibi erit fletus et stridor dentium'. etiterum: 'non itemque: 'vae vobis, scribae et Pharisaei hypo.tfaA.23,M. 'panem filiorum et mittere canibus'.
Matth.

^^'^"''^^^ 'Isaac

recumbent cum Abraham, eis: discedite a me, et 'beatae steriles et ubera quae non lactaverunt': et e legebam Luc. 23, 29. operarii iniquitatis'. 'quae paratae erant, intraverunt cuni eo ad nuptias, postea venerunt et '^'"'/^;^' contrario 'reliquae virgines dicentes: domine, domine, aperi nobis; quibus responsum fuerat: non ifarc. i, j6. 'novi vos\ audiebam sane 'qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit, qui autem legebam apostoli voce oleastri ramum bonae olivae j.5'non crediderit, condemnabitur'. """^'J' insertum fuisse, sed a societate radicis pinguedinis eiusdem, si non timuisset, sed alta sciebam misericordiam domini, sed et iudicium timebam; laudauom. s, 6. saperet, excidendum. gratiam, sed redditionem unicuique secundum opera suaverebar; oves unius ovilis bam dissimiles cernens merito beatissimum dicebam Petrum ob Christi integram confessionem, at ludam infelicissimum propter cupiditatis amorem, Stephanum gloriosum ob martyrii poc. 2, . palmam sed Nicolaum miserum propter immundae haereseos uotam. legebam certe:
8, 11.

'critae'.

audicbam

'multi ab orieute et occidente venient et

'et

lacob in regno caelorum'; et e diverso:

:

tunc dicam

is

20

s-i

"''

^i^s.

^if'-'.!

omnia communia': sed et quod dictum est: 'quare convenit vobis temptare videbam e regione, quantum securitatis hominibus nostri temporis, ac haec igitur et multo plura, quae brevitatis si non esset quod timeretur, increverat. causa omittenda decrevimus, cum qualicumque cordis compimctione attonita mente =saepius volvens, si, inquam, peculiari ex omnibus nationibus populo, semini regali
'erant
illis

'spiritum dei?'

30

''l-

gentiqae sanctae, ad
prophetis,
ecclesiae

quam
per tot

dixerat: 'primogenitus

meus

Israel',

eiusque sacerdotibus,
illius

regibus,

saecula

apostolo

ministro

membrisque
tali

primitivae

dominus non pepercit, cum a recto tramite deviarint, quid

huius atramento

A{ffJPQ
1

post uiduaiii
6.

ins.

olim iuclitam et

pop.

aiit.

2 obscuratLim]

o.

quoque

A
.

3 spleiidor
doloris
.

sion] uero

4 intolerabiliter .... 7 pulchriores]

periro

iiitollerabiliter

crescebat ad
liis

cumulum

dum
.

uideret

quosdam suorum
contritioue

qui

in

statu

prospero uixeraut egregie ut de

diceret candidiores

pulcriores

huius modi simili modo

licet abiecto

crescit

ad cumiilum doloris qui cum uideam

meam gentem

perire dupplici

6 eosdem] eodem II

candiores

1 ista ego]

i.

enim P, hec

A
^-1'

8 speculum quoddam]
firmius] clarius

in

quodam speculo

A
et

cl.

leg.

A
t.

ant. fors.

A
A

10

ueritate] claritate

A
ad

11/12 in tenebras] foras

poneiitur in

A
EP,

12

ibi] illic .1

toUere] sumere

13

i^ost

canibus
tunc

ins.

manducaiidum
eis ins.

itemque] item
.-1

P A
et

14 audiebamque
discite

15 isaac] et isaac

AP
A

et tunc]

post

quia non noui uos

discedite]

AQ
A

16 beatae .... 19 audiebam om.

A
ins.

19 poat
ins.

saluus erit ins. sed et quod sequitur

autem] uero

20 legebam] audiebam

21 fuisse
in

eiusdem ping. rad.

sed]
.

AQ,

P
A

22

exc.] esse exc.

22/23 post laudabam

omni

A A imm. haer. (haeresios Q) notam] n. inm. her. fuisse A 26 palraam] p. extitisse A sed] sed et A multo plura] multa alia A 29 iiicreuerit A 26 certe ... 28 spiritura (sauctum ins. HP) dei om. A 33 propbetis regibus] ac pr. regibus quoque A 31 sepo reuoluens A semini] et 30 omitti AH illius] eius illius P membrisque] Q, membris etiara AP apostolo miu.] apostoloque atque min. A tali huius atram.] atram. huius gentis et A 34 deuiareut A
homine 24 dic.
dei

23 sed

uerebar] sed eius retributouem [sic]

dilectionem

secundum uniuscuiusque opus uerebar

fuisse

beat.

confessionem]

25 propter cup. am.]

ob

studium auaritie

s. .-1

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

aetatis facturus
est'.'

27

tui praeter illa

nefanda immaniaque peccata, quae communiter cum

quid? mihimet aio tibine,
ut obstes ictibus

omnibus mundi sceleratis agit, insipieutiae pondus et levitatis

conspicuo ac
6

accedit ctiam illud veluti ingenitum quid et indelebile

ineluctabilo.

miser,

veluti

summo

doctori talis cura committitur,

tam

violenti tor-

rentis,

et

contra

latequc protractum

hunc inolitorum scelerum funem serves depositum tibi creditum

per tot annorum spatia interrupte

et taceas?

pedi: speculare et manui: fare.

10

nugando mutire disponis? quia inclinati tanto pondere sunt pressi, idcirco spatium respirandi non habent. praeoccupabant igitur se mutuo talibus obiectionibus vel multo his mordacioribus, veluti condebitores sensus mei. hi non parvo ut dixi, tenipore, cum legerim 'tempus esse
,

alioquin hoc est dixisse ^r. 5, 20. habet Britannia rectores, habct speculatores. quid tu habet, inquam, habet, si non ultra, non citra numerum. sed

''"'"''""'

'loquendi et tacendi', et in
vicitque
dicas
15

quadam
creditor,

ac
si

si

angusta timoris pnrticu luctabantur.

es,

obtinuit

tandem aliquando
secundae

non

inquiens,

talis

audaciae, ut iuter veripertimescas hbertatis

awi.
22.

rationalis

nuntiis

derivationis

creaturas

non

refugito

eatenus elinguis non magi devoturi populum dei, quae in angusto maceriae vinearum resolutum eius attrivit pedem, ob id licet verbera hostiliter senserit, cuique angelum caelestem ensem vacuum vagina habentem atque contrarium, quem ille cruda stoliditate caecatus non viderat, digito quodammodo,
inm-i,
intellegibilis

aureae decenti nota

affectum
nolentis

saltem

asinae

spiritu dei afflatae,

se

vehiculum fore

tiarati

20

quamquam
monstravit.

iugrato ac furibundo,
in

ot innoxia eius latera contra ius fasque caedenti de-

zelo

igitur

domus domini sacrae

puto
,

legis

seu cogitatuum rationibus vel

fratrum religiosis precibus coactus nunc persolvo debitum multo tempore antea exactum,
vile

quidem, sed
et

fidele, ut

et

amicale quibusque egregiis Christi tironibus

grave

vero
25

importabile apostatis

insipientibus.
alii

quorum

priores,

ni

fallor,

cum

lacrimis

forte,

quae ex dei caritate profluunt,

enim atque cum

situ,

tristitia,

sed quae de in-

dignatione et pusillanimitate deprehensae conscientiae extorquetur, illud excipient.

Sed ante promissum deo volente pauca de

de contumacia, de

subiectione,
,

de rebellione, iteni de subiectione ac diro famulatu, de religione, de persecutione

de

A(H)PQX
liber Jinit

(rerlit

21 inde ab iu zelo; locus 27 sed ante

28,5 curabo

et

hic

adest

et

repetitur, ubi

post

c.

26,

quae repetita notantur [X].)

2
agit] perpetrat J

immaniaque peccata] criminavl

ineluctaliile

accidit.-lP^

iudelebile] ineuitabile .1

3 pond.

ins. et leu. .1

om. A

3,4 quid mihimet aio tibine miser {sic P, aione miser tibi Q, aio tibine
nie ipso qui ceteros

H)

comraittitur] quid uero

raiser talis

dicam de

redarguo
doctori

cura comraittitur uelnti couspicuo ac

summo

me autem ipsum corrigere nou sufficio tibi me A 4 obstes] obsistas ,1 5 et contra bunc

(bos Ef) inolitorum (sic

H, inolidorum PQ)
.1,

scel.

funem] uel disrumpas fuues inolitorura scelerum

pertractura

iuterrupte]
taceiis
Q)']

indirupte //
d.
t.

6 lateque] iuscideque
(rel. delelis)

om.

H
. . .

A
ac

serues d.
si

t.

cr. et taceas]

an seruas

cr.

A, seruans
fare]

H
cum

hoc est dLxisse] est hoc

7,8 habet

tibi

dicatur

A A

7 et manui

(manu

uel m.
sp. .1

H,

fatere
.

APQ

disponis] quid tu n. m. disponis habet b. sine te rectores hab.

8 9 sed quia

pressi] sed quia pressius [sic] iuclinati tanto

pondere sunt

9/12 praeoccupabant

(praeoccubabant Q) .... tacendi]

rae

igitur legerera

esse terapus tacendi

et terapus

loquendi preoccupabant

talibus

obiectionibus

veluti

condebitores

sensus mei
talis]

non paruo ut

dixi

tempore

12

et

om.

P A
A A A A A
25

angusta] in a.
nalis
.
. .

13 aliquando om.
ratiouabiles

tante

inter ....

14 creaturas om.

P
1.5

14

ratio-

pertiraescas]

creaturas secunde diriuationis

a nunciis pertimescas

A A

aure

15/16 aftectura .... afflatae] saltim

afflate

nou

refugito

hactenus elinguis affectum

intelligibilis

asine spiritu dei

licet

nou refugito ante

illa
ei
.1

iutell.

P
.

16 deuoturi] deuutafuri
. .

17 eius resol.

ob

id

eusem contrariura] euagiiiatum contra cura tenentem gladium eius om. A 21 ig. in zelo 19 uidebat A 20 quamquam] quamuis A caedenti] c. redarguendo .1 22 fratrum] fratrumque A coactus] conatus Q ant. temp. et sacr. A seu cog. rat. om. A egregiis om. ,4 24 et importabile om. amicale] .4^A', amicum P 23 quidem] JP(3, q. stilo
18
cuique]

18 19

25 forte'quae]
alii

q.

f.

kar. dei

enim atque]

HX,
p.

enim P, uero A, om.

Q
X)

26

iliud excipient ante

27 sed ante promissum] igitur

X
A

pauca]

quidem

.1

situ]

PQ[X],
de

situ britanniae

AX

28 de
om. [AT]

reb.] et reb.

de subiectione de reb. item de (de secuuda pro item

de persec.J atque persec. et

subiectione]

APQX,
4*

duro [X]

28
sanctis martyribus,

GILDAE SAPIENTIS
de diversis haeresibus, de tyrannis, do duabus gentibus vastatricibus,

de defensione itemque vastatione, de secunda ultione tertiaque vastatione, de fame, de epistolis ad Agitium, de victoria, de sceleribus, de nuntiatis subito hostibus, de famosa
peste, de consilio, de saeviore multo priniis hoste, de

urbium subversione, de
est,

reliquis,

de
5

postrema patriae
3
[De
situ.j

victoria,

quae temporibus nostris dei nutu donata

dicere conamur.

Brittannia
diYijia^

insula

in

extremo
in

ferme

orbis

limite

circium

occidentemque versus

ut dicitur, statera terrae totius ponderatrice Hbrata ab Africo bnriah propensius

tensa axi'),

octingentorum

longo niilium,

versorum prolixioribus promontoriorum

tenens,
cuius diffusiore
freto
et,

ut ita

ducentorum in lato spatium, exceptis diquae arcuatis oceani sinibus ambiuntur, dicam, intransmeabih undique circulo absque meritractibus,

10

dianae

hum

quo ad Galham Belgicara navigatur, vallata duorum ostiis nobifluminum Tamesis ac Sabrinae veluti brachiis, per quae eidem ohm transmarinae
plagae,
ac

minorum meliorata, bis denis bisque quaternis murorum turrium serratarum portarum domorum, quarum cuhnina minaci proceritate porrecta in edito forti compage pangebantur,
deliciae ratibus veliebantur, aliorumque
civitatibus

nonnulhs

castehis

15

molitionibus

non

improbabiliter

instructis

decorata:

campis

late

pansis

collibusque

amoeno situ locatis, praepollenti culturae aptis, montibus alternandis animahum pastibus maxime convenientibus quorum diversorum colorum flores humanis gressibus pulsati
,

non indecentem ceu picturam eisdem imprimebant, electa

versis

veluti

sponsa monilibus diperniti20

ornata,
rivis

fontibus

hicidis

crebris

undis niveas veluti

in ripis

glareas pehentibus

disque

leni

murmure serpentibus ipsorumque

. .
.

accubantibus suavis soporis

AE

(6

14

britannia est octingentorum

latum exceptis
{incipit

tenens intransmeabili .... iuuehuntur

bisque quateruis ciuitatibus quibusdmn omissis)

adhibuit Galfredus
1
1, 2.

(UJPQB

13 bis denis)

(item [X]

ad 5 conamur).

c.

de

tyr.] et

de

t.

A
f.

uastatricibus]

victricibus

[X]

post uastatricibus
de] et de

ins.

et

A,

ins.

de

prima
tei-tia

uastatione

X A

2 itemque] item de A, de secunda

de fame] et de

A A

tertiaquej de tercia A', de

uict.] et

quoque
n.
et

ad agitium] ,lQ[Jr], oin.

PX

3 de

de

uict.

de nunt.] et de

host. sub. [AT]

3/4 do consilio] de imprudenti et prauo consilio

4 de saeuiore] de seuitione [X],

de] et de .4

de seniore

subu. urb.

de] et de

reliquis] P, reliquiis

^(3A'[X]

5 patriae

uictoria] Q, uictoria patriae [AT], uictoria

A, pace PX quae] quae postrema uictoria [A] nostr. terap. nutu] nutu ei est om. [X] dicere conamm- (d. curabo [A'])] d. conabimur 2^o( 27, 27 uulente 6 insula om. A fere A 7 toc. terr. l>ost conamur quae habent libri relata sunt supra p. 15

A ^ A

boreali

AP

7,8 axi prop. tensa

8 octingentorum] occentorum A'

longitudinem P, longitudiue A,

longum latitudinem P, rum X)] promunct. prol. .4

om.

latitudiue

A, latum

M
^S)

9 prol. promoutoriorum {P, promoutorium Q, montorio-

ti-actibus uel

ductibus A'

ambiuntur] ambuitur

10 tenens ^osnatitudine
uac.)

.4,

diffusione
ostiis]

^X

undique] uudarum i?
liostis A',
v.

11 plage freto .4

belg. gall. ^l
ostiis

uallatur/s(c7 i^osf circulo^

duorum

duum

duum
A',

(duoruin

eciam

ostiis -l/J,

(seg^. sp.

E
E

irrigatur post fessis

(mde ad

20) collocat

R
fl.

(non A)

11/12 nob. fluminum tamesis (tamensis

Ji)

duorum .... E) et sabr.]

12 per quae

nob. tamensis

et sabr.
p.

fluminum

nob.

tamensis scilicet (uidelicet

ac

sabrine

AR
rat.)

eidem] quibus E,

q.

eidem britanniae

R
(fl.

13 ueh. ratibus X, inuehuntur {om.

min. R) infusione irrigatur
c.

aliorumque

minorum] aliorumque minorum flumiuum

munita

AR
AR

meliorata] post brachiis

AR,

quaternis] q. fulget

AR

14 castellis]

decorata (decoratus R)

murorum atque A serratarum] QX, seratarum AH, om, P rum A', domorum etiam qiiarum ^i^ 15 proceleritafe A''', proueleritate X'"' editumiJ forteA' pangebantur] cernuutur R, om. A 16 molitionibus {IIX, munitionibus PQ) uon impr. instructis decorata] non impr.
cst decorata (adornata

murorum] m. quoque ac B, 14/15 domorum quarum] PQ, domorumque quo-

R)

instructis muuitiouibus
A',

montibus] PQ, montibusque

forte pro

montibus eciam
18/19

AR AR

campis]

c.

quoque fulget

AR

17 praepotenti
A',

partibus

IS maxime PQ, magne

'magne

magnopere'

IJ,

optime

AR

quorum (om. X)

diu. col. flores

humanis gressibus

pulsati

non

in-

ceu (seu Q) picturam eis imprimebaut {HPX, imprimebat Q\\ qui diu. colorum floribus (florum coloribus A) grati (grata R) redduntur humanis visibus^l.ff 19 uel. el. sp. diu. orn. mon. AR

decentem (indicentem quandam

X)

20

crebris

....

29, 2

irriguaj

crebrisque
fessis

gaudet ex

quibus

riuuli

leui

murmure
soporis]

serpentes suaue
A',

pignus

soporia (om.
Iuentibus'.H'
')

A)

tribuunt viatoribus

AR

20 pellontibus] PQ, pallantibus

'palantibus forte persaporis

21 ipsorunique] PQ, quoruuique

1,

accusantibus

PR,

QX
CC.

Orosius

2,

77: Britaunia

insula habet in lougo milia

passunm DCCC,

in lato milia

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

pignus
irrigua.

29
vivao

praetendentibus,

et

lacubus

tVigiduni

;ii]uae

torrentem

oxundantibus

Haec erecta corvice et Tiiente. ex quo nonnumquam ctiam transmarinis regibus et

.s

inhabitata est, nnnc deo, interdum civibus, 4

subiectis ingrata consurgit.

quid enim de-

mada?]"*""

formius quidque iniquius potest humanis ausibus vel esse vel intromitti negotium,

quam

deo timorem, bonis civibus caritatem,

in

altiore dignitate positis

absque

fidei

detrimento

dcbitum denegare honorem

terraeque
priscos illos

et fraugere divino sensui

humanoque

fidem, et abiecto caeh

10

metu propriis adinventionibus aliquem et libidinibus regi? igitur omittens communesque cum omnibus gentibus errores, quibus ante adventum Christi in carne omne humanum genus obligabatur astrictum nec enumerans patriae portenta ipsa diabohca paene numero Aegyptiaca vincentia, quorum nonnuna liniamentis adhuc deformibus intra vel extra deserta moenia soUto more rigentia torvis vultibus
,

intuemur, neque nominatim inclamitans montes ipsos aut coUes vel fluvios olim exitiabiles,
li

nunc vero hunianis usibus

et

utiles,

quibus divinus honor a caeco tunc populo cumuqui

in
aliis

labatur,

tacens
vulgati

vetustos
sunt,
ita

immanium tyrannorum annos,

ut Porphyrius
stilo

longe positis

regionibus

rabidus orientalis adversus ecclesiam canis

adnecteret: 'Britannia\
in

dementiae suae ac vanitatis

provincia tyrannorum',
illa

hoc etiam

inquiens,

'ieTtiliserci.prae/.;

tantum proferre conabor

scriptis patriae

peratorum Romanorum
20

et passa est et aliis intuht

medium, quae temporibus imcivibus et longe positis mala: quantum

,

tamen potuero, non tam ex

si

scriptorumve monimentis

quippe quae, vel

qua fuerint, aut ignibus hostium exusta aut civium exihi classe longius deportata non compareant, quam transmarina relatione, quae crebris inrupta intercapedinibus non
satis claret.

jh

imperium obtinuissent subiugatisque finitimis5 quibusque regionibus vel insuhs orientem versus primam Parthorum pacem Indorum tione.] confinium qua peracta in omni paene teiTa tum eessavere bella, potioris famae viribus
orbis
,

Etenim reges Romanorum cum

'^'

firmassent,

non

acies

flammae quodammodo

rigidi tenoris

ad occidentem caeruleo oceani

AD
patriae
1
. .
.

(incipit

aquae)
et
1.5

intuemur

23

(3 britannia

erecta

regi

in

britannia praeter

priscos

.... errores erant

breviati, vide infra)

h.

{H)FQX
insula

figidum
et

X
et

3 haec]
subiectis

igitnr

quam praedicamus
cons.
iiigr.

ceru. et

m.

er.

est inh.

4 etiam]

om.

A ^

.1

quod

EX
9
ill.

quodque
absque]

EX
cam

iuiquus

hum.

aus. ^os< negotium -i

6 altiori

positis]

-iZ>'PQ, compositis X''-EX

1 dene-

gare anie deo, hic non reddere

et terrae .Y

A
DEQ,
\

sensui

{om. in sp. vac.

E) humauoquej
lib.

h.

q.

s.

^ A

8 terraeque] 10 obligatur

aliquem et

lib.]

et lib. aliq.

AP,

al.

ex

prisc.

AX

X
W.

10,11

illa

diabol. patr. port.

11 egyptia uincentia

AX

lineamentis

PQ
p. 12t).

12 ringentia proposuit C.

King apud Salkurst Eoman

fontes uel colles -Y

antiquities at Lydne;/

Park (Londini 1879)

luminibus

13 coUes]

vel] aut

D^X
.
. .

13,14 exitiabiles]

HPX,

exticiabiles D, exitiales Q,

animabiis homi-

num

exiciabiles

14 quibus

comulabatur om.
et

mos.4'
intulit.
ille

15

23

sic breviavit

E:

erant vetusti
illa

15 aunos] ania om. D^ 14,15 cuniil.ibatur i*' immanium tj-rannorum animi ut diceret etiam Porphirius
iu m.

de ea: Britannia
al.

fertilis

terra

tyrannorum.

tamen proferre conabar

scriptis

quae temporibus passa

est

et

Britaunia

quantum potero notare ex

.... claret

16 porfirius

AD
b.

rapidus
est

D'X,

rabidus

ecclesiam] eccl. latrans

canis post rabidus

AX
longe]

17 britannia]

X
et

18 pro-

vincia] terrai?'^

tantum]

tamen
et

AEX
A
21

conabar
int. al.

E
et

18,19 imp. louge

rom. (rom. imp. P) et om.

E
A

19 passa]

perpessa

A A

et]

que

AX
A

mala post

que

20

scriptis (scriptiTTis JY) patriae

scriptorumue (uel scriptorum E) monunieutis] monimentis ueterum patrie scrip-

torum

quippe om.

uel om.

si

qua] signa Z)'

aut ciu.] ac ciu.

D^E
23

exilii]

DEBX,

exili A'^,

exulum PQ,

hostili.4'

22 comparent

AX

iuterrupta intercapidinibus

satis] gatis '

25/26 prima parthorum pace (pacem Q) indonim obt. imp. A 24/25 quib. fin. A 24 rom. reg. priraam parthurum (indorumque X) confinium DQX, et prinia parthorum indorumque confinium pace J paene 2G qua om. A indorum confinium pacem R, prima parthorum iudorum confmium parta pace P 27 firmassent] f. potioris] ct potioris l/P, potiorisque A ccssasseut A om. tum] non />', om. A
,

imperium

acies tiammae]

tum ardescens flamma

ad

occ.]

ad occ. uergens

30
torrente
potuit

GILDAE SAPIENTIS
vel cohiberi vel

extingui,

sed transfretans insulae parendi leges nullo

obsistente

advexit imbellemque populum, sed infidelem non tam ferro igne machinis,

ut ahas gentes,

quam

sohs

minis vel

iudiciorum concussionibus,

in

superficie

tantum

vultus presso in altum cordis dolore sui oboedientiam proferentem edictis subiugavit.

6
[De rebeilione.]

Quibus statim
rcbellione

Romam
.

ob inopiam,

ut aiebant, cespitis

repedantibus
plenius vel
gestis

et

nihil

de

Komani

suspicantibus
.
.

rectores sibi reiictos

ad enuntianda
quibus
ita

confirmanda
talia senatui

regni molimina leaena trucidavit dolosa.

cum

nuntiarentur et propero exercitu vulpeculas ut fingebat subdolas ulcisci festinaret,

militaris in

non
lo

mari

elassis

parata fortiter dimicare pro patria nec quadratum

agmen neque

dextrum cornu ahive

belli

apparatus in

litore conseruntur,

sed terga pro scuto fuganti-

bus dantur et colla gladiis,

Am.l,''m.

gehdo per ossa tremore currente,

ut in proverbium et

muhebriter protenduntur,

ita

manusque vinciendae derisum longe lateque efferretur, quod

Britanni nec in bello fortes sint nec in pace fideles.

7

f'*e^"ion|"ac i"^

'^^"
'laTu'.]

Itaque multis Romani perfidorum caesis, nonnullis ad servitutem, ue terra penitus sohtudinem redigeretur, mancipalibus reservatis, patria vini oleique experte rehcta I*^*l'^ni petunt, suorum quosdam rehnquentes praepositos indigenarum dorsis mastigias,
cervicibus

i5

iugum,
fiagris

solo

nomen Romanae

servitutis

haerere facturos ac non tam mihtari

et,
ita
si

manu quam
dicitur,

calhdam gentem maceraturos vagina vacuum lateri eius accommodaturos,

frigore

res sie postulavisset, ensem, ut

ut non Britannia, sed

Romania cen20

seretur et quicquid

habere potuisset aeris argenti vel auri imagine Caesaris notaretur.

rigenti

8
gJne'.]

Interea
visibih

glaciali

insulae

et

vehit longioro

terrarum secessu
,

soh

^""2"

j' sti^^ini

non proximae verus ille non de firmamento solum temporah sed de summa caelorum arce tempora cuncta excedente universo orbi pracfulgidum sui eoruscum

ADE
1

(1

Romanus

transfretans ...

20 notaretur)

(H)PQX
2 sed infidelem] non tamen fidelem 3 post
5 romani
alias Ins. solebat subigere

uel coh. pot.

AX
ADEFQ,

1/2 nullo obsistente om.

et igni

D^E
solis

igne

(igni

APQ)

machinis]

machinisque

X
A
[seii.

om.

4 presso] ^Z).PQ, imprcssoJSr

cespitis ut aiebant

alta'

perferentem^l

ut aiebant (agebant/XJ) cespitis]^4Z)Q,

E, ut aiebant stipendii P, cespites ut aiunt

uel confirmanda] confirmandaque

repetentibus

^A'

nil

6 denuncianda X,

annuncianda

7 moliraina loaena trucidauit dolosa] iura britsp. vac.)

tannorum trucidauit dolose audacia

ulcisci

8 propere

E
10

exercitum

uulpeculas ut fingebat

subdolas ulcissi] Q, uulpeculas subdolas ulcisci P, uulpeculis ut fingebat subdolis ulcisci

DEX,

in rebellium

audaciam

nec] neque

A qu. Q

9 militaris in

ra. classis] militari

raanu instructis classibus

paran [sic] post patria

A
^l.

9/10 neque dextr.] atque dextr.

E
his

aliive] Q, aliique

A, alisue P, aliusue X,
consternuntur

om.

DE

belli]
JP,

beUique

apparitus E, apparatus

al)

conseruntur]

DEQ,

conspiciuntur

conseritur uel inititur

scuto]

ADEPQ,

scutis

10/11 fungautibus

11 danturj

ADEPQ,
om.
in

dabant

timore i)'

currende

X
A

uincendae

X
D,

12 mulieriter
afferatur

derisum] in derisum

AEX
quod

longe lateque ante derisum

DE
A

efierretur]

EQ,

efleretur

X,

effertur P, referretur .4

13 britanni (britones Z*') nec in b. sint (s\intE)\DE, br. non suut in b. P, non br. sunt (sint-Z)

bello

QX, non
^T'

br. in bello sint

neque

fidelis

E
om.

14 multis romaui] QX, milites romani D,

mancipatis

roraani multis

15 nianc. reseruatis] manc. seruatis

.4,

patria uini oleique (que om.

A)

experte (experta A')]

{collocans

APQX,
romani

patriaque
et

(patriique D^)

olei

uinique experte

D,

patrii

olei

uinique im.
-1

expartes

haec

inter

multis)

relicta]

APX,

DEQ
rel.

16 post

petunt

magna
dors.

potiti uictoria

A
17

suorum] suorumque X, suorum uero

solo

A
-1

praep.

X, relinquunt praep.

ind.

A
fiagellis

nomen (nomine PX)

om.

A
insula
et]

sernitutis]

uirtutis

D^EIJ

haerere]

18

X
fi^

postulasset

X
E

ut dic. uag. uac.]

r.

euaginatum
A',

19 eius] eius populi

X
non

honorem nou] non iam

auri (sjc)

P
-1

britanna
argenti]
soli]
s.

romania]

AQ, romana DHP,

21
rigeut
est

insula i?

20 haberi

aeris]

A A
X,

et

a.

X,

argentei

P P
23

huic

A
orb. un.

22 proximae]
etiam] eoiam e

proxima
sui

AQX, ut D, quae P Ule] DPQ, ille sol AX

successu -Y,
sol.

recessu

de

firm.

22/23 de

summa

summa
23/31,
--1

A
1

arce] a. descendens

cunct. temp. A'

excidente

excedens

coruscum ostendens] DQ,

sui coruscura ostentans

X, sui lumen

ostendens P, iubar

suum

reuclauit

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

ostendens, tenipore. ut scinius,
tuni eiusdem, radios suos

31

summo

Tiberii Caesaris, ([uo alisquo ullo inipedimento^^"''''"^"'"*

eius propagabatur religio, connninata senatu nolente a principe

morte delatoribus

mili--"^''-

primum

indulget, id est sua praecepta, Christus.

ab ineolis topide suscepta sunt, apud quosdam tamen integre et alios 9 minus usque ad persecutionem Diocletiani tyranui novennem, in qua subversae per [uLneT''

Quae,

licet

totuni
platois
ita

numdum
oxustae

sunt ecclesiac ot cunctae sacrae scripturae, quae invcniri potuerunt. inf"4""' et electi sacerdotes gregis domini cum innocentibus ovibus trucidati.
si fieri

ut

no vestigium quidem,
permansere.

potuisset, in nonnullis provineiis Christianae religionis

appareret.
1"

tune

quantae

fugae,

quantae

strages.

quantae

diversarum

15

mortium poenae. quantao apostataruni ruinae, quantae gloriosorum martyrum coronae, quanti persecutorum rabidi furores. quantae e contrario sanctorum patientiae fuere, ecclesiastiea historia nai-rat. ita ut agraine denso certatim relictis post tergum mundialibus tencbris ad amoena caelorum regna quasi ad propriam sedem tota festinaret ecclesia. Magnificavit igitur misericordiam suam nobiscum deus volens omnes homines salvoslO fieri et vocans non minus peccatores quam eos, qui se putant iustos. qui gratiiito munere, Inart^^bas.l
supra dicto ut conicimus persecutionis tempore, ne penitus crassa atrae noctis caligine
Britannia i)bfuscaretur, clarissimos lampades sanctorum

martyrum nobis

accendit,

quorum

20

nunc corporum sepulturae et passionum loca, si non lugubri divortio barbarorum quam plurima ob scelera nostra civibus adimerentur, non minimum intuentium mentibus ardorem diviuae caritatis incuterent: sanctum Albanum Verolamiensem, Aaron et lulium

Legionum
in

urbis cives ceterosque utriusque sexus diversis in locis

summa magnanimitate
1

acie Christi perstantes dico.

2''

prior postquam caritatis gratia confessorem persecutoribus insectatum et comprehendendum, imitans et in hoc Christum animam pro ovibus ponentem, domo primum ac mutatis dein mutuo vestibus occuluit et se discrimini in fratris
iani ianique

Quorum

AC
ut infra)

(/'.

inde a

v.

18/19
e<

quam

plurima)

DE

(1 tempori
5, 5.

summo ....
.1
.-1

trucidati, deinde

20

seq.

breciati,

HPQX.

c.

11 adhibuit Galfredus

scimus] credimus

summo om. A

quo]

quo tempore
iiol.

absque] siue
a om. X*'
'

2 propadilatoribus libri

gatur

!>'

commiuata] indicta

P
1

sen. nolente (uolente i>'l]

sen.

praeter

A:

accusatoriljus //ieron^nnis

2/3 militum ... christus] christianorum

J
i.

ins. christus

suos

radios id est sua pro indulget post

(sint P)]
sit
t.

ostendeus
alio

4 quae]
alios

q.

religio

^-1

incolis]

britannie

t.

s.

sunt

s.

.1

et alios {P,

DQ, apud

X, om. E) minus om.

t.

A PQ

maximiani
scr.

tyr. nou.
s.

om.

qua] quo
qui

E
AX,
str.

5;6 subu. suut p.

m.

eccl.
et]

DE

5 dioclitiani DX, d. et 6 cunctae sacrae (sacro E)

quaej

cuncti

scr.

libri

potuerant

P
iug.

exustae

exusti atque

dora.

gr.

A
X'

8 quidem] quid
perniansit

X
.1

posset

A
a.

prouinciis]

prouincie

D, prouinciae

locis

9
d.

permansere]

DQX

ante

4 integre A,

om.

quant.

9/10

quantae

m.

poenae

om.

10 apostatarum] religionis
quantae] quanto

gloriosorum]

AQX,

gloriosissimorum D, gloriosae

11 rapidi
ig.]

X
ig.

magu.
p.

A
esse

se atra

13 amenia D 14 magn. reiectis A 12 uarr. hist. AD 15 non min. uoc. .1 nobiscum deus (deus nobiscum X) ante mis. suam penitus om. 16 coniicimus PQ, conuicimus D, cognoscimus

nunc

se putant]

crasse Z>'

X
X)
et

17 obfuscaretur] barb.]

ADQ
D,

cum Galfredo, obscuraretur

20
breviavit sic

PX
A
locis

clarissimas

AX
sc.

18
n.

diuortio
pl.

(diuortione

barb.

diu.

dluersorum barbarorum incursione

19 ob

quam

20 sanctum
et iulius

quae sequuntur ad

p. 32,

E:

in

britannia sanctus albanus uellouuensis aron

legionum urbis ciues ceterique utriusque sexus diuersis in

albanus

summa maguanimitate
pede transiuit.
fuit

in acie christi
bi-

perstiterunt.
lustris.
alii

cum

mille

uiris per

alueum tamensis

flu.

sicco

ca persecutio

sanctum] s. dico postquam reedificate sunt ccclesie cum exultatione. uerolamensera A', uerulamiensem P, urelamensem ^ ueUamieusem C, uellomiensem uerolamieusem] $,
in syluis latuerunt,
,

A
i),

uellouuensis

E: Terolamius Galfredus
quoque

aaron]
s.

et

aaron A'

iulianum P, iuliam

21 ceterosque]

et ceteros A', ceteros

stiterunt
caritatis

A
gratia
verbis

22 perstantes dico] persumma] s. et X, s. cum .1 23 confessorem] c. alium A', quendam confessorem a (sic) A: cf. Galfredus 5,5: Albanus feruens confessorem suum Ampbibalum .... iu domo sua occuluit, id quod venit ex male

sexus]

qui

corruptis

c.

28 suh sancti abbatis amphibalo

24

et in]

in

pro

ouibus]

prouibus /)'
occuluisset

25 primum] prinuun recepissct

A
fr.

dein]
in

ACQX,

deinde P,
fr.

demuno

occuluit et]

CD'PQX,

A,

occubuit et

D'

discr.

se

X,

se discr. indutus

32
supra

GILDAE SAPIENTIS

/0. j, i7.

clicti vestimentis libenter persequendum dedit, ita deo inter sacram confessionem cruoremque coram impiis Romana tum stigmata cum horribili fantasia praeferentibus placens signorum miraculis mirabiliter adornatus est, ut oratione ferventi illi Israeliticae arenti viae minusque tritae. stante diu arca prope glareas testamenti in medio lordanis cum mille viris sicco canali, simile iter ignotum, trans Tamesis nobilis fluvii alveum
.

ingrediens pede suspensis utrimque

modo

pi-aeruptorum fluvialibus montium gurgitibus

in

aperiret et priorem carnificem tanta prodigia videntem

agnum ex lupo mutaret

et

una secum triumphalem martyrii palmam

ceteri

sitire

vehementius
et

et excipere fortius faceret.

vero

sic

diversis

cruciatibus

torti

sunt

inaudita

membroi-um discerptione
lo

lacerati, ut

absque cunctamine

gloriosi

in

egregiis lerusalem veluti portis martyrii sui

silvis

trophaea defigerent.
occultavere
iudicia, sibi
1
,

nam

qui

superfuerant

ac

desertis

abditisque

speluncis

se

expectantes a iusto rectore

omnium deo

carnificibus

severa

quandoque

vero animarum tutamina.

ujmiis
,

-jjg^g

necdum ad integrum expleto emarcescentibusque suorum auctorum nefariis edictis, laetis luminibus omnes Christi tirones quasi post hiemalem ac prolixam noctem temperiem lucemque serenam aurae caelestis exrenovant ecclesias ad solum usque destructas; basilicas sanctorum martyrum cipiunt.
Igitur bilustro supra dicti turbinis

is

fundant construunt perficiunt ac velut victricia signa passim propalant, dies festos celebrant, sacra
Taoresrbusjecclesiae

confoti.

mundo corde oreque conficiunt, omnes exultant filii gremio ac si matris mansit namque haec Christi capitis membrorumque consonantia
habitantes exitiabiliter
ferae
faceret seiungi,

20

suavis,
fratres

donec Arriana perfidia, atrox ceu anguis, transmarina nobis evomens venena
in

unum

ac

sic

quasi via

facta

trans

oceanum omnes omnino bestiae

ore

mortiferum cuiuslibet haereseos virus horrido

25

vibrantes letalia

dentium vulnera patriae novi semper aliquid audire volenti et

virgultis

nihil certe

stabiliter optinenti infigebant.

13 Itemque [Detyran-j^^q^g

quin

immanem silvam iam erumpentibus insula, nomen Romanum nec tamen morem legemque tenens, potius abiciens germen suae plantationis amarissimae, ad Galhas magna comitante
tandem tyrannorum
crescentibus
et in

AC
h.
eccl.

1, 8,

{f.2 inde a v. \1 [unt renovaut eojclesias) c. 11 Galfredus 5, 5.

DE

(vide p.'31j

(ff)PQX.

1122

adhibuit

Beda

1 ita (leo placens

7 aperiret] enimuero in sacra confessione

coram impiis persecutoribus romana

.... horr. fastu praeferentibus perstitit iniperterritus ita deo placens signorum miraculis fuit mirabiliter adornatus

ut or<atione ficta iter ignotum per tamensis

fl.

n.

fl.

et

cum

mille uiris sicco transieus pede suspensis .... raont.

gurgitibus israelitieum imitatus per iordanis alueum

iter

fantasia]

CDPQ,
CQX,

fastu

A, fantasmate

X
D

3 placens] CDQ, poat deo

PX
^^

signorumque

X
P

illi]

instar

P
A,

4 arenti uiae]

uiae arenti D, arentis

uiaeP
more

diu]

dm A
alii

/?

s,\vi\i\&\

DQX,
si

om.

t&mes\s]
sitire]

CD^Q, om.

fluii

CP

6 utriusque jf

modo]

niont. &.

A
9
sic]

8 triumpliale

et sitire

sistere A'

excipere]

APQX,

accipere

fnrtius

om.

ACPQX,

cruciatlbus]
lacerati]
1.

ACPQX,

cruciantibus

torsi

AX

decerptione X,

distencione D',

distentione i/

10

sunt^A'
s.

gloriosa martiri sui trophea in portis ierusalem celestis defigerent

absque ... defigerent] absque ulla ciinctatione que om. A 11 ac desertis om. A
13 anim.
(que
his
tut.]

X
D

12 rectore] iudice
refugia

deo om.
integrura

seuera] expleto

quidom

inexpugnabilia auimarum

14 ad

emarcescentibusquc

D',

om. A)\

ACDPQ,

adimpleto

ad integrum marcescentibusquo
(marg.J, necis autorum P,
tirones]
christicole

15 uece suorum auctorum]

DQ,

nece sui auctorum

HX

et al sui

cum

suis auctoribus

nepharie

edictis]

ADHPX,
temperiem
r. ^l
.

decretis
.
.

ehristi

A
J.

16 hiemalem

ac]

hiemalis tempestuose
-1

A
rel.
,

caelestis] celestis

aure serenam lucem

et
rel.,

tB/17 e.\cipiunt po< christicole

17 renouant] ergo

19 sacra]

Beda

sacramenta

oreque] et ore

conficiunt]

Beda
et al

ei

perficiunt

X
omnino

ac
atr.

si]

sancte

20 namque] itaquc A 21 ceu] APX, seu DQ

haeresios

membrorumque] membrorum
22 exitiabileA'
X,
nihil (om. certe)

APQ

mcmbrorum
23 omnes
t.]
t.

D
A

(marg.)

arr. perf.

quasi] q. iam

best.

yl

ferae

A A ont. A

25

nil certi

26 itemque

itaque

in

immanem]

CD
n.

(marg.J

PQ, iramanem AX, in magnam D in litura nom. romanoruni Dlf tanien] tantum
pl.

27 nom. ronianum]
/*'

CD

(mari/J

PQ, romanura
comitacione

habens A,

murem
ad gallias

legesque A, mores legesque A'

niittit

28 post am.
i*'

(sic) ins.

initiatum uiilelicet

maxlmum A

post cuterua

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

satellitum
gessit,

33

caterva,

insuper

etiam imperatoris

insignibus,

quae nec decenter usquam

non

legitime, sed ritu tyrannico et tumultuante initiatum milite,

Maximum

mittit.

qui

callida

primum

arte

potius

quam

virtute

contra

Komanum

statum per retia periurii

quosque pagns vel provincias mendaciique sui fatinoroso regno adnectens,

finitimos

extendens et thronum iniquissimi dominos debacchatus est, ut duos imperatores legitimos, unum Koma, alium religiosissima vita pelleret '). nec mora tam feralibus vallatus audaciis apud Aquileiam urbem capitc nefando caeditur, qui decorata
et

unam alarum ad Hispaniam, alteram ad

Italiam
in

imperii apud Trevcros statuens tanta insania

totius orbis capita regni

lu

quodammodo

deiecerat.

Exin Britannia omni armato milite, militaribus copiis, rcctoribus licet immanibus, l-l mgenti mventute spoliata, quae comitata vestigus supra dicti tyranni donmm nusquam gentibus ultra rediit, et omnis belli usus ignara penitus, duabus primum gentibus transmarinis qus." vehementer saevis, Scotorum a circione, Pictorum ab aquilone calcabilis, multos stupet gemitque annos. ob quarum infestationem ac dirissimam depressionem legatos Romam 15
"^

!.

cum

epistolis
ct

mittit,

militarem manuni
sui

ad se vindicandam lacrimosis po tulationibus

poscens

subiectionem

longius arcerctur, vovens.

Romano imperio continue tota aninii virtute, si hostis [D^'fcui mox destinatur legio praeteriti mali innnemor, sufficienter

jo

armis instructa, quae ratibus trans oceanum in patriam advecta et cominus cum gravibus hostibus congressa magnamque ex eis multitudinem sternens et omnes e finibus depulit et subiectos cives tam atroci dilacerationi ex imminenti captivitate liberavit.

quos
turba
factus

iussit

construere inter duo maria trans insulam

terrori

murum,

ut esset arcendis hostibus

instructus

civibusque

tutamini:

qui vulgo
profuit.

irrationabili

absque

rectore

non tam
Illa

lapidibus, quani cespitibus

non
et

domum cum
quaedam

triumpho magno

gaudio repedante
(f.

illi

priores inimici ac

si

16
[Itemgue
iflstatione.l

A {deficiunt
uum
1

av.U

i-a

dicti

... 7 pelleret adhibuit Oalfredus 5,

iiisuper eti.ani] /><)X,

ad 22 turba) C 14: c. 14 idem 5,

om.

3 inde a v.ll dictityrauiii)

c.

D(U)FQX.
liist.

5 throeccl. 1, 12.
.-1

16;

15 idem 6,1; 1035, 26 Beda

iiisignibus]

nec decenter iisquam gessit non

tumultuaute om.
mittit post

milite

maximum P, (iiec X) maximum] QX,

imperatoriis .1P(^

ins.

decoratum

ad gallias

A
.1

deceptos insurgere fecit

2 et militem maximum CD, milite (maximum habens supra) A, om. P iinitiuos X' 4 post statum ins calida 3 qui] ADQX, ille solus coniectura) retia periurii (imperii />') mendaciique sui (sui per (habet
legitime]

uuraquam

ille

deceuter uel legitime gess

atque mendacii D)]

extendit

CDPQX,
i.

retibus
sui -t

etiam

p.

m.

q. c.

implicitos

regno]
statuit

suo

r.

A
t.inta]

5
t.

et

om.

A A

6 imperii]

triueros

statuens]

CD-PQX,

A, om.
pell.

Z)'
uit.

denique

A A

domos
decora
milite]

P
-1

imp. leg.] leg. imp.

7 alium] alterum
fertilibus

uita

pelleref]

A, uita repelleret

X
P D

tam] a tam

8 fer. destitutus auxiliis A,

aud. uall.

X
X
^

aqullcgiam

DQ
licet .l,

nephande
exinde
linquifur
ultra]

9 regni] regno P, om.

.1

deiecerat] ceruicibus deiecerat

10 exin]
licef]

ACPQX,

m. destitufa
i.

militaribusque co^ns Rc rect.

X (contra Bedavi)
herens

eciam

11 ingenti] et

.4

qnae om.

ign. Beda, usu DPQ usus] omni cira] ab 13 scottorum] CQX, scotorum DP anuos] per aniios Beda, gemefque iibrl reliqiu 14 cione] CDX, circio PQ cum Beda (contra Bedam) cum Beda ante ob ins. gens igitur britouum scottorum pictorumque impetum uon ferens cuvi Galfredo dirissimam] CDPQ cum Beda, durissimam quarum] CDPQ, quorum X, harum Beda

comitatem

/>,

comifata

uestigia

nusquam

PQ

pen.] pen. ign.

12 Beda, ultra nusquam D, nuuquam ultra duobus D, prorsus ignara Beda

redit

X gemifque] AH

AX

X X

oppressionem
pafr. adu.]

15 uiudic
adu. in patr.

,.. {corr. in

uindicandam) Z

16 continue]

CPQX,

continuo /)

18 iu
7)'

CPQX,

D
CD

grauibus om. vel transposuit

(mar,j.)

A
e]

19 magnamque) CD^^PQX,

magnam

sternens] cernens

omnes]

PQX,

omnibus

DH
ex]

fam] tam de
hoc.I
hostibus

dilaceratione]

DQX,

delacerafioiie
inter

CP

20 et subi.] CDPQ, a X CDPQ, et X, quam ab A

subiectosque

21 quos] ad

constituere >S<eveson errore

duo marm post

post gaudio

iussit .T

ut iiistructus esset arceudis [turba?]

22 turba] X, a turba
illa

CDPQ
domum
c.

ciuibusque] et timidis ciuibus

qui] quia

24

illa]
illi

CDQ,
om.

legione autem P,
si]

legionc

repedante]

ACDPQ,

repetenfe -V

ACDPQ,
')

quasi A'

Cf. Sulpic.

Sererus vita Marlini

regiio, alferiim

20: (Martinus) dicens so mensae eius (Maximi) adesse nmi posse,

Urosius 7,34, 10: Grafianum

qui imperatores

unum
III.

vita cxpulisset.
Ifalia

Augustum

interfecit

fratremque eius Valenfinianum

Augustnm

expulit.

CHBONICA

34

GILDAE SAPIENTIS

ambrones, lupi profunda fame rabidi, siccis faucibus ovile transilientes non comparente pastore, alis remorum reniigumque brachiis ac velis vento sinuatis vecti, terminos rumpunt caeduntque omnia et quaeque obvia maturam ceu segetem metunt calcant transeunt.
17
^^uftiMie ] capitibus

Itemque mittuntur queruli legati, scissis, ut dicitur, vestibus, opertisque sablone inpetrantes a Romanis auxilia ac veluti timidi pulli patrum fidissimis alis succumbentes, ne penitus misera patria deleretur nomenque Romanorum, quod verbis tantum apud eos auribus resultabat, vel extcrarum gentium opprobrio obrosum vile,

sceret.

commoti tantae historia tragoediae, volatus ceu aquilarum equitum in terra, nautarum in mari cursus accelerantes inopinatos primum, tandem terribiles inimicorum cervicibus infigunt mucronum ungues casibusque foliorum tempore certo adsimilandam hisdem peragunt stragem, ac si montanus torrens crebris tempestatum rivulis auctus sonoroque meatu alveos exundans ac sulcato dorso fronteque acra, erectis, ut aiunt, ad nebulas undis (luminum quibus pupilli, persaepe licet palpebrarum convolatibus innovati, adiunctis rimarum rotarum
at
illi,

quantum bumanae naturae

possibile est,

lo

lineis fuscantur) mirabiliter

spumans, ast uno obiectas

si

sibi

evincit gurgite moles.

')

ita

is

aemulorura agmina auxiliares egregii,

trans maria

qua tamen evadere potuerant, praepropere

praedas

fugaverunt, quia anniversarias avide

nuUo obsistente

trans maria

exaggerabant.
18
Igitur

Romani, patriae denuntiantes nequaquam se tam

laboriosis expeditionibus

posse frequentius vexari et ob imbelles erraticosque latrunculos

Romana
,

stigmata, tan-

20

tum talemque exercitum,

ac viriliter

terra ac mari fatigari; sed ut potius sola consuescendo armis

dimicando terram substantiolam coniuges liberos et

totis

quod

his

maius

est,

libertatem vitamque

viribus vindicaret et gentibus

nequaquam

sibi fortioribus, nisi

segnitia et torpore dissolveretur, inermes vinculis vinciendas nullo

peltis

ensibus

hastis

et

modo, sed instructas ad caedem promptas protenderet manus, suadentes, quia et

peltis)
5,

25

(def.

8 tantae ... 24 segnitia; item solueretur .... 25

Adhibueruni Beda
ita
(v.

(/'.

4 inde a

1;.

9 [rum] iu mari)

D(HJPQX.
ouilej

ante)
5,

el

c.

16.
'id

17 Galfredus
est sevi'

16

et c.

18 idem
siccis

6, 2. 3.

1 arabrones]

etiam

Oalfredus

16;

add.

rapidi

A,

rapidis siccisque

ACDPQ,

in

ouile

X
murum

transilientes]

ACDQX,

circunsilientes

comparante

X
.
.

alis

uento siuuatis] AC^X, uento iuuatis C' DQ, uentorum remigumque (-giumque D) brachiis] remis A ceu (CPX, 3 caeduutque (caedunt X) inrumpuut terminos Beda, terminos inuadunt .1 plenis P
.

seu

DQ)

s.

m.

c.

t.ranseuntj
vl

transsiliunt

queque
yl

sibi

obuia steruunt

-1

itemque]

CDQX,

ite-

rumque
lissimis

P, igitur rursum

ut dicitur (discitur /)) om.

uelut X, uelu

pertisque X*'

s3.h\imc\

ACPQX,

sabulone /?i?

5 inpetrantes] implorantes Beda

patrum (matrum HP)

fidissimis (sic

ACDPQ,

fide-

X) alis romanum APX

narum

suco.]

fid.
.

patr. succ. al. postulant

.
.

iuuamina

6 delerctur patria

quod

resultabat uel] quod clare

apud eos resonabat

-i,

romanorum] DQC, 7 extranearum X, exteri>',

obprobrio obrosuni]

CPQ, opprobrio abrasum

opprobriosum D-H, opprobria X, opprobrio**

improbitate obrutum

Beda

8 commoti] comnioti acoelerant

9 uolatus]

11 10 inopinatasX ungues post inimicorum ceu] CPQX, seu D ac si] ac ut P, at fit si hisdem] CDP, iisdem Q, istam landam D, adsimulandam X, assimulanda Q 13 fronteque] X, fonteque ac .... 16 ast 07n. P 12 sonoroque] CD^^PQ, sonorosoque X, sudoreque D^ adiunctis rimarum (simarum D [marg.] Q, suuarum D) CDQ 14 conuolatibus] CDQX, couuolutibus Gale

PQX, uelatus D adsimilandam] CHP, assi(marg.)

rotarum
esse pili

lineis]

CDQ,

adiunctis sibi miuutissimarum rotarum tautonibus ueluti A': tautones in ijlossis dicuntur

palpebrarum

\b

d.at]

CD

(inarg.)

QX,

-ac

DH
X

abiectasX
17 quia]

surgiteZ>

ita] itru /' ('alias ita'

marg.), item

H
om.

16 auxiliatores 19 patriae]
p.

PX
reuersi

potuerunt propere

CPQ,

qui

{mar/)o alias qui errore

et

pro qaia)

HX
23

conlra
libri et

Bedam: Romani
Galfredus, signa

denuntiauere
:

Brittonibus

Oalfredum:

Romani
21
om.
ut]

patriae denuntiaut

20 stigmata]
potius sola]
se

'stigmata sunt signa uictricia' adnotat

X
C

CPQX,

D
CD,

CDPQ,

potius soli Galfredus, insula potius

X
PQ

22

hiis

est

sibi]

D (marrj.) PQX

24 inermes] ut inermes

uinclis

uinciendas

(corr. dubia),

uinciendis D, uinciendis

H, uincendas
',

25

et

ad caedem promptas] ad

pugnam prompti
et (quia

protenderet] CD^^PQ,
et quia

protenderent

protendere X,

exittet (?)

suadentes quia

ex D^ff,

P) hoc]
'J

et qui

A
'J,

Cf.

Vergilius Aen.

497: oppositasque evicit gurgite moles.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

hoc putabant aliquid derelinquendo populo commodi adcrescere,

35

murum non
solito

ut alterum,

sumptu publico privatoque adiunctis more, tramite a mari usque ad mare

5

secum miserabilibus
inter urbes,

indigcnis,
forte

structurae

quae ibidem

ob

metum hostium

collocatae fuerant, directo librant; fortia formidoloso populo monita tradunt, exemplaria

instituendorum armorum relinquunt.

in

litore

quoque oceani ad meridianam plagam.

bestiae timebantur, turres

quo naves eorum habebantur, quia

et inde barbaricae ferae

per intervalla ad prospectum maris collocant, et valedicunt tamquam ultra non reversuri.

10

ad sua remeantibus emergunt certatim de curucis, quibus sunt trans ^^ [terliaque 1 Tithicam vallem evecti, quasi m alto litane mcalescenteque caumate de artissimis vastatione.] foraniinum caverniculis fusci vermiculorum cunei, tetri Scottorum Pictorumque greges, moribus ex parte dissidentes, sed una eademque sanguinis fundendi aviditate concordes furciferosque magis vultus pilis quam corporum pudenda pudendisque proxima vestibus tegentes cognitaque condebitorum reversione et reditus denegatione soUto confidentiores
Itaque
illis

miii

im-

omnem
15

aquilonalem extremamque

terrae partem pro

indigenis
inhabilis

muro tenus

capessunt.
fame.]

ad fugam, trementibus [De interea non cessant praecordiis inepta, quae diebus ac noctibus stupido sediU marcebat. uncinata nudorum tela, quibus miserrimi cives de muris tracti solo allidebantur. hoc scilicet eis proficiebat immaturae mortis supplicium, qui taU funere rapiebantur, quo
statuitur

ad haec

in edito arcis acies,

segnis ad

pugnam,

fratrum pignonimque suorum miserandas imminentes poenas cito exitu devitabant.

20

quid

plura?

reUctis civitatibus

muroquo
ita

celso iterum civibus fugae, iterum dispersiones soUto

desperabiUores, iterum ab hoste insectationes,

et sicut

iterum strages accelerantur crudeUores;

,

agni a lanionibus,
assimilaretur

deflendi cives ab inimicis discerpuntur

ut commoratio

eorum ferarum
sustentaculo
25

agrestium.

nam

et ipsos mutuo, perexigui victus brevi et

augebantur externae clades domesticis motibus, quod huiuscemodi tam crebris direptionibus vacuaretur omnis

miserrimorum civium, latrocinando temperabant:

regio totius cibi baculo, excepto venatoriae artis solacio.

A
Galfredus
1

{def. 35,

8 itaque ... 22 discer)

(finit v.

6 ferae)

D(E)PQX.

AdhibuenmtSeda
A
librant]
-1

(v.

ante)

et c.

19

6, 3. 4. 12, 15.

aliquid]
str.

CPQX,

aliquis

D
et

noii ut

alterum hic om., aedificant non ut alterura sed

ins.

post indigenis

3 more
cia

tramite] recto tramite

Beda

directo ante tramite

aedificant

quoque mon. form. pop.

exemplaria instruendoriim

5 quoque] cciam

A forP quo] ACDPQ

b.

cum Beda, qua

twr]

eorum] romanorum
infestacio

quia om.

X
D

liarbaricae
coll.

(CDPQ,

barbariae
^-1

X)
et]

f.

timebau-

barbarorum

timebatur

7 interuallia
rel.

ad prosp. mar.

rel. et

Beda,

om.

APX

tamquam] quasi

8 remeantibus]

cum Beda,

reuertentibus A'
est

curucis]

DQ,

curicis
est

X,

carruchis P: e navibus Galfredus: 'forma curuca {Irice curacb, Kymrice cwrwg, id

kurug) vera

usur-

pata etiam ab

D, styticam
niculis]
et traditur

Adamnano (t PQ, sciticam H:

uerniculis D,

(394) in vita

similiter infra

PQ, ac

eauernulis

X
/',

9 tithicam] X, titicam D (manj.), aticam Columhae 2,4' Zimmer. euecti] DPQ, ueeti -V 10 cauerNenniana: vide supra p. 6. 11 sed] sootorum DP cunei] PQ, cuues D, cenei

pud. corp.

13 cognitaque] cognita

D'

coudebitorum] fortasse quondam victorum

14 aquilonem
habilis

15 baec] hoc

D'

inliabilis

ad fugam]

X X

cum

Galfredo,

inhabilis

ad pugnandum

hostium Beda

H, muro D^
pl.

iuhabilis ac

om.

D D

\Q post interea

ins. sedili

quo fratrum] fratrum {om. quo) P,

qui] quod qui 18 proficiebat] proderat P, om. 19 pignorumque] pignorum fr. quo

P
DX,

ad pugnam Q, in17 nodorum X: funere] sumere i>'

20 plura]
iUis

;-e;.

et

Beda
22

et

Oalfredus,

loquar

relictis]

relictisque

ciuibus]

Galfrcdus, quibus

PQ

21

di-

sperabiliores

itenun] Galfredus, item libri

comraoratio]

iterura Galfredus, itera libri

[discer]puutur ab iui[micis]

nt] ita ut

PQ, commeraoratio DX, commorationi

P,

23

fer.

ass. agr.] agr. fer ass.

A A

nam

et ipsos]

X>QA',

nam

et ipsis

nara et se ipsos.il, laniant et se ipsos

perexigui] D, nec per

temperabant latrocinando per exigui {om. infra latr. possessiunculi.s suis eiecti imminens sibi faniis periculum latrocinio ac temp.) A, unde a mansionibus ac 24 miserrimorum ciuium] ADQ, miserolueue sustentaculura A rapacitate mutua temperabant Beda externae] rel. cum Beda, temperabaut om. X latrocinio malim i-um ciuium X, miserrimi ciues P tam huiuscemodij huiusmodi quod] quo et X, quo ab A 25 motibus] cladibus A extraneae
exigui Q, nec pro perexigui H, nec pro exigui

PX: uon

om.

26

regio] insula

A
5*

36
20
l?oUs ml
'^^"'""''

GILDAE SAPIENTIS
Tgitur
,

rursum miserae mittentes epistolas reliquiae ad Agitium Romanae potestatis virum lioc modo loquentes: 'Agitio ter consuli gemitus Britannorum i' et post pauca querentcs: 'repellunt barbari ad mare, repellit mare ad barbaros inter haec duo genera
;

quicquam adiutorii habent. interea famis dira ac famosissima vagis ac nutabundis haeret, quae multos eorum cruentis compulit praedonibus sine dilatione victas dare manus, ut pauxillum ad refocillandam
funerum aut iugulamur aut mergimur;' nec pro
eis

animam
^'^tori!f
1

cibi caperent, alios

,

vero nusquam; quin potius de

rebellabant.
,

ipsis

montibus, spehmcis ac

sahibus

dumis

consertis

continue

et

annos praedas in terra agentibus strages dabant secundum illud Philonis; 'necesse est adesse divinum, ubi
quievit

tum primum inimicis per multos non fidentes in homine sed in deo,
,

humanum

cessat auxilium'.

^)

lo

parumper inimicorum audacia nec tamen nostrorum malitia; recesserunt hostes

a civibus nec cives a suis sceleribus.

21

Moris namque continui erat genti, sicut et nunc est, ut infirma esset ad retun-

[De sceien-

denda hostium tela et fortis esset ad civilia bella et peccatorum onera sustinenda, infirma, inquam, ad exequenda pacis ac veritatis insignia et fortis ad scelera et mendacia. revertuntur ergo impudentes grassatores Hiberni domos, post non longum temporis Picti in extrema parte insulae tunc primum et deinceps requieverunt, praedas reversuri. in talibus itaque indutiis desolato populo saeva ^^ contritiones nonnumquam facientes. fame alia virulentiore tacitus pullulante, quiescente autem vastitate cicatrix obducitur.
tantis

is

j.

t",

.5,

abundantiarum copiis insula affiuebat, ut nulla habere tales retro aetas memicrevit etenim germine praepollenti, nisset, cum quibus omnimodis et hixuria crescit. /. ita ut competenter eodem tempore diceretur: 'omnino talis auditur fornicatio, quahs nec inter gentes'. non solum vero hoc vitium, sed et omnia, quae humanae naturae

20

A
hibuerunt
h. eccl.
1,

{defimmt plerdque a 6 dilutione ad 18

et

con)

(/.

5 inde a

v.

britanncn^iun)
c.

D(H)PQX.
v.

Beda
14:
c.

v. 1

.4

h. eccl.

1,13 (inde Giraldus Cambrensis descr. Camlrlae 1.2

3;
c.

2 p. 208),

Ad438, 11

20 Galfredus
rursnm mis.
ig.

6,

21 idem

12, 6.
ig.

1 igitnimitt. ep.

mitt. ep. rel.]

rel.

PQ,
ep.

mis. mitt. rurs. ep.

agitiura]

rel.

D,

ig.

rurs. niis. (raiserie A'a)

rel.

X, rursnm
1.

mis.

mittnnt

X, aetium

loquentes] h. m.

inquiunt X, huiusmodi uerba continentes

cum Beda, agiciuni AD agitio] ADQX cum Oalfredo,

2 h. m.
aetio

Beda 3 cum Beda,

et

querentes] C/)Q, quaerentes inquiunt P, querentes prosequuntur

r.

.i,

loquentes

repetiant]

P cum ACDQ

nos

PX

repellit]

ACDPQ
adiutorii

cum Beda,
inde

r.

nos

X
A

haec]

CDQ, haec
eis q. a.

oriuntur

APX

cum Beda

Oalfredo

4 funerunt
compnlit praed.]

D
CPQ,

aut iug.] aut euim iug.

refertui'
-1,

nec pro

habent (habentes P)] hec

ac famos.] atqne intolera-

qnideni
Ijilis

mandanerunt sed
I)

nichil

5 fames

AP

-1

pred. conipulit

compulit latronibns D, compellit pred. X, coegit

Beda

paxillnm -V

7 nusquara]

CDHP,

nunquani

Q cum Beda

8 durais (dininis X) consertis]

dnm

conferti

in terra] CDPQ P, consertis dumisque A continuo P tnm] cum D 9 praedas] CDPQ cum Beda, om. X 10 illnd] CDPQ, illud cum Beda, om. P hominem X fideutes] CDPQ, confidentes X cum Beda 12 a suis] ab ingentibns suis A exemplum -Y cessat] denegatur A 11 recesserunt] CDHX, recesserant PQ

14 fortis P einsdem continui moris gens .1 13/14 retundenda] CDPQ, repellenda A' sustinenda] CDPQ, fortis et (atque A) inuicta AX pecc. on.] CDPQ, on. pecc. X et] CDPQ, et ad A' 15 exequenda] ^4C'/)PQ^ ACPQ, sustinencia X>, sustentanda A' 14/10 infirnia] CDPQ, infirma est ut X 16 hiherni) hyberni CPQ cum sequenda X ac] CDPQ, et X et] ACDPQ, om. X mend. et sc. ^l Beda, hyberni**Z>, hyberniis i?, ad hibernas X, hilJ ^ domos] C/), domus X, doraum P(2, Aom post ergo ^ 13 gentis erat
esset]

post

17 tunc]

non longum temporis (tempus A)\ ACDQ, post non DPQ cum Beda, tum 18 contentioues P

raultum tempus X, non longo post terapore

indntiis]

induciis

ACDPQ,
AC,

desoluto

X
P(^

18/19 ohd. saeua

cic.

A
.4

19 fame] CD, famis

CPQX, iudiciis D alta PQ APQ, om. X

uastitfite]

desolato]
tacitus]

taetas

DX,

tacite

puUulante] popnlante

autem] namque

ACDPQ,
et. g.

uastatio est
(talis

{ex uastatioe)

X, uastatione Beda
etas retro ante

20

cop. habund.

effluebat

habere (DPQ, haberi A') talcs

creuit

X)

r.

aet. raeni.]

mem.

tales habuisse

A
inter

21 crescit] creuit J.
talis

praepoUenti]
vulg.

et-

enim

in g. pr. creuit^l

22

tal.

auditur forn.]

CDPQ,
A'',

aud. inter uos

iorn.AX cumvers.

23 nec

inter gentes]

ACPQ, nou

auditur inter gentes

D, nec

gentes erat X,
sed
et]

nec inter gentes audita est Galsed A, sed fnerunt

A',

fredus

uero]

ACPQ

cum Galfrcdo, uero

fuit

om.

CDPQ,

scd

perpetrarunt Galfredus
')

naturae] fragilitati

A
ovj( ofioiuig ('tj/ffpwno? tifivyexiti xid S-eog ....

Cf.

Philo vita Mosis 1,31 p. 108

ovitsuiag

Mangey (supra p.6):

;<o>/.V-n'f

7i((()itaxev>jg

ean /psrof

6 &c6g

ip ctnopoig nopoi' evQe^f itfioy ,1eov.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

accidere solciit, et praecipue,
veritatis

37

10

quod et nunc quoque in ea totius boni cvertit statum, amorque mendacii cum suis tabricatoribus, susceptio odium nequitiac pro benignitate, cupido tcnebrarum pro solo, exmali pro bono, veneratio uugebantur reges non per deum, sed qui ceteris ceptio Satanae pi"o angelo lucis. crudeliores exstarent, et paulo post ab unctoribus non pro veri examinatione trucidabantur aliis eleetis trucioribus. si quis vero eorum mitior et veritati aliquatenus propior videretur, in hunc quasi Britanniae subversorem omnium odia telaquo sine respectu contorquebantur, et omnia quae displicuerunt deo ct quae placuerunt, aequali saltem si non gratiora fuissent displicentia: ita ut merito patriae illud lance pendebantur propheticum, quod veterno ilii populo denuntiatum est, potuerit aptari. filii, inquiens, Eaai. 1, 'quid adhuc^yVjy. sine lege dereliquistis deum, et ad iracundiam provocastis sanctum Israel. 'percutiemini apponentes iniquitatem? omne caput languidum et omne cor maerens: sicque agebant cuncta, quae 'a planta pedis usque ad verticem nou est in eo sanitas.' saluti contraria fuerint, ac si nihil mundo medicinae a vero omnium medico largiretur.

cum

asaertoribus

!'

et non solum haec saecuhires viri, sed et ipse grex domini eiusque pastores, qui exemplo esse omni plebi debuerint, ebrietate quam plurimi quasi vino madidi torpe-

bant resoluti et animositatum tumore, iurgiorum contentione, invidiae rapacibus ungulis,

indiscreto boni malique iudicio carpebantur, ita ut perspicue, sicut et

nunc

est,

effundi
in via.

j^*"'"'-

^'^"^'

videretur contemptio super principes seduci vanis

20

eorum

et errore,

iu invio et

non

Interea volente deo purgarc familiam suam et tanta malorum labe infectani audituAj- ^^^^.^_ tantum tribulationis emendare, non ignoti rumoris penniger ceu volatus arrectas omnium ^^^^'J^^''?
penetrat aures

iamiamque adventus veterum volentium penitus delere et inhabitare nequaquam tamen ob hoc proficiuut, soUto more a fine usque ad terminum regionem. sed comparati iumentis insipientibus strictis, ut dicitur, morsibus rationis frenum offir-

AO
(v.

i,f.

6 inde a

u.

cum

assertoribus,

/.

7 inde a

v.

23 terminum)

D(H)PQX.
u.

Adhibuerunt Beda

ante) et

c.

22 Galfredus

12, 15.

1 accedere

VDPQ,
et

a.

X,

iu

vent
eor.

AP

4 reges] CDPQ, r. cum Beda et Galfredo, amor A' existedeum] dominum P 5 crudeliores] CPQX, crudeliqribus D iion] et n. A ea reges A eor. mit.] ACDPQ cum Beda et Galfredo, mit. 5 6 trucidebautur P 6 truculentioribus X 1 quasi br. subu.] CDPQ cura Seda et propior (proprior P, om. D) uid.] u. pr. A ueritate Q
suis

X AX cum

et

om.

2 odium]

o.

scilicet

ueritatis]

ACDPQ,

fuit A'

assertoribus]

Galfredo

amorque]

ACDPQ

Galfredo, qu. tocius br. subu. A, br. quasi in subusorem

bantur]

(sic)

respectu]

r.

iusticie -i

8 contorque-

Ci>P cum Beda,

X, deo

torqueliantur

JA'
et

et]

ergo

-1

displicueruut deo]

C^D,

displicuerint deo

CPQ,
et
si

displicuerant deo

displicent

placent
gr.
f.

saltim] D, saltem

PQ, om.

AX

quae placueruut] CD, que placuerint PQ, placuerantque A, peudebantur] PQX, pandebantur CD 9 lanice D
gratiora ab eis eligebantur

que

non

displicentia] sed displicentia aliquu

(o?.

modo tanquam

ita

om.
i.

merito]

m. possit aptari bine 10 ueterno]

-4 CZjff,

infra potuerit aptari)

patriae illud]
est .1

ACDQ,
poterit

illud patriae P, p.

AX CPQ
post

PV, ueterano 12 iracundiam] JC/)P, iram A'

ueteri

pronuntiatum

exemplum 11 deum] C/)P, dominum

13 pcdis]

X
^

percutiemini] .-ICPP^, percunctemini

sicque] sic
s.

ACDH,
c.

om.

non

e.st]

et

non

est .1

san. in eo A'

P
CX>P(2

agebant cuncta]
,

CDPQ,

agebant

agebantur cuuota
traria saluti
nil A')]

cjii

Galfredo
si
niliil

13/14 quae

c.

fuerint

fuerant X)] desperatique

erant con-

A
ac
si

14 ac

(nil

X) mundo
mundo
et ipsi

existiniarent nibil med.

medicinae (medicina Q) a uero omn. m. largiretur (largiretur 15 haec] CDPQ cum Beda, liac X, largiri a u. o. m. A
d.

hoc Galfredus,

ita se

agebant

.1

greges

pastoresque eius X, etiam

ipsi

gregis domini pastores

16 omiii plebi esse

debuerint]

CPQ, debuerant
capacibus
et

ADX

quam

pl.

quasi uiuo madidi om.

17 tumore]

ACPQX.

timore

rapacibus]

est effundi uideretur (uidetur

temtio Z)A', contentio .ilP

qui eos facerent errare

iaraque] scilicet
i.
i.

q.

P A

18 sicut et nunc capatibus A', quoque capacibus A 19 contemptio] CQ, conquod nunc uidetur effundi A seduci (et seduci.lA) uanis (uerbis ins. A) eorum et errore {errAre A)] ACDQX, 22 iam 21 ignoti rum. penn. ceu (CPX, seu Z)) uolatus] ignotus rumor ^
//,

CDPQ,

X)] uideretur tunc

aduentus

tium] aduenire

ueteres inimicos
et iubabitire

uolentes

uniuersam

s.

m.

A
i)is.

regionum
om. X. ut

X
dic.

post regionem
perficiuutX),

ueterum inimicorum X, ueterum hostium PQ) uolenet inhabitare s. m.] ACDPQ, penitus totam regionem] ACPQ, rcgioneraque D, 23 a fine u. ad terrainum om. A ob (CDQX, ad P) hoc om. A qui licet hec audlrent et timerent A
ueterum (CD,

penitus]

proficiunt]

a prauis recedunt operibus

4
rat.

24 comparandi

iuuentls />

ut dicitur

mursibus om. in spatio vacuu

fr.

38

GILDAE SAPIENTIS
relicto salutari licet

mantes, per latam diversomm vitiorum morti proclive ducentem,

^pe' /amofa ^^^^ itincrc, discurrebant viam.
poste.]

dum

ergo

ut

Salomon
pestifera

ait

'servus

durus non emen-

(fiatur verbis',

flagellatur stultus et

non

sentit,

namque

lues feraliter insipienti

in brevi tantam eius multitudinem remoto mucrone sternit, quantam ne possint vivi humare. sed ne hac quidem emendantur, ut illud Esaiae prophetae '.'in 00 quoque impleretur dicentis: 'et vocavit deus ad planctum et ud calvitium et ad 'cingulum sacci; ecce vitulos occidere et iugulare arietes, ecce manducare et bibere et 'dicere: manducemus et bibamus, cras enim moriamur'. appropinquabat siquidem t^^j.;"?""; tempus quo eius iniquitates, ut olim Amorrhaeorum complerentur. initur namque consilium, quid optimum quidve saluberrimum ad repellendas tam ferales et tam
, ,

populo incumbit, quae

10

crebras supra dictarum gentium irruptiones praedasque decerni deberet.

23

Tum omnes
praesidium,

consiliarii

una cum superbo tyranno caecantur, adinvenientes

patriae,

tale

immo excidium
invisi,

ut

ferocissimi

illi

nefandi nominis Saxones

nihilque araarius factum

deo
est.

hominibusque

quasi in caulas lupi, in insulam ad retundendas aquilonales gentes

nihil ei

intromitterentur.

quo utique

usquam

perniciosius

is

altissimam sensus caliginem!

desperabilem crudamque mentis hebetudinem!

ut

quos

propensius morte,
^'"'''''''is.mine
{^uHo^primis
hoste.]

cum
'stulti

abessent, tremebant, sponte, ut ita dicam, sub unius tecti culprincipes',

invitabant.

dictum

est,

'Taneos dantes Pharaoni consilium

leaenae barbarae, tribus, ut lingua
20

insipiens'.

tum erumpens grex catulorum de

certo

cubili

gj^g exprimitur, cyuhs, nostra longis navibus, secundis velis,

vaticinabatur,

librabat, insideret,

omine auguriisque, quibus apud eum praesagio, quod ter centum annis patriam, cui proras centum vero quinquaginta, hoc est dimidio temporis, saepius vastaret,
orientali

evectus,

primum
quasi

in

parte insulae

iubente infausto tyranno

certius

terribiles infixit

ungues

pro

patria pugnaturus,

sed

eam
Beda

impugnaturus.
14
(v.

cui

supradicta
eccl. 1, 15.

ABC
uiam ante uamque
hreui]

(finii V.

21 praesagio)

DPQX. A

Adhibuit
A

h.

eccl. 1,

antej

et

c.

23

h.

1 per latam]
relicto

planam

morti] C, mortique

dumj au D, cum
feraliter]
et

ABX, ad mortem PQ salomon] ACDX, solomon PQ

4 populo]
p.

2 itenere C* 3 stultus]
incumbit]
st.

discurrebant

uerberibus
incubuit

delent edd.

crudeliter

subito

CDPQ,

AX

ACDPQ

cum Beda

Oalfredo, breui tempore

eius] eis .4

remoto] admoto

^ A

strauit -4

4/5

quantum

5 ne] nec

possint

(CPX, possent DQ)

ysaie

uiui] uiui possent

ne] nec

emenet

dantur]

post

CDX, emendatur PQ, emendantur correotione A iUud A quoque] CDPQ, q. populo X, om. A

CDX,

isaie

6 in eo] in hoc X, in eis

impleretur] compleretur uaticiuium .1

om.

deus]

ACDPQ,

deus populum

singulum

ecce

8 dicere]

et

paulo post subinfert

man-

ducemus] comedamus
9 iniquitas

A uit. occ.] CDPQ, coepernnt occ. uit. 8 moriamur] CDX, moriemur APQ amorreorum CDP, amoreorum X, amorraeorum Q, amon'eorum iniquitates A initur] ineuut A 10 consiliura post namque DPQX, posl quidue C repellendas] DPX cum Beda, repellandas A, refelleudas Q 10/11 fer. et tam crebras] CDPQ cum Beda, cr. et tam f. X, fer. ct crebras A 11 interruptiones A,
A

ruptiones

praedasque om.

decerni deberet posi salub. j1

^l,

deberet]

^CDP^,
A':

potius

d.

A'

12 uno

tyranno]

CDPQ,

tyranuo uortigerno

tyranno gurthigeruo

(sic)

britannorum duce

Beda.
tibus

Ad

cum

suo rege Vurtigerno

marginem

haec leijuntur ex parte resecta:

Israel
et
[ut]

stulti

sunt pri[ucipes] Tafn*^, dantes, id est su[aden]eos

iter///

Faraoui

ut r/;/retur populus

persequeretur

ita

Gerraaniae
patr.] p. e.

ciu//

Gurtingerno
iUi]
illi

insip'//,

caeoantur]

14 retundendas]

CDPQ, c. et A', ceoati A adinueuiuut .1 CDPQ, retrudendas X, recondendas A aquilonares

13 exc.

et

15 intromitterentur post insulam

A A

utique] u. oonsilio

nil

A'

ei]

eis

X, om.

usquam] tam
A',

nilque

16 sensuum A, sensum A'

.1

hebetudinem] PQ, hebitudinem

ACDX
stulti]

17 cremebant

timebant poat morte

Uvueos]

17/18 cuhuinej
foi^e

ACDQX,cu\menP
D, thafncos A'
19
1.

ISinuitant^

ylOZJP^,

stulti

sunt A'
A',

CPQ, thaneos
20 cyulis]
lingua X,

ut

/1,

taueos

ph. cons. insipieus]

1.

CPQ,

ph. cons. insipienti

cons. ph. iusipiens D, ph. iusipiens cons.

A
X:

barbare CD,
6, 10:

Ijarbariae Pf^A', seue leene

A
A

ling.

ei. e.Kpr.] ei.

expr.

1.

.1 n.

ADPQ,

ciulis

Oalfredus
uelis

tres celoces,

quas longas naues dicimus

nostra]

DPQ,

latina

secundis

om.

omine]

CDPQ,

secundo omene X, secundo ut oppinabantur omine

praesagio post certo -1
proras] pras

A
tres

uates canebatur

eum] predictum tirannum

terram

21 uaticinabatur] per annos P centis A

uiljrat

patriam]

DPQ,

AX

cui]

APQX, cum D
s.

22 librabatj

iucideret
certius]

demedio ^IA'
etiam patriam

saepius]

ADPQ,

quoque

23 eueotus]

e.

igitur

24 sed eam

immo

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

genetrix, coniperiens prinio agniini luisse prosperatum, itcm mittit satellitum

39

canumque
inde

prolixiorem catastam, quae ratibus advecta adunatur

cum manipularibus

spuriis.

germen
6

iniquitatis.

radix

amaritudinis,

virulenta plantatio nostris condigna meritis, in

igitur intromissi
in

nostro cespite,
barbari,
subituris,

ferocibns palmitibus parapinisque pullulat.

militibus
sibi

insulam

veluti

et

magna, ut mentiebantur, discrimina pro bonis hospitibus

:

impetrant

annonas dari

quae niulto tempore impertitae clauserunt, ut

sibi

dicitur, canis fauccm.

itcni

queruntur non afHuenter

epimenia contribui, occasiones

cuncta

de industria colorantes, et

ni profusior eis munificentia cumularetui', testantur se

insulae rupto foedcre depopulaturns.

10

nec mora minas effectibus prosequuntur.

praecedentium scelerum causa de mari usque 24 ad mare ignis orientali sacrilegorum manu exaggeratus et finitimas quasque civitates [^,,g^^.''"'" agrosque populans nou quievit accensus, donec cunctam paene exurens insulae super- ^""'^i in hoc ergo impetu ficiem rubra occidentalem trucique oceanum lingua delamberet.
Confovebatur namque
ultionis iustae

15

Assyrio olim in ludaeam coniparando completur quoque in nobis secundum historiam, quod propheta deplorans ait 'incenderunt igni sanctuarium tuum in terra polluerunt
: ,

Psaim.
Psa/m.

-is,

i.

'tabernacukim nominis
'coinquinarunt
arietibus

tui'.

et iterum: 'deus, venerunt gentes

in

hereditatem tuam
coloniae

r, y.

templum sauctum omnesque coloni cum

undique
in

tuum\
ac

et

cetera.

ita

ut

cunctae

crebris

praepositis

ecclesiae,

cum
,

sacerdotibus
solo

ac

populo,

mucronibus
20

micantibus

flammis

crepitantibus

simul

sternerentur et

medio platearum ima turrium edito cardine evulsarum murorumque altaria, cadaverum frusta, crustis ac si gelantibus purpurei cruoris tecta, velut in quodam horrendo torculari mixta viderentur, et nulla esset omnimodis praeter domonmi ruinas, bestiarum volucrumque ventres in medio sepultura, salva sanctarum animarum reverentia, si taraen multae inventae sint, quae arduis caeli id
niiserabili visu

celsorum saxa, sacra

25

temporis

sanctis

angelis
,

veherentur.

uti raro, bona in amaritudinem vindemiatorum aut messorum racemus vel

enim degeneraverat tunc vinea illa oUm secimdum prophetam, vidcretur quasi post tergum
ita

sa>. 2J,

w.

spica.

AC

(/.

8 inde a

v.

18 ac populo)

DPQX.
pr.

Adhibuit
raitt.

Beda
it.

(v.

ante).

1 genetrix] Q, geuitrix

ADPX
barbaris

eomp. A'

cauumque om.

2 prolixorem

DQ

catastam] cateruam
labat
discr.

cum mauupalaribus
i.

P, conuuauipularibus

AX

iutromissis in

X
.1
i.

milites

et]

X ex D
tempere

3 germen] gerenie
discr.

4 pullu-

pro bonis (nobis A)] pro b.

X
lib.

6 subituri

impetrabant

impartite .1

A
Q

'epimenia vox Graeca, pro

stipendio ponitur7,

qua Polydorus ponit

Saxo.
eis prof.

'annonam'

fivimo Polydorus: 'epimeuia

vox Graeca pro

partes

sed
nisi

in

de vocabulis interpretantur nerT

nidos sive habitationes' adnolat

i.

ni]

DPQ,
AD,

AX

magnificentia

cuncta insulae] eunctas

9 prosecuntur

prosequan-

tur

naraque] n. a deo A 10 fouebatur .-1 manu de mari orientale usque ad mare occidentale A non] qui non ^A' 12 depopulans A om. D' delamberet] dilamberet A', d. que oceanum] oc. truci A

iustae ult.

AX

11 iguis uid. exager. sacr.

orieutali] orientalis

et

om.

AP
A

ciuitates

exurans
et

X
AX
ADPQ,

13 rubra] supra

trucique

residua

14 ass. olim in iudaeam (iudam Q)

comparando]
hist.
i.

siraili ass.

olim in iudam facto

completur quoque]

quoque impletur

X
P

14/15 sec.

quod

pr.

depl. ait] sec. hist. depl. ut dicitur

X, quod

sec. hist. pr. depl. ait

15 igne

16 iterum]
ante ita

dicit

A
i.

17 coinquinauerunt D, pollueruut

AX

hec itaque uastatio adeo

19 mitantibus

fuit intolerabilis ins.

coloniae]

columnae

tearum

euulsarura] CX, edito om. P factum ex una), ac si gelantibus] scripsi, frusta] P, frustra CDQX 21 cadauerum] et c. auulsarum ADQ, auulso P omniA, om. P 22 mista P ac sigilantibus C, ac sigillantibus DQ, ac semigelantibus X, ac simigilantibus sahia] s. erat 23 in med. sep. post omnimodo A 23 praeter] CDPQ, p. horribiles -lA' modo A
pariter

18
ima]

omnisque
(fortasse

Z>'

20 D una APQX

mirabilis

platearum]

pla-

iuu. sint quae arduis (ad ardua P) caeli (per ins. X) id t. a sauctis angelis ueheren24 multae] alique A a. recepte celi ardua transcenderent A s. tur (CDPQ, uehebantur A')] per id tempus iiiuente siut que a. amaritudine D, amaritudinem uersa A', amaritudiue couuersa A 26 amaritudinem] PQ, 25 tuno deg. D uel] ACDPQ, aut 27 rac. mess. D postergum C uti) ut A

40 25

GILDAE SAPIENTIS
Itaque nonnulli miserarum reliquiarum
iii

montibus deprehensi acervatim iugula,

fame confecti accedentes manus hostibus dabant in aevura servituri si V'M tamen non continuo trucidarentur, quod altissimae gratiae stabat loco alii transmarinas petebant regiones cum ululatu magno ceu celeumatis vice hoc modo sub velorum siniFsaim.43,ii>.\)\is cantantcs 'dedisti nos tamquam oves escarum et in gentibus dispersisti nos': alii
bantur
:

alii

montanis collibus minacibus praeruptis pore igitur interveniente aliquanto,

avide

vallatis

et

densissimis saltibus marinisquc rupi-

bus vitam suspecta semper mente credentes,

in patria licet trepidi perstabant.

tem-

cum

recessissent

domum

crudelissimi praedones,

roborante deo reliquiae, quibus confugimit undique de diversis

locis

miserrimi cives, tam

toto corde et, ut
lo

quam apes

alvearii procella imminente, simul deprecantes

votis',

eum

"^''sfl^^^licitur:

'iunumeris onerantes aethera

viro

ne ad internicionem usque delerentur, duce

forte

Ambrosio Aureliano
colhsione occisis in

modesto,

qui

solus

Romanae

gentis tantae tempestatis

temporibus nostris
tores provocantes

eadem parentibus purpura nimirum indutis superfuerat, cuius nunc suboles magnopere avita bonitate degeneravit, vires capessunt, vic:

26

Ex

eo tempore

ad proelium quis victoria domino annuente nunc cives, nunc hostes, vincebant, ut
diligat

cessit.

15

in ista gentc
;

experiretur

^'"'patTiaedominus solito
^'temponbus obsessionis

more praesentem Israelem, utrum

eum an non
furciferis

usquo ad annum

nutu

non minimae stragis, quiquc quadragesimus quartus ut novi orditur annus mense iam uno emenso qui et ionntl meae nativitatis est. sed ne nunc quidem, ut antea, civitates patriae inhabitantur sed desertae dirutaeque hactenus squalent, cessantibus licet externis bellis, sed non civilibus. haesit etenim tam desperati insulae excidii insperatique mentio auxilii memoriae eorum, qui utriusque miracuh testes extitere: ct ob hoc reges, publici. privati, sacerBadonici montis, novissimaeque

ferme de

-'o

AC
Qalfredus

(f.

9 inde a

v.

14 poribus nostris)

DPQX
3
si

Adhibuerunt

c.

25.

26

Beda

h.

eccl.

1,

16 et

c.

25

12, 15.

2 dab. host.
loco quod n.
c.

seiuaturi

Q
5 uos]

tameu
ul.

stabat (in

Ins.

X)

loco]

quibus

alt.

gr.

stabat

trucidabantur

ceulaeumatis D,
tanis A'

A celeusmatis PQ

4 magno

ceu]

CPX,
(i

seii

DQ,

uelut

celeumatis]

ACX

CDPQ,

nos deus .-IX

montanis]

CDPQ,

montibus A, a mon-

minacibus] minacibusque -! imWaVis] ACDPQ, uallati 7 suspectam marisque A' semper mente] sepe manere A credentes] uitam persistesuspecta semper mente agebant Beda bant A 7/8 temp. ig. int. aliquanto (-quando X)] al. ig. temp. int. A 8 domum] ACO)PQ, domi
. . .

^A

DX

9 roborante deo] C^D, roborati a deo celi A, roborata deo C, roboratae a deo P, roboratae deo Q, roboratae a domino reliquiae .... 10 imminente] ad quem cuni fiducia coiifugeraut tandem miserrimi ciues undique concurrunt diuersis locis tam auidi quam apes ad aluearia recnrrunt imniinente procella A con-

iugiunt] se coniungunt

de diuersis]

CDPQ, CDPQ,
6,

diuersis in
.4

X
A

10 aluearii]

simul om.

eum] cum P, unanimiter deum

II internicionem]

CDQ, CDQ,

alueariis P, alueario

internitionem P, inter-

nititionem A, internecionem

usque]

ita

usque quaque X, usque quaque

d.

A
c.

fere

usque ad
solus fuit

internicionem usquequaque delerentur

duce]

itaque

12 ambrosio aureliano]

cum Beda: ne ACPQX cum

solus]

Beda, aurelio ambrosio

cum Galjredo
ueraxque
fortis

et

Giraldo Cambrensi descr. Cambriae 1.2

ACDPQ,
occisis
.

comes

fidelis fortis

X
cuius]

forte

romauae gentis
eius

(qui m..

X)

t.

t.

collisione (-ni

P)

indutis (-tus

P) superfuerat]

superfuerat
l;3

de romana gente occisis parentibus purpura indutus in eadem

coUisione tante tempestatis

sobolis A'

APQX,

D X
P D

nunc] etiam nunc

A
CDX,

14

nostr. temp.

magno
deo

opere

auita] ab auita
cessit]

oapescunt

AQ

15 quis]

domino]

ACDPQ,

X
israelem]

queis Q, quibus

AP

CDQ, ex

uoto cessit
ierlm

^PA'

16 ex] et ex

APX
ad om.

17 prae-

sentem] superstitem
donici]

AG

{\sllljl)

DPQ,

eum] eum dominus

quique] quo
orditur]

PQ
A

18 ba-

^C (//donici)

Pf^AT, badonuci X>

montis]

ACDPQ,
om

moutis qui prope sabrinum

hostiura

habetur

X
ut

forme
noui]

strages

X
D;

19 quique .... emenso

quartus om.
r.
l.

ACQX,

ut no

iinc

fortasse scr. est ab eo qui [supra p. 8)

CDQ et

X, oritur
est]

A',

or

iam uno] DQ, uno iam A, primo (om. iam)

inh. patr. A, insule inhabitabantur

X
A',
i.

emerso

qui] qui
J.

iam

20

est

annus

A A

21 scalent

squalescunt

externis]

^C7>P^, extremis AT

sed non]

non tamen A, sed non tamen

insule insperatique auxilii

22 tam
23 existere

d.

e.

insp.

m.

auxilii (ausilii C)]

mentio tam tam desperat! excidii

1

ob]

ab

reges ... 41,

-1

seruarunt] regcs et sacerdotes

i^riuati]

publice et priuatim

suum qnisquc

orilinem ecclesiastice utcunque seruarnnt

J>PQ, priuatique

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

dotcs, ecclcsiastici,
cessisset

41
dcccdentibus
serenitatis

suum quique ordincm

illius

scrvarunt.

at

illis

cum

sucita

aetas

tempestatis

nescia

ot

praesentis

tantum

cxperta

cuncta veritatis ac iustitiac nioderamina concussa ac subversa sunt, ut earum non dicam
vestigiuni, sed
5

ne monimentum quidem
et

in

supra

dictis

propemodum

ordinibus apparcat,
,

quae cotidie ad tartara, tam brevis numerus habentur, ut eos quodammodo venerabilis mater ecclesia in suo sinu recumbentes non videat, quos solos veros filios habet. quorum ne quis mo egregiam vitani omnibus admirabilem deoque amabilem carpere
exceptis paucis
ruit

valde paucis, qui ob amissionem tantae multitudinis

prona

putet,
1"

quibus

nostra infirmitas

in

sacris

orationibus

ut

columnis quibusdam
lugubrius, cumulo

ac

fuleris

salubcrrimis

sustentatur,

non pcnitus conlabatur, quasi si qua liberius de his, immo

non solum ventri, sed diabolo potius quam Christo, qui est benedictus in saeeula deus, non tam disceptavero, quam deflevero, quippe quid celabunt cives, quae non solum norunt, sed exprobrant iani in circuitu
qui serviimt
?

malorum conpulsus,

nationes
15

Reges habet

Britannia, sed tyrannos; iudices habet, sed impios; saepe praedantes 27

;

et concutientes, sed innocentes

vindicantes et patrocinantes, sed reos et latrones

;

quam

plurimas coniuges habentes, sed scortas et adulterantcs voventes,

crebro iurantes, sed periurantes;

sed continuo

propemodum mentientes;
quidcm
fures

belligcrantcs,

sed

civilia

et iniusta

bclla agentes: per patriam

magnopere

insectantes ct eos.

qui

secum ad

M mensam
sed raro

sedent, non solum amantes, sed et munerantes,

eleemosynas
;

largiter dantes,

sed e regione inmensum

recti iudicii

montem scelerum exaggerantes

:

in

sede arbitraturi sedentes,

ut
dicitur,

rcguhim quaerentes
commanipularcs
et

innoxios humilesque despicientes, sanguinarios

adultcros
erant,

superbos
tulerit,
ii

parricidas

dci

inimicos,

si

sors,

qui

cum

ipso
in

nomine certatim delendi

habentcs, quos

ad sidera, prout possunt, efferentes;

potius

vinctos

plures

carceribus

dolo sui

catenis onerantes, inter altaria iurando demorantes et hacc

quam mcrito protcrunt cadem ac si lutulenta paulo

post saxa despicientes.

Cuius tam nefandi piaculi non ignarus est inmundae leaenae Damnoniae tyranni- 28 cus catulus Constantinus. hoc anno, post horribile sacramentum iuramenti, quo se

AC

(jtnit V.

12 quara)
p. 27,

DPQH {incipit
Beda
(v.

v.

13 quippe,
...

finit v.
p.

27 despioientes) A'

(finit v.

14 nationes, nddens

quae supra. leguntur

notata sunt).

27 sed ante piomissum

antej.

28, 5 dicere curabo paucis mutatis quae supra ad-

c.

26 adhibuit
om.

1 quique]

VDPQ.

X
s.

seruarunt]
illis

CDPQ,

seruaueruiit A'

at

illis

decedentibus]

CDPQ,

at

illis

discedentibus
kinc incipiens

decedentibus autem

qui supra dicta persecutionis procellam aut uicerunt aut euaserunt

successisset]

lihrum sccundum

1/2

CPQX,

successit D^, suceesset (sic) D-, surrexisset

A A

serenitatis]

ACDPQ

cum Beda,

ac

iustitiae.

experta] non expers

P
6

ACDPQ cum numeri AXP

Beda, eorum
7 in]

non dicam] dico non

4 ne] nec

.1

ruit]

earum] 3 sunt ac subu. A numerus] CDQ, fuit -V

non] uix

solos ueros filios

AC(f)DPQ, ut in A' {CDPQ, om. X) habet] pro

X, hominibus quidem

suo sinu]

CPQX,

sinu suo
filios

AD
10 ac] a 12

quos

paucitate quos uere suos

esse

agnoscat

CDPQ, hominibus
quibus]
si]

deoque] deo uero

in]

amabilem] adinamabilem A'

om.

8 omnibus] carpere om.

sustentabatur

quorum

A
si

nostra

inf.

ACDPQ,

dixi

de

super omnia dcus in secuhi A'

15 reges liabet (habent D) brltannia) liabet etenim brant X. quae] quod PQR 17 scortjis (scorta D^) et adulteranbr. reges AB sed inn.] inn. 16 patrocinantes] protegentes P 18 uouentes sed] ecripsi, uouentes et ADPQH sed] et APB tes] DQ, scorta et adulteras AB, scortantes P

A his post compulsus A 13 disputauero A norunt] nostrorum B

post collabatur

CDPQ,

AX

11

sed] sed et

quippe]

AP enimuero AR

in saecula deus]

ACDPQ
cele-

quid] qui A, om.

continue

D
A U

19 patriam] regionem
latrones

AB AR

magno opere

D
AR

et eos]

eos

autem

latrones B, sunt siue sedent

etiam remunerantes

AR
et

elemosinas

AB D
fors

20 sedent] sedeut
21 sed] se

D
hi

exaggerentes
qui A, hos qui luculenta

arbitri P,

arbitrum

23 commanipulares
sui] dolose

om.

AR
D
A
mali

.\P
om.

24 qui]

certatim om.

AR
si

25 dolo

26

alteraria

iuraudo] intrando
est

D
iur.
III.

paullo post

ante ac

AR

28

luiius .1

i^iaculi]

28/29

damnoniae (c i>'P, damnone

qui hoc

/>',

dannoniae Q) tyrannicus catulus] catulus domnanie tirannus

A
*

29 hoc]

AP

sacr.

APQ

CBBomcA

42

GILDAE SAPIENTIfi

devinxit nequaquain dolos civibus, deo

et

primum iureque
in

iurando, sanctorum

demum

choris

genetrice

comitantibus

fretis,

facturum.

duarum venerandis

matrum

sinibus,

ecclesiae carnalisque, sub sancti abbatis ampliibalo, latera regiorum tenerrima

vel praecordia crudeliter

tempore tractabat, sed deo altarique protenta in die iudicii ad tuae civitatis portas, Clnuste veneranda patientiae ac fidei suae vexilla suspendent inter ipsa, ut dixi. sacrosancta altaria nefando ense hastaque pro dentibus laceravit, ita ut sacrificii caelestis sedem purpurea ac si coagulati cruoris pallia attingerent. et hoc ne post laudanda quidem inerita egit. nam multis ante annis crebris alternatisque faetoribus adulteriorum victus legitima uxore coutra Cln-isti magi- w ^irc. 7, *; strique gentium interdictum depulsa dicentium: 'quod Deus coniunxit, homo non separet' coioss.3,i9.et 'viri, diligite uxores vestras'. amarissima enim qunddam de vite Sodomorum in cordis sui infructuosa bouo semini gleba surculamen incredulitatis et insipientiae plantaverat, quod vulgatis domesticisque impietatibus velut quibusdam venenatis imbribus irrigatum et ad dei offensam avidius se erigens parricidii sacrilegiiquc crimen produxit sed uec adhuc priorum retibus malorum expeditus priscis recentia in medium.
armis, quae nullus paene
fortius

duum hominum

totidemque nutritorum
hoc
eis

quorum

brachia

puerorum nequaquam
'i

i''

auget malis.
29

Age iam
stupes,

(quasi praesentem arguo, quem adhuc superesse non nescio) quid animae carnifex propriae? quid tibi flammas inferni voluntarie accendis nequa'.'

quam
an ne
.vaw,.j/,2.

defecturas
ipsa

quid

inimicorum

vice

propriis
si

te

confodis

sponte

ensibus hastis?

-m

quidem virulenta scelerum ac

et

pocula pectus

tuum

satiare

quiverunt?

respice,

quaeso,

veni ad Christum, siquidem hiboras

E2ecii.33,iL

et ipse te, ut dixit, requiescere faciet;

pondere curvaris, veni ad euni, qui non vult peccatoris mortem,

et ininenso

f'c.''w^w"

sed ut convertatur et vivat; dissolve secundum

redi, rogo, e louginquis hcet

jiroplietam vincuhx colh tui, fiU Sion;

25

peccatorum recessibus ad piissimum patrem, qui despicienti

et revertenti sibi laetus

porcorum sordidos cibos ac pertimescenti dirae famis mortem,

occidere consuevit vitulum
rsaiin. 33,.

filio

saginatum
si

et proferre

primam

erranti stolam et regiuni

est do-

anu\nm, et tum spei caelestis ac

saporem praegustans senties, quam suavis

AC
fiuibus i)',

(/.

10 inde a v.S caelestis

(?),

sed paginae j)rioris

ad p.

42,

21 ipsa
fretis

lectio

desperata

est)

DPQ
matrum

1 deuinxerat

A
^l

ciu.

dol.

deo ... 2

fretis

om.

ovi.

duabus

matribus

sancto abbate

P
et

3 ecclesiae carnalisque] Q, e. que carnalis P, e. carnalis />, ecclesiis ai A latera ... 9 egit] inter ipsa sacrosancta altaria nefando ense anipfilialu piost sub A
precordia

crudeliter lacerauit tenerrinia

celestis
sacrificii

regiorum puerorum ad portas

ita

nt inficeret coagulatus cruor sedcni et pallea

licet

bis

nullus peue liominum boo tenipore fortius

iii

arma

tractarent, nialuci'uiit dei pro-

tectione

quam armis

defendi

die

iuditii

christiane

ciuitatis

tue ueneranda uexilla suspensuri

patientie ac fidei sue o inportabile scelus pro

quo omnis

iiisula nisi cliristus

subuenerit est euertenda et hoc

i)'

quidem scelus
runt
int.

alia processerant scelera

regionum

i)'
Z*'

4 duum]
ita ut]

dum

quorum ....
9 attigerent

7 suspenZ)',

dent post 8 lacorauit

8 pro dentibus] prudentibus

qui ifa

P
chr.

multis ante annis] ante niultos annos

A
12

10 uictus ante crebris

p>ost

P A

texe-

11 dep. ux. leg. contra

gentiumque niag.

quod] quos

uestras

ins.

s.

et christus ecclesiam
incr. ef ius. de

ama15 parr.

rissima

{DP, ainarissimum Q) .... 13/14 plantaueraf] quoddam sureulanien

in c.
s.

amarissima uitc sodo-

morum
s.

infr.

gleba planfauerat

-1
s.

14 quod] quos
q. cr.

D
A

uulgaribus

quibusdem D'
mal.
ret.

q.

cr.

produxit] ad supra

dictum parr.

se produxit

10 prior Z*'

expeditis

prisca receiitibus auget

inf.
fl.

mala
-1

A
7)'

19 stupes]

CDQ,
20

saeue stupes P, siue stupes

ens. sp. te conf.

propr. an. carn.

A A
te

neq. def uol. acc. ac

si

accendens Z*'
safiaret X*'

hastis om.

A
-1

21 ipsa
2.3

om. /)'

om.

pecula

22 qnidem] quid
ni.

curuaris] grauaris
7)'

poat requiescere

peccatoris mortem]

CD-PQ,

pcccatoris

.1,

m. peccaforum

25 rogo] queso
cibos

licet e long. -1

pientissiinum

qui] qui filios

eib.

despicieiiti (disp-

D) post

P
sibij

26 porc.
ad se

sord. cib.]

CD^PQ,
1.

porc. cib. sord. D', sord. porc.

A
si

ac]

D^PQ, a CD'

reuerenti
erraufi om.

P
A

laefus]
et]

occurrens
an. nt

27 uitulo
tmic

D
spei

filio
c.

ante letus A, om.

ac

P
A

28 anulum

ACDQ,

ADP

sap.] sap. spei cel.

seiifies]

ACQ,

senfiens D,

sentiret

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

minus.
nani
si

43
ignium tor-

liaec

contempseris,

scias te inextricabilibus tenebrosisque

rentibus iam iamque inferni rotandum urendumque.

Quid tu quoque, ut proplieta nit, catulc leonine, Aureli Canino agis? nonne 30 eodem, quo supra dictus, si non exitiabilioro parrieidiorum fornicationum adulteriorum- "'" que caeno velut quibusdain marinis irruentibus tibi voraris feralitcr undis? nonne paccm patriac mortiferum ceu serpentem odiens civiliaque bella et crebras iniustc praedas sitiens animae tuae caelestis portas pacis ac refrigerii praecludis? relictus,
,

^^' "'

10

si arbor in medio campo aresccns recordare patrum fratrumque tuorum supervacuam fantasiam, iuvenilem inmaturamquc mortem. num centcnnis tu ob religiosa merita vel coaevus Mathusalae exceptus paene omni prolc servaboris? uequaquam. sed nisi citius, ut psalmista ait, conversus fueris ad dominum, ensem in tc

quaeso, iam solus ac

Pnaim. 7,13.

15

prophetam 'ego', inquit, 'occidam et ego vivere 'faciam; percutiam et ego sanabo, et non est, qui de manu mea possit eruere'. quam ob rem 'excutere dc faetido pulvere' tuo et convertere ad eum toto corde, qui creavit tc, ut cura exarserit iu brevi ira 'cius, beatus sis sperans in eum, sin ahas, aetemae 'te manebunt poenae conterendum saeva continue et nequaquam absumendum tartari
vibrabit in brevi
ille,

suum rex

qui per

Dem. 32,39.

&i.

yj, 2.
2,

pj(m.

m.

'fauce'.

Quid

tu

quoque,

pardo

similis

moribus

et

uequitiis

discolor,

canescente iam 31
Vorti-

capite, in throno dolis

uo

pleno et ab

imis vertice tenus diversis

ut Ezechiae Manasses,

parricidiis et adulteriis

constuprato, boni regis

pori, stupide riges?

nequam

fili,

Demetarum tyranne
non satiant?

quid te tam violenti peccatorum gurgites, quos ut vinum optimum quid

sorbes,

immo

tu ab eis voraris, appropinquante sensim vitae Hmite

25

malorum omnium stupro, propria tua amota coniuge eiusdemque honesta morte, impudentis fiUae quodam ineluctabili pondere miseram animam oneras? ne consumas, quaeso, dierum quod rehquum est in dei otfensam, quia nunc tempus acceptaquasi cuhninis
bile et dies salutis vultibus paenitentium lucet, in

-'.

cor. , a.

quo bene operari potes, ne fiat fuga.va"*. 24, tua hieme vel sabbato. 'diverte' secundum psahuistam 'a malo et fac bonum, inquire ^"'''pacem bonam et sequere eam, quia ocuh domiui super te bona agentem et aures eius
'erunt in preces tuas
et

20

'''

non perdet de terra viventium memoriam tuam., clamabis

tuis

et
pa'"".ju,/y.

30

'exaudiet te

et

ex omnibus tribulationibus

eruet

te.'

cor siquidem contritum et

AC
1

(/.

11 inde a
t.

r.

5/G

noime pacem)

DPQ
-1

iuexti'.

q.

i.

torr.
{iii

post

urendumqne
,1(1

2 inferni]

CDP, om.
.1,

canine] CD(J, chunine

dictus]
s.

arijumento
.1

Aureliuni Cun.inum')

conane

AQ P cum

rotuntluni

A
11,
">

3 leouis A 4 supra
.1

Galfredo

d.

constautiuus uolutatur

si

non] sed

exitialnliore] CI'tl, exticiabiliore

fer.

D, execrabiliore

parcidiorum

Q
in

5 caeno post eodem,

hic fetore .1 7 praed. ini. ^l

tibi

irr.

und. unr.

.1

uorarns D^

niorti-

feruui ceu (seu D)\ taraquam mortif.

celestes

A
A

refrigeriis recludis

^'

8 ac
tibi

sij

quasi

A A
c.

ar.

med. campo
1"2

A
ex

9 iuuentuteni

regiosa

10 paeue]

ACDQ,

num] ACPQ, unde D 9/10 centenus seruaberis ante exceptus A 11 ensom suum iu br. in te
.1

ob

uibr.

in te] uite T)'

qui om. jD'

ego inquit] loquitur dicens ego

15 ut] et D^
.4

ego om. /)'

17 fauce]

13
falce
.1

mea om. D'

18 quid
20,21 uorti-

14 corde]
tu
q.] et

tuo

A
A

14/15 te
.1

cr. .1

exerserit

ACDQ,

quid tu eciam

sencscente
/>,

19/20 et ad. constuprato] atque ad. sordescens

uortipore dem. tyr. anlc
jianlo ^l

pori]

PQ,

uortipor C, uertepori
te]

uortipore yl
te

21 stupidus riges
apropi-

(reges D^) ante dolis

quod

A
A

tani]

causa />'

opt. uin. .1

22

seus. appr. -1

ante

D^

uitae

limite]

termino

uitae

non satiant poat gurgitcs

pondere (ponderi
/'')

quid

... 23

stupro] ut

quia

^
et

23

pr.

tua am. cnniugo eiusdemque ('^'?/)P'^, ciusdem edd.)

inel.

Iioncsta morte impudentis

(CD^PQ.

-tes /)') filiae

quodam (CPQ, quedam D)

ipsius

m.

a.

oueras (ponderas D)] amota propria

coniuge

bonesta inpudentem

filiam

tuam
/>'

uidelieet

privignam perdens ineluctabili quodam pondere

q.
r.

miseram
offensa

ipsius

aniniam bonerasti

A
ait

nc]

non

25 dicruin

est]

quod residuum

est
.1

dierum tuorum
27 liyemie

P deuerte A
AD^
ctj

quia] lucet etenim (lucet infra om.)

26

licet />'

nej uide ergo ne

psalmistam] quod

spalmista

a malo] diuerte a malo

A
exaud.

28 bonam] CD-PQ.

oin.

ut D'(fj

2U agcnte bona

eruut ante super

30

te

A
6*

44
Marc.
9, 43.

GILDAE SAPIENTIS
alioquin vermis
tortionis tuae

hmniliatum timore eius nusquam Christus spernit.

morietur et ignis ustionis tuae non extinguetur.

non

32

Ut quid in nequitiae tuae volveris vetusta faece et tu ab adolescentiae annis, Urse multorum sessor aurigaque currus receptaculi Ursi, dei contemptor sortisque eius
depressor, Cuneglase,

Eomana

lingua lanio fulve

quare tantum certamen tam hominiarmis specialibus,

bus

quam deo

praestas?

hominibus, civibus

scilicet,

deo

infinitis

sceleribus?
eius,

quid praeter innumerabiles casus propria uxore pulsa furciferam

viduitatis
,

germanam
ceu

perpetuam deo

castimoniam promittentem, ut poeta

,

ait,

summam

teneritudinem caelicolarum
aai.
5, vj.

tota animi veneratione

vel potius

hebetudine nympharum
10

contra interdictum
suspicis?

apostoU denegantis posse adulteros regni caelestis esse municipes,

quid gemitus atque suspiria

sanctorum propter

te

corporaliter

versantium,

Piaim. 3e,

s.

immanis leaenae dentium ossa tua quandoque fracturae, crebris instigas iniuriis? ait, ab ira, et derelinque exitiabilem ac temetipsum maceraturum, quem caelo ac terrae, hoc est deo gregique eius, spiras, furorem. fac eos potius
vice

Desine, quaeso, ut propheta

mutatis pro te orare moribus, quibus suppetit supra

1. Timotii_.

mundum

alhgandi,

cum

in

mundo
multa

^j

reos alligaverint, et solvendi,

cum

paenitentes solverint, potestas.

noli, ut ait apostolus,

tibi

superbe sapere vel sperare in incerto divitiarum, sed iu deo, qui praestat

/jr. 2, /9.

/erem.

abunde, ut per emendationem morum thesaurizes tibi fundamentum bonum in futurum et habeas veram vitam, perennem profecto, non deciduam; alioquin scies et videbis etiam in hoc saeculo quam malum et amarum est rcliquisse te dominum deum tuum et non esse timorem eius apud te et in futuro taetro ignium globo aeternorum te exuri nec tamen ullo modo mori. siquidem tam sceleratorum sint perpeti immortales igni animae quam sanctorum laetitiae.' Quid tu enim, insularis draco, multorum tyrannorum depulsor tam regno quam 33 etiam vita supra dictorum, novissime stilo, prime in malo, maior multis potentia simulque malitia, largior in dando, profusior in peccato, robuste armis, sed animae fortior exmadidus vino de Sodomi2J, . cidiis, Maglocuno, in tam vetusto scelerum atramento, veluti
,

j^,

.^^

tana vite expresso, stolide volutaris?

quare

tantas

peccaminum regiae

cervici sponte,

AG
1

(/.

J2 inde a v.2 ustionis)

DPQ
3 ut
.

miraquain

spernet

5 fulue] ut quid et tu conoglase qui latina lingua diceiis

1. f.

ab 4

anui.s ad. uolueris in neq. tue uetusta fece urse mult. cesor

currus aurigaque

r.

u. d.

c.

sortisque depressor 5/6

lioni.

sortisquej

CVPQ,
q.

fotisque />'
liom.
:

5 cuneglase] CD^^PQ, cnueglase 6

scil.

D\

conoglase

quam
PQ,

deo]

CD^^PQ, deo

AD'^
feralibus

ciuilibus

specialibus]

(perscriplum)

(spialibus)

exitialibus edd., om,

d. u. c.

malim
seu

7 casusj crirainum casus

eius

germanam

promitteutem] que perpetua uiduitatis castimonia promissa christo erat

A consecrata A
P

8 perpetuam
ut poeta
. .

9 nyrapharum] om.
gantis] dicentis
lasti

A non A

DQ

9 hebitudine

DQ
cr.
ini.

nyinpharum] CDQ, post caelicolarum

10 dene-

adulteres
iniuriis]

mun.

esse regni cel.

11 suspicis] tibi incerto raatrimouio copu-

quid ... 12

ut quid instigas

gemitus atque susp. sanctorum iu terra corporaliter

.1

uiuentium quorum uoce quandoque excitatus deus in ore leouis ossa tua confringet

uersantium]
exitiabilera

CDQ^
{GDP,
pot.

moerentium
exitialem Q)

P
.

12 lene /*'

fraoturae] edd., fractura

CDPQ

13 ab ira om.

14 furorem] furorem exiciabilem mut. pot.

quem

inspiras aduersus

deum

et

gregem

ipsius

14

mut.]

ACPQ,

lu pro te

orai-e

om. i>'

moribus] anirais

A
-1

suppetit ... 10 potestas]

coUata

est potestas et suppetit alligaudi uel soluendi in terra

criminum uiucula

supra]

CD^PQ,

ultra X)'

alligaudi libri

IG alligauerint

libri

potestas anie soluerint

/*')

CVQ,

post quibus
tibi

ap. ait
et

17/18 ab.

nmlta
uit.

A
uer.

18 thesaurizes (thesauritues

... 19 deciduam]
deuui]

adquiras

ueram

perheunem uitam

D^

20

est]

CDQ,

sit

P, erit

tibi .1

ACPQ,
22

om.

21 taetro ... 23 laetitiae]

iguiura eternorum tormento e.xuri et uec

uUo

fiue deficere siquidera ita sunt perpetui et indeficientes et

impiorum
rec.

ignes sicut et sauctorum sunt infinite

edd. male) imm. igu. an.] an. sunt

letitie

perhennes

sint

perpeti [sic

CDPQ,

perpetira

imm.

ign. perp.

D, insulane
fortior]

-1

25

stilo]

ACDQ,
11,

in nostro stylo

P P

24 tu enim]Ci>, tu etiam PQ, et tu -1 26 peccando .1 simulque] siraul et A

jiost uite,

insulare

animae

animis fortior et

27 maglocuue]
7

CPQ,

magIoc(juc

hic quid tu

inquam A,

o niagloouue
.
.

CD:

Malgo npnd Ualfrcdum

45, 1 niolos] quare tantas iunectis

quare atrameuto] uolutabro -4 28 uite] ACP, uita W^Q, om. D^ tantis D pcccaminum moles sponto regiam ceruicera opprimentes -1

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

ut
ita

45

regum omniura

iuuectis moles? quid te non ei paene Brittanniae ducibus tam regno fecit quam status liniamento editiorem, oxhibes ccteris moribus meliorem, sed versa vice deteriorem? quoruni indubitatam aequanimitur conviciorum auscultato parumper adstipu,

dicam, ineluctabiles
regi, qui

celsorum cou montium,

te cunctis

lationem,

omissis

domestieis

levioribusque,

si

longe lateque per auras admissa testaturam.

tamen aliqua sunt levia, palata solum nonne in primis adolescentiao tuae annis

avunclum regcm cum fortissimis propemoduni militibus, quorum vultus non catulorum leonis in acie magnopere dispares visebantur, acerrime ense hasta igni oppressisti? parum cogitans propheticum dictimi: 'viri\ inquiens, 'sanguinum et doli non dimidiabunt
10

p<a/m.5.j,24.

'dies

suos.''

quid

pro

hoc

solo

retributionis

a iusto iudice

sperares,
tibi,

etsi

non

talia
/cia/. sj, /.

sequerentur, quae secuta sunt, itidem dicente per prophetam: 'vae

qui praedaris,

'nonne et ipse praedaberis?

'praedari, tunc cades?'

et qui occidis,

nonne

et ipse occideris?

et

cum

desiveris

15

Nonne postquam tibi ex voto violenti regni fantasia cessit, cupiditate inlectus ad 34 viam revertendi rectam, diebus ac noctibus id temporis, conscientia forte peccaminum remordente, de deifico tenore monachorumque decretis sub dente primum multa ruminans,
dein
popuhxris

aurae

cognitioni

proferens,

monachum

sine ullo infidehtatis

ut

aiebas, respectu

coram omnipotente Deo,

illis,

angelicis vultibus humanisque, ruptis, ut putainvolvi solent pingues

tauri

batur, capacissimis
20

quibus praecipitanter
et

moduli

tui,

retibus,

omnis regni auri argenti

quod
si

his

maius

est,

propriae voluntatis distentionivalide secantem

bus

ruptis,

perpetuo vovisti et tete, ac

accipitris

stridulo

cavum lapsu aerem

flexibus

saevosque rapidi harpagones

sinuosis

vitantem

ad

sanctorum
?

tibi

magnopere
25

fidas speluncas refrigeriaque sahibriter rapuisti

si

ex corvo eolumbam

o quanta

cunctorum mortalium hostis de smu quodammodo eius lugubriter abstraxisset, foret! o quam profusus spei caelestis fomes desperatorum cordiqualia quantaque animam tuam regni bus, te in bonis permanente, inardesceret!
ecclesiae matri laetitia,

non

te

AC
umilem
factus es

(/".

13 Inde a

v. 1

(licam)

DP(J
inuectis

1 seu
regi

DQ

iuneotis]

ADQ,
qui

CP
.

quid te
.

3/4 deteriorom] quid

est

qu9d

te

non

e.xibes

regum omnium
3 editior

te

cunctis

editiorem

cur non ceteris

te cxil)es

moribus meliorem sed

fecit] brittanniae] C te] A, quem CDQ, a quo P 4 quorum ... 6 tcstaturam] parumper itaqne asculta equanimiter plurimorum in te conuitiorum astipulationem omissis igitur domesticis leuioribusque, si tamen aliqua sunt leuia peccata propalata solum ea que longe lateque plurimorum habent testaturam proferemus iii A: 'palata, adempto pru auscultato] CPQ, auscultatio D mediura A 5 palata] CDQ, propalata P

uersa uice cunctis te x"eddis deteriorem

2 qui

ui*e Z*'

mm

aperta probata'
turara]

(mary.J, 'palata admissa id est aperta dclicta'

<J

(marg.)

solum]

CDQ,

0111.

6 testa-

PQ

testurani

CD

7 auunclura]

D, auunculum
f.

PQ
m.
q.

auuncluni .... 8 oppressisti] acerrirae opuultus in acie non disp. cat. leonis magno-

pressisti

ense iaculo igne auunculum

tuum regem cum

p.

pere uisebantur
iuquiens]

8 uisebautur]

11
pr.

ACDQ, om. P doli] prophetara] num quid uon ut ait

cades om.

ACD-PQ, uidebantur D' 10 solo] CDQ, dolosi AP

propheta

9
facto .4
. .
.

parnm

cog.]

quare non

intelligis
etsi

sperares] expectas
et

....

12 praedaberis

ipse om. />'

t.

A
forte

14 none

cessit (cesit C) ante uiolenti

inlectus] edd., iniectus

cum d. (desiueri D^) CDQ, innexus {ante

cup.j^l, iuuectai'

remordente

te

dicbus .... 23 columbamj 15 diebus] C, diebusque 15 reu. ad uiam rectam diebus ac noctibns per id tenipus conscientia peccamimun primo abreimntians regno regte in deitico

DPQ

nique copiis et quod his est maius proprie uoluntati deinde subdens
siue

tenore monacliorura decretis

uUo iniidelitatis ut aiebas respectu coram onuiipotente deo et sauctis eius monaehum te perpetuo uouisti uumquid non tete ex coruo reddideras columbara uitantera seuos arpagones rapidi accipitris sinuosis flexibus conscieutia] ao] a />' dum te ad sanctorum magnopere fidas speluncas refrigeriaque salubriter contulisti A ut ai. inf. X>' preferens D coguitionem D' D-PQ, conscientiae C, cousciencie />' 17 deinde D'
18 oiopotente
itcra

ruptis) fractisP

19 raoduli

auri
hiis

omnis

argenti]

CDP,

argentique

his]

CP,

D, om.

om.D\ moduli tui post putabatur P 20/21 distentiouibus] CDQ, Q

22
.1

20 omnis]
distinctioni-

bus

P
letitia

21 perpetuo uouisti
om. D'
quoruo
fomes spei

(uenisti i)') po$t

18 respoctu
to

P
nou
tc

accipitris]

PQ,
si

accipitricis

CD
25

23

salu-

briter

C
cel.

24 matri

eccl. .1

hostis]

li.

diabolus

foret poat

24

dispcratorum

C
t.

20

iu b.
.(

permanente]

in b. permansisses

aui-

mam

... 46, 1 mancrent] regni celestis pr. an.

manerent

46

GILDAE SAPIENTIS
si

Christi praeniia in die iudicii manerent,

te

non

liipus callidus ille

agnum ex

lupo factum
sibi

ab

ovili

dominico, non vehementer invitum, facturus lupum ex agno

o

similem,

quautam exultationem pio omnium patri deo sanctorum tua sahis servanda praestaret, si non te cunctorum pcrditorum infaustus pater, veluti magnarum aquila alarum unguiumque daemon, infelici fiUorum suorum agmini contra ius fasque rapuisset! ne multa, tautum gaudii ac suavitatis tum caelo terraeque tua ad bonam frugem conversio, quantum uunc maeroris ac luctus ministravit ad horribilem, more molossi aegri, ^'^^*'^'- vomitum nefanda reversio. qua peracta exhibentur membra arma iniquitatis peccato diabolo, quae oportuerat salvo sensu avide exhiberi arma iustitiae deo. arrecto ^'Rnmn'^}^^ aurium auscultantur captu non dei laudes canora Christi tironum voce suaviter modulante neumaque ecclesiasticae melodiae, sed propriae, quae nihil simt, furciferorum referto mendaciis simulque spumanti flegmate proximos quosque roscidaturo, praeconum ore ritu bacchantium concrepante, ita ut vas, dei quondam in ministerio praeparatum vertatur in zabuli organum, quodque honore caelesti putabatur dignum, merito proiciarapuisset!
tur in tartari barathrum.

.1

10

15

35

malorum offendicuhs tuus hebetatus insipientiae cumulo sensus sed fervidus ac si puUus, amoena quaeque inperagrata putans, per extensos scelerum campos inrevocabili furore raptatur, augendo priscis nova piaculis. spernuntur namipie primae post monachi vntum inritum inlicitae licet, tamen
tantis

Nec tamen

velut quodani

obice

tardatur,

propriae coniugis praesumptivae nuptiae,

viri viventis,

ahae expetuntur non cuiusUbet relictae sed non externi, sed fratris filii adamatae. ob quod dura cervix iUa, muUis iam peccaminum fascibus onerata, bino parricidaU ausu, occidendo supra dictum uxoremque tuam aUquamdiu a te habitam veUit summo sacrilegii tui culmine de imis ad
,

20

inferiora curvatur. dehinc iUam, cuius dudum coUudio ac suggestione tantae sunt peccatorum subitae raoles, pubUco et, ut faUaces parasitorum Unguae tuorum conclamant, summis tamen Uxbiis, non ex intimo cordis, legitimo, utpote viduatani,

25

AC

(/.

14 inde a
ille]

v.

infelici)
ille

SFQ
A
2 uehementer om.

1 lupus call.

call.

liostis

ab om. D^
.-t

sibi siin.

ex agno
/>')

3 rapuisset post inuitum

5 unguium om.

A
D'

patri
f.

omn.
s.

sanct. deo

A
ad

3/4 seruata prestitisset

infelix
f.

4 ueluti (uel

...
ad

infelici

agmini]
t.

ACDQ,

s.

agmen

6 ne multa tantum] quan-

tum itaque

terraque

tua]

contulit

quantum] tantum
auide om.
u.

A
-l

luctus] tristicie

liorribilem ... 8 reuersio] tua nef. reu.

more

egri molosi

ad execrabilem uomitum

molosi

CD

8 arma

membra

inifj.

D', tua m.

a.

ui inig.

9 optuerat 7)'
eccl. mel.

A
t.

arrecto ... 11 melodiae]

s.

tum
'-,

uero captant auditum non dei laudes neque

canora

chr.

modulate D,
nihili

nenmaque]

neuque C", pneumaque DQ, neque P que propr. .1 ferorum] P, furtiferorum D, et furciferorum A, fuciferorum
simulque ... 13 ore om.

nihil]

CQ,

nichil

P, nichili

A
CQ,

furci-

CQ

12 referto]

CDQ,

refertae P,

roferta

A
in

flegmate]

CPQ, fleumate

D
PQ,

roscidaturo] scripsi, ruscidaturo

rusciita ut]

daturum D, foedaturo
ergo

quond. dei

P A

praeconum] CPQ, praeconi

ministerio]
-4

D
(sic

13 bacchautura

A
i.

concrepate

ACQ

CQ, ministerio

ADP
-4

14 uertatur] uertitur
h.ibitatus

quoque

16 nec tamen] non autem

(om. F) u. q.
o.

16/17 tuus hebetatus

CD)
18

cumulo
-4

(coraolo

C)

sensns

tardatur] uelud quodara obice tardatus sed hebetatus insipientie

eumulo

17 sed feruidus

ac

si]

tamquam

feruidus -4
priscis
et

qnaeque inperagrata] que peragrata

])riscis

noua piaculis] pleruraque

tamen]

suis

noua crimina
propriae]

19 primae

om.

irr.

uot.

licet

illicite .4

ACDQ,

tam

20

prime

proprie

aliae expetuntur

non cuiuslibet
fratris

relictae sed]

{sed deest hoc loco sed),

uiri uiuentis

alia rel.
et fratris

om.
filii

CDPQ 21 uiri A adamatae] -4,

fascibus uiruni

uiuentis

non exterui sed

filii]

CDP(J,

non externi sed

adamata

CDPQ

ob qnod ... 24 curuatur] o

uisu

quam dura
ad
-4

illa

ceruix tua

quo

tantis

criminimi

honerata binoque parricidali

curuata deprimitur
habitara

inferiora

occidendo

uidelicet

supra
Z)'

dictum

uxoremque tuara a

to

aliquamdiu

deserendo

quod]

quae

P
Z)'

22 honorata
25 publico 26 utpute

biuo] hiao D'^, uiuo />'

sacrigelii

parricidali]

CP,

i)arricidiali Z)(^

ausi />'

23

a]

apud

uclut] uolde /J'

. .
.

C
et

24 suggessione
ut

25 peccatorum

subitae] perpetrate scelerum

47, 1 conubioj

conclamant tuorum
-4

parasitorum lingue legitimo adsciuisti uera autem

assertione sceleratissirao et incerto conubio

XI'

publico ct ut]

CDQ,

ut etiam publicae

parasidornm

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

nostrae

47
sancti

vero

sceleratissimo

adscivisti
in tletus

conubio.

cuius

igitur

viscera

tali

stimulata historia non statim cor rectum

dicat:
.1

singultusque prorumpant?

quis sacerdos, cuius

deo

patet, non

statim liaec audiens

et

magno cum

ululatu illud proplieticum

/m-w.
s,
;.

-quis et

dabit capiti

meo aquam
ita

oculis
iieu!

meis fontein lacrimaruni?

impii,

'in

die

nocte interfectos populi

mei'.

et plorabo siquidem parum auribus captasti pro-

plieticam
'dei
'in

obiurgationem
et
si

dicentem;
fueritis
,

'vae

vobis, viri

qui

dcreliquistis
si

\egem
fueritis

kccus.

41, 11.

altissimi:

nati

in

malcdictiouem

nascemini et

mortui

lu

15

omnia quae de terra sunt, in terram ibunt: sic subauditur, si non revertantur ad deum exaudita saltim tali admonitiono: 'fili, peccasti. ne adicias ultra, sed et de pristinis &c;m. 22, /. 'tuis deprecare'; et iterum: 'non tardes converti ad dominum neque differas de die in Eccies. 5,s. subito enim venit ira eius', quia, ut scriptura ait, 'rege audiente verbum ini- Pnv. ou,ij. 'diem. 'quum omnes. qui sub illo sunt, scelesti sunt'. nimirum 'rex', ut propheta dixit, 'iustus Prov. 4. Scd monita tibi profecto non desunt, tum habueris praeceptorem 36 suscitat regionem". paene totius Britanniae magistrum elegantem. caveto igitur, ne tibr, quod a Salomone
maledictionem
a
erit

pars vestra.

'impii

malcdictione

in

])orditionem'.

20,

notatur. accidat; 'quasi qui cxcitat dormitantem de gravi

somno,

sic qui

enarrat stulto

---

'^'"f"-

'sapientiam: in fine enim uarrationis dicet:

quid primum dixeras'?

sis'.

'lava a malitia cor

rerem.

4, 14.

'tuum, sicut dictum

est,

Hierusalem, ut salvus

ne contemnas, quaeso, ineffabilem

;,7.

misericordiam
:;o

dei, hoc modo per prophetam a peccatis impios provocantis; 'repente /cra. ad gentem et ad regnum, ut evellam et dissipem et destruam et disperdam'. peccatorem hoc veheraenter ad paenitentiam hortatur: 'et si paenitentiam egerit gens /. 'illa a peccato suo, paenitentiam et ego agam super malo, quod locutus sum, ut face-

'loquar

w.

'rem

ei'.

et iterum:

'quis

dabit eis

tale

cor,

ut audiant

me

et custodiant

praecepta

/. jv-

j.s

30

omnibus diebus vitae suae?' itemque in cantico deuteronomii: 'mea 'populus', iuquit, 'absque consilio et prudentia: utinam saperent et iutellegerent a.c ^em. 32, 'novissima providerent, quomodo persequatur unus mille et duo fugent decem milia'. et iterum in euangelio dominus: 'venite ad me omnes, qui laboratis et onerati estis,og"!j^"' tollite iugum meum super vos et discite a me, quia 'et ego vos requiescere faciam. 'mitis sum et humilis cordc, et invenietis requiem animabus vestris'. ^nam si haec surdis auribus audias, prophetas contemnas, Christum despicias, nosque, hcet vihssimae
et

bene

sit

eis

AC
1

(/.

15 inde u

v.

10 ne

ailicias)

DFQ
curs.
l))

iiostrae uero] tlioro

(retinuit
statini
^l

litt.

ciiius

... 2 prorumpant]

quis

igitur

sanctitatis

et

iustitiae
st.

amator hec audiens nou

hec
auil.
.1

in fletus

singultusque prorumpat

A
A

2 singultosque
lieu
.
.

3 non

liaec aud.]

iiou

protinus

cum niagno
ita]
0.

iii
^-1

die] die

captasti] et licet
7

frustra audisti
(-ne
si

tameu

G obiurgationem
inortui fueritis in]

propheticam

legem] uiam
0.

maledictionem

F) nascemini
reu. ad

et si

AP, om.

DQ

8 omnia]

enim

9 subauditur (ibuntis. P)

non

C^DQ,
care] d.

saltim

9/10 exaudita] sed exaudito A deum (dominum PQ)] CDPQ, um. A 11 tuis peccastis .1 admonitionem sapientissimi uiri J J6'\ saltem P

10 saltim
oth. ,1

tali]

depreait

deum

tardas

-1
tibi

12 eius ... 14 regionera] dei in

salubria monita

tilios

diffidentie

Vo dixit]
.1

CDQ,
15

P
C,

14 sed profecto non desunt

cum

li.

pene

tot.

br.

elcgantissimum doctorem

solo-

mone
sis

P
A

16 accidat post

tibi

quasi] quasi inquit J.

qui om.
(-tia Z>')]

D
st.

dormitantem] dormitentem

dormientem
om.

ADPQ
eam

enerrat

17 stulto

sapientiam

sap.

in fiue

18 saluus

enarrationis (-nes />')

D
D\

18 tuum cor
reuocantis

P
p. ei

sicut] sic

queso itaque ne contempnas

19 prouocantis] CD-Q, prouocautus

disperdam]
d.

AP
u.

repente]

r.

inquit .1

20
[sic]

et destr. et

diss. 7)'

A
.1
et]

21 peccatorem

hoc

ad

fad pen. uehementur

D)

hortatur (-tui D')

om.

'22

malum

23 iterum] item
et

D
2lj

eis]

D\

om.

et]

ut

24 itemque] item
peraiderent

deutronomii

25

absque

A
1.

uanissima Xi'

prouiderent]

DPQ,

quo-

29;)o.s< 28 dicite />' fugeut] PV, fugient CD^ fugerent X' persequebat\u-"Z>' modo. ..milia om. J 30 surdis ... 48, 3 euuntiem] non audieris (sic notatum) A uestris ins. iugum enim m. s. est et li. m. prophetasque contempscris christum quoque despexeris nos etiara simus licet uilissime qualitatis precones tamen uerborum et preceptorum ueritatis nullius momenti duxeris qui sincera animi pietate et pura cordis proximorum

dilectione

annuntiamus

proph.] et propli. J9'

48
qualitatis

GILDAE SAPIENTIS
simus,
nullius moraenti ducas,
'si

propheticum illud sincera aninii pietate sernon ego implevero fortitudinem in spiritu et virtute domini', ut eorum et domui Israhel scelera eorum', ne simus 'canes i-^afVifw' 'eniuitiem domui lacob peceata Pron. 24,24. ^imxti non valentes latrare'. et illud Salomonis ita dicentis: 'qui dicit impium iustum 'esse, maledictus erit populis et odibilis gentibus: nam qui urguunt, mehora sperabunt'. Eccies.4,sn.Qi iterum: nec retineas verbum in tem'non reverearis proxiinum in casum suum proiT. 24, ii. 'pore salutis'. 'erue eos, qui ducuntur ad mortem, et redimere eos qui interitemque: Prov. 11, 4. 'ficiuntur ne parcas', quia 'non proderunt', ut idem propheta ait, 'divitiae in die irae morte liberat'. 'si iustus quidem vix salvus sit, impius et peccator ubi pare/^'^Pfir 4 m! 'iustitia a
Micii. 3,s.

vantes utcumque:

'bit?'

ille

profecto

te

tenebrosus tartari torrens ferali rotatu undisque

et

ac

si

acerrimis

10

involvet

semper cruciaturus

numquam consumpturus

cui tunc erit sera inutiUsque

Emi.

poenae oculata cognitio ac mali paeuitudo, a quo in hoc tempore accepto et die salutis ad rectum vitae iter differtur conversio. Hic sane vel autea concludenda erat, uti ne amphus loqueretur os nostrum opera 37 hominum, tam flebilis haec querulaque malorum aevi liuius historia. sed ne formis, 30. dolosos nos aut lassos putent quominus iUud Isaianuni infatigabihter caveamus 'vae',
:

is

bonum malum et malum bonum ponentes tenebras in lucem et ,25. 'lucem in tenebras, amarum in dulce et dulce in amarum', 'qui videntes non vident Maiiii.i3,i.}.^et audientes non audiunt', 'quorum cor crassa obtegitur quadam vitiorum nube', libet
inquiens, 'qui
dicit
,

.)//-.

quid quantumque his supradictis lascivientibus insanisque satelhtum Faraonis, quibus

2.

su

Reg. 7,13.

ehxs

periturus mari

provocatur

exercitus

strenue rubro,
edicere
certatim

eorumque
irruituris

sirailibus

quiuque
imbribus

equis

minarum prophetica inclamitent

opuscuh nostri

strictim

oracula,

quibus vehiti piilchro

tegmine

mohmen,
dei

ita

ut

ne

invidorum

extet penetrabile, iidissime contegatur.

ut ante, qui os

respondeant itaque pro nobis sancti vates nunc

spiritus

quodam modo

organumque

sancti

mortalibus prohibentes

25

mala, bonis faventes extitere, contumacibus supei'bisque huius aetatis principibus, ne

dicant nos propria adinveutione et loquaci tantum temeritate tales minas eis tantosque
terrores incutere.
iMr.
10, 28.

nulh namque sapientium dubium

est,

in quantis

graviora sunt pec-

^,^^^

huius temporis

quam

primi, apostolo

diccnte:

'lcgem quis transgrediens duobus

30

'raediis vel tribus testibus moritui':

quanto putatis deteriora mereri supplicia, qui filium

AC
1

[f.

16 inde a

v.

12 paeiiae)

DPQ
2 ego om. D^ fortitudiuem oni. D IP et illud 9/10 parebit om.
. . .

pietate]

CPQ,

puritate

D
rauti
|

3 flomui] C^D^, domini

m.

rec.C?) />'

iacoui /''

mitti

solomonis
X>'

P
9
si]

7 erue]

DPQ,
10
ille

quiuis

C
te

iwcaniwc]

D-PQ,
^l,

dicuutur CZ*'

redime > om.

8 prodiderunt

s*/)'
cui
.

om.

post acerrimis

om.

ac

si

A
. . .

11 crutiaturum ^l

consumpturum

tunc

erit

(era X*')] erit

autem tunc
bistoria]

tibi

12 poenae
ante

mali om.

poenitentia

A
uti

a quo

13 conuersio]

a quo

iu isto acceptabili

tempore

et in salutis die diflertur couuersio

ad

iter uitae

dies

D
A

14 uel autea ... 15

uel

paulo

coucludenda
daret

fuerat

uostra
flebilis

querula
liistoria

oratio

ne ami)lius
buius
eui

loqueretur os nostrum jiraua

opera

liominum

finemque

tam

malorum

16 nos aut lassos] uel lassos nos

ysaie/)',

esaianum

infatigabiliter

om.

caueamus]

ACDQ,

17 inquiens om. P dicit] D, dicunt PQ, dc C canamus P bono malum et malo bonum A 19 et aud. non audiunt om. ,1 cor obt. qu. cr. ^l nube iiit. ^1/5' libet ... 24 <'ontegatur] libet ifaque edicere quid quautumque minarum inclamitent propbetica oracula bis supra dictis quinque regibus lasciuientibusque eorum insauis intellectibus quibus oraculis ueluti quodam pulcro tegmiue fidissime contegatur opusculi nostri molimeu ut ne certatim inruituris inuidorum inibribus existat penetrabile A 20 bis ... 22 equis

om.

21 eius] est i>'

23 molimen]

^1C'V,

resp. itaque]

nunc

igitur resp.

A
2(5

inructuris uolumen XiJ^ nunc ut ante (antea P) om. A

/>'

inuindarum

7^'

24 fidisse/)'

25
om-.

qui] qui olitn

dei
. . .

om.

sancti sp.

A A

probibente Z)'
uates

fau.
d.

bon.

existere post mortalibus

..1

contumacibus

prin-

cipibus post 24
culcauerit om.

27 dicant]
dub. X>'

emuli nostri

fantum
suut]

A
D^P

28

nulli ... 49, 1

con-

esf

iu quaufis]

quanto

D^Q,

sint

29 quamj PQ, om.

CD

30 moritur] CDP, morietur Q

I)E

EXCIDIO KT CONQVESTV 13K1TANNIAE.

iiobis
,

49
;i8

'dei tor,

conculcaverit

En

prinius occurrit

Samuel

iussu dei legitinii regni stabilionini populo Israhel

deo antequani naseeretur dedicatus

niundi
piitostntibus

Dan usque Bersabee

veridicus proplieta, signis

cunctis

indubitanter adniirandis notus, ex cuius ore spiritus sanctus

'''

intonuir. denuntiando prinio regi apud Hebraeos dunitaxat quod (luaedani de inandatis domini non complevcrat, dicens: 'stulte egisti 'nec custodisti mandata doniini dei tui, (piae praecepit tibi. quod si non fecisses, iam 'nuuc pararet deus regnum tuuin super Israhel in sempiternum sed nequaquam reg'num tuum ultra consurget'. quid ergo simile huius temporis sceleribus? adulteriumne

Sauli pro eo.

5j*7''

10

nullo niodo. sed iussionis ex parte mutationcm, quia, ut bcnc non agitur de qualitate peccati, sed de transgressione mandati. itemque ilhim obiecta, velut putabat, purgantem et apologias, ut generi humano moris est, sagaciter lioc modo adnectentem: 'imnio audivi vocem domini et ambulavi in via,

vel parricidium fecit?

quidam nostrum

ait,

'''
^tf,'^'""'

'per

quam

misit

nie',

tali

animadversione multavit.

'numquid
oiferre

vult',

inqnit,

'dominus

"'
a'/!,'

'hokicausta
li

aut

victimas

et

non
et

potius,

ut

oboediatur voci domini?

'oboedientia
'sicut

quam

victimae,

audire magis

quam

melior est enim adipem arietum, quoniam

peccatum ariohmdi est repugnare et quasi scelus idolatriae nolle adquiescere. 'pro eo ergo, quod abiecisti sermoneni domini, abiecit et te. ne sis rex'. et post pauca 'scidit', inquit, 'deus regnum Fsrahel a te hodie et dedit illud proximo tuo meliori te. 'porro triumpliator in Israhel non parcet et paenitudine non flectetur, neque enim homo
-'u

'''
!;^''^"^',"-

:',

paenitentiam'; subauditur: super duris malorum praecordiis. notandum quod dixit scelus idolatriae esse nolle deo adquiescere. non sibi scelerati isti, dum non gentium diis perspicue litant, subplaudant, siquidem conculcantes porcorum more pretiosissimas Christi margaritas, idohxtrae. Sed licet hoc unum exem- 39 plum, ac si iuvictus adstipulator, ad corrigendos iniquos abunde sufficeret, tamen, ut in ore multorum testium omne comprobetur Brittanniae mahim, transeamus ad cetera. quid David numerando populum evenit? dicente ad eum propheta Gaad: 'haec dicit Jj "7"' 'doniinus: trium tibi optio datur: elige unum quod vohieris ex his ut faciam tibi. aut 'septem annis veniet tibi fames, aut tribus mensibus fugies adversarios tuos et illi te
'est,

ut

agat

ergo

est,

^^'

.10
1

(f.

17 (lule n

r.

14 et

iiuii

potiuK)

DPlj
conculcaueruut
et

coiiculcauerit]
a..
\\.

OTQ,

conculcauerint

/>',

/''

en ])riniusl pr. igitur

iu israel a

.1

iussu

.'A pro-

plieta] ((ui

ileo

dedicatus fuit at(|ue postea ueredicus pr.

dux

dan usque ad bersabee

stabiIitorr|ue

iussu dei legitinii regni extitit .1

ns(|ue] CDl,,),

usque ad

P
s.

bersabee]

vlW,

barsabeae

',',

betbsabeae

3 ueredicus .47' 4 denuutians

.1

slgnis ind. adni. nutus [CD^^PIJ, notatus

prinii /''

V^) om.
^4

(indubitanter post

orel .4

buins

P A

dnnitaxat om.
I)

.'1

.sauli]

ipsuni redarguendo

de niandatis duniini]
prepararet doniinus
.4

niaudat

diy>'

eompleuerit .17'

eustodiuisti

mandatum
sc. h.
t.

7 pararet deus]

deus tuus

A
CDQ,

8 ergu] rogo

AP
illam

bnius tenip.

sc.]

A
-4

adulteriumue] numquid adulterium

fecit

post temporis

sed] sec 7V'

ex parte iussionis
uelut] ut ^4
.46'7)'(,',

beue om.

10 nostrorum

AD

11 itemciue]

itaqne

AP
P

ut] sicut .4

generi huniano]

CDQ

humano
magis]

generi

.1

generis
.1

propbeta

bumani P inquit] uumquid

et te]
te .4

12 adnectentem]
/''
1(5

adnectantem 7)'P
domini]
dei /''

13 multauit] 15 uictima

m. samuel

14 holocasta
et]

niagna

7)"

i(Uoniani] quia
.1

CDil,

\ta

P
deus]

idolatiae fjKcj C, ydolatriae 7)

17 pro eo ergo]
penit.
.4

itaque pro eo
(eugo
(?i.

18 stindit 7)'

dominus

A
isti

19 non
perspicue

fl.

21 non
litant

P)

sibi

... 23 idolatrae] numquid non diis gentium scelerati

pr.
clir.

quodammodo
sunt

dum
hoc]

speruentes dei precepta more porc.

ait

inarg. conculcant et auaritiae studeut

quod

est ut apostolus

paulus

idolorum .seruitus
7)'
2,T

4 (et

23
D^)
si

idolatrae]
inu.
adst.

scripd,

id(datriae

C'',',

ydolatriae

7>,

idolatriae

P
.1

borum
om.
])'

24 ac

om.

A
. .

abunde

sufficeret
.4

ad

corr.

principes

iniquos

nt
-4

multorum]

dnorum
.4

uel trium

aut certe
.

multoruni

omne compr.] reprobetur omue

om. D'

brittanniae
et

ceteraj alia

26 qnid
dicens
(hiis

gaad] quid uero

cum

dauid uniucrsuin israelem numerasset

uenisset ad

eum gad propheta

quod
uol.

A
D)]

gajid]

CD-, gad
uol.

APQ,

27 dominus]
tribus

d.

deus
famis

D
C

elege
te

C
A

ex

his

ex

his

quod

28 septim C,

A
7

om.

CHRONICA

III.

50
'persequentur,
'condicione
et

GILDAE SAPIENTIS
aut
certe
tribus

diebus
iu

erit

pestilentia

in

terra

volens

magis incidere

manus

misericordis dei

tua. nam artatus tali quam liominum, LXX

railium populi sui strage humiliatur et, ui pro eontribulibus apostolicae caritatis affectu
'ut illos

plaga non tangcvet mori optasset dicendo;

isti

ego sum qui peccavi. ego pastor

'inique egi:
'et
i. Re;/.

qui oves sunt quid peccarunt'.'

patris

vertatur, obsecro,
cordis

manus tua contra mc

inquiens, 'Salomon

contra

domum

mei",

inconsideratam
filio

elationem propria niorte piaret.

'tecit',

11,6.

nam

quid scriptura in

consequentibus de

eius narraf.'

/. /ifii.

//.;;.

coram domino et non adimplevit. ut sequeretur dominum, sicut dominus ad eum: quia habuisti hoc apud te et non custodisti pactum 'meum et praecepta mea quae mandavi tibi, disrumpens scindam regnura tuuni et dabo Quid duobus sacrilegis, aeque ut isti sunt, Israhel regibus Hieroboae 40 'illud servo tuo'. et Baasae accidit, audite: quibus sententia domini dirigitur per prophetam ita dicentis:
'quod non placuerat
'pater eius'.
'dixit

;. Av-7.

K,2. .pj.Qp^gj, quoiJ niagnificavi te

principem super Israhel, quia exacerbaveruut

me

in vanis

'eorum,
'sicut

ecce

ego

suscito

post

Baasam
in

et

post

domum

eius

et

tradam domuni eius

,

domum
et

leroboae Nabath.
illius

qui mortuus fuerit de suis in civitate

coraedent quid
illi

eum

'canes

mortuum corpus
regi

campo comedent
.

volatiha caeli'.
colludio
et

quoque

scelerato

Israhel

istorum

conmanipulari
dicente:

cuius

uxoris

dolo Nabotli

innocens propter paternam vineam oppressus

i.

est,

sancto ore

illius

Heliae atque ignifero

et post

:/.2/,/s.

domini alloquio instructo miuatur,

'larabent

ita

'occidisti

insuper et possedisti.

'haec addes: haec dicit dominus: in loco hoc, in quo linxerunt canes sanguinem Naboth,

quoque tuum sanguinera'.

quod

ita

factum fuisse certissiraa ratione cognitum

1.

Reg. 22,22. est.

scd uc forte secunduni supra dictura Achab 'spiritus

mendax loquens vana

in ore

i. /if^.22,i'j.

'prophetarum vestrorum' seducat vos, ne sermones Michae prophetae audiatis, 'ecce per'raisit

deus spirituni mendacii

in ore

omniura prophetarura tuoruni qui hic sunt

et donii-

'nus locutus est contra te mahira'.

,./trario spiritu repletos et
Psulllt,
lei- .
tf,

nam

et

nunc certum est aliquos esse doctores con-

/4

= 'Yerba

super oleuni niolliuntur et ipsa sunt iacula', 'qui dicunt: pax, pax

magis pravam voluptatem quara veritatem adserentes: quorura et non erit'

,

^- **'^'-'^=

in peccatis

permanentibus
Azarias

'pax',

ut

alibi

propheta

dicit:

'non est gaudere inpiis,

dicit

41 'dorainus'.
2. /!.

/j,i'.miliuni

quoque filius Obed Asae revertenti de caede decies centenum exercitus Aethiopum locutus est dicens: 'dominus vobiscura est, duni estis
[f.

30

AG
1

18 inde a
om.

v.

18 i;inocens) 1)(H)PQ
tle

nam

2 Ixx milium]
P, exhin
pl.

octoginta milibiis

A
A
niore

3 sui

str.

humiliatur om.

et ni pro]

CD'Q,
gessi

et ui Z)', et pro

cum

pro

apostolieae om.

car. afliecto C,

affectu kar. .1

4 ut

optasset dicendo] ne illos

tang. se mori optaret ilicens

sunt om.

D
A

peccarunt]

D^Q,

feceruut

A AD-P

optasset]

CDQ,

optauit

5 egi
aniplius

6 mei] mei ut

P
A

inconsideratum

proprie mortis optione expiauit

narrat] n.

7 nain quid] quid etiam -1

in consequentibus]
-1

ACDQ,

C P

audiamus
d.

inquirens /)'

solomon
et

P
9
dixit]

8 placuit
et dixit

domino] deo

adimplauit //'

dorainum sicut]

ex toto corde suo sicut

11 quid] q. uero
(?)

A
. .

10 praecepta] mandata
isti]
i.

mea]
^l

ACDQ,

om.

-1

sacrilegis]

ABP,
.

sacrilegiis

CDQ

nostri

A
ex

geroboe

12 baasae]

PQ, base AD, baesae

quibus

propter] propheta doinini ad eos uicissim

sententia

doinini loquitur dicens pro eo

dicen*** i*'
suis

13 irritaui

in.^i.

post quod /''

suscitabo
filii

quia] et

A
C,

uanis

eorum]

uaiiis uerbis

eorum A, uanitatibus

P
naliath]

14 suscito]

CDQ,
ill.

AP
nabath

basam

basau
basa

D
A

et post]

ACDQ,
D'

et

P
illi

15 geroboe

..4

CDQ,

filii

iiaabath A,
iu

suis]

ciuitatem

16 canes comedent

eum

inortuum corpus

campo

coin. (com. iu carapo /*')]

qul in agro com.

... 17 istorum] achab quoque impio regi istoruni israel

17 cuius] quasi />

18 pat. uin.]

ACPQ,

uiii.

patemam
iie

(paternaici /')

D
A

est oppr.

A
om.

saiicto ...
^l

19 dicente] acciderit audia'21

inus liunc elias ignifero domiiii eloquio ininatur diceiis

/)',

20 hoc om.
iii

fluxeruiit /*'

certissime
. .

uerissima

22

om.

l(jqueiis

naiia (uaiii /)')

^4

23 seduxit

ne

audiatis]

iiumquid etiani micliee pruphetae sermoues audistis dicentis

/',

ne om.

michae

C,

michee AJ), michaee

micheae

y
27
.
. .

24 medacii
oliui /)'
(iinpiis

/)
e.

'2,5

est

om.

tatem

A
A

erit]

impiis

A
pr.

nt alibi
regi asae

impiis

supra) om.
ex.]

A
A

uoluii26 repletos] erectos .4 2.5/26 coiitraria C" 28 permaneutibus] CD^PQ, remanentibus D^, mauentibus A 29 obez /)' asae] C^P, ad se C-DQ, dicit] pr. dixit P

30 inilium

militum

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'cum ipso
'vos'.

51

eum, derclinquet Annaniae 'si pcccatorem filio increpatur dicente: tu adiuvas aut quem dominus odit tu diligis, 2. /"ar. ;!/,2. 'propterea ira dei est super tc', quid illis, qui propriis scelerum suorum criniculis compediuntur, fict? quorum nos necesse est, si in acie dominica volumus dimicare, peccata odire, non animas, diccnte psalmista, 'qui diligitis dominum, odite malum\ quid nA r.<aim.'ii:,w.
ct
si si

cxquisieritis euni, invcnietur a vobis ct

dereliqucritis

nam

si

losapliat ferens

praesidiuni iniquo

)'egi

ita

ab

len

proplieta

supradicti losaphat filium currus ct auriga Israliel proplieta Helias,

loram

scilicet parriesf.'

cidam, qui egregios fratres suos, ut pro

'sic
10

ipsis tui

regnaret spurius, trucidavit, effatus

dicit',

inquit,
patris

'dominus deus patris

David:
et

co quod
ambulasti

non ambulaveris
in viis

in

via

-;,_^"''- -'

'losapliat

'stuprose, ut gessit

'ecce

et in viis Asae regis luda domus Achab, ct fratres tuos dominus percutiet plaga magna te et filios
tui
in

regum
'et

Isracl et

filios

losapliat mcliores tc interfecisti,

et

tuos'.

post pauca:

tu

eris in

2. rar. 21, r,.

'magna valitudine 'de die cx die'.

15

Zacharias
'dicit

filius

donec exeat venter tuus cum ipsa infirmitatc et ad loam regem Israhel ut vos derelinquentem dominum quid loiadae vatis minatus sit, adtendite, qui surgens populo dixit: ^hacc2.ra,.L'4,->o.
languore ventris
tui,

quarc praeteritis praecepta domini et non prosperamini? quia dereliQuid de auctore prophetarum Esaia dicam? qui 42 'quistis dominum, et dereUnquet vos'. prooemium profetiae suae vel visionem ita exorsus est dicens: 'audite, caeli, et auribus /. j,

dominus:

2.

.?.

'percipite,
20

terra,

quoniam dominus locutus

cognovit bos possessorem

est.

filios

enutrivi

et exaltavi, ipsi

autem

'spreverunt me.

'autem

me non

cognovit et populus

suum et asinus praesepc domini sui, Israhel meus non intellexit'. et post pauca minas meritas
inquit,
'filia

tantae insipientiae aptans:

'et sicut

'derelinquetur',

Sion ut tabernaculum in vinea

et principes specialiter

/.;,.

tugurium
ait:

in

cucumerario, sicut civitas quae vastatur'.

conveniens
2.^

'audite

'populus Gomorrhae'.
tur.

verbum domini, principes Sodomorum; percipite legem domini, notandum sane, quod iniqui reges principes Sodomorum vocensacrificia et

/-.

/,

/.

prohibens namque dominus

dona

sibi

a tahbus offerri, et nos inhiantes

suscipimus quae deo ab omni natione sunt non placita, eademque egenis et paene nihil

habentibus distribui

in

perniciem nostram non sinimus, cum

:

latis
;

divitiis oneratis.

sordibus
/'.
/,

30

pcccatorum intentis ait 'ne itemque denmitiat: 'mihi'.

'a vobis,

afferatis ultra sacrificium

'et

incensum ai^ominatio est cum extenderitis manus vestras, avertam oculos meos
frustra

/j.
/5.

/.

/,

et

cum

multiplicaveritis orationem,

non exaudiam".

et

hoc quare

facit ostendit:

'manus', inquiens, 'vtstrae sanguine plenae sunt'.

tur, ait
:

simulque ostendens, quomodo placare/s. /.

/'/.

'lavamini,

mundi

cstote, auferte
discite

maliun cogitationum vcstrarum ab oculis meis.

subvcnite
oppresso,

/7.

'quiescite

agere perverse,
(/.

benefacere, quaerite iudicium.

AC
1 ct aic

19 inde

<i

v.

20

pnsse.ssorcni)

D(H)P

{deficil r.

21

iji

intellexit)

Q Q
2
si]

ipso] illo

A
^l

cxquesicritis

CP

dereliqueritis]

ACDP,

dereliquistis

sic

D
5
tiet

iosaphiitli ('

delnceps, ios.iphat
odlt
//'
.,1

/>
est

\ea]

ACD
te]

annaniae]

et

A
uos

dom.

super
odisse

super te

CD ueniet A
A

si]

quia ^, om.

P
.1

tu pecc.

A
el.

aut)
illis .1

criniculus D, funiculis

posl

G odire]

ACD^P,
om.
^4

D^Q
8

quid] attende ctiani quid

locutus

A
ios.

7 curr. et aur.

isr.

proph.

2>osl

quid

scilicet

/>'

etiatus]

9 patris

{om.

tui) /)'

co] pro eo -1

uia /)'

10 iuda sed

11 stujjrosc (P, stupore se

CDQ)
et

ut gessit om.

A:

deletis voca!ii</.is et stupore

liaec suhslituit

H:

et

fornicari fecisti lehoida et habitatorcs lerusaleni

secunduni fornicatinnes domus Acliab

et

strupratus (sic) es naletudine

aeab

D
.1

12

te pl.

magna
die]

A
diem

post ... 14 dic om.

et

13 ualitudine] CD,
uos

PQ,

inualitndine

14 ex

in

ad ioam ... 17 derelinquet

/>'

om.

ioram

15 ioiada
direliquisti

populo] a populo

P
.1

16 speraniini
esaiae
',',

16/17 dcreliquistis]
qui] quod />'

PQ,

dere-

liquisti />,

17 auctore] prccipuo

\-saia -l/>

18 suae
-1

om.

uisioneni]

uisioinini suaruni .1
pr.

19 percipc

P
.

quouiamj quomodo
. .

P
A

21 mer. min.
2.")

23 uocatur /)' 26 nanique] etiam

hominatioiu

et priucipes]
.1

quoque

24
dictis /*'

percipite

25/26 uocentur om.

gemorrhe

tal.

sibi />'

et

nos ... 28 oneratis om.

27 ab omni natione]
inuolutis .1
ofteratis

CDPQ.

ab-

28 nostra

D
/>'

diuitiis]

29

intentis]
pl.

31 et
pro-

hoc

q.

f.

ostcndit] et addidit

causam A

32

pl.

sang. sunt D,

sunt sang.

ostendens]

o. ys.-iias

pheta

-1

32/33 placeretur

34 quiescctc

pcrn. ag.

52
/j.
/,

GILDAE SAPIENTIS
piipillo'.

M-2fl. 'iudicate

quasi placoris vicissitudinem adiungens

et
si

ait:

'si

fuerint peccata vestra

'ut

coccinum, quasi nix dealbabuntiir:

si

fuerint

rubra quasi vermiculus, velut lana

'alba erunt.

volueritis et audieritis

me, bona terrae manducabitis.

gladius

quod

si

nolueritis

43

'et

me

provocaveritis ad iracundiam,

devorabit vos\

Accipite veracem publiulio adulationis fuco,

s

cumque adstipulatorem, boni malique

it. 1, 33. 24.

vestri retributionem
iu

absque

non ut parasitorum venerata vestrorum venena

aures sibilant ora, testantem.

itemque

ai rapaces iudices sententiam dirigens ita effatur: 'principes tui infideles, socii furum, 'omnes diligunt munera, sectantur retributiones, pupillo non iudicant, causa viduae non 'ingreditur ad eos. propter hoc ait dominus exercituum, fortis Israhel lieu consolabor
:

/s.

/,2.
2, ;;. 5, ij.

'super hostibus meis et vindicabor dc inimicis meis': 'et conterentur scelerati et pecca'tores

lo

/,<.

simul et omnes,

qui dereliquerunt

dominum, consumentur'.
et post

et infra:

'oculi su-

/..

'blimis liominis luiniiliabuntur et incurvabit altitudo virorum'.

et iterimi:

'vae impio in

/. j,

12-J4.

'malum,
'ad

retriliutio

enim

manuum
et

eius fiet ei\

pauca: 'vae qui consurgitis

mane
i.^

ebrietatem

sectandam

ad potandum usquo
et tibia et

ad

vesperam,

ut
et

vino

aestuetis.

'cithara et Ij^ra et
'respicitis et

tympanum

vinum

in conviviis vestris,

opus domini non

opera

manuum

eius

non consideratis.

propterea captivus ductus est populus

siti

'meus, quia non habuit scientiam et nobiles eius interierunt fame et multitudo eius
'exaruit.

propterea

dilatavit

infernus

animam suam

et

aperuit

os

suum absque

ullo

'termino et descendent fortes eius et populi eius et sublimes gloriosique eius ad eum'.
/j.

5,22-2.5.

estis ad bibendum vinum et viri fortes ad miscendam ebrieimpium pro muneribus et iustitiam iusti aufertis ab eo. propter 'hoc sicut devorat stipulam ignis et ligna calor flammae exurit, sic radix eorum quasi abiecerunt enim legem domini exer'favilla erit et germen eorum ut pulvis ascendet.

et infra:

vae qui potentes

20

'tatem, qui iustificatis

'cituum et eloquium sancti Israhel despexerunt.

in

omnibus

his

non

est

aversus furor

44 'domini, sed adluie manus eius extenta'.

h.

Et post aliquanta de die

vastitas a

iudicii et

peccasi

i3,eu.tovum

ineffabili

metu disceptans
et

ait:

prope erat,

quid nunc putabitur?

'ululate,

quia prope est dies domini'

tunc

'quia

deo veniet.

propter hoc omnes

'maims dissolventur

omne

cor hominis

tabescet

et conteretur, tortiones et dolores

'tenebunt, quasi parturiens dolebunt.

unusquisque ad proximum suum stupebit; facies

et indignationis

'combustae vultus illorum.

'irae furorisque
'ea,

ecce dies domini veniet crudelis

in solitudinem et

plenus et

:io

ad ponendam terram

peccatores eius conterendos de

quoniam

stellae caeli et splendor

/. 2i,

;-.

sol in ortu suo et 'mala et contra impios iniquitatem ipsorum et quiescere faciam superbiam infidelium et 'arrogantiam fortium humiliabo'. et iterum: 'eccc dominus dissipabit terram et uudabit
'tur

earum non cxpandent lumen simm, obtenebrabiet visitabo super orbis luna non splendebit in tempore suo.

r>

AC
1

(/.

20 inde a

v.

Ki propterea)

D(U)(J

post pupillo

ins. illeiendite)

u(iduaiii"l

A
iam

qnasi] cuius
uolueritis

.1

placoris]

prelatoris

D\

placatiimis

1'uerunt V>'

3 manducal)itis] coraedetis
a.-

^l

V
publ.

4 ad
([ao

ir.

prou.

accipite ... 7 eftau.

tur

principes]

queso

contriljules

nostri

nunc

uer.

astlpulatorem absque
in

ad.

fumo

testantem boui m. que

u. retr.

non ut
affatur

sibilant
in

uenenata ora parasitornm uestrorum

furum] lurumque D^
9 hec X'

auribus ucstris sed

quam
retri-

spiritus sanctus sententiam

per

propbetam

rapaces dirigit iudices dicens omnes principes

A A
1'2

butione Xi>
tentur Z)'

7 efl^atur]

CH,

Dq
pecc.

10 et om.

conuerincuruauit

10/11 peccatores]

omnes

11/12 sublimis] sublimes A, om.

e.

D'

DQ, incuruabitur // 14 estuatis ^ 16 et o. m. om.D' descenderunt />' l'j descendent] C7>2y,

gloriosi -1

non] nec

o.

m.

e.

A
et

ductus om.

D^

17

siti

populi] ^Ci)',

populus 7>'-y

gloriosique] eius et

20 uinnm om.
(J

A
sic]
2(1

21 aufertis]

anertitis .4

22 ignis
quasi />'
.1

ligna] ^4,
1.

ligna iguis et D,

lingua ignis et

calo

D'

ACD-(j,
disserens

si

D'
29

23

ut]

abi. e. d.

cxerc.

24

liiis

nuersus] A(AJ, aduersus />

27 prope erat tunc

tenelnint] eos
et
inil.
t.

quid nunc
porturiens

put.)

quanto magis
'(,>,

nunc computatur

.1

uastita />'

uenietur 7>'

.4

30 illorum]
/)' tiv\ns]

eorum

.1/^'

domini om.

uenit ^, ueniotur 7^'

pl.]

pl.

ind.
sid]

31 terrara om.

con-

terendos] AC(J, conuertendos V>

32 quMniam] qnando

-4

33

.4tV, om.

urbes

-4

35 arraKaucium

ef

iternm om.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'eam
'sic

53
erit

et

affliget

faciem

eius

et

diaperget habitatores
eius,
ille

eius

et

sicut populus, sic eius, sicut

'sacerdos, et sicut servus, sic

ille

dominus

sicut ancilla, sic

domina

emens,

qui

vendit,

sicut

fenerator, sic
dissipabitur
Uixit
et

qui niutuum accipit, sicut qui repetit, sic

'qui
r,

debet.
est

dissipatione

terra

et

direptione
,

pracdabitur.
,

dominus enim

'locutus

verbum hoc:
ius,

defluxit

terra

defluxit orbis
,

infirmata est altitudo

'populi terrae ct terra interfecta est ab habitatoribus suis

quia transgressi sunt leges,

'niutaverunt
'terram'.

dissipaverunt

foedus

sempiternum.

Propter hoc maledictio vorabit 45

cessabit

et iiifra;

'ingemiscent omnes qui laetantur corde,

'norum, quiescet sonitns laetantium, conticescet dulcedo citliarae

10

cum

cantico,

gaudium tympanon bibent

omnis

/.24,7-75.

'vinum, amara orit potio bibentibus iHam.

attrita

e.st

civitas vanitatis, chausa est

,

'domus nullo introeunte.

'transhitum est
'quia

clamor

erit

super vino in phxtcis

est in
in

deserta est omnis Laetitia,

haec

eriuit

gaudium terrae, rebcta in medio terrae et

te,

urbc solitudo

et cahamitas et post

opprimet portas,

medio populorum".
transgressorum

pauca

'praevari-

is.24. 10-23.

'cantes praevaricati sunt et praevaricatione

if,

praevaricati

sunt.

formido
fornii-

'et

foveae et laqueus super

cadet
in

qui habitator es terrae.

et erit: qni fugcrit a

voce

'dinis,

foveam, et qni se oxphcuerit de fovea, tenebitur laqueo: qui cataractae

20

fundamenta terrae. confractione confringetur commotione commovebitur, agitatione agitabitur sicut ebrius et auferetur quasi 'tabernacuhim unius noctis et gravabit eam iniquitas sua et corruet et non adiciet, ut 'resurgat. et erit: in die illa visitabit dominus super mihtiam caeh in excelso et super
'de excelsis apertae erunt et concutientur
'terra,

'reges terrae
'in

qui sunt super terram,

et

congregabuntur
et post

in

congregationem unius
et

fascis

lacum
et

et claudentur ibi in

carcerem

muUos

dies visitabuntur.

erubescet

2.',

domuius exercituum in monte Sion et in Et post aliquanta, rati- 46 'lerusalem, et in conspectu senum suorum fucrit gh)rificatus\ onem reddens, quam ob rem taha minaretur, ita ait: 'ecce non est abbreviata manus /<. sed 'domini, ut salvare nequeat, Jieque adgravata est auris eius, ut non exaudiat.

'hma

confundetur

sol,

cum

regnaverit

5.'*,

;-4.

'iniquitates vestrae diviseruut inter vos et

deum vestrum

et

peccata vestra absconderunt

sunt sanguine et
vestrti

'faciem

eius

vobis,
:

ne exaudiret.
labia

'digiti vestri
an

iniquitate

manus enim vestrae pollutae vestra locuta sunt mendacium et lingua

iniquitatem
in nihil,

'fatur.

non est qui vocet iustitiam neque est qui iudicet vere, sed confidunt

n,')

et loquuntur vanitates et conceperunt dolorem et pepererunt iniquitatem'. et infra: pedes eorum in nnihim 'opera eorum inutilia et opus iniquitatis in manibus eorum. cogitationes eorum cogicurrunt et festinant, ut effundant sauguinem iunocentem. 'tationes inutiles, vastitas et contritio in viis eorum et viam pacis non cognoverunt et semitae eorum incurvatae sunt eis: omnis, qui 'non est iudicium in gressibus eorum. 'calcat in eis, ignorat pacem. propter hoc elongatum est iudiciuni a vobis et non
'apprehendit vos
iustitia'.
r.

i,. ,m,

c-a.

et

post pauca:

'et

conversum

est

retrorsum

iudicium

ctis.M,i4.n.

AC
1

(/.

21 inde a
(,'">/>

1.5

a vuce) D(J
2 sicat]
sicut]

sicut] il

V,

f>

AC^DQ,
s

C^

siciit aiic,]

C^Jx^K
nuit.

et sicut anc, .4,

anc, 6'

sicut antc eniens

sicut

um.

C^Dg,

3 mut.

accipit]

CQ,

accepit

^i,

accipit mut.

om.

(lissipatui-

A
. et

5 altitudo populi terre et terra iuterlecta ingemescent

/)'

est
!

serumit

solus

6 transquiescit C/>'
-1

gressij -4i>Vi

trausgressae

C
.1

cessauit C7n,'
illani]
e.iin ,1

ciuiescet] -!/'-(,',

contioescet] .IC/)-','. concitis

10 potatio

lliilatisC'
tr,

12 derelicta

13 quia

populorum
.4

oni.
es]

A
est .1

pupul(,rum]
17 de
<,

C^DQ, populum
e,\celsis

O
liis

14 et pr,
celi -1

praeuaricati suut 07.

D^

15 foueae] pauor
lundentur
nus]
u.
f,

(excelsiis /''jj

coucuticntur] .iC/v-y,
1'.'

con-

/>'

18 conunoucbitur]
,1

terra

.)

cjuasi ebrius]
iu

sicut ebria
/>')

sua um.
f.]

/''
in
'24

20 domicougregatione
in

d.

populum suuni
.1

'21

congregaiiuntur iu (congr,
in

cougregatioiieni u.
2:5

cougregabuntur

'22

lacuni
.1

ct

clauduutur um.
ita

uionteni
/>'

.1

conspectu]

ACD^(i)Q, couspitum
grauato

/>'

senium
e,

25

om.

.1

miriininarctur

2ti

adgrauaUi]

ADQ,
et

ad-

C
.
,

28

exaiuliret]

uos

A
.1

30 fatur om.
.i/'

nicliil.. .1

31 pepcruut
pedes
l>
.'SS

infra

om.D^
37
ct
.

32 opera eorum] CQ, opera eoniin opera

iud,]

peiles]

/UV.

et

coriiin]

ergo /'

cnncussum

est iud, retr,

54
'iustitia

GTLDAE SAPIENTIS
longe
stetit,

quia corruit in platea veritas et aequitas non potuit ingredi.

et

'facta est veritas in oblivione et qui recessit

a malo, praedae patuit.

et vidit

dominus

47

Hucusque Esaiae proplietae eius, quia non est iudicium'. 'et non placuit in oculis pauca de multis dixisse sufficiat. Nunc vero illum, qui, priusquam formaretur in utero, praescitus et priusquam leremiam exiret de vulva, sanctificatus et in cunctis gentibus proplieta positus est
,

!>

ler. 2,

1.

2.

ler. 2.

4-a.

de populo insipiente rigidisque regibus pronuntiaverit parumper attendcntcs auditc, hoc modo leniter verba initiantem 'et factum est verbum domini ad me domus 'audite verbum domini 'dicens vade et clama in auribus lerusalem et dices'
scilicet,

quid

'lacob

et

omnes cognationes domus

non dixerunt: ubi

Israhel.

haec

dicit

dominus: quid iuvenerunt

in

lo

'me patres
ler. 2, 20.

vestri iniquitatis, qui elongati sunt a

me

et

ambulaverunt post vanitatem

et

'vani factl sunt et

-post

est qui ascendere nos fecit

de terra Aegypti?' et

pauca:

'a

saeculo confregisti

/er. 2, 2;. 22.

viam'.
'es

'ego plantavi te

iugum meum, rupisti vincula mea, dixisti: non servineam electam, omne semen verum. quomodo ergo conversa
si

in

pravum vinea
es

aliena?

laveris

te

nitro et mnltipUcaveris tibi

herbam

borith,

is

/er.2,29-52.

'maculata
'iudicio

iniquitate

tua

coram me,
audite

dicit

dominus'.

et

infra:

'quid vultis

mecum
sum
20

contendere? omnes

me

dereliquistis, dicit dominus.

frustra percussi filios vestros,

'disciplinam

non

receperunt.

verbum domini

num

quid

solitudo

factus

'Israhel aut terra serotina?

/fr. 4,22.

quare ergo dixit populus meus: recessimus, non veniemus 'ultra ad te? num quid obliviscitur virgo ornamenti sui aut sponsa fasciae pectoralis 'quia stultus est populus 'suae? populus vero meus oblitus est me diebus innumeris'. sapientes sunt, ut faciant insipientes sunt et vecordes 'meus, me non cognovit: filii
:

48 'mala, bene autem facere nescierunt'.

Ar. j,3.

Tum

propheta ex sua persona loquitur dicens:

eos et non doluerunt; attrivisti eos et
suas

'domine, ocuh
'renuerunt

tui respiciuut fidem.

percussisti

accipere

disciplinam;

induraverunt facies
qui

super petram et noluerunt

et

25

/er.5,20-2.j.

'reverti'.

itemque dominus: 'annuntiate hoc

domui lacob

auditum

facite in

luda

'dicentes:
'aiu-es
'bitis?

audi, popule stulte, qui non habes cor,

habentes

oculos non videtis et

nie ergo non timebitis, ait dominus, et a facie mea non doleharenam terminum mari praeceptum sempiternum, quod non praeteribit: 'et commovebuntur et non poterunt, intumescent fluctus eius et non transibunt illud. 'populo autem huic factum est cor incredulum et exasperans, recesserunt et abierunt, nou dixerunt in corde suo metuamus dominum deum nostrum'. et iterum 'quia ier.5.2c-2<.i. 'et
et

non

anditis.

qui posui

'inventi sunt in

populo

meo

impii insidiantes quasi aucupes, laqueos ponentes et pedicas

'ad capiendos

viros.

sicut decipula plena avibus, sic

domus eorum plenae

dolo.

ideo

'magnificati sunt et ditati, incrassati sunt et inpinguati, et praeterierimt sermones

'pessime, causam
'quid super
/fr.7,27.2.
liis

pupilli

non dixerunt

nou

visitabo, dicit dominus, aut super

49 'anima mea?' Sed absit, ut (jjg^gg et non audient te et vocabis eos

pauperum non iudicavenmt. gentem huiusmodi non ulciscetur vobis eveniat quod sequitur: 'loqueris ad eos omnia verba
et iudicium et

meos num-

x>

non respondebunt

tibi

et

dices

ad eos:

AC
1

Ifinit V.

11 :\nil)ulaverunt)

DF

{redit v.
-I

,5

nunc,

deficit v.

12 in Aegypti

etc.)

Q
/.'
. . .

in

om.

ysaiiie Z>, s.ancti ysaie

pracscifus] prestitus />', a cleo est prescitus

A A

5 formaretur] .lC'/)'Py, conclpcretur 4 8 hoc 6 est pos. A priusquani] antequani A

suff. dix. .1

initiantem o(. .1

9 uerham]

ACPQ,

om. JJ
oin.
(,',

10

iu

om. />'
16

llqui]quia.l

et

non

12 aegypfi

om.

13 a sacculo ... 17 contendere

et inlra

es] I), est

mec. uult. i'

.4

17 der.
.4(,),

me

18 audite...21 suae]

21 uero]

tum propheta ... 30 illud] et iiifra .4 fili /)' cogn. non />' 22 me] et me A 30 poterunt] J), potuerunt Q sempiternum om. /'' 29 arenum />' 28 ergo] D^^Q, autem D' et impiuguati ante et ditati A 33 meo] oorum A 35 incrassati] sunt ct crassati />' 31 autem om.. A .sequitur] 38eueniet/)' huiusceniodi .4 37 liiis /> uisitabo] iudicabo />' sunt /)os( inping. /.J'
scribitur
.4

autem />, om. A 23 nesciunt A

me] mei

inuumeris]

nnmeris />

loquere

.1 />

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BIUTANNIAE.

'haec cst geiis, quae uoii audivit voccui clomiui
'tides
'et

55
periit
'<'-.

dci

sui

nec recepit disciplinam;

(jui

et ablata est

de ore coruni".

et post aliquanta:

'numquid

cadit
iste

qui

aversus est

nou

revertetur.'

quare ergo aversus est populus

et

non resurget iu lerusalem

attendi
et

,4-7.

aversione
5

conteutiosa?

apprehenderunt mendacium
est

noluerunt reverti.

'auscultavi,

nemo quod bonum

loquitur.

nullus

est

qui agat pacniteutiam super

'peccato suo dicens: quid feci? 'petu vadens in proelium.

'ciconia
et

omnes conversi sunt ad cursum suum quasi equus imin caelo cognovit tempus suum, turtur ct hirundo et custodieruut tempus adventus sui, populus meus non cognovit iudicium dei'.
milvus

10

tam vehementi sacrilegiorum caocitate et inettabili ebrietate propheta coutcrritus et eos qui se ipsos non deflebaut, ut et nunc infelices tyranni agunt. optat sibi auctiouem fletuum a domino concedi, hoc modo dicens: 'super contritione filiae popuU numquid resina non est in Gahiad aut medi'mei contritus sum: stupor obtinuit me. 'cus non ost ibi'.' quare ergo uon obducta est cicatrix filiae populi mei? quis dabit
deflens
'capiti

.(j^i^'''

meo aquam

et

ocuhs meis foutem lacrimarum

'.'

et plorabo die et uocte inter-

i">

20

25

ct dcrelmquam quando omnes adulteri sunt, coetus praevarica'torum. et exteuderunt hnguara suam quasi arcum mendacii et uon veritatis: confoi''tati sunt in terra, quia de nialo ad mahim egressi sunt et me non cognoverunt, dicit 'dominus". et iterum: 'et dixit dominus quia dereUquerunt legem meam, quam dedi /cr.9,H-^^'eis, ct non audierunt vocem meam et uon ambulavcrunt in ea, et abierunt post pravi'tatem cordis sui, idcirco haec dicit dominus exercituum deus Israhel: ecce ego cibabo 'popuhmi istum absinthio et potum dabo eis aquam feUis': et post pauca, quod etiam crcbrius stilo propheta adiuuxit, dicens ex persona dei: 'tu ergo uoU orare pro populo /. //,. 'hoc, et ne assumas pro eis laudem et orationem, quia non oxaudiam in tempore Quid ergo nunc infausti duces facient? 50 'clamoris eorum ad me et afflictiouis eorum'.
'fectos populi mei.

quis dabit mihi in sohtudine diversorium viatorum?

populum

meum

et

recedam ab

eis,

vobis fundant perseverantibus in

angustam amota spatiosa, prohibiti a deo, ue preccs pro maUs et tantopere incitantibus quis e contrario ex corde ad deum repedantibus, deo nolente animam hominis interire, sed retractante, ne penitus percat qui abiectus est, viudictam non potuissent iuducere, quia nec lonas, et
illi

pauci iuveuicntes viam

30

quidem cum muUum concupiverit, Ninivitis propheta. sed omissis interim nostris audiamus potius quid prophetica tuba persultet: 'quod si dixeris', inquiens, 'in corde tuo:,^^'' si mutare potest 'quare venerunt mala haec? propter multitudinem iniquitatis tuae. 'Aethiops pellem suara aut pardus varietates suas, et vos poteritis bene facere, cura didi-

"
'

AC
1

(f.

22 inde a

v.

5 taui

iieinu)

DQ
2 ablata] oblaciu Z^ 8
terap. adu. sui]

recepit]

uersus de ^l

y
(j

^, recipitZX^
om.

perit ^l

resurget]

.i,

resurgitX^

3 qui
/.'

;ul-

in ier.

h unWw^] ACD^-Q, uemo/''

peccaui /)'

paenitentiam] ACD^^Q, paeu.

suam

super]

iudicium]

1'eci] ACD^Q, 1'eci ACD^Q. om. Z>'

VD-Q, temp.

.sui

adu. A, adu. sui temp.

D^

et

tam ... 10
nostri

deflens eos]

itaque

propheta tam veb. et

ineffabili sacri-

legurum cecitate conterritus

contritus /''

et pio affectu eus defleus -4

i&m\ ACO^D^^Q, cum/>'

infelices tiranni .4
-!

conterritus]
sibi]
1.3

ACD-Q,
inc. /)'

10 ut ... agunt]
cuntritioiiem
.1
. . .

sicut et
filiae
l.')

nunc agunt

ACD^Q,
,1

llactionem.-l

ont. ^4

12 conterritus

numquid ...

mei om.

num]

CbD^Q, inc. C^D' ACD-Q, diuerso7>' ACD-Q, arcum suum

22
eis]
illis

14 capiti

quis daliit om.

(,',

16 quandu] qn CD, quia

/.i'

diuersoriumj sulitudinem A D' 15 mihi] me .1 arcum] 17 linguam suara quasi om. D' quoniam .1

19 et dixit dom. om.

dei]

A
e.

21 dumiuus]

d.

deus
sibi

.1

ecce]

ACD^Q,
n.

ego />'

quod ... 23

propbeta ex

persona dcmiiui
te .1

crebrius

loquentis

adiungit dicens

23 ergo
uero

uoli]

ACD-Q,
preces
dei

uoli ergoX''
f.

24 exaudiam]
d.

25

afflictionis] in

tempore

ergo]

duces facient] britannie

iusti

A
et

26

illi

pauci ... 28 sed retractante]

malis et dei pietatem
qui

cum
et

audiant probiberi a
iuauditis

deu ne

ett'undant

pro

perseuerantibus in

contiuuis

sceleribus
in-

uffeudentibus
uenientes]

utique clementissirai

misericurdissinii

neminem

uult

perire sed

retractat xl

29 uindictam ... 30 propheta] audiant inquam 27 quis] CD, queis <J CD-Q, uiuente D' persultet] per31 potius om. A nostris] his A 30 uiniuitis] Q, uiniuetis D istara et tiineant A 3356, 1 didiceritis] C, didisceritis DQ sultans A quod si 56, 16 populus meus et om. A
. .

56
'/ylj^' 'ceritis

GILDAE SAPIENTIS
:

/er. jj,

2.

malum"; subaiiditur, quia iioii vultis. (^t iiitVa 'liaec dicit dominus populo huic: moverc pedes suos et non quievit et domino non placuit, nunc recoi'et dixit dominus ad me: noli 'dabitur iniquitatum eorum et visitabit peccata eorum. cum ieiunaverint, non exaudiam preces eorum et si 'orare pro populo isto iu bonum. et iterum: 'et dixit dominus ad 'obtulerint holocausta ot victimas, non suscipiam ea". Moyses et Samuel coram me non est anima mea ad populum istum 'me si steterit
'qui dilexit
:

/er. jj,j. .

'eice illos

a facie

mea
et

et egrediantur'.

et post

pauca- 'quis miserebitur

tui,

lorusalem

'aut quis contristabitur

pro te

aut quis ibit

abisti.

ad rogandum pro pace

tua'.'

tu reliquisti
te

'me, dicit dominus, /^w, 'ficiam

to".

retrorsum

et

extendam nianum
ecce
et

meam
vias

super

et interlu

et

post aliquanta:

'haec dicit dominus:

a
via

ego fingo contra vos cogivestras

et studia

'tationcm:
vestra.

revertatur
qui

unusquisque

sua

mala

dirigite

dixcrunt;

desperamus.

post

cogitationos

nostras
;

ibimus et

unusquisque

'pravitatem cordis sui mali faciemus.

'audivit talia horribilia.
'nix
ler. L'2,3~5.

ideo liaoc dicut domiuus

Israliol'.'

interrogate gentes: quis

(juao fecit nimis virgo

num

quid deficiot de petra agri

quia oblitus est
;

Libani

aut velli possunt

et

aquae orumpentos frigidae defluentes?

aliquanta
et

1.=.

'me popuhis meus'.

'dominus;
'et

post

optione

proposita hiquitur dicens

vi

"haec

dicit

facite iudicium et

et iustitiam

Uberate

advenam

pupiihim

et

viduam

nohte

oppressum de nianu cahimniatoris contristare nequo opprimatis inique et

20

'sanguinem innocentem ne etfundatis.

'dientur per portas

facientes feceritis verbum istud, ingresi enim domus huius reges sedentes de genere David super thronum eius.

'quod
/er. 22, 2^.

memetipso iuravi, dicit dominus. quia in sohtuet iterum. de rege enim scelesto loquebatur; 'vivo ego, dicit 'flji^Pi^i Qi-n^ domus haec". 'dominus, quia si fuerit lechonias anuhis in manu dextra mea, iude eveham eum et
si

non

audieritis

verba haec.

iu

'dabo
51
^'"''iT/if/et

in

nuxuu quaorontiuni

animam

eius'. in

Sanctus quoque .\bacuc proclamat dicens; 'vae qul aedificant civitatem

sanguine

25

praeparant oivitatem
et

in

iniquitatibus.

dicentes;

nonne haec sunt a domino omnigentes multae rainoratae sunt".

et

'potente'.'

defecerunt

populi

multi

in

igne,

et

et

^"'^^Mta
'te
,

propliotiani (juoruhis incipit;

ut quid niihi dedisti

'et

factum

est

iudicium

non exaudies? vociferabor ad labores et dolores inspicere miseriam et impietatem contra propter hoc dissipata est lex et non per- w et iudex accepit.
usque quo olamabo
quia impius per potentiam deprimit iustum.

ducitur ad finem
'exiit

iudicium.

propter hoc

iudicium perversum'.
et beatus

52
os.

9,1-4. iQQ^

Osee propheta attendite quid loquatur de principibus dicens: 'pro transgressi sunt pactum meum et adversus legem meam tulerunt, et exclamabant: cognovimus te, quia adversum sis Israhel, bonum ut iniquum persecuti sunt, 'sibi regnaverunt. et non per me; tenuerunt principatum, nec me agnoverunt'. Sed et sanctum Amos prophetani hoc modo minantem audite 'in tribus impietati53

Sed quod

35

Amtis2,4

7.

AC
C^Q,
opt. ^l

(f.

33 inde a

r.

isto

ad
'2

v.

37

iiiiuautiMii) J)l' (redit r.

25
3

saiictus)
noli

<J

1 liuic]

CD^^ij, liiliuic

y
.1

domiuo] C7/-V,

il-

suo

/-*'

5/6 ad nie om.Jl^

7 eiice]

eieci X*^, eiece

C^

eiectX'
liberati

miserebitur] CQ, niiseretur

D
om.

15

liliani] C(,).

labani X
^-ICV^'-*,),

16 prop.

17 liberate]

AC,

/^y
21
rege

oppr. de miutu]

ACD-Q,

JP

calumuiatoris]

calump-

niatorsi>'
rcge
e.

18 contristari
locjuebafur]

uerbum boc
alibi

.1

niemet] imniemet ^s/cj C, ueniet Z*'

22 de
.1

sc.

idem

de

scelerato

biquitur

A
CJJ^PQ,

23 ieconias

J>

mea dextera
27 pupilli

25 abakuc
in

fJ

sanguinem

A
et ita
.

26
.

in (om.

D^F)
et

iniquitatibus]

in iniquitafem .1

igne vm.
.

A
.

27/28

32 peruersum om.

uim patieus
vulff.

quare osteudisti mibi iuiquitatem

J' et

laborem uidere

uociferabor ad to 28 quo] quo domine P praedam et iuiustitiani coutra rae Ver.^iio

att.

29 contra ... 32 peruei-sum om.

33 quid
e.\clanuibau(
et

loq.

A
sibi
oni.

34 trausgressi sunt] ACJ>'-Q,

trausgresBunt

D'

aduersum
.1,

A
me)
37 sed

34/35

... 36
^l,

36 reguauerunt
i'

bis J'
JO',

per me] CQ, pro nie

per

[oia.

D
et

nec me]

non

nec
.4

/>

agnoueruutj CD-Q, agnouert

cognouerunt P, coguoui
attendite i>'

vl

sauctum] sauctum etiam

amos] .lCi)^^ anuos

audite]

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

"bu.s
filiiiiiiiii

57
(|1iim1

iiula

vt

iii

(juattuor

noii

avertam oos

projitci-

rc|iuli'runt

lcgcin

doniini

et

praccepta non custodicrunt,

sed seduxerunt eos vana coruni.

et

emittam

'ignem super ludam et conicdet fuudamenta lerusalem.

'iustum et

haee

dicit

doniiuus: in tribus

'impietatibus Israliel et in cjuattuor iion avertam eos, propter

.''

pauperem pro
et vivctis,

calciamentis, quae calciant

(^t

quod tradidcrunt pecunia super pulverem terrae, et colaphis

et post et

'cacdcbant capita pauiierum,

viam humilium declinaverunt".

sicut

pauca 'quaeritc
:

.!,,

j, .

'dominum
'crit

ut

non rcluceat
Israel

ignis

domus loseph
portis

qui cxtinguat'.

'domus
qui
:

odio habuerunt in

comedat eam, ncc redarguentem et verbum

prophetae, sed eram

Amo^

o, lo.

'iustum abominati sunt\

10

Amos

prohibitus, ne prophetarct in Israel, absque adulafilius

tionis tepore

respondens

'non eram', iuquit, 'ego propheta nec

f/^Jjf'

'pastor caprarius vellicans sycomoros, et suscepit

'nus

me dominus

ab ovibus et dixit domi-

ad me: vade et prophetiza in plebem meam Israhel, et nunc audi verbura domini'; rcgem namque alloquebatur. 'tu dicis: noli prophetare in Israel et non congrcgcs 'turbas in domum lacob. propter quod haec dicit dominus uxor tua in civitatc mere;

1.S

'tricabitur
'in

et

tilii

tui

ct filiae

tuac gladio cadcnt et terra tua funiculo metictur et tu

Israhel

autem captivus ducctur a terra sua\ et infra: inmane pauperem ct dominationem excrcetis h\ inopes super terram, qui dicitis: quando transibit mcnsis ut adquiramus, et sabbata ut 'aperiamus thesauros?' ct post pauca: 'iurat dominus contra superbiam lacob, si obliterra

inmunda morieris;
qui

'audite

itaque haec,

contribulatis

Amot

s,4. i-

.i/. ,?. .

20

'viscetur

in

contemptione

opera vestra ct in

his

uon conturbabitur terra

'et

et

lugcbit
Amos
s,

'omnis qui commorabitur in ea et ascendet sicut flumen consummatio'.

'dies festos vestros in

convertam

m.

luctum et iniciam in
sicut

omnem lumbum
dilecti et eos,

cilicium et in

omne caput
diem
Amos
, lo.

'decalvationem et
'maeroris'.
2.1

ponam eum

luctum

qui

cum eo

sunt, sicut

et iterum: 'gladio morientur omnes peccatores populi mei, qui dicunt; non

'appropinqiuxbunt ncque venient super nos mala'.

Sed
'ct

ct sanctus

Micheas vates attendite quid

civitatem'.'

sit

eftatus:

'audi',

inquiens, 'tribus: 54

quid

cxornabit

numquid

ignis?
si

et

domus iuiquorum
in statera

thesaurizans
iniquus
ct

in^'!''^^/'

'thesauros iniquos et
'saccello
30

cum

iniuria iniustitiam?

iustificabitiu'

in

pondcra dolosa. ex quibus

ct

divitias suas in impietate replcverunt',

Sed
quit, 'dies

Sophonias propheta clarus quas minas exaggerat, audite; 'prope csf, in- 55 domini magnus, prope et velox valde. vox dei domini amara constituta est ; j!^^
dies
et

/.

ct potens,
'dies

irac

dies ille, dies tribulationis et necessitatis

dies

nubis et ncbulac.

35

clamoris, dies miseriac et cxterminationis, dies tenebrarum ct caliginis et ibunt et contribulabo homines 'super civitates firmas et super angulos excelsos. 'sicut caeci, quia domino peccaverunt, et effundam sauguiuem sicut pulverem et carnes

tubae

'eorum
ct

sicut

fimum boum,
facict

et

argentum eorum
super

et

aurum nou
in

poterit

eximere

eos in

'die irac

domini.

ct in igne

zeU cius consumctur omnis terra, quando consummationem

solitudincm

dominus

onmes commorantes

terrani.

convenite

et

AC{f.24
super .... .W,
1

fere ublitleralitm iude a

ira (loniiui)

v. 'ii

super angulns)

DP

(om.

(!

et pnst

'2.5

mala

el

et

'2

Q
.1/'
-'

auertanil cnuertani
/'

praecepta] pr. eius

./

.1

eos om.
.1

D'

uana] in uanitate

4 auer-

lam] conuertani

tradidere I'

eos] ouin

pecuuia) pro pec.

5 iniustum

/^'

calciabant

AP

proliiliebat nc prophetaret et post pauca ... 13 fu dicis] regem etiam allorjuitur tiui piini 6 decliuaneniut /' 15 cad. 14 turbam .1 13 nnlite -I 10 tempore />' 7 uiuctis] inueniatis /; dicens.l coiitra] Q, 19 aperianuis] reclpianuis /'' '29 repleuerunt om. A et inlVa gl.A 10 a] deA 2'2 iuimioicam /)' liiis /> 21 llunieM] fluic/'' '20 cuncpplione />' 19/-20 obliscetur /J' super J>
.

23

eos] in eos />

25 uos

21)

affatus l>

'27

thesaurisans

UP
J^

in om..

'29

sacello

PQ

30
iUa

clarus propb.

.1

tiuas] tiua/''

.30,31 iiuiuieus

J/"
.1

31

dei] diei
315

A
.1

33 clangoris
liS

AP

35 cffundet sang. ipsorura

bonum D,
dabit ^l

quoniam

solitudinemj

JCff -fV,

Jtsolatiouera i>

laciet]

J b//// C 37 ignera A in] super Z^, hm;. C

coustituta est oni.

32

ille]

quaiido]
tcrra
.-1

CHRONICA m.

58

GILDAE SAPIENTIS

'coniungimini, gcns indisciplinata, priusquam efficiamini icut fios piaetcrions, priusquam

'veniat super vos ira domini'.

"^'

zach.

Et quid Aggaeus sanctus propheta dicat, attcnditc: 'iuioc dicit dominus: semel movebo caelum et terram et mare et aridum et avertam regnum et exterminabo 'virtutem regum gentium et avertam quadrigas et ascensores'. 57 Nunc quoque quid Zacharias filius Addo proplieta electus dixerit intuemini, hoc 1,3. 4.1X10 Ao prophetiam suam exordiens: 'revertimini ad me et revertar ad vos, dicit dominus,
56
'23.

'ego

'et nolite

tales esse, sicut patres vestri, quibus

imputaverunt prophetae priores dicentes:

viis vestris:

'haec dicit dominus oninipoteus: avertite vos a

zarf. 5,2.

et

non intenderunt, ut ob:

'audirent mc'.

et infra:

'et

dixit

ad

me

angelus: quid tu vides?

maledictio
,

'video volantem longitudiuis cubitorum viginti.

'totius terrae,

et dixi falcem ego quae procedit super faciem

lu

quoniam omnis fur ex ea usque ad mortcm punietur, et proiciam eum, dominus omnipotens, et intrabit in domum furoris et in domum iurationis in 'nomine mco mendacium'. 58 Sanctus quoque Malachias propheta dicit: 'ecce dies domini veniet succensa quasi
'dicit
Maiac
^''ipjjjjjjimg^

15

gt erunt omnes superbi et omnes facientes iniquitatcm ut stipula et inflamma,

'bit

eos dies adveniens, dicit domiuus exercituum

quae non reUnquet ex

eis

radieem

'et

germen'.

59
''yi./i'

impiorum ct finc disccptaverit et semen eorum secundum 'desiderium eorum et filii eorum ante conspectum eorum et domus eorum fructuosae vacca eorum non abortivit 'sunt et timor numquam nec plaga domini est super eos. 'ct praegnans eorum pcrtulit partuni ct nou erravit, sed permanct sicut ovcs aeternac, fiuierunt in bonis vitara 'et pucri coruin gaudent ct psalterium sumentes ct citharam. num quid deus facta impiorum non rcspicit? 'suam, in requicm inferorum dormierunt'.

Sed
:

ct

sanctus

lob attendite quid dc

priucipio

dicens

'propter quid impii vivunt? et senueruut iulioucste

'jtf

-js

/u6 22. i7.

iiou ergo:

'scd lucerna impiorura extinguetur et superveniet eis eversio et dolores tani-

/06

'quam parturientis eos ab ira tenebunt. et erunt sicut paleae a vento et sicut pulvis, 'quem abstuht turbo. deficiant filiis eius bona. videaut oculi eius occisionem suam, 'qui grcgera', inquit, 'cuni 24,2-7.'nec a domino rcisalvctur'. ct post aliquanta dc iisdera: 'pastore rapuerunt ct iumcntum orfanorum abduxerunt et bovem viduae pigneraverunt 'et declinaverunt imponentcs a via necessitatis, agrum ante tempus non suum demessi 'sunt, paupercs potentium vineas sine mcrcede et sine cibo operati sunt, nudos multos et post pauca, 'dormire fcccrunt sine vestimentis, tegraen animac eorura abstulerunt'.
.

30

/u6 2j.

cum ergo
'terra
,

sciret coruni opera,

tradidit

eos in tcnebras

'maledicatur ergo pars eius a

illi

^^,2|.

pariant plantationes eius aridac'.

'rctribuatur crgo
iu

sicut egit, contribulctur

35

'omnis iniquus sicut lignura sine sanitatc.

iracuudia cniui surgcns impotentcm cvcrtit.

AG
ficiaiit

{Jinil

cij^c.

v.

28

abstulit)

Dl' (um. ud 2

ira

(luiiiiiii

ct

10 el iulra ...

14 nieudiicium

el

'28

de-

.... 59, 5 consequuutur)

1 cougregaraiui

A
aridain
.1

priusquam] autequaui
^l

A
.1

'2

doniiui]

dei

sanct. agg.

et

mare]

ACFQ,
orti.

om.

auertara] euertaui
filius

reguuuij sedes
1'

regum P,

sedes

regum geutium

5 regum
rent]
ait />',

euertani
/*'

addo (abdo A) om.

propbeta]

AVPQ,

zacharias

9/10 obaudi-

ACPQ,
inc.C

obaudiret

10 et iufra ... 14 meudacium om. .4P

ego om. D', inc.C

15 ueuit

13

dicitj

fur. et iu

domum

o/u.

D'

furoris]

furis

tw*. wu^^.

16 ut] AC(1)PQ, eti*'

Q, principiorum
Z.*,

17
om.

dicit]

DP, om. Q
dispulauerit >4

19 sanctum

A
i>'

priuc.

impiorum)

AC

{snx>erest ///ipiorum)

priu-

cipio

20 quod

et seu.] seu.

inlniueste] iu iubouestate
ins.

22 suut] vlCPQ),
ouis !
et eruut]

D
^

23

protnlit yl
ps. .1

errauit sed (et il) pei-mauetj

ACP(J, erraut sed (nou

inipiovuni) tnruin

D') permauent Z*

24

et ps. sum.] suni.

25 inferuorum

.1
.1

J
u.

27 perturientis
31 et
d.

Q
i.

eruut

paleaJ
.(

28

deficiant] et deficient

eius) euruui
/''

.1

bipun

oculi eius om. l)

occiouem
a uia om.

'^?

29 saluetur

isdem D*, exsAem

AD^Q
om.

.')<

iuncutiun

|iignoraiieruut .-ly

/>'

impotentes

32 poteutum A

33 teguien)

et

tegmen

34

op. eor.

ergo] itaque

35 pareant D, pereaut

illi

coutribuletur ... 36 sanitate om.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BBITANNIAE.

'propterea oiiim ikhi

59
nnn speret sanitatem,
ost sicut
si

nodot

ilo

vita

sua. cuin iiifirniari cooperit,

iaosit superliia oius
(;t

'sed catlet iu langnoroiu.

'nialva
'fuerint
5

mnltos enini
spica
,

marcidus faotus
et

in

acstu

vcdut

cum de

stipula

sua
si

docidit'.

infra

'quod

multi

loh 27,

u.

filii

eius, in

oceisionem cruut'.

'quod ct

coUexerit ut terrain argentum

eiM

ii,ir,.

10

lutum raraverit aurum, iiaec omnia iusti consequuntur". Quid praeteroa beatus Esdras proplieta ille bililiotheca lcgis minatus sit, atten- 60 haec dicit dominus meus: 'non parcet dextera mea super f ^rf'dite, lioc luodo disceptans: 'peccantes noc cessabit rompluiea supor eft'und(Mites sauguinoni innocunm super torrani. 'exibit ignis ab ira mea et dovorabit fundamcnta terrae (^t poccatores quasi stramen 'ineensum. vae eis, qui peccant et non observant niandata mca, dieit dominus, non
'similiter ut

'parcam
'novit

illis.

discedite,

filii

apostatae,

et nolite contaminarc
in

sanctificationem

meam.
iam
et^ij;!'''"

dous qui poccant in euni, propterea tradet cos

est

mortem

et in occisionem.

'enim venerunt super orbem terrarum mala multa".

quis
1!.

'iumissus est gladius vobis ignis,

'*

([ui

recutiet ea?

iiuni

quid recutiet aliquis leouem

fuorit?

esurientem

iu

silva?

aut

num
eum'.'

quid oxtinguot ignem.

qui
recutict
ea'.'

cum stramen incensum

et exiet ignis
timebit'.'

dominus deus mittet mala

et

ot (piis est

coruscabit,

et (juis

non

tonabit.

ex iracundia eius et quis non

quis est qui extiuguet

bitur, et quis

non terrebitur a

facie eiusY

tremet terra et

deus comminafundamenta maris Huctuanhorrebif.'

tur de profuiulo.
2u

Ezechiol quoiiue proplieta ogregius quattuorque euangelicorum auimalium inirandus

inspoctor (piid do sceloratis edixorit, attendite, cui
Isi-ael

(31

primum dominus

niiserabiliter

pkigam
c.-<ca. ,
:/.

defienti ait:

'iniquitas
civitas

domus

Israel et luda iuvaluit nimis, quia impleta est terra

'ecce ego sum'.

'populis

multis et

impleta est iniquitate et inmunditia'.

'non

^""^*' *'

25

'tas

neque miserebor". et infra: 'quoniam terra plena populis et civi- f/l^^ij/' et avertam impetum virtutis eorum et polluontur sancta eorum. '*' et post aliquauta: 'factus est', inquit, f^ilre. 'exoratio veniet et quaerent paceni et uon erit'. 'sermo domini ad me dicens: fili hominis, terra quae peccaverit mihi ut delinquat de'lictuin, cxtendam manum moam et conteram eius firmamentum panis et emittam in 'eam famem et toUam de oa hominem et peeora. etsi sint tres viri isti in medio eius
'parcet oculus nieus

plena iniquitate

est,

30

'Noe Daniel et lob, nou liberabunt eam, sed ipsi in sua iustitia salvi erunt, dicit quod si etiani bostias malas inducam super terrani et puniani illam et erit 'dominus. isti iii medio 'in exterminium et nou orit qni itor faciat a facie bestiaruni et tros viri
'eius sint, vivo ego, dicit

dominus,

si

filii

et filiae eius liberabuntur

'filius

sed

ipsi soli salvi

'erunt, terra
35

autem

erit in interitum".
filii.

et iteruni:
iustitia iusti
fecit

non accipiet iniustitiam

erit.

patris ayl^ji/

'neque pater accipiet iniustitiam

'se

super ipsum

et iniquus

si

avertat
faciat
oius,

ab

omnibus
ct

iniquitatibus

quas

et

custodiat
ot iion

omnia

'iustitiam

misericordiam multani,
(oin.
.1

vita

vivet

moriotur:

mandata mea et omnia delicta

Q
4 fncrnnt
/)'

AD(B)P
1

ad

;')

consequuntui-

ct

14 3

iinnii|iiiil

.... 10 dc pi-olundo)
cecidit /^^
vers.

enim oM.

iiifinna reeeperit

4
/>'

stipula] sijicnlu /''

cnllexerit] Z>(?,

collegerit

AII

5 rarauerit] />(,>, paraueritvl, praeparauerit edd. cum vuly.

1 ineus] deiis

consetineutnr
hi.s
iii

A
ait

tj

c.dras />',

hesdras

pareet

8 runipfea

9 exiet

10

dicitj

dominus]

dcus

1 1 apostestate -1
-1

12 deus] doniiiius.l

peccanit />

cos] uos *1

occ. et in mort. ^l

etom.P

13 uiulta niala
cxiet]/>,

16 recutiet ea] e.xtinguat

est quij
?.
?:i(/.'/.,

cum

iminissa snnt nobis mala ct quis est qui cxcntiet ca

exihiK^

i{u\ I),
/)(,?

om.

17 horrehit] terrehit
-1

vl

17/18 coiniui.K,),

nahitur]

-1

cum

vers. vulu., cuiicta

(ai.-ilium IJ)]

minahitur
au. enang.

18/19 Hnctuahnntur

19 profuudo]

supcrho

20 euang. animaliuin
23 populis m.
ct c.
i.

A
20

21 iinpccto
^l

D
terrae

dixerit

AD
D

dominus ante

ait -1
0111. -1
. . .

est]

A, om.

DPQ
A

24 miserobitur
cain

pleua om.
qnaorit

25

et

eorum exoratio
liO,
.'j

ueniet] sanctorum
-I

(luaercnt] .1, qu.ieret

(.':

PQ,

ct post aliquauta

niorietur om.

28 meiuu| DP,

iii

manum
ipsuiu]

nieani snper

30 noec/J
iii

sed nm.

31 etiam hestias] hcstia ctiam/-i'

accipiet om.

iuteritnin]

interriluni />

35

32 isti| ipm ip; V)

cam rers. rult/. 34 DQ, insti /'

firmantnm /)
crnnt] sunt Z>
/)

36 omiiihusl hominibus

8*

60
'([uacfumquo
tato
focit,

GILDAE SAPIENTIS
nnu oruut;
in

su;i

iustitin,

quam

fccit,

vita vivct.

luim quid volun-

volo niortcm iniusti. dicit ilominus,

quam

ut avertat

sc

ii

via

sua mala et vivat?

'cum 80 autem converterit iustus a

iniquitates,
'delicto
'^"j;

iustitia

sua et fecerit iniquitatem secundum omnes

quas

fecit

iniquus,

omnes
quia

iustitiae,

quas

fecit,

non erunt

in

memoria:

in
5

suo,
'ct

quo
scient

excidit, et in peccatis suis, quibus peccavit, morietur".

et post ali-

^;quanta:
'Israel,

omnes gentes,

propter peccata sua captivi ducti sunt domus

eo quod reliquerunt me.

et averti faciem

meam

ab

eis et tradidi

eos in

manus

ti"2

secundum immunditias suas et secundum 'iuiquitatcs suas feci illis, et averti faciem nieam ab eis". llaec de sanctorum prophetarum niinis dixisso sufii('iat: pauca tantum dc sapientia Salomonis, (juac adhortationem vel denuntiationem exprimant regibus non minus quam
'inimicoruni eius et

omnes gladio

ceciderunt.

10

minas huic opusculo inscrerc necessarium duxi, ne dicant me gravia et importabilia in humcros homiiium verborum onera velle imponcrc, digito autem mco ca, id est consap.
1. 1.

solatorio affatu, nolle movere.

audiamus itaque, quid propheta

lioc

dixit.

'diligite",

inquit,
v^

iustitiam.

qui

iudicatis

terram".

abundo ad corrigendum patriae

"A
',

unum testimonium si toto corde servaretur, duces sufficeret. nam si dilexissent iustitiam, dihgerent
originem
quacrite
totius
iustitiae

^ utique

fontcm
et
in

quodammado
simplicitate

et

deum.

'servite
est,

domino
ut

in

'bonitate

cordis

eum".

licu
si

quis

victurus

quidam
possunt,
20

ante
*;).;, 2.

nos

ait,

quando
isti

ista

civibus

perficiantur,

tamen usquam
eis,

perfici

'quoniam invenitur ab his qui non temptant iUum, apparet autem

'in

qui fidem habent

respectu temptant deum, cuius praecepta contumaci despectione contemnunt nec fidem servant ilH, cuius oraculis blandis vel aliquantulum severis
eum'.
sine
*ap.
;, .?.

nam

dorsum versant
in tyrannis

et

non faciem.

'perversae enim cogitationes separant a

deo."

et

hoc

nostri

temporis perspicue deprehenditur.

loquatur

tam aperto sensui miscetur?

sap. i.i.est,
*p.
;, 7.

namque

sed quid nostra mediocritas huic pro nobis, ut diximus, qui sohis vcrax
'spiritus

25

spiritus

scilicet

saiictus,

de quo nunc dicitur:

eifugiet

fictum'.

et

iterum:

'quoniam

spiritus

dei

autem sanctus disciplinae replevit orbem terrarum". et

ait:

f"i;7;infra

fincm malonmi bonorumque oculato iudicio praetendens

est,

'quoniam spes impii

qui a vento
diffusus
so

'tamquam lanugo
'est,

quae a vento tolhtur,

gracihs,

et

tamquam fumus,

tamquam memoria 'hospitis unius diei praetereuntis iusti autem in perpetuum vivent et apud deum 'est mercos illorum et cogitatio eoram apud altissimum. ideo accipient regnum 'decoris et diadema speciei de manu domini, quoniam dextera sua proteget eos et
et

tamquam spuma

quae

a procella dispergitur,

et

'brachio
i.sam. 2,30. et

sancto suo
,

defendet
ut
dixit

illos'.

dissimiles
'eos

etenim sunt qualitate, sunt valde

honoraut',
inquiens,

iusti
35

impii

nimirum,

dominus:
ignobiles'.
eis et

qui

'me,

honorabo:
inouit
*
'

63
Sap.e,2 ;;.

'ct
-

qui

me

spernunt,
.

erunt
. .

Sed transeamus ad cetera: audite",

ti'anseainus .... 61,

ADP
2

(om. 5 et post

9 ab

36

.sed

10 cniciatio)

Q
in

(lu.am]

A 9 faciam Q 10 haec] hoc A minis] nraculis A pauca tantura] uerum pauca A sapientia] libro sapienticA 11 solomonis P adhortationem] uel bortationem ^l, cum liortationem / exprimit Z regibus] iiostris regibus A 13 humeris A boner. uerb. A autem] liic P ea] fmte nolle A, eo D cst om. 1> 14 afrectu .d propbeta] pr. regibus jlP dicit .4 inquiens -IP \b testinionium] preceptmn A 16 corrigendum] D, corrigendos APQ duc. patr. D dilexissent] diligerent A 17 ut.que/)' 19 ait] ait uel quis uidebit .4 a ciu. perf.] nostri perficlent clues unquam A possint P 20 quoniam] qui A hiis D temptant] contempnant A D, bis A eis] 23 dorsun D uertuut A 24 n. perspicue (prospicue P)] persp. n. A 25 namque] itaque A 26 spiritus scilicet sanctiis] bos redarguens spiritns sanctiis uidelicet A 27 quoniam] ,1P cum vers. vul;/., quomodo DQ 28 infra finem] in scqnentibns A oceulto A />' praetentendens y .30 spuma memora y> 31 deum] dominum P .32 mersos 1> illorum] eorum />, c. A coriim] illorum P 33 speciei om. A proteget] teget A 34 illos] eos AD dissimilis enim A sunt qu. sunt ualdo D, qn. 9unt ualdo PQ, qaalltatis ualde suut A .35 ut dixit dom.] de ipsis dominns dixit A honoran P inqniens om. A me pont qui A 36 audite] uidete A
pauea
6
sua om.
7 derellriuerunt
tradi

A illud A

r sciant A
et

non

3 sua om.

iustitiae] iniustitiae eius

et

in]

5/6 .aliquauta]
illis]

eius]

suorum

>4.

illis

t.

t.

otii.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'omnes regos
'tinetis

61

et intellegite,

discite,

iudices finium torrae: prncl^ete luires vos, qui conin

niultitudines

et

placetis

vobis

turbis

nationum.

quoniam data
vestra
et

est a

deo

'potestas

vobis
:

et

virtus

ab

altissinio,

qui

interrogabit opera

cogitationes

'scrutabitur
5

quoniam cum essetis ministri regni iilius, non recte iudicastis nequc custoiustitiae neque secuudum voluntatem eius ambulastis: horrende et celeriter quoniam iudicium durissimum his qui pi'aesunt fiot. oxiguis enim 'apparebit vobis
'distis

legem

'conceditur misericordia,
'sonas subtraiiet,
(|ui

potontos aufoTU potontor tormonta

patiinitui'.

ikpu

(nini por-

est onuiiuni dominalor:

'quoniam pusiliuin
1(1

ot

magnum
et

ips(!

Iccit

ot

noc revorohitur magnitudiuem cuiusquam, aequaiiter cura est illi ))r() onuiiljus. fi)ilii

'tiorihus
'discatis

autom

tortior

instat eruciatio.

ad vos ergo, reges,

qui
oniin

sunt sciinoniis nioi, ut

iustificabuntur, et

sapientiam

non

deeidatis.

custodierint

iusta,

'qui

didicerint sancta, sanctifical)untur\

Ilactcnus

cum

regil)us patriae
,

non niinus pro- 01

eos
scire,

phetarum
'suscipient

oracuiis

(luani
'([uasi",

nostris

scrmonibus
'a facie

disceptavimus

volontes
si

qua(!
F,ri.2i.i.3.

prophota dixerat:
i:.

inquiens,

colubri fuge peccata:

interficientes

accesseris ad iWa,
et iterum: et
si

to.

dentes leonis, dentos eorum

animas lioniinunr.

'quam magna misericordia domini

et propitiatio eius

convertentihus ad se\

non

f.cci.

n, 2.

habemus
'pro

in nohis illud apostolicum, ut

dicamus: 'optabam enim anatliema esse a Christo

toto

r,m. 9, j.

fratribus
perit!'

meis\

tamen

illud

propheticum
via,s

corde possimus dicoro: 'heu quia

z,,,. 4,;o nr->i. 3,411.

'anima
21)

et iterum:

'scrutenuir

nostras et

quaeramus

et

revertamur ad domlillud

'num: levemus corda nostra cum manihus ad deum in caelo'. 'cupimus unumquemque vestrum iu visceribus Christi esse'.
in loco

sed et

apostolicum:
libentcr hoc
si
0.")

Quam enim
aut

ac

si

marinis fluctibus iactatus et in optato evectus portu remis,

uon tantos
in

'''"'''

talesque

malitiae

episcoporum
advorsus

vel

ceterorum
vidissem

sacerdotum
montes, quos

cloricorum

nostro

quoque ordino
25

erigi

deum

testes,

primum

duris

vorhorum

cautibus, dein

populum,
vitiis

si

me secundum legem, ceu tamen sanctionibus inhaerel,

ne personarum nrguar
sod

non ut corporaliter

interficiantur,

sed mortui

vivant deo,

exceptionis, totis necesse est viribus lapidare, verecundia interveniente quiescerem.

mihi quaeso, ut iam in superioribus dixi, ab his veniam impertiri, quorum vitam non solura laudo, verum etiam cunctis mundi opibus praefero, cuiusque me, si fieri possit,
3u

ante mortis dieni csse aliquamdiu participem opto et

sitio, nostris

iam nunc obvallatls

stabilito
,

sanctorum

duobus
ad 10

clipeis

laterihus invictis dorso

ad

veritatis

moenia

capite

ADP
gabatX*

(om.

cruciatio

el

31 lateiibiis ... G2, 2 cautes)

Q
d.
e.

1 discite] A, dicite D(j

2 data
6
fiet

cst

a deo

pot.

uol).]

a domliio

uoli.

pnt.

A
om.
lill

.T

ii)torro-

5 sceleriter^

;( durissimum
t)

^
A

7 eouceditur] eoucedetur

/1,

D
J>

autcm]
seriu.

cuim

/>

8 maguitudine cuiusque

D A

illi

cura est

10 autem] cuim

J)

mei sunt
si]
sl

A cmmA A
A
loco

11

custodierunt iusticiam

12 dicerint

patriae]

nostre p.

14 luglte

15 leonis

repetit post deiitcs

D^

et

iterum ... 17 dicamus] et ut illud apostolicum

repellt post nostra X' {superscr. uacat)

dicere possimus

17 enim om.

A
19
et

18 tiimen ... 21 apostolicum cupimus] cupimus enim, ut idcm

apostolus ait

possumus
apostolicum
iactato

P
i>,

quaeramus ... 20 leuemus

21
si

20 coelum
hoc

y A

apostoli P(.'

quam enim]
mariiils]

enlinuero

quam

21/22

lioc

iii

loeoj
(,',

iam
e.

iii

anchore

A
e.

22 ac
portum
{post
r.

uelud In arenls

optjito e. i)ortii rcmls]

tAiitas

optato

remls portn A,

optatum
uerljorum

P,

optat euectus portu remis J)

23

ant] ct

24 quoque om.
est
totis

montes] moles
durls

malicie)

quos

mc

27

iiiterueniente] quos

mo

iicccsse

iiirilius
11011

cautlbus

prlmum lapidare ne personarum arguar exceptionc

deliulo

po-

pulum qul
domiiio

legltlmls

saiictloiilljus

inlierct

A A

aduersuin

seu J)
(v.

sitio] Inhiantissime sitio A cssej me es.se A 30 mortls diemj A, mortis DQ, mortem P lam nostrls obuallatis lateiibns duobus Inuletis sanctorum clipois nostris iam ... 02, 2 cautes] nunc itaque ci-ebro uolitent stabilito dorso ad menia ueritatls capite jiro galea fidlsslme contecto domini adiutorio P 31 ad menla ueritatis A (ride supra), adobuallatus uestrls D ueracium conuiciorum cautcs A

quiescercm post remis portu

potest

22j

uon ut corporaliter intcrficiantur sed inortui uitiis uiuant 27 uer. int. quiesccrem post 24 montes P 25 cutibus D 29 ine] uite A impartlrl P hlls 28 iam om.

uersitatis

moenia I)Q

(j2

GILDAE SAPIENTIS
galea adiutorio domini fidissime contecto crebro veracium volatu volitont conviciocautes.

ju-o

rum
61)

Sacei-dotes liabet Britannia, scd insipientcs:

quam plurimos

ministros,

sed impu-

dentes; clericos, sed raptores subdolos; pastores, ut dicuntur,

sed occisioni animarum

5

lupos paratos, quippe non

commoda

plcbi providentes, sed proprii plenitudinem ventris

turpis
bicri gratia eas

quaorentes: ecclesiae

domus babentes, sed

adeuntes;

populos

doeentes, sed pracbendo pessima exempla, vitia malosque mores;

;

raro sacrificantes et

num(|uam puro corde inter altaria stantes plebem ob peccata non eorripientes, nimirum cadem agentes; praecepta Cbristi spenientes et suas bbidines votis omnibus iinplere curantes; sedem Petri apostoli inmundis pedibus usurpantes, sed raerito cupiditatis in ludae traditoris pestilentem cathedram decidentes veritatem pro inimico odientes et mendaciis ac si carissimis fratribus faventes; iustos inopes immanes quasi angues torvis vultibus conspicantes et sceleratos divites absque ullo verecundiae respectu sicut caelestes angelos venerautes; egenis eleemosynam esse dandam sumrais e labiis praedicantes, sed ipsi vel obolum non dantes: nefanda popub scelera tacentes et suas iniurias quasi Christo irrogatas ampbficantes rebgiosam forte raatrem seu sorores domo
;
:

lu

15

pellentes
potius,

et

externas

vehiti

secretiori

rainisterio

famibares indecenter levigantes vel

dicam bcet inepta non tara niibi quara taba agentibus, buniibantes; ecelesiasticos post baec gradus propensius quani regna eaelorum aml)ientes et tyrannico ritu acceptos defendentes nee tamen legitimis raoribus ilhistrantes ad praecepta saneut vera
;

20

torum,
vitae,

aUquando durataxat aiidierint, quae ab ilhs saepissime audienda erant, oscitantes ac stupidos et ad hidicra ot ineptas saecularium hominum fabubxs, ac si iter
si

quaemortis pandunt, strenuos et intentos

illicita

pinguedinis gratia tauroruni niore raucos

et

ad

infeheiter promptos; vultus arroganter in

inia vel
;

altum liabentes et sensus con25

deiiario maestos ad unum inquisitum Laetos in apostoheis sanctionibus ob inscientiara vel peccatoruni pondus, ora etiam scientium obturantes, liebetes ac mutos et in flexibus mundialiura
et

seientia

remordente ad

tartarum demersos;

uno sane perdito

negotiorum niendacibus doctissimos; quoruni de scelerata conversatioiie muUos sacer-

ADP

{Inc.

s;u'P)-(lotes)

y
1/2 co)iuicioru)u]

1 uoliteiit]

A, uel alitent

DQ

A, conuiuioruju

DQ
P
sed

2 cutes
li)'.

post cautes

habet explioit liber secundus

sipieutes] uonnullos ins. ]'

i)icipit tertius

3 post interposiiam adnotaiioiiem

b.ibet sac.

in-

3/4 impudeutes) iniprudentes et

A, multos imp.

4 sed raptores] sed

sunt
occisioni

(|Uosdam
parati
pr.
p.

r.

P, om.
uiciorura

ut ilicuiitur ... 5 paratos] quidem

iiiin]

dicuntur,

lupi

animarum
d.
p.
s.

A
e.

5 quippe

n.

q.

jjlebi

om.

uentr. pl.

A A

G domos
et corpore

populos

maloriunque
raro J'

moruiu

eos

peruertentes posl 8 stantes

7 pessi)na] interdu)u

7/8 et
u.

numquam] ac

10 inmundis pedibus] i)nmu))do corde

11 traditoris] proditoris J.

usiu-pautes] aliquos

10/11 cupidatis />

decidentes]

decidoites (desidentes P) saepius

detrabeutes et raro vera dicentes

AP
nec
ipsi

12 ac
J.
))ec

si]

tanquam

quasiZ>P
ipsi uel]

iignesi

13 cimspicientes
eis uel
/J',

ullo]uilloi''
/>

immanes quasi] Q, quasi i)nnia))es A, inanes 14 elemosinam iJ e om. P 15 .sed

PQ, sed
/<-,

ipsi

A,

16 irrigatas

D
min.

seu sorores] sororesque ger)na))as

secr. /1

A
t.

17 extranias
cipientes
ag.

extraua^

exteinas )nulieres

uelut

leuigantes] J/",',

ac-

P
si

18

pi.tius

...

biimiliantes] nt pocius dicaui iieruis licet inepte

non

tani niibi rcferenti q.

inpudeuter bu)nilia)ites

20 accepto
pr.

nec] non

legitijuis] legitibus

A
e^^t

ad

)ir.

sa))ct.

21 audierint]
tantes ...
sistu)it

aliquando duntaxat
o.'icit.a)]t

sanct. audierint

22

Iudic)-a|

stupidi

ad

liidicra

ucro

A A

audicrunt

D
si

era))t]
iter

D
A
inl'.

21/22 osciiiitentl
pei--

22 ac
siiiit

... 23

iutciitos]

panduut strenui ac

intenti (luu perditioiiis

ao mortis

tanquam

uite et salutis

iterj

iuter

23 uitae] TJP, uiae y quae )no)-tis pa))dunt| uiortisque pandant Z' paucos D, )nore ta)irorum rauoos rcddiint soiios A 24 iufeliciter
pr. ))uItHs

taur.
])i-.

more raucosj PQ,

et

taur.

)nei-e

uultus arrogantes]

arrogautes

A
-1

deprimcutes

duutur.4
sapientiuni

25 ad ima uel tartararum diuersos D, ad tartaru)n dimersos sensus iino ... 26 laetos] sane uno ta))tii)n denario perdito mesti et ad unum adquisltuu) leti red26 inscientiam] .4i>, insoitiam P(3 27 beb. ae muti i)))ioniuntur post po)idus yl scientium)
obturaiites]
o.

sensus post di)nersos

A
A

co)upri)nu)it
ij.

tletibus
iiT.

28
imilti

negotiation)))i)

i))e))daciis doctissimi

i-epper)untiir

quoruui de]

d.

inultos sac.

potiiis)

ad sacci-dutium potius irruentes

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

dotio

63

iiTuentcs potiiis vel illud paeiic onini pecunia rodimentes (|uaiii tractos ct in codeni veteri infaustoque intolorabilium piaeulorum caeno post saeerdotalem episcopatus vcl presbyterii sedem, qui nec ibidcm usquam sederunt, utpoto indigno porcorum niore

volutantes, rapto tantum sacerdotali

5

nomine nec tameu tcnore,

sunt vel

vol apostolica dignitate

idonci, quoet

acccpta, sed qui

nondum ad integram fidem

ecelesiasticum, ut
nisi sancti

malorum paenitentia
et,

modo ad quemlibet gradum, quom non

non dicam

summum.

conveuientes

adopti
^-

atquc perfecti et apostolorum imitatoros

ut magistri

7"".3.

-'.

10

gcntium verbis loquar, irreprehensibiles legitime et absque nuigno sacrilcgii crimine suscipiunt? Quid cnim tam impiuni tamque scelostum est quam ad similitudinem Simonis magi, non intorvenientil)us licet interea promiscuis criininibus, episcopatus
officium vcl presbyterii torreno pretio,
quiritur.

>"

quod
in

sanctitate rectisque moribus decentius ad-

quempiam

vellc mercari?

sed

co

isti

propensius

vol

desperatius errant,
et

quo non ab apostolis vel apostolorum successoribus, sed a tyrannis

diabolo fucata ct
i;.

a patre

eorum

numquam

profutura emunt sacerdotia:

,

quin potius volut culmen tec-

tumque malorum omnium quoddam quo nou facile eis improporentur a quoquani admissa prisca vel uova et eupiditatis gulaeque desideria utpote praepositi multorum
facilius rapiant, scelestae vitae

structurae superponunt.

uam

si

talis

profecto coempti-

onis condicio ab impudentibus istis

20

non dicam apostolo Petro, sed cuilibet sancto sacerdoti pioquc rcgi ingesta fuisset, eadem responsa acccpisseut, quae ab apostolo auctor eorundein niag\is Simon dicente Petro: 'pecuuia tua tecum sit in perditionem'. bedd.
forte hou. qui ambitorcs
istos

,20.

ordinant,

immo

potius humiliant atque pro benedictione

malediouut,
NicoUiuni
25

dum ex
faciunt
\(K-n

peccatoribus non

paonitcntes,

quod

rectius fuerat, sed sacrilegos

et dosporatos
in

v,t [udam (juodammodo in Petri cathedra domini traditorcm ac Stephaui niartyris statuunt inmundac haereseos adinventorcm, codem ^";,'^''"' * modo sacerdotio adsciti sunt: ct ideo non magnopere detestantur in fihis. quin inuuo venerantur, quod similitor ut patribus subindo vcuisse ccrtissimum est. etcnim cos, si

in

parochiam resistentibus sibi et tam pretiosum quaestum denegantibus severe commossoribus huiuscemodi uuirgaritam invenire non possint, praemissis ante sollicito nuntiis

AC

if.

25 inde a

r.

4 taiilum)

OPQ
tia(iti

1 paene]

APQ,

om.

(iuam

post in-ueutes

2 ueteri] uete

T)

int.

iiiac.

eaeno] cuneo

scelerum intoUerabilium
steterunt

A
1)

3 sedem poat sacerd.

A
P
C

usciuara] Q, saepe P,

umquara

D
A

indigni
inc.

4 tenore]
suminurn

ACPQ,
et

tenere

5 integrum D,

indigne] qui in ea uunciuam ufpute iiidigni ciui raore porcorum uolutantur post 2 intoUerabilium sunt uel mal. paen. idonei] peruenerunt uel cri-

minuin suorum idoneam peiiitentiam peregerunt

optimuuL gradura conuenientes
loquor repreheusibiles

paenitentiam
adeplij apti

6 ut non ... 7 gradum] non dico

8 uerbo
tamque]

loquar irrepr.]
I>

ACPQ,
10
licet

er.

sacr. yl
11

9 suscipiuut]
uel presb.
ofF.

recipiunt .1
presbiteri i^

ACPQ, tam
al)

antenonA

interea oni.

ciuod] ciuid yl

raerc. post pretio

A
s.

errant| sunt

P
14 quiu

13 quo]
bis

ACDPQ,

quod edd.

om.

12 quemp. uelle uel] uel ab A

(luo]

successoribus]

suscipiunt^
eis bls

D^

15 quoddam post culmeu

16 ut (/0 utpote)
pr.

ACPQ,

om.

non]

ne^

D'

15/16 pr. adm.

malorum (pro multorum)

facilius rapiaut. post

suppounnt
sihi

ponunt (suppouunt P)]

retro

uulgi

lauorem

super17 scelestae (celestae D, coelestae Q) uitae structura (ram P) 18 imprudentibus A celse uite supponunt hypocrisim .(

inc

19 pioque) uel pio

ingeste D, inc.

quae ... 20 petro] quae auctor eoruudem

symon magus raagus D, magns simon

22
pectatoril,us

accepit diceute slbi beato petro apostolo accepit

.
.

petro]

20 raagus siraonj 21 heu] C^DQ, om. C-P

r.
f.

C
hi

[superest

on)

(,),

symon
qnMi

24 in loco st. .... statuunt (c ACPQ, '='" ^^> 25 inodoj P) in 1. st. raart. statuunt JP i... b a.ii.iue..torcra] />Q, i.nn.. h. adi..ue..to.-era subiiido uenisse] s.bi /> 26 ut om. AP detesta.,tur] ACI>mj, om. ... .n. et ideo ,. ,,uo et ipsi.4 resistentrbus s.b.) 27 parrochia P sij A CD^PQ, om. D' certura A euenisse P, sibique euenisse A
apostoli petri

non

sacrilegus et] sacrilegos n. p. q.

et

de

A sacrilegis A

qui]

ACPQ,

fu.sset/^

23

petr.]

t.-aditoren. do.,.i.,i post

quoda.nmodo

(adi.itorera

s.

r.

J,

r.

s.

no,.nuIIis i'

se...

den.

27/28 coeraptoribus^

'2ii

mn\ ACD^PQ,

om. D^

ante

se nunc. boU.

64
transnavigarc
oinnino
talis
miiri;i

GILDAE SAPIENTIS
tcrrasquc spatiosas transmearc non
inaequiparabilisquo
pulciiritudo
et,

tani

piget
verius

<iuani delectat, ut

spccies

ut

dicaui,

zabolica

dein illusio vcl vcnditis omnibus copiis coniparctur. fantasia vcl potius insania repedantcs ad patriam ex erecto erectiorem incessum pingunt et dudum summitates montium conspicantes nunc recte ad aethera vel ad summa
flii./iw * .

cum magno apparatu magnaque

r.

luminum somidormitantes acies librant ac sesc nova quacdam plasmata, dominicae mulcator margaritac, ut nuondam Novatus Romac (iraana niger, patriac ingcrunt, violenter manus non tam venerabilibus aris quam fiammis porcus inferni ultricibus digiias in tali scbcma positi sacrosauctis Christi sacrificiis extensuri.
nubium
ijj,io

vellera

diabolica

68 Quid

tu,

infelix popule, a talibus, ut dixit apostohis, bestiis ventris praestolaris?

hisne

lo

ad bona non invitant, sed secundum prophetae ex^^^^1 'l^^j- corrigcris, qui se ipsos non modo probrationem laborant, ut inique agant? taUbusne oculis ilhistraberis, qui haec tantum speculantur, quac prochvc vitiis, id est Tartari portis, ducant? vel certc secuniitttii,. 7. /s.avide otn. i'j,n.A\xva. salvatoris dictum, si non istos rapacissimos ut Arabiae lupos, ac si Loth ad monMaith.isji.iem,

igneum Sodomorum imbrem praepropere fugeritis. caeci educti a caecis pariter in foveam cadetis. 69 Sed forsitan aliquis dicat: non ita omnes episcopi vel presbyteri, ut superius comprehensi, quia non scismatis, non supcrliiac, non inmunditiae infamia maculantur, sed licct sciamus eos castos cssc quod nec vehementer et nos diffitemur. mali sunt. i.Sam.c.2.Qi honos, brevitcr tamcn rcspondebimus. quid profuit Heli sacerdoti, quod solus non violaverit praecepta domini, rapiendo in fuscinuhs antequam adcps domino offerretur quis rogo eorum ob Oen.i.e-a olhs carnes. dum eadem mortis ira, qua filii sunt, multatur?
inferni

i.i

20

invidiam mehoris hostiae

fto(m. 25,
den. i, 24.

caelestique

igni

in

caelis

evectae,

ut Abel,

occisus?

qui

gtiam mediocris verbi aspernantur convicium.

ct

quis perosus est consilium raahgnantium

:

'ambuhivit Enoch scdit, ut de eo veridice quasi de Enoch dicerctur non inveniebatur' in mundi scilicet vauitate omnis post idola proclivc id temporis claudicare relicto deo insipientis? quis eorum salutari in arca, hoc est nunc ecclesia, nulhini dco adversantem, ut Noe dihivii tempore, non admisit, ut perspicuc

cum imphs non

et

25

'cum deo

AC
1
.'}

[finit V.

6 acies)

DPQ

transmare /'
i.

tam] ^CP^), om.

dein]

2 uerius] -lCPy, uerum 4 pingunt] fingunt

/'

ziibulica]

DPQ,

diabulica

illusio]

saltem

ACPQ,

deintle />

A A

5 recte] erecta
7 orgaua
.

A
. .

6 scmiti

(liirmitaiites]
u.

ACPQ,

semidormientes

sese] se P, esse

A
scena
11

quaed. nou.

ingerunt]

affirmaiit et liuic ingeruut patrie

que quondam ingessit rome nouatus niger porcia dorainice emulator uiar_P,

garite yl
fiuuiis

mulcator] scripsi, raulctator 7'y, conculcator

!t

emulator
P>,

yl

8 parie

/^

armis .4

flammis]

dignas post non tam

uentris] u. pigri

P
-17'

scliema]
liiisne i>

cena

A
ad

extensuri })ost 8 uiolentcr

10 ap. dix.

A
A

modo]
i.

solum
p.]

raodo

inuitant] initantur 7'

11/12 exprobationem

X
lolit

12 talibusue
P, loth olim

13

uitiis

e.

t.

uitia id est

ad

tartari portas

-IP

14 ac
seu

si]

uelut

Ib imbr. sod.

praepropere] prope

17 uel]
. .

APQ,
.

coniprehendisti A difquia non om. A 19 mali sunt omues et nos profecto non denegamus A eos ... 20 bonos] quosdam eorum et castos esse et 20 rcspondebiinus] ex diuhie scripture testimonio respondenuis non mhius periculosum esse religiosos/1 sacprdotibus prauoruiii et iuipiorum uitam taceudo cousentire quam ipsos prauc uiuere. ait enim scriptura [Hom. 1,32] non enim qui iaciunt sed et qui cousentiunt pena pecteudi sunt iiaiiniue ^ sacerdoti om. A

18 coniprehensi] excepisti P,

litemur] nou

solus] ipse .4

21 uiolauerat Z>
filii

rapiendo

22 carnis (carnies/J)

oHt. .1

22eidemX)'
rogo] ergo.il
i.

qua
2'osi

f.

s.

multatur] multatur qua et

iim.

uiolatores preceptorum domiui sunt multati /1

eoruni
cae.i4

de quoruiii iiioribus satis multa superius diximus

igiii] (J,

P
occisus]

23 hostiae
0.

c.

q.

iu c. euectae] uite

lestisque />

igne

./',

regni

/-<

coelum

est

^IP

24 aspernantur] pertimescunt
/'(,'

peros. est] eoruui est perosus

malignacium
etioch

merito de eo dicaturA
pientis (iiieipientis i') o)H. y)
diluuii in salutarem

2.0/2(5

25 ut] AD, ita ut cum deo] <Mun deo tanquam enoch A

t>
. . .

de eo ... diceretur]

27 quis eorum
dei
(luiHuin (loinini

(15,

debere] quis

archam nulliim
iii

aduersariuin

introiiiisit

2tj et non ... 27 insieorum iioe imitator exstitit qui tempore per quod perspicne monstratur non nisi in-

noxios uel digne peiiiteutes

que

est sancta ecclesia

intromitti

debere

28 ullum

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

nionsh-arotur ikhi
iiisi

65

quis victoribus solum ct

lusto

rcguni

quinquc

imioxios vol pacnitentcs cgrcgios in doniinicii doniu ossi; (icl)cro.' iii triccntenario luiniero, lioc est trinitatis sacraincnto libcrato victriciunKiuc turinaruni cxcrcitus fcralcs vinccntibus ct nequa-

""

">

quani alicna cupientibus sacrificium offerens, ut Melclnscdecli, benedixit? quis spontc propriuin iii altari capitc caedenduin, ut Habraham, deo iubente optulit filium, ut
similc quoddam huic implcret Christi mandatum dicentis oculum dcxtrum scandalizantem evelli debcrc ct prophctae praecaveret se malcdictum csse gladium ct sanguincm prohibentem quis mcmoriam ijnilefacti dc corde radicitus, ut loscph, evulsif ouis ' j m monte cuni dommo locutus ct nequaquam concrepantibus tubis cxiinh! pcrtcrritus duas tabulas cornutamquc fiieicm aspcctu incrcdulis inhabilcm et horrendain tropico sensu, ut Moyses, advexit'.' quis c(n-um pro peccatis populi exorans imo dc pectorc
'.' ,

.uaiM. 3,2.
i,rrm.4s,io.
'''<^''-

...

'.
19,

Kxoi.

m.

&arf. j<,29.

10

clamavit.

\\t

ipse,

dominc, inquiens,

'peccavit popuhis

istc

pcccatum grandc: quod

si .''";'./-

'dimittis cis,

dimitte; alioquin (kdc

mc

de libro

tuo"'.'

Quis zelo

dci acccnsus mirabili 70

""'"' "''
''''"
''

ad ultionem fornicationis sine K nc ira populo inardcscerct.

iustitia,

strenue

consurrexit'.'

sanando paenitentiae medicamine stupri affectimi. sicut Finees sacerdos, ut per hoc in acvo rcputarctur ijli quis vero eorum vel in cxtirpationem usquc ad interdilatione,
,

'w,
/;.

/.

i':),

nicionem de terra repromissionis septem gentium morali intellegentia

bilitionem
spiritalis

vel ad constadci
/,. 2;. >>.

Israel

pro

cis

Icsum Nave imitatus

csf?

quis

corum populo

finalcs tcrminos trans

20

lordancm, ut sciretur quid cui

tribui conveniat,

sicut supradicti,
/,/.

Finees

scilicct

ct lesus, sagaciter diviserc, ostendif.'

quis

ut advcrsariorum plebi dei

n.

innumera prosterneret gentium milia, unicam filiam, quae propria vohiptas intellegitur, imitans et in hoc apostolum dicentem: 'non quaerens quod mihi utilo est, sed quod 'multis, ut salvi fiant", obviantem victoribus cum tympanis et choris id est carnalibus
,

/.(,<.

/,jj.

desideriis,
2,s

in

sacrificium votivac

placationis, ut lepte, mactavit'.'

quis

corum ad con-

'

/,;..

7.

fuganda stornondaque suporbarum gentium castra, mystcrii trinitatis, ut supra dixinius, cum lagoonas viris toncntibus egregias in manibus sonantosquc tubas, id cst
turbanda
propheticos et apostolicos sensus,

tuam'

et

psalmista

splendidissimo ignis

dominus prophetae: 'exalta quasi tuba voccm terram exivit sonus eorum' ct higocnas lumine noctu coruscantes, quae accipiuntur in sanctorum corporibus
iit

dixit

///..;.

/.

de apostolis:

'in

omnem

Psa/".. /,5.

ADP
cunicjue I>
altari

[delkit 13 tuo)

Q
doimi]

1 egregios otn. IJ

/',

(Iohkj

PQ

2 quis uictoribus ... 4 heuedixit

quis spoute
obtulit

07.

A
sc.

uictri-

4 quis sijonte ... 8 iudliibeutem]

proprium
dicentis

filiuni

iubente clomino in
d.

capite

cecJendum ut abraam quo apice impleret niandatum

christi

ocuUun

eu. deb. et

propbete

ccpnirainatiouem

qua

maledictum
viii.

esse

qui

gladimn
a

suum
sauguine
/>
si

sanguine

probiluierit

denuntiat

7 praecaueret se] Q, praecaueret D,

euellit

P
i>)]

et sangiiinem]

P
.

8 quis] q. eorum
imuj uuo
/',

iosep

A A

P
t.

Cfuis in

moute ... 11 aduexit om.

moysen
quod

nimio vl

12
eis

ipse]

moyses^
13 tuoj
fornicationis

domine inquiens (luiiquiens

dicens domiue -!

13 aliquis] aut dimitte

aut^

quem
uel

scripsisti

quis] uel quis

A
ei

mirabili ... 16 consurrexit] strenue surrexit sd ultionem

sacrilegii in principem sine dilatione pugioue peuitentie

et

eum

transfigens

ut finees ne ira iu

popuhim exardesceret
et

pro hoc reputatur

iustitia in

sempiternum
uel in
.

14 medicamiue] Q, medicum

16

iustitiaj

iniustia (sic)

D
(,'

uero om.

extirpandam usque ad interuitiouem de

17 promissiouis 7^

terra repromissiouis

18 spiritualis

18 imitatus est] iesu nauc imitatus ad radicem geutium morali intelligentia uisurexit cui] D, 19 traus iordanem om. A quis eorum] uel quis yl
.
.

cuique

<^,

unicuique

20

scilicet

om.

A
sibi

iesus]

i.

fecerunt

sag.

diu. osteudit] sagaciter distribuit

posl terminos
lantia

aduersariorum ... 24

desideriis]

aduersarum geutium
que
intelligitur

millia

iunumera populum
et

dei debel-

prosterneret

unicam
utile scd

filiam

obuiantem
in
s.
f.

uictori

propria uoluntas cuni

ra.

timpanis et

cboris id est carnalibus uitiis itnitans

boc

cliristura

dicentem uon

ueni facere u.

apostolum non

24 desiderii /' 2,^ ut] doniino 21 prosterneret om. 28 tuam] cum trecentis uiris figuram sancto trinimysterii (mysteriura D) I> ut steruenda om. propheticas et apostolicas uoccs nam ad tatis gerentibus resouantes tubas in mauibus habeutes que siguificaut accipiuutur ... 66, 1 upostolus] intelligun29 splendissimo prophetara dicitur quasi tuba e. u. t. .1 apostolus ^ tur sanctorum corda sancti spiritus sploudore ardenter refulgentia de quibus
querens
(i-

m.

sit

ci.

m. ut

CHRONICA

III.

gg
2. cor. j,
7.

GILDAE SAPIENTIS
opuribus
iiniiexis

Ijoiiia

et saucti spiritus

igni ardentibus, ut apostolus, 'habentes', inquit,

'thesaurum
imbris

istum

in vasis fictilibus', post idohitriae luci,

quod moraliter interprctatum

signa ludaici vellcris

condensae et fuscae
caelestis

cupiditatis, succisionem
et gentilis

silvac

et

cvidentia

expertis

rore

sancti

spiritus

madefacti fide non dubia, ut

et

71 Gedeon, processit?

Quis eorum

mori

exoptans

mundo

vivere Christo luxuriosos

'.

divitias, ut apostohis /rrf!'j:i4:gentium convivas haudantes deos suos, id est, sensus, extollentes ,?'-^'i'et avaritia', inquit, 'quae est simulacrorum servitus', concussis duabus virtute brachilud,
i't,3'J.
^

'

/.

orum columnis. quae intelleguutur in voluptatibus nequam animae carnisque, quibus domus humauae omnis nequitiae quodammodo pangitur ac fulcimentatur, tam innumeraquis orationibus holocaustoque lactantis agni Phihstinoam. 7,f^bilcs, ut Sampsou, prostravit? /. sam. /2, aepclleus insperatas tonitruorum voces nubiumque imbres coucitaus absque ^^^^^ ijjctmu uncto pro illo meUore ': sZ':. u. adulatione rogem constituens, eundem deo non placentem abiciens,
LSam.^iim regno, ut Samuel. valedictiirus populo astabit hoc
'"^"

....

lo

'loquimini
'si

coram domino

et Christo
si

quempiam cahimniatus sum,

modo dicens: 'ecce praesto sum, bovem cuiusquam tulerim an asinum, eius, utrum oppressi aliquem, si de mauu cuiusquam munus
,

i'

2.

Rcg.

1.

cui a populo responsum est dicente: non es cahimniatus nos neque oppressisti 'accepi? 'neque tuhsti de manu ahcuius quippiam'. quis eorum igne caelesti centum superbos exurens, quinquaginta humiles servans et absque adulationis fuco, non deum per pro-

scd idolum Accaron consulenti. mortem immiuentem iniquo regi anuuntians. omncs prophetas simukcri Baal, qui interpretati accipiuutur sensus humani invidiae i.Re.j.is, 40. avaritiae, ut iam diximus, semper intenti, mucrone corusco, hoc est verbo dei, iit Hehas iniquorum terrae imbres adimens prostravit et zelo dei commotus vates /ac. 5, 17. egregius
phetas,
, ,

20

aetherales,
/.?.

ac

si

fortissimo

penurii clustello

tribus

annis

sexque mensibus obseratos,

inquiens, 'prophetas tuos oc-

/&,/o.fame

siti

moribuudus

in deserto

conquestus est: domine,

'ciderunt et altaria tua suffoderuut et ego relictus

sum

solus et quaerunt

animam nieam?'

-'

-'

2.

72 Quis eorum carissimum discipulum terreuis extra soHtum ponderibus oneratum, quae etsi non perpetua ^- ante ea a se magnopcre hcet rogato ut acciperet despecta fuissent, Reg. 6, lepra et quis ex illis puero in vitae saltini expulsioue multavit ? ut Hehsaeus
^'^, ,

desperatione aestuanti atque inproviso super belhco liostium apparatu civitatem, in qua
erant,

obsidentium tremefacto iuter uos, ut

facta,
ita

ille,

animae

visus, ferventi exoratione

ad

30

deum
2.

ut

intueri poterit

auxiliarium caelestis

exercitus,

armatorum curruum

Reu.

montem pk>num, patefecit, et credere quin fortior quam inimici ad puguaudum ? et quis eorum corporis tactu 4. fortior esset ad salvandum mortui scilicet mundo viventis autem deo ahi diverso funere occubanti procul dubio
ccu equitum
igiiito

vultu fulgeutium

ADQ
2
istis

/'

luci]
et]

lucis

suooensionem

interpretatur
uelleri /5'

3 condensae] AD^^Q,
."i

tlensae i''

succisionem siluae
<3

e.xtKrmiuatu et post
uiilelicet

4 sp. sanct. -1

cessitX*

luxuriosas vl

laudantes ... 7 seruitus]

quincjue satrajias pfilistinoruni que intelliguntur quinque corporis sensus

qui captani animi uirtutem diuitiis et uite uoluptatibus ilhulunt recepta pristina uirtute

1 sunulacro-

rum

concussis ... 9 nequitiae] concussis fortiter duabus columpnis

que intelliguntur corporis animeque

peruerse uoluntatis quibus omnis

humane

nequitie

domus

9 ao] atque

fulmentatur D, fulcitur

A
IJ^

9/10 tam innumerabiles om.

10 ut samson prostrauit ante concussis

quis ... 11 insperatas] quis

eonun oratioinun
coustitueus)

bnliica[u]stii

metum

inimicoruni insper.ite depulit nt samuel uel quis

12 regem om.
deeicit
et

dei

precept"

constituit

A
A

non placentem ... 13

15
/.*'

diceiis]

displicentem

pro eo

meliorem unxit aut quis eorum

assistenti sibi

populo ut idem samuel dicere potest

aliq.

num

/>

14 domino] deo

an] aut

oppr. .4
tulisti]

16 a om.
^ly, cepisti />

^ D

13 regno] Q, regresp. est

a pop.

dicente om.

A
i.

cal.

es nos.il

ueque] que

17
/>'

alicuius quippiam]
noii
. . .

^ft

cuiuspiam
om. /)'

D
i.

18 absque ... 19 accaron con om.

r.

non ... 19 consulenti] qui

consuluit

19 mortem

anninitians posl fuco

inuidiae]

bahal

immunde

A A
/'

24 tua om. 32 seu

27 ante ea] antea

prophetas 20 omnes prophetas] quis eorura o. sacerdotes A 22 et zelo 21 corusco om. A 67, 7 prostrata sunt om. A 30 turmefacto D 31 poterint D 29 atquej ac D
. .
.

34 occumbenti

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

mortuo
(leo,
vitiis

67
ut
statiin

vero vivonti quasi

supva dietus

proficiet.

ita

prosiliens

Christo grates pro sanitate agat cunctorum paene mortalium ore desperata?

Cuius eorum,
adiuncta

carbonc ignito de
regis

altari forcipe Ciievubin

advecto,

ut peccata sua
efficaci

/ria.. ,. 7.

delerentur humilitatc cnnfessionis,

6

labia,

ut Esaiae,

niundata sunt et

oratione
milia
dicti,

-"'

"=

Esai. 37.

sibi

pii

Ezechiae,

supplantatione

centum

octoginta

quinque
ut

exercitus Assyriorum
prostrata sunfi'
quis

nullo

apparente vulneria vestigio

angeli

manu,

supra

eorum ob praecepta

dei et minas caelitus datas vcritatemque vei

j"-^,^"''^-

non audientibus proferendam squalores pedoresque carcerum, ut momentaneas mortes, ut beatus leremias excepit? et ne multa: quis eorum, ut magister gentium dixit, errare
lu

"t. 11,37.

in

montibus
in

et in speluncis et in cavernis torrae, hxpidari, secari, totius mortis

gcnere

pro nomine domini attemptari, sicut sancti prophetae, perpessus est?

Sed quid immora- 73

mur

exempHs
ullo

veteribus,

ac

si

non essent
iter

in

novo ullaV
religionis
flores

audiant itaque nos, qui

praetento tantum sacer-

absque
dotaU
!.,

hxbore

angustum hoc
se

Christianae

nomine

intrare

putant,

carpentes

paucos

veluti

summos de extento
aci. v,, 23.

sanctorum novi testamenti tironum amoenoque prato. quam sodotis legitime in sacerdotali sede, eiectus de

quis vestrum, qui torpetis potius

consilio

impiorum, post divorsarum

plagas virgarum ut sancti apostoli, quod dignus habitus est pro Cliristo vero deo contumeham pati, toto corde trinitati gratias egit? quis ob testimonium verum deo feren-

^"/3"'" *

'

dum
20

fnllonis

vecto

cerebro percussus,
intoriit?

ut lacobus primus in novo dumtaxat episcopus

tostamento, corporaliter

quis

gladio vestrum
,

al)

iniquo principo,

ut lacobus
,

.40,.

jj, 2.

lohannis frater, capite caesus est ?

quis

ut protominister martyrque euangolicus

hoc

aci.

7,

5.

solum criminis habons, quod viderit deum, quem perfidi vidore noquivorant, nofandis quis inversis pedibus crucis affixus pro roverontia Christi manibus lapidatus ost? patibulo, quem non minus morte quam vita honoraturus, ut clavicularius illc caelorum
25

regni idoneus,

cxtremum hahtum

fudit?
,

quis ox vobis gladii ictu veridicantis pro con-

fessione Christi post vincuhx carcoris

naufragia

marum

virgarum caodem

post flumi-

num latronum gentium ludaeorum pseudoapostolorum continua pericula, post famis ieiunii vigiliarum labores, post perpetom solHcitudinem omnium ecclesiarum, post aestum pro scandaUzantibus, post infirmitatem pro infirmis, post admirabilem praedicando
30

Christi

cvangehum

orbis

paene circuitum, ut vas

electionis

magisterquo gentium electus

ul-bis

capitc plexus est?

Quis vestrum, ut sanctus martyr Ignatius Antiochiae

episcopus, 74

ADP
1

(redit

15

quis,

om. 18 toto ... 25

fudit)

Q
4 ysaie

mortuo deo] Q, mortui

D
a.

2 poeuae

D
^
in

7 prostrati
a.

quis] q. uero

A
ra.

eelitas

7/8 ueritatemque uel u.

.4

profereiulam] Q, ueritatem quod u.

proferenilam D, proferenclamque

ueritatem

uou audieutibus
dixit]

8 pedoresque] fetoresque
perpessi suut

4
om.

t mom.] et niom.
attrectari

A
l>)

9 nuilta]

loquar^
testamento
post labore

de proplietis dixit yl

11 attemptari]

sicut

sancti proplietae
ulla] ulla in

ovi.A

perpessus est] aute errare A,

D
s.

12

in

uouo (noua
ttiuto /'

nouo

A A

nos om.

A
itaque

13

lioc

ang.

praetento] percepto

A
A

14/15 ext. sanct. noui

(n. e.

D)

test. tir.

am.

q.

prato] ext. am. q.

sed.

14 se putant intrare prato sanct. tir. uoui

1.

A cilio A
test.

15 quis]
diuersas
sit

q.

torpctis]

torpens />'

16

legitime (\eg\ttw D)\

s.A
est pro

con.

17 ut sancti apostoli] gaudeat cura apostolis

pro christo pati

quod om.
quis

P
20

18

egit]

conturaeliara

A
hoc

18 quis ob

20

interiit]

ob

testimonlum ueritatis

percussus iu cereljro uecte fullonis ut iacobus noui testaraenti primus episcopus occubuit
principe] rege

uestr. gl.

A A
A

A
fudit]

21

fr.

ioli.

A
A

capite caesus] decollatus .1

. . .

ut protorainister martyrque euang.j

christi

ut prothoniaHir euuangelicusque niinister

22 nequiuerant] ob
ille

testimunium

A 4

23

cst lap.

crucis ...

25

patibulo est adfixus pro christo ut

q.

regni celorura claulger idoneus

[sic

25 regm]
gladio

Q,

regem

D
.

quis]

inquani

A
A
c.

gl.

ictu

ueridicantis

Q,

ueridicantes D,

om. P)]

post

chrisH

A
.

26 carceres

A A A

marum]
famcs

scripsi, aniarura

DQ, amarara

Aff, raarls

27 gent. iud.
Inlirmantibus

latr.

pseudoap.] post pseudoap.

28 ulgiliaruraque

29

iiifirmis]

prae-

dicando

30 circuitum] pene orbis circuitura

antiucheue

ut uas ... 31 plexus (plectus P) est]

30 orbis] omnis In predlcatione cuuangelii christi plexus est ut uas electionis doctorque geutium anlc post uincula

D A

31 martur J>^

9*

68

GILDAE SAPIENTIS
oius

post adinirabiles in Ciiristd actus ob tcstimonium

est?

leonum molis Romae confraotus

,

cuius

verba

cum ad passionem

duceretur

audientes

si

aliquando

vultus vostri

rubore confusi sunt, non solum in comparatione eius vos non putabitis sacerdotes, sed

ne
""J^"'j*'^
^"^

medioeres quidem Christiauos

'a

esse.

ait

enim

in

epistola,

quam ad Romanam
depugno
datis,

ecs

clesiam misit:

Syria usque

Romam cum

bestiis terra raarique

die ac nocte

^'^"j" 'conoxus ct colligatus

'ficiis

decem

leopai'dis, militibus dico

ad custodiam

qui cx bene-

nostris sacviorcs fiunt.

sed ego eorum ncquitiis magis erudior, nec tamen in hoc

iustificatus

sum.

o salutares bestias, quae praeparantur mihi,

quando venient? quando

emittcntur?

(luandn cis tVui licebit carnibus meis?

quas ego oxopto acriores parari et

invitabo ad devorationem mei et deprecabor, ne forte, ut in nonuullis fecerunt, timeant

'attingere corpus

meum:

quin

immo,

et

si

cunctabuntur

ego

geram.

date, quaeso, veniam, ego novi, quid expediat milii:

ego me innunc incipio esse Christi

vini faciam,

discipulus:

facessat

invidia

vel

humani
poenae

affectus,

vcl nequitiae spiritahs, ut in

lesum
i''

(!hristum adipisci merear ignes, cruces,

bestias, dispersiones
et

ossium discerptionesque
quid ad haec dormidiscutite,

'membrorum ac

totius

corporis

orania in

me

ununi suppHcia diaboli arte

'quaesita complentur,

dummodo

lesura Christura merear adipisci'.

tantibus animae ocuhs aspicitis? quid taha surdis

sensuum auribus auscultatis?

quaeso, tenebrosam atramque cordis vestri caliginera teporis, ut veritatis et humihtatis

praefulgidum himen videre

F.Mi. 14, 12.

possitis.

Christianus non mediocris, sed perfectus, sacerdos

scgnis,
ille

noii

vihs,

sed

summus, martyr non

et vos,

sed praecipuus
gestibus

dicit:

nuuc

incipio

esse

20

Christi discipulus.

ac

si

Lucifer

de caelo proiectus, verbis, non potestate

et

erigimini
^'""' '*'

et

quodainmodo
dcpinxcrat,

sub
'in

dente

ruminatis

praetenditis,
et

quae antea
rivos
25

"; actor vester

caelum', inquiens,

'conscendain

ero

simihs altissimo'.

Kiai. 37,2r,.et

itcrum:

'cgo fodi

ct bilii

aquam

et

exsiccavi vestigio

pedum ineorum omnes

:

'aggorum'.
psaii,: 21,
7.

multo rectius oportebat vos imitari illum et audire, qui totius bonitatis et humihtatis vorc iuvictum cxemphir est, diccnteiu per prophctam 'ego autcm sum vcr'mis et non

homo, opprobrium horainum

et abiectio plebis'.

mirabile

quoddam

dixisse

eum opprobrium hominum, cum omnis mundi

/0/1.

opprobria deleverit: et iterura in euangelio.

5,30.

'non possura ego a

me

ipso facere quicquam',

cum

ipse coaevus patri ac spiritui sancto,

'<>

communis eiusdemque substantiae, caelum

(. ;o,9.

et terram cum orani eorum inaestimabili ornaraento fecerit, non alterius sed propria potestate et vos arroganter verba exaltasse,
:

75 propheta dicente:
'^"'"""i^-ilmqua.m
,

'quid

superbit terra

et

cinis?'

Sed ad propositum revertar:

quis,
testis,

ex vobis, ut Smyrnensis ecclesiae pastor egregius Polycarpus Christi

{om. 28 et iterura ... 32 cinis)
vl
. . .

AD(H)P
ei

Q
3
coiifusi]

leinstest.

'H

cnms]

APQ, qne >

in

^Z>, suttusi

Py

suut] esscnt

eius]

D A D

iiun

solnm

sacenlotes] enibescetis

comparatione eius non dico solummotlo uos uocaii sacer-

dotes

putaliitis]

pectaljitis

D
lic.

4
ligatus

esse om.

.5

a om. l>

roniam usque
datis] elatis

depugno]

APQ,

I)ugno

G colligatus]
S)

APQ,

parautur

ego om.
disc.

A D es.se ^

mittentur
attingre

A
^

D frui A
A
ItJ

leopai-dus militis

8 bestie que mihi

oarnibus meis]
et

PQ,

carnes carnibus meis D, nostris carnibus

(em. U), tangere

om.

12 quod

nunc]

APQ,

tunc

12/13 ohr.
in oj.

13

fate.scat

s\n\-\ts\\f]

DP

cum Eujino,
.17.'

spiritualis

14 mer. ad.
Iiec o

y,

spirituales

A
liaec]
/>,

^IP
et

bestiae

AP

compleantur AP,

cuuuilentur Ilufuuis

quid ad

quid queso
07n.

presulcs yl

17 aspicitis om.

4
gsscA

ascultatis

18
sij

teporis]

Py, temporis
.A
d.

huni.] luunilitatis(|uc v4
ins.

20/21 chr.

21 ac [om. D')

tanquam

lucifer i)oi proiectus />,

ante

ille,

sed rursum del.

ped.

D^

23
se

actor]

DQ,

auctor

AP

depinxerat]

inanitcr

{Q, uestigia
rnir.

DP)
in

mcor.] ped. meor. uestigio

q.

q.
it.

dixisse
in eu.]

eum]

admirabile

A uocasse 4
e.

25 aggeris

A
A

nmlto] enimuero multos

tocius
sp.]

24 uestigio 27 30
cora-

28 cum onmis] qui

probra diluerat .4

et

euangelio uero
existeus

A
O

29 ego]
ineffabili

iuquit

ipse oni.
pr.

ac

spirituique

A
.

munis
di.tit]

e. q, s.j e. q. s.

X
quo

31/32 oxaltasse

dicente] extollitis ncc

dicentemvl
t.

;i2

quid) .1^,

sed] sed ut

renertatur

7>,

reuertamur

^l

prophetam auditis 9, 2 33 testis

. .

exnnuis

christi caritate ropletus

humane mensam apposuit

militibus ad

tormenta

eum

auide trahenti-

bus obiectns ueio tlammis clauis se couantibus configere dixit sinite

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

69
apposuit
ct

mensam humanc
flammis pro

lirtspitibus

ail

ignem
ijui

cum

aviclc

trahcntibua

obiectus

Clirisli

caritatc dixit:

dcilit milii ignis

ferrc supplicium. dal)it, ut sinc

'ilavorum contixionc flammas immobilitor pcrferam".

vohius sanctorum silvam exempli gratia
5

unum adhuc

practer nuignam verbis

ponam, Basilium

scilicet

Caesaricnscm episco-

^/"4""' *'

''

pum,

qui,

cum ab

iniquo principc minac huiuscemodi iutcntarcntur, quod, nisi in cras-

tinum Arriano caeuo, ut ceteri, macuUiretur, esset omniuo moriturus, dixisse fcrhir: 'ego sane ero cras, qui hodie sum: tu te utinam non mutares'. et iterum: 'utinam 'habercm aliquid digni muneris, quod offerrcm huic, qui maturius Basilium dc nodo
"foUis huius absolveret'.
10

(|uis

semper

sanctis sacerdotibus quibusquc

cx vobis apnstolici scrmonis rcgulam, quac ab omnibus temporibus cxtantibus immanam suggcstionem
est,

praecipitanter ad nequitiam festinantem, recutientibus servata

in

concussione tyran-

norum

indiruptc custodivit, hoc

modo

diccns 'oboedire oportet magis dco

:

quam
ut

hominibus'. ^.

i, 10.

Igitur confugicntcs solito

morc ad

doniini miscricordiam sauctorumquc [inipiictarum cius 76

voces, ut
15

illi

pro nobis ovaculorum suorum iacula inperfectis pastoribus.

antea tyrannis,

ipiis

compimcti saucntur, hbrcnt.

iuhouestos sacerdotes ct
loquatur.
in
filios

vidcamus quid dominus per propiu'tas ad dcsidcs ct uon bcnc populum tam cxcmpla qua!u vcrl)a docentes minarum
ille

nam

et

Heli

sacerdos in Silo pro eo,

quod non digno deo zelo severe

ct

contcmncntcs dcum ultus fuerat. sed molHtcr

clcmcntcr. utpote

patenio
'^^""'"-^-

affectu,
20

admonuerat,

tali

auimadversione damnatur, dicentc

elegi

ad cum proplieta: 'haec

'dicit

dominus: manifeste ostendi

et et post

'servientes Pharaonis,
'sacerdotio'.

pauca:

me ad domum patris tui, cum essent in Aegypto domum patris tui ex omnibus tribubus Isracl mihi in 'quare respexisti in incensum meum et iu sacrificium meum
filios

'^"m.s.j.

'improbo oculo et honorificasti

'in
25

tuos plus

quam me,

ut benediceres eos a primordio

30

omnibus sacrificiis coram me?" 'et nunc sic dicit dominus: quouiam qui lionorificant^-^ *'"" -^*'ccce dies 'me, honorabo eos: et qui pro nihilo habent mo, ad uihilum rcdigentur. 'ct lioc tibi signum i.suM.s.j^. 'venient et disperdam nomcu tuum ct scmen domus patris tui'. 'sit, quod veniet super duoa filios tuos Ofni et Finees; in uno die morientur ambo iu si haec itaque patiuntur, qui verbis tantuni subiectos et non condigna 'ghidio virorum'. ultione emendant, quid ipsis fiet, qui ad mala hortantur peccando et trahuut? Quid illi 77 quoque perspicuum cst vero vnti post expletionem signi ab codcm pracdicti ct resti-

AC
derentur

(f.

27 inde a

r.

10 circUer

Imuiaiiiim, sed plerai/ue evamierunt)

DF

{om. 29 quul ... 70, 9

ciini)

3/4 uolaus uerbis magiiam

post huius

rautareris A 8 oft'eram nou om. P 7 te] ne 10 seraper om. ex uobis] uestrum 9 absoluereret D, absoluat 11/12 11 nequicia 75 suggestionem iis /' temporibus e.Ytantibus] omui tcmpure i'

(5

A raaculaientur A

4/5 episcopum om.

AP

5 ab om.

Imiusmodi

inten-

A
iu

maturius

quibusque
concussione

tyraniuirum]
anle
op.

et

incutientibus tiranuis ^4

12 iudirupte (iiidisrupte P) custodiuit

(sic

ADP,

ciislodiuut Q)

apostolici

hoc

modo
i.

dicciisj

quae eiusmodi

est

P,

coustauter dixit

AD
A A
om.

13 igitur] uos

domiui] dei ct domiiii uostri A, domiiii uostri

iuperiectis

A P
,

op. mag.] CP(J,

mag.

misericordiam om. 15 quis]

AP
tam

14 eius om.
quibus
exemplis
iu silo

inperfectisj iu
librent] ante

A D

quibus A,

libereut

14 ut ant. tyranuis om. per prophetas] APQ, om.

17 et om.

A
D

DP,

queis Q,

16 bone

quam

uerbis

minarum om.

ille

sacerdos (sacerdotes D)] sac.

ille

A A
A,

A
et^

deo] dei

A
^ A
i.

seuerc] seruare D, om.

18 coiitemnentes deum] PQ, conteniptos

deum7^
utputa

dei cnltus coutcrapneutcs

/>,

uultus luerat/*, accensus lucrit

7',

ct clemcnter] clenienterquo

19 uicmuerat

admouuerit

animaduersione] aducrslone 7?

20 ostcndi mc]
tribiibus)

ostendisti 7>
ttihxis
ficiis]

ad domum] domui
isr.

P, om.
s.

DQ israel A

milii] ra.

ficabo
set

rcd. iu nichilum

D
D)]

tantum]
fiet

fecit

de

25 lionorihonorificante mc D sic] D^-Q, et nuuc D^, et sic P, om. A 28 si] 27,28 in gladio uirorum] gladio A tinees P 27 sit om. A A 29 ipsls liet {slc^ CfiJPQ, PQ, digua AD {superesl con condigua] C ACPQ, tiuu D quid 70, 1 propeccando posl traliuiit A niala] niagna agcuda A ipsis A
et

eligi D 21 pharaoni P, in dumo pliaraonis A 23 improbo] in improbo 7)' 22 quare] quia

24

sacri-

uunc

.)

illi

hibitoque] persplcuum post explicationcm

.
. .

quoqiic est

qnod

illl

ucrldlco uati obtlglt

qul missus a iudea ut prophctaret in betliel

Impio regi prohibitusque

70

GILDAE SAPIENTIS

tutionem aridae manus impio regi misso a ludaea prophetare in Betliel proliibitoque, ne quid ibidem cibi gustaret, ae decepto ab alio, ut dicebatur, propheta, ut parum
'
".^lil'

quid panis ct aquae sumeret, obtigit, dicente ad

'deus:

eum

suo hospite: 'haec dicit dominus

quia iuoboediens

fuisti

ori

domini et non custodisti mandatum, quod praecepit

'dominus deus tuus et reversus es et comedisti

'quo

panem

et bibisti

aquam

in

hoc

loco, in

mandaveram
in

tuum
'et

ne manducares panem nec biberes aquam, non ponetur corpus et factum est', inquit, 'postquam manducavit panem sepulcro patrum tuoruni.
tibi,

aquam, stravit sibi asinam suam et abiit: et invenit eum leo in via et oceum?' Esaiam quoque sanctum proplietam de sacerdotibus hoc modo loquentem populum meum "vae impio in maluni, retributio cnim nuxnuum eius fiet ei. ^*,^; J audite
hibit

78

'cidit

lo

'exactores sui spoliaverunt et mulieres dominatae sunt eius.

'te

popule meus, qui beatum

viam gressuum tuorum dissipant. stat ad iudicandum ad iudicandos populos. dominus ad iudicium veniet cum senibus populi 'dominus 'sui et principibus eius. vos depasti estis vineam meam, rapinar pauperis in domo vestra.
dicunt,
ipsi

te decipiunt et

et stat

quare atteritis
f'""-

populum

meum

et facies

pauperum commolitis?

dicit

dominus exer-

15

w. 'cituum'.
'ut

et item:

'vae qui condunt leges iniquas et scribentes iniustitiam scripserunt,

opprimerent

'essent viduae
/r^ai. 2,

in iudicio pauperes et vim facerent eausae humilium populi mei, ut praeda eorum et pupillos diriperent. quid facietis in die visitationis et

'calamitatis

de longe venientis?'

et

infra:

'verum

hi

quoque prae vino nescierunt

iudicium.

et
20

'prae

ebrietate
in

erraverunt, sacerdotes nescierunt prae ebrietate, absorpti sunt a vino,

ebrietate,

'erraverunt
^*"*'"

uescierunt

videntem,
ita ut

ignoraverunt

omnes

enim

79 'mensae repletae suut vomitu sordium,

"'verbum

Fsai.

non esset ultra locus.' 'Propterea audite qui dominamini super popukim meum, qui est in Hieru'salem. dixistis enim: percussimus foedus cuni mortc et cum inferno fecimus pactum. 'flagellum inundans cimi transierit, non veniet super nos, quia posuimus mendacium 26, 'spem nostram et mendacio protecti sumus.' ct post aliquanta 'et subvertet granclo
domini,
viri illusores,
:

2.'

'spem mendacii
'morte
wi^29,

et protectionem aquae inundabunt, et delebitur foedus vestrum cum pactum vestrum cum inferno non stabit: fiagclhim inundans cum transierit, 'eritis et in couculcationem: quandocumque pertransierit, tollet vos\ et iterum: 'et 'dixit dominus eo quod appropinquat populus iste ore suo et labiis glorificant me, cor 'autem eorum longe est a me ideo ecce ego addam ut admirationem faciam populo et
: :

30

'huic rairaculo grandi et stupendo.

'lectus

peribit

enim sapientia a sapientibus

estis

eius

et

intel-

prudentium eius abscondetur.

vae qui profundi

corde, ut a domino abs-

'condatis consilium,
^"'_5.

quorum sunt
et terra et

in tenebris

opera et dicunt: quis videt nos? et quis

et post aliquanta: 'haec dicit
est.

'novit nos?

perversa enim haec vestra cogitatio'.

dominus:
fecit

35

'caelum sedes
'aedificabitis

mea

scabellum
erit

pedum meorum
quietis

quac

ista est

domus, quam

mihi?

quis

locus

meae?

omnia

liaec

manus mea
est)

AO
1

(/.

2S inde a

v.

11 pule

(!)

ineus)

DP

[incipU 9 es.aiam, om. 33 uae ... 71,

i>

(5

Q
qui

prohibito quia IJ dicibatur

(,',

2 quid] ACPQ, quis

decepto ab alio ut] deceptus a

quodam

dice-

batur]
liospite

AC,

dicitur

D
8

obtigit post uati (vide ante)

inc.

A
inc.

suo hospite] predicto propbeta

tibi

suo^l

4
I),

ori

domini]

AQ, deo D,
sil)i

C
manum

5 dom. deus tuus]

inuenit]
/>

dom. Aeus

et reuersus

es om.

A
nm.

G mandauerat

^
ut

om.

A AC

AQ,

inZ),

9 isaiam ^, ysaiam i)
spoliarunt -P
eius] eis

saiictuiu

inc.C
et

10 enim

um.A
i.

11 exactorisA

vulg. vers.

12

{CPQ,
-1

D)

stat a.

populos domiuus om.

A
PQ,
illusores]

14 pauperam
om.

A
mei]
,

15 dicet

16 iterum
18 prede

AP A
U

coudiunt

17 causae]

(spatio requiritur)

D
. .

19

hii

AD
ACPQ, non
glorificat

20 a uiuo] animo
inf.

A
A

23

AC

(.

sores)

D PQ illusiores D
ACPQ,
om.
iuferno]

24
in

dixisti

cum
non

inl'.]

D
29
L>

25 uenie
31 eorum]

nos]

ACPQ,

uos

28

ACPQ,

infcrno J>

stubit ante

pactum

et in] ei iu

.30 appro|iin(iuauerit

A
om.

AP eius A
sunt

cum

vers. vulg.

pertransierit]

trausierit

ideo] idcirco

ego addam] ACD^^PQ,

est

uirgo
dicit

adam

J>'

32 buie]

AVPQ,

34

in ten.

A
def.

35 euim haec]

euim

ista

haec

... 71,

1 dicit

domiuus om.

37 meaej mei Q,

me D,

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'et

71

facta sunt univcrsa ista, dicit dominus. nd (jueni anteni aspiciam nisi ad paui^er'culum et contrituni spiritu et trementeni s(n-niones meos'.' qui immolat bovom, quasi
'qui intcrticiat virura:

qui nnietat pecus, quasi qui excorcbret

canem; qui
quasi

offert oblatio-

'nem, quasi qui sanguinem suilhim offerat:

h

qui recordatur

thuris.

qui

henedicat

'idolo.

liaec

'lectata est'.

omnia elegerunt in viis suis ot in abominationrbus suis anima oorum deHicremias quoquc virgo prophetaquc qnid insipientibus loquatur pastoribus,
dicit

W
/^r.
i-.

attendite:

quid invenerunt patres vestri in nie ini((uitatis, (piia elongaverunt a me et ambuhxverunt post vanitatem et vani facti sunt?' et paulo post: ct ingressi contaminastis terram meam ct hereditatcm meam posuistis iii aboniinationem.
'sacerdotes non dixerunt: ubi est dominus?
praevaricati suut in
et touentes

'hacc

dominus:

5.

/,r. i-,?-;.

me.

proptoroa adhuc iudicio

legom nescierunt me et pastores contendam vobiscum, ait dominus, et

''^"-

'cum
'terra;

filiis

item post aliquanta: 'stupor et mirabiha f\icta sunt in'/,'prophetae praedicabant mendacium et sacerdotcs apphuulebant manibus suis ct
vestris

disceptabo\

'popuhis
15

meus
ut

dilexit

taha.

quid igitur

fiet

in

novissimis eius

?'

'cui

loquar ct con-

/,.r. ,

;.

'testabor,

audiat?

ecce incircumcisae
est iUis in

'verbum domini factuni

eorum et audire non possunt. ecce opprobrium et non suscipiunt illud'; quia extendam
aures
,

j':;;!,^'

'manum meam super habitantes terram dicit dominus. a minore quippe usque ad 'maiorem omnes avaritiae student et a propheta usque ad sacerdotem cuncti faciunt
'dolum.
et curabant contritionem fiUae populi
erit

'et

non

pax.

confusi sunt,

qui

mei cuni ignominia dicentes: pax, pax, abominationem fecorunt. quin potius confusionc

'non sunt confusi et erubescero nescierunt.

'pore visitationis

quam ob rem

cadent inter ruentes, in tem-

eorum cornient, dicit dominus'. 'clinantium ambuhmtes fraudulentor aes et ferrum

argentum reprobum vocate
'a principio,

et iterum:

'omnos

isti

principes de-

'/1^^,^

universi corrnpti sunt, defccit suffla-

'torium in igne, frustra conflavit conflator, mahtiae autem

25

eorum non sunt consumptae.

et post

eos, quia
ite

dominus proiecit
ad locum

illos'.

pauca;

'ego sum, {j^jy

'ego sum, ego vidi, dicit dominus.

et videte

meum

in Silo, ubi habitavit

noraen

meum

quae fecorim ei propter malitiara populi Tuei IsraeL et nunc quia et locutus sum ad vos mane consurgens et 'fecistis omnia opera haec. dicit dominus 'loquens et non audistis, et vocavi vos et non respondistis, faciam domui huic, in qua
;

30

'invocatum est
'et

nomen meum
et

et in

qua vos habetis fiduciam, ot loco, quem dedi vobis

a facio mea'.

patribus vcstris, sicut feci Silo ct proiciam vos a

Et

itokiann:

'filii

moi bt
ctsi.'

'exiorunt

me

non subsistunt,
quia stulte
et

ot

non

est qui extcndat

ultra tentorium

meum

'erigat pelles

'terea
35

grex eorum dispersus est'. ot post aliquanta: 'quid est|^''-"'"'quod dilectus meus in domo mea facit scelera multa? nuraquid carnes sanctae auferent ohvam uberem pulchram fructiferam specio'a te mahtias tuas, in quibus gloriata cs? sam vocavit dominus nomen tuuni. ad vocem loquelae grandes exarsit ignis in ea et

meas, non intellexerunt

egerunt pastores et dominum non quaesierunt.

prop-

AC
dolum)
1

(/.

29 inde a

v.

circ. bovein, f.

30 inde a

v.

31 pioieiam)

DP

(incipit

6 liieremias,

deficil

19

m
A

Q
lespitiaiii

fnii

inimolal ... 5/6 delectata

est

uvi.

A
ingr. ^l

i exteiebat
iiiquiens P,

/'

idolo]

CQ,

ydola

L>

eligeiuut
se e.

8 elongaueiuut]
po
. .

DQ P

6 est] ('Q,
et

vm.

ambulaueruut

D om. A

7 liaec dicit] liaec

'J

luic

iuqiiiens dicit

et iugr.J

posuistis] .1
.
. .

PQ,

j.oluistis /',

in

disceptabo ,1

16 21

iu om.. interl
/'
/'

A
iu terra

propterea 10 domiuus] deus ^l abom. anU posuistis A 12 item] et 4 ait] dicit J coutendebam P adhuc om. .4 20 et nou erit] cuin uon esset 18 cuncti] omnes .4 quia] et A 24 couflauit] conflant P 22 omues ... 33 egerunt om. A A

domiuus post 12

U
A

uouissimo -IP
qui] quia

2.5

uocate] C(i,

uocat

26

surgeus

V, iste D 29 non aud.] aud.

ite]

silo]

(spatio
loco]

requiritur) Q,
(J,

iosaphat sylo

P A
Q

30
C'y,

in loco

33

et

om.

28 consurgens] Q, 34 iutellexeruntj
faciat

intellexeruut ueglexerunt

35 quod]
et inlra

quid A, uobis

dilectus]

AD,

dilestus

num

quid

72, 2

deuoraudum]

saucto

36 oliuamj CQ, obiuam

37 uocabit traditur

72
/<i-.i2,9. yo.

GILDAE SAPIENTIS
sunt
fVutctu (mus\
et iteruni:

'conibusta

'vcnito,

congrogamini

onines bestiae terrae,

'properate ad devoranduni.

pastorcs multi demoliti sunt vincam

meam, conculcavcrunt
itemque

'partuni inoiun, dederunt portionem

/r.

mcam

dosiderabilcm in dosortum solitudinis'.

qui dilcxit

M,jo. 'loquitur

ler. 14,

I3~tr,.

movore pedes suos et non quicvit nunc recordabitur iniquitatum oorum et visitabit peccata illo'et domino non placuit. rum'. 'proi)hctac dicunt cis: non videbitis gladium ct famcs non crit in vobis, sod 'pacem veram dabit dominus vobis in loco isto. ot dixit domiuus ad mc falso pro'pbetae vaticinantur in nomine mco, non misi cos ct non praecopi ois, visionem men:

'liaco

dicit

dominus populo

liuic,

,.

'dacem

et divinationem ct fraudulcntiam

ct

seductioncm

cordis

sui

prophetant vobis.
lo

'idco hacc dicit dominus: in ghidio et

'prophetaverunt, proiecti erunt in

viis

famc consumcntur prophetae illi et populi, quibus Hierusalem prae fame et gladio, et non erit qui
,

S2
"^

Et iterum: 'vac pastoribus qui disperdunt et dilacerant grcgem pascuae idco hacc dicit dominus deus Israel ad pastorcs qui pascunt 'mcae, dicit dominus. popuhmi mcum vos dispersistis grcgcm mcum ct ciccistis eos et non visitastis illos.
'sepeliat'.
:

'

1120

ego visitabo super vos malitiam studiorum vestrorum, dicit dominus'. 'propheta 'namque et saccrdos polhiti sunt ot in domu mea inveni malum eorum, dicit dominus: impellentur onim et corruont in 'et idcirco via eorum erit quasi lubricum in teuebris
''&<ic&-i
,

is

'ea,

afferam cnim supor cos maha,

annum
ct

visitationis

eorum,
in

dicit

dominus.
docipiobant
et

et in pro-

'phetis

Samariae
Jsracl.

vidi in

fatuitatcm,
})rophctis

prophctabant
vidi

Baal ct

'meum
'dacii:

ot

lerusalom

simiiitudinom adulterium

itcr

popuhim mcn-

20

ot confortaverunt
facti

'sua:

sunt

manus pessimorum, ut non converterentur unusquisque a malitia mihi omncs Sodoma et habitatorcs oius quasi Gomorrha. proptcrea
ecce

'haec dicit dominus ad prophctas:

'a

ego cibabo

cos

absinthio et potabo eos

tei-ram.

felle.

prophetis enim lerusalem est egressa pollutio supcr

omnem

haec

dicit

do-'

'minus excrcituum: nohtc audire vorba prophetarum, qui prophctant vobis et dccipiunt

cnim cordis sui loquuntur, non de ore domini. dicunt enim his, qui me 'blasphcmant, locutus est dominus: pax erit vobis: et omni, qui ambulant in pravitate 'cordis sui, dixerunt: non veniet super eos malum. quis enim affuit in consilio domini
'vos: visioncm
'et vidit

et audivit

sermonem

eius?

quis consideravit

'turbo dominicac indignationis cgrcditur et tompestas

'veniet:
^5

vcrbum ilhus et audivit? eccc, crumpens super caput impiorum

ct

3o

non revertetur furor domini,

cordis sui.
vcl
facitis,

usqui;

dum

faciat

usque

dum compleat

cogi-

'tationem
cogitatis

in

iiovissimis dicbus intclicgetis consilium cius'.

Parum namquc

quod sanctus quoquc loel monens inertes sacordotos ac detlcns /ot( y, j-/:j. detrimentum popuh pro iniquitatibus eorum edixit: 'expergiscimini, qui estis ebrii a 'vino vestro, et ploratc ot lamentamini omnos, qui bibitis vinum in ebrietatem, quia 'ablata est ab ore vestro iucimditas ct gaudium. lugcto, sacordotes, qui dcsorvitis 'altario, quia iniscri facti sunt campi. lugeat terra, quia miserum factum est frumcntum 'ct siccatum ost vinum, diminutum est oleum, aruerunt agricolae. lugote, possessiones, 'pro tritico et hordco, quia pcriit vindcmia ex agro, vitis arefacta est, ficus diminutae

as

AC
'2

(fmU

c.

V.

22)

DP

(redit 3.3 saiictas,

/' /'
l>,

um. 38 lugete ... 73, 3 arescerent)

Q
.4

properHteJ CQ, preparate

uin. raeam]
.5

ACQ, uiueam
euis

D
8/9

3 desertu
6 famis 7'

4 haec
7 uobis]
in

dicit

7 isto om.

A
A

mimere] CQ, noucie

6 illorum] CQ, eorum i>

eis]

uobis

7/8 pr. fal.

11

et

nou| unn

uec

,1

D
33

mendacem om.
israel

,4

9 fraudulencia
Ki doniu]
!>,

proplietauoruntj predicaueruut
iuueui] iuuentum cst .4

/>

12 disperguut

.4

13

om.

domo 4(J

18/Ii> et iu proplietis ...

facitis

om.

A
liiis /)

21 conuerterentur] C('?)D,

c.onncrteretur

Q
34

22 sua om.
viUij.
i",

gcirmorra

l>
rj.

26 locuntur
expergiscemini

27 ambulat vers. vuhj.

[iroplieta

28 37

eos] co

1),

nos vers.
dixit

33 quod

s.
--1

iud ] quid quoque sanctus iohel

A
bibistis

ac] et
altari

deuuntiat atteudite
s.

Af

37/38 frumeutuui ct

(exsiccatum A) est

4 om. D

3.')
,'!8

uestro o)h. ^l

mouens uinum

D
i'

deminufnm

,4

aruerunt]

AQ,

et nrueruut i>, aruere

39

perit t)

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'siint:

73
siiiit.

gTan;it;i

ct

p:lmii
filii

ct

nuiliiin

ot

omniiX

ligna

agri

iirclactii

(niDniani

ron-

'fudeiunt g;iudiuin
tiim

liomiiumr.

quac omnia

sijiritiiiitcr

intcllcgcnilii crunt voljis,

:

ne

10

famc vcrbi dei aniniae vestrae aresccrcnt. et iterum 'Hete, sacerdotes, hti s, n. 'qui deservitis domino, dicentes: parce, domine, populo tuo et nc dcs hcreditatem 'tuam in opprobrium et ne domincntur corum gcntes, uti ne dicant gcntes; ubi cst deus sed liaec vos nequiiquam iiuditis, scd omnia, quibus propcnsius divini furoris 'corum'.'" indignatio inardescat, admittitis. Quid etiam sanctus Oscc prophcta saccrdotibus vestri 81 signanter attenditc: 'iiudite haec, sacerdotes, et intendat domus Isracl o,. moduli dixerit, ;. 'et domus regis, infigite auribus vcstris, quoniam ad vos est iudicium quia laqucus 'facti estis specuhxtioni ot vclut retiacuhim extensum super Thabor': quod indicatores Vobis etiam a domino alienatio huiuscemodi intendatur per 85 venationis confinxeruut. prophctam Amos diccntem: 'odio habui et repuli dies festos vestros et non iiccipiam ^""'j ' 'odorcm in sollemnibus convcntioniljus vcstris, quia etsi obtulcritis hoh)ciHistoni;it;i ct
pestilenti
.5,
,

'hostias
i'>

vestras,

iioii

;iecipi;iin

ca.

et

salutare
et

declarationis

vestrac
tuoruin

iioii

aspiciiim.
^iudiain'.

'tninsfer

me sonum
sicut
et

cantionum tuarum,
cibi,

psalmuin organum

iioii

famis

etenim evaugelici

cuhna ipsa vestrae animac visccra excomedens

'ecce', inquiens,
'dies
in

grassatius,ii.

in vobis,

supra dictus propheta praedixit.

veniunt, AicW, Anws

'dominus

inmittam faniem

terram, non
ct

famem

panis

nequc

sitim

aquac, sed
invenient'.

'famcm
20

in

audiendo vcrbum

dei

movebuntur aquae a
si

inari

usquc ad marc et ab
ct

aquilonc usque ad orientem, percurreut quaerentes

verbum domini,
'audite nunc',

non

Auribus quoque percipite sanctum Micheam ac

subdolos
populi
principes
concisius

caelestem quandam tubam adversus 86

inquiens,
'principes
^"^j'.;

personantem:

'

'domus lacob: nonne vobis

bus

est, ut cognoscatis

iudicium odientibus bona

et quaerenti-

s.i

eorum ab eis et carnes coruin ab ossilius eorimi? 'qucm;Klmoduin comederunt carncs plcbis meae ct pelles corum ab eis excoriavcrunt. 'ossa corum confrcgerunt et laiiiaverunt quasi carnes in olla? succlamabunt ad dcum exaudiet eos et avertet faciem suam ab eis in illo tempore, propter quod 'et non
maligna,
rapientibus
pelles

'mahtiose
'prophetas,
30

gesserunt

in

adinventionibus

suis

super

ipsos.

haec

dicit

dominus super
j^raediciint in

qui seducunt
est

populum meum,
data in
os

qui

mordent dcntibus

suis et

'eum pacem, et non 'erit vobis cx visionc

'phetas
et

eorum: excitavi in cum bellum. propterca nox et tencbrae vobis erunt ex divinatione ct occidct sol super procoutenebrescet super eos dies et confundentur videntes somnia et deride-

'buntur divini et obtrectabunt adversus

omnes

ipsi,

quoniam non

erit,

qui exaudiat eos,

35

'si non ego implevero fortitudinem in spiritu domini et iudicio et potestate, ut annunaudite haec itaque, duces 'tiem domui lacob inipietates suas et Israel peccata sua.

ADP
1

(om. ad 3 aresoerent

et

14 et salutare ... 20 iuuenieut

et

28 haec ... 74,11 praeparat)

grana

ligna]

mala

A
."j

quoniam]

qm

D
et

1/2

confundunt
3
dei]

A
domini
.4

2 gaudium] gladium

spiritaliter] .41, spiritualiter

om.

A
n.

populo] parce populo

d.

Q A

erunt] Q, sunt D, erant

et

ne dominentur] Q,
.(

i.ti

gentes] ne dicatnr inter gentes

6 audietis

4 domino] deo D, dominentur P, et dominetur D, ut dominentur A laqueum A infugite D 7 admittetis D

vulr/.,

II)

retiaculum] .4^, reciaculum D, ratiunonlnni

super thabor] vers.

super retaberium
vul<j.),

DQ, om.AP
11 etiam]

vers. 10,11 quod i. u. confin.\erunt] DQ, et uictimas declinastis in profundum A (ex non om. D 12 odio] ideo A AP iutenditur huiusmodi A et D

om.

13

soll.

conu.] sollempni-

tatibus.l

holocaustaO
.4

14 declinationis

.4

aspiciam] ^'(?,

.iccipiam .!,
.
.

accipiam aspic.am /)

15 ca..tatin..m
fames eu.
eibi

organoru.n
uest.-c
.1

audiam] AQ, accipiam

D
D D
28 33

16 famis

animae] ipsa enim d.ra

.4
/>,

anime

eteni.n) est ibi

17 inquid
aq.iae 0..

19 in audiendo] audiend.

et

moue-

huutur ...
audite

-20 i..uenie..t om..

3.'S

A
om.

moue..tur

1>

22 concisuis P, consicius
adi>.ue..tionihs]
ipsi]

fidut.ns

...

peccata

sua

A
i..

24 ah]

ex

D
A

29 sedecunt
domi..i

D
III.

31 sol om.
spiritu

D
israel]

32,33 deridehu..t 2>

isr.

Q,

isti

Q, adue..t.on.hus Z^P 34 spiritu do.......] Q,

nomine
CHBONICA

35

itaque om.

duces]

AQ,

priucipes

D
10

74

GILDAE SAPIENTIS
et rcsidiii doimis Isnicl, qui al)nminamini iudicium
ct

'domus lacob,
'vcrtitis,

omnia rccta per-

qui acdificatis Sion in sauguinc ot Hicrusalem in iniquitatibus: duces cius cum muncribus iudicant ot sacerdotcs cius cum mercede respondebant et prophetae 'eius cum pecunia divinabant et in domino requiescebant dicentes: nonne dominus in ideo propter vos Sion sicut agcr arabitur et 'nobis cst? non venient super nos mala.

llierusalem sicut spccula pomarii erit et

.tfKA.7,i-j.

mons domus

sicut locus silvae'.

et post ali-

messe et sicut racemus ad manducandum: primitiva, heu me, anima quia 'in 'pcriit tcrrenis oporibus, semper peccatorum revcrentia exoritur reverens a terra, et omnes in sanguinem iudicio contendunt, et unus'qui corrigat iutcr homines, non est. 87 'quisque proximum suum tribulatione tribulavit, in malum manus suas praeparat'. Quid
quanta: 'heu me, quia factus

sum

sicut qui coliigit stipulam in

vindemia, cum non

sit

botrus

10

Sophonias etiam propheta egregius de vestris olim comessoribus disceptaverit attendc Hicrusalcm namquc loquebatur, quae spiritaliter ccclesia vel anima intellegiditc
, ,

Soph. 3.1. 2.

tm:

'o\ inquiens, 'quae erat splendida et liberata civitas, confidens

'audivit

vocem nec pcrcepit disciplinam,

et id

in

domino non
eius

confisa

est et

columba, non obad deum suum

viri

15

sopii.3,3~5.^non accessit'.

quare, ostendit;
in

'principes
,

sicut leo rugientes, iudices sicut

lupi

Arabiae non relinquebant

mane

prophetae

eius

spiritum portantes

con-

dominus autem nou faciet iniustum: mane mane dabit iudicium suura'. Sed et 88 'iustus in mcdio eius et 'haec enim dicit beatum Zachariam prophetam monentem vos in verbo dei audite ^"J^^is 'omnipotens dominus: iudicium iustum iudicate et misericordiani et miserationem
'tcmptoris, saccrdotcs cius profanabant sancta ct impie agebant in lege.
;

20

'facite

unusquisque ad fratrem suum, et viduam et orfanum

'per potentiam nolite nocere et

mahtiam unusquisque

fratris

'corde suo:
'aures

et

contumaces fuerunt, ne observarent,

ut

et

et pauperem non reminiscatur in dederunt dorsum stultitiae et

et
sui
25

advenam

non audirent, et cor suum statuerunt insuadibile, ne 'audirent legem meam et verba, quae misit dominus omnipotens in spiritu suo in 'manibus prophetaruni priorum et facta est ira magna a domino omnipotente'. et ^"' 2 '"' iterum 'quoniam qui loquebantur, locuti sunt molestias et divini visa falsa et somnia 'falsa loquebantur et vana consolabantur, propter hoc aridi facti sunt sicut oves, et 'afflicti sunt quoniam non erat sanitas. super pastores exaeervata est iracundia mea
suas

degravaverunt,

sn

^'"^*j_'|'

'et

'facta est

visitabo'. et post pauca: 'vox lamentantium pastorum, quia misera magnitudo eorum. vox rugientium leonum, quoniam miser factus est decursus 'lordanis. haec dicit dominus omnipotens: qui possidebant, interficiebant et non pae'nituit eos. et, qui vendebant eas, dicebant: bencdictus dominus, et ditati sumus et
,

super agnos

'pastores

earum
(/.

nihil parsi sunt

in

eis

propter quod non

ad 11 praeparat
el.

parcam iam super inhabiin

35

AC
post
.

31

iiide

v.

leueientia)

DP

(om.

26

spiritu ...

30 sanitas

et

31 et

75, 1 dominus)
in iniq.] iniq.
s.
1.

Q
3 iudicabant

et nions d.

siluae oin.

A
.i

A 4 in nobis] uobis meuse D, raessem A

suant)

D
et

5 sion post arabitur

om.

6 spelunca
-0

non

sit

botrus]

non
1-2

sicut botros

primitiua ... 11 praeparat om.

{vel

A A
D,

racemos A, ramus
9 perit
siia i9

8 cum

11 tribulauit]

CD,
et

tribulat

Q
'''

suas

praeparatj
el.

suaut
.)

praeparant

{vel

-runt)

(supra scripta evanuerunt)

pparant

sopb.

13

spiritaliter]

AP,
ea

spiritualiter

DQ
est conf.

14 era

O'

et liberata]
q.
/",

libera P, liberata

14/15 audiuit
ostenditur
/><

percepit] recepit

A
sicut]

A
quasi X)

16 quare]
leones

dixerit

ostendit]

CffjPy,

eius]

eius

iu

^CP^,

leones in

uia

17 arabiae] uespertini

A
dei]

ueri

A
A

17/18 contemptorisj

CPQ, contem(p)tores
dom. omn.

AD
nocere]

19 iniustum]

iniquitatem P,

instum

A
sui un.

20

domiui

21 omn. dom.] CD,

APQ

miserationem]
calumniari

rationem
un.
fr.

A
sui]

22 fratrem]

ACPQ, proximum D
/',

23 per potentiam om.

d.

P
A A A

CPQ.

fr.

un.

fr.

24 dorsum]
deo

suum A

25 degrauauerunt] CQ, degraua25/26 ne audirent] nec obaudierunt

runt P, degrauerunt D, .ulgrauerunt

insuadibile] indissuadihile

26 suo] CQ,
hoc]

sancto D,

sancto ot

.1

27 domino]
et

d.

ACQ,

quod

30 exaceruata]

exacerhata

29 consulabantur D, consulebantur 31 et post pauca ... 75, 1 dominus om.

35

parsi] acripai, passi libri,

parcebant vers. vulg.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'tantes

75

terram,

dicit

doininus'.
'vos',

denuntiaverit, audite.
'in

Quid praeterea sanctus Malacliias propiieta vobis 89 inquiens, 'sacerdotcs, qui spernitis iionicn nicuni ct dixistis :!'";'"'''
:

'

quo spernimus nomen tuum? offerendo ad altare mcum pancs poUutos et dixistis;'"' 'in quo polluimus eos? in eo quod dixistis: mensa domini pro nihilo est, et quae 'superposita sunt, sprevistis: quoniam, si adducatis caecuni ad victimam, nonne malum? 'si ammoveatis claudum aut languidum, nonne malum ? oifer itaquo illud praeposito
'tuo,
si

suscipiet illud,

si

accipiet

personam tuam,

dicit

dominus omnipotens.
intuUstis

et

nunc
,

'exorate faciem dei vestri et deprecamini

eum

in

manil)us vestris facta sunt haec

'ct

si ctf^!".'''j

'accipiam
10

ox vobis personas vestras'. et iterum: "languidum et intulistis munus. numquid suscipiam

de rapina claudum
faciens

'

illud

de
et

manu

vestra? dicit dominus.

'maledictus dolosus, qui habet in grege suo

masculum

votum

immolat debile

'domino, quia rex

bile

in

gentibus.

magnus ego sum, dicit dominus exercituum, et ncmien meum horriet nunc ad vos mandatum Iioc, o sacerdotes, si nohicritis audire et
ait

'ponere super cor, ut detis gloriam nomini meo,

is

'egestatem

et

maledicam

benedictionibus vestris,

dominus exercituum, mittam in vos quoniam non posuistis supcr cor.

'eccc ego proiciam vobis brachium et dispergam super vultum vestrum stercus soUemni-

'tatum vestrarum'.
auscultate: 'pactum

sed interea ut avidius organa nequitiae praeparetis ad bona, quid

,

20

si quantuhmicunque adhuc interni auditus in vobis rcmanct, meum', inquieus, 'fuit cum eo', de Levi namque vel Moyse tiecun- 1'"'""'dum historiam loquebatur, 'vitae et pacis, dedi ei timorem, et timuit me, a facie 'nominis mei pavebat. lex veritatis fuit in ore eius et iniquitas non est inventa in labiis

de sancto sacerdote dicat

-'

'eius,

in

pace et in aequitate ambulavit

custodient
est'.

mecum

et

multos avertit ab iniquitato.

labia

'enim

sacerdotis

'domini exercituum
25

legem requirent ex ore eius, quia angehis nimc item mutavit sensum et malos increpare non desinit,
scientiam
et
'^'''t''- 2,

'vos',

inquiens, 'recessistis de via et descandalizastis plurimos in legc et irritum fecistis

dicit

'pactum cum Levi,

'biles et
'in

dominus exercituum.

propter quod et ego dedi vos contemptiet accepistis faciein

humiles in omnibus populis, sicut non servastis vias meas

et iterum:

lege.

numquid non pater unus omnium nostrum? numquid non deus unus

creavit
^'^'''>,

'nos?
30

quare ergo despicit unusquisque fratrem suum?'

ipse

'ecce veniet doini-

'nus exercituum et quis poterit cogitare

'dum eum?
'contians et

diem adventus eius? et quis stabit ad videnenim egredietur quasi ignis ardens et quasi poa lavantijim, ct sedebit emundaus argentum, et purgabit fiUos Levi, et coLabit eos quasi aurum et
et post

'quasi

argentum'.

pauca: 'invaluerunt super

me

verba vestra,

dicit

dominua,

^^^"j*-

'

'et dixistis:
35

'cepta eius et quia

vanus est qui servit deo, et quod emolumentum, quia custodivimus praeambulavimus coram doraino exercituum tristes? ergo nunc beatos
si

'dicemus arrogantes,
'et

salvi

facti

sunt'.

quidem aedificati sunt facientes iniquitatem, temptaverunt deum Quid vero Ezechiel propheta dixerit, attendite: 'vae, inquiens, 90
visio

'super vae veniet

et

nuntius super nuntium erit et quaeretur

a propheta et lex

AC
ueruut om.
7),

{finit V.

si

am)

DP
et

{om. 1 ad dominus

et

13 et liunc ... 37 sunt)

Q
.
.

1 terram]

(spatio requiriiurj
vl

PQ, om.

2 denuntiauerit]

{mperest
on. 7>

auerit)

PQ, douuucia4 eos

nialum]
si]

annuntiauerit

5 quoniam] quia
si

quo spernimus nomen] ^-ICPC^, nonue] nou nie /' cetum D, coctum A
dixistis iu

3
si

tuum

7. Z>'
. .
.

ammoueatis

AC
A

{superest

am

.)

PQ, om.
8
dei]

D
7'

affer

proposito
.1

.-1

7 suscipiens D, susccperit

/'

sic

acceperit 7'

domini

9 ex\ a

persunam uestrani Z)
17 praeparetis] propere

11 mak-dicus 7'

13 ad

uos 0711.^

o om.

D
.4

15 benediceutibus 7>
7>'

A
J

boiia] b. uertere .1

19 ascultate

A
A
iu]

pactum] peccatum

eo] illo

uel] et .(

20 uitao
in

et pacis jwst

19

cum

illo .1

tlmorem] amorem
requirunt
dilastis7>
ore]

meum

21 pauebat] timebat 7>

22
sicutj

acq.] acq.

labiis 7>

24 unnc
-!

iteni

mut.] mutauit itaquo

7>'

A
si />

de 7>

26 uos om.

27 populus
/>
/ms .1

23 custodiunt -47> descau2.0 uosj uos autcm .1 .37 facti sunt 28 numquid
.
.

om.A
arg. 7>

nostrum] uestrum

29 nos] uos
37 quid ucro

31 poa lauantium| lierba rullonum

7>

33 quasi
J>

arg.]

34 emolimentum

38 nae

iieniet]

ueniot

7'

erit

om.

qiiaeritur IJ

10*

76
*^'"^"" 'P^ribit a
'tjuod

GILDAE SAPIENTIS
sacerdote
ot

consilium
sunt

de senioribus'.
et

et

iterum:

'haee

dicit

dominus: eo

mendaces divinationes vestrae vanae, propter lioc ecce extendam manuin meam super prophetaa, qui vident men'dacia et eos (jui loquuntur vana: in disciplina populi mei non erunt et in scriptura 'domus Israel non scribentur et in terram Israel non intrabunt et scietis quia ego 'dominus. pi'opterea popuhim meum seduxerunt dicentes: pax doraini, et non est pax
vostri

sermones

'ego ad vos, dicit doniiiius.

^'"J'

i;

'domini.
*his,

liic

struit

parietem et
cenMcalia
universae

ipsi

ungunt eum

et

cadet'.

et

post
et

aliquanta: 'vae

'super

^'sf-sa'.

velamina animaeque subversae 'sunt populi mei et animas possidebant et eontaminabant me ad populum meum 'propter manum plenam hordei et propter fragmentum panis ad occidendas animas, quas non oportebat mori, et ad liberandas animas, quas non oportebat vivere, 'dum loquimini populo exaudienti vana eloquia'. et infra 'fili hominis dic, tu es terra 'quae non compluitur neque pluvia facta est super te in die irae, in qua principes in medio
qui

concinnant

subtus

omnem

cubitum manus

faciunt

omne caput

aetatis

ad subvertendas animas.

lo

'eius sicut leones rugientes rapientes rapinas,

animas devorantes

in

potentia et pretia

'accipientes et viduae tuae multiplicatae sunt in

runt

legem nieam

et polluebant sancta

mea.

medio tui et sacerdotes eius despexeinter sanctum et pollutum non distingue-

mundi non dividebant et a sabbatis meis obvelabant 91 'oculos suos et poliuebant in medio eorum". Et iterum: 'et quaerebam ex eis virum E:ecli. 22, i;37;'recte conversantem et stantem ante faciem raeam omnino in tempora terrae, ne in 30.
inmundi
et
(

'bant et intermedinm

'fine

delerem eam,

et

non
:

inveni.

et effudi in

eam animuni meum

dedi,
dicit
:

in igne irae

meae
aU-

'ad
^'"''i-y.

consumendum
:

eos

vias

eorum

in caput eorura

dominus'.

et post

quanta

sermo domini ad rae dicens fili hominis, loquere filiis populi mei 'et dices ad eos: torra in quam ego gladium superinducam, et acceperit populus terrae 'hominem unum ex ipsis et dederit eum sibi in speculatorem et viderit gladium venien'et

factus est

sr,

'tem super terram et tuba canuerit et significaverit populo et audierit qui audit vocem
'tubae et non observaverit, et venerit gladius et comprehenderit eum, sanguis eius super caput
'eius erit: quia,

'quia custodivit

cum vocem tubae audisset, non observavit, sanguis eius in ipso erit: et hic, animam suam, liberavit. et speculator si viderit gladium venientem et
tuba et populus non observaverit, et veniens gladius acceperit ex
-m

'non
'eis

significaverit

sanguinem de manu specu'latoris requiram. et tu, fili liominis, speculatorem te dedi domui Israel et audies ex 'ore meo verbum, cura dicam peccatori: morte morieris, et non loqueris, ut avertat se
et ipsa propter iniquitatem

animam

suam capta

est et

'a via

sua irapius, et ipse iniquus in iniquitate sua morietur, sanguinem autera eius de
tu vero
si

'raanu tua requirara.

praedixeris irapio viam eius, ut avertat se ab ea, et

et tu

35

'non se averterit a via sua, hic sua irapietate morietur

animam tuam

eripuisti'.

92
legis

Sed

sufficiaut

haec pauea de pluribus proplietarura testimonia, quis retunditur superbia

adinventione
quid

vel ignavia sacerdotum contumacium, ne putent nos propria potius

quam

sanctorumve auctoritate

eis

talia

denuntiare.
.
.

videamus
eripuisti)

igitur

euangelica

AC
1

(f.

32 inde a

v.

fere 37)
ot
i.

DF
.

{om. 9 animaeque
.

3tj

Q
2 diuinatianes
i.

saceidotibus
4,'.')

iterum

19

et

iterum] et in sequentibus
i.

P
P
A

4 locun-

tur l>

et in scr. d.

non] neque in

scr. d.
filii

uon D, neque
iu igne)

in scr. d.

7 struunt

liiis

10 nie ad om.

D
24

13 populo om. 21 fiuem

D
A
A

17 pollueruut

D
igiii
.-1

18 sabitis

19 poUuerunt

D D
.1

20
28

ne] nec
fili]
filii

A
in

ea]
terra

eam

D
AD,
s.

terra]

sup. gl.

26 canuerit]
latos

cecinerit

21 caput
tulit {ante

meum A om. A

meam

22 cousumnudum

uiam
terr.

acciperit A, accepit

24/2a liom. un. pop.

30 31 sanguinem]
de uia sua
eruisti

.acciperit

D,

animam)

A A

30;'31

eius.l
iu

31/32 spiculatoris i

A
A

om.

D
A

Sb uero] autem
I',

D
pot.

.1 erit] est D 29 specuanimam] Q, ex ea anima D, an. ex eis A 32 spiculatorem i 33 loquaris ^Z 34 impius 36 a sua uia A sua] in sua A eripuisti] ACQ,

28 uoc. tub. cum

ex
eis

37 plurimis

quis] P, queis Q, quibus

AD,

inc.

rescinditur

A
sibi

38

cont. sac.

adiiiu.

39 sauctorunuie]

suuclorum uel I>Q, uel sauctorum

cis]

aunuutiare

A A

euangelica pm.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

tuba

77
ilii.

mundo personans

inordinatis

sacordotibus

eloquatur:

non enini de

ut

iam

diximus, qui apostolicam

conservis

sedem legitime obtinent quiquo bene norunt

largiri

spiritalia

suis iu temporc cibaria, si qui tanien multi in praesentiarum sunt, scd de pastoribus imperitis, qui derelinquunt oves et pascunt vana et non liabent verba pastoria evidens ergo indicium est non esse oum legitinuMii pastorem, periti, nobis sermo est.

sed ne mediocrem quidem Christianum,

qui liaec non tam nostra, qui valde exigui sumus, quam veteris novique testamenti decreta recusarit vel infitiatus fuerit, sicut bene quidam nostrorum ait 'optabiliter cupimus, ut liostes ecclesiae sint nostri quoque
:

'absque ullo foedere

10

hostes,

et

amici

ac

defensores nostri non solum foederati, sed

singuli

'etiani

patres

ac

domini
ita

habeantur'.

conveniant namque

vero oxamine con-

scientiam suam, et
insideant.
'sal

depreliendent, an secundum rectam rationem sacerdotali cathedrae

dicat.

videamus, inquam, quid salvator mundi factorque

'vos

cstis',

inquit,
nisi

.w,,/,.

j,

n.

terrae:

quod

si

sal

evanuerit,

in

quo salietur? ad nihilnm valct

nltra,

ut

'proiciatur foras et conculcetur ab hominibus'.

15

Hoc unum testinmnium ad confutandos 93 impudentes quosque abnnde sufficere posset. sed ut evidentioribus adhuc astipnlationibus, quantis semetipsos intolerabilibus scelerum fascibus falsi lii sacerdotes opprimant,
aliqua

verbis Christi coniprobetur,

annectenda

sunt.

sequitur

enim:

'vos

estis

lux

'^<"'*- '. '*

'mundi.
'et

non potest
sul)

civitas

abscondi supra niontem posita, nequo accendunt lucernam

pommt eam
quis ergo

'sunt'.

modio, sed supra candelabrum, ut luceat omnibus, qui in domo sacerdotum luiius temporis ita ignorantiae caecitate possessus, ut hix

clarissimae lucernae in aiiqua

domu
quis

cunctis noctu residentibus scientiae simul et bonoita

rum operum lampade

stituta, habetiu'?
2;,

luceat?

uuiversis

ecclesiae

filiis

tutum publicum con-

spicuumque refugium, ut
'videant

est civibus firmissima forte ut editi montis civitas vertice con'sic

sed et quod sequitur:

vestra

luceat

lux

vestra
,

coram hominibus, ut
in

vnm,.

5,

w.

opera

bona

et

magnificent patrem vestrum

qui

caelis est'

quis

30

eorum uno saltim die potest implere? quin potius deusissima quaedam eorum nebula peccaminum omni insulae ita incumbit nox, ut omnes paene a via recta avertat ac per invios impeditosque scelerum calles errare faciat, quorum non modo velim pater caelestis non laudatur per opera, sed etiam intolerabiliter blasphematur. quidem haec scripturae sacrae testimonia huic epistolae inserta vel inserenda, sicut
atraque

AC
1

(f.

33 Inde a

v.

23

Ibite ut)

VPQ
2
spiritalia]

iiiordinatisj inique ordinatis

AP,

spiritualia

DQ
4
qui]
2>')

.3

si

qui tanien mnlti]

qiiia

set qui

tamen multi

I),

sed de his tautum qui

sed de om.

AC(ijPQ,
sermo

et]

CPQ, nam P

uerba pastoris]
ergo]
sicut]

uana pastores P, uasa

igitur

pastoris

5 nobis (uobis
sint
-1

est post

iam dixiuuis

CPQ, enim A,
quia sicut
inimici

aniici]

ecclesie -1

eum] CPQ, cum D 8 nostrorum] nostrum (imn) D, def. C 10 uero examine] ut examinentur

iuditium

6 ne om.
om.

Q
nA

7 recusauerit

A A

AP
11 an]

quoque] quoque et

V
D A

cathedra

A J
i'

12 insedeant J, 13 ultra om.

euid.
0.

insident /'

mnndi

factor saluatorque .1

dicat] d. saeerdotibus
et]

J
1.0

iuquit om. .4i'

P
astip.]

14 pruiclaturj
euidentius adhuc

JCP^,

mittatur /^

AC(i)D, ut
18 supra]

PQ
A

impndentissimos
liii

adhuc
ita

15/16 adhuc

st. q. s.

intolerabilibus om.

16

cipprimant]

semetipsos

A
om.

17 comprobetur]

enim

A
DQ)]

ign. caecitate

ACPQ, comprobatur D (c. i.^1) possessus] ACDQ,

.
. .

CDP,

super Q,

s.

20 ergo]

igu. caecitatem depellit

lux]

ACDQ,
D)
...

ceu lux

21 aliqu

domu

C, aliqua

domo PQ, aliqnam

iu

luceat [CP,
(totnra

lucet

possit claritatem prebere

A
ciuitas

quis] uel quis .1

tbrte

24 babetur] tamquam firmissima

Ibrte in P,

montis

22 lampadc tntnm ita) ACPQ, itaquc D nerticc constitnta tntnm publicum

est]

P domum AD
CDQ,
.

ut] qui uelut

conspicuumqne retugium exibere ut opus

Ibrte ut]

est ciuilnis uidetur

A
et

23 ut
om.

cst ut
2.')

lirnia i

CD,

tbrte

edita

D
A
q. e.

24 sed

quod
caelisj o.

caelis est pol

26

implere

25

uestr. op.

magniticent] g.

qui] qui et

D^

quis] quis

autem

A A

densissima 26 saltem uno A. istud uno saltem P omnium peccaminum incumbit huic insule c.iligo .1

... 27 uux] uelud

quedam densissima alraque nebula

omnis paeue D, pene omnis

27

ut] ita ut

AD
A

28 auertat ante 27 a uia

-1

innios impeditosque (-tesque D)] impeditos

quorum] per quorum nianus

A\

quorum opera (om. Infra per opera) A'' CQ, ueliem ADP 30 sacrao) CPQ, facere D
per

29

scelestis

nou om.

per opera om.

uelim]

7g

GILDAE SAPIENTIS
Sed,

94 nostra iiiediocritas posset, omnia utcumque historico vel morali scnsu interpretari.

ne
vel

in

inmensum modum opusculum

avertunt,
suut.

lioc

his,

fastidiunt
..(tt. i, i.

protoletur,
et post

simpUciter et

qui non tam nostra quam dei dospiciunt absque ullo verborum circuitio congesta

congerenda

pauca; 'qui enim solverit

unum de mandatis

istis
:

mini5

Matth.

7, 1.

A/A.

minimus vocabitur in regno caelorum'. et iterum 'nolite ^'iudicare, ut non iudicemini; in quo enim iudicio iudicaveritis, iudicabitur de vobis'. 'quid auteni vides', inquit, 'festucam 7,j. quis, rogo, vestrum rcspiciet id quod sequitur? -in oculo fratris tui et trabem in oculo tuo non consideras ? aut quomodo dicis fratri vel quod 'tuo; sine eiciam festucam de oculo tuo et ecce, trabes in oculo tuo est'.
'mis et docuerit sic homines,
'

.wo(rt.

7,6.

'sequitur:
'ne

forte

'noUte dare sanctum canibus neque miseritis margaritas vestras ante porcos, conculcent eas pedibus suis et conversi disrumpant vos', quod saepissime
et

lo

vobis evenit.
.ub((A. 7,

popuhim monens, ne a
,

dolosis doctoribus,

ut estis vos, seduceretur,

dixit

'attendite vobis a falsis prophetis

qui veniunt ad vos in vestimentis

trinsecus
'ligunt
i/a/,. 7, 22.

autem sunt

lupi rapaces:
tribulis

a fructibus eoruni cognoscetis eos.

ficus?
sic

ovium numquid

in-

colfacit
is

de spinis uvas aut de

omnis arbor bona bonos fructus

j/u/rt.

mala malos'. et infra; 'non omnis, qui dicit mihi; domine, domine, intrabit in reg'num caelorum, sed qui facit voluntatem patris mei, qui in caehs est, ipse intrabit in 95 'regnum caelorum'. Quid sane vobis fiet, qui, ut propheta dixit, labiis tantum et non quahter autem impletis quod sequitur: 'ecce', inquiens, 'ego w.K. corde deum adhaeretis? sicut oves in medio luporum', qui versa vice ut lupi in gregem ovium proce'mitto vos
'et

20

A/u(rt. ;o,

K. ditis ?

vel

quod

ait;

'estote

prudentes sicut

serpentes

et

simphces sicut columbae?'

prudentes quidem

estis,

ut

quod

est Christus, obiectu

ahquem ore exitiabili mordeatis, non ut caput vestrum, quodammodo corporis defendatis, quem totis operum malonec enim simplicitatem columbarum habetis, quin potius

rum conatibus

conculcatis.

corvino assimilati nigrori ac semel de arca, id est ecclesia evohtantes invontis

carnahum

25

voluptatum fetoribus nusquam ad eam puro corde revolastis.

;i/ai(/i, /,!'.

sed videamus et cetera;

occidere, sed

''lohte', ait,

'timere eos, qui occidunt corpus,

qui potest et

animam autem non possunt

perdere
in

'timete

eum

animam

et

corpus

gehennam'.
in

quidnam horum
profunda cordis
'sinitc illos,
30

feceritis, recogitate.
./..

quem vero vestrum sequens testimonium non

si

,/4.

arcana vuhieret, quod de pravis antistitibus salvator ad apostolos loquitur?

'caeci sunt duces

caecorum; caecus autem

caeco ducatum praestet,

ambo

in

foveam

9g 'cadent'. egent sane popuh, quibus praeestis vel potius quos decepistis, audire. Attendite verba domini ad apostolos et turbas loquentis, quae et vos, ut audio, in medium

AC
1
liis (liiis

(finit V.

24 simplicitatem)

D(H)PQ
omn.

posset onini.a utcuinque] utc. poss.

sensu om.
lii

C*
D,

interpretare

in

om.

C'D) ... 3 pmteletur] propaguretur saltini ut auertant

qui non tam nostra quani dei despiciunt

circuitione

uerba

A
CDQ,
et]

3 protoUatur

uUo]

CDQ, uUa

AP
id

circuitio]

ACPQ
CPQ
,

4
inq.

et post uid.

pauca ... 12 euenit om. 9

sine]

7 respicit

quod]

CPQ,
dixit]
sic]

illud

D
D

uid. inq.]

frater sine

eiciam] etiam

D
A
Q

trabis

D
13

11 disrumpant]

CPQ, dirumpant
IG mihi
qui]
dic.

/'

12 a
uobis]

07/1.

uideamus itaque quomodo dominus

CPQ,

alloquitur dicens A, om.

D
19

nos PQ, om.

uestinienti.'i]

ACDP,
dcnm

uestitu

15 ficus

sicus set

17 sed

qui ... 18 caelornni om. 1)

adhaeretisl C, deo adhaeretis
impletis]
/',

18 quid] quod
creditis

D
A

uobis] de uobis
ci'editis

quod

D
A

deum

D, deo

Q,

domino adberetis

qu.aliter]

quomodo

CPQ,

implebitis A, om.

20 ut om.

lup

D
/'

21

uelj ad lioc auteni

estoto] e.
est christus]

ergo

A ^

22 ore

exitiabili (extiuabili /))] e. o.

nou]

num

ut] ut

ne

23 quod

conteratur
dini -1

modo] ylCPy,

om.D

ecclesia] de e.

reuolatis

et oni.

25 cornine assiniiliti nigriquod totius .4 24 conculcjms /> 2(5 numqnani A auolitantes D, euolantes PQ, uolantes A inuentes/) 28 et (om. AP) an. et corp.] et corp. et an. D 29 recogitate] cogitate A

queni] cuius
in

AP

seq. test. post uulneret

prolunda

c.

arcana]

CD, profunda (di

d.
s.

1')

c.

arcana AP,

profundo cordis arcano (iia

egeaut
-1

H) Q
decipitis

30

antistibus />
audire] andiant

31 sunt duces]
-!

D'
nos

32 caduut

quibus| qui /J'

'iS

uos]

ADP,

medio

.4

DE EXCIDIO ET OONQVESTV BRITANNTAE.

crebro
proferro
iion

79

Supor cathedram Moysi scdorunt scribae et Pharisaci. "'. 2J, j. secundum vero opcra eorum 'nolitc facerc. dicunt onim et ipsi non faciunf. periculosa certe ac supcrvacua sacerdotibus doctrina est, quae pravis operibus obfuscatur. 'vae vobis, hypocritae, qui MaM. 33. 13. 'clauditis regnum cacloruni ante liomines, vos autem non intratis nec introientes sinitis non solum enim prac tantis malorum criminibus, quac geritis in futuro sed 'intrarc".
pudot.
'oninia crgo quaeiuin^iuo dixorint vobis, .'icrvatc ct facitc
:

etiani pro

liis,

qui vcstro cotidie exeniplo pereunt,

poenali poena plectemini: quorum

sanguis in dic iudicii dc vcstris nianibus requiretur.

bola praetcnderit, inspicite, diccntis

10

qui pro hoc forsitan

'veniet ergo', inquit,
'et dividet

quod servi paradominus mcus \cn\ve. inceperat percutere conservos suos manducans et bibens cum ebriis. 'dominus servi illius in die, qua non sperat, et hora, qua ignorat,
,

sed quid

mah

in

corde suo:

moram

lacit

Matii,. 11.411.

Matth.n.M.

eum\

a sanctis scilicct sacerdotibus, 'partemque cius ponct

qui sub
sacerdotali

cum

iiypocritis',

cum
!..

eis

certe,
'erit

quiens,

Hetus ct

togmine nuiltum obumbrant ncquitiac, 'illic", instridor dentium', quibus in hac vita non crebro cvenit ol) cotiruinas filiorum
vel desideria

dianas ecclesiae

matris

regui

caeloruin.

Scd vidcamus, 07
i.

quid Christi verus discipulus magister

imitandus
in
tali

est,

sicut ipse hortatur

gentium Paulus, qui omni ecclesiastico doctori 'imitatores mei estote', inquiens, 'sicut et ego Christi',

cor.

u,

1.

negotio

pracloquatur in

prima epistola dicens: 'quia cum cognoveiunt deum,

aut gratias egerunt, sed evanuerunt in cogitationibus

",';"' '2'-

'non sicut
20

deum magniticavcrunt
dici videatur,

'suis et licet

obcaecatum

est insipiens cor

eorum dicentes
post pauca.

se esse sapientes, stulti facti sunt'.

istius aevi sacer-

hoc gcntibus

intuemini
et

tamen, quia competenter

'qui

dotibus

cum
dei

populis
in

coaptabitur.
et

commutaverunt', inquit,

'veri-

^^"'-

'

**

'tatem

mendacium

coluerunt et servierunt creaturae potius

quam

creatori,

'qui est benedictus in

25

saecula,

propterea tradidit

illos

deus in passiones ignominiae'.

tradidit illos deus in^"^^''
iiiiquitate malitia

et iterum: 'et sicut non probaverunt deum habere in notitiam, 'reprobum sensum, ut faciant quac non conveniunt, replctos omni

im-

'pudicitia

fornicatione

avaritia

nequitia,

plenos

invidia

homicidio',

sciUcet

animarum

populi, 'contentione dolo malignitate, susurrones, detractores, deo odibiles, contumeUosos,

'superbos,
30

elatos,

inventores malorum, parentibus inoboedientes, insensatos, incompo,

'sitos,

sine
,

misericordia

sine
talia
si

affectione,

qui

cum

iustitiam

dci cognovissent,

non

in-

'tellexerunt

quoniam qui
qui
faciunt

agunt, digni simt morte'.

Quisnam supra,dictorum
subiecto sensu, in quo

his
ait:

98

omnibus

in veritate caruit?

enim

esset, forte caperetur

'non solum

malo

sed etiam qui consentiunt facientibus', nuUo scilicet hocKom. eorum exstante immuni. et infra: 'tu autem secundum duritiam tuam et cor ,.
ea,
(f.

;,m.
2, j. .

AC
3
introeuntes
ferali

34 inde a

v.

22 commutaiierunt)
ait iiaraque
tj

DFQ
introientes] D, autem] enim A A 5 omnes P poenali] 7 hiis que D futuium P, futuro seculo A 9 protenderit D 8/9 parabolaj fabella A quod] quoque A serui ill. dom. ^ uenit ^ conseruos] seruos ^

ipsi

om.

4 uae]
siuitis T>

dominus ue

APQ

prae] pro 1'

AP

plectimini

D
A

8 quid] que

fecit^
qua] in qua 15 matr.
eccl.

10 pro] ob

coeperat

A P
A

P
fil.

13 sub om.
ruin.

neq. obumbr.

A A
Ii.

14 non] At), om.

DP

euenit]

e.

mestitia .4
doctori

16
exstitit

christi] chr.

quoque
om.

omnibus
i.

ecclesiasticis doctoribus

A
1!)
i.

om.

D P

17 im.

est]

imitandus

sicut ipse

m.

e.

inquiens habet sohts

sicut et ego

Christi] .-l^, sicut et

ego sum discipulus

christi P,

D
21

18 cuin] non
licetj

cognouissent

AP

magnifi-

cauere

20 obsecatum

insipiens om.
/.

et licet .1

intuemini] tjunen

quia]

commutauerunt] .ICPQ, communicauerunt /> 22 cum] et ^ quam.-l 26 repronotitiamj ACD, notitia PQ 25 habere post uotitiam A 23 mendacium] CPQ, mendacio AD 27/28 homicidio scil. an. pop.] fornicatione] f. immunditia A 27 26/27 impudicia D brum D 29 inoboed.] non 28 conteusione D homicidia anim. scil. populi perditioue ^ homicidio (rel. om.) P dictorum] d. sacerdotuni A 31 quoniam] quomodo P 30 sine atf, sine mis. A obedientes A capcretur qua ait .1 33 nullo aitj si forte enim esseut in subiecta sententia 32 si omn. his A
populis] apostolis

cooptatur

31/32

34 exstante immuni (exstantes immunes CD)] ut nuUus sciUcet eorum

sit

huiug

maU

expers

33/34 hoc

malo post immuni

80
'impaenitens thcsaun/.as
"/'^'if'

GILDAE SAPIENTIS
tihi

irani

iii

tlic

irac

ct revclationis iusti iurlicii

dci, qui

rcddct

'unicuiquc secundum opera sua\

et iterum:

'non est enim acceptio

'deum.
'lege

om.

apud non quid ergo 'deum, sed factores legis iustificabuntur'. sohim implcnda non faciunt et prohibita non dechnant, sed etiam ipsam verborum dei 99 lectionem vcl tenuitcr auribus ingestam pro saevissimo angue refugiunt? 8ed transe'quid ergo\ inquit, 'dicemus? permanebimus in peccato, ut gratia ,;. 2. amus ad sequentia. ?' qui onim mortui sumus peccato quomodo iterum vivemus in illo 'abundet ? absit.
legis
iusti

quicumque enim sinc lege peccaverunt, sine lege et peccaverunt, per legem iudicabuntur. non enim auditores

personarum apud peribunt: quicumque in

sunt
s

severitatis ingruit his, qui

Bon>.8,35.et post ahquauta; 'quis nos",

ait,

'separabit a caritate Christi?

tribulatio? an angustia?

lo

'an

persecutio?

an fames?

an nuditas?

an

periculum?

an gladius?'
pietate
vel

quem vestnim,

non laboratis, quod sequitur: iioHi. M, 'nox praecessit, abiciamus ergo opcra tenebrarum ct iudies autem appropinquavit. 'duamus arma hicis sic ut in die honestc ambulemus, non in comessationibus et ebrie'tatibus, non in cubihbus et impudicitiis, non in contentione et aemulatione, sed induite 100 'dominum lesum Christum et carnis curam ne feceritis in concupiscentiis'. Et iterum 'ut sapiens', inquit, 'architectus fundamentum posui, Corinthios in prima cpistola. 'foLjr'^^ unusquisque autem vidcat", quomodo superacdificet. fundamcntum 'aUev supcracdificat. si quis autem 'cnim ahud ncmo potest ponere praeter id quod est lesus Christus.
quaeso, tahs intimo corde occupabit affectus, qui non

modo pro

sed etiam ut inique agatis et Christum offendatis, multa patimini?

is

20

'superaedificct super hoc

aurum

et

argentum, hipides pretiosos, hgna, faenum, stipulam,

dies

'unumquodque opus manifestum

'revelabitur et uniuscuiusque
'qui superaedificaverit,
'nescitis,
'

erit:

enim domini declarabit

ignis probabit.
si si

illud, quia

in igne

opus quale
accipiet.

sit,

cuius

opus

manserit,

mercedem

cuius opus arserit, detrimentum patietur.

quis autem tcmphim apud vos sapicns esse sapientia euim huius mundi stultitia cst
si
;

quia tcmphmi dci cstis et spiritus dci habitat in vobis?

et

25

^^'j|'dei viohiverit, disperdet ilhim deus'.

'in

iterum

'si

quis videtur

hoc saeculo, stultus

et

fiat,

ut

sit

sapiens.

2.

cor. 5,6.7.

'apud deum'.

post ahquanta:

'fermentum
'

totam

'nova conspersio'.
''^^^^'

nescitis, quia modicum massam corrumpit? expurgate igitur vetus ferraentum, ut sitis quomodo expurgabitur vetus fermentum, id est peccatum, quod a

'non bona gloriatio vestra.

30

diebus in

dies cunctis

conatibus cumulatur?

ct

iterum:

'scripsi vobis

in

epistohi, ne

'commisceamini
'vobis

fornicariis,
:

non utique

fornicariis huius

mundi aut

avaris aut rapacibus

'aut idohs servientibus

ahoquin debueratis de hoc mundo exire.

si

nunc autem

scripsi

non commisceri,
aut

quis nominatur frater et est fornicator aut avarus aut idohs

'serviens

maledicus

aut

ebriosus

aut

rapax,
o.

cum huiusmodi nec cibum quidem

p.
i.

35

AC
1

ifinit V.

17 concupiseentiis)

DP
.3

{finit

23 manserit

iudicabuntui')

Q
sine lege et peri-

inipaenitensj penitens
in
1.

pecoauerunt] CQ, peccauerint P, peccauerit L)

tiiuit

q.

peccauerunt om.

et ovi.

per legem iudicabuntur]

fortiores /)

ingruit]

ACPQ, sine lege ACDQ, ingessit P

angue] agni

D iudicabitur D
peribit

4 peccauerunt] Q, peccauerint P, peccauerit D 5 factores] ACPQ, 4/5 apud deum om.

6 prohibita] pphita i)
uos

etiam] etiam qui

P
ergo]

7 ingestam]

ACDQ,
!l

instillatani

D
D

8 quid ergo ... 10 aliquanta om. 10 nosj CPQ,

aff.

CPQ,
.-1

igitur

quomodo]
0)"
/'

<'I'Q,

quomodo deo

an
sed

12 quaeso| .IrTf,', quero /)

quodj quid

AP

16 impudiciis

an ang.J in aiig. P 11 persecutio modoj solummodo 13 iiel) int. corde occupauit .( 18 corintheos D 16/17 iuduite dominum] induiminum A

in om.
est

19 alter superaedificat (-cetD)] aliud super illud aedificat

iesus]

20

idj

DQ,

id

quod positum

AP
.1'^,

dominus iesus
lapides] et
/>,

D
1.

21 superaedificat
I)

AP

superj Q, supra D, supra fundamentura

AP
A

et arg.J arg.

22 unumquodque] cuiusque
quod superaediticauit A D 30 quomodoj

P
ini.

eninij etenira

A
ins.

illud

om.

quia)

quoniam
tibri
f>

qui

/'

23 post manserit {post probabit A)

sup.J

omnia (enim

A) per ignem
deij

iudicabuntnr
t.

24 qui
"28

25 nescit
q.

D
A

25/26 templum
30/31 a (om.
vers. vulg.,

dei

A,

t.

domini

non l)ona] uero

a uobis

D)

diebus

in die) a die in

diem A
cib.

32 commioemiiii

33 exisse

34 uonj

ne

libri

tom-

mieceri

35 quid.

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

'sumere'.

8t
aliiini

sed

latro

iu;(|iia(jiiMm

]iro

lurtd

vcl

Iali-(icini(i

i'iirciii

(lainiiat.

(|uctii

potius optat tuetur ainat iitpotc sui scoleris oousortein.

Itcni

in

cpistola

ad

(joriiitliios

HM
:'.t"r.j,/.2.

secuuda
'secuti
.^

'ideo",

iuquit,

liabeiites liauc administrationeni, iuxta (piod iniscricordiain con-

'astutia

tionein.

sumus, non deficiamus: sed abieiamus oeculta dedecoris uon ambulantes in neque adultcrantes verbum dei\ per inaluin exemphini scilicet et per adulain subsequentibus autem ita de malis doctoribus dicit: 'nam eiusmodi ])seudosunt
operarii

-':'"; "

'apostoii
'ipse

subdoli transfigurantes se in apostolos Christi.

et

non

iniruni:

10

angelum lucis. non est inagnum igitur, si miiiistri angoH iustitiae, quorum finis erit secundum opera eorum". an nescitis vos pro hoe in aliquo reos 102 Attendite quoque, quid ad Epliesios dicat. teneri? 'hoc', inquiens, 'dico et testificor in domino, ut iam non ambuletis sicut gentes 'v)'"'ambuhxnt in vanitate sensus sui, tencbris obscuratum habcntes intellectum, alicnati a 'via dei pcr ignorantiam, quac cst in illis propter caecitatem cordis eoruiii, qiii despcenim Satanas
traiisfigurat se in

'cius

transfigurentur

ut

<.

'rantes
15

semet ipsos tradiderunt impudicitiac in operationeni oniiiis inimunditiac et avaet quis vestrum sponte cxplcverit id quod sequitur: 'proptcrca nolite fieri quae sit vohintas dei et nolite inebriari vino in quo 'imprudentes sed intellegentes
'ritiae".
, , , ,

^;''"'-

^.

'"

20

quod ad Thessalonicenses dicit: 'neque 103 aduhxtionis, sicut scitis, neque in occasione '_"""' fuimus apud vos aliquando in 'cnim 'avaritiae, nec quacreiites ab iioininibus gloriari noquc a vobis ncque al) aliis. cum 'possumus honori esse ut ceteri apostoH Christi. sed facti sumus sicut jiarviili iii medio
'est hixuria.

sed rcplemini spiritu sancto'.

Sed sermone

et

*'

'vestruni vel

tamquam

si

nutrix foveat parvulos suos, ita desiderantes vos cupide vole-

'bamus vobis tradere non sokim euangehum, sed etiam animas nostras'. si hunc vos apostoU retinetis in omnibus aftectum, eius quoque cathedrae legitime insidere noscatis. vel etiam quod sequitur 'scitis', inquit, 'quae praccepta dederim vobis. haec est volun- '^J'^"'- *
:

2.S

'tas

dei,

sanctifieatio

vestra,

ut
in

abstineatis

vos a fornicatioiie

et
in

sciat

unusquisque

'vestrum vas suuni possidere

'sicut

lionorc

et sanctificatione,

non

passione desiderii.

deum. et ne quis supergrediatur neque circumvcniat quoniam vindex est dominus de his omnibus. non enim 'in negotio fratrem suum, itaque qui liaec spernit, non 'vocavit nos deus in inmunditiam, sed in sanctifieationem.
et

gentes qiuxe ignorant

30

3,s

'hominem spernit, sed deum'. quis etiam vestruni circumspecte cauteque custodivit id quod sequitur: 'mortifieatc ergo mcmbra vestra, quae sunt supcr tcrrain, fornicationein ,,ioj, j,j.. 'immunditiam Ubidinem et concupiscentiam malam; propter quac venit ira dci in fiHos Audite 101 videtis enim pro quibus peccatis ira dei potissimum consurgat. 'diffidentiae'. vobis prophetico spiritu sanctus idem apostolus vestrisque consimilibus itaque, quid de ^^^<^"- praedixerit, ad Timotheuin apcrte scribens 'hoc enim scitote, quod in novissimis diebus
:

'iustabunt

tempora pcriculosa.

erunt ciiim homines seiuet ipsos amantes, cupidi,

ingrati,
scelesti,

elati,

'superbi,
'tinentes.

Wasphemi, pareutibus inoboedientes,

iiimites, sine bcniguitate, proditores,

sinc
,

atfectione. incon-

protervi, tuinidi
v.

voluptatiun amatores
c.

{fimt 22 in uostras q. k. n. f. e.) C (incipil {om. ad 2 item, et 27 et ne quis ... 33 consurgat) Q

.1

f.

35 evanidum fere

9 eius, finil

v.

36)

D(JIjP

quem] quin

sceleris]

fetleris

A
'J

coriuthios] P, coriutlieos
seuclo.ipostoli .1

XV

3 haljcntes] lieutes
operariij sic

D
D
et

5 et 8

ovi.

AD
igitur]

6 eiusmodij huiusmodi

7 sunt

operarii sir

magnum

magnuni DP, ergo m.

transfigurarentur

iustitiaej

misticie

D P

10 quoque]

queso^
om.
ffP,

D
sitis
.1

id] AVPQ, MuA 15 expleuit J an ... 11 teueriom.^ dicit] ait 17 thessalonieenses] A, thessalonises D, compendio PQ

]>

IG impudentes /)

18 enin. om. 19 gloriam

D
22

sc.tis]

DQ
2(1

18/19 in occ. au. uec]

nec ab

possumus]

/'/'.

imssimus

AC (spatio AQ
2(5

requiritur)

PQ, om.

neque ab]
euai.g.]

honori] in honore P, oneri vers. vulg.

euaugelium

dei

po,t nostras ndd. quouimn

karissimi nobis facli estis (ex vers. vulg.)

hicfiniens
sanct.

sij

sed

23 insedereZ bus] D, queis

uoluntatum

24'25 uol. deij

Q, inc.

CPQ, om.

34 itaque]

D item P

suum uas

P
35

29 in
scito

sanct.]

CPQ,

33 qui38
t.m.di

uestrique

37 blasfemi.

D
11

D
III.

CHRONICA

82
'iiiiiyis
/>.

GILDAE SAPIENTIS
(juMin
rloi.

iKiiiciitcs

([uidciii

spccicm
dieit:

pictiitis,

virtiitcm

iiutciii

ciiis

abnegantes.
ct
,

25, i.

'et

hos devita',

sicut

ct

propheta

'odivi

congrcgatioiiem

malignonun

cum
ait:

'impiis
3.

non sedebo'.
,

et post ah(]uanta,

quod nostro tempore videmus

:

pullulare

Tim.

3,

'semper discentes
'enim lamnes et
,

et

nuinquam

ad scientiam veritatis pervenientes

Moysi,

quemadmodum
s

homines cornon proficient. insipientia enim eorum 'rupti niente sed ultra reprobi circa fidcm 105 'manifesta erit omnibus, sicut et illorum fuit'. Etcnim evidenter ostendit, qualiter se r.y. 2. 7. . exhibeant suo officio sacerdotes, ita ad Titum scribens: 'te ipsum praebe exemplum 'bonorum operum in gravitate, vcrbum sanum habens, in doctrina, in integritate 'irreprehensibile ut is qui ox adverso est vereatur, uullum malum habens dicere 'sicut bonus miles Christi ^^'^?''de nobis'. et iterum ad Timotheum: 'labora', inquit,

Mambres

restitcruiit
.

ita et isti resistunt veritati:

lo

'lesu.

nemo

militixns

deo

implicat
in

sc

negotiis
,

saecularibus

ut

placeat

ei

cui

se

'probavit.

nani

ct

qui

cuntendit

haec quidcin bonoium adhortatio.

1.

non coronatur, nisi legitime certaverit'. quod vero item comprehendit malorum liominum,
agone
,
,

Tim.

e,

ut

vos

quibusquc iutcllcgentibus apparctis

denuntiatio est

'si

quis',

inquiens, 'aliter

is

ei, quae secun'dum pietatem est, doctrinae, superbus est, nihil sciens, sed languescens erga quaestiones 'ct pugnas verborum, ex quibus oriuntur invidiae, contentiones, blaspliemiae, suspiciones 'malae, confiictationes hominum mente corruptorum, qui veritate privati sunt, existiSed quid sparsim positis iunplius utentes testi106 'mantium quaestum esse pietatem'. moniis sensuum ac diversorum undis in despecta ingenii nostri cymbula fiuctuabimur recurrere tandem aliquando usque ad lectiones illas quae ad hoc non solum ut recitentur, scd etiam adstipulentur benedictioni, qua initiantur sacerdotum vel ministrorum manus, eosque perpetuo doceant, uti ne a mandatis, quae fidelitcr continentur in eis, sacerdotali dignitatc dcgcnerantes recediint, cx omni pacne siinctarum scripturarum textu merito excerptae sunt, necessarium duximus; ut apertius cunctis pateat aeterna supplicia mansura eos et non esse sacerdotes vel dei ministros, qui earum doctrinas atque mandata opere secundum vires suas non adimplevcrint. audiamus ergo quid

'docet et non adquiescit sermonibus sanis domini nostri lesu Christi et

2d

'.'

25

'
'"'^lj'

princeps apostolorum Petrus de

'et

tali

negotio
qui

signaverit:

'benedictus',

inquiens.

deus
30

pater domini

nostri

lesu Christi,

per

magnam
a

misericordiam suam regenemortuis

'ravit

nos

in

spera vitae

aeternae per resurrectionem

domini

nostri

lesu
in

'Christi in

hereditatem incorruptibilcm inmarcescibilem incontaminatam

qui in virtute dei custodimini'.

conservatam

'caelis in vos,
talis
i.

quare enim insipienter a vobis violatur

sed inmarcescibihs atque aeterna est?

hereditas,

quae non
:

sicut terrena decidua,

Prir.

1. 13.

et post aliquanta

'propter

quod

succincti estote

lumbos mentis vestrae,

in

sobrii, perfccte

35

'sperantes in

eam, quae

offertur vobis, gratiam

sitis

revclatioue lesu Christi'.

rimamini

namque
^

pectoris vestri profunda, an sobrii

in

et perfecte

sacerdotalem gratiam exa'quasi

filii

Jj^'/,;.'ii^*lfi

domini revelatione conservetis.

ct

iterum

dicit:

benedictionis

{incipii f.

36

v.

26 cimctis)

DP (om.
3

et post
ait

... 7 fuit

et

14 quod uero
et]

20 pietatem)

sicut] idem P 2 deuicta ceterum idera apostolus P 9 in iiit.]

ies.

ait]

enim

.5

ut

uer. res.

D
P

7 eteuimj

et iut. X>

10 his P,

hiis Z)

aduerso] auerso

11 uobis

chr.

P
c.

12 se] haec

16 quae] qui />

17 est om.

sciens] scios i>

19 con-

flictitioiies]

Huctuainus

ad hoc

e.\
.

saeerilotali

modis /) iugenii] et genii D cymbula] cibula Z> 26 du.\imus] igitur necessariiun duximus recurrere-. quae oinui excerptac sunt, ut nou solum recitentur fideliter in eis lectionibus coutinentur recediint V 22 23 recitauiur D 26 aeterna] et aet. P 27 mansura eos] eos esse

malo

21 ac om.

uiulis]
.

P
.

22 recurrcre (recurre D)
.

niausuraP
petrusP(2
3;i

qui] quia 7^

28 adimpleuerint| CQ, adimpleuerunt

christij

Z,

impleuerint

P
om.

29 petrus] CD, beatus

31 uos

3()etom.

CPQ, om.

Z>

30/31 regenerauit]
s.
i.

C^Pft

regnauerit C"Z)

uosj uobis
iesu|

enim]

eiiim

tam

34 decidua

a.

aeterna]

CPQ,

35 lumbis

36

CPQ,

doinini nostri icsu

DE KXCIDin ET CONQVESTV BIUTANNIAE.

'non configuvantes vos
'qui
illis

g3
(11111

prioribus ignorantiae vestrao desidcriis. sed secundiun

et

vos

vocavit sanctos,

vos

sancti

in

omni convprsationc
(]uis

ostoto.

iiropter ([uod
ita

'scriptum est: sancti estote, quia ego

toto
.'

sum
lioc,

sanctus'.

rogo vestrum

sanctitatem
^--

animi ardore sectatus est, ut

quantum

in

se est, avide festinaret implere?

'aniraas
?;.''''''

sed videamus, quid in eiusdem secuuda

'vestras
castificate

lectionc'

contincatur: 'carissimi', inquit

in

ad oboedieudum

fidei

per spiritum
,

caritate, in fratcrnitate.

ex

'corde vero invicem diligentes perseveranter

quasi

'sed incorruptibili verbo dci vivi et permancntis in

mandata
1"

al) apostolo 107 vestrae ordinationis lecta, ut ea indirupte custodiretis sed nequaquani a vobis in iudicio impleta, sed nec multum cogitata vel intellecta sunt. et infra:

non ex semine aetenmm". TTaec quidem

renati
,

corruptibili,

et

in

dio

'deponentes igitur
'detractiones sic ut
'eo

omncm malitiam ct modo geniti infautes

quoniam
vobis

(ininem

dolum

et

simulationem et invidiam
dolo
lac

et',-_^j"''-

rationabiles

et sine

concupiscite, ut

crescatis

in

salutem, a

dulcis

est dominus'.

recogitate,
et iterum:

an iiaec (juoque

surdis
ir,

auribus
;

audita

crebrius

conculccntur.

'vos

autcm genus

/.

p..,r.2,!,.

regale sacerdotium, gens sancta, popuUis in adoptionem, ut virtutes annuntietis 'eius, qui de tenebris vos vocavit in ilhid tam admirabile lumen suum". non solum enim per vos virtutes dei non annuntiantur sed etiam pravissimis vestris apud in-

'electum

credulos quosque despiciuntur exemplis.

actus apostolorum lectum
20

audistis forte in

eodem

die,

quod

in

lectione

est,

Petro

in

medio

discipulorum

surgente qui dixit:

'\m

aci.i.i'..

ir..

scripturam impTeri, (juam praedixit spiritus sanctus per os David de et paulo post: 'hic itaque adquisivit agrum de mercede iniquitatis". 'luda'. hoc securo vel potius hebeti corde, quasi non de vobis lectum fuisset, audistis. quis, quaeso,
'fratres,

oportet

.4c^

;.

m.

vestrum non quaerit agrum de mercede iniquitatis?

vos
2.^

ludas namque loculos compilabat,

ille

ecclesiae

donaria

fiHorumquo

animas

eius

vastatis.

adiit

ludaeos, ut
ille

deum

venderet, vos tyrannos et patrem vestrum diabbhim, ut Christum despiciatis.

argenteis venalem habuit

triginta

omnium salvatorem,

vobis in

medium

Mattliiae in confusionem vestram

lorum, electione vel iudicio Christi

Quid plura? fertur I0& exemplum, sanctorum quoque apostonon propria vohintate sortiti, ad quod caeci effecti
eiiis

vos vel uno obolo.

non
30

videtis.

quam

longe

meritis

distetis,

dum

in

amorem

et effectum

Tudae
dicit

traditoris sponte corruistis.

apparet ergo eum, qui vos sacerdotes sciens ex corde

sane quod
sentio,

non esse
fieri

eximium

Ciiristianum.

proferani.

posset fiuidem lenior

increpatio, sed quid prodest vuhius

sibi

manu tantum
et

palpare unguentove ungere, quod

ignis

tumore iam vel fetore

horrescens cauterio

pubhco

medicamine eget?

si

tamen
35

ulh)

modo

sanari possit aegro

inimici

longius
fices,

recedente.
et

dei

et

nequaquam medelam quaerente et ab hoc medico non sacerdotes, veterani malorum et non ponti-

non sanctorum apostolorum successores et non Christi ministri, auscuUastis quidem secundae lectionis apostoli Pauh vorborum sonum, sed in nullo modo nionita virtutemque servastis et simuhicrorum modo. (juae non vident neque
traditores

[finit circiter v. 16)

3 quia] CfyPQ, ciuoniam interrogo P 4 toto] CPQ, om.

sanctificate

DPQ V
D
et liat.

ego
hoc]

in frat.]

CPQ,

rogo] sum sauct.] CQ, sanct. ego sum D, et ego sanctus sum P 6 castificate] 5 quid] CPQ, qui D CPQ, om. D secutus D 8 uerbo] per uerbum P 7 inu. dil.] CPQ, inii. dil. iiiuicein D

ucstr. ord.] C'P(2,

ord. uestr. /)

indisrupte

mistodieriti.s /)
s.

10

in

om.

P
CPQ,

nec] ue

cogitata] CVf?,

cogitate />
in 00

11 simulationem]
an] an et

CPQ, omnem

7>

12 rationabilcs]

rationabile /)

V^ eo]

P
a.

l."3

in adoptionem] acquisitionis

nirtutis
est ovi.
2.3

16 lumen] nomeu
21 securo
Iieb.

17 anuuntiantur]

DP,

uel meliorantur

19 actuum
lect.

potius (qu.asi om.)

D
30

22 electum

fuisset P, fuiss.

P D

corde uel

namque] quoque

24 deum]

dominum

D
/' /'

26 argcnteos
3:')

aftectum

D corruitis P
P

34 abj ob

ueteiaiii] Q,

distatis P morem 29 quain] quia P quid D 33 et] uel 32 prodest] PQ, ualet D 31 senseo D ministris 36 Buccessores] s. impugnatores P uerteranl D, o licitatores P

28 ad quod

his

P D D

37 aseultastis

in om.

38 sim. modo]

sini.

more

P
11*

84
audiunt,
/.

GILDAE SAPIENTtS

eodem

die
et

altari

astitisHs.

tunc

et

cotidie
ille

vobis intonantis:
dixit

fratres. inquit,

r/m. j,i. 'fidelis

sermo

est'

oinni

acceptione dignus.
'si

fidelem

et

dignum, vos ut
opus
desiderat'.

1.

TVm.

j, 7.

infidelem et indignum sprevistis.

quis

episcopatum cupit. bonum

,

vos episcopatum magnopere avaritiae gratia

i.

non

spiritalis

profectus obtentu cupitis et

s

r;m.

3,1'.

bonum opus

condignum nequaquam habetis. 'oportet ergo huiusmodi irreprehensi'bilcm esse'. in hoc namque sermone lacrimis magis quam verbis opus est, ac si dixisset apostolus eum esse omnibus irreprehensibiliorem debere. 'unius uxoris virum'. quod ita apud nos quoque contemnitur, quasi non audiretur vel idem dicere ot virum uxorum? sobrium, prudentem". quis etiani ex vobis hoc ahquando inesse sibi saltem
illi

optavit? 'liospitalem': id
.j/a(M. 6, 2.
1.

si

forte casu evenerit, popuLaris aurae potius

quam

praecepti

lo

gratia factum, non prodest, doniino salvatore ita dicente: 'amen dico vobis, receperunt

Tim.

3, 3.

mercedem
'sum,
I

suam'. ornatum, 'non vinolentum, non percussorem, sed modestum, non litigionon cupidum'. o ferahs inmutatio! o horrenda praeceptorum caelestium conculcatio nonne infatigabihter ad haec expugnanda vel potiua obruenda actuum ver, ,

borumque arma corripitis n pro quis conservandis atque firmandis si necesse fuisset, Sed videamus et sequentia: 'domum', loy et poena ultro subeunda et vita pononda erat? ^" ^""'''^inquit, 'suam bene regentem, filios habentem subditos cum omni castitate'. ergo impersed quid erit, ubi fecta est patrum castitas, si eidem non et filiorum adcumuletur. 1. Tim. 3.5. nec pater nec fihus mali genitoris exemplo pravatus conspicitur castus? 'si quis autem 'domui suao praeesse nescit, quomodo ecclesiae dei dibgentiam adhibebit?' haec sunt 20
'
^s-io'

^^1'^^^!

iiuae indubitatis effectibus approbantur.

'diaconos simihter pudicos, noii bihngues,

fidei in

'non

vino

muhum

deditos,
hi

non turpe lucrum sectantes, habentes mysterium

et sic ministrent

'conscientia pura.
his

autem probentur primum

nuUum crimen

habentes'.

(^ontrarins actus mutentur, ita ut clerici,

nimirum horrescens diu immorari unum veridice possum dicere, quin haec omnia in quod non absque dolore cordis fateor, impudici,
ebrii,

25

biUngues,
conscientia
et

turpis lucri cupidi, liabentes fidem et, ut verius dicam, infideUtatem in

impura. non probati in bono, sed in malo opere praesciti ministrantes innumera crimini habentes sacro ministerio adsciscantur. audistis etiam iUo die, quo muUo dignius muUoque rectius erat, ut ad carcerem vel catastam poenalem quam ad sacerdotium traheremini, domino sciscitanti, quem se esse putarent discipuh, Petrum
^"'"'"^'

30

jfrespondisse:
'beatus
es,

'tu es

Christus

filius

dei vivi' eique

dominum pro

taU confessione dixisse

tibi,

Simon Bar lona, quia caro

'qui in eaeUs est'.

non revelavit ergo Petrus a deo patre doctus recte Christum

et sanguis

sed pater meus

confitetur: vos

autem
35

nioniti a patre vestro diabolo

.i/ari/<.;<;,M.

inique salvatorem

maUs

actibus denegatis.

vero sacer-

doti dicitur

'tu es

Petrus et super hanc petram aedificabo ecclesiam meam': vos quidem

stuUo,
qiii

.vaHA.

7,

2.

ais.

, 4.

.i/aft. i,

M.

notandum vero est, quod insipientibus in aedificanda domo arenarum pendulae mobiUtati dominus non cooperetur, secuiKUim iUud: 'fecerunt sibi reges et non per me'. itidemque quod sequitur eadem sonat dicendo: 'et portae inferni non praevalebuut" eiusque peccata inteUeguntur.
assimilamini
'viro

aedificavit

domum suam

super ai'enam'.

C
3 10
si]

(incipit f.

37

v.

32 reuelauit)

DPQ
ille

1 altare D, alteri

tunc] licet

tanc

P
et

intonaret

inquit om.

P
.5

fideles

D'

est om.
liabetis

sed Z)'
/>',

desiderat] cupit ]'

spiritalis]

8 quod)
id si]

quid ^''PQ

nos] D']'Q, uos !>'

DP, spiritualis Q om. D' 9 uxoris

opus om.

om.

D D

P
P

s,aUeMi npt.] aliqnandoptanit />

id

PQ,

id est si X*

12 oruatum] doctorem vers. vulg.

uioleutum i>
cuni] iu

14 obseruenda /)
caritate

17 su.am inq. P l(j subdenda 15 quis] P, queis Q, quibus 19 priuatus om. eidem nou et] non item et P, eadem nou esset

P
sui

18 est

affectibus P, om.

D
30
peccati

26 infedilitatem
assicantur
conf. cbr.

D fidei 22 multo P ministerium DP 28 praestiti D 27 malopere D putarant P scitante P, suscitanti D

]J

20

om.
et

23 hic

D D
33

21

effectibus] Q,

25 mutantur

innumera] iu uniuersa
31 uiui om.
]J,

D
P

babeute

P D

cbr. conl'.]

CPQ,

D
CPQ,

34 uero] CPQ, ergo

38 cooperetur] CQ, comparetur

cooperatur

39

inlcri /'

peccata]

DE EXCIDIO ET CONQVESTV BRITANNIAE.

de vostra
'et

S5
ot

quiil

oxitiabili
in

structuni

iironuutJMtur.'

'vcuoruut

thuuinii

tlavorunt vouti

-""*

7.1'?.

iuipogeruut

successoribus dicit
'vos, discedite a
5

(lomum illam et oocidit et fuit ruina eius magna'. Petro eiusque dominus: 'et tibi dabo claves regni caelorum' vobis vero: ^non no\i
:

'".'''
'f^'J''

me,

operarii iniquitatis, ut separati sinistrae partis

eum

haedis eatis jj^j^y^'''^^solveris""'"^-";,^-

'in

ignem aeternum'.

itemque omni sancto sacerdoti promittitur:

et in caelis: et

'ct

quaecumque
ot in

'supor terram, erunt soluta

'ligata et in caolis'.

quaocumquo

ligaveris

super terram, erunt

caeHs, a

sed quomodo voa ahquid solvetis,

et

ut

sit

sohituui

eaelo

oh

scelera

adempti

immauium peccatorum
su(u-uiu
otiiiui

funibus

compediti, ut Salomon

quoque
10

ait:

'crinicuhs

poceatorum

unusquisquo roustriugitur?'

quaquc ratione

'^"-

'.

22.

hgctur praetor vosmotipsos, qui ita ligati iniquitatibus in hoc mundo tenemini ut in caohs nequaquam ascendatis, sed infaustis tartari ergastuhs. uou conversi in liac vita ad douiinum, docidatis? Noc sibi quisquaiu sacerdotum do corporis mundi sohim consciontia supplaudat, cuin eorum quis
,

aliquid in terra iigabitis,

quod supra moduui

"^'
'

praeest,
!'

si

qui propter eius iuiperitiam vel

desidiam sou adulationem perierint

,

in die

20

animae exquirantur. quia nec dulcior mors quae infertur a bono quoque homine quam malo ahoquin non dixisset apostohis velut paternum legatum suis successoribus derelinquens; mundus ego sum ab omniunu'?"' non enim subterfugi, quo minus annuntiarem vobis omne mysterium dei'. 'sanguine. multumque nam usu ac frequentia peccatorum iuebriati et incessanter irruentibus vobis scelerum cumulatorum ac si undis quassati "uuam vehiti post naufragium in qua ad
iudicii
:

de eiusdeui manibus, vcluti interfectoris

'

"

vivorum terram evadatis

et vivat".

paenitentiae tabulam

toto

aninii nisu exquiritc, ut avertatur

/:.-^<-/,.jj,;7.

furor domini a vobis misericorditer dicentis: 'nolo morteui peccatoris, sed ut convertatur
ipse omnipotens deus totius cousolationis et misericordiae paucissimos bonos

pastores conservet ab
25

omui malo
est,

et

municipes faciat subacto communi hoste

civitatis

Hierusalem
sanctus, cui

eaelestis,
sit

hoc

sauctorum omuium congregationis, pater

in

et fihus et spiritus

houor

et gloria

saecula saeculorum.

amou.

C
1

{finit

c.

19 irruentibus)

DPQ
P D
//

quideni

P
C

factura pronunciantur
discitc

et

om.

2 impigerunt

D
adejiti

eiusque]

CPQ,
sohieris

eius.

denique
1)

4 discedite] CPQ,

cum

hacdis] hoedi

5 sancto om.
adcmpti]

D
^

quaocunique]

(spntio requiritiir)

PQ, om.
/*

8 ob
propter
14
cini

scele his l>

CD

1'unibus]

CPQ,
t.

finibus /'

solomon
supra

9 ait om.

criniculis]

CQ,

funienlis ///'

quaqne] qna
t.

10 supra

modum] CQ,
erg.

mundum
16 quae]

P, ultra niodum

11,12 infanstis

ergastulisj Cl), in inf.

PQ

13 qnis] C, queis V, qnibns

DP
P

om.

P
P

nel] seu

pericrint]
/'

15

indicii

quam quae

a bono] ab uno

quam] qne

CPQ, perierunt /) 17 omnium] CPQ,

omni
acto

D
c.

18 rainisterium
hoste om.

DP

19 que nam] C(1)DQ, nanque

21 exquiratis

24 sub-

ADDITAMENTA.
EPISTVLARVM GILDAE DEPERDITARVM FRAGMENTA.
I.
Qen.
7, 13.

1.

De excommonicatione
debellationo

dicit Gildas.

Non Noe Cliam

filium

suum magicae
et

artis

Gen. M,2^.
Qen.
""'-'''

scribam aut arca aut mensae communione voluit arcere.

non Abraham Aner

Heschol

K. in
j'y-

Qen. 43,

1.

oen. 41.
Exoii. is. 13.

quinque reg-um exhorruit. non Lotli Sodomitarum convivia execratus non Isaac mensae participationem Abimelech ct Ocazat et Pliicol duci militum iiegat, scd post cibum et potum iuraverunt sil>i mutuo. non lacol) extimuit communicai-e filiis suis, quos novit venerari idola. uon loseph rennuit Faraoni mensae et
e.st.

''"'"'jj'

ji'

non Aaron sacerdotis idolorum Madian mensam reppulit. nec non Moyses simul cum lethro liospitiura et convivium pacificum init. non dominus noster lesus Christus publicanorum convivia devitabat, ut omnes peccatores et raeretrices
scypho participari.
salvaret.
Cant.
II.
2>.

lo

4S (inde IUh. 40,

0, ')

Gildas dicit de abstinentia ciborum.

Abstinentia corporalium ciborum absque cari-

;.

Km.

4,4.
13.

tate inutilis est.

meliores sunt ergo, qui non

magno opere

ieiunant nec supra

modum

Psabn.

1,

n croatura dei se abstinent, cor autem intrinsecus nitidum coram deo a

sollicite servantes,

quo

sciunt

/.

9,1'j.

delectantur,

exitum vitae, quam illi, qui carnem non edunt nec cibis saecularibus neque vehiculis equisque vehuntur et pro his quasi superiores ceteris se

15

putautes; quibus mors intravit per fenestras elevationis.

Cant. p. 49 (inde Hib. 12, 5}

^'l^l'

in.

'Gildas in epistolis suis de novissimis diebus.

,

Instabunt tempora pessima et erunt

20

'homines sui amatores, avari, adrogantes

'ingrati,
'tes

superbi, blasphenii, parentibus inoboedientes,

inpmi, sine adfectione, sine pace, accusatores, intemperantes, crudeles, odio liaben-

bonum, proditores, temcrarii, infiati, voluptatum amatores magis quam dei, habentes 'formam pietatis et virtutem eius abnegantes'. multi peribunt agentes raala, ut ait apostoRom.io,3.3.-\\iii. habentes zelum dei, sed non secundum scientiam, ignorantes dei iustitiara et suam quaerentes statuere, iustitiae dei non sunt subiecti'. omnes fratres culpantes sunt, qui fta/r. M, . 'suas secum adinventiones et praesumptiones non fecerunt. hi dum pane ad mensuram utuntur, pro lioc sine mensura gloriantur: dum aqua utuntur, siniul odii poculo potantur:

25

dum

siccis

ferculis,

simul

et

detractationibus

fruuutur:

dum

vigilias
si

extendunt,

aliquos

somno demersos notant,

excommunicatione
aner
dicit gildas

pedibus

et

raembris

dicentes ceteris:

non caput

1 de

C'(antahrigiensis), gildas ait JS(iberna sylloge)

2 aut arca] ab

arca

et liesehol] IT, neel et excol

3 sodomorum

part.

mens.

om.

H
C

H
H
H

3/4 e.xecratus est] 77, execratur 5,6 communicari

ocazat] C, ochaz

S
C
a.

phicol]

pharaonis 77
iniuit

7 scita

H, picus C nec non] H, nec

a.
c.]

ducis 77

G suis

8 iethro] H, ethor
c.

hospitium] 77,

hostias
C,
s.

8/9 d. n. iesus om.

77
d.

9 publioanorum conuiuia] C,
C, gildas ait

paganonun

H
H
24
77
lii

10 saluaret]
12 ergo
suiit
1,0

liactenus gildas 77

11 gildas

magnopere
equis 77
i.

H
om.
oin.

absque] siue

H
C

77
et

13 autem oni.

C
77,

nititum
intrat

et

16 intrauit]

C C

deo] doniino 77
feuestras]
77,

14 cibis] C, prandiis 7/

feuestram

C
lioc]

elatlonis
bis

17 gildas

ep. s.]

H,

20 uoluntatum

21/22 apostolum

22 habentes 25
77

dum]

77,

liil

autem
26

24/25 ad mensuram utuntur] C, et mensura uescuntur 77

Iioc ipso

poculo om.

slccis ferculis
uigiliis

simul et detractationibus fruuntur] C, sanctis ferculis uescuntur detrectationibns utuntur

expenduMt /7

27 dimersos notant

C, pressos uituperant

EPISTVLARVM GILDAE DEPERDITARVM FRAGMENTA.

fueris,

S7

sum, ;ul niliili te conputabo: quod non t:un \n- (lilcctionis causa proquani despectus, dnni principalilHis decretis nieditantur. servos doniinis, vulgus regibus, auro plunibum, argento terrum, ulnuni praeferunt. ita iciuniuni caritati, vigilias iustitiae, propriam adinveutionem concordiae, clausulam ecclesiae, severitatem immilitati,
ut cgo
niittitur
6

postremo hominem deo anteponunt: non intendentes quod euangelium, sed quod volunquid apostolus, sed quid superbia doceat; non intendentes statum sidcrum in caelo inacqualem esse et angelorum officia inaequaiia. hi ieiunant, quod nisi
tas iubet:

;.cv..-.

,<;.

propter alias virtutes adsectantur,

legis
est,

nihil prodcst.

illi

caritatcm,

quae

summa

plenitudo

,, ;j,

;ry.

intentione

perficiunt

deo docti, cum spiritus sancti

nostrae'.
hi

citliarae

dicunt 'quasi

;c,,. *, .

'pannus menstruatae

omnis

iustitiae

autem

folles

diaboli dieunt forsitan

melioribus, quorum vident angeli faciem patris:

quo respondit aominus:

spernentes
fratres:
dicit

'isti

immundi estis. ''("'"''.''' tumus erunt ni lurore meo et ignis ardens cotidie non dominus panperes beatos esse, sed paupcres non animosos, i;../,. j, 3.
.

recedite a nobis, quia

sed niites; neque invidiosos, sed lugentcs vel propria vel aliorum peccata; qui csuriunt
''

et

sitiunt
,

non aquam

cum ceterorum
;

dcspectu, sed iustitiam;

,
;

ncc pro

nihilo

alios

ducentes
pacifici;
turi

non qui superbo sed mundo corde non non qui inferunt bella, sed qui persecutionem patiuntur propter
scd misericordes

alis severi,

sed

iustitiam, habi-

videlicet
(Janl. p.

regnum caelorum.
siib
el

oO (inde

j^raescriptione mi>ra relata

Sti,

24

bi

dum pane

SlJ,

27

iiitiiperant et 87,

3 ieiuni-

um
IV.
20

... 5 aiiteponunt

7 hi ieiuuaiit ... 10 iiostrae ffib. 66, 9)

Gildas
ita

ait

de monachis.

Qui vcniunt de loco

viliore

ad perfectiorem, quorum
recipi, sed

abbas

degeneravit ab opere dei ut mereatur ad

mensam sanctorum non

, ,

suscipite sine non suspectionis, sed mali evidentis onerari ullo scrupulo monachos tales ad vos de flamma inferni confugientes, nequaquam eornni consulto abbate. illos vero quorum abbatem de mcusa sanctorum propter infamiam
et fornicationis criniine,
,

non arcemus, non debemus

25

illo

nolente

suscipere.

quauto magis venientes a sanctis

abbatibus et nullo alio

modo

suspectis, nisi
,

consuetudine patriae vel sua infirmitate

tate et patientia et superbia.

quod habent pecora et vehicula vel pro quae minus laedunt habentes, si cum humili-

quam

aratra trahentes et suffossoria figentes terrae

cum praesumptione

quicquid autem monacho de rebus saecularibus superabundat, ad luxurias

30

quod necessitate, non voluntate habere compellitur. ut non capitibus namque praccipua corporis ad malum reputabitur. ornamenta delata non debent inferiora despicere et manuuni cotidiana comraoda supernonne haec nec ille possunt .sibi mutuo dicere: 'operara ;.cr. /2,2;. bire superioribus flis non est. 'vestram non necesse habemus', quae ad communem eiusdem corporis pertinent utilitatem? haec diximus, ut sciant summi sacerdotes, quod, sicut non debent inferiores
et divitias debet referri, et
illi

penuria cadat, non

35

clerici

eos despicere, ita et

!>.

illi

nec

clericos, sicut

nec caput quidem cetera racmbra.

3'J,

Cant.

54 (inde 19 qui
ait.

ueiiiuiit

... 28 superbia Hib. 39, 7; 28 quicquid ... 30 reputabitur Hib.

5)

V.

Gildas

Abbas
et

districtioris

regulae non admittat

paulo remissioris:
1

qui

remissior

est,

non

retineat

monachum alterius abbatis monachum suum ad districtiora

4 ecclesiae seueritatem] H,

supra tam scriptum

5 anteponant

est aln mTi

1,2 proniittur

cellae

adfectatur
sp. saucti

iUi caritatem

6 apostolnm C ... 9 periiciunt a deo docti]

quid] qui

C C
qiii

2 dispectus C 7 hi] E, hii

C
C

8 per aliquas

uirliites

uero caritatera perHciuut

oiim citliara

H
iiiliore

10 omnes
ad

CH
C

hii

H
C

residite

15 non aquaiu] non qui aquam

de loco

17/18 habitari ad

19 gildas
oueraii]

ait]

13 auimosus H, om. C

14 iuuidiosus

de mouachis C, om.

perlectioreni] C,

uos de uiliore loco ad perfectionem

H
C

20 non

rec.

H sanct. H

20 21 sed
etiam //

et] et

21 mali enideutis] C, inale uidentis if

H,

lionorari

suscipite] C, suscipite

22 scripulo inonachus

eoruni| ill.n-um

24

a]

de /f

autem om. 28 qnicquid) gildas dicit quicquid manum C dispicere C 31 dilata C 30 penuaria C 37 uon] et non amittat C gildas dicit H (39, 6), om. C

superabundaiierit //

27 soflbsoria C, sofosoria // 29 nonj et uon C

35

dispicere

36 gildas

ait]

(39, 9),

S8 tendentem.
nobis, de

EPISTVLARVM GILDAE DEPERDITARVM FRAGMENTA.

habent quippe aacerdotes
in
(indc b7,

et episcopi terribilem iudicem, cui pertinet,

non

illis

utroque saeculo iudicare.

3ti

C'an(. p. .%'

abbas ...

teudeutem 30, W

el

brecius 39, 6 fcf.

Maassen Oesch. des

kait. Jiechts

1,840];
Deui.27.n. \q.
1.

habeiit ...

2 iudicare

Ilib. 1, 16, b)

Gildas.

Maledictus qui transfert terminos vel proximi

sui.

cvr. 7,24.

Unusquisqu(? permaneat in en, in quo vocatns est apud deum', ut nec primarius

nisi
s

voluntate mutotur subiectorum neque subiectus sinc scnioris consilio locum prioris obtineat.
i.cor. 12,23.

Quae
nem,
bus
si

sunt honesta nostra. his

est

cA. 33,6.
.(. is,
/7.

ludicarc crgo satis salubre

honorem abundantiorem circumdamus. subiectos episcopis abbatibusque. quorum sanguiomnibus hominibus tam bonis quam malis praeter
rel.
lo

eos non bene regnant, de manibus requiret dominus: inoboedientes vero patriet publicani; et
:

sint sicut gentiles

'

suos subiectos ilhid apostoli

existimantes omnes liomines,

inccrto

'"luc. 23.

Pervenit

illud

iudicium pro

cxitu vitae

legentes

in scriptura

apostolum

perditum cupiditate et latronem confessionc in paradisum translatum.

Cant.
X'- H'1

(inde 4 unusquisque ... 5 obtiueat Ilil. 37, 31)

VII.

Item.
est.

Conepiscopos autem et conabbates nec non

alicuius

melius

faetentes vero

nequam
patientia:

consubiectos non iudicare fama putare nullo modo ad integrum

arguant, sed leniter increpent

quasi

cum

quos pro conscientia ut possint, debent

et

is

suspcctos vitare

nec

tamen

ut

reos

veros cxcommunicarc

mensa

vcl

pace
illis

arcere,

cum

ratio

aliqua

necessitatis

aut

convcntus vel h^cutionis

exegerit. scd

''''"^'^i;^-

quod uon recte agant, quia nou possumus eos pro hoc damnare. dum communicant illi indigne, forte nos per cogitationes malas daemonibus communicamus.
denuntietur,

quos vero scimus sine ulla dubitatione esse foruicatores,

i.cor.s.ii.a,

nisi

legitimo ordine paeniteant,

ut
est illud
'.si

20

pace

et niensa,

cuiuscumque ordinis legitime fuerunt, arcemus.

et

quis

frater

uominatur

ot cst fin-nicator, rcl.

propter princi[)alium vitiorum causas evidcntcr

altaris

probatas, nulla alia ratione debemus fratrcs a commuuicatione

et

mensae cuni

tempus poposcerit, arcere.

Cant. p. 58 (inde 13 eouepiscopos ... 14 nielius est Hib.
1,

16, c)
25

VIII.

Glldas.
Cant. p. 34

non

Veritas sapienti nitet, cuiuscumque ore fuerit prolata.

inter Oildae reliqua (inde Ilib. 22, 1)

Num.

12.

IX.

Gildas.

Adsentiente Aaron
quod nobis

FRAGMENTA BVBIA.
in

culpando Moyse propter uxorem Aethiopissam lepra

qui

Maria

danmatur:

timendum,

bonis

principibus

detrahimus

propter

mediocres culpas. mi. 37, 5, b

X.
XI.
in

Item.

Navi

fracta,

qui potest natare, natet.

c.

Ilib. 30, 7 (^jraeccdtint

Gildaiia siipra

IV)

mundo contrarii, moribus Romanis inimici non solum cum ludaeis umbrae magis futurorum servientes quam veritati. Romani dicimt: Brittonum tonsura a Sinione mago sumpsisse exordium tradunt, cuius tonsura dc aure ad aurem tantum contingebat pro cxcellentia ipsa magorum tonGildas
ait.

Brittones toto

missa,

sed etiam in tonsura

surae,
in

qua sola frons anterior

tegi solebat.
filii

priorcm autem auctorem huius tonsurae

Hibernia subulcum rcgis Loigairi

JJib. 52,

Nciii extitisse Patricii

sermo testatur

ex quo

Ilibernenses paene
6

omnes hanc tonsuram sumpsorunt.

hahent] gild;is

peim. //
nisi

//

ait li. // 3 gildas] // (ante 4 uuusquisque), om. C apud deum om. nec] ne C 5 subiectoruni] /7, subiecto C G Iionesta] iulionesta Paulue habuntiorem C 13 iteui] H, om.

4 in quo uoc. est in eo

neque] uec II

sine] C,

autem om. II
Fetr.

nec

non consubiectos]

//,

et

nou snbiectos
mendaciuui

14 fama putare]

forlasse

lamae

fetore

15 increpant

ut possiut] fortasse possunt

ep. 1, 2, 21): in ueritate

16 susceptos

C C

22 foruicatur

C
//

25 adscr.

(immo lohannes

numquam

est in

prol. fuerit

II.

GILDAS DE PAENITENTIA.
dc penitentia.
fornicationem
naturaleni
sive

incipit prefatio Gildae

Presbitcr

aut

diaconus

faciens

sodoniitani prelato

ante monachi voto III annis peniteat, veniam omni hora rogct, supcrpositionem faciat
in

unaquaquc ebdomada exceptis

butiro

diebus post passionem: pane sine mensura et ferculo

diebus paxmati panis mcnsura
Britannico
fornuilh) utatur,

aliquatenus
et

inpingato

die dominico, ceteris vero

horti

miso parvuni inpinguato.

hictis

holoribus,
corporis

ovis

paucis,

himimi Ilomana
lactis

pro
sitis

fragilitate

istius

evi, tenuclae vero vel balthutae

si

sextario

Eomano

gratia

et

aquac talirapulo,
detieat

opcrarius

cst.

lcctum non

multo feno instructum habeat:

eius admiserit.

per tres quadragesimas superaddat ahquid, prout virtus

semper ex intimo corde

bus libentissimc excipiat, post

veniat.
psalnios

annum

cum

fratribus canat.

culpam suam, oboedientiam pre omnieucharistiam sumat et ad pacem ne pocnitus aninui tanto tcmpore caelistis mediet dimediimi

cinae intcreat.
Si quis inferiorc

gradu positus monachus, III annis peniteat, sed mensura gravesextarium de lacte
ardore sumat.
sicut

tur panis.

si

operarius.

Romanum

et

alium de tenucla et aquam

quantum

sufficiat

pro

sitis

Si vero sine

monachi voto presbiter aut diaconus peccaverit,

monachus

sine

gradu

sic peniteat.

Si

huius

rei

autcm peccatura voluerit monaclms facere, anno et diraedio habet tamen abas moderandae facultatera, si oboedientia eius placita fuerit deo et abati suo.
;

Antiqui patres XII presbitero et VII diacono penitentiae statuerunt.

5
si

Monachus
sit:
si

furatus

vestcm vel
si

aliquam rem

II annis

ut supra peniteat.
et

iunior

senior,

anno integro.

vero monachus non fuerit, eque anno

raaximc

UI
7

XL mis.
Si

sumat, et
tatis

monachus cxundante ventre evomerit sacrificium si non infirmitatis causa, VII superpositionibus,

in die,
si

cenam suam non prenon voraci-

infirmitatis et

causa, IIII superpositionibus deleat culpam.

Si

autem non

sacrificium, diei superpositione et

multa increpatione plectatur.

per
tres

8 9

Si casu

negligcns

quis

sacrificium

aliquod

pcrdat,

XLmas

peniteat,

relinquens illud feris ct alitibus

Si quis

devorandum.

autem

ebrietatis causa psallere

si

non potest stupens

elinguis,

oena privatur. 10
11

Peccans cum pecode, anno:

ipse solus. III quadragesimas diluat culpam.

Qui coramunicaverit a suo abate excommunicato. XL.

12

Manduoans raorticinam
CHBONICA
III.

inscius,

XL.

13

"

90
14

GILDAS DE PAENITENTIA.
Sciendiim
est

fanuMi
est.

(jiiod

quanto

quis

tcmpore

muratur

in

peccatis, tanto ei

augenda penitentia
15
si

Si cui inponitur

opus aliquod et contemptus gratia

cotidiani victus.

illud

non

fecerit,

cena careat;

vero oblivione,
Si

demcdium

IG

autem sumat

alterius npus. illud

sic

notum

faciat

abati

cum verecundia, excepto

autem
si

eo nulio audiente et
17

pcragat,

si

iubetur.
retinet.
in

Nani qui iram corde multo tempore

peccatum,

morte

est.

si

confitetur

XL

ieiunet, et

si

ultra in peccato persistat, II

XLmas,

et

idera fecerit,

abscidatur a corpore sicut

18

membrum

putredum, quia furor homicidium

nutrit.

Oifensus

quis
et

ab

aliquo

debet hoc indicare abati,

non tamen accusantis, sed

medentis affectu,
19

abas dccornat.
iii

Qui non occurrit ad consummationem, canat VII [

urdine psalmos
si

si

excitatus

veniat post misam. quicquid cantaverunt replicet ex ordine fratres.

vcro ad secun-

dam
20

veuerit, cena careat.

Si

quis

errans

commotaverit aliquid
faciat.

de

verbis sacris

ubi

periculum adnotatur,

triduanum aut III superpositiones

21
Si sacruni tcrra tenus

neghgendo

ceciderit,

cena careat.
,

22

Qui voluntate obsceuo liquore maculatus fucrit dormiendo si cervisa et carne habundat coenubium, III noctis horis stando vigilet, si sane virtutis est. si vero pauperem victum habet, XXVIII aut XXX psalmos canat stando suplex, aut opere
extraordinario pendat.

'23

Pro bonis regibus sacra debemus

offerre,

pro malis nequaquam.

24

Presbiteri vero pro suis episcopis non prohibentur offerre.

25 26

Qui arguitur pro aliquo delicto

et quasi

inconsultans refrenatur, cena careat.

illud extraordinario

Qui sarculum perfrangit et ante fracturam non habuit, aut

opere restituat aut superponat.

27

Qui viderit aliquem ex fratribus abatis

celare, sed ante

transgredi

precepta, debet abateni non

agit confiteatur abati,

admoneat peccantem,
veritatis regulae

ut solus

quod male

non

tam delator quam

exsecutor inveniatur.

Huc usque

Gildas.

III.

VITA GILDAE.
RVIENSI.
1

AVCTORE MONACHO
catholico viro genitus
,

Beatus Gildas Arecluta fertilissima regione oriundus, patre Cauno nobilissimo et ab ipso puerili aevo toto mentis affectu Christum studuit sequi.

Arecluta autcm regio

cum

sit

Britanniao pars
illa

vocabulum sumpsit a quodam

irrigatur.

tiumine,

quod Clut nuncupatur, a quo plerumque

'>

inter cetera vero,

quac ipse

sanctus Gihlas scripsit de miseriis et praevaricationibus et exeidio Britaniiiao, hoc etiam

de

illa

praemisit.

'Britannia'. inquit,

'bis

denis

bisque quaternis fulgct civitatibus ac

"',',^''^_j

'nonnullis castellis decoratur;

murorum quoque

ac turrium, seratarum, portarum,

in

'rum etiam, quarum culmina miuaci proceritate porrecta

'nuntur,
111

editum

forti

domocompage cer-

non improbabilitcr

est

adornata instructis munitionibus.

situ locatis praepollonti

campis quoque fulgot

'late

pansis collibusque

amoeno

cnlturae aptis. montibus etinm

'alternandis animalium pastibus optime convenientibus, qui diversorum colorum fioribus

'grati

redduntur humanis visibus vekiti electa sponsa diversis ornata monilibus.

crebrisquc gaudet,

fontibus
so-

'lucidis

ex quibus
bracliiis

rivuli

leni

murmure serpentes suave pignus

'poris tribuunt viatoribus fessis.

i.-i

duorum etiam
mcliorata,

ostiis

nobilium fluminum, Tamesis vide-

'licet

ac Sabrinae

vehiti

per quae eidem Britanniae

ohm

trans-

'marinae deliciae ratibus vehebantur, aliorumque tiuminum minorum infusione

et sanctus oriundus fuit, eius denique vita

irrigatur'.

ostenso igitur situ et opportunitatibus loci nec non regionis, unde praefatiis vir venerabilis

domino adiuvante subscribatur.

filios,

Caunus 2
valde

itaque
20

eius

genitor

et

ahos quattuor fertur habuisse

Cuillum

videlicct

strenuum in armis virum, qui post mortem patris ei in regno successit, Mailocum quoque, qui a patre sacris litteris traditus et in eis bene edoctus rehcto patre atque rebus patornis abrenuntians venit Lyuhes, in pago Elmail ibique monasterium aedificans. in

quo
25

in

hynmis
in

et orationibus, ieiuniis et vigiUis instanter serviens

et miraculis

pace quievit.
simihter
et

Egreas vero cum Allecco

rehctis
illius

fratre

et

deo clarus virtutibus Peteova sorore deo

abrenuntiantes

sacrata virgine

ipsi

rebus paternis et saecularibus

secedentes non longe
statuentes sororem,

pompis

in

extrema parte regionis

diurnas

a se invicem distiintia alternatim suo

oa

singuli sua construxere oratoria,

die lioras

eorum

alter

mediam cum missa

cum qua

celol)rabat et post vosporas

taim

sumons
:

30

cibum et gratias agens deo ante solis occasum revcrtcbantur ad oratorium suum unusquisque enim eorum separatim in suo oratorio vigihas celebrabat. isti igitur quos praediximus beati et sancti viri, Mailocus videhcet, Aheccus atque Egreas cum beata sorore cunetis mundi, ut praemissum est, sprotis opibus et dolieiis toto iiisu mentis ad supcr3
p,irs]
p.i>-et

(a) B(oscu)

.'>

gyUas

all,juol!es

24 allaeco

petooua

B
12

27 slngnla

29

-hsilnr

Miu/nUon)

31 allaocus

92
iiain

AVCTARIVM
teiulentes
patriniii
iii

ieiuniis et

oiationibus suani conimendantes vitani

et
in

tandeni a

deo vocati receperunt

toriis

niercedem lahorum suorum

et Gildasius,

suis

quae aedificaverant ora-

conditi servantur, clarificati et colebres assiduis miraculis et in gloria resurrecturi.

3 Beatus
suis

autem Gildas, qui

litteris

honor

et

parentibus heato

Hilduto traditur imbuendus.

ilhim, et videns

decus gentis suae futurus, et ipse a qui suscipiens sanctum puerulura

specie

sacris

coepit instruere
instantissime
igitur

eum formae
magistrali in

fulgentem ac libedivinae
scripturae
divinis
lo

ralibus
curavit.
et

studiis

intentum benigno amore dilexit et attento studio docere

sub
disciplina

beatus

Gildas

schola

liberalium

artium

constitutus,

conspiciens

utriusque

doctrinam

elocutionis

curavit magis erudiri doctrinis, imitari cupiens speciem divinae contemplationis, deserens

omnino famam humanae

neque sequi vohiit higenuitatem suae nobilitatis. tunc athleta Christi et strenuissimus miles in coenobio degens obedientiao suscepit arma fortissima puerilesque deserens mores aetatem floridae iuventutis in formam transtulit senectutis. namque cum esset primaevus in tirocinio aeteiMii regis constitutus, moribus derehctis iuvenilibus plurima documenta pi-aebuit aeternae salutis tam senibus quam iuvenibus, utriusque componens mores aetatis. erat namque sapientia praeclarus, sanctae lectioni assiduus, vigiliis et orationibus semper deditus, ineifabiH caritate deopinionis, sed

is

votus, in actione iucundus, decora facie et toto corpore venustus, qui

fixus et ei

mundo

crat cruci-

mundus.
iiiter

in

schola

igitur supra dicti doctoris Hilduti

erudiebantur plurimi
20

nobihum fihi, tate Samson

Gildas beatus
4 Paulus vero

quos praeclariores erant tam generis nobilitate

videlicet atque Paulus, sed hos

:

quam moruni probiquoque mira ingenii sagacitate superabat

Oxismorum

ex quibus Samson sanctissimus postea Britannorum extitit archiepiscopus, Habitabat autem praefatus Hilecclesiae praefuit episcopus.
25

cum discipulis suis in quadam arta et angusta insulula atque arenti solo squalida. ad quem die quadam accedens beatus puer Gildas eum alloquitur dicens: domne doctor,
dutus
audivi te nuper ex euangebo verba nostri salvatoris praedicantem, in quibus discipulos

admonebat, ut cum
Marc.
12, 14.

fide
:

a deo ea quae sibi erant utilia peterent, et quia fideliter petita

accepturi essent, dicens

'cipietis,

et fiet vobis'.

lesum Christum,
dilatet

"amen dico vobis, quicquid orantes petieritis, credite quia acnunc ergo, optime doctor, cur non rogas ipsum dominum nostrum qui potens est praestare cuncta quae fideliter ab eo petuntur, ut
fructiferam

ao

terminos

atque

reddat

huius

insulae

glebam?

cum

liaec

igitur

audisset beatus Hildutus, admiratus fidem ipsius convocatis in

unum

discipuUs oratorium

in caelum cum domine lesu Christe, fili dei omnipotentis qui cum patre et spiritu sancto caelum et terram, mare et omnia quae in eis sunt, cum non essent, condidisti. quique tuis fidelibus praecepisti, ut deum patrem in tuo nomine peterent quicquid sibi opus esset et eorum petitio ad effectum procederet; tuo equidem in nomine oinnipotentis domini imploramus clementiam, ut dilatari per te iubeat terminos

cum

eis

ingreditur

et flexis in terram genibus extensisque manibus

,

hxcrimis

oravit

dicens:

35

insulae liuius atque fertilitatem inferat glebae eius, ut nobis servis tuis atque successori-

bus nostris tua largiente gratia abundanter cibaria administret

gratias refcramus noniini tuo
finita
,

ut satiati de tuis donis

40

saecula

saeculorum.
esse

cum patre et spiritu sancto vivis et regnas per incumque respondissent omnes amen, egressi ab oratorio
qui

vident
tioribus.

dilatatam

undique

insulam

atque vernantem

in

circuitu

diversis
in

olerum
lacriinis
45

tunc iterum revertitur ad

oratorium senior et prae gaudio offusus

uiia

cum venerando discipulorum grege clara voce hymnos suramasque laudes rerum omnium creatori domino decantat, qui prope adest omnibus invocantibus se in veritate.
cumque
44
.-ulj

^ Igitur admirabili virtute dilatatam sibi insulam eoepit excolere senior, atque fecundandis

iugeribus frumenti semina tradere.

coejnssent laeta frugum germina pullulare.

24

iiisula

2i>

(lomiue

.1/

ab

4t>

inuocalilnis

.1/

47

laeciiiulitatisi

VITA GILDAE.
aggregatao aves
iiiarinae
suis

^,j

ea coeperunt

devastare.

,,^(1

cnin videret pator llildutus,

praecepit discipulis

segetem custodire.
Paulus,
5

et

cum terrnre eas ettiigare atque unumquenique eorum die suo cum dies adveiiisset, in qua segetem servaturus erat lieatus
iiostilis

plus
at

solito

advenit

tondendo.

contra mirae indolis

clamore eas expellere nitebatur

socios,

avium multitudo, quae passim messem devastabat puer Paulus huc illucque discurrens cum ingenti nec praevalebat. taudcm ergo iam lassus advocat

beatae memoriae videlicet Gildam atque 8amsonem venerandum. huiusmodi eos adhortans sermonilnis: succurrite, fratres, succurrite, carissimi et damna mecuni nostri vindicate magistri. ecce etenim hostium multitudo nostri late consumit et deiiascitur
10

segetes

doctoris.

sentiat

ergo insatiabilis praedo debitas poenas, qui nostri magistri

socii et iiivocato

vastavit aristas.

ad cuius vocem advolant

congrogantes ante se
nt

nomine

Christi nmltitudinem
])neri sanetissimi

indomitarum avium
(U
15

dei

virtute

ropleti

minant

tamquani inortium ovium groges.

indomitao aves

ubi
in

cum

recluderentur,

ventum est ad senis habitaculum, captivae caeium dant vocos: quarum strepitum atque
videt dei

clangorem audiens sonex

egressus

al)

oratorio

virtutem

admiratus(juo

ni.n

minimuni

puerorum cordibus fidem ait illis: sinite, filii, sinite aves abire liberas: iam sufficiat quod sic castigastis illas. abeant liberae et amplius in nomine domini nostras segetes non praesumant laedere. igitur iussionem senis non audentes
tantam in
spernere aves diniissae
20

longe recesserunt et

ulterius in

eadem

insula vastare segetes

llildnti

non praesumpserunt.
Sanctus
fuisset et

quae insula usque

in

liodiornum
in

diem Lanna
beati

vocitatur.
c,

igitur

Gildas

cum per

aliquos

annos

doctrina

Hilduti

commoratus

tam saecularibus, prout

sibi

res suppetebat,

quam

divinis scripturis

ab eo optime.
in philo-

quicquid

a divina bonitate creditum fuerat, edoctus esset, valedicens pio magistro

ot

venerandisquc condiscipulis Iren perrexit, ut

25

aliorum doctorum sententias

igitur

sopliicis

atquo

in

divinis litteris investigator curiosus exquirerot.

et

cum pUuimorum
Horuni sucos
melliflua

doctorum scholas poragrasset

collegisset,
in

tamquam

apis

prudontissima diversorum
,

alveario

matris ecclesiae recondidit

ut in

tempore opportuno

euangelii verba in populos ad superna gaudia revocandos effunderet et ut servus bonus

talentum
30

sibi

creditum suo domino

cum

lucro reportaret.

secutus itaque apostobcam

sententiam, ne,
in ieiuniis

dum

aliis

praedicaret, ipse reprobus inveniretur, castigabat corpus suuui

et in vigiiiis, noctes

ducens

in orationilms,

stans sine aliquo sustentaculi ad-

miniculo.
in

quinto decimo aetalis suao anno per totum vitae praesentis spatium, quo 7
ter,

hoe vixit mundo, usque ad extremum diem vocationis suae a domino

didicimus
,

ut veraci

relatione
35

in

hebdomada parcissimum sumpsit

quia,
licet

corporis
ei

cibum.

potest vero

quilibet discretus de eo indubitanter affirmare,

toris,

defuerit gladius persecuot protensis

martyrii

tamen palmam non

amisit.
vitiis

nam dum

corpus

croljris ieiuniis

vigiliis

affiigeret,

dum

nocte dieque
et

resisteret et orationibus insistens.

dum

contia

adversum corporis sui delectationos oppugnans se de eo dici potest, nisi longum illuni traxisse martyriumY ipsum excruciaret, quid aliud
diaboli temptationes reluctarolur

nam

et

ipse sibi
Igitur

et

persecutor

fuit

et persecutiones sibi

illatas

pro Christo patienter

fungeretur
incolebant.
*,

sustinuit.
officio,

cum ad

sacros

ordines

promotus essot

et

presbyteratus

audiens (]uod

gentes, quae aquilonalem plagam Britanniae insulae

4:.

adhuc gentili erroro dotinorentur et quod lii etiam, (pii videbantur intcr eas Christiani, non catliolici essent, scd diversis haereticorum fraudibus irretirentur, nccipiens iuxta apostoli praeceptum armaturam dei, ut posset resistero in die malo et in omnibus perstans autem succinctus fectus stare, de Cliristi adiutorio confidens coepit illuc pergere. lumbos mentis inter paganos atque h:ioroticos. indutus lorica iustitiae et calciatus pedes

Kp},e,.a.t3.

hostilis

om.
et

B
om.

l.nte

om.

Ji

10
pers.

iiicis.saljilis li

20

iincalm-

/.'

24

iie coepit v.

I.

iqmd

28

40

et pers.]

41 presbytori

94
in

AVCTARIVM
praeparationem euangelii pacis
iii

I.

sumpbat scutum'fidei, in quo posset omnia tela nequissimorum daemoniorum extinguere galeamque salutis et gladium his itaque armis munitus Grildas Christi milcs praespiritus, quod cst verbum dei. elarus praedicabat nomcn Christi gentilibus, multis ex divina lege approbationibus haereticos autem verbum salutis oppoostendens nihil esse quod ab cis excolebatur.
oinnibiis
jicricnlis

nens ad viam veritatis adduxit, a cunctis

eos quoqnc revocans erroribus.

namque

ei

tantam dcderat dominus noster lesus Christus gratiam ctiam sanitatum, ut eius orationibus caeci inluminarentur, surdis auditus redderetnr et claudis debilibusque gressus,

dacnioniaci

cnrarcntur.

loprosi

mundarcntur

et

infirmi

quique sanarentur.

pergebat
lo

igitur Gildas beatissimus euangelium Christi praedicando, doccns verara fidem per uniHaec 9 versas provincias gentemque suam ad vcram catholicamque fidem convertebat. ct his similia agente bcato Gilda omnis gens aquilonalis plagac ad eius praedicationis

doctrinam cocpit undique contlucrc: quateuus

derclicto

gentili crrore

et

percepta eius

admonitionc
fabricaverant

sanctac trinitatis fidc in

gremio coUocaretur sanctae matris ecclesiae, ut

dcstrucbantur itaque idola
aedificabantur

vocaretur Christi sponsa et probaretur esse.

ab

eis qui

ea

is

cum

templis

suis

et

ecclesiae
et
filiis

per

congrua

loca.

bapti-

sabantur

viri

nobiles

cum uxoribus
sic ait

atquc

familiis.

cum autem
domine
qui

videret beatus

Gildas fccundam prolem Christianitatis et sanctae religionis ubique puUulare, incnarral)ili

gaudio
es

repletus

domino

gratias
tui

tibi

ago,

Tesu

Christc.

qui
20

populum
dignatus

hunc
et

dintius

crrantcm

sancti

nominis

gratia
et

misericorditcr

illuminare
et

ad
in

agnitioncm

tuam pervenire

fecisti

hactenus

infcUces

hebctes crravimus
10

rcgione umbrae mortis, tandem lux tuae iustitiac

in nobis.

illuxit

nobis et

pax perpetua iam regnat

insignis erat in nibcrnensi

Audicns autem bcata Brigidda, quac ipso tempore insula et monasterio virginum praeerat abbatissa, virgo pracclara, famam beati Gildae misit ad eum nuntium cum verbis deprccatoriis dicens: gaude, pater sancte ac scmpcr in domino poUe. obsecro te, ut aliquod

manens

ss

indicium tuac sanctitatis mihi transmitterc digneris, ut semper

percnnitcr mcmoria.
tunc sanctus Gildas

apud nos tua vigeat

pcrcepta sanctac virginis legationc propriis

manibus formuUira fccit fusili opere et tintinnabulum composuit secundum petitionem ipsius ct per nuntium, qucm miserat, ei transmisit: quod illa gaudens suscepit ac vclut caeleste munus ab eo sibi transmissum libenter accepit. Eo temporc rcgnabat Ainmericus rcx per totam Hibemiam, qui et ipsc misit ad bcatum Gildam rogans, ut ad se veniret, promittens se ipsius doctrinis in omnibus obcditurum, si vcnicns ecclesiasticum ordinem in suo regno restauraret, quia paene catholicam fidem in ipsa insula omnes reliqucrant. cum hacc itaquc audisset Gildas Christi milcs bcatissimus munitus armis caelestibus pctivit lliberniam Christum pracdicatnrus. contigit autem quadam dic, dum
pergeret ad
regis

30

35

palatium,

occurrere

sibi

qucmdam

paralyticum,
terrae.

qucm parcntes

sui

circumquaquc trahebant (juaorcntes alimoniam ab

Gildas niisertus
illius

incolis

qucra videns bcatus

genua

ficxit

ac pro

eo domino orationem fudit et ad vchiculum

40

miseri accedens dixit: in nomine domini nostri lesu Christi sta rectus super pedes tuos
et a

domino
atque

pristiiuim rccipe sanitatem.

qui

mox
illo,

rcceptis viribus corporis sanus effici-

tur

cxclaimins vocc

magna
dicens se

coepit
ire

magnificare

nomen domini
voluissct.

et

sancto

viro

magnificas laudes referre,

cum

ubicumque
at illc

quod sanctus
-is

non ferens
eius

ait

illi

vide, ne

mccum
qui te

venias, sed revertere

restituit.

domum

misericordiam collaudare,

sanitati

et non desistas domini magis magisque in laudem

:

prorumpebat
nt

et cunctis,

quos obvios habcbat, indicabat dicens

([ui
inilii

venientes, venite

omnes

vidctc

vinim sanctum dci,

sanitatem corporis ct animac reddidit.

21 cogiiitioiiem

24 Iiyboni-

Ji

Idc

et

deinceps

28 peremutcr

oiii.

J/

2!)

Iiisuli JJ

32 ainmerlcus]

corr.

O^Jionovan (imnala of Treland I p. 205), ainmericus traditnr

VITA GILDAE.
tiinc

95
iilcliis

saiiftus Gildas iioluiis tantuin liivoicin

cis

cl

pliiiisnin

siistiinTc ilisccssit nrolinus

ab

ct

abiit

iatcnter,

nc agnoscerctur ct abscondit
viris

vcntus a quibusdani nobilibus

(juondam

sibi

Post paucos vero dics in- li notis regi Ainmcrico est pracscntatiis.
sc.

qucm cum
5

vidissct, multis precibus

ut
in

apud

sc

manerct

et,

rcgionc cadcni,

(jiiia

oiicrcns dona postulabat, mandaverat, ecclesiasticum restauraret ordiiiein pcnitus catliolicani fidcm a inaximo usquc ad niinimum omncs
sicut
ei prius
iiiuiiitus

cum rogabat plurimaque

amiscrant.

tunc sanctus tJildas

clipeo fortitudinis ct galca salutis oiimcs fincs

in

Hiberncusiuni circuivit ct ecclesias restauravit, clerum univcrsum

fidc

catholica, ut

sanctam trinitatem colcrcnt,

10

instruxit,

populos gravitcr morsibus luicrcticorum sauciatos

iamiainquc pulKilante
et avulsis liacreticorum

curavit, fraudes luiereticas

in

cum

auctoribus suis ab eis longc ropulit.

gremio sanctae matris ccclesiae scgete multitudinis credentium

terra

spinis

diu

stcrilis

fecundata rore
fide

caelestis

gratiae

gratiores

profert

fructus

ad

agnitioncm supcrnac vocationis.

se promeruissc patroniiin.
15

namqiic crescentc catholica rcgio

giivisa est taiitum

iii

iiuilta

dcinccps vir beatus inonastcria construxit

cadcm

insula,

non paucos

in

eis nobiliuin filios enutriens et nornia

regularis disciplinae infor-

et ut plures domino oficrrc posset alumnos, iain factus inonachus collegit monachos sccum tam ex nobilibus quam cx pauperibus pupillis et orplianis, nccnon et captivos tyrannica servitute paganorum irretitos misericorditer liberavit, ut(ju(' jiastor bonus

mans

-0

oinncni talenta sibi a doinino crcdita fidclitcr duplicata ipsi ovans rcportarc (uiravit. dcnique regionem liibcrncnsium ct Anglorum nccnon et extcraruin nationum suo instruxit exemplo et erudivit sermone: quarum gentes et nationes actus et virtutes eius

usque

in

hodiernum diem

honorifice

venerantur

ubiquc.

Dimissa igitur

post

haec

IH

Hibernia atque Britaunia et relictis Romam petiit sanctorum apostolorum Pctri et Pauli mcrita deprccaturus, quatcnus
suis
2.1

omnibus

beatus

Gildas percgre proficiscens

corum intercessionc a domino posset peccatorum vcniam obtincrc

firmiter persoverarc atquc
sanctis

ct

iu dci servitio

omnibus

in

caelesti

patria adiungi mcrerctur.

die

cum

autem vigiliarum atque matutinorum laude

circuire et suflTragia
3u

finita

quadam

diluculo de aula beati

Petri egressus volens solito niore exire et ceterorum oratoria sanctorum

Romuleae Urbis
inilii

eorum pctere

occurrit ei
co.

quidam hydropicus
scd
iu

inflatus iuimore dirae

infirmitatis

quaercbatque alimoniam ab
in
tibi

cui bcatus Gildas

ait:

non cst

quic-

quam pecuniac
si

Christi et meritis

manibus, quod beatorum apostolorum Petri

possim dare:
et

uoniinc doinini nostri lesu

sis

Pauli sanus

ab

liac infirmitate.

et

quis te interrogaverit, quis te

sanum

fecit,

dicito,

quod dominus lesus

fecit.

Cliristus

per

merita apostolorum suorum in

35

me

misericordiam

suam

sanus itaque statim factus

sanctus autcm aeger intravit in basilicam sancti Petri, laudans et bcnedicens dcuiii. Gildas cocptam tcnuit viam, cuniquc pcr aliquot dies ibi maneret pcrlustrans oratoria sanctorum, audivit Roinanos cives gravitcr dolere ob pestiferum flatum draconis, qui
erat
latens
in

caverua cuiusdam montis, qui multos

tiatu interemerat.

Romanorum

et

aliorum circuin-

40

quod audiens bcatus Gildas exivit ab quaque vicinorum pestilenti ascenditque in montem portans baculum in manu hospitio suo latcnter valde diluculo nomine et oratione facta venit ad os speluncae et videns draconem invocato Christi
intrcpidus dixit:
iii

nominc domini

nostri Icsu Christi praccipio

tibi,

ut statim intercas,

45

qui mox te amplius pcrimatur. plaga a populo. Tunc beatus Gildas Ravennam abiit gratia orationis 14 cum autem appropinquarct portae civitatis. occurrit ei (juidain caecus beati Apollinaris. quem ductor manu traheliat. ipsc autem tabulam pcrcutichat mallcolo ob et mutus

nc populus fidelium a
et cessavit

in terrain corruens mortuus cst

eius

significationem clecmosynac quaerendac.

quem
1<>

videns beatus Gildas misericordia motus

3 ammerico Iradllur 23 in deesse adnotal

12 giatiae] giatib J/
relictus (aic) dejicit

verba iam faclus monachus in codice Gild<uiano

gg
coepit
flere

AVCTARIVM
et

I.

postulans

(lefeiri

sil)i

a(|ii:im

lienedixit

sparsitque

super

faeieni

caeci.

deo
eius.

itaquG

donante lumen reccpit ct accipiens sai similiter benedixit misitque in os statim quoque loquutus est bencdicens deum et beatum virum magnificans, qui
ei

lo

tantam sospitatom

coutulorat.

Factum

est

autem, cum inde reverteretur,

contigit
s

cum incidere in latrunculos. quera videntes nitentem decore pulcritudinis alii conaquos ut vidit sibi appropinquare, invocato Christi Ijantur eum capcre, alii interficere.
nomine continuo nutu
obrigescere,
recessisset, dei
fecit

recedensque
conversus

ab

pedes eorum adliaerere terrae ipsosque velut lapides cum autem longe ab eis eis coeptam tenebat viam.

retrorsum elevavit
in illis locis

manum

et

solvit

10 versi sunt et

neminem postea

laeserunt.

fugam Deinde cum disponeret in suam

eos.

qui

soluti in

lo

redire patriam,

nam cum
magno

dei iussu pervenisset in

a Britaunis. a

non permisit deus, qui suam nobiscum volebat raagnificare misericordiam. Armoricam quondam Galliae regionem, tunc aiitem (juibus possidebatur, Letavia dicebatur, ab eis honoritice et cum gaudio
est.

susceptus

ipse

auteni saeeulares fugitivosque

erat

devitaus honores

theoricam

autem tune temporis parva res regum regnique u Childericus enim eo tenipore Merovei filius gentilium errori deditus imFrancorum. sanctus perabat Francis, quod ex gestis veterum prudens lector cognoscere potest.
magis desiderabat ducere vitam.
igitur Gildas triginta
est,

liabens annos venit

ad (luandam insulam
duxit vitam.
niodio
sul)

quae

in Reuvisii

pagi

prospectu
.i/<i(. j. /;.

sita

ibique

aliquamdiu solitariam
ac
eius

tempus,
labrum,

eum iam nou

ut vicini

posset accensa lucerna

noti

sed non post longum mauere, scd super candechiritatis illius

20

quique

tam prope quam longe

himine

fruerentur, coeperunt hinc et inde venire ad

cum

et eius magisterio et doctrinae

com-

mendare

fihos suos erudiendos:

quos omnes libenter suscipiens

spirituali eos eruditione

erudiebat.

vcnicns itaque ad

quoddam castrum

in

monte Reuvisii

in prospectu maris
25

situm ibi potioris fabricae construxit monasterium atque in eo claustra coenobitali ritu
perfccit.

17

ubi tantum eius emicuit vita, circumquaque erant, ad eum venientes sanitati eius actionibus et meritis reddebantur, quod usque in praesens tempus facere non desinit in eodem loco eius meritis omniTunc denique construxit parvum oratorium super ripam fluminis Blaveti potens deus. sub quadam emincnti rupe ab occidente in orientem ipsani concavans rupem et ad

ut pkuimi infirmi ac debiles et leprosi, qui

30

dextrum erigens parietem congruum fecit oratorium, sub quo de rupe emacum vero fenestram orientalem eiusdem oratoi'ii vitro naro fecit fontem perlucidum. chiudere vellet beatus Gildas et vitrum ei deesset, prostratus in terra doniinum desurgens autem ab oratione abiit ad quandam rupem et ex ipsa domino precatur.
latus eius

largientc

molam quoque ibi fecit, cui triticum immisit ac manu vertit, (|uae usque in praesens teuipus in eodem loco servatur et a fidelibus infirmis, nec est opcrantibus cum Christo sancti viri meritis, languores ad eam expelluntur. nam cum in silentio praetereundum et illud, quod per eum fecit domiuus, miracuhim. cella quadam die cum fratribus moraretur, venerunt ad eum hospites: quos libenter
optimum
tulit

vitrum.

35

suscipicns

duxit ad

orationem ac deinde

omnem

eis

adhibuit humanitatem et lavans

eis.

<o

pedes eorum ac manus, quod habuit, eum caritate dedit

sed

cum non haberet

virtutem adin

vinum quod

eis tribueret,

oratione facta iussit implcre vasa vinaria aqua dataque super

eam
/oii.

benedictione iussione divina in optinium vinum est conversa.

quam
qui

mirantes cuncti qui aderant omnipotenti domino gratias

14,12.

retulerunt,

cuangelio
*'

sma fidehbus promiserat diceus: 'opera, quae cgo facio, et ipsi facient et maiora horum 18 'facient'. Quamvis autom tahs ac tantus esset, ut per eum deus tot miraeuhi faceret, nulh tamen se praeferebat, sed liuinilioi' nmniiius csse videbatur. licct vero abbatis
5
uisii

itide

pulcritudiiiis redit il
i>'

(i

iill

lu

.)/

l.i

letania

18

quemdam B

reum-

24 reumuysii

'27

actioiiibusj

uratioiiibus

29 denique] deinde

oi ipso

44 deoB

VITA GILDAE.
locuni tciiorot,
(miiicii.
ii(

97
luiinilitiitis

sihi

siil)ditis

oxompluiii

ostendoret, socuiidiiin divi-

num

et ipso omnibus ser-J^-w-.M,". ne domini lesu surdus esset auditor dicentis 'discito a nio. (piia mitis .'/<"/../'.:;.'. 'sum et humilis corde', satagcbat etiam ipse et in lioc domini salvatoris obodire praeceptis: nam sicut de Moyse scriptum est, 'erat et ille mitissimus omnium illius tem-ivm. /2,3.

praeceptuiii.
et

(piod ait: 'qui

maior est vestrum,

erit minister'
;

vire curabat.

'poris'

hominum.

sapicns quoqno tam in doctrina

quam
,

in

actionc erat, vcrax in collo-

cutiouo. in orationibus assiduus,

peinox

in

vigiliis

ieiuniis

corpus macerans,

in iuiuriis

patiens, iu colloquio affabilis, in eleemosynis largus, in oniiii bonitate conspicuus.

doce,

lu

quoque haereticos post i)riinam et socundam correptionom devitandos esse eloemosynis autem peccata redimere j)raodicabat, esurientes satiare, sitiontos potare, nudos vestire, infirmos et in carceribus positos visitare, mortuos sepehro, nulli malum pro malo redderc, ioiunium amare, vigiliis et orationibus sompor insistero. sic cloricos, sic mouachos, sic otiani laicos doctor egregius instruebat nihilque aliis quam quod ipse
bat
faceret

praecipiebat.

itaque omnibus orania factus

erat itaque pater

15

dentibus erat gaudeus.

solator.

cum lugontibus lugons, cum gaupauperum atque orphanorum, lugentium con-

ad concordiam revocabat, homicidas autem, adulteros, sacrilegos, fures, cuiuscumque condiciouis essent, arguebat, nullius personam verens. et primitus quidem ex euangelicis dictis atque apostolicis et propheticis cos terrcns, deinde
litigantes

raptores,

20

ad pacnitentiam revocans tamen digne paeniterent.

e Britanuiis

dei misericordiam coufidenter promittobat eos promereri,

si

Denuo sanctus vir a fratribus rogatus rc^Iigiosis, venerant, post decem annos, ex quo inde recesserat, scripsit
quo
quinque reges ipsius insulae redarguit
itaque et succincte
suis

qui ad euiu

!!

epistolarem

libellum

in

diversis sceloribus atque cri-

minibus
et
25

irretitos.

nominatim

quam eleganter unumquemque de

eorum ignaviam commemoraverit

huic

nequitiis

reprehendcrit,

paginae

addere
''/'

placuit.

'enimvero', inquit, 'celabunt cives, quod non solum nostroruiii, sed exprobrant

'iam in circuitu nationes?

'sed impios
:

habot etenim Britannia reges, sed tyrannos: iudiccs habet,

,

saepe praedantes et concutientes

sed innocentes

vindicantes et patroci-

'nantes, sed reos et latrones:

quam

plurimas coniuges habentes, sed scorta et adulteras;

'crebro iurantes et periurantes; voventes et continuo

30

propemodum mentientes; belhgein-

'rantes, sed civilia et iniusta bella agentes:

per rcgionem quidem lures magnopere

'sectantes,

eos autem qui

;

ad inensam sedent latrones non solum amantee, sed etiam

'remunerantes
'innoxios
35

'exaggerantes: in sede

eleemosynas largiter dantes, sed e regione immensum montem sceleram arbitrum sedcntes, sed raro recti iudicii rogulam quaerentes:
despicientes,

humilesque
si

sanguinarios

superbos,
ipso

parricidas,

adulteros, dei

'inimicos,

sors,

ut dicitur, tulerit, hos, qui

vinctos

cum

nomine delendi
habentes,

ernut, ad sidera

prout

possunt

efferentes:

plurcs

in

carceribus

quos doloso potius

40

et haec 'quam merito proterunt, catenis onerantes; sequuntur in dicta et quae 'eadem paullo post ac si lutulenta saxa despicientes'. nunc igitur domino adiuvante ad id unde digressi fueramus redeamus. epistola. Erat ergo in ilhs diebus quidam tyrannus nomine Conomerus in superioribus parti- 20 bus illius regionis, perversa credulitate et diabolica fraude seductus. qui luinc habobat

inter altaria intrando demorantes

consuotudinem, ut quotiescumquc suam cognovisset coniugem concepisso in utcro, statim ot cum iam multas interemisset mulieres nobili pro.sapia cxortas, iugulabat eam. coeperunt parentes earum inultum super hoc contristari et longius se ab eo submovere.
45

nulhis itaque alicuius

in

discretionis

homo neque colloquendo neque

ei

ullius negotii

causa

qualicumque rc
illius.

illi

adhaorebat noquo mandata

itaque
se
despici

dirigebat, ut non particeps fieret

mahtiae

videns

ob

omnibus, sancto Gildae mandat, ut vervir calliditateni

borum

ipsius

petitionem perciperct.

verum sanctus
48 petioueiu J/

malitiao eius per-

35 dolendi

37 poterunt

CHRONICA m.

13

98
spiciens milln
inoilo

AVCTARIVM

I.

asstMisiim ei praobiiit, sed longe

promotus ab eo
illius

est.

ne quolibet

modo per

iiiterloeutioncm eius nobiles et i)rincip(!S regionis

penitus decipcrentur.

at ipse praetiitus

tyranims non valens pcrtingere ad hoc quod petebat misit ad

ut nuilti testes sunt fideles,

qucn-

nomine Werocum, mandans, quatenus ei quod eum AVerocus Venetensium comes audisset, coniugium filiam suara. daret in statim ad internuntium eius retulit dicens quomodo possuni dare filiani meam mucrone domini vestri nctando interiicicndam? num quid non audivi stragem, quam fecit de nequaquam id faciam filia enim mea mortem mulieribus, quac sibi fuerant copulatae Regressi itaque nuntii ad praedictum 21 non incurret. dum ab ea potero eam propellere. maieficum retulerunt quae eis "Werocus dixerat. ille autem non desistens ab hoc quod inceperat iterum atquc iterum Weroco mandat dicens: quoscumque volueris obsides tantum fao quod posco. cui Werocus vana est pctitio tua vel fideiussores tibi dabo nisi enim beatum virum (Tcildam mibi fideiussorem dederis, et frustra rogitando laboras. minime quod quaeris impetrabis, quia nisi pcr maiunn ipsius eam nulli tradam. at ille inox nuntios misit ad beatum Gildam postulans ab eo, ut quantocius veniret et puellam fidc sua de manu patris reciperet et sibi coniugem legitimo traderet matrimonio. sanctus itaque vir eorum verba renuens respondit dicens: nostis, quia dominus vester

dam

principcm,

'.'

10

is

callidissimus

est

ct

tyrannica feritate

perversus:

si

consensero

ei

et

me

fideiussorem
et

posuerit et post puellam occiderit, gravi lapsus

eius

sum peccato apud domiuum

parentes
20

vehementi orbatione prolis seduxi atque intolei-abili dolore tradidi congemiscendos. sed tamen vobiscum proficiscar et utrorumque vohmtates discutiam, parentum scilicet tunc veniens simul cum eis reperit ipsos principes ob et eius, qui vos ad me direxit.
huiusmodi causam
tradam.
dixit:
in

unum

convenisse.
si

et

dum

de hac re loquerentur inter se,

ait

pater puellae beato Gildae:

manu

tua susceperis fiham

,

meam,

tibi

credam,
cui

tibi

eam
35

quod

si

illam

suscipere
et

nolueris

hic

numquam

habebit.

beatus Gildas
praefatus

mihi eani trade

ego protectus dei virtute eam sanam restituam.

itaque tyrannus de

manu

sancti Gildae recepit

eam

in coniugio sibi

copulandam.

beatus

Peractis igitur 22 vero Gildas revertitur ad monasterium suum, pollens claris virtutibus. nuptiis coepit tyrannus sponsam fovere dilectam et ut cognovit eam concepisse in utero,
cogitavit

eam

occidere solito more.

dicit
si

sed pertimescens iusiurandum, quod pactus fuerat

fallere

sn

beato Gildao,
dei incurrere,

apud

sc

non posse sc

sanctum virum.
viri

timebat enim iram

muliercm, quam de manu saucti

Gildae susceperat, nefando cnso

non oporquod facere decreverat velut timidus et nullius audaeiae homo propter quendam monachum ad effectum ducere dimitteret. interca mulier pluribus indiciis percipiens animum cius furibundum adversum se eo quod gravida esset, timore perterrita in fugam latenter elapsa est. (luod ut cognovit vir eius maleficus, maiore iam ira succensus insecutus est eam: quam cum invenisset iuxta viam latentem sub frondibus, erat enim ex itinere fatigata, exempto 23 mucrone amputavit caput eius et sic demum ad domum suam reversus est. Pater
interimere conaretur.
tere
at diabolus e contra occasiones sibi ministrat, asserens
,

eum

in

tantum sanctitatem beati Gildae timere

ut

35

40

igitur

illius

audiens, (juod

accidisset

filiae

suac
:

mngno

concussus dolorc sub

filiani

magna

festinatioiie

mox

misit ad Itcatnm Gildani diccns

illam.

rcdde mihi

tuam intercessioncm perdidi

concitus
vonit

cognosce

eiiim, quia qui in coniugio

tua accepit, proprio gladio eain iugulavit.

ad quandam
ipse

super hoc igitur munitiunculam, ubi praefatus tyrannus habitabat, volens

meam, quia propter eam dc manu sanctus vir valde commotus

4^

ab

eo audire, utrum

tyrannus ubi sensit

coniugem suam, sicut rumor ferebat, interemisset. verum sanctum Gildam appropinquare praecepit ostiario domus ne ullo
,
,

6 internuncios

M
,37

13
laps.-i

niilii

um. li

'M ouni

b.

gilda

33 interemisse

e contra om.

35 homo om.

VITA GILDAE.
inndo sanctum
viruiii

99
so in

ad so permitteret ingredi: sciebat enim

doum

et
lioc

in

heatum

Ciildam deliquisse per lioc, quod

rarot, orarc

uxorem suam

occiderat.

scd quaniviH

non ifno-

10

tamen sauctum virum dedignabatur, ut suis procibus obtineret apud doum, quatenus daret ei cor contrituni et humiliatum ad agendam paenitentiani dc malo quod cum ergo sanctus Gildas diu pulsasset ad portam tyranni et nullus ei aperiret, egerat. sed potius ab his qui erant intus derideretur, oravit deum, si eius vita in melius non esset mutanda, ut dignaretur mahtiae eius finem imponero. <;ompleta itaque orationo circuiens totam munitioneni, in qua pessimus tyraimus manebat, accepit plenum pugiihim terrae et proiecit super illam habitationem quae statim doo volento tota corruit. Ueinde abiit usque ad locum, ubi exanime iacobat cadaver muheris intcrfcctae prolem 24 in utero habentis, et Iioc modo oravit: domine deus, qui hominem ex limo terrae formasti et propter ilhim hberandum de potestate diaboli, in cuius so doniinium iniecerat propriac hbertatis arbitrio, dum tuum transgressus ost praocoptum, fihum tuum quem
,

ante saecula ex aeternitate genueras, mori voluisti, te invoco, ut

!'

me
iu

cxaudias.

exaudi,
tuus
ai
'"'' '''".

inquam, domine, quia

te in

nomine unigeniti

tui

domini nostri losu Christi

piito.

ouim
prece.

filius

magister noster Christus lesus promittere dignatus est

facta oratione
tUiristi,

se crodentibus,

^-

quid te peterent in nomine suo, quod aurem tuae clementiae non averteres ab illorum
et

accepit caput
Trifina,
tibi

et

adhaesit

corpori trunco dicens

in

nomine

domini nostri lesu

20

dico,

surge et sta super pedes tuos et indica

mihi,

quid videris.

at illa

continuo

surrexit

sana

et

illaesa

ab omni corruptione et

respondens sancto viro dixit: mox ut interfecta sum, angelico sustentabar vehiculo sed tua vocatione reversa sum ad te. quasi ferenda et iungenda choro martyrum
,

tunc beatus Gildas duxit

eam ad patrem suum

et accepta

manu

eius dextera reddidit

25

ei dicens: ecce depositum, quod mihi tradidisti: custodi eam ut filiam et prolem, quem gestat in utoro, diligenter fac enutrire, cum natus fuerit, donec ad intelligibilem aeta-

tem

porveniat.

at illa sub iurciurando aiobat, quia

beatus Gildas respondit: non decet

muherem

subsequi

numquam te deseram, pater. monachum quolibet modo,

cui

sed

mane
30

interim in domo patris tui, donec parias, et cuni pepereris, inducemus te in monasterium yirginum, ut cum ceteris virginibus vitam castimoniae ducere possis. tunc Non multo 25 placuit ei viri dei sermo et remansit in domo patris sui paucis diebus. peracto tempore, cum mulier filium peperisset, nuntiatum est ad boi^tum Gildam: post
qui iussit

35

puerulum baptizari nomonque suum ei imponere fecit et ablactatum libcralibus litterarum studhs erudiendum tradidit matremque eius in monasterio virginum una cum ceteris ancillis dei permanere fecit. quae postea in castitate deo serviens, in fihus ieiuniis et orationibus vitam ducens tandem a domino vocata beato fine quievit.
vero eius et ipse clarus virtutibus et miraculis beatam,

quam

duxcrat, vitam beato fine

complevit.

40

hunc ergo Britanni ob discretionem alterius beati Gildao, non Gildam eum, sed Trechmorum vocant. Et quia por miracula sanctorum, quac in aure fidelium reci- 20 tantur, omnium rerum creator laudatur ac veneratur, qui in sanctis suis mauens mira per illos operatur, dignuni duximus scribere etiam virtutem, quam dominus dignatus crat enira in pracfata cst operari per servum suum Gildam in plebe sancti Demetrii. portu residobant latrunculi, qui nudos ac verberatos, saepe plebe stagnum, in cuius
semivivos

etiam

permittebant
ibi

abire

illuc

advenientes.
,

de

homines circumquaque
4.-,

hal)itantes

vehcmenter commoti

quorum cum pcr sc

igitur
illos

nequitia
illinc

non

valerent oxpellere, praesidium sancti exposcunt: qui pcrvonicns usquc ad os stagni exorat dominum, ut concludat illius stagni aditum. completa itaque oratione cx areua
orectus
est

tumulus magnus, ubi prius malignorum ad insidiandum erat locus.

quod
ac

miraculum cernentes qui

10 examiiie
17

cum
iiui.lj

sancto

viro

ilhic

adveiierant,

deum

glorificaveruat

.1/

'|ui

/'

"3

li-ccluu..niin

/,';

'.-i!.

rmuoniiu'

<nl,i.

M
13

100

AVCTARIVM
in

I.

27 sanctuin Gildam deinceps

est oratoriuni, (juod

In eadem quoque rcgione quod sonat interprctatum monasterium incolac vocant nions Coetlann.

inao;na veneratione habuerunt.

ucmoris.

cuinquc iiomincs,

qui

se

taciebant

illius

terrae lieredes, servis dei ibi con-

templativam vitam ducentibus saepe iniurias inferrent, asserentes illos de terra excolere, quae circum oratorium sancti Gildae adiacebat, phis quam eis ostenderat, vir vero dei volens omnes quietam agere vitam, accessit ad Htus maris et cum sanctis sibi adhaerentibus
fixis

genibus misericordem dominum, qui

devotus, surgensque

facit in

caelo

et in terra

omnia

quae
ftaim. 47,
;.

vult,

orat

ab oratione sanctissimus

manu

ferebat,

terrae

impressit et sie atrium sui oratorii

homo bacuhim, quem circuivit. 'o quam bonus es,

lo

hicidissimus enim fons ad nutum dei de loco, ostendendam certissimam metam atrii secutus est ubi sanctus oraverat, surrexit et ad quod miraculum audientes fideles, etiam quidam usque in hodiernum vestigia sancti. diem hoc cernentes omnipotenti domino, qui mira per sanctos suos operatur, non 28 minimas referunt laudes. Cum vero disponeret misericors deus et beatum Gildam a laboribus liuius mundi et aerumnis cducere et ad gaudia aeterna, quae diligentibus se

'deus Israel, his qui tibi recto sunt corde!"

is

promisit, porducere, per visionem angelicam ei dignatus est denuntiare.

quadam enim

nocte

cum

esset utique,

ut antiqui

affirmant, in
ei in

amabili sibi insula Horata, ubi olim

dicens: audi et inet vidit lacri20

heremiticam duxerat vitam, apparuit

tellege,

somnis angelus domini

solutus

domini lesu Christi amice, quoniam exaudivit deus orationes tuas

et

mas

tuas.

ecce

octava ab hodierna

die

sarcina

carnis videbunt spiritales

ocuii tui,

quod semper

ab infantia desiderasti: videbis etenim in maiestate sua deside-

ratam faciem domini dei tui. confirma ergo discipulos tuos in dei timore et amore et instrue eos solito more, ut eius praeceptis obediant atque operibus studeant ea implere, 29 ut ad gaudia aeterna quae promisit possint pervenire. Facto igitur mane convocatis in unum discipulis dixit eis: quoniam ego, fihi carissimi, viam ingredior universae terrae,
dissolvi mihi expedit, ut
filii

25

deum possim
nec

videre.

vos igitur estote imitatores Christi sicut

semper memores verborum ipsius. sunt: mundus enim transit et concupiscentia eius, dominum vero lesum Christum et eius sermones toto corde diligite, loh. i4, quoniam ipse dixit. "si quis diligit me, sermones meos servabit et ego diligam eum et 'manifcstabo ei me ipsum'. videte itaque, carissimi, quam magnum praemium et quam optandum lucrum promittit nobis ipsa veritas, quae est Christus. ipse enim ut dixit, h,h. ;4,';. 'est via, veritas et vita\ se ipsum itaque nobis daturus est. non ergo negligamus ipsum 1. M,. 4, 1. habere ipsum possidere. habete autem et in vobis continuam caritatem quia 'deus 'caritas est et qui manet in caritate, in deo manet et deus in eo". humilitatem etiam ;(/,;/.;),;:/. studete habere et esse mites, quoniam dominus in euangelio dicit: 'discite a me, quia 'mitis sum et humilis corde". patientiam quoque semper liabere mementote, nam in Liic. 11, 29. euaugelio idem ipse loquitur: 'in patientia vestra possidebitis animas vcstras'. obedicntes
carissimi et ambulate in dilectione dei et estote
nolite

autem

diligere

mundum

ea, quae

in

mundo

2ji.

35

uc.

6, 3<i.

etiam estote, sicut et Christus

'bis

obediens

fuit

usque ad mortera.

'estote vero

miseri40

"cwom' 3 5

'^^^^^^ ^^^^^ pater vester misericors est'.

resistit,

superbiam autem execrate, quia 'deus superavaritiam vero declinate, quae ab apostolo
et

humilibus autem dat gratiam'.

idolohitria nominatur.
i.cor. 0,10.
1.

luxuriam quoque

ebrietatem fornicationemque fugite, quoniam,

sicMt apostolus ait,

'neque ebriosi neque fornicatores regnum dei possidebunt".

rcgiio dci separant, oinnimodis sunt fugienda vobis.
iu

omnia
'estote
4.'.

Prir.

.5,

ergo

vitia,

quae homincs a
rugiens
circiiit

'quoque sobrii et vigilantcs

oratioiiibus
(luein

semper, quia adversarius vester diabolus tamdcvoret.

cui
resistite

'quam

lc-o

quaerens

fortes in fide".

odium

2 coedann] Zimmer
15 Imius om.

id ost

uemus

monasterii, coerlaliem i?J/

sibi]

8 deuotius
/>'

i>

11 osteudara 5i)/

17 utique om.

sua

li

'28 transibit

36

dicite li

46 rugiens

om.

VITA GILDAE.

|q|

otiam ct mvidiam tristitiamque do cordibus eradicare vestris satagite et pro his longanimitatem, bonitatem, henignitatem liahore momontoto. quattuor vero virtutes, sine quibus nomo sapicns esse potost, id ost prudontiam, iustitiam, fortitudinom atquc tempcrantiam, semper habere curatc. Uis ct simiUl)Us vcrbis pcr soptom continuos dics, ((uamvis iu- 30
s

valescente

morbo iam iamquc

suos.

vir sanctus deficere videretur, diseipulos

tamen confirmare
oration(!
:

nou ccssabat
vos
filios

octava vcro

dic

iussit

se in oratorium duci

ibiquo

facta

viaticum dominici corporis susccpit.

deindc discipulos protcstatus est diccns jicr (Uiristum meos monco, nc contcndatis pro corporis mei cadavere, scd mox ut spiritum

exhalavero, toUitc
10

mc

et

in

navim dcponentcs supponite humcris meis lapidcm

vobis iu navi
volucrit.

illum,

qucm recumbere solitus 'oram; nemo auteni ex sed impellentes eam in mare permittitc ire, quo dcus
supcr
niinus scpulturac mihi bxuim,
in
sit

mccum

rcmancat,

providebit auteni do,

autcm in domino quod dic rcsurrectionis rcsurgero me faciet cum cetcris. dcus autcm pacis ct dilectionis semper cum omnibus vobis. et cum respondissent omnes amen, reddidit spiritum
oi placituni.

ubi fucrit

confido

15

quarto kalcndas Februarii senex et pleuus dierum.

eius fccerunt, sicut pracceperat
eis.

conabantur

eum

toUere et in

discipuli vcro ilUus toUcntes corpus sed hi qui de CornugaUia venerant, qui plures crant, patriam suam transferre. dum ergo inter se coUoqueren-

tur et facere disponercnt, nutu dei navis

cum

sancto corpore dcmersa est in profuudum

maris: iUi vero per niuUos dics iUud huc iUucque requirentcs,
80

cum nuUo modo

invenire

possent, ad propria sunt reversi.

UiscipuU quoque cius qui ex lleuvisii coenobio erant, 31

et ipsi invenire

per tres menses

cum non possent

eum, tandem consiUo accepto

eis revelatuni

tridu-

anum

statuerunt ducere ieiunium.

quo peracto cuidam ex

est,

25

igitur cum dies rogationum esseut et ipsi orationis et ubi invcniendus csset. quoddam oratoriolum, quod ipse in honore sanctae crucis construxerat venissent, invenerunt navom in aestuario quod vocatur Eroest, id est domus sanctae crucis cum
,
,

quando gratia ad

30

35

coUocatum fuerat in navi. videntcs quidem super altare eiusdem loci in testimonium posuerunt, corpus vero sancti viri cum hymnis ct laudibus ad suuin monasterium deferentes niaxima muUitudiue populorum prosequente cum gaudio et laetitia magna, quoniam patronum et advocatum magnum patriae suae et apud dominum intercessorem dies autcm iUa, quae est quiuto idus Maii, ab iUo tempore i^sque ad praeinvenerant. plurimas sens tempus celeberrima coUtur et servatur apud provinciales Venetenses. sohtus est dominus facere virtutes ad eius sepulcrum, sicut et ipsi etiam in iUa die ocuUs nostris vidimus. positum est autem corpus sancti viri in ecclesia, quam ipse in antiquo castro Reuvisii construxerat, eadem qua praefati sumus die, ubi per multa
sancto

corpore

integro

ct

iUaeso,

sicut

ab

ipsis

autem gaudio magno

gavisi sunt et lapidem

40

annorum curricula servabatur et ab universa Brittonum gente venerabiliter colebatur, quoniam innumerabilcs a domino fiebant virtutes. luterfecto crudeUter ab impiis reU- 32 gioso rege Salomouc et dissidentibus inter se ipsos Britannis beUaque intcatina gcrentibus, a foris autem piratis Danorum universam Britanniara longc latcquc depopuhiutibus: nam eo tempore gens ipsa GaUiarum quoque partes vastabat maritimas et quasi

quadam

graudinis intolerabiU tempcstate conterebat.

itaquc Britannia, quac

oUm Le-

tavia dicta fuit, sicut diximus, eo temporc tam a suis quam ab cxtrancis crudcU modo civitates, casteUa, ecclesiae, domus, numasteria virorum atque sanctimonivastabatur.

alium igui tradebantur. donec

45

vastam eremuni omnino regio tota dei eo terapore Alanus atque Pasquetenus frater eius Veneticam proiudicio redigeretur. vinciam regebant, quae a Guereco Bro Gueret dicitur eo quod occiso Belpoleno duce cum cxcrcitu suo, effugato etiam aUo Francorum duce Ebracario regionem ipsam viriiii

soUtudinem

et

1 his] hic

B
37 a

12 autcnij qn.K,iie
doiiiiiio|

If)

qiianlo

20

rcuuisii

om.

li

27 eiua

35 reuysii

ibi

41/42 letunia

45 pasquetaims

4G guoreco| B, wereco J/

10-2

AVCTARIVM

1.

dcfcTulorit: scd oiipto a Nortinannis Pasqueteno atquc rodempto nc postea a quodani per iusidias occiso solus cuni filiis, prout potcrat, Alanus ipsaiii provinciam regebat. ca tempostate duo monastoria virorum, Lociimenech, id est locus monachorum, et locus
litor

sancti Gildac

cffugatis

habitatoribus deserta sunt atque

destructa:

quorum habitatores
s

coniuncti simul compulsi sunt alienas petere regiones atque in Bituricensi regione novas ponerc sedes, secum defcreutes sanctorum corpora, sanctarumque patrocinia, quae tunc
3:3

[Moriacensi festa devotione nimioque venerabautur affectu. siquidcm coenobio, quod est Locmenech, praeerat eo tempore Taneth abbas; monastcrium voro sancti Gildae regebat Daiocus venerabiHs vitae abbas. hic sub altare huius sanctao ecclesiae rehquias beati Gildae, octo scilicet de maioribus ossibus in sarco-

temporis apud Britannos

lo

phago

quae tempore nostro reperta sunt, cetera vero simul cum rehquiis sancti Paterni Yenetensis episcopi et aliorum sanctorum cum hbris et ornamentis monachi socum transtulerunt. simih modo ex omni Britannia sanctorum corpora por
ipsius recondidit,

34 diversas regioncs sunt dispersa.]

ecclesiae

Cuin autom omnipotenti domino complacuisset, ut ct

restaurarentur ct

sanctorum
misero

in

Britannia

gens

Brittonum, quae

in ahenis

i-'

regionibus

modo

exulabat, ad

proprias rediret sedes, resumuut vires iterum

Britanni et qui intra regionem remanserant et qui dispersi fuerant per regiones collecti
in

unum sumunt arma, expugnant

finibus
suis

virihter hostes

suos

terra

marique effugant
ilhistrem
et

et a

cunctis

expellunt.

eo tempore erat comes in Redoncnsi civitate luchacl,

qui

et

Berengarius dicebatur: hic habuit filium nomine

ortus
tenuit.

Conanum

belh-

20

cosum virum, ex quo Britanniae monarchiam

est

Gaufredus

vir

et

ipse in armis

strenuus, qui totius

hic ergo rogavit

GauzHnum

Floriacensis tunc monasterii

abbatem, qui etiam postea Bituricensi ecclesiae praefuit archiepiscopus, ut transmitteret erant in sua regione solo sibi Felicem monachum ad restauranda monasteria, quae
tenus destruota.

anno
ei

igitur

dominicae incarnationis millesimo octavo missus est Felix

ss

a supra dicto abbate ad Gaufreduin comitem, qui honorifice ab co susceptus est atque

praedicta coenobia
cans, ut

donavit

cum omnibus
ea,
ire.

appendiciis suis, rogans

ei

et

multum depro-

omni studio reaedificaret

rediisset,
:

promisitque plurima se

largiturum dona,

cum
30

de itinere

quo festinabat

properabat enim eo tempore idem dux

Romam

ivit itaque, sed non rediit, quia in ipso itinere mortuus fuit. ire gratia orationis commendaverat autem ipse dux supra dictum Pelicem, dum proficisceretur, coniugi nobihbusque suis, fratri etiam suo ludicaeli episcopo Venetensi, in cuius dioecesi ipsa 35 monasteria erant. Sed Hbet nunc retro redire et beati Pauli episcopi in ipso factum referre miracuhnn. cum esset idem FeHx in supra dicto Floriacensi coenobio tempore Abbonis abbatis et languore gravi deprimeretur et desperatus a medicis nuHo modo

35

vivere crederetur, apparuit

ei

vigilanti et oranti beatus dixit:

Paulus episcopus assistens ante

te

lectum ipsius cum

tenet hoc

magno himine eique

at iHe:

quomodo
diu tenet

habes, frater? vel ubi te

episcopus,

mahim?

quis es,
ait,

domine?

ego, inquit,

sum Paulus
mahmi,

quem
ei

quaerebas.
at iUe

doinine, ecce,

in

hoc latere

me

et ostendit ei locuni.

appropinquans digito leniter de hitere eius putrefactam abstuHt costam et

ad

40

lunicn lampadis ostendit dicens:

haec ampHus non

te nocebit.

et

hoc dicens proiecit

praovenit

eam
tota

et

ab admirantis ocuhs cum luminc suo disparuit, odor vero suavissinuis pormansit
iii

iioctc

(!iidciii

<h)mn.

sanus itaque

cum

esset fiictus,

nemo

eum ad

vigilias iiocturnas.

iiiirantur oniiics

qucni spcrabiint iam niortuum vivcro, ot interrogant,

(luomodo sanatus fuerit: illc a beato Paulo sc visitatum et quid sibi dixerit, quahter etiam de latere suo fractam putrefactamquc absti-axerit costam, et en iHam, inquit, et elevans a terra omnibus ostcndit eam. mirantur cuncti factum, simulque laudes domino 36 cum
sonitu rcddidcruiit

oymbalorum.

sod

;id

iiarrationis

ordinom
c.

rodeamus.

Post

1 defendebant

B
40

pasquofheno
leiiitcr

5 bytuiiccnsi

33 om.

22 goslinura

23 bytinicensi

Jl

VITA GILDAE.

103

mortem uutem Gaufredi

suum monastcrium. Hadesed multis precibus rogavit, ut maneret et perficeret ea, quac vir suus in restaurandis cocnobiis inciioavcrat faccre. rctentus igitur
ducis,
(11111

rcdirc voluisset Felix ad

gogis comitissa non permisit illum

ire,

'

eius maximeque ab cpiscopo Venetensi ludicaele, qui eum unice diligebat. primo quidem parva erexit habitacula in supra dictis locis. erant vero ibidem ecclcsiae sino tectis ot cx partc dirutae et intor ipsos pariotcs amiosac arbores

comitissa

et

consiliariis

creveraut.
erat. nulla

scd ct ostia ipsa quacdam concluserant.

nulla

ibi

tiinc

liaijitatioiiis

domus
vidcille

hominis conversatio, sed orant

in ipsis

etiam ccclcsiis cubiiia fcranim.

batur crgo omnibus laboriosum valde ot

10

difficile

aggredi tam
illud

immcnsum
fuit
viri,

opus,

scd

habens iiduciam in domino non dubitavit invadere nam infra paucos dies convenerunt ad cum optimi
ct

ncc

spo sua iiustratus.

et religiosi

quoriim adiutorio
:

ccclesias

restauravit
in

et

domos

acdificavit,

vincas plantavit atque ponuuia

in

ab

liis

etiam pueri cnutriti

dci sorvitio fucre,

Per idem tempus Britanni itcrum

scditio- 37

nem
1:.

commovcrunt, nam rustici insurgentes conti-a dominos suos congrcgansecum comitc Alano agmina rusticorum invadunt, trucidant, dispergunt, persequuntur, quoniam sine duce et sine consilio venerant in proelium. deinde quidam nobilium iusurrexerunt contra comitem, sed non praevaluerunt, quoniam ipse inter hos tumultus Felix, quoniam non poterat vir ignavus et sine scientia non crat, quiete et pacifice vivere statuit ad monasterium suum redire nani sedecimum annum
versi bella
tur: at nobiles iuncto
, .

20

agebat, ex quo ab abbate suo ibideni trausmissus fuerat.

conatuni vero ipsius pracvcnit

Hadcgogis comitissa, niisit uamque per quendam virum, qui cum eo pergebat, nomine Filim epistolam ad abbatem illius rogans. ne ullo modo eum retineret, sed abbatis ei benedictionem daret et ad sc illum iterum transmitteret, quoniam filii eius Alanus et

Eudo iam
25

quae pater eoruiii ci proniiserat. Cum 38 igitur legisset Clauzlinus abbas cpistolam, vocat Felicem monacliuiii iiiterrogatquc, ad quid veuerit vel cur dimiserit loca ipsa ct congregationem, quani ci commiscrat. ille quoniam, inquit. nec pacifice neque cum quiete possum ibi deo servire. cui abbas:
adulti parati ciant iicrficcrc omnia,
tu

autem

in
vis

tua putas

habere patria, quod Christus non habuit

debes,
sicut et ille

in

sua?

si

igitur

ad
^cf. ;<, 22

Christum
30

pervenire,

ambulavit, et tu anibulare.
nos intrare
in

'per multas
dci'.

'enim

tribulationes', sicut dicit

apostolus,

'oportet

regnum

ergo

ubicumquc fueris, et esto nobis obedicns, sicut in tua professione deo vovisti et suscipe curam abbatis atque benedictioncm. ut cum ipsis, sed cum ille se quibus te praeesse voluimus, pervenire valeas ad aeternam vitam.
patientcr, carissime.
fcr molestias,

excusaret et nullo
35

cpiscopus,

modo hoc facere arrcptum eum invitum ad

lulii.

quarto nonas
congregationis

abbas, qui erat, sicut diximus, altare duxit atque ad abbatis officium promovit accepta itaque Fclix iam abbas tam abbatis sui quam cunctac
se posse diceret,

suac

bencdictione
et

revertitur,

commendaticias

se^uini

dcfcrens

litteras

principibus Britanniae

episcopo Venetensi.

locuni de duobus statueret

40

sedcm abbatiae
illi
,

cum autem dubitarct, quem potiorem habere, ducem Alanum cpiscopumque Vcncviris.

tensem super hac re consuluit.

statuerunt
et vini

convocatis nobilibus

aliquibus etiam episcopis

locimi sancti Gildac

qui crat antiquior

ct terrae fcrtilitate. frumenti ctiani

arborumquc pomifcrarum abundantior, divcrsorum quoquc magnorum piscium quidam 'M generibus suis temporibus afHucntior. Erat autem in eodcm loco ipso tcmpore
45

nomine Ehoarn, super quem noctc irrucntcs latrunculi eum ex adhaerenti ecclesiae domo extraxeruut. quidam vero ex ipsis Leopardus cogmox cornominc arripiens securim supcr limcn ecclesiae cerebrum illius excussit, qui accipiens se ipsum reptus a daemonio in terram corruit atquc cum surrexisset, cultcllum intcrfccisset. nisi cito a sociis suis fuisset defcnsus, scmct ipsum vulneravit et
dei servus solitariam vitam duccns
in

pcctore

16 concilio

25 gauzlimisj

sic

BAI

37 suae om.

|0.|

AVCTARIVM
igiliir
:ili

I.

Ii{>;iitu.s

ipsis

(inmuiii

rcversus

ost,

sed mmi(|nain postea sensum recepit.

vidi-

inus nanique ouni per viginti annos nullo tegi induiuonto, luin tunica,

non camisia, non

huic
si

calccamento.
misericordia

sed

miro

modo

aestate

et

hienic

nudum

incedere.

quis

pro

indumentum porrexisset, ille, si forte sub arbore sedisset vel in et si quidem loco, non discedebat, donec ipsum indumentum omnino discidisset. quolibct fuisset, in ipso hico diffilabat eum, si vero pellicoum, ct ipsum ad lanoum vcl lineuni itaque et aestatis immcnsos calores atque intolerabilia hiemis frigora, niliihim redigcbat. o ineffabilis sicut diximus, per nuiltos annos midus incedens domi forisque pertuht.
aliquod
Christi

.'

clomentia! o bonitatis et misericordiae ipsius

sic

immensitas! o

beati

Gikhie glolo

uno eodemque homine ot puniunt crimina et impios castigant, ne simiiia fiicere praesumant, ne similiter puniantur! credimus autem virum illum per hoc quod dous non vindicat bis iu id ipsum salvum pro dei misericordia fuisse. 40 Festivitas bt^atissimi Gildao, qua de mari translatum ost corpus eius, appropinquabat ot popubis undique confiuens ad diem fostum occurrerc festinabat. tunc quidam, qui
riosa

merita, quac

in

diu

in

lecto

iacuerat

gravi

detentus

infirmitate,

cum

videret vicinos et amicos suos

15

properare ad diem festum, clamabat, ut se ad sanctum locum ducerent.

dicebat enim,

quod,

si

sancti

viri

sepulcrum contingere meruisset,

so

mox

sanitati redderetur:

hoc se

credcrc,

hanc fidom

liabere

tostabatur.

adductus itaque
vigiliae

ab amicis est et ante

celebrarentur et
ille
20

sepulcrum bcati Gikhio positus.

cum vero

sollemniter
in

ante sanctuni iaceret sepulcrum, subito

se extendens

mortui

modum

diriguit, plan-

gere cessavit, eius ocub eversi erant, pedes manus pectus frigescebant et toto corpore

mortuus esse videbatur. populi multitudo, quae circumdederat, conclamabat quoniam mortuus est, educite eum foras. igitur vociferantibus illis et circa eum magis magisque sese comprimentibus cum nemo neque manura ponere neque ad oum prae multitudine
:

accedere per

tros

fere

horas posset,
sancti in

tandem ascendens quidam ex monachis lunior

25

nomiue

et accipiens

baculum

manu

sua

eum

tertio

signavit

cum baculo

signo

sanctae crucis.

iihco

mirantibus cunctis erexit se atque dixit:

et sua

num

quid non vidistis tunc in con-

beatum Gildam stantem super istum lapidem

spectu

me manu

erigentem?

omnium sanus atque gaudens surrexit et manu sua deferens candehim super altare posuit et qui aborum manibus ad sanctum deductus fuerat sepulcrum languens, suis pedibus domum sanus revertitur gaudens. hanc vero virtutem cum postea nar41

30

mabat

rarem nobilibus quibusdam ante ecclesiam Plomorcat, ille affuit et iureiurando affirita fuisse, sicut dicebam. Notissima res est et per cunctas partes Britanniae
si

vulgata, ut,

ahqua regione mortahtas incubuerit, ilhus atque a deo ibidem sine dubio praestolaro remedium. veniebat pro eadem causa de Ufintinc muHitudo plebis, sed unus cx ipsis nomine Dongual subita eadem clade percussus cecidit et ante ecclesiam Sarthau
in

parrochia vel

etiam in

habitatores ad huius sanctissimum

confugere locum

35

socii vero ipsius cum ad sanctum venissent kicum, rogaverunt me, ut caballum, quo eum deferrent, transmitterem quod et feci. adductus itaque est sed quia stare non poterat, in domo hospitum collocatus est. erat autem ad videndum horribihs et sanguincm vomcns. nomo oum usque in crastinum vivere spcu-abat, scd iam iamque
, ,

remansit.

40

uKjri exspoctal)atur.

iiiuic

visitatura cuncta congrcgatio vonit oratque pro 00

iiir

dominum

et oleo sancto pcrungit.

et post

itaque ab
sanitati

ilhi

hora paulatim ad
socii

se rediit et vires recepit

oius

ahquos dios

ox integro

ost redditus.

ad propria rcdeuntes
4s

uxori eius

mortuum eum

fuisse et

eleemosynas pro anima

mirabilia

viri

sui

apud sanctum Gildam sepultum dixerunt. venit illa factura, sed quem sperabat mortuum, invenit non solum
sic,

vivontem, vcrum etiam sanissimum.

sic operaris,

deus noster, in sanctis

tuis

atque

magna

solus facis.

rcvertitur

itaque

vir

ille

cum uxore

sua gaudens atque

31 uero] ergo

35

loc.

s.

conf.

J/

36

praestolari J/

VITA GILDAE.
sanus,

105

qui venerat maestus ot inoribuiKUis. iuiiic cgo nupor vidi suiiuin ct {^^ratias referentem deo et bcati Gildae virtutes magnificantem, qui etiam ea de se recordatur. quae enarravimus. Ncc praetereundum silentio est, quas eodem tcmporc priores nostri 12 qualesque liumani generis inimici in lioc sacro coenobio pcrtuierint niolcstias. vidcns
^

namque

ille

antiquus hostis, quod servi dei loeum desertum incolere

coepissent atque

se ab eo,

quem

diu possederat, loco diu dcscrto expellcrc deberent, ad suas antiquas

et nocturnis tcrrori-

revertitur artes et quos dei virtute videbat munitos, fantasmatiiius

10

pueriles monachi ad mensam sederent ot psalmos firniarent, adversarius adfuit, alludens Uunini candelae apparuit extendensque freijuentcr maiium intcr duos puerulos, lianc denuo retrahens et iterum extendens atque itcrum retrahens et hoc, doncc candelae deficeret lumen, in-

bus eos eff^ugare omnibus modis conabatur.

nam

nocte quadani

dum

desinenter faciens.

specics vero brachii atque manus, quae

nigra et horrida piUs.

fredus
15
,

pueri timore exterriti

:

soUimmodo videbatur, erat ac perturbati erant. aUer puerorum Rat,

aUer vero Mangisus vocabatur tertius vero adolescentulus qui eos docebat, senex igitur, qui eos servabat, nomine lovethen, videns quac Ranuulfus dicebatur.
fiebant et timore pueros perterritos, dicebat eis: signate vos, pueri,

signate vos signo

sanctae

20

improbus vero daemon consumptam extinxit candelam et se in risum movens per acervum lapideum, qui iuxta erat, proruons terrorem immensum ex sonitu lapidum concussit: deinde scutulas, quae in refectorio erant positae, tota nocte niovens atque removens inquietam habUatoribus noctem
crucis
et

psalmos Daviticos

decautate.

vascuUim vero, quod iuxta erat positum vino repletum, dum minister requisisset, vacuum iuvenit neque ulUim vestigium, ubi in terrani defluxerit, repertum est. FeUx abierat qui cum vonisset ct a fratribus quae praoterita nocte pertulissent phanreddidit.
:

2^

cum sale benedixit et in circuitu et intus aspersit, atque ab iUo die per dei gratiam quieta habitatio permansit. Fuit tempore iUo inter 43 priores Uuius sacri coenobii monacUus quidam nominc Gingurianus, laicus quidein, sed Uic cum aUquamdiu innocentem et simspiritu sancto omnibusque virtutibus plenus.
tasmata audisset, acceptam aquam

pUcem vitam agens

3u

in

monasterio

corporis comprobare aliisquc in

deo deservisset et eius patientiam por raolestiam exemplum ostendere dominus decrevissct, per spiritum
finem vitae suae.
,

sanctum

ei

revelare

dignatus

est

venit itaque

quadam
ct

die

antc

abbatem FeUcem atque omnem congregationem UumiUter dum igitur in circuitu tamquam innocenti omnibus sibi veniam dari. respondissent: dimittat tibi dominus ignorantias tuas atque ab omnibus
absolvat, scUote ergo, inquit iUc
35
,

satisfaciens >ct

petens ab

simplici viro

peccatis tuis te

carissimi fratres, quia ab Uodierna die

neque ambu-

40

rogo caritatem vestram, ut vestris orationibus hire inter vos nequc mancre potoro. mirantiu' omncs, quod, quem sanuiii ungatis. me commendctis deo ct olco sancto loqui poterat ille autem rogabat, instabat, ut quamdiu videbant, ungi se rogaret. atque ferramcnta sua et posuit post capitulum autem dctulit omnia utensiUa ungeretur. praeccpisti: ante pedes abbatis dicens: domino, ecce obedientiam, quam mihi servare custos alvearii ab commenda eam aUcui cx fratribus. fuerat enim ipse bcatus vir
initio

Uabens sub cura sua plui-ima apum vasa. doiiidc cuni niissa dc manu cclolnarotur, post pacem ad sanctum accedens aUarc communioncm sanctiun gradum aUaris se sacordotis accepit ac post, ainljas manus ad pectus adduccns, iuxta manus eductus est in domuin infirmorum. ubi statim, extendens recubuit atquc inter
conversionis suae,
sicut postuhaverat a fratribus, oleo

45

sancto unctus est atque ab

in

illo dic,

sicut praedixerat,

per totum annum paralysi solutus neque nianum ad os ducerc potuit.

lecto

iacens noque

in
oi

latere

altcro se verterc
11

50

dommus pcr Per annum vero (|ui nianc Riaulum monaciium angcUim suuin dignatus cst obitus sui diom dcnuntiart^: nostrac. ut gratias doo ad sc vocavit ciquc dixit: dic, rogo, frater, omni congrcgati.)iii quoniam ad nocccrto semper agant et in domino iugiter gaudcant ct noverint pro
unum
manifestc
,

CHRONICA

14
III.

106
turnas vigilias sanctum

AVCTARIVM

III.

VITAE GILDAE.

Michaelem archangelum secuni hac nocte habuerint, qui antesonarentur,

in

quam omnino
cum

vigiliae

specie
;

pulcherrimi infantis

mihi

cum maximo
te,

luniine appai-uit et quis esset, dixit.

et adiecit

ne timeas,

inquit, sed

praepara

quia

luce huius diei de corpore tuo exibis ad meliorem vitam.

ac deinde per fenestram

5

orientalom

cum

suo lumine ecclesiam intravit et quaradiu vigiliae celebrabantur, prae-

lumen ab ecclesia non recessit. nunc ei'go, carissime frater, nuntia fratribus nostris quac tibi dixi et quod gratias caritati eorum refero quia obsequium mihi per totum istum annum exhibuerunt. obsecro autem, ut communionem sanctam mihi igitur post vesperas vocavit deferas atque ab hora vespertina obitum meum observes. servitorem suum eique dixit: voca fratres meos ad me, quia iam de hac vita exeo. omni itaque congregatione ad eum coadunata de hac vita eadem, qua praedixerat, 45 hora migravit ad dominum quarto kalend. Octobris. Yir quoque vitae venerabilis et memoria dignus eisdem teraporibus in hoc sacro coenobio refulsit Gulstanus. hic etiam laicus erat, sed psalmos et orationes, quas memoriter didicerat, nocte dieque ante deuni decantare non cessabat, pernox in vigihis, ita ut etiam decrepita aetate vix eum
clarum
illud
,

10

is

vidisses

tribus

horis

aestate

aut hierae

in

lecto iacere.

hic vero in adolescentia sua

a piraticis praedonibus est separatus per Pelicem, qui eo tempore in Ossa insula here-

miticam necdum monachus

didicerat,
in

ducebat vitam.

ipsam quoque, quam eo tempore ab

eo

semper
est

dilexit

usque ad finem vitae suae ducere vitam, parcus

in cibis et
20

potu, in vigiHis et oratione assiduus.

huius regionis

huius itaque viri merita dorainus declarare

dignatus

etiam in vita sua: nara longe lateque laudes et praeconia ipsius in ore
resonabant.

omnium navigatorum
dignabatiir
posset.

plurimas

namque per eum dominus

dinumerare ea vix ahquis Decembris apud Belluravidere castrum, ubi pro utihtatc monasterii sui venerat, in domo monachorum sancti Petri Mahacensium. sed ubi voce praeconis fuit auditum, quod beatus Gulstanus de hac vita raigrasset (raedia enim nocte transierat), continuo de lectulis dissihentes viri nobiles simul cum
operari virtutes
ot miracula, ita ut enarrare vcl

defunctus

autem

est

quinto

kalend.

25

raatronis

et

cunctis

qui

audiebant certatim festinabant ire

ita

ut

obsequium ferrent viro dei,

ut vix posset ipsa

cum cereis et lampadibus, domus continere multitudinem.

30

videntes itaquc raonachi sancti Philiberti multa ornamenta, pecuniam quoque copiosam
et cereorura

diversam multitudinem circa corpus

viri

dei aggregari, persuaserunt omni-

bus qui convenerant, ut ad ecclesiam suam sanctum corpus deferrent.

sed resistentibus
,

monachis,
illa

in

quorum

hospitio defunctus fuerat,

famuhs

etiara

contradicentibus

ne ab

suum reducere monasterium, illi c contrario concitata raultitudinc rapientes illum de domo illa cum omni apparatu suo et luminibus ad ccclesiam suam deportavorunt et immcnsam quae offerebatur per triduum pecuniam colHgcntes post tertium diem sepeUerunt cum. igitur cum ad monasterium
raoveretur, donec illud possent ad
eius

domo

35

haec nuntiata fuissent, Vitalis abbas

liumiUter
rogavit.

ilhic

perrexit
sancti
viri

et

ut corpus

monachi

sui sibi

reddcretur,

sed

iUi

non

dilectione,

sed potius araore

40

responsum.
iniuria
ipsi

pecuniarum, quac quotidie ad cius undique deferebantur sepulcrum, nuUum reddiderunt illo ad episcopum Pictavcnseni Isembardum abiit, clamorem ferens de
corporis monachi sui. episcopus quia inobedientes praeceptis suis monachi fuerant, praecepit eos cum suo abbate ad synodum suam venire, abbatem ctiam Vitalera praecepit adesse. cura ergo venissent et in synodo utrique eorum
ablati
sibi

causani dixissent, episcopus praecepit abbatibus atque canonicis nobilibus qui aderant,
ut
36 8uam om.

45

ly.

VITA GILDAE.

AVCTORE CARADOCO LANCARBANENSI.

Nau
fuit

rex

victores bellicosos,

Scotiae nobilissiraus regum aquilonalium qui XXIIII filios habuit quorum unus nominabatur Gildas, quera parentes sui commiserunt
,

studio litterarum.

puer bonae indolis et studiosus

floruit

ingenio,

quicquid

audicbat a

magistro,
5

commemorabat

diligentissime, nec laedebat oblivio.

studuit studiosus assidue

cito

inter suates in artibus septem,

donec pervenit ad iuventutem, dum iuvenis factus

deseruit regionem.

Transfretavit

mare Gallicum,

in civitatibus Galliae remansit studens 2

10

optime spatio VII annorum et in termino septimi anni cum magna mole diversorum voluminum remeavit ad maiorem Brittanniam. audita fama famosissimi advenae confluxerunt ad eum scolares plurimi undique, audierunt ab co VII disciplinarum scientiam Religio subtilissime, unde ex discipulis magistri effecti sunt sub magistrali lionore.
sapientissimi doctoris magnificabatur et conlaudabatur in tantum a Britannigenis omni-

bus,
batur
15

quod nec par

ei,

ei

inveniebatur nec poterat inveniri

pro suis meritis excellentibus.

cilicio

ieiunabat ut heremita Antonius; orabat vir religiosissimus

indutus:

quicquid da-

continuo impendebat paupcribus.

abstinebat se a lactea dulcedine et a melle,

mixtum

fontanae herbae potius in amore, panera ordciceum comedebat comfontanam aquam bibebat cotidie. balnea non intrabat, quod diligebatur macies apparebat in facie, quasi quidam febricilans videbatur a sua gente maxime. fluvialem aquam intrare solebat media nocte, ubi manebat stabilitus, donec gravissime.
caro
fuit in odio,

cinere,

diceretur
20

ab

ipso

ter

oratio

dominica.

his peractis

repetebat

suum oratorium,

ibi

exorabat genu flectendo divinam maiestatem usque diem clarum. dormiebat modice, raanducabat sine saturitate satiatus iacebat supra petram vestitus solummodo una veste. tantum metando praemium caelcste, caelestia praemia erant ei in desiderio. Praecipiebat
spernere,

ammouebat
tria

despicere quae transeunt in

;

momento

pracdicator erat clarissi-

mus per
25

regna Britanniae

tabili

sua praedicatione.
in

reges timebant timendum, cui obediebant audita acceppraedicabat orani dominica apud raaritimam ecclesiara, quae
in

stat

Pepidiauc regione,

temporc

Trifini

regis,

innumerabili multitudine plebis

est

illum audiente, et

dum

incipcret praedicare, retenta

vox praedicationis
scire,

in praedi-

cante, unde plebs ammirata est valde pro

admirabili

retentione.

sanctus Gildas ilhul

comperiens
30

praecepit

omnibus astantibus exire, ut posset

si

illorum fiebat impediraentum praedicationis divinae, nec etiara

potuit praedicare.

utrum per ahquem post recessionem eorum

ia ecclesia

interrogavit postea,

aliquis vel

ahqua esset

latenter.

B(urneianus) C(antahrigiensis)

vide supra p. 4.

2 parente
retur

B
26

suates] sic

BC,

uates cod. regius 13. B.

B
B

suum om. C
trifani

22 tautum] tum

B
27

24 obediant
illo

VII coniectura 25 C

terniiiiio
d.

B
die

19 disce-

dominica]

mariti-

maniam

plebis om.

BC

29 operiens

BC

31 uel] aut

14*

108

AVCTARIVM

IV.

cui respondit Nonnita pracgnans Devvi sanctissiiiii [)ucri inater futura: ego Nonnita liic miineo intcr parietcm et ianuam nolens intrare turbani. liis auditis praecepit illi exirc et postquam exivcrat, vocavit plebem, quae vocata venit, ut audiret euangelicam prae-

post finitum sermonem interrogavit angelum dei praedictam r-em, scilicet causa inceperat praedicare et non poterat ducere ad finem. at ille revelavit qua de Nonnita mulier sancta manet in ecclesia, quae nunc praegnans puerum ei talia dicens

dicationem.

:,

paritura est

monem
partibus.

inraensa gratia, pro quo non potuisti praedicare divina potestate sermaioris gratiae erit puer venturus; nullus ei aequiparabit in vestris retinente.

cum

ego rclinquam

illi

istam regionem

ipse cito crescet et florebit de actate in

lo

5 aetatem.
contigit,

angelus enim dei nuncius mihi declaravit istam veram destinationem. Unde quod sanctissimus praedicator Gildas transivit ad Hiberniam, ubi innumerabiles contemporaneus Gildas vir sanctissimus fuit Arturi regis convertit ad fidem catliolicam. totius maioris Brictanniae, quem diligendum diligebat, cui semper cupiebat obedire. confrati-es tamen XXIII resistebant regi rebelli praedicto, nolentes pati dominum, sed Hueil maior natu belliger assiduus crebro fugabant et expellebant a saltu et bello. affligebat eundem, comnulli regi obedivit, nec etiam Arthuro. et miles famosissimus

15

movebat
ponebat,
audiens

inter

utrumque maximum furorem.

a Scotia veniebat
laude.

saepissime, incendia
universalis Britanniae
est victorioin
-.'0

praedas ducebat cum victoria ac magnanimum iuvenem talia fecisse et

,

unde rex

aequalia facere persecutus

sissimum iuvcnem et optimum

ut aiebant et sperabant indigenae, futurum regem.

persecutionc autem hostili et in

conventu bellico in insula Minau interfecit iuvenem

Arthurus victor remeavit, gaudens maximo Gildas Britonum historiographus tunc quod superavorat suum fortissimum hostem. remanens in Hibernia studium regens et praedicans in civitate Ardmaca audivit fratrem doluit ab auditu, flevit cum gemitu, ut suum ab Artlmro rege interfectum fuisse. praedatorem.
post
illam

interfectionem

2.1

frater carissinms pro carissimo fratrc; oravit pro spiritu fraterno cotidie, orabat insuper

pro Arthuro fratris sui

/mc.c,27.

persecutore

et

interfectore

complcns apostolicum preceptum,

Interea

G quod dicit: 'orate pro persequentibus vos et bene facite his qui oderunt vos'.
sanctissimus

Gildas
et

venerabilis

historiographus

venit

ad

Britanuiam
off^erre

portans

pulcherrimam
in Carbana tam emere

dulcissimam

campanam, quam voverat

illi

apostolico

uuam Romanae

ra

ecclesiae in praescntationem.

pernoctavit honorifico receptus a Cadoco venerabili abl)ate

vallc, qui monstravit

voluit

magno

pretio,

quam

laudabilem campanam, monstratam accepit, accopaudito adventu possessor vendere nolebat.

episcopis
et

Gildae Sapientis ab Arthuro rege et primatibus totius Britanniae

abbatisr,

bus convenerunt innumerabiles ex clero

dicto homicidio.
at
illo,

et populo, ut Arthurum pacificarent ex supra

sicut primitus fecerat, cognito

inimico,

veniam postulanti osculum

rex Arthurus dolens
et

dedit

et

benignissimo

rumore de animo benedixit

obitu fratris indulsit

osculanti.

hoc peracto
7 tentiam et

lacrimans accepit ab episcopis adstantibus paenipotuit,

emcndavit

in

quantum

donec consummavit vitam.

et apostolico

Inde egregius
ecclesiae tribuit

Gildas vir pacificus et catholicus adivit

Romam

Romanae

praedictam campanam

unde hoc
tibi

ille

quae commota a manibus apostolici nullum sonitum emittebat. videns talia dicebat: o vir dilecte a deo et ab homine, revela mihi quod
,

Cadocum quam voverat sancto Petro Nancarbanensis ecclesiae abbatem eam voluisse emere, sed apostolo offerre, nolebat vendere. apostolicus his auditis dixit: noseo Cadocum veneracontigit in itinere

de hac praesentatione.

at ille revelavit sanctissimum

4;,

deibi

21 prosecutione

B B

7 potui

8 nostris

C C C

12

aitni-ii

C C

IG faraosississimus
brictannia bibernia
ab. et ep.

mynau C
27 artlmrio

iuuenem) inimicum 31 pernocterauit

24
34

liibernia]

B B

aitui-io

ardinaca

B
C

25

artliurio

38 arthurius

C C

C
JJ

artlnirio

35 arthurium

40 adnlt

42

ille

boc

44 narcarbanonsis

VITA GILDAK.

109

l)il('in abbatcm, qiii soptics adivit civitatcm istam ot ter lerosolimam post inmensa. pericula ot assiduum laborem: remcato et cupienti habcre ut des concedo. destinatum est enim illi, ut habeat, ex hoc praesenti miraculo. Gildas itaquc benedictam cam-

panam
^

recepit et reversus est et reportatam sancto

Cadoco

gratis

impendit.

recepta

a manibus abbatis intonuit iUico pulsata ammirantibus cunctis.

unde remansit omnibus

illicito

portantibus per totam

privaretur linguae

Guaham

pro refugio et quicumque per illam

fateretur

iurarct, aut

Oadocus 8 abbas Nancarbanensis ecclesiae rogavit Gildam doctorem, ut regeret studium scolarum per anni spatium, et rogatus rcxit utillimum, nuUa mercedo reccpta a scolaribus praotcr
continuo.

officio

aut malefactor

suam iniuriam

111

orationes cleri

et

scolariuni.

ubi ipsomet scripsit opus

quatuor euangelistaruni, quod

adhuc remanet

in ecclesia sancti

dei et scriptoris sanctissimi et

Cadoci auro ouangeliorum.

et

argento undique coopertum ad iionorem tenent Walenses indigonao ilhid volunieu

iu primis

pretiosissinium in coniurationibus suis nec

audent aperiro ad videndum nec coutirmant

appositum.
Finito anni 9

paceni et amicitiam inter inimicos,

15

nisi illud affuerit

spatio et scohxribus recedentibus a studio sanctus abbas

Cadocus

et Gildas doctor

optimus

20

communi consiho adierunt duas insulas, scilicet Ronech et Echin. Cadocus intravit proximiorem WaUiae, Gildas adiacentem Angliae. nolebant impediri in ecclesiastico officio a confluentia hominum propterea nesciebant mehus consihum quam rehnquere Carbanam Vallem et adire insulare secretum. Gikhxs fundavit in lionore sanctae et individuae trinitatis oratorium et iuxta illud suum cubiculum non in illo tamen liabebat suum lectum, sed sub alta rupe positum, ubi iacebat usque raediam noctem vigilans et
,
:

orans supra petram omnipotcntcm deum.

frigus

deinde
deura.

adibat

ecclesiam

frigescens nimium,

erat

ei

dulce

et

tolerabih;!

propter

pisciculos traiiebat a rcti et ova a

nidis volucrum,
2r,

unde vivebat, quod

durabili

sibi sufficiebat

ad alimentum.

visitabat unus alte-

rura:

remanentia tahs duravit spatio "\^I annorum.

Summus

creator videns

suum Gildam

10

dilectuni

saxa et
effluil:

aquao praeter guttas pluviales, quao cadeliant supor quae retinebantur cadentia, fecit rivum effluere de rupe alta, qui effluxit et

famukim carero

et

manebit sine defectione ahqua.

dum

sic

perseveraret sanctus Gikhis intentus

30

venerunt piratae do insuhs Orcadibus, qui afflixerunt illum raptis ab eo suis famuhs servientibus et ductis in exihum cum spohis et omnibus suae habitationis supellectihbus. luide afflictus nimium non potuit ibi amplius habitare, rehquit
ieiuniis

et orationibus,

insuham, ascendit naviculara et ingressus est Glastoniani

cum magno

dolore. Melvas

rege regnante
docuit
3,=,

in

aestiva regioue.
et

confratres

diversas

susceptus vir plebes seminans semen seminandura caelestis doctiinac.

Ghastonia, id est
iu

suscipiendus a

Glastoniense abbate

ibi scripsit historias

de regibus Britanniae.
primitus

Urbs Yitrea, quae uomen

sumsit a vitro, est urbs nomino

obsessa est itaque ab Artiu-o tyranno cum innumerabih multitudine propter Guennuvar uxorem suam violatara et raptam a pracdicto iniquo rege et ibi ductam propter refugium inviolati loci propter munitiones arundineti et fluminis ac pahidis causa tutelae. quaosivcrat rex
Britannico serraouc.

40

rebehis

reginam per unius anni circulura, audivit tandem illam remanentem. illico commovit exercitus totius Cornubiae et Dibneniae: paratum est bolhim inter inimicos.

Hoc

4s

Gilda Sapiente iutravit raedias acics, reddita ergo fuit, quae redconsuluit Melvas regi suo pacifice, ut redderet raptam. denda fuerat, per pacem et benivolentiam. his peractis duo reges largiti sunt abbati multa territoria, qui venerunt ad templum sanctae Mariao visitandum et oraudum conviso

abbas Glastoniae comitante clero

et

ist.

ciu.

6 galliam li

quicumque] quid

B
B
36

8 naucarboneiisis
I.t

C,

naucarbonensis
1!

B
B
C

11 compertum

B
C

12 uualensens

13 ui conlirmatur

et]

iU cst

B
C

uallain
ibi

20

iusta

B
C

33 glestoniense

27 saxa] tccta saxa C 26 propteriJ 35 ibi om. C forlasse su.^picieudus

41 e.vercituin

cadentia]
est]

BC et BC

31 amplius
urbis

C(f)

37 arthurio

gnenuimar

dibueuiae

110

AVCTARIVM

IV.

VITA GILDAE.

firmante abbate fraternitatem dilectam pro pace habita et pro beneficiis quae fecerant
et

amplius quae facturi erant.

inde redierunt reges pacificati promittentes veneranter

obedire reverentissimo abbati Glastoniensi et

12 etiam subiacentia loco principali.

numquam

violare sanctissimum

locum nec
&

Habita licentia abbatis Glastoniensis cleri et populi cupivit religiosissimus Gildas heremitariam iterum vitam colere supra ripam fluminis
et

proximi Glastoniae

voluntatem complevit in opere.

in

ubi aedificavit ecclesiam in

nomine sanctae

qua ieiunabat et orabat assidue et cilicio visiindutus, exemphim donans omnibus irreprehensibile bene vivendi cum rehgione. tabant sancti viri illum visitandum de longinquis partibus Britanniae, ammoniti redibant
et

individuae trinitatis,

13 et

audita

liortamenta

et consilia

retinebant

cuni

exultatione.

Aegrotavit tandem et

lo

dum
quam

aggravaretur aegritudine, convocavit abbatem Glastoniae, qui rogavit

finito

eum cum
Glastoniae,

niagna pietate, ut
diligebat

cursu vitae faceret deferri corpus

suum ad abbatiam

maxime. abbate promittente dignos rogatus explere et propter auditos nimium lacrimante exspiravit sanctissimus Gildas aegrotans valde multis videntibus splendorem augehcum circa corpus odoriferum et angehs consociantibus anidolente et

15

mae. levissimum ad abbatiam

post
caelesti requie.

conniendationem
et

lacrimabilem

expletam
et

defertur

confratribus
in

corpus

cum planctu maximo

honore dignissimo sepeUtur

medio

pavimento ecclesiae sanctae Mariae, cuius anima requievit

14

et requiescit ac requiescet in

amen. Ynisgutrin nominata

et

genis; ynis in Britannico

Anghgenarum

fuit antiquitus Glastonia et adhuc nominatur a Britannis indisermone insula Latine gutrin vero vitrea. sed post adventum expulsis Britannis, scihcet Walensibus, revocata est Glastigberi ex
;

20

ordine primi vocabuh, scihcet glas

beria id est Vitrea Civitas.

Anghce vitrum Latine,

beria civitas, inde Glasti-

Nancarbanensis dictamina sunt Caratoci:

qui legat,

25

emendet: placet
glast. abb.

ilh

compositori.

3 abbati glostoniensi S,
audentibus C, audientibus

8 irreprehensibibile
16 conpletam

10 tandem om.

15 nidentibus]

angeli

20 unisgutriu

20/21 iudigenis om.

21 gutren

22 glastigbri C, glastigberie C^

23/24 glaatigberia

26 emendat

HISTORIA BRITTONVM
CVM ADDITAMENTIS NENNII.

LIBRI ADHIBITI:
Cantabrigieusis coU. Corp. Chr. 139 saec. XIII. = Durhamensis saec. XII. G = Londiniensis Burneiauus 310 1381. H = Londiniensis Harleiauus 3859 saec. XI. K = Londiuiensis Cottouiauus Vespas. D XXI saec. XII. L = Cautabrigieusis publ. 27 Nenuiauum). M = Vaticanus reginae 1964 saec. XI. N = Parisinus 11108 XII. P = Londinieusis Cottouiauus Calig. A VIII saec. XII. Q = Loudiuieusis Cottouiauus Nero D VIII saec. XIII.
C

u.

a.

n.

bibl.

Ff.

I.

(e.xeiuplar

saee.

Z=
collati

Chartres u. 98 saec. IX, X.

c.

ad

10:
A
V.
(ad
XIII.
7 Cantabrigieusis bibl. puld.
C4ildauuHi).
Fl'. I.

1 Londiniensis Cottouiauus Vitell.

27 (e.Kcmplar

2 Londiniensis Cottonianus Vesp. 3 Loudiniensis Cottoniauus 4 Cantabrigiensis

lul.

B XXV.

8 Parisiuus 6274. 9 Parisiuus 15009. 10 Londiniensis

Coll.

bibl. publ.

Mm. V 29

sola capita 7. 8J.

of arms.
u.

5 Cantabrigiensis
sola capita
(i

bibl. publ.
7.

li.

VI. 11 (ad

11 Oxouieusis Bodleiauus capita 1

163 (ad sola

8).

7).

Loudinieusis reg. 13

V.

Ex

udditamenlis codicum

CL

aetaiis recentioris, id

est

Nennio posleriorihns, quae recepta

sunt,

iis

locum

dedimus extra apparatum inter adnotationes.

In mterpretatione Hibernica quae

cursivis expressa sunt, addidil aul

Nennius aut

inferjjres Gilla.

ad nos pervenit liuius chronicoruin syllogae cum quod a Gilda comite consuoto non sinc incommodo separatur neque momimentis Germanicis alio loco reperitur inserta, tum quod nucleus quidam adscendere videtur ad aetatem Gildana non longe posteriorem et anteriorem, ni fallor. clironicis Bedanis. sed qui sub eo vocabulo circumfertur non tam
Ilistoria
etsi ita certo

Brittonum

ut

fiues egreditur, niliilominus

rccepta a nobis est

cst quam corpus quoddam libellorum argumeuti plus rainus historici spectantium ad Britanniam, propric, ut a recognitore eius posteriore appellatur, 'volumen Britanniac'. nos in ea re priores cditores sccuti hoc capite damus quae comprehenduntur codicc longc optimo Londinieusi Ilarleiano 3859 demptis tamen annalibus Cambriae stem-

libcr

matibusque Britannicis, quae quaniquam

reliquae
nostris

eodem iure locum obtinent atque quod a meis studiis et omnino a chronicis nimium recodunt. recepta a nobis quod proponuntur divisa in partes septem: I. de sex aetatibus mundi c. 1 6^). II. historia Brittonum c. 749.
in corpore illo

eius partes, propterea omissa sunt,

in. vita Patricii

IV. Arthuriana

c. c.

50

55.
cum computo
c.
c.

56.

V. regum genealogiae
VI. civitates Britanniae

57

66.

^e".
c.

VII. de mirabilibus Britanniae

67

76.
a nobis adhibitorum
(nullas

factum est propter

ut dixi, inter capita

commodum

libellum tractantium; sylloge omnia continuat, praeterea,

et

VI

interponit annales et stemmata.

Praescriptiones et subscriptiones librorum

sint,

cum

iufra relatae

ubi codices enarrantur, praecipuas

earum
{vel

quae quidem ad volumen totum

pertineant habent

HKN)

hoc loco composuimus.

Z praescr.:

incipiunt

Exberta fu

fii)

Urbacen de

libro sancti

Germani

in-

M
(^

venta et origine et genelogia Britonum.

praescr.: incipit istoria Brittonum edita ab anachoreta

Marco eiusdera

gentis

sancto episcopo.

D^P pracscr.:

incipit

res (om.

D^) gesta Britonum

(om. P)

Gylda (gildai)')
composuit de

Sapiente composita.
praescr.: incipiunt cxceptiones de
libro Gilde Sapientis, quera

primis habitatoribus Britannie, que nunc Anglia dicitur ct de excidio primis habitatoribus eius: suhsrr.: finit liber sancti Gilde Sapientis de

Britannie et de excidio eius.

(77)2

an(e pracfatiow!:

incipit

oulogium brevissimum Brittanniae

ipsi

iiisulac,

quod

Nennius Elvodugi discipulus congregavit; Utuhis

')

Ubello

pracpositns,

(c.

3)

praefatio..ibus cum hm.c tractatum numeia.it pro c. 4. 5. 6 admissis magis visum est ab ipso corpore separare. tum pseudo-Nenniaua (c. 1. 2), luas
Editioi.es priores

Neu.iii ipsius

CHRONICA

111.

114

HISTORIA BRITTONVM
qui est: ineipit res gesta a Nennio Sapiente composita formatus
est

ad

Gildamim (D^).
Interpres praescr.:

volunien Britanniae auctoris nomitte,

qtcod

est

Nennius Elvodugi

discipulus, cnunfiato in praefatione.

Auctorem vix opus est addere nationo fuisse Brittonem, adversarium propterea tam Scotoi'um Pictorumquc quam Saxonum sive Anglorum (p. 186,3), quorum etiam
linguae nostram opponit
(p.

179,2. 187, 15

cf.

186,4. 187,

8).

ipse ignotus

est.

libro

omnium

antiquissimo, sed mutilo quod praescribitur

Urhacen indigenae cuiusdam est, cuius Exherta non ex excerptis deformatum esse crediderim, sed esse ipsius scriptoris, praeterea mihi certe ignotum et fortasse corruptum. ex reliquis librorum ordinibus omnium
optimus

nomen Exhcrta fdius (fii vel fu codex) paternum nomen cum redeat p. 206, 11. 37 et alibi,

cum nullum

nominet, deteriores quac liabent

tria,

Marci anachoretae, Gildae, Nennii,

ea omnia constat perperam ad auctorera relata esse.

narratio infra relata ostendat

Marcum anachoretam cum

Heirici

commentarium legisse, non scripsisse, codex unicus eum pro auctore nominans eo minorem fidem meretur, quod totidem fere verbis quae in titulo illo leguntur redeunt in narratione Heiriciana et quod in eodem volumine carmina quoque quaedam reperiuntur exeerpta ex Heirici vita sancti Germani; omnino scripsit eum librarius Heiricianae narrationis memor et ex ipsa ca nomen illud adscivit. Gildac librum csse non posse non est necessc pluribus explicare. Nennium infra videbimus operis non auctorem esse, sed recognitorem. ceterum de auctore poterunt conquao de historia Brittouum scripscrunt lacobus Usserius (Britanniae ecclesiae antiquitates sive primordia. Dublini 1639 et denuo Londini 1687) et Car. Gul. Schoell (de
ferri

Britonum Scotorumque histoiiae fontibus. Berolini et Londini 1851) et Borderie [Vliistoria Britonum attrihuee a Nennius et Vhistoria Britannia avant Geoffroi de Monmouth. Parisiis ct Londini 1883), praosertim autem qui nuper totani de historia Brittonum quaestionem a me rogatus ct ex parte huius editionis causa
ecclesiasticae

Arthur dc

la

retractavit

Henricus Zimmer (Nennius vindicatus.

Berolini 1893),
vir

Uher
et

Entstehung, Geschichte und

linguae rerumque Celticarum

Quellen der historia Brittonum.

unice doctus et

summo adcoque interdum

scriptore

nimio acumine instructus.

adhibitorum sufficiet brevis enumeratio,

Auctorum a
1.

scriptoribusve
in

cum

ad singulos locos cos apposucrimus

habet
149, 4 seq. Vergiliana

marginc.
4.

Yergilius nomino citatur p. 164,

ea quoquc quae de Lavinia et de rcgc Turno

et fabulis Hibernicis permixta.
ipsi

p.
2.

sunt

cum Hieronymianis
p.

Caesaris de bello Gallico commentarii

eorumve

aliquis compilator (v. p. 162).

3.

Hieronymi quaestiones

in

Geuesim uno loco

161, 17

eoque ut videtur postea

(p. 149, 4)

adiecto.
1.

Eiusd('m chronica passim.

ea potissimum videntur intellegi, ubi citantur

vere
scriptor

unnales Itomanorum,

quamquam

non tam certuni auctorem

ibi

significat

quam comprehendit quae

parata habuit

testimonia scripta.

veteri traditioni

seniorum

nostrorum de septem imperatoribus

Romanorum Britannicis p. 167, 7 (vere sex tantum enumerantur, bis enim adest Maximus Gratiiini adversarius) cum opponuntur noveiit quos liomani dicunt, ut distinguuntur quac primarius auctor posuit ab additamento continuatoris
,

ita

factum

est, ut
').

utrumque adhibuisse probabile est eadem chronica aetatis Romanae unde duo illi octavus et nonus qui dicuntur item adsint inter septem antea
:

recensitos

')

Victoris

quam

dicunt epitomen

iib

auctore adliiljitam esse statuit Zinnner

p. 19(i.

267

proptei- p. 167, 10:

octavus fuil

aliiis Severiis,

qui altijtiando iu BriUunnia manebal, n/iijuaiulu

nd Itomam

ihut el ibi defunctus est,

at
iu-

traliens liaec :u\ Severuni

cnllcgam
niliil

(ialerii

ilefunctum, ut epitunio

illa

rocfc relert, in suburliano Roniami.

eum Severns
tellegi

ille

eummune

liabeat

cum

rebus liritannicis, mihi dubium noii est Septimium yeverum

male gemiuatum.

CVM ADDITAMENTIS

NENNir.
p.

j,5
KiC,
\->

5. Prosperi auctariuni ad chronica Ilieronyniiana. quod scribit auctor tempore Ma.ximi tyraniii consules cocpisse inde explicandum est
,

quod

in

chrmdcis

ah eo adhihitis Ilieronyniiana consuies non hahehant, liahehant 1'rospcriana. 6. Victorii Aquitaui laterculum scriptor sequitur p. 209 in computo stemmatihus regiis suhiuucto; in ipsa historia p. 172,3 quod numcrat annos a passione ratione Victoriana, potest iteni ex Prospero adsumpsisse Victorii expilatore.
7. 8.

Isidori clironica (v. p. 168 not.

4).

(p. 157), uhi secundum Scottorum peritisside itinere Atricano, a scriptore usurpatam esse coniecit Kiepertus prohahiHter. in tahula illa leguutur are FhUenomm sulinc immmsc qiic vtim luna creseunt llusicade colonia; Malba flumen cum sit apud Ravennatem et decrescunt p. 158, fuit siue duhio in tahulae parte deperdita potueruntque ihidem nominari montes Asariae
il)i

Tahulam Peutingeranae similem

mos

refert

aUbi non redeuntes.

9. 10.

Gildas.

Laterculus gentium Germanicarum formatus secundum Muellenlioffium ineunte (^cf. Zimmer p. 230) ah hoc auctorc p. 59 adhihitus est forma ea, qua inter miscellanea praesertim chronographica magna ex parte Isidoriana legitur
saec.

VI apud Fraucos

in

codice Reichenaviensi, iam

Carolorahensi

OCXXIX

scripto

saec.

IX

ineunte,

ipsa

fortasse eo libro

non multum autiquiore.

veterum nostrorum

inde quae scriptor deprompsit, ait hahere se

ex veteribm
11.

libris

(p. 159, 14) vel

ex traditione veterum (p. 161,8).

Sancti

auctor p. 191, 19
diticia,

Germani episcopi Autissiodorensis ah a. 418 ad a. 448 vita, quain ait se usurpavisse, non ea est quae fertur suh nomine Constantii suhhabuerit, pendet a narratione de priino regc

sed diversa deperdita adhihita item a Beda.

12.

Librum pontificalem num auctor

ficticiam esse enatamque ex partis Britannorum catholicae studio erga pontifices Romanos, ambigitur, utruni ex urbe Roma in Britanniam venerit, quae communis opinio est, an ex Britannia Romam, id quod nuper Zimmer p. 140 seq. defendit, monens vestigia eius alia apud scriptores Britannos ad saeculum septimum extremuin non i-eperiri et eo demum tempore fictam esse videri.

Britanniae Christiano Lucio,

quam non ambigitur

sane res digna est, quae expendatur, comparatis trihus formis antiquissimis
posteriores pendent.
libcr ^mitif.

a quihus

j).

136 Ducli.

Eleuther

sedit

ann.

XV
a.

....

fuit

autem temet

porihus
ant(s

Antonini et

Commodi

(exciderunt consules
a.

171 Severus
Paterno

Hercnni-

cum qui

praecedit episcoims finiat in

170) usque

et

Bradua

(p. Chr. 185).

hic accepit epistulam a Lucio Brittanio rege, ut Christianus effice-

retur per eius

variant.
hist.

mandatum.
22: post

libri,

qui adscendunt ad saec. VII e.rircmum, non

Britfonum

c.

CLXVII

annos post adventum Lucius Brittannicus rex

cum omnihus

regulis totius Brittannicae gentis haptisiuum suscepit missa lega-

in nomine tione ab imperatore Romanorum et a papa Romano Eucaristo. pajwe difterunt libri. antiquissima historiac Britannicnc forma, quum cxhibct codex Carnutinus, hanc narrationem non habet. e.r libris qni habent eam optimus pajnim appellat Eucaristum, cimis nominis jmpa nullus ftiit, ex reliquis qui scdisse fertur sidi Ttomifinno et Ncrtn ct Traiano meliores Euaristuni a. 06 108, pauci sine dubio correcti ad librum ponfificalem Eleutherium. Beda hist. eccl. 5, 24 (cf. 1, l'>): anno incarnationis dominicae CLXVII Eleutiier

Romae

praesul

fiictus

quindecim annos occlesiam gloriosissime

niittens,

rexit, cui litteras

rex Brittaniae Lucius

ut Ciiristianus efficcretur petiit et impetravit.

Narrationum duarum priinae et secundae, quaruin utra alteram pepererit quaeritur. si testimoniorum aetatem respicimus, urhanam praeferemus: ii;iin Uiitannicum volumen
Ifi*

116

HISTOKIA BRITTONVM

quamquain probabile est extitisse saeculo septimo exeunte, lianc partem diximus abdeinde scriptor Romanus si Britannum secutus est, esse a forma eius vetustissima. rationem habet, quod papac nomen mutavit, sive Eucharistum traditum accepit, qui nullus fuit, sive Euaristum, quem tempora excludunt; at cur Eleutherium potissimum substituerit, causa nulla apparet, cum annus 167 ad Soterem duceret episcopum Romae

secundum receptam chronologiam

a.

162

170.

e contrario auctor Britannus

si

Roma-

num

secutus

est,

hic locus

pars

est

narrationis
in

in ]iritanniam

profectis,

liabemusque

de septem vel novem imperatoribus ea item Carausium factum Carutium et Maxi-

nmni Gratiani adversarium Maximianum similiaque plura, ut subsit rerum Romanarum notitia ahqua, sed memoriter retenta et perturbata tota. eiusmodi auctori recte convenit, quod Eleutherium in Eucharistum Euaristumve mutavit et pro annis Eleuthcrii quapropter reiecta Zimmeri sententia ut origo narratio171 185 substituit aunum 167. nis omnino referenda est ad Britannorum sectam catholicam, ita in librum quem tractamus propagata videtur esse ex volumine pontificaH memoriter adliibito. Ad Bedam

quod attinet, utramque narrationem novit, secutus est potissimum

Hbrum

pontificalem,

quem passim

adliibuit, sed in tabula chronologica retinuit

ei

annum

relationis Britannicae

non animadvertens refragari

provocans

Patrios scriptores adhibuisse se

anno Eleutherii mentionem. auctor neque ait neque negat

nusquam

diserte

quae narrantur c. 13 15 de migrationibus in Hiberniam Partholomi, Nimethi Agnominis fihi, filiorum militis Hispani, Damhoctoris, denique de Scottorum origine Scythica, ea docte et acute Zimmerus p. 215 seq. demonstravit proficisci ex vetustis fabuhs et redire fere in tractatu, quem habemus, Lehor Gabala sive libro occupationis sed ostendit simul in eo
scripta
sive

ad

Latina sive Celtica originis Britannicae.

scripto aetate

multum
225

posteriore
seq.

legi

immutata
sex

et

fonna recentiore.

quod contendit p. fere quae historiae aetatis, de eo non magnopere vereor, nequaquam forma
saec.

locum

de

aetatibus et gentium

idem Zimmerus stemmata et reliqua

parte priore continentur redire in tractatu altero Hibernico eiusdem

solum id ipsum
ne qui

valet,

quod de
ea,

libro occupationis observavimus, sed

eum
,

tractatum confecerunt, ipsa hac historia usi sint eaque sed

fortasse

primitiva

quam a Nennio demum

p.

recognitore

Vni

exeuntis accepit, sive Latina sive Hibernice versa.

filius

certe suspicionem movet,

160,
(i

quod quartus Neguie

Turingus ut

in

huiusce commentarii hbris

ita

etiam

in tractatu illo desideratur,

cum

adsint qui ab eo descendunt Turingi, item quod Zorastres,

quem

p. 151,

20 a Nennio ad antiquum stemma adiectum esse constat, adest in eodem

relationes et patrias

tractatu corruptus in trcs vocabulum.

Rerum Romanarum
miscueritque
,

narrationes

quomodo auctor composuerit

iam post inventum codicem Carnutinum, de quo infra dicetur, non ex sola coniectura, sed ex ipsius libelli formis diversis efticietur. auctor primarius Brittonum originem applicat ad laterculum illum Prancicum, principem eorum statuens
Brittonem filium Hissitionis, fratrem Franci Romani Alamanni.
Bruto consule
constat,
id

originem alteram de
satis

Romano deductam eumque applicantem ad stemma Aeneae iam

quod proba coniectura antea adsecutus est Georgius Haeger (Uber die Trqjanersuge der Britten. Monachi 1886), a primitiva huiusce libelli recensione afuisse
et postea

demum a recognitore, sed antiquissimo et ipso, adiectam esse. Quaestiones chronologicas, quas volumen Britanniae suscitat multas et varias, nos iis rclinquemus, ad quos iure pertinent. ut Britannica haec nostrae syllogae, sicut supra dixi, terminos egredientia extra ordinem rccepta sunt, ita temporum disquisitio vel
maxime
volumine
diversas;

a medii aevi peritis tractanda

est,

scilicet

quatenus spectat ad singulos qui

lioc

contincntur

libellos

vel

ut

verius

dicam,

ad

eorum

libellorum

partes

omnes enim
(h;

et

maxime ipsam Brittonum

historiam patet per gradus crevisse.

attaiucn

vnkiininis iiitcgii actate nobis (juoque

quaedam exponenda

siint.

CVM ADDITAMENTLS
Nomina
ticiaM,
unuiii

NENNII.

1^7

auctoruin libris inscripta roliqua

Nenniuni

viri

docti

cum aut dudum ohservaverunt

nulla sint aut (il)scura aut ficvixissc saeculo octavo

extremo

et incipicnte uono;

nam

ipsius licet alibi

Elboldus,

quem

ait

se novisse,

defunctus est

a. S(M(

(Zimmer

p.

mcmoria non extet (cf. p. 137) Elvoduf^nis sive episcopus Guenedotae (Bangor) in Waliisia scptiMitrionali 51 accedit, .sicut Zimmer (Neucs Archiv vol. M p. 007)
).

monuit, quod

quem magistrum

appellat Nennius Beulan

idem

sine

dubio

est,

a quo
scq.)

parochia Llan Beulan

exposuit,

in.sulae iilius

quod antiquarius Brittonum sub nomine Nennii adlegavit. at recensio Nenniana ea, cuius reliquias liabemus, scripta est anno demum XXX Anaurauiit regis insulao Mon sivo .Vnglcsey U)), (p. id est anno mundi 61 08 sive p. Chr. 910 (Zimmer p. 44); cuius obstaciili reiecta exphI

nomen duxit, item, id quod idem (1. c. p. KiG Ilibernicus Cormac mac Cuilennain (83 1903) iiistoriam

catione artificiosa a
cisci,

Zimmero
saoculo

proposita nos statuemus

fcre

annos

illos

scd

librario

posteriore.
a.

non a Nennio
libri

profi-

Primi tcrtiiquc ordinis

id

cum
is

computatioue incipiant perducta ad

83

(p.

I4fi),

ipsum quod de Nenniana recencuin pracposuit librarius

p.

sione dixiiuus ad eos quo(iuo pcrvenit, scilicet

computum

quem tam

anonynii codices redeunt

quam

Gildani.

ad

Similiter in corpore libri

158:
sunt.

a nativitate domini usque ad

adventum

Patricii

ab incarnatione domini usque ad adventum

a

Patricii in

ad Scottos CCCCY anni Hiberniam

. . .

CCCCXXXVIII

in hunc annum, in quo sumus anno p. Clir. 438 -)- 421 859, ea statuemus ex margine archetypi in textum intrusa esse. itaque primae tertiaeque classis archetypo communi fornia data est a. 83 additamentum ad id archctypum adiectum a. 859. Secunda denique classis quamquam habet sex aetates, Carnutinus liber epochas
.
.
.

ab adventu Patricii

CCCCXXI

cum commata duo

extrenui appareat scripta esse

praeter antiquissimas sacrae scripturae nullas enuntiat, sine dubio hoc quoque nomine compilationis formam vetustam servans deteriores cum annum praesentem 945 nume;

rent

^),

ostendunt recensionem

quam
si

expresserunt eo anno non esse antiquiorem.

a.

Hinc

cum
sit,

colligatur corpus de
libri

quo agimus compilatum esse ante

recte

800, quando compilatum

non produnt.

quod

posuimus

(p.

115.

132)

hoc commentario usum

esse

Bedam

cum neque

(f 735), scriptus est aut saeculo incipiente octavo aut septimo, vix antea, codices ultra saec. IX adscendant neque apud scriptores anteriores eius

indicium uilum reperiatur.

sane hinc non sequitur quidquid continetur corpore eo quod

adscendere, cum praesertim ipsum Bedam viderimus adformam historiae Brittonum a Carnutina diversam. inter alia Fernmail regis genealogia, quam historiae caput extremum (p. 192, 25) continet, post tempus adiecta videtur esse, cum praesertim eum Ziminer p. 66 demonstraverit vixisse saeculo VII exeunte. ita id ipsum quod de regum genealogiis p. 75 seq. egregio acumine exposuit

tractamus ad
hibuisse

eam aetatem

rerum Hibernicarum illustrator eximius eas scriptas esse circa a. 679, deindc per sacculum VIII subinde auctas, ad historiam quoque Brittonum transferetur. Epochae per compilationem dispersae hae fere sunt, profectae sane ab auctoribus
diversis.

')

Ignotus

iten) est

Libine ahus

iiie

(sci-.

in vel de;

<le

I;i

sive Inn,a insiila iinn videtur posse cogitari)

in

Inrijmm
et

ciritate, cuius

meininit coilex C.iiniitiiius p. 172

iiot. 1

loco
(jui

evidentei- ailiecto,

.abbates .abbatiae Inrliypum sive Kipoii liodie notos; at

ignorantur

euni

locuni

tenuerint per

non repcrtus a. 709

inter
7.')()

1'iMications of 787948 (cl'. Fnwler memorials of Uipon 1882 188G). sed haec reliiKiueiida siint eruditis Hritannis.

the Stirtees sociely vol. 74. 78. 81.

)

Dnrhaini
regis

Scilicet
94(">,

is

verus ost aniius

(luiiitiis

Eadmundi
alibi (p.

errore in sex aetatibus (p. 146) aequiparatus aniio passionis

iiot. 1
;

incarnati.inis 976.
ciiiii

diverso crrorc

172

p.

201 ad

v. 2)

iinmerantur a passioiie ad adventuni .Saxonum

uiide duciniur ad a. p. Clir. 1021.
cf.

rcliquis libris aiini

Ml,

inde ad quintum

Eadmundi

.-inni (547,

Zimmer

p.

167 seq.

118
diluvium

HISTORIA BKITTONVM
anno mundi 2242 a dihivio a. 942
ab Abraham
a Moyse
a
a. a.

Abrahani

Moyses David Salomo Nabuchodouosor reditus ludaeorum

Scottorum advcntus
in

00 vel 040

500

VI

aet.

Iliberniam

Moyse a. 488 a David a. 569 anno mundi 4879 a Salomone 512 la Moyse a. 1002
(primis consulibus

(p.

145)')

p. 157, 17

Romanorum
a.

Caesar imperio potitur

imperio Britanniae potitur
Christus natus Christus pi-aedicat Christus passus

post consules primos

447

p. 158,

ianno mundi 5215

p. 163,

|ante Chr. 47

a reditu ludaeorum
a Dario
a.

a.

566

VI

aet.
(p.

548

145)

Pictorum adventus
Britannia facta

in

Britanniam
sub Claudio

anno mundi 5228 post Heli a. SOO

post
Clir.

p.

154, 2

Romana

4S

p. 104,

Britannia facta Christiana Britannia sub metu

post Clir. 107

p. 104, 2!

Saxonum

per annos 40
a.

p.
p.

171,2
167, 17

Britannia a Romanis derelicta

409 2) post Britanniam factam Romanani a. 348

374
|

p.

70, 8
I

adventus Saxonum

in

Britanniam

^cos. a.

jpost passionem
(cos. a.

a.

347

p. 172,

428

^post Chr. 400

p.
\

209, 16
209, 23

Decius et Valerianus
[Maxiraus a Theodosio interfectus

post adventum

Saxonum

a. ()9

p.

anno mundi 5090

a passione
a.

p.

109 not.
interpol.]

StiUcho consul
Patricii

373

p.

209, 4 18 5

adventus ad Scottos
in

post Chr. 405 post Chr. 438

p. 158, p. 159,
|

Hiberniam

Hiberni Christiani

facti

lanno mundi 5330

Guorthigirnus rex factus

Valentinianus III imperator factus
Constantinus et Rufus cos.
(p. Chr. 457)

annus Mermini
chronica,

regis quartus

[secundum
est

iLoygare regis amio quarto cos. a. 425 post Stilichonem a. 28 anno nmndi 5658 ab adventu Saxonuni a. 429

p. 196, .4
\

p.
p. p.

209, 15
209, 9

209, 2 18

p. 158,

de

quibus

videndus

Ziiiimer p. ni4,
id est

Merminus rex Moniae,

Anglesey, successit regi Cinano

a. sit;|

')

Scx

actatiiiiu

niiincros

fere

pariles

reperiri

in

carmine vetusto Irico

Salttis

na Haiin
^)

post

alio.s

observ.ivit Zinnner p. 184.

nter auctor tempore

Brit. p. 45)

praeceilat,

nieum non

est diiudicare.

Quod

coniecit

A. de

la

Borderie
iu

(liul.

nnmeratos esse annos

in

CCCCIX
annuin

Clu-isto
et

nato

et

significari

cladem
vol. 1

Romanorum
p. Gr)4 e. 02),
re))pritiir.

Britannia

indicatam
[irobabile

chronicis

Gallicis ad

.\rc.adii

Honorii

XVI

(supra

eo

miuu

est,

qnod eoruin

clirouicoriiiu nulliun veBtigiiuii

prueterea in liistoria hac

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

annus praescns

119
i

mundi 6108
post Christum natum post

831912-976 Christum passum 796879916

a.

'

^^

^^^'"**')

(P- '"l^p. 159,

ab adventu Patricii

421

Codicum
eunte
(iudice

qui extant prinuis ordo est

n. liS59,

anonymorum.

Londiniensis Harleianus

aliquando conventus Montalbcnsis. saec.

p.

XT

ex-

^'

Henrieo

Thompsono)
in

scriptus est

Bradshaw in WalHsia

colhxted jHqjeis

466)

vel

Xll

incipientc

(iudice

ut videtur inferiore,

quoniam

episcopii S. Davidis ratio

eo praecipua habetnr (mon.

hist.

Britanniae praef. p. 92).

praeter auctores Latinos

complures Vegetium Macrobium Solinum Ethicum Vitruvium (dixcrunt de hoc Kose ct Mueller-Strueberg praef p. X) corpus hoc de quo agimus continet, sicut infra p. 134 litterae initiales miniandae non sunt expletae, tituH quoque et rubricae ob explicatur.

eandem causam passim

deficiunt.

ad formam dimicentiir
saec.

79, 4 sensu activo librarius ad-

notavit: antiqim (/mmmatica.

Londiniensis Vesp.
nostro

B XXV

XK

(Hardy
sacc.

n.

782) videtur descriptus esse exSpec.

libri (ipsi

-j.

(cf. p.

148, 3 umhiculo).

variam lectionem potiorem

Z)

dedit Potric.
A'

Londiniensis Cottonianus Vesp.

U XXI

XH

(Hardy

n. 7S(t)

proxinie acccdit

ad Harleianum neque tamen ex eo descriptus

Londiniensis

est,

ut infra p. 135 videbimus.

Cottonianus

A'itell.

A XHI

saec.

XII (Hardy

n.

7SI)

cum

nostro A^spec.

i.

ad amussim convenit. sed ita, ut appareat hunc ex illo descriptum esse; ita htterae variam lectionem libri in omissae utpote miniandae in hoc deficiunt sine causa.

potiorem sub nota

AA

edidit Petrie; nos in specimine substitimus.

Sccundae famihac, quae

fu

est Cxalhca,

auctorem nominans modo nescio quem Exberta

extant haec.
dcs mss. dcs
in
hibl.

Urbacen,

modo Marcum anachoretam, exemplaria

n.
1

Chartres
p. 51).

98 [77 foll. continentur codice commentarii Rabani Mauri

168 saec.

IX/X

(cf. cat.

dcs dcp. vol.

(f.

Matthaei cvangeliura

6165)

sermo quidam Augustini (f. 165'. Exberta fu Urhucen (sic catalogus

ct

166); historia Brittonum, cui praescribitur: imi^jiutd

et

Girardus,

fii

urbaoen Duchcsne) de
2' ct

lihro sancti

Germani
qtii

invcnta

ct

originc et genclogia Britonum, occupat foha

3 (hoc

finit p.

162, 16:

erat proconstd regi Britannico: sequuntur excerpta

f.

tinuanda
lis

5' (incipit (?t et

ipse Bellimis, finit p. 172,

quaedam Isidoriana) et his con12 primum miractdum de miracu:

167 (incipit erat quidea rex iniquus) et 168 finiens p. 178, 6 in verbis a me quod postidas mutihs ita ut ipse codex integer sit nam delineationes ecclesiarum quaedam ut adsunt in principio (f. 2) ita etiam librum claudunt pagina extreraa non
cius) et

denuo

f.

perscripta, descriptus igitur est ex archetypo imperfecto.

Egi de codice a prioribus

editoribus

non adhibito, quera mea

p.

causa diligenter contuht Girard, in cphemeride nostra

293; edidit deinde quae ex historia Brittonum codex
vol. 15

neues Archiv vol. 19 (1894)

283-

habet

in

ephemeride Remie

celtiquc

(1894)

p.

174197 Ludovicus Duchcsne

partes

meis de eo libro

iudiciis fere adscnsus.

Quas

historiae

quove ordine codex

-M

exhibeat, infra p. 134 dcclaratur.

1964 (ohm coniuncti, iam separati) saec. XL Magloricnsis (lcgitur f. 93 manu saec. XV: /;y;v; Picrre k liirhc, aliquando Parisinus ad a. 843 Suint Maghirc\ doinde Pctavianus, praetcr Nithardi chronica, quac pervcniunt finiunt a. 966 (SS. 3, 363; ncucs Archio (>, 482) ot Flodoardi annalcs, qui (SS.
Parisinus 9768 et Vaticanus reginae
2,

649),

et

stemma Caroh magni doductnm ab Anchise (Anseiger

1

fiir

deutsches Alterthum vol. 18

lladriammi sivc ab a. 752 ad 795 a. 1892 p. 298) et vitas poutificum a Stcphano II ad vita sancti Germani prae(Duchesne lib. pontif. p. CC) et ex Heirici Autissiodorensis

120
fationes duas libri
priiiii,

HISTORIA BRITTONVM

quarum

altera incipit

aetermm specimen

(poet. Lat. medii aevi

perUquido (1. c. p. 436), et tertiam libri sexti expensas operis minora (cf. nrurs Archiv 4, 530) continet in parte hodie Vaticana (1. c. p. 499) aliaquo 58 historiam Brittouum (Hardy n. 8 5) sub indice incipit istoria Brittonum edita f. 47
vol. 3 p. 432), altera si te

ah anachorefa Marco eiusdem gentis scto cpo.

a.

praecedunt
cui

976

sive

V
c.

Eadmundi cum sex

20

aetatibus,

adhaerent

eam computus deductus ad nomina regum novem

tertius Severus.

excerpta ex
Carinus.

27

sic

primiis Iidius.

secundus Claudius.

quartus
sunt,

quintus Constantius.

sextus Maximus.

septimus Maximianus.

octavus alius

Sevcrus Acquaiitius.

nonus Consfantius.

historiae civitates (c. 66")

insertae

ad-

haerct

vita

Patricii.
to

hbrum
Eome,

expressit

non optime
tenth

W. Gunn

{the historia

Brittonum
lihrary of
tvith

commonly

attrihutecl

Nennius, from a manuscript

edited in
tlie

lately discovered in

the

the Vatican paluce of

thc

century hy

Marh

the

Hermit,

an
8.

EngUsh
pp.

vcrsion,

farsimHe
alterius

of

originul,

notes
lectio

and

iUustrations.
est

Londini 1819.

XLVI.

187).

apographi varia
pro

edita

praef. p. 68.

mea causa codicem

recognovit nou sine

varia

apud Heuricum Petrie quac fructu Chr. Huelsen.

adscripta praemissa nota

in in
7,

codice emcndata sunt vel supra versum

lectione

veniunt a

manu prima

manu

postcriore.

vel certe aequali exceptis

duobus
')

locis p. 150, 17.

a.

152,3 correctis
circa

Heiricus

Autissiodorensis
est.

natus

841

defunctus

fincm

saccuU noni cum hoc libro arte couiunctus

soluta oratione
inter a.
cf.

scilicet ci

versanti in celebrando

tam

quam carmine

sancto

Germano

in itinerc

ad gesta eius exploranda suscepto

859 et 876 narravit, ut refert in miraculis (acta sanct. lul. vol. 7 p. 272. 273 Traube poet. Lat. 3, 422), Marcus quidam nomine, natione Britto, sed educatus iu Hibernia ot tuui senex degens in heremo apud Suessionenses miraculum quoddam a sancto eo in Britannia editum, addens id contineri 'apud Britanniam catholicis litteris'. quae narratio cum non multum diversa in nostro libello p. 172, 13 176, 16 inveniatur

(ubi

eam

in adnotatione apposuimus),
lecto,

Marcum iUum apparet eam memoriter

rettulisse

ex

libro in patria sibi

ipsum librum Heiricus vix videatur

Heiricus 840,
ei

cum praesertim versio Ileiriciana a nostra vidisse. Marcum hominem praeterea

ita recedat, ut

ignotura

^)

cum

scribat

ad Suessionenses venisse imperante Carolo Calvo, id est post annum

adulesceuti credibile est exemplar Carnutini nostri simile in

(suppl.

manus

incidisse.

N
a.

Parisinus Lat. 11108

Lat. 165,16;

Hardy

n.

787) saec.

XH,

'ex

bibho1773 et

theca C. R. Jardel Bran. Suess'.

1722, defunctus
a.

Claudius Robertus Jardel, natus in vico Braine (Aisne)

catalogi

1788, cuius bibliothecae

plures

extant pubhce editi

a.

1799,

codices

possedit

ex

vicino

monastorio

Praemonstratensium
praecedit
cui

Saint-Yves

de Braine adquisitos videturque

ecclesiasticae
'fuit',

hic ex eo

uumero

osse.
,

epitome historiae

Bedao, incipiens
'et

'Brittannia occeani insula

in
libris

quondam Albion nomen

finiens:

iianc

ystoriam

in

'fructum pie

intercessionis

inveniat.

amen'.

qua perorat, ut omnes apud legerites computus cum sex aetatibus abest, item

quae indice caret, excipiunt mirabilia Hibernica carmine reddita cum exordio de mirabiUbus in universum, quae expressimus p. 219 222. codex praecedenti simillimus plcrumque in deterius ab eo recedit, sed ex eo non est descriptus, nam vetustam litterae Anglosaxonicae ^ in stemmate p. 171, 10 formam servavit
vita Patricii: historiam,

{Anzeigcr

fiir

deufsches Alfrrthum vol. 18

6. 19.

a.

1892

p.^

299)

et

habet hic

illic

bona

sibi

propria (p. 170,

171,4.

176,17).
iioetarum
'-)

')

Vitam eius enarravit

de eo per
voI.

iii

editioue

aevi

('.inilingioi

vol. 111

p.

421

seq.

Liulovicus Traulie,

quem
sed

praeterea

littcras eonsului.

Ijciieilictiiii

(acta saiict. ordinis

sanoti Henedicti saec.

IV

vol. 1 p. ;!8d.

]i.

401) euudem credideruut

et

Mareum quendam

Seottigeiiam episcopum aequalem hoiniiiem,

;

iiatione

Hibernum
vol.

degeutem defunctumque ad
p. 34.5.

sanctum Gallum

quapropter diversum

eum

iudicat

Dueminler [Milth. der

untiijuai:

Gcsellschafl in Ziirich XII 260) adsentiente Ludovico Traulie

(iii

aclis acad.

Munac. maioribus

XIX, 2

353).

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

121

Accedunt ad codiccs huius fiimiliae puros quidam vere pcrtinentes ad ordinem tertium Gildanum, sed sccundac classis oxemplari adsumpto aliquatonus contaminati. Ad eodiccm Cotton. Oalig. A YIIT, nostrum I' (infra liac p.), quao ads('ripsit nianus reccns, profecta sunt cx libro ordinis secundi. Ad codicem Cantabrigiensem bibl. publ. Ff. I. 27 f. 41 72 (infra hac p.) simiiiter manus secunda adscripsit excerpta eiusdom naturae.

Londiniensis

Collqic

of ar)ns

n.

30 saec.

XIV

(infra

hac

p.)

item Gildanus

manu

eadem, sed atramento diverso ad marginem proponit variam lectionem praoscribens lemma aliiid cxfiiiplnr vel alia Jittrra, quae varia lectio ad verbum fere convenit cum MN. differunt paucissima, ut p. IS8, G ibi non est dixit ad familiam suant, sed precepit ad vitam Patricii varia iectio cum non perveniat, codex ad haec adhibitus familiae suae.
nostro

N simihs

videtur fuisse.
n.

Parisinus Lat. 6274 saec. XIII (Hardy

786
:

cf.

n.
;

397)

'incipit res

gesta Brito-

i^poc.

computus historia civitates miracula. quamquam Gildae non solum habet additamenta librorum PQ (ut p. I.")0 adn. 3), sed itom interpohitus est ex recensione aUera, ut monstrant et aha et quod dicti regis est annus inserta sunt verba a tempore quo advenerunt p. 172 adn.
'num a Gilda sapiente
edita'.
;

nomen praescriptum
1

est,

liber

paucis mutatis.

variam lectionem

libri

(ipsi

N)

dedit Petrie.

Inm recensebuntur libri qui libellum et ad auctorem Gildam referunt et eo nominc inter se consentiunt, quod ex serie opusculorum in priniam classem receptorum enumeratorum infra p. 133 praetermissis iis quae ibi notantur 5. 6. 7 exhibent computum cum sex aetatibus, historiam Brittonum, vitam Patricii, Arthuriana, civitates XXVIII, mirabiha. sunt autem hi. Londiniensis Cottonianus Cahg. A VIII saec. XII (Hardy n. 779), scriptus ut vide- P inscriptionem dedimus tur Durhami sub episcopo Guillebno de S. Barbaro (f 1153).
p.

113.

foho abscisso deficit p. 216, 25

scriptae sunt variae lectiones

manu
p. 113.

rocenti, veniunt

Londiniensis Cottonianus Nero

et subscriptionem

in margine quae adper menscm. ex codice famihae secundae(vide supi-a). VIII saec. XIII (Hardy n. 790). inscriptionem Q

in verbis

dedimus

Durhamensis

II 35,
bibl.

Cantabrigiensis

^' quatenus est a prima manu, ut infra dicetur ad Nennianos. Mncipit gestaspec.4. pubL Mm. V. 29 saec. XII (Hardy n. 785)
composita'.

'Britonum a Gilda Sapiente

ostendit
1

specimen,

quod sumpsi ad

sola capita

7.

8,

addo adn. pauca enotata a Jenkinsonio. numeri p. 145, 10. 14. 18. 146, 3 iidem sunt atque in P, 177,4 inde 150, 17 fatus mortis ut P nisi quod tertius est verus VCCXXVIII 3 ad qiias venerant, quae est lectio vera, 180, ut P 177, 16 protimis ilico ut P 82, 22 ekti sed in Gildanorum librorum mihi visorum alio nullo reperta praeter D exercitus trahitnr unda ut P. 214, 26 (ut est in C^) superscr. vel fleti (ut est in 7>)

hbrum non superare Giklanos mehores, sed habet additamenta duo et p. 176, 5, quorum iUud ahbi non repperi, hoc redit in hbris Nennianis.

p.

146

aequiparandus igitur
Londiniensis

libris

PD.
of Arins n. 30 saec.

CoUcgc

'Britonum a Gilda Sapiente coUecta'. famihae secundae (vide supra).

Cantabrigionsis

f.

(Hardy n. 798); 'incipiunt gestaspec. Secunda manus variam lectionem addidit codicis
saec.

XIV

lo

pubh

Ff.

I.

27

2136

XIV

(voluminis,

ut

supra

p.

17spoc.7.

monuit Jenkinson proficisci videri dixi, Edmunds) 'incipiunt gesta Brittonum a Gilda Sapiente iudice Bradshawio ex Bury S. 'composita'. manus secunda ad hunc quoque adscripsit variam lectionem famihae

ex diversis codicibus compacti

partem

hanc

secundae.

eodem volumine
III.

infra

dicemus contineri aherum eiusdem Hbelli exemplum

IG

sub nomine Nennii.

CHRONICA

122
Canhibrigiensis
'Gildas
vir

ill.STORIA
colicgii

HUITTONVM
n.

corporis

Ciiristi

363

sacc.

XIV

post;

Gildac

clogium

grandis auctoritatis' .... 'superius memoratur' historiam Brittonum

habet

inscriptani 'hic incipit liber Gilde Sapicntis de gestis Britauuorum'.

spcc.
6.

Londiniensis regius 13
'a

DV

saec.

XIII (Hardy

n.

701).

'incipiunt gesta

Gilda Sapiente composita'.

'de nominibus civitatum Britannie': 'de

Britonum quibusdam miraest

'bihbus Britaunie'.

Londiniensis regius 13
13

B XV

saec.

XVI (Hardy
edidit Petrie.

n.

S02)

descriptus

cx regio

V. variam lectionem

libri

(ipsi

U)

Londinicnsis C'ottonianus Vitell.

I saec.

XIII (Hardy

p.

328) ambustus et maiore

.

ex parte deletus
Sp6c. 3.

similis fuit regio

lul.

13

Londiniensis Cottonianus

D V. 'incipit D V saec. XIV

li.

gesta Brit

.'

(Hardy

n.

797).

'incipit

res

gesta

'Brittonum a Gilda Sapiente composita'.

spec.5.

Cantabrigiensis bibhothecae publicae

VI.

II

(Hardy

n.

793) saec. XIII.

titulo:

com-

putus ab
'historia

inifio

mundi ....

seculum per ignem; historia sub

'incipit

quedam

a Gilda Sapiente composita, quahter Angli inhabitareut', finiens in vita Patricii

cxorsus est prcdicare fidem
dei.

verbis p. 196, 7

subscriptum: 'expliciunt gesta Brito(praef. p. 67) historiae inserti sunt loci

'num a Gilda Sapiente composita'. teste Petrie quidam sumpti ex Henrico Huntingdonensi.
Spoc.
11.

Oxoniensis Bodleianus

n.

163

(=

NE
n.

B.

4.

10,

cat.

ant.

vol.

p. 105

n.

2016;

Hardy
accedit

n.

XII ad nostros PQ.

7S3) saec.
n.

'incipiunt gesta

Brittonum a Gilda Sapiente composita'.

794
n.

prope
esse
1

Parisinus

5232 saec. XII (Hardy

cf.

396) videtur descriptus

ex
(d)

codice nostro

1*;

foho exciso deficiunt computi pars postrema inde a verbis

p. 146,

incarnationc autem et principium historiae usque ad verba p. 159, 8 in iam dictam in-

sulam.

adhaerent

civitates et miracula,

quae

finiunt p. 214, 27 iu verbis

integrum fmiuit

vitam subiectis his petitis ex p. 218, 24 29: 'primum miraculum est litus sine marc. 'secundum .... anno. tercium est vadum ibi quando inundatur mare et inundat et c
'contra'.

sequitur index

regum

incipiens ita:

'Ine

regnavit

XXXVII

annis.

post

eum

'regnavit Adelard XIIII annis'.

spec.
9.

Parisinus Lat. 15009 saec. XII (antea S. Vietoris n. 567; Hardy n. 788) sub titulo Anglia secundum Sapientem Gildam' epitomam historiae proponit perturbatam et pessimam. ad computum adiecta sunt haec teste Ilardyo: 'ab Adam vero usque ad 'passionem domini nostri lesu Christi VCCXCVII, a Christo usque ad secundum annum
'de
'regis Henrici secundi

Anglorum anni

peracti sunt

MCLVI'.

Sequuntur
i?'

libri

libellum Nennio adscribentes vel certe

cum Nennio

coniuncti.

Durhamensis
ait
a.

capituli

codex

II

35 saec. XII medii 1828

(sic

Jenkinson, non XIII, ut

Stevenson), scriptus fortasse Durhami, certe relatus

in eius bibliotliecae

catalogum

1395 (editum Surtees society

dedit Petrie, non

vol. 7 a.

p. 56), cuius libri (ipsi

C) integram lectio-

nem
tam

plenam (sub

littera

N)

Stevenson, pleuam et diligentissime fac-

ego

beneficio
sic ut

Francisci

rcferam
1.

de eo ad

me

Jenkinson bibliothecarii Cantabrigiensis, quid contineat, rettulit idem optimus meorum studiorum adiutor.
a.

historia
intcr

Anghae perveniens ad

1347, incipiens Britannia

est.

instdarum ojitima
sequentis (quod

Galliam saec.
foliis

XIV

a bibliopega adiuncta
adiectis

2.

in

duobus

volumini

antiquo tempore et in

folii

est
et

primum quaternionis primi) pagina priore post titulum hystoria Anglonmi formam mundi talem fere, qualis expressa est ex volumine alio in catalogo
legitur

codd. Cantabrigiensium vol. 2 p. 325,

statu ecclesiae scriptus a. 1120.

Gillebcrti

Limricensis libellus de

CVM ADDITAMENTIS
3.

NENNII.

123

quat. I (excepta partc paginae priinae) ot sequcntes ad ([uat.

rati

IX

fol.

(i,

nuine-

omnes, continent Bedae historiam ecclesiasticam.

4.

quat.
caret)

IX
f.

f.

quat.

(qui

est

foliorum

tantummodo quattuor

ct

numcro

I.
f.

2 vita Bedae. 3

5.

quat.

X
XI

XI
f.

(qui ut

sequentes quoquc
. .

numerum habet manu

et

posteriore
scriptae

adscriptiim)

Vife

ahhdum

Wiimmdlm
vacua

(hjmiim Bedanae

manu
(i.

alia,
f.

sed aequah.
5 in pagina recta antea
relicta scripta est

quat.

manu non multum

posteriore praefatio Nenniana inscripta: incipit cHloyium hrevissimum Brittanniac

quod Ncnnins Elvodwji discipuJus congrcgaoit incipiens cjo Ncnnins, in eiusdcm foUi vcrsa incipit finiens quam ego, et subscripta explicit eulogium. incipit gcsta Britonum a (lilda Sapicnfc comjiohistoria Brittonum titulata sic Ncnniana propter cam ad antiquum tituUim sifa, sed addita pracfatione
insuluc,
,
: ;

adiectus est aUer: incipit res gesta a Nennio Sapiente composita.

est in quat.

historia scripta

XI

f.

5'.

(finit

verbis p. 162,

egrcssus
finit p.

sum;

f.

excisum

est textu

integro).
f.

8 (incipit p. 162, 3

Romani aufem,
adiecta

170, 15 magno).

quat.

XII

tamen neque in principio Additamenta in marsubscriptio brcvis erasa est. in finc interrupto). neque scripta sunt Jenkinsonio iudice a manibus pluribus, scd codem tempore gine
1.

2 (quae

duo

foUa

postea

sunt textu

omuia pertinere ad recognitionem eandeni quam ob rem nihil attinuit ad diversitatem eam attendere. ad finem haec leguntur adscripta manu posteriorc: 'Anno MCLXYI gratie fuit annus a mundi initio
omnia
ct ut

dubium non

sit

'YCCCXL
rum
in

octavus, ab adventu

Normannorum C

[lituraj, ab advcntu Brittanno-

Angliam duo niilia CCC et triginta unus. igitur tcrcio millcsimo et CC et XIII anno ab initio mundi primum Brittones ad possidendani venerunt ex quo Brittones primum fidem Christi tradente papa Euaristo 'Ano-liam. rege Lucio susceperunt, Uoc anno gracie MCLXYI miUe et duo 'reonante
'anni

transacti

sunt.

advcntus Augustini DCLXYIIII:

Christianitatem
inter

intcrerant

igitur

inter

'adventum

Augustini et (addidi)

regis Britannie Lucii (lifuraj

et

'CCCC
'anni

ct

LXYII

anni.

adventum Brittonum
et

Anglorum

MDC

et

XXIX
sct
in

transierunt.

unde Uquet Brittoues

annos

tot annis

AngUam
erat,

tenuisse,

'paganismo per
'ista tribus

CCCC
ct

septuaginta

septem

obcrrabant.

insula in

annorum miUbus

tredecim inUabitata

'Britto adierat et

'vero
7.
'

quat.
ei,

cum prole sua per M et DC et viginti Anglorum gens supervenerat.' ') XII f. 3'. 4r. Index regum Britannorum ab Aenea ad Cadwaladrum
1.

quam primus Uominum novem tenuerat. tunc

similis

qui est in codice Cantabrigiensi Ff.

numcris

27 loco

XYH

(v.

catalogum editum 2

')

Schema quod ex

his

etficitur:
\

auno mundi 3013

ante aniunn praesentem
post
^^^^^

vel
a.

3213

adventus Brittonum

in Britaniiiain

.,.,,

2d6l

Brittones Christian, fact.

adventum eoruni
,^^^_^^^_^^

a.

477
a.

praesentem

1002 1629
a.

advontus Anglorum
Augustini

in

Britanniam
)

post

adventum Brittonum

a.

post Brittones iiictos Christianos

407

.ulvcntus

^^^^

^^^^^^^_^_

praesentem

a.

669
100
(?)

adventus Noniiannonnii

in

liritainiiam antc
\

annnm praesentem
r)348
jl^,;
nisi

a.

mundi
p^^^

annus pracsens
|

^,,,^

coUigitur numeros proponit parum constantes ncque quicquam indc saeculo XII. agitur vere scriptum esse medio

quod con.irmatur codicen, de quo

124
p. 326),
tribuit,
8.

HISTORIA BRITTONVM
sed
diversiis.

coinina hnnr luor sua Guendolana

Durhamensis Bruto

Cantabrigieusis Lonino.
f. f.
-l'.

quat.

9. quat.

XII Xll

5r. Yita Gildae (^vide supra p. 4).

5'.

Rngnum

Israel

Regnum Persarum.

10.

11.

genealogiae: Aclam genuit Seth cet. ad Woden; sequuntur stemmata reguin Merciorum, West-Saxonicorum, aliorum (deficit in fine folium unum). epitome quaedara nostrae liistoriae Britanniae (eadem invenitur in nostro 7^

itemque

in codice Cant.

CoU. Corp.
I5(,

Ciir.

n.

66, ubi

finit

in

a.

IISI) incipiens

Brittannia

a qnodam

conside

Eomano Brnto dictum

17),
inutilis.

est,

secundum ea quae

inde enotata liabui

12.
13. 14.

(vide ad p.

genealogia regum Cantuariorum

cum

chronicis.

nomina archiepiscoporum Dorobernensis ecclesiae. chronica Northumbriae finientia in a. 1154. 15. tabula ad Bedam scripta saec. XV. 16. chronica Martini saec. XIV. 17. inventarium quoddam Durhamense a. 1371. Stevenson praef p. XVI), quein Londiniensis Burneyanus n. 310 (Hardy n. 796 collatum habui ab Herberto Londiniensi, recognitum ubi opus fuit a Kenyono, scriptus a. 13SI in prioratu Finchale prope Durham ad usum prioris eius monasterii coenobitae Durhamensis, relatus (ut observavit Jenkinson) in indicem bibliothecae Durhamensis a. 1395 (Surtees society vol. 7 a. 1S28 p. 65) ex Durhamensi Ubro descriptus est accu;

rate.

praescribitur ut
:

in

archetypo

incipit

ctdogium .... congregavit.

ipsi

historiae

Brittonum a Gildn Sapiente aut Nennio composita, id quod subscribitur cxplicit gesta Briftonum a auctori libri Durhamensis respondet duplici sequitur ut in archetypo vita Gilda Sapientc composita ( g. s. comp. inductum est).
praescribitur
incipit gcsta
;
:

Gildae.

argumenta

originis

ita

abundant, ut ea explicare supervacaneum

pro abbmit, factum est ahbermit.
;

sit;

redeimt

errores etiam minuti, ut 175, 24 ars pro arx; IS6, 18 ex vocabulo affuit scripto in
distincte, ut faeile accipi possit

D parum

hbrarius sequitur fere

scripturam archetypi posteriorem, sed novit etiam priorem

.i.

ita

147,3

cum

sit in

Durhamensi

hiemali sive boreali ortu

ab Affrica brumali

Burneyanus

scripsit

ab Aufrica brumaU id est liiemali sive boreali ortu.

Londiniensis regius 13

B VII
et

saec.

XVI

(Hardy
'de

n.

801) simiUimus

est

Burneiano
c.

310 neque tamen inde descriptus,

'de

nam
c.

in mirabilibus adsunt inscriptiones ante

75:

mirabilibus Monis insule'

ante

76. 74

mirabilibus

Hibernie'',

item vitae

Gildae hic subscriptum est epigramma Caradocum nominans.

Londiniensis
igiie

Cottonianus Vit.
similis fuit
n.

F IX

saec.

XVI (Hardy

n.

803)

maiore ex parte

consumptus

Burneiano 310.

Londiniensis Sloano
13

4787 (Hardy
bibliotheca

n.

804) historiam Iiabet descriptam ex regio

Vn

sub praoscripto

'es

regia

ad

S.

lacobi',

deinde

manu
passus

diversa
est.

cxemplar codicis eius qui praecedit Cott.

Cantabrigiensis
collegii corporis

Vit.

P IX antequam damnum
(catal.

Christi n. 139

eius

bibl.

Nashmythianus;

Hardy n. 789), quatenus huc pertinet, scriptus est saec. XIII non tam Durhami (quamquam eo ducere quae in catalogo laudato de huius codicis capitibus 3. 5. 6. 7. 8 adlegentur observat Stevenson p. XVI) quam pariter atque Gildanus supra p. 17 memoratus in abbatia Sawley, coliatus propter hanc editioiiem una cum Durhamensi a Jenkinsonio. pars nostra foliorum est septendecim, quaternionum autem duorum, quorum prior
signatus

XXI
est

(qui

praecedit

notatus
in

XX

scriptus
folio

est

manu

diversa

saec.

XII)
sig-

foliorum

octo

adiuncto

postea

principio

uno

solitario, posterior

non

CVM ADDITAMENTIS
natus foliomm item oeto.
et subscriptione et

NENNII.

125

continet liistoriam Britannicani

ab eadem
107),

manu
afqnc

fortasse, certe

(f. 2r.- 11') sino inscriptione ab aequali vitam Gildae (f. 11' 14r.)

inscriptam;

uita

sancfissimi
p. 4.

doctissimi
explicit.

uiri in

Gildc
folio

incipit

cum

subscripto

epi-

quod postea adiectum esse diximus, sic praescribitur: incipit cidogium hrevissimum Brittanniae insuhe quod Ninnius Elvodiigi discijmlus congrrt/avit, item in margine manu alia et posteriore iHcijiit ajwhgia Nennii Briionum historiografi. incipit Itistoria ortograftca. sequitur praefatio Nenniana: cgo Ninnius quam ego cum subscriptionc explicit eulogium. itcm
solitario
.

grammate (supra

deinde

primo,

eiusdcm qtiod
genfiiwi
et

seribi

debet

in

fine

libri ,

scilicet

laterculi
p.

dc

malts

et pervcrsis

naturis

dc bonis naturis gentium (editi sunt vol. 2

389).

hos

excipiunt siue in144).

scriptione

carmina Nenniana duo adiutor benigmis

quaternionis

cet.

et fornifer cet. (infra p.

:

deinde
grti.

in principio
ri's

XXI

item a

manu

posteriore sic est

.sc/

spc assif ntibis

foliis

incipit

gisfa a Ncnnio Sapientc comjtosita.

post Gildae vitam in quattuor

sccundi quaternionis extreniis

sequuntur varia scripta saec.

sancto

XIV

et

XV,

in

his

epi-

gramma cum in

fornifer

repetitum, locus de
finiens

Benedicto incipiens

circa

haee

tempora

duo Additamenta scripta sunt manibus compluribus neque eadem gentium iteni repetiti. aetate omnia; sed certa ratione distinguuntur non tam per litterarum formam quani huiusce similHmo duo eorum genera, alterum profectorum ex recogniadliibito libro

castro Cassino,

die exaltationis eius osculatur ct adoratur, latercuH

tione

codicis

posteriore et
in

'deperditi ad utrumque librum adhibiti, alterum adiectorum tempore omnino inutihum. illis locum dedi in textu inter Nenniana, horum potiora

adnotatione (ut p. 148 adn. 4 et p. 165 adn. 2) collocavi. Cantabrigiensis coUegii corporis Christi n. 101 saec. XVII (Hardy
codicis

n.

805) est apo-

graphum
praeter

eiusdem

collegii n. 139.

Cantabrigiensis bibl. publ. Ff I 27 saec. XIII, collatus mihi et ipse a Jenkinsonio,

exemplum

classis tertiae,
p. 17)
f.

de quo niodo egi

7

(p. 121),

post Gildam genuinum, sed

incipit

breviatum (vide
praefatione

supra

20

alterum habet sub Nennii nomine.

in

(p. 12(>): 'incipit profatio

Nennii Britonum historiographi

explicit
prefacio'.

historia

Britonum.
altera:
finiens:

'Humihs seruorum',
'incipit

finiens

"supplebit.

sequitur

praefatio

apologia Nennii Britonum historiographi gentis Britonum.

Ego Nennius'

'quam ego. explicit apologia gentis Britonum'. sub titulo: 'incipiunt capjtula', sequitur index eorum LXXXVI nuniero: deinde laterculi duo inscripti 'de maUs et perversis post eos carmina naturis hominum' et 'de bonis naturis gentium' editi vol. 2 p. 389 a. 919 editus in mon. hist. Nennio attributa (p. 144); deinde computus perveniens ad
:

Brit.

p.

82 et infra

p. 131.

his praemissis inde a

f.

II,

a quo incipit quaternio, pro-

ponitur liber ipse, incipiens a tractatu de sex aetatibus inscripto 'incipit historica orto'graphia
'historia

de sex aetatibus mundi'.

Nennii, qui
et

post

tractatum
sit

eum

sic

est colore rubro:

'incipit

quibus inhabitata

Britannia,

de civitatibus, de
,

castellis

'ex lapidibus et lateribus fabricatis, de gentibus in ea habitantibus

'bellis,

de mirabihbus, de
sequitur historia,

de

insulis

ad eani pertinentibus
et
civitates.

et

de divisione

totius orbis".

cui

adhaerent miracula

subscriptum:

'explicit

hystoria Nennii

Britonum
(ipsi ^l)

liystoriographi de prima inhabitatione Britonum Britannice insule'.

Hunc librum

Petrie in textu constituendo expressit tenuitque omnino adhuc in historia hac recensenda primas fere partes, vere, ut Zimmer (p. 38) probe intellexit, ad locum rcdigendus omnium postremum et inutihs totus utpote descriptus ex codice Cantabrigiensi altero nobis C. manu adeo eadem tam C quam L scriptos esse peritus iudex Henricus Bradshaw
censuit,

ut e
in in

L
L

tantum abest, ut ea, quae de utroque ego observavi, ei opinioni obstent, contrario editio nostra sescentis locis ostendat ea quae in C mutata additave sunt, etiam mendae pusillae et meri calami errores ex C legi perscripta manu prima.
et

transierunt,

ut

p.

194, 15

qnasdas

pro

quasdam; simiUter 192,

11

cum

in

sit

126

HISTORIA BRITTONVM
in
t,

catmjim, correcto n
in

/retart^t lioc

in mare

puncto
tiKtfjniifn

neglecto
ubi

est

cantegirnus,

item

p.

196,

cum
lioc

sit

ctim transmarinis mirabilihus,

scriptor

dare voluit ctim transfrctarct

mare niagnum cum transmarinis

hilihiis.

mirahilihns, sed verba

cum

transniarinis partim addere

oblitus est, partim errore induxit, inde

a propria interpolatione
et

L effecit cum transfrctaret mare magnum miracodicis L librarius in universum abstinet, sed propria
eam
adnotabis ex praefatione
id
est

habet
loco

praefationem priorcm et indicem capitulorum et computum illum, quae hoc

placuit exhibere.
(p.

Ad

praefationem
post

altera vere

Ncnniana
ornaretur.

143) verba quae

sanctorum patrum sequuntur:

omissa esse,
scilicet

Eusehii Isidori Prosperi in codice

ut

iis

Uieronymi additamentum illud

iidem adsunt,

Index capitulorum etsi in C non rcperitur, nunieri per librum eum nisi quod capita numerat non LXXXVI, sed LXXXV extremo recte omisso; nam laterculi illi etsi et ipsi sunt in (7, non ad lioc corpus ibi referuntur.
corpore numeros adscribens pervenit ad
a.

Ij in

LXXXVII
-j-

capitibus duobus bipertitis.

Computum deductum ad
librario
obiit a. 1155.

p. Chr. 919

(5189
in

919

6108) auctum esse ab ipso

eo magis probabile

est,

quod qui

eo adlegatur Henricus Huntingdonensis

1.

PREPATIO NENNII BRITONVM HISTORIOGRAPHI IN HISTORIA BRITONVM.

Humilis servorum Christi minister et servus Nennius dei gratia sancti Elboti discipulus cunctis veritatis obauditoribus salutera.

Vestrae

quod cuni rudis eram ingenio et idiota sermone, haec nitcns scientiae, quae vel nulla vel admodum rara et exilis est, Latinorum auribus idiomatizando tradere praesumpsi, sed partim maiorum traditionibus, partim scriptis, partim etiam moninientis veterum Britansit

notum

caritati,

pro modulo nieo, non propriae

Romanorum, insuper et de cronicis sanctorum patrum, Isydori scilicet, leronymi, Prosperi, Eusebii nec non et de historiis Scottorum Saxonumque licet inimicorum non ut volui, sed ut potui, meorum obtemperans iussionibus seniorum, unam hanc historiunculam undecumque collectam balbutiendo coacervavi, et remanentes spicas actuum praeteritoi-um, ne penitus calcatae deperirent, quarum ampla seges quondam extranearum gentium infestis mcssoribus sparsim praerepta est, posterorum memoriae pudibundus mandare
niae incolarum, partim et de annalibus
curavi.

quippe multis obnoxiis, qui vix aliorum dictamina superficie tenus, prout

utile esset, intelligere

vehit barbarus aliorum

hucusque quiveram, nedum propria incudere Unguam infringens teraere commendavi.

volvens aegre ferebam,
oblivione
si

sufficiens,

sed

Attamen internum vulnus circuni praecordia nomen, quondam famosum et insigne, sed quoniam utcumque historigraphum nem, quamvis adeo plures inveniantur,
explere
poterant,
cinnitate

propriae gentis

corosum fumatim evanesceret. Britannorum me malo esse quam nemiqui hunc laborem mihi iniunctum satius

relegentes humili prece posco, quorumcunque aures inconverborum oifendero, quo veniam maiorum voto parenti facili exauditione ex debito se noverint praebituros. errat namque multotiens impotentis effectus, quem errare, si posset, non sineret fervens affectus. serviat itaque sufficiens caritas, quibus sufficere non potuerit verborum meorum inconcinna simplieitas,

nec vilescat in auribus audientium historiae veritas, quam imperito linguae

est

vomerc exarare sic ausa est mea rusticitas. siquidem tutius menti haustum quolibet viU vasculo ebibere quam mixtum quentiae venenum mendacii aureo poculo praegustare.

salubrem docudulcis
elo-

melle

Nec ergo

te pigeat, diligens lector, excussis

,

verborum

paleis

istoriae

grana horreo

memoriae condei-e

quoniam non

quis dicat aut qualiter dicatur, sed quid dictum

CVM ADUITAMENTIS
sit,

NENNII.
proljiitiir.

127
nain nicdiciiio
liid.-

veritatis testimoiiio

magis iittcndendum csse

schinid) contoni|)til)iiciii acstimat gcnimani, postquani dc cacno, in (juo iacucrat, cxtersit, quod suo tlicsauro digiiatus est postmodum adieerc (adieccre t;od.).

namque maioribus et eloquentioribus, quicunquc bcnigno ardore acccnsi cx aratura (oxaratuin (Tufsrhmid) barbarizantis lingua matcriani llomanae verricredo
culo

cloqucntiac

planarc

studucriiit

(studicrint cud.),

historiae

colunipnellam,

quam

statui

pcrmanere.
iiividendo,

si concussam reliquerint cgimus itaque haec nostris

infirmioribus subvcnicndo, iion maioribus

dominicae incarnationis

XX

vero

(juarto Morviiii rcgis

pretium maiorum precibus rccompcnsari postulo. sufficiant; cetera supplex obedientia pro viribus supplebit.
2.
I.

LVIII anno Britonum, cuius laboris sed haec actcnus praclibata

octiiigcntesirao

CAPITVLA.
quo
sit

De

sex aetatibus mundi, et quot annos unaquaeque tenet.

dicta
ct
sit

II.

Unde

Britannia,

et a

sic

nominata, qualiterque
quotque
civitates
in

sita,

et

quot

in

longum

transvcrsum

miliaria

liabet,

se

continet,

quot

genera hominum intra se sustinet,

praestantioribus

fiuminibus

interhiitur,

quotque adiacentes insulas possidet, quibus pcr quae divitias et dclicias exterorum

(ex ceterorum rod. mite corr.) rcguorum deferuntur.

Tll.

Quod dum
quod

Britonos impleverimt

eam

a mari usque ad mare, et a quo tcmpore secunccpit,

annales
in

Konianorum

inhabitari

qualitcrque

Romanorum
ct

sugillatio,

nos iniuste extorquent,

refelli potest,

de ortu etiani Bruti

ct

proavorum

eius, et

quid magus de eo necdum nato praedixerit.

Silvii,

IV.

De Do
et

regno Enee, Ascanii,

adventu Pictorum
in

Bruti

et

Posthunii,

quod Bruto Britanniam

insulas occupaverint

vcnerit temporc sacerdotis Heli.

V.
VI.

Britanniam,

ct

quomodo Orcadcs

hactenus obtinuerint.
Scotti dc Hispania venerint, et quo

Quod

tempore Hiberniam inhabitare coepepestilentia

rint, et qualiter

Bartholomeum de Hibernia
illo

quodam
VII.

Nimec, qui postea

filiis

venit, sed et postea

De

tribus

cuiusdam
cura

militis

Hispaniae, qui
et illud

cum suis eraserit, et de cum suis rediit. Hiberniam applicuerunt, quomodo

sed tamen

castellum vitreum in mare videruut

residui
siderunt.

oppugnantes perierunt.

eorum

supervenientibus

Hispanis paulatim totam Hiberniam pos-

VHI. Quod nulla certa historia originis Scottorum continetur. IX. Quamdiu Hibernia inhabitabilis fuit, et de quodam nobili Scitha genero Pharaonis, quem rege submerso cum suis Aegyptii expulerunt, quoraodo peregrinando
quando Hiberniam appulerit: et quot annos tribuni (tribunos wrf. anfe corr.) dictatores ac consules rem publicam optinuerunt. X. Qua aetate Britones venerunt ad Britanniara, et qua Scithae, id est Scotti qui nunc dicuntur Hibernenses, ad Hiberniara, et quoraodo Britoncs a Pictis ct Scottis impugnati sint, quo etiara toraporc Roraani monarchiara niundi adcpti fuerint
vagatus
sit,

et

XI.

De
et

secundum Scottorura peritiam. supputationc annorum incarnationis domini

Patricii.

Brigidae,

Columkillae

quo anno Saxones Britamiiam venerint. XII. Aliud experimentum de ortu Britonum indigenarum traditionibus senioram, et ex veteribus libris veterum Britonum inventum, quoniodi) trcs filii Noe diviserunt

orbem

terraruni in tres partes post diluvium.

XIH. De

quod illi de genere laphet desccndcrint a quodam Alanio, cuius genealogiam usquc ad Adara protoplastum ducit.
nobilitate Britonum, et

128

HISTORIA BRITTONVM
Tuliiis

XIV. Quomodo

Caesar bis a Britonibus repulsus

rediit.

sit,

ct

quomodo

bis

victus dc

Britannia sinc paco et consu in fugam

XV.

CJualitcr tcrtio supcratis Britonibus

et ilios

insulam occupavit Britonesque

sibi

subiugavit

tributarios fecit censuraque reddere coegit.

lulii

XY\. Quod in lionorem victoriae XVII. Quod Ciaudius imperator

mensis lulius, qui

labore

et

Quintilis, dedicatus

sit.

cum magno

et

detrimento

secundo

luliura

Britones vicit et usque Orcades totam insulam obsedit, et ubi obierit.

XVIII. Quanto tcmpore ab incarnatione domini Britones fidom Christi susccperunt. XIX. Qualiter Severus imperator tertius murum trans insulani ob incursione Pictorum
Scottoruraque facere
praecepit et
illos

a Britonibus

divisit,

et ubi postea per-

emptus sit. Quoraodo Carucius imperator vindicavit Severum saciatus sanguine Britonum, et XX. ubi fornicem triumphalem in memoriam suae victoriae construxit. XXI. De Constantio Constantini Magni filio, ubi obierit et sepultus sit, et quae semina in pavimento urbis seruerit (vel seminaverit supra v. cod.). XXII. De Maximo imperatore, cuius temporibus sanctus Martinus virtutibus claruit, et quando imperatores Caesares norainari desierunt. XXIII. De Maximiano tyranno, qui fretus milite Britonum Gratianum iraperatorem occiac Britanniam minorem eis ad incolatum quod nunquam postea revestiri meruit. XXIV. De secundo etiam Severo, qui solita structura murum alterura ad arcendos Pictos et Scottos fieri a Tinemuthe usque Boggenes praecepit.
dit et

Britanuiam iuvenili

flore

spoliavit
et

dedit sicque eos transraigrare

fecit,

XXV. De
diu

Constantio, qui Britonibus in Britannia iraperator ultimus praefuit, et quarain

regnum Romanorum

Britones perduravit,

et

quando
et

illi

Roraanos ulterius
sinofilio

reciperc noluerunt.

XXVI. Quo tempore

Britones iugum Roraanorum abieccrunt,

quando Nicena
fuerunt.
et

dus, Ambrosius, Martinus,

leronymus fioruerunt,
qualiter ct

et

de Maximiano tyranno et
interfecti

eius Victore (uictorie cod. ante corr.),

ubi

quot

anni

XXVn.

ab initio mundi et ab incaruatione Christi usque ad illud tempus transierunt. Quot vicibus Britones Roraanorura duces occiderunt, et qua calliditate eos tamen scmpcr ad auxilia sibi ferenda provocaverunt, et quot anni Britones sub dorainio llomanorum fuerunt.

XXVIII. Quod ab expulsione Roraanorum usque ad adventura Saxonura, per annos videlicet XL, tota Britannia sub maximo raetu fuit, et quando Gortigernus rex
impius regnavit, quot tiraoribus quantisque anxietatibus
oppressus exstitit,

quoto

anno a passione doraini Saxones suscepit

Tanet ad inhabitandum tradidit, et do prosapia etiam Hengisti, et quomodo Britanniara venit, et quod imperiura Romanorum super Britones tunc omnino esse desiit.
et insulara

XXIX. Quando sanctus Germanus fidera praedicatm-us Britanniam nam haeresim extirpavit, dampnavit et omnino destruxit. XXX. De Benli regc infideli et tiranno, qui sanctum Germanum
aditura

venerit, et Pelagia-

recipere

noluit, sed

domus suae

prohibuerit.

XXXI. De

servo, qui eura ad hospicium invitavit, et de vitulo nocte occiso, cocto et

coraraesto, et raane corara mati-e vivo, sano et integro invento.

XXXII. De quodam
XXXIII.

viro ab eo baptizato ab angelo dei suscepto.

et

iuxta eius

vaticinium

raox defuncto

et

Qualiter hospitis sui filios de opido educi praecepit et nocte ipsa arcem cura rege ignis de coelo funditus consumpsit.
vir illo, qui

XXXIV. Quomodo
verbum
eius

sanctum hospicio recepit, credidit et baptizatus

filios

fuit, et

iuxta

de servo rex factus est de regno Powisorura, et omnes

eius post eura.

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

129
,

XXXV.
XXXVI.
et

Qualitor Hritoiios aimonas Saxonilnis proniiserunt

ut

pro

ois

advorsus

liostcs,

scilicet Pictos et Scottos dimicarcnt,

sed postea facere nolueruut.

filiani

Qualiter rex Gortigornns Itoniwonnani

sibi in

ITengisti adamaverit et duxerit,

Canciam

dotoni {lodorit.
tilinin

XXXVII.

Qualitor Ilengistus Ottam

snuin
ot

ot

Ebissam

tilinin

Ilors

tratris

sui

ad aquilonalos partes Britanniao

invitavit,

quam

sediciose gens Saxonnin por

Hengistum postea clam

ot

parumpor

venerit.

XXXVIII. Quomodo
in

rcx Gortigernus filiam suam propriam violaverit et

dc ea filium
a

genuerit et crimen in opiscopum rotorqucro vokierit, et sancto

conoilio
et

Gcrmano imperante
sit

Germauo

coram omnibus ab infante proditum scelus omni conventu dampnatus sit.

illius

et

sic

beato

XXXIX.

XL. Quomodo cum magis

XLI.
se

Quale consilium Britones regi Gortigerno dederuut. suis locum castelli quaerens Snanduno,
Gortigernus

id est

Mons
absorta

Nivis,
sit.

repererit, sed omnis collecta materies tertio

subito terra dchisccuto qui

ei

Quomodo rex

magos suos

consuluit,

responderunt dicentes
qui

non posso arcem

aodificaro. nisi prius aspergeretur sanguino aliouius pueri,

sine patre conciperotur.

XLII.
XLIII.

De

puero sine patre quaesito et invento, quid de stagno sub terra posito, vase,

tontorio et draconibus ot

oorum ducllo pracdixerit

qualiter

ct qualitor liaoc oinnia exposnorit.

Qualiter rex Gortigernus Ambrosio arcem dedit,

filio

quam

aedificare

non

potuit.

XLIV. De Gortemir
interfecto

Gortigerni regis,

Saxones cum principibus eorum

contra

Hors

viriliter pepulit et

per quinquennium abegit.

XLV. De
XLVI.

tribus

bellis

principalibus,

quae

Goi-temir

Saxones

gessit

et

quid

moriens de se sepeliondo praeceperit.

obitum Gorthemir Gortigernus itcrum Saxones roccpit, et de sinmlata pacis concordia per Saxones erga Britones. XLVII. Quomodo ipso Gortigornus dolo a Saxonibus captus fuerit, et suggestionc Hengisti Gortigernum redimere se solum coegerint, et quas terras pro redempcione
Qualitcr

post

sua acceperint, et qna fraudulencia Saxones

cultellis

Britones trcscentos viros opti-

mos occiderint. XLVIII. De secundo advontu

Gortigornum, ut
ci

sancti

Germani

in

Britanniam, et qualiter fugientcm

fidom

pracdicaret, sauctus

Gormanus

sidlicitc

subsecutus

sit

et uocte igne de coclo cadcutc rex in arce

cum

suis oxustus fuit.

XLIX. Quod quaedam

L.

assertio
astruit,

sit,

Item aliorum
suis

opinio

quod cor eius ex dolore crepuerit. quod terra eum deglutiverit, cum iiiohil dc eo vel

residuum invcniri
filios

in torra potuerit.
,

LI.

Quod quatuor
genuerit.

Gortigcrnus habucrit, et de sancto Fausto

rotrograda proavorum, tritavoruin
sancti
Patricii,

qucm dc
i-t

filia

sua

LII.

De Gortigcrni progenic ct dcm serie. LIII. De reditu sancti Germani

Quod angoh moncntc ad
ot

attavorum eius-

et

captivitate

ot

quomodo

Romain

ierit ct phira didicorit et Paladius Scottis praodicaturus

apud Pictos

obiorit.

LIV.

LV. Ubi

a quibus

sanctus

Scottos convortendos sanctus Patricius missus sit. Patricius cpiscopus ordinatus sit ibi(|Uo nomoii suuni

immutavcrit.

LVI. Quod prius Britonibus praodioaverit et dcinde in Hiberniam migraverit. LVII. Quo anno iucarnacionis dominicae inceperit ibi praedicare vel cuius regis tcmporc, et quot annos praedicaverit vel quanta miracula porpetraverit.
LVIII.

Quae

scripserit,

reges et
CHRONICA

hominum
111.

quot episcopos, ecclesias vel presbyteros consecraverit quot milia baptizavcrit, et ubi per dies XL ieiunaverit et oraverit.
,

130
IjIX.

HISTORIA BRITTONVM
Qiiod
aniiiias

frcs

pctilioiics

iii

iiccrvo
acl

Ely

ii

(lomiiio

iiiipctiaverit

ct

in

spccic

iivium

Ilibernensium fidclium
ct

so convcnissc vidcrit.

LX. Quod quatuor

acquiparctiir.

quibus

iiiodis

sanctus Patricius Moysi lcgislatori comparctur et

LXI. De morte Hcngisti

Cantuaricnsium.

ct

quod

post

eius

obitum Otta

filius

cius

tenuit

regnum

LXII.
et

Do

Arturo rege bclligero ct dc duodccim

in
<)2

dc imagine sanctae Mariae,

(c. (11.

bellis, quae advcrsus Saxoncs habuit, qua triumphavcrit, et quot adversarioruni uno

iinpctu prostravcrit

in fiuc indicis, scd m. ] anppJcvit cod.).

LXIIl.

Quod Saxones

sempcr

et

sine

intermissionc

dc

Gcrmania contra Britones

auxilium petcbant et multipliciter augebantur ct socum reges, ut regnarent super

eos, deducebant,
V.

usque ad Ida,

(jui

priraus regnavit in Bernica (uel bernicia supra

cod.).

LXIV. De Ida primo Northimbrorum rege

episcopi baptismate.

et eius

genere et de sancti Paulini archi-

LXV. Quae

sint

nomina XXVIII civitatum praecipuarum Britanniae.

Do
ct

roirabilibus Britannice insule.

LXVI. De magno
dc

lacu

Lummonu

qui Anglice vocatur Lochlcuen in regione Pictorum

CCCXL

insulis in co positis, in

quibus homincs habitant et totidcm rupibus,

in
fluit

quibus ambitur et de
iii

CCCXL

nidis

aquilaruni

cis locatis

tantisque

fluminibus

lacu

currcntibus et quod nisi

unum flumen

ad mare, quod vocatur Lcuon.

(De mirabilibus Monae insulac

TjXVIT.
TjXVITI.

ruhricct ins., scd

mox

dclcvit cod.)

Do flumine quod instar alti Do stagno calido in quo

,

montis oxcrescit.

balnoa sunt Badonis sccundum uniuscuiusquc voti

dosiderium.

LXVIIII. De

salsis fontibus,

de quibus aqua ebullita in

litore

sal convertitur.
sibi

LXX. Quomodo spumarum

cumuli in

Sabrine recedunt, prodeunt et

et

repugnant.

LXXI. Quomodo stagnum Livane

LXXTI. De
LXXIII. De

devorat

eructat,

crescit

ct

absumit et invitos

equestres conversos ad se protrahit.

fonte Guorelic, in quo quattuor genera piscium inveniuntur.
fraxino, de

quo poma gignuntur iuxta flumen Guoy.

LXXIIII. De vento,

qui de fovea

quadam do regione Guent

in nichilo
fulcitur,
,

nascitur et egreditur.
,

LXXV. De

altare dc Longarith
sancti
viri.

quod

sed nutu dei appenso

ot

de

corpore cuiusdam
experti sunt duo

iuxta

altaro sepulto

et

de vindicta celori, quam pro eo

in

LXXVI. Dc

fonto

iuxta vallum putei

Mouric

ct

dc ligno quod

eo invenitur, quo-

modo triduo in mari dcmorat et dic semper quarto ibi itcrum reperiatur. LXXVII. De vestigio CabaT canis Arturi in rogiono Buelt, et de lapide qui supcr
oiiniuluni pctriiruiii

positus ost (juomodo

indc sepius ablatus semper ibi tamcn ost

rcjicricndus.

LXX\III. Dc tumulo Amr.

crit

<jui

scpius mcnsuratus nuiKjUiini

in

codcm

statu

mensure

inveniendus.

De
IjXXIX. De

mirabilibus

Monie

insulc,

que Anglico Engleseie vocatur.

id est insula

Anglorum.
litoro sinc mari.

LXXX. De

monte

ter in

anno girante.

CVM ADDTTAMENTIS

NENNII.

];5I

LXXXT. De vado (jiiod tipo maris crescit LXXXII. Do lapidc iiocturnis temporibus

et decrescit.

ambulante.

De mirabilibus Hibernie. LXXXIII. De stagno, in quo quatuor sunt circuli stngni, plumbi, ferri et oris plurimi. LXXXIY. De stagno in quo ligna imposita in lapidem obdureseunt. LXXXY. De sepulcro in regione Cereciaum quod ad longitudinem omnis metientis
coequatur, et de eo quod quicunque
ibi

ter

genu

flexerit,

nunquani tedio

nificien-

dus

sit.

LXXXVI. De

proprietatibus

hominum,

id est

de bonis et de perversis naturis gencium.

Expliciunt capitula.

3.

COMPVTVS.
regis

Anno dominice
liec historia

incarnationis

DCCCLVin, XX"" vero IIII"' Meruini a Nennio Britonum historiografo est composita.
urbem conditam,
ut ait Orosius
(?),

Britonum

Anno ab orbe

condito usque ad

anni

IIIICCCC'

LXXX*^
Anno
ante

quatuor.
ut ait Henricus Huntedunensis, Britannia

urbem conditam CCC' LXIIP,

.">]

a Britonibus est habitata.

Ab Adam iuxta Orosium [I, I, Ab Abraliam usque nativitatem

usque Abraham anni IIICLXXX'^

1111''.

Christi anni sunt

IIXV.

nativitate

menses fuerunt. uatus ergo lohannes Baptista transactis annis ab origine mundi VCXC'' VIII'" et mensibus VI.
Christi sex

autem lohannis ad nativitatem

Itaque ab origine mundi usque ad Cliristum anni fuerunt

VCXC

novem.
fiunt.

Anni

igitur

ab exordio mundi usque in annum presentem VICVIII

Londiniensis

Harleianus

n.

(J24

saec.

XVII (Hardy

n.

S06)

descriptus
n.

est

ex

Cantabrigienai Ff. I 27.

Glasgoviensis

bibhotheca Hunteriaua (Hardy

807) altevum

servat exemplar codicis eiusdem mihi

non visum.

Nennianae recensionis cum

exigua tantummodo fragmenta Latinc supersint,

aliquatenus explet versio
Ilibernica

id

quod

infra

latius

demonstrabitur, defectum

licet

et epitomata et aucta.

Hibernica versio ea,

quam

tractabo

secundum egregium commentarium Heurici

optimo eorum, qui eam
lilter

Zimmer supra
inrii)it

p.

14

laudatum

vestigiis eius presse insistens, in

scilicet

integram servarunt, codicuni') inscripta est

fransinlit in Hihcrnicum.

Hibernice: srtjuifnr
(iilla

lirifnnninis.
Cociiigin)

de Britannia, scctmdiDU quaiii Nenius constnuif,

Cocmain
Gilla

(alias

Nenuium

se

sequi in ipso

libello

aliquoties

repetit

(154, 19: ut Ncnnins narrat; 192, 12: Nennius dixitlioc).

intcrpres quo tompore versio-

quod alium librum absolvit a. p. Oiir. 1072. codicum anti106 cum quissimus, sed imperfectus Lcnhhar na H-Uidhri scriptus a librario defuncto a. accedat ad tempora interpretis ipsius, quattuor reliqui exarati saec. XIV ab antiquo, quatenus extat, raro recedant, de textu satis constat. edidit eum sub titulo Leahhar Brcathnach annso sis: the Lish version of the historia Brittonnin of Ncnnins lac.

nem

ediderit, inde efficitur,

')

Is

est

liber Hy-M.incnsis
iii

saec.

XIV/XV

hodie

scrv,itus

Dublini

apud acadcmiani nibernicam;

ci

.simillimum servatuni ibidcni

collcgi.i Triuitatis s.icc.

XIV

in editiiinc

sccutus cst T.iddius.

mincircm lidem

Imbent

libri

duo

alii

Balljniotcnus et Lecanonsis.
dicitur

pori Ilibernico
iiissu

quod
a.

Leabhar na U-Uidhri servatum

antiquissimum exemplum, sed imperlectum inscrtum corin bibliotbcci .-icademiae liibernicac cditum cst

cius Dublini

1870.

plene baec exposuit Zinimer p. 12scq.

17*

132
Tixlil

HISTORIA BRITTONVM
Dnlilini
a.

IS-1S,

vcrsii)iii'

addita Anj^lica.

iiitcr[ir('tatio]iem

Latinani

liuic

('ditioni

insortani

dehco ncnrici Zimnicri doctrinac

in

('ius(|Uc

ciga inc studio bcnevolentiaequc.

Adsunt eam ex

vcrsiono priietatio Nenniana, deindc omissis scx actatiijus historia ipsa, post
Patricii

vita

inirabiha.

his adiiacrent in

excerpta pauca: Arthuriana: excerpta quaedam ex genealogiis; libris scriptis commcntarioli duo evidenter, ut dcmonstrat
pertinentes,
chroiiicJrs

Zinimcr, ad intcrprctationem
Latine seriptorum (cd. Skene
p.
1

quorum

alter

contiuet chronicorum Pictorum

Edinad reeensionem finientem in rege Kineth mac Malcolm a. 977995) epitomen dcductam a primo rcge Cruithne filiisque cius septem ad regem Malcolm mac Donnchad a. (58 109:5, cuius partem priorem, nimirum de origine populi excerpta quaedam, ipsi historiae inserta sunt post p. 156, II: alter quae de Hibernia reperiunburgi lS(i7

of thr Picfs

and

Clironicles of the Saxons.

10

tur

apud Bedam ex
omiserit,

historia

ecclesiastica excerpta.

interpres Hibernicus ex Nennianis

quaenam

item quid de suo mutarit addideritve,

quatenus

fieri

potest, infra

expLanabitur.

Sequuntur Hbri mihi non

diligenter
to

visi

omissis

iis

quos enumerat qui codices huius gencris

composuit Thomas Duffus Hardy (clcscri^dive cataloytie of materials relafing Londini 1862) sub n. 792. 808 (Usheri). the hisfory of Great Britain and Ireland.

809. 810. 811. 812. 813. 814.

Rouen
n.

n.

74 (antea

123),

indicis

{bibl.

des dep.

p.

295:

Hardy

n.

795)

1177 saec.

XIL

'ineipit liber

Gilde Sapientis
eius.'

de primis habitatoribus Britannie que

a computo,
finit

'nunc dicitur Anglia et de excidio

incipit

in miraculis.

addita-

mentum ad
'libro

p. 149, 5
n.

huic libro proprium futile edidit Petrie.

Evreux
Gilde

saec.

XIII

(bihl.

des dep. vol. 2

a.

1888

p.

424)

'exceptiones

de

Sapientis,

quem composuit de
incipit

primis habitatoribus

Britannie,

que nunc

'Anglia dicitur, et de excidio cius'.

ab

historia, finit in miraculis.

n. 799).

Conybere, antea Dering saee.

dedit Petrie.

XIV (Hardy

variain lectionem libri (ipsi

T)

Bedam

Adhibnerunt historiam Brittonum auctores hi. 15 vidimus ex iiistoria (f 735) supra p.

1

liac

annum

adscivisse,

quo Bri-

tannia Christiana facta est.

eodem

ducit consensus perfectus in nominibus Guorthigerni

Horsi Hengisti,

hanc et Bedam, quamquam eum aliter quoque explicari possc non nego videoque Zimmerum p. (Jl aliter iudicare. tempora non obstare supra vidiinus, nec magis obstat Bedac de eiusmodi auctore silentium plequalis obtinet inter historiam

beio et anonymo.

Heiricus Autissiodorensis
(v.

saec.

IX

historiam

lianc

pcr

Marcuni quendam novit

supra

p. 120).

Cormac mac Cuilennain (831 903), de quo vide p. 117. Codex Cantabrigiensis coll. corp. Chr. IS3 saec. X exeuntis, quo volumine teste catalogo cdito practerea Cuthberti vita Bedae Cuthbertianaquc alia et indices paparuni

Romanorum
in

(finiunt in Iladriano III

Wulfhelmo)
liistoria liac

et

f 885) et archiepiscoporum Dobernensium (finiunt genealogiae regum Britannorum continentur, liis subnectit sine titulo
p.

ex

verba quae adlegavi ad

172,
rt

r/uando .... Ohristi, item haec: IhitJati

fanuia insula hahct in Jomjitn

p.

DCCC
XI

iiiiJia.

iii

CC

miJia (liaec sumpta sunt ex

(cf.

147,4)

ef

in cirr/iitn haJict tria iniJia milinin

rt se.vcenti

Plinius h.

ii.

I,

Ki,

102:

Solinus 22, 10).

liugo Flaviniacenais saec.

exeunte ex historia Brittonum laterculum populorum

8,

Germanicorura excerpait (MG. SS.

314).

CVM ADDITAMENTIS
Chvonicon Vedastinum saec.
]).

NENNII.
i:{.

,33
fiTl) locuni

163, 2 laudat, nt in Eiifropio

XI exeuntis (MG. SS. Avghrum rrprrifur. ad

p.

ox

iiistovia
(^ui

li;ic

i-ecensioneni Marci

dicitur.

l;ami)ertus in florido
cnf.
clcs

(c.

l|-2(t)

bihl.

di'p.

vol.

fi

a.

187S

488

excerpta liabet ex mirabilibus (cod. ])uac. n. 790 n. 28): 'miranda Brittanniae. est in Britannia

'insula stagnum'.

Galfredum Monunictensem (li; INO) supra (p. 23) diximus praeter Gildam genuinum etiam Brittonum historiam .sul) oodem nomine afferre, nimirum fi, 13, ubi ait per Germanum Altisiodorensem ot Lupum Trecensem multa miracula deum ostendisse, 'quae Gildas in tractatu suo luculento sermone paravit', respiciens scilicct narrationem de

Germano
IS.
3, 12.

c.

32 seq.

cui

Lupum

addidit

errore.

praeterea passim

(!.:{.

II.

G, 10

12.
fi.

Ifi.

19.

7,3) historiam compilavit,

miracula quoque
sine

adhibuit (0,

7).

omnia quae adlegat

afferre nolui,

cum praosertim non

ingenio

ot ali(|ua quo^iue

doctrina (ut p. 157, 9 aris Philistinorum intellexit significari aras Pliilonorum) oxcerpta codicem eum adhibuisse ex generc nostrorum l'Q cum inde inde licentor mutaverit.
perspicitur,

quod librum
p.

citat

sub nomine Gildae, tum ex lectionibus, quarum specimen

1S7, 13.

attulimus ad

157, 10.

17S, 3.

ISS, 3.
(cf.

Recentiores, ut Henricum Iluntingdonensem

Zinimer

p.

279) aliosque omisi.

Historiam Brittonum passim

clesiae Britannicae
edidit

adhibitam
historiae

ab lacobo Usserio in antiquitatibus ecp. 402, ed.

(computum
Galc

p.

20S edidit ed. 1639

91seq.

16S7

p.

217) integram

primus

Thomas

inter
p.

Britannicae

Saxonicae

Anglo-Danicae
(testc
variis',

scriptores

XV

(Oxoniae 1691)

ad suum

exemplum servatum hodie

X. 18) ductum 'ex

Hardyo
scilicet

n.

776) Cantabrigiae in collegio

corruptis exemplaribus',

S. Trinitatis (0.

ut

ait, 'varie

ad formam Nennianam et post hos librum edidit a. 1S19 Gunnius usus codice Vaticano (vide supra p. 120). libellum recensuit losephus Stevenson (Nennii historia Britonum ad fidem codd.
mss.

potissimum autem ex codice Cantabrigiensi Pf I. 27. sub nomine Nennii. ad recensionem secundam eundom

Londini 1S38.

S.)

adhibitis

libris

multis,

sed ut potiora sola inde enotarentur,

eo

nomine
1S4S
p.

laudandus,

quod

in

textu

constituendo
insorta

e contrario Henricus Potrie in editiouc

a.

optimum Harleianuni expressit. monumentis historiao Britanniae (vol.

I

47 seq.) expressit codicem Nennianae reccnsionis eundem

adiecit minoribus omissis, sed

qucm
iis

secutus est

Galius,
libris

apparatum criticum
(scilicet

diligenter collectum excussis

non paucis
codicum

ex nostris H,
inspectis
et

ipsi

X,

et

K,

ipsi

Y. item

quos supra
si

in

recensu

indicavi),

examinatis fere

omnibus; itaque

cui cordi

ad historiam adiectas cognoscere, textum ct appaGutschmidius denique quae adnotavit ratum Petrianum non sine fructu adhibebit. ad Nonnii et Gildae textum Sanmartianum (I?erohni 1S44) exprossum ex editionc Stovensoniana Ludovicus Traube exemplar eius nactus benigne mecum communicavit, nec sine
est intorpolationes aetate posteriore

fructu

praestantissimi vivi observationibus usus sum.

Historia Brittonum quae

fertur, vcro,

ut in ipso principio dixi,

series q*uaedam

cst opusculovum scriptorum nequo uno tcnore no^iuo oodom tem])oro, at dolata ad nos integra certe ex eodem archetypo non admodum antiquo et habens inde in exemplaribus quotquot extant mendas communes: ita comma p. 189, 22 ct ab illicita coniunctionc

scparartt

libri

omnes

HKPQDGC^L

praeter

C^ aperte emendantom

conieetura et fortasse

3IN
libri

item a coniecturae suspicione non alienos exhibent loco motum. sed in ipsa serie diffevunt: scilicet ad omnium antiquissimum et plenissimum // uhi reliquos exigimus,

hic est

eovum conspectus, ad quem nos editionem adovnavimus.

134

HISTORTA BRITTONVM

CVM ADDITAMENTIS
4.

NENNII.
Britonuni.
p.
I

I35
dv.
li),

de

g'ciU'logiii

liritoinini.
]>.

i\v,

originc

IJoiniiiiis

sur-

roxerunt: tla/nr
5.

II'.)

ddn.

I;

respondit locns

loO, 22.
p.
1

Ciisabcllaunus .... pro Valcntiniano Gratiuni

respondet locus p.
IGi,

fratrc dntnr

(j'.i

udn.

10

16(5, 20.

6. 7.

Britones a Rruto
et
in

(p.

161, II)

....

filius

dci vivi altissimi (p. 161, 21).

p.

tempore Guorthigirni .... ad ixnnum supra dictuni (datur

rcspondet locus p. 172,
1

udii. 1,
s.

172

'.)).

9. 10.
I

Quando rcgniibat Bruto (p. 153, 9) .... apud Latinos Noc p. 59, 15) .... filii dci (p. 101, 8). Romani iiutcm (p. 162, ;i) .... VOCXV (p. 163, 9).
tres
filii
1
(

(p.

I.''i:>.

i;;

).

I.

Tribus vicibus

(p.

169, 6)
.

.... a Brittannis
. .

p.

169, 7).

12.

Factum

cst (p. 170, 27)

mc quod

postulas (p. 178, 6).

Quod si locos 4 S in recensionc vulgari aut mutatos totos aut transpositos eicimus, primum iuuguntur recte, quae iungenda esse viderunt G. Haeger (iiher die TroianersiKje dcr Brittcn Monaclii 1886) et Zimmer (p. 55), verba p. 151, in Ciirnutino libro
I

omissa, in recensione altcra sic formata

si

quis scire voluerit, quo temporc post dduvium

hahitnta est haec insula, hoc experimentum hifarie inveni verbis p. 159, 15 tres fdii Noe,

quibus quae recensio

inveni de isto
tina.

vulgaris propter loca interposita praemittit: alind experimentum

veterihiis lihris

Bruto ex
loci
illi

veterum nostrorum, recte absunt a recensione Carnu-

scilicet

cuni ad

marginem communis archetypi

9,

perscripti

essent,

in

reccnsionc Carnutina coniuncti omnes inserti sunt inter 3 et

ita

contra a diasceuasta
p.

suis locis dispositi et mutati auctique.

lu-iginis

evanescunt
applicatio
librarius

fere, ut

supra

116 dixi, vestigia

Brittonum

Romanae

et

restat

una
illis

nihilominus

cum

receptis

additamentis

dubio pertinentia omiserit et omnino sine ordine iusto

eorum ad latcrculum Friincicum. alia ad formam primitivam sine sua proposuerit, in liistoria edenda
textum
reliquorum

non librum Carnutinum expressi, sed quae

melius dispositum accoramodavi.

in

eo

inveniuntur ad

Ad lectionem primnm locum tenent libri auctoris nominc carentes Harleianus 3859, nobis H, Britannicorum tmtiquissimus, scilicet scriptus sacc. XI, ct Cottouiiinus Vcsp. D. XXI saec.*XII, nobis Ti', Harleiano simillimus et plerumquc eo inferior, ut
n.

neque tamen ex co dcscriptus, nam et alia liabet praeferenda (ut p. 147, 3 ah afriro pro ad affricam) et hiatum cius explct p. Kil, 18. Carnuhi cuni ceteris longe praestent, non dico nullo loco eos ex reliquis emondiiri. oninium, solus tinus praesertim classis secundac; mcndosissimus sane, sed antiquissimus
colHgitur vel ex laterculo

modo

relato,

veruni servavit ct

160, 12

Turingi legens pro Tariniji et 161, 19

ct 21, ubi in Ilicro-

nymianis vcras vcl fcre veras lectionos Miidai et Hiherci luxbet corruptas in rcliquis omnibus in Madiun (vcl Mudianus) ct Hehraei, ot p. 172, 1 secundo cum 1'j/uitio
snbstituens
Britannicis

pro scrundo
libris

Equantio.
,

verba quoque
omissa
in

p. 176,

6 ipsr

est

Catrll

Ihirnluc

in

omnibus inventa

ZN

et in

M
I

inlata sine

dubio ex con-

postea demum adiecta esse. taminatione, verisimile est collata expositione Zimmeri p. 7 Ethach et Erthct cum habcant libri reliqui ctiam in genealogia 161, 1. 2 gradus duo dcficiunt, neque uno loco nomina propria potissimuin omnes fere, etiam Gildani, in

HK

in

reliquis

ordinibus melius tradita invenies.

Guotolinum,
principes

polatione descendere

quem habent HK Zimmer p.

iit

deniquo p. 193. 7 quartum GIovi fihum nequc tamen reliqui ne GiUIannniin quidcm ullus. ex iiitcr71 demonstravit. hinc coUigcmus reliquiirum fiuniiiiirum classis archetypum, sed ex hoc ipso

proxime quidem accessisse ad primae

nequaquam descendere.

paucis locis cxin summa re qui librum adhibet, poterit universa subsistere in textu classis primac. ccptis spreta varia lcctionc (|ui Sccunda familiii ipsa bipertita est, repraesentiita scilicet cum codice omnium

supersunt historiae Brittonum

antiquissimo

Carnutino

saec.

IX/X tum duobus

iibris

136
Vaticano
scriptus

HISTORIA BRITTONVM
rcginae
n.

1964

sacc.

XI,

nobis

Jf

et

Parisino

IIIOS

.saec.XII,

nobis

3.^.

ea quamquani huius ordinis princeps propter computum deductum ad regem

sit

neccsse cst
nihil

in

imperio regis Britannici, rccte appellari poteiit Gallica

sit;

Eadmundum nam
:

Carnutinus liber
est Parisinus,

obstat certe, quoniinus origine Gallicus

nunc Vaticanus origine

accedit,
,

adservatus hodie Parisiis origine Suessionensis.

Vedastinus saec.
adlegavit.
(flt

XI
tjeni

(supra p. 133)
tres

usus

hac

recensione FAifrophiw

pendere

libros

ab

archetypo

eodem

praeter alia

quod scriptor Anglorum minora non pauca

ut ait,

153, 12

ex

aligenis

explicatur aligenigenis
p.

M,
1

item consentiunt 162, 28 in consul pro

his tribus libris

proconsuF) ostendit

stemma Romanum
Carnutinus ut

149 adn.

proprium.

attamen

difFenmt

magnopere.

admodum

corruptus est etiam meris

librariorum

(ut 175, 3 in eo est nociierat pro mos craf) itemque mutilus, antiquam dictionem quoque saepe temere immutat, ut eo nomine non raro a sociis 3IN superetur, ita immunis est tam ab interpohitione in libris 3IN late grassata quam a contaminatione, quam hi subierunt cum familia Gildana. et interpolationis quidem libri 3IN manifesta indieia prae se ferunt, nescio quomodo ab Haegero aut neglecta aut parum recte excusata, miraculum sancti Germani p. 191, 4 adiectum ex chronicis Bedae (a. m. 4410);

mendis

civitatium
his ita

numerum

duodeti'iginta

47, 6 in reliquis libris

cum Gilda

consentientem, in

auctum, ut fiant triginta ti-es; nostrain linguam factam Britannicam, Saxonum Anglicam (p. 178, 12. 13, similiter 1S7, 8); temere mutata obscura, ut montes Asariae
p. 157, 11

hic

desunt,

adiecta
et

inania

(e. c.

171, 13);

narrationem

per totum librum

at

verbosani magis factam

a pristina barbarie aliquatenus

emundatam.

non solum

interpolatione sibi propria libri

tione

MN laborant,
eius,

sed praeterea
a

cum

liber

a contamina-

immunis
sed

sit,

librarius

archetypi

quo

MN

descendunt,
liabent

praeter codicem

Carnutini
frequenter,
160, 3. 7

similem

adhibuit

alterum

familiae

Gildanae;
cuni

enim
libris

non

admodum
ut

tamen

aliquoties

interpolationes

Gildanis

communes,

Alamannum

pro Albano substituunt,

177, 15

Ti/fJricam vallcm,

corrupit in thicam,

lib ri il/iV

cum

Gildanis in Scithicam commutant,

quod Carnutinus habet 176, 15

duplicem lectionem pausorum cum Carnutino, povoisorum cum Gildanis. inde item explicabimus, quod forma libelli in Z a vulgari admodum diversa in ab hac in summa

MN

re

omnino librorum plena notitia destitutus quae de communi archetypo librorum nostrorum Zimnier p. 154 seq. disputavit per se concidunt possuntque quae praeterea eis coniecturis obstant, in liis
differt.

non magnopere

hac contaminationc non animadversa et

quaterniones incredibiles foliorum denorum senorum. a nobis practermitti. Nihilominus fiiniiliara Gallicam cave spernas. codices eorum manserunt ininumes ab interpolationibus familiae tertiae Gildanae communibus min paucis, ut sunt ex infra indicatis p. 147, 3

ah Afriea hnimali

p.

147,9

priiis

habentque

p.

177,

16

numcrum
id

XVI

160,7 Targiis 158,8 Scithae cuni antiquis, non XVII intcrpolatorum. denique
potcrit.

habifabant

ne transpositio quidem ca, dc

vidctur adfuissc.
similliini

(jua

supra p. 133 diximus, p. 189, 22 in eorum archetypo

quamquam
in

ctiam ad coniecturam referri

Ipsi libri

MN
illo

sunt

et

descriptus est,

universum 31 praeferendus, sed non semper, neque ut antea (p. 120) vidimus.

hic

ex

Tcrtium ordinem libri constituunt numero nmlti corpus dc quo agitur proponcntcs sub nominc Gildac, ex quibus nos in a.pparatum rettulinnis tres Cottonianum Calig. A VIIl nobis saec. XII, Cottonianum Ner. U VIII nobis C^ saec. XIII, Durhamensem

sacc.

XII nobis D' (de sccunda eius nuxnu itemque de libris CGL infra dicemus). huius ordinis non pigebit propria quacdam tamquain notas eius componere, quorum pleraque
macuhic sunt non tam ex neglcgentia quam
ex mala fraude enatae.
147, 3 ab africo boreali|

pariter atque auctoris vocabuluin ficticium

ab Africa bnnnali

FQD

9 habitantj prius habitabant i'yX>

CVM ADDITAMENTIS
158,8
ScottiJ scithae

NENNII.

i;57

PQD^

158, 19 ad Scottos] ad 159, 9 in

Hyberniam sumus om. PQD quo

8 Albanus]

PQD

159

ad7i. 3
cf.

provinciarwn laferculus aperta interpolationc adiectus in

PQD

160, 3
7

Alamannus

PQD3IN

targus (intrrpolationc clfrctum cx Tarinqorum vocahulo pro l\iringis suhstitufo)

PQD
161, 11 Brittones .... 24

Lamech

omissa sunt

inPQD, cum quae j)raecedunt

sequun-

tiirqne osfcndant ca proficisci

163, 9 constant anni

ah auctorc
Equitio] Z,

addunt

PQD
cum
r.

172,

regnante Gratiano secundo

gr.

secundo equantio
h. cccl.
1,

HKMN,

regnante Martiano quando

177, 15

PQD

adhihifo loco

Bcdac

15

Tythicam vallem| Scithi(^c)am vallem PQD 197, 1 et septem reges .... baptizavit addunt PQD 213, 8 Trahannoni D (quam formam veram esse nionuit Zimtncr
P, sti-annoni Q, transhannoni 213, 22 inde diversa cibaria] aqua extracta unde omnia cibaria
inde vel unde in textum admissa.

p. 112),

thrannoni

HK

PQD glossa

vocahuli

Nullum equidem locum offendi, qui solorum horum codicum ope sanetur, et supra discessisse perraro in melius. iam monui Gildanae fiimiliao principem ab

(p. 135)

HK

itaquc

quaerere

nihil attinet,

quis
p.

ex
164,

tribus

ilhs

P^D^

propius absit a vero:

certe

modo
res
est
in

ille

praestat,

ut

26 ex Eucaristo vel Euaristo archetypi

150, 17

modo hic effecit quem Q

filius

requirit

PJIcufhcrium;
177, 13

PD

male dant fatus mortis, ubi rectc

mortis

Q:

DP

dittographiam protimis
13 uilo et tres hi libri

vetustas retinuit

178,4 cordc, 216,

in

ilico habent, ilico Q; D 180,3 verba ad qncm vcncrant scrvavit

solus formas

omissa in PQ.

universum tam

quam

reliqui

similes

a nobis spreti

ita

communis archetypi lectione plane constet. Venimus ad Nennium. de eo quae rescivimus, continentur apparatu eo quem editio repraesentat, sctlicet versione Gillae Coemgin, qualis infra legitur rursus in Latinum sermonem restituta: exccrptis Latinis servatis in marginibus librorum DC non
consentiunt, ut de
ita multis,

ab adnotationibus posterioribus, quac excerpta lectionibus dcnique Nennianis in appacditio nostra proponit iuxta versionem collocata ratu meo signatis D'^^-, sed ut inter has item rcperiantur redcuntcs ad familiam tertiam neque ulla ad Nennium referri debeat nisi de singulis locis examine instituto. Nennius '),
sed
certa ratione
discretis
:

Elvodtigi

disciimhis. ut ipse ait in praefatione quae Latine superest, item citans ad genealogias p. 207,9 Elhohdum cpiscoporum sancfissimmn, dc quo supra p. 117 diximus, simul alterum cpiscopum Renchidum propter res Britannicas ab co sibi narratas

memorans, volumen Britanniae

raagistri
sui,

ut ait,

cam quam modo exposuimus formam redegit iussu Beulani presbyteri in usum filii eius Samuelis, quem in libello
in

aliquoties adloquitur (ad historiam p. 153 et

ad genealogias

p. 207).

ita
alii

Nenniana sunt

atque auctori tam haec quam carmina duo p. 144, neque glossae iis vel maxime mipsi tribuendae sunt non ignaro versus se composuisse interprotatione Elbodum certae aescripsisse eum anno fere 800 constat propter aequalem digentes. supra scriptae
tatis.

voluminis iam videamus, Nenniana quaenam habeamus, item Nennius qualc Britanniae exemplar adhibucrit et id quomodo tractarit. nos adhibuimus Libros Latinos ad Nennianam roccnsionem plus minus pertinentcs Londiniensem Burneyanum n. 310 scriptum a. 1381, (luattuor Durhamensem, nobis />,

Oxoniensis Bodl. auct. Alphabetura nescio qiu.d pseudosaxonicum, quod codex veuire ab eodem. cuidam acceptum lert editum a Zimmero p. 131, potest Nemnivo '
')

F 4-32
18

saec. VIII,

L\

CHRONICA

III.

138

HISTORIA BRITTONVM
eollegii

nobis G, Cantabrigiensem
bibiiothccao publicao Ff.
I.

corporis

Christi

n.

139,

nobis C,

Cantabrigionsem
sit

27 sacc. XIII, uobis L.

horum librorum quaenam

origo

quacquc inter eos intcrcedat cognatio, cx partc supra iani cxposuimus. sciHcet Durhamensis liber ipse mere Gildanus est neque ad hanc quam tractamus quaestionem Burneianum supra ostendimus descriptum pcrtinent quae scripsit manus prinia. esse ex Durhamensi, item Cantabrigiensem L ex Cantabrigiensi altero C; hos duos omittcmus. itaque quaestio reducitur ad solos libros D^^C, id est ad igitiu- item manum posteriorem (vel posteriores) codicis I) codicemque C. hi duo testes, modo vere duo sint, quomodo textum tractarint ut intellegas, potiora eo pertinentia hoc loco
composuimus.
titulus ajyeris et praefatio

repertum in C^

solo

Nenniana sunt in D^C^ et per hos in GL: titulum alterum supra p. 113 monui ab eius librario formatum esse ad Gil-

clanum iuxta positum.

carmina duo Nenniana sunt in C^ indeque in L (non sunt in DG). ex genealogiis quas ex nostris lihris non hahent nisi anonymi HK, soli loci duo p. 205 Ida filius ef p. 206 Elfled filia Edwini et adsunt apud interpretem et ufferuntur in D"'C'", testaturque qui scribit hortante magistro Betdano 'genealogias
,

Saxonum

ct alias genealogias' (scilicet

p. 134) utpote inutiles se omisisse.

egregie demonstravit
in

quae in codice
testibus

H sunt
cum

loco septimo,

v.

su[)ra

Fraeterea locum p. 178, 1

libris

Zimmer

p. 24. 39

recensione

Nemiiana

Latinis D^^C fum

interpretc inferpolatum esse adhihito loeo genealogiariim p. 206, 28.

ex additamentis quae habet interpres complura redire in marginihus librorum

ostendit,

DC

editio

uhi Hibernicis Latina

et

illa e

regione adiecta sunt.

sunt

in his ea quae

agunt de Beidane

Samuele personis Nennianis.

confra ex additamentis solius

C^

ctim nullum redcaf

upud
^).

inferpretem, ea Nennio abiudicunda sunt, id quod

eorum

argumentum confirmat

Ex

vaiia lectione afFeremus haec:

p. 146, 9 in quo] p. 150, 17

C- cum
mortis

fiUus

erit

HM, quando Gildani et in his D. HKQ, fatus mortis erit D',* fatus
fortis

mortis eius (eius

mortis C^) esset PD^^C^ fatus eius erit C^ (cum L): hinc coUigemus diasceuasten corrtiptam lectionem Gildanorum non omnium, sed plerortimqu
fatus
rep)perisse

faceret,
erit,

Gildano Q, adsumpto fextu Nenniano, quem

loctim

Gildano ntroqtie, deindc in altero mortis erit cum in altero mortis eius esset ctim Gildano P: neutra cum satisin
textti

interpres expressit verbis

vir

fortis

ad eum

aptavit.

154, 2

annorum numerum
interprefe.

DCCC

meliores

HK3IN, DCCCC

Gildani,

in his

DC,

cum

155, 19 dcsccnderent D'^C^

cum P, descenderant D^C^

cuni Q.

158, 8 Scotti Z>2 cttm

scotti

HKMN,
C cum

Scite Gildani omnes, ctiam

DS

scite

autem

id

est

in textu conitmctis lectionihus Gildana et Nenniana.

melioribus
et

164, 17

mensibus VIII
sic

cum

interprefe,

mensibus VII Gildani,

etiam D.

annos faciebant me^iores i?Z, CCCCXLVIII D^^C ctim inferprete, id est Nennius, interpolans hunc numerum iunetis numeris duobus CCCCIX (167, 17) et XL (171, 2). 173, 12 dies] C^ cum melioribus, sol Gildani, in his D.
I7(t. 7

altcrnatim per
Gildani,

CCCXLVIII

MN

ef

CCCCXLIX

174, 13 et vivus

ins. D''C'^

cum

melioribus, omittunt Gildani, in his

D^CK
iani

')

Duos onliues
p.

iidiKitatiiniuni,

quae

in

Btlitionibus

circumleruntui'

iu

universum recte

Zimmer

separavit

\h

scq., tiuamfiuaiu

aliqunties deceptu.s testimoniorum incoiistantia et fallacia.

CVM ADDITAMKNTIS
177,
1

NENNIl.

^3t,

quia]

C^ cum

meliorihns, inde Gildani, in his

D^C\

om.

1)"^.

178, 13 cantsuiiraland
rcliqui.
I7'.l,

C^

cuui intcrprefe, eontguaralan(d) 7)C"

sic fcrc

Gildnni

canturguoralen
insulas

HK.

14

ut

nwHorihus,

scd

ad quas uenerant absquo habitatore rclinquerent] 7)i cuni Gildano alio mdlo, ut insulas de (juibus uenenint absque

pleriqiie,

liabitatore relinquerent C^T)^, ut insulas quas liubitai'oiit reliiuiuercnt Gildani inJiis 6''.- hctioncs duas quas dinsirnasta nppirit D^ Gildanac

sunt amhae,
horiim

quam

reposuif

C^D^

venit cx conicctnra, sed

Nennii magis quam

quesiturus
(quesi-

lihrarii.

interpjrefatio deficit.

181,3

adipisci venit] pleriqiie, in his D'^

(C^

deficit

in litura),
cst.

tus

P)

perrexit

PD^C-.
ins.

lectio

lUraquc Gildana

182, 11 posf
182, 19 et

matrem

sciscitabantur 7) solns.
lihri rrliqui,

eum

insinuaverunt regij

quem

iusinuauerunt regi

eum

|)uerum

sic inueniri

D^C^

ex Nennio puto.
in his

187, 15

manebunt]

meliores,

D-C', metabunt D'

cuni

Gildano Q, mutabunt
regiones britannicae

C^ cuni Gildano P.
191, 15 reges britannicae gentis] nieliores, in his Crildani

QD,

gentis P, regiones britanniae C.

193, 2 seg. pro
locis
filius,

q^iod hahent

HK, map 7)'C cum

Gildano P, inde 7)^ duohus

in

195, 11

cum Gildano Q. Amatheam regem

in

propinquo habitantem] Amatheo rege

propinquo

habitantem

D^

cuni

Gildano Q,
hic

ad Amatheum regem
emendatius leguntur

in

propinquo habistint in

tantem
p.

7>^C'.

210

seq. civitates

XXVIII in D

illic

quam

Gildanis

PQ, ut quarfa antiquiorihus Ligualid hic est Lualid, sed defieiunt n. 14. 16 et quaedam transpositae sunt ; contra in C 2'oxime accedunf ad P, uf quarta
ihi est

Luadiit ut in

ct ex])letae

sunt ordinataeque

sic

ut in P.

Primum apparet utrumque iibrum 7>'^ et C in plerisque ita duos testes habeamus quam idem testimonium bis relatum scilicet
;

consentipe, ut
librarius qui

non tam

codieem

emendavit item videtur scripsisse alterum C. carere autem possumus neutro; nam 7)'^ eo nomine praestat, quod a textu mere Gildano, qui est 7)\ additamenta, quae sola utilitatem habent, faciUus et eertius separantur: C ut textum habet contaminatum, ita plura servavit in />'* praeterita, ut carmina duo Nenniana, 150, 17 emendationem

ex Nennio sumptam, alia. Codices diasceuasta adhibuit tres, Gildanos duos et Nennianum. ex Gildanis alter est ipse D^ prope accedens ad P, alter similis fuit nostri Q: multae enim lectiones inveniuntur tam iu 7)'- quam iu et C^ sine dubio Gildanae et a 7)' diversae. at his reiectis complura restant sine dubio ad Nennium revocanda cum collato interprete tum libris melioribus HKMN. trium testimoniorum luculentum exemplum proponit locus 150, 17. et ne credas Nennium post tempus a diasceuasta adsumptum esse, 158, 8 codex C lectiones proponit Gildanam et Nennianam

in

ipso

textu

iuxta

positas.

probabiUter

igitur

habent 7)^C a famiha Gildana alienum:

interprete sentiunt et

ita et

ad Nennium rcvocabimus quidquid genealogiarum locos duos norunt teste

interpolato
170, 7

a Nennio

excerptos et

in

numero

cum

interprete

con-

omnino passim ad eam recensionem se applicant. adiiibuisse scriptorem D''C eum librum non Hibernica, sed Latina hngua scriptum et versione Hibernica pleniorem
propatulo
est.

in

at

quid habuerit Nennius

ordinatio
libclli

si

quaeris,

cavc fidas silentio

librorum

illorum,

cum praesertim

diversa verbaque passim mutata iustam com-

parationem vix adiniscrint. Ex Nennio Latino quae servarunt Hbri D-C cum non sint niulta, praetcrea reieimur ad interpretationem Hibernicam. sed eius testimonium eo implicatur, qUod siculii iiitcr16

140

HISTORTA liRTTTONVM

ii textu Latino vetustiore recedit mutando omittendo addendo, quaeritur, utrum Nennio nobis ros sit an cum Gilla Ooomgin. ct ab hoc non pauca praeterita esse cum apud Nennium invonta, corto documento ostendit praefatio breviata, itaque quae aliis mutata autem locis apud interpretem deficiunt, nequaquam Nennio abiudicanda erunt. et addita cum saepc certa ratione definiri nequoat utrum ad Nennium redeant an ad Gillam, nos rem ita tractabimus, ut Nennii rcconsionem potissinuun persequamur non

pres

obliti

partes quoque iu ea re esse posse Codicem a Nonnio adiiibitum esse

in

Gillae.

ordinis

primi
134

vel
c.

inde
5.

colligitur,

quod

ex

genoalogiis

eo

ordino

solo

servatis
alios

(supra p.

7),
ait

ut

modo
spretis

vidimus,

unum locum
exignam
opuscula,
in

interpolavit,

duos

excerpsit,
(c.

reliquis,

ut

ipse,

propter
reliqua

utilitatem.

annales Cambriae
p. 134

6)

num

in

eo

fuerint,

nescimus;

eo et
a

enumeravimus (1. 2. 3. 4. 8. 9), Nennius et invenit eodem ordine retinuit; exordium quoque de sex aetatibus, quod est m H,
quae
supra
Gilla

abest

K, quamquam
in
ait

omisit,

Nennium
et

liabuisse

ostendunt leetiones adnotatiose

scripsisse

nesque servatae

libris CT).

civitates

mirabilia

extremo loco
illae

ipse

Nennius

(ad genealogias p. 207) itaque

a Gilla.

quod

in versione

reperiuntur insertae

historiae,

venit

exemplum adhibitum a Nennio,

prirai

quam

aetate

aliquantum praecedit
duos,
qui

ordinis

libros

qui scripsit c. a. 800, quamhodie superstites, tamen quae

in reliquiis nostris

Nennianis supersunt, utilitatem propriam nullam liabent; equidem certe

etiam coniectura sanari potuerunt,
148, 3
inis

praeter locos

Guetth

cor-

rectum

in

insxJn Giicitli

cum Carnutino

et

comma

p. 190, 16 suo

loco restitutum

cum

Marco, nullum inveni, cui Nennius iustam medelam

habuit propius
p. 186,

afferat.

quid quod

quam ad optimum ex

nostris // aecessisse videtur

exemplum quod ad nostrum K, nam

con-

8 pro

nrcijiii

tntani legit arccin tiiam errore huic libro

ex nostris proprio.

sentaneum

est Gildanos

passim a Nenniana lectione superari ad meliores se applicante cum

in veris (ut p. 164,

17) tum in erroribus minutis, ut p. 160, 5 Bunjandus est apud interpretem ut in HK: neque tamen desunt errores ei cum Gildanis communes. ita p. 168, 10 numerus episcoporum concilii Constantinopolitani, qui in est CCCXVIII errore orto ex numero celebratissimo episcoporum Nicaenorum, cum verus sit CL, tam apud interpretem quam in Gildanis est CCCL ortus scilicet ex emendatione recte facta, male intellecta.

HK
,

179, 23, ubi pro eo,

quod

in

HK

est

mare Frcncssicum
itaque

tam

in

Gildanis

quam apud

intcrpretem substituitur mnre Kresicutn deficientibus Marcianis, magis id crediderim proficisci

ex interpolationc quam ex archetypo.

textus

tenet inter

Anonymum

et

Gildam Marciano
libri

fere aequiparandus.

Nennianus medium locum Eo quoque nomine

recte coraponentur
narrationis

Nenniani

et Marciani,

quod utriusque

ordinis librarii principes

inconcinnitate

ct infantia

sermonis iure offensi libellum non tam descripseliliolluni

runt quara instauraverunt, quo in negotio Nonnius ita versatus est, ut })er totum
narratio

emendata recte decurrat. ita cuni libellus duos gentis Brittonum principes memoret, alterum Brutum consulem E.omanum in ipso principio, alterum deductum ex laterculo Germanico Brittonem Hossitionis filium Alani nepotem ex posteris Noae c. 17, Nennius utriquo locum dedit, ut dari debuit, in ipso principio deinde post descriptam insulam stemraata duo posuit, primum Noachicum, deindo llomanum. itcm cum ad vividam de caede Brittonum per Horsam et Hengistum narrationem (p. 189) explicandam uon satis quadrct quera antiquus posuit rcgis Brittonum intcrprcs nude, Nennius nmi crat, incjuit, Suxonica linijun apud ullum c Ilrifonihus nisi apud ilhim tmum virum. itom vetustus compilator ad vcrba p. 158, 13 Romani monarchiam totius mtmili ohtiniurunt cwm aXiQmi^ non paucis intorpositis redeat denmm p. 162, sic: ct rrdcnni nunc nd id dc ijuii dii/iTssus sum: Jiomani autcm, dum accijirrcnt dnminium fotius mundi cet., rccognitor mediis aut transpositis aut sublatis naiTationem uno tenore continuavif. similii(M' malo divisnm iiariMtionem de Maxirao p. KWi. 17. 16S, 3 recte
sino aliqua artc expleta et
,
:

non

CVM ADDITAMENTIS
coniunxit emendavitque tradita
stravit
p. ir)7, 12 ct

NENNIT.

14]

rem

roctc

Zimmer
fit,

priorem.

attamen ut
intcrposito.

onminn in (jnavis fere pagina libolli. di'nionnon rccto indc collegit ordinem moliorom tompore esse ut corrigendo pleraquo emendata sunt, ita quaodam corrupta.
p. ;<3,

fabula do Bruto

\:>'2 male intorrumpitur in toxtu Nenniano narratio do valio Scvcri p. 1G5 Nonnius barbaro scriptore parum intellocto ita cxplovit, ut Sevorum scribat valla fecissc duo, altorum contra Pictos, altorum

patris interfectore p. 150.

stommato

contra Scottos et Pictos.

vere in secundo de vallo Pii

eum

cogitavisse ostendit appellatio

hiatus

quam

ei

tribuit

ducta a vico prope Falkirk.

illic

traditae narrationis

corruptelasque

diasceuasta hic

evitavit et celavit sollerter

Gormanico
plerosquo

(p.

159)

principis Turingorum, sod adsunt hi apud apud interpretem tani Turingos quam Taringos frustra quaores. Ambrosius Gildanus quem locum tenuerit, barbarus auctor non prodit; Neimium ubi evolvimus p. 171, 4, fuit rex Francorum ct Britonum Aremoricarum certe explicite. Guorthemir secunduni narrationem p. 187 quattuor bella gessit, sed non enumorantur nisi primum secuudum tertium interpres quartum ita explevit, ut locuni belli secundi ad Episford inde ablatum seorsum numeret. eiusdem generis sunt anni regni passim temere adiecti, ut p. 153, S Fauno et Latino, p. 153, 23 Bruto. narratio p. 149. 150 de Aenea
facti

quattuor, apparet excidisse

cum Neguo Alani filius nomcn quarti filii

:

magis quam honesto. in vetusto laterculo filios habeat tros, ab his descendant populi

Taringi

et nepoto Bruto apud auctorom antiquum pertiu-bata quod conditorem Albae fecit pro Ascanio ipsum Aenoam (id quod ad Hierouymum onmino emendarunt tam interpres quam Gildani et Marciani), quam quod Brutum tam Ascanii quam Silvii filium facit, neque iusta modela ei apphcabitur nisi altero utro horuni expulso. id quomodo Nennius tomptavorit nequo tamon perfecerit, cum Albae conditoro narrationem fraudare nollot, ex ipso perspicies. abundant denique
fihis

eiusquo

Ascanio et Silvio
eo,

est tota

non tam

interpolationes exornantes magis

quam

narrantes, ut 148, 5 lacus additi Britanniae laudivir

fortis-.

bus;

150,

17

fdiiis
viri;

luorfis

mutatus

in

152,29 sagitta

feriens

non virum,

sed tempora

175, II
JSO,

aurea

ot

argentea;

Haec
expressa
Gilla

ut sine libro

numerus combustorum hominum adiectus: 178, 2 addita vasa 19 numerus magorum. emendari addive potuerunt, ita alia sumpta ex auctoribus ad,

sunt in interpretatione Hibernica,

litteris

cum

deficiant in recensione vetusta, in

cursivis.

de his maxime

quaeritur

hac editione utrum Nennius ea inseruerit an

atque visura est Zimmero
si

eius

interpres.

res ut incerta est, ita mihi

aliter

non omnia
esse.
p. 151

mutata additavo videntur ad Nennium revocanda sumptum ex Vergilianis adsumptis recognitionibus Clemontiuis stemma Aeueadum
eerte pleraque

ad

libros

cum habeamus etiam

ait

Latino'),

adiectum

est

sine

dubio

ante

Gillam.
,

et

additum esse

Nennius ipse negans id in aliquo volnminc Brittanniae reperiri sed fuisse in scriptionc mentis scrijitoris, negans item illos auctoros, scilicet scholia recognitionesque, a se ipso inspectos esse. cum adscribat sive Nennius sive Gilla (haec enim ex Latinis non afferuntur): hoc modo scnior noster nobifis. id est Guanuch, gcncalogiam Brito-

num

c.t; chronicis Romanorum collcgit, adnotarunt periti (Zimmer p. 250) intellegi librum Cuanach, id est annales deductos ad a. certe 628 a Cuano quodani Hibernico erudito lii apud vetustioros eius regionis auctores aliquoties adlegatos, hodic deperditos. roliquis locis cum reliquiac Latinae deficiant, ahquod adiumentum affert, quod in prae-

fationo Latine servata

Ncnnius
.

scribit libollum
.

se

coacervavisse tam de amiaJihus Tloet

nianorum quam dc cronicis

Scottorum Saxonumque
')

Hieronymi Euschii, Isidori, Prospcri

de anmihlins

et

ex traditione veterum nostrorum.

deficiunt genenitiuucs
(Inabiis
iian-ationiljiis

ea verba cum ad universam

lovom
ad
ct Cliani

In Latinis
ipsa

quamquam
cx
snnipsit

iiitcrpusltae

inter
iicc

niinus et

ettecta sunt
lortiissc

coMinnctis.

niagis

rcin

liicit

Noae filiuni iiiliilo quod imrrationem

,

altor.im Neniiius

cx

Kiiliiio
p.

per comineutariuin Hiberiiicum de

sex iietatibns eo

qiii

c.xtat

vetustiorem, quac csl opinio Zinimeri

20.

^42

HISTORIA BRITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII.

quae
ct
in

liistoriam pertinere videantur,

ea Nennius repperit ut annales

(v. p.
1

Bomanorum

et

traditmifs rrfirum
est

ei

suppeditare pntuorunt
Isidoro,
id

Ki),

ita

quamquam

compilator usus

llieronymo et Prospero

ipsuni
liaec

verisimile est; quapropter probabilius

nomina

agnitum esse a diasceuasta parum trahemus ad Nennii additamenta, et

153, 15.
p. 157),

vere aliquatenus

iis

respondent.

ex

Hieronymo Eusebio sumpti sunt Italiae reges 153,4 regesque Albani codicem Nennius adhibuit habentem adnotationem dePharaone Cenchre (v.

eam enim
ad Prosperum
p. 172,
1

vix sumpsit ex Gregorio Turonensi.

referas

quem annum

post passionem

un^m solum locum apud Nennium inveni, uimirum quod CCCXLVII, quem verisimile est in codice suo
(vol.
et
1

Nennium
hibito

invenisse sic ut legitur in IIK: reynante Grafiano sccundn Equuntio, adc.

Prospero
sic
:

1150

p.

459):

CCCXLVII
(p. 135).

Gratiano III
cet.

ct

Equitio

emendavit

Grafianus

Aequitius in regno

Bmnanorum

veram lectionera

cum
ex

Equitio servavit unus codex Carnutinus

Isidori originibus

loeum

68, 6

Nennius emendavit formatum

in recensione antiqua

ad eiusdem auctoris chronica. annales Scottorum Saxonumque intelleguntur sine dubio chronica Pictorum, quae supra p. 132 vidimus reperiri inter Nenniana partim historiae Britannorum inserta, ea cum finiant in rege eo, sub quo scripsit Gilla, pars partim ei subiuncta. neque tamen quicquam impedit, quominus anteriora Nennius extrema huius est:
historiae inseruerit.

rum,,
loci

Haec cum satis certa sint, de aliis utrius sint dubito. ad traditionem veterum nostromodo haec scribens de suis quoque additamentis Nennius eogitarit, trahi poterunt
148, 10.
154, 29seq.

quis scripsit
diiudicare.

utrum a
aetate

libris scriptis
si

quis156,1.8. 158,1. 165,7. 169,23. 177,7. 178,17. pendeat an ex popularibus fabellis, non meum est

narrationes

sunt
et

Nennianae
ipsae

quamquam

similibus

vetustiore

recensione

comprehensis

cedunt,

nequaquam
litteris

spernendae

erunt

utpote sive

ex

libris deperditis sive

ex ore hominum
hi:

consignatae saeculo octavo extremo.

ipsi historiae

Restant ex Bedae historia ecclesiastica gentis Anglorum excerpta alia

inserta,

sciHcet loci

Albion 147, 14

Cassivellaunus p. 164, 8

p. 164, 13

in

narratione
Karitius

de

rege Lucio

imperator

mutatus
:

papa Eu(c)aristus in Carausium

mutatus
p.

in

Eleutherium
Allectus

165, 16

additus

p. 165, 12

166, 2

Helena mater Constantini alia, ut supra (p. 1 32) monuimus, quamquam per se tam Nennius addere potuit quam Gilla, praefatio Nenniana Bedam non nominat.

historiae subiuncta.
illi

opinioni obstat,

haec quod

Orthographicorum
vitia in

in liistoria

hac vix operae pretium

e

est

meminisse.
ita

codex optimus
c

Harleianus ut antiqua quaedam retinet (quattuor

miUa),

pleraque eius aetatis

hoc quoque libro inveniuntur

pro ac passim, raro ae pro

ch pro

h in michi, nichil
varunt aut

ci

pro

fi

/'

pro y

p male inserta

in

dampnare.

Saxonicum ^ pro un uno loco

171, 12 in \ ocahulo Folcuiuild libri meliores aut scr-

cum p permutarunt.

de codice

vide supra p. 120.

NENNIVS
Eulogium brevissimuni Brittanniae insulae, quod Ncnnius Elvodugi diss

NENNIVS
INTEKFEETATVS.

cipulus congregavit.

LIBER BRITANNIAE
Ego Nennius
vodugi
bere

'

).

Ego Nennius
Yodugi
bere
10

El-

EI-

discipulus

discipulus

aliqua excei-pta scricuravi,

aliqua excerpta scricuravi.

quae

quia

hebitudo gontis Britanniae deiecerat,

quia
nullani
peri-

hobetudo gontis Britanniae antiquitates

et

origines

primo-

tiam

habuerunt

rum hominum oblivioni

in

15

neque ullani commemorationem in

libris

dedit neque
librisquc

scriptis

posuerunt docillius

tores

insulae

sunt.

commemoratae ego autem

antiquiin

Britanniae.

ego

coacervavi
tates,

2u

autem coacervavi omne quod inveni tam de annalibus

quas inveni

annalibus

Romanochronicis

rum

de

Romanorum
de
cronicis

quam
sancto-

sanctorum

patrum,
Hieroin

id est Isidori,

runi patrum, id est

25

nymi Eusebii,
nalibus

an-

Hieronymi Eusebii,
Isidori,

Saxonum

Prosperi et

30

de annalibus Scottorum Saxonumque et ex traditione veterum nostrorum. quod multi doctores

atque
nescio
librarii
scri-

Scottorumque et quas inveni ex traditione veterum

nosti'orum.

bere temptaverunt,

quo
an

pacto

35

difficilius

reUquepropter
e.

runt,

DEXTR.
C*D-(;,
incipit

imcr.

iiicipit

eulogium

1).

Ii.

i.

q-

iieimius

(niunius t")
historia

discipulus (om.
in

apologia neinnii

britonum

liistori..giafi

incipit

(mut.

historica) ortografm

6) congregavit mundi
l)rit..num
scriptis

manu

ponteriore in marrfine

C"

similiterqiw

incipit
.

apologia ueuiiii

l.ritonum
(cf.

historiografi gentis

6/7 eluodugi] saiicti elbodi

24

id est

26 prosperi om.

p. 125)

27 annalibus]

L L

28 saxonumque] auglorumque L
')

'Poteat item verti liber Britannicus'.

Zimmer.

144

HISTORIA BRITTONVM

NENNIVS (CW^GL).
mortalitates
fre-

quentissimas
clades

vel

creberrimas
rogo, ut
,

bellorum.
5

omnis
legerit

leetor

qui

Imnc librum,

det veniam mihi, qui

ausus sum post tantos

10

haec tanta

scri-

bere

quasi garrula
quiar-

avis vel quasi

dam
biter.

invalidus

cedo
satis

illi,

qui

plus noverit in ista

16

peritia

quam
15
satis]
libri,

mamis secunda

3 crebeirimas] frequentissimas (t cod. Lond. reij. 13 B VII

7,8 qui ausus] edd., quia cuius libri

et

delent

edd.

mbscr. explicit eulugium

C-VG,
(C-'L).

exiilicit

apologia

geutis britonum

NENNIVS
Effabihs Fonis
yit
.i.

Adiutor Benignus Caris Doctor

SLimuoli

Gaudium Honoris Isti Katholica Lege Magni Nos Omnes Precamur: Qui Ros Sit Tutus Vtatur
.1.

Beulan

Xfe

tribuisti patri

Samuelem
.i.

laeta matre
-i.

mator

Satiiuel

Ymnizat haec sempcr

tibi

longaevus Bcn servus

tui

Zona indue

salutis istum

phiribus annis
carmini praescribit : versus Neunii
(uennini L*) ad

Samuelem
religiosi,

filium magistri sui Beulani presbitori viri

aJ

quem
littera

historiam
claris

illam

scripserat

L
or-

17 caris]

C^L, carus C",

lef/i

Outschmid

19 ante
jrrojyter

sit videtiir

dinem alphabeticum.
"ib

g addita fortasse 23 beulan C,

27 post salutis

beulani
tis

hymnizat

CL

ins.

CL^,

delevit

L^

Pornifer qui digitis scripsit ex

ordine

trinis

Incolumis obtahnis sitque

omnibus membris
carmini praescribit versus einstlem Nennii
nifer

29

for-

CL,

fonifer (cf. fonis i\ 1) (rutschmid.

Eu

vocatur

Bcu

notis htteris

nominis quini.
33 en
34
q\iinis

jiriores contra libros, sed fortasse revte.

Qutschmid.

I.

DE SEX AETATIBVS MVNDI.

usque ad
diluvium

principio

mundi

Ab Adam
nxLii.

usquc;

ad

diluvium

anni

anni

nCCXLII.
Abraham
anni

a diluvio usque ad

a diluvio usque ad

Habraham

anni

DCCCCXLII.
ab
a

DCCCCXLII.
ab

Abraham usque ad Moysen anni DCXL. Moyse usquc ad David anni D.

Habraham usque ad Moyscn

auni

DC.

a Moyse usque ad Salomonem et priniam

aedificationem templi anni

CCCCLXXXVIII.
2 a

David usque Nabuchodonosor anni sunt

DLXVIIII.
ab

Adam
loniae

usque transmigrationcm Babyanni

suut

Salomone

usque

transmigrationem

imDCCCLXXVIIIL
Babyloniae usque

templi, quac sub Dario rege

facta est, anni

Persarum

DXII

computantur.

3 a

transmigratione

ad

porro

Dario usque

Christum

DLXVI.

domini nostri lesu Christi

ad praedicationem et usque ad
Tiberii explen-

XV
tur

annum imperatoris anni DXLVIII.

ab

Adam

vcro usque ad passioncm Christi

Ita simul fiunt ab

Adam
et

usquc ad predi-

anni sunt

VCCXXVIII.

cationem Christi

XV

annum

epi-

romani
4 a

imperii

imperatoris

Tiberii

VCCXXVIII.
is

passione
Christi

autem
peracti

passione
Christi

autem
peracti
20

passione

Christi

peracti

sunt

anni

DCCCCXLVI.

sunt

anni

sunt anni

(sic

DCCLXXXXVI CWHPQ).
CDQHLPQ
et

DCCCLXXIX
(sicD^^G,

DCC.CVIC2, DCCCi).

ad

v.

Z
SIN.
:

M
jiraescr. incipit

praescripta vide p. 113.

c.ipitulum
i

ccmputus

H
Z

sex om.

CDGZ
4

1 post niundi ins.

dccc.xlii

G
sunt

2 anni] auni sunt

CD-GL

3 anni) auni sunt

CD^^GL
anni dj d anni

5 anni]

annis Z,
7 a]

a.

CGL,

suut

a.

D"-

dcxl] dcxlii

HZ,

et a

CDGLPQ
sunt om.
aliter

usque] usque ad

Z GPQZ
dlxuiiii]

6 moysen

CLP, d

Z, anni sunt d

anni om.
coniputacio
lonis

Z
CD,

CWPQZ
9 adam]
a.

nabugodouor DG, nabugonosor Q, uabochodonosor Z post 8 1. alia inc. D' dcxluiiii Z, dlxxix D^G
,

igitur Q, a. itaque

DG

usque] usque ad

C^

10 sunt] computantur
Ixxxix C- (x add.
et

CD^GLPQ
D-G:
a. J,

dccc]

quingenti trecenti

H,

dcc

CDGLPQ CV6LPQ
CLP
...

9;10 babyIxxuiiii]

C^D^HLPQ,
.56.'(,

rursus erasa)

qui a traimniffratione Bahijloniae sire Darii

mers IIUDCLXX sectmdnm Hieromjmum, Abrahae 1476 ad passionem a. Abr. 2044 aniws numeral
requiritur

ab

Adam ad

passionem

sic

ut

/lic

a. 52-28

U
13
iiii

a]

et

CGLPQ
s.

babilonis

12 dlxui]
_
,

dlxiii

CLP, anni

dlxiii

Q, dlxiii colliguntur
a.
s.

DG
s.

christi]
a.

domini nostri iesu

(a. s.

cbristi

CDG/J', domini Q

14 anni suut uccxxuiii]

uccuiii

PQ,

a.

uccxx D'G,

inc.D^
798,

nam

71)8

18 dcclxxxx (nonagenti corr. in nonaginta //) 33 831; etiam alteri computationi ex

ui] pleriqtte,

dcc.uui C, a. s. ucc L, ctiam t" cl D': pru 796 expectes

add.
ita

C)

(831 -f 81

+
:

hac fortasse
-f-

effecta,

ut

adderentur anni 81

numerics (798 -f 33 912J, subesse videtufr idem

inscriptio nulln in

67

912)
i-o

DEXTR.
17
cf.

5 rcquiritur

M pro

\)C

8 requiritur LXXXIIII

LXXXVIII

p.

14!)

adn.: Brutus consul luit in

ni.

Koma epiromanus.
19

CHBONICA

146

HISTORIA BEITTONVM
ab incarnatione
auni

ab incarnatione

ab
anni
et

incarnatione

autem

eius

sunt

anni

autem

eius

autem
sunt
[sic

eius

DCCCCLXXVI.

suntDCCCXXXr.

DCCCCXII
D^^G), usque

annus Eadmundi regis Anglorum.

ad XXX annum Anaaurauht (anarauht CCr^,

rauth L^,

ana-

anauenaregis

rauht

(t^,

rauth L^)

Moniae (mone L),

id
est

regit

Mon, qui modo regCL)

est

num Wenedotiae
(uuenedocie
regionis
,

id

Guernet (suernet

DG

corr.

Guened
p. 43):

Zimmer
fiunt

igitur

anni

ab exordio mundi usque

in

annum

praeseuteui

VICVIII 1).
CD^LEPQ
')

D^O
si

ei
est

inde ab usque
passionis
1,

C^D^^G^^L

M
mundi
5196, incarnationis 912

Annus mundi 5228

igitur aetas

iucarnationis 1 esl

mundi

6107.

5
5

Prima

mimdi ab

Adam

usque ad Noe.

secimda a Noe usque ad Abrahara. tertia ab Abraham usque ad David.

quarta a David usque ad Danihelem.
quinta a Daniele usque ad

lohannem Baptistam.
iudi-

10

sexta a lohanne usque ad iudicium, in quo dominus noster lesus Christus veniet care vivos ac mortuos et seculum per ignem.

CDaELMPQZ
SIN.
etas
:

3 sunt om.
ig.

D^Q

dcccxxxi] sic plerique, etiam

a.

CD\

dcccxxxii 7/

um.

CD6 Z
Q

aet. m.] a.

m. Z, m.

CDGLPQ
q.

5 usque om.
autera aetas

Z
Z

liabraliam

anteipraem. item muudi 6 ab abraham

M
q.

7 quarta]

MQZ,
i.

quarta aetas CIILP,

DG

8 quiuta]

aetas

liele]

a danielem Z, ad dauielem U^, om.

iohaune]
baptista

M
in

a dani9 sexta]
s.

usque om.

Z
.
.

iohanue
.

baptistam om.

Z
L

quoque

DOPQ

quo (qua Z)
(d. n.
i.

9/10 iudicare

C'

(super quando scr. uel in quo)

i.

IIMZ, quando veniet iudicare doniinus noster

Q)

C^DOPQ, quando

u. d.

chr. iud.

10 ao]

et

DGLPQ

et]

ac
:

CDG
i)/

DEXTR.

3 angelorum

11.

HISTORIA BRITTONVM.
NENNIVS

NENNIVS
INTEBPRETATVS.

niSTOBIA BlilTTONVM.
Brittannia insula
Brittannie insule
(igitur Ij)

experi-

mentum
5

iuxta tra-

ditionem veterum
explicare

curabo.

Brittannia iusula a

Britannia insula
a Britone
filio

Brittone

(britone
Isioconis,

Isoco-

CL)
10

filio

nis dicta cst vel ut

alii

qui fuit

filius

Alani

dicunt

de genere laphedi
(iaphed L) dicta est
vel ut
alii

dicunt

quodam

Bruto

consule

Romano
15

quodam Bruto primo

consule Roraano.

dicta').

haec consurgit ab Africo boreali

ad occidentem versus:
5

DCCC

iu longitu-

Alhion autem fuit prinium nomen insulae Biitanniae^). octingentorum miHum pas-

dine

milium,

CC

in

latitudine

spatium

habet^).
et

in ea sunt viginti octo civitates

suum in longitudine, ducentorum milium passuum in latitudine spatium habet.

in

innumerabilia
castellis-')

promontoria

cum

in-

ea

sunt

XXVIII

praecipuae
sunt:

civi-

numeris

ex hipidibus

et Latere
20

tates

quarum nomina haec

c.

[vide

fabricatis et in ea habitant quattuor gentes

10

infra

66^].
lias,

sunt niultae in ea civitates

insula Britannia habitant
et

Scotti Picti

Saxones atque Brittones.

praeter

innumerabiles arces et castella

in

aedificata.

quattuor gentes, Scotti

Picti et Bri-

CDGHKLMNPQZ et
]>assim
(licta

tones et Saxones.
codices

111
a britania insule Z; propter CD^^GL vide praef.
1 brittannia

SIN.: praescr. de

quadam

peritia

(constanter)
,

K (fere
.i.

conslanter)

(constanter)

M^

(hoc loco), brittania M^, bryttannia rel bryttania deinceps

7.

S M
2,

britaiiia vel britaunia

Z
-i

insula] igitur insula C.

8. 10,

ergo insula 5

dicta]

UKZ

1.

est

C-l/iV, uocatur plerique

britaunia surgit
boreali]

consurgit]

HKMKZ
lioreali Z,

1.

2,

auteni surgit plerique, autem insula surgit

.?,

DG,

autem insula

ab

africo] 7iJ/iV 1. 2,

ab infranco
uersa

ad aflVicnni

-//,

ab

af(f)rica plerirpie,

ab aufrica
ortu

KMN
G,
in

1.

3, boriali

H,

brumali plerique, brumali

1.

id cst bieniali siue boreali

DG
Z
in

4 ad om. 5
rail.

ab occidente 9
lat. oi.

uersus]

HKZ

2,

MN,
1.
7.

uergeus plerique
2,

dccc] dcccc

longo

cc in

N
MX

in lat. sp. liabet]

HKMNZ
5.

(et ins.

om. D',

longitudine

ins.

P) porrigit (porrigens

DGP^
cum

6.

S.

10,

Q) in latitudine (in lat porrig seq. spatio vacno 11)

spatium plerique

in]

ct in

3IN
c. 6(><^)

xxuiii ciu.] plerique

Gilda, ciu. xxuiii

4,

xxxiil ciuitates (quae

deinde enumerantur, ride infra

7/8

cum innumeris

(innumerabilibus

MN 8)
'.

... 9 fabricatis

om. 9
1. 2,

lap. et latere]

HKZ

1. 2,

lap. et lateribus plerique,

latere et lap.
1.

MN
5.

fabricatis etj

HKMN
quattuor]
br.

fabricati sunt Z, fabricatis plerique

babitant]

HKMNZ

2, prius

habitabant plerique
6. 8. 9. 11,

tres
4.
7.

N
10,
')

10 saxones atque (om. Z) brittones] atque saxones

saxones et antiqui brittones

et br.

DGPQ 3.

saxones et

MN
Romae
post

Hieronymus

a.

Abr. 1507:

cxactos reges

primum consules a Bruto

esse coeperunt.

Scripserunt auctores fscr. enim loco II) a Dardauo emanasse principinm (dardauuni principi.) emanasse loco I) Britonum: pater fuit Troii Troius pater Priami et Anchise: Ancbises pater Euee: Encas pater Ascanii ins. ') Gildas c. .3: Brittannia V29 (nobis 4). hoc loco et denuo p. 149, .5 (cf. ibi adn. 1) cod. Canlabriij.
:

Mm

insula
')

ab Africo
l.

boriali

propensius tensa axi,

DCCC

in longo milium,
castellis.

CC

in lato
*)

spatium

tenens.
1,

Gildas

c:

bis dcnis bisque quaternis

civitatibus

ac uonuullis

Deda

h. eccl.

(ex

Plinii n. h. 4, 16, 102): Brittania oceani insula, cui

quondam Albiou nomcu

fuit.

19*

148

HISTORIA BRITTONVM

HISTOBIA BBITTONVM.
8

NENNIVS INTERPRETATVS.
Insula Gueith a meridio contra Bri-

Tres magnas insulas habet,

quarum
umbiHco

una

vero'it

contra Armoricas
:

')

et vocatur

tanniam

(sita est),

Eubonia

id est

Manau

insula Gueitli

secunda
eius

sita ost in

maris inter Hiberniam et Brittanniam et

i

ab occidente inter eam et Hiberniam, insulae Orcades a septentrione contra eam.

vocatur

nomen

Manau^):
Orc.
sic

alia sita est

Eubonia, id est in extremo limite

Pictos et vocatur

orbis Brittanniae ultra

in

proverbio
iudicibus

antiquo

dicitur,

quando
10
fit:

de

vel

regibus sermo

'iudicavit Brittanniam

cum

tribus in-

'sulis'.
;)

Sunt in ea multa flumina, quae confluunt ad omnes partes, id est ad orientem, ad occidentem, ad meridiem, ad sed tamen duo flumina septentrionem praeclariora ceteris fluminibus Tamesis ac
,

flumina praecipua in ea,

Sunt in ea hinumcrabiks lacm. duo Tamesis et Sa-

brina, super quae naves et rates insulae

li

Britanniae
himtur.

cum

divitiis

totius insulae ve-

Britones olim totam insulam imIcht

Sabrinae quasi duo brachia Britanniae, per quae olim rates vehebantur ad portandas
divitias
2u

w pleverunt a mari
Orcadum.

usque

ad mare

olim implentes

pro causa negotiationis. Brittones eam a^) mari usque ad

iudicaverunt.
et

mare

*)

CDGEKLMNPQZ
(c solet notari id
i.

codices

1.

2. 3.

4 (ad

c. 8).

5 (ad

c.

S).

6-10.

SIN.: 1 tresl et tres

N
et

magnas om.
uocatur

liabent

N
D^G,
witli

2 una] una australis

gentes armonicas C*.

MN
7,
,

contra] 0-C

ultramarinos

Z britones L
est)

armonicas 6"-H, gentes armoricas

gentes armoricas
inis

om.
3.

1.

2
9,

3 insula]

MNZ
wyth

gueitli] CDGL sita Z umbiculo i/*.

om.

guerth M, wiht
2

CP

4. 5.

8.

DGLQ
nomen

6,

7,

cum interprete wych 10

1. 2,

ITKPQ,
con(n.
e.
e.

sita est]

4 intra 9

4/5 et uocatur

eius]

HKZ

uocatui-que n.

5 euonia ^, fubonia G 5. 6, feubonia S: corruptum sine duhio ex forma om. 4) plerique, et nominatur Latina Jlonapia, fortasse per Orosianam librorum deteriorum Euania {suprascr. in cod. Rehdigerano uel euonia) 6 manau] maunu Z, manay CDGLP 3. 5. 6. 7. 8. 10, 1. 2, lis N, uel M, om. reliqui id est] extremo] extrerao (-ma M^) alia sita] tertia sita CD^GLPZ 3. 4, tertia manai Q, menay 4, man 9

MN

HKZ

MN

boreali

MN
C

limite]

Umide G, om.
ost
.
.

Q
est

7 orbris

pictus

8 orc]

SK 2,
10,

orch 31

1,

orca Z,

orcania

[suprascr.

orc id

orcades insula id est sub arco posita)

.

D
10

(suprascr.
7.

orcades insule)
5,

GP
Q
1.

3,
9,

orcauia insula {in mary. orcade

id
ins.
.
.

sub
om.

a.

.)

L, orkaneia 8, orkanie 6.

orkaniae

orcanie

orcanei 4
(d. a.

sic (ut ins. Z,

enim

DG
.

5. 6.

7.

8.

10) in prouerbio antiquo (prouerbiis antiquorum

uel] et

Z)

dic.

MN 10) om. 9
BKMN
MN,
ad
or.
1. 2,

9 quando

ftt

MN

10

fit]

plerique, sit G, fuit

5. 6. 7'.
6'.

HK

iudicauit]
fl.]
fl.

iadicaliit plerigue, regnauit

Z
(et

britania

cum om. D'

10

12 multa
partes] partes

raulta

flumina {om. multa)

2.

quae ... 15 sed om. 9

10)

13 ad] per

oius
or.
t.

MN
occ.

ad occ. ad mer. (et

ins.

ad

CL,

et ad 10) septentrionem (septeutrionalem 7)]

ad
(d.

ad
9)

ad aquilouem ad meridiem Z, ad
9j]

or. et occ. (et occ.

9.
.2?

om.

N)
duo

ad mer.
sunt
7.

et sept.

MN
suut
t.

15 sed
d.
fl.

t.

d.

flumina {om.

CHKLPQ
S)]
S. 9
7.

1.

2. 6.
fl.

8.

10,

sed

tanien

fluminia Z,

DGMN

16 ceteris fluminibus {om.

ac]
et

cetis

aliis

ta.meiisis

D^GMNZ
1.

DGMNqZ
quem

6.

17 sabrinae] sabrina il/y,

naui 9 brachia]

10, thamensis 6, taniisia CX^^Z/P 3 sabernia ^V, sauerna C7;>P 3. S, seuernia i

2. 4. 5,

quasi duo ... 149,3

inuenij
rate

HKMNZ

brachiatoria

reliqui,

brachitoria Z/

18 quaui H,
3.

M
10
7.

6.

8
olisti

19 pro om.

CIKILPQZ
7.

ad portaudas] apportandas Q, ad deportandas negotiatinis P, negociorum Z 3. 6. 7. 8. 10

a mari (mare

(-tantes

C)

CDGLMNP

20 olim implentes

eam]
ruut
(,ad

impleuerunt britaniam Z,
S.
3.

eam
maro
')

DGPQ 3. G. om. Cj DULPQ

et

autem (om. N) olim impleueruut eam et 3IN, eiiim iam olim impleue2^') u. ad m. iud. {om. Z)] iud. a uiari usque ad mare C
10

6.

8.

id ost ultramarinos Britones ins.

C'"L.

")

quam

Britones insulam Gueid vel Ciuith (uocant ins.

^)

.Slevenson cuntra lihros),

quod Latine divorcium

dici potest ins.

C^^L.

Gildas

c.

3: IJrittanuia insula

duorum ostiis nobilium fluminum Thamesis ac Sabrinae veluti brachiis, per quae eidem olim transmarinae de*) id est a Totenes usque ad Catenes add. C" liciae ratibus vehebantur, aliorumque miuorum meliorata.

manu

recenti.

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

1451

HI8T0BIA BEITTONVM.
10
Si

NENNIVS INTERPItETATVS.
insula,

quis

scirc

voluerit,
est

quo
liaec

tomporo

post diluviuni

liabitata

hoc experimcntum bifaiie inveni.

Post diluvium orbis a
partes
divisua
est,
filiis

id

cst

Noe in tres^/pmw. Europam et

Africam ct Asiam:
in
5

Sem
in

in Asia,

Cham
primus
lapiict

Africa,

laphet
tribus
et

Europa.

liomo venit ad

Europam de genere
filiis

Alanus cum
con,

suis, id est Isa-

Armenon

Negua.

Isacon habuit

fihos quattuor: Francum,

Romanum,

Bri-

10

tum, Albanum. Armenon autem habuit quinque filios: Gotum, Uilegotum, Cebotum, Burgandum, Longobardum. tres fuerunt filii Neguae: Uandalus, Saxo, BoaSaxone filio Neguae orti sunt rus.
Saxones.
Britus

autem
fihi

a quo Britones,
filii

c/. p. io,

h.

is

ipse fihus Isiconis,

fihi

Alani,
filu

Fethuir,
fihi

Ogaman,
fihi

fihi

Tai,
fihi

Boidb,
filh
fihi

Semoib,
fihi fihi
20

Athacht,
Asra,

Aoth,

Abair,
loran,

Roa,

fihi

fihi

lobath,

laphet,

fihi

Noe.

hoc modo traditur

in veteribus historiis Britonum.

In
5

annalibus
est').

scriptum

autem Romanorum sic Aeneas post Troianum belfilio

In annalibus autem Romanoruni narratur:

lum cum Ascauio

suo venit ad Italiam

codices

Aeneas filius Anchisae post captam Troiam ad Itaham venit et accepit

CDGHKLMNPQ
SIN.: 2 haec

et

13. 610 (non habet Z)

insiila]

ante hab. est G, om.

sic

C^D'PQ
7.

3.

6.

8.

10
a.

.*?

bifariara 6.

7.

W,
ad

bifaria />'

4 autem ronianorum] hebreorum 9 6 ascanio (ascauo

uenit in
')
it.

om.
iulo

MN
(iulio

5 aeneas]
10)
6.
7.

igitur
f.

MN
s.

scriptus 1

traianum
it.

M
1,

MN)

i.

suo]

a.

id est

10, a.

id est iulo

uenit

inierponunt

hoc

loco

quae sequuntur
et

MNZ
filius

(et

8):

(de

genelogia britonum
,

de origine britonum
/f

praem.Z): De Romanis vero (om. Z)

semper)
tilia

Graeeis trahunt ethimologi.im

id

est

de

matre Lavina (labina

,

Latini regis Italiae

et

patrc (progenie

MN)
ille

Silvi

Aeneae

(siluianiae

siluani

MN)

filii

Inahi

(enachi Z)

filii

Dardani.
et

idem

(f!

Z) Dardanus
(tr.
f.

Saturni regis (rex Z)

ad partem Asiae

Trous

filius

Dardani

d. Z,

M,

illic

N)

aedificavit

Grecorum (gothorum Z) perrexit urbem Troie (troic N). (DarEneae (anenee Z),
filiae

danus pater Troi

Italiae. et

ins.

MN).
Z)
(stripe
et
.2,

Trous (troius

MN)
Z,

pater Priami et Ancliisae, Ancliises pater

Silvius filius

Eneas pater Ascani

(astani

et Silvii (silluii Z).

Aeneae

et

Lavinae
et

Latini (om.

MN)
orti

regis

de stirpe

Z)

Siluii
(et

(silluii

om.

MN)

filii

Aeneae
jfilii

Lavinae

(ex labina

Z)

sunt

Remus
fuit in

et

Romulus

Brutus

br.

om.
id

MN),
est

tres

(duo
ilie

MN)

reginae

sanctimonialis Keae

(sancti-

monialis pro/;'mi reae

reae suprascr.
(sic

iliae J/,

reaeiV), qui feceruut Komam.

Brutus consul

Roma epiromanus

MNZ;
[c/.

{om.

Z)

servitutem R(mie
subigit.]

usque ad oceanum
(britones Z),
dicitur

et

quando expugnavit Ilispaniam ac detraxit cam Sieronymus Ahr. 1875 mb ruhrica Romanorum consulum Brutus Hiberiam quam habitabant (habitant Z) Bryttones postea tenuit Hryttauiam insulam
cf.

p. 14.5 col.

v. 17118),

Komanorum

(om.

Z)

filii

Posthumus, quia (qui

(c

i^)

post

ideo (ido J/) (filius illi Z) olim (olli Z) Silvio l'osthumo orti (om. Z). mortem Aeueae patris eius natus est. et fuit niatcr eius Lavina super

claudestina quaudo preguans erat (quando fuit pr. et Z).

ideo Silvius dictus

est,

quia in silva natus est (et

,

im. Z), ideo

(quia

Silvei

Z, siluatici

M,

saluatici A')

dicti

suut Romani reges (reg. rom. Z)

et Bryttoncs, qui

Z) de eo nati sunt. sed a Bruto Bryttones (britones Z) et de Bruti stirpe (stripe bruti Z) surrexorunt. Additamenta diversa inserunt codices quidam deteriores, ut Cantabrlgiensis Mm. 5. 29 id ipnim quod supra ad p. 147 nol. 1 praemittens scriptum cst ab auctoribus; ilem aliud Ilotomagensis incipiem: sic in adn. ordinatur genealogia Eueae et Priami qui expuguatur in Troia, Jinieiis filii Satunii filii Coclii, qiwd
rettulimus
,

ad

h.

t.

edidit Petrie.

150

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BBITTONVM.
et supcrato

NENNIVS INTEEPBETATVS.
filiani

Turno accepit Laviniam

Fauni,
et
filii

Laviniam,
Pici,
filii

filiam

Latini.

filii

Fauni,

filii

Latini

filii

Pici,

filii

Saturni in

Saturni in coniugium.

superato

coniugium

post

mortem

Latini reg-

num
5

obtinuit

Komanorum

vel Latinorum.
5

Aeneas autem Albara condidit et postea uxorem duxit et peperit ei filium nomine Silvium '). Silvius autem duxit uxorem et gravida fuit et nuntiatum est Aeneae,
quod nurus sua gravida esset et misit ad Ascanium filium suum, ut mitteret maguni suum ad considerandam uxorem, ut exploraret quid haberet in utero, si masculum vel feminam. et magus consideravit uxorem et reversus est. propter hanc vaticinationem niagus occisus est ab Ascanio, quia dixit Ascanio, quod masculum
haberet
erit,

Tunio Aeneas post mortem Latini regis obtinuit regnum Latinorum et condita est ab Ascanio filio Aeneae urbs Alba longa et uxorem duxit et peperit ei filium no-

mine Silvium.

Silvius deinde duxit

uxorem

et gravida fuit et

nuntiatum est Ascanio

10

lu

quod uxor filii sui gravida esset et misit nuntios ad filium suum, ut mitteret magum suum ad considerandam uxorem, ut exploraret utrum filium an filiam haberet. magus ivit et reversus dixit ad Ascanium,
quod
filium
vir
et:

haberet
erit

in

utero mulier
occidet
et
erit

et

15

15

dixit:'

forfis

et

patrem
exosus

suum

matrem suam

in

utero

nuilier

et

filius

mortis

quia occidet patrem

et erit
:

suum

et

matrem
morvocatum

omnibus hominibus. in nativitate eius nominatus est Britus luater mortua est.
et postea uutritus est.

suam
20

exosus omnibus hominibus.

est filius et

sic

evenit

in nativitate illius mulier

tua est et nutritus

est

nomen

eius Bruto.
et

CDQEKLMNPQ
SIN.
regis
:

codices

13. 610 {non hahet Z)

lauiuam

1 accepit

om.

MN
MN 8

NQ
filii

8.

9,

labiuam
.
. .

latiui]

S,

latiui su^irascr. regis

D,

latini

O^D-OL

S, latiui regis italiae

3IN

fauni

in

couiugium om. 9

pici]

piri 8,

pisci

CL^

in

coniugium post regis

latiuorum]

italiae

3/4 regnum] aeneas

regnum

MN 8
cum

4 romanorum] itaUe 9
7 siluium]

uel

HK
6.

1.

2,

om. rcliqui

5 aeueas]
a.

HK
filius

1.

2,

ascanius reliqui
et postea ...

interprete: de perturbata nar-

ratione diximus

p.

140
et]

autem]

aeueae
ei]

quae nunc est roma 9

7 saluium

6 dux. ux.
ascanius

7.

10

quae

labiua (lauiuia

8)

aeneae

MN 8
9

siluius]

MN

718 et grauida fuit] quae concipieus (accipiens

et sic

N)

grauida facta est

MN 8
s.

8 nunciatia-

tum

aeneae] ascauio 3-

interpres

9 uurus sua
ut mitteret om.

gr. esset] gr. ess. n.

Q, uurus sua gr. erat

(et ins.

N) pregnans

MN S
2.

9/10 ad ascanium ... 11 suum] et misit

filium om. 3
1,

magum

ad om.

siluium 3^, delevit interpres

exploraret]

N
M)

11 uxorem] u.
iu ut.]

suam

MN 8

10 ascanium]
11/12 ut
si

HKMN
cons.
o.

8,

u expl.

et expl. reliqtd
1.

12 hab.
et {ovi.

EKMN
7.

1.

2, in ut.

hab. reliqui

MN8 ux. cons. N 8,

om.
h. u.

13 ct magus]

EK

2,

et uenit
3. 6. 7. 9.

magus
10

reliqui

13/14 considerauit uxorem]

3. 9)

mulierem

CDOLPQ
asc.

14 et reuersus est {om.

om.

magus

est {om. 2)
a.

ab

quia dixit] dixitque

CDOLPQ
siluio
3. 6.
7.

3'. 6.

10,

et dixit
3-,

MN MN

14/16 propter
8,

dixit

3'-.

15/16 ascanio]

aeneae

filio

CDGL31NPQ
(?)

3K

6.

7.

8,

ascanii (?)

filio

om. 9

17 in utero
et filius mortis
7.

mulier] uxor eius (eius

crit]

filii

O, om.

iu utero
7.

CDQLPQ
3,

10, in utero [om. mul.) 9

EKNQ
fortis

1.

2,

et fatus

(facuudus

10, factus 8) mortis (eius ins. 7) erit (erat 9) Z>' 4. 5. 6.

8.

9. 10,

et fatus mortis eius (eius mortis

C") esset

C^D-QP

vir fortis erit interpres

illiu.s

et fatus (factus /,', faetus

^)

eius crit fortis

C-L,

et fatus (sic

D, fatuus suprascr. uel fatus P) inquit

fsuj>ra p. 123 sub 11),
dejicit

erit fortis {sic

D,

forte suprascr.
lei/itur

vel

P)

epitome codd.

DP
C.

M,

uhi

iam

inter

mulicr

ct

propter

in

litura scriptum

manu

posteriore

et
7.

filius esset

omnium hytalorum
sic

fortissimus

amabilis (vide supra p. 137)

18 quia occidet (occideret /i

7.

10, occidit D', occidet inquit

et
erit

CD^OL 3) N)
>!.

patrem suum (om.

CD0LPQ3.

6.

9.

10) et

matrem suam {om.

8)

exosus]

lihri,

etiamN,
3.
7.

fuitque sine duhio in

(vide supra)

19 honiinibus] geutibus
est m.agus
vid.) 8, ut
eBt)

y
10,
9.

20

2'ost sic ins.

propter hauc {om.

uaticinationem (uaticionem K) occisus

8.
9.

ab

eis (ascanio

MN 8)
uam
10,

et {om.

MN 8) CDGLMNFQ
21
et

10

in]

ut iu

CDOLQ
7.

(ut

quia

in 0.
3.
6.

7.

iu P, quod in 9
esset

illius] ipsius Q, inc.

est ni.
britto
')

DP

7.

m.

Q
. . .

mulier] mateV M'' P' uocatum] uocatumque CDGLMNPQ

20/21 mortua
3. 6. 8.
9.

10

22

CLEM'^

3,

brito (suprascr. uel brutus)

DO,

brutus

Q
anuum
captivitatis Troiae
.
. . . .
.

Eieront/mus Abr. 838 seq.: Latinis

post tertium

reguavit Aeueas
filius
.
. .

Acneam lauus Saturnus Picus Faunus Latinus urbem condidit Ascanius Silvium rostumum
. . .

antc

in Italia

regnaverunt

Ascauius Aeneae
filiuni

Albam

fratrem

suum Aeneae ex Lavinia

educavit.

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

151

NENNIVS
(C^TfH?"
ct

om.

NENNIVS
INTKnVRETATVS.

prim is posfrcmisqtic L).

Ilacc est genealogia
(bruti
istius

Briti

G) exosi nunquam ad senos [sic]

id est Britones ducti

Scotti (scocti

quandoque volebant C) nescientes

originis

(origenes C) sui ad
istiim

domari

(Jiinc

incipit L).

Britus
brito

Britus vero
Silvii,
filii

filius

(brutus G,

L)

fihi

Ascanii,
fihi

vero
f.

fuit filius Silvii

f.

Aeneae,
filii

Anfihi

Aschanii
(f.

Enee
asa-

chisae,
fihi

Capen,

ebnee
f.

f.

Assaraci,
fihi fihi

chanii Cf)
f.

Anchise

Tros,
tonii,
fihi

ErechDardani,
filii

(asarici

Capen f. Asaraci G) f. Tros f.

(erictonii
filii
f.

lovis,

Sa-

Erectonii

turni, fihi Celi, fihi

CL)

Dardani

Tchuris'),
rastres
,

fihi

Zo-

lupiter (iouis

C^L)
(g.

filu
filii

de genere
cain

Cam
cain

ram ^),
fihi
tis

MesCham,

DGL,
fiUi

g.

maledicti riden-

C)
tis

maledicti
et

videntis

riden-

Noc.
buit

patrem '), filii Tros fihus

>

patrem
filios

Noe.
habuit

Erechtonii duos hafilios

Tros (quos G) vero

duos

Ihum

et

Assaracum.

Ilius

Hihum
30

Asaracumcivita-

condidit Ilium, id cst

que.
dit

Hilius coudi-

Troiam
eius

fuit

filius

Hihum
,

Lamidon pater
Assaracus

tem, id est Troiam

Priami.

primo

genuitque

(que om. G)

Lame-

autem patcr Capen fuit, Capen pater

Anchisac, Anchiscs
pater Aencac, Ae-

don (sic Z)', lamidon CD'^L, laimeipsc est don G). Priami. Asapater racus autem genuit
Capen.
chises
ipse
est

neas pater Ascanii,

qui ipsc avus Britonis

cxosi.

pater Ancliise.

Angenuit Eneipse

am.
')

Eneas
ficticii

'Saec
27:

effeci
.

ex Hibernico mic Polloir' Zimmer.

.

-)

Clemeniis

recognitiones

Btifino Latine

versac
et

4,

Cham

cuidara ex
. .

filiis

suis, qui
artis

Persarum ducitur genus,

')
'filii

magicae

Mosraim appellabatur, a quo Aegyptiorum et IJahyloniorum tradidit disciplinam: liuuc gentes quae tunc crant Zoroastrem

iippellaverunt.

maledicti ridentis patrera codices

duo habent Latine\

Zimmer.

152

HISTORIA BRITTONVM

HISTOBIA BEITT0NV3I.

NENNirS
(CBKiL).
pater Aschanii (ascanii

NENNIVS INTERFRETATVS.

CGL:

desmit

L)

').

sic inveni, ut

tibi,
5

Samuel, id est
Beulani pres-

infans magistri mei,

id est

byteri, in ista
scripsi.

pagina

set

haec

hoc
est

modo

senior
id

genealogia
10

non
aliquo

noster nobiUs,

scripta

in
(?)

(aUqua

volumine
,

Guanach, genealogiam Britonum ex

chronicis

Britanniae
scriptione

set

in

Romano-

mentis

rum

coUegit.

scriptoris (scriptorit
15

G)

fuit.

Post multum intervallum iuxta vaticinationem magi,

aliis,

Post multos annos postea iuxta vaticinationem magi accidit, ut Britus coram

dum

ipse ludebat

ictu

sagittae

occidit

cum patrem suum

et expulsus

rege patre sagittaret et sagitta eius cavitatem temporis

20

non de industria, sed casu.

5

regis

percussit et occidit
et ex-

est ab Italia et arminilis fuit et venit

ad

statim regem, id est patrem suum.

insulas

maris Tyrreni

et

expulsus

est a

pulsus
niaris

est

deinde
et

ab

Italia

ad insulas

Graecis causa occisionis Turni,

quem Aead
Gallos

Tyrreni

Graeci expeUunt
occisionis

neas

occiderat,

et

pervenit

ab insuUs

causa

Turni,

eum quem
est.
et

usque
10

et ibi condidit civitatem Turonorum, quae vocatur Turnis. et postea ad istam pervenit insulam, quae a nomine suo accepit nomen, id est Brittanniam et implevit eam cum suo genere et habitavit

Aeneas
55

occiderat.

deinde venit ad Fran-

cos

et civitas Torinis

ab
et

eo condita

et postea venit

ad insulam Britanniam
eitis

occupavit

regnum
est
et

insula

ex eo
suo

nominata

implevit

eam cum

0D6LBKMNPQ
SIN.
:

et codices

13. 610 (non habet Z)

m. uero
9.

iniiltum] ni.

enim

CVGLFQ,
6.
7.

3IN
3
etiam

6".

7.

S.

10

interuallum]

i.

temporia

C-DOL
.
.

2 ludebat] luderet 4 non de (om. Q)

in litura

CDOLMNPQ

3.

8.

10

aliis]

iiueris

3IN

ictu (inopino ictu

C^L)

ind. sed (de Ins. 6) casu] sic libri,

et

olim stne dubio

dorainus

M,

ubi

iam leyuntur
4
et]

scripta

vianu posteriore haec:

7.

oranes 10,
et
1,

superabat
per

ut

omnium
idcirco

uideretur
Jf^,
inc.

propter

hanc

causara

CDOLPQ 3. 6. CD^LHP 3. 9, arminiis Z)',

10,

8.

9.

lioo iV,

autem inuidia

M^
2,

5 arminilis]
ariminis
6. 7. 8.

annilis

KM

armimilis (vel arimiuilis) 6, armimillis Q, arraillis

armigcrjV: ab

italia et arminilis fuit

corruptmn

esse

e.c

ab

Italiae terrainis coniecit

Gutschmid, a Ronianis
tirreni

fugit Hireclijeld

uenit] peruenit

MN

5/6 ad insulas] in insulis

Q^

G terreni H3I,
occasionis

6/7 a graecis] inde

MN
7.

7 causa] pro causa

3. 6.
7.

CDGLPQ

3.

6.

7.

8.

9.

10

H^

8 occidit

N MN
1,

9 usque ad

g.

CLMNP
3. 6.

10

9/10 turonorura (turonum Q, torronorum J/A^ ) quae (quo 10) uocatur]

militis sui qui

turonoruin et voojiuit
turnip

eam a nomine cuiusdam

8. 9.
3.

(quae O') uocatur

i.

CL

10

turnis] turnus
p.
6.

C^X,
9.

C^DOPQ
uenit ins.

10
7.

postea] poste 9
8. 9.

11 ad
ins.

p.

insulam (insulum

il/a)]
3.

ad
7.

i.

ins.

ad

ist.

CDOLP

6.

10, uenit ad ist.

noni. acc.
3.
6.
7.

MN

Q
i.

12 suo nom.
eain

CDOLPQ
7.

8.

10

brittannia

CLMNPQ
3. 6.
7.

12 13 et

imiil.

cum

suo genere (sua gente

6.

8.

9.

10) ct liabitauit (hahitabant 8) ibi (in ea

M)

ab

autem (quidem
i) om.

10, si

quidem

CDOLPQ CDOLPQ
Serviana
Troius,

3. 8.

9)

die (tempore

CDOLMPQ
et

8.

9.

10)

li.

est {om.

N
ad
qiio
.

')

Deprompta sunt haec potissimum ex

8,

scholiis Veryiliains Philargyrii

filia

(leortj. 3,

35

(similiter
,

ad Aen.
llum,

130): ex love

Electra Atlantis
et

nascitur

Dardanus, ex
Priamus
2,
.
.

Erichthonius

ciiius

cuius Assaracus, cuius

Ilii

Laomedon

Capyis et Laoinedontis
1,

Oapyis Ancliises,

cuius
fidsse
bell.
,

Aeneas.
id

coiiditorem

eadem sclwlia memorant ad Aen.

est

267.

166; Assaraci fratrem

6, 1150

eum

quod

Oraeci auctoieajx^riter tradiuU, aut ejjectum

ex loco Vergiliano

aut adhibitus Dictys

Troi. 4, 22-

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

153

HISTORIA imiTTONVM.
ibi.

NENNIVS INTIJRPHETATVS.
gcncre.
eius

ab

illo

auteiu
iii

di.-

babitata cst Britdicui.

hoc

cst

initiuin

inhabitationis

tannia usquo

lii.dioiiuini

secundum Romanos.
T>c rcgilms

Romanorum.
est

lanus rex Hesperiorum

5

primus rex

qui apud

Romanos

rcgnavit: ex co mcnsis

lanuaritts nommatur.

deinde regnavit Sa-

turnus, deinde hqypiter, deinde

fdius lovis, Picus fiUus lovis, dcimle

Dardanus Faufilius

nus annis
10

XX,

Latinus eius

an-

nis

L 5).
tribus annis, Ascanius

11

Aoneas auteiii regnavit tribus annis apud Latinos '). Ascanius regnavit annis

Aeneas
occidit.

Silvius annis XII, donec filius Britiis

XXXVIP).
filius

post

quem

Silvius

Aeneae

Silvius

XXXIIII, cum nomen oraniuni rcgum

regnavit annis XII, Postumus annis

ex eo
usque ad Romtdum, qui filius Reae Silviae, Numitoris, filii Proci Silvii, filii
Silvii,
filii filii

triginta

novem, a quo Albanorum reges

suut
'),
16

Silvii appellati

filiae

Aventini

Arcmidi
Tiberii

Silvii,

filii

Agri])pac Silvii,

Silvii,
Silvii,

filii filii

Alhani
20

Silvli,

filii

Ascani

Postumii Silvii^):
hic et Britus
filii

cuius
10

frater

erat Britto.
in

quando regnasacerdos

fratres

fuerunt,

ambo
Britus

bat Britto

Brittannia, Heli

Ascanii,

filii

Aeneac.

Postumius rcgannis, Postu-

iudicabat in Israhcl et tunc arca testamenti

navit

apud Romanos

XXXIX annis.

ab

alienigenis

possidobatur'').

Postumus
25

rcgnavit in Britannia

XXX

frater eius

apud Latinos regnabat.

mius frater eius regnavit aipud Romanos

ut diximus, Heli sacerdos iudicabat apud

CDGHKL31NPQ
SIN.:
'2

et

9 qiiando ... 13 regnavit apnd Latinos loco diverso

(et ins.

(cf. ji.

134)

Z
C)
10
fil.

fost dieni

rubricam de regno Enee

tr.

C) Asclianii

(et ins.

C)

Silvii (et ins.

3.
(i.

Hriti et

Postumi
om.
aen.
(J

ins.

C^DG

ann. regn.

4 regnauit] autem N, om.

CDGLVQ
(en.
fil.

7.

S.

'J.

annis
eius Q,

6
om.

5 xxxuii] xxxiii

MK
xii]

post
et

quem (quam

li) silu. aen.

fil.

silu.
:i:

7.

10, silu.

fil.

MN)

regnauit annis

postumium fratrem suum

annis

reliquid Iieredem

comma

regnauit annis

XII
ante

insertiim est, ut aliquatenns narratio constaret, stemmate scilicet supposito Jioc:

Aeneas
Asoauius
,,

G post(Ii)umus

(postuniius //,

postumius regnauit 3)
6-')
'

(autem

DG)
9,

xxxuiiii

Silvius
"'

cuiusP
britto]

8 apn. (apnallati

nepos 3
(uero ins.
br.

CHQ 3,

"

''

sunt] sunt '

appellati

"

CLPQ
. .

'J

9 frater
10 quando

briti>

rostumus
6. 7. 8.
'J.

K' .,.~ liritto

(siqterscr. Inutus)

GL, bruto

reliqui

MX)

regnabat britto (brifo Z, bruto

Iieli]

KMN)]
S'. 10,
'J.

q. brito regu.

L, om.
6. 8-,

CDGPQ 3.
tunc
h.

10

10 iu

om.

qua tempestate

h.

DG

7.

quo tempore

Ii.

C-L

11 in israhel]
3. 6. 7. 8. 9.

KMNZ,
12
poss.

israhel J3, israhelem

geni

CDQLPt}

3. 6.

7.

10, ierlm

testamenti] doinini

CDGLPQ

10

ab aligenis
3,

/?,

ab aligenigenis

poss.

J/

postumus ... 13 regn.abat om.8

13 frater eius] autem
regn. ap.
ins.
.
.
.

postunius] postumius
3.

J/P, postunius
7. 9.

superscr. uel siluius J/A'

fr.

eius J/A",

nt di.ximus C'/J'/\'

6.

10,

uero frater eius ut diximus

C-D^GL

lat.

(losl

regnabat rubricam de

peritia scot-

torum, id est quo tempore tenuerunt hyberiu'am

')

C^D-G
regnavit
Aene.-is

Hieronymus
a.

cltr.

a.

Abr. 838: Latinis

')

annis

tribus.
filius

'-)

J/ieronymus

l.

c.

842: Ascanius
inus
. . .

XX.\\'I1I.

J/ieroni/mus
Silvi

l. c.

880: Silvius Aenoae

a.

XXVIIII.

Silvius 1'ostu-

a quo omnes .\lbauoruni reges

*)

vocati

sunt (verba regnavit annis XII temerc interiecta sunt:

vide supra).

Eieromjmua
^)

l.

c.

'JOl (Silvii

alienigenis possidetur.

Jlaec potissimum ex
(cf.

Jove
1, 13,

et

Dardano
Alhano

et

annis rcjnorum

3 aut ex coniectura: Picus Verjilio

reije

XXII): mortuo Heli s.icerdotc arca tcstamenti ab Hieronymo ad a. 839 ducta sunt, sed temere aucla adiectis vol. 1 p. 143); lanuarium a lano nuncupari vaiit aut ex Macrohio ') Omnino ex Hieronymo, sed pro Aen. 7, 48 jilius est Satunii.
l'oslumi
liic

tertio

Hilcio, ijuarto

Aenea, quinto Latino

intruditur unus Ascanius et omittuntur deinde plures.

CHRONICA

111.

20

154

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA BEITTONVM.

NENNIVS INTERPRETATVS.
fibos Israel et invitis ilHs arca in captivi-

tatem abducta
12

est.

Post intervallum

inultorum

annorum
ad

Ex

oceupatione a Brito facta usque

non minus DCCC Picti venerunt et occupaverimt insulas, quae vocantur Orcades,
et postea
s

occupationem

insularum

Orcadum a
insulae
ibi

Pictis factam

DCCCC

anni sunt, et Picti

cx

insulis

vastaverunt regiones
in
ibi
sinistrali

tertiam

partem
in

septentrionalem

multas et occupaverunt eas

Britanniae vi occupaverunt et manent

plaga Brittanniae

et

manent

tertiam
in

usque

hodiernum

dieni.

13

partem Brittanniae tenentes usque hodiernum diem. Novissimc autem Scotti venerunt

Scoti
10

deinde

eandeni

plagam

occuPictis

paverunt

quam

Plcti, et

fuedus

cum

confra Britones fecerunt.

Saxones postea occupaverunt insnlam Britanniam femjjore Marciani regis. Guorfhigernus tunc rex Briffonum erat.
15

duci-

duohus fratrihus Horsa et Hengist Saxones tribus longis navihus a Germania

htis

advecfi

sunt

ct

Brittones

in

marginem

insulae truserimt^).

De
20

occupafione Hiherniae ut Nennius

narrat.

Primus Partholon occupavit Hibcrniam

10

a partibus Hispaniae ad Hiberniam. primus

cum

mille

hominibus

tam

de

viris

et

autem venit Partholomus cum

minibus de
viris

mille ho-

mulieribus et creverunt in Hibernia usque

et

mulieribus et creve-

runt usquc ad quattuor miHa

hominum

et

25

venit mortahtas super eos et in ima septi15

perierunt ct non remansit ex illis etiam unus. secundus venit ad Hiberniam Nimoth filius quidam Agnominis, qui fertur navigasse super mare

mana omnes

ad multa miha hominum, donec mortalionmes in una septiniana occidit. deinde occupavit Nemeth Hiberniam, filius quidam Agnominis: semen eius mansit ibidem per multos annos, donec in Hispaniam
tas

migraverunt: fugientes (^rraedones) mariti30

mos, id cst Fomorachos.

'')

deinde (occu(viri

annum

et

dimidium

et postca tonuit por(non habet Z)

uero

paverunt Hihcrniam) Firholg

bulga-

CDGHKLMNPQ
SIN.:
1
iiit.]
iiit.

MN
et

ann. niult.

fOGLP,

auteni .^nu. nuilt.

tlccc]

dccc octigentorum

MN,

dcccc

CDGLPQ

cum

interprete

2/3 et occupauerunt] in

3 uocantur (uocatur M) orcades

finitimis (affiuitimis

(ordaces H')] orc. uoc.

uast. iiou
tj

CDOLPQ
W)
Uis.

4 ex insulis uast. reg. uniltas] ex insulis

multas reg.
ibi
t.

CDGLF)

modicas (modice

CDGLVQ
N)
t.

.'i

et

occupauerunt] occupauoruutque

CDULPQ

plagal parte
[um.

MN
diem

et

manent

p. br. (br. p.

u. in b.

diem]

MN,

et

manent

ilii

(um.

CIHILQ) usque

in

K')

liod.

(ibi

CDGLPQ)
'J

tertiara p. br.

tenuerunt et tenoiit usqne in bodiernuni diem (usqne

nutic
8.

CVGLPQ) CDGJfKLPQ

nen.

sc.

homo CDGL, om. Q

mn\.

ueuit uni.

1 1 autem] nero il/xV, 10 bispinie L hiberna//' partbolomus] //-/u1/A', partholom*s // ', ljartbolom(a)eus C/Xr/PQ,

CDGLPQ
12

partbolon interpree: Partholoius Galfredus

uiris scilicet et

3,

12 de uiris et mul.]

SK, tam
K)

uiris

quam

mul.

CDGLPQ,
uuus] ita

MN
Q

13 usque om.

NQ
CDGLPQ
1, 14.

13/14 et ueuit] uenitque J/A''

illis

14 super eos mort.

CDGLJ'Q

14/1.')

septiman* //'
illis

15 et non remansit ex

(eis

etiam (nec

CDGLPQ)

ut ne nnus iinidem remanoret ex

MN
mnA.
(\\.

16 secundus]

s.

autem

MN
'^)

16/17 ad bib. uen.

iV,

CDGKMNQ

17 nimethl nimecb P, miueth

17/18 .ignominis] agnoiiis

agenoris (mperscr.

m.

rec.)

F*
'Sumpta mnt haec ex Beda Zimmer.
h.

')

eccl.

15'

Zimmcr.

'Deinceps plura adiecta sunt ex tra-

ditione Hibernica'.

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

155

HISTOniA BRTTTONVM.
tum
in

NENNIVS INTERFIiETATVS.
et Fir Galcoin et Fir Domnann, qui seminc Nemeth erant. deindc occupaverunt Hihcrniam Tuatka dc Danann, inter quos illi praeclari mri: Luchienus artiile 5

Hibernia

fractis

navibus eius ct

rum)

niansit ibideni per niultos

annos

et iteruni

navigavit

eum
et

sui8

et

ad Hispaniam refilii

versus
5

est.

postea venerunt tres

ciulis
in

militis
illos

Hispaniae cuni triginta

apud
una-

fex,

Credenus
filia eius

figulns,

Dianus

mcdictis,

et

cum
ciula

triginta
et

coniugibus
ibi

Eadan
faher,

nutrix poetarum, Goihnen

quaque

manserunt
et

per spa-

Lug
Oyma

filius

Eithne qui sciebaf omnes

tium unius

anni.

postea conspiciunt

arfcs, Daf/da fdius

Eladan
viri

fdii

Dclhaith

turrim vitream in medio mari et homines

10

rcx,
10

fratcr

regis qui. litteras Scot-

conspiciebant super turrim et quaerebant

loqui ad illos et
et ipsi

torum invenit: hi

proelium
id

magnum
est

numquam respondebant

cnm pracdonihus

mnritimis,

cum

uno anno ad oppugnationem turris properaverimt cum omnibus ciulis suis et cum omnibus niulieribus excepta una
li

Fomorachis, commiscrunt, qui fuga in turrira suam id est in arcem firmissimam in mari sitam se reciperent. et Hibernenses
1-.

quae confracta est naufragio, in ciula, qua erant viri triginta totidemque mulieres. et aliae naves navigaverunt ad expug-

venr.runt post

cos

adversus
praeter

illos,

ad mare ct pugnabant donec marc operuit omnes

unius
ciulae
et

familiam

occu-

nandam
2u

turrim, et

dum omnes

descende-

paverunt deinde insulam.

rant in litore,
ruit
illos

quod erat circa turrim, opemare et demersi sunt et non

illis.

evasit
ciulae,

unus ex

et

de familia

illius

quae

relicta est propter fractionem,

tota Hibernia inipleta est usque in bodier-

num

diem.

NENNIVS
(C^D^^GLJ.
Nulla (tamen
20

ins.

CL)

certa historia

originis

Scottorum
(reperi-

continetur
tur

CL^).

CDGHKLMNPQ
SIN.
:

(non hnbet Z)

liibemiam

BG

eius] suis

KMN
cum
Jf*
suis
.0
.'')/G

1/2 et niaiisit] mansit

MN
est

3 n.inigauit
li.

cnm

suis et] nauigio

MN
militis]

(J,

mansitque C'/>(?XP
li.

ilii

3/4 reuersiisque est ad

nniltis

CDGLPQ,

reuersus
cliiulis 7'

ad

3fN

et poste.a] deinde

MN
in

N, cuiusdam

militis

CDGLPQ
DGPQ)

i^sic tiel

cliyul-

semper) CL, ceolis

M^N,

coeolis

apud
ciula

illos oni.

MN
in
et]

7 ot {om.

cura {om. 7i

XXX coniugibus (mulieribus

coniuges
illis

CDOLPQ)
Q

unaquaque

(chiula P)]

unaquaque ceola babentes xxx

MN
MN,

1 ibidem

uitrea turris

MN
turrim

9 mari]

CL mare DGII, maris MN,

8 auni unius
qnaerentes
Z>'C',

conspiciunt tnrrim (turrem

PQ) uitream] apparuit

10 conspioiebanf]
qui ucqna-

om. A'
11 et

et quasi

MN
cum omn.

consp. esse

intuebantur

CDGLPQ

MN
10

nnmquam] nnmquani IJMN,

idco

quain

DG
CL
cum

12 uno anno] uno animo

unanimo uno consensu P,

uno consensn
excepto
.Sr,

/J-t/,

nnanimo
P)
15 ciula

consensu
suisj

13 praeparauerunt

KM,

praeparauerunt so

N
N
esset

ciulis (cbiulis

suis ceolis (coeolis J/")

onmibus
.iliae]

MN
c.

cum
c.

onniis

M,
c.

ovi.

C
(qnassa

(cbiula P)] naue J/iV

conlracta est]
uiri

/T'',

cs. //,

erat
aliae

MN,
antem

quassato

(?)

erat

CDGLPQ
20
illos]

16

tr.

17 et

aliae

CDGLPQ,

MN
scd do

18 omnis //
onniibus

18/19 dcscenturrim om.

(o.
i.

derant] //'A', dcscendereut

CW^GS-L^MNP,

descenderunt

CD^L^Q
illis]

19 circa] iuxta /"

nec unus ex
illis

euasit

Q CDGLPQ,
eos

dimersi

CDOLNQ

et

nou euasit unns ex

faui.]

CDGL)
ut
re-

om.

MN

21 et de

de fam. nero

CDGLPQ,
propler

fain.

J/.V

22 cbiule P,
cst (fucral P),

cocolae

M,

ceolae N, in mary. add. confracte

6")

CL

relicta est

fr.-ictifinem]

relicta

diximus (dicimus
pleta

prnptcr (post P) confractionem (^/>(V/.P(?, naufragio cunfr.icta remanserat

J/V

23

CDGLP
20*

156

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITTONVM.
et

NENNIVS INTERPRETATVS.

postca

vcncrunt jwulntim

partibus

Ilispaniae et tcnucrunt rcgiones plurimas.

Dicimt
jjwjnavisse.
14

alii

progeniem
filio

Fercjus LetJulerg

Ncmeth duce Nrmeth tnrrihi exocfo naviet occu-

tavit
i

Novissime venit Damhoctor et ibi liabicum omni genere suo usque hodie
Brittanuia.

Deinde venit Damoctor cian

hus et iiabitaverunt
pavit
in Ilibernia

in

Istoreth
;

Istorini

filius

magnam partem

eius.

Firbolg auteni
alias

tenuit Dalrieta
suis tenuit
citer;
filii

cum suis Builc autem cum Euboniam insulam et alias cirautem Liethan obtinuerunt
')
,

occupaverunt Euboniam
praeterea: Ara, Ili
et

et

insulas

Rechra.
Herculis
est,

progenies
occiipavit
filius

in

autem
insulas
Istorini
Filii

Galeoin

ftlii

regione
10

Demetorum
et

et in aliis regionibus,

Orcadas,
filii

id

Istoretli
-)

id est Guir Cetgueli

donec expulsi sunt

eius

Aiginc
filii

filii

Agathirsi

....

Cuneda

filiis

ab omnibus

Liethan

Ilerculis

obtinuerunt

Brittannicis regionibus.

regionem Demetorum et Guir et Cetgueli, douec Cuneda cum filiis suis eos expulit
a Britanniis.

De
15

migratimiihus Scottorum.
peritissimi

Si

quis

autem

scire vohierit,

quando

IIoc

modo autem
erat

Scottorum
expulsus

vel quo
15

tempore

fuit

inhabitabihs et de-

migrationes veterum
tiant.
20

ducum suorum uunvir

serta Hibernia, sic mihi peritissimi Scot-

quidam

nobilis

torum nuntiaverunt.

mare rubrum
runt
et

fihi

quando venerunt per Israhel, Aegyptii vene-

a regno Scythia in exilio apud Aegyptios,

secuti

sunt et demersi sunt, ut

erat vir nobiUs de Scythia
et
25

tum quando filii Israel venerunt per niare rubrum et Pharao cum exercitu suo demersus
est. pars exercitus, quae e demcrsione evasit, illum oxulem ex Aegypto

in lege legitiir.
20

cum magna famiha apud Aegyptios

expulsus
cst

regno

suo

ct

ibi

erat.

expuht.

CDGHKLMNrQ
SIN.
:

(non hohet Z)
JfA''

ct teu.J

teuueruntque
om.

2 posl plurimas
ante usque Ins.

iiis.

iii

Ijryttauia i/A^

3 clauilwctor 5 iu N,

(JDOLVQ,
in

(leainoctor iV
Ijrittauia

4 goute sua

CDGLPQ

quod superest
Q,
dalmeta

MN
3jfiV

brittanui.-un IIK,
istjri //, isto?^

quoquc

CDdLPQ,
(j

MN

istoret

N,

liistoretli

L
suis

istorini] liistoriui Q, istoriuis

istorum
post

K
L

tenuitque

DGQ

dalrietara

CLP,

claricta

cum

suis ante

teuuit

MN,

iusulani

builc] firbolg interpres

7 teu.

cum

MNQ
MN,

euboniam]

id est ni.an sujyerscr.

CDL,

in textu

alias circiter] in alia circiter

SK,

alia circiter loca

alias regiones circiter

lietliii //,

litban Q, lictham

8/9

in

regione]
et in

thorum G, diinectorum
bus
Ins.

CLP

sc

dilataueruut

CDGLPQ

M, dimetorum D, dime(om. KQ) aliis regionibus id est] et alias prouintias MN, post regioni10 guir (gubli' CKL, gubyr P, guliil DG) cetfcer (^l)gueli (guely P)
regionem
9 demaetorum

CDOLMNPQ

CD(ILJIKP(J, guobiM' ct cetgueli JIN: potest item scribi (Uiirc et Gueli 12 reg. br. CDGLMNPl} 13 qui autcm om. IjP nolueruut quando uel quo tempore] quo t. u. quando K, quanto temporo CDGLMNPiJ 14 luitj rerjuiritur babitata luit vel simile quiddam Ib periti 10/17 per mare rubruni filii israhel] II, f. israhel (eius N) p. m. r. KMN, f. isr. transeuudo m. r. (r. m. CGLQ) CDGLPtJ

MN

17 aeg. nen. (u. a.

s.

CDGLPQ)
domer.sique

et secuti

sunt (eos

ins. /i)J

illos

per.secuti

suut egyptii

MN N
M)

18

et

deincrsi
e.

ut in

1.

IcgiturJ
illis

(dimersique
erat

CDQL)

in

in

(om.

/y'J

diebus

CDGLPQ,

autem

MN

mare ut scriptura refert CDOLPQ scitbiam N 20 apudj et apud

21 a] de (suj)erscr. a

19 eratj

20/21 et

cxpulsus

est|

cxpulsus (ejjulsus

/.")

CDOLPQ,

ante eiectus J\IN

MN

') Ubi civitas est quae vocatur Mineu ins. C (in textuj (in lejctu) GL. pretem oriqo Pictorum excerpta fere ex ehronicis Picticis Latinis (Skene chronicles of of the Scots. Kdinburi/ I80T p. 1 10) a nohis omissa'. Zimmer.

^)

'Hequitur

the Picts

apud inlerand chronicles

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

lo7

mSTOBJA liBTTTONVM.
(juando Apgyptii morsi
rcxit ad poiscquciidum
siint,

NENNIVH
pei-ilii

NENNIVS
INTERPRETATVS.
t/nid
iiuis

ot

non
dei.

isto

geucr

IMiara-

gmcr

Vlinni-

populum
,

onis erat, id est

mas

dcmcrsi cnit, id
Pharaonifi

autcm,
silium,
r.

qui

suporfuerant

inierunt

con-

Scozze (scottc
filic^-).

CGL)

rsi

Cm-

ut cxpcllcrcnt illum,

nc rcgnum
niare,
'.

cris^).

illorum obsideret et occuparot, quia fortes illorum

demersi erant

in

rubrum

ot expulsus est.
et

at ille

per quadraginta

viri

Scytiiici

deinde

cum

familia sua

per
aras

duos annos ambulavit per Africam, ot venerunt ad aras Filistinorum ') per lacum
10

Affricam

ambulaverunt
et

usque

ad

Pliilistinorum ad lacus

Salinarum
et

et

venerunt iuter Rusicadam

et

Rusicadam
ui

Salmarum montem lasdaire

et

et inter
ot trans

montes Azariae

venerunt per tiunien

Malvam

et transiorunt per et

columnas Herculis

Maritaniam ad navigaverunt Tyrper multos annos

est

per viam maritiniam ad columnas Herculis frans (liidifiiimin

frctuin

flumen Malvam

usque ad Hispaniam et
filii

ibi

iiabi-

renum mare
15

et

pervenerunt ad Hispaniam

tavorunt doinde, donoc

niae

militis

Hispatriginta

usque
gens
et

et ibi liabitaverunt

cum

triginta

ciulis

et

cum

et creverunt et multiplicati sunt nimis et

coniugibus in unaquaque ciula ad Hiber15

illorum multiplicata

nimis.

et

niam veneruut, millc

et

duos annos post-

postea venerunt ad Hiborniam post millo

quam

niorsus ost Piiarao.

duos

annos

postquam

mersi

suut

20

Aegyptii in rubrura mare, et ad regiones

Darieta, in tempore, quo regnabat Brutus

CDOHKLMNPQ
SIN.
:

(non

liahel

Z)

1 demersi J/iY

1/2 et noii pcrrcxit] ipse

non

init

CDGLPQ,
regionem

et

non

cxluit

CDOKLMNLQ,
et (ut

sequenduni
facto

H
inaiores

MX
ab
cife

])er.<;equenilnin

3 superluerunt y^, snperfuer.int acgyptii

euni

MN
ill.

iuierunt ... 5 obsidoret

A^)

Q) occuparet]
fratres

consilio

ne

obsideret

illoruin

(reg.

expulerunt
erant iu

fortes]

CDGLPQ,
in

MN

MN

6 illorum] eorum

MNQ
\>ex

demers! (dimersi

H)

rubrum

mare] submersi erant

erant J/iV
(xl A')

rubro mari

CLPQ,

submersi fuerant in raari rubro

ille]

7 et (sicque

CDGLPQ)
cum

expulsus cst at

at

ille (ita ins.

MN

8 ambulauit per] perambulauit Py, circuiens

DG, in rnbro niari demersi (dimersi N) N) expnlsns MN 7 8 per annos xlii MN, ambulauit C" aftrica K Sfi) et
aras filistinorum] siynificari aras

nenerunt] et uenit

DG,

perueuit

familia

MN

9 ad] om. C, per X'

P/iilenorum aynovii Galfredus V, 11

per] et per
l.

MNPQ

10 salinarura (-narium C)]

et

CDGLMNPQ

cum
inter

Peutinyerana (supra p. 114) et Galfredo uenit 11 montes azariae (azare

DG

palmarum HK, salmaruni interpres CDGLPQ)] montana syriae MN, montem

c,
c.

om.

MN

uenerunt]

iasdaire

interpres:

Ruscicadam
maluae P,
et {um.

et

montes Aaarae Galfredus

l.

ueneruut] uenit

DG

per] supra

12 malua

CDGLMN,

\\\

alua

et transierunt]

transieruntquc

MNPQ,

transiitque

DG

niaritaniam

M, nianritaniam
7/,
t.

cum Galfredo, maritana HK,

niaritiniam

CJ>GLP(J: per uiam maritimam

inleipres

17 orcolis

berculi

M)

nau. tyrrenum {iexrewam HM^, terrenam M'^) niare] nauigantcs (nauig.-uis

(u.

DG)
m.
est

per m.

CDGLPQ
15 et

14 peruenerunt ad bisp. usqiie

ibi

ad

h.

MN)\

applicueruut (applicuit

DG)
per

ad hispaniam

CDOLPQ
a.

p.

a.

liab.

multos

MN,

habitaueruntque (habitauitque

DG)
ill.

ibi

m.

a.

(per

ibi

Q)
(et

CDOLPQ
N)
(,',

IC creuit
sunt

DG
om.

nimisque mult. sunt CIjPQ, nimisque multiplicatus (que add. D^)

1(3/17 et

DG, ac

mult.
nimis]

MN
MN,

gens illorura (eorum P, eius DO)] ac

ct

gens

MN
19
s.

17 nuiltii>licata est
et
iii

MN
(dalrieta

ualde
j.\\\i\A

CDGLPIJ
mari rubro

om.

MN
20

18 uenenuit] uenit

DG

dnos annnsj duos auuos

mari rubio

duubus

CDGLP
in

postquam ... 20

inare] p. demersi (dimersi ^V)

etj

a.

MN,

post

mersioncm

cgyptiornm

CL)0LPQ
P) om.

et

uenerunt

CDQLPQ

ct

ad regiones daricta

CDL,

dalriata G, dalricta Q, dalricte

')

MN
')

pbaraoiiis,
qiiae eo

Binc videtur adldbita esse tahula similis Peutingeranae (vide supra p. 114). a quo ut fcrtur .Scocia appcllata (wit L fuitejue fortasse, sed manu recenti, loco post tempus adscripta fuerimt. Cf. de fiac fabula Ximmer p. 216.

post fdie add.

in C, ubi eranuerunl
')

Orei/orius

Turo-

nensis

17 (aul adnotatio inde profecta ad Hieronymi chron. a. Abr. 490 qtiae reperilur el In et in edd. Pontaciana aliisque anliquis): tempore Moysi cod. Berolinensi Phillippsiano 1872 126 saec. regnaljat apud Aegyptios Cencris duodecimns, qui et iii mare obrutus est rubro.
liist.

Frane.

],

158

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITTONVM.
i\\)uA

NENNirS INTERPRETATVS.

llomanos, a quo consules osse coepeplebis ac dictatores.

runt, deindo tribuni

et consules

rursum rem publicam obtinuerunt per annos CCCCXLVII '), quae prius regia dignitate damnata fuorat.

Rrx
esf

auteni eoriim, kl est Donn, mersus

tres deae
illo

apud Tech Donn;

et

tem-

pore

m Hibcrnia regnabant: Folla, Banha,

in
trihus proellis
et filii niilitis

Eirc
'

filiis

militis

fugatae

siint,

postea regnum
inter filios

occtipavcrimt.

contentio

magna

militis de regno fncta est, doncc

eorum iudex
1"

Amargin est pax Hihernia in duas partes divisa est et Eber occiipavit australem plagam et Eremon
illos

pacavit.

haec

septentrionalem et posteri eorum hahitant

in insida usqtie hodicrnum diem.

Brittones venerunt in tertia aetate

mundi
'5

Britones igitur occupaverunt hanc in-

ad Brittanniam

Scotti

autem
Scotti

in

quarta ob-

sulam
in

in tertia aetate

mundi

Scotti

autem

tinuerunt Hiberniam.

autem, qui sunt in occidente, et Picti de aquilone pugnabant unanimitor et uno impetu contra
Brittones
indesinenter,

quarta aetate mundi oecupaverunt Hiscpdentrioncdem ^^artem instdae Briscxta autem

aetate venerunt

berniam; in cadcm aetatc Picti occtqxivcriint

quia

sine

armis
20

tanniac; in

multum intervallum temporis Romani mouarchiam totius mundi obtiuuerunt.

utebantur Brittones.
et post

Dalriatae

et

occupavcrunt partem Picto-

rum

nes partem

eadem aetate occupavcrunt Saxosuam a Britannis. post niultum intervalhim temporis Romani monarchiani mundi obtiuuerunt.
et in

16
in

Brittanniam

primo anno, quo Saxones venerunt usque ad annum quai'-

tum Mermini regis supputantur anni CCCCXXVIIII2). a nativitate domini

usque
20

ad advcntum
anni sunt.

Patricii

ad Scottos

CCCCV

a morte Patricii usque

(non hahet Z)
c.

CDQHKLMNPQ
SIN.
:

1 cousules] postea

CDGi
t?

3 rursum
iliguitate]

o?.

CCJ/iVPQ

rem plubicam 77

tcnucrunt

4 quae] (jueque A^
(lampuati H'^
scitliae auteni

5 regia] gregia

potestate uel ilignitate

(lamnata] dampua** //',

7 sootti]

tuerat]

(auautem Q)

H\
dos.

quarta etate

CDGLMNP, fuerant IIKQ G ueuerunt post Ijritauuiam MN m. aet. Q PQ el {suprascr. uel scotti) D, scite autem id est scotti (scoti G) CGL iiiundi CD^G 6 scotti] scitlio CDQLPQ 8/9 qui sunt in] de MN
br.

quarto

10 pugn.
iu-

Huanimiter et u. impetu contra

indesiueuter (iudesinter K)] unanimiter pugn.

sp. vac.

contra br. et uun actu

MN
MN,

12 utebautur [om. in

P)

brittones]

bryttoues commorabantur
pr.

MN
N

12,

13 inter-

uallnnil spatium

MN
/

15 primu anuo quo] teniporo quo 17 computantnr

MN
MN

16/17 quartuni] torcinm

17 mer-

moni

nieruini

MN
D
dux

18 xx om. II^
{iioiiCGL), om. Il^

domiui] autem
patricii]

d.

c\\ns\'i

liyljerniani
')

CDGLPQ 19 CDGLPQ
. .

usque ad] usque

J/, aii

saucti

MN, domini nostri iesu {i.CDGLPQ scottos]

20 sunt] nunierantur
. . .

CDGLPQ,
itineris

fucrunt

morte] m. uero

MN,

morte sancti

DG

Ilieronymus Alr. 506: Moyses

.

ox Aegypto Hebraoorum gentia

efficitur.

AOr. 1507:

Koniao

coiisulcs a IJruto esse cociieruiit, deiiide tribuiii plebis ac dictatores et

cani obtiiiuerunt

pcr

annos ferme CCCCLXIIII (1507505

100-J).

^)

Cf.

rnrsum consules rem publiannales Cambriae ad a. 400

p. Clir. )i44):

Mcrmiii moritur.

CVM ADDITAMENTIS
HISTOTtlA BRITTONVM.
ad
anni

NENNII.

J59

obitum
').

sanctae

Brigidae

sexaginta

nativitate

Columbae
anni

usque
sunf-).

morteni

Brigidae
:

quattuor

initium compoti
.'.

viginti tres cycli

decem-

novennales ab incaniation(> domini usque ad adventum Patricii in Hiberniani et ipsi

annos
et

officiunt

numero CCCCXXXVIII,
,

ab adventu Patricii usque ad cycbim

decemnovennalcm
10

in quo sunius, viginti duo cycb sunt, id est, CCCCXXI sunt, duo anni in ogdoade usque in hunc an-

num,
17

in

quo sumus.

Aliud
rum.

Bruto ex veteribus
ir.

experimentum inveni de isto libris veterum nostrotres filii Noe diviserunt orbem in

vide

2^.

uo^iseq.

tres partes post diluvium.

Sem

in Asia,
dila-

Chani

in

Afiica,

lafeth in

Europa
primus

taverunt
vcnit ad
20

tcrminos suos').

homo

nus

*)

Europam de genere lafetli Alacum tribus filiis suis, quorum nomina

duo om. 4 iuitium ... 12
iu

CDOHKLMN [hi
PQ
et

quo sumus

vel jtotius trausferunt

mutata ad

2>.

IT2, 3)

inde a 15 tres

filii

(de loco

cf.

p. 134)

SIN.:
(culumkillae

ohitum
(addidit

sexaginta (xl JAV) aniii (ins. sunt CDGLP, computantur Q, et 3IN) a n. culnmbae 1 ad om. K CDLPQ, sancti columkille G, culumcille MN) u. (ad ins. CDGLMNPQ) mortem (m. sanctae A', sanctae CDGLP, natiuitatera N) brigidae om. K, a natiuitate c. u. ad u. s. br. q. s. anui om. 7>* 3 sunt anni CDGLPQ, anni tuerunt MN 4 xsxiii Q manus primaj cyclij clici II, om. Q
(corr.

.5

decemnouenales P, decennouenalis

ex -uoualis)

//,

decennouennalis [corr. ex -uannVIis) K, decenno-

uenalis
7 anni

5 ab incarnatione] a
numero]
patricii]

CDGLPQ CDGLPQ CDGLP cliclum

et

6 ad ovi. H^ patricii] sancti p. C-DGL in] ad Q y numerum CDGLP, numerum eorum Q ^;oai ccccxxxuiii iJiS. aiuiorum C^L
iiatiuitate

om.

jiatricii

(sancti patricii
A',

DG)

in

[om. Q) iam dictam insulam

i'(J',

CDGLPQ
//^,

ad
11

o(.

II

decenuouennalem
10 sunt cycli

decemnouenalem
xxi] xi />a
oni.

decenuuuenalem
13 inueni] didici

decennoualem
duo] 14 brut*)]

//',

decemnoualem Q-

CDGLPt}

suut] et sunt

CDGLPt)
:1/A'

odoade Q, ogduada HD-tiKPt), brutto //, brutone MN,

uero

12 in quo sumus
britto CD^Ci), brito
o.

CDGLPQ
MN.Z

ueteribus] antiquis

MN
et

nostr.] n. u.

MN

15 orbem]

tei-rarum

(^,

o.

terrae

16 post] primo post

ueterum (ueteribus Q) semj C'D'GL

dil.

sen

iV,

(oni.

europa {ins. sic 17 cam M, clian A'' sem regnanit 6''/> CMlPli) uenit ad om. K, dilatauerunt ... 18 bonio uenit om.

CDGLPQ,

MN)

... 18

pr.

bomo
iaphet

19 de genere (generere
C'/.)

Q'/j)

ante uenit
')

CLlGLPQ, om.

MN
a.

19/20 alanus] alanius (alamus G, alanus

13

nomine

CDGfyPQ
migr.-itur;

Ct'.

annales Camhriae ad

(=

p. Chr. 457): sanctus 1'atricius ad

") ')

duminum
77

ad

a.

77

(=
iii

p. Chr..y21): quies sanctae

Brigidae.

Cf- annales
ins.

Cambriae ad
haec:
in

a.

(=

p. Chr. 521):

sanctus

folumcille nascitur.
.\sia

quiae sanctae Brigidae.

CDGLPtj
/'),

tres partes,

quia tot erant fratres.

sunt provincie

XV:

India,

Acbaia (achaica A),

(J),

1'arthia, Syria, Tersia,

Media, iMesupotamia, Cappaducia,

in Affrica

I'alestiua,

Armenia,

Cilicia (scilicia

Caldea, Suria (syuria

Egyptus,

l.iliia.

sunl pruvinclo .\II:

Liddia, Cyrini (cirene Q), Pentapulis, Ethiopia, Tripolilana (-nia /M.'), Bizantia (bixantia /), Getulia, Nalabria, Numedia (nnmidia P), 8amaria, Sirtes maiores et minores. in Europa sunt proviucie XIUI: Koma (italia

C^D^L", roma

id cst ytalia G),

Cal.Hbria, llispania,
/^,

Alamannia (alemannia
tres
filii

G(j), Macedonia, Tracia, Dalmatia,

Pannonia, Colonia, Gallia, Aquitania (aequitania

num
inter

(id

est australia

supra

r.

CDL,

in tcctn in

nonCGL), G) Quomodo
partibus
et

Britannia, llibernia, Aquilonarii infra Occea-

se

totnm

mundum

post diluvinm

Irihus

quot provintic sint

Noe Sem, Cham el laphet divisemnt in unaquaque parle sicut

spera subscripta et depicta apertc demonstrat addit L; s^^haerae t/uae sequilur imayo, quam repraesenlavU aliquatenus Petrie mon. hist. Brit. 1 p. 58, adscripta habet tam su^ira relata juam quae infra lcjuntur c. 18.
)

Laterculus

(post

alios

editus

a Carolo MuMenhoff in
c.

additamentis
dictus

ad

ad codicem Juyiensem CCI.\' scriptum

a.

800: 'Alaneus

est

Tacili Germaniam ed. 2 p. 163) homo qui genuit tres filios, id

160

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BIUTTONVM.
Armcnon, Ncgue. Hessitio autcm liabuit filios quattuor: lii suntFrancus, Romanus, Britto, Albanus. Armenon autem habuit quinque filios Gothus, Valasunt Hcssitio,
:

vide p. 149, 6 seq.

gothus, Gebidus, Burgundus, Longobardus.

Ncgue autcm habuit

trcs filios:

Vandalus,

Saxo, Boguarus. ab Hisitione autem ortae sunt quattuor gentes Franci, Latini, Albani

10

ab Armenone autem quinque Gothi,Valagothi, Gebidi, Burgundi, Longobardi. a Neguio vero quattuor Boguarii,
et Britti.

Vandali, Saxones et Turingi.

istae

autcm
vUle jk 14U, 14. iri, 13.

gcntes subdivisae sunt per totam Europam.

Alanus autem, ut
15
filii

aiunt, filius fuit Fctebir,

Ougomuu,

filii

Thoi,

filii

Boib,

filii

ODaHKLMNPQZ
SIN.:
ysitiou
1 sunt]

hec

/',

suiit

haec CL(J, haec sunt

hisicion

DGN,
N,

uiii.

M
2

hessitio] 7/,

hessicio A',

ysicio Q,

CLP,

ysicion

DG,

hission Z,
/)
/>,

M,

hisition

isacou interpres

armenon]
om.

CGLMNPQZ,
hessicio

armeno 5; armenio
hissitio ff, ysition

/f,

armenion
ysicion

negue] //A',
isition

negao CDGI^PQ,

neugo Z, neugio jUIV

a,\xtem

^,
fil.

VLPQ,
(li

G, hission Z, bisicion i)/A'

(liec ins.

C^DGPQZ

qu.

CDGLPQZ
ronianum
et

lii

A',

hii

Q) sunt] qunram nomina

,

G) sunt G-T^^^GL, om.

brito

D'3INZ

2/3 francum

MN
D-G

3 brltto albanus] ///i

bryto P)

ahnaunus (almauns Z^)

Z, alamannus (alenianus

CDL, non G)

brito (britto G,

habitata est

armeiiTi

quorum nomitia hec sunt N, uualagothus C6LP, uualagotns Q

cehustus

CDGLPQ, alamannum et brittouera MN: post hritto ins. a quo pi-imo britannia sunt ante gothus ins. CDLPQ, Z 4 hab. hab. Z qu. LMNP, u G gotus Q, gothum MN 4/5 ualagotlius] DHKZ, ualagothum M, uualagothum
fil.

fil.

lii

dus

scripsi,

b geliidus] HK, cel)ldus CDGLP, gepidus Q, cibidum M, giliidum N CDLPQZ, burgunduni .VA', hurganius H' K cum inter^Jrete, hurgondus H^, buigunlongubardus] H'KPZ, longobarduni M, langobardum N, langobardus CDGIjH-Q 6 negue, neguo CDGLPQ, neugo HKZ, neugio 31N autem hab.] autem Iiab. autem H, uero hab. 3IN,

burgundus]

habetit
s.

Z
n. s.

filios

om.

MN

tres

fil.]

iiii fil.

CLPQ,

fil.

iiii

DG
HK,

quorum haec sunt nomina

(n.

s.

h.

Q,

n.

h.

DO,

C")

ins.

ante uandalus
7 saxonera

CDGLPQ
saxon

uandalus] H', uuandalus boguarus]

CDGH^LPQ,

uandalis Z, uuandalura

MN,

uadalus

K
iiii

MN,

DG
8 ad

bogarus CDGLPCJ, boganura M, rogarem N,

hisitione (-cione

logarus

Z
N)

targns (iardus G) ins. j)ost boguarus

(alaiiii

CDGLPQ,
I.atini

om.

IIKMNZ
(?)

KMN,

hisscioiie

Z)
s.

antem HK3IN, ysitionc priinugenito alani

iiii

P, alannii Q, alaini

CDGLPQ
bruti P,

7/8 ortae (orti

M^)

iom.

g.]

g. o.

s.

Z, g.

o. s. iiii

add.

id est

romani CD^^L

(hi tres siqrra v.)

albani]
JJiA',

alemanni
secuudo

C'A/'(^',

alamauni

/JCJW,
v.

alraanni .Z

9 et om.

hriti

GQ,

britones

.^,

bryttones

id est britones
filio

add. supra

alani (alanii

CL armenione M, armonone G, armene Z CDGL) CDOLPQ qninque] i/^A', quinta //',

P,
gepidi Q,
cibidi j1/,

autem] autem (aut P, om. Q) orti sunt CDGLP, quinque orti

suntQ, om.

MNZ
H'K,

10 ualagotlii] 5^'A'.^,
caebidi

uualagotbi C/>//*//JI/A'; uualagoti P<), uualgotbi

bibidi iV

gebidi]

HK, (xhuWCDGLZ,
10/11 longobardil

burgundi]

burgaudi //',

burgondi //^

et loiigoliardi

neugioJ/A', negeZ', nego

tuor om.

Z^
et

uero]

PZ, et laiigidjardi C7^(T'//''Ay)/A'Q imtem MNZ, autem tercio filio

11 neguio]
(orti

sunt add. G)

HK, uegnn CDGLPQ, quatCDGLPfJ

tarincgi

MNZ

boguarii]

HK,

bogari

CDGLMPZ,
turingi]

bogori y, rogarl A'

tariuci

12 uandali] IIKZ, uuaudali

CDGLMNP,
autem om.

uuandoli

om.

MN
G
feceuir

Z, taringi IIKNP,

CDLQ,
fil.

M,

tariuici

MN

13 sunt subd. P, diuisae suut N, subdinisi sunt

OG,

suut {om.
luit

14 alanius CDPZ, alannius Q, alanius

fetlicbir A', setheuir C'/)/,P, sethuirC?,
filius

;mtem om.
(^,

MN
.1/

ut aiunt om.
c interprete,

C), subdiuisae CL tetebir] /7, CDGLPtJ

ethebir .Z

fethuir

phetuir

A',

15

filii]

hic et deinceps Z, filins oel filius fuit

//,

muu]

nomine quod sequitur ijeminato hic et in sequentihus ougomn K, (igomun CLP, agmiun Q, ogonnun DGMN, egomuin Z, oganian inleriires

MN
filii

ougothoi
filii

boib om.

Z
et

tlioy

P,

tholii ^V, tai

iiUcrpres

lioibj

boibus M, boidb vel

boili

iiitcriires

est Hisisione

Ermenoue
Hrittoiics.

et

Nigueo.
de

de llisisione nate sunt generatioues quatuor,

nato

id est

Koiiiaiios

Francos

Alamannos
istas

lirmenone
siint

sunt generationes V:
id

Gothi Walagotbi CVbedi Uurgundio et

Laiigob.-irdos.

de Nigueo nate

gcnerationes quattuor,
s(|iaiaiitiir.

est VVandalos

Saxones Baioarios

et

Toringus.

XIU

genorationes omninu imhi

CVM ADDITAMENTIS NENNII. HISTOllIA BlilTTONVM.

Simoon,
Aurthach,
fihi
filii

Ki

Mair,
Ecthet,
filii

filii
filii

Ethach,
Otli,
fiiii

filii

vide p. ij<),i7,eq.

irt,

Wseq.

fihi

Abir,

Ra,

filii

Ezra,
fihi

Izrau,
fihi

filii

Baatli,
filii

fiHi
s

lobaath'),

lovan,

lafcth,

18
10

Noe, fihi Lanicch, filii Matusahic, filii Enoch, filii larcth, fiiii Malalchcl, filii Cainan, fihi Enos, fihi Seth, filii Adam, fihi dei vivi. hanc pcritiam invcni cx traditionc vetcrum. Qui incohxc in primo
fucrmit
Brittanniae
filius filius

Brittones

Bruto.
Alanci,

Brutus

Hisitionis,

Ilisition

Ahmcus Numae
filius
15

Reae
fihi

Silviae.
fihi

Rea

Silvia fiha

Panipilii,

Ascanii;
filii filii

Ascanius
Troi,
fihi

Acneac,
filii

Ancliisac,
filii

Dardani,

Flisc,

luvani,

lafcth'-).

lafeth vero habuit scptcm fihos.

primus

Gomer, a quo

Galli;

sccundus Magog.

a quo Scythas ct Gothos; tcrtius Madai, a quo Mcdos; quartus luvan, a quo Graeci:
20

quintus Tubal, a quo Ilibcrei et Ilispani

et

Itah; sextus Mosoch,

a quo Cappahi

doces; scptimus Tiras, a quo Traces.

sunt
filii

lafeth'') fihi
(hic

Noe

filii

Laraech.
et locis

BKMNZ
10
hrittoiies

om. 8 hanc .... 10 brittauuiae

mutatis,

v.

p. 134)

et iisque
fv.

ad

>\

10

CDGLPQ;

... 23 lamecli om.

CDGL

(post

c.

12 in

quae pimjitur sphaera

ndn.j In anr/ulis haec ipsa

hnbel)

PQ
SIN.
:

simeoii]
etliac

etliacli)

GP,

filii

CDL,
t'.

filii D'(f)GH, symeon K, semeon CD^^LPQ, semoiu Z, semion 31N, semoib inlerpres filii athacht {. etliacth Q, filius ethath Z, ecthactus (eothactus N) ecthactus JJN,

interpres,
ectliet]P,

om. III{
f.

2 aurtach
ethect />',

(;
1'.

atirthac

Ci, aurtharch
f.

(^,
f.

aurthact J/iV,

om.

el interpres
,1/,

filii

etlhety,

vthelt

D'G,
iiel

ecchet C7y,

ethieth Z,

ethec ethecli
aliirh

echeh echeh
ahirtli

.V,

om.

HK
Z

el

interpres

oth]

HKN,
3

ootli

J[Z, oothz

CDLPQ,

oozhz G,

aotli interprcs

DGPQ,
il/.V,

CL.

tihir Z,

ahair interpres
filii

ra] rea //*, roa

raa interpres

ezra]

esra

CDGLPQ,

esraa

isra Z, asra
.1/,

interpres

izrau

filii

baath om. interpres

izrau] ysrau P, israa

CDGLQ-,
iouan]
Z>',

eisrau

Q\

hisrau

isra -V,
filius

tau

baath] barth

FQ, bath
iobatli

DGMN,

hrath

filii
filii

iobaath

filii

filius iobatli

fili

rahuaii Z,
ioliath

iohath iohat (iobath

J^' )

iuhaii iohaii (ioaan i/) J/jV,

(oel iohaii)
filii

iohan (ioan

iomi

CLPG/.P)

filii

(iahath
//,
filii

CDGLP) CDGLPQ,
matusalam A'P,
enoch
.
.

filii

ionan

{vel iouan)
.^,

interpres

matussalam

(r'y,

iiiathusahun CZ/,

mathusalem
eiiohe
H'-,

matusalem

/Al/,

5 lametli Z matusalo
maleliel

matusalae

^
Z
iiic.
f.

.'J/6

8 dei uiui om.

D'PQ
MN,

eiiuc

NZ,

eiiohc

iareil

MN

filii

dei

uiui] filius et plasmatio dei uiui

fili

dci

Z
br.]

peritiain] genealogiain
iii

CDGLPQ,

experitiain A"

iiiueni]
iii

didicimus

MN
Z
silue

9 incolae in primo fueruiit

primordio accolae fuerunt

dicti it/A"

br.

MN,

priinis
fuit

britaiiniae (teinporibus ins.

C'L) CDGLPQ
filliis

10 bruto] hruto
alaiii .1/iV

11 hisicionis hisicioii

KMN,

hisscionis hisciou
(silueae
filia

alaiiei] alaiiiae Z,
tlliiis

12 alaneus]

HK,
IIK
sre

alanus

MNZ
MZ,
filii

filius
r.

reae siluiae

M,

NZ)] MNZ.
filii

reae filiae siluiae (silueae A')

HK
1-')

rca siluia (siluea

s.

posl niinia .V)

iiuina
-V,

iiumae (numeieZ) f nminUi]

MNZ,

filia

reae filiae iiuinac parapilii

filii

13

ascaiiiil

filius

ascaiii

MN, numera
otn.

ascanii

ascaiius
sept.
f.

euee

Z
f.

flise]

iuuaiii|

iuuaii

riiiani
g.illi
.

Z
.

16 hab. septem (semptem f/)

18 madai a quo

filios]

h.

KMN,

sept.

genuit

17 gomer| gemer//'A'

H
iaretli

18

scitlii et

gothi

MNZ
fi

mnda,i] Z, madiaii

MN,
iaieth

madiaiius

K
(ii

19 mcdi

MNZ
enns

20

hiberei] Z. bebraei

HK3/N
filius

et hisp.] hisp. .1/iV

ii..c
fi^

22 septimus] septe //"

fi'

22/23
l\

hi

K)
fi'

sunt filiMafeth
cayiian
fi

(afeth
fi

K)
fi

f.

ii.

f. fi

I.)

l.iuieth

iiialhusalciii

eu..c]i

fi

iiialalehol

seth

adam

dei iiiui altissimi

Z
. . . .

slemmala pertinere Auctorem genealogiae Olh Abir Ra Ezra Izrau Baath lobaath, quam ad Ju.laeonim lavaii ') Genesis 10: tilii lapheth reperire potuerunl. probabile esl, earum rerum periti nullum Vall.: laleth filio Noe uati ) Hieronymua quaest. in gen. 10,2 vol. 3 p. 317 filii autem lavan Klisa.
')
. .
. .
.

CHRONICA m.

162

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA BltlTTONVM.
Et rcdcain nunc ad
sus suni.
li)

NENNIVS INTERPRETATVS.

id,

de quo digrcs-

Romani autcm, dum accipercnt dominium totius mundi, ad Brittannos miserunt

lcgatos,
ut

Et miscrunt lcgatos ad insulam Britannorum, ut obsides accipercnt, sicut accipicbant ab universis regionibus.
simt
5

;,

obsides et censum
sicut accipiebant

ac-

reversi

cipcrent ab
versis

illis,

ab uni-

regionibus

et

insulis.

Brittanni

bus.
est

autem legati contempti sinc obsidirex autem lulius Caesar valde iratus
contra

autcm, cum essent tyranni et tumidi, lega-

Britannos

et

vcnit

cum

LX

tioncm Iiomanorum contempserunt.

10

tunc

lulius

Caesar,

cum
venit

accepisset

singulare
'),

ad ostium fluminis Tamesis. Bellinus autem erat rex Britonum illo tempore.
ciulis

imperium primus
est

et obtinuisset

iratus
10

Dolobellus autem proconsul regis Brito-

valde

et

ad Brittanniam cum
ostium Tamesis,

num
sunt

Caesari
milites

obviam
regis

processit

et

caesi

sexaginta
in
15

ciulis et tenuit in

(Romanorum) eodem
eius fregit,
est

quo naufragium perpessae sunt naves illius, dum ipse pugnabat apud Doloqui erat proconsul
et

tempore quo tempestas naves

et

rex

reversus

sine

victoria

do-

bellum,
nico,
filius

regi Brittan-

mum.

qui
erat

ipse Bellinus vocabatur, et

Minocanni^),
Tyrreni

qui

occupavit
et

omnes
20

insulas

maris

lulius

reversus est sine victoria caesis militibus

et fractis navibus.

20

Et iterum post spatium trium annorum

venit
ciulis

15

cum magno
ct

exercitu trecentisque

pervenit usquc ad

ostium
et

flu-

Et iterum post spatium trium annorum cum trecentis navibus ad idem ostium sed Dolobollus sudcs ferreas in vada fluvenit

25

minis,
inierunt

quod

vocatur
et

Tamesis.

ibi

bellum

multi

ceciderunt

de
20

anto pugnam posuit, ut milites Romanorum per artem invisibilem, id est

minis

equis militibusque suis, quia supra dictus

per semina
collecti

belli

caderent.
et

nihilominus

proconsul

posuerat

sudes

ferreos

et

sunt

a lulio

pugna comraissa

CDGHKLMN (hi
SIN: 1
et (sed

duo ut

el

Z
u.

om. 1 et

2 sum) F(j

et

ordine diverso

(v.

p. 1.34)

Z
CDGLQ)
t.

CDGLPQ)
mis.

r.

ad

id

de

tiuo] (uiide
d.
t.

sum om.
4
insulis

MNZ lirittones N
CDGLPQ,

3 dum] cum
5
leg.

acceperunt
(j

m.

CDGLPQ) digressus (digressi CDGLP, d. t. m. acceperunt Q,

accipiebant] acciperent

P', egre.ssus

accepissent d.

ra.

CPL
insulis

ab

illis

oni.

Z Z

7 insulis] ab uniuersis
et obtinuisset
et]

ab omnibus

MN

britones

10 sing. imp. primtis

(regiium ins.

MN 11/12 iratus est ualde ualde iratus MN 12 uenit] peruenit post ceolis MN 13 Ix] xl A^ ceolis MN et tenuit (ueuit CDGL) in ostium (occium Z) tainosis (tameusis CDGLZ)] in ostio fluminis tamensis MN 14 perpessa Z nares ante perpessae 31, om. N 15 ipse] M puguaret MN apudj coutra C-L 15/16 dorobellum Q 16/17 regi britaunico] bryttaniiici regis MN bellimus Z, belinus GM^NQ 17 ipse] ipso rex CDGLMNPQ uocabat Z
CDGLPQ)]
totius orbis sing. imp. et

primus obtineret

illius

illc

18

fil.

erat minocauni

{m\noca.m

C^DGLP(J,
i.

mittocani C")]

e.

ni.

1'.

MN,

cuius

filius

erat

minoamus
21

2^

19

terrini

H,

terreni

MZ
fl.

iulius]

caesar

CDGLKPQ
Z
de

20

militibus] multibus

et Iractis]

iTa.c\\&C^DGQ, irActKqne
ccc] trecentis
fl.

C^LMNPZ
j)/i\^

.^,

trecentisque

oeolis

ilifiV

22 trium om. Q 23 uenit] peruenit pos< oeolis JfiV^ 23/24 et 24 ostium] ocidium .2^ 24/25 fl. q. uoc. tamesis] tamensis
taraensis

CDGLPQ,

predicti

tamcnsis {om.
ibi

N) MN,

26

et multi (multi post suis

MN)

ceciderunt

de equis niilitibiisque suis] et

ceciderunt milites multi

equis suis

27 supra dictus] iam dictus

et seinen]

CDGLPCi,
sunt septem
.
.

praedictus
filii

28 proconsul] consul
sunt autein (iomcr (falatae;

MNZ
Magog
. . .

ferreos lihri

semonque

MN
et

Scytliao;

Madai Medi; lavan lones qui

Iiistoriam rettulisse.
-)

Graeci
.
.

.;

Tbubal

Iberi qui et Hispani, a

.

quibus

t'eltiberi, Ilcet

quidam
ad

Italos suspicentur;
. . .

Mosocb Cappadoces

Thinis 'Pbraces
')

scio

quendam

Gog
regis

et

M.agog

fJotliorum

Hier. Ahr. V.KiH: Gaiiis lulius Caesar primus

Komanus
Gai. 44

singulare obtinuit imperium.

et

Cf.
7,

Ad5,

miuius

Cynobellini
p. 272).

Uritaiinorum

filius

Suetonii

inde enatus Minocybeliuus Orosii

(Zimmer

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

,g3

msToniA nmTTONVM.
semen
militibus
ct

nennivs inteuphetatvs.
in
fiiit

bollicosum,

id

est

Cetilou.

cst in

n-ione quae
c.xtitit

di.^itur

vada fluminis').
discesserunt
cst

discrimcn

magnum
in
illa

ct victoi-

ct acccj^it

Trinovantum impcrium inCiu-isti.

Romunorum hacc
sine

ars invisiliilis,
vice.

sulac

XLYIJ

anuis anto nativitatcm

pace
et

ab

initio

mundi

VXXXY.

gcstum
dicitur

bellum

tcrtio iuxta

locum, qui
lulius

Trinovantum.
Brittannicae

acccpit

imperium
annis ante

gentis^)

nativitatem Christi,

XLY"II ab initio
lulius igitur

autem mundi
*)

VCCXV).
primus
et
in

lulius

igitur

Brittanniam
tenuit, ct

/.

primus rex Romanorum,

pcrvenit et
in

regnum

gentem

honorem

iUius Quintilcm

mensem

lulium
et

qui insulam Britanniam occupavit, in sua curia occisus est ct in lionorcm illius Ro-

debere Romani decreverunt

vocari.

mani mcnsem lulium nomiuavcrunt.

CDGHKLMNPQZ,
.SI\.:
1

hic inde

%\

10 fonna dicersa

(v.

adn.)
Ijellicurum uel bellicnsum

bellicoiuin i)6'/-PQ

(liic

suprascr. uel

Ijellico.snni),

iil

est

om.

cetilou]

H,

cctliilou

l>ilXZ

cetliilon

G, cechilou K,

cethilo

PQ, quae
f.]

cacitr.inieuta uocanfur id est catheid

d.

leu britanuice

iuterpretatus est C,
id

quae cacitrameuta uocantur (suprascr.

2 flimiuum

est
f.

catheleu

britannice
d.

iuterf.

pretatus est)

est

cetliilocium
d.
f.

discr.

m.

HKZ,

m.

C^L^-P,

magnumque

^',

quod
(quia
et

d.

f.

m. M2\\ quod m.

DG, m.

discidium fuit

CL''
illis

3 mil.

roni.

haec ars
ars

inuisibilis] Z,

uiil.

rom.

ins.

CD-LP, que
mil.

ins.

G) haec

ars iuuisibilis erat (fuit IS)

CDGJjPQ,

enim erat lateuter constructa

ad eandem formam citat chronicon Vedastinum (MG. SS 13, 678): ars enim latenter eoustructa invisibilis militibus Romanis fuit. 4 et disc. sine pace {om. Z) in illa (ista Z) uice] et disc. tuuc temporis siue pace CDGLPQ, et hac uice sicut prius imperator com suis reuersus est sine uictoria uel pace 5 gest. est bell. tertio (tertio bell. CLPQ, bell. tercium ii)] g. e. iterum tercio bellum DG,
iuuisibilis

rom.

MN:

MN

terfio
ti

igitur

cunimissum (-sus J/*)

A',

est

bellum a romanis
iul.

contra bryttones
iul.

MN
britanie

qui

def.

in

littira

trinouatum

rinouantum

accepit

imp. br. gentis] acc.

imp.

Z,

iulius
>

uictur

imp.

bryttanicae
niilia

ibritanuiae

N)

gent.

obtiuuit

MN

8 ante] a

9 autem om.

CLPZ

post uccxu (duo

ccxu G, uccxii
A',

MN,

uxxxu

inlerpres) ins. constaut auni

CDGLPQ,

transactis aunis

MN
regnuui]

10

igitur]

caesar
finuit
%\

ergo Q, om.

MN
iul.

britannia

N MN
')

tenuit] obsedit
iul.

MN
CDGL,
5,

11 perueuit] p. rumauorum rex J/A'

regnum

ub-

12 honorem] hereditatem C^D'P(J

quintum N, uel aquatUem

sttpra

CL

mens.
et]

M,

(om. mensera)

uocari

et postea

siquidem

N MN
.

13 debere uoc. decr. roni.

CDGLPQ,

romaui

statuei-uut

Aut Caesar

h.

G.

IS: Caesar

ad flumen Tamesim

iu fines Cassivellauui

exercit\un duxit

ripa auteni eraf acutis sudibus praefbcis muuita eiusdemque generis sub

aqua defixae sudes flumiua tegebantur

.

aut Orosius 6,9,6.

('assivellauuus
. .
.

')

Aut Caesar
.
.

b.

G. 5, 20

22:

Triuubantes

pollicentur sese
.

ei

dedituros

legatos

de deditione ad Caesarem

mittit.

Caesar

quid in auuos singulos vectigalis

') Annus a. Chr. 47 secundum Hiepupulo Komano Britanuia penderet coustituit aut Orosius 6, 9, 8. 9. ronymum est Abrahae 1968 et cum tjui sequitur Caesaris primus sit, de hoe auctor videtur cogitavisse. annus Abrahae l'J6S secundum Hieronymum (additis annis a mundo creato ad Abraham 31S4) cum sit mundi 5152, fortasse eum numerum ab auclore posilum curruperunt librarii mutantes notas VCLH in VCCXII et *) Abhinc qiuie sequuntur ud p. 166, 20 Z sic immutavit: Casabellaunus rex Britaunicus et ipse VCCXV.

fuit

iu

obviam Gaii
fregit

lulii Cesaris

regis Kouie, qui missus ab imperatore

Latiuu

ad e.xpugiiandam ISritaimiae
ct

insulam et
bello

bellautem (bellum aute Z) Cas.sabellaunum duobus vicibus super Gaium Cesarem

misso ab iraperatore.

in

tercio

haec sunt nomina imperatorum qui in Britania voneruiit. primus lulius imperator prinius in Britaniam venit per Renum et Germaniam usque Tammensis bellum. tertius /f) iinperatur, qui usque .ad Orcaui et Euvoniam et inde Koniam exiit. pustea Claudius (claudi.as imperatur Severus (reuersus i^), cum quo validus murus factus est. quartus Curacius tyraniius (tireuus Z).
occisus est a Cesare

quiutus Constantinus ConsUintiui magni pater,

luorte
obiit.

id

est

vir trauquillissimus.

ille

Constjiutiiius

iu

Britanuia

qui Consfautiiium

filiuui

ex coiicubiiia Ilclena

crcatum iinperatorem Galliarum

Britania

(gillianiiu

Z)

rcliquit, qui in Britaunia obiif.

sextus

Maximus imperator

in

ordinatur invitus,

cuiii

quu Marfinus

scpe locutus
occisus est.

Eugenium

septimus Gracianus Valentiui!ni filius, qui iii Romam a Bretauuia exiit et ibi a Maximo cuius sauguiiiein viudicavit Euugenius (lectio incerta: requirilur Tlieodosins) de Maxiiuo ct postea occidit pru \'aleutiniauu (_!iafiaiii fratre (graciano frat Z).
est.

21*

164

IIISTORTA

BHITTONVM

HISTORIA BEITTONVM.
iililius

NENNIVS INTERPRETATrS.

Martiis Oalus lulius Caesar in curia

occiditur*),

tenonte

Uctaviano

monarchiani totius

mundi, et

Augusto censum a

Brittannia ipse solus accepit, ut Virgilius

ait:
Oeorg.
3, 25.

21

Purpurea intexti tollant aulaea Britanni. Secundus post hunc Claudius imperator venit et in Brittannia imperavit annis

Ciaudius
quattuor

fuit

rex secundus, qui insulam

,

Britanniam occupavit
post

annis quadraginta
Christi
et

quadraginta octo post adventum

10

Christi'^)

nativitateni
fecit

et

stragem
in

et

bellum

fecit

magnum non
.",

stragem
rexit

magnam

Britonibus et per-

absque detrimento militum, tamen victor

fuit

ad Orcades insulas non absque strage

Brittannia.

et postea

cum
et in

ciulis

militum illorum neque absque

magno

detri-

perrexit ad Orcades
sibi et fecit
15

insulas
').

subiecit

mento militum suorum

nominahatur
in

inflicto

a duce qui
regnavit

illius

tempore quievit dare censum Romanis a Briteas tributarias

10

CassivcUaunus'^).

annis XIII mensibus VIII et mortuus est

tannia, sed Brittannicis impei-atoribus red-

Magnantia apud Longobardos, dum ad

insula ibat.

XIII mensibusYIII*). cuius monumentum inMogantia apud Longobardos ostenditur ^) dum ad

ditum
est.

regnavit

annis

Romani ab

20

Romam
Post
Christi

ibat, ibi

defunctus

est.

22

CLXVII
Lucius
'')

annos post
Brittannicus

adventum
rex

Post

CLXVn

annos post nativitatem

et

cum
is

Christi rex

(Romanorum)

25

omnibus regulis totius Brittannicae gentis baptismum suscepit missa legatione ab imperatore Ilomanorum et a papa Ro-

therius miserunt clericos

cum

papa Eleuepistolis ad

runt

Lucium regem Britanniae et baptizaveregem cum ceteris regibus Britanniae.

mano Eucharisto '').

CDOHKLMNPQ
SIN.:
1

et

forma

dlversa (v. p. 163 adn. 4)

Z
,0

curi..

A'

2 agusto 77
Ijiitannia

et]

iiam et J/A'
7 secundus]
s.

ait

om.

CDGLPQ
8 uenit
xluii
et

6 intexi
in

toUnnt

CDGLMPQ
CDOL,
fecit
.3/1)

biitannum P,

autem

biittanniam imp.

uenit in britanniam et imp.

9 qu.

et octo

annos PQ, per

annos

MN
insulasj

10 et bellum

magnum] bellumque agens multum

MN

11 asque 77"

militum] m. iunenuniqne suorum (snarum

et postea
. . .

MN
09)1.

tanien om.

MN MN
dari
r.

12 in brittannia] bryttaniae

MN

i:!

postea nauigio

ad oreailes perucnit insulas

censuni

14
7")

sibi ct 1'ecit eas]

eas iecitquo

MN
1'uit

1.')

quieuit dare censnni (dari

CDGKLQ,

censum
regnauit]

romanis] nullum ronianis censuin

tradituin

MN

16

inip.

br.

MN

17 est

P
MN,

auteni

MN
CDGLQ,
ibi

17/18 et mens.

octo

MN,

ooto niens.

K, mens.

uii

L)GPQ
duni ad

18 niogontia
{pm. Q)
a.
p.
V.

magontia P, magantia

magnantia
ubi

interjires

19 langobardos CDLj

ibat (iret

MNQ)

ibi]

dum

iuit r.

DG,

dum

ad

r.

ibat Lj

21 post
uniucrsi.s

clxuii (clxiiii

CDQLjPQ)
om.

a. cliristi]

.anno dominice inc.arnationis clxiiii C^Lj

23 omnibus]

CDGLjPQ
C'7>

totius
2.5

br. gentis]

liritanniae

('DGIiNPQ
CGL^Q

24 suscepit] susccperunt
,a

{suprascr. uel suscepit)

impera-

tore] L\, iinperatoribus

('DGLJLMNPQ

om.

MN
:

pape A'

romano] romanorum
qui.a priinus
tuit

Q
doinini

2()

euch;uisto| 77,
luit

euaristo

DKMNP,
et

eleutlierio

citm interprete

adnotunt inentitur,

annus Euaristi

annus
(inanu

domini

LXXIX, primus

vero annus Elcutberii,

quem

debuit nominasse,

.uinus

CLXI L-

aequali)
')

Ljontliniensis coll.

of arms 30 leyentes Eiutristnm

dicl, qui;i
iii

LTieronymns Ahr. 1973: Antonius decernit Quiutilem nionsein Inliuin dubere

. . .

eo

lui.sset

natus

luliiis

idibus Martiis C. lulius Caesar in curia occiditiir.

a.

'-)

JJieronymns triitmplium Clandii de

Britannis adscrihit nd

Ahr.

JOtiO vel

2061, p. Chr. 49 vel 60.

')

Jlieronymus
*)

n.

Abr. 2061: Claudius

a.

de Brittania trinmpliavit ot Orchadas insulas Roinano adiecit imporio.

dius regnavit
a.

Uieronymus
Louer Mjiur,

Abr. 2057: ClauClaudius p.atruus

est

XIII mnns. VIII dicb, XXVIIII.

liabet.

")

JJieronymns
")

a..

Abr. 2059:

iste est

Drusi qni ;ipnd Mogiinti:icum inonuinentuni

doris propter lidein,

Luciiis agnoniine
C'"Lj.
'')

id

magni splen*)

quo
eccl.

in eius
1,

tempore venit

Itoc loco

addnnt

Vlde siqwa p. 115.

'LLaec

veninul
codicis

e.c

Jieda h.

2 errore pro Caesare

substitnto

Claudio.'

Zimmer.

at similiter erravit recensio

(ride p. 163 adn. 4).

CVM AHUITAMENTIS

NENNII.

m
fuit

mSTORIA BlilTTONVM.
23

NENNIVS INTEIiPRETATVS.
Tertins
tannos.
tus
est
alj

Tcrtius

fuit

Severus, qui transfretavit ad

al)

Severus

(|ui

vcnit ad Bri-

Brittannos; ubi, ut reecptas provinciaH

eo

agger

Sti.ionicus extrucid

incursione harbariea faceret tiitiorcs, niu-

contra

barbaros,

est

Pictos,

rum
s

et aggereni a

mari usque ad mare per

per centum triginta duo milia passuum et

is

latitudineni Brittanniae, id est per

CXXXII
Britiussit

agger noniinatnr

Britannis

Ouaul.

passuum deduxit'), et vocatur tannico sermone Guaul '^). propterea

milia
tieri

et iussit

aggerem

aliuni tieri contra Scot-

tos et Pictos,

aggerem suis^),

inter Brittones et Pictos

et Scottos,

quia Scotti ab occidente et Picti ab aqui10

lone
tones,

unanimiter pugnabant contra Brit-

NENNIVS
(C^DHiL).
intra Britannii

nam

et ipsi

pacem

inter se

babe-

bant; et non multo post intra Brittanniam

Severus moritiu-

').

24
15

Quartus
tyrannide.

fuit

Karitius

imperator

et

tyrannus, qui et ipse in Brittanniam venit

qui propterea tyrannus fuit pro

occisione Severi et

cum omnibus ducibus

qui

Romanicae
20

gentis,

erant

cuni eo in

Brittannia, transverberavit

Brittannorum et vindicavit ab
illis *).

omnes regulos valde Severum

et

purpuram Brittanniae occu-

pavit

166

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA BRITTONVM.
2:")

NENNIVS INTERPRETATVS.
Quintus Constantinus
filius

Quintus Coiistrmtiiuis
filius

Ooiistniitini magiii
')

Constantiiii

fuit

et

ibi

inoiitur

et

sepulcrum

magni
in
i

ftlii

IMcnae

'')

occupavit

insulam

illius

monstratur iuxta urbem, quae voca,

Britanniam et mortuus est et sepultus est

urbe Cair Segint, quae
alio

tur Cair Segeint

'>

ut litterae

quae sunt
ai'genti,

nomine Mireliquit
tria
civi-

in lapide tumuli, ostendunt.

et ipse semi-

nantia vocatur, et litterae in lapide tumuli

navit

tria

semiiia,

id

est

auri

ostendunt

nomen

eius.

et

aerisque, in
tatis,

pavimento
pauper
vocatur

supradietae civiin

semina
tatem
civitate.

in

pavimento supra dictain

ut

nullus
et

ea habitaret

*),

ut nullus

pauper

liabitaret in illa

umquam,
10

alio

nomine Minin
10

manton.
Sextus Maximus imperator regnavit
Brittannia^). a tempore
illius

26

Sextus imperator Maximus occupavit

Britanniam.
consulatus
in
illius

consules esse
appellati
in

tempore
et

initium

coeperunt et Caesares
sunt
if.

numquam

apud

Eomanos

Caesares
in

postea').

et

sanctus

Martinus

numquam
15

appellati sunt reges postea.

tempore
nis*) et

illius claruit in

virtutibus et sig-

tempore Maximini apostolus

rabilis sanctus

uobilis vene-

cum eo

locutus est^).
in Brit-

Martinus
et

claruit.

27

Septimus imperator regnavit

tanuia Maximianus.
ipse

Septimus Maximianus occupavit reg-

perrexit

cum

num Britannorum
tanniae
contra

duxit milites Briut

oinnibus militibus Brittonum a Brittannia

20

Romanos,
et

imperatov

et occidit et

Gratianum regem Romanorum imperium tenuit totius Europae et

dimittere
milites, qui perrexerunt

Gratianus ab eo occideretur, et ipse tenuit

20

imperium Europae
ad
filios

non dimisit

inilites,

noluit

quos secum duxerat, ad uxores suas et

suos et ad possessiones suas, sed
dedit

cum
et
25

eo,

ad

filios

ad Brittanniam ad uxores suas suos et ad possessiones suas,

illis

illis

multas regiones a stagno quod

sed dedit

multas regiones a stagno

est super verticem montis lovis

25

usque ad
in

quod

est

super

verticem

Montis
vocatur

lovis

Cantguic mericlie et occidentem versus

usque ad

civitateni,

quae

Cant

usque

ad tumulum Ochidient, locum

crux conspicua.

Guic*), et usque

ad cumulum occiden-

quo

est

hi sunt Britones

CDQHKLMNPQ
SIN.
ibi
:

el

forma

dlversa

(v.

p.

adn. 4)

Z
2
fuit 2>ost

1 coiistantinus]

HK,

coustantius

CDOLMNPQ
supra
v.

quintus

31N

filius]

pater

moritur] defunctus est in brittannia

/'')|
(5

MN
GD^L

3 monstratur] esse uidetur

MN

4 cair (cayr Q, kair P)

segeint (segenit
t.

add.: uel cair costain

id est a. a.

omnes, cair costain uel cair segeint

5 tumuli]
semi-

eius

C^L

aerisque] auri argenti aeris

MN,

om.

CDGLPQ
U

7 in pau.

s. d. c. i>ost

nauit

MN

liabitaret]

raaneret

CDGMNPQ,

remaneret

umquam

posl nullus

MN, numquam Q

mirmantum CPQ, mirmantun D, mirmanton L, mirmirmantiui G, minantia interpres: id est urbs eboraca adscr.CL 11 imp. regn. om. 13 numq. post. app. SMutCDGLPQ, post. numq. app. snut 14 et s. m. in femp. illius (illo CDLPQ, om. G)] in t. autem illius s. m. 15 claruit in (et P) uirt.
9/10

MN

MN

MN

et signis] uirt. et iu

miraculis

claruit

MN
perr.

16 locutusque est

cum

eo

CDGLPQ,

om.

17 imperator]

tempore

18 maximianus] dictus m. CD'-G>^^LP, dictus maximus D'G*-Q, posl septimus

19 a] in

MN
N

ipse]

et ipse

DG
CDOLQ)

20
(cum eo

reg. rora. grat.

MN
31N, om.

21 obtiuuit

MN
CDOLPQ
(est

22 noluitque

CDGLMNPQ
24
et

milites qui perr. cuni eo

CDQLPQ)
et filios

ad brittanniam (a brittannia

CDQKLP,

de brittaiiia Q)]

belligeros suos

coraites brittones

MN
CDOL)]
dedit

23 ad uxores] neque ad ux.

suas om.

(neque
poss.

ad

fil.

suos (pm.

ct
illis

ad (ap M^, om.

largitus

eorum

27/28 cantguit
')

CDOLPQ PQ 28
u.

25

illis

multas]

multas

N) poss. suas] neque ad stanno P ins. N) MN

ad] a //'

tumulum

M
imperii

Hleronymus

Abr. J322: Constantius

2).
')

XVI

anno diom

ubit in Brittania Eboraoi.

-)

Prosper

c.

1183 (vide p. 167 adn.

hahent,

cum

auctario Prospieriano
7). ')

Nimirum cum auctor ud/iiherel chronica Hieronijmiand, qnae consules non *) Prusper c. 1175 digesto ad consnles, eos hinc incipere sihi persuaslt.
c.

(vlde p. 16H adn.

Cf. Bulpic. Severus vita Martini

h. eccl. 1, 8.
")

20.

")

Ipsi sunt qui

Armorici dicnntnr

addunt C"'L.

')

Peda

'Sic interprcs errans'.

Zimmer.

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

IIISTORIA BRITTONVM.
talcin,

167

NENNIVS INTERPRETATVS.
Armorici
et
et

Cruc Ochidient '). hi suiit Brittones Armorici ct nuniquam reversi sunt huc usque in hodicrnum diem. propter hoc Brittannia occupata est ab extraneis
id
est,

propter

manserunf in meridie semper hoc occupaverunt extrancae

gentes

regiones

Britonum

ct

BriUones

interfecti

sunt in marginibus suac terrae.

.i

gentibiis et cives expulsi sunt, usque

dum
vide p.
16'J, 7.

deus auxihum dederit

illis^).

In veteri traditione seniorum nostro-

rum septem
10

iniperatores
;

fuerunt a

Ro-

manis in Brittannia Romani autem dicunt novem. octavus fuit ahus Sevcrus, qui

ahquando

in Brittannia

niancbat, aliquando

ad Roinam ibat et ibi defiinctus est '). nonus fuit Constantius. ipse regnavit
is

sexdecim annis in Brittannia et dccimo anno imperii sui obiit

taniiia*).

in

sextoBrit-

in

28

Hucusque regnaverunt Roinani apud

Brittones

vide p.

16'J, 15.

20

autem nequc censum dederunt

neque Romani ausi

Brittones CCCCVITII annis. deiecerunt regnum Romanorum

illis

neque reges

illorum acceperunt, ut regnarent super eos,

sunt, ut venirent Brit-

CDGHKLMNPQ
luic]

(nou hahet Z)

SIN.: 1 cruth P, ciut Z>-(t

n.
r. s.

oQhxiemtCDGPQ,

occideut

il/-tV

hii

IIK

ad

(in

L) prciprium scilum

CDGLPQ,

illic

permanserunt (permanent
extraneis] alienigeuis

2 immquam reuersi suut X) 3IN armciuici CLQ 5

ciiies

4 hoc] illorum ahsentiani

c.

MN

occnpata] superata

MN
C)

MN

expulsi sunt]

eius exp. sunt

CDGLPQ,
iWA''

heredes eiecti

MN
K)

usque
imp.

dum

{om.

P)

d.

deo auxilium largiatur

ins.

7 in ueteri (uetera
septera

traditione]

tr.

nero

MN

a. dederit illis (eis Q)\

usque quo a
(s.

seniorum nostr.
10

n.

om. P,
uii

uti

legimus

C^D-GL)

(semptem

fuerunt a

rcim.]

seniorum didicimus fuisse a rom.

fiiit

imp.
a.
s.

MN
M)

9/10 dicunt uouem]

HK, d.
(cf.

n. fuisse

aequantius J/ in epilome

p. 120)
et ihi]

CDGLPQ, nouem affirmant MN qui] hic J/.V, om.CDGLPQ

A^)

om.

alius severus]

11 manehat] comniorahatur (et

l.S

ins.

MN
K

12 ad romam ibat

romae manehat ihique (ubi

MN

constantinus

C-D-GLN
N)

14 annis om.
in hr.

14/15 in xui] in xuii

eboraci dicunt Q, oh. in hritannia

D-GM, xuii CLP (-niam DG) eboraci

amnt

15 imp. sui anno j\lN

ut ipsi {om. D') dicuut

obiit in britannia] oh. obiit quasi {om.

ita

CDGLP,

dolo uoraciter (ueraciter

N)

occisus in hryttannia ut

MN

17 hucusque ... 18 aunis]

ut legimus

ccccuiiii annos MN: interpres quod ait Britanniam CCCCXLVIIII CCCXLVIIII) annos sub Romanis fnisse, effecil ex hoc loco adsumpto altero />. 171,2 dc 18 hrittones autem deiecerunt r. rom.] his ita transactis hryttones imperium metus Saxonum annis XL 20 iiec censum ded. illis (ill. ded. CDGLPQ)] uec ceusum dedere (-runt N) .MN r. contempserunt

apud bryttones regnaueruut romani per

(sic

duo

libri,

tertius

MN

reges illorum (eorum

CLPQ)]

ill.

reg.

MN
(in ins.

21 suscepenint

MN

ut regnarent super eos

(illos A')

om.

MN
')

22 ausi sunt ut uenireut

CDGI^PQ)

br.

ad regnandum (regendum //') aniplius (ampl.

ad regn.

CDGLPQ)]

amplius sunt ausi (ausi sunt

N)

ut ad regnandum bryttanniam adirent

MN

Britones nauique Armorici, qui nltra mare sunt,

redire

cum Maximo tyranno

hinc in expcditioneni oxiuntes

quoniam

nequiverant, occidentales partes (?alliae solo tenus vastaverunt nec mingeutes ad parielem vivere reliquerunt, acceptisque eorum uxorihus et filiahus in coniugium omnes earum linguas amputaverunt, no eorum succcssio maternam liuguam disceret (discresceret C). undc et nos illos vocainus in nostra lingua

Letewicion (leteiuiition

C' rt//e-c3
. .
.

exemplo).

id est
.

semitacentes,

quoniani

confusc loquuntur
. .

nddnnl
ritu

C"
.

bis L.
.

) Gildas

c. 13.

14: insnhi
qui
. .

ad (iallias

imperatoris insignihus, qnae

gessit
. .

tyrannico
.
.

Maximum

roittit.
,

duabus ultra rediit quae adhibitus est praeterea Prosper Pictorum ab aquilone calcahilis *) Vide supra p. 166 adn. 1. p. 114 adn. 1.
tute spoliatae
.

unam alarum ad domum nusquam

. .
.

llispaniani, altoram
. . .

ad Italiam extendens
.

Hritannia

iuven-

gentihus

Scotorum a
')

circione,

c.

1183 (p. 166 adn. 2).

Vtde supra

168

HTSTORTA RRITTONVM

IIISTOIUA BHITTONVM.
taiiiiiain

NENNIVS INTEKPEETATVS.
quia

ad

rcgnanduni

aiiipliiis,

duccs illorum Brittones occiderant.

2:1

Itcrum rcpctcndus est sermo dc Maxi-

Gratianus autein

cum

fratrc suo
in illo

miano
5

tyranno.

Gratianus

cum
^)

fratre
et

tiniano regnavit sex annis.

Valentemporc

Valcntiano regnavit
brosiiis

Yl

annis

Am-

Mcdiolancnsis
in catliolicorum

episcopus

clarus

pracceptor catholici dogmatis

tinianus
octo.

Ambrosius Mediolancnsis episcopus clarus erat. Valcn-

habetur
tianus

dogmate^). Valen^).

cum Thcodosio

regnavit

annis

cum Thcodosio
patribus,

rcgnavit annisVIII
coUigitur

synodus
10

ConstantinopoHin
in

CCCXVIII

qua omnes hac^).

in illius tempore synodus trecentorum quhiquaginta patrum Constantinopolim collecta est ad expellendam hae-

rcses damnantur*).

Ilieronymus tum prcs-

rcsim 3Iacedonu, id
tus sancti^).
ct tuin

est

ncgationem spirinobilis

bytcr Bethlccm toto inundo claruit

dum

Hieronymus
ct

Gratianus impcrium regebat in toto mundo,

in Brittannia
i.^i

saccrdos Bcthlehcm interpretator cathohcus vivebat. Gratianus, nt diximus,

tinianiis

per scditioncm militum Maxiqui

Valcn-

mus

imperator factus cst.

mox dum

regnabant,

donec
insula
in

Maximianus
Francos, et

in Gallias transfrctarct, Gratianus Parassis

a mihtibus suis in

Britannia rex

Mcrobliudis magistri militum proditione

superatus cst ct
fugiens Lugduni captus

factus est ct transfretavit

bbcratus [sic] cst rox Gratianus proditione

magistri militum
bladis, et cflPugit
,

atquc
20

occisus

cst.

Maximus Victorem
fecit").

id

est

Parassis

Meroct
ibi

filium

suum consortcm
in

Martinus

rex

Lugdunum
est.

Turonensis cpiscopus
cKaruif).
poris

magnis virtutibus
intervallum tem-

captus

atquc

occisus

Maximianus
Martinus

post multuni
et

cum

Victorc

filio
iii

suo regnabat.

a Valcntiniano

Theodosio con-

Turoncnsis

illo

temporc.

Maximianus

CDGHKLMNPQ
SIN.:

(non hahet Z)

2 illoium] euiuin

VLMNQ,

inc.

P'

giittones

i/^

3 iterim

(?

3/4

maximo C'Q
sex annis

4
et]

fratie

om.

5 ualeutiano] H^K,

\x&\e\\\\ma,rio

CDGH^LPQ
a.

cum
tunc

interprete, ualentino jl/iV

auuis

tiiljus

CDGLPQ,

auuis septem

MN

5/6 ambrosius]
7/8 ualeuiianus]

3IN

7 luibetur]

CLMNP(J
patr.]

catbollco iV

dugma.

DG

H'K,

ualentiuiauus

DGMK, CDGH-LPQ

habebatur
et sic

fere

inlerpres, ualciitinus
cccl

MN
N

8 anuis

uiii (uii

Q)\ ucto a.

MN

!)

synodusl teinpure
culligitur

illo s.

MN

coll.

a cccxuiii

eundem numerum habet

mitis

patrum celebratur (cebratur Q) CDGLPQ, interpreis 10 quu CLMN

tuto]
toti
t.

constantiuoi)oliui

cccl

uiclelicet

patrum

MN:

11 tum]
catliulicus

etiiini

MN,

om.

CDGLPQ
D^G

12 betbleae-

M,

becleeinitis

DG
m.

interpres

post claruit add.

dum] tum

DG

13 imperator
14/l.T

MN
MQ
,

regnarel in

MN,

in

{om. P)

toto

m. regebat

CDGLPQ
iu

14 seditione

niaximianus
luox
iii

CD-L, maximiamiauus G, niaxmiauus P

15 quo mox G, parapis iV

g. transfretaute

CDGLPQ,

qucm

g. translVetasse perliilient

MN
K

16 gratiauus] et gralianiim regem

parisiis

MN
uero

parassis]

HK
u.

cum
f.

interiirete,

\n\rns\s

parasius
(,>,

/',

parisius CLjP,

17 meroblaudis]
18 superauit

CDKLMNP,
et (qui

merublaiulus H,

nieruplaudis
c.

merubladis interprcs,
ISI

merubaudis

MN
ins.

N)
s.

lugduui (lugdoni 7/')

(rcgni ins.

a.

occisus est om.

maximus

(inaxiiniauus
e.

C-W-GL,

N)

c.

C-D-GLMN)

fecit

om.

C'D'PQ

21 episcopus]

tunc temporis J/A''

22 multuni] m. ueru

MN
')

interuallum] spatium

MN

23 ualentino 3IN

Isidorns chron.

c. 3.5:?:

Gratianus

cum

fratre Valeutiuiauo

regnavit annos sex.

')
c.

-)

Isidorus

chron.

c.

S53: Ainbrosius Mediulaiiensis episcopus iu catbolicuruin dugraate claruit.

.
.

Isidorus rhron.

c.Sofi: Valeutiniaiius

cuin Theudosio regnavit

anii. Vllll.

*)

Isidorus cliron.

357: synodus Con-

staiitiuopoli t'L patruiu colligitiir

esl

a Theodosio,
13'J).
c.

in
'')

quo

oiniies

baereses cundcmuantur.
c.

mimerus CCCXVIII
in

patriim concilii Nicticni

(cf.

supra p.
")

Iiidorus chron.

S.W

Hierouymus presbyter

Bethlem

toto muiiflo clarus babitabat.

est factiis.
qiio niux

Prosper

1183: iu Krittania per seditioiiem militum

1'arisiis

Maximus

iinperator

ad Gallias transfretante Gratiauus

est.

Merobaudis

inagistri railitum proditione supe-

ratus et fugiens
')

Lugduui captus atque occisus

')

Maximus Victurem
syiiudus
(.'L

filium

suuin consortem

regni

facit.

Prosper

c.

ll7o: Martiiius cpiscupus Turiuoruin (ialliae civitatis multis [iniraculorum siguis] clarns habetur.
Isidorus
.

c/.

p. IGH adn. 4.

oriij.

6, 16, 7:

.secunda

iiatrum

sub

'1'heudusiu

seuiure Constaii(cf. siipra,

tiiiupuli

cuiigregata est ..

Maceduiiiuoi spirituiu saiictuiu deuin csse uegaiitein vuwdmwuiws

p. 141).

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

169

HISTORIA BRITTONVM.
sulibus in tertio ab Avvileua lapide spoliatus

NENNIVS INTERPRETATVS.
autem a Valentiniano
ct

Theodosio con-

indumentis

regiis
filius

sistitur

et

ciipite

sulibus indumcntis regiis spnliatui' in tertio

daninatur.

cuius

Victor

eodem anno
est
in
5

ab urbe Eigilia lapide et cupite damnatur in

illo

ab

Argabaste coniite interfectus

').

loco.

Victor autem

filius

eius

Gallia

interfectus est ab

Arguba

coniite in Francis,

ab

initio

mundi

VDCXC.
^.
;,.

Hoc modo
Britanniam.
10

seniores Britonum narrant

fuisse a

;.;?, 7.

septem imperatores

Romanis super Romani autem dicunt novem

octavus alius Seve-

fuisse super Britannos.

rus mortuus est in itinere ab insula Bri-

tannia ad

Romam.

Constantinus regnavit

XVI
tuus
15

annis in insula Britannia, donec morest.

Quadringentis et novem
Brittones sub censu

annis igitur
fuerunt.

r.

,,.

;?,

n.

Romanorum

Britones autem deiecerunt postea regnum

Romanorum neque
et occiderunt
20

censuni dederunt

illis

omnes duces Romanos,

qui

erant in insula Britannia.

30

Tribus vicibus occisi sunt duces Ronianoruni a Brittannis-).

Brittones autem

Invaluerunt autem statim Picti et Sootti

trans finesBritanniae et expuleruntBritoues
iisqiie

dum
id
10

anxiebantur a barbarorum gentibus,

est

Scottorum

et

Pictorum,
et

flagita-

runt
25

legati
et

ad fluvium nomine Tin. deinde iveBritonum ad Romanos cum

bant auxilium Romanorum,

mittebantur
sablonibus
et

dum
et

legati

tristitia

cum magno
capita

luctu,
et

cum magno
super
capita

luctu

cum

nibus

super

sua

cum cum

sablo-

multis

sua intrabant')

muneribus pro admisso

scel^ere occisionis

is

magna munera secum consulibus Romanorum *) pro admisso seelere occisionis ducum et suscipiebant consules grata dona ab illis, et promittebant cum
portabant

ducum.
consules
ao

duxerunt secum deinde duces et

iugum
deinde

Romanos et promiserunt acciperc Romanicum, licet durum esset.

venerunt
miiites

Romanorum

et

CDGEKLMNFQ
SIN.:
G,
eigilia

et

6 tribus

brittaiinis

Z
uirileua Q, uuileua /)',
uuirileisa

1 in tertio (terci
id

K)

ab auuileua
post spol.

(sic

HK,
2

CD-L,

uuih-ileisa

inlerpres:

est

aquileia

add. CL) lapide om.

MNP
H^MN,
eod.

1/2 ins.
regis

ma.\imus
regalibus

(maximianus P)

poat coiisulibus P, ante spol.

iu

MX,

regiis]

H'K,

CDGLPQ

et]

C 'D^F, et in MN buste M, argeste HK,

capite] capite lapide

MN
qui br. N'

3 anuo

i argabaste]
7

arguba interpres

4/5 intra galliam

CDGLFQ

CDGLNFQ, argubrit(t)ouibus CDGLFQ,

9
et ovi.
1.3

bryttouibus

MN

brittoues autem] et br.

flag.

M,

8 anxiareutur

CDGLMNPQ

10 auxilium (auxiliorum C)
bant] por

rom.

if

13/14 secum cons.

dum] cuni N, tum M CDGLPQ, aux. rom. flag. MN rom. om. MN, cons. rom. om. CD^PQ, rom. om. CHPGL
ducum]
pro
admis.sa

porta-

14 pro

admisso (amisso

Q)

scelere occisiuuis {um. Q)

(amissa A') occisionis culpa

ducum J/iV
16 et pro-

15

ct suscipiel)ant consules grata

pr.

dona (munera PQ)]

et accipientes grata

dona consules

MN
sacramento

raittebant]

.MN,
c.

pr.

ergo britones

CDG LFQ

cum

iuramentoj iurando

MN, cum

CDGLFQ

')

Frosper

1191: Waxinius tyrannus Valentiniano et Theodosio cnius

tilius

impp. in lertio ab Aquileia spoliatus

coniite est iiiter-

indumentis regiis sistitur et capite danniatur.

fectus iu Gallia.

Victor

eodcm anno ab .Vrbogaste

i.

Ins.

hoc loco: peractis a mundi

initio

(ab

m.

M, ab

in.

.V)

aiinis (ante

numeros
c. c.

MN) VDCXC
.

(ab incarnatione domini cccxci add.

.
.
.

C-L)

CDGLMNFQ
. . .

et

interprcs.

a Q, post ') Gildus

') Gitdas leacna trucidavit dolosa. rectores sibi relictos repedantibus mittuntur queruli legati scissis ut dicitur vestibus opertisque sablone capitibus iiipctrantes *) GHdas c. 20: Agitio tcr consuli gemitus Britannoruin. a Komanis auxilia.

6: quibus

Komam

17: ite[rn]m

CHRONICA

111.

"

170

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA BRITTONVM.
iiiramonto acciperc
licct

NENNIVS INTERPRETATVS.
duccs
runt.
et
5

iugum

I\()iiuniici iuris,

regcsque

ordinati

sunt

in

insula

(lurum fuisset^).

Britannia et militcs postea

domum
et

redie-

Britones propter gravitatem census

iugi

Romanorum irarum
insula

tristitiae

plcni occidcrunt rursus duces

Romanorum,
et

qui in

Britaunia erant.

inva-

luerunt iterum Picti et Scotti supcr Britones, ut

potestas

illorum

gravior

iugo

Romauo
10

esset, quia Picti et Scotti stude-

bant eos expellere e terra.

runt Britanni

deinde vene-

cum

luctu et

cum

lacrimis

ad senatum Romanoruni uitrantes, ut nohis nuntiatum est, cuni tergis ob jmdorem ad-

Et
5

Romani
in

venerunt
Brittannia

cum
ct et

maximo
posueruut
15

versis.

et

venerunt

exercitii

ad auxilium eorum

exercitus innumerabilis
illis

magna auxilia, id est Romanorum cum

imperatores

composito
alter-

et

positi

sunt reges et duces super

imperatore
exercitus ad

cum ducibus

revertebantur
sic

eos postea.

sed Britanuis census

Romadeinde

Romam

usque, et

norum postea
reges
20

gravis erat et interfecerunt

natim per

CCCXLVIII

annos faciebant.
et auxilium

et

duces

eorum

tertium.

Brittones autem propter gravitatem imperii

10

venerunt

Romanorum

duces

trans

mare

occidebant duces

Romanorum
et

et inflixerunt Britannis

stragem magnam,
illis

postea petebant.

Romani autem ad imad vindicandum

auro argen25

ut dignitatem
tur,
et

suorum ab

ulcisceren-

perium auxiliumque
veniebant
toque
15

spoliaverunt insulam Britanniam

et spoliata Brittannia

auro argentoquo ot abduxerunt serica et

vasa aurea argcntcaque
insulae
et

cum aere ct omni pretiosa veste et melle cum magno triumpho revertebantur.

cum

magno triumpho

reversi sunt.

Dc
31
^) Factum est autem post supra dictum bellum, quod fuit inter Brittones et Romanos, quando duces illorum occisi sunt, occisionem Maximi tyranni et

occupationc Saxonum.
est

Factum
bellum
30

autem post supra dictum

et post internicionem

Romanorum
annos
sub

ducum

tribus vicibus

factam a Britannis,

postquam

CCCCXLVIIIP)

CDGHKLMNFQ
SIN.
esset
:

el

inde a

r.

16

MN

(illorum
ratores]

N iiigum] iugum romauorura etC-L iuris] imperii MN 2 fuisset] cum maximo exercitu (ex. max. CDGLPQ) ad aux. (auxili * in-o ad aux. />') eorum DOPQ)] cura magno ex. ad aux. uenerunt (ueniebaut N) bryttonum i et posuerunt irapeet p. duces et imperatores CDGLPQ, constitueruutque (-bantque N) duces et imperatorem (-res N)
1

iiccipere

om.

ueiieruiit

MN

MN

5 composito] imposito Gutschmid 6 reueitebautur] EKN'^, reuertebatur CDGLMN^PQ 7 usque 8 ccv.cx\um D^3INI'Q, ccccxlix CD^GL cum interprele 11 peteannos agebant J/A'' baiit] p. al) eis autem] etiam N0) 13 uen. et ad uiiidicandum Q, et iul uiiidictam ueii. DG, et ad uiudictiiin pi-uximorum ueii. brittannica // 14 cum acre et omiii] atque aere omnique

om.D'MN

MN

14/15 et melle] melle et muiioribus

MN MN
et]

15 triumpbo] gaudio

17 jtost bellum

ins.

id est

MN HK

18 illorum] eorum
tyraniii] uictoriam

MNZ

19

post Q, et post

CD^GLZ
3IN
Komauo

occisioiiem

maximi (maximiani C^D^GL)

maximi (maximiani
15: IJi-itanuia
. .

M)

qui gratianum occidit

')

Gildas

c.

subiec^tiouem sui

impcjrio coutiiiuo

tota animi virtute,

si

hostis

longius arceretur, vovens.

'^)

Nuuc

(uero

ins.

O) ad geiitem (gente O) Saxunum nectendus

est articulus

me.

CDGL.

')

'CCCC.KLVIill codices duo

Trinitatis et Lecanensis,

CCCXLVIIII unus

Ballijmotensis'.

Zimmer.

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

171

HISTORIA BRITTONVM.
transactoque Romanoiuiii impciio
in ]}iit-

NENNIVS INTERFRETATVS
censu Romanico degerunt, Guorthigernus
jiHns
et

tannia per quadraginta annos fuorunt suh

motu.

Guorthigirnus

regnavit

in

Brit-

tannia et
s

dum

ipse regnabat, urgcbatur a

et a

motu Pictorum Scottorumque nico impetu nec non et a

brosii^).

Roma-

tiraore

Ama

GniUd tenebat imperium Uritonum metu Pictorum Scottorumque et ab impetu Ambrosii rajis Francorum d Britomim Arcmoricorum. venerunt tres ciulae a Germania expulsae in
urgcbatur a
exilio,
in

interea venerunt

tres

ciulae
in

quibus erant duo fratrcs Ilors et

Germania expulsae in exiho, erant Hors et Hengist, qui et

10

quibus

ipsi fratres
filii

IIeugist,aquibusSaxonessunt. haecautem cst eorum gcncah)gia: Hors ct Ilengist

10

erant,
tlia,

fiiii

Guictglis,

filii

Guigta,
Frealaf,
.

GuecFreGeta,
est

duo
filii

filii

Guictgils

filii

Guigta,

filii

Gucctha,

filiiVVoden,
filii

filii

filii filii

dulf,

Finn,

fihi

Fodepald

Voden filii Frealaf, filii Fredolf, fihi Fhm. filii Frcnn, filii Folcvald, fihi Gaeta,
Vanli,
fihi

qui

fuit,

ut aiunt, fihus dei.

non ipse

fihi

Saxi

^),

fihi

Negua.

Britus

r.

;,.

too, 14.

deus deorum, amen, deus exercituum, sed

1-'

filius
15

Alani, a
filh

quo sunt
fihi

Britones Arefilii

unus est ab idohs eoruni, quod

bant.

ipsi cole-

morici,
fihi

Fethuir,
fihi

Ogaman,
fihi
filii

Tai,
fihi fihi

Bodb,
fihi
fihi

Semoib,
filii

Athacht,
Esra,
filii

Aoth,

Abair,

Raa,

loban,
2)

lonan,

filii

lafeth,

Noc.
in

Guorthigirnus suscepit eos benignc

eis

Guorthigirnus
20

autem suscepit eos

et tradidit

insulam

quae

iu

lingua

pace propter

metum impetus Pictorum

et

eorum vocatur Tanet, Brittannico sermone

tradidit eis insulam,

quae vocatur Tanet,

CDGHKLMNPQZ
SIN.: 1 transactoque (trausacto A') roiu. imp. iu br. (iu
post
br. iuip.

CDGLP,
hic

imp. a br.
sic
et
,

MN)
(liic.

om.

per]

xl] xi

iV

2/3 sub

metu

fuer.

CDGLPQ
rel

3 guorthigirnus]
guortigiruus

HKZ
4

postea guorthiguortigiruus D,
et

gernus vel guorthigeruius) gorthiginms vel gortigiruus

gortigiruus vel guortigiruus G,
gortliigiruus
t',

ileinceps

P,

gortliigiruus vel gortigiruus

uortegiruus

hic
et

deinceps Q,
et

gurthegiruus hic

et

deinceps,

ubi

tacemus,MN
sed iu tempore

reguauit]
illius

autem reguabat J/A^

dum (dum
IIK,

Q)

ipse regnabat (puguabat

C^D^PQ)]

tones

MN

arguebatur P, arguebantur M,

mauico] romanorum
niania (gasauauia Z)

C nec non] nec

in
exilio
(sic) in
coi'a .^

MN urgebantur N
exilio

ante urgebatur ins. iu brittaunia

bryt-

5 scottorum pictorumque

MN
iu

5,6 a ro-

7 interea post uenerunt

ueneruut tres ciuhie a gerexpulse Q,

exilio

expulsae

(iu

expulsae

D^Z,

in

exilium

pulse

CD^^GLP)]

tres ceolae

a gemauia
horsus Q,
deinceps

exilium expulsae hryttanniam adueuerunt (adueniunt

liengist //'

N)

MN

9 erant]
(hoc

dominabantur il/X
loco hengistes 6")

semper,

K
D

semper,

D
L

hoc loco solo,

C pleruvique

P
ad

et

M semper, N fere
10 post erant
ins.

deinceps {hoc loco uterque hengistus),

plerumqu^, liencgest- //' semper,

p. 186, 22,

uno

loco 177, 22, hciicgist-

iilerumque,

pleruiiujue (heuegist 186, 22,

liangist hic et 177, 7 liangistus),

N fere
C^L

inde a p. 186, 22, haecgeus hoc loco, deinde haencgist vel hengistus
guictglis]
II,

Z
N,

hors et hengesth
gn\g\a.]

IIKM,

guitgils

CDGLPQ,

guictils Z,

f iegils
10; 11

Jietgils

guictgils interpres

K et interpres, gaiita.
freallas V,

g\it^ta.CDGLPQ, giwt&MZ, picta jV

guectha]

HK
pald]

et inter^ires,

guecta

CDGLP,
C7J',
fuin

guetta Q, gueta Z, guechta

fre.alof J/,

M, pecta
iV',

11 uuoden] {joden N, uuoedeu

11 12 fredul A',
filii

frealafj />G//A',

fre.-ilf

frialof

frclab ^T
filii

frcudulf

(-iluls

Diich.)

Z
non

12

fin A'A';

CD^^GLQ, suin D',

guta Z^, geuta /Tipse
est

fran

post

finn ins.

freuu interpres

fode-

HK,

folcpald Z, folcuald interpres, folo{)ald

CLN,

folepald

PQ,

foleuuald

DG,

folcguald (folegaald J/)

geta] geata
dei

CDGLPQ, ieta A', (uumquid CDGLPQ)

dei

13 qui ut aiunt
nec omnipotentis dei

filius

fuit J/A', qui sunt ut aiunt /f

deus

deorum
ueri

amen deus exercituum

et

(deus

ex^_uel

deus

deor.

non dcus exercituum Z, tempora seculorum permancus patri et

fine seculoruni (et ins.

CDGLPQ)]

dei

non

spiritui

sancto coaeternus et

domiui nostri ihu XQ^ q"" te consubstantialis (sub supra v. M) in

N)

mortalitjitis uostre

formam non dedignatus

cst iuduere seruilem

MN
ipsi
s.

14/15 sed

unua

e.st

(om. P) ah ididis] sed unus (alicuius

gentili

MN)

ex

idolis

MNZ

15 quod

ipsij

quae

DGQZ, quem

ab ipso demoue caecati more 18 in (om.

tanech CL,
'j

pro deo

MN
I.

17 gurthegirus

suscepit]

autem

CDGLMNPQ
tcnet J/,

CDGLMNPQ) ling. e. u.] n. in c. Z britt.annico sermiiMe) brittannice canet Z

c.

19 tanet]

HKN,

taneth

DGP,

tlianet Q,

MN
Hec
est genealogia istoruni

Ambrosius Aurelianus Gildae

ins.

2j.
')

')

niarum, de quibus (primo

filii

ina.
et

CL) creverunt Saxones

CDL.

Immo supra

p. 149, 12

Neguae adacribuntur

duo Vaudalus

Saxo.

22*

172

HISTORTA BRITTONVM

HISTORIA BBITTONVM.
Ruoihm.
regnante Gratiano secundo

NENNIVS INTEBPBETATVS.
cum
Roinn autem nomen Britannicum.
nus et Aequitius in regno
illo

Gratiain

Equitio Saxones a Guorthigirno suscepti sunt anno CCCXLYII post passionem

Christii).

Romanorum

tempore,

a nativitate Christi autem

CCCXLVII
5

annos.

32

In

manus''')

tempore illius venit sanctus Gerad praedicandum in Brittannia

tempore illius regis venit sanctus Germanus ad praedicandum in insula BriEt

in

et claruit

apud

illos

in multis virtutibus
facti

tannia et fecit deus virtutes et mirabilia

et multi

per euni salvi

sunt et plurimi

multa per clericum illum

in

insula Bri-

perierunt.
10

tannia et salvos fecit multos et duxit eos

ad baptismum

et

ad fidem.

10

AHquanta

miracula,

quae per illum

miraculis eius'').

De

mirabilibus Germani.

fecit deus, scribenda

decrevi.

Primum miraculum do
erat

Postquam Germanus
tanniam venit,
ivit

in

insuhim Briviri

quidam rex iniquus atque tyrannus

ad arcem

iniqui,

CDQHKLMNPQZ
SIN.:
1

ruoihm] /TA',

rnichnn P, ruoichim Q, ruoichin CX>G/>

roihin JfiV,

ruimh
15

.^,

ro\\m inter^orea

regnauue //
Z, secundo

gratiauo] grauo Z, martiano

CDQIIKLPQ,

om.

MN

CDQLPQ equicio Z

correcto loco

ad Beclam
et

h. eccl. 1,

secundo cura]
corp. Chr.

cum

interprete

cuvi

excerptis

cod. coll.

Cantahr. 183 naec.

(rlile

p. 132):

sulibus Saxones a {)yrtgeorno iu

2n-es (oide p. 141)

quaudo Gratianus cousul fuit sccuudo et Equitius quarta, tunc his couBrittaunia suscepti suut anuo CCCXLVIIII a passioue Christi, sed tam inter-

quam

excerpta illa videniur locum emendasse ex Victorio Prosperore, equantio

HK,
cum

equantio
interprete,

romae
.

MN
cl.

quando
ap.

CDGLPQ
Q
Z,
uirt.

saxones]

s.

uero 31,

s.

autem
uirt.

N
MN
al.
ra.

3 cccxluii]

HKMNZ

ccccxluii

CDQLP,
ill.

ccccxluiiii

5 apud
om.

ilUus] illo
illos

MNZ
DQ,
fecit

6 brittauniam

NQ

7 apud] uel iuter super

multis

multis claruit

8 multi posl sunt

P
rair.

et plurimi

perieruut] iucreduli per.

multis

MN

illura]
ins.

CDQLPQ, cura Q
MN^
t.

10 aliquanta] per
fecit

Z, aliquando miracula P,

pauca ex

11 deus

doniiuus Z,

domiuus
(est ins.

fecit

C^L

scribere

MNQ

post decrevi

incipiunt pauca de multis

DQ
{om.

12 primura

Q) de m. eius] primura ergo

rairaculum declaranduui est

(iniqus //'} atque (aque
')

13 erat quidara] erat quidea Z, quod uir quidam erat

MN

iniquus

Z)

(tirranuos

Z) ualde

MN)]

ualde

in.

a.

t.

CDQLPQ

Vietorius Aquitanus: a.

CCCXLVII

(a passione) Gratiauo III et Equitio.

Ins. post graciauo frat

in

(supra p. 163 not. 4 in fine) Z:

est in

et in

tempore Guorthigirni regis Hritanie Saxones perveueruut

Britauuiam,

id

anno incarnacionis Christi, sicut Libine abas iu (iae Z) luripum civitate invenit vel reperit, ab iucarnacione doraini anni D usque a kl. lan. iu XII luna, ut aiunt (aunt Z) alii intis CCC annis a quo tenuerunt Saxones Britauniam usque ad annura supra dictum. Item hoc loco post chriati MN: A tempore, quo advenerunt primo ad Bryttanuiara Sa.xoues, usque ad primum imperii auni (sic) regis Eadraundi DCXLII: ad hunc (adhuc iV),
iu

quo uos scribimus, aunos traditione seuiorum DCXLVII

didiciraus,

quippe quia
ins,

iste

imperii quintus ante

')

(araii

N)

dicti

regis

est

anuus.

^)

Autisiodorensiura

urbis

episc(jpus

CDGLPQ.
ad nos

Heiricus

in miraculis aancti

Qermani Autissiodorensis l. 1 c. 80. 81. 82. (miraculum a sancto Germano patratum in Britannia) iamosura
seneni

(acta sanct. lul. vol. 7 p. 272): fertur

iuter cetera, cuius
uotitia per

unum

sanctum
piissi-

Marcum

eiusdera gentis episcopum decucurrit

qui natione quidera Brito, educatus vero in Hibernia post

sic traductus in

longa pontilicalia sanctitatis exercitia ultroueam

sihi peregrinatiouera iudixit.

Frauciam

mique

regis Caroli nmuiliceutia illectus

apud beatorum Medardi

et

Sebastiaui coeuobiura
hic

auacliureticara exercet vitam singularis nostro tempore unicae philosophus sauctitatis.

referre solitus erat

fapnd SuessionesJ multis coram saepius

Gerraauum sanctissimum, ut
regis

ipsius utar verbis, suae nationis apostolum vice quadara, dura

disoipulis
iutroisse. erat tum hiems horrida nec hominibus ad regem internuntio superventurae nocti hospitium

Britanuias perniearet,
solura,

palatium

cum

suis

verum

etiara ipsis bestiis infesta.

itaque directo

postulavit.

rex alniuit atque, ut crat et gente et auimo barbarus, uegotium flocci peudit.

interea

Germanus
tuguriura

cum

discipulis

sub divo persistens caeli inclementiam

ubi

infractis

animis tolorabat.

iamque
palatio

die iu vesperara coacto

subulcus regis regressus a pascuis pensura quotidiaui salarii

referobat.
is

acoeptum

ex

ad

propriura

Gcrmauuni beatissinuun couspexit

brnniali horrore

cum

disclpulis tahesceutera, iipprnpiiiquans

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

173

HISTORIA BRITTONVM.
valde, cui nonien erat Benli
'
i.

NJENNIVS INTEBPRETATVS.
vir

illiini

cui

nomen

erat Bcnli.

iit

praedicaret

illi.

sanctus

voluit

visitare

et

properare
illi.

ad
at

stetit

Gtcrmanus cum dcricis

et

suis in ostio

iniquum

regem,

ut
dei

pracdicaret
venisset
suis,

arcis; ivit portarius

tio

cum
.'

ipse

homo

ad ostium

clerici

rex

ad regem cum nuncum iuramento dixit:

urbis

cum comitibus

vcnit portarius

et salutavit eos et miserunt

et

eum ad regem
dedit
fuerint
illis

rex

durum responsum
dixit:
si

et
si

cum iuramento
10

vel

si

fuerint

clcrici

manserint usque ad caput anni, non venient

ostio

arcis,

usque ad caput anni in non vcnient umquam intus.

umquam

in

medio urbis meae.

tyranni
dies

dum

ipsi
illis

venit portarius

cum hoc responso ad GcrGermanus ab

et
ostio
((uo

expectarent ianuatorem, ut nuntiaret

manum.
pore

recessit

temiret.

sermonem
vesperum

dcclinabat

ad

vespertino

nesciebat

et

nox appropinquabat

et nesci-

CDQHKLMNPQZ
SIN.
:

1 erat benli] erat

,

lienli .^,

l)clinus j)/A*

illum

(ille .?,

et ille (7Z)6'/y7'(;')

uir s.inetus (uir sanctus

>iir

germanus
salutis

DG

uir

sanctissimus germanns

CLPQ)

...

3 ut praedicaret] audiens autem (hecj^')

et pr.

sanctus

iniquitatem eius properare (propalare ^Y) disposuit ut uisitaret iniquum regem

MN

CDGLPQ
id est

at] et

LPZ
u. c.

4 cum om.
comitibus

Z
G)

homo]

uir

MNQ
suis

uenisset (uenis

ulam Z) ad osfium (portam

3
illi]
illi

D^GZ,

portam add. CL)

(eis

(commitatatibus Z)

uenit portarius]

cum

comitibus suis

uenisset ad portam urbis hostiarius ciuitatis obuiauit

7 et rex d.
rint C-)
r.

MN
supra

et mis.] qui mis.

CDGLMNPQ
(in

eum om.
liostio

d.

illis

Z)

et c.

i.

d. (illi ins.

si

fuerint (fuerit
v.

Z)

uel

si

manserint (manserit Z, permanse[in.?.

usque

{oin.

Z) ad caput (finem
arcis

Z, uel finem

CD'^,

finem in textu G) anni

())

portae

CD^L,

portis G] raee

add. CD^^-GL)

non uenieut unquam (inquam

ait

in

medio urbis meae

ist.

(in

urbem istam Z)\ rex autem iniquus dure respondens

cum iuramento

etiam

si

per istius anni (anni

10 dum spatium permaneant iuxta portam ciuitatis meae intro (intraA') non inuenient (uenient A' ') Jl/A' (et A\xn\ Z) ipsi expectarent (expoctant C'/^P(>, expectabant J)^) ianuatorem (fl^^A^if, amtorem CDGIJ^^LPQ), ut nuntiarct (renunciaret CDGLPQ) illis sermonem (responsum Z) tyranui] illis autem responsum expectantibus

MN

12

dies]

HKNZ,

sol

{siqirascr.

uel

dies)

DGLPQ

oni.

deciluabat ^.
i.

declinauit J/A'

13 uesperum] noctem
nesciebantque
q.
i.

et uesc.

quo

ireut] et

nescirent quod decliuarent Z, q.

nesciebant

CDGLPQ,

MN

cominus orat bumiliter, ut quis esset quave ex causa

nihil certitudinis

infer algores nimios illic moraretur ediceret, cumque ex responso percepisset, personae dignitate permotus: oro, ait, quisquis cs domine, ut parsuppefunt officia, cas corpori seririque tui succcdere digneris hospitio ac demum, si qua paupertati meae vili domicilio temperare. receptare; non parum enim interesse video imminentis noctis angustias quantundibet

uon asperuatus personae qualitatem

exccpit.
erat
illi

successit

hospitio et quae sibi a paupere impendebantur obsequia libens

in

peculio vacca

tantum

et vitulus,

tum
illa

susceperis hospitem? accingere itaque et

conversusque ad uxorem: et non intclligis, ait, quauunicum qui nobis est vitulum mactans cenaturis appone.^ dicto
episcopus solito abstiiiens ceteris esnm mdicit.

incunctanter paruit cocfumque vitulum in

mensa compouit.

diligentius snper pellicena explicita beatus Germanus mulierem evocaf imperatque, ut ossa vituli collccfji quo facto (mirum dictu quod est) vitulus absque mora coraponat. culam eius ante matrem in praesepio tum ad utrosque conversus antistes: salvo, inquit, surrexit matrique coadstans pabulum carpere coepit. proventum rei mirabilom collato compensata recipite. pracmio caritatis iura hospitii fali interim beneficio publicum praestolatur in crastinum pontifex palatium repetit regisque ad

omnes praeconio
egressum.
pridie hospitium

sustulerunt.

illum

ab

intimis

cur procedentem Germanus excipit atque potenti obiurgatione verborum,

rex
stupore
:
.

sibi

negaverit,

severus cxquirit.

defixus

intorpuit virique

constanfia

atton.tus a

responso defecit.
baesitante

tum Germanus
bac.lo
i

auctoritate mirabili

Gerraanus

cunctantem impeliens:
potestafo regia

Ulo pcr....tte. egredere, inquit, et sceptra regn. mel.or. a dom...o, egredieris, ait, et sicut definitu,., constat
barbar>.s auctorit.atem
caeleste.n

nequaquam deineeps
formidans

aeter,.um

abuteris.

praesule re-

cum

retentare couiuge et libcris indifterenter egreditur, palatii fores

discipulis

nuHa posthac

rat.one co,,at,.s.

tum Germanus uno ex

regni cul.uen componit.

dominantur deo per beatum

cis litteris contineri
')

stupente palat,o . dbecto subulcum cu.n coniuge evocat atque universo genere prode..ntes nat.on. Br.to..um subulci ex eo te.nporc in bodier.u.m reges ex bacc .t:. apud lir.tauu.am cathol,res b.unanas .nirabiliter ordinante.

Germanum
Cf.

i.,terpos,fiono l.rmal)at. praedictus mihi episcopus iurisiura.idi

ins.

lu regione lal

174

HISTORIA BIMTTONVM

HISTORIA BIIITTONVM.
erunt,
servis

NENNIVS INTERPRETATVS.
venit unus de servis regis ex urbe et inclinavit se ante

quo
regis

irent.

inter ea venit

unus de

mcdio urbis

et inclinavit
illis

Germanum

et duxit illos

se ante

virum dei et nuntiavit

et invitavit illos

omuia

verba tyranni
5

ad casani

suam

et exierunt

cum

eo et benigne susce-

secum ad casam suam benigne. et ille nihil habebat de omni genere iumentorum excepta una vacca cum vitulo, et occidit
vitulum
et

pit eos.

et ille nihil

habebat de omnibus

coxit

et

dedit

clericis.

et

generibus iumentorum excepta una vacca

praecepit Germanus, ut non confringerent

eius ossa et in crastino vitulus ante matrera

cum

vitulo,

et occidit vitulum et coxit et

illos.

posuit ante

et praecepit sanctus Ger-

suam

vixit.

w manus,

ut

non confriugeretur

os de ossibus

eius et sic factum est et in crastino vitulus

inventus est ante

33 vivus

incolumisque.

matrem suam sanus et Iterum de mane

orarent et exspecarcis,
illius

In crastino die surrexit

Germanus ad

surrexerimt, ut impetrarent salutationem

15

portam
regis.

urbis,
ibi vir

ut impetraret salutationem

tyranni.

at ipsi,

cum

unus venit currens et plenus

tarent

iuxta

portam

et

ecce

vir

sudoris a vertice usque ad plantam

et inclinavit ante

pedum
Ger-

unus currebat et sudor

plantas

a vertice ad
inclinabat se

Germanum.

dixit

pedum
et

distillabat.

manus
credis in sanctam trinitatem?

ante
20

illos

dixit

sanctus
?

Germanus:
et respondit

credis in sanctam trinitatem

ille:

respondit:
et oscu-

credo, et baptizatus est et osculavit

et dixit
illi:

credo.
lavit

Germanus

baptizavit
illi:

eum

eum

vade in pace:
in
illis

in

ista

eum

et

dixit

vade, hac hora

et interfectus
nisi

hora morieris et angeli dei

pectant
25

aere ex-

morieris, sunt angeli dei te expectantes.

et laetus intravit
est a
;

te,

ut gradieris
et

cum

ad deum,
intravit in

in

arcem

cui credidisti.

ipse

hietus

rege mos enim erat apud regem,

SIN.:

1 interea]

iuterra J/"

2 seruis]
inuitauitque

familia

Z
illos]

e]

de

MNZ

3 nuuciauitque
casani] cassam Z,

eis

MN

4 tyranni] regis L, regis tirranni 5 et

exiere P,

CLFQ

eos
et

MN
nihil

exieruutque

3IN
6

cum

eo]

cum

illo

CDGLPQ
(li.

beuigne susc. eos (eos

benigne susc.
nichil

CDGLPQ
ille

et ille nihil

(non Z) habebat de
in p.

o. g.

i.]

tamen habebat

domum 31N susc. MN)\ quos de o. g. MN, et

i.

omnino homo

{om. O) in pecudibus habebat

L)

CDGLPQ

7 excepta (expecta

Z) uua uacca

(uaco. un. P)] excepto

et occidit

uitulum

et coxit et posuit (deposuit

uaccam unam CDGL, praeter unam uaocam (uacc. uu. N) 3IN, preter uaccam illam Q Z) ante illos (illos ante H^)] ille autem hospitjilitatis gratia
posuitque ante
illos

uitulum niactauit

et coxit

MN,

quid ergo
s.

uit.

occ. coxit
s.

et posuit ante

seruum
s.

dei cete-

rosque (et Q) socios eius

praecepit sotiis suia

CDGLPQ

et praecepit

g.]

quibus

g. praecepit
{otii.

CDGLPQ,
31

autem

g.

MN

10 non contVingeretur (confringere*** P') os

Z)] nulluni os frangereut

o(.

MA'

de ossibus om.
in crastinum

eius] uituli CDGLMNPQ 11 et {om. PQ) sio factuui est Q CDOLP, in crastinum autem Q, sequenti autem facto mane diei 31N

et iu crastino]
uit.

12 iuu. est

3INQ
'ms.

anto] stans ante

MN

sauus et uiuus incolumisque] uiuus sanus

et

incolumis

MN,

sauus

(et
{oin.

uiuus

CD^OL)

incolimiisque dei misericordia et oratione saucti germani

CDGLPQ

13 iterum de
.1/A'^

Z) mane
14 imp.

surrexerunt (surrcxit C")] prinio igitur niane eiusdem diei iterum adierunt portam ciuitatis
salutiitionem tyranni] sal. imp. regis iniqui
at ipsi
(i.

r.

il/*) 31,

imp. responsum regis iniqui

.arcis

*V,

aditum urbis

CDOLPQ
cum

cum

orarent et (om.

Z) expectarent

iuxta portam

(porlam uel

artis ciuitatis

Z)] IIKZ,

16 et om. autem oraudo cxpectarent iuxta portam urbis MN, iuxta portam praestolantes CDOLPQ ecco om. Z 17 occurrebat 31N, ocurrebant Z et sudor illius] cuius sudor 3tN 16/17 unus uir Z iuclinauit K, inclinans ad] usquc ad C^DGLPQ, capitis usque iid C^SINZ 18 distillabat oia. 31^^

MN

CDOLPQ,
20 sancta
resp.

et inclinauit Z,
trinitate

inclinauitque
et resp. iilc]

31N

19

illos]

eos

CDGLPQ
H,
et

et

dixit

s.

g.]

at

s.

g.

ait

MN

IIK

CDOLPQZ,
22

et resp. illis

N
i.

21

et bapti/iauit

eum KZ,
Z)'
c.
i.

baptizauitque

eum 31N

K, ille uero resp. 31, illo osculauit cum] M, et osculatus est K31NZ,
et resp.
illi

et osculatus est

ab co

CDOLPQ

et dixit iUij et d.

ci

23 hora] enim hora 31N, om.

diaris c.

te in aere (aera

P) expectant
illis

MN, cui dixit sanctus germanus CDGLPQ CDOLPQ, expectante in aera Z 24 graad

ad

d.

CDQH^LPQ,

gradiaris ad

d.

MN, cum

deum
intr.

exeas

25

credisti
in
a. (>

ot ipse]

ipse

autem 3IN

laetus (laetatus

DG)

intr.

in

arcem] letus urboni

31N,

iuit letus

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

175

HISTOBIA BRITTONVM.
nrcoin ct priiofcctiis
tcmiit
illuiii

NENNI VS INTEHFRKTA T VS
nlli-

(H

quis ante soHs (irtum ]K'rvcnissct ad s('rvi-

gavit ct ante tyrannum ductus ct intertcctus est, quia

tutem
sit

in arce, intcrficiebatur.

consumpservus.

mos

tyrannum,
5

nisi

apud nequissinmm quis ante solis ortum pererat

intcrficii!r.

Germanus diem usquc ad vespcrum

et vcnit

iuxta portani arcis

dixit

idem

vcnisset ad servitutcm in arce,

batur.
et

Germanus
nuineat

ei:

cave, cavc,

ne unus
arce
fihos

manserunt tota dic iuxta porct

homo

dc liominibus

tuis in

tam

civitatis

non

impetravcrunt,

ut

hac noctc.

deduxit statim

novem

34 salutarcnt tyrannum. Solito dictus

10

ex more supra
illi

suos ex arcc et duxit clericum secum ad

adfuit servus

et

dixit

sanctus

domum suam

et

omnes

vigilantes erant.

Germanus: cave, ne unus homo maneat

de homiuibus
suos,
tuis

in

ista

nocte

in

arce.

et ipse reversus cst iu

filios

arcem et deduxit quorum numerus erat novem,

et

et
15

ipsi

ad supra dictum hospitium cum

praccepit sanctus
ieiunos ct clausis
estotc
et si

ipso

reversi sunt.

Germanus manere eos

ianuis
dixit:

vigilantes

quid

evenerit in arcc, uolite aspicerc, sed oratc

indesinenter et ad deimi vestrum chxmate.

20

et post

modicum intervallum

noctis ignis

10

et venit ignis dci et

dc caelo statim

in

arcem

dc caelo cecidit et combussit arcem ct

omnes liomines, qui cum tyranno erant, et nusquam apparucrunt usque in hodicr-

combussit homines urbis, milh hmiims tam de viris et de midirrihus pcr iram
dci et

Germani.

ct vasta cst

usque hodie.

num

diem, et arx ncn acdificata cst usque

CIXIHKLMNPQZ
SIN.: 1
et]

obuiansque

MN

pioleotus

illum]

eum

y,

eum

lami legis

1;2 et allig.auitl et ol)-

primeus alligauit

M^N

(inc. if)

et ((jui

CDGLPQ)
enim

ante tyrannura ductus (deductus

ODGLPQ)

et (om.

HK)
est

interfectus est] praesenfatusque est conspectu (conspectui

N)

tyranni cuius seutentia protinus interfectus

MX

3 quia mos

(hic

autem mos

MX, mos

CDGLPQ)

MX)]

quia nocuerat nequissirao tirranuo

Z
v.
a., s.

4 nisi (nara

CDGLPQ)
manserunt
7 et

ad seruitutem (seruieudum sujira

CD-L,
o.

in

erat apud uequissimum tyrannum (regem Z) quis a. s. o. (non Im. Z) peruenisset (ueiiisset textu G) in arce (arcem PQZ) interficiebatur (inter-

faciebatur Z)] ut quisquLs ad seruitutem

t.

nou

couuijiiiret

contiuuo
suis

in
i.

arcc decollaretur
p.

MN

et

d.

iuxta portam eiuitatis] sanctus uero germanus

cum

urbis

t.

d.

praestoIabatui;^JM

IjS ut sal. tyraunura (oum N, non (nec CDGLPQ) impetraueruut] nec tamen irapetrare potuerunt 8/9 supra dictus 8 solito ex] solito CDGLPQ, sed solito (-ta A^) om. Q)] salutacionem tiranni Z 10 caiie ue nnus (ulliis Z) h. m. de CDGLPQ, s. d. ulr adfuit Z adfuit seruus] amiit supra dictus seruus om. Q) no (unle in CDGL, oin. P) aliqiiis h. t. iii ista (iu ista bis Z) n. iu arce] caue in Iiac nocte (i. li. n. de tuis hominibus in hac (ista M) nocte remaneat de familia tua man. in arce CDGLPQ, caue ut nullus

MN

MN

in

hac aree

MN

12 et (om.

CDGLPQ)

ipse (iterum

CLPQ,

ille

itenira

DG)
cum

ren. est (est reu.

K)

in

(ad

CDGLPQ)
(XX Q)]

eduxit

arcem] ipse uero celerius urbem iugrediens 14 ipsi] ipse Mouem (om. N) filios suos

MN

et deduxit (eduxit

Z)

f.

s.

q.

n. erat

iionem

MN

cum domiuo suo CDGLPQ

clausisque iaunls

(hic ante ad)

i.

15 praecepitque

Z CDGLPQ

14/15

ipso]

cum
Mi\

eo (antc ad)

MN,

sanctus germaiius om.

MN
si
.1/

16 raauere

eos ieiunos (ieiuuuuos Z)] m.

usque mane Q,
eueiiit

iHis ut ieiuni (in ieiunio

N)

maiiereut

et clausis lanuis]

MN,

claussis if

17 uigilans .V

et si q. e. iu a. n. aspicero

om.
A',

(om. Z) quid]
sed] et

si

qnid aliciuid//

18 euenenerit Q,

A^

orate indesineuter et] indes. orate et

MN,

om.

clamante

Z
v.

20

et]

igitur
c.

MN
Z
ex

uel terapus supra

21 de

cecidit]

urbem combussit
et eos oraiies

MN
ut ne

21/22 et oranes

10 ucstrum] uerum M\ CDGl.PQ MN, tempus ct interiialluiu noct. Q iuteruallum uoctis] noct. iiit. combussit arcem] c, ar.em Z, cecidit de c. MN, de c. descendit Q omues CDGLI, homines] et oiuues hones Z, omnesque b. J/A, et
or. attentius et indesiuenter

arcem

CDGLPQZ

couspicere

conpicere

app.

unus arx arce non edificauerunt ^) usque liodie] nec (ueque y) b. d. et arx (ars N) illa nou est aedificata usque iu
ita

Q CDGLPQ,

22 cura] cum eo

23
eis

et

uusquara app.]

et

oumquani
iii

(sic)

couparuerunt
Ii.

.^,

nec ultra

qui.lein

remaueret

MN
(ars

usque

(ad

K)

d. et

arx

ii

";<
d.

^t (*

DG)

reedificata

est

usque

h.

CDOLPQ,

MN

176

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITTONVM.
35 hodie.

NENNIVS INTERPRETATVS.
In crastino autem die baptizatus est ser-

In crastino die
illis,

illo vir,

qui hospi-

tahs

fuit

credidit et baptizatus est

suis
et

vus

ille

cum
illius

filii.s

cum omnibus fihis cum eis, cui nomen

5

omnis regio
et

regionis

et

cum hominibus Germanus benedixit ei

suis et

crat Catel.
et dixit:

beneCatell
die.

et semini eius.

Caitel eius

nomen,
sunt

et

rex
eius

dixit

ei et addidit

non
est

deficiet

factus

cst

et

reges

facti

filii

rex

de
,

semine

tuo.

ipse

iuxta
illo

verbum Gerniani
tempore
in

et

semen
cui
est

eius

ex

Durnluc
i.sam.

et tu rcx eris

ab hodierna
est,

regione

nomen

et sic evenit; ct
1,8.

impletum

quod

dic-

tam

est

per prophetam dicentem:

'susci-

10

tans de pulvere

egenum,

et

de stercore
principi-

Pogus, ut dicitur in psalmis: Suscitans a terra inopem et de stercore erigens pauperem.

erigens pauperem, ut sedeat

cum

bus et sohuni gloriae teneat.'

sancti

iuxta vei'ba
factus est, et

Germani rex de servo

fihi

omnes
15

eius

reges

facti

sunt,

et

semine

illorum

omnis regio

Povisorum
Saxones autem erant
et Guorthigirnus dedit eis
in insula

regitur usque in
36

Factum

est

hodiernum diem. autem postquam metati

Tanet
Pictos.

sunt Saxones in supra dicta insula Tanet, promisit rex supra dictus dari ilHs victum
20

victum et vestiessent
cibare

mentum, ut pugnarent pro eo contra

cura
15

et

vestimentum
ilhs,

absque
ipsi fortiter.

defectione;

et

auteni

Saxones multiplicati

placuit

et

promiserunt expugat ilh barbari

numero, non potuerunt Britones

illos

nare inimicos eius

et vestire,

cum
25

nuihiphcati essent numero, non potuillos.

erunt Brittones cibarc

larent

cum

postu-

cibum

et

vestimentum,

sicut pro-

CDQHKLMNPQZ
SIN.
:

1 in crastino]
illis

ciastino (crastina

N) autem
cum

MN
erat

die oni.

CDGLPQZ
2

uir

ille

CDGLMNPQ
credidit

1/2 qui hospitalis fuit

(om.

MN)]
3

qui sauctum liospitauerat

eis

CDGLPQ
autem
illi

credidit et] et cr.

CLPQ,
HM*^,

germauo praedicante
bus

et

3IN

et oranis regio

(illis^)] et

cum omnibus
noraen

in illa regione habitanticatel]

catell

MN
de
29,
s.
t.

4 cui nomen

erat]

nomen

uiri erat

CDGLPQ,

MN
n.

K,

ketel

CDGLPQ,

cadel M^^N, catellus

Z
dux
s.

4/5 et benedixit

ei

[om. P)\ benedixitque eura sanctus gerraanus

ait 'Q, dicens

MN
SK,

et addidit] et addit

M, addiditque
n. d.

CDOLPQ
Q,
t.

et dixit] et

3IN
s.
t.

def.

rex de

s.

t.]

n. def.

CP,
d.

de

s.

t.

n. d.

de

s.

t.

qui

uiuat in longitudinera
r.

dierum
iu

DO
PQ)

et sic

Cant.

Mm.

5.

n.

rex (dux

C^L) de
1
(ait
i.

in

aeternura

C^LZ,

n.

d.

de

usque

sempiteruum

MN
esse

6 ipse

est (om.
(cf.

P)

catel (!/', csiteU

j>.

HK,

ketel

CDGLPQ,
ins.

cadel i/^) durnluc (drnnlnci/) om.

NZ potestqm
uitae tuae

emblema
et

rex eris

Zimmer Z, dux et

72)

et tu

(solus ins. IIK, ipse ins.

MN)
die]

rex eris (eris rex

d.

HKMNPQ,

tu eris

germanus
e.

DG)

rex

CDOL

omnibus diebus
(-ta

MN
d. e.

8 et

sic euenit et impl. est (ut

O, ut impleretur
sicque

Z) quod dictum

est per proplietam

dicentem (quod

per pr. Z, quod per pr. dicitur

CDGLPQ)]
er.

impleta est psalmigrafi prophaetia

M)
.
.

dicentis
.

MN

10 egenum] inopem
sedeat
et

.^

et

de

st.

paup.] et reliqua

11 erigens] eleuans 3/

ut sedeat

teneat] ut

cum

pr.

et reliqua Z,

om.

om.

13/14 omnesque

MN MN
d.

12 iuxta] at iuxta 14
facti

MN

uerbum

sunt reges

CDGLPQ,
{sic

regi

CMNPQZ Z
f.

13 est om.
14/15
u. et

C^DGQ
illorum

s.

s.

(eorum

CDGLPQ)
reg. a
s.

omnis rcgio pouisorura (pouoisorum

ill.

DGNPQ,
pausorum
18 tanet]

pogus inteiyres)
MI^^N,

reg.

in h. d.] et o. r.
u.

pansorum
(in

u.

iu

b.

Z,

et

s.

ill.

o.

r.

pouoisorum M^)

in

d.

reg.

ins.3I^) hod. JIAV

17

raetati]

raorati

i/

i/W,

ta.net\i
s.

CDGLPQ,
gurtheg

tenet

H^KM-N,
dare

canet.Z', id est ars c(h)orii suprascr.

illis

CDL

et in textu

19 supra

dictus]

d.

MN

6MN

20 uestitum D, uestetitum O defectione] uel sedicione supra . C, uel dicione siqira v. L 20/21 et (ut^) placuit illis et ipsi {ipse Z) ... expugnare (omnes ins. Q, contra ins. Z) iu. eins fortiter] pro eo quod sese promiscrant uiriliter contra inimicos eius pugnaturos .1/*V 22 at illi (ille P') barbari cum (iam ins. Q)] cum autem barl)ari 24 brittones] britanni Z 23 numero] in numero Z cihare
om.

MN
Z,

illos]

cybos prestarc

illis

ct

vestimcuta

tum DO)] quia multum postularent

promissum erat
illis

cum

(illis

erat

CDGLP,

cum postularent cibum (uictum Q) et uestimentum (uestimore cibum uestemque sibi dari postularent 3IN 25 sicut fuerat illis Q)] ut eis antea (ante N) fuerat promissum MN, om. Z
24/25
solito

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

177

HISTORIA BRITTONVM.
missum crat illis, dixerunt Brittones non possumus dare vobis cibum et vestimentum quia numerus vester multiphcatus
:

NENNIVS INTEBPRETATVS.
et Britones
irent.

moucbant

illos,

ut

omncs ab-

est,
5

sed recedite

nobis,
et

quia auxilio
ipsi

vestro

non indigemus.

consilium
ut

fecerunt

cum maioribus

suis,

pacem
Respondit autem
tus astutus callidus,
:.

37 disrumperent.

Hencgistus

autem, cum
et

Hengistus

vir

doc-

esset vir doctus atque astutus et calhdus,

cum

vidisset Britones

cum
10

explorasset super
illius,

regem inertem

inertes

sino

militibus

sine armis, ct

hoc

quae sine armis utebatur, inito consiho dixit ad regem Brittannicum: pauci sumus; si vis, niittemus ad patriam nostram ct invitemus mihtes
dc militibus regionis nostrae
,

super gentem

dixit regi Guorthigirno pccnllariier: Inea-

nms honuni consilium, mittamus maniam ad adducendos milites,

numero
10

in

Ger-

ut simus
nostros.

phires

contra

hostes

ut

amphor

Guorthigernus
e Gerniania

iussit legatos ut

adduccrent

15

sit

numerus ad certandum pro

et ille

te ct pro

niilites abire, et

venerimt octodccim naves

militibus electis.
in

gente tua.
et

imperavit ut facerent,
legati
')
,

cum

una

miserunt,

et

transfretaverunt
et

ciula venit fiha Hengisti,

quae pulcherrima
deinde

trans Tithicam vallem

reversi sunt
15

muherum

fotiils

Loclilnndiac erat.

cum
20

ciulis

sedecim, et mihtes electi veneet in

igitur fecit

Hengistus convivium Guorthi-

runt in

illis,

una

ciula

ex

eis venit

girno et militibus eius in

est

domo

regis cui

puella pulchra facie atque decorosa valde,

filia

nomen

Ceretic

Hencgisti.

ciulae, fecit Hencgistus convivium

postquam autem venissent Guor-

thigirno et mihtibus suis et interpreti suo,

25

qui vocatur Ceretic

CDOIIKLMNPqZ
SIN.
:

dixeruntque
re.x

br.

M,

et britoiies dixerunt

1/2

non possuinus ... 5 indigemus]

a. u. indigemu.-i

n.

p.

dare

uobis sic ut promisserat

q. n. u.

m.

est recedite

a nobis non de

Z, nunierus uester ninltipli-

catus

est

adiutorio uestro

et]

(ipsi

uecCDGLPQ uero CDGLPQ)

9

inter se latientes

a nobis uictum uel uestitum uobis dare nolumus 4 quia] C^IIKMXZ, iude CW^PQ, om. D^^GL 5 et ipsi consilium ... 7 disrumperent (dirumperent 6" /)(rXPQ, disr. pac. Z)] et ipsi consilium 8 doctus atque quaerebant qualiter pacem rnraperent (pacem baberent alnerunt X) MA^

non iudigemus

recedite

MN

3 uester] noster

om.

MX
Z
sit

cum

explorasset

(-sit

K)

10

illius

quae (quod

CDGLPQ)

s.

a.

ntebatur (utebantur C7>)]

.lAV,
et

explorassetque regem indoctum ac gentem uagitantem (owi. iV) et sine arniis

tellexisset

commorantem
et (ut

cnni

in-

regem inertem
12 mitamus Z,

et

gentem eius

^^

11 dixit om.

Z
terram

11/12 brittannicum] gurtbegirnum J/.V,

om.

mittamus

PQ-

13 patriam

n.] n.

CDGLPQ)

inuitemus

(iu-

uitabimusJN') milites

de militibus regionis nostrae (nostr. reg. P, de

regioue

nostraJAV) ut

(etCDGLPQ)

amplior

(s.

a.

CDQLPQ)
X)

nnmerus] ut
t.

electi

milites
ille

atque fortissimi regionis nostrae ueniant ad nos

imperauit ut
fac. et

15/16 pro gente [om.

tua] pro

g.

16 et

miscrunt] et rex Iioc idem conf.

cessit qui (protinus ins.

CD^P)

ilico

miserunt

ODGLPQ,

et

rex impetrauit ut
trans

Z, et impetrata a rege licentia

miserunt legatos

MX

17 et legati

transfretauerunt (-rant IJ)

tytbicam

(UK,

scithicam

CIHILP,

scitiam Q) uallem] et miserunt legatos trans thicam uallem Z, qui transfretantes scithiam ucnerunt (oi. X) ad electisque inde (iu diejV) militibus ac uiris bellicosis .J/jV 18 et] qui patriam suam .lAV
l!l

cuni om.

xui ceolis ilAV, ciulis

(milites [om. et]

ex

eis

P, militesque (earum pro ex eis Z) uenit pnella pulcbra (pulchar Z\

CDGLPQ, \mi CDGLPQ, xuiiii ciulis .2, octodecim naues CDGLQ) electi (el. mil. Z) uenerunt in illis om. MX
facie {facitns

inlerpres

et milites

20
(enim

et in uiia ciula
filia

Z) atque decorosa

(erat ins.

Z)

bencgisti]

BKZ,

et in u. c.

uenit puella pulchra ualde atque decora (hec ins.

DG)

erat

ins.

CLPQ)
facie

filia

hengisti

C/JGiP^,

adducentes

secum

filiam

hencgisti

pulchram
im.

ualde

decoraque (que

ohi. .V|
,1/.V

MX
fecit

22 postquam aulem {om. CDGLPQ) bencgistus conuiuium (conu. h. CDGLPQ) guorth.

')

uenissent ciulae

(c. u.

G)] reuersisque (reuersis ,V) nuntiis

23

(regi

CDGLPQ)

et mil. suis et interpr.

suo qui uocatur

Cf. Gildas

c.

19:
. . .

illis

(Romanis) ad sua remeantibus emerguut certatim de curucis, quibus sunt trans

Scottorum Pictoruinque greges.

Tithicam vallem evecti

tetri

CHRONICA

ni.

23

178

HISTORIA BRITTONVM

NENNIVS
ad
Ceretic aihliint

NENNIVS INTERPRETATVS.

Elmet
Brittone
sciente

')

nullo

Elmet
apiid

')

ct

tion

Brittonum

emt Scijconica lingua

Saxonicam
[sicj

uUum
nisi

Bri-

praeter istum Brit6

tonibus
illum

apud
virum.

toncm: studet quo

eventu

unum

qui legat (legit CL')

evenit

ipsi viro

intelligere

serraonem Saxonum
10

(saxon D, saxonum

G, saxonicum CL).

HISTORIA BBITTONVM.
et et

NENNIVS INTERPRETATVS.
vinum
filia
illis

puellam
siceram
nimis.

iussit

ministrare sunt

illis

et

inebriati
illis

et

saturati
in-

autem vinum
et

Hengisti
et

coepit
e

ministrare

siceram

vasis aureis et
milites.
,

sunt

autem bibentibus

arijcnteis
ir.

inebriati

sunt

in-

travit Satanas in corde Guorthigirni,

5

ut

travit

igitur

Satanas Guorthigirnum
Hengisti,
et

ut

amaret puellam,

et postulavit

eam

a patre

amaret fiham
sto et dixit

misit

inter-

suo per interpretem

suum

et dixit:

omne

pretem, ut postularet
pro
20

eam

regi ab

Hengiinito

quod postulas a me impetrabis, licet dimidium regni mei. et Hencgistus, inito

consilio
10

omne quod
iri
illi.

postularet pretium

ea datum

Hengistus,
:

cum

suis senioribus, qui

venerunt

consilio

secum de insula Ogligul, quid peterent

regi pro puella,

regio,

cum Saxonibus, dixit detur nobis cui nomen est Cantguaraland in

Saxouica, Cent autem
in

unum

consilium

cum

illis

iingua

lingua
illis

omnibus

fuit,

ut peterent regionem,

quae

Britannica.

Guorthigirnus dedit laete

CDGHKLMNPQZ
(uocabatur
[ride

(finit

7 in postulas)

CDGH^^LPQ)]

ceretic (cheritic Z, cerdic

C^D^P, cedic

Q, cerdic [cerdit 0] elraet millo

.... saxouicum

ad

dextr.]

C^^D^^GL)] conu.

regi g. militibusque (militibus

N)

suis et

i.

s.

nomine

ceretie praeparauit

MN
(f.

SIN.: 1 et ])uel!am] puellamque

s.

C^D^PQ,
u.

liengistus itaque

puellam O^D^^GL, ac puellam filiam suam

ill.

p.

N)

MN
N)

iussit [om.

Z) min.

ill.

et

siceram (sinceram Z)] iussit

sunt et
sat.

rain.

uinumque
sed
illis

et

siceram ubersat.

tini

(uberti

propinare

MN
MN

et inebr.

sunt nimis] qui inebr. sunt nimis et

CDGLPQ,
liibenti-

quateuus saturarcntur nimisque inebriarentuibus] b. et ualde inebriatis

MN
a p.
s.

illis

aufem]

illis

CDGLPQZ,
g.

MN
s.

3/4 intrauit safanas iu corde (cor

PQ)
per
i.

(in c. g.

infr.

K)
s.

ut amaret
in cor

(adamaret

CDGLPQ)

puellam] diabolo instigante g. amore

inardescens puellae
s.

MN:

iutrante

Satana

eius Galfredus 6, 12
ei

et postulauif

eam

per
(a

i.

et dixit]

s.

illam post. a p.

proniisitque

dicens

MN
b.

6/7

omne quod
9

postulas

me
cum

me

p.

CDGLPQ)
praestabo

impefrabis] a

me quod
r.

postulas (hic

finiens) Z,

quiiquid postulaueris pro ea a

me

uoluntarie
sen.

tibi

MN
N)

7 licet d.

mei om.

MN

et

li.]

autem

MN
",

cum

suis sen.]

comitibus suis

(oni.

MN

qui uenerunt secum

(sec.

uenerant
ongle

CD(ILPQ)

de insula ogugul

(sic i/t,

ochgul uel ongle

peterent regi
fuit

ut peterent

(regem Q) pro p. regionem] petiit pro

N) MN unum cons. cum

p.

(quae nocatur angul Q)] qui secum uenerant de genere ochgul quid 10 post ogligul ins. quaesiuit ab eis CD'GL
(am.

CDGLPQ)

illis

(om.

prouintiam

MN

12/179, 1 quae in lingua

C^Q) omnibus (omn. ill. DGP) eorum uocatur] quae

uocatur anglice
')

MN
Zimmer
(vide

Elmet, ut vidit

et ipse occupnvit

ICImet cl c.xpulif Cortic

supra p. 137), Nennius interpolavit adhibilo loco ex regem illius rcgiiniis intilans ila iwincn ciri Cerlic

r/enealogiis c. 63:

in

nomcn domus.

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

179

mSTORIA BBITTONVM.
in

NENNIVS INTERPRETATVS
rognum Gurangona
et
et dormivit

lingua poruni vocatur Cantui-guoralen, nostra

cum

puella

iu

autem Client. et dedit illis Guoyrancgono regnante in Cantia et inscius erat, quia regnum ipsius tradel)atur
paganis ct ipse solus
in

amavit eam valde.

potestatem

ilioilli

rum dam
in

dari,

et sic data est puella et

coniugium

dormivit

cum

ea

et

amavit eam valde.

38
10

Et

dixit

Hcncgistus ad Guorthigirnum
et consiliator tui, et

Et
cgo
et
si

dixit

Hengistus ad Guortliigirnum:
tuus
et

ego sum pater tuus

sum pater
aliae

consiliator
eris,

tuus

noli praeteriro consilium

meum umquam,
,

consilium mcuni secutus

nou
te.

quia non tiniebis te superari ab ullo lio-

valebunt

gentes aliquid

contra

miue
is

neque
valida
fratucli

ab
est.

uUa gente
invitabo
,

quia

gens

mittam

in
ct

LochlancUam ad invitandos
filium

filium
et

mea cum
suut,
illis

filium

meum
viri

meum

sororis

eius

matris

suo

bellatores

euim

dimicabunt

contra

hostes,

qui

progressi

ut

dimicent

contra Scottos, et da

sunt usque ad

murum

Guaul.
et

iussit

Guor-

regiones, quae sunt in aquilone iuxta

qui

thigernus invitari eos

invitati sunt et

murum,

vocatur Guaul.
:

ct iussit ut

venerunt Octha

filins Ilenfjisti

et Ebissa

invitaret eos et invitavit

Octha

et Ebissa

cum quadraginta
aquilone

navibus, et venientes ab

M cum quadraginta
garent
circa

ciulis.

at ipsi

cum

navi-

vastaverunt

Orcades insulas

et

Pictos,

vastaverunt

Orca-

occupaverunt rcgiones phu'imas usque ad

des insulas ct venerunt et occupaverunt

mare Fresicum

regioncs plurinias

ultra

mare Frenessi-

cum

CDOHKLMNPQ
SIN.:
1 cauturguoraleu] 7//1',
et

cant(h)guaraland C*Zf

interpres

centland Jl/iV
(om.

coutgauraulan y, conguaralau P, coutguaralau fG, contguaraland C ', 2 in nostra (terra P, terram C) autem] in nostra a.

lingua C^L, bryttannice (brittonice

et dedit
illis]

N) autem
ipsa

et

data

est

illis

guoirancgono D, guoirangono
erat (o?n. /3') quia
tr.

CG,

3 guoyrancgono (gnolramcono P, goiranegono Q, gnoiraugono rege C^L, gurangona interpres) regnante in cantia et insci%s
prouincia

N) MN MN^

cent]

H^K,

chent

CDGH^LPQ,

ceint J/, oceint

regnum

ipsius (illius A') tradebatur

(quod traditum esset

r.

ipsius C7)(r//P,

quod

r.

ips.

esset Q)

paganis]

ignorante guorancguono

(guorauogono

qui tunc
et

temporis reguauit iu cantia

quem
illi

quidem dolor nimius exagitabat quia regnum suum clam doloseque

inprudeuter alienigenis (aligenigenis J/)

datum (traditum N)
coniugium]
sic tanieu

est

MN

5
(r.

et ipse
p.

... 6 dari (daretur Q) om.

tradita est

MN

et sic

data est puella

in

puella regi

N)

MN
9 et

7 dormiuitque
di.vit

MN
sum
ero tibi

7,8 et amauit (adamauit

dixit ergo

CDGLPQ)
g.

eara ualde] et ultra

h.

modum

amauit

MN
c.

(di.\itque

CDGLPQ,

C'L)
tilii

h.

ad

(regem

CDGLPQ)]

tuus (om.

M)

MN

et

autem pater puellae consiliator tui] K, et

tans

g. regi di.xit
tui oro

MN
c. c.

10 ego
ero tui P,
c.

pater tuus]

cgo ero pater

c.

H.

CDGL,

ero

Q, et
c.

consiliator (conciliator

M)

MN
meum
(-re

10/11 et noli praeterire

m. unquam] caue ne transgrediaris

ni.

MN:

noli

praeterire

consilium

Galfredus
timebis

6,

13

homine uel ulla gente superari

14 ualida
(iVatrueli
est]

M)

inuitabo (itaque 1. CDGLPQ) filium meum cum fratueli ad Ijellandumque robusta (fratruele J/) // ^ fratruele C^DL, frateruele G) suo (meo C)] si uis mittam ad f. m. cum fratuele
u.
e.

MN MN

12 quia ... 13 gente] quia numquam ab ullo 13 quia (quoniam MN) gens] gens enim CDOLPQ

suo
[in

i)/A' 15 bellatores enim uiri sunt {s. u. margine adnotans: antiqua grammatica) //

CDOLQ)]
ot
i.

qui sunt u. b. inuitans eos -WA'

/',

1 dimicentur

18 guaul] gaaul

gualil ^, guaal A', guaill

et

ot iussit

(misit

G) ut

inu. eos et inuitauit (inuitoti licentia

H) HK,
inuitauit

ut inu. eos qui (quos

C'/.) inuitauit (inuictauit Q)

CDGLPQ,
uidelicet

autem inprouidi

regis

eos

MN

19 octha] ochta

CLPQ,

ochtani

DG,
reg.

oclita
at]

MN

ebisa

CMNP,

uero

..VA'

21/22 ordaces

20 cum om. ebysa Q, ebisam DQ, abisa // 22 et ueneruut] noneruntque CDOLPQ. om.
ultra

H^K

ceolis -lAV

at

MN

23

pl.

CLPQ,

lilurimas insulas uel regiones

DG

mare frenessicum] LIK, traus mare fresicum (frisicum Q)

CDGLPQ

cnm

interprele,

om.

j1/A

23*

180

HISTORTA BRITTONVM

NENNirS
HISTOEIA BRITTOX\M.
usque aA confiniuni Pictonini.
(id

NENNIVS
INTERPRETATVS.
qui

CWGL
estpraem.
(i)

id est

mare quod

est

(quod

BG)

inter nos
est.

in plaga contra Scottos

Scottosque
et

septentrionein

versus.

Hencgistus seniper
invitavit,
ita

latim

ad se pauut insulas ad quas

ciul.as

missi
r.

sunt

nuntu ab Hengisto ut porro

in nmltitudine

naves adducerent et venerunt novae copiae

venerant absque habitatore rclinquerent,

r.

omnibus annis ad eos, ut

crescerent et

et duni

gens

illius

crevisset et in virtute

implerent ah insida Tanet

et

in

multitudine,

venerunt

ad

supra

usque ad Cantarbbrg.
Satanas parvi aestimans mala a Guor10

dictam civitatem Cantorum.

39

Nam
thigirnus

super omnia mala adiciens Guoraccepit

fiham sui uxorem

et

sibi,

thigerno facta induxit illum, ut filiam

suam

10

et peperit ei fihum.

hoc cum compercorri-

uxorem

sibi acciperet, et

peperit

ei

fihum.

tum

esset a sancto

Germano, eum

cum
venit

sanctus

pere venit

cum omni clero Brittonum. et dum conventa esset magna synodus clericorum ac laicorum
in

Germanus hoc comperisset, cum omni clero Britonum corripere

,

uno conciho, ipse

\i

15

rex praemonuit fiham suam, ut exiret ad

Guorthigernum et congregati sunt laici et clerici omnis Britanniae de hoc negotio et de negotio Saxonico. dixit autem Guorthigirnus filiae:
si

conventum et ut daret fihum suum in sinum Germani et ut diceret, quod ipse

erat pater

in iino loco

omnes con-

gregati

edocta.
20

muher fecit sicut erat Germanus autem eum benigne

fihi,

et

Germani
20

accepit et

dicere

coepit:
nisi

pater

tibi

ero

nec te permittam,
forcipe

mihi novacula
et

cum

in sinum quod ipse pater eius est et dixit puella. Germanus accepit et dixit et poscebat Gerpuero: pater tibi ero. novaculam et forcipem et pecten, manus

sunt,

da fihum tuum

et dic,

pectineque
tibi

detur

ad patrem
et ob-

ut daret ea
est et dixit

in

manum

pueri.

tuum carnalem

dare Ucetur.

Germanus;

fih,

et factum da haec in

CDGffKLSmPQ
SIN.
:

confinia

CD6LPQ

et

li.

semp.

ciul.

(c. s.

P) ...

inuitauit]

li.

autem inuitabat paulatim

(siqieresC Hqlll

ceolas suae regionis ad se

MK

3 ad quas uenerant (uerei-ant

,

M)]

HKMK
G

et

sic

uenerant)
liabi-

ridetur fuisse in D^, de quibus uenerant C'^i>*6'X

tatore C'*,

om.

CPQ

4 absque liabitature (ab.sque habitore 5

et

sed habltore deletum)] quas habitabant

CP

reliqueruut

dum] cumque

CDGLPQ
regioneni
JI, sibi

illorum

JAV
at

et in uirt.] in uirt.

KMN

6 in mult.] mult.

7 ciuitatem cantorum]

HK,

cantuariorum (cantuuarioriorum
et

M) MN,

cantuariam

CDGLPQ,
f.

M,
e!

ac

N
ins.

omnia] hec omnia

CDGLPQ 8 nam] K, /am (om. littera GDGLPQ 9 filiam sui uxorem sibi] H^K,
f.

minianda)

suam ux.
10

V/^,
ci]

suam (propriam
(om.

quae peperit

M)

CL) in u.\. sibi CDGLPQ, sibi suam ux. M, suam CDGLMNPQ et hoc] hoc auteni CDGLMNPQ
f.
f.

sibi ux.

et peperit

10/11 compertunij concepcorr.

tum K, comH,tum H^
12/13 et

11 a om.

MN

11/12 uen. corr.

emuM,
una

uen.
. .

eum
.

corr.

N, uen.

regem

CDGLPQ
CDGL)]
14/15 ipse

dum

conuenta (adunata P) esset (conuentasset Gutschmid)

sinodi clericorum laicorumque esset

concilio (sic

HKPQ,
M^)

cousilio

dumque congregatio magiia

rex]
r.

iu consilio (annsilio

MN
et {nt

stolidissimus

(stil-

N^)

MN
Q

16 conuentum] sinodum
et ut dic.]

MN
CDGIjP,

ut om.

MN
JAV

17 sinu

MNP
prius

saucti gerniani

MN,

germani episcopi

diceretque
filii]

diceret Q, diceretque
infantis

coram omni-

hua

MN

18 erat pater] esset

p.ater y, pater e.sset

3/A'

mulier (ipsa
crat edoctji

CLPQ, illa DG) (om. N) MN

20
te

fecit sicut erat

edocta (ed.
(sanctus g.

er.

eius CDGLPQ, CDGLPQ)] mulier

b.

CDGLQ)

uero inpudica

fecit sicuf

19 g. autem

CDGLPQ) eum
ero] ero nato

accepitj

suscepitqnc

iufantulum

sanctus g. jVjV

et dicere

coepit] et dixit i)7iV

to

MN
nisi]
t.

21 te permittam] te dimit-

tnm
et

H^M,

mittam 7/', dimittam

N,

te

remittam Gutschmid
tuo (arnaU Q)

AoaecMN

mihi]

modo Q

nouacula] nocula .J/*

22 iorpice

C^DOLP
23/181,
1

pectineque (pictineque X) detur] detur atque pectine

d.

ad p:itrem (patremque C) tuum carnalem

(et patri

licetur (liceat

CDGLPQ)]
C^D^PQ,

et tibi
o.

licoat

haec patri tuo carnali dare J/A'

et

et obaudiuit puer]

mox

ut audiuit puer

puer

uerbo senioris sancti

C^D^^L,

mox

ut

a.

puer ob. u. sen. sancti G, sicque factum est et infans sancto obediuit

germano

MN

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

181

HISTOBIA BlilTTONVM.
ad avum suum patrom carnaleni Guorthigirnum perrexit et puer illi dixit pator mcus cs, caput
audivit

NENNIVS INTERPRETATVS.
manum
culum
pater
5

puer

et

usque

i^atris

tui

carnalis;

et

surrexit

j)uer et dedit
in

pecten ct forcipcm ot nnvaGuortliigirni

ct
dixit:

manum

meum
ille

tonde
et

et

comam
et

capitis mei.

et

pater mi, inquit,

tonde me,

nam

tu es

siiuit

tacuit

pucro respondere

meus

carnalis,

Germanus

autem

noluit,

sed surrexit ct iratus est valde, ut

pater nieus

e fide.

Guortliigernum pu-

a facie sancti Germani fugeret, et maledictus est et daranatus a aancto

et

duit et iratus est valde et effugit e (^on-

Germano

ventu et omnes Britoncs maledixerunt

et

ei

omni Brittonum

concilio.

Germanus damnavit eum.

De
1"

arce Ambrosii et de

eius

alter-

catione cuni magis.

10

40

Et postea rex ad se
suos,
garet.

invitavit

magos
fines
ini5

Postea rex ad se invitavit duodeclm

ut
at
tui

quid
illi

faceret

ab

eis

interro-

magos,

ut, quid

faciendum csset, ab
illi

eis

dixere: in oxtremas
et

exquireret.

magi

dixerunt:

quaere

regni

vade
in

arcem munitam
invidet
et
tibi

oras insulae Britanniae et arcem

venies, ut te defendes; quia gens, quani

suscepisti
te

invenies ad tutelam

regno tuo
amaras,

et

extraneam, cui

munitam tuam contra gentem terrara tuara et regnum

inimici tui occident te

per

dolum
quas
ipse

occidet

universas

tuum
et

dedisti;

nam

regiones,
tua
et
20

occupabit

cum
arcem
et
20

occupabunt terrara
suis

tuam

et

genteni

universa

gente

post

mortem tuam.
suis

tuam post mortem

tuara.
et

Guorthigernus

postea

cum magis
et

cum hominibus
pervagatus
insulae
est

cum magis
i^Jagam

suis

adipisci

venit

per

multas

regiones

ausfrnlem

totius

multasque
illis

provincias

circumdederunt

Britanniae,
et lustrantes

non

invenientibus

ad

regionem,

Guined

donec venerunt ad montes Hereri omnes

quae vocatur Guiued, novissime perveuc-

invenerunt collem supra mare et rcgionem

CDGHKLMNPQ
SIN.:
1 et

{pm.

D^PQ) usque
c.

{om. C-L) ad

a.

s.

patrem caru.

(c. p.

PQ,
et

carnalem patrem hh

C,

patremque carnalem C-L,

carnalem
g.

p. scilicet
illi

DG)

g. (guorthigiriii LL)
d.
i.

perrexit] perrexitque
(pni.

ad
illi

a.
d.

s.

patrem

scilicct

J/aV

3
c. ni.

et

puer

dixit]

p.

MT^,

et d.

i.

puer)

CDLP,
ille

OQ

es]

es tu
et

CLQ
(at

4 tondc
ille

mei] mei pccte C-I^

4/5 et

ille

siluit et tacuit]

autera siluit

CDOLPQ,
ut a
f.

N)

erubescens

siluit

MK

5 puero] iufantulo

MN
a
g.

6 surrexit ct (surgeus
facie sancti

MN)

iratus est ualde]

et
s.

surr.

iratusque est

uehementer

CDOLPQ
CDOLPQ)
K,

6/7 ut

{om.

K)

g.

fugeret]

g.

fugeret quaerebat

CDOLPQ,

a facieque sancti {om.

ac

d. est

MN

8 a sancto (beato

MN germauo] a saucto MN
M)
fugiens
inu.

7/8 et raal. est et d.] maledictus

9 et ab onuii britonum (om.

CD'PQ,
rex
postea
al)

2>osl consilio

C-D-GL)

concilio (-lium

couscilio i)] et

ab orani siuodali couuentu

MN

10

et postea

ad se inuitauit niagos suos] post hoc igitur ad se

uero ad se inuitatis
eis
int.]

omnes magnates (magnantes Q) suos

CDOLPQ,

(xii

supra
f.

ut ab eis

int.

q.

v. M) magis M, postea uero inuitatis raagis xii ^V CDOLPQ, quid ageret ab eis percunctatus est J7i\'

11 ut quid faceret

12 dUerunt
et

CDOLMNPQ
te

in]

ad
ra.

MN

extremas]

CDGHKLM,
et

extreraos

NPQ
JAV
t.

13

tui

om.

arcem munitam iuuenies]

defeudas
insidiatur

ut a.

construas C/)6'iPy,

urbem

aedifica raunitam

14 ut te defendes] //A', in qua

CDOLPQ,
15 16

ubi te defendere possis

MN

15

in

reguo tuo om.

CDGLPQ
CDOI.PQ,

inuidet

tibi]

tilii

MN
.MN
t.

et te per

dolum

occidet] ct fraude dolosa te occidet (o.

Q)

et cogitat te dolo superare

16,18 et un. reg. quas amaras (amasti

CDGLPQ)

occupabit (-uit//', um. P)

cum

t.

u. g. (u.

t.

g.

P,

u. g.

CDQLQ)
deuastare

post

mortem

tuara]

quanto magis
ina.

cum

uniuersasque regiones quao nunc tuae subiacent dicioni uiuente te niolitur mortuus fueris placuitquo (placuit itaque N) regi magoruni consilium J/.\'

18 post tuaui

rubrica de merlino diuino

19 ct postea ipse

c.

ra.

s.

arcem
cf.

adipisci uenit et p. m.
])]

r.

multasque
ipse rex

pr. circunuledernnt (circunuiiderunt

c.

Gulschmid, circumierunt eno;

multasque

p. 186,

IIK,

postea uoro
per-

arcem

m.

s.

adipisci uenit (ad. u.

D^Q, quesitus
r.

perrexit P, quesiturus pcrrexit

pr.

CL, qucsiturus
oxiuilque
alicubi

rexit et adipisci uenit D^^O) et per {om.

P) multjus

pcragrauerunt

CDGLPQ,
si

cum

idem {om.
rientes

N)

ipsis raagis

multas

r.

multasque circumions (circuiens N) prouintias

fortc

ad arceni

aedificaudam aptum locum iuueniret

MN
lateque

21/22 et

CDOLPQ,
CL)

illis

uero

longe

non inucnientibus] et minime quod querebant repeproficiscentibus et minime locum congruum inuenientibus
illis

MN
J/iV

22 ad regionem quae uocatur guined nouissime pcriienoruntj

est uualiara

nouissirae

ad

illara

r.

q. u. guoicnit {adscr. id
(u. g. jV)

poru.

CDOLPQ,

tandeni

peru. ad

quandam prouinciam quae guencl uocatur

182

HISTOniA BIUTTnNVM

IIISTORIA
runt; et
illo

BIUTTONVM.

NENNIVS INTEBPRETATVS.
firmam ad aedificandum. magi ad illum dixerunt: arcem tuam hoc loco fac, nam

lustrante in montibus Hereri

tandem in uno montium locum, in quo aptum erat arcem condere adeptus est. et magi ad illum dixere: arcem in isto
,

non valebit quicquam contra eam usque ad iudicium. deinde congregati sunt artifices

loco fac, quia tutissima a barbaris genti-

et

congregata est materia arcis et

bus in aeternum
congregavit, id

erit.

et

ipse

artifices

lapides et ligna et omnis materia in una

est

lapidicinos,

et ligna

nocte abducta est; et materia tribus vici-

et lapides congregavit et

cum

esset con-

bus congregata est et tribus vicibus abducta

est.

gregata omnis materia, in una nocte ab10

et

magos percunctatus

est,

lata est materia.

et tribus vicibus iussit et

congregari

et

nusquam comparuit.

dixequae esset haec causa mahtiae. runt ei magi quaerite puerum sine patre
:

magos

arcessivit et illos percunctatus est,

et occidatur

a te

et

arx sanguine eius

aedificari
poterit.

quae esset haec causa malitiae et quid nisi at illi responderunt hoc eveniret.
:

aspergatur; hoc

modo

15

ille

infantem sine patre invenies et occidetur sanguine suo aspergaet arx a

tur,

numquam

aedificabitur in

aeternum.
Missi sunt ab eo legati per insulam Bri15

41

20

Et ipse legatos ex consilio magorum per universam Brittanniam misit, utrum infantem sine patre invenircnt. et lustrando omnes provincias regionesque plurimas venere ad campum EUeti, qui est iii

tanniam, ut puerum sine patre quaererent.

et lustrando
in

venerunt ad

campum

Ellcti

regione Gleuisic et invenerunt pueros,

qui pilae

hidum faciebant,

et lites inter

CDGHKLMNPQ
CDOLPQ) t. in uno (unum DG) montium (* ontium D) adeptus e.st] et cum lustrarent moutana Iieremi repperiunt iii unius sumitate montis locum congruum ad arcem construendam MN: uenit tandem ad Eris 4 et magi ad illum montem Galfredus 6, 17 id est sliawdun (shaudun L) anglice ad Heriri adscr. C'L arcem in isto loco fac] dixere (dixer. K^, dixeruut CDGLPQ)] dixeruntque magi (om. N) ad regem
SIN.
:

1 et illo lustraiite

in

montibus

liereri

(heriri
a.

A'*)

locuni

(loco

IIK)

i.

q.

a.

e.

arcem condere

(c.

MN
(id

ui-bem

tibi hic aedifica JifA^

5 quia] qui J/iV

uero

tut.

a barbarum

g. in aet.

eritG,
est

tut.

erit

{om.

N)

barb. in aet.
darios

MN
MN

et ipse (ipse

CDGLPQ)

art.

cougregauit id est

om. Q) lapidicinos

(lapi-

CDGLPQ)]

rex autem congregauit artifices lignarios (ligarios

N)

lapidariosque

MN

7 et ligua et

lapides (et lap. et lign. arcera erigeret

CDGLPQ)
8 et
ins.

congregauit (-ueruut

CDGLP)]

et

cum (cum enim P, cum

uero

mat. in

una nocte (omnino

ins. Z) iussit

CDGLPQ)
ita

abl. est

materia {om.

CDGLQ) CDGLPQ)

omnia necessaria ad operis materiani ut esset congregata (c. e. CDGLPQ) omnis

et tribus (tribusque

CDGLPQ)

uic.

(congregari

congregari (-re

H^)

et u.

comparuit] congregata uero innumerabili materiae omnia

una nocte ablata atque dispersa sunt

et tertio (et
t.

ut nihil remaneret

sumtuum ad arcem componendara

sicque secundo

om.

N)

collectis

(ereptoque et tertioA')

undique materiebus rm-sus omuia ad nihilum redacta euanuerunt erectoque aedificio praecipitium (praecipium A') patuit et nullum ualebat obtinere statum J/.V
(suos
i)is.

11;12 et (tunc

CDGLPQ) magos
percunctatus
(cur

C^DGPQ,

ad

se

C^L)

arcessiuit (accersiuit

CDGLPQ)

et illos (illos-

que

CDGLPQ)
Q
et

est] at ille accersitis

lioc

ad se magis percunctatus est {om. i/) eos

aut

MN

13 quae]

quid

quid

CDGLPQ)
N)

eueniret]

unde

tanti

laboris

inutile

proueniret

(perueniret

N)

dispendium (dispondium
qui occidatur

MN
(non
(eius

14 at

iUi responderunt]
ille]

illi

autem respondentes dixerunt

MN

14/15 nisi

infanleni sine patre inuenies et occidetur

n.

i.

s.

p. quesieris (iaueneris

C^D-GL)
16
sang.
p.

ut habeas (habeat C')

CDGLPQ,
suo

uisi

N)

inu.

inf.

s.

p.

et

nisi

occidatur

MN
suo
c.

et

arx (arx tua

M,

ars

tua
17

N)

sauguine

MN)

aspergatur]

et

arx (ars

DG)

de

conspergatur

CDGLPQ

numquam] non

MN
C^L) ex

aedificasbitur
c.

H^
m.
leg.

18 et ipse legatos ex

m.

u. br.

misit] rex uero contale

cite leg. (suos ias.

m. (ex

c.

Q) misit

p. u. br.
i.

CDGLPQ,
lustrando

magis uero

dantibus oon-

silium rex leg. per totam misit br.

i.

8.

p.

uspiam inuenire
electi

MN possent MN

19 utrura

s.

p. inuenirent (reperirent Q)]

o.

ut quererent

20

et (at

illi

CDOLPQ)
aelecti

pr.

r.

plurimas]

qui

utrum omnes
(fleti

prouintias ot rogiones bryttanniae perlustrantes

MN

22 uenere (-runt
(elleti

CDGH^^KLPQ)
electi

ad

c.

olleti

DG,

eleti C"/-^,

C^LPQ)] perueueruut ad campum

M^,

N)

MN

CVM ADIHTAMENTIS NENNH.

IIISTOBIA BIUTTONVM.
rcgione, quae vocatiir Gleguissing,
et iiilae

1&3

NENNIVS INTEIIBBETATVS
duos
alteri
:

pueros
o

factae

sunt

et

dixit

puer habes
cuius

ludum taeiebant
sine
s

pueri.

ct ecce

duo inter
at

homo

sine patre, nihil boni

se litigabant, et dixit alter alteri: o lionio

omnino.
filius
5

percunctati
ille esset,

sunt

legati.

patre,

bonum non

habebis.

illi

puer

ad qucm hoc dictuin

cst.

de puero ad pueros diligenter percunctabantur, et cunctantes niatrem, haberet.

illa
si

erat.

responderunt qui in prato lusorio

pcrsunt

patrem

rrant: nescimus, mater eius hic

cunctati

negavit et dixit: ncscio quo-

matreni,

cuius

fihus

puer
conse-

modo unum
w
et
illi

in

utero

meo
illis

conceptus est, sed

esset; respondit mater: ncscio eius patrem

et
lu

scio, quia

virum non cognovi um-

nescio

quomodo
legati

in

utero

meo

qiiam, et iuravit

patrem non habere.

ceptus

est.

igitur

puerum

eum secum duxere usque ad Guorthigirnum regem et eum insinuaverunt regi.

42

cum duxerunt usque ad Guorthigirnum et nuntiaverunt sicut eum invenerant.

In crastino die convcntio facta
interficeretur.
1''

Et
cur

in crastino conventio facta est, ut et

puer
dixit:

est, ut

puer

interficeretur.
15

puer ad regem

et

puer ad regem ductus ad

te

viri

tui

me

ad

te

detnlerunt?
et

cui

est et dixit regi: cur

delatussum?
arx
ista
:

rex
circa

ait: ut

interficiaris

sanguis

tuus
possit
tibi

rex

ait:

ut interficiaris

et

sanquis

arcem istam aspergetur, ut

et rex: niagi

guine tuo consecretur. respondit puer

tibi

aedificari.

respondit pucr regi: quis

monstravit hoc?

nionstravit?
20

mei mihi dixere.

et
in20

vocentur huc, inquit

runt.

magi mei, inquit rex. puer, et magi vene:

et

piicr

dixit:

ad
ut

me

vocentur.
illis

puer dixit

illis

quis revelavit vobis

nisi prius

vitati

sunt magi et puer

vobis,
ista

dixit:

quis

hanc arcem aedificari non posse,

sanguine
runt.

revelavit

arx a sanguine
aspergcretur

meo

consecretur? nihil respondc-

meo

aspergeretur?

et

nisi

scio, inquit, is

me

duxit ad vos, ut

a sanguine meo, in aeternum non aedifi-

vobis contradicerem, qui induxit vos, ut hoc

CDOn

(om.

1.5

cur ... 18 regi)

et

(om.

lo cur ... 21 inier

illis

Jixit)

LMKPQ
CLP,

SIN.: 1 regiuue] reliqui

sing , gleuesincg Ji
,

M'', pago

J/LV

gleguissing] IIK, glcuising

et pilae ludura faciebant
.ff',

gleuisiucg

/)t,

gloui-

gleuesing

i\',

gleuisic interpres

(agebant C'/>G/^P(^) pueri]

ot dixit (dixitque

ubi pueri p.
a. alteri] a.

I.

agebaut l/iV
i/xV

2 duo] ueroiV^

3 litigebaut
u. h.]

litigantes

MN
ue
et
,

VDCLPQ)
J/jN''

alteri dicebat

4 bonum

bouum

{mperscr.

uel

tihi

M)
d.
illi

tibi

non eueniat
aliis

at
ins.

illi

de puero ad pueros diligenter percunctabantur et cunctantes matrem]

p.

illi

p. dil.

(perquirentes
pueris et a

G) percunctantcs ad
illo

eiusque matrem (sciscitabantur

percunctati

ins.

DO) CDOLPQ
(at
illa

at

ab

matre de puero
uero
illius

diligenter

sunt
7/8

MX

illa

CDOLPQ)
8
est conc.

ncgauit et dixit] mater

pueri negauit dicens

MX

quomodo] qualiter
in coitu

CDGIjPQ
cognoui

8,9 sed

unum] uiium tamen

{om. Q) iurauit
illis

MN
p.

9 non cognoui uraquam]

ins.

(cogitu il/a)

numquam

MN
g.
r.

10

et

(ipsum

baberet carnalem
(-runt y)

MN

C-) n. habere] sicque iureiuraudo affirmauit quod filius eius patrem non 11 et illi eum s. d.] et (quem P, qui CDGL) legati s. (eum ins. C^D-0) duxere
p.

VDGLPQ,
12 et

duxerunt (duxeruntque -V) igitur

secum

MN

usque ad

g.

r.]

ad

dominum

eum (quem C'/)'Py) '"S- regij insinuaueruntque regi (ei N) orania quae de illo (pucrojV) 13 et {om. CDGLPQ) in crastino] cr. didiccrant JAV, quem ins. regi enra purrnm sic inaemri C-D^^GL lo cur 14 puer ad regem dixit) et puer d. regi CDGLPQ, puer uero ait ad regera MN autera die 3IN 16 cui rex ait] respondit ei rex MN adduxernnt ad te MN detulerunt (deduxerunt Q)] cur famuli tui me
suum 3IN
. .

ut interficiaris ut postraodum
p.

19 et rex om.

et

sanguis ... 18 aedificari]

regi)

et

tuo sanguine arx ista asporgatur

quis tibi (hoc im.
rex] respondit

a.

18 respondit puer
/-)]

puer autem ad regem

,1/

M
cl

C*D^OL)
magi mei
cui
dixit
inuitati

monstrauit (demonstranit boc

{om. Q) mibi dixere (-runt

quis te docuit ut illud fatias

niagi
isti

19

rexJ/
dixit]

CDGLPQ)]

sic

raihi

praedixerunt
iube ut ad

MN

20

et

puer

puer

CDOLPQ,

at

haec puer

MN

ad 21

rae uocentur]

mc uoceulur
et di:iit

MN
23
/')

20/21 et

sunt niagi] inuitatis magis J/-V

et

puer
i.

illis

dixil]

quibus

a. a {om. Q) sang. raeo {ovi. 21/22 quis reuelauit uobis (u. r. CDOLPQ) ut aedifitium urbis istius sanguine meo (m. s. .V) aspergatur reuelatum est ut

CDOLPQ, puer eos alloqu.tur J/A CDGLPQ) asp.] quomo<lo uobis

MN

et nisi a.

s.

m.

iii

(umquam aeternum non aedificabitur] et nisi asp. a {om. DOQ) s. m. numquam nisi s. m. prius luerit aspersa JAV et quod nunquam acdilicetur

aedificarctur

f/^Wi/V,

184

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITT0NV3I.
cabitur?

NENNIVS INTERPRETATVS.
quis

scd hoc ut cognoscat

is,

mendacium
inquit,

fingeretis.

modo

tibi,

o rex,

mihi
dixit,

de

me palam fecit? iterum modo tibi, o rex, elucubrabo

tibi

puer
et in

clucubrabo veritatcm.

et

primo

magos
5

tuos percunctor; quid est abditum

veritate
5

omnia satagam; sed magos tuos percunctor: quid in pavimento istius

placet mihi, ut ostendant
at
illi

sub hoc pavimeuto ante nos? magi dixerunt;

nescimus.
ibi
;

comperio,
.

inquit:

cst

loci est?

tibi,

stagnum
inventum
stagno?
10

videte et fodite.

fossum et
regis, in-

quid sub pavimento habetur.

re:

dixe-

cst

stagnum.

magi

nescimus.
in

ct

ille

dixit:

comperior;
est:

quit puer, profertc mihi; quid est in medio

stagnum
10

medio pavimenti
sic

venite

dixerunt: nescimus.

scio, inquit

et

fodite

et

invenietis.
ct

venerunt ct
stagno?
et
illi.

ille:

sunt ibi duae cistae ligneae magnae

in

foderunt, et ruit.

pucr ad magos dixit

est in

faeiem
et

facie

(hahentes)

et

educantur.
inquit

proferte
siluerunt

mihi,
et

quid

eductae
;

sunt.

magi

rcgis,

non potuerunt revelare

illis
:

puer, dicite

quid est inter haec vasa lig-

et ille dixit
15

vasa sunt et
viderunt
sic.

sic

ego vobis rcvelabo duo venerunt et invenietis.

:

nea?
i.-i

dixerunt:

ncscimus.

scio,

inquit

et

puer

ad magos
habetur?

dixit:

quid

in vasis conclusis et

at ipsi

siluerunt

at ille asseruit
20

non potuerunt revelare illi. in medio eorum tentorium

:

velum in eis cst et cducatur. et inventum est velum complicatum inter duas narrate o magi, inquit cistas ligneas. puer, quid est in medio veli? nihil responduo vermes in derunt, quia nesciebant.
ille;

est,

separatc ea et
et

sic invenietis.

et est

rex
tenet

jo

eo sunt
albus:

iuquit, vermis

rufus

ct

vermis

separari iussit

sic
,

inventum
sicut

torium
iterura

compUcatum
interrogavit

dixerat.
eius
;

expansum est velum cxpandite. velum et duo vermes dormientes in eo

erant. et

magos

quid in

pucr

dixit:

videte quid facient

CDOJffKLMNPQ
SIN.
quinque
:

1 sed hoc ut cognoscatis

in

{vel

cognoscat

is)

quis mihi {videhir requiri

ei)

de

me palam

{litl,

erasae

H)

fecit]

sed hoc (hec Q)

coguoseam quis e uobis de me palam

fecit
(et

cognoscere (cognosce
p. dixit]

M)

a uobis palam cupio quis

me

uobis reuelauit
(A',

MN
iu u.

2 iterum

CDGLPQ, nunc iterum CDOLPQ)

3/4 et in ueritate
in ueritate tuis

rursumque puer ad regem

MN
4 sed
(sed

3 o rex eulucubral)o

eulucabrabo, superscr. reuelababo [sicj

H)
tibi

IIK, enucleabd {adscr. id est ostendani C-D^^OL) rex

CDGLP,

reuelabo rex Q, rex

(o.

MN

omnia satagain]

HK,

et

in

uer.

(tibi ins.

CD^^GLQ) omnia

Q) pandam

CDOLPQ,

orania euucleaudo narrabo

(eius

MN

ad

CDGLP,

sed et Q)

magos tuos percuuctor] sed a magis

loci
(1.
i.

N)

interrogando scire uolo

pauiraento loci istius

MiV
tibi
,

5 quid in pauimento i.stius 6 placet mihi (pl. enim raihi CD-OKL,

(-dam N^)

3IN

mibi uidetur
7/8
&vx.ev\x\\i

31N

ostendant

CDOLMNPQ

K) est] quid sit (scit M) in pl. enim CW^PQ)] etenim congruum 7 sub {ins. in N) pau. babeatur MN

CDGLPQ

respondentes dixerunt

3IN

8 nos nescimus

CDOLPQ

et ille dixit]

at

ille

MN
sic

comperior] ego comperior

CDGLQ,
om.

ego comperio P, om.

,

MN
sic

9 pauimento

10

et sic]

quia
u.

M
f.

uenerunt

et foderunt et ruit]
J/^A',

atque
dixit

stagnumque inuenerunt
est]
sit

HK foderunt CDGPQ

itaque

et

inuenerunt ut puer predixerat C"7/,

dixit]

11 et puer ad m.

iterum puer ad

ra.

P, iterum

ad magos CD^^OLQ,

iterum puer magos

nobis

3IN

MN
potuerunt

12/13 et (raagi

reuelare

non (no
u.

M)

MN
in

uobis reuelabo]

e. u.

propalabo (probalabo P)

12 proferte mihi] reuelate interrogans ait MN, inc. D' CDGLPQ) sil. et n. p. r. illi] at illi silentes et erubescentes ego 14 et (at CDOLPQ) ille dixit illis] puer autera ait MN 14/15 duo CDOLPQ, ego possum uobis (u. p. N) reuelare MN
d.

uasa

sunt]

d.

conclusa

suut

eoC^D^OL,
et

u.

s.

ipsa sibi

conclusa (conglusa J/) in

et

stagno

3/-iV

15

et sic

inuenietis om.

MN
(illi

uenerunt

uiderunt

sic]

uenernnt

probauerunt

et

ita

inuenerunt

MN

l(j et

puer ad magos

dixit]

interrogansque (-gantque

M^)

raagos puer ait

MN
in

17 conclusis] clausum

CDGLPQ
jVN
ea]
sic
s.
.

at (et Q) ipsi at (et

K)

s.

et n. p. r.

illi

(puero

CDOLQ)]

at

illi

tacentes respondere non ualebant

11)

CDOL)

ille

(ipse Q) assernit (asserit

CLP)] puer inquid

semper) est in
iussu
eis

tentorium (temptoriura Q)
e.
.

cst]

teutorium (teraptorinm

MN MN

medio eorum (illorum P) 20 separate (separato D)

21 et

ab inuicem
sic {om.

MN

20,21 et rex separari

inssit]

autem regis separata sunt uasa 3IN

complicatum
m.
sic ut

22

L) ut dixerat] inuenturaque
iterum (puer

est in eis tentoriuni

ins.

puer prius praedixerat

3IN
solito

22/23 et

{om.CDOLPQ)

DGPQ)
m.
t.

int.

magos (magis C")

t.

eius {om.

CDOLPQ)] more

puer magos interrogat

MN

23 quid

in

est (est in

CDOLPQ)
3IN

et {om.

CDOLPQ)

iam

uuuc {om. Q) narrate (enarrate

CDGLPQ)]

quid in tentorio circumuoluitur

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

185

HISTOIUA BIUTTONVM.
medio tentorii est? et iam nunc narrato, et non potuerunt scire. at ille revelavit: duo vermes in eo sunt, unus albus et
unus rufus; tentorium expandite.
5

NENNIVS INTERFRETATVS.
nunc
et

bestiae.

surrexit

uterque

eorum

eontra aUerum, ut ulter alterum superaret

morderent laeerarent(/tie se invieem, et

altcr

et ex-

expellebat

vormis
veli,

altcrum

modo

tenderunt et duo vermes dornuentes iuventi sunt.

et

usque ad dimidium
eius finem'.
sic

modo usque ad
tribus vicibus.

dixit

puer

expectate et
;

faciebant

considerate quid facient vermes

et coepe-

vermis

rufus
et

runt vermes, ut alter altcrum expelleret,

alius
10

primo
et

tamen infirmus videbatur cxpulsus est iisque ud /inem veli,

albus
in

autom scapulas suas ponebat, ut eum usque ad dimidium tentorii expelet sic faciebant tribus vicibus
:

sed vermis
eff^ugit

infirmus postremo erat

et

stagnum

evanuit velum

leret,

tamen
rufus

statim.

puer magos interrogavit; proferte

tandem
et

infirmior

videbatur vermis
albo
;

mihi, inquit, quid significat mirabile hoc

postea

fortior

fuit

et

extra

signum? dixerunt: nescimus. manifestabo,

iuquit puer,

finem tentorii expulit

is

tunc alter alterum

secutus
evanuit.
significat

trans

stagnum est et tentorium et puer ad magos refcrt: quid mirabile hoc signum, quod facin

num
tuum,

totius

hoc regi. stagnum est regmundi: velum est regnum rex. duo vermes sunt duae potua potestas

testates:

cum

Britonibus et

tum
20

est

tontorio?
et

et

illi

proferunt:

potestas
testas

Saxonum.

vermis rufus tua poalbus

est,

nescimus.

puer

respondit:

en

reveet

est,

qul regno e.r.peUehutur primo;

latum
vobis

est

mihi

hoc

mysterium
tui

ego
ten-

potestas
(jui

Saxonum autem vermis

insulam

propalabo.
est;

regni

figura

velum paenc totum oceupavif, id totam

est

torium

duo vermes

duo

dracones

paene
pavit,

Britanniam occu-

sunt; vermis rufus draco tuus est et stag-

donec potcstas Britonum postremo

num

figura huius

mundi

est.

at ille albus

eos expellet.

CDGHKLMKPQ
SIN.
:

et

non potuerunt

scire (om.

CDOLPQ)]

illi

uero neque hoc soluere potuerunt

MX

at

ille

reuelauit] dixitque puer

CDGLPQ,

rursumque puer

iuquid duii sunt iu eo

il/-.V

3/4 et unus] et

MN alter MN
et

3 duo uermes

in eo

sunt

(s.

iu eo

PQ)\ uermes

tenderuut] tentorio siquidem explicato

MN
euigilantes

4 tentorium (nunc. ins. CDGL) exp. et exduo (duoque CDGLP(J) uermes (in eo Ins. CD(jLPQ}
6
et dixit

dorm. inu. sunt

p.

(i.

s.

d. (J)]

MX

7 quid facient (fatiant

alter
illis

duo uermes ut predixerat dorm. inu. suiit J/A' 3fX) uermes] quid facturi uermes sunt (s. u.

puer] adiecitque
Ijii

DGQ) PQ

et

coeperunt

uermes ut

alterum

expelleret]

autem ceperunt

alter

alterum expellere

insimulque bellare

CDGLPQ,
a. sc.

autem expectantibus alternalim coeperunt

ad
d.

inter se coUuctare

uermes

MX

9 alius (albus Q)
tentorii
(),

suas jionebat] albus uero humeros subpunens rufum deiecit

t.

MX

ut

eum usque ad dimidium

tentorii

expelleret] //A', ct alterum u.

pellebat P, alterum

aliquandu

usque ad horam

pellebat

ut

alterum nsque ad dimidium tentorii aliquando usque ad oram tentorii pellebat CDGL, usque raedium tenluni 1 1 et sic faciealiquando autem {om. X) usque (ad ins. X) marginera (uirginem X) tenturii cxpulit 11/12 tamen tandem bant (pugnabant CDGLP(j) tribus uicibus] sicque tr. u. certantes agebant

MX

MN
f.

(taud.

tam.

(^)

infirraiur (qui infirmior

CDGLPQ)

u.

u.

r.

et {om.

CDGLP(J)

p.

a.

fuit]

ad

(at

M)

ultimum

13/14 et extra tamen uermis rufus qui infirmiur uidebatur recuperandu virtutem suam albura proiecit 14 tunc alter (uictor CDGLPQ) fiucm tentorii expulit (pepulit CDGLP(J)] et extra teutorium rcppulit

MX
et

MN
st.

alterum (superatum
tr.
st.

CLPQ,

superato

DG)

secutus

fr.

st.

est

(est

tr.

CDGLV(j)

tentorium euanuit] et

U! et inier ad magos refert] pust hoc puer rupho album subsequente euauuit (euauit A') albus -l/A' 17 hoc mirabile CDGLMPQ, magos percunctatus est CDGLPQ, puer autem nuigus iuterrugaiis ait -l/.V 1 et illi proG) q. f. c. in tenturiu] praesagium quud uidistis signum (lignum hoc miserahile 19 et puer respondit] et ait puer CDGLPQ, ferunt] at illi responderunt CDGLP(i, at illi dixerunt

MN
h,

MX
r.

puer uero

ait regi

MX

1<I:20

en reu.

est

mihi (m.

e.

CDGLQ,

m.

r.

[om. est] P)

m.

et

cgo

u. prupa-

labo (dixitque regi Ins.

c.

CDGLPQ)]
f.

en uobis m. quod reuelatuni est {um.

r.
t.

X)

MX

21 regni tui

tenturium est]

est figura

est teutorium regui tui uidetur habere figuram

MX,

om.

23 duo dracones Q, duo sunt dr. DGP, due sunt gentes 6"/. slagnum figura huius mundi est (est h. m. CDGLP, h. regui [om. albus draco illius genlis {ins. est CDGLPQ)] albus uero uermis dr.

M) enucleando eertius expcuam (e. tentorii CDGLP, staguum figura huius mundi duo dracoues sunt] 22 duo uermes m. Q 23/24 et uermis] u. autem MX, dracu C^L^
est]

Q)

om. hoc loco

MX
24

24 at Ule

est [ovi.

X)

g.

i.MN

CHROMCA

UI.

186

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITTONVM.
draco
.

NENNIVS INTERPRETATVS.

illius

gentis,

et regiones plurimas in Brittannia, et

quae occupavit gentes paene

et postea

a mari usque ad

mare tenebunt,
tu

gens nostra surget, et gentem Anglorum

5

trans

mare
et

viriliter deiciet,

ista arce

vade, quia

eam

aedificare

tamen de non

Tu tamen,
teris,

rex Britonum, de ista

arce vade, quia

et

eam

aedificare

non po-

potes,

multas provincias circumi, ut

perlustra insulam Britanniam et

10

arcem tutam invenias, et ego hic manebo. et rex ad adolescentem dixit quo nomine vocaris? ille respondit: Ambrosius vocor, Embrois Guletic ipse videbatur. id est et rcx dixit: de qua progenie ortus es?
:

invenies

dixit rex: tuam ipsius arceni. quod nomen tibi est, o puer? respondit puer: Ambrosius, inquit, nonien meum
cst, id est
ille

Embros Guletic rcx BrlRomanicus

et

tonum.
hacc

de qua progenie es? inquit rex.

,

at ille:

unus est pater meus de consuli').

pater meus
erit

inquit, consul

bus Romanicae gentis

15
illi

et

arcem dedit
suis

mea

arx.

dedit igitur Guorthiet

cum omnibus
et

regnis occidentalis plagac

girnus arcem
occidentalis

Brittanniae

ipse

cum magis
et

ad

sinistralem plagani pervenit

usque ad

regnum totius cum suis magis ad septentrionalem plagam insulae

Ambrosio
Britanniae
et

ipse

regionem, quae vocatur Guunnessi, adfuit

et
20

Britanniae
cui est

pervenit usque ad regionem,

urbem

ibi,

quae vocatur suo nomine

aedificavit''').

Cair Guorthigirn,

ficavit,

nomen Guunis, et arcem ibi aedicuius nomen Caer Guorthigirn.

certaminibus Guorthemiri.

De
43

Interea Guorthcmir

filius

Guorthigirn

Dcindc
Guorthigirni

Guorthemir

vicforiosus

filius

cum Hengisto

et

Ilorso

et

cum gente

cum

fratre suo contra Ilengi-

CDGBKL3INPQ
SIN.
br.]
:

1 quae (qui 6?)

oocupauit

gentes

et

regiones plurimas

(r.

et g. pl.

CDGLP,

r.

pl.

et g.
.

Q) in
trans

quae occupat
(tr.

g. pl. et r. in br.
uir.

MN

3 tenebit M, tendet

K
5
(a.
e.

et postea g. n. (n. g.

CL)

mare

m. om. Q)

dei.]

sed tamen ad ultimum gens nostra consurget et illam

saxouum

destruet

geutem
ergo

deicietque ab hac iusula trans

mare unde antea uenerant 3IX

quia eam aedificare
hic

tu]

tuuc

KQ

tamen] uero

MN,

C^L, om. C^DGPQ quoniam (quam M)

tutam (tuam
care

<>

uade om. D'

CDGLP)
N)

non potes

{putevis

DGPQ)]

a.

n.

potes ego

autem
\\t

manebo quia mihi

fato (facto
alias

haec mansio tradita est

MN

7 et raultas prouincias circumi (oircue

K, peragra
h.

CDGLPQ)]
a.

ad

prouintias perge

MN
MN
JI/A',

7/8 ut a.

K cum
8
et
d.

interprete) inuenias]

tutam (tutem G)

inu.

CDGLPQ,

ubi

possis tihi

arcem

aedifi-

3IN

ego hic manebo] ego quidem

m.

CDGLPQ,

om. hoc loco

MN
Q

9 et rex ad ad. dixit] et

rex adolescenti
uoc.]

CLP,
tibi

et

r.

ad ad.
quid

ait
tibi

quod ncimen

est

il/,

DG, rex autem nomen est A'

adolescenti (iidolescentuli

N)

ait

quo nomine
om.

11 id est] quod est bryttanice

CDGLP

CDGLPQ, sed 12 et rex dixit] dixitque rex ODGLPQ, ipse est supra v. C) uidebatur (uocabatur Gutschmid) om. MN 13 at ille] CD^GLPQ, qui responprogeuie ortus es] progenies -ff*, progenie es -H'' rursumque rex MN unus est pater meus de cons. rom. gentis] unus de c. g. r. est p. m. CDGLPQ, unus dit MN, om. D^HK 14 et a. d. illi] tunc rex dedit illi arcem CDGLPQ, at uero rex (r. u. N) de c. romanis p. m. est MN
embreis] embres

MN,

erabros interpres

gulefic] gluetic

CDGLP,

gleutic

ipse (esse

dimisit

illi

urbem
c. o.

illam

MN
gnenen

15 cum omnibus regnis

occ. pl. br.]

c.

o.
s.

prouinciis

pl.

oco.

britannicae

CDGLPQ,
nesi

cii-citcr

prouintiis occ. pl. br.

MN
ibi

16 et ipse

cum m.

ad

sin.

pl.

peruenit et usq. ad

reg.] et rex ipse c.

m.

s.

perrexit ad sin. pl. bryttanniae et peruenit u. ad reg.

MN

18 guunnessi] guen-

CDOLP,

guenesi ,

MN,

guunis interpres 19
om.

affuit]

aufugit ,

abberroit (oc. in Z) /larum

(n.
s.

clare scripto) 6, affugit C'i, om.

MN

CDGLPQ

quae uoc. suo nom.

CDGLP)
quae

cair
s.

(cayr ft kairP, car L) guorthigirn (uortegirn Q, cair guorthegirn (guorthegrin i\^) appcll.itur J/A'

guoorthigirn A')

aedificauit (edicauit .ff)] aedif.

il/.A''

n.

21 interea] igitur

guoorthemir

iT,

guorthomer

3/,

guortemer N,

uortemir

Q
g.

guorthigir K,
iU.]

guortliigirui
h.

22 cum
gentem

h. et h. et

jV) illorum
')

cum 3IN

cum

h.

et

et

ill.

g.

CDGLP, uortcgirni Q, guorthegirni 31, CDOLPQ, contra hencg- et horsum

solus
forte

guortegirni

gentemque

(et

Qildaa

c.

25: duce Ambrosio Aureliauo

q\ii

Konianae gentis
ilii

occisis

i^arenti(soilicet

bus purpura nimirum indutis superfuerat.

ins.

')

C postea

Guasmoiic iuxta Lugubaliam

ins.

acdificavit

urbem

haOelf/ue

L) quae Anglice l'alme eastre dicitur

C'"L.

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

jgV

HISTOniA BRITTONVM.
illorum potulanter pugimbai. ct eos usquo

NENNIVS INTERPRETATVS.
stum
ct
eis

Ilorsam
coniuncti

surrexit

ct

Britones

ad supradictam Tanct, cxpulit

i

insulara,
et

quae

vocatur

cum

pctulanter pugnabant

cos

ibi

tribus vicibus

ct expulerunt

Saxoncs usquo ad insulam

illis

comminuit terruit. et ipsi legatos ultra mare usque in Gcrmaniam transmittcbant vocando eiulas
conclusit obsedit percussit

Tanet
,,

et

Eritones insulam tcr

illis

eri-

cx Germania auxilia advcncrunt ct pugnabant contra Britones

aliquando victores, aliquando
victos.

puerunt, donec

cum

ingenti

numero bollatorum virorum.

et postca

pugnabant contra reges nostrae

suos, aliquando vincebantur et

gentis
10

aliquando vincebant et dilatabant

terminos
quattuor

44 expollebantur.

Et Guorthemir contra
avide
gessifj.

illns

bella

prinium
lo

belUim super flumen Derguentid; secun-

dum
1.'.

bellum super vadum

quod
cecidit

dicitur

in lingua

eorum Episford,
,

in nostra
ibi

lingua Rithergabail

et
,

autem Hors
is

Et Guorthomir contra illos quattuor bcUum super ripam Derguent; et bellum supcr ripam Rethenegabail et ibi cecidit Hors et Catigern filius Guorthigirni; et bellum super ripam maris Icht et Saxones in tugam versi sunt usque ad
bclla gessit:

cum

fiho Guorthigirni

cuius

Categirn.

tertium belkim in

nomen erat campo iuxta

suas ciulas muliebriter; et bellum super

ripam Episfort.

lapidem

tituli,

qui cst super ripam Gallici

CDGnXLMNPQ
SIN.
ilictani
:

1 petuhinter] i/TTl/, peiitulanter iV, ])oteuler ijuae uocatur tanet] q. dicitur

tr.

CDQLP,

fortiter

01H.

ODOLPQ

tanetli

(thanet Q)

^ eos] eo I{, om.N CDGLPQ, tenet MN

tr.

2 supra

et

eos

ibi

(illosque illic

CDGLPQ)
K)
gorni.]

u. concl. obs.

perc. (p. o.

CDOLPQ)
ipsi

comni. terruit] eosque

u. ibi conclusit

obsedit

occidens
in

connninuit attereus

MN
3IK

et

ipsi]

itaque

usque

{om.

ad gerin.

6 transuiittebant] raiserunt

CDOLPQ CDGLPQ
uir. bell.

ultra] traus

CDGLPQ
ciulas]
b.

uocando

ad L)
ita

classem augendani ceolasque prouocaudas

et

MX
principes

7 ingenti]

uiginti

forcium

C^D^^GL
et dilatabant

et postea

pugnabant contra reges nostrao geutis

et
et

(g.

n.

MX, bell. CDGLPQ)]

uir. (u.

atquc his

congregatis

pugnabant coutra reges

terminos suos]

brj^ttannicae
dil.
ill.

(brittanuie A')
t.

gentis

MX
b.
c.

9 aliquandn
a.

uiucebant

aliquando
c.

uiucendo
b.
(q.

s.

MN

11 et g. (guothemir /fP,

uortemir ^)

q.

b.

c.

MN, om. Q iUos CDOLP,

12/13

10 aliquando]
q.

autem
gessitj

eos Q) a.

guorthemer autem quater contra

supra dictum
est

illos (illo il/)

bellum

uiriliter aegit

J/V
;

primum

belluni]

primum

ut

secundum

^I/A':

Oalfredus

6, 1.3 facil

cum

CDOHKLPQ
H)
eorum

13 derguentidj deruent ('J>OPQ,

13,

dereueat L, derguiut (deguna

b.
s.

N)
e.

bellum

fecit

MN,

dcrgueut mterpres

Uerwent Gal/redus
episford (epyford P,

14 secundum

uadum quod (que CLP) uadum (uadu N) quod 1.

s.

d. in

(om. Q) lingua (linqua

(epifford

epissod Q}] tertium

episford

N)

uocatur

MN
//,

17

rithergabail]

satheineghabail P,

sateneghabail Q, satheneghabail

CDGL,
et
iilius

set(sec A^)thergabail

horsus

MN
in
s.

18

cum

filio]

MN
in

horsa CDOLPQ, MN, rethenegabail interpres guorthegirni MN, uortegirni Q, guorthigiruo (rege iiis. /))

CDGL
om.

cuius (cui Q)

nomen
I.

erat]

nomine

MN
(rel.

19 categirn]

categirnu K, k.-itigern

/',

cathigirnus

L>GQ, catigirnus CL, catigirn

(eatigrin

N)

pugna bcUautes

N
')

eampo iuxta
r.

tituli]

iuxta lapidem

MN om.) MN

tertium]

iiuarlnm uero
est

MN

bcllum
/')

20 qui

super ripam (rimam

g.

maris] qui

m. g. est

MN

Guortemir (guorthemir Z) filius fiorthegirui (guorthcginii //) in sinodo habita ajjud Gnarthcruiann postquam nefandus rex ob iucestum, quod cum filia commiserat, a fiicie Gerniaui et clcricornm Britauniae in fugam iret, patris nequitiao consentire noluit, set rediens ad sanctum Germanum ad pedcs oius cecidit vcuiam postulaus atquc pro illata ;i patre suo et sorore sancto Germauo calumpnia tcrram ipsani, in qua priiedictus episcopus opprobrium tale sustiuuit in acternum suain fieri sanxivit. undo et in memoriani
Iste

(-niun X)

(Oermani add. C-L) (iuarenniaun uomen accepit, quod L.-itine sonat calumpnia iuste retorta, quoniam cum episcopum vitupcrare putaverat, semetipsam vituj^erio afficit. Ciuortcmir vero acccpto rcgno hostibus si quando iratiis in bello virilitcr (u. U. L) obsistit, qni l:intae ni.aguitudinis esse et virtutis dicebatur, iit,
saiuti

aimioarct, accepta arbore

cum

frondibus fiinditus cxtiriiaret et

cum

ea solo (sole

/.)

tcnus advcrs;irios pr.isterneret.

cum

tali

euim arborc Horsam satellitem bellicosum confractis

iu alterutruin arinis

pcnc defectis viribns prostravit

expulit et per
qiiiii-

ceterosfiuc iu

fugam vcrsos

iit

stipulas

tcrrac allidit

ct

ex

omnibus finibus

Britainiiae

quennium

postea insnlam intrare non audebant

iLsqiie .id

obituni (iuortemir ins.

C"

(m. aaec.

XIII) L.

24*

188

HISTORIA nKTTTONVM

HISTORIA BBITTONVM.
maris, comnusit
ille

NENNIVS INTEEPRETATVS.
usque

et

barbari victi sunt et

victor fuit et ipsi in

ciulas

fugam

versi

ad
5

suas

mersi sunt in eas mulieille

autem post modicum ct ante mortem suam ad familiam suam dixit, ut sepulchrum illius in portu ponerent, a quo exbriter intrantes.

Guorthemir autem post modicum

vallum mortuus est
et

inter-

intervallum mortuus ost

paulo ante mortem

ut

suam Britonibus
maris sepeHretur,

dixit,

super

ripam

et

externos postea in sed Britones

ierant,

super ripam maris, in quo vobis

:

insuhim non venturos esse.

commendo
xo

quamvis in alia parte portum

hoc non fecerunt.

Brittanniae teneant et habitaverint, tamen

in ista terra in
illi

aeternum non manebunt. autem mandatum eius contempserunt

in loco, in
').
,

et
4.5 is

eum

quo imperaverat

illis,

non
sunt

sepeUerunt

At barbari

reversi

Invalescebant

deindc

Saxones,

cum

magno
illis

opere
erat

cum

Guorthigirnus

Guorthigernus amicus iUorum erat propter

amicus
et

propter uxorem

suam

uxorem suam.

nuUus illos abigere audaeter valuit, quia non de virtute sua Brittanniam occupavecontra volimtatem runt, sed de nutu dei.
20

dei quis resistere poterit et nitatus?

sed
ipse

quomodo voluit dorainus fecit omnes gentes regit et gubernat.

et

CDGffKLiTNPQ
SIN.: 1 commisit] statutiis

PQ,
in

statutum est CDCf, contra saxones egit

MN,
sunt

om.

et barliari uicti

sunt et

ille
c.

(illeque
s.

CDQLP)

uictor fuit] et uictoriam optinuit

ipsi

MN
i.

et ipsi in

fugam

uersi (sunt ins.

,

K)

usque ad

mersi sunt] et

fugam ad

c.

s.

uersi

(reuersi

CD'OLP)

fugcruut usque ad naues suas

gressi Oalfredus
(5

MN
ipse

3 in eas (ea G) mulieljriter intrantes

CDOLPQ om. MN: naues

saxones

uero

muliebriter in-

4
dixit]

ille]

MN

5 interuallum]
6/7 ut sop.

temporis
f.

C^D^QL
iu portu

raortem] obitum
rei

MN

ad fam. suam

ITK, aniraaduertit (terat Q)

C^D^PQ, ad
ill.

s.

animaduertit C^D-OT^, futurae

casum

aduerfens dixit ad familiam suam

(oxirent

MN

(i.

s.

CDOLPQ)
ostii

poneront a quo cxierant

CDGLPQ)
r.

supcr ripam maris] sepelite in portu (porta A")

cst super

m. a quo primum uenerunt

et (om.

MN
sic
facitis

in (bis

saxonum corpus nieum id Q) quo uobls connnendo (commando K) om. 3TN

introitus

9 quamuis ... 10 teneant

Iryttanniae
liabitauerint
ista
si
illis

C"/)GPQ)

habit.auerint

{-nmt

CDOLPQ)]
aeternum
illius

quia quamuis in

aliis

jjartibus

(-runt
si

N)

MN
N)
illi

10 tamen ... 11 manebunt

(metabunt D^Q,
(in
aet.
-iV)

mutabuut C''P)]

tamen
12
illi

in

(tameu
(illc

ista

numquam

in

om.

N) manebunt

MN
in

... 13

P) non sep.]

autem imprudenter mandatum

(eius

contempnentes eum

14 at barlmri reuersi sunt magn(j opere (r. s. magnopere 7v', (quem N) postulauerat non sep. magnoperc r. s. CDOLPQ)] barbari uero per boc magnopere congregati sunt et transmarinis paganis auxiliabantur 15 cum g. amicus illis (amicus eius //, amicus illorum CDOLP, illorum amicus Q) erat] maxime quod g. illis essot amicus 16 propter uxorem suam] pro uxore sua CDixLPQ, propter filiam Iiencgesti quam accepit (accoperat N) in uxorera 17 et nullus illos [om. C-P) abigere (abigaro /T', ambigere GQ^) (ultra ins. CDGTjPQ) audacter ualuit] atque adeo diligebat ut nuUus auderet contra illos 17/18 quia pugnare quia blande deliniebant regem imprudontem uiperino tamon cordo dolum agentes
loco ubi

MN

MN

MN

MN

MN

noM do (om. Q) u. s. br. occ. sed de {om. CDGLPQ) nutu dei (diuino CDOLPQ)] ct lioc qui Icgit intelligat quod non uirtutc duminantur bryttanniani (in brittannia N) sed propter peccata maxima bryttonum deo sic
permittente
quis autem

MN
sanum

19/20 contra uol. dei quis resistere poterit et (pot. ct om.

sapiens contra dei uol. resistere nititur
sed

CDOLPQ)

nitatus (tur
.
. .

CTiOLPQ)]

MN^

20/21 sed quomodo

regit et guber-

nat

(g. et r.

CDGLPQ)]

quomodo

uoluit

deus

focit

quia ipso est rex regum et dominus domiiiantium

omnia desuper iudicans atque gubernaus

MN
tenuissent, procul dul)io

') In Lincolnia enim sepultus ost. at si mandatum eius Germani quicquid peciorant obtinuissent ins. C^^L.

por or.itionos sancti

CVM ADDITAMENTTS

NENNII.

1R9

niSTOHIA BRITTONVAI.
Factura est autem post mortem Guor-

NENNIVS INTERPRETATVS.
themir et post pdcrm

themir regis Guorthigirni

filii

et post re-

versionem Hengisti cum

suis turbis con-

autem post mortem Guorinfer IlnKjhtuM rf. Guortltigirmiin, Saxoncs facinus ignominiest

Factum

sihum

fallax hortati sunt, ut

dolum Guorfacerent.
at

osum contra Britones perpetraverunt:

tones et Saxonos
in

Bri-

r.

thigirni
ilh

cimi

exercitu

suo

unum locum
sin(! arinis

sicut

ad

legatos, ut impetrareut

pacem, miseillos fieret.

pacem eodem numoro

ex utra-

runt, ut

perpetua amicitia inter

Guorthegirnus

que parte convenerant.

at

ille

cum

suis

maioribus

natu
10

consihum fecerimt
facerent:

et scrutati sunt,

15

46

20

tandem unum consiHum cum omnibus fuit, ut pacem facerent, et legati eorum reversi sunt et postea conventum adduxerunt, ut ex utraque parte Brittones et Saxones in unum sine armis convenirent, ut firma amicitia esset. Et Hengistus omni famihae suae iussit, ut unusquisque artavum suum sub pede in et quando medio ficonis sui poneret. clamavero ad vos et dixero; eu Saxones eniminit saxas, cultellos vestros ex ficoniquid

Sed Saxones habebant secum

inter plantas et soleas

cultros

bus vestris educite et

fortiter

in

illos

irruite

et

conti-a

illos

resistite.

illorum

nolite

occidere,

regem sed eum, pro

et

CDGB
SIN.
:

{om. 9 fecerunt ...

post

1 1

onmibus)

KLMNPQ
f.

mortem

om. K
turbis

1/2 guortlieraeri
(turinis

post reuersiouem h.

cum

suis

ad se

inultis

iterum nauibus congregatis

suis

regis guorthegir(ii MK 2 et (guorthenum K) CDGLPQi] hencgesto confortato (bencgestus confortatus iV) et facerent (fa......nt 3JX 3,4 cons. fall. (f. c. CDGLPQ)
.
.
.

S')] cum seuioribus

parauit

dolum
1.

regi guortbegirno (guortbegirio regi

i.

i\')

et

suo e.xercitui (cxercitu iV

praeniit-

MK
8 at
(et

5/6 at

illi

ut imp. pac. (p.

CDGLPQ)
.
.

miserunt

(et ins.

CDGLPQ)

ut

fieret]

tensque ad regem legatos dolose pacem iuter se firmari depraecatur ut

p. a. inter se

uterentur (uertentur

N)

MN
cum

CDOLPQ)
cum

ille

(om.

CDGJ^PQ)
cuin

fecerunt et scr. sunt quid facerent tandem

unum
N)

(om.

CDGLPQ)

consilium

^ot.

CDGLPQ\
est

oninibus fuit (feciti?-) ut pacem facerent] rox autem inscius doli

senioribus suis consiliatus

paceni

[om.N) hencgesto habere

et

discordium (discordia

bello-

ruin rennuere

MN
s.

11 12 et legati
ins.

CJJGLPQ)
firma ad
ir>

conu. addu.\erunt (et

a.
c.

statutum est Q,
16 et

statutum est

CD^L) reuersi sunt et (om. CDGLJ^Q) postea (uero ins. sine armis conuenirent (c. s. a. coiiCDGLPQ) ut (om. CDGL) ex CDQLP) ut (et CDGLQ) fimia am. (am. firma ad inuicem CDLPQ, am.
eorum (saxonum
. . .

iuutoe [sic] G) esset]

legati

uero

(autem

M")

reuertentes

(om.CDGLPQ)
u.

liengistus

(nequissimus

ins.

CDGLPQ)

id ipsum reuuntiauerunt beucgcsto omni familiae suae (om. P) iussit ut (quod

MN

artauum suuin sub pede (suo ins. CDGJ.PQ) in medio ficouis sui poneret] bencgestus postnioduin conuocauit grande praeparans (praeparamus et N) conuiuium regi guortbegiruo et senioribus militibus eius ccc hencregem oraiiemque familiam eius ad firmandam pacem latente autem sub spetie pacis dolosa macbiuatione cousilio prcdixit eis ul unusquisque artauum totidem elegit milites initoque cmn eis

CDGLPQ)

gcstus ex suis (exuisJ/)

(ortauura
se

M) suum
cum

in ficoue (sinicone ^V)

commiscerent (commisceiit
cl.

N)

illosque

ct dixero] et

iuquid ad nos et

sub pede suo poneret et milites regis ad conuiuium ucuicntes intcr 18 et quando clamauero ad uos cura inebriarent 19 eu saxones] HK, en saxones CLP, om. dixero .1/.V
sollerti

MN

DOMNQ
,

20 eniminit (eniminiet

J7=) saxas (sexas //=)] IIK, niinmath tha saxas Q, enimit saxas
.V) der (dis .V) sexa

DG,

eiiimeth blore sa-xes

C\
et

nimed eure saxes

20 cul.teUasS'

L\ nima (nimia ex]deCDGLPQ

.V

MN,

om.

C'L'P: nemet

oure saxa.s Galfredus

15

20/21 siconibus A"

21 uestris om. J/.V

illos

deducite r/)(;/.(2
et

om.P

irruite] eruite

21/22

et

fortiter

contra

(om.CDGLPQ)

resistite]

uuusquisque

propiorem

sibi iugulet

MN

regem custodite
filiae

ct nolite

22 et regem illorum (regemque eorum CDGLPQ) 23 sed eum . 189,2 tenete eum iiiterficere

nolite occidere]

uerum

taineii

MN

(tente //')]

sed pro conubio

meae quam amat eum seruale MA'

190

HISTORIA BRITTONVM

HISTOEIA BRITT0NV3L
causa
filiae

NENNIVS INTEEPRETATVS.
illi
1)1

meae,

quam

dedi

couiugium, tenete, quia mclius est uobis,

ut

ex mauibus nostris rediraatur. et conventum adduxerunt et in unum conveneet Saxones amicialiter locuti mente interim vulpicino more agebant
vir iuxta
in

>

runt,

et

virum

socialiter sederunt.

Henest et et occiderunt Britones

gistus

sicut

dixerat,

vociferatus

qui aderant praeet catenaverunt

omnes seniores
10

trecenti Guorthigirni regis

ter

Guorthigirnum solum
et est

iugulati sunt et ipse solus captus et cate-

Quorthigirnum
terrae suae, id

dedit

tertiam
et

partem

natus est et regiones plurimas pro redemptione animae suae

illis

Alsaxan

Sutsaxan

tribuit,

id est Est-

saxum, Sutsaxum.

NENNirS
(et
ins.

NENNirS
INTERPRETATrS.
et

C)

Midel-

Mitilsaxan.

sexe.
47
15

Sanctus vero

praedicabat, ut
verteret
et
;

Germanus Guorthigirno ad dominum suum conilHcita

Sanctus vero Germanus Guorthigerno

praedicabat, ut dimitteret
id est filiam

uxorem suam,

ab

coniunctione

se

suam;

et ille usque ad regionem, separaret quae a nomine suo accepit nomen Guor-

CDGHKLMNPQ
SIN.:

2 quia m. est

n.

ut ex [om. Q) m. n. redimatui'] melius

3/4 et [om,

enim
et

est

(est en. A') ut a nobis

redi-

matur quam ut occidatur 3/.A' conuiuium cum suis sotiis {om.

C^DGLPQ)

couu. add.

in u. conuenerunt] rex
sibi inuiceni

antem ad

N)

uenit ut pactum quod (pacem

quam N)
5
et

seruare

promiserant

cercius firraarent adueuientibus uero

cum

rege suo bryttonibus

MN
prae

saxones amicialiter locuti] saxones

6/6 in (om.

autem amicabiliter
conuiuis
suis

locuti sunt et

terim uulpicino (uulpiculo

(c.
s.

CDGLPQ, saxones pacifice loquentes 31N CDOLP, uulpeculo Q) more agebant] dolumqne in
iudaico
raore
clatn

CL) mente
(uertentes

in-

corde

uersantes

N)
(vir

om.

N)

prae(clam

om. hi

sp.

vac. iV)paral)aut
uir

raortem

MN
sicut
in-

&11 et uir iuxta

uirum

socialiter sederunt] at inscii

malorum bryttones

mixti saxonibus

ad inimicura
ultra

ad

i.

om.

N)

sederunt (discubuerunt
est]
illis

N)

MN

7/8 hengistus (engistus /T', et hengistus

et bibentibus et (at

CDGKLPQ)

dixerat uociieratus

autem (quibus N) nimis aepulantibus

coraitibus

N)

modum

ebriatis hencgestus ut prius suis praedixerat

aeleuata uoce subito

r.

uociferatus est
(s.
i.

der (dis

N)

sexa

MN
suum
est]

8/9 et oranes seniores trecenti g.

iugulati sunt

nima (nimia N) CDGT^P)] ad euius uocem

(ipseque

saxoues

protinus

exurgentes
et

suosque

extralieutes
r.

cultellos (c. e.

N) uruerunt
10

super bryttones unusquisque

super consessorem
captus et cateuatus

de senioribus g.

ccc sunt iugulati

est

MN H

et ipse

CDGLP)
pro

solus
r.

rcx autem captiuitati subditus

i.

MN

et

(ac

CDGLPQ)
illis

reg. pl.

a.

suae (raaeae

H)

illis

tribuit (tr.

CDGLPQ)]

pro sua siquidem liberatione tradidit

rex {om,

N)

tres pro-

uintias (regiones

N)

MN
suum

12/13 id est estsaxnm (elsaxum K, eastsexe

CDGLP,

eastsese Q)

sutsaxum (suth-

sexe

CDGLP,

suthsese Q)] east (aeast

M)

seaxau (sexam

N)

suder seaxan (sexam

N)

middel seaxan (sexam

g.

N)

cum

reliquis regionibus

qnas

ipsi

eligentes

nominauerunt

MN
inn.

14 guorthigiruo] regi

MN

\b ut ad 16 et (nt
(separot 7i
)]

{om. //') domininn

counerteret] ut
<,',

iid

deum (uornm

MN)

se conuerteret
*

CDGLMNFQ

CDGPQ)
2)0x1

ab

illicita

(illata

illicita

eura X) couiunctiono (coninnx*

corrigens
restitiui

P) se

(ot. iTiy) .'iopararet

sutsaxum
filiae

CDGHKLPQ,

suo loco

propriao

quae a

commixtione alienum se 1'aceret nominc sno fs. n. Q) accepit nomen (acciperat

scilicct

MN

C^ eodemfjue hahenl mutata sic: et ab illicita 17 et (at CDOLPQ) ille usque ad {om. II') reg.
P, n. acceperat Q) guoi-tliigirniann (guortliigirni-

n.

annm

7',

guorthigiruianum

CDL,

scilieet

gnortliiginiianui

W,

scilicet

uortegirnuauum y) miserabiliter

(miser.abilitery/j efiugit (aulugit C'Z>G/>P^), ut ibi

latoret jjost sepanirct /')|
at
ille

cnm nxoribus
;i

{m\\\'m\hvis

CDGTjPQ)

suis lateret (nt ..

usque ad prouintiam quae

ibi
ciiiii

suo uoniiue gnrthegoirunaim (gnorthegoiruaini

N)

nomeii

acueiill

lii-ii

miscr anfugit nt

suis laterot uxorilnis

MN

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

191

HISTORIA nitlTTONVM.
thigirniaun
,

NENNIVS INTERPRETATVS.
ut
ihi

miserabiliter

effugit,

effugit et latuit ante

cis

cum uxoribus suis lateret. ct sanctus Gcrmanus post illum sccutus est cum
omni
.-,

Britonum

in

regione,

Guorthigirniauu.
clericis

Germanum cum clericui est nomen et venit Germanus cum

ibi

clero Brittonum ct

ibi

quadraginta

Britonum

et

quadraginta die-

diebus et quadraginta noctibus mansit et

bus

et

quadraginta noctibus mansit: et

super petram orabat et dic noctuque stabat.

et

iterum

Guorthigernus
absccssit
insecuti

usquc
ibi

ad

arcem
et hi

iteram Guorthigirnus usque ad

,

suam
illum
ct

fugiens
et
in

clcricos,
tribus

arccm Guorthigirni

Dcmetorum
lu

iuxta

quae fiumen

est

in regione

sunt

diebus

Teibi,

igno-

tribus

noctibus

iciunio manscrunt.

miniose abscessit.

et soiito

more sanctus

Gcrmanus eum secutus est et ibi ieiuuus cum omni clero tribus diebus totidemque
noctibus
causaliter

Dei de caclo combussit Guortliigirnum cum omnibus cius hominibus.

et ignis

mansit et

in

quarta

nocte arx tota mediae circa noctis horam

i.i

pcr ignem missum de caelo ex improviso

cecidit ardcnte igne caelesti; et Guorthi-

girnus
ct

cum omnibus, qui cum eo erant, cum uxoribus suis defecit. hic est
Guorthigirni
,

finis
20

ut in libro beati Ger-

mani repperi. alii autem ahter dixerunt. 48 Postquam exosi fuerunt illi omncs homincs gcntis suae pro piaculo suo inter
potcntes et impotentes, inter servum et

liberum,

inter

nionachos et laicos, inter

CDGHKLMXPq
SIN.: 2,3 et sauctiis g. post illum secutus
est]

sanctus itaque g.

CDQLPQ,
et die

secutusque (que om.

A)

est

eum (eum

est il/aX) sanctus g.

d. et n.

ginta (totidemque

CDGLPQ)

uoctibus mansit] et ibi xl

eum JAV manens ilX

prosecutus (persecutus VL) est

4 et

ibi

xl diebus et

quadra-

5/6 et super petram orabat

noctuque (ibique die ac nocte CDGLPQ) stabat] pro suis delictis supra petram orabat iste beatissimus ad dominum orando cum uir dux belli coutra saxones una voce factus non (esti\') tubarum clangore sed
cantu psalmorum
(et ins.

X)

alleluia

totusque exercitus (om.

X)

ad

deum
ins.

uociferando hostes in fugam (fuga

e.

X) usque
d.
i.

(ad his.

X) mare

conuertit MX ex

Bedae

chronicis

7 usque ad arcera guortbigirui q.

in

r.

fl.

teibi]

usque ad (om. Q) arcem

(gortigirni

ins.

C\

gurtigerni

L-)

quam

aedificauerat

et

nomen
i.

suum imposuerat
tcibi (theibi

(add. id est din gurtigirn

,

C^L^)
i.

atque iu regione (-nem G) demetorum (dimetorum

DG)

fi.

G)

CDGLPQ
.V)

usque

ad regnum demetorum (elementorum

fl.

X)
est]

ubi aedificauit arcem suo nomi-

natam (norainatim
recessit J/.V
est

nomine

cair guorthegiru

tebi a fatie sancti

s.

germani
et

MX
s.

10 abscessitj accessit Q, m.

et solit.. (sul.

autem
..rani

CDGLPQ)
clero]
iei.

m.
c.

g. eura

secutus
o.

eum
et in

sanctus subsccutus
iei.

MX

11 ieiunus

cum

o.

clero suo (c.

cl.

s.

iei.

Q)
n.

CDGLPQ,
p.
i.

c.

o.

ordine

clericorum sibi adherentiura J/-V

13 causaliter]

dominum deprecans
(c.

MX
h.

quarta

(in

qu. uero
(d.

CDGLPQ) nocte c. m. CDGLPQ)

hora noctis
cst

(nanque Q) arx (ars Q) tota mediae circa

m.

CDGLPQ)
i.

missum de caelo

tertia

MX
Iil.ro

(bincgesti -V)

ex improuiso (-su CDGLP) cecidit ardente (ardens Q) (igniJ/*) cael. c.rabusta ignis de celo cecidit et arx tota ex inpr. ard. igne (t. n. J/.V) defecit] nec non g. cum f.Iia l.encgesti 16/17 et g. cum omn. qui cura eo {om. P) erant ... 18 mulieril.us uxoribus et {om. X) cunctis cum eo l.abila.itibus uiris ac
caelesti] tertia

autem nocte quas.

cumque

(et cnra

X)

aliis

miserabiliter defecit

MX

IS U hic est

finis

guorthigirni (guoi-thini
fi.iem

//,

i.ortegir.u

'm

20

b. g. repperi] sic improuidi regis guorthegi.i.i 192, 1 et .nag.n.n.] al.. autem s.io (om. Q) ... 21 postquam exosi (exoiti ITK) ... 22 pro piaculo populi saxonic. .dque scelus (secunsusceptionem proferunt qn,l ille exosus omni populo b.-yttannico propter
. . .

legei.do

librura

uitae

Q) ut (s.cnt CDULPQ) s. g. repper.mus J/A

alii

dns.V) maioribus cum

..ra.,i

ordine

uulgi

sa.ictoque
defl.

(sancto .V)

germano

et

omnibus

clericis

(cler.s J\

in
)

conspectu domiiii accusantibus ac defleutibns (ac

um.

X)

M^

192

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BRITTONVM.
parviun ct magimiii, et ipsc
et defunctus est,

NENNIVS INTERPRETATVS.
Alii dicunt,

dum

do loco

ad locum vagus evrat, tandem cor eius

crepuit
alii
5

locum nimia
dicunt,
terra

tristitia

quod vagus de loco ad mortuus est. ahi

deglutivit

non cum laude.

est

aperta

eum

in

dixerunt: terra aperta est et degluti-

nocte in qua combusta est arx eius.

vit

eum

in

nocte, in

qua combusta

arx circa cum, quia non inventae sunt ullae

reliquiae illorum, qui combusti sunt

cum
Tres autem
qui
filios

eo in arce.

10

Tres filios habuit, quorum nomina sunt Guorthemir, qui pugnabat contra barbaros, ut supra diximus: secundus Categirn; tertius Pascent, qui rcgnavit in duabus
regionibus Buelt et Guorthegirniaun post

habuit:
;

Guortimer,

pugnabat contra Saxones Catigern Pascent, cui Ambrosius rex Britonum Buelt
ot Guorthigirniaun post

mortem

patris eius

largitus

est.

Faustus sanctus fihus eius

baptizavit illum et
et et

mortom
15

patris sui largiente

Ambrosio

illi,

ex

fiha

et

Germanus

qui fuit rex inter

gentis.

omnes reges Brittannicae

fuit
illi,

nutrivit

eum

docuit

habet urbeni

quartus

Faustus, qui a
et sanctus

filia

super ripam fluminis Reni.

lioc.

Nennius

dixit

sua genitus est

baptizavit

Germanus
docuit et
flu-

illum

et

nutrivit

et

condidit locum
20

magnum
filiam

super ripam
et

minis,

quod vocatur Renis,

et

hodie.

unam
est

manet usque habuit, quae fuit

illius,

mater Fausti
49

sancti.

Haec

genealogia

quae ad

initium rctro recurrit.

25

Fernmaii ipse est, qui regit

regionibus

modo

in

Fernmael, qui

regit

duabus Buelt et Guorthigir-

in regione Guorthigirniaun,

nunc (hac hora) filius Teudu-

C'DGHKL3fNPQ
SIN.:
reiisque
1

et ipse

dum
ins.

de loco ad

looum uagus
alii

errat (erat i7A', het

CDGLPQ)] uagus
euauuit

et erraus
et]
.

quaesicque

locum

refugii fugara iniit

3IM

2 tandem cor eius crepuit]

uero narraut

et cor eius

MN
.

3IN

alii

(autem

CDOL)
circa

dixerunt]

MN
CDGL)
illius

terra (quod terra

MN)

degl.

eum]
iu
(s.
i.

terram apertara esse que eura degl.

CDGLPQ
eum]
in

5 in (om.

nocte] in supra dicta nocte

MN

qua corahusta

est

(et

K)
eo

arx
in

qua
(in

c.

est
c.

urbs

MN
MN

6 quia non inu. sunt

CDGLPQ)
sunt

... 7

cum

(eo in his

G) arce

a.

eo Q)] quia
illo

reliquiae eius aut

eorum quos (quod N)

ignis deuorauit

cum

in

nuUa sunt inuenta (i. s. N) 9 nomina sunt] arce

ossa uel
n. liaec
(scripsi

CDGLP, n. sunt haec Q CDGLPQ)] guortliemer qui quater

, cathegirn
))uelt]
Z/,

10 guorthemir qui pugnahat (pugnauit

CLPQ)

... 11
in

dixiraus

(quantum
J",

N)

sicut superius scripsi saxones

/f,

pugnando

fugam

uertit

3IN

11 categirn] girnus

Q, kategirn

oategiruu

categirnus

CD,

cathegirnus G,

canegirnus C",

Ciinte-

cathegirn (categirn

N)

qui ocoisus est quando horsum in pugna occiderunt

MN

13 regionibus]

prouintiis

3IN

bnelt N, id est buelt (buel Q)

,

CDGLPQ
Ct,

guortliegirniaun] LIK, guorthigirniano P,

uorthingirnianun y, guorthigirnianura CD^^L 14 largieute ambrosio illi] JIK, 1. (suftragium

bresio

guortigirnun
ins.

guorthegir(r

ex u

M)
15

unaim 31N,
fuit]

inc.

D'

G) embresio (embreisio

C) CDGLPQ,

illi 1.

embrosio (embresio N, sxqierscr. uol ambrosio

DGQ, 31) 3IN

filia

embrisio C", ambrosio ex amfuerat

CDGLPQ
um. 31^,
et docuit]

inter (super Q, in

CDGLP)
illi

omnes reges (regiones CLP)

brittjuiuicae gentis (britanniae CL)]

niagnus inter
(illi

reges l^rittanui.ie insulae (om.

post sua jUM')] qui

N) 3fN
s.

16

fuit

om.C^PQ
17 et
docuit

qui a
s.

sua genitus

est

illi

dc

f.

uatus est

CDGLPQ

g. baptizauit illum

et

uutriuit

quem

s.

g. baptizauit enutriuit et (atque

1.

CDGLPQ)

CDGL3INPQ

18/19 et condidit locum mag-

num

(m.

Q)

s.

r.

fl.

ijuod

(qui Q) ... 21 hodie] ct aedificato niouasterio

non paruo

s.

r.

fl.

noniine renis

sibi consecrauit ibique

perseuerat usque in hodiernnm diem 3IN: fluminis Ileui interpres

fuit sancti faustini

21
filiara

et

... 22 fausti

sancti] et u.

f. li.

q.

mater

3IN, quiutara

(et

unara C-D^-GL) habuit

quae ut diximus
a nobis ad
in.

m.

f.

sancti fausti

CDGLPQ

23/24 ad initium

retro (om. P) recurrit (currit

CDGLPQ)]
in

retro currit

3fN

regit (regnat

DGQ)

25 firnimail CLPQ, fernimail DG, fertimail N, fernmael interpres modo] regnauit 31N 2.5/26 in regionibus duabus b. ct g.] HK,

ipse est om.

MN

regione guorthi-

girnianuin (-niannn G, uortinginiianuui Q, guorthegii'naira

31N) CDGIy3INPQ

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

I'.t:5

HISTORIA BEITTONVM.
iiiaiin,
filius

NENNIVS INTEIiFRETATVS.
bir,
filii filii

Teudubiv.

Teuilubir ipse cst

filii
filii

Pascent,
Eldat,
filii

filii

Guoidcant,
,

filii

Mofilii

rex Buelitiae rcgionis, filius Pascent, Guoidcant, filii Moriud, filii Eldat,
Eldoc,
5

rut,

fibi

Ebloc

filii

Paul,

Mepurit,
Glou.
fibi

Briacat,
Guital,

fibi
filii

Pasccnt,
Guitolin,

fibi
filii

filii

Paul,
filii

filii

Mepurit,

filii

Briacat,

Guorthigirn,

filii

filii filii

Pascent,
Guitaul,
,

Guorthigirn Guortheneu,
fiiii

Bonus

et

Paulus

et

Mauron

tres

filii

Guitolin,
tres

Glovi. Bonus,
')

Glou, qui aedificavit urbcni Cair Glou

est Gloecestcr

Paul

Mauron
fiuminis

fratres

fuerunt

filii

id

super ripam Sabrinae.

Glovi, qui aedificavit

urbem magnam super

quae
vocatur

ripam
10

Sabrinae,

Brittannico sermone Cair Glovi, Saxonice

autem Gloecester.

satis

dictum est de
Sanctus
illius

50 Guortbigirno et de genere suo.

Germanus
suam.

reversus

est

ad

patriam

Germanus reversus
ad patriam suam.

est post

mortem

CDGHKLMNPQ
SIN.
:

1 filius]

f.

est

CLPQ

toudubir teudubir ipse est]

H,

teudubr teudurb ipse est K, tbeudubr

(tlieudurb P, tendurb Q) ipse (et ipse

2 rex bueliticae (buelt

2;'3

CDGLP,

tbeudubr (tbeudurb P, tendurb Q) est CDGLPQ, teudor teudor buel Q) reg. om. filius pascent] thoudubr (tlieudurb P) f. p. CDGLP

DG)

MN
sic

MN

filius

guoidcant guoidcant
fil.

MN

(ubi deinceps sic

et

nomina duplicantur)
v.

filius

fsic

CDGLHK,

niap et

deinceps pro

P, inde similiter Q, inde hic

ante moriud supra

et

corr.

CLP, guoicaaZ>G<>) Zimmer l. c.

CDGHKLPQ:
MN,
meprit

guidcant prohat
eltat

Zimmer

p. 70

G) gaidcant {sic HK, guocau 3 nioruid iV^, morut interpres: Moruic

in texiu
et

eldat] eldad Q,

M,

eleat

N
M,

4 eldoc]

CDGMNPQ
conicit
X',

interpres, eldoe L, cdoc

l.

HK

raepurit] meuprit

CDGPQ,

raepric

L: map ludnert

Zimmer

e.

briacat] briecat

CDGLPQ
uortbegirn
interines

filius

ante guortb.

HK

guortbigin K, guorthegin

guorthegirn D^^JIN, guortegiru G,

Q
6

guortbeneu]
filius

guuortbeneu guortheneu

guorteneu N,

uorteneu Q,
guitatiml
liic

guortheu

HK,
(5/7

om.

ante guitaul

HK

guitaul]

CDGLMNQ,
MN,
filii

guithaul P,

HK,

guital inler-

pres

guitholim Q, guttolion M, guitholion

N
N

gloui] glouida

glou interpres

et

postea
,

bonus
paul

paul (paulus C'i) mauron (raaulou Q) tres fratres (om. C") f

gloui]

CDGLPQ
:

merion JAV, bonus paul mauron guotolin qualtuor

ipse

fr.

f.

gl.

HK

interpolantes

ef.

cum interprete Zimmer p. 171

filius

8 qui]

sau.\onice Q bis G 10 eayr Q, kair 11,12 satis gloucester I>(r, gloucestrie y, gleucester Jl/A' d. e. d. g. (et de reguo eius ins. CD^-GL) et de genere (gente L) suo (eius CD^-GL)] de guorthegirno (guor12 sanctus g.] sanctus uero g. 3f, beatus uero thirno M^, guortnirno J-/) nunc satis est MN, om. D'P

autem glouida M,

filius

autem glouida
A',

9 quae uocatur

U
g.
r.

auteni] uero

glecester

gloucestre

CLP,

CDGLPQ
est

13

r.

est p.

m.

illius

(guortliigini P, uortbegirui Q, guortigirni

CDGL)]

p.

m. guortbegirni

MN
1)

Bonus Paul Mauron Guotoliu quattuor

fratres jffX (vide supra).

25
CHHONICA
III.

III.

VITA PATRICII.
NENNIVS INTERPRFTATVS.
Patricius
captivitate
in

HISTORIA BEITTONVM.
Sanctus Patricius erat in
illo

tempore
illius
illo

erat

in

illo

captivus apud Scottos et dominus

noerat

Hibernia apud

tempore Milchu

in

et

minabatur Milchu
et in
i

et porcarius

cum

eodem tempore missus

est Palladius
illis.

ad

septimo decimo anno aetatis suae reest

Hiberniam, ut praedicaret

Patricius

versus est de captivitato et nutu dei eruditus

postea in sacris

litteris

et

ad

Eomam

usque pervenit

spatium mansit ibidem.

scripturarum
ibi

et per longum ad legendum et

ad discendum ad meridiem profectus est et legit canonem apud Germanum. Pelagius dc Hihernid expulsus est et venit, tit serviret

Deo

in (urbe)

Fordun

in (regione)

ad scrutanda mystcria dei et sanctarum

10

Ilairne.

libros

percurrit.
,

nam cum
missus est

esset

per annos septem

Palladius episcopus primitus a Caelestino

episcopo

et

papa Romae ad Scottos

^)
;

in

Christum
15

convertendos

sed

prohibuit

illum deus per

quasdam tempestates, quia

datum
fuerit
illi

nemo
nisi

potest accipere quicquam de terra,

de

caelo

desuper.

et profectus est ille Palladius

de Hibernia

CDOHKLM

(hic vitain Patricii collocal post Artliuriana)

PQ
t] iu
i. t.

SIN.: 1 saiictus (et sanctus

2/3 iiomiuabatur] iliccOjatur
xuii] iu .xuii
r.

CDOSKLPQ) p. erat in GDOLPQ 3 melclui CLP,

illn

s.

j).

erat

jl/

2 captiuus om.

niilcu

erat]

fuit uii

annis

M
c.

4
(sua
ins.

et iu

autem

M
(j

anno om.
postea om.
perrexit

K
u.
et

4/5

r.

est de captiuilate ((loniiuo liljerante ins.

litteris]

M)]

de

DG)

est

CDGLPQ
(i.

CDGLMPQ

scripturis

i^ll

et

ad roniam usque peruenit]

7 et per
1.

ac post ibidem

romam usque
m.

(p.

GP) CDGLPQ,
d.

et postea
illic

roniam

petiit

31

sp.

mausit
.
. .

CDGLPQ)

ad legendum]

longo tempore

mansit legeudo
percurrit

8/10 et ad scrutanda

percurrit (percucurrit W^)]

scrutaudaque m.

sanctasque

misteria sanctamque scri|)turam legit spiritu sancto repleute

a.

M
Q

scripturas (om. Q)

CDGLPQ,

et

sacra
p.

11 esset ibi

plurimos

CDGLP,

in

studio

lectionis

12 pauladius

primus

per

anuos septem]

scelestino

HK

13 episcopo

et

papa romae]

episcopo papa

romano P, papa romano

sed per

CDGLMQ

scottos

J/*

13/14 iu christum]

christo

M
d.
.

14 sed prohibuit illum deus per quasdam temp.] qui prohibitus

t.

est {om.

CDGL)a, deo per quas16 potest] post

(d.

dam (quasdas CL)

his

CDGLPQ,

quasdam temp.

et signa illum

deus prohibuit

G
f.

quicquam accipere

CDGLMP
H'^)
illi
(i.
f.

de terra] in terra

CDGIjMPQ
CDGLPQ)]
et ille

17 nisi de caelo datum fuerit

nisi
f.

H\

f.

et d.
.

f.

CDGLPQ)

desuper (om.

datum desuper 31

18 et

profectus

hibernia et peruenit (peruenitque

CDGLPQ)]

palladius rediens de Ilibernia

')

Prosper chron.

c.

1307 ad

a.

431: ad Soottos iu Christum crodentes ordinatus a papa Caelestino Pal-

ladius primus episcopus mittitur.

HISTORIA BBITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII.

195

HISTOBIA BRITTONVM.
et pervenit
51 est in terra

ad Brittanniam et ibi defunctus Pictorum. Audita morte Pal-

ladii episcopi alius legatus Patricius

Theo-

dosio
5

et Yalentiano

regnantibus

a Cae-

lestino

nomen
sancto

papa Romano et angelo dei, cui erat Victor, monente et suadente

Germano episcopo ad

Scottos in
misit

fidem Christi convertendos mittitur.

10

Germanus seniorem cum illo Segerum ad quendam liominem mirabilom summum episcopum Amatheam regem in propinquo
habitantem.
ibi

sanctus
illi,

sciens

orania,

quae
15

ventura

essent

episcopalem,

gradum Amatheo rege episcopus sanctus et nomen quod est Patricius accepit
sumpsit,
Auxilius quia
et
pi'ius

Maun
et

vocabatur.
inferiori

Iserinus

ceteri

gradu
52 tunc
20

simul

ordinati

sunt

cum

eo.

acceptis

benedictionibus
in

perfectis-

nomine sanctae trinitatis paratam ascendit navim et pervenit ad Brittanniam et praedicavit ibi non muldiebus et amissis omnibus ambutis
que omnibus
landi anfractibus

summa

velocitate fiatu-

25

que prospero niare Hibernicura cuni navi

CDGBKLMPQ
SIN.: 1 et
legatiis
ibi]
ibi .1/

2
patricius

iri

terra pictorum om.

et ualentiauo

CD'GL

audita] conscia .mteni J/

3 alius

om.

CDGLMPQ

tli.

(ualentio /7", ualentiniano

PQ, ualeutino

CDGL)

regc. n.

uantibusl romanis patriciis theodotio et ualentino regnantibus

e. u.

4/5 scelestino

HK

5/6 et augelo dei

inonente (monte Q) et (om. K) suadente [om. CDGLPQ) sancto (a sancto H) germano (g. s. CDGKLP) 7/8 in episcopo (-pos K)] et angelo dei comitante monente atque adiuante uietore et a germano episcopo 8 mittitur] patritius CDGLPQ, ad fidem sanctae triuitatis conu. fidem christi conu.] conu. in cliristum

M
9

missus est
9/11 ad

misit]
h.
Jf,

m. ergo

CLMQ,

m. ergo sanctus

DG,

misit igitur

P
(.lic)

cum

illo

sen.

CDGLPQ
,

quendam

m. sumnunn (s.anctum P) episcopum] //7v'Py,

ad

qucn

senem episcopum
theo (matheo
et

amatheam regein in (rel. om.) CDGL P) rege in propinquo liabitantem (-te P) D'PQ, ad auiatlieum ad regem matheum noraine in propinquo commorantem M: cf. Zimmer
episcopum
sciens

graudeuum laudandumque propiuquo babit.aiitem] //A amaregeiu in pr. liabitantem

CD-GL.
(erat

p. 122
(ilUc

12

ibi

.sanctus

ins.C'-L)

omnia quae uentura (euentura

illi

//^) essent (erant

illi

sanctus patricius quae uentura

erant praescius

13 episcopalein

/>GPg, et illic C/,)] ibique gradum amatheo rege episcopus

,

sanctus accepit] gr. ep. a matheo rege et a sancto episcopo accepit C/>(?/-Pe
ficeque sancto accepit
ibi

ep. gr.

M:
ibi

cf.

Zimmer

l. c.

15

et

uomen (nomenque

CDGLPQ)

q. est p.

a matheo rege pontisumpsit (sumpsit

qui

C^D^^L, asumpsit

G)\ et Ulud

nomen

patricius in ordinatu sumpsit

16

qui.a]

C
a.

prius]

maun] mauun CDGLM, manuin T, manuim Q poU maun CDGLPQ, antea 17 iserinus] iseminus M, yserninus CWGP, presbyter C^i et om. CD^GPQ 18 diaconus C^L et ceteri inf. gradu] aliique fratres gradibus inferioribus

auxilius]

uero

M,

a.

hysernicus Q, ysemmus ord. sunt (om. K) cum

eo] c.

e.

0.

s.

CDGLPQ
peru.

19/20 profectisque
br. (insulam
ins.

(naueraP)

et

ad

Q CDGLPQ)]
et
.

nomine om. C'P peraenit ad mare quod est

20

in

21 paratam asc. nauim

gallos
et

inter

bryttones

inde promto nauigio desceudit

amissis (omraissisP)
o. a.

iu br.
u.
...

M
om.

23 diebus]

et

iii

ca praedicauit aliquo tcmpore

a.

.s.

H. q.
d.

prospero

(transfretauit ins.

et

poU
sibi

naue descendit (consceudit A",

ibernicum raare
uetiit

c.

CDGLPQ)]

praeparatis

autem

23 et m. b.b. cum necessarus angelo coramonente

liibernicum C'/-)

M
26*

196

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA liEITTONVM.
descendit.

NENNIVS INTEPRETATVS.
Patricius studiis absolutis ad

onerata vevo navis cura trans-

Hiberniam

marinis mirabilibus et spiritalibus thesauris

pcrrexit et baptizavit viros Hiberniae.

perrexit ad Hiberniam et baptizavit eos.

53
i

A mundi principio usquo ad baptismum Hibernensium VCCCXXX anni sunt.

in quinto

Ab Abraham
Hibernensium

usque

ad

baptismum

VCCCXXX

anni sunt.

anno Loygare regis exorsus

est

praedicare fidem Christi.

5

Virtutes Patricii enarrare vobis, o Hibernenses, idem est ac (portare)

aqum

in

lacum.
54

Sanctus

itaque

Patricius

euangelium

Christi externis nationibus per annos qua10

draginta praedicabat, virtutes apostolicas

faciebat, caecos illuminabat, leprosos

dabat, surdos audire faciebat

mundaemones

obsessis corporibus fugiebat, mortuos nu-

mero usque ad novem

15

suscitavit, captivos

multos utriusque sexus suis propriis donis

redemit. scripsit abegetoria trecenta sexaginta quinque aut

eo amplius.

ecclesias

quoque eodem numero fundavit trecentas

sexaginta
20

quinque.

ordinavit

episcopos

trecentos sexaginta quinque aut

plius,
in

eo ampres-

quibus spiritus dei erat.

byteros autem usque ad tria milia ordinavit et

duodecim milia hominum

in

una
con-

regione Conachta ad fidem

Christi

cDGHKLMrii
SIN.
:

1/3 onerata uero iiauis (naui

CDGLF)
et
ins.

spiritalibus

(-tualibus

ODGLPQ)

baptizauit cos]
aliter

impleta uero
praedicauit
textu O,

naue transmarinis muueribus

baptizauit

spiritalibus tbesauris

dei largitu peruenit ad biberniani et eis

illosque

M,

post naui

cum

transfretaret

mare magnum
C-,
si

Z)i" (praescr. uel)

et In

supra marinis hoc vocahulo deleto add. fretaret boc mare

mirabilibus

magnum
muudi

inde

cum

transfretaret

mare

magnum

X
r.

(cf.

p. 126)

4 muiidi principio]
anni sunt]
s.

ra.
a.

inicio Q,

quid principio J/

5 biber-

ncnsium] DK.M, biberniensium

regisj in q. loigere
ins.
a.

CGHLPQ
in q.
(id est dei

G,

a.

fuerunt J/

6 in quinto anno loygare

CDGLPQ,
f.

anno imperii
supra
v.

logiore regis biberniae

Qll exorsus est (patricius

C^D^GL)

praedicare

christi

Q, dei

CDGLP)] primum
Sjd
eu.

praedicatio
externis

uere

fidei trini-

tatis

almae unitatisque indiuiduae bibernensibus aduenit

('''D^GLQ,
fecit ^[, uirtutes apostolicas

M
CD^HK,

cbr.

(exteris

CDGIjPQ)
10
uirt.

nat. per a. q. praedicabat (pr. q. Q)\ extraneis uatii>nibus eu. cbr. per a. xl praedicabat

M
P
/>(;
eiecit

ap.
illu-

faciebat]

uirf

ap.

per uirtutes apostolicas

11

uiinaBit

M
n.

lepr.

mundauit jU,
ab
obse6.sis

om.

C^D^PQ

12 faoiebat]

fecit

J/

daemonia
C'Z'(r/yi',

13 obsessis]
{ex egecit) i/

ex obsessis C/yPQ,

/^(r//W

fugiebat]

effugabat Q,

fugabat

mortuos

usque (ua

K)

... 14 suscitauit] mortuos

uouem

(u.

m.

M)

susc. (resusc.
r.

CDGL) CDGLMP,
nomiue sanctae
treceuta

m.

uiginti susc.

15 douis] muneribus
scripsit

M, sumptibus
(abiectoria
(et

CDGLPQ

16 redemit]

et iu

trini-

tatis liberauit

abegetoria

(s*ginta //') quinque aut eo amplius

])ortinentibus libros scrijisit ccclxu

eo amplius

PQ'; abietoria CLQ^. abgetoria mimero CDGLPQ)] cauonicos

DG)
aliis

sexaginta

ad fidem catholicara
f.

M,

libros agrecoria cccxlu mari/o

ins.

18 fundauit ccclxu] ccclxu

19 ordinauit episcopos (eodem numero

et

CDGLPQ)
r.

ccclxu aut

(et

CDGLPQ)

... 21 erat] seruos dei docuit

ccclxu

ad episcopalem gradum spiritu sancto affirmante

tali

numero consecrauit

id est

22 usque ad]

usque

DGP, ad raodum

24 regione]

quae uocatur

CD^^OL
iu

conacbta] connachta
uici

CDGIjP,

con-

nacta Q, cunnebcta

christianara

ante conuertit

ins.

una

C^

CVM ADDITAMENTIS
IIISTORIA BBITTONVM.
vertit et bapti/.avit et

NENNII.

I97

orant

filii

Amolgith,

in

septem reges, qui uno die baptizavit.

ieiunavit, id
colle
in

quadraginta diebus et quadraginta nocti-

bus in cacumine
5

collis Eile
;

est Cruaclian Eile

in

quo

aere
qui

imminente

tres

petitiones

pro

his,

fidem ex Hibernensibus receperunt, cle-

menter
est,
10

postulavit.

prima
licet

petitio

eius

ut dicunt Scotti,

ut susciperet unusin

quisque

paenitentiam,

extremo

vitae suae statu:

secunda,
aliquis

ut ne a bar-

baris consimientur in aeternum: tertia, ut

non supervixerit
adventu
15

Hibernensium

in

iudicii

quia delebuntur pro ho-

nore Patricii septem annis ante iudicium.

in
lis

illo

autem tumulo

benedixit

popusui.

Hiberniae et ideo ascendit, ut oraret

eis et videret

pro

fructum laboris

et

venerunt
20

ad eum aves multi

coloris in-

numerabiles,
signifieat

ut benediceret illis, quod omnes sanctos utriusque sexus

Hibernensium pervenire ad eum in die iudicii ad patrem et ad magistrum suum, postea ut sequantur illum ad iudicium.

CDGHKLMPQ
SIN.
in
:

1 et
d.
eli

septem reges

(r.

s.

DO,

reges om. Q), qui eraut

(fiieruiit uii

M)

filii

auiolgith (almogith Q)

uno (una J/)

baptizauit om.

HK
Q
colle]

et

quadraginta] totidemque

VDGLPQ
eile />'fr
f)

collis]

raontis

M,

om.
eli

Q CDUL,
/vl'j

eile]

CDGLM,
ely P, elim

ely P, heli

ieiuuauit post

cruachan

cruacan

aeli

M,

Q
(in

monte

eile]

5/6 in aere immiueute] K, raare iimiineute /7, in aere

rainante />', in aere

CD^^GLP

margine raanente) Q, om.

M
fuit

6 pro

his q.

f.

ex iiiberuensibus (-uiensi-

bus

rec.]

pro his hib. qui fidem (christi

ins.CDGLPQ)receiier[iut{-nntC"D^P)CDGLMPQ

8 postuut susc. un.

illura

lauit]

a deo
jl/,

post.

M
susc.

pet. eius est] pet. eius luit

affirmant
paeu.]
tentiaui

ut fertur

C^D^PQ,
paeu.

ut fertur a

GM, eius pet. scottk C^D-GL

ut

CDLPQ
i)o-tt

8/9 ut dicunt scotti] ut scotti

id est

scotti ins.

HK
a

quod uu

credeutium

CDGLPQ,
ut
aet.]

uu.

plebis

credibilis

ad domiuum per
barb.

poni(con-

peccaturum recipiat 31
/"(J
,

II secunda

{om.CDGLPQ)
autem
ut

ne

a (ab y)

consumeutur

sumeretur

consumerentur

CDGL)

iu

secunda

uumquam

cousumeretur

barbaris J/

12

tertia

ut nou superuixerit (superuiuat

(iudicis

adu
p.

iudicii
uii

P) quia delebuutur {ie\eh\tm

(ante
diera
iudicii

CDGLPQ) al. hiberueusium (-nieutium //", -nieusium H^'PQ) in CD^PQ, delebitur a.(\na. C^D-GL) pro h. (sancti 1. C-L)
CD^GLP)]
tertia

a.

ante

iudicium

uero

ut superrogetur

aquis

uii

anuis

aute

adueutum domiui quo uouturus est iudicare uiuos ac mortuos ut pro oratioue sancti patricii criraina populi abluautur (abluuutur J/*) et auimae aute iuditium purgeutur J/ 16 in illo auteiu tumulo beuedixit populis hiberiiiae (populo liybernieusium CLPQ, liiberueusiuui populo DG)\ de illo supercilio moutis populos
biberniae dixit

M
illis]

18 uideret fructum] ut liceutia dei uideret fructus

19 eum] illum
eis

M
p.

18,19 et ueuerunt] ueiie-

ruutque
i.

CDGLPQ
20

nmlticolores Q, coloris multi

M
ad

19/20 innumerabiles] ualde

M
H

CDGLMPQ
ct

20/21 quae significabant J/

21 omnes om.
i.]

sexus]

s.

autem nensium J/ lum J/

migrauit (ad

22 hiberneusium (-iiieusium

CGKLPQ)

p.

ad

e.

iu

d.

e.

iu d.

i.

de genere

liiber-

23 ad patrem 21 ut
seq.
i.

ad

inag.] [)atrem raag. C"/)',

patrem

et

mag. PQ, quasi ad patrem

et apostos.

ad

iudiciuui] ut illura ad iud. aute

u.

tribuual christi sequautur

patricius

pi>stea in

b.

dominum

ins.

CDGLPQ)

n.

laeUitur]

ipse

autem sauctus

post

raagnum laborem
iu {om. J/) melius

postque multas uirtutes ct inuumerabilia boua migrauit ad

couuertens iu seuectute bona et perfectiv ubi semper

dominum

de hoc

mundo uitam

cum

sanctis et electis dei gaudet

198

HISTORIA BRITTONVM OVM ADDITAMENTIS NENNII.

HISTOEIA BRITTONVM.
in senectute

bona migrnvit, ubi nunc

anien.

lac-

tatur in saecula saeculorum.

55

Quattuor modis aequantur Moyses et

Patricius:
id

est

angelo

colloquente
in

in

rubo

igneo:

secundo

modo

monte

quadraginta diebus et quadraginta nocti-

bus ieiunavit: tertio

aetate cbrura
10

modo
quarto
scit,

similes fuerunt

CXX
illius

annis:

modo

sepulocculto

nemo
nemine
,

sed in
vicesimo

humatus
annis
in

est

sciente.
in

quindecim
quinto

captivitate

anno ab Amatheo sancto episcopo subrogatur, octoginta et quinque annis in

Hibernia praedicavit^).
15

res

autem exigevolui

bat amplius loqui de sancto Patricio, sed

tamen

pro

compendio

sermonis

breviare.

CDGHKLMPQ
SIN.:
a.
illi

2 amen om.

3 coaequantur J/
secundo

id est] uiio

5 rubo
totidem

modo]

secundo

CDGLPQ,

alio

modo modo 31
similes]
s.

angelo]

a.

sihi

CDOLPQ,
cum
his

G et quadi-aginta]

DOP, cum

7 ieiunando

modo om.

CDGLPQ
quod

quod (quo
9
c.]

j)/)

sim.

M,
c.

modo om. CDGLPQ 8 annorumil/^ nemo scit] uon inuenitur C/>fcfZP^

12 ab torum
e. a.

8/9 sepulchrum]

M
Q

illius]

eius
a.

DG,
in

om.
{\iit

(a

10 est lium. ^ 10/11 xu a. iu P) amatbeo (matheo PQ) sancto episeopo] a matheo rege episcopus 31
octinginta jEr* annis] if(J,
.

sedecim

M
a.

13 octoginta] octiugeu14/17 res (rexP)

-ff',

annonim

CDGHKLP

14 hiberniam

loqui (om.

DG)

pro (om. Q) comp. sermonis (-nem Q) u. br.] profitiebat amplius de patritio narrare

sed cumpendio laboris breuiter

')

nunc

liceat terminare.

explicit de sancto patritio episcopo set aliter

31
quadragenaiu his

Hic, ut mihi videtur, coutradicit sibimet

ipsi,

andivimus
et

et scripta reperimus. et

rius crat,

quando de captivitate
captivitate
et

cxivit

et

per

XL

annos

didicit
,

deo servivit,

tribus quadragenariis vero

maxime

Patricius aequatur Moysi

in

nam
et

sicut

Moyses

in

XL praedic.avit. XL aunis in domo

et

Pharaita

honis velut in

XL

exilio

in terra

Madian
et

XL

in praedicatione

in

ducatu populi,

{om. C) Patricius

XL

in exilio inter Gallos et

XL

praedicando et miracula faciendo afque resistendo Loygere

eius magis,
et
viriliter

regi (om. C*) et magis eius,

sicut

Moyses Pharaoni

et

indelesse

deo servivit.

uam

bene potest

fieri

illura

fuisse in captivitate per

fnit,

XV

annos

quadragenarius egressus

fuisse.

sed hoc attende:

Moyses quadragenarius
rediit post

quando de Aegypto

exivit et in

XL

aunos.

et ipse Patricius quadragenarius erat,

fugam ad Aegyptum propter populos dei missus quando de Iloma [sic] in fiigam exivit et post
et

XL

annos

annos missus ad populum dei excipienduni de manu diaboli ad Hiberniam rediit. in stadio praedicationis mauserunt et siraili fiue et ieiunio uon dissimili add. C'".

uterquo per

XL

IV.

ARTHVRIANA.
NENNIVS INTERPBETATVS.
Post
super

HISTORIA BllirTONVM.
5(5

In

illo

tempore Saxoncs invalescebant

morteni

Guorthigirni
invalcscere

Saxones

in multitudine et creseebant in Brittannia.

Britannos
filius

coeperunt.

mortuo autem Hengisto Octha filius eius transivit de sinistrali partc Britanniae ad rcgnuni Cantorum et de ipso orti sunt reges Cantorum. tunc Arthur pugnabat
contra
illos

Octha
tinuit.

Hengisti rcgnum eorum ob-

nihilominus
illos

Arthur

ct

Britoncs
et

contra

fortitor
eis

pugnabant
commisit.

duosecun-

dccim bella cum

bcllum
in

primum
quintum

in

illis

diebus

cum

regibus
').

ostio (fluminis)

Glcin;
et

Brittonum, sed ipse dux erat bellorum

dum

et

tertium ct

quartum

primum belhim
10

fuit

in

ostium

fluminis

supcr ripam fluminis Dubglass.

I
15

quod dicitur Glein. secundum ct tcrtium et quartum et quintum super aliud flumen, quod dicitur Dubglas ct est in regione Linnuis. sextum belhim supcr flumen, quod vocatur Bassas. septimuni fuit bellum in silva Cclidonis, id est Cat Coit octavum fuit bellum in castcllo Celidon. Guinnion, in quo Arthur portavit imagi-

bellum super
bellum
nion,
in silva

ripam Bassas.

sextum septimum

Cahdonis, id cst Cat Coit

octavum bellum in castello Guinquo Arthur portavit imaginem Mariae super humeros suos et pagani versi
Celidon.
in

sunt in fugam.

CDGHKLMNPQ
SIN.
et cv.
:

1 iiiualebant

iu multitiidiue (niagna ins.

MN)

om.

CDGLPQ
M,
ottlia

et ciesoebant]

non modice P,

non niodice

et de ipso orti sunt cantorum) U, cantioruin K, cautuariorum r> regnum] reges cautorum (cantiorum II"-K, illius patriae CDGLPQ)] et de ipso omnes reges cantuariorura (cantpario6 tunc {om. CDGLPQ) arthur (artur CDGL, arturus PQ) rum M) usque in odiernura diera

CDGLQ regem CDGLPQ

3 autem uw.

^fK

ochta

CDGLP,

octhta

A^

transiuit] aduenit

MK

CDGLMNPQ

MN

1 diehus (scilicet saxones

ins.

P,

uidelicet saxones
illos

ins.CDGLQ) cum

r.

br.]

tunc belliger arthur cura

ostium

militi-

bus bryttanniae atque regibus contra

glein (glem

pugnabat

MN
illos

8 sed ipse dux erat bellorum]

et licet raulti ipso

in
fl.

nobiliores essent ipse tamen duodecies dux belli fuit uictorque bellorum
(qui Q) dicitur

MN
fl.

9
q.

i'uit

quod

CDGLP, gem
CDGLPQ)]
est

Q)]

eontra

iniit

iuxta hostium

d. glein

(glenm

K)

MK

10 secuudum
tur

et]

3.cN
tst

11 quartumque ac quintum J/A^

(duglas

super aliud (om.

/)')

flnmen

q.

dicitur (uoca-

CLPQ)
est]

dubglas

super

aliam

12 et

quae

MN,

quod
oit

CDGLQ

13 linuis
15 calidonis

amnem quae nominatur CPi, inniis iV

cum
interprete

brittannicae
14/1.')

duglas

MN
(b.
f.

fuit bellura

CDGLPQ)]
(cac

contra

illos iniit

bellum J/.V

CDLPQ,

callidonis (?

id est cat

(celidan A') norainatur Q) celidon) quae bryltannicae cat coit (toit jN') celidon 17 guinnon coutra barbaros aegit bellum iuxta castellura 16 octauum f. b. iu castello] octauura perpetuae (seraper in quo arthur (artur P, arturus Q) p.irtauit imaginera CPQ, guinon DG, gunnion L CDGLP, om.K) uirginis (perp. uirg. om. Q) super humeros suos] in quo idem arthur portauit (poat suos N)

CG)

coit (toit

CDGL,

MN

MN

im. sanctae mariae dei genitricis seraperque uirginis

')

s.

h.

s.

.^A''

quoniara a puericia sna crudelis

Mab Uter Britannice {ovi. C), filius horribilis Latine {om. C'), Artur Latine translatum smiat ursum horribilem ve! mallcum ferreum, leom.m anle mab ,.ter L) ins. C"' (scripta sunt haec non eocfcm qu c.mfringiu.tur mole leonum (arlur
et

in oranibus bellis victor extitit.

fuit.

tempore, sed tribus vicibus) L.

200

HISTORIA BRITTONVM

HISTOHIA BRITTONVM.
nem
in

NENNIVS INTEKPRETATVS.

sanctae Mariae

perpetuae

virginis

super humcros suos et pagani versi sunt

fugam

in

illo

die et caedes

magna

fuit

super
5

illos

per

virtutem

domini

nostri

lesu Christi et pervirtutem sanctae Mariae

virginis
genitricis
eius.

nonum belhim

nonum
Robroit

in
^).

urbe

Legionis;

decimum

in

gestum est in urbe Legionis. decimum gessit bellum in htore fluminis, quod vocatur Tribruit.
10

undecimum factum
dicitur

est bel-

Agned. duodecimum fuit bellum in monte Badonis, in quo corruerunt in uno die nongenti sexaginta viri de uno impetu Arthur ') et
in
;

lum

monte, qui

duodecimum,
die

in
viri

quo

occisi

sunt

in

uno

DCCCXL

manu

Arthur.

nemo
15

prostravit eos nisi ipse solus, et in

in

omnibus belhs victor extitit. et ipsi, dum omnibus beUis prosternebantur, auxia Germania petebant et augebantur
sine

et

ihe

in

Hum
a
20

petebant
auxilia Ida.

omnibus belhs autem Saxones

et

victor

extitit.

ex

Germania

multiphciter

intermissione
ut

et

reges

sibi

reges super se usque ad

Germania deducebant,
illos in

regnarent

super

Brittannia usque ad tempus

CDGffKLMNPQ
SIN.:
2/6 et pagani
. .

gentricis eius] et
(u.
s.

pagani

fugam fugam in
.

iii

illo

die
et

et

caedes

magna

fuit

super

mariae (om.

K)

uirgiuis

illo

die

multi ceciderunt (-re Q) plagaque

magna super

eos uenit
p.

eos Q) p. u. d. u.
i.

i.

christi

sanctaeque suae geuitricis mariae (om.

CDGLP)]
in

et tota illa die

saxones

u. d. n.
illis

cln'isti

et sanctae

mariae matris eius

m.

c.

A') perierunt J/A'

fugam uei'si sunt 6 nonum (nouumque C) bellum

in

et
g.

magna caede
e.

multi ex eis (et multi ex

urbe legionis] n. egit bellum in

g. b. MN, beUum gestum est DG) CDGLPQ quod uocatur] q. nos uocamus MN 9 tribruit] H, tribuit A', ribroit CDGLP robroit Q cum interprele, ti'ahtreuroit J/, tractheuroit iV^ factum est bellum] b. imi CDGLPQ, om. MN 10 qui] quod CL dicitur agned] d. agned cat bregomion P, d. agnet tlia bregomion Q, d. agned cath regomion CDGL, qui nominatur breguoiu (breuoin N) ubi illos in fugam uertit quem (quae -.V) nos cat bregion

urbe leogis quae brj^ttannicae cair lion dieitur

(e. g.

MN

8 gessit bellum] uero

appellamus

MN
illius

11 fuit {om. Q) bellum

iu

monte

badonis {om. P)]

contra

saxones durissime artliur

bellum iu monte badonis (liadonis

dcceclx (dccc.\I
c.

N)

perpetrauit (penetrauit 31)

uiri

MN

12 in quo corruerunt in mio die

ODGLPQ
una

et interpres)

de {om. Q) uno impetu arthur (arthuri

CDLP,
(e.

arturi

GQ)]

in

quo

impetu

d(die iV)ccccxI uiri

MN

13/14

et

uemo

prostrauit

eos

p.

CDGLPQ)
N)

nisi ipse

solus]

nuUo

sibi brittoiuim iu
bellis

adiutorium adherente preter ipsum solum domiuo se {om.

iu

confortante

MN
dei
ipsi

14/15 et in omn.

uictor extitit]

omnibus autem supra

15 et
ipsi

dietis bellis

protestantur

semper eum

fuisse

uictorem sicut fueruut

et alii

perplures militarii brittones sed nulla fortitudo uel cousilium contra {om.
(cf.

N)

uoluntatem

MN,
d.

om.
1.

C^D^PQ
b.

p. 199 nol. 1)

dnm

iu oninil)US bellis

prosternebantur]

uero barbari

o.

prosternerentur

CDGLPQ,

quanto magis uero

(?)

saxones prosternebantur in bellis

MN
ab

16/17 auxilium a germania petebant et aug. raultipliciter (-citur

et

sine intermissione] tanto

magis a germauia

ab

aliis

augebantur saxonibus sine intermissione

illos

(s.

int.

om.

N)

MN

18

et reges a

germania deducerailitibus

bant ut regnarent super

(eos

CDGLPQ)

in

britanuia]

adque reges et duces cum multis

et

omnibus pene usque

prouintii

ad se inuitabant

MN

20 usqne]

regnabant usque L,

et lioc

aegerunt (egere

N)

MN
')

Nam

Artur (arturus L) Hierosolyraum perrexit et

ibi

crucem ad quantitatem
oravit

salutiferae crucis fecit

et ibi

consecrata est et per tres continuos dies {om. L)

ieiunavit, vigilavit et
,

coram oruce dominica,

ei dominus victoriam daret per hoc lignum (signum L) de paganis quod et factum est. atque secum imaginem sanctae Mariae detulit, cuius fracturae adhuc apud Wedel (uuedale C^L) in magna servantur venoratione ina. C^^L: deinde add.: VVedale Anglice, vallis doloris Latine. Wedale est villa in provincia Lodoiiesiae, nuuc vero iuris episcopi sancti Audre.ae Scotiae sex miliaria ab occidentali parte ab illo quondam

ut

nobili (et eximio ins.

L) monasterio de Melros

(ineilros

L)

C manu

reccnliore el L.

-)

Undecimum bellum

omittunt lihri omncs.

CVM ADDITAMENTIS
HISTOltlA BKITTONVM.
quo
Ida regnavit, qui
fuit

NENNIl.

201

Eobba

filius.

ipso

ost
diniii

primus rox qui rognabat super

in

ipse fuit primus rex in Beornica.

oos

Heornicia^).

CI>6HKLMA'PQ
8IN.:
ebi>ba A',
1

yda

(2

qui

fuit

(r|.

(.

um. Q) eobbn
'2

filius

(f.

B.CDOPQ)]

qui rex

filius

fuit

eohda 3J

filius

filius

eobba posl

i(\a.

ipse fuit primus (pr.

i.CDGLPQ)
(iui A''')

(beriiica i>')] sic

lineas),

CDGK^LPQ,
rex (rex

post
in

beornica

add.
fuit

id iu

est

im

benieicli
et
iii

ipse

primus

lilnra j\l)

beriiecli

(beriiee

X)

(om.C^D^PQ) iu beoriiica HK^' fmanu eadem inler cair aflVaiic (afniiic X) de

tuiic

geiiere (geiie

M^) saxonum
siint
.^d

quaiido

gratiaiius

aequantius cniisul

fuit iu

roma quia

a consulibiis

roiiia-

iiurum totus orbis

cccxluii
(legeruiit

(iirbis ^1/")

regebatur

saxoiies a guortliegiriio (guortegirno jY) aiiiio post

domiiii passioiiem

suscepti

liuuc

quera

nuuc scribimus aunum

dcxluii

iiumeramus

et

quicuinquo
qui

boc legerit

N)

in

melius augeatur (augeantur

spii-itu

N)

prestante domino nostro iesu christo

cum

(om.

N)

coae-

terno

patre
')

et

saiicto

uiuit

et

regnat (gloriatur
parte

K) deus

per infinita seoula seculorum

dejleclit

amen
(vide

MN
in/ra

Interpres pergens id est

sinistrali

coiitra

Huinbram

ad

'jenealoijias

p. 206).

CHRONICA

III.

*"

V.

REGVM GENEALOGIAE CVM COMPVTO.

;

HISTORIA BRITTONVM.
57

Woden

genuit Beldeg

genuit Beornec genuit Gechbrond genuit Aluson

5

genuit Inguec

genuit Aedibrith genuit Ossa genuit

Eobba
filios

genuit Ida
j

10

Ida autem duodecim

Acdldric

habuit

quorum nomina sunt Adda

Decdric
Edric
1''

Deothere

Osmer et unam reginam Bearnoch

Ealric

Ealdric gcnuit Aclfret

20

ipse est Aedlfred Plcsaur

nam

et ipse habuit filios septeni

quorum nomina sunt Anfrid

Osguald
Osbiu
I

25

Osguid

Osgudu
Oslapf
OfFa

Osguid genuit Alcfrid

j

30

et Aelfguin
et Echfird

Echgfrid ipse cst qui

fecit

bellum contra

fratruelem suum, qui erat rex Pictorum

nomine Birdei

et ibi corruit

cum omni

HK
12 eadUlric

V.)

eaiUfrBcl

20 eadllred

23 osgual

30

aelfguiii]

guuu

K'^

33 fratuelera

HK\

aelf-

HISTORIA BRITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII.

203

HISTORIA BRITTONVM.
vobore exercitus sui ot Picti
suo
victores

cum rege

extiterunt

addiderunt

Saxones

numquam ambronum ut a
ct

Pictis vectigal
5

exigerent.

tempore

istius

belli

vocatur Gueith Lin Garan.

Osguid autem habuit duas uxores, quarum una vocabatur Riemmelth filia Roytli fibi Rum et altera vocabatur Ean-

Hcd

filia

Eadguin

filii

Alli.

10

De

genealogia regum Cantiae.

58 Hcngist genuit Octha

genuit Ossa

gonuit Eormoric

genuit Ealdbert
15

genuit Ealdbald
genuit Ercunbert

genuit Ecgberth.

Do
59
20

ortu

regum Eastanglorum.

Woden

genuit Casser

genuit Titinon genuit Trigil genuit

Rodmunt

genuit Rippan

genuit Guillem Guechan

25

ipse primus regnavit in Brittannia

super

gentem Eastanglorum. Guecha genuit Guffan

genuit Tydil

genuit Ecni
30

genuit Edric genuit Aldul genuit Elric.

De
60
35

genealogia Merciorum.

Woden
genuit

genuit Guedolgeat

Gueagon

genuit Guithleg genuit

Guerdmund

genuit Offa genuit

40

genuit

Ongen Eamer

IIK
10 < hna 8 .-nm] rnn em. Zimmer p. 9:> 1 rien....edt A' 5 lin) //, li.... K rubore/T 16 ereu.nberl.t A" 26 , ..ma P^'" 14 e..Ulberl.t II\ om. II^K J.UJ. mauu eadem 28 t.d.l A 24 g..ill.eli.. K 26 easta..gloruml A, cstr...,glorum // 22 rodmnn A" om. II-K 33 in maryine //>, om. U^K 31 aldulfh A' 26*
1

'

204

HISTORIA BRITTONVM

HISTOEIA BRITTONVM.
geiuiit

Pubba.
liabuit

ipse

Pubba

duodecim

filios,

quoruni
alii,

duo uotitiores
id est
5

uiihi sunt

quam

Penda
filius

et

Eua
Pantha
fihus

Eadlit

Penda
filius
10

Pubba
Alguing

Eadlbald

filius

Eua
Penda Pubba
filius

filius

filius

Ecgfrid
filius
filius
!>

Offa

Duniinfert

Eandulf
Ossulf

filius filius fiiius

Eua
Pubba.

De
61
20

regibus Deurorum.

Woden

genuit Beldeyg

Brond genuit Siggar

genuit Sebald genuit Zegulf genuit Soemil
ipse

primus

separavit

Deur

Birneich.

25

Soemil genuit Sguerthing

genuit Giulglis genuit Usfrean

genuit

Iffi

genuit Ulli,
30

Aedgum,
Osfird
et Eadfird.

duo
3:>

filii

Edgum
numquam

erant et

cum
est

ipso cor-

ruerunt in bello Meicen, et de origine

illius

iteratum

regnum,
illius

quia non evasit unus

de genere

de

isto bello,
illo

sed interfecti omnes sunt

cum
40

ab exercitu CatguoIIauni regis

Guendotae regionis. Osguid genuit Ecgfird

ipse est Ecgfrid Ailguin

genuit Oslach

SK
2 ipse pubbal ipse puppa
corr.

niilii

noticiores

K
frater

eadlit]

cadlrit

8 eadlbalt
l. c.

ff: Aedilbald

Zimmer

p. 72

alguinhc /i
16 eaua

10

filius

Penda]

Penda

cori:

15 ossulfh

30

K aedguin K

Zlmmer

13 duminferth

17 pupba

18 add. in margine JS^, om.

34 ineicen

H^K

22

zegulfli

K K

37 sunt onnies A'

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

205

HISTOBIA BRITTONVM.
genuit Alhun genuit Adlsing genuit

Echun

genuit Oslaph
'>

Ida genuit Eadric

genuit Ecgulf

genuit Liodguald
genuit Aetan
ipse est
10

Eata Glinmaur
qui
fuit

genuit Eadbyrth
et

Ecgbirth episcopura, de natione eorum.

primus

NENNirS
Ida
sinistrali
1;.

NENNIVS
INTEBPRETATVS.
\

filius

Eobba

tenuit
,

regiones
id est

in

Ida
tenuit

filius

Eubba
in

praeccdunt
p. 200.

rcrlin

parte Brittanniae

Umbri
et

regiones
parte

siipru

201
.

maris,

et

regnavit

annis

duodecim,

sinistrali

relata

Ida

est

unxit Dingua}'rdi Guurth Berneich.

s

Ilumbri maris duo-

primus rex qui regnabat

nicia
|

decim annis et iunxit arcem, id est Din Gueirm et Gurd

Birnech, quae duae

in

Beor-

sinisti-ali

parte contra Ilum-

bram.

regiones fuerunt in
10

una regione, id est Deura Bernech,

Anglice
Bernicia.

Deira

et

62

Tunc Dutigirn
Talhaern

in illo

tempore

fortiter

dimicabat contra gentem Anglorum.

tunc
claruit

Tataguen

in

poemate

20

et Neirin, et Taliessin, et Bluchbard, et

Cian,

qui

vocatur Gueinth Guaut, simul

in

uno tempore
ruerunt.

poemate Britannico

cla-

Mailcunus inagnus rex apud Brittones

2.'.

regnabat, id est in rcgione Gucnedotae,

quia atavus
fihis
illius,

id

suis

quorum

Cunedag, cuni numerus octo erat,

est
sinistrali
,

venerat prius de

parte

id est

de regione quae vocatur

30

Manau Guoto-

din,

centum quadraginta sex annis anteregnaret, et Scottos

quam Mailcun

cum

HK
SIN.
:

8 aetan] eafan 20
et

10 cadliiifh

K
l.

13 n margine mp. paginae

16 unxit] K, uncxit If
bluclibar

incipientis

de natione addil

de numero annorum quibus regiiauenint

H^

19 Talliaearn em. Zimmer p. 102

tatanguen A'

neiriii]

Aneirin em.

Zimmer
humbri

c.

27

octo]

ocla /T

2il

in:inau]

manu

H^
DEXTR.:
1

eobba

//

4
/.

ni.aris

O
1

7
1

dingueirm

(vcl -rni)

i>y, dingueirin

('!.:

Din

Guoaroi Zimmer p. 80

gur

8 birneth

denra

CL

206

HISTORIA BRITTONVM

HISTOTilA BltlTTONVM.
ingentissima
regionil)us et
cliide

expulerunt;

ab

istis

nusqunm
Ida

rovevsi sunt iterum

ad habitandum.
63
6

Adda
Aedlric

filius

regnavit annis

octo.

filius

Adda

regnavit quattuor annis.

Deoric

filius

Ida regnavit

septem

annis.

Friodolguald regnavit sex annis.

gorio
10

in cuius

tempore regnum Cantorum mittente Grebaptismum suseepit. Hussa regnavit annis septem: contra illum quattuor
i"eges

Urbgen

et

Riderchhen
dimicaverunt.
filiis

et

Gual-

lanc et Morcant

Deodrie
dimicabat

contra illum
fortiter.
15

Urbgen cum

in illo

autem tempore ahquando

et

hostes,

nunc civos vincebantur

et

ipse

conclusit eos tribus diebus et noctibus in

insuUi

Metcaud
est

dum

erat in expeditione,

iugulatus

Morcanto
in

destinante

pro

invidia, quia
20

ipso prae

omnibus regi-

bus virtus niaxima erat instauratione belli. Eadfered Flesaurs regnavit duodecim annis in Berneich et alios duodecim in Deur,
viginti

quattuor

annis

iuter

duo regna

regnavit et dedit uxori suae Dinguoaroy,

25

quae vocatur Bebbab, et de nomine suae

uxoris
burth.

nomen, id est BebbanEoguin filius Alli regnavit annis decem et septem et ipse occupavit Elmet et expulit Certic regem ilhus regionis.
suscepit

c/.

p. 17 i

NENNIVS
30

NENNIVS
INTERPEETATVS.
EdEanfleth fiha Edwini prima ante
baptizata
est

Eanfled
versis

filia

illius

duodecimo die post

Elfled

filia

pentecosten baptismum accepit

cum

uni-

wini duodeeimo die

cum
de

hominibus
ea.

suis

de

viris

et

muheri-

post

pentecostes
accepit

bus

cum

Eadgum

vero

in sequenti

baptismum

Saxonibus
Britannia.

in insula

pascha baptismum suscepit

35

et

duodecim

cum
bus
viris

innumcrabili-

milHa
si

hominum

baptizati

sunt

cum

eo.

hominibus
et

de

quis scire voluerit, quis eos baptizavit,

mulieribus

Rum map
onine
40

Urbgen
dies

baptizavit

eos et per

quadraginta

non cessavit baptizare

ct

genus

ambronum

per praedi-

et haec prima baptizata est. Edwinus uero

cum ea

cationem

illius

multi crediderunt Christo.

postea

in

scqucnti

HK
SIN.:

5 aedlric] /iHJ/f >,

aelric

S
17

!ie.lncA'a
uictcau(l)

8 caiitorum] //\ cantionim TJb^ caiituarirtnim

77-i,

/i
7v

10 lllum]

illos 7v

regis 7/

^b, metcau

medcaut A'
2r)/27
7v':

21

cacllfereil

Hcsaur

22

alios]

alos 77''

23 regna om. If^

7v'

24 suae om.
37 rum]

K
in

bebbanljurtli]
rf.

H, bebbanburh
S

A'

31 petecosteu 77 33 eadguni] 7/, eadguin dis 77 40 cbristo) K, m cbristo 77

uin II, rim

ad

p. 30.3,

38

dies]

DEXTIl.:

eldd

&'

3 pentecoston

8 cumj

una cum

CVM ADDITAMRNTIS
HISTOltlA BIUTTONVM.

NENNII.

207

NENNIVS
pasclia haptisnium

suscepit ct Xli

lio-

minum
5

in

uno die
sunt

baptizati
eo.
si

cum

quis scire vo-

luerit quis baptizavit

eos

(sic

mihi Renepisco-

chidus episcopus ct

Elbobdus
10

porum sanctissimus
tradiderunt) Run mcp Urbeghen, id
est Paulinus

Ebora-

censis
15

archiepisco-

pus eos baptizavit.

ct pcr dics

XL

non

cessavit baptizare

omne gcnus aml)ronum, id est Ald20

saxonum,

et

per
illi-

pracdicationem
Christo.
inutiles
25

us multi credidcruut
set

cum

magistro

meo,

id est

Beulano
visae

presbytero

sunt genealogiae

Saxonuni
30

et

alia-

rum gonealogiae
gentium, nolui cas
scribere, set dc civi-

tatibus et

mirabiliin-

bus Brittanniae
ante

sulae, ut scriptores
35

me

scripserc,

scripsi.

64

Oswald
annis:
occidit

filius

Eadfred regnavit novem

ipse

Oswald Lamnguin. ipse Catgublaun regem Guenedotae

est

HK
SIN.: 1 edlft-ediJv

2 osuual
.

K
//

lainguin //

UEXTR.: 5

si

quis

12/13

id est

om.

7/8 reucidus

dusi
in litura

13 paulinus] sanctus paulinus

13/14 eborascensis
niai
litterae

G G
est

9 elbobdus] DG, elbo.dusC, elbo-

24 verba mag.
lc);

ra.

id est b.
i.

pr.

prbo in

C C

(ex scriptura
dialincta
siint

anteriore
litteris

non supersunt
iis

duae exlremae
tilulus

verba
icS

meo

lieulano
. .

maioribus

ipsis,

quibus scriptus

libelli

spc assit

nenuio sapiente composita.

Cf. de toco hoc

Zimmer

p.

66

30

eas] ea

34

scriptores] alii scriptores

CL

208

HISTORIA BBITTONVM

HISTOniA BRITTONVM.
regioiiis

in

bcllo
sui.

Catscaul

cuiii
tiiius

magna
Eadlet

clade cxercitus
frid

Osguid
octo

regnavit

viginti

aniiis

sex

dum ipse regnabat, venit mormensibus. talitas hominum Catgualart regnante apud
Brittonos
periit.

post

patreni

suum
Pantha

et
in

in

ea

ct ipse occidit

campo
j

Gai et nunc facta est strages Gai campi et reges Brittonum interfecti sunt, qui
10

exierant

cum rege Pantha

reddidit Osguid

in

expeditione

usque ad urbem, quae vocatur ludcu.

65

Tunc
quae

omncs

divitias,

cum eo in urbe, usque in Pendae et Penda distribuit ea regimanu

erant
15

bus Brittonum,

id est

Atbret ludeu.
de nocte

solus

autem Catgabail rcx Guenedotae regionis

cum

exercitu

suo

evasit

con(

surgens, quapropter vocatus est Catgabail

20

Catguommed. navit novem

Medcaut.

Ecgfrid fiHus
annis.
in

Osbiu regj

tempore

illius
j

sanctus Cudbert episcopus obiit in insula

ipse est qui fecit belkim contra
ibi.
'

Pictos et corruit

Penda
25

filius

annis.

ipse

Merciorum a

Pybba regnavit decem separavit regnum regno Nordorum et Onnan

primus

regem Easteranglorum et sanctum Oswaldura regem Nordorum occidit per dolum.

3u

ipse

fecit

cecidit

Eoua
et

filius

Merciorum
ipse
victor

in quo Pippa frater eius rex Oswald rex Nordorum et

bellum Cocboy,

'

fuit

per
et

diabolicam

artem.
crei

non crat baptizatus

didit.

numquam deo

HK
5 catgualatr

K
H^

gai] giti
^""'t

14 manul maiiau

15 iudeum
2>- 'JS

21 cudbertl H^,

cudberd K, cudbertus

episcopus interpunffi iubet

Zimmer

in

om. //"

25 reparauit

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

209

mSTOEIA BRITTONVM.
66
p. c. 4J7.

mundi

principio usque ad Constanniilia

tinum et

Rufum quinquo

sexcenti

quinquaginta octn anni rcperiuntur^).

p.

C.29.
6

Item a duobus Gcminis Rufo

belio

et

Rutre-

usque

in Stillitionem

consulem

/).

f. 400.

centi septuaginta tres anni sunt-).

Item a

Stillitionc

usquc ad Yalentinia-

num
lu

filium Placidae et

regnum Guorthi-

girni viginti octo anni

').

Et a regno Guorthigirni usquc ad discordiam Guitolini ct Ambrosii anni suut duodecim, quod cst Guoloppuni, id est
Catguoloph.
Guorthigirnus autem tenuit
Brittannia

imperium
f. c. 423.
1.''

in

Theodosio

et

Talentiniano consulibus *) et in quarto anno

regni sui Saxones ad Bi'ittanniam venerunt

p. c.

*.

FeUce

gentesimo

et Tauro consuHbus quadrinanno ab incarnatione domini

nostri Ie.su Christi^).

20

Ab
sunt,

anno. quo
et

Saxones

venerunt

in

Brittanniam

Guorthigirno

suscepti

usque ad Decium etValerianum anni

sunt sexagiuta novem^).

SK
2 milium JT 4 rufFo

K
7

5 stillicionem

stillicioiie
!

10 guorthi^ii
21
ail

K
om.
et

12 guo-

loppom fl
)

13 goitliigiruus A'
c.

17/18 quadringentesimo
682):

anno

H
usque

a] //'',

ll^K
Rufum

Victorius Aquitanus

(vol. 1 p.

omnes a mundi
v. c.
^)

origine

Constantiuum
^)

praesentes consules quinque milia sexcenti quinquaginta et octo reteruntur anni.

(vol. 1 p. TJfi):

Viclorius in laterculo

anno (passiunis) CCCLXXIII Stelicone

Valentiniani annus primus iiemque primus

A'A'1''',

Guorlhiyirni

cum mox

collocenlur in a. 423, requiruntur hoc loco anni

non XXVIII, modo computista

quai-lus

non

cogitarit

de utriusque anno quarto

mox memorato.

*)

iiuorthiijirni

annus

cum

sit a. p.

Chr, 428

(adn. 5), primus incidit in a. p. Chr. 425 sive lalerculi Victoriani a. CCCXCVIII Theodosio XI et Valentiniano. ^) Decius ) Consules Felix et Taurus anni sunt incarnatianis 428, passionis secundum Victorium CCCCI.
et

Valerianus

cum nequeant

esse consules a.
ita

432 Aeiius
in

et

Valerius, de quibus cocfitavit de la Borderie

qui
traditur
abire

hist.

Brit.

p. 60, quoniam numertts IIII

requisitus

eum

non potuit nec

satis convenit

eiustnodi covipulo spatium ani/uslum quadriennii, recte ni fallor Gutschmidius in schedis posuit et

Valerianum

ejrruplum

esse ex notis v. cl.;

siijnijicari

iijitur

cousulem Decium

sive

annum 4S6

annos autem a 42S ad

486 numerari

L VII1.\

CHBONICA

27
III.

VI.
cs^

CIVITATES BRITANNIAE.
et in

Haec
quae simt
rus est
sic

sunt

in tota Brittannia,

nomina omnium ciuitatum, quarum numeHK,

subscribunt

ea sunt
7)

XXXIII

civitates.

I (==

Cair Ebrauc.
hebrauc

XXVni.
praescribtmt

M^

DPQ

(hi tres

II

(=

13) Cair Ceint.

om.

tota); praescr. nomiiia o. c. brittaiiniae

;

CDGL
I

praescr. noniina ciuitatum niaiuris

III

Cair Gurcoc.
1)

Tiritannie

que sunt uunieru xxuiii

IV (=

Cair Guorthegerin.
guorthegeren

Cair Guorthigirn.
prima ciuitas britannie ipsa
(q. u.

est

que uocatur

V (=
VI (=
VII

8)

Cair Gusteint.
cuscerat

om.

(r)

praem.

CDOLPQ
Q
et

air

SK (om.
deinceps

littera

minianda), kair P, cayr

cair vel kair
liic

hic et deinceps omnes,

14)

Cair Guoranegon.
guorancguou

CL
int. 1,

gurthigirni

CL, uorthegirn Q, gurtigerun

int. II,

goirthirgirnd
2.

gortlilgearnd

int.

III

Vm
IX

(= (=

19)
2)

Cair Segeint. Cair Guintruis.

guntrius

Cair Guinntguic.
guintulg
int.

CDLPQ, I, om. G
int.

gutais

int. II.

III, grutus

Cair Merdin.
15)

3.

Cair Mincip.
minchip
int.

X (=
muncip

Cair Peris.

III,

CDGLPQ,

mencest

XI (=
XII
XIII

20?) Cair Lion.

3)

4.

Cair Ligualid. luadiit CLP, alduc Q, III, luill int. I

(= (=

Cair Mencipit.
Cair Caratauc.
carautac

9)

lualid

DG,

luaill int. II.

Xim
inter-

Cair Ceri.

CDGBKLPQ
pres
nobis sunt

omnes ante mirabilia, item

inserens
historiae
c.

MN inserentes
7(1)
1(4)

historiae

c. 1

(v. p.

147)

Ilibernicus

(v.

Tal)ula haec excerpta est ordinibus perturbatis ex

altera ordinata sic fere:

p. 147), cuius
int.

tria

exempla (supra p.
int.

1.31)

= Book
Lecan.
Ordinant II
posl 13;

= colleyii Trinilatis, III = Boolc of Ballymote,

I
ut

int.

II
of

(8)
(9)

3(12)

4(16)

5(20)

6(24) 24 (28)
(29)

13(2)

sic

mpra
sic:
1.

dantur;
3.

K ut
V.

8(5)
14(6) 15

9(13)10(17)11(21)12(25) 25

(3)

(10)

(14)
(15)

16(18) 17(22) 18(26)

-(30)
(31)

II,

sed 1

PCL

19(7) 20? (11)

22(19) 21 (23) 23(27) 26

5. 2.

7.

11.
8.

13. 15.
10. 12.

27 (32)

17. ni. 21.

23.

25.

27.

4. 6.

28 (33)

14. 16. 18. 20. 22.

24.

26. 28;

sed

25.

27 post 24;

IJ ut

post 26 et om. 14. 16;

2.
7.

O
17.

ut

Q ut PCL, PCL, sed 27 PCL, sed om.

14. 16.

23. 25; inierpres

916.
26.
et

20.
int.

18.

19.
et

1 sic: 16. 8. 2123. 25. 24.

ut
int.

28.

27;

II

III

1, sed 3

post 15

om. 16.

HISTORIA BRITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII

5.

21

(jiuv

Meguaid.
iiil.

XV
inoclguiil
iiit.

Cair Gloui.
gloru A'

meaguaicl

III,

I,

iiiiMguucl

VUFQ.
6.
cc.lcin

nieguocl

CL

XVI
dDGLVQ
ebinauc L'L, abrog

(== 4)

Cair Luilid.
licilid

Cair Coluu.
inl.

jV

II.

III.

olim

XVII (=

10)

Cair Graut. Cair Daun.

dauri -V

7.

Cair Ebrauc.
ebroauc

DOF,

XVm
cbroaut
<J,
inl.

(=

16)

int. I.

111, .abroc

II

8.

Cair Custoeint.
custeint
int.

CDGKLPQ,

gustaint
I

(/;(.

///, gustint

II, gusclirt

inl.

9.

Cair Caratauc.
car

XVnil (= XX (= XXI (= XXII (=

22)
5)

Cair Britoc.

Cair Meguaid. Cair Mauiguid.

ligion) j/bjv,

II)

17) Cair Ligiou.

gl*,,3/a

G
','
1

caradanc;
/)i/.

cartauo V,

taratauc /)fr

caratoc

II, caraclog int.I, ctliaracbic int.

III

XXIII (=21) Cair Guent. XXIIIl (= 6) Cair Collon.

10.

Cair Grauth.
graat
inl.

XXV (=
iiil.

12)

Cair Londein.
londene

II, graail

III, brut

inl.

11. Cair

Mauuguid.

XXVI (=
raaucliguit 7',

18)

Cair Guorcon.

maucliguid
int.

CDOLQ,

inachuit

II, machocl int. I, niacaiil int.

III

12. Cair

Luudem.
P,
louclen
/.',

linulen
int.

lundeu
I,

CDGL,
inl.

liulain

II, lunaiucl int.

lugaiu

III

13.

Cair Ceint.
caint

CDGLPQ,
III

oeu

int. I,

ceisi int. II,

cose

int.

14.

Cair Guiragon.
guoeiraugou
int.

CLPQ,

giraigon
inl. I,

int. II,

gir.augoii

III, irangiu

om.

DG
III

15. Cair Peris.

poris Q, phcus
int. I.

II, peus int.

16. Cair

Daun.
int. I,

don

claiuu Q,
int.

dauri

C?) C,

dauri L,

om.

DG
17.

el

II.

III

Cair Legion.
leigion int. II, legun
int.

18.

Cair Guricon.
guorichoii CP, guoricoii

DGLQ,
iyit.

grucou

int.

II,

grugoin

int.

III, grugau

19. Cair Segeint.

regeint

CPQ,
int.

legeiut

DG,

seut

int.

II. III,

saut

20. Cair

ligiou

Legeiou Guar Usic. K, legion CDGLPQ, loniu

II, leouan int.

int. I,

leoiii

int.

III
arplniisc
int. I,
inl.

gunar usic Q, guaruuic DG,

airdpuisc
int.

II,

III, operuisc

om.

CLP
I

21. Cair Guent.

guerit

CLPQ, guhent

int.

III, guidiud

int.

22. Cair Britlion.

brito

DGPQ,

hritto

CL, bretau

int.

III, hreatan

int.

II
et

CDGHKLPQ

interpres

MX
27

212
23. Cair Lerion.
lorgum
Inl.

HISTORIA BRITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII.

XXVII (=
leiviilniii

23)

Cair Lerion. Cair Draithou.

draithoy

III.

inl.

T,

ctm.

G
drot-

XXVIII (=
XXVIIII (=

24)

24. Cair Draitou.

draithou K, droithan

N
N

C^LP,

droitau C^,
iiil.

25) Cair Pensa vel Coiu.

peusaliscoi

tau Q, droitlioi IHt, dniith

ijit.

I.

III, glut
int.

I,

eolcoit (sic Int. II,

inl. I)

eeolcoit

III,

golgod
pres
2r).

hic addit,

deinde om. inter-

XXX
XXXI (=

Cair Teini.
cei

Cair Pensa vel Coyt.

peuusa
int.

20) Cair Urnahc.

uruaoh

III, peudsa

uell (uell A') coyt (coit

I CDP,
int.

coith L, goit
c.

(J)

transponit interpres
c.

(v.

24)

XXXII (= XXXIII (=
Haec

27) Cair Celemion.

28)

Cair Loitcoit.

25 om.

O
uenach Q, urnath L, urnocht
int.

sunt nomina antiquarum civitatum

26. Cair Urnarc.

Brittaniae insulae.
III, urtach
int.

urnach

CDOKP,
urtocht

int. I,

II

27. Cair Celemion.

celeimon

DP, elimon
int.

Q,

celimon

C,

celemon
celi-

C^L, ceilimou meno int. II

28. Cair Luit Coyt.
luiti int.

III, eilimon

int. I,

I
et int. I.

coit

GDOPQ,

II

III, coith

CDGHKLPQ

et

interpres

MN

VII.

DE MIRABILIBYS BRITANNIAE.
NENNIYS INTERPRETATVS.
De
mirabilibus iusulae Britanniae.
insulae Britanniae
in

HISTORIA BRITTONVM.

G7

Pi'imum miraculum est stagnum Lumonoy. in eo sunt insulae sexaginta et

ibi

est

Primum miraculum stagnum Lomnon:

et

eo sunt insulae
flumina in
id

habitant homines et sexaginta rupibus

LX
et

LX

rupes

et

LX

ambitur et nidus aquilae in unaquaque

5

unum flumen ex

eo, id est

Lemau.

rupe est et flumina fluunt sexaginta

eo et non vadit ex eo ad mare
flumen, quod vocatur
nisi

in

unum
Secundum miraculum
una unda
est

Lemn.
ostiura flu-

noni
10

Secundum miraculum ostium Trahanfluminis, quia in una unda instar

minis Tranon, quia inundatur a fundo in

et recedit ut cetera maria.

montis ad sissam tegit litora et reeedit

ut cetera maria.

15

Tertium miraculum stagnum calidum, quod est in regione Huich et muro ambitur ex latere et lapide facto et in eo vadunt homines per omne tempus ad hi-

Tertium miraeulum aquae calidae

10

in

eadem.

vandum
lavacram

et unicuique, sicut placuerit

sic
:

illi,

fiat
si

sibi

secundum volun,

tatem suara

voluerit

lavacrura frigierit.

dum
20

erit,

si

calidum,

caUdum

68

Quartum miraculum est: fontes in eadem inveniuntur de salo, a quibus fontibus

sal

Quartum miraculura
eadera.

fons dc

salo

in

coquitur:

inde

diversa

cibaria

saliuntur et

non propc sunt mari, sed de

terra eraergunt.

CDOBKLPQ
SIN.
:

de
.ff,

ra.

britanuiae

(britannice
Dti^,

1/2 lumonoi

lummonoi P, lummouui
2
fl.

D) insulae CDOL, de m. br. quae sunt xx et i Q, om. BKP Imnmonu C//, lomnon tnterpres, lumiuonium Q: stagnum Lumoud
3 sexaginta] cccxl 6 ad]
in

OalfreduB 9,6

in]

quia in

CDOLPQ
fl.

fl.

sexaginta]

cccxl C", cccxl

C^L et unum om. C^DOPQ

p. 112

sexaginta]

ccc

et xl

CU.

7 lemn] leniu
/)',

CW^P,
C,
fl.

ieuin y,
tranniini
est

lemou
Z/,

/)-&',

leuen

C',

\em3.n inlerpres

8/9 trahannoni] 1>'G,

trahanoni

thramioni CP,
fl.

strannoni Q, transhaunoni i7/i, trauon interpres:

Zimmer

9 flumiuis] filium

10 ad sisam />G, asisam C, asisan

est

tegit]

tetigitC

11 inaria] m. \ter:\imCDGLPQ

12 miraculum] m.

OQ

13 huich] huiccorum

CDOLP,

huictoruin

Q
ovi.

15/16 lauauaerum

O
19
si

17/lS

fit

CDOLPQ,
ealidum

fiet
si

Oulschmid
cal. erit

uoluptatem om.

CL

18 lauacrum] esse balneum

20/21 in ead. inueniuntur

erit]

CDOLQ,

CDOLP CDOLPQ

caliduui

diuersa] dcquoquitur (decoquitur

DOL)

aqua extracta unde oinnia

CDOLPQ

22 coqnitur inde 23 sunt prope CL

214

HISTORIA BRTTTONVM

HISTOIilA BRITTONVM.
Aliud miraculum
id
est est

NENNIVS INTERPRETATVS.
in-

Duoiig Habren,

duo reges Sabriuae.

in

quaudo
ostium

mae

Quintum niiracuhim duo cumuh spuin eadem, ostium Sabrinae: procedit

ad
alterum et cohidunt se
continuo.

undantur mare ad sissam

tur separatim
in et

Sa-

unusquisque
proccdunt.

briuae, duo cumuli spuniarum congregan5

ad invicem et iteruni recedunt et iterum

hoc
fit

belluui

faciunt inter se

modum
et

arietuni et procedit unusquiset

que ad

alterum

collidunt
alter

se

ad

in-

vicem
10

iterum secedit

ab altero

et iterum

procedunt

in

69

faciunt ab initio hodiernum diem. Aliud miracuhim est,

hoc

unaquaque sissa. mundi usque in

id est

Oper

Linn Liuan.
sissam,
ostio
et

ostium tiuminis

illius fluit in

Sabrina et quando Sabrina inundatur ad

15

mare inundatur simihter

dicti

in

supra

fluminis

et

in

stagno

ostii recipitur in

modum

voraginis et

mare

non vadit sursuni et est htus iuxta flumen

et quanidiu
20

Sabrina inundatur ad sissam,

et

istud htus

non tegitur
Sabrina,

mare

et

tunc

quando recedit stagnum Liuan

eructat

omne quod

devoravit de mari et

htus istud tegitur ct instar montis in una

unda eructat
'if,

et rumpit.

et

si

fuerit exer-

citus totius regionis. in

rit

qua

cst, et

direxe-

faciem contra undam,

et

exercitum

trahit

unda per vim humore

repletis vestisi

bus et equi simihter trahuntur.

autem

exercitus terga versus fuerit contra eam,

30

70

non nocet ei unda et quando recesserit mare, totum tunc htus, quod unda tegit, retro denudatur et mare recedit ab ipso. Est ahud mirabile in regione Cinhpiuc. est ibi fons nominc Finnaun Guur Hehc

Sextum miracuhim:
non
(ttuit)

stagnuni

Heihc,
eo
,

aqua

in

id

neque

e.K

et

CDGHKLPQ
SIN.:
1 dourig

C"Z>P, donrig

6"X
G iu

abrem y

2 duos

G
se

ijS hmuc\a.tm

C^DaLJ'Q, muu(ut

datur 6"

3 sisum

Ci>^G
et

modum
et

... 7 collidunt
iterum

(om. D"-) om.

elsi

C"

videtur)

D'PQ
in

7/9 ad iuuicem et iterum secedit alter ab altero

prucodunt] haec

adsunt in

textu,

repelit

marrjine,

dans recedit pro secedit

scissa />, seissa

iterumque pro

et iterum, post
alter]

procedunt addens ex uuo cumulo super

9 et iterum] iterumquc />* (vide

omnem
supra)

faciem maris, D- simililerque

C^OL
10
fac.

alterum
in.

LIK

PQ

{om. Q) ab

m.] ab in. m. fac.

DGP
ct q.
s.

11 budiernum]
liu

presentem

DGPQ

12

id est

oper linu (lin if ) liuan] stagni (stagnum -D'G) luiane quod est aper
9,

luian
(i.

(apud luinnam Q) CDGLP) om. Q

CDOLPQ:

Lin Liguuan Oalfredus

et

14 sabrinam

PQ

inundatur

s.

sim. inund. CD^GKL mare ... 19 ad sissam om. D'P(J 19 quamdiu] quando CP^OL 16 ostio et HKL^, et (om. mare) C" sisam D^G 22 ma.re LMt 23 instrar //, 20 istum 1> 21 liuan] luiaue />6-'PC', liguane CL erumpit PQ ad instar I' 2,5 est] 24 posi unda ins. deuorauit de mari unda eructat] c. u. VL est istud litus CI>''(1 1, unda traliit exercitum CDGL, 26 faciem] f suam 26/27 et om. PQ exercitus trahitur uiula P 29 exercitus] supradictus o. CD^^-GL 27 humoris CD^^GL 28 autem om. CL 32 denudatus CL 33 cinloipiauc CDQLPQ 34 finnaun] //, fontain P, fontauu CDOLj, fontatum Q,

15 scissam Q, sisam O stagni 6'/)*(?Z< 17 et niare] mare

CL

om.

guor

CDGLP,

gor

CVM ADDITAMENTIS NENNII.

215

IIISTORIA BRITTONVM.
non Huit rivus ex eo nequc
liomines piscari ad
foiittMii,

NENNIVS INTERFEETATVS.
vadunt
iii

in eo.
alii

diversa genera piscium in eo ex onmibus

vadunt

partibus

et

(profunditas)

venit
viginti

tantum
cubita

fontem ad partem pisces ex ea parte,

5

orientis
alii

et

deducunt
alii

usque
altas

ad gciiua hominis:
habet ex omni parte.

ad dextram,
partc.

sunt in longitudine ct latitudine, et ripas

ad

sinistram, ad occidentemque, et trahun-

tur pisees ab

unaquaque

ct aliud

genus piscium trahitur ex omnibus partibus.

fonte,
10

raagnum mirabile dum non Humcn

pisces inveniri in
Huit in eo

nequc

cx eo, et

in co inveniuntur

quattuor genera

piscium et non est do magnitudinc nequo

de profunditato. profunditas illius usque geuua, viginti podes smit in longitudinc et hititudine ripas altas habet ex omui
,

15

parte.

luxta

Humen,

quod

vocatur

Guoy,

Septimum miracuKim poma super

fraxi-

poma

inveniuntur super fraxinum in pro-

num

iuxta flumen Guoy.

clivo saltus, qui est

Est
20

aliud

mirabile

prope ostio fluminis. in regione quae

Octavum miraculum fovca

Guent,
10

in

regione

vocatur Gucnt.
tus inflat

cst ibi fovea, a

qua veuinterin

qua

ventus

(flat)

pcr

omne

per
et

missione,

omne tempus sine quando non flat vcntus

de
illa

tempus.

tempore
flat,
25

aestatis,

fovea incessanter

ut

nemo

possit sustinere

neque ante

foveae profunditatem.
eius

et vocatur

nomen
mira-

Vith

Guint

Brittannico

sermone,

Latine autem

flatio venti.

magnum
flare.

bile est ventus 71

30

de terra
in

Est ahud mirabile

cst in loco
,

Guyr

altare,
,

qui dicitur

Loyngarth

quod quod
retiII-

Nonuni miraculum
Loingarth.

altare

quod

cst in

nutu dei
cere.

fulcitur.

historia istius

altaris

melius mihi videtur

narrare

quam

factum cst autem

alluit

dum

sanctus

tutus orabat in spelunca,

35

quae

est iuxta
dicti loci.

marc, quod

terram supra

CDGHKLPQ
SIN.
:

uaduntl
(,')

et u.
p.

C^L
u.

2/3 iu lonte

CL^GLPQ
11 est om.

4 parte ea

dexteram

CGKP
Q
1(5

5/(5

et
iu-

tralinutur (traliunt

a.

parte om.

(add. in marr/ine)

G et aliud ... 8 partibus om.

8
guoi

ucniri

om.

H
14

Inntem
lat.

om.CD^LQ
goy

et long.

CDGL P

llumcn om.
liabet]

12 usque] u. ad
ex] in
(;

hahens P, habent 6",

aat

oi. />'

CLP

17 Iraxinun

IT/18 procliuio C'Z)frP(,>

21 inMat]//'7v,

18 qui| que

tm]

dicitur CiG/.P(.>

CDGHHyPQ
foueam pro

24

ut]

CDLPQ CDGLPQ ustiwm CDGLPQ CDGLP ita

\\t

13 sunt
'.',

20 uoca25 foueae

profunditatem] foueam pro

(oni. />') prol'unditate/>'P,

frigiditate ('-/>(//-

uocatuni est

CDGLPQ

26 eius om.
ueutos scr.

Q
Q

uith guiut] //A', huit guint

27 autem om.

2!)

Ci, huit guit P, huith gunt />', huith guiut />H;, huuin guint (.' 28 uentum de' t. CDGLP, de t. uentum Q: \\ei\t\sCD(r 27 28 mir.] et rair. DG 30 qui] guliyr //'>, guliir /i, guir ('/)', gubir CD-GQ, regiono gubir P guyr] //,
(,',

quod C/>0/,
a.

loingarch C/-P, loiguarcli

ist. alt.

loingart

/>C

31

historia]

fabulam C/X;/.P(^

istius
(^,

(buius A')
altutus />'

mel. mihij mibi

sp.

mel. mibi

(,'

32 33 retinere

33,34 chutus

CD-LQ,

eltudus

34 speluuca]

sua

C'L

35 mare] m. niugnum

216

HISTORIA BRITTONVM

IIISTORIA BRITT0NV3I.
os

autem speluncae ad mare

navigantes
erat

est,

et

ecce

navis
viri

navigabat ad se de mari

et

duo

minis
5

eam et corpus cum illis in navi homo

dei

sancti hoet

altare

supra faciera eius, quod nutii dei fulcie-"

batur et processit
et corpus sancti

fultum est in aere in aUitudine aequali

viro stanti supra tcrram.

obviam

illis

hominis et altare insepa-

rabihter supra faciem sancti corporis stabat.

10

et

dixerunt

ad sanctum Iltutum:

ille homo dei commendavit nobis, ut deduceremus ilhim ad te et sepeliremus eum tecum ct nomen cius non reveles ullo liomini, ut non iurent per se homines.

et
\i

sepelierunt

eum
reversi

et

post sepulturam

ilh

duo

viri

sunt

ad navim et

navigaverunt.

at ille sanctus Iltutus ec-

lesiam fundavit circa corpus sancti hominis et circa altare et manet usque in hodiernum diem altare nutu dei fulctum. venit quidam reguhis, ut probaret portans virgam in manu sua; curvavit eam circa altare et tenuit ambabus manibus virgam ex utraque parte et traxit ad se et sic

20

veritatem iUius rei probavit et

25

ille

postea
alter

per
vero

mensem integrum non

sub
altare

vixit.

aspexit et aciem oculo-

rum
72
30

eius amisit et ante

finivit.

mensem integrum

vitam
Guent.

Est aUud mirabile in supra dicta regione

est
et
ibi

fons iuxta vallum

in

putei

Mouric

hgnuni

mcdio

fontis et lavant

homines manus suas cum faciebus suis et lignum sub pedibus suis habent, quando Uivant. nam ct ego probavi et vidi.

CDGHKLP
CDGLPQ
D'PQ
tumj
(i

(deficit v.

35 in meiisem fuli" abscisso)

Z>'^Cr,

Q
uau. nauis ecce
sancti

SIN.: 1 autera] autem liuius

liuius

CX

et

Q
b.

3 iiauigantes] remigantes

sancti] cuiusdara Q, cuiusdara sancti

CDLP,
b.

dicti

4 naue de

CDGLP^
naui

5 super

obuiam

illis]

in

obuiam illorum
b.

CDGLPQ
10
ille]

1 hominis]

portauerunt P, h.

assurapsit de raari Q, b. iu naui D^,

de naue C",

de naue duxerunt
iste

C^D-GL
sepeliemus J?

8 super

iltu-

estutura Q,

aeltutum D^,

eltutum CD^-GL

CDGLQ

coinmendauit] praecepit

in litura

ODOLPQ 10/11 deducemus .ffa P eius] illius DG, om. P 16 eltutus CDGLQ sancti om. P
fnndatuin D^
altare

U
13

iUum] cmn
ulli

CDGLPQ
se] eura

12 eum] illum
om.
fulcitum

CLPQ
Q,

CDGLQ
dei] dei est

15

ille

19 nutu] potestate
et
c.

CDGLPQ

DG
et

fulcitus P,

21 cnruauit]
et

curuauitfiue /"/

22
in

altare

t.

nauem G CD^^GLQ, ambabus (ambis

CL)

raanibus]

ambabus inanibus
circa altare ff

tenuit

ambabus
se om.

manibus iiirgam
24

manu sua
huius
ainisit]

ciiruauit (incipit
etj

2>a'jina)

cnruauit

eam
2,5

23 ad

C'D'PQ

illiusl

CDGLPQ
id est

set

CDGLPQ
am.

per om,.

CDGL

26 uero] autein

CDOLP
est]
.

27 eius

am. eius P, suorum

DG,

ainisil

CDGLQ
34 uidi
et pr.

28 uitam] uitam suain (? V 29 uallem?Ay 31 mourie r/, manrit Ci

est

autem CDGLQ 32 mamis om. A'

30 guent]

guent

33 suis om.

CDGKQ

CDGLQ

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

217

mSTOIilA BRITTONVM.
quando mare inundatur, ad mallinam extenditiir Sabrina supcr omnoni maritimam et tegit et usque ad fontem producitur
et
5

NENNIVS INTEIIVRETATVS.

implctur

fons

de

sissa

Sabrinae

et

trahit lignum secum usque ad mare magnum et per spatiuni trium dicrum in marc

invertitur et in quarto die in supra dicto

fonte

invenitur.
rusticis

faetum
sepelirct

ost

autcm
in

ut

unus de
10

eum

terra

ad probandum, et

in quarto die inventus

est in fonte et ille rusticus, qui

eum

ab-

scondidit et sepelivit. defunctus est ante

fineni mensis.

73
\h

Est

aliud

mirabile
cst ibi

dicitur Buelt.

quae cumulus lapidum et

in

regione

Decimum miraculum
gestum
lapidum
in

lapis

super conBuelt
:

(regione)

et

unus lapis superpositus super congestum

vestigium canis Arthuris in

aufertur in
5

eo

etiamsi

cum
qui
20

vestigio canis

in eo.

quando vena-

mundum,

invenies

eum

supcr

tus est

porcum Troynt, imprcssit Cabal,

canis Arthm-i militis, vestigium

congestum supra dictum.

erat

et Arthur postea congregavit congestum lapidum sub lapide, in quo .erat vestigium canis sui, et vocatur Carn Cabal. et veuiunt homines et tollunt lapidera in manibus suis per spatium diei in

lapide

2.S

et noctis et in crastino die invenitur super

congestum suum. Est aliud miraculum

vocatur Ercing.
iuxta
3u

in

regione quae
ibi

Undecimura rairaculum
in regione

fest

sepulchrum
aliquando

habetur
qui

sepulcrura

Ercing

in longitudinc

fontcm,

cognominatur
.qui
filius

Licat

septem pedes habcns, aHquando duodccim.

aliquando quindccira
').

Anir, et viri

nomen,

sepultus est in

tumulo,
militis

sic

vocabatur Anir:
et veniunt
in

Arthuri

erat et ipse occidit

sepelivit.

eum ibidem et homines ad mensunovcni, aliquando

randum tumulum
35

longitudinc ali^iuando

scx

pcdes,

aliquando

CDGHKLQ
SIN.: I maliuam CZ>6//<^

2 maritiinam] m. lipam
^i

CD^Gi
CL
cst

3 ad Ibntem iwsf deducitm7 inuertitur (inuenitur

Ci
.
. .

AeAacMwr CDGL(,>

4 sisa D^^G
iii

ail

um.

6 spatia

C-D-GL)

8 lonlc

om.C^Q

(iuarto|

quarlo

<,'

S inuentum GC^

12 <lel'uMctus est ante lineni niensisl statim ((jue add. 18 im,\:nsCD(! /:-Q. potus /.' 17 eo om.G

DG)

detuuctus

C estCDGLQ
om. om.
(."/>(.;

11/12 abscondit 16 lapis

caball
A',

C'Z>fcr'Z,y

om.CDGQ
/.',

trohC''DGQ, terhC-L
/>os< sui
(^,

caballus

caba-

lusD^G
22

Ut arturi

tWeom.CDGL 2o iu om. L' 23 caball /C carun A', car ^ uocabatur/>G suis />G ibi om. 28 ercirg Q, Iiercing DG 27/28 quae uocatur om.CDGQ 26 congestum] gestum 30 amir Q, oculus amirmur Q, oculus amr CDGL licat anir] 29 cognominatur] uocatur CL CDGLQ 35 al. habet {om. CDGL) ui (uii CDGL) podes al. -xii al. xii 32 ibidem om.CW^Q AxnrCDGL

20 arturus

congregauit

21 lapidum] lapid. //

CWG

al.

i.\

in
')

(jua

CDGLQ
apud
inlerprelem undecim mirabiUa ScoUica

'f<equu)ilur

eadem atque priora

brevitale narrata, ul

non

om,nia recle inlellegas.

ea nos omisijnus'.

Zimmer.

CURONICA

28
III.

218

HISTORIA BRITTONVM

HISTORIA BBITTONVM.
duodecim, aliquando quindecim. mensura raetieris euni in ista vice, non invenies eum in una mensura,
solus probavi.
74
in

NENNirS INTERPEETATVS.
qua
ego

iteruui

et

Est

aliud

mirabile

in

regione quae

vocatur Cereticiaun.

est ibi

mons, quae

10

cognominatur Cruc Maur, et est sepulcrum in cacumine illius ct omnis homo quicumque venerit ad sepulcrum et extenderit se iuxta illud, quamvis brevis fuerit, in una longitudine invenitur sepulcrum et

homo,

et

si

fuerit

homo

brevis et parvus,
sepulcri
et
si si

similiter et longitudinem

iuxta
fuerit

staturam hominis invenitur.

i^

longus atque procerus, etiam

fuisset in

longitudine quattuor cubitorum, iuxta sta-

reperitur.

turam uniuscuiusque hominis sic tumuhis et omnis peregrinus taediosusque

homo
illud,

tres

flectiones

flectaverit

20

iuxta

non

erit

super se usque ad
solus

diem mortis suae

ullo

et

non gravabitur iterura

abisset
in

taedio

quam

ex-

tremis finibus cosmi.

De
75
25

mirabilibus

Menand

'

insulae.

Primum miraculum est litus sine mari. Secundum miraculum est ibi mons qui
gyratur tribus vicibus
in

Primum miracuhim

est htus sine

mare.

anno.

Tertium

miracuhim

vadum

est

ibi:

30

quando inundatur mare ct ipse inundatur, et quando decrescit mare et ipse minuitur. Quartum miraculum cst hapis qui ambulat in nocturnis temporibus super vallem

vadum, quod longe a mari abest et inuudatur, quando inundatur mare et minuitur, quando decrescit mare.

Sccundum

est

Tertium
proiciatur in

est lapis qui

ambulat

in noc;

turnis temporibus in vallem

Ciudenn

hcet
in-

Citheinn, et proiectus
gine

est
in

ohm

in

vora-

mare

vel in

voraginem,

Cereuus,

qui

est

medio pelagi

veniotur supcr ripam supradictae valhs.

ODaHKLQ
SIN.
:

2 metieritis Q, metietis C"

4
(J

solus] ipse

CDGLQ
ceretiauu

5 est aliud ... 23 cosmi post 219, 17

J5',

luch ecliach
7 quae] qui
'.)

ODGLQ CDGL
L
taedium

qui

K
niair //",

cereciauaum Q,
12 homo
etiara
si
f.]

ceretun D-,

ceretim

ceretum

OL

maur]

marc ODGQ, iuarc

et

L Q
si

illiusj

montis

CDGLQ
Q

homo om. Q
13 longitudo Q,

uenerit oni. L'

sepulcrum]

eum Q

et sep.

hreuis et om.

longitudine

15 atque] et

Q
se]

fuerit

Q
si

18 reperitur]
/Z-

iuueuitur

ODGLQ
flexerit

18/19 taediosusque homo]

IfK,

tediosus qui

20

erit]

erit

ODGLQ
hic. //

CDGLQ, taediosusque eum OL ad] iu Q

liomo

19 flexiones

DG

21 grahitur

22 quam] K, quamuis
his.

ODGLQ,

etiamsi //-,

abisset] habitasset
est]

CDGLQ
m.
e.

24 anle primum
iu

rubr. de mirahilibus

monie insule 0''L

priraum rairaculum

aliud

predicta

regioue
/)'

uidelicet

G
est

mare
ibi]

ODGL
ibi

25 secundum] aliud
est ibi
\i.

G
ibi

27 tertium]

aliud

miraculum
29 ipsum
polleerist

om.

uadum

u.

Q,

G, est

u.

ODL

28 ipsum

32

citheinii] /T'', cithein

H^, ciheinu K,

Q ciheuin DGQ,
spectare

Q
/.,

30 quartum] aliud
cindenn interprea
qui est in medio om.

est mir.

chenra 0, cheuin

proiectum

ODGL

olim] enim
')

G
Man.

33 cerenus Q, polkerist C-D^^L,

C'D'Q

pylagi LJ

c.

75 expomit

Zimmer p. 160 aeq.

ad inaulam Monam,

cuius

loco interjires

errore posuit

Menand,

id est

CVM ADDITAMENTIS

NENNII.

2lfl

JUSTORIA BRITTONrM.
quod vocatur Mene,
ripam supra dictae
dubio.
7(j
.'.

et

m. crastino

super

vallis

inventus est sinc

Est
lcin,

ibi

stagnum quod vocatur

circulis

IjUcIi-

quattuor

ambitur.

primo

circulo

gronna

stanni

ambitur, secundo
tertio cir-

circulo

gronna plumbi ambitur,

et in

culo gronna ferri ambitur, quarto circulo

gronna aeris ambitur,

10

eo stagno mul-

tae margaritae

inveniuntur, quas ponunt

suis.

reges

in

auribus

Est aliud stagnum qui

scere in lapides.
ligna et
15

facit ligna

dure-

homines autem fingunt

in stagno,

postquam formaverint, proiciunt et manet in eo usque ad caput

anni et in capite anni lapis reperitur: et

vocatur

Luch Echach.

CDGHKLQ
SIN.:
1

nianei C"/)'<?, menei

CD-G,
.i.

niaenei //

in

om.CDOLQ

'2

supra.

CDGL
/)',

sine d.

i.

est

Ci

4 anle

est

ibi itis.

rubr. de mirabilibus hybernie

CL

reele

4/6 luclein Q,

luchem

lycliem L, luchlem

CD^G
gronna
tnr om.

G gronna stagni (superscr.

staini) IJ,

gronna {superscr.
7 gr.
pl.

stanni Q, gronita (sicj stagni id est stain

id cst niuiu plunibi

CI>GL

anib.]

.i. stain) stanni A", gronna id est staini gronna inuini anibltur id est plunibi Q,

anibitur

CHGL

7 8 circulo gronna (grounua CL\\ gr. circ.

H^

8 anibl-

flK

9 staiuio

(,'

multae marg.] marg. nmltae

lap.]

CD-GL,
Q

marg.

CWQ
anni] agni 6"

10 quas] que

CDOL

quodC^AV 12/13 durescere iu 13 autem om. Q Rndnnt CI^Q, Rgnnt D12 qui]
07)1.

HK,

arescere in lap. Q,
l(j

arescere In lap. durescere t'Z)G/y

15 stagnum

17 et uocjitur

C^DGQ

lucb echac

CDGLQ

fiuit

amen

suhscr.

H, cxpliclnnt

niirabilla

(sefiiiuntnr

qnae dedlinus

p. 113) snbscr. Q, .mbscr. brevis erasa D, nulla

Adieci mirabilia nescio quae Iliberuica supra relatis similia ad

redacta, ut leguntur in codice Parisini
1
1

carminis formani

lOS (supra p. 120) historiae Brittonum subiuncta.

Incipit de signis et prodigiis et de quibusdara

Hyberniae admirandis.

Plurima mira malum signantia signa futurum sive bonum dederat clemens deus arbiter orbis,
ut terreret eos, quos
illa

videre volebat.

omnia pene loca, in quibus haec iam facta fuere, tempora cuncta simul brevitas intacta reliquit.
tres simul in caelo visi sunt currere soles.

terribilem

quedam

tellus effuderat

ignem.
in

maxima
10

pars noctis fulgebat luce diei.

eccc lapis cecidit de caelo

magnus

amne.

circulus et solem circundedit aureus altum.

agnus

in

Egvpto mirc

fuit

ore locutus.

bos loquitur

Rome

stimulanti voce prophetao:

copia farris erit vobis hominesquc peribunt.

28*

220

HISTORIA BRITTONVM
spicas turba hominiim iam vidit in arbore natas.
15

panibus

incisis sanguis

coram

convivis, quos

quoque fluxit abunde signum terruit illud.

bos peperit

dudum

multis cernentibus agnum.

armatas multis acies equitesque diebus

aere pugnantes crudeliter arma movere
20

ante quidem cives viderunt tempora

belli.

natus equa fuerat totus

homo tempore

nostro

atque homine, hinnitum faciens quoque moris equini,

tam eomedens faenum quam panem

natus erat duplex
25

et caetera edebat.

homo

vivens tempore longo

quadrimanus, bipes atque biceps et pectore bino

atque duas animas

unum ventremque

gerebat.

30

quorundam pars posterior nova verba sonabat tunc mirabiliter cantans modulamina quaedam. vox avis audita est dicentis talia verba: mane novo surgens dominum hiudabo potentem.
per omnia dictis nunc quoque describam patriae miracuhi nostrae nomine quae proprio vocitatur Hibernia cunctis.
his ita prodigiis signisque

De
35

rebus Hibernie admirandis.

Finibus in nostris famosa ost insula parva,
(luae satis

vel putridos tabo

illic

exanimes corruptos impedit esse carnem sic efficit omnem.

capilli.

cemit avum quisquam retinere figuram,

ibi

cuius

crescunt imgues simul atquo

terraque nostra tenet stagnum quod continet istam

41)

vim, qua ligna solent lapides

post

mox

esse sub undis

tamen annorum ceu dicunt tempora septem.

Est aliud stagnum, cui fons quoque mirus adheret,

quinque pedum spatio tantum qui distat ab

sive igitur crescat
45

illo.

de largis ymbribus

ilhid

seu nimio fervore magis decrescat, linbebit

quinque

pedum spatium semper

distantia tantum.

Cernitur a multis alius fons more probatus

qui faeit ut dicunt canos

mox

esse capillos.

Fons
50

alius si tactus erit aut visus

ab

ullo,

cfficit

ingentes pluvias, quas fundere caelum

si

non

cessat,
est,
si

non oblatio sacra

repellat.

Fons

verum, cernentis tempora signans:

nam

salit

eructans

cum

signans tempora longa,

at silet attestans
56

cernentem

mox

morituruni.

Fons est dulcis aquae constans in vertice montis mnre maris retinens accessum sive recessum.
Dicunt esse duos fontes contraria agentes:
alter

namque nec

est potatus, perpetrat altcr.

CVM ADDITAMRNTIS NENNII.

noii aufort; vitain:
r,o

221

neuter cognoscitur

ullo.

tangcro non audent iccirco utrumque periti

Proximus esso mari modicus quoque fertur acervus. iam lapidum quidam mirabilo quique ministrat
non magis apparcns
tiiictu

retrahento marino
littora replet

vel rctrorsuin

quam
fir.

quando mare oecultante mari illic, quae magis

solito cursu,

alta videntur.

Est aliquid saxuin mirabile: namque ropente

si

fuerat virga percussum, suscitat ymbres:

iiico

tempestas oritur sequiturque caligo.

proprium nomen

at ea temoria
70

sedem rex quisque tenebat, Scottorum fuerant ubi tres res maxime mire
lapis atque

non

puer parvus namque sepulchrum,

rege sonabat.

nam

lapis ut fortur calcatus

75

iam rugions prolem genuit septemnis et ille parvulus aclectus nominatur ab omnibus eque quinque pedum spatio brevior non addidit unquam, quem numerum fuerat qui non maioro minutus.
Illa

nimis miranda quidam piscina, leprosos

facit intrautes omnes se illicque lavantes. tamen haoe eadem non noxia parte soquente,

quae
est
80

quae

solito

cursu petit ac

sic intrat in

ipsam.

tamen partem distantia parva esse peduni spatio binorum peno videtur.
inter utranque

Continet haec hominis cuiusdam terra sepulchrum

femineas turbas
8.')

fallentis

more doloso:
violavit earuin.

ille

etenim

numerum ingontem
folici

fine

tamen fuerat

crimana deflens.
si

ergo

modo miro

mulier

viderit ilkid,

podere vel ridere solet eernendo sepulchrum, tormine (sic) iam resonat quod, si non rideat

ilhi

De
90

infantibus sanctum Patricium invocantibus.

Ex

utero matris

quondam

sunt ista locuti

infantes: nos sancte veni Patrici

bene salva

De

S.

[K]ie[nan]

(?)

quodam

Sanctus in hac patria quidam vir nomine Kienan

permanet incorruptus, habens nunc integra meubra, mortuus ante tamen quingentos circiter annos eiusdemque loci defuncti quique putrescunt.
hominibus qui se vertunt
in lupos

De

Sunt homines quidam Scottorum gentis habentes

miram naturam maiorum ab

quam

cito,

origine ductam: quando vohint, ipsos se vertere possunt

1

more

nequiter in formas lacerantum dente luporum,

100

unde videntur oves occidere sepe gementes.

sed

cum clamor

eos

hominum seu

cursus eoruni

222

HISTORIA BRITTONVM CVM ADDITAMENTIS NENNII.

fustibus aut armis terret, fugiendo recurrunt.

cum tamen haec

105

faciunt, sua corpora vera relinquunt.

illa

atque suis mandant, ne quisquam moverit

si si

sic

eveniant, nec ad

illa

redire ualebunt.
si

quid eos ledat, penetrent

vulnera queque,

vere in corporibus semper cernuntur eorum.

sic

caro eruda herens in veri corporis ore

cernitur a sociis,

quod nos miramus

et

omnes.

De homine
110

decollato capite per

VII annos vivente

Decollatus erat quidam languore doloris:

postea septenos fertur vixisse per annos:

gutture nanque miser poscebat aperto alimentum.

De

muliere

cum corpore a demonibus

res mira solet

rapta
addi.

Haec
vir
115

numeros celebrantibus
vidit.

bonus et verax aliquid mirabile

quodam nanque

die volucres iu flumine eernens

proitiens lapidem percussit vuhiere eignum,

prendere quam cupiens tunc protinus

sed properante viro mire est
ibi

ille

cucurrit.
visa,
ilhi.

femina

quam
iw

stupido visu aspiciens haec querit ab

fuit,

unde

quid

ei accidit

aut quo tempore venit.

ei,

haec: infirma

fui,

inquit

et tunc

proxima morti

atque putata meis sum, quod defuncta videbar.

125

demonibus sed rapta fui cum carne repente. hanc vix credibilem reni tunc audivit ab illa, quam secum ducens saeiavit veste ciboque,
tradidit atque suis credentibus esse sepultam,

qui

quod erat factum vix credere iam potuerunt.

De

navi que visa est in aere

Rex
130

fuit in

theatro Scottorum tcmpore

variis,

quodam

turbis

cum

cum

militibus ordine pulchris.

ecce repente videut dceurrerc in aere navim,

de qua post piscem tunc unus iecerat hastam,

quae

ruit in terram,

quam

natans

ille

retraxit

ista quis nuditurus

(reliqiin

pasina vacal)

BEDAE
CHRONICA MAIORA
AD
A.

DCCXXV.

EIVSDEM

CHRONICA MINORA
AD
A. DCCIII.

ACCEDVNT
I.

INTERPOLATIONES COD. PARISINI NVPER EMPT.

N.

MDCXV.

n.

INTERPOLATIONES COD. MONACENSIS CCXLVI A DIOCLETIANO AD ARCADIVM.

III.

IV.

AVCTARIA QVAEDAM CHRONICORVM BEDANORVM MAIORVM. CONTINVATIO CHRONICORVM BEDANORVM MINORVM CAROLINGICA PRIMA.

V.

GENERATIONVM REGNORVMQVE LATERCVLVS BEDANVS CVM

CONTINVATIONE CAROLINGICA ALTERA.

CHRONIC*

111.

29

LIBRI ADHIBITI
IN CHRONICIS MAIORIBVS:
Pleue
(scilicet

ad chronica, inde a
inf. saec.

c.

594

soli

FEO)

excussi sunt libri hi:

= Mediolanensis Ambrosianus D 30 F Berolinensis Phillippsiauus 1831 S = Sangallensis 251 saec. IX.

Specimen datur ex
bis,

IX.

M=
Ji

Parisinus nuper empt. 1615 saec. IX.

saec. IX.

= =

Vaticanus Ottoboniauus 67 saeo. X.

Parisinus 13403 saec. IX.

ubi

niliil

adnotatuni est ad
22

c.

468

476

et c.

582593:

Berolinensis Phillippsianus 1832 saec. IX.

;

=
= =

Mediolauensis Ambrosianus
c.

12 sup.

saec.

IX

(ad

Berolinensis Phillippsianus 1869 saec. DC.

Berolineusis Phillippsianus 1895 saec. IX. 23 24
I

:
:

468593 omissis locis scriptis notis Monzensis saec. IXiX (ad c. 509-.i24
Monacensis 246 saec. IX. O.xoniensis Bodleianus F
3.

Tironianis).
et c.

571 593).

4
5

Capensis 3 saoc. X.
Einsidlensis 178 saec. IX/X (inde a lustiniauo
c. .'il5).

:
:

25

=
=

14 saec.

XH.
scr. eccl.

6
7 8

Florentinus Laur. 22 ilextr. 12 saec. Florentiuus Laur. 66, 19 saec. XH^.

Xin.

26

Oxonionsis Bodleiauus Canonicianus

96 saoc.

XV.

27 =: Oxoniensis collegii Magdalenei n. 183 saec.

XV.

9 10
11

Florentinus Laur. 67, 11 saec. XV. Florentinus Laur. Faes. 108 saec. XV. Florentinus Eiccardianus 410 saec. XV,
Caroloruhensis
Cassellanus

28
29

CCXXXIX
2 saec. IX.

saec.

X.

12
13 14
15

fol.

Coloniensis 103 saec. IX.

= Oxoniensis collegii Mertoniani 88 saec. XII. = Parisinus 4860 sacc. X. 30 = Parisinus 7296 saec. IX. 31 = Parisinus 13013 saec. IX. 32 = Vaticanus 3862 saec. IX. 468. 469 33 = Vaticanus Palatinus 927 saec. XII (ad
n.
c.

deficieiiti-

Leidonsis Scaligerauus 28 saec. IX.

16
17

Londiniensis regius 12 Londiniensis regius 12

LoudiJiiensis regius 13

D IV

saec.

Xil

(;ul

c.

582593).
34
c.

470476, item per margine indicautur).

bus
c.

c.

582593 ad eos

locos qui in

F II saec. XU (ut n. 15). A XI saec. XII (ut n. 15).

B
6 saec.

18

Londiniensis Cottonianus Vesp.

593).

iX
c.

(ad

468

19

Londiniensis Harleianus 3091 saec.

Alediolanensis Ambrosianus

(ad
c.

468593).
468

= Vaticanus reginae 123 saec. XI. = Vatic:uius regiuae 755 saec. X. 36 = Vaticanus XJrbinas 102 saec. XV. 37 = Vaticanus Urbinas 382 saec. XV. 515 38 = Sangallensis 248 saec. IX (a
35
c.

ad

c. 543, 3, ubi deficit

20
21

Londiniensis add. 19906 saec. Xr\' (ad

468476).
c.

in una7ii).

187 inf. saec. XII (a

39

ad

c.

516,1, ubi deficit in misnus).

40
41

= Sangallensis 250 saec. IX (inde a 515). = Taurinensis saec. VniilX (ad 468524 et 582-593). = Vindobonensis 13707 saec. XV (ad 582593).
c.
c. c.

Cursivis expressa sumpta suut ex auctoribus in margine adscriptis.

IN CHRONICIS MINORIBVS: E = F=
Einsidlensis 167 saec.

IX (nou

attuli nisi selecta).

M=
P

Berolinensis Phillippsianus 1831 saec. IX.

H=

Parisinus 4860 saec. X. Vaticanus Palatinus 1448 saec. X.

Sangallensis 251 saec. IX.

Ad
1

c.

255

263.

277

281

adhibiti sunt praeterea libri hi:

saec. XI.
7

= Florcntinus Laurontianus Ashbimih. 1554 3 = Coloniensis 103 saoo. IX. 3 = Parisinus nuper empt. n. 1615 saec. IX. 4 = Mediolauensis Arabrosianus D 48 5 = Vaticanus Ottobonianus 6 saec. X.
inf.

Vaticanus reginao 123 saec. XI.

= 9 = 10 = 11 =
8

Vaticanus regiuae 755 saec. X. Vaticanus reginae 1260. Vaticanus roginae 1405.
Sangallensis 250 saec. XI.

Vaticanus Palatiuus 973.

Cursivis e.xpressa sumpta suut ex chronicis miuoribus Isidori.

Beda (sic enim magis nomen epichorium hominis ex Noithumbria oriundi scribendum est quam Baeda) ^) vitae suae notitiam scriptorumque indicem subiecit historiae
ecclesiasticao Anglonini,
(h-

unde potiora
Brittaniarum

hic
ct

quoque exhibere

iuvabit.

liacc,

auctor cx

ait,

historia

rcclrsiastica

nnfignortim vel ex tradifione

maximc gcntis Anglorum, prouf maiorum vcl ex mea ipse cognifione scire
Chrisfi
rt

vcl

lifteris

potui, domino

adinvante digrssi Bcda famidus

Pefri
ct

xiresbiitcr

monastcrii heatorum
ct

opostolorum

Paidi

quod

cst

ad Viuraemuda (Wearmouth prope Durham)

Ingyruum

(Jarrow com. Durham), qui natiis in territorio eiusdcm monastcrii cum csscm annorum septem, cura propinqtiorum datus sum educandus revercntissimo ahhafi Benedicto ac
deinde Ceolfrido, cuncftimquc ex co fcmpus vitae in ciusdcm monasterii hahitationc j}cragcns

omnem mrditandis
habui.
fus,

scripfuris

opcram dcdi atque

infer obscrvantiam discipilinae rcgularis ef

cofidianam cantandi in ecclcsia curam sempcr aut disccre aut doccre auf scribere dtdce

nono dccimo aufem vifae mcac anno diaconatum'^), triccsimo gradum presbi/teraufrumquc pcr ministcrium revcrcntissimi episcopii lohannis iubente Ceolfrido abbate suscepi. cx quo tempore accepfi presbyferafus usque ad annum aetafis nieae L VIIII hacc hrcvifrr adnotarc .... curavi. recenset deinde opera, in his cum historiam ecclesiasficam- nostrae insidac ac gentis in lihris V tum de nattira rerum et de femporihiis lihros iam cum historiae ecclesiasticae Beda singtdos, itcm de tempwibus librum I maiorem. finem imposuerit a. 73 1 ') neque verisimile sit inter opus ipsum finitum et epilogum minus conillum adscriptum longius intervallum intercessisse Beda natus est a. 673. ex epistula, qua mortem eius enarrat discipuhis Cuthbertus, cum stat de anno obitus. efficiatur eum obiisse vespera ante ascensionis diem feria quarta, ipsum diem epistulae
.
.

scilicet in antiquissimo et omnium primario Sangallensi IX ad verba usque ad diem ascrnsionis dominicae vitam duccbat adiectum n. 254 saec. contra recentiores. certe ti-es Cantabrigienses est id esf VII id. Maias (= Mai. 9). III. IV p. 40) pro eo die substituunt VII k. lun. (Mayor et LVmby Bedae hist. occl.

eius

codices enuntiant diverse.

1.

Cuthbertum neutrum posuisse verisimile est non solum quoniam libri variant, sed etiam propter eam causam, quod dieni nullum adnotare potuit nisi obitus ipsius eumque vix ita perscripsisset, ut sic ut legitur ad diem ascensionis referri debeat, cum Beda obierit praecedenti. quod si dies adiectus est interpolando, utrumque admitti potest, et diem ascensionis adiectum esse adsumpto menologio (eo enim verba ducunt
(Mai. 26).
ipsuni
')

Baeda

appellatur in codice ipsi feie aequali Cautabrigiensi liistoriae ecclesiasticae et

alil)i,

Beda

iu

non pervenit. Henricus Zimmer a me rogatus in epli. nostra {neues Arcliiv 16 a. 1891 p. .^99) ostendit nominis apud Nortlmmbriae indigenas non rari vetustideclinatur plerumque ad nrem formam fuissc Baeda, rcoeptam oo tempore quo bistoria seripta est Bida.
plerisque; sed codicum auctoritas ad eiusmodi differentias

primam, sed ut Attila, Totila,

rcperitur etiam
finii

(iattila,
,

Tzitla

passim fiectuntur

iu

ani vel anis

(cf.

C.

I.

L.

V
I

p.

120;)), ita

genetivus Bedani

ut epistulae Cutbl)ertl
') ^)

de obitu eius subscriptum est in cod. Sangallensi:

Brit.
p.

de obitu Bedani preshyteri.

a.

Hinc peudens Florentius Wigorniensis (mon.

5,

539) Bedae
.
.

diacouatum adnotavit ad
dmninicne
. . .

693.

23

fin.

hic est in jtraesentiarum unicersae status Brittaniae

incarnationis anno septingentesimo tricesimo primo.

29

226
et
sic

BEDAE

locum accepit Florentius Wigornensis auctor saec. XI ') et diem obitus verum utrura praeferendum sit, incertum est, sed tamen dies insertum esse loco non suo. scilicet quae apud Bedam historiae ecclesiasticae subMai. 26 suspicioni obnoxius. iuncta sunt fortasse ab ipso auctore ad arclietypum adscripta cum finiant in a. 734, pronum fuit conicere auctorem obiisse anno proximo itaque ascensionem, cuius meminit Cuthbertus, esse anni 735, quo incidit vere in diem Mai. 26. contra dies Mai. 9 ad
ascensionem non pertinet, cum inter a. 720 et 7'.)9 nulhis inveniatur, qui eo die ascensionem habeat; itaque interpolationis certe suspicio in eum non cadit neque quicquam obstat, quoniinus sit dies obitus verus adiectus ab homine aequali et rerum perito ad
narrationem Outlibertianam.
obierit necesse est a.

quod

si

Beda

expiravit in

vigiUa ascensionis die Mai.

^).

9,

742, qui solus per haec tempora ascensionem habet Mai. 10

Librum de
anno quinto
a.

temporibus

minorem Beda
de vita sua

edidit,

ut

ait

et ahbi (c. 14) et in fine,

Tiberii

Apsimari
in notitia

indictione prinia

(quae

incipit

Sept.

a.

702), id est

703

')

itaque

cum
,

inde a presbyteratu eum se hbrum primum eum edidisse tantummodo extremam (c. 1622), qua continentur chronica brevissima. De femporibus librum uniim maiorem (sic in indice operum historiae ecclesiasticae subiuncto auctor eum recenset) Beda pubhcavit, ut ait in praefatione, querentibus fratri-

operam dedisse nactum esse anno vitae tricesimo, natus sit a. 673, hunc integrum nos non repetivimus, sed partem probabile est.
significet se hbris scribendis

bus quibusdam de nimia brevitate tractatus editi a. 703, cuius propfer rationem paschae potius videbatur usus indigere, suadebant mihi latius aliqtia de temporum statu, cursu quibus concitus parens perspectis venerabiUum pafrum scripfis proac fme disserere.
fecit id a. 725, scilicet Theodosio III adscribens Uxiorem de temporibus librum edidi. annum unum, nimirum 716, Leoni Isauro, qui eo exeunte ilh successit, annos novem 717 725. convenit quod c. 52 in i)raesenfi ocfava indicfione numerat annum domini DCCXXV (cf. c. 54. 58). integrum ne hunc quidem librum admisimus, sed sola recepimus chronica maiora cum us quae pius auctor addit de aetatibus futuris (c. 66 71

sive

apud nos

c.

615).
illis.

Chronica Bedae minora re ipsa non tam ipsius sunt quam chronica minora Isidoriana a Beda hic illic aucta et mutata, unde nos in editione cursivis expressimus
quidquid retinuit ex Isidorianis
rabimus.
in

maioribus quos auctores adhibuerit, iam enume-

sane ut mittamus rehqua eius opera, in ipso libro de temporibus mainre multo plures adsumpsit, Phnii historiam naturalem, 8ohni collectanea, Macrobii saturuaha, deni-

que patrum volumina complura.

')

sed nobis
. . .

in

hoc chronicorum recensu cum parte

libri

Mon.

Brit.

hist.

1, .'>42:

a.

DCCXXXIV
liist.
.
.

Beda

sanctissimus secundum Anglicas chronicas (in-

tellegit Saxoiiica scripta saec.

IX

nion.

Brit. I p.

328) anno praesenti, secundum vero sunm dlscipulum

Cuthhertuni, qui eius ohitum descripslt

kal. Tun. (Mai. 2.5) circa

.,

anno

sequenti ante ascensionem

domlnicam

IV

feria, id est

VIII

lioram

spirilum efflamt.
a.

e contrario auctor saec.

IX qui

scripsit gesta aljbatuni

Kontanellensiuni (SS. 2,281) adnotans ad

yente sua, id est
caelestia

731: venerahilis preshyter Beda liisturlam

In

eccleslasticaiii,
et

quain de

Anglorum, comjiosuerat, usque

*)

hunc annuiii mlrahUi opere perdnxit

usus exemplari supra laudatis
siniili

nun multo post nd

regna perrexit VII hal. lunil

Cutlilierti

iutellexit obitns dieui

parum caute. dammodo in duas

\d ijuchI

legitiu-

cum Bedae obitum passim raemorent, disceduut quofamilias, quarum altera ad a. 731 (raro ad a. 730) adscribit: Beda preshyler Anglorum ohiit, quam viri in antiquissimis MosoIIauis (SS. 10,49!')) siuiiliterque in .aliis compluribus, altera
Aunales extra Britanniam
scripti
,

docti

bodie

couseutiunt redire
a.

ad anuales deperditos Hersreldenses

l;!0.

s.aeculi

noui

e.andem

lere

adnot.ationem
(SS. 13,88)

babet plerumque ad
vel 7.3B (SS.
liuit
.3,

735

(SS. 2,237. 3,34. 116*.

13,719. 20,782), rarius ad viciuos

7,34

34.

V)3. 5, 1) vel 737 (SS. 3, 117).

prior indicatio sine dubio inde eflecta est,

quod eo anno
ei

liistoria

ecclesiastica

novitque fortasse

is

qni

primus

eam

in

annales

rettulit

Bedae aequalis

operi

auctorem non diu supervixisse.

p.

alteram probabiliter Ilerm. Lorenz {Jahrhlicher von Hersfeld Lipsiae 188r) 84) eo revocavit, quo nos revocavimus interpolatorum librornni Cutbbertianorum diem obitus itemque annum
a. p.

obitus in cbronica Saxonica rolatum, scilicet ad adnotationes bistoriae eoclosiasticae adiectas fniientes iu itaque neutra testium familia

734.

ad

armum

obitus determinanduni

qnicquam

confert.

^)

Numerus

Cbr.

709, qui ponitiir

c.

173, niinus fidus est venitque opinor a librario auctoris aequali.

CHRONICA.
sola
res
est,

227
qui

quamquam non actam rem

aget,

eruditus Britannus

quid habuerit

saeculo octavo incipiente latius exploraverit.

1.

Inter auctores, quos in chronicis his

Beda
c.

compilavit, Eusebiana
Frclieriani

prinunn
et
in

locum obtincnt.
solis

eorum codicem usurpavit similem

Hieronymiana et Amandiani

Middlehiliensis
iis

(i^.4ilf Schoenii),

cum

adsit

393 adnotatio de iobeleo

LXXXY

libris

reperta.

ceterum ad

crisin

Hieronymianorum cnm suppetant subsidia

(c.

vctustiora et uberiora,
2.

Bedana

recte praetermittentur.

Prosperi chronica
c.

Beda
Prosp.

adhibuit integra
c.

346
inde

Prosp.
ultra

974:
431

c.

441
c.

Prosp.

c.

7.57;

c.

410 ==
ecclesifieri

1129),
c.

sed
1307)
c.

quae
vel

excerpsit,
eius
a.

non

a.

(Beda
1.
I

4S2

perveniunt

Prosper

adsuiupta

historia

astica,

ubi

c.

10

respicit

ad

Prosperi

1336,

non
a.

ultra

439.

itaque

potest, ut Prosperi recensio a

Beda compihita

finierit in

445,

quamquam cum pauca

omnino ex Prospero Beda sumpserit,

nihil obstat,

quominus exemplar adhibuorit per55 vidimus,

a principio ad

ductum ad
3.

a.

455.

Marcellini
a.

chronica

Beda
a.

adhibuit,

ut

vol. 2

p.

finom, id est ab
4.

379 ad

534.
in

Isidori chronica

minora postquam

librum de temporibus conscriptum

a.

a.

703

725 edito Isidoriana maiora adhibuit ad finem usque, cum excerpta perveniant ad lustinum minorem (Beda c. 522 = Isiintegra ferc transtubt, in

Beda

maiore opere

dorus

c.

402)

auctarium

a.

624

(vol. 2 p.

489)
c.

Beda non

videtur habuisse.
1

5.

Marius Aventicensis

adhibitus

est

512. 527;

erravi vol.

p.

752 haec refe-

rens ad cyclos Dionysianos.

6. Cyclorum memorans, affine
cis
c.

Dionysianorum
igitur
iis,

exemplar
vol.
1

liabuisse
p. 751

de quibus

se subinde annos egimus, Beda innuit

Diocletiani
in

chroni-

518:

Bionysius, inquiens, paschales

scrihif.

circulos

incipiens

ab anno dominicae

incamationis
rat.
c.

DXXXII,
annum

qui est annus Dioclctiani

CCXLVIIII,
adnotat

confirmatque de temp.
Coloniensis
103

47.

ad eiusmodi laterculum
ut

cum

hic
in

illic

reperiantur adscriptae' adnotationes

liber

liistoricae,
(vol.
1

ingressus

Theoderici

Italiam

ex eiusmodi opinor excmphxri Beda c. 469 traxit. diem quo Roma capta est ab Alarico positum in excerptis Sangallensibus (vol. p. 300) chronicorum Italicorum, a quibus videntur pendere Theoplianes ad a. 5093 et Prosperi epitome Vaticana (vol.
p. 751),
1
I

p. 491).

ipsis

cln'onicis Italicis

hoc

loco- se continuisset.
iis

in

Beda nequaquam usus

ita

Fastos consulares
chronicis

cum ea nactus non in unico quamquam Beda habuit certe Victoriaest,

nos et Prosperianos,

tantum usus
ubi

est,

ut

c.

483

Gildae

vei"ba

de

Agitio ter consule ad consulatum tertium Aetii

explicatius in historia ecclesiastica
dicitur et
tertio
1,

15,

annumque XXIII Theodosii II referret. eundem illum Gildae locum adhibuit, Aetius
quod venit ex fastis, ad a. 454.
et praeterea vir in-

ciim

Symmacho

consul, id

lustris rjui ct patricius adhibito opinor Marcellino

7.

ad tempus,

nam Beda
dat.

multa sumpsit Bcda ab exordio fere (c. 310 pontif. 7) quod non hituit Duchesnium (vol. p. CCXXII); scribens pontifico Grcgorio II etiam (juae dc eo in libro [)ontificali narrantur
libro
pontificali
([uo

Ex

volumen

absolvit, id

expilavit,

evenitque

adeo

ut

in

ipso

extremo

loco

indo

exccrpto

c.

589, 4

crrore legens discendercnt pro distcnderent auctoritatem scriptam

certo testimonio pro-

unde

intellegitur vitas cas

ita

continuatas esse

ut ne obitus

quidem singulorum
plena recen-

pontificum expectaretur, sed vivis ctiamtum ipsis memorabilia publicarentur.

sione eaque ipsa,

quam nos habemus, Bedam usum

(c.

csse complures loci probant habentes

quae absunt ab epitomatis

c.

339

pont. 15;

c.

475

pont. 44;

c.

485

pont. 46:

507

= pont.

53).

recensionem adhibuit non ductam a Lucensi

libro finiente in

Con-

stantino (f 715) itaque

Bedae

fere aequali, sed

alteram teste loco

quem

subscripsi

228
pontif. 39, 1

BEDAE
pontif. 39, 1

secundum Lucenseni
feeit

secimdum plerosque
fecit

Brda
una
catafecit

<:

442:
tlie-

basilicas

duas: una

basilicas

duas

basilicam iuxta

beato Laurontio iuxta theatr'um et alia via Ardiatina,

cata-

iuxta tiieatrum sancto Laurentio

et
alia

et

in

atrum sancto Laurentio et aliam in catacumbas, ubi

iacuerunt

ubi

requiescit

et

in

cumbas, ubi iacuerunt corpora sanctorum apostolorum

Petri et Pauli.

cumbas, ubi iacuerunt corpora sanctovum apostolorum

Petri et Pauli.

corpora

sancta

apostolorum Petri et Pauli.

Ceterum cum Beda vir doctissimus quae ox vitis pontificum oxcerpsit scriptis incompte et barbare plerumque non ad verbum reddiderit, ut Orosiana aliaque, sed ea retractarit,
crisis

Bedae

vitarum illarum Bedanis excerptis raro adiuvatur. Honorii nomen propter locum pontif. 81 restituendum est: sed potest Beda id adsumpsisse e. 559, 8 fortasse

item ex vita ea quae sequitur.

hoc

notabile,

quod

regis

Langobardorum

Ariperti

nomen inventum ita in libro pontificali Beda bis c. 575. 585 scilicet formam Langobardam mutans in Anglosaxonicam.
8.

aliter formavit Hereherectus,

Eutropii breviarium.
Orosii historiae.

9.
10. 11.

Gildae de excidio Britanniae hbellus (supra

p. 21).

Historiam Britannicam
115.

forma

scilicot antiquiore

itom a

Beda usurpatam

esse

supra

p.
12.
13.

132 vidimus.
et

Hieronymi

Gennadii

libri

de

viris illustribus.

alia

multa

Accedunt ad chronica historiasque vitarumque corpora data opera expilata qualia eo tempore in nionasteriis recte opora argumenti ecclesiastici
,

instructis

servabantur,

obiter

citata,
(c.

scilicet

praeter

scripturas

sacras
(c.

losephi
libri

opera
contra

omnia Latine reddita, antiquitates

79

cet.),

bellum ludaicum
a

264),

Apionem
libri

(c.

47);

Eusebii

historia

ecclesiastica
(c. 17),

Rufino

versa:
in

scripta supra citata quaestiones in

Genesim

commentarius
de

Hieronymi praeter Danielem (c. 15(1 cet.),

dei
(c. (c.

adversus

lovinianum

(c.

303);

Augustini

libri

civitate

15 cet.)

et

ut

videtur contra

Faustum
(c.

(c.

20);

Arnobii iunioris expositio psalmorum

(c.

26); Gregorii

magni
(e.

dialogi

510cet.) et moralia
vita

526).

accedunt minora Paulini vita Ambrosii

458),

Possidii

Augustini

(c.

480), vita
(c.

Germani Autissiodorensis
537. 539
ita

(c.

491),

vita

Anastasii

Persae ab ipso Beda recensita

cum

adn.),

relatio

Luciani

de

Stephani protomartyris
carentia auctoritatc

reliquiis inventis (c. 470).

admodum pauca
:

mortuum dam Gclsum Epicurum philosoplnim, qui contra nos

esse annos

quae adhuc extet, qualis est indicatio c. natum XCVIII. item quae habet c. 368
ut
hrevifcr

apud Bedam 307 lohannem apostolum

restant

Origcncs advcrsus qnennt Hieronimus

ui

libros conscripscrat, octo voluminifuit,

hus respondit: qui,

dicam, tantum scribendi sedulus

legisse

quodam
epistula
in

loco

milia lihrorum eius se

meminerit,
et

iis

quae legimus

Hieronymi
liomilias)

ad Pammachium (84 Vall.): mille

locntus
cst:

eo

amplius tractatus
proficisci
iteni

(scilicet

ecclesia

cdidif

innnmerahiJes praetcrea commenfarios, quos ipsc app<ilJat

ipsa, videnturque
vir.
ill.

x6f.iovg:,

similia

quidom sunt, sed non

citat

ex epistula ad PauEufinus apol.

2, 20.

lam ea, quam Hieronymus ipse eiusdem epistulao latoa^iaimuiiov

64

et

citat

quibusdam honiiliarum Origenianarum in genesim praepositus index operum tam Varronis quam Origenis, ita comparatus, ut quae hoc loco Beda habet commode cum eo coniungantur.
est,
ni fallor, codicibus

Auctores qui de paschate scripserunt Beda adhibuit complures, nequo tamen cum in chronicis haoc disputatio contineatur, ad paschales autcm quaestiones ex Beduo scriptis aliii muit:i porfiiioant. linl)uit Anatolium suliditicium,
14.

de

iis

nobis disputandum ost,

CHRONICA.
Cyrilli

229

prologo (unde sumere potuit adnotatiouem de paschali Theophili

quae dicuntur osse, Paschasini et Proterii epistulas, Victorii Aquitani cyclos cum c. 456), denique per

solum
vol.
1

Bedam notum
p. t)69
15.

librum Victoris Capuani

contra Victorium

Aquitanum, de quo
saepius adhibita
a.

dixi

hunc edens.
ecclesiastica

Acta quoque
a.

auctori

patuerunt.
a.

conciliorum
530), Laterani

sunt

Caichedonensis

451
(c.

(c.

415),
1

Romani
denique

595

(c.

649

(c.

543),

oecumenicorum omnium
epistulas pontificum

56

).

teste

praefatione

ecclesiasticae

historiae

Nothelmus Britannus
chronicis usus est

Romanorum ad I5ritanniam pertinentes adservatas in scrinio urbano Romae morans in Bedae usuni exscripsit, quibus etiam in sed cum ipsas inseruerit historiae suae, his excerptis non c. 532. 54
1
;

opus

est.

16.

Extremae

aetatis

res

missis

gestis

pontificum,

quae ad ipsum operis

ter-

minum

ei

vidimus praesto fuisse, apud

illae

Bedam memorantur

aliae Constantinnpolitanae,

paucae et exiles omnes incipiunt, ubi mittimus uuda principum a. 705 (c. 576), ubi quae narrat Beda de lustiniani II tamquam epitome sunt Graecorum Theophanis ad a. 6198 et in imperium restitutione pauca quoque Constantinopolitana quae sequuntur pariter speciem prae se ferunt nec defuisse broviarii actorum Constantinopolitauorum ex Oriente in Britanniam adlati.
aliae Britannicae.

vocabula cum annis regni, ab

,

sua aetate
5, 8.

clericos

in

Britannia

20, 23) testis est.

Graecam linguam
recensitis.

callentes

ipse

Beda

(h.

eccl. 4, 2.

Ex

Britannicis

sumpta sunt ex auctoribus supra tam in chronicis c. 489 quani iii

Marciano (450457)
J,

historia

quae ad tempora antiquiora spectant omnia adventum Saxonum in Britanniam cum ecclesiastica 1, 15 (cf. c. 16. 23) collocet sub
hist.

et Valentiniano
ait

(1455), annum nou determiuans (nam quod

23 adventum

eum

evenisse anno circiter

CL

ante Mauricii

XIV

sive a. 597, inde

id

non recte

colligitur

annum ab eo

intellegi 447), quaeritur sane,

quomodo

ex Gilda,

quem

in

ipsa re

narranda presse

sequitur, colligere potuerit.

sed crediderim

Bedam

inde epocham determinasse, quod Aetii ter consuhs adversus Saxones in^ auxilium vocati apud Gildam mentionem reperit, eum auteni in libris vidit tertium consulatum
gessisse a. 446, o
obiisse a. 454.
alia inde

chronica Gallica quominus hoc loco adhibuerit, obstat

non solum quod

illa re

excerpta nulla apud

1

eum

reperiimtur, sed multo magis,

quod

diftevunt,

narrantia (vol.
II

p.

660) Britanniam in dicionem

Saxonum redactam

esse

anno Theodosii
a

inde

conversione

Edilberecti

decimo nono. Britannica recentiora, scilicet quae narrantur imperante Mauricio (c. 531), omnia fere redeunt in

Anglorum, narrata plenius et ita, ut Beda plerumque non ea exscripserit, sed auctores antea quamquam chronica sua adhibuit, adhibitos resumpscrit. itaque sufficere visum est in hac chronicorum recensione remittere ad eas historiae ecclesiasticae partes, quae nostris respondent.
auctoris nostri historia ecclesiastica gentis

Omnes

fere qui

medio aevo

historiae

universali scribendae

operam dederunt, aut

iis

adhibuerunt Bedae chronica maiora aut adeo pro fundamento operis Paulus diaconus historiam Eutropii Romanam augens et continuans

usi sunt, ut
a.

c.

770 (loh.

Droysen iu praefatione p. XLV) condensque deinde historiam Langobardorum (crrore enim N. Arcli. 5, 79 de Beda a Paulo adhibita dubitavi); Ado Vicnnensis mortuus a. 874 (MG. 2, 315 seq.): Regino Prumicnsis mortuus a. 9J5 (MG. I, 537 seq.); Herimannus Augiensis mortuus a. 1054 (MG. 5, 67 seq.) Marianus Scottus defunctus c. a. 1082 (MG. haec excerpta cum ad textum Bedanorum satis per eorum 5, 481 seq.), alii permulti.
;

libros scriptos stabilitum

nihil

conferant, rciiquis spretis

in

margine inferiore sola ex-

cerpta Paulina numero pauca mcmoravinuis. ecclesiasticam historiam Bedae ah eodem usurpatam esse idem Droysenus statuit non rccte, nam vitam Germani Autissiodorensis 1'aulus adhibuit sine dubio ipsam. non per Bedae excerpta.

230

BEDAE
In chronologia operis maioris (nam libellus minor, qualem auctor formavit, epochas

solas

sine

regnorum

spatiis

aetates numeris chronicorum Eusebianorum ab

Hieronymus posuerat biblia Eusebium Beda rcfcrt: ita ab Adamo ad Noe coraputantur anni non 2242, sed 1656, a Noe ad Abramum natum anni non 1072 vel reiecto Cainane altero 942, sed 292. ab Abramo Beda sequitur in universum Hieronymum, cuius anni ab Abramo numerati Bedanis aequiparabuntur adiectis ad singulos 1948. sed tamen hic illic ducem deserit modo consulto, modo errore. consulto pcr iudicum et regum tempora losuae tribuit
a.

cf. p. 241) Beda per duas primas mundi Hieronymo retentis substituit eos, quos idem sacra ad Hebraicum textum vertens eosque c. 273 ad ipsum

videtur habuisse,

26

cum

loseplio

suo pro 27 Eusebii, Achialonis annis

ab Eusebio

in

adnotatio-

nem

suum locum dedit, denique Samueli et Sauli pro 40 annis Eusebii adscribit a. 12 -}- 20 item cum loseplio. mero ut videtur errore ThoUie non 22 annos adscribit, sed 23, ita addens annos vmdccini, demens novem. sic annus primus Davidis, secundum Hieronymum Abrahae 941, apud Bedam est 28911948 943. per quartam aetatem Beda numeros Eusebianos quater corrigit Hebraicum textum secutus, scilicet Athaliae tribuens annos 6 pro 7, Amoni 2 pro 12, losiae a. 31 pro 32, sublato denique
reiectis

anno loachaz (Abr. 1404) itaque demptis annis 13 vel deductis duobus antea additis 11 ultimus annus Sedcchiae socundum Ilicronymum 1426 apud Bedam est 33631948 == 1415. quintae aetatis exordium ut apud Bedam inani doctrina admodum perturbatum
est, ita Hieronymo collato numeri facile in ordinem rediguntur; spatia sunt Ilieronymiana (nam quod fratribus magis Beda contra Hieronymum annum adsignavit, compensatur eo, quod sub Dario Hieronymus secundum annum bis ponens annum illum magorum

quodammodo admittit). remanontibus igitur numcris Bodac undecim infra Ilieronymianos annus Augusti XLI huius actatis oxtrcmus secundum Hieronymum Abrahae 2014 apud Bedam fit 3951 194S =- 2003. quintam aetatem annorum esso 589
et ipsc

numero sint 588. sextam aetatem quatenus perveuit Hieronymus spatia item eadem sunt apud Bedam: nam quod in Severo 17 annos tantum computat facit id simihter Hicronymus licet 18 eidem adscribens. propterea Valentis annus cxtremus secundum Hieronymum Abrahae 2395 apud Bedam fit 43321948 2384. ita Bedae numeri praeter libros etiam calcuHs deductis ct collato Hicronymo confirmantur. utilitatem autem propriam nullam habent, immo paucis cxceptis aut mutatis ab auctore aut ab
ait

Beda

in

praefatione

errore calculi,

cum

anni mundi 3364

3951
,

denique per

ipso corruptis latcnt sub

iis

meri Ilieronymiani.
aut de

quapropter computationes quas hic ilHc

instituit

aut ex auctoribus
sufficere

Beda adsumpsit

suo

persequi inutile visum

est

ct

explicationem systematis chronologici.

Post Hieronymum quac scquuntur

regnorum in summa re a veris non multum discedunt. scilicct ab anno Gratiani p. Chr. 379 ad Leonis Isauri nonum p. Chr. 725 (nam currente a. 717 is regnarc coepit ncquo Theodosio III adsignari potcst nisi unus annus 716) cum numerentur coniprcliouso ct primo et postremo anni 347, Bedae autem ilic sit mundi 4333, hic mundi 4680, annos numcrat 348. erravit scilicct in annis lustini II et Tiberii unum annum supra iustos iis tribuens: qui crror impcdit quominus annos chronicorum Bedanorum ad regnorum spatia dinumcratos ccrtis calculis ad annos nostros rcdigamus.
spatia

primo

annos ab

incarnatione

domini, quibus Beda

.

et

in

chronicis

aliquoties

et

in

historia

ccclcsiastica passim utitur

computatos esse ad latcrculum Dionysianum ex ipso opere

de temporum ratione
est

efficitur, itaque in his ad solos numcros Dionysianos respiciendum neque attendendum ad numeros imperatorios adiectos. eos annos nostrae numerationi satis respondere inde efficitur, quod eclipses solis duae recensitae hist. eccl. 5, 24 a. 538 Febr. 16 et a. 540 lun. 20 recte se habent, item hist. eccl. 2, 14 pascha Apr. 12

convenit

a. p.

Chr. 627.

CHRONICA.

23

CODKJES CHKONICORVM MAIOKVM.

Chronica Bcdao inaiora ut comprohenduntur codieibus librum Bedac de temporibus maiorem exhibentibus, ita saepe seorsum descripta sunt ita fere, ut in hac editionc utriusque generis libros cxaminavi repraesentantur. separata magis quam immutata.
F, Vaticanum Ottoeorum integros contuli tres, scihcet Berolinensem n. 1831 H; ad chronica (id est ad c. 593 editiobonianum n. 67 0, Sangallonsem n. 251 S et Parisinura 13403 B; aliorum quadranis meae) duos, Ambrosianum D 30 inf.
hos.

ginta unius specimen attuli, sicut monstrat laterculus p. 232: reliquos sprevi.

Bambergensis E.
XI, de quo supra
chronica
tantibus et ubi
titulo vol.

ITI.
I

IS

(non B.

III.

IS.

ut est

apud Jaeckium
in

p.

28
f.

n.

177) saec.

p. (520

diximus ad chronica Gallica,

fine

120 seq., habet

Bedae maiora auctu subinde adnotationibus ad episcopos Leodicenses spccilla

finiunt continuata.

propria huic libro postquam Waitzius edidit sub

13,

Bedana praetermitti adnotationem de Treverorum incendio sub Honorio apud Waitzium omissam dedi
annalium Lobiensium
not.

MG.

SS.

224 seq.,

pars

potuit.
vol.
I

p.

023

Berolinensis
saec.

Phillippsianorum
scriptus

n.

128=

1831

(Claromont.
in

n.

032, Meerm.

n.

717)

IX

incipientis,

Veronae indeque

translatus

monasterium

S. Vincentii

Mettense (de originc conferendus est catalogus codicura Berolinensiura Phillippsianorum p. 751, editus a. 1892 p. 280), cuius de adnotationibus ad cyclos Dionysianos dixi vol. temporibus maiorem f. 16 89 inscriptum: liber sancti Bedac habet Bedae librum de pbrl d<; fcniporihts. inseruit librarius in ipso textu Bedanis chronica Isidoriana maiora
1

distincta

tam

littora

adposita

quam

litteris

minoribus.

adscripta est
a.

f.

89'

manu non
titulo

nudtum

postcriore continuatio Constantinopolitana finiens in

p. 3
1 .

820, quani ediraus inter

additamonta
inrip. lib.

scquitur

in

oodcm volumine f 100-100 Beda minor sub

archetypum aliquod
n.

Bcdac dc

tciiqm-ibiis.
1

litteris

quadratis

scriptura

fuissc

significat error c. 76,

aegcalfo pro acgealco.

contuli totum.

Berolinensis Phillippsianorum

130

1832 (Claromont.

n.

633,

Meerm.

n. 718)srec.

i.

9' saec. IX, habet Bedae dc tcmporibus librum utrumque, rainorera f. hic non dicitur secundura oius qui praecedit de natura rerum, quamquam

14'

tamquam
f.

prior, maioris

parteni priorera

f.

16

51',
1831

parteni posteriorem, scilicet ea

quae nos ediraus

56

78

manibus

diversis.
in

adiectum est
cod.

quod sequitur

raanu non raultum posteriore idera additaraentum f. 78 cx eo videlicct deseriptum. intcr versus ct ad marginem

chronicorura adscripta sunt excei-pta ex chronicis Isidorianis.

Berolinensis Phillippsianorum n. 131
saec. IX.
f.

1869

(Claromont.

n.

034,
04

Meerra.

n.

768)

Spec.

2.

15-139 habct

lihrHiii

Bedc
n.

preshiteri, scihcet

de tcmporibus maiorem.
11.
1

Berolinensis Phillippsianorum
saec.

132=

1895 (Claromont.
libri

Meerm.

n. 820)Spec.3.

X,

olim S. Vincentii Mettensis, habet solam

137

maioris dc temporibus parteni

posteriorera eara quara edimus.

inscriptio et subscriptio nulla.

n.

Berolinensis Phillippsiauorum
fectus ut videtur ex
in Galliara translatus

=
n.

1896,

de quo
1831

vol.

p.

3 seq. dixi,

proItalia

eadem
fcf.

officina

atque

128

ot fortasse cura

hoc ex

catalogus

cit. p.

300), chronicis rainoribus Isidorianis sul)iunctam

habet chronicorum maioruni Bedanorum partis extremae cpitomam et huic adhaerentem continuationem Constantinopolitanam finientem in a. 820 (v. p. 341). Bononiensis bibl. civieae b. \\. 10 saec. XIV inter excerpta ex Bedac opcribus varia librum quDque de tcinporura rationc exhibet cura epitoraatum tuni auctum, exempli
gratia in vita
tor

fuit;

Phocac inserta sunt post c. 533: hic prinms cx Grecorum <jcmre impcrapost Bedae narrationem dc raorte Gregorii papae c. 534: a. I)CV dominice
sedit

incurnutiunis.

unnos

XI7

m.

VI

d.

X.

cessavit m.

d.

XVI.

hic <uliu>u:it

in

eanone diesque nostros in

CHRONICA
111.

ttui

pace di^mie

et cetera.

petita haec sunt

ex

libro pontifi-

""

232
cali

BEPAE CHRONICA MAIORA.

ut

subiuncta
c.

quoquc
5156

de

pupis

Sabiniuno
c.

et

Bonifatio.

sequuntiir

Bedana de
saec.

rantlioo ecclesia

et

de bello Persico

537.

Bononiensis
chronica
hHiit.v,

universitatis

M. XV. 50
in

(n.

2537),

antea

S.
:

Salvatoris,

XV

Bedae maiora habet

sine inscriptione et subscriptione

incipiunt de sex
cst regni

mundi

tiniunt reciDitlirU/.

Leoni,

quo

finit

Bcda, adscriptum

spatium ut in

nostro

manu

seuunda.

interpolata sunt pariter atque in oo clironica Isidoriana distincta

a Bedanis colore rubro.

Bruxellensis
u.

171)11791 saec.

de quo

vol.

p.

tionem dc imperatoribus domus Valentiniauae, inter varia

;

ibi

617 dixi edens inde narraenumerata excerpta liabet

Arcudius films TJieodosii cum fratre ex chronicis Bedae maioribus incipientia c. 463 Honorio, finientia c. 520: Victor quoque Ctipuanus episcopus librnm ilc imsclitt, scribens Victoris arijuit rrrorcs, eo solo nomine notabilia, quod ca origine non agnita Ruinartus in historia persecutionis Vandalicae a. 1094 edidit una cum vita Eugenii Gennadiana
quae praccedit sub
in chronicis vol. 2
titulo
p.

chronicon hrcve ex duobus manuscriptis repetivitquc Roncallius

257

264.

Bedana

esse

exposuit

Lud. Schmidt neues Archiv 9

n. 6439 6451 saec. X (cf. vol. p. 566 n. 32 ct vol. 2 p. 17), sub n. 6449 extremam partem clironicorum Bedae maiorum cxhibet, praescribens: itein incipit chrunica ab annu infanittfionis tlominititv: incipiuut c. 557; Iiis/iuiimns minur filius Conubi subscriptum hucusque Beda preshiter stantinl, perveniunt ad tincin Bedanorum
1 ,
:

(1884) p. 198 seq. Bruxellensis

chronicam suam
c.

ptyrtluxit.

interpolata sunt haoc

564 post capta est et destructa; post lohannem Conon episcopatvmi Romauae
aeclesiae et post

Cononem

Sergius.

lustiftianus

Romanum
enim

pontificem Sergium

cet.

c. ii^^

post (Vilbrordum)
in

episcopum:

peregrinus

crat

de Brittannia gentis

Anglorum.
tidic
c.

qua gcnte Fresonum usquo hodie per

eius merita

innumcra coGregorius

diabolo fiunt detrimcnta et Christianae fidei fiunt augmenta.

593 post recondidit;

Romanae
;

ecclesiae

post

Gregorium item

alius

successit in episcopatu.

Sequitur post subscriptionem sub titulo

tmi nos ita ista suhicimus continuatio iacipiens

in

Pippinus dux Francorum.

chronica

altera
in

videntur esse: continuantur autem

Bedana

eodem volumine n. 6451 ex his ducta his ita: Karolus mugnus Francorum rex

anno domini

rctjis Lomiohurdorum Italiam liherasset cet. XII, antea conventus sancti Laurentii ad Leodium, chronica maiora Bedae exhibet, unde adscripsi additamenta quaedam; ad c. 586 post convertit apud Francorum vero regnuin tuiic temporis Pepinus ob-

DCCCI cum

a tijrannide Desiderii

Bruxellensis n. 9706

9725
;

saec.

tinebat principatum.
superioris ducis.

circa

Vincentii martiris,

Samnitum populo dux praeerat Romualdus filius Gisulfi haec tempora aedificari coeptum cst monastcrium beati quod iuxta Vulturni fiuminis fontcm situm est, a tribus nobiliPepino vita exempto filius (filium cod.) eius Carolus temporibus Sarraceni ex Affrica transfretantes universa
deinde
post

bus fratribus, hoc est Paldo, Taso et Apro.

jjost
c.

591

Leo

ann. VIII;
his

suscipit principatum.

Ilispanica

decem annos cum uxoribus et parvulis tamquam habitaturi ingressi simt. contra quos idem praefatus Carolus cum Francorum exercitu et cum Eiidonem Aquiinvaserunt.

venientes Aquitaniam Galliae provincie

taniae

principe

veniens

CCC
ibi

Sarracenorum
occiderunt.

interinnint.

ex Francoruni vcro

parte
post
c.

et

tantummodo
coti.)

593 rccondidit: ann ab incarnatione domini nostri lesu Christi

(petierunt

DCCXXVI
infra

perierunt

ex praescripta

pestilentia

iu

Constantinopolim

CCC

hominum.

post haec

imagiues depositas incendit

Leo imperator apud Constantinopolim sanctorum Romanoque pontifici similia facere iubet, si imperi-

CHBONICORVM KPITOME.
aleni gratiani

233

sed pontifex hoc facere contempsit. oninis quoque Venetiarum talibus iussis uno anno restiterunt et nisi eos pontifex proliibuisset, imperatorem super se constituere sunt agressi. Bruxellensis n. 9837 9840 saec. XIII continet Bedae libros de temporibus tam minoreni quam maiorem: liuic praescribitur inaipif. prefatio venerahilis liedae prbi in

habere

vellet:

Ravennae cxercitus

vel

lHtrn de tcniporibus.

Cambridge corporis Cambridge corporis

Bcdr dc temporihus.
scribitur

Christi collegii n. 201

Christi
collegii
n.

saec.
.">

XI:

lihrr
p.

Bnlae de temporihus.
II."):

saec.

XR'^

exceptum

dr.

lihro

chronica sola.

ex quo veniimt annales Cavenses (MG. SS. 3, 185). in- spec 4. .et ordinatus a venerabili Betu. ad imperatores Romanos ab Augusto ad Decium adscriptae sunt adhibito Yictoris quod dicitur breviario spatiorum ditterentiae, exempli causa ad Nervam al cIiroTi hahrt meiiscs X]'I dies X,
Cavensis n. 3 saec.
is,

Uber dc trmporihus expositus

i/iiod rst

falsum, ad Elagabalum:

alitis liber

habet

anmim tmuni minus,

men.

alius an. II et

mriisrs

VIII liahrf, ad Decium: <dins Cheltenham n. 265 saec. XIY.

1

lihrr liahrf cjuod imprravrrit

XXX.
a.
c.

deficientc folio primo liber incipit

XXY

in-

dicis

capitulorum.

Cheltenham

n.

12200 saec. XIY.

praescribitur

incijnt jrraefatio venerabilis

Bedae

preshitcri in lihrum dc temporihus.

Darrastadiensis n. 146 chart.

scr.
f.

c.

a.

1500, antea carthusiac Wesaliensis, deinde

apud Huepschium,
titulo

in parte

secunda
suo de

221

248'
vel

chronica Bedae maiora continet sub

noticiam
venerahilis
est.

hoc:

proptcr p)IcnitHdituim
in
lihro

temporum

rcrum

viri

Bedc

prcsbifcri clironica
sccidi etatihus.

tcmpiorihus utiliter nimis digesta

de sex huius

mea
178

causa examinavit Zangemeister.

saec.

Einsidlensis

IX;X.
c.

titulus

nullus

neque nominatur auctor.

45

specimen

spec.

5.

surapsi inde a lustiniano I

515.
f.

Evreux
bus.

60 saec. XI, antea abbatiae Lyrae, speciraen misit Henr. Omont. Florentinus Laurentianus 2(1, 54, quem vol.
n.

130:

liber

Bcdac de temporiibi

p.

158 enarravi, ut

dictum est

f.

34 sub praescriptione incipit chronice liher exposito (sic) a sancto Hieronimo chronica
:

pleraque Bedae sunt et extrema Langohardorum audicns, quia Saraceni dcpopulassent Sardenia, misit et tulit ossa Aiigustini episcopi et transttdit eam cum sunt atitem anni ah initio mundi tisque ad adhonore in Papiam civitatem. compilator quomodo ventum domini ah VCXCV ct usque ad passionem VCCXXVII. inceptum perfecerit, inde intelleges, quod sub Marciano ad Isidoriana Thcudericus rex Spaniam venit adiunxit liaec: Saxones Brittonesque subvertit ef terras Gotlwrum corum vastavit male compilans Bedana. intorponuntur excerptis supra memoratis paucis
exhibet conflata ex Hieronymianis Isidorianis Bedanis

omnia

finitque compilatio sic: Liudprandiis rex

locis aliena:

sub Diocletiano
lanuarius episcopus Beneventanae civitafis martyrio coronntur.
sul)

Arcadio:

Martinus episcopus moritur.

sub
II('i'aclin

adiiibita clausula Isidori:

in

Ab

mundi fiunt ainii usque Francorum undecimo eius anno

initio
filio

quinto

aiuio

lOriulii

ct

Dagiperti regis

YDCCCXXni.

Ilisidurus episcopus claruit.

suh fustiniano minorc!

Constantini
Gutli]K'i'tu.-<.

Saxorum
sub Anastasio

(sic)
II
:

Goth doctor
dux

ILiudpraiidu.-,

LangoIi;n(l<iruiii

KmidIus rex

Francorum.
30*

234
spec.
6.

BEDAE CHEONICA MAIORA.

Florentinus

Laurentianus

pl.

22

dextr.

n.

12

saec. XIII.

continet

sola cronica

Bcih
spec.

preshitcri.
7.

ex hoc
8. 9.

codice videutur sunipti esse

qui

sequuntur Florentini speci-

niinis nostri
7.

10 vel certe proxinio ad

6(3,

Florentinus Laurentianus
temporihus.

19

saec.

eum aceedunt. XIV: cronica Bede XV. XV. oculis

venerahilis doctoris

dc

Spec. spec.

8.

Florentinus Laurentianus

pl.

67

n.

saec.

9.

Florentinus Laurentianus Faes. 108 saec.

licet in

c.

571,

liic

ost ccleris, sci-

Laur. 22, 12

ita

scriptum, ut facile sic accipias.

a.

Florentinus Magliabecchianus convenfi soppressi J. VII. 46 scriptus

1472.

item

eiusdem familiae.
Florentinus Marucellianus
saec.
spec.
10.

251 descriptus a losepho Blanchinio

ex Valliceliiano

X.
Florentinus Riccardianus n. 410 saec.

XV.

Spec. 11.

Augiao maioris, saec. X continot Bedae maiorem integrum, sed et inscriptinne et subscriptione librum de temporum ratione
Caroloruhensis
n.

CCXXXIX

antea

destitutum.
spec.
vj.

scriba diligenter et perite opera functus est.

fol. n. 2 saec. IX praeter cyclos, ad quorum marginem legunMG. SS. 2, 237 et 3 p. 16* sub tituln amialium brevium Fulmanu, sed endem tempore scriptum continet libruiu Bedae de tempori1

Cassellanus astron.
tur adnotationes oditae

densium,
scribitur:

alia

bus maiorem auctoris nomine non enuntiato.

cjL-plicif

praescribitur

pracfatio;

sequuntur

capitula,

ineijiif j>r<)lo(/tis, cui subdeinde opus ipsum sine titulo; sub:

scribitur: de temporihus liher.

spec.
i:i.

amen

deo (jratias.

Coloniensis capituli n. 103 scriptus sub Hildebaldo episcopo (f a. 819) post alia, quae recensent Jafle et Wattenbach (eccl. metr. Colon. codd. p. -10), habet f. 35 43' Hodae librum de temporibus minorem, cui cum adhaereat alteri de natura rerum, praescribitur,

manu tamen
finif

tom praeter
ratioiie,
spec.
i.'i.

vocabulum, deinde
f.

posteriore, incipif lihcr sccundus dc femimribns, subscriptione carenf. 52' 184 eiusdem maiorem librum do temporum

inscriptum

55'

incipit liher

Bede

prshi, subscriptum solo vocabulo cxplicit.

in.

Londiniensis reg. 12

D IV
.

saec.

XII

praoscriptum est:
c.i/ilicit

incii^it

prologus Bedc
presJiifrri

prcshiteri in Jihm dr fciii/iorihiis

subscriptum:

Jihcr

lyncrtdtilis

Bcdue

dc tcmporUtus.
spec.it;.

Londiniensis rog. 12
praecedit.

II

saec.

XII exeuntis, antea

S.

Albani, simillimus

ei

qui

spec. 17.

A XI saec. XII. sub inscriptione incipimd duo JiheJJi Bcdc rerum c.t ratione temporum leguntur liber de natura rerum tanquam prcshiferi de natura chronica liber primus, minor de temporibus tamquam secuadus, maior tamquam tcrfins.
Londiniensis reg. 13

maiora aliquot
16, 6

foliis
(

cvulsis incipiunt

c.

17, 7

diluoii

fempora trmiscunt.
f.

Londiniensis
liabet
c.
c.

'ottonianus

lul.
.

A
. .

II
c.

saec.

XI

2.

3.

7.

8.

ex Bedao
(^t

clironicis
.
.

quia civitas clecforum

1

27, 2 nsrjuc

Gadira

ot

178

Parisatidis

220

iiidcclxxiiii et c. 542,

Constantini ann. xxuiii ad finem scripta

parum emendate.

Londiniensis Cottonianus Tib.

Londiniensis Cnttonianus Vesp.

E IV saoc. XII. code.\ ambustus et pessimus. A XXII saec. XII epitomen continet chronicorum
B
6 saec.

mainrum.
Spcp.
iH.

Londiniensis Cottonianus Vesp.

IX

inscriptus

iticijiif

JiJicr

domini
et

Bcdac

omissa praofationo.

librarius vel potius librarii

neglegentor

officin functi sunt

maximo
adiiil)ito,

orthographiam archetypi passim possumdederunt.

saepo temore textum emondavit.
c.

secunda

miiiius rarn codice

a

anni mundi

doficiunt

iiulo

lustino

54

1,

10 unirersos

subiuiigil

('.592,4 nnJijdnirniii ot i|uao .sciiuuntnr

nianus supplevit
insortis
f.

codex post usquo ad c. 594

I.

dc reJiquis sextae

(tefafis;

omissa secunda

91 94

adnotans

CHRONICORVM EPITOME.
in fine:

235
.
.

deest aliquid, reqtiire in alio lihro.

ita

condidit

cum
12

ante suppleta

illa

legerentur, inserto

verba Bedae extrema uulgarorum f. 95 suo loco restituta sunt.

Londiniensis Ilarleiauus

n.

3091 saec. X.
lib.

miuor
ct
deficit

f.

16', cui

praescriptum: incipit

insunt Bedae libri de temporibus duo II de teiiqwrihus (praecedit de iiatura rerum),

;

spoc.

lo.

maior

f.

41 seq.,
c.

cui praescribitur: praefatio libri de temporihus

:

quaternione amisso
anni

codex

595, 2 in verbis

fjui

suspieantur Imius saeeuli statum sex.

scriptus

mundi

deficiunt excepto postremo.

Londiniensis Harleiauus

n. 3(j()8
c.

manu

Aventini (Arehiv

7,

80)

chronica

maiora liabet
add. 22635.

finientia in

Domitiano
u. 4
1

302, 5 criJiatur.
saec.

Loudiniensis Harleianus

23

XI Y

descriptus

est

ex codice

nius.

lirit.

Londiniensis ITarleianus n. 6503 saec.

XV

chronica exhibet maiora pessime.

Spoc.

Londiniensis mus. Brit. add. 19906 saec. XIV.

Londiniensis
f.

m.

nms.

Brit.

add. 22635 saec.

et

XIV

continet

chronica

Bedae maiora

48-51

finientia in

Nerone

minora

f.

52.

Mediolanensis Ambrosianus
praescribitur
:

30 inf saec. IX, antea saneti Columhani de Bobio.

expl.

ad chronica totum. Mediolanensis Ambrosianus H IS7 inf. saec. XII codici etymologiarum Isidori spec. 21. bibliopega inseruit quaterniones tres chronicorum Bedae maiorum incipientes c. 2: prima
ineipit praefatio;

subscriptum

contuli

ist

ijtuiuli

liiiius

arfiis,

finientes

c.

516,

1:

Bilisarius patrieius

a lustiniano in Afrieam
Corveiensis,
deleticiis

rnissus.

Mediohinensis Ambrosianus
ducit teste

12 sup.

saec.

IX,
quae

antea fortasse

quospec

2-!.

Duemmlero necrologium adiunctum,

litteris

scriptus est in
,

mcmbranis
sputiis.

maiore
prae(p.

ex parte
scribitur:

solitis

minore notis Tironianis

post
p. 160)

in

conferendo praeterii.
finit

ineipit liber

Bede de temporibus

et eertis
c.

amioruni
p. 324, 7

p.

204

205

--208

follocari

debuerunt

603

verbis

sujira

ICC"'XC.

Auctaria

quacdam ex hoc codice dedi in additamento III p. 343. Monzae in bibliotheca capituli saec. IX/X Bedae de temporibus codex is, ex quo spec. 23. Pertzius (MG. S8. I p. 4 seq.) edidit annales Laubacenses. est ex Bedae deterioribus. Monacensis n. 5309 sive Chiemsee 9 saec. XVI f. 59 chronica habet Bedao maiora. Oxoniensis Bodleianus auct. F 3. 14 saec. XII continet Bedae libros de tempori- speo. 25.
Iius

et
f.

minorem,
35

qui

liie

dicitur priiiius,

f.

27'

33

et

maiorem,

qui

liic

seenndus

dici-

tur,

102:

huic praescribitur:
in lihro

ineijrit

eiusdem (praecedit ejnsfola Bedar

jireshiteri

de aequinoetio) jiroloyus

de temj)oribus secundo ad venerabilem virum ahhatem

monusterii sui IliciJifbrelifum.

Oxoniensis Bodleianus

Canonicianus

script.

eccl.

90 saec.

XV
1

f.

34

5S'

chronica

spec. 20.

maiora
sine

liabet, subscribens: exj)lieit cronica

venerabiUs Bede.

Oxoniensis Bodleianus Laudianus misc. 394 saec.

inscriptione
et

XI XII

f.

30' dironica

exhibet

subscriptione

a Nino ad

Heracleonam

deficientibus

fortasse foliis

quae sequebantur, compilata ex Bedanis et Paulinis nec digna quibus immoremur. Oxoniensis Bodleianus Rawlinsonii B 194 saec. XIH chronicorum maiorum primam partem habet finientem in Domitiano.
Oxoniensis collcgii Magdalenei
n. 1S3 saec.

XV.

liber

maior (minor abest)

diciturspec.

27.

secundus de temjiorihus.
Oxoniensis collegii Mertoniani
Purisinus
cis
n. n. 88 saee. XH. 4860 saec. X, antea Moguntiims, de quo
f.

spec
vol.
I

28.

[).

363 exposui, chroni-

speo. 29.

maioribus Bedae
sr.c

77

88

praescribit:

ineijnt ehronica

venerahilis
praescriliit

Bedae
sed

jrresliyteri

de

hnius
hi

sareiili aefafibus,

minoribus

(f.

S8'

89')
342.

neque

quicquam neque
extremis

subscribit.

in

iiidice

Ileginbertiano Isidoro attributi vere Bedaiii sunt,

p.

mutatis ita et continuatis, ut infra expoiiitur

236
Parisinus

BEDAE CHRONICA MAIOEA.

n. 4870 saec. XIV, de quo dixi vol. 2 p. 50 ad Marcellinum, f. 66 115 Bedae maiora habet, praescribens incipit cronicha Bede ^rrcsbiteri, subscribens explicct liher cronicorum id est icmporum venerahilis Bedc preshyteri. pessimi textus ne specimen quidem admisi. Parisinus n. 4885 saec. XII (cf. Archiv 7, 51) chronica maiora habet incipientia

chronica

51, 4 eimi ipse (expleta deinde ex libro diverso, qui pervenit ad c. 76, 2 jjost quos). ad marginem adnotata sunt Isidoriana et Francica quaedam, ut ad Mauriciuni; his diee.

sororcm eius hahehat et

sihi facit

hus ChiMehertus Hispanos fortiter dehellavit ob interfectionem Erminigildi, qui Ingtmdam in fine Helpericus regnat cum Ragenfrido et Lothnrium puerum
:

regem anno

DCCXXV.
XI
in

textus corruptus.
libros

Parisinus n. 5239 saec.

de
dc

temporibus habet duos, minorem

f.

32

38

sub inscriptione incipit

pracfatio

lihcr de tcmporihns.

maiorem bipertitum,
tempiorihtis
f.

priora

cum
f.

praescripto

Bedac
:

prcshiteri

lihrum

40

95',

chronica

169

193:

subscribitur

explicit

spec. 30.

Parisinus n.

domino iuvante Bedqe presbiteri. 6161 saec. XV chronica maiora habet

finientia

in

Anastasio II voluin principio

mine mutilo.
Parisinus 7296 saec.

IX

continet librum de temporibus

maiorem

mu-

tilum et mutilum quoque in mediis chronicis.

Parisinus n. 7418 saec.

XIV.

liber de

temporibus

raaior.

spec.

ad Heraclium in anno Eraclii imperatoris VII, ab incarnatione Christi DCXXI Maumct gentis Sarracenorum dux egressus ex Arahia Romanns vnstavit provineias. 31. Parisinus n. 13013 (Sangermanensis 989) saec. IX. liber maior de temporibus diligenter scriptus; subscriptum est: explicit domino iuvante Bedae praesbiteri explicit liber domni Bede de temporihus. S. Parisinus n. 13403 (Sangermanensis 990) saec. IX. liber maior est de teraporibus; praescribitur incipit praefatio Bedae venerabilis presbiteri in libro de natura rerum (quinque haec verba librarius errore adiecit deceptus libri exordio); subscribitiu' explicit domino iuoante amcn Beda [sic] p)rb liher de temporihus suis feliciter. contuli ad chronica totum.
clu'onica maiora.

Parisinus n. 8948 (suppl. Lat. 553) saec. XII.

margine

adnotatur;

Parisinus
fine

n.

15008 (S. Victoris

16361 (Sorbonne
:

n.

457)

saec.

X.

chronica sunt Bedae niaiora: in

liber raaior de temporibus; chronica

pauca desunt.
Parisinus
n.

n.

283) saec. XI.

sunt suo loco, sed praescriptimi

Spec.32.

cronica Bedae.

Vaticanus

n.

3852

saec. IX.

chronica raaiora inscripta; incipit Jihcr chronica sancti

Vedae prcshyteri.
Vaticanus Ottobonianus
f.

n.

67 saec. X.

liber

de temporibus maior; praescribitur

28 imnpit pracf, subscribitur f. 132: cxplic domino iimmtc Bedac prbi dc tcmporilius liher. amen. codex scriptus est diligenter et perite orthograpliia proba, eraendationes
factae raanu
contuli totum.
spoc. 33.
si

non eadera, certe aequali magna ex parte

in orthographicis versantur.

Vaticanus Palatinus 927 saec. XII origine Veronensis

raus,
priori,

de quo

vol.

p.

259 dixiepitoraae

continet,
cuius

ut

ibi

exposui, epitonias duas chronicorum maioruni Bedae.

(cf.

specimen dedi
a.

latercuhun
p. 341).

p.

232), adhaeret continuatio Constantino-

politana finiens in
spec.
34.

842 (vide infra

Vaticanus reginae n. 123 saoc. XI in clu-onographiani maiorem inserit chronica tam minora f. 47. 48 inscripta: cursus et ordo tem^wrum Bedae (adhaeret continuatio sumpta ex maioribus) quam maiora f. 52 69 inscripta dc scx huius snccuJi actatihus Bednc.

spec. 3s.

Vaticanus regiiiae
poribus duo niaior
f.

n.

755 (reginae
inscriptus:

n.

511 lioncallio) saec. X.

27

88

incipit praefatio

libri Bedae de temBedae prhi, subscriptus: ex-

CHRONICORVM EPITOME.
idicit

237
uiutiius
f.

domiiio

inmtitn

Bedde

presbiteri

et.

niinor in

principio

93

95,

sub-

scriptus: cxplicit lihellus

cdidit Roncallius in

minor Uedac dc temporihus. chronicis vol. 2 p. 463 seq.

n.

huius scxtani aetatem cx hoc codice

Yaticanus Urbinas

102

sacc.

XV.
XV.

chronica

cxhibet separata a reliquo opere

svec. 3g.

do tcmporibus.
Yaticanus Urbinas
hilis
n. :>S2

sacc.
:

praesciibitur

iiicipit

lihcr

cronicorum vemra-^ve^z.ii.
spec

Bcdc

prcshijtcri. subscribitur
n.

finit libellus

Sangallensis

248 saec. IX.

fineni

mutilus

finit c.

290 paullo ante

c.

et ipse mutilus

543, 3 in unam.
n.

Bedc prcshyteri dc tcmporum curriculo. Bedae duo de temporibus, minor p. 92 98 libri in verbis Tihcrius kh. IX, maior p. 971 12 deficit prope accedit ad nostrum B.
I
:
:

38.

Bangallensis
cat.
p.

p. 92) continet p.
p.

155163, item
temporihtis,
in

Scherer spec. Pertz Archiv 5, 503 250 saec. IX (cf. MG. SS. p. 69 146163 librum dc temporihus minorem, in his chronica mi nora 164425 maiorem cui praescribitur: incipit praefatio Bedac prhi
,

39.

de

his

chronica

maiora
n.

p.
(cf.

331

412.
c.

anni mundi
551,
1).

deficiimt.

videtur

descriptus ex Sangallensi altero

251

inter alia

Sangallensis

n.

251 scriptus a Winithario abbate

p.

Chr. 820 (id

continet p.

efficitur

ex con-

tinuatione clironicorum
libro

Bedae minorum

auct.

IV

p. 345).

2632

ex Bedae

de temporibus minore excerpta chronica inscripta de sex aetatihus muiuli, deinde indiccm LXXII, p. 45_isi Bedae librum de tcmporibus maiorem, capitum secundum secundum ipsum librum LXX, subscriptum sic explicit dno adiuvante Bedae (sio libraarchetypum exminiator haedae) preshiteri liher de temporihus. rius ati'amento,
:

aratum
sunt

fuisse

cum

littera
I.

hehrecicam

c. 3,

a aperta ostendimt mendae ab ipso librario correctac. quales Itehraieam et eutliian c. 561, 11 pro euthicen. c. 594, 2 pro
volui.

codicem egregium, quem adhibui missum Berolinum, meae editionis fundamentum esse
Taurinensis bibliothecae regiae
sine inscriptione et subscriptione octava.
deficit locus c. 570, 6
;

privatae n.

105

saec.

incipiunt de diehus vel

.

VIIIIX. chronica maiorasr.ec.4o. mundi etatihus ac septima vel

^

qua

c.

577, 8 alehat exu.

Spec.u. deficit

Vindobonensis 13707 (suppl. 2631) saec. XV. chronica maiora. Guelferbytanus Gudianns n. 27 saec. XI. liber maior do temporibus
1

mu-

tilus

c.

104, 4 in verbis sid)

luda

ct constituit.

Inter

Bedanos codiccs peculiarcm locum

seq.)

sibi vindicant aucti

ii,

quil)us ^Vaitzius (SS.

ii

XIII,
n.

p.
1.

nomen

indidit chronici universalis

codex Parisinus nouv. acq. lat. n. 90 (egit de eo Delisle noticc sur plusieurs imnuscrits de
1

ad a. 741. 1615 Librianorum

sunt

sive

numero quattuor. Ashburnhamiorum

J/

noticcs ct extraits des ms. vol. 30 part.

et

a.

la hibliothcque crOrUaiis in 1883 p. 45 et catalogue des manuscrits Libri

ad Ligerim (nequap. 70), aliquando abbatiae S. Benedicti Floriacensis quam, ut fraude Librii volumini f. 126' inscriptum est, abbatiae S. Mariae de Florentta),
Barrois 1888
in

deinde

bibliotheca Aurelianensi n. 266, scriptus est saec.

indc

IX

incipiente. ut efficitm-

ex

domiius Caiius solus regnum laterculo (infra p. 346) f. 171. 172 ita finiente: et annum feliciter, qui est annus sumpsit et deo protegerite gubernat usque in praesentem regni eius XLII, impcrii aidcm VIIII: sunt autem totius .sumiime ah origine mundi

unni tisque

ad prescntem anmim IIIIDCCLXI.

praeterea

f.

10

cyclus

proponitur

ad 794 ada. 798 816 itemque in cyclis Dionysianis explicandis f. 7278 ab a. 782 notantur loci quibus Carolus pascha celebrarit. Bedae liber post praefationem f. 19 et
indieem
incipit
f.

capitulorum
20'. finit
liber.

f.

19.

2(

numero

LXXU, cum
explicit

in

ipso

opere numeri

sint

LXX,

poribus
f.

13514(1'.

domino iuvante Bedae presbyteri de temsubscriptum: f. eiusdem libellum de tcmporihus codex habet amen. alteruni breviorem mea contuli librum ad chronica totum missum a domino tum Asburnham
126';

causa Londinium.

238
spoc. 14.

BEDAE CHRONICA MAIORA.

2.

Lcidonsis Scaligeri

n.

28 scriptus item saeu.

,

IX

incipiente

in

monasterio Fla-

viniacensi prope

Aiigustodunum

ut

demonstravit Jaffo quondam noster in auctario ad

editionem meani Cassiodori

praecedenti
simillimus

(act. scr.

Saxon. maiora

cl.

hist.

et phil. vol. 3 p.

677

scq.),

Bedae librum de temporibus habet f. 43 138 item distinctum in capita LXX. cum index capita numeret LXXIL praescribitur: incipii liber sancti Bedani preshiferi, subscribitur: cxplicit doinino iiwantc Beda (sic) prcshitcri de temporihus
liber.

amen.

post ea quae de hoc libro exposuerunt Jaffe et AVaitz

hic addito scrip-

turae specimine, nou opus est plura addere.

spoc. 24.

librum adhibui ipse.

Schedelii,

3.

Monacensis Lat.
est
p.

n.

246 saec. IX,

qui

antea Hartnianni

dihgenter devol.

scriptus

cum a Bernardo Simson Forschungcn sur

1.

deutschcn

iTeschichtc

19

(1879)

97 seq. tuni a Waitzio

c.

item addidit scripturae specimen.

liber a

praecedentibus duobus eo nomine

Hbrum
scriptio

continet, sed tantum partem

bus chronica incipiunt,

ita
iii

quod non integrum Bedae de temporibus extremam f. 8' 113, scilicet inde a verbis. a quiAdam annorum CXXX usque ad finem accipiere pcdmain. praediffert,

formata est:

incipit

liber

chronicorum cx divcrsis opusctdis anctorum

in subscriptione:

col-

lectum

uiium, sublato
(sic) ^Jrbi

Bedae nomine, sed remansit

lihcr.
I
:

cjpl doiiiino iu-

vantc

Bada

dc tempiorihus

ain.

chronicis

Bedae praemissae sunt (praeter

prima chronicorum eius verba c. 10, Adaiii annoruin CXXX ... c. 19, 13 potnit quidem accedere errore librarii ut videtur in ipso principio vohiminis collocata) praefationes tres, scilicet chronicorum Hieronymi Eusebiana et Bedae libri de temporibus
maioris,
cui

praescribitur:

praefatio

sancti

Bedani

presbiteri

ct

ehronicorum

Isidori

maiorum.
4.

usurpavi librum ipsc.

Codicis S. Maximini
a.

Treverensis

scripti

saec.

IX

iam

depcrditi

partem

ex-

tremam ab
Bruxellensis

p.
1

Chr. 710
1

servavit

apographum a Wiltheimio sumptum bibliothccae

iiac

n.

735

adhibitum a Waitzio.
compilatione pendent,

Chronicorum Moissiacensium, quae magna cx parte ex codicem Parisinum n. 48S6 idem Waitzius adhibuit.
Libri
illi

tres

(nam de Treverensi parum

libri

constat) ut sine dubio

pendent ab eodem

archetypo, cxemplari scilicet Bedani

interpositis, ita

aucto additamcntis adiectis in margine foliisve

magnopcre

inter se differunt.

additamentis

illis

paucis tantum receptis,

Parisinus Bedae genuino proximus est ex quorum elenchum in auctario primo (p. 335) dedi,

notabile est sub lustino II quoniam eius hbri variam lectioncm in apparatuni recepi. additamentum sane incommode insertum de Langobardis (p. II, 45 Waitz) non integrum admissum esse ab hoc librario, sed pro re breviatum. contra Hbri duo ahi Leidensis
et

Monacensis
libri

in

censis
densi.

inscriptio

sunima re consentiunt et vere compilationem proponunt, cui Monalonge magis conveniat quam Bedac nomcn praescriptum in Lei-

scihcet adhibitis losepho, Eutropio, Ilieronymo, Orosio, Rufino, historia tripertita,

Isidoro, compilatione Prcdegariana, libro historiae

Prancorum,

pontificali

'),

item

libris

argu-

menti mero
tis

ecclcsiastici pluribus scriptor

illic

ad Bedana multa adiecit vcrbis saepe compendia-

aut mutatis, ipsa fcre retinuit hic

commatis quibusdam suppressis aliisque ahis subeffecit

stitutis,

denique

cx compilatione Bedae alteram

llrljracos.

annos mundi auctor praoscripsit nou simpliciter rationc

tione scrHndinii
\\i

Bedanac superstructam etiam Bedana, scd duplici computa:

voluit

Bcda,

ot

sccniidniii
c.

LXX.
in

quaproptor auctor et

ad primum additamentum sub

libro

Ada

post verba

10 a fratrc

Cain occisus addit: haec

et

Bcda, adlogans deinde locos ox Hieronymi commontario

de ortu vcl obitu sanctorum, et in
declarat editio partis postremae
fine post

Ezecliielem

ex Isidori

verba lionorc rccondidit, quae sunt

compilationis indolem

chronicorum Bedanorum extrema, adscribit: hucusquc Bcda.

quam-

quam

ab Honorio inde a Waitzio curata nequo quicLVI.

')

Eius

epitoiiieii

Conoiiiauam aclhibitam esse couteudit Ducliesue

lib.

poutif.

p.

CHRONICA.
quani habet coiupilatio

239

sumptum cx auctore

deperdito, non inutilc visum cst addcre in

auctario nostro II (p. 337) elenchum partis praecedentis a Diocletiano ad Arcadium confectum ad librum Monacensem, cum varia compilatoris doctrina ibi etiam luculentius sese
praestet.

commune
ita

utriusque

libri

archetypum neutro perfecte repraesentari Waitzius

multis exemplis docuit.

servavit,

Leidensis liber ut saepenumero errat vel hiat, ubi alter verum

liber

non raro longius quam ille in interpolatione procedit. 480, 2 omnia Leid. cum Bedae libris aliis, onmi Africa Monac; similiter Bed. c. 551, 1 princeps Leid. cum Moissiacensi et libris Bedae, imperator Monac; Bed. c. 557 verba in Leid. et Parisino adsunt expulsa ex Monacensi per additamentum hoc loco insertum secum ablata. sub Marciano comma heatus (sic cod.) Leo papa .... liberavit totam Italiam (p. 8 not. f Waitz) sumptum ex libro pontificali
Monacensis
exempli causa apud

Bedam

c.

in

Monacensi interpositum
fditis

est

inter

commata duo ex Fredegarianis

in capite
f.

derivata continuo

scripta et in Leidensi et in Parisino.

de Amulio rege post verba utrique codici

96: cui
(scr.

communia

Procae regis superiwis habet Leidensis

cuius) septimo

anno regni Romolus et Bemns generantur Marte et Alia, quae sunt Bedae, Monacensis his sublatis: Numitor filius Proce regis fratcr Amulii senior a fratre Amilio regno pulsus in ugro suo vixit. filia eius Rhe nomine ahimendi partus gratia virgo Vcstalis clecta, sed constiiprata : quae cum septimo patrui anno geminos aedidisset infantes Remu et Romtdo, iuxta legem in terra viva defossa est. verum parvolos iuxta ripam Tyheris expositos Faustolus regis pastor armenti ad Larentinam itxorem suam detulit, quae propter jndchrifiidinem corporis ct rapacitatem quaestiosi a vicinis lupa appellahatur: unde ad nostram tisque memoriam mrretricum lupanaria dicuntur, quae sunt Hieronymi a. Abr.
1221 addito

num ad secundum
potest, ut in

Reae vocabulo ex Bedanis quae sequuntur. quae habet Monacensis solus intcrpolationis tamquam gradum recte rettulerit Waitzius, dubito: fieri describendis additamentis Leidensis libri scriptor plura neglexerit a Mona-

censi

recepta.

nam

in

summa

re

ita

concordant,

ut

de

duplici

interpolatore

vix

liceat cogitare.

Quo tempore Bedana

narratio in
a.

74

et in

chronica sic ut exposuimus aucta sint, si quaerimus, finit eo ut subsistamus, suadet quod brevi narrationi quae post verba

hucusque Beda uterque codex praebet insertus est unus imperator Byzantiorum C'ojstantinus an. numero non expleto nec magis perscripto anno mundi (p. 19 Waitz).

Fredegarianam continuationem auctor videtur adhibuisse talem, qualis

ordinis quinti Kruschiani, qui finiunt
in

legitur in libris

obitu Caroli Martelli.

eo ipso tempore credi-

derim compilationem hanc factam esse, non sub Carolo magno, quae est opinio Waitzii,

nam

propter penuriam relationum

eum cxtrema tempora

neglexisse

parum

verisimile.

accedit

quod Paulinorum librorum nullum vestigium reperitur: nam locum de Romulo supra relatum non inde auctor deprompsit, ut statuit Waitzius (N. Archiv 5 p. 489), sed

Auctorem Francum fuisse patet; ad Augustodunum ducit Waitz N. Arch. 5, 483) neque obstant quae supra de originc (cf. codicum adnotavimus. hoc apparet his commentariis saeculi octavi ne crisin quidem auctorum expilatorum magnopere adiuvari; sic in Fredegarianis 2, 42 p. 67,6 Kr. Bedana haec scquuntur lectionem librorum dctcriorum itcmque in iisdem 2, 50 p. 72, 14 Kr.
ex chronicis Hieronymianis.
adnotatio ad
a.

725

Geisericum faciunt

fratrem

Theodosii

cum

codieibus

ordinis

quarti.

scd recte

ait

Waitzius 1. c. p. 486 inter chronica universalia Francica, quo Fredegariana vix adspirant, nulla extare his antiquiora et propterea aliqua cura non indigna esse.

CHBONICA

III.

"'

240
Libruni do

BEDAE CHRONICA.

tempomm
n. 222.
n.

nitionc

maiorem omissis

ciironicis continunt libri hi niihi visi:

Amiens

Bernensis

285.
n.

Bruxellensis

99329934
5,

saec. XII.

Coloniensis n. 83".
est editionis

Capitulca

multa oraissa sunt, reliqua transposita, primum

ed.
c.

postremum

42.
I

Cassellanus (olim Fuldensis) astron. quart.

sacc. X.

Londiniensis reg. 15

B XIX
n.

saec.

X, antea
saec.
inf.

S.

Remigii Kemiensis:

deficit in c. 28.

Londiniensis Harleianus

3735

XIV.
saec.

Mediolanensis Ambrosianus

48

X.

Monacensis Monacensis
Monacensis

n.
n.

4725, olim S.

Emmerami

saec. IX.

18158 sivc Tegernseeensis n. 158 saec. XI. 21557 sive Weihenstephan n. 57 saec. XI. Oxoniensis Bodl. Rawlinson C 308 saec. XIII. Parisinus n. 5543 saec. IX. Parisinus n. 7297 saec. X.
n.

459 saec. X. Vindobonensis n. 12600 (suppl. 372) saec. XII.

Sangallensis
n.

Libri Bedani mihi non

visi

sunt inter alios hi:

Casinas Casinas
Chartres

n.
n.

297 saec.

(Archiv 12, 505).

320 saec.

(Archiv

12, 505). 8, 8,

n. n.

19 (26) saec.

Chartres
Ivrea
n.

76 (55) saec.

X X
291

(Archiv
{Archiv

385;

cat.

des
cit.

hibl.

dep.

11

p. 7).

386;

cat.

p. 39).

32 saec.

fin.

{Archiv 9,617).
in S.

Koblenz apud Goerresium, antea Treveris

{Archiv
8,

Maximini; hodie ubi

sit,

ignoro

616.

1,

MG.
595).

4 p. 6).

insunt

Bedae de temporibus

libri

duo

maior

et minor.
n. 108

Luxemburg

{Archiv
Lat.

8,
n.

Parisinus noiw.

acq.

1612

Librianorum
sunt.

n.

87

et

Tours

n.

334

f.

18,

quae duo volumina iungenda

f.

Delisle notice et extraits des manuscrits

et Barrois (1888) p. 62. 85 continet chronicorum partem

31

part.

(1884)

p.

269

et

mauuscrits Libri
n.

Parisinus noiiv. acq. Lat. n. 1630 Librianorum

extremam indc a
finem.

verbis

c.

269

et

ad minuendam ludaici regni potentiam ad

n.

Delisle manuscrits Libri et Barrois p. 100.

II.

Parisinus nouv. acq. Lat. n. 1632 Librianorum

Deiisle

manuscrits Libri

et

Barrois

p. 111.

Perugiae

bibl.

cap. (Archiv
5.

12, 545).

Valenciennes Valenciennes

B T

66 saec.

{Archiv

8, 439).

4.

16 (Archiv 8, 441).

Wiirzburg sacc. IX.

CODICES CHRONICORVM MLNORVM.

Chronica Bedae minora pariter atque maiora exhibent non solum
libri scripti

trac-

tum

auctoris

de temporibus brevlorem

continentes

sed

passim reperiuntur seorsum

c.

descripta et aliquatenus immutata, scilicet incipientia a nostro

1'ontinrt

10 verbis

prima aetas

auctaque annis mundi, quos in chronicorum

omisisse,

minorum recensione
denique
post

primitiva
c.

Beda
est

videtur

ex

chronicis

maioribus

hic

adiectis;

287,

id

imperium prius, omissis extremis transeunt ad Pippinum regesque Francicos, sicut exhibentur in auctario quarto (p. 344j, quam ob causam et annus post Christum natum c. 173 a Beda enuntiatus ipsumque auctoris nomen sublata sunt. adliibui ego ad lianc editionem tractatus de temporibus pleni exemplaria duo Berolinense Phili^ et Vaticanum Palatinum n. 1448 P, chronicorum separalippsianum n. 1831 E^ Sangallense n. 251 i/, Parisinum n. 4860 M. torum tria Einsidlense n. 167 minoribus, quae Beda potissimum secutus est, ut non paucis locis ab Isidoi'i chronicis Xongms recedunt quam FP^ aliis, ut c. ^O''. 130. 237, e contrario illi ipsam auctoris manum videntur servavisse. aliorum undecim specimen attuli, sicut laterculus p. 232 Codicum mihi visorum recensus sequitur. ostendit. Berolinensis fol. 307 f. 5 saec. XIII non habet nisi primas tres aetates.
lustiniani II

EHM

Berolinensis Phillippsianus

n.

1831 saec.

Berolinensis PhilUppsianus n. 1832 saec.

IX IX

(supra

p. 231).

(supra p. 231).
p. 233).

Bruxellensis 9837
Bruxellensis

9840
G

saec.

XIII (supra

99329934
bibl. publ.

saec. XII.
II 31 saec. XIII:
lihellus

Cambridge

chronicis minoribus inserta sunt additamenta

Bedae prbri temporibus minor. quaedam deprompta ex maiori-

bus, in his ad finem: anni ab incarnatione dotnini

DCCXVI,
habet

ah origine vero

mundi secundumHehreos illlDCLXXX, sectmdum septuaginta

Einsiedlensis
n.

VDCCCCXXV.
Bedae chronica
nisi

167

saec.

IX

post

etymologias

Isidori

E
Spec.
i.

minora inscripta de sex aetatihus mundi.

Florentinus Ashburnhamianorum n. 1554
saec.

XI

f.

75 non

habet

sextam

aetatem.
Coloniensis n. 103 saec.

Londiniensis reg. 13

IX (supra p. 234). XI saec. XII (supra

n.

spec.

2.

p. 234).

Londiniensis Harleianus

3091 saec.

(supra p. 235).

Mediolanensis Ambrosianus
hus Sede jtreshiteri

48

inf.

saec.

X.

continet item librum de temporibus

spec.

4.

maiorem, sed omissis chronicis.

feliciter.

minori subscribitur: explicit Hher lU tempori-

Monacensis 14746, antea Ratisbonensis S. Emmerami saec. IX f. 9198. Monacensis I862S sive Tegernseeensis 628 saec. X adiectis quibusdam, ad Mauricium:
iste

(Gregorius) Augusfinum

cum

motuichis

Britamtiatn
dotitini

ttiisit,

ut

genti Angloritm verhum dei

et in
fine:

evangeligaret anno incarnationis

eelehrata

DXCVI
anno do-

haec

est

VI

sinodus Constantinopolitn

DCCV
31*

tninicue iticarnatiotiis.

242

BEDAE
Monacensis 21557 sive Weihenstephan 57 saec. XI. Oxoniensis Bodleianus auct. F 3. 14 saec. XII (supva
|
'

p. 235).

31

Parisinus n. 4860 saec.

(supra p. 235).

Parisinus 5001 saec. XI; principium deficit.

Parisinus 5239 saec.
Pai'isinus

XI

(supra p. 236).

spec.

3.

5543 saec. IX. Parisinus 13372 (Sangermanensis 1290) saec. XI. Parisinus nouv. ncq. 1615 saec. IX (supra p. 237).
4 Pragae bibl. univ. IV chronicorum minorum.
saec.

XV,
X;
:

antea

lesuitarum,

duo

exeniplaria

habet
j

inspexit

mea

causa Keller Pragensis.

incipit

spoc

5.

Vaticanus Ottobonianus

n.

saec.

praescribitur:

eiusdem (BedaeJ de

ratione tempornm; subscribitur

spec.
6.

explicit hreniarium

Brde de temporihus.

Vaticanus Palatinus
Vaticanus Palatinus

n.
n.

973 saec. IX/X.

1448 saec. X.
inest

p
Spec.
spec.
;.
s.

hber de temporibus minor.

cx hoc codice chronicorum
j

Vaticanus reginae
Vaticanus reginae

n. n.

123 saec.

XI

(vide supra p. 236). (vide supra p. 236).

755 saec.
1038

minorum aetatem sextam Roncallius

Vaticanus
reginae
I.

edidit, ut ibi dixi.

n.

saec. X.

liber

minor

de temporibus

deficiens

in

Claudio
spec spec
9.
10.

Vaticanus reginae

n. n.

1260 saec. XI. 1405 saec. X.

123

Vaticanus reginae
frmporibus.

Hber minor vel, ut hic

dioitur,

primus dr

Rouen

74 (olim
f.

V -^), 92

antea abbatiae
f.

Jumieges, habet duo exemplai-ia

liliellnm

libeili

minoris

229 imperfectum,
inspexit

278' plenum:

Brdr

pyrslij/frri

dr frm-

^mrihus minor.

mea

causa Henricus Oniont.

Sangallensis n. 248 saec.

spec. 11.

Sangallensis
Sangallensis

n.

250 saec.
251 saec.

n.

Sangallensis n. 570 saec.

IX IX IX IX

(supra p. 237).
(supra p. 237).

(supra p. 237).
f.
1

chronica minora.

Sangallensis n. 878 saec. XI.

liber

de temporibus minor.

Siena K. X. 23 hreviarium Bede de srx etatihus mundi.

Vindobonensis 557 saec. XII.

chronica minora.

Vindobonensis 580 saec. XI.

Turici bibl. cantonal. rep. C,

CLXXVI

saec.

XI

lihcr

minor dr trmporihus.

CHRONICA.

243

Editionos aeiiptonim Bed.ae

loco abstinebimus.

cuiti

omncs ad
operuni,

orisin

non
quas

faciant, a recensu

earum

lioc

quae potissimuni laudantur sunt Coloniensis a. 1688 et Londiniensis curata a Gilesio a. 1843 seq., ex chronicis maioribus aetateni sextam ediderunt Stevenson inter Bedae opera liistorica minora
inter

praeter editiones

(Londinii
vol.
I

18-11)

p.

10;i

Londini 1848

p.

200 et Henricus Petrie monumentis 83 102), sine apparatu bic

in
ille

liistoricis

Britannicis

critico,

adhibitis

codicibus

duobus tum

Phillippsii,

hodie Berolinensibus.

Chronicorum Bedanorum utrorumque editionem multo magis quam reliquorum in imperfectam evasuram essc probe scio cum quod operum longe maiorum partes constituunt, tum praesertim quod cum chronicis Bedanis eiusdein
hanc syllogen receptorum
,

auctoris historia ecclesiastica certe in rebus Britannicis simul tractanda est et adhibenda.

sed eam cum nostrae syllogae rationes excluderent, officium licet ingratum et paruin fructuosum Bedanorum chronicorum seorsum edendorum ut potui admiiiistravi. Bedana omnia ita tradita accepimus, ut libri scripti vix varient neque paucis locis
exceptis

dubia ulla iuveniantur

universa

nisi

ortliograpliica et
librarii.

grammatica quaedam

ita vitiosa,
sit

ut dubites,

utrum auctor peccarit an

tractaturis,

de ea re disceptatio cum relinquenda

satis

auctoris

scripta

oquidem

habui lectiones varias adscribere

codicum quorundam tam maiorum chronicorum quam minorum. in hac apparatus condicione etsi familiae codicum ordinari nequiverunt, adnotabimus locos quosdam proptor consensum codicum in errore vel interpolatione memoratu dignos.
c.

114, 3.

118,

in abarc-, ([uod
c.
c. c.
c.

Arbaces vocahulum priore loco lihri comiperunt in arboc-, posteriore utrumquc commisissc uuctorem vix credihile.

125, 2

Reae

Silviae similiterrc rcliqui,

Marthae

et Ilie

interpolans.

310, o obiectu 339, 3

HO,

abiectu i^', obiectione

BMR,

abiectione F^.

Xnil

luna rcliqui, xu luna -R^ intcrpolans.

372, 4 minister jderiqac, minisunt Il^It'.

ORTHOGRAPHICA.
De
vol. 7 p.

orthographia

261

seq.),

quamquam Beda peculiari libello exposuit (gramm. Lat. ed. Keil cum non satis constet, quatenus suis praeceptis ipse obtemperarit,
Holderus historiam ecclesiasticam edens, sei ad
libros

non ad tractatum

illum, ut fecit

Bedana formanda erunt, inprimis ad nobilissimum Cantascriptos auctori brigiensem historiae eius (univ. Kk. Y. 16) scriptum paucis annis post auctoris obitum saec. Vni medio (cf. quae de eo dixit E. M. Thompson ad societatis palaeographicae 23 ipse enotavi orthographiea cum inde quae ex collatis libri I c. 17 tabb. 139. 140).
suppares

ut

in

bonam partem

notabilia

tum

vitiosa

subieci,

specimen sisterent orthographiae

rjuri,e

Bedanae praestantius quam suppeditant chronicorum exemplaria. ar et c: plei-umque recte distinguuntur compendioque differunt
(q').

exceptionem faciunt caedehant

praehendere

constanter

praetiostis;
Beda
in

e contrario adherere

cedes

heresis ^;ewe

praeces

(q:) et que cum derivatis

presumere.

tractatu de orthographia recte distinguit caedo crcidi et

e.

cedo cessi, scribi iubet 2)ene adverbium per

e et oe:

male fedus: recte proelium

ohoedire.

e et i: c pro i: Brrttones

contremescit bis
i

pro e; aduliscens

distinavit elinientnm pilayus

in

derutus

ohtenuerat
Treveri.

suscrpirns, susceperentur : recte

intelle;/-

(corr.)

praeconis

quutinus: recte antistes.

i

pro

ii

interdum, sed plerumque emendatum,

proeli (corr.) et in abl. pl. 2: adversaris

gen. sing. 2:

imperi

o et u:
o pro

ecclesis

(corr.)

incendi

spalis (corr.).

u: insola semel; recte adulescentia.

pro o: expectatur
:

spectator
curhafuf<.

lahuriosus.

h et V recte fere c et t: nullo loco

semel

permutantur (condicio
nostro.

Mauricius

frihunicius

nunfiure).
et srpnlrrum).

d
/"

et t: solito

more

et pih: alternant (blasj^hemare

Elafius).

h recte ^omtur (rxhortatorius

harundo

hisforirns srpidrhrnm

m
p
.'/

et

11 :

uliquundiu
et
t

nunquam.
sumtus cum derivatis

inter

omittitur constanter: irromfns

tmntare.

quicquid constanter.
simplex, non xs: expectare. geminatio plerumque recte et ponitur (Utterae) et evitatur (cotidie oportnnus lasitudo item accesisse errore persuassio
,

litus

sucus):

satrlihns (pro

plerumque Briftania, semel liriffannia, item Briffanni. colleya adsimilatio praepositionum admittitur in com (con) constanter (eoUectus udsertio adsentatio adplieuit commaeulare), evitatur in ad (adyredi ininmensus adtoUere), in (inmanitas adsumptus adstare
sateUitibus)

minere

in])ar

inplere

semel certe), oh (obponere

obprimere).

BEDAE CHRONICA.

245

Bedam
tassc

auctoroin

graininatist:im vt supra aetatcni oruditum in orthographicis cvi-

pleraque
nostris

scribcndi vitia

ca

actatc

vulgaria ut hinc apparct, id ipsum etiara in

chronicis

ab eo factum

csse probabile est,

passim secutus
at

sit

codiccs luagis auctorum a se expilatorum

nacti

neutrorum chronicorum codicem

quamquam ficri potest, ut in hiscc quam rationem ct lcgem. sumus Cantabrigiensi illi comparabilcm: immo

eorum quos habuinuis omuium

videntur cssc

librarii

quam

archctypi orthographica.

suam rerum grammaticarum notitiam magis sccuti cquidem in liac cditionc orthogi-aphica
ita,

formavi ad codiccm inter nostros praestantissimum II

ut pleraquc vitiosa retincrem,

ubi autcm ab co discederem, lcctio in apparatum refcrrctur, quamquam eius quoquc scriptor suam magis orthographiam proponit quam Bedanam, cuni pracsertim saepenumero scriptura ibi rcperiatur propter orthographiam ab ipso librario emendata.

numeri quoquc ut loguutur in codice, cxcmpli causa c. 27, G dmbus pro diuibm, c. 128, ex archetypo notis scripto a librario ita Htteris expressi sunt. item sextus pro sexto quod eius saeeuli errores plerosque evitat, omnino ad librarium magis redit codex quam ad archetypum. apposui potiora ex codicibus HOP\, nequaquam plena, sed quae
I

abunde opinor
iie et e:

sufficiant;

orthographica deteriorum sprevi.

e pro ae:

H passim.
raro: reperiuntiir

erumna

et

aerumna

breus, Matheus, Chaldeus smiiliaque

cedes Grecus passim He hereticus semper Palestina

pcnc.

recte preces.

R
ae

passim.

pro e:

H passim:
0: caereus
sanus.

facillimae

salutae

caeter-

plerumque

aequitem, sed plerumque a exjnmgitur. vaepraesbiter aequites em.

Contra constanter recte caelum

maeror

paenitentia

saeculum.

R raro:
e et oe:

caecidit

aecclesia raro aegregius raro aepistola raro strenuae.

1

e (ae) pro oe: H: praeiium

0: fedare
c.

c.

14, 3
1
:

fedare

c.

593,

1.

593,

recte

proelium constanter.

R:

cepit raro.
:

oe pro e

H:
e
et

coepit

c.

292, 5

in

Moedia

c.

28, 3

suscoepisset

c.

158, 7.

i:

H: interdum

recte

emcndat, ut
299, 2 mut.

c.

0: caerimonia mut.

caerem-

211,

relegiosissimum iu relig-.
canstanter mtit. in Dioclet-

Dioclitianus

R:
i et

dilitiae

in

deliciae

rcligatus

constunter

(c.

302, 2

mut. ex relegatus).
uixillum.

y:

i pro y: passim: Flieronimus

cet.

jinssim: Ilieronimus consfanter

Hierosolim- constanter

1.

presbiter.

pro i:

H: Agryppa

c.

101

mylle

c.

28, 6

Sylvius corr.
eclypsis

c.

91,

in vocahulis peregrinis passim: Callyst

Hyerusalem

interdum

bystoria

sybilum

Theophylus.

246

BEDAE CHRONICA.
K: bybliotheca
o
et
c.

19,

10

Philyppus

phylosoph-

Symon.

ii:

%yro ti:

H:

adolescentia constanter

0: adolescentia plerumque Aristobulus corr. in Ai"istobolus plerumque, interdum epistul- corr. in epistol- Mulvium

epistola coiistanter.
epistola
corr.

in

Molvium

sobolem vmt.

in subolem.

R u
6
/t

passim: epistola

noncupavit pro o:

{corr. in epistula)

infolis

insola corr.

luxoria

purporea. idulorum.

B: apostulorum
et

p:
R:
nubsit.
i;
i'."

et

b pro
c
et t:

0: Danubius

faborabiUter

c.

196,

em.

Libia; praeterea vix permutantur.

c.

V pro t:

H:

edicione

c. "23,

13.

37, 7

miliciae

53, 5.

0: Bonifacius, praeterea vix usquam

ita erratur.

R
t

passim.

pro c: H: Cappadotia
0:

c.

348,

Gretia
299, 2

c.

dilitiac curr. in deliciae c.

Martianus

164,

provintia
c.

c.

328,

1.

343,

2.

488, praeterea vix usquam.

R
d
ct

passim.
cm.

t:

H: capud
R:

146, 4.

aliquod

capud.

/ h

ct

ph:
R:
elefantus

Philadelfus.

in principio:

omissum:
0: austus

ebdomas coustanter exametris homous- corr. in omous- c. 438, 2.

c.

570, 7

omcliis

c.

6U8, 7

R:

actenus

Adrianus

ostium,

male additum:

R: Haristobolus
inter vocalcs:

1.

Ilaristotilcs

herudite.
67, 4

H:
ch:

Israhel

ct
c.

Israel

Sanuioli ivrr. in Samuheli

c.

lohas corr. in

loas

111,

R: achademia
don-

Archadius

Chlodio

Chorinthi

Chyrus

Mache-

Nichanor

Schilicus.

th: . 0: rethor. R: Demostencs.

inter

et

s:
c.

H:

sumsit corr. in sumpsit

240,

3.

0: sumsit. geminationes perpcram udmissae: apoUogeticum R: Affrica geminationes perperam neglectae:

Assianus

dissertissimus

Effesus.

R:

acuratus.

DE TEMPORVM RATIONE.
LXVI.
1

DE SEX HVIYS SAECVLI AETATIBVS.

in

De

sex huius mundi aetatibus ac septima vel octava quietis vitaeque caelestis et
in

supra

conparatione primae ebdomadis,

qua mundus ornatus

est,

aliquanta

perstrinximus, et nunc in conparatione aevi unius hominis, qui microcosmos Grccae

a philosophis, hoc
5

est,

minor mundus solet nuncupari, de eisdem aliquanto

latius

exponemus.

2 Prima est ergo niundi huius aetas ab

iuxta

Adam

usque

ad Noe,

continens

annos
deleta

Hebraicam veritatem
sicut

mille

DCLVI,

iuxta

LXX

interpretes

IICCXLII,
est

generationes iuxta uti-amque

diluvio:
5

editionem luimero X.

quae universaH
consuevit

primam cuiusque

hominis

oblivio

demergere

aetatem

quptus enim quisque est, qui suam recordetur infantiam?

3 Secunda aetas a

tatem
et
i

conplexa X,
in

Noe usque ad Abraham generationes iuxta Hebraicam auctoriannos autem CCXCII, porro iuxta LXX interpretes ann.
haec quasi pueritia
est
fuit

QOLXXII,
ideo

generationes vero XI.

lingua inveuta
est,

generis

populi

dei

id

Hebrea.

a pueritia
est,

namque homo
non
potest.

incipit

nosse loqui post infantiani, quae hinc appelhita

quod

fari

BFHMOli
Superscr.
sujira]
et cael.
2 lui]
i''

Ixui]
-j

l.\i

B, Ix {post aetatibus)

E
3
/i'

-i

luiius oin.

1,

mundi] seculi
4
ff,

ij-j

caelestis et
2,
4
I

F
yi'
.s

in

qua raundus om.

ir"

F^
Z>'

aui

M
li

raicromcosmas

philosophos i<*

ad]

iiB
prinia

lu

iidclxii

3
i>''

geneiatinnis

r(U(itu.s]

quietus
7i

sua
ann.

recordatur

editione iJ /"

uniuersalis

nniuersali. /f
1,-'

diluuii i^

3,1 hebrecicani i?

auctoritatem]
3

uerit<atem
4

complexae

aut.

H^

ccxcu

iuxta om. M'>'H'^

anni libri

00] cc OIl

in]

debuit esae

ea sed vonjirmant lectioiiem, chronica minora anliquiora.

XVI. De mundi aetatibus. Sex aetatibus mundi tempora distinguuntur. 3 2) Prima aetas ab Adam usque ad Noe, continens generationes X, annos sicut infantiam mergere solet vcro mille DCLVl. quae tota periit diluvio
1

(= (=

l)

oblivio.

Secunda a Noe usquc ad Abraham, generationes similiter conplexa X, quae in lingua inventa est, id est Hebrea. a pueritia annos autem CCXCII. namque homo incipit nosse loqui post infantiam. quae et nomen inde accepit. quod

(=

3)

fari,

id

est loqui

non potest.

FP
2 distinguntur

FP

4. 2 a

pueritia]

an pueritia

F
32

CHRONICA

iii.

248
1

BEDAE
Tertia ab

Abraham usque ad David

generationes iuxta utranique auctoritatem XIIII,

annos vero
dei, a

DCCCCXLII

conplectens.
incipit

haec quaedam velut adolescentia

fuit

populi

homo posse generare, gelista generationuni ex Abraham sumsit exordium, qui stitutus est, quando mutatum nomen accepit.
qua aetate quia

propterea Matheus

evan-

etiam pater gentium con-

5 Quarta a David usque ad transmigrationem Babylonis, habens annos iuxta Hebrai-

cam

veritatem

iuxta utrosque

CCCCLXXIII, iuxta LXX translationem XII ampHus, generationes codices XVII quas tamen euangelista Matheus certi mysterii gratia
:

XIIII ponit.
.s

a qua velut iuvenali aetate in populo dei

in

regum tempora coeperunt.

adventum domini

haec namque
salvatoris
in

hominibus aetas apta gubernando solet existere regno.

generationibus
et

6 Quinta quasi seniHs aetas a transmigratione Babylonis usque in

carnem

ipsa

XIIII

porro annis

DLXXXVIIII
quassatur.

extenta, in qua, ut gravi senectute iessa,

7

mahs

crebrioribus plebs

Hebrea

Sexta, que nunc agitur, aetas, nuUa generationum vel temporuni serie certa, sed
ut aetas decrepita ipsa totius saecuH morte consumenda.

Has erumnosas plenasque

mundi aetates quique felici morte vicerunt, septima iam sabbati perennis aetate suscepti octavam beatae resurrectionis aetalcm. iii ([ua semper cuni domino regncnt, cxspcctant.
laboribus

9 Prima igitur aetate

secuH nascentis prima huius die

in

fecit

deus lucem,

quam apipsis aquis

'^'J"'^''"

peUavit diem.

secunda firmamentum caeH

medio Hbravit aquarum,

BFmuOR
4,1 ab om.
5

B^M'

aucturitate
5, l a]

i>'

aimu
certa

adulisceutiam luit pupulu

i>

geueratioiieiii
-'

jV
iJ,

quaudo] quoniam

ad i/

transmigratione
3

anu. hab.

1/2

hebreicam H'
4

traus-

latione ,

interpretes J/

generationis iJ

mysteria i^

gratiam

quamiS'
uiiii]

iuuali

in iuuenalijJi'

iu oni. R"-

6,2 in carnera (-ne R)

ii^

om. in litura
31,

noii expleta

H
8,
1

uiii

M recte
9,
1

cor-

rigens

ut om.

senectuti

7, 2

cousummeuda
quiqui
2

consummanda

edd.

etas

B'R

quique] *
rubri-

quique H^, sancti quique H'^: fortasse

scr.

octauam] octaua..

M
diei

Ixuiii

B,

lui

cam, qaam interponunt

iidem
libri

libri,

LXVII
et

decursus

(BFHMO^,

de cursu O^R) aetatum earundem delevi, quoniam

postea

eam ignorant

caput quod sequitur

LXVII faciunt
David

annos
vero

(= 4) Tertia DCCCCXLII

ab

Abraham usque

ad

generationes XIIII,

continens. et quod ab adulescentia incipit homo posse generare, Matheus generationum ex Abraham sumpsit exordium qui etiam pater gentium
,

constitutus est.

(=

5)

iuxta

Matheum

Quarta a David usque ad transmigrationem Babylonis, generationibus aequc XIIII, annis autem CCCCLXXIII porrecta, a qua regum tempora
in

ceperunt: iuvenaHs enim dignitas regno est habiHs.

7

(=

6)

Quinta deinde usque ad adventum salvatoris

porro annis

ipsa XIIII,

DLXXXVIIII
Hebrea

extenta,

in

carnem generationibus et qua ut gravi senectute fessa

serie
certa, scd

malis crebrioribus plebs

8

quassatur.

(=

7)

Scxta quae nunc agitur nulla generationum vel temporum

finienda.

ut aetas decrepita ipsa totius saeculi morte

9
10

XVII. Cursus

et

ordo temporum.

(=
FP
5,2

9)

Prima ergo

aetas continet annos iuxta

Hebreos IDCLVI, iuxta

LXX

inter-

pretes
et

HCCXLII.
c.

inde a

10
Ixii

EEM
F^
sirie

xlii]

xliii i',

ex] ab

P
morti

(i,

a
i)

dauidj ad dauid

/'

rccclxxxiii
(

F^^P

iuueuilis i"
ins.

7, 2

grauis

8,

serie]

praescribunl qui hinc incipiunt

item chronica

M)

de sex aetatibue mundi

EIIM

CHRONICA.
ac terra
in
5

249

cum

caelo

superiore ac virtutibus, quae

eo conditorem laudarent, ante horuni sex die-

rum exordium creatis. tertia die congregatis in suum locum aquis quae cuncta contexerant, ari,

dam
caeli

iussit

apparere.
,

quarta sidera in firmamento

posuit

quae

nunc

coniectura
10

colligimus,

quantum aequinoctii Xll kalendarum Aprilium

,

vocatur.
niantia.

quinta natatilia et volatilia creavit ani-

sexta animalia terrestria et ipsum homi-

neni

formavit

Adam,

de cuius latere dormientis

matrem omnium viventium produxit Evam, quae nmic, quantum mihi videtur esse credibile, X
15

kalendarum Aprilium dies appellatur. unde merito creditur, si uon verior sententia vincit, quod beatus Theophilus cum ceteris, non solum Palestinae, sed et permultis aliarum regionum episcopis de pascha disputans scripsit, eodem X kalendarum

20

Aprihum
sed

die

dominum

fuisse

crucifixum.
soluni

dece-

bat enim una eademque non

et mensis die

ebdomadis,
pro
generis

secundum

Adam

humani
25

salute vivifica morte sopitum de productis

e latere suo sacramentis caelestibus

sanctificare ecclesiam

sponsam sibi qua videhcet die primum

Adam, patrem

videUcet

humani

generis

ipse

creaverat eique de latere costam toUens aedificavit

mulierem, cuius adiutorio genus propagaret huma-

num.

CXXX

10

Adam annorum CXXX

vixit annis

genuit Seth,

cui

super-

DCCC.

verum

LXX

interpretes ante

natum Seth posuere annos

Seth interpretatur
5

CCXXX,
cuius

postea

DCC.
vesminc/.

resurrectio,

significans

Mdorus

ci,,-.

4.

rectionem

Cliristi

mortuis,

mortem

latam a ludeis significat Abel, qui dicitur luctus,

a fratre Cain occisus.

CCXXXV
BFmiOIi
9, 3 superiori

Seth ann.

CV

genuit Enos

cui

supervixit annis

DCCCVn.

porro

LXX

ante

natum Enos

an.

quautum om.

1!

s 9

aequinoctium iectura
13

5"

couiecturara
I7

F^
5

collegimus

BB

xii]xuM
19

10

uocatur] dies u. Ob

notatilia /^'
'

euam] etiam //'

23

thophilus

phalestin.io i?
lecto
3

pascha Uisputaus] paschali putans

et o.

(f)

20

diom

25 ecclesiam]

qua] quia B^^MO^

annis

26 patre

F F
sed

salutom uiuificata
l

24 latere]

10,

sedli

super] supra

F
5

natum
a mort.

om.
chr.

fl'

sedh
11,

M
1

B
.ff

ccxxx] .cxxx

R
B)

interpretatur] significatur

S
(= (=

superuixis ...

2 uii (uiii

porro Ixx om.

B
est

11

10)

Adam cum

esset

CXXX

12

11) Seth ann.

CV

gemiit Enos, qui coepit Invocare

annorum, genuit Seth, qui pro Abel natus nomcn domini.

EFHMP
11

cum

esset om.

aun. cxxx /'

12 sed

aniios

et

aiinonun

/jiissiiii

/itiri

jiro

ann

32*

250

BEDAE

CCV, postea posuere DCCVII. Enos interpretatur homo, de quo bene dicitur: iste coepit invocare c/. nomen domini: quia hominuni est proprium, ut suae fragihtatis memores invocent conditoris auxilium, eorum dumtaxat, qui in fide Christi
viventes
fihi

/dorus

c*/-. 5.

resurrectionis esse laetentur.

CCCXXV
CCCXCV
CCCCLX

12

Enos

an.

XC

genuit

Cainan,

cui

supervixit an.

DCCCXV.
ann., postea
13

Cainan

an.
vixit

ortum
lalehel
14

LXX ante natum Cainan CXC DCCXV posuere. LXX geuuit Malalehel, post cuius an. DCCCXL. LXX ante natum Mased postea dixere

CLXX,

DCCXL.
cui supervixit

Malalehel an.
an.

LXV genuit lareth, DCCCXXX. LXX ante natum

DCCXXX.
genuit

lareth

CLXV,

postea posuere

DCXXII

1.5

lareth an.
an.

CLXII
in

Enoch,

cui

supervixit

DCCC.

hac generatione nusquam utrique

codices discrepant.
scripsisse
5

hunc Enoch nonnulla divine

adtestante

c/.

isidorm

<;. y.

luda

apostolo

conperimus.

sed, ut beatus Augustinus dicit, 'non frustra

non

'i^

an.

<//

n,

23.

'sunt in eo canone scripturarum, qui servahatur in

'femplo Hebrei populi succedentium diligentia sacer'dotuni,

nisi

quia ob antiquitatcm suspectae

poterat inveniri.
et

fidei

'iudicata sunt, nec,

10

'scripsisset ,
'eius

utrmn haec essent quae ille unde illa quae sub

continent
illas

nomine proferuntur
fabidas,

de gi-

'gantibus

'patres, recte
'esse

non habuerint homines a prudentibus iudicanfur non ipsitis

quod
genuit

credenda\
an.

DCLXXXVII
BFHMOR

16

Enoch

LXV
5

Mathusalam, post cuius

11,3 dcccuii F', dccui

2

ii',

dccu
13,
l

B
an.

quia] quod i/, qui/'^'i/'

.<

laetantur 0"

12,
3

xc] cx

xu
i

ovi.

B^M^

caiii

om.

H^
3

malelehel
postea om.

F
/i'

2/3

malelehel
1{

F
l

dccxl] .cxl

14,
2

malelehel

F
3
7

2 aniiis

dcccxxx om. B'

M
ab

dcccxxx
4

15,

clxxii

M
s

enoc
beatus
lO

H^ HO'R
fi

utrisque iJ

enoc iffi

uonnuUe

quia]

diuiu*ei?, diuina

adtentante

5
O"13

om.H'
iudi-

agustinus
inuenire

M
n

suaedentium
praeferuntur

quod

R
i

ob]

BFM
la

antiquitatum

scripsisse

ii/l2

de gig. fabulas om.

H
lioc

habuerunt

a om.

cnmtt H' u esse (om. H) lam B, matusalem R

13
14

cr.] cr.

esse

16,

enoch] in

autem

lx*u i/, clxui^'

matusa-

(= (=

12)
13)

Enos annorum XC genuit Cainan [cui nomen interpretatur natura dei]. Cainan annorum LXX genuit MalaUel [qui interpretatur plantatio do-

M
FMP

mini]
15

(=

14)

Malahd annorum

LXV

genuit

lareth

[qui interpretatur

discendens vel

M
M
FP

portans]. 16 17 17*

(= (=

15) larefh 16)

annorum CLXII genuif Enoc, qui franslatus est a Enoc annorum LXV genuit Mafusalam [qui interpretatur
filii

deo.
dedicatio].

[Concupiscunt

dei

filias

hominum].

EFHMP
14,
1

malalehel
/''

EMP,

malehel

qui interpretatur]

FP, cuins unnicn

dicitnr

\^,

niMlalccl

JCMP,

malcliel

17 Ixul Ixxii /7

CHRONICA.
ortum ambulavit cum deo trecentis aimis.
aiit(!

251

LXX
Augusi. de
<

uatum Mathusalaui posuere CLXV annos, postea CC. ct bene in septima geticratioiie Enoch,
fulit

qui interpraetatur dedicatio,

quia civitas
(leo

a mortalihus

dciis,

electorum

in
in

sex

huius seculi pro

laborans aetatibus

septima sabbati futuri

at

gloriam dedieationis exspectat.

sola praesenti sunt
10

felicitate
,

contenti,

quod reprobi Cain civi-

au,ji,$i.

,u

tatcm,
'icd

quam

statuit

non

in septima generatione,

in primogenito Enocli fdio consecrat.

an.

DCCCLXXIIII

17

Mathusalam
luvium.

CLXXXVII
ante natum

genuit
id
est

Lamech,
usque ad

cui
di-

supervixit an.

DCCLXXII,

LXX

Lamech CLXVII poet duos.

nunt annos, postea

5

DCCC

qui numerus,
veri-

ut lector facillime videbit, iuxta

Hebraicam
de
cjua

tatem

XX

annis, iuxta
diluvii

ipsorum vero auctoritatem

transit.

XIIII annis
libro
10

tempora

famo5,2.').

sissima questione doctissimi patres, Ilieronimus in

questionum Hebraicarum, Augustinus

an.

in libro mer.quaest. ingen.

August. d
c.

MLYI

XV plenissime disputant. CLXXXH genuit Noe, cui supervixit annis DXCV. LXX ante natum Noe ponunt annos
de civitate dei

d. 15, 11.

Lamech

CLXXXVIII
ratione
5

et postea

DLXV.

in

hac sola genequia

summa
annis

universitatis

discrepat,

XX

et

IIII

plus

vixisse

Lamech

in

Hebreis

MDCLVI

19

quam in LXX transhitorum codicibus invenitiu'. Noe anno DC venit dihivium mense secundo, XVH
die

mensis.
et

sane de

differentia

annorum

inter

Hebream
quis
5

LXX

interpretum

anctoritatem

ne

nos laceret novas movisse questiones, legat

intel-

prefatorum patrum meraorata opuscula et

BFHMOS
16, 2 deo]

domiuo
j)/',

.)/

2,3

treceutis (cc

U)

a.

Ixx (autem ins.

4

>

ante natum om.

s

B^H^, mathusalem

uiatusalem /?,

mathussalam i^
10

inoch J/

ad quod

//,

3 matusalam etquod.R, atque

BF'MO,

etque F'^

lepioui B^, repiolui />^

liic

ciinsecrat insent (adiecta

ei

postea in margine litlera

17,
i
..

Isidori c/iron.

c.

10. 11,

F
BMR^
18,
1

matusalam //,
facillimae

post n enoe B, inoch quam] quia B, que lilias hominum, scilicet N) Enoch annorum CLXV 2 Ixxii] niathusalem J/, matusalem B, mathussalam F
.

Ixxxu
8
c.

R
,1/

uumeros

H^

hebreicam
agustinus

questio

doctissima /i

9
iij

questionem /i
2
f.

H M
om.

transiuit
lO

R
3

lormosissinia

F^

post disputant ins. Isidori chron.

dlxn] dclxu

1214

ut supra
.1

F
B
i

iii />'

dxcu] dxxu R, dccu B,

quani] qui /?*
iu

A,u F^

quia]

quod ^''R
c.

uixisset

in

om.

F
2

post invenitui- ins. Isidori chron.

difi'erenta

16 ut supra

F
R

19,

annum H'

suue] ane

de om.

F^M'

//

inter] est inter

O^

patrum om.

18
19

(= (= (=

17)

Matusalam

ann.

CLXXXVTI

genuit Latnech.

Gigantes nati sunt.

18) 19)

20
21

Lamcch ann. CLXXXII genuit Noe, qui arcam Noc unn DC venit diluvium.

aedificavit.

EFHMP
19 gigantes
(liac

generatiune g.

M)

u. s.

om. II

20 clxxxii] ccxxxii

/'

21 uenit] tunc uenit

HM

252

BEDAB
leget hanc iam olim notissimam fuisse distantiam,
cuius originem distantiae
sollertissimae
scripto
10

eum beatus Augustinus

dixit
alia in
sic:

quaesisset,
inter

libro

supra
au.jusi.
<!,
c.

capitulo XIII

'Oredibilms

d.

is.vj.

'ergo quis dixerit,

cmn primo
uno,
lafius

de hibliotheca Ptolo-

'mei descrihi ista coeperunt, tunc aliquid tale fieri

'potuisse
'scripto,

in

codice

sed primitus

inde

de-

unde iam

emanaret,

ubi potuit
sed
lioc

'quidem accidere etiam scriptoris error.

16

'in

illa

questione de vita Mathusalae

suspicari'.
et

non absur'rectae

'dum
'fieri',

est

post aliquanta:

inquit,

'nuUo modo
in

dubitaverim,

ut,

cum

'diversum

aliquid

utrisque codicibus invenitur,

'quando quidem ad fidem rerum gestarum utrumquc

20

'esse

non potest verum,

ei lingtiae

potius credatur,

'imde est in aliam per interpretes facta translatio.'

20 Secunda seculi aetate prima huius die, quae est

XXVn
in

mensis secundi, egressus est

est

Noe de

arca,

sunt
h

qua pauci, id per aquam.

apostohis

VIII animae salvae factae quod memorans in epistola

mirifice

beatus

Petrus

statim
et vos

ex-

'.

P"r.

.v,

21. 22.

ponere curavit, cum subiunxit: 'quod

'similis

nunc

formae salvos fecit baptisma, non carnis 'depositio sordium, sed conscientiae bonae interro'gatio

in

deum per
in

resurrectionem
dei'.

Icsu
, i

Christi,
'/

10

'qui

est

dextera
,

in

aqua
7-

diluvii baptis1

.iugust.

cmura
12, 14. IS.

mum,

in

arca et his, quae connnebat, ecciesiam

ilHus,
in

,.

Faiulum

et fideles

octonario

animarum numero
in cuius fide

mysterium dominicae resurrectionis, baptizamur, docens esse figuratum.

MDCLA^III

21

Sem C

an. genuit Arfaxat bieuiiium post dihivium.

BFHMOR
19,
7

agustinus

xiii]

xiiii

B
21

10 bibliotheca]

inbliuiotecha
i.i

B
e.

11

ista]

ita

l:;

uno
fi^

om.
18

H^

primitus] primus ^'

14

accedere 3/
'

sed] sed et.fi

mathussalae JP
egr.
6

17

dubutauerim

diuersu

utriusque coticibus

alia

20,

'.'

x.\ui

F
R

n.

d.

arca
7

oni.

memo-

rans] comnieraorans OC^),

8

reoommemorans RCi)

epistola] e.
11

sua

nos

saluos] salljos nos

consciae //'

lo

dexteram

dilui

archa //'
biennio

his quae] his qui F'', in his qui

12

illius]

ipsius

BO

21,

artaxath B, arfaxaz M'^

O^R

XVIII. De secunda aetate. Secunda aetas continet ann. iuxta Hebreos CCXCII. iuxta LXX inter(= 20) pretes DCCCCXLII ) vel adiecto Cainan ILXXII. 24 (= 21) Sem [c annorum) ann. II i>ost diluvium (jennit Arfaxath, a quo Chaldei. EH^
22
23

EFHMP 22 om. HMP

24
ii]

23,

iuxta (om.

P) hebreos

post

.nnii.

//

dceixlii /'*

adiecta /'

cainan om.

n
'

M
I

lltt:

tiuiucntti

ttit

uiitioruiii

tietatin

lertiae.

CHRONICA.
ab Arfdxat
Ohaldeos originem
supervixit

253
duxissc

Hierony-

mus

scribit.

D
5

annis, id est

autem Scm nato ArfaxattfitT.7ua,.Mnsrfn.M,M. usque ad quinquagesimum annum

genuit Sale.

nativitatis lacob.

MDCXCIII

22 Arfaxat an.
23 Hic

XXXV

una generatione plus quam Hebraica veritas posuere, dicentes quod Arfaxat
interpretes

LXX
cum

cum
qui,
5

10

annorum CXXXV, genuerit Cainan, annorum fuerit, ipse genuerit Sale. quorum translationem euangelista Lucas verum chronohoc loco videtur esse secutus. graphi Grecorum cum generationum seriem ad ablata una auctoritatem Hebraicam castigassent generatione Cainan, nec tamen numerum annorum in generationibus quas cum eis habuere communes, ad eorum auctoritatem castigare curasesset

CXXX

Eieronymm
chrnn. p.

pracf.
ft

Sc/i.

sent,

aetati

propriam secuti auctoritatem dederunt huic annorum summam minoreni quidem LXX
editione
an.

translatorum

CXXX,

sed Hebraica
id
est,

veritate

annis
et

DC

et

L maiorem,
vixit

annos
post

nongentos

XLII.

autem Arfaxat

MDCCXXIIl

natum Sale an. CCC et tribus, cui tamen LXX post natum Cainan scribunt an. CCCCXXX, et Cainan post natum Sale CCCCXXXVIII. 24 Sale an. XXX genuit Heber, cui supervixit an. CCCCIII. LXX ante natum Heber posuere an. CXXX, postea CCCXXX. ab hoc Heber Hebre-

MDCCLVH

orum nomen et genus oritur. 25 Heber an. XXXHII genuit Palech, cui supervixit an. CCCCXXX. LXX ante natum Falech annos 26 posuere CXXXIIII, postea CCLXX. Falech interpretatur divisio, cui propterea tale nomen inposuere parentes.
quia tempore nativitatis ipsius
cuius
*^'

terra per linguarum confusioneni divisa est.

i

divisionis

Arnobius rethor

in

expositione

psalmi

^"^;/;/;

*"

BFHMOR
21,
i

ab
i

oin. fl'

ailaxatli

laxaz
2

M-

quingesimum
artaxath
11

hehreica

H
24,
l

BH-

aisupenii.\it om. >'' chaldeos (caldeosif' BfJ, arfa.\az JI^ quam] que 23, i unam gonerationem B 22 arfaxath BH'-. arfaxaz M'c loco] in loco F-Ii translatione 4 fuer. an. B 3 esse B
) . . .

:i

:i

.=>

BM

nemerum i/*

auctoritate

J*

castigare

rent

H^
17

12 secuti

auctoritatem] securitatem
natuni bis

F^
3

14 edi-

cione

Hjib hebraicam ueritatem

16 arfa.xath

sale

is
i

M
2'

18

cccc]

cccM

I9 post]

prae

eber
l

F
in iJ

:.

eber

gens

FR'
fl

25,
2/3

eber

plialech

cccc] .ccc

phalechA

26,

iiii]

posteaj poste

phalegh

inposuere] in

x quia]

quod /"/T^

25 26
27

(= (= (=
(=

22) Arfaxath ann.

24) Sale annorum
25) Hebrr

XXXV genuit Sale, XXX genuit Heber,

a quo Samatite a quo Hebrei.

et

Indi.

annorum XXXIIII gemdt Falech.

28

26) Turris aedificatur.

EFHMP
25
27 heber
sale]

M,

salae

EH,

sela

FB

samaritaiii

h^JIM

imlii //

26

sale)

HM,

salae E,

sela

Fl'

28 acdificabatur

EHM

254
CIIII
'facta
ita
est

BEDAE
meminit:

'Sem primogenito
et

Noe pars

a Persida

Bactris iisque in Indiam

'longe et

usque Einocoruras, qiiae spatia terrarum

'habent linguas sermone barbarico

10

XX

et

VII.

in

'quihus

linguis

gentes

sunt patriarum

quadrin-

'gentae et
'dixi,

sex non diversarum linguarum, sed, ut

verbi gratia,

diversarum patriarum.
sit,

ciim

'una lingua Latina

'sunt patriae
16

sub una lingua diversae

,

Bruttiorum
si

'Calabrorum, Picentum,
dus

Lucanorum, Apulonmi, Tuscorum, et his atque

27 'huiusmodi similia
filius

dicamus'.

Cham

vero secun-

Noe

a Rinocoruris usque Gadira habens

linguas

sermone

Punieo
et

parte

Garamantum,
meribarbaris
in

Latino a parte boreae, barbarico a parte

5

Aegyptiorum, ac interioribus vario sermone XXII linguis

diani

Aethiopum
et IIII.

patriis

28

autem tertius a Media usque ad Gadira ad boream. habet autem lafeth Humen Tigrideni, qui dividit Mediam et Babyloniam in patriis CC, sermone vario in linguis XX et tribus. fiunt ergo omnes simul linguae LXX duae, patriae autem generationum mille, quae in
lafeth
tripertito saeculo

CCCXC

hoc ordino
flunien

sitae sunt.

habet, ut
qui
dividit

diximus,

lafeth
et

Tigridom,

MDCCLXXXVII

Babyloniam, Sem autem Eufratcn, 10 Cham vero Geon, qui vocatur Nilus. 29 Falech an. XXX genuit Reu, cui supervixit an. CCVIIII. LXX ante natum Reu CXXX an. po-

Mediam

nunt, postea

CCVIII.
et

30 His temporibus primiim templa constructa

qui- iMonis

chr.

u.

dam

principes gentium
an.

tamquam

dii sunt adorati.

MDCCCXVIIII

31

Reu

XXXII

genuit

Seruch,

cui

supervixit

BFHMOR
26,
S, x\
ita
i:t

om. B^
sint iJA'-

india i/
14

rinocuruvos A'
lirutoriim 72*

'.<

habet

ii''

Ijarbariea

/i"

10,11
_'

qviadringeiiti
/j.

F
B

brutiorum

7j,

ii;

raodi um. //^

b.]

27,
4;';.

rinocururis

rino5

corusis
11

gaduxa

:(

a parte g.] aperte g.

H'

a parte

aperte

1).

//'

raeridiano

F'H
ii,
8

ac]

28,1 duobus //

qui diuidit
(>,

moedia // i ad gadira] gadira /^' (uidit/f') om. J/' moediam // :)/4 babiloniam //
qui diuidit (uidit //')

iafech J/
i;

3
7

trigridem

tygriden jB
trigridem

iuylle

//
natu

triperato

^
10

tygriden

mediam (moediam H) om. B'

29,
i'
1

autem om.
;

R
reum

gion
3

post

nilus ins.
.')0,

Mdori

chron.

<:.

22 ut supra

F
xxxu

lalec //'

reum

//

ccuiiii //

adorarii/'

31,1 ream

29 30
31

(= (= (=

29) Falech

annorum

XXX

genuit lieu.

30) Dii
31)

primum

adorantur.
genuit Seruch.

Reu annorum XXXII

EFHMP
29
falec

31 saruch

CHRONICA.
au.

255

CCVII.
an.,

LXX
regmiin

ante iiatum Seiuch

CXXXIl
chr.2>:.

ponunt
'ii

postea CCVII.

Scythariim

dkitur njvrtuin

uhi primus hidoma

regnavit Tanuus.
;{{

MDCCCXLVIIII

Seruch au.
an.

CC.

XXX genuit Nachor, cui supervixit LXX ante natum Nachor ponunt ann.
iiichoare,

Ii4

CXXX, po8tea CC. Aegyptiorum dicitur impcrium

regnantc Yisoccs.

primo
cui

cis isidorm chr.^s.

MDCCCLXXVIII

35 Nachor ann.
vixit auu.

XXVIIII
et VIIII.

genuit Thare,

super-

;{()

natum Thare ponunt aunos LXX novem, postea CXXVIIII. Assyriorum Sijciniorumque rcgnum nascitur: his
ante

CX

LXX

uidoru, chr.30.

primum

JBelo, illis

Aegialio regnante.

MDCCCCXLVIII

37 Thare

an.

LXX

genuit

Abraham

cui supervixit

CXXXV

an.

hactenus seounda seculi aetas pro-

tenditur, cuius tota serie recensita beatus Augusti-

nus in libro de civitate dei XVI, capitulo X, hoc

5

auo"-

<ic

d.

le,

w.

modo conclusit: fiunt itaque anni a diluvio usque ad Ahraham miUe LXXII secimduni vidgatam
editionem, hoc est, interpretum

LXX.

in Hebreis

IlXXni

autem codicibus longe j)auciores annos perhibent inveniri, de qiiibus rationem aut nullam aut diffi10 ciUimam reddunt. 38 Tertia mundi aetas a nativitate coepit Abraham

BFHMOR
31,2 ccuiii
i, ccuiiii

:i

aiin. pon. V/

32,

legnuni

oni.

B^
33, 2

exortuni om. if *

tanas B', tau-

rus R: Tanaus lustinus,

:)

Tanus Ubri

Isidori plerique (vol. 2 p. 430)

ponunt

34,

aegyptiorum om. B^

cxxx

36, 2 regnante in litura breviore H'^

uizoues] FH'',

rumque] O,
supra
i xui]

M, uizoljer B, vizoue 0, siciuiorumque F, sycinovumque M",

uizobes

zoes

cxxx 07. in. sp. vac. 34, i imp. dic. R iuquoare B R: Vezovis lustinus, Zoes Isidori libri 36, 1 syciuiosychiniorumque R, sycimiorumque B, syorumque J/'.

sicioniorumque /y-, def.

H^

bello i^-

aegilio /7-, def.

H^
lo

poat regnante ins. Isidori chron.

c.

30

tit

F
c.

37, 2 an.
(i

cxxxu an. B, ann. cxxxu

seculi aet. om.

recenseta

BF

3 4

agustinus
ins.

M
et

xuii i/

secundum om.
38,

edicionera 7/

inuenire J/'

11 2>ost

redduut

Isidori

chron.

32

(Itac

forma: huius tempore sub quo Zoroastris magicae

l

artis inuentor a

Nino rege occiditurl

33 ut aupra

F
32
33 34

mudi

35 36
37 38

(= (= (= (= (= (=

32)

Regmim

inchoat Scitharum.

33) Seruc
34)

annorum

XXX

genuit Nachor.

35) Nachor annorum

36)

37)

Regnum Acgyptiorum nascitur. XXVIIII genuit Thara. Regmim Assiirioriim et Syciniorum cxorifur. Tharu nniioruiii LXX genuit Ahraham.

Semiramis condidit Babyloniam.

39
40
40*

XVmi. De
(=
38) Tcrfia uctas continet ann.

tertia aetate.

DCCCCXLII.
Chananeamj.

[Abraham ann.

LXXV
cum

venit in

^^

EFHMP
32
34 aeg.
incfaoat

scytharum (scitarum // )]

HM

Isidoro, sc. (schitarum

F)

iuch.

EFB

'33 saruch .V

iiasc.j

FP
III.

cum
37

Isidoro, incipit aeg.

th.ire

EIIM

35 tharae H, thare
babylonera

36 assiorum
babyllonera

et sycinio-

rum om.

EHM

EM

38 semeramis EFII

EH,

M
33

39 om.

HMP

CHRONICA

256

BEDAE
aunorum lum esset, relicta imperium dei venit in terram Chanaan, accipiens promissionem nascituri de suo semine salvatoris, in quo benedicerentur omnes gentes simul et se ipsum in gentem magnam esse futurum quarum ima spiritalis, altera est promissio carnalis. his temporibus Ninus et Semirapahiarchae, qui

LXXV

gente patria

ad

mis Assyiiis regnant.

IIXXXIIII

39

Abraham
vixit an.

an.

LXXXVI

genuit Ismahel,

a quo
et

Ismahehtae: genuit autem Ismahel XII duces

CXXXVII.
an.

IIXLVIII

40

Idem Abraham
solus
in

genuit Isaac, qui primus ct

serie legitur oc-

tota testamenti veteris

tava

die

circumcisus.
est

quod

non

sine

magno
dona-

mysterio privilegium
5

fiho promissionis

tum.

IICVIII

11 Isaac an.

LX
CXX.

genuit Esau et lacob

patriarchas

Idumeae
vixit an.

et Israheliticae gentis, post

quorum ortum
nter.

42 His temporihus primus apud Argos regnavit Inachus

an.

m.

L, cuius

filia lo,

quam

Aegyptii mutato no-

mine Isidem

colunt.

IICCXXXVIII

43 lacob

CXXX

an. descendit in

Aegyptum

in ani-

mabus LXX. 44 Huius temporihus Memfis

vortim rege condita.

in Aegypto uh Aj^e Argi- mer.

2*2. 27/.

45 Sparta quoque a Sparto fiUo Foronei regis Argi-

Hier. 300.

vorum conditur.

BFEMOE
38,
8,9
3 2

esse

B
40,2

tena

BFM

chanaham

B
1

semini

saluatorem

benedicentur iJ
xii

semirames M^, semiremis /f '

cxxuii -B
tota

9 assiri

R^
quarura

39,

Ixxu

R
3

ismahel] mahel R^

duces om.
1

iJ'

testameuti]

testameuti -B",

totamenti
42,

B^
isiden

4/5

denatum
45,

41,
ins.

Ix]

Ixx

H
B

et iacoh bia
c.

hisraheliticae

posi colunt
I

Isidori chron.
31,

35 3S
feronei

ut

supra
2

43,

cxxx ann.]

HMO^,

ann. cxxx
c.

BFO^R
40. 41

ab sparto

a sparte

condita

H:

post conditur

ins.

Isidori chron.

(=

40) 39)

Ahraham ann.

genuit Isaac.

42 43
44 45
16

(= (= (=
(= (=

Nam

primo genuit Ismahel, qtio Isnmhelite.

41) Isaa

annorum

LX
XC

genuit lacoh.

42)

Regnum
Memphis

inchoat Argivortim.
gcntiit loseph.

43) lacoh annortim

44)

in

Aegypto

conditur.

47

loseph ann.

CX

vixit.

48

49 50

Grecia sub Argo segetes hahere coepit. Hehreorum servitus arm. CXLVII. Cecrops Athenas condidit.

FFHMP
42 primum
hah.

EHM
49

44 iuchoat]

incipit

FHM

4.S

graecia] in gr.

segites

sub argo coep.

EHM

cxluii] cxlu

HM,

clxu

conditur

EHM

CHRONICA.

257
rpia

IICCCCLIII

4Q Hahitatio

fdiorum
die

Israhel,

mansm-unf

in uur.ii.

Aegypto, fuit
pletis

CCCCXXX
egressus

aimorum. quibus cxest

eadcm
dc

onmis exercitus
scriptura
testatur
vj, to.

domini
5

terra

Aegypti,

ut

E.vodi: quoruni

graphi a

LXXV

tamen summam annoruni chronoanuo nativitatis Abraham, quando

intravit, conputant,

terram repromissionis
tes

sequenha-

editiouem

LXX
in

interpretum, quae
terra

dicit:

bitatio
10

autem
et

fdiorum Israhel, quu haUtaverunt

in

Aegypto
et ipsa

Chanaan

ijisi

et

patres

eorum anni

CCCCXXX. quam
Hebraica veritas
Levi
,

necessario sequenostendit,

dam
rat

quae naresse

Caath

filium

quem natum

con-

<"' v.,

u.

15

Chanaan, vixisse annos CXXXIII et fihum eius Amram patrem Moysi annos CXXXVII
stat in terra

et

ipsum Moysen LXXX egressionis de Aegypto.

fuisse

quia

annorum tempore nimirum horum

et

summam annorum
non posse.
20

coustat

CCCC

XXX

implere
et
pmu. mi ftai.j^m.n.

adnuit autem

horum

traushationi

apostolus,

nes

et

Abrahe dictac sunt promissiosemini eius; non dicit, et seminihus, quasi

ait:
et

cum

in midtis, sed quasi in uno,

Christus.

semini tuo, qui

est

hoc autem dico, testamentum confirma-

25

quae post CCCC et annos facta non inritum facit ad evacuandas promissiones patrum.

tum a

deo,

XXX

est lex

nCCCCXCIII

47 Moyses annis

XL eductum ex Aegypto regit populum Israhel in deserto, quorum primo anno tabemacuhim domino construit, et septeni mensibus opus perficiens mense prinio anni secundi,
erexit.

>

prima die mensis

hucusque, ut Eusebius

Hi,-,: rA5.

commemorat,
norttm

V libri IIIDCCXXX
veritas

Moysi continent gesta ansecundum seniorum

LXX

interpretationem.

quot vero annos huius temporis

contineat,

Hebraica

losephus

in

prinio

BFHMOR
46,1 qua] quain B, quia i/'
terra
2

.legyptum
in

i>

7 />'

terra /?
13

8 iii?,

quae] qui

iJ

autein om.
l.i/i4

quam -BJ/, quaei"^ esse0 14 terram

18

10 in terra]

i''-,
ir.

terram

f?)

chaath

caaht

it/,

cahati^

const.
/''"

iJ

chaan ii'

mosi

HR
ei.

is

mosen
24

HR

quia]

quam

i''''i70'',

quao

summa
c.

/''

20/21

promissiones J/'
23/24

21

semini

non

dicit et

sominibus (esso minibus B)] et seminibus uou

quae] qui iJ
26

dicit et

semini eius i/
45. 46.

confirmatum] .tum //'

posl patrum ins. Itidori

regit]

chron.
2

4763
iii]

lU

mpra
s

47,

moses

FHR
'j

aegyptum //'

rexit

M,

bis

annum

uil

O"

interpretationum

B^

hebreica

ioseppus

11

51

(=

47) Moyses annis

XL

rexit Israel.

52

Lacedemon

conditur.

EFHMP
^>\

moses

FP

.52

lacedinion i'

33

25S
10

BEDAE
contra

Appionem granimaticum
inter
se

libro

ita

c,on\- losepk.

.untra

Ap. 1,8.

niemorat: neque igitur innnmera apud nos haheniur

volumina
et

invicem discordantia ,
libri,

sed

duo tantum
15

XX

sunt

qui
et

omnium temcredim-

porum seriem
tur
divinitus
,

continent,
inspirati. leges

qui

iustae

ac quibus
vitae
et

quinque sunt

Moysi

continentes

successionis hu-

manae prosapiam usquc ad

ipsius

Moysi termi-

num
IIDXVIIII

pertendentes.

qui paulo minus ad III angerunt.

norum continentiam
48 losue an.

XXVI

regit

populum

Israhel,

ut lo-

losejjh,

anl. 0,

1,

20

sephus

docet:

nam
illius
,

scriptura sancta
tacet.

quot tuerint

("/)
avr. Mn.

anni ducatus
iu chronicis
5

quare vero Eusebius

XXVII

posuerit, infra dicemus.

primo
in

autem
die

sui

ducatus anno losue, primo mense, decima

niensis

populum patefacto lordanis alveo

videlicet

terram repromissionis induxit, quo cipium erat quinquagesimi primi

lu

anno, aur. ao.

ut in chronicis praefati Eusebii repperimus, priniohelei

secundum

Hehreos, id est, IID anni

erant ab initio mundi

completi, siugulis iobeleorum ordinibus per quinquagenos annos deputatis. at vero hanc temporis

huius esse sunimam nostra

invenire
15

inquisitio

nequaquam

valuit.

constat

enim quia

CIODCL^I

ad diluvium usque fuere anni.

CCXCII,

qui

LXXV
dei

erat

inde ad Abraam annorum, quando

promissionem

accepit.

promissionis

anni

IIDLVnn

ducatus Moysi anni XL, qui pronumerus non IID, sed septem minus, id est 20 IICCCCXCIII, ut praenotavimus, annos implet. 49 Othoniel an. XL de tribu luda primus Israhel 50 iudeu; domino iubentc constituitur. Huius temporifecto

CCCCXXX,

mer.

.575.

BFffMOJi
47,10 librum ii
17

ita

om.

11

11

neque]
a.

11.

enim

iJ

et
la

om.

i'''

I6

mosi FJi
Isidori chr.

legis''if
c.
,5.5

prosopiara

N
Tlf et

niosy
48,
1

M, mosi

F
i/-.'

18 ad]

d. (sic)
2

uC
tos

supra

F
decimo
c.
i."!

ut] et
6

'

iosepus
7

H, a IS nam] iam
.ff
'

post geruiit
fuerit

ina.
3

.5.S

B
9

'

ducatum
sic

duca-

patefacta if'

repromissiones

quinquagesimi primi]
iubelei

Beda cum Euanni

i*'

sebio

Armeniaco

optimis libris Hieronymianis, secuudo deteriores

per] post ii
11/12

BO^^B
13
i?

10

iid

FHM
nequa-

completi]
ii'

sunt J/

quinquagesios iT

IJ

aunos om.
ad om.

que

a diluuioJi'
is

fuere] adfuere

F^

inde] cede iJ
inplet] edd.,

FH^

uostram
dei]

annis F'^
chron.
c.

mosi

F^^H
ins.

jo cccc] cc H'^

implent

BFHMO,

impleri

ei*.H' anni] R: posi id Isidori

60

ut

supra

49

israheli

53 54

(=

48) losue annis

XXVI.
CCCV].

ludices a IVIoyse usque ad Sarauel praefuerunt [ann.

FP

55 56

(=

49) Othoniel annis

XL. Cadmus Thebarum rex Grecas

litteras invenit.

EFHMP
54 mose

FP

ad om.

EHM

praefuerunt)

pr.

isralieli

HM

56 cathmus

EHM

CHRONICA.
lius

259

primis

filii

Israhel serviere

Chusan Rasathaiin
filii

regi Mesopotarniae octo annis.

IIDCXXXVUIl

51 Aoth

an.

LXXX

filius

Gera,
pro

Gemini,
,

qui
in

utraque
primis

manu
servivit

utebatur
Israhel

dextera

cuius

Eglon regi Moab annis XVIII, donec eum ipse percusso Eglon Hberavit.
52 Hoc trmpnrr Cijretme civitas rmiditn
est in Libijit. mi-r.me.
Bifr.

IIDCLXXYIIII

53 Deborra an.
BaracJi
tus
(Ir

XL

prophetissa dr frihn Effraim, cuni

.

hm.

trihu Nepthalim
filios

cuius in

initio

duca-

obpressit
an.
,

Israhel
in

labin

rex

Chanaan

XX
5

qui

regnabat

Asor.

sed occiso ab

Israel principe militiae eius Sisara humiliatus tan-

dem
54

ac deletus

est.

Hoc tempore Miletus

condita.

nier. iso.

IIDCCXVIIII

55 (Tcdeon an.

XX

</x

fribu Manassr.

sub quo ser-

"'.

T3:i-

vivit Israhel

Madianitis et Amalecitis VII annis.

est.
Hitr.

sed Gedeon puguante liberatus

56 Tirus condita ante templum Hierosolymnrum annis

-a.

CCXL,

ut scribit loscphus.
trilnis.

HDCCXXII

57 Abimelech an.
bat
in

fiUus Gedeonis,

qui regna-

"'''r.-73.

Sychem.

58 Hrrcules

Hium

vasfaf.

mer.iii.

HDCCXLV

59 Thola
vir

an.

XXIII,

fihus

Phoa

patrui
in

Abimelech,

de

Isachar,

qui

habitabat

Sanir montis

Effraini.

bO Bcllum Laphitarum
equites Tessalorum.

rt

Centaurorum

quos scrihit

nier. nr,.

Palefatus primo de incredihililms libro nobiles fuiise

BFBMOR
50
iemini
2

cusan
3
c. 4

rasataim

0'>'

:i

HR

primis] ut

principiis R

post annis Isidori chron. seruiunt B, seruauit jS

,'i3, I

c.

62

H4

ut supra ins.

F
B
in
2

51,

iera

52 cynere

conditae

post libia

Isidori chron.
3

6672

mpra

ins.

debbora R, debora5
5

efraim

OR

om.

BFMR^

ohaan

F
iJi^
'

regnauati^'. regnauit /'^T?

post condita Isidori chron.
2

ociosoJ?'
c.

israhelis JS
ins.

miliciae 5^

sisaira J5, sisaram J/

.54

militus^/'

74

76
uiii

ut
-ET,

supra
iiii

F
:i

55.

iedeon i?

manase.ff',

mannasse
chron.

amalechitis

^/'i/^iiO^A
79.

uii]

.B

iedeou i?
i?'

.56,2 ut scr. ios.

om. R^

posl iosephus Isidori chron.

c.

80

ut

supra

ins.

F
60,
1

57,

.edeouis
i?',

82 ut supra

ins.

59, 2 uir om. !!'<

lapidiarum

58 post uastat Isidori laphidaruni R'quo B

57 (== 51) Aoth annis ZXXX. Amphion musicus claruit. 58 59

(=
(= (=
(=

53) Deborra annis

XL.

60
61

62
63 64

Primus Latinis regnat Picus. 55) Gedeon annis XL. Orpheus Linusque musici claruerunt,
57) Ahimelec annis III. fratres suos interfecit. Iste

LXX

65

59) Thola annis

XXIII.

EFHMP
59 debbora

EHM

64

Ir.

s.

iste lx.\

interfecit] occidit

260

BEDAE
61 In Troia post Laomedontem regnavit Frianms.
Hier.
lliKr.

IIDCCLXVII

62 lair an.

XXII

cx trihu Manasse.

63 Hercules agonem Olympiacum constituit, a qiio usqtie ad primam Olympiadem stqiputantur anni

utfr.

ma.

ccccxxx.
nDCCLXXIII
64 leptae Galadites an.

deprimunt

Israel,

Ammanitae ex quibus Ammanitae debellan-

VI

Philistim

et

c/.

Hier. S29.

tur ab lepthae.

qui in

lihro

iudicum ah

ae.tate Hier.

s->3.

IIDCCLXXX

IIDCCXC

Moysi usque ad semetipsum. ait supputari an. CCG. 65 Abessan de Bethleem an. VII. 66 Agamemnon imperat Mycenis annis XXX V, cuius anno XV Troia capitur. iiic cum annis 67 Achialon Zabulonitis an. X. interpretihus non hahetur, pro quosuis in rum damno supplendo Eusebius losue filio Nun, Samueli et Sauh, quorum annos scriptura non

sier.

s-io.

X mer.

sss.

LXX

dicit,

plures annos,

notavit, quatinus

quam in losepho legebat, adab egressu Israhel ex Aegypto

usque ad aedificationem templi

CCCCLXXX

an-

norum summam, quam

scriptura praedicat, haberet.

ilDCCXCVIII

68 Labdon de tribu Effraim an. VIII. 69 Huius anno

an.
tertio

Troia capta

est,

conpletis

a primo
regnavit,

nier.

su.

anno Cecropis, qui primus apud Atticam

CCCLXXr.
regni Nini

10

an.

A XL autem et tertio DCCCXXXV.

Assyriarum

regis

Mortuo Labdon

servivit Israhel PhiHsteis an.

XL.

BFHMOH
61 post priamus Isidori chron.
\is
c.

85 ut supra
3

ins.

a om. B'
4

olympiadam
ait

i^'

post ccccxxx Isidori chron.

(-re i?)]

62 manase S, c. S8
/?'
c.

maniiasse

ul siq^ra ins.
2^^^

BF F
^^'^ Jt

63,

hercu1

64,

phi-

lirthim iJ'
c.

mosi i^Vf
ins.

supputari

supputari if ', supputauit i/JS,

Isidori chron.

90. 91 ut

supra

65 ahesan F, abersan
2 troica

ahesian

66,

agamenon
ins.

miscenis .B
67,
1

l/i

cuius

a.

xu om. B'

//'
3

post capitur Isidori chron.

93 ut supra.

F
om.

ahilon iJ'

zabulonites
7

F^MO^Ji
8

x om.

ad om.R'^
1

quaml quod i/

B scriptm-am
ioseae
c.

non
95

/J'

.=.

quam] quos
ine.

in

Fann.

legabat ii'
uiii

70,

quadrigesimo

post xl Isidori chron.

97 ut

68 nabdon
supra

(err. miniatoris) i/'

om. J/'

66
67

(= (=
(= (= (= (= (=

61) Priamus regnat in Troia.

62) lair annis

XXII.
litteras repperit.

68 69
70
71

Carmentis Latinas
64) lepthe annis VI.

Hercules se flammis
65) Abessa ann. VII.

iniecit.

72 73 74

66) Bellum Troiae decennale surrexit. interpretibus non habetur. 67) Achialon ann. X. hic in

LXX

68) Lahdon ann.

VIIL

75

Aeneas

venit Italiam.

EFHMP
68 carmentes
71 ahesse i/
7.5

repperit] inuenitJ'

72 froge

iuiacitP flammis] in fiammis J/ 70 herculos .H" interpretes l' 74 lapdon F 73 aialon F, ahialon F^, aliiohin P"

iu italiam

CHRONICA.

261

IIDCCCXVIII

Samson de
liber

tribu Daii

an.

XX. hactenus iudicum

tempora signat, habens annos CCXCVIIII, iudices autem XII.

qiii

72 Latinis,
tertium

postea

Romani nuncupati
Aeneas an.

sunt, post mer.sia.

annum

captivitatis Troiae, sive, ut

quidam
post

voluni, octaviim, regnavit

trihus.

quem Ascanius
5

an.

XXXVIIII.

ante

Aeneam
filius mer. 84i.

lanus, Saturnus, Picus, Faunus, Latinus in Italia

regnarunt an. circiter CL. Albani uriem condidit.

Ascanius Aeneae
in Hebreorunt

IIDCCCLVm

73 Heli sacerdos an.

XL.

libro

XL

mer.

sei.

anni inveniuntur, in

LXX

autem interpretatione
expulsis Antenoris mer.ssj.

XX.
74 Hectoris
posteris,
filii

lUum
sibi

receperunt

Heleno

subsidium ferente.
Silvius

75 Latinorum
an.
tiis

tertius

Aeneae
et

filius

regnat

mer.

sso.

XX VI III:
ruri fuerat
accepit :

qui quia post m,ortem patris cdieducatus,

Silvii
et

mer.^io.

Postumi

nomen
5

a quo omnes Alhanorum

reges Silvii

vocati sunt.
Hier.aso.

76 Reges Sicyonis defecerunt, qui ah Aegealeo usque

ad Zeuxippum regnaverunt

an.

DCCCCLXII.

post

quos sacerdotes Carni constituti sunt.

ilDCCCLXX

77 Sawuli.el an. XII, ut docet loaephus.

in scriptura

loseph. ,mt. 6,13,5.

enim sancta quamdiu praefuerit, minimc patet. ab hoc tempora prophetarum incipiunt. 78 Latinorum quartus Aeneas Silvius regnavit an.

Hier. ao.

XXXL
IIDCCCXC
79 Satd primns

Hehreorum rex an. XX.

et

hnmti

roaep/i.am.Gjin.fRu/.)

quia in canonica scriptura non habetur, de anti-

quitatum losephi tempus regni notavimus.

BFHMOB
71,1 hatenus
iiaueruiit BJ^Ji'
j

B
7

temporum
iT^:

B
deinde

72,

latini

B
c.

xxxuiii
tU

FHMO
ins.

italiam

reg-

uond. urb.
_B

Iddori chron.

100

supra

75,1 regnauit J/
r.

xxuiii />
i>,

4
r.

albonorum
sicyoniis
IxiiJ

76,1 reges sicyDnis] FHO<^,

aegealeo]
/''-7)/,

reges (regisJ/') sitionis i/,

syehionis

/1',

r.

sicycionis
a

(P
Ixxii

acgealtoi/, egesXeo F'-R, aegealio 0, aegealio 5, aegealea

/'''

dcccc] dccc
1

FH
qu.

cami

^)o<

sunt Isidori chron.

2/3

c.

102.

103 ut supra

ins.

78,

lat.

aen. qu.

H^^M, aen.

lat.

79, 2 canica i?

antiquitatem B, antiquitatum libro O^

76
77
78*

(= (=
(= (= (=

71)

Samson ann. XX. 72) Ascanius Albam condidit.

[Tlactcnus iudicum Hbcr tempora signat].

78

73) Heli/ ann.

76)

XL.
finitur.

79

Regnum

Siciniorum
et

80

77) Samuhel

Satd ann. XXXII.

EFHMP
77 om.
annis
xii xii

abbam
//,

F
ann.

79 sicimurum
.\ii

//,

sicinoruni

.)/

finitur

om.

80

*ic

FP, samuel

saul annis xx

samuel annis

ab hoc tempora prophetarum incipiunt saul aunis xx M, sannihel

ann.

E: Samuhel

[et i<aulj

XL

Isidorus

262

BEDAE
80 In Lacedemam regnavit primus Eurystheus annis XLII, Carinthi primus Alethis annis XXXV.
81 Quarta
missione,
Bier.aie.

mundi

aetas

non solum

cum inchoato
innovata pro-

gentis ludeae imperio, sed et

cum

quae patribus olim data est, imperii Christiani sumit exordium, iurante domino David
de
tructu
ventris
eius

veritatem

sederc

super
'> ^*^-

nDCCccxxx

sedem eius. 82 David priynus ex

iribu

ludu rex an. XL.

83 Latinortim quintus Latinus Silvius an. L. 84 Ephesus condita ab Andronico. 85 Karthago condita
done
Tyrio,
ut
est,

Hier. 940.
Bier. a72.

ut quidam vokmt, a Carce- wcr.uu.

vero alii,

a Dido

ftlia

cius

an.

CXLIII

post Troianum excidium

filius

IIDCCCCLXX

86 Salomon
sui

David nn. XL. ciui quarto regni %"\ lll\ anno, mense secundo templum domino aedificoepit

care

in

Hierusalem,

coUectis

ub

egressu

Israhelis ex Aegypdo annis

b

CCCCLXXX,
quod
in

ut regutn

quoque

liber tcstimonio est:

figuram uniaedifi-

versi temporis,

quo

in

hoc saeculo Christi

catur ecclesia, quae in futuro perficitur,

perfecit
et

VII annis
fiUus, fner.m.

septimo octavi anni mense dedicavit.

Silvius, Silvii

87 Latinorum sextus Alba

regnat an.

Aeneae

XXXVIIII.
XVII.
Hier.1021

88 Regina Saba yenit audire sapientiam Salomonis.

ilDCCCCLXXXVII

89 Roboam fdius Salomonis an.

Hieroboam de tribu Effraim separavit X tribus a domo David et a domino in figuram hereticorum,
qui suos sequaces a Christo et ecclesia segregant.

BFHMOR
80,
j

lacedomone

HM
liosl

'

eurystheus] 0, eyrustheus R, erystheus

106 ut supra ins.

post xxxu Tsldorl chron.

c.

F
0

81,

-2

gentis (gen
i/2

BFMO^R
3 xl]

imperium B^

84 epheuus

("?)

85,
c.

M, eurysteus H, euristeus B, euristheus F fl"') iud.] HO^, iudeae (iude B) gentis 2 didone O^^R cercedone M, calchedone R

1x1 //', Ix
7

^'
89, 2 de

excidium Isidori chron.

a

110 lU supra ins.

87,
2

F
4

86,1 salamon //'

suo

reg-

TmmB^^F
sapientia

perlecitus /?
tr. efFr.

perficit

BZ-V/

reguauit S/^^/T^J/i?^

88 sahaa /''^'J/
et ecclesia]

F
80)

om.

2 seperauit

domu

H^M

ecclesiam

81

(=

Lacedemoniorum regnum

oritur.

82
83

XX. De

quarta aetate.

(=
(= (= (=

81) Qufirta aetas continet

latores

annos iuxta Hebreos

CCCCLXXIII;

LXX

ti'ans-

XII

adiciunt.

84

82) David ann.

XL.
XL.

85
86
87 88

85) Carthago a Didonc conditur.

86) Salomon ann.
qui tcmplum aedificavit anno

CCCCLXXX

egressionis ex Egypto, ex quo

apparet Samuhel et Saul

XL

annis praefuisse.

(=

89)

89

Roboum annis XVII. Begnum Israhel et luda

dividitur.

EFHMl'
81 cxoritur
xui

H
et

82

oni.

EHil

83 adiciuut

xii

//

8.t

didonec /'
i'

86 salamon
Ixi

V
/'

87.

egresxuiij

sionis (egresionis /A) px apgypto| translatores xii adiciunt conpletis

xl]

FUM,

E, xxxii

88

8U

iud.

isr.

EHM

CHRONICA.
90
9
Htiitis

263
Acgypti
veniens mcr.
1029.

quinto

anno Sesac rex

Hierosolimara tcmphim spoliavit.

Latinorum. septimus Aegyptus Silvius Albac suporioris regis filius regnnt an.
nur.
10-20.

XXIIII.

92 Samus eondita

et

Smyrna

in urhis

modum
hic

amjiliata.

ii,er.

mi.

IIDCCCCXC

93 Abiam
eius

filius

Roboam

an. III.

pugnantem
in

nur.ioss.

contra se

Hioroboam superavit
quingentis,

occisis de exercitu

milibus

eo

quod sperasset

domino.

inXXXI

94

Asa filius Abiam an. XLI. ab iioc conductus Benadab rex Syriae Damasci contra Israhel percussit

//,>r. i04i.

omnem

terram Nepthalim.
mtr. ims.

95 Latiyiorum octavus Capys Silvius Aegyptl superioris

regis filius regnat an.

XXVIII.
cum
suo sternit exer-

96 Asa idok
citu.

destruit,

templum mundat, egrcdienteni

contra se Zara Aethiopem

Amri rex

Israhel emit montes Samariae a

talentis

Somer duobus
5

argenti

et aedificat

eam.
mr.ios-j.

Ahiel de Bethel Hiericho instaurat.

niLVI

filitcs Asa ami XXV. Hehas Thesbites tres semis annos pluviam con98

97 losaphat
tinuit

propter peccata

Ahab

et populi Israhel, et

magnaUa Heliseum fiUum Saphath, Habelmaula, pro se unxit prophetam. 99 Latinorum nonus Carpentus Silvius, superioris filius Capys regis, rcgnat an. XIII.
inter caetera

qui erat de

Hier. losi.

100 Post

qucm
ct

filius eius

Tyherinus Silvius an. VIII, mer. um.

est

a quo
101 Post

fluvius appellatv^

Tiheris, qui prius

Albtda dicehatur.

quem Agrippa

Silvius filius eius an.

XL

Hier.no->.

BFHMOR
90,1 se.tacJ/', sestac 3/aegypti om.

B^

-'

expoliauit A'
c.

91,

syluius 7/
ins.

regis om.

F'

92 ymyrna

in

urbem
0',

in

modum B
i?,
3.\ns.

ampliatam B: dehide Isidori chron.

:i

116 ut supra

93,

abiam]

F^HM^,
c.

abia.

abias

118 ins.F

94,1

pugnante BF^M-W^ abiam] BF'ffM\ abia. asapb

xuiii iJ
.1/,

separasset

i post

Aommo

Isidori chron.

0,

abia

F-B, abiae J/^Ob

2

95,1 syluius
,!

2 filius
4

om. i?'
5

regnauit J/iJ

96,

destruxit fi"-^
iJ,

egrediente

zarac ii
c.

amari ^T

sumeri"

hiercho J7', ihericho

1

hiericura
',

richo i^
3
fil.

post instaurat Isidori chron.

sabat
/J',

120 ut supra
tlieberiuus

ins.F
3

98,

testites
-i

,'

ahap /i

achab ^i^i/^ii
fil.

sophath 5J/'

abehiiacula Ji'
i

99,'i superius i^'

fil.

cap. reg.] reg. cap.

OR,

reg.

cap.

regnauit J/

100,

albola

101 agryppa

BH

filius

om.

90
91

(=
(=

93) Ahia ann. III.

Pontifcx Ahimelech insignis habetur.
94)

92
93
94

Asa ann. XLI.

Ilieu prophetcs occiditur ab

Asa rege

Israhel.

(=

97) losaphat ann.

Ilelias,

XXV.

95

Ahdias Micheasque prophetant.

EFHMP 92 asia F
CRBONICA
III.

93 propbetis

EHM

94

xu
34

264

BEDAE
102 losaphat fecit rectum coram domino. IIILXIIII 103 lomm filius losaphat an. VIII.
104 Helias curru igneo rapitur quasi usque in caelum,
et

wer.iioi.

Heliseus

heres

prophetiae

derelictus
in

primo

miraculo aquas Hiericho sanat.

recessit
5

diebus loram

Edom, ne
filia

esset

sub

luda, et constituit
in viis

sibi

regem.

ambulavit autem loram

do-

mus Ahab,

quippe

Ahab
iino.

erat uxor eius.

Hier.nis.
Hier.

IIILXV

105 Azarias
1

filius

loram anno
filio

06 lonadab

filius

Recliah ckirus hahdiir.

uin.

107

Azariam cum
quispiam

suo loas et nepote Amasia ob

et quia

enormitatem scelerum

nec patrem filiumve

euangelista

eorum

bonum

habebat,

Matheus a domini salvatoris genealogia secludit. IIILXXI KtS Athalia mater Azariae an. VI. quae videns interfectum ab Hieu rege israhel filium suum Azariam
interfecit

omnem

stirpem

regiam domus loram

praeter solum loas filium Azariae,

.-.

quem losabeth
furata
est
in

soror Azariae

uxor loiadae

pontificis

de medio filiorum regis, cum interficerentur.

LXX
ratur.

interpraetibus VII an. regnasse Athalia nar-

IIICXl 109 loas

filius

Azariae an.

XL.

iste

bono principio
sui

i/,-. //2j.

et fine usus

pessimo

in principiis

regni

tem-

plum innovat, in extremis inter cetera facinora Zachariam quoque filium loiadae tutoris quondam ac regnificatoris sui inter templum et altare lapidari praecepit.

quem ob meritorum gratiam do-

minus
dicti

in

euangelio filium Barachiae, id est bene-

domini cognominat.

S
iT',

(om.

c.

108)

FHMOH
c.

102 post domino Isidori chron.

106

122 ut supra

ins.

F
-2

104,

in]

ad O^

hiercho i?'

ahap

BFH- achab FH, reeha B 107, ios iJ'

achab
i

achabh

-B

post eius Isidori chron.

c.

124 ut supra

ins.

F
6

105 zarias
108,
l

amassia B, amasiae
ias fi',

F^
.5

enormitate

sceleris
7/8 .pos(

azariam

om.M^
c.

ainterficitiJ

ioas]

om. S''

ioad(a)e iyji^i?'

narratm- /siWori cAron.

praecepit] pit J''

128. 129 ut supra ins.

F
.fl

109,2 principii i^

ioadae

HB^

5/6

lapidare

BR

gratia

cognominauit

96 97

(=

103) loram ann. VIII.

Edom

defecit a regno ludae.

98 (= 105) Ocliozias ami. I. 98' [lonadab clarus habetur].

M
claruit.

99
100
101

Helias rapihir.

(= (=

108) Athalia ann. VI.

lonadab
109) loas an.

filius

Rechab sacerdos

102

XL.

103

Zacharias loiadae fihus lapidatur.

EFHMP
97 regno] rege

EHM

deficit

100

ul]

iii

i^

101 rechap M, recab

F H

98 ochozias]
103 ioade
iil.

FP

cum

Isidoro, azarias

EHM

99 haelias

F,

filius

ioiad(a)e

EHM

CHRONICA.
110 Laiinorum
regis
filitts

265
Silvhis Agrippae

XII Aremulus
regnavit an.
ulti

superioris

ir,er.u42.

X VIIII.

qui praesidium AU)anoest,

rum
5

inter montes,

nunc Roma

posuit.

huius

filins fuit lulius,

proavus

lulii Proculi, qui

cum Romulo
//'<t.

Romam
Amaslas
flixit

commigrans fundavit luliam genfem.

filius

ITTCXL

111

loas an.

XXVIIII.

Heliseus propheta

;;.

defunctus sepelitur in Samaria.

larahel.

Azaliel rex Syriae af-

1 1

2 Latinoriim
regis

XIII Avcntimis Silvius ArntnnK superioris maior fiUus regnavit annis XXXVII atque in eo monte, qui nunc pars urbis est, mortuus ac seimltus
aeternum
loco

mer.

iir,i.

vocahulum
et

dedit.

IIICXCII 113 Asarias, qui

1

Ozias

filius

14 Assyriorum

tricesimus

sextus

Amasiae an. LII. Thonos Concoleros

mer.im.
,

qui

iner.

ws.

vocatur Graece Sardanapallus,

lem condidit

et

in proelio

Tharsum atque Anchiavictus ah Arhoco Medo semet

incendio concremavit.

115 Usque ad id tempus fuisse reges Assyriorum hystoria, mer.im.

refert, et fiunt simul anni MCXCVII. omnes autcm anni regni Assyriorum a primo anno Nini supputantur

MCCXL.
1

16 Latinorum

regis fiUus regnat an.

XIIII Procas Silvius XXIII.

Aventini

superioris

Hier.

im.

ami XLIIIL Aharces Medus Assyriorum imperio destrueto regnum in 1 Medos transttdit, uhi prinms ijjse regnavit an. XXVIII. 119 Macedonum regnum inchoat, primum hahens regem Caranum an. XX VIII. Lacedemoniorum reges deficiunt, Lydorum incipiunt.
117 Post qtiem
1

XV

AnmUus

Silvius

aer.
Bier.

1221.

im.

Bier.mt.
Bier.

mo.

Bier. 1239.

iriCCVm
BFHMOR
110,
2

120 loatham

filius

Oziae an.

XVL
F
7i'

Hier.ms.

regnat .B'

.'

post gentem Isidori chron.

3

c.

133 ut supra
ac] et.B
'

ins.

111,

iohas

H^

112,

regil/,

nsXR^ om. B'

3 regiii

xxxuiii 0, xxuii 72
2

qui uunc om. IV

iJ'
2 3

locum J/
arboco] sic

114,1 concolerus

sardanapullus BiJ-, sardapullus

et o?h. 1/
iJ
r.

praelio iT

K4n
3

115,1 storia
sic

om.

B
2
c.

116,1

xiiii]

xuiiii/"'

regnant

117 amilius
i.

118,1 abarces]

libri,

arbaces i^dori chron.

medos J/

ipse reguauit (regiiat.ft)]

i>

119,2 xxuiiii if

post incipiunt Isi-

138. 139. 140. 141 ut

supra

ins.

120 ioathan

filios

ozio

104 105
106 107

(= (= (= (=

111)

Amasias ann. XXVIIII.

Amos

prophetavit in Israhel.

113) Ozias ann. LII.

115) Assyriorum
an.

regnum

in

Medos

transfertur,

quod

[a Beli principio]

steterat

FP

ICCCV.

108
109

120) loatham ann.

XVL

Osee, lohel Esaiasque prophctant.

EFHMP
106 prophetat
tabant

107,

cccu] ccc

108 ioadam

109 que] qui

prophe-

FHM
34*

266
121 Oh/mpias

BEDAE
prima ah EUensibus
capticitatis

constituitur post (mnos inT.mi.

Troianae
122 llemns
cf

CCCCV.
Wer.1344.

Romulus generantur Marte et Ilia. 123 loatham inter cetera virtutum bonarum opera portam domus domini sublimissimam aedificavit, quae in actibus apostolorum speciosa vocatur. omnes siquidem
portae templi in terra fuerunt excepta speciosa, quae
5

pendebat, quae ab Ebreis porta vocabatur loatham.

filius

TnCCXXIIII

124 Acha.z

loatliam

an.

Xri.

ab hoc
transtulit

conductus e^lw

"%j

Theglath Falasar rex Assyriorum Rasyn regem Syriae

interfecit et habitatores

Damasci
filiis

Cyrenen.

125

Roma
geminis
filia

condita

in
et

monte

Falatino

XI

Jial.

Maias a

Hier.i264. Eutrop. I, 1.

Rcmo

Romulo

Rehac Silmae, quae erat

virgo Ycstalis, sed

Numitoris

fratris

regis Amulii

constuprata.

126 Consualihus ludis Sahinae raptac anno ah urhe eoyidita

tertio.
1

iner.

t^iss.

27

Remus

rutro pastorali a Fahio

filius

Romuli ducc

occisus.

iner.

vxn.

IIICCLIII 128 Hzecliias

Achaz ann

XXVI III.
regnum

huius anno sexto

transtulit

uier. ino.

Salmanassar rex Assyriorum

Israhel in Assyrios, cuius
steterat ann.
\'2^

capta Samaria
a primo

Hieroboam

CCCLX.

Mortuo Romulo, qui XXXVIII annis regnavit, pcr mer.ms. quinos dies senatores rem pnhlicam rexerunt, atque ita unus cxpletus est annus. 130 Post (pios Nutna Pomjnlius an.XLI, qui Capitolium a mer. ms.
fimdamentis
aedificavit.

niCCCVni
BFHMOR
121,
4
1

131

Manasses

filius

Ezecliiae an.

LV.

iiic

ob scelera sua

ii,er. isor,.

iliensibus

0''

122 romulus] rumulus

J/.'.

J/,

remulus

iJiJ

geuerantur om. R^
5

123,1 opernm
c.

7J

fuerant

B B
o.

excepto

F
124,
1

quae pend.

(in

pendebat F^) om. 0*

post ioatham Isidori chron.

talassar

144

ul supra ins.

F
filio

ionatham
rex JB

M
3

'

conditus

B^

thleglath

FO,

fallasur

B
xi]

rasyn]

H,
2

rasin

BFOR,

rasim

il/

habitoresi?'
(J/,

125,1 roma

om.H^

palatina i?

xu i^'

romolo

i^', filios F''-

rehae

rbae HR^, rbaae 0"^", yhe B, rheae O^) siluiae] martbae

et ilie

coustrupata J/
occisus]

126,1 consodalibus iJ
Isidori chron.
c.

127 fabiaeiJ

rapto i/

rutro] rastro

i?'''

remolo i/
2 sal-

asiM: deinde
jl/

147 ut supra
xxxuii if
Isidori

ins.

128,1 xxuiii
2

sextus i/'

manasar
pilius ij,

i^,

salnassa

129,1 romolo
2 post

il/

per] post iJiJ^

c.

puplicam i/

130,1 pam-

pampbilius

aedificauit

chron.

150 nt supra

ins.

131,1 manases i/',

mannases B, mannasses

ezeciae

'

110
111

(= (=

124) Achas
125)

ann.XVL
conditur

Roma

112
113

et Israhel in IVIedos transfertur.

(=

128) Escchias ann.

XXVIIIL

114
115
1 1

(=

Ronmlus centum senatores constituit. 131) Manasses ann. LV. Numa duos menses adiecit.

EFHMF
110 acbaisa /^
ll.O

manases i^i/

IKj monsos] anno menses ZT^f menses anno

OHRONTCA.
cateuatus et
conipeditus
iii

267

ob paenitentiam
1132

et praeces restituitur in

Babyloniam ducitur, sed regnum.

Romamnim

tertius Tulhis Hostilkis regnavit aii.

XXXII.

Bur.

1344.
1349.

qui primtis regum

cst ci adiccfo

Romanorum ptirpura
II.

ct

fascibus usus mer.

monte Caelio urhem ampliavit.

in Hebraica vcritatc duo- mer.mo.

IIICCCX

133

Ammi

filius

Manasse an.

hus annis, in
135

LXX

legitur regnasse

XII.
Hier.isei.

134 Histrus civitas in Ponto condita.

Amon

a servis suis interfieitur.

niCCCXLI

136 losias

filius Amon an. XXXI. liic mundata ludea et Hiemsalem, templo etiam innovato, post abiectas idolatriae sordes pascha domino celeberrimum facit XVIII anno regni sui, et cura Nechaone Aegyptiorum rege congressus occiditur in campo Mageddo quae nunc
,

^'"-

^"^*-

Maximianopolis vocatur. 137 Romanorum IIII Ancus Marcius Nuinae ex regnavit an. XXIII. qui Aventinum montem
luni urhi addidit et

^"'11.

filia neposuier.i3ie.i3ST. et

lanicu-

supra mare

XVI

ah urhe miliario
qui cir-

Ostiam condidit.
138 Post quein Tarquimus Priscus an.

XXXVII.

Hier. 1399. 1410.

cum Romac aedificavit, numerum senatorum auxit, Romanos ludos institnit, muros ct cloacas aedificavit, Capitolium cxstruxit.

139 In Hebreo
pretibus
eius
et

XXXI

an. regnasse losias,

in

LXX

inter-

Bier.1399.
Bier. 1404.

XXXII
loacim
bis

legitur.

sed

et

Eusehius inter regnum

adicit

aliuin

dc

suo

annum

propter

menses
5

ternos,

quihus loachaz vel

veritas
liabeat,

loacim rcgna/prn.
2,1,

runt.

verum quid
a tertio

Hieremias pandit,

/jc^.

qui se

decimo anno losiae usque ad annum

quartum loacim XXIII annis prophetasse perhibet, et Nabucodonosor quarto anno loacim regnare coepisse. XYIIII autem regni eius an. Hierusalem fuisse de10

structam.

BFHMOR
131,
2

et bis
c.

132,

fuUius
ins.

FJT-OB183,
l

regnat i?"

legnuin

Isidori chron.

152

154 ut supra
i?'

ammon B
templum
iJ

ni.inn.isse

FHO^R'' B3I 134

4

post ampliavit
c.

conditn]
iJ,

est

135 amuon
.">

iJ',

ammon

136,1
137,
i
1

ammou

innonato iJ*
2

nicbaene
138,
1/2

nechane-ff'

magedo
moros

H
7

qui O^Ji

inarcius] B, martius reliqiu

regnat i?"
Ixx] Ixxx

circum]

cum

j?'

:t

et claoclas

B
et
ii"

139,

ebreis

M
3

'

ioasias i?", iosiam

legitur post iosias

*',:>

BR,

utroqtie

loco(f)M
ioachin

om.

BR

de suo om.

adiciet B, addiditili
xiiii''

ioacbin i^ii

regnaue-

ruut iJ

x.\xiii iJ
c.

9 xuiii 0*,

et uiii /i',

hierosolimam BJ/i?

9;W post

destructara Isidori chron.

158. 159 ut aupra ins.

F
II.

117 118

(=

133) Ainon ann.

Tullius in re publica ccnsum exegit.

119
120

(=

136) losias anii.

XXXI.

Thales fysicus claruit.

EFHMP
120 sysicus F,
pliisicus

268

BEDAE
(

IIICCCLII lAO loacim

loachaz

filius
filius

losiae

an.

XI.

post

losiam
constituit

regnavit >r.
viuc-

i^(.

eius tribus mensilnis:

in

quem Neehao

tum
5

dueens

Aegyptum loacim

regem.
Hier.

'

huius anno tertio Nabucodonosor capta Hierusalem et

plurimis captivatis, in quibus

mos.

erant Danihel,

Ananias,
|

Azarias et Misahel, partem vasorum templi Babyloniam

transfert.

a quarto loacim anno scriptura regnum Naquia

bucodonosor conputat,
deis
10

ex

eo

non solum Chal-

'

et

ludaeis,

sed et Assyriis, Aegyptiis, Moabitis

'

aliisque innumeris gentibus incipit regnare.

et

141 loacim qui

ac

lechonias
hic

filius

loacim mensibus tribus

Hier.mo.

diebus X.

circumdata a Chaldeis Hierusalem

exiit
in
5

ad regem Babylonis et mater eiiis, et ductus est Babilonem cum populo suo anno VIII regni Nabu/4i.

codonosor.
qui et Mathian filius losiae an. XI. huius ^w. anno XI, regis autem Babilonis XVIIII, ludea captivata in Babiloniam et templum domini incensum est

IIICCCLXIII \A1 Sedecias

anno, ex quo fimdari coepit,

5

CCCCXXX.

reUqui

fuerunt ludei transfugerunt in

post annos

percussa a Chaldeis in

qui autem Aegyptum, qua Babyloniam sunt

et ipsi transmigrati.

143 Quinta mundi aetas ab exterminio coepit regni ludaici,

quod iuxta prophetiam Hieremiae

mansit.

LXX

annis

per-

inCCCLXXVII

144

Anno XIIII postquam percussa

annus
transmigrationis
regis

est civitas, qui est

XXV
et

'

loacim,

cum

quo

Ezechiel captivatus

est, ipse

Ezechiel in visionibus dei

adduetus in terram
5

Isi-ahel, vidit

renovationem

civitatis
I

ac templi caerimoniarumque

eius.

145

Romanorum VI

Servius regnavit an.

XXXIIII,

qui tresmer.wc.

1432.

BFHMOR
140,2 ioachaz
5
f.

eius om.

captiuitatis
\oa.c\mi

BH
FHR
est

annanias

B nachao H' BFH^R 7/8

2 ac]

reg. oonst.

iT

nabocodonosor

if,

nabochodonosor
8

-B

nabocodonosor
3

H, naboquodonosor
eductus

B
4/5

quia]

quod

141,1
142,
1

gechonias 3/
sedetiasii'
6

etBlIR

et ductus]
Oa^,
7

nobocodonosor 5^'
2

sedechias iJ.H'^-K,
3
c.

xuiii i^

om.M^
144,
2

fuerantl/iJ'
iiis.

math ian] i^iO/iJ, mathia* qua] quia iS, qu.a J/

143,
i

mathias Ob,
et

mathiasi iJ

xuiiii]

om.

F^
2

post transmigrati Isidori prophetara liieremiam iJ'

chron.

165.

166 ut

supra

F
4

extermino

B
3

iudaci

R
BH,

annos

regis om. iJ'

ioachim H, ioachiu
adductus]
a. est .B'

FM

liiezechiel

hiezechiliel

F
145,

capt. est
1

i.

ezechiel om. ii'

hiezechihel i^

terra5

ciuitatis] dei ciu.

ii

regnat iJ'

121

122 123

(= (= (=

141) loachim ann. XI.

141) Huius anno tertio Nahucodonosor 142) Sedecias ann. XI.
est.

ludeam

cepit.

124 (== 142) Templum Hierosolimis incensum

125
126

XXI. De

quinta aetate.

(=

143) Quinta aetas continet ann.

DLXXXVIIII.

EFHMP
122 nabuchodonosor

EM,

nabocodonosor

FB

coepit

HM

123 sedechias

125 om.

EHM

CHEONICA.
montes urhi
primtis
adclidit Quirinaleni

269

fossas circtim

Aesquilinum Viminalem. muros duxit, census Bomanorum civium

qui est

instituit.

mCCCLXXXVIIII

146

Anno XXVI
annus
vavit

post eversionem Hierosolimorum

XXXVII
caput

transmigrationis regis

loacim, suble,

Evilmerodach rex Babilonis anno

loacim
eius

quo regnare
carcere
qui
et

coeperat,
5

regis

ludac

de

posuit thronum

super thronum regum

erant

cum eo
futuri

in

Babilone.

propheta Hieremias

meminit huius temporis adhuc ita scribens: Ecce ego mitcognationes

aquilonis
,

rerem. 25,9.

tam
10

et

adsumam
et et

universas

ait

dominus,

ad Nabucodonosor regem Babylonis ser-

vum meum,

adducam eos super terram istam

et

super habitatores eius et super omnes

in

nationes, quae

in circuitu illius sunt, et interficiam eos et

ponam

eos

stuporem

et in sibihim et in sohtudines sempiternas.

147 Et servient omnes gentes istae regi Babylonis

LXX

au.

lerem. 25,12.

cumque

impleti fuerint anni

LXX,

visitabo super
dicit

regem

Babylonis et super gentem illam,

dominus, iniquiahbi scribens ad

tatem eorum
5

et

super terram Chaldeoruni, et ponam

sempiternas.
et

illam

in

sohtudines
,

transmigrationem
de Hierusalem
in

quam

transduxerat

Nabucodonosor
urem.-.xj.io.

Babylonem cum lechonia rege: cum

Babylone

coeperint, inquit, impleri in

LXX

anni, visi-

tabo vos, et suscitabo super vos verbum

10

meum bonum, reducam vos ad locum istum, ait dominus. rursus eiusdem temporis iam preteriti verba dierum ita recoret
:

dantur

si

quis evaserat gladium, ductus in Babylonema;,arai.>.j, 20.

et
filiis

eius, donec imperaret rex Persermo domini ex ore Hieremiae 148 et celebraret terra sabbata sua. Cunctis enim diebus desolationis cgit sabbatum, usque dum conplerentiir LXX anni. Anno autem primo Cyri regis Persarum, ad explendum sermonem domini, quem locutus fuerat i per os Hieremiae, suscitavit dominus spiritum Cyri
servivit

regi

sarum

et conpleretur

regis

Persarum,

et

cetera.

quibus verbis ostenditur,

quia vastata Chaldaei ladaea non ut Assyrii in

Sama-

BFHMOR
145,2 aesquilinium
-H,

esquilinium
ioachin -H

7i',

exquilinum
4

11

censum
'

fl
7

primu

2> 8

146,1 hieio-

sollmarumi?
ait] 13

annosJ/'
10 et

capud .&

ioachin J5i/

futari

'

ad

summam
12

aut J/'

om.

H
in

eos] eas

H^, eum
1

habitoresi/'

quae] qui
iJ,

circutu J/
post

in sibilum] inuisibihim J/',

iiu.

sibiliumB, sibilum {om.

in) //'
2

solitudinem

similitudines /?'
i

sempiternas
fi

et alibi scribens

H
si]

147,

seruiant
s

H
F

regem] gentem
implere

terram] gentem

transduxerat] duxerat
ita]

nabocodonosor

coeperit

uos snper
13

10

FH^ rursum B
filiiJ/'

11

iam

fl'

11/12

recordantur

recordantis

iJ'
fi^'

12 euaserit

i^^5'W.K

seruiet J/

148,1 terram

2 dissolationis

J/'

conplerenter

127

Hebreorum

captivitas ann.

LXX.

EFHMP

270
i'iam

BEDAE
alioB

misere colonos, sed desertam reliquere

ipsi

ter-

ram, donec
149 Consentit

post annos
in

LXX

in

eam

rediere ludaei.

liis

losephus

antiquitatum libro scribens

templum
Babylonis
5

et

Hierusalem
:

ct

omnem ludeam

LXX

annis

permansisse desolatam

qui rursum

(si tamen ipse sic scripsit mendosus) centum fere annos ab eversa Hierusalem usque ad eversionem regni Chaldeorum facit colligi.

enumerando reges et non codex fallit

enim post Nabucodonosor, qui teste scriptura sacra XXV post eversam Hierusalem vixit annos, Evilraerodach fihum eius regnasse an. XVIII. post quem
scribit
10

los.

10,11,2.

Hegesar fiUum eius an. XX. cui successisse filium eius Labosordach mensibus novem. hoc defuncto ad Balthaqui sar, qui Naboan nuncupatur, transisse imperium. cum iam X et VII regnaverit annis, captam a Cyro et Persarum et Dario Medorum rege Babyloniam.
Darius autem Astiagis filius, qui Bahyloniorum destruxit imperium cum Cyro eognato suo, agebat annum LX ef secundum, cnm Bahylon fuisset invasa. qui tamen alio nomine vocabatur a Grecis, quique Danihelem propJietam sumens ad sc in Mediam duxit et
sequitur;
ita

los. 10,11.4.

16

20

omni eum honore celehravit. huius Darii Danihel ipse meminit: In anno primo Darii filii Asueri de semine Medorum qui imperavit super regnum Chaldeorum, ego Danihel intellexi in libris numerum annorum de quo factus est sermo domini ad Hieremiam prophetam,
, ,

25

ut

complerentur desolationis
in

Ilierusalem

LXX

anni.
a-. 27-^.

150 Eusebius

temporum
ad

libro

XXX
Cyri

an.

ab

eversione

Hierusalem usque

initium

regis

Persarum,
c.',

lulius autem Africanus

LXX con^mtat.
Danihehs

porro Hieroniita

p. es-i

mus
5

in expositione prophetae

dicit

Tra-

c.

4 p.

eh

vait.

andunt Hebraei huiusccmodi fahulam tisquc ad populi ludeorum dixcrat num, quo Hieremias captivitatem
esse solvendam.

LXX

dc quo

et

Zacharias in principio volu-

minis sui loquitur.

irritam putans dei pollicitationem

10

Balthasar fcdsumque promissum, versus in gaudium fecit grande convivium, insultans quodammodo spei ludeorum
et

vasis templi dei.

sed statim ultio consccuta

cst.

niCCCCXXIII

151

hic, ut //'/. Persarum primus Cyrus rcgnavit an. XXX. impleretur verbum domini ex ore Hieremiae, primo

i7.

SFHMOH
148,9
t 7

ipse.i)/'
4 sic]
sit

post om. H'^

redire

B,
,.

retligere i/'

149,3

per]

^ost BR'^

riirsus i^

regis BR'^

BF
10

codex] q.dex

mendosiis om.

fere]

facere
'J

f,

uersionem

7)'"

nobocodonosor H, nobochodonosor B, nubachodonosor

M
n
anii.
l'1

8/9

euiinerodacb
-ff ',

reguare
ii',

R
15

xuiiii

R
/i',

quem] quam
laborsordacli
IS/IB

//'71/'
12
17

egesar-BTJ

successesse J^'

labosordac
regn. //
asueris

labosordiach

laborsordoc

JfO" babylouiiMim R
l.\x"

transsisse .H, transire

'

ii

u
22
3

peridorum.H'

astrages JS
23 libro Jp"

Ixxmum H
/i'
/>'

20

honorem
i

B
//',

25
5

desolationesj^J/

Ixxx

150,

temporem

tempore
s

B B
2

moedorum
ad]
9

E^
3

ab

M^

afriganus /?
uersusj

famulamJf'
10

anno

equodiJ

direxerat /J
/i!'

pollitationem /''

baldasar

i/W

ueri/'^;^

quodammodum

151,1 regnat

ut om.

M'

impleret

.B.fl^

CHRONICA.
sui

271
captivitate,
,

regni

anno laxata Hebreorum

milia
rcgrnli
fecit in

ferme
qui

hominum
5

ludeam
argentea

restituens eis

vasa

templi

domini

aurea

et

VCCCC

congregati in Hierusalem mense septimo aedificaverunt

altare ct a primo die niensis

eiusdcm onoperunt offerrc

holocaustum domino.

10

autem secundo adventus fundamenta iecerunt anno sui mense secundo templi incensionis eius iuxta Africanum LXXII, iuxta autem
anno
chronica Eusebii

o/. ///fr.

/.

XXXII.

sed inpedientibus Samaritis

intermissum est opus usque ad annum Darii secundum, qui etiam in regno Asueri et Artarxerxis scripserunt

accusationem adversum
15

ludaeos.

et

rescripsit Artar-

xerxes, ne aedificaretur Hierusalem.

\b'l

Rmnanorum VII Tarquimus

causa Tarquini iimioris
filri

regnavit an.
sui , qui

XXXV,

qui

HUr.

uw.
t, .

Lucretiam cor-

E,urop.

rupuerat, a rcgno expulsus

cst.

mCCCCXXXI

153 Camhyses

Cyri

filius

an.

VIII.

hic

cunctam eius religionem ahhominatus Bahyloncm in Aegypto aedificavit. ^""'i^X' et tcmpla deposuit. hunc aiunt ah Hebraeis sccundum Nahucodonosor vocari: Bier.mi.
5

devicta Aegypto ^ZX^--,. caeremonias eius

suh quo ludit hystoria conscrihitur.

illCCCCXXXII

154 Fratres
1

55 Hiesus sacerdos

Magi mensihus VIL magnus et princeps

aur.

ms. mo.

gentis Zorobahel.

Hier.

156 Aggeus, Zacharias

Malachi prophetae clarescunt.

inter

Hier.ma.

157 Phifagoras phisicus philosophus clarus hahetur.

Hier.im.

iTiCCCCLXVIII

158 Darius an.

repperimus.
scribit
5

XXXVL

Darium

ct

Camhysen reg-Hier.ms.

nasse duos fratres magos

in lihris

chronicorum Eusehii

post

verum Hieronimus iu expositione Danihelis ' "^'Xo^rau. Camhysen Smcrdem magum regnasse, qui

Panthapten, inquit, filiam Camhysis duxit uxorem. qui cum a septem mcujis fuisset occisus et in lorum rius

Darius suscepisset imperium, eadem Panthaptes mipsit Dario ei ex eo Xerxen filium genuit.

BFHMOR
151,
13 asu. in
1

reustituens J/

fi

septima

lo

afriganum

ti

crouicam

/?

12

secundo i/
ui.. art<arxerses

regno^-

artarxersis .Ufl, artaxersis i-V/O, artharsensis ii

aduersus

/2;.l

HR,
4

artharxersis B, artaxerses

FMO

\W>.

tarriuinus
:i

B
/?'

xxxu] xxx //
regno] rege

currupuerat]

'

J/

',

corrup.eratO,

octoJ"

ruperat/; s storia /J uocar nabocodonosor i? ab hebraeis) hebrei /^^ aiunt] aiunc./i 157 phisigus /i 3/' malachias J/=. 1,56 ageus 155 ma-nosJ/'

corruperat/^//U/-'/A

a om.

lo3, . reg.ouem J/

158,

154 septem] annos i

buM^

spmerdem r^c; ^, kmerden post om. fT 4 scripsit /?J/ libro J5 i duo /i cambissem^ panthateu B, pathapten F 6 a sep5 magum] /=Ob, magnu.n BHMU>H M, smeden B\ medeu fib xerxen] /7J//i, 8 ea /J/J pauthacptes , pantaphtes .1/ // 7 suseoepisset magos J/ tem]auifi filum B xersen FO, sersen B

128 129

(= (=

153)

luditl}.

historia conscribitur.

158) Darius ann.

XXXVI.

EFHMP
CHBONICA

35
III.

272

BEDAE
159 Secundo anno Darii

LXX

captivitatis

Hierusalem annus

uier.

me.

Zachariam prophetam, apiid qiiem secundo Darii anno loquitw angelus: domine exercituum, usque quo tu non misere5 heris Hierusalem et urhium luda, quibus iratus es? iste 160 LXX annus est. Item quarto Darii regis anno dicit idem propheta: Cum ieiunaretis et plangeretis per hos LXX annos, numquid ieiunium ieiunastis mihi? sexto Darii anno templi aedificatio completur, die tertia mensis Adar, qui est XL sextus annus, ex quo eius sub 5 Cyro fundamenta sunt iecta. unde in euangelio dicunt
impletur, ut vult Eusebius,
tcstem adhihens

ludei

XL

et

VI

annis

aedificatum

est

temphim

hoc.

coeperunt autem aedificare anno secundo Darii mense sexto die XXIIII: et anno sexto, ut dictum est, mense
10

XIT

die

tertia

compleverunt.

ex

quo apparet opus

:

templi et

antea non parva ex parte peractum

a destructione
illius

annos

autem

usque ad perfectam restaurandi licentiam esse computandos.

161 Pulsis

LXX

urhe regihus,

qui imperaverunt an.

CCXLIII,
Bruto esse rursum

Hier.

um.

vix usque ad

XV lapidem

Roma

tenehat imperium.

162

Roms

post exactos reges

primum

consules a

Eier. ixn.

coeperunt, deinde tribuni plebis ac dictatores: et

consules

rem publicam ohtinuerunt per annos ferme CCCCLXIIII usque ad lulium Gaesarem qui primus
,

singulare arripuit imperium olympiade

filius

CLXXXIII.
mer.
1532.

inCCCCLXXXVni

163 Xerxes

Darii an.
capit,

XX.

hic

Aegyptum quae a
milia

Dario discesserat
de
regno

164 et adversus Greciam pugnaturus

et

DCC

armatorum
etiam naves

oros.2,0,1.

CCC

de

auxiliis,

rostratas
tria

mille

ducentas,

onerarias

autem

milia

numero
oros. 2, 10.

hahuisse narratur.

attamen victus patriam

refugit.

165 Herodotus historiarum scriptor,

uier.ms.

BFHMOR
159,1
160,
1

s.Tino&

BM
2

domini 31 ^B^

tu um.

M^

4/5

miseberis
5

.fi

.1

hierusalem
6 ieota]
ii

om.H^

est

om.

M
i

ieiunatis

B
7

sexto] uii"

B
.
.

4
.

compleretur Z/'

annos
xx*
13

M
i/

BFHM,
per4

icto 0*, iacto O^, iacta

B
fl'

sxnaos

B
13

die

sexto om.

xxiiii]

uiiii

antea non]

ante non

M,

ante annos
161,

annos ...
romani pulsis

conputandos om. B^
cc.xlii

anno 3/'
162,
a

ad extructione /J

fectum
ixx If

pulsis]

j', ccxliiii

R
iJi''
3

publicam] post

BffR^
-2

Ix]

primosJS,

primum

.i

singularem

B
2

olyrapiadem
rostras ii

163,1 xmses
iJ 4

BF

discessarat /f

164,1 gretiam

armatorum] pugiiatorum i^

onerarios

ac tameu

/>'

165

stori-

arum

130 Huius secundo anno ludeorum soluta est captivitas.

Emi

Huius secundo anno templum Hieroprimus autem regni eius inter LXX annos captivitatis lusolimis extruitur:

fp

daice concluditur.
131

132

(= (=

163) Xerses ann.

XXI.

165) Herodotus historiographus agnoscitur.

EFBMP
130,1 iudaeae i?
posl 132
ins.

hierosolimis] in h.
:

131

xerxes

ITM

xxW

HM

132 historiagraphus

Artabauus mensibus VII

Socrates moritur edd.

CHRONIOA.
1

273
mer.
isso.

66 ZpMxis pictor agnoscitur.

inCCCCLXXXYIIII
inDXXVIIII

167 Artabanus mensibus VII. 168 Socrates tuiscitur.

wer.nij.
mer.
isst.

169 Artarxerxes,

XL.

huius

sacerdos ot

Longimanus, id est ^aAQoyeiQ, an. prima die mensis primi Ezra scriha legis dei ascendit de Babylone cum
qiii ct

n,er.i553.

anno VII

epistolis regis
5

et in priraa

mensis quinti venit in Hieruet

salem cum

viris

MDCC.

inter

alia

strenuae

gesta

castigavit filios transmigrationis ab uxoribus alienigenis.

eiusdem anno
adveniens
170

XX

Neemias pincerna de
Hierusalem LII diebus
an. praebuit.
scrij^fiira

Susis castro
restituit et

murum

ducatum genti XII

Huc

usque divina

tcmporiim seriem continet: Hur.wi.

gesta, de libro
scriptis

quae vero post

liaec
et

apud ludaeos sunt

Machabeorum
hibentur
5
,

losephi
.

atque Africani

ex-

qui deinceps universam

persecuti sunt.

historiam
et

^ Eomana tempora

usque ad Bier.mDan.9 ./. ., qutdem Africanus mi. s p. es-i

in quinto temportim vohimine huius temporis ita

nit: mansit itaque inperfectum
et

memi-

opus usque ad Neemiam

XX

annum

regis

Artarxerxis,

quo

tempore regni
captivitatis
et

Persarutn
10

et

XV anni

fucrunt
et

evoluti.

autem Uierusalem
cui

CLXXX
et

annus

erat.

tunc

primum Artarxerxes
muri
circumda,ti.

iussit niuros
ct

exstrui

Uierusalem,

operi xn-aefwit Neemias,

aedificata est platea et

si

ex

illo

tempore

numerare

velis,

LXX
15

annorum ebdomadas usque ad Christum

poteris

invenire.
>

171 Xerxes menses duos.

Bier.ms.

172 Post quem Sogdianus menses VII. 173 Plato nascitur.

174 Hippocrates medicus insignis hahetur.

Bter.ms.
Bier.1592.
Bier.issi.

mDXLVIII
BFHMOB
166 xeuxis
hls

175 Darius cognomento Nothus an.

et

VIIII.

Bier.1593.

168 post nascitnr Indorl chron.

c.

174 ut supra ins.

artaxarses

169,

art.

fictxQOX^iQ

10

artarxerxes]

mMR, artarxerses //
B
filius

',

artaxerses
die \n: li

FO,

id est

om. 0"

fxiixQoxeiQ]

FH^^OR,

fiaxQxciQ B\ cum] in B
170,
./4

(imtxQoxeiQ M, om.
6

ezras O^E, esra

aliegenis

gastigauit

'

ab] et ab R'6
;i

/f^ esdra 3 scr. et ' 7 pincerna om. B^

xx" anno

sac. leg.

suis i7'

exhibenter

prosecuti

xersis

BEO,

artaxersis
7i,
c.

quo] quae

ME F

quintam tempore
euolutis

artarxerxis]

MR,

artar-

lo hier.]

in hier.

artliarxersis

arta.xer.xes/'
179. 180 ut

171 xerses
ins.

BF

172 sogdeauus ^'

uii]

anuos erat B, erat anuus 174 post habetur uiii II

Isidori chrom.

mpra

133

(=
(= (=

169) Artarxerses ann.

XL.
restaurat.

134

135
136

Esdra legem, Neemias Ilierosolinuun 175) Darius qui et Nothus ann. XVIIII.
173) Pktto nascitur.

EFHMP
133 artaxerxes

134 esdra] ethora

135

xuiii

HM
35*

274

BEDAE
176 Aegyptus recnssit a Persis.
mer.m4.

177 Reversis de ccqdivitate ludeis non reges, sed pontifices mer.ms.

praefuenmt nsque ad Aristoboliim, qui cum

pontificis etiam
regale
sibi

dignitate

coepit
est

usurpare vocabulum.

IIIDLXXXVIII

M^S Artarxcrxcs,

qiii

cognominatus
an.

Mnemon, Darii
completa.
et

et wer.ievi.

Parysatidis

filius,

XL.
liistoria

119 Sub hoc rege

quippe
est,

videtur Hester

ipse mer.mis.

qui ab Hcbreis Asuerus

a septuaginta

interpretibus Artarxerxes vocatur.

\S0 Athinenses

XXIIII

literis

uti

coeperunt,

cum antea

nier.mn.

XVI
18

tantuni literas haberent.

Carthaginensimn bellum famosum.

mer.wM.
excepto ^
^'''. mr,. Oros. 2, 19, 5. 3,

182 GaUi Senones duce Brenno

Capitolio, et

Roniam invaserunf

incensam sex mensibus vastaverunt.

Flatonis,

oroa.2,19,9.13.

183 Tribuni militares pro consulibus esse coeperunt.

mer.ms.

184 Aristotiles auditor

gerens.

est

XVIII XXVI.

aetatis

annum

mer.

mi.

TnDCXIIII

185 Artarxerxes, qui

et

Ochus, ann

mer.m^.
rege

186 Iste Aegyptum suo

iunxit imperio, Nectanebo

in

Hier.isee.

Aethiopiam ptdso, in quo Aegyptim'um regnum destruc-

tum
188
1

est.

187 Demosthenes orator

omnium rumore

celebratur.

mer.wo.
Hier.uii.

Romani

Gallos superant.

89 Rlato moritur. post quem academiam Speusippus tenuit.

filius an. IIII.

mer. mi2.

niDCXVIII

190 Arses Ochi

mer. mis.

191 ludeorum pontifex

frater

maximus

laddus clarus habetur, cuius mer.

construit.

leia.

Manasses templum in monte Qarisi

Ochi
Philippi
et

192 Speusippus moritur: cui succedit Xenocrates. 193 Quarto Alexander anno

mer.ieso.
^i.*J^-'**'y,j

Olympiadis

BFEMOn
177,
1

reuersis ...
c.

praefuerunt (profuerunt B^) om. '

aristobulum

FO^

post uocabulura

Jsidori chron.

182

ins.

F
i?
3

178,1 arthaxerses B, artaxerxes i^

arthaxersos
iJ,

non

iJ^

179,2

a]

ab

artaxerxes

ranemnon H"; mnemojM', mnou iJ', 180,1 a.thmenses] FH^O'^, athinensis iJ,
/7,

athanienses l/ii',

athenenses O^,

athenienses H^^E184,
c.
l

181 chartaginlensium
aristoteles (-"
Suiiii
iJ.

cliarthagenensium
.aetatis]

B
0*
.5

182,1 seniores
2

183 militare /i'

BM'^

suae

a.

regeus

ii,

agens i^; poslea Isidori chron.

185

ins.

185 artarxerses

artaxerxes i^', artaxerxis i^ ^

186,1 imperium i^

nectabo/i'
/",

189 plata
i>

achatemiam

iJ

191,2 maDa,sea Fff, inannases

montem

garizym

garizyn

constituit i?*

192 xenogrates i/

193,1 ann. ochi alex. //',

ochi ann. alex. JR

137 138

139
140
141

142

(= (= (= (= (= (=

178) Artarxerses ann.

XL.
Ochus ann.

179) Hestcr historia conpletur.

185) Artarxerses qui et

187) Demostenes

XXVI.

et Aristotelcs

praedicantur.

190) Xcrses Ochi fiUus ann. IIII.

192) Xenocrates claruit.

EFHMP
137 artar artarxerxcs
ii,

artaxerxos

il/

139 artar.xerxes

i/,

artaxerxes ii

liochus /'

140 deniostenis i/

aristateris Jl"' ariatoteris //'', aristolos /' iteris //,

praedicatur P

141 xerxes

142 xenogrates

CHRONrfA.
filius,

275

XX

aetatis

annum gerens, Macedonihus regnarc

VI.
et

incipit.

IIIDCXXIITI

194 Darius

Arsami

filius an.

mer.iess.

[%b Alexander advcrsum Illirios

Thracas feUciter dimiet

mer.iess.

cans stibversis Thebis in Persis arma corripuit

apud

Granicum /lumen
capit.

regiis

ducihus oppressis urhem Sardis

iiimdit,
et

196

Idem capfa Tyro Lulaeam

a qua favorahiliter

Hier.ms.

exceptus deo victimas immokit

^mitificem tempU lad-

dum
197

honoribus plurimis prosequitur Andromacho locorum

regni
sui

custode dimisso.

VII

anno Alexandrium,
est.

in

Aegypto condidit.mer.iosi.
steterat annis

198 Nec mora Bahylonem obtinuit interfecto Dario, in quo mer. ms.

Persarmn regnmn destructum

quod

CCXXXI.
99 Quo temimre etiam Latini a Romanis perdomiti sunt. BUr. wsi. IIIDCXXYIIII 200 Alexander piost mortem Darii an. V regnavit: namBier.ms.
1

antea VII.
201 Alexandcr

Hyrcanos
cotulidit

et

Mardos

capit,

revertensque inmer.ms.
oros.s.io?

idem Indicum usque oceanum victoriis potius quam bellis pervenit ac Babylonem reversus XXXII ritae, reqni autem sui XII anno ^
Paraetonium.
'

Ammone

mer.

ie<>2.

^'"'^- '" '"'-, vol. 3 c. 11

veneni austu periit.

v- '"' *'<"'

202 Post quem translato in multos imperio Aegyptum Ptolonieus Largi fdius tenuit, 3Iacedonas PhiUppus, qui et
Arideus,
frater Alexandri, Syriam et Bahylonem et omnia regna Orientis Seleucus Nicanor: Asiae regnavit Antigonus. qui aptid Danihelem per quattuor hirci, Qui

Bier. lesi.

^'""-

^l^''""-

arirtem contereret, cornua designantur.

IIIDCLXVIIII 203 Aegypto primus

regnavit Ptolomeus Largi fiUus an.

XL.
qui

nier. is92.
Bter.

204 Appius Claudius

Caecus Bomae
induxit
et

clarus

hahetur
stravit.

ms.

aquam Claudiam

viam Apjnam

BFHMOR
195,1 illyricos J/
196,
4
1
-,

illyriusi/'

trecas i?

persas /7-0''
',

regis
:i

FM^

urbe

i?

id

est iJ'

faborabiliter

FHO^,
198,
\

taboiabiliter B. iabulabiliter

tauelabiliter
/i'

i/^

andramacbo ff , andromacbo
c.

deniisso

H
i

mera

//',
li^

moram

B
ac]

parsarum

199 post sunt Isidori chron.

194

mandos ii'i/ -/i!^ coepit iJ 2 id est xxx" u i^O, xnnB uitae] u. suacfl' 202, 1 imperium saepe, plerumque MO, raro BB, 1/2 ptolomeus BFR plerumque, saepe H, ptholomeus tholomeus lagi H-MR hic illic 2 largi] iJi^i/ ' macedones if' 4 sileucius B asyae designatur i/^/i! 6 contererent -B, contcretB, contererat J/ 203 aegyptu ii largi] i^^ff ' 0*, laggi
ins.

201,1 alexander om.

liyrcanus i/', hirano /i'

R^, ide.O

occeanum

^*

praeuenit i^

adJ/'

xxxii]

O*-,

lagi

BHmR

204,

caeius Jf

143

144
145

(= (= (=

194) Daritts ann. VI.

Hucusque regnum Persarum; dehinc Grecorum. 200) Akxander ann. V: nam septem eius priores cum Persarum regibus sub198)
putantur.

146

(=

203) Ptholomeus Largi

filius

ann.

XL.

EFBMP
145,
i

uj ui

priores]

H, anui FP,

priores anni

EM

276

BEDAE
205 PfJioIomeus Hierosolunis
et

ludea in dicionem

siiam. dolo nur.

ma. ms.

rvdactis pliirimos captivoriim in

Aegyptum

transtulit.
filius

206 ludeorum pontifex maximus Onias laddi

hahetur.

clarus

Hier.

207

XIII
locis

Ptholomei anno Syriac

et

Bahyloni

et

superiorihus

Hier.

nos.

regnarc incipit Seleucus Nicanor,

Hier.

208 209

quo tempore Machaheorum Hnehrea hisforia Grecorum

quo
et

not.

supputat regnum,

Edesseni sua tempora computant.

Hier.noo.

210 Seleucus Seleuciam, Laodiciam, Antiochiam, Apamiam, Edessam, Beroeam et Pellam urhes condidit.
211 ludeorum pontifex maximus religiosissimus ac piissimus

wer.nis.

Bier.

nn.

Simon Oniae filius clarus hahettir. 212 Post quem Eleazarus fratcr citis
sterium
filio

suscepit templi miniderelicto.

nier.

nsB.

eius

Onia parvo admodum

et

213 Seleucus
fert,

in eas

urhes quas extruxerat ludaeos trans-

uier.

nn.

ius eis civium

municipalem ordinem cum Grae-

cis

aequali honore concedens.

illDCCVU

214 Ptolomeus Philadelphus an.

2
1

XXXVIII.
liheros

wer.nss.
Hier. 1733.

Sostratus Cnidius

Farum

in Alexandria cotistruxit.

216 Ptholomeus ludeos, qui in Aegypto erant,

permisit
et

esse mer.nse.
et

Eleasaro pontifici multa Hierosolymum iempli donaria vasa transmittens interpretes

in niir.inDan.ii

LXX

j)etit,

qui scripftiram sancfam in Graecum verferenf eloquium.

217 Aratus agnoscitur.

Hier.n^s.

218 ludeorum pontificatum Manasses accepit. 219 Tantae autem

Philadelphus
,

p)Ost

Eleasarum avunculus
narratur Itholomeus

cius

uier.

n63.

p)otentiae fuisse

iste

'''"ijl^^-"

ut Ptholomeum patrem vinceret.

narrant

enim historiae hahuisse eum peditum

CC

milia, aequiftmi

XX
5

milia,

curruum II

milia, elephantos, quos

primus

adduxit cx Etliiopia, CCCC, et cetera his

qui

similia.

IIIDCCXXXIII

220 Ptolomeus Euergetes frater superioris regis an.

inde

XXVI.
quia

mer.mi.
*'''' ^'^^^"""-^'

Euergetes

ab

Aegyptiis

est

vocatus,

BFHMOR
205,
1

liierosolomis li

iudeani li

redactus

F
fi',

20G,

iouias

B
ii,

209

edisseui 7/^

210,

se-

leucus ...

condidit om.
c.

F
F
B

211,1 relegiosissimus

ac religiosissimis .K'

213,3 condens: deinde

210,1 iudeas -B
i qui]

Isidori chron.
liberatos J*

198. 199 ins.

2

215

sostratos

il/

cnidiosl/, uidius

cliidiusi/'
in

niulto

hieroliinam j)/'

2/3

in templi] templi /?,

templo 0"
2

que
3

sacram

/J

eloquia in arnatus /?'

il//i'

218,2 accipit
primos
220,
1

/J'

219,1 tantaJ/'
/5

istpaladellus
cetera]

^'

euim]

enimO, autem
Isidori cJiron.
gites
c.

currum

it/

iJ

ex etliiopia] etliiopiam

et//'
x.xxui

post similia

202. 203 ins.

euergites

M^, euergentes

-B*

fratres

euer-

FHM

',

euegentes

B ,
47

euegetes

B^
liber

148 149 130

(= (= (= (=

208) Machaheorum

inchoat primus.

214) Filadelfus ann.

XXXVIIL

216) Septunginfa

interjn-etes elaruerunf.

220) Euergetes ann.

XXVL
F

EFHMP
147
pr. incli.

EHM

148

filadulflius

150 cuergetetes

CHRONICA.
capta Syria
inter
5

277

Cilicia

et

propcmodum univcrsa Asia

qiiae

inmimera argenti pondcra ac vasa praetiosa,

rctulit.

cepit,

ctiam dcos eorum, quos Cambijscs capta Acgypto in

Persas purtavcrat,
221 ludeoruni pontifex

Onius

Simonis

iusti

filius

clarus

Hier.

mi.

Imhetur, cuius itcm fdius

Simon non

m.inori gloria ftdget,

tner. nss.

suh quo lcsHS

filius

Sirach sapicntiac librum conqioncns,

in co fecit

qucm vocant Panareton, etiam Simonis

5

meniner.

tioncm.
filius

niDCCL

222 Ptolomcus Philophutor

Antiochus rex Syriae
sociat.

Euergetis an. XVII.

nuj.
isoi.

victo

Philophatorc ludaeam sibi Wer.

223 ludeorum pontifcx maximus Onius

signis

filius

Simonis

in- mer.

mo.

habctur ,

ad qucm Lacedacmoniorum rex Arius

filius

lcgatos mittit.

niDCCLXXIIII

224 Ptolomcus Epiphanes

Philopiiatoris an.

XXIIII.

wer. isu.
Hier.is29.

225 Secuudus

liber

Machcdjcorum apud ludueos huius temin

poris gesta continef,

226 Onias sacerdos adsiimptis ludaeorum plurimis fugit

'''''''

'/'g^'"'-

^^

Aegyutum

ct

a Ptholomco

houorificc susceptus uccepit

et

eum

regionem, qiiac Ueliopolcos vocabatur,

concedente rege

templum cxtruxit in Aegypto similc tenqM Iiuleorum, quod pcrmansit usque ad imperium Vespasiuni an. CCL. sub occasione igitur Oniae piontificis infinita cxamina

ludaeorum in Aegyptum confugerunt co tcmpiore ct Cyrene eorum multitudinc rejdcta cst. haec autem vel Oniae vel ceteris fuit causa Aegyptum petendi, quia
10

pagnantihus contra se

Mugno Antiocho

et

ducihus Ptolo-

mei positn in medio ludaca in contraria studia scindcbutur, uliis Antiocho, uliis Ptolomeo faventihus.

iliDCCCVIIII 227 Ptolomeus Philomctor

an.

XXXV.

ater.

ms.

BFHMOE
220,5 coepit

BFff

221,1

poiitilex]

p.

maximus
.B,

i?

clariis]

ciarus

i''

:i

lihros o.

quos

fecit

om.H^
dori chrun.
s.
c.

222,

philophator] /'//;l/0,
.1/

philophatur
2

philopator

/?',

philopater /J^iJ,

muliler fere ddnceps

i

euergitis iJ/^5'', euergithes

223,

lacedomoniorum i^

asyos
22S,
1

darius J/
i.

mhW. B: dehide
fl'
2

Isi-

207.

208

ins.

F
3

224

eijpliiphares

B
/i',

assumpts

plurimos

susceptus]

esti^a

accipiti''^

helipoleos //', clipolccjs

eliopoleus /S

4 extnixit] .Bi^.W.fi,
6

coiistruxit
7

struxit^^
8

aegyptumi^
i''^)

similiiJjl/'

templo
ii
u

/>'

iudeoruin om.

B
ins.

examina] milia J/

iu

ovi.

cyreue (cyrine

eorum] cereneorum

causae

quia]
c.

quod i^5
211

media A"

studea iJi^ 'i/

12

authiochi alius ptholomaei

2'0"t

fauentibus Isidori chron.

227 ptolomeos

philo-

metur

xxu B

151

152
153

154
155

(= (= (= (= (=

221) lesus sapientiae lihrum cumposuif. 222) Philopater ann. XVIL 225) Machahcorum libcr secundim inchoat.

224) Epiphanes ann. XXIIII. Romani Grecos ohtinuerunt.

227) Philometor ann.

156

XXXV.

EFHMP
151 iessus

152 philophator

EHM

278
228 Aristoholus
agnoscitur ,

BEDAE
natione

qui

ludaeus peripateticus pMlosophus ad Philometorcm Ptolomeum explanascripsit.

Bier.

mi.

tionum in Moysen commentarios 229 Antiochus Epiphanes, qui post

Philopatorem an.

Seleiicum

cognomentoBier.m2.1su.

XI

regnavit in Syria,

ludeorum legem
complens,
sed
et

inpugnans

omniaque sordihus

idolorum
jjonit.

in

teynplo lovis
5

Olympii simulacrum

in Sa-

luhrum

maria super verticem montis Garizi lovis Peregrini deaedificat, i^jsis Samaritanis ut id faceret praecantihus. verum Mathathias sacerdos leges patrias vindi-

cat adversus Antiochi duces

arma

corripiens.
filius eius

230 Quo mortuo dueatum ludeorum susccpit

Machabeus, anno
23

CXLVI

regni Graecorum,

XX

luda aufem

uier. isst.

Ptholomei, olympiade

CLV.
Bier. isss.

Qui mox Antiochi duces de ludaea expellens et templum ah idolorum imaginihus emundans patrias leges post
triennium suis civihus reddidit.

232 Unde post secessum

quo supra diximus,

Oniae sacerdotis in Aegyptum, de

et

uier. isn.

mortem Alchymi, qui effugato

teynptahat,

Onia pontificattim indignus invadere

favore ludaeorum
5

omnium

Machabeo sacerdotium

decernitur,

quod post mortem eius frater lonathas annos summa ministravit industria.

sortitus XVIIIlBier.mo.1s62.

mDCCCXXXVIII

233 Ptolomeus Euergetes an. 234 lonathas

Spartiatis amicitias facit.

XXVIIIL
et

iner.

ms.

dux ludaeorum
interfecto

imntifex cum Romanis

et Hier. isis.

235 Quo a Tryfone

in sacerdotium

frater SymonHier.1s7s.1ss3.

adsumitur, anno regni Euergetis VII.

strenuissime gerens
filio

quod VIII annis

Bter.

lohanni

reliquit.

236 Hic adversum Hyrcanos hellum gercns Hyrcani nonten

accepit
et

ms.

a Romanis ius amicitiae postulans decreto

est.
Bier.

senatus inter amicos relatus

237 Samariam, que nostro temjjore Sebaste vocatur, ohsidione

ms.

BFHMOR
228,
1

peripaeticus iJ'

2
/!

ptolomeus
j

B
'

ij-i

explationum
il/,

F'-HM' (yR
3

229,1 selecum
5

philopliatorem

oniaquei^'

garizi i?
-fi*

samaritanitis

^
2

H, explanationem patorem {om. philo) 77'

8

F^M
xii /i

mosen
iil

regnat

proprias ii
1x1 ^{''(t),

aduersum anthiocuni

iJ

230.1 dicaolypiade

tura

S^
1

iudeorum om.

iudas

R
i

xl]

uigesimo

R
fp

:t

olympide H',

B
5*

232,

recessum
chron.

H
c.

exfugato

B
B

indignans

B^

sacerdotio
xxxuiiii

sortitur

6 post industria

laidori
gitis
3

214

ins.

F
3

233 euergites
strenue

BFHM

FHM,
*

euegitis

B
i

regens

235,

sacerdotio

euer-

236,

yrchanus

regens

hycani

relatos

237,

samaria

obsidionem

BM
oppressit.

157
158

(=

233) Euergetes ann.

Hunc Antiochus superans ludaeos XXVIIII.

subegit.

159

Brutus Ilispaniam

EFHMP
158 xxuiii

EHM

159 spaniam

EHM

CHRONICA.
captam
solo coaequavit,

279

quani postea Herodes instaurans

a/qicllari voluit.

Sehasten iu

homrcm Augusti
qtii

IIIDCCCLV 238

Ftolomeus Fiscon,

et

Sotcr, an.

X VII.

uur. 1902. mer.

1912.

239 Cicero Arpini nascitur

matre Helvia, patrc cquestris ordinis ex rajio Vtdscorum genere.

in pontificatum,

240 Hyrcano

quod

ijjsc

XK VI

annis tenuit,
et

uu-r.

rm.

Aristohoius succcdit

annum unum,

qui rcx pariter

pontifex primus apud ludaeos diadematis sumsit insignc

jjosf

CCCCLXXJLIIII
qiii

an. Bahyloniae captivitatis.

Rier. 1914.

24

Post queiu regnavit lanaeus cognomento Alexander an.

XXVII,
IIIDCCCLXV

pontificatum quoque administrans crude-

lissiine civibus praefuit.

242 Ifulomeus, qui

et

Alexander, an: X.

sier. 1919.

243 Huius anno

VII

Syria

in

Romanam

dicionem

cessit wer. 1924.

capto Philippo a Gahino.

244 Expulsus de regno Ptolomeus Fiscon per matrem Cleo-

Hter. 1919.

patram

in

Cyprum

secedit.
Bier. 1929.

IIIDCCCLXXIII 245

Ptolomeus, qui a matre fuerat eiectus annis VIII, regressiis

de fuga regnum obtinuit, quia Alexandrum, qui ante

fuerat, ob interfectionem matris cives pepulerant.
Bier.

eum

246 Silla Athenicnses vastat.

mt.

niDCCCCIII 247
248

Ptolomeus Dionysius an.

XXX.
ex quo tem-

Bier. *7.

Ab

huius anno

Alexandra uxor Alexandri

et

pontificis ^'"- i'M-

i^^o.

post

mortem
cuius

eius regnavit ludeis an. VIIII.

pore ludeos rerum confusio

249 Post

variae clades op)presserant.

et

mortem

Aristobolus

Hyrcanus

fdii eius

*'' '*"'

contra se de

imperio dimicantes occasionem

praebuere

itaque Pompeius Romanis, ut ludaeam invaderent. Hierosolymam veniens capta urbe et templo reserato usque ad sancta sanctorum accedit, Aristobolum vinctum secum deinde Antiahducit, pontificatum confirmat Hyrcano
,

BFHMOE
"237,
.'

quoaequauit J/
c.

sebastem

ii^^ii;^,
1

sebastim

/<'

hoiiore ii
equistris

agusti J/
t

appellaie iJ/i

post

uoluit Isidori chron.

216

ins.

239,
pontificato

helbiam
2

F^E^

fulscore R^,
iiii] iii

uulsarum
241
,

240,
3

liyrcauo in]

hyrcanum 0
c.

B^

un. ann.
2

insignem

F
244,

\
i/2

B.

poil praefuit Uidori chron.

218. 219 ins.

F
F

243,

gabinio

F-M^^B
c.

cleopatriam
24:i,
/',
i

R BF^H^M^O^
3

xxui

cyprum] cy ZT'
2

recedit
c-c

/?,

secessit //-:
3

deinde Isidori chron.

/i

222

ins.

F
B
b

eiectus] iectus

BFMO^
cui.

quia] quia

//"
c.

reppulerunt

241) athiuienses

^',

artheuienses

aethauieuses

pust uastat Isidori chron.

224. 226 ins.

247 dionysus /^'//

248,3 oppresseruut
inuaderet

249,1 mort.

//"

aristobolos

U
160
161

filius

dimigantes occisione

uictum

BHO

ad-

ducit

(=
(= (= (=

238) Soter ann. XVII.

Varro Ciceroque nascuntur.

242) AJexandcr ann. X. 243) Syria per Gabiiiuiii

162
163

ducem

suhicitur Komanis.

164

165

245) Ptholomeus Cleopatre filius ann. VIII. Salustius historiographus nascitur.

247) iJionisius ann.

166

(=

XXX.
UM,
historia

EFBMP 160 xui F

CHRONICA
III.

163 subegitur

KHM

165 historiographus] histor

E
36

280

BEDAE
patrum Herodis Ascalonitae
250 Vergilius
filium procuratorern Palestl-

nae facit mansitque in iiontificatu Hyrcanus an. XXXIIII. Maro in i)ago, qui Andes dicitur, haut procid

uier.

wa.

a Mantua nascitur Pompeio et Crasso considihus. 25 PomjKius captis Hierosolimis tributarios ludaeos facit. 252 Vergilius Cremonae studiis eruditur. 253 Caesar Germams et GaUos capiit, et Brittanos quoqu, quihus ante eum ne nomen quidem Romanorum cognitum
fuerat, victos ohsidibus acceptis stipendiarios fecit.

BUr.

wu.

Bier. 1959.

Euiropms e,n.

niDCCCCXXV

254 Cleopatra soror Ptolomei an. XXII.

mer. imi.
E}^trop. 6,29. Eutrop. 6, 22.

255 Orto enim bello civili inter Caesarem et Pompeium victtis ^ Pompeius Alexandriam petit ibique ah ipso, a quo spera256 hat auxilia, Ptolomeo percussus
interiit.

Mox

Caesar

Eiitrop.6,-j2.

Alexandriam i^enit, ipse quoque Ptolomeus parare voluit insidias unde bello ei inlato victus in Nilo periit. Caesar Alexandria potitus regnum Cleopatrae dedit, cum qua consuetudinem stupri habuerat. 5 257 Cuius a tertio regni anno ipse primus Pomanortim singidare obtinuit imperium, a quo Caesures Romanorum
,

uicr. loss.

principes appellati.

258 Cleopatra regio comitatu urbem imjrcssa.

mer.

mi.

IIIDCCCCX

259 Caesar ob insolentiam tnorum coniurantibus in etim

vel anipliti,s senatoribus

LX Eutrop.6,25.
mer.

equitibusque

Romanis
et

in

curia

confossus interiit, post

annos IIII

menses

VI quam

ma.
1913.

regnare coeperat.

nlDCCCCLXVI
BFHMOR
249,
8

260 Cassius ludea capta templum spoliat. 26 1 Octavianus Caesar Augustus Romanorum secundus
navit an.

mer.

reg-

nier.

i9u.

LVI
250,

et

mensihus VI, a quo Augusti appellati

pontificato fii^JJiOafl

uergilius] jP'irj/0/J' e< sic ciemce^s

dicit

a]

ad

pompeisBfi^'
2

251 fribunarios ^
brittauos] tributanos

252 cremon\a,e
.fl'
->

BF^H^M

253,1 germanus ^^'

3

et gallos ..

cognitum om. B^
post
fecit Isidori
2

chron.

c.

228

231 im. F
R
,

ne] nec iJ

conditumi>

evat

B
3
i

acceptos -F'

254 cleupatria iJi^^fZ^JifO"

ipse] i7il/i?

255,1 pompeium] pom-

peio
4

petiiti?

a om.

256,3

cum

libris

Eutropii, ipsi
niatri

i^0
257,

uictum BO'

alexandriam

M
FH,

potitur i?', potitu 0*, pottius i)/'

tertio

cleopatriae
apellati

BF^HO^,
i"''

a tertio regni 0,
libri

regni a tertio
regionis

regni
ilf ,

MR

tertio

258 cleopatra

hic et deinceps

omnes
i''

B
ins.

comitato
2

comitu i^'

orbem i^

ingressus

ib9,\ ob] ab R^
spoliauit

morem

coniuratibus
c. 2.H3.

curiam

confessus

BH^

260 casius

iZ"'

B^: deinde Isidori chron.

234

F
167 168 169

(= (=
(= (=

251) Pompeius ludeam

254) Cleopatra ann.
II.

cepit.

Hucusque regnum Grecorum; nunc Romanorum.

259) Itdius Cesar ann. V.
257)

170
171

Ab

hoc Cesares

appellati.

172

XXIl. De sexta

aetate.

173

Sexta aetas continet annos praeteritos DCCVIIII.

174

(=

261) Octavianus ann. LVI.

EFHMP
JI/ 172 om. annos iam (om. E) praeteritos (omisso numeroj

167 coepit FIl, capit

EHM EHM

173 post 176

EHM

annos praeteritos

dccuiiii]

FP,

174 octouianus

Yl^jnb

ann. lui huius om.

EHM

CHRONICA.
reges
et

281

Romanortim

quorum

XV

vivente Cleopatra,

XL
bs*.

unum

postea vixit an.

262

XI AiKjusti anno deficiente in ludea pontifictim princi- H/er. loss. patu Herodes nil ad eum pertinens, utpote Antipatri
Ascalonitae
nis
et

matris Cypridis Arabicae

suscepit

filius,

a Romatenet

ludeorum

principatum

quod

an. wer

2010

XXXVL
et

263 Qui ne ignobilis forte

ludeae
in

a ludeorum semine argueretur

Rufinu,

1, ,

extraneus, comhussit libros omnes, quihus nohilitas gentis

temj^lo servahatur adscripta, ut deficientibus

26A probamentis

et ipse ad hanc iJertinere putaretur. hi-Htgetipputi.ss. super ctiam nt suam sobolem regio iUorum generi commisceret, proiecta Doside fcmina Hierosolimitana, quam
filio

2)rivatus accepcrat uxorem, et nato ex ea

5

Antipatro

sociat sihi
boli fratris

Mariammen

filiam Alexandri, neptem Aristo-

Hyrcani, qui ante eum rex erat ludaeorum.

ei filios genuit,

haec quinque
et

quorum duos

AlexandrumHegei<ppusi,i2.

Aristobolum ipse necavit in Samaria: nec mora postHege><ppun,3!j. etiam matreni illorum, qua nil carius noverat, simili
10

scelere peremit.

quibus Aristobolus Herodem ex Bero-HeQesippmi.ti.

niee susceperat filium,

quem
et et

in actibus apostolorum ah<"'-'^-^-

angelo percussum legimus.

265 Tertio inter Augustum

Antonius,
qui

Anfonium

orto

hello,

quod

H<er.

im.
7, 3.

Asiam

Orientem tenebat, repudiata

duxisset uxoreni.

Eutropiu

sorore Augusti CleojMtram

et

Antonius
Hier. i9ss.

Cleopatra

victi

semet interficiunt.

266

quo tempore quidam primum

annum Augusti mon-

archiae supputant.

_ IIIDCCCCLII
BFHMOH
2(31,3 xu]
2

267 Hactenus qui vocabantur Lagidae in Aegypto regnaverunt an. CCXCV. 268

Hier.

mt.

Anno
et

Caesaris Augusti
et

XLII, a morte

vero Cleojmtrae
est,

^l^^"^'-^-

Antoni, quando

Aegyjitvs in provinciam versa

xu anno.fi'
3

248,1 pontificum] pontific . um

4

.B,

pontiiicatuum
xxxuii Sieronymus
ipsi

1/2

principatum

iJJ''

autepatri B''

arabiae i^
2

tenit iJ, tenuit i^.l/

3

fj

xxxui]

263,1 porte
(sp.

if

a om.
2

.semitem iJ

gestis ii

iudae J/"

264,1

Ji

potaretur,

vac.J

turJ?'

subolem 0'' geueri] S^^O'', geuere BFH^MO^^Ii 4 ea] eo i^ antipatra iJ 5 mariammen] i<''j)/-0, niariammem jy, mariamnem iJi?, ariammem j?-, marammen F^, inc. M' 7 gen. fil. .fl quorura bis H^ lo ii ueronice .fl 8 negauit i^ samariam .B 9 quia /?' similis .B lO e] ex i^' 265,1 tertium BF^ angustum ilf quod] quia i? 3 duxit Ji 266,1 quidem , quadam 3/' i/2 monorsiae .B
267,
1

hactenus

q.

uoc. om.

gagide Ji'

268, 2 antoninii 1{

uersa est] uersatur

BB

175

(=

268) Huius anno

conpletis ab

XLII dominus

nascitur
iuxta alios

176
176*

Adam

annis

niDCCCC LH,
lesu
Christi

VCXCVUH.
EHM

[A nativitate domini

nostri

usque

ad Tiberium sunt anni

xmii.

EFHMP
175,
I

anuo om.

dominus] christus

EH,

cliristus

iesus

di)minus

noater

176

ab]

ad

dcccc] dcco

P
36*

282

BKDAE
/

r,

anno XXVII, olympiadis cenfesimae nonagesimae tertiae anno tertio, ah urhe autem condita anno DCCLII, id est eo anno, quo conpressis cunctarum per orbem terrae gentium motibus firmissimam vcrissimamque paccm ordinatione dei Caesar conposuit, lesus Christtis
fHius dei

nier.^ois.
oro3.r,,22,
oro.<. , 22,
i.

.5.

sextam mundi aetatem suo conseeravit adventu. 269 Anno imperii Augusti XL VII Herodes morho intercutis aquae et scatentibus toto corpore vermibus miserabiliter et digne moritur, iwo quo suhstittdus ah Augusto fdius
eius Archelaus regnat an. VIIII, id est usque
5

uier. 2020.

^'f-

-021.

ad

ipsius
sed'"'"^?'''"''-'''-'^Rufinus 1, 10.

Auffusti finem.
.

tunc enim non ferentibus

_

ultra, '

accusantihus apud Augustum ferocitatem

in

eius

ludaeis

Viennam urbem Galliac

relegaiur et ad

minuendam
IIII
2021.

ludaici regni potentiam insolentiamque

domandam

fratres eius pro eo sunt tetrarchae creati Herodes, Anti- BUr.

10

pater, Lysias et PhUip^nis:

quorum Philip^ms

et Herodes,^'^^^"^"-'^''-'^-

qui Antipas prius nuncupabatur, etiam vivente Archelao

tetrarchae fuerant ordinati.

nTDCCCCLXXXIX

270 Tiberius privignus Augusti, hoc est Lihiae uxoris ems^p.^o^^^

filius,

^ ^

ex superiore genitus coniuge, regnavit an.

XXIII.
a/er. 2042.

271 Huius anno

dirigifur.

XII
,

Pilafus ludeae procurator ah eodem

272 Herodes tetrarcha

qui ludeorum principatum tenet an.

Tiherii
et

Bier. 2030.

XXIIII,

in

honorem
et

mafris eius

Libiae

mer. 2043.

Tyberiadem condidit

Libiadem.
Bier. 2044.

IIIDCCCCLXXXI

273 Anno

dominus pi^st hapfismimi, quod praedicavit lohannes, mundo regnum caelorum adnuntiat, peractis a mundi principio secundum Hebreos annis, ut Eusebius in chronicis stiis signat, IIII milihus: adnotando quod XVI anno Tyherii princip)ium fuerit LXXXI iobelei secundum Hehreos. quare autem nostra supputatio undeviginti minus ponendos aestiimperii
Tiberii

XV

Bier. 204.5.

maverit annos,
inveniet.
10

facile

qui superiora libelli huius legerit,

Hier. 2044.

iuxta vero chronica eadem, quae ipse JEusehius

ut sibi videhatur,
octo.

de ufraque edifione,

conposuit, anni

sunt quinque milia ducenti viginti

BFHMOR
268,
fi

xxuii] octavo et vigesimo

6

anno Rujinus

tertiae]

quartae Mieronymiis
i

cognita

B
;i

dccluii /J

cunct*rura 0'
filio

uerissimam om.

sexta

B
uiii 9

269.
i'

xliiiii^S', xluiii
7

, inc.M'
relegatiir]
i"^,

substratus iJ

religatur
11

5^ H-

4 el

eius om.
reliqni

regnauit i^fi
insolentiam om.
12

uiiii]

galileae//'

relegantur 5'',
10

F'
-ff
',

tetliarc(a)e
ii,

BF
ili

9/111

antipator

F
/don
3IE,

lysauias O^
c.

antipa ii
ins.

prius om. I!

detrarchae
2

tetharce

tethrache
1

post ordinati

chron.
lybiae

236.

237
3

270,

libiae

lihri

experiore

B
2/3

272,

thetarcha

libiae]
3

BFHO

libiadem]
iJ

FR, lybiadem HMO,

ebreorum annos ^/

libidiadem
r.

B
/J

273,

adnuntiat] nuntiat i^"

a om.
i'''

'

princio (sic)

mundi

adnotandum

xui]

kuM-R
7/8

fuerat
8

Ixxi

iobelei] /iZenjue,

iobolei if', iubelei

5'M'O''

minosJS

ponendusB'

stimaueritJI/'

hui. lib.

10

edicione .&'

177

(=

270) Tiherius ann.

XXIII

EFHMP
177
xuiii]
xiiii

CHRONICA.

283
passioneBifr.2047.20M.

niDCCCCLXXXIIII

274 Aniw

XVIII imperii Tyherii dominus sua mundum rrdrmif oi prardicnturi prr ludeae
et

regiones

apostoli

lacohum fratrcm domini Hierosolimis ordinant

episcopum: ordinant
5

VII diaconos,

et

lapidato Ste^jhano

Mnu,

3,1.

ecclesia pr.r regiones

TT
1-

21b Agrippa

ludeae et Samariae dispergitur. cognomento Herodcs, fdius Aristoboli filii /"'' ^''.

Herodis

regis,

accusator

Herodis

rr

\'

Hfge>ippi>,2,3,4.

tetrarchae

Romam

profectus a
sihi adscivif

Tiherio

in vincula conicitur, uhi plurimos

niDCCCCXCIII

et maxime Germanici filium Gaium. 276 Gaius cognomento Caligula regnavit an. III menses X mer
5

ad amicitiam

"053

dies VIII.

277 Hic Herodem Agrippam amicum suum vinculis Uheratum regem ludeae facit, qui permanet in rcgno an. VII,
id esf
,

Birr.2053;_
B.er. 20S0.

usgue ad riuartum Claudi annum: nuo ah anrielo'"^i "p^^-is^s^; Rujxnu$2,l0. .. ,.T percusso suceessif in regnum films eius Agrippa et usque aier. 20i.
5

278 Herodcs feirarcha Herodiadc

etiam

ad exterminium ludaeorum XXVI ann. perseverat. Bege,ippu,2,i. et ipse Gai amiciiiam petens cogente

Romam

venit,

sed

accusatus
in

ah

Agrippa

tetrarchiam perdidit,

fugiensque

Hispaniam
"'"' ^"^5.RuHnus 2,

cum Herodiadae merore periit. 279 Pilatus, qui sententiam damnationis in Christum dixerat, .... y-Y tantis inrogante Gaio angorihus coartafus est, ut sua se
.

7.

manu

pieremerit.
Hier.2053. 2054.

280 Gaius in deos se referens ludaeorum loca saneta sordihus idolorum profanaf.
281 Matheus IinVII 282 Claudius
ecclesiam,
tenet
in

an.

ludaea praedicans euangelium scripsif. XIII menses VII dies XXVIII

pergit
id est

isidoruschr.242.
-

Bier. 2057. nier. 20.M.

283 Peirus ajiosiolus

episcopalem,

cum primus Antiochenam fundasset

ibique

Romam

XXV

an.

cafhedram

usque ad

ultimum Neronis
Aegypto
"'^- .^"^^

annum.
1%A

Marctis euangelium, quod

Petro mittenfe praedicat.

Romae

scripserat,

BFHMOIt
274,
1

xuii

F
:i

ordinaut

B^

diacones
276,
1

II

275,

herodis
11,

'

aristobolis

regis

om.
277,

F^
.'

herodes ii"
il/

tetharch(ale
id est

BM
B

calicula

permansit

om.

H^
B'^

usque om.

B
279,

H^, cladii 0
->

callicula
.=.

galicula

F
uiii

menses]

et ra.

BMB
.ff
',

exterminum "

278,1 detrarcha

tetharca
3

lugensque
280,
iJ'

B
1

hispanum
se

tanto B,

tantum R-.
xiiii

taudem B'
uii]

interroganle
xxuiii] xxuii

F
B

perimeret

FOK

om.

282

au.] aun. regn.

2

283,1 anthiochiara

284,1 aegyptum.fi

petreil/'.fi

178

179 180
181

182

(= (= (= (= (=

274) Huius ann.

XVIH

dominus
scribit.

crucifigitur.

276) Gaius ann. IIII. 281) Mattheus etiangelium 282) Claudius ann. XIIII.
283. 284) Petrus

Romam, Marcus Alexandriam

petit.

EFS3fP
178
xuiii] xiiii

180

scribit] scripsit

EHM

181 clacidius

182

petiit

EffM

284

BEDAE
285 Quarto Claudi anno fames gravissima, cuius Lncas meminit, facta
28(j
esf.
Hier.

mi.

aci.u,2s.
oros.
;,<;, 9.

Eodem anno ipsc Brittaniam adiens, quam neque ante lulium Caesarem neqiie post euni quisquam attijigere ausus fuerat, sine ullo proelio ac sanguine intra paucissimos
dies
recepit.

plurimam insulae partem in deditionem Orcadas etiam insidas Romano adiecit imperio
rediit.

ac sexto quam profectus erat mensc Romam 287 Nono regni sui anno ludaeos tumidtuantes
pidit,

Roma

ex- orot.i.e.u.
act.18,2.
oro$.
i, e,

quod et Lucas refert. 288 Sequenti anno fames maxima Romam corripit. nilXXI 289 Nero an. XIII m. VII d. XXVIIL 290 Huius secundo anno Festtis ludeae procurator
Felici,

n.

wer.^mi.

successit ^'%'af'j'

a quo Paulus Romam vinctus mittitur ei biennium in libera manens custodia post haec ad praedicandum dimittitur, necdum Nerone in tanta erumpente scelera, quanta de eo narrant historiae.

291 lacobus frater domini

rexisset

cum

XXX

an. Hierosolimorum ^'R^/^tj^a, an.

23.

ecclesiam,

septimo
in
illo,

Neronis

lapidatur

a^""'-''-'-^-

ludeis vindicantibus
nequiverunt.

quod Paidum
succedit

interficere

292 Festo
Florus.

magistratui

ludaeae

Albinus,

Albino

Hier. 20S0. aier. 2034.

cuius luxuriam et avaritiam ceteraque flagitia

non
5

ferentes ludaei contra

Romanos

rebellaverunt ,

ad-

versiim quos Vespasianus magister militiae

transmissus

plurimas urbes ludeae

persequitur,

cepit.
^'o;f\*'-,

293 Primus Nero super omnia scelera sua etiam Christianos

quorum eximios Romae Petrum

cruce,

PauEutrop.
7,

lum

occidit gladio.

294 Hic in re militari nihil omnino ausus Brittaniam pene amisit: nam duo sub eo nobilissima oppida illic capta
atque eversa sunt.

iinXXXI
BFMMOR:
286,
pitur i?'
.1

295 Vespasianus an. VIIII m.

XI

d.

XXIL
idem ibidem.
287,
1

mer.2085.
et Hier. loss.

296 Hic apud ludaeam imperator ab exercitu appellatus

c.

28G ampliavit Beda

inter

h.

eccl.
li'^

1,

3;
1;

c.

294

repeiivit

ac] et

F^

F
ita i^

:,

accepit
fest.

ac] a

H'
in
2

iudaeo.s
2
i^^-i?,

om.

H'
i?^' 4

288

corri-

289,1 xxuiiii i^

290,1

smn.BH'

iiideae]
liier.

iiulaea i^

mititur

mittitur
:i

0'
i''

scelera bis

H'

quanta] qui

291,1/2 rex.

i/

lapidatus

labidatur i?*
s

paulo

292.1 magistratui] magistratu* O'

iud.] ecclesiae iud. 7?

successit
jJ/,

transmisus iT'
cruci
ili

coepit

BFHR
nihiloxi]

293.2 persecutio prima

in

marg.

BH
ea

cliorum iJ'

exiraias

imios'
c.

294,

mino JT'

pene] bene

2 eo]

H^

post sunt Isidori chron.

248. 249 ins.

295

183 184 185

186

(= (= (= (=

289) Nero ann.

293) Petrus
et

XIIIL
Paulus
cruci gladioque traduntur.

295) Vespasianus ann. X.

296) Huius secundo anno Titus Ilierosolynuim

stcbvertit.

EFHMP
post 183
ins.

persecutio

e1

deinceps persecHtione.t

mmeranl

EH

l^."")

uiiii

EHM

186 anuo

om.

EIIM

CHRONICA.
beUu7n Tito
filio

285

commmdans Eomam

proficisci/nr: tjui secnndo

templumquc
5

solo stravit,

per Alexandriam anno ludcac rer/num suhvertit post annos primae ucdificatioms
.

eius QOLXXXVnil. consummatum est hoc bellum "<"" 2 CiOS3t)20SG. , TTTT 1 n-r an. 1111. (luobus quidem Nerone vivente et duobus aliis

11

postea.

297 Vespasianus iuter

adhuc

magnorum operum in privata Germaniam ac deinde in Brittaniam a Claudio missus tricies et his cum hoste confUxit, duas
alia

Euiro,,.

r.

lo.

vita

in

vaUdissimus gentes,
5

XX

ojjpida,

instdam Vecfum Britadiecit.

taniae

proximam imperio Eomano

298 Colosus crigitur hahens altitudinis 2>edes CVII. Eier.wn. IlilXXXIII 299 Titus an. II m. II, vir omnium cirtutum fienere mira- ^'"'- 2''"Eulrop. ',31. j ., bilis, adeo ut am^r et duiciae humani generis diceretur.
-^

300 Hic amphitheatrum Eomae aedificat eitis V milia ferarum occidit. IIIIXLVIIII 301 Domitianns frater Titi iunior an.

et

in

dedicatione mer.

2095.

XV

m. V.

Bier.soyo.

Ml

Hic sccundus post Neroncm Christianos perseqnitur: mer.mo. suh quo apostolus lohunnes in Puthmiim insulum relegatus est et Flavia DomitiUa Flavii Clementis considis aier. 2112.
ex sorore neptis in insulam Pontianam ob
fidei testi-

monium
et

exiliatur.
dolium^'"'';"^-'^"^^^
p)oenis,
'""

303 Qui

misisse,

ipsum lohanneni fertur in ferventis olei sed lohanncs tam inmunis redisse a
corruptioiie carnis
d.

quam a

manehat semper inmunis.

^"'-

miL

304 Nerva an. I m. IIII

VIII.

f"^' Eutrop.

S, 1.

305 Hic primo cdicto suo cunetos exules revocavit, unde ct lohunnes npostoliis huc generali indulgentia liberutus

aier.2113.

Ephesum
5

rcdiit.

et

quia

concussam

se

absente

per f/.

aier.

v.

m. 9.

hereticos vidit ecclesiae fidem, confestim hanc descripta

in

euangelio suo verbi dei aeternitate

h.

stabilivit.

BFHMOR:
296,
alii
5

c.

297 ampliavit Beda

eccl. 1, 3.

3/4

reguuin templiun subuertituinue

alias

F
253

00] cc 0, milia
3

B
' i

nerouem

jB'

uiueute] ueniente
4/.i

J/

297,1

magorum

i<''

prittaniam

in.

misus i?
299,

iusula J/
1/2
ii

brittauiam ^'Ji'

proxima

FM
300,
2

298 post

cuii Isidori chron. c.

c.

251

B ie R
tor

post occidit Jsidori chron.

256

F
ins.

uirtutem B'
302,
1

miralis
in

amahic]

persecutio

marg.
om.

BB
3

ioh. ap.

pathmum] BF^H, phatmum

est

0, pathmos

F^M, patmos

insula

MB
in

relegatus]
portia
^'>,
al.
s.

BFO^,
i?:
3,4

religatus

HMO^R
iS

om.

F^
ins.

domicilla
olei

dementis

exorore
3

H^

F^, poteutianam

303,
c.

fertur

om.H

om.

F^
iiil]

2 reddidisse iJ'
uii i^

semper alienus
otn.

deinde Isidori chron.

4

260. 261

304

305,

cunctos

reuocat.A

per her. om. R^

discriptam M, discripta 0', descriptam 0*

187
188 189

(=
(=

299) Titus ann. II.

Hic facundus

et pitis fuit.

301) Domicianus ann. 304) Ne)-va ann.

XVI.

190
191
1

lohannes in Pathmos religaiur.

(=

I.

92

lohannes apostolus Ephesum rediens euangelium

scripsit.

EFHMP
188 pius] strenuus ac pius J/

190 iobannis

.ff^

192 epb. rediens (redigenB

.ff)]

red. eph. i/

286

BEDAE

iniLXVnil 306

Traianus anh
aetatis
quievit.

XVIIII mens VI
suae

d.

XV.
domini,

"'^fiiitis.
'J'f'--

s.

307 lohannes apostohis

auteni

LXVIII anno i)ust passionem

2116

XC

et

VIII Ephesi placida morte

persecutionem

308 Traiano adversum

Christianos
filius

movente

Hier. 2123.

Symeon, qui
309 Et Ignatius
'SIO

et

Simon

Cleopae, Hierosolimorum

episcopus crucifigittir.

Antiochiae

episcopus

Romam

perdiictus

nier. 2123.

hestiis tradifur.

Alexander quoque Romanae

coronatur
decollatus
et

urbis

episcopus martyrio

ponti/. 7.

VII ab

urbe miliario via Numentana, ubi

est,

sepelitur.
et historicus

311 Plinius Secundus Novocomensis orator

signis hahetur, cuius

in- mer.2126.

plurima ingenii opera extant. 312 Pantheum Romae, quod Domitianus fecerat, fidmine cot1-mer.212-.2100. crematum: cui nomen inde datum est, quod oninium

deorum sit ipsa domus habitaculum. 313 ludaei per diversas terrarum partes seditionem moventes digna cede sternuntur.

mer. 2130.

2131.

314 Traianus Romani imperii, qtiod jMst Augustum defen- Euiroptus sum magis fuerat qiiam nobiliter ampliatum, fines longe
lateque di/fudit.

a, 2.

IIIIXC

3 5
1

3 16

Hadrianus consobrinae Traiani filius an. XXI. mer. Hic per Quadratum disciptdum apostolorum et Aristidem oros. Atheniensem virum fide sapientiaque plenum et per Serenum Granium legatum lihris de Chrisfiana religione
conpositis instructus precepnt per epistolam
Christiatios

2133.
7, 13, 2.

sine ohiectu

criminum non damnari.

secundo
rebelles

317 Idem
ipse in
et

ludeos

ultima

cede perdomuit, oroV.Vfu,

4. y.

etiam introeundi eis Hierosolymam licentia ahlata,

quam

optimum statum murorum extructione reparavit Aeliam vocari de nomine suo praecepit.

BFmiOB
306 trianus
losi!
Ixuiii]

i?'

peraecutiouihi marr/.
Ixui F^^O, Ixuiiii Ji
J?*
:i

BN,in
2

tea-tujiost 307,

:i

quieuit

7?

xuiii Oi?
i?'

307,

aposto-

BF^HR,

xcuii B,

xx
ilf

et uiii

F^, xxuiii
i)//i!

308,1 troiano fi//'

uii] uiii

monente
tin*
/?',

-9"', mouentem mumentana /J*

symon qui
i/

et

symeon
i

-F

cleophao

310,2
-8='

/^'

numen-

(iecolatus

311,
JS

plenius
i'2

histocus

prima/J'
i

312,1 panaAxSmiAit li:

theon i/

inde om.
c.

B
265
ins.

314,1 troianus

defessura /J^
31(5,1
:i

nobiliater /?

deinde Isidori chron.

315 xxi] xi

/?A'

hic] is

et]

FH^, athinieusem H^, ataniensem

i

fidem sapientiaeque .W
abiectione /^^

grauium

de

F om. BR
ex
2

2
4

athinensem
epystoli

obiectu] /70,
faeliain

abiectu

/*"',

obiectione ^Jbf^,

317,1 rebelle

hierosolimorum /JJ/iB

MB

suo om.

M^

193

194
195

196
197

(= (= (= (=

306) Traianus ann.

308)

XVIIII.
episcopus crucifigitur

Symon Hierosolimorum
XXI.

307) et requiescit lohannes apostolus. 315) Adrianus ann.

Aquila interpres hahetur.

EFHMP
193
lus)
xiiii

EH

194 symon

h. ep.] siraon filius

cleopae

(cl. f.

EH)

EHM

195

ioh.

req. {om. aposto-

EHM

197 habet

CHRONICA.
318 Idem eruditissimns
in

287

iitmquc limjua bihliothecnm Athc- nifr.im.nu.

nis miri operis extruxit.

mO

Hicrosolymac jmmtis cx gentihus constituitur cpiscopus Hnr.2140.21u. Marcus ccssantihus his qui fuerant ex ludeis, qui sunt

numero et praefuerunt a passione domini per annos fere centum et septem.

IIIICXIII 320 Antonimis cognomento Fius cuni Lucio an.
fdiis

XV

suis Aurelio

"ier. 2154.

XXII

m. III.
oroaiu, 7,14,2.

321 lustinus philosophus Jibriim pru Christianu religione com-

positum Antonino tradidit henignumque eum erga Christianos homines fecit. qui non longe post suscitante persccutionem Crescente cgnico jwo Christo sanguincm fudit.

uier. 2110.

322 Suh Pio Bomae episcopo Hermcs scripsit lihrum qui dicitur Pasforis in quo praeceptum angeli continet, ut
,

'''/

"

pascha dic dominico celebraretur.

323 Polycarpus
corrupti.

Eomam

veniens multos ah heretica labe casti- '

^,

gavit, qui Valentini et

Cerdonis fuerant nuper doctrina

iinCXXXII

324 il/m<s

Antoniuus Vcrus cum

fratrc

Lucio

Aurelio Wer.^m.
nifr.^m.

Commodo an. XVI III m. I. 325 Hi primum aequo iurae impcrium administraverunt, cum usque ad hoc tcmpus singuli Augusti fuerint.
326 Bellum
deinde contra

Parfhos

ammirahili

virtute

et oros.

7,

n,

2.

felicifate gesserunt.

327 Persccutione orta iu Asia Polycarpus et Pionius fecere marfyriuiii : iii Gallia quoque plurimi gloriose pro Christo

"r.

21S3.

sanguinem fudere. 328 Nec midfo post vindex scelerum

vincias, Ifaliam

lues

mtdtas

lafc

pro-

^^; ?'*^;

maximc Romamque 329 Defuncto Commodo fratrc Antoninus Commodum

vnstavit.

filit1maitr.2m.2m.

sutim consortem regni facif.

330 Antonino imperatori Melifo Asianus Sardcnsis episcopus npolegificum pro Christiunis tradidit.

mer.

2m.

BFHMOR
318/2/319,
ins.
1

exfr.

li.

]ir.

bis i}

319,

coustitutus

M
:t

c et uiii

B: deinde hidori
323,
l

chron.

c.

270. 271
i

F
ins.

320,

arelioi/'
j

321,

;;

composito

4 crescentera i^

cyuocoii

pro om. iJ

322,

epi-1/^

scoposiJ, episcopusiiJ''

pastores Ji
2

coutiuetur 0'
i'"'

celebretur ii
:^

moltos 5, multa
c.

12 casticauit
27H

i?,

castigabat ii

quil qui a
2
iiii

cordoni iJ

post corrupti Isidori chron.

325,
l

273. 274.

324,

antonius
l

F F

xuiii 0, xiiii

F
328,

i]

ii

MO
iiii

lii]

in

H'

usque] que ii
pionisiu .ff

fueruntii
2 2

327,

persecutio

mary. H, persecutione
fl
1/2

plurimi 07. i^'

fecit

asanguinei^
330,
1

fundere
sardeuses

in textu post gesserunt iJ 329, t antonius /" prouintias ii

tl,

coramodoif'

HM

antonio

H'F,

sardienses

sardeinsis O

apolegiticum]

F^H^MO,

apologeticum

BF^H^B
198

(=

)99

200
201

(=

320) Antonius Pius ann. XXII fmens. IIT]. Valentinus et Marcion agnoscuntur. 324) Antonius minor ann. XVIIII.

FP

Katafrigarum heresis exoritur.

EFHMV
198 antonius]

FHU\

antoni.u.s

EnHl

xxii]

xxiii

199 aguoscitur

EHM
37

200 antonius]

FHB,

antoninus

EM
III.

CHRONICA

288
33

BEDAE
Lticius Brittaniae rex missa

ad Eleuterum Komue
ct

epi- Ponuj. n.

scqpicm epistola, ut Christianus efficiatur, inpetrat.

332 Apollinaris Asianus Hierapoli

clari

Dionysius

Cl10rinthi1iier.2m.21s7.

habentur episcopi.
post mortem patris regoros.
7,

IIIICXLV 333 Lucius Antoninus Commodus

navit ann.

w,

1.

XIII. 334 Hic adversum Germanos hellum feliciter gessit, ceterum ipse pcr omnia luxuriae et ohscenitati mancipatus nil
paternae
virtutis et pietatis simile gessit.

oros.7,t6,2.
<:/

Eutrop.

g,

n.

335 Hireneus episcopus Lugdunensis insignis habetur. 336 Commodus imperator

caput
ei

nier. 2i9s.

colosi capite sublato

suae imaginis

uier. 2205.

iussit inponi.
mer.2203.

IinCXLVI

337 Helius Pertinax mensibus VI. 338 Hic luliani iuris periti scelere

occiditur

in

palatio,

sier. 2209.
oros.
7, le, e.

quem mense septimo, piostquam coeperat imperare, Severus apud pontem Mulvium hello civili victiim interfecit.
339 Victor
stituit

XIII Eomae

episcopus ^
-^

datis

latc

libeUis

con-

ronti/.is;
Hier. 2209.

pascha die dominico

celehrari, sicut et pirodecessor

eius Eleuter,

a XIIII luna primi mensis usque

adversus
eos

in

XXI.
Hier.vir.m.is.

340 Cuius decretis favens Thcophilus Caesariae Palestinae

episcopus
scripsit

ludaeis pascha celebrabant,

concilio
5

XIIII luna cum cum ceteris qiii in eodem

qui
el

aderant

episcopis,

symdimm

valde utilcm

epistolam.
Hier.2210.

IIIICLXIII 341 >9euers Pertinax an. XVII. 342 Clemens Alexandrinae ecclesiae presbyter,
sertissimi habentur.

et

Panthenus
nostri dis-

Hter. 2210.

stoicus philosophus in disputatione dogmatis

BFHMOR:
331,
c.
1

c.

331 repetimt Beda

h. eccl.

1, 4.

ad deleuterum

F^
i"^

2 christiaiios

F^
J^,

332,

habebantur

post episcopi Isidori chron.

277

ins.

F
iJ^
-ff',

333,1 antonius
hyrenius 31,

334,1 aduersus
hierenius

aduersos

B
2

obscenati if

335 hireneus] -F-0,

c.

hirenius

F'JJ,

hyreneusiJ,

336,

post iuponi
2

Isidori chron.
i^'
2

279

ins.

337 heluius

338,1 occ. in

p. iul. iur. per. sc. -H

occitur _F'

quem] que

muluiura]

MO^,
4 epi-

miluinum

moluium
3

BO'',

miluium

Jl^Ii,
inc. i?'

uluium

339,

datae latae
l

celebrare
2

B
.J/

praede-

cessor.* li
scopis om.
sic

xiiii]

xiii

H, xu E',

raensi

340,
c.

thephilusii'
ins.

scribens
Ii

F
Beda

epistolara 2)ost aderaut

h. eccl. 1, o,

F:

deinde Isldori chron.

342,
i

382

synodochicam
et

341

xuii]

etiam

xuiii OR'^

presbyter (praepositus R)

pantheuus (pautenus

FM,

partaenus 0) stoicus om.

H
(=
(= (=
Commodus ann. XIII.
Teodotion interprcs hahetur.
I.

202
203

333)

204 205 206

337) Helius Pertinax ann.

204(= 338) [Hic

luliani iuris periti scelere occiditur].

341) Severus Pertinax ann. XVIII.

Simachus interpres habetur.

EFHMP
203 theodocion P, theodotio

204

elius au.

primo pertinax

205 xuii

MP

CHRONICA.
343 Narcistis Hierosolymorum episcopus et Theophilus Caesaricnsis, Policnrpus quoquc ct liachilus Asianac provinciae cpiscopi insignes hahcntur.

289
"r. 2213.

344 Persecutione in Cliristianos facta plurimi per diversas provincias, inter quos et Leonides imter Origenis, martyrio coronati sunt.

sier.

sm.
''
*'
'

"'

345 Clodio
fert,

AMno, qui se in Gallia Caesarem fecerat, apud Lugdunum interfccto Severus in Brittanias hellum transuhi ut receptas provincias ab incursione barharica

r>ro,.i,n,e.
0...
7, 17, 7.

faccret securiores,
5

magnam fossam firmissimumque

communitum per

val-

lum

crebris insuper turribus

CXXXII
oro,. 7, 17. s.

milia p)assuum a mare

346 Perpetua
bestiis

ct Felicitas

ad mare duxit, et Eburaci ohiit. apud Kartaginem Africae in castris

Christo nonis Martiis.

Fro,per

757.

deputatae

p)-o

IinCLXX

347 Antoninus cognomento Caracalla Severi filius an. VII. 348 Alexander einscopus Capipadociae, cum desiderio locorum sanctorum Hicrosolynmm venisset, vivente adhuc Narcisso

Hur. 2227.
"''r. 222S;
"''"""
''

ipse ibi ordinattir episcopus,

h

eiusdem urhis episcopo persenilis aetatis viro et domino ut id fieri deberet

per revelationem monente.

filius

iniCLXXI

349 Tcrtidlianus Afer centurionis proconstdaris ecclesiarum sermone celehratur. 350 Macrinus an. I.

omnium

Bier. 2224.

^,>r. 22.34.

351 Ahgarus vir sanctus regnavit Edessae, ut vult Africanus. 352 Macrinus cum filio Diadumeno, cum quo imperium in-

Hier.2234.
oros.
7, is, 3.

apud Archclaidem militari tumidtu IIIICLXXV 353 Marcus Aurelius Antoninus an. IIII.
vasit,

occiditur.
aer.
2230.
2237.

354 In Pcdestina Nicopolis, que prius

urbs condita
est,

Emmaus
pro ea

vocahatur, mer.
siiscipiente

legationis industriam

lulio Africano scr'iptore temporum.

Haec

est

Emmaus,
Luc.24,13.

quam dominus
5

post resurrectionem suo ingressu, sicut

sanctificare dignatus est.
h. eccl. 1,5.
2

Lucas narrat,

BFHMOB:
signis

c.

345,26 ampliavit Beda

persecutionem
2/3

343,1 hierosolymarum i7', -m.rum 0'

bacchylus i^O, bachimis 5^^

2/3

MO^
(in
iJ
6

344,

M
ad]

prouintiae S^

iu-

persecutin

(cbr.

add.
2

H) B
/''

(in textuj

(in

margine), chr. u

psc

maryine)
a msiri

martyo

345,

claudio li

brittaniam

ut] et

F'

firmissi-

mamque

F^H^O^B
2,3

usque ad
c.

duxit] adduxit

346,2 deputatae]
347 antonius
.1/id]

d.

sunt
xii

O*

nomiuis

'

^'"^* martiis Isidori

chron.
3

284. 286.

287

ins.
4

uii]

//'
ter-

348,1 cappadotiae i/
tulianus/ir'
2

narcino .B

eiusdem] eiusJB
c.

ordinatus

hid if

349,1

post celebratur Isidori chron.

289

ins.
2

F
urbis i?

351 uir om.

F'

cdissae

H^O^

ut

om.M'

3ij3

antouius/^

354,1 uicapoIis

207 208

(=

347) Antonius Caracalla ann. VII.

Qtiinta editio Hierosolimis invenitur.

209 (= 350) Macrimts ann. I. ^^''(^ 351) |Abgarus vir sanctus regnavit. ut 210 (= 353) Aurclius Antoninus ann. IIII.
211

vult Affricanus].

Sexta

editio Nicapoli repperitur.

EFHMP
207 antonius] i^fiP, antoniuus -J/
repperitur
carracalla //"

208edictioi^
211 nicapolis

hierusai //

inueniturj

EHM

209 martianus

210 antonius

EFHM
37

290

BEDAE
355 Hyppolitus episcopus multorum conditor opusculormn temporum cnnonem qurm scripslf Imcnsque perduxit: qui
ctiam sedecennalem.
wer.
v.

m. m.

puschw

cirrulum. repperiens Eusehio,

qui super eodeni jMscha decennovennalem circulum com5

posuit, occasionem dedit.

IIIICLXXXVIII 356 Aurelius Alexander

357 Hic in

Mammeam

an. XIII. matrem suam unicae pins

oros.

r,

is, e.

fuit rt oh

Hi>r. jim..

id omnihus amahiUs.

358 Urhanus Romae episcopus muUos Christi et martyrium j^erduxit.

nohilium ad

fidem

Pomi/.is.

359 Origenes Alexandriae, immo toto orbi clarus hahetur. denique Mammea mater Alexandri eum audire euravit ^
et

aier.224e.
^T"'Hier.
'-

?*

l-

V. Ht.

54.

Antiochiatn accitum
an. III.

summo

honore hahuit.
Hier. 22.^2.

IinCXCI 360 Maximinus

361 Hic adversus ecclesiarum sacerdotes

doctores, persecutionem exercet,

et

clericos, id est orox.T.m.^.

maximae propter
et

Christia-

nam

Alexandri, cui successerat,

vel praeciptie
et

Mameae

matris eius

familiam,

propter

Origenem preshiterum.
Ponui.

362 Pontianus
coronati
et

Antheros Romanae urhis episcopi martyrio

m.

20.

in cymiterio Calisti sunt sepulti.

Hier.22.v>.
Ruiinn.i n, 23.

nnCXCYII

363 Gordianus an. VI.

364 lulius Africanus inter scriptores ecclesiasticos nohilis hahctur: qid in chronicis, quae conscripsit, refert se

Alexandriam properare
provocatum, quem
5

Eraclae
et

ojnnione

celeberrima

et

in divinis

in philosophicis studiis

atque

omni (rrecorum

doctrina

instructissimum

fama
Bier.v.nt.ns.

loqueretur.

365 Origenes in Caesarea Palestinac Theodorum cognomento Gregorium et Athenodorum adidescentulos fratres, Ponti
postea nohilissimos episcopos, divina philosophia inbuit.

BFHMOB
355,2 tempera
(litt.

fiicj iJ

cauamem
esse,

i/*,

canonum
357,1

i^
4

que

7i

sedennalem ii',

sedecenuouenalem

nouo videnitir expunctae

c.

sed restitutae)
ins.

decennauennalem
liinc//
c.

circulum post qui 0, om.

post dedit Isidori chron.

0**/?', orbis i<
2
i

292.

393

F
4
c.

liic]

359,1 origines
ins.
l

mh\] FHMO^^B'',
i''

orbe

accito iS

2iost

habuit Isidori chron.

296

F
iJ

360 maximus

361,1 ec-

clesia iJ'

persecu^tio]
-2

VI

marg.

originem

362,

antherus BF'^

rom. urb. om.

'
:i

martyo

i?

post sepulti Isidori chron.

i>,

298. 299

ins.F
studii
c.

364,1 ecclesiasticas ii
4

eraclae]

FHO^,

eracle i/, eracleae Ob, aracliae

et diu.

eraclii iJ

opiuione ii', opione

quem] quod
2

i?

et in diu.]

in diu. iJ*,

F^

philophisis B, philosopbis 11"

365,

grecorium

antheuo-

dorum iJ, cathedonorum

post inbuit Isidori chron.

301

ins.

212 213

214
215 216 217

(= (= (= (= (=

356) Alexander ann. XIII.

359) Origenes Alexandriae claruit.

360)

Maximus

ann. III.

361) Hic persequitur Christianos.

363) Gordianus ann. VII. Fabianus episcopus Romae celebratur.

EFHMP
213 origeuis IIM
persecutioneni in chr. exercet

214 nmximus]

FPM,
ui

maximinus

FH

215 hio persequebatnr

chr.

/i'i/,

bic

216

uii]

EHM

217 celebratur] claruit

KHM

CHRONICA.
nilCCIIII 366
Pliilippus

291
aier.

cum

Philij^jw filio an. VII.

Chrl.sfinnn.f

noi.

367 Hic primu.i impcrdtorum omniiim

post tcrtium impcrii eius

fuit

ac

"rot.i,2i),-i.

annum

millesimus a conditione

Romae annus expletus est. mus omnium prcteritorum

5

ita magnificis ludis augustissi-

hic natalis

annus a Christiano
"'>'.

imperatore celebratus

est.

368 Origenes adversus quendam Celsum Epicurum philosophum, qui contra nos libros conscripserat, octo voluminibus respondit: qui, ut breviter dicam, tantum
scri-

"d Pau-'-""

v-

bendi sedulus
5

fuit,

ut Ilieronimus

quodam

loco

milia

librorum eius se lcgisse meminerit.

Hier.22^8.
,

nnCCV

369 Decius an. I menses III.

370 Hic cum Philippos patrem et filium interfecisset oh odium eorum in Christianos persecutionem movet, in qtca Fabianus in urhe Ruma martyrio coronatus sedem sui
episcopatus
Cornelio
est.

uier.-jios.
p,mtif. 21. 22.

dereliquit,

qui

et

ipse

martyrio
episcopus
uier.22sa.

371 coronatus

Alexander

Hierosolymorum

apud Caesaream Palestinae et Antiochiae Bahilas inter212 ficiunttir. Haec autem persccutio, ut Dionisius Alexan- Rumns driae ejnscopus refcrt, non ex praecepio imperatoris sumsit

e.31.

ex&rdium, sed anno, inquit, integro principalia prae-

venit edicta minister

5

daemonum, qui dicebatur

in ciin-

tate nostra divinus, superstitiosum contra

vulgits.

nos exagitans
sier. 2269.

nnCCVII

373 Gallus cum Volusiano

filio

an.

II m. IIII.
ita

374 Huius imperii Dionisius Alexandriae antistes

nit: at ne Gallus quidetn

memi-

Rufinm

7, ;.

malum

Decii auf videre potuit

aut cavere, sed in eundem lapidem offensionis inpegit:

cuius
5

cum regnum
sanctos

florcret

initio et

cuncta

ei

ex sententia
eius
et

cederent,

viros,

qui pro pace

cst,

regni

deo

summo

supplicahant, persecutus

cum quibus

pros-

peritatem

suam

fugavit

et

pjacem.

BFHMOR
366
dis i^"
fil.

phil.

F
i?'

.367,

christiauos

M,

ciistinianus
h

B
iit

fuit

om.

H
369
i]

2
ii

raillemisimus
iJ
|

H^

lau-

praetorum

368,1 epicurium .B
I

se om.

BF
viarr/.
/?'

iii

om. H': in marg.

manus
:\

ut vid.

prima:
:(

in orosio

in eutro.

370,2
371,
i

persecut

nii

interficiuntur i?

coronatus]
4

c.

est

M
1

liierosolymarum iJ/''//'

372,

H, persecutio uiii post i autem om. BF-H

6

infegro] in aegypto iJ'

c.

miuister] minisunt //'ii'

37-1,

decebatur
2

:>

diuinos /J'
4

post uulgus

Isidori c/iron.
c.]

.306 ins.
5

alexandriae om. /?'

fl'

at]

cat

ei

ex senteutia (sentia F^)

ex

s.

c.

ei

accederent, caderent

218 219 220

221

(= (= (=
(=

366) PhHippus unn. VII.

367) Ilic jjrimus Christianus imperntor 369) Decius ann. I.

fuit.

Antonius monachus

[in

Aegypto] claruit.
II.

222 223

373) Gallus et Volusianus ann.

Novatiana heresis exoritur.

EFHMP

292
375 Origenes
defunctus

BEDAE

LX.X
et

aetatis

anno

tion

ad integrum impleto
est.

Rutinus
iner.

7, ;.

in urhe Tyri sepuUus

f. ;/;.

54.

37G Cornelius Romae episcopus rogatus a quadam matrona Lucina corpora apostolorum de catacumbas levavit noctu
et

Ponti/.

a-j-

posuit

PauU quidem

via Ostensi

ubi decollatus

est

Petri autem iuxta locum, ubi crucifixtis est, inter cor5

pora sanctorum episcoporum in templum Apollonis in monte aureo in Vaticano palatii Neroniani III kal.
lulias.

IIIICCXXII 377 Valerianus cum fdio Gallieno an. XV. Hter. 2271. 378 Hic in Christianos persecutione commota statim a Sapore wer. 2214. Persarum rege capitur, ihique luminihus orhatus servi- Ru-.nnua ecci. tute miserabili consenescit. Unde Gallienus tam claro o.7,22,.'>. dei iudicio territus pacem nostris reddidit, sed ob meri5 tum tamen vel propriae libidinis vel paternae tlieomachiae innumera barbaris adsurgeutibus Romani regni
/..

detrimenta sustinuit.

hac persecutione Cyprianus Carvitae

nier. 2273.

thaginensis episcopus, cuius doctissima extant opuscula,

martyrio coronatur : cuius

10

et

xiassionis

volumen
usque

wer.

1..

,;(.

es.

egregium dereliquit Pontius

diaconus eius, qui

ad diem passionis

eius

cum

ipso exilium sustinuit.

Hier.v.m.e^.

379 Theodorus, cuius supra meminimus, cognomento Gregorius, Neocaesareae Ponti episcopus, magna virtutum
gloria
claret.
e

quibus

unum

est,

quod,

ut ecclesiae

Riinniia

7, 2.5.

faciendae locus sufflceret, montem praecibus movit.

380 Stephanus

et

Xystus Romae episcopi martyrium passi.

Ponn.f. 24.

2r,.

nnCCXXIIII

38 1 Claudius an.

m. VIIIL
-*

mer.ma.

382

Iste

Gothos iam per annos

XV lUiiricum Machedoniam''

^"!r-^^**-,

Oros. 7,23,1.

que vastantes superat: ob quac in curia clypeus aureus

ei
et

in Capitolio statua aurea conlocata

est.

383 Marcion dissertissimus Antiochenae ^ presbiter

ecclesiae, ^'Z'T'"'J'.:r ' Rujinus 7, 2'i.

quippe qui in eadeni urbe rethoricam docuerat, adversus

Paulum

de Samosathae, qui Antiochiae episcopus dog-

BFHMOR
Slb,
2 tyrii 4

FMOR
Jlffi'
5

376,

corpus jF

'

dicata

cumbas

.R'

uiara ilf
6
iii

decolatus fl
aurelio iJ.B
i

est

om.H^

petrus

apollonis] i^^i/, appoUonis Jf, apoUinis /''O.B

post

inlias Isidori chron. c.

308
2

ins.

F
B
.

377 ualerias B, ualerius

3
.
.

B
diacono.s

378,

marg. [persjeoutio

uiii

H
B

pei-secutionera i?"

perscorura

rairabili

B^
c.

cypriano.s iJ*

ijn

carthaginiensis

9 coro4
uiiii]

natus

i?'

10 reliquit

BF^R

pontius

sustinuit om.

B
ei

M
3

379,

3
i]

ecclesia
ii

M
3

mouet
uiii

BR^
383
1

380

raartyrio
2

F
curiam
2

post passi Isidori chron.

310. 311 ins.

381

R'

382,1 gothusi?'
anthiochiae i^"

2/3

aur.

ei]

aur. F''^',

aui-. iSii'^

*** aur. i^'

saraosathae] 0,

statuam i^
samusath(a)e

BFMR,

amusathae

episcopis

urbemJi' R^

retheoricam i?

aduersura i'-

224 225 226 227

(= (= (= (=
un.

377)

Valerianus

cum

Gallieno ann.

XV.

378) Cipriamis martyrio coronafur. 381) Claudius ann. II.

383) Paulus Samusathenus horeaim condidit.

EFHMP
224 galliauo i/ satanus H, soraotanus E
xu ante cnni
gall.

225 coronatus

HM

227 samussathenus F, samo-

CHRONICA.
matizahat Christum comnmnis naturae hominem tantuni
5

293

fuisse,

accipientibus

notariis

disputavit,

qui dialogus

iisque hodie extat.

imCCXXVlUI

384 Aurelianus an.

m. VI.
,

uur. 22m.
*'" ^-'^;

385 Hic cum adversum nos persecutionem movisset fulmen ante eum mnf/no pavore circumstantium ruit: ac non
multo post a
inilitibus occisus est itineris

medio

qtiod Euimpw,

s, 15.

inter Constantinopolim et
5

Heracliam

est,

strafae veteris:

locus Caenofrurium appellatur.

386 Eutycianus
tyres

Eomae

cjnscopus

martyrio
et ipse

coronatus

in

Ponu/.is.

cymiterio Callysti sepelitur, qui

CCCXIII

marmer.2293.

manu sua

sepelivit.

IIIICCXXX

387 Tacitus m. VI.

388 Quo ajmd Pontum

diebus

occiso
et

obtinuit Florianus

imperium

mtr.

2293.

LXXXVIII

sic

apud Tharsum

interficitur.

389 Anatolius natione Alexundrinus Laodiciae Syriae scojnis philosophorum disciplinis eruditus pliirimo

epi- *^^; ^^^'

ser-

"'''

mone
b

celehratur.

cuius ingenii magnitudo de lihro quod

super pascha conposuit, et de

lihris arifhmeticac in-

sfitutionis pofest apertissime cognosci.

oritur.
Hier.2205.

UnCCXXXVI

390 Insana Manichaeorum heresis his temporihus 391 Probus an. VI men. IIIL
et

Uier.2294.
orus.i,2t,2.

392 Hic Gallias iamdtidum a harharis occupatas per midfa

gravia proelia
deletis

tandem hostihus ad perfectum

in chronicis Eusehii legimus,

liheravit.

393 Secundo huius anno,

iuxta Anfiochenos

tit

Hier.ijos.

CCCXXV
'

annus

fuit: iuxfa Tyrios

CCCCII,
nos
5

iuxta Laodicenos

DLXXXVIII,

iuxfa Ascalonitas

cundum Hehreos
ficat

initium

LXXXVI ....
CCCLXXX,
quod
iohelei,

CCCXXIIII,

iuxfa Aedessesec/.

uier. (codd. quidani) 2294.

signi-

annos IIIICCL.

BFHMOR
383,
4

commune *
ueris i?

.1

dialocus

BU^

384

in

mary. [per]secutio
A''
3

uiiii

H,

persecutio
a]
ilf

uiii

385,1 nos om. B> om.

mouisset etfi'
.i

flumeu ante , fulmiuante

post mvXio

aciJ

4 et

M^

erecleam J/
(oni.

caenofuriam i^'
388,
l

386,

episcopus om.

F'
2

coronatur
inficitur /?'

8 cccxxiii

M, xiii toWMsR

ccc)

B: CCCXLII

liber pontif.

quod

B
1

pontem
annos

389,
2 i

au-

laeodiciae

.S

quod]

quem

iJ

390 manihaeorum i7'

393,
i

392,1 occupatus/f'

proelia]

bella B, om.

tandem] tam de
laudicenos

B
3/4

eius

BFHM

tyros

iuxta ante

laodicenos otn. if ' Ixxui

i/

aedessenos (edesenos /^) dlxxxuiii] eadesse

(rei. oni.J

/>'

iutium/?'

iobolei

U,

iubelei O^, iubilei

228 229

(= (= 230 (= 230 (=
231

384) Aurelianus ann. V.

385) Hic pcrscquitur Christianos. 387) Tacifus ann. I.
389) [Anatholius Laodicie Syriae episcopus 391) Prohus ann. VI.
clavuit].

(=

232

Manichc&rum

heresis exorta cst.

EFEMP
228 aureUus

EH

230

tatius

Ell

i]

ii

EH

231

uii

294

BEDAE
394 Archelaiis Mesopofamiae episcopus lihrum disputationis
suac,
Hier.
v.

m.

ti.

quani hahuit

adversus

Manicheum exeuntem de

Perside, Syro sermone composiiit, qui translatus a Grecis

hahetur a midtis.

IIIICCXXXVIII 395 Carus cum filiis Carino et Numeriano an. II. 396 Gaius Bomanae ecclesiae fulget episcopus, qui a Dioclitiano

uier. 2300.
p.mtf/.-j.

martyrium passus

est.

397 Phierius praeshiter Alexandriac

florentissime populos

suh

Tlieona

episcopo

Hier. v.

m.

;.

docuit

et

tantam sermonis diverinvenit

sorumque tractatuum, qui usque hodie extant,

eligantiam,
5

ut
et

Origenes

iunior

vocaretur:

vir

mirae
qui

parsimoniae

voluntariae

paupertatis appetitor,

post persecutionem
est.

omni tempore

vitae Rotnae versatus

Bier. 2302. IIIICCLYIII 398 Dioclitianus cum Herculio Maximiano an. XX. Hier.2305.230e. 399 Carausius sumta piaptira Brittanias occtipavit. Narseus rex Persarum Orienti hellum intulit: Quinquegentiani Africam invastaverunt: Aegyptum Achilleus obtinuit. ob qnae Constantius et Galerius Maximianus Caesares adsumuntur in regnum.. 400 Constantius privignam Hercnli Theodoram accepit, ex Bier.2307. qua postea sex liheros Constantini fratres hahuit, Galerius

filiam Dioclitiani Valeriam.

401 Post

annos per Asclepiodotum ptraefectum praetorio

Dioclitiani ipse
in Oriente,

Bier.2316.

Brittaniae receptae.

402

XVIIII anno

Maximianus
affligi

"'^[-Jfk,

,,

Herculius vastari in

Occidente ecclesias,

inter-

ficique Christianos praecipiunt.

403 Secundo

autem

piersecutionis

anno Dioclitianus Nieo-

oros. 1,25,14.

mediae, Ma.nmianus Mediolani imrpuram deposuerunt.

attamen coepta semel persecutio usque ad septimum

404 Constantini

annum
h.

fervoio

noii

cessat.

Constantius

"'oroTf:,^

is.

BPHMOB:
394,
2

c.

399,

ampliavit

Beda

eccl. 1, 6; c.

404

repetivit

idem

h. eccl.
c.

1,

'.

quam] quod
396,
3
i

M
/?',

manicheos
F'^,

post multis Isidori chron.

fulget om.

321
i

ins.

F
//''

395
323

fiUo

B^

carno 0*
2

romanae]

romae

reliqid
6

H^
7

397.

hierius F'^
c.

episco

H^

tantum i?

tractaum

tractuum

F^B'

persetionem J/ '

post est Isidori chron.

fl'

ins.

398 dioclefianus
quegentiam

//^Ot'/?, diocliauus J/' ei S(c/ere tieMiceps

3

maximiniani^

399,
4

i'

orienta

2/3

quini

B
2

afram

/'

uastauerunt O^

arcliilleus

F-,

arcliileus
40'2,
i

gallerius
/>''

U
!
iii

400,

pri-

uignom 3/
3

libros -B^

401,1 per] posti^-

x om. II^

ilioclitiano

occ. uast. /?'

.'

persec[utio] x in marg.

H, persecutio

xi

christianos]

clxristianis /2'

percipiuut /?'

403,

deposuit

F^

233

(= (= (=

395) Carus ann. II.

Iste de Persis iriumphavit.

234
235

398) Dioclitianus et Maximianus aim.

XX.

236

403) Iste persequitnr

Christianos.

fp

His persecutoribus intra

dies

XXX EHM

XVII

milia passi sunt.

EFHMP
236, 2 xuii] xuiiii

CHRONICA.

295
ct civilitatis

XVT
rir,

imprii anno,

summae munsuetudinis
ohiif

iu Brittania

diem

Ehoraci.
i'uii/.3o.

W'o

Haec pcrsecutio

tani crudelis ct crehra /layrahat, at iiitra

nnnm mcnsem
iHvcniantur.

X VII

milia

martyrum pro Christo passi

Alhanum,

106

Nam
et

et

oceani

liinbuiii

transgressa
aliis

Aaron

ouua,

iiin.n).

Itdium Britaniae cum

crnore damnavit.

plurihus viris ac feminis

felici

107 Fassus est hac

Bamphilus preshiter Eusehii Caesariensis

najinu., s,i4.

episcopi necessarius, cuitis vitam ipse tribus libris com- Bier.v.m.si.

praehendit.

iniCCLVIlIl 408

anno perseeutionis quo et Constantius obiit,uier.->3ji.j3Ti. Maximimis et Severus a Galerio Maximiano Cae.sares e quibus Maximinus maleficia ot stupra sua facti.
Tertio
,

Christianorum persecutionibus accumulat.

109 Fassus
est

ca tcmpestate Petrus

Alexandriae episcopus

""'''""'> ^-

cum

pltvrihus Aegypti ejriscopis.

et

Lucianus

quoque vir

morihus
luUas.

continentia

et ertiditione et

praecipuns Antioehe-

110 nus preshiter passus est,

Thimotheus Momae

kal. Prusp-r c.au.

iniCCXC

411 Constanfimis, Consfantii ex concubina Helena

'

filitis, '
'

in

Brittania creatus imperator regnavit an.

XXX

iiiern'^3. Eulrop. 10,2.

m. X.

412

Ab anno
miani

persecutionis quarto Maxentius Herculi

Maxi-

wer.

>3'/3.

ftlius

Romae Augustus

appellatur.
"'f-r^-^*-,,, Kulriip. W.
, 4.

413 Licinius Constantiac sororis Constantini vir Carnunti

imperator creatus.

414 Constantinus de persecutore Christianus 415 In Niceno

concilio fides catholica

efficitur.

exponitiir

anno po^t

^""'J-^i^^^^J^cn.

1(3

Grecos Alexandrum DCXXXVI Desii XVIIII, quod est X halendarum luliarum, consulatti Paidini et luliani w. cc. Consfanfinus fecit Romae, uhi baptizafus cst, hasilicam
die mensis secundum

caichedin ii (Manst 4
p-

rm).

P'""'!^''* '''

beati lohannis baptistae, quae appellatur Constantiniana.

item

hasilicam

Ijcato

Petro
7;

in templo ApoUinis,

necnon
I,

po"'^/-

^'

">'
>

BFHMOR:
404,
-
-'

c.

405. 406 ampllavit

3

Beda

h. eccl. 1,

(1.

c
/7

411

repetit

idem

h. eccl.

citans Eutropium.

ciuitatisiJ

eboraci) anle

clieiii
l

i^, oboraici
/>'

405,1 baec]
/i'

ot

J/
-'

crudilis

cebni
3 felice

7j

.\uii]
I

uii i?'

inartyrium
408,

H^
2

406,

oceaiuiin

aaron] et aaron

plurimis
3 4

F^

407,

pampbilius y/
parsus
/;

galerio] galeriano /^
ft

caesareF'

3e]et/(, a'
/i;

christi
la.

auuorum iV
412,
a

409,

alexandrinae
413,
1

411,
2
i

brittauiae , britanniam

regnat /f

m.] et

ap-

pellatusiV

lucinius JB
/>'

creatur /?

414 constinus .H'

3

persecutione

Bf

'

christianos

415,4
lonis

iTu

cc]

uii

cc

416,

constiniana //'

beato pefro] beati petri

O,

sancti petro /^'

apol-

BO^, appoUonis

M
(=
(=--

237 237"

408) Valerianus ann. II. EffM Maximus et Severus ann. I. [Huius brevitas imperii nihil dignum hystoriae eontulit]. 411) Constantinus an.

//'
.i/

238 239

XXX.

(=

415) Nicena sijnodus congregattir.

EFHMP
237 ualerius
CHRONICA
III.

et "/. /'

238 xxx| xxxi

1'

296
et

BEDAE
heato Paulo, corpus utriusque aerc cyiyro circumdans

117 quinque pedes grosso.

Item hasilicam in palafio Soso- pmnf.ai

c.32.

riano, quae cognominatur Hierusalem, uhi de ligno crucis

418 domini posuit.

ex rogatu
et
filiae

suae:

Item hasilicam sanctae martyris Agnac Ponn/.M et haptisteritim iii eodem loco, uhi

css.

haptizata est soror rius Constantia

cum

fdia Augusta.
Ponn/.j^ c
24.

\\% Item hasilicam heato Laurentio martyri via Tihurtina 420 in agro Verano. Item hasilicam via Levicana intcr duas
lauros heato Petro ct Marcellinu martyribus:
ef

Ponnf.si cjs.

mausoP>ni;f.34

leum,

uhi matrem
in

suam

posuit in sarcofago purporeo.

Osfia
iu.vfa
et

421 Item hasiUcam

civifafe

Portum urhis
et

ss.

Romae, heaforum aposfolorum Pefri

422
hapfisfae.

Pauli

lohannis
puf..u c:m.
Funtif.34 c3-2.

Ifem hasiJicam in

civitatc

Alhanensi sancti
civifafem

lohannis haptistae.

item hasilicam in urhe Neapoli.

423 Idem

Constantinus

Depranam Bithyniae
Luciani
ibi

in

Uier.

2.34:1.

honorem marfyris
424 vocahido
matris

condifi

insfaurans

cx
'

suae

Helenopolim
in

nuncupavit.

Idem

'''

''j*'/y^^f

urhem nominis sui sfatuens

Thracia sedem Rotnani

oro.H.7,2s,2s.

imperii ef totius capuf Orienfis esse voluif.

425 Idem statuit citra tdlam hominum caedem paganorum

fempla cludi.

IIIICCCXIIII 426 Consfantius cum

an.

Consfanfino
d.

cf

Constante

frafrihus,

uier.23:>i.

XXIIII

m.

XIIL
nier. 23.U.

427 lacohus Nisihinus episcopus agnoscitur, ad cuius praeces

saepe urhs discrimine liherata
esf.

428 Impietas Arriana Consfanti

carceribus
ef

rcgis fulta praesidio cxiliis,

i{ier.23.%i.

variis

adflicfionum modis
siiae partis

primum Athaepiscopos per-

nasium, deinde omncs non

secufa
esf.

429 Maximinus Treverorum episcopus clarus hahetur, a quo Afhanasius Alexandriae epiiscoptis cwn a Consfanfio
quereretur ad poenam, honorificae susceptus
esf.

Hier.2XJ'.i.

430 Antonius monachus

\2l Reliquiae
aposfoli

CV

aetatis

anno in heremo moritur.

aposfoU

incr.^nrj.

Timofhci
ingresso

Consfanfinopolim
ossa Andrcae

invecfae. Hier.2372.
ef Wer. 2313.

432 Consfantio

Romam
>''

BFHMOli
41*5,
j
-'

rogatus Jl
/1'

416,4 beati pauli 0* 419

420,
Ii
1

cyprin
laurentio

Jjf

417,
beati

pede

jB
(.'"

i/l'

sossociano

/1'^

-'

cogiiDmitiu-

/'*

beato B.

laurentii

martyris F^C^JMO.
'<

martyre B'B'
liasilica 1/

uercho
1

leuicanal iJi^//Oii'', \nmcana.

-'

MB- cum
i

libru puntit.

sargofago iJ

421,1

422,

albanensis

basilica

ube

B
i?

423,

constiuus
2

N
II

'

clrepanam Hieronynius
i'^-ii',

424,

suae

H^
c.

425,1 ullum//'
ins.

paganorum] pugnatorum i/'

426,1 contantius

claudi

concludi J7': deinde Isidori cliron.

presidii

3:i0-334

F
J!

428,1 constati

R'^

B'

2/a

anatliasium

42!), 2

quostantin

430

aetatis om.

431 thim. ap.

432,

costantio

240
241

(= (=

426) Consfanfius et Constans an. XXIIII. 432) Ossa Andreae et Lucae Constantinopoli transferuntur.

EFHMr
240 oonstantiuus JI
listae

241 andreae| andr. apostoli /IM. beati andr.

.ipostoli

/-'

lucaej

I.

euange-

EHM

constantinopolim

M,

constantinopolitani

CHRONICA.
Tjucae
e.uangelistac

297

a CmistantmopoUtanis miro favorc

susccpta.
1IJ3

Hilaritis Pictariensis cpiscoptis, qiii pulsus ah Arrianis intr.jnj.-uii.

in Fri/gia exulaverat,

cum apud

Cotistantinopolim lihrtim

nnCCCXVl

pro se Constantio porrexisset, ad GaUias redit. Vi\ luUanus an. II m. VIII. 435 luUanus ad idolorum cultum cmversus Christianos persequittir.

aier.

ms.

mer.uais.

436 Pagani apud

Sehasten

Palestinac

urhem

sepulchrum

Rufinus ii,2s.

lohmmis

hapfistae invadunt, ossa dispergunt,

eadem rurqui

sum
r.

collecta et

cremata latius dispergunt.

sed dei pravi-

dentia adfuere
mi.vti

quidam

e.r

Hierosolymis mmiachi,
ipsi

pofcrant ablata ad patrem suum PhiUppum pertulere. ille confestim haec (supn-a se enim ducebaf fanfum thesaurum propriis sercolUgentibus

quaequc

vare vigiUis) ad pontificem.

maximum
mittit.

tunc AtJianasitim

per luUanum diaconum suum

10

quae

Uh

suscepta

paucis arbitris sub cavato sacrarii pariete inclusa prophefico spirifu profutura generationi posterae eonservavit:

cuius praesagium

stih

Theodosio principe per Theophilum

/'^'".2-

eiusdem urbis episcopum conpletur, qui destructo Serapis

septdchro sancti

lohannis ihidem consecravit ecclesiam.

Mier.sjso.

iniCCCXVII

437 lovianus mensibus VIII. 438 Synodus Antiochiac a MeUfio homousio avouoioque
reiecfo
et
siiis

facta,

in

qua mer.mo.

medium

inter haec

homoeo-

usion Machedonianum doyma vindicavcrunt.

439 lovianus lapsu Constantii prodecessoris admonitus honorificis

R,u,nuj

ii,

i.

ef

officiosissimis
fidei et

Ufferis

Afhamsium

requirit. ^fdj

formam modum. .<ed

ipso
5

ecclesiarum disponendarum suscepif

laf-taqut;

eius

pia

principia mors imnaturu

corrupif.

ilnCCCXXVIII 440
433,1 pictauensis mary.

Valentinianus

cum

tratre

Valente an. XI.

i/-7,'
c.

jmlsisi'''

_'

luiii

apiid] caputi'''

:i

proiexisset

/i"

lediit Olt-,

remea-

uit H'': deiyide Isidori chron.

xii in
11

336340
oblata
14

ins.

F
s

435,

christianus

ii''

12 prosequitur

f
i

persecutin
lO

B B

436,

ipse

B
i?'

H
quo

auatbasium

diaconem
c.

suspecta OJi

cauto

J!

generatione
il/'-ff^,

reseruauit

post ecclesiam Isidori chron.

/J
2

344. 345 ins.

438,

melito F*,
il/,

meletJo

meltio

^'

siuisi?'
2,3

liomousio] i^i/0, omousio /iO'', homousiou

omo-

usion li

reicto B, rex iecto/?'

honioeousionj //', omoeousion

Jl

BM,

homoeusion F'0^, omoeusioii O^^B,

homousion F''^!i

439,

iouinianus

lapsus
ins.

(>

otficiossissimis

//

athenasinm

Ji^

uiatura Ji*

cornirapit

B:

tleiude Isidori chron.

c.

347

440 ualentianus F^HO"'

242
243

244 245

(= (= (=

434) luUanus ann. 437) lovianus ann.

II.

435) Hic ex Christiam payanus persequitur Christianos.

I.

246

(=

Hic cum oinni exercitu Christianus efficitur. 440) Valentinianus ann. XIIII. qui a luliano oh iidem Christi militia fuerat privatus.
ct /'
/"'

EFffMr
242 auu. um.
-xiiii]

IJ
2

243 exj

245

chr. efticit P.

efl".

chr. A'//.I/

240,

ualentianus

MJ'

xxiiii/f', xi /'

iuliano] iulianus

38*

298
44
1

BEDAE
Appolltnaris
rrligionis

Luodicenus rpiscopus
coHiponif
.

muUimodii
n
fidr

nostnic
drriiins

Pm^ii^ ii2v.

scripta

i/tii

postin

hrrcsim. sui nominis instituit. 442 Damasiis Romae episcopus fecit hasilicam iuxta theatrum.

Pnnuf. 39.

saneto Laurentio

et aliam.

in catacumlias, uhi iacuerunt

ct

corpora sancta apostolorum Petri

Pauli.

in

quo

loco

platonMm ipsam, nhi

5

iacuf;runt corpora .lancta, versihns

adornavif.

443 Valens

ah

Eudoxio

Arrianonnu
fili^is

rpisropo

hiipfi.rnfus

""'''pr,jsp

ms

nostros persequitur.

444 Gratianus Valentiniani

im.j)erafor rsf factus.

terfio citis

anno Am.hiiinis
drdinifiir.

"'"'p^l^f Jy^.

445 Constantinopoli
scopo constituto
titur.

anosfoloyiiiH

iiiiirfiirinui

ir/n-.ssse

446 Posi Auxenti seram mortem MedioJnni Amhrosio

rpi^

>''<'<'

-^yo Prnsp.

= =
Itfj3,

omnis ad fidem rrctam Ifalin ronrrr^"'- ^*^

oro.,.

447 Hilarius episcopus Pictavis moritur. -^ ^

Pro.ip. 113r,.

IIIICCCXXXII

'1

18

Valens

cum Gratiano
lege data,

ef

Valmfiniano, VnJenti.nia n i frafris

7.33.1.

sui fdiis, an. IIII.

449 Valcns

uf monachi militarent, nolenfes

fiisti- H,rr.

23:11.

bus iussit

interfici.

450 Gens Hunorum. diu

furbatos

inaccessis

secJ.usa

monfilms rrpen-

oro>. 7,33,10.

tina rabie percita exarsit in GotJios eosqur sparsini con-

ab

antiquis

sedihus

expulif.

GotJii

fransito
nier.

Danuhio
5

fugientes

tione suscepti

armorum deposimox pcr avaritiam Maximi ducis fame

a
Valente
sinr
coacti

23m.

ad rebeJJandum
per Thraciam

sunt, victoque Valentis

exercitu
in-

nrns.7,33,11.

sese miscrntes

simul omnia caedibus,

cendiis rajyinisque fuderunt.

IIIICCCXXXVIII

451

Gratianus cum fratre Valentiniano an. VI.

pmsp. ugt.
ilJas Marceiunus
3t.i.

452 Theodosius a Gratiano imprrafor crcatus maximas Scithicas gentes, hoc est HaJanos, Hunos rt (Toflios
magnis multisque proeJiis
vincit.

(>ros.7,3i,r,.

BFHMOR
442,2
zatos jf'
lanii

alias

platonam

.ff,

platamam
est
ii'

Z!

ubi om.

H^

443,1 eodoxio
i^,

iJ,

edoxioi/'
446,
i

bapti-

444,1 ualentiani JTO

om.
i?' fratii
1i

2 fact.

445 constantinopolini
349

constinopoli /T
l

mediuualen-

F^H
1

447 poat raoiitur Isidori chron.

449,
reclusa
1

c.

357
mil.]

ins.

448,

ualentiniano om.
i?'

B
'

tiani Jf^O,

ut

mon.

monaclios militare
2/:i

nolentes]
4

nolentibus
5

450,

hunorum] unor
6

est TV'

BE

2 rabia

M
2

conturbatus
',

uelente
i

fame

om.R^

reuelandum iJ

452,1 imperatore

schithicas /i

sithicas Z'

w\c\i

F-M^Ii

247

(=

451

Gratianus ann. VI.

248
248

Ambrosius

et

Martinus episcopi clarescunt.

III].

[Valens ann.

249

VaJentinianus

cum Teodosio

ann. VIIII.

EFHMP
J48 claruernnt

249 ualentianus Ml'^

CHRONICA.
453 Cuius concordiani non ferentos Arriani post fcdcsias. quas vi fcnucrr, rrJic//icrniif.
ir)4

299

XL

rmnos

inarcftunm md.

Symdus CL

jiafrum congrcgafnr nrhc

yLtuju.sfa

(ukcrsusMurcHHnusMi.

Maaedonium stH) Damaso Romae episcopo. 455 Tlicodosins Arcndinm filium snnm ronsortem
45(i

farit imperii.

"ros. y.st,.
''""'''"''"

srcnndo Gratiani auno ipso sexies *

ct

et

Thcodosio ronscribit.

p. 7/'/, 755^.

(l"':'

sulihus Throphilns paschalrm

compofum

457 Maximus, vir fjuidem strenuus

dignus,
nisi

prohus atquc Augu.sfo

fidrm per tyrannidcm

om,. 7.34.U.

contra

sacramenti

emersisset, in Bri.ffania invitus

jrroprmodum ab excrcitu
oros. 1,34,10.

imjjcrator crratus in
s

GaUiam

transiit ibique Gratianum.

Augustum

dolis circnmvrntuin npitd

Ljuidunnm
e.r.jndif
:

occidit.f^^rcMinnssss.

458 fratremcjur eius Valentiniannni Itcdia

iustissimam

q^il

tamrn

"''p^^liJJ;'^i[^
''"''ro'''

cum matre sua lustina poe^iam

jiolluif hcrrsi rf

luit exilii,

'*

''

quae

ef

ijmim Arriami

emincntissimam

catholicae fidci arcrm

5

Amhrosinm
jxrolatis

perflda obsidione vexa-

vit,

nec jirius

tasii

et Promarti/rnm dco revelante reliquiis incorruptis nefanda

quam

beatorum Gervasii

coej)fn

deseruit.

IIIICUCXL^

IIII

459 Theodosius, qui Gratiano vivente

regebat. j)ost eius

VI

annis

inin

Oricnfcm

o,-,,,.

7,3^,1.

mortem regnat an. XI. 460 7;>.5C ct Valentinianns quem Itcdia cxj)ulsum henigne snsceperat, Mnxininm tyranniim. III ab Aquileia lapide
,

''"'^^i^'^':
'J^^'^-^^

interficiunt.

46

Qui quoniam Brittrminm

coj}iisquc

onini pene

mditaribus sjiolinverat ,

armata iuventtife cjuar fymnnidis eius

ultra

nnda,

13.

u.

vestigia secutae in Gallias

numquam

domum
,

rediere

videntcs
5

fransmarinne gcnfcs sacvissimar

Scofhorum a

circio,

Picforuin ab ccquilonuc, destitufam milifc ac defenct

sore

instdam, adveniunf

vastatam direptamgue eam

librimi,

mulfos jjcr annos obj)rimunf.

AQ2 Hicronimus sacrac intcrpres historiac

inlustrihis ecclesiae viris scribit, usquc

quem de .varcfiun,,.', 391. ad XIIII totius

imperii Theodosii

annum

j)crducif.
repetivit

BFHMOli:
453,
-'

c.

457 ampUavii Beda

454,
1

li.

eccl. 1, 0: c.
2

461

idem
1

h.

eccl. 1, 13.
iii

ceclesiae /'

synodos
2

fi'

ep. roni.

B
a

456,

gratiani] gratia

paschale

457,1 sternuus ii"

augustu7y'Ji
458,
gerbasii
1

contra ovi.

F^
/>

eniisisset ii'
italia]

brittaniam jBi^i?'-l/. britau3

uiam

]!
.1

transit 3/'

fratremque] que liatrem

7

ita /''
c.

quae]

quem

0'>

lieresis

jVO
ins.

nec] ne J/'

F^H'

post deseruit Isidori cliron.

2 mort. ei.

353. S54. 3oa. 347 460,

i

352.
B
:i

356361
2 lapi-

F
.1/
.

459,

iam om. F'

c

oriente

M, morientem F'R'
iubente /?
ea,

Oli

ualentianus

dem

461,1 poena/?
ac]

.irma /T'

expoliauerat

7?

quae] qui O^

modum
c.

redire
ins.

F'

a/^'

disreptamque J/

462,3 perduxit /'; deinde Isidori chron.

364

250
250*

Hieronimus in Bethlem predicatur.

[Synodus
in Constantinopoli

CCCL

episcoporum,

in

quo kj/m

1.

4. 11.

omnes hereses coudeninanturj. 251 (= 459) Theodosius ann. III cum Arcadio
252

et

Honorio.

(=

460) lohaiincs cDiachorita claruit.

EFHMP
J50

betbleem

/"

250,

episcopi J/

252 anacliorita (anch-

/") iohannes

i^P

300

BEDAE
filius

IIIICCCLXII 463 ArcadiuR

464 Corpora

Theodosii

cum

fratrc Honorio nn. XIII.

et

/,/r.

am.
3ni.

mncformii

Anihacum

Michm prophctarum

iMorm

divina revelatione prodtmtur.

465 Gothi Italiam, Vandali atque Halani Gallias adgrediun- hidorm

tur.

ms.

466 Innocentius Bontnc episcopus dedicavit hasilicam

vasii et Protasii nmrti/rmii

Ger-

pom,/. rj.

heatissimorum

e.c

devotionc

testamenti cuiusdam inlustris feminae Vestinae. 467 Pelagins Britto dei gratiam inpugnatur.

hidoru, 374.

iniCCCLXXVII

468 Honorius cum Theodosio

niinore, fratris sui filio, an.

X V.

hidorus in.

469 Halaricus rex Gothorum Romani invasit ^ partemoue eius "'"rreuinui no. ^ Prosp. 1240. cremavit incendio VIIII kal. Sept., cmno conditionis eius oro^. 7,40,1. miUesimo centesimo sexagesimo quarto, ac sexto die guam MarcMimia 410.
ingressus fuerat depredafa urbe egressus
esf.

470 Lucianus preshyter. cui

cipis

revelnvit
et

deus

VII Honori prin-

Marceiiimn^is.

anno locum sepulchri

et

religuiaruni beafi profoneiauo luciani

vppimi.7 ed.
"pp- ^j-

rnartyris Stephani

Gamalihclis ac Nicodemi, qui in

euangelio et in acfis aposfolorum leguntur, scripsit ipsam

5

revelationem Greco sermone

ad

oniniunt ecclesiarum per-

sonam.

471

Quam

revelafionem Avitus preshyter,

honio

Hispanus

oennadias

v.

BFHMOR et ad
40:
c.

c.

468476 toM.
h.

n.

14. 014. 1822.

c.

24 .32.

:i3

{habel

so/.a

c.

468. 469). .3437.

467 ampliavit Bnlo

464,
1

eccl. 1,

10;

ad

469 conferendus

idevi h. eccl.1,11.

arabacum] 0, ambacu
et

BF'B\ amhncuc H^B\

:i

ahacnc F^MB"467

micheae FH^MO*>
om.

466,

l/i!

gei-

basii

7/

om.
c.

beat. mart. i?

iustiiiae i(

brittu

B^

iupugnat

i7''il/*0'':

deinde Isidori chron.

1'.

366. 369. 370

35,

ins.

F
Ji'

13^
1

ann.
alai-icus

xu
1.

(xiii

deoimo 27) om.

7.

468 thedosio 31 Iratri minori 19, minoris 26, iuniore 28 post xu ins. regnauit 10. 37, corpora sanctorum 3S
gotthorum
Hl.
a

469,

F'

aliique, hallaricus

20, hilarious 19. 29. 40, hilarius 26, atalaricus 4

34
cre19,
in

inuasit] cepit

27, om. 6. 8. 9. 10. 35. 36.

37
8

partemj patrem 27
3

que om.
8.
9.

eius] huius 7

mauit 4

uiiii] uiii

BH

eius] huius 20, om. B.

centesimo om.

0.

10. IS^. 36.

37

sexagemo

septuagesimo 40
(litura posl in

quarto] quarta 26, et q. 4, ac q. 10, ui

ac (a

13. 27. 33,

um. 40) sexto om. 26

M)

orosio (horosio 8. 12, horo sic 32) tertio (tertia 8) ins. post sexto 6. 8. 9. 10. 12. 32. 36. 37, jiost

ac

FM,

liturapost ac 18, tertio honorio post sexto 22

quam] postquam B, qua

depraedata] adpredita
19,

7.

10.

1.3'.

18^. 20. 21. 26. 27.

37

4 post ingressus ins.

urbem

13.

21. 30',

est

urbem 19

19,

depraedanda 33"; ea depraed.

r. 7.

data 26

egressus]

egresH'

470,1 reuelauit (reueualit

2

releuauerat 26) deus]

20

uii]

iiii

7.

20

1/2

principes 12, priucipiis 2

reliquias 10.
raartyris

37
i

aunos 40, ununi 9 requiaruni et] ec 1, om. 4 beatu F', om.25'. 37 ij-i prodomartyris ii", proti(protti 34)martyris
30', om. 9
et]
6.

13',

reliquaruni B,
protiproto-

29. 34,

35

sthephanum
2. 3.

ao 4
S.
9.

gamehelis
36
3/+

6,

gamilielis

20

ao]

et

niohodimi 22,

nio(h)omedi
1.

BB.
10.
;

31. 34. 35,

nicomedU
21.

qui in eu. ct iu
4
1

(om. 13^) actis (aotibus FH'^.

leg. scr.] scr. leg.

6.

7.

8. 9.

11.

13K

19. 25. 26. 30?. 35. 36. 37)

apostolorum om. 14'

471,
19.

19

rereC.

uelationem
habitus
4.

grego

oranem 37

27

.i/6

personam om. 18'

18.

qua

32,

quod 20
ispanit
9,

abitus

8,

7.

36, adiutus 10.

hisponus 30, spanus B. 14.

24. hispauis 8',

hippanus 27

253

(=

463) Archadius ann.

XIII cum
et

fratre Honorio.

254 255 256

lohanncs Cryso.sfomus

Augustinus episcopi prardicantHr.

(=

468) Honorins ann.

Cirillus

XV

cum Theodosio minorc.

elaruit.

Alexandriae

EFHMP
theosio

et

inde a
bis

c.

25.5

codd. 111.

253 honorio

254 chrisostimus
filio

HM,
I

chrisostomus

A'

])ra(Mlicabantur

255

liurluK

minore] archadii

add. in mary.

CHRONICA.
geiiere,

301
eloquiwn

in

Latinum

vertit

mliccta rj^istola
j/s.

472 stm prr Orosimn prcsbyterjnu OrcklrntdHhus drdit. Qui .a.(/.nu.. etiam Orosius ad loca sancta pcrveniens. rpio eum Augnstinus ad Hieronimum pro discenda animae rationc
miserat,
5

reliquias

beati

Stcphani

accepit

et

patriam
ix

reversus prinius intulit Occidcnti.

473 Brittaui Scothoruni Pictoruinque infestationcin imi feren- GMa,

tes

Roinnin mittiinf

et

sui stihiectione proinissa

contra

hosfein uuxilia flagitant.

quibus sfatim

iiiissa legio

magob

nam barharorum
5

mulfitudinem
trans

sternit, ceteros

Britaniae

finibus pellif

ac doinuin

reversura praecepit sociis

arcendos hostes

murum

insidam inter duo marla

sfatuerc, qui absqtie artifice magisfro inagis cespite quatn

lapide factus nil operantibus profuit.

nam mox

ut dis- nndm

;.

cessere Roinani, advectus navihus prior hostis quasi

10

mn"u,ias ridas

turain segitem
petenti

obvia

queque

sibi

caedit

calcaf deroraf.
et

474 Iterum

auxilia

Bomani advolant

caesuin

n.
is.

hostein frans

maria fugant coniunctisque

frrra,

sibi

Briftanis

murum non
5

ut ante, pulvereuni, sed sa.vo solidum

inter civitates,

quae ibidem ob metuni hostium fuerant

sed
et

factae, a niari usquc ad iimre coUocant.

in litorc

BFHMOR
B. 13,5.
471,
-'

et

codd. p.

300

entmierali:

c.

473. 474; amplijicavit

Beda

h.

eccl. 1, 12;

adhibuil Paiilus

li.

geuere] gene 32

et|

cum JO
ins.

abiectii S, iecta

7.!J'

472,1 lionisium

J/ii'.

omsiuiii .30'
2

pre-

biteruin 24, presbiterium 3H

posl presb.

suum

3.5

occidentibus 37, orientalibus 26

perueniens] con-

ueuiens 2
(liscendani

post peruenieiis ins. pro diceiula 37^

T.

quo om.

il

agustinus J/-.

/3'
y,

liieronomum
iu p. 26.

F^
O'
f/'

20

rationem

7.

20.

26

accipit

et]

cum 40
iJil/

patriam] pateram
473,
1

37

h pri-

mum 26'
aliique,

intulit

bis26

accidenti 21, occidetum

2.5',

occidentalibus 25-

brittanni H"^ aliique, britanni

aliique, brittanis J, inc.

O^

&Qoi\\ov\im
lil

H aliique,
26
contra
1.

scotorum
I '2

aliique,

scotthorum 32. 34,

scottorum
2
".

gothorum

4,

sanctorura

pictarumque 4
.

non
.

ferentes] referentes 9,

non referentes 35

et]

ex 21

subiectioni 14. 24, subuentione

missa om. 26
10.

contra] conco
27.

32

hostes

20

flatigant 19
3,

missa] massa 19
4

legatio
.i

6.

li.

9.

13'.

21.

36.

37,
i?.

ligatio 35,

legatione 26
7,

magna 26
31'',

brittanae .6 f*;

pellit]

e.\pcllit

26

demum
7.3.

79

reuersuram
ob]

40, reuersum

reuer2.
11'.

suros

reuersa 26, inc.

iV

praecipiit .W^, praecipit

30^. 37

O^
31,
k

aliique,

ab

BFH^MO*.
79',

13\
7

22. 29,
7.

ad

H-

et deteriores

plerique, om. 1'

7.

arcendus 31
.3-7

raynum
36
ut]
*'.

om. 21
facto
.9

marie

marea 13'
7.
.9,

statuunt
13.

20

absque] absente

20

artiticem

cespiter 35
0.

37
o
!.

ni(c)hil

6.

.'*.

9.

10.

18.

20. 27. 36

profuit] fuit .34

ap. vac.

nam] ne

S.

8.
7.

10.

ubi
9.

discesserit

discere

13'

romaia 10, om. in

hostis] hostie

37

aduectis F-.

22, euectis 6.
lO

10. 36. 37,

adiectus 7*. 31, ad-

uentus 72
13'.

quasi] quas O, qasiut 30'

sibi

segitem] rigidem 26
subiecit
calcat 27,
s.

ouia
q.

M.

35, obia

30',
1

obua 70
2,

quaequc

caedit

(eadem
28.

.9)

calcat]

q.

calcat
9.

cedit -70

474,

item

om.

B
7.
7.

petiti

11-.

12. 13'. 26.

.30".

32. 40, penitenti B, petentibus 7'. 6. 8.

10. 36. 37,

petunt 18-. 22,

petita
pet.

20:

aduecti
et]

iterum nauibus Paulus corriyens opinor

ac 73"
(f)
2

auxilio 4. 26,

auxili. 13'

romani ante
19, fiigiunt

20
om.

ad

7.3',

tras

26

marea 73'
om. F'.
7.

fugiant

2.

35, fugauit

H-.

13'.

27
.1

coniuctisquc 26, cunctisque 72

sibi

17
27.

lirittanniis 9,

brittanie 6, brit-

t-anes
12.

24

murum

7.

ut]

aut 2'
4

antea 2/
ciuitatis 73'
et]

pulnerium
iuidem 40
1.

puluureum
fuerunt
8.

2.5'.

26',

puluerem
s

40, puluere 32, pulueren 9

saxa 73'

lO.

37

mari

(mare T) usque] marisque 25'

mare] mari 35. 40

etiam 26, om.

19.

25.

27

in bis 29.

om. 4

256

[Concilium Cartaginense CCXIIIT episcoporum Pelagium

Fmi

i.

2\

condemnant].

EHM
256,
I

et

1.

2":

4.

5.

6.

ccxiiiij

ccxl

7,

cccxiiii

condemnant]

EHM.

5.

condemnat

reliqtii

302

BEDAE
meridiano inaris, quia
dicunt sociis
et

indr.

husfis

timehatur,
sic

furrns
vale-

per ifdervalla ad prQspccfnm maris sfufuuid.

tamquum ultru non 475 Bonifutius Bomae episcopus fecit

sancfe Felicitatis
Silvani.
et

rcvcrsuri.

oratoritim in ci/miterio
et

poii/. 44.

orimvit sepulchrum eius

sancti

476 Hieronimus presbyter

obiit

XII

Honorii uiuio II
uii.

k. Ocf. p,asper c.i-ju.

anno

aetafis suae

XCI.

IIIICCCCIII 477 Theodosius minor Arcudii fdius

478 Valentinianus iunior Consfantii
tor creatur.

XXVI.
Ravcnnae impera-

laidurm ne.
'^'"-""'""^'''i-

fdiiis

479 Flacida mater eius Aiigustn nmicupatur.

480 Effera
TT-

Marceuinus424.

ciens

Vaiulalorum ,
1

Halunorum

ef

(rofhoriim

ub

hidorus

377,-

rlispamis aa Africam
rapinis. sunul et

........
Af
/

Passidius

transiens

iimnia

ferro

flamma
doctor
videret,

1'.

"<> aui/usi. 29.

Arriana mipiefafe

foedavit.
et

sed beatus

Augustinus Hipiponiensis episcopus

5

omniuni

eximius ecclesiarum, ne civitatis siiae ruinam

tertio obsidionis cius

mense migravif ad doniinum

V kul.
autem
'>"'"'"
. Patcliasim ').
.

Sept.,

cum

vixisset

annos
'

LXXVI

in clericafu

481

vel

episcopatti ^
"-

pore Vandali
leverunt.
antistes
5

annos ferme XL complesset. Quo tem>* jr capta Carthagine Siciliam quoque decaptivitatis
,

cuius
in

Paschasinus
ratione

Lillybitanus

epistula

quam de

paschali papae

Leoni

scripsit,

meminit.

482

Ad

Scottos

in

Christum

credentes

ordinatus

a papa

Prosper

c.

mr.

Caelestino

Palladius primus

cpiscopus

mittitur

anno

Theodosi octavo.

BFMMOR
e.

et

codd. p. 300 enumerati iisque ad

c.

c.

476, deinde codd.

BHFMOB

et

IS.

19.' 21. 22.

40;

480,

8 6

adhibuit Paulus h. R. 13, 10;

482

repetivit

Beda
quia
.

h.
.
.

eccl. 1, 13.

474,
quia]

meriano 12
7,

uiaris] inari 4,

om. 20. 27

timebaturj statueruut

sic

ualeljatur {sic)
7

B
20

quod

tmt.

28

et

om. F^.

21.

34^

unde 28

ostes 14
6. S.
.9.

timebantur
10. 36.

F^
1.

per]

ad
7/

7.

])rospectum] prospectuum 19. 30, prosectuum J3', prospecta

37

maris om. 31

u*le-

dicuuti/', ualde dicuut 77'. 40, uadicmit i3', dieunt Sr

{a.ims]

scotiis 10. 37, scoris 9, fratribus

27
2

475,1 boniet orn.]

8. 9.

M
1.

aliique, bonifacius plerique, bonefacius i^, boni (om. fatius) /7'

et]
oct.]

romae om.
.S'

B
om.

ador19.

nauit
36.
c.

27

cum 40
decerabr.
26"

silbani 4, saluani 11<^

2 xcij

476,
cxi 20,

anno

oiii.

ii]

in 31,

(1.

10.

37

xcuiii 34,

07h.

in sp. vac. 35
i

post xci Isidori chron.

372

375

ins.

478,

ualentianus

F
480,

reuenn(a)e ITK 19
i

creator

M. 19

479 placida]
4

BFHMO^R.
nus

19. 21.

22, placidia reliqui

ali]

ad 19

-j

liispanus R^, bispanis 19. 21

agusti-

hipponiensis]

FHR.

18. 21,

ypponiensis

M,

liypponiensis 19,

liyponiensis B,

bipponensis 0,
r,

byppo-

nensis 40

5 ecclesiarum] e. dei 40 ne] nec 19 ruinae 19 omnium] bominum 19 absidionis 18 annos bis B 8/9 temporum 19 9 cartbagini 18 sciliam 19, 8 episcopatu] in episcopatii (-to B) B. 19. 21 quique 40 siciliaiO 481, 1 lillybitanus] ^i^/M/O'', lillibitanus 40, lylibitanus 22, lillytanus 2/, lilli-

bitauus 18-. l*llybtanus

3

7^''

i'

antistes]
-j

BF^HMO^^R.

21. 40,

aiitestis t* et deteriores

plerique

pepe 32

leonis 21
')

482,

(dn-isto 19

pallidius

B
Krnsch Studien
p.

Extat epiatula

(ep.

Leonis

n.

3 Baller. :

245

seq.)

apostolatus vestri

scripta

nuditati

meae atque aerumnis, quas amarissima

captivitate faciente incurri, solacium attulerunt.

257

(=

477) Tlieodosius m.inor ann.

XXVI.

258

Ephesena synodus Nestorium condemnat.

EFEMP
xxiii 4,
ui
7.

et

111.
post minor ins. cnin ualeutiniinu]
jilacidiiie

257 thedosioi'''
8

.ioioris

liliip

aun. om. 9

xxuij

258 effesana

EHM.

nestorem condempnauit 10

CHRONICA.
483 Recednitc
et
fi

303
cxcrcitti
ip.si,

Brittania

liomami
indi<jcnis

cognita Scottt oudat

ct

lo.

Picti

rcditus

dcncf/ationc

rcdcimt

totam ah

aquilone

instikmi pro

ncc niora caesis captis fwjatis

5

nmru tcnus caprssnnf. custodibiis muri ct ipso

ondas
jd.

intcrrupto etiam intra

mittifur
cpiisttda

ilhim crudelis pracdo c/rassatur.

lacrimis
viriim
luiiio,

manac
intcrca
10

potestafis

'rheodosii principis

crumnisguc rcfcrfa ad lioAetium tcr consulcm, XXIII pefcns auxiUum, ncc impctrat.
profugos infesfaf:
alii

famis

dira

ac famosissima

qua
bus,

coacti

quidam hostibus dedere manus,

lievertuntur Scotfhi
Picti

de monfi-

spduncis ac salfihus sfremic rejmgnabant ac sfrages

481 hostibus dabanf.

mulfum fempus revcrsuri. fum primum et deinceps p)raefafant magna frugum

5

domum posf non extremam insulac parfem

famem

nudas

21.

inhabitafuri dctincnt.

opidentia, opidenfiam luxuria

cf

et neglegenfia,

ncglcgcntiam lucs accrrima

id

acrior

mox
est:

oudas

22.

hosfittm
ijuos

novorum, illi unanimo

est

Anglorum, plaga secuta

consilio

cum

rcgc suo Vertigerno quasi audas

23.

dcfensorcs patriac
ceptos

ad

se

invitamlos clcgcrunf: sed ex-

mox

inpugnatores afquc expugnafores senserunt.

fecit basilicam

485 Xysfus Homae cjnscopus

sancfae 3Iariac Pjih/

46

c. 3.

matris domini, quae ah anfiquis lAheri cognominabatur.

486 Eudoxia uxor Theodosii principis db Hierosolymis remeavit, beafissimi Stcphani primi marfyris reliquias,
quae
iu
basilica

Marceuinu)43s.

sancfi Laurcnfii jjositae

veneranfur,

secum

deferens.
ef

487 Blaedla

Aftila

fratres

mulfarunujuc genfium

reges mrcenmui
,

442.

lllyricum Traciamquc dcjtojndafi sunf.

iinCCCCX
BFHMOll
483,
Aitu
li,
1

488 Marcianus
40;
c.

et Yalentinianus an. VII.

18. 19. 21. 22.

483. 484 rejietU

Veda

li.

eccl.

I,

12. 13. 14,

adhihuil Fau/iis h. R. 13, 17.

i-ecendeutc Ji^
<')]
4

brittauo 22
toUi

romaiiae 11

eogiiit

7!

et picti reditus (reditis 32, red-

F', reiitur

hrittormn (sic) 21
nec] ne

M
l'J

aquiloiiem 40
iii

iiidigiiis /!*,
5
l'J,

indegenis i/'

capessant
-fi

capescant
7

W
.^2

F
B'^.

cessis

B.

ipso]

ipso 32

pust praedo ins.

mane

serfa 2i
8 principis

potestis la

aetium] actiura

BFR, accium
10

21,

actiuum

etiam //'. 40

xxui F, xxxiii

re-

om. 40

annus 40
profugus

inperatW,

inpetret 79

9 {amis]

BH'ME,
quidem 79
484,
i

faraes jj^enjue,
liosti

fanes 79

fomosissima

18\ profugas 22
40,

qui coacta

B^

22

U
4

spel.]

et spel. 40, et in s|)el.

.1

M
79

ac om. 19
et]

strenue] sternue

40

stragis 79

reuertunt 40
faraeara 21
5

scopti

40

tunc VJ

prinnis

40

cum

om.

l'J

inhalnturi
19,

BFH^O^

famani

ii",

prae-

fectam

B^
6

maga

opulentiam]

-tia

F.

om. 22. 40
79, uel

Inxoriam F. 19

et]

cum

40, om. iJ

neglegentiam] neglegentia J9
crior 79
libri

lues] luces ii,

7
illi]

aues

idem angelorum
h. eccl. 9
et

/("

ille

40, om. 21

agrior .B, et] cura 40 aceirimam ii 40 uertigeruo] sic uno animo 40, uni auimo 79
s

cura

Bedae

scd] sex 79
2

Faulo: Vortigern- Gildae libri interpolati (supra p. 38, 12) 485, 1 sixtus 21 expugnatores] inexpugnatores HK)!": 18
liberis

elegerum 79

sanctae] beatae 21
i

doniini om.

JO

quae] qui 79

40
3

48(j,

eudoxia ...

deferens ante 489,

gens anglorum
487,
1

M
'Jl,

Kndocia Marcellinus

principis] pr. et jB'

beati

40

martyres
/i',

basilicam 40
et] cum 40 377379 ins.

blaedla]

FJJO, bledla M,
atilla 79, attilla

bletla 19, bletbla

2

B,

bletila 22,

betbla 21, bethla

bleda 40
c.

atila

B
21

tharciamque

post depopulati sunt Isidori chron.

488

et]

cum 40

uii] ui

259

(=
4,

488) Marcianus ann. VII.

EFHMV
CHRONICA

et

111
marciauus

259 marcianusj marcus

III.

cum

uulentiniano 1

uii] ui

EH.

4. 5. 6.

11

39

304 489 Gens Anglorum

BEDAE
sive

Saxonum Britaniam

trihus lungis

"Htias 23.

navihus advehittir,

quihus

dum

iter

prosperatum domi
rpii

fama
5

referret,

mittitur

cxercitus

fortior,

iunctus

prioribus primo
in socios

hostes

quos petebatur abigit: deinde

eius plaga
conficta

arma vertens totam prope insidam uh orientali usque ad occidentalem igni vel ense sid)igit
quod
capiit
^j/o

occasione,

se

militantihus Brittones

minus
talihus,

sufficienter stipendia darcnt.

490 loJiannes haptista

Uerodis quondam
ceps
b

suum duohus monachis

Orien-

'"""'^'JJ"/.

qui oh orafionem venerunt Hierosolymam, iuxta

regis hahitactdum revelat,
et

quod dein-

Emissam Fcniciae urbem perlatum

est.

digno honorc

cultum

401 Heresis

Pelaqiana ^
_

Brittanorum
_

turbat

fidem, '
I

qui ^

^'f oermani
scr.

a Con-

Gallicanis episcopis auxilium quaerentcs

tiodorensis
ecelesiae

Germanum

Al-

stantio(act.

episcopum

et

Lupum Trecasenum
fidei defensores accii.

"oi.Tp.ioi

aeque apostolicae gratiae antistitem

5

piunt: confirmant antistites fidem verho veritatis simid

et

c. c.

42-io.

miractdorum

signis.

sed

ct

hcllum

Saxonum

Picto-

1.

c. c.

n. m.

rumque adversus Brittones

eo

tempore

iunctis viribus

susceptum divina virttde retundunt, cum Germanus ipse

dux
10

belli

factus non ttibae clangorc, sed clamore alleluiae

voce

ad sidera levato hostes in fugam Qui deinceps ad Bavennam perveniens 492 et summa reverentia a Vcdentiniayio et Plucida suscej)tus migravit ad Cliristum : corpus honorifico agmine
totius
vertit

exercitus

inmcmes.

i, c. c.

10. 75.

/. c.

c. 77.

comitantibus

virtuttim

o])eribus

Altiodorum

defertur.

493 Aetius patricius, tnagna Occidentalis

rei publicae salus uarceiunua 4h.

h.

BFHMOR
c.

18. 19. 21. 22. 40;

h. eccl. 1,

c.

491 amplificavit Beda

eccl.
1,

17

21,

489 amplificaoU Beda h. ecd. 1, 15, adhibuit Paulus adhibuil Faulus li. B. 14, 14 una cuin ipsa vita; c. 493

R.

13, 17;

repetit

Beda
19

h.

21,
1

adhibuil Paulus h. B. 14, 15.

489,

angelorum
3

prosratum 19

refert 40*, referet

bnttanam 10 40^
subigit bis 19

uauis

l'J

aduebitur
exercitos

1'.).

adbeuitur B"iunctis F''.

19.

inter JI.

18'.

mittit

40

21

petebatur)

BFHMO.
7

18.

19. 40,

patebatur B^. 21,

6

patiebatur B-,
.'

petebat 22: propter quos patebatur Pauli libri plerique

orientale 18'
6

abegit 18-. 22
confestim 40
reges //'
i

deiude ...

pro se 40
2

igne

M,

igi

utroque loco 19

quod om. 19
491,
2

490,

iobanuis B. 19

ob] ab B'^, ad
fenice

B^

rationem 19

ueuerant 40
et]

emissa 40, eraisam F-,

i

edissam O^. 18-

40

urbem om. B'

lirittanianorura

cum 40
turba-

4/5

honore recultum 40

hereses B. 19

pelegiana B, pelaiana 19
3

F'

bat 40
Vat.

a om. 40
19,

galliganis

H',

gallianis 22, gallicanus 21

iV/''')

altiodoreusis]

3852 cum Paulo, alciodorensis

trecasseuum
O'^,

2/, autisiodorensis (-derinsis

ilf-0''.

iS^
cura

inc.

BFHB. M'0'
4 7

18'. 19. 22. 40.

ecclesiae om. /9
anti-

tregasenum
stite
/>',

trecasinum
.'j

/?-,

tricassinum J/*, trcassinum

/>'

M'
40
lo

graetiae 19
7S^,

antistites J/, antistem /'^'/J

7/8

antistitem

urbo /8'

et]

18',

aduersis 19

iuuctis
i

u. susc. om.

leuata 21

492,

immanis

M
4

ad] a

B B

glangore 18', claugores 19

aduersum uoces 22
et]

aduer

siderat

40

reuenuam //'
493,

et]

cum 40
aeius('?;
/>',

cum 40
40

placida]

BFO^B.

19. 21,

placidia reliqui

altiodorum] plerique, etiam Vat. 3852, alciodorum 2/, altiorum 40*, autisiol

dorum MbQ^. 18^

defert 40, deferunt B. 21

jjuplieae 11

ecius 21, agecius

M,

tetius

patrius 18'

magna om.

BB

saluis

M, om. 40

260
260*

Calcidonense concilium

geritttr.

[Anglorum gens

in

Brittaniam veuit].

BHM.
2<i0

6.

EFHMP
br.

et

1-11
geritur] conuenerat
('c)

et

260 cacidouense 6, calcedonenses 9 alamann {alamanniam A') in altaman

M, uenerunt EH.
6.

.lic

M,

a.

g.

in

uenerunt EII.

CHRONICA.
et regi

305

quondam

Attile terror,
cecidit

ctim guo
rehvari.

Hespenum

a Valentiniano occiditiir, regnum neque hactenus valuit

imCCOCXXVII

494 Leo an. XVn. 495 Hic pro fhomo Calcedonmse per universum orhem singu- uarcMnm lis orthodoxorum cpiscopis singulas consonantesquae misit
e^nstolas,

ns.

quid de eodem

fhomo sentirent rescribi

sibi

postulans.
5

quorum adeo consonantia de vera

si

Christi

incarnatione suseepit otnnium rescripta, ac

uno temoennadm, "'";*''

pore unoque dictante fuissent universa conscripta. 496 Theodorus episcopus civitatis, quae a Cyro Persarum
rege condifa Ci/riae

nomen

hahuif, scrihit de vera in-

carnatione domini salvatoris adversus Euthicem et Dioscorum Alexandriae episcopum, qui humanam in Christo carnem neganf. seribsit ct hisforiam ecelesiasticam a
fine

ad stmm tempus, id est et mortuus est. 497 Victorius iubente papa Hilario scripsit paschalem circu- omnadm, lum DXXXII annormn. IIIICCCCXLIIII 498 Zenon an. XVII. 499 Corpus Barnabue apostoli et euangeMum Mafhei eius rsidon,s sss.
usque usque ad imperium Leonis huius, suh quo
stilo

lihrorum Eusehii

scripfum

ip)so

revelante repperitur.

500 Odoacer rex Gothorum

Romam

ohtinuit,

quani

ex eo

Marceiunai 4?g.

terapore diutius eorum reges tenuere.

filio alius Theodorieus eoa' 7 /-. .1 atamer botliorum suscepit regnum, qui utram502 que Macedoniam Thessaliamque depopidatus est. Et plu-

501 Morfuo Theodorico Triarii

luarceiimus
4S1. 4S-J.

nomento

T^
I

"'arceuinus

BFHMOB
493,
cadit 21
c.

18. 19.

21. 22. 40.

et^

cum 4U
494

regis 22, rei

],S'.

19
i

att.

terr.

om. 21
19,

(iccidit 40,

om. B<i

-.i

oxperium
B.
19,

B
21

liectenus 0'

uoluit 19
.\ui

releuare

M.

eleuari 21,
4

reuelari

B: deinde hidorl chron.

5

381. 382 im.

F
2

F6
3

49,5, 3

misit om.

qui 19

sibi
i

om. IS

suscipit

19.

ac
1/2

si

conscripta om.

B'
498

unoque] uuoquoque 19
euticen 21, euthicen 19
:,

49G,

tlieoderus

a]

ad

om. 21

rege pers. 21
c.

habet i^^Ji

carne

F
S'
cum

497, 2 post .annorum Tsidori

chron.
1/2

384. 385 ins.

iiOO,

F
1

xuii] uil -B*, xuiii 21

499,

barbae
19

euangelium] ano-elium 18'

eiustilo 19

ex

derico T-e/ijui
laraer

thcodoricus]

F^ i'W. ]H.
07n.
1

Ml,
19

theodorico]

FH'.
:i

18.

cum
2
:i

Morcp.Uiiio, theodericus ceKijrut

7!.

Marcellino, theuderico 0, theo2 ualamer] i>'jP//J//i. 18 uuatliesaliamque

aliique

suscipit 19. 21

utraque

21

macodonia 21

FB.

18.

19

thesalonicamque 21

502,

et

om. 19

261

262
262*
262''

(= (=

494) Leo maior ann.

XVIL
lafrat.
1
1.

490) Aegyp)tus errore Dioscori

[Leo minor ann.

[Tlieodericus rex

EBM.
obtinuit|.

6
6.

Romam

EffM.

263 264

(=
(=

VIL 498) Zenan ann. 499) Coipus Barnahae apostoli repperitur.

EFHMP
posl 2G2 ins.

el tisque

ad 263 111.
8,

2G1 maior] minor

niaior constantiMopolim
in Italia

xuiij xui

F.

4.

:'>.

11

262 dioscorc
et

2.

8.

10

huius tcniporibus

rcguaveruut

Avitus Maioriauus Severus Anthemius

li.

Olibrius.

huius teraporibus Liceliius

Nepos Augnstulus Odovacer

263 zimon
4,

regnaverunt, post

hos Teodoricus
xiii

in

maryine 1

262'' tlieotrichus //', tlieodorichus //

zenon auteui T

xuii]

//.

6.

12

39'

306 rima regiar

BEDAE
civitatis Joca igne

succendens Italiani quoque

infestus occupavit.

503 Honoricus rex Vandalorum Arrianus in Africa cxidatisMamii,u.i4S4. diffugatisque plus quam CCCXXXIIII episcopis catJiolicis

ecclesias

pliciis,
5

et

praecidit,

eorum clausit, plehem variis afficit supquidem innumeris manus abscidens lincjuas nec tamen loquellam catholicac confessionis
on.ias 25.

eripere potuit.

504 Brittones duce Ambrosio Aureliano viro modesto, qui

solus fortae
occisis

Romanae

gentis

Saxonum

caedi superfuerat,

in eadem imrentibus 2>urpura indutis, victricem eorum gentem provocantes ad proclium vincunt, ct ex eo tempore nunc hi, nunc illi ^Kdniam habuere, donec advena potentior tota per longum potiretur insula.

i;h,i<,s 20.

illiCCCCLXXII 505

Anastasius an. XXVIII.

ecclesias clauisidorus 390.

506 Transamundus Vandalorum rex catholicas

sit et

Sardiniam misit. 507 Symmachus papa inter multa ccclesiarum opera, quae vel a fundamentis creavit vel prisca renovavit, ad beatum Petrtmi et beatum Paulum et heatum Laurentium pauperihus habitacula construxit et omni anno per 5 Africam vel Sardiniam episcopis, qui in exilio erant,
episcopos exilio

CCXX

P"ntif.s3

pecunias
secutus

et vestes

ministrabat.
inpont,/.

508 Anastasius, qui heresi favens Euthicetis catholicos

est,

m,^.

divino fidmine periit.

'''"'

IIIICCCCLXXX

509 lustinus senior an. VIII.

510 lohannes Romanae
veniens
ei

ecclesiae pontifex

Constantinopolim
turhis

""'^'"l""

ad portam quae vocatur aurea populortim

in

occurrentihus
reddidit.

conspectu

omnium

roganti

caeeo

lumen

BFHMOR
1.'.

18.
1,

19. 21. 22.

23 (inde a

c.

509). 40:

c.

503504,
l.

5 c.

adhibuit Faulus h. R. 15, 19;

c.

504,

Beda
503,

h.
1

eccl.

16;
. .

c.

506. 507 Paulus

t;

h.
i

R. 16,3;
odoacer
iiii]

c.

508 idem

16,5;

c.

510511

ideiii

l.

c.

16,10.

honoricus
2

potuit utite 500,

M
u 19

huiiericus
3

B
19

uandelonim 19

arrianos 21
3/4

africam

diffigatisque 19, defiigatisque

ati'.

31

eorum om.
2 solis

H^

blebem 0'
B, om. 21
5

afficit

(aflecit IS-}

suppl.] suppl.

22
i?'

.'

eonfessionis 76"

504,
4 et

gentilis

cedis

B,

cede 21
hi

superfuerant B, inc.
19,

inductis 19

om. H. 19
18, palraa

ex om.

M
6

nunc
r.

lii

nuno] nunc

muc

nunc hinc F^.

ins.

22,
50(5,
l

chron.
2

c,

387

F
maior
3

nunc (om. rel.) 21 trasamundus O^.

508,
l

pahnan
21,

B
19,

infulam 19: deinde Isidori

trassamundus 19

uandolorura

II\ rex uuaud. 21

lierese R',

cxx 19

sardineam R^

anastasius] an. a
2 ^jos* perilt

M
510,

qui]

que
c.

quae F',

quam H'

lieresibus

M
40

eutcetis 19, euthycis

21,

0uiii]

Isidori chron.
1

391. 392. ,393 ins.

7i.

509 iusti**2

nus 21
aureaui

senior]

om. 23

uiiii 18.

21

ioljaunis

19

ronine /<*

ueniens

caeco] coeto 18

4 reddit 19.

23

265 266 267 208

(=

505) Anastasius ann.

XXVII.

Fulijentius ipisropus praedicatur.

(=

509) lustinus ann. VIII.

Acephalorum

heresis abdicatur.

EFHMP
265
xxuii]

xxui

EFH,

xxuiii

21)7

uiiii

F
1

CHRONICA.
511 Qui dnni rcdiens Eavennani venisset, TJieodoricus

307

eum cum

Ponti/. m,/;.

cum
tus,

comifihus carccris adflictionc jwremit, iiividia duc-

quia

catholicae

pietatis

defensor

lustinus

honorifice suscepisset.

512 Quo anno, id ^

'

est

cons. Prohi

iunioris, et '
ct

Simmnchum

''"''''''

^''"'-

})atriciiim

liavcnnae

occidcrat

ibidem subita morte periit,

larico nepote eius.

anno seqwnte succedente in regnum Athaipse

a. 5J5. ajij f*>ntif.i.c.

513 Heldericus Vandalorum rex episcopos ab cxilio reverti ct ecclesias instaurarc praeccpit post annos LXXIIII hereticae profanationis.

''"loma

lor,.

51

Benedictus abhas virtutum gloria claruit

quas bcatus

''"i'rhts diui.

papa Grcgorius
IIIIDXVITI 515
b\(3 Bilisarius

in lihro

dialogorum
Itistiniano

scripsit.

Iiistinianus lustini

ex sorore nepos an.

in

XXXVIU.

Africam missus ''"'fj^" ^''^Vandalorum gentem delevit. Carthago quoque anno ex- "'"ceuinus 534. cessionis suae XCVI recepta est pulsis devictisque Vandalis ct Gelismero rege eorum capto Constantinopolim
puiricius a
misso.
'siiiorus ^na.

517 Corpus sancti Antoni monachi divina revelatione repertum Alexandriam defertur et in ecclesia beati baptistae
lohannis humatur.

518 Dionisius paschales

chtiani

scribit

circulos,

incipiens ab anno
est

c.f-rui.i ;,.75c.

dominicae incarnationis

DXXXII,

qui

annus Dio531.

CCXLVIII.

519 Posf consolatum Lanipadii et Orestis, quo anno codex MarcMmus Itistinianus orbi promidgatus est. 520 Victor quoque Capuanus episcopus librum
scribens Victorii ara-uit errores.

de pascha

<;/

B<*a

d.-

(ewp.

BFHMOB
o
c.

5 (inde a

c.

515). 18. 19. 31 (dejidt

h.

c.

516,

in iiiissus). 32. 23.

l.

38 {inde a
Lang.
1,

c.

515). .39

(mde

515). 40;

c.

513 adhibuit Paulus

R.

16,

7;

c.

516

iilen
2

c.

16,

14

et hist.

25.

511,
3

redien B^, ueniens 19. 21

tlieotlericus

H^JI
21,

cura comitibus] commotibus

F
i

inuia

FK

40

qui.i]

per 40

512,1
perit J"

id est]

idem 21
-'

consulem

consulis Ob. 23,

consuU*

0*, consules
i

40

pro-

bum
5i;i,
:i

21

iuuiorem 21, iunius 19

monte J8'
!

bildericus

O^R,

sequenti 22 ipso 19 rauenna F, reuennae H' 3/4 atliarico 23, attbalico 40 regnom F^H'^, regao BB 2 praecipit F3I. 40 reuerti et] reuertenti 40 liyldericus F
1

iuidem 40
(sic)

nepotc

19

2/3 liaeretici

B
19,

prolanationes

B
i>osl.

5U,
li

gbiria claruit (caruit 40) ont. 11

dialocorum B, di.aligorum M, dealegorum

515,
1

dial,agoruin //

scripsit

hidori chron.
xxxuiiii

c. 39.J.
ij-J

396

ins.

F
40

iustianus
2

40

ex

(et 18)

sorore]

exorore //

nepotes
_'

40
3

bilisarius 0''. 23,

l)olizarius .18'

patriciis /5"
4

africa

F
et]

misus i/
etiam Paulus

:i

uaudalorem 19
517,
1

gente

B
40

deluit i^'

516,

.1

.Kcuii

3S. xciii jJ/

Gelismerus

corpos 18
/J
2/:i

untoniiii

diidinlna

1/2

reperta

B^
1

refertur /9

cum

40, om. 38

aecclesiam

paptiste iob. 40, ioh. bapt. //J/.

2/3

5.

.39

518,

paschali 40
Ixuiii .F

scriuit40,

scripsit

F.

19.

23.

39
19

dominici
et]

diocliaui 18

xluiii]
19,

xluiiii

B. 38,
2

510,

con-

sulatu 40

lappidii

cum 40

orientis

quo] co

qua 40

iustinianns] iustiniani

H^R'

orbis promultatis 19

^QS^i^ 514) [Benedictus abba

269

claruit].

EHM

(=

270

515) lustinianus ann. XXXVIIIl. iluius sexto anno primus Dionisi circulus inchoat.

EFH3fP
269
xxxuiiii]

FH,

xxxuiii

.)//',

xxuiiii

270 scxto] decimo A7/.)/

dionisius

iiichoat]

incipit

EH,

paschae incipit

308

BRDAE
521 lustinus minor an. XI. 522 Narsis patricms Totilani
superavit
et occiait.

iTTlDXXVini

Gofhornm.

rrqem

in

IfnJia

hi.ion/s 402.

523 Qui deinde per invidiam Romanorum,

contra Gotlios lahoraverat, accusatus

xiro

quibus

muUa
et

Povnf. 63.

apud lustinum

coniugem eius Sophiam, quod

secessit
5

servitio p)raemeret Italiam,

et scripsit genti

Neapolim Campaniae
et

LangoharapostoPonnf. 2.

dorum, ut venirent

possiderent Italiam.
ecclesiam
.

524 lohannes Romanae

lorum PMlippi

ecclesiae pontifex

et lacobi,

quam

prodecessor eius Pelagius

coeperat, fecit et dedicavit.

imDXXXVI

525 Tiberius Constantinus an. VII.

526 Gregorius tunc apocrisiarius

in Constantinopolira, post

Romanus
et

episcopus,

libros

expositionis in
'

lob condit,
fide

Euthicium eiusdem urbis episcopum in ^

nostrac

resurrectionis
5

errasse Tiberio praesente convicit, ita ut

oreoor. morai. L li in Job e.sii-jy].

Augustus librum eius, quem de resurrectione scripsit, suis quoque catholicis aUegationihus destruens deliheraret flammis cremari debuisse. docebat enim idem Eutliicius corpus nostrum in illa resurrectionis gloria inpalpabilc
ipse
et

ventis aerique

subtilius

esse

futurum,,

contra illud

dominicum: Palpate et videte, quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut me videtls habere. 527 Gens Lanqobard.orum, comitante fame et mortalitate omnem invadit Italiam ipsamque Romanam vastatrix ohsidet urbem, quihus tempore illo rex praeerat Alhuinus. nilDLVII 528 Mauricius an. XXI. 529 Hirminigildus Levigildi Gothorum regis filius ob fidaei catholicae confessionem inexpugnabilem a p)ntre Arriano
10
-^ '

{)"".'/.. ''''. Mariiis Appiit.

'''*

"''j^'-''"'

""'

regni

prrivatus
23 (ad
c.

infolis

et

in
40
[tid

carcerrm
c.

ac
c.

vincula
adluhiul Panlus h.
/..

BFHMOIi
2, a, c.

.-,.

18. 19.
3, 13.

-22.

524

/n.). 3S. 39.

:>2i fi.n.):

.f)23

520 idem
522,
l

l.

c.

narsus

H'
23.

totilam (totila 40)

523,

deinde om.

(v.
3

auctarium)
seruatio IS
fv.

522,

523,

snpe-

rauit
4

e. o.

qui om. JS'

523,

2/3 et

coniungem B, cum coniuge 40

. .
.

peremeret in
4/5

italiani

i^

recessit

H.

5. 19.
5.

39
r.

et scripsit
et|
:>,

italiam] his alia siihstituit

auctarium)
5.

longo(iie^ u)bariac.

doruni IIR.

18.

38

cum 40
dicauit iS'
2
:

524,

iohannis H.

7.9

roraae F.
c.

.39^

et phil.

40

prodecessor] decessor 18

deinde Isidori chron.

402. 403

ins.

F
iS',
iiii

525 constantins 19
in 18:i

526,
4 8

constantinopol!
5

5. 19.

39

romanos episcopos (-pus B) BII":

augnstinus
II. 5.

38.

39
"

iii] iiii

fidem

conuici B. 38^

augustum
11

19,

39
9

li

dilib.

cremare S. 19

deljnisset 5. 19
5,

resurrections
10

0
19

inpalpabili iS,

iucnlpabile 5

aeviqne] IIMO^^-Ii. 18. 19. 22, aevlsqae F.

1

aereque O^
II. 5,

aliique

palpate ...
IS.

habere om. jB
2

527,

langnobardoruni B.
3

.38,

longabardorum

longo-

bardorum F.
gildus
bili

comite i^'
c.

romam
22

B. 38

pracerat albuiiuis (albinus F^)] erat prealboinus

.529,1
fidc

19: deinde Isidori chroii

405

ins.

528 mauritius //
lenildi //.
5.

hirrainigeldus 5/i. 19. 38, herniini2

M,

hirmigildus
3

.Jy,

Iillminigildus
infolis]

39

19

confessionis 19

inexpngua-

J8'

regno

F. 38
271

BFH^MO^BK

18K

19. 38^, iufolus 35, infulis reliqui

(=

521) lustinus minor ann. XI.

272
273 274

Armenii

fi.dem

Ghristi suscipiunt.

275

(= (= (=
273

525) Tiherius ann.

VIL
XXI.

529) Herminigildus rex Gottiidiuni inartyrio coronatur. 528) Mauricius ann.

EFHMP
272
arnieni /'
nii]
uiiii

EFII

274 Iiirminigildns

corouatus

275 mauritins //

CHRONICA.
proiccttis
5

309
sancta

atl

cxtremum noctc

dominicae

restir-

rectionis sectiri

in capitc pcrctissits

regnum caekstc pro

terreno rex ct niartyr intraoit.

cuius frater liichardus

accepit,

mox

ut

regnum post patrem

instantc

omnem GotJiorum
cpi-

cui preerat (jentem

scopo,
10

Leandro Hisp(ditano

qui

ct

Hirminigddum docuerat, catholicam conoregorhu r, 57a

Beda
-'
h
.

vertit

ad

fulcm.
reg.
(ed. cf. ecct.
-,

530 Grcgorius Romanae ecclesiae pontifcx ct doctor eximius anno Mauricii imperii XIII, indictione XIII,

*,

p-u.aiai)

synodum episcoponini XXIIII ad corpus

beati apostoli

Petri congregans de necessariis ecclesiae deccrnit.

531 Idem missis Briitaninm Augustino, MeUito

ct (diis

pluribus ctim

eis

et luhanne munuchis timcntibns dcum ad

Pontif.w.

Christum Anglos convertit. et quidem Aedilberectus mox ad Clu'isti gratiam conversus cum gentc Cantuariorum,
5

cui

praeerat,

proximisque provinciis etiam episcopum

et ceteros sacros

doctoremque suum Augustinum, sed

antistites episcopali

sede donabat.

porro gentes Anglo-

rum ab aquilone Humbri

et Aedilfrido sitae
_

flurainis

sub

regibus Aelle
*'" *"'.
ecct. 1,29^).

necdura verbum vitae audicrant.

'f'

532 Gregorius XVIII anno Mauricii, indictione IIII scribens Augustino Lundoniae quoque et Eboraci episcopos accepto a sede apostolica pallio nietropolitanos csse debere
decernit.

TniDLXV

533 Pocas an. VIII. 534 Huius secundo anno

migravit ad dominuni.
indictione

VIII Gregorius

BFHMOR
Paulus
h.

,5.

18. 19. 22. 3S.

39;
4,
.i/6

c.

530532
ad
c.

late
cf.

exequUur Beda

h. eccl. 1, 23. 25.

3h;

c.

533 adhibuit

L. 4,36,
5

c.

534 idem

l.

c.

29;

534

idem
6

h.

e.

2,1.
7

529,
s cui

percussum regeni 19

propterreno 7S'

richardis 19

partem W', patre 5

hirmigilduni

accipit 19

... 9 qui et om. JJ

iutrantem

M
19,

leaudo

19, leo

andro

B
530,

liispolitano o. 22, hespolitauo

9

M-,
5.

hipaelitano B^, hispaelitauo B. 3S, hispilatouo i^', hispaliano F''. 19, hesplitano J/'
IS. 38^,
i

HMR.

bimirgildum B. 38^, hyrmiugeldum

hilniuisgildum 22
i

romana 19

ecclesiae om. 18

mauritii

imp.

xiii]

imp.

xiiii

^6'.

19

synodus 22

531,

item 19

augustino (agustino

M,

2 tinientes R 3 angeaugustinum 0) mellito (melleto M, melito F. 38)] mell. aug. 19 cum libro ])ontif. Ids 18. 19 edilberectus 22. 39, aedelbereotus F-, aedihilrectus B^. 3S^>, aedibilerectus 38^, aedibilemrectus B,

eademlbrehtus 19
reraque

gratia 19

!>

proximi*.sque 3S, proximis

sacros om.

(oiii.

que)

doctoruuique

J/,

dato-

BB.
18'.

38, doctorem (om. que) 19

H. 39

antistes

H. 38

(a)episcopale sede
s

BR.
iW.

38,
38,

episcopales se 19

donauit
regub.

//'^.

39,

donabiti/'

porro] pro 18'

9 aedilfrido]

7/8

angelorum 18

umbri
19.

bumbris

19

36'

aellae

FR. 19
3

BFHR.

5.

18. 38. 39, edilfrido

22, aedil-

fredo 0, edilfredo

M
F-

neddura 19
2/3

audierunt 19

532,

londoniae R^. 19, luidoniae

paulio H^. 19^
3/4

R'
uilij

eburaci /9,

ebraici /'', eboraici

acceptio 19
c.

apostolia 19
ins.

debere decernitj deuiiii

bereut

J*'';
')

deinde Isidori chron.

407. 40S.

409

F
X

.')33

an. om. 39^

534,1

19

Subscriptio epislulae ipsius haec

ibi esl:

data die

kalendarum luliarum imperante

d.

n.

Mauricio

'riheriu piissimo

Augusto auuo decimo nono, post consulatum eiusdem domini anno decinio octavo, indictione

quarta.

276
277

278

(= (= (=

532) Grcgorius

Romae

floruit episcopus.

533) Focas ann. VIII. 534) Saxones in Brittania fidem Christi suscipiunt.

EFHMP
276
ep.
fl.

et

inde a 277 111.

EHM
1.

277 facos 9
2. 5.
7.

uiii] uiiii

10
i.

278 saxonen 8
10*
poel 278
iiis.

brattania P,

brettania 2'
(sic)

f.

chr.

bUScipiuDt (percipiunt

8. 11)] chr. susc.

romaui conduntur

a persis 7

310

BEDAE
535 Hio roganfe pwpa BonifaUo statuit sedem Romanac ct apostolico,e ccclesiac caput csse omnium eeclesiarum, qiiia
ceclesia Constantinojiolifami
Punti/.es.

primcmi

se

omnium

ceelesi-

arum
536 Idem
qiiod

scribebat.
alio

papa Bonifatio

petcnte

itissif

in vetcri fano, Ponn/.

soi'dibus

panthetim

vocahatur,

ablatis

idolatriae

eeclcsiam heatac semper virginis

Mariae et omnium martyrum fieri, ut, ubi quondam omnium non doorum, scd daemoniorum cultus agcbatur, ibi deinceps oninii!m fierot

mcmoria sanctorum.
537 Persae adversus rem pvhlieam gravissima hella gerentes hidons m. midtas Bomanorum iwovincias ct ipsam Hicrosolymam aufcrunt et destruentes ecclcsias sancta quaeque pro- '''"' Aoasiasn. fanantes inter ornamcnta locorum vel sanctorum vel
5

communium, quac
crucis abducunt.

abstulere, etiam vcxilluin dominicae

iTTlDXCI 538 Heraclius

an.

XXVI.
Christo

539 Anastasius Persa monachus nobile pro ^

tyriuni patitur.

mar-

''"

^aiimn
Cll.

qui natus in l'ersidac raagicas a patre

puer

artes

discebat,

sed

ubi
in

captivis

Christianis

Christi
5

nomen

acceperat,

eum mox

aniiuo

toto

conversus

relicta

Perside
ac

Calcidoniam Hierapolimque
dcinde

Christum
miliario

quaerens

Hicrosolymam
intravit.

petit,

ubi accepta baptismatis gratia quarto ab

eadem urbe
ibi

monasterium abbatis Anastasii

vivens,

sep-

tem annis regulariter

10

dum

Cesareani Palestinae

orationis gratia venisset, captus a Persis et multa diu

verbera inter carceres et vincula Marzabona iudice per-

540 pessus

tandem
c.

mittitur

Persidem
h.

ad
Laug.

regem eorum
4, 36,
et
c.

BFHMOR
535,
1

5. 18. 19. 22. 38.

39;

535. 536. 537 repetit Paulus

536 Beda

h. eccl. 2, 4.

hic] hic focas

M
3 2

hoiiifatio (hic et deinceps)

BF,

honifacio

plerique,

aut hoc aut illud

536,
l

H.

5.

capud
ipsa

H^
38
a
oro.

quia ...

ecclesiai-um om. .5*

3/4

3 4

petenti 22, potente 19

quae 19
saiictas B.
c.

martirium 18

prima B. 38, piimum 18*. 19 coiulam i''' memoriam 18*

t;

item 38

.537,1 pupli-

oam
i

H
iJ".'

38

quoque FB. 19

iuter]

iii

B, om.

38

obducuiit
1/2

M,

ad-

ducuiit

deinde Isidori chron.

411. 412 ins,

F
8/9

539,

moiiachis 19

cliristum

martyrura 19
tota

magnas B. 38
."1

FO^

3/4

cliristianos cliristia 19

iiomen fom. 38^) acceperat]

comana 18*
38"
10/11

H^. 5*
7

persida 22
s

calcedoniamque i9
anathasii
.5.

liieropolimque 19. 22

que um.
19,
inc.

'

ac] haec

petens

accepto

F
Beda

miliario] lario 18*

11

F*
39

septem] ui
p.

H*
19

cesariam 19
1

diuer-

bera F*. 19

marzabana

BHR.

19. 38.

perpessus]

est F^^R.

540,

perside

a regeni

B*. 38*, a rege B''

*)

in indice operiim

suorum ad finem
vol.

h.

eccl.

ait: llbrutn vitae et passionis sancti Auastasii

de Graeco translatum et peius a qiiodam inperito eiiiendatum prout potui ad sensum correxi.
vitae sunt in actis
et esse
i'ahilia

male duae Anastasii

sanctorum lan.

2 p. 428, quarum in priore haec leguntur: contigit militare

sanctae autein civitatis desolatio

eum

in

regia civitate 1'ersarum sub Chosroe imperatore.

. . .

facta et veiie-

atque adoraiida loca igni coneremata sunt

ita cave

ligna pretiosae crucis domini nostri lesu Christi cajitiva

deducta sunt in Persidam:

credas haec sumpsisse

Bedam

ex chronicis

Italicis.

2191

(=

538) Heraelius ann.

XXXVI.

280

ludaci in Hispania Chrisfiani effieiuntur.

EFHMP
cffecti

el

111.
xxxui] xxui M.
1
,

279 eradius 4
sunt 7
jiost

xxx EH.

4.

5.

6.

11, xxxuii 8, xxxii

lii

2!^()

iude F, iudeis 8

280

ins.

usque huc Isidorus descripsit haiic aetatem

se.\taui

CHRONICA.

3tl temporis vcr-

Chosronem
beratus

a quo tcrtio per intervalla

ad

horas dici,
s

complevit.

una suspensus manu pcr tres sic decollatus cum aliis LXX martyrium mox tonica eius indutus quidam daemoniaextremura
est.

cus curatus

inter

ea

superveniens
Persis

cum

exercitu
qui

Heraclius

princeps

superatis

Christianos,

erant captivati, rcduxit gaudentes.

tyris
10

reliquiae beati mar,

Anastasii

primo monasterium suum

venerantur in
regni

deinde Robeati

mam
Anno

advectae
Heracli

monasterio

Pauli

apostoH, quod dicitur ad aquas Salvias.

541

XVI

indictione
in

XV

Eduinus extransumbra-

cellcntissimus rex

Anglorum
Cantia

Brittania

nae gentis ad aquilonem predicantc Paulino episcopo,

quem
5

miserat
,

de

venerabilis

archiepiscopus
suscaepit anno
in

lustus

verbum

salutis

oum sua gente

Anglorum
eique

regni sui XI, adventus autem

plus

Brittaniam

minus anno
fidei

CLXXX

Paulino

sedem

epi-

scopatus Eburaci donavit, cui profecto regi in auspicium

venturae
10

et

regni caelestis potestas quoque terita ut

reni

creverat

regni,

universos Brittaniae

fines,

quod nemo Anglorum ante eum, qua vel ipsorum vel Britonum gentes habitabant, sub dicione acciperet. eo tempore cxortum apud Scottos in observatione paschae errorem quartadecimanorum Honorius papa per epi15

stolam redarguit.

sed et lohannes, qui successori eius

electiis in ponti-

Severino successit.
ficatum, pro
heresi,

cum adhuc esset eodem pascha eis simul

18

et pro
').

Pelagiana

que apud eos reviviscebat,

c.

scripsit

BFHMOE
2,

et

5.

18. 19. 22. 38. .39;

l.

541,

latius exequitur

Beda

h. eccl.

i,

14;

k ij

repetit

l.

c.

W;

V-i

18

late exequitur
.'

c.

2,

19 (vide infra).
.5.

540,

chosronera]

F^HMO^R.
19,

iS*. 38,

chussLmem

iJ',

chossone B^, cosroiiein

3
7

Hi>,

chrosroiiem F'-, chor(pestres /S'1

ronem 22, chosromem

.s

chosroem
5.

(1)

O^,
6

chyrsonem iS'
captiuitati 18

susp.

m.

per

tres

om. 38
supe-

max

19

tonica]

FHO.

18.
s

39

curatus] liberatus 22
.?S,

heraclicius .JP

principe .38
lO

ratus 19

christianis

M
.36'

captiui B.

relinquiae J8', reliquae M''

uenerant 22

U
l;'2

quod] idem 22
e.xcellentismus

aqua

541,

regiii
2

om. 5

eduini

M.

19, aeduiui

HR.

3S, euduini F, eudiuini (?) 18'

F\

e.\ce!Ienti
4

22

angelorum 18'

i'3

transumbranae]
:>

BH'R.

.'i.

19. .38.

39, traus-

humbrauae
.\i]

reliqui

cantantia 38,
7

eantantico

B
22
9

archaepiscopus 19
5.

suscipit 19

6 sui]

su 19

xii

22

angelorura 18'
eburacie F-.
19,

clxxx] ccxxx
eliuac

F'HM.

39. l.\xx 19,

cxxx 22
cui om.

eisque B. 38

palino A'
per-

aeburaciiJ,

eboraci ^,

dona...jF'
uentura
19,

H. 39

profectu 19,

fecto

39

rei

22

aspicium B, hospitium 22
finis

uenitur 22

to ita

om. 38

uniuersus

britaunia 18'
qualis F^. 18 C^)
stos 19
16 successit]

19

quod] quae 19
12
14

angelorum 18'
dictione
15

qua

uel]

quia uel 38,

13

umquam
M,

uel 0,

ipsos

M
F

habitant

,5

F,

ditioneni

39

scottus

scotos R. 38,

obseruationem
8UC

xiiii

huram 22
pro] per
41.').

iohannis 19

successore 3S,
18

successor 18. 19
reuiuisce-

H'
hist.

essem 38^

17

M
ins.

pelegiana R, jjeliniana 5

hersi 19

batur 38
')

post scripsit Isidori chron. c

Cf.

416

F
littcras etiain

Beda

eccl.

2,19: misit papa Hoiiorius

. . .

geuti Scottoriim, quos

iii

iii

observatioue

sancti paschae

enare compererat

sollerter exlmrtans, ne

paucitatem suain
Cliristi

extreinis terrae finibus con-

stitutam sapieutiorem antiquis sive modernis, quae per orbem erant.

ecclesiis aestimarent

neve contra

paschales computos et decreta synddalinm

totius orbis pontificum aliud

pascha celebrarent.
pro

sed et lohannes,

qui successori eius Severino successit,

litteras
eis

cum adhuc

esset electus iu pontificatum,

eodem errore corrigendo

quia dominicum paschae

magna

auctoritate atque eruditione

plenas direxit, evidenter adstruens,

diem a quinta decima luna usque ad vicesimam primaui, quod in Nicaena syiiodo probatum erat, oportet iuiiec iioii et pio 1'clagiaiia liaoiesi, quaiii apud eos reviviscerc didicerat, cavenda ac ropellenda.iu eadem quiri.
CHRONICA
III.

40

BEDAE

IIIIDXCni 542 Heraclonas

cuni matre sua Martina an.

II.

c/. Pont//. -e.s.

543 Cyrus Alexandriae, Sergius et Pyrrhus regiae urbis episcopi acefalorum heresim instaurantes unam operationem
in Christo divinitatis et

humanitatis,
liis

unam voluntatem
teniporibus, id est
ficta,
Ponti/.7s,3.

544 dograatizant.

quibus Fyrrhus

suh Theodoro papa, Tiontum vcniens cx Africa,

post apiKiruit, paenitentia oh tulit eideni

ut

papae pracsente

cuncto
5

clero

et ^^opulo

Ubellum

cum

siia suhscriptione,

quo condemnarentur omnia, qucce a se vel a decessoribus suis scripta vel acta sunt adversus catholicam
in

fidem.

unde

et

benigne susceptus est ah eo quasi regiae

sed

pontifex

civitatis.

quia reversus
in

domuni

repetiit

errorem domesticum, memoratus papa Theodorus advo10

catis

cunctis

sacerdotibiis

et

clero

ecclesiam

heati

Petri apostolorum principis condemnavit

eum sub

vinculo

anathematis.

IIIIDXCIIII 545 Constantinus filius Heracli mensibus VI. 546 Pyrrhi suceessor Paulus non tantum vaesana doctrina,
sicut decessores eius, sed et aperta persecutione catholi-

cos cruciat, apocrisiarios sanctae ecclesiae liomanae, qui

po>iii/. ti,i. 2.

ad
5

eius

correctionem missi fuerant, partim carcerihus,

partim

exiliis,

partim verberibus
543,
3

afficiens.
c.

sed

et altare
h. Lanij. 4, 49.

BFH3I0R
3
3

et 5.

18. 19. 22.

38

(deficit
ii]

unam) 39
543,
1

542. 545 adhibuit Paulus

542 sua om.

SS"'

martina an.
jB,

in (sic) 19
iJ,

pyrius

BM,
2

pyihus H, piirhus F, phyrrhus 22

theoduro 18
fictam 39, om. 18'

una

i)'

544,1 pyn-us

pirrhus J"', pliyrrus

scriptione

phirrus 22

paenitentiam

4 subscriptione]

F
s

.'i

contempnarentur 19, condem(p)narent J/O", coudem39

quia]

naret C", condemnaretur

F
19.

benegne
9,'lo

3^

ciu. pont.

quam F^, qua 39

11

errorem] et
principis)
2

errorem
12

FH^MR. 5. anathamatis H'

2/3

18.

39
i

couuocatis

M
B, om.
primo

lO ecclesia

B. 19

apostoli

(om.

31
et

546,

phyrris 39, pyn-bis

3
^

om. 39
deus 19
illos

catholicus 31^

apocrysianos 19
partera (ter) B,

tantum] ad] ob J/-, inc. 31'

loco

H^

tamen 19
zji

uasana 19

qui (qui*iJ) ad eius] quia

altera 5

correptionem 19

H'
hoc
est
:

efficiens

epistula

admonere curavit

cuius epistulae principium

'dilectissimis et sauctissimis Tomiairo,

et

(.'olumbano, Cromano,

Dinnao

et

Baithano episcopis
seu
et

Cromano, Ernianoque, Laistrano, Scellauo

electus,

Segeno pres-

byteris; Sarano ceterisque

sedis apostolicae,

doctoribus

abbatibus Scottis Hilarus arcbipresbyter et

dei

servans locum sanctae

lohannes diaconus
et

in

nomine

item

loliannes primicerius et servans locum

sedis.

sanctae sedis apostolicae

latores
ea,

lohannes servus dei cousiliarius eiusdem apostolicae

Scripta

quae

per-

nd

s.ancta

raemoriae Severinum

papam adduxerunt
quibus
reseratis,

et eo

de hac luce migrante reciproca responsa ad

quae postulata fueraut, siluerunt.

ne diu tantae quaestionis caligo iudiscussa remaneret,

reperimus quosdam provinciae vestrae contra orthodoxam fidem,

novam ex

veteri haeresim renovare conantes,

pascba nostrum, iu (|uo immolatus est Cln-istus,

braeis celebrare nitentes.'

nebulosa caligiue refutantes et quarta decima luna

cum He-

eos haeresim coortam et

quo epistulae principio manifeste declaratnr, et nuperrime temporibus illis lianc apud non totam eorum geutera, sed quosdam in eis hac fuissc implicitos. exposita autem

ratione paschalis observantiae, ita de Pelagianis in

virus Pelagianae haereseos

apud vos denuo

reviviscit:

eadem epistula subdunt: 'et boc quoque cognovimus, quod quod omnino hortamur, ut a vestris mentibus huius-

modi veneuatum

superstitionis faoinus auferatur'.

281
281''

(=

542) Eraclonas
[Ilis

cum matre sua

filius

IMartina ann.

II.

temporibus acephalorum heresis instauratur|.

Eracli mens. VI.

j/

282
282*

(=

546) Constantinus

[Hoc tempore eadem acephalorum heresis sub anathemate condemnaturj.

.5,

31

EFHMP
5.

et

111.
T,

281 eraclones
11.

eracbonas

eraclonus 10, eradonas

1.

4 6

sua om. 12
episcopus fidem

marcina 10

\\\

iii

//.

4.

12, ui
1.

6
11.

post 281

ins. Pin-us

Constantinopoli (-lim 4)

suam

priscani

Komae

con-

demnat

4.

282 eradi 10

mens.

ui]

ann. I

EHM.

CHRONICA.
eorum in domo Placidme sacratum in venerabili oraeulo
suhvcrtcns dirtpuit, prohihens eos ihidrm
iiiissas cclehrare.

313

undo
10

ct ipsc sicut precessores illius

ah apostoHca sede

ponnf. 75, .

iusta depositionis ultione daninatus

filius

est.
r,miif. ?<;,;.

IIIIDCXXII 547 Constantinus

Constantini an.

XXVIII.
avus eius a Sergio

548 Hic dcceptus a

l'aulo, sicut Heraclius

civitatis

eiusdem regiae
opcrationes
h

episcopo, cxposuit

typum adver-

sus catholicam fidem, nec

in vel

unam

nec dtias voluntates aut

Christo

definiens csse confdendas, quasi

Ponnf.
ir,,

credendus sit Christus. tmdc Martinus papa congregata Momae synodo CV cpiseoporum damnavit sidi anathcmatc praefatos Ci/rum,
nihil

velle

operari

3.

Sergium,

Pyrrhum

ct

Pcmlum

hereticos.
p.nuif 7,.

549 Et post haec missus ab imperatore Theodorus exarchas

tidit

Martinum papam de

ecclesia

Constantiniana

jicr-

duxitque ConstantinopoUm ,

qui post hec religatus Cer-

sonam ihidem vitam finivit, multis in codem loco virtu550 tum signis usque hodic rrfulgcns. Facta est autem s^Tiodus praefata anno imperii Constantini nono niense
Octobrio indictione VIIl.

55

Constantinus princeps Vitaliano

papa nuper

ordinato
cdhis

pntif is,

1.

misit heato Petro apostolo euangelia aurea

gemmis

mirae magnitudinis in circuitu ornata.

552 Ipse post

veniens
textile,

aliquot

annos,

id

est

per

indictioncm

VI

Po>,tifi>i.-2. 3.

Eomam
anno

ohtulit supjer altare ipsius

pallium auro

toto exercitu

cum

caereis ecclesiam intrante.

553 Sequente

facta est

eclypsis

solis,

quam
vir

nostra
^).

aetas meminit, quasi decima hora diei,

nonas Maias
phirima

554 Theodorus archiepiscopus ct Hadrianus abbas

doctissimus a Vitaliano missi Brittaniam
clcsias

aeque
ec-

Anglorum doctrinae

ecclesiasticae

fruge fecun-

darunt.

BFHMOB
3,

et 5.
c.

18.

W.

22.

39;

c.

547 adhibuitque Pmilus

4, 1.

h.

Lani).

1,

49:

c.

.553 repelit

Beda

h. eccl.

27 (vide infra);
541), 7

554

latius exequitur

domu

19

plaeidae
10

F
i

idem h. eccl. sacramentum 19

in

uene

bls

19

deiipuit]
l

DIIB.
3

38. 39, iliiipuil

xxuiii|

reliqui
iiiii

sicut om. IS'

depontionis IS', dispositionis

sicut om. IS'
t;

F^. 19

547,

constantini om. 39

39,

xxuiiii

M^. 22
5

548,

lieracleus

ilitfiniens

JT

christus om.

.39'

romanae
et i^
b

M
*

eius oni. 22
7

catliolicam om. 19

fi;'7

episcorum B. 5
2

donauit 5

praefatos
C(jnstantiana
2

^l/,

praclatum
:i

iJ

cyrum] yrum 18 (?), cyrum

3/4
i

549,1 missuni

ecclesiam 79
liaec .39

/>'^

liaec

om.

F
551,
553,
uir

cesonam M, cersonae O^

hodae 39'
3

550,1 autem]
ordinata

nono

iinp.

const. 19

uitaliano]

cum

uit. 3''.

39

gemnis 39'
idem 18
est

FM^
3

552,

ipsi

post]
ccris

prae 19
//. .39'

aliqnit 19, aliqnantos J/, om.

1

id est]

indictiones 5
/i

cxercito /*

seqnentl]

codem

M
B^

aino ff'
2
3/4

om.

etlypsis IS

554,
6.

adrianus F. 19
39,

abba
')

om.

B
.3,

aequi B. 19

brittania 31. 19

phnlmns

F-H-MB-.

plurimc 79

3 doctr. ecclcsiasticae (ecclesiae

H)

om,.

fecuudauerunt
facta erat cclip-

Beda

hist.

eccl.

s!s solis die tertio raensis

anno dominicae incarnationis sexcentesimo sexagesimo quarto Maii hora circiter decima. vere eclipsis eo anno evenit die Mai. 1.
27:

283

284

(= (=

547) Constantinus fiHus Constantini ann. XXVIII. 553) Echp.sis soh.s facta cst ind. VII V uouas Maias.

EFHMP

et

111.
coiistatitini]

283 constantins 9

constantino 9

284

eclipsiii

JIM

ind.]

iii

5,

dio 10

11]

ui 8.

40

314

BEDAE
555 Constantinus post plurimas
nec
lorujo
et

inauditas depraeclationes

Pouti/.

w.4.

provinciis factas occisus in halneo periit, indictione XII.

post tempore etiam Vitalianus papja caelestia

Pmtdf.

7s,.-,.

regna

j^etiit.

IIIIDCXXXVIIII 556

Constantinus

filius

Constantini superioris regis an. XVII.

et

557 Sarraceni Siciliam invadunt

lata

praeda nimia secum abHeracli

nt

Fonti/.vj.a.

mox Alexandriam redeunt. 558 Agatho papa ex rogatu Constantini

Tiherii

p.mn/.

m.

principum piissimorum misit in regiam urhem legatos suos, in quihus erat lohannes Romanae ecclesiae tunc
diaconus,
5

non longe

post episcopus, ijro

adunatione

facienda sanctarum dei ecclesiarnm.

qui benignissiniae

suscepti a reverentissimo fidei catholicae defensore Coh-

stantino iussi sunt remissis disptttationibus philosophicis

pacifico conloquio de
fide

vera perquirere , datis eis de

cunctis antiquorum paet

bibliotheca Constantinopolitana

559 trum quos petebant

libeUis.

Adftierunt autem
patriarclia
regiae

episcopi

CL

praesidente

Georgio

urhis

et

Antiochiae Macario.
tatem
5

et convicti

sunt, qui
in

unam
finito

volun-

et

operationem

astruebant

Christo,

falsasse

patrum catholicorum
conflictu

dicta perpHuritna..
est,

aufem

Georgius correctus
ef

Macarius

vero

cum
et

Ponn/.sic/.s

suis

sequacibus, simul

praecessoribus
et

Cyro,

Sergio,

Honorio,
in
10

Pyrrho,
factus.
est,

Paulo

Petro anathematizafus

locum eius Theophanius abhas de Sicilia Antiochiae

tantaque
tit

episcoptis

gratia

legatos

catholicae
episcopus,

pacis
qui

comitata
erat

lohannes Porfuensis
,

unus ex

ipsis

dominica octavarum paschae

ntissas publicas in ecclesia sanctae So^ihiae

coram prinPonn/. 2.

cipe ef pafriarcha Latine celehraret.

560 Haec

est

sexta

synodus

tmiversalis

Consfantinopoli

celebrata ef Graeco sermone conscripta femporibus xmpae

BFHMOR
555,
77'. 39^,
1

et 5.

18.

19.

22.

.39.

plurima -B"
.39',

depretationes 18, depredicationes

papa] pa

'

556 constantinianus
557,1 sareciniS'

constantininus
_'

constantianus

F'E-

filius] (v.

pater 18

xuii] xui T^
2

praedammia 19
relegatos
e,

mox
3

alex. redeunt] mutavit

4

auctar.J
7J',

558,

pessimoriuii
7J-,
s

FM.

22

urb. reg.
:>

F^
39

5.

18

iohanni R. 19
7

adimatione

ad imitationc

donatione

F
ei

dei om.
9

suscepte

B
."

reuerentissimi 19
19
9/10

deputationibus TJ"
10

philosophiis 19

de om. 19

39

hyblyo4

thyca 19

anquorum
et sergio
7*^

fratrum 18
per om. 19

petebat 19
oin.

559,
b

et

om.

F
7

_'

georio 5 *

falsa-

acseM^
regio
13
J

catholicarum 19
s

autem

18

marc<arius 39'
7Jil/7i

sequentibus /9

sergioj

7J,

auatliematizatos 7^'7?
7^.

9 loco j1/

abba

u
22\

paucis

jJ/

iohannis TJaJ/^.B. 19
,'')()0,

puplicasTf'
celebrata om.

ecclesiae

19

coram] quorum 19

u
li''.

latine] ter

later 22^

haec ost

contantinopoli 78, constantinopolim

39^

2 scripta

2/3

ag. pap. 5

285
286

(= (=

556) Constantinus

filius

Constantini superioris ann.

XVII.

560) Hie sextam synodum composuit.

EFHMP

et

111.

285 constantini] constanni

'

superiorioriu

6',

praecedentis

1.

4.

xuiii

CHRONICA.
Agathonis,
exsequente

315
residente piissimo

ac

principc

Constantino intra palatium sutmi, simulqnc legatis apo5t)l

stolicae sedis ct cpiscopis

CL

rcsidentibus.

Prima enim
cst

universalis

synodus

iu

Nicea

congregata
lulii

contra

Arrium CCCXYIII patrum temporibus

Constantino principe.
s

papae sub

secunda in Constantinopoli CL patrum contra Machedonium et Eudoxium temporibus Damasi papae et Gratiani principis, quando Nectarius eidem urbi est ordinatus episcopus. tertia in Epheso
sub

10

patrum contra Nestorium augustae urbis episcopuni Theodosio Magno principe et papa Celestino. quarta in Chalcedone patrum DCXXX sub Leone papa
contra Euthicen nefan-

CC

temporibus Marciani principis

dissimorum

quinta item in ConstantinopoU temporibus VigiUi papac sub lustiniano

principe contra Theodoruni et
15

praesulem monachorum.

omnes

hereticos.

sexta

haec, de qua in praesenti diximus.

et

562 Sancta
regis

perpetua virgo Christi Edilthryda fiUa Annae

et

Anglorum
Ecfrido

primo
coniux

alteri

viro

permagnifico

ct

postquam XII annos thorum incorrupta servavit maritalem, post reginam sumto velamine sacro virgo sanctimoniaUs efficitur, nec niora etiam virginum mater et nutrix pia sanctarum, accepto in consti'uendum monasterium loco, quem Eilge
post
regi

data

vocant,
caro,
10

cuius

merita

vivacia

testatur

etiam

mortua

quae post

XVI

annos sepulturae cum veste, qua

involuta est, incorrupta repperitur.

llllDCXLVIIII

563 lustinianus minor fiUus Constantini an. X.

564 Hic

constituit

paccm
et

ciim

Sarracenis

decennio
est

terra

Ponn/. s4.

3.

marique.
imperio,

sed

provincia Africa subiugata capta et destructa.

Seda
h.

Romano

quae fuerat tenta a Sarracenis, ipsa quoque

eis

Carthagine ab

BFHMOR
560,
oteiiim 19
3
i
fi

et 5. 18. 19. 22.

39: ad

c.

561

c/.

eccl. 4,

17;

c.

562

latitts

exponit idem h.

eccl.
1

4,19.

exsequentis 19, et sequente

uilii

F
4

piissimum priucipem constantinum

constantinopolim
.?9
5

F
B
J3.
1

3 et j,

om.

56),

plurima
un-

3/', uigilii3/-

macedonum
8

machedoniam IS
9 theosio 39'

doxiura 29'
10

damasi]

dama 18
uibilii
76",

gretiani cipis {om. prin) 19

ubi

papae
13

papae 19
/'',

il

martiniani 19

eutliiani/'.
uigiliae

.'19^,

euthiam 39*
14

12

idem

22

in

om. 19

cou-

stantinopolim
cdiltryda

FHM.
regi

39
i<'a,

W
post]
7

et
2

ovi.

19

562,

edylthrida 22,
3

edildryda B,

edildruda

etdilthryda ii, ediltrida 39

uero 18, uirgoi-^'

etfrido 5, hettrido (1) 18,

heclrido J/

om.

F
c
s

data coni. 39

per iJ

quam] quem

39,

om.

B
B

thronum 5
elge 19

regnam

18, regina
eccl.,

M
(tJH^

sanotorum 19
uiuatia //
fuif

accepta 19

quostruendum
9

loco] in loco

cum
qua
om.

hist.

egile

testantur /"''J/'
fytiS

xuij

xu

//. 39, xuii /J',

et uii /J'
.39'

qao B,
2

H
4

10

inuolata 18

est]

miuo

costantini

5<54,

constuit

sed

carthago B^. 39*

287
287*

(=

563) lustinianus fiUus Constantini ann. X.

[Ipse ob

culpam

pei-fidiae regni gloria privatus

(!t

exuhitusj. J/

288

(=
c.

564) Africa restaurata est imperio Romanorum.

288
reliquis trameuntibus
est

EFBMP
287
x]
ii

et

111; o
6,
i

ad Pippinum

FP

et

l.

2. 6.

9.

10.

BM.

288

om. &

316

BEDAE
565 Hic heatae memoriae pmtiflcem. Romanae
giimi, cjuia aerraticae suae synodo,
ecclesiac Srr-Ponn/./io.o.y.s.

quam

Constantino-

}Mli fecerat, favere

et

subscribcre noluisset, niisso Zacharia

protospatario suo iussit ConstantinopoUm deportari.

5

sed

praevenit militia Ravennatae urbis vicinarumque partium

iussa princi]}is nefanda
et iniuriis
et

eundem Zachariam contumeliis

jjcpulit.

ab urhe

Boma

566 Idem papa Sergius ordiBaTit venerabilem virum Vilbror-

dum cognomiue Clementem Fresonum

in

genti episcopum,

qua usque hodie pro aeterna patria peregrinus (est enim de Brittania gentis Anglorum) innumera cottidie diabolo detrimenta et Christianao fidei facit augmenta.

567 lustinianus ob
exul in

culpam perfidiac regni

secedit.

gloria privatus

Pontum

imDCLII

568 Leo an.

m.

Povnf. sa,,o.

569 Papa Sergius in sacrario heati Petri apostoli capsam argcnteam, quae in angulo obscurissimo diutissime iaciierat,
et

in ea

crucem diversis ac praetiosis lapidihus ador-

natatn domino revelante repperit, de qua tractis quattuor

5

petallis,

quihus gcmmae inclusae erant, mirac magnitudinis

ligni salutiferi

portionem

dominicae crucis interius repoillo

sitam inspexit, qtiae cx tempore

annis omnihus in

hasilica salvatoris, quae ajjpellatur Constantiniana , die exaltationis eiiis ab omni osculatur atque adoratur pojmlo.

570 Revorentissimus ecclesiae Lindisfarnensis in Brittania, ex anachorita antistes Cudberctus totam ab infantia
usque

fi

ad senium vitam miraculorum signis incUtam duxit: cuius dum XI annos maneret corpus humatum incorruptum, post haec quasi eadem hora defuncti simul cum veste qua tegebatur inventum est, sicut in
libro de eius vita ac virtutibus ot prosa

nuper
c.

et

exacf. lclem h.

BFHMOR
eccl.

el

5.

18. 19.

22. 39:

c.

566 exeqiutur Beda

h.

ecd.

5,

11:

570 praeter vitam

4,2732.
565,1 meiu. beat. //'.
5.

romanae
3

oin.

quia] qui //'. 5

4

quam] qu(a)e
protospario
5.

FM.

18,

quod

//.

,'>.

19.

.99

2/3

oonstantinopolim F. 39
5

subscril)cre] cribere 18

constautiiiopoli 5

do-

portare/5''

reuonnatae //'

contiraeliis

18

pepulit]

FIIM.
19
.39

18. 39, repulit reliqid

566,

ueue5,

rabi (om. lem)

'
2

1/2

uilbrordum] //'-WOi/?. 22,

uuilbrordum
sp. vac.
fid.
1

i3.ff''0''.
3

39,

uilbrodum

/^,

uuillebrordum
4

uillibordum 19

dementem 5

fresonum om. in
19)] fac.

pro] per 79

est

om. /J
1

enim
i.

om. 39

.'.

diabola 19
perfidei 19

fidei facit (fecit

5.

acmeuta 19
>

567,
:t

iustinianus]

imperator J/

gloriam
;>

569,

segius 18

agulo 18

pciosis //

4 repperiit
',

iyaQa.B'. 22, repperitur /J'

b/7

patallis //. .39

gemine i/

incluserat /^'
.B'

dominae 5

domiuica

.1/

positamS
p.

7
1

resjioxit -22

constiniana

omnibns

oculatus /9', osculatus /9^

populo]
2

B
r,.

570,
18.

reuorentissima 39'
.99',
7.4,

lindisfernensis 19,
cvi&hextnf.
3

lindisfarnondis

R
7.S

brittaniae

F
.1/
/.'i

ancliorita

BF^Jl.

22.

anchoreta

.39il/

FJI-R.
.99

19. 22, cudpertus /J. 6, cudhln-ectus

.99='

totus 5

infantiam /i.W.

infantia uita
7

uita J/

inditam

dixit

dum|

dani

anuus.lA'

Immtum

.99,

Inimanuin 79

de cuius //', deeuius

7/8

exametris] prosa 22

2S9

(=

568) Leo ann.

IIl.

FP

et 1.

2. 5. 9.
7

10.

28!) loontius

CHRONICA.
raetris versibus scripto ante aliquot

317
aunos
ipsi signavi-

mus

')
-

nriDCLVIIII

57

Tiborius au. YIl.

/-.(,/.,.

572 Synodiis Aquileie faeta ob inq^erifiam

versale
beati

fidei

quintum unisalutaribus

concilium
Sergii

suscipere

diffidit,

donec
et

papae

monitis instructa

ipsa huic

cwn
Camnon
pom/.
*7,2.

ceteris Christi ecclesiis adntiere consentit.

573 Gisulfus dux gentis Langobardorum Beneventi

paniam
essct

igne, gladio et captivitatc vastavit, cumqiie

qui cius impetui resisteret, apostolicus pajM lohanncs,

,

qui Sergio successerttt

5

missis

ad eum sacerdotihus ac
redemit
captivos

donaris perplurimis
hostes

universos

atque

domum

redire fecit.
Punn/. s8,i.

574 Cui successit alius lohannes, qui inter multa operum

inlustrium fecit oratorium sanctae
dci genctrici

opere

pulehcrrimo intra eeelesiam beati apostoli Fctri.

575 Hereberectus rex Langobardorum multas curtes

et

patri-

Ponn/. ks,3.

monia Alpimn Cottiarum, quac quondam ad ius pcrtinebant ajmtolicae sedis, sed a Langobardis multo tempore fucrant ablata,
i

restituit iuri

eiusdcm sedis

ct

hanc
Ponu/

donationem aureis seri^dam

lustinianus secundo

litteris

liomam

direxit.
.<is.4.

IiriUOLXV 576

cum
regis

Tiberio

filio

an. VI.

^n

Hic auxilio TerbeUi

occidit eos qui se

Vidgarorum regnum recipiens expiderunt patricios et Leonem, qui loeum

eius tisurpaverat, ncc

non

et

successorem eius Tibcrium,

Callinicum
et dedit

qui
.>

eum de regno
in

eiectum toto quo ipse regnabat temoculis

pore

eadem

civitate in custodia tenuerat.

vero patriarcbam

erutis

misit

Romam

episcopatum Cyro,

qui

erat abbas in Ponto,

c.

cumque

BFHMOE
572,
sensit
1

et 18.

10. 22.
oli]

2S {hule a

c.

571).

30 (inde a

576). 31 (item).
3

3'J.

aquileia li

ab 10

1/2

uiiiuersalem

M. 22

huic ipsa 23
18. 22-.
.1

cum om. 30
:)

conessef]

et est JB'

longobardorum H3I. ghisuUus 22, gysuUus 10 iohaunis 19 4 serigo o impetu 23 resideret 19

573,
1

.39,

lougabardorum 5
i*' ',

donatoris
opera.fl

donatoriis

i"^^

per-

plurimos i^'/J'
tricis i^'iili.

redimit Jf
22^.

674,1 iohannis 19
3

inter] in li^

2 genetrice if*,

gene-

19.

39

pulchrerimo 23

intra] in iJ
.5.

apostoli om.

575,1 hereberectus]

BFHM.
nionia 10

18,

herebecthus 19, berebereclitus R. 22. 23, heriberectus

39, herebertus 0: Aripertus liber ponlif.

longol)ardornni
i
:i

B^F^HR.
4

.5.

18. 22^^

curtas

5.

22", cortas

BF^HB.

18. 19. 59, cartas

2.3,

albium W, alpia i?
sedis vm.
uii
3
18''

quottiannn i^'iJ^, cattiarum

a]

attiarum

i?'
3'.)

M, corta F^ quodam 18
.'>

1/2
L'/3

parti-

perue-

bant 22

sed ...

ad 10
1

longobardis B^^FHJI. 19. 22.

doiiationem]

576 iustianus "

ui]

19

577,

tirbelli

B:

Terveli liber pontif.

SS'^ 5,

bulgarorum
3

B-M
.i

douem B regnum
(tibereum
10

om.F^
30,

recipies

B*
tib.

expulerant 10. 23^, expulerat

ei.

lenem 19
eiecto

succ. eius tiberium

teberiumili)]

succ.

.30
6

electum 22, deiectum

23

toto]

octo 19

ciuitateni

tenurat 18
7

gallinicum

patriarcbam]

cum

patriarcba 23

eruit i?'

rom. mis.

F^

dedit] d. ei i''

pontu 19. 23. 30

')

eumque] eum 23
sic esl:

In indice operum Bedae

vitam sancti patris monacbi simul

descripsi.

et antistitis

Cudbercti

et prius

heroico metro et

postmodum plano sermone

290
291

(=

571) Tiberius dehinc quintum agit

annum

ind. prima.

Eeliquum sextae

aetatis deo soli patct.

FP

et

1.

2. 5. 9.

10.

290 dehinc om.

10'^

agit bis 2"

ind.|

iii

.<

prinnun 10

2i)l

relinquum 9

318 678 alebat exuleni.

dominica
missas

BEDAE
Hic Constantinmn papam ad
remisit,
itibens

sc venire

Pantij. o.

iubens honorifice suscepit ac

sibi

facerc

ita ut eum die communionem de

manu
5

eiiis

acccpcrit:

quem

prostratus in tcrra pro suis

peccatis

intercedere rogans

cuncta ecclesiae ptrivilegia

mitteret in

rcnovavit. qui

cum exercitum

Pontum multum

10

papa apostolico ad conpraehendendum Philippicum, quem ibi religaverat, conversus omnis exercitus ad partem Philippici fecit eum ibidem iniperatorem, reversusque cum eo ConstantinopoHm pugnavit contra lustinianum ad duodecimum ab urbe miliarium et
proliibente
victo atque occiso lustiniano

regnum

suscepit Philippicus.

riTiDCLXVII

57<J

Philippicus an.
eiecit

m. sex.
pontificatu

580 Hic

Cyrum de

nandum
581 precepit.
doijmatis,
et

abbatis iurae monasterium

eumque ad gubersuum Pontum redire

misit
literas
2^>'avi ponuf. yo.s.

Idem Constantino papac

quas
rei
ille

cum
fecit

apostolicae sedis concdio respuit:

huius

causa

picturas in porticu sancti Petri,

ijuac acta sex sanctartim,

i

synodorum universaVmm conin

pm,ii/. 90,10.

tinercnt.

nam

et

huiusmodi picturas, cum habcrentm-

urbe regia, Philippicus iusserat auferri.

statuitqiie popidiis

Romanus, nc
figuram

heretici imperatoris

nomen aut carthas aut

solidi suscijmrent: iinde ncc eius effigies in ccclesia

introducta est nec

nomcn ad missarum sollemnia prolatum.

occidit.
Pom,/. 90,11.

riTlDCLXX 582

Anastasius an.

III.

583 Hic PhiUppicum captum ocuUs privavit nec 584 Idem

litteras
et

Constantino pajyae

Romam

per Scolasticum

patricium

exarchum

catholicae fidei et
docuit.

fautorem sancti sexti concilii praedicatorem esse

Italiae direxit, quibus se

585 Liudhrandus rex Langobardorum donationem patrimonii

rom,/. 91.4.
(c.

BFHMOR
aeijuentibusj.

et ad c. bS\ Jiii. anlea laudati, inde a 3437. 3941.

c. ,')82

BFIIiiOB

el

119. 2232.

:i3

582

ovi.

577, 9 etulem 19

578,

hic ... 4 acceperit utn.

3

constiuum J7'
ia.ce

suscipitSO

2/3 3/4

die dominica (domica.S)] d. d.

eum 23
:?!'

sibij

ihi

F^. 31

iubet 23

de

eum (um 5) manu eius

.suis]

om. B. 31
.^

acciperit

MB.

30, acciperet O^, acciperint 31

G

ecclesia J/.

m
lo

protratus 22

terram

BM
J/
IS.

suo

3;, ecclesianim
1

reuocauit A"
22.

e.\ercitu iJ,
7/8

exercituum

iJ.

30

mitterit

in|etinii
19
;i

multum oin.B^
trem

coupraehendura /7.
11

39
.?0

philippum cum^'. 50', philippum

miliario ii
12

pa-

F^
30

cunstantinopoli 31

duodecim

occisum 31

iustinianum

Buscipit 30. 3i>

3

philippus J9
.')81, 1

579 philippicos 3i
4 qui

580,
2 sed. ap.

iecit

/9.

30

pontificatum BaJ/. /9
3

praecipit

preui 30', prauae :S. breui 23

19

23

concilium 78

hius

fl"'

regi .?0

portico

iJJ<'.

19.

31,

porticum >7

sancta

F^

4/5

contineret
6

(modi
7

ovi.

F
9

r.

et oni.

39

huiusraodi

')]

eiusmodi 23
H
iii]

picturae IF^

haberent
in

MO^
ins.

reia 19

statimque 5

populos

cartae requiritur
locis

dgara.
iiii

m.

M
36,
in

M
om.

solide
14'^

18

ecclesiam 39'\ om. 39^

iii

nomen] nona 39'

9.

missarum]

582
19

35,

regnauit posl

10.

37

oculis] celeris 9
37,
6.

584,

idem| item B, id est 19

papae (papa 40) nimam (rome 30, romani

et
o/ii.

om.
8. 9.

iTj] r. p.

per]

secundum
37
/'',

17.

30

>

1.

7.

19.

40

italiam 10.
31<^,

direxit]

dixit ;;',

direxerat
:i

15. 16,

27. 37. 39 romano 10. exarchani .HO', archura ^' italiam misit anle exarchum 7 quibus]

583 philippum

10.
1,

qui

.35

faudtorem
19

lauore

factorem 31. 14. 28

.585,
1

27, concilium
29. 30. 31. 41,

esse] ei se

40
1.

liudbrandusj

sixti M. 5. 6. 8. IIMB. 2. 3. 11'.

9.

36,
18.
5,

xysti 32
19.

consilii 8.

17.

22. 23.

25.
13,

26. 27.

liutbrandus
10. 37,

FO.

11-.

14. 24. 32.

34. 35. 39. 40, liutprandus B. 4.

leutbrandus

liubranrex

dus

7,

leuprandus

leotrandus

6. 8. 9. 36,

liudbrondus 12, luidbrandus 28, luitbrandus 15. 16

3.
.5.
6'.

imU

lang. 35,

om. 15. 16'

longobardorum

F'S.

7.

8.

9.

10.

19. 22. 25'. 27. 28. 36. 37. 39,

6'.

lagohar-

dorum

26,

languobardoruni

donatonem

i/'. 11'

patrimoni(a)e

8.

9.

10

CHRONICA.
Aljnimi Cottiamm,
repetierat,

319
ille

quam

Hereberectits rex fecerat et

ammonitione venerahiUs pajiae Gregorii convir

firmavit.

586 Ecberectus
grinus

sanctus de

gentc Anglorum et sacergentis

dotium monachica vita etiam pro caelesti patria pereexornans

plurimas Scotticae
provincias

ad canonicam paschalis temporis obscrvantiam, a qua

5

diutius aberraverant, pia praedicationc convertit,

anno
puni,/. 91,5.

ab incarnatione domini

DCCXVI.

IIIIDCLXXI

587 Theodosius an.

I.

588 Hic electus in inperatorem Anastasium apud Niceam civitatem gravi proelio vicit datoque sibi sacramento
clerieum
tit
5

fieri

ac preshiterum

fccit

ordinari.

ipse vero

regnum acccpit, cuni esset catholicus, mox in regia urhe hnaginem illam venerandam, in qua sanctae sex synodus crant depictae et a Philippico fiierat deiecta,
pristino in loco erexit.
Fnii/. oi, s.

589 Tiheris fluvius alveum suiim egressus multa Romanae ita ut in via lata ad unam. et semis fecit exitia civitati
,

staturam excresceret atque a porta sancti Petri usque

BFmiOR
ampliamt Beda
585,
(juas J5,
2

et

119. 2224. 2632. 33

(c.

587. 588

ad

ordinari. 589).

3437. 3941:

c.

586

h.

eccl. 5, 22.

alpium] adinpium 19
0. 22,

coctiarum

4.

6. 8.

9.

36. 37,

gottiarum 34, cociarum

7,

quotiarum 17
here-

quem

quod 7
4,

hereberectus] bereberechtus 30,

5,

bereberehtus 13,

herebrechtus 23,

breththus 26, hereberetus

heriberectus

bereberctus

7.

12,

herebertus 40, hereberchtus 32,

22,

heribertus

M.

24, eribertus 14, herebrecthus 19, herebectus 1. 27, heberectus

heberctus 2S', ecberctus 25^, ecbyrctus 25',

reuerectus
tierat]

6.

8.

9.

36, reearedus 10. 37: Aripertus liber pontif.

9.

rex {om. R.
10. 36.
.30,

2)

fec.]

fec.

rex 26
6. S.
9.

repe-

sepetierat 23, sepenerat 26, repetiaret 17^, petierat 6. 8.

37

ammonitiones

10. 36. 37,

aramonitionem 40
13, ecberctus
7.

586,

ecberectus] ecberrectus

5,

ecberechtus
4,

ecberecthus 19\ ecbericthus 79^, ecberehtus

6.

11-. 12,
1'',

ecberchtus 32, etberethtus R, hecberthus

l^,

ecbertus 40, etbarechthus 23, haecueretus

8.

0. 36,
8. 9.

echerectus
10.

hecherectus

etheberctus 28,

heberechthus 26, recaredus 39, recharedus 10

l/a

uir] ubi

37

sanctos 10. 37

gente] genere R. 40

sacerdocium H, sacerdotum
9.

cam
3

23, et

monachicham
exomas

26, monacliia B, monastica 6^. 8.

10. 36. 37,

monauastica

uitam 23. 26
exornas 5*,

etiam post caelesti 23. 26, om. 37

patria] uita 17 scottiae 22,

primas

iJ'.
4

15.

16,
6".

primicias 2
8.
9.

37 2 monachimonachica 25" 2/3 peregrinos 14. 17, perenus 28 scotie 7. 26", cotticae i?'. 29. 30
10. 17.
6',

in

gentis] geutesii;', geutis et 26

ad] a
6.

10. 36.

37

canonica

6.
5

8.

9.

10. 36. 37,

canonicas 4,
14^.

canioara 31. 34

tempore 36

obseruantia

9.

10. 36. 37,

obseruantie 8

aberraueraut]

BO^.

23.

25''.

37, oberrauerant (-rat 11') plerique, in kis 14^, oberrabant

.%'

32
d.

pia] pia 26
a. 31.

praedicatione] conuersatione
6
i

anno

(-nos 40)
12.

ab incarnatinne (incaniatio )
ll\ dclxxi
29,
5.

d.]

ab

inc.

14.

24
i]

dccxui] dccxuii

H^M^.
1

23,

dccxu

W.

32, dccui

om.

9.

34

587 thedosius

B
7,

regnauit 37
2.3

588,

electus]
10.

electis 12,
2

electum 26

iu om.^ 4.

26. 30^. 34.

40

anasium
33

anastasius
3

nicenam

37

praeaelio

M
.

uincit 18,

deuicit 35
fecit

datoque sibi
post ord. 23. 26

sacr.] et

clericum bis 39^

ac] atque 26,

r.

om. 25'
23.

prebiterura
uero] ergo 7

3K 34
4

ordinare 13. 19. 23. 30

aooipit 13. 19.

uero u.
esse 18

aocepit om.
1.

26

ut]

cum

.32

regnum]

r.

eius 4
19.

30

regiam

4,

regie

F'
3.
7.

urbem

1.

uenerabilem 23
2.3,

sanota
8,

23, sanctissimae 6. 8. 9. 10. 36. 37,

5. 18.

om. 41

sex]

rex

2.

15. 16.

19\ sexti

sextae Ob.

6.

om.

H^B.

26(?). 30. 31. 39

synodos B. 32, synodo

erant

F\

sinodis 37, synodi O^. 8. 13^. 15. 16. 17. 23. 26. 36, sinodie 6. 9
d.
e.

acta ins. post synodus 10. 37

(erat 34^) depiotae]

10.

37
73

ovi.

philippoco 30', philippo 4. 10. 37

7,

fuerat (-rantilf^ 17. 26,

7

erant 41, erat 27, om. U. 39) deiecta (dieiecta 8, eieota

deiectae 17. 26) om. J/'

15.

pistrino 2'

in
2

om.

17.

589,1

tibris S, tiberius 6. 9. Ji'.

25'. .36, tyberius f?;.

illa 31)]

27

alueuum

8. 9.

multae

J"
om.

feoit exitia

(extia /<",

execitia 35,
in

exiria 9,

ex

geutitia 77

ciuitatis 4. 6.

10. 17. 36. 37,

ciuitate 14.

34
3

ut] ubi y

om.
a|

uia] uio 73' f?). ^.j^ ui. J7'

4.

lata] lat (sp. vac.)

28

et

^S''

semi 40
9.

atque] ac 23. 26

ad B.V.

6.

8.

9.

10.

22.

28. 36. 37, o 12,

om. 19

portara 4.

6.

8.

10. 28.

36. 37

usque om. 77'

CHHONICA
III.

41

320
(ul
5

BEDAE
pontmn Molvium aquae se cliscendenies coniungereiit. mansit autem diebus VII, donec agentihus laetanias crcbras civihus octavo
die revertit.

demum

590 His temporibus multi Anglorum gentis nobiles et ignobiles, viri et feminae, duces et privati, diviui amoris instinctu de Brittania Romam venire consueverant inter quos etiam reverentissimus abba
:

meus Ceolfridus annos natus LXXIIII, cum esset presbiter annos XLVII, abbas autem annos XXXV, ubi Lingonas pervenit, ibi defunctus atque in ecclesia beatorum geminorum martyrum sepultiis

est.

qui intcr

alia donaria,

ecclesiae sancti Petri

quae adferre disposuerat, misit pandectem a beato Hieronimo in Latinum

^).

ex Hebreo vel Graeco fonte translatum

imDCLXXX

59

Leo

an. VIIII.

592 Sarraceni
triennio

cum

inmenso

exercitu

Constantinopolim
civibus

vcnicntes
instantia

civitatem

obsident,
plurimi
c.

donec

multa
frigore

ad

deum

clamantibus

eorum

famc
c.

pestilentia
repelit

BFSMOR
eccl. 5, 7 fin.

el

119. 2224. 2632. 33 {om.

iuutem 19, pontum
37,

590).

3437. 3941:

500,

13

Beda

h.

589,4
M^'. 4.
15.

poiite 4. 40,

2"..

29
om.

molbiura

6. S>.

9.

10. 25^.

36,

16.

25K 40-, miluium

.-itque

milbium

8-, molliuni
S,

40\ oluium
23.

FHhM.

IK

5. 11.

moliuum 7, mnluium 2J^ 27. 29. 41, oliuum

2. 3.

39 13K

aquae]

se]

a se

17,

post desc.

13'.

20

discendeiites]

FH^O^.

5. 11. 4. 25.

12.

14. 18. 19. 22. 27.

29. 30. 31. 34,

ita

descendentes reliqui,

discindentes O^,
et

discedentes

H^. P.
:

39,

descentes 24',
visset atque

distendentes 33:
jiorta

ut in via lata ad

unam

semis staturam aqua eiusdem flumiuis excrese distenderent liber pontif.

beati Petri

usque ad pontem Mulviae aquae

lociim

pro hoc voca.'>

bulo

discendereut
uii]

le.f/enn

Beda
ui 35

male reddidit

coniungereut] iuugereut (ante desc.) 24

litaniis

autem
2.5

om. 19'

uiii

19,

l(a)etanias plerique, letanies 6. 36^, letames 9,

s

23

crebris

ciuibus] uicibus 4
6. 8. 9.

uctaua 19. 33
33. 36. 37. 41

demum] deciraum
hiis 36.
>

J/. 32, bis

40

reuertit] reuertitur

FH''0.

10. 20.
12.
3/3

2,5-.

590,
et]

41

multi um. 9

genti F, gestis 32

nobilis 34^

et

om.

32

inuobileres 6
19
3

ac 36
8.

duces] duce 22, et duces 31

brittanie B, brittaniam

M.
4

romana

consuerant H.
in
6.

11.

12. 13. 14. 18.

7.

22. 24'. 30. 32, consueueruut F'^. 26, cun10-.

sueruut 4. 29. 40
ceoiridus 28,

inter]

8.

36 40
41

reuerendissimus
natus om. 26

26

abbas
Ixxiii

7.

13.

25^^.

37,

alba 40

colfridus 35,

raolfridus

l.xxiiii]

F,

Ixiii

/S',

Ixx 13. 26. 30,

10.

Ixxxiiii 40, inc.

W0\

cum
4.

...,") xluii

om. 18

>

xluii] -xlui
.34.

17.

23.

26. 30, xluiiii 19, xuii 6. *. 9.

17.
2.5,

36. 37
6.

annos om.

10. 20. 32. 40.

lingones
ubi 31

37,
def.]

linguones
def. est

lingonos 11',

liugueues
ecclesiae
4.
.5

8.

9.

10. 36, longcraas

i;/7

19

peruenerit

26
8

atque] et 8
ecclesia J/
9

gemiuura 4
23. 28,

sepultum

donalia 40
7,

adferre] adferen
12.
d.

40
F'-.

pandecten
graoo 12
uiiii

17.

pandeotam

10. 37,

pandecm (sic)
591

paudente B, om.
xxiiii

32
xiiii

beato] sancto 17

foute]

sermone 7
592,
1

translatam 34
4.

uiiii]

raeu.

ii

33

regnauit post
-'

add. 37

cum om.
40

inniense 3

coustinopolira
3

ciuitates

cibus
17.

40
19.

coustautia 24
23. 26.
fr.

busj instantibus 13.

frigore (frigere
')

30
fr.

uenieutes] conuenientes 15. 16 trieunium 40 deum] duminum R. 2. 14. 15. 16. 18, clerum 36 clamantiplurimi eorum] plurimum eurum B, plurimurum 26 fame (fama B)
7.

2!)

fame

et

F,

et

fame

20. 33

pestilentia] -tiae

7,

et pest.

4.

5.

25. 29, ac pest. 11

Beda /list. abb. Viremulhens'ium c. 12: (Ceolfridus) bibliothecam utriusque monasterii, quam Beuedictus abbas magua coepit instautia, ipse non miuore gemiuavit iudustria ita ut tres pandectes novae transliitiouis ad uuum vetustae transliiticjuis, quem de lluma attulerat, ipse superadiungeret quorum unum senex
Cf.
, .

nmuere sumpsit, duus utrique monasterio reliquit. c. 15: Ceolfridus ad limina beaturum apustulurum tendeus priusqnam illo pervenisset, tactus infinnit;ite diem clausit ultimum perveniens namque Ijingunas circa lioram diei tertiara deciraa ipsius diei liora niigravit ad domiiuira et crastinu in ecclesia beatorum geminorum martyrum honorifice sepultus est erat autera quando obiit auuoc. 16: rum LXXIIII, presbyterii gradu functus auuisXLVII, abbatis officiuni ministraus aimis XXXV. ipsum codicem agnomt Rossius (dc ori;/ine scrinii et bibliolhecae sedis aposlolicae. Romae 1886 2>- LXXV seq.) esse
rediens
inter alia ju-o
. .

Kumam

secum

Amiatinuta hodie Florentinum. bibliothecae Laurentianae

Tischendorfianam p. 783
seij.)

(cf.

Greyory

in prolerjomenis

ad novi

teslamenti ed.

haben/cm inscriptum epifframma inlerpotatum

2>ostea, sed ori(jini

suae a Rossio
fides,

egreyie restilulum. hoc: cu[lmeu] ad eximii uieritu venerabile [Petri],

quem caput ecdesiae

tauti inter

dedicat alma

Britoimm] extremis de rem semper habere locum.

C'e[o]lt^ridus

finib.

abbas meque meosq. optaus

gaudia

patris in caelis

memo-

CHEONICA.
perirent
r,

321
').

ac

sic

pertaesi

obsidionis

abscederent
quibus

qui

inde
et

regressi Vulga-

rorum gentem, que

victi

est super

Danubium,

bello adgrediuntur:

ab bac quoque
ingruente

rofugiunt ac

naves repetunt suas.

Sarraceni

cum

altuni

peterent,

subita tcmpcstate plurimi etiam mersis sive confractis per litora navibus sunt necati.
r)93

Liudbrandus audiens quod

illa,

depopulata
propter
et

Sardinia

etiam

loca

fedarent
olim
et

ubi

ossa

sancti

Augustini

episcopi

vastationem

barbarorum
praetio

trauslata ot bonorifice fuerant condita,

transtulit

misit

dato

magno

accepit

ea

in

Ticinis ibique cura debito tanto patri

honore recondidit.

594

LXVII. Do
Ilaec de cursu praeteriti seculi ex

reliquis sextae aetatis.

Hebraica
sicut

veritate,

prout

potuimus,
et

elucueditione
qui

brare
utentes
5

curavimus,

aequum
suisque

rati,

ut,

Graeci

LXX

translatorum
ita

de

ea

sibi

temporum

libros

condidore,

nos,

per

beati

interpretis

Hieronimi

industriam puro Hebraicae veritatis fonte

potamur,

10

scire queamus. quod si qui laborem bunc nostrum culpaverint esse superfluuni, accipiant hi quicumque sunt iustum responsum, quod prefatus Hieronimus priscae cosmographiae walva caritate calumniatoribus reddit, ut, si displicet, non legant. ceterum cunctis in commune suademus, ut sive quis ex Hebraica veritate, quae ad nos per memoratum inter-

temporum quoque rationem iuxta hanc

pretem pura pervenisse etiam

li'ostibus

ludaeis in professo

est, sive
est,

ex

LXX

inter-

praetura translationo, quae vel minus solHcitae primo edita

vel post a gentilibus corrupta, ut beato

ut multi astruunt,

commixto opere codicibus,

15

ut sibi

Augustino videtur, seu certe ex utrisque visum fuerit temporum cursum notaverit: et

sive prolixiora

seu breviora transacti seculi tempora signaverit, aut signata rep-

pererit, nullatenus taraen

pora

putet,
et

memor semper

ex hoc longiora vel breviora quae restant saeculi temdominicae sententiae: quia do die ultima et hora
3941;
inde a
c.

BFHMOR
(perte 4. 40,
8idioni 4,

119. 22-24.

2(!.37.

b9iFH0.
sic
(si

092,4 perirent] perieut 34, perierunt

aperte 23. 20,
perfaesit i>,
7.

S, piereint (sicj

iO

M'.
9.

19.

.33.

35, sia^M-, sita

.3)

pertaesi

perpessi

?)]

ab instantia
(i)

6.

S.

10. 36.

37

obsidiones 35,
7.

ob-

ab obsidione (--nem 23)

9,

20. 23,

ab obsidionis 20

abscederent] reoederont
ij;,

20

qui inde

(indige 19)] qui michi

41,

om.

15.

16^

egressi 2. 4. 10. 33
post.,

bulgarorum
5

BM.

3.

10. 37, bulgaruni

nnlganoruni 23, 32. 40, uulgonoruru 18' loco

12.

uulgagorum
hac] a
/,

17'

est

post dan. 2S
uicti

supra
c

.35

danuuium M. ficti y, (11. 40

peterent] p.
rais

23.

40
1

ab] ad IS loco pr.

ea 27
altuni 41,
8.
9.

quoque posl
alto 35,
10.

13

uicti|

sua

cum]

cul

1,
.9.5

om. 15'
7

altum]

in 6.

alta 17,

altum mare 28
plurisiue]

pelagum
per litora

"

ingruentes

subita]

summa
16,

36.

37

tempotestate 31
U.

F^.

T".

S^. 10. 17. 29. 33, pluribus 41

(p.
I.

mersi

15.

mersus
1.

27,
6'

mersis 34, meusis B.

12

sime 40
593,
1

om.

7.

20)

nau. (manibus 9)] n. p.

suut nau. 1
4. 5. 23. 26. 33,

negati

BF. 40
13.

liudbrandus] liutbrandus B^. 11-. 18. 29. 32. 39. 40, liutprandus
".

B^F.
9,

leutbrandus M.

34, leudbrandus 14. 24, liubrandus

20,

leuprandus 10. 37, leoprandus

res.

lincbrandus 41, leobrandus

ins.
7.

0. 8.

36, liutbrannus

1.

27, luidbraudus 28, luitlibrandus 15. 16

post liudbr.

20.

33

quod] que 40,

6.

quia 13'

saraceni

aliirjue
2

depopulato 35
illa

sardenia ", sardi 19

.33'',

iedarent] fedarant

S^.

9.

10.

37, lederent //',

lederantS

ante

e(

post fed. 33, anle fed.

episcopi om.

iUa etiam 26
{his 1)

ossa post episcopi 28

agustini 31. 3. 10. 11. 30. 40,

:i

augini 1

37

propter

uast.]

pro

uastatione

7.

20

translatos 35,

translata

ab yppone 4

fuerant om. F', post condita 16

accipit 13. 19. 23. 30,
1.

recondita 18' priore loco, 18

abstulit 20
i

poslerioTC
ticcnis 4.
(tanti
2.
7.

magno
4.
7.

praetio (praemio 41)\ pr. m. 33

20. 40, ticinos 37, ticicinis 6, ticionis

23.

27, tinis

ea om. S

ibique] ubi 23. 26

debito tauto
7.

26. 29,

26, patrem

.32
(i.

hoi\ore post debito 23.

8.
9.

tantum 35, msLgno 27)] tanto esse debito 40 26 recondidit] condidit 2. 15.
37
594,
i

pari 27, patrio J/, patris 4.

16. 17.
a

20. 23.
* iJ",

18 futror/ue loco), condit .

4

recondita sunt
7

36, condita sunt 10.

sextaetatis 77

bcbrecica //
exj
ct

condidedere Jl

culpanerit
transactis
')

accipiat

F'

commone FII'

professu

O^
est

//

gentibus

15

F
simili relatione liber pontif. 91, 12:
illlc

Ex

('oustautinopolim
parfc

bienniii

nec dicendis

Agarenis ob-

sessa.

sed deo eis contrario inaxima

curuin

fame ae

bcllo

iiitcrempta

confusi recesserunt Leoiie

priucipe.

41*

322 595 nemo

scit

BEDAE
neque angeli caelorum
nisi

pater solus.

audiendi, qui suspicantur huius saeculi statum sex milium

Neque enim ullatinus sunt annorum ab initio fuisse

definitum, et ne contra sententiam domini venire videantur, addunt, incertum mortalibus quoto anno sextae millaenariae partis venturus sit dies iudicii: cuius tamen
5

a quibus si stomachantes, quia aliud quid respondere non habent: annon legisti, inquiunt, in genesi, quia sex diebus
queris, ubi

adventus

maximae

circa

terminum

sexti

millenarii

debeat sperari.

haec putanda vel credenda legerint,

deus?

mox

596

mundum

fecerit

Unde mcrito
et

credi

debet

eum

plus

minus sex

niilibus

septimum diem in quo requievit deus ab operibus suis, sperarent post sex annorum milia sanctorum laboris in Iiac vita mortali septimo mille annorum curriculo eos post resur5

annorum esse staturum.

quod

est gravius, fuere qui propter

rectionem in hac ipsa vita inmortales in

esse

cum

Christo.

verum
et

legamus sincere
perfecit deus,
et

diliciis et raulta beatitudine regnaturos quia lieretica sunt et frivola, funditus omissis intelcatholieae sex illos dies, in quibus mundi liuius ornatum

his,

perpetuae quietis benedictione sanctificavit,

10

rantis

et

quo ab omni opere suo requievit, quem ob id non sex annorum milia seculi laboseptimum regni beatorum in terra cum Christo, sed sex potius aetates

septimum,

in

mundi labentis, in quibus sancti laborant in hac vita pro Christo et septimam perpetuae quietis in alia vita quam solutae a corporibus percipiunt 597 animae sanctae cum Christo. Quod animarum sabbatum tunc inchoasse recte
significare

creditur,

cum
etiam

prinius Christi martyr carne occisus a fratre,

mox
in

aninia est aeterdie

nam
5

translatus in requiem.

tunc

autem

perficietur,
et

cum

resurrectionis

animae

corpora

incorrupta

receperint.

quia

nulla

aetatum quinque

habuere, neque ulla

praeteritarum mille amiis acta repperitur, sed aliae plures annos, aliae pauciores alteri similem habuit summam annorum, restat ut pari modo

haec quoque,
statum,
soli

quae

nunc agitur,
ilh

incertum mortalibus habeat suae longitudinis

qui servos

autem

cognitum,

suos

accinctis

lumbis lucernisque

ardentibus vigilare
10

praecepit,
nuptiis.

similes

hominibus exspectantibus dominum suum,

quando revertatur a

598

LXVni. De
siderant:

trina opinatione fidelium,

quando veniat dominus.

et citius
sit

Cuius quidem adventus horam merito sancti omnes diligunt

sed periculose
satis

adesse deputare vel

agunt,

si

qui hanc prope

an longe

unde pulcherrime beatus Augustinus remoto illo servo nequam, qui dicit in corde suo: moram facit dominus meus venire: iste quippe procul dubio domini sui odit adventum, dat exemplum de tribus servis optimis adventum domini sui sitienter desiderantibus vigilanter exspectautibus, fideliter
praedicare praesumunt.
,

amantibus, quorum unus

minus.
lu

dicit:

vigilemus
et

et

oremus, quia
quia
brevis
et

citius

venturus est doest ista vita,

alter

dicit:

vigilemus
sit

oremus,
et

incerta

quamvis tardius venturus

brevis

dominus.
vita

tertius dicit: vigilemus et

oremus, quia et
sit

atque incerta est

proiude
si

ista

nescimus tempus, quando venturus

do-

minus.

hoc factum fuerit quod praedixerat primus, gaudebunt cum

Si

599

illo

secundus et
illi

tertius.

autem factum non

fuerit,

metuendum

est,

ne pertur-

bentur, qui

crediderant et incipiant adventum domini non tardum putare, sed

FHO
595,2 snscipiantnr
c
i?*

quia]

quam
i/"

i^',

quod i?
benedictione
4

596,4 labores
. .

J?'

diliciis

FO^,

dilitiis

if

quia]

OF, quud yy
Ji^

perfecit] fecit

la quietis

om. 7/'

u
i'''

uita| ciuitate

12

salute corporalibus

597,
i

trauslata i/^

receperunt

F^
. .

quiaj
.

quam

acinctis i/
2
illi

lumbibus
c

598,
seruis]

Ixuii

IIO^
7

de triua opinatione (opinione 0)

sui
sitieuter]

dominus om.

H^
599,2

hora

dato fl*
incipiat

pueris i^

scieuter i^

ii

ista

om.

H^

qui ii^

CHRONICA.
nullum.
si
.1

323

qui

autem crcdunt quod

citilis

dicit

seeundus, tardius
nullo

dominum
niodo qui

esse venturum,
ei

falsum fuerit iuventum

domino veniente,

crediderant
dicit

turbabuntur in fide, sed inopinato gaudio perfruentur.

quapropter qui
fallitur.

do-

minum citius esse venturum, optubilius loquitur, dicit dominum esse tardius venturum et tamen

autem credit sperat amat eius adventum, profecto de tarditate eius etiamsi ftillitur, feliciter fallitur. liabebit enim maiorem patientiam, si hoc ita erit, maiorem laetitiam, si non erit: ac per hoc ab eis qui
qui
10

sed periculose

diligunt manifestationem

doniini,

ille

auditur suavius,

isti

creditur
optat,

tutius.

qui

autem quid liorum

iu nullo

sit

eoruni errat,

verum ignorare se confitetur, illud autem quia nihil eorum aut iufirmat aut negat.
LXVIIII. De temporibus
Antichristi.

hoc

tolerat,

()00

necdum instantis diei iudicii habemus indicia, fidem videIsraheliticae gentis et regnum persecutionemque Anticliristi quam videlicet licet persecutioneni trium semis annorum futurum fides ecclesiae tenet. sed ne haec inprovisa veniens omnes passim quos inparatos invenerit, involvat, Enoch ct Heham maximos prophetas et doctores ante huius exortum venturos in mundum, qui

Duo sane

certissima

Israheliticam
in parte

plebem ad
et sicut

fidei

convertant gratiam atque ad pressuram tanti turbinis

qui cum ipsi primo tres semis annos Heha propheta Malachias praedixit, con-

electorum insuperabilem reddant.

,

praedicaverint
10

de uno corum

verterint corda
in

patrum

in fihos, id est,

antiquorum fidem dilectionemque sanctorum

ilhx

eorum

qui tunc victuri sunt

mente plantaverint, tunc excandescens

coronet;

horrenda
signi-

persecutio

ipsos iuprimis martiru virtute

dein ceteros

fideles corripiens

601 vel martyres Christi gloriosissimos vel

ficare vidctur est foris

damnatos apostatas

faciat.

Quod

apostolus lohannes ita scribens in apocalypsi:

eice foras et ne metieris

atrium autem quod

est gentibus, et

templum

eum, quoniam datum

civitatem sanctam calcabunt mensibus XLII, id est eos, qui nomine tcnus fideles
5

exteriora dihgunt, ab electorum sorte separatos ostende: quia et ipsi ad persequendam ecclesiam convertentur novissima illa persecutione trium semis annorum. ct dabo, inquit, duobus testibus meis, et prophetabunt diebus mille CCLX
soha

amicti

saccis,

id

est,

artissimis

contincntiae

et

pracssurarum laboribus accincti

testimonium suum, bcstia,
bellum, et vincet eos et occidct

praedicabunt.
lu

et paulo post:

et

cum

finierint, inquit,

quae ascendet de abysso,

illos

faciet advcrsus illos

et caetera.

quibus ministros eiusdem bestiae, id est Antichristi, de occisione

testium, id est martyrum, laetaturos eisdemque etiam mortuis in-

horum duorum

602 sultaturos esse commemorat idem aho loco: Et vidi, inquit, de mari bestiam ascendentem, et dedit ilh draco virtutem suam ct potestatcm magnam, id est vidi homincm sevissimi ingenii de tumultuosa impiorum stirpe progenitum, cui mox nato et per magicas artes a pessimis inbuto magistris, adiungcns se diabolus tosuae potentiam, per quam magica ceteris omnibus maiora patrarct, 5 tam virtutis
individuus comes attuht.
est tres ct data cst, inquit, iUi potestas facere

menses
sive

XLH,
ab

id

annos et dimidium.

percusso autem

illo

perditionis

fiho

ipso

10

domino sive a Michahele archaugelo, ut quidam docent, et actcrna ultione damnon continuo dies iudicii secuturus esse credendus est alioquin scire possent homines ilhus evi tempus iudicii, si post tres semis annos inchoato pcrsecutionis
nato,
:

FHO
.")99, 5

qua] quia
1

F
IIO

qui] quiil
-j

/'

lu 4

qui] quiil

F
7
i;

11

illiul

autonij

illuil

-F

li

aut uegat) at
ii

n.

H^

6()(),

l.xuiii

ilie

futurani //ostonJit /'

12/13

couueitat

/''"

jjiecessuram /'
/''

in euruui

om.

12

ileiudc /''0

l)01,ri

seperatos//'
12

persecutioneiu
/'''

Ix]
!

xl /^

in ascendit >'
5

uiiicit

//'
/'

occidit i^//'
7

oiusdemque .?'
u aliquiu //

iiisultatores

002,

maicas//'

maica

//',

magicam

filium /^'

324

BEDAE
Nunc autem
veniat, scire

603 Antichristi confestim sequeretur.

persecutionis
illius

quia

ante

consummatum tempus
:

dies iudicii

non

omnibus

licet
sit,

post quantum vero

tempus

consummatae
denique

eiusdem
propheta

persecutionis

venturus

nemini

prorsus
niille

scire

conceditur.
r.

Danihel,
ita

qui

regnum

Antichristi

ducentis

nonaginta diebus futurum

venit

describit,

concludit:

beatus qui
ita

exspectat ct perinquit,

ad dies milie
prestulatur,

COCXXXV.
est

quod Hieronimus

exponit: beatus,
tres

qui interfecto Antichristo supra mille

CCXC

dies, id est,
in

semis annos, dies

XLV
10

quibus

dominus atque salvator

sua maiestate venturus.

sit,

quare autem post interfectionem Antichristi

scientiae est, nisi
forte dicamus:
dilatio

XL

et

dierum silentium

divinae

regni sauctorum
die iudicii.

patientiae probatio est.

604
veniat, sero an

LXX. De
Adveniet autem dies domini sicut

fur, quia, sicut ipse testatur,

media nocte an

galli

cantu an mane.

in

impetu transient, elementa vero a calore solventur.

r.

nescimus quando quo caeh, inquit, magno qui autem sint caeli qui

10

idem apostohis Petrus dicens: caeli erant prius et terra de aqua et pcr aquam consistens verbo dei, per quae ille tunc mundus periit. caeli autem qui nunc sunt et terra eodem verbo repositi sunt igni reservati in die iudicii. non ergo firmamentum caeli in quo sidera fixa circumeunt, iion caelum aetherium, hoe est inane illud maximuni a caelo sidereo usque ad aera turbulentum, in quo puro et quieto diurnaeque lucis semper pleno errantia septem sidera vaga ferri creduutur. sed caelum hoc aerium, id est terrae proximum, a quo aves caeh, quod in eo volent, appellantur, quod aqua quondam ditransient, paulo superius docet
,

luvii deletis terrestribus

60.")

transcendendo perdidit, hoc ignis extremi

iudicii eiusdeni

mensurae spatio
testatur sidereum

procrescens

occupando
illo

disperdet.

Nec

sola haec

beati Petri

sententia, qua illos dieit caelos igni iudicii perdendos, qui aqua diluvii perierant,

etiam domini sermo qui

5

obscurabitur

et

quamvis maximo non esse tangendum, sed autem post tribulationem dierum illorum sol luna non dabit lumen suum et stellae cadcnt de caelo. neque

caelum

igni

dicit:

statim

enim

luminc privari, stellae potcrunt uadere de caelo, si caelum ipsum, locus videlicet eorum, igni voratum transibit. nuuc autem caelum quidem aereum igni mai^cescet, sidereum manebit inlesum. porro sidera obscurabuntur non suo lumine vacuata, sed maioris vi luminis ad adventuni superni iudisol obsiurari, luna suo
10

cis,

ne videantur obtecta,
solis interdiu

quod

lumine

pati cunctis in

caelum novum
innovata
Isaias
60(1

et terra

nova, id

hac vita lunam stellasque omnes a potiore promtu est. cum autom peracto iudicio fuerit est non alia pro aliis, sed haec ipsa per igneni
in

et

quasi

quadam

resurrectionis

virtute
solis

glorificata

claruerint,

tunc, ut

praedixit, erit lux

lunae sicut lux

et

lux solis septempliciter sicut

lux septem
caeluni

dierum.
et

Quod autem lohannes

:

in

apocalypsi

cum

dixisset:

et vidi

novum

terram novam

priinum enim caeluni ct prima terra abierunt

est,

.'.

utrum maximo illo ardore siccetur mare an et ipsum vertatur in melius, non fiicile patet. caelum quippe novum et terram novam, non autem, et mare novum uspiam legimus futurum. nam et typicae potest intellegi quod dictum est: et mare iam non cst, quia iaiii tuno non erit
adiunxit, atque ait: et

mare iam non

FIIO
G03,
7 c

ad

(liobus
8

F
;i

lO

pacicntia

F
non]
r,

G04,

Ixuiiii

HO
FJ

a om.
lu

suiif,
i:i

quao] queni

autem om.
n

F^

circueuut

FII

nam

F
F

aeriuni

oia II
s
:i

transcendo

H
lo

igni

F F

605,

qui] quia //

non

ovi.

F
(iO(j, 2

ijotuorunt //

trasiuit

sideriuni
et

F
i

a potiore]

aptiore II'
b

osaias

iiouum om.
r,

terra oin.
/''

H'

om.

uon vm. F'

et

niare) niiiro

nonuni um. //"

non

iani

tnnc

CHRONICA.
Iior

325

iscculum vihi mortalium turbulentum, quod sepissime in scripturis nuiris iiomine

ul)i

tiguratur.
(i(>7

autcm ipsum extrcmi

et universalis iudicii sit discrinicn

habendum,

intcr multos sepae queritur.

Constat namque, quia

cum descendcnte domino ad

intellegitur apostolus indicare,

iudicium
festini

in

ictu oculi fuerit

illi

omnium
in

resurrectio celebrata mortuorum, sancti con-

rapiantur obviam

aera.
in

hoc etenim
iussu
et
in

cum
.s

ait;

quoniam

ipse

dominus

voce archangeli
in

et

in

tuba dei

descendet de caelo et mortui

utruni

qui

in

Christo smit,

resurgent primi; deinde nos

qui vivimus, qui relinquimur, simul rapiemur

in aera.

cum

illis

nubibus obviam domino

iudici

autem

ot reprobi
ita

tunc

sublimius a terra leventur obviam

venturo, an meritis peccatorum

praegraventur, ut

quamvis inmortalia corp(n'a

10

habentes ad altiora nequeant elevari et praesidente ad iudicandum domino sancti tunc ipsi autem in inferioribus adsistant a sinistris in sublimi a dextris eius
, ,

6()h potius apparebit.

Si vero tunc ignis

ille

raaximus ct altissimus universam terrae

iniusti

superficicm

operit

et

resuscitati

a mortuis

nequeunt

in

subUme

raptari:
:

constat eos utpote in terra positos igni circumdatos iudicis cxspectare scntentiam

sed an
5

illo

urantur qui

non per illum castigandi

sed aeterno potius

sunt igne

damnandi, quis praeiudicare audeat?

levioribus

namque

aliquos

elcctorum eo purgari a

quibusdam admissis et beatus Augustinus in hbro dc civitatc dei XX ex prophctarum dictis intellegit, ct sanctus papa Gregorius in homehis euangehi exponens illud psahnographi ignis in conspectu cius ardcbit, et in circuitu cius
;

tcmpestas valida: districtionem quippe,

6(19 comitantur,

inquit,

tante iustitiae tempestas ignisque

Satis

quia tempestas examinat, quos ignis exurat.

autem clarum

est,

.s

ad voceni tubac obviam domino in aera perfoctis servis iUius connoccat, si trium puerorum mortalia adhuc corpora circumverum in his onmibus utilius (^st cuique positus camini ignis tangere nequivit. castum se districti iudicis pracbere conspcctibus quam de iudicii ilhus niodo locove
quia
raptis

Hagratio

mundana non

discutere.

sane quod apostolus

cum

dixisset:
et
sic

rapiemur cum

ilHs

in

nubibus ob-

viam domino
accipicndum
suros:
10

in aera, subdit dicens:

cst,

tamquam

in

semper cum domino crimus, non sic nos dixerit somper cum domino esse manaere
manebit, quia veniens transiturus
est.

quia nec ipse utique

ibi

venienti

non manenti. sed ita cum domino habentes corpora serapitcrna, ubicumque cum illo fucrimus.
(juippe ibitur obviam,

erimus: id est sic

crimus

610

LXXI. De septima
Et haec

ct

VIII aetate secuH

futuri.

cst octava illa aetas scmpcr amanda speranda suspiranda fidehbus, quando corum animas Christus incorruptibiUum corporuni munerc donatas ad perceptionem

non auferens quacque egressionis tcmpore bcata in gloriam, quam exutae corporibus a suae requie perccperant, sed maiorc ilUis gloria etiam corporum redditorum accumuUms: in cuius continuatac et non interruptae beatitudinis typum Moyses cum scx iUos die.s primos, quibus factus est mundus, a lucc ct manc inchoatos ad vesperam
regni caelestia conterapUitionemque divinae suae maiestatis inducat:

terminatos dixisset: in .septimo, quo rcquievit deus ab operibus

10

suis,

sohus nnine, supra

non autem
putavit,

et

vespere

fccit

mentionem.
et

sed cuncta, quae dc eo

Uice
concUisit.

commemoranda
et

aeternae

requiei

benedictionis

quia sicut

FffO
()07,
X coust.
1

(lescente

//

1/2

ad

iud.

doiii.
7

F
1

liipitMitur //'
luinieliis

7 s

et

um. ff^

<>()8,

uniuersae

eos om. //

cirdatos//'
:)

e.\J et //

//

psalniigraphi
8

O
a 9

10

comitatur /'
ibi

609,2/3 coiifragratio /<7/'

muuda

/''
c

iu
/'

otn.

F
7

sul)didit

FJi

aera

utique
in

om.

610,

Ixx

FHO
de eo] deo

quoque

F
quia]

gloriam

non om.

moses

FH^

om.

10 et

om.

F0)0^, qua

O, quod

326

BEDAE
meminimus, cunctac huius saeculi aetates sex,
suis
in

quibus

iusti

domino cooperante
ut in primordis

bonis operibus insistunt, ita sunt superna ordinatione

singulae aliquid laetarura rcrum

dispositae,

habentes

non parvis erumnariun tenebris

anxietate turbata de-

()

pracssurarumque consummantur.
in futuro saeculo percipiunt,
ficiet,

Requies vero animarum, quam pro bimis operibus

nulla
et

umquam

curae alicuius

sed ubi

tempus

iudicii

resurrectionis

advenerit, gloriosiore
aetatibus

perpetuae

beatitudinis perfectione complebitui*.

.".

conparatur his

sacratissimum do-

minicae passionis sepulturae et resurrectionis tempus.

votae muheris

legimus

enim scribente

euangelista lohanne, quia lesus ante sex dies paschae venit Bethaniam, ubi deofficio

ludas

ofFensus

prodidit

crastinum autem ipse

veniens in asino Hierosolymam

eum sacerdotum principibus. in cum turba domino laudes

questionibus appetitus

canentium,
10

per continuos
crucifixus
est:

dies

insidiosis

eorum

sexto
est,

demum

die

septima requievit

in sepulchro,

octava autem, id

una sabbati, resurrexit a mortuis. quia praeteritis V mundi huius aetatibus sancti 612 numquam reproborum insidias et odia pati cessarunt. At in sexta, quam dominus
sua incarnatione confirmare in fide, sua passione redimere
rectione et ascensione ad
est,
5

ab

inferis, sua resur-

spem et dilectionem regni caelestis accendere dignatus eximior beatorum martyrum virtus atrociora ab infidelibus persecutionum bella
sed haec tanto
fortius

toleravit.

vicere, quanto

certius novere pro

illo

se pati,

qui

secum passo

prius latroni, sed tunc confessori, promisit: hodie

paradiso.

quae beatissima paradisi requies,

feria

resurrectionis habet initium, hoc significare

mecum eris in quia non alium finem quam glorificae volens euangehsta Matheus, cum dodicturus de re-

minum
10

sexta
sic

passum

et

sabbato sepultum esse scripsisset,

surrectione

incipit:

vespere autem sabbati, quae lucescit in prima sabbati,

6l3venit Maria Magdalene

sabbati,

ct altera Maria videre sepulchrum. Vesperam quippe dominus in sepulchro quievit, non in noctem tenebrescere, sed lucescere dicit in una sabbati, quia videlicet idem eius sepulchrum non corruptione suscepti corporis adtaminandimi sed sicut Esaias ait: et erit sepulchrum eius gloriosum, citae resurrectionis erat virtute sublimandum: quia nostrarum

quo

quoque requies post exuta corpora animarum non aliquibus angorum

randa tenebris, sed sohs verae
landa muneribus.
thathias et
et

est obscuet

perpetuae
illa

lucis suscipienda

in fine

aecumu-

haec est magna

et ahi

et

singularis

octava, pro qua sextus ct

ita

undecimus psalmi scribimtur: cuius

10

et

verba dierum
in citharis

recordantur:

porro

Ma-

Hehphalu
deo
in

Levitarum

pro octava canebant epinicion,

614 epinicion quippe

10

perpetuum venturae ogdoadis atque iudicii laudes canebant. triumphum palmamque significat. Vel de resurrectionis Christi mysterio prophetabant, quae merito singularis et magna vocatur octava, quia omnis labentis saeculi dies octava ita est post septimam sabbati octava, ut ipsa sit etiam prima septimanae sequentis. quomodo autem prima totius saeculi dies ita fuit prima, ut non haberet ahquos septem praecedentes quibus esset octava, et ideo singulariter prima est, ita singulariter non solum magna, sed et octava est dies futurae rosurrcctionis, quia sic post septimam sabbati proximi vcntura est octava, ut non ahquos habcat dies se scquentes, quibus possit fieri prima, sed ipsa una mancat caelesti kice perennis. unde bene propheta visionem huius diei sitiens, unam eam vocat dicens quia melior est dies una in atriis tuis super milia. cum ergo octavam in scripturis lcgimus, sciamus mystice et dieni ct aetatem
id est, victori
:

FBO
610,
tur]
12

quooperante
i>^
.s

F
9

1.1

consumantur H, consummatur
7

i*"*

(511, 4

perfectioneni

conpara:i

conponatur

sepultura J^/7

pr.

sac.

H^
li

asiano
613,

H^
2

(512,1 in

om.

F^
3

ascen-

dere

FH-

uincere

sabbatum
6

F
et]

dicturus om.

quoj quod

614,

saeculi om.

septimum 0, soptimanam

H-

sed

sed

mystyce

CHRONICA.

327

posse intellegi, quia et dominus octava die, id cst. post septiniam sabbati resurftl5 rcxit

a mortuis.

Et nos non solum post septcm volubiles huius saeculi

in

dics,

scd

etiam post sepae memoratas septem aetates

octava aetate simul et die resurge-

mus.

quae vitae dies

sancti,

in se

sed nobis tunc incipiet,

5

quidem ipsa mansit semper, manet et manebit aeterna, cum ad eam videndam meruerimus intrare ubi quo actu
,

occupentur

perfecta

spiritus

et

carnis

inmortalitate

renovati,

testatur

10

laudem amoris canit: beati qui habitant in domo tua, quo visu delectentur, idem consequenter exin saeculum saeculi laudabunt te. ponit: ctenim bencdictionem dabit, qui legem dedit, ambuhibunt de virtiite in virtuteni, videbitur deus denrum in Sion. quales ad hanc venire possint, ipse qui beati mundo corde quoniam ipsi deum est via, veritas et vita, testatur dominus videbunt. ergo noster libelhis de volubih ac fluctivago temporum hxpsu descrippsalmista, qui deo per
:

16

oportunum dc aeterna stabilitate ac stabili aeternitate habeat finem. quem rogo si qui lectionc dignum rati fuerint me suis in praecibus domino conmendent piaquc apud deum et proximos quantum valcnt agant industria ut post temporales caelestium actionum sudores aeternam cuncti caelestium praemiorum mereamur acciperc palmam.
tus
, , , ,

FHO
tjl4, 12

posse om.
s

septiiiiiim //
a

Ulo,
possit

uolubilis
10

-ff

qiui actu] cuactu -F

fi

tua] tua
13

doniine
14 ind.

O
ag.

ambulabaiit
is

ad] et //
sj>.

i/

ueritas] et uer.

ll

ego //

quis i^

H-

caelestiuruj om.

vac. relicto ut vid.

H^,

ten-estrium H'^

CHRONICA

III.

42

VAEIA LECTIO AD ANNOS MYNDI.

Chronlconmi

malorum epochae

BEDAE CHRONICA.
Chronicorum
Chronicoitim

329

amius

Chronicorum maiorum

minorum
epochae

maiorum epochae

mundi

ad numeros varia

lectio

Chronicorum minorum ad numeros varia lectio

Ismahel nascitur
Isaac nascitur

[11]
[14]

2034 2048 2108

om.

M
M,
iixluii

iixxxuii

B
.

lacob nascitur

430

60
130

Tacob

in

2238

iiccxx*uiii

losepli iiasci-

2218

(iiclxxxxiii

M)

Aegypto

tur lacobi
a.

110

(90)

loseph moritur a. 110

2308

ludaei in

[215]

2453 2493

iiccccuii

R,

iicccccliii

Aegypto Moyses
losue

40

iiccxciii

F^

26
40

Othoniel

2519 2559 2639 2679 2719 2722 2745 2767 2773 2780 2790 2798 2818 2858 2870 2890

d om.
luiiii]

H
uiiii

Aoth Deborra Gedeon Abimclech

Tola
lair

80
40

xxxuiii
Ixxuiii
xuiii

M,

Ixxxuiiii

B^

hM
B

40
3

iidccxui

23

22
6
7 10

lepte

Abessan
Achialon

iidccxx B, om.

Labdon
Samsoii

20
40
12

iidccxuiii
iidcluiii

M
BR

iidcccxuiiii

Heh
Samuhol
Saul

iidccclxxx

....

20

QVARTA
AETAS
David Salomo
a.

473
40

40
17

Roboam Abiam
Asa
losaphat
loi-am

3 41

2930 2970 2987 2990

3031

uii

om.

BR

Ixxxuiii

iiil

ii

25
8
1

3056

iiilxxiiii

Azarias
Athalia
loas

40
29

Amasias
Azarias (Ozias")

52
16

loatham

Achaz
Ezechias

16

29

3064 3065 3071 3111 3140 3192 3208 3224 3253

iulxxiiii

Ixu]

H H \a M
B

om.
cxi]

B
Ixxu

iiixcii
uiii]

H
HMO .... H, xxxiiii M

uii

xxiiii] xxii
liiii

BR
minorum. 42

BFHMOR

chronicorum maiorum

EHM chronicorum

330

BEDAE

Clironicorint

Chronicorum

aimus

Chronicoruvi maioruvi

maiomm
Manasses

viinornni

Chroniroruvi viinoruvi

epochae

mundi

ad nuvieros vario

lectio

epochae

ad numeros

riaria.

tectio

55
2 31
11

uiil]

uiiii Tl

Amon
losias

xl

xxj5/?

loacim
Sedecias

11

QVINTA AETAS a. 589

(immo 588)
Ezechiel

Evilmerodach
Cyras

Cambyses Magi
Darius

Xerxes Artabanus
Ai'taxerxes

Darius Nothus

332

BEDAE
Chronicorum. Chronicoriwi

annus

Chronicorum maiorum

minorum
epochae

Chronicorum

minoruiii.
lectio

tnaionmi epochae

mundi

ad iiumeros varia

lectio

ad numeros varia

Macrinus
Aurelius Antoninus

Alexander

13
3

Maximinus
Gordianus
Philippus

6
7

Decius
Gallus

1.3

2.4
15

Yalerianus et

G allienus
Claudius
I.

Aurelianus
Tacitus

5.6

6
6. 4

Probus
Carus
Diocletianus et

20

Maximianus
(Galerius)

Constantinus
Constantius
lulianus

30.

10

24. 5. 13

2.8

lovianus

11

Valentinianus et

Valens
Valens, Gratianus, Valentinianus II
4

GratianuSjValen
tinianus II

Theodosius

CHRONICA

333

Clironicorum

Chronicortim
uniiiis

maiorum epochae

mundi

Chromcorum maiorum ad numeros varia lectio

minorum
epochae

Clironicorum minorum ad numeros varia lectio

Leo

17

Zeno
Anastasius
lustinus I

17

28

lustiniiuuis I

38
11

lustinus 11

Tiberius 11

Mauricius

21
8

Focas
Heraclius

26
2
f.

Heraclonas
Constantinus
Heraclii

28

Constantinus
Constantini

f.

Constantinus

17

Pogonatus
lustinianus II

10

Leo

II

ADDITAMENTVM

I.

INTERPOLATIONES COD. PARISINI NVPER EMPT. MDCXV.

Prima aetas Adam per iufinita saecula saeculorum. mundi comprehensis etiam septima et octava formatiis potissimum ad JBedam ipsum, ad quem etiam spectat capitis numerus praescriptus. unte . 488: Mortuo Theodosio apud Constantinopolim Martianus a militibus et ab exerante
c.

10

Adam: LXVIII.

conspecfus est sex aetatum

citu

instigante

etiam Pulcheriam sororem sublimatur in regno et ipsa Pulcheria

regina efficitur
garianis
l.

eamque Valentinianus Augustus

in

coniugium assumpsit.

ex Frede-

l.

c.

2(3) r. r>2 p. 73, 9 11 Krusch. post ann. VII Calcedonensis synodus agitur.
:

cx Jsidori chronicis epitomatis

c.

245

scquitur:

Anno IP

Martiani .... Attila rex moritur.

cx Fredegarianis 2
patricius

(3),

53 p. 75,
salus

36.
post
c.

492 defertur: [Anno

III Martiani]
[a

Aetius [dux
propria]

et]

m. 0.
inclusa

r.

p.

fraudolenter a Valentiniano

manu

occiditur.

uncis

non sunt
10.

Bedae.
post
c.

493: Quarto anno Martiani .... occiditur.

ex Fredegarianis

1.

c.

p. 75, 9.

sequitur: In ipso anno Avitus .... Augustus apeUatur

tus concordes
iniit

.... utuntur.

Romanorum. Martianus et Aviimp. Theodericus rex Gothorum amicitias cum Avito

ex Fredegarianis

atque ex consensu Aviti curam belli contra Suevos caepit.

2
post
c.

(3),

54 p. 75, 13. 14. 2023.

494 Leo ann. XVII: ahbi X^T^.

Aegyptus
c.

et

Alexandria errore Dioscori languens.

diriguntur.

heresis acefalorum oritur.

ex Isidoro

240. 247. 249.

legati a Maioriano

sequitur:

In Italia Maiorianus A. apellatur.

(3),

ex

Fredegarianis 2
sequitur:

55 p. 76,
.

9.
.
.

10. 22. 23.

Eo tempore 2998, 1.
c.
c.

Brittones

expulsi sunt.

ex Fredegarianis

l.

(4)

c.

12 p. 97,

ad
post

c.

505 post Anastasius ann. XXVIII: aUbi XXVII. ex Isidoro c. 250. 509 ad histinum I: Acephalorum heresis abdicatur. ex Isidoro c. 253. 515 lustinianus
.
.

post
post

ann.

XXXVIII

alibi

XXXVIIII.

ex Isidoro

c.

254.

521 ad lustinum II: Armeni fidem Christi suscipiunt. ex Isidoro c. 257. ad eundem jtro Bedanis c. 522 Totilam .... qui deinde: In ItaUa post Athalarico Theucontra quem datus regnum ambivit. quo defuncto Totila successit in regnum.
c.

lustinianus

misit

Nartiscn

eunuchum

et

Belsuai-ium, a quibus Thotihi interficitur

regnumquc Gothorum in Italia destructum cst. ex Fredegarianis l. 3 (4), 43 p. 106, 2. 68, uhi tamen non nom.inatur Athalaricus. ud ctmdem pro Bedunis c. 523 et scripsit .... Italiam: nec multum post .... introduxit. ex Fredegarianis l. 3 (4), 65 p. 110, 2227.

ADDITAMENTA AD CHRONICA BEDANA.

jiosf
r.

335
cj;

')27
2).

ad Tibarium II: (]m dcluncto

111,
4-

Cli[)

clegerunt.

Fredegarianis

l.

(4),

67
post
c.
l.

4,

post

c.

4,

post
firo

c.

ad Mauricium: et omnes libros concremare iussit. ex Fredegurianis 8 p. 125, 2426. 537 ad Phocam: Focas qui tyrannico ... in mare proiecerunt. ex Fredeyarianis 63 p. 151, 24152, 5. 538 Heraclius ann. XXVI: alibi XXVII. ex Isidoro c. 264 (cf. v. l.J.
o2'J
. . .

loco

c.

540, 6 inter ea

7 Persis

Heraclius
5.

cum

e.sset
1.

patricius

multis

thesauris.

ex Fredeyariauis p. 151, 24. 152,

28. 153,

ihidem post
p. 153,

c.

540: Ileraclius

irap.

contra imperium surgerit.

ex Fredeyarianis

4,

65

seqnitur:

411. Anno V Eraclii

. . .

et TIII

relegiosissimo
c.

principe

Gothorum
4,

Sesibuti in Spania

ludaei baptizantur.
post
c.

cx Isidoro

265. ex Fredegarianis
c.

541: Agareni

vitam
f.

finivit.

ad Constantinum
aere
7.
.

Coiisfanfini

post

552:

die

mens.

66 p. 153. 12154, 10. lul. omnia que erant

in

14

344, 4

numquam

aliquando fuerunt.

cx lihro pontificali in vita yitaliani p. 343,

Buehesne.

ad Constantinum Constantini superioris f. pro vcrbis c. 557 mox Alexandriam redeunt: sed et aero quod ibidera a Roma navigatum fuerat secum abstollentes Alexandina reversi sunt. cx lihro pontificali in oita Adcodati p. 346 Duch. ad eundcm post c. 560: ea vero hora expulse sunt. ex libro jmdifcali in vita Agathonis p. 354, 5 Duch. ad Philippicum post c. 581: Anno DCCXII raors Ahiriperti (hiriperti m. 1) regis Langobardoruni. an. DCCXIII mors Alfide et Alidulfi regis.
.
.

CHRONICA

III.

43

ADDITAMENTVM
p. 238.)

II.

mTERPOLATIONES COD. MONAC. CCXLVI A DIOCLETIANO AD ARCADIVM.

(cf.

Diocletianus.
Imperavit an.
Carausius

XX

Beda

c. 6'56'.

Qui Maximianum Herculiuni Caesarem

. . .

obtinuit

Beda

fecit

Eutrop.

9, 20.

c.

399.

Diocletianus periculo

sarem

fecit

Augustum, Constantium
9,

Caesares

elegit.

permotus propter eminentia bella ox Maximiano Hcrculio Caeet Maximianum (maxianum Mon.) Galerium repudiare conpulsi sunt Bcda c. 399. Constantius privignam
. .
.

400
Post

et

Eutrop.

22 (cxtrcma inde a Valcriam om. Leid.J.

.
.

Diocletianus adorare se

a privato abitu plus haberent

Hier. 2312.

annos

rccepta est
.

Beda

c.

401.

luxta Lingonas

caesa sunt

Hicr. 2317.

Paulatim ex
agere. In urbe

illo

tempore Diocletianus

persecutionem

udversus Christianos

incipiens

Roma

Gaius

XV

annis sacerdotio perfunctus Marcellinuni successorem ruhquit.

.

Anno XVIIII

imperii Diocletiani

Diocletianus in

mense Martio Oriente, Maximianus Hercuhus

Marcellinus,

consequi nou posse

Rufinus

8, 2.

in

Ocoidente vastant Christiannos

Beda c. 402. Ea tempestate in urbe Roma

martyrio consummatus

cum novcni

anuis administrasset sacerdotium,

est.

sedem

sacerdotii suscepit Eusebius, qui et ipsc quatuor

mensibus peractis sedem

reliquit MiUiade.

Anno secundo

persecutionis

Diocletiamis invito

una die Diocletianus Nicomediac, Maximiauus Mediolani

Maximiano Hercuho coegit et ambo purporam deposuerunt,

otio consonescerent

rem pubhcam substitutis, ipsi in privato 27 et Beda c. 403. 9, Beda c. 403. Attamen coepta semel non cessat
iunioribus in
. .
.

Eufrop.

Haec

persecutio

comprehendit

Beda

c.

405407.

Galerius.
Galerius Maximianus an.
Isidorus
c.

I,

alibi

II

illud IJier(iii//iims

ct

Beda

c.

408

implicite, hoc

327.

Galerius et Constantius Caesares primi

et

Romano

imperio in duas partes determinaverunt

Rufmus

8,

16: in duas naniquo procurationes

Romanuin regimm

fuerat divisum.

Galerius Maximianus Ilillyricum Asiam et Orientcm, Constantius Itaham Africam Spanias

GaUiam

obtcnuit.

sed Constantius vir tranquillissimus

tentus Galerio caetera cessit

Eutrop.

10, 1,

Gahiam et Spaniam conHisjMniam non emmtians diserte.

ADDITAMENTA AD CHRONICA BEDANA.

Constantius raulta clementia
.

337

et houori

Rufinus
. .

8, 16.

Anno

tertio

persecutionis,

XVI

vero imperii

obiit

Eboraci

Beda

Ueligiosus

pater

religisiorom

tilium

Constantinum

ex

concubina
8,

Eo anno Maximinus
.

imperatorem Gallearum reliquit heredem Rufinus percmtus est Eutrop. 10, 2.

.
.

c. 408 audus. Helena generatum

16; Hier. 2322.

Maximianus Gallerius instituens Licinium Augustum apucl Carnunto vitam nefariam prodidit Qui post longas liufmus 8, l^.
. .

Hier. 2324.

Constantintis

I.
rt

Intcr jn-aescripta quod inter OJ. 271, 1

regni spatium sumpta ex Hieronymo inseritur

XXVII

die mensis lulii quo pertineat nescio.

.

Masiliam occisus est Ab anno persecutionis quarto Maximianus Eutrop. Tunc res puplica sub quatuor principibus fuit Maximino Entrop. 10, 4. Maximinus Caesar in Oriente ... X k. luhas Beda c. 408 410. Apud Romam Melchiade episcopo defuncto Silvester suscepit sedem sacerdotii.
. .
.

10, 3.

Constantius

cum Maxentio Maximinus cum exercitum

Eutrop.
10, 4: liufinits

a Constantino victus intoriit

Eutrop. 10,

4.

parasset adversus Licinium, doloribus internorum viscerum

correptus ad ultimum tamen

'.),

morbo luminibus

prius amissis vivendi

finem

fecit

10.

Ijicinius,

qui in societate regni Constantino fuerat adscitus et sororem Constantini Con-

stantiae in

matrimonium acceperat, bellum Constantino

5. 6.

indixit,

victum interfecit deiectoque Licinio sohditatem Romani regni

tenuit

quem Constantinus cum fihis solus ob-

Eutrop. 10,

Igitur Constantinus

anno septimo imperii

sui

Maxentio apud pontem Mulvium demerso

in flumine atque negato

Jiier.

2328.

ingressus

Romam
. . .

a Silvestro papa baptizatus

efficitur

c.

Lih. pontif. 34, 2.

de persecutore Christianus

Beda

Hic

statuit

paganorum templa

claudi

414.
c. 42.5.

Beda
.

Interea Diocletianus Salone defunctus est

Hier. 2332.
.

Constantinus fecit Rome, ubi baptizatus est nuncupavit Beda c. 416 423. Idem in Tracia Byzantium civitatem mire magnitudinis ampliavit et gloriosae construxit, quam sui nominis Constantinopohm appellare iussit Fredefjariana 2, 42. Beda c. 424. sedem Romani impern et totius caput Orientis esse vohiit Fredegariana 2, 42. Crux dommi repperitur cathoApud Nicheam synodus propter Arrium congregatur auno et luhani vv. cc. Bedu c. 41o lica fides exponitur: Arrius palam reprehensus et convictus est

aiictus.

Sed

latent cause, cur vindicem gladium

in

Sarmatarum regione delevit Ornsius 7, 28, 29. Apud urbeni Romam post beatum Silvestrura, qui XXII an. sedcm apostohcam Marcus suscepit episcopatum, qui biennio exacto ruhuin rcliquit heredem.
Gothos
Constantinus imperator

interfecit

Orosius

7,

28, 26.

tenuit.

cum

in

Persas

traditam obiit

Orosius

7,

28, 31.

Constantius.
Constantius
.
. .

d.

XIII

Bedu

c.

426.

Persecutionera a paganis penitus abolita sed a suis Christianis ecclesia nova bella percutitur
7,29':^

Arriiis

Constantium

et

Constantinum
Ifirruiu/inus

in

sua

heresi

introduxit

Orosius

Ex hoc

loco

persecutus est

23.'i.'>.

43*

338
Constantinus

ADDITAMENTA

dum

Constanti

fratri

bello

insectatur,

incauta petulantia

Aquileia aput Alsam fluvium

mtis 235(i.

militibus intei-ficitur

non longe ab
'>;

(Jfosins 7, ;29,

Hiermiy-

Constans utriusque
10, 9.

germanos

et

Occidentem

satis industriae

gubernabat

Entropius

Vario eventu

hier. 3357. apud Francos pugnatur Hier. 2358. pacem cum eis fecit Beda c. 427. liberata est lacob Nisibenus stravit Hier. 2357. Sequitur terre motus porrexit Magnentius apud Agustiduno arripuit imperium Eutropius 10, 9. interficitur Constans haud longe laqueo vitam finivit Orosius In Illiricum Veteranionem
.
. .

Tandem

a Constantio
. .
.

Orosius

7,

29, 8.

7, 29,

13.

Gallus Caesar

sollicitis

in Constantio

patrueli

cum

suspectione haberetur, occiditur

Hier. 2370.

Silvanus in Galliam res novas moHtur:

Anthropomorfitarum heresis oritur

Donatus

insignis habetur

XXVIII

die extinctus est

Hier. 2370.

Isidorus chr. 339.

Isidorus chr. 340.

Eo tempore luhus cum

in loco

XV

annis administrasset sacerdotium, in pace quievit.

hic

Liberius

eius succedit.

exiho deportatur a Constantio

hic (Felix) martyrio

coronatur, cui successit

Elarius Pectaviensis
. .
.

Damasus

Lih. jjontif. 37. 38.

fide
trusi

PauHnus Rodanius a Constantio pro vera

rediit Beda c. 429 433. ItaUam Ilhi-icumque prevadit

sunt

Hier. 2370. 2371.

Maximinus
Constantius
7,

ad Gallias
. .
.

Constantius lulianus

Orosius

7,

29, 15. 16.

cum adversus Pevsas

7.

decertaret

pro tanie militum se dedit

Orosius

29,

0.

Constantius Particis proehis dimisit

Msibe obsessa capta mihtum

7,

LX XVII

prima
{sic

verha Particis proehis stmt Orosii

sessa,

29, 16, reliqua Frcdegariami 2, 42: Nisebes ob-

Niceabde

et

Amida

capta

sunt

mihtum quattuordecim
.

LX

miUa

deteriores, ah optimis abest quattuordecim).

Contra luUanura,

quem Caesarera apud GaUias reUquerat

civile
,

Mopsocrenis moritur

Rufimcs 10, 20.

Ut qui ecclesiam
excitatis

beUo delaceraverat ipse beUis civiUbus etiam per propinquos molestissime vitae diem terminavit.

Iiiliamis.
luUanus
.

an. II ni.
is

VIII
.

Beda
.

c.

434.

Regnum

potitus

primum

relaxari

Rufinus
27.

10, 27.

Hic ex clerico imperator et pagauus effectus est et

arte consurgit

adversus Ciiristianos tota nocendi

Isidorus 344; Bufinus

.
.

6,

Pagani apud Sebasten consecravit ecclesiam Igitur luUanus etiani ludaeos cumque gypsi
.
. .

Bcda

c.

436.

et calces

muUa modiorum miUa

omnino deerat,

con-

gregassent

hist. trip. 6, 43.

Cyriilus Ilierusolyniorum episcopus apertis fundamentis niliilque

(le

qui in

postera nova iacerent fundamenta,

. .
.

res erat iu expectatione

trip.

Rufinus 10, 37.

/.

vis

ventorum repente respirans

. .

fuerat diperserunt (sic)

10, 38.

hist.

c.

et ecce nocte

oppressere
terrerentur
.

.
.

Rufmus
.

cum vero nec hoc

luce vero orta
. .

disolvit

crucis salutaris apparuit

.
.
.

hist.

trip.

l.

c.

Rufinns 10, 38. 39.

sed et ludaeorum vestes

nigro colore signatae

liist.

trip.

I.

AD CHRONICA BEDANA.
ita

339

reliqueiunt Enfmus 10, 39. evidens appamit hist. trip. l. c. non timuit quod audiens lulianus Hierusolymis extrui iussit, in quo revertens a Partoruni Sed amphitlieatrum Orosms 7, 30, 5. bestiis obiecerit conto ictu interiit Orosius 7, 30, 6. sed dolo eiusdem transfugae
.

belio sanctos

lovianus.
lovianus mensibus
Iste
^''III,
. .

alibi an. I

Clmstianus
Orosius

fuit

tem.eritate
. . .

iUnd Bcda r. 437. Imc Isidorus emendare Ruflnns 11, 1.

c.

346.

lovianus Nisibi oppiduin

7,

per Galatiam ad Ililliricum tendens

Rufinus 11, 1:

31, 2. 3.
. . .

inmatura corrupit Bedu c. 438. 439. Sydonus (sic) Anthiociae Orosius 9, 31, 3. adgravatus obiit Nani cuni cubiculo
. . .

Valentinianus
Valentinianus tribunus
.
.

et

Valetis.

Valentinianus et Valens an. XIIII.

.

subrutae sunt
. .

et

Orosius

7,

32,

15.

Valentinianiis sibi occiduas

Orientales reliquit

Rtifuius 11, 2.

Valens ab Eodoxio episcopo rebaptizatus

Orosius
7,
. .

Arrianus effectus est occulte pro fratre

32,
.

6.

Anno

tertio

defluxit
.

- Orosius
.
.

7,

32, 8.

Valentinianus Saxones
Apolinaris
.
.

mira virtute oppressit

Orosius

7,

32, 10.

Beda c. 441. 442. Pectavis moritur Beda c. 445 447. Constantinopoli Burgundiones ut fratres cum nostris vivunt MG. 13, Valentiuianus anno XI imperii sui moritur. Beda c. 440.
.

versibus adornavit
. .
.

4.

Gratianus

sotium
.

fecit iraperii

Orosius

7,

Valens

liereticus

ignibus tradidit
.

Valens lege data

iussit interfici

Ruftnus 11, Beda 449.

c.

32, 15.
2.

Ex qua persecutione multa agmina monachorum Gens Hunorum fuderunt Bcda c. 4.50.
.
.

martyrio suut coronati.

Valens egressus de Anthiocia

subiecto igni consumptus est

Orosius

7,

32, 12

15.

G^ratiamis.
Gratianus
sibi
.
.

ad recuperandam rem publicam

occiduas partes reservavit.

7,

Orosius

7,

34, 1. 2.

ac

fratri

Alamannomm

XXX
.
.

caesa sunt

Orosius

33, 8.
7, 5. 6.

Itaque Theodosius

Orosius 34, Anno II regni sui Augustus appellatur Fredcgariana 2, 50. Constantinopoli obiit Fredegariana Anno ni Athanarico rege dederunt Orosius Gothi aspicientes virtutem 34, Priscillianus heresis agnoscitur Isidorus 354.
.

victor intravit

l.

c.

Orosius

7, 34, 6.

7,

7.

Martinus
signis

Tlioronis

episcopus vitae
2, 50.

meritis

et

patratis

miraculis

virtutum

habetur

iii-

Fredeyariann
.
. .

Arriani concordiam
id est

Theophilus paschalem compotum

scribit

Beda

e.

453456.

ab anno incarnationis Christi

fuit
.

CCCLXXX,
Bedu
c.

iuxta cyclum Victorii anno CCCLIII.

(juando

pascha

II

id.

Ap. luua XXI.

Maximus

Gratianum Augusto

457.

subito perterritum

Oros. 7, 34, 10.

per Andragatiuin ducem

hi.tt.

frip. 9, 23.

340

AnDITAMKNTA AD CHUONICA BEDANA.

dolis

Lugduno

circumventum
])roditione
.
.

Beda
vi

c.

457.

suonim magis

quam

hostium pereunt.
c. ^Titi.

fratrcmque cius

deseruit

IJeda

Theodosius
Theodosius
. . .

I.

Beda c. 459 461. oppremimt non periret Rtifinuft 11, Iti. Per ideni tempus cum apud Thessalonicam Damaso apud llomam XYIII annis episcopato functus Syricus sacerdotii successor ex. .
.

istit

cf.

Rufimis

11, 21.
in

Valentinianus itaque;

quem Theodosius

quem
gastis

frater suus Gratianus tenuerat,

.

Itaham restituerat, in Gallias adeptus imperio, dum rem pubhcam iuste ageret. dolo Arbo-

sua se

manu percuHt

victoriam divina fehtate (sic) confectam de solo deo

humihter sperante lohannes anachoreta

Oros.

(>,

:-','>.

claruit

Isidorus

l(i3.
.
.

Hieronimus sacre interpres historie Bethlehem toto mundo rlarus habetur qui librum Bedn c. 462; Isidorus .358. perducit

Arcadiu.s.
Arcadius
In urbe
.

produntur
post

Bedn

c.

463. 464.

Romae
. . .

Syricum sacerdotalem sedem suscepit Anastasius,

quo defuncto

succedit Innocentius.

Qui dedicauit

inpugnatur

Beda

c.

466. 467.

ADDITAMENTVM

III.

AVCTARIA QVAEDAM CHRONICORVM BEDANORVM MAIORVM.

1.

Cmtinuatio Comtantinopolitana

a.

DCCCXX

et

DCCCXLII.
edito
a.

Continuationem Constantinopolitauam quam edimus (prodiit quatenus eani habent

libri

Berolinenses in

catalogo

codicum Berolinensium Phillippsianorum

n.

1892

p.

307) exhibent codices numero quattuor hi;

1

Berohnensis PhilHppsianus

VM

1896,

de

quo

egimus

vol.

p.

3 seq.

praecedunt chronica minora Isidoriana

partis

(vol. 2 p.

418) iisque subiuncta epitoma

c.

Anastasiiis Persa
tinuatio

extremae chronicorum maiorum Bedanorum (supra p. 531) incipiens momiclms, finiens c. 592: triennio eivitatem ohsident.
scripta est

539: con-

manu

diversa, sed

non multuni posteriore.

1831 (supra
p.

Berolinensis Phillippsianus n. 128

231).

praecedunt chronica
praecedunt item
inserta.

Bedana maiora;
3

continuatio item scripta est

manu

alia,

sed aequali.

=
=

Bcrolinensis Phillippsianusn. 130

1832 (supra
descripta
est

p. 231).

chronica Bedana

maiora.
in

continuatio

ex codice qui praecedit,

259.

nam additamenta
1

hoc inter versus adiecta hic rcpcriuntur textui

n.

Yaticanus Palatinus

927, de quo egimus vol.

p.

praecedunt chronica

Bedana maiora epitomata (supra p. 236) inscripta de sex liuius secidi aetatihus, incipientia c. 2 jwima est eirjo huius mundi aetas, finientia c. 593 eondidit.
Recensio, qiiam
spatio regni
eius facta
I

exhibet

codex primus,
cst

finit

in

coronatione

Michaelis I

a.

1 1

Oct. 2

non expleto; adscriptum

820.

a.

Recensio

altera

nomen successoris Leonis V Armenii caedesque codicum 2 et 3 aetate suppar est; spatia rcgni
postea
expleta,
accedit coronatio

Michaelis
a.

et 26.

Leonis

V
a.

adsunt,

sed

Michaelis 11

820 Dec.

Recensio

tertia Michaelis II

annos habet pei-venitque ad mortem sucIII.

cessoris eius
cst eo

Theophili

842

relicto

filio

Michaele

memorabilis commentariolus
pro-

nomine, quod
sit

licet

scriptus in Occidente

res Constantiuopolitanas tradit.

fcctus

necesse est ex monasterio aliquo Veronensi, nam, ut supra exposuimus, codices

n.

duos Berolinensem

1831

ct

demque non sine specie viri cum pracsertim certuni sit corpora historica duo simillima tam id. cuius pars est cod. probabile est et 1896, quam archetypum codicis Palatini originem habere communem. duo corpora ea et librum Berol. 1831 ab eodem librario exarata esse ita, ut in tribus
libris

927 constat origine esse Veronenses indidocti coniecerunt oriundum esse tertium Berolinensem 1896,

Palatinum

n.

ad chronica niaiora Ht^dana sive intcgra sive breviata post intervallum continua-

tionem lianc adiceret.

342
Constantimis
filius

ADDITAMENTA
Leonis annis

XXXIIII men.

II

dies

XX.

Hic igonas prostrare

et calcare fecit.

Leo
Irini

filius

eiiis

annis 1111 men.

et

dies XIIII.
filius

uxor Leonis
filius

Constantinus

eius et Leonis an. X.

Constantinus
Irini

Irini

[eiecta matre] solus an. VII.

filio]

item sola [cecato

ann.

men.

II.

Hic

fecit

Nikvforus an.
cod. 1:

synodum episcoporum et igonas VIII men. VII dies XXVII.

codd. 2. 3:

elcvari et vencrari iussit.

cod. 4:

Hic a Vulgaribus
Staurakius
ses II.
filius

interficitur.

eius

men-

Staurakyos
ses II.

filius

eius

men-

Stauracius
ses IIII.

filius

oius

men-

Hic factus monachus parvo vivens tempore mortuus

est.

Michahel gener nichifori ann

Michahel
(nikifoi-i

gener Nikyfori
2)

Michael gener Nichifori annos

(ein.

anno

uno

II

mensem unum

hic coronatus est

incarn
latinos

domini

anno ab secundum

menses VIIII dies (anno .... X scr.

litiiru

X
in

mense uno).

cod. 2).

DCCCXI

mense

Octobrio secundo die eius-

dem mensis
dus (de quu

feriaV, secunv.

Hic coronatus est anno ab iucarnatione domini secuudum Latinos DCCCXI mense Octub secundo die eiusdem
mensis.

adscr.

ii)

concurrens (inclpit
altera).

manus
Leo annos VII menses VII
dies

Leo ann

hic

anno domini-

Leo natione Armenus regnavit aiTh.VIII et mensi-

cae incarnationis indic

XV

XV

(versus praeter

VII kl laii, in qua die martyrium beati Stephani

jtomartyris
celebratur,

Utteram

primam

scr.

in

bus VI.

hic indictione
k. lan., in

litura cod. 2).

XV
die

VII

qua

Iste a suis Coustantinopoli occisus est.

martyrium

beati

matutino

tempore
in

con-

Stephani protomartyris
celebratur
,

stantinopolim

oratorio

matutino

palatii iuxta altare a suis

interficitur.

tempore
iuxta

Constantino-

polim in oratorio Palatii

altare

(a

suis

stipra .) interficitur.

Michahel

coronatus

est

Michael regnavit ann. VIII

et

XXVI

(xxiii corr. cod. 3)

mens. VIIII.
filius.

die mensis

Decembri

feria

Theophilus Michalielis
Ilic

IIII indictione XIIIl.

anno secundo, postpater

est

quam
regno
electus
1 leonis filius
1.

eius

in

elevatus,

a
3,

populo
yriui filius

per
1.

4
v. 2,

2 calcari iussit
in texlu 3, qui
1.

1.

4 yriui

1.

3.

filius

yriui

eiecta matre]

aupra

cviui
t

matre iraperauit au x expulsa matre

sola addito supra
i\
/.

1.

solus] solus

imperauit
et pulso a

6 yriui

1. 3.

item um.

cecato

filio 2,

sola
e.

filio

cecato

3,

cecato

reguo
facta

filio

constautiuo sola reguauit

4
1.

1.

7 lucj ista
1.

fecit iussit]

s.

et]

facto episcoporum
1.

synodo

/,

epoporum synodo

eleuari igonas (ycouas 4)

iustituit

uiliy-

forus] 2, nikyycupos 3, Micliiforus

xxuii] xxuiii 4

AD CHRONICA BEDANA.

343
voluntatcm patris coronatus
est
et

regnavit

cum

patre annos

VI

et

menses VIIII.

post

mortem vero
ann XIII
et

patris reg

III.

Hic etiam dum adviveret legatos suos ad imperatorem Lotharium mittens

eius
filiam

suam

filio

Ludovico regi dare

sed

promisit.

dum

ista

geruntur,
philus

idem Tlieocomuni morte

defunctus est

XI

kl.

Feb.

anno
domini

ab

incarnatione

DCCCXLII.
Theophili viII.

Michahcl

filius

vcnte patre reg. ami

2.

ex margine codicis Ambrosiani

M 12

sup. saec.

IX

(supra p. 235).

ad

c.

585:
[A]b
isto

Gregorio [ojrdinatus cpiscopus sanctus Bonifacius martyr de [FJulda.

huius

2}ost c.

593 in margine:
Carlus

Severus ann. XVII.

ct

maior

domus
est.

obiit.

namquc anno XI Beda presbyter dormivit. nec non usquc huc regnum Romanorum mansit ac stetit.

Pippinus regnavit ann.

Rome
electus

tousoratus
est

XXVI. cuius quarto anno regni eius Carlus frater eius nono vero anno idem Pippinus secundum morem Francorum

ad regem et unctus per

manum

scopi

et

in civitatc Suessionis elevatus in

sanctac memoriae Bonifacii archiepiregnum permittente atque consentiente

et

Zacharia papa

Romanae

ecclesiae et Hildericus regno eiectus

clericus cffectus.

CHRONICA

III.

**

ADDITAMENTVM
CONTIISVATIO CHRONICORVM
Chronica brevia finientia
et
in

IV.

BEDANORVM
sinuil,

MINORVM CAROLINGICA PRIMA.

Karolo niagno
et

Karlomanno regnantibus
H334 saec.

quae
script.

reperiuntur subiuncta gestis Francorum in codicibus Vaticano reginae n. 549 saec. XII

Caroloruhensi
p. 223),

saec.

XII

et

Vindobonensi

n.

XV

(cf.

Krusch

Merov. 2
hi

edita

MG.

SS. 13, 724 sub titulo chronicon breve Alamannicum, codices

chronicorum Bedae minorum

Vaticanus Palatinus 973 saec. IX/X.

Vindobonensis 557 saec. XII.

Sangallensis 250 saec. IX. Sangallensis 251 saec. IX, nobis H.

Sangallensis 570 saec. IX.

Parisinus 4860 saec. X, nobis 31.
Einsidlensis 167 saec. IX, nobis E.
ita

substitiuint

Bcdanis extremis, ut haec desinant

(ita

c.

567

in lustiniano II. in

continuantur

autem

in Pahitino et

Vindobonensi ad obitum Karoli magni,

edita

Sangallensibus tribus ad

Ludovici Pii annum soxtum

sunt sub

eodeni

titulo

MG.

SS.

13, 260),

in

Parisino 4860 et pauUo ahter in Einsidlensi ulterius, ut infra eduntur.

formas addita-

menti tres subiecimus adiecta item antiquissima,

hi

etsi

Annos adscriptos ad codices Bedanos continuantur finiunt Bedani Sangallensis

;

-E'//il/

supra dedimus

haec ad Bedana non pertinet. 333, quibus p. 328

in

a.

4632, Parisini

in

a.

4642, Einsid-

lensis in a. 4639.

ADDITAMENTA AD CHRONICA BEDANA.

345
Einsidlentia 167:

I
l'il.

Vatic
LIUU
1

rey.

349

cr.l.

Palatinun 973, Sangalleiiniii 201,

vet.:

Pariainus 4860:

sonliir

amiis XXVll.

nilDCLVIHl
ilux

Pipginus senior

HHDCLXVIHI

Pippinus scnior

IIHDCLXVI

Pippinus

seiiior

aiiii.

annis XXVII.

annis XXVII.

XXV H.
Huius XXII aim Cotafredus

Hnins

XX

aiiiio
e.t.

liotaiViil

Huius XXII anno Cotatredus

ilux

iiiiirliius

mortuus

est.

Huius XXII anno Cotafredus dux deficiens mortuus est.

dux inortuus

est.

Kailiis

.iiiiiis

XXVII,

IIHDCLXXXVr
obiit

Karlus (karolus

HHDCXCVI

Karlus annis

XXVH.
prcs-

HHDCXCHI

Karlus ann. XXVII.

Hiiiiis aniio

XVII

Hcila

prcsbitei-

Anglorum.
aiinis

Pal.) annis XXVII. Huius anno XVII (xii 570) Bet.i (beda 251 ante corr.) prb Anglorum obiit.

Huius auiio XXII" Beta

byter

lluius anii.

XVII Beda prb Anobiit.

Anglorum
et

obiit.

glorum

ripiiiiis

ct

Karlomannus

HliDCXCVI
25-2*)

Pippinus (pipinus
et

IIHDCCVI Pippinus
nus

Karloman-

HHDCCIH

Pippinus

et

Karloman-

siiiiiil.

Karlomannus annis
riui

frater simul annis X.

nus ann. XI.

X
I'ipiiiiis
c(iii

siinul.

siipra ro.\

.iniiis

XVII.

IHIDCCXIH

Pippinus

supra

HHDCCXXIH
solus,

Pippinus qui supra

HHDCCXX
rex

Pippinus qui supra

anii.

rex annis

XVH.
Bonefatius martyr

postquam

iu

regein

XVII.
niar-

consecratus est, ann.

XVH.
Huius ann. IH Bonefacius
tyr eftectus est
et

Huius an.
ot

II

Bonefacius niartir

Huius an.
et

Huius

anii. 11

Bouefacius inar-

eftcctus est

eftectus est
et lUiriis.

tyr eftectus est

et"

liybernus graudis

XIII liibernus grandis et

durus.

Xlllo
durus.

bibernus

grandis

et

XIII hibernus grandis

durus.

et

Karlus

ct

Karloinannus

siiinil.

ilHDCCXVH

Karlus

et

Carloman-

HHDCCXXVH
mannus

Karlus
fratres

et et

Karloreges

IIHDCCXXIH
uabant.

Karlus et Karloiiii

nus simul au.

IIII.

mannus annos simul

reg-

simul aunis

1111"^.

HHDCCLXH
annis

Karlus qui supra

HHDCCLXX
qui

Karlus qui supra rex

XLV.
anno ad iinperatorem

solus ann.

qui

XXX
a

XLIH. XHI" anno regni

sui

ad

papa

Leone consecratus
hic
finit

imperatorem a papa Leone

consecratus est

(consecra* 251;
Pal.).

LXXXVHH
annis

irTlDCCLXVHI Hludovigus
VI
(ui

IThDCCXCIH Hludwigus
Huius aun.
III

rex

et

HHDCCXCIIH
XXVI.

Ludouuicus annos

eramm

251).

imperator aunis XXVII.

Bernbartus rex

Italiae occiditur.

imDCCCXXVIlH
filius

Ludouuicus

Hludouuici annos

XXXVI.

HHDCCCXL
Einsidlensis 167
filius

Karolus Hludouuici

aunos undecim.

a diluvio usque ad
fiunt simul anni

Ab Adam usque ad diluuium Abraham

sunt anni

IDCLVl.

A
Ab Ab

Cyro usque ad nativitatem domini sunt anni

DLXXXVHIl.

sunt anni CCXCII.

fiunt simul anni

initio

aetatum IHDCCCCLII.

duarum aetatum IDCCCCXLVIH.

ab Abrabam usquc ad David sunt auni

fiunt aniii siinul triuin aetatiim

David usque ad Cyrum sunt

iiii

DCCCCXLH. HDCCCXC. anni CCCCLXXIH.

fiunt siinul anni

initio

mundi usque ad Karolum suut aniii IIIIDCCXX. ab initio mundi usque in praesens IIIIDCCLXVH.
niundi usque ad obifum Karoli iunioris suiit anni

HHDCCCXLff-lll-

fiunt simul aiini

aetatum HICCCLXIH.

Anno

incarnationis doniini

DCCLIII Pippinus

pater Karoli imperatoris apud Suessionis civitatem ex praefecto

palatii rex constitutus est qui

XVI
VI

abhinc auno iuterfecto VVaiphario duce Aquitanuruin

et

VIH

idus Octob

die

apud Parisius

obiit relictis superstitibus liberis

regui

Iieredibus Karolo et

Karlomauno.

qui con-

festim post eius obitum, lioc est

ciuitate

idus Octob,

ambo

reges a Francis constituti sunt, Karolus in Nobio

magno, Karlomannus autem iu Decemb. Karlomannus moritur sicque

ciuitate Suaesiouis sede patris sui.

quarto post baec anno

rex

II

iiou.

Karolus

cum consensu omnium Franchorum

autem

constituitur.

cxactis deinde

XXX

annis imperiali beuedictioue sublimatur et XIIII post haec anuo

.letatis

id.

hora

diei tertia,
est.

anno

suae LXXII"!,
aiiiio

regiii

XLVH,
filius
iii

imperii vero XIIH'" ad

Feb sabbato Aquas Graiii

regni
sui

defunctus

eodem
iii

auteni

Hluduuuicus Karoli
in

suscepit imperiuin, qni

XXVI

anno

XV

k. lul.

iiisula

Hreui iuxta Palatium

Iggelinham

senectute bona die domiuica: post queiu

Hludouuici

filius et

cquivocus eius suscepit regnum, qui

regnauit aunos

XXXVI,
iii

dccessit

anno incarct

natiunis duraini nostri lesu Christi

DCCCLXXVH V

kl. Sept.

sepultus est autem

monasterio Loresham.
iii

hunc Karolus suscepit regnum, qui plenos XI suscepit annos post obitum patris sui regnavit XH'"" de hac luce decossit, anuo incariiatioiiis domini iiostri lesu Christi DCCCLXXXVHI.
post

44*

ADDITAMENTVM

V.

GENERATIONVM REGNORVMQVE LATERCVLVS BEDANVS

CVM CONTINVATIONE CAROLINGICA ALTERA.

LIBRI ADHIBITI:
= = M= JV = S =

C
Bruxellensis n. 5413

5422

(minnra pi-aetermissa sunt).

Casinas

n.

saec. IX.

Parisinus n. 4860 saec. X.

Monacensis
Sangallensis

n.

210 878
n.

saec.

IX/X

(niincir^

|iraoterinissa .snnt).

n.

saec. IX.
saec.

V
Qui sequitur
clironici

Vindobonensis

408

XI

(miiiora praeterinissa snut).

laterculus

generationum

regnovumque
n.

iiodie

notus

sub

vocabulo

de sex aetatibus excerptum esse ex chronicis Bedanis maioribus

est inter

intellegitur

ex codice qui

optimos Bruxellensi

54135422, quoniani

ibi

cum praecedat

similis laterculus compilatus, ut ipse

ait, secimdiim Eusrhiuin. huic quod praescribitur

sccimdum Hchrairam vcrifatem, ut alii dictmi, Bedam indigitat. id ipsum confirmant et alia indicia et annorum mundi numeratio. scilicet annum, a quo sexta aetas indeinde Concipit, nativitatis Christi tam Beda quam laterculus c. 102 numernnt 3952. stantini Pogonati extremus cuni Bedae sit 4(139, in imperatoril)us singulis laterculus
a

Beda

recedit in his:

Bcda:
Vespasianus
Traianus
10 (9) 19 (14) 17 (IS) 5

latcrculus:

9
14 18
15

5
1

Severus
Aurelianus

+
~|

'

Probus

et

Tacitus

...
Galerio

2
11
1
1

Constantinus

cum

32
7

21
C)

Marcianus
Anastasius
lustinus I

-|-

28
8

'

27 9

+1
1

lustinianus I
lustinus II

38
13
7

39
11

Tiberius

Mauricius
Ileraclius

21

20 30
27

-f-

2 3
1

cum Heraclona
f.

28

2
1

Coustantinus

Constantini 28

ADDITAMENTA AD CHRONICA^BEPANA.

347

Communes
variont,
terre.
in

igitur

cum habeat

errores complures

a lustiniano II transeuntibus ad Pippinum, post Severuin

cum Bedanis libris deterioribus, scilicet cum lii magnopere in numeris

illo

nou mirum est ab ea indo aetate univorsum ubi oomputanms, adiectis

inde
annis 28

laterculi
in

ad iaterculum

numoros passim a Ijodanis difBedanuni annis (i,

ille 4639 reducatur ad 4017, ad eum numcrum numerat a Constantini Pogonati morto ad Caroli magni annum trigesimum nonum in quo finiunt libri tres Bruxellensis modo nominatus et Casinas et Casanatensis vel ad annum quadragesimum secundum, in quo finiunt libri

detractis

cum numerus
,

additis annis, quos laterculus

pleriquo, qui fiunt

126 vel

129,

annus

is

Caroli

efficitur

mundi 4743
iu spatiis

vel 4746, a quo

quem
positis

laterculi

ponunt 4759 vel 4761

itaque

ita recedit, ut ditfereutiae

regnorum

inter-

rem

facile explicent.

dubium non

est laterculum

cerptum esse ex chronicis minoribus Bedanis formae

repraesentant.

eius,

eum de quo agimus exquam codices nostri EII3I

fere

Latcrculus
parte

cum

sit

utilitatis

admodum

exiguae eaque sola

et

contineatur

in

extrema, praeter

expressos rcliqui
iis

Sangallensem n. 878 infra numero multi breviter receusentur, extrema autem, quatenus nobis de
saec.
a.

duos

codices

Parisinum 4860

constabat, infra referuntur.

Bambergensis
chronice.

E
83

III 18

XI
(cf.

(vol.

p.

622)
a.

f.

114117.

inscriptum:

adhreviatio

pervenit ad
saec.

Caroli

magni

XLII (Waitz MG.

inscriptio

SS.

13, 224).

Bernensis
raagni

n.
a.

f.

77

MG.

13, 724).

nulla.

pervenit ad Caroli

XLII.

extrema
n.

descripsi.

Berolinensis Phillippsianus
cronicae.

130=

1832 saec. IX/X

a.

f.

78 80.

inscriptum

adhreviutio

pervenit ad Caroli magni

XLII
Isidori

(Verzeiehniss der

Mecrman- Hand-

schriften p. 292).

Bruxellensis

n.

5413
f.

5422

saec. IX.
laterculi

sequuutur
inscriptus
:

144

148

maiora (vol. 2 p. 401) duo, alter excerptus ex chronicis Hieronymianis

chronica
initio

post

mundi secundtim Eusehiimi et ceteros usijue EtisMus Caesariensis dicit. s^mt anni ab Adam usque ad diluvium II et CCXLII, a diluvio usque ad Ai>raham, finiens ita a nativitate Christi usqice ad imicsens tempus computuntur anni DCCCYIIII, alter is quem edimus inscriptus: in dei nomine scries annorum ah initio mundi secundum Ilchraieam veritaton ut <dii dicunf. pervonit ad Cai-oli magni a. XXXIX. contulit
in praesentem annum, incipiens
ita:
:

numerns annorum ah

librum a

me

rogatus Franc. Cumont.

Casinas

n.

3 saec.
a.

IX

p.

109

112
189.

inscriptus

de aetes (sic) mnndi.

I

pervenit ad Caroli c

magni
Dijon
n.

XXXVIIII.
f.

descril)itur liber in bibl. Casinonsis vol.

(1873) p. 85, editus

est laterculus in fiorilegio adiuncto p.

65

seq.,

ad quam editionem eum adhibui.

pervenit ad Caroli magni a. XL. extrema edita sunt apud Pertz Archiv 7, 272. 447. Koblenz aliquando apud Goerresium n. 16 saec. IX/X, antea Treviris in sancti Maximini. inscriptum: idjbreviatio ehro)iieae. pervenit ad Caroli magni a. XLII. extrema edita sunt apud Pertz Archiv 11, 291.
188.

269 saec. XII

inscriptum: cronicac adbreviatio.

Montpellier

n.

306 saec. IX.

iuscribitur

abreviatio

ehronicac j^er
descripta

VI

aetates.

pervenit

ad

a.

831

(vide infra p. 353).

7,

extrema mihi

sunt

ab amico editaquo
pervenit

apud Pertzium Arehiv

Monacensis
n.

272.
f.

210 saec. IX'X

a.

7.
363

inscribitur
p.

adhreviatio

ehronicae.

ad

A"

CaroU magni
bus mundi.

XLII, adscripto anno

Chr. 818.

contuli et potiora adnotavi.

Parisinus n. 4860 saec.

(vol.

p.

c. 8).

inscribitur idetn series hrevis de sex aetatiPii a.

pei'venit

ad obitum Ludovici

S40

{ride p. 353).

huius

libri

de-

seripti miiii a

Girardo exhibui variam lcctionem integram.

7,

extrema edita sunt apud

Pertzium Archiv

272.

348
Parisinus
n.

ADDITAMENTA AD CHRONICA BEDANA.

4883

saec. XI.

compilatio,

de qua agitur
a.

breviationem hanc perductam ad Caroli magni

tinuata ad a. 877 (infra p. 353).
et

MG. SS. 13, 725, finit in adXLII addita computatione con7,

extrema odita sunt apud Pertzium Archir

272

MG.
XLII.

SS.

13,

261. 725.
inscribitur: ahbreviatio iJirouicar.
11,

Parisinus n. 5009 saec. XIII.

a.

pervenit ad Caroli magni

extrema edita sunt Arcltiv

2SS.

Parisinus n. 5239 saec. XI.

a.

inscribitur: adbreviatio cronicac.

pervenit ad Caroli magni

XLII. inscribitur: ahhreviatio chronicae. Parisinus n. 5543 saec. XI f. 91. eadem ad a. 1100. extrema edita sunt Archiv 11, 286.
Parisinus n. 7297 saec. XI.
Parisinus n. 7361 saec. XII.
Parisinus n.

continuatur

manu

convenit plane

cum

Parisino 5239.
a.

inscriptio nuUa.
p.

pervenit ad Caroli magni

pervenit ad
a.

XLII.
p. 354).

12117 (vide vol. 2

404)
2,

f.

105

108.

871 (vide infra

extrema prodierunt MG.

Parisinus n. 18416

SS.

256.

Caelestinorum
a.

n.

23 saec. XII.

inscribitur:

abhreviatio

chronicae.

pervenit ad Caroli magni

Parisinus nouv.
acq. lat. n.

ex codice qui sequitur,

rois

XLII. extrema edita sunt Archiv II, 287. 450 Libriauorum n. 44 saec. XII. videtur descriptus esse Delisle inanuscrits Libri et Barcerte inscriptio eadem est.
1615 Librianorum
n.

1888

p. 81.

Parisinus nour.
saec. IX.
a.

acq.

lai.

n.

90 (vide
sit.

supra

p.

237)

f.

171.

172

incipit: adbreviatio

chronicae ubi mittenda

pervenit ad Caroli magni

XLII.
k.

Petropolitanus

Q.

v.

Old. I 28 saec.

XI

tin.

f.

108
a.

110.
XLII.
a.
1

inscribitur:

adbreviatio in
descripsit

chronica Bedar.

pervenit

ad Caroli magni

extrema

nobis

W.

Arndt.
n. 775.

Vaticanus reginae

pervenit ad Caroli magni

XLII (MG.

SS.

13, 224).

Romanus
Romanus
tur:

Casanatensis B. IV. 18 saec.

pervenit ad Caroli magni

IX
a.

(vide vol.

p. 751).

inscribitur:

de aetatibus
12, 404.

mundi.

XXXIX.
XI

postrema prodierunt Archiv

(vide vol.
a.
1

bibl. Victorii

Emanuelis

n.

1267 saec.

p. 357)

f.

280.

inscribi-

adbreviatio chronicae.

pervenit ad Caroli magni

XLII.
pervenit

descriptam habui

aetatem sextam.
Sangallensis
a.

n.

397 saec. 732 saec.

IX IX

p.

141

144.

inscriptio

nulla.

ad Caroli magni

XLII.
n.

Sangallensis
a.
,S'

p.

142154.

inscriptio

nulla.

pervenit ad Caroli magni

XLIII.

Sangallensis

inscribitur: adbreviatio ehronicac. pervenit 283. n. 87S saec. XI p. 278 ad Caroli magni a. XLII. descripsi totum et ad eum codicem potissimum libel-

lum
a.
I'

infra exhibui.
n.

Sangallensis

899 saec.

p.

6875.

inscriptio

nulla.

pervenit

ad Caroli magni

XLU.

Vindobonensis antea Admontensis n. 40S (hist. prof. 332; cf. MG. SS. 2 p. 587) saec. XIXII, sed folia quibus laterculus continetur 137. 138 ex alio libro avulsa paullo
antiquiora videntur esse.
in

inscribitur: adhreoiatio ehronicac tdji miftcudu sii. ut est

Parisino nouv. acq.

n.

1615.

pervenit
I

libellum Kollar anal. Vindobonensia

(1761)

ad Caroli magni a. 42. edidit integrum p. 602, unde extrema repetita sunt
86 pars Isidori chronica maiora (v. vol. 2 \r.\rs liuiusce laterculi ab Ileraclio ad

MG.
p.

SS.

2,

256.

adnotavi potiora.
n.

Guelferbytanus Helmstadiensis
404) legitur scripta a

579 saec.

IX

f.

manu

alia extrenia
p. 354).

obitum Caroli magni (vide infra

1.

Adbreviatio chronicac
aetcs [sivj

(sic

SNV,

iteni

series brovis de sex actatibus

mundi

31,

de

mundi

C, om. B).

2.

3.
4.

{sic N, a. pr. incipit annorum, genuit Seth. Seth autcm habens annos CV gcnuit Enos viventc

Aetas prima

M,

oni.

BSV).
et

Adam cum
e.

esset

CXXX

Adam
.
. .

habente annos (genuit

qtiae se-

u.

a.

et h.

annos om.
aiinos

')

CCXXXV
genuit

(uiuente

ccxxxu similidquc

qimntur
5.

oni. 31).

Enos

quippe

habens
(c.
->

XC

Cainan vivente

Adam

et

habente annos
et

CCCXXV
6.

om. S").

Cainan vero habens annos

LXX

genuit Malalehel vivente

Adam
et

habente ann.
annos

CCCXCV.
7.

Malalehel

habens

annos

LXV

genuit

lareth

vivente

Adam

habente

CCCCLX.
8.

lareth autem habens

annos

CLXII

genuit

Enoch vivente Adam

et

habente annos habente annos

et

Dcxxn.
0.

Enoch vero habens annos

LXV

genuit Mathusalam viventc

Adam
vivente

et

DCLXXXVII.
10.

et

Mathusalam habens annos

annos

CLXXXVII
N,

genuit

Lamech
F').

Adam

habente

DCCCLXXIIII

(Ixxiii

Ixxxiiii

B,

Ixiiii

11.

12.
!.'$.

Lamech enim habens annos CLXXII (Ixxii *SF') genuit Noe. Noe habens annos D genuit Sem. Sem autem habens annos C diluvium factum (dulubium factus C)
Aetas secunda.

cst

14. 15.

et hic perficitur numerus annorum millesimus sexcentesimus quinquagesimus sextus.

16.
17.

Anno secundo

post diluvium

Sem

annoi"um centum duorum genuit Arfaxath.

Sale.

Arfaxath vero habens annos

Sale autem habens annos

18.

XXXV (xxu F') genuit XXX genuit Heber.

genuit Reu.
genuit Seruch.

19.

Heber habens annos XXXIIII genuit Falech.

Falech habens annos

20.

XXX

21.
22.

Reu habens annos XXXII

Seruch habens annos

23. Nachor habens annos 24. 25.

XXX genuit Nachor. XXVHH genuit Thara.

li.

26. 27. 28.

Thara liabens annos LXX genuit Abraham. hic finitur numerus secundae aetatis habens annos [n. et fiunt simul anni duarum aetatum IDCCCCXLVIII.
Aetas
tertia.

C) CCXCII

Abraham cum

ceiitum csset annorum, genuit Isaac.

29. Isaac

autem habcns annos

LX

(Ixx 31) genuit lacob.

;W. lacob habens annos

31. fueruntque

XC

genuit loseph, qui vixit ann.

CX

ab eo usque ad

egressionem filiorum Israhel ex Egypto per Moyscn

ducem anni

CXLV

35n
32. et

ADDITAMENTA

ab egressione Israhelis usque ad Tosue anni XL. 33. ab (a (7) losue ergo usque ad Othonihelem sunt anni 34. et ab Othonihele usque ad Aoth anni XL.
35. ab
3G.

XXVI

Aoth vero usque ad Debbora

fiunt (sunt

fiunt anni
d.

LXXX.

ab (a C) Debbora autem (et ad

M)
3').

M)

anni

XL

(pro

c.

M) Gedeonem (gedeon 3t) SG ab aoth gedeoncm sunt anni xl mcdm

usque ad (om.

37. et a

38.

B) Gedeone usque ad Abimelech (fiunt ins. M) anni XL. ab Abimelech enim usque Thola fiunt (sunt M) anni III.
omissis

39. a

Thola quippe usque

lair anni sunt (fiunt anni

M)

XXIII.

40. a lair vero usque leptho sunt anni 41. et de lepthe usque ad

XXII.

Abessan (abesan B, ebessan S) fiunt anni VI (uii S). 42. de Abessa (abessan C, abesanii, ebessa S') autem usque ad Achialoncm (achilonem V) sunt anni VII. 43. ab Achialone (achilone T') usque ad (om. M) Labdonem fiunt anni X. 44. a Labdone (iapdone 31) vero usque ad Samsonem fiunt (sunt CM) anni VIII 45. et a Samsone usque (ad ins. C) Heli (fiunt ins. 31) anni XX. 16. ab Heli enim usque ad Samuhelem sunt anni XL. 47. et a Samuheie usquc ad Saulem sunt anni XII. 48. a Saule crgo ad David sunt anni XX. 49. hic perficitur numcrus tcrtiae aetatis annorum DCCCCXLII 50. et fiunt simul anni (a. s. C) trium actatum IIDCCCXC. 51. Actas quarta. 52. a David usque ad SaTomonem sunt (fiunt M) anni XL. 53. a Salomone autem usque ad Roboam computantur (-tatur C) anni XL. 54. ct a Eoboam usque ad Abiam sunt anni XXII. 55. ab Abia (autem ins. 31) usque ad Asa (aasa B) fiunt anni TIT 56. et ab (om. 31) Asa (aasa B) usque ad losaphat (sunt ins. M) anni XLI.
autem usque ad (om. 31) loram sunt (fiunt ilf) anni XXV. 58. de loram usque ad Azariam (azachariam B) fiunt (sunt 31) anni VIIT. 59. et ab Azaria (azacharia B) usque ad Athaiiam (-lia C) fit annus unus. 60. ab AthaTia enim usque ad loam sunt anni VI. 61. a loa vero usque ad Amasiam sunt (fiunt 31) auni XL. 62. ct ab Amasia usque ad Oziam sunt anni XXVIIII. 63. ab Ozia enim usquc ad Toatham (ionatham B) fiunt (sunt C) anni LII. 64. dc loatham autem (uero 31) usquc ad Achaz sunt anni (om. 31) XVI. 65. ct ab Achaz usque ad Ezechiam sunt anni XVI. 66. ab Ezcchia crgo (uero 31) usque ad Manassen (mannassen BC) sunt anni XXVIIII. 67. a Manasse (mannassc i>, manase 31) vcro usquc ad Amon (amniou BC) sunt
57. a Tosaphat

anni
68. ab

LV.
usquc ad losiam
fiunt (sunt

Amon

31) anni duo.

69. et de losia usque ad

70. 71.

Toachim sunt (fiunt 31) anni XXXI (xxi 71/). a loacliim usquc ad Sedcchiam (-ciam C) sunt anni (om. 31) XT. de Sedechia (-cia usque C) ad Nabuchodonosor anni XI (c. 71 om. M).

72. hic finitur

numerus quartae
actatum

aetatis continens

annos

CCCCLXXIII

73. et anni quattuor

74.

fiunt simul

IIICCCLXIII.

Actas quinta. Sunt anni quintac actatis usque ad Cyrum XXX. 76. a Cyro usquc ad (!ambisem sunt anni XXX. 77. a Cambise (-sen C) uaque ad Darium (fiunt ins. 31) anni VIITI.
75.

AU CHRONICA BEDANA.
78. a 79. a

35

Daiio usque Xerxen (xersen

Xerxe (xersc
sunt (fiunt

BCM)
anni

BCM, sunt iiis. 31) anni XXXVI. usque ad Artarxerxen (artarxersen BM, artarxensen C)

M)

XXI.

80. et de

Artarxerxc (^artarxerse

81. a Dario usque

BM^ artarxense C) usque ad Dariuni sunt anni XL. ad (om. C) item Artai-xerxen (artarxei-sen BCM) fiunt (om. CMj anni
autem
i?,

XYIIII.
82. ab Artarxei-xe (ab artarxerse

ab artaxerse autcm

CM)

usque item

(^ad

M)
M)

artarxerxe (artarxerse C, artaxersen

83. et

M)

fiunt anni

XL
ins.

ab Artarxerxe (artarxcrse
uuni

BC,

artaxerse

M)

usque (ad

C) Arsen (sunt

ins.

XXYI.

84.

85. a Dario 86.

87.
88.

N) vero usque ad Darium fiunt (sunt M) anni IIII. autem usque ad Alexandrum sunt anni YI. ab Alexandro enim usque ad Ptolomeum ptolemeuni C, tholomeum B) sunt anni V. et de Ptolomeo (tholomeo B) usque ad Philadelphum fiunt anni XL. a Philadelpho usque ad Euergetem (euergietem -B, cucrgcntem C, sunt ins. 31)
ab Arse (arxe
(

anni
89. ab

XXX Yin

(xxuiii

V).

Euergetc (cucrgiete B, crgente C) autem usque ad Philophatorem (-patorem C31)

fiunt anni

XXVI.

90. a Philophatorc (-patore 91. et dc

92. a

CMN)

cnim ad Epyphanem sunt anni XVII

cucrgitcm 31)

Epyfanc usque ad Phylometorem anni XXIII I. Phylometore quidem usque item ad Eucrgeten (ebergetem C.

anni
93. et

XXXV.

ab Eucrgete (euergietc i?, ergetc C) usque ad Soterem sunt anni XXVIIII. M) Sotere (satore S) usque ad Alcxandrum (fiunt ins. 31) anni XYII. 95. ab Alexandro vcro (om. 31) usquc ad Ptholomeum (thol- B) fiunt anni X. 96. a Ptolomeo (thol- B) usque ad Dyonisium (sunt ins. 31) anni VIII.
94. a (om.
97. a Dyonisio vero

98. et a Cleopatra usque 99. a 100. et

101.

usque ad Cleopatram sunt anni ad lulium Cesarcm (sunt ins.

XXX
M)
anni duo.^

luho usque ad Octavianum Augustum sunt anni

V
S. dlxxxuiiii

ab Octa^dano Augusto usque ad Christum fiunt anni XLII. hic finitur quinta aetas annos habcns DLXXX (sic BC31V^. dlxxxx

NV).
102. et fiunt simul anni quinque 103.
104.

actatum IIIDCCCCLII.
Actas scxta.

nativitatc

domini uostri lesu Christi usquc ad Tiberium numerantur anni XIIII.

105. a Tibcrio vero

usque ad passioncm Christi

fiunt (sunt

MC)

anni

XYIII

KI6. ct a Christi passione (p. chr.

31) usque ad Gaium fiunt anni Y.

ins.

107. a

Gaio (vero

iiis.

31) usque ad Claudium (sunt

31) anni IIII

108. et a Claudio usque

109. a 110. 111. 112.
1

ad Neronem

fiunt

anni XUII.

13.

114.

15.

116.

Nerone vero usque ad Vespasianum sunt anni XIIII et de Vespasiano usque ad Titum anni YIIII (uiii !''). de (a CM) Tito vero usque ad Domitianum (sunt ins. 31) anni duo et a Domitiano usque ad Nervam (fiunt ins. M) anni XVI. a Ncrva usque ad Traianum fit annus unus. a Traiano quidem usquc ad Adrianuni (suut ins. 31) anni XIIII (sic BC31SV, xuiiii N). ab Adriano usque ad Antoninum (antoniimi B) fiimt anni XXI. (et ins. C) ab Antonino usque ad itcm Antoninum (antonium B. simt ins. 31) anni

xxm.
117. ab

Antonino autem usque ad

III.

Commodum

fiunt anni

XVIII I.

CHRONICA

45

352
1
1

ADDITAMENTA
a

IS.

Commodo enim

19.

et (oni.

M)

de Helvio usque ad Severum

usque ad Helvium Pertinacem (sunt ins. 31) anni XIII fit annus unus.

(xiiii

B)

120. a Severo usque ad

121.

Antoninum Caracallam (-lum 31) sunt anni XYIII. ab Antonino Caracalla usque ad Macrinum (fiunt ins. 31) anni A'I1.
Macrino vero usque ad Aurelium
fit

122. a

annus unus.

123. et de Aurelio usque ad 124.

1

25.

Alexandrum (sunt ins. 31) anni IIII. ab Alexandro usque (ad ins. C) Maximinum (maximum B) fiunt anni XIII. a Maximino (maximo B) quoque usque ad Gordianum (sunt ins. 31) anni III.

Gordiano ad Philippum (fiunt ins. 31) anni VI ad Decium (sunt ins. 31) anni VII. (vero usque ins. 31) ad Valerianum (fiunt ins. M) anni 12S. a Decio 129. a Valeriano usque ad Claudium (sunt ins. M) anni XV. 130. a Claudio enim usquo ad Aurelianum (fiunt ins. 31) anni duo.
126. a

127. et a Philippo usque

III.

131. ab Aureliano usque 132. a

133. 134.

ad Probum fiunt (simt il/) anni VI. Probo (autem usque ins. 31) ad Carum (fiunt ins. 31) anni V et a Caro usque ad Diocletianum (sunt ins. 31) anni II. a Diocletiauo (diocletio C) vero usque ad Constantinum anni fiunt (sunt anni 31) XX.
Constantino

135. de

usque

ad

Constantium

(fiunt

ins.

M)

anni

XXI

{sic

SVNC,

XXX

31).

usque ad lulianum (sunt ins. 31) anni XXIIII 137. et a luliano usque ad lovianum (iuuianianum i?, fiunt ins. 31) anni duo. 13S. a loviano (iuuiniano B) ergo (uero M) usque ad Valentinianum fit annus
136. a Constantio

I.

139. de Valentiniano usque

ad Valentem (sunt

ins.

M)

anni

XI

Theodosium (fiunt ins. 31) anni IIII. Archadium (sunt ins. M) anni XVII. 142. ab Archadio usque ad Honorium anni (fiunt ins. 31) XIII. 143. ab Honorio usque ad Theodosium (sunt itis. M) anni XV. 144. a Theodosio usque ad Marcianum (mastianum U, fiunt ins. M) anni
140. et de Valente usque ad

141. a Theodosio vero usque ad

XXVI
(uii

145. et a Marciano (mastiano B) usque ad Leonem (sunt ins. 146. a Leone vero usque ad item Leonem (fiunt ins. 31) anni

M)
(ui

anni

VI

N).
i.

I.

u. u.

ad

leo-

147. item a
148.

149.

om. V) XVII. Leone (item leo V) usque ad Zenonem (fit ins. C31) annus I et de Zenone usque ad Anastasium fiunt anni XVI. ab Anastasio vero usque ad lustinum (iustinianum C) anni sunt (s. a. C31)
(xxui

nem

XXVH

B)
(uiii

150. et a lustino usque ad lustinianum (sunt ins. 31) anni VIIII

151. item a lustiniano usque

31).
il/,

ad lustinum sunt anui

ins.

XXXVIIII
(iii

(xxxuiii

xxuiiii .B).

152. item a lustino usque ad Tiberium (fiunt

31) anni XIII (xui Y). B).

153. a Tiberio usque

ad Mauricium

fiunt (sunt

31) anni IIII

154. a Mauricio usque ad 155. a

rocam

sunt (fiunt 31) anni

XX.
anni

Foca usque ad Heraclium

qtientia

(sunt ins. 31) anni VIII.

156. ab Heraclio usque ad Constantinum sunt (fiunt 71/)

XXX

(anni

XXX
fit

ct se-

ad

c.

158 constanthium om. V

).

usque ad Constantinum 158. item a Constantino usque ad Constantinum

157. a Constantino patre

(-tino C, -tium
fiunt anni

S31) filium
(xuii T').

annus

I.

XXVII

159. a Constantino usque (ad ins.

inter

C31) lustinianum (sunt

et

ins.

31) anni

XVII

(xuiii

C).

c.

159

160

inseiit

Bernensis

n.

83:

a lustiniano usque ad
et a

Leonem

anni

X
III.

Leone usque ad Tyberium anni

AD CHRONICA BEDANA.
a Tyberio usque ad lustinianum anni YII.
a lustiniano a Philippico usque

353

usque ad Philippicum anni YI. ad Anastasium anni I ct menses YI.

160. a lustiniano usquc ad

Pippinum (pipinum

et

sic deinceps)

seniorem

161. (et ins. C) a Pippino seniore usque ad

Carolum (carlum
et

jK.

fiunt anni U. karlum sunt Jf) anni

XXYII.
162. a

Carolo

(karlo 31)

usque ad

Pippinum

Carlomannum

(fiunt

ins.

31) anni

XXYII.
163. et (om. C) a Pippino et

Carlomanno (carlemanno 5) usque dum Pippinus rex (ow. V)

constitutus est, fiunt anni X.

164. a Pippino vero
165. et a Carlo et

usque ad Carlum et Carlomannum anni XYII Carlomanno usque ad Carlum fiunt anni IIII.
codd.

BCNSV

aliique:

166. et

inde domnus (dominus B) Carolus solus regnuni suscepit et deo protegente gubernat usque in praesentem annum (annum om. B. dcccx""' incarnationis domini ins. N)'-) feHciter, qui est annus regni eius XLII (xxxuiiii 5C')-), imperii
(-rium C) autem YIIII
(uii

BC) *).

167.

Sunt autem totius summae ab origine mundi anni usque in praesentem annum

imDCCLXI

(iiTidccluiiii C, liTidcclxxi

liTi

rel.

om. 5)*).

cod.

M:

166. a Karlo

vero rege

et

imperatore usque ad Hludouuicum regem et imperatorem

sunt anni XLIII.

166*. a

167. Sunt

Hludouuico rege et imperatore usque ad obitum eius sunt anni XXYII. autem anni totius summae ab origine mundi usque in presentem annum
ab incarnatione domini lesu Christi
3Iont2)eUier n. 30(1:

HHDCCXCn,

DCCCXL.

166. a Carlo usque

166\
167.

ad Ludovvicum anni XLYI. Ludowicho usque ad praesentem annum,

qui

est

annus domini

DCCCXXXI,
domini
anni

anni

XYH
a

(sic Arcli.^

xxuii

addmn

apogr. milii missiim).

colleguntur

principio

mundi

usque

ad

praesentem

annum

iillDCCLXXXII

(4781 Arch.).
cod.

Parisinus 4883

A
Adam IIIIDCCLXI.

166. Cuius regni 166". inde usque

166''.

anno

XLIL imperii vero YIIII complentur anni ab ad Hludovicum imperatorem anni Y.

Karolum regem anni XXYII.
agitur

a Hludovico imperatore ad

167. cuius

mundi initio annis Grecam supputationem YILXXYII. sunt igitur ab initio mundi usque in annum presentem secundum Hebraicam veritatem IIIIDCCCXXYIIII. secundum Grecorum vero supputatiouem sive iuxta LXX interpretes YILXX^TLI. qui est annus ab incarnatione domini
regni

annus

nune

XXXYII.

completis

iHIDCCCXXYHII, quorum

numerositas

extat

iuxta

')

DCCCX

inserunt Berolinensis Phill. 1832, Conjluentinus Ooerresianus

-)

5239. 7297.

reHnui

numerum

in plerisque

libris

traditum:
732.
*)

substituunl
')

manu recentiore, Parisini duo XXXVIIII citm Casinati et

IHIDCCLVIIII cum
Casi-

Bruxellensi Casanatensis ,

XL

Divionensis,

XLIII Sangallensis
Sangallensis 732.

Sic pkrique, etiam Dimonensis;

septimus

cum

Casinati

et

Brux. Casanat.,
Peti-o^wlitaims;

Sic plerique;

nati Casanat.;

IIiIdCCXLI
Paris. 7297;

ilTlDCCLXII Berolinensis PhilL, Parisinns 5239, Sangallensis 732:

lIlIDCCLXV

irUDCCCXIIU

Divionensis;

VXXXI

Parisinus 5009.

354

ADDITAMENTA AD CHRONICA BEDANA.

DCCCLXXVII,
imperii vero II.

indictione X, regnante gloriosissimo rege Karolo anno

XXXVII,

cod. Paris.

12117

166. Karolus rcgnavit annis

166*.

XLII.
et

166''. et

Hludovicus regnavit annis XXVII inde domnus Karolus accepit regnum

deo protegente gubernavit annis

XXXI.

Guelferhytanus Helmstad. n. 579:

166. a Carlo

166*.

167.

usque ad Hludouicum anni XLVII. quod erat anno incarnatiouis domini DCCCXIHI, in quo Carlus obiit V kal. Febr., anno felicissimae vitae suae septuagesimo primo et regni eius in Fi-ancia quadragesimo VII, subacta Italia XLIII, imperii quoque anno XIIII. sunt autem totius summae ab origine mundi usque in praesentem annum DCCCXX
incarnationis domini anni

HIIDCCLXXn.

LATERCVLl
CONSVLVM VRBIS ROMAE
I.

FASTl THEONIS ALEXANDKINI

EU. H.

A.

CXXXVIII-UCCLXXII.

VSENER.
A.

U.
III.

FASTl VERONENSES

CCCCXXXIX CCCCXCIV.

IV.

FASTI AVGVSTANI A. CCCLXXVIII-CCCCXCVIII. FASTI HEIUCLIANI A. CCXXII-DCXXX. ED. H. VSENER.

IMPERATORVM ROMANORVM
J.

II.

EXPOSITIO

LATERCVLI ADIVNCTI CODICI THEODOSIANO. TEMPORVM HILARIANA A. CCCCLXVIIl.

I.

III.

L.-VTERCVLVS FINIENS IN IVSTINO

IV.

V.

LATERCVLVS MALALIANVS FINIENS IN IVSTINO II. LATERCVLI REGVM ET IMPERATORVM AB ASTRONOMIS ALEXANDRINIS
CONDITI.
1.

ED. H.

VSENER.

2.

3.

HEKACLIANVS IN PHOCA DESINENS. LEONINVS IN MICHAELE I. DESINENS. ACEPHALVS AD LEONEM VI. DEDVCTVS.

REGVM VANDALORVM ET ALANORVM

REGVM VISIGOTHORVM

CHRONICA

III.

46

LIBRI ADHIBITI:
AD FASTOS THEONIS ET HERACLIANOS:
/>
1

AD FASTOS VERONENSES:
C

Leidensis

u.

78

scr.

inter a. 813/20.
scr. saec.

=
C

Veroiieiisis bibl. capit.

ii.

LV (b'i)

saec. V.

J/
/'

= Florentinus Laur. 28,12 = Florentinus Laur. 28,26

XIII/XIV.
886/912.

scr. inter a.

AD FASTOS AVGVSTANOS:

Augustanus

bil)l.

publ.

ii.

223

saec.

XV.

AD LATERCVLOS IMPERATORVM CORPORIS THEODOSIANI:

= = =

Taurinensis a

II

2 saec.

c.

VII.

AD HILARIANA:
C
Matriteusis univ. n. 131 saec. XIII.

AD LATERCVLVM FINIENTEM
C
Vaticanus 3339 saec. X.

IN IVSTINO

I:

= = W=
C

Z B A V

= =

Vaticanus 1984 saec. X.

Bernensis n. 180 saec. XI.

Mediolanensis Ambrosianus

(.'

72

inf.

saec. XI.

Vaticanus
Vaticanus

n.
n.

341 saec. X.

1979

saec. XI/XII.

AD LATERCVLVM MALALIANVM:

Vaticanus Palatinus

n.

277 saec. VHI.

AD LATERCVLOS HEEACLIANVM LEONINVM ACEPHALON:

' M
i f
vicle ,

supra ad iastos Tlieunis.

F
AD LATERCVLVM REGVM VANDALORVM ET ALANORVM:
It

=
=

Reicheuaviensis
liv
Ji''

libri deperditi

apographa

tluo consentientia.
i
,

= =

I'ansinus n. 4860 saec.

X
saec.

Angnstanus Vindelicus

XV

(lescripti e.x

ReicheMavieiisi.

jiy

Matritensis n. 134 saec. XIII.

Osniensis deperditi

apographum

1'erezianuni.

AD LATERCVLVM REGVM VISIGOTHORVM:

A
S'

C
//

= = = = =

Vaticanus reginae

n.

1024

saec.

VIII

Parisinus 4418 saec. IX.

Parisinus 1557 saec. X.
Coninibricensis.

Soricnsis libcr deperditus.

Parisinus 4667 saec. IX.

R T
I>

Uavniensis

n. SO.'! saec.

XIV.

Parisinus 4668 saec. IX.

= = = O =

Matritensis Legioneiisis.

Ovetensis liber deperditus saec. -XM.

LATERCVLI CONSVLVM VRBIS ROMAE.

hjx laterculis consuhim urbis

Romae
(1

qui supersunt supra edidimus

una cum annalinos ap-

bus chronicisve suis quos comprehendunt

pellavimus,

consularia Constantinopolitana quae

p. 197

vulgo

dicti

fasti

Hydatiani

249;

de

fastis
a.

item reperies fastos insertos chronico paschali Graece scripto ad

Italica,
(1 p.

egimus p. 199), ubi usque 394 consularia

;

quibus continentur

qui

dici
p.

solent

fasti

Vindobonenses priores

et posteriores

249

339;

egimus

p.

352); Marcellini comitis (2

cuius fasti

254); chronica Prosperi (1 p. 341 499; de fastis 108); Cassiodori Senatoris (2 p. 109 p. 37 161), ab antiquioribus passim laudantur sub nomine compilatoris chronici Cassiofastis

de

egimus

ris

doriani Mariani Scoti iidemque sunt fasti Oxonienses Relandi (vide vol. 2 p. 119); VictoTunnunensis et lohannis Biclariensis (2 p. 163 220); Marii Aventicensis (2 p. 225

239).
codicis
(1 p.

similiter antea editi sunt fasti

commentariis

inserti

paschaHbus,

scilicet paschali

Cizensis (1 p.

501
his

Hieronymiana a Pontaco edita (1 p. 674) et Cassiodoriana rema(1 p. 675); paschalibus duobus codicis Vaticani reginae 2077 (1 p. 739 750). nent in hac syllogae parte edendi laterculi consulum nomina recensentes nulla rerum gestarum notitia adiecta. sed ex his quoque qui aetatem tulerunt lapidibus inscripti, in
in

667

735),

510);

tractatui Victoris Aquitani

cum

continuationibus suis

his

praecipue Capitolini a chronicorum

a.

corpore
vol.

alieni
1

sunt;

item

laterculus

insertus

chronographiae
p. 6;

354

eum

ipsa

iam prodiit

p.

50

64.

Consulum

laterculus
(vol.
1

chronicorum Eusebianorum volumini priori insertus teste auctore

pos( qtiod
.
.

in pa-aefatione

disponam qui a hdio Caesare et ab Augusto ordine succedentes imperatores fuerimt nec non consides qiii annui interea e.vtiterunt) absumptus est in hiatu magno textus Armeniaci, per quem perdidimus tam extremam partem libri prioris quam posterioris principium. Hieronymus chronicis suis fastos consulares nullos inseruit, neque eius est nominum series ad liberae rei publica tempora rediens, quam in serie
.

regum
a.

inter reges imperatoresque

Romanos

interposuit

cjui

chronica ea edidit Venetiis

14S3 eumque secuti posteriores, neque a diligentissimo Pontaco neque a me in ullo codice inventa (cf. vol. 1 p. 141 adn.) et omnino tumultuarie adiecta saeculo XV, nihilo-

minus

infra in adnotatione apposita,

quoniam abest ab editione Schoeniana

').

Codex

')

Brutus primus consul. Lucius consul. Largus dictator primus. Titus Camillus dictator. Tribuni X loco consultum [sicj fuerunt Decius. Papirius con'Titus Quintius dictatur. Gaius -Martius. Marcus Valerius. Mamlius Fabius Quintus Detius consul. Dolobella Domitius. Haemilius consul. Marcus Curius 'consul. Geuntius fsicj consul. Appius Claudius. Gneus Caius. Actilius Regulus. Haemylius Flamminius. Valerius. Fulvus. Lucius Gaius. 'Fabius. Lucatius consul. Sompronius Marcus Cato. Tyberius Graccus. 'Paulus Terentius. Scipio Affricanus. Quiutus Flamminius. 'I'ublius Longinus Licinius. Lucius Paulus Haemilius. Lucius Aulius Lycinius. Lucius Censorinus Servius Flaccus Fulvius Quintus. Lucius Caelius Metellus Quintus dictus. Fabius Quintus 'Marcs '.Marcus. Publius Lucius Calphurnius. Caius Quintus Scipio Manlius. lulius Lucius Marcus. editioue Marius Caius. Pompeius Marcellus'. Haec, quae absunt ab editione principe, relata
'etiam creabatur dictator.

'Romae

post reges exactos consules quotannis biui creati et in niaxima urbis calamitate quandoque

'Publius et Marcus Gneus.

viri

iustituti.
(slc)

'sul.

fsic]

.Scipio

fsicj.

'Silla

sic

in

Veneta

a.

1483, editor Basileensis

a.

1549 adnotat,

cum

corruptisiraa essent, emendavisse se

e.x

T. Livio.

46*

358

LATERCVLI CONSVLVM VRBIS ROMAE.

quo antea
(vol. 2 p.

capituli Albensis n. 29 saec. VIII, de

396) dixi,

f.

69 sub

titulo

quem fecif vir religiosus Hieronimus presbiter ex reforice gramatico, qui curiose adunatos nmltorum laterculos, id esf Ehreos Grecos atque Latinos, in 2inum conspigif [sic], quae habet (ea descripta misit Henricus Omont) tanto hiatu quod dignum sit non affert, ut reete ait Rossius (inscr. chr. urb. Rom. I p. L^STII): sciUcet postquam de aetatibus mundi auctor vulgaria exposuit secutus fere epilogum Hieronymianum et anni, in quo Hieronymus finit, Valentis XIV meminit, tum (cod. fu) de temporihus nativiex hoc in ordine consule [sic] mimerahis. ita pergit
Cfirisfi noiine itici^ut laferculus consolaris
:

tatis

vel passionis

domini nostri lesu

' ).

Cliristi

de utraque et de eo

argumento pauca

affert,

sed insoUta
viris

finit

tractatus

in

notitia

de Hieronymo ipso sumpta ex hbello

eius

de

illustribus

finium
'ribus',

fuif.

'Chronicon Anglosaxonieum a Christo ad

extremo: Iheronimus preshifer nutus pafre Eusehio .... cona. 1002 cum fastis consula-

quod secundum catalogum editum continetur codice n. 161 coUegii Trinitatis Anglosaxonicum descriptum ex codice musei Britannici Cottoniano Oth. B XI (cf. Hardy in praef. ad mon. Britann. vol. 1 p. 77) neque insunt in eo volumine, id quod confirmavit mihi quaerenti R. Atkinson, fasti consulares. Non multa igitur restabant, quae huic capiti insererentur, sciUcet ex Latinis fasti con494 et Augustani a. 378 498. Graeca quaniquam a monusulares Veronenses a. 439 mentis Germaniae procul liabentur non sine iusta causa (nam sylloge nostra cum iam graviter laboret magnitudine sua et infinitate, tota pessumdaretur admissis copiis Byzantiorum seorsum omnino tractandis), nihilominus in hoc caput recepti sunt hatercuU duo consulares Graece scripti Theonianus (vulgo fasti Florentini minores) et Heraclianus (vulgo fasti Florentini maiores). evenit autem non tam bona fortuna quam optimi amici acumine et sollertia, ut eos et utiUssimos et male adhuc neglectos una cum latercuUs imperatoriis adiunctis puhlicari mihi daretur. sciUcet hanc operis partem in se recepit Hermannus L"sener Bonnensis et studiis diuturnis et ingenita sagacitate ad
Dubliniensis, vere chronicon est

tabulas has illustrandas optime paratus.

')

lesura

auctor

ait

natum

esse

a.

p. Chr.,

obiisse a.

41

sic:
. . .

VIII lalendas lanuarias

nascltur in

ethlem ludeae suh Herode rege Carullo

et

Quintiniano

consulibus

XV kalendas

Apriles conpreenditur
et

anno

XXXII

preside Pontyo Phylato,

imperante autem

Thyberio Chesare, Oaiho vero Chesare paterno

Nivio Saturnino consulibus.

I.

FASTI THEONIS ALEXANDRINI

A.

CXXXVIII CCCLXXII
ED. H. YSENER.

Instrumentum temporum definiendorum haud spernendum ex fonte longe a tritis astronomi Graeci cum ad studiorum usum quotidiasemitis remoto accedit. num supellectilem tabuhirum manuahum QrQoyeiQOiL: y.avovag iUi dicunt) conderent,
historiae

oportuit

eos etiam laterculos

adiungere

quibus inspectis facile

esset,

quicquid in caelo ab

aUis sive loco sive

tempore

disiunctis

observatum

qua causa consentaneum est simul atque sunt, etiam locorum gravissimorum secundum caeli positionem definitiones ^) et regum sive eponymorimi, quorum mentio ab antiquioribus siderum spectatoribus fieri solebat,
indices accurata

ad suum computum revocarent. tabuhae manuales ab astronomis conpositae

temporum notatione idoneos

additos esse.

Sic natus est canon qui dicitur astronomicus, cuius ipsa indoles certum est originis

mensura temporis annus Aegyptiacus est soharis ac mobiUs dierum CCCLXV: annum c. 26 a. Chr., quo Alexandrini bissexto intercalato annos intra certos fines coercere coeperunt, tabularum ilharum fundamentum oportet in Aegypto iactum deducuntur tempora ab anno primo Nabonasari Assyriorum regis i. e. a d. XXVI esse. quod cur ita institutum sit, Ptolemaeus verbis non obscuris m. febr. a. 747 a. Chr.
indicium.
igitur ante

syntaxeos 1116 expUcat hisce:

y^Qovov
igitur
y.ai

eig Ti]v aQxijv rf^g

NafiovaadQOv

jiaat?.eiag

.,

acp

ov

Tccg

naXaiag

Ti]Qt\aeig

lyofiev

cug

iTtinav ^tiyQi tov

devQO

6taa(ii'lo/.tevag.

astronomis Graecis Chaklaeorum observationes, quibus quidem tiito uti Uceret, Nabonasaro antiquiores praesto non erant. eaque causa hoc regnum primum erat unde

temporum tabulam repetebant.

levitas iactabat,

fabulosae autem

antiquitatis,

quam mathematicorum

Graeculorum creduUtas etiam augebat-). reUquias iUi non curaverunt. Assyrios excipiunt reges Persarum, quorum agmen Alexander Macedo ita chiudit, ut primus ei annus non iUe assignetur quo Darium III regno exuit (a. Nabon. 418), sed is quo urbem Alexandriam condidit (a. Nab. 417 inde a d. XIV m. nov. 332 a. Chr.) '). etiam apertius eo quod inter Alexandrum duosque eius heredes et imperatorum Eoma')

Huiusinocli tabulas geograpliicas, quales sunt in codice Leidensi

f.

6G sqq.

et

Laurentiauo

f.

.51

sqq.,

a Ptolemaeo ac Tlieone inter aiiparatuni

prolegomenis tabularum (vide

iniar,uoiEQuiv

p.

360, 4)

p.

maiiualem relatas fuisse exstant ipsorura testimonia, Ptolemaei in 1 TitQiBXovai df oi uir nnmroi xuvofCi riji x' yuas oixovfxifijq
xai

noUuiv zdg
tui

xiird

fiijxog

nhhog ino/ik
(p.

cf.

p.

4 iniaxDljdftevoi

dii<

rwi'

fV

riii

nQiorui

xuvovUo nuQuxuuivwv
TovTo
TTQiorov

vnoxsifievM ronui

rij? xurti nXiirog

Tovruiv exoftevov nuQuXhf/.ov, Tlieo in

comm. ampl.
ri7<,-

xuv6viov neQiixov

riiiv

xu'

j;,U(7f

tov laijfjeQivnv cinoxijg ftoiQuiv r6v eyyiaru 41) exrieTui ovv (Ptol.) eii 360, 2) I 2 (V 298^ ^oQeioreQug olxoviieviii intaijftoreQuiv noXeuiv Tug

ovofiuaiug, nuQtiiteig uvruig ix

Ti]g

avvreruyiiivijg

uvtui

yeioyQutfixijg nQuyftuTeiug ini fiev rov nQuirov

)
I

aehdiov
plicii iu

Tiig xurii .i/xo? uvrtHv eno/iig, ini Se rov devreQnv riig xurii nXurog. Arist. de caelo 506, 13 Heil). Simplicius il.id. 117, 26 Cicero de divin.
p.

Cf. Porpliyriiis Siran.

li.

19.36 Plinius
Unlersuchungen

VH

193 Iaml)licbus Procli

astron.

in Pl.

Tim.

p.

31, 24

al.

vide Uenrici Martini de his

)

fabulis dissertationem

M^moires
iiher die

jirhentes h Vacad. des inscrr.

VI 2 (1864) p. 295 sqq. BeobacliUmtfen der Alten p. 62 Handbuch der

Cf. L. Ideler Histor.

I

Clironologie

p.

114. 122.

360

I-

FASTI THEONIS ALEXANDRINI.

in

norum ordinem

soli

Aegyptiorum reges Ptolemaei interponuntur, apparet

Aegypto

agitasse qui primi has tabulas in

usum astronoraorum condiderunt.

Sunt quorum

ad ad ad ad ad Diocletianum

in his tabulis tempora notentur siderum observatores Artaxerxem I adscribitur L 54"^ t Auia IMfxiovu /mI Ev/.[fiq/.toi'a] Ptolemaeum I Lagi L 54' f:7cl roviov rov nrolEf.iuiov tjv TiftoxciQig Ptolemaeum VII Euergeten II L (34" [stvI] xovtov riv "irtTraQxos ^) Antoninum Piuni L 64'' iTtl xovtov xov -/.uvova lyQatpEv nxoXef^taiog

55'

sttI

xovtov o n<XTCTcog

1'yQaipev.

vides eos saltem qui has adnotationes adposuerunt, originem tabularum a Claudio Ptole-

maeo modo

repetivisse.

ac sane sylloge nQOXEiQciv

~/-uv6viov

a Ptolemaeo edita dubitari nullo

potest

quin quamvis (idque non semel) retractata his

servetur.

duobus exemplis vetustis

neque enim solum Theo Alexandrinus V7c6fiv)^fta eig rorg y.avovag quinque libris scripsit^), qui hodieque in bibliothecanxolefiaiov TVQOxeiQOvg rum umbra latent, et in breviore commentario Ptolemaeum auctorem significat'), sed extant hodieque et edita sunt prolegomena quibus Ptolemaeus ipse Syro suo consilium et usum tabularum explanavit*); unde constat iam Ptolemaeum in tabuHs manuahbus ab excessu Alexandri magni non ab anno primo Nabonasari ut in syntaxi fecerat, tamen ante Ptolemaeum iam tabuhirum manualium siderum tempora repetivisse *). usum fuisse colligo ex Theonis commentario ampliore, ubi I 10 (V f. 30F M 49') Serapionis TCQoxetQOvg /.avovug his verbis memorat: dio '/.ai b eQu^ciiov [fort. addendum
quibus nitimur
, ,

dia] xov eig xov TCQ^xeiQOv tavxov axollov afpuiQiov UTto

acfuiQcc^) t^i]'/.oaxcov

xcov 7iuQu/.eii.iiviov iv
a'/.OQ7tiov

xij

OQO-rj

xa

7tuQa'Aeii.ieva iv

xfj iC l-iotQct

xov

d,

oxav

TtXeiio xcov

Toaovxcov xvyxccvcoaiv, xcov XoiTtcov Xafijiavei x6 xituQxov., xov IItoKei.tuiov iv [di iv

xco TTQog

VM]

^vQov

[p.

5 ed. H.] x6 xoaovtov cbg aSidcpoQOv TtuQScovtog.

cui

agitur

illic

de horis

civihbus in aequinoctiales et contra mutandis,

conputo tabulis non solum siderum

sed etiam urbium opus

')

esf): ergo
p.

etiam in Serapionis sylloge geographicas tabulas

12
sq.

Confirmat Ptolemaeus synt. VII 2

Halm. ro v erog
(cvuyQuipet
ijv

r^jg

rQiTtjg xarii

KuyAmnov
iitjo

niQioiSov
Tijg

(coepit d.

XXVI

m. iuu.

a.

128

a. Chr.),

oJ?

"lnn<cQXi

TijQ/jaag,

ibidemque riov
ri}g

rov

'InjiuQXov ri/Qijaecog eTiov uc/qi dJ? uQX^? '.-IvTcovivov, xu.V

vtov TictQoifovg tsrtjQijXuusv,

ixdhaTu xcu (/ufK

^)

nXeiarug rcov unXu-

nov xul

xul a avvuyoftiviov.
(libri n.

ad nos perlatum esse Halma abbas edixit

4 indicati

t.

I p. 157),

Vaticanum
adnotatio
ri^v
f.

gr.

CXC
i.

saec.

298'' docet cog

e. ol?

xu.V

ijfxdg irjv p.

f. 293 sqq. (V) Eucl idis elementis illustre: vvv avve^t] e rov Qofh Sioxhrtuvov rovriariv e rov J oipe rovg xccrcc ccnujjticcv vvv avvsfit} cnl rov Qofh JtoxhjTiuvov (462 p. Chr.), tovreartv im rov &otp etovg xcctcc

XI

Huius commentarii, quamquam uiliil ego duo e.xempla perlustravi, unum cuius exemplar unde oriundum fuerit,

'.4nciueiccv

xkS'

);,uc7c

scilicet

Syros; alterum

Florentinum bibliothecae Laurentianae XXVIII 12

(.M)

de

364 dicendum erit. Vaticanus codex fieri potest ut olim integer fuerit: ntme enim f. 340" primura ceteri codices, ut videtur, omnes libri IV caput abrumpitur in ultima quaternionis scheda plene perscripta. sunt mutilati: Laurentiaims initio paginae f. 94" in medio capite IV 10 abrumpitur, Monacensis gr. 419 saec. XIV (cf. Hardtii catal. IV 304 sq.) nunc saltem non ultra 1. IV c. 9 progreditur (f. 157" extremum in medio
quo infra
enuutiato subsistit), sed olim plura servaverat.
olim Saviliauo
f.

de codice Oxoniensi Bodleiauo miscell. n. 85 chartaoeo

Brevioris

s.

XVI

157

234

mihi nou constat.

commeutarii
p.

libro.s
')

mss.

recensuit

van der Hagen

exl^eaig
*)

Ohserv. in Tlieonis fastos

graecos priores (Amstel. 1735)

14 sq.
. . .

Cf.

commentarii brevioris ad Epixiii

t)

phanium
Tio

scripti c. II p.

nio'/.eftuiii>

33 ed. Halmae (adu. 4) o dc fieaog (/Qovog) nenQciyucctevrcti. adde Georgii Syucelli testimonia
les

nQog ov

imv xuvovcov

p.

497, 10. 618, 5 ed. Boun.

Com(Par.

mentaire de Thion d'Alexandrie sur

tables mcinuelles astronomiques de in

Ptolemee par l'ahbe

Halma

1822)
eig

I p.

26.
cci

testatur identidem

Theo

commentario ampliore

e. o. II 1
')

llro'Aefiuiog sv riS
p.

nQog ^tJQov

rov nQo/eiQov vnofivijfiurt (V 312"

et 314'',

60"

et 62').

Proleg. in tab. man.

2 H. avvearccrov ftei'
Cf.

Srjauv fiev ovv

fteatjfifiQiif
'j'/i.iccvd'Qov
1.

enoxui ncivTtov
T/;f
)

(sc. rw^"

nXuvcotiiviov) ivrcci&cc eig rijv iv '.^'AetuvifQeiu r^ ngog .iiyvnrov

'irovg
I

(lege fteat]fiQ'iccv)

xcct'

.iiyvmiovg .^w* vovftrjviug rov nQioiov

'f'i'/.innov
')

tov xriartjv.
f.

Vide Theonis tabulas ab

tov nkcitovg
II p.

Halma

editas (n. 4)

t.

p. 1.54.
riuj'

Theo

s.

10 (V
xccl

299"

47") eiaciyovreg yciQ nQoreQov rrjv civudo&eiauv noXiv eig ro

rjtoc i^ciQfiutog fioiQccg Xcc^ovteg
riiiv

iniaijfimv noXeiov

xccvovtov

tccg nciQiixeiftivccg uvtrj

[cf.

intaxonovfiev xci&' ixiiatov

xccvovcc riov f xhficcriov

riiiv

Theonis tab.

2sqq.], livi

iniyeyQicftfxivmv iv ccvtoTg roiJ iSciQficcrog

(dele) ftoiQiHv uQit^uiii

avveyyH^ei to

tijg .livciifo&eiatjg

noXeiog iSuQfCu.

A.

CXXXVIII-CCCLXXII.
oportet.
Ininc

361
aut omnia falhint aut

euin

astronoiiiicis

coniunctas

fuissc

Serapionem
et

cundem optimum

esse

censebimus atque operis de

a.

geograpliia

scriptorein,

quod

ut tunc fcrc

Ciceroni a. 59

Chr. ab Attico

commendatum

ab oratorc propter rerum

difficultatem

mox
'a

Eratosthencm

videmus epist. ad Att. IT 4 et 6. audinuis ibi (II 6, 1) Serapionc ct ab Hipparcho' vakle reprehendi; quod quorsuin spectet
abiectum
Eratostheni

facile intellegimus.

cum

gravissimus adversarius Hipparchus extiterit

est

'),

Cicero

auteni a difficiliorc lectione omnino aljhorruerit, hice chirius

Hipparchi de EratoSerapionis
libris.

sthene geograplio iudicia Ciceroni non aliunde

nat. hist. Hbris II. IV.

nota fuisse
,

quam ex

ergo Hipparcheam Serapio geographiam explanaverat

Antiochenus

ille

quo Phnius

in

se uti profitetur.

eundem par

est Hipparchi,

fortasse prae-

ceptoris, etiam

in

astronomia vestigia legisse.

cuius ut novimus

de sohs niagnitudine quas utrum

sententiam

^), ita

etiam tabulas manuales fuisse nunc a Theone docemur.

satis

ipse primus conposuerit ex Hipparchi voluminibus excerptas an huius cxemplum secutus

sit,

in

medio relinquo, nec multum

tabuhirum

refert.

est

quod conprobasse mihi videor.

iain

in Ilipparchi schoUi

manuahum

syllogen extitisse.

Post Ptolemaeum unus in scholiis tabularum adnotatur Pappus Alexandrinus ') mathematicorum coUectione amplissima edita meritissimus qucin constat etiani in Ptolemaei syntaxin inagnam commentatuin esse*). sed his tabuHs Pappi noinen adscribi non potuit, nisi de eis ipsis bene meruerat. igitur proximus editor Theo dum Pappi exemphir retractat, iinperio Diocletiani, sub quo ille tabuhs operam dederat, Pappi nomcn adscripsit perinde atque Pappus regno Antonini Pii nomen Ptolemaci, scilicet ut terminus pangeretur, quo usque decessor auctor esset et unde successor tabulam iinperatorum continuare coepisset. observatum ohm est in regum canone numeros suinma cuni cura et fide indicari usque ad Diocletianum post eum propter errores intermixtos incohuni fide tabulam carere ^). hoc igitur non errabimus si Pappo
vir
,

deberi statuemus. qui

regum canonem ab Antonino usque ad Diocletianum

deduxit.

Pappum
disse tabulas
scripsissc.

cxcipit

Thco

Alexandrinus.

ne hunc quidera Hesychius Suidae edi-

manuales testatur sed

vidinius (p. 3(30, 2)

orcm
tur,

quin(|uc libris

elg tov IJcolef^ictioL' iCQoyEiQOv v.uvovd commcntarium duphcem hodicque Theonis commentarium exstaro, ampHexphcatum, quorum primi Eulalio ct Origcni discipuHs inscribun-

quartus

Epiphanio

(quintus

periit),

breviorem

pliaiiio

dedicatum, post opus maius tironum causa scriptum

monobiblo inclusum eidcni J]pi^). iam Hypatiani Theonis

.

')

Strabo

p.

76

sq. al. cf. II.

p.

Berger, Die f/eograpliischen Fraymente

adii. 2.
')

cles

Hipparch Lips. 1869.

Oeiov 6

*)

Cf.

IL Diels ad Doxograplms graecos

fpiAoaotfoq yeyoi'ti>i xtuit rov

63

I)e

tempore Pappi credebaut Suidae

rot'
,iriaiXe(i,

TlriTino; '.-iXeiieydQevc,
(fi'/.6ao(fot:

nQiHiivTfQoy Seotfoamv

iire

xtii

ijXutiCev 6
cff

yQiitpug si( roy nroi.efiaiov xuvovtt et &eo}v 6 cx rov Movaeiov, AiyvTiriog, (fii.6ao(f,og,
Tiip

avyxQorog

lldn-

rio

(fiXoaoiptp X(il (tvxio 'Ai.eS.(iv6QeT- irvyX'tvov (f (ifKporeQoi irti

Qeodoaiov

(laaiXeiag rov nQea^vre'Qov.

enori etiam iterata adfirmatioue veritatem iion adstruxeris.

nam
J

apparet fidem unice astronomorum tabulae

cf.

habendam
t.

esse,

quae

1'appum
*}
I.

Diocletiani

imperio

adiunxit.

quae de hac
rijg

rc

disserui musei
fieyi't'f.r,g

Rhenani

XXVni

p. 40.3sq.

.Suidas inter eius libros refert eig rit

pertinuit,

^i,i'/.iii

nroXeiiitiov

arvtitieiog

vnofivrifiit.
.1.

sed ultra

IV Pappi opera
231
est

cum ad

\.

duo fragmeiita conimentiriis Tlieonis Basileae

1.538 editis

interponantui- p.

et 245.

utriusque commentarii celeberrimi erant et fortasse olim coninncti

(cf.

et

quodanimodo contaminati, unde

uii/lLiaTit

apud Theodorum Meliteuiotam

ij

symbohi ad

hist. astron.

p.

10) o

Ttcivrwv
Tot

(fi/.6nov6g re xui (fi/.(thj9)jg (tvijQ"]n7iQxog,

9e'iof (cf.

(ftjai

JJroXeuuTog (m. synt.

(cf.
1.

III 1)
^)

xui fie'yL. Ideler

nitnnog re

xiti

couun. p. 374) of Uro'Aeiiiiixoi ifitvui

I

6i('t6o/oi

s.

p. 9).

ITustor.

Unters. p.

42 Handhuch
riTiv

114.

')

Brevior commentarius
ipr,(fo(foQi(tg

incipit

(p.

27 Ilalm.) 'H

fjiev

Xoyixm-

re'QU

eifodog

rijg Siit

nno/eiQiov xui'6viov
1.

riov

itareQiov.
87"^),

rexvov 'Eniifitvie (eisdem verbis

ijuTv ifi itxQi;ieiiig iv nivie
tjiiiv

eum

etiam in amplioris commentarii

iv
eriQip
avyyQii/jiiitri

IV adlocutus
rovrip
cf,

erat

340^

yiyovev

flt^Xiotg

iv

inet&ij oi n'i.eTarot

roiv nQoaiovroiv
tj

ngog

rijv

rijg

rotavrrjg 6iduax(t'/.iiti

uitSviaiv

uerd rov

firjde

roTg TToXXunXuaiuafioTg

fteQiafxoTg

ruiv itQt^ftdiv ixuviHg

,

naQ(txo).ov9eTv dvvuaftut

en

xui i!jro(

nuvrdnuat

riov yQufjftixiliv deiSeiov rvyxdvovaiv

ipi'/.iig

ianovdddufiev
xt'l..

xai TtQog tovrovg xutit i6 dvvitiov fteHotSixiorenov v:iouv),fiiiiiaitaiIiii.

lug i(f6dovg ii9iviig

362
filiiini

1-

FASTl THEONIS ALEXANDRINI.

r.rofiri^i^ia <c JtotfctvTov,
i

iflem Ilesychius hos scripsisse libros tradit:

rhv

ciijtqo-

vofii/.ov
iin

/.avova,
sint,

eig

Tct

y.vjviAct

\47iolliovloi:

ftvofivi^fia.

quam ob rem

liaud scio

patre auctore ac duce Hypatiam tabulas manuales retractasse et Theoni ipsi nil nisi conimentarios illos adscribi posse. inutile cst quaerere et semper intra domesticos Theonis parietes abditum erit, quae fuerint filiae in tabulis retractandis partes. Theo non solum auctor fuit sed etiam ipse retractavit et adnotavit. certum hoc est ea re quod in commentario ampliore de tabuHs scripto ipse scholiorum meminit quae exemplo suo tabularum adposuerat ') quorum mentioncm inicere non potuit, nisi apographa illius exempli discipulis praesto fuissent. Commentarium ampUorem Theo post a. 365 p. Chr. scripsit ^), breviorem intra a. 363 et 372 tabulas manuales anno 372 editas esse infra apparebit. unde simul Theo eorum errorum culpa liberatur, quibus in imperatorum tabula anni Valentiniani et Valentis corrumpuntur.
futuri

qui

edidisse

statuant,

Incerta
esse videtur.

memoria
cuius

est

Cleoxeni,

qui

et

ipse
y-rQog

in tabulas

manuales commentatus
12 subicitur
t

commentarii fragmentum

tb

| avaXoyov rtuv ;raQal?M^eiijv

servatur in farragine miscella, quae codici Laurentiano

XXVIII

f.

409".

Post Theonem, quantum quidem ego norim, primus occurrit S

drinus.

ephanus Alexan-

qui

fere saeculi
a.

mathemata Alexandriae docuisset, ubi oum primis VII annis Sophronius eiusque comes lohannes Moschi audivere ''), circiter
et

cum philosophiam

dignitate

616 aut proxinio ab imp. Heraclio Constantinopolim vocatus et professoris oecumenici ornatus est. nec multo post diaadcpi^aiv rijg tiuv TTQoxeiQOJv y.avovtov icpodov

scripsit a. p. Chr. 618/9,

tria

plerumque inepte Heraclio adnonnuUa capita speciminis causa edidi in commentatione quam de scriberetur.^ Stephano Alexandrino scripsi Bonnae 1880 p. 38sqq. ubi quae de ipso libro exposui
addidisset,

XXVIII

XXX

cui

cum

imp. Heraclius aut sub eius nomine

liber

scriptor capita

evenit ut totus

p.

33

sq. *)

hoc loco iterare nolo.

excussis
a.

Eundem

etiam tabulas recensuisse

si

recte statui, id

quod

infra

Stephanum
gr.

615
in

ct

eadem opera intellegitur Alexandriae quidem tabularum manualium syllogen edidisse.

fastis

consularibus

probaro

conabor,

Stephano

codice

Vaticano

gr.

304

chartaceo

s.

XV

et Parisiensi

bibl,

nat.

2492 subiungitur fTaQor i^tiytjTov eig Torg TtQoyEiQOvg y.avovag commentarius XIII capitum '), cuius scriptor ignotus iam non annis PhiHppi aut Diocletiani sed mundi Byzantinis utitur. aegre fero me eum non ita perlustravisse ut temporis, quo aut post

quod

scriptus esset,

notam investigarem.

Post

magni
his

sibi

saeculum decimum disciplina rerum caelestium foede apud Graecos iacuit. artem Ptolemaei Theonisquc videbantur qui computum pasclialem norant.
oportuit
unus quem
cf. I

Graeculis
')

a
iii

Persis

reddi*).

hoc cum
I

priore

parte saeculi
iic:

XIV

factum

Satis erit

exceiptis nieis invenio locus

10 (V 301'

M A^d^)
a)(o'/.lip

t<fi<fisi'
.

xrd su rw tiqo^)

Xi'Q';>

iivroiv a^ioXlm.

14 (V 303^

M 52"^)
rij;

fV

roj

nQo^eiQoreQO) idvroiv
in

&ii'/,ov/^ev.

Comest,

nientarium
cf. I

in

tabulas ampliorem

Theo
Trj(

scripsit,

postquam

syntaxin raagnam Ptolemaei coramentatus

.
. .

5 (V SOG"^

M
V

44vsq.)

rfio

xal ev roTg

avvrdSeuig

aj(o'/.ioig
.
. .

nuQnriS^efief^u
in

rov fwrot' /qovov

16

(V 296^

4,'>'')

xufUiig

xnl
a.

ev roTs

awriiSeux a/oUoi;
211
ed.

i'niedeixvv/uei'.

commentario syntaxeos
II

exempla compviti lunaris

cius bibl.
(Jr.

364/5 observata adhibentur,

f,

cf. .Sciiliger

de emend. temp. p. 466 ed.

brevioris

et

lA Fabri-

22. 6 iidn.
sq.
')

g,

(t.

VIII

p.

I).

de tempore
spirit.
c.

conimentarii
(in

dixi
patr.

mus. Khen.
gr.
'Tvtt
t.

XXVIII
fiev
[cf.

p.

403

Narrat
eig
litt.

lohaunes

Moschi

1'rati

LXXVII
xtii
(fe

Mignii

87,3
rr}v

p. 2929'') 'Antj't.9ofitv

iv

/xiit

rov olxov ^rsificivov rov aotpiarov syoj

Gottiugensis
6
eig
a.

6 xvgiog ^mtpgoviog.
'efxevev

TTQci^iu-

relationes societatis
ijv

1892
iiTtnng

p.

208, 64]

i]v

ftsaijfiiiQivov.

rft

eig

ttyictv

i^eoroxov,
oig

loxoifoutjissv

utixiiQiog

Ki''A6yiog
,

[ab

a.

580607],

r//V enovofxttCofievijv rijg

ctXX'
rff

JiDQoS^ettg.

ovv sxQnvaufxev
rore
(JV;

rov oixov rov tfiXoaotfov

ntiQexvipev xoqij Xeyovatc KuSeviSsi.

rij)

oXlyov

eSixiixijactre.

'/.eyii>

rio

xvQio) ^oitfQovior '.4yotfiev ev

'1'erQttnv'^ot. xTcxeT ftevotfcev.

*)

'eart

6 tonog rov '1'etQtinv'Aov

mivv

aejiiiaftiog nttQti

roTg '.4XsiivO'Qevai xrX.

Vel in iudice lectionum nniv.

his rebus
lihri

in

") Dixi de aest. 1880 p. 8 sqq. 3 sq. ') Cf. de Stephano Alex. connnent. p. 37 et 55. symbola ad historiam astronomiae (progr. univ. Bonn. 1876) p. 24 26. quo modo a Chiouide sarum Trapezuntem adlati sint, audi Cleorgium Chrysococcam narnintem ibidem p. 27.

Bouu.

Per-

A.

CXXXVIII CCCLXXII.

363

iam studia magis ad Ptolcmaeum eiusque sectatores rcverti et eorum opera ccrsuiit. pracivcrat paulo ante Manuel Bryennius, qui tabularum Thconis novum cxcmplum curassc ct adnotasse videtur'); mcmini cius vcstigia mc in a Brycnnio Theocodice Laurentiano XXVIII 12 conspicere eadem fere aetate scripto. Metochita astronomiae studiis initiatus est, qui elementa astronomiae nondum dorus
cssct,

tatim describi coepta

edita scripsit, quae tabulis non carent^).

postumos codicumque ab eis scriptorum turbam. pracsto cnim nobis sunt duo vcnerandae vetustatis exempla, unde tabularum Ptolcmaei Thconisque non sohim omnis memoria pendet sed etiam historia inhistratur. Et vetustate ct rcrum copia praestat codex Lugduni Batavorum in bibHotheca publica univcrsitatis adservatus nunc Graec. n. LXXYIII, in catalogo bibhothecae a 1716 edito p. 478
Mittimus Byzantinos
illos

inter libros

manuscr. orientales relatus

scriptus est in

n.

MDCCII,

olim

n.

CLXXXII.
eis

a Golio CPoli

emptus (L).
antiquis.

mcmbrana
constat

crassiore et flavescente litteris maiusculis, quas

uncialcs vocant,

haud
71.

inficetis.

nunc schcdis CLXIII scd

reliquias vir

non omnibus

ncmpe
f.

vctusti

cxempli valde mutilati

101.

doctus saeculi
135.
f.

XIY

sup-

plevit inscrtis

79. 87. 92. 9G.

praeponi

iussit

Theonis de

his tabulis

108120. 124. 129. 130. commentationem breviorem

147) idcmque

349".

praeterea

manibus recentioribus f. ^^^^ 51 et 153 155*) debentur. vetustior pars quo temporc cius orta sit, cxtremo imperatorum Romanorum laterculo f. 65" certa exstant indicia. enim partis librarius Michaelis filiiquc imperio indicato annisque regni supputatis substitit. saeculo fere elapso accessit qui indicem continuaret scriptura simillima ei usus qua codex Anthologiae Palatinus conspicuus est et perscriptis imperatorum inde a Leone Y Ar-

menio usque ad Alcxandrum Lconis YI fratrem nominibus et annis subiungeret verba igitur vetus KtovaTavT(ivos) vCi6)g ^iovT(og) ah zr^ i.i(>]%)qi numeris nondum additis. annos 8 3 (a tabularum codcx scriptus est sub impcrio Leoiiis V Armenii h. e. inter d. X m. iul.) et 820 quo cxtremo Leo occisus est, continuatus imp. Constantino YII
1

manu

Porphyrogenneta puero intcr a. 913 et 920. duo regna postca tertius librarius simili adposuit, quo temporc Stephanus et Constantinus Romani filii una cum ConstanYeteris tino YII impcrabant, i. e. inter d. XX m. dec. a. 944 ct d. XXYII m. ian. 945. fecit lohanncs van der Hagen Amstelodamensis libri accuratius describcndi otium mihi Observationum in Theonis fastos graecos priorcs Amstelaedami a. 1735 sinc scriptoris noniinc editarum p. 313 8: qui quac de tabularum argumcntis brcviter indicat facilius intcllcgct qui sinuil Ilalmac cditioncm supra p. 360,4 mcmoratam inspexerit. scmcl tamcn

moneo Hagenum virum quamvis accuratum

')

ct

circumspectum tamen codicibus graecis

ali

In codice Paris. gr. 2394 reguni

taliulae

liuc

scholion adsfriliitur
'"''

Ilalnia

Clirmwlo;jie de riu/e-

" *"' "]^ ^iiai'i.ft((g yjiovuaa('(gov fr>; mie i^iu xai tjfiiQdt Qo, ixixQi <fi '//.? Vdpo Te'Avx>je ,eQ7T. to tov Bqvcvvov (sic H.) fip.lov fi/ey r(< (<7t6 'ASfifi fcXQT rijg Te'/.evrijg 'AXe^dydQov Iri] eQo: igitur Br. anuos mundi nnn secundum vulgarem Byzantinorum
(Par. 18U)) p. 12 editum 'inttov ori tcno
i'

xov

'J6i<ij fiixQ'

usum

aetate

de Bryeunii .secundum ecclesiasticum (cf. Maximus in Petavii Vranologio p. 'X2h^) computavit. Maximilianus Treu ad Maxinii 1'lanudis epistolas p. 226 sq., de eius studiis exslant testimonia Cantacuzeni liist. t. I p. f)5 Bonn. et Tlieodori Metocliitae in C. Patliae Bililiotheca graeca medii aevi t. I p. Q sq. Bryeiiiiiuni adscivit, a quo post rudimenta quid -) Metocliita, ut ip.se I. s. p. Q^' tradit, anucis XLIU natus
sed
cf.

didicerit,
jiif/iiio

hisce verbis

testatur:

tnvvrevftev

(fe

roaovto

/noyov iirw

jiQoa/Qiiad/ieyog 'oaov
dicit,

rdg ev j<QXti

TTQo/eiQovg xdvovixdg
(fie'Jieiv 'eiTeir'

roi;

Gewvog

(ftT(<Seig (aperte

connnentarium breviorcm

non ipsas tabulas)

ne sqq.
p.

avv rrw
eTiirofiijv
') *)

MoSa Xomov
indicem

eftnvriii xQfjaf^ftt xri..

1.

Librorum
s.

III

quos
et

scripsit (iarQovofiixijg xr'

p.

atoixeiuiaecog saltem

capitum Sathas

I.

p. Qi(c' sqq.

prooemium

edidit.

Codicem laccrum qui snpplevit, exemplo vetere Laurentiano XXVIII 2(i usum esse Schedae VI continuae f. !.')() 161 ex vetusto exemplo commentarii brevioris Theoniani

infra
(v. p.

367 videbis.

<f

360) solae relin(p.

fjuuntur; continent cap.

XX
p.

TieQi
II.

avvotfcov xi

tt

vaeitijviov indc a v.
I

to tjfHOoi

(sic)

ror nXjjffons
(1.

71,^4
i,i
|

Halm.) usque ad

fmem
y

84

Ante computum m.
7^;'oti

interposuit

f.

Uil'' haec.
tj

oqwv

dQcin')
i

ovotit

'Anfdntj

jl

(cXe^idt

reQipi^i

e eQejiTi

c ifucvyig f 7Iqox

7iv(ftj

Hoirin

TioQ(fVQ i nfi-

(pov9 i^

rvQfftj.

quae explicauda
III.

peritioribus relinquo.

CHRONICA

47 *"

364
tractandis

I.

FASTI THEONIS ALEXANDRINI.

in scholiis,

aut omnino non expediisse aut ncquc dignum mihi visum est singillatim rcfutare. mihi enim olim Phiygcrsii bibhothccac Lugdunensi praefecti liberalitas tantum otium dedit codicis excutiendi, ut difficiliora coram ipso codice temptarc potucrini donec expedivissem, et nupcr successor eius N. du Rieu eadem virtute insignis librum permisit dcnuo cum typothetae pLaguHs conferendum. Huius Hbri pretium ea re non mediocritcr augetur quod permulta in eo scholia adposita sunt, quibus tabularum historia quasi ante oculos ponitur. scilicet eura et ex exemplo fiuxisso, cui virorum his studiis dcditorum manus iiisudarant, ct ciusdem gencris hominibus non sohim scriptum esse sed ctiam postea ud manum fuisse. astronomorum autcm adnotationcs ct obsei'vationes cum tcmporis nota raro careant, nemo non videt, quam non contemnendum subsidium in illis scholiis paratum sit. adfero quod huc

parum adsiu^tum multa, maxime

legisse
:

non recte

quos crrores nequc

utilc

attiuet.
a.

temporum
f.

tabulis
f.

infra

edendis scholia adscribuntur orta anno 775/6

f.

f.

bo"

c,

a. 797/8 f. 63'a, a. 812 f. quae quoniam annorum minus quam XL spatio continentur, conicias aut omnia aut pleraque eiusdem viri esse. codiccm autem constat aut uno aut paucis post novissimum scholiou annis exaratum repetitus igitur est, fortasse a discipulo, ex viri docti illius aetatis exemplo. esse. Apographon codicis Leidcnsis superest primo impetu studiorum astronomiae renascentium incuntc saoculo XIV aut proximo excuntc natum codex Laurentianus XXVIII 12 bombycinus ut vocant (M) '). de quo Bandinius brcviter rettulit Catalogi

780

65^&, a 784

63"?*, a.

788

65^,

65"^.

codd. gr. bibl. Laur.

pertincntium.

t.

II

p.

sqq.

collectionem continet librorum ad astronomiam

sed non solum propter cctera quae praeter tabulas continet multa, sed
sit

etiam, quamvis apographon

exempli

superstitis, propter tabulas ipsas utilis est codex.

quo enim
est.

scriptus est tempore, paulo integrius

contigit

ita

ut

exemplar Lugdunense fuit quam nunc schedam fastorum consulariuni in Lugdunensi dcpcrditam illinc

etiam bibiiopegae cultcr tunc nondum iu oris codicis Lugdunensis saeviunde scliolia nonnulla integriora edcre licuit. sed in his cavendum ne nimiam apographo fidcm iiabeamus. cuius librarius quac non intcllegebat, temere non pauca

suppleremus.
erat:

corrupit, velut

f.

03^t' dia
al.
fit

zovg alyvTiTtovg lcgit pro del rovg ^lyvTiTuov et ov Tug arcXag

pro ovTcog anhog

etiam ut ubi non plura

quam

nos legeret inepte suppleverit,

trrj rg,

ut 65"?* Ivd. d pro eo quod restituendum crat [cojd et 63'

ubi numerus miliuni

ante

TS

intericrat.

res ubi certa erat, apographi lcctioncm licet a

MaximiHano

linn

Halensi sollerter enotatam plerumque non aduotavi.

Multo integrius Lugdunensi servatum est exemplum Florentinum: codex Laurentianus XXVIII 26. schcdarum CXXIX, quibus nunc constat, XXXIII primao divcrso generc mcmbranac et saeculo XIV ineunte ^) additac Thconis ad Epiphanium de tabulis Hbellum exhibcnt (f. 2 33). vetus tabularum codex f. 34 129 continctur, in mcmbrana subtiH ct, alba littcris maiusculis non dico nitide scd pcrfccta antiquarii arte
splcndidc scriptus, minio auroquc distinctus,
aut
viri alicuius

tunc primatis.

iussu ac sumptibus aut ipsius imperatoris specimen dabit opus ab Hieronymo Vitelli et Caesare Paoli
cli

susccptum

CoUesionc Fiorcntina

facsimili ^mleografici cjreci

latini

fasc. II (Flor.

duac paginae repraesentantur, quas cgo quoque olim photographi arte excipiendas curaveram, scilicet fastorum consularium pagina scxta f. 42' et rcgum canonis pagina altera f. 39' ca rc valdo mcmorabilis, quod litteraturae graecae inde
1885) tab. XIII, ubi
codicum graecorum lani Lascaris (edidit Petrus de Nolhac Melamies d'archcolor/ie et par Vicole fran<;aise de Eome 188G t. VI p. 'i.OT) exstat n. 57 (?iiui'n<; ik joik Trpo/f/porf XHvnvtig: qnae memoria ad eodicem Laureut. XXVIII 12 referri jiotest. 1' -) Inter aduotatioiies miscellas Theoni praoraissas legitur irvfinXtjQov/ieurjs rijq i^ ivS. tov etuxji ctovg nc<QijX&ov tino /tii' ttQ/ij; tov rrpcu')

lu

iiidice

(Vhisloire puhl.

i'.

tov ETOvg 4>tXi7inov

Xeiag
axjjfy tino
tfe

roi; 'AQVtittiov ^utjtXsias

'irrj

'Puifiutxtt ,/Xj;"

tcTio

tfe

tiQxtjc:

ryt;

rov JvyovoTov

flctai-

Tijs t!QX>ii

xov JtoxXtjTutvov

aX.

scriptum hoc est

a.

1314

p.

Chr.

A.

CXXXVIIl-CCCLXXII.
toinpore
:

355
proponit.

IX

saeculo usque ad
substitit

XV

niutationes

doHnitas

vetus

illa

et ele-

gans manus
est,

Leonis nomine solo adposito

scriptus igitur est
inter a.

anni imperii ante

quam Leo mortuus

adnotari non potuerunt.

est,

cognomen datum
fuit

886 et 912.

uno

codox imperatore Leone VI, cui Sapiens saeculo et dimidio codex penes eos
tunc

qui uti eo aut nollent aut non possent, in bibliotlicca opinor palatii.

demum

inventus est qui impcratoruni indiccMn eontinuaret (L)

tia

manu

crassiore et atramenti nigri-

et sequentes usque ad Constanimperiorum annis, non annorum summis indicatis, adposuit anno 1055. excepit lumc IL atramento fiavesccnte usus qui annorum summis inde a Leone usque ad Constantinum IX Monomachum suppletis imperatores usque ad insiguis:
is

Leoni \l annorum imperii numerum

solis

tinum IX Monoraachum,

Alexium
qui

Comnenum

continuavit, ut

tamen numeros huic novissimo imperio non ad-

successit III. atramento viridi conspicuus, imperatorum ordinem usque ad Michaelem Palaeologum (a. 1282 mortuum) dedu.vit solis imperiorum annis indicatis idemque sola nomina sequentium usque ad lohannem II Palaeologum (1425 1448) adscripsit '). postremum omnium imperatorem Constantinum X Palaeologum IV. Graeculus post CPoHm a Turcis expugnatam (1453) subiecit notarct, scripsit igitur inter a. 1081 et 1118.

atramento caeruleo.
Constat igitur hunc codicem sub Leone
scriptum esse, documentum studiorum
illa

aetate Photio

VI Sapiente in confiniis saeculi IX et X maxime duce (cuius discipulus

Leo Sapiens
solae

magna est eius prae Lugdunensi integritas. suppletae eadem manu quae Theonem praemisit. sed tamen si quat(!rnionum notas circumspexeris, quod olim mea causa Hermannus Diels fecit, facile
fuit)

renatorum
f.

^).

sunt

tabulae

51

54

invenias

conspicitur nunc f. 39'' hunc quidem librum nullam iacturam fecisse. quaternionis numerus A, ^.S"" B, sed utriusque nunc terna tantum schedarum paria

ne

restant; praecedit binio

f.

35. 36. 37. 38 eique adglutinata scheda

f.

34: relictae quin-

que
tres

schedae schedae

videntur

ex fasciculo F.

intermisso

novem quaterniones
e.x

deinceps secuntur _/ usque

fasciculo

IF servatae

f.

127

129.

supplemento f. 51 54 iam integri ad I[BJ f. 55 126; agmen claudunt

Codicem hominis causa scriptum esse qui splendorem potius quam utilitatem non solum ut dixi adspectus ipse indicio est, sed hoc quoque quod nusquam neque lectitati olim libri vestigia ante saeculum antiquum scliolion adscriptum est. undecimum medium comparent, quo imperatorum tabula continuari coepta est. perticuraret,

nent huc adnotationes annis 1085 et 1087 scriptae

f.

35"" in

inferiore margine.
indi-

Indicem tabularum
cati
t.

satis

accuratum ut solet Bandinius dedit Catalogi supra

II p.

46 sqq.

Hi codices ambo quantumvis inter se discrepent, tamen dubitatio esse nequit quin adeo concinunt in tabularum dispositione. olim commune eorum archctypon fuerit. velut canon regum et fasti consulares in utroque sic digeruntur, ut singularum paginarum versus sint triceni quaterni versusque bini singulis loculis minio circumsaeptis includantur. id ita iam Theonem, fortasse Ptolemacum instituisse inde colligas quod Theo in ampliore commentario nullius tabulae rationem et usum exponit, quin quot versuum (aer/Mt'), quot colunuiarum (athdl(i)v) sit accurate indicet^).
impcratnnim nominildis oonspicinntnr,
jiraef.
d'e

')

l)e vestigiis

litiirac

diversique atrainenti qu.ae

.39^.
')
f,'f.

in

novissiniis
.ad

dixi in adnotatione tabulae

')

A. Hrinkmann
xitvdviny
. .
.

Alexandrnm Lycoijolitanuin

p.

XXVII

.sq.'

E.

c.

3 (V 294'

42) ixTi^eTca
1

htqov
43^)

niixiav fiev jQiiixovTii, aehdiiov

xiixV

txuoTov

SiaifxuTijfioQiov TQiiSv
TiJiv

4 (V ^K)'
eCs

M
II.

TieTioiijTiti

ifi

iiviMV iQiiixoviit, aehifiiov

aiixuiv meminit
id.

TQHJiv cct.

etiani

Ptolemacus

rf tiov ciQtj/Aeviov nftQitffiaeii aiixmv ,uev ntihv etiamsi asXi^iiov tantum nsum enarrare
i.

solet, .semel

p.

12

iv ftiv ToTf TtQOTeTiiyfiivoi;

aTi/oif

.,

iv

ifi

roK vnoTeTityuivon 47*

X <iri/o(?

cf.

p. 13.

366

I-

1'ASTI

THEONIS ALEXANDRINI.
fide dignissimis

De
tulimus,

sylloge tabularuni

manualium eiusque exemplis

tabulis
illic

postquam

ret-

superest

ut

de

temporum

servatis

dicamus, quarum causa haec

disputatio instituta est.

Earum
lares
III
Difficile est

tres sunt partes;

I laterculus
e.

regum

et

hemerologion

i.

fasti

diurni

diversorum

imperatorum 11 fasti consuannorum solarium comparati.

ad definiendum quas temporum tabulas Ptolemaeus, difficilius quas Ilipparchus sed laterculo regum inter apparatum manualem a Ptolemaeo locum datum esse etiam nisi Theonis ipsiusque Ptolemaei testimoniis ') constaret, nam Ptolemaeus qui in syntaxi calculos ab anno primo nou minus certum esset. Nabouasari repctit, regum tabula carere non potuit etiam Persarum reges, Ptolemaeos, Romanorum imperatores complexa; neque minus certum Ilipparcho regum inde a Naboolim in ordinem receperit.

nasaro usque

ad Ptolemaeos laterculo opus fuisse: nam ab hoc Ptolemaeus non tantum quae olim Ohaldaei sed etiam quae Timocharis annis 295283 Alexandriae obhaec igitur canonis pars, quae annos Nabonasari servaverat, omnia mutuatus esf'').

numerat et in Alexandrum M. desinit, aut Hipparcho antiquior aut saltem Hipparchea est. non abiecit sed neglexit eam cum tabulas manuales adornaret Ptolemaeus eumque secutus Theo pro consilio computi, cuius epocham cum iu syntaxi ad Nabonasaruni unde factum ut in nullo regum rettulisset, in tabulis ad Philippum Aridaeum revocavit. laterculo eorum quos codices nostri tradunt anni Nabonasari ultra Alexandrum conputentur, in laterculo Laurentiano illam

sentaneum autem

est

partem vetus manus ne scripserit quidem. conregum laterculum Ptolemaei desiisse in liadriani imperium, cuius

rei infra (p. 368, 1)

vestigium prodibit.

Etiam
retractati.

fasti

diurni

recepti sunt in codicem

I

hemerologii antiquiores sunt Theone Lugdunensem fasti

in

et

fortasse

ab ipso

Romanorum
i.

Laurentianum

Romanorum
Hellenum

Antiochenorum III Alexandrinorum IV Tyriorum

II IfcIIenum
e.

III Alexandrinoruin

II

V Arabum VI Sidoniorum
VII Gazaeorum
VIII Ascalonensium

IV Tyriorum V Arabum VI Sidoniorum IX Heliupolitanorum

Lyciorum

IX

Ileliupolitanorum

XIV Asianorum
Cretensium Cypriorum Ephesiorum XII Bithyuorum

Lyciorum

XI Cappadocum
XII Bithynorum XIII Seleucensium XIV Asianorum adposui alteri hemorologio numeros
coniungantur.
sunt alterius

XI Cappadocum
prioris, ut primo obtutu appareat, qua necessitudine

desunt Laurentiano
fasti

fasti

hemerologii Leidensis

n.

VII. VIII. XIII, proprii

XVII

civitatium
')

fastos diurnos vetus illud

8 (V
298'-

igitur ut mininmm sumamus, Cretensium Cypriorum Ephesiorum. hemerologion coniungebat, unde hi codices

Tlieo

comm. ampl.
<h6
rtjg

M 46^)

avytiyoyrsg yuQ ru nno

rr,Q

<'<eZ>Ji

4>iVi-mtov

f'r;

,"/("

Toij

(iv<Mofievov 'ixovg ix ziSv

1).

TtdQtty.fif^ivioi'

roTg riav jiueiXiiov xuvoaiv <<v<tyQ(fu)V

^>1(

comm. min^atl
exT]

Epi-

pliaiiiiim

31 H.

uQxtjS rtjs <l'dinnov ^uaiXeiug tiixQi

jiuatkstiuv

Jioxhjrutvov avv<lysr<a
de I'toleniaeo

riov iv
ile
(1.

rw xuvoviia
To

r(5c

iniavvuyiuyiav yivSTut
editio
vitiis

liTjXov.

x^, "'*' ^" est qiiod dubites, donce

codicum lectione constet, Ualmae enim

xuvovsg) xuT<<
tn' tir;?
(1.

oljscnratur p. 2 ot 6s ,ufr rovg sifti/i^ivovg

rijg

xuvovug

uvToTg)

n(joxv6viov
tabulis

ruiv

<<n6

rtjg

inoxTjg iiuaihxi^ig

(!'.

^iaili:ioi')

XQovoy(j(f.ig nsQiixovai xr^.

ceterum

epoclia
cf.

astron.
p.

Aridaoi vel ab excessu Alexandri M. primus,

L. IJelcr

Ptolem.

IT.,

Theo comm. min.

a Ptoleniaeo constituta cst annus Plulippi '') ('f. p. 27 H. etc. 3

t.

niUor. Vnters.

p.

16.''),

do Timncli.iri vide Ptolem. synt.

VH

II p.

15 Halmae.

A.

CXXXVIII-CCCLXXII.
illic

357

fluxerunt, et

siiie

dubio singulis mensibus

librarii

non singulae sed binae paginae tribue-

bantur.

nuas cuni

uceessario eligciidi

Byzantini in singularum pagiiuirum ambitum rcdigere vcllent, erant qui fasti utiles vidcbantur et excludendi qui inutilos. eum

iuiminem cui codex Lugdunensis aut eius exemplar debetur, videas etiamtum integriore liemcrologio usum esse. nam cum in mense ianuario tredecim tantum civitatium fastos deinde spatium superesse laetatus XIV Asianos adiunxit antca suo loco comparasset (dcbuerant euim X Lycios cxcipere) una cum tribus ilHs, quos codex Laurcntiaims
,

servavit,

omissos.

accedit indicium

gravius.

in

mense augusto

f.

149"'

codex Lugdu-

NeOYKAHC^ M lA. quid hoc prodigium? an Neocaesarensium fastos? inspicc iam liemerologion Laurentianum f. 48^: videbis librarii oculos ab Asianis ad proximum loculum Cretcnsium aberrasse, qui tunc mensem Ne/uaiov agitant. ac re vera ei mensi qui apud illos intra
nensis missis temere Asianis ultimo tabulae loco inscribit
sibi vult

Romanorum mensem augustum

h. e.

incipit, in

codice Leidensi
illi

nomen
praesto

datur
fuit

BACIAeOC

IB

hemerologion aut XVII aut plurium fastorum. Sed ut ad originis quaestionem redeamus, hemerologion ab Ilipparcho condi non potuisse verbo non opus est. C. lulius Caesar primus signum
igitur
librario

Cretensium mensis duodeciraus.

dedit anni

secundum solem ordinandi:

fasti

quod exemphim multae

liemerologion
recepti

civitates

sub

Augusti

imperio seeutae sunt, quarum

lam vero in Asia provincia post saeculum secundum mensium vetera nomina aboUta esse et in eorum locum priraum Macedonum nomina, dein nimieralia successisse et quarto quidem saeculo numcin

sunt.

ralia

paene sola

in

tradit; igitur

post

Ptolemaeum concinnari non

sint:

usu fuisse scimus; atqui hemerologion vctustiora nomina mensiuni potuit. quodsi Ptolemaeus auctor fuit,
fasti

simul hoc quoque iutellegitur, cur ipsorum Macedonura, cur Atheniensium

ab hac

fastorum comparatione exdusi

civitates

Galeni enim testimonio

')

constat plerasque Graeciae

parte saeculi II p. Chr. desiisse annum secundum hmae Macedonia autera provincia ubi Galeni aetate annus ad solem dcrigi coeptus est, sub imp. Antonino Pio a. 142 p. Chr. veterem morem nondum abolitum fuisse didicimus ex titulo Thessalonicensi '^). postea hemerolo^gion retractatum esse ex kalendario Ephesiorum mihi sumo, quod in codice Laurentiano Macedonum menses prae se fert, cum Ephesios etiam altero p. Chr. saeculo patriis raensium nominicursus

ne altera quidem
metiri;
in

XII

bus usos esse titulorura fides testetur.

inter

potuit

hoc a Theone novari, potest tenipore

Ptolemaeum intercedente novatum esse. ceterum hemerologion ') alio loco edendum ac tractandum erit. hoc unum addo, Lugdunense exemplum folio amisso carere mensibus iunio ct iulio, qui nunc f. 147 manu receutiore ex ipso codice Lauipsum
et

rentiano suppleti sunt.

Fastos consulares
iunxisse eos priraus

cur

Theo
quae

videtur.
in

tabulam condidisse
(|ui

insereret, Ptolemaeo causa nondura erat. adhunc eniui neque alium quemquam eam fastorum codice Laurentiano (F f. 40 43) proponitur, nemo fuit
tabulis

non perspiceret.

vidit et probai-e studuit

Henr. Dodwellus

a.

1682

in

appendicis ad

'}

Galeiius in Hippocr. epid.

uQif^iAeTaf^tii
,

ciiimii.

eil.

Kiiliii.

t.

XVII,

p.

21 sq.

XQ''j

'^^

drfAofozi
fiX'/.u

Tovf fiiivdi ov

jrpof BtXt'ivtjv
(scr.
')

xi<S^i<neQ iv
tiQ/fiitov
ali

tftis

nXelarttig

vSv riSv

'EXhjvid'u)v noXiutv,

nQog

iji.iov

xtti

log)

tv tinfiattK re

rcJ'

('.lanivijov corr.

Vsserius)

xtti

iv noXXoTg tojv iSviov

tiQix^/jeTTiti

xtX.

Tituhis Tliess,aIoiiicciisis editus

et

Ileuzey, inisaion de Macidoine p. 274 et Ducliesne, Archives des missions

iii

scienlif.

littrr. III

ser.

t.

III

p.

206,

quo legitur
ihviiQu
X\'l
iii.

fiQiertti

ife

rti

xvvtjfyiit

xiii/

/novofiK/ifii
a.

tTi

nQo

({

xfthtvifiuv f<nQi'kii)>v.
(lecurniiit,

"r,'Ah/[vti; z]i'.vd'iy.ov

l-iTlC
iiiartii

erovg.

proviiiciae jiimi
luit d.
II

ab auctuinno
-Xaiitliicl

148

a. Clir.

igitur

aimi
ni.

CXLll
oct.
.'i.

]>.

Clir. ilies

Macedonibiis

et

coeperat aiiiius

j)rov. 28!> d.

XVIII

CXI.l luiiac conveiiieiiter, quae vcspere

d.

illius

diei
.'"iS").

prinuim conspici potuit (vera

')

neomeiiia Tliessalonicjic eveiierat

XVII m.
p.

Laniio Novelle

letterarie

1748

t.

IX

oct.

a.

141

li.

2 postnierid. 28'

Post excerpta a lohanne

antiquariis (Flor.

ct

ab Everardo Audrichio

in

Institutionibus
t.

1756)

p.

16sqq. prolata unus 8ainte-C'roix illud edidlt J/i^moiTe* de

Vtictul. iles inscrr.

XLVII

(1809)

p.

66

ss.

368
dissertationes Cyprianicas
t?

T-

FASTI TUEONIS ALEXANDRINI.

V),

III p.

van dor Ilagen Ob.servv.

Novelle
lettemrie Flor.
e.

in

Tiieonis fastos graecos

t. IX p. 2. neque primo anno Antonini Pii, sub quo Ptolemaeus enim solum scripsit^), usque ad a. 372 deducuntur, optinie cum eo tempore convenit, quo Theonem astronomiae explicandae operam dedisse constat (cf. supra p. 362, 2), sed, id quod infra (p. 372 sq.) eluccbit, in eam redacti sunt tabulae formam, cui quasi sigillum disciplinae Theonianae impressum esse videatur. absolvit Theo opus exeunte a. 371 aut ineunte a. 372: cuius rei certum indicium ultimi consules praebent sic scripti iJJdtJeffrog

priores p.

3.

33

sq.

etc,

loli.

Lamius
138

1748

fasti

illi

quod ab

a.

i.

\4QEviHoL'; nimirum Thco tineni operi inposuit, antequam alter anni consul in Aegypto renuntiatus esset; alterum adiecit nescio quis more Theonis neglecto, qui consules casu nominativo apponit: aliam interpretandi viam non video.
y.at

Ex

fonte longe diverso codicis Leidensis fastos consulares repetitos esse scholio
scilicet
irap.

tempore vir doctus dum novam tabularum f. fastos in a. 372 desinentes abiciendos esse ratus manuahum editionem parat, Theonis pleniorem consulum indicem et ad Heraclii tempora deduetum, qualem quaerebat, inipsa enim edicti Cod. Theodosiaui I 1, 5 verba reputatis venit in codice leguni. consulihus et tempore quaesito imperu indicio sunt magistratibus et iureconsultis inter necessaria officii instrumenta opus fuisse et imperatorum hxterculo et fastis consularibus. atque inter codicis Theodosiani schedas Taurinenses Carolus Baudi di Vesme^) saltem
55^ a docemur.

Herachi

indicem imperatorum

Romanorum manu

posteriore in

calce
sic

libri

adiectum indagavit,

qui infra inter laterculos imperatorum primus edetur.

fieri

potuit ut ilh tabularum

manualium
ab
a.

editori

'codex legum' fastos consulares suppeditaret annorum

a. Chr.'')

MLIV,
p.

inde

CCCCXXXIX

usque ad
illo

a.

DCXV

deductos.

sed ncglectis antiquioribus

a.

eos tantum consules editor ex

codice recepit, qui inde ab

CCXXII

Chr.

i.

e.

cuius rei causam probabilem anno primo Alexandri Severi annis nomina dedcrunt. teneas, si quod celebrius chronograpiii opus tunc in promptu erat, in quo consulum paria usque ad impeiium Alexandri recenserentur: id quod conicias in Hippolytum Sane codex Lugdunensis cadere scriptorem etiam in oriente magni aestimatum *).

consulum annis CCCXCIV, quos scholii scriptor cx legum codice se sumpsisse significat, XIV annos insuper addit, idem tamen antiqui termini indicium non obscurum prae se antiquo enim indice his verbis ad finem ducto fert.
(hd.)

A ANYnATA TAB
in

-^KAe

rehnquuntur

folii

03''

duo versus,

quibus nunc legitur

ANYnATA ANYnATA
desunt igitur non solum numeri
finom
indictionis

/////

/////

sed

etiam

anni

Pliilippici

neque

umquam
usque ad

adscripti fuere, orasi sunt anni Diocletiani.

igitur litn-arii socordia perrexerat

paginae ante quam vidit novissimos duos versus in exoniplari vacuos esse. proxima doinum pagina quasi exordio novo facto XIV annos illos ultoriores proponit
insigni cura notatos:
iniiierio
ela})si,

nam

praeter annos Diocletiani ot Philippi

etiam anni ab Augusti

addita-

indictioncs ot anni bissoxtiles significantnr.

(>29 adiecta sunt.

haoc igitur post rotractatam

editamque tabularum collectionem anno

Noc temere ox hoc

regum

')

Cur

limic amiuiii Tlieo

|)i'iiuiiMi

fast.oruin esse voluerit, ultro i.aiu

iutellcgas.
potuit.

seilicot

imperjv-

torumquc laterculus a Ptolemaeo

Tlieo
1'aatos

iilira

d.

Ifadriaui exccssnm coiitiiiuari

in

iioii

a proximo

igitiir

anuo

consulares

repetit,
lieri

quouiain

siderum observationilms

al)

cis deinuui
^) v.

qui I'toIcmaeuni secuti

suut astronomis graecis

Tauriiieiisis ser. II
t.

potiiit
p.

ut anui coiisiilum uominilms iiotareutur.

Cominentt. acadeiniae

VIII (184())
*)

180sqq.

^)

priniam

igitiir

scliedain

faslorum conicias in cod. legiim

s.

dcpcrditam fuissc.
(ecl.
iii

Cf.

quae viros doctos latuisse videiitnr testiinouia

p.

Cyrilli Scytliopolitaiii de

Euthyinio

Analectis graecis Benedictlnorum Par. 1688)

t.

82

et

de

s.

Saba

(iu Ecclesiae gr.

mouunientis a Cote-

lerio editis

III)

c.

77

p. .354".

ANNI AEGYPTII VAGI CVM IVLIANIS CONLATI

anni
inc. a. Chr.

NAB

dio

anni

XAB. PHIL,

i6

20 24 28 32 36 40 44 48 52 56 60 64 68
72 76 80 84 88 92 96 100
104 108 112 116 120 124 12S 132

14 13 12
II

747 744 740 736 732 728 724 720 716 712 708 704 700 696 692

684 680 676 672 668 664 660 656 652 648
644 640 636 632 628 624 620 616 612 608 604 600 596
592 588 584 580 576 572 568 564 560 556 552 548 544 540 536 532 528 524 523 522 521

228 232 236 240 244 24S 252 256 260 264 26S 272 276 2S0 284 288 292 296 300 304 308 312 3'6 320 324 328 332 336 340 344 348
352 356 360 364 368 372 376 380 384 392

36
140 144 148 152

56
160 164 168 172 176 180 184 188 192 196 200 204 20S 212 216

220 224
225 226 227

A.

CXXXVIII-CCCLXXIl.

369

niciito colligas noii soluni ipsius Stephani exemplar ab auctorc cius reccnsionis quam codcx Lcidensis cxhibct cxprcssum essc, sed ctiam Stcphanum Constantinopoli non ultra annum 021) 30 aut vitam cgisse aut iiis rebus opcram dcdissc. Conscntancum est, qui scliolion illud dc fastorum fonte scripsit, cundem etiam tabularum editorcm fuisse. vir doctus ille et peritus fuit, id quod ex accurata scholii illius
/

computationc
est

facile

vidcas.

cditorcm illum fuissc Stepiianum Alcxandrinum,

csse supra p. ;J02 audivimus.
rctractatas

quare conicctura probabilis, nc dicam certa ac ncccssaria quem a. 618 dc tabulis manualibus

commcntatum
tabulas
ipsas

quod

si

recte statui, simul

cditasquc Alexaudriac

cssc

Stephano,

compcrtum cst, antequam ab inip.

neque neglcgcndum quod anni Diocletiani fastis adponunAegypto maxime usitati (cf. p. 391). laiii hoc quoque ultro pcrspicitur eundem codcm fonte usum latcrculum rcgum et impcratorum usque ad sua tcmpora contiuuassc; qui enim fastis pracmittitur ordo impcratorum et in Phocam Heraclii decessorem desinit et contra usum laterculorum in oricnte natorum etiam rerum occidcntalium in sacculo IV et V rationcm habet, adhibito fontc valde dissimili i. c. opinor codice legum adornatus. igitur hunc quoque Stephano Alexandrino debemus. eis autem quae supra coniccimus difficultas quaedam soluta cst antcquam mota sit. obscrvavi olim ') Stephanum non ut Alcxandrinum anuis Uioclctiani, sed potius cpocha Constantini M. uti, quam Philippi anno DCXXVIII aequat: neglecto cnim Constantio Ciiloro Constantinuni fecit statim Diocletiano succedentcm a. 304/5. contra has tabulas qui conposuit, ut par est, annos Diocletiani sequiIlcraclio CPolini vocarctur.
tur,

ut notuni cst, in

tur, illius calculi ibi ncc vola ncc vestigium cst-). phanus Alcxandriao reccnsuit epocham Constantini
:

quid igitur? nimirum tabulas

in

St.e-

conimcntario tabularum adliibet,

quem CPoIi
Restat

scripsit ab imp. Heraclio monitus ct adiutus. nihil igitur haec mutatio computi obstat. quomiims quod ipsc aspectus tabularum suadct, vcrum csse iudicemus.

unum quod praemoncndura

(cf. p.

sit.

consulares saltem Theoniani ita instituti sunt, ut tempora ad

non solum canon regum scd etiam fasti annum Aegyptiorum vetequod quo
faciliu^s

rum vagum
ibi

359) rcferantur.
iulianos

his igitur tabulis qui uti volet,

usitatam in

annos

transferre

dcbcbit.

temporum notationem commodiusque

conferuntur.

fieret,

tabulam adiciendam

duximus
ct

qua anni
iu

vagi

cum

iulianis

annos

igitur

Nabonasari olim Ilipparclio

syntaxi Ptolcmaco adhibitos, annos Philippi,

quorum indc a Ptolemaci tabulis plurimus usus fuit, Augusti, Diocletiani sic composui, ut in tabulam primum qucmquc annum referrem quo annus vagus a fixo uno die reccdere coepit: plures inserui eis tantum locis ubi difficultas quaedam tironibus nasci
posse videbatur.
perducerc.

annos a Nabonasaro nolui ultra aetatem qua Ptolemacus

eis

usus est

cetcrum rationes ad quas conlationem anuorum dercxi

373
sq. patefient.

mox

in praefatione

fastorum
')

p.

De Stephano

Alex.

cuiiinieiitat.

p. o'! adii. 5.
14'_'.'i)

acluotatioiie

(ligiuim

est

quod

in
1'.

piaetatione taliulae
123'' iiiter .luctore.s

reguin nsque ad Maiiueleni Palaeologuin (inort.

teinporuni

deductae in codice Vatic;ino gr. 105!

-)

cum

Ptoleniaeo ac Tlieone .Stephanus Alexandrinus componitur.

Exstat sane in huius laterculi

(-"Poli

margine

f.

5.i' scholiim.

quo Coiistantino M. XXXII

aniii

imperii tribuuntur,
orienti
tribuisset).

ut Koniae anuos XII,

XX
hoc

annos regnasse
scripsit,

reratiir (rectius

XX

anuos occidenti, XII

verum nou vetus

lihrarius

sed paullo recentior saeculi XI.

370

I.

FASTI THEONIS ALEXANDRINI.

Theonis
lianus

fastos consulares, qui pro instituto huius syllogae primi prodibunt, unus

servavit codex Laurontianus

saeculi

XYI

XXVIII 26. nani qui Oxonii asservatur codex ohm Savinunc Bodleianus intcr miscellaneos n. LXXXV ^) vel in minutiis

deprehenditur ex
in

illo exemplo fiuxisse. primus eos Henricus Dodwellus a. 1684 edidit appendice dissertationum Cyprianicarum p. 98 103, apographo Vsserii usus, quod

Wallisius

cum

codice Saviliano denuo contulerat

(cf.

I.

s.

p. 82).

ex ipso codice Lauappendicis ad Petri

rentiano a lohanne Bottario descriptos Iladrianus Relandus

fratris fastos

edidit

consulares (Traiecti Bat. 1715) p. 758783. hic falsa de codicibus duobus Laurentianis XXVIII 26 et 12 coniectura pormotus, no Theoni invito fasti imputarentur,

nomen novum

eis

inepte

imposuit,

ut

'fastos

Florentinos

minores' vocarct,

HeracHanos, utpote qui etiam

hbri Leidensis, non fontc, ut
diceret

in codice Plorentino Laur.

ille

XXVIII
utrosquo

12 scilicet apographo

suspicabatur, legerentur, 'fastos Florentinos maiores'

in

cf

p.

753
p. 3

sq.

qui

cum

Petri

fratris

fastis

solis

his

nominibus

usurparet (cf

ct

144 sq.) effecit ut

etiam

alii

eum

sequerentur.

Dodwelli exemL. Dindorfio

plum
editi

iteravit

Carolus du Fresne
n.

sub calcem Chronici paschalis Par. 1688 (Ven. 1729)

huius
chronici

append.
t.

XIII,
174
e.

unde
hi

in

editionem

Bonnensem a

curatam

p.
i.

180

quoque
quibus

fasti

recepti sunt.

Orientali

graeco fonte
in

Theonem usum
fasti

esse facile pcrspicias

cum

aliunde

tum

ex

his

consulum paribus,

Heracliani

quamvis ex diverso fonte ducti

contra ceteros testes

fasti

cum Theonianis
Theoniani

conspirant
f.

Heracliani
i

308 JioyliTiavog ae(iaaT6g t6

'/mI

Jioy.hjTiavov t6
5-

Ma^ifitav6g

aeli.

t6

yai

Mai.tif^ilvoLi

t6 t

309 yh/JvLog aeiiaar^g t6 d

Y.ai

ytiyivlov aej-iaaTov

KiovaTUVTiog t6 a
y.at.

yai KwvOTavTivov t6 t
^^vdQovt/.og
3Iaii^/.iiav6g
y.ai

310 ^vdQ6viv.og
311 3Iaiiniav6g
y.al

TlQofiog

TlQoliog
ij

t6

Ma^i/Mvog
et

yai Md^Tjiiog t6

(i

ex his Andronicus Graeculum sermonis

fit

"Jtiqiov a.

Probus alibi non memorantur. Est etiam ubi ablativus casus latini ignarum in lepidum errorem induxerit, ut si ex Ajjro cos. 207 aut ex Vetcre OiETtjQiog a. 150.

Fide

satis digni hi sunt fasti.

facilius

eum
n.

et

quo

uno tantum loco valde turbantur f. 41^). adpono errorum natura intellegatur, singulis nominibus eos adscribo p. Ciir.

annos quibus re vera consules fuerunt.

a. 1'hil.

p.Chr.

A.

CXXXVIII CCCLXXII.
Chr.

371

f.

41"

a.

Phil.

p.
/S

p.

Chr.

569 (Dilinnog ae^. rb 570

OlXijTjroii To y 571 Ali^iiihavoc: to

/7

244 247 ^ii.njXiav6g 248 OlXircjioc. avco^^QnriOQ 247 248 249 OilucTiog to Ji

572

Ji^/.iog

ro

/^

573 Jsyiiog xo y 574 rdllog ro ^ 575 BoAoi^fftavoc; to 576 [BakeQiavog] 577 BalleQtavog t6

250 KavXtvog. (Aquilinus) 251 FQaTog

252 Ja/.iog
/?

249

250
251

253

Boi'Aoi'ff(a'o't;

252
255

Maiii.(7vog
(i

(Maximus) 253

578 BaXeQiavog t6 y
hinc ordo consulum recte praecedit.
scripti, ut qui

254 rah^vog t6 ^ 255 [Fahjvog t6 yj

liis

emergit ex

turbis

imago

laterculi

tam male
sic evenit

describeret in conponendis consulum paribus gravitcr erraret.

annorum 245 et 246 alteri consules plane omitterentur. quod damnum qui laterculum coneinnavit, reparavit duobus nominibus interpolatis, quae supra inclusi, a. 576 Phil. Valeriano ex proximo anno repetito, a. 578 Galeno tertium falso inserto, qui pertinet hic quoniam interpolator ad a. Ph. 580 (p. Chr. 257), ubi iam numerus omittitur. paginam factae sunt sed per manifesto tenetur et turbae non intra unam eandemque duas continuantur, certum puto est, culpam iam ante Tiieonem commissam esse.
ut

Sed eadem pagina novum impedimentum

obstruit.
cos.

anno

Phil.

592 consulatus

ad a. Phil. 592 (269 p. Chr.), imp. Claudii solius notatur. anno Pliil. 593 seribitur. quid sed una ille cum Paterno consul fuit, ut recte proximo igitur'.' ut in codice Leidensi saepe factum videmus, Claudii imperium in margine
pertinet sane Claudius

supplendo adscriptum esse opinatus est, futurum sic erat ut librarius in latercukim rettuHt annumque suis numeris rite notavit. omncs deinceps usque ad finem numeri corrumpercntur nisi librarius cum ad extremara paginam pervenisset, superesse duorum consulum nomina animadvertisset. igitur sine scrupulo, ut constat hoc genus hominum solere, resectis coss.^a. 273 Tacito et

notatum

erat:

quod quoniam consulum

ordini

Placidiano effecit ut numeri sibi constarent

nec plura iam consulum

paria

quam

anni

essont. hanc corruptelam nemo profecto erit qui Theoni aut antiquiori adscribat. ipsa paginarum ordinandarum ratio (v. p. 3(i5), qua factum est ut qui crrorem commisit idem Tres corrigcret, utcumque correxit, indicio est post Theonem illud peccatum esse.

iam nullo huius modi errore turbantur satisque castigatac decurrunt. Ceterum, id quod etiam in reliquis hxterculis observatimi est, imaginem codicis quanta licuit fide et in singulis et in dispositione paginarum repraesentare studui. nomina vitiose scripta in adnotatione correxi: orthographiam i. e. vocalium secundimi
qui restant paginae

sonum confusionem et consonaruni geminationem falso aut admissam aut omissam neglegendam existimavi, ne viris doctis hoc libro usuris iniuriam
posterioris
graecitatis

facere viderer.
(|ui

discrepantem rerum

memoriam examinabunt

et historiae utilem facient

lioc agent.

Theoni et eis quibus ille scribcbat fasti consulares non potcrant usui csse, nisi ad eas teraporum rationes rclati erant quas in siderum motu definiendo astronomi Tlicoin qua re iam illud occurrit quod quasi (luoddam sigilUim vctcres scquebantur. cnim singulis consuluni j)ariadscribuntur nis huic tabulae impressum csse supra dixi. bus anni ct ab excessu Alexandri (vel a regno Philippi Aridaei) et ab imperio Augusti dcducti. quod semper]ita fit ut annus Philippi et Augusti non is adponatur (lui dum
consules quiquc magistratu funguntur coepit, sed
ut

cxemplum promam, consulibus

CHRONICA
III.

anni p.
(pii

quo currente magistratuui inicrunt. Chr. 230 Priscilliano et Agricolae annus triis

buitur PhiHppi 553 Augusti 259.

cocpit d.

XXVIl

ra.

iun.

a. 12-.^

p.

Chr.

^
4,S

372

I-

FASTI THEONIS ALEXANDRINI.

Etiam apertius Theoneae originis quasi pignus altera duo numerorum genera singulis enim Philippi et Augusti annis adadfcrunt, quibus haec tabula instruitur.
scribuntur tertio
ipsuni
ii.ili6Xii.iOL

loco

hcamai
dies

]\xoi

afi(^6Xii^iot,

quarto xBZQaerriQldeg.

illae,

ut

nomen

docet,

sunt inde

diem primum incidere ab Alexandrinis intercalati; hae quartam diei partem indicant anno cuique non adcrescentem scd postquam adcrevit adiectam. sed praestat ipsum Thconem do46'') et in monobiblo ad centem audire, qui et in commentario ampliorc I 8 (Y 298?
mensis
thotli

ab eo tempore quo initium anni vagi in eum coepit in quo Alexandrini principium anni sui

fixerunt,

ed. Halmac (vel in Dodwelh diss. Cyprian. app. Epiphanium scripto c. p. 30 sq. adpono locum quahs in comp. UOsq.) pacne eisdem verbis usus de his rcbus dixit. mentario inedito legitur, librorum VM (cf. supra p. 360, 2) et monobibh Theoniani (0 dicam) discrepantia indicata: quamquam dictionem si quando monobiblon variat,
1

aduotare omisi.
^^g
TQOTTOv.
r]fieQOjv

haec

igitur

Theo

praecipit:

6e
eTtel

Xaf^ijidveTai

o re

f.i'i]v

xat

rifieQa

zr' Alyvyttioi'^

lovde

/cahv rov
iviavTog
T^e

yoQ b xa^' "Ellrjvag

riTOi,

xaza

\'lle'S.avdQeag

ai'adid6i.ievog

t]i.dv

eaxL z^e xal TBTaQTOv, o de

xaxa Tovg .AiyviiTiovg

(zovg) 7taXaL0vg

rjf.ieQiov

fiovojv,

di]lov (og oti '/mto. eTvj TeaactQa ^fitQav filav o 7mt' .AiyvTtTtovg evLavaiog xQovog

7tQoXa/.ijidveL

tov
Trjv

-/or'

^^leSavdQeag, y.ava de
y.al

avS, iviavTov eva y.al 7taXiv afia TCOiovaLv

zrjv

01 TB y.aTci
e^rjg

^AXe^dvdQetav
/.ai

oi

xara

^iyv7cTov

Tr\v aQyr^v

tov eviavTov yaL

Tag
Tfj

ri/.ieQag

Tovg ft^vag, yax .^ilyvTCTiovg rov xq6vov oXov eviavTOv TCQoeilcjfpoTog, aQxovTaL oi .AlyvTCTioL
rj

/Mi iv

uQycj TcdXiv xov llijg ivtavTov

y.ai
'f^tjg

T(7j

TecaQTti) Trjg ijfieQag

7CQoXafi(idveiv

dy.oXovS^ojg.
tiTi

yeyovev de
eTet Trjg

eiQijfievcj

Sid av^ ic^uv a/co/aTaaTaaLg

iy,

a7c6 Tivog aQyjjg xqovov

Tr]v aQxrjv elXijcfevaL

7tefi7tT(ij

^vyovaTOv
Tiii

(SaaiXeiag, (ug

tovtov naXtv

Tovg .Alyv7tTiovg 7CQoXaft(idveLV

y.ad-''

TSTdQTio fieQeL Trjg rifteQug xa^-'

e/.aaTov evLavTov.

OTav ovv aTto tov

/ai
Tr^v

"EXXtjvag r]Tot

yard
,

AXeSavdQeag xqovov tov

tojv

Te

)tar'

^lyvTtTiovg fc^va

tjfieQav

deXtoftev icfodevetv

d/co tov TteftrtTOv

erovg ^vyovavov
vovTeg dtd to

fiexQc tov dvadtdofievov xQovov avvayofievojv iTiov t6 zeTaQTOv Xafipa-

wg

ecpafiev x.aTa

TtaaaQa

IV/ ftiav rjfieQav

avToig

7tQoXaft(iaveLv, TtaQetovreg

is

Ta v7toXeL7tofteva
/.ad-d^teQ
ftovtov
/.ai

ftexQtg

iTtov

tqlcov yLvofteva 8td to fiexQtg tcov

tqicov

ezojv yai

tjfiag

Toig

7taXaL0vg
fiij8ev

.AlyvTtTiovg rov
yiyvead-at
ftexQig

iviavatov yQOvov XoytCeaii^ai

t(ov

rifteQiov

T^e

y.ai

8td tolto

tqkov iT(ov 8iacpoQOV 7iaQa

rjfteQiov

Ttjv roij

TezdQTOv i/tovaiav, oxav

Tr]v
i/.

tov 8e TeraQTOv

ivtavTov

XoyiCea&at

T^g,
'/.al

'/.aL

8eov eivaL,
'/.aT

tov

tbt^xqtov

avvayofievcjv

r]fieQav

XoytCcofieOa,

Tore

to

avTCjv

20

'/.ivijfia

7caQaXafi(idveiv
,

e^ofiev

oaaig r]fieQaLg ^cQoeiXrjcpev

TetQaeTi]Qi8eg
r]Tot

'/.ut^

-AcyL^cTtovg xQovog tov

'/.aT

'AXe^av8Qfag

acctveg

'/.aXovvcaL

ifi(i6Xifiof

ag /CQoaS^evreg

tcj

dva8od-eiari tov

fttjvog r]fteQ(t Trjg TCQoeXt^ovar^g ftearjft(iQiag,

tov avvax&^evTa tojv

r]fieQ(ov

aQLd-fiov i'/.(idXXovTeg d^co Tr]g dQxf]g e'/.eivov rov fitjvog, e'/.aaT(o fHjvi 8i8ovreg rjfteQag X,
eig ov /.aTavTt]aeL ftijva b dQi9fi6g,
XeiTtoftevccg rifieQag u^4iyv7tTiag.
e(i86fitjV r]fteQivr]v

i/elvov cp-^aoftev eivat /ar' .Aiyv7CTiovg, rac 8e v7to-

25

eTL

8e
'/.ai

/.ai

Tr]v

a/to

ftearjft(iQiag
'/.ai

(oQav

Xt^ifiofteSa

tcjv

TtQtoTrjv /.aXovvreg

Tr]v oySotjv

8evTeQav

fs^c a/.oXovd-cog.
'/.aTaXet7ttj,
fir]

7taQa'/.oXov(ye~L 8e,

ocav b t(ov TeTQaeTtjQiSojv fteQLafibg tqlcov iTcov

[tovt' eOTL Tr]v
e^rifteQov iTciTeXelaO-atJ
'/.ai

rore

xot

xijv i]fiiQav XoyilCeaO-ai

orav drcaQ-

4 conicias
10
aisi't.iiiig\

yfitQi; fiiii cf. v. 8. 11. 21, sed consentit

.0

7iQnahiftjiih'ei

7 nQoeiltjCfoTet;
TQidit' tiov

VM
V,

TiQog

no

ctXti ing.

12

xiir'

M)jva V
supplet

IG inov V: rtor
^iil

M om. &
20

xia

ijfttta

sert in

nig. yivoftevtt

tfiic

ro fie/QiaTtoy

tquov

V^

ro .... 21

nf'.QitXiift(ii'ti'eii'

om.

W
24

fiijfQi hic

et

18

18

i!i(t(fOQO)i-

V, dittcfoQwy

M
in

19 xeTiiQTov] tqUov

VM
28 28

Xo;'(Co'|Of.9

VM
al)

21 /qoix^iiXot'-

vova
Tia

21/22 rov 3fr

V
402

22 TSTQei[erJtjQiifea cum rasura V

ijroi ifi^oXiftoi

om.

M
V

26 neQi wQitg
etsi iani

ihio fteaijfi^Q^ittg conpendiose ing.

p. Cln-.

V
2
atluli

35
29/30

vix possiint

ipso

Theone

.scripta esse,

ante

a.

textnm recepta erant

supni
p. ."iGO,

fort. erai' {t<Qi!tftor)

xfiTtt'/.i7iij
ifiii

M.

in

(juod adscribitur sclicilion anni

462

p. Clu-.

et7iitQtiCtaiti

ro ur-

71 '/.IjQlutt^ljVltl

A.

CXXXVril-CCCLXXII.

373

30

rltr^ttti,

8iu t6

/.liTct

to

7cXt]giod-rjvai

xo TtinnTOv tTog ^vyovOTOv /V^g a7roy.aTaaTaaeiog]

y.al

Tov

xttT'

^lyvTiTiovg
,

sviavtbv

evd-vg

rb

TtTttQzov

avTolg

sllijrpivai

f.ieTa

ds tov

fy.TOV

dvo TiTttQTa

/<er ds tov f(ido(.iov TQta, /.leia de tov oydoov, og iart

TQtTog a/co

T^e arcoy.araaidaecijg dia to a.co tiov aTco .Atyovavov /civTe etiov rji.tag ucfaiQeTv, [y.cuj avvcxyead-ai tu TtaaaQu tovc^ taciv Tr^v oXtjV ri(.iiQav dio, log i<faj.iev, ot av o t lov tbt Qae35

TijQtdcov f.teQia[.i6g

tqiu

y.aTaXet7crj,

tots

tt^v t^iqf.ieQov Tcoiovfied^a

yal ovy.tTi ocav aTcaQTiQrj.

^ ivitcvrov TiiiQediftev

30 rov
ixovxu eV 34
rcc jji

(nefiTiTov JJJ eiova

VM

32 o fort

VM

XQira

M, rov yuQ
38 rd

avfinXijQuiaei ecivTov t6 ifi^u/.Xov iccvxco reiicQTov

mg.

ccno rciiv icvyovarov

reaaegcc

sh

V: reaaccQu

35 xaraXint]

ovx eartv drccv icntcQri^etv :

Tlieonis

verba quamvi.s
quoil

ac fefellonint.
Tijg

perspicua sint scienti, nescientem facilo fallere possunt enim rcvolutio anni aegyptiaci evenisse fcrtur Tcf /cifi/ccto tcei
log
f:/.

^vyuracov

(iaaiXetag,
tcT)

tovtov

tccxXiv

tijv

aQxi]v

elkijcpivei
(1.

Tovg Alyv10),

dubium utrum post annum quintum dicantur Aegyptiorum et Alexandrinorum rationes congruere coepisso an inde a quinto vel ut alio modo dicam, utrum aunus quintus an quartus bissextilis fuerit quo decurso Alexandrini Aegyptiique ab eodem principio annum duxissent. illud iam Steplianus Alexandrinus censuit qui de tab. man. c.
TCTiovg 7TQoXa/.i(iciveiv
est
TeTcxQTco ftiQet
rrjg r]ftiQag y.aS-'

tyaaTOv iviavzov

(de Steph. Al.

docet.

comm.

p. 41'' 9)

cougruere

illos

a/c6 tov t/.cov trovg

quid?

quod ne

Theo quidem
(p.

aliud

praecipere

videtur in

^vyovoTov aperte exemplo computi

subiecto p. 32

Hahuae

114 Dodw.): iliyofiev ds ttiv a7coy.aTdaTaaiv tov /ar' ^.AXe^av^ilyv/cxiovg yeyevr[ax}ai fieTO. /civTe tTi] Trjg aQxijg Ti^g
uil
si annum vagum ad nornuim annum Augusti imperio proxime fuisse atque annum Augusti 168

dQiag xqovov /tQog t6v y.aT

jiiyoiacov (iaatleiag yrX.

fixi

contra

potest certius esse,

i.

revocaveris,

quam annos

Philippi 294 et 298

e.

praecedentem et quartum Augusti aeque bissextiles i. e. ultimum periodi Sothiacae: ilh enim anni conferuntur annis periodi Sothiacae vagis 1293 (fixo 1292) et 1297 (fixo 1296). per has tenebras facem praeferuat fasti a Theone adornati et, si cui dubitatio resideat, corollarium ilhid, quo vir doctus nescio quis post Theonem, sed aUquanto ante a. 402 p. Clir., quippe quo tempore iam schohon in ea
verba scriptum
sit,

disputationem Theonis scite supplevit

(v.

28

35).

apertis

ille

verbis

docet eos annos esse bissextiles quibus quartae partes tres (F) in tabula adscribantur.
rationes etsi non adferuntur,
tur,

tamen

in

propatulo sunt.
disputationem.
currit
a.

quae ut

iu clariore luce

ponau-

exemphmi
I

utilius fore

existimo

quam
fixis.

sumanms
a thotli

igitur initium periodi

Sothiacae, conpositis annis vagis et

a.

vagus a thoth

usque ad 5 epagomenen

I fixus

usque ad

r>

epag.

II

374

I.

FASTl THEONIS ALEXiVNDRINI.

anni
fixi

376
F40''
tT>j
IITTO

I.

FASTI THEONIS ALEXANDRINI.

"YnaTOi,
'

Pto/Licifioi'

378

A.

CXXXVIII-CCCLXXir.
'Pw/ucckoi'

379

Fd^"
fTTj

"Ynaroi
cnuxi(<d)
ijTOi ifi-

UTtO

iiij

no Avyovaxov

TlTQ(teTrjQip.

Chr.

fiohfioi

des

<t>MZ

Tr

*HH *He X XA XB xr
I

TA
Te T^ TZ TH Te
Tl

OA OA
oe oe oe oe o^
o<;

B r

/.ai,

KarrSToXivog

.AvoiXXiuvog to

A
B
r

TcvMTog asiiaOTog
nooijog aejiaoTog
IlQOjiog To
riQO(iog To

B
r

'

A
B r

Oliaaalag
nQo^iog t6
IlQOjiog TO

XA
xe
x<;

J
E

TIA TIB
i

xz XH xe
XI

Tir

TIA
Tie
Tl<^

XIA

TIZ TIH Tie

XIB xir

XIA
xie
xi<;

xiz
XIH xie

TK TKA TKB TKr TKA TKe

TK<5

og 05 oz oz oz oz OH OH OH OH oe oe oe oe
n
n

KaQog

aejiaoTog

A
d,

KaQivog ae^aazog
Jio/J.iziavog ae^(aa)T('og)
3Ia^i/.iivog

B r

JioYliTiav(og) ae(iaaT(og)
Ma^if.iivog asjSaarog

A
B

Baaaog to r

Jio/JiTiavog ae(iaaT(og)
TiiisQiavog
.Avv)JioXiai'og

A
B
r

Jio/.XiTtavog

KcovaTavTiv(og)

KdiaaQ

TonOKog
Jio/.ltTiav(og) as(iaaTog

A
A

XK XKA XKB XKr

Hlaitfiiav(og) as^aai(og) to

XKA
XKe
XK<;

TKZ TKH TKe TA TAA TAB

TAr

n
n

B r

EvOTog To

Jioy2iTiav(og) ae(iaaT(og) to
KiovatavTiv(og) KaiaaQ to

nA nA
nd

A
B r

Z F

TiTiavog
KiovaTuvit(og) KaiaaQ to

nA
nB

Jioy.X(i)T(iavog) ae(iaaT(og)

TO

H
E
S

XKZ XKH xKe XA

A
B

Jio/.kiTiav(og) To
Kc)varc(VTi(og) KctiauQ ro

TAA
TAe TA^

nB
HB

Kojvaravrtog as(iuar(og) to
^s(iiiQog aSjiaaT(og)

nB

380

I.

FASTI THEONIS ALEXANDEINI.

"Ynaxoi 'Pioacciwv
ertj

dno

A.

CXXXVIII-CCCLXXII.
'Pcuuaiiui'

381

F43'
ttTj

"YnaTOi
i7i<ixi(a'i)
ijioi,

itno

ttij

uno Avyovaxov

f_up.

Chr.

&QOV

^oh/xoi

xze XZq XZZ XZH xze xo XOA XOB xor

TOA TOB Tor

HA HA
HB

B
r

KwvaTavTiog ae^aaT(og) t(o) F

JlXd/iiTog

yi(ai)

KcovoTag ae^aOTog ro

342
343

Kai PwftvXog
A.ai

A
B r

yleovTiog
^(.tavTiog

2aXovaTiog

344 345

TOA
Toe TOq TOZ TOH Toe
Tn THA

HB HB

YMi ^Xf.iivog

KwvacuvTiog to
Povq>ivog
(Dih/T7Tog
yiifiiqviog

zat KwvaTcivTiog t6
yial
/Mi

346 347

HB Hr nr
Hr nr

^Evai^iog

A
B
r

^aXiag
KaTvXivog
NiyQiviavog

348
349

y.al

^tQytog
Toig eojxivoig

y.(at)

350
351

XOA
xoe

HA HA HA HA
He
He

A
A

KwvaTavTi(og) ^L4vyovaT(og)
TO

/(ui) KwvoTcivTiog

KdiaaQ

352

E
y.(ai)

xoz XOH xoe

xn

THB Tnr

KwvaTavTiog to S

KcovaTavTiog KaiauQ t(o)

B
F

353
354 355

B
r

KwvoTavTtog t6
^QlilTlWV

y.(at)
y.ai

KwvaTavTi(og) KcxtactQ to

tra
Tne
Tn<^

JovXtavog
lovXiav(og) KciiauQ t6

KwvaTavvi(og) ^'AvyovaT(og)
TO

y.(ut)

A
B

356

H
y.(ai)

KwvaTavTi (og) ^.AvyovaT(og)

t6

lovltav(og)

KaiaaQ to

357

xnA xnB xnr

20

Tnz Tnn Tne

TH THA THB THr

He He
H<;

B r

JaTiavog
^Evai^iog

xt KeQiVKiog

358 359

xa/ 'YTicxTiog
y.(ai)

A
A B r

KwvaTa.vTi(og) .AvyovaT(og)

lovXLav(og)

KdiaaQ to

360

t6 I

xriA

25

xne xnq xnz xnH xne

XH

Hg H^ Hq HZ HZ
HZ

TavQog
Ma/.ieQTivog
Iov?.iav(og)

v.ai
y.ai

(DXoQivTiog

361

NeoveTag

362
363 364

^vyovaT(og) t6

yai ^aXovaTiog
y.ctt

A
A 6
r

lovXiav(og) '.AvyovaTog

OvaQOviavog
'OvdXijg .AvyovaT(og) t6

THA THe
TH<;

OvaXevTLViavog

y.(at.)

365 366 367

FQaiiavog emcpaveaT(aTog)
^loviciv.iog

y.at y.ai

JayaXaicfog
loviavog
OvdXi]g ".AvyovaT(og) t6
Yovi/.iojQ

HZ HH HH HH HH He
2 Placidus
17
I.

XHA XHB xnr

30

THZ THH THe

Y

A
A

OvalevTiviavog
OvaXevTiviavog OvaXevTiviavog
rQ((Tictv(og)"AvyovaT(og) to

yai
y.ui

368

369

B
r

y.(tti)

OvdXi^g t6

370
371

XHA
xHe

yai IlQOfiog
y.ai

YA
43"'

A
i.

Hlodeatog
5
1.

jQevi^iov
14 Arbetio
cf.
1.

372
et

4 Albinm
e.

xiii

Kiovaxag

10
1.

1.

xoii i(a]ofievoii
i.

Lollianus
picinus

KtgetiXiog
xiti

Cerealis

21 Kevitta
cf.

23
368

'lovttivog

e.

Tovianus

2G
:

2G Luqnalein

28

1.

Orixrojp

31 Arinthetis

p.

nouissiini tres uersus talnilae uacant

Theo

reliquerat tahula integra seruatji est.

49*

II.

FASTI YERONENSES
A.

CCCCXXXIX CCCCXCIV.
Veronensis

(jodieis bibliothecae capitularis

LV

(53) formae

maximae,

qui scriptura;

posteriore Isidori sententias exhibet, folia 33. 34. 61

f.

99
loco
est.

rescripta sunt
edimiis.

88 continet fastorum latercukim eum,

ita,

quem hoc
patefactum

unumque eorum cum eo folio quod

cohaeret

ut ad

oundem quaternionem

pertinuerint, sed interposita exciderint, hodie

signatum 87 quid contineat, nunc

enotata a canonico Giulario

dcmum
de
lioc

sciHcet pauca verba olim inde

adii

cum non

sufficerent

ad argumentum determinandum,

Har-

tehum Vindoboncnseni

sciscitans,

codice omnino ad corpus ilkid auctorum eccle-

siasticorum quod moderatur spectante

num

quid comperisset.

rescripsit is inter schedas

academiae Vindobonensis Studemundianas rcpperisse se palimpsesti huiusce apograpliuin inclioatum eiusquo specimen misit. quod cum Ilarnackio nostro exhibuissem, statim is
agnovit

versionem

Latinam

adhuc ignotam
Ilauler

constitutionum
in

ccclesiasticarum
folii

pseudo87

clementinarum.

Edmundus

deinde

Italiam

profectus
et

illius

apo-

graphum
y.ul

fecit,

cuius prinia verba haec sunt: [sorojrcs et fdiae

menibra nostra tamen

16 Lagarde; adelcpat

sicut sapientes et uos qtiuc

hona

(?) et sine repraehensione

p. 13,

iyvyaxaQEg
:

y.al

fishfj

rifiwv

wg

ao(fal

vxd

alxal
ci,

aloidoQiiToi

zou

[iiov,

extrema

haec

nem. faciimt adversiim

eum

et

quomodo

hii qui foris

domum

=
non
sed

jcQog avxov ciTaaiaCovai ymI aTieid-ovai, jtw!,' oi l'|w rijg oi'/.iag avrov v.. i. X. haec cum a principio libri non raultum distent, statuendum est codicem olim a fastis
p. 15, 17:

incepisse

vel

certe

eos

constitutiones

illas

praecessisse.
proficiscantur,

ad constitutiones
sed scripti
sint

fasti

pertinuerunt,

cum non ab eodem

perscripti

librario

hi

litteris

unciaUbus,
aut

semiuncialibus illae,
fuerunt
sine
sunt.

licet

non magno
adiiaeserunt
in

ut videtur

temporis intervallo,
deperdito.

seorsum
folium

aut
titulo

operi

cuidam
librarius

Fastofolia

rum
in a.

cum
a
fine

incipiat

pagina

summa, pracccsserunt omnino

pagiua
sic

deperdita;

integri

eos

cum

absolvisset
a.

486,

mox manus
ut
clare

diversa
illo

adiecit consules

explens,

auctum.
p.

appareat

anno volumen

487 494 ne exaratum esse

media quidem paginam

versa
octo

et

post

annos

Quod Kruschius

noster

(Studien sur christlich-mitteltdterlichen Chronohxjie

a. 455 (1. c. p. 279 seq.), eo nititur, quod ab a. 439 laterculi nostri primo secundus paschalis illius circulus incipit et quod quae post a. 455 laterculus noster habet, a priore parte difterunt addito ad imperatores consules Augusti vocabulo. obstat tamen coniecturae, quod, ut diximus, laterculi principium deficit. consules sunt Occidentales ad a. 481 perscripti formulis finalibus, ab eo inde tempore passim ita ut singulorum annorum principiis enuntiabantur, sicut plenius exposui in Ilermae vol. 7 p. 476 seq. 96. quamquam rim. Forschungen vol. 2 p. 89 vitiis suis latercuhis non carct, testem in eo habemus aequalem et in nominibus seribendis

173) fastos rettulit ad paschale Africanum scriptum

solito

correctiorem.

II.

FASTI VERONENSES.
is

A.

CCCCXXXIX CCCCXCIV.

383

Eepperit latcrculum
consularilius iugcnii sui

qui ut

aliis

eruditionis partibus plurimis, ita fastis

quoquo
urbis

faccm
LXII.
p.

latc splendcnteni
et

adniovit lolianncs Baptista Rossius cdiin

ditquc

dclincatum
vol.
1

Lcblautio
p.

Miniscalcbio

inscriptiouum Christianarum
vol. 7
illa

Romae

(IS61)

repetivi ego in

editione dcfuit supplcmento Krueger quac emendavit, edidi iu eadem ephcmcride vol. 8 (1874) p. 230. photographice expresserunt paginam utramque Zaugemeister et "Wattenbach (exempla codicum 1870) tab. 29. 30.
scripto inanu divcrsa a 487

ForscliiDiijen vol. 2

(1879)

87 89 adiecto quod in 494. recognoscens Paxdus

Hermae

(1873)

p.

474476

= rom.

III.

FASTl AVGVSTANI
A.

CCCLXXVIII CCCCXCVIII.

n. 223 saec. XV, sed descriptus ex archetypo vetusto Reichenaviensi hodie deperdito, ut vol. 1 p. 365 seq. ad Prosperum exposuimus, chronicis Hieronymianis f. 261. 262 subiungit laterculum consularem a fino Hieronymi a. 37S continuatum ad a. 498. is quatenus perveniunt chronica Prosperi quae sequuntur iu eodem codice continuata ad a. 457 (continuationem edidimus vol. p. 490), cum eorum consularibus fere convenit (vide quae adnotavimus ad a. 457). ab a. inde 45S quae sequuntur consulum nomina ut passim perturbata sunt, ita neque ex Victoriana tabula pendent neque ex reliquorum quos habemus laterculorum ullo.

(jodex bibliothecae publicae Vindelicae Augustanae

diligenter

finit

tabula

in

Paulino
ibi

consule

Occidentis,
a.

cum

qui

a. 498, in quo finiunt quodammodo consules partium non agnoscerent domiuationem Byzantiorum imperatorum ab

inde 499 numerare soleant postconsulatus Paulinianos.

Quae

adscripsit

Hierony-

mianorum continuator olympiadum numeros

principia suppressi.

et

annos mundi et iobeleorum Hebraeorum

Edidi tabulam

cum

Cassiodori chronicis (Ahhandlungen der sdchs.

Gesellschaft der Wiss. vol. 3 a. 186 1; p. 693.

378 Valente VI 379 Ausonio 380 Gratiano 381 Syagrio

et

382 Antonio 383 Merobaudc 384 Ricomede 385 Arcadio 386 Honorio

387 Valentiniano

Hl

388 Theodosio II 389 Timasio

390 Valcntiniano IIII
391 Taciano

392 Arcadio II 393 Theodnsio III 394 Archadio III

III.

FASTI AVGVSTANI

A.

CCCLXXVill-CCCCXCVIII.

385

IV.

FASTI HERACLIANI A. CCXXII DCXXX

ED. H. YSENER.
Jastos Heraclianos eos dicimus, quos ad imperium Heraclii deductos ex codice i. e. ex exemplo codicis Theodosiani sumptos Stephanus Alexandrinus adornavit
368sq.);
p. 370).

legum
(cf. p.

ohm Relando

auctore

'fastos Florentinos maiores'

inscite
(cf. p.

vocabant 363
sq.).

(cf.

supra

servavit eos unus codex bibliothecae publicae Leidensis

eius, bibliothecae

sed
caret

ne apographon quidem
utilitate.

Laurentianae plutei
f.

XXVHI
."iS

codex

XH

cuius ope

cum scheda

in codice Leidensi inter

57 et

olim exsecta resti-

tuatur,
ricus

nunc primum integros licuit hos fastos edere. edidit illa scheda privatos HenDodwellus appendicis dissertationum Cyprianicarum p. 116 125 apographo usus

codicis Leidensis

quod Isaaci Vossii

officio

debebat.
n.

editionem Dodwellianam iteravit

Carolus du Presne in appendice Chronici paschalis

'Mutilos
dixerat.

XIV
hos

(t.

II p.

ISI

190

ed. Bonn.).

ne Relandi quidem codice ipso sed exemplo Dodwelliano sunt

pariter

usi.

atque ordine perturbatissimo'

fastos

Dodwellus

1.

s.

p.

16

quo

opprobrio provocatus
p.

graecos priores (Amstel. 1735)

Heraclianis
rettulit.

iam van der Hagen Observv. ad Theonis fastos 325 331 ipso codice adhibito satis accurate de fastis

sed ea res iterum agenda est et fortasse dextro et in sinistro margine

ita

cum
;

fructu agetur.

Primae quinque paginae

consulatum
post
V.
f.

sine graviore errore recte procedunt

in

unum quem
quod

omiserat
si
f.

56"^

librarius

et

restituit.

56''

20 duo consulum nomina

omissa sunt ut

a. p.

Chr. 253 et 254 uterque uno

consule careat, ordo tamen ea re non turbatur, siquidem singulis consulibus anni f et

A adscribuntur.
taminata sunt
.

neque magis

damnum

attulit

quod

f.

57''

I.

duo consulum paria con-

sic

y.ai

oiiorog ymi y.vvtiavov

e A/J5

hoc

est

'
,

."

Baaaov
y.ai

^ ^^^
(i

A.ai

Jimvoq.
a.

KiiivTiavov
y.ai

adposita

margini fuerat varia lectio ad consules

201

p.

Chr. TtliEQiavoov zo

Jiwvog,

eam
est.

socordia librarii ad

a.

289

sic ut

videmus

rettnlit').

sed gravissiniis

sumdata

vel
i.

versus deesse
continuantur,
Diocl.
at
y.[i

turbis illa quam apographon Laurentianum servavit scheda pesprimo aspectu uemo non videt in pagina M 202"' legitimo ambitui duos e. unius anni consules, ac sane pagina sequente numeri annorum sic

tamquam non XVI sed XVII consulum

xi-'^

paria antecesserint

(a.

rhil.

x'''-'^

usque ad Phil.

Diocl.

?,)j,

qui numeri
in

additamento

v.

33 adscribuntur).
sed quo

non

unum

sed quinque

consulum paria

inferiore
sint,

pagina supplentur.

facilius intellegatur
fastis

quae consulum nomina spuria

adponam locum comparatum cum

Thconianis et volgatis:
')

errorem vidit recteque e.\plicavit Kelaudus

last. cuiis.

p.

2G1

sq.

IV.

FASTI HERACLIANI

A.

CCXXII DCXXX.

387

f.

Tli.

consules t'ast(jnim ireiacliaiioiun

Phil.

fastoruni Tlieiumaiiorum
l'hil.

fastorum volgarium
p. Chr.

Diocl.

635
6:ui

28
29

Kiovaxavxlvov
viov ro
[i

y.ai

yli'A.i-

635

KcovaTavctvog t6

ji

'/.ai

312

Constantinus ct Licinius

yiiMViog t6 ^
zh
y
/.al

Augg.
313

II

KojvaTavvivor
I\Iaiijf^tu'oi;

Kiovaxavxivov
ytiy.ivlov

To y co d

'636
/t

KiovaTavvivog vo y /ai
yti'/iviog v6

Constantinus et Licinius

Augg.
Avia314

III

To y
/.al

637

30
31

BovXKovGLavov
vov

'Aqia-

637

BoXovaiavog
vog

'/ai

Volusianus II et Anni-

anus
'/.ai

638
639

Ktovavavziov

/.al

ylr/Lviov

638

Kiovavavvlvog xo S
ytr/iviog v6 6

315 316 317

Constantinus et Licinius

Augg. IV
Sabinus et Rufinus
Gallicanus et Bassus

32
33

aliivov

/.ai

^Povfpivov
yiai

639 640

^ajilvog

/.ai

'Povcplvog

640

raXlLy.avov

Bdaov
-/.ai yii'/.i-

raX).i'/6g y.ai

Baaaog

OvaXegiov
viov To d

Kiovavavvivov

/.aiOialeQiov

UeTQOviov
'AvTioviov

-/.ai

'^Povcpivov

Bovaiavov
'/.ai

Kivaaa^ir^vov

641

34 35 36 37

yli'/.iviov

vo

e '/ai

llQia/ov

641

yti'/ivLog

v6

e '/ai

Kql-

318

Licinius Aug.

et Cri-

To a

ajtog

KaiaaQ

spus Caesar

642
643

yti'ALviov

t6

'/.ai

TlQia'/.ov

TO y TlQia/ov vo 8
vivov To d

'/ai

Kiovavav-

644

KiovavavTivov
yii'/iviov

vo

'/ai

642

KiovavavTlvog aefiaaTog
t6
e

319

Gonstantinus Aug.
Licinius Caesar

et

To g
aeji.

/ai

Ai/iviog

KaiaaQ
645
38
KojvaTavTivov
y.ai

ro

643

Kiovavavvlvog ae^aavog
t6 g
'/ai

320

Constantinus Aug.

VI

et

KiovaTavTivov to a

KiovaTavviog

Constantinus Caesar

646

39

KQia7tov TO

li'/ai

Kwvavav-

644

KaXaaQ KQianog Ka~taaQ

/ai

vo

(i

321

Crispus et Constantinus
Caess. II

rivov vo y

KcovOTavTLog
^lovhavog 322

KalaaQ
647
40
41

KQiartov vo y /ai KuvavavTivov t6 S

^e^iiQOv
'/.ai

645 646

TlQoliiavog

'/.ai

Probianus et lulianus

648

'Povffov

^elirlQog /ai 'PovcfJvog

323
varia

Severus

et

Rufinus

vides igitur sex

consulatus spurios in tabulam

19

relatos

esse.

eorum
Xa

fuit origo.

unus quidem

v.

OlaXeQiov KiovaravTivov /ai OvaXeQiov [/aij Ai/iviov t6 8

dubitari nequit quin ad a. p. Chr. 315 pertineat,

xXi]

cuius

consules versu 35 sic scribuntur

KcDvaTavvivov
igitur

/.ai

ytc/Lviov
alia

Xji

x^^i
orta

varia

sunt.

consulum paria ex glossemate quod enim consulatum modo tractatum excipit consulum par v. 21 yXOX(i HeTQOviov /.cci ^Povcpivov Bovaiavov
lectio

erat

huius

consulatus.

mihi quidem videtur glossema consulatui

in

tabula omisso, infra suppleto

a.

314

p. Chr.

BovXXovaiavov /ai '^oiavov

CHRONICA
III.

(v.

34) adscriptum essc, quo nomina

Volusiani accuratius in50

388
dicarentur.

IV.

FASTI HERACLIANI
Chr.

coustat consuli

a.

26]

p.

uomeu

fuisse T. Petronio T.

f.

Tauro Volusiano.

restituo igitur IleTQtovtov 'Povtplov BoXovaiavov.

eadem
Xy

sine dubio origo etiam sequen-

tium consulum

v.

2H
^^vTtoviov
v.ai

Kivaaa(ii^vov
facile

yji

in

quo portento

si

nomina romana quaeras,

emergit pristina lectio

LdvTioviov KaiY.iva ^afiivov:

V.

quae nomina haud scio an eodem consilio adscripta fuerint consuli 36 posito ufiivov. Qui restant tres consulatus
V.

a.

316

p.

Chr. infra

15

KtovaTavxivov to y

/.ai

3Ia^t^i.iivov t6

y
consulibus
ordinariis

vel potius ut conlatis ceteris fastis apparet,

a.

sublatis

ex

v. 15

18

313 Constantino III et Licinio III

Hla^i/iiivov To y
V.
V.
{-/.ai)

KiovatavTivov to
(1.

6,

deinde

27 29

yli'/.tviov

to i
(1.

TlQiaAov

KqiaTcov) to y KQiaTCOv) to d '/.ai KtovaTavrivov to 8

y.ai IlQiay.ov
alii

quomodo

orti sint,

ubi terrarum pro quibus consulibus renuntiati esse possint,

for-

omnes inde a v. 17 (Phil. yXt. Diocl. X) annorura nuraeri corrupti sint fidcque planc careant. Sed sequens pagina 7)1202" cum consulibus anni 321 p. Chr. Crispo II et Constantino II annum Phil. /^ug' Diocl. Xi)- adsignet, numeros igitur duobus tantura annis ultra quam fas erat augeat,
tasse scient,

ego nolo ariolus esse.

His

vitiis

evenit ut

certo constat in cxoinplari h. e. a Stephano Alexandrino duos tantum consulatus spurios

admissos esse, reliquos librariorum erroribus deberi.

adscripti.
p.

Egregio in hac re usu sunt numeri

quos,

si

neglegentiam qua librarius in versibus 34

36

usus est, ut supra

387

feci,

expediveris,

videbis consulatibus quattuor intcrpolatione remotis et in in-

feriore
librario

margine suppletis recte

glossemata pro

numeri annorum Phil.

adscribi. hinc iam certo diiudices, qui consulatus spurii eponymis venditanti, qui Stephani fonti debeantur. sani sunt 637 641 et cum Theonis laterculo conveniunt; nascitur dissensus

duorum annorum
tabulam
ortus
relatis

coss.
a.

Licinio

Crispo III
hic

et

Crispo

IV Constantino IV
antiquior

falso

in

sub

Phil.

642

et 643.

igitur

error Stephano

quomodo

sit, nescio equidcm: cei'tum mihi est duos illos consulatus nullo modo fictos sed ex rerum memoria petitos csse. ne ficticii quidem illi quattuor, postquam eorum ratio

perspecta est, sine fructu erunt.

202" praeter numeros falso binis annis auctos unum tantum In proxima pagina peccatum est. omissus erat consulatus XVI JSfepotiani et Facundi a. 336 p. Chr. infimoque loco tamquam XVII eius paginae esset additus est; numeri utrisque adscripti non vero ordini conveniunt sed ei quem librarii neglegentia creavit. est tanien quo
eiToiis

ipse

se

librarius

arguat.

quae enim

in

margine

sinistro

coss.

Nepotiano

et

Facundo

adscribitur nota ^- ad scholion pertinens, olim eis consulibus adscripta erat quibus

novissimus paginae loculus debebatur, Peliciano et Titiano.

lam consulum ordo

consules
p. Chr.
culi

nullo errore impeditus usque ad calcem deducitur.

p. Chr.
librarii
(f.

nam quod
a.

annorum 518

584
non

61) in codicc (non in

M)

ante consules
est,

458

517
error

(f.

62) leguntur,

sed bibliopegan culpa factum

omissi consules
f.

qui interiores fasci-

schcdas non recte conplicavit.

60'' 62"'

^l' (v. 8) rccte suppleti sunt.

sed sane annorum numeri, ut singulis paginis adnotatum

est,

valde sunt corrupti.

quem supra exposui effecit ut numeri etiam paginarum f. 58' 59'' depravati sint. corrector 58' numeris dedum errorem magis sentit quam perspicit, emendaturus erasis multis
f.

stitit

a coeptis.

postea (f 59

29) errore rectius

f.

definito curavit

ut

inde a

f.

59" anni

consulibus convenircnt.
f.

sed iterum

60' omissus Victoris

f.

consulatus effecit ut inde a

f.

^O' 1562"'
f.

singuli,

omissus deinde

62' Patricii consulatus, ut inde a

dcsint.

62' 2 usque

ad

63' 24

bini anni

numeris

omnibus

quod vitium etiamsi corrector saepius

A.

CCXXIIDCXXX.
tamcn
in

389

in
f.

margine
1)3''

emcndari
crrores

recte

iussit,

novissimis

(lcmum consulatibus finde a

plcriquc librarii soutilitas

25) effecit ut sani annorum numcri legantur.

Sed
pendet.

lii

cum omncs patcant

ac facile corrigi possint,

cordia nati sint,

fides

niliil

affcrunt quo utilitas fastorum deminuatui'.

esse.

autem a

fide

milii

quidom maxima vidotur

quac non solum propter fontem,

codicem legum, exspectari potest, scd ctiam signis non paucis demonstratur. adfero quaedam. f. 59^ 3 coss. anni 399 p. Chr. referuntur EvrQconiov zat OEodcoQov: ceteri, etiam Chron. paschale p. 567, 4 unum consulem eius anni Fl. Mallium Theodorum

memorant, sed Socratcs

u^ictv
%eiQl'C.ovvog

hist.

eccl.

VI

5 tradit:

EvtqojvIou

/.tfv

ovv xoxt

-c^v vTrdTOjv^j

did ziva 7tTaia(iaTa o /iaaiXevg

tcov v/raTcov
7[eQi)jQi!}tj

zriv y.ecfa^iiv
'aui

d7roTiit7jd-'^vai

e/IXevaev

h. ds Tov y.aTaloyov

ro ovoi.ia
a.

/.lovov

tov avvv/ratevaavTog

&eodcoQov eyyfyQa/tTai.
gatus
est,
ei

igitur

iam multo antc

fasti

438 quo codex Tlieodosianus promulsic

quibus Stephanus usus est

quotannis

continuabantur, ut novi conpertinet

sules ubi

primum

renuntiati essent adscriberentur.

Eodem

quod non raro consul

et in fastos

unicus

ei

anno adsignatur quo constet consulem occidentalem renuntiatum

orientales
a.

receptum esse:
Bi/.TOQog /iWvov

424 458 459

p. Chr.

Chron. paschal.

yliovTog Avy.

^tovov

riaTor/.iov (lovov

.... ....
.
.

p. 5S0,io

Bi/.TOQog
ylt.ovvog

/*

593,

Avy.
y.cti

KaaTivov y.ai MaiovQivov

TlaTQi/.iov inverso

'Pev.if.ti:Qov

ordine

462
463 482

AeovTog

[i

(tovov

AeovTog Avy. xo
Tivov
(1.

/J

xat 2eQ7cev-

2e(iiqQov)

Bi^iiavov f.i6vov
'

TQoy.6vdov

f.t6vov

484 486 489 490 493 510

QeodcoQiyov fi6vov

Aoyyivov ^ /.wvov Evae^iov ii6vov Aoyyivov SevreQOv

Evaefiiov

fiovov

.... .... .... .... ft6vov ....

.
.
.

Bi/iiavov
002,10

/.al
'/.al

Baaileiov
'^e{h]Qtavov

TQO/.6vdov

QeodoQiyov
G05,i4 Aoyyivov
606,i

/.ai

Bevavxiov

/.ai

Je/.iov
IlQojiivov
/.ai

Evae/iiov

y.ai
(i ji

Aoyyivov xo
607, 14 Evaeliiov to
re vera

(Davaxov to
'Aljiivov

/S

y.ai

BorjTiov fi6vov

Boethio et Eutharico

faetum etiam ut alter consul adderetur, postquam unicum anni consulem esse relatura
esset

471

AeovTog d fwvov
MaQy.iavov fi6vov

y.ai y.ai

TlQO^Lavov

472 476
ubi apparct

Wrjaxov
y.ai

BaaiXeiov Avyovarov fwvov (sed cxpunctum)

/.ui

AQfiaviov ficwov

fuisse, ut in vocis 'AQfuaov vel 'AQftariov in archetypo delendae fwvov locum cederet, librarium vero id consilium non perspexisse. unde iam explicatur quod coss. a. 440 hoc ordine recensentur 'AvaToliov y.ai OvaXewivov, cum Chron. pasch. 583,9 imperatori occidentali honorem non deneget: OvalevTiviavov Aiy. TO i /ai AvaToliov: Anatohi consulis orientahs nomen iam in tabulam relatum erat antequam consul occidentalis innotuit. Quodsi tempus praetericrat, intra quod consules
ita
in

adscriptum

Aegypto renuntiari solebant,

est

facile evenit ut

vacare consulatum festinantius adnotaretur.

factum hoc
a.

non solum, cum unus consul occidentalis cssct

dvi/taTa
orientalis

483

sed chron. pasch. 602,i7

OavGTOv

fi6vov

sed etiam
a.

cum
475

dvvTruTu

chr. pasch. 599,i9 Ziivcovog

AvyovaTov xo

(i
f.

fwvov.
62^'

magis etiam

fides fastorum enitet in

anno 494, ubi codex Leidensis

')

vTiiitioy lestitui pro accusativo

vnitrov queiii

libri

trailuut.

50*

390

IV.

FASTI HERACLIANI

dvvTtaTa
'^aTSQiov 7Mi noeaidioisimul et

CH CH

Cl)I

U)l

primariam notationcm

et

cum

in codice

legum non deletam

invenisset,

consulum nomina post adiecta servavit: primariam Stephanus religiose servavit sine nume-

rorum

errore.
igitur

Vides

hos fastos saltem inde a saeculo

nostros nasci et vestigia permulta originis egregia

IV extremo ^) quasi ante oculos cum fide servare, Stephanum autem,

cavisse,

cum

eos

in

temporum tabulam

redigeret,

religiose

ne quicquam neglegeret
in annis

aut mutaret.

nescio in hoc genere limpidiorne et integrior fons alius exstet.

sit.

Orientales autem hos fastos esse tam apertum est ut verbo vix opus

330

394

cum

Ilydatio et chronico paschali plane conspirant

-),

nisi

quod

a.

3S1 recte

Ei^xiQiog /Mi ^iayQiog to d tradunt,

Syagrio et Eucherio^).
sentire

ordinom invertant ad morem occidentalium Neque minus inde ab a. 395 cum chronico paschali con-

cum

illi

solent

exceptis

eis

locis

quos

supra examinavimus.

gravior una discrepantia

haec

est,

quod annum 412

yiai

hi fasti notant
e,

'OvcoQiov To l

Qeodoalov t6

chron.

pasch. 571,4 Qeodoalov viov Avyovavov

TO
E

IIOVOV,

quam ob rem

a.

415. 417. 418 numeri consulatuum quibus imp. Tlonorius functus dieitur,

in utrisque fastis discediuit.

fastis
a.

nam
/5

illud nihili est,

quod

in

Heraclianis
[lovov

chronico paschali

528 ^IovaTiviavov ^ivy. %o

533 'lovOTiviavov ^vy. to y (.lovov 534 ^IovaTiviavov ^vy. t6 d y.al IlavXivov

inscribitur:

^vy. to y /.lovov ^IovOTiviavov u4vy. to d ^iovov

'lovaTiviavov

^IovaTiviavov .Avy. t6 i
a.

Y.ai

IlavXivov
7ot'-

commune
illi

est

utrique

auctori vitium

524 ut 'lovaTiviavov Avy. pro

[i

aTivov Avy. tradant, sed chron. pasch. 616,ii errorem auxit numero t6
igitur diversi

addito

hinc

numeri

in chron. pasch. nati.

Nomina consulum usque ad Diocletianum nominativo casu

Diocletiano genetivus regnat.

scribi

solent,

inde a

sed in utraque parte accidit, ut alia manus forte interin

cedens diverso casu utatur aut

tivi

binis aut in singulis

consulum nominibus.

sic

gene286

semel
57').

a.

239
(f.

(f. 56'')

nominativis interponuntur,
in altera parte

et genetivo nominativus copulatur

a.

a.
(f.

261. 264

6
(f. (f.

56").

saepius pro genetivis nominativi leguntur

202').

298 377

57").

307. 310. 311

(f.

(M

3501. 358 9

(f.

58"^).

364. 366. 367.

ibidemque in consulibus eiusdem anni nominativum genetivus excipit a. 380 (f. S^')*), genetivum nominativus a. 362. 368 (f. 58") et 378 eo igitur tempore qui post a. 381 nulla eius generis licentia iam admittitur. (f. 59"'): 372
3.

58"). 381

59'),

antea fluctuaverat usus sermonis stabilitus

est.

Potest hinc intellegi diversas essc fastorum a Stepliano adornatorum partes diversaque origine. sed accedit alterum idque gravius, quo utraque pars valde diftert,

annorum computatio.

adscribitur, imperatoris

Ante Diocletianum consulibus annus imperatoris tunc regnantis nomen primo consulatui adnotatur: praeterea anni Augustorum secundum usum Aegyptiorum ab Augusti anno primo (30 a. Chr.) deducti^) decimo quoque anno comparantur. in qua re qui annorum numeros adposuit eam sibi legem scripsit, ut consulibus is annus aegyptius adscriberetur qui inter consulatum coepisset,
de tempore, quo diver.sa
occidente et orieiito consulnm renuntiatio esse coepit,
fiir Ultere deutsche Geschichtskmide
t.

')

iii

Mommsenus
^)

disse-

ruit in Studiis Ostrogotliicis

Neues Archiv

XIV

p.

227 sqq.

nomi-

num

non curo, velut quod a. 335 f. Heracl. 'A^Xajiiov, hi ^A^Kfiivov exhibent aut pro ') cf a. 446 chron. pascli. 586,2 Aeovriov ro y pro Aetio III. *) cf. quod supra Th. Mommseuus ad Chron. min. t. I p. 200 et iu Studils Ostrogothicis 1. s. XIV p. 229. ) cf. L. Ideler Handb. d. C'hronolo(jie 1, 154 sqq. in fastis Tlieouis observavimus p. 368.
corruptelam
a.

in liac

re

Valentiuiano

387 Hydatius Vaterio,

A.

CCXXII DCXXX.

391

velut Priscillianus ot Agricola coss. a. 230 p. Chr. tribuuntur anno nono iinp. Alexandri

Severi, anno Aug.

CCLX

(Phil. 554), qui coepit

d.

sccundum Aegyptios
p. Chr.^).

d.

XXYII

m.

iun.,

secundum Alexandrinos
discessit,

XXIX

m. aug.

a.

230

librarius

sane ab ea lcge

dum anno qui est ab a. Aug. CCLXXX undecimus numerum adscribit CM docimoque deinceps sequenti T (f. 56''), unde accidit ut consulibus quibusque is annus tribuatur quo currente magistratum inierunt. sed redit in legem, cum octo annis intermissis numerum Tl (f. ^y) ponit. Anni imperatorum secundum morem Aegyptiorum recte adponuntur: non Stoplianum adposuisse liiiic apparot quod Pliilippo YI tantum
anni, Gallo tres adscribuntur,
anni.

cum

in

regum tabuhv Heracliana

Philippi sint

atque hoc loco

(cf.

viri

docti ita corrigentis, ut et

cum

tabula

regum
f.

et

YU, Galli II cum Theonis

relicta sunt.

more

p.

371)

anni Augu.storum

consentirent,

vestigia

haud obscura
50''

minoris momenti est quod consules anni 24S in margine dextro

(DiXi7t7tog To y
'/.ai

sic

supplentur

(i

OiXiTtTtog to

^,

ubi duobus annis. non

ut
f.

solum

qui re vera omissus erat sed etiam q, indicatis efficitur

56^ duobus locis,

PhiUppi imperium ad annos septem producatur. certius et gravius est, quod mox ut supra indicavimus, lex in hac parte observata violatur, ut seanni p. Chr. 261 anno Galheni YIII,
II,

cundum Theonis regulam consules

consulcs

Augustorum CCXC,
itaque

anni p. Chr. 271

auno Aureliani

Augustorum

CCC

adscribantur.

astronomus
frustra

cum dissensum canonis et fastorum tollere studeret, simul sensit legem Theonis violari: qui cum totam hanc fastorum partem retractare nollet, dissensum illura
temptatum reliquit, Theonis legi saltem curavit ut proximi numeri CCXC et Quae si recte iudicavimus, iam apparet Stephanum hanc fastorum partem quae ad Diocletianum usque protenditur, talem proposuisse qualem acceperat et praeter levem ilhim eraeudandi conatum plane intactam reliquisse: additi igitur iam ante Stephanum anui et singulorum imperatorum et Augustorum erant. Inde a Diocletiano astronomus prodit tempora discribens i. e. Stephanus. apponuntur non solum anni a Diocletiano deducti, quorum constat in Aegypto maxime usum fuisse-), sed etiam anni Philippi Aridaei, quibus Ptolemaeo auctore astronorai uti solebant. eique, contra atque in priore parte fieri solet, iam seeundum Theonis legem sic ad consules referuntur, ut is annus quo currente magistratum inierunt consulibus adscribatur: velut Diocletiani aimus I Phihppi DCYIII qui coepit d. XIII m. iun. 2b4, consingulorum impcratorum anni plane praetermittuntur, ne in sulibus anni 2S5 tribuitur. marginibus quidem usquam mentio fit. sed accedunt iam indictionum anni quini deni in marginibus sinistris summa cum cura adnotati atque eadem lege qua anni Diocle-

CCC

parerent.

tiani ot Philippi adscribuiitur,

ii.

e.

ut consulatus quisque ea uotetur indictione qua cur-

rente renuntiatus

est.

hi

numeri tum
vitiis

dcmum

adscripti sunt,
2
1

postquara corrector vitia

a librario coramissa

emendavit.
eis

ideo inde a

f. ^il''

usque ad extremam

202''

plane

desunt,

quippe loco
his
fastis

202''
in

iterum apparent et

pessumdato ut desperandum correctori esset. sed inde deducuntur i^er rehquos annos sine uUo crrore continuantur.
noii

autoiii

indi('tionos

ut

cxspectcs
si

^)

ab anno 312, sod a kal. sept. vel

potius a primo moiisis tlu)th die anni 2S2,

quidem prima adscribitur consuhbus anni

2S3 (f. 570. quod cum ab astronomo et chronographo institutuni sit, ipsius rci non magis testimoniura est quam quod in chronico paschali p. 355 usus indictionum a lulio
Caesare repetitur.
')

qmxl

iii

priiiiis

statim

iiiinieris

f.

.")5^ 3

peccatum

est,
v.

facile

corrigitur.

iiumerus prior

qui est

aunorum Antonini
ex

Klag.ibali aut alienus est

ab

liiic

tabula aut

i pouendus crat.
')
cf.

cui qui aJiuugitnr

CIIB

CNB

corruptns ad primuni
2,

auinim Alcxanclri Severi

1.

pertinet.

L. lilelcr llandb. d. Chronol.

l,161sqq.

43.5sq.

')

cf L. Ideler

s.

l,352sqq.

392

IV.

FASTI HERACLIANI

tTtj

STtl-

r>n^

YTtaroi

avvay6fiE(va)

20

30

A.

CCXXn DCXXX.

393

56'

FoQdi-

30

394

IV.

PASTI HERACLIANI

66"

258

259
260
261

262 263 264 265

30

266 267
25

268 269 270

271

272

56v

3 t6 ^ correetum ex zo

32

(ictaog

sed a siipra scr. m.

I.

CorrUje

12 T

34

4 ruXXnjyog

12 OvoXovaiKvof

&o v^vutyog

A.

CCXXII-DCXXX.

395

/. h7-

TaziAoc:

IIqO'
jiov

KuQov

B
ayok(iov)

r JioyXiiiavog

396

IV.

FASTI HERACLIANI

L
z

57"

A.

CCXXII DCXXX.

397

31 202'
,p Chr.

KiovatavTivov vo g
x/J
Aui

306 a Bv Ttj v7iaz(eiia

raiirr;

Ma^r^fiivov zo g
Ma^tifAL-

Kojv-

^Ev)]Q0(j /.ai

307
/y

IJTVT(iyOV)

t6

voa

Kaiaag
7

xal

Ma()j-

/jivov lo^Xeyii.

Jio/.hyiavoi' ro
Aai

xd
Ma^i]i.iivov xo L
ytf/.Lviov
/.ai

tla

308

Evaijiioq IlufitfiX(ov)

iv

rij

ae^aaTov
X
L.

KiovaiavTivov xb

X^

309 310
311

XQovix(uiy)

avr(ov) ovvoipei,

.yivdQovi/.oa
/.ai

iSuatXevciid.)

/g
rj

aui (ac

TlQojioa

TovfiiyuvKtitv-

MaBt]i.tiavoa to
/.ai

-4 t6
/^

3'Id^t]/.Loa

xU
%le

arttvTivov.
scribiturin

mar-

KojvazavTivov
ylr/iviov to

/.ai
I

312

gine euperiore

313
l

KojvaTavTtvov rb y /ai Ma^t]y.ivov xo y KiovatavxLvov to 6

/ai

ytf/iviov ro y

tK
%Xt]

OvaleQiov KiovavavTivov
/ai

OvaXeQiov

/ai

.Ai/Lviov to d

Xa
Z/J

IleTQOviov /ai Povcpivov

Bovaiavoij

^vTwviov

/al

Kily
X^i

vaaafirjvov

.Af/LVLOv TO e
/ai

nQia-/ov ro a

Ad
Xe

XHa
318

.Al/iviov to e
/ai

riQia^/ov to y

XH^
x^iy

YlQia/ov To 8
/ai

KiovaTavxivov t6 d
e

k
KC

KiovaTavrivov x6
/'iviov

/ai yfiXftd

319

t6 ?
e: /ai

KiovaravTLvov ae^^aarov) ro

KiovaTavTi(vov) ro a

Xt]

Xf^

320
xXr]

Bovklovaiavov, /ai 'AqXuvov

^p
A/J

XXa

xK

314

KwvaTavTiov '/.ai .Alklviov 2a^ivov /ai Povcfivov

raXXr/.avov,
Y.ai

Xy
Xf.i

315
316
317

xXd^

Bdaov:
1

il
6

202''

Corrige
(8

KiovaTuvriov

2 MaSifiiavov
12 MaiifiTvog (15

3 Ma^ifiiavog

(5

12

cf.

supra p. 370)

Mahuiuvov

numerus C falsus)

37

de his turbis snpra diclum

tlelenda

16. 17 [xai

Mahjfiivov ro

Kojvaraviivov ro J/ spuria

1824
'.4vriaviov

est jy. 366 sq.) 20 xai OvaXegiov fxiiij

Aixiviov

21 tleTQuivinv Povifiov BoXovaiavov

23

Kaixivu ^ujiivov

26

Kpiffnoi' item

28

el

29

2730

fieleiula

32 [16 ^j

ilel.

34 Hohivaiavoi' xui Uv(v)iuvov

51*

398

IV.

FASTI HERACLIANI

31 202"
p
'-'"'

Kqiottov to
/.al

(3

X&

321

KcuvaTavTivov lo y

Kqianov xo y
v.ai

322 323
/.ta

KiovaTavxlvov to S

2e(ii^Q0v y.ai

'Pov(pov

KQiaTTOv To 6
y.al

324
e

KiovaTaviivov to

ly

TlavXivov
fiy
7.al

325
yy

lovXiavov
t.

i6

K(i)vnTavTivov to
'/.ai

326
Xva

Ko)vazavTLVtuv. to 6
y.ai.

le

KiijvaTavrtvov

327
Xv^

A
,5

Mah]iiivov
lavvovaoiov
y.ai

IN

328

lovaTov
T]

xn
329
Xv8
(3

KdjvaravTivov ro
y.ai

KwvaTavTtvtDV xo
2v/xaXiov

raXXivov
y.ai

ve
X^?

330
331

Bdaov
xai 'yifiXa^iov
Tlay.aTiavov
y.ai
25

332
Xvt

'IlaQiavov:

JaXi.iaTiov
/.ai

333
XVTj

Zi^voiftXov

OTVTaTOv
y.ai

334 v
vy
Xvd^

IlavXivov

KiovaTavrtov
/.ai

335
X

" ^

''"'

('"^'^V?

(>js

ii7iicr(e)iitg

^^(iXa^iov:

'Pihxos

xid
\

Tiiicivov
(pi),(ov)

Xiyec

Evafjiiog Ilafi

iv roK

(DtXr/.og.
y.ai

337
v6

Tixiavov

Z^ 336

XQoyixoTg Te).evT>jac<ifa cod.J

rof
/jtixiioiot'

Ku)i'Bi<!t'zit'(oy).

dsv.rihiUir in iiiferiore viargiiit.

NeTcoTiavov
ve
y.ai

Oaxoiivdov

zl/s

M 202'
cfivov

1.

2 X^

j(f^'^

^'

<^^^-

(3.

4 differunt, a ceieris Probianus

el
liis

lulianus ferunlur)
consenliunt
r.

G 'fou-

12 Kiavaiuviiov
19 ruXklxciyov
31
<f>rjHixiccyov

14 Mci^ifiov

quamquam
30

f.

Theoniani cum
31.

IK KiDvaxciv-

jivov

20

2vu/.ii<^ov

'A).^ivov

32 post

34 trniciendi numeris sua

aede relictis

A.

CCXXII-DCXXX.

399

L :W
Id
IB

OvQoov

/.ai

Tlolrifuov
tl)

KojOTavTiov

MaQ
Y.lttV

ir

lA

ov
le

A
IN

A B r

z
H e
I

id

IB

ir

lA

le

A
IN

A B

400

IV.

FASTI HERACLIANI

L
__

58'

A -

20

A.

CCXXII DCXXX.

401

59'

10

IN

20

35

402

IV.

FASTI HERACLIANI

59"

PIA AIOK

A
lA

OvoQiov zo
'/Mt,

EvTVXiCCVOV

IB

EvTQCOTtlOV

/ML QeodwQov
ir

^Telixcjvnc
y.ai

AvQiXkiavov
OQa(it]Tza

lA
l

Bl-KEVTIOV
y.at

^QAadiov TO E y.at OvwQiov to

Qeodcoaiov t6 ^4
/.ui

Po^ioq6ov

B
r

OVCOQIOV TO
y.ai

AQiGTiveTOv

^Telixovog co

B
S
-/.ai

/Mi Av&e/.tlOV TO -d

AQ/.adiov

To

IlQOjiov: OvCOQlOV TO

y.aL

&eoSioaiov to
y.ai

B
F

Bacjaov

(t^iXimcov

z
H
25

OvOJQlOV TO
y.ai

H
^a/.i7tQ0Ta-

Qeodcoaiov to

OvaQuvov Tov

TOV
y.ai

OVOJQIOV TO

QeodojOLOv t6 z/
y.ai

OvcoQiov t6 I
I

Qeodcoaiov t6

lA

Aov/.tov Tov Xai.i7rQOTav(ov)

PA YAZ
30

IB

KojazavTtov
yai KcoacavTog OvojQiov t6
y.ai

ir

lA
S

Qeodojaiov t6

lA

Qeodcoaiov t6
'/xti

nal?-adiov

A.

CCXXIl-DCXXX.

403

60'
p.

Chr.

le

404

IV.

FASTI HERACLIANI.

(ur

ao

25

30

A.

CCXXII-DCXXX.

405

(J2'

TlaTQr/AOv fiovfov)

POe

YriA

xfdij <hi

x((d) rovTO t6
e(p\erjg

ti'

cVof tino

eyfhti'

459

nQoaTtfHvfii

^etoiTog ^vy(ov(TTOv)
ir

f^iovor

por

Yn

458 400
40
x(ui)

^TcoXXioviov
j/aya?Mi(fov
y.ai

y.ai

DJayvov

POA YHA
poe YRB

lA

^el^icQivov

yteojviog

fiovov

P0<5

IN^^

Bi^iavov fiovov
Povaxixov
y.ai

Ynr POZ YHA

li

462
463
464

OXi^jiQiou

POH Yne pn Ynz

poe
Yn<s

BaaiXeiaMv
v.ai,

405 466 467

468 469

^Qf.ievaQixov

AeovtOQ.

fiovov

e
ir.

Uovaaiov vmi hoavvov

.Av3-rii.iiov

^lvyfovavov) fiovov

Z
H

Ziviovog

y.ai

MaQY,iavov

pn Ynz pnA YHH PRB Yne pnr YH

IcoQdavov
v.at

^ejitjQOv

PHA YHA
~A.(ai)

470
471

e
I

^eovTog

f.iov(ov)

TlQo^iav(ov)

MaQy.iavov fiov^ov)
yleovrog fiovov

y.(ai)

Oriarov

20

lA IB ir

yteovTog vaiov ^vy(ovavov) fiov(ovj

ttvvrtara

lA

Baaileiov .Avyovav(ov)
avvTvaza
JoXov ftovov

y.(ai)

AQfiari(ov) ftov(ov)

2.S

IN

A'e A B r

Zivovog ^vyovavov ftovfovj

Baailetov ftovov
nia/.rjTov ftovov

A
30

e ^

TQOVMvdov ftOVOV
avv7Taru
OeodojQiyjjv fiovov

z H e
I

vfiftuyov ftovov

yloyyivov

fiovov

BojjTlOV ftOVOV

35

Id

Jvvafxiov

y.al

^icpidiov

pne YHB pn<; YHr pnz YHA PHH YHe PH YHZ pne YH<5 PM YHZ PHA YHH PHB YHe psr PHA PHe (x)B PHg ur PHZ (x)A PHH ue C CJZ PHe c CJZ X((U) Tl CA U)H CB cje cr
CJI

472
473 474 475

476 477

478 479
480
481

482 483 484 485 480 487

488 489 490

coder

IB ir

Evae^tov fiovov

Aoyyivov devTeQ(ov)

fiorov.

CA
V>'2

CJId

L
(" ul in

G2'
(17X0

ile

ordlne scliedarnm

(51

et

inrerso

r.f.

p.

SS8

Tnvlth' eTioaau

fi'9'e(f

e^ig

apparet, etiam jiro rocali o ponititr)

."57

23 uvyovat

fiuv x^ sic prius iiofov

expunctnm, alteruin

iniegrnm
Corrige

devTeQ

2 numeros sic 3 corr. numeros sic nt cuiijue 23 'AQndrov (del. fiovov cj. p. HSil)
V.

POA

YflA
2,5
'

post

liini

addantnr,
lk't.ov

v. 2 insere r. 1 (ii snperno margine suppletum inde iiuemadmodum In margine de.rtro ilentidem ndnotalnr 28 ll),((xid'ov

52*

40(i

IV.

FASTI ETKRACLIANI.

G2^

A AIOK CZ
IN

lA

Cl U)IZ

CK cJKZ

30

A
IN
25

30

IleTQOV fiOVOV
I

Avnatamov

/.(al)

yiyaTvrftov

A.

CCXXII-DCXXX.

407

/.

ar
lA

A
IN A

a>ifuFlo)ai<i)
2U

A
IN

408

IV.

FASTI HERACLIANI.

61"

K Aio C2Z

Y
<i)iAinn

woA

A.

CCXXII-CDXXX.

409

63
p. Chr.

25

410

IV.

FASTI HEKACLIANI

A.

CCXXII-DCXXX.

63'

ano
^vyovotipv)

ano r
Ji o^fX

ano

iN

LATERCVLI

IMPERATORVM ROMANORVM.
Imperatorum Romanorum laterculum ita conficere, ut testimoniis de regnorum spatiis diligenter colleclis et ad rerum memoriam exactis cuiusvis eorum dies primus postremusque determinetur, ut operae pretium est omnino et magna ex parte perfici poterit, ita ab hac nostra sylloge alienum est. adhibenda erunt ad eiusmodi operam (comparabuntur adhuc cum fructu quae de ea re coUegit Petavius ad Epiphanii libellum
de mensuris
vol. 4
p.

43 ed. Dindorf.) chronica inprimis Eusebiana

Hieronymiana,

in

quibus attendendum

erit

ex una parte ad

diff^erentias

textuum Graeci Latini Armeniaci,

et

ex altera ad
regum.

diflferentias

annorum

in chronicis

adscriptorum et spatiorum regni et seriei

continuatores,

accedunt eorum chronicorum epitomatores

et

praesertim

quos

edidimus Tiro Prosper

Cassiodorus Senator.

cum
a.

his iungendi

erunt auctores reUqui

(vol.
,

tam

Latini,

in

his

Suetonius, Chronographus

354 finiens in Licinio

in

p.

145),

Sex. Aurelius Victor, Eutropius, Victor qui dicitur epitomatus, lordanes

in his

quam
3,

Graeci,

Hippolytus (cuius imperatorum latercuhim finientem

vol.
1

Alexandro Latine versum

27 ex

dedimus

p. 137),

Cassius Dio,

Theophilus Antiochenus (ad Autolycum

chronologia Chryserotis nomenclatoris imp. Marci liberti ponens indicem imperatorum

finientem in Marco"), Clemens Alexandrinus (stroraat. 1,21, 144 afferens laterculos tales

duos alterum ad computationem Romanam, alterum ad Aegyptiacam finientes in Commodo), Epiphanius episcopus Constantiensis (eiusmodi laterculos habens duos, alterum
in libello

de mensuris
in

et
c.

ponderibus
60
p.

c.

13

22

p.

169=176

Petav. finientem

in

Hadriano,
in

alteruin

Ancyroto

63 Petav.

finientem in Gratiano),

Maximus Martyr

tractatu paschah (apud

Petavium
a.

doctr. temp. ed. 1703 tom. 3 p. 170 seq.), qui scripsit

imperante Michaele
XQOvoyQaffeiov

HI

S42 859,
ad

aliique
(a.

Hbelli

Byzantiorum complures.
servatum
in

inter eos

aivTOf.iov

Basilium

867

886)

codice

Vaticano

Hermae vol. 23 p. 148), editum apud Schoenium ad Eusebium vol. app. p. 59 seq. et quam nuper ex codice Bruxellensi n. 11376 in hicem protraxit Franciscus Cumont (anecdota Bruxellensia. Gand 1894) synopsis imperatorum His 1033). Romanorum et Constantinopolitanorum finiens in Romano III (a. 1028
Graec. 2210 (Reitzenstein in
I

hoc loco omissis

in

hac sylloge quae collocarentur, non multa fuerunt,

scilicet laterculi

imperatorum ad codicem Theodosianum pertinentes adiective; expositio temporum ad Q. lulii Hilariani de duratione mundi libellum adiecta a. 468; laterculus imperatorum desinens in lustino I chronographia Malaliana perveniens ad lustini II annum nonum denique laterculi tres Graeci Heraclianus in Phoca desinens, Leoninus desinens in
;

Michaele
recensiti

I,

acephalus ad

Leonem VI

perductus una cum antea propositis cousularibus

ab Usenero nostro.

CHRONICA

"
III.

I.

LATERCVLI IMPERATORUM ROMANORVM

CODICI THEODOSIANO ADIVNCTI.
vodicis Theodosiani liber hodie bibliothecae Taurinensis a II 2 scriptus ante saeculum VIII, eo autem saeculo scriptura priore deleta rescriptus (secunda scriptura
continet luhi Valerii res gestas Alexandri)
f.

43 (numerationis

eius

quae nunc obtinet)

de quo

post indicem titulorum constitutionibus subiectum (ibi enim, non in principio voluminis

indicem locum
dicetur,
sicut

habuisse

coUigitur
in

cum ex
editione

collocatione additamenti eius,

p. 14 adn.
I,

mox

monuit Krueger

supersunt nulhim pertinet

tum inde quod ex fohis quae ad voluminis principium) alterum indicem proponit imperatorum

eorum, quorum coustitutiones in codicem receptae sunt. eum ita repetimus, ut descripsi ego ediditque Pauhis Krueger (codicis Theodosiani fragmenta Taurinensia in actis maioribus

academiae Berohnensis

a.

1879) p. 98.
sit

Utrum

proficiscatur ab ipsis constitutionum

codicis compilatoribus an compositus

a librario posteriore, dubitari potest; certe ita

sit
,

concordant, ut qui

eum

confecit necesse

aut perlustratis syllogae inscriptionibus

eum

ad eam normam constitutiones composuerit. nam Constantini II nomen ut in indice desideratur, ita ex corpore sublatum est (vide quae exposui in Hermae vol. 17 p. 533); item loviani nomen ab indice abest, in corpore
composuerit aut, quod magis crediderim

autem quaecumque leges eo imperante

[Cojnstantinus

latae sunt, sub luliani

nomine procedunt.

[Cojnstantius et Constans
[Iu]lianus

|V|alentinianus, Valens et Gratianus

|V]al(ens), Gratianus et Valens [sic]

[G]ratianus, Valentin(ianus) et Theodosius

[V]alent(iuianus), Theod(osius) et Arcadius

Theod(osius), Arcad(ius) et Honor(ius)

Arcad(ius) et Hon(orius)
Arcad(ius), Honor(ius) et Theod(osiu8)

Honor(ius) et Theod(osius)

Theod(o8ius) ot Valent(imanus)

Index
niliil

is

impedit et sunt quae suadeant.

quem supra edidimus quominus pars fuerit ipsius Codicis Theodosiani ad eundem in eiusdem folii pagina versa manus

quae ad constitutiones scholia adscripsit (teste Kruegero 1. c. p. 104) adiecit alterum incipientcm a Caesare dictatore, finientem mutihmi (nam deficit fohum sequens) in Caro. eius adnotationes marginales edidit Baudi di Yesme (mem. ddl' ac.cademia di Torim
ea,
ser. 2

vol. S

a.

1846

p.

181): integrum

et

ipse descripsi et descriptum accepi a Paulo

nihil

Krueger
apte
ei

nostro.

index hic alter

commune

habet eum codice Theodosiano neque

fastos

additur;

nam ad

constitutionum

corpora

consulares
ii

et

imperatorum
nulli

laterculos adici et

exemplo caret et ratione, non solum quod excedunt. sed multo magis propterea quod in usu forensi
nisi

constitutionum terminos
laterculique

fasti

ad

usum forensem apti fuerunt exemplum libelli Philocaliani.

Hieronymianis, id quod contra
a.

qui

subinde

continuarentur,

denique

hunc nostrum
olim monui in
libri

Vesmium

ad ex chronicis editione chronicorum Cassiodori

igitur

comparati
iudico

sumptum

1861

p.

562.

nihilo

minus subieci propter

vetustatem.

Ordo principum Romanorum

I

G. lulius Caesar primus

Romanus

sin[gulare optinuit

imperium, a quo Caesares Romanor[uin principes

appellati sunt.
5

qui regnavit ann. I

II Octavius

Caesar Augustus, a quo Ro[manorum reges

reg. ann. L[
,

Augusti appellati.
III Tiberius regnavit ann.
IIIT G.

XXIIII

V
10

Caesar cognomento Caligula reg[ Claudius regnavit ann. XIV m. V[

Titi frat. iunior

Titi frat/////

regnavit ann. XIII m. VI[ VII Vespasianus reg. ann. VIIII m.[ VIII Titus reg. ann. II m. II ^T^III Domitianus reg. ann. XII m. V [
[

VI Nero

X
XI

Nerva
Traianus

reg. ann. II reg. ann.

m. III

XVIIII m.

I[

XII Adrianus
hi

reg. ann.

XXI

m. V[
II[

impp. aeq
usq.

iu

impp. adminish'
//

XIII Antoninus

XXII m.
/
/

tuer q

ad

temp
//

sin-

guli augusti fu

Xmi
XV
XVI

M. Aur

An

/ /

/s

/////
?

?
[

llllll llll

reg. ann.
reg. ann.
reg. ann.

XXV

Commodus
Elvius Pertinax

Xni[ VI m.[
anter

xxiliil

sic cod.

13
?

od!.

verms

posterior

parum
?

certus;
y

fiti

frat.

Krueger
^

titi

fi,u/ ego.

?? // Is

16 menses non hahel Uieronijmus Pius Bieronymua

V.

18
?

m
?

17 antoninus /// ego, //// e

///// s //// se.
1

///

Knieqer; Titus Antouinus cognomento

adn.
ti.

aur an
?

// Krueger.

2 q nos,
m.
(

cum Hieronymus
53

fin. lu

III

11

ego,

fu/n

ei

Krueger,

fuerint

Hieronymus

21 ann.

ui

codex, m. VI

Bieronymus

414

I.

LATERCVLI IMPERATORUM CODICI THEODOSIANO ADIUNCTL

XVII

Severus

reg. ann.

XVII

XVIII Antoninus cognomine Caracalla XVIIII Macrinus reg. ann. I

ut

Seve[ri
[

filius

reg. ann.

VII

Antonini Caracallae putabant filius

XX
XXI

Marcus Aurelius AntoninusHeliogaba[li sacerdos

Alexander

(?)

Mamae

fil.

reg. ann.

XV[
[ [

XXII Maximinus
XXIII Gordianus
etfilium

reg. ann. III

reg. ann.

VI

suum

Filipp
fecit

XXIIII

Filippus reg. ann.

VI
filius

sortem regni

XXV
XXVI
XXVII XXVIII XXVIIII

Decius reg. ann. I m. III Gallus et Volusianus Galli

reg.
?
V

Valerianus et Galienus reg. ann.

Claudius reg. ann.

XV[
[

m.

Vmi

Aurelianus reg. ann.

Tacitus reg. m.
Florianus reg.

m. VI

XXX
XXXI
XXXII

VI

d.

LXXXVIII
Numenano

Probus reg. ann. VI m. IIII

? ? ?

XXXIII Carus cum

filis

Carino et

reg.

36'37 Florianus

cum mimero

careat,

Probus

XXXI

numeratu)- apud Hieronymuin.

11.

EXPOSITIO
Libello
Hilariani

TEMPORVM HILARIANA
A.

CCCCLXVIIL
dtiratione
vol. 7 a.

Q.

lulii

de

mundi
1644
p.

scripto

a. p.

Chr. 397 (bibl. max.

vol.

patrum
multi

ed. de la
in

Bigne Paris. 1624

Africano
script.

257; Migne

13 p. 1097; egit
libri

de 60 Gelzcr
(cf.

2 p.

121

seq.),

quem exhibent

praeterea Fredegariani

Krusch
33. 34

Merov.

2 p. S),

in codice universitatis Matritensis n. 134

saec.

ex antiquissimo Alcobaciensi deperdito (vide vol. 2 p. 167 seq.), (1. p. 169 n. 9) expositio temporum a mundi incoactione infra edita. est adnotatio quaedam scripta anno Leonis duodecimo et Anthemii quarto sive, certe ut numerat auctor, p. Chr. 468, pertinens ad locum Hilariani c. 16 in codice Matritensi sic scriptum: exliinc usque ad CLXX quartum annum regni Qrecorum, quo tempore etiam Bacius Cinius [Lucius Licinius Lucidlus edd., scilicet consul a. u. c. 603, ante
XIII,
sed descripto
f.

adhaeret

et amicicia ad Symonem fratrem namquc consulatu annos iani pier consules requirentes invenimus usque ad passionem domini nostri lesu Christi, id est usque ad annum sextum dccimum imperii Tiberii Cesaris fuisse completos annus CLXXIX. hoc [per hoc edd.y a fahrica mundi usque ad passionem domini nostri Icsu Christi anni sunt VDLXX [VDXXX edd.y.- proinde ad conclusionem Vlannorum dehentur anni CCCCXXX [CCCCLXX edd./, in quos fmes secuhrum concurrcnmt. Excerpta Hieronymiana quae

Chr. 1517 consid

Romanorum
anni sunt

fuit,

qui de societate

lude

litteras dedit,

XXVI:

ex

ilius

imperatorum praecedunt omisi. imperatorum quoque spatia ipse adnotator ait sumpsisse se ex chronicis Hieronymianis conveniuntque cum iis certe quae a nobis expressa sunt litteris cursivis, quamquam quaedam, ut Severi prioiis spatium, non librarii
laterculum
errore inde videntur recedere.

Codicem excussi

ipse BeroUni.

EXPOSITIO
Quoniam
moveri
i

TEMPORVM A MUNDI INCOHATIONE.

libello
sollicito

in

superiori

lectori

moverim scrupulum,

arbitror posse

f.

33

in

eo quod idem contineatur,

quia a passione domini nostri

CCCCXXX

adhuc

superessent anni, ut sex milium annorum numerus impleretur.

scripta monstrantur, asserit adimplenda.

quo etiam tempore sanctus opusculi auctor ea quae in apocalipsim de Anticliristo et domini nostri giorioso adventu
quos annos iam
impletos.
in

Leonis septimo et Severi

ratio

quarto

imperii

anno

cognoscimus

fuisse
:

sed quae

supra

dictum ex-p.

c. 463?

'

annorum etenim seriem singularum generationum nec non iudicum et regum populi Hebreorum tempora non ex Hebraicis voluminibus, sed ex septuaginta interpretum translationibus scripsit. pro qua re [ut] studiosis temporum veritas patefiat, necessarium duxi secundum exemplaria ab Hebraicis autenticis a beato Iheronimo in Latinum translata per generationes ac deinceps de Eusebii cronicis quanti anni a mundi origine usque ad nostram aetateni fuerint evohiti, doniino annuente monstrare atque ab Adam primo homine exordium sumere.
fefellerit,

positorem

breviter intimabo

is

20

Primus Gaius lulius Caesar regnavit annis quinque. Octavianus Augustus, a qico Augtisti esse coeperunt, regnavit annis LVI. Tiberius regnavit annis XXIII. liuius quinto decimo imperii anno dominum ad baptismum venisse annos agentem aetatis in earne XXX, evangelista Lucas demonstrat. qui etiam post baptismum triennio praedicasse et sic ad passionem venisse ex evangelio lohannis intellegitur, qui fuit Tiberii XVIII annus. fiunt ergo omnes anni ab Adani usque ad passionem domini anni IIIICXIII. regnavit itaque post passionem
domini Tiberius annis V.

as

Gaius cognomento Caligula regnavit annis III mensihus X. Claudius regnavit annis XIII mens. VII. Nero regnavit annis XIII m. VII.
Vespasianus
Titus
filius

reg.

ann. X.
a.

Vespasiani reg.

II

m.

III.

Domitimms
30

frater Titi reg. a.

XV m.

V.

Nerva reg. anno I m. IIII. Traianus reg. a. XIX m. VI. Hadrianus reg. a. XX. Titus Antoninus cognomento Pius reg. a. XXII mensibus III. Marcus Antoninus qui et Verus regnavit annis XVIII mense
Aurelius

I.

Commodus

reg. a.

XIII.

.15

Hebidius Pertinax reg. m. VII.

XVII m. VII. Antoninus Caracalla Severi filius

Severus regn. an.
inscr. incoactione

reg. a.

VII.

C C

mouerim] no'ium C: emendatio dubia

asseret

C C

8 iudicium

9 ut addidi

10 temporum

(sic)

secundum] sed C

17 (hiberius

18 luclias

20 annus)

anno

C 22 tliiberius 33 marchus antonius C

27 thitus

37 antonius

C C

31 [ajdriauus (a add. niiniator)

32 thitus antonius

II.

EXPOSITIO

TEMPORVM HILARIANA.

417

Macriniis

reg.

anno

I.

Aurclius Anfonimis

rfg.

n.

IIII.

Alexandcr

Mamae
rcg.
a.
a.

filius rcg. a.

XIII.

Maximianus
5

regnavit annis III.

Gordinnns
Decius
Gallus
reg.
et

VI.

Philippus reg.
a.

VI.
III.
filius eitis
a.

I m.

Volusianus
et

regtmverunt annis II m. IIII.

Valerianus
10

Claudius
Tacitus

rcg.

GaUicnus reg. a. I m. IX.

XV.

Aurelianus
rcg.

reg. a.

m. VI.

m. VI.

Florianus reg. m. III.

15

Probus reg. Carus cum

Diocletianus

a.

VI m.
a.

IIII.

filiis

suis reg. a. II.

rrg.

XX.

Galerius reg.

a. II.

Consfantinus reg.

a.

XXX

m. X.
a.

Consfanfinus
30

ct

Constans regnavcrunt

XXIIII

in.

V.

lulianus reg. a. I m. IIII.

lovianus

reg.

m. VIII.
cf

Valcnfinianus

Valcns regnaverunt annos

reg. an.
a.

XIIII
VI.

m. V.

Gratianus cum fratre Vulentiniano Valentinianus cum Theodosio reg.

25

VII
I[II.

Theodosius cum

filiis

Arcadio et Honorio reg. an.

a.

Arcadius cum fratre Honorio reg.

XIII.
a.

Honorius

cuiii

Theodosio minore
filius

fratris filio reg.

XV.

Theodosius minor Arcadii

30

reg. solus an.

XXVIII.

Valens cum Alarciano regnavit ann. IIH.

Marcianus solus reg. annis
III.

Leo cum Maioriano reg. annis III. iterum Leo cura Severo reg. a. IIII. Leo solus regnavit anno I. Leo cum Anthemio regnavit ann. 11 II.
2 antonias
19 xxxiiii

3 mamae] inanie
r. a. uiii

9 regnauit

28

C archadii C

21 iouinianus

25 archadio

G C

15 [c]larus

C C

17

[u]alerius

26 archadius

21 miuoris

C C

III.

LATERCYLYS IMPERATORVM AD IV8TINVM

Laterculus

I.

imperatorum
utilitatis

exiguae
quat'

admodum

auctnr affert

ab Augusto perveniens ad lustinum I ut non plane neglegendus; nam quamquam pleraque ad scriptores redeunt adhuc superstites, certe hic illic ad crisin
qui

sequitur

est,

ita

eorum adhiberi poterit et fieri potest, ut habeat propria quaedam. primam partem ab Augusto ad lovianum patet sumptam esse fere ex Eutropii breviario, cuius quae sunt et ad numeros usque concordant, expressimus inclinatis. praeter Eutropium paucis locis adsumpsit auctor chronica Hieronymiana, ut Traianum, quem Eutropius ait obiisse apud Seleuciam Isauriae, Hieronymus in Selenunti (secundum Eusebium) sive ut alihi (nirairum apud Eutropium) scriptum repperimus apud Selcuciam Isauriae, laterculus ait defunctum esse apud Selinunta Isauriae. in huiusce partis capitibus extremis pariterque
in

proximis adhibita sunt consularia Constantinopolitana; certe Gallum necatum esse in

insida

Flanona ex

iis

solummodo auctor sumere

capitibus

potuit

eodemque ducunt quae sequuntur

ita exiUbus, ut certum auctorem non prodant, extrema inde a lohanne qui post nioi'tem Honorii regnum occupare conatus est, quatenus imperatores Occidentis spectant, prope accedunt ad ea, quae de rebus occidentalibus leguntur apud Marcellinum comitem, quamquam non omnia eo

ad Valentem.

missis

a Gratiano ad Theodosium II

adhibito
dicitur

plene
rcligiose

explicantur,
rixisse.

ut in

Leone cometacum corruptum

(vol.

et

in

Severo II quod
occidentalia

Marcellinum cuni viderimus

2 p. 46)

sua

traxisse ex chronicis Occidentis, fortasse

communio quae intercedit inter Marcellinum

finit in

huius indicis auctorem redit ad chronicorum eorum epitomam ab utroque usurpatam.

et

Scriptum esse indicem sub lustiniano nolim inde colligere, quod

fieri

lustino I;

nam

potest, ut copiae in eo defecerint, quibus auctor usus est.

Codices adhibiti sunt sex

hi.

C
praef.
et

Vaticanus 3339 saec.

ad Eutropium

p.

X XXX
mea

f.

246'. 247' post Pauli

historiam

Romanam

(cf.

Droysen
libro

et

Waitzius

scr.

Lang.
1

p. 36). p.

edidit indicem

ex hoc

eo

qui sequitur Schelestratius antiq. eccl.

2,

(1692)

597 seq.; repetivit Roncallius

chron. vet. Lat.

249.

causa indicem contulit Huelsen.

manus secundae
saec.

lectiones

plerasque suppressi.

Vaticanus

n.

1984

(non 465,
(cf.

ut

ait

Schelestratius

1.

c.)

IX

vel

f.

9 post

Curiosum urbis Romae

p. 30).
finit

Jordan topogr. urb.

exsecto
in

Romae

2 p. 3 et Waitzius scr.

Lang.

mutilus
1.

folio

Constantio II verbis

moritur anno.'

adhibuit

Schelestratius

c.

hunc quoque librum mea causa Huelsen excussit.

manus secundae

mutationes pleraeque item omissae sunt.

Coloniensis n. 32 saec.
nostro C;

f.

nam

in

loviano

ga\latiae

193' 195 post Ambrosii epistulas. descriptus est ex vocabulum in C scriptum bipertito propterea in
itaque

Coloniensi male divulsum est et concordant omnia.

nou

adliibui librum

unde

descriptum indicem sponte misit Carolus Schenkl. Vaticanus n. 341 sacc. X inter misceilanea, de quibus egi

vol.

p.

524 adn.

UI.

LATERCVLVS IMPERATORVM AD IVSTINVM

I.

419
p.

Mediolanensis Ambrosianus
diaconi historiani Ronianani in
et tertium cohaerent,

C 72

inf.

sacc.

XT

(cf.

MG.

sor.
.59.

Lang.

'M) anto Pauli

foliis

tribus nuineratis hodie

cst,

00.61, quoruni primuni

.

secundum solitarium

leguntur primimi nomina Ascankis

Marcelltis (ut infra) itemque indicis huius principium ad Vitellium, dcinde, his videlicet
reiectis,

haec

Consules.

Ascanms

Silvius.

Alha

Silvius.

Procas Silvius.

Capln

Silvius.

Numitor
Ancus.
censorius.

Silvius

Aeneas.
Decius.

liomuliis.

lulius

Octavianus.
Camillus.

Numa

Brutus.
Cossus.

Drusus.

Torquatus.

FompiUus. TuUus. Fompeius. Tullius. Cato

sequitur

Scijnade.

Fabricius.
74'

Fabii.

Marcellus.

iudex

quem

edimus integer.
Bernensis
n.

120

saec.

XI
a

f.

76
X.

post Victorem
I

quem
ITl

dicunt

epitomatum.
Theodosius
Constantinus

adhaeret laterculo
chronicis uiaioribus.
anii.

continuatio

lustiniano

ad Theodosium
Constantinus ann.

sumpta ex Bedae

post
liacc
:

Bedana quae

finiunt sic:

Anastasius imp. aim. III.

subiciuntur

IjCo impcr. ann.

XXVII.

imperator a suis crqjtus est excecatus

VIII ann. post imperant.

Lotharius ann.

Karolus imperavit ann.

Otto imperavit

XL V.
Otto

Ludovicus

fiJins eius

ann.

XX VIII.

X V.

I ann.

II ann.
Vaticanus

Otto III ann.

Heinricus ann.

Gener ann. XI.

praef.

Hrinricus anu. VIII.

p.

saec.

1979 (errore 1479 apud Droysenum XI/XII post PauH diaconi historiam Romanam.
Edidit indicem, ut supra dixi, Schelestratius usus

ad Eutropium

XXTX)

libris nostris

CZ.

praeterea Sir.
. .

mondus ad
deccssit.

Sidonii carm. 2, 3 7 ex hoc indice citavit

1

verba de Severo II Severus

attulitque ex codicc Lucensi Pauli historiae Romanae saec. XI/XTI (eum ego
I.

Lucae

frustra quaesivi) extrema, scihcet capita de Anastasio et lustino

IMPERATORES ROMAE VEL CONSTANTINOPOLIM REGNANTES.

Octavianus Augustus regnavit annos LVI.
Vixit annos
Obiit morte
Eutrop. 7,8.

LXXV.
in oppido

Tiberius regnavit

communi annos XXIII.

Campaniae

Atellae.
Butrop.
7,

ii.

Vixit annos

LXXVIIL
Eutrop.
7,

Obiit morte communi in Campania. Gaius Caligida regnavit annos III. Vixit annos XXVIII.

12.

Intcrfectus est in Falatio.

Claudius rcgnavit annos XIIII.

Vixit annos
Obiit morte

Eutrop.

7,

13.

LXIIII. communi.
Euirop.
7,

Nero regnavit annos XIIII.

Vixit annos

15.

XXXI.
ab urbe miliario IIII in
villa liberti sui.

Se ipsum

interfecit

Verborum peracriptorum compendiatoruvive,

reg.,

ut sunt annos, annis, ann.,

anno

vixit,

vix.

reguavit,

ratio noti est habita.

1

ZVAW,
A

omittunt titulum

CB
1 1

constantlnopoli

regnentes

Z^
caligula]

oct. aug.] aug. oct. V,

,

aug. (om. oct.) cula

Ixxul

Ixxui

Eutropius.
xiiii]
iiii]

8 caius

AB

calcula C",

calli-

W,

gallcula C^, gallicula

interfecitj
ni.

V Z

xiii
iii

CW
libertis

14 iieron

15 xxxi] xxxii Eutropius

16 se ipsum

iuterlectus est

A^B
54

CHRONICA

420

III.

LATERCVLVS IMPERATORVM AD IVSTINVM

IIII.

I.

Galba regnavit mensibus

Oiho regnavit diehus

Eulrop.

16.

Occisus est in foro Romae.

Vixit annos
5

XCV. XXXVII.
apud Bedriacum.
die uno.

Eutrop.

7,

17.

Ipse se interfecit in Italia VitelUus regnavit tnenses

Vixit

VIII annos LVII.

Eulrop.

7,

18.

Occisus est a Vespasiani ducihiis.

Vespasianus regnavit annos VIIII.

10

Eutrop. 7,20.

Vixit annos

LXVIII.
Eulrop. 7,31.

Ohiit proflMvio ventris p^rope Sahinos.

Titus regnavit annos II menses VIII. Vixit annos XLI.

Ohiit in ea
15

qua pater

villa.

Domitianus regnavit annos XV. Vixit annos XXV.

Interfectus est suorum coniuratione in Palatio. Nerva regnavit annum I menscs IIII.

Eutrop. 7,23.

Eulrop. 8,

1.

Vixit annos
20

LXXI.

Obiit

morte commiini Eomae.

Traianus regnavit annos

Vixit annos

XVIIII

menses VI.

Eutrop. 8, 5; Hieron. A. 2132.

LXIII.
apud Selinunta Isauriae
/

Mortuus
25

est profluvio ventris

castellum.

Aelius Adrianus regnavit annos

Vixit annos
Ohiit

XXI

menses X.

Eulrop.

8, 7;

Hieron.

A. 2153.

LX.
8,8.

30

morte communi in Campaniac Baias. Antoninus Pius regnavit annos XXII menses duo. Eutrop. Vixit annos LXX. Obiit morte communi a^nid Lorum villam suam miliario ah
urhe

XIL
L. Antoninus regnavit Eutrop.
8, lo.

Antoninus

Verus cum Lucio Antonino Vero.

annos XI.
Ohiit profluvio sanguinis,
35

quod Greci apoplexin vocant^ in urhe

Eutrop. s,u.

Altino.

Antoninus Verus regnavit annos XVIII.

Vixit annos

LXI.

Obiit morte communi.

Commodus

regnavit annos

XII

menses VIII.
strangidatus putaretur.

Eutrop.

8, 16.

Obiit morte suhita, ut etiam

Pcrtinax rcgnavit menses II dies

Vixit annos

XX.

Eutrop.

8, 16.

LXXX.
Eutropius

Occisus est a praetorianis militihus.

1 Ixuiiii

galua

iiii]

uii

4 xxxuii] xxxuiii Eutropius

13
libri)

5 uedriacum
14 quaj qua et

Eutropius

11 sauinos IG xxu]

W
tr.
ii]

xli]

xlii

Eutropius

CW ZW
.'U

10
pater]

Ixuiii]

pater
Ixxii

eius

ZAB
B

xlu (variant

Eutropius
Eutropius

17 coni. suor.

C
li(a)elius

19

IxxiJ Ixx

AB:
u.

Eutropius
balas

21 traiunus] ulpius

W
m.
iii

23 hisaurae W, isaurae 29 Ixx] 34 proHunio

41 pertinans
saec.

C
Ixxiii

25

5IF

27 uaias W,
urbe]

28 antunius

AB
1

m.

Eutroplns

roma

32 antonius

AB
V

ante

ins.

anno

AB

Z^

grece

apolexin

B
43

in] obiit in

Z Z

36 X et uiii mensesVII:

39

uiiij

uiiii

CW

CW

posl Pertinacem ins. lulianus 61ius regnavit

interfectus est a Severo

C" (manu

XV)

42 Ixxx] Ixx Eutropius

a]

ad

III.

LATERCVLVS IMPERATORVM AD IVSTINVM

I.

421
Eutrop.
8, 19.

Severus regnavit annos

Vixit

XVI.
senex.

ammodum

Decessit Ehoraci.

Antoninus Caracalla regnavit annos VI. Vixit annos XLIII.

Obiit morte conimuni apud Edessam Osroene. Macrinus rcgnavit anno I menses II.

Eutrop. 8,20.

Eutrop. 8,21.

Seditione est militari occisus.

Antoninus Aeliogabalus rcgnavit annos II.

10

Eutrop.

8, 22.

Tumultu
Alexander

militari est interfectus.

Eutrop. 8, 23.

Mamae

regnavit annos XIII.

Periit in Gallia militari tumtdtii.

Maximinus
V,

rcgnavit annos III.

Eutroii.

9,

1.

Occisus est a Pupieno Aquileiae.

Gordianus regnavit annos VI.

Intcrfcctus est fraude PJiilippi qui ei successit.
Philipiinis regnavit

Eier. A. 2255; Eutrop.

9,2.

annos V.

Eutrop. 9,3.

Interfectus est ah exercitu Veronae.

Decius regnavit annos duos.

20

Eutrop.

9, 4.

Interfecfus est in harharico.

Gallus

rf

Volusianus regnaverunt annos

Inferfecti sunt Interamnae.

II.

Eutrop.

9, 5.

Valerianus regnavit annos VIIII.

Eutrop.

9, 7.

Capfus apud Pcrsam ignobili senectute consenuit.

25

Gallienus regnavit ann. VIIII. Seditione niilitum Mediolani

est intcrfcctiis.

Eulrop. 9,11.

Claudius regnavit annos II.

Ohiit morbo.

Eutrop.

9, 11.

QuintiUus regnavit diehus XVII.

30

iktrop. 9,12.

Et

hic interfectus

est.

Aurelianus regnavit annos V.

Occisus cst Cenofrurio a servis suis.

Eier.A.2288;Eutrop.
9,15.

Tacitus regnavit menses VI.

Obiit morte
3i

Eutrop.

9, 16.

communi.
Eutrop. 9,16.

Florianus regnavit menses II.

Obiit morte

communi.
Hier. A. 2294.

Probus regnavit annos VI. Cum casfra supra Tigridcm

habcret, vi divini fulminis pcriit. Eutrop.

9, 18.

40

Numerianus regnavit annos 11. Apri soceri sui fraudc in

Diocletianus regnavit annos
et

Eutrop. 9,18.

itinere occisus est.

XX
communi.

Sier.A. 2302;Eutrop.
9, 27. 28.

deposito impcrio obiit morte

3 euoraci
mosraenae
gaballus

CW
8

4 caragalla
seditioni

C
est

ui]

xui

6 edissam

mosroone

CVB,

mo'roene Z,
aelio-

AB

om.
11

V
mammae

AB

10 tumultum
aquilegiac J.

9 lieliogaualus W, eliocaballus C, eliogaballus Z, 14 a puppieno A 13 maximianus F

ZAB,

apud pieno Cir

ins. ct filius Uoraae per iussiouem Decii senatoris Z'^ 24 captus (non Summeir, ut ait Roncallim) Z^
r.

po Veronae 18 beroue W. ueroniae primus cliristianus ^, ueronicae 20 in barbarico] add. id est iu palude summersus
.

cousenuit om.

W
u

2;')

gallienus (galienusF)

a. uiiii

om.

26 mediolanum

32 cenofurio

33

ui]

37 post l'roluM Carus

non tam 40 itine

excidit

quam locum auum

41 dioclitianus

cessit

Numeriano, mortiK causa translata ad Probum

38 tygradem

^,^

422

III.

LATEBCVLVS IMPERATORVM AD IVSTINVM

I.

Maximiaiflis Herculius regnavit annos

XX

et simiUter deposito intperio obiit.

Uier. A.2302;Eutrop. 9,27.

Constantius regnavit annos XIII.

Obiit in Britannia Eboraei.

EulTop. 10,

1.

Licinius regnavit annos

XV.

Eutrop. 10,

6.

Oceisus cst Thessalonica.

Constantinus regnavit annos

Vixit annos

XXXI

Eulrop. 10, S; ffier.

LXVI.

A. 2S63.

Ohiit in Ancirone Niconiediae villa.

10

Constans regnavit annos

Constantinus Caesar qui
Constantius Mopsocrenis
aetatis
_
.

XV.
et

Europ.

10, 9.

Oecisus est in Gallia a Magnentio.

Gallus regnavit annos 11

Occisus est in insula Planona.

inter

Eutrop. 10, 12; cons. Constant. a. 354 (vol. 1 p. 238).

lo, i5; cons.

Ciliciam Cappadociamque moritur nnno Eutrop.

Const.

XLV, _'

imperii XXIIII. ^

a.mi
w.

slve

Hier. A.2377.

iulianus regnavit annos II.

Eutrop. lO,

Vixit annos

XXXI.
hostili

Apud
20

Persas

manu

est interfectus.

lovianus regnavit inenses VII.

Vixit annos

Eutrop. 10,

17.

18

XXXIII.
Dadanasta finibus
Galatifie.

cons. Const. a. 364.

Obiit morte subita

Valentinianus senior regnavit annos XI.

Obiit in castello Vergione.

Cons. Consl. a. 375.

Valens frater eius regnavit annos XII.

2''

Cons. Const. 0.378.

Occisus est in pugna Gotliica miliario

XVII ab Adrianopolim.

Gratianus regnavit annos XVII.

A Maximo

tyranno est interfectus.

Valentinianus iunior regnavit annos XVII.

30

Necatus est a comite suo Vienna. Theodosius regnavit annos XVI.

Obiit Mediolano. Arcadius regnavit annos XXIII. Obiit Constantinopolim.

Honorius regnavit annos

3s

XXXI.

Obiit Ravenna.

Theodosius iunior Orientale imperium tenuit per annos XLVlIII. Apud Bizantium morte communi periit.
loiiannes Honorio defuncto occiduum invasit imperium
MareeUinn.i 434. 425.

statimque apud
40

Ravennam

occisus est.

Valentinianus tertius regnavit

Romae

annos

XXXI.

Mareellinus

a.

455.

Occisus est in

campo

Martio.

Marcianus Constantinopolim imperavit annos VI menses duos

ibique
1
\\\\i?.

communi
8

loto defunctus est.

deposuit, .2

herculem

2 et om. V

lintaiiiii C,

WM,m\\
ir

luae

CZW B
C

Z
B

euoraci

CW
F

h
13

liciuflmi..-

thesalonica irF.4

Ixui] lui

C
in

9 mc(h)oraeaia

iTylT?

12 amgnentio

14 mopsoorenis

mortuo

V
xiii

anno

finit

Z B

17 annos om.

xxxi] xxxii Eulropius

Hl iobianus
iiiiliarios

W, iuuianus

A adriopoliin V
cum
xxxi]

21 sub. morte

W
0

dadanista

22 semiior

W
ciiiu

25 miliarico W, 32 post arcadius

theodosio minore

28

xuii]

29 negatus

bienna T'ir
Ins.

uis.

tilius

theodosii

fratre houorio

xxiii] xiiii

34 post honorius

IVatris sui iilio

xu

35 rabenna

imp.| et iialuiitiiiiaims

meuses] et niensca

W W

38 oecidium 43 leto] B, lecto

40

tertins

om. K

42

const.

CVAW

III.

LATERCVLVS IMPERATORVM AD IVSTINVM

I.

423

Leo Orientalibus regnavit ann. XVII menses VI. cometacum vita defunctus est. Maiorianus apud E-avennam levatus Caesar imperavit Romae annos
mens^s VI.
.i

IIII MarcelUnus 461.

Iiixta

Hyram

fluvium occisus

est.

Severus

Romae

imperavit annos IIII

MarcelUnus 465'?

ibiquc religiose vivens decessit.

10

Anthemius Romae regnavit annos V. Occisus est a Ricimerio genero Olybrius Romae imperavit menses VII,
ubi et vita
Glieerius
obiit.

MarcelUnus 472.
suo.
Marcellinus 472.

apud Ravennam Caesar

factus est

Romaeque regnans a

'Nepote MarcelUnus

473. 474.

imperio expulsus est anno imperii sui 11

et in Porto urbis Romae episcopus ordinatus diem Zeno Constantinopolim imperavit annos XVII menses VII
obiit.

15

ibique vita decessit.

Nepos

Glicerii successor

Romae

regnavit anno

I.

Horestes

eum

imperio MarcelUnus

475.

depulit filiumque

suum Romae

fecit

imperatorem.
sua occisus
est.
476.

idem vero Nepos iuxta Salonas

20

in villa

Augustulus novissimus

Romae

imperavit ab Horeste patre suo creatus. Marceltinus

regnavit anno uno.

Odovacer eum rex Gothorum in vasa Roma interemptoque Oreste in Luculanum oppidum exilii poena damnavit. Anastasius Orientale gubernans imperium regnavit annos XXVII menses
25

duos
lustinus

communique morte apud comitatum interiit. Constantinopolim regens imperium per annos VIIH Morbo periit.

dies

XXIIH.
,

1 leon

CW

post leo ins. maior

cum

leone minori -B

2 cometAcum]

sic libri, forttisse scr.

(ut in

Anastasio) apud comitatuni

fluuius T'a

3 maioranus

CV

iraperium

A
C

.5

iram

AW,

hiram C,

chiram

8 art|mius 10 olihrius
14 portu
imperii
obiit

9 ricimerio]
menses] annos

GW,
om.

recimerio

A, regimerio B,
om.

ricimero

generi V,

genere

A
\x

AB

11 uitabbiit

12 est om.

W
CAB
salinas

que]

cum

13

ii]

ordinatus]

o.

est V,

obiit

15 zenon
19 nepus
ins.

17 hor-

restes
cst]

VABW

^-1

18 imperatorera]

AB, imp W, impr

24 orientalem

V
^4

occisus

occisus^,

20 nobilissimus
23
uiiii]

horreste />

21 posi regu.avit

uixitCVAB
periit

22 odo27 iustinia-

bacer C, odoacer
UU.S

AB

lioreste C, horreste
uiii

26

interiit]

imperator

28 moruo

IV.

LATERCVLVS

IMPERATORUM ROMANORUM MALALIANVS

AD
Codex Vaticanus mann Archiv 12, 333)
f.

A. DLXXIII.
litteris

Palatinus n. 277 saec. VIII scriptus

quadratis

(cf.

Beth-

post Isidori praefationes veteris novique testamenti eiusdemque

(cf.

librum de ortu et obitu patrum

Arevalus in Isidorianis

vol.

p.

523, vol. 2 p. 350)

5681

chronica continet

cum

praescriptione et subscriptione

iis

quae infra leguntur

p.

edidit inde
tivit

Angelus Maius
in
syll.

in spicilegii

Romani
p. 1162),

vol. 9

(Romae 1843)

118140

(repe-

Migne

patr. Lat. vol.

94

sed incuriose

admodum

et praeterea, ut

ipse ait in praefatione,

passim ad grammaticas leges reformata.

iis

Malaliana complura in

inesse;

tota,

Maius iam adnotarat quatenus ad historiam pertinent, sicut paucis

monui in ephemeride Krumbachiana {JByzantinisclie Zeitschrift vol. 4 a. 1895 p. 487. 488) pendere a lohanne Malala Antiocheno et ad eius chronica recte aestimanda nostra haec aliquam utilitatem habere nunc demum apparet. emendantur enim explenturve versione hac Latina non solum Graeci textus hic illic errores et hiatus minores, ut 427, 15, cum
quae absunt a Graecis dubitari possit, utrum ex Graecis exciderint an ab sint, sed adest etiam apud interpretem imperatorum laterculus a Gallo ad Aemilianum, quae Malaliani libri pars deficit in codice chronicorum integrorum unico ^), quamquam excerpta Constantiniana (cf. Hermae vol. 6 p. 368. 382) ad
aliis

locis

interprete

interpolata

eam quoque
lecta
sint

perveniunt.
est,

similiter

quae

in fine codicis illius desiderantur

ab epitomatore

quo codex ille desinit, hic adsit novem, cum imperarit per annos tredecim (565 Nov. 15 578 Sept. 26). confirmatur itaque et accuratius definitur, quod coniectura dudum adsecuti sumus, scripsisse Malalam imperante lustino secundo anno eius nono, p. Chr. 573. Sed cum libellus a Malala pendeat, nihilominus ipse tantum abest, ut versus sit ex Graeco, ut certo constet auctorem scripsisse Latine, Malalae autem chronica eum aut Graece legisse aut adhibuisse eorum versionem epitomamve Latine factam^). Locuni Sozomeni p. 428, 33 cum adleget sub nomine Epiphanii Cyprii episcopi, adhibuit omnino versionem quam sub titulo historiae ti'ipertitae Cassiodori iussu confecit
lustinus alter habens annos

necesse

cum

post lustinianum, in

Epiphanius scholasticus,
episcopo Cyprio.
')

in

quem chronicorum

auctor perperam habuit pro eiusdem nominis

p.

Ephremis locum adlatum

chronicis nostris Valerianus

433, 11,

quem

amici frustra quaesiverunt,

436, 18 loco suo post Aemilia-

Mero casu

bis perscriptus est et

p.

num

2 non suo post Caracallam, quera locura item obtinet propter hiatuni illura magnum in textu Xlalalao Graeco eo quem habenms. interposita in chronicis et ipsa vere ilalaliana esse non solum Alexandrus
et p. 436,

lormu
in

(p.

436,

.'))

ostendit,

sed item Decius et Gallus p. 435, 15. 16 proeedentes ordine inverso, id quod redit
^)
1.

cxcerptis Cunstantinianis.

bis in cpliemeride

Byzantina

c.

jj.

489492 a

Quae sequuntur nou tam mea sunt quam amicorum: scilicet exposuit dc rae rogatus Ludovicus Traube suppcditavitque alia rerum

ecclesiasticarura iraprimis peritus et adiutor acerrimus studiorura etiam a suis alienornm Adolfus Hai-nack.

IV.

KATERCVLVS IMPERATORVM ROMANORVM MALALIANVS.

425

siniiliter traxisse videtur ex scriptore aliquo Latino. De gradibus sex vel septem ') quae leguntur p. 433, 2, iani Maius monuit redire fere in epistula sub Hieronymi nomino tiadita de septem ordinibus ecclesiac (opp. ed. Vallars. vol. II p. 113); nam eo solo ditteiunt, quod fossarii ante ostiarios noniinat cpistula, post eos chronicorum auctor. ea auteni epistula sine dubio spectat ad ecclesias Occidentis. Deniquc optime monuit Ilarnackius auctorem ut inficetum ita Vergilianum totum esse maxime, ut fit, in prooemio; monuit item Huelsenus praeter Vergilium ipsum adhibitum esse Probae

auctor

centonem Vergilianum.

exempla apponam ex pluribus

selecta.

p. 426, 6 liquidissimis lahiorum nectareis] Georg. 4, 164:

liquido distendunf nec-

tare ccllas
p.

426, 7 anfra caliginis] Aen.

6,

267: res alta terra

et caligine

mersas; Proba 51.

iubare exorto

p. 426, 8

tamquam soUs iubar

1,

inlustret

ab alto] Aen.
187:

4,

130:

Aen.
p.

160. 297: ab alto

426, 9 caliginem fenebrosae nocfis]

caligine

Aen.

11,

conditur in

tenebrus altimi

caelum

p. 429,

4 ad narrationem Malalianam quod additur genitus sine macula pendet iam redif cf virgo; quae ibi habet poeta iam nova ex Vergilii egl. 4, 6 progenies caelo demittitur alfo (cf. Proba 338) notum est Christianos ac:

cepisse de Christo nato.

p.
8. 9 coniugem plenam nubilis annis pectore virgo .... iamque nutturam] Proba V. 131. 132: pulchero pectore virgo (= Aen. 3, 426), iam mafura viro, iam plenis nubilis annis (= Aen. 7, 53). 432, 44 animas fluctibus exilii (cod. fluctis exuli) vagas] Aen. 5, 51: Gactidis agerem si Syrtihus extd; Proba 422 433, 37 inter fluctus altoque peJago demersif] Aen. 9,81: pclagi petere alta

432,

p.

p.

parahat
Ludit
iteni

auctor
ubi

p.

433, 16 in palmae vocabuli Latini

significatione duplici ct sacrae

scripturac

citanttir,

textum Latinum receptum auctor

ecclesiae

sequitur.

denique locutiones
p.

adhibet

doctrinasque

sequitur

Occidentali

proprias,

ut

430, 14

salus

ef cf

redemptio nosfra; ibidem gesta sunf in hominem plenum

individua frinitas; p. 432, 28. 434, 19: dci
et

cum

deo; p. 431, 29 sancta

hominum

mcdiator.

In urbe

Roma
et

libellum scriptum esse Traubius inde coUegit, quod verba p. 429, 7

cst 2>ost fot

Graecis male interposita: unde (id est ubi) factum

baselicam bcatae
semjJcr virginis

annos domicilium adque

Mariae aperte adludunt ad ecclesiam urbanam non

ignotam sanctae Mariae

p.

in Capitolio.

Scotforum denique scolaces vel potius scholares

certo veniunt

426, 6 et Scoti p. 427, 27, contra

quos scriptor invehitur,

ab hominc

Latino.
tolio

Quo tcmpore memorata inde a

auctor scripserit, minus certum.

ecclesia sanctae Mariae in Capisit,

saeculo nono exeunte quando facta

ignoratur.

Scottorum

omnino ita mentio fieri Traubius coniecit libellum editum esse contra doctrinam Bedae de aetate mundi, quippe
;

non potuit ante saeculum VII

sed vix auctor eo ascendit.

contra

annum natalem ad a. 3952 rettulerit, quem opinionem communem Christum natum esse mundi sexto millesimo acriter
qui rediens ad Ilebraicam veritatem Christi
defendit.

auctor

posset nullum fuisse ante

Harnackius adsentiens adnotat systema chronographicum quod Scottis tribui Bedam scholae eius omnino fundatorem itaque tractatum a. 740

posteriorem videri scriptum fortasse circa ea ipsa tempora.

')

Sex gradus nninerari,

neque

.septera iiominari

Ilaniackius iude explicat, quud presbyter et episcupus eadem

sola
iurisdictioue,

consecratione fiunt

officio

differunt,

sed

vocabulis

denique conipresbyterorum

et

consacerdotum tam presbyteri quam episcopi comprehenduntur.

AUCTORITAS OPERIS PRESENTIS

CHRISTE FAVE VOTIS BONIS.
1-

lam tempus
et

est,

ut se veritas luculentis rationis optutibus oninibus seraet

ipsam
rivulis,
r,

perlustret in faciem: iain prudentiori conatu,

tamquam per

obstrusis

cavernarum

novam

integram

se veritas

prodat ex utero.
tollat aliene
solis

iam ne nos

fallant multoloquio suo

Scottorum scolaces,

ipsa

se

nobis veritas liquidissimis

labiorum promat nectareis,

ut

omnem
veritas
ciariscat

a nobis amaritudinem
amplectetur,

doctrine, ut antra caliginis obnuuilante

men-

dacio sua nos veritas luce

exuti

tamquam

iubar inlustret ab alto, ut

noctis

mendacium
hix

fugientes

caligincm

tcnebrose

obstante

uera causarum,
lu

mundi
in
psaim.
19,

omnibus letissimus dies in vultu. nunc igitur, si placet, ut certum sit, ipsa perquiramus, quo tempore. qua aetate mundi adtuerit Christus salvator carne, cuius etiam consolatu adque imperio niundo in lioc agebatur in terris, dum e
consilia
filius in

e.caelo dei

utero virginis velut rex insederit thalamo.

Historia chrouica,

Maiaiasp.228 ed. Bonn.

quod etiam pari modo cxplamverunt Clemcns vel Thcophilus et Timotheus dilectissimi dei episcopi chronogmphi ct dilectus autem dei chronographus Eusehius Pamjih iliensis.
Mai.
M.1I.
p. 227.

is

2.

Anuo autem XLII

Octaviani Augusti Caesaris natus

ait,

cst

dominus

et

salvator

20

v2i6.noster lesus Christtis.

superius enim

sexto rcgni ciusdem Caesaris in mense Distro, id est

die mensis,

hoc

est

VIII

kal. Apriles,

XL et primo anno mense secundum Latinos Martium, qui secundum Gregus Xantliicus appellatur, hora
quia postquam
transivit

XXV
Lon21,

diurnam secunda
zare heata
gini,

initiante tertia, die dominiea,

missus

est

archangdus Gahrihcl euangeliin consolatu Cyrinii ct

Maria

in civitate Galileae cui

nomen Nazareth,

cum

esset disponsata viro cui

iuhcnis suh

qui tum: ugchat

nomen erat loseph, lyrocurante quidem Syriac Vitellio, codem Angustum Cacsarcm. Yll\ crgo kal. Aprihs, id est

aequinoctium vernalem, couccptus est dominus in utero virginis. patibulum crucis ascendit et postea in sepulchro est positus. et
in ea die gesta sunt, id est initium

nam
alia

et eadeni

diem
30

magnalia domini
;

ierunt

filii

Israhel per

liic mundus ipsa die sumpsit a deo et timc transmare rubrum tamquam per aridam terram; et tunc expugnatus

est diabulus et de caclo proiectus est frater

Mai.p.227.

cum angelis suis; et tunc ipsa die sanctus lacobus domini de pinna temph dcorsum proiecerunt ludaei. conceptus est igitur dominus in uterum virginis VIII kal. Aprilis, id est V et die mensis Martii, quod est XLI ann imperii Augusti Caesaris, et natus est in anh XLII regni eiusdem, Caesaris, VIII

XX

35

kalendarum lanuariarum, mense Apilleon, qui cst Dccemhrio, in die mensis, hora diei VII, in civitate ludeac, cui nomen est Bethleem, quae est iuxta Hierusalem, sub
1

XXV

praem. incp

12 ageb.tur
auclor
ait

C
libro

(>

scholares

Maius

lofjuidissiniis

13/14 thalamo expl iucp

quoniam a

decimo redit

uamque ad nonum

historia

C C

7 obuuuuilante

C^

solis ovi.

C^

21 superius (Eusebius correxit Maius)

MALALIANVS.
jtreside Syriae Cijrino ex consolihtis, consolatii vero eiusdciH Octaviani

427
Augusti
et Silvani,

topareha anti
'S.

iii

Itidcae Herodes

ille

inaioi',

filius

Archelai, sicut cvangelista testatur.

fili

Colligitiir erijo

ub

Adum

iisque

a Flialech

tisque
i

ad

XL
anni

et

II anno regno Auijusti

Awjusti
Caesaris,

Eber ahu tria milia, et a Phalech ef itoMai.p.228, Caesaris amii IIDCCCCLXVII.

incarnationem domini nostri lesu Christi

colUijifur
et

ah Adain primi hominis. usque 'ad

reijni

XLII

annos

VDCCCCLXVII.
usqiie

et

inde

conversatus

cum hominihus super ferram dominus

nosier salvafor lesus Christus circa quod per annos

XXXIII non plcnos parum secundum carnem nafivitatem

10

quid, nt fianf ub
et

Adain

ad dumini

nostri lesii Christi

passionein crucis ct adsumptionis eius in eaelis ad patrcm

annos VI plenos.

femporis fufurae incarnationis Christi intervenissc advenfum.

dic de ferra plasmavif deus, uf Moijses

Phalech etenim secundum propheticam vocem Mosij in dimidium dicitur sicnt cnim hominem sexta

mcntis,

ita

hoc definivit:

et erif, ef

magnus scriptor temporum exposuit inquid, tma di.es domini sicut mille anni.
sub peccato homo, uf hoc

in suis

comi-'i"''-"i.

sexfa igitur

'

dic fincxit
15

hominem deus

cecidif

qmque
ita

clarius appareat,

qui sicuf sexta die homo in paradijso plasmatus corrtiit in peccato,

sexta die miliarii

crucis

nmndus
4.

in

actate Christus super terram manifestatus est

ligni cf resurrectionis

ct salvavif

hominem per

signaculum

Qiiod cfiam jxiri

ex mortuis reformando. modo Clemens vel Theophilus

et

Timotheus dilectissimi dei

dileetus

ct episcopi chronogruphi explanaverunf, inviccm hi consonantes.

20

unfem

dei ehrono-

graphus Euschius Pamphiliensis sexfum quidem miliarium annorum ef ipse dicif a2)parereiU).f.-m. salvaforem CJirisfum secundtim numerum scx dicrum plasmafionis Adae. prius tamen quam supplefi fuissenf sex milia annorum dixif, qttia apparuit dominus deus lesus Christus
salvafor noster
esf

ad eripiendum genus humanum,

ef

et

nafus,

inquid, ex virgine
est,

humanatus

in quinto miliario

quingentisimo et II annorum, passus

vcro et resurrexit do-

25

minus
ab

nostcr lestis Chrisfus ef

T' mil.

adsumpfus
in

Adam

DXXXIIII.
Scotti
vel si

annorum nomerum saeculi aotatis sex milia aufem annorum concordant omnes apparuisse
est

in eaelis

dominum, quamvis

concordare nolunt,

qui

sapientia

se

existimant

habere et

scientiam perdederunt.

etiam unus plus, alius minus dixerunf, in sexto miliario annoelocutionis universis consenfiimf,
in novissimis
efiaik quamvis repitamcn femporihus apparuisse

rum secundum propheficam vocem

30

grifent qui exposuerunt de nomero annorum.

salvaforem, sicuf divina scripturu significuf,

omnes testati sunt. nam et in sanctis euangehis repperies hoc factum, dum unus tcrtiam horam Christum dicit esse crucifixum, id est Marcus; ahi vero in sextam eum asserunt Hgno crucifixum: quod aput inperitos
contraria sibi haec videbuntur, sed non sunt contraria in vera ratio,

ubi se

sic

puriter

35

conplectitur divina
his,

scriptura,

dum tameu

diUgentius suminantur et bene

tractautur ab

qui non de sua, sed de dei presumunt sapientia.

5.

Igitur

cum

natus esset dominus Icsus

in

Bcthleem,

in

XL

et II

anno regui

Augusti Caesaris,
in
40

sub Herode regc ludaeorum

et sub preside Cyrino Syriae provinciac,

duobus annis agens sub ubera virginis inter homines dei fihus, venerunt a Persida tunc didicit Herodes rex sive toparcha ludaeorum, Mai. magi, docatum illis prebens stella. quod cxpecidafores venissenf a partihus Persarum et introissenf in Hierosolymam civifafem. ef iubens eos adduci cocpif eos interrogare. vencranf enim cognoscentes qtiia misfica quedam inhuti et quae eis apparuerat sfella in oriente de humanifafem salvaforis
,

r 229.

nosfri lesu Chrisfi,

45

deferenfesque

ci

munera tamquam

vere regi

magno

ef

t.riumphafori^i-<-\v.2w.

secundum quod

eis

sidus de caelo nuntiaverat.

interrogabant dicentes: uhi est qui natus esf ludaeorum rex?

3. 6.

qui efiam ab oricnfalibus adventanfcs ef conturhafi sunt Iiidaei.

traditos mutavit auctor
f>

incariieni

10 annorum eex milia ut

efficeret,

numeros a Malala
Oraeco

incarnationeni]

12; 13 commcutis] mumeuti.s C, mouumentis Maius:

. .

fV roig v7iouy>i,U(taii> uihoC ilalalai

15 sicut sexta

in peccato exciderunt

ex
ui^

te.vtu

24 uero] uiro

29 30 quamuis 55

repi-

gritent] forlasee

quamuis refragentur: xni

III.

6uo(fu'i>iai>- Jlalalus

CHRONICA

428
quia
etiam

IV.

LATERCVLVS IMPERATORVM

magi

interrogavit cos,

cogniti conpraehensi stint ct introducti sunt ad Hcrodem regem, ct quapropter in ludaeam rcgionem advenerint exploratores. et stiggerentes
stcllae
et

magi miracidum

quia magnus rex natus

regi

est

in

hoc

mundo

et

quia dona

ei

cum
ut

adduxerint,

advenissent sicut

nmgno munera

o/ferturi,

dixerunt quia:

quae
s

optulimus, munera ut deo profcrimus; vidimus enim steUam eius in orientcm et venimus, eum adorcnms. Herodes autem audiens haec stupens remansit, cogitans quoniam post
qualis est virtus qui natus est regis huius?

Augustum Caesarem
6.

Venerunt ergo magi in Hierusohjmis suh consolatu Vindicii ct Varii aiin imperii Augusti Caesaris XLIIII, quia secundo et XL ariii eiusdem Augusti Caesaris salvator
aiiii nativitatis eius magi venerunt in HierusoljTiia. cxquisivit igitnr m Herodes tempus sideris et cum didicissit, dixit eis quia: ite et scrutamini diligenter de puerum liunc et cum invencrctis, redi.cntes rcnuntiate nvihi, ut ego venicns adorcm cum. et ahicrunt magi stella quae paululum ab eis abscesserat prchens iterum

natus est et in II
eis

ab

illis

sicut

prius
in
ei

ducatum

quam

in

orientem viderant.

et

invenerunt lesum

ct

matrem

cius
ct
Mai.
V.

Mariam
tliu.s

domo

et

cadentes in pavimento terrae adoraverunt salvatorem Christum

in suis
tliensauris

opttdcrunt

munera quae detiderant secum

et

tamquam

deo et regi,

231.

aurum,
regressi

et myrra.

responso accepto ab angelo per somnio, per aliam viam limitis

in suam regionem in partihus Pcrsartim contemnentes Hcrodem rcgcm. ctimquc sc inlusum vidisset a magis Herodes rex, iratus cst vehcmenter, ct sciscitatus a principihus sacerdotum ludaeorum, uhi Christus nasceretur, didicit ab eis quod in Beth-

sunt

2u

leem ludeae civitatem David nasceretur secundum quod propheta manuni militarcm occidit omnes pueros in Bcthlcem civitatcm ludae a bimatu et infra secundum tempus quod exquesierat a magis,
scriptura.
et

predixit, et mittens
et circa finibus eius
sictit

divina inquid

continuo Herodes

dum

perfccisset scelus, scatens vermihus

a dco pcrcussus
a

animam

rcddidit.

7. Et factus est toparchu in terraarchia ludaeorum sive rex Archelaus fUius ipsius Herodis per awn VIIII suh consolatu Lamii et Serviliani. sub quo et salvator et virgo mater eius Maria cum loseph introiit in Aegyptum secundum imperium dei per angehim
los. 19,
1.

apparenti loseph, sicut scriptum est: 'ecce dominus sedet super

in

nubem levem;

veniet
so

comminuet omnia simulacra et sculptilia Aegyptiorum\ ad adventum enim salvatoris scdentis super gremium virginis matris, dum ingrederentur in Aegypto, erat illic temphmi idolorum, qui in presentia Christi omnia simulacra de suis locis adque
et

Aegyptum

""STp.^e^l: sedilia exilientes confracta sunt, in pulverem sunt redacta, quod et beatus Epyfanius Cyprius episcopus conmemorat. et cum ei expleti essent IIII anni in Aegypto, iterum angelus apparens ad loseph iubet, ut regrediatur in ludcam terram cum puerum et

35

matrem
Galileac

eius.

et

propter

metum

Archehxi

fiiii

Herodis

liabitavit in

Nazareth civitatem
fuerat predictum

quasi

subocculte.

prophetis sanctis, sicut et in

8.

omnia autem secundum quod ante euangehum testimonia proferuntur de

propheticis

libris.

iam autem fuisset puer lesus annorum XII, ascenderunt loseph et Mariam cum puerum lesum in teraplum domini in Hierusalem, ut Lucas euangelista narrat; et dehinc non amplius infert memoriam de loseph, quia scilicet cum esset senex et plenus
dierum, iustus vir in omnibus, requievit in paccm cum patribus suis. usque ad XII annos aetatis salvatoris vixit et deinceps quievit, sicut uobis paterna conmendat auctoritas. Augustus vero Caesar LVI anno regni sui mense Octuhrio, qui et Perbereteo

Cum

Mai. p.23i.
Mni.
p. 232.

secundum Athineos
3
ei ovi.

dicitur, hahiit in

Capitolium

quod

est in

medium

orbis

Romae,

ut

45

fj"ia (et slc

passim,

iibi

sjiatium deficit in versibus exiremis, u supra qj

G quoiiiaml

qiim Oe<i'c431,3e
433, 33. 434, 39)
Tiechend.) losephus

21 predixit] pd
et

26

est

om. C

32 adciue om. C

37 prdtum (itemque
(c.

43/44 'paterna auctoritas quaenam inteUeyatur nescio, secundum historiam losephi lesus simul vixerunt per annos XVIII' Harnack,

15

MALALIANVS.
^jer
ct

429

divinationem addisceret, quis regnaturus fuisset post ipsum in

csf
c.i

Romanam rem puplicam,

c caelo

dictnm

a pythoniam, quod infans Hchrcus

iidjciis

deus

hcaforum discuMuI. p. 232.

Imnc domicilium, cetcro geuitus sine macula, statim iam venienti aiienusque at aris nosfris. qui exiens inde Augustus Caesar a divinationem et ueniens in Capitolium
tiens

aedificarit ihi

aram magnam
dei
cst.

in sHhliminri loco, in qiia et scripsit Latinis littcris dicens:

haec

aram

fdii

beatae et semper virginis

unde factum est post tot annis domicilium adque baselicam Mariae usque in presentem diem, sicut et Timothcus chrono-

grafus commcmoraf.
esset
10

posf hoc

autcm

ipse

Augustus morte sua defuncfus

ct

cst senex,

cum

annorum
9.

LXXV.
Caesaris suh consolatu Sexti
Sexticiani regnavit

Post regnum vero Aufjusti

Tiherius Caesar,

cum

esset dominus lesus Christus inter liomines habens aetatis annos

XV.

in

anno autcm

XV reyni

eiusdem Tiherii Caesaris suh consolafu Silvani

et

i\^(?iv' M-ii- p. 236.

coepit sunctus

1.'.

lohamies precursor predicare haptismum jjciiitenfiae, et hapfisahafiir omnes ludea secundum jiropheficatn vocem. tunc venit ad eum dominus lesus CJiristus a Gahlea in lordannc incipiois annorwn XXX, id est dies XII supra annos XX et YIIII, qui
octaua kal. lanuarias natus
est,

est

de virgine, et VIII idus lanuarias baptizatus ex aqua

et

ex quo

c.t

mirabilia facere inchoavit.

qtii ct

baptimtus

est

in lordanne flumine Pale-

stine, in

mensc Audineo,

lamuirio, die sexfa mensis, VIII iduum lanuariarum, in

est in diluculo,
est

nocte,
20
cj[uo

ora dccima noctis,

hoc

sub consolatu liuphi

ct

liuhellionis.

ex

et

lohannes Baptista declaratus factus

in

hominibus, quem

et

decoUavit Herodes in

urbem IIII kal. Septembris sub consolatu Flaconis et Rufini propter Ilerodiam uxorem FHippi fratris sui, co quod inlicite duxerat eam, sicut scripcarcerem
Sehasfiam

tum
2i

cst.

10.

Anno

igitur

XVIII

regni

Tiherii

Caesaris,

niense etiam

VII

octavi

decimi

siai.

p.240.

anni regni eius,

est

factus

annorum

circa

XXXIII

lesus Christus dominus nosfer traditus

et

a luda Scariotes discipulo suo mense Distro, qui

Marfio,
dies

XXIIII

die mensis, id

est
et

VIIIl
ductus

kal. April,
est

luna

XIII

habens diem.

erat

autem

fer,

ora nocturna VI.

30

ad Caipiham iwincipem saccrdotum et inde traditus est Pontio Pilato presidi prima mane. et continuo eiusdem Pilati uxor nomine Procla misit ad dum dicens: nihil tibi et iusfo illi; nmlfiim enim passa sum hodie p)er visum propter eum. et cognoscentes
hoc ludaci scdifionem.
III,

concitaverunt

dicentes:

foUe

tolle

crucifige

eiim.

erat igitur ora

35

quando adclamaveruut ludaei suis vocibus crueifigentes fihum dei. accipiens autem sententia dominus noster lesus Christus crucifixus est specialiter VIII Jcal. Aprilis, mense Martio, die mensis, luna XIIII. erat autem VI fef parasceue, ora diei VI, VIII imet ohscuratus est sol et crant tenehrae jjer universum mundum. anno autem

XXV

perii Tiberii

Caesaris haec

facta sunt,
et fuit

ita

ut fieret defectio solis

diei

maximam quam

que

nota sunt contigisse prius,

salvator

nox hora
et

VI, ita uf steUas in caelo a^^parerent.

vero

lesus Christus tradidit

et
terre

spiritum.

ora

nona.

et

statim facta est lux

et

mji.ii. p.24i.

omnem terram
40

motus magnus

patefacta sunt

monumenfa

petre fissae sunt

et

ludaei:

mortui resurrexerunt , sicut in divinis euMngeliis efferuntur veraciter; ita ut dicerent vere filius dei erat iste quem crucifiximus. ct sepuJtus cst lesus Chrisfus ora
ct

decima in ipsa parasce^ie die suh consolatu Sulpicii

preside.
11.
4.',

SoJuti procurante Syriae Casio

Surrcxit aufem dominus nosfcr

cf

Martio, viccssima sepfima dic mensis, id est sexta

dcus Icsus Chrisfus mcnse Distro, qui ct circa kal. Aprihs, ora nocturna

diluculo lucescente die dominica, in ipso mense Martio,

6 Oraeca quae respondent haec sunt: 6
eii
liojfiog oijrof
.
.

VII

et

XX die mensis,
oans
.tuo

luna

XVI.
iarcv

iarl rov TtQiaroyoyov 9ovI.alimis

^ia/iog

ro KuTieriuhov tu)?

ri}i

yvi:

uhi verba oarif

r,'

K7isroi).ioi'

auctor omisit

additamenlo

substituto

21

IIII k.il.

Septembris] Tigo

xidiiyifiSi'

'lovviiov

Malalas

38 lux] uox Maius: abest a

Malala

55*

430

V.

LATERCVLVS IMPERATORVM
prinia

unde
pulis

et

prinio

quidem
et

(ipparuit

mane Mariae Magdalene

et

et

deinde suis discieis

aposiol/s

aliis

sanctis

quam

pliirimis

commoratus
est

est

cum

super terram, posUpiam resurrexit a mortuis.

et

et

adsiimptus

in caelis
id

per dics XL dominus noster

est III

deiis

lesus Christus mensc Artemisio, qui

et

Maio,

die mensis,
et

nonas
5

Maias, die

fr.,

oru II, sanctoriim apostoJormn vidcntium

est

alia

turba
illis:

discipolorum,

quomodo assumptus
242.

a nuvihus
in

ct

sanctorum angclorum dicentiuni

discendit

quid aspicitis in

caelum, viri Galilaei? hic lesus qui asumptus est a vobis,

M.ii.
]..

modum eum
sanctus

videtis

euntem

caelum.

sic iterum veniet, quemadautem secundum domini pollicitationem

mense Artemisio, qui cf Maio, die mensis, presidatum in ludaea idem Pontius Pilatus, qui adsignatus fuerat principari genti ludaeorum db ipso Tiberio Caesare, qui dissolvit regnum ludaeortim et constituens ei principem praeessc qualemque voluisset sub pontifi^atu^ sacerdotio
et vivificator

spiritus siq>er apostolos

XV

die dominica, ora III, agens

10

ludaeorum Annae et Caipihae. 12. Hic namque loco licet inspicere, quidquid pertulerit Christus salus et redimptio nostra, omnia gesta simt in homiuem plenum cuni deo. nam quod Christus per angelum virgini nuntiatur, ad evacuandum consilium serpentis ad Evam in paradyso. quod autem de virgine natus ost, propter protoplaustum Adam, quem de virgine terra et inqui cum suadente diabulo mortis incorrisset exitium, polluta ad suam fecit imaginom a solo domino Christo rerum reparator et conditor eius corporis et animae per inmortalitatis Christi restauraretur domicilium. quod autem decimi mensis Hmitem tetigisset in virginis uterum, id est die VI super mense nono, perficiens, quod nulhis ex
;

15

20

filiis

hominum
sine

tangit

nietrum nascendo per semine

ita ut

nisi

solus Christus verus filius dei

et hominis

semine natus ex virgine,

fiant dies in

una collectione
ipse afFatus in

constricti

CCLXXVI,
ait:

qui fiunt allegoricae vel tipicam questionem:

quod
ita

euangeho
25

solvite

templum
rationis

hoc, et ego in tribus diebus suscitabo illud.

et

sed ludaei ignorantes

aiunt:

capitukim

protulerunt testimouium veritatis

domino respondentes

XL
ille

et

VI annos

aedificatum est templum hoc,

et tu in

tribus diebus suscitabis illud?

autem, inquid euaugehsta, dicebat de templo corporis sui, cuius dispensationem adpraehendere nequiverunt ludaei, ideoquc nomerum annorum aedificationis temph, qui
uiri

temph formam gerevat, domino protulerunt: quem nomerum non sub Salomone conditorem eiusdem temph, sed sub Zorobabil, qui et Hesdram, restauratorem contigisse
Salomon
13.

30

perlegitur,

in annis

quod gentes, quae in circuitu erant, opus cottidie praepedibant. nam VII complevit opus aedificii templi domini. Etenim visus noster pacificus Salomon aedificavit sibi per sapientiam in vireo
est

ginem sacratissima sui corporis templum per huuc nomcrum sanctum, id menses et dies VI, quia omnis nativitas masculi decimi mensis tangit
prodit ad huius vitae quatentia.

per nono
et
sic

3.5

initia

nam hoc

ordine secunduni auctoritate

maiorum

nostro-

quod per VI diebus lactis simihtudinem habens manet semen in vulva; dehinc convertetur in sanguinem usque ad dies VIIII; deinde augetur usque ad XII; et dehinc adduntur X et VIII; qui mox coaculatur et tendit ad hniamenta membrorum. ita namque VI et VIIII XII
dicitur aut legitur generis luimani conceptio,
et

rum adque priorum

40

XVIII
in

est sexies
(jui

XLV; addes unum ot fiunt XLVI. et inde ducis per partes, id CCXL. et iterum idem per sextam sex seni XXXVI tries sexis, unam summa fiunt CCLXXVI. et ideo quod in domino solo una cadit dies
fiunt simul

quadrageni

supcr

XLV

propter singularem
seminis.

eius

incarnationem de virginc sine

historiabilis

corruptionc

sive

4.1

gluttinatio

eo

quod

secundum typum
suis

templi

XL

et

VI

annis

aedificatum, ita corpus Christi humanitatis suae

in

per hunc gradum rcstaurans parietem

diabulus callidus scrpens
;}9

semetipso,

quem

in

Adam

fraudulentiis
(-'

ruinaverat,

12 praeesse] perease uulba 6'a

23 seniine] semi

34 nisns| lesus Maiutt

nianet] nain et

MALALIANVS.
illius

431

salutaris aedificium

restauraret et passus post tertium diein

iioniinem
a

turus

erigcrct,

ct

sii'

omncm

subiectione

diabuli

liboraret.

numquam iam morinam XL et

VI
;,

significat

sextam,

quam mundus
unde

agebat, aetatem,

dum

reparator suae fauriciae ad-

veniret et perfectam

penitentiam per

nomerum

perfectionis

quadragensimae ieiunium

ponitentibus demonstrarot.
extitit.

ot ipse salvator
et

temptatus a djabulo velut

tertioque duplicato

homo

victor

ut

deus

ergo

per

XLo

soxto numero

omnem

Inimani

generis massa in
14.

unam fidei fermentando coagulavit cousparsio. Quod autem ex femineo editus ventre, positus in presepio,

pannis est obvo:

lutus,
lu

proptcr ilhim versiculum, quo David ius iurando dcus promiserat dicens de fructum ventris tui pouam super sedem tuam. presepium totus niundus adseritur, in quo suis
pannis vero advolmiserias

fog^h^L^l,
^'^^'

12.

iumentis rationabihbus pabulum subministrat dominus magostatis.

vitur nostras

quatiendo,

in

quibus adibens nobis enplastra nostris vulneribus

exibuit

medicinam.
ibi

Christus, propter illut

15

scalam
vidisset

et

quod autem in Bcthloem ludae civitatem David nascere voluit quod ante iam pronuntiatum fuerat lacob fugienti, dum suporatusuios.ss, 11-19. ad caeluin usque conspiceret et angelos dei ascondontes et descendentos deum in sumnio incubuisse aspiceret, dixit: hic est, et lapidem, quem ad
in similitudinem iUius lapidis angularis

caput

sibi

lacob posuerat,
caeh:

vere

domus

dei est
2,r..

ot porta

unde appellatur BotheL

condidit in semetipso copulavit, scilicet

20

duo pariotos diverso veniontesEphes. populorum conexio ludaeorum adque gentihum

cui iuncti

pacem
quod
familias

in utrosquo

in

porficiens. quod vero amiravilos pastores vol vigiles invonitur sive cunabuhs adoratur, typum gorebatur optimorum pastorum, quos Christus pater-Matth.

24,4;,.

constituens

super famulos

et

famulas, ut iuste

trittici

mensuram

distribuant,
21, 15.

solhcite diligenterque mandavit.

vel ilhus, cui ter ait iniungens:

pasce oves meas, neioh.

n.

j-.

luporum inpetus conturbati pascua perdant placita mea. 5. Quod autem a magis primo omnium gentium velut nationum primitias adoratur, omnium croatorom et dominatorem significant esso venturum et in gentibus crediturum adque in muneribus oblatio deum otregem; sed et victimae sepulturam murram dicitur Matth.26,7.
i

adtributani,

morituro
30

ut per trina species munorum, id est aurum regi, tlms ut deo, murra utMarc. tamquam unam deitatem patris et fihi ac spiritus sancti sancta et individua

16, 1.

35

4u

mundo, praedicaretur in gentibus. quod quod logitur: orietur stolla, inquid, ex Num. 24, 17. lacob et ascondit homo in Israhel et confringet omnes duces ahonigonarum. et illud; omnes a Saba venient forontes aurum, thus et murra, salutare domino nuntiantos. quod les. eo, e. autem persecutus ab Herodo perfido regeque cruonto, ut adimpleretur scriptura quae dicit: 'vox in excelso, hoc est in Rama, audita est, pluratus et luctus magnus; Rachel jiatth. inlusus namque a magis plurans filios suos, et noluit consolari quoniam non sunt". saevit Herodes adversus Christum et quasi posset inter ceteros unum iugulare, quem sibi succedere miser timebat, miha parvolorum in porsona unius infantis impius et sed ab angelo sancto munitus per visum losoph tuht puorum cum crudelis mactavit. matrem eius in Aogyptum, et Herodes contra suum iudicium sine causa parvorum innotrinitas

adoraretur in Christo,

crederetur

in

stella

dueatum magis praebuerit, proptor

illud

2,'r8'.

centum crimino pressum infantum pernogavit exercitum. l(i. Quod autem circumcisioncm Christus in carne
apostulus
iilud
4.'.

pcrtulerit,

propter illud quod

ait:

Cliristuin enim, inquid,

ministrum

circumcisionis fuisse

credendum
et

est.

et nom.

1.',,

s.

de exodi:

cum

proficiscerotnr

Moyses imperante domino ad Aegyptum

secum

Exoj. 4,21-26.

comitarotur

coniux

cum

liberis,

occurrit ei angelus interficere illuiu volens.

ad quid

adtonita Sepphora accipions lapidem circumcidit

cisionis pueri pepercit

angelus, no interficeret.

puorum et propter sanguinem circumundc circumcisio Cliristi omncs legis

iinis

ira cessavit et sanguis eius

pondcra dura

tulit

eo quod

lcgis Christus', qui

m^il'''-

^""s/ys'''

2 m\

siitiiectuiiicin

('

.'')

diliulo

II)

iiieiibiii9.set

IK

port.-i]

pi)rt.<"

2()

neiitunis

432
i.nc. 2, 52.

IV.

LATERCVLVS IMPERATORVM
qiiod

dictum vetustatis absolvit et a servitutis iugum nos liberavit.

sapicntia

autem adcrevisse

quoque coram deo

et

homines,

summae adque

perfectae in

bominem plenum

gessit in aevo, ita ut incipiens

Ephes.
*, 13.

annorum
ait

XXX
:

baptismum voluntarius a lobanne peteret

in

lordanne, propter illud quod

in

apostulus

'donec omnes', inquid, 'occurramus in virum

,s

perfectum,
17.

Nam

mensuram aetatis plenitudinis Christi'. et primum hominem deus aetatem perfectum, nec non

et intellectum

fincxit

adque rationem praeditum, ut suae scilicet voluntatis rector esset arbitrii, de terra incolomem iuvenem, et eius coniugem plenam nubilis annis, pectore virgo, decora in omni membro iamque maturam, ita pulcbrum oculis visum, eduxit ex latere dormientis. quia non parvolorum motibus aut teneritate mentium puerorum in corpore parvo quatentium adque pedum manuum linguarumve praepeditas sermonum et actuum, sed aetate rationo soliditate monibrorum adque sapientiae plenos, prinio deus ex luto terrae fecisse credendum est ut ex illorum materiam subolem: tamquam ex arborum rami vel fructus primum quidem tenues, postea iam paulatim maturi vel ftrmi videntur proficere. ita namque omnis natura firma et solida quidquid protulerit ostendit reparante auctore deo dum generat. et sic quippe credendum est, quia homo in primordio factus a domino, aetate legitimus et mente plcnus et capacem rationis, in qua victoriam
caperet,
si

lo

is

mortis superasset auctorem.

et ideo

sub parvoli motu et infirmior sensui, sed plenus ratione

scienti
toris,

namque pena mortis incurrit, quia non homo in paradysu deliquid, quia
illi.

bonum

facere et non facienti peccatum est

renovatur autem per gratia crea-

20

qui non solum parvolos coronavit,

est,

dum

natus

est,

verum aetiam diabulum

pescavit,

cum passus
Christi
2 Cor. 5, 10.

omnis anima
,

corpore

donando nobis quod ipse gessit in carne: ut resurrectionis similiter XXX surgat annorum aetate in hac ipsa, quam gessit vivens in carnem ut recipiat unusquisque iuxta quod egit in corpore sive bonum sive
25

malum.
18.

Quod autem baptismum a lohannem

ille

Christus

libenter acciperit,

ut tu

non

dedigneris a conservo suscipere, quod

voluit a servo;

non

devitor, sed

dominus sine peccato sumere

dei et
in

ut inter ipsa fluenta lordanis super

unum mediatorem

hominum
hominem,
30

sanctae
spiritus
Matth.
4,
1.

trinitatis

declararetur auctoritas,

dum

deus pater in voce,

filius

zach.

3, 1.

sanctus in columbe speciae demonstratur divinitas et unam constans indivisa adque magestas. quod autem ab spiritu expulsus in deserto, id est calefactus Iiomo, queni sumpserat propter veterem Adam, quem intra delicias paradysi diabulus vicerat, hic in deserto cum inimico comtiigere cupiens et per ieiunii munus de illo victoriam capiens, omnibus suis fidelibus traderet conculcandum. in qua victoria ante propheta Zacharias cecinit dicens: 'vidi', inquid, 'lesum sacerdotem magnum et stabat ad dextris eius diabulus, id est ex parte iustitiae, concinnans dolos. et dixit ad eum increpet tibi dominus, diabulc, qui redimit Israliel et elegit Hierusalem'. nobis ergo
deitas
vicit

3.1

iMattii.4,18.

qui

solus

victoriam
ut

de diabulo

capere potuit.

quod autem discipolos ex pisca-

toribus
.ipocai. 21,14.

facit,

non ex sanguine
illius

nobilitatis

plaudentium, sed ex pauperum gregem

humiliter

sentientium primos
congregationis

institueret

'duodicem ecclesiae columnae',

tamquam ex

40

lacob XII
apostolos in

patriarchae;

nam unaquaque
totius annis,

tribus

Israhel singulos

novum testamentum
sic

quasi duodicem lapides vivos ex lordanes alveo reddesol in se iustitiae conti-

derunt;

et

totum
;

mundum tanquam menses

et

nentes perlustraverunt
.M:vtth. 4, 13.

animas

fiuctis

exuli vagas, lucida dei praecepta

tamquam

in
i-,

psaim.

manibus ecclesia medio concluserunt. sic enim ait: 'venite post me et faciam vos piscatores fieri hominum'. 19. Quod autem infirmitates adque egrotationes nostras, sicut reor, praedixerat 19, c. Esaias, libenter portaverit, et sic per omnia currens 'quomadmodum gigans por viam',
lina
21

111)11

om.

pesc.auitj coiiipescuit

Maius

38

uiuit (lU videtai-) '<

4:3 sic]

si

C"

MALALIANVS.
oportit inspicere,

433

quomodo

in se

consecrando ecclesia grados eius pcr singulos commen-

davorit, id cst per scx

gvada

officii

mancipandum

et altario

sancicndum,
lios

id cst ostiarius,

fossarius, lector, subdiaconus, diacouus, prcsbyter et cpiscopus.

scx grados implcvit

Christus in carnc.
s

fossarius

")

nam liostiarius fuit, quando ostium archae aperuit et iterum clausit. quando Lazarum dc monumcnto quarto iara fctidum evocavit. lector fuit, quando lihruni Esaiae prophetac in medio synagogae in aures plevi aperuit, lcgit et cum rephcuissit, ministro tradidit. subdiaconus fuit, quando aqua in pelvc misit et diacunus fuit, quando caHcem benehumihtcr sua sponte pedes discipohirum lavit. presbytcr fuit, quando panem benedixit dixit ct apostolis suis ad bibendum porrexit. et eis simihter tradidit. episcopus fuit, quando in templo populos, sicut potestatem
fuit.

loh.

u.ss.
4,

i.uc

n.

i,,h. is,.";.

i.uc 22, n. 19.

^'^"'g.^*'

"'

habens, eos rcgnum dei docebat.

similiter.

et

haec quidem etiam sanctus Ephrern commemorat

20.

Nam
in

quod a proprio discipolo

loseph a
suis

XXX

argenteis venundatur ludaeis, ante prcsig-

m^"''. 26,

u.

natum
15

est

fratribus

Ismahehtis distractus.

quod autem hgatus a

MHtth. 27.21. 26.

ministris

Hebreorum
donavit.

discribitur,

ut eos qui diabulo compediti tenebantur absolveret et

26,67.

nexus peccatorum confringeret.

libertatem
caput.
et et

et quod palrais in faciem verberatur, nobis veramsiatth. quod colaphis capite caeditur, nostrum est sanitate redditus

20

25

et quod innnmdis sputaminibus perlinitur, a nostras facies extersit obprobriuin. quod dorso titigelhs verberatiir, a nobis plagas mortis et diabuli Hagella dimovit. et quod ante tribunal Pontii Pilati adstatur, a nobis terrorem adque formidinem iudicum et quod multos testes falsos pertulit, sanctorum et principum liuiiis mundi abstuht. quod autem inter iniquos depotatus suorum contra iinpios testimoniuni confirmavit. angelorum participes demonstraret. quod vero unum est, ut fihos adoptivos per fidem susciperit, altcrum reprobaverit, ut quantum intcrorit humihtati superbia et desperatio ab spe salutis vel a mahtia distet clementia, demonstraret. et quod clavis configitur, ut 'acoleum mortis\ quod nobis fuerat permolestum, significaret esset distructum. quod 1

'^^- '^, .ie.

vero vestes eius in sorte ceciderit, ut sors sanctorum firmaretur in caelo.

30

Et quod etiam propria potestatc morte sua habuit expletione dicens: consumatum est, et inchnato capite tradidit spiritum propter illud: potestatem habeo ponendi animam meam et potestatem habeo iterum sumendi eam, eo quod sacrificium quod unus idemque inter mortuos iiber, voluntariae se ipsum optulit patri pro nobis. quod autem ceterorum crura vivificarctur. ut nostra mortificatio illius inmortalitate confracta eiusque minime est conmiinuta, propter illud ante praedictum: os suum non
21.

if''- 10, is-

cor. 15, 53. 22.

ExiJd.ii.Vecf..^

comminuctis
35

ex

eo

ipse

namque

est

agnus

pascalis

populoque mactandus.

et

ab

Aegypto suo sancto cruore ad terrain promissionis pcr medium mare proprio sanguine purpuratum patres cum liberisque reducens, postquam Faraonem percusso et cum suis quod autem dc cruce depusatellitibus eum intcr fluctus altoque pelago demersit. nitur in sepulcliris ponitur, ut sanctorum omnium sepultiu-a sanciret et timorem mortis
auferret.

quod vero

in

inferiora terrae

discendit

et

caelesti

sede

de sinu patris

i'>h. 1.

is.

40

non

recessit,

ut suos de carceris vinculo educeret et diabuli potestate destrueret moret

"^^'t-

-'.h. 15.

tisque
iustis,

imperium contereret
scd
ctitim

infcrni

potentia

abolcrct

et

suum regnum non solum

post

latroni
et

donaret.

quod autem a mortuis

resurrectionis

triduum

resurrexit,

'";

-,^3,

39.

raortuis vitam

dedit

primitias

ostendit

et

onmium

fidelium corda ad
discipolis suis post
et

-Matoi. 27, 52.

ct. 1, 3.

rcparationem futuiam firmavit.

^5

quod autem

suam resurrcctionem commoratus cst, munera legis quadruplo conferret. 22. Quod vero asccndisse ipsoque quadragesimo

dierum spatio cum ut iufidelium corda domaret

die

XL

suae ecclesiae

perscrivitur
ipsi

in

caelum.

utact.
i

1,9.

illum cui dictum est post ruinam: 'terra es et in terram

2 sex] septem Maiiu
interit

ibis',

post de diabulo capta

24
iutererit]

-Mo^.:), 19.

31 quod] que

32 uiuficaretur C

<,l)probiius C LS caput om. 3 sex] septem 3Iatus 41 contereret] conteteret 33 menime C

abolereret

434
'""'act/z'34.'

IV.

LATERCVLVS IMPERATORVM
'sede

in Christo victoria

diceretur:

ad dexteram

nieam, donec pouani

inimicos

tuos

Ephes. 4,8.
act. 2,
1.

scavellum

pedum

tuorum'.

duxit ergo ascendens Christus captivam captivitatem et sic

34.

Ephes.4,:o.

secundum suam promissionem die pentecosten dedit dona hominibus. ascendit Christus ad patrem et descendit spiritus sanctus ad plebem. qiii discendit, ipse et ascendit
super
caelos,

ut

adimpleret omnia.
in

qui
et

vero
terra.

descendit paracletus ad apostolos,

in

Ephes!
1.

3, 15.'

ipso

confirmantur universa

caelo

in

nam

spiritu sancto

largiuntur dona

Coi.

i2,s-u. cunctis fideUbus, ct ut ait apostulus dicens:

Uoioss. 2, 9.

'alii quidem datur sermo sapientiae secunsermo scientiae, alii gratia curationum, alii genera linguarum, alii interpretatio linguarum in eundem spiritum', et cetaera. haec autem omnia dona operatur deus et Christus in eundem sanctum spiritum, qui est plenitud(j m unius deitatis adque substantiae, quia tres personas et tres subsistentias unam cognuscitur

dum eundem

spiritum,

aHi vero

esse

deitatem

atque

essentiam.

nam quanta

hxrgiantur ecclesiae

ab uno eodemque
in nativitate, in

domino Christo, quis digne

rectione
Christi,

possit expedire per ordinem'.'

quidquid igitur

quidquid in aetate, quidquid in praedicatione, quidquid in passione, quidquid quidquid

in

resuris

in

ascensione

domini, quidquid in

divini

spiritus

omniuni

linguarum ehicutione,
sunt adque in
23.

sacramento vel ministerio sanctae catholicae ecclesiae gesta augmento fihorum dei peracta sunt.

probare,
uai. 4, 4.

Sed nunc iam ad id, unde digressus sum, retorquam articuhim, ut possim adquod in fine temporum venerit Christus dei et hominum mediator in carne,
ait:

sicuti superius

misit
1 loh. 2, 18.

exposuimus, apostolo predicante postquam deus fihum suum factum ex muliere', et caetera.
'filioh,

'venit plenitudo temporis,

sd

et

lohannes

evangelista

in

epistoLa sua dicit:

novissima ora

est'.

sed et beatus Petrus apostolorum princeps

inquid, 'hoc David, quia mille anni aput
mille
in
anni'.

2 Petr. 3,

8.

eadem in epistola sua dicit: 'non lateat vos', deum sicut dies una et dies una tamquam hic mundus perficeri a deo cum omnia quae

sex enim diebus perhibetur

2,';

in septima rcquievisse deum ab opere suo praedicatur; id est perfecto orbis curriculo requiescit deus in hominem. nam post sexti diei operationem non legitur factum hoc aut illut, sed requievit, inquid, deus in die septimo ab omnibus operibus suis. ergo requiescit onines homo ab opere

eo sunt et

mundus ab studia sua tamquam in die septimo post sextam suam aetatem, deus ab omni opere suo. sabbatum igitur nunc est, ut nulhis repperiatur operator viueae dei, donec subito veniat qui repromisit post finem mundi in suis sanctis omnibus
suo vel hic
sicut

so

requiescere.

resurrectionem

die, in qua principia mundi sunt, ipsa nobis octabam per qua deus sanctis requiem donavit. 24. Igitur expletum est sextum miharium aetatis huius mundi aetiam, quamvis
fecit,

namque prima
in

contradicant qui hoc percipere nolunt,

apoc. 10,7^
11^1.",.

et septima agit saeculus hic diem sollemnitatis suae frequentiam, in qua est ignarus hora adque diaei finis suae, quia, sicut in apoca-

35

lypsin intimatur,
dei.

in

septima tuba seu

sed

ut

ne

quis

in septima fiaha irae dei conplebuntur sermones hoc putet quod VII miharium annorum expleturus sit mundus

Matih. 24, 38.

nuUu modo repperiet istud ante praedictuni, eo quod sabbatum diem hic orbis; sed oram et diem incertam ab angehs et hominibus a domino perhibetur. ait enira 'de diem autem ilha et horam nemo scit neque angeUs in caelo neque fihus nisi pater solus'. et ne quis carnahter arbitrans putet ahquid scire patrem quod nesciat fihus et in aeresim invohitus incidat. sed magis hoc significare
frequentia sua,

requiem

habebit

4o

voiuit

dominus, quia fihus

in

patre

manens

cura eo universa cognoscet: quidquid enim

opeiatur pater,
quid operatur
et

unum est cum fiho filius unum est cum

et spiritu sancto, sine

quibus non operatur.

sine

et quid-

4f.

patre et spiritu sancto,

quibus non operatur.

sine quibus

quidquid

operatur spiritus sanctus,

scit pater,
aet.

unum

est

cum

patre et fiho,

non

operatur.

ergo et quidquid
in
aet.]

simul et fihus et spiritus sanctus

15
diuiiiij

cum eo
immo

pariter
kaiissiuii

14 quidquid

quid in

diuinis

23

lioc

dauid]

43

iu om.

MALALIANUS.
ciincta
vilis

Kir,

scilic(^t patcr ot filius et spiritus sanctus una adque inseparasomet ipsa ineftabiliter constans oninia novit et cuncta cognoscit. dum vcro septima iam dies ad roquiem properat, mundus iste, hoc est elementa ipsa, quiescant a servitutem necesse est, ut in suis sanctis dominus requiescat et ipsi in eum pnrpctuo ;il) omni fluctuationcm quiosiant. et tunc verc sabbatizabunt iusti cuni domino

cognuscunt. quia
in

doitas

K<m.

s, 21.

ct ct

iliom prini;un

fit

octavam
rrir

in

rcsurrcctioncm sanctorum. quando area vcntilata fucrit

"^kii-

s. i^-

a palea discretum

fruniontuni.
vilis

quando non
totus

latet

quod

luuic

lat(!t.

nam
agit
in

quid,

rogo. ceriiitur inundiis.

dum

apparof.'

ergo supor

VI annorum
ad salutem,

perfectionem suani
lu

in

iiumoro ouangelius et

in ois qui futuri sunt

nnnc quantum

concesserit ipsa divinitas, ipsi soli cognitum,

'25.

quantum nobis expediri queat.

vol

Igitur iiicipiainus ipsdiniii

in

Caesarum

imperatorum aiinos

(juos

rognaverunt.

lic(!t

ab adventu salvatoris

carnc exponere secundum chronicam cxecutionem.

in

Augustus namqu(\ (pii et Octavianus Caesar vel imperator, regnavit ami LV. sed XLII anno regni eius natus est Christus in carne de virgine.
is

Tiliorius

rognavit annos

XXII

ot diiii.

sed in quinto decimo regni eius baptizatus ost

a lobanno precursore.
et
in

dominus lesus

in

lordanne tlumine

XVIII

aniio

regni ipsius Tiberii Caesaris passus est idem dominus noster lesus Christus et

pandit nobis salutare ot pretiosum lignum crucis, in quo

sibi

coniuncxit ecclo-

siam per sanguinem et aqua ox proprio latere.

2u

Post Tiborio vero Gahis regnavit awh IIII tmi VII.

Claudiiis regn

.Mai. p. 243.

ann XIIII
rt

rt

mn

VIIII.

jiai. p. 246.

Nero regn anh XIII Galba regnavit anno

25

menses

II.

m\.

p.250.

I et

mn

VII.
.Mai. p. 258.

Lticius regnavit mettses III.

Bitellius regn ami.

VIIII et hih VIIIS jiai. 11.259. Vespasiamis regh ahu VIIII et mn X. Jiai. p. 260. Titiis regn anh II. hi expugnaverunt ludaeam et Hierusalem post p9,ssionem domini .Mai. p. 262. usquo ad suppromum eos qui increduli remanserunt fidoi sahiatoris. nain fidelis Eusebius =

,..,...

custoditi divinitus
30

m
.

loco, qui vocatur II.

roUan,
et

11

salvati sunt.
est

Rufilius h. occl

3,5.

Domitianus regn ahh

et

XV mens

usque ad hunc adductus

et

in orbe

liomu beatus yua.

^- ie^.

dciJoquus lohannes rqiostulus

eiumgelista

usquc nunc in hoc mundo duravit

^^^- p- 267.
m.ii. p. 269.

dimisit etim Domitiantis et abiit in

Ephesum.

Post Domitianum Xervas regh anno

et niense I.

Traianus regh ahh

35

XVIIII

hih VI.

Adrianus regh ahn XXII.

Antotiinus Pius regh

ahh XXIII.
VIIII.
I.

jiai. p. 280.

Marcus regh

ahii

XVIII mh

Mai. p. 281.

Antoninus Berus regnavit anno

Commodus
40

regh aiih

XXII
I

hih VIII.

Mai. p.2R3.

Pertinax regn anno

II dies

XVIII.

Didius Iidinnus. qui

ct Silnitis,

reg

VII.

Mai. p. 290.

Scverus Septitiiius Afrtts regnavit awh

XVII

ct

monses VIIIIS

Mai. p. 291.
-Mai. p. 295.

Antonius Gestas

regtiavit

anno
13

I.

1/2 inseparabilis

C
23
\i.

lu)
i

er/

fe

Malalas
littjfitg

p. 22,5

1.5

xxii et

(liiiT]

fr;

x/ Malalas
et

p.

232
fr>;
riji'
i

19 et
' xui

!u\.

ex

pr.
/

om.

C'

.inn.

et

m.

uii]

iir^vfit:

Malalas

2.59

.35

ann. xxii]

f r;

25 anu. C Malalas p. 258 x/ xat liilvici t' Malalaa p. 277

vloi iwrov eTtj
tf

uiiii

m.

uiiis]

38 fiera 6e
p.

,iuai).eiy
ni.
ii

MaQxov

'.Avtwvivov c^aaiXfvaei- \4iniiifivog

xiil
i'ifteQitg

B;(o<r

Malalas
fiijvag
fk'

282

40 ann.
p.

d.

xuiii]

fitjviii ,i
111.

nf Malalas

p.

290

42 menses

uiiiis]

Malalas

291

UHRONICA

56

436
Mai.
p. 295.

IV.

LATERCVLVS IMPERATORVM
awh VI
et dies

Antoniniis Caracallus filius Severi regnavit

XXII.

jiai. p. 296.

Valcrianns regn annos VI.

Magriuus Gallus regn ami I m VII. alius Antoninus regn ami IIII et m

II.

Alexandrus Mameas reg an VIII Maximus regn aiin III meiTs X.

Balbinus
regii

iri

IIII.

anno

menses

III.

Pulpius regnavit menses III S

Gordianus
alius
tertius

regii dies

XXII.
aiiii

Gordianus regn

XX.

Gordianus regnavit ann VI.

aiiii

Marcus regnavit

VI.

Filippus regnavit aiin

VI

et semis. II et dim.

Valerianus regnavit

aiiii

Gallus parvissimus regn menses V.

Decius regn anno

I et

menses VIII.
IIII.

Emilianus regnavit menses

-Mai. p. 29G.
M.ii.

Valerianus regnavit anh VI.

Gallienus, qui
et et

p.29s.

Licinius, regh

anh XIIII.

Mai. p. 293.

Claudius, qui
Cytallianus

PuUianus, reg dh VIIII.

Mai. p.299. Mai. p. 299. Mai. p. 301.

Mai.
p. 301.

regii dies

et

VII.

Aurelianus regh ah/h VI. Tacitus regnavit menses VII.

Florianus regnavit menses II. Elius Probus regh anh III et rhh III.

Mai. p. 302. Mai. p. 302. Mai. p. 303.

Mai.

Carus regnavit anh II. Numerianus regh anh II. p. 304. Carinus regh anh II.
Licinnianus
regii aiih

iui. p.3u.

VII.
aiiii

Dioclitianus et
Mai. p. 316.

M.ai. p. 326.

Maximianus regnaverunt Constantinus maior rcg anh XXXII. Constantius regnavit anno I. hdianus fransgressor regh aiih VII.

XVIIII.

Mai.

p. 334.

lobiunus rcgtiavit hih

VII

et semis.

Valentiniauus regii ann XVII.

Mai.
p. 312.

Valens regnavit ami XIII. Gratianus reg

aiiii

VII

et

iiiii

X.

M.ii. p. 344.

T/jeodo6Ws maior regh awh XVII.

2 Valerianus
(|).

redit suo loco v. 18

ilius

17
C

haec ex Malala nostro

e.ccidisse

424)

4 alius]

(sed
12,

est
el

a miniatore)

8 nimirum Pupienus
451 aiunt 2'ost

12. 13

monuimus in praemissis M. lulius Pliiliiipus mn/e

Gordiawim a senatu im.peralorem creaium esse Cedrenus rer/navisse annos IIII 14 intellegitur fortasse Volusianus; ordo debuit esse hic: Decius Volusianus. Gallum Decio Gallus etiam apud Malalam jiraepositum fuisse ostendunt excerpta (Hermae vol. 6 p. B6S) 20 qui et puUianus]
1 p.

videtur rjeminari:

Zonaras

18

Cedrenus

Marcum philosophum quendam, quem Zmiaras

ait subito occubuisse in Palatio,

'.47io'Ahin'nq

Malalas
311)

p.

298

21 oytellianusj

Kmrilhuvoi; Malalas
sic:

p.

299
(p.

25
306)

Iiilius

(li

a minia313)

tore)

C,'UXio; Malalas.
a.

2932 pro

his
et

Malalas

iJiocletianus a.
(p.

culius

19

(p.

a. 7

20 m. 9
316)

Ma.vimianus Eera. a.

Maxentius qui
(p.

Maximus Licinnianus
Constans
a.
p.

314)

Galerius a. 3

312)
a.

(p.

Constantius Chlorus

Constantinus

Maynus
37
a.

32

16

(p.

325)

13

(p.

Constantinus

12 (p. 325)

Coiistantius a.

Malalas

334

35

xuii] xui

30 (p. 325) Mulalas p. 337

32 constius
uii

C
ti'

34

ni.

uii et serais] [^Sjvai

p.

et

m. x] hrj

Malalas

343

MALALIANVS.
.Mai. p. 349.
.\i:.i.

437

p.

349.

Arcadius regh ami XXIII. Honorius regii ami XXXI.

Theodosius minor regn aiin XLATLII. Marcianus regti ami VI et m V. Leo maior regh awh XVI et m XI. Leo iunior regh anno I et dies XXII. Zeno regh anh XV et iiin II. Amstasius regnavit awh XXVII et menses VIIII Lisfinus rcqh anh VIIII ct dics XXII. lustinianus reg ann XXXYIIII et dim.
lustinus regn
aiiii

Mi.

p. 367.

Mai. p 369.

et dies VIIII.

Mui.

V. iio.

VIIII.

3 ann.
7
1(1

xluiii]

itij

v xai
p.

firjvccg

f Malalas
8
a.

p.

351
uiiii

6
d.

d.

xxii] ijf^iQtti ttxoai TQcTg

tr/ p.

Malalaa

\>.

376

ct
a.

ni.

ii

oin.

Malalas

377
xiii

xxuii m.

uiiii]

xC

xu\

/jljvug

xxxuiiii et dim.] tri/

h/

/.tijviii

xal >y,ufps" ly

Malnlas

425

11 defidt

y Mululas p. 3tr2 ajniil Matalum

suhscriptum

explicit cliruuica deo gratias

ameu.

56

V.

LATERCVLI REGVM ET IMPERATORVM AB ASTRONOMIS ALEXANDRINIS CONDITI ET CONSTANTINOPOLI CONTINVATI

ED. H. VSENER.
Inter laterculos

regum imperatorumque primum

et vetustate et auctoritate

locum

obtinet canon qui dicitur mathematicus aut astronomicus, ut supra p. 366 dictum est, iam

Hipparcho

usitatus, a Claudio

Ptolemaeo, deinde Pappo, porro Theone ad sua tempora

in

deductus, denique a viris doctis Byzantinae aetatis continuatus.

Tria canonis exempla codices duo vetustissimi

nititur,
//

quorum

fide tabulae

memoria

tradunt:

I laterculum Heraclianum in imp. Phoca desinentem, ex Theonis tabulis nianuahbus a Stepliano Alexandrino repetitum adhibito tamen laterculo imperatorum

Romanorum quem
densis n.

in

codiee legaim invenerat (vide supra p. 368,

f.

LXXVIH
inter

priore loco

54 et
in

55''

(1/

f.

cf. p. 444) codex Lei198 et 199^) exhibet.

II

laterculum Leoninum
igitur

imp. Michaele desinentem et imp. Leone

natalicia Christi a.
f.

menio,

m. iulium

a.

813 et

Leidensis post fastos consulares Herachanos exhibet

64 et

V Ar820 scriptum idem codex 65 (M f. 209 constat 10).

ex scholio
librarius

p.

448" hunc latercuhim ab auctore novissimae tabularum

eo consilio adiectum esse
,

editionis,

quam

sequitur,

ut loco prioris utpote vitiosae correctior

illa

adhiberi posset tabula. unde nou mirum quod non usque ad imp. Michaelem continuata est.
in

Stephani tabula sed haec potius

utroque hoc exemplo ordo regum Chaldaeorum et Persarum inde a Nabonasaro

caret hac canonis parte

usque ad Alcxandrum praemittitur.

III

ductus et

laterculus acephalus a Philippo Aridaeo ad Leonem VI Sapientem dea variis Hbrariis (cf. p. 363) usque ad expugnatam CPolim continuatus, quem codex

Laureutianus
ita

XXVIII

26

tradidit.

pendent ab hoc exeniplo

codices

Saviliani

duo,

tanien ut ex codice fluxerint brevi ante scripto

nactum est; alter in ipso Leone subsistit^): Leone et Alexandro non discrepat, tamen rehqua adeo diversa tradit, ut extremam partem quae a Leone incipit ex alio fonte adiecisse demonstretur ^). contra codicis Vaticani
')

quam exemplar continuatorem primum prior, quem Dodwellus expressit, etiamsi in

adnotat Dodwellus app.

^)

diss.

Cypr.

n.)nini

iinniero, et deficit'.

satis est

p. 96 u. 47 ad Lenneni Sapientem 'Aeioy .S[avilianMs] -2. sine auproximos imperatores adposuisse ut apud Diidwellnin [i. '.>t; legnnfnr

'Poifj.tivov

rov AuxiinTjvov

y
id'
<'

ahj
,nff''i''

Kiavaiitvrivov noQipvQoyei'vi'jTov
'foijutcvov

veov

uavy
aavf^

NtxtjrfoQov Tov 4^ioxci

etqs.

accedit

fjuod

etiam imperatornm Leoiiem antecedentium numeros mutavit;

iain
in

cum

euini

Micliaeli soli
uatt.

XI
iii

annos,

non XII dederit, summa aunorum Philippicorum

,cXc)'.

Leonem

novissimi sunt (Dodw.

utp'^^
(sic)
:

p.

Michaelem eadit ,("/, in liasiliiiin xui d 97) Kutvaruvrivov tov 'tCfAyor uvtov y uipvd'

'Afiij^ug

lliiovQuTrji

sy

vide tiiiam proeul a pjifria hic coiitinnator vitain egerit.

V.

LATERCVLI ASTRONOMORVM ALEXANDRINORVM.

taliuliiiu

439
quo secundi
i.

gr. "211

f.

lilirarius

codicis
in

Florentini

co

tcnipore descripsit,
tertius

continuatoris
inter

additamenta iam

codice legebantur,

nondura accesserat,

e.

annos fere 1100 et 1440

p. Chr.i)
f.

ceterum
aauQicjv
[iaaiXslc.
/.cd

in codice

Florentino extremo

r2^t''

continuator tabulae quartus priorem

canonis partem a primo librario neglectam supplevit.

/iii^dojf

hic praemisso titulo BA^IytESiN annos a Nabonasaro usque ad Nabonadium recenset, dein /VEouiZv subiungif-) nsque ad y^/o(' rQirnr d ri:, iam vero ipso canone plus saporo

sibi visus

novo exordio facto haec tantum addit

'EXh\viov (iaailEjg: "

aXeSavdQOv tov
(piXi /r;rov

/^ia/.fAfovoQ).

i[i

rtQidaiov.

L
iji.

aleSdvdQov dllov.

summam annorum

non addidit fortasse quia pugnare cum canone saeculorum XIV XVI inveniuntur regum sensit. astronomorum laterculo aUquo modo pendentes. exempli et imperatorum tabulae ab instar esse potest Kavoviov TreQiixov roig xQovovg -roiv im.arji.iiov fiaaiketcov ceQy6i.ievov
his regnis

postrerais

Multae praeterea

in codicibus graecis

aTTO /.riaeojg

/.oaf.iov

in sylloge astronoraica codicis Vaticani gr.

1059

f.

123

sq.,

de quo

monui

in

syrabola ad historiam astronoraiae

(Eonn. 1876)

p. 5.
ita

sed ut hoc /.avoviov

propter numeros valde vitiosos neglegi et potuit et debuit,

quiraus eruenda et tractanda, qui rebus Byzantinis

reliqua similia eis relin-

operam

dant.

Non
neglecta
laterculos

soli
fuit.

hac reguin tabula astronomi usi suut.

nc ecclesiac quidein patribus ea

Komanorum Cleraens Alcxaadrinus stroniat. 1

duos imperatorum
etiamsi
,

inde ab Augusto usque ad

21, 144 p. 140, 44 et

Commodum
fugit.
,

49 Sylb. adposuit,
'')

quorura priorem ex canone astronomico

subhxtum esse Dodwelluin

non

sane

summus apparet consensus *),

est,

ut

Mommsenus me

verissime

monuit

cavendum

ipse

ne ab astronomis repetamus quae inter Aegyptios omnes coinmunia erant. confer imperatorum ordinem et annos singulis adscriptos cum astronomorum tabula:
^lvyovatog
eV,

reaaaQdY.o%ta

TQia.

TijieQiog

trij

x/J.

'

rdiog

tzrj

d.
i.

Klavdiog
Tlrog
trrj

tri] y. Itij

id.

NaQcov

eri]

id.
le.

rdXfiag exog

Vv.
ct.

OveaTraaiavog
'rQaiavog
vidit

tTr/

/lof.iiTiavog
y.a.

tTrj

NtQjiag trog

trr^

1,9:

^^dQiavog
p. 9 \].
(tTro

'^vnovivog

tv)]

ym
/.ai

[^

corrigendum esae
Iti]
Z/9.
a-/,^.

Dodwellus

6i.ioiiog

ndXiv

AvTiovlvog

K6i.iodog

yiverai tu rrdvTa

.AvyoiaTov

tiog Koi.i6dov

{TelevTrjg

inserendum)

trrj

originis indicium esse videtur, quod Augustei imperii referuntur non ab excessu d. luhi Caesaris sed ab Aegypto subacta repetiti. haec tamen non propria astronomorum fuit computatio, sed communis oranium Aegyptiorum *). Deinde quod Marci Aurelii L. Veri, Comniodi iraperia in unum contracta videraus perinde atque in latercuHs Ileracliano et acephalo fit, lioc quoque ex Aegyptiorum

Gravissiraum

anni XLIII.

coiisuetudine repetas.

Marci enim Aurelii iinperium ut ultra L. Veri mortem porrigitur,

^ozctyeitixijg

')

desinit

codex Vaticaiuis in his o

/tvXji fiijv.

ji

tiXeSnv^Qog (sic) o xouvr,-

i'6g

niimeris

non

additis.

*)

discrepantiam lectionis, ne quis omissam queratur, breviter sic adpouo

3 /vZiQov
(nisi ;f>;fipoii librarius logi voluit)
xtti

ut

cum

latcrculo Heracliano conferara: 1 NitiiovciaatcQov

()

7iuiQnv

(cgxitivov

7 ngtuiav

U ctnQttvtcdiov

10

Qrjyri^i]'/.ov

11 /neaeaaifiOQcStixov

13 itaattQtt-

dlvov
diiuov
TQirov.
d.

14 atioadiivxtvov
11(

lo

xii)'>'i'/l,ic(l't!i'ov

16

ScCiiono'/.tcaa(iQov

17

.\'tiiioxolitcaat'tQov

18 iXtcoQOv31 JttQeiov
est
v.

yii_>ixt'.aao}.tcaa(cQov
'j

24 Jtcoeiov
(.'ypr.

iTQuJtov

26
et

ttQTttfe^Q^ov

27 Jttgeiov.
p.

/j.

Diidwellus appcnd. diss.

p.

50

p.

G8

adn.

p.
1.

89
s.

n.

91
p.

n.

15.

oblocutus
*l

Hagen

Obss. in Theouis fastos

129

sqq., refutatus
is

a Semlero

6062
.'i67

202

sqq.

nam quod
indicio sit

Antoninus Pius dicitnr

annos duos
librarii

XXI

anuos imperasse,
')

quidom non

est dissensus,

cum annorum summa

M. .\ugnstuni

culpa deesse.
iv TQiai
xici

vclut rhilo legat. ad tiaium 22 p.

dicit

roV ro-

aovTov

ei'eQye'T}jv

leaaitQtixnvrcc ivitcvrol^i;, orV enexQcirijaey

.Aiyvniov.

440
ita

^'-

LATERCVLT REGVM ET IMPERATORVM

idem cum Commodi imperio ea re coniungitur, quod ille filium a. d. ^' kal. dec. quare Aegyptii uon solum a. 17G imperatorom dixit et in consortium imperii admisit '). ad Marci excessum usque sed etiam per Commodi imperium Marci annos continuavei'unt. quem usura et in nummis Aegyptiorum et in chartis ac testis litteratis observari constat^). Discedit Clemens maxime eo quod Galbae anuum integrum in calculum in qua re ne astronomi quidem culpa carent. vocat, cum Neroni annos XIV adscribat. Nero a. d. V id. iun. a. 68 mortem passus est, Galba a. d. III non. apr. eiusdem anni
imperium acceperat. igitur a. PML 391, cuius postremus dies in nonas aug. a. 68 incidit, Galbae tribuendus erat, non Neroni, Neronis autem non plus XIII anni in tabulam referendi erant. et hi quidem numeri quis dubitet quin primitus in canonem remutarunt astronomi commodioris calculi causa eoque facilius poterant, lati fuerint ? ') quo minor pars anni PhiL 391 ad Galbam sohim attinebat. reliquis scriptoribus cum causa
(neque enira Tacitum obicies diaL 17 Claudii XIY annis iraperium Neronis aequantem), non video unde Neronis XIV annos Clemens sumpserit nisi ex canone. suspicor igitur Clementem exeniplo tabulae usum, quo Neronis anni secundum

mutandi non

fuerit

astronomorura

usura

aucti

sed Galbae

annus nondum deletus erat, eoque deceptum

fecisse
est,

summam (CCXXII) uno

Neque Georgius
p. 388,
1

anno maiorem

quam par
qui

erat.

Syncellus

tacendus

multus

est

de Ptolemaei

tabuhs

veteremque canonis partera, qua anni a Nabonasaro conputantur, i. e. regna Chaldaeorum et Persarura usque ad Alexandrura M. non semel sed bis proponit. priori exemplo p. 390, 14 inscribit Ta cxtco Na[iovaa(iQov tTrj tov ymI ~aX/AavaaaQ (iaatsqq.
?J(ij^

XalSai(rjv

!-'c)Q

^^le^dvciQOv

roi

y.TiaTov

Te^ei'7"%

zcra tov aaT qovoiiiv.ov

tTt]

y.avova,
a

alteri p. 392, 10

a/ro 2aXi.iai'aaaQ tjtoi Na(ioraa(xQov

y.aza ti^v

F.Ky.Xij-

laaT iAr\v aTOf/eiojaiv

y.Tl.

cum

illius

auctor canonem aperte exprimat,

nisi

quod

inde a Saosduchino aliquot regnorura nuraeris mutatis

summae annorura non

illius

recte conpu-

tantur, alter illum secutus longius Hcentiae exspatiatus est.

fuisse
viri

auctorem Panodorura

chronographum
*).

satis

peritum (sub Arcadio

I. I.

a.

395

408),

alterius

Annianum

recte

docti statuerunt

hunc alterum Anniani

Amst. 1658), deinde

Scahger inter Eusebiana

edidit Thes.

tenip. p.

46 et 397
(t.

(ed.

1).

Petavius hbri de doctrina temporum

IX

c.

LVin

II p. 70 ed. Antv. 1703) adhibito Calvisii opere licenter correctum.

Quodsi cum Panodori tabula exempla nobis tradita contuleris, proxirae a Panodoro (P) laterculus

Leoninus (L) abesse videtur;

saltera

in

norainibus scribendis

Iii

non semel contra ceteros

dicem
f.

(laterculura

Ilerachanum) et
:

(codicis Laurentiani

appen'llov-

l^^"")

conspirant, ut

Na^ovaa^Qov JjF

Na[iova'C(iQOi> II Na(iovaaa(XQOv
11 aQ/.Yavof

Xaiov liV:

loryaior

WF

AQ~Amvov LP: L^pza/ttror

.ArraQuvudiov

'^/caQavadiaov P: ^7tQaavadiov
')

H
p.

anQavadiov F.
luris publici Koui.
t.

cf.

Eckhel doctr. num.

vet.

VII

103 Mommsenus
sqq.

JI

p.

1154,

4.
loli.

*)
ili

Nuiumu.'!

recenset Zoega

Num. Aegypt.
II p.

imperat. p.
alii,
cf.

236

Feuardeut in catalogo nuuunorum Aegypt. a

Demetrio
.'up-

coUectorum

t.

162

.sqq.

Eckliel doctr.

num.
1.

vet.

peditat collectio Berolinensis; duos

177),
il).

tantum promam,

1 n.
i.

IV p. 77 sqq. Cliartarum exempla multa inflrf 6' (28 241,43 erovg eTiTnxittSixiiror
.

iun.
testis

u.

270, 1 "Erois Xy

rvfi

(29 deo. 192

e.

tertio
itj

die

.inte

morteni

impcratoris).

Ex
1887

litteratis

editionem Wilckeni exspectantibus inuotueruut

aejietarijjv

itvr nxQitr [6] qwv KaiaitQiav

MttQxnv AvQijXlov
t.
1.

[xul
p.

Kofiodov ruijv dvo

OtitJQov

(ed.
ffl^

Sayce Proceedings of the

society

qf

biiliccil archeoloiiii

IX
s.

201 qui male

f.

supplevit),

L
rov

JvqijXIov 'Jvriovifov

xcti

Kofifi6S(ov)

KctiaitQm' (ed. Sayco

\mj

VI

p, 199),
I.

X
s.

JvQrjXiov Kofio&ov (ed. Wilcken Annal. Bonn. 1888

t.

fasc. 86,

259),
I.

xTi
s.

L
p.

Kofifxodov

zr>. (ed. iSayce

1885

VI

p. 196),

xji

AvQif/.iov Knfi(6)d'ov xiX. (ed. VVilcken

xcti

254); aliam
7).

Mommsenus
in
/.

milii indicavit

inscriptam (f

AvQi]kim''Avriarivov
Jlec.
cles

Kofiundov

KitiactQiav {n.

176

Etiam
sit

titulo

CIGr. 4768 Udu

/y

dubito (juin Letronnius

')

inscrr. de rEijijpte 2,

309

faI.>io

iuterpretatus
stiuluit

Id quod est

K.

fru.stra

Dodwellus

I. s.

p. 90, lo

annum non
*)

novisse.

eisdem enim argumentis

p.

efficias

iam Ptolemaeum douioustrare Ptolemaeum Neroni annos XIII, Galbae

Gelzer Se.rtus luUiis Africanns iind

Cialbae

unum

tribuisse.

cf.

G. K. Vnger (Jhronologie des Manefhn

11
1

42

II.

ilie

Bgzantinische

Chronogrnphie

p.

226 sqq.

AB ASTRONOMIS ALEXANDRINIS CONDITI.

-11

De
tissimus

editionibus
et

liuius

t;iliuliu;

vetustioribus

loli.
^).

Hal. Senilerus

theologovuui doc-

van der Hagen proiixe

cui

disputaverunt

primus canoneni novit Setlius

tunc Loudinensis
editione

Oalvisius,
ediditque

Overallus Anglus
in

apographou
cap.

codicis

transmiserat,

usque ad Antoninum^)
a.

Operis chronologici

secunda post ipsius

Theodosii
I

mortem Lipsiae
absohito.

1620

emissa

XL

eodem anno pleniorem loliannes Bainsubsistit hic in

bridge-') edidit apographo codicis Saviliani usus.

imperio

quod cave ne iudicium foutis Tlieoni propioris existimes esse. nam, ut cognitis codicibus Savilianis Dodwellus p. S7 rccte iudicavit perinde atque Calvisius Ptolemaei canouom sibi edere visus est si in Autonino Pio subsisteret, Bainbridgius mera cou,

iectura usus
fecisset:

Theodosium postremum

csse vohiit,

tamquam

in

eo

Theo

fineni scribeudi

eum, tabuUxm propositam a Constantino usque ad Theodosium tam vitiosani Bainbridgium Dionysius Petavius excipit sed cssc ut Theoni adscribi non possit. cognosse non videtur. immo Calvisio usus et inspecto codice Parisiensi, qui non dubito
fugit

quin et ipse ex

codice Florentino fiuxerit,

in Rationario

temporum

partis II libri

lY

capiti XYI appendicem hunc laterculum dedit satis neglegcnter editum neque ultra Antoninum Pium continuatum. Plena canonis notitia Henrico Dodwello Dublinieusi

dissertationum Cyprianicarum (Oxonii 1684) p. 8497 adnon solum codicibus duobus Savihauis, quos AValhsius cum apographo Ysserii contulerat sed etiam ambobus codicis Leidensis laterculis ab Isaacio Yossio cxscriptis tabulam regum a Nabonasaro usque ad expugnatam CPoIim continuatam proposuit et luculento lectionis discrepantis apparatu instruxit. Recensere sic tabulam regum licuit usque ad Antoniuum Pium: inde ab hoc dissentiunt testesmeque iam variis ciusdem latercuH exemphs sed diversis laterculis utimur. hi vero non tam
debetur,
qui
in

appendice

hibitis

praeter

editiones

ad

primariam
ipsis

aliquam
ut
eis

laterculi

quam ob rem
paretur,
cst.

qui

formam quam ad rerum veritatem exigendi erunt. temporibus definiendis operam dant, fundamentum solidum
in
ita

laterculis ut

duobus
olim

libris vetustissimis

leguntur accurate editis opus

sibi

quod

ut nos agimus,
in

van der Hagen agendum

proposuit,

cum

in

Observationibus

Theonis fastos graecos priores (1735) p. 335 8 laterculum Ilera3414 Leoninum (sed omissis duobus ultimis versibus, quos paene evanidos clianum, p. dispicere non potuit)*), itemque lohannes Lamius, cum laterculum acephalon codicis
a.

x p. 386 sqq. cf. 401 sq. seorsum ederet. Fidem canonis si quaerimus, tenendum est quam legem in supputandis regnorum Olim observatum est^) imperatorum annos ab Aegyptiis annis astronomi secuti sint. huic sic numerari solitos esse, ut annum, quo currente novus imperator successisset integrum adsignarent eaque re decessoris annum ultimum facercnt cum, qui proximus nunc ex titulo hieroglypliico prope vicum Edfu iuvento esset ante annum funebrcm. constat iam Ptolemaeorum regna non aHter computata esse "). quid igitur mirum quod
Laurentiani Novelle letterarie

1749

t.

')

Semlerus

in

libro

SamlurKj
t.

herausij.

von S.

J.
p.

Baumi/arlen
-)

III

(Ualis IT.OO. 4) p. 176 sqq.

von Erteuteruni/sschriften tmd Zusatzen zur alijemeinen Welthiatoric vaii der llageu Observv. in Theouis fastos
laterculo 'huc usque supputatio l'toIeuiaei'.

graecos priores

82sqq.

subscriljit

ceterum Calvisii mors

iu

effecerat, ut iani

antequam

eius

Opus

chronol. iterum edituin esset,

lohannes Behni
p.

Chruuolugica

nianu-

ductioue Francofurti ad M. 1619 cdita cauoneni a Calvisio acceptum publicaret

')

259

sq.

cl'.

Semlerus

p.

177

sq.

litulus opusculi satis rari, cuius

rrspi
I

usum mihi
\

bibllotbeca Gottingensis concessit, bic est:

1'rocli
[

llfUKAOYl l-f>AIM|

IIro'/.ffitdvv

vnolHiJtMV
|

7iXm'iofisi'0)i>

splmera

Ptolemaoi

de Ilypothesibus riauetarum
|

lil)er

siugularis,

uuuc primum
codicuin

iu

luuem

editus.

Cui accessit ejusdem Ptolemaci

diliijentid
restituil,

C.VNON KEGN'OR\M
|

Vtrumque
!

librum

er,

M.

S. collatione
|

summa

Latini: reddidit,
|

(0 Fiijuris illustravit
||

lOH.
'

liAlNlSKIDGE Med. Doctor, et Astrouomiae in celeberrima Oxouieusi cudebat GVILKLMVS lONKS. KiSO. (IV lolia, 35 et 51 pag.4 min.)
|

Academia Professor
*)
)

LONDINl, Kx-

cx llageui cditione utrumque

de
la Bastie

laterculum Leideusem Semlerus iterum dedit

des inscrijitions vol. XIII p. 443 sq.

1.

s.

(adn. 1) p.

239 246.
p. 42.

cf.
cf.

Mim. de Vacad.
f. aegypt.

Eckhd

doctr. niun. vet.

p. 1 sq(i.

IV

')

Dumicben ZeiUchr.
le

Sprache und Alterlhumskunde

Egypte (Par. 1876)
p.

t.

\III (1870)

Kobiou Recherches sur

calendner macidonien en

9 sqq.

442

V.

LATERCVLI REGVM ET IMPERATORVM

patriam tenuerunt, ut aniios
nisi

iistronomi Aegyptii consuetudinem

plenos

in

tiibulam

non referrent? A'idimus eos tempora neque annis Maccdonum nocjue Alexandrinis sed quos ut facile quivis ad annos iulianos aunis vagis veterum Aegyptiorum discribcre. nobis consuetos revocare posset, tabulam supra ad p. 369 proposuimus, qua anni vagi

cum

iulianis conferuntur.

ut quam est 'omne aevum' hiscc cliartis explicare regna et imperia definiantur singillatim exploretur. postquam enim dubirecte singula tationes propter sacram in primis historiam motae remotae sunt, inter peritos iudices couvenit summam esse canonis fidem usque ad Dioclctiani finem '). non nisi semel idque certa causa a lege praescripta disceditur in Alexandro, de qua re supra p. 359

Neque nostrum neque opus

monitum
confirmati

est.

ceteroquin etiam qui merito suspecti esse videbantur numeri testimoniis

ut Artaxerxi II Mnemoni quod anni XLVI adscribuntur, cum EuseXL, Clemens Alexandrinus XLII, Diodorus XLIII ei adsigncnt, verum esse scimus, postquam Mylasis in Caria titulus inventus est cum hac temporis nota erei TeTQW/.oaro)
sunt.

bius

/.fti

TTefiyCTi')

'^QTa^tQ^evg 'laailEvovTog'^).

obstruunt.
ei

cum enim Traianus paulo post nonas aug. a. 117 ultimum annum Phil. 439 tribuit, qui finitur d. XXIV m.
Phil. -140

Etiam Traiani Hadrianique anni difficultatem p. Vhv. dicm obierit^), canon

iul.

auni p. Chr. 116: integer

Traiano addi debuit, qui nuuc primus Iladriani fertur. non a igitur annus librario errorem commissum esse Ptolemaeus ipse demonstrat*), qui identidem obserDodwellus ut hanc difficulvationes siderum anno XXI Hadriani institutas memorat.

tatem

tolleret,

annos tribuniciae potestatis frustra in subsidium vocavit^).

neglecta, quia mensis

sed cxstat

memoria hucusque

nomen corruptum

esse videbatur.

teste chrono-

grapho anni CCCLIV (Chron. min. vol. I p. 146, 24) Traianus VII idus iulias cxcessit Selimmti. hoc si recte traditur^), Traianus diem obiit ante quam a. Philippi 440 praoteriit i. c. ante diem XXIV mensis iuhi a. 117 p. Chr., rccto igitur eius anni in tabulam relati sunt. De Nerone et Galba supra dictum est p. 440. duplex Consensus exemplorum ante Diocletianum duobus locis interrumpitur.

memoria Antoninorum

est:

{cf.

E'' p. 448, 35)

FH

Marci Antonini et Veri

AL!

ASTRONOMIS ALEXANDRINIS CONDITI.

443

duo contraxerunt FII. quippe eodeni pacto quo Marci Veri Oommodi inipevia conti'acta vidiraus supra p. 439 sq., etiam per Caracallae imperium amios Septimii Severi in Aegypto cnntinuatos esse numnii chartaeque testes sunt. utra
quattuor igitur iniperia
in

igitur canonis

tbnna genuina
lioc

sit,

liaud facile dixeris.

Gravius

est

quod

LH

Philippo annos YIl,

Gallo et Volusiano

II,

eisdem F,

quocum

fastos consularcs ITeraclianos facero p. 391

vidimus,

VI

et III adscribit,

cum

in

Deciorum anno uno nnines cdnsentiant.

huius dissensus causa aperte error est nescio

quomodo natus
p.

et utrisque
a.

comniunis.

quod Deciis, quorum inde ab auctumno

a.

a. "249

Chr.

i.

e.

currento

Phil. r)73

usquc ad extremuin

p.

Ohr. 251

(a. Phil.

575

curr.)

imperium fuit, non duo, ut JjH, 573 secundum F. hoc

correxit

oportuit, sed unus adsignatus est annus, Phil. 574

igitur vitium qui Philippis recte

secundum VI annos adscripsit F male

numero.
scd

aucto

Galli

ct Yohisiani

facilius res intellegatur.

TjH corrupto Philippi iuxta ponam veros et corrniitos numeros

imperio,

quo

uumeri corrupti

444

V.

LATERCVLI REGVM ET IMPERATORVM

FL^)

AB ASTRONOMIS ALEXANDRINIS CONDITI.

neque enim dubito quin
saeculo

445
iinnis

ct

Yl

aniii

1'liilippici

vagi

Diocletiani fixis

Alexandrinis aequari pauliitim coepti

sint.

Inde ab imp. Heraclio duo tantum praesto sunt exempla, Leoninum

et

acephalon.
vel potius

quae usquo ad Michaelem

I,

in

quo vetus mauus codicis Leidensis

licentia

substitit,

usque ad proximum Leonem

Y Armenium

optime non solum inter se sed etiam cum

concedatur

rerum veritate consentiunt, modo quaedam neque enim postquam Theonianae exigatur.
exspectari potest alium
tur
i.

neve severitas legis

sunt,

tabulae

CPoli continuari coeptae

annum mensuram temporis

fuisse

quam quo

Byzantini uteban-

e.

cuius principium kalendae septembres erant.

Sed quae laterculo Leonino coniu aceplialo codicis Plorentini

,

tinuatores subiecerunt, multo minore sunt fide

quam quae

leguntur

comparo utrumque

adscriptis veris

temporibus aliunde notis

quo

facilius si

quis volet

examen

instituere possit:

446

V-

LATKI!('Vr,[

ASTONOMORVM ALEXANDRINORVM.
Sepositis autem, ut oportet,

tunc annis Philippicis utebatiir.

crrorera
iii

annis

PliilippicJB praeter

Constantino VII et

tinuatae

tabulae fides

Romano commissum nil equidem invenio^), (juo conderogetur. immo cum iam uon solum anni sed etiam menses
erit

imperiorum adnotentur, non neglegenda finient, ut neglecta est a Muralto '^j.

') non erroreni dixeris qiiod 6 'jyyfXo( prior) imperator fuerit.

eis

qui

tenipora historiae Byzantinae de-

tertius;

coutinuator
ille

oblitus est adscribere quot annis Alexius III {'JXfSio;

laudandus

potius
II

quod numerum, de cuius

annos

veritate dubitabat,
III

non

sustiuuit recipere.
tertur, quaestione
p.

")

veluti

quod Theodorus

Lascaris Hatatzis Hlius

menses VI regiiasse

dignum

est cf. reliqua testimonia

a Muralto Essai de chroiwf/raphie Byzantine 1057

14oH

388 composita.

(jharta vacua huius paginae

me admonet,

ut

de

scholiis

p.

452 pauca addam.

a.

Priore
coepit
si

de

calculo

paschali

praecepta dantur.
d.

Constantini magni

XVI

(Phil, 647)
a.

secundum Alexandrinos
bll:
concinunt

XXIX
ind.

m. aug., secuudum Byzantinos

1135, qui currit inde a d.
et

kal. sept.

323;

annos 489 adieceris, desines

et

in a. Phil.

XXIX
kal.

m. aug. vel
sept. a. 811

kal. sept. a.

annus mundi 6320 inde a

eo

currentes.
intellegi

lam quod
nequit,
nisi

cyclus paschalis decemnovennalis repetitur ab anno p. Chr. 323/4,

scriptor

tabula

utebatur ab

anno ducta.

cuius

si

auctorem

Hieronymo de vir. ill. 61 teste Eusebium Caesareensem 'super pascha decem et novem annorum circulum composuisse', quem valde illustrem fuisse Bedae verba de temp. rat. c. 44 ostendunt. frustra horum
quaeras, certo nobis videmur respondere posse.
constat

testium fidem van der Ilagen de cycl. pasch.

nititur

p.

157 sqq. suspectavit.

quo enini maxime

se

argumentum idem contra eum

facit.

narrat Eusebius se Constantini iussu librum

de paschate scripsisse eique dedicasse

(v.

Const.

IV

34),

quem imperator
dicit, videlicet

non soluni
(ib. 35).

cum eum
OLv,

voluptate legisse sed etiam piae multitudini publicandum curasse respondet

(.ivaziMiv ujcoyidlvihir toc
rijg

fogx^g Xoyov Eusebius

dissertationem

tabulis praemissam,

ut est in imperatoris litteris) explicabat.

qua etiam causas ac rationes sollemnitatis {alTioXoylav ie y.al yivEex narrationis ordine apparet post syno-

dum Nicaenam hoc

tis

officium Eusebio

mandatum

esse eoque consilio, ut quae de pascha-

tempore definiendo patres consenserant, omnibus nota fierent. tantum aliunde sciri ab anuo 323/4 p. Chr. id est primo circuli inde ab anuo I ante Chr. duodevicesimi (cf. Ideler Handh. 2, 197) deductum
poterat: nunc hoc scholio constat cyclum Eusebii
fuisse.

SchoUoii h cyclum DXXXII annorum defiuit ab anno XX Tiberii (p. Chr. 33/4) ductum nescio cuius auctoris. discrepat non minus quem Annianus proposuit (huic enim undecima ab initio mundi periodus coepit a. 370 p. Chr., cf. Georgius Sync. p. 65, Bonn.), quam Victorianus et Dionysianus. immo verbis ot zara awt^Eiav dXV idUog oppugnari videntur qui a principio mundi, non a morte salvatoris cyclum paschalem repetebant. Quae subiciuntur, haud scio an ad circuUiin solarem anuorum XXVIll ab anno XX Tiberii ductum pertiueant. sic solum numerus 9 corrigendus erat. quintus 2. enim Constantii annus aequatur anno p. Chr.
1

:!

1.

LATERCVLVS HERACLIANVS
L
;-./'

IN

PHOCA DESINENS.

"iV/;

(iaaiXnov

ikij

auvay6^sv(u)

Na^ovaCaQOv

10

35

30

44S

V,

1.

LATEBCVLVS HERACLIANVS.

54'
a)

^aaiXeig

tTtj

h-navvay6fi(evu)

OiXi7iicov Tov

f.ieTa

^keIB
*;

iav6Q(ov)
I

lov y.Tiarr^v

-^ke^avdgog eregog
riToXeiiiaiog y/ayotog

nTolet^iato^; 0iXadEX(p(og)

EveQysTig

^
B

0iXonaTOQ
EnKfavLg
0llo(.ltjTOQ

EvEQyerig
SiortjQ

Neog z/itovvaog KkeonuTQa

BaaiXeig

y(ive)v(ai)

Poifiaiirjv

X-

AvyovOTOg
Ti(ieQiog

d)

Mr
KB

Faiog lovliog KeaaQ KXavdiog

NSQCOV

A
lA lA
I

Oveanaaiavog
TiTog
^o/^rjTiavog

r
le

NsQOvag TQaiavog
-/idQLavog
-/iLXiog -rivTOVLVog

le

MaQxov ^VTOvtjvov
~/.ai

Kof.io6og

BvQOv.

^evijQog VMi -^vTcov(ivog)

KA Kr AB Ke

-Avxovivog veog
30

A
Maiiaiag

Ale^aidQog
Ma^ifiivog

r
r
<5

roQdiavog
OiXiTTTtog
Js'M,og

z
<\

V,

1.

LATERCVLVS IIKRACLIANVS.

449

->)

iaaikeK

tTij

ImatrayofifEva)

X-

30

35

2.

LATERCVLVS LEONINVS IN MICHAELE I DESINENS.

L
/'.

BP

"l^rrj

[iaailtov lltQGiop

i(i7jv)

'noc.

^Aleidvdqioi') /.(ai)

am(ov)

Na^ovaaaQov

10

25

30

SC71

YKA

V,2.

LATERCVLVS LEONINVS.

451

"ti,

ii(aaiUMv) r(,or) Ma/.ed6r(on') fnra

tCiiv)

'MeSdv6Q(or) rov ,ia(adivK) Tehviriv

64''
ft>lXl.7t7tOV

itiavvla]y(6i.ieva) ervj

Z
IB

Z
10

uiXeiavSQOv

m
li

IlToXej.iaio[vl ..inyor

IIto

nto nto nro nro

lu

TIto

nro

10

ss

452

V, 2.

LATERCVLVS LEONINVS.

f.

65'

OvaXEQittvov x(m) Fa).-

V.

2.

LATERCVLVS LEONINVS.

453

L6r,
0Lh.7tTtlA.OV

3.

LATERCVLVS ACEPHALVS AD LEONEM VI DEDVCTVS.

F39'-

AnO NABONACAPOY MeXPI THC AACZANaPOY TeAeYTC%; eTH YKA.

sniavvr>/ jictai).tioy

irij |if((j(Xs'w)'

ayiaytj

6qov tov /.TiaTiv

-AksiavdQOg dXkog
IhoXeiAaiog b
Wi^ddelcpog'
EveQyerrjg' d'

IB

le

Adyov

Ae

AH Ke
IZ

oz
PB
pie

(DiXoTtdroQ
ETTicpavrjg
0lkof.ni]TCOQ

KA
Ae
Ke
A<5

PMr POH
cz

'EveQyeTijg

/9

CMr
COB CHA
TAZ TNe Tzr TOZ
TSA YA

Neog Jiovvaog'
Kkeo7caTQa
'Poj/xaiwv

KG KB

^"Avyovatog
Ti^eQiog'

Mr
KB

raCog KXavdiog

A
lA

<

NeQiov
^OveaTcaatavog'
Tirog'
JoiieTiavog'

lA
I

20

r
le

YA
Yie

NeQOvag'
I

TQulavog'

le

AdQiavog'
I

'AiXiog 'JvTOvivog'
I

Kr

YK YAe YZ Ynr
<t>ie

Magitog
I

">ta/.

K6f.iodog'

Cei^i^Qog /Mi 'Jvioviv(og)'

AB Ke

<t)M

"JvQiXXiavog 'Avvwviv(og)

A
ir

MA
NZ

^AXe^avdQog
Ma^i/xivog'
FoQdiavog'

'

r
<5

Z<S

OiXiTTTtog TiaTi^Q v.(ai) viog'

OB
<t>or

Jhuog

'A^ai)

viog

JeMov

Y,^.

LATERCVLVS ACRPHALVS.

455

F .39"
1

LATERCVLVS

REGVM VVANDALORVM
ET ALANORVM.
et Alanorum, quem edimus, accepimus recensiones meliorem ad nos propagavit duas. pleniorem it I. Augieusis liber scriptus saec. VIII is, de quo egimus ad Prosperum vol. p. 362 ipse deperditus, sed extant ex eo deacripti U 2. Parisinus 4SfiO saec. X (1. c. p. 363). ad hunc librum laterculus editus est intcr

Laterculi

regum Wandalorum
ft

opera Prosperi publicata Parisiis

!''

a.
c.

1711
p.

p.

756.

a.

Augustanus saec. XV (I. 1601 in lectionum antiquarum

3.
4.

365).
1

ad hunc librum laterculum edidit Canisius

16
1.

vol.

p.

Breviorem formam exhibent

libri hi:

Matritensis
ei

univ. 134

saec. XIII,
f.

de quo ad Victorem

vol. 2

p. p.

167 diximus.

compilationi

volumini insertae
in

42'

47,

quam ad Prosperum

vol.

493 seq. enar-

ravimus, attributae
is

codice Isidoro, vere formatae in Africa anno p. Chr. 523, adhaerct

quae praecedunt Prosperiana adiectis Africanis quibusdam, 1 p. 495 497; repetivimus inde hoc loco quae epitomator Africanus Prosperianis inseruit de suo. 5. Osmensis 'non valde vetus", de quo ad Hydatium vol. 2 p. 8 exposuimus, secunitem computus
edita sunt vol.

de quo agitur laterculus.

dum Perezium laterculum eundem habuit 'ad finem chronici d. Isidori', scilicet chronicorum eorundem, quae praecedimt in Matritensi. archetypi deperditi exempkmi Perezia-

num

Segobrigense edidit Villanueva viage 3,306

ita

(cf.

p. 203).

prima postremaque

habet, ut

ea

vol.

p.

497 ex Matritensi rettulimus,

computus quoque verba nisi quod

tranuamundi editur pro frasamimdi

ad
a.

et ingresso pro ingressum.

Affinia sunt additamenta Africana adiecta ad Prosperi editionem

primam

spectantia

446

455

edita vol.
n.

p. 486.

487 secundum

apographa

codicis

deperditi Alco-

baciensis Matritense univ.

134

f.

15'

18' et Limogiense.
Alanorum
est

imprimis Africanam originem

declarat adnotatio
finiani

rex

Vandalorum

et

(jrcisericus rrgnaf. posf

morfcm
in

Valenedicto

inperatoris ann.

XXI;

notabilis

plena

regis

intitulatio

rediens

apud Victorem Vitensem 2, 39 et 3, 3 et in inscriptione paterae argenteae (edidi eam Neues Arehiv 8, 353) -/ Geilamir Vandalorum ef Alanorum^) rex f. Codex Florentinus Magliabecchianus XXII, 19, antea Caroli Thomae Strozzi, saec. XV in fino laterculos habet pontificum Romanorum imperatorum finit in Michaelc Alexi Commeno 1080 1117), regum Vandaloruni, Ostrogothorum, Visigotho rum, Normannorum, Langobardorum ex rerum gestarum libris consarcinatos et propterea
Hunerici
,
(

a nobis praetermissos.
')

Krrore typographico

ibi est

Alanhoruia.

LATERCVLVS REGVM VVANDALORVM ET ALANORVM.

Anni cuin
hihkI

457
,

Yandalos non niore Romano per consules ennntientur

a ijuo

sed seregni

cundnni rcges, (juaeritur,

die annuni

iii

nunicrcnt.

et 0(!nsericuni quideni

fundatorem constat annos numerasse a die captae Cartliaginis Oct. 18. Hunerici annus primus utrum spatium significet a die post obitum Geiserici a. 477 lan. 26 ad eundem

diem anni sequentis an ab eodcm die ad a. 477 Oct. 18 et sic deinceps, ambigi potest: mihi cur secunda ratio magis probetur, exposui in eph. nostra Neiies ArcJiiv vol. 16 p. 62. causa nulla repcritur, cur sequeutes reges aliter annos numerarint atque fecit princeps eorum et laterculi posterioris auctor cum scribere se dicat eo anno quo Thrasamundus diem obierit ab ingressu Carthaginis LXXXIIII, diserte enuntiat latere aeram eam pariter atque fit in Aegypto et ahbi sub nominibus regum, annos computari a fixo
exordio.

Augiensis:
1

Hispani
[Theodosio

XV

etValentiniauo IIII cos

133

pax facta cum Vandalis data eis ad habitandum Africae portione] per Trigetium in loco Hippone III idus Febr.
2

Post consulahim
Cxeisericus

Thcodosii

et

Festi

[Theodosio

XVII

et

Festo
sub

cos.] Geiseri-

139

Wandalorum rex Carthaginem

cus tribus annis Ilippone regio exemptis

ingressus est die XIIII kal. Nov.

Carthaginem
Nov.
3

occupat

die

XIIH

k.

3 qui

reguavit

eandem
m. III

Africa

civitatem

Geisericus reg. in Africa ann.

XXXVII

ann.
4 post

XXXVII
hunc

d. A^I.

m.
filius

II.

regnavit

Hunerix

eius

Hugnericus
ann.

filius

eius reg. Carthagine

ann.

VII m.

d.

XXVIII.
sui catholicae
fecit

VII

ni.

X.

5 qui in fine anni

VII rcgni

ecclesiae

persecutionem

omnesque

ecclesias clausit et cunctos domini catholi-

cos sacerdotes
.<

cum Eugenio Carthaginensi

scatens

episcopo exilio relegavit.

qui
dei
iudicio

(i

vermibus vitam

finivit.
7

post
nis

eum

regnavit

Guntamundus Gentufratris
filius

Guntamundus nepos ex
Gentune

filio

Geiserici

eiusdem Hunerici regis ann. XI m. VIIII d. XI.

reg. Carthagine ann.

XI m. VIII.

BBPEy
3, 1

310
B'',

(c. 1

ex
in

O non

refertur: jyraelerea

c.

eaudem arricam eiuitatem

iu

eadem

refertur similiter

auctario

Africa.no Prosperia-

africa

oiuitate

Bv

4,

-'

xxuui ] Rv,

xuiii

Ry

norum

vol. 1 p.

486. 487).
u. 4:io

7, 2 regis

om. Bp

filium

E"
tioue
sic
,

Prosper ad

ciua seribal:

pax

tacta

cum Waudalis
haec auxit:

data eis ad habitanduiu Airicae por-

codeic noster

(in

quid fuerit, iijnoratur)

facta data

par (sic)

cum uuaudalis

eis

ad liabitaudura per trigetium ippouie regie; eaciem

fere ex auctario Prosperi Africano rettuKmus vol. 1

p. 486, ubi errore diximus in Alcobaciensi

secundum

Pontacum
conus
J:i,

fuisse

id.

febr.; habent sic

apoyrapha,

Pontacus dedit

kal.

simili libro nsus Pauliis dia-

11 sic haec refert:

data per Trigetium ad

eis-

habitandum AVaudalis Africae portioue pax cum

dem

facta est

j)ro

Prosj)erianis

quae

aunt haec: Gisiricus, de cuius amicitia nihil metue-

batur haec aubstituunt

MO

(gersericus

M,

geysericus

canmii
3,
1

ypone 3/, ippoue 0); sequuntur Prosperiana

cet.:
ivisi

onuiesque opes eius

auctarium Prosperi Afridiein

<>,

non

habet

Cartliaijinis

captae

geysericus

regu.

rege

hic et postea

perpetuo posui reg. nec rettuli in eo vocabulo codicum

variam lectionem
neribus

xxxuii| 0, xxuii J/
l

4,1 hug2

7,

gunthamundus

geyserici

gentune] 0, gentime

LATERCVLVS REGVM VVANDALORVM KT ALANORVM.

Augiensis:
H qui

450

Ilis^jani:

tertio

anim

regni

sui

coemeterium

sancti martyris Agilei

apurl Cartliaginem

catholicis dare praecepit

ginensi episcopo
!)

Eugenio Carthaiam de cxiHo revocato.

et

Dccinio autem anni) regni sui ecclesias

cathohcorum aperuit

omnes

doi sacer-

dotes petente Eugenio Carthaginenso epi-

scopo de exiho revocavit.

10

VI
in
5

quae ecclesiae fuerunt clausae ann. X m. d. V, hoc est ab octavo anno Hune,

rici

id

est

ex die VII
Aug.
m. VI
in

id.

Febr.

usque
in
suiit

decimum annum
IIII id.
:

regis

Guntamundi

diem
dicti

quo conipleti
V.

anni

d.

11

qui

memoratus Guntamundus rex postvixit ann. II

modum
12

m.

I.
l'i

post

quem

regnavit

Trasamundus Genm. VIII

aviti
.

Trasanuiiulus

fratcr (iuntanuindi
anii.

reg.
II.

tunis filius ann.

13

XXVI

d. IIII.

apud Carthaginem
13 ac sic agitur

XXVI

ni.

VII

ab exordio ergo
ann.

imj^erii

usque ad

hodie

LXXXIllI annus ab

XXVII Trasamundi
autem anno

14 a

XIIII

imperii

XVIII. et morte

ingressu Carthaginis.

Valentis usque in

annum XXVII TrasaIliltirix

filius

mundi anni sunt CXVIII.

15 post
rici

quem
in

regnavit
d.

Hune-

].'i

dehinc Ilildirix Ilugnerici

filius,

Gciserici
d.

ann. VIII

VIII.

nepos reg. Carthagine ann. VII

ecclesia
et

XIIII.

16 qui

exordio regni sui Bonifatium epi-

scopum

apud

Carthaginem

in

sancti Agilei nrdinari praecepit

omniGheilarair tyrannide adsumpta Hiklerico

bus eatholicis libertatem

17

restituit.
1<;

adsumpta tyrannide Geihimer regnum eius invadit. in quo fecit ann. III m. III.
quo
regnante
tanta

regno pulso eiusque origine truncata

III.

dominatus est Afris ann. III m.

18 qui

homicidia

scelestus

commisit,

ut ncc suis

parcntibus parccrct.
1!)

Ingressus

est Belisarius

magister

nii-

htiae cura exercitu Orientis Cartagine sub

die

XVIII

kal. Oct., Gheilaniir in

fugani

verso, postea capto.

MO
S,
1

cyiniteriuiii
!',
:i

A'

:i

praecipil
A'^'

!{''

'^ji

caraiiii.
iii

12,
2

transamuiitlus
xi]

I)

guiitliamuudi
V-\
I

tliagiiieiisis A'l'

<"ii'lliagiiieiisi

10,1
iii

carthagine

O,

xl

M
1

Ixxxiiii]
liildrix

xj aiui. xi /i^
(lie

-',:!

lieiiorici

/i'i'

l/;.

cliem]

acripsi, dccciiii
liuciierici

OM
16,
l

15,

deiude

M
-'

M
a

Bv
1

1."},

xxuii] xxui liv

ante xuiii ijuncdavi

A'i'
/i'l'

geyserici
ghegilarair
19,
1

iiepos]
2

atque

exciderimt
16,

14,-' xxuii]
/.'

xxui

1.5,

liildrix

yi'"

iiepos

OM
O
pullo
2

regno]

bonefaciuni

liliertjitc

18,

'.'

suis

reguo
cus

M
M,

bellisariiis 0,
:i

Ijelisari-

om. Rv

cartaginem
xuiii)

M
O

ghcilamer M. gcy-

lamer

xuiiii

CHRONICA

III.

59

4(io

LATERCVLVS REGVM VVANDALORVM ET ALANORVM.

Augiensis:

20

Fiunt ei'go ab exordio Geiserici regis usque ad exilium Wandalorum anni XCIII

21

X d. XI. ab interitu ergo Valentis, quod erat in XIIII anno regni eius, usque ad supra
m.
dictura

tempus anni CLIUI.

ergo
anni

22 coUecta

onmium summa annorum

ab

Adam
fiunt

usque ad Wandalorum perditio-

nem

VDCCXXXIII.

20,
die a.

geisirici

Bp

:i

xciii]

439 m.

Oct. 19

ad 334
VI.

Sept. 24

o scr. XCIIII numerantur anni

:

XCIV
annos
copius

XI

d.

stetisse

reynum Vandalorum
1,

XOV
25

aiunt lustinianus cod.

27, 1
5,

(uhi sic

restituendum esae monui neues Archiv

79) et

Prohist.

Vand.
1,

2, 2,

a.

XCVI
a.
,

ponunt Paulus

Lang.

et hist.

Bom.
h.

16, 14,
a.

Marcellinus comes
Aventi-

ad

h. .,

Beda ad
21,
l

XCII Marius
22,
l

censis

quod

erat

om. B"

omnis B^

LATERCVLVS REGVM VISIGOTHORVM

LEGVM CORPORI PRAEMISSVS.
Ad
exeniplum
laterculi

imperatorum eorum

quorum consHtutiones

in

eodicein

Tiieodosianum receptae sunt, adiecti teste codice Taurinensi corpori logum Tlieodosiauo (v. p. 412), similem habet corpus legum, quas emiserunt reges Wisigotlii. primae eius
corporis editioni eiusmodi laterculus
adici

non
nisi

potuit,

quoniam regum nomina

singulis

probaad Recesuindum (f 672), in quo finit codex Havniensis formamque niutat Parisinus 4667. aceedit, quod ipsius corporis formam vetustiorem, quam repraesentat editio nuper curata a Zeumero, editor probabiliter rettulit ad eundem regem, in quo desinunt leges in eam formam receptae.
legibus in corpore eo

non praescribuntur

iude a Chindasuindo.

admodum

bile est

laterculum hunc primitiva forma sua pervenisse

ex

reliquis laterculi
:

exeraplaribus

antiquissimum

codicis Vaticani

quo

pervenerit,

non

constat

reliqua ubi finiant vel

culum continuavit
(-j-

formam mutent, editio monstrat. Soriensis liber laterad pacnultimum regem Gothorum ante Arabum iuvasionem Witizam
addit

710),

Parisinus 4667

reges

ea

invasione
errore

videhcet
adlegari

posteriores

Achilam

et

Ardouem.

Latercuhim

euni ab

antiquis

sub nomine Vulsae iufra

indicavimus, ubi agitur de libro Ovetensi.

Libri adhibiti sunt
1.

hi.

Vaticanus reginae

n.

1024 scriptus saec. VIII

litteris

unciahbus.

post corpus legum,

quod finit f. 138"^, sequitur f. 138" sermo sancii Augiistini de cetia doniini in Pasca scriptus manu aequaU, sed diversa litteris cursivis deinde laterculus regum scriptus item a manu non ea, quae leges exaravit, ut ait Zeunier, sed diversa, bibliopega inde a f. 74 margines resecuit postut auctor mihi est Mauius. quam legcs scriptae sunt, ante quam scriptus est laterculus. ternio extremus
,

(f.

133.

134.

135.

136.

137.

138) integer est neque

quicquam

periit in fine folii 138

postTulgam; sed potest

difficile

laterculus continuatus fuisse in ternione

intitulatio

deperdito.

ipse

legitur,

maxime

quattuor versuum
et adhibui

olim

minio scriptorum tota

fere evanuit.

codicem
/''

et ipse

examinavi
in

manno
et
2.

et a Merkelio

et nieo roj^atu a Alauio.

edidit latercuhim

exempla sumpta et a Bethad eum librum

alterum nostrum
deperditi

Zeumcr
de
nat.

editione
vol. 1
13.')':

Soriensis

eius,
bibl.

quo egi

legum Visigothorum modo citata p. 314. (sxemplum Perezianum scrvat p. 166.

certe

,S'

codex Matritensis
nominatim, adsunt
Ovetensi.

F 38

f.

quae

Perezius

ex Soriensi

citat

in

hoc exemplo neque quicquam

in eo codice reperitur
1

proprium

Morales, quo modcrantc codex F .")8 (infra sub 12 doscriptus est ex Ovetcnsi libro. ad laterculum hunc Vulsae ibi attributum adnotat -Wisegotorum dicitur in codice vetusto Soricnsi" adnotatque ibi ex Soriensi v. 1. ad Sisenandum.
;

Wambam,
3.

Leovigildum.

Parisinus 4667 scriptus saec.

rettulimus et

iX ineunte; adnotautur in fine post ea quae nos infra a aduotationem d(J meusura iianc niilinrius habet stadius hocto, htmus
:

59

40-2

LATERCVLVS REGVM VISTOOTHORVM

stadius habet dextros
(vel
(cf.

CXJi.V leguntur haec: cra DCCCLXVI sic vcnit Marohanc Murohanc) ad lermida VI idns Hoctiihres anno XIIII" impcranft' Ludovcico de expeditione Arabum duce Abu Morwan a. S27 Simson Jahrb. dcs friinh.

Meichs unter Ludwig dem

Frommen

1 ,

274

seq.).

laterculus

cum

reliquis consentit

ad

c.

39, deinde forma mutata subiungit

Wambam

et reliqua

quae expressimus
et lectu

in continuatione altera.

laterculum quibusdam
et

descriptum liabui a Pertzio et Knustio

//

locis evanidum quoque codicem ipse

7,

difficilem

versavi.

4.

liavniensis n. 805 saec.

sini

XIY, de quo
in
c.

dixit

Waitzius Archiv

722, similis est Pari-

4667 finitque item

S.

39 (continuatio abest), sed corruptus est totus.

5.

Parisinus 466S, antea

Remigii saec. IX.

ad hunc proxime accedunt

libri
c.

nostin
9.
c.

(jRO habentes communes cum eo 13. 16 et alia quoque non pauca. servavit numeros veros LXLI

interpolationes

quas adscripsimus ad

12.

sed inter eos hic primarius est solusque

91
in reliquis corruptos in

40

LXI.

6.

Parisinus 4418 saec. IX.

7.

Parisinus 4669,

ohm
a.

Pithoei, saec. XI,

1579.

qui

ad hunc librum laterculum edidit cum

certe
inutilis

legibus Parisiis
est:

videtur descriptus esse ex Parisino 4418,

contuli,
1

sed non admisi.

8.

Parisinus

557 saec.
inter

f.

20'

laterculura

habet

uon

cum

legibus Visigothicis videtur

sed

insertum

conciliorum

decreta

et

Gregorii

epistulas.

et ipse de-

scriptus esse
9.

ex

libro Parisino 4418.

coUatum a Bethraanno admisi.

iudice ex

Casinas

XI, quem item a Betlimanno eollatum habui, eodem Parisino 1557 descriptus certe inutilis est neque adraissus.
n.
1

saec.

10.

Conimbricensis archicoenobii

Fortunati a D. Bonaventura
bricae
1827)
p.

584.

in

Crucis n. 83 saec. XII vel antea scriptus secundum comm. de Alcobacensi mstorura bibliotheca (Conimeo libro, quem per Bonaventuram solum novi, quid
S.

praeterea

contineatur,
,

non

traditur:

hoc solum

ait

Bonaventura laterculum

legi

prope finem voluminis

scriptum saec.

praecedere epistulam a
:

quo

incipit Sebastiani chronicon

IX exeunte
et

notum

tibi sit

cle

historia

Gothorum ....

tibi breviter

intimamus

(Plorez Esj).

sagr.

concilium apud Tolctum

13,477), deinde haec: iste (Wamba) celebravit erat tunc temporis contentio inter episcopos cet. seque:

batur divisio

Wambae,
in

sed abscissa

est.

11.

Legione olim
a.

bil)liotheca

S. Isidori,

iam Matriti
finit

in in

nationali n. 4

7,

scriptus
tertii

1057 a presbytero Munez;

laterculum
continuatione Isidoriana
Matritensi

laterculus ipse

anno quarto Ordoini

edidit

sive p. Chr. 954.

photolithographice expressura
a.

cum

754 (vide
reg.

vol. 2 p.

333)

p.

196 tab. 20.

saec.

extat in codice

bibl.

privatae 2. F. 4

(sic)

una exemplar XVIII (Ewald

Tailhan

neues Archiv
I)

6, 347),

quod descriptum accepi a Bernaysio.

p.

12.

Ovetensis Pelagii saec. XII (vide supra vol. 2

262 seq.) cum ipse deperditus

sit,

lectiones eius adnotatae reperiuntur in exemplaribus Perezii compluribus, scilicet

in

Segobrigensi
Ovetensi'

quod

edidit Villanuev.1

i^iagc

3,319

(cf.

p.

214);

in

Toletano

27, 26, ubi adscriptum est: 'ex codice Uotthico sancti Laurentii (scilicet Soriensi)
'et

quod coUatum habui ab Ewaldo. sed ne certa incertis miscerem, cum praesertiiii Ovetensis neque aetate neque bonitate insignis sit, non recepi nisi leetioues, quas Ovetensis esse disertc testatur Ferezius. in hoc libro Pelagii orrore Wisegothoruni chronica facta sunt ViUsac Gothorum citanturque sub hoc nomine a Perezio (vide praef. eius ad concilia Hispana apud
;

in

cod. Matritensi

58,

Aguirrium conc. Hisp. ed. 2 vol. 1 p. 22) et Morali errorem Florezius (Esp. sagr. 2, 169) refutavit.

et fere

ab autiquioribus.

eum

I.KfiVM
I'rodiit

CORPOBI PRAEMISSVS.
oditioiie

463
Wisigothici
quiini

iatercuhis
loTVI

priiiiiiin

iu

eorporis

lcgiini

curavit

ad cod. Parisini l()69): repetiverunt Bon. Yulcanius una imni lordanis libelHs (Lugduni Batavoruni a. loU?) p. 235 23^ subiunctum iiistoriis Uoniao 1693 vol. 2 p. 189, ed. 2 Isidorianis: Aguirrc in conciliis Hispanicis (cd.
1'ithoeus
ii.

(vidc supra

Romae
vol. 2

IT.i^

vol. 3
IT.^i^

p.

78) 'partim

ex Isidoro

partini

ex Vulsa'

Florez {sp. sugrada

Perezianis: Francis-

ed. 2 a.

p.

177) cx Aguirrio adiccta varia lectione ex

cus de Lorenzana (patres Toletani vol. 2 Matriti 1785 p. 3S5) ex Plorezio adnotationi-

bus Perczianis adauctis: Arevalus inter Isidoriana vol. 7 ilS03)

p.

IS5.

Codex A:
t'

Codices reliqui:
CJhronica
iii

"ii'ire..'-i''"u iji5ici.
,

<A.Mr5-,9ul5^a/UV*.

regum Wisegothorum.
nostri iesu cliristi
nieipit

nomine domini

praem. P,
.S
,

m
j/f^oTi Oa.tli clOL hiC
//-

nomine uomini

^fmem.

no-

U.

.,

UM'

,,!<..

mine liomine iuLipiunt nomina

iuciijit praem. reges^, om. D

/y/>,

iterum

M PUNI

-,

,,

uisegotorum P, uisegotliorum Q, uuisegothorum R, uuissegothorum S, uuisigothorum />,

uulsae gotthorum f, gotorum //

om.
1.

Aera

CCCC

in

Gothis primus rex Ata/T,

naricus efficitur.
aera cccc] ab era ccc
I>,
111

ab era cixc

a. iiicipit

maryine S, om.
<S',

atlianaricus
etficitur]

fuit
. . .

V auanaricus H C
efficitur

in gothis 2.

om. IID

post hunc Alaricus.

calaricus IV^, callaricus /i*

sub alarico rege goti ingressi sunt

regule goti ingressi sunt
alarico)

in italia //,
{oni.

in italia

sub

D
mortuo Athaulfus
eligitur.

3.

quo in

Italia

quo] co
ataulfus

R CFQR
Italia (Jallias

om.
4. isto

regnante Gotiii relieta

SQ,
got-

ac post Spanias occupant.

goth-

CP
6'

galias P,

gallies

spania

RC
C

occuparuut

postquam anno sexto goti gallias ingressi septimo anno goti spanias ingressi suut H, et
pos huius aute [slc] anno sexto goti
lias ingressi

galgoti

sunt et pos hec

/>

uii

aunu

spaniam ingressi sunt

5.

anni vero
uero] ue

regum hac summa

notantur.

om.
6.

CHD
//,

Atanaricus reg. ann. XIII.

de gracie praem.

primus rex gothoriim

athanaricus
reg. anii.

.S'7'

A,

reg. au.

SP

perpetuu,

regnauit

annos
xiiii

QO

ST
(mcipU a c.O) D(0)

(ad Mauium)

SCHPQBT

LATERCVLVS KEGVM VISIGOTHOEVM LEGVM CORPORI PRAEMISSVS.

Codices reliqui
in
Italia et
iii

465

gallia

quo mortiio add.

om.
7.

Alaricus rog. aim.

allaricus
li^

XXYIII

in

Italia.

atalaricus />

xxuii

R
om.

in italia

liH
sunt liyspanias

alarico regiiante gotlii ingressi

et regnauit annis xii

quo niortuo

8.

Athaulfus reg. ann. VI.

ataulius iSCH, adhulfus Z>
ui]

addunt

PQEO:

u A,

uii

P
alibi
sigericus

9.

Seai-icus reg. ann. VII.

searicus] -IC, sicaricus

semis tantum.
li,

scurigus

J),

SPQH,

tantemd y, tantum d

lantid^

H. sigerigus
III.

10.

Valia reg. ann.

naliaj .1, uualia HCriJItJJ, nbalia IJ, uuaila

11.

Theuderedus
teudericus
xxxiii]

reg. aun.

XXXIII.
Jt,

tlieuderedus] A(.'Q, teuderedus P, theudericus S,

UT,

theudoricus
uiiii

teoderigus

D
B,

SCPQTO.

[sicj

A,

x.xxii

H,

xxiii

xuii /'

12.

Thurismundus

reg. ann. III.

lur-

alibi

unum.
u.

thurismundus] AS, turismundus CHC^JPT,

unum]

regnat

rismundus D, thurismodus
iii]

QR
alibi

xiiii

D
XIII.

13.

Theudericus reg. aun. VII.

theudericus]

ASQP,

teudericus

CPT,

teudari-

cus H,
14.

itera

teoderigus

D
CH,
eduricus T,

Euricus reg. ann. XVIIII.

ueuricus
-1,

ericus P", teuricus

eurigius
xuiiii]

D
xuiii

AC,

H,

xuii

TO, xx S, xu PQR.

xiiii

D
XXIII.
(fortasse ex em.)

15. Alaricus reg. ann.

itera

praem.

PT
A
in

xxiii]

xxii C, xxuii

16.

Gesaleicus reg. ann. III et

reg. ann.
I.

latcbra

alibi

XV.
xii

xu]

gesaleicus]

AST,

gesalescus

PD,

gesaelicus Q,

geselicus B,
iii]

iessalecus C, gesaricus //
inc.

iiii
I.

CD, u A-,
r.

A^

et in

a.

om.

ACTD
XV.
teodericus
xii

17.

Theudericus reg. ann.

item praem.
thedericus
.1,
,S',

SPJ)
teudericus
xli

CHQ.
xl

xu]

AO,

xi

CPQ,

HU,

B
in

om.
18.

T
ab Itaha veniens non tam suo ordine regnum
s

iste

Spania tenuit quam tutelam

tenuit
cl

agens Amalarici nepotis pcr cons(^ortium). sic A nid qiiod liabet ste pro iste et evamierunl
.

in ueniens cl

iiit

iii

a in ageuK

el

habet

(poat intitulationem paijinae praecedentis incipit n

c.

H)

SCJtPQliJ'li(0)

l(i(i

LATEECVLVS REGVM VISIGOTHORVM

nepoti; plerique
c.

17.

IH sic

formanl:
hispania

t.

(rex ins.

H)

de (ex C)

ital!a

(hic Jinil
(tut.

D,

regnauit
iii

ins.

RCH)
uum
om.
I'.).

in spania

(ispania

CH,

O; reg.
{sic

ins.

PQ)

tutelam agens

gerens P,

totela //;

ins.

C,

simul

cum

ins.

H)

amalarico

CO, amalrico H, amalerico PQR,

alarico

S)

nepoti

(nepote

CHU)

suo per consors

(sic S,

per consules QB, proconsules P, om.

CH) annos

cet.

Amalaricus reg. ann. Y. item j^rtiem. U

araalericus S, anialricus JI, amaricus
reg. ann.

u om.

C
D, om.

21).

Theudi

leg. ann. XVII m. VI d. XIII. AEO, teudi PH, theudis S, teuclis T, teodi xuii] ACO, xui SHPQB, m T, \x D SHT, om. CD m. ui d. xiii] A, ra. ui PQB, m.
theudi]
i

Theudisclus reg. ann. I m. teudisclus CHT, teodisclus D

reg.

VI

d.

XIII.
H, u S)
d. xiii
(iiii

ann.

ni.

ui

(sic

PQRTO,
III.

uii C,

iiii

H)]

re.

an.

iiii

dies ui

D, um.

22.

Agila reg. ann.

agila] aggila

m.

D, om.

m.
2'.\.

iii]

ni.

ui d. xiii

A PQB

Athanagildus reg. ann.

atanagildus

XV
A

m. VI.
omissum quod sequitur comma)

CPQTD
ui]

xu
24.

(xii

B) m.

xui

ra.

ui

(fortasse propler

vacante regno m.
dies] alibi libri

et dies

XIII.

uacante regnum FS, uacantem regnum om.

QB

ACHD
reg. ann. IIII
leuba C,
iiii]

25.

Leuua
aun.

m.
i

IIII.

leuua] ^,
iiii

\mha.

SPQTD,

Uuua

i?,

liumba i/

m.

A, ann.

SCHPQBTD

26. Liuuigildus rog. ann.

liuuigildus]
xuiii]
iste

XVIII.

APQB,
CH, x

leuuegildus S, leuuigildus T, leouigildus D, liulildus

H
B

xuii

leuuigildus temporibus gi-egorii pape et mauricii imperatoris fuit add.

c. '26

pro

sic

codex C:

Luigildus dux reg. ann.

XVU
d.

Teudericus reg. ann.

item Liuua reg. an.

m. VII

XIIII

m.

Leuuegildus reg. an. XVII

27. scd secundo anno

Iiabet sohis

Leuuani

in

rcgno levatus

cst.

A
d.

2S.

Reccaredus reg. ann. XV m. VII recaredus STD, recarendus H

filius

XX.

eius ins.

T
iii
i

ann. xu] ann.

uii]

A, ui

xx] A, X
2'J.

C SHTD, om. C SHPQBTD, om. C

PQB,
l

item Liuua reg. ann.

item]

m. VI
H, om.

d.

XII.

liuba

CPQBD, it,, A, teo STDO, umbam H

d. xii]

ST

m. ui
:i().

A, m. ui

OHPQB,

m. u D, om.
d.

ST
XXVI.
,

Wittiricua reg. ann.

xwnttjnaMs]

VII m. VIIII

(sic

le()enmt 2ilerique, uuictiricus i/mtmsj

unlttericus

CBT,

uuiterigus) />, uittericus /'y,

uuitericus

SO, niteno //

ASCHPQBTD(O)

LEGVM CORPORI PRAEMISSVS.

uii] .1,

4(j7

ui
cl.

SCPQJiTJ),
xxui]
-1,

iii

JJ

m.

uiiii

m. x

JSCHFQJiTD

31.

Gundemarus
ann.
ii

reg. ann. II d.
V,

X.
C,
iii

gundenarus QJi, gouilemarus

d.

x]

.1,

a.

m. x

d.

gundemyrus // xiiii (xiii ST, xu

d.

Jl)

SCHPQRTD

32. Sisebutus reg. ann.

sissel)otus
uiii]
Jl,

VIII m.

siseuutus C,

X sisebotos H
d.

XX.
H) SHPQRT,

uii Q, ui
d.

H,

dejicit

C
SJJT)
fuit

m. X

xx] A, m.

xi (ui

XVI

(xxi

m, u

d.

XI D,

deficit

add. sisebudi temporibus

isidorus episcopua

33.

Reccaredus
item jiraeni.
recaredus
[tiljius
(fil

filius

reg. ann. I m. II d.
recarendus

X.

CHPQTJ)

PQBD,
evamiit;
d. x]
ii

H
Mauiui)
litteris

miuor
i

legit

minorlbus A, om.
ann.
i

SPQ
an.
iiii

ann.

m.

A, ann.

m.

iii

(ut videtur),
(c.

et

m.

H,

S,

an.

iii

PQRD,

menses

iii

TO, ex

chronicis opinor a. 754

17; vide vol. 2 p. 340)

34. Suinthila reg. ann. X.

suintliila]

A, suintila

SCD,

suuintila

PQE,

sinthila T, subutela

x] xi i?a

35. Sisenandus reg. ann. IIII

s*isenandus A, sisnandus
a.
iiii

m. XI
(ut vid.)

d.

XVI.
ann.
iii

T
SC
PQR,
et

(iii

<S)

m. xi

d. xui]

m.

ii

//,

ann.u A,

an.

iii

T,

anno

(sic)

ms. xi

36. Chintila reg. ann. III

chiutila]

m. VII.
H,
sinthila T, cintila

ASCPQR,

scintilla

D
uiii

reg. ann. om.

H
uiiii

m.

uii]

A,

m.

d. uiiii

(ut videtur)

PQR, m.

d. uiii

(uiiii

T) ST, m.

uiii

d. uii i,

om.

37. filius eius

filins eius]

Tulga

reg. ann. 11

m.

IIII.

A, om. reliqui

tnlga

o?ii.
i

H
m.
iii

ann.

et

//
d.

38.

Chindasuindus regnavit solus annos VI m. VIII chindasuuindus Q, cindasuindus STD, chindesindus C

regn. solusj solus regn.
ui]
uiii]

XX.

CQRD,

regn. {om. solus)

uu C(1)
SC,
uiiii

TD,
iii

xiii (sic)

PQR

xx]

xu C(V,

D, om.

T
reg. ann. IIII

om.

H
suo

39. item

eum filio item] et TD

domno]
d.
<S',

domno Recesuindo rege

m. VIII

d.

XI.

om.

PQ
I j j j

recesuinto I^, reccesuinto P^, recensuindo S, recesuinto TO, recenssuindo Q, recessuindo R, reces
recessiuido

C,

H
D D

rege]
iiii]

regem H, om,

iii

ST
P, uii

niii]

uiiii

xi]

xii^, xiii.B, xnC(?),

c.

xD
idem

post
c.

39

ins.

era dclxu

T
cum
filio

39

sic

videtur esse in
a.
i

H:

recessiuido

regem regnauit

a.

xxx

et

m.

uiii

d.

x recessuuin-

dus regnauit

40. obiit pridie k. Oct. aera

pridie om.

DCLXXXXI.
dclxxxxi dcxci)

S S
(in viargine est

dlxli P, dclxi

QR

om,

D
37)

(finil in c.
III.

SC

(post

c.

39 mccedit continuatio infra edita)

(finit in c.

39)

PQRTD(O)
60

CHnONICA

468

LATERCVLVS REGVM VISIGOTHORVM

XXIII m. VII
d.

41. Reccesuindus solus leg. ann.

reccesuintus P, recessuindus
solus om.
xxiii]
xiii

XI.

SQR,

recesuintus T, recesoindus I>

S
Q, xuiii
d. xi]

D
ra. xi

uii (ui

ST)

7)

42. obiit k. Sept., die IIII feria, hora III, aera

DCCX,

anno incarnationis domini nostri

III.

lesu Christi
die

DCLXXII, anno

cycU decemnovennalis YIII, luna

om.

dclxxii] P, dcclxxii Q, dcclxii , aera dclxxii

anno] anni

libri

decennoualis

PQ
d.

43.

TD idem cum
ovt.

patre suo reg. ann. IIII m. YIII

XI.

item

iS'

om.

TD
autem gloriosus domnus AYamba regni gubernacula eodem
supra dictis
Iv.

44. suscepit
obiit,

in

Sept., dilata unctionis sollemnitate usque in

die, quo ille diem XIIII k.

Oct., lima
1

gloriosus om.
xiii

XXI, aera qua supra. PQB dominus PQ

Sli
xi

uuaba

guuernacula

dieni] die

QB

2 xiiii] 3 xxi]

SP^Q^,

P^Q^B

aera] erat

qua] quo

snpra] supra dccx

om.

TD

45.

idem quoque gloriosus

idem (item S) quoque
gl.

Wamba
om.

reg. ann.

YIII m.
rex
iJ

d.

XIIII.
i)
uiii] uiiil

TD

uamba

gl.

uanba

xiiii]

D
noctis

46. accepit

quoque paenitentiam praedictus princeps die dominico exeunte, hora

fuit pridie
id.

prima, quod
quoque]

Oct., luna

XY,

aera

DCCXYIII.
domnus noster Ervigius regni
dilata unctionis sollemnik,

PQP,

que

S
die,
,

47. suscepit

autem succedente
id.

II

feria,

gloriosus

sceptra, quod fuit

tate

Oct.

luna XYI,

aera

DCCXYIII,
fuit

usque

in

superveniente die dominico, quod

XII
S

Nov., luna

XXII. aera

qua supra.
1

autem] statim
xiii

S Q

succedenti

dominus

P
B

noster om.

2 xui]
2/3 3

B
PQ
in

dccxuiii] dccxn

PQB
Q
xii] xiiii

sollemnitafem

superuenientem diem dominicum

nou. om.

4 qua]

quo

supra] supra dccxuiii

45)

SO

SPQBT

(finit

c.

(finit

in

c.

45) (0)

COJ^TINYATIO C0DICI8 S SORIENSIS.

48. item
nii]

quoque gloriosus Ervigius rex

ui

reg. ann.

YII

d.

XXY.
in

49. in quo die in ultima aegritudine positus elegit sui successorem

regno gloriosum
die sexta feria,

nostrum
sic

domnum Egicanem

et altera die,

quod

fuit

XYII

k. Sept..

idem domnus Ervigius accepit paenitentiam et cunctos seniores absolvit, qualiter cum iam dicto principe glorioso domno Egicane ad sedem regni in Toleto accederent.
1

sept.]

S, dec. cod. Moralis apud Pereziiim:

iii

sextam feriam

incidiinl eiiis

anni tam Aur/. 16 c/uam

Xov. 15
3 4

dominus S domino S
cst

50. unctus

autem dominus noster Egica

in

regno

in

ecclesia

sanctorum Petri et

Pauli praetoriensis sub die YIII k. Dec, dic dominico, luna XIIII, aera DCCXXV. 51. unctus est autem Vitiza in regno die quod fuit XVII k. Dec. aera DCCXXXYIII.

LEGVM CORPORI PRAEMISSVS.

469

CONTINVATIO CODICIS C PARISINI

Wamba
aut

4007.

reg. ann.
xiiii

aut

.\uii

TIII C

ni.

Y[

d.

XIIII.

Ervigius reg. ann. VII.

Egiga cum

filio

suo Witizane reg. ann. XXIII.

III.

Achila reg. ann.

Ardo

reg. ann. VII.

et fuerunt reges

Gotorum

qui regnaverunt

XL.

CONTINVATIO CODICIS D LEGIONENSIS.

re. an. VII ms. X. Egiga regnavit annos XV. Vitiza regnavit annos XII. Ruderigus re. an. VII ms. VI. Pelagius regnavit annos XVIII. Faffila regnavit annos (vacat spatinm Adefonsus regnavit annos XVIIII. Froyla re. an. VII ms. VI d. XV.

Ervigius

liff.

tinius) ms. VI.

Aurelius

re.

an.

VI
an. an.

ms. VII.
d. I.

Silo re. an.

VIIII ms. I
re. re.

Mauregatus

ms. VIII.

Veremudos

VI ms. W.
XVIII
klds Octubres in era

positus est in regno dns Adefonsus

DCCCXXVIII

et reg-

nabit annos LII ms.

d.

XVIII.

Ranemirus regnavit annos VII. Nepozianus r.

Ordoinus regnavit annos ad
diTo

XV

ms. III.

quod

fiunt in

sub uno

de donino Pelagio usque

klds

Ordonio principe anni CXVII. in regno domnus Audefonsus filius positus est DCCCCII et regnavit annos XVII ms. VI.
Garcia regnavit annos III
d. III.

domni

Ordonii II

Mai.

era

"\^n et ms. Froila regnavit annos III. Adefonsus re: an. VI ms. II.
Ordonius
re.

an.

III.

Rademirus

re.

an. XA'IIII

m. VII

d.

XI.

Ordoinus resnavit annos

IIII.

INDICES.
COMPOSVIT

lOHANNES LVCAS.

I.

REGES ROMANI.

II.

IMPERATORES ROMANI.
REGES VANDALORVM ET ALANORVM.

III.

IV.

REGES VISIGOTHORVM.
CONSVLES.
COMPOSVIT TH.

V.
VI.
VII.

MOMMSEN.

LATERCVLI EPISCOPORVM.

NOMINA HOMINVM.
GEOGRAPHICA.

VIII.

IX.

CONSPECTVS CODICVM.

CHKONICA

III.

61

CONSPECTVS NOTARVM IN INDICIBVS ADHIBITARVM.

Affn.

Agnelli liber pontificalis ecclesiae Raveniiatis,

Is.c

I p.

249339

AnonymiValesiani pars posterior, Ip.249 339 Auct. Marc. Additamentum ad Marcellini chronicon,
II p.

An. Val.

104-108
Scaligeri, I p.

Barh.
Bed. Bed.
Britt.

Barbarus

A B

Bedae chronica maiora, Bedae cbronica minora,

Historia Brittonuni, III

249339 223333 III p. 223333 p. 111219

III p.
p.

Cass.
C. Byz.

Cassiodori Senatoris chronica, II

109 161
II

Continuatio
p.

Isidori

Byzantia Arabica,
p.

323369
323
I

C.

Hisp.

Continuatio Isidori Hispana, II

Chr. Al.
Chr. Caes.

Chronicon Alexandrinum,
II p.

p.

83

369 129

Chronicorum Caesaraugustanorum

reliquiae,

221223

Ckr. pasch. Chronicon pascbale, Chr. 354

Chr. 452 Chr. 511

I p. 203 245 Chronographus auni 354, I p. 13148 Chronica GalHca a. 452, I p. 615666

Chronica GaUica

a.

511,

p.

615666
I p.

Cons.Const. Consularia Constantinopolitana,

197

247

Dom.

Val.

Narratio de imperatoribus nianae et Theodosianae,

domus
I

Valenti-

p.

629

630

Ep. Ov.
F. Aug.
F. Ser. F. Ver.

Epitome Ovetensis,

II p.
p.

Fasti Augustani, III

Fasti Heracliani, III p. Fasti Veronenses, III p.

370375 384385 386410 382383

Ip.249 339
I

F.Viiid.A Fasti Vindobonenses F. Vind.B Fasti Vindobonenses 339

Geneal.

priores,

posteriores,

p.

249

Liber genealogus,
Liber generationis

I p.
I,

154

196
78

A Gener. B
Oener.
Gild,

I p.
I p.

78140

Liber generationis

II,

140
249

Gildae Sapientis de excidio et conquestu Britanniae, III p. 1 85; item add. I et

H
Havn.

p.

86-90
I

Continuatio codicis Havniensis,

p.

339

Havn. A Auctarii Havniensis ordo prior, ibid. Auctarii Havniensis ordo posterior, ibid. Havn. B Havn. mg. Auctarii Havniensis ordinis post. margo Hil. Expositio temporum Ililariana, III p. 415
417

Hyd.
loh.
Is. chr.

Hydatii Lemici continuatio chron. Ilieron.,

II p.

136
II

lohaunis abbatis Biolarensis chronica,

p.

207220
391

Isidori lunioris chrouica maiora, II p.

488

INDEX

I.

HEGES ROMANI.

473

I.

REGES ROMANI.
Ancvs Marcivs
I

KOMVLVS

Komulus Chr. Al.

6. 9.

I
I

124, 283 Chr. 354

182, 431 F. Vind.
1

143, 29 144,
1

2.

Ancus Marcius Prosp.

Cass. II 123,85

394, 169

Chr. 511

6.36, 165

11
1.

Geneal.
2

274,
i.s9.

Barb.
Silv.

Bed.
3

III

267,137 Ancus Marcus

Silv.
I

I
I

274,
547,

Prosp.

393,

153. 164
14."..

394,
i.io.

162

Ps. Is.

h.

II

380,

Ancus
I

547,

14

Chr. 511

635,

142.

151

add. p.

X
A

Marcius Filiphus Ep. Ov.

chus Filippus Oeneal.
Chr. 354
1

II 372, 13

17 Ancus Anchus Mar-

(mont. 2. 4) p.
1368. 1369

XI

{viae I 4) Cass. 11 122, 73

11

ICI,

182, 436

Marcius Philippus

Ep. Ov.
II
146. 150

372, 13

373, 13 379,
II
3

add.

VII ad
Is. chr.

144,

17

Is.
II

hist.

376 Ps.

Is. h. 11

octies Is. chr.

443, U3.

Is. chr.

443, 96 Ps.
153,
15

TABriVINMVS PrISCVS
L. Tarquinius Priscus Chr. 354
I

II

499,

98. 146

bis. 148 122.

Nenn.
12.=..

int. III

Bed.
266,

A
U4

144,

19

265,

uu 266,

127. 129

Bed.

_Tarquinius
Chr. 511
13

III

Priscus Prosp.
1

394, 170

395,

175. 179. 183

Koniulus

(=

Camillus) Cass.

11

125, 183 *Araulius

636, 167 Cass: II 123, 87 Ep. Ov.

H 372,
Is.
h.

Bed.

A
3

Ps. Is. chr. II 499, 148

III 267, 138 Priscus

Tarquiuius Ps.
I

380,

Romulea Urbs
tus Is.
hist.

V. Oild.
II

III 95, 2S

Romulea

vir-

Tarquinius Prischus Qeneal.

Priscus Chr. 511
I

182, 437

Tarquillius

267,22

Romulei

(pl.,

636, 178 L. Tarquinius F.Vind.

I

socii

RomuU)

Ps. Is. h. II 379,

274, 4

Lucius Tarcinius Barb.

547,18

274,

Priscus

Silv. 1

NVMA POMPIHVS

Numa

Pompilius

CJir.

354
3

144,

lu I

Geneal.

182, 434

SeRVIVS TVLLIVS
Servius
jE/j.

F. Vind.
I 635, 153

274,

Prosp.

394,

162

Chr. 511
3

TuIIius

Chr. 354

144, 23

Cass.
3

11 Is.

123, 89
chr.

Cass. II 122, 78

Ps. Is. h. II 379,

Is.

Ov. II 372, 13

Ps. Is. h. II 380,

I

A III 266, 130 Num.i Pampilius Britt. Ill 161,13 Numma Pumpilius Ep. Oo. II 372, 13 Nummus Pompiius Barb. 1 274, 3 Numa
chr.
11

444, 152

Bed.

II

446, I69b

Servius Prosp.

395,

182. 183

Bed.

A A A

III

268, 145 Servus Tulius Geneal' I 182, 438 Tulius

7

Servius Barb. I 274,

I

Tulius Servilius F. Vind.

Silv.

519,

547,

15

Bed.

III

267,

137

Bed.

274,

III 266, 116

Tarqvinivs Svperbvs

TVLLVS HOSTILIVS
TuIIus Hostilius Cass.
II

Tarquiuius Superhus Chr. 354

122, 92 Bed.

145,

Prosp.

395, 184 372, 13

A HI
I

267, 132

Silv. I 547, 20

Cass. II 123, 92
3

Ep. Ov.

II

Tullius Hostilius Chr.354 1 144,14 Geneal.

182,435
chr.

Ps. Is. h. II 380,

Ps. Is. ehr. II 499, 148

I

TarquiTarquiTittus

Prosp.

394, 164

Ep.

Ov.

II

372,

13

/.
I

A
158

nius Supervus nius

Oeneal.

181, 426

182, 439

444, 156

TuIIius Ilostillius
I

Chr. 511

635,
II

Cass. II 123, 94
I

Bed.

\\l 271, 152

TuIIus Sib:
lied.

547,

1.;

Tullius Ps. Is. h.

379,
274,
5

Superhus Bari.
I

274,6 Quintus Superhus

1

i^. I7)u/. -4

III

267, us C. Hostilius F. Vind.

274,

Cyintus Tarciuius Barb.

274,

Tullius Servilius Barb. l 274,4

61"

474

IMPERATORES ROMANI.

INDEX

II.

II.
IVLIVS CAESAR
Gaius
I

IMPERATORES ROMANI.
4944
a. C.)

dictator (a.

0. Hisp. II 367, 137

hist. II

quater. 139

add.

VII ad

Is.

IiJius

Caesar
216,

Oener.
2.

90, 19
1.

Chr. pasch.
2

376

Is. chr.

B
13

11

453, 158 Bed.

B III

280, 174

21.^, 701
11

707, 1.

714

217,716,

Barb.
I

Lat. Mal. III 435,

Oonst.
I

Octavianus Caesar Oons.

Cass.
II

274,

F. Vlnd.
1

278,
28

74 bis

F. Vind.
I

286, 261

216,

713, 3

134, 537

Octavianus
Is.

Silv. 1 520,

547,
I

Chr. 511
29/30. 30

638, 267
II

add. I
.'.26

Cesar 0. Hisp.
h.

II

368, 139

Octovianus Cesar Ps.

ad
chr.

Vict.

Aq.

737,

Cass.

133,

Is.

II

380,

Caesar Octavianus Cass.

I

II 134, 539.

II 4.^3,233

Britt.

III
I

164,1

Bil.

Ul 416,15

541

Caesar Prosp.
135,

406, 34 407, 352 Oass. II 134,

Gaius lulius Cesar Geneal.

I

182, 440. 441 F. Vind.

855. 557. 558

561. 563. 567. 574. 576. 587

Bed.

III

274,

F. Vind.

275, 20

Barb.

274,
I

10

Ep.

282, 268

Cesar Ps.

Is.

h. II I

380,

Octavianus
Ps. Is. ehr.

Ov. II 373, 13 bis Cuius lulius Cesar Barb.

C. lulius Caesar Ohr.

274,11
,^34

Caesar Augustus Ohr. 511

II

638, 268

354
I

145, 13 Cass. II 134,

316. 320

499, 234

Bed.

III 280, 26i

Octavianus Cesar

G. lulius Caesar Frosp. Theod.

III

404,

405, 327

Lat.
9

Augustus Ps.

Is. chr. II

498,
II

31
567, 3

Augustus OcOctavius

413,

G.

lul.

Caesar F. Vind.
I

B I 274,
I.

tavianus Caesar Vict. T.

206,

G. lul. Cesar F. Vind.

274, 9

G.

C. F.

Caesar Augustus Lat. Theod.

III 413,
I 14.5, 15

Divus
OcI

Vind.

286, 261

lulius
I 27.5, 30

Caesar Oons. Oonst.

Prosp. I 396, 189
Ps.
int.

Octavianus

Augustus

Chr. 354

1216,
hist.

713, 2

Barb.
16

Is.

tavianus Augustus add. I

ad
II

Vict.

Aq.

753,

II

304,

Is. chr.

II 452, 232

Is.

chr.
6

Marc.
II

II 91,476,2

Scyth.L.

319,24

/. chr.

499, 234

Britt.

III

162, 10

Nenn.
lulius

III

162,

453, 235

Ps. Is. chr. II 499, 234

Britt. III 164, 2

Bed.

III 272, 162

I

284, 286
Scyth.
II

Cesar add.

I
21.

Lat. Bed.
III 419, 2

Ul

351,

99. loo

Sil. III 416, 16

Lat. lust.

ad Ohr. 354
22. 24

153, 67

L. II 317, 18 318,

Lat. Mal. III 426, 20

I

Augustus OcCaesar Augustus

Is.

320,

29

Scyth. B.

317,

18

318,

21. 22. 24

tavius Chr. pasch.

217,

7i6, 2

C. Eisp. II 367, 137 add.

VII ad

Is. hist.

376
11

bis

Prosp.
add.

405, 329

add. II ad

chr.

II

491,

Ps. Is. h. II 380, 4 bis Bed.

III 351, 98

III 280, I7u Lat.

I

Bed.

lulius q.
l

e.

Cesar Barb.

274, 268,
III

7F 506,7 Oener. A I 89,

153,69 Oeneal.

Bed.
12
I

A Ul

281,268

Augustus
Ohr. 354
1

137, 378

add.

I ad

Gaius Caesar Ohr. 511

G. Caesar Prosp.
I

638, 265

Is. hist. II

27

194,611 bis Cons. Oonst.

I

216, 275,

404, 315

Gaius Lat. Al.

I
Is.

451

713, 3

Chr. pasch.
91

217,

716, 2

F. Vind. A.
I

mg. f
Is.

bis

lulius
h.

Prosp.
380,
4

405, 325
chr.

Is. hist.

33

279,

F. Vind.
63. 76

275, 33 Barb.

275, 30
I

268, 33 Ps. Is.

chr.

II

II 453, 232"

276, 30 277,
284

278,

so. S6

279, 96 Prosp.

402,

II

453, 155

Britt.

III 162, 19

163,

6. 10

405, 330

406,

335, 22.

336. 340. 341

366. 367

407,
I

343. 345.

Nenn.
716, 2

int.

III 162, 21
I

163,

;,

Lat. Bed. III 351, 99 Ohr. pasch.

I

347. 348. 351. 356. 358

408,

SHv.

520,

2. 4

Caesar Ohr. 354 Prosp.

638,
II
I

148,

19. 22

217,

Ohr. 511 I 638, 280

Scyth. B. II 318, 24

Oass. II 135, 563. 596

Is.

136, 614

404,

317. 319. 321

Silv. I 520, 2

Ohr.

chr.

A U

452, 230 454, 238 282, 269

427,
4.

511
Is.

261. 262

Oass. II 133, 525

134,
2

531. 636 bis

Bed.

III

279, 237

281,

262. 265 bis. 266

hist.

268,

15 (a). 16 (b). 30.

269,

Is.

chr. A

quater. 270 286, 314

6.

Lat. Mal. III 426,

429,
4. 8.

27. 35
13

II 453, 232

Nenn.

int.

lU

162,

lo

Bed.

A III 280, 253.

I

38

428,

7. 9 bis.

44

10

435,

Lat. Al.

255. 256 (c/. 257). 259

Ccsar F. Vind.

276, 20 Ps.

III 448, 15.

bis

Is. h.

380, 4 bis Cesares (gen.} Silv. I 545

v.

basilica lulia

Roiua in ind. VIII

mg. d 449, mg. c '''^ bis 451, 14. mg.f 453 mg. b 454, 15 (a) aqua lulia et torum Augustum v. Homa m
ind.

kalendae luliae Bed.

lulia

VIII
I

III 295, 415

geus Bed.

Livia (uxor Augusti) Silv.

III

265, lio
285

520,

Chr. 511 I 639,

familia luliorum Ohr. 511 I 634, 85

Libia Bed.
I

A
I
I

III 282, 27u. 272

12. 14

Marcus Agrippa
I 148, 9

546,

Agrippa Ohr. 354

I

Prosp.

407, 357 Silv.

545
v.

*Gaiu3

AVGVSTVS
Barb.
547,
31
I

(a.

30

a.

O.U
I

p. 0.)

Agrippa Prosp.

407, 345

Agrippa Caesar

Octavianus F. Vind.
275, 30
Scyth. L.

275, 20
1

F. Vind.

275, 33

I .546, 18

Agrippianae thermae

Roma
1

Prosp.

405, 329

Silv. 1 520, 2 bis

lulia (filia Augusti, u.\or Agrippae) Prosp.

366

407,

318, 24

Scyth. B.

318, 24

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.
et

475
1.38,668
/. chr.

Gaius
I

Lucius Caesares

(filii

Agrippae) Silv.

Cass.

H A

137,648.654

Ps.

Is.

h.

II

381,6
Ps. Is.

520,

Is. chr.

II

455, 243

II

455, 164
int. III

Drusus (privignus Augusti) Prus^. I 411, 4IG (uhi pro patruus cniendum filius; cf. Eutrop. VII
13) Cass. II 135,587

chr. II .500,

-243

Britt. 111 164, 7

^enn.
107. 108

164,

Bed.

III 283, 277. 282

284, 285

285, 297

Bed. B.
419,
451,

Germanicus

(filius

Drusi) Silv.

520,

Bed.

III 283, 181

Lat. Bed. III 351,

Hil.
III
III

Lat. 'Iheod.

413, 9

416, 24
21

Lat. lust.

m
18

u
17

in
621

283, 275

Germanicus Caesar Cass.

II 136,

Lat. Mal.
454, 18 (a)

435,

Lat. Al. III 448,

aqua Claudia

vid.

Roma

in ind.

VIII
I

TIBERIVS
I

(a.

1437

p. C.)
I

Agrippiua (minor, uxor Claudii) Prosp.

inacr.
l.

413, 45i

Tiberius Caesar Chr. 354 408,

3(54

73

145, 20 Frosp.

Silv. I 520,

409,

380. 388 bis I

415,479 add.
745,
5

I ad

Vict.

Britannicus

(filius

Claudii) Silv. I 520, 6

I

Aq.

I 737, 32

P. Camp.

Cass.

U
I

136,

su
tyrannus: Camillus Silv.

Gild.

III

31,1 Tiberius Cesar

Is.

Geneal.

194,612

520,7

add. II ad
1

chr. II
I

492
282,

Tiberius Gener.
12.5

138, 379 Barb.

279,

NERO
Nero
I

(a.

5468
I

p. C.)

Brosp.

407,

343.

346. 348. 350. 353. 357

408,

367. 371. 375

409,

Chr. 354

377. 386.

73,

7.

74,

146,

i. 5

Gener.

388
I

411, 403
7

ier. 405

474, 1312
4

add.
I 1

I ad Prosp.
285. 289. 295.

138, 382

Geneal.

I I

194, 614. 615 bis 195, 619. 620.

487,

Sih. add.
Ps.

520,

Chr. 511

639,

621 bis

Cons. Const.
I

221,68
283,

Chr. pasch. I 221,68

149. I60

29B bis

IV
Is.

ad
A. II

Vict.

Aq.
6

753,13
chr.

Cass. II
II

quater Barh.
I

282, 145
I

F. Vind.

137, 642
Is.

381,

Is.

454, 238
I

283,157 Prosp.
463.
8

397,202 413,441.
472

445. 451

414,453.
Silv.
3Ji. 322

chr.

II

454, 160

Ps. Is. chr. II 499, 234 Britt.

455.

464.

466.

468.

415, 475

418, 530
640,
753, 54

III

145, 14 (h). 18 (h)

283,275

m
Is.

Bed.

Bed.
281,

III

282,
i77
7

270. 272. 273

520,

Chr. 511 I 636, 2co

Vict.

639, 3i3

176'-'

282,

Lat.

Bed.

add.
II

I ad

Aq.

I 738, 8

add.

IV
II

Cass.
Is.
Is.

351,

104. 105

Lat. Thevd. III 413,

5

Hil. III 416,

11.

138,

668. 681. 683. 6S9

Ps. Is. h.

381,

6 ter

17. 20. 22

Lat. lust. III 419,

430,
452,
II
11

Lat. Mal. III 429,

chr.

12: 24. 36

435,

15. 17. 20

Lat. Al. III 448,

16 (a)

chr.
le

451,

15

nig. h bis

454,

Tyberius Ps.
283, 274

chr.

499, 234
I

Bed.

III 282, ivs

-.'96

Tbiberius Chr.511
CaSS. II
1

639,281.

Tiberius Nero

m m m

A B

11455,246.247
II 455, 166

456,249.250

457,258

Ps. Is. chr. II 500, 246

Bed.

283,283 284,289.290.291.293 285,296.302 Bed.

284, 183 413,
10

A B

Lat. Bed. IIl 351,

108. 109

Lat. Theod.
14

35, 589
(filius Tiberii)
ib.

Mal.
Prosp.
I

m 435,

Hil. III 416, 25 Lat. lust.

22

Ul 419,
451,
is

Lat.

Lat. Al.

UI

448,
et

19

454, i9

Drusus

409, 377

Drusus

palatium Neroniauum
V.

Neronianae thermae

Caesar

409, 379

Cass. II 136, 626

Roma

in ind.
I
I

VIII
520, 9 >

tyranni: Clodius Silv.

GAIVS

(a.

3741

p. C.)
III

Vindex
448,
17

Silv.

520,

Gaius lulius Cesar Lat. Al.

C. Caesar co642. 648

gnomento Caligula Cass.

sar

II

137,

G. Cae413,

6ALBA
I I

(a.

68-69

p. C.)

cognomento

Caligula

Lat. Theod.
I

III

Galba Gener.
640,

I 138, 383
I

Chr. 354

I I

146,

6. 7

Barb.

Caius Caesar Caligula Chr. 511

639, 298

Gaius

283, 160 Prosp.

322. 323

415,475

hU Sih:

520, lo Chr. 511

Cesar
411,411
283, 276
I

Ps. Is. h. II 381,6

G. Caesar Prosp. I

Cass. II 138, 691 Ps. Is. chr.

1

500, 250
gen.

Gaius coguomeuto Caligula Bed.

Hil. III 416, 23
Silv. I 520, 5

HI
Is.

Lat. lust.

UI 420,
I

Lat. Mal.
3

111

435, 23

Gaius Caligula Prosp.

Is. chr.

Galbe Chr. 354

74,

413, 444

II

454, 240

Piso (a Galba adoptatus) Silv.

520, 10

chr.

II 454, 162

Lat. lust.

Ul

419, 8 Gaius Calli-

cula Ps. Is. chr. II 500, 240

1

Gaius Gallus Barb.

Prosp.
I

OTHO
I

(a.

69 p.

C.)
I

282,

125.

130

G. Caligula

411, 411

Otho Gener.
283,
160

138, 384
I

Chr. 354

146,
I

Barb.
640, 323

C. Gallicula Chr.
I

354

145, 23
I

Caius Chr. 511

73, 6

Prosp.
138, 692

415, 475 bis Chr. 511

639, 301

Gaius

Chr. 354
413. 414

Gener.
6

Cass.

1138,380
511
I

Pros;;.! 411,

5i^t>. I

520,
1

Chr.

m
I

U
3

Ps. Is. chr. II 500, 250

III

Lat. lust.

420,

*Lucius Lat. Mal.

(a.

435, 24

639,302 his add.

Bed.
Lat.

IV ad

Vict.

Aq.

753, 36

283,
III

275. 278. 279. 28o

106. 107

Bed.

III 283, 179

III

VITELLIVS

69

p. C.)

Bed.

351,

Lat.
(a)

Mal.

435, 20

Vitellius Gener.

138, 385

Chr. 354

146,

Prosp.

Lat. Al. III 451, 16

454,

17

415, 475 bis

Cass.

138, 693 Ps. Is. chr. II 500, 25o

Lat. lust. III 420,6

Lat. Mal. III 426,26 Vetellius

III

CLAVDIVS
dius
l

(.

41-54
I

p. C.)
I

Chr. 511
73, 6/7

640,324 Bitellius Lat. Mal.

1

435,25

Tiberius Claudius

Chr. 354

145, 26

Clau-

Bitelleo

Barh.

283, I60

Caesar

546,
I

11. 16

Claudius Gener.
Prosp.
I

A
VESPASIANVS
(o.

138, 381

Barb.

282, Mo. 145

Silv.

411,

4li.

6979)
I
I

416
I

412, 429

413, 439
add.

520,
Vict.

Chr. 511
I

639,

303. 304. 309

IV

ad

Aq.

753, 4o

Divus Vespasianus Chr. 354 74, 3. 5 146, 16. 19 Barb.

146, 10

Vespasianus
284, 171

ib.

283,

I60. 166

F.

476
Tmd.
415,
I

IMPERATORES ROMANI.
A
11
I

INDEX
(a.

II.

284,

les

Prosp.

397, 202
491. 493

414,

4Gs, 470

TRAIANVS
gustu.s
I

98 117)
II 60, 379,
1

47:t.

475. 47G. 479. 482

416,

417, 516

Silv.

Divus Traianus 3Iarc.

546, 13
I

Traianus AuI

520,

545

Chr. 511 I 636, 20o

640,

324. 325. 330 696. 699.

Traianus Ulpius Silv.

74,
10. 11

520, 16

add.

IV ad Vict.
140, 727

Aq.
Ps.

753, 68
Is. k.

Cass. II 139,

Traianus Chr. 354

76, le

146, 23

Oener.

703. 710

II

381,

Is. chr.

II

A
I

138, 387

Geneal.

I 195, 622^- b. 623 I

Chr. pasch.
I

456, 250 Is. chr.

252

II 456, 168

P. /. chr. II 500,

250.

223, 106
I

F. Vind.
417, 516

285, 187

An. Val.
420,
I
Silv.

324, 7i
558. 559.

Bed.

III 277, 226 284, 292. 295 285, 297

Bed.

B
9

Prosp.
564 bis

419,

540. 642. 543. 550

582. 586

III 284, 185

III 413, 11

Lat. Bed. III 351,

Sil. III 416,
26. 27

109. iio

Lat. Theod.
8.

421,
I

578. 580

422,

545

ter

Lat. lust. III 420,

2u.

Chr. 511
I

640,

342. 343. 344. 346. 348. 349. 350

Chr. 452
Cass.

Lat. Mal. \\l 435, 26

Lat. Al. III 448,

451,

19

652,

5i;

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

I 753, 97

454, 20 (a)

II
/i.

140,

729. 740. 745. 747. 749

141,

761. 766 bis

Ps. Is.
chr.

II 381, 6

Is. chr.

II 458, 264. 268

Is.

TITVS

(a.

7981)
I 146, 12

U 458, 176
308. 314. 315

Ps. Is. chr. II 500, 264 Bed.

III 286, 306.

Bed.

B III 286, 193

III 413, li

Lat. Bed. III 351, U3.

Divus Titus Chr. 354

Oe7ier.

Titus
I

ib.

74, 5 146, 19

114 Lat.

Theod.

Hil. III 416, 30 Lat. lust.

A
I

138, 386
476. 478.

Barb.
416, 640,

283, 166

284,

171. 174

III 420, 21

Lat. Mal. III 435, 34 Lat. Al. III 448, 24

Prosp.
I

415,

492. 493. 496. 499. 500

Silv.

451, 23 454, 24faj

in ind.

c/.

Theoderieus, fil.Walamerici

520, 12
Vict.

Clir.
1

511

326. 328. 330.

332

add.

IV

VII
aqua Traiana, thermae Traian.ae,
Ulpia vid.
basilica

ad

Aq.

753,
6

77

Cass. II 139, 699. 710. 712. 714 bis

Ps. Is. h. II 381,

Is. chr.

Is. chr.

II 456, 251. 252

Is. chr. II

457, 257
500,
252.

Roma

in ind.

VIII

257

Bed.

B II 456, 169. 170 Ps. A III 285, 296. 299. 301

Lat. Bed.
III

Bed.

UI

284,

186

HADRIANVS

(a.

117138)
I

285, 187

351,

110. 111
27. 28

Lat. Theod. Lat. lust. III

21

Aelius Hadrianus Prosp.

425, 625

Cass. II 142, 797

25

III 413, 12. 13. 14

Hil. III 416,

Aelius Adrianus Lat. lust. III 420,

Helius AdriAelius
Is.

420,

12

Lat. Mal. III 435, 27

Lat. Al. III 448,

auus Ps.
Silv.
1

Is.

h.
17

II

381,

Hadrianus
adil. I

451, 20 454, 21 (a)

520,
3

Helius

II ad
422,

chr.

Titianae thermae vid.

Roma

in ind.

VIII

II

491,

Iladrianus Prosp.
423,
599. 604

581. 562. 583.

587. 588. 695. 598

424, 614
142,

425, 626 CaSS.

785. 791. 799

DOMITIANVS
Chr. 354
I

[a.

8196)
I

II 141, 766. 768. 770. 774. 777. 779

/.

Domitianus Caesar P. Camp.

74,
I
5. 7.

745,

Domitianus
285,

chr.

BH

458, 178 Bed.

1

III 286, 316 Hil. III

416,31

146, 14

Oeneal. I 195, 621 bis

Adrianus Chr. 354

I 223, 122. 123
354. 356

74, 13
I

146, 25

Chr. pasch.
1

Cons. Const.
I

222, 96
504.

F. Vind.
.S05.

187

Prosp.
522. 523.

224, 130 Silv.

545 Chr. 511

I

640,

350.

add.

416, 500

417,

506. 512. 516

418,

IV

ad

Vict.

Aq.

753,

U6

Is. chr.

A
16

524. 63U. 532. 533

419,

535. 639

Silv. I 520, 13

II

547,
I

458, 268 Ps.

Is. chr. II

500, 268 Bed.

III 286, 196

32

Chr. 511 1 640,

Cass.
II

332. 335

add.
722
II

IV ad Vict. Aq.
140, 737
Is.

753, 80
chr.

Lat. Bed. III 351,

114. 115

Lat. Theod. III 413,

III 448, 26
I

139,

714.

716.

Lat. Mal. III 435,

36

Lat. Al.

451, 24

U
III

457, 267

Is.

chr.

457, 172

Ps.

Is.

chr.

454, 25 (a) Chadrianus Gener.

Aelius pons vid.

138, 388

II 500, 257

Bed.

UI

285, 3oi

286, 312
III 413, 13

Lat. Bed.
Hil. III
30.

Roma

i ind.

VIII

351,
28

111. 112

Lat.

Theod.
15

416,
32. 33

Lat. lust. III 420,

Lat. Al. III 451,
21

Lat. Mal. III 435,

I

PIVS ANTONINVS
Aelius

(a.

138-161)
Al.
III
25

Dometianus Barb.
III

284,

Antoninus Lat.
ib.

448, 26

454, 26 (a)

174
ib.

JoiMrjrictvog

Lat.

Al.

448, 22

Jo/^eTtttuog
6

E^hog Avtoinvog
cognomento Pius
Pius Bed.

451,

Titus

Antouinus

454, 22 (a) Domicianus Ps.

Is. h. II
I

381,

Bed.

III 285, 189

i/t^.
1

lU

416, 32

Titus Antonius

Flavius Silv.

520, 13

cogu. Pius Chr. 511

640, 360

Antouinus cogn.
224,
add.

(Domitia)

uxor

Domitiani

Augusta

III

287, 320 Chr.

Antoninus Pius Chr. 354

pasch.
I

appellata
1

74, 21

146, 27

147

Prosp.
Tict.

Prosp.

417, 504

I 425, 627

428, 664

Silv. I 520, 18

IV ad

Aq.
tyrannus: Antonius Silv.
I

I 753, 136

Oass.
Is.

II 142, 799

143, 823

Ps. Is.

520,

14 h.

381,6

chr.

II 459,272

Ps. Is. chr.

II 500, 272 Lat. lust. III 420, 28 Lat. Mal.

lU

435, 36

NERVA

(a.

96-98)
1 74, 9

Autonius
146,
21

Pius Gener.

138, 389

Bed.

III

Nerva Chr. 354

Proap. I 419,

536. 540.

287, 198
I

Antouinus
427, 640
chr.

Chr. 354

74, 15

Prosp.
Cass. II

549 Silv. I 520, 15

545

Chr. 511 1 640, 341

Cass. II 140,
737. 740

add.

IV

425, 632
Is.

Chr. 511 I 641, 363

459, 180

ad
h.

Vict. II

Aq.

753, 96
Is. chr.

Ps. Is.

142, 804

B n
115.

Bed.

III 287, 321

17

381, 6

II

457, 262

Is. chr.

Lat. Bed. III 351,

UG

Lat. Theod. III 413,

11 4.57, 174

Ps. Is. chr. II 500, 262 Bed.

III

285, 304 Lat.

18

Bed.

III

285,

191

Lat. Bed. III 351,

112. 113

MARCVS
Aur.

(a.

161180)
/s.

Theod.
451, 22

III 413,

Ilil. III

416, 29 Lat. lust. III 420, Lat. Al.

III

Marcus Aurelius Antoniuus

chr.

II

424
is
I

Nervas Lat. Mal.

4.54, 23 (a)

III

435, 33

448, 23

An
I

Lut. Theod. III 413,

21

M. Marcus
431, 694

Aurelius Silv.

520,

M. Aurelius Prosp.

INDEX

II.

IMPERATORES EOMANI.

477
35

Marcus Gener.
Lat. Al.
III
I

A
i:,

138, ano

Lat. Mal. III 435, 37

(scr.
15 (V)

Pertinax Hil. III 416,

Pertinax Chr. 364 1 147,

Silv.
I

454, 27 (a)

* Macrini
I

ot

Marci)

Frosp.
144,

433,

733. 734. 736

520, 23

Cos. II

Chr. 354
I I

74,

Aurelius
III

546,

C/ir.

511

S67. 869

Lat. lust. III 420,41 Lat. Mal. III 435,40

640,
'i'2:>,

.ico

Bcd.

287. t>o

Aurelianus
C/ir.
.3.'>4

l'ro2>.
I

Ilelvius

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

753, 192

Lat.

e.T

Marcus Autoninus
.4/. III

147,

Bed.

III

352, 119
(.

Cass. II 143, 8-9 Xa/.

448, : 451, au

Ai'Toi'r,vnf Lat. Al. 448, 27/as

I 1

MuQxni M. Antoninus Frusp.

q. e.

DIDIVS IVLIANVS
Didius
lulianus

193)
Silvins Lat. Mal.
138, 393
I

428, 641,

CB.'>

Marcus Antoninus
//i7. III

Verus

C/ir.

511

qui

et
I

III
I

435,41
147, 9

36t)

416, 33

Marcus Antoninus Verus

lulianus

Gener.

C/ir.

354

Cass. II 143, 823. S4i

Bed.

III 287, 324

Antoni-

Prosp.

433, 734 Silv.

III

520, 24 Bed.

III 288, 338

nus minor

q. e.

Verus Ps.

Is. c/ir. II

500, 276

AnAnto-

Bcd.

288,201

toninus Vcrus Cass. II 144,

fM Lat

liist. III

420,32. 36

Antoninus iunior
ninus
III
I
I

Is.

c/tr.

II

459, 273 >

SEPTIMIVS SEVERVS
Afer Silv.
II
I

(n.

193211)
III

minor
2011

ib.

459, 276

Antonius
C/vr.

minor Bed.
I

Severus Septimius Afrus Lat. Mal.

520,
25

435,42

Severus
/. chr.

287,

Antoninus
add.
c/ir.

354
SUv.

74, 27 Brosp.

Severus Pertinax

429, C82 431, 641,

368. 369

694. 701. 703. 706

I
1

545

C/ir.

511

460, 283

Ps.

Is. c/ir. II .500, 2S3

Bed.

143, S31 /s.

IV ad Vict. B II 459, is2

116. Ii7

III
I

288, 341
433, 736

Aq.
Bed.

753, I60 Cass.

Bed.

III 288, 205

C/ir.

Pertinax Prosp.

III

287,

32'.i.

Uivus Severus
Qener.
Prosp.

354

147,

lO

Severus

330 Lat.

Bed.
511

III
I

351,

Antoninus Commo-

A
I

138, 394. 395

734. 735

F. Vind.
435,

287, 307
Silv.
Vict.

dus

C/ir.

641,373
(siib

433,

434, 750

763. 767

tyrannus: Cassius

Pio) Silv.

520,

I
19

520, 2
I

Chr. 511 I 641,

382. 390

add. I ad

Aq.

738, 14
886.

add.
893 bis

IV
/.

753, 193

Cass. II 144, 869.

II

VERVS

(a.

161169)
II 143, 823. 838

876
c/ir.

145,

Ps. Is. h.
c/ir.

381

bis

la.

Lucius Annius Antoninus Severus Cass.

II 460, 288

II
l.

460, 188
13.
17.

Ps. Is.

c/ir.

II 500, 288

Britt. III 165,

20

Nenn.

Lucius
Bed.
I

Aurelius
III

Commoilus

Chr. 511

641, 366
int.

III 165,

1.

13/14

Bed.

287, 324

L. Aurelius

Commodus
Is. c/ir. II

III 288, 338 289, 345. 347

Prusp.

Lat. Bed. III 352,

Hil. III 416,
III 436,
1

119. 120

Lat. Theod. III 414,

1

1.

428, 66S

Lucius Aurelius Ps.

500. 276

Commodus Bed.
nus Verus Lat.
420,32
74, 17

36. 37

Lat. lust. III 421,

Lat. Mal.
4.54, 28 (a)

III

287, 329

Lucius Antoni-

2evr,Q0i Lat. Al. III 449, 28

lust. III 420, 32

Antoninus Berus
Lat. lust.
i

^e^ijQog

ib.

451,

2S

^B^jqov

(scr. ^elitjQov) ib.

448,36

Lat. Mal. III 435, 38

III
Ib.

L. Antouinus
C/ir.

Divus Veiiis
Silv.
I

354

147,

Verus
28.

520, 2u

BijQog Lat. Al. III 448,

alius Severus (immo *Gettham Geneal. I 195,623 idem videtur, cf. p. 114 not. 1) Britt. III 167, 10 Nenn. int. III 169, 10/11 Parthicus Arabicus Aza-

.3.s.*36

451,26

Lucius Caesar Cass.

1

11 143, s2g.
C/ir.

benicus Prosp. I 434, 750

831

Lucius Prosp.
641,
368

425, 627

429,

6si

511

640, 360

Bed.

thermae

Severianae

v.

Antiochia

et

Roma

III 287, 32o

in ind. geoyr.

COMMODVS
Lucius

(a.

180192)

tyranni: Pescennius Silv. I 520,26

Antoninus

Commodus Bed.

III

288,

333

Clodius Albinus Prosp. I 435, 763 Bed.

III 289, 345

A
26

Autoninus Comodus Fs.Is./i. 11381,7

Aurelius
Chr. 354
I

Albinus Silv.

520,

Commodus
I

Bil. III 416, 34

Commodus
Prosp.

74, 27 147, 6 Gener.

I 138, 391

431,

701.

GETA
Geta

(a.

211212)
Severi Silv. 1 520, 27

707

432,

711.

722. 726. 729

Silv. 1 520, 22

Chr. 511
Cass.

filius

Geta Chr. 354

43

1 147, 12

I641,37s. 376
II

add.

IVadVict.Aq. llb^^m
/. c/ir.

Antonius Gestas Lat. Mal. III 435,

143,

S4,',

144, S51. 863. S67

II

II

460, 278

/.

chr

460,

is4

Ps.

Is. c/ir. II .500, 278

Bed.

ANTONINVS SEVEKI
I 435, 767
(simil.)

F. (o.

211217)
filius

III 287, 329 21^8, 336

Bed.

III

288, 202 Lat. Bed. Lat.

Antoninus coguomento Caracalla Severi

Bed.

Prosp.

III 351, 117

Itist.

352, 118

Lat. Theod. III 413,20

III

III 289, 347 Lat. Tlieod. III 412, 2

filius

III
27

420, 39

Lat. Mal.

435, 39 448,
27

Lat. Al.

Antouius cognomenfo Caraialla Severi

III

451,

Kofiodog Lat. Al.

C/ir.
(

III

454, 27 (a)

Gener.
filius
c/ir.

A
II

138, 395

Antouinus Caracalla Severi

C'a. II
Is.
c/ir.

Augustus

511

641,376

Cass. II 144,851

C/ir.

511 I 641, 390

145,

893. 897

/.

tliermne

ommodianae

vid.

Koma

in ind.

VIII

460,

288

Ps.

500, 288

Bil.

III 416, 37

Antoninus Caracallus
1

filius

Severi Lat.

PERTINAX
Lat.Bed.
III

{.

193)
I

Mal. III 436,

433, 730

Antoniuus cognomento Caracalla Antoninus Caracfllla

381,
7

llelvius rertinax Prosp.

III

Chr. 511

641, 378
T/ieod.

Chr. 511
I

641,390

Silv.
120.

3.52,11

Klvius Tertinax Lat

521. 28 Lat.

Ps. Is. h.

Lal. Bed. III 352,

Lat. lust.

413,

21

llelius 1'ertinax /. c/ir.

II

II
:'Si

460, 281

121

Theod. III 414,4

I.at.

IH

421, 4
.-/rro-

/. chr.

B
A

460, 1S6

Ps. Is.
III

c/ir. II

500,

Bed.

Avtoytvnv KiiQuxuM.ov
vivov

Al. 111448,37

III

288, 337
I

Bed.

288, 204

Elius
7

Pertinax

KaQuxuXov

ib.

451, 29

Antonius

Caracalla

Oener.

138, 392

Ps. Is. h. II 381,

Uebidius

Bed.

III 289, 207

Antoninus Magnus Chr. 354

478
I I

IMPERATORES ROMANI.
147,
13

INDEX
et

II.

Antoninus Chr. 354

add.

I I

74, 31

Prosp.
Cass.

aqua Alexandrina
vid.

tbermae Alexandrinae

435,

T76. 777

IV ad

Vict.

Aq.

754, 2io

Roma

in ind.

VIII
Cass.
II

II

145,

900. 903

Is. chr.

II 460, 190
ib.

'Avxmvivog
Cara-

Lat. Al. III 448, 28 'Aviovivog

calla Chr. 511 I 641, 392

454, 28 (a)

Mamaea (mater Mamea Bed. A

357. 369
cf.

Alexandri)
III 290, 36i

146, 927
ib.

Mammea

290,

supra Alexander
(intelligendus
cf.

thermae
geogr.

Antoninianae vid.

Eoma

in

ind.

tyranni:

Sallustius Silv. I 521,31

forte Macrinus, sucer Alexandri;

MACRINVS
Prosp.
I

(a.

217 218)
I 74, 33
780

ibi not.J

Macrinus Chr. 354

I

147,

16

Gener.
I

Seleucus Silv.
I 138, 39G

521,

31

435,

778.

Silv.
Vict.

521, 29
1

Chr. 511
Cass.

Taurinus
Uranius

Silv. I 521, 31 Silv. I 521, 31

641, 391
145,
903.

add.
io;,

IV
chr.

ad

Aq.

754,217
7

II

Ps. Is. h.

II 381,

Is. chr.

A
MAXIMINVS
Ma.\iminus
438,
820. 821

II 461, 290

Is.

II 500, 290 Ped.

289,

II 461, 192
3S0. 362

Ps.

Is.

chr.

(a.

235238)
I

ed.

289,209
414,
3

Chr. 354 I 75,5 147,26 Prosp.

SilV.
I
7

437,816
931.

Lat. Bed.

ni
1

352,

121. 122

Lat.
7

Theod.

UI

521
Is.

33

Cass.

II

146,

935

mi.

III 417,

Lai. lust. III 421,

3

Magrinus Gal-

Ps. Is. h. II 381,

III 290, 3G0

chr.

II

462, 297

Bed.

A
31

lus Lat. Mal. III 436,

Lat. Bed. III 352,

124. 125

Lat. Theod.

Diadumenus

(filius

Macrini) Silv. I 521, 29 Bed.

III 414,

Lat. lust. III 421, 13

Lat. Al.

HI
I

448,

III 289, 352

451, 32

4.54, 31 (a)

Hil. III 417, 4

I 754,236 Is. chr.

Maximianus Chr. 511 Maximus add. IV ad

641, 398

Vict.

Aq.

ELAGABALVS

(o.

218222)
Antoniuus
4

B II 462,
sin.

198 Ps. Is. chr. II

500,297

Marcus Aurelius
Chr. 511
relius
I

Heliogabal[i

sacerdos?]

Bed.

III 290, 214 Lat. Mal. III 436, 6 M<tir}fj.vos

Lat. Theod. III 414,

Marcus Aurelius Antoninus

F. Her. III 392

641,392

Bed.
I

A Ul

289,353

M. Au11 461, 291

(Maximus)

filius

Maximini

Silv. I 521, 33

Antoninus Prosp.

435, 782

Cass. II 145, 905

146, 912

Aurelius Antoninus

Is. chr.

GORDIANVS
Gordianus
(I)

ET

II (a. 238)
I

Ps. Is. chr. II 500, 291 III

Bed.

B IH

289, 210 Lat.

Is.
h.

Hil.
III
7

duo Gordiani Chr. 354

add.

147, 28 Silv. I 521, 34

I

417,

AvQMiavog

Avjiavivog

Al.
II

ad Prosp.

495

(?)

Lat. Mal.

454, 29 (a)

Marcus Aurelius Ps.

381,

III 436,9

Aurelius add.

IV
,

ad

Vict.

Aq.

754, 218
I23

Is. chr.

alius

Gordianus

(II)

Lat. Mal. III 436, 10

II 461, 194 Lat.

Bed. III 352,

788

122.

Antoninus
Lat. Al.

Prosp. I 436
III 451, 30
j/of

Lat. Mal. III 436, 4

BALBINVS
III 436,
7

(.

238)
I

Antonius Oener.

1 138, 397

Avtovi-

Balbinus Chr. 354

147, a9 Silv. I 521, 35 Lat.

II

Mal.

veog Lal. Al. III 448, 29

Silv. I 521, 30

Antoninus HeliogaLat. lust.

Albinus Cass.

146, 938

balus

Antoninus Eliogaballus Chr.

354

147, 18

Autouinus Aeliogabalus
I

PVPIENVS
Pupienus
II

(a.

238)
I

III 421, 9

Eliogabalus Chr. 354

vid.

74, 33

Heliogabalium

Roma

in ind.

VIII

Prosp.

438, 821

Silv.
14

521, 35

Cass.

146, 938

Lal. lust. III 421,

Pupenius Chr.354
8

tyrannus: Marcellus Caesar Silv. I 521,31

147, 29 Pulpius Lat. 3Ial. III 436,

SEVERVS ALEXANDER
Alexander Mamaeae
filius

(o.

222235)

GORDIANVS
Mamae
Lat.
Ixist.

III (a.

238244)
I 1

Cass. II 146, 912 Alexander

Gordianus Augustus Chr. pasch.

nus Chr. 354
I I

227, 243 438,

GordiaSilv.

Mameae filius filius nH. III

Theod.
III

Prosp. I 436, 7S9 Alexander

417,
3

147, 30

Prosp.

822. 830

Alexauder
Alexander

III 414, 5
11

Mamae fil. Mamae Lat.

Lat.

521, 36 Chr. 611 I 641, 400

CaSS. 11 146,
7

add.

IV

ad

Vict.

Aq.
Ps.

I 754, 238
Is.
h.

935. 938. 943

147, 943

421,

AXe^ttv&Qog
31

Mtt/ictiag

Al. III

II 381,

Is.

chr.

II 462, 300

Is. chr.

B
F.
.

448, 30
III 436,

451,
5

Alexandrus

Mameas

Lat.

Mal.
74,

II 462, 200

Ps. Is. chr. II 500, 300

Bed.

III 290, 363

125. 126
7

Aurelius Alexander Ps.

Is. h.

II 381,
1
36.

Bed.

B
6

III 290, 216

sin.

Lat. Bed. III 352,

Bed.
37

III 290, 366

20.

Alexander Chr. 354

Her. III 393

417,

Lat. Theod. III 414,

i6

Hil. III

147,

26

Gener.

130, 302. 303

791 I

131, 314
Silv.

Lat. lust. III 421, 454, 32 (a)

Lat. Al. III 448, 32

132, 331
I

138, 398
32

Proap. I 436,
Chr. 511
Is.

437, 814

451,

33

Cordiani

Chr.

354
ii

75, 5

521,

546,17
Ps.
Betl.

641, 394
II 461, 294

Cass.
Is.

tertius

Gordianus Lat. Mal. III 436,

II 146, 914. 918. 927. 931 chr.

chr.

II 461, 196

Is.

chr. II 500, 294

Bed.

PHILIPPI PATER ET FILIVS

duo Philippi Chr. 354
filius

(a.

244249)
Pbilippi

III 290, 369. 361

III 290, 212

III

Lat. Bed.
Lat. Al.
Vict.

147, 32

pater

et

III
III

352,

123.

124

F. Her.

392

sin.

Prosp. Prosp.

439,847

Bed.

III 291,370
1

Phi-

454, 30 (a)

Alexsander

add.

IV

ad

Aq.

lippi

I I

439,838 Chr. 511

754, 246

642,410 add.

IV

I 754,222

ad

Vict.

Aq.

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.
I '228, a.so

479

Philippus pater Chr. pasch.

add. I ad
I

Vict.

Lat. Theod.
III 421,
21

m
ib.

i\4,\(i

7/(7.0 417,8
Lal.

Aq. I 738,
Cass.

17

Philippus senior Prosp.

439, 843
I 10,
:10

llohivaKiroc:

Al.

Lat. lusl.

454,

(h)

II 147,

M3

Philippus
1'rosp.

Or. Const.

Ilo^Xovadiyog

451,36

llilXovoieirog ib.

449,1

Chr. pasch.

227, iho
37

I 438, 830. 831. 833

401. 404

*Valerianus P.

Is. h. II

381,

Lat. Mal. III 436,

439, 841 Silv. I 521,

II 146, 943

Chr. 511 I 642,

Cass.
7

147,

943. 949.

%0

Ps. Is. h. II 381,

Is.

AEMILIANVS
Aemilianus

(a.

253)
I

chr. chr.

II 462, 302
.302

Is. chr.

II 462, 202

Ps. Is.

Clir.

354

148,

Prosp. I 440,
Is. chr.

859. 860

II 500,

Bed.A

III 291,366
126. 127

Bed.

III

Silv. I 521, 42

Emilianus Ps.
17

II

500, 3U9

291,218 Lat. Bed. III 352,

sin. et mij.a bis
17

F. Ilcr. III 393

16.

Lat. 3Ial. III 436,

Lat. Al.

m
I

Hil. III 417,

Lat. lust. III 421,

454,
33 (a)
8

44S, 33 451,
75,
5
?

34

Filip-

VALEKIANVS
Valerianus C/in
Cons.
Silv. I

(o.
3.5-^

253260)
I 75, 20

pus Chr. 354

Mal. III 436,

(cf. not.)

13

Lat. Theod. III 414,

Lat.

148,4 Jjs Geneo/. 1 196,625

Marcus Lat. Mal.

III 436, 12

Const.

228, 266 Chr.

.511

Prosp.
1

440,

861. 867. 69

521,43

642,417. 419
264

add.

I ad

Philippus

filius

Chr. pasch. I 228, ^.o

Prosp.

438, S33

Vict.

Aq.

1 738, 23
Is. hist.

add.

IVlbi,

Chr. 511 I 642, 406

Cass. II 147, 943. 949
chr. II 500, 302

add. 1
Ps.

ad

Vict.

Aq.
7

I 738,

Cass. II 147, 960

148, 966
312

II 269, 5

Is. chr.

11 463, 309.

Is.

h. II

381,

Ps. Is.

Bed.

Is. chr.

III

291, 366

Lat. Al. III

Bed.

4b4,i3(a)

Filippus

filius

Lat.

Theod. III 414,8

Cass. II 147,953
Plii-

Philippus iunior Prosp. I 439,843 Philippus

B n

463, 2oa

Ps. Is. chr.

500, 309

292, 377

Bed.

IH

292, 224 Lat. Bed.

414,
11

352,

128. 129

417,9 Lal.
OvulKtQiog

lust.
1

Caesar F. Ber. III 393 mg. a

I

Lat. Theod.

IH

Hil.

m
18

421,23 Lat. Mal. 111436,2.

Lat. Al. III 452,

ib.

OvitneQiuvog Lat. Al.

2

HI

454,2(^4;

lippus Hilr.
ti/ranntis

521, 37
I

449,

*VaIerianus perjieram i^ro

lotapianns lotahiaiius Silv.

521,38

Votusiano

vid.

Volusianus

supra, pro
Is. A.

Galerio:

Bed.

111295,237

*Biloian Ps.

11381,7

DECIVS
I

(a.

249251)
1 147,
^.-.o

Valerianus an Oattienus'?
.34

Decius Chr. 354

439,
844. 847.

Oeneal. I 196, 624 bis Prosp.

1

SUv.

521,

39

Chr. 511 I 642, 409

GALLIENVS

(o.

253-268)
19

add.

I ad

Vict.

Aq.

I 738, 19

add.

IV

754,

2r,i

Cass.

Gallienus qui et Licinius Lat. Mal. III 436,

lienus Or. Const.
26
I

Gal-

147,953.

955. 956

Ps. Is. h. II 381,7

/s. chr.

8, 14 I

Chr. 354
861. 869

65

inscr. 75, 20.

II 463, 305

Is.

chr.

II 463, 204

Ps. Is. chr. II

148,

4. 5

Prosp.

440,

441, 875

Sitv.

500, 305

Bed.

III 291, 369. 374

I27. I2s

Bed.

III 291, 220

sin.

1521,44
148, 979
Is. chr.

C/ir.
Is.

5Ji I 642,
II 269,

417. 420. 425

5

Cnss. II 147,960

Lat. Bed. III 352,

r/ieod.

F. Her. III 393

i:a<.7!(s(.

Lat.

Iiist.

/s. chr.

AH

463, 309 Ps.

m4i4,9 min4i7,7

Lat. Mal.

111421,19
451,
36

436, 16

Lat. Al. III 448, 34

454, 34 (a) bis

Decianae thennae
521, 39

vid.

Ronia in ind. VIII

m m 393

n 500, 309
sin.

Bed.

III 292,

377. 37s

292, 224

Hil. III 417, 9

Galienus Lat. Theod.

Lat': lust.

Bed.

421, 25

414,

n VuXhvog F.Her.
2

Herennius Etruscus (Decii

I
(filius

filius)

Herennius

Silv.

Lat. At.

Lat. At. III 449, 454,

2 (l)

452,

TtiXh]ivog

*GalIienus perperam pro

Prosp.

439, S50 Cass. II 147,956

Galerio: Ps.

Is. chr.

II 501,327
filius) filius)

Lat.

AL

III 454, 34 (a))

I
I

Saloninus (Gallieui
Licinius (Gallieni

Sitv. I Sitv.
I

521,44
521, 44

tyranni: Priscus Silv.

521, 40

Valens Silv.

521,40

tyranni: Aureolus Sitv. I 521,45

Ingenuus

Silv. I
I

521

45

GALLVS

(o.

251253)
I

Laelianus Sitv.
148,
l

521,45
Silv. I

Macrianus Macrinus
Prosp.
Vict.
I

521,45

Gallus Chr. 354

75, 17
I

439, S5l bis

1

440,869 Chr.511

642, 4i2ij's

Aq.
7

754,262

Marius Silv. I 521,45 Odenathus vid. in ind. VII

Posturaus Sitv.
I

Cass. II 147, 956. 960

Ps. Is. h. 11 381,

Is. chr.

521,45

n
F.

463,307

Is.

chr.

500, 307

Bed.

B
291,

II 463,206
373. 374

Ps. Is. chr.

H
15

Quietus Silv.

521,45
521,45
filius

Bed.

B III

291, 223
Hil.

Kegalianus
Tetrici

Silv. I

Iler. III

393

sin.

Lat. Theod. III 414,

417,

Lat. Al.
449,
1

Lat. lust.

10 bis

pater

et

Silv.

522, 49
908 bis

421,
1

21

Lat. Mal.

m436,

Tetricus

Prosp.

442,

903.

451, 36

454,

(b)

VaXog Lat. Al.

Ul

Caaa. II 148,988

Hostilianus Sitv. I 521, 41

Victorinus Silv. I 521,49

VOLVSIANVS
440,
II
8.-,9

(a.

251253)
I

CLAVDIVS [GOTinCVSl
148,
1

(a.

2G8 270)
Claudius Augustus
q. e.

Volusianus Chr. 354

75, 17

Prosp.

439,

851

divus Claudius Or. Const. I

Is. hist.

7, 2

Silv. I 521, 41
Is. ckr.

Clir.

511 I 642, 412

Cass.

147, 966. 960

IT 500, 307

Bed.
III.

II 463, 307

291, 373 Bed.

Ps. Is. chr.

MaL

II 269, 8/9

Cbudius

Pullianus Lat.
I

436,
I

20

Claudius Chr. 354

75, 27 148, 6

291, 222

Cons. Const.

228, 269

Chr. pasch. 1 229, 271 Prosp.

CHROMCA

62

480
I 442, 894. 896. 898 Silv. I 521, 46
42S

IMPERATORES ROMANl.
Chr. 511 1 642,
426.

INDEX
Bed.

II.

chr.

500, 320
Xa(.

III

293, 391

Bed.
Iler.

III

Us 643,
7

444

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

754, 269

293,231
sin.

ed ni

352,

131. 132

Cass.
h.

n 148, 979. 982. 983 Is. hist. 11 269, 8 Ps. Is. n 381, Is. chr. A 11 463, 313 Is. chr. B II 463, 2io
A III
12

Lat.

Theod. III 414,

16

Eil.
5

F.

Ul S9b
14

417,

Lat.
5

lust. III 421, 37

Lat. Al. III 449,

452, 4 454,

(h)

Ps. Is. chr. II 500, 313 Bed.

292, 3Si Bed.

B 111
394
Lat.
3 (h)

292, 226
sin.

Lal. Bed. III 352,

129. 130

F.

Iler. III

tyranni

Bouosus

Silv. I 522, 63
I

Lat. Theod. 111 414,

Sil. III 417, lo

3

Proculus Silv.

522,

53

lust. III 421, 27 Lat. Al.

IH 449,

452,

454,

Saturninus Silv. I 522,

53

QVINTILLVS
I 642, 428

(a.

270)
7

CARVS
Sih. I 521,
47

[a.

282283)
I 75, 31 148, 17

Quintillus Ghr. 354 I 148,

Cass.

Chr. 511

Carus Chr. 354

Aq. I 754,

Prosp. I 444, add.

929. 932

148, 9S3

Lat. lust. III 421, 29

Quintilius Clau-

Silv. I 522, 54 Chr. 511 1 642, 440

283

IV

ad

Vict.

Quintilius Fs. Is. chr. II 500, 316

Cass.

11 149, 1005. 1007

II 464, 322. 323

Fs. Is. h.

dius

(Augustus appellatus)

FrosiK I 442, 899

21

382,

Is. chr.

Is. chr.

II

Cytallianus Lal. Mal. III 436,

464, 217

Bed.

B
15

Ps. Is. chr. II 500, 322

Bed.

III 294, 395

132. 133
17

294, 233
sin.

Lat. Bed. III 352,

AVEELIANVS
Aurelianus
I 228, 270

(o.

270275)
I

Her. III 395

417,
148,
8

Lat. Theod.

F.
III

414,

Ilil.

[*Lat. lust. III 421, 38] Lat. Mal. III 436,26

Clir.

354

75,

27. 29

Cons. Const.
Lat.
273

Al.m

449, 6 452,
(a.

454, 6 (b)

229, 275

Chr. pasch. I 229,

443, 911
Silv.

Prosjy.

I 442, 900. 903. 908

I
h.

I 521, 48 Chr. 511

642,

429. 432
7

Cass.

NVMERIANVS

283-284)
1 148, 18 Prosp. I 444,929
Is.

148,

984. 988. 990. 993

Ps. Is.

11 381,

Is. chr.

Ps. Is. chr. II

A II 464, 316 Is. chr. B II 464, 212 500, 316 Bed. A HI 293, 384 Bed. B
i3o. 131

Numerianus Chr. 354

Silv. I 522, S6
II 464, 322

445,933
chr.

Cass. II 149, 1005. 1009

III 293, 228 Lat. Bed. III 352,

III 414, 13

Lat. Theod.

Ps. Is. chr. TL 500, 322 Bed.

17

III 294,395

BU. in

417,

11

Lat. lust.

HI

Lat. Theod. III 414,

421,
31

Lat. Mal. III 436, 22

Aurilianus add.

IV

ad

Mal.
Vict. sin.

Lat. lust. III 421, 39 Lat.

I 642, 440

436,

27

Numerarius Chr. 511

Aq.

754, 271

JvQiXhtivog F. Eer. III 394

3

CARINVS

(a.

283285)
1 75, 31

Lal. Al. III 452,

III 449,
4

454,

4 (b)

Jvgihog Lat. Al.

Carinus Chr. 354
148,
18

Cons. Const. I 229, 285

Chr. 511
464, 322

Prosp. I 444,
tyranni: Antiochus Silv. I 521,49

929

445, 934

Silv. I 522, 55
Is. chr.

1 642, 440 Coss. II 149, 1005. 1009

A II

Faustinus Silv. I 522, 49

Felicissimus Silv. I 522, 49

Ps. Is. chr.

500, 322
17

Bed.

III 294, 395

Lat.

Tetricus

v.

suh Gallieno
v.

Theod. III 414,

449,
6

Lat. Mal. III 436, 28

6

Lat. Al.

452,
:

454,

(b)
,522, 57

Vabalathus

ind.

Zenobia

v.

ind.

VII VII

lyrannus

lulianus Silv. I

DIOCLETIANVS
TACITVS
Prosp.
add.
I
(a.

(.

284305)
7,
1.

275-276)
Diocletianus Or. Const. I
I 148, 13
3.

9.

10

Chr. 354 I 75, 33

284.

Tacitus Chr. 354

Cons. Const. I 229,

27.'i.

277

148,
287

21. 28

Qeneal. I 196, 626

I

Chr. pasch. I 229,

I

443, 912

Silv. I 522, 50

Chr. 511 I 642, 433

Cass. II 148, 993.

Barb.

290, 197

Prosp.

445,

935. 938. 942

446,

IV

ad

Vict.

Aq. I 754,
464, 318

276

995 Is. chr. Is. chr.

A n

Is. chr.

948 447, 965. 967. 969

448, 999 Silv. I 522, 58

547, 33

II 464, 214 Ps.

500, 318 Bed.

III 293, 387 Bed.

i4

Chr. 511 I 643,

442. 445. 446 bis. 448. 450. 460

add.

IV

III

ad
II

Vict.

Aq.

754,285.

372. 376

755,387. 444
Vict.

Cass.
T.

293, 230

Lat.

Lat. lust.

Theod. III 414,

421, 33

Hil. III 417, 12

149, 1009. 1012. 1022

555, 2

150, 1032. 1035

II 465,
5

H
II

Lat. Mal. III 436, 23

204,

Is. chr.

465, 219

Oild.

FLOKLANVS

A
31,

324. 325

Is. chr.

add. 11 ad Bed. III 336

133. 134

(a.

276)
I 148, 14
Prosj?.

septies

Florianus Chr. 354

Silv. I 522, 51
Is. chr.

I 443, 913. 914

400

sin.

337 Lat. Bed. III 352, 402 sin. 406 sin. 407
Lat. lust. III 421,
Dioclitianus
I

F. Eer. III
sin.

dext.

408
I

Hil.
7

Chr. 511 I 642, 434

Cass. II 148, 995

III 417, 16
et nig. c bis

41

Lat. Al. III 449,

Const.

II 464, 319" Ps. Is. chr. II 500, 318 Bed.

A
13

Cons.

231,

304.

III 293, 388

Lat. Theod. 421,

35

IH

414,

15

Hil. III 417,

316

arJ.

291,209

Ps. /s. c/w. II 500, 324

Bed.

Lat. lust.

in

Lat. Mal.

UI

436,

24

III 294, 396. 398. 400. 402. 403

307, 518 Bed.

a.h

III

294, 235 F. Eer. III 395 sin.

et mcj.

396

ain.

Lat.

PEOBVS

(a.

276282)
Probus Chr. 354
1 229, 233 C'hr.jmsch.I229,2S-i
Silv. I 522, 52

Elius Probus Lat. Mal. III 436, 25

1148,15 Cons. CWs(.

Prosp. I 443, 914
511 I 642,
435. 437

Mal. III 436, 30 Lat. Al. III 449 mg. c >>!= 452, 6 453 mg.b 454, 7 Ci) Dioclicianus Ps. Is. h. II 382, 7 Diocletiauae thermae vid. Roma in indice

444, 928

545 Chr.
277

VIII
Ma.\imus,
Valeria
filius

add.
149,

IV

ad

Vict.

Aq. I 754,

Diocletiani
Diocletiani)

(?)

Barh.

291,209

Caai. II 148, 996

la. chr.

998. 1005

Fa. la. h.

381,

(filia

vid.

Galerius

Maxi-

II 464, 320

Is. chr.

II 464, 215 Ps. Is.

mianus

TNDKX

U.

IMPERATORES ROMANI.
(o.

48t
{Caesar
a.

SLVXIMIANVS UKKCVLIVS
Maximianus
IIl

286305)
I

GALERIVS MAXIMIANVS
Bed.

292-305,
447,
980

Ilerculius Chr. pasch.

230,

287. 297

Augustua 305

311)
I

294,402

add. IT ad Bed.
l

lust. III 422,

Ilerculius

33G qnaier Lat. Maximinuus Or. Const.

III

Galerius Maximianus Prosp.

44.5, 942

975.

448,987

Chr. 511

643,444

Bed.

UI 294,399
Maxiniianus

17,1

10,14
I

Frosp.
443.
4:.7

445, wis

447,

97'.i

448,
lied.

9s:i

295, 408 add.

Chr. 511

643,

Cass. II 149, 1012

Galerius
Gallerius

add.
ib,

II ad Bed. III 336 his II ad Bed. III 336

Galerius Or. Const.
8,
3. 7. 8.

Maximiauus
I 7, 3. lo bis,

III 294, 393

21. 23

295, 412

Uerculius Or. Const.

I

I 7, 10.

337

8,

Prosp.
294, 400

445, 942

Chr. 511

643, 445

12 bis. 14 bis. 20. 23. 25. 27

I
I

13. 14. 23

Prosp.

Bed.
I

III

229,280

231,310
I

Maximiauus Maximianus Or.

1'rosp.
I

senior Cons. Cmist.

Const.
1

445, 942
643,

447, 970 448, 982 Silv,

522, o Chr, 511

17,4
i;2i!

4t5. 446. 453

add.

IV

ad
221

Vict,
7

Aq.

754,305

8, 29

Chr. 354
1

75, 33 148, 21. 2S

I

Oeneal.
447,

196,

Cass. II 150, 1035

Ps. Is. h. II 382,

Is. chr,

II

Cons. Const.
I

231,304

%.'i. 9r>9

Silv.

465, 327

Is. chr. Ji

U
II

465,
bis

Bed.

III

294, 400
*(ial-

522,58.62
Is.

Chr.511

643,450

Cass. II 150,1032.
II

add. II ad Bed.

III

336

Hil. III 417, 17

1035

chr.

II 465, 324

Ps. Is. chr.

III

500, 324

lienus Ps. Is. chr.

ffl

501, 327

*Valerianus Bed.

B
I 2

Bed.
Bed.

A UI
III
7

294, 403 Bed.

294, 235 add.

II ad

295, 237

Maximiauus

iun. Cons. Const. I 231,311

336 337
(b)

Lat. Mal. III 436, 30

Lat. Al.

UI 454,

Maximianus Chr. 354 1 148, 29. 30 Cons. Const, Maximinus Cons, Const. I 230, 291, 231, 304
Mu^tfuvog
'lviiog Chr.

tliermae

Maximiauae

vid. Cartliago

in indice

pasch.

230,
I

293. 297

VIIL
tyramti: Achilleus5&.1522,59
Allectus
Z!e(Z. ^l

Valeria (uxor Galerii) Prosp.

445, 942

Bed.

m 294,400
Sih.
I

522, 59

Nejin.

lU 294, 399 int. UI

1

FLAVIVS SEVERVS
306307)
Severus Or. Const.

[Caesar a. 305306, Augustus

165, 16

Carausius Prosp.

445, 939 Silv.

522, 59

I 7, 14. 19. 20. 23 I

8,

7. 9.

lo.

Chr.

Nenn.
294, 399

int.

III

165,12

Bed.
Bed.

A
III

UI
336

354
I

148, 31

Cons. Const.
Silv,
237
I

231,

304. 307

ProsjJ.

add. II ad

447,975. 980

522,

ni

Bed.

lU 295,408

Carucius

m
CONSTANTIVS
I

Ul

128,

XX

Karitius Britt.

Bed.

m 295,

165,

U
MAXIMINVS [DAZA]
{Caesar
a,

305308,

Augitstus

{Caesar

a.

292305, Augustus
Chr. 354
231,
304.
I

308313)
Maximinus
231, 304

305-306)
Constautius Or. Const.
1 I

Or, Const.

7, 19

bis 8, 8

Cons.

Const.

Prosp.

447, 975

448, 990

Silv, I 522, 6i
ffl

7, 2. 10. 16. 17. 21

291, 2
I I

148,

29. 29/30

Cons. Const. I 230,

I

306

Chr.pasch.
I

230,293.297
97t;

Barb.
Silv.

291,209.216
522,
60. 62

Prosp.

445, 942 lis 447,

453. 454

add. II m 295, Maximianus Chr. 354 Bed. B m 295,

Bed.

408 bis

ad Bed.

337

quater

f48, 37

Maximus

237

Chr. 511 I 643,

167,
13

Cass.

150, 1035 bis Britt.

Bed. A UI m add. II ad Bed. lU 336 UI m 422,

3

MAXENTIVS
Chr. 354
I

(o.

306-312)
I 7, 22. 23. 27

294,

399. 400. 404

295,

408. 4ii

quinqides 337 bis Lat. lust.

7

Maxentius Or, Const,

76,
i

8,

l. 9. 10. 18.

24 bis

148, 32

Cons.

Const.

231, 312

Lat. Al.
I

449,

452,

*Constantiint.

nus Chr, 511

643,

444. 445

Nenn.
8

lU

Prosp.
169, 12
I

447,

979. 980

448,994
412

Silv. I 522, 63 Chr. 511

643, 457 Bed.

bis

UI 295,

add. II ad Bed. lU

*Coustans Lat. Al.

III

454,

(b)

337

Helena (uxor Constantii, mater Constantini) Or. Const. 1 7, 4. 5. 7 Chr. pasch. I 233, 328, 3 Barb.
I

LICTNIVS
Licinius
Const.
9,
3. 8.

{a.

307-323)
Prosp.
8,
3. 23.

292, 219
Cass.

Prosp.
II

447, 976

Chr. 511

643,

445.

superior
I

450, 1018

Licinius Or.

455

150, 1035

Is. chr.

II

466, 333

7, 26

25 bis. 27. 28. 30 bis. 31. 33. 35

Nenn.int. lU 166,2

&d.^IU295,4U

(296,420)

9. 11. 13. 15. 16. 17. 18. 19.

20 iiS. 24. 27. 3obis. 33.

I

add. II ad Bed. lU 337

34. 35

10,
I

2. 4. 5. 7.

U.

12. 13

Chr. 354

148, 38 Cons,

balnea Heleniana vid. Constantinopolis

ind.

in

Const.

231, 308

232,

325

Proap,

448,

982. 990

VIII
vid. in indice geogr.

449,

1001. 1005. 1007

I

450, ioi6 add.

F ai Prosp. 1 494

Helenae castrum

prol. Silv.

522, 62

Bed.

Theodora
1 7, 4

(altera

uxor
I

Constantii)

Or.
I

Const.

Prosp.

445, 942
400

Chr. 511

643, 445

ad Bed. lU 337 quater Lat. t'lof Chr. pasch. I 231, 307

Licinnianus Lal. Mal.
III

lust.

lU 295, 413 add. II UI 422, 5 AixivAr^xlvfW ib. 232, 32

I 9, 2

Bed.

m 294,
(filius
I
(filia

436, 29

Dalmatius
Auastasia
Const.
I

Constantii)
335, 2 bis

Or. Const,

11, 5

Liciniaui (pl.) Or. Const.

Chr. pasch.

235,

Constantii,

uxor Bassiani)
uxor
Liciiiii) vid.

Or.

Constantia (Licinii uxor) Or. Const, I 8, 25 10, u Prosp. I 450, 1018 Bed. A lU 295, 413 add. II

8,29
(filia

ad Bed.
Constantii,
Li-

lll
{scr,

337

*Constantia

cura

filia

Constantia
cinius

Augusta

Constautia

Augusta)

Bed.

296, 418

62*

482
Lidnius
I
(filiiis

IMPERATORES ROMANI.
Licinii)

INDEX
Chr. pasch.
I

II.

Licinius

iunior
1

Frosp.
Cons.
I

335, 2
I

235,

335, 2 bis. 337, 1

I

Frosp.

450, 1018

Licinius Or. Const.

317

9, 17

451

1043

452, 1051
(frater

Silv.

522,

63
,

CWisM232,
1001

-Gari.

291, 21G
I

Pcosp.
643, 462

449,

Hanniballiauus

Dalmatii

Caesaris
Silv.
I

rex
63

Silv. I 522, 62

Chr. 511
I

regum
Silv.

geutiura

Ponticarum)
I

522,

Alexander (tyrannus) Sih.

Valens
1

522, 62
I

Annihalianus Or. Const.

14

11, 5

Chr. pasch. I

(Caesar)

Or. Const.

9,

4. 5. 9.

235,

335, 2

522,62
(Caesar)
Or,
Const.
I

Constantiana (uxor Ilanniballiani) Or. Consl.

10,
2.

Martinianus

13.

16

11,6
(tyrannus)
Or. Const,
I

Silv. I 522, 62

Calocaerus
I

11, 3

Silv.

522, 63
{a.

CONSTANTINVS
Constantinus
II 501, 329

I (a.

306337)

Magnus

loli.

U
1

219

v. 12
int.

Fs.
III

Is.

chr.
l/2

CONSTANTINVS H
veog
Const.
337, 2
I

335340)
I 11, 7

Britt. III

166,

Nenn.

166,

Constantinus minor Or. Const.

Chr. pasch.
I I

KiovaritvrTvog
Or.

6 /neyag KiovaruvrTvog F. Her. III 397 ing.

Lat.

233, 330

Constantinus
324, 3

Al. III 449 mg. c lis 452 mg. a. b

Constantinus

9, 17

Cons.
I

Const. I 232, 3i7.

235,

maior Barb.

293, 251

Ps. Is. h.

382,
I

Lat.
547, 34
tit.

Chr. pasch.

231,

316

235, 452,

337, 1

Barb.
Silv.

Mal.

III 436, 31
V. 23

Constantinus senior Sih.

291, 216 522, 64

Frosp.
Chr. 511

I I

449, 1001
643, 475

1049. io56

loh. II 219

Constantinus Or. Const. I 7

8. 17. 18. 24/25. 26. 26/27. 28.

644, 477

Cass.

151,
1

V. 5. 6. 7. 18. 22

8, 2/3.
6. 9.

29 bis.

1069. 1073

Fs. Is. chr.

III

501, 335

Britt.

UI

166,

31. 32. 34 32. 33

9,

1.

11. 16. 16/l7. 18. 19. 21. 23. 25/26. 29.

Nenn.

int.

166,

Bed.

UI

296, 426

313, 547

10,

1. 3.

6. 8. 10. 11. 12. 19. 24. 27. 30. 32. 34

7. 10.

11,

add. II ad Bed. UI 337

338

Chr. 354 1 76,

12

Cons. Const.

231, 306
I

232,

326 235, 335,1. 337,1

244, 383,2
2

Chr.pasch.

231,316
330,
1.

CONSTANS
Constans
325, 1

(o.

335350)
8
1.

232,
2.

317. 324. 325,

1.

233,
337,
1.

328, 1. 2 bis. 330

2 bis

234, 244,

Or, Const. I 11,

Chr. pasch.
337, 1

232,

317.

334

235,
I

335, 1. 2.

236,

337, 2

383, 2
I

234,
I

330, 1

235,

335,

237, 349
350,
l

Cons.

Havn.
1014

268,6

Barb.
bis. 977

291,216 292,219
983. 994. 998

Frosp.

Const.
I

234, 333

235,

337, 2

237,

Frosp.
air,

445, 942 447, 976

450, 1018
1048. 1051

448,

449, 1001

lis.

451, 1037

452, 1049
472. 475
I

454, 1078

Silv. I 522, 65
478. 481

bis.

1020. 1023

451,
I

1035. 1037. 1041. 1043

511 I 643,
Vict.

644, 476. 477.

Cass.
II

add.

IV

ad
1086

452,

add.

V ad Prosp.
Chr. 511
I

494 prol. 495

bis

Aq.

754, 337

151,

1069. 1076.

Silv. I 522, 62

545
II

643, 455

bis. 457. 460.

Ps. Is. h.
II

382, 9

Is. chr.

A II

466, 335 Fs. Is. chr.

462. 465. 468. 471. 472. 473. 474

I

add.
20

IV

ad
II

Vict.

Aq.

754, 306

Hyd.

13 praef.
1.

Marc.

60 praef.

V. 1

69, 407

97, 509,

512, 3

Cass. II 150, 1035. 1056

UI 296, 426 Bed. B 296, 240 add. II ad Bed. lU 338 ter Lat. Theod. lU 412 Hil. lU 417, 19 Lat. lust. lU 422, 10 *Constan501, 335

Bed.

151, 1061. 1069

V. 26

Vict. T.

195, 513 bis

loh. II 219

tius Cass. II 151, 1073

Is. hist.

269,

12. 16

Fs. Is. h.
333. 334. 337

382,
Is.
3

Is.

chr.
II

A n

465,

329. 331

466,

chr.

B
A

CONSTANTIVS U

{a.

335861)
I 8, 27

465, 222

add.

II ad
295,

Is. chr.

491,

Bed.

Constantius Or. Const.

11, 7
330, 1

Chr. 354
235,
337,
1.

I
2
1

76, 18

lU
561

294,400. 403

411. 413. 4i4. 416

296, 423
III III

315,

Chr. pasch. 1 232, 3i7

345

234,
3

236,
bis. 2 357, 2.

Bed.

lU

295, 238

add. II ad Bed.
134. 135

337 398

237,

350, 1. 2

quater.

bis. 351 I

238,
337, 2

355,

novies Lat. Bed. III 352,

F. Her.

239,
361

357, 1. 2

Cons. Const.
291, 216

235,
l

239,

mg. Lat. Theod. UI 412

III

mi.
8

III 417, is

Lat. lust.

422,

Lat. Al. III 449,

452,

454, 9 (b)
I

Barb.
456,

Frosp.
454,

449, 1014

452, 455,

1049. 1089.

1051. 1054

453,

1066. 1070

1081. 1084

*Constantius (pro Constantino) Silv.

basilica {vel ecclesia)

522, 64

1091

1107. 1111

Silv. I

522,66

Chr. 511 I 643,

Constantiuiana, item
v.

462. 475

644,

476. 482. 483. 484. 486

add.

IV

ad

Vict.

thermae Constantinianae
geogr.

Koma

in ind.

Aq.
chr.

754, 337

Cass. II 151, 1069. 1086

Is. chr.

152, 1102 Is.

A U
II

466, 334. 335 501, 335

11

466, 224

Fs.

Fausta(uxorConstantini)iVosp. 1448,983 Phausta Chr. 511 I 643, 462

Cri.spus
(filius

Is. ehr.

Bed.

lU 296,

426. 428. 429. 432

297,
III

433. 439

Bed.

III

296, 240

add. II ad Bed.

Constantini,
2. 7

Caesar)
1

Or. Consl.
317. 326,
I

337

bis

338
III 32

sejities

Lat. Bed.
Lat. lust.

1 9, 17. 29

10,
1

Gom.

Const.

232,

Lat. Theod.

412

lU 352, 135. 136 UI 422, 14 Lat.

9

Chr. pasch.

232,

317. 324. 325, 2

Barb.

291, 216

Mal. UI 436,
III

Lat. Al.
382,

UI
9

452,

454, 10 (b)

Frosp.

449, 1001 bis

I

450, lois

Silv. I 522, 62

Constancius Fs.

Is. h. II

Costautius Lat. Al.

Chr. 511

643, 462 bis

452 mg.
I

*Coustantiuus

Barb.

294, 268

Constautia
350, 2

(filia

Constantini)

Chr. pasch. 1 237,

1

Chr. 511 449, 9

644, 488

Hil. III 417, 19

Is. chr.

Lat. Al. III

244,
(filia

383, 2

Cons. Const.
v.

244,

383, 2

*Constans

II

466, 335". 336

Helena
infra

Constautini)
(filia

luliauus infra

Eusebia (uxor Constantii)

Gallus, Caesar
a.

Clir.

pasch.

239,

357, 2
e.

Constantiana

Constaiitiui) v. Ilaunihalianus

351

354
I 1

Gallus Caesar q.

Constantius Prosp. 1 455, 10S9

fil.

Uallus
355, 1. 2

q.

e.

Dalmatius (Caesar,
tiiii)

Dalmatii, fratri Constan5. 8

Constantius Chr. pasch.

lus Constantius Clir. 511

238,

Gal-

Or. Consl.

11,

Cons. Const.

235,

G44, 483

Coustau-

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.
Caesar
q.
e. e.

483
Lat. Mal.

tiniis

Gallus
tJallus

Ijat. lust.

III

422, 12
I

Ps. Is. h. II 382, 9

lU 436, 34

lovinianus
I

Constantius
,i.'.l,

q.

Chr. pasch.

238,

Ps.

Is.

chr.

II

,501,346

lobinianus orJ.

295, 273

Gallus Caesar add.

Chr. pasch.
1093
I

II ad Bed.
Prosp.
67
63.

III
I

338
454,

Gallus
10S4
1

237, 3,H
I

VALENTINIANVS
Divus

(a.

364-375)
Marc.
I

455,

SUp.

522,

Chr. 511

Valentinianus

magnus

II

61,

382,

G44,

482. 4S3
2.

Constantius Caes. Coiis. Const.

Constantius Chr. 334
I

Valeutiniauus senior Cons. Consl.

lust.
III

242,

375, 2

Lat.
I

238, 351,

354
I

I 76, is

422,

22

Valentinianus

Cons. Const.

Chr.pasch.

238,351,

Chr. 311
I

644,482
350, I
l

239,3.^9
376, 2
bis.

240,364,2.3
332, 1

241,366,3.367,2
359, 2

242,375,3.
240, 243,
364,

243,

Chr. pascJi. 1 239,

241,
366, 2.

tyranni: Magnentius Cons. Const.

351 238,
35.1,

237,

quater. 2

his.

367, 2, 369, 1

378, 1

1. 1.

2 2

Chr. pasch.
his

237,
I

Barb.
1126
1125
1.

295, 273 his 296, 292 459, 1155

Prosp.

457,
I
I

ii25.

349 bis. 350,

238, 354 Prosp.

458, 1135

add.

IV ad
add.

Prosp.
Val.

491,
629,
Vict.

454,

1078. 1082
I

455, 1088
481.

Silv. I 522, 67

add.

F495
I

Silv. I 522, 70. 73

Dom.
iuo

Chr. 311

Bed.

m 338
350, 4

644,

482

add. II ad

Lat. lust.

UI 422,

ii

Chr. 311
I

644,
Cass.

494. 495. 504

IV

ad

Aq.

754, 364

II

152,

1106.

153, 1124

Magnentiani (plur.)
237,
I

Cons.

Const.

Ps. Is. h. II 382, 9 /s. chr.

MuyvsyiKtxol Ckr. pasch.

A U

468, 343 Is. chr.

468,230

add. II ad

Is.

chr. 11

491,3
298,
III

Ps. Is.
444. 448

237, 349

chr. II 501, 348

Deceutius (frater Magnentii) Cons. Consi.

I 238, 353, 2

Bed.
quies
-5*7.

m
13

Bed.

III

297, 440

297, 246 add.

II ad Bed.

339 quin-

Prosp.

455, loss

Silv.

I 522, 67

Lat. Bed. lU 352, 138. 139 Lat. Tlieod. III 412 lU 417,22 />a<.J/ai.UI436,35 a(.^;. m449,

Vetranio Cons. Const.

I

237,

350, 2

Prosp.
13

452,

454,

13 (h)

*Valens Cons. Const.

fil,

454,

107S.
I

1081
349.

BeTQuyiMf
350, 2
I
ter.

Chr.
366, 1 3

241,

c/.

Theodericus,

Walamerici in

ind.

VII

pasch.

237,

his

doraus Valentiniana

Dom.
,

Val. I

629

tit.

Veteranio Cons. Const.

238,

351, 2

Marina (uxor Valentiniani

pasch.
I

mater Gratiani) Chr.

add.

II ad Bed. KI 338
Cons.
I

241,

369, 2

243,

378, 2

Nepotianus
Chir.

Const.

237,

350, 3

lustina (uxor Valentiniani altera) Clir.

432

646, 13

pasch.

237, 349 Prosp. I 454,

648,

19

Chr. 511

1078. lOSO

Silv. I 522, 67
I

Silvanus Silv.

m 338
IVLIANVS [APOSTATA]
lulianus
apostata
TiaQu^thijg Chr. pasch.
[a.

522,

67

add. II ad Bed.

m
VALENS
Valens
242,

647, 519

649, 524

Bed.

299, 458
(a.

364-378)
Const.
I

Cons.

361-363)
'lovXiavog

376, 1. 378

243,
I

378, 2 his

240,364,3 241, 366,2. 369,2 Barb. 1 295, 273 296,

Prosp.
1155.
l

Ps. Is. h. II 382, 9

I

305

F. Vind.
1126

296, 495 459,

I

385
460,

inscr. 457,
1164, 1165.

240,

364, 1

Lat. Al. III Lat.

1125,

458, 1133

1156

454,

11

(b)

lulianus

transgressor
I

Mal.
238,

III

1167
I

add.

Vad Prosp.
Dom.
Val.
I

495
I

Silv. I 522, 71
1, 7

N. Gall.
644, 494.

436, 33
I

lulianus Or. Const.

10, 33

Cons. Const.
I

601, 6

629,

Chr. 511

238, 355
364, 1

240,

361, 2, 363 I

Chr. pasch.
s

355, 2

502. 509 his. 511

P. Camp.

745, 6 add. praef.

v.

IV
25. 26

240,
273

Havn.
I
63. 68

268,

Barh.
1112. 1113

294, 268

295,

Aq.
1129

I 754, 375
v.

Hyd.
5.

U
21

13

ad Vict. Marc.
13, 16.

Prosp.
522,

455, 1093

456,
1

457,

1117. 1121

U 60 praef.
Is. chr.

379, 1

Cass.

152, 1106
11

153, 1124.
20

-Si7. I

Chr. 511

644,

4S3. 487. 490

add.

IV
Is.

Is. hist.

269,

270,

5. 7.

271,

ad
chr.
226

Vict.

Aq.

754, 361

Cass. II 152, 1102. 1104

Is. chr.

A
III

II

468,

348. 349

469, 349
298,

Ps. Is. chr. II

II

467, 343

468, 345. 347

501, 343

II

467,

501, 34S Bed.

lU 297,

440

443. 448. 449. 450 bis

Ps. Is. chr.

Bed.

111

297,

434. 435

Bed.

298, 248 add.

II ad Bed. lU 339
Lat. Theod.

quin-

Bed.

UI

297,

242. 246

add. II ad Bed.
136,

III

338
Lat.

quies Lat. Bed. III 352,

ter Eil.

139, l4o

m 412
4,52, 12

quater 339
III

Lat. Bed. III 352,

III

137

Lat. Tlieod.

UI 417,
36

22 Lat. lust. III

422, 24 Lat. Mal.

460,
21 15

412

mi.

417, 20
4,52,10

Lat. lust. III 422, I6

lU 436,
rog

Beg. Wand.

lU

459,

14

OvtcUvBcd);g

Al.

Ul 449,11
I

(gen.,
14 (b)

nom.
449,
I

449"?)

Lat. Al.
jiasch.
1

m
240,

449,

Helena (uxor
238,
355, 2

luliani, soror Constantii) Chr. pasch.

454,

Ovahjg Chr.
14

364, 2, 3

Lat. Al.

366,

*VaIens (pro Valentiniano I)

l

Cons. Const.

241,

lOVIANVS
Prosp.
I

(a.

363364)
1

Domnica (uxor
363. 364, 1

Valentis)

Chr. pasch. I 240,

I
I

3C4, 3

lovianus Cons. Const.

I

240,

Ilarn.

Galata
I

(filius
(filia

Valentis) Chr. pasch. Valentis) Chr.pasch.

240,

364, 3

268,

457,

1122. 1125

Silv.
rict.

522, 69
I

Chr. 511
Cass.

Anastasia

240,

364, 3

tn

644,491

add.

IV

ad

Aq.

therraae Anastasianae vid. Constantinopolis

754,363

II II

152, no4. 1106

Is. chr.
III

A
his

II 468, 346

/, chr.

ind.

VIII
(filia

468, 228 Bed.

297,437. 439 Bed.

B UI 297, 244
lU
352,
137.

Carosa

Valentis) Chr. pasch.

240,

364, 3

<idd.

II ad Bed. Ul 339
7/i7, III

Lat. Bed.
III

thermae Carosianae vid. Constantinopolis

ti/rannus: Procopius Chr.pasch.
I I

138

417,

21 13

Lat. lust.

422,19 /o,^(ro?
12 (b)

241,

366, 2

Prosp.

Lal. Al. III 449,

452,

11

454,

lobianus

458, 1131 Silv.

522,

72

484

IMPERATORES ROMANI.
(a.

INDEX
Ps. Is. chr. II 501, 356
III 168, 1/2. 4/5. 12/13

II.

GRATIANVS
Gratianus
379,
1

375383)
I

Is. chr.
359, i

II 469, 234

Britt.

Cons. Const.
I

239,
359, 2

241,
367, 2

36T, 2

243,

111

168, 23

Nenn.
298,

int.

169,

Chr.pasch.
I

239,

241,

243,

378, 2. 3

Bed.

A
bis

111

44s. 451

299,
III

457. 460

Bed.

lU
III

Barb.
502

296, 305

297,

316. 321

F. rind.

297,

497.

298,249

add. II ad Bed.
Hil.
III

340

Lat. Theod. III

Prosjy. I 456, iioe

458, 1135

459, 1155 460,

l

ii6u.

412

417,

23. 24

Valentianus Brilt.

1167. 1I6S. 1170

461, 1183

add. II ad Prosp.

488,

168,5.7/8

195,4

1,1168

add.

F495

add.
I

T/
I

498, 380
3

Silv. I

522,73
2. 8.

523, 75

545 N. Gall.
Chr. 511
646,
1.

601,

Dom.
495

Val.

629,

THEODOSIVS
62, 387,
2.

(a.

379395)

13. 19. 20. 21

644,

647,

512. 513. 517

Chr. 452
I

2. 3. 8. 9

75.5, 379

Hyd.
388, 1

II 14, 1. 2. 4

IV ad Vict. Marc. H 60, 379,

add.
1

Theodosius Magnus Marc.

390, 3

60 praef.
92, 480,
1

v. 10

61, 3o

Aq.
64, 395,
1

96, 506
561, 9

Ps. Is. Tlieo-

61,

chr.

501,

352. 356

Bed.

A
II

III

315,

383, 3

62,

CasS.

II

162, 1110

153, 1124. 1130.

1131. 1142

Is. chr.
II

11

469, 352

Is. chr.

dosius
III

maioi-

/s.

chr.

469,

352. 356 I

Lat. Mal.
243,
392, 2 379,
l.

11

469, 232 436, 38

382, 1
4. 13. 16

Theodosius
244,
383, 1.
3.

Coiis. Const.
1.

Ps. Is. chr.

501, 352 Britt. III 166, 20

166,
19

168,

Nenn.

int.

III

168,

1. 12. 16

Bed.

380, 2.

386,

387, 1

245,

Chr.

lU 298.

444. 448. 451. 452

299, 456.

457. 459

315, 561 Bed.

ter

pasch.
1.

I 243, 378,

379

244,

383, 1

245,

389.

391. 394,

III
3 I

298, 247

add. II ad
III

Bed. lU 339

F. Vind.

297, 497
I

298,

512. 521. 525

Barb.

340

Lat. 297, 316 462, 1184

Prosp.
463, 1198.
I

460, 1168. 1170

461,

1179. iisi

Theod.
422, 26

412

ter

Hil.

UI 417,

23

Lat. lust. III

1201. 1203. 1206

468, 1259 fi) add. 492, 498,

2, i

Lat. Mal. III 436, 37

Lat. Al.

UI

449,

le

II ad Prosp.
494 prol. 496
390. 393

488, 116S

add.

IV
VI

add.

tyrannus:

Magnus Maximus
Const. 1 245,
388, 2

Maximus
F. Vind.

Cons.

quinguies add.

379. 380 bis.

14. 19. 25 30. 31

4 1 297, 502
I

Silv. I 523, 75. 77

Dom.
11

Val. I 629,

298, 510 Barb. I 297,321 Havn.

298

Chr. 452 I 631

646,

2. 5. 10.

648,

I6. I8

650,

Prosp.

461, 1183 bis 462, 1187

bis. 1191

Chr. 511

647,
1

513. 518

649, 522

651,

532. 533

Vict.

add.
73

Vad

Prosp.
Val.
I

495
16

Silv. I 522,

Aq.
II

680,

add.
v. 5

IV

ad

Vict.

Aq.

I 755, 385

Hyd.
17, 44

Dom.

629,
648,

Chr. 452

13 praef.
6.

14 praef.
(a)

v. 14

14,

1.

2.

4 (a. b). 5

646,
I

6. 7. 9. 11. 12

16. 18

Chr. 511
15,
13. 16.
2.

15,

9. 11. 12. 17. 18. 19

16, 24. 25. 26. 27

647, 517 649, 623 Hyd.

U
3

27, 164
384, 1. 2. 391, 1

Marc.
385

II 60, 379, l
1. 2.

61, 381,

2.

382,

1.

383, 2. 390, 2.

17 bis

Marc.

61, 383,

62, 387,

62, 3S6,
8.

387, 1. 388, 1.

389, 1. 4.

388, 1. 2

Is. chr.

AU

470, 359 add.

Oild.

II

63, 392 V.

393

64, 394, 1

65, 398, 4

69, 408, 3

ad

Is. chr. II 491, 3

lU

33, 2

Cass. II 153,
1162
Is.
hist.

1130. 1131. 1140. 1143

154, 1154. 1157. 1159.

Britt. III 166, 11 168, 14/15. 19 170, 19

II 272,

3. 4. 5. 7.

8/9

274, 28
469, 357

275, 15

Nenn.
lust.
int.

int. Ill

166, 10

Bed.

TLI 299,

Ps. Is. h. II 383, 9

362. 364 362. 365

Is. chr.

A U
195,

470,

361.

457. 460

add. II ad Bed.

UI 339

Lat.

Is. chr.

B U
168,

470, 236
8.

Ps. Is. chr. II 501,

3/4

UI 422, 27 lU 166, 14

Ul

166, 18

Maximinus Nenn. Maximianus Britt. Nenn. int. lU 168, 3/4

Britt.

lU

23

Nenn.

int.

UI
455.

168,

169,

Bed.

lU

297, 4^6

298, 452

299,

459. 462

166,16

168,13.19.21
Silv. I 523, 79

?Magnus

et

Maximus

(errore sub

Bed. B lU 299, 251 add. II ad 340 bis Lat. Bed. lU 352 140. 141 Lat. Theod. III 412 ter Hil. UI 417, 24. 25 Lat.
300, 463

Bed.

III

339

Bonorio relatusy
Victor (Maximi
388, 3
filius)

lust. III 422, 30

@EoiSoaiog Lat. Al. III 454, 15 (b)

,

Cons. Const.

245,

@soifu)atog

ib.

449
2.

17

452, 14

Theudosius

Cons.

Eavn.
462, 1191

298
Silv.
II I

Prosp.
522, 73
1

461,

Const. I 245, 388,

389, 1

246, 395
382,
9

Hyd.

15, 19 (b)

1183
II

Hyd.
Britt.

Teodosius

Ps. Is. h.

Bed.

lU

298, 249

15, 17

Marc.
19

62, 388,

III
20

168,

169,3 Nenn.
iSilv.
1

int. III

168,

169,4

523,79

(errore

domus Theodosiana Dom. Val. 1 629 til. forum Theodoslauum vid. Constautinopolis in ind. VIII
Galla (uxor Theodosii altera) Marc.
390, 2

sub Honorio relatus^)

62, 386,

2.

VALENTINIANVS U
ValeutiniauuB iunior
375, 3

(o.

383392)
366, 1

Plaoidia

(filia

Theodosii) vid. Constantius

lU
392,
l.

Cons. Const. I 241,

242, tyranni:

245,

392, 1

Chr. 511 I 647, 518

Hyd.

II 14,

Eugenius
463,

Cons.

Const.

245,

2 I

15, 22

Lat. lust. II 422, 28

I

Ov(deuriviuvog vioq
Valentiuianus

F. Vind.

298,

517. 522

Prosp.

Chr. pasch.
i)a-i. 1
366, 1

242,

375, 2

novus
1

1197. 1201. 1203

I

464, 1213 add.

II

296, 305

Valentinianus Chr.pasch.
I

2^1,

ad Prosp.
prol. add.

488, 1213

add.

494
I

F. Vind.
462,
2, 1

298, 516
1197

Prosp.

459, 1155 460,

VI

498, 391
24. 26

Silv. I 523, 76

1167
I 1

1184

463,

bis

add.

IV
11. 13

492,
629,

add.

495
Chr.
I

Silv. I 522, 74

ad Prosp. Dom. Val.

648, 649,
u. 2

Dom.
650,

Val. I 629,

Chr.
I

452

29. 30. 31

Chr. 511
16, 24

651,

529. 532

13. 20. 21/22. 22 29. 30

4521 646,
647,
1.

I6 bis.

Hyd.
391, 3

II

15, 22
1

Marc.
1.

62,

18

650,

Chr. 511

512. 519

522. 524

63, 392,

64, 394,
Is.

Cass. II
II 470,364

651,529

il/arc. II 62, 388,

1124. 1143

391, 2

63, 392

Casa.
352. 356

154, 1157.1159

ehr.

A
I

153,

154, 1153

Is. chr.

II

469,

*Diogeues Chr. pasch.

245,

394, 2

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.

485

OCCIDENTALES.
HOXOKIVS
Honorius
Jlavn.
(a.

ORIENTALES.
AKCADIVS
(a.

395423)
1

395408)
383,
1.

Cons. Const.

244, 298,
I

.184,

2
.-.21

245, 389

246, 423
1

Arcadius Cons. Const. I 244,

pasch.
I I

386,

1.

387,
I

Chr.

F. rind.
1

297,

:,(i3

.'.12.

Barh.

298, 328
461, usi
I2.i9 fJ).

244,383,1. 384,2

F. Vind.
I

A
I

297,503
464,
2.

300,411
464, 12U7

Ayn.

303

to-

Pj-os;;. I

Barb.
1207

297,322

Prosp.

461, 1179

463,1198
492, 2,1.

46.3, ii;is

46.5. 123.^
1280. 1282
2, 1.

466.1243

468,

465, 1234

add.

IV

ad Prosp.
397. 403. 404

1263
I

469, 1273

470,

add. III ad rrosp.

add.

add.

VI

498, 393

499,
25. 31

Silv. I 523, 77

491 add.

IV
3

492,

2.

496,

1247. 1276
I

Dom.

Val. I 629,

630, 4

Chr. 452 I 650, 32

add.
27. 31

VI

498, 393

Silv. I 523, 78
I

Dom.
656,
6,57,

Val.

629,

652, 53 Chr. 511 1 651,

ttd Vict.
36.

532. 534. 539

653, 549 add.

9.

IV

630,
I

Chr. 452
.'.33.

650, 32
r..w

ss. 89
.^75

658, 91 659, 579

Aq.

755, 396
20, 82

Exjd. II 15,

14

16, 2. 27.

Chr. 511

651,
1

534

653,

37

17, 42

Marc.
64, 395,
1.

II 61, 383, 2
3. 4. 5

62,

386, 1.

P. Camji.
i/^fZ.

745,
10.

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

755, 409
18,50.

387, 1. 399, 2

390,2

63, 393
3.

65,

398, 4

66, 73,

II

15,

19fn. j;

16,26.27
80. 82

17,37^.44

67, 401,

403,

3 1

68, 404, 2

69, 408, 3

54. 56 bis

19, 62 20, 75. 64, 394, 71, 412,

1.

Marc.

II 61, 364, 2 62,

416, 2

75, 421, 2

83, 450,

Cass.

153, 1140

154,
(b).

389, 1

63, 393
1

395, 3

65, 398, 4 69, 408, 1 ter 75, 422, 2 76, 423,

5.

1154. 1163

155, 1180
8 (a.

Is. hist.

272, 17/18 (a). I8

12. 33

70, 410. 411,

424, 3
hist. II

2.

414, 2

27 (b)

273,

b)

274, 29

275,

277,

Is.

Cass.

154,

11,54.

1163

155, 1181. 1199. 1205

Is.

ehr.
238

272,

18 (a. b). 26/27 (h)

273,

(a). 7/8 (b)

274,

29

275,

12. 33

276, 470,

277,

Fs. Is. h.

383, 9 ter

Is. chr.

II

362. 365

471, 371

Is. chr. i?

240

Ps. Is. chr. II 501, 362. 365. 371

Sed-

H 471, A m 300,
253. 255

m m 412
422, 32

A H 470, 362. 365 Bed. A m 299, 455

quaier

472, 376

Is. chr.

470,

300, 463
III

302, 477

Bed.

299, 251

add. II ad Bed.
Eil. III 417,

340 Lat. Theod.

Lat. lust.

25. 26. 28
1

Lai. Mal. III 437,

454,
16

Lat. Al.

m
H
IH

IH

449, 18

463. 468. 470

302, 476

ed.

III

299, 251 300,

452,

15

Cy

Archadius add.
Lat. Bed.
16, 37*

ad Prosp,
501,
362.

Lat. Ded. III 352,

142. 143

Lat. Tlieod. III 412 guater

I 496, 1276
365. 376

Eyd.

II 17, 37

Ps. Is. chr.

mi.
Al.

III

417,

25. 26. 27

Lat. lust.

ni 422,
I

34. 38

Lat.

Bed.

300, 253
II

352,

I4i.

Mal.lll 437,2 'OvoQtoi Chr. pasch.li^^, 384,2 Lat.

III

142

*Arcadiae (gen) Eyd.

449,18.

19 'P^fOQiog

Chr. jjasch.

245,389

thermae Arcadianae
ind.

vid. Constantinopolis in

lilaria

(uxor Houorii) Marc. II 69, (uxor Honorii altera)

408, i

VIII

Therraantia
408,
1

Marc.

69,

Eudoxia (uxor Arcadii) add.

403. 404

VI ad

Prosp.

499,
68,

Eyd.
(filia (filia

II

16, 37

Marc.

67, 403, 2

Flacidia (soror Honorii) vid. Constantius

HI
1254. 1256

404,2

Arcadia
tyranni: Attalus Prosp.
468, 1263
I

Arcadii) Marc.

H
'

81, 444, 2

466, 1238 467,

Val.
I

Dom.
Cons.

Flaccilla
397

Arcadii) add.
65, 397

630, 13 Marc.

VI ad

Prosp.

499,

Marc.
(filia

71, 412, 2 bis Attalus Sih. I 523, 79

Marina

Arcadii) Marc.

67, 403,

83, 449,

Constantinus

Consi.

I I

246,

4ii

Pulcheria

(filia

Eavn.
I

Arcadii) v. Marcianus

300, 411
Silv.
I

Prosp. 523,79
I

465, 1232

466,1243
630, 12

Dom. VaL
63.

Chr. 452

654,

66.

68

Si/d. II 18, 50

Marc.

II 70, 4il,

2. (3)

Constans (filius Constantini) Prosp.

1

466, 1243 Silv.

523, 79 Marc.

II 70,411,3

Gratianus Silv.

523, 79

Heraclianus (comes Africae) Cons. Const.

I

246, 413b, 2 Prosp.

I

467, 1249

Chr.

452

654, 75 Eyd.

II 18, 51. 56

3Iarc.

71,413
I

lovinus Eavn.
1251
12

300, 413

Prosp.
Val.

I
I

467,
630,

Silv. I 523, 79
I

Dom.

Chr. 452
51. 54

654,

68. 69. 71

Eyd.
1

18,

Marc.

71, 412,
I

lovi-

anus Cons. Const.

246, 399?

246, 413 b,!

Cons.

idem lovianus comes

I

Const.

Sel)astianus (frater lovlni)

1

Cons. Consl.

246, 4i3b

Eavn.
Chr. 452

300,413 Prosp.

I
I

467, 1251
630, 12

Silv. I 523, 79
I

Dom.

Val.

654, 70

Eyd.

II

18,51. 54

Marc.

II 71,412,1

486

IMPERATORES ROMANl.
(OCCIDENTALES)
Sallustius
(frater

INDEX
(OltlENTALES)

II.

lovini
I

et

Se-

TIIEODOSIVS
Prosp.
611
I

II

(a.

408450)
I I
3.

bastiani)

Havn.
70

300, 413 Chr.

Tbeodosius iunior Prosp.

385

inscr.

add. III ad
543. 550
1

453

654,
I

Salustius Cons.

491

Chr. 511
II 67, 401,

651, 639
402, 2

653,

663,
1

Const.

246,413''

Marc.

68, 406,

70, 411,

Magnus
Marcus

v.

Magnus Maximus sul Gratiano

1245 Silv. I
13

Lat. lust.

III 422, 36

Bsoifoaiog viog Lat. Al.

ib.

Silv. I 523, 79

III 454, 17 (b)

0eoJcoaiog ycaog
hist. II

452,

16

Theo-

Maximus Prosp. I 466, 1243. 523,-9 Dom.FaZ. 1630,

I

dosius iniuor Is.

Is. chr. 376 255

297, 20

Ps. Is. h. II 383, 10

.501,

Chr. 452

656,

85. 89

3Iarc. II 75,

422, 2

ed.

A II 471, 371 472, 376 Ps. Is. chr. II ^ UI 300, 468 302,477 Bed. B n\
Ilil.

^QO,

lovinus (alius; huc referendusf) Marc.

II 75, 422, 2

302, 257

m 417,
Lat.

27. 28

Lai. Mal.

III

437,

Eocfofftof
I

ficxQog

Al.

UI
535

449,

21

Theo-

Servatus Silv.
Victor
V.

523, 79

dosius F. Vind.
564
1312

A I 299, 531.
480,
3

F. Vind.

301,
474,

sub Graliano 421)

Prosp.

465, 1235

470,1283.1286
1358, 9

471,1289
481, 1361
10 (b).

CONSTANTIVS lU
Constantius Bavn.
I

(a.
I

475, 1328

478, 1344

add.
12 (b).

300, 411

Agn.

303 496

bis

Prosp.
1267.

II ad Prosp. I 488, 2, n(b) acH. iF492, 2,3.

1289 I

489,

9 (a).

4. 5

add.
I

496, 1276 497,

1.

466,

1243. 1247

467, 1256

468, 1259 (a. b)

I

469,
bis

1271. 1273. 1276

add.
1

Silv. I 523, 81
53

Dom.
ad

Val.

630,

4
I

Chr. 452
659, 579

ad Prosp.
77

Silv. I

652,

658,

94. 95

662, 135
Vict.

Chr. 511

523, 80 Chr. 452

662. 563 69 (a)

654,

656,

78. 88

Chr. 511

655,
62.

663,

613. 614

add.

IV

Aq.

755, 424 ffyd.

26, 147
77,
1. 2.

657,
20,

565. 570

ffyd. II 18, 50

19, 60 bis.

72. 75. 76

Marc.

16, 36

20,

82. 84

21, 84

22, 106

25, 146

74, 419,

Cass. II 155,
lO. 28

J/OT-C.
430,
1

II 71,414, 1

75,421,1.2.422,1
79, 434. 435,
1.

76,424,2
80, 439,
449, 1.

1194. 1199. 1201

Is. hist. II

275, 28 (a)

276,

295,
Val.
440, 1
1.

19/20
I

Bed.

78, 431,

1. 2.

436. 437
1. 3.

III 302, 478

*Coustantinus

Dom.

81, 443,

444,

1. 2.

83, 448,

450,

630, 14/15
3

Cass.

155,

1181. 1207. 1209

156, 1229. 1237

1

157,

Galla Placidia

(uxor Consianiii)
I

Galla Agn.

1250
242

Vict. T. II 184, 447

185, 450,

Is. chr.

BU

303

bis

Placidia Prosp.

385

inscr.

468, 1259

Ps.

(a. b) 469, 1267 470, 1280. 1288

I^S^^iofa). 12C6;490,3,16

add. II ad Prosp. add.III^^n add.V

Val. I 630,
7.

483. 486

Is.chr.U.m,sn Bed.A 111302, 803, add. I ad Bed. III 334, 488 Lat. Bed. III
Lat. Theod.

472,

352, 449,

143. 144
19/20. 22

lU 412
II

bis

Lat. Al.
I

UI

496
511

bis

Silv. I 523, 83
I

Dom.

15

Tbeudosius add. II ad Prosp. Tbeudosiae Bi/d.

I

489,

Chr. 452
I

654,
653.

77

658,

90. 95. 103

662, 136

Chr.

i(a).i3(a)

2\,vo(b)

Theo-

655,

5,59.

563 659, 577 663, 6I2 ffyd. II

dosianus Chr. 511

653, 549
I

Upraef.V.U
99 26, 148 (a. b)
419, 1

17,44

18,57 19,62 20,72.84 22,

II

Tbeodosianus liber Chr. 462

511
I

660, 120 Chr.

Marc.

70, 4io

71, 414, 2

74,

661,597
vid.

76, 424,

78, 432, 2 Cass. II 155, 1194. 1205.

(1209) Is. hist. III

274, 28 275,

15

276,

6 8

Bed.
Bed.

313,

546

Placida Britt. III 209,

A A

thennae Tbeodosianae
in
iiid.

Coustautinopolis

VIII
Eudocia Achiva Marc.
ib.

III 302, 479 304, 492

9 bis

Boladia Ps.
I

Is. h.

Eudocia
II

(loxor Theodosii)

383,

75,421,1

Eudocia

80, 439, 2

81,444,4

(Augusta Agn.

303)
Cass. II 155, 1205
I

Honorius (Placidiae

filius)

Honoria

(filia

Placidiae) Prosp.

470, 1280

Marc.

Eudoxia Bed. A UI 303, 486 Eudoxia (filia Theodosii) v. Valeutinianus III Flaccilla (filia Tbeodosii) Marc. U 78, 431,
Arcadia
el

79,434
(a.

Marina,

Tbeodosii

sorores,

v.

Ar-

lOHANNES

423425)
I

cadius

lohannes Prosp.
Silv. I 523,
8,1

470,

1282. 1285. 1286. 1288

I

471, 1288 bis

Clir.

Pulcheria soror

v.

Marcianus

Chr. 452
II 20, 83

658,

92. 99. 100

511 I
3.

659, 578
425, 1

Hyd.

21, 84

Marc.

II

76, 424,

Cass. II 155, 1211 bis Lat. lust. III 422, 38

III (a.

VALENTINIANVS
I

425455)
I I

MARCIANVS
491
Silv.

(a.

450-457)
I

Placidus Valentinianus add. III ad Prosp.

523, 82

Marciauus Havn.
1376
3, 15.

305,

457, 3
I

Prosp.

481,

1361

485,
2, 16.

Valentinianus iunior Prosp.

76, 425, 2
Is. hist. II

385
5

inscr.

add. II ad Prosp.
21

489, 13 (a. b)
3,

490,
I

Marc.
422, 40

II 74, 419, 1

297,

Bed.

A
I

add.

/F492,
I

2,

6.6.

Chr. 452

662,

135.

III 302, 478

Valentinianus tertius
I

Lat. lust. III

137

Chr. 511

663, 614

664,

624. 627

add.

IV

ad
27, 30,

Valentiniauus Geneal.

182, 441

Havn.

Vict.

Aq.

756, 449

Eyd.
1

II 25, 147

26, 154
29, 177
1

269,26
I

F.Vind.B\'^m,t,V2 Agn.l^QZbis Prosp.

1267

164 bis. 157. 162. 165

184

28, 166. 169. 173 (a)

469,

470,

1280. 1286. 1288

471, 1289

475, 1328

Marc.

II 60, 379,

83, 450, 2

84, 452,

85

V. 36.

479, 1:147 483, 1373, 1. 1375 add. I 484, 1375, 13 ad Prosp. I 487, 454. 455 add. II 490, 3, 27 add. III 491 add. IV 492, 2, 5. 6. 3, 2 add. V 496 497,
1286. 128'J. 1347

38 87, 457, 1
450, 2. 3. 451

Cass.

157, i25i. 1268

1

Vict. T.

185,

186,

457,

loh.

278, 23 279,
II

14. 10

Is. chr.

U 219 V. 13 A II 472, 38o

Is. hist. II
Is. chr.
int.

Chr. 452

656, 88

658, 101

662, 137

472, 244

Ps. Is. chr.

II 501, 38o

Nenn.

lU

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.
(OCCIDENTALES)
(OBIENTALES)
663,
72. 84

487

Chr. 511

657, 569 659,

II

.'>79

661,
v.

593. .595

613. 623

154, 13 Bed.
259

664,624

Byd.
Marc.

14 praef.
I6i. lea
l.

20,

21, 85

Lat.

UI 303, 488 Bed. lU 352, 144.

26, 14 (a. b)
32, 216
43, 3
120'.1.

27, 160.

quinquies.
2

m
197,

28, 167 bia

79,
4.34.

*Lat. lust.
III
I

422, 42

B UI 303, Ed. III 417, 29. 30 Lat. Mal. UI 437, 4 Lal. A l.

315, 561 Bed.
145

II 76, 424,

78, 432, 2

437.

449,25.26 452,17
16

454, isfij Martianus Eav7i.

I

85
1211

P. 36

80,454,2. 455,1.3

Cass. II 155,1205.
Vict. T.
2
Is.

268,

F. Vind.
4,?s.

301, 564

add.

I ad Bed.
h,
II

156,1229.1240

157,12,56.1260.1262

III

334,

492. 493 bis

Mergiauus
soror
2,

Ps. Is.

11185,449.4.54
hist. II

186, 455 (cr

3. 5

187,464

.52.3,

384, u.

12

277, 9 298,
II

(a). s/e (b). 13

299,

8 (a. h)

h.

Pulclieria

(uxor

Marciaui,
I

Theodosii

II)

chr.
4S8

475, 395

Britt. ITI 209, 7/8

Bed.
449.

III

303,

add. II
27,157

ad Prosp.
add.

490,

16

Eyd.

II 26, 147

304, 492

305, 493

add. I ad Bed.
III

III 334, 48s.

22/23

jyarc. II 66, 399,2

71,414,1

83,450,3
Pul-

492 Lat.

Theod. IU 412 Lal. Al.

Lat. Al.
III

Ovrc-

85

V. 3S

I ad

Bed.
I

III

334, 4ss bis

13 (a.

>.fi'tl(tt'og

449, 24

*Valeiis

Hil. III

ceria add.

II ad Prosp.

489,

b)

417, 29

Eudoxia

(uxor Valeiitiuiaiii,

filia

Theodosii
1

II)

Agn. Marc.

301

Silv.

523, 83
76, 424, 2

Chr. 511
79, 437.

661, 599
86,

II 75, 422, 1

438, 3
I

455, 3 bis

*Theodosum F. Vind.

304, 574

Honoria (soror Valentiniaui)

vid. Coustantius III

PETRONIVS MAXIMVS
Petronius

(a.

455)
I

Maximus add. II ad Prosp.

Maxiuius F. Vind. A
304, 455,
6
I

490,

3,

27

add. III 491

I

303, 373 Eavn.

303, 455,

Brosp.
3,

484,

1375, 9. 23
I

add.

IV ad ffyd. U 27,
1262. 1264

Frosp.
162

492,

Chr. 511
l. 2

663, 623

Alarc. II 86, 455,

T.
II

Cass.

157,

Vict.

186, 455 ter

Palladius

(filius

Maximi) Myd.

27, 162

AVITVS

(a.

455456)
III ad Prosp.
F. Vind.
Chr. 511
I

Inpartius Avitus add.

491

Avitus

F. Vind.
I

A U

304, 575

BI
I

304, 575
I

Havn.
3,

304,

455, 6. 456, 2 ter

add. II ad Prosp.

490, 664,

30

add.
628

IV
Eyd.

492,

3, 4. 6

663, 623

625.

27, 163 28, 166. 167.

169.

170 (a). 173 (a. b)

Vict. T.
Is. hist.

29, 177

30, 183

CaSS.
II

157, 1264. 1266

455, 1. 456, 1

186, 455. 456

3Iar.

232,

U n
LEO
457474)
I
1

279,

20. 23

add.
(a.

I ad Bed. lU
457461)

334, 493 quater

I
(o.

MAIORIANVS

lulius Maiorianus add.

III ad Prosp.
247, 461

491

Maio305,
582.

Leo maior Eavn.

Vict. T.

268,

17

305,457,3

307,474,2
Is. chr.

riauus Cons. Const.

583. 588

F. Vind.
I

188, 474,

Is. chr.

A U 473, 383
Lat. Mal.
27

B
5

add.
I

IV ad

Prosp.

492, 2,7. 3,8

493,14
31, 197

II

473, 246

Bed.

III

305, 261

lU

437,

Chr. 511

664,

628. 630. 633

(a. b). 2U0 bis 32, 209. 210

Eyd. Marc. II
460,

30, 185

Atiav fteyug

87, 457, 2 88, 461, 2

4,5S, 1

Marc.
I

II

Cass.
463, 2
25. 31

157,1263. 1270. 1274

II 232, 456,
1.

Vict. T. II 186,
1.

187,

314, 39
492,

Leo senior Leo An. Val. 91, 474, 1 Cass. 11 158, 129S Agn. I 314 61 add. IV ad Prosp. bis
Lat. Al.

lU 449,

Mar.
add.

461 bis

/s. hist.
Ilil.

II 297,
31

2, 7. 8 6is. 3, 8

Chr. 511
457

664,

629. 630

add.

IV
34,

I ad

Bed. UI 334, 494

3

lU 417,
II

ad

Vict.

Aq. I 756,
35, 247

Eyd.

30, 185
1.

32,
458

2U

Lat. lust. III 423,

460. 461

Maioranus Chr. Caes.

222,

234. 235

36

Marc.
CaSS.

II 87, 457,

88, 463

89, 467,
1296

90, 471

157, 126S
460

158, 12S3. 1291. 188, 470.

Vict. T.
1

186, 457,
II

1. 2.

187, 468

SEVERVS UI
Cons. Canst.
589. 595

(o.

461465)
ad Prosp.
.595

471. 473,
I

Is. hist,

281,

4. 6

Ps. Is. h, 11 384, 12

111

Livius Severus add. III

I

491

Severus

Ps. Is. chr. II 501, 3S3 Bed.

305,

494. 496

add.

247,
I

461. 464, l

F. Vmd.

305,

ad Bed.
III

III
6

334, 494

Lat. Bed.

UI 352,

145. 146
1

Eil.

P.
I

Camp.
2, 8

305,
493,

745, 465
19

add.

IV
I

ad

416,

417,

31. 32. 33. 34

Lat. lust. III 423,

19 (b)

Lat.

Prosp.
636. 644

492,

bis

3, 14.

Chr. 511
II

664,

Al. III 449, 28

452,

is

454,
v.

Eyd.

II

32, 211

33, 231

Marc.
158, 1280

88, 461, 2
T. II

Ariagne (Leonis

filia)

Zeuo

89, 465, 2

Cass.

U
II

157, 1274

Vict.

Patricius (Caesar) I7c(. T.

triciolus

188,470.471,1

Pa-

187,

463, 2

Lat. lust,

Mar.

232, 461

Eil. Ill 416, 6 417, 32

Marc.

II 90, 471

423, 6

CHRONICA

111.

63

488

IMPERATORES ROMANI.
(OCCIDENTALES)
(OBIENTALEH)

INDEX

II.

ANTHEMIVS
I

(.

467472)

Aiitliemius F. Vind.
6(54
,

305,

,'.38

306, 606
234. ssr.

his

Chr. 511

Mh.

6411. e.so 1

Ilyd. II 34,
90, 472, 2

35, 247 bis

Marc.
1293

II 89, 467, Vict. T.

Cass.

158, 1283. 1287.

187,467,2
III

188, 473, 6 i/s

34

Mar.
III

II
8

233,

467,

mi.

417,

Lat. lust.

423,

^fStjfiiog I.at. Al. III 449, 28

I

Autemius Cons. Const.

30G, 606 bis
I

247,

464, 2

F. Camp. 1 305, Ms

745,
2, 8. 9

467

746, 472 bis

Ilijd.

add.
II

IV

ad Frosp.
I/tjd.

492,

Autimiae

34, 244 fij

II 34, 234

Procopius (frater Autheinii)

OLYBRIVS
606. 609

(a.

472)

Olybrius F. Vind.

306,

6n6. 60S. 609

P. Cavip.
1

306,
2,

746, 472 lis

add.

IV
II

ad Prosp.

492,

lo

Hyd.
1293 bis

32, 216

Marc.

90, 472, 2

Cuss. 11 158,

Vict. T.

II 188, 473, 6

Lat. lust. III 423, 10

GLYCERIVS

(n.

473-474)
I

LEO JUNOR
I

[uepos Leonis

1]

(a.

474)

Glycerius An. Val.

306 Eavn.

307,

474, 3

Marc

Leo

niinor Is. chr.

iuiiior

A
I

II

473, 383
l

Bed.

III 305, 262

l

1190,473,1 91,474,2.476,2 Cflss. Glicerius F. Vind. A I 306, 6li.

Prosp.
I

II 158, 1295. 1299

613

Leo

Havn.

307, 474,

Marc.

U 91, 474,

bis
Ill

add.

IV

ad

Lal. Mal. III 437, 6

Aeojv fiixQog Lat. Al.

I

492,
I

11

Lat. lust.
611. 613

ni 423,

13. 17

Licerius
II 233,

449, 29

Leo Havn.

268, 19 bis An. Val. I 314, 39

P. Cavip.
473. 474

806,

746, 473. 475

Mar.

Marc.
188,

91, 474, l
1.

Cass.

158, 1296

Vict. T.

II

473,

474, 2. 475, 1 tcr

Is. ckr.

II

473, 387 his

I46. 147

Ps. Is. chr. II 501,383

c/.

Lat. Bed. III 352,

III 449, 30

Agn.

314 Lat. Al.

(Zenonis

filius)

NEPOS
lulius

(a.

474475)

ZENO

(a.

474491)
I

Nepos F. Vind.
bis

AI
1

306, 611
614. 616

Nepos An. Val.

746, 475
bis

Zeno An. Val.

49 bis. 53

306

314,

39 ter. 41. 42. 43

iw. 44
I

316,
318,

306

P. Camp. I 306,
309,
475,

Savn.
474,

A
3.

322, 57 bis

Agn.

314

his

P.

Camp.

I 307, 475
4.

311, 480
,

Ham. B

I I

307, 309,

475

309,

475, 2

311

480

Havn. mg.
2

475, 1

311, 480
474,
2.

F. Vind.
475,
2 bis

308, 616 310, 626

Marc.
423,
12

91,

ad Prosp. I 492, 2, 14 Chr. 511 I 665,6,59.670 Marc. II 91,475,1 Cass. U 158, 1298 159, 1328 Lat. lust. III 423, 15 Lat. Mal. III
640

746, 491

add.

IV

92, 480,
7

CaSS. II 158, 1299. 1301

437,7

Vict.

T.

188, 473,

Lat. lust.
I

lU
2,

12. 17. 19

IV

ad

Vict.

Zenon Harn. 1268,18.19 307,474,2 add. Aq. I 756, 474 Hyd. II 36 Marc. II
1

Nepus add. IV ad Prosp. I 746,476 Mar. II 233,474

492,

P. Cavip.

93, 490
475, 1

94, 491,

Vict. T.

II

188, 473,

1.

474, 2.
,

3.

189,
491,
2.

475, 3. 476

190, 480
521, 2

bis. 482. 485

191 491 blS

Is.

192,

496

196,

Ps. Is. h. II 384, 12

ROMVLVS AVGVSTVLVS
Augustulus An. Val.
I

(.

475-476)
45

chr.

II

473,

386. 387

Is. chr.

II

473, 248 Ps.

308

ter

310 314,

F. Vind.

Is. chr.

II 501, 386

Bed.
III

A UI
474,
1.

305,498 Bed.
454, 20 (b)
475,
I.

III

308,617
309,
475,

P. Camp. 1308,617 746,475bi3

1.

Havn.A

305, 263

Lat. Al.

449, 30

Zenu
1

309,

475, 2

Havn. B I 309, 476, 2 add. IV ad Prosp. I 492,

2

Havn. mg. I Marc. II 2, 13

Lat. lust.

aut Zenon Marc. II 91,

4S4,
1

476,

92, 4S3.

91,475,2.

476, 2 4is

Cass. II 158,1301

UI

Bed.

m
II

93, 486. 487 Is. hist. II 281, 21 283, 2 (b)

Lat.

352,

147. 148

Ztvovog Lat. Al.

I

UI
314,

452, 19
39

423,20

Komulus An.

Val. I 308

Ariagne (uxor Zenonis) An. Val.

91, 475.
1

Marc.
1

99, 515, 6

Vict.
2

T.

188, 475,

189,

475, 3

191, 491 195,512,

Leo (filius Ariagnae) v. Leo minor mpra Longinus (frater Zenonis) Marc. U 93, 485
tyranni: Basiliscus An. Val.
43 his
I

314, 41
l

bis.

42 bis.
1

Marc.
1

II 91, 475,

bis.

476,

his

94, 491,

Vict. T.

188, 475, 2

189,

475, 4. 476

Zenonida

(u.xor Basilisci)
1

Marc.

II

91, 476,

TNnEX

11.

IMPERATORES ROMANI.
Marcus
Verina
IUus Marc.
Vict.

489
(Basilisci filius)
1

Marc.

II

91, 476,

Vict. r. II 188, 475, 2

(soror

Basilisci,

socrus

Zeiionis)
II

Marc.
i

II 91, 475,

92, 4S4,

93, 485.

488, l

T. II

190,483 191,488,2
II

Leoutins
Vict.

Marc.
T.

92, 484,

93, 488, l
2

190, 483 191, 488,

ANASTASIVS
Anastasius
746, 491
I
I

[a.

491-518)
I

tyrannus: Vitaliauus Marc.

P. Camp.
I

U 98, 5i4,
1

1.

99, 514,

3.

Ilavn.

268,

2i)

318, 640

515,

2. 3. 4.

516,

101,

519, 3 (a. b).

520

.lu. Val. I 322, 57. 64 324, 74

F. Vind.
Clir.
1

B
IVSTINIANVS
F. Vind.

Vict. T.

194, 510 195, 5U. 514 196,

330, 061

add.

IV

665, 673 666, 695

II
2

ad Prosp. I 492, 2, 15 add. IV ad Vict. Aq.

II

511

522 197, 523, 3

756, 491

Byd.
496,
bis.
1.

36

Marc.

I (a.
I

527565)
19

94, 491,
96,
.^06

l.

493, l. 494, i. 495.

9.5, 498, 2. 3. 500, 2

97, 507,
513

2. 508.

511

lustiniauus Havn.

268,

269,

27. 28

270, 44 337,

1.

512, 2

98, 512, 4

bis.

5. 6. 7. 8. 11.
1.

bis.

514, 1

332, 68O

Sang.

335, 707

Ac/n. I

bis

99,

514, 3. 515, 2. 516,

bis
Vict.

100,
T.

517. 518, 2. 3

335, 90 336, 96

add.
II

IV

ad

Vict.

Aq.

756, 527
104, 534

103, 533

Cass.

II

159, 1328

II

191, 491
his.

Syd.

II

36

ter

Marc.

101, 521 102,

637, 6

527. 52s

192,

491, 1. 2. 492, 2. 49. 496

193,

499. 501

194, 504
2.

Auct. Marc.

II

104, 534 105,

Vict. T.

188,

506. 509

195,

510. 511. 513 bis. 514. 516

196, 517,

518, 1.
i

475,1 196,513,2.520,2 197,623,3.525.527

536 199, 539 201, 544,
1

198,534,1.2.
1

521, 2

198, 530

/s. hist.

II 282, 12. 27 fa)

Is.

283,

(b)

202,

548, 1. 549,

1.

550,

203,
1

553, 1

Is.
Is.

chr.
chr.

A
II

II

474, 389

chr.

II 474, 250 II

Ps.

204, 558
(o. 567).

205, a.

564. (565. 566).

563, 2. 565. 666,

206,
II

501, 389

add.

Bed.

III 306, 505. 508

III

Bed.

IV ad Is. chr. B HI 306, 265

8

502

567,1.2.3 bis

loh.

U
2

211, 567,1

Mar.

add. I
14S. 149

235,
6.

532. 534, 2

238,

566, 2

Is. hist.

283,

17. 24

285,

ad Bed.

334,

60,i

Lat. Bed. III 352, Lat. Mal. III 437,

15

286,

13. 16

299, 20 300,
Is.

Is. chr.

A U

473, 387

Lat. lust. III 423, 24

Lat. Al.
Is. h.

475,

397. 399

476, 402

chr.

B U
lU

475, 254

add.

III 449, 31 452,20 454,21 (b)

II

*Eustacbius Ps.

II ad

Is. chr. II 493, 4

add.

/F502
307,

Ps. Is. chr.

.'>15.

384,

12
.4.

U
Val.
I

501, 394 mg. 397

Bed.
III

5i6

315,

Hypatius (uepos Anastasii)

324,

74

561 V. 13

Bed.

307, 269

add. I ad Bed. III

150. 151

Marc.

II 96, 503 99, 515,

3.

4 II

103, 532 bis

Vict. T.

334,

515. 522

Lat. Bed. III 352,

Lat.
'*

Lat. Mal.
22.

II 195, 511

198, 530

Mar.

235, 532
I

UI
324, 74
Vict. T. II

437, 10

Al.

Pompeius (uepos Anastasii) An. Val. Marc. II 98, 512, 5 (?) 103, 532 bis Mar. II 235, 532 198, 530 Probus (nepos Anastasii) An. Val. Marc. n 103, 532
tyranni Atbenodorus
et

454, 23 (b)

lustinus
II

lU 449, 33 Mar. II 236,

13

452,
540, 2

mg. b * Basti-

uus Ps.

Is. h.

385,

lustinianus codex J/arc. II 103,531 Bed.

I

324, 74

III 307, 519

lustiniana civltas
ind.

Vict. T. II 202, 549,

I

Tbeodora (lustiniani uxor) Agn.

334, 62

Vict. T.
V. 12.

Longiuus

vid.

VII

197,

527. 529

199,
567, 3

537. 540,

200, 542

IVSTINVS
lustinus
II

(a.

518527)
I

202,
Is.

549, 2

206,

maior Havn.

269, 25 270, 43
Is. chr. II

chr.

A
UI
ad

Vigilantia (lustiniani soror) Vict. T. II 206,

567, 3

475, 394

add. II ad

493, 4

Ps. Is.

tyranni: Hypatius

v.

Anastasius

chr. II 501, 394 et

mg.

lustinus senior Bed.

I

lobanues

Cottistis v. ind.

VII

306,509
91. 93

lustinus An.Val.

326,

76. 85

328,

88 bis.

F. Vind.

330, 661 332, 6S0

Ilyd.

add.
II

IV

IVSTINVS

(a.

565-578)
I

Vict.

Aq.
519,
1

756, 519
(a. b). 2. 3
521, 2.

36

Marc.

98, 512,
518, 2.

lustinus minor

Ravn.
3

269,

31

Agn.
II

335, 90

Is. hist.

101,

102, 527

Vict. T.

U
502

196,

519. 520,

1. 2.

522 197, 524. 525. 527

/.

chr.

II

475, 252

add.

IV
Bed.
Lat.

ad

Is.

clir.

II

Bed.

B A

U U
Is.

286,

21

287,

/s. chr.

476, 256
chr.

Ps. Is. chr.

A U
lU

476, 401

Is. chr.

B
ad lU

501, 40l 308, 521

add.

502

Bed.

IV Bed. B

lU 307,
III

611. 515
149. 150

UI 306,

267

Lat.

Bed.

308, 271
II

lustinus iunior Vict. T. II 200, 540

567, 1.2

loh.

352,

lust. III 423, 27

21

Lat. Mal.
454, 22 (b)

211,

'lovSTivog veog Lat. Al.

I

UI 454,
Vict.

437, 9 Lat. Al. III 449, 32 452, * festinus An. Val. I 326, 77

24 fi)
I I

lustinus II Jjn.

336,

94. 95

lustinus /San^.

335, 707

Havn.
13
2.

337,4

add.

IV

ad

Aq.

Eupbemia (uxor

lustini),
11

quae prius Lupicina ap2

753 post

Vict. T.
568,
1

206,

567, 3 bis

loh. II 211,
570, 3.

pcUata VicU T.

196, 5is,

(a. 568). 5G7,

212,

(la. 5G9. 570. 571. 572.

63*

490
.',71,

IMPERATOUES ROMANT.
1

INDEX
III 335, 53s. 540 ter
Ill

IT.

213, aa. 573.574.

3.576,
1

572,

1.

573,

3.

214, .
566, 2

:.75.

I ad Bed.
155. 156

Lat. Bed.

III

352,
27

576.

.=,74,

21,5, 677, 1

Mar.

II

238,

239,

F. Her.

392 mg. a (?)

1

Lat. Al. III 452, 339,

his
1.

579, 2

Is.

chr.
III
III

A U
352,

476, 402

Bed.

III 308, 523

454,
II

2S (h)

EracUus Havn.
6 ter. 10

18. 21

O. Byz.
15

Lat.

Bed.

151. 15J

Lat. Mal.

UI 437,

11

334, 6 33,5,

336,
1

11. 12

337,

338, 18
t his. 6

Lat. Al.
I

449, 34 452,

23
I

lustianus JBaim. mg.

339, 20 337,
23

C. Hisp. II 334,
11

his 335,

4 bis

336,

337,

lustinianus Agn.
Is. h. II

336, 96 infra
13
I

lustini-

7. 9. lu.

338,

12 bis.

339,

15

340,

18. 19. 21. 23.

anus miuor Ps.

.Sopliia

385,

mg. 341,

24

E2).

Ov. II 473, 16 474, le bis

Ps.

(lustini uxor)
567, 3

Havn.
211,

337,

Vict. T.
II

U
5

206,

Bed.

loh.

568, 2

Ep. Ov.

371,

308, 523 314, 559

Sofia Is. chr.

476, 402

A U 479, 414 a. 414 b 480, 417*. 417'' add. I ad Is. chr. U 490, 10 add. 7/ 491, 1 494, 9 ter add. IV 502 505, 6 bis .506, 7 Ps. Is. chr. U 501, 414 Bcd. B lU 312, 282
Is. h. II

386,

16. 17 sejyties

387, 13

Is chr.

adil.

I ad
C.

Bed.

III

335, 54U

TIBERIYS
UI
I

II (a.

578582)
Bed.

Eudocia (uxor Heraclii, quae antea Flavia) Flavia

Tiberius Constantinus Ps. Is. chr. II 501, 40*

308, 525
35

Byz.
1

334,

Flavie (gen.)
Is. h.
II

C.

Hisp.

II

Tiberius 452, 24

q.

e.

Constantinus Lat. Al.

Tiberius

334,

Folabia Ps.

386, 17

UI 449,
269, 34
I

454,
I

25 (b)

P. Camp.
40

749, 576

add.

IV
214,

Havn. ad Vict.
574, 3. 4.

Martina (uxor Ueraclii altera) Bed.

Bed.

B
16

AUl
U
u

312, 542

312, 281
frater)

Aq.

753 post

loh. II 212,

Tlieoclorus

(Heraclii
16

C.

570, 3 bis

Byz.
337,

336, 12
11, 12

576, 1. 3 bis

215 aa.
4.

577. 57. 579. 577, 1. 2. 57S, 2

216 aa.
Is. chr.

337,
Ps.

338,
h.

C. Hisp.
17 his

338,

680. 581. 582. 581,

5S2, 1

3Iar.

Is.

239,

II

386,

579, 2

A U

477, 404

Is.

chr.
111

B U
IV

477, 258

Bed.
III

III

308, 526
152. 153

Bed.

308, 273

Lat. Bed.
Is. chr.
11

352,

HERACLIVS CONSTANTINVS
Heraclius Constantinus Havn.
1

[a.

641)
is

Tyberius add.

ad

502

339,

Constantinus
Ku)i'aTct>'Tiyog

qui et Heraclius Lat. Al. III 452, 2S

MAVEICIVS
Mauricius
Vicl.

(a.

582602)
I

xca HQuy.l{eiog)
338,
loh.
t.

ib.

454, 29 (h)
C.

Constantinus C.Byz.
24. 26

Havn.
1

269, 36
i>ost 40

11

add.
215,

IV

ad
216,

II

339, 2
II
9

341, 22

Hisp. II 341,

343, 34
Is. chr.

Aq.

753

Ep. Ov.
II

373,

15

(auu.

VUU)

add. II ad

578, 2

aa.

494,

Bed.

583. 684.
1.

680, 1. 581, 4. 582, 587, 1

217, aa.

lU

312, 545 313, 547

Bed.

585. 586. 587.

584, 4. 586,

218, aa.

588. 589. 588, 2

219

lU

O. 590

Is.

hist.

U
Is.

288, 23 290,
chr.

21. 27

Ps. Is. h.

lU 352, 156. 157 (pater) Constantinus secundus add. II ad Is. chr. 11 494, lu
312, 282 313, 283 Lat. Bed.
(o.

385,

15

386, 15

A U
2

477, 406 478, 411

II

Is. chr.

B
ad

U
Is.

477, 260
chr.

Ps. Is.

chr.

501, 406

add.

IV
III

UERACLEONAS
Ueraclonas add.
III 312, 542

641)

502 503,

Bed.

III

308, 528 309,

352,

IV adVict. Aq.

630. 532 153. 164

Bed.

III

308, 275

Lat. Bed.
25

Eraclonas Bed.

llbS post^i Bed. lU 312, 281

v.

Lat. Al.

449, 36 452,
tilius)

454, 26 (b)

Martina (mater Heraclonae)

1

Heraclius

Theodosius
218,
688, 2

(Mauricii

loh.

217,

587,

CONSTANS
668)

II

[qui et

CONSTANTINVS]
II ad
II
Is.

(a.641

PHOCAS

{a.

602610)

Constaus secundus
Constans C. Byz.
II

add.
II

chr.

II

494, 10
C. Hisp.

Phocas tyrannus Lat. Al. lU 454, 27 (h) Phocas ih. 449,37 452,26 Focas Havn. 1 270,3s=> 338, 11 add. IV ad Vict. Aq. 1 753 post 68 Ps. Is. h.

341, 22 343, 24 344, 25

343, 34 344, 37

Ep. Ov.

373,

15

add.

IV

ad

Is. chr. 11
I

502

Constantinus add.

IV ad

Vict.

Aq.

U
II
III

386, 17

Is.

478, 262 309, 533

335, 537

add.

A U 478, 4iu Is. chr. B IV ad Is. chr. II 502 Bed. A Bed. B III 309, 277 add. I ad Bed.
chr.
(gen.

753

2>ost 97

Bed. Bed.

556 (superior)

A lU 313, 547. 550. 551 314, 555. B lU 313, 283 314, 285 (superior)

Lat. Bed.
454, 30 (b)

lU 352,

III

Focas

ae,

acc.

am,
1

abl.

a)
1

157 (filius). 158 Lat. Al. UI 452, 29 * Constautius C. Hisp. II 345, 40

C. Byz.

334, 6 his 335,

6 his 17 I

C. Hisp.

334,

335,

Ps. Is. h. II 386,

gen. Foce C. Hisp.

Lat. Bed. III 352,

CONSTANTINVS
Constantinus add.
C. Byz.
II

IV 1'UGUNATV.S

(a.
1

668685)
753
jjost 13

164. 155

334,
11

Focas

(gen.

atis, acc.

atem) Havn.

IV
25 his

ad

Vict.

Aq.

338,

Is. hist. II

291,

344,

346, 29

v. 22/23

C. Hisp. II
Is.

Ps. Is. h. II 386, 16 Ps.

Is.

Foca G.

Byr.. II 334, 4

Focan

345,

40.

40

mg. 348,

40

mg. add.

IV

ad

chr.

chr. II 501, 410

502

Bed.

III 314, 556. 558 v. 6J1

315,

560. 563

Bed.

B
IIEIIACLIVS
Ileraclius
1

III

314, 285 315, 287

Lat. Bed. III

352,

158. 159

(a.

610641)
1

Lal. Al. 111 452, 30 454, 31 (b)

Constantinus novns
ib.

Havn.

339,
Is.

18. 2u

add.

IV

ad

Vict. A(j.

Ep. Ov.

II

374, 16 bis

Constantinus nobus

373,

15

753
II
Is.
f,4i

}>ost

hist.

291, 12 292,9

Is. chr.

*Constantius secundus add. II ad

Is. chr. 11

494, 10

A
ad

425 480,417
312, 545 313,

Is. chr.

B U
A

479,264
III

add. I

Constantinus Ileradius

(tilius Constaiitini IV) Becl.

chr. II 490,1.(3)
.548

Bed. Bed.

310, 538 311,

310, 279

III

314,

.'.5s

.'.40.

111

add.

Tiberins

(tllius Constantiiii

IV) Bed.

III

314, 558

INDEX

II.

IMPERATORES ROMANI.
II

491
(a.

IVSTINIANVS
iterum

[RHINOTMETVS]
add. II ad
Is.

(o.

685

695,
4tl4, 10

LEO

111

ISAVRVS

716741)
Aq.
I

705711)
chr.
11

Leo add.
356,
37

IV
C.

ad

Vict.
II

753
365,

2>ost 179

C.

Byz. II

lustiniamis secuiidus
lustiuianus

Ilisp.

359, 88

ter. 90

360, 93 362, 109

add.

IV

ad

Vict.

Aq. 1 753 post

160

363, 112 364,

Is.

116. 120. 121. 122

1

123. 126

0. lUjz. II 345,28 347, 30 351,33 355,35

II

C. Hisp.

chr.

503,

(ann.

XXIU) Bed.
Lat.

349,

r>i

350,51!

351,64.66 352,68 ZbG,om<j.bis

374,
111
lo

add. III ad Bed.

455,
5 (a)

III 342, 1

IV ad lU 320, 591 Al. UI 453, 4

add.

Ep. Ot\
11

II

373,

15

ndd.
r.fis

IV
r,67

ad

Is.

chr.

502

Itis

Eed.

315,

31G,

317, 576 318,

ir.a

578 his
et

Bed.

III 315,

-^87

Lat. Bcd. 111 352,

CONSTANTINVS V COPRONYMVS
Constautinus C. Hisp.
128. 129. 130. 131 his II

(a.

741775)
127. 128

post 159 353, 160 et ante 160 bis

Lat. Al. 111 452,

365, 126 quater.

366,
chr.

31. 34

454, 32 (b) 455,

(a)
U(.

*Iustinus add.

IV

ad

367, 137

add.

IV

ad

Is.

Vict.

Aq.

753 post

*Bestinus

Fs. Is. h. II

503,

(ann.

XXXIIII) add. III ad Bed.

5

III 342, I

387, 18

Lat. Al. III 453,

(filius

455,

6 (a)

Tiberius

lustini.aui)

Bed.

III

317, 576

Artavasdus tyrannus

Ardabastus

C.

Hisp. II 365,

126 bis. 127 ter 366, 128

LEONTIVS [LEO
Leontius add. add. II ad
Vict.

II]

(a.

695-698)
II
10

IV

ad

Is. clir.

502

Is. chr. II

494,

Leo secundus Leo add. I V ad

347, 30
le

LEO

IV

CHAZARVS

(o.

775780}

Leo Cazarus add.

III

Aq.

753 post
mg.
58

160

C. Byz.
II

C. Ilisp.

Leo ibid. ad Is. chr. II 503, 1 (suhfiUo) add. III ad Bed. III 342, i.Abis Lat. Al.
449 mg.
c
''s

IV

U
II

350,

56. 56

Ep. Ov.
III

374,

Bs. Is. h.

387, 18

Bed.

316, 5s

317, 577
I5ii

Bed.

453,

et

mg. h

455,

(a)

Ii'ene

(uxor Leonis) md. sequens

III

316, 28

Lat. Bed. III 352 i>ost

his
II

Lat. Al.
373,
15

UI

452, 32 454, 33 (b)

*Neon Ep. Ov.

(a.
Is.

IRENE
o.

(o.

780790 cum

Constantino

filio,

sola

797-802)
III i.bi>,i(a).\o(a)

TIBERIVS

III

APSIMARVS
add. II ad

698705)
EiQijytj

Lat.Al.

EiQivij ii. 453,

4. 5.

7.

Tiberius tertius

chr.

494,

10

TybeTil)erius

Irini

add. III ad Bed.

lU

342,

rius tercius add.

q. e. q. e.

VII ad

Is. hist. II

376

Apsimarus Lat. Al. UI 454,

Tiberius add.

34 (b)

Absimarus
Tiberius

IV ad
Aq.
317,
I

Is. chr.

CONSTANTINVS VI
Constantinus add.
add. III ad Bed.

(o.

780797)
Is. chr.
II

502

add.
374,

IV
16

ad

Vict.

753 post
571. 577

160

Ep. Ov.

IV

ad

503,

(aun.

X)

II

Bed.

lU

Bed.

UI 317,
Ill

lU 342,4.5
mg. h
455,

Lat. Al.
7 (a). 8

lU 449

290

Lat. Al. III 452, 33

Tyberius Lat. Bed.

Teberius Ep. Ov.
347,
31

352
15

mg.

t^is

453,

6. 7. 8 et

(a). 9 (a)

post

Kii)

353 ante
C. Bi/z.

I60

373,

Absimarus

NICEPHORVS
Nicephorus
453, 10

(o.

802-811)
111

C.

Hisp.

II

351, 61

Lat. Al.

455,

11

(a)

NixtcfoQog

ih.

PIIILirPICVS [BARDANES]
I'liilippicus q. e.

(a.

711713)

Nikyibrus add. III ad Bed.

lU 342

his

Nichiforus ibid. bis

Bardauius add.

IV ad
C.

Is. chr. II

502
80.

Pbilippicus C. Byz.
80

355, 35

Hisp. II 356,

STAVRACIVS
Stauracius
455,

(o.

811)
III

my.

his

Bed.

lU 318,

578 ter. 579. 581. 583 519, 588

add. III ad Bed.

342

Lat. Al.

lU
342

Lat. Bed.
455,
V

UI 353
ad
Vict.

ante 160 his

Lat. Al.

lU 453,
Philippus

(a)

Staurakius add. III ad Bed. III

ihid.

(a)

Filippicus C. Hisp. II 356, 80

Staurakyos

add.

IV

Aq.

753

;jos( 179

MICHAEL
ANASTASIVS
Anastasius
stasius q.
e.

I (o.

811-813)
III

II

[ARTEMIVS]

(o.

713716)
III 4.55, 3 (a)

Michael add. III ad Bed.

342

Lal. Al. III 453,

11

q. e.

Artemius Lat. Al.

Ana502
179

455, 12 (a)

Michahel add. III ad Bed. 342 Us

(o.

Artbemius add.

IV ad
Aq.
356,

Is. chr. II 1
si

Anastasius add.
C. Byz.
Is. chr.

IV

ad

Vict.

753 post
319, 588
2

LEO V ARMENIVS

813820)
Leo natione Leo ibid. bis

U
II

355,

35

C. Hisp.

add. II ad
Lat.

493, 6

Bed.
160

III 318, 582

111

Leo Armenius Lat. Al. III 455. 13 (a) Armenus add. III ad Bed. lU 342
Lat. Al. III 353,
12

Bed.

III

353 ante

Lat. Al.

453,

cf.

Theo-

dosius

lU

MICHAEL
THEODOSIVS lU (a. 716) Theodosius add. IV ad Vict. Aq. I 7,53 ^)os( 179 IV ad Is. chr. II 502 Bed. A 111 319,587
doatoi Lat. Al. III 455, 4 (a)
6eotfu}aiog
II II
ih.

11

BALBVS

(o.

820829)
14

Mtxaift. o ifvayXioaaog Lat. Al. III 455,

(a)

Michael
13

add.

add. III ad Bed. UI

342

Lat. Al.
bis

UI 453,

9eo453,
3

Michahel add. III ad Bed. 342

Artemius

q.

e.

Theodosius C. Byz.
C. Hisp.
e.

355,

35

Ar(con-

THEOPHILVS
Al.

(a.

829-842)
III

temius q. e. Theudosius junduntur Anastasius q.

357, 83
et

Theophilus add. III ad Bed.

342 343

bis

Lat.

Artemius

Theodosius)

UI 453,

14

455,

15 (a)

492

IMPERATORES ROMANI.
(o.

INDEX
(o.

II.

THEODORA

842856)
15 (455, 16 a)

ALEXANDER

912-913)
III

Theodora Lat. Al. in 453,

Alexander Lat. Al.

453,

18. 19. 20

MICHAEL ra
solus a.

(a.

842856 cum matre Theodora,

CONSTANTINVS
(.

VII

PORPHYROGENNETVS
20. 21

856

867)
453,
(is). 16.

913959)
Costantinus
ih.

Micbael Lat. Al.

Miclmliel add.

III

Constantinus Lat. Al. Ul 453,

455, 16 (a).
17 (a)

III ad Bed. ra 343

453, 22

ROMANVS
BASILIVS
I

(o.

920944)
22. 23

MACEDO
HI

(o.

867886)
455, is (a)

Romanus

Lat. Al. III 453,

(filius

Basilius Lat. Al.

453,

17. is. 19

Romani) Lat. Al. ra 453, 23 Constantinus (filius Romani) Lat. Al. UI 453,
Stephanus

23

LEO

VI SAPIENS

(o.

886912)
18. 19. 21

Leo Lat. Al.

453,

455,

19 (a)

incertus:

Constantius Augustus
Scyth. B.

Scyth. L. II 318,21

318, 21

INDEX

111.

REGES VANDALORVM ET ALANORVM.

493

III.

REGES VANDALORVM ET ALANORVM.

Annos dcdi sccundum Bahn,
die

Konige der Germanen, I p. 182.

GvNDERicvs

(a.

406428

j).

C.)

GvNTAJivNDvs
I

(a.

484496)
T.
11

Gundericus Bavn. I 299,

5S4
Illjd.
13. Ti

406

Chr. 511
S3

657,
II

sev

659,
If,

Guntamundus
26/27 (b)

Vict.
1

190, 479

Is.

hist.
7

II
i

298,

II

19,63 20,71 21,

Is. hist.

276,

299,

(b)

Ber/.

Wand. UI 458,

(A).

(E)
193,

296,

(h) 300, 6 (a). 6,7 (b)

(o.

459,
497, 4

10.

u.

12

(E) Guutliamundus
Is. hist.

Vict. T.

Gensericvs

428

477)
I

Guntabuudus

298, 26 (a)

Gensericus Geneal.

195,
4.'.5

616. 618 bis

add.

IV ad

Vict.

Aq.
156,

755, 439 756,

Tlct.

T. II 186, 455 bis 187,

TR.4SAMVNDVS

(a.

496523)
I

464 bis

Ginsericus F. Vind.

304, 574

Cass. II

Trasamundus Eavn.
497
chr.
12

269, 26

add.

ad Prosp.
523, 2

1233. 1235. 1240

3

157, 1263

Ginsiricus

Marc.

Vict. T. II

193, 497, 4

196, 523

197,

Is.

80, 439,

Gesericus F. Vind.

304, 574 CJir. 511

1659, 5S4 661,598 663,623 /s. to. II 296, 28 r*; 298 1. 11 (b). 12 Gesiricus add. IV ad Prosp. I
,

492,

3, 3

Gisericus
I

Vict.

T.

II

197,

523, 2

Gisiri-

Beg. Wand. UI 459, Trasemundus Eavn. I 269, 21 Is. hist. U 299, 2. 7 (b). 12 Trasimuudus ,4!. Val. I 324 68 Transamundus Bed. A III 306, 506
II

474, 390 475,

395. 396

(A). 12 (E). 13 (A). 14

cus Savn.
1339

304, 479,

455, 4

Prosp.

475,

1327. 1329

477,

478,

1,342
I

1347. 1348

484, 1375

V. 18. 25

add.

I
II

HiLDERicvs
Hildericus

(a.

523530)
I

ad Prosp.
86, 455, 3

486

ad

c.

1339

Gizericus
I

Marc.

Geisericus Geneal.

181, 42S add.

29

I ad
Beg.

Eam.
I

269, 26

Vict. T.

II 198, 531. 534,

Prosp.

487, 455
Is.
hist.
2

add. II 490,

add.
299,
7

V
8,9

Beg. Wand.

459, 16 (E)
Is.

Heldericus

Bed.

UI
2

495 497,
(a)
15

307, 513 Childericus

Is.
hist.

chr.

A U

475, 395

Udericus
197, 523,

1339. 1347

Wand.

II 296, 28 (a)
3

II

299, 28

Hilderix

Vict.

T U
15

458,

(A). 2 (E).
11

(H).
,

(B) 459,
(aj (er

(H)

Hildirix Beg.

Wand.

III 459, 15

(E) Udirix

Is. hist.

460,20 Gaisericus Eyd.

118 (a). 120
ib.

21

S9. 90

23, 115.

299,

(b) Uiltirix

Beg. Wand. lU 459,

7 (a). 10

(A) Hil-

25, 144

28, 167
(b)

32, 209. 216 bis Gaisiricus

diris Is. hist.

299,

(a)

21,9oCJ; 2^,11

Gentun
Bcij.

(?

gen.

unis,

all.

uue,

filius

Genserici)

toni

Wand. III 458, 7 (A. E) (dat.) Eyd. II 32, 216

[a.

459,

12

(A)

Gen-

Gelimer

[a.

530534)

Gelimer Marc.

104, 534

Auct. Marc.
Is.
hist.

Mar.
HvNERicvs
Hunericus
299, 9 (a)

H
U
ib.

235,
26.

534, 2

Giliraer

U 104, 535, H 299, 15.

(acc.)
531. 533. 534,

477484)

17 (a. b).

28. 29

300,

(a. b)

Gelimirum
11

Marc.
Is.

92, 484, 2

93, 484, 3

Is. hist. II
10. 15

Eyd.
lamir

36

Geilimer

Vict.

T.

198,

Eeg. Wand.
hist.

III 458, 7
s. 11

(A) 459,

(A)

1 (bis). 2

Geilamer Beg. Wand.

459,
16

111

459,

n (A)

Ghei-

Unericus
8 (b).

U
T.

298,

(a. b). 23. 26 (b) 299,

I

(E).

19

Gelismero

(abl) Bed.

21 (a)

Iluniricus P.
Vict.

Camp.

312, 632 746, 484

lU 307,

516

Hugnericus
198,534,1

187, 464

4. 466

189,479,1.2
4.59, 15

Eeg. Wand.

Ul

4.58,4

(E)

C^

Gunthimer

(frater Gelimer)

Vict. T.

198,

534, 1

Is. hist. II 299, 23/24 (b)

Ugnericus
cus Bed.
458,
4

Vict. T. II 197, 523, 2

206,

567, 2

Honori-

Gebamundus
534, 1

(frater

Gelimer)

Vict.

T.

II

198,

lU

306, 503

Huuerix Beg. Wand. Ul

Is. hist.

299, 24 (b)

(A)

ffl^

REGES VISIG0T30RVM,

JNDEX

IV.

IV.
Annos

REGES VISIGOTHORVM.
V
x>.

dedi secunduni Dalin, die Kijnige der Germanen,

233

sq.

Athanaricvs

(a.

366

[?]

381
I 7

p. C.)

II
II 61, 3ki,
2.

277,

Theodoredus
Is. hisi.
7. 9

Chr. Caes.
277,

II

222,

450. 451

Atliauaricus Chr. 511

382, 2

644, 4S7

3Iarc.

Theuderidus
ib.

II

10. 21 (b)

Theuderedus
Theudoridus
II

Cass. II 153, 113S

Is. hist. II

269, 22 270,

6. 7

279,

14

301, 277,

Eeg. Vis.

III

465,

11

271,

272,

3.

19 (a)

292,

293,

21

add. II ad Bed.
I

Is

hisl. II

21 (a). 28/29 (a)

Theodorus Ilyd.
Prosp.

ni 339 Aithanaricus
Pros2). I 458,

Cons.

Const.

243, 381,1.2

25, 140 26, 150 (a) Ps. Is. h. II 383, lo 384, 10

{gen.

Theodor
483, 1371

luo 461,
1.

1177 Eijd.

U 15, 6 A
II

Atanaricus

ris)

Havn.
(filius

302,

451. 453
1

Beg. Vis. ILI 464,

hist.

Atanarigus add.
Is.

VII ad
468,

Is.

Byd.

24, 129 25, 142 26,

50 Ca;. 152
I)

II

376

Ataricus
Is. h.
II

chr.

34a bis

Fredericus

Theodorici
158

Chr. 511

664, 638

*Amalricus Ps.
ib.

383, 9

{v. 4)

*Rodericus

Byd.
II

27,

i'.6.

Fredirlcus
33, 218

Mar.

II

232, 463
Is. hist.

382, 9 ler

(cf.

p. 377)

Fretiricus

Syd.

Frigdaricus

279,

18

Alaricvs

(.

395410)
I

Alaricus Ilavn.

299,

401. 4u.s

F. Vind.

Thvrismvndvs
I

(.

451

299,

453)
I

.,32

Sang.

IV
I

I 300, Ml Prosj). I 464, 121S 466, ad Prosp. I 491 Dom. Val. I 630,6

1240

add.

Thurismuudus Chr. 511

450. 451. 457
Is.
hist.

663, B21

Chr. Caes.
Beg.

II

222,
III

Chr. 511
67. 69

II

277, 28/29 (b)

I".s.

635, 140 651,

no

655,

553.

.",54

Chr. 452 I 654,

465,

12

Turismundus
I

Is. hist. II 279, 14

Is. hist.

Thorismodus

add.

IV
275,
Vis.

ad

Vict.

Aq.

755,410

Byd.

17,43.45
8 (aj.

Prosp.

483, 1371 Turismodus

I

277, 28 (a)

Marc.
9 (b)

II 64, 39.S 4 Is. hist.

10. 13

272,

10. 19 (b)

273,

Thorisraotus Havn.

302, 451

ter. 453 ter

Thurismo
Is. h.

276, 24
2

add.
7

IVad
Bed.

Is. chr.

503, 2

Eyd.
384,

U
10

26, 152

27, 156
ib.

Trasmundus Ps.
384, 12

Reg.
Cass.

lU

464,

465,

Halaricus Marc.

II 70, 410

Transmundus
II
(a.

154, 11G9
Is. h.

155, ns.5
II

lU

300, 469

Enricus Ps.

383,

9 bis

Theodoricvs
Theodoricus

453466)
1

Eavn.
233,

302, 453

Eyd.
II

II

28, 173 (a)

Athavlfvs
Athaulfus

(a.

410415)
I

29, 177 34, 233. 237

Chr. Caes. II 222, 457. 466

467, 2

3Iar.

Prosp.
II

466, 1246
Is.
hist.
s

467, 1257
11

468, 1259 (bj

C6J

II 232, 455, 2

Ps. Is. h.

384, 12

Theo-

Marc.
I

70,410
III 464, 3
I

275,

13. 28

276,1

dericus

Beg. Vis.

465,

Ataulfus add.
W).
.=162

V ad Prosp.
18, 57 19, eo

add.
1

496

Chr. 511

655,

.ss4.

Ataulplms Cass.
17,
4.i

Eyd. II 27, 156 bis Is. hist. U 301, 15 302, 13 I ad Bed. UI 334, 493 Tlieudoricus Havn. 305, 457, 1. 2 Hyd. II 29, 174 (a). 176. 178 30, 186
Is. hist. 11

II

155, 1188

Atauulfus Ihjd.
1

31, 192. 193. 197 (a) 33, 217. 226

2 (a).

279, 27 280,
664,
638. 643

Atauulphus Chr. 452 I 303 Adolif Ps.

Placidia
stantio

654, 69 656, 78 Athulpus Agn.

19

(a)

Theudericus

Clir.

511
(b)

Is. h.

383,

Eyd.

II 27, 158

28, 170 Ca.W. 31, 197 (b)

Ui

29, \u(b). 175

b).
8.

(Athaulfi

uxor)

rid.

ind.

II sub Con-

(a). (b) bis

30, 182

32, 205. 208 (a.

213
29.

III
415)
hist.

33, 218. 220. 230

30. 31

Is. hist. 11 279, 18. 19

Is.

280, 2

(b).

281,

2. 2/3

chr.

A U

473, 3S2

Beg. Vis.

SiGERicvs

(a.

ni
II

465, 13

Sigericus Is.

276,

1.

Searicus Beg. Vis.

383,
9

lU
EvRicvs
Euricus
(a.

465, 9

Serich Ps. Is. h.

466485)

Eavn.
487, 1

309,

476, 1

313, 486
665,

Havn.

Valia

(a.

415419)
I

I
.=,62.

313,

C%r. 511 I 664,

466. 485

643. 649

653. 657. 666

3.

Valia Chr. 511

Vis.
hist.

655,

S64

Marc.

II

71,414,2
60. 63. 67. 70
I

Beg.
Is.

Chr. Caes. II 222,

288,
237
19

Is. hist. II 281,

14

4. 20. 21

III 465, 10
II

Vallia Ilyd. II 19,

Beg. Vis.
ib.

UI

465,

Euericus Eyd.

U
h.

34,
II

276,3.21 277,2

Wallia Prosp.
Is. h.

468,1257.
9. 10

Euuericus
12

34, 238

Aurich Ps.

Is.

1259 (a. b) 469, 1271

*Felius Ps.

383,

bis

384,

Euthoricus Mar.

233, 467

Theodoricvs

(a.

419451)
11 19, 70

Alaricvs
I

II (a.

485507)

Theodoricus Ilyd.
615 4ts

Theoderieus Chr.511
Tlieodcridus

663,
hist.

Alaricus Eavn.

313, 486

llyd.

23,116

Is.

Eavu.

331,496.498

Eavn. B An. Val. I 322,

I
r,3

313,

487,

Chr. 511

INDEX
I

IV.

EEGES VISIGOTHORVM.
Chr. Caes.
liei/.

495
Pieg.

665,

GCC. G88
II

II

222,

43r,

223,

r,07.

.,ns.

.ms

II

352, C7

Vis. III 466, 26

Levigildus Bed.
1

/s.

/ik/.

281,-jL'

Vls.

4G^i, u.

Em-icus

III

308, 529 Levigclde (abl.) Ilavn.

13.

270, 37

Leovi-

Ps. Js. h. 11 384,

12 his
1

gillus Ps. Is. h. 11 38,5,

14 ter. 15

Areaagni (uxor Alarici) An. Val.

GlSALKICVS
Gisaleicus

322, Gn

Gosnintha (uxor Leovigildi)

gitdo

vid.

mpra

sub Athana-

(.
Js.

r)07 511)
hist.

llermencgihUis
8

(filius

Leovigildi)

loli. 11

213,

573, 5

11

282, 12 283,

Gesaleicus
1

Jiey.

215,
II

579, 2. 3

217,

584, 3. 5sr,, 3

218,

587, 4

Is. hist.

Vis. 111 465, iG Geseleicus

Chr. 511

666, cai Gisaib.

287,

14

Herminigildns

atld.

IV

ad

Is. chr.

lecus Chr. Caes. II 223,

510 his

508. 513, i

Gesalecus
12

223,

II

502
269,
35

Bed.

III

.308, 274

Hirminigildus

Gaslicus

i's.

Is.

h. 11

384,

Bed.
I

A lU 308, 529

309, 529 Ermenegildus

Is. chr.
II

Haon.

Ermenigildus
Is.

II

477, 405

Theodoricvs

111,

qui sequitur,

i'id.

Tlieoilericus,

fil.

Ermiuigillus Ps.

h.

385,

14

Walamerici, rex Ostrogotli., in

iiul.

VII
Reccaredvs
I (a.

586
I

601)
270,
38

AMALAnicvs

(a.

507531)

Reccaredus
223,
513, 2. 525. 531

Uavn.

loh.

213,

573, 5

217,

Amalaricus Chr. Caes.

II

Is. hist.

283,

12. 18. 24

lieg. Vis.
h.

m 465,
12

a. 587.

585, 4 his.

58C, 2
590.

218, OO.

588. 589.

587, 5. 6. 7.
27.

is

466,

19

* nepos

589, 1. 2 his

219, a.
V. 13

590, 1 V. 4. 5. lo/u. 18/l9.

Amahici Fs.
Thevdis Theudis
(.

Is.

385,

590, 3 bis

220

C.

Byz.
III

334,

l. 2.

Is. chr.

II

477,408
288, 24

Beg. Vis.
290, 22
Is.

466, 2S Recaredus Is.

C. IJisp.

hist.

.531548)
11

II

Recharedus
h.

340, 20

Is. hist.

283, 24

285,
II

Tlieudi

iJej. Vis.

Richaredus Ps.
III

II

385,

15

Richardus Sed.

III 466,20

Thiudis Chr. Caes.

223, 544 Theudosius

309, 529

Fs. Is. h. II 385, 13

LivvA
Thevdisclvs
Theudisclus
Vis.
(a.

(a.

601603)
II bis

548549)
hist.

Livva
6 (a. h)

(gen. -anis) Is. hist.

2. 3

Is.

II

284,

285,

7.

I6

Reg.
544,

Ul 466,

21

Thiudisclus Chr. Caes.

223,

n 334, n 386,

Beg. Vis.

290, 22 291,

C. Byz.
Is. h.

466, 29

Liuha Ps.

15 his

545

Bitissicus Ps. Is. h. II 385, 13 bis

VlTTERlCVS

(o.

603-610)
hist.

Acila

(rt.

549554)
Vittericus
Is.

Agila {gen. -anis) Chr. Caes.

II

II 223, 545.
15

5:,2

Is. hist.

291,

C. Bgz.

H 291, U 334, 3

10

Wittericus

ib.

290, 24

Wittiricus Eeg. Vis. Tll

11 334, 5

285,

IG

286,

10 (a. b).

u.

Ps. Is. h. II 385, 13

466, 30
Is. h.

Witericus C. Byz.

Viutericus

J's.

Reg. Vis. IH 466,

22

386,

15 bis

Athanacildvs

(a.

554

567)
11

GVNDEMARVS
223,
552. 508

(a.

610

612)
H
291,
9. 12/13

Athanagildus Chr. Qaes.

286,
3 (a. b). 11 (b).

Is. hist. II

12 (a). 14. 19. 21

Beg. Vis.

Gundemarus
111

Is. hist.
31

C.

Byz,

334,

466,23 Atanagildus
naildus loh.
II II

Is.

chr.

II

475,399" AthaIs. h.

Meg.Vis. III 467,

Gondomarns

Ps. Is.

h. 11

386,

16

212,

5G8. 569, 4

Atauagillus Ps.

3S.5,

SisEBVTvs
1:1

(a,

ler
11

612620)
II 291, 12

Gosuintha (uxor Athauagildi) loh.

215,
579, 3

212,

5C9,

Sisehutus

/s. hist.

292,
15. ic

8.

12

295,
17

C.

Bgz.

218,

589,

bis

II 335, 8

C. JHsp.

U
7

339,

340,

Ps. Is. h.

n 386,
LivvA
1 (a.
(jreii.

ic Is. chr.
II

A II 425
lieg.

479, 4i5 480, 417 add. I

Vis. III 467, 32

567572)
-ani)
II

ad
11

Is. chr.

506,

Sisehotus

LivvH
/s.

loh.

212,

5cs. 5G9, 4

213,573,2
lieg. l"s.

add. I V ad

Is. chr.

505, c Sesibutus add.

Is.

I ad

hist.

286, 22

Leuua

(gen.
II

-ani)

Bed.

111

335, 540 Sisebutis Ps.

chr.

501,415

III

466,

25. 27

Leviba Ps.

Is. h.

38,5, 13. 14

Reccaredvs
Leovigildvs
Leovigildus
(a.

II

(a.

620-621)
467,
:i;i

567

586)
II

Reccaredus
7

lieg.

Vis. 111

Recaredus
11

Is. hist.

II

Is.

hist.

303,

Ps. Is. h. 11 385,

292,

Reccharedus C.
II

Ilisp.

340,

17

Ricaredus

Lcovogildns loh. II 212, aa.

571, 3

570. 571. 572. 573, 2. 5.

5G9, 4. 570,2.
674, 2

Ps. Is. h.

386, 16

213, aa.

573, 574.

572, 3.

214,
579.
583.

aa.
577,
584. 586.

575. 576. 575,2. 576,3 215, aa. 577. ^Ws. 578,4. 579,2.3 216, aa. .580.581.
580, 2.
584, 3.

578.
582.

SVINTHILA (a.

620-631)
hist. II

Suinthila (gen. -ani) Is.

292,

10

293, 22

Js. chr.

581, 3. 585,

582, 3.

583 bis. 584,

5sr,,

217, ,

585.

A
II

II

480,

^icK^n"
Ep. Ov.

Keg. Vis.

Ul 467,34
Is. chr.

Suintila
('.

2. 4. 6 bis.

Leuvigildus
I

{sive
33. 35

(gen. -anis,

abl. -ane)
II

C. Byz. II 337, 14
37.3, 15. ic
11

IJisp.

Levvigildus sive Leuuigildiis)

270, 38
Is. chr.
Is. hisl. II

Ilavn.

269,

340,

is

A U

II

480,

286, 23 287, 2.3 288, 23 303,

403. 4u5. 407

11/12

iW^

Sciiitilla

Ps. Is. h.

386,

ic

II

477,

Liuvigildus C. Hisp.

Ricciinirus (tilius Suiutbilaui)

Is.

Iiist.

293,

12

CHRONICA

III.

64

49G
SlSENANDVS Sisenandus
340, lu
373,
16
(.

REGES VISIGOTHORVM.
C31

INDEX
680687)
II

IV.

636)
Itlsl.
n:,

EnvifMVs
I

(a.

adcl.

I nd h.
111

II

304,

C.

IJisp.

II

Ervigius C. Ilisp.
15 bis

349,49

3.50,54

Ep. Ov.
47. 48.

II
4;

373,
46!)

Mc(j. Vis.

467,

Sisinanilus E^). Ov. II

II

374,

10 ter

Eerj. Vis. III

Is. h.

468,

Sciscundus Ps.

Is. h.

387,

(Par. Ley.)

Arves Fs.

II

387, 18

CniNTiLA

(.

636

G40)
Kp.
Oii.

Egica
II

(a.

687701)
-anis)
III

Cliintila {acc. -inem)

Vis. III

373,

15

374,

ii;

lieg.

Egica

((jen.

Ep. Ov.
bis. 5u

II

373,

15 4

374,

l(i

ter

467,

31-.

Cintila 0. liisp. II 340, 21

17

Scintula

Ee(/. Vis.
II

468, 49

Egicani (acc.) C. Hisp.

Ps. Is. h. II 387,

354,

74

Egiga Eeg.

Vis.

lU 469
387,
is
II

(Far.

Leg.)
ib.

Egika

C. Eisp. II 349, 53 350, 58

Egiche (gen.)

TvLOA

(.

640641)
Oii.

353, 70
K,

Aicas Ps.
(filius

Is. h.

II

Tulga Ep.
Tulgas

II

373,

374,

ig

Heg. Hs.

ni 467,

37

Opiia

Egicanis) C. Ilisp.

353, 7u

C. Ilisp. II 340, 23

Talca Fs.

Is. h. II 387, 17

Chindasvindvs
Chindasuindus

(a.

641

652)
Chindasuintus
II C.

ViTizA (a.

697-710)
468,

Vitiza (acc. -anem) Ep. Ov. II 373, 15 374, 16 bis Eeg.

Vis.
IG

liee/.

Vis. III 467, 3S

Ilisp. II 341, 2

Chindasuinctus Ep. Ov.

15

374,

III

51

469 (Leg.) Witiza

Wittiza
ib.

(abl.

-ane)

Ep. mg.

Cindasuinctus tJ.373,

Cliindas C. Hisp. II 343, 35

Ov. II 374, 16 Eeg. Vis. III 469 (Par.) Vittiza Ep.

Gondolus Ps.
Keccesvindvs
Eeccesuindus
add.

Is. h. II

387,

17

Gondolo

ih.

387, 18

Ov.
65

II

373,

15

C. Hisp.

351,

62. 62
ib.

acc.

Wittizanem
ib.

350, 5S Wittizam

354, 74
387,

{a.

649

672)
III

Wittize Ojen.)
468, 41

353, 69
ib.

Geticus Ps.
19. 20

Is. h. II

Eeij.

Vis.

Eecesuindus
Eecesuintus
506,
7

18. 19 ter

Gethicus

387,

388, 20
II

ib.

467, 39 Eeccesuintus C. Tlisp. II 343, 35 Eecesuinthus

Sehastinus
388, 20

(filius Vitizanis)

Fs. Is. h.

387, 20

IV

ad

Is.

chr.

II

506,

Ep.
Ee-

Ov. II 374, 16

add.

IV
506,
18

ad
7

Is. chr. 11

Euo

(filius

Vitizanis) Fs. Is. h. II 387, 20 388, 20

cesuinctus Ej). Ov. II 373,

15 bis

Eecessuinthus add.
ihid. ter

IV

ad

Is.

chr.

II

Eecensuinthus

EODERICVS

(a.

710-711)
Is. h.

Soa Fs.

Is. h. II

387,

Eodericus Ps.
II

493, 6
68.

add.

Wamba

(a.

672680)
mg.
349, 373,

352,

68

mg.

U 388, 20 bis add. II ad Is. chr. IV 505, 5 Eudericus C. Hisp. U Ep. Ov. U 373, 15 374, 16 356, 79
Vis.

Wamba
47 vig.

{yen. -ani) C. Ilisp. II 348, 46 bis. 46

Euderigus Eeg.

UI 469

(Leg.)

Ep. Ov.

II

15

374,

16 bis

Eeg. Vis.

UI

Egilonis regine, coiiiugis

C. Hisp. II 356, 79

quondam Euderici

regis

468,

44. 45

469 (Par.)

Bitihas Fs. Is. h. II 387, is

INDEX

V.

CONSVLES.

497

V.
Consules libenio
in cliroiiicis
p.
c.
liis

CONSVLES.
a.

roi

publicae

Komauao ab
2
p.

aiito

Cbr. 509
1
p.

=
3

u. e.

245 ad aute

Clu'.

45
;

=
p.

u. c.

709

nomiuati, scilicet praeter sparsos paucos (vol.

o.

274.
p.

275.
147.

276 transpositos

396, 189;
p.

547, 22; 250,

p.

p.

638

255. 265;

vol.

161

c.

1369. 1370;
a.

vol.

415) quos habeut laterculi tres Cbronographi

354

(vol. 1

p.

p. 157, 21, p. 272 c. 162, 5056), Constautinopolitanus

280
in

(vol. 1

p. 20.5

216),

Cassiodoranus

(ncmpe tam Livianos quaui Aufidiauos ad

Contineutur eo cousules indc ab
a.

a. p.

Chr. 31 vol. 2

p.

123

136),

Imuc iudicem uou sunt

spectum voL 3
p.

rccepti.

aute

Clir. 44,

praesertim,
bi:

secundum cou-

Chr. 354 ad a. ante Cbr. 44

337 proi^ositum, quos comprehendunt hiterculi iu hoc corpore Cbronographi a. 354 vol. 1 p. Clu-. 354

editi

p.

56 69 accedentibus cou(cf.

sulatibus nominatis in cyclo pasohali (ad a. 410), in laterculo

praefectorum urbis
iu

de hoc con-

sularinm omuiura qui extaut optinio quae observavi neues Archlv 14, 235),
urbis Komae.
Const. ad
a.

receusu episcoporura

ante

Chr. 44
a. p.

p.

Chr. 394

Consularia Coustantinopolitaua

cum

additamento in Occi-

dente adiecto
Ital.

Cbr.

395468
Chr. 571

vol. 1 p.

216247.
p.

ad ad

a.

ante Chr. 44
a.

Prosp. ad
Ciz.
a.
a.

29

455 =

p.

Consularia Italica voL 1

274

339.
p. 486499. 508510.

Prosperi chronica vol. 1 p. 410

3052. 159198. 365388

456. 457

485

cum

Additamentis

liber paschalis cod. Cizensis vol. 1 p.

vol. 1 p. 722.

Aq. ad

Vlctorii

Aquitaui cyclus pascbalis

Consulatus priores

oniisi

iudice utpote descriptos ex Prospero.

AqS ad a. 458 559 AqS (I). (II).

Pasch. ad a. 354

continuatores cycli Victoriani vol. 1 p.

722734.
p.

(III).

(IV) notantur continuatores plures ubi difterunt.

Camp. ad

437 = Cyclus paschalis annorum LXXXUII vol. 1 741 743. = Pascbale Campanum 745 748. 1 379 534 cum supplemento 535 548 = Marcelliui chrouica Marcell. ad 2 458 519 = Cassiodori cbrouica 157 161. Cass. ad 2 Cousulatus priores
a.

464599

vol.

p.

a.

a.

vol.

>p.

60 108.
in

a.

vol.

p.

oraisi

indice

utpote descriptos ex Victorio Aquitano. Victor ad a. 404

563 =

Victoris Tonnennensis chronica vol. 2 p. 184

205. 239.

Marius ad

a.

Theo ad
Aug. ad
Heracl. Alex.

a.

580 (potius quam 581) = Marii 138372 = Theonis Alexaudrini

455
fasti

Aventioensis chronica vol. 2 p. 232

vol.

p.

375381.

Veron. ad

439494 = fasti Veronenses vol. 3 378498 = fasti Augustaui vol. 3 p. ad a. 222630 fasti lleracliani vol. 3
a.
a.

p.

383.

384. 385.
p.

387410.
394
editi

chronioi Alexandrini pascbalis consulatus ad a.

sunt

cum

cousularibus Coustantinoposteriores

politanis (vol. 1 p.
(deficiunt a.

216 245),

ad

a.

469 cum Marcellino

ad editionem.

(vol.

p.

64

90);

ad

a.

613

508

516)

in indicem rettuli

Consulum nomina index

repraesentat, ut traduutur iu laterculis uostris

sed corruptelis plurimis et gra-

vissimis, quiljus laterculi abuudaut, plenis

eum

onerare nolui, reoepta lectione vera veraevo proxima, adieotis

in adnotatione leotionibus utilibus aut per se aut

quod faciunt ad laterculorum

Augusti

affiuitates declarandas.

Ut corCon[ ]

ruptelae

ita

additamenta quoque

inutilia fere reiecta sunt, ut suut

et Caesaris

vocabula similiaque.

sulatus uon reote relati inter ordinarios et subditicii qui a Tiberio iude inveniuntur, adsuut in indice uncis

comprehensi

item ubi contra ordinatiouem per tempora imperatoria certa lege stabilitam binorura consulum
trausposita, id in indicem relatum est.

uomina iuveniuntur
iu

Iterationum numeri

ita

pessumdati suut, ut earura

indice plena ratio haberi uon potuerit; habita est iunioris vooabuli, quod ab a. inde p. Cbr.

480 non raro

').

reperitur nominibus adiectum ad distinguendos opinor filium nepotemve

a patre

vel avo

oognomine

') Ut Valentinianus iunior, Theodosius iunior, Leo iuuior ita distinguuntur a patribus avisve cognominibus, ita adiungitur in titulo Puteolauo V. 1. L. X, 1697 Mavoriius iunior alteri Marortio I. c. u. 1696 et in clui)eo argenteo consuli a. 434 Flario Ardaburi Aspari (G. Meyer, zioei antike Elfcnheintafeln p. 6) Ardabur iunior 2>relor. Cognomiues oonsules nulla parentcla coniunctos ita distingui nou crediderim neque eiusmodi additamentum proprie respicerc ad fastos, ut iuniori opponatur consul cognominis senior, sed magis ad usum

quotidianum tempore creationis obtineutem.

64*

498
Ad
initio
a.

CONSVLES.
usque 284 iudex ea tantum coinponit, quae inveniuntur in ill(js adiecimus aut comprehensa inter uucos
titidis,

INDEX
laterculis
[

V.

a nobis

editis.

At ab

Dioclctiaui ad laterculos

aut in adnotationibus excerpta

esseut et utilia viderentur.

ex constitutiouum corporibus,
Consules

papyris, actis ecclesiasticis ea quae ad

manus

cum

per liaec tempora soleaut enuntiari uuico vocabulo, exceptis imperatoribus adscripsi ad siugulos
et satis certa ad

quae liabcbam coUecta

Archlv 14, 226
creare soleret,

uomina eorum explenda.

Scilicet imperio

Ueinde per ea tempura, quibus

iu

partibus

Occidentis Orientisque cousules diverse enuntiantur, diirerentiarum

earum

(de quarura

legibus

exposui

nmes

249)

ratio

habita

est.

bipertito

cum

imperator alter
et

alterum

consulem

post aliquod tempus

etiam

promulgationes

simul

fieri

desieruut

cum

legitime collegae iu

consulatu ad dignitatem ordinandi essent, saepenumero evenit, ut prior iu l.-iterculum relatus

dignitatis ratione

eum locum

retineret

legitima

cum

])er

non babita, uon raro ue recipcretur quidem qui posterior uuutiabatur. Forma laterculorum universum imperium semper cadem manserit, uiliilo minus eorum quos habemus originem ex
Italici et

Oriente multis vestigiis declarant Marcelliniaui et Heracliani et Ale.xandrini, originem ex Occidente

stantinopolitanorura continuatio et Prosperiani
et

Cou-

cum
illa.

coutinuationibus

apud Victorem Touneunensem

et

Cassiodorum
iieri

Marium modo haec iorma

reperitur,

modo

Ego utramque consuetudiuem ad

certa indicia quateuus

potuit distinxi.
parti alteri tates

Quibus autem teraporibus singuli cousules primum in sua imperii parte promulgati sint, deinde uuntiati, quamquaui cx tabula uostra nequaquam ita cognoscitur, ut fieri potest, aliquatenus diversi-

eae uon raro ad rerum memoriam utiles per

eam

declarautur.

Ceterum cum

iu partibus Orientis
iu

cuusuetudo

anui

per utriusque nuntiatiuuis ccnisules siguificaudi ad extrema usque tempora retiueatur,

et

Occidente per

tempora Odoacri

regum Gotliorum quamquam consules ex Oriente nequaquam

scilicet

reiciuntur, iu titulis actisque

secundaria nuutiatio,

ex Oriente adlata, raro coraparet (adest a. 486. 515. 517. 520), plerumque praeteritur, ideoque auni plerumque enuntiantur per singula nomina, quam auui significandi consuetudinem diversam optime patefaciuut epistulae a papa llormisda scriptae ad Anastasiura imperatorem unico consuUs nomine
subseriptae et Auastasii ad

Occidentis formata

cum

fastos

Hormisdam subscriptae noraiuibus biuis. Noraiua illa uou multum iuvent, ab iis iu laterculo adnutandis
doiiiini

siugularia ad cousuetudinem
fere

abstiuui.
in
fastis

Cousules ubi deficiunt, id quod per tempora imperii meliora non evenit,
recte
a.

intervalla

publicis

ordinatis

aduotantur per formulam consules quos iusserint

noslri

(qua utitur Chrouographus

die

354

tionis

in a. 308 et 311) sirailive Graeca roTg iaoixivoig (qua utitur Theo ad a. 351) sequente cousulum mox uomiuatorum. Eae formulae cum non faciant ad aunum declarandum, in uulli

promulgaactisque

titulis

cura

consules

suut vel scribenti

iutervalla

nondum

inuotueruut,

adhibetur formula

^^oai coiisules

auui proxime

praecedentis.

Ea quando
id

consularia ad

annum uuum
a.

pluresve perveniuut, etiam in laterculos adconsules

illi

missa

est,

quod priraum
postea

evenit
it;i

per

bienulura

309

310;

enim per eos auuos in

Sexto deiude saeculo

diversis

imperii partibus creati

(J>iocletiani)

reiecti

sunt omnes, ut legitime anni

uotaroutur alter posl consulaluin

et

(Maximiani) VII,

alter

anno II post

consulatuiii

X et
el

VII.

cum

cou-

sules rarescunt, siraul auui coutinui plures incipiunt euuntiari per postcousulatus, ita ut priraus postcousulatus
significetur formula solita 2>ost consules illos,

secundus per forraulam ilermii (rarius anno secundo) post con033) per fornmlam
iterum (rarius tertium vel anno
consulcs illos et sic deiuceps.
I

sules iUos, tertius

(id

quod prinuun evenit

a.

lertio)

post consules
per

illos,

quartus per lormulam quartum (vel anno qaarto)

2>ost

Uiverse

abusum

(vide

quae exposui neues Archiv

16,

55 coutra liussium

iuscr. christ.

p.

XLVll), sed eum uou

exempli

infrequentem postcousulatus numerautur compreheuso cousulatu ipso itaque numeris unione auctis;

gratia anni 541. 542 legitirae appoUautur Basilio consule et 2>ost consulatum Basilii, sed possunt itera signlficari
forraulis Basilii

anno j^rimo

et post
ita

consulatum Basilii anno secundo,

ludex qui sequitur ut postconsulatus

tituli

in laterculis aduotatos admisit,

ex aduotationibus eius generis, quas passira habent

actaque, paucas

tantum

recepit.

Annorum
usque ad
olevit,
a. p.

per cuusulum uomiua euuntiaudorum consuetudo legitima unica mansit iu re publica

Romana
(vide

Chr. 537.

Eo anuo
p.

iustinianus emissa constitutioue (uov. 47) cousularem notatiouem nou ab-

sed

auni significatiouem legitimam triplicavit adiectis annis tam indictionis

quam

iraperatoriis

quae exposui neues Archiv 16

54

sq.).

Horuin aunorum euuutiatioues cousulares index repraeseutat, quaactis titulisque

tcnus in laterculis nostris iuveuimitur.

Excerpta ex

ad hauc tabulae partem uou

addidi,

cum

propter indictiouura anuos et imperatorius adieotus diversam tractationem requiraut.

INDEX

V.

CONSVLES.

499

a.

Chr. 44, u.

c.

710

Caesarc
a. C/ir. 43,

ct Aiituuiiio

Clir. 3.54 (fasl.)

Const.

Ilal.

n. c.

711
ct Hirtio')

I'ansa')
')

Chr. .304 (fast.) Cunst. Ital.

h. et

p.

Ilul.

a.

Chr. 42, u.
Lepido')
')

c.

712
et

Planco')
et

Clir.

304

(fast.)

Cunst. *Ilal.

munatio
planco

et

planco

posl alin lepido et

Ital.

a.

Chr. 41,

u. c.

713
et Isaurico')

Antonino Pictate')
')

Chr. 3.J4 (jasl.) Cunst. *Ital.

is.

autouino

(oi.

Chr.) pietate et
,

Chr. Cunst.;

ant(niino et seruilio

chrysaurico et an-

tonino Ilal. per gcvi.

a.

Chr. 40,

u. c.

714
et

Calviuo 11
a.

PoUione

Chr. 354 (fast.) Const. *Ital.

Chr. 39, u.

c. 71-5

Ceusorino')
')

et

Sabiuo

Chr. 304 (fast.J Const.

'*ltal.

rufo censoriiio Const.

u. c.

a.

Chr. 38,

716
ct

Pukhro
a.

Flacco

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

Chr. 37, u.

c.

717
et Gallo')
Ital.

Agrippa')
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

g. et agr.
c.

a.

Chr. 36, u.

718
et Nerva')

Publicula
')

Chr. 354 (fast.) Const.

Ital.

horua cocceio Const.

u. c.

a. Chr.

3!),

719
et Ponipeio')

Cornificio')
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

c.

et

pompeio maguo

Cunst.,

pompeio

ct

coruelio Ital.
a.

Chr. 34, u.

c.

720
et Atratino')
ii

Libone
')

Chr. 304 (fast.) Const. Ital.

liboue et

autouiuo

et liboue Cumt.,

an-

toniuo Ital.
a.

Chr. 33, u.

c.

721
et
ii

Augusto
')

II')

TuUo^)
Const.

Chr. 354 (jast.) Const. Ital.

octauiano aug.

')

tuUio IlaL, paulo {xixtQujyO'; Gr.) Const.

a. Clir. 32, u. c.

722
et Sossio
ii

Ahenobarbo')
')

Chr. 304 (fast.) Const. (pust 724). *Ital.

augusto

Ital.

a. Chr. 31, u. c.

723
111

Augusto')
')

et Messala*)

Chr.

3-04

Qast.) Const. Ital. (post 724)

octauiano augusto Const.

corbilio Consl.

^)

a. Qlir. 30, u. c.

724 IIU
et Crasso

Augusto
')

')

Chr. 354 (fast.) Const.

Il.al.

octauiano Const.
c.

a. Clir.

29, u.

725

Augusto')
')

V
726

et

Apuleio

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

octauiano Const.
c.

a.

Chr. 28, u.

Augusto') VI
*)

et

Agrippa

II

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

octauiano Conat.

500
a. Chr. 27, u. c.

CONSVLES.
727
et

JNDEX

V.

Augustu) VII
')

Agrippa

III

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital.

octauiano Const.
c.

a.

Chr. 26, u.

728
et

Augusto')
')

VHI
729

Tauio

II

Chr. 354 (fast.) Const.

Ital.

octauiano Const.

a. Clir. 25, u. c.

Augusto') VIIU
')

et Silano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

octauiano Const.

a. Clir. 24, u. c.

730

Augusto')
')

X
731

et

Flacco

Chr. 354 (jast.) Const.

Itttl.

octauiano Consl.
c.

a. Chr. 23, u.

Augusto') XI
')

et

Pisone

Chr. 354 (fast.) Const. *Ital.

octauiano Const.
c.

a.

Chr. 22, u.

732
et

Marcello Aeseruino')
')

Arruutio*)
-)

Cltr.

354

(fast.) Const.

Ital.

aeseniiuo Const. soli

poslcriore loco Ilal.

Const. Ital.
;

[
a.

Celso
')

et lIil)ero>)

cf.

vol. 1

p. 201. 2.J4\

tiberino Ilal.
c.

Chr. 21, u.
Lollio')
')

733
et

Lepido-)

Chr. 354 (fasl.) Const. Ital.

tuUio Ital.
c.

emilio Ital.

a.

Chr. 20, u.

734
et

Apuleio
')

Nerva')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

silo

Ital.
c.

a.

Chr. 19, u.

735
et Luoretio')

Saturnino
')

Chr. 354 Q'ast) Const. Ital.

lucretio cinna Const., cinna Ital.

c.

a.

Chr. 18, u.

736
et Leutulo')

Leutulo')
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

cornelio
Const.

duobus

lentulis,

lentulo

et

siniiliterque Ital.

per gem.
Chr. 354 (fasL) Const. Ital.
silato Clir.

a. Chr. 17, u.

c.

737
et Silano')

Furnio
')

siluano {aduvov Gr.)

c.

Const. Ital.,

a.

Chr. 16, u.

738
et Scipione')

Henobarbo')
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal.

Const.,

domitio

scipione

et

achenobarbo

domitio et enobaro Ital.

a.

Chr. 15, u.

c.

739
et

Libone
a.

Pisone

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal.

Chr. 14, u.

c.

740
et

Crasso
')

Augure')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

lentulo Const. Ital.

a. Chr. 13, u. c.

741
et

Nerone
a.

Varo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

Chr. 12, u.

c.

742
et

iMessala
([Robellio
o. Chr. 11, u. c.

Quirino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

Const. Ital.; cf. vol. 1 p. 200]

et Saturnino

743
et
t.

Tuberune
')

Maxirao')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

m.

et
c.

Const. Ital.

a.

Chr. 10, u.

744
ct

Africano
a.

Maximo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

Chr.

9, u. c.

745
et Crispino

Uruso

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

INDEX
a.

V.

CONSVLES.
c.

501

Chr. S, u.

T-iti

Ceiisorino
a.

et

Gallo

Chr.

7,

u. c.
II
c.

747
ct

Nerone
.

Pisono

Chr. G, u.
B.ilbo

748
et

Vetere

Chr. 5, u.

c.

749
et Sulla

Augusto*) XII
')

octauiano Const.
c.

a.

Chr. 4, u.

750
et

Sabino
')

Rufo')

rufino Consl. Ilal.

c.

a. Chr. 3, u.

751
et

Lentulo
a.

Messalino

Chr. 2, u.

c.

752
et Silvano')
-)

Augusto') XIII
')

octaui.ino Consl.

silano Const.

a. Chr. 1, u. c.

753
et Pisone

Lentulo

p. Chr. 1
Caesare'^
')

et

Paulo

lucio caesare Const.

p. Chr. 2
Vinicio
p. Chr. 3
et

Varo

Lamia
')

et ServUio')

seruilio

uonniano Const.

p. Chr.

4
et

Catulo

Saturnino

p. Chr. 5 Voleso')
')

magno
et

502
p. Clir. 15

CONSVLES.

INDEX

V.

Druso
')

Caes.')

et
c.ies.)

Flacco
Const.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

bruto (om.

p. Chr. 16 T.auro
et

Libone

Chr. 364 (fast.) Const.

Ital.

p. Chr. 17
Flacco')
')

et

Rufo

Chr. 354 (fasl.) Const. Ital. Malaliana (3, 429, 21)

cr.asso

ConsL, falcone Itul.

p. Chr. IS
Ti. Caes. III')
')

et
ii

Germ.anico

C.aes. II')
ii

Clir.

354

Cfast.) Const.

Ital.

tiberiano caes.

et ilruso

germauico

Const.

p. CJir. 19
Silauo
p. Chr.
et

Balbo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

20
et Cotta')

Messala
')

Chr. 354 (fast.)

Const. Ital.

grato Const.

p. Chr. 21
Ti. Caes. IIII
')

et

Druso ')
iii

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

druso gerni.anico

Const.

p. Chr. 22

Agrippa
p. Chr. 23
iPolIione

et

Galba

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

et

Vetere

Chr. 354 (fast.) Const.

Ital.]

[Nerone
p. Chr. 24

et Pisone

Cethego
')

et
Ital.

Varo

')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

uarrone

p.

Clir.

25
et

Agrippa
')

Lentulo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

lentulo g.alua Const.

p. Chr. 26

Getulico

et Sabino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

p. Chr. 27

Crasso

et

Pisone

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

(et

mo

loco et falsn)

p. Chr. 28
Silano
2).

et

Nerva

Chr. 354 (fast.)

Const. Ital.

Malaliana

(3, 429, 12)

Chr. 29

Geinino
')

')

et (ieniino
silauis {Tioy

')

Chr. 354
(c.

(fast.).

Comptit. 153, 13.

Const.

Ital.

Prosp.
(1, 737,

duobus

Svo Fefiijviav Gr.), rufo

388. 391).

Aq.

(1,

683, 22).
c.

Prol. pasch.
Hist.

et rubelliono Const.

per t/eminationem,
Prosp.

fufio

32).

Isidoriana

(2,

493
(3,

7).

Brittommi

(3,

gemino
p. Chr.

et rubellio geraino

209, 4).

Malaliana

429, 19)

30
et

Vinicio
')

Longino

')

Chr. 354

(fast., episc. 73, 7).

Const. *Ital. Prosp. Ciz.

longino cassio Const.

p. Chr. 31

Tiberio Caes.
')

solo')

Chr. 354 (fast.) Const. *Ital. [Prosp. om.]

et silio Ital.

p. Chr. 32
Arruntio
')

')

et

Alienobarbo

')

Chr. 354 (fast.) Const. *Ital. fProsp. om.J

inverso ordlne Ital.

p. Chr. 33
G.alba')
')

et Sulla

Chr. 354 (fast.) Const. Prosp. Prol. paseh.

(1,

738,

6).

galba libolo Const., sulpicio Ital. Prosp.

Ma/atiana

(3,

429, 42)

p. Chr. 34
Vitello')
')

et Persico')

Chr. 354 (fasl.) Const. (post 31) Ital. Prosp. Ciz.

persico et uitellio pulo Const., p. et uitello

Ital., prisco ot u.

Prosp.

INDEX

V.

CONSVLES.

503

p, Chr. 35
Gallo')
')

et

Noniano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

camerino Chr.
Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.
Const., gallieno

p. Chr. 36
Allieno')
')

et Plautio

emiliano
Ital,

(XeXiiivov

Qr.)

Prosp.

^)

plautino Chr., plautiano Ital. Prosp.

p. air. 37

Proculo
')

et Nigriuo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

lolliauo Ital.

p. Chr. 38

luliauo
p. Chr. 39
\C. Caesare II

et

Asprenate

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

et Caesiauo
et

Chr. 354 (fast.) Const, Ciz.

Ital. Prosp., cf. 1 p. 255]

([Publicola
p. Chr.

Nerva

40
solo')

0. Caesare III
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal. (Barb.) Prosp. Ciz.

et sulla Ital. (Barb.), et iuliauo Prosp.

p. Chr. 41 C. Caesare 1111

')

et Saturuino')

Chr, 354 (fast,) Const. Ital. Prosp. Ciz.

autonino Const.
Chr. 354 (fast.) Const, Ciz,

p. Chr. 42
!Ti. Claudio II
')

et

Largo

')

longo Chr.
et

[Saturuino II
p. Chr. 43
Ti.
')

Venusto

Ital.

Prosp.;

cf. 1

p, 255]

Claudio III

et Vitellio') II

Chr, 354

(fast,)

Gonst, *Ital. Prosp. Ciz.

gallo Ital. Prosp.

p. Chr.

44
')

Crispo
')

II

et

Tauro

Chr. 354

(fast.) Const. Ital.

Prosp. Ciz.

crispino Ital. Prosp.

p. Chr.

45
et Corviuo')

Vinicio
')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

cornelio Ital. Prosp,

p. Chr.

46
et

Asiatico II

Silano

Chr, 354 Qast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

p. Chr. 47
Ti. Claudio IIII
et Vitellio
III

Chr. 354 (fast.) Consi. Ilal. Prosp. Oiz.

p. Chr. 48
Vitellio')
')

et

Publicula
ii

Chr. 354 (fast.) Oonst, Ital. Prosp. Ciz.

Ital,

iiii

add. Const.

Ciz,,

add.

p. Chr.

49
et
Ciz.,

Verannio')
')

Gallo

Chr, 354 (fast.) Oonst. Ital. Prosp. Ciz.

q.

uerauio

uerianu Const.

p. Chr. 50

Vetere
')

et Nerviliano')
silio

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz,

neruiniano Const.,

Ital.

Silvauo
Tiberio

et Silio

Ital, et post
Ital. et

51 Prosp,

cf.

1 p. 255]
cf. 1

VI

et

Antonino

post praec. Proap.;

p. 255]

p, Chr, 51
Ti. Claudio

et Orfito

Ohr. 354 (fast.J Oonst. Ilal. Prosp. Ciz.

p. Chr. 52
SuIIa')
')

et et

Othone

Chr. 354 (fast.) Oonst, Ital, Prosp. Ciz.

siluauo

othono Ital., silano ot othone

Prosp., sylla et catone, silauo et catone

Ccmst. per
<jeni.

CHROMCA

in.

65

504
p.
Clir.

CONSVLES.
53
et

INDEX

V.

SUauo')
')

Antonino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

gallieno Ital.

p. Chr. 64
Marcello')
')

et

Aviola

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

marcellino Ital. Prosp.

p. Chr. 55

Nerone Caes.
p. Chr. 56

et Vetere

Chr. 354

(fast., episc.

73, 7) Const. Ital.

Prosp.

Saturnino

et Scipione

Chr. 354
(1,

(fast., episc.

74, 1) Const. Ital. Prol. pasch.

738, 8) fProsp.

om.]
Prosp. Prol. pasch.

p. Chr. 57

Nerone

II

et

Pisone

Chr. 354 (fast.) Const.

738, 8)

Ital.

(1,

p. Chr. 58

Nerone
')

III

et Messala')

Chr. 354 (fast.)

Geneal.

(1,

194

c.

614).

Const. Ital.

messala coruiuo Const.

Prosp.

p. Chr. 59
Capitone')
')

et

Aproniano')

Chr. 354 (fast.) Const. [Ital.

et

Prosp. om.J

a. et c.

Const.

p. Chr. 60

Nerone
')

IIII

et Lentulo')

Chr. 354 (fast.) Cotist. Ital. Prosp.

cornelio Ital. Proap.

p. Chr. 61
Turpillino')
')

et Peto')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

lacio et turpiniano Const., pio et turpiliano

Prosp., pio et saturnino Ital.

p. Clir. 62

Mario')
')

et

Gallo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

maorino Prosp.

p. Chr. 63

Regulo')
')

et

Rufo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. [Prosp. om.J

rufo et regulo Const. Ital.

p. Chr. 64
Crasso
p. Chr. 65
et

Basso

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Nerva')
')

et Vestino^)
Coiist.,

Chr. 354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

helua

siluano Ital. Prosp.

^)

paullno Ital. Prosp.

p. Chr. 66

Telesino')
') ^)

et

Paulo-)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

celsino Ital. Prusp.

paulino Const., apuleio Ital. Prosp.

p. Chr. 67

Capitone
p. Chr. 68

et

Kufo

Chr. 354

(jast.,

episc.

74, 2) Const. Ital.

Prosp.

Trachalo')
')

et Italico')

Chr. 354 (fast., episc. 74, 3) Const. Ital. Prosp.

rufo {iruhxov Gr.) et tralialo Const., italico

et turpilione (turpiliauo Prosp.) Ital. Prosp.

p. Chr. 69

iGalba
!

II

et Vinio')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

')

tito

rufino Const.
et

'[Silviniano
p. Chr. 70

Othone

Ital. Prosp.]

Vespasiauo
')

II ')
ii

et Tito')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosj).

uespasiauo
uespusiano

solo Const., uespasiano et tito

et tito
ii

ii

Ital.

Prosp.per gem.

INDEX
p.

V.

CONSVLES.

505

air. 71

Vespasiano

III

et

Nerva

Chr. 354 (fast.) Const. *Ilal. Prosp.

p. Chr. 72 Vcspasiano Ull

et Tito

11

Chr. 354 (fast.)

738, 10)

Const. *Ital. Prosp.

Prol. pasch.

(1,

p. Chr. 73

Domitiano

II

et

Messalino

Chr. 354 (fast.) Consf. Ital. Prosp. {uterqxie posl 81)

Prol. pasch.
p. Clir. 74

(1,

738, 10)

Vespasiano
p. Chr. 75

et

Tito

III

Chr. 354

(fast.) Const.

Ital.

Prosp.

Vespasiano VI
p. Chr. 76 Vespasiano VII p. Chr. 77

et Tito

IIU

Chr. 354 (faat.) Const. Ital. Prosp.

et Tito

Chr. 354

(fasi., *episc.

74, 4)

Const. Ilal. Prosp.

Vcspasiano
>)

VIU
Itttl.

et

Domitiano

V)

Clir.

354

(fast.,

episc.

74, 6) Const. Ital.

Prosp.

tito uii

Prosp.
[Consi. Chr. 354 (fasi.) Ital. Prosp. (anie 77 uterquej

p. C%r. 78

Commodo
1)

et Prisco*)

rufo Ital. Prosp.

om.]

p. Chr. 79 Vespasiano
p. Chr.

VUU

et Tito

VI

Clir.

354

(fasi.)

Const. Ital. Prosp.

80

Tito

Vn

et

Domitiano

AT^l

Chr. 354 (fasi.) Const. [Ital.

et

Prosp. om.]

p. Chr. 81
Silva')
>)

et

PoUione*)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

galua Const., siluano Ital. Prosp.

uero vel uarone Ital. Prosp.
Chr. 354 (fasi.) Const. [Ital.
ei

2)

p. Chr. 82 Domitiano p. Chr. 83

'NTII

et

Sahino

Prosp. om.]

Domitiano VIIII
p. Chr. 84

et

Ruio

II

air. 354 (fast., episc. 74, 6) Const. Ital. Prosp.

Domitiano
p. Chr.

et

Sabino

Chr. 354 (fasi., episc. 74,

7)

Const. Ital. Prosp.

85
et

Domitiano XI
')

Furvo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

fuluio Coiist.,

rufo Ital. Prosp.

p. Chr. S6

Domitiano XII
p. Clir.

et

Dolabella

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

87

Domitiano
p. Chr.

XUI

ct

Saturnino

Chr. 354 (fast.) Const. [Ital.

et

Prosp. om.]

88
et

Domitiano XIUI
p. Clir.

Rufo

Chr. 354 (fast.) Consi. Ital. Prosp.

89
et Atratino')
uii et

Fulvo')
1)

Chr. 354 (fast.) Const. lial. Prosp.

traiano

fuluio et atr. Const., domitiano

ItaL, tiauio et traiano Prosp.

p. Chr.

90 Domitiano XV')
')

et

Nerva

Clir.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

flauio Ital.

p.

Chr. 91
Glabrione')
') tr.
ii

et Traiano') et gl.

Chr. 354 Q'ast.) Const. lial. Prosp.

Prosp.
Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

p. Chr. 92

Domitiano

XVI

et

Saturnino

65*

506
p. Chr. 93
Collega')
) ^)

CONSVLES.

INDEX

V.

et Priscino'')

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital. Prosp.

pompeiauo
Prosp.

Const., siluano Ital. Prosp.

prisciano (xQianifov Gr.) Const., prisco Ital.

p. Chr. 94

Asprenate
')

et
Ital.

Laterauo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

clemente

Prosp.

p. Chr. 95

Domitiano XVII

et

Clemente

Chr. 354 (fast, episc. 74, 8) Const. Ital. Prosp.

(3,

Beda

286, 302)

2).

Chr. 96
Valente')
')

et Vetere-)
Clir.
(fast.), fuluio

Chr. 354
Ilal. Prosp.,

(fast., episc. 74,

10) Const. Ital. Prosp. (uter-

ualeriauo

que post 97)

fJauio Vicl.
-)

Aq.

rufo u Ital.

p.

Clir.

97
III

Nerva
[

et et

Rufo

III

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal. Prosp.

Ital.

Saliino

Antoniuo

Prosp.

(v. vol. 1

p. 255)]

p. Chr. 98

Nerva
p. Chr. 99

IIII

et

Traiano

II

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Palma')
')

et Seuecione')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

sen. et p. Ital. Prosp.

p. Chr.

100
et Frontino')

Traiano IH
')

Chr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

pontiuo Const., frontone Ital. Prosp.

p. Chr. 101

Traiano
')

nu

et Paeto')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

orfito Ital.

Prosp.

p. Chr. 102

ServiUo')
')

et Sura^)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

seueriano Consl., senecioue Ital. Prosp.

syrio Const.

^)

p. Chr. 103

Traiano
[

et

Maximo
Sura
II

Chr. 354 (fast.) Consi. Ital. Prosp.

Ital. Pros^).]

Senecione UI

et

p. Chr.

104

Suburano')
'J

et

Marcello
Ital.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

surano Chr., urbano

Prosp.

p. Chr. 105

Candido
p. Chr. 106

II

et

Quadrato

Chr. 354 (iast.) Const. Ilal. Prosj).

Commodo
p. Chr. 107

et Cereale

Chr. 354 (fast.J Const. Ilal. Prosp.

Sura
')

III')

et Senecione
iiii

U')
Prosp.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

senecioue

et

sura

iii

Ital.

p. Chr. 108
Gallo
et

Bradua

Chr. 354

(fast., episc.

74, 10) Const. Ilul. Prosp.

p. Chr. 109
(Palraa II
et

TuUo

Chr. 354
Ital.

(fast., episc.

74, 11)

Const.

([Africano

et Crispino

Prosp.]

p. Chr. 110
Priscino')
')

et Orfito')
ii

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital. Prosp.

et

orfito et prisciano Const., crispino

buleno

Ital.

Prosp.

INDEX
p.

V.

CONSVLES.

507

Chr. 111

Pisone
')

et Bolano')

Chr. 354 ffast.) Const. Ital. Prosp.

iuliano Const., rustico Jtal. Prop.

p. Chr. 112

Traiano \T
p. Chr. 113

et Africano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Celso
')

U
prisciano
ii

et Crispino')

Chr. 354 (Jast.) Const. Ilal. Prosp.

Conat.

p. Chr. 114
Vopisco')
')

et Asta')

Chr. 354 (fast.) Consl. Jlal. Prosp.

basta
et pisone

uialsa et
Ital.

uolciso Conat.

1'rosp.

p. Chr. 115

Messala
p.
Clir.

et

Pedone

Clir.

354

(J'asl.)

Consl. Ilal. Prosp.

116
et
Jtal.,

Aeliano')
')

Vetere

Chr. 354 (fast., episc. 74, 12) Const. Ital. Prosp.

aemiliauo

aemilio I'rosp.

p. Chr. 117
Nigro')
')

et

Aproniano')

Chr. 354 (fast., episc. 74, 13) Const. Ital. Prosp.

a. et n.

Const.
et

Claio

AlexauJro

Ital.

Prosp.

(V.

vol. 1 p. 255)^

p. Chr. 118

Hadriauo
p. Chr. 119

et Saliuatore

Clir.

354 (fast.) Const.

Ital.

Prosp.

lladriano II

et

Rustico

Clir.

354

(fast.) Const. Ilal.

Prosp.

p. Clir. 120

Severo U')
')

et

Fulvo^)

Chr. 354 (fast.) Const.

Ital.

Prosp.

seruiliano Jtal., seruilio Prosp.

')

fulgo Const., fuluio Jtal. Prosp.

p. Chr. 121

Vero
')

II')

et

Augure

Clir. .354 (fast.J

Const. Ilal. Prosp.

seuero Jtal.

p.

^T.

m
et

Aviola
p. CJir. 123

Pansa

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal. Prosp.

Paetiuo')
')

et

Aprouiano')
et torquato

Chr. 354

(fast.)

Consl.

Ilal.

Prosp.

a.

et

panpino Const., pateruo

Prosp.

Ital.

p. Chr. 124

Glabrione
)

et

Torquatu')

Chr.

354

(fast.) Consl.

Ital.

Prosp.

aproniano

Ital.

Prosp.

p. Chr. 12.5

Asiatico
')

et Aquilino')

Chr. 354 (fasl.) Consl. Ital. Prnsp.

quintillo Ilal. Prosp.

p. Chr. 126

Vero lU
')

et

Ambibulo')
Ital.,

Clir.

354

(fast., episc.

74, 14) Consl. Ital.

Prosp.

ambigulo Conat., ambigolo

Prosp.

ambiguo

p. Chr.

127
et Gallicano') et
tit.

Titiano')
')

Chr. 354 (fast., episc. 74, 15) Consl. Jtal. Prosp.

galUeuo

Ital.

Proap.

p. Chr. 128

Asprenate')
')

et

Liboue

Chr. 354 (fast.) Consl.

Ilal.

Prosp.

torquato Const. Ilal. Prosp.

508
p. Chr. 129

CONSVLES.

INDEX

V.

Marcello
')

II>)

et Celso')

U
ii

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Frosp.

et

marcello
cello
ii

et celso Coiist., raarcello

mar-

Chr., celso et marcello (marcelliuo

Ital.

Frosp.)
p. Chr. 130

Frosp.

Catulino
')

et

Apro')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Frosp. [Vict. Aq.

Cass. om.]

et

libone Cotist.

p. Chr. 131

Poutiauo')
')

et Rufiuo^)
Ital.

C%r. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

pompeiauo

^)

rufo Const. Prosp.

p. Clir.

132
et Sergiauo')

Augurino
')

Chr. 354 (fast.) Const. llal. Prosp.

sergio Ital.

p. Chr. 133

Hibero')
') ^)

et Sisenna^)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

tiberio Ital. Prosp.

siluano Ital., silano Prosp.

p. Chr. 134

Serviano') III
')

et Varo'^)

Chr. 354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

seuero Const., sergiano Ital. Frosp.

")

uero Ital, Prosp.

p. Chr.

m
et Attico')
Clir.

Luperco')
')

354

(fast.) Const.

Ital.

Prosp.

poutiano et aquilino rufo Const, porapeiano

et atiliano (catilliano Ital.) Ital. Prosp.

p. Chr. 136

Commodo')
')

et
ii

Pompeiano')
Ital.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

pompeiano

et

commodo

Prosp.

p.

Chr. 137

Caesare
') *)

11')

et Balbino'')

Chr. 354

(fast., episc.

74, 16)

Const. Ital. Prosp.

lellio

Ital., laelio

Prosp.

albino Ital. Prosp.

p.

Chr. 138
Nigro')
') c.

et

Camerino')

Chr. 354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo

et n. Const. Ital. Prosp., cii'Tm'tog evae-

^ijg xal

xKueQiyoi Theo

p. Chr. 139

Antoniuo
p. Chr.

II

et

Praeseute

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Frosp.

Theo
Theo

140
III

Antoniuo
')

et Aurelio') Caes.
ii

Chr. 354
ii

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

aureliano Chr., uero

Ital.,

praesente

Prosp.
p. Chr. 141

Siloga')
')

et Severo')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Frosp.

Theo

seuero et siluano Const. Ital. Prosp.

p. Chr.

142
et

Rufino
')

Quadrato')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Frosp.

Theo

torquato Ital. Prosp.

p.

Chr. 143

Torquato
')

et Attico')
Ital.

Chr. 354 (fast.)

Coiist. Ital.

Prosp.

Theo

herode Const.

Prosp.

p. Chr.

144
et

Avito')
')

Maximo')
/xa^. xal tiov.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

auiola et m. Ital. Prosp.,

Theo

INDEX

V.

CONSVLES.

509

p. Chr. 145

Antonino nil
')

et Aurelio') Caes.

II

Chr. 354 (fasl.) Const. Ital. Prosp.

Theo

aureliano Chr., uero Ital.

et Seleuco
Ilal.

Grato

Prosp.

(v.

vol. 1 p. 255)]

p.

Chr. 146
lClaro
}

et

Severo')

Chr. 354

(fast.,

episc.

74, 21) Const.

Ital.

Theo

')

xXnvdtot;
IIII

T/ieo
et Aureiio II

lAntouino
p. Chr. 147

Prosp.

Largo
p. Chr. 14S

et Messalino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Torquato
p. Chr. 149
Orfito

et luliano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

et Prisco

Clir.

354

(fast)

Const. Ital. Prosp.

Theo

p. Chr. 150

Gallicano')
')

et

Vetere

Chr. 354

(fast., episc. 74, 19)

Const. Ital. Prosp.

Theo

glabrioue Const. Ital. Prosp.

p. Chr. 151

Maximo')
')

et

Condiano')
et

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

c.

et

m. Const. Theo, gordiano

m.

Ital.

Prosp.
p. Chr. 152

Glabrione')
')

et

Homullo-)
-)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Ital.

Theo

gallicano Ital.

romulo

Prosp.

p. Chr. 153

Praesente
p. Chr. 154

et

Rufino

Chr. 354

(fast., episc. 74,

20) Const. Ital. Prosp.

Theo

Commodo
p. Chr. 155

et

Laterano

Chr. 354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo

Severo')
')

et Sabino'')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

uero Prosp.
sabiniano Const, priore toco Theo

^)

p. Chr. 156
Silvano')
')

et

Augurino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Theo

siluato Chr.

p. Chr. 157

Barbaro')
')

et

Regulo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Theo

barbato Chr.

p. Chr. 158

Tertullo")
')

et Sacerdote-)
-)

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

tuUo Conet.

xXrjfiiyog

Theo
Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

p. Chr.

159
et Prisco

Quintillo

Theo

p. Chr. 160

Bradua')
')

et

Varo')
Ital.,

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Theo

ii

br. et

uero Const.

uero

et br.

Prosp.

p. Chr. 161

duobus
')

Augustis')
(iiii

Chr. 354

(fast., episc.

74, 23)

Const. Ital. Prosp. Ciz.

Cf. 1 p. 254.

autonino u
ItaL),
Ciz.,
iii,

Ital.) et aurelio caes. {om.

et Ital. et

Prol. pasck. (1, 738, 13) Theo.

duobus augustis Const.

iii

omnes pergem., antonino

antonini
iii

et aurelio

p. c.

et aurelii

iii,

duobus

augustis Prosp. per triplicationem

p. Chr. 16-2

Bustico

et

Aquilino

Chr. 354 (faal.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo

510
p. Chr. 163

CONSVLES.

INDEX

V.

Laeliano
p. Chr. 164

et Pastore

Chr. 354 (fast.) Const.

Ital.

Prosp.

Ciz.

Theo

Macrino
p. Chr. 165

et Celso

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo
Theo Theo

OrEto
p. Chr. 166

et

Pudente

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital. Prosp. Ciz.

Pudente')
')

et
ii

PoUione

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

pudente

Ciz.

p. Chr. 167

Vero

et

Quadrato

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Theo

p. Chr. 168

Aproniano
p. Chr.

et

Paulo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo
Theo

169
et

Prisoo

ApoHinare

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prusp. Ciz.

p. Chr. 170 Claro

')

et Cethego^) ceth. et
cl.

Chr. 3-54 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Theo

Const. Ital. Prosp. Oiz.

p. Chr. 171

Severo
p. Chr. 172
Orfito

et

Herenniano

Chr. 354

(fast., episc.

74, 27) Const. Ital.

Prosp. Ciz.

Theo
et

Maximo
Pompeiano

Chr. 354 (fast.)

Cotisl.

Ital.

Prosp.

Ciz.

Theo
Theo

p. Chr. 173

Severo
p. Chr. 174 Gallo
p.

et

Chr. 354 (fast.J Const. Ital. Prosp. Viz.

et

Flacco

Chr. 354 (fast.) Gonst. Ital. Prosp. Ciz.

Theo

Chr. 175

Pisone
p. Chr. 176
Pollione

et luliano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo

et

Apro

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Theo

p. Chr. 177

Cotnmodo
p. Chr. 178
Orfito

et Quintillo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo

et

Rufo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo

p. Chr. 179

Commodo
p.

II

et

Vero

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo
Theo

Chr. 180

Praesente
')

et
Ciz.,

Condiano')
Ital.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

cordiano

gordiano

Prosp.

p. Chr. 181

Commodo
')

III
ii

et Byrro')

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal. Prosp. Ciz. Theo

rufo

Ciz.

p. Chr. 182

Mamertino
p. Chr. 183

et

Rufo

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

Theo
Theo Theo

Commudo
p. Chr. 184

Illl

et Victorino

Chr. 354 (fast.) Const. Ilal. Prosp. Ciz.

MaruIIo
p. Chr.

et

Aeliano

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ciz.

185
et

Materno

Bradua

Chr. 354

(fast., episc.

74,

28) Const.

Ital.

Prosp. Ciz.

Theo
p. Chr. 186

Commodo V
2>.

et Glahrione

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital. Prosp. Ciz.

Theo Theo

Chr. 187
Crispino
et Aeliano
Clir.

354

(fast.J

Const. Ital. Prosp. Ciz.

INDEX

V.

CONSVLES.

511

p. Chr. ISS Fusciaiio

p. Vhr. IfiU
ot Silano
Clir.

354

(fast.) Const. Ilal. Frosp.

Cis.

Theo
Theo

duobus
p. Chr.
l'.)0

Silanis

Chr. H54 (fast.) Const. Ital. Prosp. Clz.

ComiiKido VI
p. Chr.

ct

Septimiano

Clir.

354

(fast.)

Const.

Ital.

Prosp. Clz. Theo

m
ct ISradna

Aproniano
p. Chr.
1112

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Fro.ip. Ch. Theo

Commodo VII
;>.

et Pertinace

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ch.

Theo

Chr. 193

Falcone')
')

et

Claro

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Ch.

Theo

flaocone Const.

p. Chr. 194

Severo
')

II

et Albino')

C'hr.354 (fast., gener. * 140, 17)

Oiz.

Const.

Ital.

Prosp.

bino Chr.

Theo
Theo

p. Chr.

11),')

TcrtuUo
p. Chr. 196

et

Clemente

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Clz.

Dextro

et Prisco

Chr. 354 (fast.) Const. Ital.

(1, 73S,

Prosp. Ciz. Prol. pascli.

14)

Theo
Const. Ital. Prosp. Ciz.

2).

Chr. 197

Laterano
p. Chr. 198

et

Rufino

Chr. 354

(fast.)

Theo

Saturnino

et tiallo

Clir.

354

(fast., episc.

74, 31) Const.

Ital.

Prosp.

Ciz.

Theo
p. Chr. 199

AnuUino
p. Clir. 200

et

Frontone

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Theo

Severo
')
ii

III')

et Victorino

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Const. Ital.

!>.

Chr. 201
Fabiano')
')

et
f.

Muciano')
Ilal.

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo

m.

et

Const.

Theo, sabino et m.

p. Chr. 202

Severo
')
iii

IIII')

et

Antonino

Chr. 354 (fasl.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Const. Ilal.

p. Chr. 203
Plautiano')
')

et Geta')
et g.

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

pl.

ii

Const., g. et pl. 1'rosp.,

(l)i(joi

acn-

Ti/Jiog ySTitg xid

Theo

p. Chr.

204
et

Cilone
p. Chr. 205

Libone

Chr. 354 (fast.J Const. Ital. Prosp. Theo

Antonino
p. Chr. 206

II

ot

Geta

Clir.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Tlieo

Albino
')

et Aeniiliano')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Tlieo

miliano Chr., acliano l'rosp., aufiivoi Theo

p. Chr.

207 Apro

et Ma.\!nio

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Tlieo

p. Chr. 20S

Antoninu
p. Chr.

III

ct

Geta

11

Chr. 354

(fasl.)

Consl. Ital. Prosp.

Tlieo

209
et

l'ompoiano
p. Chr. 210

Avito

Clir.

354

(fast.)

Const. Ital. Pros^t.

Theo

Faustino

et Kufiuo
III.

Chr. 354

(fast.J

Const. Ital. Prosp.

Theo
66

CURONIU

il2
p.
Clir.

CONSVLES.
211
et

INDEX

V.

Gentiano
p. C/tr. 212

Basso

Cltr.

354

(fast.)

Const.

Ita.l.

Prosp.

Tlteo

duoljus

Aspris

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo
Theo

p. Chr. 213

Antonino
')

III

et Balbino')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

albino Ital.

p. Clir. 214

Messala
')

et Sabiuo'}

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

saturuino Ital.

p. Clir. 215

Laeto
p. Chr. 216

et Cereale

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Tlieo

Sabino
')

ct Anullino')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Tlteo

uenusto Frosp.

p. Chr. 217

Praesente
p. Chr.

et Extricato

Cltr.

354

(fast., episc.

74, 32)

Const. Ital. Prosp. The.o

218
ot

Antonino')
)

Advento

Chr. 354 (fast., ejnsc. 74, 33) Const. Ital. Prosp. Theo

oxhdwog Theo
II

p. C%r. 219

Antonino
')

et Sacerdote')

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

priore loco Theo

p. Chr.

220
III')

Antonino
')

et

Coraazonte

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp.

Theo

^aXeqiog Theo

p. Chr. 221

Grato')
')

et

Seleuco

Chr. 354

(fast.) Const.

Ital.

Prosp. Tlteo

aa^ivutvog Theo

p. Cltr. 222

Antonino
')

IIII

et et

Alexandro')
Ital.,
inip.

Cltr.

354

(fast., episc. 74,

34) Const. Ital. Prosp. Theo

alexandro
Prosp.,
(ivT.

seuero

alexandro
Vict.

Heracl.

alexandro

et

augusto

Aq.,

di.c^ut'(f(jog

xal /xotfedTog Theo

p. Clir. 223

Maximo
')

et Aeliano')

Cltr.

354

(fast., episc.

74,

35) Const.

Ital.

Prosp. Theo

caeliano {uihavov Gr.) Const., clieliano Cltr.

Ileracl.

p. Chr. 224
luliano')
')

et Crispino

Clir.

354

(fast.) Const. Ital.

Prosp. Tlteo Heracl.

fabiano Const.

p. Chr. 225 Fusco')

')

et

Dextro

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo

Ileracl.

fusciano Const.

p. Chr. 226

Alexandro
[Anniano
2>.

II

et Marcello et

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Tlteo Heracl.

Maximo
Maxinio

Prosp.\

Chr. 227
Albino')
')

et

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. Tlieo Heracl.

aa^ivog Theo

p. Chr.

228
et

Modesto
p. Chr. 229

Probo

Cltr.

354

(fast.)

Const. Ital. Prosp.

Theo Heracl.

Alexandro
')

III

et

Dione')

Clir.

354

(fast.)

Const. Ital.

Prosp.

Tlteo Heracl.

aevijQog xal

dXcS. Heracl.

p. Chr. 230
lAgricola')
et et

Clemontino')
Seleuco

Chr. 354

(fast., episc. 74,

3G) Coitst. Ital.

Theo

lleracl.

HOr.ato
')

Prosp. ]

IlQiaxtXXiavog
Ilcracl.

xai 'AyQixoXag

Theo

INDEX

V.

CONSVLES.

513

p. Chr. 231

Ponipciano')
')

ut

[Vli},'niaiii)')

Chr. 354 (fasL, cpisc. 74,37) Consl.

Jlnl.

Prusp. Theo

xofiodos Hcracl.
feliciano Frosp.

Heracl.

')

p. Chr. 232

Lupo
p. Clir. 233

ct

Maxinio

Cltr.

354 (fasL)

Coiist.

ItaL Pro.ip.

Thco HciacL

Maxinio
p. Clir. 234

et 1'iiterno

Chr. 354 (fast.) ConsL

ItaL Prosp.

Tlieu IleracL

Maxirao
p. Chr. 235

II

et Urliaiio

Chr. 354 (fast.) CuiisL

Ital.

Prusp.

Thco Herael

Severo')
')

et Qiiiiiliauo

Chr. 354 (fast, cpisc. 75,

1)

CuiisL ItaL Prosp.

Theo

7io/jntjii'og

Theo

HeracL
Piusp.

p. Chr. 236

Maximo') ') maximiuo

p. Chr. 237

et Africano

Chr. 354 (fasL,

episc.

75, 4.

(>)

CoiisL

ItaL

Pros^).

*Thcu HeracL

Perpctuo
p. Chr.

et Corneliaiio

Chr. 354 (fast.) Const. ItaL Prosp.

*Thco HeracL

238
et Pontiano')

Pio
')

Chr.354

(fast.)

ConsU ItaL Pi-osp. *Theo IleracL

proculo Frosji. Hcracl.

Chr. 354 (fust.) CunsL IlaL Prosp. * Theo HeracL

p. Chr.

239
et

Gordiauo
p. Chr. 240

Aviola

Sabiuo')
')

et Veiiusto

Chr.354

(fast.)

ConsL ItaL Prosp. *Theo HeracL

albino Consl.

p. Chr. 241

Gordiauo
p. Chr.

II

et

Pompeiano

Chr. 354 (fast.) ConsL ItaL Prosp.

Theo HeracL

242
et Praetextato

Attlco
p. Chr.

Chr. 354 (fast.) Consl.

Ital.

Prosp. * Theo Heracl.

243
et

Arriauo
p. Chr.

Papo
Aemiliano

Chr. 354 (fast.) Consl. Ital. Prosp. * Theo HeracL

244
et

Peregrino
p. Chr. 245
Philippo
p. Chr. 246

Chr. 354 (fast.) Const. Ital. Prosp. * Theo HeracL

et Titiauo

Chr. 354 (fast.) ConsL ItaL Prosp. *

Theo HeracL Theo HeracL

Praesente
;).

et

Albiuo

Chr. 354 (fast.) ConsL ItaL Prosp. *

Chr. 247 Philippo II

et Pliilippo

Chr. 354 (fast.) ConsL ItaL Prosp. * Theo EeracL

p. Chr.

24S

Philippo

et Pliilippo 11

Chr. 354 (fast.)

ConsL ItaL Prosp. * Theo Heracl.

(suppl. in marg.)

p. Chr. 249

Aemiliano

et

Aquilino

Chr. 354 (fasL , yener. 140,18) ConsL Ital. ProL 2>asch. (1, 733, 16) * Theo HeracL

Prosp.

2>.

Chr. 250
Decio')
')

et

Grato

Chr. 354 (fasL, episc.

75, 6)

ConsL ItaL Prosp. * Theo

XQMttvoi Ueracl.

HeracL
Chr. 354 (fasL, episc. 75, 12) ConsL ItaL Prosp.

p. Chr. 251

Uecio III
')

et

Decio') Caes.

*Theo

rustico Ital. Frosp.

Heracl.

p. Chr.

252
et

Gallo II

Volusiano

Clir.

354 (fasL,

episc.

75, 12. 17)

ConsL ItaL Prosp.

06*

*Theo Heracl.

514
;>.

CONSVLES.
2o3
II

INDEX

V.

Clir.

Volusiauo

et

Maximo

Chr. 354 (fast., episc. 75, 20) Consl. Ital. Prosp. * Theo
*lleracl.

p. Chr. 2:ji

Valeriano

II

et CJallieuo

Chr. 354

(fasl.,

praef.)

Const.

Ilal.

Prosp.

Theo

*Heracl.
1).

Chr. 255

Valeriano 111

et Gallieuu II

Chr. 354 (fast., praef., episc. 75,17.21)

Coiist.

Ital.

Prosp. *Theo Heracl.

1>.

Chr. 206

Maximu
p. Chr.

et

Glabrioue

Chr. 354 (fast., praef., episc. 75, 22) Const. Ital. Prosp.

Theo Heracl.
257
et Gallieno

Valeriano IIIl
2).

IH

Chr. 354 (fast.,praef.) Const. Ilal. Prosp. Theo Heracl.

Chr. 258

Tusco

et

Basso

Chr. 354 (fast., praef., feriale eccl. liom.

75,

71, 16, episc.

22. 23) Const. Ilal. Prosp.

Theo Heracl.

p. Chr.

259
et Basso

Acmiliauo')
')

Chr. 354 (fast., praef, episc. 75, 24. 25) Const. Ital.

marcelliauo Vict. Atj.

Prosp. Theo Heracl.

1>.

Chr. 260

Saeculare

II

et

Donat.

Chr. 354 (fasL, praef.) Const. Ital. Prosp. Prol. pasch.

(1, 738,

19)

Theo Heracl.

p. Chr. 261
Gallieno') IIII
')

et

Volusiano")

Chr. 354 (fast., praef.) Const. Ital. Prosp. Theo Heracl.

gallicauo Chr.

')

gentiano Prosp.

p. Chr. 262

Gallieno')
') ^)

et Faustiano")

Chr. 354 (fast.,praef.) Const. Ital. Prosp. Theo Heracl.

gallicano

Chr.354

(fast.)

taustiuiano Const., uictoriuo Prosp.

p. Chr. 263

Albino
')

II

et De.xtro')

Chr. 354 (fast., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo Heracl.

maximo Prosp.
et Saturuiuo

p. Chr.

264
Chr. 354 (fast.jpraef.) Consl. Ital. Prosp. IVieo Heracl.
Gallicano Chr.

Gallieno') VI
')

p.

Ohr. 265

Valeriauu

11

et Lucillo

Clir.

354

(fast., praef.) Const. Ilal.

Prosp. Prol. pasch.

(1,

738, 23)

Theo

Ileracl.

p. Chr.

266

Gallieno
;).

VU

et Sabiuillo

Chr.354

(fast.,p>raef.) Const. Ital. Prosp.

Theo Heracl.

Chr. 267
1'aterno
et Arcbesilao

Chr.354(fast.,praef.) Consl.

Ital.

Prosp. Thco Ileracl.

p. Chr. 268
I'aterno II
')

et Mariniano')
]tal.,

Chr.354

(fast., praef.) Const. Ital.

Prosp. Theo Ileracl.

mariano

mariuo Prosp.

p. Chr. 269
Clautlio
et

ratenio

Chr. 354 (fast., praef., exnsc. 75, 26. 27) Const. Ital.

Prosp. Theo Heracl.

p. Chr. 270

Antiuchiano
p. Chr. 271

et Orlito

Chr. 364 (fasl., j^raef.) Const.

Ital.

Prosp. Thco Heracl.

Aureliano')
')

et

Basso

Chr. 354 (fast.,praef.) Const. Ital. Prosp. Theo Heracl.

ualeriano Prosp.

p. Chr.

272
et

Quieto

Veldumiauo

Chr. 354 (fast.,praef.) Const. Ital. Prosp. Theo Ileracl.

INDEX
;).

V.

CONSVLES.

515

Chr. 273
Tacitu
')

ct 1'lacidiaiio')

C/ir.

354

(fast.

j^racj.)

Consf.

Ital.

Prosp. IJeracl.

placidu Jtal.

[T/ieo om.J

p. C/ir.

274
II

Aureliano

et Capitoliuo

C/ir.

354

(fasl., praef., episc. 75, 28) Coiist. Ilal. I'rosp.

T/ieo Jleracl.
i>.

c/ir.

-jrr,

Auroliauu

III

ct

MarceUiuo

C/ir.

354

(fast., praef., episc, 75,

28) Const. Ilal. J^rosp.

T/teo Heracl.
p. C/ir.

376
II

Tacitu

et

Aemiliauo

C/ir.

354

(fasL, iiracf.)

Const.

Ital.

T/ieu

JJeracl.

[Prosp. oinj
1).

C/ir.

277
et rauliiiu

Probo
2>.

C/ir.354 (fast.,pracf.) Const. Jtul. Prosp. T/ieo Ikracl.

C/ir.

278
II
ii

Probo
)

et

Lupu")

C/ir.354 (fast.jpraej.) CoHst.

Ilal.

Prosp T/ieo

Ileracl.

paterno

Prosp.

p. C/ir. 270

Probo
y. C/ir. 280

III

et

Pateruo

C/ir.

354

(fast.,

praef.) Const. Ilal. Prusp. T/ieo IJeracl.

Jlessala p. C/ir. 281

et

Grato

C/ir.

354 (fast.,praef.) Const.

Ilal.

Prosp. T/ieo IJeracl.

Probo
p. C/ir.

1111

et Tiberiiiuu

C/U-.354 (fast.,praef.) Cunsl. Ital. Prosp. T/ieo Ileracl.

282

IVubo

V
11

et

Victuriuo

C/ir.

354

(fast.,praef.) Const. Ilal. Prosp. T/ieo Ileracl.

p. C/ir. 283

Caro

et Cariuo

C/ir.

354

(fast., praef., episc.

75, 30. 32)

Const. Ital.

Prosp. T/ieo Heracl.

2K C/tr. 284
C'ariuo') II
')

ct

Numeriauo

C/ir.

354 (fast.,praef.J Consl.

Ital.

Prosp. T/ieo Heracl.

caro Const. Prosp.

p. C/ir.

285
II

Diucletiauo
')

et Aristobulo')
litiUi

C/ir.

354

(fast.,

praef.) Const. Ital. Prosp. T/ieo Heracl.

Aurelius Aristobulus

Africani C.

VllJ, GOS aliiqm

p. C/ir.

286
II')

Maximo
')

et Aquilino-)

= =

C/ir.

354 (fast.,praef.) Const.

Ilal.

Prosp. T/ieo Heracl.

M. lunius Maximus Jlomae

Vettius Aquiliuus
/. c.

C. I. L.

VI,

2136. 2137
^)

l>.

C/ir.

287
et

UiocIetiauoAug.')III
')

Maximiano^)

C/ir.354 (fast., praef.) Consl. llal.Prosp. T/ieo*Heracl.

Aug.

T/ieo,

cum

absit in

Maximiano.

')

'EqxovXiov add. Const. (Gr.)

p.

C/ir.

288
II

Maximiano') Aug.
')

et

lauuariuu^)

C/ir.

354

(fast., prae.f.) Const. Ital.

Prosp. T/ieo Heracl.

EQXovXiov add. Const. (Or.)

/ortasse
/loc

')

anno.

Pomponius lanuarinus^rde/'. urb. Suffecti adfiterunt in laterculo

I.
a,

Caleno C.
/laec:
.

L. X, 4631,
... uianus

U7ide

remanent

p. C/ir.

289
11')

Uasso
')

ct Quintiauo-)

C/i.r.354 (fast.,praef.) Consl. Ital. Prosp. T/ieo

*Heracl.

=
(C.

M. Magrius Bassus

laterculus

Calenus

L. X, 4631)
(C. I. L.

ct

decretum pontijicum
36'JS)

Cumanum
-)

X,

L. Kagouius Quiutiauus U. cc. (in later-

516
culo
liic

CONSVLES.
ca/

INDEX

V.

loco priore).

Ibidevi iioiaiiiun-

tur sulfccti liuius aiini:

M. Vinbrius Piimus
.... ionius Proculus
. .

T. Flavius Coeliaiuis
.
.

[HJelviusClonieiis

Flavius Deciuius

.... ninius Waxinius

p. Chr.

3y0
et

Diocletiano IIII
')

Maximiano

')

III

Chr. 3'j4 (fast.,praef.) Cuiist. Ital. Prosp. Tlieo Heracl.

'E()xovy.iov

add. Consl. (Or.J

2).

Chr. 291

Tiberiano
')

II')

et

Dione^)
II]

Chr.354 (fast, praef.) Const.

Bossi inscr.

Ital.

Frosp. Theo'*Heracl.

= =

Gaius l[unius Tiboriauus

chr. n.
^)

32
l.

Cassius Dio Bossi

c.

p. Chr. 292

Annibaliano')
')

et Asclepiodoto

Chr. 354 (fast.,praefj Const. Ital. Prosji.

Theo Heracl.

fortasse Afranius Annibalianus praef. urb.

a.

297

!>.

Chr. 293
Diocletiano
')

et

Maximiano')

IIII

Clir.

354 (fast., praef.)

Const. Ital. Prosp. Theo*IIeracl.

'EQXovXiov udd. Const. (Gr.)

p. Chr. 294

Constantio
')

et

Maximiano")

Chr. 354

(fast., jiraef.) Const. Ital. Prosj).

Theo Heracl.

maximo

Prosp., 'iwiiiov add. Const. (Or.)

p. Chr.

295
et Anulino^)

Tusco')
')

fortasse
a.

Chr. 354 (fast.,praef.) Const. Ital. Prosp. Theo Heracl.

^jrae/. itrbi

Nummius Tuscus

302

^)

fortasse
a. 306.

=
312

Annius Anullinus praef. urbi

p. Chr. 296

Diocletiano VI
p. Chr. 297

et

Constautio II

Chr. 354 (fast., praef., ejnsc. 75, 32. 34) Const. Ital.

Prosp. Tlieo Ileracl.

Maximiano
')

')

et

Maximiano'-)

II

Chr. 354

(fast.,

praef.) Consl. Ital. Prosp. Theo Heracl.

'EQXov^kiov ndd. Const. (Or.J

') 'l(D^iov

add. Const. (GrJ

p. Chr.

298
et Clallo^)

Fausto') II
')

Chr.354
item
litulus

(fast.,

praef.) Coiist. Ital. Prosji. Theo Hcracl.

'Ayixiov Paviriov Const. (Gr.),

Bomae
^)

Jiossi inscr. chr. 1 n.

24

HejitjQov

rdUov
l.

Consl. (Gr.);

= Virius Gallus
')

Jiomae
l>.

c.

Chr. 299
Diocletiano VII
')

et

Maximiano

VI

Chr. 354 (fast., jiraef.) Const. Ital. Prosp. Prol. pasch.

'EQXov'Aiov add. Const. (Or.)

(1,738,1.3.25) Theo Heracl.

p. Chr.

300
et

Constantio III
')

Maximiano')

III

Chr. 354

(fast.,

praefj Const.

Ital.

Prosp. Theo Heracl.

'liaiov

add. Const. (OrJ

p. Chr. 301

Titiano') II
')

et

Nepotiano
Titianus

Chr. 354

(Jast.,

praefJ Consl.

Ital.

Prosp. Theo Heracl.

T. Flavius

Postumius
b.

liomae

C. I. L. VI, 1418. 1419

p. Chr. 302

Constantio IIII
')

et

Maximiano')

IIII

Chr. 354 (fast.,2>raef.) Const. Ital. Prosji. Theo Ilerncl.

'liD^iov

add. Const. (GrJ

p. Chr.

303

Diocletiano
')

VUI

et

Maximiano') VII

Chr. 354 (fast., praefj Const. Ilal. Prosji.

Theo Heracl.

'EQXov'f.iov

add. Const. (Or.)

INDEX

V.

CONSVLES.

517

2h C/ir. 304
Uioclctlniio VIIII
')

ot

Maximiano') VIII

Chr. 354 (Jast.

praef., fcriale eccl.

Rom.

71, 12.

72,

'V,f>xov).ii>v

tiilil.

Cimnl. (iif.)

11, e]>isc. 75, 34, r/ener. 140, 19)

Const. Ital. Prosp.

Theo
p. Chr.
30.')

Ileracl.

Constantio
')

ct Maximi;nio')

Chr. 354

(j'asi.,

praef.) '*Cunst. Ilal. Prosp. Tlieo Ileracl.

'Imfiiov (idd.

Consl. (Or.)

j>.

Ckr. 30G

Constantio VI
')

et

Maximiano'

VI

Chr.354 (fast.,prnef.)'*Consi. Ital.rrosp. Theo Ileracl.

'liojiiov

add. Const. (Or.)

p. Chr. 307^)

Aug.
iSevero Maximi.iuo VII
post

ct ct

Maximiuu
Maximino

Caes.

in Oriente

Theo

Ileracl.

[Malalas

p.

316]

liomae

initio

anni Chr. 354

Aprili Clir.

(priief.)

VI consulatuni

Eomae ex mense
inscr. chr. 1,
et

354

(praef.) Consi. [Rossi

29

id.

Dec.]
.354

[Maximiano Aug.] VIIII

')

Constantino (maximi.ano

2>ostea

recepta

forma Chr.

(fast., ]>raef.]

Consi.

'*Ital.

niaximiano
lirux.),

uii

et

maximino

*Prosp.

ex mense Aprili factum est sextum

consulatuni, quod est novies et Constantino

Chr. 354

(praef.J;

novies

et

Coustantino

Chr. 354 (fast.) ; novies et Constantino {yojiiov

xiavaTuvxivov avyovaxov fxovov Or.)

est post

quod sextum cousulatum Const. ; aE^ijQog

. .

aiiiftaTog (om. Her.) xiu fiuhjfiivog {/jiiSi-

fjKivog

Theo) xitiaaQ
uiiii et

Theo Seracl.;

dio-

cletiauo uiiii et m.aximiano uii Ital. (Vi>id. I);

diocletiano

Prosp.).

Numerus constdis

constantino Ital. (Find.

2>rioris

II

non con-

venit nisi

Maximiano Hcrculio

p. Clir. 308')

icousules quos iusserint dd. nn.

Bomae

initio

anni

Clir.

354 (praef.)

Maxentio
f

et

Romulo
Maximiano Aug. VII
dd. un.
et
,

Romae ex
ex
xii k.

xii k.

Mai. Chr. 354 (piraef.) Const.

,

[Diocletiano Aug.]
')

et

postea recepta forma Chr. 354 (praef.

p. 76, 1)

fast.

ej^isc.

consules quos iusserint

Const. *Ital. Prosp.

Theo Heracl. [Greii-

Mai. factuni est Maxentio

est decies et

Romulo, quod

fell ct Iluni yreeh pajiyri ser. 2 n. 72. 75]

decies
p. 76,

Maximiano uii Clir. 354 (praef.); et maximiano uii Chr. 354 (fast., episc. 1); decies et maximiano {fi(ih/Ji<ivov
.
.

yaXcQiov ro C Or.), quod est maxentio et romulo Const.; dioxhjiKtvog aejiuerog

x6
i

xui

jj,u^ifii(ivog

x6

(ro'

9-'

Theo)

Theo Heracl.
his

similiterque Ital. Trosp.: ah

jiriorem

consxdatum recte

tribui

Dio-

cletiano conjinnant papyri supra citatae, in

quibus
tjfjiav
('

sic

eet:

vnareiag riSv
OvaXrjQtov

&eanor<Ji)v

JioxX>;[riu]vov -nurQog^Ayovaroiv ro
ra'/.[eQi]ov

xi

Mu^i.fxiavov

'Ayovarov ru [C].
p. Chr.

309
II

[Maxentio

et

Romulo

II

Romae
in

Chr. 354 (praef.) Consi.

JLicinio Aug.
Ifi.

et Constantino

Oriente

Theo

Ileracl. (cf. Jliirbarus vol.

(fast.,

p. 291)

c.

[Diocletiani')]
')

et

[Maximiaui-)] VII

forma postea rcccpta Chr. 354

Cuiist.
Ital.

ep. p. 76,2)

diocletiani recte e.rplet Viclurius Aijiiilanus

Prosp.

')

maximi

Vict.

Aq.

518
p. Chr. 310

CONSVLES.

INDEX V.

/Maxentio
lAndronico

IIT

Eomae
et

Chr. (praef.) Const. [Eossi inscr. chr. n. 31]

et

Probo

in

Oriente

Illyrico

Then
5565]
CJir.

Ileracl. [titidi Illyriciani

C. I. L. III, 3335.

fanno

II p. e. [Diocletiani')]
')

X et [Maximiani^)] VII
Aquitamis

forma postea recepta

[lial.

354

(fast.)

Cnnst. Prosp.

diocletiani recte explet ^lctorius

om.]

*)
2>.

maximi

Vict.

Ag.

Chr. 311^)
consules quos iusserint dd. nn.

Eomae

initio
ra.

anni Cliron. 354 (praef.)

Sept. Chron.

Rufio Volusiano^)

Eomae ex
ot

354

(praef.)

Maximiano VIII

Maximino

II

Theo Heracl.

Maximiano VIII
[Maximiano VIII
')

forma postea recepta Chron. 354

Const. Ital.
et Liolnio]

(fast, episc. p. 76, 4)

Prosp.

consules quos iusserint

dd. nn.,

ex mense
et

septembri

factum
;

est

rufino

eusebio

Chr. 354 (praef.)

fuit

maximiano
uiii

uiii solo,

quod
354
ru-

mense

sep. volusiano et rufino chron.

(episc. 76, 5) ;

maximiano
et

quod
augg.

est

fino et volusiano

Const. (Lat.); divo maxi-

miano VIII
'

maxiniino

tiiulus

Noricus

C. I.

L. III, 4796 similiterque Theo

(numeris omissis) Heracl.;

maximiauo
r]'

uiii

Chron. 354 (fast.) Const. (Lat.,

lAt<ii[iittvov

mde supra;
yakeQlov
L. VI,
inde
et

iQxovXiov ro

xcil

fiii^ifiov
^)

Or. male) Ital.

Kufius Volusianus

Eomae

C. I.

170S

31906;

Chronograpihus 354

altero loco (episc. 76, 5) fecit

Volusianum
et

Eujinum, altero (praef.) Bufinum bium, hoc male memor conmlum

p. air. 312

Euse-

a,

347

iMaxentio
Constantio
J>.

III
II

Clir.

354 (praef.) Const.

(vol.
1, 9,

et Licinio II

Origo Const.

IS).

Clir.

Chr. 313^)

praef.) Const. Ital. Prosp.

et
III

354 (fast. Theo Heracl.

puscli.,

iConstantino

Maximino ni

Heracl.

[Eomae

C. I.

L. VI, 507]
,

Constantino
')

et Licinio III

Chr. 354 (fast., pasch.

praef.) Consi. Ital. Prosp.

xmvaxitviifov

x(d /xii^ti/^ivov t6 y, xiovaravxivov to (fxni hxiviov ro y Heracl.

x6

Theo Heracl.

per geminationem
p. Chr. 314')
Volusiano^) II
')

et
xtii

Anniano^)
et

Clir.

354

(fast.,

pasch., praef.,

ejMSC.

76, 4. 6)

Consi.

nexQoviov

Qovtfivov (lovauivov

rursus

*Ilal.

Prnsp. Theo Heracl.

liovXXovaicivov xtd ciQittvov Heracl.

^)

Rufius Volusianus mVfeoda.SJi;

'Poiitpiog

UXovai<n'6g Berl. ayypl. Urh. 2 n. 411 ; 'Povtf.

0'/.oaiuv6i Nicole pnpijrus de
'Puv{ifi]og Ovo'/.ovaiiiv6g n. 233; cf. adn. 1
^)

Oenh-e

n. 13;
1

Wesselypap. Eain.

=
cf.

lUrQuiviog 'Avvitivo? papyri tres citatae;

adn. 1

p. CJir. 315

Constantino IIU

et Licinio

IIU

Clir.354

(fast.,

pusch., praef.) Const. Itul.Prosp.

Then

*Heracl.
p. Chr. 316
')

(ei

pusi a. 313

et

snn loco)

Sabino
')

ct
xiii

Rufino
et

Chr. 354 (fasU, 2>asch., praef.) Cunst.

Ital.

Prosp.

iivxiaviov

xivu aii^ijvov

rursus

ati^i..

Theo

Ileracl.

vov

xiti

Qovtfivov IJeracl.

INDEX

V.

CONSVLES.

519

p. Chr. 317

U-onsules quoK iusserint dd. nn. Aug.

Itiallirano')
')

Chr. 354 (praef.)

et

Hnssii^)

cx

d.

XIlll k. Mart. Chr. 354 (praef., qui Ititerculus

ftist., 2'"sch.)

')

= Ovinius Gallicanus praef.urb. a.S16 L. VI, 1737 fortasse = lunius Hassus C

fortaase
I,

solus tliem habct,

Cunst. Ital. Vrosp.

Theo

*IIeracl.

(liossi)

p. Chr. 318
Licinio
')

V)

ot Crispo Caes.')
Xfii

Chr.354 (fast.,pasch.,2>raef.) Const.

hxiyiov i6
*IIcracl.

Ital.

Prosp. Theo

hxiriov 10

n^iaxov to

',

atftVTivov to
p. Chr.

xi TiQiaxov 10 Y, nQiaxov x6 d" xfd xtav(T Heracl. per triplicationem

319

Constantino

et Licinio Caes.

Chr. 354 (fasL, pasch.

praef.) Consi. Ital. Prosp.

Theo ^Heracl.
p. Chr. 320

Constantiuo VI

et

Constaiitiuo Caes.

Chr. 354

(fast.,

ptisclt.,

2>'''<'^f-)

Const.

Ital.

Prosp.

Theo
2>.

*IIeracl.

Chr. 321
Crispo

et

Constantiuo

II

Chr. 354

(fast.,

pasch., piraef.) Const.

Ittil.

Frosp. Theo

Heracl.
p. Chr. 322
(

Probiano')

et Iuliano-)

Chr. 354

(fast., pasch., praef.) Const. Ital.

Prosp. Theo

[KQianov t6 y xtd Ko)vaTftviii'ov t6 d'] ') Petronius rrobianus C. I. L. VI,

)

Heracl.

= =

mS6

Auicius luliauus

C.

L. VI, 1682.

16S6
p. Chr. 323
i8evero')
et Rufino")

Chr.

354

(fast., ptisch., 2>raef.) Const. Ilal.

Prosp. Theo

Heracl.
'Licinio
')

Aug.

et Licinio Caes.

in partibus Orienlis (^mjiyrus

vol. 1 n. 10) ')
')

Vindobonensis Mainer.

Acilius Sabinus errore puto Nicole papy-

rus de Genhve n, 10 {nominattir ilem anniis

Constantini
urb. a. 325
2)

pajtyrus scripta est vnfitflug tiov dianottiiv

7'ifitSv

XVIII);

Acilius Severus

lyrtief.

Aixivviov leflttOTov to
/J'

e'

xfd Aixiv-

viov Tov iniiffcveaTftTov to

I.

indictione

XI

Vettius Kufinus Volccis in Lueanis C.

et

Payni 4
iyitur

sive a.

323 Mai. 23; non admisit

et Rufinum, consulatum sumpsit

L. X, 407

2>a2}yrus
I.

cit.;

c/.

C. Vettius

Lidnius consules ISeverum

Cossinius Rufinus C.
p. Chr. 324

L. X, 5061

sed

i2>se

cum

filio

Crispo

LU

et

Constantino

III

Chr. 354

(J'ast.,

pasch., 2>raef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Heracl.
p. Chr. 325

Paulino')
')

et luliano
Ito/.,

Chr. 354 (fast., pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Beda

plautiano

nQoxXoi:

iJtoi nt<i').it'og

Theo:
574)

= Sex.
1681
p. Chr. 326
cf.

(3,

295

c.

41.5)

Theo Heracl.

Anicius 1'aulinus C.

I.

L. VI, 1680.

1651

(cf. liossi

inscr. chr. 1 p.

Constantino VII

et Constantio Caes.

Chr. 354

(fast.,

pasch., pracf.) Const. Ilal. Prosp.

Theo

Heracl.
p. Chr. 327
Constautio')
')

et

Maximo
?'

Chr. 354

(fast., pasch.,

praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

constantino Const. (Lat.) Proap., xtovatavtiov xiciafiQog

ro"

Heracl.

Const. (Gr.)

p. Chr. 328

lanuarino

et lusto

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ilal. Prosp.

Theo

Heracl.
p. Chr. 329

Coustantino VIII

et

Constautino

IIII

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. llal. Prosp.

Theo

Heracl.

CHBONICA

lU.

67

520
p. Chr. 330

CONSVLES.

INDEX

V.

Gallicano')
')

et
iii

Symmacho^)

Chr. 354 (fast., pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

constantiiio

Proap.
Jiossi

=
hiscr.

Flavius Gallichr. 1
n. 37;

Heracl.

canus

liomae

Wessely 2>op. Bain. 1 n. 19.

')

Valerius

Symmachus Aihanasius
'f'X<iviov
l.

Fesl-

hriefe (ed.

LarsowJ p.2T. 64;

TvXc,

hafov Wessely
p. Chr. 331

c; Tulliano Mossi
Ahlahio

l.

Basso')
')

et

Chr. 354
Festbriefe

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Aniiius

Bassus

Athanasius

Heracl.

p. 27. 70
p. Chr. 332

Pacatiano')
')

et Hilariano*)

= =

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ilal. Prosp.

Theo

Fabius Pacatianus Alhanasius Festbriefe

Maecilius Hilarianus Athanasius

Heracl.

p. 27. 77
*)
l.

c.

p. Chr. 333

Dalmatio

et Zenofilo

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ital. Prosp. Theo

Heracl.
p. Chr. 334

Optato
')

et Paulino')

uvixmv navi.ivov Const. (Qr.) Ammius (sic) Manius Caesonius Nicomachus Anicius Paulinus C. I. L. VI, 1682 Amnius iun.

Chr. 354
Ital.

(fast.,

pasch., praef., yener. 140, 21. 22) Const.

Prosp. Theo Heracl.

Anicius Paulinus iun. C.

I.

L. VI, 16S3
p. 574)

cf.

1652
p. Chr. 335

(cf.

Hossi

insc. chr. 1

Constantio')
')

et Albino^)
?'

xMvaTdVTiov xulatcQog t6

Const. (Gr.).

Chr. 354

(fast.,

pasch., episc. 76, 8) Const. Ital. Prosp.

Theo Heracl.

=
^)

lulius Constantius frater Augusti Atha-

nasius Festbriefe p. 95 paulino Chr. 354 (praef.),

cc(iXajiiov

Heracl.

=
l.

Rufinus

[scr.

Kufius) Albinus Athanasius

c.

p. Chr. 336

Nepotiano')
')

et

Facundo
(sic

Chr. 354 (fast.

aenei, lul.
Ital.

fortasse

pasch., praef., episc. 76, 10) Const.

Fl.

Pop.

nummi

Prosp.

Theo *Heracl.

aureus)
a.

Nepotianus Constantinus Augustus

351

p. Chr.

337
et Titiano^)
I.

Feliciano')
)

Chr. 354

(fast.,

')

= =
et

pasch., praef., episc. 76, 12) Const. Ital.

Flavius Felicianus Paesti C.

L. X, 476
VI, 1717

Prosp.

Theo *Heracl.

Fahius Titianus
Paesti X, 476;

C. I.

L.

Romae

cf.

III, 12330

p. Chr.

338
et

Vrso

Polemio

Chr. 354

(fast.,

pasch. praef) Const.

Ital.

Prosp. Theo

Heracl.
p. Chr.

339
et

Constantio II

Constante

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Heracl.
p. Chr. 340

Aciudyno')
')

et Proculo')

Chr. 354
iiyypt.

(fast.,

pasch.,pracf.) Const. Ilal. Prusp. Theo

= =

^iiiTifiiog n. 21

'JxivSvvng Berl.

Ur-

Heracl.

hmden I
*)

L. Aradius Valerius Proculus Populonins

C. I. L. VI,

16841688;
Vrk.
l. c.

UoTiXuivtog IIqoxov-

Xog Berl.

ily.

INDEX

V.

CONSVLES.

521

p. Chr. 341 Marcellino')

')

et Probino^)

Chr. 354

(fast.,

pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

f()o>voii

Heracl.

Antonius Marcelliiius
I.

Heracl.

Nereti in Calabria C.

L. IX, 10;

cf.

III,

12330
*)

Petronius Probinns Nereti

l.

c.

p. Chr. 342

Constantio
p. Chr. 343

111

et

Constante

II

Chr. 354

(fast.,

pasch.,praef.) Const. Ital. Prosp. Theo

Heracl.
Placido')
')

et

Romulo^)

Chr. 354 (fast., pasch., praef.) Const. Ital. Prosp. Tlieo

= M. Maecius Memmius Furius Baburius Caecilianus Placidus C. L X, 1700; = Flavius

I.

Heracl.

Placidus in papyro munei Britannici inedita

')

Flavius

Romulus pap.

cit.

p. Chr. 344

Leontio')
')

et Sallustio^)
I.

Chr. 354 (fast., pasch.fpraef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

=
=

Flavius Leontius Pae.nti C.

L. X, 478;
/.

Heracl.

fortasse

Domitius Leontius
Paesti

C
c.

L. III,

12330
^)

Flavius Bonosus

l.

et

Bomae

Bossi inscr. chr. 1 n. 75. 76. 79

p. Chr. 345

Amantio')
')

et Albino'^)

Chr.354

(fast..pasch., praef.) CoJist. Ital. Prosp.

Theo

=
n.

Amantius Wesselij pap. Bain. I 247, ubi sic est vnaTeia^ 'lovXioti Afiuvxiov
lulius
:

Heracl.

nciXQixiov [<'</']tor(?) rov deanoiov

rjfiiav

KMvaruvxivov
^)

'Ayovax(ov)

xi

'Povipiov

'A^jiivov riiiv 'AafinQOTiixiuv

=
est

Rufius Albinus papyrus

cit.;

itaque

non

M. Nummius Albinus
et Albini

C. I. L.

VI, 1748

p. Chr. 346
I

p. c.

Amanti

Chr. 354 (fast., pasch., praef.) Ital.^)

loco)
.,

Prosji.') (suo

fConstantio IIII
p. Chr. 347

et

Coustante

III

Const. Ital.^)
')

Prosp.^)

(post a.

344) Theo Heracl.

(cf. vol. 1 p.

Italici et

Prosp.per gem.

255. 351)

Rufino')
')

et

Eusebio^)
C.
I.

Clir.

354

(fast., pasch., praef.) Const. Ital.

Prosp. Theo

Vulcacius Rufinus
et

L.

Bomae
I.

VI,

Heracl.

32051
^)

Paesti X, 477
L. X,

=
= =

Flavius Eusebius Paesti C.

477
Chr.354
pasch., praef.J Const. Ital. Prosp.

p. Chr.

348
et Salia^)
(fast.,

Philippo')
')

Theo

<PHuoviog

<^i'Ainnoi

Berl.

iiyypt.

Urf. 2
1 n.
l,

Heracl.

n. 405.
^)

456; Boiaae Bossi inscr. chr.

101
c,

*AOD(os 2'X(f Berl. ayypt. Urk.

l.

Bossi

c.

p. Chr. 349
Liraenio')
')

et

CatuUino^)

Chr. 354

(fasl.,

pasch., praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

fortasse
a.

Vlpius

Limenius praef. urb.

(Pliilomathius) C.

Heracl.

34719

-)

= =

Aco CatuUinus

I.

L.

VI, 1260; praef. urb. a. 34214

p. Chr.

350
et Nigriniano')

Sergio")
')

Chr.354
I.

(fast., pascli.,

praef.) Const. Ital. Prosp.

Theo

Flavius Anicius liomae C.

ut putat Bossius

L. VI, 498
s.

Heracl.

(nisi est,
vol.

rev. arcli. n.

a.

1862 p. 373, Anicetius [sicj Zosimi

Flavius Sergius in papyro musei

2, 44, 3);

Britannici inedita

G7*

322
p. Chr.
.351

CONSVLES.

INDEX

V.

iMagnentio
iToig laojjiivotg
'[).

et

Gaisone')

Romae
Theo

Chr. 354 (praef.)

c.

Sergii

et Nigriniani et 111.

Chr. 354

(fast.,

pasch.) Const. Prosp. Beracl. fltal. om.J

')

Muannentio
chr. 1
11.

Decentio

Romae

Bossi inscr.

Fabius Titianus
praefectus urbi,

consul

ordinarius

/.

L. VI, 1166. 1167, crealus a

et

Magneniio consul

apud

Chronographum
praefectorum
p. Chr.

a.

354 adest in

laterculo

a. SoOjl, abest

a consulari

352
et

IDecentio
Constantio

Paulo
Constantio Caes.

Bomae

Chr. 354 (praef.) [Rossi inscr. chr.

2>.

1,

112

116]
Const.

et

Chr. 354 (fast., pasch., episc.

Ital.

76, 13. 19).

Prosp. Theo Heracl.

p. Clir.

353
et

Constantio VI

Constantio II

Chr. 354

(fasl., pasch., praef.)

Const. Ital. Prosp.

Theo Beracl.
p. Chr. 354

Constantio VII

et Coustantio III

Chr. 354
Cycl.

(fast., pascli.,

praef.) Const. Ital. Prosp.

Tlieo Heracl.

p. Chr. 355
Arbitioue')
')

et Lolliauo'')

Chr. 354 (pasch.) Consl. Ital. Prosp. Cycl.

Theo

=
n.

Flavius Arbitio

Bomae

Rossi inscr. chr. 1

Beracl.

122
Q. Flavius Maecius Egnatius
I.

')

Lolliauus

Mavortius C.
p. Chr. 356

L. VI, 1723. X, 1695. 1696

Constantio Vill
p. Clir.

et luliano Caesare

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp.

Theo Beracl.

357
et luliano Caes. 11

Constautio VIIII

Chr. 354 (pasch.) Const. Prosp. Cycl. Theo Beracl.

fltal.

om.J

p. Chr. 358

Datiauo')
')

et Cereale*)

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Cycl.

Iheo

titiano Vict.

Aq.
Cerealis C. I. L. VI, 1744. 1745

Beracl.

^)

= Neratius = 31916 =

p. Chr. 359

Eusebio')
1) 2)
-f-X.

et

Hypatio')
Urk. 1 n. 316 Urh.
l. c.

Const. Ital. Prosp. Cycl.

Theo Beracl.

EvafjiKig Berl. iigypt.

*X. 'Yuureios Berl. dgypt.

p. Chr. 360

Constantio
p. Chr. 361

et luliano Caes.

III

Const. Ital. Prosp. Cycl.

Theo Beracl.

Tauro')
')

et Florentio*)

Const. Ital. Prosp. Cycl.

inscr. chr.
]

Theo Ileracl.

= Flavius Taurus Roinae Rossi

n. 148. 150

^)

= =

Flavius Florentius n. 148

cit.

p. Chr. 362

Mamertino')
')

et Nevitta^)

Comput.
Rossi inscr.

(1, 153, 16. 18)

Const. Ilal. Prosp. Cycl.

Theo

Claudius Mamertinus

Romae

Beracl.

chr. 1 n.
^)

153

neuittula

Comp.

Flavius Nevitta

/.

c.

p. Clir.

363
et Sallustio')
I.

luliano Aug. 1111

')

Const. Ilal. Prosp. Cycl.

Theo Beracl.

Flavius Sallustius C.

L. VI, 1729

INDEX
p.

V.

CONSVLES.

523

Chr. 364 loviano Aug.

')

et V.irroninno')

Const. Ital. Prosp. Oycl.

Theo Heracl.

Flavius Varronianus

Uomae

Boasi inncr.

chr. 1 n. 175
p. Chr. 365

Valentiniano Aug.
p. Chr.

et

Valento Aug.

Const. Ital. Prosp. Oiz. Cycl.

Theo Heracl.

366
ii.
fi.

Gratiano
p. Chr. 367

et

Dagalaifo

Const. Ital. Prosp. Ciz. Oycl.

Theo Heracl.

Lupicino')
')

et lovino^)

Const. Ital. Prosp. Oiz. Cycl.

Theo Heracl.

= =

Flavius Lupiciuus liomae Rossi inscr.

71.

chr. 1
*)

Flavius lovinus

l.

c.

forlasse

= Valens

(V)

lovinus
p. Chr.

Amm.
II

28, 3, 9

368
et

Valentiuiano

Valente

II

Ohr.354 (pasch.) Const.

Heracl.

Ital.

Prosp. Oiz. Oyct.

Theo

p. Chr. .369

Valentiniano

iT.

p.

et Victore

Chr. 354 (pasch.) Oonst. Ital. Prosp. Oiz. Oycl.

Theo

Heracl.
p. Chr. 370

Valentiniano III

et

Valente

III

Chr. 354 (pasch.) Oonsl. Itul. Prosp. Ciz. Cycl. Theo

Heracl.
p. Chr.

371
II

Gratiano Aug.
1)

et

Probo')

Ohr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Cycl.

C. I.

Theo

= Sex. Petronius Probus

3344; Romae VI, 1751
chr. 1 n.

Veronae

L. V,

Heracl.

1753,

Rossi inscr.

226
Chr. 354 (pasch.) Oonst. Ital. Prosp. Ciz. Cycl.

2>.

Chr. 372

Modesto')
')

et Arintlieo^)

Theo

Domitius Modestus Romae Roasi inscr. Flavius Domitius /. c. chr. 1 n. 231;

Heracl.

n.230
2)

Flavius

Arintheus

Romae

Rossi

inscr.

chr. 1 n. 229.

230
Prosp. Ciz. Oycl. Heracl.

p. Chr. 373
Valentiniano
p. Chr. 374
IIII et

Valente

IIII

Chr. 354 (pasch.) Const.

Ital.

Gratiano III

et Equitio

Chr. 354 (pasch.) Oonst. Ital. Prosp. Oiz. Oycl. Britt.

et

Nenn.

(3, 172, 1. 2)

Heracl.

p. Chr. 375
p. c. Qratiaui
111

et Equiti

Chr. 354 (pasch.) Oonst. Ital. Prosp. Oiz. Cycl. Heracl.

p. Chr.

376

Valente Aug.
p. Chr. 377

et Valentiniano iuu.

Aug.

Chr. 354 (pasch.) Const.

Ital.

Prosp. Oiz. Oycl. Heracl.

Gratiano
')

IIII

et
a. 383.

Merobaude')

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Oiz. Oycl. Heracl.

vide

ud

p. Chr. 378
e.

Gratiani

et et

Merobaudis
Valentiniano iuu.
II

Ohr. 354 (pasch.) Chr. 354 (pasch.) Const. lud. Prosp. Ciz. Victorius Aq.
(vol. 1, 681, 24).

!p.

Valente VI

Oycl. Dionys.

(I

p. 754).

Amj.

Heracl.
p. Chr. 379

Ausonio')
')

et Olybrio*)

Chr. 354 (pasch.) Oonsl. Ital. Prosp. Ciz. Victorius Aq.

(vol. 1, 681, 25)

Decimus Magnus Ausonius poeta

Chr.

Cycl. Marcell. (2, 60, 10. 16)

Aug.

^)

priore loco

Q. Clodius

Hermo-

Heracl.

geniauus Olybrius C.

I.

L. VI, 1711

524
p. Chr.

CONSVLES.
380

INDEX

V.

{iratianii Aiig.

et Tlieodosio

Ang.

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Proap. Ctz. Victorius Aq.

(vol. 1
cell.

p. GSO, 2)
(vol.

Oi/cl.

Hyd.
c.

(vol.

2 p. 14

c. 4.

5)

Mar-

Becla

3 p. 299

456) Au;/. Heracl.

p. Chr. 381
Occidentis
Orientis

Syagrio^) et Eucherio^)

Chr. 354 (pasch.) Const.

Ital.

Eucherio') et Syagrio')

Marcell.

Heracl.

facta

Prosp. Oiz. Oycl.

concilii

Oalchedon.;
et

Auy. [Romae Eossi

inscr. chr.
et

Oodicum Theod.
lust.

1,302309

constitutiones

C.I.L. VI, 31945;

Theod.
et

omnes ex
praeter O.
8.
11, 39, 8.
7,

Oriente
TTi. 4, 12,

acia concild Aquil.;

Oodicum
lust.

16, 5, 8.

constitutiones

16,

1]

ex Occidente omnes
praeter Theod.
6.

15, 7,

(=

lust. 11, 41,

2. 3).
')

=
sic

Flavius Syagrius

Bomae

9J Rossi inscr. chr. 1 n. 303

et

^)

plerumque, sed etiam Euter-

acta

et tituli;

Flavius Eutherius C.

I.

L.

VI, 36982

p. Ohr.

382
Ocddentis

forma plena:
I.

Antoaio')

Salonis O.

L. III, 9508

Antonio^) et Syagrio')

Chr. 354 (pasch.) Const.

Ital.

Prosp.

Dion.

(Ip. 755) Oycl.

')
'^)

Mar-

= = =

cell.

Auy. Heracl.

Claudius Aufonius
Flavius Syagrius

Romae Rossi inscr. chr. Romae Rossi inscr. chr. 1

1 n. 312. 318
n.

312

p. Chr. 383

Merobaude')
')

II

et Saturuino')

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Oiz. Cycl. Marcell.

C. I.

Flavius Merobaudes
"fA.

Romae

L. VI,

Auy. Heracl.

501. 502,

BttQiapavSrjq

Nicole papyrus

de Oenive n. 12
')

saturuino syagrlo Chr.

Flavius Satur-

ninus
p. Chr. 384

Romae

l. c.

Kicomere
p. Chr. 385

et

Clearoho

Chr. 354 (pasch.) Oonst. Ital. Prosp. Ciz. Cycl. Marcell.

Auy. Heracl.
Arcadio Aug.
et

Bautone

Chr. 354 (pasch.) Const. Ilal. Prosp. Ciz. Cycl. Marcell.

Auy. Heracl.
p.

Chr. 386

Honorio
')

li.

p.

et

Euodio')

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Cycl. Marcell.

euodio, euuodio, eubodio^^assim.

= Flavius

Auy. Heracl.

Euodius
p. Ohr. 387

Romae
et

Rossi inscr. chr. 1 n. 361

Valentiaiano
p. Chr.

III

Eutropio

Clir.

354 (pasch.) Const.

Ital.

Prosp. Oiz. Cycl. Marcell.

Auy. Heracl.

388
II II

/Theodosio Aug.
JTheodosio Aug.

et

Merobaude')

III

[Romae Bossi

inscr. chr. 1 n.

370]

et Cynegio'')

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Ciz. Cycl. Marcell.

Aug. Heracl.

piagno Maxinio Aug. ') vide ad a. 383

*)

11

[Bomae
C. I.

Rossi

inscr.

chr. 1

n. 371

375;

Mediolani

C. I. L.

V, 6243]

= Maternus Cynegiua
et

L. III, 19

= 6587
Chr.354 (pasch.) Auy. *Heracl.
Coiist.

p. Clir. 389

Timasio')
')

Promoto^)

llal.

Prosp.

Cycl. Marcell.

=
=

Flavius Timasius

Romae

O. I. L. VI,

1759
^)

Flavius Promotus

Romae

l.

c.

INDEX
p. Cltr.

V.

CONSVLES.

525

390
II II

Valcntiniano
p. Chr. 391

et Neoterio

Chr.

3.54 (pasch.)

Const.

Ital.

Prosp.

Cycl. Marcell.

Auij. Heracl.
et

Tatiano')
)

Symmaclio')
inacr. chr. 1

Chr. 354 (piasch.) Consl.

Auij. Beracl.

Ital.

Prosp.

Cycl.

Marcell.

= Flavius Tatiauus Bomae Bossi

n. 395,

Locris C.

I.

L. X, 37

-)

Q. Aurelius 8ymniachus
et

Bomae

C. I. L.
1 n.

VI, 1699. 3201S

Bossi inscr. chr.

395;

Locris X, 37
p. Chr. 392

Arcadio Aug.
')

et Rufino')
liossi iiiscr. chr. 1

Chr. 354 (pasch.)

Const.

Ital.

Prosp. Cycl.

Marcell.

= Flavius Kufinus Bomae

n. 399.

Aug. Heracl,

403 Caimsii
III et

C. I.

L. IX, 6192
Cycl. Marcell.

p. Chr. 393

(Theodosio Aug.

Ahundantio

Chr. 354 (pasc/i.)

Const.

Ital.

Frusp.

Auy. Heracl.
IEugenio Aug. I
Theodosio Aug.
p. Chr. 394
111

[Capuae
et

C. I.

L. X, 4492]
inacr. chr.
1

Eugenio Aug.

[Bomae Boasi
11

n.

410

418j
Cycl.

lArcadio Aug.

111

et

Houorio Aug.

Chr. 354 (paach.)

Const.

Ital.

Prosp.

Marcell.

Aug. Beracl.

iNicomacho Flaviano
p. Chr. 395

[Bomae C. I. L. n. 419421]
Chr. 354
(pasch.)

VI, 1782. 1783; Bossi inacr. chr. 1

Olyhrio')
')

et Probino'')

Consl.

Ital.

Frosp.

Prol.

pasch.

Anicius Hermogenianus Olybrius

VI, 1752.
1753. 1755.

Bomae

(1, 738,

45) Cycl. Marcell. Aurj. Heracl.

C. I. L.

1756, Bossi

inscr. chr. 1 n. 423. 424.

')

426428. 430
L. VI, 1754, Bossi

= Anicius Prohinus C.
l.

I.

c.

p. Chr. 396

Arcadio Aug. lUI

p. Chr. 397

et

Honorio Aug.

III

Chr. 354 (pasch.J Const. Ital. Froap. Cycl. Marcell.

Aug. Beracl.
Caesario')
')

et Attico')

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Oycl. Marcell.

loco posteriore Const.

= Flavius Caesarius
seq.,

Aug. Heracl.

Bomae
C.
')

Bossi inscr. chr. 1 n. 443

Capuae
c;

= Nonius Atticus Bovine c, = Maximus Bosai chr.

l.

L. X, 4493

Capuae
1 n.

l.

inscr.

454
Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Cycl. Marcell.

p. Chr.

398
IIII
et

Honorio Aug.
')

Eutycbiauo')

Flavius Eutychiauus

Bomae

Bossi inscr.

Aug. Heracl.

chr. 1 n. 462. 465

p. Chr.
I

399
et
')

Eutropio

Theodoro')

Chr. 354 (paach.) Heracl.

Theodoro

et Eutropio

eunucho

Marcell.
Const. Frosp. Cycl. Dionys. (I p. 755) Faach.

fMallio Theodoro')
')

manilio et theodoro
fi6i'ov

Coiist.

Dionys.,

9eodwQov
475
seq.,

(2, 66).

Aug.

[Ital.

om.]

Fasch.

Flavius Mallius Theo1 n.

dorus

Bomae
C.
I.

Bossi inscr. chr.

L. X, 4493

Capuae
p. Chr.
I

400
Occidentis
Const. Froap. (cf. Vict. Aq.) Oycl. Hist. Britt. (3, 207,
5)

Istilichone')
'

[(Bomae Bossi

inscr. chr.

n.

489

493)]

forma plena:
et

'stilichone')
')

Aureliano
Ital.

Chr. 354 (pasch.)

Ital.

Proap. (suppl.) AqS. Marcell.

=
C.

Flavius Stilicho

Cycl., item

Bomae

Heracl.

L.

VI,

17301734

526
p. Chr. 401
Occidentis:

CONSVLES.

INDEX

V.

IVincentio')

[Bomae Bossi
forma plena:
et Fravito^)

inscr. chr. 1 n. 494.

495]

'Vincentio')
')

=
n.

Chr. 354 (pasch.J Const. Ital. Prosp. Cycl. Marcell.

Flavius Vincentius
n.

Romae
Stabiis

Bossi inscr.
C. I.

Aug. Heracl,

chr. 1

494

et et

al.

L. X,
ser.

8139

Orenfell

Hunt greeh papyri

l.

80
c, Blabiis
l.

*)

= Flavius Fravitus Bomae

V
et

c.

p. Chr.

402
Houorio Aug.

Arcadio Aug.
p. Chr. 403

Chr. 354 (pasch.) Const. Ital. Prosp. Cycl.

Marcell.

Aug. Heracl.
Occidentis

iRumorido

Mediolani C.

I.

L.

V, 6196

forma plena:
(Theodosio Aug.
') I

et

Rumorido')

Chr. 354 (pasch.) Const.

Ital.
et

Prosj).

Cycl.

Marcell.
ser.

Flavius Rumoridus

Bomae

Bossi inscr.

Aug. Heracl. [Grenfell

n.

Hunt greek papyri

chr. 1 n.

518
Occidentis

81]
Orientis

p. Chr. 404

Houorio VI

Prosp.
p.

(ipse; cf.

vol. 1

Aristaeneto

[Synesius ep. 133]

778) Cycl. [Tituli

et Italici

urbani
nes

om-

collegam non

habent]

forma plena:
Honorio VI
p. Chr. 405
Occidentis
Stilichone')
I

et Aristaeneto

Ctir.

354 (pasch.) Const.

Ital.

Prosp.

(stippl.

cf.

1,

488) Marcell. Aug. Heracl. [concil. Gall.

Ia0 286]

Oeneal.

1,

196

c.

627. Cycl.

[Tituli urbani p/erique

collegam non habent]

forma plena:
!

Stilichone')
')

et

Anthemio
et

Chr. 354 (pasch.)

Const.

Ital.

Prosp. Mnrcell. Aug.

Flavius Stilicho Cycl.

ad

a.

400

Heracl.

[Bomae Bossi

inscr. chr. 1 n. 541; concil.

Gall. laffi n. 293]

p. Chr.

406
et

Arcadio VI
')

Probo')
I.

Chr. 354 (pasch.)

Const.

Ital.

Prosp. Cycl. Marcell.

= Anicius Probus Bomae C.

Bossi inscr. chr. 1
scavi
a. 559.

L. VI, 32009,

Aug. Heracl.

560, Notizie degli

1880

p. 274;

Petronius

Probus

Bomae
p. Chr.

Bossi inscr. chr. 1 n. 554. 657

407
et

Honorio Aug. VII

p. Chr. 408

Theodosio Aug.

Chr. 354 (pasch.) Const. Prosp. Cycl. Marcell. Aug.

Heracl. [Ital. om.]

Basso')
')

et Philippo^)

Chr. 354

(pasch.J

Const.

Ital.

Prosp. Cycl. Marcell.

Anioius Bassus

Bomae
669,

Bossi inscr. chr. 1

degli

Aug. Heracl.

n. 583. 586. 587.

Notizie

scavi

1888 p. 450;
chr. 1
n. 666. C. I.

Anicius Auchenius Bassus

(aut hic aut cos. a. 431)

Bomae

Bossi inscr.
.580.

Aeclani
')

idem p. L. IX, 1364

671
(cf.

601),

= Flavius Philippus Bumae Bossi

n. 586.

inscr. chr. 1

587
Chr. 354 (paschj Const. Prosp. Cycl. Hyd.
Marcell. Autj. Ileracl. [Ital. om.]

p. Chr.

409

iHonurio

VUI

et

Theodosio

III

(p.

17

c.

42).

'llonorio VIII

et

Constantino

[Treveris

Le Blant

n.

248]

INDEX
;).

V.

CONSVLES.

527

CUr. 410
/Tortiillo

Const.')
(

lV:iraiia-)

'hr.

364 (pasch.)
[Cod.

Ital.'')

rros^).
et

Cycl. Marcell.

Aug.

Heracl.

Theod.

lust.

passim;

liomae 31692]

liossi inscr. chr. 1 n.

1147

C. I. L. VI,

||Varaiio

et

TortuUu]

AqS.
ConstJ)
fuit tertullo <.'onst.

[Honorio Vlll
')

et V.-iraii]

liouorio uiii et

uarau quod

Cf.
. .
.

Homae
[k]al.

Nollzie dei/li scavi 1888 p.

450:

Maias

[Tcr]tuIIo(?)

') ')

vel

Varane
et pliillpiio San</all.

uaraua

},.

Chr. 411
Orientis:
il.

u.

Theodoslo Aug. nil

Cod. Theod. 5,13,23 (secnndiim ed. Kme(/eri; rulyo

imperfecte
5, 14, 9)

et qui fuerit uuntiatus

forma plena:
iTheodosio Aug. TIII
Const. Trosp. Cycl. Aug.

[[Honorio VIIH
p. Chr. 4l>

et Tlieoaoslo 1111]

Marcell. Ileracl.

Orientis
d.

11.

Theodosio

Aug.

Cod.

Theod.

7, 17, 1

et qui

fuerlt nuutlatus

forma plena:
\noiiorio Vllll
[Tlieodosio
'

et

Theodoslo

Const. Frosp.

Otjcl.

Ang. [Tituli urhani]

V|
et

Marcell.

(ef. a.

411)

[Uonorio

Theodosio V]

Ueracl. (cf

a.

411)

p. Chr. 413
Oecidentis:

Orientis et
I-"cio

forma

legitima:

Heracliano
[p. B.

Aug.'')

Const.')

Prosp.

Marcell.

Honorii

VIIH

Const.')Cgcl.Au(,.-) [Cod.

Aug.'^) Eeracl. [Cod.

et Tlieodosii

Theed.

et lust. const: et

Theod.

et lust. const.

ex Occid. pleraeque]

ex Oriente omnes

Theod.

G, 26, 16, 11,

27,7
tituius

ex

Occidente;

Salonitanus

anni sequenlis
p.
c.

k.

lan.C.I.L.III,9513]
')

honoril Vllll et theodosii et Luclo cons. Const.

id est heracllauo et lucio

^)

p. c.

Auy.

p. Chr. 414

Occidentis

Orientis ^)
(I)
titulus

Constantio'

Const. Prosp.

Oycl.

[liomae

Bossi

1 n. 611;

ep.

Inno-

centii i>apae

Iaffe303;
16,
et

Cod. Theod. 2,

=
Constantio') et Coustanto
J'rosp.

lust.

2,21,8
15,
7,

Theod.

13 ex
('(iustanto et ('"iistautio')

OccidJ
(11;
cf. vol. 1

[CoiL lust.

8,

16,8.

11,

Aug. P- i^^) Marcell. Heracl. [Cod. Theod.

et

59, 13 ex Orieiite]

lust. yleraeque et

Occ. et Or.]^)
.)

Flavius Constantius ep. Innocentii p. 263

l.

c;

CL

L. VI, 17W. 1720; laffin. 303. 329;

ef.

Sos.i .nser.

chr. vol. 1
')

Forma
III,

Occidenlia nostea ellam in Oriente praevaluit

CHRONICA

68

528
p. Chr. 415

CONSVLES.

INDEX

V.

Honorio X')
')

et

Theodosio

VP)

Const. Proiip.

Ci/cl.

Marcell. Ang. Ifpracl,

To /' Ileracl.
p. c,

(cf. a. 411.

412)

-)

imuliiu ndd. Cycl.

Orientls:
k. Felir.
Tlieotlosio Aiig.

p. Chr. 416
Occidentis:
Pallailio')

[Romae XI
Notizie

VII et

qiii

[Theod.

0,

32, 1]

degli

scavi

fucrit iiuiitiatus

1888 p. 450; Innocentii ep.

lafd 312.

321.

323]

forma plena
Theodosio Aug. VII
')

et Palladio')
l.

Const. Prosp.

Cijcl.

Marcell.

Aug. Heracl. [Romae

ej)}'.

Flavius Palladius Noiizie

tus Palladius
ep}).

c; lunius Quar-

Rossi inscr. chr. 1 n. 603; Innocentii

loffe 311.

Innocentii laffe 312. 321.

313 seq.]

323, liomae Bossi inscr. chr. 1 n. G02. 603

p.
i lir.

417
et Constantio^) II
(cf.

Ilonorio XI')
')

Const. Prospi.

i'i/cl.

Marcell. Aug. Heracl.

to

tjf

Seracl.

ad

a. 411. 412); similiter

erratur

in titulo

urbano Bossi

inscr. chr.

ml.
')

1 n.

604

=
7-0

Flavius Constantius, vide ad a. 414

p. Chr.

418
et

Honorio XII')
')

Theodosio

VUI
412)

Const. Ital. Prosp. Cyc.l. Marcefl. Aug. Ileracl.

(/ Heracl. (cf ad
Occiclentis

a. 411.

p. Chr. 419

fMonaxio

[Bonifatii

epp. laffi

348. 349. 350]

forma plena:
iMonaxio
p. Chr.
et Plintha

Const. Ital. Prosp.

Ci/cl.

Marcell. Aug. Ilerncl.

420
Orientis

Theodosio

Aug. VIII

et

[Theod.

7,

16, 3J

qui fuerit nuntiatus

forma plena:
(Theodosio Aug. VITI ct Constantio')
')

III

Const. Prosp. Cycl. Marcell. Aug. Heracl.

Flavius Constantius, vide ad a. 414

Occidentis
Orientis et

p. Chr.

421

forma

legitima:

Agricola et Eustathio')
.

Const. Prosp. Oijcl. Aug.

Eustatliio') et .\gric-oIa

Marcell. Ileracl. [Codd.

[Halonis C.
,,
,

I.

L. III,

Theod.

et

lust.

tam

eustasio Cycl. Aug.

9.314

+ 12857]
X
412)
Orientis et

ex Occ. cjuam ex Or.J

p. Chr. 422

Uouorio XUI')
')

et

Theodosio

Cunst. Prosii.

Cycl. Marcell.

Aug. Ileracl,

t6

id" Ilerarl. (cf.

ad

a. 411.

p. Chr. 423

Occidentis
Const. Prosp. Oycl. Aug.
[tituli Italici

forma

legilima:
Ileracl.
et

Marinianii') et As-

Asclepiodoto et Mariuiano')

Marcell.

[i 'odd.

clepiodoto

C. I.
et

L,

Theod.

Inst.

tam

V, 1623.

6397
l. c.

DalRossi inscr. chr.

ex Occidente
OrienteJ
1 n.

quam ex

matinus
')
1>.

III, 3104]

Flavius Avitus Marinianus

Occiilentis

Romae

635;

cf.

C. I.

L. VI, 1761

Chr. 424
Orientis
Vict.Acj.)

/Castino')

Prosp.(I propter
L. V, 5206

Victore

Heracl. [Codd.
et

Theod.

Oycl. [Brixiae C. I.
el

lust.]

Medio-

lani C. I. L. V, 6281]

forma plena
\Castino') et Victore
')

Consl. Prosp. (II).

et

Aug.
|

Vict..rc et Castino')

Marcell.

Flavius Casfinus Cgcl.

Rossi inscr. chr. 1 n. 642

INDEX
/).

V.

CONSVLES.

529

Chi: 4>r>
I

Tlieixlii.sio

Avig.

XI

el Valciiliiiiaiiu

fiiesaic')

Const. J'ro.ip. Cijd. Slarcell. Hist. Brittonum (3, 168,

2
'loliaiuic .\tig.
')

16'.},

1.

201),

14) Aur/. Ileracl.

1

[lioinac liussi inscr. chr.

iiueio
floieiitissimo

n. Ii4l/

VaIeiil[iiii]aiio

Caesare
ii.

tittdun
/).

nrbauus

Jiunsl tnnfi:

cki:

6'-i5

Chr. 426

Theodosio Aug. XII

p. Chr.

ot V.-iluutiiiiaim

Aug.

II

Cunsl. Frosji.

Cijct.

Marrcll. Aui/. Heracl.

427
et Ard.ihure

Uierio
ji.

Geneal. (vol.l, 196

Aiiij.

c.

628 a). Const.Prosj}.

Theod.

Cijcl.

Marcell.

Seracl, [Codd.

el Iiist.J

Chr. 428
Occidenlls'):
iFelice^)
Ci/cl.

Orientis'):

Tauro')
Tauro')

et

rjui

1'uerit

[Theod.
[Theod.

5, 1,

'.>]

iiuiitiatus

fFelice-)

et

Tauro')

Const. Ital. Prosj).

Adn.

et

Felice-)

3, 5, 13.

4, 6, .

ad

Cycl. (1, 743). Bisl. Brit-

e, 27,

22]

Marcell.

tonum
.

(3,

209, 17).

Au;/. Ileracl.

[Codd.

Theod.
ex

el

lust.

jilerumque, etiam in
const.

Oriente;

Caelestini

papa^
;

eji.

lafe
')

H.

369

cf.

Eossi
')

inscr. chr. 1 n. 6.58]

Forina Occidentis jiostea etiam

in

Oriente jiraeruluit

-]

Flavius

Feli.x

Ci/cl.

et

diptijchon

ajmd Oaium
c.

tah.

ad p.
ej).

129; liomae Rossi inscr. chr. vnl. 1

n. 6.58, vol.
')

ji.

149

Dessau
ej>.

inscr. n. 1293; Caelestini

l.

laffe n.

369

Flavius Taurus Caelestini

p. Chr.

429
et

Floreutiu
p. Chr. 430

Diouysio

Const. Ilal. Prosp. Cycl. Marcell. Auij. Heracl.

Orientis:

Theodosio Aug. XIII

et

[Theod. 6,27,23. 7,8,

l.j.

10,10,34]

qui fuerit uuntiatus

forina jilena:
.Tlieodosio XIII
p. Chr.
et A'aleiitiiiiauo
III

Const. Prosp. Cycl. Marcell. Au;j. Hcracl.

431
Occideidis:
Orientis

Hasso') et Autiocho-)

Const. Prosj). Cycl. Aug.

Antiocho-)et qui fuerit

uuutiatus
Autiocho'-)
et

[Thevd. 9,45,4 ad
anliquamj

lect.

[Theod.

11, 1,

36 ex

Occid.; lialouis C. I. L.

Basso')

Marcell. Heracl. [Theod.

9,

III, 9516]
')
-)

= =

45, 4

ad

lect. inter-

Flavius Bassus Syracusis C.

Flavius Autioclius Syracusis
_ .

I.
l.

L. X, 7168. Cf. ad a. 408

c.

2)olatainJ

p. Chr. 432

Occidentis et
Aetio') et Valerio

forma

legitiina:

Orientis

Const. Prosp. Cycl. Auij.

[coiutitutiones et Occidenlis

Valerio

et

qui

fuerit

[Theod.

9, 45,

ad

lect.

nuiitiatus

untiijuamj

Th.

6, 23,

3
et

Valerio et Aetio')

Marcetl. Ileract. [Theod.

6, 24, 11.
9, 45, 5

lust.

11,16,3

Orieniis Th. 6, 24, 11

lust. 1, 12,

4 ad

secundum

cod. opti-

mum

lect.

interj^otatamj

lust. 12, 17,

2; Caelestini ejiistulae
laffe 386. 387.

388;

Aquis
')

Statiellis C. I.

L. V,7330j

Flavius Aetius laffe

l.

c; Itomae

Itussi iitscr, chr. 1 n.

698

68*

530
;).

CONSVLES.

INDEX

V.

Chr. 433
Occldenlis
(Maxiiiio')
;

('ijcl.

forma
fTheodosio XIIU
')

pleitfi:

et

Ma.Kimo')
cos.

Const. rrusj}. ilarceU. Auy. Heracl.

Petroiiius

Maximus

II
cf.

a.

443: C.

I.

L. liomae

VI, 1197. 1198

1660,

Jlossi
I.

inscr. chr. 1 n. 679. 712;

Aeclani C.

L.

IX, 1368
p. Chr.

434
Occidentis
Orientis:
et

Aspare')

Areo-

Const. Prosp. Cijcl.

ArBobiudo'-) et Aspare")

Marcell.

Anj. J/cracl.
ct

biudo'')
')

[Codd. Theod.
;

Flavius Ardabur Aspar in clupeo arf/erUeo adleijato supra p. 497 not. 1

lust.J

Flavius Aspar liomae liossi inscr. chr. 1 n. 682

^)

modo Areobiudo

7itodo

Areobiuda

p. Chr. 435

Orientis

Theodosio Aug.

XV

et

[Cod. Theod.

6,

28, 8.

7, 8, 16.

10, 8, 5.

16, 3,

66 ex

qui fuerit uuutiatus

anni mensibus decem priorihus]

forma plena:
(Theodosio

XV

et Valentiuiauo IIII

Const. Prosp. Cycl. Marcell. Aug. Ileracl. Beges Vand.

(3,

hus Novembri
p. l-hr.

458) [Cod. Theod. 1, 1, 6. 16, 10, 25 ex mensiet Decembri, item lust. in omnibus anni subscriptionibusl

i/uas habet huius

436
et Seuatore^)

Isidoro')

Const. Prosp. Ctjcl. Marcell. Atiij.') Heracl. [Cod.

iiiscr.

)
')

Flavius Isidorus liomae liossi

Theod.]

chr. 1 n.

696

Flavius Seuator
id est

Bomae

l.

c.

')

p. c.

praem. Amj.
Const. Prosp. Cycl. Marcell.
Atiij.

p. Chr.

437
et Segisvulto'')

Aetio') II
')

Heracl,

')

= =

F^Iavius Aetius, viile

ad

a.

432

Flavius Sigisvultus liumae Bossi inscr.

chr. 1 n.

698
. .

p. Chr.

438

Orientis

Theodosio Aug.

XVI

et

[Nov. Theod. 1]

qui fuerit nuntiatus

forma plena:
(Theodosio
')

XVI

et Fauslo')
I.

Geneal.

(1,

196

c.

628b) Const.

Ital.

Prosp. Marcell.

Anicius Acilius Glabrio Faustus C.

L.

Auij.

Heracl.

VI, 1676
cod.

16 78.

1767

et ijesla

de recijnendo

Theod.
Occidentis

p. Chr. 439
Festo')
et

qui

de

[titulus

Mediolanensis C.

I.

L.

V, 6268]

do Orieute fuerit
nuutiatus

forma plena:
Theodosio XVII
')

et Festo')

Cotist.

llal.

Prosp. 3IarceU.

Veron.

Aiti/.

JJeracl.

videtur esse

Kufius 1'ostumius

llossi inscr. chr. 1 n.

846

848

Festus

Jicijcs

Vaiul. (3, 458)

p. Chr. 440

Orientis:

Anatolio
Anatolio
et

[Nov. Theod. 19]

ValeuJJcracl.

tiuiano

forma plena:
Valentiniano Aug.

et

Anatolio

Const. Jtal. Prosp.

MarceU. Veron.

Attrj.

INDKX
1>.

V^

CONSVLES.

531

Clti:

441
Occidenth:
Orientia et
1

forma

plcna,
Itai.'^) l'ros2>.

|).

c.

Valeiitini.ini

lioniac Jiussi hiscr.chr.

?i.

Cyiu'j

Const.

Mar-

Aug.

ot Aniitiilii

706;

Nov. Valen-

cell.

Veron. Aurj.

liniani
') -)

III omncsj

Ileracl.

[Nuv. Theo-

<PX.

KvQog

ISerl.
ii

Hijypt.

Urk. vol. 2 n. 609

dosii

II omnesj

cyro ot autliulio

Itai.

p. Chr. 412
Uccidentis
Orientis
.'

Dioscoru')

Const.

Prosp. (l) [Nov.

;

Kudoxio

et Diuscoro')

Marccll. Hcracl.
lust.

[Cud.

Valent. 2, 2

liomae
chr. 1

constitiUiones

Mossi
n. 709.

inscr.

quattaor suhscrijHionibus 2>arum JidisJ

710; Medio-

laniC.I. L. V,62<J3;

Laude

C. I. L. V,
C.
I.

6402; Salonis
L. III, 12860]

forma
Dioscoro') ut Eutlo.\io'')

leijilima

Ital.

rrosp.
tiniani

(suppl.)
7,

Aq8.
et

Veroii.

Awj. [Nov. Valcn22,

2 Occid.

Theodosii

2 UrientisJ

')

Flavius Dioscorus Nolae C.

I.

L.

A",

1340

-)

tlieudosio Ital.

i<.

Chr. 443

Rlaximo')
')

II

et Paterio

Coiist.

Ilal.

1'rusji.

Marcell.

Veron. Auj. Heracl.

Petronius

Maximus
et

iHtle

ad

a.

433

p. Chr.

444
Albino
Const. Ital. Prosp. (etiam injiraescr. Ip.385). Marcell.
Vicior

Theoilosio XVlll

Veron. '*Aug. Ileracl.

i>.

Chr. 443
OccideiUis
1

Valentiniiino

VI
foriiia

Const,

plcna:
Ital.

'\'alontiniano V

et

Nomo

Prosp. (etiam in j^raescr.

vol. 1 p. 38.^)

Marcell.

Vcron. '*Au;j. Meracl. [Victor om.J

p. Chr. 446
Occidentis

lAetio III
foriiia

Const.

plena:
Ital.

lAetio
')

111

et .Syinmaclio')

Trosp.

cuiii,

Add.

(vol.

p. 487. 48S).

Victor

Xeoftiov

to

xtd

nvfi/iK^nv

l'onsl.
iii

(Or.,

Veron. *Aiij. lleracl.

vol. 2, 8'2),
cell.

ualentiniani uii ot aetii

errore,

symmachi

uii et aetii

iii

MarMar-

cellini

emendator (vide

vol. 2, 57)

p. Chr. 447
Occidentis
l

Orientis
7, 3.

Calepio

[Nov. Val.
tituii

22. 23.

24

Ardabure

et

qui rucrit

Nov. Theod. II 2

urbani omnes;

nuutiatus

Lufjduni Le Blant

n.35

= C.LL.XIII
(post 448)

n. 2.355J

\Calepio ot ArUabure

('onst.

Ital.

Ardabure

et

Calepio

Marcell. Aug. Heracl.

Prosp.

cum Add.
Ciz.

(p. 487. 488).

(1,

607, 17).

Victor

Veron.

532
(

CONSVLES.
4iS
Occidenlh
PostuiniaiRi
'}

INDEX

V.

II.

'hr.

Orienlis
eji.

[Leonls

Inffi . 417;

Mossi inscr. chr. 1

n. 743.

744]

Postimiiaiiu') et
Zeiioiie

Const. Itcd. Prosp.

cnm
48'J)

Zenone

ct

Postumiano')

Marcell.

Aurj. Heracl.
lust.
1, 1,

Add.
(ool. 1

(iK 487.

[Cod.

Polemlus
2>-

iSilvius

ex OrienteJ
84.

523
[Nov.
titiUi

c.

p. 547, 38)

Victor

VeroH.
lent.

Va-

25;

Me-

diolanensis C. I. L,
V, 6283,
sis

C.
')

LugdunenLe Blant n. 68 I. L. XIII, 2.356]

Rufius Praetextatus Postumianus C.

I.

L. VI, 1761

p.

'hr. 44'J

Occidenfis :
Asturio')

Orientis
inscr, ch r. 1

[Bomae Bossi
n. 745,

Protogene

et

qui

[Marciani

ep.

apud
t/oip. leg.

746 ; Lugduni
0.

nuntiatus Cuerit

HaeneUam

LeBlant n.667=

p. 252: vnuTfiff /7p(o-

L L.

2357]

xoyivovg XauTiQOTd-

rov

xtti

roa

StjXm-

!t)]Oofxii>ov]

Asturio')

et

Proto-

Const.

Ital.

(post

450)

Protogene

et

Marcell, Heracl,

[Cod,

gene

Prosp.
(li.

cum
489).

487.

Add. Po-

Asturio')

lust, 5, 17 et a, sequentis

5, 14, 8, 6, 52, 1

lemius (vol,l p.547,

38)
Victor.

ex Oriente omncs]

Veron.

Au(j. [Nov. Valent.

26. 27; Leonis epp.

laffi

420445;

in-

scriptio

MediolanenC. I,

sis a. sequentis

L.
')

V,62S4]

asterio
tab.

Polemitis,

uaieQiov Const. (Or.) errore.

Fl.

Astyrius

in

diiilijcho

ajmd Oorium

3 ad p. 58; liomae Bossi inscr. ehr, 1

n, 745

p, Chr.

450
Aug. VII
9
et

Valentinijino
')

Avieno')
l'anii!i;i,

Const. Ilal. Prosj). Victor

cum Add.

(ji.

487, 48'J), Marcell,

= Gennadius Avienus ex Corvinoruni

Sidonius ep,
1,

Veron, Aug, Ileracl,

p.

Chr. 451
Oceidentis
Adelfio')

Orientis
teste

Prosp. (I

Vict. Aij.)
(p.

Marciano Au

et

qui

[Marciani

cum Add.
489).

487.

fuerit uuntiatus

ep. ad Leoncm apud naeneliimi Corj).

leg.

[Nov.

Valen-

p, 251
.
,

Graece:
MtiQxiictfijXto-

tiniani; Leonis jmpae

ej>j).

vnuTeiti
yoiJ
, , ,

jileraeque ; Bossi
chr, 1 n, 752.

xtd rov
,

inscr.

9)jaouei'ov

Latine:
. .

753]

consulatu
ciani
.
.

Maret

priino

qui fuerit nuntiatus7

Adelfio') ot

Marciano

Const.

Marciano Aug.

[Nov, Marciaiii 1]

forma
Marciano Aug.
')

jilena:
Ital.

et Adelfio')
ji.

Prosp. (II)

cum Add.

(p.

490) AqS. Marcell.

Flavius Adelfius Add. ad Prosp.

489

Veron. Aug. Heracl, [Victor, om,]

INDEX

V.

CONSVLES.

533

p. Chr. 452

OccidnUis
Herculaiio') et
ilo

Orientts:

qni

Aild.

ad

Prn.ip. p.

487

Sporacio") ct qni fuerit

[Marciani epialida ajnul

ilrientc

iucrit

nuntiatus

llaeneUum

Corp.lei/.
lul.

imiitiatus

p
.

452 data dle

vntttsiif

HffioQttxlov
<f)//i.io!fiji!u-

xid

Tot;

[xivov]
Ilerculani)')

Comput.(l,153,lS). Prosp.
(I).

Sporacio-)

[Cod. lust.]

[e]>p.

Leonis

omnes
omnes]
llerunlano') et Sporacio-)

et tituli Jtalici

Const.

Ital.

Prosp. (II)

Sporacio-) et llcrculano')

Marcell. Auy. Heracl,

cum Add. (p. 490) AqS. Veron. [Victor

om.J

')

lionorio

^)

Add. ad Prosp. (p.490j. Flavius Bassus Herculauus Romae Eossi Flavius Herculanus Add. ad Prosp. (p. 4bT) et Aeclani C. I. L. IX, 1771 asporacio Ital. AijS., aspere Add. ad Prosp. (p. 490), marciauo Aiii/.

inscr. cltr.

ii.

757;

p. Chr.

453
Occidentis:
Orientis:

Opilione')

Const. Prosp. (I)

cum
omnesj
Viucomalo-)
et

I
I

Add.

(p. 489). [epi-

stulae Leonis
Ilal.

\Opilione') et VincoI
\
')

Prosp.(II) cumAdd.
(p.

Opi-

Marcell. (84, 20. S5, 31).

malo-)

490) AqS. Victor

lione')

Heracl.

Veron. Aug.

=
Cf.

Flavius Opilio Prosp. Add. p. 490

scavi ISSS p. 451; Kufius Opilio

et

dei/li

Romae inscr. chr. Romae Rossi inscr.

inter
tilios

1 n. 997;

Venautius Opilio

Romae

Kotizie

chr. 1 n. 993: inter duos consnles Opilio-

nes
')

a.

453

et a.

524 haec nomiiia quomodo dislrihuenda

a.

sint,

parum

constat
.

Marciani epistula

452

lul. 6 inscripta

Biyxoijiiho

vnttrio

tfeaiyyitTto

(Haenel

corp. leg. p. 256)

p. Chr. 454
Occidentis

'

post consulatum
I

Add. ad Prosp.

(p.

4S7)

Opilionis

forma plena:
lAetio
et Studio

Const.

Ital.

Add. ad Prosp.

(p. 4S7.

490) Marcell.

Victor

Veron. *Auy. Ileracl.

p. Chr. 455
Occidentis
I

Orientis
(p.

Valentiniano VIII

Adtl ad Prosp.

4S7);

Antbemio

[Xov. Marciani ;
lust.J

Cod.

[I.eonis epp.J

J
(

forma plena:
Valentiniano VIII
et

Antlieniio

Const.

Ital.

Prosp.

cum Add.
1).

(p. 490).

Aq.

(rol. 1

p. 681, 12. p. 682,

Marcell. Victor Veron. *Auij.

Heracl.
p. Chr. 456

Occidenlis

Orientis:

lAvito') Aug.
)

Const.[RomaeRossiinscr.
chr. 1 n. 795. 796J

'lohamie

et

Varan.-i

Ilal.

Add.
(p.

atl

Prosp.
Viclor

Varane

et

lohanne

Add.

ttd

Prosp. (p. 490).

492)

Aq.

Marcell. (cod. Oxom.)

Marcell.(cuil.Sanelo-

*Auy. Heracl.
lust.J

[Cotl.

mer.) Marius Veron.

[Romae
')

Rosai inscr.

ehr.l n. 798. 799J Eparchius .\vitus Rossi inacr. chr. 1 p. 345

534
j).

CONSVLES.

INDEX

V.

Chr. 457
Constantino')
')

et

Rufo

Ital.

Add. ad Prosp.
722)

(p. 490.
(p.

492) Aq. (p. 682,

75G)
c.

2. 11.

Flavins C'onst<antinus Jiomae Mossi inscr.

683, 22.

IHonys.
(2,

jVarcell.
Ilist.

Vielor

chr. 1 n.

810

Marius Isidoriana
(3,

493

7).

Ijrittonum

209, 1) Veron. *Aug. [Leonis ejtp. omnesj

p. Chr. 458 Occidentis:
Orientis
;

Ueracl.

[Const.

om.J

Maioriano Aug.

[Kov. Maior. 1
epp.

Leonis
543]

Leone Aug.

Victor Ileracl. [Cod. Inst.

12, 35, 15]

laffe 536.

Arilaljure et Maioriaiio

Add. ad Prosp.
*Aug.

(p. 490).

[Maioriano Aug. et
Ariovinilo]

Const. (ante a. 4G0)

Leone Aug.

et

Maioriano Aug.

forma plena: Add. ad Prosp.

pleraequej

p. 492.

AqS. Marcell.

l'ass.

Veron.

*Aug. [Nov. Maioriani 3

7;

Leonis papiae epp.

[Maiorianu

et

Leone]

Marius
Ital.

[Leone Aug.
p.

et Apolloniii

Chr. 459

Occidentis
Const,

Orientis

Riciniere') et qui de

Patricio

et ijui

nnntiatus
fuerit

[Upistula praesldis C. Gr.

<i'i..

I.

Oriente

3467:

VTHtTtas

Uiir()(xlov

Tov

XdflTlf).

xid TOV

d'>j'/.lO-

f^ijao/Jtfov]

Kieimere')

[Nov. Maior. 9

(c/.

quae

Patricio

HeracL [Cod.
30]

lust. 8, 53,

nionui nejtes Archiv

14, 234);
ep.

Leonis

papae
Ricimere') et Patricio

laffe

545]
Patricio et Riciniere')

Ilal.

Add. ad Prosp. AqS. Cass. Marius Veron. *Aug.

(p. 492).

Marcell.

Victor

[Salonis

C. I. L. III, 13127]

[Salonis C.

I.

L. III,

9522]
')
')

= =

Flavius Ricimer Ilal., item Itomae Bossi inscr. chr. 1 n. 805; Capuae Eph. epigr. 8 p. 132

Flavius Patricius, ride supra; lulius

Occidentis:

(?)

Patricius Salonis

l.

c.

p. Chr.

4G0

Orientis:
chr. 1

IMagno
fMagno
et Apollonio

[liomae Rossi inscr.

n. 738]

Const.

Prosp.

Add. ad 493) AqS. Cass. Victor Marius Veron. [Nov. MaioItal.

(p.

Apollouio

et

Magno

Marcell. *Aug. Heracl.

riani;

epp. Leonis

papaej
p. Chr. 461

Occidentis:
ilo

Orientis:

Severino et qui

Const.

Oriento

Severino

[Homae Mossi
n. 878.

inscr. chr.
et

Uagalaifo

[TiliUus in Galatia
C. I. Or. 9259:

re^).

879

Medioet

imi

ajmd Lingones in Qallia Le

lani C. V, 5453

vTiuTtus
TIOvJ

r<iifhdTi-

Blant
aut
Severino
et
lJ;igalaifo')

n.

= C.

I.

L.

XIII,5657: auta.461
a.

482]
Priisp,

Ilal.

Add. ad
(p.

Dagalaifo') et Severino

Marcell. Vietor Aug.

Jieracl,

493) AqS. Cuss.

^'eron.

Marius
)

gailalaifo .liW.

nd Prosp., Victor

INDEX
|).

V.

CONSVLES.

i35

Chr. 46-2
Occidenlis
Orientis
Jiossi inscr. clir.
ei>i>.

Severo AiiR,

[Romuc
n.

Leoiie Aiig.

11

Jilurcell.^) Viclor

Heracl.

807 S0<);

Leo7tis 2>"P"^]

Severo

et

Leone Augg.

Const.

forma plena:
Leoiie Aiig. II
et Severo

Aug.
(2, t^Sj

Ilul. A<hl.

miijusl. (2,
')

ad Prosp. (p. 49.3). Ar/S. Cass. Caesar 222) Murias Veron. '*Atu/.
nomine
iSeveri.

Qitod add. foriiiu Oraecu

xia (tCQTiivTivov fvrlasse originem dticil ex

p. Clir. 463
Occidenlis
Basilio')
et

forma lei/ilima: AqS. (J). [Nov. Severi 1; Romae C. I. 1j. VI, .311)47]
<'onsl.^)

Orientis:

Vibiauo

Viclor *Aui/. Heracl.

Basilio') et Vil^iano

Ilal.

Prosp. (p.
(IJ).

Add. ad 41)3} AqS. Cass. Marius

2,
\

Vibiano

et Basilio')

Marcell.')
(2,

Caesaraui/usl.

282)

Veron. [Cod. lust.

7,12 Orienlis]
')

Caecina

Basiliu.s

iamiliae Decianae

Sidoniits

ep.

1,9;

Flavius

B.asilins
clir. 1

liomae Hossi
p.

iiiscr.

elir.
^)

1 n. SIO; fortasse

Caecina Deciu.s Maximus Basilius Itossi

esl BaijiXeiov

iiiscr.

491

basilio et gaclaiib Const.

felice 2'o Basilio

')

MarcelL, sed Graece

p. Chr. 404

Olybrio')

Consl.
et Olybrio')
Ilal.

AqS.
Cass.

(I)

Rusticio

Marcell.
clir.

Veron.

Auc/.

Ileracl.

[Romae

Rossi inscr,

1 n. S12. S13; in
actis

papt/ms Parisina

apud Wesselyum
p. 164]
Olybrio")
')

acad. Viiidob. a. 1889

et Rusticio

Add. ad Prosp.

(p. 1 n.

493) AqS. (II).

Viclor

Marius

= forlasse

Flavius Anicius Olybriiis Itomae Rossi inscr. chr.

1009

p. Chr.

465
et Basilisco')
Ital.

llernienerico

Camp. AqS.

(II).

Cass. Victor

Marius Veron.
I.

[Const. om.]. [Novella Severi2; liomae Rossi inscr.

chr.l n. 817. 818,

legitimo

Mediolani C.

L.

ordine

Hermineriats

videlur

V,5685; priorem

locum

ohttnuisse, sed saepe praeponitttr Basiliscus

utpote imperatoris affinis (neues Arcltiv 14, 234)]

Basilisco')
ct llerniencrico

Add.

ad Frosp.

(p.

493)
1,

AqS.

(I)

Marcell.

Aug.

Heracl.

[Cod. lust.

36, 1 ex Orienle;

synodus
laffa

')

Romana p. 159 Thiele; Hitari pajiae ep>. n. 560; Romae Rossi inscr. chr. 1 n. 813]
Flnvius Basiliscus
si/n.

Rom.

cit.

p. Chr.

466
III

ILeone Aug.

Camp. Add.- ad Frosp.

(p.

493) AqS. Marcell. Cass.

tiluli

Victor *Atii/. Ileracl. [Const. om.], [Vrbani

omnes ; Lugduni Le lilant

'Leoue Aug.
')

n. 74

= C.I.L, XIII, 2360]

et Tatiano")

Ilal.

(Vind.) Marius Veron.

tassiauo Marius.

Cf. neites Arcltiv 14,

236

p. Chr.

467
et

Pusaeo
p. Chr. 468

lobanne

Ilal.

Camp. AqS. Marcell.

Cass, Victor Maritts Veron,

*Aui/, Heract, [Const, om,]

Antliemio Aug.

11

Const, Itat, Campi,

AqS. Marcell. Cass. Marius Veron. *Aug. Heracl, [Nov. Anthemii; Cod, Ittst,; tiiuli
itrhani et Itatici]

^[Leono

II 11
III.

et

Anthemio

11]

Victor

CHRONICA

69

536
p. Cltr.

CONSVLES.
469
Occideittis:
,
.

INDEX

V.

(irientis:

Miireiano

[liluli Ilalici et Oallici C.

V, 6627.

XI, 4078;
n.

Le
)

Blaiit

87

C. I.

L. XIII, 2361]
Cass.

Mareijiuo et Zenone

Ilal.

Camp. AqS.
Mariiis Veron.

Zenone

et M.iri:

Jilarcell.

Victor

*Aug.

Ileracl. [Cod. lust.J

p. Clir. 470 Ocridentis

Orientis
(I).

Severo')

Camp. AqS.
Itossi

[liomae
chr. 1

loril.aiif

[Cod. Iust.5,27, 4 ad cud.

VeroiiensemJ

inscr.

n. 826. 827.

828

aliiet

que

lituli

Italici

OaUici]
\Sever(j') et lorilaiie
Ital.

(Vind.) AqS. (II).

Cass.

lordane

et

Severo')

Marcell.

Victor^)

Aug.^)

Marius Veron.
liossi inscr.

Ileracl.
lust.]

Alex. [Cod.

[Bomae
0. 1.
')

chr. 1 n. 829,

Lugduni L. XIII, 2362]

I.

Fl.avius Severus
I.

Nolae C.

L. X, 1343;

Messius Plioebus Severus

Bomae

in

amphitheatro

Flavio C.
^)

L.

VI, 32091. 32092. 32184. 32185

ioli.anne Vict.

Aug.
Orientis:
inscr. chr. 1

p. Clir. 471
Occidentis:
I

Probi<ano

[Bcmiae Bossi
n.
lis

Leone Aug.

rill

Heracl

(I)

833836;
C.

Vercel-

L. V, C74L

6749]

forma
\Leoue Aug. ini')
')

^ilena:
Ital.

et

Probiano

Camp. AqS. Marcell.

Cass. Victor

Marius Veron.
31947

*Aug. Heracl.

{II). Alex.

[Bomae

C. I.L. VI,

u Victor
et

Bossi inscr. chr. 1 n. 831. 832; Cod. lustj

OrieiUis:

p. Chr. 472
Occidentis

(Festo^)

31arius

[Bomae Bossi
chr. 1
n. 822.

Marciano'')

Heracl. (I) [Cod. lust.]

inscr.

843. 844]
JFesto')
et

Mar-

Ital.

Camp. AqS.
[ Victor

(lihri

Marciano-)

et

Festo

')

AqS. (Golh.) Marcell.

Aug. Heracl. (II)
Alex.

ciano^)

plerique) Cass. Veron.

omj. [liomae
inscr.

Bossi

chr. 1

n. 840. 841.
')

842]

^)

= =

Flavius Festus
Flavius

Bomae Bossi Marcianus Bomae l.

inser. chr. 1 n.
c.

842

p. Chr. 473

Leone Aug.
')

V)

Ital.

Camp. AqS. Marcell.

Cass. Victor

Marins Veron.

leone aug. ui et probino Victor

Aug. Heracl. Alex.

p. Chr. 474

Leone iuniore Aug. ') ') et zenone add. AqS. (Sirm.), leone
aug. consule novo
p. Chr. 475
j

llal.

Caiup.

AqS. Marcell.
a. 453).

Cass. Viclor

Marius Veron.

niinore

*Aug. (ad

Ueracl. Alex.

(=

vcov) Victor

p. c.

Leonis iun. Ang.

Ilal.

(Vind.) Camp. AqS. (lihri praeler Faris.) Cass.

Victor Veron.

[Marius

et

Awj.

et

Heracl. om.J.
lust.
5, 5,

[Mediolani C.I.L. V, 6183 a; Cod.

ep. Simplicii

8;

papae

laffi 570]

Zenone Aug.
')

11')
scrij^si in

Camp. AqS.
Heriitae vol. 7 p. 478

(lihri

praefer Ooth.) Marcell. Alex.

Cf.

quae

INDEX
J).

V.

CONSVLES.

537

Chr. 476
Basilisco Aiig. 11')
')

ct

Anuatu

Ilnl. Caiiip,

AqS. Marcell. Cass. Viclor Marius Vcron.

.aug.

ii

om. Marccll. Cnsn., tyiamiu Viclor

Auij. Herael. Alex.

[Romae
863
L.
C.
I.

C. I. L.
et

VI, 31'.I7I

ct

liossi iiiscr. chr. 1 n. S62.

Nulizie deyli scavi

p. Clir. 477
1

ms
Uasilisci 11
ct

2>.

-Idl;

Laude

V,6'M4]

p. c.

Armati

hal. Caiiq). ArjS.') Cass.

cell.

Mariiis Vcrun. Ale.r.

[Mar-

Awj. Ileracl.
[Cod.
Iiist.J

uin.]

p. c.
')
-)

Armati
iii

Victor'')

zeiione

ArjS. (Par.J omiUens consulatuiii a. 479

post consulatum Arniati, adrlens quia nullus cousul accossit ot Basiliscus tyrannus a cunsulatu reccssit,

Armatus praescnti anno

p. Chr. 478
\\i.

ciuisul

romansit Victor

c.

iteruni Ariuati

[Roinae
Ital.

liossi inscr. clir. 1 n. 868. 86'.)]

iill.i

Camj). ArjS. Marcell. Cass. Marius Veroii. Aug.

Heracl. Alex. [Victor om.]. [Cod. lust.J

p. Chr. 47'3

Zenoue Aug.
')
iii

111')

Ilal.
A/e.v.,
il

Caiiij).

ArjS. Marcell. Cass. Victor

Marius Veron.

add. Camp. Marcell. Aur/.

ailrl.

Aiii/.

Heracl. Alex. [Cod. lust.J

ArjS. (Valic.) Cass. Cod.

rclirjid.
Cj'.

Iiist.,

sine nuineru

Hermae

vol. 7 j>.

478
Victor
Ilal.
Aiir/.

p. Chr.

4S0

(post cuusulatum Zenouis 111

/Basilio inn.')
')

AijS. Marcell. Criss. 3Iarius Vcron.

Aiirj.

Heracl.

iuu.

habent ArjS. Cass. Mariiis Veruii,

Alex. [Camji. oin.j

ji.

Chr. 481
Placido')
')

Ilal.

Camj). AqS. Marcell. Cass. 3Iarius Veron. Aiiq.

= fortasse
iiiscr.

Itufius

IMacidus
et

Uuuiac
crist.

liussi
a.

Heracl. Alex. [Victor om.J

chr. 1 n.

876

BuU,

1863

p. 71

p. Chr. 482
Occidcntis
OrieiUis:

Severino iuu.')

Ital.

Camj).

AqS.

(I)

Trocontlo

Victor Ileracl.

Cass. Ilarius Veron.

Aui/. [Siiiij)licii paj)ae
ejip.
l

laffe n. 583.

586.
a.

587.

58i).

Cf.

46lJ
(II)
inscr.

Severino

et

Tro-

Ital.

(Havn.) AqS.

Trocondo

et t^everiuo")

Marcell.

Alex.

coudo

[Romae Rossi
Marius Vcron.

chr. vol. 1 n. 87Tj

')

iun. Ital. Ai/S.

p. Chr.

483
Oceidentis et

forma
Ital.

j>lena:

Orientis:
p. c.

Fausto iun.')

Camp. AqS.Marcell. Cass. Marius Veron.

Aiirj.

Trocondi

Victor [Cod. lust.J

Alex. [Heracl.

om.J
')

iun.
cf.

I'f;'o?i.

Ainj.

{Anicius Acilius) Aginantius

Kaustus Ruiiiae Russi

ji.

inscr.

chr. 1

n.

882;

C. I. L.

VI,

,'>26.

1706, 31

32159

et

indicem ad Cassiodurum

4'J2

p. Chr.

484
Occidentis
Orientis:
Ital.

Venantio')

(Vind.)
[Felicis
lalfc n.

ArjS.

(I)
ej),

Theoderico

Victor Heracl. [Corl. lust.;

I jiapae
60lJ
Camj>.

Cass'iodorus var. 8, Ij

Venautio') et Tlieoderico

Ital. (rctiqui)

AqS.

Theodcrico et Venantio')

Marcell. Alex.

(II)
Aurj.

Mariue Veron.

d. n.

Theoderico

et

Casa.

Veuantii)')
')

Flavius Veuautius aut luc aut cos.

a.

507 Aeclani

<
'.

I.

L. IX, 1375

69*

538
p. Chr.

CONSVLES.
485
Oaldentis
ct

INDEX

V.

furma plena:
Ilal.

Orieniis:
p. c.

Syminacho

iuii.')

Camp. AgS. Marcell. Cass. Marius Veron.

Atuj.

Tlieoclurici

Victor

Heracl.

Alex.

[synodus
2>.

Itomana
lituli

202 Thiele;
et

Italici
I.

Gallici C.

L.

V, 5425.

6237.

XII, 2037]
')

iun.

Ital.

Veron.

=
pi-

Q. Aurelius Jlenimius 8ymniaclius appellatur

cp.
7,

in

codicibus Boethianis

teste

Sirmondo ad Ennodium
lanio
p. Chr. 4S6
Occideidis
vol. 1

25; Aurelius

Memmius Symmacbus

est in

codicibus Macrohianis ieste

praef.

^^ VII
Oriejitis

Decio iun.')

Itul. (reliqui)

Camp. AqS.

Lougino^)

Marcell. Victor Heracl.

(T)*Britt. (3,209,22)

[Cod. lust.]

Veron. Aufj. [Titidi

Italici
I. et

Gallici

C.

L.

V, 5423. 6228.

6814. XII,24S5.

Le
(II)

Blant
Decio') et Longiuo^)
Ital.

n.

662]

(Ilavn.)

AqS.

Longiuo-)

et

Decio')

Alex.

Cass.
')

Marius
Caec(ina) Mav(ortius'?)
Basilius Decius

iun. Veron.

Fortasse

Tarracinae G.

I.

L. X, 6S50

6S52
')

To

'

add. Heracl.

Flavius Louginus papy^-us Parisina

apud Wesselyum

griech.

Papyre des

Louvre (1S90)
p.

n. 1

Chr. 4S7
Occidentis
el

Boethio')

forma plena: Ital. Camp. AqS. Marcell.

Cass. Veron.

Orientis:
p. c.

Longini

Victor [Cod. lust.]

Auy.

Heracl. Alex. [Marius

om.]

[synodus
Thie-

Romana apud
lium p. 259]
)

Nar(

Manl(

Boethius in dip>tycho C.

I.

L. V, 8120,

Flavius Boethius synodus liomana

cit.

p.

Clir.

488
Occidentis et

forma
Ital.

pilena:

Orientis:
p. c.

Dynamio

et

.Sificlio')

Camp. AqS. Marcell. Cass. Marius Veron.

Auy.
Heracl. Alex.

Lougini

Victor

[Synodus

Bomana
Siculi;

apud Thieliump. 259;

tituli Italici ei

C.

L L. V, 7528.
in

8958.
si

X,7329. Solus prior

ap2)ellatur

titulo

Oallico
n.

Le Blant
est

374 A, ubi

De-

ilamio viro clarissimo

consule, id facium
erit
')

hreviandoj
Uufi
Acliili

=
C.

Kufius Achilius

(cf. titulus

Macci

riacicli

C.

I.

L. VI,

:>219.'>)

.'^iviclius

in

diptycho

L. XII, 133

INDEX

V.

CONSVLES.

539

p. Chr. 489
Occidentis:
Orientis :

rProbino')

Canq^. AqS. (I)

Awj.
I.

Eusebio
L.

Victor Heracl. (suppl.)

[Tituli Italici C.

X,

44'J4.

XI,
pap.

mo;
apud
82

gesta Savennatia

Marinixim
p. 128]

Probino') et Eusebio

Ital.

AqS. (II) Cass. Marius Vcron. [Massiliae C. I. L. XII,

487]

Eusebio

et

Probino')

Marcell. Alex.

')

Petroniae

rjentis

Bossi inscr. chr. 1 p. 416

Ckr. 490
Occidentis:
Orientis et

forma

letjitima:

Fausto iuu.')

Ital.

Camp. AqS.
Cass. Auj.

(I)

Longino

II

Victor'')

Marius Heracl.

(suppl.)

Fausto') et Longino

AqS. (II) Veron.

Longino

II

et

Fausto')

Marcell. Alex. [Comi C.

I.

L. V,541T

et

duorum

annorum
Conii
l. c. l.

sequentium
n.5417,
c.

Mel.

diolani

n. 5656,
c.

Aquis

Statiellis

n. 7531;

Viennae C.

I.

L. XII, 2058]
Fausto') et Ariovindo
')

AqS. (Goth.)
Ital.

Fausto Nigro .iuj.; Fausto alio Veron.; iun.

Romae
et

Rossi inscr. chr.

cc. epp.

1 n. 1165, Notizie deyli scavi

AqS. Camp. ISSO p.

Cass.

Probus

(l'

Notizle) Faustus

SO, Aeclani C. I. L.

IX, 1396; Probo

inscr.
indeo:

Fausto vv.

chr. 1 n. 895, gesta

Rossi 2>ontiJiciae lafe n. 614. 625; Flavius Faustus iuuior Romae Ravennatia apud Marinium pap. n. 84 p. 131; Nolae C. I. L. X, 1345. Cf.

ad Cassiodorum p. 492
-)

post cODSulatum Longiui Victor

air. 491

Olybrio iun.')

Ital.

Camp. AqS. Marcell.

Cass. Victor

Marius Veron.

Aug. Heracl. Alex.

')

iun. Ital.

AqS. Camp.
a.

Cass. Veron.;

Flavius Olybrius

Romae

Rossi inscr. chr. 1 n. 1005 aut hic

aut
Chr. 492

cos.

526

^Anastasio Aug.
(Anastasio Aug.
et

AqS.
Kufo')

(I)

Aug. [Amiterni

C. I. L.

IX, 3568]

Ilal. Camp. AqS. (II) Marcell.

Cass. Victor

Marius
sequentis

Veron. Heracl. Alex.

[Lugduni

anni

')

= Flavlus Eufus Grenfell

Occidentis
Ital.

Le Blani
et

n.

77

= C.

I.

L. XIII, 2366; Cod. lustj

Hunt greek papyri

ser. 1 n.

55

p. Chr. 493
Orientis

\'

Albino

AqS.(I) Cass. Veron

[TiiuU
Italici]

Eusebio

II

Heracl. ')

'Albino et Eusebio
')

Camp. AqS. (II)

ins.

Eusebio II
{dyim.) Heracl.

et

Albiuo

Marcell. Alex. [om. Vicior

inter a. 493.

494

annus

Marius Aug.J

'sine cos.'

Cltr.

494
et Praesidio')
Ital.

Asterio')

Camp. AqS. Marcell.

Cass. Victor
C.

Marius Veron.
L. VI, 32001]
Vergiliani

Aiig.^) Hcracl. Alex.

')

[Romae

loco posleriore

Aug.

Florentini;
*)

Turcius Rufius Aprouianus Asterius Flavius Asterius Aeclani C. I. L. IX, 1377

l.

teste subscriplione codicis

= =

Flavius l'raesidius Aeclani

c.

Chr. 495
Viatore')
Ital.

Camp. AqS. Marcell.

Cass. Viclor

Marius Aug.

Ueracl. Alex.
Flavius Viator cpisiula Gelasii apud

')

Thielium p. 439

540
p. Chr.
4i)t>

CONSVLES.

INDEX

V.

Occidentis
p. c.
\

Orientis

et

forina plena:
Ital.

Vintoiis

Ital. (reliqui)

Camp. AqS.

Paulo')

(]'ind. posl

a.

497)

Mariiis
Aujj.

AqS. (Lcid. ad a.497)

iJarcell. Cass. Victor

'[Specioso)
')

euschio AqS. (Leid.)

Heracl. Akx. [Cod.

lust.]

p. Clir. 4<JT
Occideiitis:
iti-niin
[i.

Orientis et fvriiia plena

(rel.)
(rel.)

0.

Viatoi-is

Jtal.

Caiiip.

AqS.

Anastasio Aug.

II

Ilal.

(Vind.) AqS. (Goth.

JJarius

ad a.493)

Cass. Victor

Auij. JJarcell. JJeracl-

Alex. [Cod. lust.J

p. Chr. 498
Occidentis
iPauliiio')
Ital.

Orientis

Cainp. AqS. Jlari

'Pauliuo') ct lulianue'-) Cass.

loliauue Scytha-) et Paulino')

Mctor

Marcell.

Beracl.

Alex. [Cod. lust.J

')

geiitis

Ueciae

teste

Cassiodoro var,

9, 22.

23

-)

scytha Victor Marcell., axviJonoiLixov Alex., om. Ileracl.

p.

Chr. 499
Occidentis
p. c.

Orientis et
Caiiip.

Pauliui

Ital.

AqS.

(I)

lohauue Gibbo')
I

forma plena : AqS. (II) Cass.

(ad
cd.

Victor

Marius
')

Marcell. Ileracl. Alex.

Iiisl. 5,

gihbo Victor Marcell., xvgiov Heracl. Alex., asclepioue Cod.

ut vid.

62, 25

Ilaloandri) errore

p. Chr.

500
Occidentis:
Orientis
et

forina plena:

iteruui

[i.

c.

Paulini

Ital.

Camp. AqS.

(I)

Patricio et Ilypatio

AqS.

(IIJ.

Cass. Victor

3Iarius Marcell.

Heracl. Alex.
p. Chr. 501 Occidentis
Orientis

lAvieno
(

iun.')

Ital. (rel.)
Jtal.

Camp. AqS.
Poinpeio et Avieiio') Marcell. Ileracl. Alex.

Avieno') et Porapeio

(Vind., Sang.) Cass.

Victor

Marius [Cave
laffe 756;

[Cod. lust.J

ab epistula suhditicia

Symmachi
cf.

Neues Archiv

14,

234]
')

iuu.
a.

AqS.

(Goth.);

Eufius

Maguus Faustus Aviouus

2>.

acta si/nodi

Bomanae

a.

501 potiiis

quam

502 (vide quae expoaui ad Cassiodorum

489)

p. Chr. 502
Occidentis:
I

Orientis:

Avieuo iun.')

Ital. (rel.)

Camp. AqS.
AqS. Marius
Probo

(I).

Victor
et

'Avieuo iuu. etProbo

Ilal. (Vind., San;j.)

Avieno

iuu.

Marcell. Heracl. Alex.

(II).
')

Cass.

[Cod. lust.J
teste sijnodo

iuu.

/tal.

Camp.

Cass. Victor Marius;

Flavius Avienus

Roinana

edita qmst Cassio-

dori varias p. 438

p. Chr.

503
Occidentis:

Orientis:

Volusiauo

Ital.

Camp. AqS. Marius

[Cass. et Victor om.j

Uexiorate et Volusiano

Marcell. Heraci. Alex.

p. Chr.

504
Ital.

Cethego')

Camp.

AiqS. Marcell. Cass. Victor

Marius Heracl.

Alex.
')

Casaiodori

Rufius Petronius Nicoinachus Cethegus jiapijrus Blariniaua n. 113 siiniliaeque libellus de stirpe Flavius Cetegus Aeclani C. I. L. IX, 1376 (v. ed. nieac variarum jiraef. p. V);

INDRX
p. Chr.

V.

l'ONSVI.KS.

541

rm
Ocddentin :
Orientis
:

1'lieocluru')

Jla/.

Canqi. AijS. Viclor

Tlicoduio et Sabi-

Cass.

S.alji

i't

Tlieoiloro

Jlariux

Marre/l. Jlrruri.
H'vil. Just.]

Alr.r.
')

riavins

'l'lieoilorus

Itoniae Iiossi

iii.icr.

clir. 1

n.

i>'Ji>

C.

I.

X. VJ, ,32046

p. Chr. 50r,
Occiclentis

Oricnlis:

iMessalla') \Messalla') ct Areof

Jtal.

Camp. AqS. Victor

Arenljiiula'^) et Mcssalla')
|

Cass. Jlarius

MarceU.
[Cod.

Jlerar/.
Jiisl.J

A/ex.

binda'')
')

*)

= =

Flavius Messalla Jioinne Jlossi inscr,

Fl.

c/ir, 1

n. 931
I.

Areob. Uagal(airus), Areobiudus in dipti/cho C.

L. V, S120,

6'

a/iisqui:

p. C/ir.

607
Occideniis
Orientis:
(iilerrjue

Veuantio inn.')

Victor Jlarius

Anastasio Aug.

111

Marce//.

transponit

a. 507,

508)

Ital,

Camp. AqS.

[Theoderiei regis
praeceptio

ad senaaut

tum (post Cassiodori

varias
p. 392)

huius anni aut sequentisj

forma plena:
Anastasio Aug.
')

III

et

Venantio

Cass. Heract. Alex. [Nar/ione C. I. L. XIJ, 5339J

iun.

AqS.
Orientis

p. Clir.

508
Occidentis:

Basilio Venautio
iuu.')
et

Camp. AqS.
Marius
Celere et Venantio'

fVenantio iun.')

Cass. Viclor

{Id

Marce/l, Herac/,

Celere

duo transponunt consu/es a. 507. 508)

')

iuu.

AqS.

Victor,

basilio

uenantio
I.

Cump.;

uenautio basilio
3209-1

iuniore

AqS.: fortasse

Decius

Marius Venautius Basilius C.

p. Chr.

L. VI, 171G

509
iuu.
Victor.

Iniiortunn iuu.
')

= Opportuno') Iniportuno
el

Jlat.

Camp. Cass.
titu/is est

vera forma jmssim iestata

;

Viclor Marius Marcell. Ilerac/. ajmd Laiinos; Opportuuo communi

crrore Marce//.
p. Chr. 510
Boetliio iuu.')
')

Herac/.

anastasio inportuno

Camp. errore

Ilai.

Camp. AqS. Marce//.

Cass. Viclor

Marius Herac/.

iun.

Ila/.

Anicius Manlius Severiuus Boethius ipse in scriptis

suis.

p. Chr. 511

Occidentis:
fFelice')
Ila/.

Orientis:

Camp. AqS.
2.

^'ictor 2,

[Cassiodorus var.
3J

^"elice') etSecundinu

Clir.

Ga//. (vo/. 1 p. 006

c.

Sccundiuo

et Felice')

Marce//. Heracl.

695) Cass.

Marius
I.

')

Flavius Felix Ilomae liossi inscr. chr. 1 n. 949; Aec/ani C.

L. JX, 1380. 1381; Puieo/is C.

I.

L.

X, 3299
p. Chr. 512
Occideniis:
j).

Orieniis cl

c.

Felicis

lia/.

Camp. AqS.

(I)

l'aulo') et

Musciano

fonna p/ena: AqS. (II).

Heraci.

Cass. Vicior

Marius Marve//.
I

')

roiT

Ui^utyov

ins.

JJeiacl.

542
j).

CONSVLES.
013
Occidentis
I

INDEX
Orientis :

V.

C/ir.

Probo

Ital.

Camp. AqS.
Victar

(I)

'Prdlio et Clcnientino')
')

Aq>S. (II). Cass.

tJlenieutiiio')

et

Probo

Marcell. Marius

Heracl.

[Cud. lust.J

= =

Fl(avius) Taurus Clenicntinus Anuonius, Clementinns in diptycho

apud Gorinm I

tah.

ad

p.

200

p. Chr. 514

Seuatore')
')

Ital.

Flavius

Maguns Aurclius Cassiodorus

Occidentis

Senator,

v.

Camp. AqS. Marcell. Cass. Victor Marius Ueracl. praef. me.am ad eius varias p. IX
Orientis

p. Chr. 515
(Florentio
Ital.

Camp. AgS.
Victor

(I)

rFIorentio et

An-

AqS.

(II).

Cass.

Marius
I.

Antliemio') et Floreutio

Marrell. Ileracl. [Anastasii

theinio')

[prope Viennam C.

epp,
;

ad HorC.
I.

L. XII, 1792. 2067]

misdam

Augusti in
L.

Narhonensi

XII, 2421]
')

= Procop. Authemius Ant(hemi?)

p. 121. 183

til.

in diptycho

qnod

edidit VHlefosse Gazetle

arcMoloyique 9 (1884)

p. Chr.

516
Ital.

Petro')
)

Camp. AqS. Marcell.

1 n.

Cass. Victor
I.

Marins Heracl.

Flavius Petrus

Bomae

C. I. L. VI,

3204S

et

Bossi inscr. chr.

963; C.

L. XI, 3566

p. Chr. 517

Occidentis:

Orientis

Agapito')

Ital.

Camjy.

AqS.

Victor
inscr.

[Romae Mossi
a.seq.n.
C. I.
et a.

chr.ln.930.965,item

967;Luyduni
2376]
I.

L. XIII, 2375
seq. n.

Anastasio^)

[Aquis Sextiis C.

L.

XII, 590, vix

cf.

a.

492
14,

neues

Archiv

237]
[Agapito'] et Anastasio-)
')

[Laude

corp. inscr. stippl.

Anastasio-) et Agapito')

Marcell.

Cass.

Marius

Ital.

1,863]
I.

Ileracl. [Cod. lust.]

^)

= =

Flavius Agapitus Capuae C.

Fl.

L. X, 4495
I.

Anastasius Paulus Probus Sabinian(us) Ponipeius, Anastasius in dipttjcho C.

Occidentis
Orientis:

L. V, 8120,

p. Chr. 518
p. c.

Agapiti

Ital.

Camp. AqS.

Magno')

Marcell. (60, 11. 100, 6)

Cass.

Marius Heracl.

Alex. [Cod. lust.]

[Agapito II et
')

Magno

Victor\

magni

et tlorentii Marcell. (Sanctom.).

FI. Anastasius Paul(us) Prob.

Moschian(us) Prob. Magnus

C. I. Or. 9449.

in diptycho
p.

apud O. Meyer zwei

_
,

antilce

Elfenheintafeln p. 57; Fl.

Magnus

Chr. 519

Occidentis

Orientis

Eutharico Cillica')

Ital.(p..326 c.SO etp.332).

lustino

Aug.

AqS. (II)

Camp. AqS.
8,1]
Eutharico Cillica et
lustino Aug.
Cass.

(I).

[Cassiodorus var.

lustino Aug. et Eutharico

Marcell. (60, 13. 101,

7).

Victor 3Iarius lleracl.

Alex. [lohannis episcopi Constantinopolitani ep.

apud Thielium
Novariensis

p. 852; Cod. lust.J

')

Flavins Eutharicus CiUiga C. I. L. VI, 32003; Flavius Euth. Itul. (Ilavn.)

et

titidus

C. I.

L. V, 6589

INDEX
p. Chr.

V.

CONSVLES.

543

520
Occidentis
Orientis:
Ital.

Kusticio

')

Camp. A<jS.
inscr.

(1)

Victor [Moviae liossi

chr. 1 n.
'J71.

972]
Rusticio') et Vitali-

ano

AqS. (II) Marius [Lurjduni Le Blanl n. 663 C.I.L.XIII,2377J

Vitaliano et Kusticio')

Marcell. Ileracl. Alex.

[lustini epp.

misdam

ad Horapud Thie-

lium p. 908. 914. 918]

Rusticio')

[luatini

ep.

ad HormisCod.
Just.,

dam apud Thielium

p. 941;
scilicet

suhlato nomiiie

Vitaliani]
)

rustico mutti

p. Chr. 521
Occidentis:
Orieniis:

iValerio
I

Ital.

Camp. AqS.
(II) Victor

(I)

Valerio etlustiniano')

AqS.

lustiuiano') et Valerio

Marcell. Marius Heracl.

Alex. [Cod. lust.]

')

Fl. Petrus Sabbat. lustinian(us) in diptycho C. I. L. V,

8120,3 aliisque

p. Chr. 522

Symmacbo')

et

Boetbio^)

Jtal.

Camp. AqS. Marcell.

Victor

Marius Heracl. Alex.

JX, 2074; Capuae
cc.

[Eomae
n.
C. I.
')

C. I. L.

VJ, 32043 et Rossi inscr. chr. 1

C. I. L.

977^982; Beneventi
L. X, 4496]
et

^)

= =

Flavius

Symmacbus Bomae Bossi

et

inscr. chr. 1 n.
II.

980, Beneventi

Capuae

II.

Flavius Boethius Beneventi

Capuae

cc.

p. Chr. 523

Maximo')
')

Ilal.
et

florentio C.

maximo

Ital.

(Sang.);

Flavius

Maximus Bomae

Camp. AqS. Marcell. Victor Marius Heracl. Alex. liossi inscr. chr. 1 n. 989; Nolae

L. X, 1.348

p. Chr. 524
Oceidentis:
Orientis

(Opilione')
(<_)pilione et lustino

Camp.
Ital.

AqS (I) AqS (II)

453

lustino Aug.

II et

Opilione

Marcell. *Victor Marius

Heracl. Alex. [Cod.

')

Fropter iiomina

v.

ad

a.

Just.]

p. Chr. 525

Occidentis

Orientia:

post cousulatum
lustini II etOpilionis

*Victor

Probo

iun.')

Camp. AqS.

(I).

Dionys.
(3,

(J p. 756). Beda

307
Probo
iun.') et
Jtal.

c.

512)

(Vind.)^)

AqS.

(II)

Filoxeno^) et Probo')

Marcell.

Victor

Heracl.

Filoxeno^)
')

Dion.(l p.752)Marius

Alex. [Cod. Just.]

iun. Ital.

AqS. Camp.
in

^)

Fl.

Theodorus Filoxenus Sotericus, Filoxenus

Berl. iigypi.

dipiycho C.

I.

L.

V,

8120,4

aliisque;

*A.

4'i '/,6 iefog

Vrk. voL 2 n. 673

')

opilione et filoximo probo ct iustiniano aug. JtaL (Vind.)

p. Chr.

526
Jtal.

Olybrio iun.')

(p.

328

c.

(1 p. 752).
*)

94 et p. 332) AqS. MarceU. Dionys. Mariua HeracL Alex. [Vicior om.]

Vide ad
a.

iun.

Jlal.
III.

AqS. Camp.

olybrio

et hilaro

JtaL (Vi7id.).

491

CHRONICA

TO

544
p. Clir. 527

CONSVLES.

INDEX
Itistiniani a,

V.

ind.

lan. 1

Aug.

31, ind.

VI

Sept. 1

Dec. 31; =
Ital.

Mavortio')
')

Camp. AqS. Marcell.

I Apr. 1 Dec. 31 Victor Marius Heracl. Alex.

maburtio

et uittelliano Ital. (Vind.J,

suhacrijytio

Mu^oQtiov 'Pojfjciiov Alex. carminum Horatianorum ab ipso emendatorum;

1013
1

= Vettius Agorius Basilius Mavortius = Flavius Maburtius liomae Rossi

a.

inscr. clir. 1 n.

p. Chr. 528

ind.

VI

lan.

Ang.

31, ind.

VII

SejH.

1Dec.31;

= lustiniani
Orientis et
II

I lan. 1Mart.

31, a.

II

Apr. 1Dec. 31
Occidentis:
p. c.

forma plena:
Ital.

Mavorti

Ilal.')

Camp. AqS.

lustiniano Aug.

(Vind.)') AqS. (II)

Marcell. Victor Mariua

Heracl. Alex. [Cod.

lust.J
')

p. c.

maburti
ind.

et iustiniano

ii

Ital.

(Vind.)

p. Clir. 529
a.

VII

lan. 1

Aug. 31,

decio

ind.

VIII

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani a.

II lan. 1Mart.

31,

III Apr. 1Dec. 31

Ital.')

Deeio iun.')
')

Camp. AqS.Marcell. Victor Marius Eeracl. Alex.

Ital. (Vind.).

iun. Ital.
inscr.

AqS. Marius.
n. 1019,

iun.
I.

et uittelliani

Flavius Decius

Romae

Rossi

clir. 1

Aeclani C.

L. IX, 1384. 1385

p. Chr.

530
a.

ind. VIII lan. 1Aug. IIII Apr. 1Dec. 31

31, ind.

VIIII Sepl. l~Dec.

Ital.

31;

= lustiniani

a.

III lan. 1Mart.31,

Marius Heracl. Alex.

Lanipadio') et Oreste-)
')

Camp. AqS. Marcell.

Victor

')

= =
a.

Flavius Lampadius

Romae

Rossi inscr. chr. 1 n. 1026

Ruf. Cenn. Prob. Orestis in diptycho C. V, 8120,6;

(in actis acad. Vind. 1889) n. 1

Flavius Orestes papyrus Parisitia

apud

Wesselyum
p. Chr. 531

=
V

ind.

VIIII

lan. 1

Aug.

31, ind.

Sejrt. 1

Dec. 31; =

lustiniani a.

IIII lan.

Mart.
307
c.

31,

Apr. 1Dec. 31
et Orestis')
Ital.

p. c.

Lampadi

Camp. AqS. Marcell. Marius Beda

om. Alex.)

(3,

519)

('sine cos.' Heracl.,

'p. c.
')

Lampadi

et Orestis

Victor

inverso ordine Berl. (Igypt.

Vrh. 2 n. 369
ind.

p. Chr.

532

ind.

X lan. Aug. 31,

1

XI

Sept. 1

Dec. 31; =
Ital.

lustiniani a.

lan. 1

Mart. 31,

a.

VI

Apr. 1Dec. 31
literum p.
I

c.

Lampadi

et Orestis

Camp. AqS. Marcell. Marius Alex.

('sine cos.'

Heracl.)
'\>.

c.

Lampadi

et Orestis

anno

tertio

Victor

p. Chr. 533
a.

ind.

XI

lan. 1Atig. 31, ind.

31

XII

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani a.

VI

lan.

1Mart.

31,

VII Apr. 1Dec.

Lam-

Occidentis:
et iterum') p. c. Ital.

Orientis et forjna plena:

padi et Orestis

Camp. AqS. [Romae Rossi

Aeclani C.
I.

(I)
inscr.

lustiniano Aug. III

AqS. (II). Marcell.Victor Marius Heracl. Alex.

[Cod. lust.J

chr. 1 n. 1030. 1031;

L. IX,

1384; CapuaeC.IL.

X, 4497J
')

tertio

pru

et

iterum AqS.;

p. e.

it(erum)

a(t)que

iterum

Lampadio
5),

et

Oreste vv. cc. ind. XI, quod

est in titulo

urbano adservato Veronae (Majfei M. V. 180,

lan.
31, ind.

ridetur esse

eadem formula corrupta

p. Chr. 534
a.

1Aug. VIII Apr. 1Dec. 31

ind.

XII

XIII

SejJt.

1Dec.

31;

lustiniani a.

VII

lan.

1Mart.

31,

Occidentis

Orientis

(Paulino iuu.

')

Ital.

Camp. AqS. (II) Marius [Cassiodorus

var.
9, 22.

lustiniano Aug. IIII

Victor

[Smymae

C. 1. Qr.

9276J

23j

lustiniano Aug. IIII et Paulino')

forma plena: AqS. Marcell. (60,14. 103,31). Herael. Alex. [lohannes II episc.

Romanus

lustiniano laffd 884; Cod.

lustj
')

iun.

/((//.

AqS. Camp. Marius

n.

et

sicfere

tituli et

acta. Cassiodorus var.9, 22. 23 servavit epistulas duas,

quibus

eum conaulem nominat senatumque de ea

1

re certiorem fac.it rex Athalaricus.

l.

= Flavius Paulinus Romae

Rossi inscr. chr.

1048; Venantii

filius

Cassiodorus

c.

INDEX

V.

CONSVLES.

545
;

p. Chr. 535

= ind. XIII
Pauliii!

laii.

Aiii/.

.31,

ind.

XIIII Sept. 1Dec. 31

= lustiniani
forma

a.

VIII lan. 1Mart.

31,

a.

VIIII Apr. 1Dec. 31

Gothorum
:

legitima

p. c.

Ital.

Camp. AqS. (I) fSalonis ad C. I. L. III,

Belisario'1

Camp.'^)
cell.

AqS. (III) MarVictor Marius

inscr.

265'jj

Heracl. Alex. fBomae

liossi

chr. 1

n. 1056;

lusliniani

novellaej

Pauliuu
')

II

AqS. (III)
n.

Flavius Belisarius Bossi inscr. chr. 1

n. S5.
')

1056

et A^ov.

4;

Grenfdl

el

Hunt

(jreek

papyri

ser.

Eutropium

ei

addit colleijam Athanasius ad Nov. 6

quod

est consulatu Vilisari adscr. errore

ad

a.

538 Camp.
31;

p. Chr.

536

= ind. XIIII
X
p. c.

lan.

1Aug.

31, ind.

XV Sept. 1Dec.

= lustiniani
forma

a.

VIIII lan.

- Marl.

31,

a.

Apr. 1Dec. 31

Gothorum:
iterum Paulini
Ital.

leyitima

Camp. AqS. (I) fMennae episcopi Constantinopolitani adnotatio

j5.

c.

Belisari

AqS. (II). MarcellS. Marius ('sine cos.'

Heracl., om. Alex.)

ad
S,

concil.

ConstantinopoUtanum

Mansi
Pauliuo
III

870]
p. c.

AqS. (III)

Belisari

annu

se-

Victor

cundo
p. Chr. 537

ind.

XV

lan. 1

Aut/. 31,
(I).

ind.

I Sept. 1Dec. 31;

lustiniani a.

lan. 1

Mart. 31,

a.

XI

Apr. 1Dec. 31

Gothorum:
tertio p. c.

forma
ftituli

legitima:
Ital.

Paulini

AqS.

Gallici

iterum

p. c.

Belisari

Camp. AqS.

(II).

C. I. L.

XII,

1693.

MarcellS. Marius
('sine cos.' Heracl.,

2405]

om. Alex.)
Paulino UII

AqS. (III)

p. c. Belisari
p. c.

anno
anuo

II

fNovellae lust.]
Victor

Belisari

III

p. Chr. 538

ind.
1

I lan. lAwj.
Gothorum:

31, ind.

II

Sept.

Apr.

Dec. 31
concil. Gall. p.

1Dec. 31;

lustiniani a.

XI

lan. 1

Mart.

31, a.

XII

forma
lohanne')

legitima:
Ital.

p. c.
j

Paulini
iunioris

fConciUum Aurelianum III

1001]

Camp. AqS.
Heracl. Alex.

(I).

MarcellS. Marius

Paulino
')

AqS. (II)

xal in(iQj(ov TiQsrogiov add. Heracl.

_
Flavius lohannes
(Fl.

lohanne Orientale

v. cl. coTi.

Eom.)

Romae

liossi inscr. chr. 1 n.

I.

1064

(cf. [Fl.

lohanne] cons. per Orientem

Romae

C. I. L. VI, 32042);

Aeelani C.
p. Chr.

L. IX, 1386
ind.

539
a.

ind.

II lan. l~Aug.
Apr. 1Dec. 31

31,

III Sept. 1Dec. 31;

lustiniani a.

XII

lan.

1Mart.

31,

XIII

Gothorum:
(V
p. c.

forma
I.

legitima:

Paulin

fTicini C.

L. V, 6467]

p. c.

lohannis

AqS.
Ital.

(I)

(Paulino VI

AqS. (III)

Apione')

Camp. AqS.

(II).

MarccllS. Victor

Marius Heracl. Alex.

)

vioS tQttTt}yiov add. Alex.;

p. c.

bilisarii

iiii

et

stratici

iiii

Ital. (Sang.).

=
I.

FI. Strategius

Apion, Stratogius Apioii in diptycho

C. I.

L. II, 2699; Flaviu.^ Appion Qortijnae C.

Or. S635

70

546
p. Chr. 540

CONSVLES.

INDEX
lustiniani a.

V.

ind.

III lan.

Aag. 31,
31

ind.

IIII Sept.

Dec. 31; =

XIII

laii.

1Mart.

31,

a.

XIIII Apr. 1Dec.

Paulini

'VI

p. c.

Oothorum: [Bavennae gesta apud

forma
iteruni') p.
c.

leyitima:

lohannis

AqS.(I) [Viennae

C. I.

L.

Marinium pap. n. 115. 116; Mantuae C. I. L. V, 4084]

fPaulino VII

XII, 2081]

AqS. (III)

lustino iun.-)

Ital.

Camp. AqS.

(II)

MarcellS. Victor

Marius Heracl. Alex.

[Apione
')
'')

11

AqS. (IV)]

bis

iterum A(jS. (Goth.)

iun. add. Marcell.

Fl.

Mar. Petr(us) Theodor(us) Valent. Rust. Boraid. Gerra(anus) lust(inus) in

diptycho apiul G. Meyer, Zivei antilce Elfenheintafeln ]) 60;

chr. 1 n. 1068.

Flavius lustiuus

Romae

Rossi inscr.

1069
31,

p. Clir. 541
a.
I

=
5.

ind.

IIIl lan. 1Aug.

ind.

Sept.

1Dec.
AqS.

31;

lustiniani a.

XIIII

lan. 1

Mart. 31,
(II)
Victor

XV

Apr. 1Dec. 31
(I)

III p.

lohannis

JBasilio iun.')
J

Ital. (p.

334 et p. 336 c. 95) Camp. AqS. Marius Heracl. Alex.

Basilii
')

anno

prinio

MarcellS.

iun. Ital.

Camp.

Auic(ius) Faust(us) Albin(us) Basilius in diptycho

apud Gorium 2

tah. 20.

21 ad p. 134; *^. BaaiXiog Berl. agypt. Urk. I n. 305 p. Chr. 542

ind.

V lan. 1Aug.

31, ind.

VI Sept. 1Dec.
Ittl-

31;

= lusiiniani

a.

XV lan. 1Mart.31, a. XVI

Apr. 1Dec. 31
c.

Basili

Camp. AgS. Marius Alex.

p. Ip. c. Busili a. II

MarcellS. Victor
lan.

p. Chr. 543
a.

ind.

VI

1Aug.31,

ind.

VII

Sept.

1Dec.
Ital.

Sl;

lusliniani a.

XVI

lan.

1Mart.

31,

XVII
c.

Apr. 1Dec. 31

Iiterum p.
p. c.

Basili

p. c.

Basili a. II

Camp. AqS. Marius Alex.

Basili a.

in

MarcellS. Victor
lan. 1

p. Chr. 544

= ind.

VII
c.

Aug. 31,

ind.

VIII

Sept. 1

Dec. 31; =

lustiniani a.

XVII lan. 1Mart.

31,

a.
I

XVIII Apr. 1Dec. 31

Basili

et iterum p.

III p. c. Basili

p. c.

AqS. Marius Alex.

Basili a.
I

UI
MarcellS. Victor
31,

/p. c. Basili a.

IIU

p. Clir. 545

= ind.
XIX

a.

VIII lan. 1Aug. Apr. 1Dec. 31

ind.IX

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani a.

XVIII lan. 1Mart.

31,

llin

p. c. Basili

p. c. Basili

a. IIII

AqS. Marius Alex.

MarcellS. Victor

fp. c. Basili a.

p. Cltr. 546
a.

V ind. IX

lan. 1

Aug. 31,
V

ind.

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani

a.

XIX

lan.

Mart.

31,

XX

Apr. 1Dec. 31

IV

p. c.

Basili

=
VI

p. c.

Basili a.

AqS. Marius Alex.

MarcellS. Viclor

(p. c.

Basili a.

p. Chr. 547

Apr.
IVI
p. c.

Dec. 31 Basili =
1

ind.

lan.

Aug.

31, ind.

XI Sept. 1

Dec. 31; =

Iu.itiniuni a.

XX lan. 1 Marl. 31,

a.

XXI

p. c.

Basili a.

VI

AqS. Marius Alex.

MarcellS. [Victor om.]

p. c.

Basili a. VII

p. Chr.

548
a.

=
c.

ind.

XI

lan.

1Aug.

31, ind.

XII

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani a.

XXI

lan.

1Mart.

31,

XXII

Apr. 1Dec. 31

IVII p.
p. c.

Basili

jp.

c.

Basili a. VII

AqS. Marius Alex.

Ital. (1,

Basili a. VIII
31, ind.

334) Victor
31;

p. Chr. 549 = ind. XII lan. 1Aug.

a.

XIII

Sept.

1Dec.

lustiniani a.

XXII

lan.

1Mart.

31,

XXIII
c.

Apr. 1Dec. 31

jVIII p.
Ip. c.

Basili

p. c. Basili a.

VIII

AqS. Marius Alex.

Victor

Basili a. VIIII

INDEX
p. C/ir.

V.

CONSVLES.

547

5,-)0

= ind. XIII
XXIV
c.

lan.

Aw/. 31,

ind.

XIV Sept.

1Dec. 31;

= lustlniani

a.

XXIII

lan.

1Mart.

31,

a.

Apr. 1Dec. 31

(VIIII p.
Ip. c.

Basili

p. c. Basili a.

VUII

AqS. Marius Alex.

Victor

Basili a.

X
ind.

p. Chr.

Ml

= ind. XIV lan. 1 Aug. 31,

XXV
Basili

XV

Sept.

1Dec.

31;

= lustiniani

a.

XXIV

lan.

1Mart.

31,

a.

Apr. 1Dec. 31

|X

p. c.

=
XI

p. c. Basili a.

X
31,
ind.

AqS. Mariua Alex.

Victor

Ip. c.

Basili a.

p. Chr. 552

ind.

XV

lan.

1Aug.
Basili a.

Sept.

1-Dec. 31;

lustiniani

a.

XXV

lan.

1Mart.

31,

o.

XXVI
Basili
a.

Apr. 1Dec. 31

IXl

p. c.

=
XII

p. c.

XI

AqS. Marius Alex.

Victor

Ip. c. Basili

p. Chr.

553
a.

ind.

lan.

1Auy.

31,

ind.

II

Sept.

1Dec.

31;

lustiniani a.

XXVI

lan.

l^Mart.

31,

XXVII

Apr. 1-Dec. 31

iXII
Ip.
c.

p. e. Basili

p. c. Basili a.

XII

AqS. Marius Alex.

Victor
Sej)t.

Basili a. XIII

p. Cltr. 5.54

=
p. c.

ind.

II

lan. 1Atig. 31, ind. III

1Dec.

31;

lustiniani a.

XXVII

lan. 1

Mart.

31,

a.

XXVIII
Basili

Apr. 1Dec. 3t

iXUl
Ip. c.

p. c.

Basili a.

XIU

AqS. Marius Alex.

Victor

Basili a.

Xnil
ind.

p. Chr. 555

= ind. III lan. 1Auy. 31,

XXIX
Apr. 1Dec. 31
p. c. Basili

IV Sept. 1Dec. 31;

lustiniani a.

XXVIII

lan.

1Mart.

31,

a.

IXIIU
Ip. c.

p. c.

Basili a. XIllI

AqS. Marius Alex.

Victor
Sept. 1 Dec. 31; =

Basili a.

XV
IV
lan. 1

p. Chr. 556

ind.

Aug. 31,
Basili a.

ind.

lustiniani a.

XXIX

lan.

1Mart.

31,

a.

XXX

Apr. 1Dec. 31

IXV
|p. c.

p. c.

Basili

p. c.

XV
ind.

AqS. Mariua Alex.

Victor

Basili a.

XVI

p. Chr. 557
a.
1

ind.

lan.

1Auy.

31,

VI

Sept. 1

Dec.
Victor

31;

Iustinj(mi a.

XXX

Ihn. 1

Mart. 31,

XXXI

Apr. 1Dec. 31

XVI

p. c. Basili

p. c. Basili a.

XVI

AqS. Marius Alex.

Sept. 1 Dec.

Ip. c.

Basili a.

XVII

p. Chr.

558
a.

ind.

VI

lan. 1

Atig.

31, ind.

VII

3t;

lustiniani a.

XXXI

lan. 1

Mart.

31,

XXXII

Apr. 1Dec. 31

IXVII

p. c.

Basili

p. c. Basili a.

XVII

AqS. Mariua Alex.

Victor

Ip. c. Basili a.

XVIII

p. Chr. 559 = ind.

a.

VII

lan.

1Aug.

31, ind.

VIII

Sept.

1Dec. 31 ;

lustiniani a.

XXXII

lan.

1Mart.

31,

XXXIII
p. c.

Apr. 1Dec. 31

IXVUI
Chr. 560

Basili

p. c.

Basili a.

XVUI

AqS. Marius Alex.

Victor

p. c. BasUi a.

XVIIII
lan. 1Atiy. 31, ind.

p.

= ind.
p. c.

VIII
Basili

IX Sept. 1Dec. 31;

= lustiniani

a.

XXXIII lan. 1Mart. 31,

a.

XXXIV

Apr. 1Dec. 31

jXVIIII
Ip. c.

p. c.

Basili a.

XVUII

Marius Alex.
Victor

Basili a.

XX IX
lan. 1

p. Chr. 561

ind.

Aug. 31,

ind.

Sept.

Dec. 31; =
Marius Alex.
Victor

lustiniani a. A'A'.T/F lan.

Mart.

31,

a.

XXXV Apr.
Basili

1Dec. 31

!XX
p. c.

p. c.

p. c. Basili a.

XX
ind.

Basili a.

XXI

p. Chr.

562
a.

ind.

lan.

Auy. 31,
a.

XI

Sept.

1Dec. 31;

lustiniaiii

a.

XXXV

lan.

1Mart.

31,

XXXVI

Apr. 1Dec. 31

IXXI

p. c. Basili

p. c. Basili

XXI

Mariua Alex.
Victor

|p. c. Basili a.

XXII

548
p. Chr.
5tS3

CONSVLES.

INDEX

V.

a.
1

ind. XI lan. lAuy. 31, XXXVII Apr. lVec. 31

Basili

ind.

XII

Sept.

1Dec. 31;

lustiniani a.

XXXVI

lan.

1Mart.

31,

XXII
p. c.

p. c.

p. c,
,

Basili a.

XXII

Marius Alex.
Victor
lustiniani a.

Basili a.

XXIII

p.

CJir.

564

= ind. XII lan. lAug.Sl, ind. XIII Sepl.lDec.31; =

XXXVIII
p. c.

XXXVII

lan.

1Mart.31,

a.

Apr. 1Dec. 31

XXIII
p. Chr. 565

Basili

= =

p. c.

Basili a.

XXIII
ind.

Marius Alex.

itid.

XIII
a.

lan.

1Aug.

31,

XIV

Sept. 1

Dec.

31;

lustiniani a.

XXXVIII

lan.

Mart. 31,

XXXVIIII
p. c.

iXXIIII

p. c. Basili

Apr. 1-Nov. 13; lusHni II a. I Nov. 14Dec. 31 Basili a. XXIIII Ital. (traditur quattuordecies proconsul

basilius).

Marius Alex.
p. c. Basili a.

XXV
ind.

Camp.

(1, 749,

traditur basili xxuj

lustini

ad

a.

566(?)
13, a.

p. Chr. 566

= ind. XIV lan. 1-Aug. 31,

XXV,
cos.
a. I

XV Sept.

1Dec. 31;

II

a.

I lan. 1Nov.

II

Nov. 14Dec. 31
I

p. c. Basili a.

cons. lustini

Aug.

Marius (pro biennio)

Camp.
(1,

ilustiuo Aug.

749) ad

a.

567(fJ.

Isidorus

(2,

424,

6).

Seracl.
p. c.

lustini

Alex.
lan.

p. Chr. 567

ind.

XV

1Aug.

31, ind.

Sept.

1Dec. 31;
Ital. (1,

=
335)

lustini II a.

II

lan.

1Nov.

13,

a.

III

Nov. 14Dec. 31

p.

c.

lustini

;a. II

cons. lustini
II lustini

Marius
Alex.

fp. c.

p. Chr. 568

ind.

lan.

1Aug.

31, ind.

II

Sept.

1Dec. 31;
Marius
Alex.

lustini

II

a.

III lan. 1Nov.

13, a.

IV

Nov. 14Dec. 31
III cons. lustini
Ia. p. c. II lustini a. II

p. Chr. 569

ind.

II

lan.

1Aug.

31, ind.

III

Sept.

1Dec.31;
Marius

lustini

II

a.

IV

lan.

1Nov.

13, a.

Nov. 14Dec. 31
/a. IIII cons.
|p. c.

lustiai
*

lustini a. IIII

Ital. (l,

336)1

'p. c. II lustini a. III

Alex.
31, ind.

p. Chr.

570

=
II

ind.

III lan. 1Aug.

IV

Sept.

1Dec. 31;
Marius
Alex.

lustini

II

a.

lan.

1Nov.

13,

a.

VI

Nov. 14Dec. 31
la.

V
571

cons. lustini
lustini a. IIII

fp. c.

p. Chr.

ind.

IV

lan.

1Aug.

31,

ind.

V Sept.

1Dec.
Ital.

31;

lustini

II

a.

VI

lan.

1Nov.

13, a.

VII

Nov. 14Dec. 31
I

VI
'a.

p. c.

lustini

(1,

336) ?

VI

cons. lustini
II

Marius
Alex.
ind.

'p. c.

lustini a.

V
VI
Sept.

p. Chr. 572

ind.

V lan. 1Aug.31,

1Dec. 31;
Marius
Alex.

lustini

II

a.

VII

lan.

1Nov.

13,

a.

VIII

Nov. 14Dec. 31
VII cous. lustini
ia.
p. c.

II lustini

a.

VI
lan.

p. Chr.

573
a.

ind.

VI

1Aug.

31,

ind.

VII

Sept.

1Dec. 31;

lustini

II

a.

VIII

lan.

1Nov.

13,

IX

Nov. 14Dec. 31

VIII cons. lustini

Ia.

Marius
Alex.

p. c. II lustini a.

VII
lan.

p. CJir.

574
a.

=
X
II

ind.

VII

1Aug.

31,

ind.

VIII

Sept.

1Dec. 31;

lustini

II

a.

IX

lan.

1Nov.

13,

Nov. 14Dec. 31

Vnil
ia. p. c.

cons. lustini
lustiui a. VIII

Marius
Alex.

INDEX
j>.

V.

CONSVLES.

549
luslini

Chr. 575

inil.

VIII lan. lAiiy.

31.

31, ind.

IX

Sepl.

Dec. 31; =

II

a.

lan.l

Nov.

13,

a.

XI

Nov.
[a.

UDec.

cons. lustini
II lusfini a.

Marius

(p. c.

VlUl
lan.

Alex.

p. Chr. 576

=
II

ind.

IX

1Aug.

31, ind.

SeiH.

1Dec.31;
ilarius
Alex.

lustini

II

a.

XI

lan.

1Nov.

13, a.

XII

Nov. 14Dec. 31
ja.

XI

cons. lustini
lustiui a.

fp. c.

X
XI
Hept.

p. Chr.

577

= ind. X
cons.

lan. 1Aur/. 31, ind.

1Dec.

31;

= lustini II

a.

XII lan. 1 Nov.

13,

a.

XIII

Nov. 14Dec. 31
(a.
'

XII

lustini

Marius
Alex.
ind.

p. c.

II lustini a.

XI

p. Chr. 578

ind. XI lan. 1- Aug. 31, Tiberii a. I Sept. 26Dec. 31

XII

Sept.

1Dec.

31;

lustini

II

a.

XIII

lan. 1Oct. 5;

!a.

XIII cons. lustini

II lustini a.

Marius
Alex.

p. c.

XII
lan.

p. Chr. 579

ind.

XII

1Aug.

31,

ind.

XIII

Sept.

1Dec.

31;

=
(1,

Tiberii a.

I lan. 1-Sept
a.

25,

a.

II

Sept.

26Dec. 31
Heracl. Camp.
749)

iTiberio
a. I

ad

5800)

cons. Tiberii Constantini

I

Marius
Alex.
31, ind.

cos. Tiberii Constantini a.

p. Chr. 580

ind.

XIII lan. lAurj.

XIIII

Sept. 1

-Dec. 31;

Tiberii a.

II lan. 1Sept. 25;

a.

III

Sept.
^a. II cons.

26Dec. 31
Tiberi Constantiui

Marius
Alex.

fp. c. Tiberii

p.

Chr. 581

ind.

XIIII

lan. lAurj. 31,

ind.

XV

Sept.

1Dec.

31;

Tiherii a.

III lan. 1Sepl. 25;

a.

IIII

Sept.

26Dec. 31
Alex. lan.

p. c. Tiberii a. II

p. Chr. 582

= ind. XV
=
ind.

1Auy.

31, ind.

Sept.

1Dec. 31;
Alex.

Tiberii a.

IIII lan. lAurj. 14; Mauricii

a.

I Aug. 15Dec. 31
II Sept. 1Dec. 31;
Alex.

p. c. Tiberii a. III

p. Chr. 583

I lan. 1Aug. Aug. 15Dec. 31

divae memoriae

31,

ind.

Mauricii

a.

I lan. 1Aug. 14,

a.

II

p. c. Tiberii

a. IIII

(iftitvrSg

uniTtarog xal ix xotvov

vnarsic<v

ifoyfAciTog

iyqucpt] fxerii

Tt^igiov
tS')

Ktavaravjivov

rov
p. Chr. 584

rijg S-siag ^ijfctog

erovg

= =

ind.

II lan. 1Aug.

31, ind.

III

Sept.

l^Dec.

31;

Mauricii a. II lan.

1Aug.

14, a.

III

Aug. 15Dec. 31
Mauricio cos.
p. Chr. 585
a. p. c.

Beracl. Camp.

(1,

749) Alex.

ind.

III lan. 1Aug. 31,

ind.

IIII

Sept.

1Dec. 31;

Mauricii

a.

III

lan.

1Aug.

14,

IIII Aug. 15Dec. 31

Alex.
ind.

Mauricii

p. Chr. 586
a.
p. c.

=
V

ind.

IIIl lan. 1Aug. 31, Aug. 15Dec. 31

a. II

Sept.

1Dec. 31;

Mauricii

a.

IIII lan. 1Aug.

14,

Mauricii

Alex.

p. Chr.587

ind.

lan.

1Aug.

31,

ind.

VI

Sepl.

1Dec.
Alex.

31;

Mauricii

a.

lan.

1Aug.

14, a.

VI

Aug. 15Dec. 31
p. c.

Mauricii

a. III

p. Chr. 588

= =

ind.

VI

lan.

1Aug.

31, ind.

VII

Sept.

1Dec.
Alex.

31;

= Mauricii =

a.

VI

lan.

1-Aug.l4,

a.

VII

Aug. 15Dec. 31
p. c.

Mauricii a.
ind.

IV
lan.

p. Chr. 589
a.
p. c.

VII

1Aug.

31, ind.

VIII

Sepl.

1Dec. 31;

Mauricii

a.

VII

lan.

1Aug.

14,

VIII Aug. loDec. 31

a.

Mauricii

Alex.

550
p. Chr. 500
a.

CONSVLES.

INDEX

V.

ind. VIII lan. 1 Aug. VIIII Aug. 16Dec. 31

a.

31, ind.

VI III

Sept.

1-Dec. 31;

= Mauricii
Mauricii
a.

a.

VIII lan. 1Aug.

14,

p. c.

Mauricii

VI
lan.

Alex.

p. Oir. 591
a.
p. c.

=
X

ind.

VIIII

Aug. 15

Dec.
lan.

l-Aug.

31, ind.

Sept.

1Dec.

31;

VIIII

lan.

1Aug.

14,

31
Alex.

Mauricii a. VII

p. Chr.

592

= =
=

ind.

X
a.

1Aug.

31, ind.

XI

Sept.

Dec. 31; =
Alex.

Mauricii

a.

lan.

^^.

14,

a.

XI

Aug. 15~Dec. 31
p. c.

Mauricii
ind.

VIII
lan. 1 Aug. 31,
ind.

p. Chr. 593

XI

XII

Sept. 1

Dec. 31; = Mauricii

Alex.

a.

XI

lan. 1

Aug. 14,

a.

XII

Aug. 15Dec. 31
p. c.
2>.

Mauricii a. VIIII
ind. XII lan. XIII Aug. 15Dec.
a. 1 Aug.

Chr. 594
a.

31, ind.

XIII

Sept. 1

Dec. 31; =

Mauricii a.

XII

lan. 1

Aug.

14,

31
Alex,.

p. c.

Mauricii

X
lan. 1

p. Chr. 595

= = =

ind.

XIII

Aug. 31,
31

ind.

XIIII

Sept. 1

Dec. 31; = Mauricii

31;

a.

XIII

lan.

Aug. 14,

p. c.

XIIII Aug. 15Dec. Mauricii a. XI

a.

Alex.
31, ind.

p. Chr. 596
a. p. c.

ind.

XIIII

lan. 1

Aug.

XV

Sept.

1Dec.

= Mauricii
a.

a.

XIIII

lan.

1Aug.

14,

XV

Aug. 15Dec. 31
a.

Mauricii
ind.

Xn
ind.

Alex.

p. Chr.

597

XV lan. 1 Aug. 31,

a.

Sept. 1

Dec. 31 = Mauricii XV lan. 1Aug. 14,

;

a.

XVI

Aug. 15Dec. 31
p. c.

Mauricii

XHI
1

Alex.

p. Chr. 598

= ind. I lan.
a.

Aug.

31, ind.

II

Sept. 1

Dec. 31; = Mauricii

Alex.

a.

XVI

lan.

Aug. 14,

a.

XVII

Aug. 15Dec. 31
p. c.
p.

Mauricii

XTTT T

Chr. 599
a.
p. c.

ind.

XVIII

II lan. 1 31, Aug. 15Dec. 31

Aug.

ind.

III

Sept. 1

Dec.

31

=
=

Mauricii

a.

XVII

lan. 1

Aug.

14,

Mauricii

a.

XV
ind.

Alex.

Cf.

Camp.
;

1,

750
a.

p. Chr.

600
a.

=
=

ind.

XVIII I
a.

III lan. 1Aug. 31, Aug. 15Dee. 31

IIII

Sept.

1Dec. 31
Alex.

Mauricii

XVIII

lan.

l~Aug.

14,

p. c.

Mauricii

XVI
31, ind.

p. Chr. 601
a.
p. c.

ind.

IIII lan. 1Aug.

Sept.

1Dec.
Alex.

31;

Mauridi

a.

XVIIII

lan.

1Aug.

14,

XX

Aug. 15
a.

Dec. 31

Mauricii

XVII
lan. 1

p. Chr. 602

=
=
cos.

ind.

V
a.

Aug. 31,
a.

ind.

Aug. 15Nov. 22; Fhocae

p. c.

1Dec. 31; I Nov. 23Dec. 31

Sept.

VI

= Mauricii
=

a.

XX

lan.

l^Aug.

14, a.

XXI

Mauricii

XVIII
lan.

Alex.

p. Chr.

603

ind.

VI

1Aug.

31,

ind.

VII

Sept.

1Dec. 31;

Phocae

a.

lan. 1

Nov.22,

a.

II

Nov. 23Dec. 31

Phoca
p. Chr.

Heracl. (ad
ind.

a.

604) Alex.

604

= =
=

VII

lan.

1Aug.

31, ind.

VIII

Sept.

1Dec. 31 ;

=
;

Phocae

a.

II

lan.

1Nov.

22, a.

III

Nov. 23Dec. 31
p. c.

Phocae
ind.

Ale.c.

p. Chr. 605
a.

VIII lan. l~Aug.

31,

ind.

VIIII

Sepl.

1Dec. 31

Phocae

a.

III lan. 1Nov.

22,

p. c.

IIII Nov. 23Dec. 31 Phocae a. I

Alex.
31, ind.

p. Chr.

606

VIIII lan. 1Aug. Nov. 23Dec. 31

ind.
a. II

Sept.

1Dec. 31 ;
Alex.

Phocae

a.

Illl lan. 1Nov. 22,

a.

p. c.

Phocae

p. Chr. 607

ind.

lan.

1Aug.

31,

ind.

XI

Sept.

1Dec.
Alex.

31;

Phocae

a.

lan.

1Nov.

22,

a.

VI

Nov. 23Dec. 31
jj.

c.

Phocae

a. III

INDEX

V.

CONSVLES.

551
31;

p.Chr.608
p. c.

ind.XI
a.

lan.

lAuy.Sl, ind.XII

Sepl.

1Dec.
Alex.
1

=
=

P/wcae

a.

VI

lan.

1 Nov.

22, a.

VII

Nov. 23Dec. 31

Phocae

IIH

p. Chr. 609

= ind. XII lan. lAmj. 31, iml. XIII Sept.

a.

Dec. 31;

Phocae

a.

VII lan. 1Nov.

22, a.

VIII

Nov. 23Dec. 31
p. c.

Phocae

V
ind.

Alex.

p.

Chr.610

ind.XIII lan. l~Aug.3I,

XIIIl

Sept.

1Dec.31;

Phocae

a.

VIII

lan.

lOct.4;

Heraclii a.
p. c.

Oct. 5

Dec. 31
Alex.

Phocao

a.

VI
lau.

p. Chr. 611

= ind. XIlll
Oct.

l^Awj.

31, ind.

XV

Se^it.

1Dec. 31;

HeracUi

a.

I lan. lOct.

4,

a.

II

5Dec. 31
Heracl. Alex.

lieraclio cos.
p.

Chr.612

= =
Oct.

ind.

XV

lan. 1Au(].3l,

ind.

I Sept. 1Dec. 31;

Alex.

Ileraclii a.

II lan. lOct.4,

a.

III

Oct.

5Dec. 31

p. c. Heraclii

p. Clir. 613

ind. I lan. 1Auij. 5Dec.3l

31, ind.

II

Sept. 1

Dec.
Alex.

31;

Heraclii a.

III lan.

Oct. 4, a.

IIII

p. c. Heraclii a.

CHRONICA

III.

71

552

LATERCVLI EPISCOPORVM.

INDEX VL

VI.
in ConstanUnopolitmiis p. 1148 sqq.

LATERCVLI EPISCOPORVM.
secufiis

In comcrihcndis episcopis Romani.s Krumhacherum,

sum

Duclicsniiun,

Jib.

pont. p.

CCLXsqq.,

(xcschichtc der hyzantinischen Littcratur (ed. II)

Ad
v.

ep^iscopos

Alexandrinos , Antiochenos, Hierosolymitanos adhihtii H. F.

p. r)35sqq.;

Clintonem, fasti

Homani II
d.

ultimos Antiochenos dcficiente Clintonc supplevi

Scries chronolocjica patriar-

ab HarnacJcio

benigne adiutus, collato lihro Assemani:

(ed.

charum Antiochiae

Notain Darauni, Romae 1881).

A.
I.

EPISCOPI ROMANI.
VI. EVARISTVS

Petrvs
1

Petrus Chr.354
169, 1

7I,s.

u,

73,3.6

Gener.
I

B
5S

133,

Euaristus

Prosp.

419,
9

.'.47

Ckr. 511

640,

345.

347

Geneal.

194, 614 Cons. Const.

146. 149

220,

Barb.

Aristus Chr. 354 I 74,

idem *Eucliaristus

Britt.

I '281, 118

283,

F. rind.

282, 129

An.
18

m
VII.

164,26?

(cf.

p. 115,12)

Val. I 324, 65 328, 91

419. 421

Havn.

339, 17 Prosp. I 412,

I

414,

466. 467

add. II ad Prosp.

490,

2,

Alexander
I

add.

495

bis

Chr. 511 I 639,

304. 305. 319

640, 320
61, 381,
1

Alexander Chr. 354

I

74, 11 Prosp. Ii2\,:,ii6 Chr. 511

add. 1 ad
63, 392
1).

Vict.

Aq.

738,6.

3Iarc.

640,

347. 353

Bed.

III 286, 310

84, 451 102, 525 Auct.

Marc.
350,

II 107, 546, 1

Cass. II 137,651

138,689

Is. hist. II

274,
54

s.

13

C.

VIII.

Xystvs

I
I

Hisp.
II

n
II

342,

28. 29. 30. 31

343,

35

Fs. Is. h.

381,

6 bis

383, 9 Is. chr.

A U

Xystus Prosp.
244. 247 ter Is.

422,

592

Sixtus Chr. 354

74,

13

455,

chr.

455, 167 add.

II ad

Is. chr.

492 Gild.
84,
30. 33.

Chr. 511

640,

353. 355

lU
35

26, 24 62, 10 63,

18. 20. 23

82, 29

83, 19
32. 35

85, 2

V. Gikl.
III

A Ul
Bed.

95, 24. 28.

106, 25
283,

V.

IX. Telesphor

Gild.

B
.544

108, 44
.376

UI

252, 20

283. 284

Telesphorus Prosp.
forus Chr. 354
Tlieles])liorus
I

423, 607 Chr. 511

74, 15
I

640, 355 Teles1

284,293
312,

292,

295,416 296,421 298,443

309,530

add.

ad Prosp.

495

313,551

316,569 317,574 318,.581 319,589

{v. 5). 605 [v. 1)

Chr. 511

640, 361

320, 590 324, 604

Bed.

UI

283, is2

284,
cf.

184

Lal. Mal. III 434, 22

Reg. Vis. UI 468, 50

X. Hyginvs

basilica Petri sub Koma, ilem ecclesia Petri sub

Hyginus Prosp.

425, 629
I

Higinus Chr. 354

74, 17

Constaiitinoijolis in

ind.

<jeoijr.

Simon Gild.

III

Ignius Chr. 511

640, 361 641, 364

84, 32

XI. Pivs

U.

Lmvs
Pius
Chr. 354
I

74, 21
I

Geneal.

195, 622

Prosp.

Linus Chr.354
640,
320. 331

74,1

Prosp.

414,467

Chr. 511

426, 639 Chr. 511

641, 364 Bed.

lU

287, 322

in. Cletvs
Cletus
CJir.

XII. ANicr.TVS

354

74,

Geneal.

195, 621

Prosp.

Anicetus Prosp.
XIII. SnTER

427, 659 Chr. 511

641,

365. 367

416, 498
IV. Clemens
I

Soter Chr.
I

354

74, 25

Prosp.

429, 676

Chr. 511 I

Clemens Chr. 354

I

74, 3

Prosj). I 418, 525

Chr. 511

641,

367. 371

640,

.137.

345

XIV. Elevtiier
V. Anenxlktvs

Eleutcr Bcd.
I

111

288,

331. 339

Eleuterus Chr. 511

Anacletus Chr. 511

I

640,

331. 337

Anaclitus Chi\ 354

641,
int.

371.

3S0

Eleutlierius Prosp. I 431, 69S

Nenn.

74,7

111

164, 13/14

INDEX
XV.

VI.

LATERCVLl EPISCOPORVM.
XXVni. EvTYCniANVs (0.275283)
I

553

Vir.TOR

Victor

C'hr.354
I

74,

.'O

P/o.s/-.

4:53,
2.SH,

7:vj

434, tm

Eutychianus Chr.
1

3.'j4

70,

Prosp.
I

444, 924 Chr. 511

Clir.511

(;41,.-!8o. :isr

Jied.

111

:i:

642, 4:w Eutycianus Chr.354 293, 386

75,29

Bed.

III

XVI. Zkphyrinvs
Zepliyrinus Prosp.
G'j;i
1

434,

7:i4

Zcliiriiiiis
I

(icnettl.

195,
Is.
:is7

XXIX. Gaivs
642,

(o.
I

283296)
75,31

Zeplieriiuis

Clir.
:)ul

511

G41,

:i93

Zeferinus
I

Uaius C%r. 35i

I

70,8

iVosp.

444, 924

Chr.511

chr.

II

4G2,

Ceijlierinus Clir.

.'ill

G41,

4.39

643, 449

Bed.

111

294, 39G

add.

I ad

Bed. UI 336

XVU.
72,

Callistvs

Callistus

Chr. 354
14

70,

2.

.).

.'..

u.
I

71
7S4

4.

12.

.'(>

XXX.

MAR0ELL1NV.S

(o.
I

296

304)
75, 33
I

3. 10.

76,
290,
74,

16. 17
36^.'

Pros}).

43G,

Calistus

Marcellinus Chr. 354

70, 6

Geneal.

196, G2G

Bed.

III
I

Callystus
I

ib.

293, 3sg
3'.iG

Calixtus

Prosp.

446, 949 Chr. 511

643, 451 add.

I ad Vict.

Chr. 354

:i3

Chr. 511

641,393.

Aq.

738, 26
i/s

Bed.

III 296, 420

I

add. 1 ad Bed.
643,449

lU 336
XVIII. Vrbanvs

Marcelliauus Chr. 511

(n.
1

Urbaims Chr.354
I

74,
.1

3.^

Prosp.

436,

7<.i4

Clir.

511

XXXI. Mari:ellvs
Marcellus Chr. 354

308-309)
76,
1

G41,

39G.

3'J7

i>'e(.

UI 290,

3.',s

XIX. PoNTiANvs
Pontianns
Clir.

(ft.

230-235)
I

XXXII. EvsEBivs
37. 3s

(o.
I

309 [310?])
70,
10

Sed.

354

72, 3 74,

Prosi).

I I

437, si3
64I,:i'J7

Eusebius

Clir.
I

354

76,

Prosp.

447, 972

290,362

Poncianus

Clir.

511

Chr. 511

643,

451. 452

add.

I ad Bed. lU 336

642, 402

XXXIU.
XX. Anteros
ed.
.4

MlLTlADES

(o.
I

311314)
5

(a.
I

235236)
438, 824 Autheros Chr. 354
I

Miltiades Chr. 354

1

70,

76, 4 Prosp.

447, 972 MilMelcliiades

Auteros Prosp.

75,

2.

tiade (dat.) add.

I ad Bed. UI 336

ni

290, 362 Antlierus Chr. 511

(a.

642, 402

Chr. 511

643,

452. 458

add. II ad Bed. UI 337

XXI. Fablanvs
Fabiauus
Clir.

236 250)
I

XXXIV. SiLVESTER
I

(o.

314335)
ter

354

71,4 Geneal.
I

196,624 Pros2>.
413
iierf.

Silvester Chr. 354 110,4, 76,7 Prosp. 1448,988 air.511

I

438,824 439,852 Chr.511

291, 370 Bed.

G42,

40:!.

^
I

III
.s

643,458.469 add.
(o.
I

II ad Bed. lU 337

III 290, 217

Is. chr.

Fabius Chr. 354

II

75,

Went Flaviauus
XXII. CoRNELivs
Coruelius
Chr. 511
376
Clir.
I

462, 301?

XXXV. Marcvs
Marcus
Clir.

336)
70, 12 76, lo

354

Prosp.
C7o-.

451,
I

1034

(a. I

251253)
75
,

add. II ad Bed.
Prosp.
I

lU 337 Marchus
(o.

511

643, 469

354

12.

1.=.

439,

852. 855

642,413.

414. 415

Bed.

UI 291,

370 392,

XXXVI.
lulius

IvLivs

I
I

337352)
,

Chr. 354
I

70

13

76

12

Prosp.

451

1034
5G1

Chr. 511

643, 470

644, 48o

Bed.

A lU

315,

XXIU. Lvcivs
Lucius Chr. 354
1

(o.
I

253254)
7

add. II ad Bed.
Prosp.
1

lU 337 338
(a.
I

70,

75,

440, 858 Chr. 511

642, 415
(o.
I

XXXVII. LiBERivs
Liberius
Clir.

352366)
I

354

76, 18 Prosp.
480. 506

454, 107G bis 455,

XXIV. Stephanvs
Stepbanus ed.
Clir.

254257)
9

1099

Chr. 511 1 644, 303, 485 add.

Marc.

II Gl, 382, 3

Bed.

354

70,

Clir.

511

642,416.423

III

II ad Bed. Ul 338

UI

292, 380 Stefauus Prosp. 1 440, 85S Stefla1 75, 20

nus Chr. 354

XXXVUI.
II

Felix
I

II

Felix Frosp.

454, 1076 bis Clir. 511

644, 4So Marc.

XXV. Xystvs
Xystus
Prosp.
Vind.
I

II (a.
I

257258)
71
,

61,382,3 add. II
(o.

ad Bed. lU 338

Chr. 354

2G

75, 22

Geneal.
38o

196,

625

440, S6G Bed.

I

lU 292,
I

Sixtus F.

XXXIX. Damasvs
Damasus Prosp.
506

36G 384)
461, 1182
II

289, 356 Chr. 511

(o.
I

642, 423

I 4.58, 1132

C%r. 511 I 644,

Chr. 452

648, 24

Hyd.

15, 13

Marc.

61,

XXVI. DioNTSivs
Dionysius Prosp.

259268)
441,884
I

381, 1. 3

Bed.
Ill

UI 298,

442 299, 454 315, 5G1

I

add. II

Cltr.

511

642,

4-24.436

ad Bed.

338 340

[Dama]si pa[pae]

add. p.

VII

Dionisius Chr. 354

70, 2 75, 25

(ad p. 17)

XXVII. Felix
Felix air. 354
I

I
I

(o.

269-274)
3

XL. Smicivs
I

(a.

384399)
I

70,

75, 27 Prosp.

443, 916

Clir.

511

Siricius

Prosp.
I

461, 1182

add. I ad

Prosp.
II

486
383, l

642,

436. 433

Chr. 452

648, 24

Hyd.

1,5, 15

Marc.
71

61,

554
Siricus Clir. 511
1

LATERCVLI EPISCOPORVM.
644,
.suV

TNDEX
U
I 1.

VI.

Syricus add.

II ad Bed.

Lll. Anastasivs

(a.

496498)
4i. 42

m 340
XLL

fris

Anastasius Hami.
I I
l

270,
497, 2

Marc.

II

9."),

498,

Vict.

Anastasivs

(a.

399401)
I ad Frosp.
I

T. II 192, 492,
48tj

Anastasius Prosp.
3{arc. 11 65, 398,

464, 1212 add.

LIII.

Symmachvs

(a.

498-514)
I

add.
(fl.

II ad Bed. Ul 340

Syramachus An. Val.

Vict. T. II

324, 65 ter
197,
.524

Marc.

II

95,

,500, l

XLII. INNOCENTIVS
Innocentius
Prosp.
I

401 417)
468,1261

192,497,2
I

Simmaclius Havn.
add.
II

270,

42. 43

Bed.A III 306, 507 Symmacus P. Camp.

Prosp.

465,1223
1

I ad
16,3;.

330, 502 747, 502

(a.

486 340

Chr.462
Bed.

650,39
III

i7(/(i.

Marc.
Bed.

II

67,4112,1

300,466 add. II ad

LIV. UORMISDAS

514523)
.'.15,
i

III

Ilormisda Marc. II 99,

{a.
I

Vict. T.
43. 44

II

197,

.524

199,

XLIII. ZosiMVS

417418)

538,

Hormista Havn.
chr. II 503, 3
I

270,

Hosmido add.

IV

ad
Zosimus Prosp.
I

Is.

468, I26u 469, 1266 add.

I ad

Prosp.
II

486

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

755, 417

Marc.

LV. Iohannes

(a.

523526)
270, 44

73, 417, 3

lohaunes Havn.
I
(rt.

An. Val.
102, 525

328,

88. 39. 93

XLIV. BoNiFATivs
Bonifatius Prosp.
I

418422)

Agn.
538,
1

333,

39

Marc.

Vict. T.

II

199,

bis

add. II ad

Is.

469, i27o add.

II 74, 420,
i

I ad
Bed.

Prosp.

486
47.'>

Hyd.

18,

.".2

Marc.
(a.
I

II

M\,mmg. Bed.A
(a.

chr. II 493, 4

Ps. Is. chr.

306,510

III 302,

LVI. Felix IV

526530)
Vict. T. II

XLV. Caelestinvs
Caelestinus Hami.
1297. 1301
I

422432)
Felix

Havn.

270, 45

199, 538,

bis

300, 428

Prosp.

470, 12S1
I

472,

473, 1307 add.

I ad Prosp.
Marc.
4/.',

486 Chr. 452

III

LVII. Bonifativs
Bonifatius Vict. T.
I

652,54
Britt.

Hyd.
III

II

21,87

75,423 77,430,3

U (a. 530532) H 199, 538, bis

l

Bonifacius Iluvn.

bis

194,12

195,

Bed.

302,482

270,

46. 47

Celestinus Bed.

III 315, 561

LVIII. loHANNES

II
I

(a.

533-535)

XLVI. XvsTVS
Xystus Prosp.

III {a.
I

432-440)
477, 1336 478, 1341

lohannes Havn.
add. I
11 22, 105

270, 47 Vict. T.

199, 538,

bis

473, 1309

ad Prosp. I 486 Chr. 452 I 656, 83 Hyd Marc. II 78, 432, l Bed. A HI 303, 485
XLVII. Leo
I 1

LIX. AtiAPiTVS
Agapitus Havn.
536, 5

(a.

535536)
48. 49

270,

Auct. Marc.

U
1.

104, 535,
540,
1

2.

105,

536, 10

Vict. T.
Is. chr.

(a.

440461)
135S,

541, 1

add.

II ad
(a.

U 199, 538, U 493, 8

200,

Leo Prosp.
15 bis

477, 1336 478, 1341 bis 479, 1350 480,

1367, 13.
136'.l

482,
I

484,

1375, 25. 1376

3 (a.

add.

I ad
1

LX. SiLVERivs
Silverius Auct.
II

536537)
II

Prosp.
\-2(b)

486
2,

add. II 489,
17

b). 5 (a. b). 9 (h).

Marc.

104, 536,
1

105,

537, 1

Vict. T.
I

490,

Ca; ier

od<Z.

F n

497, i34i

Chr. 452
Vict.

200,

541,

i.

542 V. 13 203, 553,

Severus Havn.

660, 122
I

Clir.

511 I 661, 600

add.

IV

ad

Aq.

270, 49

755, 444

Byd.

24, 135

25, 145 lis

Marc.

II 80,

LXI. ViGiLivs
157, 1256
Vict. T. II

(a.
I

537555)
270,
547, 4 550, 1
50. 51
Aii,ct.

440, 2

84, 451

88, 463
449. 451

Cass.

184, 447 bis 185,

186,

455. 459

188, 469 193, 499

Vigilius

Havn.
l 1

Marc.
204,

U
1

105, 537,

Bed.A

302,481 315,561
(a.

107, 646,

108,

Vict. T. II

200, 642
557,

V. 14. 21. 26

201,

544, 547,

202,

203,

553, 1

Mar.

XLVIII. HiLARVs
Hilarus Uyd.

461468)
35, 248

236,
II 87, 461 Vict. T.
2

Bed.
I

A
(a.

Ul

315, 56i

II 33, 221

Marc.

188, 469 Hilarius Vict. T.

188, 473,
I

Bed.

III

LXII. Pelagivs

556561)
Agn.
I

305, 497

HUarus diaconus Prosp.

Vict.

480,
i.

1358, 14

Pelagius Havn. I 270, 51

204, 558 205,
564, 1

335,

79

Vict. T.

II

Hilarus archidiaconus

Aq.

677,

14. 15

Bed.
(a.

308, 524

XLtS.

SiMPLicivs (o.
I

468483)
Hyd.

LXm.

lOHANNES

m
I
I I

561574)
loh. II 213, 573,
7

Simplicius Havn.

270, 39

35, 248

Marc.

lohannes Havn.

270,

52. 53

Bed.

89, 467, 2 Vict. T.

188,

473, 2 bis

m
576

308, 524
(o.

L. Felix

{a.
I 2

483492)
39. 40

LXIV. Benedictvs

575579)

Felix HoAm.

270, 190,

Marc.

92, 482,
1

Vict. T.

Benedictus Havn.

270,53.54 loh.

213,573,7 215,

188, 473,

484. 486. 487

192, 492,

LI. Gelasivs (a.

492496)
270,
4o. 41

LXV.
Jfarc.

Pelagivs
iuuior
I

II

(a.

579590)
217,587,2

Gelasius Havn.

94, 494, 3

Vict. T.

Pelagius

loh. II 215,576
54. 55

Pelagius

192, 492,

bis

Havn.

270,

INDEX

VI.

LATERCVLI EPISCOPORVM.
1

555
(a.

LXVI. Gregorivs
Gregorius Havn.
..87,
I

(. .")9()-G()4)

LXXXl. AcATHo
339,17 loh.
clir.
II

678 681)
.558

270,

,"..".

271,

r.i;

217,

Agiitho

Bed.A

III

314,
(a.

315,560

C. Hisp.

II

343, 33 his
II

Is.

add. II ad
bis l'a.
8/9
32.'),

Is.

chr.

493, 4

add.

A II 477, -tosb IV 502 50,'),

r.

LXXXn.
LXXXIII.

Leo 11

682-68.3)

Is.

chr. II f)0!, 394 17. Joslj

111
ii"

Britt.
30E),
.'.3u.

III

2(16,
.^.34

Benedictiis II (a.
(a.

684685)

Bed.A

307,
111

.IH

308,

f,jc

,.32.

608 e(Z.

.300, 276

LXXXIV. loHANNES V
lohannes Bed.

685686)

III 314, 558

(a.

LXVII. Sabinianvs
Saviuianus Hani.
1

(a.

604 60(i)

271,.'.f.

LXXXV.
LXXXVI.
607)

Conon
Sergivs

686687) 687-701)
chr. II

(a.

LXVlll. BoNiFATivs
Bonitatius

111

(.

Bed.

.Sergius add.
111

310,

:,3.'i

Bouilacius

Havn.

IV

ad

Is.

502

Bed.

111

316,

565. 566. 569

317,

572. 573

271,.'.7

LXIX. BoNiFATivs IV
Bonilatius add. II

(o.

608-6l.'i)
II

LXXXVII
G

loHANNEs VI

(a.

70170.'))

ad

Is. chr.
I

493,

Bed.

lohannes Bed.
III

III 317, 573

310,
Is.

.',36

Bonilacius Havn.

271,

58. 59

add. II ad

LXXXVIII Iohannes
lohannes Bed.

VII

(a.
.=,74

705707)

chr. II 493, 8

III 317,

LXX. Devsdedit
Deusdedit Havn.

(a.
I

615-618)

LXXXIX.

Sisinnius (a. 708)

(a.

271, 59
(a.

XC. CONSTANTINVS
Constantinus Bed.

708715)
III

LXXI.

Bonifatitts

l'

619-625)

318,578.581.584

LXXII. HoNORivs
Honorius Bed.

(a.

625 688)
311,
541
ji.

XCI. Gregorivs
14

II

(a.

71.5 731)
319, 5S5

III

Gregorius Bed.

111

add. III ad Bed.

III

343,2

LXXin. Severinvs
SeTerinus Bed.

(a.

640)

A Ul

XCII. Gregorius III XCUI. Zacharias

(a.

(a.

731741)

311,541

741752)
2

LXXIV. Iohannes IV
lohannes Bed.

(a.

640642)

Zacharias add. 111 ad Bed. III 343,

III 311, 541 v. 15

XCIV. Stephanus II

(a.

752757)

LXXV. Theodorvs
Theodorus Bed.

(a.

642 649)
312, 544 bis

A lU
I

XCV. Paulus

(a.

757-

767)

LXXVI. Martinvs
Martinus Bed.

{a.

649653)

XCVI. Stephamus III

XCVII. Hadrianus
(a.

(a.

768772)

III 813, 548. 549

772795)

LXXVIL

Eugenius

(a.

654657)

xcvm.
Leo add.
5,55

leo

(a.

795816)
bis

LXXVIII. ViTALiANvs
Vitalianus Bed.

(o.

657 672)
5si. 554

IV

ad Bed. UI 345

(Pal, Par.)

III

313,

314,

LXXIX.

Adeodatus
(a.

(a.

672

676)

perperam
Theofilus

in episcopis

Bomanis numerati:
19, 65 (cf.

Hyd.

II

II p.

7)

LXXX. Donus

676678)

Eulalius

B.
I.

EPISCOPI ALEXANDRINT.
IV. Primvs (o.

Annianvs

(a.

6885
I

p. C.)
4,56

109-120)
I

Auniauus Prosp.
U. Abilivs
(o.

414,

Primus Prosp.
V. IvsTvs
(o.

420, 556

8598)

120131)

Abilius Prosp. I 417, 507

lustus Prosp. I 422, 593

III.

Cerdon

(a.
I

98109)
419, 538

VI. EVMENES (o.

131-143)
I

Cerdo Prosp.

Euineues Prosp.

423, 611

556
VII.

LATERCVLI EPISCOPORVM.
Marcvs
(rt.

INDEX
I.

VI.

14.3153)
427,645

Vicl.

Aq.
1

680,

21

717 723 725 add.

Maicus Prosp.

Aq.

755, 380
297, 436

Is. chr.

II

471,

370

IV ad Vict. Bed. A UI
III

249, y

299, 45C
1

add. II ad Bed.
Ilyd.
11

339

Vin. Celadion
Celadion Frosp.
IX. Agrippinvs

(a. I

153168)
427, 655

TheoHlus Baib.
19,61 3Iarc.
II

297,325

14,5

17, 3s. 40

65, 398, 3
(a.

(a.

168180)
I

XXVI. CvRiLLVs
Cyrillus

412444)
Prosp.
11
I

Agrippinus Prosp.

428, 673

Havn.

300, 428
jVarc.

472, 1297
Is.

Ih/d. II

23, 109 iis 25,145

77,430,3
300, 256

chr.

A U

X. Ivi.iANVS

(a.

180190)
I

472,

375

Cirillus

Bed.
I I

111

lulianu.s Prosp.

431, 7U5

XXVII. DioscoRvs
XI. Demetrivs
(.

(a.

444452)
1358,

190233)
I

Dioscorus

Prosp.
I

480,

U. 20 482, 1369
11

add. II
84,451
1

Demetrius ProsjK
XII. Heraclas
(a.
I

432, 721

ad Prosp.
89, 466

489,

3 Ca. 6.;

Marc.

83,449,2

233249)
437, Su6 Eraclas Bed.

Vict. T. II
3
ii"s.

184, 447. 448 185, 451 quater. 453,

Heracles Prosp.

186, 457,
III 2;m), 364

459 190,480 199,538,2 200, 541,1 /o/t.

219

V. 16

Is.

chr.

Xm.

DioNYSivs

(fl.

249265)
439, 842 Dionisius Bed.

U A
III

473,247

Bed.

A II A III

472,

3Sl

473, 384

Is.

chr.

U B

305,496

Bed.

Dionysius Prosp.
372. 374

add.
291,
Vict.

I ad Bed.

III

334, 494

populus Dioscoritauus

III ,30.5,262

T. II 186, 457, 3
(a.

XIV. Maximvs

(a.
I

265-283)
441, 883

XXVIII. Proterivs

452457)
1

Maximus Prosp.

Proterius Vict. T. II 185, 453,

475, 5. 477, 1

186, 457,

3 bis. 460

189,

190, 480 bis

idem Proterius add.

IV

ad

XV. Theonas

(a.

283301)
444, 927 446. 962 Bed.

Vict.

Aq.

755,444?
II

Theonas Prosp.

A UI

294, 397

XXIX. TiMOTHEVs
477)

[Ellvrvs]

(a.

457 460. 476

XVI. Petrvs
Petrus Barh.
295, 409

I (a. 1

301312)
I

290, 197 Prosp.

446, 962

Bed.

Timotheus cognomento EUurus

III bis 189, 475, 5

Vict. T.
ib.

186, 457,
477, 1

Timotheus Ellurus
ib.

189,

190,

480
(a.
I

Timotheus

186, 458,

2.

460

XVn.

AcHiLLAs

312313)

XXX. TiMOTHEVs
477482)

[Salafaciarivs]

(a.

460476.

Achillas Prosp.

448, 993
(a.

XVUI. Alexander
Alexander Barb.
Chr. 511
1 I

313-326)
224. 228

Timotheus cognoraento Salafaciarius

46U 189,475,5.477,1
I

Vict.

T.

11

187,

292,

Prosp.
v. 21

190,480 Timotheus Salaiaciarius

ih.

449,

loos. 1010
ib.

643, 461 loh. II 219

190, 480 bis Salafaciarius

190, 480

XIX. Athanasivs
Atbanasius Barb.
I

I (a. I

326341. 347356. 363-373)

294, 258 296, 300

XXXI. loHANNEs
lohannes
Vict. T.

(a.

482483)

292, 228

Prosp.

190, 480 192, 494

451,
296,

1030

452, 1054

453,

1066. 1070

4.56, 1115 bis

m
XX.

Vhr. 511 I 643, 467

428. 429

Is. chr.
(?).

II

466, 33

Bed.

XXXn.
PetrUS
196,

Petrvs IU
Vict. T.
11

(.

483?-490)
191,490,1

190,480.482.484.485.487

297, 436

439
521, 2

Gregorius

(a.

341347J

XXXill. Athanasivs
Athanasius
Vict. T.

11 (o,

490496)
1

XXI. Georcivs
Georgius Prosp.

(a.
I

356363)

191, 490,

192, 491,

1.

495, 2

456, 1115 373,

XXXIV. lOHANNES

U MVLA

(a.

496506)
II

XXn. Petrvs
Petrus Barb.
I

II (a.

itenm 373377)
I

luhannes cognomento Mula

648,
24

Vict. T.

192, 495, 2

296, 300 297, 313 Chr. 452

(a.

XXXV.

lOHANNES lU Niceta

(a.

506517)
II

XXIII. Lueius

373)
(a.

lohannes
193, 497,

cognomento Niceta
3

Vict. T.

192, 495,2

196, 517,

XXIV. TiMOTHEVs
Timotlieus

377385)
313. 325

Barb.
61, 381,

297,

Chr. 452

648,

24

XXXVI. DioscoRvs
Dioscorus minor
196,517,1.
521,
1

11

(a.

517519)
199,
53, 2

Marc.

Vict. T.

II

Dioscorus

ib.

XXV. Theophilvs
Theoi)liilus Prosp.

(a.
I

385412)
add.
I

460, 1168 464, 1220 bis

I

II ad

XXXVII. TiMOTHEVs IV
Timotheus
Vict. T.

(a.

519537)

Prosp.

488, 1168 P. Ciz.

508,51 Chr. 452

648, 24

196,521,1 197,524 199,538,2

INDEX

VI.

LATERCVLI EPISCOPORVM.
XLII. ApnLLiNARivs
2 bis. 640, 2

557
(a.
II

XXXVIU.

CiAiANvs {. 537)
11

551569)
202,551,2 203,553,1
(a.

Gaiaiius Vict. T.

199, 538,
chr.

200,
397'>

5.41,

Apolliiiarius

Vk-I.

T.

Gaiaua

liaeresis /s.
(pl.)

A
II

II

475,

Gaianitae

Vict. T.

199, 53s,

>. savi. 5411,

.\IJ]I. fohaimcs
'i

IV

m<J.'i80j

XXXIX. Theodosivs
Theodosius
541,
1.

(a.

537)
199,538,
2 his.

XLTV.
540, 2 ter
'200,

Eidogitis (a.

580607)
607609)
609616)
616-6.30)
a.

Vict. T.
2(,

II

542 r. 22.

XLV.

Theodonis
lohannes

(a.

Tlifoilosiana liaeiesis Is.

Tlieodosiaiii Vlct. T.
Tlieoilosiaiiitae
Vict.
11

clir.

II

475, 391^

XL VI.
XLVII.

(a.

199,
II

538, 2. 539 Ais 2

T.

199, 540,

Oeoryius II

(a.

XL. Pavlvs
Paulus
Vict.

(a.

538541)
1

XLVIII. Cyrvs (inde ah

630)

T. II 200, 541,
(a.

Cyrus

Bed.A

III

312,543 313,548 314,559

XLI. ZoiLvs

541551)

Zoilus Vict. T. II 200,541,1 202,551,2 203,553,1

C.
I.

EPISCOPI ANTIOCHENI.
XIV. Demetrianvs
(.
I

Evomvs

(.

43? 70?)
I

252260?)
440, S57
(a.

Euodius
II.

Prosji.

412, 423

Demetrianus Prosp.

IGNATIVS

(.

70? 115)
I

XV. Pavlvs
420, 5 1
Gild.
III

Samosatenvs
I

260? 270)
ih.

Ignatius Fros^).
67, 31
III.

414,471 419,550
286, 309

Paulus Prosp.
440, 871
642,
441,
425. 430

441, 891 (oj

Paulus Samosatenus
464, 315

Bed.

A
I

lU

889. 890

460, 115S

Chr. 511 1 641, 381

IlEROs

(a.

115129)
420, 5B1

Is.

chr.
III

II

Paulus Samu-

sathenus Bed.

292, 227

Paulus Samositanus

Eron Prosp.

Ilavn.

268,

13

Paulus de Samosatliae Bed.

III

IV. CORNELIVS (.

129143)
I

292, 3S3

Cornelius Prosp.

Pauliani Frosp.
423, 6O8

441,

S90. 891

fi) 442, 891 Ca^

V. Eros (a.

143171)
I

XVI. DoMNVs

(a.
I

270272)
I

Heros Pros^t.

427, 611
(o.

Domnus

Frosp.

441, SS9 Chr. 511

642, 425

VI. Theophilvs

171183)
I

XVII. Timaevs

(a.
I

272280)

Theophilus Prosp.

429, 678

Timeus Frosp.

442, 902

VU. Maximvs

(rt.

183190)
431, 699

XVIII. Cyrillvs
Cyrillus Frosp.
I

(.

280302)

Maximus Prosp.

444,923

VIII. Serapion (a.

190203)
432, 723

XLX. Tyrannvs (.302?)

Serapion Prosp.
IX. Asclepiades

Tyrannus Frosp.

446, 961 451, 1027

(a.
I

203218)
435, 770

Asclepiades Prosp.

XX.

VlTALIS
I

Vitalis Prosp.

451,1027

X. PniLETvs

(a.

218229)
I

Pliiletus Prosp.

435, 781

XXI. Philogonivs (?-321)

Filogonius Prosp.
I

451, 1027

XI. Zebinvs

(a.

229-238?)
I

Zebeniius Prosji.

437, 04

XXII. Pavlinvs
Paulinus Frosp.

I
I

(o.

321325)

451, 1027
(a.
I

XU.

lUiiVLAS (a.
I

238? 250)
439,819 Babilas Bed.

Haljylas Prosp.

111

291, 371

XXIU. EvsTATHivs
Eustathius Prosp.

325328)
456, 1116
191, 490,
2

Babillas add.

ad Prosp.

495

451, 1027

idem vide-

tur Eustachius Vict.

II

XIH.

1'Auivs

(.250252)
I

Fabius Prosp.
I

439, 849 Fabiauus add.

V ad

Prosp.

XXIV. Pavlinvs

11

(.

328329)

495

l'aulinus Proap. I 456, III6

558

LATERCVLI EPISCOPORVM.
Eulalius
(a.

INDEX VL
191,488,3 192,491,2 aVms atque

XXV.
A'A' VI.

3291)

Petrus

Vict. T. II

Euphronius
Placillus (a. 332'? .342)

Pkdlo habetur, lohanni Camp. succedens

XXVII.

XLVIII. loHANNEs
loliannes

II

Camfanevs

(a.

477478)

cognomento Campaneus
II (o.

XXVIII. Stephamis I(a.342?)

Vict. T. II 191, 488, 3

XXIX.

Leontius (^SSS)

XLIX. Stephanvs
L. Stephanvs III

478480)

XXX.

Eudoxius

(a.
(a.

358359)
.359360)

(a.

480-481)
II

Stephanus

(II

aut III) Vicl. T.

(a.

XXXI. Anianus

191,

488, 3

XXXU.

Meletivs
I

(a.

360361. 362376. 378381)

II 61, 381,
1

Ll.

Calandio

481485)
II

Calendio
Meletius Pros^).
Miletius

Vict. T.

457, U24 Ilarc.

I

191, 4ss,

3.

490, 2

192,

491, 2 bis.

65, 398,

Chr. 452

648,

24

Melitius

Bed.

492,

111

297, 438

LU. 1'alladivs
(a.

(a.

488498)
II

XXXIII. Euzoius

361362)
(a.

Palladius
LIII.

Vict. T.

192,

491, 2. 492, 1

193, 497,

XXXIV.

Paulinus III

362)

Flavianvs

II

(a.

498-512)
Vicl. T. II

XXXV.

Dorotheus

(a.

376378)

Flavianus Marc.
497, 3. 499

II 98, 512, 9 bis. 513

193,

194, 504

XXXVI. Flavianvs
Flavianus Chr. 452

I (a.
I

381-404)
LIV. Severvs
Severus
(a.

648, 24
(a.

512519)
98, 513
Vict.

Marc.

II

T.

XXXVII.

II 194, 504.

imbis

Porphyrius

404413)
413420)
188, 473, 4 fortasse hic

195,512.516
. 23. 26

196,521,1

197,534

199, 539 (er 200, 542

XXXVIII. Alexander
Alexander
est,

(a.

Severiani Vict. T.
Vict. T. II 187, 465, i

199, 539

sed

Maximo II
Theodotus
I

succedit

apud Victorem

LV. Pavlvs
Paulus

II

(o.

519521)
197, 524 200, 540

XXXIX.

(a.

420 429)

Vict. T.

XL. lOHANNEs
lohannes

(a.
II

429442)
184, 444 200, 542
v. 19

LVI. EvPHRAsivs
Eufrasius Marc.

(o.
II

521527)

Vict. T.

102, 526 Viet. T.

200, 540

XLI. DoMNVS

II

(a.
II

442449)
184, 444. 447

LVII. Ephraimvs

(a.

527545)
202,
548, 2

Domnus

Vict. T.

Euphemius

Vict. T.

U U
(o.

XLn. Maximvs
Maximus
XLIII.

(o.

449456)
185,451 187,465,1

LVIII. DOMNVS lU (0.545-559)

Vict. T. II

Domninus

Vict. T.

202,

548, 2

203,

553,

204,

555, 3

Basilius (a.

456458)

LIX. Anastasivs
Anastasius

559570. 593599)
204,
555, 3

XLIV.

Acacius

(a.

458459)

Vict. T.

XLV. Mabtyrivs

(a.

459471)
473, 4 bis

LX.
189, 477,
3

Gretjorius (a.

570593)
(a.

Mai-turius Vict. T. II 188,

LXI. Anastasius II
LXII. Macedonius

599 610 f)

XLVI. IVLiANVs
lulianus Vict. T.

(.
II

471476)
188,473,4 189,477,3

LXIII. Macarivs (ante

a.

678680)
559 v.
i.

XLVII. Petrvs Fvllo (a. 476477, iterum 488 secundum Clintonem)

Petrus cognomento
482. 485. 487

a.

485
3

Macarius Bed.

UI 314,
(o.

Fullo
3

Vict. T.
2

189, 477,

190,

LXIV. Theophanes
Theophauius Bed.

680686?)
314, 559
v. 9

191, 488,

196, 521,

III

INDEX

VI.

LATERCVLI EPISCOPORVM.

559

D.
I.

EPISCOPl HIEROSOLYMITANI.
XV U.
Cassianvs
I
3<i:i

lACOBVS rOGNOMlNE IVSTVS

I

lacolius IVater domiiii JVos]).

1

410,

413,

4;.2

Chr. 511

Cassiaiius Prosp.

428, 603

(539,

.117

Uild.

III

67,

lii

Bed.

III '23, 271 t'84,

i"'.

291

Lat. ilal.
1

111 4"26, 32

lacobus apostolus
I

Vind.
4.52

XVIII. PVBLIVS

283, 151

lustus appellatus Prosp.

413,

Publius Prosp.

428, 663

t7(r.

5;;

639, 317

XIX. Ma.ximinvs
II.

SlMEON nvi ET 81MON

e.

Maximus Prosp.
Clcopae
I

428,663

Syiiieon q.

iSimoii filius
e.

iict^. -I

111

'iH6, 30s
filius

Simeon
Cleopae
I

q.
ih.

Simon Prosp.

413,452

Slniun

XX. IvLIANVS
luliauus Prosp.
l

420, 558 Simon filius (leupae Chr. 511 Simon Cleopas h. chr. A II 458, 266 Symou Bed. B III 286, IM

428, 663

640,

346

XXI. Gaivs
Gaianus Prosp.
I

428, 663

III.

IvsTvs

(a.
I

108?)
420, 558 421, 572

lustus Prosp.

XXII. Symmachvs

Symmachus Prosp.
IV. Zacchaevs

I 428, 663

Zacheus Prosp.
V. TOBIAS

421, 572

XXin. Gaivs
Gaius Prosp.
I

428,663

Tobias Prosp.
VI. Beniamin

421,572

XXIV. IVLIANVS
lulianus Prosp.
I

428, 663

Beniamiu Prosp.
VII. loHANNES
I

421,."172

XXV.

Capito
I

Capito Prosp.

428, 663

lohaunes Prosp,

421, 572

XX\1. Maximvs
Maximus Prosp.

I
I

432, 715

VUI. Matthias
Mathias Prosp.
IX. Phii.ippvs
I

421, 572

XXVII. Antoninvs
Antoninus Prosp.
l

432,

715

Philippus Pros2>.

421,572 422,599

XX\TU. Valens
Valeiis Prosp.
I

432,

715

X. Seneca Seneca Frosp.

XI. IVSTVS
II
1
I

422, 599

XXIX. DOLICHIANVS
Uulichianus Prosp.
I

432, 715

lustus Prosp.

422,599

XXX.
771

Narcissvs

{his,
I

primum
715 bis

inde ah 433, 743

a.

190)
435,
289,

Narcissus Prosp.
XII. Levi
Is.

432,

434, 751

chr.A

460,285 461,289

Bed.A UI

Levi Prosp.
XIII.

423, 599

343. 34R

Ephraim
I

XXXI. Divs
423, 599

Ephres Prosp.

Dius Prosp.

432, 715

XIV. lOSEPH
losef Prosp.
I

XXXII. Gehmanio
423, 599

Germanio Prosp.

432, 715

XV. Ivdas
ludas Prosp.
I

XXXIU. GORDIANVS
423, 599
136)

Gordius Prosp.

432,715
(a.

XVI. Marcvs

(o.
1

XXXIV. Alexander
Chr.
.511 I 640, 357

2142.50)
.849

Marcus Prosp.
Bed.

424, 622 428, 663

Alexander Prosp.
II

434, 756 43.^ 771 439,

/s. chr.

III

287, 319
III.

461, 289 Bed.

Ul 289,

34s

291,

371

CHRONICA

72

560

LATERCVLI EPISCOPORVM.
(a.
I

INDEX
416 42.5)
425458)
Vict.

VI.

XXXV. Mazabanes
Mazabanus Prosp.

250262)

XLVL
XLVU.

Praijllus (a.

439, 849

IvvENALis

(a.

XXXVI. Hymenaevs
Hymeneus Prosp. XXXVII. Zabdas
Zabdas Prosp.
I
I

(.

262298)

luveualis
451

Byd.

II 22, i06 bis

465, 2

T. II 184, 447

185,

441, 887

186, 459 187,

(a.

298300)

XLVIII. Anastasivs
Anastasius
Vict. T.

(a.

458478)
187, 465,
2

446, '.m

II

188, 473,

XXXVIII. IIERMON

(n.

300324)
'.ifio

XLIX. Martyrivs
Marturius
Vict. T.

(a.

478-486)
188,
473, 5

Hermon Prosp.

440,

189, 477, 2

XXXIX. Macarivs
Macarius
454, 1074

I (a.
I

324336)
L. Sallvstivs (a.

486494)
II

Chr. imsch.

234,

334

Prosp.

448,

99G

Sallustius

Vict. T.

189,477,2 192,492,1

193,497,3

XL. Maximvs

II

(rt.

336348)

LI. Elias (a.

494-513)
II 99, 5i6, 2

Maxiinus Prosp.

454, 1U74
a.

Helias Marc.

Vict. T.

U
(a.

193,

497, 3

194,

.i09

XLI. Cyrillvs (primum inde ab

376, quartum
Cyrillus Chr.

348, tertium

LII.

Iohannes UI crvcis cvstos

513

524)
196,521,1

381388)
648,24 ilarc.

lohannes crucis custos

Vict. T. II

194,509

452

U 61, 381,1

add. II

197,524 198,535

ad Bed.

III

338 LIU. Petrvs

(a.

524544)
198,535 201,544,2

XLII. Eutychius
Petrus
Vict.T.
II

XLIII. Irenaeus
LIV. Macarivs
II
(a.

544552. 563573)
201,
544, 2

XLIV.

Hilarius

(a.

3T6381)

Macarius
564, 2 bis

Vict.

T.

203,

652. 553, l

205,

XLV. loHANNEs
Syd.
II

II

(a.

388416)
1

lobannes Cons. Const.

246,

415. 419

Chr. 452 I 648, 24

LV. EvsTATHivs
Eustochius

(a.

552563)

17, 38. 40 18, 58 22, 106 bls

Vict. T.

203,

552. 553, l

205,

564, 2

E.
1.

EPISCOPI CONSTANTINOPOLITANI.
p. C.
?)

Metrophanes

(a.

315327
326340)

VI.

EvDoxivs

(a.

360-369)
I

Eudoxius Prosp.
//.

458, 1133 Chr. 511

644, 503 Bed.

A
III

Alexander
1

(a.

III

298, 443 315, 561

Eodoxius add. II ad Bed.

339
lU. Pavlvs
(a.
I

340341. 342-344. 348350)

4.53, 1061. 1062. 1064

Paulus Prosp.

VII. iJemojihilics

(a.

369 37y)

IV. Evsebivs (a.

341342)
1

VIII. Euayrius
337,

(a.

369370)

Eusebius Chr. pascli.

V. Macedonivs

235,

IX. Gregorius I

(a.

379381)

(a.
I

342348. 350360)
453,
1063. 1063 (a).
I

X. Maximus
add.

(a.

381)

Macedouius Prosp.

1064

VI
XI. Nectarivs
II

ad Prosp.
61,381,1

498, 380
int.

Chr. 511

644, 489

Marc.

(a.

381397)
I

Nenn.

UI 168,9

Bed.

lU 299,454
I

Nectarius

Chr. 511

644,489
6

Marc.

II

61,381,1

65,

Machedouius Bed.
Prosp.

III 315, 561 v. 5

(vel heresis)
Is.

398,3 Bcd.

A
I

III

315, 5611).

Macedoniana haeresis
I

Havn.
II

268,
339

453, 1062

chr.

A
I

467,

XII. Iohannes

Chrysostomvs
Is. chr.

(a.

398404)
471, 239 lohannes

Macedonianuin dogma Prosp.

I

457, 1124 Chr.511

lohauues Chrysostomus

11

644, 493

Jlachedonianum dogma Bed.

1

A
I

III

Crysostomus Bed.B
os

lll

300,254 lohannes cognoinento

297, 438

aureum Hyd.
Chr. 452

II
I

16, 37

lohaunes Prosp.
3Iarc. II 65, 398,

I 3

464,
67,

Macedoiiiaui Prosp.
479

453, 1063 (a) Chr. 511

l

644,

1220 bis

650, 42

Marc.

11

77, 429,

bis

403,3 68,404,1 77,428,2 79,438,2 Is. chr.

AU ill,3W

INDEX

VI.

LATERCVLI EPISCOPORVM.
(a.

561
(a.

XIII. Armcius

404 405)
[406?] 42.'))
1

XXVm.
Marc.

Epiphanivs
Vict. T.

520536)
199, 537 Epifanius Auct.

Epiphanius

U 197, 524
536)
II

XIV. Atticts
Atticus Jlai-c.

(n. 40.')
II

104, 535,

72,

41,'.,

73,

m,

XXIX. Anthimvs
XV.
SisiNNivs 1 (a.

(a.

426? 427?)
421;

Authimus Auct. Marc.

104,

535, 4

105,

536, lo Vict. T.

Sisiunius Marc. II 76,

U
UiOi;

199,

537. 540, 1

200, 542

V. 22,23. 26

XVI. Nestorivs

(a.

428-431)
Clir.

XXX. Menas
462
I

(a.

536552)
540, 1

Nestorius Frosp. I 472, 1297 473,

5S

652,
1.

Hyd.
219

II 23, 109 24, 127 25, 145

Marc.

II 77, 428,
1

Menas Vict. T. II 199, Marc. II 105, 536, 10

203,

553,

Meimas

^liic^.

430, 3 bis

78, 430

II

V. 15

Is. chr.
III

243

Bed.

U 185, 451 192, 497, loh. A U 472, 378 Is. chr. B U 472, s 302, 25s Bed. A UI 315, 561
Vict. T.
i-.

XXXI. Evtychivs
Eutychius
Vict. T.

(o.

552565. 577582)
205,
565. =66,
1

Euthicius Bed.
553,

Nestoriauuui
perfidia
ib.

dogma Marc.

II 73, 416, 2
1

Nestoriaua

308, 526 bis Eutyches

Mct. T. II 203,

77, 430, 3 91, 4T6,

Nestoriani Marc.

87,459

XXXU.
lohannes

Iohannes
Vict. T.

m
U

(a.

565577)
566,

XVII. Ma.\imianvs

(a.

431-434)

205,

Maximiauus Marc.

II 78, 430

XXXIII. lohannes

IV
(a.

(a.

582595)

XVIII. Proclus
XIX. Flavianvs
Flavianus Prosp.

(a.

434-447)

XXXIV.

Cyriacus

595 606)
607610)

(a.
I

447449)
480,
3 bis

XXXV. Thomas I
481,
1358, 31

(a.

1358, 6. 12

add.

II

ad Prosp.
145

489,
83,

490,

2,

15

Ilyd. 11 24, 127 25,

11 184, 447 bis. 448

XXXVI.

Sergivs

(a.

610638)
313, 548 bis
314, 559
v. 7

Mare.

449, 2

Vict.

T.

Sergius Bed.

111

312, 543
I (a.

185, 450, 4

XXX VU.
(a.

Pyrrhvs

638641. 655)
543. 544. 546

XX. Anatolivs
Auatolius

449 458)

Pyrrhus Bed.
4.

312,

313, 548 314, 559

Vict. T.

U
(.

185, 450,

451 188, 473, 3

ti.

XXI. Gennadivs
Gennadius Marc.

458471)
Vict. T. II 188, 473, 3 bis

XXXVUI. Pavlvs
Paulus

II (a.

641654)
Ws 314,5 59 v.s

U
(a.

90, 470

Bed.A

III

312,546 313, 543

XXU.

AcACivs
Vict.

471-489)
188,
196,
473, 3

XXXIX. Petrvs
190,
482. 485. 486. 4S7

(a.

655666)

Acacius

T.
3.

U
(a.

Petrus Bed.

III 314, 559 v. 8

191, 4*7. 488,

489

521, 2

XL. Thomas II
XXIU. Fravitas
Fravitas
Vict. T.

(a.

667669)

489490)
191,489

II

XLI. lohannes

(a.

669675)
(a.

XXIV. EvpHEMivs
Euphemius nct.
496 195,515,2

(o.

490496)
191, 489
192, 491,
i bis. 2.
1.

XLII. Constantinus I
492, 2.

675

677)

T.

U
11

Eufemius Marc.
(o.

II 94, 494,

495

Jw

XLIII. Theodorus I
XLIV. Georgivs
I

(a.

677679. 686687)

XXV. Macedonivs
Macedonius Marc.
11

496-511)
97, 511 bis 98,
r.l4. l

(a.

679686)
Us

U 94, 495
193, 501

Vict. T.

Georgius Bed.

III 314, 559

192, 496.

497, 1

XLV.
I

Paulus III
I

(a.

688694)

XXVI. TiMOTHEvs
Timotheus Marc.
517, 2

(a.

511518)
XLVI. Callinicvs
(a.

694705)

II

97,

-.ii

Vicl. T.

II

193, 50i

196,

Callinicus Bed.

A
(a.

III

317, 577

XXVII. loHANNEs

U Cappauox
Vict. T.

(a.

518 .520)
2

XLVU. Cyrvs
197, 524

705712?)
317, 677 318, 580

lohannes Cappadox
199, 537

196, 517,

Cyrus Bed.

111

72'

562

NOMINA HOMINVM.

INDEX

VII.

VII.
Indice

NOMINA HOMINVM.
indice Jioc itemque in geograpMcis

V consulum

quae continentur nomina non itcrantur.

deorum

et

mythologica.

In

Comprehensa sunt nomina magno cum frtictu usus

snm
in

clrroiiicormn

Celticis
iis

minorum editione, quam curavit G. Frick (Lipsiae 1892). Practerca in Uenricus Zimmer, in Arahicis Thcodorus Nocldeke Unguarztm earum pcritissimi quae ad eorum provincias spectant egregia opera nos adiuverunt.
fil.

Aaron
245

(sacerdos,

Ambram) Oener.
3.1,5

114,

244.

Abdias

(fil.

Ananiae,

propheta)

Oener.
I
Is.

A A

122,274

133, 333,
I

135,

136, 359 ter 136,

360. 361

Ohr.
7.

Chr. Al. I 123, 274

I

Gener.

133,

I6s, 20

Prosp.
441,
122.

Al.

114,

221. 226

Gencr.
I

I 130, 142 133, 168,

392, 125 Chr. 511 I 634, 118

Is. chr.
I

chr.

II

170, 3

135, 117
c. 490.

Geneal.

178, 365

186, 480. 485. 486

I

124

BU

441, 82

Bed.

III 263, 95

Abdeus
333, 20

187, 488
I

493 190, 536

633,48 634,98 Gild.

Prosp.

388, 69 C/ir. 511

Chr. Al.

122, 271

Abdiu Oener.

133,

86,7 88,27

Abdil- vid. Abdel-

Aarou (fil. Rubeu) Geneal. I 176, 328 Aaron iudex v. Elou Aaron (martyr Britauaicus) Gild. UI

Abdirraman Abdiu
31, 20
V.

cet.

v.

Abderraman
I

Abdias
Chr. Al.
75

Bed.

Abdon

(iudex)
1

119, 250 Geneal. 1 189, 518

264

295, 406

Chr. 511
v.

634,

Abacuc,
Abair
v.

Abacum
Abir
v.

Abbacuc

B
II

119, 106
94
Is.

Hebron Oener. yl I 119, Labdon Prosp. I 390, 93. 95

chr.

Gener.

Is. chr.
II

438,

B U

438, 62 Ps. Is. chr.

499, Lat.

Abarces

Arbaces

94

Bed.
111

III

260,

68. 70

Bed.

III 260, 74

Abbacuc {Cliabaqquq propheta, vulgo Habahuh) Oener.

Bed.

350,

43. 44

130, 182 133,

168, 36 I

Is.

chr.

II

471, 367

Ab-

Abdoneus
Gener.
Gener.

(propheta)

Chr. Al.

123, 273
ib.
ib.

Abladone

bacum Oener.

B A

126, 135
I

Abacuc Gild.
128, 303.

III 56, 25

Abacum
Bed.

Chr. Al.

127, 294

306. 308 ib.

Am-

A B

133, 333, 22 133,

16S, 22

Labdonae
Blancona

123, 276
123, 121

Addon

bacuc Gener.

A
v.

I 133, 333, 36

Ambacum
35

127, 295

300, 464
V. Oild.

Abdorraman v. Abderraman Abdos (martyr) Chr. 354 I 71,23

Abeddarat
Abel
(fil.

Abbo abbas
Abdede

III

102,

v.

Abidda
I 4

Abidda

Adam) Geneal.
chr.

161, ^ob
Ps.
Is.

ter. 24-

b 163,39.

Abdella {Abdallah, dux Moaviae) C. Misp.

344,

38 bia

53 4

Is.

11

426,
64, 23

chr.

II

498, 4

ter.

HabedeUa C. Byz. U 344, 24 Us AbdeUa (rex Arabum) C. Byz. U 346,

II

mg.

Oild.
11

UI

Bed.
I I

III 249, 10
cf.

Bed.

29 ter

C. ffis^J.

UI 249,
Abessa

Habel Oeneal.
Sarviae) Geneal.
fil.

161, 23 178, 37i

Ella

349, 49

Habdella

C.

Byz.

347, 32 ler

AbdiUa
366,
ib.

(fil.

cf.
I

Abessan
bis.

C. Hisp. II 346, 43

my.
C.

Abessalon {Absalom,
Bisp.

David) Geneal.

191, 541

Abdella (princeps Ismahelitarum)

134 137

130.

543

Abdelhun

ib.

3G7, 135 Abdella Alascemi

ib.

367,

Abessan {Ibzan iudex) Bed.

AbdeUa Alescemi

366, 134

lU
Habellaziz
C.
II

3.50, 41

Abessa
Bed.
I

Is. chr.

A III A U
71

260, 65

Lat. Bed.

438, 92 Is. chr.

Abdellaziz (Abdalaziz,

fil.

Marwan)

438, 60

lU 260,

Lat. Bed. III 350, 42

I

Byz.

347, 29
(fil.

Esebon Prosp.

390,90

Chr. 511

633,71. 74
I

Us-

Abdellaziz
ib.

Musa)

C
ib.

Hisp.

354,

73

Abdellazis
ib.

bon
?

Geneal.

189,516

Esbal Chr. Al.

118,249

356,

79

Abdilaziz

354, 74 Aljdillazis

356,

79

Allon Oener.
Is.

Abdelmelic {Abdalmelik,
52.
ib.
r.3

fil.

Marwan)
II

C. Ilisp. II 349,

Ahgarus
Bed.

chr.

A l 1 18, 262 A II 461, 290''

Gener.

Bed.

III

289, 351

Abdelmelec
45

ib. 3.50, 57. 58

351, 62

Abdilmelic
347,
29.

III 289, 209"

347,

Uabdelmele C. Byz.

346, 29

Abia (rex ludae)

Oener.

B
440,

122,
1

117

132,

167, 36

iiter

A B
A
,

133, 335,5

Prosp.
II

391, 118
Is.

Chr. 511

Abdelmelic C. ^.'sp117. 118

H
ib.

362,

los 107

363, 112

.364, ii6iis.

634, 110 Is. chr.

117

chr.

II

440,

Abdelmelec
ib.

362,

364,
ib.

119.

U9 mg. Ab-

77

Bed.

III

263, 90

Lat. Bed. III 350, 55

ib.

Abias

dilmelec

364, 119 Abdilmelic

[1

363, 110

Oener.
III

122, 272

Abiam

132,

332, 36

Bed.

[Abderliaman Kp. Ou.

375, 20]
C. Hisp.
ib.

Abderraman (Abdarrahmun)
derrama
ib.

II

360, 98

Ab-

263 93. 94 Ahiam (acc.) Gener. Lat. Bed. III 350, 54 Abiu Chr. Al.

A
I

122, 273
269. 270

122,

360,97 Abdirraman

361, loo 364, 119

104

Ahiud Qeneal.

180, 383. 385

Abdirrama ib. 361, 101, 103 Abdirrahaman ib. 361, Abdorraman ib. 358, 86 Abdeus propheta Chr. Al. 1 121,267 c/. Abdias

Abia

(fil.

Samuhel) Habia Oener.

I

A
1

136, 358 Abia-

thar Oeneal.

189, 530
190,
ri36

Abia (princeps sacerdotum) Oeneal.

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
Selluni, regis
1 I

563
39. 40

Abia (labes, pater

I 134, 349

Samariae) Gener.
.'>64

bis. 38

256,
37.

257, 46

Bed.

Narmi Oeneal.
Core) Geneal.

192,

bis

255,

40 256, 41

add.

IV

UI 247, 4 248, ad Bed. lU 345 bis

(gen. vel

Abiasar

(fil.

18G, 483 Ablasap Gener.

Lat. Bed.

UI
I

349,

24. 28

Abrahae
add.

dat.)

136,360
(fil.

Chr. Al.

104, 143

113, 214
I
I

I ad

Chr. 354 I
bis. 264a'l'.

Abiath.ir

Abimelcch, sacerdos)
I

Gener.

A
I

121,

151,
26-.

23. 26

Oeneal.

172,25ia'''. 260. 262

269 Geneal.

189,526 191,542<er Frosp.

391, lus
135, 357

187, 497

Prosp.
I

386, 27 633, 4o

add.
634,

V
79

ad Prosp.
Vict.

I I

Chr. 511

684, 95

Habiathar Oener.
I

497

Chr. 511

632,

24

Aq.
add.

Abiathas Oeiier.

120, 114
I
I

c/.

Abia,

fil.

Sam.
Ib.

681, 14

Hyd.
I

II

13

V. 19

C. Btjz. II 347, 32
I

Abrahe

Abidda (Obed Edom) Geneal.

191,..39 Abedd.^xr.at Gener.
Al.
I

190, 537 Ablddare

(gen. vel dat.J

Oeneal.

177, 353

187, 496

120,269 Abdede

Clir.

ad Prosp.
378,
2

497

C. Eisp.

347, 45

Ps. Is. h.

V U
I

120,266
filia

Bed.

A
I

III 257, 46

Abigea (Abigail,

lesse,

soror David)

Geneal.

113, 237 Silv. Ps. Is. chr.

547,

add.

Habraham VII ad Is.

Gild. III 65,
(gen.)

Gener.
hist.
5

II

376
III

178, 370 179, 377"-

U
5

498,
(b)

31 bis

Britt.
I

Abigea (Abigail, uxor Uavid) Geneal.

Abilius, episc. Al., v. ind.

179, 380

145

V. 3 (b).

Habrahae
141.

Oeneal.

173,

VI

p. 555

266 Ps. Is. chr. II 498, 31 bis

Abraam Oener.
132,
167, 20
1 bis.

Abimael

(fil.

lectan)
I I

Abimeel
105, 150

Gener.

105,

\2

129, 175. 176

130,
133,

142

133,
2

168, 3

Abimeil Chr. Al.

I

Abimelecb

Oener.

Gener.

333, 3

139, 23

140,

F. Vind.
Bed.

10,5,73 Geneal.

166, los 170,214

III 86, 4
I

B
lU
118, 242

278,

74 bis

add. II ad

Is. chr.

492

Ablmelech (rex Philistluorum) Gild.

2.58,48
I
v. v.

Abram add. I ad
Ibrahim

Chr. 354 I 151, 22

Abimelech
Oeneal.
I 81

(fil.

Gedeonls, ludex)
Chr. 511
I

Chr. Al. 633,

61

Prosp.

408, 361

188, 5lo
Is. chr.

Is. chr.

A
57.

U
59

437,

B n
1

437, 52 Bed.

A
I

IH 259,

Abrahlm Absalom

Abessalou
v.

Lat. Bed.

III 350, 37. 38

Abimelec Oener.
Pros}).

Absimarus
338,

Tiberlus

III

Apsimarus in ind. II
Byz.
II

p.

491

118,257

Gener.

118, loo

389,77 Bed.

Abubeccar (Abubelcr)
ib.

C.

338,
II

19

Habubeccar
12 bis

259, 63
(fil.

17

Abuliaccar C. Hisp.
Hii.sam
131

338,

339, 13
364, 122

Abimelech
melecb

Achitob,

pater

Ablathar)

Geneal.

Abulchattar

Abulcathar

V. Hisp.

189, 526 191, 542 Abimelec Oener.

ib.

121, 269 AchiI

365, 124 366,

367, 136

Abulcathar nomine Alboib.

135, 357 Achlmelec Geneal.

I

189, 526

zan
354,

ib. 75

364, 122 Alozzam cognomento Abulcatar

Abimelecb (poutifex) Prosp.

113
Is.

392, ii9
Is.

Chr.511 1634,

Aloozam
I

ibid.

chr.
III
c/.

II 9i

440,

iis

chr.

B U

440,

78

Abyron Geneal.
Acaclus

176, 326

Bed.

263,

(episc. Beroensls)
v.

Marc.
ind.

II 65, 398, 3

Abimelech
Abii(fil.

Abimael
Britt.

Acacius, eplsc. Const.,

161,
2

VI

p. 661

Roa)

UI

Abalr Nenn.

int.

Ul

149,17 171,17

Acaz Geneal. I Acaz cf. Acbaz

Acepbali
Is.

192,

557''

Abira

(fil.

Maziae) Geneal.
I

172, 261

chr.

A A

II

473, 385

bis.

386

Bed.

III

Abisac Geneal.

191, 542

306, 263 312, 2Si. 282"

Acefall
Is. chr.
II

add.

I ad

Bed.

Ul
III

334, 509
Is.

Abiu f. Abia rex Abiud (fil. Aaron)

186, 486. 487

II 474, 389

475, 394. 397

Gener.

136, 359 Jis

Oeneal.

chr.

473, 249

475,

253

Bed.

312,

543

add.
Geneal. I 185,
462. 463

I ad Bed.
V.

III 334, 494

acephalus

episcopus

Abiud

(fil.

Zorobabel)
I

Abiut
I

O. Hisp. II 340, 16

Gener.
167, 53

132,

332, 53 bis
ib.

Abiuth Oener.

132,

Accila

Optila

Abluth

132,

167, 52

falso pro losedech

Achab
274

{qui vulyo

Abiud

cf.

Abla rex
v.

Geneal.

\&l

Ahab, rex Israhel) Chr. Al. I 123, \n 180,392 192 552. ;.53. 555
,

Abladone

Abdoneus
I

Oild.
343.

Abner Oener. A Abraham Oener.

120, 269
I 104, 162. 172 113, 236. 233. 239 115,

Ul 50,22 51,11 344 Ahab Bed. A

Achap Oener.
III

134,342.

263, 98 264, 104 his

Agab
123, 277

Gener.
c/'.

134, 155 bis

Achaz Gener.
I

248 130,306. 307 132,332,20

210. 211. 212. 213. 215 bis. 216

Chr. Al.

112,205 113,

leconias
(fil.

add.

I od
1

Chr. 354

Achan
Acbap Achar
Achaz
chr.

Charmin) Achar Geneal.

I

176, 337

151,24
263. 266

Geneal.

nO, 2n
35. 37

171,241

172, 252a-b. 257.

Achantia Cons. Const.

V.

245,

388, 1

173, 266 177, 353 bis Prosp.

385

inscr. 386,
1317. 1318

25. 26. 29. 30. 31

387,
I

409,
15.

383. 384

474,

v.

Achab Achan
Geneal.
443,

et

Achaz

add.
1

I ad Prosp.
21. 23

487.

I7

add.

F497
Aq.
I

Chr. 511
Vict.

(qui vuUjo
I

Ahas, rex ludae) Oener.

193, 569 Prosp.
Is.
I

132,
Is. III

632,
1

633, 39

635, UG

638, 276 639, 291

Vict.

167, 45

393,

152. I5r,

Aq.

681,15.24

add.

I ad
220

737,22.23
Is.

A U

145

chr.

B U

443, 97

Bed.

Cass.
hiat.

U
II

120,

loh. II

v. 6. 7
2

add.
chr.

VII ad

266,
64. 65
I

124. 128

Bed.

lU
I
ib.

266, 110 Lat. Bed.

180,
132,
401. 403
332, 45

lU
I

350,

bis

431,28

376 Ps. Is. h. 432,31

Is. chr. II

U
/s.

378,

Is.
II

B
31

II

42.5, 3

Ahaz Oeneal.
11

Agaz Oener.
Chr. 511
135,

c/ir. jI

431,

432,34
14

134, 335,

Acaz

63.5,

add. II ad
86,
int. 2

491,

2 bis

492
3

Oild. III 26,

v. 5. 6 4 bis

144. 147

Achas Oener.
1

124, 282. 283

352. 353

Britt.
III

lU 145
3

v. 3 (a). 5

(a)

146
248,

A'e>i7j.

Chr. Al.

124,279.282

Acbap Oener.

124,127

196,

Bed.

III

247,

255,

37

c/'.

Achab

564
Aclieli

NOMINA HOMINVM.
{Vhal-alja,
piiter

INDEX
.^67, 3

VII.

Neemiae) Oener.
Gener.

129,

II 72

206,

bls

loh. II

220

V. 5. 12

C. Hisp.

353,

299 Achillei Chr. Al. I 129, 313

367, 137
chr.

368, 140
II 426,
3.

add.

VII ad

Is. hist. II

376
4. 5

Achia (pater Baasa, regis

339

Israhel)
c/.

134,

Is.

A
II

4 Is. ckr.

B H
2

425,

426,

Qeneal. 1 192, 548

v.

Achias

add. II ad
Is.

Is. chr.

491,

1.

add.

IV 506, 6
B

Ps.
5.

Achialou

Elon
propheta)

chr.

498,

3. 3

mi/. quater. 4 bis, 4 m(/.

31

Acliias (Silonita,
L'7i

Gener.
I

A
1

121, 27o
133,

122,
iGs, 15

Britt.

ni 145

V. 9 (a). 13 (a). 1 (b). 16 (b)

146, 4 161,7
III 247, 3

133,

333, 14

Gener.

121,

ii5. iie

Bed.
249,

A
11

III 247, 2

249, 9

ter. 10

Bed.
III

Chr. Al.
chr.

1 121, 267. 268

Chr. 611

634,

a9. 114

Is.

281, 176 add.

I ad Bed.
14. 21

334, wbis add.

10

An

441, 120 Is. chr.

I 392, 121

II 441, 80

Achia Prosp.

IV
166
5. 8.

345 Lat. Bed.

26

III 349,

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

353,

c/.

Ozias

(Par.) Bil. III 416,

Lat. Mal.

lU

427,

Achila Beg. Vis.

III

469 (Par.)

430, n. 48 432, 32 Eeg.

I

Wand.

111 460, 22

3.

Achillas, episc. Al., v. ind.

VI

p.

556

gen.

Adae Prosp.
Lat. Mal.
III

467, 1252

Ps. Is. chr.

U
A

498,

Achilleae tliermae
Achillei
Achilles,
v.

v.

Constantinopolis in hid.

VIII

bls

427, 21

Ade

Ps. Is. chr. II 498,

I

Acheli
Pelei
Achilles
filius
I

Adaricb Havn.
l'yrri
Scijth.

mr/.
I

1311,478 Adaric Havn.

311,

Jil.

II

478

Havn.
173, 285
(fil.

311,478
I

316, 16

AchiUeus

Chr. Al.

120, 262

Alixe

filio

Adax [Hadad, rex Edom) Oeneal.

ib.

174, 286

Arax

Scyih. L. II 316, 16

Achilleus tyrannus

v.

ind.

II p. 481 sub Maximiano

Adda

Ida) Britl. III 202,

206,

4. 5

Herculio
Achilon
v.
(fil.

Addaeus
Elon
Saddoc)
Oener.

patricius loh. II 211, 568,

Addax('(), rex

Alanorum Addace
Atace

{abl.) Chr. 511 I 655,

Is. hist. II

Achim
I

133,

332, 57

Oener.

564

Hyd.

II 19, 68

(abl.)

276,

14

132,

167, 67

Geneal.

I 185, 466. 467

.Addo (Iddo, pater Zacbariae prophetae) Gild.

c/.

111 58, 6

Achima (uxor Saul) Geneal. I 190, 534 Achima (uxor DavidJ Geneal. I 179, 380 Achimas (pater Heliae prophetae) Gener.
Achimaas Gener.

Azarias
v.

Addon

Abdoneus
469 (Leg.)
ter

135, 355

Adelbnsus {Alfonso, reges Hispauiae complures) Rey.

Vis. III

1 135, 117
fil.

Adefousus,

fil.

Kaiinundi
fil.

Achimelec, Achimelech vid. Abimelech,

Achitob
I

ducis add.

VII ad

Is. hist. II

376

Audefonsus,

Achin {lachin, princeps sacerdotum) Geneal.

190, 536

Ordonii Beg. Vis.

III

469 (Leg.)
Clodius Adelfius Chr.
.354 I

Achiuan
Acbitob

(fil.

Euac) Geneal.

I 179, 375

Adelphius , praef. urbis

I

(fil.

Amaria,

saoerdos)

Oeneal.

191, 640

69, 351

Aytop Oener.
355

135, 117 Amittib Gener.

135,

Adi [Addi,

fil.

Chosa) Oeneal.
281, 120
III 205, 2

193,

589. 590

Adlas Barb.
(fil.

Achitob
Acilius

Finees) Geneal.

189, 525. 526

Adlsing Britt.
Adolif
V.

V.

Severus

Atbaulfus in ind.

IV p.

494

Acindynus, praef. urbis Septimius Acyndinus Chr. 354

I 66, 293

Septimius Aquindinus
hist.

ib.

66, 294

Aea {AJja, fil. Sebegeon) Geneal. I 174, 297 Aedem (fil. Suthalam) Geneal. I 177, 349

Acisolus martyr Is.

II

285, 19/20

Aedgum
mona-

v.

Eadguin

Aoo

V.

Catulinus
Vict. T. II 203, 552
ib.

Aedibritli Britt. III 202, 6

Acoemetense monasterium
Acoutius martyr

Aedilberectus (rex Cantuariorum) Bed.

Aedilfridus (rex

III 309, 531

steriorum Acoeraetensium
Clir.

191,487
7

Anglorum) Bed.

III

309, 531

354

72,

Aedldric

(fil.

Ida) Britt. III 202, 12

Actaeon Acteum Chr. Al.

118, 244

Aedlfred
Aedlric

v.

Eadfered

Acyndinus

v.

Aoindynus
I

(fil.

Ada (uxor Lameoh) Geneal. Ada (u.\or Esau) Geneal. I

.'Vdain

163,

4S. 55

164, 56

Aeggeus
214
ll.'j,

v.

Adda) Britt. Euveus

Is. chr.

111

206,

173, 271
I

Aegialeus, rex Sicyoniorum Egialeus Clir. Al.

339, 24
23.s

113,

Adaluual (rex Laugobardorum) Ilavn.

Gener.

Agialeus
111

II
ib.

431, 30
255, 36

Aegealeus Bed.
Ilgd. 11 33, 217.
11

91,27.28 93,39 94,46 113,

261,

76

Aegialius

248

121, 269 130, 301. 303. 305 131, 315 132,

332, 1

133,

Aegidius

(comes utriusque militiae)

333,1

Gener.
130,

BI

91,

26. 27

93, 38 94,45 120, 110 129,

218. 224. 228

s.

Mar.

II

232, 463 Is.

hist.

280, 2s

173. 179

138. 140
2. 3.

131,

148. 198

132, 167,1 133, 16S,1

1. 2. 3

Aegiditis

sanotus Egidius confcssor add.

1

IV
U

ad

Is,

137, 216 139,

12

Chr. Al. I 91,

bis

93,14

chr. II 503,

94,23 112,203 113,213.215.216 114,223.225 115,227.

228 119,259. 260 120,264 124,280 128,297

Aegyptus Silvius Prosp.

Bed.
511
1

391,

116

Cass.

122, 60

add. 1 ad
66. 70. 73

UI 263,91

Athis vel Aegyptus Silvus Chr.

Chr. 354

151,

1.

13. 25

152,

27. 32. 35

153,
1

634, 109 (Atys sive Aegyptus S. Hieron., Atys

Geneal. l 161,
I

14. 24''

164, 63

Savn.

267,

bis

Barb.
74 bis
385.

Liv. 3, 1)

Aegyptus Bed.
1

III

263,95

Appius

276, 30

278, 80

294, 269
I

F. Vind.

278,

Chr. 354

143, 21 (debuit esse Epitus' M.)

3.30, 650

Prosp.

386

474, 1318 bls add.

385 inscr. 1 386, 13. I ad Prosp. I 487,

28

409,

Aelam

v.

Elam
III

18. 19

add.

Aelfguin Britt.

202,30

497 Chr. 511 1 632, 1. 11 634, 106 639, 293 add. I ad Vlcl. Aq. 1 737, 7 Cass. II 120, 2 161, 1365 Vict. T.

Aelfret v. Eadfered

Aelius

V.

Diouysius, praef. urbis

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
A
III

565
(Act.
(;39, 3UK
I I

Aelle, rex

Anglorum Bed.
I

309,

.131

Agaljus
429

proplieta
I

apost. 11, 28)

Prosp.

412,

AeiiiiliaMus Frosp.

457,
v.

iii'.i

Chr. 511

Aemiliuiius imperatDr

ind.

II

Agal (uxor David) Geneal.

179, 380

Aemiliauus
.Vemilius
v.

cf.

Scipio

Paullus

Agam (fil. Naclior) Agamemuou Prosp.

Geneal.
I

171,243
1 I

Aeuion

v. w.

Haemon
Euos
Ancliisae) Clir.
3,'i4
1

A
14.'!,

390, 92 Chr. 511

633, 70 Bed.

260,66 Agamoronus Chr. Al.

I
1

120,262

Aenas Aeueas

Agapitus (martyr) Chr. 354

m.
rj.
1:1.

71, 37

(fil.

11.

n;
7S.

.Vgapitus (sciiator) An. Val.

328, 90
1

Prosp.

390,

9.S.

98. 99

.')46,
48..-,!

20

Chr. 511
chr.

G34,

Agapitus (senator

nlius)
v.

An. Val.
ind.

328, 90

86 Cass. II

121,47
Is. chr. II
3. 5

122,

Is.

II
;.

438,9
150,
r,.

Apapitus, episc. Kom.,

VI

p. 554
I

439,99 Ps.
152,
3. 5

499,94 Pritt. III 149,

int.

Agar
253
II

ancilla
'J

(Hagar, mater Ismahelis) Geneal.

I

172,

7/s

153,

161, 14 Ne7m.
152, 24

III 149, 22 1,50,

Prosp.

386, 29

Kp. Ov.

II

375, 20 Is. chr.

151,

13. 36. 36/37

153,

11. 12

Sed.

III

432, 34
episc.

261,

72 ter. 75

Bed.
1.1.

III 260, 7^

Eneas Ps.
III

Is. h.

Agatho,

Rom.,

v.

ind.

VI p.
int.

555
III

n
43

379,3 Ps.

c/ir. II

499, 98

j\'e)m.

151,42/43.

Aijathijrsus Agathirsus

Nenn.

156,

11

Euee

(r/en.)

Kenn.

III
I

151, 14

Aeneas Silvius Chr. 354

Chr. 511
78
I

143,18
.^3

Prosp.

391,104
III 261,

634,

ss

Cass. II 122,

Bed.
s?

SUvius Aeneas Bed.

III

262,

Silvi

Aenei

Agaz V. Achaz Ageuor Gener.A I 97, Aggaeus v. Aggeus Agganaz v. Ascanaz

7S

Aginoru

(jen.) Chr. Al.

97,54

Ojen.) Chr. 511 I 634, Kio

Aggeus (Chaggaj
i^ilv.
1

jirojtlieta

ruljo Hatjijai) Chr. Al.

Aenobarbus (pater Neronis)

*Aercius
v.

520,

I 127, 294 128, 303. 306. 30S Gencr.

333, 40

128, 29S 133,

I

Odiel
Is.

Gener.
I

133, I6s, 40

Prosp.
271,
i;,6

396,

185

Aeschylus

chr.

II 446, 174

Chr. 511
{*.

636,193
3

Bcd.

III

Aggaeus

Aetau

Britt. III 205, s

Eata Glinmaur
I

205, 9

Gild. III 58,

Aeter (pater Amessae) Geneal.

Aetherius patricius loh.
Aetius (Arrianus) Prosp.
1

179, 377
i

Agialeus

v.

Aegialeus

211,

.%s,

Agila
(ijen.)

V. ind.

IV p.

495
III

I 4.59,

n4s Eti

Clir.511

s.

Agileus martyr Bei/. JVarnl.

459,8.
I

16

(A)
15.

644, 499

Agilulfus (rex Laugohardorum) Havn.

339,

22 bis.

Aetius (dux

utriusque militiae

et

patricius)

Harn.

24

Agilulfus q.
V. V.

e.

Ago

ib.

339,

14

301,432 302, 451

572
1310

Us

303, 454.

455, 2

F. Vind.

303,

Agitius

Aetius
Aioulfus

Prosp.

471,1288. 1290

472,1298. 1300

473,1303.

Agiulfus

Us

475, 1322

476, 1335 bis

477,
1.

1.339
s. 9.

478, i34i
12. 1375
2, 18.

481, 1364

482,

1367, 2
I

483,

1373.

Us
115.

add. I ad Prosp.
24 Clir.

487, 454 add.

II 490,

3, 19.

Agla (uxor David) Geneal. I 179, 380 Agues (martyr) Chr. .354 I 71,6 sanctae Agnae martyris Bed. A III 296, 4is ,

452

658,

loo. 102. 106. 109. 111. 112

587. 588

660,

Aguobor Geneal.
Agnoitae
Vict. T.

174, 2ss

118. 123. 127

Chr. 611 I 659,

661, 596 663, 615

II

199, 539 bis

III

Eyd.
112
432,
2.

n 21, 92

22, 93. 96. 98. 99 qtiater. 103. 108 23, 110.

Agnomiuis
154, 27

(jen.)

Britt.

154, 17/I8

Xenn.

int.

in

26, 150 (a)

27, 154. 160. 162 28, 167

3Iarc. II 78,

3 6)8 86, 454, 2. 455, 1

Us

Cass. II 155, 1211 156,

Vict. T.
II

Ago

V.

Agilulfus

1217. 1226

1.57, 1253. 1260. 1262

185, 449. 454

4s:!

Agrestius, Lucensis episcopus Hijd. II 22, 103

Is. hist. II

277,

s.

10. 26

Bed.

III 303,

304, 493
3

Agricola (Pelagianus) Prosp.

472, 1301
II

ndd. I ad Bed.
36,
1. 2

III

334, 492 Agitius Gild. III 28,

Agricola (episc. Agaunensium) 3Iar.

237,
I

565,

Agrippa Silvius Prosp.

II

392, 127
int.

Chr. 511
153, 18

634, 130

Aetius (idemV Marc.

75,421,3

Cass.

U
101

122, 64

Nenn.

m
I

Bed.
Bed.

Aeva
.'Vfer

V.

Eva
fil.

263,

Agrippa Chr. 354

143,35

A in A III
II

Aezrasa (Eldaa,
(fil.

Maxian) Geneal.
I

172, 261

265, 110

Maxiau) Geneal.

172, 261

Agrippa
Geneal.
I

cf.

Herodes Agrippa; M. Agrippa

ind.

v.

ind.

Afesor

{Happizzez,

princeps

sacerdotum)

p.

474 sub Augusto

v.

190, 536
Afifenet v.

Agrippina

II p. 475
v.

suh Claudio

Ascanaz

Agrippinus, episc. Al.,

ind.

VI 2>.

556

Afius

V.

Amphion
Pompei) add. I ad
Is. hist.
II

Agrippinus (comes) Eyd.

301.
16

II 26, 151 33, 317 Is. hist. II

.Vfranius (legatus

280. 38

Afrauius, praef. urhis, rid. Ilaunibaliauus

745, 4 Africanus scriptor lulius Africanus P. Camp. I add. p. VII (ad p. 78) Is. chr. A II 424 Bed. A
1

Ahah Ahaz

V. r.

Achab Achaz

Ahiel Bed.

III

263, 96

III
1

270,150 289,354 290,364

Is.

Africanus Chr. paach.

290''

Ahiripertus (rex Langobardorum) add.

335, 581

I ad Bed. IH
idem Ta-

224, 148
273, 170

chr.

II

461.

Bed.

III
I

271, 636,

151

Us 289,
III

351

Aftricanus Chr. 511

Aiaiae (Haddschadsch) C. Byz.

hihie ibid.; cf. p.

347, 33

201

Bed.
V.

289, 209

309
II

Agab

Achab

Aiax (^Vn-ianus) Hyd.

33

232

Alax

Is. hist.

302,

17

566
Aicas
V.

NOMINA HOMINVM.
Egica in ind.
filii

INDEX
Abdella

VII.

IV p.

496
int.

Alesceini
111

cf.

Aigiue (gen.,

Agathirsi) iVemi.

156:

'l

Aletes, rex Corinthiorum .lUethis

Bed.

III

262, so

Ainmericus V. Gild.
389

111 94, 32 95, 3

Alexander
Prosp.
I

(fil.

Priami)

Chr. 511 I 633, 73

438, 61

Is. chr.

Aio (dux Langobardorum) add.

37;).

VI ad
c.

498,

II

438, 91 h. chr.

B U

Alexander (rex Epiri) Cass.

44) Ilyd. 11 29,
ib.

126, 222
1

AiouHus (Agiuultus apud lordan.

iso

Alexander Magnus Macedo Chr. 354

140, 13 add.

30, 1S7

idein videlur Agiullus

25, 13a

Air

V.

Assyr
('.

Aiub (Aijub)

Ilisp.

35(5, 79

Alamundarus (rex Marc. U 105, .^3,

darus loh.
II

vel
11
.17:.,

reges
Vict. T.
3

Sarracenoruni)
II

Auct.

ad Chr. 354 1 1.52, 53 Chr. 511 1 637, 209 iUexander Magnus Scgth. L. W 312, 3 320, 27. 2k 322, 34 Scyth. B U 312, 3 320, 27 Alexander Macedo Gener. A I 131, 329 132, 331 add. I ad Chr. 354 I 152, .50
Scyth. L.
III

195,

.512

Aramuu-

321, 30 Is. chr.

32

A U
I 1

449,

195

Lat. Al.
I

214,

447,32 450,

Alexauder Gener.
Gener.

89,

11

Alanus
III

(fil.

Fethuir) Britt.

111 159, 19/20

160,

Nenn.

132, 331 bis

137, 363

89, 18

137, 200

F.

147,9

Nenn.
161,

iiit.

III

149,

G. 15

171,

u
A

Alaneus

Vind.

1 1

278, 74 bis Prosp.

397, 216 398,

222. 224

Brilt. 111

11. 12

Alanius

111

127, Slll
V.

Chr. 511
111

637

211. 213. 214

Is. hist.

268,

14 (a).

Alanus (rex Veneficae regionis)

45

Gild.

101,

\b(b) Scyth. B. 11 316,17 320,28 321,30<er

Scyth.

102,2
fil.

L.
Claufredi et Hadegogis)
V. Gild.

316,
Is.

17

321, 30 322, 33

Is. chr.

II 448, 193

Alanus (comes,
III

458, 265

chr.

B B

11

448, 129 449, 130

Ps. Is. chr.

195. 200. 201.

103,

15. 23. 39

U
II

499, 196 mg. Bed.

Ul

274,

193

275,

jUaor (Al-awar'?) C. Eisp.

Alaricus
Alaricus
1 et 11, cf. v.

356,79.
v.

80. 81

202 295, 415

Bed.

111 27.0, 145

1. 2.

Lat. Bed. 111 351,

reges Visigothorum,

ind.

IV

p.

494

85. 86

Lat. Al. 111 448,

mg.a

451 imcr.
I 131, 195

454

Athalaricus

inscr. 1/2 (a)

Allexander Gener.

Alascemi

Abdella

Alexander
451,
2

(fil.

Alexandri Magni)

Lat. Al.

lU

448,

Alascila v.

Muhammed
1

454,

Alax

V.

Aiax
634, ino Cass.
11 122, 59

Alexander
Bed.

(rex

Syriae)

Ps. Is. chr.

II

499,

195

mg.

Alba

m
91 III

Silvius Chr. 511

A
111

(ann. VlUl)

262, 87 Alba Chr.

354

I I

143, 20 Bed.

A lU

263,

Alexander lannaeus
638, 249

(pontife.x

ludaeorum) Chr. 511

1
1

Albanus Silvius Frosp.

Hisitionis)

391, 112 Nenn.

int.

lanneus cognomento Alexander Prosp.

153, 19

403, 294 lanaeus cognomento Alexauder Bed.

(fil.

A
I

111

Albanus
Albanus
295, 406

Nenn.
Gild.

inf.

lU 149,
31, 20

Britt.

279,241 Alexander Prosp.

250

403,305

C/ir.

S/i

638,

160,3
(Verolamiensis)

Ps. Is. chr.

Ul

Bed.

111

499, 195 mg. (ann.

XXVU)
264

Bed.

279,248
(fil. (fil.

Alexander
v.

Aristobuli

II)

Bed.

lU 281,

Albanus Silvius
Albida
Albidus
v. V.

Alba

Alexander

Herodis) Bed.

A
I

111 281,264

Alboin
Aspidius
Clir.

Alexander (martyr) Chr. 354 Alexander imperator

511 I 639,316.318
v. ind.
c.

71, 19
et

II p. 478 (Severus A.)

492

Albinus (procurator ludaeae)

Alexander tyrannus
Alexander, episc.

ind.

II p.

48'2 suh Licinio

p>.

Bed.

284, 292 bis

v.

Al., v.

ind.
v.

VI

556

Albinus tyrannus 261263

ind.

Albinus (praef. urbis)

65,
2.56.

II p. 477 sub Septimio Severo Numnius Alljinus Chr, 354 1

Chr. .354
I

Alexauder, episc. Autioch., Alexander, episc.

Alexander, episc.

VI p. 558 Hierus., v. ind. VI p. 559 Kom., v. ind. VI p, 552

ind,

Albiiius (praef. urbis)

335. 336

Kufius Albinus

68,

Alexander

cf.

Ptolemaeus X, XI, XII

et

Alexandra quae
I

Salina Prosp. 1 403, 305

Is.

Chr. 511

Albinus (patricius) An. Val.

326,
1

S5

328,

ss. 86. S7

638, 250
)-/.

Salina Alexandra Ps.

chr.

499,

Albinus (adversarius Aetii) Prosp.

Albinus
cf.

478,

1341

195

Alexandra Bed.

III
1

279, 248
398, 225

Balbinus imperator in ind. II

1

Alexandrinorum regnum Prosp.

Alboin (rex Langoljardorum) Agn.

336, 96 add.

IV

Alfide (gen.) add.

I ad Bed.

111 335, 581

ad

Is. chr. II 505, 5 Alboinus Agn. I 336, 96 Eyd. 36 V. n Alboenus Havn. 1 338, 6 Mar. 11 238, Albuenus Mar. 11 569 Alboaenus Harn. 1 337 4
,

Alfonso
Alfurc

V.
V.

Adefonsus
Artaxerxes
Is.
h.
II

Alfure qui dicitur Artus Ps.

378,2

238,572

All)uinus Ps. Is. chr.

627

601,402
1

Bed.

Algelmundus
I

(rex

Langobardorum) add. VI ad Prosp.

204,
8

ni 308,
I

Aluinus loh.

II

213,

573,

Albida Sang.

498, 389
Britt.

336, 717

Alguing
Algus
I

lU

Alcfrid Britt. 111 202,29

V.

Argus
v.

Alcimus (sacerdos) Prosp.

401,270

Alchymus Bed.

Alhozan

Abulchattar
205,1
1

Husam

Ul 278,232
1

Alhun
221,
76

Britt. 111

Alcippe Chr. jiasch.

.\lcissus
(episc.
III

Aliap Gener.

136, 358
1

Nicopolitanus) Marc.

99, 516, 3 bis

Alica Or. Const.

Alidulfus
(rex

10, s
111

Aldul Britt.

203,31

Langobardorum) add. I ad Bed.

Aleittan (Alhaitham) C. Hisp.

360,

96. 98. 99

335, 581

INDEX
Ali|iius

VII.

NOMINA HOMINVM.
Amram
511
1
I

567
Oener.
35

ii.

Alypiiis

114,243

1'ro.ip.
7'.

388,47 Chr.

Alixe

i\

Acliilles

633,

Bed.

111

257, 46

15

Aram

Oener.

Alla coiues Chr. 511

065, Bj3
.fi

A
4S1 suh Moxlmiunii

114,244
v.

AUoccus

V.

Qild.

A
i'.

III 91,24.

Amhri

Aniri
(episc.

Allectus tyrannus
llerculio

ind.

II

/i.

Ambrosius
461,1173

Mediol.aneusis)

Prosp.
1 8.

459, 1163

463,1204

7Vh(. r/.
4.'j2
I

629,

Chr. 511 \

Alleiou

V.

Ella
l'7

644, 500 647, 519 Chr.

Ulli
Ib.

()46,

13. 14. 15

add.

IV

Alli Britt. 111 203, 9 '2UH,

204,

ad
65,

Vict.
.398,

Aq.

755, 397

Ilijd.

11

15,

8. 13

3Iarc. II

AUon V. Abessan Almuzar (Almansur)

Aloozam, Alozzam

66, 398 Cass. II 153, 1134 154, lico Is. chr.

5/6

C. Jlisp. II 364, lis

Is. chr.
II

II

469, 353 Britt. III 168,

Nenn.

int.

lU

168,

Alo (dux Beneventi) Ps.

501,414

Bed.

111

298, 446 299, 458 Bed.

Britt.

S
III

\\\ 298, 248

v!d. Abulcliattar

Ilusam

Ambrosius

(rex Britonum)

171,6/7

186,10

Alphaeus (paler lacobi apostoU) Alpheus Oener.

I

192,14 209,11 Nen7i. m/. 111171,4 181,9 186,6.11

192,
7

133,

169, 9

Ambrosius Aurelianus OiUl.

Britt. III 186, 11
I

111

40, 12

Bed.
186,
7

Althadas (rex Assyriorum) Cass.

II 121, 17

\1\ 306, 504

Embros Guletic Nenn.

315, 47

int.

lU

Aluiuus
Alulit
V.

V.

Alboin

Embreis Guletic
202,4
II

Izit,

Welid
36
v. 4

Amhrosius An. Val.

Aluson

Britt. 111

Ahjpius Tayastensis Alipius Ilyd.

Amabilis (mag. militiae) loh.

II

212,571,2

Amer (Omar I) Hamer C. Byz. Amer (Omar II)

C. Hisp.
II

U
19

339,13.

14

340,19. 21.23

338,

339,

21 bis

C. Byz. II 357, 38

llamer

ib.

357, 38
ib.

Amalabirga
Val.
I

(soror Theoderici,

uxor Herminirredi) An.

Umar

C. Hisp. II 357, S4 bis 359, ss

88
fil.

my. Ilumar

324,70
Vict.

356, 81 359,

Amalafrida (soror Theoderici, u.xor Trasamundi)

T.

Amesa {Amasa,
Amessa
ib.

Abigeae)
bis

Oeneal.

179,3771"

196,523 Amalafrigda An. Val.

v.
,

324,68

179,

377'''

Amalaricus

ind.

IV

p.

495
Auct.
I3.'i8

Amesias, Amessias vid. Amasias

Amalasuinthii

jilia

Theodcrici Anijilasuentba
Amalasuiutii Cass.

Aminadab
I

(fil.

Arani) Oener.
Oeneal.
lesse)
I

A
1

132,

332, 27

Gener.

B A

Marc.

II

104,534

160,

132,

167, 27
(fil.

178,

363. 364

Malasintha Agn. I 333, 62 Amalecb Oeneal. I 173, 275

Aminadab Aminadab

Oeneal.

178, 370

(is

apud quem

fuit arca domini) Oener.

I

Amalricus
laricus

v.

Athanaricus in hid.

IV

p. 494;

cf.

Ania-

120, 269 bis Chr. Al. I 120, 266 Oeneal.

190, 537

Aman {Haman)
Amandus

Chr. Al.
I

129, 314
10,
3.

191, .539 Aminabad Aminoem (Abinoam,

I

Chr. Al.

120,263
iudicis)

pater Baracb

Chr. Al.

Or. Const.

9, 30

117,237 Aminoen Qener.

losiae)

A
1

117,2.54

Amantius (praepositus
quater. (b)
Vict. T.

palatii)

Marc.

II 101, 519, 2 (a)

Amital (uxor
Amittib
v.

Geneal.

180, ii3

196, 519

Achitob
Lotb) Geneal.
fil.

Amargin Kenn. int. UI 158, 7 Amaria (sacerdos) Gener. A 1 135,

Amnian
355

(fil.

172, 249

Ammon

ib.

172, 248

Aniarioth Oener.

Ammon (Amnon,
Aramou
c/.

David) Geneal,

I 191, 541

135, 117

ind. geoijr.

Amasias (Amazja, rex ludae) Oener.

Oener.
I

123, 279. 280

Amolgitb

Britt. III

197,2
Oener.

123, 124
I

Chr. Al.

123,

276. 277

Brosp.
442, 134
265,111.

Amon
II

(rex
I

ludae)

B
I

125, 130
160. 163

132,
Is.

167, 48

393, 145 Chr. 511

635, 133

Is.

chr.

A
111

II

Prosp.

394, 163 Chr. 511

Is. chr.

635,

chr.

Is. chr. 113

B U 442,91 Bed. B III 265,

1

Bed.
104

111

264, 107

444, 155

B
A

II 444, 103

Bed.

111 267,

Lat. Bed.

350,

61. 62

133. 135. 136

67. 68

Bed.

m
I

267, 117
125,

Lat. Bed. III 350,

132,
I 332, 48

Amassias Oeneal.
Ocneal.
182, 430

181, 429
\

Araessias Oener.

Amos

Oener.
I

285. 286

134,

132,332,42 134,346 Oeneal.

I

\W

395.397

Amesias
Abb,

335, 14

Chr. Al.

125,

285. 286

Oeneal.

180, 407. 409

Amatbas
1098

(discipulus Antonii monachi)

1'rosp.

Amorius (propbeta) Oener. A I 135, 356 Amorreus (fil. Chanaan) Gener. A I 100,
I

122

Chr. Al.

100, 94 Oeneal.

167, 147

Amatheas rex
198,12

Britt.

Ul

195,

11

.\mathcus

ib.

195, 14

Amathi

(fil. 1

Cb.inaan) Oener.

1(X), 129
1

Amatbius
167, 155

Amos Amos Amos

rex

v.

Amou

(sacerdos) Oener.

(propbeta) Gencr.
I

A 1 135, 355 A I 123, 28u 133, 233,

Chr.
.11.
I

23

Gener.

Chr. Al.

100, 102 Amattbcus Ocneal.

B
1

123,125 133,168,23
Chr. 511
Is.
I

124,277 Prosp.

Amathi (Amithai, pater lonac propbelac) Ocncr.

124,280 Gener.
1

1393,148
120

635,138

Is. chr.
,

II

441,

123, 125 Amatlici

("//c/i.J ','/(/.

Al.

443,

141

chr.

B U

441

8u

OiUl. 111 56, 37

124,277

.57, 9

73, 12

Bed.

\\\ 265, 105

Amazones quaere in indice ijeoi/r. Amhacuc, Ambacum v. Abbacuc Ambiza C. Hisp. 11 358, -ss 359, 90.

Amphiou Bed.
Anfion
91

111

259, 58
II

Auphion Prosp.
436,
72

389, 69

Is.

chr.

435, 63

Amfius Chr.

Al. I 117,241 Afius ibid.

Ambram
1

(fil.

Caath) Chr. Al.

114,220. 221 Oener.

I

Amram

136, 359

ter. 360 ter

III.

Geneal.

186, 476. 4so 187, 491

r. Ambrara Amri (Omri, rex Israhel) Bed.

UI 263,96 Arabri
73

CHBONICA

568
Oeneal.
I

NOMINA HOMTNVM.
192, 651. y^i
I.amljii

INDEX

VIT.

Gener.

134,

l.sn

Andromachus Bed.
Androiiicus Bed.

III

275,

196

Zambri Oener.

134, 341

III 262, S4

Amulius Silvius Chr.Hll I 635, 136. 139 Cass. II 122, 70 Bed. A III 265, 117 AmuUius Silvius Prosp. I 393, 144 Amulius Chr. 354 1 143, 28 Ps. Is. h. II
379,
V2S
3

Aner

Gild.
v.

III 86, 2

Anfion

Amphion
III

Anfrid Briit.

202, 22

ocHes Ps. Is. chr.

499, 146 Bed.

III

266,

Auicetus, episc.

Romanus,

v.

ind.

VI

p.

552

Mulius Ps.
Is.

Is. chr. II 499, 9S

* Araulius (jn-o

Auicius

V.

Faustus, lulianus, 1'aulinus

Romulo) Ps.
Amyiites
(re.x

chr. II 499, 14S

II

Anir
121, 28

Britt. III 217, 31

Assyriornm) Cass.

Anna (mater Samuhelis)

I

Gener.

133,

170, (e)

Geneal.

Anaaurauht

Brili. III

146

189,538

Anacletus, episo. Rom., vid. Aneiicletus in ind.

VI p. 552

Anna

(uxor Hieroboam) Oeneal. (uxor Abiud) Oeneal.

(avia Christi)
170, 7

192, 547

Anagastus patricius loh.

II

214,

576, 2

Anambmlus

episcopus C. Ilisp.
levita)
levita,

II

361, lOi
I

Anna Anna
1

180, 386
I

Gener.

133, 334,

Gener.

B
I

Anania [Ilananja
Ananias (Ilanani

Qcneal.

191, 538

133,

alias) Geneal. I 191, 53s

AnnaC^), rex Ammonitarum Annae

(ijen.)

Geneal.

Ananias (Hanani propheta, pater Abdiae) Oener.

I

180, 381

122, 274 Aunanias 133,

168, 17

ib.

133, 333, 17 Gener.

B
I

122,

Anna (?) Euaeus Annae Euhei

Anna
I

Oeneal.

173, 276

118

Chr. Al. 1 122, 270

I

Oild. III 51, 2

(filius

Rhesa,

loanan ap. Luc.

3, 27)

Geneal.

Anani Prosp.

392, i2i Ananei Chr. Al.

122, 271

193, 595 194,596

Ananias (pseutloprnpheta) Gener.

nias lurdus Chr. Al.
I

125, 28s

Anna132,

Annae, regis Anglorum Bed.

III 315, 562

125, 288

Aunanias

v.

Ananias
2'ontifex)

Ananias
332, 53

(fil.

Zorohahel)

Annauias Oener.
Danielis,

Annas? (Hannas
III 430, 13

Aunae

Ojen.) Lai.

Mal.

Anna

(abl.) Oeneal. I 194, 612

Ananias
Prosp.

(Sananja,
I

socius

Sadrach)

Annianus, episc.
Annibalianus

Al., v. ind.

VI 2>.

555

395, 175 Is. chr.

II
I

445, 162 Bed.

III

Annianus (heremita)
v.

Vict. T.

II 191, 490, 3

268, 140 Annanias Chr. Al.

126, 291
II 21, 92
I).

Hannibalianus

Auaolsus (dux GJothorum) Hyd.

Anastasia
v.

Annius
483

v.

Anulinus
1

ind.

II

j>.

481 (snh Constaniio

Ansila Prosp.

478, 1344

(sub Valente)

Antaeus
ind.

Pros2>. I 388, 52 Is. chr.

v.

II 438, 88

beata Anastasia Marc. II 61, 380

Autemius

Anthemius
I

Anastasius imperator

v.

II
v.

p.

489

ei

491

Autemus Oeneal.
Antenor Bed.

195, 616 bis

Anastasius, episc. Antioch.,

Anastasius, episc.

Anastasius, episc.

VI p. 558 Hieros., w. ind. VI p. 560 Kom., v. ind. VI A (n. XLI. LII)

ind.
Vici. T,
II

III 261, 74
v.

Anteros, episc. Ilomanus,

ind.

VI

2>.

553

Anthemius iniperator
Antheros, Autherus
v.

ind.

II

Anastasius (hereraita)

191,490,3

Anteros
v.

Anastasius (abbas) Bed.

111 310, 539

Anthimus,

episc. Const.,

ind.
I 339

VI
Is.

2>.

561
Anthropomorfi-

Anastiisius (Persa monachus, martyr) Bed.

639 311, 540

III

310,

Anthropomorphitae Prosp.
tae
Is.

453, 1059
chr.

chr.

II

467,
III

II

467, 225

Anatolius (episc. Laodicenus) Prosp.

443, 917

Bed.

add. II ad Bed.

338

cf,

Audiani

III

293,389 Aiiatholius Bed.

.

III

293,230

Authusa (Fortuiia urbis Constantinopoleos) Chr.pnscli.

I

Anatolius, episc. Const.,

ind.

VI

p. 561
II 80, 441,
int.
1

233,

.12S,

2
v.

Anatolius (magister militiae) Marc.

Autiabis, Aiitiavis
32

Antiope

Anchises
151,
14

Chr. 354

143, lo
Ill

Nenn.
151,41/42
151,

III

149,
III

Autigoims Bed.
AiitiuKjIiis

III 27,5, 202

13/14. 36 Jjs

Nenn.
ind.

Briit.

161,

(pater

Anthemii

iiiiperatoris)

('lir.

.'ill

Anchise

(<jen.)
v.

Nenn.

III

16. 41

664, 649
Antiiious
V.

Ancus Marcius
Andevotus
Is.
kist.

I
militiae)

.\ntinoupolis in
,

iiid. yeorjr.

(dux
II

Itomanae

Hijd.

II

23, 114

Aniiochianus

praef. urbis Flavius Aiitiocianus Chr.

300,22/23
C/tc.

354
511
I

66, 269. 270. 372

Andragaisus (comes)

647, 51? Andragathius

Antiochi, refjes Syriae:

Marc.

11

62, 388,

Andragatius add. II ad Bed.

Antiochus
(ann.

(I,

Soicr)

Ps. Is. chr.

II

499,

195

nifj.

III 3.39

XVUU)
(II,

Andreas (apostolus) Gener.

I

133, 169,2
I

Chr. pasch.
357, 1

Antiochus
(ann.

Tlaus)

Ps. Is.

clir.

II

499,

195711^.

236,

337, 2

239,

357,

Cons. Const.
Vind.
1101

239,

F.
I

XV)
Magnus
iiKj.

Vind.

293, 447
[

F.
456,

293, 447

Barb.

Aiitiofhus (III)
chr.
11

Chr. 511

637,230 Ps.

Is.

293, 241

Prosp.

Is. chr.

II

467, 342

499,
I

196

Bed.

111

277, 226 Antiochus

1

Bed. A 111 296,432 Bed. B III 296,241 Androas (episcopus) Vici. T. II 193, 499

Prosp.
111
2 (a) his.

400,

258. 262

Chr. 511

637, 236 Bcd.

277,

222. 226
I

Andreas (cubicularius) Marc.

Vicl.

101, 519,

(h)

Antiochus (IV) Epiphanes Prosp.

111

401,267 Bed.
I

T.

11

196,519
I

278,229 Anthiocus Epiphanes Chr. 511

637,

AnJrogcus Prosp,

390, 83

23S

Antiochus Prosp.

401, 271 415, 4so Chr, 511

INDEX
1

VII.

NOMINA HOMINVM.
Js.
clir.

569
quem
Sorapiu vocant Prosp. 387, 36 (ubi
ct

(J37, 240
la:.

II

i:A,

2i:t

Ps.
111

h.
278,
1

chr. 11
a-jii.

44

Apis,

499,

my.
111

(,aim.

XI)

Ikd.

23i
.:i'.i

confundunlur Apis
pons ApoIIiuaris
ApoIIinaris
(episc.

Arf/us)

Bed.

278, 157

Antliiocus Vhr. 511

G37,
i;i.i

ApoUinaris (episc. Kavennas) V. Gild.

v.

111

95,45

Antioclius (V) Eupjvtor P. Js. chr. 11 499,

//.

Uavenna in

indice geogr.

Antioclius (XIII, Asiaticus) Prosp.

403,

2'.iG

Ilierajiolitanus)

ProsjK

429, 683'

Antiochus tyninnus

v.

ind.

II

p.

.\ntioclius (episc. Ptoloniensis)

480 sub Aureliano Mnrc. 11 6;"), :t;>H,

:i

Bed.

111

288, 332

AiMillinaris (episc.
1

Laodicenus) Jfavn.

268,
1

12

Prosp.
Clir.

Autioclius (praef. praetorio) Marc.

11
1

83, 44, 2
33;'),
7'.i

457, 1129 458, 1130 ndd.

1

ad Prosp.
Bed.

496

Autioclms (prnotectus, aUus) A</n.

Antiojie, regina
15

45J
L.
11 31(>,

648,

21

Chr. 511

649, 525 Is. chr.

Aviazotmm Autiabis
15

iSct/lh.

351

A|)pollinaris Chr. 511 I 644, 501

A U A 111

469,
298,

Antiavis Scyth. B. 11 316,

V.

441

Ajiolinaris add.

II ad Bed.
1

111

339
557
II

Autipas

Herodes tetrarcha
11

Apollinaristae Chr. 452

Apollinarius, episc. AI.,
v.

648, 21

Antipater (Macedonius, pater Cassandri) Scijlh. L.

322,
3:i

ind.
Is.

VI ])
chr.

Antipatris (ijen.) Hcylh. B.

11

322,

;i3

Apollo Prosp.
1

338,

49. 60

436, 74 442,
gen.

Antipater,
306

Herodis
1

Ascalonitae

tilius

1'rosp.

404,
Anti-

133

Is.

chr.

Chr. 511

638, 25H
I

Bed.
405,

111

279, 24a

Apollouis

B U Bed. A

436, 49
292, 376

Bed.

A
1

III

295, 416

pater Ascalonita Prosp.

270
3:15,

33.i, l

Chr. 511

638,
406,

circenses ApoUinares Chr.

354

146,28

Bed.
21

A UI

281, 262

Antipater Prosp.

ApoIIodorus (praeceptor Augusti)

Apollonius Tyaneus Prosp.

Js. chr.

11 I

452, 230
119, 254

Apollonius (Khodius) historiografus Chr. Al.

cf.

Autipater

Herodes Auti|)as
(u.\or Belisarii)
Vict.

418, 529 Cass.

II

140, 736

Antonina patricia
V. 22. 28

T. 11 200,

,=.42

ApoIIonius stoicus (Chalcidicus) Cass.

142, 814

Appion
filius

v.

Apiou
Aegyptus Silvius
Chiudius
510, 2

Antoninus Severi
Antoninus

imperator

ii.

ind.
11

II

Appius

(Silvius) r.
v.

(episc. Emeritensis)
(episc. Gerniis)

Antoninus

Eyd. Marc. II
ind.

24, 130 25, 13

1

Appius Claudius

77, 42,
p. '>59

Autouinus, episc. Hieros.,

v.

VI

Appius patricius Marc. 11 97, Api'aanadius v. Aparauadisus

Apronianus centurio Barb.
1

C. Antonius Cass. 11 133, 510

281, 120

M. Antonius
Gir. 405,
325. 330

(triumvir) Cass. II 134, 536. 555 Antonius

I

Apronianus, praef. urbis 'rurgius Apronianus Chr. 354

I

pasch.

217,

71G,

-2

(c/.

216,
I

713, 2)

Prosp.
Cass.
111

68, 339

406,

336. 339

Silv.

520,

2 bis

Aproniani ibrum vid.

Sextus Apuleius Cass.

Roma

in ind. yeoijr.

134,5:19. 558 Is. chr.

265 ter. 2GS

A
ind.

II

458,

'23.5

Bed.

281,

U
chr.

135, 590

Marcus Ps.
r.

Is.

h. II 380, 4
j>.

Apulius Claudius
Aquila (interpres)
458, 179 Bed.

v.

Claudius

Autonius tyraimus

II
I

476 sub Domitiano

:iO

/s.

A U
197

458, 270

Js.

chr.

II

Antouius monaclius Harn.

451,1041
II

269,
I

Prosp.

439,
chr.

,'<48

UI

286,

455,1095
467, 341

Chr. 511
476, 400

642,411

/.

Aquilinus comes Marc.

95, 499,

463, 306

Is. chr.

B B

II

463, 205
.307,517

Aquindinus

v.

Acindynus
1.58, 1287

Bed.

III

291,221

Bed.

Ul 296,430
I

Anthonius monachus Chr. 511

heremita
rict.

643, 473

Antonius
111

Arabundus Cass. II Araceus v. Aruceus

Arad
(fil.

T. 11 205,561
1

V. Gild.

107,

13

Barad, rex
Balac)

Edom) Geneal.
I

I 174, 289

Anfonius Prosp. Anulinus,

2>raef.

455,

I0'.i8

urbis

Aunius Anuliuus
192,
557'''

(.'hr.

354

Arad Arad

(fil. (fil.

GeneaL

177, 355 178, 355

I

Arad, nepos Balac) Qeneal.

(fil.

178, 355

66, 306 67, 312

Aradius
I cf.

Chanaan)
100,
'.19

Qener.

100, 127
1

Arudius

Aod

(sacerdos) Geneal.
,

Aotli
I

Chr. Al.
503. 504

Azyrius Qeneal.

167, 153

Aoth {Ehud iudex

Chr. 511
I

fil.

Gera)

Oeneal.
435,

188,
Is.

Aradius

cf.

Uufinus

633, 50

Is. chr.

A U

65

chr.

B
57

Aram
104,

(fil.

Sem)

Gener.
I

104,

I6I. 163
1'

Chr. Al.
Is.

435, 46

Bed.

A
1

III 259, 51

Lat. Bed.

111 3!jO, 34-:ift

Aod
70
1

B Gener. A
Bed.
'233.

UI 259,
I

134. 135 2 bis

(fil.

Geneal.

165,

80. 82-

I's.

h.

II

116,2.52

378,

Haram

Gener.

117,

'253

Prosp.

389,67.68.

Haoth Gener.
234. 235
17

Aram

Esrom) Gener.

B 1 104, 55 A I 132, 332,

363

26

Gener.

116,95

Naoth Chr. Al.

Ahair)

116,
111

117,
17

2;i6

Aoth

(fil.

Nenn.

int.

149,

171,

Oth

Britt. 111

161,2
fil.

GeneaL I 178, 3C2. Ai-am (fil. lesse) GeneaL I 178, Aram cf. Ambram, Asarmot
132, 167, 26

370

Aoth {Ohad,

Simeon) Gencal.
rex

176,

.'/J'.!

Aparanadisus ,
Al. 111 450,
9

Chaldaeorum Aparanadius ImI,

ib.

Apraanadius

447,
1

Aramundarus r. Alamuud.-irus Arau (Ilnrun, fil. Tliara) Gencal. I 171.241.247 Aran (= Aunami) Qencal. 1 174, :ioo
Aratus (Solensis poefa) Prosp.
1

Apemeu
III

(filia

Beziiachij

OeneuL

184, 450

399,242

Chr.511

Aper (socer Numeriani) Prosp.

421,40
(fil.

445, 933

I.at.

lust.

637,224
chr.

Bed.
II

111

271), 217

Aratus astrologus

Is.

4,50, 202

Aphatias

David) GeneaL

191,543

Aratus versificator ecclesie

Eomane subdiaconus add.

Apion Appion grammaticus Bed. A III 258,47 Apis (rex Aryivorum) Prosp. I 387, 42 Bcd. A III 256,

II ad Is. chr. Arax V. Adax

493,

73

570
ArazMi' (rex Syriae) Oenenl. Arhiices,
Alj.irces
I

NOMINA HOMINVM.
180, 382
Ariel

INDEX
pater
;is4

VII.

{Ahisalom,
I

Macchac,

uxoris

Roboam)

rex Medoruin Arbocns Bed.

Ib.

A
I

III

265, 114

Oeneal.

ISl),

265, 118

Ariobinda patricius Marc.

II

83, 449,

Ariobindus dux

Arbogastes (comes, mag. militura) Jlavn.

I

298 Prosp.
I

Prosp.

478, 1344

402,1191

463, 1197 bis

Val.
I

add.

VI ad Prosp.
I
:)94, i.

498,

Areobindas, Ariobiiulam

Romanus dux Mare.

patricium
militiae
il

II 96, 503 98, 512, 4

391
I

Dom.
III

629, 23 Chr. 452

II

650, 29 Chr. 511

2

priiicipenKiue
II

Romanae apud
541;,

651, 529 Marc.

63, 392,

i*

64,

add. II ad

AtVicam
Ariobs

Vict. T.

201,

2
ib.

Ariovinda
108, 547, 6

Bed.

340 gen. Arbogasti Mare. II ()2, 391, 2. 3 Arvagastes Hyd. II 15,17 jre. Arvagasti ib. 15,22
III 169, 4

Aucl. Marc.
(fil.

107, 54G, 3
I

Areovinda
176, 340

Gad) Oeneal.
(tragoediarum
II

Argabastes Britt.
169,
5

Arguba Nenn. hu.

III

Aristarclius
Is. chr.

scrijjtor)

Prosp.

396, 198

447, 179
Atheniensis philosopbus) Prosp.

Arborius Byd. II 32,

213 33, 230

Aristides (apologeta,
I

Arcadia

v.

ind.

II

j>.

485
ind.

stib

Arcadio

423, C04 add. II

ad

Is.

chr. II 491,

Bed.

A
I

III

Arcadius imperator

v.

II
I

286, 31G

Arcadius (martyr Hispanus) Prosp.

dius add.

475, 132 Archa-

Aristobolus,
2GG

peripateticus
III

philosophus Prosp.

401,

V ad

Prosp.

497, 1329
Ill

Bed.

278, 228
I

Arceanus (rex Chaldaeorum) Lat. Al. caeanus ib. 447, 6

Arces {Haggi,
Arcbelaus
I
(fil.
fil.

451),

c.

Ar-

Aristobolus
403, k93

(I,

rex et pontifex ludaeorum) Prosp.

511
I

6%-.

638, 247
195

Is.

chr.

II

446, 171

Cfad) Oeneal. I 176, 340

I

Ps. Is. chr.

279, 240

II

499,

mg.

Bed.

III

274,

177

Herodis) Prosp.

408,
2C,9

3G6. 3G8

Chr. 511
Aristobolus
(II)

638,

278. 279

Bed.

Chr. 511

III

282,

bis

Lat. Mal.

638, 259 bis Bed.

A
III

III

279,

III

249 bis 281, 264

428,

2G. 3G

idcDi Lat. ilal. 427, 2? (tibi

scribendmn

Aristobolus
bis

(fil.

pater Arcbelai?)

Herodis inagni)

Bed.
I

281, 264

Archelaus

(episc.
Is.

Mesopotamiae) Bed.
h.
II 380,5,
fil.

283, 275

Ristobolus Chr. 511

I

639, 297

III

294, 394

Aristobolus, praef. urbis Chr. 354

66, 295

*Archetis Ps.
Archia
332, S3

Ariston (martyr) Chr. 354

72, 19

{Barachias,

Zorobabel)

Qener.

132,

Aristojihanes
Is.

Aristofanes
II

tragoediaruin (sic) scriptor

chr.

447, 179
I

Archis, dux Beueventi

Aiichis
ib.

Ps. Is. chr.

II

601, 406

gen.

Aristoteles
Is. chr.

Prosp.

397,

212

Is.

chr.

11 448, 188

501, 414
v. ind.

II 448, 125
184

Bed.

lU

274, 140 Aristotiles

Ardabastus tyi-annus
tino

II p. 491 sub Constan-

Bed.
Aristus

A
cf.

lU 274,

V
II 76,
42.",,

Aristus, IUyricianae ductor militiae

i

Marc.

II 95, 499, 1

Ardabur Marc. Ardabur

Vict. T.
(fil.

Euaristus
II

Asparis)

3Iarc.

II

90, 471

Ardaburius

Arivis (rex Assyriorum) Cass.

121, 11

188,471
.^19,

Arius (rex Lacedaemoniorum) Bed.

2 bis

III 277, 223

Ardabur cubicularius Marc. U 101, Ardo Beg. Vis. HI 469 (Par.)

Areaagiii,
ind.
filia

Armametres
vld.

(rex Assyriorum) Cass. II 121, 14

int. III
II

Armenon Kenn.
,

149,

7.

Britt.

lU

160,

1. 3.

Tlieodorici, regis Ostrogotboruin

Armonius Marc.
447, 5

96, 504
II 80, 441, 2

IV p.

495 sub Alarico II

12
I

Arnigisclus (magister militiae) Marc.

82,

Arelius (rex Assyriorum) Cass. II 121,

Aremulus
128
III

Silvius

Prosp.

393, 141
int.

Chr. 511
153,
17

635,

Arnobius (rhetor) Bed.

fus

Ul
Is.

253, 2G
hist. II

Cass.

122, 65

Nenn.
143,

Ul

Bed.

Arnulfus (frater Odoacri)

ib.

283,
I

(a) Oiioul-

265, 110

Aremulus Bed.
I
29,

A UI
ubi

265, 112

c/.

Remus

283,

(b)

Unulfus Chr. 511

665, 670

Silvius

Chr. 354

confundi videntur

Arogus
Arpedo

V.

Arses
1

Arevmlus
ArfV.

Silvius et

Bemus
v.

Arouth Farao Chr. Al.

v.

113,214

Areobindas, Areovinda

Ariobiuda

Sagylus
fil.

Arphv.

Arphaxat {Arpakhschad ,
Arbogastes

Sem) Geneal.
104, 139

164, 63
I

Argabastes

Arfaxad Chr. Al. 1 93,

590, 3 bis

17. 18

Oeneal.

165,
103,

Argimundus loh.
II

U
I

219, 389,

93
I

171,230.231

Arfaxat Oener.
Oener.
14. 15
I

Argonautae Prosp.
121,38 Is. chr.
v.

74

Chr. 511

633, 57 Cass.

159 104, 168

132, 332, 12
167, 12

A B

I 1

93,41.42
103, 53

104, 58

II

437,80

129, 174
I I

132,

139,

add.
76. 94

I ad

Chr. 354

Arguba

Arliogastes
116,
23.',

151,

12. 14. 23

Geneal.

165,
I

166, 112

F.

Argus panoptes providens Algus Clir. Al. Argus (rex Argivorum) Is. chr. A II 433,
III

Vind.
II

B
2

1 278, 74
Is. chr.

Chr. 511

632,

ij. 13

Ps. Is. h.

43

Bed.

378,

il

429,

19.

20 Is. chr.

II

429,

256,48
v. ind.
cet.

c/.

Apis

IG. 17

Bed.

lU 252,

21

253,

21 bis. 22. 23 bis

I

Ariagne
Arianus
Arichis

v.

II p. 4S8 sub Zenone Arrianus

25

Arfaxath Oener.

BI
I

93,

40. 41

Prosp.

386,

15. iG 16. 17

Bed.

III 252, 24 253, 25

Lat. Bed.

UI 349,

Ariaricus (rex Gotborumj Or. Const. 1 10,

v. v.

Arfarad Chr. Al.

103, I3i
I

Arcbis
Philippus Arrhidaeus

Arpocras polyfagus Chr. 354

146, 2

Arideus

Arranh

(fil.

Rison) Geueal. I 175, 3o2

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
Pliilippus Airliiilacus

571
(dux
Carthaginis)
11

Arrliidaeus

v.

Artabanus
I

Vict. T.

U
chr.

201, 546,

Arrius (presbyter Alexandriiiu.s)

I

Hmm.
I

2(>8,
I

f>

liarh.
loio

Artabanes Auct. Marc.

Artaxer,\es
176
(I)

108, 547, 6 bis

Is.

292,

224

An. Val.
I

328,

as

Proap.

449,

qui et Longimanus

II

447,

add.
T.
II

ad Prosp.
473, 2 11

49.T

Vhr. 511

643, 4GI
Is.

Vkl.
II

Artarxerxes qui et Longimanus id e3t fjutxqoxeiQ

189,

loh.

219

V. 17. 21

hiat.

Bed.

III

273, 1C9
1

Artaxerxes qui et Longimanus

Artarxerxes qui LongiI

270,
337

289,

298, 24
31u,
.iUl

7.

chr.

II

465,

:i;ii

4G6,

dictus Chr. 511

636, 197

Bed.

111

add. II ud Bed.
I

111 'i\Vi ler

11

nianus cognominabatur Prosp.

396,

194

Artarxerxes

AiTiaiiu.s (suhst.)

Havn.
chr.

269,23
II

Iliid.
4ii.s

33,232

Mar<:
II

11

90, 471
Is.

Vict. T.

193,

Is. hist.
34;i

Longemanus Oener. A 1 131, 322 Artarxorxes longiAqtuSiqSov bracius add. I ad Chr. 354 1 152, 39
TiQiaTnv ImI. Al. 111 450, 26

302,

17

II

460, 336 308,

:i29

469,

474,

AQTuSsQiov UQoxov

ib.

392

Bed.
III

111 306, 503

add. II ad
I

447,26

Artaxerxes
1

Is. chr.

B U 447, iis
V ad

Artarxerxes

Bed.

339 Ariauus Chr. pasch.

11

240,

.sc,4,

Chr.
III

AL

129, 312 Bed.

111

273, 170 bis Lnt. Bed.

Arriana Ilyd.
(pl., sulist.)

16,37
I

Vict. T.

191, 4;u

351,

79. 80

Artaxerses add.

Prosp.

494

Arriani

Barb.
1

294,

2.'i8

An. Val.
loui. 1002.

Artarxerses Bed.

111

273, 133

Artarxersis

Oener.

328,91. 94

Brosp.

451, iu27
1091. 109G
I

453, 456,

131, 189
(II)

10G4

454,

1074. 107G

455,

1108. 1115

Artaxerxes
q. e.

Mnemon

Prosp.

397, 209 Artarxerxes

458, 1133
I

add.

V
51

ad Prosp.
I

496

Dom.
I

Val.
8.

629, 9

Chr. 511 652,

644, 479
662, i3r

Chr. 452
Ili/d.

646,

13

648, 22

II 17, 40

23,

Mneiuou Bed. A III 274 178 Artaxerses Memnon add. V ad Prosp. I 494 AqtuArtaxerses q. e. Mennou Chr. 511 I 636, 202
cognominatus
est

11 (a). 120

Marc.
II

II

60, 3so 61,3soto- 93,484,4

5S8,
1

ScqSov
Is. chr.

ji

Lat. Al. III 447, 28 450, 28

II

Artaxerxes
ArtarI

102, 525

loh.

218,

Bed.

III 111
1

297, 433

448, 183 Is. chr.

B U B

448, 122

298, 443

299, 453

add. II ad Bed.
Chr. pasch.

339

xerxes

Gener.

131, 326

add. I ad Chr. 354

Artar.xerses Bed.
I 131, 193 I

'AQUiyoih 'ESioxuofiTug

243, 379

152, 47 Lat. Bed.

UI 351,

81. 82

Arrianus (adj.) Marc.

393

U 90, 471
Is. hist. 11 104
hisl.

/. chr. xl II 474,
C

lU 274,

137

Artaxersis Gener.
q. e.

Arrianum caenum
1'rosp.

Gild. III 69,

Ar-

Artaxerxes (UI)

Ochus Prosp.
q. e.

397, 213

Is. chr.

riauum contagiuin

298, 20 Arriaiuim
511
1

dogma
loh.
chr.
II

452,
Is.

Clir.
II

643, 474
Is.

n 216,580,2 A II 466, 334.

302,

21 (a)

334"

Ai-riauus error Vict. T.

fides
II

Ochus Bed. A III 274, 185 Artarxerses q. e. Ocbus Bed. B lU 274, 139 Artaxerxes q. e. Echus Chr. 511 I 636, 204 Ocor q. e. Artarxerxes Gener. A I 131, 327 Ochus Artar-

II

448, 186

Artarxerxes

193, 500

Arriana
Vict. T.

Marc.
4fiG

II

85

v.

xersis Gener.

131, 194

Artaxer.xes Is. chr.

82. 83

II

Arrianus furor
298,
14

187,

Is. hist. II
1

448, 124 Artarxerxes Lat. Bed. III 351,

Is.

Ochus
Bed.

Arriana
II 6

liaeresis Chr.
w. 14. 26

511

644, 479
II

chr.

647,519 loh.
(a). 12/13

219

Is. hist.

270,9

A U

448, 190

Bed.

III 274, 190

B
I

274, 141 Lat. Al. III 447, 29 450, 29

I

Plus add.

289,

302,

23

Is ehr.

II

465, 331
I

ad Chr. 354
Arta.cerxes

152, 48
testamenti:

Bed.

A
A

III 299, 458

I

Arriana impietas Havn.

veteris

Artaxerxes

Geneal. I
151 6is

270, 38 Prosp.
120

452, 1054 475, 1327 Hyd.

302, 25
Is.

23,

185, 458 Jis Artarxer.xes Bed.

lU

271,

Ar-

Is. hist.

U
II

chr.

A U

472, 377

tarxerses Oener.

A
I I I

I 129, 299

Artaxerses (Dario par

Bed.
nia

III 296, 428

302, 480
497, 4
I

Arriana iusaIs. hisl.

habetur) Oeneal. xerxes I) Prosp.

182, 445

Artaxerxes
1

(=

Arta-

Vict.

T.

193,
287,

299,

396, 199 Chr. 511

129, 313 bis

636, 200 Artar-

Arriana perfidia Prosp.

89 Is.
hist.

476, 1329
297,
i

Hyd.
2

11 21,

xerxes Chr. Al.

Artarxerxes

(= Ar-

II

18

Gild. 111 32, 21

taxerxes II) Bed.

III 274, 179

,

Arriana

pestilentia

Is. hist. II
I

288,

297

14
1

Artaxerxes

(Ardeschir I)

rex

Persarum posterior
I

Arriaua pravitas Prosp.

644,
480. 485

459, 1143

Chr. 511

Xerxes
Chr. 511

Cass. II 146, 914

I

Xerses Prosp.
II

436,
7

791

(Ariana 644,

485)
11

Ai-riana secta

An.

641, 395 Alfurc Ps. Is. h.

381,

Val. I 315, 48 322, 60 loh.

212, 572 216,

58o, 2

Artaxerxes

cf.

Cambyses

et

Xerxes
I

218,

587, 5 bis
I

Artemidorus'i Artemetoris (gen.) Ayn.

400, 249
Asarclies

333, 39

Arsaces (rex Partborum) Prosp.

Chr. 511
I

Artemon

(baereticus)

Havn.

268,
I

13

Prosp.

441,

637, 225
I

889. 891 (a)

460, 115S

Chr. 511

642, 425

Artbeinou

Arsacidae Prosp.
637, 225

400, 249 Asarcidae Clir. 511

Chr. 511 641, 381

Arteinius
w.

Anastasius
ibid.

II

in ind.

II p.

4i)I;

cf.

Tbeo-

Arsamus
Arses

Darius UI
filius

dosius 111

Ochi

(rex

Persarum) Prosp.
152, 49

397, 217
83. 84

Artburus

(rex

Britanniae)

V. Oitd.

lU 108,16.22.
109, 37 111 130,
int.

Bed.

111

274, 190

jVi-ses
.3.5J

Lal. Bed. III 351,

I

25. 27. 34. 35. 38

Arturus
Britt.
III

ib.

108,

12

Arseu add. I
Geiier.

ad Chr.

Ar.sos

notus

LXn
IIl
int.

Arthur
4. 13

199,

6. 17

217, 20 ^'cnn.

AQoiyov Lat. Al. lU 447, 3u 450,30 Xerses Ochi filius Bed. B IIl 274, 141 Xerxes Ocbi filius Is. chr. A II 448, 190 Xerxes Is. chr. B
I

131, 328

199,

yen. Artbur Britl. yen. Arthuris

Ul

200,

13
3

Nenn.
Ar-

III 200, 4

Nenn.

int.

217,

tburi militis Britt. 217,

jVrtorius v.

19. 31

U
45

448,

126

yOcbus Bed.
396, 193

A A

lU 274,

193
I

Maximus
v.

Artabanus (rex Persarum) add. I ad Chr. 354

Prosp.
1

152,

Artus

V.

Alfure

Bed.

UI 273,

167

Arvagastcs

Arbogastes

572
Aruceus
167,
ir,o

NOMINA HOMINVM.
(fil.

INDEX
(fil.

VII.

Clianaan)

Chr. Al.

100, 97

Geneal.

Asenneus
Oener.

Chan.aa)

Oeneal.

167, 152
I

Aseneas
100, 98
319

Araceus Oener.
Aradius

100, 124

100, 126 Asetlnieus Chr. Al.

fil.

Arudius

v.

Aser {Asser,

lacob) Geneal.

Arves

v.

Krvigius in indke

IV p.

175,

311''.

176,

49G

341 his

Asa

(rex ludae) Oener.

I

Al.

122,270 Gener.
51, 10

111 50, 29

B I 122, u 132, isi, 37 Chr. A I 132, 332, 37 133, 335,6 Gild. Bed. A lU 263, 94. 96. 97 Bed. B
III

Asetbneus
Asibel
(fil.
?'.

v.

Asenneus
I

Beniamin) Oeneal.

177, 354

Asierus

Asuerus
lesse) Geneal.
I

III 263,92. 93

JmU Bed.
120

350,

65. 56
I

Asa
119

iustus

Asomu
Ason

(fil.

178, 370

Prosp.
Oener.

392,
I

Asaa Chr. 511

Is. chr.

634, lli
Is.

Asab
chr.
I

122, 273
79

A
I

II

440,

II

440,

Asaf Gener.

122,

274

Oeneal.

180, 385. 387

Asabias (Hasahja sacerdos) Geneal. I 190, Asadia (fil. Zorobabel) Gener. A I 132, 332,
Asael
(fil.

538 53

Dan) Ocneal. I 178, 3r>6 Asor {Husam, rex Edoni) Geneal. I 178, 284. 285 Aspar Mare. II 76, 425, 1 Aspar (inag. militiae) Marc. II 80,441,11 idem ? Aspar (patricius) Hyd. II 35, 247 Marc. II 90,
(fil.
1

471

Cass.

II

158, 1291
II

Vict. T.
575, 2

II

188, 47u. 471

Is. h. II 385, 14

Sarviae) Geneal.
et

178, 371

Aspidius loh.
AsriX V.
l

214,

Albidus Ps.

Asaf
Asal

V.

Asafli
V.

Asaph (sacerdos, Asaph?) Oeneal.

Asa

Esra
(fil.

190, 538

Assaracus
Asser

Trois) Nenn.
III

int. III

151,

15. 2s. 32

Asa-

Gebal
8eir) Geneal. I 174, 301
1

racus Nenn.
v.

151,

17. 29. 38/39

Asam

(fil.

Aser
v.

Asaph, princeps sacerdotum Asaf Geneal.

190, 537 191, 539

186, 4S3

Assuerus

Asuerus
1

Assur
I

(fil.

Asapb propbeta Prosp.

Is.

391, 109

Chr. 511

634, 9

378,
I

Sem) Gener. A bis Asur Chr. Al.

I

103,

158

Ps.

Is.

h.

II

chr.

A
v. v. v.

II

440, 110

103,52 Assyr Geneal.

fil.

Asyr Gener. B 164, 7iab. 74 166,131

103, 130
I

Asaracus Asarcbes
Asarcidae

Assaracus
Arsaces
Arsacidae
(rex

Assyr {Assir,

Core) Geneal.
cf.

186, 4S3 Air Gener.

A
Lat.
Al.
III

136, 360
(fil.

Assur
I

Assyrin

Dedan) Geneal.
Astyages

172, 259
II 20, 74

Asaridinus
450, 13

Cbaldaeoruin)

447,

13

Asterius (comes Hispauiarum) Hyd.

Astiages
fil.

Asarmot {Hazarmaveth ,
ni;

lectau) Gener.

A
I

v.

lO.i,

Aram

Oener.
I

Asturius (mag. utriusque militjac, consul . 449) Hyd.

II

105, 65

Chr. Al.
ib.

105, 147

24, 125. 128

2,5, 143

Sarniobt Oeneal.

170, 209 Soroinot

165, 102
bis. 3

Astyages (rex Medorum) Astiages

,Scyth.

Clir.

511

636, 184

Asbadus (magister
dus
ib.

militiae)

Savn.
174,

337, 2

Asua-

L.

II

312,

quiiujuies
v. 15

8cyth. B. II 312, 4 bis

I

337,

1
1

Bed.
300^^ (his) et
"

III
V.

270, 149

Astyaces Geneal.

181, 421

Asban
I

(fil.

Deson) Geneal.
fil.

Asuadus

Asbadus
I

Ascanaz {Aslcenas,

(iomer [vel Lotam]) Oener.

Asuerus (pater Darii) Chr. Al.

270, 149 Asverius Gener.
I

128, 300

Bed.

III

96,63 Geneal. 1 169, ise Ascbanatb Chr. Al. I 96,45 Agganaz Gencrt/. I 168, 171 Aflenet Ps. /s. /;.
II 378, 2
filius)

128,296 Asierus Oeneal.

ib.

181, 424

Darius

q.

e.

Asuerio

182,

U3^
274, 179

Asuerus (rex Persarum) Bed.

Chr. 354
I
I

III 271, 151

Ascauius (Aeneae
390,
chr.
96. 98. 99

143,

11

Prosp.

Chr. 511

634,

85

Cass. II 122, 49 Is.

II

439, 99 /. chr.

B
1;

II

439, 65

Ps. Is. chr.

1.53,4

11499,98
161, 13 his

Wtt. UI 149,

l.W,

10. 15/iG. k;

par hahetur Artaxerxi 3lnemoni) Assuerus add. V ad Pro.y}. I 494 (= Artax. Mneinon) Asur V. Assur Asyr V. Assur
(hic

Nenn.

int.

III

150,

5. s. 13

151,

12. 37

153,
77

Atala

V.

Attila

u. 22

Bed.

III

261,

tj bis

Bed.
i

III

261,

Atal.aricus r. Atbalaricus

Ascbanius Nenn.
Ascanius
153,
19

III 151, 14

152,

Atalia

v.
r.

Atlialia

Silvius

(fil.

Postumi

Silvii)
II

Nenn.

int.

III

Atalus

Attila
('d.

Asciinius Ps. Is. chr.

Iliid.
II 31, 201

499, 93

At;inagildus, Atanagillus

Athauagiklus

in

ind.

IV

Ascanius delator

p. 495
II

Ascatadis (rex Assyriorum)

(',.

121,26
I

Atanaricus,
18, 501
p.

Ataiuarigus

r.

Atlianaricus

in

ind.

IV

Ascbam (uxor Gutboniel

Ascbanatb
498, 3S0
v.

iudicis)

Oeneal.

494
v.

Ascanaz
add.

Ataricus

Atbanaricus in ind.
cet.) r.

IV

p.

494

Ascbolius (episc. Thessalonic.)

VI ad
VI

Prosp.

Ataulfus (Atauulfus

Atliaulfus in ind. 1

V p.

494)

Atax
i'.

r.

Addax
int.

Asclepiades, episc. Antiocb.,

ind.

p. 557

Atliacht Nenn.

III

149,

17

171, 16

Asclepiodotus (praefectus pr.aetorio) Bed. Asdingi (stirps Vandal(pruni) Vict. T.

A
II

III 294,4i}i

Atbalaricus
A,/n.
I

(rex

Ostrog(jthorum)

An.

Val.

328, 96

198,534,1

.333, 62

Bed.

A
I

III

307, 512 Atbalarico add.

Asdingus
Aseuoas

ib.

198, 531
levita)

I ad Bed.
I

III

334, 522

Atalaricus 334, 696

Mar.

II

235, 526

Aseas {lesaia
v.

Oeneal.

190, 533

Alaricus F. Vind.

Aseiineus
Oeneal.
I

Atbalia (regina
177, 343

ludae,

mater Ocboziao)
441,
127

Gener.

Aseiiiiet (uxor lo.sopli)

123, 122 /s. chr.

A U

Is.

chr.

II

441,

s7

INDEX
Ikd. Bed.

VII.

NOMINA HOMINVM.
2U4, ws Us
60

573
Val.
I

A JU
Ilt

Bed.

III

2G4,
I

iiio

I.at.

Augodada (uxor Theodorici) An.

Augustinus (martyr) add. 1 ad

322, 63
I 738, 21

350,.",9.

Atalia Oeneal.

192,
1

r,:,7b

Vict.

Aq.

Gotliolia Gener.
iVo.';-.
1

A1

123, 277 his Oeneal.

I

180,

;w.'

Ks

Auijustinus (episc. Hipjiuiiiensis) Aurelius Augustinus

3;)2, 134
-.'74

Chr. 511

635,

r.-,',

Godolia Chr.

Prosp.

473, 1304 Augustinus

I

ih.

463, 1204 468, 126I

Val. I 630, I8/19

AL

12.-!,

6;
7',

add.
cf.

ad Prosp.
17

497, 1304 652, 47

Dom.

AtliauaiUliis C. Ilisji. 11 354,

Atliaiiagiiiliis r.

Atliaiiagiltlu.'!

ind.

IV p.

Chr. 452 1 648,

541

656, 81

Chr. 511 1 653,

22, 108 (a. b)
Cas.s. II

495

P.
V. 4

Atliaiiaricus v. ind.

IV 2J.494
VI B (n. XIX. XXXIII)
cf.

36

Camp. Marc.
chr.

I 745, 7

ffyd.
1

18, 53

Athaiiasiiis. episc. Al., v. ind.

Atliaiilfus r. ind.
Atlieiie

1160

Is.

U 73, 416, A II 471

,

77, 459, 2
Is. chr.

154,
241

369

IV
388,

II

471,

p.
hi

494
Minerva
Bed.
11

J5ed

.4

III 250, 15 251, 17

252,
322,

19

255,37
325,608

.301,472

Prusp.

302,480
.tG.i

321,.593. 594W, 13

,598

AtlieiKiilorus (episc. Ponti)

Bed.

III

290,

111

300, 254 Agustinus C. Hisp. II 343, 32

(episc. Cantabrigiensis)

Atlienodorus
192,
49,5, 1

(Isaurus)

Marc.

95,497

Vict.

T.

II

Augustinus
531 bis. 532

Bed.

IIl

309,

Athis

V.

Aegyptus Silvius
V.

Augustulus imperator

!'.

ind.

Atliulpus

Athaulfus in ind.

IV p.

494
1
1

Augustus imperator
IK),
-.'35

v.

ind.

II II
482,
1367, 12

Atlas frater Piomethei, astrologus Chr. Al.

bis

Avienus consularis Prosp.

Avitus imjierator
v.

acc.

Atlatmn
Is.

ihid.

Atlans Prosp.

tW U
chr.

387, 4B
Is.

ind.

II
I

121, 21
II

chr.

II

433,

46.

46 434, 47

Avitus (presbyter Bracarensis) Cons. Const.

246, 415

D
cf.

433, 39

Bed.
I

m
cf.

300, 471
fil.

Atlas

Aillas?

Aunara {Ana,
390, S7

Seir)

Oeneal.

174, 299
331. 334

Atreus (rex Argivorum) Prosp.

Al.
I

Afrea Chr.

Aunan {Onan,
Aurelianus

fil.

luda) Geneal. I 176,

v. ind.

119, 2S4
(III,

Aureliauus imperator
I

II
Ill

Attalus

rex Pergami) Prosp.

v.

402, 285

Ambrosius

Attalus tyraiinus

ind.

II p. 485 suh llonorio

II
,

Aurelius (rex Hispaiiiae) Rerj. Vis.

469

(Lerj.)
,

Atthuman {Othman, rex Saracenorum) C. Sisp. 341 26 Attuman ib. 341 25 Atthoraam ib. 343 Etheman C. Byz. II 341, 23 bis
, ,

Aurelius

cf.

Augustinus

Caninus

Celsinus

Hermo-

3.',

genes

Aureolus tyraiinus

r.

ind.

II

p.
j'-

479 suh Oallieno

Attunian C. IPisp.

II

360, 96
v.

Aurich
ind.

v.

Euricus in ind.
Britt.

IV
I I

494

Atticus, episc. t'onst<intinop.,

VI

p. olil
iiiG

Atticus (episc. Ilicrosolym.)

Attila (rex

Hyd.
-ae,
I

II 22,

Ilunnorum,

<jen.

acc.

-am) Ilavn.

UI 161,2 Ause (uxor Cham) Oeneal. Ause (pater Nave) Geneal.

Ausonius
629, 15
Austregildis regiua
(rhetor,

Aurthach

166, 114

177,

350. 351

301,451 302,451
481, 1364 482,
2,
l.'i,

An. Val.
1.

1367,

1370
I

310 Prosp. I 480,1353 add. II ad Prosp. I 490,

063,
615 bis. 617. 632

praecejjtor Gratiani)

Dom.

Val.

3,

19
I

Chr.511

661, 5S9
139. 141
1

Mar.

U
I

239,

5Sl, l

Chr. 452
1.54

660, 131 662,

Ilyd. II 26, 153 27,

83, 44S, 2

Autharic (rex Laiigobardorum) loh.

586,
ib.
1

216,

581,

217,
(acc.)

j/arc.

81, 442. 445,

1. 2

82,447,2.4.5

Autharith Ilucn.
14

338,

Autherenem
Prosp.
I I

84, 452, 3 86, 454,

1253. 1255. 1258

90, 469
T.

Vict.

Caes. II 222, 450 /.

IIl 303, 4S7

Cass. U 156, 1243 157, U 185, 449 bis. Chr. 2 Idst. U 278, (a). 19. 26 Bed. A
4.53,
i

339,

Auxentius
Bed.

(episc.

Mediolanensis)

459,

1153

III 298, 446

Aufentius Chr. 511

Vict. T.
II

644, 5oo

add.

I ad Bed. UI
Mare.
I

334, 488

Attile (dat.)
ahl.

Auxentius (hereuiita)
Auxilius Britl.
III

19I.4',i0, 3

Bed.

A UI
I

305,493
Prosp.

Attila (gen. -auis,

-ane)

195, I7

Ilacn.

302, 452

79, 434
3, 19

Attilanum (acc.)
Ataluni (acc.) Ps.

Aytop

V.

Achitob
Ismaliel) Gcncal.
I

add. II ad
Is.

490,

Aza

(fil.

172,254

h.

II

384,10 Atala (ahl.)

ibid.

V. Atthuman Aucupa (Ohba) C. Bisp. II 362, 109 Audcca (tyraiinus Suevoruui, acc. -aneui)

Attuuiau

Azael

V.

Azahel
lectau) Gencal.
1

Azacr
loh.
II

(fil.

170, 212

lezel'^

216,

Azahel (Chazael [vulyo Hasael], rcx Syriae) Bed.

III

584, 2

217,

5S5,

2.

Is.

hist.

II

303,

9.

13

265,111 Azael Oeneal.

l

192,558

Audefiiusus

V.

Adefonsus
I

Azahel (angelus) Barb.

453,
lu58. I05'j

281, 120 135, 355

fil.

Aiulcus (liaercticus) Prosp.

.\udiana
ih.

herosis

Azanae
."izarias

('jen.)

Oener.

453,

10.58

{Asarja

propheta,

Obed
I

\hebr.
Is.

Oded])
chr.

Audiani Prosp.

453, 1059
I

cf.

Antliropomorphitae
Chr. 511
I

Oener.

A
I

122, 273
122

Chr. 511
III

634, 114

Avenlinus Silvius Prosp.

I2',i

393, 142
int.

635,

441,

120.

OHd.
121

50, 29

Azarias q.

e.

Addo

1'ass.

122,67

Xenn.

III
I

153,17
143, jg

Bed.
1

Prosp.

392,

III

265,112

Aveiitinus
1)

Chr. 354
III

add.

Azarias propheta (alius) Prosp.

392, 137

p.

{mont.

Bcd.

265,116
II

Azarias
lOS, 547,
1

sacerdos

Oener.

135, 355

Gener.

Aveiitius (episc. Asisiuas) Aiict. Marc.

135, 117

Aufcntius
Aufidius

V.
1".

Auxentius
Hassus

Azarias,
zias

fil.

loram

ct Athaliac,

rex ludae, rid. t)cho-

574
Azari.is
re.x q.
e.

NOMINA HOMINVM.
Ozias
Prosji.

INDEX
Scipio

VII.

(Asarjn rel Usia,

1

fil.

Araasiae,

Barliatus

v.

Iiulae)

393, 14C
I

Jied.

III 2G5, 113

Barcelaicus abbas add.

II ad

Is.

chr. II 493,
I

Azarias sive Ozias Prosp.

393,
132,
I

U8
332, 43

Ozias Gener.

Bardesanes (haeresiarches) Prosp.

Chr. 511
I

430,

690. 691 (^o. i^

123, 2S0

Us

124, 2Si Chr. Al.

Gener.

641, 370
I

123,

Mb 132,
I

167, 43

123, 277 124,

I

277. 27S

Bardesanitae Pros]).

430, 69i

Geneal.
ehr.
2(5,5,

180,

397. 399
1.3,'i

Chr. 511

635,

13.',.

139

Is.
III
G2.

Barech

v.

Barac
fil.

A
120

II

442,

Is. chr.

II

442,93 Bed.
III
ib.

Baria (Bria,

Aser)

Oeneal.
T.
II

176, 341. 343 177, 342

Is. chr.

Bed.

lU

265, 106

Lat. Bed.
yej.

350,

Barnabas apostolus
II 474, 388

Vict.

191,488,1

63

Ilozias Geneal. I 181,429

Hozie
II,

182,430
Israbel)

Bed.

A in

305, 499

Bed.

III 305, 264

Azarias

(Sacharja,

fil.

Hieroboam

rex

Gener.

A A

134, 348

Gener.

B A
1

134, lei

Zaccharias

Geneal. I 192, 563

Baruabus tribunus Prosp. 1 471, 1292 Barracim sacerdos Oener. A I 135, 356 Bartholomeus apostolus Oener. B I 133, Baruch propheta Chr. Al.
298
I

169, 7

Azarias (Asarja, socius Dauihelis)

/s,

Frosp.
268,

395,

n.s

12.5,288 126,289.290 128,

chr.
(fil,

II

445, 162 Bed.

III

HO
Gener.

Azor
1

Eliachim) Gener.
167, 55

132,

332, 55

Barucheus

v.

Barachias
v.

132,

Oeneal.

185, 464. 465

Basa, Basan

Azyrius

v.

Aradius

Baasa Basemath (uxor Esau) Oeneal.

Basianus
Basileus
Vict. T. II
v.

173,

26S. 269

191, 487

Basilius, ep.

Amasiae
Prosp.
I

Baal
Baasa

Geneal.

167,144 Oild. III 66,20 72,

rex
Israhel)

19

Basilides
616. 617

(haeresiarches Alexandriuus)

424,

(Baesa,

Oeneal.

I I

192, 548. 549

1,52

Chr. 511

640, 358

Is.

chr.

II

459, 271

Gild. III
(gen.)

.50, 12. 14

Basa Gener.

134,

Base

Basilides (Scythopolitanus, philosophus) Cass. II 142,814

Gener.

134, 340 Basan

ib.

134, 339

Basiliscus tyrannus

v.

ind.

II

j>.

488 sub Zenone

3

Baath

Britt. III

161,3 corruptum ex lobaathf

cet.)

Basiliscus episcopus Ma/rc. II 67, 403,

Babylas (Babilas

episc, Antiocli., v. ind.

VI p.
I

557

Basilius imperator

v.

ind.

II
Valerius

Bacaudae
Bacchylus
743

v.

indicem yeogr.

Basilius
Pro.ip.

(praef.
I

urbis)

(episc.

Asianae provinciae)

433,

Chr. 354
321. 322

67, 319

Valerius

Maximus Maximus ib.

I

Basilius
67, 320.

434, 751

Bacliilus Bed.

III

289, 343
II

Baduarius (gener lustini principis) loh.

Baduila
v.

214,

576,

Basilius (episc. Amasiae)

Basileus Prosp.

449, 1007
Is.

Totila
I I

Basilius (episc. Caesariensis)

Chr. 511
4.

644, 608

Balaac (Bela, rex Edom) Geneal.

173, 282

bis. 283

chr.

A n

463, 312 Gild. III 69,

II
2,5, 141 bis.

Balaam (Bileam,
Balac
V.

fil.

Beor) Geneal.

173, 282

Basilius

Eyd.

142

Bellac
II

Basilius (pater Theodori, praefecti praetorii)

An. Val.

Balaeus (rex Assyriorum) Cass.

Xerxes, rex Assyriorum

121,16

alius vid.

324, 68

Basilla Chr.
I

354
I

72,

5. 9.

11

Balam

(fil.

Asam) Geneal.
I 70, 12
v.

174, 301

Bassianus

(maritus Anastasiae,
8, 28. 30. 31 bis

sororis

Constaiitini)

Balbina Chr. 354

Or. Const.

Balbinus impei-ator

ind.

II
I

Bassus
Aufidius Bassus Cass. II 161, 1370
175, sil'''.

Balbus Sih.

545
concubina lacob) Oeneal.
Edoni) Gene.al.

BaUa
322

(ancilla,

Septimius
317. 318

Bassus

(praef urbis)

Clir.

354

67,

Balleiion

(re.x

174, 2S8. 289

Bathseba
B.atuel

v.

Bersabe
fil.

Ballia (ostiaria)

Barb.

281, 118

{Bethuel,

Nachor)

Oeneal.

171,

243. 244

Balthasar (Belsazar, rex Babyloniae) Bed.

150
V.

A
ib.

III

270,
149
I

173,267

Balthasar qui Naboan nuncupatur

Baltasar
Chr. Al.
I

270,

Batuel (Pethuel, pater loel prophetae) Gcncr.

281

124,

11/12

128, 298

Chr. 511

yen. B.atueli
I

ib.

133,333,29

Hathueli (yen.) Chr.

636, 183

Al.
278, 86

124, 278
II

BaUhasar mayus Bithisarea Barb. I Banba Nenn. int. III 58, 3 Banne (princeps sacerdotuni) Geneal.
1

Batzas Auct. Marc.

105,

.536, 11.

538,

190, 536
I

Baux Baux
I

(Bus,
(fil.

fil.

Nachor) Geneal.
I

I 171, 243

Abraham) Geneal.
Britt. III 202, 17
111

172, 257

Barac (iudex) Gener. A I 117, Barach Chr. Al. I 117, 237

188, 507 Chr. 511 I 633, 52

254

Prosp.

389, 70 bis

Bearnoch

bis. 238. 239

Geneal.

Beldiab Britt.

206,25
III

Bed.

III 259, 53

iJa-

Beda presbyter add. III ad Bed.

343,

add.

rech Gener.

IV

117, 97
III

345
109

(Vatic.)

Barachias Bed.

264,

Beeri

(pater

Osee prophetae)
I

Gener.

123, 125

Barachias

(Berechja),
Clir.

pater
I

Zachariae

prophelae

Oener.

A
v.

133,
I

333, 25

Belieri

Gener.

124, 280

Barucheus

Al.

128, 303
I

Ebrei Chr. Al.

174, 289
193,
I
.soo

124, 277

Barad (Bedad, pater Arad) Oeneal.

Barbas
chr.
(episc.

Belchana
bis
Is.

Elcana
III

Arrianus)

Vict. T.

II

Beldeg

(fil.

Wodeii) Britt.
v.

202,

Beldeyg

ib.

201,

19

II

474, 393 bis

Barbus Havn.

269, 24 bis

Belesarius

Belisarius

INDEX
lielgi

VII.

NOMINA HOMINVM.
U
354,
75
ii'.)

575
I

(Beldsch) C. Hisp.

Beryllus episcopus Prosp.

bis. n-o

437, R03
II

Belgi (idem'?) C. Bisp. 367, 136

363, iis 364, iis

Bessa (patricius)
545, 3

Artct.

Marc.

106,

.i40,

107, 542,3.

Belibus (rex Clialdaeorum)

I.at.

Al. III 447,

liili-

Besso (Fraucus) Chr. Caes.

223, 531

bus

ib.

450,

s
I s.

Beulanus presbyter Nenn. IH 152,6 207,25

333,
537,
1

Beulan

Belisarius (patricius ac niagister militiae) Atjn.

62

III

144, 23

cf.

p. 144 jmiescriptio

codicis

ad

Auct. Marc. II 104,

538,
1.

.i.15,

l.

536, l. 3
2. 4.

105,
540,

."i^e,

carmen Nennii
Bezzachi Geneal.
Bibia
V.
I

1. 2.

106,
545, 3

538,

5.

7.

539,
5

3. 5.

541,

184, 450

107, 544,

Us.

108, 547,

Js. Mst.

299, 22 (b).

Perpetua
I

23 (a. b). 28

Is.

clir.

A
,'.42

II

475, 39
II

lier/.

Wand.

III

Bida (princeps sacerdotum) Geneal.

190,536

459, 19
532. 534,
534, 2
1

Belesarius Ilijd.
ter. 2

36

v. 5

Vict. T. II

198,

Bileam
Bilibus

v.

Balaam
Belibus
v.

200,

V. 22

205, 5G0

Alar. II 235,

V.

236,

540, 2.

547, 3

Bilisarius F. Vind.

334,

Bilisarius simil.

Belisarius

697 Ins Auct.

Marc.

II 108, 547, 3 /s. hist. II 299, 29

III

Biloian

;.

Valerianus in ind. II p. 479

Bilizarius Bed.

307, 516

Bilistarius
III

Havn.

Bilus

V.

Belus
34

269, 28

Belsuarius add.
fil.

I ad Bed.
I

334, 522

Birdei Britt. III 202,

Bithisarea
Bitibas
v. v.

Bellac (Bela,
ib.

Beniamin) Geneal.

178, 355

Balac

Balthasar

magus

177,

3.=.4.

355
II
II

Wamba
v.

in ind.

IV

p.

4y6

Bellepares (rex Assyriorum) Cass.

121,
71

31

Bitissicus

Theudisclus in ind.

IV ]>.495

Bellerophon Bellorofou

Is. chr.
5

436,

Vellero-

Blaedla

v.

Bleda
v.

phons Ep. Ov.

Belliuus Britt.

371,

Blancona
int.

Abdoueus
1

IH 162,17 Kenn.

III

162,7/8

Bleda (rex Huniiorum) Prosp.

660,
1243
116. 131

480, 1353 Chr.

1

452

Belochus (rex Assyrioruni) Cass.

Chr. Al.
I

II

121, 30

Hilochus

Marc.

II 81, 442. 445,

Cass.

156,

114, 224

Blaedla Bed.

111

303, 487
II

Belpoleims V. Gild.
Belsazar
v.

III

101,46

Bleda (dux Gothorum) Auct. Marc.

107,

542, 3

Balthasar
v.

Bluchbard
Boarus
Silv.
I

Britt.

UI 205,20

Belsuarius

Belisarius
.547, 2
Is.

v.

Boguarus
190, 538

Belus

(rex Assyriorum)

chr.

II

Boas

V.

Boos
I

431,30

Bed.

A
I

III

255,36

Bed.

111

265,

107

Bocia {Buhhia levita) Geneal.

Bilus Chr. Al.

113,214

Bodb

V.

Boidb
(patricius
et

Ben Kenn. III 144, 26 Benadab (rex Syriae) Bed.

Benedictus, episc. Eom.,
s.

Boethius

praelectus
II 86, 454, 2
1373, 14

praetorio,
Vict.

amicus

III

263, 94
p. 554

Aetii,

f
3,

a.

454) Marc.

T.

185,

v. ind.

VI

454
I

Boetius Prosp. I 483,

24

add. II ad Prosp.

Benedictus abbas add.

cftr.

IV ad
502
III

Vict.

Aq.
Ps.

753
II

Is.
3

I I

490,

Cass.

157, 1260

Veaetius F. Vind.

B
B

A
394

II 476, 399"
5

add. II ad

Is. chr.

491,
chr.

303, 572

493, 4iw.
501,
268*

add.
bis

mg.

/F Bed. A

.503,2

Is.

II

307,

;.14

Bed.

Ul 307,

Boethius (patricius et scriptor uobilis, f a. 524) An. Val. I 326, 85 328, 86. 87 bis. 92 Boetius F. Vind.
I

332, 679

Agn.

333, 39

3Iar.

235,

524, 3

add.

Benenatus episcopus
Beuianiiu
355
(fil.

Vict. T.

II 202, 549,

IV
177, 354 iw.

ad

Is.

chr. II

502
II

lacob) Geneal. I 175,311''

Boethius episcopus

Vict. T.

203, 652
KiO,
7

178, 355

Beniamen

ib.

175, 32i
V

Boguarus
190,536
int.

(fil.

Neguae)

Britt. III

Boarus Nenn.

Beniamiu (princeps sacerdotum) Geneal.

Beniainin, episc. Hieros.,
v.

III

149,12/13

ind.
int.

VI
lll

p. .559

Boidb
171,

(fil.

Semoib)
Britt.

Nenn.
III

int.
15

IH

149,

I6

Bodb

ib.

Benli Britt. III 173,

Nenn.
retjis

173,

16
v.

Boib

160,

Beor (pater Balaac,

173, 282

Edom) Sephor
I

Geneal.

Boladia

Placidia

Bonifatius (patricius, postea magister militum)

173, 282
I

Havn.

Beor (pater Balaam) Geneal.

88,464 Cass.
Brilt.
v.

301, 432

Prosp.
473, 1310

469, 1278 470, 1266 471, 1294 bis

Beorgor (rex Alanorum) F. Vind.

II
11

305, 593 Marc.

472, 1294
658,

Chr. 511

657, 571

Chr. 452 I

158,1278

96. 109. 111

Hyd. Rom.

II 20, 76 22, 99

Marc.

78,

Beornec

111

202,2

432, 2. 3 ter

79, 435,2 Cass. II 156, 1214

,

Berengarius

lucbael

Bonifatius,

episc.

v.

ind,

VI A
Vict.
III

(n.

XLIV.

Berenice (mater Herodis Ayrippae I) Beronice Bed.

LVIL LXVIIL LXIX)

Bouifatius
(episc.

HI 281,264
(fil.

Carthaginieusis)
lieg.

T.

197,

Beriochabel

Fineesl Geneal.
Italiae

189, 525

523,2
III

198,

.533. .535

Waud.

Am.\(.(A)

Bernhartus,
(Baris.)

rex

add.

IV

ad Bed.

345

Bonifattus (archiepisc. J{ogontiacen.iisJ Bonifacius add.

III ad Bed. IH 343

Braulio

Bonefatius add.

IV 345 (Pal.J

Berolius

i\

Bonefacius ibid. (Vat., Par., Eins.)

Beronice

v.

Berenice
I

Bonosus tyraunus
179, 3so

v.

ind.

p.

4S0 sub Probo

int.

Bersabe {Bathseba, uxor David) Geneal.

191,543

6m

Bonus

Britt. III 193, 6

Nenn.

III

193,

Boos {Boas,
III.

niaritus

Ruth Moabitidis) Geneal.

74

178,

CHRONICA

576
367 his 1

NOMINA HOMINVM.
Boo/, Gener.

iNDEX vn.
III
8

132,

167, 30

Boz Oener.

Cibal (canis) BriH.

217,

is

132, 332, 30
I

Cacus Chr. 354

424, 618
II

143,
I

Silv. I
/s.

545
chr.

Borboritae Prosji.

Cadnnis Gener.
218,
589, 2

97, 7s

A
ib.

II

435, 62

Is.

Boso (dux Francoruin) luh.

Bostrenus Prosp.
I

chr.

B U
I

435, 45

Bed.

III

258, 56

Cathmus

437,

so;t

Chr. Al.

97,54

Cadmu
U.
15. 16

(gen.)
V.

117,241

Boz

V.

Bnos
II

Cadocus (abbas Nancarbanensis)

91, 477 {acc. -am)

Gild.

III

108,

Bracila comes Marc.

{acc. -anera)

Brachila

31. 43.

4.'.

109,

4.

7.

Harn.
1

311, 477

Barn.

311,

sancta Caecilia add.

Caecilianus
196, 626

ad Prosp.
Bom.)

495
Geneal.
I

477

Bami.

mtj.

311,477

Bravila F. Vind.

(diacomts

Cecilianus

310, 623

Braulio (episc. Caesaraugustanus) C. Hisp.

22

II

340,

20.

Caecilianus (episc. Carthaginiensis) Prosp.

(a)
his.

450, 1026

Berolius Ps.

/.?.

h.

11

387,

17 his

(b) bis

Brennus (dux
Briacat Britt.

G,iII()rum)
III

Bed.

III 274, 183

int.

Caecilius,

cumoediarum
Claudius
fil.

scriptor Prosp.

401,2i;5

193, 4

Nenn.

III

19.3, 3

{'accus

V.

beata Brigidda V. Gild.

Britt.

A HI

94, 23

sancta Brigida

Caedar {Kedar,

Ismahelis) Geneal.

172, 254

159,

1.

III

127, XI

Caelestinus, episc. Rom., v. ind.

VI p.
I

554

Britannicus
Britus
III
(is,

II p. 475 suh (Jlandio a quo nomen ducunt Britones) Nenn.

v. ind. 14

Caelestius (socius Pelagii) Prosp.

inl.

467, 1252

Servilius Caepio Cass. II 132, 460

149,

s/;i.

l.W, 18

l.^il,

152,
2. 11

153,

12. 21. 23

Neratius Caerealis (praef. urbis) Chr. 354

69, 3S2. 353

m m
III

154,3 171,13 Nenn.

147,7 151,3s/.39
153,
9. 10

III

151,

Brito

Nenn.

int.

Caesar dictator

v. ind.

II
I

Britto

160,

Brutus

Nenn. IM 147,7 III 127, III. IV

III

Britt.
Britt.

Cahaad
Cain
162, 385,

)'.

Caath

(fil.

Adam)
/s.

Geneal.
163, 39

161, is^-b.

-jiib

ler.

23 <er

159, 14 161,

10, 11

Bruto

127, IV

2?);. III

36. 37. 38

1'.

40. 41. 53. 54 bis

Prosp.

150, 22

Brond

Britt. III 204, 20

(episc.

Brumasius

Africanus)
Is.

Vict.

T. 11 205,
7

.'j6s

Brunliilde add.

I ad

chr. II 490,
I

A U 427, 6 428, 14 Ps. Is. II 498, 4 ter Bed. A lU 249, 10 251, 16 Cainiin {Kenan, Enos) Gener. A I 91,30.31 6 332, 4 Oener. B I 91, 29. 30 132, 167, 4 139,
12

chr.

chr.

fil.

132,

5.

Chr.

Brutius (scriptor) Prosp.

418,

W.Vi

cf.

Brutus

Al.

91,5.
I

Ws add. I ad
28. 29
10. 11

Chr. 354
3. 4

151,3.4

Bruto

V.

Britus
qui Hisj^aniam snhegit, D. Iimius Brtitus

Gencal.
Vict.
Is.
III

162,
I

Prosp. 1 385,
Is.
8

add.
6

I ad
427,

Brutus

(is

Aq.

737,

ehr.

A U

426,

Callaecus, cos. a. 616)

Is. chr.

add. I ad
Is.

Is. hist. II .304, 17

II

chr.

B n
6. 6

426,

427,

II

451, 216

chr.
I

451, 144 Bed.

250, 349.

12 bis. 13

Bed.

Britt. lU 161,7 Bed. A lU 250, 13. 14 Lat. Bed.

3.

III 278, 1S9

Brutius Prosp.
Iiilius

402. 2so

111

Cayuam

Chr. 511 I 632,

Brutus dictator
I

{scr.

lunius) Brutus Chr.

354

Caiuan
I

(fil.

Arphaxat) Gener.
add.

93, 42. 43

Gener.

B
is. 15

145, lo/it
(is

93, 41. 42 132, 167, 12 139,

15. 16

Ohr. Al. I 93,

I

Brutus

qui Caesarem inlerfecit,

I

M. lunius Brutus)
pasch.
I

r.)

104,
I

139. 140

I ad

Chr. 354
III

151,

14.

Cons. Const.
Silv. I

216,

713, 2

Cltr.

217,

716,

ProsjK

386,
23
13

16. 17

Bed.

253, 23 quater Bed.

I

547,30
Britus
(C. lunius

B
an
Brutus Bubulcus) Cons. Const.
I
I

III
ih.

252, 632,

Caynam

Chr. 511

632, 14

Caua-

Brutus

cf.

Bubulcus

Caiphas (pontifex ludaeorum) Oeneal.

Mal.
III

194, 612 lat.

209, 445 Chr. pasch.

209, 445 238, 568 (idem

429; 28 430,

13

Bucceleuus Mar.

II

237,
6

.'>55

an

diversil)

Caitel V. Catel C'aius V.

Builc Britt. HI 156,

Gaius
I

Bul

V.

Hul
II

Caldu angelus Barh.

222,
160,
496. 497
5

281, 120

Burdunelus (tyranuus) Chr. Caes.

Burguiidus
(fil.

C.alel)

{'.

Chaleb
episc. Antioch.,
vid.

Armenon)
III

Britt.
11
I

III

Burgan-

Calendio,

Calaudio

ind.

VI

dus Netm.

int.

149,

p.558
126, 290

Buzi (propheta) Gener.

134

Gener.
I

126,

Caligula imperator

v. ind.

II
ti.

133,168,32

Buzzi Chr. Al.

333, 32

126,289

Buz

Calistus, Calixtus, episc. Kom.,

Callistus
ji.

Gener.

133,

Callinicus, episc. Const., v. ind.

VI

561
518, 3

Buzi {Busi sacerdos, pater Ezechiel prophetae) Gener.

Calliopius (patricius Autiocheuus) Marc. II 100,

Callistus, episc.

I 135, 356

Rom.,

v.

ind.

VI

p. 553

Calluc (mag. militum) Auct. Marc.

Calocaerus tyrannus

v.

ind.

U
I

106,

539, 6

p. 482 sub Constan-

Caath

{Kahath,
I I

iil.

Levi)

Gener.

114, 242. 243

tino

I
71, 12
V.

Chr. Al.
Geneal.

114,219.220
186, 480

Bed.A
ih.

III

257,46

Chaat
I

Calocerus (niartyr) Chr. 354

Caat

190, 537

Cahaad Gener.
186, 737, 23

Calon

Elon

136, 359 his

Cabaad
c/.

ihid.

Cath Geneal.
Aq.
I

Cam

V.

Cham
(rex

475. 477. 482

add. I ad
176, 330

Vict.

(iaad

Cambyses
211, 220

Persarum)
III

Bed.
447,
23

III

271,
23

153. 15S ter

Geneal.

Gad

Lat. Al.

450,

Cambysus

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
128,
305. 30T

577

Ckr. Al.
318 Lat.

Cambises Oenct:
C.iiiibisses
16'.>

131,
I

Carolus Magnus
II

Bed.

III 350, 76. 77

II ASi^

Chr. 611

636, 189 Ps. Is. chr.

I

p.

Cabisses Chr. 511

131,
is.')

636, 1S6
aild.
I

C.nmbies Oeiier.

B
I

*Artai-

xerxes

I ad Chr. 354

152, 3S

Camenae

add. p.

XI

{j>ort. 3)

Carolo magui add. II ad Is. chr. Karlomaguus add. IV ad Is. chr. U 503, 1 Carolus Maximus add. VII ad Is. hist. II 376 Carolus add. II ad Is. chr. II 492 {v. 3. 15) Karolus add. IV ad Lat. Bed. III 353, 166 (BC) Vict. Aq. I 754 posl 238 et 277 add. IV ad Bed.

491,

Camenms

(praef. urbis)
I

Ceionius

luliaiius

Kameuius
Cass.

UI 345

(Eins. inf. aexies)

Lat. Bed.

lU 354,
164. 165.

166 166

Chr. 354

68, 333
I

(Par. 12117)
Chr. 511
I

Carlus Lat. Bed. 353,

166. 166

Camillus Prosp.

397, 2U

(;37,2io

(Montp.) 354,

(Guelf.)

Karlus add.
bis
,

IV

ad

125,183
v.

Bed. 345
ind.

(Vat.,

Pal. bis,

Par.

Eins.

sup.)

Camillus tyrannus

II

j^.

475 sub Cluadio

Lat. Bed. 353, 166

(M)
add.

Cumpeius

r.

Carpentus
v.

Karolus
cf.

(fil.

Ludovici)

IV

Canaau, Canaam
122, 274
(fil.

Cbauaau;

Caiuau

(Eins. sup., inf)

Lat.

Bed.

ad Bed. III 345 UI 353, I66l> (Par.)

Cananeus (pater Sedeciae pseudoproplietae) Gener.

I

354, 167 (Par. 4883). \(X^ (Par. 12117) Karolus iuuior

add.

IV

ad Bed. 345

(Eins. inf.)

Canazat

Nachor) Geneal.

171, 243

Carosa

v. ind.

II p. 483 sub Valente

I

Caudianus, Candidianus
Aurelius Caniuus Oild.

v. ind.

geogr.

Carpentus Silvius Prosp.

116

392, 123

Clir.

511

634,

III 43, 3

Cass.
I

122, 62

Bed.

III

263, 99

Campeius
[Ca-

Capen

v.

Capys, pat. Ancbisae

v.

Chr. 354 559

Vict.

143, 23 {'debuit esse Calpetus' M.)

1] I

Capis Silvius

Capys

S.
v.

petus Liv. 3,

Capito, episc. Hieros.,

ind.

VI p.

Carpophorus martijr Carpoforus Chr. 354

T.
II

71, 28

Capreolus
463,
1

(episc.

Cartbaginiensis)

187,

Carrulus,

cousul

Fraucie iuterioris Austrie C. Sisp.

Capturin Gener.
I

lUO, ii7

Catliftboriim

Clir.

Al.

II 361, 104

100,90
3, 12, 2, 3)

Carus imperator

v.

ind.

II
I

Capys, pater Anchisae (ApoUod.

Capeu
Bed.

Casius

V.

Cassius
(fil.

Nenn.

III 151, 17. 40

2\enn.

int.

111

151,

14. 33. 34

Casloniu

Mesraim) Oeneal.
100, 115

167,

141 bis

Casluin

Capys

Silvius Prosp. I 392, 122 Cass. II 122, 61

Qener.

263, 95
I

Capis

SUvius Bed.

Chr. 511

634, 112
99 ((/en.)

Cassander

(fil.

Antipatri) Scyth. B.

U 322,

33

Casander

Capys Chr. 354

143, 22
v.

UI 263,

Scyth. L. II 322, 33

Caracalla imperator

ind.

II

Casser Brilt. III 203, 19

Cassiauus, episc. Hieros.,
v.

Caram

v.

Charram

ind.

VI

p. 559
I 196, 626

Caranus (rex Macedonuiu) Bed.

Caratocus Nancarbaneusis
Carausius tyrannus
v. ind.
T'.

III 265, 119

Cassiauus (diaconus Eomauus) GeneqJl.

Gild.

UI

110, 25

Cassianus (lohannes Cassianus, scriptor ecclesiasticus)

Clir.

II p. 481 sub Maximiano

I

452

658, 104

HercuUo
Carcedo (Tyrius)
Bed.
Chr. 511
S5
v.

Cassiodorus add.
634, 94
Cass. II 122,
67

II ad

Is. chr. II

493,

UI 262,

Cassivellaunus Nenn.

int.

UI

164, 8
u. c.) Cass. II 1 23, 105

Carinus imperator

ind.

II

Sp. Cassius (mag. eguitum a.

253

Carlomannus
162. 163

(fil.

Caroli Martelli) Lat. Bed.

UI

Cassius ceusor
353,

add. p.

XI

{viae 2)

Karlomanuus add.
2
(fil.

IV

(Vat., Pal., Par., Eins. sup.)

ad Bed. UI 345 Carlus add. III ad

Cassius (C. Cassius Loni/inus, qui Caesarem interfecit)

Cons. Const.
I

216, 713,3 Silv.

547,30
,

Bed. 343,

Cassius
Pippini regis) add.

(Cassius Longinus,
spoliavit)

procurator Syriae
I

gid
III

Carlomannus
345 (Pal.)
nus add.
Eins. inf.

IV

Lat. Bed. III 353,

164. 165

ad Bed. KarlomanIII

templum
280, 260

Prosp.

405,

326

Bed.

IV

ad Bed. 345

(Vat., Par., Eins. sup.,

Casius, praeses Syriae (alius) Lat.

Mal. IH 429,

42

ter)

Cassius tyrannus

v.

ind.

II p. 477 sub Marco

Chr.

Karlomannus add.
Carmeutis uymfa
chr.

IV
57

ad
Bed.

Vict. Arj. I

754
cs

jtost

283 Is.

lulius Cassius (vice praefecti urbis a. 318 p. C.)

Is.

chr.

B U

438,
I

A U 438, 97 B III 260,

(port. 21)
I

Carmentis

354
Cassius

67, 31
cf.

Carmentis

Diou
Prosp.
I

Nicostrata

add. p.
fil.

XI

Castinus (mag. militum)

176, 328
I

469, 1278

470, 1282

Carmiu (Karmi, Carmin (Kanni,

336

Euben) Oeneal.

471, 12SS Eyd.

176,

20,77
I

fil.

Zambri) Charmiu Geneal.

Castor (episc. Aptensis) Chr. 452

Castores
(i. e.

656, 86

Castor
I

et

Pollux)

CIi.

354

146, 16
ib.

C.anu Bed.
add.

A
ad
1

UI 261,76
III 3.')3, i6i. 162

Catapbryges Prosp.
Karolus
6S5

429, 686 (a)

Cataphrygas
I

429,

Carolus (Martellus) iMt. Bed.

Catapbrygarum
Is.

Chr. 511
459, 277
III

641

369

Catafri-

IV
Aq.

Is. chr. II 50.1, 5

2

Carlus maior donius Carlus add. I

garam

chr.

II

/s. chr.

II 459, 183

add. III ad Bed. lU 343,

Vict.

V ad

Katafrigarum Bed.
Categiru Britt.

287, 201
11

753 post
III

IV

ad Bed.

Karlus add. 179 754 post 23,5 345 (Val., Pal., Par., Eins. sup.)

III 187, is

192,

Catigeru Nenn.

inf.

lU 187.11 192,6
74

578
Catel Brill. III 17(5,
4

NOMINA HOMINVM.
Caitel

INDEX
chr.

VII.

Nenn.

int.

III

17G, 4

Cerberns

Is.

A
r.

II

436, 63

Catell Diiniluc BrlU.

176,

i;/7

Cerdo, episc. AI.,

ind.

VI p.
I

555
425, 633 426, 635 (a. b).

Catgabail
ib.

liritt.

III 208, \6

Catgabail

Catguommed

Cerdo (haeresiarches) Prosp.

636

208,

18/19
5

Chr. 511 I 641, 362 Bed.

Is. chr.

lU

287, 323

Catgualart BriU. lU 208,

Ceres
Britt.
III

11

436,

66
int.)

Cafguollaunus
204, 38

(rex

Guenedotae regionis)
ib.

Ceretic (interpres Guorthigirni Brilt., rex Nenn.

Britt.
III

Catgublaun

207,

177,

25

Nenn.

int.
I

III

177,

Cath

V.

Caath
v.

Ceriiithus add.

ad Prosp.

495

Cathfthoriira

Capturin

Certic BriU. (rex) III 206,29

Catigern
Catiliua

w.

Categirn
I

Cestius

I.

Florus
(fil.

Cons. Const.

215,

691

Prosp.

404,

313

Cettheus

Chanaan) Oeneal.
I

167, 145
I

Chetheus
100, 93

Cass. II 133, sio

Oener.
I

A
(fil.

100, 120

Chetteus Chr. Al.

Cato Uticensis

Marcus Porcius Cato Prosp.

404, 311
II

Cetthyn

laphet) Oener.

96, 66

Cliattaim Chr.

Cato

Is. chr.

II

452, 228

Catho Ps.

Is. h.

Al. I 96, 43

380,4
CatuVtnus
Chr. 354
(praef. urbis)
I

Cettura (Kettira, uxor Abrahara) Oeneal.

172, 257. 262

19 (a. b). 22

Aco Catulinus
ib.

Philoniatius
68, 343. 344
c.)

Ceurilas (dux Gothorura)

Is. hist.

280,

68, 342

Aco Catulinus

Cyrila Hyd.

II 31,192. 193 33, 219 4(. 220

iw

Catulus (Q. Lutatius Catulus, cos. a. 652 u.

I

Prosp.

Chaat

V.

Caath

403,292
II

Q. Catulus (Q. Lutatius Catidus Capitolinus) Cass.

133,
f,oi

Chabus pliylarchus Auct. Marc. Chado episcopus add, II ad Is.

Chaerea
i<ilv.
I

105,

536, 11
7

chr. II 493,

520,

P. Lutatius Catus Chr. 354

145,

(in dictatoribus)
III 91,
i. 18

Chalelj {Kaleb, iVater Gothoniel)

Chr. Al.

115, 231

Caunus (pater Gildae)

V. Oild.

Oeneal.

188, 501 6is

Caleb Gener.
I

A
I

116,250

Cavvades (rex Persarura)

Vict. T. II

194, 508

Chaleb
Cliam

(fil.

David) Oeneal.
Noe, vulgo

191,541

Caynam
Cebetus

v. v.

Caiuau
Gepidus
fil.

(fil.

Ham)
I

Oener.

92, 37 95, 48.

50.54 99,94

101,137 103,153.154
Chr. Al.

112,230

Oeuer.

Cebron (Hebron,
brura Oener.

Caath) Geneal.
136, 360

186, 476 136,

3.=>9

C'e-

92, 36 95, 91
74. 80

92, 12 93, 16 95, 25. 27. 30

126. 127

Cefron

ib.

99, 68. 69.

101, 109 103,

Geneal.

164,

Cecropius
359, 1

(episc.

Nicomediensis)

Chr. pasch.

239,

e^ti.

72

166,113. 114. 116. 133. 135^ 167,142 168,166'-''

170,222, 223

175, 306

Prosp.
add.

385,

10

add.
II

I ad
5.

Cecrops (rex Atticae) Chr.

388,
I

Al.

117, 238
I

Prosp.
14

Vict.

Aq.
h.
1

737,

17

I ad
chr.
3

Is.

hist.

304,
i8

55
5

474, 1316

add. 1 ad Prosp.
Is. chr.

487,
II

Silv.

Ps.
111
17

Is.

II

378,

2 ter

Is.

II

429,

Gild.
1.59,

547,

Cass. II 121, 25

434, 49

Ps.
III

86,

Nemi.

int.

III

149,

151, 22 Britt. III

III

Is.

chr. II 499, 49

Bed.

III 260, 69
Is. chr.

Bed.
II

Bed.

A
1

III

254,27.28
fil.

Cam Nenn.

151,22
73
I

256, 50

Cycropps add. II ad

492

bis

Chanaan
Oeneal.
100,

(Kanaan,
167, 143

Cefron

Cebron Ceionius v. Camenhis, Varus

v.

bis. 1.56

Cham) Chr. Al. I 99, Chanahan Chr. Al.

378,
2 bis

91. 92

Canaan Ps.
1

Is. h. II

Chanaam
I

Celadion, episc. Al.,

v.

ind.

VI

p.

556

Gener.
119

99, 93 100, 119

Canaam
1

Geneal.

166,

Celcias, Celcius r. Chelcias

Cele (abl.)
Celechias
v.

add.

2'.

X
II

(mont. 2)

Clianaain

(fil.

Sem

[?|)

Geneal.

165,90
II

Chelcias
II

Cii.aribertus (rex

Francorum) Mar.

237, 501

Celer (magister officiorum) Marc.

96, 503.

.'04

Celer (senator) Marc.

98, 512,
II

Carmin Charram (Kareah, avus Tholae

Charinin
v.

iudicis)

Chr. Al.

Celerianus (satelles) Marc.

Celestinus Celius
Celjjha
)).

101, 620

118,243 Geneal.l 188,611

2.58

Caram Oener.
174,296

118,

v.

Caelestinus

Probatus

Chat
Celsinus Chr. 354
1

(fil.

Sobal) Oeneal.
i'.

V.

Zelpha
Aur. Celsinus

Chattaim

Cetthyn

Celsinus (praef. urbis) Aurelius

68, 341
ib.

Chelcana

v.

Elcana
394, 167

69, 351

Chelcias (Hilkia, hebr. Chilqijja) , pontifex max. ludaeo-

Celsus (philosophus Epicureus) Bed.

Celsus (patricius) Mar.
11

III 291, 368

rum
1

Chelchias Prosp.

Celechias Chr. 511

238, 570, 2

636, 169

Celus

ji.

Coelus
int.

Chelcias (Ililkia)
III

sacerdos, pater Hieremiae

133,
33:1,

Colcias

Cencris Pharao Nenn.

157,

.3/4

Oener.
173,274

125, 287

30
iV;.

Elehias Oener.
13.5, 117

Ceuez {Kenas,
ib.

fil.

Eliphas) Oeneal.

Zenez

125,132 129,182
I

Helehias

Chelcheus
I

173, 273

Chr. Al.

125, 287

Chelcis Gener.

135, 355
I

Censorius comes

Hyd.W
I

22,98. loo

23, ui. 121

1

2.5, 139

Chelcias sacerdos (alius) Celcias

llelchias

Gener.

A
I

13.5, 355

Ceutauri Prosp.
III

390, so

Chr. 511

633, 63

Bed.

Oener.

B
v.

135, 117

259, 60

Chelcias saccrdos (al.) Celcius Oener.

135, 356

Ccolfridus abba licd.

lU 320,

590

Chetheus, {'hotteus

Cettheus

Cepliorinus

v.

Zepliyrinus

Chenir (princeps sacerdotum) Oeneal. I 190, 036

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
(I,

579
fil.

Cliililebertus

rex Fraiicurum)
55S

Mar.
Is.

II

2.'5i'),

Siu,

Cbnrri (Ilori,

Lutban) Ocncal.

174, 2a5
3, 26)

236,

.^55,

237,

add.
II

II ud
is/iii

chr.

4i)2
CVi-.

Chosa
I

(fil.

Eldema, Kosam ap. Luc.

Oeneal.

Hildebertus Is.
C'ae.

hist.

283,

Hildilicrtus

193, 588. 580

V.

223,

.'.31

Cbosro
,

Cosdroes
v.

Childebertus
II

(11,

rex Francoruui
ib.

iil.

Sigiberti) Jilar.
2

Cbramuus
I

Cramnus
I 10, 32

2;j9,

.'.7G

Cbildibertus
(rex

239,

.',si,

Christus Or. Const.

Chr. 354

71,2

Oener.

Cbildeljertus
hist.

Hurgundiuuuin) add. VII

Merovei)

ad

Is.

90, 22 130, 302 bis 131, 312. 313 132, 331 bis 133, 333,
334,5. 8

376
(I,

41.

Oener.

90,21

131,147. 148

132,
I

167,

Cbildericus

rex Francorum,

fil.

V. OiUl.

G2

133,

163, 42. 170, 7. 9

1

add.

I ad

Chr. 354
168,

\b2, 26

lU

96, iG

Cbilderigus add.

VII ad
(Jll,

Is. hist.

376
llilibid,.

bis 471

Oeneal.

162, 32"

163, 39. 53 ter

iGi''

185,

Childencus II, rex Francormn

dericus add. II

Chlodovci)
Ileldoricus

191,543 194,612
I

(.'oHS. C'oS<. I

218, 752 220,29''

ad

Is. chr.

II

492

Chr. pasch.

221, 68

237
I

350

Havn.
114
I

268,

15

Childcricus III,

rex Francurum ultimus Uildericus

269,24

F. Vind.

278,74 281,
100

F. Vind.
387, 43

add. III ad lied.

Cbildericus Cbilpericus
pericus
cf.
(I,

UI

343,

1278,74
333. 335, 3 II

iiari. I

279,
b)

Prosp.

405,

Hildericus iu ind. III

406,

335, 16
.

408,

361. 362

409, 37G 412, 421

(b)

rex Fraucorum) Mar.

.',Gi

239, 57G

Uil-

420, 564
ter

425, 634 (a
657

42t;, 634 (b). 635 (a) bis.

ib.

237,

2.39, 57G. 57

427,

430,

;u

434,

757

436,

796

441, 890
458,

Cbindasuindus (Cbiudasuiuctus
Cbiudas
Cbintila
v.
!i.

simil.) v.

ind.IVp. 490

443, 919 (i;

447,974

448,985

450, 1026 Ci)

Cbindasuindus
ind.

1130(0;

467,1262
.32

468,1265
add.
I

472,1297

473,1307

IV

p.

4'.tti
.)

481,
Cbiu-

1358,

add. II ad
ter

1'rosp.

Cbinzirus (rex Cbaldaeorum) Lat. Al. lU 450,

zerus
ib.

add. IV, 4 493

ter

I 489,3 (a.b) 494 prol. 495 qua-

447, 3
fil.

496
682,

iis

Chr. 511

63H,
I

271. 27G

639,284.286.

Cblodomeris (rex Francorum,

235,
;i-J4,

Cblodovei) Jlar.

11

296. 305
14

649, 525 Chr. 452

21

652, 58

Vict.

Aq.
32

677,
l

2 bis
(fil.

add.
6.
7.

I ad
9 I

Vict.

Aq.

737,

3. 31.

738,

Cblodomeris

(Juutbegramni) 3Iar.

II

239,

."177

add. II 740,
II

add. p.

VII (ad p.

78)

Hyd.

Chlodoveus I,

rex
11

ad

Is. hist.

376

Francorum Clodoveus add. VII Lodovicus add. IV ad Is. chr.

Is. hist. II 281, 24
Is.
clir.

18,58 Marc. II 60,380 61,380 65,398,2 74,419,3

84, 453,
486 bis
1

77, 429, 2
4S4,
3. 4.

85

V. 9. 16. 27
4. 6. 9

88, 463 89, 466 93,

3

U
II

503,

Fluduicus
,

98, 512,

99, 616,
2.

Vict. T.
17.

H
25.

Cblodoveus (U

rex Fi-ancoruni) add. II ad

181, 447. 448

3U

193, 499 199, 538,

539 ter 200, 542

492
(I,

201,
hist. 2

542, 1

loh.
11

211,
l

567, 3

212,

569, 3

219,

590, 2

Cblotbacarius
1.

rex Fraucorum)

Mar.

II

236,

.'i.',,

Is.

271,

273,

(b). 20. 25 (a). 26 (b). 31 (a)

237,

556, 1. 55S. ,561

ib.

Cblothacbarius
534, 1

ib.

236,

555, 3

274,

(a) 291, 17 297, 17

C.

Scylh. L.

II

319, 24 Scyth.
20. 22

bis

Cblotarius

235,

B.
Is.

II 319, 24

msy.
9

II 339, 15
ler.

340,

342, 31

Chlotbacarius (U, rex Francorum) add. I ad

II 490, 3

chr.
ib.
7 1

349, 50

353, 59

367, 137

138. 139

368,

139. 140 his

Chlotacarius

ib.

490,

Clutacharius

Ps. Is. h.

383,

385,

15

Is.

chr.

AU
II

455, 245

490,

II ad Is. chr. (abavus) Lotbarius add. I ad Is. clir.

10

Cblotharius add.

U 493, U 490,

462,303
379

46,5,330

467,345 468,345.347 471,374 472,

401''

474, 393

476,

480, 416
Is.

Is. chr.

B U
506,
6

454,

Clodoarius add.
Clotharius (lU,

IV

ad

Is.

chr.

505,6 idem'?

159. 161

476, 257
7.

add. II ad
add. 1
3

chr.

491, 2 bis
Ps.

rex Francorum) add. II

ad

Is. chr.

492
Is.

bis 493,

.502 ter 505, 5

U
U

492

Clodoarius add.

IV

ad

Is.

chr.

505,

chr.

498,

mg. 499,
3. 22.

234 bis 501, 415 Gild. lU.

24

(uepos) i{lemf

26, 24 27, 23 29, 9 31,

32,

15. 20

41, 12 42, 62,

6.

Chlotbarius (IV, rex Francorum) add.

493,
(fil.

II ad
II

Is.

chr.

10.

22 44, 1 46,
6.5,

1. 5.

lu

47, 30
2.

49, 23 61,

17. 21

9. 16

64, 9

66,

14 67,

17. 23. 26.

30 68,

1. 12.
7.

21. 33

Cblotbacarius
Clodcarius

Guntbegramni) Mar.

239, 577
Is. hist.

69,

77, 17 78, 23 79,

16.

80, 10. 13 81,

20 83, 26.
11. 40.

(re.\

Hurgundiunum) add. VII ad

II 96, 502, 2

28. 36

84,

31. 33

V. Gild.

UI

91, 2 92, 12 93, 96,

6.

376
[Ileber,

46 94, 3. 4. 10. 15. 35. 36

95, 41

37

Cboadis (rox 1'ersarum) Marc.

101,7 103,28. 29 104,9 Britt.

16 (a) bis. 17 (b). 19 (b)
3.54

100,

26. 32. 39

145, laCo;. n(a).

9.

Cbober

fil.

Bariae) Oeneal. I 177, 342

Benianiin) Geneal. I 177,
I

163,

164,

22

172, 4
111
111

194,

Chober

(liecher,

fil.

14

195,
3.

196,
172,

7. 9.

24

206, 40
111

Nenn.
170

int.

163,

Chubodda (uxor

(Jcboziae) Oeneal.

180, 3U4
1

164,
lu

13

Nenn.

207, 23

Bed.

249,

Cboljra (princeps sacerdotum) Oeneal.

190, 53G

250,

257,46

262,86.89 273,
290,358
293,383

283,279 287,

Chucbebas (dux ludaeorum) Prosp.

Cbore (Korah,
1

424, 619
I

321.327

289,346

295,405

302,482

Choos (princeps sacerdutuni) Oeneal.

fil.

190, 536

304, 492 305,

495. 496

308, 272 309, 531 bis 310, 539 ter 314, 559
315, 562

Isaar

[hebr. QorachJ)

Oener.

312,

.543

313, 548 bis

317, 572 322,

136,358.360

Cborao Oeneal.
1

I 186, 42.
ibid.
1

ia^i bis

59G quater. 597 323, 600 325, 607. 610 326, 614
III

Bed.

Coro Oener.

136, 3gu

Coreb

297, 246

309, 278

add. I ad Bed.
111

UI 334,
428,

521

Choreb (princeps sacerdotum) Oeneal.

190,
l

r,3G

add. II 339

Lat. Bcd.
2.

351,

luo. 105. 106

Lat.

Cborram

{Keran,

fil.

Ueson)

Oeneal.

174, 3uu* iis

Mal.
430,

111

426,

u
4

427, u.

ig. 21. 32

15. 20. 32

Corram ib. 174, ^oob Cborrem (fil. Ksau) Qeneal.

14. 15. 19. 20. 22. 47

5. 23.

431,

14. 21. 30. 37. 42. 43. 47.

3. 10. 13. 15.

48
14

173, 277

432,

26

433,

434,

i. 2.

19

435,

580
Ijat.

NOMINA HOMINVM.
Al. III 452 mij. b

INDEX
Prosp.
I

VII.

9
la

Christus
Christi

quem
i.

Daniliel

163, 53

438, S33

457, 1117
Cass.

Silv.

scribit
ib.

Prosp.
3:ii,

405,

3:ts,

e.

sacerdotes

.521,37

Marc.

II

405,

10

406,

3:i5,

76,423,2

U
h.

147,943
II

lesus Christus Chr. ,354

1

Is. hist. II 273, 9 (a). 10 (h)

19

Ps.

Is.

387,

73

inser. 2
I

Gener.

131,

3U

133,

\vi-i,e,-i

Is. chr.

A U

465, 330
Gild.
331

468, 347

/s.

chr.

Geneal.
I 1

160, \^ bis 161, as 16.5, 93 194, 613

118. 1-20 bis
I

Jlarb.

U
31

467, 227
/Jeii. .4

468, 229

UI

68, 19

77, 6

83,

278, so bis 281,

281, lu

292,219
408, s.w

F. Find.

lU 288,
,

291,367 295,414

Bed.

ProsiK

386,

:tD

409,378.388
:*

III

297

243. 245

add. II
1

ad Bed.
10, 32
I

111

337

410, 390

430, T96
I

458, ii3o (a)

7

480,

1358,

otW. /
Hilv.
6.

339

Cliristiana Prosp.

418,533
1

ad Prosp.
1

487,

add.
I

494 ^ro/. 497

27r,

bis
I

Cliristianus (adj.)

Or. Const.
I

Geneal.

519,

9/io
I

Chr. 611

638,

Vict.

Aq.

683,
I

12
i

163, 43
95G

Havn.
I

268,

Prosp.

431, 694 446,

P. Camp.

745,
5. 7.

add.

IV

ad

Vict.

Aq.
Cass.

753,
II

452,1044

453,10,59

473,1304

add.

ad

Ilyd. II 13,
596

Marc.

II 74, 419, 3

135,
bis

Prosp.
I

496

Silv. I 522, 62 547, 34

Chr. 511
153,
11:14

137,

e:j5

Vict.

T. II
V. 7. 10

184, 447
/s.

206,

567, 3

641,372

642,405

Cass.

II

142, s04

loh. II 211

V. s

220

c/tn

II

454, 237

Vict. T.

187,464 194,508
589,
1

loh.

212,

,569,

481

Ps. Is. chr. II 498, 31 80,

17.

499, 234

Gild.
86, 9

lU

68,

218,
14

587, 5 bis.

Is. hist. II

270, 10 (b) 291,

13/14. 16

20 82, 16. 30. 3l/32. 36

V. Gild.

C.

Hisp.

340,

22

Is.

chr.

II
,

462, 203
8

III 92, 30. 34

19. 29

94,

7.

100,

Britl.

19. 40

95, 31/32. 33. 42

99,
5

15. 19

Ps. Is. chr.

U 501
.539

ante 327

Gild. III 31

67, 13

145, 13 fi;

146,

200,

209, 19

Bed.
Chrysaphius
185,450,2

III 262, 81 286, 316

Bed.
add.
104

III 252, 20

282, 2gs

Bed.

287, 321 bis 290, 36

e<i. .B

281, 176

291,367

310,

316,566

lU 291, 219
Vict.

ad Bed. lU 345 bis Lat. Bed. III 351, 353, 167 (M) Lat. Mal. III 426, 21 427, 5. 7. 8.
44

IV

(praepositus,

cubicularius)
I

T.

II

Chrysafius Prosp.
I

481,

1361

add.

II

22. 25.

429,
III

11. 14. 25. 33. 38. 41. 44

430, 4

435,

17

ad Prosp.
Chrysouius

489,

s (a). 11 (a)

3Iarc.
Vict. T.

Bey. Vis.

468, 42

Ihesus Christus Ps. Is. h. II

(episc.
fil.

Alncanus)

380,

add.

II ad
Gild.

Is. chr.

U 492

quater

Cluistus
Vict.

U U

83, 460, 3

205, 565
99,
95. 99

Chus (Kusch,
I

Cham) Gener.
Ps. Is. h.

I 96, 56

lesus Geneal. I 172, 250" 194, Gli

Aq.
16

740,

add. II ad
V. Gild.

100, 108 Chr. Al. I 96,33 99,

166,

70. 74. 80

100,83 Geneal.
2 bis

82, 11/12

UI

99,

UG

b. 128

378,

lesus Barb. I 280, 106

V. Gild. A 97,3 Bed. A UI 326, 6I1 Lat. Mal. UI 427, 37 428, 14. 39. 4u 430, 7 435, 16 lesu (nom.) Barb. I 280, 110 (lesus sacerdos magnus ap.

Prosp.

458, 1130 (b)

Chusau Rasatliaim (Kusan Risalliaim, rex Mesopotamiae) Bed.

188, 500

III 259, 50

Chusarsaton Geneal.

Cusarsatou Gener.

116, 250

CusarraI

Zachariam prophetam: Lat. Mal.

tou

ib.

115,249

Chusaisate
I

Gener.

115,92
115,230
21

432,

35)

Chusather Chr. Al.

Cicero orator

115,231

Chusater
Britt.

ib.

Christiani (pl. subst.) Or. Const. 1 9, 20 I 163,39a. 44 192, .S46 195,621.622*

Geneal.

Ciau qui vocatur Gueinth Guaut

lU 205,

196,626.627
240,

M. Cicero

Cass.

134, 54o
720

Cicero Cons.
Chr. pasch.
1

Cons. Const. I 223,112

363
I

228,251

231,303
81. 82

Const. I 214, G48

216, 711

217,
I

Barb.

291,202 An. Val. 1 326,

AgH.

215,700
II

217,717
Is.

Pros^A
chr.

402, 290
II

405,331

Cass.

333, 39 335, 79
530. 533

Prosp.
558. 564

411, 403 bis 414, 466

418,
755

420,

424, 619 429, 682 434,

133, 514. 516

279, 239

Bed.
hisl.

B
II

451, 218 452, 231

Bed.

279, iGi
17

TulUus Maicus
8

439, 847 440, S67 448, 990 449, 1005 453, locs

add.

IX

ad

Is.

390, (b)
I

457, 1117 458, 1140

339. 346. 343

Chr. 511

639,

296. 319

640,

Ciuciunatus (dictator) Chr. 354

145,

641, 399

642, 410. 419

Vicl.

643, 447. 459

8.

Cineladanus

(rex
ib.

Chaldaeorum)
447,
15

Lat. Al.

III 4.50, 15

644, 497 add. I

23. 25

ad

Aq.

738,

10. 14. 19.

Ciniladauus

Hyd.
Cass.

35, 253

Marc.
269, 24

II 69, 408, 1 74,

Vict. T.

Ciutila V. Chiutila in ind.

IV

p. 4i)G

420, 3

142, 785 145, 889 148, 966

Ciprianus

v.

Cypriauus
add. I ad Chr.

187, 466

Is. hist.
23/24. 2.5/26

271,

13. 32

272,
349,
101

Cirillus V. Cyrillus

29 (a)

274,

298,

G. Eisp.
90. 92

Cis (pater Saul) Chr. Al. I 120, 263

3.54
I

hobis 350, 54 354, 74 356, 8I 359,

361,

152, 31 Geneal.
(fil.

190, 533
I

362, 108 366,

II

131

Ep. Ov.
383,
9 4is

11

374, le
Is.

Ps. Is h.

Citthim
1S4

lavan) Geneal.

169,

is4l>

Citi

ib.
I

169,
96, 51

381,7

382,9
468,

chr.

A U

457, 467,

Citliii
V.

Gener.

96, 74

Ctici Chr. Al.

258

462, 299 463, 312

347.

464, 317
/.

465,
chr.

325. 330

Clam

344. 344

347

B U
491,
3

464, 213

Clau add.

Declam IV ad

Vict.

Aq.
I

754 post

324
I

480, 265

add. II ad
add.

Is. chr. II 111

493,

Claudianus poeta Prosp.

35

463, 1205
Cass. II

Chr. 452
154, 1161

050,

494,8

A
402

/r
3:io

503,1 Gild.

68,4 V. Gild.
292,378 294,

Marc.
Bed.

II 66, 399,

93, 43

Bed.

III

284, 293 285, 302 286,

Claudius censor Appius Claudius Caecus Prosp.

229

I
1

398,

308.316

287,

289,344 291,370
311,
.540

III

275, 204

Appius Claudius
126, 243
I

add.

295,408 297,435

.Bed. .B

215 293, 229

ad Bed.
Al.
Ill

m 336
9 (b)

294, 236

297, 243

310, 280

UI 290, add. II ad Bed.

356

p.

XI

(viae 1)

Cass.

U
545

Olaudius dictator Apulius Claudius Chr. 354

Claudi basilica Silv.
I

145, 6

337 338
F.
Viml.
I

XQ^iaTuwoi) Lat.

454,

Christiauni add. II

Claudius iraperator

v. ind.

II

p.

475
11

et

479
589, 2 bis

;536

Cristiaui

289,

Claudius (dux Lusitaniae)

hist.

loh.

218,

Is.

Christiunus (subsl.) Or. Const.

10, 30 bis

Geneal.

II

289, 21

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
:ir>4
I

5S1
(niag.
inilituui)

Claviiis (inartyr) Clir.

72, le
II

Constantianus
i(.'>

Auct. Marc.

11

107,

Cleaiithes (pictor) Js. chr.

434,

546, 4

riearclms
1120

(praef. iirbis Constaiitinop.)

Cass.

II

l.^iS,

Const.nutinns

iniperator

v.

ind.

II p. 482.

49(1.

491.

492
)'.

Clelms

Clepplio
I

Const;MitiiMis tyraniuis

c.

ind.
1

II

71.

485 sub Honorio

j'.

Cleniens (niartyr) C/ir. :iJ4

Clcinens. episo. Ronianus,
'.

72,
ind.

ir.

Coustanlinus
p. .552

(111.

Roinani

iinp.)

ind.

II

p. 492

VI

sub patre
:)02

Flavius Cleniens (consul, inartyr) Bed.

Kl.

111 ^S.^i,

Constantiuus Ileraclius
V. ind.
'

(fil.

Constantini Pogonati iinp.)

Cleinens Prosj).

418,

5:13

II p. 490 sub patre

11 82, 447, 3
II
10.5, 53s, 2

Clemons
1

(pre.sbyter Alexandriiius, scriptor ecel.) Prosp.

741

Constautinus fpraef. praetorio) Marc. Constintinus (patricius) Marc.

Coust.intiiius
54", 6

433,

435, 762

Bcd.

111

28S, 342
Lal. Mal. III 42'j,

Clemens ei>iscopus
le

clirouogr.iplius

(inag.

inilituin ?)

Auct. Marc.

II

106,

427.

is

(lemens
Cleopas

cf.

Vilbrordus
Simeoii in ind.

Con.stantiuus (episc. Laodicenus, oliin

inag. inilitiae)

rid.

VI

p. .559
I)

Marc.
II

II 97, 510, 3
v.

Cleopatra (mater Ptolemaei Soteris II et Alexandri

Constantinus, episc. Romanus,

('oiistantinus (rex Britanniae?)

ind.

VI p. 555
'29

Bed.

III 279, 244

cf.

Ptolemaeus Soter

Gild.Wl 41,

Cleopatra (soror Ptoleniaei XIV, regina Aegypti ultinia)

Coiistantius iniperator

i'.

i>ul.

Gener.A
339

I I

137,37.^

Prosp.
Cass.
Is.
II

404,316

40.'),

324 400,

Constautius ((iallus)
stantio

v.

ind.

II j'. 481. II p. 482

482. 486
sq.

sub Con-

Silv.

520,

134, 558

Is.
lf.3

chr.

II

II
c.

452, 232 (453, 232)

chr.

B n
97.

452,

Bed.

Constantius Augustus (imperator iucertus)

p. 402

Ind.

II

in
13

280,

2.i4.

256.

-.'SS

281,

261. 265 his. 368

Bed.

B III

280, 168

Lat. Bed. III 351,

98

Lat. Al. III 448,

Constantius Prosp.

468, 1265
II

451,12.

mj./

454, 13

Crt)

Constautius (praef. urbis Coustantinop.) Marc.

I

95,

Cleppho (rex Laugobardoruni)

Hmn.

338,

Clebus
III

501,

1.

Mar.

II

238,

573,1. 574

Clip

add. I ad Bed.

Consus Consuales ludi Bed.

Core, Coreb

III

266, 126
l

335, 527
Cletus, episc. Rom.,
v.

Contradis (praedo) Marc. II 79,

ind.

438,

Cleupas
Cliiius

V.

Simeon in
Linus)

ind.

(=

Is. chr.

VI p. 552 VI p. 559 A II 435, 63

v.

Chore

Coretes

v.

Curetes
v.

Cornelius, episc. Autioch.,

ind.

VI p.

557

Clip

V.

Cleppho
i'.

Coruelius, episc. Roni.,

v.

ind.

VI p.

553

Clodcarius

Chlotliacarius
v.

Cornelius

c/.

Saecularis, Scipio

Clodiae agger

Roma

in geoijr.

Corram
add.

v.

Chorram
a.

Clodionus
hist.

(Clojo ,

rex Francoruin)

VII ad

Is.

Corviuus (dictator

453) Cons. Const.

209, 453

Vale-

II

376
ind.

rius Corvinius Chr.

354

145, 9 (in dictatoribus)

Clodiiis (trib. plebis) Cass. II 133, 514

Corvinus

c/.

Messala
I

Clodius tyrannus

v.

II

p.

475 sub Nerone

Corybantes Frosp.

388, 56 Is. chr.

II

II

434, 51

Clodius Albiuus tyraunus

iimio Severo

c.

ind.

II

j>.

477 sub Sep-

Cosdroes (rex Persarum) loh.

Cosdroas
(gen. -ae)
abl.)

211,567,3 214,575,1

C. Byz.

II

335,
3

9.

10

Cosdroe

Clodius

c/.

Adelphius
v. V.

(noni., gen.,

C. Hisp. II 335,

Ps. Is. h. II

Clodoarius

Chlothacarius

386,

17

quinquies

add. II

ad

Is. chr. II

494,

add.
his

Clodoveus

Chlodoveus
v.

IV
Chlothacarius

502

Cosdi-o (nom., abl.)

C. Hisp. II

335,4

Clotacharius, Clotharius

336,4.5
439, 108

Chosro

(acc.
Is.

-onem)

Bed.

III

311,540

?Cocboy

Britt. III

208,29
Is. chr.

Esdre add. II ad

chr. II 494, 9

Codrus (rex Atlieniensium)

Coelus Celus Kenn.
Coloplius Geneal.
I int.

11

Cosmas Marc.
Cotafredus
v.

II 99, 516, 3

III

151,19

Gotafrid

163, 4i

Cottius rex Cass.

138, 685
,

Columba Britt. lU 1.59.2 Columkilla III 127. XI s. Colnmbanus add. II ad Is. chr. II 494, s Conimodus imperator v. inilex II Conanus V. Gild. 4 III 102, 20 Conimmidus r. Cuniemundus Conomerus tjTannus V. Gild. A III 97, 40 Conon (illustris Romanus) Auct. Ma/rc. II 105, 538, Constans imperator v. ind. II p. 482 et 490 Coustans (filius ConsUintini tyranni) v. ind. II p. 485
suh patre Constantia
v. ind.

Cramuus
236,

(fil.

Chlothacarii
556, 3

regis

Francorum) Mar.
ib.

II

555, 2

237,
I

Chramnus

237,

.560,

2 bis

Crassus Prosp.

404, 3i8 Chr. 511

638, 263

signa Crassiana Cass. II 135, 574

Cratinus comicus Prosp.

396,
155,

I9S
5

Is. chr.

II

447, I80

Credenus iVejm. i^

III
I

Crescens cynicus Prosp.

Crescenti.iuus (martyr)
Cris|)us Caesar v. ind.

427, 657
I

Bed.
71,29

III

287, 321

Chr.354
Cltr.

II p. 482 suh Constantino I

511
I

Croesus (rex Lydoruiu)

636, 1S4

Cryssus
5

II

p.

481 (sub Licinio)

et

482

(sub

Chr. Al.

128, 304
II

Cressus Sojth. L. II 312,

312,
5

Constantino I)

Crassus Scyth. B.

Constantiana

r.

ittd.

II p. 482 suh Hannihalliano

Ctici

V.

Citthim

582
s.

NOMINA HOMINVM.
Britt. III 208, 21

INDEX
Is.

VII.

Cudbert (episcopus Lindisfarneusis)

Cudberctus Bed.

Dactyli Idaei

chr.
I

11
.=.5

435,

64. 64*

III

316, s"o

Daedalus Chr. 511

633.

Is. chr.

II 436, 75

Cuillus

V. aild.

III 91, 19

Dagda Nenn.
II

int.

III

155,

Cultum (Kulthum)
365, 125

0. JJisp.

363,

n:i.

115..

us mg.

Daiocus V. Gild.

III 102, 9

Dale (Ela, pater Osee regis) Gener.

(procurator ludaeae) Prosp.
III
14 I

A
I

135, 353

Cumanus
int.

412,428
156,
11

Dalea (princeps sacerdotum) Geneal.

Dalmatius
v.

190,536

Cuned.ig Briit.
III

205,

2fi

Cuneda

ib.

Nenn.

ind.

II p. 481

(sub Constantio I) et 482

156,

(sub Constantino I)
III 44, s II
i

Cuneglasus Gild.

Dalyla [Delila, uxor Samson) Geneal.

212,
.'.72

189, 520

Cuniemundus
.'i72,

Gepidorum) loh. Coniniundus Havn. I 337,

(re.^

213,

Damasns,

episc.

Rom.,

ind.
3

VI p.

553
int.

Cunemundeni

Damhoctor
156,4

Britt.

IH

156,

Damoctor Nenn.

III

(aec.) ih. 337, 4

Curetes Prosp. I 388,

r.6

Coretes

Is.

chr.
a.

II

434, ^i
et

Damianus

3Iarc. II 99,

.'.16,

Cursor (L. Papirius Cursor,

u. c.)

dictator

430

445
ib.

Dan

(fil.

lacoh) Geneal.

175.

311''.

322

178, 356

bis

Cons. Const.

209, 445

Papinius Cm-sor

195, 620

208,430 Chr.pasch.

208,430
v.

Daniel
133,

(propheta, gen. -elis)

168,
3.8

Gener.

130, 182 ter

Is. hist.
8

Cusarraton, Cusarsaton

Chusan Easathaim
Cons.
Const.
1

Chr. 511 I 636,

182. 183. 200

II

Cyduram
388

v.

Hiduram
244,
1.5, is

297,
(^e?!.

16

Gild. III 59, 30

Britt. III 146,

Danihel

Cyuegius (praefectus Orientis)

Bi/d. II

-helis)

Gener.

126, 136
I

Gener.

128,
298.

296
6.i7

133, 333, 38

Chr. Al.

126, 291 127, 294

I

128,

Cynieus Prosp.
Cyprianus
I 72, 10

427,

Bed.

A
,

HI

287, 321

300. 303. 306. 308. 309 I

129, 313 Geneal.

335, 9. 14

182, 441 Prosp.

(episc. Carthagiuiensis

martyr)

Chr. 354
I

395,

17.1.

182

405,

406,

335, 29

Hyd.

II 18,

Geneal.

160, i 196, 625

I

Cons. Const.

57 II

23, 118 (a)

Marc.
chr.

II

63, 392

v. 13

90, 470
Britt.

Is. hist.

228, 258 289, 306

642, 418

Chr. pasch.
Prosp.
I

228, 258

bis

F. Vind.
Chr.

A B

I I

275,

19

Is.

A U

445, 162

lU

146,

439, 85s 440,

Vict.

S58. 864

.511

Bed.

III 268, 140 270, 149 (. I8/19. 20. 23). 150 271,

add.

J ad

Aq.

738,

20. 24

Cass. II
II

158 275, 202

324,

603

Dauihel (gen.

-heli,

dat., abl.

117, a64
463, 209

Js. chr.

II 463, 308. 310

,

Is. chr.

-he\o) Geneal. 1 181,4-.'5

182,439 185,461
I

Prosj). I
Is.

Bed.

196, 624 Bed.

I

A III 292 378 Ciprianus Geneal. I B lU 292, 225 Cipryanus F. Vind. B

et

397,202

add. IV, 4 ad Prosp.

493

iis

chr.

II

454,236
Vict. T.

289, 366

Daniel (heremita)

II

191, 490,
I

Cyprianus ('referendarius, postea comes sacrarum niagister') An. Val. I 326, S5 328, 85. 86
Cypris (mater Ilerodis) Prosp.
I

Darhia (uxor Oziae regis) Geneal.

180, 400
Elisae
Britt.\)

m
Cyrila

405,335,1/2

Bed.

Dardanus (rex Troiae, fil. lovis Nenn. III 151,20 Nenn. int.
Britt. III

[fil.

III

151,17
I

153,7

281, 262
I 71, 29

161,15
I

*Darius Chr. Al.

654,
69

119,252

Cyriacus (martyr) Chr. 354

v.

Dardanus Chr. 452

JJarius I, rex

Ceurilas
Al., v. ind.
)>.

CyriUus, episc.

VI
ind.

p. 556

Cyrillus, episc. Antioch.,

ind.

VI
3

p. 557

Persarum Darius primus Chr. Al. l Ja^eiov Tigiatov Lal. Al. lU 450, 24 128, 299 JuQiov TiQnjov ib. 447,24 Darius Chr. Al. 1
128,
187
.300

CyriUus, episc. Hieros.,

v.

VI j).

560

Gener.

131,320
I

Gener.

I I

131, 181,

CyriUus
Cyrinus

(du.x)
v.

Jllarc.

II

99, 514,

add.
182,
ii-i^.

I ad
439.

Chr. 354

152, 44

Geneal.

Quiriniu.s

424

443. 444.

445 bis. 446. 447

I

183, 447 bis

188. 190

Cyrus (rex Persarum) Gener.

316.317
s.

89, 10 128, 297

131,

184,
335,

4550

Prosp.

395,

181

396,

405,

Gener.
Chr. Al.
1

B
1

89, 10 130, isa 6js 131,184 140,

3111.

12
I

409,380
487
,

415,481
Chr. 511

474,1313
I

add.

I ad
196
27 bis

11

128,

302 bis. 303. 304. 305. 307

Prosp.
638, 272 320, 28

636
20

184. 185.

190.

Geneal.
453
I

Il

421 bis. 422. 433 bis. 424

I

182, 439
19

184,

Scyth.

L. II 317, 19

ter. 20 bis

319,

F. Vind.
184
5 bis

278,

74 bis

8ilv.

547,

Chr. 511
4

Scyth. B.
Iiisl.

317,

I9.

320,
II

28

add.
/s.

VII
chr.

636,

Cass. II 123, 91

Scylh. L. II 312,

quinbis.

ad

Is.
II

II

376

Is.

chr.

A
Is.

446,170

quies.
28

313,

5.

6 ea;ies
4. 5

314, 313,

7 bis. s bis

320, 27
7.

B
III

446,

114

add. II ad

chr. II

Scyth.
27. 28

II

312,

5 bis. 6

ter 314,

8 bis

145,

10 (b). 12 (b)

Bed.
1.59

m 270,
77

492
149 v.

Britt.

u. 20

320,
III

321, 32

Ps. Is. ehr. II 499, 162

,

Bed. 271
,

A
153

271,
111

151. 158

quater 272,
Lat. Bed.

bis. i6oter. 163 his

Bed.B

269, 148 bis

305, 496

270

149 {v. 13. 16). 150. I5i

271, 129
I

UI 350,

351,

78
II

yen. Dari

272, 160
inf.) bis

add.

IV

ad Bed.
76. 76

III

345

(Ein.i.

Geneal.

183,447
stultus

Daryus Scyth. B.
Chr. Al.
I

320, 27 iis 129, 310

149
)'.

Lat. Bed. III 3.50,

Lal. Al.

III

447,

Darius

128, 307
III

22 4.50, 22

Cirns add. I
(IVater

C!yrus iunior
I

ad Chr. 354 I 152, 37 Artaxer.xis Mnemouis) Gener.

Darlus

.\.stiagis

filius

Bcd.

270,

15
1

Darius

filius

Asueri
^U.
I

(Asverii,

Asieri)

Gener.
I e.

131, 326

Cyrus Oener.
Al., v. ind.
v. ind.

131, 193

128,296

67(-.

128, 300

Genea/.
q.

181, 424

Cyrus, opisc.

Cyrus, episc. Const.,

VI p. 557 VI p. 561
II

Bed.
Darius

A
I (II)

III

270,

149 v. 21

Darius
ib.

Asuerio

Geneal.

182,
q.
e.

in^

Artaxerses
Is.

182, 445
II

Cyrus (episcopus)
Cytallianus
.

Vict. T.

193, 499

Nothus

chr.

447,

181

Bed.

Quiutillus iniperator in ind.

II

III

273, 135

Darius cognomento Nothus Prosp.

INDEX
I

VII.

NOMINA HOMINVM.
Bed.

583
(I,

397, 207
I

in 273,

175

Darius Notus Gener.

add. I ad Chr.
III

Demetrius
I

rex 8yriao) Prosp.

401, 273

Chr. 511

A
27

131,325
I

Gener. B_\ 131,192

Jttgiov
1
fi

637, 241

Ps. Is. chr. II 499, 195 mij. (ann. XI)

Is.

354

152, 46

Lat. Al.

447, 27

450,
120

Demetrius (U, rex Syriae) Ps.

(anu. III)

chr. II 499, 195 vuj.

Darius Prosp.

397, 209

h.
1

chr.

II

447,

Bed.

111

274, I7R

Lat. Bed. III 351,

80. 81

Demetrins, episc.
s.

AI., v.

iiid.

VI p.
99, 41
dir.

556

Darius (UI) Arsanii

1

filius

Brosp.
448,

398, 220

Chr. 511
III

Demetrius V. Gild.

lU
7s.

637, 211

/s. chr.

11

i'.>2

Bed.
:u

A
:u
1

275,

Democritus (philosophus)

II

447, 180
Is. chr.

194

JtiQiov

Lat. Al. III 447,

137, 363

450,

Darius
131, 19S

Demostheues
448, 187

(orator) Prosp. I 397, 215

A U
1S7

Gener.
140, 13

131, 329

Gener.

Is.

chr.

BU

448,

125

Bed.

UI 274,

add.

I ad

Ckr. 354
Scyth.

1 152, 50

Scyth. L.

Demostenes Bed.

lU

274, 140
I

U
/.

321, 30 ter 322, 33

chr.

B U B

321, 30 bis 322, 33

Curius Dentatus Chr. 354

145, 10 (in dictatoribus)

II

Bed.

A
cf.

448, 128

Ps. Is. chr. II 499, 195 mg.

Denzicis (gen., regis Hunnoruni) Marc. II 90, 469

'21b, 198. 200

S4. S5

Bed.

UI

275, 143

Lat.

Deodatus
Deodric
Decdric

v.

Theodatus
Ida) Britt.

Bed. lU 351,
Darius

(fil.

lU 206,

12

Deoric

ib.

206, 6

Dardanus
fil.

ib.

202, 13

Datan (Dathan,

Eliab) Geneal. I 176,326

Vict. T. II

Deogratias
I

(episc. Carthaginiensis)
25

add. II ad Prosp.
1

Datius (episc. Mediolanensis)

203,

554, 3

490,
v.

3,

Vict. T. II

187, 463,

David Gener.
130,
:i0i

Deoric
I

Deodric
Britt. III 202, 15

120, 269 ter

121, 269 quinquies. 270

132, 332, 33
167, 33

133, 333, 12. 335, 2

133,
168, 12

Gener.
I

Deothere

Derra
Chr. Al.
120,
265.

(fil.

lectan) Gener.

105, 178
I

Oderba Gener.

120, 113 132,

266

quater

121, 267 124, 281 129, 313

Geneal.

105, 67

Odera Geneal.

165, 104

Odorrem
5S7, 6

ib.

I 172,

170, 211
2.50^

178, 370 179,

372. 373 septieS. 377. 37S. 379'''. 380

Desiderius (dux Francorum) loh.

II

218,

180,382
537

182,444

183,4.50

186,483

190,

.535

tis. 536.

Deson [Dison,
418,532
91

fil.

Seir) Geneal.

174,

299. 300-

191, 539

his. 540. 541. 542. ,543 bis

193, ^Ti^. 573 194,

Deucalion
I

Is.

chr.

A U

434, 52

Deucalios Chr. Al.

610

Prosp.

391,
1

106.

107.

110

396,
I

187

add.

V
II

ad Prosp.
Cass.
bis

116,235
v.
iiul.
1

497

Chr. 511
54. 58

634,

638,
Is.

246 640, 339

hist.

122,

add.

VII ad

Deusdedit, episc. lionianus,

VI

p. 555

376
II

Is. chr.

Devvi
Is.

(gen.)

V. Gild.
v.

III

108,

II 425, 3 bis 439, 71

chr.

A
A
.5.

Diadumenus
51, 9
6.
7

ind.
int.

II p. 478 suh Macrino

155,
5

439, 107

457,261

Gild. III 49,26

6 (a).
7

56,20

83,20

Britt.
4. 5

Diauus Nenn.

III

145,

(a)

146,

Bed.
248,

III 248,

262,

si. 82. 86. 89

Bcd.

Dictinius (episc. Gallaeciae) Ilyd. II 16, 31

III

262,84

add.IVadBed.mMbbis{Eins.
48. 52

Didimus
Dido
109

v.

Didymus
v.

Didius lulianus imiierator

ind.

II
is.

inf.) Lat.

Bed. UI 350,
434,23

Lat. Mal.

lU 428,

21

(ahl. -one) Chr. 511 1 634, 94

Is. chr.

chr.

II
S5

440,
abl.

431,9.

13

psalmi Davitici V. Gild.

A
I

II

440,
S5

72

Bed.

III

262,

III

105,

I7

Dido Bed.

lU 262,

Debbora
Geneal.
633, 52

(Vehorah
I

iudex)

Gener.

A
chr.

133,334,4
Chr. 511
1

Didymus Ridimus Ps.

caecus Chr. 511

Is.

h.

II

380,
I

188, 507
chr.

Prosp.
436,

389, 70 his
Is.

Is.

An

73

Lat. Bed.
254

lU 350,35.36

Deborra
Bed.

CAr. ^/.I 117, 237

iiS. 238. 239

170,4

Bed.

m 259,53
A
I

B U 436, 48 Gener. A I 117, Gciier. B I 133,

259,59

Didymus Alexaudrinus Prosp.

I

459, 1146

Didimus
et

644, 498
Vict.
Is.

Didymus monachus
T. II 205, 566,
II 295, 12
1

confessor Alexaudrinus

Didymus (dux Komanus)

dii inferi 7s. chr.

hist.

III

Debdii

borra Gener.

117, 254

Decdric

v.

Deodric
v.

superi Is.

A U 444, 153 chr. A II 444, 153

I

Decentius

ind.

II
I

p.

483 sub Constantio II

8

Dile Gener.

136, 360
I

Decimus Chr. 354

P. Decius Chr. 354

145,
I

(in dictatorihus)
9 (in

Dina

(filia

lacob) Geneal.

175, 317

Diue

(dat.) ib.

176, 339 145,

ind.

Dyna

ib.

175,
v.

311'' bis

dictatoribus)

Decius imperator
Declara (Dikla,
Al.
I

v.

II

Diocletianus imperator

ind.

II
T. II 193, 499
in ind.
I I

fil.

lectau) Gener.

105, 151
1

Dehelam Gener.
Declax
ib.

A B
A

Diodorus
I
1

(episc. Tarsensis)
v.

Vict.

105, 18O
105, 69

Chr.

Clam
luda-

Diogeues tyrannus

Eugenius

II

p. 484

Geneal.

166, iu6

170, 213
I

Cassius Diou (praef. urbis) Chr. 354

66,296
397, 208

Dedan,

Jil.

Bei/ma
I

ludadan Gener.

99, io7
1

Dionysius (tyrannus Syracus.) Prosp.

Dionysius, episc. Alexaiidriuus,
v.

dat Chr. Al.

99, 82

luda Geneal.
1

166, 127

ind.

VI 2'1

556

Dedan
Deebi

(fil.
(fil.

lectan) Geneal.

172, 258. 259

Dionysius
.51

(episc.

Corinthiornm)

Prosp.

429,
455,

684

lechoniae) Gener.

132, 332,

Bed.

288, 332

Dehelam

v.

Declara
int.

Dionysius
III

(episc.

Mediolanensis)
I

Prosp.

1091

Delbaith Nemi.

155, s
I

Dionisius Chr. 511

644,485
v.

Delfidius rhetor Prosp.

Delila
v.

462, 1187

Dionysius, episc. Komanus,

ind.

VI ji.

553
I

Dalyla
episc. Antioch., v. ind.
IIl.

Dionysius, praef. urbis Aelius Diouisius Chr. 354

Demetrianus,

VI

p.

557

66, 301

CHRONICA

75

584
Dionysius Exiguus Diouisius add.
I

NOMINA HOMINVM.
IV A

INDEX
int.

Vll.

75G,

.".2.1

Bed.

III

307, sis

Bed.

B
I

ad Vict. Aq. UI 307, 270

117,241

Eadan Nenn.
Eadhyrth

III

155, 6

Britt. III 205. 10

Dioiiysius

cf.

Pliilocalus,

Ptolemaeus XIII

Ivulfered Flesaurs Britt. III 206, 21

ib.

Aedlfred Flesaur

JJionysos deus Dionysu (gen.) Chr. Al.

202, 20
ib.

Aelfret

ib.

202,

19

Eadfred

ib.

207,

Dioscurus, episc. AL,

i'.

Mid.

VI B (n. XX VII. XXX VI)

VI
p.

Eadlfrid

208,

2/3

Dius

Vict. T.

II 191, 487
v.

Eadfird

(fil.

Edgum, Eadfrid

ap.

Bed.

h. e.

II
ib.

14. 20)

Dius, episc. Hieros.,

ind.

559

Britt. III 204, 32

Dodam

v.

lavan
I

Eadguin
191, 542 bis

(fil.

Alli) Sritt. III 203, 9

Eoguiu
204,
33

206, 27

Doec (Syrus) Geneal.

Dulobellus Britt.
III

Eadgum

ib.

206,

33

Edgum

ib.

Aedgum

Dolicliianus, episc. Hieros., v. ind.

VI p.
int.

559

ib.
a.

204, 30
111

162, i,Vi6
v.

Nenn.

HI

162,

int.

206,
(fil.

Domitiaiius imperator

ind.

II
Bed.
a.

Eadlbald

Edwinus Nenn. III 206, 1/2. 10 Nenn. Eduinus Bed. A III 311, .'.41 1/2 Alguing) Britt. lU 204, 8

Flavia Domitilla Prosp.

418, 533

HI

285, 302
Cass.

Eadlfrid

v.

Eadfered Flesaurs

Cn. Domitius (Ahenobarbus, censor

II

639

u. c.)

Eadlit Britt. III 204, 6

131, 4,w
Silv. I
,520, 4

Eadmundus
Eadric
v.

Britt. III

146,

Domitius (inaritus prior Liviae) Domitius

cf.

Ealdric

Moilestus

Eaeduc

v.

Sadoc
(fil.

Domnica v. ind. II j>. 483 sub Valente Domuiuus (episc. Helenensis) lok. U 213, 572, 4 Domninus c/. Doinnus III, ep. Ant., in ind. VI 2>.558 Domnio (sacerdos Serilicensis) Marc. II 99, 516, 3 bis Domnius (martyr >Salonensis) add. I ad Vict. Aq. I
738, 2G

Ealdhald

Ealdbert) Britt.
III

UI
19

203,

15

Ealdbert Britt.
Ealdric
(fil.

203,14

Ida) Britt.

lU

202,

Ealric

ib.

202,

18

Eadric

ib.

205,

Eamcr
Eanflcd
fleth

Britt. III 203, 40

Brltt.
(filia

Eandulf
Autioch.,
v. ind.

III

204,

14

Domnus, episc. L VIII)

Donatus

VI C

(n.

XVI. XLI.

E,adguin) Britt.
int.

lU 203,
Elfled

8/9

206, 3o

Ean1

Nenn. Aetan

III

206,

Nenn.

ill 206,

Donatus, praef.urbis
4.50, 1025. 1026 (a)

lunius Donatus Chr. 354 1 65,257

haereticus) Prosp.
I 1
I

Eata

),'.

(episc. Carthaginiensis,

Ebha (dux Gothus)

Caes. II 223,

Is. hist.

282,21

lleblia Chr.

451, 1026 (b)

add.

495 Chr. 511

451, 1026 fn)

643, 464

alius

ad Prosp. Donatus Prosp.

Cons. Const.

510. 513, 1

Eber,

fil.

Sala

v.

Heber
int.

Eber (rex Hiberniae meridionalis) Nenn.

I I

111 158, 9

Donatistae Geneal.
246, 405
1026 ('q)
1225

196, 627 (L)

Ebilath

v.

Evilat

Ilavn.

267,

Prosp.

I 4.50, 1025.
I

Ebionitae add.
II

ad Prosp.
ib.

495
ib.

Hebionitae Byd.
25, 145
haereti-

465,
II

1225

add. II ad Prosp.
,53

488,
332

22, 106

Hehionita haereticus
23, loy
19

Hyd.

18,

Is. chr.
I II

II

465,

cus He))ionaeus

Donatiani add.

V ad

Prosp.

495
470, 366

Ebissa Britl. III 179,

Nenn.

int.

111 179, 12

Donatus

(episc.

Epiri)

Is. chr.

Eboricus (rex Suevorum) loh.

585, 5

II 216, 583. 584, 2

217,

Donatus

(episc. Africanus)

Vicl.

T.

205, 565
loh.

Is.

hist.

II

303,

Donatus
571, 4

(abbas
217,
584, 5

monasterii

Servitani)

212,

EbracariuB (dux Francorum)

Ebrei
v.

V. Gild.

Ul 101,47
536,

Beeri

Donatus (grammatieus) Cass.

II

II

152, 1092
III
581,

Is. chr.

467, 340

add. II ad Bed.

338
i

Ebremud (gener Theodati) Marc. U 104, Ebroinus add. IV ad Is. chr. II 502
Ehsiba
(Hephziba,
180, 406

Doiiatus (medicus)

Mar.

II

239,

uxor Ezechiae regis)

Geneal.

Dongual

V. Glld.

III

104, 37

Donn Nenn.int.

III

158,1
I

Ecberectus
196, 624

vir

sanctus
cf.

de gente Anglorum Bed.

Donus Moutanus (martyr Africanus) Geneal.

Dorotlieus (uiartyr Alexandrinus) Barb.
Dorotlieus (episc. Ancyranus) Marc.
II
I

m
I

319,586

Eegbirth?
I

295, 286

Ecclesius (episc. Ravennas) An. Val.

328, 9o

Agn.

98, 513

333, 39
(re.\
(fil.

Dosis (uxor Ilerodis) lled.

111

281,264
Chr. 511
I

Ecfridus
640, 354

Anglorum) Bed.

III 315, 562

Dracou
Cass.

(legislator

Atheniensium)

Ecgberth
Ecghirth

Ercunbert) Britt. lU 203,17

(fil.

141,777
a.
1

episcopus

Eadbyrth)

Britt. III 205, 11

Drusus (mag. cquitum

208, 430

430

u. c.)

Cons. Const.

cf.

Ecberectus?
(fil.

Chr. pasch.
qui duxit
ind.

208, 430
1
et

Ecgfird

Osguid) Britt.

III

204,40

Drusus Drusus
206,

(is cf.

Aquam Drusiam)
475 sub Auijusto

546, 19
Tiberio
Vict.

II

2>.

Ecgfrid Ailguin ib. 204. 41 Echfird' , / ulem Echgfrid ib. 202, 32 ib. 202, 31 (
.

Dulcidius

(pater

lustini II

imperatoris)

T.

II

Ecgfrid Ecgfrid

(fil.
(fil.

Oshiu) Britl. lU 208,

Otta) Britt.

19

567, 3 v.

IH

204, 12

Dulichianus, episc. ilieros.,

ind.

VI

2>.

559

Ecgulf

7)'-;.

UI
III

205,

Dumiufort

Britt. 111 204, 13

III

Echfird, Echgfrid v. Ecgfird

Dutigirn Britt.

205,

17

Echun
Ecui

Britt.

205,3

Dyna

v.

Dina

Brilt.

lU 203,29

INDES
Ectam
V.

VII.

NOMINA HOMINVM.
I 399, 237. 243. 247
C7ir.

585
511
I

lectan
III

637,

220. 221. 227

Is.

EctUet Britt.

161,

chr.

II 450, 2oi
cf.

Bed.

III 276, 212. 21B. 218

Edgum
s.

V.

Eadguin
1

Eleazar
314,
4.'.

Eliezer
v.

Edico (pater Odoacris) An. Val.

Ediltlu-yda (regina
V.
(fil. (fil.

Eleuter(us), episc. Rom.,

Eleuther in ind.

VI p. 552

Anglornm) Bcd. A
14

III

315, 5ca

Eleutherius
Eleutherius
Elfled
V.

(dux Heraclii)
cf.

Haxn.

I 339, 21. 22 his. 23

Edom
Edric

Esau
Ida) Brilt. III 202,

Eleuther in ind.

VI p. 552

Eanfled

Edric

Ecni) Britt. III 203,30

v.

Eli V. Heli

Eduinus, Edwinus

Eadguin
177,

Eliab

(fil.

Phallus) Geneal. I 176,32.5.326

lesse)
v.

Elrem

v.

Ephrem
fil.

Eliab
Saar) Ocneiil.
I
3.'i3

(fil.

Qeneal. I 178, 370

Efron {Ephron,
Egialeus
v.

Eliachim

loachim
pontifex,
fil.

Aegialeus

Eliachim

(?)

loachim

Heliachim Prosp.

Egica

V.

ind.
V. v.

IV

p.

496 496 sub lioderico

Gener.

I 396, 196

Heliasib Chr. 511 I 636, 198

Egidius
Egilonis

Aegidius
ind.

Eliachim,

fil.
(fil.

Enam

Eliacim Geneal. I 193,

576. 577

IV p.

Eliachim
I

Abiud) Oener.

I 132, 332, 54

Oeneal.

Eglom
Eglou

)'.

Eglon, Elon

185, 463. 464

Heliachim Gener.

B
560

I 132, 167, 54

(rex

Moabitarum)
188, 502

110, 251.

2:.2

Elias, episc. Hieros., v. ind.

VI p.

Bed.A
233
I

III 259, 51 Jis

I

Geneal.

Eglom Chr. Al. I 116,232. his. 5U3 Heglom Gener. B

Elias

cf.

Helias

Eliath (Eliatha levita) Gencal. I 191, 538

Eliazar
v.

116, 4

Eleazar

Egreas V. Oild.

Ehoarn

V.

^ HI 91, 24. 31 Gild. A III 103, 44

4 III

Eliba

V.

Holda
I

Elibama {Oholihavia, uxor Esau) Oeneal.

Elibathe (OhoUbama,
Eliezer
(fil. (fil.

173,276

Aoth Eire Nenn. int. III 158, Eithne (gen.) Nenn. int.
V.

Ehud

fil.

Aunam) Geneal.
I

I 174, 299

Abraham) Oeneal.
Moysis) Oeneal.
187, 491. 495

I 172, ^ss* (acc.

-nm)

155,

Eliezer
(acc.)

187,

495''

Eleazarum

Eiulat

Evilat

ib.
(fil.

Ela (rex Israhel) Oener.

549. 550

B
A

I I

134, 154
134, 340

Oeneal.

192,

Eliezer

lorim) Geneal. I 193, 584. 585

fil.

Hela Gener.
int.
.

Elifas (Eliphas,
ib.

Esau) Oeneal. I 173, 272

Helifas

Eladan Nenn.

III 155, 8

173, 273. 275

Elagal)alus imperator

ind.
1

II
103
,

Elinias (Oholihama,
129

dux Edoin) Oeneal.

I

174,290

Elam

(fil.

Sem) Chr. Al.

Geneal. I 164,
Aelani Oener.

Elis

(fil.

Gad) Oeneal.
lafet)

176, 340
I

63 '".69
I 103, 157

Ps. Is. h. II 378,2 ter

A
IG

Elisa

(fil.
(fil.

Oeneal.

169, 189
I 90, 49

Helam Oener.

103, 51

Elisa
182*

lavan)

Chr. Al.

Geneal. I 169,

Elam (pater Sameae prophetae) Gener. A I 133, 333, Helam Gener. B I 121, li Aelarai (gen.) Gener. EUamei (gen.) Chr. Al. I 121, 263 122, 271 Elam (rex Sidouiensium) Geneal. I 192, 552
Elarius
i'.

Elisan Gener.

I 96, 72

Flise (yen.) Britl.

132''

III 161, 15
Elisa,
fil.

Esrifau Geneal. I 169,

v.
v.

Odiel

Elisafath

Elisa propheta

Heliseus

Hilarius
I 174,
2'.io

Elisabeth (raater loliannis baptistae) Barh. I 276, 52

Elas

{Ma, dux Edom) Geneal.

277,
170, 8

68 his

279,

91 his

Elizabeth Oener.

I 133,

Elbobdus episcopus Nenn. III 207, 9 Helcana Oener. Elcana, Jil. Chore Helcbaua
ih.

Helisabet Gener.
v.

133,

334, 7

136,360
483

Elisaeus

Heliseus
3r,5

136, 35s

Uelchana Geneal. I 186,

Belchaue
(</en.)

Elisafat (Eliseba, uxor Aaron) Geneal. I 178,

187,

Elcana, pater
189, 523

Samuelis

Geneal. I

490
I

Helisafit Oener.

136, 359

Elisafath

(EUzaphan,

fil.

Odiel
1

[Aercius])

Gener.

Elcana,
Elchias

fil.

leroham, sacerdos Chelcana Oener.

136, 360

Elisa Oeneal.

186, 477

136, 358
v.

Elisee, Eliseus, Elisseus r. Heliseus

Chelcias
Eldoc)

Eliud
Briu. III 193,
3

(fil.

Achim) Oeneal.
I

185,

467. 468

Heliud

Eldat
193,

(fil.

Nenn.

int.

III

Gener.
Elizabeth

A
v.

133,

332, 58

Gener.

I 132, 167, 58

2
(fil.

Elisabeth

Eldema

Er) Oeneal. I 193,

4

587. 588 int.

Ella (Hillel, pater

Eldoc Britl. III 193,

Nenn.

III 193, 2

Oener.

119,261

Abdon) Chr. Al. I 119,250 AUeion Abel Oener. B I 119, 106

Eleachim
Ele.Hzar

'.

loachim
Aaron, sacerdos vel pontilex ludaeoruni)
I 135, 117
489'' -c

Elladius (cpisc. Toletanus)

Hisp. II 339,

16

(fil.

Ellamei

i'.

Elam
III 178,
1

Gener.

Gener.

I 136, 359 his Geneal.

l 3ii9, 63

Elmet Nenn.
cf.

Nenn.

inl.

III 178,

i;

sed

1187, 488a-o.

190, .536 Prosp.

I

EleazaI

adnot.
v.

rum
Eleazar
185,

(acc.)

Oener.

136,359

Chr.511

633,48

Elmigisilus

Hilraegis
fil.

Eliazar Oener.
(fil.

I 135, 355

Elniodab
1

(Almodad,

lectan)

Gener.

105, 174
I

Eliud) Oener.

132,

167, 59

Geneal.

Helmodat Geuer.
10.5, 145

105, 63

Ermodad Chr. Al.

468. 4iw

Eliazar Oener.

133, 332, 59

Elmodam

Oeiieal. I 170, 2o7

Eleazarus (frater Simonis, pontifex ludaeorum) Prosp.

Elom (Elon Cettheus,

pater Adae) Oeneal. I 173,271

75*

586
Elom {Ismael Eulieus, pater Basemath)
173, 26S

NOMINA HOMINVM.
Geneal.
I

INDEX
III 249,
I
12

VII.

Bed.
Enricus

B
v.

250, 13

Lat. Bed.
cf.

IH

349,

4. 5

Aenas Oeneal.
Elon
Gener.

162, 11^ bis

el

Enoch,

fil.

Cain

Elom
Elon

cf.

Alaricus I
fil.

II in ind.

IV p.
13

494. 495

(iudex)
r,i7

I 118,

2f,3

Elom Geneal.
118, 248

Enzer {lezer,

Neptalim) Geneal.
1

I 178, 358

189,

bis

Eglom Ghr.

Al.

Aaron
Lat.

Eobba
Eoguin

Britt.
1

III 201,

202,

205,

Eubba Nenn.

Gener.
93

J3 I 118, 105

Bed.

Achialon Ps.
f.7

Is. chr. II 499,

III 205,
V.

260,

Bed.

III 260, 73

Eadguin
Britt. III 203, 13

Bed. III 350, 42. 43 Achilon Calon Chr. 511 I 633, 74

Elric Brltt. III 203, 32

Is. chr.

II 438, 93

Eormoric

Eoua V. Eua Ephrem, fil.

Nenn.
int.

losepili

(hehr,

Ephrajim) Efrem Oeneal.

459

Elvodugus Nenn.
6/7
s.

III 143,

4. r,/7

III 143,

I 177, 343. 348

Elbotus

in

126
174, 3uo bis.
''

Emadan {Uemdan, f51. Desou) Geneal. I Eman {Hemam, fil. Lothan) Geneal. I

s.

Eplirem (diaconus Nioomedensis) Marc. II 87, Ephrem (scriptor) Lat. Mal. III 433, 11
Ephres, episc. Hieros.,
r.

174, 295 190,

Ephraim

in ind.

VI

p. 559

Eman
537

(princeps
191, 539
v.

levitarum)

Geneal. I 186, 4S3

Epicuraeus Epicurus pbilosophus Bed.

Epifanius
v.
,

III 291, 368

Epipbanius
frater Promethei

Emhla, Emblas
Erahreis vel

lerablas
rid.

Epimetheus
Amhrosius, rex
cf.

Epimitheus Chr. Al. I

Embros Guletic
Gesson) Oener.

Brit.

116, 235 bis

Emelier

(fil.

I 136, 359

Lohon

Epipbanes
Epiphanius

v.

Ptolemaeus

V
v.

Emiraegim
536

v.

Enemim
princejis sacerdotum) Genenl. I 190,

Epiphanius, episo. Const.,

(episc.

ind.

VI p.

561
39s, 3

Emmer (Immer,

Cyprius) Marc. 11 65,

Epi-

fanius Ilyd. II 17,33

Epyfanius Lat. Mal. III 428,33

Emmor {Hemor,
Enac Geneal.

pater Syclien) Oeneal. I 177, 352

I 396, 197

Epiphanius

fepisc. HispalensisJ EpUanius Ilyd. II 24, 124

331. 334

Empedocles philosophus Enpedocles Prosp.

I 179, 375 bis
675. 576

Er Er

(fil.

luda) Oeneal. I 176,

(fil.

Hieu) Oeneal. I 193,

v, v.
v.

586. 587

Enam

(fil.

Matliam) Geneal. I 193,

Eraclas
536

Heraclas, episo. Al.

Enasib (princeps sacerdotum) Geneal. I 190,

Encratitae Prosp. I 430,
Is.
688. 689

Eracles
Eraclius

Hercules
Heraclius
Edoni) Oeneal. I 174, 290
Aucl. Marc.
11 106
,

Ohr. 511 I 641, 370

cUr.
v.

II 459, 277

Eram (Iram, dux

Erarius
(rex

Eneas

Aeneas
.354 I 145, 7

Gothorum)

541

*Eneas lulius Ohr.

107,
I 100, iii

542, 2

Enemim

(fil.

Mesraim) Gener.

Enemigim
137

Ercunhert

Britt.

m
I

203, IG

Chr. Al. I 100, S6

Emimegim

Oeneal. I 167,
1 400, 252

Erechtheus vel Ericlithonius , rex Atheniensinm Eretheus Chr. Al.

435, 43

Ennins poeta Quintus Ennius Prosp.

nius
Enocli
I
ib.
(fil.

En-

114,224
Is.

Erictonius

/s.

chr.

II

401,272 402, 275

Is. chr.

11 451, 211.

^W^

Erectonius

chr.
vid.

II 435, 60
et

Cain) Bed.
42. 45

III 251, 17 v. 9

Enos Geneal.
lared)
8.

Erecbtonius,
thonius

Erectonius

Erechtbeus

Erich-

163, 4U-b.
{vnli/o

Enocb
add.

Ilenoch,
139,

hehr.
8. 9

Chanohh,

fil.

Ereraon Nenn.

inl.

III 158, 10

Gener.

I 92, 32

Chr. Al. I 92,

6. 7

9 bis
3i.

Ereriliva (mater Theoderici, regis Gothorura) An. Val.

I 322, 58

I nd
Vicl.

Chr. 354 I 151,

6. 7

Geneal. I 162,
6. 7

quae in haptisino Eusebia dicta

Erecbthens
Erechtheus
(fil.

ihid.

32''. 33

Prosp. I 385,

Chr. 511 I 632,

Is. chr.

add.
9.

Eretheus

v. v.

I ad
10 bis

Aq. I 737,

13. 14
10.

II 427,

Erictonius

Is. chr.

II 427,

Gild. III 64, 25

bis. 16

iw
16

Erichthonius
19

Britt. III 161, 6

V. 3
33. 34

Bed.

III 250, 15

251,

Erecbtonius

Dardani) Erectonius Nenn. III 151, Nenn. int. III 151, 16;17. 26 c/.

Lat. Bed. III 349,

132,
16.

a. 9

Enoc Oener.

I 92,

Erecbtheus
Erisfan
v.

332, 7

Gener.

250,
Euocli

17

Enoci Oener.
Gener.
)id

B I 92, 33 Bed. B B I 132, 167, 7

I

III

Rifat

Eritlion Prosp. I .388,60

I

(propheta)

133,
I

I68, 1

Oeneal.

Ernienegildus

v.

Hermenegildus
II 21,90''

194,614
323,
6011

add. IV, 4

Prosp.

493

Bed.

III

Ermengarius (rex Suevornra) Hyd.

inigarius
ib.

Here-

21, 90
v.

Enoch {Ilanoch, fil. Maxian) Geneal. I 172, 261 Enoch {Hanoch, fil. liuhen) Geneal. I 176, 324 Euoch (fil. Phallus) Oeneal. I 176, 325
Enos
(fil.

Ermenigildus, Erminigillus

Hermenegildus

Ermes v. Hermes Ermodad v. Elmodab

Eron, episc.
Aiitiocli.,
v.

Sotli)

Oener. ^l I 91,
132,
167, 3

29. 30
4. 5

132, 332,

Gener.
4.

Heros in ind. Heros Prosp.

VI p, 557
I

1 91, 28. 29

139,

Chr. Al. I 91,

Eron

c/.

Heron
466, 1247
I

i bis

add. I ad Chr.

.154 I 151,
2. 3 9.

2. 3

Geneal. I 162,
2.

Eros, episc, Arelatensis

27 -c. 28

Prosp. I 385,
Vict.

Chr. 511 I 632,

10 Is, chr.

Ersichon Prosp.
Ervigius
v.

388, 49

add. 1 ad
5. 6
/,,.

Aq.

I 737,

II 426,
5

ind.

IV p.

496

chr.

II 426,

B. 7

Bviii.

\\\

161,7

erf. vl

Ps. Is. ehr. II 498,

249,
11 J-s

Esaias (lesaias propheta, hehr. leschajahn) Oener.

1

250,11.12

124, 280. 281.

282. 283

13.3, 333, 24

Chr. Al.

124,

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
125, 284
I

587
Eobba
)>.

277. 278. 279. 283

PrOSJ). I 393, 148. 151

394,

Eubba

V.

158

add.
Oild.

I ad Prosp.

487,

10

h.

chr.

II 443,

Eucliaristus

Euaristus
Stilicouis)

149

lU

38, 5 b\, 17 54, 3 G7, 4 70, 9

Bed.

Eucherius

(fil.

Chr. 511 I 655, 55S

Mare.
inscr.

III 265, 109

Bed.

III 326, 613

Is.

Lat. Mal. III

II 443, ui. 144

69, 408,

X bis

432,48
Isaias

433,6
Oener.

Esaia

chr.

Eucherius

(episc.

Lugdunensis)
Vict. T.

Silv.

518

I 123, 125

124,

12G. 127

133,

168, 24

Chr. 452 I 662, 134

Marc. II 86,
(ul.)

456, 2

Prosp. I 474,

1314

add. 11 ad
Isaie

Is. chr. II

A ni
494
I

324,
Ysaias

605

(yen.)

add.

trCJier. 23 I

124, 128

492 Bed. ad Prosp. I add. V ad Prosi).

Eucherius episcopus

II 193, 499

Euchrotia Prosp. I 462,

1187

494 Chr. 611

ib.

I 635, 138

Ysayas Chr. 511 635,

'^.

143'

Euctemon Lai. Al. III 447 mg. Eudo (dux Franooruni) C. Bi/z.
II 358, 86 361, 102

II 358, 40

C.

Sisp.

losias

635, 152

illud

Isaianum Gild. III 48,

268. 269 bis.

16

bis. 103. 104 bis. 104 viy.

Esau Geneal.
III 256, 41

I 173, 267

(Tiwj.

275. 276.

Eudo

(fil.

Gaufredi ducis)
ind. ind.

V. Gild.

III 103, 24

280 175, 304. 308. 310"

Is. chr.

II 432, 35

Bed.

Eudocia

v.

174, asia'"^
q. e.

Esau qui dictus est Eilom Geneal. I Esau q. e. Edom iVos/). I 386, 32 Edom
291''

Eudoxia

v.

II II

p.

486 suh Theodosio II p. 485 (sub Arcadio) et 487 (sub

cf.

Valentiniano III);

Eudocia
v.

Esau Geneal. I 174,

(fil.

Eudoxius, episc. Const.,

cf.

ind.

VI

p.

560
649

Esbal

Saul) Geneal. I 190, 534

fil.

Abessan

Eudoxius (medicus) Chr. 452

Euergetes
Euericus

I 662, 133

Esdras (Ezra sacerdos,

Seraja)

Geneal. I 185, 458

198. 200

Everdingus (comes stabuli) Chr. 511 I 664,

v.
v.

add.

ad Prosp.

494
571

Chr. 511 I 636,

c

Ptolemaeus

III,

VH
494

Is. chr.
I

An

447,

177

Gild. III 59,

Esdra Geneal.

Euricus in ind.

IV p.

185,

457. 459. 461

193,

Bed.

III

273,

134

Evexia Gener.
EufV.

135, 356

Esdre (dal.) Geneal. I 185, 458

I

Hesdras Chr. Al.

35

129, 315

add.

I ad

Ohr. 354 I 152,

Is. chr.

Eufa

V.

EuphTufa
Evilat
v. ind.

II 447, 119

Ezdra Oener.

I 131, 146. 147

Ez-

Eugee

V.

ras Prosp. I 396, 195

Ezra Bed.

III 273, 169

Eugenius tyrannus
Eugenius

II

p.

484 sub Theodosio I

79, 434
Vict. 2\ II 187, 463,
5
1

Heszras Gener.

131,311.312

(/'.

Zorobabel

Eugenius (procurator) Marc. II

(episc. t'artliagineusis)
1

Esdre

cf.

Cosdroes
I
1

Esdriel {Asareel levita) Geneal.

90, 538

189,

479,

194, 505

Rey. Wand. III 458,

459,
35

8. 9

Esebon
Esra

v.

Abessan
lobath) Nenn.
int.

Eugenius
III

(episc.

Toletauus) C. Ilisp. II 343,

fil.

(fil.

171,17
149, is

Ezra

Brllt.

Eugilat

V.

Evilat,

Chus

III 161, 3

Asra Nenn.

int.

III

Evilat (Havila,

fil.

lectan) Gener.

I 105, 185

EviEiu-

Esraim
Esrifan

v.
v.

Mesraim
Elisa
fil.

lath Geneal. I 170,217

lat

Ebilath

ib.

166,110

Gener.

105, 76

Eugee Chr. Al.

I 105, 155

Esrom (ffezron,
361. 362

Phares) Oeneal.

176,332

178,

Evilat (Havila,

fil.

Chus) Oener.

1*99,101
76

Evilad

Esrum Gener.

I 132, 332,25

Hesrom

Geneal. I 166,

123

Eugilat Chr. Al. I 99,

Geiier.

132,

167, 25

Evilmerodacli (rex Babyloniorum) Bed.

!'.

III 269, 146

6i"s

Esther

v.

Hester

270, 149

j'.

8/9

Ulemadar Geneal. I 181,4l8

Etan

ti.

Etham
Brilt. III 161,
1

sancta Eulalia martyr Hyd. II 21, 90 (a. b) 30, 182

hist.

Is.

Ethach

II 280,

11

(a b)
.

sancte Eulalie (gen.) Ps. Is.

Etliam (princeps levitarum) Oeneal.

ib.

190, 537

Etan

h.

II 384, 12
cf.

186,483 191,539
v.

Eulalius episcopus

ind.

VI

p. 555
38. 40

Etheman
Ethil
V.

Atthuman
David) Geneal.
I 191, 543

Eulogius (episc. Caesariensis) Hyd. II 17,

lezel
(fil.

Etlioram
Eti
!'.

Eumauii v. Euuomius Eumenes, episc. AI., v.

iiid.

VI

p. 555

Aetius Arriauus

Eunomia

(filia

Nazarii rhetoris)

Havn.
11

268,

Prosp.

Etth (llothir levita) Geneal. I 191, 538

Ettis V.

I 452, 1044

Sadoc
I 161, 16
I6

Eunomius
Bed.

(haereticus) Ilavn. I 268,

Is.

Prosp. I 459,
11 469, 351

Eva (uxor Adam) Oeneal.

9 V. 13

A
3.

III 249,

1148

Chr. 511 I 644, 499

chr.

Lal. Mal. III 430,

12

Aeva
9.

Chr. Al. I 91,

4 m(/.
ib.

secta

Geneal. I 161,

Ps. Is. chr. II 498,

5.

Eunomiaua .1. Val. I 326, 73 heresis Euno*Eumanios (acc.) miana Prosp. 1459,1149(0)
Chr. 511 I 644, 479
1'.

Eua

(fil.

Pubba)

Britt. III 204,

16

Eoua
I

208, 30

Euagrius mouachus add.

VI ad

Prosp.
423, 2

499, 397

Euo

ind.

IV p.

4'.I6

sub Vitizane

Euagrius (scriptor) Marc. II 76, Euagrius heremita diacouus

liuodius, episo. Antiooh., v. ind.

VI
Mi
r.

p. 557

Vict. T. II

205,

566,

Eupater (martyr) Geneal.

431

I 196,

Euagrius (presbyter Antiochenus) Chr. 511 1 642,

Euphemia, uxor
s.

lustini

imp.,

inil.

II

p.

489

Euander

I add. p.

(mont. 3).

XI

(port. 21)
516, 3 bis
('.

Euphemia
I

Vict. T. II 203, 552

Eufomia F. Vind.

A
VI

Euangelus (sacerdos Pautalieusis)

358,87

Marc. II 99,

290, 413

Marc.

11 84, 451

Euanthius (archidiaconus Toletaaus) Euantius

II

IHsp.

Eupbemius,
p.

episc. Antioch., v.

Ephraimus

111

ind.

Euantus

ib.

363, 111
ind.

558
episc. Const., v. ind.

Euaristus, episc. Kom.,

v.

VI p. 552

Euphemius,

VI

p.

561

588
Euphrasius, episc. Antioch.,
v.

NOMINA HOMINVM.
ind.

INDEX
84, 451 88, 463 89, 466 98, 513

VII.

VI

p.

558

Jirarc.

Vict. T. II

Eiiphratcs philosophus Prosp. I 418, 529

184,447.448
538, 2

185,4.50,2.451

186,459

192,497,1
II 472, 381

199,

Euphronius
616

(episc.

Augustodunensis) Chr. 511 1 663,

i.si

loh. II

219

i'.

16

Is. chr.

Eu-

Eufronius Hyd. II 26,

V.

tices {gen. -etis, acc. -en, abl. -e)

I

add. II ad Prosp.

Euricus

ind.

IV p.

494
191 Is. c/ir.

488,

2, 3

489,

3 (a). 5

490,

2, 14.

n bis
-etis,

add.
acc.

II ad
-em
e<

Euripides
Is. chr.

Prosp. 1 396,

II 446, 174
-iw,

Is.

chr. II 493, 8

Euthices {gen.

II 446, 117

Euripidus Chr. Al. I IIG,

Silv. I 547, 4

-en)

Bed.

III 305, 496 306, 50S 315, 561

c/.

Eu-

Europs (rex Sicyonis)

Eusebia
ind.

tychius

Eurystheus (rex Lacedaemonis) Bed.

v.

III 2G2, so

Eutycliianus error Vict. T. II 190,482

heresis Prosp. I 480, 135,
l

Eutychiana

II

p.

482 sub Constanlio II

add.

Euticiani liereses
5

Eusebia
Eusebius

cf.

Ereriliva
Caesariensis)

add.

IV ad

Is.

chr. II 505,

episcopus Eu-

(episc.
his

V
R.

ad
is

Prosp.

tychianista

Vict.

T.

II 199, 537

494 prol.
I 745, 6

495

Vict.

Aq. I 681,

P. Camp.

Eutycliiaui (subst., plur.)

Marc. II
ind.

87, 459

add.
3Iarc.

IV
II

ad

Vict.

Aq. I 754,
v. 2

37

Syd.
211

II

Eutychianus, episc. Rom.,

v.

VI

p. 55S

13,

18

60 praef.

loh.
II
67

11

v. 3

Eutychianus, martyr Hispanus

475,1329
497, 1329

Eutycianus Prosp. I

C. Hisp. II 367, 137

Bed.
150 393

/s. chr.

A
27.t

424 469,
267,
139

351

476,

1329

Euticius add.

ad Prosp.

257, 47 258, 48 his 260,

270, 293,

271,

151. 158

272, 159

282,

his

290, 355

Eutychius, episc. Const.,

)'.

ind.

VI p.

561

295,

407

305, 496

Eil. III 416, 12

Eusebius
Eusebius

Euuericus

)'.

Euricus in ind.

Pamiiliili contubernalis

Prosp. I 450,

1022

Euveus
I

(fil.

Chanaan)

IV p. Gener. A I

494
100, 125

Oeneal.

Pampliili F. Her. III 397 mij.

398 mg.
19

Eusebius
20
cf.

167, 149 175, 306

Aeggeus Chr. Al.

praetorio)

I 100, 96

Pamphiliensis Lat. Mal.

III 426,

427,

Euvodius

(praef. praetorio) Prosp. I 462, 1187

(praef.

Hieronymus
Eusebius, episc. Const.,
r.

Exuperantius
ind.

Prosp.
97 I

470,

1285

VI E
Vict.

(n. V.

XXV)

Exuperantis (nom.) Chr. 452 I 658,

Eusebius
185, 451

(episc.

Dorylaeensis)

T.

II 184, 448

Exuperantius

(episc.

Ravennas) Agn.

301

Ezdra
(episc. (episc.

v.

Esdras
,

Eusebius
Eusebius

Fanester) An. Val. I 328, 90

Ezechias (rex ludae

Oener.
lOiG

vulgo Iliskia fhehr. ChisqijjaJ)

Laodicenus) Prosp. I 442,

Nicomediensis)
Is. chr.
v.

907

I 124, 283. 284

131,

309. 310

132,
I44. I45

332, 46

Eusebius

(episc.

Prosp.
II 466,
p. 553

452,

134,

335, 12

Gener.

B
157

124, 128
282. 284

131,

132,
403.

Ohr. 511 I 643,474

A
VI

334. 334a

167, 46

Chr. Al. I 124,

Geneal. I 180,

Eusebius, episc. Rom.,

ind.

405
1091

Prosp. I 394,
Vict.

Chr. 511 I 635, 149

bis
Is. chr.

udd.

Eusebius

(episc. Vercellensis)

Prosp. I 455,

456,

ad
Is.

Aq.

737, 29

A
113

11 443, 148
67, 5

1116 458, 1141

Chr. 511 I G44, 485

456, 2

chr.

II 443, 99
128. 131
cf.

Gild. III 43, 20

Eusebius episcopus Havn. I 304,

A
87

III 266,

Bed.

Bed.

266,

Lat. Bed.

Eusebius (praef. urbis Ticini) An. Val. I 328, Eusebius

cf.

III 3.50,

65. 66

Ezechiel

Fuusdu
v.

Ezechiel (propheta, vulgo Hesekiel fhehr. lechezqeelj)

Eustachius, episc. Antioch.,

Eustathius

Gener.

A
A

I 127, 295
33

135, 356

Oener.

126, 136 Chr. 511

75,

Eustatliius, episc. Antioch., v. ind.

Eustathius, episc. Hieros.,

v.

ind.

VI p. 557 VI p. 560
Prosp. I 452,

133, 168,
I
37

(postil)
Is.
hist.

Oeneal. I 190, 536

II 268, e

636, 182

Gild. III 59, 20

Eustathius
1045

(presbyter

Constantinop.)

Bed.

III 268, 144

Ezecliiliel

Gener.

I 133,

333, 33 v. 13
iiid.

135, 356

Prosp. I 395, isi

127, 294 bis
168, 33

Hiezechiel Chr.
298. 303

Eustochius (presbyter Arrianus) Marc. II 85

Eustochius, episc. Hieros.,
p. 560
1.

Al. I 126, 291

128,

Ezechias

Eustatliius

in

VI
I

Oener.
Ezei
V.
!'.

I 133,

lezel

Eutharicus (gener Theoderici

326, 80
lica
its. 81

et

consul) An. Val.

Ezra
Ezras

Esdras, Esra

Cass. II 160, 1358

Eutharicus Cil-

ii.

Esdras

Cass. IGO, 1362

Eutharicus Cilliga An. Val.

326, 82

Euthi-

V.

Eutyv.

{sub

quae desiderantur nomina quaere suh

ind.

}'h)

Euthoricus
EutiV.

Euricus in ind.

IV p.
ad
1

404
chr. II 503, 3
I

Fabianus, episc. Antioch., vid. Fabius

Fabiauus, episc. Rom.,
)'.

Euty-

VI p.

553
4)

Etitnipius (scriptor) add.

IV

Is.

Fabius pastor (Faiislulus ap. lAr.

II 499, 146

1,

Ps. Is. chr.

Eutrupius
3{arc.

(eunuclius

et

consul)

Prosp.

4G4,

1216

n
219

64, 396, 2

66, 399,

Fabius (dux Romuli) Bcd.

loh. II 217,
t^.

III 2GG, 127

1

Eutropius
584, 5

(abbas monasterii Servitani)

v. 10
r.

Fabius (dictator) Chr. 354

145, 10
s cf.

Fabius (dictator) Ohr. 354 I 145,

Entychius
i/cn.

Maximus

Eutyches, episc. Const.,

Fabius, episc. Antioch.,

)'.

ind.

VI

p.

557

Eutyclios (presbyter ct archimandrita, haereticus;

-is

Fabius, episc. Rom., vid. Fabianus

vel -etis, acc.

-em, en, etem,

1.

abl.

e vel -ete)
II 25, 145

Fabius

cf.

Titianua
Israliel,
til.

Prosp. I 480,

1358,

12

482, 1369

Hyd.

Facee {Peqach, rex

Romoliae) Qe.neal.

INDEX
193,
I

VII.

NOMINA HOMINVM.
Faceae
ih.

589
Chr. 511
I

567. 56S

Ii)3, siw

Kaciica (iencr.
ii;.'.

bis. 446

639,

309. 314

Cass. II 138, 671

135, 352

Faiicas Gencr.

B B

13.5,

Bed.
Feli.x
I

III 2S4. 290

I

Fache (uxor
193,
.-.66

losapliat) Oeneal. I

180, :wo

(mag. mililum et patricius) Ayn.

472, 13U0
77, 430, 2
is

301

Prosp.

Facia {Pcqachja, rex Israhel,

Falcias Gener.
I

fil.

Manae) Oeneal.

1 471,1292. 1294

47.3, 13u3

IJyd. II 21,84

1 134, 164

Fahicias

22, 94

Marc. II

Oencr.

134, 351

Felix (raartyr) Chr. 354 1 71, Felix (niartyr, aliusl) add.

Vict.
T.
11
l.'(iy,

Facuea v. Facee Facumlus (episc. Hermiaiieusis)

Ov. II 374, 16 bis

I ad
(n.

Vict.

Aq.

738,27

5511,

l'

Felix, episc. Kom.,

v.

ind.

VI A

XXVIL XXXVIIL
II

Fatila (dux, pater Telagii, ncn. -auis, ucc. -aiium) Ejy.

L.

LVI)
(episc.

Felix
Felix

Toletauus) C. llisp.
monasterii
557, 2

351,60
Vict.

Faffila (rex llispaiiiac) Bey. Vis. III 4(^9 (Le;;.)

(Gillensis
553, 1

hegumeuus)

T.

II

Fala

V.

Fua
v.
fil.

203,

204,

Falacias, Falcias

Facia

Felix (abhas)
I I I

V. Gild.
23. 31

III 102,

24. 25. 31.

34 103,

l.

Faldas {Fildas,
Faleg (Peleg,
I

Nachor) Geneal.
Oener.

171,243

18. 26. 36

105,

10(i, 17
I

fil.

Ileher)

632,

16.

17

Falecg Ocncr.

B B

93,44
104, 61

Clir.

511

Ferezeus

(fil.

Chauaau) Chr. Al.

int.

100, lol
2
int.

Falec
Chr.
is.

Fergus Lethderg Nenn.

Fernmail
192, 14

III 156,

Oener.
.1/.

I 93, 45 143

104, 172 112, 232 132,

Gcicr.

332, 15
i>'

Britt. III 192, 25

Fernniael Nenu.

III

1104,
132,
I I

107,166 112,206

1139,

19

Falech Chr. Al. I 93,21

167, 15

Gener.B

129,174.
17. is

Ferrandus (diaconus Carthaginiensis)

546,
1

Vict.

T.

II 201,

175

add.

I ad

Chr. 354 I 151,

1'.

Geneal.
Vind.

nO,W6
278,

171, 225

226. 227. 22S. 236

F.

Festus (procurator ludaeac) Prosp.

I 639, 314. 315

413, 446 Chr. 511

74 bis

Is. chr.

II 429, 22 430, 23

Bed.

III 284,

290. 292

Is. chr.
26

II 429, 19 430, 20

Bed.

III 253, 25 bis.

Festus senator
Fetebir

v.

Niger

254, 29

Bed.

III 253, 27

254, 29

Lat. Bed.

v. Fetliuir
(fil

III 349,
I

19. 20

Phalech Geneal. 1 165,

Lat. Mal. III 427,
3

97. 9S

Prosp.

Fethuir

Ogaman) Nenn.

int.

UI

149,

15

171,15

386,
v.

19. 21

Us. 10

Fetebir Britt. III 160,14

V. Phaethou Fevva (rex Kugorum, acc. -anem) Ilavn. A I 313, 487 fc. Fevvanuui F. Vind. ler Harn. B I 313, 487,2 A I 312, 635 bis Foeba Cass. 11 159, 1316

Faueas
Fania

Facee
lechoniae) Oener.

Feton

(fil.

132, 332,

52

Fau-

ueam (acc.) ib, 132, 332, 51 Fanuc (fil. Fania) Gener. A I 132, 332, 52 Faramundus (rex Francorum) add. VII ad Pharamundus ibid. II 376
Fares (Perez,
360. 361
fil.

Is.

hist.

Fila V.

Fua
V. Oild.

Filim (acc.)
178,

III 103, 22

ludae) Oeneal.

176,

331. 332

Fiuan
I

(episc.

Lindisiarneusis)
116
fil.

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

183,450

Faris Gener.
I 132, 167, 24

132,3.32,24
I

753 post

Phares Oener.

Oeneal.

182,

444

Finees (Pinehas sacerdos,

235

Eleazar) Chr. Al. I 114,

Fatnea (sacerdos) Oener.

135, 356

115, 328

6i's.

229

Gener.

A
48

I 135,355
ter. ''o

Oener.

B
20

Faunus
8/9

(fil.

Pici)

Chr. 364

I 143, G

Ps.

Is.

chr. II
1

I 135, 117

Geneal. I 187, 489

Prosp. I
15.

499,94

Britt. III

150,2

iS^jm.

iii^ III 1.50,

1.53,

389,85

Chr. 511 I 633,

Oild.

III 65,

Bed.
i'.

A
ind.

III 261, 72

Finies Gener.

A
27

I 136, 359
Ileli)

II p. 4S2 sub Vonstantino I v. ind. II p. 480 siih Anreliano Faustinns, praef. urbis Pompeius Faustiuus Cltr. 354
Fausta
Faustiuus tyrannus
I

Fiuees (Pinehas,
Oild. III 69,

fil.

Geneal.

189,524.535.531
I

Fineis Oener.

135, 357

Finu

Britt. III 171, 12

(episc.

Nenn.

int.

III 171, 12

66,

3011

Firmus
Anicius Faiistus Chr. 354
I 66,

Nuinida)

Vict. T. 11

202,551,1. 552,2

Faustus, praef. urbis

299

Placcilla v. ind.

II p, 485
,

(sub Arcadio) et

486 (sub
537
u. c.)

Theodosio II)
I

Fausti hasilica add. II ad Prosp.

s.

490, 25
IJl

Flaminius (C. Flaminius

ifi.

conszU a. 531

et

Faustus

(fil.

Guorthigirui)

Britt.

192,

22

add. p.

XI
I

(riae 3)

Nenn.
Faustus

int.

III 192,9

Flaminius
u. c.)

(T. Quinctius Flamininus ,

400, 262

cunsul a. 556
I 637,

cf.

Niger
I 174, 290

Prosp.

Flammiuus Chr. 511

II

Fazon (dux Edom) Oeneal.

Felicissimus tyiannus
v.

236

ind.

II p. 480 sub Aureliano

354
1

Flavia

v.

Domitilla;

cf.

ind.

p. 4'JO sub Hcraclio

Felieisslmus (martyr) Chr. 354 I 71, 27

Felicitas (niartyr ('arthaginicnsis) Chr.

Flavianus, praef. urbis

71, 10

lunius Flaviauus Chr. 354 I

Oc-

(>7,

311
v.

neal. I 195, 623

I

F.

Vind.

1 287, 3U7

F. Vind.

Flavianus, episc. Autiocb.,

ind.

VI C

(n.

XXXVI.

287,

307

Prosp. I 434,

757

Chr. 511 1 641, 386

LIII)
Flavianus, episc. Const.,
v. v.

Bed.

III 289, 346 302, 475

ind.

VI

p. 561

Felicitas

(martyr Capuensis) add.

I ad

Vict.

Aq.

Flavianus, episc. Kom.,

Fabiaiius in ind.
cf.

VI

p. 553

738, 21

Flavius
Valia
i;i

)).

Autiochianus, Clemens;

Domitiauus in

Felius

1'.

ind. I

V 2>.

4'J4

ind.

II
v.

Felix (procuiator ludaeae) Prosp, I 412, 434

413, 440

Flavius Severus

ind.

II p. 481

390
Flise
1!.

NOMINA HOMINVM.
Elisa
i\

INDEX
(episc.

VII.

Fulgentius
ind.

Ruspensis) Havn. I 269,

22

Vict.

T.

Florianus imperator Florus

II

II 193, 497,5 Is. hist. II

299,5
add.

Is. chr.

A
Is.

II 474, chr. II

{Gesshis Florus, procurator ludaeae) Bed.

2<i2

39!

Is.

chr.

B n

474,

251

IV
a.

ad

III 284,

Florus Cestius Chr. 611 1 639, 318

502 Bed.
II

III 306, 266

cos.

Fluduicus

V.

Clilodoveus I

Fulvius (M. Fulvius Nobilior,

130,373

565

u. c.) Cass.

Focas

V.

Pliocas
v.

Fodepald

Folcvald

Minucius Fundanus (proconsul Asiae) Prosp.

Furius
493. 496
V.

I 423, 604

Foeba v. Fevva Fogor Geneal. I 187,

Folabia
r.

Pliilocalus
fil.

Fut (Put,
p.

Cham) Geneal.
Ps.
Is.

167,142
2 bis

Futh Chr.

Flavia in ind.
int.

II

490 (suh BeracUo)

Fodepald
Brilt. III

Al. I 103, 133

h.

II 378,

Folcvald Nenn.

III 171, 13

I 99, 97

Chr. Al. I 99, 72

est Eusebii

Fud Gener. Ful Geneal. I 166, ns

80

171,12
Folla Nenn.
int.

Fuusdu quod
III 158,
3
v.

Barb. I 278,

Foroneus

Plioroneus
5io,
i

Fortuna Marc. II 97, Fortuna

Fotinus
Chr. pasch. I 233,
V.

Gaad
)/

V.

Caath, Gad;

cf.

Gad

in geogr.

(Constantinopolitana,
328, 2

Tti/j;
i

r;^

ttoXecu?)

Gaba
Gabel

Geneal. I 180, 384

v.

234,

330,

bis

Gebal

Photiuus
571, 3

Gabinius (dux Romanus, qui Syriam subegit) Prosp.

I 403,296 Is. chr. II 30, 1S8

Framidaneus loh. 11 212,

Franitano (rex Suevorura)
ib.

Ilijd.
hist.

Framtane
Britt.

III 279, 243 Bed.

A II 451,221 B IH 279, 163

Gabinus Bed.

30, 189
(fil.

Frantan
Ilisitionis)

Is.

II 301,
int.

21. 28

Gabriliel angelus Barb. I 277, 63

24

Lat. Mal. III 426,

Francus
Francus

Nenn.

III 149, 8

Gabrihelus add. IV, 4 ad Prosp. I 493

(fil.

III 160,2/3
cf.

Gad
cf.

lacob) Geneal. I 175,

311''.

318

176, 340

iis

Frautan

v.

Pompeianus Framtano
v.

ind. geogr.

Gad
ind.

(propheta)

Geneal. I 179, 373 ter

Prosp.

I I
I

391,
121,
120,
266

Fravitas, episc. Const.,

VI

p. 561
int.

109

Gaad
chr.

Gild. III 49, 26

Gat Gener.
Gatli Gener.

Frealaf Britt. III 171,11

Nenn.

III

171,

269 Is. 269

II 440, 110

A B

Fredbalus (rex Vandalornm) Ilyd. II 19, (a^ Fredericus (Frediricus) v. iud. IV p. 494 sub Theodorico

Chr. 511 I 634, 96

(fil.

Caath Chr. Al. I 120,

cf.

Gaddi

Susi) Geneal. I 177,346

Gadi

I
II

Gadi (pater Manae,

358,
87
int.

regis Israhel) Gener.

I 134, 350

Fredoarius (episc. Accitanus) C. Hi.y).

Gaddi Geneal.

I 193, 565

Fredulf

Britt. III

171, 11/12

Fredolf iVenn.

UI

Gaeta

v.

Geta
Al., v. ind.
v.

171,11

Gaianus, episc.
int.

VI p.

557

Frenn Nenn.
Fretiricus

III 171, 12

Gaianus, episc. Hieros.,

Gaius in ind.

VI p.

559

Fretimundus Bi/d.
v.

U
A

23, 111

Frcdericus
I

Gaianus (Naisitanus sacerdos) Marc. II 99, 516, 3 bis Gaina (comes) Marc. II 64, 39.% 5 66, 399, 3. 400 bis. 4oi
Friderigius Havn.
Gaisericus, Gaisiricus v. Gensericus in ind.

Fridericus F. Vind.
I

320, 45

III

321,2
Is. hist.

Gaius imperator
II 270,
6. 7

v. ind.

Fridigernus (rex Gothorum)

chr.

Is.

Gaius Caesar

cf.

ind.

II II p. 475
ind.

sub Augusto

468, 349 bis

v.

Gaius, episc. Hieros.,

Gaius, episc. Kom.,
7

v.

VI
VI

(n.

XXI. XXIII)

Frigdaricus

l'^redericus

v.

ind.

p.

553
344

Friodolguald Britl. III 206,

Galaad
Galata
Reg. Vis. III 469 (Leg.)

(fih
v.

Manasse) Geneal. I 177,

Froila (rex Hispaniae) Eeg. Vis. III 469 (Leg.)

ind.

II

p.
v.

4S3 sub Valenie

ind.

Froyla (rex Hispaniae,

al.)

Galba imperator
lieuus Ps. Is.

II
Is. chr.

Froneus

v.

Phoroneus
(episc. Salouensis)
ib.

Galenus medicus Galienus

Vkt. T.
II

11 459,

27.i

Gal-

Frontinus

203

554,

h.

II 381, 6
III
v.

Frontinianus

205,

5(12, 1

Galeoin Nenn.
829

int.

156, 9
ind.

Fronto (orator) Cass. II 143, Fronto (comes) Hyd. II 27, Froyla

V.

Galerius Maximianus
28,

II

155

no

(a)

Galla

V.

ind.

II

p.

484 sub Theodosio I

Froila
II 31 b)
,

Galla Placidia
201

v.

ind.

II p. 486 sub Constantio III

Ovinius Gallicanus Chr. 354

Frumarius (dux Suovorum) Hyd.

33, 223
I. hist.
p.-iter
:

32, 203

Gallicanus, praef. urbis

I

II 302,

6. 7.

II (a.

67, 316
v.

Fua (Pua,
{iihi

Tholae
[Thola]

iudicis) Geneal. I 188, 511

filius

Gallienus iinperator

ind.

II

scribendum

Fua

[filii]

Cliarrani)

(iallienus cf. Galenus

Phoa Bed.
258

III 259,

r.9

Fala Gener.

118,

Gallio (dux Komauusi) Prosp. I 471, 1294

Fila Chr. Al. I 118, 243. 245

Sela Gener.

Gallus imperator
Gallus Caesar
v.

v.

ind.

II
sq.

118, 101

ind.

II p. 482

sub Constantio II

Fud
Ful

V.

Fut
Geneal. I 187,
4'.)

Plotius Gallus (rhetor) Prosp. I 403, 303

Chr. 511 I

Fuiziol (socer Eloazar sacerdotis)

V.

638, 251
s.

Is.

chr.

II 452, 224
Is. chr. 11 494, 8

Fut

Gallus add.

II ad

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
A
III 300, 470

591
v.

Gamalihel Bed.
Garaer
v.

Gensericus

ind.

III

Gomer
1

Gentun
ISK),
.'i36

v.

ind.

III sub Oenserico

v.

Gamiiel (princeps sacerdotnm) Oetieal.

Georgius, episc. AI.,

ind.
v.

VI

p.

556
p. 561

Gamuliel (Kemvel,

fil.

Naclior) Geneal. I 171,

I

i'4:)

Georgius, episc. Const.,

ind.

VI

Ganymedes Ganymides Chr. Al.

Garcia (rex Hispaniae)
Reij. Vis.

117, 241

Gepidvs

III
loli.

469 (Leg.)
II
21,'), hix, 1

(fil.

Armenon) Gebidus
int.

Britt. III 160, 5

Ce-

betus Nenn.

IIl 149, iu;ii

iudicis)

Garmulem
Garter
v.

(ncc,

re.x

Mauroruni)

Gera (pater Aoth

Gergesseus
(fil.

Bed.

Gatber
V.

Gaslicus

Gisaleicus

i>i

ind.

IV p.

495

Chanaan) Gener.

A A

III 259,

M
Geneal.

I 100, 123
I

Gat Gath

V.

Gad
v.

I 167,148

Gergeseus Chr. Al.

v.

100,95

Gatera
i'.

Gather
278, S6
I

Germauicus

ind.

II

p.

475 sub Augusto

V. ind.

Gad Gathaspa magus Barb.

Gather [Oether,
Gener.
fil.

Gerraanio, episc. Hieros.,

I

VI

p. 559
I

Germanus (dux Theodosii

104,
137

11)

Prosp.

478, 1344
536, 2

Arani) Ckr. Al.

Gatliera
tJarter

Germauus (dux

lustiniaui)

Auct. Marc. II 104,

B
A

I 104, 57
I

Gatera Geneal.

I 1(35, S7

105,536,9.537,3

106,539,5.540,1.641,1

G. patri-

Oener.

101,
fil.

iil6

cius loh. II 211, 569, 2

I

Gau (Puvva,

Isachar) Geneal.

176, 338
39'.ii

s.

Germanus
1301
9/l0. 19

(episc. Autessiodorensis)

Prosp. I 472,
174,
7. 8

Gaudentius (comes) Cons. Const. I 246,

Gaudentius (comes, pater
658, 100
Aetii)

Chr. 452 I 660, 114

Britt. III 172,5/6

Chr. 452

I>
)

idem?

175,

10. 16

176, 13

180,

11. 17. 19

181,

190,14
(fil.

191,3.11.19/20
int.

192,17
173,
176,

193,13
2. 6/7. 7

195,7.9
174,
2. 7.

Gaudentius

Aetii)

Byd.

II 28, 167
21. 26

Nenn.
103,
I
l

III 172,

fi.

11. 12
5.

Gauiredus

V. Gild.

III 102,

10. 14. 14/15. 17

175,
4. 8

3.

13
5

3.
1.

6
3

180, 192,

12. 19. 20.

Gauterit (coraes Gotlniruni) Chr. 511

6(54, 6.M

21/22. 24

181,

190,

191,

10

193,

Gauzlinus (abbas Floiiacensis) V. Gild.

103, 25

III

102, 22

194,

Bed.

III 304, 49i bis

Germanus (presbyter Arabicae

losaphat) Geneal.
fil.

regionis)

Ilyd. II 22,

Gazuba (uxor
Gebal (Obal,
Gener.

180, 388

106
isi

lectan)

Gener.

A
I

105,

Chr.

Gerontius comes Prosp.

466, 1243
I

Al. l 105, 152

Gabel Oeneal.
70. 71

166,

1U7

Asal

Gersam (Gersom
495""''

fil.

Moysis) Geneal.

187,491.492.

105,
v.

Gebamundus
Gehel (Ebal,

ind.

fil.

III sub Gelimer Sobal) Geneal. I 174,2%

III

Gervasius (raartyr) Chr. 452

299, 458 300, 466

646,

14

Bed.

III

Gebidus
Gecoiiias

v.

Gepidus
Briit.

Gesalecus (Geseleicus

etc.)

v.

Gisaleicus in ind.

IV

Gechbrond
v.

202,3
Euos,
Cain) (leneal.

p. 495
Gesericus, Gesiricus
filii

lechonias
filius
I

v.

Gensericus

i)i

ind.

III

Gedam
45. 46

(Irad,

163,

Gesse

v.

lesse

Gesson
(Oideon
iude.x,
aiit

(Oerson
I

fil.

Levi)

Oener.

I 136, 3596/5

Gedeon
Gener.

indcci.

aiit

i/en.

-imis)

Geneal.
176, 330

186,475.47

190,537

Gethnon Oeneal.
171,
12

I 117,256

Oener.

117,

wi. loo

Chr.

Al. I 117, 240 bis 118, 242

I

Oeneal. I 18, 509

Prosp.

Geta

(fil.

Vanli

aut dei)

Britt.

III

Gaeta

389, 72.77
Is.

Chr. 511

633,

54.

Gi

loh.

218,

Ne7t7i. int.

III 171, 12
v.

589, 2

chr.
5

II 437, 77

Is.

chr.

II

437, 50

Geta iraperator
Gethicus
v.
)'.

ind.

II

Oild. III 66,

Bed.

III 259, 55
36, 37

bis. 57

Bcd.

Vitiza in ind.

IV p.
p.

496

III 259,

61

Lat. Bed. III 350,

yen. Gedeoui

Gethnon
Geticus

'Gesson
Vitiza
iti

Chr. Al. I 117,241

V. v.

ind.

IV
11.

496
87,
19. 36
1. 5

Gefar (Epha,

fil.

Jlaxian) Geneal.
r.

172, 261

Gideon
s.

Gedeou
1.

Geilamer, Geilimer
Geisericus
v.

Gelimer in ind. III

Gildas Oild. III 86,

31

17

88,3.
92, 95,

25. 27.

Geusericus in ind. III

v.

89,
7.

90, 27

V. Oild.

III 91,

8. 22.

25

Gelasius, cpisc. Rora.,

ind.

VI

p. 554

93,

21

94,

3.

10. 12. 18. 25. 28. 32. 35.

39

1. 7. 23.
2.5.

Gelimer

v.

ind.

III

30. 36. 39. 44. 47

96,

18. 33

97, 47

98,13.

15. 24.

27.

Gerainus Bed.

III 259,51

pro

avo Aoth

iiidicis

28. 31. 32. 34. 42. 47

99,

2. 5. 23. 27. 31. 37.

41

100,

1. 5.

(an ex eo ortum, guod Aoth fuit ambidexterf) Geminus (presbyter Antinchenus) Prosp. I 437,803 Gemuhel (lemuel, fil. Sinieon) Geneal. I 176,329 Genez (Kenas, dux Edom) Geneal. 1 174,290 Genez (Aenas, pater Gothonicl iudicis) Geneal. I 188,501 genius populi Roraani Chr. 354 I 148,

14

102,4.9.10

10.3,41
2. 28
5.

104,9.13.19.28
108,
11. 12. 23. 29. 40

105,2
109,

V.
3. 8.

Gild.

III 107,

15. 17. 19. 25. 28

110,

14

Gildas Sapiens V. Gild.

q. e.

III 108, 34 109, 42

Gildas

Gildasius

V. Gild.

III 92,

</'.

indicem yeogr.
I

GUdo (comes)
298, 528 491, 1214
I

Cons. Const.
1

246, 398

F. Vind.

1 I

Gennndius, episc. Const,

r.

ind.

VI

p. .567

Prosp.

464, 1214

add.

IV

ad Prosp.

Genue

Genuadius Imag. milituui) loh, II 215,578,1 (fil. lose, lannai ap. Luc. 3, 24) Geneal.
194,
602. 603
UI.

Chr. 452 I 650,

3G. 38

Marc. II 65,

398, 4

quater 66, 398

Gilimer

v.

Geliraer in ind.

III 76

CHRONICA

592
Ginguriaims
V. Glhl.

NOMINA HOMINVM.
A
v.

INDEX
tirbis

VII.

III

105,

-.'6

Oralianus, praef.
171

Turranius Gratianus Chr. 354

Chr. 511 I

Giusericus, Ginsiricus v. Gensericus

ind.

III

66, 290
I

Gisaleicus (Gisalecus)
Gisericus, Gisiricus
v.

ind.

IV

p.

495

Gregorius (Hispanus) Prosp.

644, 4R5

459, 1143

Gensericus in ind. III

Gisulfus (dux Langobardorum) Bed.

Giulglis BriU. III 204, 26

III 317,573

Gregorius
381

(Nazianzenus)
380

add.

VI ad
Basilii)

Prosp.

498,

Marc. II 60,

Gizericus

v.

Gensericus

m
ind.

ind.

III
int.

Gregorius
463, 312
III 193,
f..

(Nyssenus,

frater

Is.

chr.

II

Glovi Brilt.

ni

193,

6. s

Glou Nenn.

Gregorius
344,
38

(comes)

C.

Byz. II 344,

24

C. Hisp. II

Glycerius imperator

v,

II
460, ini Chr. 511
I

Gnostici Prosp. I 424,618

358

G40,

Gregorius, episc. Rom.,

v.

ind.

VI A

{n.

LXVI. XCI)
4U

Hyd.

II 15, 13
(frater

Gregorius

cf.

Theodorus, episc. Neocaesareae

Is. chr.

Godegeselus
1 bis. 2

Gundobagaudi) Mar.

II 234, 500,

Grimoald (dux Beneventi) Ps.

Grunitus diaconus Prosp.
I

II 501,

473, 1303

Godemarus
Godolia
v.

v.

Godomarus
I

Gua
190, 538

(Galiam,

fil.

Nacbor) Geneal. I 171,246

Athalia

Guallanc

Britt. III 206, 11/12

Godolias {Gedalja levita) Geneal.

Godomarus (rex Hurgundionum) Mar. 11 235, 534, 1 Godemarus ib. 235, 524, l Gotmarus add. VII ad Is. hist. II 376
Goericus Chr. Caes. II 223, 610

Guauach Nenn. int. III 152, 10 Gueagon Britt. III 203, 35 Guecha Britt. III 203, 27 Guillem Guecban ib. 203, 24 Guectha Britt. III 171, 10/11 Nenn. int. III 171,10
Guedolgeat
Britt. III 203, 34
v.

Gog

Is.

hist.

II

268,8
int.

Sajth. L. II 819,25

Gueintb Guaut

Cian

Goibuen Nenn,

III 155,6

Goliath alterum Goliara C. Hisp. II 336, 4

Guennuvar Guerdmund

V. Gild.

III 109, 37

Britt. III 203, 37

Golla {Alwa, dux Edom) Geneal. I 174, 290

Guerecus V. Gild.
2

A lU

101, 46

GoUa (Alwan, fil. Sobal) Geneal. I 174, 296 Gomer (fil. laphet) Ps. Is, h. II 378, 2 379, III 161, 17 Gamer Gener. A I 96, 59. 67
I 96, 36. 44

Gufi^an Brilt. III 203, 27

Britt.

Guictglis Britt. III 171, 10

Guictgils Nenn.

int.

III

Chr. Al.

171,10

Geneal. I 168, 169

Guigta

Britt.

III 171,10
int,

Nenn.

int,

III 171, 10
i'j-t.

Gomorius sacerdos Gener,

Gondolo, Gondolus
v.

I 135, 356

Guital Nenn,
ind.

III 171,2 193,4

Guitaul

III

Cbindasuiudus
ind,

IV p.4'JG

193,6
Guithleg Britt. III 203,36
Guitigis
V.

Gondomarus v. Gundemarus in Gonteramuus v, Guntegramnus

Gordiani imperatores
v,

IV p,

495

Vitigis

ind,

II
iiid,

Guitolin
int,

(fil.

Glovi
4

s.

GIou) Briit. III 193,

Nenn,

Gordiauus

cf,

Sogdianus
v.

III 193,

Gordius, episc. Hieros.,

Gordianus in

VI p. 559

Guitolinus Britt, III 209,11

Gulfilas
Is.

Gorgias (rbetor)

Is.

chr.

II 447, 182^

(episc.

Gothorum)
469, 350

Is, hist. II

270,

20

(a.h)

Gorgo

Is,

chr.

II 436, 70

chr.

A n

Gorgonius (martyr) Chr. 354 I 72, 8 Gosuiutha v, ind. IV p. 495 sub Athanagildo
Gotafrid dux add.

Gulstanus V. Oild.

III 106,

13. 26

Gundebadus
CotaI 306, 608

(patricius)

Chr. 611

664, 650

Gundi-

IV
I

ad Bed.

III 345 (Vat.)

siip.J

badus Cass.

II 158, 1295

Gundobadus F. Vhid.
I

fredus ibid. ter (Pal., Par., Eins.

*GothoI Gener.
Gotbolia
v.

123, 276 (loco Helisei prophetae)

Gundebadus
N. Gall.
I

(rex

Burgundiouum) An. Val.

2

322, 63

Atbalia

600, XI

Is. hist. Is. hist,

U
H

282,

16

Gotholias (Giddalthi levita) Geneal. I 191, 53s

vadus add. VII ad

376

bls

GundeGunduChr. 511
1

Gothomi {Gaetham,
511 I 633,
231
47. 49

S\.

Eliphas) Geneal. 1 173, 273

badus

Vict,

Aq, l 729

Gundefade

(abl.)

Gothoniel (Othniel iudex) Geneal. I 188, 601 ter

Chr.

I 665, 690
2.

Gundobagaudus Mar.
r.

II 234, 6OO,

ter.

Gotbonial Chr. Al. I 115, 231 116, Gothonihel Gener. A I 116, 250 Prosp. I 389,
Is.

516

64. 66. 67

chr.

Gundemarus
Gundericus

ind.

II 435, 61

Is. chr.

IV p.

495
v. ind.

II 435,

Gundericus, rex Vandalorum,

(episc.
v, v,

III

44

Gottbouihelam (acc.) Gener.

I 116,93

OtboOthoni-

niel

Bed.

III 258, 49 Bed.

33.

B IH
160,

Toletanus) C. Hisp, II 351,63

258, 55

hel Lat. Bed. III 350,

34

Gundevadus Gundibadus
Cass,

Gundelmdus, rex Burgund. Gundebadus patricius

I

Gothus
int.

(fil.

Armeuon)
10

Britt.

HJ

Gotus Nenn.

Gundicbarius (rex Burgundionum) Prosp,

475, 1322

III 149,
v.

156, 1226
I 305, 457, 2

Gotmarus
Gotus
v.

Godomarus

Gundiocus (rex Burgundionum) Havn,

Gothus
v.

Granius

Serenus
v. v.

Gundobadus v. Gundebadus patrioius Gundobagaudus, Gundubadus v. Guudebadus, rex

ind. ind.

Gratianus imperator

Gratianus tyrannus

II II p. 485

Burguiul.
siib

Honorio

Guni

(fil.

Neptalim) Oeneal, I 178, 35S

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
v.

593

Guiitamundus (Guntabundus)

ind.

III
Mar.

Haoth

v.
v.
r.

Aoth iudex
.Vrain,
fil.

Guntegramnus
II 237, 5G1

(re.\

Kr.ancorum,

til.(;iili)tli:u'arii 1)
ili.

Haram
llebba

Sem

Gunthegramnus
689, 2
>.

2.'i!t,

un

Goiiteram-

Ebba
Sala) Gener. I 104,59. Go
I

nus loh. II 218,

Heber
in ind.

(lil.

104, no. I7l

132,

332, 14

Gunthamuudus
bis

Guntamundus
Fict. T.

III
II 108,
2
.'i47,

Gener.
16. 17

B
I

add.

I ad Chr. 354

I 151,

Guntliarius (mag. militum) Aiict.

Marc.
.',46,

Geneal.
386,

168,

IGll bis.

171

225. 226. 235

Guutharith
v.

II 201,

Prosp.

18. 19

Chr. 511 I 632,

chr.

15. 16

Is. chr.

Guntliegramnus
Gunthiraer
r.

Guutegraranus

A
I GOO,

II 429,

21. 22

Is.

B H
A

429,

18. 19

Bed.

ind.

III sub Gelimer

Burguudionum) N. Gall.

III 253, 24

ter. 25

Bed.

III 253, 26. 27

I

Lat. Bed.

Guntramnus
Guoidcaut

(rcx

III 349,
6

18. 19
is.

Eber Oener.
132,
167, 14

93, 44. 45

Gener.

Jiritt.

III 193, 3

Netin.
21

int.

UI

B
20.

I
21

93,

44

139,

17. 18

Chr. Al. I 93,

168, 161 170,

193,
1/2

Guorthemir

Britt.

lE

18G,

187,

u
i

104,

141. 142

Geneal. I 165, 96
3

189,

192,

10

Kenn.

int.

UI

186,18 187,8 188,

186, 17

189,1,2
ib.

Guor5

205 bis. 206 bis

Lat. Mal. III 427,

I

themiri (yen.)

ib.

Guortimer

192,

Gor-

Heber (Cettheus) Geneal.

Hebionitae
v.

173, 268

themir III 129,

XLVI
8/9
9.

Gortemir III 129, XLIV.

3.

XLV
188,

Ebiouitae
v.

Hebron (iudex)
Hector Bed.

Guorthigirnus Britt. III 171,

178, 4 179, 9
15

Abdon

17

172,

177, 23/24

180,

181, 2
14

183, 11/12 187,

7. 8. 16/17. 19

III 261,74

Hegesar (rex Babyliiniurum) Bed.

lil 270, 149

189,

2. 4/5

190,

191,
int.

193, 12

209,

8/9. 10. 13. 21

Kenn.

III 171, 19

176, 12

Heglom
Hela
V.

V.

Eglou

177,6.15/16 178,15.23
11

179,3

180,16/17 181,3 183,

3

Ela
v.

186,
1

10/11. 19

187, 11/12 189,

190,

2. 3

191,

10.

Helam

Elam
v.

199,

Guorthigernus Nenn.
Guorthegiruus

int.

Ill 154, I3/H 171,

19

Helcana, Helchaua
Helchias
v.

Elcana

Chelcias

177,10 179,10/11 180,9/10.14 181,5.

191,
6

188,8 190,5
s

Britt.

III 189,
int.

Guorthi-

Heldad (Eldad propheta) Gener.

dat Gener.

I 133, 333, 9

Hel-

giru Britt.

HI

186, 21

Nenn.

III 193, 4
5

Guor-

I 133, 168, 9
540, 5

m
484

thigirn Guortheneu Britt. III 193,

129,

Gortigernus

Heldebadus (rex Gothorum) Aucl. Marc. II 106,

bis

XXXVI

sqq.

Vertigernus Bed.

Heldibadus
. v.

ib.

106, 541,
cf.

III 303,

Heldericus

Childericus;

Hildericus in ind. III

Guoyraucgonus
int.

Britt. III 179,

i

Guraugona Nenn.

Heldibadus

Heldebadus
Chr. 511 I
chr.

Helena (uxor Menelai) Prosp. I 390,91

179,
v.

Gurangona

Guoyrancgonus

633, 73

Is.

II 438, 91

Is. chr.

B II

438,
et

61

Helena

cf. ind.

II

p.

481 (sub Constantio I)

483

(sub luliano)

Habakuk
Habedella

v.

Abbacuc
r.

Heleuus (Troianus) Bed.

III 261, T4
652

Habdelmele
v.

Abdelmelic

Heldefredus Chr. 511 I 665,

Heli
(sacerdos)
262. 263

Abdella

Chr. Al. I 115, 229

119, 256. 259. 260

Habel
Habia,

v.

Abel
r.

120,

Oener.

A B

I 119, 267

121, 269
100. 101

135, 357

Habellaziz
fil.

Abdellaziz
i'.

Geneal. I 189, 528

Prosp. I 391,
II 439, 66

Is. chr.

Samuhel,
v.

Abia

439, 101

Is.

Habiathar

Abiathar

69,17

Britt.

Habital (uxor David) Geneal. I 179, 380

Bed.
add.

m
78

chr.

Gild.

261,

73

153,10 Nenn. int. Lat. Bed. III 350,

190, 531

lU

64, 20

153,26

45. 46

EU
Hely

Habraham
Hadad
v.

v.
v.

Abraham
Abubeccar
V. Gild.

Geneal. I 189,

524. 527. 531

191, 542

Habubeccar

V ad Prosp. I

497

Chr. 511 I 634, 84

Bed.

Adax

TTT 261,

Helis Gener.

I 135, 357
GO6. 607

Hadegogis comitissa

III 103,

1/2. 21

Heli

(fil.

Natham) Geneal. I 194,

v.

Hadriauus imperator v. ind. II Hadrianus abbas Bed. A III 313,

Ilaemon, rex Tliessalonim

Heliachim
554

Eliachiiu, loachim

Helias (propheta, vulgo Elia) Gener.

50

I 122, 274. 275

Aemou

Proap. I 388,

133,

333, 18

135, 355
117

Gener.

B
^

I 122, 120 bis

271. 272 bis
U'9. 130

133,

Hagar . Agar Haggai v. Aggeus

Halaricus
v.

168, 18

135,

Chr. Al. I 122,

Geneal.

I 162, 32 194, 614

I

Prosp. I 392,
Is. chr.

add. IV, 4
122. I24. 126

Alaricus

in ind.

IV p.

494

ad Prosp.
Is. chr.

493

bis

11

441

Hamau
Haraer

v. .

Amau
Amer
326 129, 339
26.'

II 441,

S2. 84. S6

Gild.

UI
104

50, 18 51,

66, 21

Bed.

A lU

263,

98

264,

Hamilcar Cass. 11 128, Hanuibal Prosp.

130,377
I 400,

Bed.

B ni

263, 95 264, 99

323, 600 bis Helia add. IV, 4 ad

I

Cass. II 128, 326 129, 339

-236

Prosp. I 493

Helian Oeneal.

162,

32''

Elias

Annibal Chr. 511 I 637,

Constantino I

Chr. 511 I 634, 122 635, 123

v.

Hannibalianus, rex regum gentium Pont,

p. 4S2
aiib

ind.

II

Helias, episc. Hieros., v. Elias in ind.

VI

p. 560

Heliasib

v.
v.

Eliachim
Elifas
(yen.)->]

Hannibalianus, praef. urbis Chr. 354 1 66, 297

Afranius

Annibalianus

Helilas

UeUogaba[Ii

Lat.

Theod. III 414,

76*

594
Heliogabalus imperator
Heliphahi (levitaj Bed.
Helis sacerdos
Ilelisabet
v. v. v. v.

NOMINA HOMINVM.
v,

INDEX
!'.

VII.

Elagabalus in ind. II
III 326, 613

Heremias

llieremias
v.

Heremigarius

Ermengarius
331

Ileli

llerennius (centurio) Prosp. I 405,

Elisabeth

Herennius (Etruscus)

)'.

ind.
p.

II

p.

4T9 sub Decio

Helisaeus
Helisafit

Heliseus
Elisafat

Hermenegildus
II 20,71

v.

ind.

IV

495 sub Leovigildo

I 657, 567

Hermericus (rex Suevorum) Chr. 511

21,91 22,100
23,114

Hyd.
II

Helisama
133,

v.

Salom

24,122

Is. hist.

lleliseus (propheta, vulyo Elisa) Oener.

:t33,

I 122, 275

300,

11. 14. 15. 28. 30

21

GeJier.
I

I 122, 120

12.3,121.122

133,
I

Hernies (auctor

libri q.

i.

Pastor) Bed.

III 287, 322

168,21
139 Is.

Chr. Al.
chr.

122,272

123,273

Frosp.
Is.

392,

II 441,122. 124 442,132

9J

chr.

B
s

II

441,

442,

add.

II ad

Is. chr.

II 493,

Bed.

III 263, 98 264, 104 265,

iu

Helisaeus aHd.
Eliseus

Ermes Chr. 354 I 74, 22 Hermes (martyr, gen. -etis) Chr. 354 I 72, 5 Hermiauus (coines stabuli) Chr. 511 I 664,649 llerniinifredus (rex Thuringorum) An. Val. I 324,
Ilcrininigildus
v.

70

III 66,28

Helyseus Chr. 511 I 635,132

192,
."...8

Hermenegildus

Geneal.

Prosp.

392, 129
I

Elisaeus Chr.
123, 274 Elisee

Aurelius llennogenes (praef. urbis a. 309} Chr. 354 1

67, 3u9

511 I 634, 122

Elisseus Chr. Al.

Gener.

123, 277

Hermogenes
chr.

(praef. praetorio

et

urbis

349, 350)

Heliud

V.

Eliud
Phri.x.i)

Chr, ,354 1 68, 349 69, 350

Is.

Helle (soror

II 436, 69

Hermogenes (mag.
290

militiae)

Prosp.

453. 1061
1

Helmodat
Helvia

v.

Elinodab
frosp.
I

Herinogenes (mag. officiorum) Marc. II

03, 533

(niater Ciceionis)

402,

Bed.

Hermon,

episc. Hieros., v. ind.

I

VI

p.

560
Chr. 511 1 638,

III 279,239

Herodes Ascalonita Prosp.

259

404, 306

Hely V. Heli Helyachim v. loachim

Helyseus
r.

Bed.
I,

III 280, 249

(Jil.

Berodes

rex ludaeoruvi

Antipatri Ascalonitae)
III

Heliseus

Herodes
Ai'chelai
297 86
21

maior

Lat.

Mal.

427,2
Cli.r,

(ubi

filius

Hencgistus Britt. III 177,7.22.23 178,8 179,9 180,2

perperam) Herodes senior

511 I 639,

Hengistus
int.

j6.

186, 22 189,3.16 190,7/8 199,3

3.

Nenn.
3.

Herodes F. Vind.
279,86

278,

77

Barh, I 278,

III

177,

13. 15

178,

12. 16. 17/18. 19

179,

12

Prosp. I 402,284 405,335,1.10 406,335,

362. 366

180,4 186,19 189,2 199,3 Hengist n". III 171,9 Nenn. int. III 154,15 171,8.9

407, 351 404,

Chr. 511 I 638,

,

270. 273. 274.

277. 278

639

297

Ps. Is. chr. 11 499

234

Bed.
V. 2

Henoch

v.

Enoch
v.

III 279, 237 281, 262

Henrious Hunteduneusis III 131

Heraclas, episc. Al.,
ind.

Mal.
556

282, 269
l. 6.

1'.

283, 275

Lat.

427,

38. 40

428,

ll. 18. 19. 24. 27.

36

431,

VI

p.

34. 37. 40

Heracles (heros)

c/.

Hercules

Ilerodes Antipas sive Antipater

Antipater

Heracleoticus quaere in ind. geogr.

Heracles, episc. AI.,
v.

Prosp.

408,

366

Chr. 511 I 638, 278

Heraclas in ind.
v.

VI
^j.

p. 556'

Bed.

III 281, 264

282,269 Barb.
1

Herodes
281,
ii7

Heracliaiius

(conies AtVicae)

ind.

II
197

4S5

sub

F. Vind.

281,
1

112

Ilouoriu

3Iarc. II 84, 453,

Bed.

III 304, 490

Heraclitus philosophus I'rosp. I 396,

Lat. Mal, III 429, 2o

Heraclius iraperator

v.

ind.

II
v.

Herodes tetrarcha Chr, 511 I 638,

ind.

279
,

639,

idem

Heraclius Constantinus iniperator Heraclius (spado)

II
484,
1375, 6

297

Bed.

III
I

282
408,

272

283

275. 278

Brosp.
1

483,

1373, 5. s

Herodes Prosp.
511 I 638, 27S
282, 269

366. 369. 374

Chr.

JUarc. II 86, 455,

639, 286. 300

Bed,

III

Heraclius (praepositus)
lleraclonas imperator
v.

Vict. T.

11

186, 455

V. 9

Herodes qui Autipas prius

ind.

II
T. II 188, 473,
7

nuncupabatur Bed,
Herodes Agrippa
389, 78
Scyth,
1

III 282, 269

w. 10/11

Herculanus (Orestis
llercules Chr. 354

filius)

Vict.

(I)

Bed.
ib.

III 283, 277

.\giippa

llerculanus (martyr) Chr. ,354 I 72,

I

cognomento Herodes
52

283, 275

Agrippa Chr. 511

143, 6

Prosp. I 388,

I 639, 297. 299. 306

Bed. A

III 283,278

Herodes

Chr. 511 I

6.33, 72
14 bis

635, 139

Cass, II 121, 41

Bed,A

III 281,264

B, II 315,
Is.

316,
79.

15 bis

Ps. Is. h. II 378,

87. 90

Herodes Agrippa II Agrippa Oener,

Prosp, I 413, 446
283, 277

140,

15. 16

chr.

II 437,
int.

82

438,
9.

Is,

chr.

II

Chr. 511 I 639, 307

Bed.

III

438, 59
.18

Nenn.
14
cf,

III 1.56,

12

Bed.

III 259,

260, 63

Bed,

III 260, 70

Ercules Scyth, L.
Eracles Chr. Al.
iji

Herodias (uxor
l 281,
abl.
117

llerodis

Antipatri, gen. -adis) Barb.

1

II

315,

316,

14 ter. li bis

Marc.

II 84, 453,

Bed.
278

111 283,278

119, 254

llerculis

columnao

indice geogr.

Herodladae Bed.

283,

acc.

llerodiam

llerculcus quaere in ind. geogr.

Lat. Mal. III 429, 22

llerodotus, historiarum scriptor Prosp.
cJu:
1

Hercuiea turris

v.

Daras in geogr.
v.

396,
165

192

Is.

Herculius Maximianus

ind.

II
Bed.

II 447, 175

Bed.

III

272,

Bed.

Hereberectus
575

(rex

[yangobardoiuni)

III 317,

III

^72, 132
Antioch.,
v.

319,585

Ileros, episc.

Eros

in

iud.

VI

p.

557

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
2

595
C. ^s;^. II 368, 139

Ileschol (Kschkol) Gild. III 86,

llesciain v. Iscini

prol.

Ambis

III 416, 12
v. l/2

Hieronymus cognomine Eusobius Hyd.

llicronymus idera Eusobius cognoraento

11 13
ib.

Ilesdrara

v. v. v.

Zorubabel
Esdras
Ezechiel
C/ir.

13

v. 23

Hesdras
Hesekiel

Hierouymus Eusebius Nenn.

III 143, 23/24

III 143, 25

Nenn.

int.

Eusebius Hieronymus Cass. II 161,

Hesiodus
442, 138

poeta

611

I 1)34, uii

Is.

chr.

II

1365

Hiesus
Esroni
Hisition

V.

Ilieu, lesus
fil.

Hesrom
Hessitio

v.
v.

Hieu {lehu propheta,

93

Annaniae) Bed.

B
A

III 263,

Hiiu Chr. Al.

123, 274

Iheu Chr. 511 I 634,

Is. chr.

Hester (quae vulgo Estlter) add.

Chr. 511 I 636, 203
Is.

V nd

1'rosp. I

494
III

118 120

leu Prosp. I 392,

Is.

121. 125

II 441,

chr.

II 448, 18*

Is. chr.

chr.

II 441,80

Gild. III 51,2

B
Hesu

II 448, 123

Bed.

III 274, 179

I

Bed.

Hieu (lehu, rex

I

Israliel)

Oener.

I 134, 344

Geneal.

274, 138
r.

Hesther Chr. Al.

iil.

129, 314

192, 556. 568

Bed.

III 264, los

leu Geneal. I
134, 157

lesus

Nave
II 29, 177

192, 557. 5G0

Hiosus Oener.
lesus ap. Luc.

Hesychius tril)unus Hyd.

Heszras
v.

Hieu
lOf), 536, 11

(fil.

Eliezer,

3, '29)

Geneal. I 193,

Esdras

585. 586

Hezidus phylarchus Auct. 3Iarc. II

Hiezechiel

v.

Ezechiel
,

Hiduram (Hadoram, iil. lectau) Gener. B I 105,66 Iduram Chr. Al. I 105, 148 Geneal. I 165, iu3 Cyduram Gener. A I 105, 177
Hiecconias
v.

Hiezabel (Isebel [IzehelJ

I 192,
I
5.ia

uxor Achab
167, 144

regis) Geneal.

lezabel

ib.

Zezabel Oener.

134, 344
v.

Geneal. I 180, 392

lechonias

Higinus
Hiiu
v.

Hyginus
Mecilius Hilarianus Chr. 354

Hieremias (propheta, vulgo leremia [hebr. lirmejahuj)

Gener.
135, 355
30

Hieu

125,287.288 126,290 127,295 133,333,30

Hilarianus, praef. urbis

I

Gener.

B
A

125, 133

126,

134. 135

133,

168,

68, 338
(episc.

135, 117

Chr. Al. I 126,

1

239.

-m

127, 294

add.

HUarius

Pictavieusis) Prosp.

455,

109
Is.

456,

ad Chr. 354
99,617
Is.

152,

34

Frosp.

394, lus

Marc. II
146. 147. 148

1107. 1109

458,1136

Chr. oll I 644,486

chr.

chr.

II 445, 159
139

Gild. III 25,19

II 466, 338

Bed.

III 297, 433 298, 447

Hylarius

71,6
125

Bed.

III 267,

268, 143

269,

Chr. 511 I 644, 496

Elarius Pectaviensis add.

II ad

270, 149
,

{v. 24). 150. 151

Hieremie (gen.) Gener.

67, 9

Bed. III 338

Hilarius (episc. Arelatensis) Clir. 452 I 662, 134
Hilarius
cf.

133

129, 182

Heremias Chr. Al. I 125,

6

288

leremias Gild. III 54,

I 636, 172

Iheremias Chr. 511

Hilarus
v.

Hilarus, episc. Kom.,

ind.
a.

VI

p. 554

Hieremias

id est

Adlas (miles) Barh. I 281,

I est

120

Hilarus diaconus (exiliatus

354) Prosp. I 455, 1091

Hierobal Geneal.

188, 509 (ut pater Gedeonis; sed

Gedeonis, pater eius loas)
iil.

Hilarius Vhr. 511 I 644, 485

lerubbaal coynomen

Hildebertus
s.

v.

Childebertus
48

Hieroboam
hebr.
I

(I,

rex Israhel,

Nabath [vulgo lerobeam,

268 bis

Hildefonsus C. Hisp. II 349,

v.

larobhamj) Chr. Al. I 121,

Gener.

Hildericus, rex Francorum,

Cbildericus 111
r.

134, 339

Oener.B
dat.

I 134, 150
114

Geneal. I 192,

Hildericus (Hilderix), rex Vandalorum,

Hildibertus
v.

ind.

III

545li.

546 bis. 547

Brosp. I 391,

Bcd.

III 262,
ii

Childebertus I

89

263,93 266,128

Hieroboae

Gild. III 50,

ib.

Hildiris, Hildirix v. Hihlericus in ind.

III
19. 23/24. 32

Hiroboam Gener.
271

134, 337

leroboam

121,

beatus Hildutus
1.

V. Gild.

III 92,

5.

93,

122, 271

Geneal. I 192, 545

15
til.

leroboae (gen.)

20. 21

sauctus lltutus Britt. III 215,

33/34

216,

Nabath Gi7d. III 50,

Hieroboara
562
(11,

9.

16
V. V.

rex Israhel,
ib.

loas)

Geneal.

192,

Hilia

Ilia

Hieroboas

192, 563

Hierobam Gener.
I

Hilius

Ilus
572

134, ico

leroboam Geuer.

134, 347. 34

Hilmegis (rex Langobardoruiu) Mar. II 238,

Hil-

Uierouymus (presbyter,
1'roep. 1 498, 381

scriptor eccles.)

add.
Vict.

VI ad
Aq.
I

raaegis ibid.

Elinigisilus

Haon.

337,

Dom.
I

Val. I 630,
6

18

Hilochus

V.

Belochus
v.

681,

10

P. Camp.

745,

Hyd.

II

17, 39. 40 19,

Hilpericus

Chilpericus

59 22, 106

Marc.

II

60 praef.
ii4.'i

v. 4. 380

63, 392
v. 3

v. 5

Hiltirix . Hildericus in ind.

III
b

73, 416,

Cass. II 153,

loh. II 211

U.
III
I

Hiob

V.

lob

chr.

II

424 467,
235

340

469, 351 470, 368

Is. chr.
inl.

Hipparchns Lal. Al. III 451 mg.

Hipi)c)cent;iuri Is. chr.

II

470,

Britt. III

168,

11

Nenn.

\\ 436, 67
I

168, 10

Bed.

III 253, 21
I

Hieronimus Geneal.
Brosp.
I

Hippucrates inedicus Prosp.

447, 180

397, 2uO

Is.

chr.

II

160, ib 4
1032

Havn.
378

268,

450, 1022 451,

Bed.
(fil.

III 273,

\u

460, 1166 462, 1186 469, 1274

add.

IV

ad

Vict.

Hippolytus

Thesei) Prosp. I 390, 88

eccl.)

Aq. I 754,
158

Bed.

III 251, 17

270, I50

271,

Hippolytus (episcopus et scriptor

803

Prosp. I 437,
Ypolitus Chr.
74, 38

291,368
5. 8

299,462

301, 472 302, 476 320, 690 321,

594 v.

324, 603

Bed.

Hyppulitus Bed.
I

111290,355
ib.

299,

2.'.0

add. II nd

354

72, 2
v.

Yppolitiis piesbiter

iieii.-III

340

Iberouiiuus aild.

V ad

Frosp.

494

Hircauus

Hyrcauiis

596
Hireneus
v.

NOMINA HOMINVM.
Iienaeus
v.

INDEX
ind.

VII.

Hypatius

v.

II

p. 489 sub Anastasio

C}ir.

HirminigilJus
Hirobijani
v.

Hermenegildus

Hypsipylc, refjina Lemniorum Ipsipyle

Ilyrcanus, losepbi ducis ludeae
filius

511 I 633,69
264

Hieroboam
Alani)
I

Prosp. I 401,

Hisition

(fil.

Brilt.

UI

160,7

1(J1,

i/s
s

HesIsicon

sitio ib.

160,
int.

bis

Isiocon
15

Nemi.

III 147,

Hyrcanus I (lohannes HyrcanusJ, ponlifex ludaeorum Hyrcanus Chr. pasch. I 216, 714 Prosp. I
402, 283

Nenn.
ib.

III

149,

Isocon

ib.

147,

7/s

Isacon

Chr. 511 1 637, 246 638, 246

Bed.

III

149,
v.

g/7. 7

278, 236 279, 240

Is. chr.

lobannes Prosp.
195

402, 282

Ps.
cf.

Hiskia

Ezecbias
rex Hispaniae) add.
Is.

n
(II,

499,

m<j.

Bed.

III 278, 235

Hispaniis (primus

I ad h.
i

hi.'!l.

lonatliti

304,
V.
V.

12

Ispanus Ps.

h. II

378,

Hyrcanus
13

pontif. lud.) Prosp. I 404, 306 405, 335,

Hlud-

Ludlabal
C. IJisp. II 359, 91

406,

335, 20

407, 354

Chr. 511 I 638, 258. 259

bis.

Hobel

272. 273

Ps. Is. chr. II 499, 196 mg.

Bed.

III
I

Hodera

279, 249 Jis 280,249 281,264

Hiroanus Chr. 511

Holda {Sulda propbetissa) Gener.

170, 5

I 125, 133

133,

638, 274

Chr. 511 1 636, 172

Olda Brosp.

I 394, 168 I 125, 28s

Is. chr.

II 445,

l.sii

Oliba Gener.

133,

334, 5

Eliba Chr. Al. I 125, 288

I 392, 131
Is. chr.

laades
loi.

v.

loadae

Homerus poeta Prosp.

121

Chr. 511 I 634,

Et 439, 106

labal, fd.

Lamech

Hobel Geneal.
Gener.

I 163, 55

Cass. II 122, 52

Is. chr.

labin

(rex

Cbananeorum)

117,

263. 264

B n

439,69

Omirus Chr.
urbis)
359, 3

Al. I 120,262 Const.

I

Geneal. I 173, 2s5 Bed.

III 259, 53

labes Gener.

Houoratus
Honoratus
Honoria
v.

(praef.

Cons.

239,

359, 2

117,96
labi

labis Chr. Al. I

117,237

Geneal. I

Chr. pasch. I 239,

(episc.

Gass. U. 152, 1099

S6

188,606

Chr.Al.

I 117,236

ind.
v.

Honoricus

452 I 656, 486 sub Constantio III Hunericus in ind. III

Arelatensis) Ohr. p.

lacbib (lahim, princeps sacerdotum) Geneal. I 190, 536

II

lachim {Hhi,

fil.

Balac) Geneal. I 177, 355

lacbin {lamin,
lacintus
v.

fil.

Simeon) Geneal. I 176,

Isaac) Gener.

329

Honorius imperator Honorius (Placidiae

staniio

v.

ind.

II II
p.

Hyacinthus
fil.

filius) v. ind.

486 sub Conp. 555,

itein

lacob (patriarclia, 132,332,22

113, 240. 241

217.

III
episc.

133,333,5

136,359
133,

C/i)-.

^U. I 113,

Hijuorius,

Romanus,

v.

ind.

VI

218
I

Oe7ier.

I 132, 167, 22

1G8, 5

140, 2
b.

Geneal.
b 177^

Bed.

A
V.

III 314, 559

171,245 173,267a-b 175, 309a-l). 3ioa178,

359. 360

3ua

Hophni
Horcf.

Ofni

362 bis. 353

187, 496

189, 531

195, 620

Or-

Prosp.

387,

34. 37. 38. 40 bis. 41. 43. 44

Chr. 511 I
Is. chr.
lo. 26

Horatius Flaccus

Prosp. I 404, 30S

Horatius Cass.

632,

28. 29

633, 38

Is.

chr.

A U
16

433, 39
54,

n
Hors

135, 564

Is. chr.

11 452, 229. 229

v. ind.

II 432,
14. 19
7.

32. 34

Gild. III 26,

1

48, 3

57,

Hormisda(s), episc. Roni.,

VI

p. 554
int.
15

73, 23. 35 74,

86, 5

Bed.

A
32

III 253, 21 256,

Britl. III 171, 9 187, 16

11

Nenn.

III 171,
1

41. 43
29. 30

Bed.

III

256,

43. 45

Lat. Bed.

Ul

349,

187,

Horsa Nenn.

int.

III 154,

187,

Horso

Lat. Mal. III 431,

14. 17.

432,41

lacob

(abl.) Britt.

in

186,22

qui

postea Israbel Prosp. I 387, 32

est Israliel Is. chr.

lacob qui coIsrabel

Hosmido

v.

Hormisda
v.

gnomiuatus

II 432, 35

Hostilianus

Gallus imperator in ind.

II

Geneal. I 175, 3i2a

Hostilius V. Tullus Hostilius in ind.

lacob

(fil.

Mattbau) Gener.

I 133, 332, 61
470. 471

Gener.

Hozias

V.

Azarias, rex ludae

I 132, 167, 61

Geneal. 1 185,

Hueil

V. Qild.
v.

III 108, I6
ind.

laoobus

fil.

Zebedei (apostolus)
Gild.

Gener. B\
idem"?
]

Huguericus
Huir
V.
(fil.

Hunerious in

III
Ul
Gener.

I 133, 169,3

lU

67,20
III 308, 524

Ufir

lacobus apostolus Bed.

I

Hul

Aram) Chr. Al.

104,
84

136

lacobus Alphei (apostolus) Gener.

B
I

I 133, 109, 9
v. ind.

104, 165

Geneal. I 165,

Bul Gener.
406, 3

BI

104, 66

lacobus, frater domini, episc. Hieros.,

VI p.

559

Huldin (rex Hunnoruin) Marc. II 69,

Hulit
V.

lacobus (episc. Nisibenus) Prosp.

VVelid
v. v.

m
219

452, 1052

Bed.

296, 427

add. II ad Bed. III 388

Humar
Humeia
Hurias

Amer Umeia
v.

lacobus (medicus) Marc. II 88, 462

laddus
ind.

(pontifex

ludaeorum, yen.
212. 216

-i)

Prosp. I 398,

Hunericus (Hunerix, Hunii'icus)

v.

III

Chr. 511 I 637,

Bed.

III 274

I9i

Urias
275, 196 276, 206
III 206,9

gen. laddus Prosp. I 398, 228

Hussa

Britt.

Hyacinihus martijr lacintus Chr. 354 I 72, 9 Hydatius (episc. Hispanus cf. II p. 4) Hyd. II 13
,

ladet {lidlaph,

fil.
fil.

Nacbor) Geneal. I 171,

243

ladou {liaddai,
lafet,

lesse) Geneal. I 178,370

V. 4. 7. 12

17, 40 19, 62b

22,

96. 98

24, 130

32, 201. 207

lafeth cet. v. laphet

v.

Hyginus,
Ilybirius

episc. Kora., v. ind.

v.

VI p. 552
VI
p. 560

laher

lair
C.

Hibirius
episc. Hieros., v. ind.

laio (lahja)
lail

Hisp. II 359, 92

Hymeuaeus,

(lael) Geneal. I 188, 507 bis

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
A
/.

597
201,
s
1

Inir (iiidex)

Gener.
s;.

118,

jr.a

aencal.

188, sia

Tda
4.

(fil.

IColil)a) Brilt. lll

202,
a)

9.

10

205,

13 20(;,
1

Prosp.
438,
S6

I 390,

ehr.

II 43S, 86
iierf. JS

7s. cAr.

II

Ncnn.

int.

III 200,
.'1

(205,

Ncnn. III 205,

Bed.

m
(fil.

JBed.

A ni

2G0, 62

III 2(50, 67

Lat.

Tda Britt. III 205,

Iddo
V.

idem videtur atque antecedens

350,39.40

lahur Chr. Al. I

118,243.246
I

Addo
V.

Ichir Chr. 511 I 633, c?

lares GcJier. /J

118, I02

Idippus

Oedipus
I

lanibri v.
lamiii
laiiiiies

Amri
Simeou) Geneal.
III 82,
5

Iditum {[eduthun, princejis lcvitaruni) Geneal.

I

18(),

17(), :t29

483

190,.',:!7
>i.

191, 539

OiVii.

Idiirain
v.

lliduram

laiiacus,

launaeus

cct.

Alexander
Clir.

lehda

(fil.

Ahrahain) Gcneat. I 172,257

(,til.

l'ouiponius
289

lauuarianus (praef. urbis)

ib.

3o4

(H!,

lebuscus
Gener.

Chauaau) Gencat.
Amessiae
regis)

167, Hi;

lebyseus

Pomponius lauuarius
primus

66, 288

I 100, 121

lanuarius (martyr)
lainis (deus vel

Chr. 354 I 71, 22

re.x Italiae)

leccelia (uxor
ehr.
int.

Geneal. I 180,398
I

h.

II 454,
4

lecclienir

(Sechanja, princeps sacerdotum) Geneal.

235

Ps. Is. chr. II 499, 94

Ncnn.

III 153,

190,536

Bed.
laidiet
/.

A ni
(fil.

261,72
Gener.
&?/(/(.

lecchonias

v.

lechonias

Noe)
s

92, 36

add. I ad

Is.
int.

leccora (uxor losiae regis) Geneal. I 180, 412

II 304,

i. II 320, 29 i;

Nenn.
58. 76

lechonias

q. e.

loachim (lojachin
q. e.

vel

lechonja, rex
lecbonias Chr.

III 149,
.s.

4. i. 19

lapheth add.

I ad
51. 62

Is. hist. II

304,
97,

ludae, Jitius loaehim

Al. I 127, 295

Eliachim)
I 134,

10

lafet Gener.

I 95, 48

96,

Gener.
III

335, 19

Oeneal. I
III

82 bis

99, 89. 93
c.

103, 153
182l>.

112, 230

Qcneal. I 168,
Scyth.

181,418

Oild.

56,23

Bed.

269,147
l*

167
ii

168 169,

189 170, 222

2

Ps. Is. h.

n
12
65l>

378,

lafeth Gener.
25. 28. 29

B II 319, A I 92, 37
103, 126

lechoniam Gener.

I 132, 167, 50

leconias Gener.
4ifi

I 132, 332, 50

lecchonias Geneal. I 180,

Chr. Al. I 92,

93, 16 95,

97, 57

181, 419- b

Hiecconias

iJ.

181,

418

Gecouias

Geneal. I 164,
202
17 25

168,
10

167!'.

168*. 175

169, 197 170,

Gener.

132

332, 51

loachim
q. e.

q. e. lechouiiis

Prosp. I 385,
Is.
hist.

add.

I ad
Is.

Vict.

Aq. I 737,
429,

Chr. 511 I 636, 176

I

loachim
e.
xi.

leconias Prosp.

n
h.

268, 4 (l) 293, 26

II

Scyth. L. II 319,
chr.

395, 176

Toaciiu q.

lechonias Bed.
I

III 268,

Ps.

Is.

378,

II

18
4.

141

Toachim

Gener.

126,292

127,293

Chr.

Nenn.

int.

III 153,4

Britt. III 159, 17. 19 161,

Al. I 126, 291 127, 292 bis

15. 16. 23

Bed.

A
10

III 254, 28 ter

laphedi (gen.)
2

lechouias

c/.

leconias. Sedecias
fil.

Nenn. III 147,

lared
(fil.

lafeh Ps. Is. h. II 378,

7

lechor (lelur,

Ismahel) Geneal. I 172, 254

regis)

Malalehel) Chr. Al. I 91,

92,

8 his
7. 8

lareth

leconias {immo
I 134, 343

Achab, pater loram

e.

Gener.

A
A

Gener.

B I 91, 31
l

92, 32 132, 167, 6 139,

Gener.
5. 6

I 132, 332, 6 162, 3i

add.

I ad Chr. 354
I

I 151,

leconias

(fil.

regis lechoniae q.

Toachim) Gener.

Oeneal.
632,
5.

Prosp.
Vict.

385,

.s.

Chr. 511

I T32, 332, 51

add.
8.

I ad

Aq.

I 737, 12. 13
9. 10

Is. chr.

leconias

cf.

Techouias, Sedecias
fil.

A n
161,6
15. 16

421,

Bed.

Is. chr.

II 427,
j;s, is
7. 8

Britt. III

Tectan {loktan,
174

Heher) Gener.
105, 63 Tecta

A
ib.

I T04, 173

105,

250, 14

Bed.

111250,

Oener.

I 104, 62

Geneal. I 165, luo

T70, 206
I

Lat. Bed. III 349,

GfiTico/. I

laret Gener.

lecthau Geneal. I 170, 219

(gen.)
145
ib.

lectae

91,32 92,33
lares
r.

162, 30

T7T, 226

Ectam Chr. Al.

Abraham) Geneal.

T04, 144 105,

lair

T07, 166
fil.

laret, lareth v.

lared

lectau {lohsan,

I T72, 257

larim (princeps sacerdotum) Geneal. I 190, 536

leddadida (uxor
Tefthe v. Tephte

Amos
fil.

regis) Oeneal. I T80, 410

larimoth (leremoth

levitii)

Oeneal. 1 191, 538

lasou (pontifex ludaeorum) Prosp. I 401, 267

legloria {laelam,

Esau) Geneal. I 173,

277

lasub {lob,

fil.

Isachar) Geneal. I 176, 338

I

Tehir

v.
1).

lair

lasura Chr. 354

147, 24
2 I

lehu

Hieu
fil.

lavan

(fil.

laphet) Fs. Is. h. 11 378,

379,2
96,62.
71

lovan
Britt.

lebul {lehus,
T73, 278

Esau) Geneal. I 173,277

leul

ib.

Britt. III

161,4

luvan Gener.

in

161,19

luvani (gen.) Britt. III

I80''

161,1.'.
int.

lobaii

lemblas (patcr Micheae prophetae) Gener.

I 122, 274

Geneal. I 169,

loran Nenn.

III 149, is

Emhlas

ib.

133, 333, 19
fil.

Embla Chr.

Al. I 122, 271

lonan

ib.

171,18

Yoias Chr. Al. I 96,39

Lotham
Lotau
ib.

lemna {limna,

Aser) Geneal. I 176, 341

fil.

Geneal. I 169, I80

169, I82b

Lotam

ib.

169, lso

lemuhel {Ilamuel,

Fares) Oeneal. I T76, 332

Dodam
200, 542

ib.

169, 187
Vict. T.

lephte (iudex, vulgo lephta [hebr. liphtach]) Prosp.

II

Ibas (episc. Edessenus)

193, 499
V. 16

184,448

185, 4.M

I 390, 89

add.

IV

ad Prosp.
lefthe

491

lepthe Bed.

B
<idd.

III 260, 69

Lat. Bed. III 350,

40. 41

lepthae
247

Ibat

V.

lobab, rex

Edom VI ad
130

Bed.
Prosp. I

III 260, 64

Chr. Al. I 118,

la.

Iborca (dux Langohardorum)

498, 379

lepte 6'eHer.
Is.

I 118, 261

chr.

II 438, S9

chr.

II 438, 58

Oild. III 65, 24

Teptae Bed.
104

Ibrahim Ahrahim
Icarus
(fil.

C. IJisp. IT
Is.

3(;(), 129.

.4

111260,64

leptha Geiier. iJ 1 1T8,

;.3i

Geneal.

Daedali)

chr.

II 436, 75

I 189,515 190,

Nepte Chr.511

633,69

598
lepphone Oeneal. I 188,
lepte, leptha r. lephte
50i

NOMINA HOMINVM.
Iffi

INDEX

VII.

Britt. III 204, 28

Ifitus V. Iphitus

lepthe

(letheth,

dux Edom) Geneal.

I 174,

2;io

c/.

Iguatius, episc. Autioch., v. ind.

VI

p.

557

lephte

Ignius
v.

V.

Hyginus
v.

leremias

Hieremias
v.

Iheremias

Hieremias

lerobeam, leroboam
lesaias v. Esaias

Hierohoam
53s

Ihesus

V.

lesus

Iheu

V.

lesbachas {loshekasa levita) Geneal. I 191,

lesboe {lisbal-,
lesca
(fil.
fil.

Ihoram
Ilia

v.

Hieu loiam

Abraham) Geneal.
I 171,242
.'i38

172, 262

Ildericus, Ildirix v. Hildericus in ind.

III
2

Aran) Geneal.

(mater Romuli)

Chr. 354 I 144,

Bed.

III

lesdri {lizri levita) Oeneal. I 190,

266,122
Ilius V. Ilus
Clir.

Hilia Geneal. I 181,427

lesiul

(fil.

Saul) Oeneal. I 190,

Mi
167, 32

lesse

(pater David,

vulgo Isai [hehr. lischaj])

Illoarudamus (rex Chaldaeorum) Lat. Al. III 447,

450,
18
v.

18

Al. I 120, 265

178,
369. 370

Gener.

132,

Geneal. 1

194, 610

Gesse Gener.

A
341

I 132, 332, 32

IUus tyrannus

ind.

II

2>.

489 sub Zenone

lesu (lesua, princeps sacerdotura) Geneal. I 190, 536

Iltutus V. Hildutus

lesua (liava,
lesus
fil.

fil.

Aser) Geneal. I 176,

v.

Ilulaeus (rex Chaldaeorum) Lat. Al. III 450,

ib.

lugaeus

Abiuth
v.

lesus

fil.

losedech

447,
(fil.

lesus Christus

Cbristus
(pontifex)

Ilus

Trois) Prosp. I 389,71

Ilius

Nenn.

int.

III

lesus
198

filius

losedech
filius

Chr. 611 I 636,

151,
iss.

27. 28

Hilius Nenn. III 151,

29. 30

Hiesus
filius

losedec Chr. Al. I 129, 315

185. 196

Hie-

Importunus senator Inportunus An.

luachus (rex Argivorum)
I Clir. Al.
5

Val. I 328, 90

sus

losedech Prosp. I 396,

Hiesus

I 114, 224 chr.

Prusp.

filius

*Abiuth Gener.
135,355
156

I 132, 167, 52

Hiesus Gener.
Bed.

387,

A
lesus

Gener.

135,

117

Bed.
III

m
v.

33

Silv.

547,

Is.

11 432, 36

256, 42

271,

Inatham
[lehoschuah] fil. Nun) Geneal.
filius

lonatha
v.

filius T>iaye(Iosiia

Ingenuus tyrannus
Inguec

ind.

II p. 479 sub Oallieno

1 188, 498

Hiesus
Gener.

Nave Chr.
15,
91. 92

Al. I

1 14, 226

Britt. III 202, 5

v.

115, 228 his

filius

129, 179

Ihesus
ib.

Innocentius, episc. Rom.,

ind.

VI

p.
1

564

Nave Gener.
531

I 110,216

lesus Nave

114.

Innocenlius (conies) Marc. II 95,

InpV.

499,

247

11.5,248 125,287

add.

I ad

Chr. 354 I 152,29

lesus

Impv.

Geneal. I 190,

Gild. III 65, 18

Navae
\ 125,

Insteius

Tertullus

Geneal. I 173, 284

lesu

Nave Chr. 611

225

I 633, 43

Hiesus Nave Chr. Al. I 114,

132 129,178. 179 305

Gener.

luvitus

V.

Iphitus

lo (filia Inachi)

Prosp.
<lux

387, 33

Bed.
Gener.

130,143 133, 168,8

Geneal. I 175,

176, 337

F. Vind.
125, 287

I 278, 74

Hiesu Nave
278, 74

loab

(fil.

Sarviae,

David)

A III 256, 42 A I 121,269

Gener.

Chr. Al. I

F. Vind.

Hesu

Geneal. I 178,
loach.Ts

371. 372 bis

Moab
fil.

Chr. Al. I 120, 266

Nave Qener.
I 177, 352
308

I 133, 333, 8

Iliesus

Nave Geneal.
633, 45
Cass.

{Tovhas,

rex Israhel,

Hieu)
56i

lesus Gener.A
I 188, 500

115,249 121,269 130,

134, 345

lochas Geneal. I 192,

.560.

loaz Gener.

Geneal.

Chr. 611 I

I 134, 158
,

II

121

29

Gild. III 65, 20

I

Hiesus Chr. Al. I

389, 64
filius filius

loachas (loahas
126, 290
174

rex ludae,
I

fil.

losiae)
172

Gener.
I

115, 229

Prosp.

388, 62 losue

Nave

loachaz Prosp.

394,

Chr. 611

636,

Gener.
260,
67

140, 4

Nun
Bed.

Bed.

III

Ps. Is. chr. II 499, 160

Bed.

A
A
I

III 267, 139

losue add.

ad Prosp.
II 435, 42

I 497 Is. chr.

268, 140

loaz Gener.
289. :i90

126, 134

loacham Chr.
134, 335, 16

U
lesus

435, 69
I.

U.
Bed.

chr.

B
III

III 258,

Al. I 126,
cf.

loachim Gener.

48 V.
32. 33

B
Is.

258, 53

Lat. Bed. III 350,

loachim
(fil.

cf.

Navve
chr.

loachim

losiae)

Gener.

132, 332, 50 (primo

filius

Sirach

II 450, 206

Bed.

III

loco)

loachas?
Eliachim (lojaldm, qui anlea Eljakim,
ludae) loachim Gener.
(tertio

277,
chr.

221
filius

lesus filius

Sjrac Chr. 511 I 637, 229

lesus Is.

loachim
Jil.

q. e.

Hiesus

Sirachae Prosp. I 400, 251

losiae, rex
.50

126,291.

B
(=

11 450, 136

Bed.

III 277,
267

151

292 132, 332,

loco)

Gener.
b

I 126, 135 129,

Hiesus (pontifex) Prosp. I 401,

lesus

180.182
I

Qeneal. l 180,
Is.

411. 416"

194,613
Is.

Prosp.

lesus Navef) Geneal. I 173, 275

395, 174 bis

chr.

II 445, IGO

chr.

B A

II

letliro V.

Raguel

445, 107
121

Ps. Is

chr. II 499, iGO

3.50, 69. 70
ter.

Bed.

III 268,
III
2.

Icu
leul

. V.

Hieu
lehul

Lat. Bed. III

luacim Bed.

267, 139 (juater

268, 140

141. 144

269,

146 v.

lezabel v. Hiezal)el
lezel

loachim
Geneal. I 166.
105

q. e.

Eliachim Prosp.

394, 173

Eliachim
I

{Usal ,

fil.

lectan)

Lezel
Ethil

qui cognoniinatus est loachim Ocner.

Heliacliini q
e. loacliini

126,

290

Gener.

105,68
lori, 149

Ezei 6'eer. J^ I 105, 179

Gener.

B
I

126, 134

Gener.

Chr. Al. I
lezid
V.

I 132, 332, 50

Helyachiin

q. e.

loachim Chr. 511

126,
289. 291

Izit

I 636, 175

Eliachim Chr. Al.

Chr.

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
Eleacliim Clir. Al. 1 12(5, 290 iis

599
I 133, 16S,29
Is.

511 I 63G, 1T4

Gener.

Prosp.

393,

151

Chr.5U
III 265,

Hcliachim Gener.
loacliim

A
fil.

134. 33S, 17
lliesu)

I 635, i3

chr.

II 443, i4t

Bed.

(sacerdos,

Oener.
I

135,355
Chr. 611

109

Qener.

B
(fil.

I 135, 117

Prosp.

396, l%

loel sacerdos lohel Oener.

I 135, 355

I 636, 198

lofonias

v.

8ophouias

loachim

loseph) Oeneal. I 194,

lechonias, loachas

oos. C09

lohannes baptista (vel ])raecursor) Chr. pasch. I 245,

391

loachim
loacim

c/.
ii.

Hami.

269, 30
117 iis

Barb.
Prosp.
I

276,

52

279,

86. 91

lechonias, loachim

280,112 281,
135, 355

409,376

add.

ad
II

loadae (sacerdos) Oener.

laades Oener.

Prosp. 1 495
300

add.
84, 453,

VI
1

498, 390

Chr. 511 I 639,

Vict. T.

I 135, 117

cf.

loiada
3',i6

3Iarc.

85

V. 17. 21. 27

loade (uxor loas, regis ludae) Oeneal. I 180,

205, 661
chr.

Is. chr.

II 470, 360

476, 400
s.

Ps. Is.

loaunes

r.

lohannes
fil.

II

499, 234

Britt.

III 146,

Bed.

III

loas (rex ludae,

278.

Ochoziae) Gener.
Oener.

123,277.
Geneal.
135
Is.

282, 273 307, 617

295, 146

296, 421

297, 436
13.

v. 2.

u
3.

304, 490
26

279

132,

332, 41

I 123, 123

Lat. Mal. III 429.

20

432,

435,

16

I 180, 393.
chr.

395. 413

192, 557
Is. chr.

Prosp. I 392,

lohannis

(nom.J Gener.

133,333,43
133, 168,43

Barb. I
F. Vind.

II 442, 130

51, 14

Bed.

II 442, 89

Oild. III

277,75

loannes Oener.

264,

lo?. los. io9

26.5, iii
fio.

Bed.
lohas
127. i3i

281, 112

F. Vind.

B B

1 281, 112

Chr. 511 I

III

264, 102

Lat. Bed. III 3,50.

ei

639, 284
170, 8

lannis baptiste

(gen.)

Oener.

I 133,

Chr. Al.

I 123, 276. 276

Chr. 511

635,

loham
loas
347

(acc.) Chr. Al. I 123, 274

fil.

lohannes (apostolus

et evangelista,

fil.

Zebedaei) Geneal.
419,
539. 660
339. 344
ii<)^.

(rex Israhel,

loachas)

Oener.

I 134, 346.
561. 562

I 194, 615

Prosp. I 409, 388

418, 530
I

Gener.
v.
v.

I 134, 159

Oeneal. I 192,

add.

V ad

Prosp.

495
Is.

Chr. 511
chr.

640,

loastra
loastre

Zoroastres

Ps. Is. h. II 381, 6bis

263

II 457, 259.

Oxyartes
rex ludae,
fil.

458, 267

Is. chr.

loatham {lothani,
123,280

Oziae)

Oener.

Gild.

III 67, 21

B II 457, 173. 175 4,58, Bed. A III 285, 302. 303 bia.
324, 6O6
195

177

305

124,281.282

132,332,44

134,335,10
393,
i.Mi

Chr.
chr.

286, 307

Al. I 123, 277 124, 278

B n
Bed.

443, 95

Bed.

Prosp.

Is.

323, 601
190.

v. 1

326, 6II
Hil.

285.

192
21

286,
435,
31

v. 6

Bed.
20

416,

Lat.
I 133,

265, 120

266, 350,

123 lis. 124

Mal. III 434,

169,4

loannes Gener.

B
A

III 265, 108

Lat. Bed.

Hl

63. 64

loaIs.

than Gener.
chr.

I 124, 126
loatlias

Chr. 511 I 635,

i4l

lohannes
1201

anachoreta

(vel

monachus)
Cass. II

Prosp. 154,

463,
Is.

II 443, 142

Gener.

132, 167, 44

Chr. 452 I 648, 23

1157

louatha Oeneal. I 180,

loaz
V.
(fil.

399. 401

chr.

II 470, 363

Is. chr.

B H
B
(n.

470, 237

Bed.

loachas
Zareth) Oeneal.
I

III 299, 252

add. II ad Bed. III 340

v.

loh

173,269

lohannes, episc. AL,

ind.

VI

AXXI. XXXIV.

luh (Ijjob patriarcha, vulrjo Hiob) C. Hisp. II 342, 29

Gild. III
instus
58, 19

XXXV)
lohannes, episc. Autioch.,
v.

59, 30

Bed.
v. 13

III

308, 526

loh

ind.

VI C (n.XL. XLVIIl)

Marc.

11 63, 392

lohanues, episo. Const.,

v. ind.

VI

(n.

XII.

XXVII.
1

lob (patriarcha?) Geneal. I 172, 256

lob (2>atriarchaf) Geneal. I 188, 504

XXXII)
lohannes
(episc.

Heracleensis)
v.

Vicl. T.

II 196, 520,
(n.

lob

cf.

lobab
(fil.

lohannes, episc. Hieros.,

lobath Nenn.

ind.

VI

VII.

XL V.
Vict.

lobaath
int.

lovan) Britt. III 161,4

LII)
lohaunes lohannes
lohannes,
(episc. Paltensis)

III 149, 18
(fil.

loban

ib.

171,

18

Marc. II 98,
Bed.

512, 9 bis

lobab
lobab,
I

lectan) Geneal. T

170, 2is

T. II 194, 505

re.r.

Edom,

Jil.

Zara

lobab

id est

lob Geneal.
ib.

(episc. Portuensis)

III 314, 559

173, 279
ib.

Ibat qui est lub patriarclia

283. 2S4

173, 2S3

lohannes (archiepiscopus Raveunas) A(jn. I 321

(n. LV. episc. Romauus, v. ind. VI A LVIIL LXIIL LXXIV. LXXXIV. LXXXVII. LXXXVIII)
{episc.

lob

173,

loban
lobas

V.
V.
)'.

lavau, lobaatli

loUas
lobaath
et

lobath

lohannes Aaron) Geneal.

I

Bavennas'?) Ilavn.
Vict. T.

339,23

lochabet (mater Moysi

lochas
V. V.

186, 4si

lohanues episcopus
episcopus) Bed.

II

193,499

loachas
loiada

lohannes (cum Augustiuo iu Britanniam missus, postea

lodae

III 309, 531

lode (sacerdos) Gener.

I 1 35, 356
121

lohannes (diacouus iu Aelia urbe) Marc. II 81,444,4

lohel

loed (propheta, sub Asa rege) Prosp. I 392,

Is.

lohannes, Antiochenae paroeciae presbyter Marc. 11

93, 486

chr.
(fil.

II 441, 120

/.

chr. iJ 11 441, ao

loel

Samuhel) Oeneal.
Batuel

I 189, 530

lohel Gener.

lohanues, presbyter ecclesiae Emeriteusis loh. II 215,

678, 5

I 136,358 loel (propheta,

fil.
,

sub luatliam rege) Oener.

I

lohannes imperator
lohannes

v.

ind.

II
Marc.
11 105, 537, 4
59

124, 281

Oener.
I

124, 126

Gild. III 72, 33

Cottistis (tyrannus)
a.

lohel

Chr. Al.

124, 278

Gener.

133, 333, 29

lohannes (comes Africae,

408) Chr. 452 I 652, 77

CHRONICA

III.

600
lohannes (mng.
niilitiae a. 441)

NOMINA HOMINVM.
Marc. II 80,
Marc. II
441, 2
I(X), 517

INDEX

VII.

loran

v.

lavan

lohannes (praefectus lUyrici,

Auct. Marc. II 107,

a. 517)

lordani (plur.) Chr. 354 I 71,19

lohaunes (dux Komanae militiae in Africa, f

.14.%

a.

545)

lorim

(fil.

Matthata) Geneal.

193,

583. 584

Vict. T. 11 201,

.=,45

Ms

loroastrae v. Oxyartes

lohanne.s (patricius et praef. praetorio, a. 544) Marc.

losaheth {losabath,
ficis)

filia

loram

regis,

uxor loiada ponti-

107,

,.44,

Bed.

III 264, 108

Clir.

losebeth Geneal. I 192,

lohaunes
105,

(mag. militum
3

ca.
545, 3

a.

538548) Marc.
547, 2.
3.

II

557

losabe

Al. I 123, 274

Zosabaae Gener.

.538, 1.

107,

.544, 2.

108,

6.

.548, 1

123,277

lohannes cognomento Cassianus (scriptor) add.

Frosp.
I

VI ad

losaphat {loschaphat, rex ludae) Gener.

132,
167, 38

122, 119

490, 433
a.

Frosp. I 392,
II 441, 121
10. 11

124

Chr. 511 I 634, 115

lohannes (librarius
491,1
lohaunes
lohas
lohel
V.
V.

800) add. II ad

Is.

chr. II

Is.

chr.

Is.

chr.

II 441, si

Gild.
102. los

III 51,
cf.

2. 7.

Bed.

III 263, 97

264,
56. 57

Ilyrcanus, Stotias iunior

Bed.
fat

B in
132,

263, 94

Lat. Bed. III 350,

losaI 122,
387. 389 I

loas
loed, loel
v.

Chr. Al. 1 122, 271

332, 38

losafath Gener.
335, 7

274. 275

133,

Geneal. I 180,

lojachim

loachim
Gener.
15

lose

(pater

Genne, loseph ap. Luc.3,24)

losabeth

Oeneal.

lojachin v. lechonias

194, 601. 602

loiada (pontifex)
136 Oild.

I 123, 123

Prosp. I 392,
Is.

losebeth

ji.

III 51,

loiade Chr. 511 I 635, 130

A II 441, 129 loiadae Gener. A I 123, 277. 278 Bed. A III 264, loa. 109 Bed. B III 264, 103 loadae lodae Chr. Al. I 123, 274 bis. Gener. A I 123, 277
chr.
275

losedech (sacerdos, pater lesu pontificis) Gener.

135, 355
cf.

Abiud, lesus
patriarchae)

loseph
312

(fil.
''.

lacob

Geneal. I

175,
387,

:iii^.

320 177, 343. 349. 352 bis

Frosp.
32. 33

34. 40.

43. 44. 45

Chr. 511 I 632, 30 633,

42
8

Is. chr.

II

lollas, fl. Anlipatri

lobas Scyth. L. II 322,

33

Scyth.

433,
57,
7

39.

Is. chr.

II 432, 34

B. II 322,

33

65,

86,

Bed.

lona

(fil.

Eliacim,
cf.

lonam apud Luc.

lonas

3,

30) Geneal. I

433, 36
45. 47

Gild. III

256,

Lat. Bed. III

349, 30 Lat. Mal. ffl 433,

losep Chr. 511 1 633, 31

538
578.

193, 677. 578

lonaam
lonadah

(fil.
(fil.

losiae)

Gener.

loseph (pater Asafh) Geneal. I 190,

I 132, 332, 50
132

Rechab, sacerdos) Prosp. I 392,

Chr.

loseph,
579

Jil.

lona (Luc.

3,

30) losef Geneal. I 193,

511 1 635, 126 Is. chr.

88

II 441, 128 Is. chr.

B U 441,
Gener.

Bed.
v.

III 264, 106

Bed.

III 264, 98^. loi

loseph (spousus Mariae virginis) Gener.

62

133,

332,

lonan

lavan

Gener.

I 132,167,62

Geneal. I 185,471
106

191,

lonas (propheta) Geiier.

I 124,280 133, 333,26

543 194, 610

Barb. I 280,

Lat. 3Ial. III 426, 26

losef Geneal. I 172,

I 123, 125 133, 168, 26

Chr. Al. 1 124, 277

Is. chr.

Frosp.

428,
249

38. 29. 35. 39. 41

431, 39
fil.

i 393, 148
Gild.

Chr. 511 I 635, 138

55, 29

A
73

II 443, 141
169, 183
84, 32
281 bis

185, 472^

idem loseph

Heli Geneal. I 194,

in

lona Geneal. I 164,

607. 608

lonas, pater Fetri

Simon Bar loua

ludaeorum)

Gild.
I

UI

loseph, episc. Hieros.,

v.

ind.

VI

p. 559
246

lonatha

(pontifex

Frosji.

402,

losephus (dux ludaeae) Frosp. I 399, losephus (scriptor) Prosp. I 409,

Chr. 511 I 636, 201 640, 338
chr.
387

401, 264 415, 478

3

Chr. 511 I 637, 242

234

lonathas Bed.
293

III 278, 232.

410, 389

lonatha Frosp. I 403,

errore piro lohanne

F. Camp. I 745,

Is.

Myrcano
louatha
{abl.,
fil.

II

428,

16. 17

Bed.

III 2.57, 47

258,
273,

4S

Matathiae) Geneal. I 179, 37G

519

lua-

V. 1/2

259, 56 260, 67 261,

fil.

77. 79

270, 149

v. 1

no
,'.0

tham (nom.) ib. 189, louatlia cf. loatham

louatham (acc,
fil. fil.

losias (rex ludae,

Amon,

gen. -ae, acc. -am) Gener.

A
lonathae

I 125, 236. 287 126, 289 131, 310. 311 132, 332,49.

Gersain) Geneal. I 187, 492

Saul) Geneal. I 190, 534

134,335,15

Gener.

I 125,131

131,145.

U6

Chr.

lonatham {acc,
(gen.) ibid.

Al. I 125, 286

bis. 287. 288 166. 171

126, 289

Geneal. I 180, 4il

I 635, 164
105

Prosp. I 394,

Chr. 511
Is. chr.

636,

173

lonitus

(fil.

Noe) add.
fil.

I ad
132,

Is.

hist.

II 304,

Is.

chr.

II 444, 157

B II 444,
Bed.
gen. losie

loram {lehoram,

losaphat, rex ludae) Gener.

332, 39

III 267,
119 Lat.

136. 139 his

268, 140
68. 69

bis. 142

122, 275 bis 123, 276

I 122,272 123,274 I 180, 389. 391

134, 335,

Chr. Al.
Geneal.
Clir.

Bed. III 350,

acc. losian

A B III 267, Gener. B I

Bed.
losiam

Gener.

I 132,167,39

125, 132

Geneal. I 180, 409

cf.

192, 557"
Is. chr.

Frosp. I 392,

12S. 130

(nom.) Gener.
losue
V.

I 132, 167, 49

Esaias

511 I 634, 119

441, 83
105. 108

II 441, 123

Is.

chr.

B H
his.
57.

lesus

fil.

Nave
v. v.

6ild. III 51, 7

Bed.

lU. 264, io3. 104

lotapianus tyrannus
lothor, lothro, lotor

ind.

IF p.

479 sub Fhilippis

Bed.
C7(r.

III 264, 96 Lat. Bed. III 350,

58

Raguel

Ihoram
loram
(fil.

511 I 635, 123

Israhel)

lovau
Gener.

V.

lavan
V. GiUl.

Aohab, rex

I 123, 275

lovetlien

A
v.
v.

III 105,15
ind.

134, 343. 344

Geneal. I 192, 355- b

lovianus imperator

loram (sacerdos) Oener.

117

I 135, 355 Gener.

BI

135,

lovianus

comes

lovinus

II

ind.

II

p.

485 (sub

Sonorio)

INDEX
liivijinus
c/. o(.

VII.

NOMINA HOMINVM.
('/.

601

{Tovintunus inonaclius)

456

656,80

IsoCDn

V.

Hisition

Isjianus r. Hisiianus

lovinus

tyrannus

ind.

II

]>.

J6'5

su/>

Ilonorio,

Israhel

v.

lacob patriarclia

item p. 486
fphitus
Ititus

Issar V. Isaar

(Elms, qui instawavit certamen Olympicum)

Frosp.
I

Istoreth Britt. III 156, 5

Nenn.
5

int.
int.

UI
Is.

156, 10
11

393, I4a
(lil.

Ipitus Gener.

I 89, 13

Istorinus Britt. III 156,

Nenn.

III 156,

132, 331
I (530, 13H
Ipsipyle
Irel
r.

Invitiis

Ilerculis per^ieram)

Chr. 511

Itacius episcopus Prosj). I 462,1193

359

chr.A

II 470,

Ilypsipyle

Ithamar
Gvneal.
I

(fil.

Aaron)
c

Gener.

136, 359
I

Geneal. I

(pater

Abessan

iudicis)

1H9,

.,!(;

187,
,

^ssl)

190, 536

Itaniar Geneal.

187, 490

Ytha-

Ircuaeus

(episc.

Lugdunensis)

Is. chr.
.'>50

II

4G0

aso
751

Hireueus Prosp. I 418,

sao 419,

432, 7io 434,

mar Gener. A I 136, 360 lubal (fil. Lamech) Geneal.

II 428,
14
e.

163, 55 bis

Is. chr.

Bed.

III 288, 335

25

Irene Chr. 354 I 148,

luchael

q.

Bereugarius V. Gild.

III 102, 19

Irene imperatrix

v.

ind.

II

2>-

491
212. 213.

luda
2U.

(fil.

lacob) Gener.
315

I 132, 332, 23

Geneal. I 175,
115

Isaac (patriarcha) Chr. Al.

215. 216. 217

112, 205 113,

31l'>. 312.

176,

331. 337

178, 360

Prosp. 1 391,

Gener.

A
25

I 113, 23a. 240 132, 332, 21 133,

405,

335, 6

ludam (nom.) Gener.

I 132, 167, 23

333, 4

Gener.

I 132, 167, 21

133,

168, 4

add. I ad
172, 253^

luda, pater Daniel (?) Gener.

1 126, 136
579. 5so

Chr. 354 I
('iwj-''. 263.

l.^il, 24.

Geneal. I 171, 244

266. 267"
37. 41
'

luda luda

(fil. (fil.

loseph) Oeneal. I 193,

264a-b. 265 173,

I

<

177,353 187,

Anna
Dedan

loda

fil.

loanan ap. Luc.

3, 26127)

496
29

Prosp.
Is. chr.

386,

31. 32

387,

Chr. 511 I 632,

Oeneal. I 194,

596. 597

II 432,

34. 35

Is.

chr.

B II 432, 31.
40. 4i 28. 29

32

luda
ludas

cf.

6ild. III 26, 15

86, 4

Bed.

III 256,

Bed.

ludadan, ludadat

v.

Dedan

256,

41. 43
i

Lal. Bed. III 349, Chr. 511 I 632,

Ysaac

Gmer.
Isaac,

I 140,

27. 28

Antiochenae ecclesiae presbyter Marc. II 87,

459

Machabeus Prosp. I 401, 270. 273 Chr. 511 I luda Machabeus Bed. A IH 278,230 637, 240 Machabeus Bed. A Hl ludas Prosp. I 401, 271
278, 232
360

Isaaccliar v. Isachar

Isaar {lezear,

fil.

Caath) Gener.

I 136, 359. 360 bis

ludas Galileus Prosp. I 408,

Geneal. I 186, 482

Isachar
(fil.

Issar Oeneal. I 186, 476. 484

ludas Ischarioth
26

ludas Scariotes Lat. Mal. III 429,

Gild. III 62,
118. 1-20

lacob)
ib.

Geneal.
311*'

175,

316

176,

338 bis

ludas traditor

63, 23

83, 29
83, 21.

Isaacchar
Isacou
)'.

175,

ludas Barb. I 281,

23

Gild. Ui. 26,25

Hisition

Bed.

III 326, 611

Isai V. lesse

ludas zelothes (apostolus) Gener.

133,

169, 10

Isaias v. Esaias

ludas
250,

apostolus
15

(auctor

epistolae ludae) Bed.

III

Isba {lesebeah, priuceps sacerdotum) Geneal. I 190, 536

Iscam (Hischam) C. Eisp. II 359,

100
ib.

88

360,

95. 96

361,

ludas, episc. Hieros.,

v.

ind.

VI

p. 559

362,

107. 109

363, 112
C.

bis. 113

364,

116. 120

Yscam

ludicael

(episc. Venetensis)

V. Oild.

III 102, 32

359, 93

Hesciam

Byz.

359, 41

103,4
ludiu (uxor Esau) Oeneal. I 173, 268
III 106, 41

Isdrael (lesarela levita) Geneal. I 190, 538

Isembardus

(episc. Pictavensis)

V. Gild.

ludith Oeneal. I 175, 313 Chr. 511 I 636, 1S7

Is.

chr.

Iserinus Britt.

HI

195, 17

A
8

II 446, 168

Is.

chr.

II 446, 113

Bed.

III

Isicon V. Hisition Isidorus (episc. Hispaleusis) Ilavn. I 268,

Is.

271, 128

ludit Bed.

III 271, 153

add.

I ad

lugaeus

v.

Ilulaeus

hist.
ti.

II 304,

C. Hisp. II 339, I6

Ps. Is. h. II

lugurtha Chr. 511 I 638, 248

287

lugurta Prosp. I 402,

642

Nenn. III 143,26 Nenn. int. III 143,23 Isydorus ib. 268, 14 Ilisidorus Havn. I 268, 10

378

bellum lugurthinum Cons. Const. I 214,

lulia v. ind.

Isidrus

ib.

268,

15

Ysidorus add.

ad Prosp.

lulia

II p. 474 sub Augusto gens cet. vid. ind. II j'- 474.

Is.

494 proZ.
386, add.
16

C.Hisp.ll 340,20 367,137 Ps. Is. h. H 387, 17 add. II ad Is. chr. 11 494, 8. 9
505, 6

luliane (martyr) Chr. 354 1 71, 30

sancte luliane (gen.) Ps.

h. II

385,

13

IV

lulianus (episc. Aeclauensis, Pelagianus) Prosp. I 467,

1252 473, 1304
33

Isiocou V. Hisition
Isis

477, 1336
v. v.

Prosp. I 387,
in geogr.
(iil.

Bed.

III 256, 42

Iseum

r.

luliauus, episc. Alexand.,

luliauus, episc. Antioch.,

ind.
ind.

Koma
Ismahel

VI p. 556 VI p. 558
194, 505
T.
Vict.

Abraham) Geneal.
Is.

172, 253

bis. 254 his

luliaaus (episc. Bostrenus)

lulianus
539 ter

Vict. T. II

173, 270
chr.

Proap. 1 386, 29
432, 31 Bed.

chr.

A U

432, 34

Is.

(episc.

Halicarnasseusis)

II

199,

S U

III 256, 39 bis Bed.

III

2.56, 42

Ismael Geneal. I 172, -ai^

123

lulianus, episc. Hieros., v. ind.

VI
h.

I) (n.

XX. XXIV)
54. 18. 1

Ismail Izmael C. Hisp. II 365,

124 bis

Zmaol

ib.

365,

luliauus (episc. Toletanus) C. Hisp. 11 349, 60 350,

55 ter

366, 131

368,

139. i4o

Ps.

Is.

11 387

novies

Israaro

(til.

Gad) Geneal.

176, 340

388, 21

77*

602
lulianus diacouus Bed.
lulianus imperator
et
v.

NOMINA HOMINVM.
A
131 297, 436
Izit

INDEX
85

VII.

(dux rebellionis) C. Hisp. II 357,

357,
v.

Yzit C. Byz.

ind.

II

p. 477 (Didius lulianus)

39 bis

483 (luliauus apostata)

v.

Izraael

Ismail

lulianus tyrannus

ind,

II p. 480

sub Carino

Izrau Britt. III 161,3 (corruplum ex

EzraV

Anicius lulianus (praef. urbis) Chr. 354 I 67, 326 68,

327. 328

luliauus (mag. militiae) 3Iarc. II 94,

493, 2

Karitius
Karolus
s.

v.

Carausius
r.

luliauus praefectus
luliani portus

Vict. T. II

205,

566, 2

Karlomauuus
v.

Carlomaunus
Hib. Paris. III 221,92

lulianus
lulius
lulius

cf.

Marc. II 97, Camenius

Silvii)

509, 2

Carolus
3Iir.

Kienan

(fil.

Ascanii) Chr. 511 I 634, 85

(fil.

Aremuli

Bed.

III 265, iio

lulius Proculus Bed.

III 265,

uo

taban
387,

(fil.

Batuel)

Geneal. I 171,

244.

245

Prosp. I

lulius Caesar dictator v. ind.

II

38

Chr. 511 I 632, 29

lulius (episc. Puteolanus) Prosp. I 480, 1358, 16

lulius, episc.

Eomanus,

v.

ind.

VI

p.

553

Labdou v. Abdon Labdonae v. Abdoneus

lulius

(martyr Britannicus)
295, 406
v.

Oild. III 31, 20

Bed.

Labiim

(fil.

Mesraim) Chr. Al. 1 100,

Latin Geneal.
I

87

Labiin Oener.

ni

A
Africauus
V. Gild.

I 100, 112

167, 138

lulius Africanus

Labosordach (rex Babyloniorum) Bed.

III 104, 25
V. 11

III 270, 149

lunior (monachus)

lunius

V.

Brutus, Donatus, Flavianus, Maximus, Ter-

Lactautius Prosp. I 449, 1001

tullus,

Tiberianus

Laelianus tyrannus

v.

ind.

II p. 479
I

sub Gallieno
(iu

Inppiter Prosp. I 387, 36 Chr. 511 I 639, 302 Is. chr.

Laenas Popilius Lenas Chr. 354

ioribus)

145, B

dicta-

A n
153,
7.

433, 40 434, 50 454, 24i

stts
lupiter

Nenn.

int.

III 151, 18

(=

gen.)

Nenn. III 151,21

cf.

Popilius Laenas,

trib. mil.

Popilius Prosp. I 405, 33i

gen. Zini

Chr. Al.

I 117, 241

Mous

lovis in

Cass. II 134, 540

indice yeoyr.

Laetus (episcopus Neptensis

civitatis,
hist.

martyr)

Vict. T.

luppiter optimus

maximus Prosp.

I 411, 411

II 189, 479,

198,

534, 1

Is.

II 298, 19 299, 21

luppiter Olympius Bed.

III 278, 229

luppiter

Lafiu

V.

Lapidoth
267

Olimpius Chr. 511 I 637, 238

luppiter Peregriuus

Chr. 511 I 637, 238

Bed.

Lagidae Bed. A III 281, Lagus )'. Ptolemaeus I

278, 299

Lamech
Oetier.
II

(fil.

Mathusalam, pater Noe, ex geuere Seth)

I 92, 34. 35
10.

Asam) Geneal. I 174,301 luschau (fil. Asam, alius) Geneal. I 174, 301 lustina v. ind. II p. 483 sub Valentiniano I lustinianus imperator v. ind. II p. 489 et 491 lustiuiauus (legatus Valentiniani UI) Myd. II
lusclia
(fil.

132,

167, 9

et

post

13

139, 10

Chr. Al. I 92,

8. 9

11 bis
34.

add. I ad Chr. 354 I

35

151,

Oeneal. I 162,
s.

Prosp. I 385,
II 428,
5.

8.

Ghr. 511 I 632,

27, I6I
chr.
III

9
13

Is.

chr.

12. 15

/s.

B
251

II 428,
,

1-2.

Britt.

HI 161,

23

Bed.

lustinianus (mag. militum) loh. II 214,

lustiuus imperator
(I et

675, 1 bis

17 bis. 18 bis
10.

Bed.

III 251,

18. 20

Lat.

II)

v.

ind.

II
640. 657

Bed. III 349,

Chr. 511 1
132, 332, 9
Vict.

u
1;..

Lamec Gener.
35I'

I 92, 35. 36

lustinus philosophus Prosp. I 427,

Oeneal. I 162,
I 737,
16

bis

Malec add. I ad

641, 363 Cass. II 142, 804 Bed.

lustinus
540,
1

III 287, 321

Aq.

(fil.

Germaui

patricii)

Auct. Marc.

100,

Lamech
163, 48.

(fil.

Methusael,

ex

genere Caiu) Geneal.

loh.

211,

52H' bis. 54

164, 61

568, 2

lustus a Tiberiade (scriptor) Prosp. I 419, 541

lustus, episc. Al., v. ind.

VI

p. 555

lustus, episc. Hierosol., v. ind.

VI

(n. III.

XI)

Lamedon v. Laomedon Lucius Lamia Cass. II Lamidou v. Laomedon

135, 569

lustus (archiepiscopus Britannus) Bed.

III 311, 541

luvan

V.

lavan

Lamiuir Geneal. I 174, 298 Lamissus (rex Laugobardorum) add. VI ad Prosp.

499, 423

luvenalis, episc. Hieros., v. ind.

VI

p.

560
3

luvencus (presbyter Hispauus) Ilavn. I 268,

tus Chr. 511 I 643,463
luzif (Jusu/) C. Uisp.

luven-

Lampares

(rex Assyriorura) Cass. II 121,35

Lampedo
367, 136
luzzif
ib.

(regiua

Amazonum)

Scyth.

Ij.

II

315,

12

366,

131

Scyth.

II 315, 12

367, 137

L.amprides (rex Assyriorum) Cass. II 121,32

v.

Ixmaracdus
C.

Smaragdus
rex Saracenorum ,
26 345, 27
fil.

Izit (lezid I),

3Ioaviae

Yzit

Lanthacarius (dux Francorum) 3Iar. II 236, 548, 2 Laomedon (rex Troiae, pater Priami) Prosp. 1 390,

81

Byz. II 344,

C. Hisp. II 345, 41

Bed.
88.

III 260,61
Is. chr.

Laomedus Chr. Al.

119, 252

Izit (lezid
88
Izit

H)
TH)

C. IJiap. II 356, 81

357,

84. 85

359,

Laumodou

II 437, 84
int.

Laraedon Nenn.
III 151,31

my.

89. 93

Yzit C. Byz. II 357,

C. Uisp. II

38. 39 ter

359, 41
ib.

III 151,34/35

Lamidon Nenn.

(Iczid

364

121

Izit Alulit

Lapidoth, maritus Deborra Lapidod Gener.

254

117,

365, 123 366, 129

Lafiu Chr. Al. I 117, 237

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
80

603

Lapithae Prosp. I 390,

63

Laphitae Chr. 511 I 033,

Levitae (pl.) Gener.

474''.

Bed.

III 259, so
lO.')

483

Bed.

A I 136, 361 Geneal. I 186, A UI 326, 6I3 Levvitae Gener.

Geneal. I 186, 474

T. Largus (dictator) Cass. II 123,

I 136, 358. 359 ter. 360

<=

Largus (martjr) Chr. 3o4 I 71, 29

Latin
v.

Levvita Gener.
Levvitici

Labiim
(re.K

A I 136, 360 Gener. A I 136, 361 bis

581. 582

Latinus
a. 11.

Latiiiorum, socer Aeneae) Chr. 354 I 143,

Ps. Is. chr.
int.

Levi,
Levi,

fil.

Simeon Levvi Geneal. I 193,

Melchi

12

Cass. II 121, ih 161, 1367. 1368

fil.

Levvi Geneal.

I 194, 604. 605

II 499,
1.

BriU. III

ItJO,

3. 3

Neim.

UI

150,

Levi, episc. Hieros., v. ind.

VI

p. 55y

153, 9 Bed.

UI 261,

72
,

Leviba
Chr. 511 I 634, 89

v.

Liwa
,

I in ind.

IV p.

495
in ind.

Latinus Silvius Prosp. I 391

Cass. II 122,
bh

105

Levigeldus
p.

Levigildus vid. Leo vigildus

Bed.

III 262, 83

Latinus Chr.

495
(mag. militum) An. Val. I 318,
54

354 I 143,
Latisunt
(iil.

19

Levila
I 172, 259

Libila
I 319, 491

Dedan) Geneal.

{ahl. -ane)

F. Vind.
I

I 318, 640

Havn.

Latronianus (parliceps liaereseos Priscilliani) Prosp.

Levva
Levvi

v.

Livva
Levi
cet.

in ind.

IV p.

495

Myd. U 15, 16 Laudaricus (Hunnus) Chr. 511

I 462, 1187

V.

I 663, 615

Leuvigildus
Britt. III

v.

Leovigildus in ind.

IV

p. 495

Lavinia (uxor
150,
1

Aeneae)
int.

Cass.

II

122,

51

Lezel

V.

lezel
I

Nenn.
v.

III 150,

Lia (Lea, uxor lacob) Geneal.

317. 318

171,245

175, 311.

Laumedou
s.

Laomedou

Lya

ib.

175, 311^ bis

v.

Laurentius (diaconus Romauus, martyr) Chr. 354

I

Liberius, ep. Rom.,

ind.

VI
post

p. 553

72,

F. Vind.

289, 358

F.

Viiul.

I 289,
7

Liberius (praef. praetorii,

324, 68

patricius)

An. Val.

356

Marc. II

80, 439, 2

85

v. 39

Ps. Is. h. II 381,

Bed.
add.

A V

III 296, 419

298, 442
I

303, 486

Laurencius
cf. basi-

Libia
Libila

v. v.

Livia
Levila
v.

ad Prosp.

495

Byd.

11 16, 25

lica Laurentii sub

Roma
^1.

in ind. yeoyr.
civitatis,

Licerius Licinius
p. 481.

Glycerius
item

Laurentius (episc. Nuceriae

scopus Koiuanus)
192, 497,
2

consecratus epiVict.

imperator,

Licinius

iunior

v.

ind.

II

Val. I 324, 65

T.

II

482
filius) v. ind.
v. 8

Liciuius (Gallieni

II p. 479 sub
int.

Oallieno

Laurentius (episcopus Lychnidensis) Jlarc.

51C,,

99,

Liciuius

{i. e.

Livius)

Saliuator

3 ter

Liethan Britt. III 156,

Jlat.

Nenn.

III 156,
3

12

Lazarus Lat.

III 433,

Lilid (uxor

Adam)

Ps. Is. chr. II 498,

492

my.

Lea

V.

Li.a

Liiingis (Isaurus)

Marc. II 94,
et
ib.

Leander
V. 9

(episc.

Uispalensis)
II

loh.

II 217,

585, 7

219
Is.

Limenius
347. 349

(praef. praetorio

urbis)

Chr. 354 I 68,

C. Hisp.

342,

29

Ps. Is. h. II 385,

Ulpius Limenius

68,

"348

chr.

II 477, 408

Bed.

A A

III 309, 529

Linus (rausicus,

praeceptor Herculis)
259, 62
v.

Is.

chr.

II

Leo imperator v. ijid. II p. 487. 48S. Leo minor v. ind. II p. 488

Leo,
episc,

491.

492

437,

79

Bed.

B lU

Linus, episc. Romanus,

ind.

VI

p. 552

Rom.,

v.

ind.

VI

(n.

XLVII. XCVIII)
gen. saucte

Leo

(episc. Tyriassouensis)
Is.

Myd.
20. 22

11 25, 141

sancta Leocadia

chr.

11 480, 416"

Leocadie C. Ilisp.
cf.

340,

Ps. Is. h. II 387, 17

ecclesia

s.

Leocadiae sub Toletum in ind. geoyr.

lU 205,7 dux liomanus) Prosp. I 475 Litorius (comes 476, 1335 Hyd. U 23, 116 Cass. II 1.56, 1232 Is. U 277, ubis Liuba V. Liwa II in ind. IV 2>. 495
Liodgaald
Britt.
,

1324
hist.

Leodegarius episcopus add.

IV

ad

Is. chr.

11

502
755

Liudbrandus
Livia
V.

v.

Liutprandus
Cass. II 128, 316

Leonides (pater Origenis, martyr) Prosp. I 434,

Bed.

ind.

II p. 474 sub Augusto

III 289, 344

v.
v.

Limus Andronicus Lucius Livius

ind.
ind.
III
,

Leoutius imperator
Leontius tyranuus

II II p. 489 sub Zenone

103, 45

Livius (historiarum scriptor) Cass. Livius

ib.

135, 564

Titus

161, 1370
v.

Leopardus V. Gild.
Leovigildus
p.

Livius Severus imperator

v.

ind.

II
Liudbrandus Bcd.
Js.

(Leovegildus

Leovigillus)

ind.

IV

Livius

cf.

Saliuator

495
707,
i

Liutprandus, rex Lanyobardorum

Silv. I

Lepidus (triumvir) Chr. pasch. I 216,

520, 217,
2 4(8 716, 2

A in 318, 585
chr. II

321, 593

Liuprandus add. II ad

Cass. II 134, 539

Lepidius Oir. pasch. I

491,1

Liwa
224

et

U
v.

(reges Visigoth.) v. ind.

Leucippus (rex Sicyouiorum) Chr. Al. I 114,

Levi
(fil.

Liuvigildus

Leovigildus in ind.
fil.

IV p. IV p. 495

495

lacob) Gener.

I 113,241

114,242 136,359

Lobou

(Libni,
V.

Gesson) Geneal.
I

I 186, 478

cf.Emelier

Chr.Al. I 113,218 114,219 Oeneal. I 175,314 176, Gild. lU 75, 330 bia add. I ad Vict. Aq. I 737, 23 Levvi Geneal. 1 19. 26. 32 Bed. A UI 257, 46 v. 13
175,311''

Lodovicus

Chlodoveus

Loigairus rex Gild.

UI

88, 36

Loygare

regis Britt.

196, 6
(praef. ui-bis)

186,

474<=. 475. 478.

479

Lewi Gener.

LoUianus
vortius

Chr. 354 I 65, 254

cf.

Ma-

136, 359

604
Liimoineu
(fil.

NOMINA HOMINVM.
Dedan) Geneal.
Zeiiiiiiis
iiiij).)

INDEX
Hludouuicus add.
add.

VII.
Aq. 1
sitp.

I
v.

172,

aiig

166 (Guelf.)

IV ad
III

Vict.

Ldiigimis (IVater

ind,

II

p. 488 sub

754 posi
et inf.)

306

IV

ad Bed.

345 (Eins.

Zenone
Longinus cognomento Selinunteus (tyrannus Isaurus)

Lat. Bed. III 353,

ibg. 166

(M)

Illuduuuillludo-

cus add.

IV

Marc. II 95,

498, 2

Vict. T. II

192, 495,

vigus ihid. (PaL)

ad Bed. III 345 (Eins. inf.) Hludwigus ibid. (Par.)

fil.

Longinus praefectus Ayn.

I 33(5, 95. 96 bis

Ludouuicus (rex,
III

Ludovici

Pii)

add.

IV

ad Bed.
Is.

Longobardus
Lotam, Lotan

(fil.

Ai-menon)
5

Nenn.

int.

140,

11

111

345 (Eins. sup.)

(II,

Hludouuicus

ibid.

(Eins. sup.)

Britt. III lliO,

v.

Ludovicus

imperator, fil.Lotharii) add.

1

IV ad
i

lavan
I 1G7, 158

chr. II 503,

add. III ad Bed. HI 343,

Loth

(fil.

Aran) Geneal.

171,

242. 247

172,

Hludo

add.
int.

IV

ad
7

Vict.

Aq.

754 post

324

248 Gild.

ni

64, 14 86, 3

Lug Nenn.
279. 280

III

155,

Lotham

v.

lavan
fil.

Lupus, praef. urbis

Seir) Geneal. 1 173, 275 174, 295

Virius

Lupus Chr. 354

66, 278.

Lothan [Lotan,

Lotharius imperator add.

IV
306

ad
I

Is.

chr. II .503,

his

Lupus

(episc.

Trecasenus) Bed.
246. 251

IH 304,
II

491
17

add. III ad Bed. III 343,

Hlotharius add.

IV

Lusidius Hyd. II 35,

Lutatius
i\

Is. hist.

302,

ad

Vict.

Aq. I 754 post

cf.

Catulus

Lotharius

Chlothacarius II

Luth

V. V.

Lud
Lia

Loygare v. Loigairus Lucanus (poeta) CJir. pasch.

456, 249

Lya
I

221,
l

67

Is.

chr.

II

Lycurgus Chr.
II

AL

I 118, 244

Prosp.

392, 140

Cass.

Luccanus Chr. 511

639, 316
191,
r.43

122, 66
v.

Ligurgus

Is. chr.

II 442, 133

Lucas evangelista Geneal.

pasch. I 236,
337, 2

1 186, 47i^
241

Chr.

Lydiim

Ludin
I

Barh. I 293,
v. 5

Prosp. I 456,
Hil.

Lysias tetrarcha Prosp.

408, 366 Bed.

III 282, 269

noi
18

Bed.

A IH
A

253, 23

297, 432

Ul

416,

Lisias Chr. 511 I 638, 278

Lat. Mal. III 428, 40

Lucas Geneal.
add.
289, 354

I 186, 473

Lysias

cf.

Quetus

194, 610
I

F. Vind.

I 293, 447
285. 287

ad Prosp.

495 Bed.

III 284,

Bed.

B nl
Macarius
1098

296, 241

Lucas apostolus Cons. Const. I 239, 357, i Ckr.pasch. I 239,367,1 F. Vind. B I 293,447 Is.

(discipulus Antonii monachi) Prosp.

455

chr.

II 467, 342
int.

Macarius, episc. Autioch.,

III 155,
4

v. v.

ind.
ind.

Luchtenus Nenn.
Lucianus
450, 1023

Macarius, episc. Hieros.,

Prosp. I

VI VI

p. 558

(n.

A'XA'/A'.

(presbyter

Antiochenus, martyr)
III 295, 409 296, 423
I

LIV)
Macca (Micha, fil. lonatham) Geneal. 1 190, Maccha (uxor Koboam) Geneal. I 180, 384
Macchabaei
Macedonius,
v.

Bed.

53t

Lucianus presbyter Cons. Const.

246, 415
72, 415, 2

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

I 755, 415

Marc. II

Bed.

Machabaei

UI

300, 470

episc. Const., v. ind.

VI

E (n.
A

V.
II
1

XXV)

Lucifer Geneal. I 161,10. 20 Gild. III 68,21 Lucifer

1116 bis

Machabaei Chr. 511

456,
Is.

I 636, 201

Is.

chr.

449, 199
398, 230
chr.

(episc.

Caralitanus)

Prosp. I 455,

losi

chr.

B n

450, 138
I

Machabei Prosp.
218. 231. 233. 245

459, 1143

Chr. 511 I 644, 485

400, 261

Chr. 511

637,

Is.

A
III

Lucina Bed.

III 292, 376

cf.

U
ind.

450, 210
170

Ps. Is. chr. II 499, 195 mg.

Bed.

Lucius Caesar

ind.

II p. 475 sub Auyusto

v.

273,
153

276, 208

277, 225
Is. chr.

Bed.

III

276, 147 277,

Lucius, episc. Eomauus,

VI

p. 553

Macchabaei

II 449, 132
1

Lucius (rex Britanniae)

III 164, 15 Bed.

Britt. III 164, 22

Nenn.

int.

Machabeici

libri

GeneaL

187, 489

III 288, 331

Macbabeus
Machir
(fil.

v.

ludas Machabeus
I

Lucius

cf.

Otho in

ind.

II

Manasse) GeneaL
siinil.

177, 344

Lucretia (uxor Tarquinii CoUatini) Bed.

152

III 271,

Machometus

v.

Muliammed
p.

Lucretius poeta

Is.

chr.

11 452, 222

Tit.

Lucretius

Macriuus imperator v. ind. 11 p. 47S Macrinus (Macrianus) tyraunus v. ind. II

Gallieno

479 sub

Prosp. I 403,

297

LucuUus
404, 310

6%?-.

511 1 638, 256

L.

LucuUus Prosp.
Geneal. I 165,
Is. h.

Madai
h.

(fil.

laphet) Britt. III 161,

18

U
I

379, 2
96, 38

Madae Gener.

I 96, 61

Madahi Ps. Is. Made Chr.

260

Lud

(fiL Sem) Chr. Al. Luth Oener. B I 103,

I
54

103, 132

78

Al.

Ludi Ps.

II 378, 2

his

Ludii Oener.
(fil.

103, 160
134 167, 136 LuLydiim Chr. Al. I 100, 85

Madam (Medan, Made v. Madai

Madia, Madian

Madias Geneal. I 168, 177 fil. Abraham) GeneaL I 172,

vid.

Ludin

Mesraim) Geneal. I 166,

cet.

Madian

in indice geogr.

diin Gener.

1 100, lio

Madias

v.

Madal
290

Ludovicus
503,
1

Pius

(imperator)
ibid.

add.

IV

ad

Is.

chr. 11

Ludovicus
III

Ludouuicus add.

IV

ad

Magchaleus (rex Assyriorum) Cass. U 121, 20 Magediel {MagdieL dux Edom) Geneal. I 174,

345 fLins. sup.) Lat. Bed. III 3,53, 166 (Montp.) Ludowiclms Lat. Bed. III 353, ^(.''(Montp.)
Bed.
Illudovicus
ib.

Maglocuuus (rex Brittonum) Gild.

cunus
Britt. Ill 205, 24

III

44, 27

Mail-

Mailcun

ib.

205, 31

353,

166".

Ki^ (Par.) 354,

166 (Par.).

Magnacarius (dux Francorum) Mar.

11

237,

665, 2

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
tyrannus
v.

605
1

Magiieutius
atantio

iud.

II
r.

]'

^*'^

'"*

(^'oii-

125,285 Prosp.
bis

394, IM

add.
Js.

V ad

Prosp.
444,

494
Is.

II
(tyiiinnus)
iiid.

Chr. 511

635, 157
101

chr.

A U

151

Maguus Ma.ximus
Gratiano

II p. -1^4 sub

chr.
131

II

444,

Gild. III 43,20

Bed.

III 266,

267, 133

Bed.

III

266,

115

Lat. Bed. III 350,

I

Magnus (= Magus,
I

cf.

p. 150)

add.

ad Chr. 354
I

66. 67

Manasse
332, 47

(acc. -en)

Geneal.
125, 2S5

180, 405. 407

ib.

152,42
(m. laphet)
I

Jlanasse (acc.) Gener.

Geiier.

Mannasses

Magog
37

96, 60

Chr. Al.
4 (h). n

96,

132,

Geneal.

168,17.-.
hist.

Is. hist. 11

26,

293,26
II

Manasses
399,247 276,218

(pontifex

ludacorum)
I

Prosp.

add. I ad
^.i

Is.

II

304,
II

lo. ii

Scjth. L.
I's. Is. h.
II

319,
2

Chr. 511

637,227 Bed.

A
Bed.

III

ter 320, 29 Sajlh.

319,

'H

379,

ideml
(frater

Britt. III

161,

17
)'.

Mag

Scylh. L.

320,29

Mauasses

laddi

pontificis)

A
Gener.
Gener.

Mahniet, Maliomct

Muhammecl
V. Gild. ind.

III 274, 191

Mailcunus

v.

Maglocunus

Manee (Menahem,

fil.

Gadi,

rex

Israliel)

Mailocus (frater Gildae)

Maiorianus imperator
v.

III 91,20.

.31

134, 163 Geneal. I 193,

134, 350

565. 566
ib.

Mane

B A

II
Gener.
133,

Mauae
Mani

(gen.)

134, 351

Mair

Briit.

IH 161,1
(Maleachi propheta)
Ge^ier.

Maues

v.

Malachias
133,
I

127, 295

Mangisus V. Gild.

A
I

III 105, 14

333, 39

B
I
1

126, 136

16S, 39
I

Vhr. Al.

Mani Manis
I

Prosp.

443,

9l9(a.y

Manes Chr. 511

91S. 919 (a)

127, 294

Prosp.
15

396, 1
Bed.

Chr. 511
III 323, 60U

636,

iss

642,437

Gild. III 58,

75,
i.ie

Malachi

Manichaei Ayu.

335, 79 Prosp. I 443,

Bed.

III 271,

Chr. 511 I 642, 437

fil.

Chr. 452

646, 12

Ilyd. II

Malalehel
332, 5
4. 5

(Mahalalel,

Cainan)

Gener.
4. 5

A
A

132,

24,
1001
216
1171

130. 133

Marc.

II 101, 519, 2
Is.

Cass. II 149,
chr.

add.

I ad
s.

Chr. 354 I 151,

4. 5

Prosp.
II

I
7.

385,
8
Is.

Is.

chr.

II 464, 321

II

464,
460,

Chr. 511 I 632,

Is.

chr.

427,

Bed.

III 293, 390

Manichei Prosp.
III 293, 232

chr.

II 427,

9 Britt.

III 161, 6
6.

Bed.

III 250,

479, 1350 Bed.

B
I

13 his. 14

Lat. Bed. III 349,

Malelehel Chr. Al.

Malaleel Gener.

Mauichaeus Chr. 452

648, 17

Syd.

II 25, 138

I 91,

6. 7

Us Geneal.
30. 31

162,

29. 30
6. 7

Manicheum Bed.
Manlius
v.

III 294, 394

91,
I

132,
12

167, 6

139,

add.
14. 15

I ad

Vict.

Torquatus
pater
v.

Aq.

737,11.

Bed.

III 250,

Meleleel

Mannase

(?

Hieu

regis)

GeneaL

192, 556

Gener.

I 91, 31. 32

Mannasses

Manasses
pater

Malaricus loh.

II 217, SS5, 6

Manoe (Manoah,
-dram,
abl. -dra)
Is.

Malasintha

v.

Amalasuintha

119, 253 Oeneal. I 189,520

266

Samson iudicis) Chr. Al. I Manaoe Gener. A I 119,

Maldras
hist.

(rex

Suevorum,
19. 21. 23.

acc.

301,

(nom.

et

acc.)
(noni.)

Hyd.

W (a.b) 302, 4 (b) n 29, isi 30, 188

302,
3

Maldras
31, 195. 19S
(acc.)

Mansuetus (comes Hispaniarum) Hy^d.

JlarceUianus
v.

27, 155

Marcellinus, episc.
v.

Eom.
p. 553

Maldra

Is. hist.

Maldarem
hist.

Marcellinus, episc. Kom.,

ind.

VI

Hyd.
(aU.)

30, iss
ib.

Maldare

(abl.) ib. 31,193

Maldere
7.

Marcellinus (comes
464, 3

et
I

patricius) Cons. Const. I 247,

30, 190 (a)

fil.

Malec

V.

Lamech,

Masdras Is. Mathusalam

280,

30

F. Vind.

305, 601

P. Camp.

305, 601
II 90,

745, 468
I

Byd.

II 33, 227 34, 234 35, 247

Marc.

Malel (Mahalath,
173, 270
Jlalelehel
r.

filia

Ismahel) Geneal.

172, 254

468 91,474,2

Cass. II 158, 12S5

Marcelliuus vir clarissimus comes (scriptor) Marc.

Malalehel
fil.

60 praef.
C4edam) Geneal.
I

v. 7 is

Malelel (Mehiijael,

163,

46.

47

Marcellus consul (M. Claudius Marcellus,

ciliam subegit) la. chr.

qui Si-

Mamaea v. ind. II p. 478 Mamhres Gild. III 82, 6 Mamet v. Muhammed Mamaea

sub Severo Alexandro

II

450, 208

Marcellus

(M. Claudius Marcellus,

I

adoptioue
218, 732

tilius

Octaviani Caesaris) Chr. pasch.

Cass.
II

Silv. I

Mamithus (rex Assyriorum)

121, 19

545
Marcellus tyrauuus
Cl.
v.

Mammea v. Mammet v. Muhammed Mammo (dux Gothorum) Mar.

ind.

II

p.

47S sub Elayabalo

I 66, 292

Marcellus (praef. urbis) Chr. 354

v. ind.

II

234, 509

Marcellus, episc. Rom.,

VI
II

p. 553
v. 24. 31

Mamsuir v. Ufir Mamylus (rex AssjTiorum) Cass. II 121, 23 Manacha (Manahath, fil. Sobal) Geneal. I 174, 296 Manae v. Manee Manaoe v. Manoe Manasse (fil. loseph) Geneal. I 177, 343. 344 Manasse (hcremita) Vict. T. II 191, 490, 3 Manasses (Manasse, rex ludae, fil. Ezechiae, ^reu.
abl. -e
,

Marcellus (preshyter) Marc. II 85

Jlarcellus (comes) Auct.

Marc.
ind.

106, 540,

Marchus v. Marcus Marcianus imperator

v.

II
I

Marcianus F. Her. lU 399

Chr. 511
et

sin.

Marcion (haeresiarches) Prosp.

I

425, 633
II

426, 636 bis

Is.

641, 362

Is. chr.

459, 274

chr.

II

459, 181 Bed.

III 287, 199

I

acc. -en)

Gener.

125, 2S4

134,
I

335, 13

Marcionistae Prosp.

426, 636

Gener.

124, 129

132, 167, 47

Chr. Al.

124, 284

Marcion (presbyter Autiocheuus) Bed.

UI

292, 383

606
Maicliis Pliilippus
)'.

NOMINA HOMINVM.
Aiicus Marciiis in ind.
I

INDEX
I et

VII.

Mars Geneal.

181, 427 Bed.

ffl 266, 122

c/.

cam-

Jlarous (evangelista) Frosp.

412, 421 414, 456 add.

I

V
II

pus Martius

forum Martis in ind. VIII sub Konia

ad Frosp.
381,6
Is.

495

Chr. 511

639, 305
/s.
s

Ps.

Is.

h.

Martesia (regina
Scyth.

Amazonum)
12. 13. 14

Scyth. L. II 315,

12. 13

chr.A II 4.%, 245 add. II ad Is. chr. U 493,

Bed.

chr.

II

455,165
283, 284

B
v.

II

315,

Bed.

A IH

Martialis (martyr) Chr. 364 I 71, 19

283, 182 Lat. Mal.

Al., v. ind.

IH

427, 33

Martina

ind.

Marcus, episc.
Marcus, episc.

Marcus,

episc.

VI p. 556 Uieros., r. ind. VI p. 559 Kom., v, ind. VI p. 553

II

Martinianus Caesar

II p. 490 sub Heraclio v. ind. II p. 482 sub

Dumiensis)
40i<l

Licinio

Martinus
chr.

(episc.
II

Is.

hist.

302,

26

Is.

476,

Marcus

iniperator v. ind.

Martinus, episc. Rom.,

v.

ind.

VI p.

555
I
I

Marcus tyrannus v. ind. II p. 4S6 sub Honorio Marcus (fil. Basilisci tyranni) v. ind. II p. 489 Marcus cf. Autonius, ilem Philippus imperator (pater)
in ind.

Martiims
1247

(episc.

Turonensis)
I I

Prosp. Chr. 452

461,

1175

466,

Dom.

Val.

629,

646, 4

650, 43

6.52, 48

Chr. 511

651, 538 653, 542

Hyd.
Is.

II 15, 8. 13

II

16, i^^bis

17,37"

Cass. II 153,1136

chr.

II

Marcus Aurelius Antoninus imperator v. ind. II Mardocempadus (rex Chaldaeorum) Lat. Al. III 447,6
450,5

469,
15

3.55

Britt. III 166, 14 168, 20

Nenn.

int. III

166,
111

168, 20

Bed.

III 298, 248

add. II ad Bed.

Mardocheus Chr. Al.

I 129,300

I 129, 314

Mardoceus Gener.
et
3

A
I

339
Martinus (magister
Marturius
v.

militiae) Auct.

Marc.

II 105, 537,

Martyrius
v. v.

Maria
133,
s.

{Mirjam,
Gener.

soror

Moysi
133, 334,

Aaron) Chr. Al.

136, 359

114, 221

I I

Gener.

Martyrius, episc. Antioch.,

ind.

VI p.
VI

558

Martyrius, episc. Hieros.,

ind.

p. 560

170, 3

Geneal.

186, 480

Gild. III 88, 28

Maria (mater domiui) Oener.

133,

334, 8

Gener.
186,
1

Maruan v. Maroan Marzabona (abl.) Bed.

Mascezel Marc.

III 310, 539

I 133, 170, 7

Geneal. I 172,

250'>'

185, 472^

65, 39R, 4 bis 66, 398

473" 191, 543 193, 572 194, 609. 610. 611

68 280, 106

Barb.

277,

Masdras

v.

Maldras
Gener.
fil.

Prosp.

441, 890 443, 9i9 (b) 458,

1

im(b)

Masea
Masiel

(sacerdos)

A
I

135,356
I

472, 1297
109, 45

add.
110, 18

ad Prosp.
int.

495

V. Gild.

Nenn.

III
25

199, 14
15. 28.

Bed.
39

B A

III

Masiel (lahzeel,
(fil.

Neptalim) Geneal.
186, 477

178, 358

III

Odiel) Oeneal.

303,485 Lat. Mal. III 426,

virgo Oener.
62 133, 170, 9

428,

Maria
132,
167, I

A
I

133,

332, 62

Oener.

Oeneal. 1 172, 249 185,

426, 634 (h) 480,
6

B I m^

Barb.

Maslama v. Mazlema Masniam (Misma, fil. Ismahel) Geneal. I 172,354 Massen (Massa, fil. Ismahel) Geneal. I 172,254
Massila
(s.

277, 63
II
I

Prosp.

1358, 4

Ps. Is. chr.

Massilas, pater Maldrae, regis Suevorura)

280,
7

499, 234 Britt. III 200,

161, 12

Maria virginem Oeneal.

Maria
seraper
184, 447
C. Hisp. II 368,
7

Is. hist. II

301,19

Massilia(s)

Hyd.

II 29, 18I
I

Marie virginis
Vict. T. II

C. Ilis]). II 349, 47

Mastlielamitaba (uxor Manasse regis)

408

Geneal.

180,

semper virgo
139

Bed.

III

310, 536 Lat. Mal. III 429,

II

Matatbias

v.

Mattathias

Marie virginis C. Hisp.

virgo Britt.

349, 48

Maria perpetua

Matesuentha (regina Gothorum, neptis Theodorici)

Auct. Marc.

lU

200,

105, 536,

Maria Magdalene Bed.

lU

326, 612

Mariae Magda-

Matham
Matbeus Mathian

v.

Mattham
v.

lene Lat. Mal. III 430,

altera Maria Bed.

Mathathias, Mathatias
v.

Mattathias

III 326, 612

v.

Matthaeus
Sedecias
v.

Maria (uxor Honorii imperatoris)

ind.

II

j)-

485 sub

v.

Honorio

Matliias, episc. Hieros.,

ind.
fil.

VI p.

559
I

Mariamme (uxor Herodis) Bed. A III Marim Persam Vict. T. II 200, 542 w.
Marina
v.

281, 264
17

v. 6

Mathusalam (Methusalah,
loAis
i'ed.

Enoch) Chr. Al.

251,16.17
139,

92,

9.

III

250,

16

Lat. Bed.
9.

Ul

ind.

II p. 483

(sub

Valentiniano

I)

et

349,9.10

Mathusala

6'ene-. iJ I

10

Mathu19 v. 15

485 (sub Arcadio)

salae (gen.) Gild.

II

lU

43, 10 Bed.
I

A UI
162,
chr.

252,
8

Marinus comes Marc.

71,413

Marinus Marc.
195, 513

11

97,

5I2, 2

98,

612,

5.

Vict. T. II

Matusalam Oener. A ad Chr. 354 I 151, 7.

I

92, 34. 35

132, 332,
I

add.

Oeneal.
7. 8

33. 34

Prosp.

385,
12

7.

Chr. 511

632,

Is.

II

427,10
III

G. Marius

(is

qui

'imbros sujieravit) Prosp.

I

402, 292

428.
17

Js. chr. 18
1

II

427, 11 428, 12 Bed.

250,
167, 8

Titus Marius Chr. 354

145,

(in dictatoribus)

251,

Matusala Ocner.
162, 33
I
1

BI

92,

33. 34

132,
III

Marius Marius
C.

(-'hr.

354

145, 10 (in dictatoribus)

ind.

Geneal.

Matusalae (gen.) Britt.

161,

Marius tyrannus
(i. e.

v.

IT

p. 479 sub Gallieno

Matusalem add.
tusalam Geneal.

ad

Vict. A<j.
yi*'

737,

14. 15

Mat-

Marcius) vid. Rutilus

I)
C.

162,

Maroan (Marwan
Hisp.
II

Byz.

II

346, 29 quater

347, 32

Matrad (Matred,
Mattathias

fil.

Mezob) Geneal.

174, 289

346,44 349,49
C. Hisp.
II

Maruan
366, 130

C.

Hisp. II

346, 43

mi/.
bis.

Matathias (pater loiiathae)

131 his.

Geneal.

179, 376

Maroan (Marwan II)

134 his 367, 135

Mathatbias

ib.

189, 519
I

Matbatbias Geneal.

190, 536

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
lied.

607
(praef. urbis)

Mathathias (levita)
Matathias
489
tias

III 326, 613 u. 9/l0

I

Artorius

Maximus

Chr. 354
I

I 6

66, 298

Mattliatias {Mattithja levita) Geneal.

190,
I

Ms
187,

Fabius Maximus (dictator) Chr. 354

lunius

145,

(pontilex

ludaeoruni)

Geneal.

Maximus

(praef. urbis)

Chr. 354 1 66,

145,
7

286. 287

Matliathias lied.
C/ir.

111 278, 229

Matlia-

Porapeius
Valerius

Maximus
Maximus

Chr. 354
(praef.

(in dictatoribus)
I

511

637,

2H9. 240
15

urbis)

Chr. 354

65,

255

Matthaeiis (evangelista) Marc. II 63, 392 v.

II

Vict. T.
Is. chr.

c/.

Basilius

191,
II

4S8,

h.

chr.

11

454, 242 474,388

I

Vibius

Maximus

(quaestor designatus) Prosp.

I

405, 334

B
543

454, 163
194, 610

Mattheus Geneal.

185, 472

191,

Maxinius Chr. 354

71,20
I

283, 180

185,

472l>

add. V ad Trosp. I 495 Ikd. B III Matheus Gener. B I 133, 169, 8 Geneal. 1 add. V ad Frusp. 1 495 Fs. Is. h. II

Jlaxinius (presbyter) Chr. 354

75,

8.

15

Maximus,

episc. Al., v. ind.

VI p>.
v.

.^56

Maximus,

episc.

Antioch.,

ind.

VI C

(n. VII.

381,6 Bed.
326, 612

III

248,4.5 264,
III 248,
5.

io7

283, 2si 30,5,499

111

XLII)
Maximus,
cf. n.

Bed.

Matthias Gild.

episc. Hieros., <. ind.

VI

I> (n.

XXVI. XL;

83,27

XIX)

Mattham
I

(fil.

191, 544
(fil.

Natham, Mattatha ap. Luc. 3,31) Geneal. Matham ib. 193, 574. 575 c/. Matthan

Maximus (dux Romanus) Bed. A III 298, 450 Maximus cf. ind. II p. 480 sub IHocletiano
Mazabanus,
p. 560
episc. Hieros.,
i>.

Matthan

Eleazar.

Maththan
li I

ap. Matth.

1, 15)

Gener.

Mazabaues

in ind.

VI

133, 332, 60
I

Gener.

132,

ig7, Cu

Mattham

Geneal.

185, 469. 470

levita)

Matthanias (Matlanja

Geneal.

190, 538

Mazalema v. Mazlema Mazar (Mibzur, dux Edom) Geneal.

536

174, 290
I

Matthata
1

(fil.

Levi, Maththath ap. Luc. 3, 29) Oeneal.

Mazia (Maasja, princeps sacerdotum) Geneal.

190,

193,

582. 5S3
(fil.

Matthati
I

Serae, Mattathias ap. Luc. 3, 26) Geneal.

194,

599. 600 v.

Mazlema (Maslama) C. Byz. II 357, 39 its 358,40 Muzilima C. Hisp. II 355, Mazalema ib. 355, 36
78 bis

Matthatias

Mattathias
v.

357,

85

Mattheus, Matthias

Matthaeus
Geneal.
164,

Mazoth (Mahasioth
Mecilius
v.
I
fii

levita)

Geneal.

191, 538

Mattusalam

v.

Mathusalaui
fil.

Uilarianus
Gener.
333, lo

Matusahel (Methusael,

Malelel)

Matusalam ib. 163, 47 Matusala v. Mathusalam

Matusalam
v.

Medat (Medad propheta) Modat Gener. A I 133, Medea Prosp. 1 390, 82

Melcha (Milka,
171,
242. 243
(fil. (fil.

133,

16, lo

Mathusalam, Matusahel

filia

Aran, uxor Nachor) Geneal.

193,
1

Mavia

v.

Moawija
16

Maun
354

(qui postea Patricius) Britt. lll 195,

,

Melchi Melchi

Adi) Geneal.

.590.

591

Mavortius
I

praef. urbis Fl. Lollianus Mav(jrtius Clir.

Asal) Gener.

105, 71.*72

68,342
1

Melcbi
471,1294

(fil
(fil.

Genne) Geneal.
Melchi) Gener.
v.
(fil.

194, 603. 604

1

Mavortius (dux Komauus) Prosp.

Melchi
(Leij.)

105, 72

Mauregatus (rex Hispaniae) Reg.

Mauricius (martyr) Havn.
Mauricius iniperator
Maurocellus Hnd.
v. I

Vis. III

469

Melchiades

Miltiades

338,7

Melcbiam

Fania) Gener.
fil.

132,

331;, .52

ind.

II
int. 11

Melehiel (Malkiel,

Bariae) Geneal.

177, 342
72. 89

II 20, 74

Melchisedech

(sacerdos)

Gener.
1

105,

135,

Mauron Britt. III 19,3, 7 Mausona (episc. Emeritensis)

Maxentius imperator

Nenn.

Ul

193,

117

Silv. I

547,4
111

Chr. 511

632,26
135,356

Is.

chr.

II

loh.

213,

573, s

429,19 Gild.

65,4

Maxian [Midian,
Maximianus,
Maxiniianus

v. ind. II Abraham) Geneal. Maxiniiani imperatores v. ind. II

fil.

Melchius (sacerdos) Gener.

I

A
,

172,260

Melchol (Michal,
179, 380i!S 190,

filia
.534

Saul

uxor David) Geneal.

episc.
ef.

Const,

v.

ind.

VI

p.

'itil

Meleleel

v.

Malalehel
v.

Maximus tyramius
1

Meletius, episc. Aiitioch.,

ind.

VI
I

2>.

558

Maximilla (pseudoprophetissa) Prosp.

686 (a)

429, 685

430,

Melichior (Metchior inagus) Barb.

Melitius
v.

278,86

Chr. 511 I 641, 369

Meletius
1

Maximinus imperator v. ind. II p. 478 et 481 Maximinus (ex praefecto) Chr. 452 1 631 Maximinus Marc. II 74, 420, 2
Maxiniinus Hyd.
II 23, 120

Melito (episc. Sardensis) Prosp.

287, 330
Mellitus (monachus) Bed.

429, 682 Bed.

III

III 309, 531

32. 43

Melvas rex V. Gild.

i:

Ul

109,

Maximinus,
Maxiuiinus

episc,
(episc.

Hieros.,

ind.

VI

p. 5.59 (n.
I

XIX)

Memfibos Geneal.

190,534

ut Jilius

Saul, sed idem,

Treverorum) Prosp.

453, 1066 Bed.

videtur ac sequens

A IH 296, 429 add. II ad Bed. UI 338 Maximinus </. Maximus tyrannus

Maximus imperator (Petronius M.) v. Maximus lyrannus v. ind. II p. 4S4
et

Memfiboste (Merihaal,

fil.

lonatham) Qeneal.
I

190, 534

Memmia
II

(martyr) Chr. 354

(dea)

71,30

ind.

Memoria

Hyd.

II
fil.

18, 66

(sub Gratiano)

Memphyn (Muppim,
Menauder comicus

Balac) Geneal.

177, 355

480 (sub Honorio)

CHBONICA
III.

Is.

chr.

II

449,

198

78

608
Menas,
episo.

NOMINA HOMINVM.
Const,
v.

INDEX
73, 21

VII.

Ind.

VI
<'hr.

p. 561

III 57, 2G

Michae

(ijen.)

Gild. III 50, 23

Menelaus (rex Lacedaenionis)

I

Al.

120, 263 Proy).

Bed.

A
v.

III 300, 464

3

390, 93 Chr. jll

v.

633,

7o

c/.

Onias
I

Milchu
Miletius

Britt. III 194,

Nenn.
ind.

int.

III 191, 2

Mernias

Menas
I

Meletius
v.

Mensurius (diaconus Carthag.) Geneal.

Mepurit
Merari
ib.

196, 626
3

Miltiades, episc. I!om.,

VI

p.

553 Prosp.
I

Sriit.
(fil.

Ul

193, 4

Nenn.

int.

III 193,

Minerva Chr. 354

Is.

146, 16

147, 31
c/.

388,

65

Levi) Geneal. I 176, 330 190, 537

chr.

Merarii

II 433, 38 434, 49
v.

Athene, Pallas

186, 475. 479

Mereri Gener.
I

Minerva Chalcidica
I 136, 359

in ind. geogr. sub

I

Koma

Merari (pater ludith) Oeneal.

Minervius (monachus) Chr. 452

17!i, 313

656, 86

Mercurius
437,
61
.

Is. chr.

II

434, 47 437, 771

Is. chr.

B II

Minocannus
taurus Is

Britt. III
I

162, 18
l

Minotaurus Prosp.
Merari
v.

390, 84 Chr. 511

II

633, 66

Meno-

Mereri

chr.

437,

85

Mergiauus
sup. 131

Marcianus
III

Morminus rex Briu.

158,17

Mervinus

III

127

Minucius deus (genium porticus Minuciae habent Minutius Preller-Iordan, Eom. Myth. II p. 258)
add. p.

XI
cf.

(port. 11)

Minuntius

ibid. (port. 9)

Merob (filia Saul) Oeneat. I 190,534 Merobaudes (magister militum) Prosp.

*Parassis Meroblaudis Britt. III 168,
sis
e.v

Wiuucius
I

Fundanus

461

Miris
,

M.

Tamyris
Suevorum) loh. 11212,570,4 213,573,3 Mirus 216, .V83. 584, 2 /s. /i/sf. II 303, 5
I 191, 538
e.

11S3

16/17

*Paras-

Miro

(rex

Merobladis

Nenn.

int.

III

168,

17/ls

(corruptum

214,576,3

Parisiis Jlerobaudis)

Ps. Is. h. II 385, 14

Merobaudis
24, 128

(mag. utriusque militiae, alius)

Hyd.

Misael (Mallothi levita) Geneal.

II

c/.

Misahel

Misahel
II

(Misael,

fil.

Aercius

i.

Oziel)
I

Gener.

Meroveus (rex Francorum) add. VII ad Is. hist 376 V. Gild. A 96, 16 Meroveus (fil. Chilperici regis) Mar. II 239, 578 Mervinus v. Merminus

136,360

idem Misael Oeneal.

I

186,484

(ubi

fil.

Isaar male)
Misahel (socius Daniel) Prosp.
II

395, 175

Is.

chr.

445, 162 Bed.

III 268, 140

519, 2 bis

Slesesimordacus

rex
11
fil.

Chaldaeorum Mesesemordacus
Mesesseniordacus
ib.

Misahel (oubicularius) Marc. II 101,

Missianus (patricius) Savn.
F. Viitd.
I

Lat. Al. III 450,

447,

u
3 bis

304,

456, 2

Messiam

Mesraim {Ilizraim,
Mesraiu
IIl

Cham)
I

Ps. Is. h. II 378,

I 304, 580
II

Gener.

100, 109

Mesram Nenn.

Mithreus (rex Assyriorum) Cass.

int.

121,40
Mitridates

151,21/22

Mestraira Gener.
I

Mithridates, praepositus thesaurorum Cyri

I

99,96 100,110

Mestreim Chr. Al.

Geneal. I 166, 133
ib.

99, 71

100,
ib.

84. ss
135''

Mestrem
Mestrau

Oeneal. I 181, 422

Esraim

166,

Mnasea, praef.
69, 352

urbis

Septimius

Muasea Chr. 354

178,367

166, 117
I

Messala Corvinus orator Prosp.

408, 370

Moab
loab

(fil.

Loth) Oeneal.

172,248.2.50*

c/.

Messiam v. Missianus Mestraim simil., Mestrau

Mestrianus Or. Const.
Metebel (Mehetabeel,
1
filia

vid.
9, 12

Mesraim
I

Moawija I Moabia
II

C.

Byz.

II

343, 24 344, 24 C. Ilisp.

C.

343,

37

345, 39
C.

Mohabia

Byz.

II

344, 26 345,
(gcn.)
ib.

Matrad) Geneal.

174, 283

26

Mavia

Hisp. II 344,

38. 39

Mavie

L. Metellus (L. Caecilius Metellus Diadematus, censor

a.

345,41 348,46

639

u. c.)

Cass.

II

131, 460
Creticiis, cos.

Metellus Creticus (Q. Caecilius Metellus

a.

Moawija II Mohabia iunior C. Byz. II 346, Mavia iunior C. Ilisp. bia ib. 345, 27
Mavia
Mochit
ib.

29
11

Moha346, 43

6S5

u. c.)

Prosp.

404, 312
I

345, 42 bis
fil.

Metellus Pius Chr. 354

145, 10 (in diutatoribus)

mij.
I

Rlochas (Maaclia,
t'.

Nachor) Geneal.

171,

3li;

Meton latet sub yiQovit Lal. Al. III 447 Mezob (Mesahab, pater Matrad) Geneal. Micha V. Micheas
190, 536

Medat
Coiis. Const.
3G9,
v.
)'.

174,289

Modestus, praef. urhis Domitius Modestus

I

241,

Michae (Malclda, princeps sacerdotuin) Oeneal.

Michael arcliangelus V. Gild.

Mohabia
1

Moawija

Mohamat

Muhammed
C'ass.
16

111

106,

Michahel

Moises

I).

Moses presbyter, Musa

11

Bed.

III

323, 602
v.

Molechus (rex Assyriorum)

v. 8

121,

15

Michael imperator

ind.

II p.

4!>1.

492
losaphat
Chr. Al.
I

Molorchus
Apoll.
rege)
I

Is. hist.

11

267,

(cf.

Very. Georg. 8, 19;

Micheas
Gener.
271 bis

propheta

(fil.

lemblas,

sub

2, 5, 1)

122, 274 6ts

133,333,19

Monotheletae Monothelitae add.

122,

IV

ad

Is. chr.
1

II
,

502
685

Gener.
634, 118

li I 133, isa, 19

Prosp.
441,122

392, 125 Chr.

Is. chr.

Montanus (auctor Cataphryguni)

A'iO,(,6(a.b)

Prosp.

429

511

h.
III

chr.

II

II

C/tc.Sii
fil.

641,369

Is.chr.A \iib{).2n
1

441,82

Bed.B
333, 27

263,95

MooIIi (Maheli,

Merari) Geneal.

186. 479
ib.

Micheas propheta (Morathita) Gener.

283

124,281.282.

Morcant

Britl. 111

206,13

aU. Morcaiito
1

2(16, is

133,

Oener.
/.

124,

278. 279. 262

B 1 124, 126. 137 Chr. chr. A II 443, 144 471, 367

Al.

Moriat (sacerdos) Gener.

135, 355

Moriath Gener.

Gild.

135, 117

INDEX
Moi-iud
111

VII.

NOMINA HOMINVM.
Britt.
III

609
I

Ifil.

Elrlat)

lOJJ, 3

Morut Nenn.
41
/'.

int.

Musaeus Museus Chr. Al.

Musicus
(episc.

119,2.54
11

193,1/.'
til.

Africanus)
,

Vict. T.

205,565

Mosocli {Mesech,
h.
11
.

laphct) Vltr. Al.

161, ai

ii;,

/.

Musolam (Mesullam
332, 53

til.

Zurobabel) Qener.

132,

"579, 2

Britl. 111

Mosoc Qener.
U.
h. 11 378, 2

96, 64 Geneal. I 169, 1S3 Ps.

Musonius philosoplius Prosp.

414, 465

Mosoch {Mas, fil. Aram) C'/m'. Al. I Mosoc Gener. A I 104, 1 165, 89 Mosy )'. Moyses
Moyses
133,
177
(ijen.

104, X3s
1G7

Geneal.

Muze

V.

Musa
v.

Muzilima

Mazlema

et dat.

Moysi, acc. Moysoii, abt. Moyso)

111,
-'-'4.

Gener.

^189, 9
136,

226

114,245.246

130,307

Naasson
167, 28

(fil.

Aininadab) Oener.

132,

332, 28

136,
I 132,

334, 3

358. 359. 360

Gener.

115, 91 129,
I

359 Oeneal. I 178, 364. 366

Naason Oener.

130,142 133, 168,6. 170,3 140,4

113, 215
I

Chr. Al.

111,

196. 197

114,

221. 223 bis. 223. 224. 225 his. 22G

Naath

v.

Namaan
r.

Qeneal.
495.
I

177, 347

185, 460

186,
I

ii^'*^

187, 491.

493.

Nahachadonosor
Nabad, Nabat
v.

Nahuchodonosor
regis)

Wi^

bis. 496 ter. 497

Bavn.

268, 15 F. Vind.
57. 69. 61. 62

Nadab
Qener.
50, 15

278, 74

Prosp.

386.27 388,47.

391,

Nabath {Nebat, pater Hieroboam

134. 337' Oeneal.
I

106

392.136 401,266 40.1,335,6 406,335,26 409,382

751

192, 545. 546 Oild.

UI

434,

474, 1316

add.

I ad

Prosp.

487,

14

add.

Nabdel {Adbeel,
Nabith
Nafeth

fil.

Ismahel) Oeneal. I 172, 254

Ismaliel) Geneal. I 172, 254

V
I

497
682,

Silv. 1 547, 6

Chr. 511 1 633,

35. 36. 37. 41. 42.

Nabiod {Nebajolh,
v.

fil.

43 634,80. 105. 106 19

635,130 639,290 641, 3S3

Vict. Afj.
27. 29
1

Vict.
25.

Aq.

add.
1

I ad
Ps.
Is.

737,
add.
2
Is.

6.

27. 28

Naboan

v.

Balthasar
111

add. II 740,
hist.

Cass. 11 121,
h.

VII ad
chr.

Is.

Nabocolassarus (rex Chaldaeorum) Lat. Al.

450,

17

11

376

bis

11

378,
;i79

Is.

II

Nabocolasarus

ib.

447,17

Nabuchodonosor?
Lat. Al. III 447, 20

434,
40
59
27

54. 55

43,5, 59
Is.

441, 129 472,

chr. II

chr.

II

434,
499,

Nabonadius
450,20

(rex

Chaldaeorum)
fj.e.

add. II ad
Gild.

492 Ps.
19

/s.
1

chr.

=
,

Naboan
454
inscr.

Balthasar'?

56,6 65,11 75,

79,

82,5 86,8 88,

Nahonassar

rex Chaldaeorum Nahonasarus Lat. Al.

A III 97, 5 Britl. III 145, h (a.b) afa.b) 198, 3 Bed. A m 257, 46 (v. 15. 16). 47 bis 258, 47 bis. 48 MS 260,64 278,228 325,610 Bed. B UI 257,51
V. Qild.

450,

Nahonazarus

ih.

447,

Nabo-

448 mg. c Nabojwlassar rex Chaldaeorum Nahopolasarus Lat.

nosorus
ib.
,

258,

54

Lat. Bed. III 349,

3i

Lat. Mal. III 427,

I

12

Al. III 450, 16

NabopoUasarus

ib.

447, 16

431,44
(:jen.)

Moysem

(acc.)

GeneaL

186,480

Moysc

Nahotli (lesreelita) Gild. III 50,

17. 20

add.
II

ib. 186, ai^ Moysen (abl.) Qener. Z( I 89, 9 VII ad Is. hist. U 376 add. II ad Is. chr. 492 Moysen (nom.) Gener. A 1 133, 333, G Mosy

Nahuchodonosor
orum) Gener.
127, 292.

{vult/o

Nebucadnezar , rex BahyloniChr. Al. I 126, 290

Ctir.

I 126, 291. 292

293. 294. 297

add.

I ad
I

354

152, 33

Lat. Mal. 111 427, 10

Qeneal.
?j'j4
1

I I

180,413.414.416 181,418.422
174. 180

182,437.441
Is. chr.

Muyses (presbyter) Chr.

75,10

75,

8.

15

Moises

ib.

Prosp.

395,

Chr. 511

636,

175. 186

A n
fil.

445, 161 Is. chr.

B
7

II

445, 108 Ps. Is. chr. II Lat. Bed.

Mozae {Missa,

Eaguel) Qeneal.
Is. h.

173, 209
21 ter

499, 160

Brilt. IIl 145,

(a)

lU 350,
Bed.

71

Mugit (Muyhith) Ps.

388,

Nabucodouosor Bed.
269, 146

III

267, 139
V. 7

268, 140 271, 153

bis. 141

Mugius I add Muhantnied

h.
13 II

p.

XI

{port. 10)

{v. 9). 147 (u. 6)

270, 149

Mahomet (propheta
386,
17 17

et

dux Sarracenoruni)

Ps. Is.

Nahuccodonosor Chr. 511 I 636, 179 Nabugodonosor Chr. Al. I 126, 291 Nabucadonosor

Ul 268,
387, is

122

Mahmet
ib.

C. Bijz.

337,

Ps. Is. h. II 380,

Nabachadonosor Oener.

338,

Mammet
Mamet
Is.

C. Hisp. II 337, 9 338, 12

134,335,19

Nabudonochosor Oener.

126,135

his 340, is

338, 12

Machometus
Maclioiuettus

127, 137 129, 181

add. II ad
ib.

chr.

494,

Nabuzardam (acc, Nebusar-Adan) Chr. 311

Nachet {Nahath,
fil.

636, 180

494,

Raguel)

6'e)(ea/.

173, 269

MaUmet

(,fil.

Marwanl

C.

Bi/r..

347, 29

Nachor
I

(fil.

Seruch) Qener.

Mammet
Mohamat

C. Ilisp.

U 360,

97.

9s bis

Maminet AlaII

112,

208. 209

Oener.

A I 112, 234. 235 Chr. Al. B I 132, 167, 18 139, 21.22

20. 21 I

scila ib. 360, 99

(fil.

add.
375, 20
II

I ad

Chr. 354 I 151,

238. 239. 240

Qeneal.
386,
23. 24

171, 234

Ahdarrahman) Ep. Ov.

239,
5Si, 2

his. 237
1

l.

Prosp.

Chr. 511

.Muuimolus (patricius) Mar.

632,

19.

20

Bed.

111

255, 33
349,
chr.

bis. 35

Bed.

III

Muiulila (dux liomanus) Auct. Marc.

II 106,538,6. 539, 3

255,

33. 35

Lat. Bed.
431, 29

m
Is.

22. 23

Nahor
430, 24

/.

chr.

Muudo Geta Marc.

Miindo,
Ulyricianae

II 96, 505

A U

430, 27

II

431, 26

utriusque militiae ductor Marc.

103, 530
II 361, 100

Nagor Gener. A I 132, 332, 18 Nachor (fil. Thara) Qeneal. 1 171,

241. (243). 246

Munnuz (Munusa) C. Hisp. Musa Musae C. Bi/x. II 352 Muze C. Hisp. *Ub Muze ib. 354 353, 70 354, 73 67. 68
Jloises Ps. Is. h.

Nadab
II
,

(fil.

Aarou) Oener.

A
I

136, 359 bis

Qeneal. I

352,

186,486

Nahad Qeneal.
fil.

186,487
I
I

73

my.

388,

21

Nadab (rox Israhel, Nadap Gener.B I

Uieroboam) Qeneal.

192,547
134, 338

134, 151

Nabat Gener.

610
Nadius (rex Chaldaeorum) Lat. Al.
Nafer [Naphis,
Oener.
fil.

NOMINA HOMINVM.
III 447, 2 450, 2
I

INDEX
v.

VII.

Nebucadnezar

Nabuchodonosor

Ismabel) Oeneal.

172, 254

Nechao (rex Aegyptiorum) Gener.

Nabith

126, 290 Gener.

Nafeth {Nepheg,

fil.

Isaar) Oeneal. I 186, 484

126, 134
V. 2

Prosp.

394,

I7i

Bed.

III 267, 13G

I

131), 36o
v.

268, 140

Nechao

(abl.)

Chr. 511

636,

173

Nagor, Nahor

Nachor
Salomonis)
Geneal. I 180,
180, 381"

Necaos

ib.

G36, 174

Sennachaoch

Clir. Al. I

126, 289

Namaan (Naama, uxor

381'"

Nectanebus (rex Aegyptiorum) Bed.

Nectarius, episc. Const.,
v.

III 274, 186

Naath

ib.

ind.
299

VI

p. 560
I

Namdel ^fil. Dedan) Geneal. I 172, 259 Namsi {Nimsi, pater fimmo avus] Hieu

Neemias Oener.
regis) Gener.

A A

129,

Chr. Al.
6.36, 2ou

129, 313
chr.

Prosp.
447,
178

396, 199

Chr. 511 I
III

Is.

II

134,

.144

Bed.

273,

169. 170 v. 7. 12

Bed.

Namuhel
Naoth
V.

IH

(fil.

Eliab) Geneal.
iude.x

176, 326

273, 134
Neftliabiim
(fil.

Aoth
v.

Mesraira) Chr. Al.

100, RS

Neptabin
100, 113

Naphtali

Neptalim

Narbazaicus (legatus) Marc.

Narcissus, episc. Ilieros.,
v.

Oeneal.
68, 405

167, 139

Neptoin Oener.
III

ind.

VI
acc.

i^.

559

Narrai

v.

Abia
(euuuchus,
patricius,

Narses

-etem,

abl.

-e)

Mavn. I 269, 31. 32 337, 3. 4 Vict. T. H 203, 554, 4 Mar. H 236, 553. 554 238, 568 add. IV ad Is. chr. II 003, 2 acc. Narsen Hyd. II 36 v. 8 Narsis {yen.
-is,

Negua (fil. Alani) Nenn. int. Negue Britt. IH 160,1.6 Neilus Gild. HI 88, 36 Neirin Britl. HI 205,20
Neniessanus (inartyr) Oeneal.

149,7.12.13

171,13
160,11

abl.

Neguio

ib.

196, 625

Nemeth
Nennius

v.

Nimeth
III

Nenn.

143,

3/4.

Nenn.

int.

III

143,

acc.

-em

vel

-ctem,
33.5, 90

abl.

-e

vel

-ete)
I

Agn.
336,

154, 19 192, 12

334,

62. 79 ter. 90

336, 95 his
5. 7.

Samj.

714

Auct. Marc.
399''.

106, 538,

539,

Is. chr.

A H
Agn.

Neon

V.

Leontius in ind. II p. 491

v.

476,
I

402

Bed.

Nephalyn

Neptalim
v.

HI
36

308, 522

abl. Narsi

334,

79

Nartisen (ace.) add.

II
v. 9

522

Narseus Ilyd.

I ad Bed. HI 334, Mar. II 238, 566, 4

447, 965

II II p,483 sub Constantio II Nepotianus (comes, mag. militiae) Hyd. II 31, 197 (a).
Nepos imperator
ind.
v.

Nepotianus tyrannus

ind.

Narseus (rex Persarum) Prosp.

643, 446
Cass. II 150, 1032

Chr. 511 I
201
cf.

Bed.

32,213 33,222

Is. hist.

280,

'2i(bJ. 2b (a)

III

294, 399

Nepozianus (rex Hispaniae) Beg.

Vis.

IH 469
I

(Leg.)

Narses
Narsis
v.

Neptabin
Narses
Scipio
fil.

v.

Nefthabiim
fil.

Neptalim {Naplitali,
358

lacob) Geneal.

176, 323 178,

ib.

Nasica

v.

Nepthalyn
V.

ib.

178,358

Nephalyn

175,

311''

Natael (Nethaneel,

lesse)

Oeneal. I 178, 370

135, 357
I

Natan (sacerdos) Oener.

Nepte

lephte
V.

Neptoin
190,538
193, 572.
ib.

Nefthabiim
Sitv.
1

Natanias {Nethanja levita) Oeneal.

Neptunus
193,

545

Natham
573. 574

(fil.

David)

Oeneal.
ib.

191, 543. 544

Ner (pater Abner) Gener.

Neratius
v.

A
I I

120, 269

gen. Nathae
e/.

191, 543

Nathan

Caerealis

bVi^ 194, 610

Nathan

Neri (sacerdos) Oener.

Neri
(fil.

135, 355

Natliam
I

(fil.

Levi, Mathlhath ap. Luc. 3, 24) Oeneal.

Melchi) Geneal.

193, 591. 592

194, 605. 606

Nathan (propheta)
Oener.

Gener.

A
I

Nerigasolassarus (rex Clialdaeorum) Lat. Al. III 450,

I

121,269
168, 11

133,333,11
19

Nericasolassarus
v.
v.

ib.

447,

19

120, 114 121,

U5 133,

Chr. Al.

Nero iraperator

ind.

II

120, 266 121, 267

96 Is. chr.
270
cf.

Prosp.
440, 110

391, 109

Ghr. 611 I

6.34,

A H

Natham Gener.

A
HI

Nerva imperator

ind.

II

121,

Nestorius, episc. Const., v. ind.

VI

p.

561
334,

Natham

Nau
cf.

(rex Scottiae, pater Gildae) V. Oild.

Nicepliorus imperator
107,
1

v.

ind.

II
Nicita
C. Byz.
1 bis

Nicetas,

magister

miiitiae

II
2

Cauuus Navae, Nave

335,
v.

Nichit;i C. Hisp. II 334,

335,

Nubita

lesus

fil.

Nave;
I

c/.

Navve
37

Naum

(propheta) Oener.
133,
168, 37

Ps. Is. h.

386,

17 bis

Nubitus

ibid.

127, 295 133, 333,

I

Gener.

B
1

Nicodemus Nochodoxus Ps. Nicodemus Bed.

Is. h. II

380,

Chr. Al.

127, 294 bis

Naum

III

300,470

(ut filius Matthati, aed cf. Ijuc. 3, 25) Geneal.

Nicolaus (liaereticus) Oild. UI 26,26 63,24

Nicolaus (medicus) 3Iar.
II

194, 600. 601

fil.

239,

581,

Navve qui Ihesus appellatus est {sic, I 177, 351 t/. lesus fil. Nave
Nazaraoi Oild.
III 26, e I I

Ause) Oeneal.

Nicostrata

v.

Carmentis
1

Nicostratus (martyr) Chr. 354

72, 16
I

Nicostratus (diaconus) Chr. 354

75,

8.

14

Nazarius (rhetor) Havn.

268,

Prosp.
2

452, 1044

Nicostratus (comes) Marc. II 95,

499, 1
I

Nazarius (martyr) Havn.

337,

Niger senator
I 96, 33

Faustus Niger An. Val.

316,53 322,64?

322,

57

idem
1.54, 26

Nebrod {Nimrod,
I

fil.

Chus) Chr. Al.

Oeneal.
166,

Festus

ib.

164,72

Nebrot Gener.
Is. chr.

129 bis

Nebroth
100, 83

Al.

Nebruth

A I 96,56 Oeneal. I A H 430, 22 Nebrud Oener. A I 100, los

Nimeth
155,
2

Brilt. III 154,17

Nemeth Nenn.
111

int. 111

Chr.

156,
v,

1.

Nimec

127, VI

Nimrod

Nebrod

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
,

611
fil.

Ninus (priiuus rex Assyrioruni

Prosp.
I I

niaritus Semiramidis)
l

Nuii

V.

lesus
I

Nave
I I

409, 3S3 474, 1H17

SUv.
16

.'J47, 2

Chr. 511
Cass.

Nympliae

546, 21 546, 20
.546, 21

G3-J, 23

Vkt. Aq.
5. 8

G81,

ffyd.

II

13, 19

Nyinphao indigonae

II

120,

3.

121, 10 161,
Scijth.

1366. 1367

Scytk. L.
Is.

311

Nymphae Laurentes

exord.lbis 312,3
II

II

Sll.liis
Is. chr. II

chr.

A
Oamer
Ob
{Uz,
V.

431, 31
bis

^. 32

add. II ad

491, 2 bis

492
38

Ps.

Is.

chr. II 498, 31 ter

Bed.

lU

256,

(Asdingus)
fil.

Vict. T. II
I

198, 531
171, 243

260, 70 265, 115

fil.

Nachor) Geneal.

Ninus (rex Assyrioruni,

L.
II

Nini et Semiramidis) Scyth.

Obed

Oded
lesse, lobed ap. Matth.
I

311,

Sci/th.

II

311,2

Ninyas Cass.

II

Obet (pater
Gener.

121,

10
I

132, 332, 31
I

1,5 Obeth Oener.

et

Luc.3, 22)
I

132, 167,

Niobe Prosp.

387, 36

31

Geneal.
V.

178, 368. 369

Nochodoxus

v.

Nicodemus
I

Obs
95, 47
2

Os
III 86,

Noe Gener.
36. 37

92,

36. 37. 38

103, 155
1

106, 187
89,
3

Ocazat (Ahusat) Gild.

112, 230 132, 332, 10 133, 333,

3.',.

Gener. -B
130,

92,

Ochozias {Ahasja
192,553
192,
.554

fil.

Achab
Gener.

rex Israhel)
I

Geneal.

95, 46. 91 103, 49

129, 173

140. 141

132,

Ocozias

134,343
I

Geneal.

167,10 133,168,2

139, I3j8's
93, 13 ter.
14.

140,1
i.-^.

Chr. Al. 1 91,-2

95, 24 96,
35. 44.

Ocozie (gen.) Geneal.

192,555''

Ocho-

92,

11. 12 bis. 13

16

dias Oener.

134, 156 bis

fil.

4. 52

97,

.'.7

99,

67. 68. 69. 74. 80

103,

127. 128

104, 135

Ochozias {Ahasja,
Gener.
121
1

loram

et

Athaliae,
27S

rex ludae)

106, 156. 162 107, 165

1

112,
I

203. 204

add.

I ad

Chr. .354
164,62.
168 169,

122, 275 123, 277

I

bis.

Oener.

123,

151,9.

10.

11

Geneal.
>

162, 35*

"'' iis. 37

Chr. Al.

122, 272
Is. ehr.

r23,

273. 274 ter. Hi

Oeneal.
chr.

63 ter. 64.
197

ii,^

166,

113. 114

168,

166''. 167.

180,

391. 393

11

441, 125

Is.

170,

203. 204. 206. 220. 222. 223

171,
9.

224. 225. 227

441, 85 Bed.
I

lU

264, 98

gen. Ochozie Oener.

B U A
A
I

F. Vind.
15

278, 74 Prosp.
9. 10.

385,

lo.

n.

i2

386,
I

123, 277 Chr. Al. I 123, 274

Ocozias Gener.
Geneal.
I
I

Chr. 511 I 632,

16. 17.18. 19. 22

12

add.

I ad
2

Vict.

Aq.

123,276
557 bis

132,332,40
Clir.

134,335,9.344

192,
133

737,

Cass. II 120,

add.

I ad

Is.

511

635, 124

Ozias Prosp.

392.

hist. II

304,
Is.

5. 7

add.
378,

VII 376
2

bis

Scylh. L. II 320,
II

Ozie (gen.) Oener.

264,
105. 107. 108

123, 122

Azarias Bed.

UI

29 Ps.
13

h.

Is. chr.

428,

15. 17

429,

quater. i09

Lat. Bed.

U\

350,

58. 59

/.

chr.

II 425, 3 bis 428, 13. 14

Ps. Is. chr. II

l

Ochus
Ocor
V.

V.

Arses

et

Artaxerxes

lU

498,
4. 5

17 ter

Oild.

UI
5.

59, 30 64, 28 86,

23

Britt.
26

UI
247,
247,

146,
int.
2.

Artaxerxes UI
V.

159,

15

161,

Nenn. UI 151,
171,18
26. 27

Nenn.

Ocozias

Ochozias
cet.

111149,1.19
251,
251,
ner.
18 bis. 19
20. 21

\b\,r..

Bed.

252, 20 254,

A lU Bed. B UI
12
I

Octavianus Caesar

vid.

Augustus in
19

ind.
3

II
203,
11

3. 4

Octha

(fil.

Uengisti)

BriU. lU 179,
12

199,

Lat. Bed.

UI

349,11.

gen. Noae Ge-

Nenn.int. UI 179,
130,

199,3

Otta

UI

129,

XXXVU

I 89, 2

Noel Gener.

139, li
I

LXI
v.

Noema {Naama, filia Noemman {Naaman,

Nonuita V. Gild.

Laraech) Qeneal.
fil.

164, 57

Odaenathus

Odeuathus
29

Balac) Geneal. I 177,355

I

Oded, pater Azariae prophetae Obed dild. lU 50,

Nonuus (martyr) Chr. 354

72,
i

=
I

Addo'?

{cf.

Azarias)
I

III

108,

bis. 6

Oded (propheta) Prosp.

165, 92
lo. 13

393,

16 I

Norea (uxor Semi Geneal. I 164, 67

Novatianus (coufessor)
439, 855

Odenathus rex Odaenathus

Prosp.
Prosp.
I

Silv.

521, 45
I

Odinatus
642, 431

Chr. 354

75,

442, 905
v.

Ordinatus Chr. 511

Novotianus Chr. 511

856 (aj
Is.

642, 414
I
I

Odera, Oderba
75,
9.

Derra
Caath) Oener.

Novatus (presbyter, haereticus)

Prosp.
Is.
I

Chr. 354

13

Odiel

Usiel,

fil.

439, 855

440,

Chr. 511

642, 414
Gild.

186, 476. 477

Aercius Gener.

A A

I 136, 359
I

Geneal. I

136, 360

chr.

II

463, 308

chr.

B U
II

463, 207

Odiffa (Hudhaifa) C. Hisp. II 360, 95

III 64, 7

Odinatus
Is.

c.

Odenathus

Novatiana heresis

chr.

463, 308

Bed.

Odiva

V.

Ovida
(gen. -cris, acc. -crem cet.) F. Vind.

lU
354

291,

'223

Odoacar
I

308,

Novatiani Prosp.
I

440, 856 fa . i)

*Novati Chr.

619 312, 635 4is

316 318,
I

640 6iS

320,646.649 322,57

71,20
Pros}).
I

P. Camp.
475, 1327
11

308, 619

746, 476 309,

Havn.

309,

476, 2

Novatus

(episc. Africanus)

311, 478

Havn. mg.
45. 46

476, 2

311,

476. 477

An.
II

Niivollus (cpisc. Coniplutensis)

loh.

21;>, 579, 4

Val. I 314,

315, 47

bis. 48 bis
.'i4.

316, 50 322, 64

bis. 51 ier.

Nubita, Nubitus

v.

Nicetas
ind.
v.

52 ter. 53 ter 318, 54 ter

320,

55

Marc.

Numa

Pompilius

v.

91, 476, 2

Odoacar

(abl.) Is. hist. II 283, 4 (b)

abl. -cre)

Odo159,

Nuraerianus imperator

ind.

II
II

vacar {acc. -crem,

379,
3

Cass. II 158, 1303

Numitor Cass.
tor Ps.

122,
ic,

71

Ps. Is. h.

qualer

1303. 1309. 1316. 1320. 1321.

1323. 1326. 1331

Odoachar
313, 482
ter.

Nenn.int. UI 153,

Bed.

III

266,12:.

Nummi-

(acc.

-chrem

cet.)

Havn.
bis

A
1

311,477

U.
v.

chr. II 499, 146

487 /er
487, 2

iTaDn. iJ I 309, 476,

311,477.478

313,482.
3. 4. 6

Nummius
Numnius

Tuscus
Albinus

Havn.
I

317

319, 491 quater 321,

An.

v.

Val.

315, 48 316, 49

Odoucer Marc.

II 91, 476, 2

612
bls. 477

NOMINA HOMINVM.
93, 4S9 add.
500
I

INDEX
II

VII.

IVad

h. chr.

II

503,

Bed.
Val.

A
I

Oraio (Gothus, nepos Vitigis) Auct. Marc.

6.

106, 538,

IH
308
493

30.'),

Odov,acer (acc. -crem

cet.)

An.
II

540, 5
v.

Agn.

319

his

321 quater F. Vind.

Mar.

233,

476.

(jrdinatus

(Jdenathus
Vis.

Lat. Imt. III 423, 22

Odoacrus Chr. Caes.

II

Ordoinus (rex Hispaniae) Eey. Ordonius

ibid.

HI 469

(Lcy.)

222, 492

Odoacro

(abl.)

310, 622

Odo-

bis

fagro (abl.) Chr. 511 I 665, 670

Odoazar add.

IV
II

Ordoinus (rex Hispaniae, alius) Beg. Vis. HI 469 (Leg.),

ad

Is.

chr. II 503, 3
I

Ordonius (rex Hisp.,

324, 6S

al.)

Reg. Vis.
I

IH 469
Orib
I

(Leg.)
ib.

Odoiu (comes) An. Val.

234,500,3

Odoind Mar.
I

(Jreb (Madianita)

Chr. Al.

117, 240

117,

2:19

Odomum
Derra
v.

(acc.)

Havn.

331,504

Orestes Orcstes

(fil.

Agameinnonis) Chr. 511

pater
te)-

634, sn

Udorrem

v.

(patricius,
1

Augustuli imperatoris) An.

Odovacar, Odovacer

Odoacar
633, 60
III

Val.

306 308
I

310

Bavn.
307,475
476, 3 475,
2.

307,475

309,

Oe

Uz,

fil.

Kison) Oeneal. I 175, 302

I

475,1. 476,3

Mavn.
309,

B U

309,475,2. 476,2

Oedipus Idippus Chr. 511

Offa
Ofta
(fil.

Havn. mg.
12 616. 617. 620

475,

1. 2.

F. Vind.
476, 2 bis

1 308,
480, 2

Duminfert) Britt.

204,

Marc.

91,

92,

(fil.
(fil.

Eadfered Flesaurs) Britt. III 202,

28

Cass. II 158,

1301. 1303

ia(.ius^

III

423,23

Orestis

Offa

Gnerdmund)
fil.

Britt. III 203, 38

(nom.) P. Camp.
Geneal.
I

306, 616 746, 475

Uorestes Lat.

Ofni {Ilophni,

Heli) Gener.

A
16

I 135, 357

lust.

UI 423,

17. 20

189, 524. 531 Gild. III 69, 27

Orestes pater Herculani

Vict. T. II 188, 478, 7

Ogaman Nenn.
Britt.
III

int.

III

149,

171,

15

Ougomun

Virius Orfitus (praef. urbis) Chr. 354 I 66, 273. 274

Vitrasius Orfitus (praef. urbis)

160, 15
int.

Chr. 354

69, 353. 354

Ogma Nenn.
Olda
Oliba
V.

III

155,

(jrib V.

Oreb
(presbyter
scriptor)

Holda
I

(Jridria v. Oritbyia

Oldad (propheta) Chr. Al.

(filia

125, 388
cj.

Origenes

Prospi. I 434, 755

437,

luliaui episcopi) Ps. Is. h. II 387, 19

807.808 Chr.511 I 641,389

II 145, 891

Chr.

452

650,45 Cass.
462, 295 290,
359.
cf.

Holda
Ollo (dux Francorum) Ilavn.
Olylirius iinperator v. ind.
I

146, 924
II

Is.

chr.

388,

Is. chr.

462, 197

Bed.

A II 460, 287 A UI 289, 344

II Olympias (mater Alexaiidri Magni) Prosp.

Bed.

361.365
I

291,368

292,375

ed.

iJ III 290, 213

397, 216
322, 34
chr.

Pierius
Orithyia, reyina Amar.oimia (Jridria Scyth.
14
Jj.

III

274, ims

(Jlympiades Scyth. L.
Vict. T.

II

11

315,

Olympius (Arrianus)
II 474, 392

U
I

193, 498
269, 23

Is.

316,

14. 15 bis

Scyth.

II 1

315,

14 bis

316,

15 bis

Olimpius Havn.

Orneus (lebuseus) Geneal.

500,

179, 373 bis

I

Olympius (magistrianus)

Vict. T.

200,

Ornias (Adonia,

fil.

David) Geneal.

191,

.542

bis

Oman
Omar Omar

v.

Onan
Elifas)

Orosius, presbyter Hispanus, scriptor

Ilorosius Paulus

(fil.

Geneal.

173, 273

Ps. Is. chr. II 498,

I

31

Orosius add.
74.5, 7

VI ad
II bis

Prosp.
1

Amer Omirus v. Homerus

cf.

498, 396 P. Gamp. I

Marc.

73, 416,

bis

add.
III

II ad
296,491

Is. chr.

II

491, 2

lU 131

Bed.

Omousi (Musi, fil. Merari) Geneal. I 186,479 Onau {Onam, fil. Sobal) Oeneal. I 174,296
Onaii {Ana,
ib.
fil.

301,
I

471. 472

Horosius Oener.

BI

91, 24 F. Vind.

Sebegeon) Geneal.

I 174, 298

Oman

B
254

Orpheus Bcd.
Prosp.
77. 79
(fil.

B
I

III 2.59,62

Orfeus Chr. Al.

39

119,

174, 297
Britt. III 203, 39
(I,

389, 76

Cass. II 121,

/s.

chr.

II

Ongen
Onias

437,
I

laddi
67-.
fil.

fil.,
1

pontifex ludaeorum) Prosp.

637,216. 219
iusti,

398,

Ortamo
Ortygius

lechoniae) Oener.

132,
II

332, 51

228.234

5i7

iVi^. ^4 III 276, 206. 211

(epise. Celeuensis)
fil.
k;i

Hyd.
I

16, 3i

Onias
399,

(II,

Simonis

pontifex
1

lud.) Prosp.
228. 229

Os {Ih,
I

Aram) Gener.A
'qui
((. e.

104,164
I

Obs Ocneal.
104, 130

237. 248

400, 251 Vhr. 511

G37,

Bed.

165,

oV)

Chr. Al.

276, 212 277, 221

(111,
iii.

Osbiu
II,

(fil.

Eadfered Flesaurs) Britt.

III 202, 24

Onias
V. 4

fil.

Simonis

puntif.)

Prosp.

401, 267

Osbiu Oseae

Britt.
v.

lU

208,

19

OsyuicU
26) Geneal.

Bed.

III 277, 223. 226 ter 278, 232 bis

I

Osee
luda, losech ap. Luc.
3,
I

Onias (IV) cognomento Meuelaus (pontifex) Prosp.

401,267

Osech

(fil.

194,

597. ,598

Onnan

(rex Easteranglorum) Britt. III 208, 26

V.

Osee {Hosea propbeta)

333, 25

Gener.

A
124,

124, 281. 283 133,

133,
168, 25

Onoulfus

Arnulfns
fil.

Gener.
I

B
I

123, 125

126. 127

Ophimin {Iluppim,

lialac)

Geneal. I 177, 355

Chr. Al.
158

124, 277. 278

Prosp.

393,
Is.

I4s. 151

394, 443, 265,

Opllio Ilyd. II 34,239

Chr. 511

635,

138. 143. 152

Oppa
I

V. ind.

IV

p.

400 sub Eyicane

141. 144. 149

Oild. III 56, 33

73,

A II Bed. B m
chr.
I

Optatianus, praef. urbis l'ublilius Optatianus Chr. 354

68, 329. 333

109

Oseae Oener.

124,280

Chr. Al.

124,282

Ossee Qcner.

124, 282

Optatus add.

ad Prosp.
303,

495
1

Osee {IJosea, rex ludae) Oener.

A
1

13.'),

353 4ts

Oencr.

Optila (satelles Aefii) Marc. II 86, 455,

idcm

videtiir

135, 166

Oseae Geneal.

193, 569 bis

Accila Ilavn.

455, 2

Osfird Britt. 111 204, 31

INDEX
Osguald
Osgiulii

VII.

NOMINA HOMINVM.
Pantaenvs, stoicus philosophus Pantenus Prosp.
741
I

613
433,

V.
(fil.

Oswald
Kaillered Flesaurs) Brill. III 202, 26
III

Pantlienus Bed.
v.

IIl

288, 342

Osgiiid

;;/;.

202,

2r,.

.".i

20;j, s

204,40

208,2.12
cf.

Pantha

Penda
(filia
v.

Osuiu
Osbiu
Oslach
Oslapf

add.

IV

ad

17(7.

Aq.

753

potit !)7

Panthaptes

Cambysis) Bed.

III

271,

iriS it"s

Panthenns
(fil.

Pantaenus
I

Kcgfird) Bnll. III 204, 42

Papias (episc. Hierapolitauus) Prosp.

III 202, 27

419,

r,:,u

(fil.

Eadfered Flesaurs) Britl.

Papirius

v.

Cursor

Oslaph

(fil.

Echuu)

Brltt.

III

20ri, 4

Osmcr
Ossa
Ossa
Ossee

Britl. III 202, 16

Pappus Lat. Al. III 449 mg. a Parassis v. Merobaudes

Parmenides philosophus Prosp.
I

Ospiuio Bijd. II 31, 201

(fil.

396, 197

Aedibrith) Britt. III 202,

Partheiiius (martyr) Chr. 354

71, 12

(fil.

Octha) Britt.

III

203,

12

Partholomus

Britt. III 154, 11

V.

Osee
i.".

lU
III
ib.

154, 21

Bartholomeus

Partholon Nenu.
127, VI
I

int.

Ossulf Britt. III 204,

Osvvald
(fil.

Parysatis (uxor Darii Nothi) Prosp.

207,
l

397, 209 Bed.

Eadfered) Britt.
207,
2

Oswald Lamusauctus

274, 178
(fil.

guin

ib.

Osguald

202, 23
III 208, 31

Pascent

Guortbigirni)
192,
7

Britt.
3

111

192,12
2

193,5
int. III

Oswald (rex Nordorum) Britt. Oswaldus ib. 208,27/28 Osuiu V. Osguid Oth D. Aoth, fil. Abair Othman v. Atthumau Otho imperator v. ind. II
Othoniel, Othouihel
v.

Nenn.
Pascent
193,1

int. 111
(fil.

193,

Guoidcant) Britt.

lU

193,

Nenn.

Pascentius (Manichaeus) Hyd.

II 25, 138

Paschasinus
I

(episc. Lilyhitanus)

add.

IV ad

Vicl.

Aq.

755,444 Bed.

III

302,481
I

Gothoniel

Paschasius (martyr) Prosp.

475, 1329 476, 1329

add.

Otta

V.

Octha
v.

ad Prosp.

497, 1329

Ougomun

Ogaman

Pasquetenus

V. Gild.

III

101,45 102,1
102 I 65, 264. 265. 266
I

Ovida (comes) Havn.

Ovidius Naso Frosp.
639, 2S2

A
I

313, 482

Jii'

Hami.

313,

Pastor (episcopus) Hyd. II 22,

482 3Iarc. II 92, 480, 2

Odiva Cass.
332

II 159, 1S09
I

Paternus (praef. urhis) Chr. 354

405,

Ovidius Chr. 511

Ovinius Paternus (praef. urbis) Chr. 354

66, 28i
12

Paternus
Gallicauus, Pacatianus, Paternus

(episc. Venetensis)

V. Gild.
Vict. T.

Oviuius

V.

Patriciolus (pater Vitaliani)

A III 102, U 194, 5io

I

Oayyartes,

rex Bactriaiwrum

loroastrae

Scyth.

B W
Ozam

Patriciolus

ef.

Patricins Caesar
v.

321,

31

loastre Scyth. L. II 321, 31

fil.

Patricius Caesar
120,
l6!)

ind.

II p.4S7

sub Leone

Ozia

Ussa,

Aminadah) Gener.
Gener.

A
I

Patricius (dux

Komanus) Marc.

II 96, 503

Chr.

Al.l

120, 266

Patricius (seuator) Marc.

Oxias

{Vssi sacerdos)

98, 612, ^
Britt. III 158,
19. 2U

135, 117

Acliias
s.

Gener.

Patricius Gild.

lU
3.

88, 36

159,

135, ihh
I

6.8 194,1 19.%

180,410
int.

15

196,8 197,15
Mir.

198,4.15

Nenn.

Ozias fpater leddadida regiiiae) Geneal.

Ozias (propheta) Brosj).
I

194,1.4 196,1.5
cf.

Ilib.

Paris. lU 221

392,
et

I2r.

Chr. 511

634, lis

post

V. 89, V. 91

Maun
Prosp.
I

Ozias

c/.

Azarias rex ludae

Ochozias
Patroclus (episc. Arelatensis)
1292

466, 1247

471,

Chr. 452
(fil.

654, 74
I

Pacalianus, praef.
I

iirbis (Jvinius

Pacatianus Chr.

,S54

Patrosoniim

Mesraim) Chr. Al.

100, 89

Patro-

66, 276. 277

I

sonim Gener.
402, 275
140
I

A
s.

100, 114

Patrosin Geneal. I 167,

Pacuvius, tragoediarum scriptor Prosp.

Padusia Prosp.
473, 1303

Paul
Chr. 511
I

(fil.

Glovi
III

(Uou)
5

Byitt.

UI

193,7

Paulus

Palacmon
Palladius

i/ratntiiaticus

Palenion

63!), 311

Ne7m.
Paul
(fil.

int.

193,

Palaephatus mythoyrophus Palefatus Bed.

(fil.

III

259, 6U

Mepurit) Brilt.

III 193, 4

Nenn.

int. III
I

193,2

Petronii Ma.ximi imp.)

v.

ind.

II p. 487

Paulillus (frater Paschasii martyris) Prosp.

476, 1329

sub patre
Palladius, cpisc. Antiocli.,
v.

ind.

VI

Pauliuus, episc. Antiocbenus

p.
I

v. ind.

VI C

(n.

XXII.

5oS
472, I3ui
473,

XXIV)
Paulinus (episc.
III

Palladius
13117

(episc. Britannus)
111

Prosp.
195,

liiterreusis)

Hyd.

II 20, 73

Brilt.

194,
III

12. is

2/3

Nenn.

int.
I.III

194, 3

Bed.

302, 4S2

Paladius 111 129,

1

Paulinus (episc. Eboracensis) Nenn.

III

III

207,

13

Bed.

Pallas dea: Palladium Chr.pasch.

P.ill.is
(fil.

233,328,2

311, 541

V. 3. 7

Euandri)
II

add. p.
21'.t

{moni. 3)

Pauliuus
1

(episc.
41

Nolanus)

Dom.

Val.

630,

19

Chr. 452

Palogorius Hyd.

33,

650,

Hyd.

20, 8i
I

Pamphilus (preshyter, martyr) Prosp.

450, 1022 Bed.

Paulinus
1102

(episc.

Trcverorum) Prosp.
I

455, 1090
111

456,

III 295, 407

c/.

Eusebius Caesariensis

Chr. 511

644, 485 add. II

ad Bed.

338
I

Pancratius
Chr. 511

(preshyter
I

Komanus)
II

Prosp.

455, 1091

Paulinus, praef. urbis Anicius Paulinus Chr. 354

68, 331. 332. 334

644.

4.-.

Pauias (rex Assyriorum) Cass.

121,36

Paulinus (mag. ofticiorum) Marc.

80, 44u,

614
Aemilii Paulli:
Aeniilius (M. Aemiiius Pmillus,
u. c.)

NOMINA HOMINVM.
Perdiccas, succeseor Alexandri

INDEX
Magni Perdicca
II

VII.

Scyth.

mag. equitum

a.45.H

B.

II

322, 33

Perdicam Scyth. L.
II

322,

33

Cons. Const.

209, 453
I

Perdicae statua Marc.

s

97, 509,

Aemilius Paulus Chr. 354

hus)

145,

(in dictalori-

Perpetua,

martyr Africana
I

(Vibia Perpetua) Bibia

Perpetua Geneal.
I

195, 623

Perpetua Chr. 354

F. Vind.

Pauli basilica Silv.

545
I

71,10
71, le
I

F. Vind.A
1

287,307
I

287,307

Paulus (apostolus) Chr. 354

Chr. 354
I I

73,

acld.

acl

Prosp.
289, 346

434,757 CJir.511

641,386

Bed.

A lU

152,

31

Geneal.
I

194, 614

Cons. Const.

220,

.58

Chr. pasch.
149

23(5, 337, 2

238, 356

Barh.
I

Perseus Persea Chr. Al.

Persius

117, 241

281, 121 283,

434

F. Vind.

A
I

283,
,

U6 Prosp.
(h)

412,

Flaccus,

satyricus

poeta

Cass.

II

137, 640

413,440,446
I

414,466 ^2^
Chr. 511
9

(,6

add.

Prosp.
Vict.

495
I

Jis

639,314. 319

ad add. I ad
II

Persius Is. chr.

A
v.

II

456, 248

Pertinax iniperator

ind.

II

[cf.

Septiraius Severus)

Aq.
31

738,
35

Cass. U. 138, 671. 689 C. Eisp.

Is.

Pervincus diaconus Byd.

24, 135

342,
chr.

343,

350, 64

chr.

A
Is.

II 455, 247 his

Is.

m
c/.

Pescennius tyrannus
Severo

v.

ind.

II
I

p. 477 suh Septimio

11 455, 167

add. II ad
V.

chr. II

492 Gild.
Bed.

79, 16

83, 37

Gild.

III 95, 24. 32

Petefres (socer loseph) Geneal.

177, 343

111284,290.291.293
311, 540

Bed.

m
v.

292,376
284, 184

296,416.421
Reg. Vis.

298,442
468, 50

Peteova

V. Gild.

91,24
I

basilica Pauli in ind. geogr. suh

1 196, 624
I

Ul Roma

Petessonsius Farao Chr. Al.

114, 224

Petia (comes) Bavn. I 331,514

Paulus (martyr) Oeneal.

Paulus Thebeus Prosp.
Paulus, episc. AI.,

Petreius (legatus Pompei) add.

I ad

Is. hist. II

304,

15

455, 1095

Petronax'?

gen. Petrouaois
179

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

ind.
v.

VI

p.

557
(n.

753 post

7,54

post 285
iraperator v. ind.
I

Paulus, episc. Autioch.,

Paulus, episc. Const,
v.

ind.

VI C

XV. LV)

ind.VI

Petronius

Maximus
(episc.

II

(n.III.

XXXVIU)
lU
92,
21. 23

Petronius (praef. Syriae) Prosp.

Petronius
498, 383

411,411

Paulus
93,

(episc.

Oxismorum)
33. 36. 38. 45

V. Gild.

Bononiensis)

add.

VI ad

Prosp.

4. 5

102,

Paulus

(frater Orestis patricii)

An. Val.
309, 476,2

311,

476, 3

Havn.

308 Havn. Bavn. mg. I

158, 1303 100,

Petronius

cf.

Probianus, Volusianus
v.

Petrus apostolus

ind.

VI

p.

552
Aq.
1

311,476 F. Vind.

310,620 Cass.

II

Petrus (martyr) add.

III 296, 420

I ad
ind.

Vict.

738, 26 Bed.

Paulus (tribunus notariorum) Marc.

517

II 95, 500, 2

Petrus, episc. Al.,

(satelles Vitaliani)

v.

VI p.
ind.

556

(n.

XVI. XXII.

Paulus

Marc.

II 101, 520 II

XXXII)
i

Paulus (dux Romanus) Auct. Marc.

538,
6.

105,

538,

106,

Petrus, episc, Antioch.,

v.
v.

539, 3

Petrus, episc. Const.

II

(?),
?',

ind.

Paulus (dux Hispanus) Ep. Ov. Paulus

cf.

374,

16 his

(Wamha)

Petrus, episc. Hieros.,

ind.

VI p. 558 VI p. 561 VI p. 560

I

Orosius, Paul
I

Petrus (episc. Ravennas?) An. Val.

326,81.83
205, 562

Pax

forura Pacis Silv.

II

545 Marc.
(n.
II 78, 432, 3

Petrus (episc. Salonensis)

Vict. T.

U 203, 554, 1
I

Pegasus Cass.

121, 34
patricii)
v.

Pelrus, Toletane sedis diaconus C. Bisp. II 366, 133

Pelagia (uxor Bonifatii

Pelagius, episc. Rom.,

Petrus (orator Caesaraugustanus) Chr. 452

Petrus (tyrannus) Chr. Caes.
II

631

ind.

VI A
I

LXII.
int. III

LXV)
194, 6

222, 506

Pelagius (Britto, haereticus) Prosp.

I

467, 1252 Chr.453

Petrin.ne portae v, ind. geogr. suh

Alexandria

650, 44 Js. chr.

A
.59

II

474, 374 Neim.

Phaedra Faedra Prosp.

Phaethon Faeton
1

390, 88
II

Bed.

III

300,467
II 19,

Bed.

III

301,

2.56^

Pelagi-

Is. chr.

434, 53

Feton Gener.

anus Hgd.
Pelagiani
1306

112,229,39
v.

Prosp.

468,

1261. 1265

469, 1268

473,

Phalech

Faleg
1
I

add. II ad Prosp.
I

488, 1268

Phalensi, Cilicie tyrannus Chr. 511

635, 162

Pelagianus Prosp.
Pelagianus error
lagiana
541
)>.

472, 1301 bis

1

Phallus (Pallu.
heresis Pe-

fil.

Ruben) Geneal.
princeps

176,324.325

Prosp.

477, 1336

Phaner

(Pethahja,

sacerdotum)

Geneal.

ib.

469,1266

Bed.

A Ul

304,491

311,

190, 536

17/18

Pharamundus
Pharao
Ep. Ov.

v.

Faramundus
I

Pelagius Marc. II 93, 490

Geneal.
A'ci!n.

172, 249 180,

3.8it>

Gild.

lU

38, 18

Pelagius

(fil.

Fafilanis)

U
Vis.

374,
III

16 bis

(Vitiza)
bis

69,21
1/2. 16

111

157,1/2 Nenn.inl. 111 156,22 157,

1

Pelagius (rex Hispaniae) Peg.

469 (Leg.)

Farao Chr. Al.

Lal. Mal.

114. 222
cf.

Gild. 111 48, 20

Pelagius

cf.

Polycletus

86,6

433,36

Arouth, Cencris,

Peleus

cf.

Pyrrhus
1

Petess(msius

Pelops Chr. 511

635, 139

Pelopum Chr. Al.

4. 7. 10

118,244
14 bis.

Phares
498,

v.

Fares
Gild.
Ill

Penda (fil. Pubba) Britt. III 204, Pantha ib. 204, 6 Pantha rex
Penthesilea
16.17

208,
7.

Pharisaei
3

79,1

Pbarisei

Ps. Is. chr.

II

ib.

208,

lo
11

mg.

(regina

Amazonum)

Scyth. B.

316,

Phcrecydes, historiarum scriptor Ferecydes Prosp. I

396,
198

Pentisilea Scyth. L.

316, leiis

Ferecides Is. chr.

A U

446, 169

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
III
1

615
150,2 Nenn.
inf.
III

rhicol {Pichol, <lux militum) Oild.

rhi(l(jn
Jk.

8(5, 4

BriU.
Kidoii

III

1.50,2

Bed.

III
inl.

(Argivorum rex) Chr. 511

63^),

261,72

Bed.

III

2.59,60

fil.

lovis

Nenn.

chr.
t'.

II

442, 139

III 1.53,8
Pierius, presbyler Alexandrinus
II

Phierius

Pierius
v,

Phierius Bed.
ibid.
I

III

1'hiladelphus

Ptolemaeus
/. chr.

294, 397
II

cognominatus Origenes iuuior

domesticorum)

Philemon Filemon
Philibertus

437,

77''

Pierius

(comes

An. Val.

316, 53

Philetus, episc. Antioch., v. ind.

V. Oild.

VI

p. .557

Ilavn. I 319, 491

Pilatus, procurator
1

III
v.

lOG, 30

ludaeae Pontius Pilatus Geneal.

I

Philippicus imperator
Pliilipims Irex

ind.

II
pater

194,612
10

Prosp.

411,410

Lat. Mal.

III

429,28

Macedonum,

Alexandri
II 3-22,34
I

Magni)
Bed.

430,
398

433,20

Pilatus Prosp. I 408,373 410,389.

Proap.

397, 2i6 398, --J Sajth.L.

411,403 Chr. 511 I 639,283.295.296.301 Cass. II

III 274, 193

Philipphus Gener.

137, 3B3

137, 646 Bed.

q. e.

A HI

282,271

283, 279
I

Lat. Mal. III

Philippus Arrhidaeus, rex

Macedonum

Philippus
Scijth.

429,29

IJtfAtirog
Is.
v.

Chr.pasch.
II

221,68

Arideus Bed.
322,34

III 27.5, 2oa

Arideus

L. II
III

Pindarus
Pinehas

chr.

446, 174

Scyih. B.
ter

322, 34

Philippus F. Her.
Lat. Al.

Flnees
Prosjy.
I

392 mg.a
7ng.c^''bis

395 mg. a
4,53

lU 448,
Bed.

449

Pinytus (episcopus Gnosiae urbis)

(a.h)

429, 684

^.'il, 1

mg.a. mc/.b
I

i54,l(a)

add.

IV
A

ad Prosp.
III

491
I

Philippus
279, 243

(rex Syriae)

Prosp.

403, 296

III

Pionius (martyr)
428, 674 Bed.

Cons.

Const.

225,

lei''

Prosp. I

287, 327

Philippus

(tetrarcha,
I

fil.

Herodis

Magni)
ss:.

Prosp.

Pipinus

v.

Pippinus

408, 366 Chr.511

269 bis

638, 27s 639,

Bed.

A
."i

III

282,

Pippa

r.

Pubba
(mniordomus) add.

Filippus Lat. Mal. III 429, 22

(apostolus)

Pippinus

IV ad

Vict.

Aq.

753

Philippus

Gener.

133, 169,

Bed.

post 193

Pippinus senior add.

IV

ad Bed.

III

345

308, 524
I

(Pal., Par., Eins. sup.)

Lat. Bed.

III 353, 16O. 16I

Philippus (martyr) Filippus Chr. 354

Philippus, episc. Hieros.,
v.

71,18

Pipinus senior add.

Pip])inus

IV

ind.

VI 2>.5.59
Bed.A
v.

(Francorum rex)

ad Bed. III 345 (Vat.) add. III ad Bed. III 343,

his,

Philippus (abbas Hierosolymitanus?)

Philippi imperatores (pater et filius)

111297,436

2 bis

add.

IV

345 (Pal.

Par.
353,
II

bis,

Eins. sup.

bis,

ind.

II

Eins. inf.)

Lat. Bed.

III

162. 163 iis. 164

PiIs.
bis)

Philippus (praelectus

Prosp.

453, 1064
423, i

pinus add.
chr.
179

VII ad
add.

Is. hist.

376

add.

II ad

Philippus (philosophus) Marc. II 76,

Philipus

n
V.

492

IV ad
ad

Bed.
Aq.

m
I

dux add.
c/.

IV

ad

Vict.

Aq.

753 posl

Pip .... add.

Pirus
Pyi-rhus
ind.

IV

Vict.

345 (Vatic. 754 post 235

Philippus
Philistus,

Philippicus
scriptor
Filistus

historiarum

Chr. 511

Piso

V.

II p. 475

sub Galba
v.

633, 68

Pius Antoninus imperator

10

ind.

II

Philo (ludaeus, scriptor) Gild. III 36,

Pius, episc. Rom., v. ind.

VI p. 553
34G. 347

Philo

(episc.

Libyae)

Prosp.

459, 1143

Chr. 511

Placidia

v.

ind.

II p. 486 sub Constantio III

II

644, 485

Placidus (praef. urbis) Chr. 354 I 68,

I

Philocalus Furius Dionysius Filocalus Chr. 354

cf.

39

Platanus

Vict. T.

194, 504
I

p. 15 sqq.
v.

Plato (philosophus) Frosp.

ind.

397,

203. 211. 212

Is. chr.
II

Philogonius, episc. Antioch.,

VI p.

557

II

447,

182. 182

448,

185. 189

/s.

chr.

447, 121
273. 136
97, 512, 2

Philomatius

v.

Catulinus

Bed.

III 273, 173 274, 184. 189

Bed.B
Marc.

III II

Philometor
Philopator

v.
v.

Ptolemaeus VI
Ptolemaeus IV
Filoxenus
Vicl.

Plato (praef. urbis Constantinop.)

98,512,6
T.

Vict. T. II

195,513

Philoxenus, episc. Hierojiolitanus

II

Plautus poeta Marc.

Plinius Secundus
141, 766

II 94, 496, 2 1

193, 499
V.

Prosp.
III

420,564 421,569 Cass. II

Plinius

Phoa

Fua
v.

Bed.

286, 311

Chr. 511
et

Phocas imperator

ind.

II

640, 348

confunduntur Plinius maior

minor

Phoebus Geneal.
Phorbas Prosp.
432,
I

I 195, 617 bis

Plinos Scyth. B. II 314, 9 Plinta comes Marc. II 73, 418

388, 51

Phormieus, rex Arrjivorum

37

Foroneus
35

Is.

chr.

II
45

Plotius

V.

Gallus

Is.

chr.

B
I

II

432,

Bed.

IH 256,

Plus

V.

Artaxerxes III
philosophus

Fronens Chr. Al.

Photinus
Frosp.
469,
351

114,224
Chr. 511
1

Plutarchus
644, 505
115
Is.

Prosp.

414, 465

Cass.

II

(haereticus)
I

Fotiiius
chr.

141,772

441,

891

(a.b) 460,

A H

Pneumatoniachi Frosp.
Polycarpus
(episc.

I 4.53, 1063 (a)

Smyrnaeus,
.550

martyr)

Cons. Const.

Fotinianum dogma Prosp.

Fotiniani Frosp.
I

460, 1158

I 225,

l^it

Prosp. 1419,

427,659 428,674 Qild.

441,

S9i f6)

442, RsiCn)

III 68, 33

Bed.

A ni

287,

323. 3S7

Phrixus Frixus
Picus (Saturni
3. 6

Is. chr.
fil.,

II

436, 69

Polycarpus
Chr. 354
1

(episc. Asianus. al.)

Prosp.

433,743

Poli-

rex Latinorum)
II

143,

carpus Bed.

III 289, 343

/. chr.

436, 76

Fs. Is. chr.

499, 94

Folycletus Pelagius Fs. Is. h. II 380, 4

CHRONICA

III.

79

616
Polycrates (episcopus) Prosp. I 434,
751

NOMINA HOMINVM.
Hyd.n

INDEX

VII.

Priscillianus (epi.scopus Callaeciae, haereticus) Prosp.

Pompeianus
Gn. Pompeius

cogiiomento

Francus
I

(dux

Koraanus)

460,1171

46-2, 11S7 iis. 1193

15,13.16 16,31

Prosp. I 442,905 Chr. 511

642,431
I

/s. chr.

II

469,

3.54

470,359

Is. chr.

II

469,233

Magnus Prosp.

402, 291

Pompeius
I
I

add.

II ad Bed.

III

339
II 15, 16 16, 31

Magnus
Prosp.
Prosjl.
I I

Chr. pasch. I 215, 403, 306 403, 29G

697. 702

Gn. Pompeius
148, 23
.520.
1

Priscillianistae

Hyd.
ind.

17, 37 24,1,35

Pompeius Chr. 354

404,
314. 319. 322

Priscus tyrannus

v.

II

p.

479 sub Decio

Silv.

Priscus comes Marc. Priscus

cf.

II 95, 498, 2

.545 Chr. 511 I 638, 259 I

525. 526

add.

p.XII

Cass. II 133,
27. 29

Tarquinius Priscus in ind.

I
Chr. 354
1

134, 531 bis

Is. Jiisi.

II 268,

Ep. Ov.
chr.

Probatus, praef. urbis

69, 351

Celius Prohatus

II 373,13
II 452, 227

Ps. Is. h.

II 380, iquater
Is.

Is.

453, 234

chr.
^Js

II 452, 152 Bed.

A A

Probianus, ^Jraef. urbis Petronius Probianus Chr. 354

I 68, 329. 330

III

279,249

280,

251.

2.55

Bed.B

III

280,167
707, 1

*nof/7irjt.ng riToXe/^cdog

Chr. pasch. I 216,

Probinus

(praef. urbis)
v.

Chr. 354

68, 345. 346

curia

Pompeia
(nepos

v.

Eonia in yeogr.
v.

Probus imperator
ind.

ind.

II
v.

rompeius Pompeius
Lucius

Anastasii imp.)

II

p.

489

Probus (nepos
Anastasio

.\nastasii imp.)

ind.

II

p. 489 sub

sub Anastasio
cf.

Faustinus,

Maximus
scriptor

Prohus (grammaticus) Cass.

Prosp.
I

II 138, 672

Pomponius,

Atellanarum

Probus (martyr) Prosp.

I

475, 1329

add.V ad

Prosp.

403, 298

497, 1329
I 7, 26

Pomponius
Pontianus
Pontius
Popilius

cf.

lanuarianus, Victorianus
v.

Probus Or. Const. Probus add.

Pontianus, episc. Rom.,

C!ir.

ind.

VI

p. 563

IV

ad

Vict.
I

Aq.

754 post
II

305

354

I 71, 23

Procas Silvius Prosp.

393, 143 Cass.

I

122, 69 Bcd.

Pontius (diaconus) Bed.

cf. V.
V.

III 292, 378

A
I int.

III

265, 116
140

Procas Chr. 354

143, 27 Chr. 511

1

Pilatus

635,

Procus Silvius Chr. 511

16

635, 136 Nenn.

Laenas
Cato

153,

Porcius

Prociclus Is. chr.

II

434, 48
29

Porphijrius Porphirius Chr. 511 I 643, 465

Procla (uxor Pilati) Lat. 3Ial. III 429,

Proclinus (episc. Salonensis) Vict. T.
3

Porphyrius Gild. III 29,

II

16

205,

562, 2

Porus (rex Chaldaeorum) Lat. Al. III 447, Porus (rex Indorum) Chr. 511 I 637, 213
Posidius (episc. Africanus) Prosp.
I

450,

Proclus Chr. pasch.

I v.

245, 393
ind.

Procopius tyrannus

II

p.

483
v.

mb

Valente

475, 1327

Procopius (frater Antheraii imp.)

ind.

II p. 488 sub

Possidonius Chalamensis Hijd. II 36

Anthemio
Proculus tyrannus
16
v.

Postumius Postumus

V.

Postumus, Syagrus, Titianus, Varus

(Aeneae
filius)

ind.

II

p.

480 sub Probo

1

Silvius

Chr. 354
.S6

143,

Valerius Proculus (praef. urbis) Chr. 354

Valerius

68, 337

Silvius Postimus Chr. 511 I 634,

Silvius Prosp.

Proculus

(praef.

urbis,

al.)

Chr.

354

I 390, 99 Cass. II 122, 61 Ps. Is. chr. II 499, 98 Britt.

69, 351. 352

III 150,

bis 153, 5

Nenn.

int.

III 153,

12

Bed.

Proculus
Proculus

(episc. Massiliensis)
cf.

Chr. 452

652, 60

III 261,75

Postumus Bcd.
int.

III 261,75

lulius Proculus

Postumus
153,

(fil.

Silvii

aut Ascanii) Britt. III 153,6.12

III 153, 20

Procus

V.

Procas
I

Postumius Silvius Nenn.

ib.

Postumius

Proheresius (sophista Atheniensis) Prosp.

457, 1117
Is.

22. 24/25
v.

Prometheus Prosp.
ind.

387,46

Cass. II

121,18.21
I

Postumus tyrannus

II

p.
8i

479 si Gallieno

chr.

A
v.

II

433, 45

Promitheus Chr. Al.

116, 235 ter

Praedestinati Chr. 452 1 656,

Praete.\tata Chr. 354 I 71,22

Prosias

Prusias
I

Prosper Havn.
Cass.

268,
I
5

7. il.

12

F. Vind.
Vict.

B
I

296, 494
12. 23

Praetextatus Chr. 354 I 71,27

add.V ad Prosp.
P. Camp.
I

494 proZ.
add.

Aq.

681,
I

Priamus Prosp.
55

390,

81

Chr. 511 I 633, 64

745,

IV
II

ad

Vict.

Aq.

756, 455

II 121, 42 Is. chr.

II 437, 84 Is. chr.

II 437,

3Iarc. II 88,463
V. 4

Vict. T.

184 mi(.

loh. II 211

Nenn. 111151,38 Nenn.int. III 151,32 Bed.

260, 61

Is. chr.

II

473, 382

Nenn.

III 143, 26

III
I

Bed.

lE

260, 66

*Siamus Chr. Al.

Vict.

Protagoras philosophus Princeps agoras

Al. I 128, 304

filosofus Chr.

119,252
(episcopus
203, 552
II 202, 552,

l'rimasius

concilii

Byzaceni)

T. II

Protasius

(martyr)

Chr. 452

646, 14

Bed.

III

202,

551, 1

299, 458 300, 466

Proterius, episc. AI.,
v.

Primosus

(episc. Carthaginiensis) Vict. T.

551,
1.

ind.
I

VI
72, 9

p.

556

203, 554,3 204,

556,

Primus, episc.

Al., v. ind.
v.

VI

p.

555
Priscilla Chr.

Protus (martyr) Chr. 354

Princeps agoras
Prisca

Protagoras
430, 686 (a)

Prudentius, lyricus poeta Chr. 452

650,

37

Prosp.
1

429, 685

Prusias

(rex

Bithyniae)
OJi.r.

Prosp.
511
I

400, 262

Cass.

II

511

641, 369

130,377

Prosias

637,236
I

Priscianus (grammaticus) add.

Priscilla Chr.

II ad

Is. chr. II
cf.

493,

Pseudophilippus (rex Macedonum) Frosp.

401,269

354

70,

4. 6

71, 18

Prisoa

Ptotemaei Ptholomei Prosp.

401,267

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
212

617

Ptolemaeus (I) Lagi filim Soter Ptolomeus Lagi Soter Oener.A 1 137,364 Ptholomeus Laius Sotei" Gener.B
I

Bed.
1

A
3.'>4

III

277, 227

Ptholomeus

Philometor
add. I

Prosp.

401, 261
1

Ptholomeus
58

I''ilometoris

137, iui

nToXfutdog

o .li'(}'ov Lal. Al. 11 ^'.ti,i(a)

ad Chr.

153,

Philometor Ptolomeus Bed.

I

llioXf/jaiof
ib.

Aayov

ib.

451,

nToke/Jiiiog Attyoiag
Is. chr.
I

A
266

III

278,228

Philometor Ptholomeus Prosp.

I

401,

448,

Ptolomeus Lagi
filius

filius

II

449,

Ptholomeus Prosp.

401,

264.

268. 270

Bed.

19G

Ptholomeus Lagi
I

Prosp.

398, 225 Chr.

III 278, 230

fi>jru)Q

Philometor Bed.

277, 156

^do448, 9

511
275, 275,
1

637, 214

Ptolomeus Largi

filius

Bed.
Bed.

202. 203

Ptholomeus
Ptolemaeus

Largi

filius

A B

III
111

Lat. Al. III 454, 9 (a)

Is.

^ii.ojjir^roQ ib.

Filometor

chr.

II 451, 141

Phylometor Lat.
t;.

146
r,4

l'tholomeus autiquus add. I ad Chr. .354

Bed.m 351, 91.92

pator

Pthnlemeus Filometoris

Philo-

152,

Frosp.

398, 234

399, 23

Lat. Al. 111 448 449, 131

mg.b

Ptolomeus
86. 87

Is. chr.

11

Ptolemaeus (VII) Eueryetcs (II) Physcon Jlro EveQytrijg

Is.
(i

Lat. Bed. III 351,

205. 207. 219

Ptholomeus Bed.

Lat. Al. III 451,

Ptolomeus Euergetes
278, 233

276,

chr.

A n

451, 215 Bed.

A ni

Ptholo-

Ptolemaeus

(II)

Philadelphus

Lat.

Al.

111

448,

.'.

raeus Euergetes Prosp. I 402, 278

gentis Gener.

Ptholomeus Euerfrater

Ptolomeus Philadelphus Bed.

111

276, 2I4

Ptolo-

I 137, 208

Ptolomeus
frater add.

Oener.

meus

Filailcllus Is. chr.

I

II

449, 200

Ptholonieus
111

137, 369

Ptholomeus

I ad Chr. 354

Philadelphus Chr. 511

637, 221 Bed.

276, 219

I 153, 59

Ptholemeus iunior Gener.

jS

I 137, 206

Ptholomeus
Filadelfus

q.

e.

Philadellus

Prosp.
I

399,

241

EviQyhijg
ib.

Lat. Al. III 450, 10 (a)

Is.

Ptholomeus Filadelphi Qener.

137, 202

Ptolomsis

Oener.A

137,365 Jlro 4'ilu6t).(fov Lat.

Pros^).
I

448,

10

Euergetes

chr.

EviQyertg ^ II 451, 143 Bed. A

278, 235 Bed.

93

III 278, 158 Lat. Bed.

lU

351,

Al. III 451, 4

248

Ptholomeus
454,

399, 248 400,

92.

Euergeta Gener.

I 137, 371

Euerceta add.

Bed.

III 276, 216

Philadelphus Lat. Bed. III

3

351,87.88

Lat. Al. III

(a)

Filadelfus

Is.

I ad Chr. 354 I 153, 61 Ptohmaeus ( VIII) Ncos Philopiator (Pldlometorisfilius)

chr.B n 449,133 Bed.B lU 276,148 ad Prosp. 1 495 sup.

Al. III 451,

cf.add.

Ptolomeus Fuscus Gener.

I 137, 37u

Ptholomeus
Ptholomeus

Puscus add.

I ad

Chr. 354 I 153, 60

cf.

Ptolemaeus (III) Euergetes (I) Tlro EveQycrrjg Lat.

.'>

Fusci Gener. .B I 137, 207

not.

I p.l50; Frick p.55S

q. e. q.
e. ib.

Ptolomeus Euergetes

Is. chr.

A A

II

450, 204

Bed.
I

III

276, 220

Ptholomeus Euergetes
I

Ptolemaeus (IX) Soter (II) Ptholomeus Fysoon

Soter

Prosp.
137, 366

400, 250

Ptolomeus Euergeta Gener.

Prosp. I

402, 286
279, 238

Ptolomeus

Fiscon

Ptholomeus Uergetis Gener.

ii

137, 203

Soter Bed.

III

Ptolonieus Fiscon

Eijp;'r?;s
ib.

Lat. Al. III 454,

Is. chr.

(a)

EvsQyertg

279, 244

IIto luirtjQ Lal. Al. III

451, 10

Ptolo-

m
354

448,

Euergetes

276, 220 277, 222 Bed.

II 450, 135

Bed.

meus
add.

Soter Is. chr.

11 451, 217

Ptholomeus Soter

276, i.w Lat. Bed.

I ad

Chr. 354 I 153, 63

Ptholomeus secundus
Ptotomeus Cleopatrae

III 351,88. 89
I

Ptholomeus Epifanes add. I ad Chr.

Sotheris Gener.
filius filius

I 137, 210

152, 55

Is. chr.

II 452, 223
299

Ptholomeus Cleopatrae
filius

Ptolemaeus (IV) Philopator Uro ti/.onarioQ Lat. Al.

Prosp. I 403,

Ptholoineus Cleopatre

m 451,6
368

Ptolomeus Philopator Oener.

Filopator
Is.

137,

Bed.
149

III 279, 164

Ptolomeus

Is. chr.

II 452,

Ptolomeus

chr.

II

450, 206

Bed.

III 279, 245 Lat. Bed.

III 351, 95

HI

351, 96 Ptholo-

Ptolomeus Philophator Bed.

III 277, 222

Ptholo-

meus Lat. Bed.

145

Soter

Is.

chr.B II 451,

meus Philopator Prosp. I 400, 255 Philopator Ptholomeus ib. 400, 2.i8 Ptholomeus Filopator add. I ad
Chr. 354
90
ib.

Bed.

III

279, 16O
11

Lat. Bed.
11 (a)

IH

351,

93.

94

Lat. Al. III 448,

454,

152, 56

Philopator Lat. Bed. III 351,

89.

Ptolemaeus(X) Alexander
Bed.

(I) Ptoloraeus q.e.

Alexander
Alexander
Is. chr.

^iXondruiQ
448,
7

Lal. Al.

454,

(a)

4>i).onaToQ

III 279, 242

Ptholomeus

q.

e.

Philopater Bed.

III

277, 152

PhiloIs.

Prosp. I 403, 295

II 451, 220 I 153, 62

Ptolomeus Alexander
Alexus
Gener.
137, 209

phator Bed.

111

277,

222. 224

Filopator

chr.

Ptholoraeus Alexas add.

I ad

Chr. 354

II

450,

137

Ptholemeus Filometoris Oener.

Tlro

Ptolomeus

I 137, 372

137, 205

Ptholomeus Alexi Gener.

B
III

Alexander

Ptolemaeus

m
224
I

(V) Epiphanes
7

EniTpavijg Lat. Al.

Is. chr.

II 451, 147 Bed.

III 279, 245 Bed.

94. 95

451,

Ptolomeus Epiphaues Bed.

Is. chr.

III

277,

III

279, 162

Lat. Bed.

351,

cf.

Ptol.

Ptolomeus Epifanes

II 450, 209 PtholoI 152, 57

Alexander II
Plolemaeus

meus Epifanes add. I ad Chr. 354

400,
2,i9

Prosp.
137, 204
ibid.

(XI) Alexander

(II)

Alexander

frater
frater

Ptholomeus Epifani Gener.

B
I

Ptolomei .\lexe Gener.

A
I

1 137. 373

Alexander
64
cf.

1'tolomeus Bed.
V

III

277, 226 bis

Ptholomeus

Ptholomei add. I ad Chr. 354 I 153,

Alexi frater Gener.

Ptholomeus

Ptolomeus

filius

Euergit.

Gener.

137, 367
III

137, 211

I p. 150
idemf

Epiphanes
154

Is. chr.

II

450, 139

Bed.

277,
ib.

Ptolemaeus (XII) Alexander (III) Ptole-j

'Enicpaytjg Lat. Al. III 454, 8 (a)

8

Enitpuvtg

448,
ib.

Epyphanes Lat. Bed. III 351, 90 Epyfanes 351,91 Ptholomeus Epifanes c/'. Euergetes I
'f^tXofjijTioQ

maeus Cass. II 132, 471 Ptholomeus Alexandri Oener.

I 137, 212

Ptolemaeus (VI) PkHonietur flro

III

Lat. Al.

Ptolemaeus (XIII) Neos Dionysos (q. e. Auletes vel Nothus) IIto Jiovvaov vutov Lat. Al. III 451, 11
Neog Jiovvaog
ib.

451,8

Ptolomeus Philometor h.chr.All 451,

454, l^f^o^

Nsog Jiiavvaog

ib.

79*

618
448,12

NOMINA HOMINVM.
Ptolomeus Dionysius
III 279,
2-17

INDEX
regis) Geneal. I

VII.

/s.c/ir.

11 4,52,226
I

Rabbuti (uxor Achaz

180, 404

Bed.

Ptholomeus Dionysius Prosp.

Kacab (uxor Salmon) Geneal. Racau

v.

I 178, 367

403, 304
I 153,
6.1

Ptholomeus Dionisius add. I ad Ckr. 354 Ptholomeus Dionisi Gener.

ib.

Kagau
,

I 137, 214

Kachel (vulgo Bahel

uxor lacob) Geneal.

I

171,245
III

Ptholomeus Dyonisi
sius heoate Gener.

137, 217

Ptolomeus DiouiPtolomeus
I
Is. chr.

175, 311 a-b. 320 Chr. 511

632, 29 Lat. Mal.

I 137, 374

A 11 453, 232
nysius Is. chr.
279, 166

431,

35

Ptholomeus Prosp.

404, 307

Dio-

II 452, 151

Dionisius Bed.
96. 97

III

Radagaisus Huvn. I 299, iohter Prosp. I 464, 12I8 465, 12.'8 Clir. 452 1 652, 50. 52 Chr. 511 I 653, 546 Marc.
II 68, 4u6, 2

Dyonisius Lal. Bed. III 351,

69, 406,

Cass. II 154, 1169 Is. hisi. II

Is. hist.

Ptolemaeus (XIV, frater Cleopatrae maior)

Ptolo-

272, 26 (a)
273,
8 9 (j;

Ragadaisus

II 272,

19 [b). 27/28 (b)

meus Ps.
Bed.

Is. h.

II 380,4

Is.

cfir.A II 453, 232aits

Kogodius Ps.Is.h. II 383,9 quater

Vis.

III 280, 254. 255. 256

Rademirus (rex Hispaniae) Reg.

v.

Ptolomeus Bed.

III 469 (Leg.)

III 252, 19

lo/ii cf.

Ranemirus
)'.

Ptholomeus Gener.
III 451 mg. e

I 137, 213

Ragadaisus

Radagaisus
fil.

Ptolemaeus {Claudius Ptolemaeus, scriptor) Lat. Al.

Ragau (Reu,
Gener.
167,16

Faleg) Chr. Al. I 93,

21

112,

206.

207

I 112, 232. 233 132, 332, 16 Oener.

B
A

I 132,

Ptolemaeus

cf.

Pompeius
i.

add.

I ad

Chr. 354 I 151,18.19

Geneal. I

Pubba

Britt. III 204,

ib.

2.

7.

u.

17

Pybba

ib.

208, 24

165,
I

98. 99

171, 226 4is.

228. 229. 230. 232. 233. 238

PrOSp.
II 430,

Pippa
Publilius

208, 30
7

386,

21. 22

Chr. 511 1 632, n.

is

Is.

chr.

Valerius Publicola (dictator) Chr. 354 I 145,

V.

23, 25

Is. chr.
19.

II 430,

20. 22

Racau Gener.
3i
20. 21

Optatiauus
v.

139,
ind.

20

Reu Bed.

III 254, 296(s.

Bed.

Publius, episc. Hieros.,

VI

p.

559

III 254,

29. 31

Lat. Bed. III 349,

Pulcheria

v.

ind.

II p. 487 sub Marciano

v.

Raguel

Pulpius

V.

Pupienus
ind.

Pupienus impei-ator

II
I 174, 290

Dedan) Geneal. I 172, 259 Raguel (Reguel, fil. Esau) Geneal. I 173, Raguel y. e. lethro, socer Moysi Kauel
(fil.

269 bis
q. e.

lothro

Pybba v. Pubba Pynon {Pinon, dux Edom) Geneal.

Pyrrhus
q. e.

Gencr.A
111, 197

I 111,225

Kaguel

et
8

lothor

Chr. Al. I
1

lethro Gild.

UI

86,

lotor Geneal.

Neoptolemus

511 I 634, 83
esse Peleus

Pyrrus

(fil.

AchiUis) Pirus

Chr.

187, 491

Scytlt..

B. II 316,16 videtur

Pyrrhus (rex Epiri)

Pythagoras

Is. hist.

II 268, 15 (a).

16 (b)

Raimundus (dux Hispanus) add. VII ad 376 Ramasi (Romamthi-Eser levita) Oeneal. I
Rademirus

Is.

hist.

II

191, 538

Pyrrhus, episc. Const.,

v, ind.

VI p. 561
I

Kanerairus (rex Hispaniae) Beg. Vis. III 469 (Leg.)

Cass. II
cf.

pbilosophus

Prosp.
446, 169

396, 186

123, 93 Is. chr.

chr. II 499, 169

II

Phytagoras Ps.

Is.

Phitngoras Bed.

Rannulfus V. Gild.
Ratfredus V. Gild.

III 105,

15

III 271,157

Rasyn (acc, rex Syriae) Bed.

III 266, 124

III 105, 13/14

ijuadratus, discipulus apostolorum Prosp. I 423, 6U4

Rauel

V,

Raguel

add. II ad

Is. chr.

II 491,

Bed.

III 286, 316

Razaza (Serahja sacerdos) Oener.

zath Gener.

I 135, 355

Raza-

Quartadecimani Bed.

III 311,541. 14

135, 117
Silvia
2

Quetus

(=

Lusius Quietus) procurator ludaeae Prosp.

Lysias Quetus
v.

Rea

Silvia

v.

Khea

I 421, 576 sive

ibid.

Quietus tyi-annus

ind.

II

p.

479 sub Gallieno

Chr. 511 I 640,

Rebecca (uxor Isaac) Gener. A I 133, 334, I 133,170,2 Oeneal.l 171,244 173,267"
Kecaredus
495
v.

Oener.

Quinquegentiani Bed.

v.

Reccaredus
et II

III 294, 399

Quintilianus rhetor Prosp. 1 417, 513

334

Reccaredus I
p.

(reges Visigothorum)

v.

ind.

IV

Quintillianus Cass. II 139, 725

v.

Quintillus imperator

ind.

II
i.

Keccesuindus (Reccesuintus)

ind.

IV

p.

496

Quirinius, praeses Syriae Quirinus Prosp>. I 407,358

Reccharedus
Recciarius
v.

v.

Reccaredus

Cyrinus Lal. Mal. III 427,

Quirinus (deus) Chr.354

Rechiarius

38

I 144, 7 I

add. p.

X (mont. i).

Reccila

v.

Kecliila
v.

XI
I

Keccimerus
(port. 15;

Kicimer
v.

Quirinus

(episc. Siscianusj

Prosp.

448, 985 Chr. 511

Keccimundus

Kemismundus
simil.)
v.

Recemer
643, 456
cf.

v.

Ricimer

Quirinus

Quirinius
(episc. Carthaginensis)
Vict.

Recesuindus (Kecensuinthus
T.

Reccesuindus in

Quodvultdeus
463, 1 bis

II 187,

ind.

IV p.

496
sacerdotis)

Rechab (pater lonadab

Is. chr.

Prosp.

392,

132

II

441, 128 Bed.

III 264, 106

I 635, 126

Bed.

III 264, 101

Recab Chr. 511

Reccaredus
,

Ra, Kaa v. Roa Rabam (propheta)

Eabauus add.

Recliaredus

v.

Gener.

I 133, 333, 28

Rechiarius (rex Suevorum

137. 140. 142

fil.

Rechilae) Ilyd. II 25,

Recciarius

IV

ad

Is. chr. II

503,

28, 172. 173 (a) 29, 175 (a). 178

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
n
I

619
II

Is.hhl. 11219,
ciarius

280, lfaj.8
30.'),

S0\

h (l>) .

(h)

KeII

6.'i0

Marc.

88, 464

Cass.
Vict.

II
II

157, 1274

158, 1278.

Uavn.

4n7,

Uectiaiius

/s. hisi.

1280. 1293

Ricimirus

T.

186, 456 188, 473, 6

{acc. -rem, abl. -re)

301.5 fa;. \l(a)

Richarius Hyd. II i'd,\Ti(b)

29,

Chr. Caes. II 222, 461

Recimer
P.

\K(b)
Rechila (rex Suevorura, acc. -am, abl. -a) Hyd. II 23,
114. 119. 121

Havn.
47J bis

304,

456, 2

Camp.
abl.

306,

606. 607

746,

Chr. 511

664, 635

Recimero Alarc.

H
32,
/s.

24, 133 2o, 137

:'0 ('ij.

Reccila (acc. -anem) /.

tjen.

90, 472, 2
210
hist.

Rechimer

(yen. -ris)
ib.

Hyd.

II 29, 176

hist.

II

300,

31

301,14

Keccilani

ib.

acc.
II

Rechimerum

35, 247

Keccimerus

301.6
Kechinier

Riccila
v.

;*.

300, 20 fn;

297, 32/33

Keceraer Mar.
9

232,

456, 1. 461

Ricimer
v.

Kicimerius Lat. lust. 111 423,

Recliimuudus

Remismuiulus

Riderchhen

Britt. III 206, 11

Recimer

v.

Ricimer
v.

Ridimus
ind.

v.

Didymus
Britt. III 203, 7

Rectiarius

Rechiarius
'.

Riemmelth

Regalianus tyrannus

II

J).

479 sub OalHeno

III

Kifat {Riphaih,
10
I's. Is. h.

fil.

Gamer) Oeneal.
2

168, 172
I

Rifad
Eris-

Regebelus
450, 10

(rex

Chaldaeurum)

Lat. Al.

447,

II

378,

Rifan Gener.

96, 69

Regma {Raema,
Al. I 99,
78.

lil.

Chus) Oener.
16(>,

fan Chr. Al. I 96, 46

I

99, ius.

lu.'.

Vhr.

Rippan

Britt. III 203, 23

fil.

80

Oeneal. I
II,

va
538,
(jo

Rison (Disan,
Ristobolus
II 33, 2i0 bis.
/s.
/ijs(.
-223.

Seir)

Geneal.

175,302

Rema

(abl.J

Auct. Marc.

105,

V.

Aristobolus

Remedius episcopus Chr. 452 I 6,^2, Remismundus (rex Suevorum) Hyd

226 iis

34,233. 237. 238 3o, 251 (a)

II

280,
II

29/30. 31

281, 2
('i;

302,

12

Reccimundus

/s.

hist.

301, 29

302,6.8

Rechimundus Hyd.
Richymuiidus
ih.

II 31,193

Roa (fil. Esra) Nenn. int. III 149, 18 Raa ib. 171, 17 Ra Britt. III 161, 3 Roboam (Rehabeam, fil. Saloraonis, rex Iiidae) Gener. A I 121,271 122,272 132,332,35 133,335,4 Gener.B 1121,116 132,167,35 CAr. ^/. I 121, 268 GeneaL
I

32,202.203 33,219

3b,2rii(b)

180

3S1

'^

''.

382 Ais. 383

191,544

192

545

'>.

546

Remistus
304,
456,

patricius
1

F. Vind.

304, 579

Havn.

Pros^). I 391, 113. 115

n
171,241;

440,
88
I

76

Bed.

Is.chr.A 11440,113 Is.chr.B III 262, 89 263, 93 Bed. B III

Remma

[Reuma, uxor Nachor) Oeneal. I Kemus (frater Romuli) Chr. 511 I 635, 142 ad Is. hist. II 376 Ps. Js. h. II 379, 3
II

262,

Lat. Bed. 391,

117

add.
Is.

VII

Prosp.

UI 350, 53. 54 Roboan Chr. 511

gen.

Roboae
Chr. 354

I 634, 107

chr.

443,143 Ps.
125. 127
v.

Is.

chr.

Roburrus, praef.
I 66, 283

tirhis

Titucius Roburrus

499, i46 iis Bed.

III

266,122.

Reuiu

(abl.)

Geneal. I 182,431

Rodanius
Rodericus

v.

Khodanius

Remus

Silvius

Areraulus Silvius
7/8

v. ind.

IV p. 496;

cf.

Athanaricus in eodem
^

Kenchidus episcopus Nenn. III 207,

Reparatus
202,
(episc. Carthaginieusis)
1

indice p. 494
T. 11

Vict.
563,
1

198, 535

Rodianus Rodi
(fil.

v.

Rhodanius
I

551, 1. 552,

203,

554, 2

205,

lavan) Oeneal.

169,185
185 b

Rodii Oener.

Reptila (nepos

Cuniemundi, regis Gepidorum,

572,

acc.

96, 75

Rhodii GeneaL 169,

Britt. III 203, 22

-anem) Joh. 11 213,

Rodmunt
I

Reu

V.

Ragau
195, 623

Rodoaldus (dux Beueventi) Ps.Is.chr.

Rogodius
V.

501, 4i4 Jis

Revocatus (martyr) Oeneal.

Radagaisus

Khea (mater deorum) Chr. pasch.

I 211,543
III

Rohane
15

v.

Koxane
354
I

Rhea

Silvia

Kea

Silvia

Nenn.

int.

153,
III

Britt.
125

Koma

(dea) Chr.

146, 26 148, 32 Cass. II 142, 7S9

161, I2iis

Reha SUvia Bed.

266,

Uerea
Rhesa

Silvia Ps. Is. chr. II 499, 146

(fil.

Zorobabel) Oeneal. I 193,

(episc.

594. 595
I

Rhodanius
danius
511
1

Tolosanus) Prosp.

455, 1090

Ro-

Komanus (fil. Hisitionis) Nenn. int. UI UI 160, 3 Romanus imperator v. ind. II p. 492 Romanus (patricius) Cass. II 158, 1289
Roraauus (comes domesticorum) Marc.

149,

Britt.

add. II ad Bed. lli 338

644,485
(praef. palatii)

Rodianus Chr.

II 97, 508

Romanus (mag.
Chr. pasch.
1

militiae) loh.

214,

576, 2

Rhodanus
Rhodii
V.

241,

369,

Kodi
fil.

Komelia (Remalja, pater Facee, regis Israhel) Gener. A 1 135, 352 Geneal. I 193, 567. 568 gen. Romelie
Oeneal.
I

Rhos {Ros,
Riaulus
Ricaredus
Riccila
e.

Balac) Oeneat. I 177,

s.^is

193, 569
(filia

V. Gild.
v.

UI

105, 48
II

Romwemia
ind.

Reccaredus

in

IV p.

495

Rechila
v.

Riccimii'u8

ind.

IV p.

495 sub Suinthilane

Reccaredus
1

Heugisti) lU 129, XXXVI Romulus re.\ v. ind. I Romulus Augustulus imperator v. ind. II Rosmunda (uxor Alboini, regis Langobardorum) Ayn.
I

Richardus, Richaredus
p. 495

vid.

in ind.

IV

336, 96 ter
(rex
2

Rosemunda Ilavn.
Langobardorum)
Alexaudri Magui)
322, 33

337,

Rotharit
v.

add. II ad

Is.

chr.

Richarius

Rechiarius
v.

U
-ris,

491,

Kichymundus
Ricimer
304, 580

Rechimundus
gen.
abl. -re)
606. 607

Roxaue
F.

(iixor

Scyth. L.

U
II

322, 33 321, 31

(patricius,

Vmd.
I

Scyth. B.

Rohaue Scyth. L.

305,

582. 588

306,

Chr. 511

664,

Royth

Britt.

lU 203,8

620
Euben
(fil.

NOMINA HOMINVM.
lacob)

INDEX
Prosp.
I

VII.

Geneal.

175, sul'.

31.' Jis."!

17(>,

Sabellius (haereticus)
I

4.36,

79.';.

796

Chr. 511
II

324. 327. 328

642, 422

Is.

chr.

II

461,293

Is. chr.
I

461,

Kudericus, Ruderigus vid. Kodericus in ind.

IV p. 490
hA-i,

195

v.

Sabelliana beresis Prosp.

436, 796

Ruderit (dux Gothus) Aucl. Mare. II 107,

Hujimis, praef. urbis

Sabeu

Sabat

Sabinianus
1

Magnus
(fil.

(Illyricianae

utriusque

militiae

Aradius Rufinus Chr. 354

GG, 30+
I

ductor) 3/arc. II 91, 479

67, 312 tts

92,479,2.481,2

96,505

Aradius Kufinus (aliusl) Chr. 354

Statius Rufinus Chr. 354 I G7, 308

Sabinianus
II 96,
.505

Sabiniaui Magni, ductor militiae)

Marc.

Vetius Rufinus Chr. 354

67,

31.5

Sabini.anus, episo. Roni.,

eccl.)

v.

ind.

VI p.

555

Ruiinus (presbyter Aquileiensis, scriptor

add.

Sabiuus (episc. Carapanus) An. Val.

I 328, 90

ad Prosp.

494 prol.
Vict. T.
II
I

Sabinus
203,
554, 2

(episc.
V.

Hispalensis)

Byd.

II 24, 124

31,192*

Rufinus episcopus

Saddoc

Sadoc
400
I

Rufinus (patricius) Chr.452

4. 5.

650,34 Marc. 1164,395,

396, 2

Sadduc (pater Darbia reginae) Oeneal. I 180, Sadoc sacerdos, sub Darid Saddoc Oener. A
269

121,

Rufinus (raag. militum) Marc. Rufinus (patricius) Marc.

Rufius
V.

II

99,516,1

i^iem^

II 103, 533

Sadoc (Zadok saoerdos,

Chr. Al.
I

fil.

Aohitob, sub

Salomone)
634,

Albinus, Volusianus

121, 267 Prosp. 1 391, 111

Sadoch Oener.
I

Mufus, procurator ludaeae

424, 614

Tinius Rufus

Prosp.

B
98

121, 115

135, 117 (priore loco) Chr. 511

I

Saddoc Geneal.
alius

191, 540

Soddoc Gener.

Rugila (rex Hunnorura)

Chr. 452

658, 112 660, 116

121, 270

Ettis ib. 135, 355

Ruga

Chr. 611

659, 587 661, 589

Sadoc sacerdos,
Britt. III 206,

>Sadoch

Oener.

135, ll7_/?n.

Rum Pritt. III 203, 8 Rum map Urbgen (i. e.

37

Eaeduc Gener.
filius
i.

135, 355

Urhgen)
e.

Sadoo

(fil.

Azor) Gener.

133, 332, 56

Sadooh Gener.

Run mep Urbegben

Paulinus Eboracensis
ll/l2
1

B
I

132, 167, 56

Saddoc Geneal.

I 185, 465. 466

arcbiepiscopus Kenn. III 207,

Saecularis, praef. urbis Cornelius Saecularis Chr. 354

68, 344

Q. Rusticus (praef. urbis) Chr. 354

Quintus

65, 258. 259. 260

v.

Rustious

ib.

68, 345
II 97, 508

Sagabaoata

Sabaoatha

Rusticus (comes scholariorum) Marc.

Rusticus,
653,1

Sagittarius episcopus

Romanae

ecclesiae diaconus Vict. T. II 203,

Sagylus, rex Scytharum

Scyth. B.

Mar. II 239, 579, 1 Arpedo Scyth. L.

II

316, 15

316, 15

Ruth (uxor laphet) Geneal. I 168, 168 " Rutb (Moabitis) Geneal. I 172, 250a-l> 178,367 Butilus Marius Rutulus (C. Marcius Eutilus, dictator

>

Sahul

V.

Saul
pater Heber,
filii

Sala {Selah,
filius

aut

filius

Arpbaxat aut

Cainan
169. 170

Arpbaxat)
13
16.

Gener.

93,

43.

44

a.

398

u. c.)

Chr. 354

1 145, 9

104,
,59

132, 332,

Oener.
17

93, 42. 43 104, 58.

I

132,

167, 13

139,

Geneal.

165, 94.96. 97

Saar {Zohar, pater Efron

Saar (Zohar, Saar Geneal.
fil.

Cetthei) Geneal.
I

I 177, 353

166, ii2iis
21

170,204.205

171,231 Is. ckr.

^e?i.

II

429,

Is.

chr.B

II 429,17.18
ii.

Salae Oeneal. I 170,

Simeou) Geneal.

176, 329
203

^en. Sale

171, 225

acc.

Salam Is.chr.A
add.

1
fil.

195, 620

Saba {Seba,
Geneal.

Chus primitivus)

Gener.
I I

99, loo

429, 20

Salam Chr. Al.

15. 16

I 93, 19. 20
1

I ad

Chr. 354 I 151,

Prosp.

386,

17. 18

Sale Chr.

I 166, 121
fil.

Sabat Chr. Al.

99, 75

Saba [Scheba,
Geneal.
I

Regma) Gener.
Sabat

99, 106

Sabam

511
24

632,

14. 15

Bed.

III 253, 22. 23 {v. 5. 17. 19).

Bed.

166, 126

Chr. Al. I 99, 81

III 253, 25. 26

I

Lat. Bed.
140. 141

lU

349,

17.

18

Saba (uxor lonatham

Sabacatha
166, 128

Salathee Chr. Al.

regis) Oeneal. I 180, 402
fil.

104,

{Sabiecha,

Cluis

quintus)
I

Geneal.

Sala
I

c/.

Salepb
filia

Sagabacata Oener.
79

A
I

99, 104

Secathatb

Saladi {Selomith,
332, 53

Zorobabel)

Oener.

132,

Chr. Al. I 99,

Sabael {Subael levita) Oeneal.

190, 538

Salam

v.

Sala
fil.

Salamihel {Saul,

Simeon) Oeneal.

176, 329

Sabal

V. v.

Sabat

Sabam

Saba
v.

Salamon
Salatbee
filii

i).

Saloraon
Sala
fil.

v.

Sabascatha

Sabata
fil.

Sabat {Seba,
183

leotan

Ileber) Gener.

105,
I

Salathiel {Sealthiel,

lecboniae, idem pater Zorobabel)

Sabal

Chr. Al. I

105, 153

Sabeu Oeneal.

Gener.
I

132,

332, 51

Oener.

166, 109
I

Sabebi Gener.

105, 74

Soba Geneal.

181, 4201 183, 450

Salatiel
(fil.

I 132, 167, 51 Geneal. Geneal. 181, 419 a-b.

170, 215
c/.

420 182,443

Salatiel

Neri, pater Zorobabel)

v.

Sabat

Saba
fil.

Geneal.

193,
v.

592. 593

Saratbiel

Zorobabel

Sabata {Sabta,
Geneal.
I

Chus
leotan

tertius) Oener.

A
I

99, 102

Salbanasar
Sale
(fil.

Salmanassar

166,124
(ilius

Sabascatha Chr. Al.

filii

99,77
1

lechoniae) Gener.
lectan)

132,

332, 51

c/ Sala

Sabau {Scba,
172, 258

Abraham)

Oeneal.

Saleph

(fil.

Chr. Al. I 105, 146

I

Salef Gener.
I

A
Sabat

105, 175

Oeneal.

170, 208
I

Salech Oeneal.

Sabebi

v.

165, 101

Sala Oener.

105, 64

INDEX
Salina
v.

VII.

NOMINA HOMINVM.
Samareus
Salinator
c.)
(fil.

621
Chanaan) Chr. Al.
I

Alexandra
(JU.
I

100, ino Geneal.

Salmator Licinius
dictator a. 547 u.

Livius
145, 10

Salinator,

167, 154

Samaream

(acc.) Gener.

100, 128
I

Chr. 354

Sambida (rex aut dux Alauorum) Chr. 452

II

660, 124

Salla

(acc.

-anem) Hyd.
fil.

II 34, 237 Is.

1

hist.

281,

Sameas (propheta,
I

fil.

Elam, sub Salomone) Gener.

Sallon {Elon,

Zabulon) Geneal.

171), 339
I

122,271 133,333,16
I

Sameias Gener.

121,116
121, 268

Sallustius (historiarum scriptor) Prosp.

313 40tj, 337 Is. chr.

403, 300 404,

Sameus Chr. Al.

Semeias Gener.
I

121,267
1

Sammeus

ib.

II

452,

22ri

Salustius Cons.
I

133,

168, 16

Samaas Chr. 511

Const.

214, 668
I

217, 7i6 638,

v.
2.^3

Chr. pasch.

214, 66s
165

634, 99
\

216, 715 Chr. 511

Bed.

III

279,

horti Sallustiani

ind. geogr. sub

Konia
Severo

Sameas (propheta, sub Asa rege) Prosp. Samaas Chr. 511 I 634, 114 I 392, 121

idemi
'

Sallustius philosophus
Sallustius

Marc.
ind.

II 76, 423, 4

Sameas (propheta) Gener.

siib

133,

333, 35

tyraimus

v.

II

2).

478
ind.

Alexandro
Sallustius (frater lovini tyramii)
v.

Samera Geneal. I 189, Sameus v. Sameas

Samias
(pater

521

II p. 486 sub

Uriae prophetae)
290

Clir.

Al.

126, 289

Honorio
Saltustius, praef. praelorii et patricius Salustius Chr.

pasch.

240,

364, 1 bis

Samace Gener. A I 126, Samiramis v. Semiramis Sammeus v. Sameas

Sallustius, cpisc. Hieros., v. ind.

VI
I

p. 560
174,
2S6. 2S7

Salma (Samla, rex Edoni) Geneal.

Sahnanasar,
Salnianasaro
ibid.

praepositus lude Geneal.

l \?>\,

iii

dat.

Samson (iudex, qui vulgo Simson) Gener. A I 119, 266 Gener. B 1 119, 106 Geneal. I \89, iw Prosp. I 390, 97 add. I ad Prosp. I 487, 13 Is. chr. A II 439, 98 Is. chr. B U 439, 64 add. II ad Is. chr. U
4926is Bed.

Salmanassar

("rex

Assyriorum)

Gener.

135, 353
I

HI

261,

7i

Bed.

III

261,76 Lat.
I

Bed.A ni
282

266, 128

Salmauasar Gener.A
Geneal.
I

124,
570

Bed.

III 3.50,44.45

Sampson Chr. Al.

119,253.
I 634, 81

Gener.

135, 166

193, 569
I

bis.

254. 255

Gild.

IH

66, 10

Sanson Chr. 511

Chr. 511 I 635, 14S

cf.

Salbanasar Chr. Al.

124, 281

Samson

(archiepisc. Britannorum) V. Gild.

III 92, 21.

Scnnacherib
(fil.

22 93, 7

Salmon

Naasson) Gener.
167, 29

A
I

132,

332, 29

Gener.

Samuel (propheta) Gener.

I

120,

268. 269

Gener.

132,

Geneal.

178,

366. 367

129, 179 Geneal.

87

189, biibis. 531 190,

533. 535

Chr.
Gild.

Salom (sacerdos)
Gener.

Gener.

135, 355

(priore

loco)

511 I 634,

add.

I ad

Vict.

Aq.

I 737, 28 bis

135, 117
I

III 49, 1 56, 6 66, 13

Bed.

Salom (sacerdos, pater Chelciae) Gener. A latet sub Helisama Gener. B I 135, 117

135,355

258, 54 Chr. Al.

bis

Samuhel Gener.
I

A B
I

HI

260,

67

Bed.
133,

lU

I 120, 109

170, [6]

120, 263 hls

Gener.

I 31^

135, 356 136, 358

Salom

(sacerdos, alius)

Gener.

I 135, 356 I

add.

I ad
I

Chr. 354

152,

Geneal. I 189,
II
77

Salome, soror Herodis Salomae (gen.) Prosp.

407,355

529. ;i30

Prosp.

391, 102 Is. chr.

439, 104 Is.

Salomon (rex ludaeorum) Gener.

132,
332,

I 121, 270. 271 ii

I
I

chr.

B U
(fil.

439, 68 Bed.

UI

261,

Bed.

lU

34

133,

333, 13. 335, 3

Chr.Al.
Geneal.

121, 267.

261,80. 87 Lat. Bed.

UI

350,

46. 47
19. 23

268 bis

Gener.

132,

167, 34

166, 122

Samuel

Beulani) Netin. 111 144,

152,

172,249 179, 379". 380 180, 381. 382 189,526 191,540. U2bis. U3ter. 544 192, 545 bis. 546 193, 572 a-l^ Prosp.
I

Sancualis

add. p.
I

XI

{port. 19)

Sauoeces Prosp.

471, 1294 iis

391,

110. 112. 114. 115

409, 381 415, 482 474, 1315 add. Chr. 511

I

Sanson
450,

v.

Samson
III 447, 14

I ad
107

Prosp.

487,

12

634,

97.

102.
3

103.

Saosduchinus (rex Chaldaeorum) Lat. Al.

14

640, 326

Cass. II 122, 58 Ps. Is. h. II 380,

111

Is.

chr.
Is.

A
chr.
11

II

440,
II

Is.

chr.
III

B H
38,2
(.(b).

440, 73 add.
47, 15

II ad
50,7
262,
52.

Saphath (pater Helisei prophetae) Bed.

Sapor
I

A
lU

UI

263, 98

492 Gild.

60,

85, 8 Britt.

48,4

(I,

rex Persarum) Prosp.

II

440,867 Chr. 511

145,

9(b) Bed.

III

642, 419 Cass.

148, 966 Bed.

I

292, 378

86. 88. 89

Bed.

III 262, 86

Lat. Bed. III 350,

Sapor (U, rex Persarum) Prosp.

SdntOQi; Chr. pasch.
I

452, 1052 453, 1068

53 Lat.
I

Mal. IH 430,

30. 33. 34

Salamon Gener.
I
I

236,

337, 3

133,168,13

134,150 Geneal.
Gener.

179, s^gb 180,381'' 121, 115

Sappho

Is.

chr.
fil.

II 445, 165
I

194, 610

Salaman
I

Solomon

Sara (Serah,
Sara, uxor

Aser) Geneal.
v.

176, 341

Chr. Al.

121, 267
38

Abraham,
Zcjrobabel

Sarra

Salomon (rex Brittonum) V. Gild. A HI 101, Saloninus v. ind. II p. 479 sub Gallieno
Salonius episcopns Mar. II 239,
579,
1

Sarathiel

v.

Sardanapallus (rex Assyriorum) Chr. 511

chr.

635,

134

Is.

II

442, 136

Thonos Concoleros qui voca-

Salum {Sallum,
Salus
1

fil.

losiae; Gener.

132, 332, 50

tur graece Sardanapallus Bed.

add. p.
V.

XI {port.

18)

Sareas (Seraja sacerdos) Gener. Gener.

A B

UI
I

265,114

135,117

Sareu

Salustius

Sallustiua
fil.

135, 355

Samaas
Samace

Samaa {Samma vel Simea, v. Sameas

v.
(fil.

lesse) Geneal. I 178,370

Saret

(fil.

lechoniae) Gener.

132,332,51

Sareu

v.

Sareas
(diseipulus

Samias
David) Geneal.
I

Sarmata
191, 543
1098

Antonii

monacbi) Prosp.

455,

Saman

622
S;irinolit v.

NOMINA HOMINVM.
Asarmot
I

INDEX
v.

VII.

Sebastinus
119,252

ind.

IV
fil.

]>.

496 sub Vitizane

Geneal.
I

Sarpedon Sarpidus Chr. Al.

172, 253 a

Sebegeon (Zibeon,
l

Seir)

174,297

Sebe-

Sarra (uxor Abraham) Gener.

I

133, 334,

Geneal.

gon

ib.

174, 298
v.

b 173, 266 6is 177, 353 ij

II 432, 34

Ep. Ov.

375,
i

Secathath

Sabacatha
I

20 Is. chr.

Sara Gener.

133, no,

Secundus fmartyr) Chr. 354

Sedbel (liasuba,
fil.

71,28

Sarvia

(soror David)

Gener.

A
I

121, 269 120, 266

Geneal.

Zorobabel) Gener.

^
fil.

1 132, 332, 53
losiae, rex

178, 370. 371

Sarva Chr. Al.

Sedecias {Zedehia, qui antea Mattanja,

Sarus (rex Gothorum) Marc. Saturninus tyranuus

Saturiiinus
v.

II 69, 406, 3

ludae) Gener.
I

I 127,295

Geneal. 1 ISO,
Is. chr.

U3

Prosp.

ind.

II

p.

480

sub Frobo
II

395, 177

Is. chr.

II 445, 163

II 445,

(comes

domesticorum)

Slarc.

109

81, 444,
295

Bed.

III 268, 123

Sedecbias Chr. Al. I 127,

130, 138

ibis

Gener.
add.

127, 137

Gener.

I 134,

Saturninus (spado) Marc.

II 83, 449, 2
I I

336, 18

I ad

Chr. 354 I 152, 33 Chr. 511 I 636,

7o. 71

Saturniuus (martyr) Chr. 354

Saturninus (martyr) Geneal.

177

72, 17

Ps. Is. chr. II 499, 160 Lat. Bed. III 350,

q. e.

195, 623
I

'

Sedecias
455,
q. e.
losfi

Mathian Bed.

III 268, 142

Sedecias
q. e.

Saturninus (episc. Arelatensis) Prosp.

lecbonias Gener.

127, 293

Sedechias

Saturnus Chr. 354

76
int.

I
II

143,

Is. chr.

A
IH

II

431, 30 436,

lechonias

Chr. Al. I 127, 292 bis

Sedechias
q. e.

q.

e.

Ps. Is. chr.

III

499, 94 Britt.

1,50, 2

Nenn.
261,72

Zeconias Gener.
ib.

1 130, 30l
ib.

Sedicias

leconias

150,2 151,18/19 153,6/7 Bed.

Geneal. I 195, 623

III

132, 332, 50
fil.

leconias

130, 301

Saturus (martyr)

Sedecias,

loachim

Sedicias Gener.

1 132, 332, 50

Saviniauus

v.

Sabinianus
I 174, 287. 288

Sedecias (pseudopropheta) Gener.

I
268. 269

I 122,274

Chr.Al.

Saul (rex Edom) Geneal.

Saul (rex ludaeorum)
335,
1

122, 271

Gener.

A
I

120,

133,

Sedecias (sacerdos) Gener.

I 135, 355

Gener.

120,

109. 112

129,

179. 180

130, 138

Seder {Sered,
Sedicias
v.

fil.

Zabulou) Geneal. I 176,339

131, 197 add.

I 1 I

I ad Chr. 354
Prosp.
I
I

152,

31. 32. 33

Geneal.

Sedecias

179, 378

190, 533 Ks. 534

191,.542iis
102. 103

F. Vind.

Seffora v. Sepphora

278,

ubis
Bed.

391,

add.

VadProsp.

Segericus

(fil.

Sigismundi regis) Mar. II 234,

III

522

497 Chr. 511

5

634, 87

Is. chr.

II 439, 104 Gild.

Segerus Britt.

195,9
588,

III 49,

III 260, 67 261, 79 III 350, 47. 48

Bed.

B III

261,

Segga loh.
Segisvultus

II

218,

liw
I

80 262, 87 Lat.

Bed.

Saule add.
I

VII

(comes)

Prosp.

472, 1294

Sigisvuldus

ad
Saxo

Is.

hist.

n
fil.

376

Sahul Chr. Al.

I

120,

263. 265

Chr. 452 I 658, 96

Seir (Chorreus) Geneal.
1

Sauuis {Snni,
(fil.

Gad) Geneal.

176,340
149,
13
12. 13

173, 275 174, 294 175, 303

Neguae) Nenn.

int. III

Britt. III

Sela

V.

Fua
v.

160,

Saxus Nenn.
v.

int.

III

171,

Selem

Sellum
(I)

Scintilla v. Suinthila in ind.

Scintula

Chintila in ind.

IV p. 495 IV p. 496
,

Seleucus

Nicanor

Bed.
Bed.

lU

275, 202

276, 207

Seleucus

Nicbanor
232. 233

Chr. 511 I 637, 217

Seleucus
Se-

Scipio Africanus maior

Scipio Prosp. I 400, 262 401 272

Prosp. I 398,

A lU

276,

210. 213

Scipio Africanus minor

AemLlianus
I

Scipio

Cass. II
I

leuchus Ps.
Seleucus
499,
195

Is.

chr.

499, 195 mg. (ann.

XXXU)
chr.
II

131,428
637, 244

Scipio
Is. chr.

Prosp.

402,

277. 279

Chr. 511

(II)

Calllnicus

Seleucbus

Ps.

Is.

II 451, 214 Is. chr.

11 451, 142
6

mg. (ann. XV)

(III)

P. Cornelius Scipio Africanus

(in dictatoribus)

Chr. 354 I 145,

Seleucns

Ceraunus Seleuchus Ps.

Is. chr.

II

499, 195 mg. (ann. lU)

9

Cornelius
bus)

Soipio Chr. 354 I 145,

(in

dictatori-

Seleucus (IV) cognomento Philopator Bed.

229

III

278,

Seleucus

q. e.
Is.

Pbilopater

Chr. 511 I 637, 232

Scipio Barbatus'? Barbatus (dictator) Chr.354

Soipio Nasica Chr. 354 I 145,
Scipio
(Q.
8

145,

Seleuchus Ps.
7

chr. II 499, 195

v.

mg. (ann. XII)

(in dictatoribusj

Seleucus

tyrannus

ind.

II
3.54

j).

478 sub Severo

Caecilius

Metellus

Scipio)

Chr. pasch. 1

Alexandro
Seleucus 0ir. pasch.
1

216, 714

238,

Sciscundus
Scocia
s.

v.

Sisenandus in ind.

IV p.

496

Sella {Zilla, uxor

Lamech) Geneal.
rex Israhel)
I

163, 50

164, 57
134, 162
I

Scota, filia Pharaonis

Scozze (gen.) Nenn.

Sellum

{Sallum,

Gener.

III 157,3

Sellem Geneal.

192, 564

Selem Ocner.

134,

Scolasticus (patricius) Bed.

III 318, 584

349

Scolopecius Scytli.

II 314, 9
I

Sellum {Sallum,
400, 26O
arius

maritus Iliildae propbetissae, vesti-

Scopas (priuceps militiae) Prosp.

Scylla SoUle (abl.) Chr. 511
Searicus
v.

sacerdotum)

Gener.

B
I

125, 133

Sellim

634, 82

Gener.

1 125,288
fil.

Sillim Chr. Al. I 125,283

Sigericus in ind.

IV p.

494

Selom {Sela,
Selthi (pater

ludae) Geneal.

176, 331

Hebald

(fil.

Siggar) Britt. III 204,

21

Gazuba

reginae) Geneal. I 180, 388

Sebastianus (martyr) Chr. 354 1 71,5 Sebastianus (frater lovini) v. ind. II p. 4S5 sub Sonorio Sebastianus (gener Bonifatii patricii) Prosp. 1 478, 1342
fll/d.

Sem

(fil.

Noe) Gener.
103,156.156

A
92,
14

92,37.3 93,40.41

9.5,48.

49.53
332, 11
49. 50

106,188.193.195,14
I
36. 37

112,230
40

132,

Gener.
132,

93,

39.
I

95, 48

103,
16. 17

1122,99.104 24,129.132 25,144 Ji/arc. II 79,435,2

167, 11

139,

Chr. Al.

92, 12 93,

INDEX
95,
ifS.

VII

NOMINA HOMINVM.
103, U'S

623
iiid.

26. 31

104,
1

1.1.S

1(H;,

I.M;.

l.',7.

IKl!.

IKS.

Sericli

1'.

Sigcricns in

p.

494
1

IM,
I

14

add. I ad C/ir.3d4

lf)l, lo. 13. 14. 33

76. Sab. 90. 92

Geneal.
166,111.

Seroib {Seorim, princeps sacerdotum) Geneal.

536

190,

164, 63ter. 64.6.S'''. esb

165,

112.131
I

170,203.204.222.224 171, 225.

l.-.

227. 230

Prosp.

Sersex

v.

Xerxes
i\

385,10.11 386,

Chr.511
add.

632,12 add. I ad
Is.
Idst. II
II

Servatus tyrannus

ind.

II p. 486 sub Honorio

Vict.

Aq.

737,

17

I ad
Is.

304,
18. 19.

.>.

Serubabel

v.

Zorobabel
fil.

Fs. la. h.
Is. chr.
int.

II II

378,

2 ter

Is. chr.

A
U

429,

19

Serucli {Serug,

Kagau) Gener.

A
1

112,233.234
167, 17

429,
3

16

Ps.

chr.

498,

17 bis

Nemi.
252,
21

Vhr. Al.

112,207. 208 Gener.

132,
I I

add.
171,

III

149,

Britt.

lU

159, I6

Bed.

III

lad Chr.354l
229 ijs.
2.33.

151,

19.

20 Geneal.

165, 99

253, 21 254,
349,
12. 13. 16

26. 28

Bed.

B
I

III 252, 24

Lat. Bed. III

234. 235. 237''. 239

Prosp.
31

386,22. 23 Chr.
3i. 33

511 I 632, 18 Bed.

176,339
III 254, 31 Lat.
3, 26)
I
e. losecli],

Ul 254,
349,
1

255,

Bed.

Sem
Seme

(fil.

Zabulon) Oeneal.
Osecli
I
['.

Bed.

III

21. 32

Seruc Oener.
I

B A

(fil.

Semeein ap. Luc.

188, 505

132,

Geneal.

194,

598. 599
I

19

Bed.

Semegar (Samyar iudex) Geneal.

Chr. Al. I 116,234
235

Seniegas

Is.

Gener. B 139, 20. 21 Chr. 511 B III 2.55, 33 Serug Is. chr. A II 430, chr. B U 430, 22. 24
332, 17
(fil.

632,
25. 27

Semega

(gen.)

Chr. Al. 116,

Seruch

lectan) Oeneal.

170, 210

117, 236
fil.

Servilius r. Caepio

Semei (Simei,
I

Gesson) Gener.A

136,

.359

(Jeneal.

Servius TuIIius

v.

ind.

I
,

186, 47S
levita) Geneal.
1

Sesac {Sisac [Scheschonhj

190, 533

rex Aegypti) Bed.

1

A
1

III

Semei {Simei
Semeias
r.

263, 90
108

Susachim Geneal.
I

180, 3S2 Chr. 511

634,

Sameas
I

Susachin Prosp.
v.

391, 117

Semiarriani Prosp.

453, 1063 (a)

Sesibutus

Sisebutus in ind.

Semiramis (regina Assyriorum)

Bed.

Bed.

IV p.
2s. 29

495
132,
332, 2

111
I

256, 3S
409, 383

Sessi Oeneal. I 179, 375

III

255, 38

Samiramis Prosp.
Scrjth.L.

Seth

(fil.

Adam) Oener.

91,

Gener.
1 I

Cass. II 120,8 121,10

11311,2 Scyth. B.
Semeramitis
(abl.)

311,2 312,3

Is. chr.
Is.

91,27.28 132,167,2

139,3.4 Chr. Al.

I
1

91,3. 161,

II

432,33

(gen.) add.

II ad

chr. II

492

Samirame

add. I ad Chr. 354 24a-b 162, 27a-c Pros;).

ibis
1.

151,

1. 2

Oeneal.
C/ir.
9

385,
737,
5.

1.2
8.

oii 1 632,
chr.

Scyth. L. II 311,2

add.
4. 5

I ad
lU
11.

Vict.

Aq. Bed.

Is.

A U
498,

Semne (martyr) Chr. 334

Simeon
Britt. III

71, 23
int.

426,
111

Is. chr.

B U
7

426,

Ps. Is. chr.

Semoib (pater Boidb) Nenn.

161,1

149,

171,

u;

hbis Britt.

161,
12

UI 249,
3.

loter. 11

Bed.

B
I

III

249,

Lat.Bed.
Is.

III 349,

Set Geneal.

Sempronianus (martyr) Chr. 354

72, 16

162, 27 b

Sed Ps.
fil.

chr.

498,4

Sempronius (martyr) Oeneal.

Scmpronius (Sophronius
I

196, G24

Setri {Sithri,
360

Aercius
I

[i. e.

Odiel]) Oener.

136,

Hieruii.)

add. VI ad Prusp.

Soseri Geneal.

186, 477
I

498, 379
Ps. Is. h.
II

Seneca (phUosophus)
II

381, 6

Is. chr.

Severianus (martyr) Chr. 354

71, 28

Severianus (episc. Gabaliensis) Marc.

U
1 I

65, 398, 3

456, 249
v. ind.

Seneca, episc. Hieros.,

Senicio Or. Const.

VI

Severianus (episc. Pelagianus) Prosp.

p.

472, 1301

559
Severianus
(episc.

Africanus) Prosp.
v.

475, 1327

I 8, 30. 32

Sennachaucli

v.

Nechao
1

Severinus, episc. Rom.,

19,'!, .'uo

ind.

VI
I

p.

555

Severiuus monachus An. Val.

Chr.

314, 45

Sennacherib (rex Assyriorum) Geneal.

511
I

635, 148 /. chr.

17.5

Severus iraperator
Seniiacherim
q.e.

v.

Ind.

TT p. 478. 481. 487

Clir.

II

443,

147

Severns, praef. urhis Acilius Severus

325

354

67,

Prosp. 1393,155
ibid. V. 3

Sennacherim

Salmanasar
Severus (discipulus
s.

Martiui) Clir. 452

652, 48 Chr.

Sephor

v.

Beor
511 1 653,
.542

JByd.

Sepphora {Zipora, uxor Moysi) Lat. Mal.

Seftbra Geneal.
I

16, 37 iis
v.

111

431,46

Severus, episc. Antioch.,

ind.

VI

p. .558 11 65, 398,

II

187, 491. 495

Severus

(episc. Calchedonensis)

Marc.
191. 490,

Septimius

cf.

Acindyuus, Bassus, Mnasea

v.

Severus (presbyter in Aelia urbe) Jlarc.

81,444,4

Septimius Severus imperator

Serapion, episc. Antioch.,
v.
I

ind.

II
p.

ind.

VI
1
c/'.

Severus (heremita)

Vict.

T.

II

557
Is chr.

Serapis (^en.
433, 40

-idis)

Prosp.

387,

36. 37

Severus add. III ad Bed.

11

III

343,

gen. Serapis

(.'hr.

452

6.50, 2s

Jlarc.

Severus

cf.

Silverius, episc.

Kom.
II

62, 389, 4 Bed.

C. Sextius Cass.

131, 442

III

297, 436
vid.

Apis
Isidis et Sera-

Sfereus (rex Assyriorum) Cass.

121,22

Serapeum, Serapiura

templuni

Sguerthing Britt.

III

204,

2:.

pidis in ind. geogr. sub

Koiua

Siamus

v.

Priaraus

Serenus Granius Prosp.

Sergius, episc. Const.,
r.
v.

423, 604 Bed.

ind.

A UI

286, 3I6

Sibylla Erythraea Sibylla Kritria Is. chr.

Sibylla
102

II

440, 116
11

VI

p. .561

Samia

Is.

chr.

Sergius, episc. Kom.,

ind.

VI

p. 555

Sibylla Cass.

A U 444, 154 U 122, 81

/. chr.

B
A

444,

Sergius (dux Africanae militiae, patricius) Auct. Marc.

Siculus, Graecae scriptor historiae Is. chr.

232 b

II

453,

106,

541, 3

107, 543,
111.

3.

546, 3

Vict. T.

II

205, 560

CHKONICA

80

624
Sidona
(fil.

NOMINA HOMINVM.
Chanaan) Cfener. Sydona Oeneal. I
ind.

INDEX
II

VII.

100, irj Chr. Al.

Simon ludaeus Marc.

Simon, episc. Hieros.,

76, 423, 2

100, 92

167, 144

. ind.

VI p.

559

Sigericus

v.

IV p.

494

Siggar Britl.
Sigibertns
(I,

Simon
ChlothaSisber(

cf.

Petrus in episc. Bom. p. 552

204, 20
fil.

.Simplicius, episc.

Rom.,

r. ind.

VI 2>. 554
II

rex Francorum.

Simson
idem ?
1

v.

Samsou
(episc.

carii I) Jlar. II 237, 561 239, 576

Sinderedus

Tuletanus) C. Hisp.
II

352, 69
acc. SindeI

tus loh.

II

215,

679,

Sindewala (Herulus) Marc.

238,

566, 4

Sisbertus loh. II 217,

585, 3

218,
II)

587, 4

valem
Is.

ib.

238, 568

Sindual rex Sanr/.

I

335, 71o

Sigebertus
II

(II,

fil.

Theuderici

add. I ad

chr.

Sindila (comes) Chr. 511

665, 653

490,

7
fil.

Sindual

v.

Sindewala
lesus
fil.

Sigismundus (rex Burguiidionum,

Val.
5:;2

Gundebadi) An.
II

Siraoh

v.

Siracli
Is.

322, 63
523. 524,
1

Sigimundus Mar.

234,

515. 5i6.

Sirenae Chr. 511 I 634, 82

Siricius,

chr.

II

439, luo

235,

Sismundus add. VII ad

Is. hist.

episo.

Rom.,

v.

ind.

VI

p.

553

II

376
('.

Sirious

x.

Siricius
'_',

Sigisvuldus

Segisvultus

Sirus, aceplialus episcopus

Hisp. II 340,

16

Silanus (martyr) Chr. 354 171, 20i(

Sisara (Sisera, princeps militiae labiu, regis Chauaai]')

SiUa

V.

Sulla
(fil.

Chr. Al.
I

117, 237
506. 507

Bed.

III

259, 53

Sisarra

Sillem

Neptalim) Geneal.

178, 358

Oeneal. I 188,
Sisbertus
v.

Sillim V. Sellum
Silo (rex Hispaniae) Iie</. Vis.

Sigibertus
v.

Silvanus tyrannus
s.

v. ind.

469 (Ley.) II p. 483 sub ConstatUio II

III

Sisebutus (Sisebotus, Sisebutis)

ind.

IV p.

495

Sisegutia (uxor Mironis, regis Suevorum) loh.

584, 2

216,

Silvanus Bed.

lU

302, 475
v.

Silverius, episo.
Silvester, episc.
Silvii

Rom.,
Rom.,

ind.

VI

j).

554 553
390, 99
Britt. III

Sisenandus (Sisinandus)
Sisinnius, episc. Const,

v.
v.

ind.

I V p. 496

v.

ind.

VI

p.
I

ind.

VI p.

561

(Albauorum
8

reges)

Prosp.

Sismundus
Sixtus

v.

Sigisniundus
loh. II 218,
5ss, 1 bis

153,

Bed.

Silvius
Silvius
Silvius

A HI 261, 75 Silvi Chr. 354 I nomen omnium reguni Nenn. int. III
filius v.

143, 17 153, 13

Siuma (episcopus Arrianus)

V.

Xystus
1

Aeneae
(fil.

Postumus
filius

Silvius

Smarar/dus martijr Ixmaracdus Chr. 354

int.

71, 30

Ascanii, qui alihi

Aeneae) Nenn.

Smerdis magus Bed.

A UI

271, 15S

Smerdius Oener.
1

150, ibis 151, 12

Nenn.

III

151, 13

A
Soa

131, 319

Zmerdius Gener.

Silvius cf. Aegyptus, Aeneas, Agrippa, Alba, Anmlius,

V.
V.

Recoesuindus in ind.
Sabat
Seir) Oeneul.
fil.

B 131, IV p. 496

186

Aremulus, Ascanius, Aventinus, Capys, Carpentus, Latinus, Postumus, Procas, Tiberinus Silvius
Silvius

Soba
Sobal

(fil.

174, 296
I

(Polemius
I

Silvius scriptor) Silv.

121
cf.

518

inscr.

Soban [Ezbon,
Soban
(fil.

Gad) Geneal.
I

176, 340

Chr. 452

660,

p. 513

David) Oeneal.
fil.

191,543

Simachus

v.

Symmachus
lacob)

Soboseo [lusab-Hesed,
I

Zorobabel) Gener.

132,

Simeon
Simeon,

(fil.

Oeneal.

175, 313

Symeoii

ib.

332, 63

175, 311 b 176,329 6(8

fil.

.Socdanius, .Socdianus v. .Sogdianus

I

luda Syraeon Geneal.

193,

58u. ssi

Soorates philosophus Prosp.

397, 200 Is. chr.

A U

Simeon (propheta) Gener.

133,
168, 42

133, 333, 42 Oener.

1

447, 180 Bed.

UI

273, 168

Symeon Barb.

279, loo
v. nrf.

Sooratici Is. chr.

II

448, 185

Simeon Simeuu

(q. e. cf.

Simon), episo. Hieros.,

VI

p. 559

Soddoo

V.

Sadoo
23. 25
I I

Semoib
Prosp.

Soemil Britt. III 204,

Sofan {Sep/io,
I)
I
fil.

Simon, pontifices ludaeorum Simon (I) lustus (fil. Oniae

Bed.
I

Sobal) Geneal.

174, 296 176, 34u

m
A
fil.

399, 248

Sofan [Zaphon,
Sofar
V.

fil.

Gad) Oeneal.
Sophonias

277, 221

Symon
211

lustus Chr. 511

I

Sopbar
v.

637,

219. 228

Simou Prosp.
276,

398, 234

899,
I

Softonias, Sofonias

237

Bed.
.-.'0

III

Symon
I

Chr. 511

Sogdianus
III

(rex

Persarum) Prosp.

397, 206

Bed.
I

637,

273, 172

Socdianus add. I ad Chr. 354

152,

Simon
III

(II,

Oniae
Jis. 223

II)

Prosp.

400, j^i Bed.

I

41

Socdanius Gener.
1

131, 324

Gordianus Oener.
Vass.

277, 221

Symon

Chr. 511

637, 229

B
Sol

131, 191
I

Simon (III, frater lonathae, ex genere Machabaeorum) Prosp. I 402, 28 1 Symon Chr. 511 I
637,
III
L'43.

Chr. 354

148,9.11

Oeneal.

195,617

148, 990

245 Ps. Is. chr.

2.35

II

499, 195 mij.

Bed.

Solinus Oeneal.

165,

75

166, 132
patricius)
5.
.540, 4.

278,

Solomon (mag.

militiae

et

Auct. Marc.
541, 3

II

Simon Cananaeus, apostolus

Symon Cananeus Oener.

455, 244. 247 Gitd. III 63,

104,
II

535,

1.

.'i36,

2bis

106, 539,

Vict.

T.

B
10.

133,

169, 11

201, 543 Jis

Simon magus
20 88, 33

Is. chr.

II

Solomon cf. Salomon Solon Chr.511 l 640,

.1.54

Cass.

141,777

/s.

chr.

Siinon (haereticus) Prosp.

424, 617

445,166

INDEX

VII.

NOMINA nOMINVM.
fil.

625
loliaimes vocitatus Stotias iunior Auct.
546, 2

Some {Samma,
Sonericus

Raguel) Geneal.

173,269

Stotias iunior

Somer (Semer) Bed.

v.

111 263, 96

Marc.
ib.

II

107,

lohannes

i.

e.

Stotias

iuniur

Suniericus
iil.

108,

547, 6

Stotzias iuuior ibid.

I

Sophar {Zeplio,
ib.

Kliplias)

Geneal.

173,274

Sofar

Strathon (diaconus urbis) Geneal.

Straton Prosp.
1

196, 626

173,273
V.

407, 352
Stotias

Sophia

ind.

II

p. 490

mh

histino II
174 Is. chr.

Stuza, Stuzas

v.

Sophocles

Is. chr.

A
1

II

446,

B
11

Suagrus
II

v.

Syagrus
I

446,

117

Sotbcles Prosj).

396, 191 Is. chr.

Suatrius (dux Gothorum) Havn.

331,498

447, 179

Sophoiiias (proplieta, vulyo Zephanja [hebr. Sejihan-

Sufen Oener.
Suftbnias
v.

136, 358

jahuj) Gener.
Prosp.
.10

133,168,31
I

Gener.

B
A

Sophonias
v.

l^,'!,

133

394, les Vhr. 511

Sotbnias Gener.

Suinthila (Suintila)

ind.

636, 172 Gild. 111 57,

IV p.

495
145,

74, 12

Sulaiman
1

v.

Zuleimau
Snlla Felix Cltr. 354
Silla
I

125, 288 133,

II

333, 31
l.i9

Chr. Al. 1 125, 288

Suftbnias Is. chr.

Soffonias Oener.

SuUa

dictator

Sylla

445,

Sophonias sacerdos
Oener.

Cass. II 132, 484

1 135, 356
SoflToiiias
s.

Chr. 511

638, 252

Bed.
add.

Sophonias falso regibus

ludae
lofouias

insertus
ib.

279, 246

Sulpicius add.

II ad

Is. chr. II

493,

bis

IV

1
)>.

126, 289

126, 290

Sophronius

Sempronius
fil.

505,
1

6 v.

Soreri {Suah,

Abraliani) Geneal.

172,262

Suiuericus

Suniericus
I

iSoromot

Asarmot Sorum (mater Hieroboam

V.

Suudrarius (dux Langobardorum) Havn.

Suniericus (coraes) Hyd.
"

339, 22
Is. hist. Is. hist. Is. hist.

II 31, 20i 32, 206. 212

197 (a)

regis)

Geneal.

192, 545

11

Sosares (rex Assyriorum) Cass. II 121, 33

280, 24 (a)
21

Sunericus Hyd. 31,

193

Sosai'mus (rex Assyriorum) Cass.

Soseri
r.

280,
II

Sonericus Hyd. 31,

Suniericus

121, 37

280, 24 (b)
Setri
v.

Sosthenes

Constantiuopolis jn ind. geor/r.

Superbus

v.

Tarquinius Superbus in ind.

v.

Sostratus (Cnidius) Bed.

Soter, episc.

Suranae thermae
111

Roma
v.
I

in geogr.

276,

2i.i

Rom.,

v. ind.

VI

p. 552

Susachim, Susachin

Sesac

Sparaethus (rex Assyriorum) Cass. II 121, 24

Spartus
(fil.

Susanna Gener.
Susgosa
11
(filia

129, 182
regis

Phoronei) Bed.

Sigiberti,

Francorum) Ps.

Is.

h.

111 256, 45

Speusippus Bed.

385, 14
(fil.

III 274, 189. 192

Susi

Galaad) Oeneal.
(fil.

177, 345.
I

34fi

Sphinx Spinga Chr. 511

Statius
V.

633, 60

Suthalam
ind.

Efrem) Oeneal.

177, 349

Sutalam

ib.

Rufiuus
v.

Stauracius imperator
Stelico V. Stilico
s.

II

177, 348

Syagrius episcopus Hyd. Syagrus, 2'raef. urbis

66, 275

II 22, 102
I

Stephanus (diaconus, primus martyr vel protomartyr) Barb. I 281, 121 bis F. Vind.B I 282,119 An. Val.
I

Postumius Suagrus Chr. 354

326,

s3

add.

IV

ad

Vict.

Aq.

755, 415

Marc.
303,486
I

Sychen (Sichem,

fil.

Emmor)

Geneal.

177, 352

II
2A,

72,41,1,2

73,416,1 80,439,2

Oild. III 26,25 63,

Sydona
SylUi
V.

v.

Sidona

Bed.

m
II

283,274

300.470

301,472

Sulla
v.

add. III ad Bed. IIl 342

246, 415

Stefanus Cons. Const.

Symeon

Simeon
(interpres) Is. chr.

Hyd.

Syimnachus
ind.

18, 58
v.

Stephanus, episc. Antioch.,

VI

p. 558 (n.

XLIX

II

460, 1S9

Simachus Bed.
Kom.,

A II 460, 284 7s. B III 288, 206

VI p. 559 VI p. 554
An. Val.
I

chr.

aut L)

Stephanus, episc. llom.,

r.

ind.

VI

p. 553
1

Symmachns, Symmachus,
520,
II

episc. Hieros., r. ind. episc.

v.

ind.

Stephauus

(is

qui Doraitiauum interfecit) Silv.

Symmachus
13

(patricius, socer Boetliii)

328,

Stephanus, Hispanianira praefectus Chr. Caes.

529

223,

Stephanus
paire
Stilico
408
55.

(fil.

Romani
mag.

inip.)

;.

ind.

II p. 492 sub
299,405
34. 3S

(comes,

militiae) Ilavn.
I

300,
52.

Sang.
.-.7

300, 539 Chr. 452

I

Mar. II 235, 525 Simmachus Agn. I 333, 39 Bed. A UI 307, 5i2 Symmachus, scholasticus ludaeus An. Val. I 328, 94 Symmachus, Urientis legatus Cass. II 161, 1364 Symon v. Simon Symphosius (episcopus Gallaeciae) Hyd. II 16, 3i
92

F. Vind.

332, 679

650,
11

652,
i

Chr. 511

655, 555 Marc.

69, 408,
Stilicho

Cass.

22, 101

11

154, 1172

Is. hist.

273,

295, 8

Havn.
1

Syrac

v.

lesus

fil.

Sirach
I

299, 405

Prosp.

465, 1228

Stelico

Chr. 511

Syreuus (haereticus) Prosp.

Syricus
v.

426, 636

Siricius

653, 546
Stoicus Cass. II 142, 8i4
Is.
1

chr.

II

449, 19S

stoi-

cus philosophus Prosp.

locos colletjimus)
Stotias (tyiannus)
ib.

404, 311 433, 741 (non omnes

Taber (Tebah,
II

fil.

Nachor) Geneal.
r.

171,246

Auct. Marc.

107, 545, 2
Vict. T.

Stotzas
U.

Tacitus imperator

ind.

II

105,537,3

107,543,3
.545

Stozas
(4.

200,

Tacius
Tahihie

V. v.

Tatius
Aiaiae

541,2 201,543.

StUza

201,54.5

H)*

626
Tai Taio
(fil.

NOMINA HOMINVM.
Boidb)

INDEX
int.

VII.

Nmn.
1.^

int.

lU

149, le

171,

i.",

Thoi
841,
2

Teudubir Kenn.
Thaani
(fil.

III

192,
I
I

16

Britl.

lU

193, \bis

Britt. III IGO,

(episc.
29

Efrera) Geneal.

177, 348

Caesaraugustanus)

(J.

Hisp.

II

Thales philosophus
444,
158 Is.

Prosp.

394, 165
106

/. chr.

II

342,

343, 33
II

chr.
I

II

444,

Bed.

III

267, i2o

Talania V. Hisp.
Talastiidis
r.

367, isc

Tales Chr. 511

Tliulestris, reyina

636, 170
Talastridis Scyth.Ij. 11

Thalestris
in ind.

AmaT.onum
Talistridis

Talca
Tales

V.
V.

Tulga
Thales

IV p.

496

316,

17

321,

:;i

Scyth. B.

11

316,

321,
Britt. III 205, 19

31
I

Talhaern Tataguen

Thalini Oeneal.

179, 375
I

Taliessin Sntt. III 205, 20

Talistridis . Thalestris

Thamar (nurus
Tamoris
r.

ludae) Geneal.

178, 360
I

Thaniar (soror Abessalon) Geneal.

Tliameni (Thibni) Geneal.
1

191,
>

541. 543

Tamyris
Seijth.

(s.

Tomyris), reylna Scytharum

II

192, 551

L.

313,5.7 314,8
Miris Geneal.
I

Scylh. B. II 313,
181,42.1

i(.

Tliamna

c.

Tliemau
(IViimna,
ccjucubina

6.7 314,8

Thamuas
173, 275

Elipbas)

Geneal.

Tanaus

v.

Tanus
V. Gild.

Tanetli (abbas Moriacensis)

lU

102,
2r,

Thara (pater Ahraham,

Gener.

indecl. aut gen. -ae, acc.

-am)
I

Tanus (rex Scytharura)

Bed.

Is. chr.

A
i

II

430,

Tanaus

112,235

113,236

132,332,19
I

Chr. Al.
139,
I

III 255, 32
II 95, 499,

112, 209

113, 210 Gener.

132,

167, 19

22. 23

Tancus comes Marc. Tara v. Thara

Tarec (Tarik)
ib.

add.
21 sexies

I ad
431,

Chr. 354

151,21.22

Geneal.

171,

237 ='iis. 240

172,252"
29. 31

P-OSp. I 386, 24. 26

Is. chr.

l's. Is. h. II

388, iOter.

Tarcch

387,

19

quater

388,

2i

A U B m
241. 247

Is.

chr.

U
lU
632,

431
349,

26. 28 23. 24
ib.

Bed.
yen.
171,
III

255,

35.

37
I

Lat. Bed.
171, 243

Taric Abuzara (Tarif

Abu Zura)
8
I

0. Hisp. II 352, 6S

Thare Geneal.
255,
35 bis. 37
v.

Tara
I

(gen.- ae)
20. 21

Tarpeia Chr. 354

144,
v.

add. p.

X (mont.

6)

Thare Chr. 511

Tharsis
v.

Bed.

Tarquiiiius Priscus

ind.
v.

Tarquinius Superbus

ind.

I
fil.

Tbareis
Tarquinii

Tarquinius

iunior {Sextus Tarquinius,

Superbi) Bed.

lU

271,

i.s^

Thargama Tharram
Thasra
Tharsis
183 a

Togorma
fil.

{lithran,
ib.

Ueson)

Geneal.

174, 30ul'

Tatianus (liaereticus) Chr. 511

641,370
279. 286
I

174, 30oaiis

Tatiauus (praeses) Barb.

Tatius, rex

295,

(fil.
''

lavan)

Gener.

B
I

I 96, 73

Geneal.

169,

Sabinorum Titus Tatius C'hr.354

add. p.

144,8
13

Thareis Chr. Al.

96, 50

Geneal. 1 182, 433

Titus Tacius Ej'- Ov. II 372,

Thasra
Theia Thela

v.

Tharram
v.

Tacius

XI
v.

{viae 4)

Theglatb Falasar
Severo
v.

Thiglatb Pileser

Taurinus

tyrannus

ind.

II p. 478 sub

Teia
Odoacris, acc. -anem) An. Val.
v.
I

Alexandro
Tauriuus (martyr) Chr. 354 I 72, Taurus (patricius) Marc. II 83,
Teglafellasar
449, 3

(fil.

320, 54

Thelesphorus

Telesphorus

cf.

forum

Tauri in ind. geogr. sub Constantinopolis

i;.

Thema (fil. Ismahel) Geneal. I 172, 254 Theman (filius lectau filii Abraham)
258

Cencal.

172,

Thiglath Pileser
I
I

Teia (rex Gothorum) Agn.

554 238, 568

334, 62 Mar. II 236, 334, 79

.W3.

Theia Agn.

Teitan

v.

Titan

Themau (fil. Elifas) Geneal. I 173, 273 Themau {Thimna, dux Edom) Geneal. I Tbemau (Thimna, filia Seir) Geneal.
Tbamiia
ib.

174,290
I

174,294''

Telesphorus, episc. Rom., vid. Telesphor in ind. VI

175. 303

p.552
Tellus Menn.
int.

Tbemna {Theman, dux Edom)

III

Geneal.

174,290

151, 20

Theocritus (satelles) Marc.

101,519,2
II

Teo-

V.

TheoII 20, 81
.',77

Tbeoctistus (mag. militura) loh.

212,

570,

Terasia (coniux Paulini episc. Nolani) Hyd.

Terbellus (rex Bulgarorum) Bed. Terentius
Is. chr.

Theodatus

(rex

Uothorum)
II

F. Vind.
536,
l.

334, 696

III

317,
1

Auct. Marc.

104, 535,

2.

6 bis

Theudatus
I

(comoediarum

scriptor)

Prosp.

402, 274

add. I ad Bed.
6'iter

III 334, 522

Deodatus Agn.

333,

A
cf.

11

451,214

Theodabadus AiKt. Marc.

236,
539. 54S,
4

II 104, 534. 536,4.5

Terentius

Varro

Theodebertus (rex Francorum)

Tbeudebertus Mar.
556, 5

Tertullianus C. Hisp. Chr. 511

I

368, 139

Tertulliauus Afer
Is. chr.

II

235,

534,

237,

Tlieudibertus

641, 388

Cass. II 145, 889

II

Auct. Marc.

106, 639,

460,286
Tertullus

Bed.A lU

289,349

Thcodebertus (rex Burgundionum) add. VII ad

hist.
I

Is.

II

376
6 ?

idem Theudobertus add. I ad

Tlieoderici
regis

Is. chr.

Insteius Tertullus (iiraef. urbis) Clir. 354

67, 3u7

II

490,

luuius

Tertullus (vicarius praefecti

I

url)is)

Chr.

Tbeodegotha
Val.
1

(filia

(iothorum) Aii.

354

68, 34U

322,63
(rex

Tetrici tyranni (pater et filius) w. ind.

II

p.

479 sub

Theodericus
hisl.
11

Burgundionum)

add.

VII ad

Is.

GaUieno

37()

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.
Franennim^ add. VII ud add. 11 ud h. clir.

627
cognninento
.4

Tlieodericus (rex
II

h
11

/lisl.

Tlieridorus

(iregorius (episcopus Neocae111 v.

370

Toodericus

4!I2

sareae Ponti) Bed.

290,365 292,379
ind.

Tlieuilcricus add. I

ad h.

c/ir.

11

490,.

Theodorus, episc. Uoni.,

VI

p.
III

555
313, 554
p.

Tlieodoricus (Triarii
11 92, 479, a. 481,
1

filius,

re.x Ustrogotlioruiii)

Marc.

Theodorus (archiepiscopus) Bed.

Theodorus
Thendosius
I

A
p.

Ued.

111

305,

;.oi

cf.

Thcodoricus
v.

in ind.

IV

494
Prosp.
CVtss.

Theodericus,
.l7i.

filius

Walamerici (rex Ostrogotlioruni)

Theodoricus cognoniento Valai'>, 2

Theodosius iniperator

ind.

II

484. 486. 491

Val. 1 314, 42

(conies. pater Theodosii iniperatnris)

I

nier JJarc. 11 92,

lied.
11

lU
l

305.

.'.oi

Theo-

400, 1170 r/ir. 4r>2

631

C/ir.

511

647,

5i:i

dericns
iunior
623

iunior
ib.

Is.
1

/dst.

283,

(u)
1'.

Theudericus

II

283,

(b)

153,1130
(fil.

Theodoricus
1

Vamp.

310,
I

Theodosius
patre
Tlieodosius
II

Mauricii

iuip.)

v.

ind.

II

p. 49(1

siib

320 746,
ter

478

747, 493

319
II

funo loco
1

Eatm. perperam) 321

Vict.
2.

319, 491

Agn.

Ais

333, 39 ter F.
1

(frater Ilogodii

i. e.

Uadagaisi)

Ps.

Is.

/t.

Vind.

320,

647. 648. 649

Aq.

727

Marc.
M6,
7

383,

92, 483

93, 487. 4S8,

489 ter

102, 525

10.5,

Theodosius, episc.
Tlieodosius
cf.

Al.,

r.

iiul.

VI

p. 557

C/ir.

Caes. II
3

223,

.iio.

513, 2

add. 1

ad. Is.

c/ir.

Theudis in ind.

IV p.
Is.

495
c/ir.

503,
I

Ued.

A UI
640. 644

307,

su

Theodericus F. Vind.

Theodotion (Ephesius.
279 Is.
c/ir.

interpres)

II

400,
III

A
r.4.

310 318,
I

320, 646 F. Vind.

.iO.

332, 679

II

460, 185

Teodotiou Bed.

An. Val.
C/ir.
1339.

316, 49ter.

ilbis. 52. biter 318, 54 320,

288, 203
T/ieodotus *Todora Ps.
Is.
/i.

55 Jis. 56

322, 5764 324, 65

665, 670 Cass.

326,

79. so. 8I

328, 93

II

380, 4

511
1342.

159, 1319. 1326. 1331 160.

Is.
c/ir.

Theodotns (choriarius)

C/ir. C/ir.

511 1 641,381

1344.

1353

add. 11 ad

II

493,

Theodulus (presbyter)
Theonas,

452

631
II

Ps. Is.

c/ir.

U U
21

501,394)/.

Bed.

III

305, 262 b

T/ieodulus, presbyter (al.)

episc.
Al., v. ind.

Tlieodolus Marc.

91, 478

Theoderichus Cass.
I

159, 1323
493

Theudoricus Havn.
331,504.514
C/ir.

VI
v.

p.

556

317
1

iis

319, 491

JiS.

321,493,3.4

Theopascliitae episcopi

Vict.

T. II 195, 512

337,

Mar.

233, 489 235, 526

490. 492

Theudericus
233, 493 Is.
III 465, 17

Theophanius, episc. Antioch.,

p. 558

Theophanes

in ind.

VI

Caes.

222,

Mar.

/list.

U
I

282,

6. 17. 20.

283,

17

Eeg. Vis.

no-

Theophilus imperator
Theophilus, episc

v.

ind.

II

minatus
322, 60

Traianus

vel

Valentinianus

An.
ind.

Val,

Al.. v. ind.
v.

VI

p.

556
p.

Theophilus, episc. Antioch.,

I et 11 (reges
v.

ind.

VI

557
340

Theodericus

Visigothorum)
1

v.

1 V p. 494
5

Theophilus
289, 343

(episc. Caesariensis)

Bed.

UI 288,

Theoderidus

Theodoricus

in ind.

IV

p. 494

Theofilus Prosp.

433, 743

Theodimirus (rex Suevorum)

Is, /list. 11
570, 4

302, 24 303,

TlieophUus

episcopus
is

chronographus

Lat. Mal.

III

Theudemirus
Theodolus
v.

lo/i.

II

212,

426, 16 427.
II

Theodolridus (,dux Fraucorum) Mar.

238,

573, 2

Theophilus episcopus

cf.

ind.

VI
II

p.

o55

Theodulus
I

Theofilus Christiauus Marc.

in ind. 1

76, 423. 2
c/ir.

Theodor

v.

Theodoricus
v. ind.

p.

494
1).

T/ieop/irastus p/iilosop/ms

Tlieofrastus Is.

11

Theodora

II

j).

481 (sub Constantio

489

449, 198

(sub lustiniano I). 492

Therm.mtia
I

r.

ind.

II p. 485 sub Ilonorio

633, 66

Theodoredus

v.

Theodoricus

in ind.
Vict. T.

IV
II

p. 494

Theseus

C/ir.
v.

511

Theodoretus (episcopus Cyri)

451

184, 448 185,

Tlieudatus

Theodatus
(rex
ib.

193, 499 200, 542

V. 20. 20/2l

Theodoritus Marc.
305, 496
c/.

Theudebaldus
Theudebertus

Francorum)
236,
555,
1

Mar.

II

236,

548, l

II 89, 466

Theodorus Bed.
Theodericus

A lU

Theo-

Theudobaldus
v.

dorus

Theodebertus

Theodoricus
Theodoritus

v.
v.

Theudeliuda
339,
15.

(regiiia

Langobardorum) Ilarn.

338, 9

Theodoretus

24
v.

Theodorus
Seraciio

(Irater Heraclii imp.) u. ind.

II p. 490 sub
324, 68

Theudemirns

Theodimirus
rid. Tlieodoricns
1

Theuderedus (Theuderidus)
(praef. praetorii)

in Ind.

Theodorus

An. Val.
I

IV

p.

494
r.
v.

Theodorus (senator) An. Val.

328, 9o

Tbeudericus
Theudibertus

Theodericus

Theodorus Marc.
Theodorus

98, 514,

Theodebertus

(praef. Africae) lo/i. 11 212, 569, 2

Tlieudimer C. Hisp.
Tlieudis
r.

Theodorus (exarchus) Bed.

s.

III

313,549
Vict.

ind.
v.

Tlieodorus Marc. II 97,512,3

(episc.

T.

II
II

195,513
204, 555,

Tiieudisclns

U 354, 74 IV p. 495 ind. IV p. 495

Thendebaldus
in ind.

Theodorus
2. 556, 2

Cebarsusitanus) Vict. T.
567, 2
v.

Thendobaldus
Theudoricus
v.
v.

v.

205, 565 206,

Theodericus

Theodorus, episcopus Cyri

I

Theodoretus
Vict. T.

Theudoridus

Theodoricus

IV i}.494
I

Theodorus

(episc.
18

Mopsuestenus)
III 315,

193, 499

T/iiylat/L Pileser,

rex Assyriornm
124

Tlieglath Falasar
193,
rn-.a

2t)0, 542 v.

Bed.

A
v. v.

UI 266.
Tiras

Teglafellas.ir Ceneal.

Thcodorus Bed.
doretus'^

'.6i

idemi an

T/ieo-

Thiras

Thiudis

Theudis in ind. I V p. 495

628
Thiudisclus
Tliobail
)'.

NOMINA HOMINVM.
v.

INDEX
I

VII.

Theudisclus in ind.

IV p.

495

Titianus (haereticus) Prosp.

II

430,

688. 689

Is.

ckr.

Tubal
Tubal, Tubalcain

459, 277
Titiani qui et Encratitae Prosp.
I

Thobel

V. v.

430, 689

Thober
Thoi
V.

Tubal
v.

Titianus, praef. urbis:

Tliogorma

Togorma
fil.

Fabius Titianus Chr. 354

I

68, 33. 34o 69, 350. 351

I

Tai
Isachar) Oeneal.

Postumius Titianus Chr. 354

176,338
Chr. Al.
I

66, 305

Thola {Tola,
Thola
243. 24r,

(iudex)

Oener.
1

B
J'.i

Titinon Britt. III 203, 20

118,
I

118, loi

Titucius

v.

Roburrus
III

Prosp.
1

390,

add.

IV

ad Prosp.
.',9

491
III

Chr. 511

633, 63

Bed.

III 259,

Bed.

Titus (socius Pauli apostoli) Oild. Titus (diaconus) Prosp. Titus iraperator
v.
I

82, 8

259, 65 Lat. Bed.

lU

850,

38. 39

Thole Oener.
Is.

118,258
437, 54

Tola

Is.

chr.

II

437,83

chr.

A I B II

471, 1292

ind.

II

Titus

cf.

Tiberinus Silvius
v.

Tole Geneal.

I 188, 5i2

Titus Tatius
6

Tatius
C. Hisp. II 365, 124 366, 131

Thomas

(apostolus) Oener.
v.

133, 169,

Toaba (Tkoaba)
Tobias Oeneal.
1

Tlionos Concoleros

Sardanapallus

193, 569
.

Thorgaman

v,

Togorma
II 24, 130. 135 Jis
I

Tobias, episc. Hieros.,

ind.

VI p. 559
I

Thovibius (episcopus) Ilyd.

Tocus {2hhas,

fil.

Nachor) Oeneal.

171,246

Thorisarius (comes stabuli) Clir. 511

664,

w
in ind.

Todora

v.

Theodotus

Thorismodus, Thorismotus

vid.

Thurismuudus

IV

p. 494
v.

Thothila, Thotila

Totlla

Togorma {Togarma, fil. Gomer) Ps. Is. h. II 378,2 Thogorma Oener. A I 96, 70 Thorgaman Chr. Al. 1 96, 47 Thargama Qeneal. I 168, 173
Tola, Tole
v.

Thoul {Ohel,
Thraustila

fil.

Zorobabel) Gener.
Aetii)
I

A
II

Thola
hist.

132, 332,53
4;i5, 1

(sateUes

3Iarc.

86,

idem

Tolemo add. I ad Is. Tomyris v. Tamyris

Torquatus Mallius
398, 221
Totila (rex

II

304,

18

mdetur Trasila Havn.

303, 455, 2
v.

{i. e.

Manlius) Torquatus Prosp.

Thurismundus (Thui-ismo)
Thyestes
Clir.

ind.

IV

p. 494

Al.

119, 254

Gothorum, yen. -ae,

acc.

-am) Ilavn.

Thyras

v.

Tiras
I

269, 31 Auct. Marc.

660,
117. 119

107,

543, 2. 543, 1. 544, 1. 545, 1.

Tibatto Ckr. 452

546, 2

108,

547, 5 bis. 548, 1

add. IV ad add.

Is. chr. II

503,

Tihenanus, praef.urhis
I

lunius Tiberiauus

Chr.354

2 his

Bed.

lU

308, 522

I ad Bed.
554, 4

III 334, 522

66, 291. 3U3

II 122, 63

acc. Totilan Auct.

Marc.

11 108, 548, 2
Is.
II

Totila

Tiberinus Silvius Cass.

Tyberinus Silvius
I

{acc.

-anem)
3991). 402

Viet.

T. II

Bed.
126

203,

ckr.

A U

III 263, loo

I

Tiberius Silvius Tros^K

117

392,

476,

Totilas Auct.
I

Marc.
3

107, 545, 4

Chr. 511
I

634,

Nenn.

int.

Ul

153,

is

Titus

Tothilane (ahl.) Havn.

337,

Thotila {acc. -am)

Chr. 354

143, 24
v.

Hyd.
ind.

II

36
{acc.
II

V.

9.

10

add.

I ad
1

Bed.

III

334, 522

Tiberius imperator Tiberius

(fil.

II p. 475.

490. 491
r.

Thothila

-anem) Havn.
v. 8

269, 33

acc. ThothiI

Constantini Pogonati

imp.)

ind.

II
491

lem Hyd.
Vind.

36
II

abl.

Tutilano Agn.
238, 56

334, 62

p. 490 sub patre

Baduila Mar.

236,

547, 2. 553

Vadna F.

Tiberius

(fil.

lustiiiiaui

imp.)

v.

ind.

II

p.

334,

701. 7u4

suh paire

Totmirus rex Ps.

Is. h.
I

II

388, 21 quater

Timaeus,

episc. Antioch., v. ind.

III

VI
h

2>.

557

Trachylus Prosp.

388, 53
v.

Timocharis Lat. Al.

448 mg.

Traianus imperator
apost.) Chr. pascli.

ind.

II
in ind.

Timotheus (apostolus, socius Pauli

I

236,

337, 2

238, 356 Cons. Const. I 238, 356 Prosp.

Gild. III 81, 35 82,
ii

Transmundus Trasamundus
Trasemuudus

v. v.

Thurismundus ind. III

IV p.

494

455,

1097

Bed.

A
I

III

296,431

Trasaricus (episc. Arriauus)

v.

loli.

II

212, 572

Timotkeus martijr
Tiniotheus
(martyr,

Timoteus Chr. 354

al.)

72, 4

Trasamundus

in ind.

III

Barh.

291,202
I

Prosp.

Trasila

c.

Thraustila
v.

447,974

Thimotheus F. Vind.
Al., v. ind.

291,417 Bed.

Trasimundus

295, 410

Trasmundus

v.

Trasamundus Thurismundus
1

171

iml.

III

in ind.

IV p.

494
99, 38
538, 3

Timotheus, episc.

VI
ind.

(n.

XXIV. XXIX.

Traso Chr. 354

72, 17 V. Gild.

XXX. XXXVII)
Timotlieus, episc. Const.,
Tiniotlieus,
v.

Trechmorus (vocatus Gildas)

III

VI

p. 561

Treino (dux Gothorum) Auct. Marc.

III

105,

episcopus

chronographus

Lat. Mal.

Treptolemus
Triarius
II

v.

Triptolemus
Theoderici,
regis
soi

426,

16
v.
(fil.

427, 18 429,

(pater
1

Gothorum)
99, 19

Marc.

Tinius
Tiras
22

Rufus
laphet) Ps. Is. h. II 379, ihis
Britl. 111 161,
1

92, 481,
(filia

Bed.

A
B

lU 305,

Trifina

Werooi)
V. Oild.

V. Gild.
III

lU
1

Thiras Gener.
1

A
I

96, 65

Ckr. Al.

96, 42

Trilinus rex

107, 26

Thyras Qeneal.
Titanus Oild.

169, 195
195, uniis

Trigetius (vir praelectorius) Prosj).

474, 1321
Iteg.

(uld.

Tilan Teitan Oeneat.

111 35, 9

ad Prosp. lU 458, 1

486,

1321

add.

497, 1321
I

Wand.

Trygetius Prosp.

482, U67

v. 12

INDEX

VII.

NOMINA HOMINVM.

629
Is. chr.
III

Tiigil JJritt.

203,

21

459, 274

B
iw
l

II

4.59,

i.si

Bed.

III

287, 323

Triopa

r.

Xuntlms
clir.
iiI

Bed.B

287,

Triptoleimts Treptolciuus h.
Tritheitae
Vict. T. II
1

11

435,

ci;

Valentinus Vhr. 354

Valentinus Chr, 354

76, 15

99, .iM

39
15

qttater,

quintmn in mono-

Triwa (praepositus cubiculi) An. Val. Tros Nenn. III 151,18.27 Nenn. int.
Troi
(ijen.) Britt.
III
is

326, S2
III

grammate 41
Valeria
v.

cf. p.

151,16.25

ind.

II

p. 481 sub Galerio

v.

Maximiano
II

161,

14

Valerianus imperator

ind.

II
1

Troyiit Britl. III 217,

'rryfon Prosp.
I

Valerianus

(mag. militiae) Auct. Marc.

402, 281

Bed.

III

278, 23S

105,

537, 2 II

idem

'!

Trygetius

v.

Trigetius

Valerianus Auct. Marc,

108,548,2
Ma.xinius,

Tubal
bail

(fil.

laphet)
II

add.

Ps.Is.h.

378,2 379,2
I

I ad Is. hist. II 304, 11 his W. 111161,20 ThoTliobel Gener.

Valerius

v.

Basilius,

Corvinus,

1'roculiis,

Puhlicola

Chr. Al.

96, 40
I

96,

e.'!

Valia (Vallia, Wallia)

v.

ind.

IV
int.

p.

494

Thober Oeneal.
Tuhalcaiu
chr.
(

169, uii
fil.

Wamba
Lamech
I
e.x

v.

ind.
(fil.

IV

pt-

496
111

Thtihall.mn,

Sella)
.=,7

Is.

Vandalus
Brltt.

Neguae) Nenn.

149, 12

171,

13

II

428,

Tbobel Oeneal.

164,

III

160,6
I

Tuta (mag. militum, acc. -anem) An. Val. I 316, 51 bis. Havn. 1321, 2 6is 52 ijs Eufanem ('acc.J F.Vind.

Vare (Bedad, pater Arax, regis Edoin) Oeneal.

285

173,

320, 645
v.

Varro (M. Tereniius Varro Beatinus)

ind.

Is.

chr.

II

Tulga (Tulgas)
Tulius Servilius
Tullius
V.

IV p.

4il6

451, 218

Bed.

UI 279,

161
l

v.

Servius Tullius in ind. I

Varro Atacinus V. Terentius Varro Prosp.

Varus, praef. urbis:
Ceionius Varus Chr. 354
66, 284. 285
I 66, 271

403, 302

Cicero
v.

TuUus

Hostilius
V.

ind.

I
vid.

Turgius

Aprouianus
Tliurismundus in ind.

Postumius Varus Chr. 354

Veaetius
v.

Turismodus, Turismuudus

Boethius
II

IV p.
Turnus
152, 23

494
Brilt.

Veila (comes) Chr. Caes.

223, 611

lU

150,

152,

Nenn.

int.

III

150,

Welid (I)
70

Ulit C. Hisp. II 351. 65. 66 352, 68 ter 353,

73.

354,
34

76 bis

355, 78

Hulit C. Byz.

II

348

Turranius

v.

Gratianus

351,

355, 36
s.

Turrem
302

v.

Tyrrenin

Welid (II,

Ahoelid) Hulit C. Byz.

Hisp.
II
cf.

359,41
ib.

Alulit

Tuscus, praef. urhis

Nummius Tuscus

Chr. S-54

66,

pulcher

C.

364, 121
lezid III

Alulit

359, 93

364, 122 365, 123

V.

Tutila

Totila
v.

Velleropbons
Tiberinus Silvius

1.

Belleropbon
I

Tyberinus Silvius

Venus Chr. 354

Verecuudus
203, 552

143, 10 146, 26

Cass. II 142, 789

11

Tyche

v.

Fortuna

(episo.

luucensis)

Vict. T.

202,

551,

Tydil Britt.

203,

28
v.

Tyrannus,
Tyi-renin
ih.

episo. Antioch.,
(fil.

ind.
I

VI

p.

557

Veremudos (rex Hispaniae) Reg.

Vis. III

469 (Leg.)
III 280, 250

lavan)

Oeneal.

169,187"'

Tnrrem

Vergilius

Maro Prosp.

404, 307
1

Bed.

169, is7a
3

Vergilius Cons. Const.

215, 685

218, 736

Prosp.

Tzitta (patricius) Auct. Marc. II 104, 535,

1407,349 1546,20
252

Cass. II 135,564

Bed.A m28{),
F, Vind.
11

Virgilius

Chr. iMsch. I 215, 685

I 276, 51

Chr. 511 I 638, 255 Is. chr.

452,

229.

Vabalathus

Silv. I

521,49

229 a Britt.

164,4

c/.

Geneal.

169, 196

Vadua

v.

Totila
II

Verina
238,
573, 2

v.

ind.

II p. 489
II

Vaefarius (dux Francorum) Mar.

Verinianus
III

Is. hist.

295,

12
I

Waipbarius (dux Aquitanorum) add.

345 (Eins.
\'alagothus
inf.)

IV

ad Bed.
4/5

Verinus, praef. urbis Lucer. Verinus Chr. 354

323

67,

Lucer. Viriuus

ib.

67, 324
V. Oild.

(fil.

Armenon)
int.

Britt.

III

160,

Uile-

Weroous (comes Venetensium)

10. 11. 12

UI

98,

4. 5.

gotus Nenn.

III

149, 10
1

Valamer add.

IV

ad Prosp.
322, 58

492,

3, ii

Vertigernus

v.

Guorthigirnus
v.

Valamer, pater Theoderici, regis Oslrogotlwrum

lamir An. Val.
cf.
I

Wa-

Verus imperator Verus

ind.

II
Marc. II
Is. chr.
9 II

Walamericus

ib.

314, 42

(raag. militum) Attct.

v.

108,

548, 2

Theodericus
v.

Vespasianus imperator
ind.

ind.
1

Valens imperator Valens Caesar

v.

fl

Vestales virgines Chr. 354

152
II

144, 10
I

II

444,

ind.
v.

Valens tyrannus

II p. 482 sub Licinio ind. II p. 479 sub Decio

v.

virgo Vestalis

Chr. 354
266, 125

144,

Ps. Is. chr.

499, 146 Bed.

v.

IH

Valens, episc. Hieros.,

ind.
v.

VI

p. 559 p. 483. 484.

Vestilianus

domus

Vectiliana in ind.

VIII sub Koma

Valentinianus imperator

ind.

II
I

486
.

Vestina Bed.
Vetius
V.

III 300, 466

Valeutinus (haeresiarches) Prosp.

430,
689. 691

425, 633.

6.34 ('a

&j
II

Kufinus
v.

fa 6)
.

Chr. oJl

641,362

Is. chr.

Vetranio tyrannus

ind.

II p. 483 aub Constantio II

630
Vetto Hyd.
Veturiiis
II

NOMINA HOMINVM.
22,97
inilitiae)

INDEX VII
Marc.
540, 3. II

Vitigis (rex Ostrogothdrum) Auct.

rrosj).
I

104,5.36,4

(inag.
1

44H, 3S6

Victus

105,

537,

1.

2*1. 538, ibis. 4

640, 2
v.

106,

ibis

Wittegis
I

Chr. 511

643, 447
fil.

Mar.
Gener.

II

236,

Guitigis F. Vind.

334, 696

Ufir (Ophir,

lectan)

I
I

105,184
10,5, 154

Ufer

Vitiza (Witiza)

ind.

IV

p. 496

Geneal.

170, 216

Huir Chr. Al.

7.1

Mam-

Vitrasius

v.
('.

Orfitus
Vitigis
v.

suir Gener.

105,

Wittegis

Ugnericus
Vibia

v.

Hunericus In ind. III

II

Vittericus (Wittericus, Wittiricus)

ind. I

/i.

4y5

Viator (comes) Marc.

V.

92,

4Sii,

Vittiza (Wittiza)

i'.

Vifiza in ind.

IV p.
II

496

Perpetua
Vicl. T.
II

Vitus (mag. utriusque militiae) Hyd.

203,
.'..H,

24, 134

Vibius (episcopus)
Vibius
cf.

Viutericus

v.

Vittericus in ind.

Victiliana

Maximus domus !'. tlomus

filius)
v.

Vizoves (rex Aegyptiorum)

Vectiliana in ind.
fieorjr.

IV p. 495 Bed. A III 255,

34

Zoes

Is.

chr.

II

430,

28

(ubi cf. not.)

sub

Roma
ind.

UI

V.

Hul
II

Victor (Maximi

II

p.

4S4 suh Graliano

Uldida (episcopus) loh.

218,

5S9,

lits

Victor (Capuanus

episcopus) add.

IV
p.

ad

Vict.

Aq.

Ulemadar
Ulit
V.

r.

Eviinierodacli

753 post

13

Bed.

III 307,
v.

.i20

Welid
I

Victor, episc.

Romanus,

ind.

VI
V.

553
T. II 204,
Is.
.1,',,'i,

Ulixes Chr. 511

634, 82

Is.

chr.

II

439, loo

Victor (Tunnennensis episcopus)

2.

Viet.

UIU

V.

Alli
I

556,2
c/.

205,

,565

loh. II

211

1.4

chr.

II

Ulphula (dux Honorii) Havn.

1243

300,411 Prosp.

466,

424

//

p. 178
6

Victor (angelus dei) Britt. III 195,

Ulpianus
Vietorianus
146,918

(iuris
Is.

consultus) Prosp.

436, 797 Cass.

II

Victorianus, praef.

urbis

Pomponius

chr.

A U

462,296

Chr. 354 I 66, 282

Victorinus tyrannus
v.

Ulpius
ind.

V.
v.

Limenius

II p. 479 sub Gallieno

I

Umar
118,

Amer
C. Hisp. II 367, 136

Victorinus (martyr) Chr. 354

71, 28

Umeia (Umaija)
120
v. V.

Humeia

ib.

364,

Victorinus (rhetor) Cass. II 152, 1092 Victorinus

cf.

Victorius

Unericus
Victorinus Oeneal.
I

Hunericus
Arnulfus
111

in ind.

III
203,19.

Victorius, episc. Poetovionensis

Unulfus

194, 616 19.5, 619

Woden
Vict. Arj.
1

Britt.

171, 11
III
v.

202,
11

34

204,19

Victorius (Aquitanus)

677,

i.

add.
II

IV
492

Voden Nenn.

int.

171,
ind.

ad
493,
520

Vict.
7 bis

Aq.

756, 457

add.
6

II ad

Is. chr.

Volusianus imperator

II
354
I

add.

IV

505,

Bed.

A
cf.

III

305, 497 307, p. 669 sq.

Volusianus, j^raef. urbis:

Petrcinius Volusianus Chr.
I
6.5, 267.

add. II ad Bed.
V.

III

339

268

Victus

Veturius
v.

Kufius Volusianus Chr. 354

67,310. 313. 314

20/21

Vigilantia

ind.

II p. 489
v.

sub lustiniano

Vortiporius

(tyrannus Uemetarum) Gild. III 43,

v.

Vigilius, episc.

Eom.,

ind.

VI

p.

554
(episc.

Uranius
Fresonuni)

tyrannus

ind.

II p. 478 sub Severo

II

Vilbrordus

cognomento
III 316, 566
V.

Clemens

Alexandro
Uranius
("episc.

Bed.

Emetzenus) Marc.
II

85

)'.

30

Uilegotus

Valagothus

Uranius Marc.
II
I

99, 515,

Viliarid (dux

Gothorum) Auct. Marc.

107,

542, 3 652. 653

Urbanus
Urbanus,
5

C. Hisp. II 3,55,77
episc. IJom.. v. ind.

Vincentius (dux Hispaniarum) Chr. 511 Vincentius (episc. Caesaraugustanus)

Vincentius
(martyr)
Is.
hist.

665,

VI

p. 5.53

Is. hist. II

288,
s.

Urbanus

(episc.

Toletanus) C. Hisp.

358, 87 363,

111

II

296, 24f6j

Vin-

centius Ps. Is. h. II 382,

R
I

Urbgen rex gen

Britt. III 206, 11.13

cf.

Rum map
I

Urb-

Vindalonius
375, 1

Magnus
v.

(praeiectus) Cons. Const.

242,
375, i

Urbica (discipula Priscilliani) Prosp.

Urias (sacerdos) Gener.
127

462,

1187

Vindathnius

Vindex tyrannus

Magnus Chr.pasch. I 242, ind. II p. 475 sub Nerone

Vict. T.
II

A
I

124, 282

Oener.

124,
I

Uria Gener.

A
I

135, 355

Hurias Chr. Al.

Vindimiolus (lieremita)
Virgilius v. Vergilius

191,490,3

124, 279 Gener.

135, 117

Urias

(propheta)

Oener.
I

126, 29o

133, 333, 34

Virinus

v.

Verinus

Hurias Chr. Al.

168. 34
v.

126,

289. 290

Gener.

133,

Virius V. Lupus, Orfitus

Vitalianus tyrannus

ind.
v.
I

II
ind.
71,
III

ji.

489 sub lustino I

p.

Urias Chetteus, maritus Bersabe

I

Urie (gen.) Gencal.

Vitalianus, episc. Kom.,

Vitalis (martyr) Chr.
Vitalis (abbas)
.5.54

VI
1

555

191,543

Uriu (sacerdos) Oener.

38.

135, 357

V. Gild.

106,

44

Urraca, mater Adefonsi

rerjis

Urrace

(ijen.)

add. VII

Vitalis, episc. Antioch., v. ind.

VI p.
4

557

ad

Is.

hist.

II

376
I

Vitalis add.

I ad
I

Vict. Aij.
v.

737,

Ursacius (episcopus) Prosp.

462, 1193

Vitellius imperator

ind.

II

Ursiana ecclesia Arjn. Ursulus

301
Cass. II 138, 673

Vitericus Prosp.

477, 1337

(rlietor Tolosensis)
111

Witericus

v.

Vittericus in ind. I

p. 495

Ursus Gild.

44, 4 bis

INDEX
Usbon
V.

VII.

NUMINA HOMINVM.
Zacharias (sacerdos) Gener.
Zacharias (pater lohannis
278,
75

631

Abessau
Brilt. III 204, 27
I

I 185, 117

UsfVeau

baptistae)

Barb.

276, 45

Vulcauus Chr. 354

Vulfilas
V.

143, 8

279, 86

bis. 100 bis

Prosp.

409, 376

Zaxarias

Gulfilas

Barb. 1 279,86
Zacharias (protospatarius) Bed.
Zacharias, episc. Rom.,
v.

Uz

V.

Ob, Oe, Os

A
VI

III 316, 565 6(s

p. 555

ind.
vid.

Xanthus Triopa
388, 54

Zacheus
{i. e.

episc.

Hieros.,

Zacchaeus in ind.

VI

Xautlius

fil.

Tiiopae) Pros]).

p. 559

Zachur {Saklcur
Xerxes
Is.

levita)

Zacchur Geneal.

190, 538

Xaries

v.

Xenocrates philosophus

chr.

II 448, IHI Is. chr.

II 448, 127 Bed.

III 274, 192 Bed.

Zachur (sacerdos) Gener. A I 135,356 Zafan, Ticinensium dux Havn. I 338, 7

Zali C. Hisp. II 366, 130. 134

III 274, 142

Xenophanes

Xenofanes

tragoediai-iini .scriptcjr Is. chr.

A n
Xerses

446, 169
/s. chr.

Xenopkon Xeuofon
v.

A
II

II 448, ii

Zama (Samh) C. Hisp. II 358, 82 Zema C. Byz. II 358, 40 Zambram (Simron, fil. Isachar)
Zambri {Simri,
fil.

seijs

Zame

ib.

356,

Geneal. I 176, 338

Arses

Zara) Gencal. I 176, 335

I

Xerxes
Xerxes

q. e.
(I,

Balaeus Cass.
,

121,

13

Zambri {Simri, rex Israhel) Oeneal.

192, 550

rex Persarum

acc.

-em

rel -en) Chr. Al.

I 129, 310. 311. 312 Gener.

190. 193

Zambri
Zara

cf.

Amri
fil.

131, 321 Prosp. I 396

Chr. 511 I 636, 196

Is. chr.

(fil.

lehul) Geneal. I 173, 278. 279

II

446, 173

7.

chr.

B n

446,116 Bed.
851,
78. 79

Zara {Serah,
176, 335

ludae)

Geneal. I 176,333

Zaro

ib.

III 271,158 272,163

Lat Bed. IH
25

Lat. Al. III

447,

25

450,

Xerses Bed.

III 272, 131

Xersis Gener.

B
A
I

Zara (Aethiops) Bed.

Zareth (Serah,
fil.

III 268, 96
I

I 131, 188

Sersex add.

I ad

Raguel) Oeneal.

173, 269 bis

Chr. 354 1 152, 43

I

Zaro

V.

Zara
G.

Xerxes
III

(11,

rex Persarum)

Prosp.

397, 205 Bed.

273, 171 Gener.

Xersis iuuior

Gener.

Zat (Saad)

Bisp.
fil.

360,

97

131, 190

Xaries

Zazyr (Sichri,

Isaar) Gener.

I 136, 360

Zecris

131, 323

Artarxerxes

add.

Oeneal. I 186,484

ad

Chr. 354 I 152, 40

cf.

Xerxes

Arses, Artaxerxes
v.

Xystus, episc. Rom.,

ind.

VI A

Zeb (Seeb) Chr. Al. I 117, 240 Zebedaeus Zebedeus Gener. B

(n.

133,

169, 4

VIII. A'A'F.

XLVI)

Zebennus,
p.

episc.

Antioch.,

vid.

Zebinus

in ind.

VI

557
v.

Zeconias

Sedecias

Yoias
Ysaac

V.

lavau

Zecris
v.

v.

Zazyr
v.

Ypolitus,
v.

YppoHtus
Isaac
v.

Hippolytus

Zedekia

Sedecias
fil.

Zedmar {Kedma,
Esaias
ZefV.

Ismahel) Geneal.

I 172, 254

Ysaias, Ysayas

ZephBritt. III 204, 22

Yscam

v.

Iscam
v.
v.

Zegulf

Ysidorus

Isidorus

Zelpha

{Silpa

ancilla

coucubina lacob)
ii.

Geneal. I

Ythamar
Yzit
V.

Ithamar

175, 3lia-l'

Celpha

175, 318

Izit

Zema
Zenez

v.

Zama
I 396, 197

Cenez Zeno philosophus (Eleaticus) Prosp.

v.

Zabdas,

episc. Hieros., v. ind.

fil.

VI

p.

560

Zenon

stoicus Is. chr.

v.

II 449, 198

Zabulou (Zebulun,
I

lacoh, vulgo Sebulon) Geneal.

Zeno imperator
Zenobia Prosp.
Cli.r.

ind.

II
Silv. I 521, 49

175, 31lb. 317 176, 339iJS

I 442, 905. 90S 443, 908

431

Zaccliarias Geneal. I 190, 636

511 I 642,

Cass. II 148, 988

I 443, 908

Zaccharias (pater Eabbuti reglnae) Geneal.

180, 404

Zenobia famUia Prosp.

Zenonida
v.

Zaccharias

cf.

Azarias (rex Israhel)

et

Zacharias

ind.

II p. 488 sub Basilisco tyranno

episc.

Zacchur
Gener.
138

v.

Zacliur
,

Zephyrinus (Zepherinus),
fil.

Rom.,
fil.

v. ind.

VI

p. 553

Zacharias {Sacharja propheta

loiadae sacerdotis)

Zeraam
Zethus

(leroham
lovis)

sacerdos,

Aliap)

Oener.

A
15

123, 278 Chr. Al.

131 Is.

123 Prosp.

I 392,

136, 358
(fil.

Chr. 511 I 635,

chr.
109
,

II 442, I3i

Gild.

C7ir. Al.

117, 241

III 51.

Bed.

A
I

III

264,

Bed.
filius

III 264, 103

filii

Zeuxippus (rex Sicyoniorum) Bed.

III 261, 76

Zacharias

(Sacharja

proplieta

Hereclija
308

Zeuxippus
166

c/.

Constantinopolis (thermae) in geogr.

Is.

Iddo) Chr. Al.

I

127, 294 128,

133,

:io3. .306.

Gener.

Zeuxis pictor
Zezabel

chr.

II 447, I75

Bed.

EII 273,

128,298

Gener.Bl
188. 192

I6s, 41

Prosp.l 396,185
7

Chr. 511 I 636,

156

Bed.

III 270, 150 v.

35

271,
filius

v.

Hiezabel
fil.

272, 159 Lal. Mal. III 432,

Oild. III 58,
6

Zacharias

Zievi (lisvi,
Ziezi
(fil.

Aser) Oeneal. I 176, 341

Addo
I

74, 20

Zaccharias Gener.

lectan) Oener.

105, 77

133, 33 3, 41

Zini

V.

luppiter

CHRONICA

III.

81

632
Zmael v, Ismail Zmerdius v. Smerdis
Zoes
V.

NOMINA HOMINVM.
132,
167, 62 Ji. 53

INDEX
GeneoZ. I 181, 42oa -t

VII.

182, 443a-l>

183,4!i0 184,4r,2t> 185,460.462 193,571.593.594

Bed.A
511

Vizoves
v.

III

271, 155

Zorobabel
Zorobabil

q. e.

Sarathiel

CJir.

Zoilus, episc. Al.,

ind.
v.

VI

p. 557

I 636, 188 430, 31

q. e.

Hesdram Lat. Mal. HI

Zoleimam, Zoleiman
Zoroastres
32 Is. chr.

Zuleiman

(rex Bactrianorum) Is. chr.

II 431,

32.

Zosabaae

v.

losabeth
v.

II 431,29

Zoroastris Silv. I 547,4

III 151, 20/21 (ubi cf.not.J
1

Zosimus, episc. Kom.,

ind.

VI

2'-

554

Zorasti-es (gen.)

Nenn.

int,

Zotto (dux Beneventi) Ps. Is. chr. II 501, 4u6

Zoroastrae (abl.) Scyth. B. II 311,

Scyth. L. II 311,
l

loastra (abl.)

Zucam

(fil.

Asam) Geneal.

I 174, 30i

Zuleiraan (Sulaiman)
fil.

C. Hisp.

II

355, 78

356,

80. 81

Zorobabel {Zerubbabel [vulgo Seriihabel] ,

[fil.

Salathiel

C. Byz. II 357, 38

Zuleman

C. Hisp. 11 356, 80

mg.

Fania Gener.
Gener.

I 132, 332, 52])

Chr. Al. I 128,

Zoleiman
C. Byz. II

C.

Byz. II 355,

36 bis

357,

38

Zoleimam

300. 302

I 132, 332, ^2 bis. 53

Gener.

348

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.

633

VIII.

GEOGRAPHICA.
Isidori Pelagianorum II p. 305- -307

Nomina additamentorum
sprevimus utpote
Abela
Abinio
Ps.
v.

maximam partem
Adria Adracia
Gener.

recentiora.
[Adriacia] Chr. Al. I 98, 62, 33

h.

h.

382,

Abila I 573 (Lus.)

Hadriace
88, 33

Avenio
I

I 98, 88, 33

Abinna (Abila) Sih:

Abiria Ps.
Is. h.

539,

4, 7

Hadriaticum pelagus Gener.

Al. I 98,
62, 33

I 98,

Chr.

II 384, ii

Abitus

V.

Abrytus
Is. h. II

Adrianopolis 382,
8

v.

Hadrianopolis

Aboruis Ps.

Abottbi lar (Haboth lair ffieron.)

civitas

Geneal. I 188,
ii
'i

.".13

Atuaticorum N. Gall. I 585, 11 4 Adversa (ea quae hodie Aversa, antiquitus Atella) add.
civitas

Aduatud

Abrincatum X. Gall.
3.54

585,

Abrytus Abryptus Chr.

I 147, 35

Abrittus Vass.

IV ad Is. chr. II 503, 3 Aeclanum Aeclanensis Prosp.

Aedesseni
v.

477, 1336
2

Edesseni

147,966
t'.

Abitus Prosp. I 439,850

Aedui
Acarnia

civitas

Aeduorum N.
Is.

Gall. I 584,

Ednii

Absarus

Apsarus

Chr. Al. I 110, 186

Acarnania Acainea Gener.

Chr. Al. I 98,
62, 29
l

98, 88, 2S

Aegialea Agialea

chr.

II 431, 30

Acaraanes

Silv. I 519,

Aegimurus Aegimuritana iusula Vict. T. 11 204, 556, 2 Aegyptus Gener. A I 101,133.137 106,188 111,225
monasterium
114,246 126, 2906iS 127,194 130,307.308 Chr. Al. I
126, 289 127,
27. 31

monasterium Acauno Mar. II 234, M5

sanctorum Acaunensium
nensi (plur., sic)
ib.

239, 574
7
l

uensiura martynun Havn. I 338,

Agaumonachi Agaulocus

293. 294. 297

add.

I ad
172,

Chr. 354 1 152,

249. 254. 255

Geneal. I 168,

163 Jis. I64

180,

Mar.

II 237, 665,
66, 19

381

>

Chr. pasch. I 223, 122

27

Havn.

338,12. 13
67

Accaron (Eqron) Gild. III

Acci Ps.
Is. h.

Prosp. I 386,
I

387,

34. 42. 43. 44. 45

388,

391, 117

n
v.

382,

Accii

573

(Cart.)

Ac-

398,
677
108

223. 227

399, 243

406, 339
tit.

409, 382 412, 421 421,

1,

citane sedis (gen.) C. Hisp.

358, 87

Silv. I 522, 59

542

10. 10,

Chr. 511 I 634,

Acciinses simil.

Athenienses
I
98,
s8, 27

637,

215. 221

Chr. 452 I 658, 104 Vict. Aq. I 682,

Acbaia

Gener.

20

add.

Chr. Al.

98,

G2, 27

Prosp. I 416, 485

I 640, 327

Silv. I 539, 17
(ge7i.)

Acaia Chr. 511

740, 12
531

I ad Vict. Aq. I 737, 24 bis. 25. 26 add. II Hyd. II 15, 18 Cass. 11 126, 229 132, 471 134,
T. II

Vict.

186, 457,

190, 484
34

194, 507

199, 539

Acchaie

Ps. Is. h. II 384, il

Achaei Achai Gener.

205, 565 Scyth. L. II 322,

I 107, 197, 46

Scyth. B. II
21

322, 34 C.

Achei Chr.

Byz.
29. 32

334,4 335,-4 339,

38
Is.

341,23 344,24 347,

41. 44

Al. I 107,167,46 119,256 120,262

357,

chr.

A
A

II 433,

442, i4o 449,

Achivus Marc. II 88,462

Achelous Gener.
I 111,201,26

Achiva

ib.

75,421,1

197. 201

463, 306 473, 381 478, 412 479, 414 Is. chr.

111,229,26

Achelmus Chr. Al.

B n
int.

453, 154 473, 247 Gild.

156, 24 Bed.

ni

54, 12 69, 20
43. 44

Nenn.

III 256,

257, 46 quater.

Acincum

v.

Aquincum
515, 4

47

260,67

262,86
176.

263,90
186

268,140.142
197. 202. 203

271,153^8
276,
205. 216

Acres castellum Marc. II 99,

272, 163
277,
220.

274,

275,

Actium Cass.

II 134, 555
I

226quater 278, 232 281,

267. 26s

283, 284 294,

bellum Actiaoum Prosp.

Cass.

406, 337

ludi Actiaci

399

295,409 Bed.
431,40. 44

lli

256,46

291,221

305,262
28.

134, 657
Cass. II 151, 1069
c/.

add.

I ad Bed. IH

334, 494 Lat. Mal. III 428,

Acyro Prosp.
Adalia

I 452, 1048

Anciro

30. 31. 34

433,35 Lat. Al.

I

ni 451 mg. a

Lat. lust. III 422, 9

xV.

11,

Aegiptus Gener.
130, 143

101, 139 Gener.

126, 134

Gall. I 587, 9

Chr. 511 I 636, 174

Egyptus
180,

Chr. Al. I

101,

106.

lU

103, 126 106, 157 114, 222fer. 224 Geneol.

1.15

Adamosynii

v.

Alamosyni

I
316, 53
Cass.
II

166,

llfit>.

177,352

178,359

.382

185, 460

Adano

insula Geneal. 1 165, 75 159, 1323

192,546 193, 569 Cons. Const. I 244, 388 Barb. I 280,

106

Addua fluvius An. Val. I Adda Havn. I 319, 491

Adiabeni Cass. II 144,
167,8
376

Chr. 511 I 633,

Bed.
Adiabiui Chr. Al. I 107,
Adiabenici Gener.
I

31

Mir. Hih. Paris. III 219,

262,

87

Lat. Bed.

11

349,

31

Egiptus
I

Qener.
2.

I 101, 79

129, 176 130, 142 Chr. 354

140,

Adiabiuii

ib.

110,192

add.

Vad

Prosp. I 497

Chr. 511 1633,

31. 37.

I 107,197,8 110,221

Azaleni Chr. 511

1

641,384

38

C. Hisp.
Is.

Adiabenicus Azabeuicus Prosji.

434, 750

Ps.

h.

n 335, 2 339, 14 341, 25 344, 38 n 378, 2 380, 4 384, 11 386, 17

81*

367, 134

634
Aegyptius (mbsi.) Prosp. I 413, uobis
Aegyptii (plur.) Oener.
132, 8

6E0GRAPHICA.
Afiomine monte
v.

INDEX
Appenninus
8, 9

VIII.

99, 9G

100, ins 101, 101, 105,

8

Africa Or. Const. I

9.

Chr. 354 1 71,

lo

72, lo

75,
I

107,

197, 17

Chr. Al. I
I

100, 84

14

147,28 Geneal. 1 188,499

21. 26

196, 624iis

Havn.

126, 289

Oeneal.
Silv. I

172, 255 Prosp. I

6

387, 33
Vict.

269,
1204

Prosp. 1 433,

736 434, 757

450, 1025 463,

394, 171
I

518, 30 519, 684,

17

547,

Aq.

464, 1214 467, 1219 469, I278 470, 1286 471, 1294 473, 1310 474, 1321 475, 1327 478,
1342. 1344

679,

10

680,

11. 13

Vicl. T. II 187, 4R8

472, 1295 479, 1347

c. 1321)

add.
chr.

IX ad Is. hist. II 389, (b) 3 390, (b) 3 Is. A II 430,28 433,40 453,232 Is. chr. B
156,20 Bed.

484,

1375, 17

add. I ad Prosp.

486 (ad

add.
iit. 3

IV
547,

491, 12I4
27

add.

495

Silv. I 521,

n
int.

430, 25 Britt. III 156,

17. 20

157,

i.

20

Nenn.

34

538

Dom.

Val. 1 629, 28
ih

Chr. 452 1

254,27 255,34 256,

631
129

650,

36. 38

652, 59

654,

658,

96. los. 109

660,

42 267, 136 268, 140 274, 186 276, 220

Bed.

III

Chr. 511

255, 34 Lat. Mal. III 428, 30

Aegiptii Chr. 511

18, 51. 66ij

657, 571 664, 634 Hyd. II 20, 78 21, 90 e b 22, 99 23, 115 34, 236
I

641, 382

1636,173

Egyptii e/ir.^Z. 199,71 101,108 107,

Egiptii

36 Marc.

U
536,

65, 398, 4 <er 71,413 79,435,2 80,439,3

167,17 113, 214

add.II ad
Gener.
add.

Is. chr. II

492
OeI

86, 455, 3 92, 484, 2 103, 529. 534 Auct.

535,
1

Marc. II 104,
539, 5. 540, 4.

Aegypti

(pl.

= Aegyptii)
(adj.)

I 101,136

bis.

1 3.

105,

536, 9.

537, 3

106,

neal. I 166, 117

168, 162

VI ad

Prosp.

541,3

107,

."i^S,

545, 2. 546, 3

108,

547, 6 JiS

Coss.

499, 397

II 154, 1160

156, 1214. 1215. 1225. 1240

T. II

157, 1270
479,
1

161,
531.

Aegyptius
507,
24
3/4

Oeneal.

I 172, 253 *>

Vict.

P. Ciz. I
I

1364

Vict.

187, 464. 466

189,

198,

Chr. 462 I 648, 23

Aq.

682,

12.

533. 534, ibis. 534, 2

200,
212,

541, 2

201, 543
571, 2

JiS.

545. 546, 2

Is. chr.

An

434, 54

equi Egyptii C. Hisp.

205, 565

loh. II

569, 2.

215,

578, 1

Chr.

II 363, 114

Cass. II 223, 5io. 513

Mar.
297,

II 235, 534, 2 Is. hist. II

4. 6.

Aegyptiacus (adj.) Oild. III 29,

187,495

Aegyptiaca
ib.

276,
27

19. 22
2.

282,
13

18. 19

15

298,
304,

1.

15

299,

19.

lingua Oeneal. I 187, 495 > Egyptiaca lingua

300,

add.
6

I ad

Is. hisi. II

6. 9

C.

Byz. II

334, 6bis 335,

38
Is.

344,

-iibis

347, 29 C. Hisp. II 344, 475, 399

Aelarona

v.

Uuro
chr.

363, 110

Is. chr.

II 451, 214 472, 377

Aelia Prosp.l 425,625

111 286, 317

II 458,269
444, 4

Bed.A
Aelia

Is. chr.
3.

B B

II 451, 142 475, 255

159,
17

Nenn.
Bed.

int.

IH

149,

Aelia urbs Marc. II 81,

cf.

Britt. III 157, 8

III 289, 346

civitas ibid. et Cass. II 142, 797

Hierosolyma

294, 399 302, 480 306,

564

503. 507

307,516 312, 544 315,

III

Aelymei
Aemilia
542, 2

v.

Elymaei

Bed.

III

315, 288
3

add. II ad Bed.
1.

336
C.
7

Silv. I 535, 3 Auct.

Marc. II 106,

539, 4

107,

Eeg. Wand. III 458,

C. Ilisp. II

(A).

3 (II)

Alrice (gen.)
1 269, 29
2

Mar.
lisui

236, 539

344, 38
1

Affrica
1

Havn.

Aemilienses Emilienses Gener.

Chr. Al. I 109, 181

I 109, 2io

Emil-

Hisp. II
384,
int.

334, 386,
6

335,
17

Ps. Is. h. II 378,

381,

Aeolia Eolia Chr. Al. I 102,

Aeolis
Aeolii

123, 13

11 bis

add.

157,

IV ad

Js. chr. II

502 Nenn.
I

Atricam

restituendum Sang.

Aolis Gener.
Eolii

I 102, I5i, 13

300, 548

Chr. Al. I 108, 175

Aeoli Oener.

A
I

Africa proconsularis Silv. I 538,

Affricani (subst.) Ps. Is. h.

3,

I 108,204

378,

Aethiopia

Oener.

102, i4l

107,
3

197, 69

Oeneal.

Africanus
II

(adj.)
96.

Vict.

T. II

205, 560

C.

Hisp.

165, 75 166, ll6b Scyth. L. II 312,

3

Scyth. B.

H
I

312,
101,
109.

360,95.
1

99Jts

363, 113 iiS

Ps. Is. h. II
553,

Bed.

III

274, 186
I

Ethiopia

Oener.

378,

provincia Africana Vict. T. II 203,

loli.

140
112

Oener.

101, 80

102, 8i Chr. Al. I

101,

1.554,2
Vict. T.
V. 1. 5

II 212,570,1
4 4

Africana ecclesia
557, 1

102, 113 103, 126 107, 167, 72 -Oeneal. I 182, 446

n
U

193, 497,

204,

loh. II

211
202,
77

Ps. /. A. II 384,11
C. Byx. II 341, 23

Bed.

111216,

219

Aetiopia
25

Is. hist. II

299,

episcopi Africani (pl.)

ib.

Eziopia C. Hisp. 11 341,

Vict. T.
550,
1

204,

556, 2

Africani antistites
C. Hisp.
9

ulterior Aethiopia C. Byz. II 347, 29

Aethyopia
alia

Africaue regionis

355,

quae
Aethiops
Oild.

aspicit

Indiam Oeneal.

I 168, 164
ibid.

Affricanus Ps. Is. h. II 383,

386,

17 bis

Aethyopia unde prodit Eubus fluvius

Afer Chr. 511 1

889 Is. chr.

641, 388 Cass. II

144, 869

145,

Oener.

96, 56 Bed.

III
I

263, 96
100, ss

50,30 55, 33

Ethiops Chr. Al.

Aethiopissa Gild. III 88,27

A II 460, 286 Bed. A III 289, 349 Afrus add. IX ad Is. hist. II 390 jwst (b) 17 Afri (pl.) Oener. A 1 99, 7S 107, 197, 67 109, 211
Chr. Al. I 99,
I 166, 119
hist.

Aethiopes Gener.
107,
27
197, 16

I 99, 95

101, 132,

102, 141
111 254,

73

107, 167, 67
1

109, 182

Oeneal.

Is.

hisl.

II 268, 31 Bed.
h. II

Prosp.

468, 1261
9

add.

IX
Hl

ad

Is.

Ethiopes Ps.
1

Is.

378,2

Aethyopes

390, (a) T.(b)

Meg. Wand.

459, 16

Geneal.

166,116 168,162
yen. Ethiopu Chr. Al. 1 96,33 99,74

(S)

Aethiopus:
Aethiopi
Ethiopi

Agabra

v.

Igabrum
29

(pl.)

add.

IX ad

Is. hist.

II 389,
105,
i

fa)ii

Agareni Prosp. I 386,

Ep. Ov.

375, 20 add.

Chr. Al. 1

99, 7o
ib.

101, 107,

102, 113

Ethiopi primi et secuudi

167, 16

Aetolia Etolia Chr. Al. 1 98,

I 98,88,25

62, 25

Betolia Gener.

ad Bed. III 335, 541 Agarensi Agatha civitas Agatliensium N. Agathicum Marc. II 94, 494, 2 Agaunenses v. Acauno

Is. chr.

II 432, 34

Oall. 1 608, 5

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
87

635
.542,10,1

ager Calventianus An. Val. I 328,

1115

Silv. I
:i52.

Chr.511
(;43, 467
5

637,214

639,305
648, 24

Aggageni
agger

v.

(iagarini

640,
i:ia,
:i

358

641, 389

Clir.

462

Ag-gci Oener.
v.

101,

Vlir. Al.

101,

lo.-,,

:i

650,
389, 4

28. 45

Ilyd. II 14,

17, 38 23, 109 3Iarc. Tl 62,

vallum
v.

77, 430, 3
.558

83, 449, 2

89, 466 Cass. 146, 924

555, 2

126, 229

Agialea

Aegialca
(lall.

134,
I
(>04,

141, 768
2.

145, 891
539 bis

Vict. T.

186,

At/innum civitas Aginucnsium N.

xiu

457, 3

199, 538,

204,
21

205, 561 loh. II

Agned

nions Brltt. IIT 200,

v.

lu

211,

568, 2

V. Byz.
5

339,

C. Hisp. II 339, 14

Kp.
II

Agrippina, Agrippincuses

Cdlcmia Agrljipiiia
?!.

Ov. II

371, 453,

Ps. Is. h. II

384,11

Is.

chr.

Agnsteilnnnm, Agnstidnnnm

Augustodnnnin
(Jass. II
l.^JO,

449,
1027

195

2.12

aJiS 455, 245 460, 287 462, 295 472,

Alamauni iVos^.

I 441,

8715

4G0, 1160

375 473, 384 475, 3971)

476, 400
197

add.II ad

Is.

ehr.

152, 1095 153, 1126 add.

II ad Bed.

III

339 (Orat.)

II 493,

Bed.
290,

A IH 275,
291,

276, 215 280,

255. 256

Ws

Alamani Vhr. 611 Alamannia P.

642, 420

285, 296 296, 429

359. 364

372. 374
.543

294, 397 295, 409 314, 557 Bed.

Is. h. II 384, 11

Alamannica gens Vons. Vonst. I 241, :)66, 3 Alamosyui Vhr. Al. I 110, I9:i Alamosenni Gener.
I

m
A

305, 496

307, 517 312,

283, 182

290, 213

300, 256 add.

I ad Bed.

III

334, 494 335, 557 bis

107, 197, 10
ib.

Salaiuossini 105,
I

Vlir. Al.

107,

1G7, 10

Adamosyuii

\M
379, 3

Alexaudri(a] Barb. I 296, 300 Alexandrina urbs Prosp. I 480, 1358 v. 20 add. II ad Prosp. 489, Vict. T. II 204, 556, 2
;i

Alani Cons. Vonst.

4;.3

243,

F. Vind.

1 305, 693

Eavn. I 299, 406 302, add. I ad Prosp. I 487,

63

Alexandriuus
146,
2

(subst. vel adj.)

Chr. 354 I 145,

300, 428

16

Havn.

I 399, 235. 243

Vict.

Prosp. I
194,
chr.

4S5

Dom.

Val. I 630, 9 Chr. 511 I 653, 547 655, 552.

Clir. 4.52
I

404, 322

459, 1146
t>.

T. II
1

192, 495, 2
566, 1

557. 562. 564

654,

660,

124. 127

Ifyd. II
Is. hist.

507 200, 542

22

203,

553,

205,

Is.

17, 42

18,49 19,60.

6S
s.

Cass. II

154, 1177
9

A
611

II 453, 235 a

Bed.

A 111293,389

Alexandrina

II 276. 13 294, 13 295,

23a-b 296,
31ti

300,

ad
368.

Is.hist.

304,2 add. VII

Is. chr.

u add. I A II 471,
60, III

ecclesia Prosp. I 414, 456 419, 638 420, 656 423,

427,

645. 655

428, 673 433, 741 437, 806 446,

II 19, 61
1

373

Halani Prosp. I 465,

1

379, 2

69, 408,

88, 464

Marc. 11 Cass. II 158, 1278 Bed. A

1230
cf.

962

449, 1010
T. II

Hyd.
185,

Marc. II 84,
2.

451

Vict.

453,

186, 458,

460
1

187, 460
192, 492,1

298, 462 300, Alazonii

v.

Ae,h

302, 4so

Ellaini

189, 475,

5. 477, 1

190, 480 bis 191,490,

521,
1

Lazones
I

193, 497,
143,
14

196,
551, 2

197, 524

199,
V. 21

638, 2

200,
III

Alba longa Chr. 3o4 Alba Chr. 354

II 379, 34;
6.i

Nenn.

int.

III

150,

541, 1

202,

loh. II 219

Bed.

1 143, 16 Prosp. I 390, 98 Ps. Is. h.

288, 342
197

Is.

chr.

II 439,99 Is. chr. III 261,72

Britt.
77

III 150,5

Bed.A
390,
7

Bed.

B H 439, B III
p. 545)
75

Alexaudrinus episcopus Barb. I 290, 297, 313. 325 Prosp. 1 453, 1066 464, 1220
480, 1358
V.

472, 1297
145

u
i

484, 1376
65, 398,
5

Hyd.
Vict.

25,

261,

Marc.

61, 3Si,

T. II

Albani Prosp.
Britt.
110

99
8

add. p.

(ad
261,
15

184, 448
196,
617,

185, 461
1.

190,

482. 484. M85. 487 2

192, 494

153,

160,

Bed.

A IH
A

265,

521, 2

199, 540,

Is.

chr.

II 471,

reges Albani Chr. 354 I 143,

370 472, 381

88, 2

Alexandriuus antistes

Vict.

Aq. I
184,

Albania (ad mare Caspium) Gener.

Al.
I

I 98,

Chr.

680,

Alexandi-iuus praesul

Vict. T. II

98,62,2

Scyth. L. II

321,31

Scyth. B.

447 185, 451

321,31

Alexandriui (plur.) Oener.

J. I

137, 362

Ps. Is.

Albani Gener.

97,83,2
107,

107,197,14
111, 195
122,
.50

111,223

h.

384,

11

Chr. Al. I 97,

58, 2

167, 14

topographica Alexandriae

Albanum

Chr. 354 I

71,28

Cass. II

Alba-

balueum Diocletiani Barb.

basilica
v.

I 290, 199

nensis civitas Bed.

A UI

296, 422

ecclesia

basilica lohaunis baptistae Bed.

III 296, 422

bybliotheca Prosp. I 399, 243

carcer casteUi Diocletiaui Vict. T. II 204,
655, 2
2.

Albensium
Albia Ps.

civitas
Is. h.

N. Gall.

I 601, 4

II 382, 8

xii 4

praetorianus carcer
556, 2

Vict. T.

11 204, 555,

Albigensium
Albion Keim.

civitas
int.

N. Oall.

603,

III 147, 14

castellum Diocletiani

Vict.

T. II

204,

555, 2

Albis (flumen) Cass. II 135,589

ecclesia lohannis baptistae Tiberis)

Mavn.

I 269, 30 Is.

Albula

(jiiwius,

qui post

appellatus

Bed.

chr.
517

A n

476, 400

Bed.

III 297, 436 307,

Vict.

III 263, 100

basilica sancti lohannis baptistae

Alcala Ps.

Is. Is.
v.

h. II

387,

19 6

T. II 205, 561
<jen.

Alcufa Ps.

h. II

381,

Alcule

ib.

384,

11

mausoleum Antonii
276, 215

et

Cleopatrae Cass. II 134,658

5

Aldsaxones

Estsaxum

Pharus Ep. Ov. II 371,

Farus Bed.

III

Alexandria Chr. 354 I 40 Oener.

137, 199

Savn.

I 269, 30 Barb. I 290, 197. 198 292, 224. 228 294, 258 295,279.286 296,297 297,31:) Prosp. I 398,223 401,

portae Petrinae Barb. I 296, 297

praotorium

Vict.

T.

11

204,

556, 2

cf.

carcer

268

412, 421

415, 476

417, 507 421, 578 422,

583. .593

templum Serapis Chr. 452

389,4

I 650,28

Marc. II 62.

424, 616

431, 705

432, 721 437, so7

439, 842 441, 883

Serapis sepulchrum Bed.

297

III 297,436

444,927

448,993 449,1008

451, 1030 453, io70 456,

Tatianus Uuvius Barb. I 296,

636
Alfeus, Alfius
.

GEOGRAPHICA.
Alpheus

INDEX
libera Gener.

VIII.

Amisus Araisos

1 109, 209, 16
18O, 16

Amis-

Alfura Ps.

Is.

h.

386,

n
9
1

sus eleuthera Chr. Al. I 109,

Alimalas

v.

Elymais
TL 378,
l

Amiternura Prosp.

I 403, 300

Aliud vel Adalia N. Gall. I 587,

Ammon
I

(i. e.

Ammonium

oasis)

Bed.

A A

III '275, 201

Allogobrorum moutes Ps.

Almarie (gen.) Ps.
Is.

Is. h.

Ammonitae Ammauitae Oener.

Araanitae
Chr. Al.
I
filii

1 118, 260

Oener.B

h.

11 378,

118, 103 Oeneal. I 189, 514 Bed.

III 260, 64i;s

Almidina
Alpes Or.
1367, 4

C.

Byz. II 346,

29 v. 9/10

118, 246

civitates
Scyth.

Amon
38i

Coiist. I 7, 15

Havn.
67

I 337,

Prosp. I 482,
269, 6 294,
11

Geneal. I 189, 515

filii

Ammou

Oeneal. I 180,

Chr. 452 I 654,

Is. hist. II

Amnon

ib.

180, 381 b

Alpes Appenninae Silv.

536,
8

II

Amnias Jtuvius
138, 685

Amnem

(fluvium)

L. II 314,

Alpes

Cottiae

Silv.

536,

Cass.

316, 14

Bed.

A ni

317, S75 319, 685

Alpes Gothiae
proviucia Alpium
I

Amorrei Gener.

107, 197,23

Havn.

I 337, 2
17

Amorrhaei Oild. III 38,9

226

Chr.Al.l 107,167,23 Amorreus Chr. Al. 1 115,

352

Alpes Graiae Silv. I 538,

Amorretis (abl.) Geneal. I 177,

481,
1

Graiarum
Alpes
540

et

Poeninarum N. Qall.

598
1

Anaplus Marc. II 92,

651,

luliae

Havn.

I 299, 40l

Chr. 511

Anas

fluraen

Hyd.

II 21,90^

Anchiale Bed.
7

III 265, 114

Alpes maritimae Silv. I 537,

provincia Alpium

Anciro

v.

Acyro
Is.
h.

maritimarum N. Gall. I 611 Alpes Poeninae v. A. Graiae

cf.

*Ancosi Ps.

II 386, 16

Aucyra (Galatiae)
515, 2

3Iarc. 11 98, 513

Vict.

T. II 195,

Inalpes

205,

562, 1

Alpheus Alfeus Gener.

267,
13. 14

111, 229, 16

Is.

hist.

II

Alfius Chr. Al. I 111, 201, 16

1

Andecavorum civitas N. Gall. I 586, iii 4 Andes (pagus prope Mantuam) Prosp.
Bed.

404,

307

Alsa

Prosp.

452, 1056

Cass.

II

151, 1073

Alsa

A ni A

280, 250
1

fluvius add.

II ad Bed.

III 338

Andrus
ner.

(insula) Chr. Al. I 108, 177,

Andrum Ge-

Alsaxan

v.

Estsaxum

l 108, 206,

Altinum
420,
35

Oener.

A
681

112,
Cass.

229, 39

Chr. 354 I

147,

[Angers Angiers N. Gall. I 586,

Augli Havn. I 270,
add.
55

HI

4]

Prosp. 1 429,

U
v.

143, 838

Lat. lust.

III

add. II ad

Is. chr.

II

491,

IV

505,
205,

5 18

V. Gild.

Altiodorum, Altisiodorum
Alys, Alyus
v.

Autessioduruni

186, 4

Bed.

A III 95, 30 Britt. A III 303, 484 304,

III 146,
4S9 309,

Halys

hilbis 311, 541 (er 313, 554 315, 562 316, 566 319, 586

Ama

Geneal. I 167, 158

loh. EI 213, 574,
2

320, 590 Bed.

III 304, 260 add.

IV

ad Bed.

III

Amaia

eastrum Amaia Ps.

282,
8

345
Is. h.

*AngIi

jjro

Hunni

Ps. Is. h. II 382, 9

383,

II 385, 14

Amaya

10
ib.

384, 10

bis. 12

Amalechitae [Geneal. I 173,

III 259, 55

275]

Amalecitae Bed.

Anglia V. Oild.

III 109, 17
V. Gild.

Angligenae

(pL)

III

110, 22

Anglice (adv.) V. Gild.

III 110, 23 Neiin. III

Amanitae

v.

Ammonitae
(pl.)

205, 12

Amathus (Palaestinae) Amathusi

129

Gener.

100,

Antiates

v.

Antium
;'

Antinoupolis (Aeyypti)

'Aiirivoov riig 0);,5(d'cfos Chr.

ci-

Amasia

Prosjp. I 449, 1007

c/.

Pontus
paseh. I 223,
122

Amaxobii Gener.

Antinoensi primae Thebaidae

203,
654, 1

I 110, 218 Chr. Al. I 110, 188

vitatis exilio Vict. T. 11

ib.

exilio

Antinoensi

Amazoues
9
31

(gen.

-um)

Gener.
314,
8

97,

83, 6

Cass. II

122, 56 Scyth.L.

205,

562,

316, I6 Scyth. B. II 314, 317,

17. 18

Antiochia
I

(Syi-iae)
351,
1.

Cons. Oonst. I 236, 341 Chr. pasch.

315,

11. 13 bis. 14

316,
93

15. 16

320, 29 321,

Is. chr.

A n 438,
321, 3i(?)

238,

Prosp. I
699

398, 232

412, 423

414, 471

Amazonis
nae)

(acc.) Scyth. L.
I
11

427,641 429, 678 431,

804
9.'3

432, 723 435,

770. 781

437,
444,

320,

29
6

Amazoni (nom.) Chr. Al.

Scyth. L. II 315,
16.

439,849 440,857.871 441,889 442,902.905

446,961 451,
1027

97, 58,

Amazoue (=
14. 16

456, iiie 457,

8,

1121. 1124

460,

Amazonarura Scyth. B.
Scyth. L. 316,

II 316,

17

Amazonas

1164 Silv. I 522, 72 541,

Chr. 511 I 638, 430.431

Amazonis

(dat. vel abl.) Scyth.

642, 425 644, 493

398, 3

Chr. 452 1 648, 24 Marc. II 65,

87, 459
98, 512, 9
2

L. 316,

14. 15

321, 31

77, 428,
Vict.
540, 1

102, 526 Cass. II

V. 19

Amazonia Oener.
Ambiani Prosp.

I 98, 88, 3

Chr. Al. I 98,

62, 3

144,879

T.

II

191,490,

200, 542

I 458,1135

Cass. 11 152, 1110

Bed.A

236,

Ps. Is. h. II 384,

add.

Mar. II ad Is.

in

298, 444

apud Ambianis Cons. Const. 1241,

Oall. I 591, 100, 518,
3 10

chr. II 494, 9 Oild. III 67, 31

Bed.

III 276, 2io

367,2
civitas

286, 309 290, 359 291, 371 292, 383 297, 438 314, 559 Jis

Ambianensium N.
11 96, 502,
III
2.

Anthiocia add. II ad Sed. III 339 bis

Antiochena
Auct. Marc.

Amida Marc. II ad Bed.

100, 518,
[Aiiiiens
3

503

101, 51B add.

urbs Atarc. II 100,

I

518, 3

)f

'Avrioxiiav Chr. pasch.

338

Amideusis ecclesia Marc. II

237,

350,

238,

355, 1

Antiochia

magna

II 106, 540, 2

Amiaus N.

Gall. I 591,

lu]

Antiochenus

(subst.

vel

adj.)

Prosp. I 437,

803

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
486
Vict. T. II
V.
j:t

637
31

Marc. II 93,

193, 497,
,.53,

104,

II

276,

provincia
I

Novempopulana Aquitnniae
regio
Is. hist.

Mbls
III

199,

.'.39

200, 542

203,

Sed.

tertia

N. Oall.

605

295, 4U9

provincia

Aiitii.chena

V. liyz.
I
I

Arjuitanicus

Aquitanica

Marc.

II

88, 463

II 355, 3S

Antiochena ecclesia Prosp.

add.

412,

regnuin Aquitanicum

11 277, 3

419 420, 561 423, 608

V ad
3

Prosp.

495
196,

Aquitanica Hyd.

II

19, 69
1

Marc.

87, 459

Vict. T.
3

II 184, 444 187,

192,
492,
1

465, i

Aquitanica priraa Silv.

tanica priina N. Oall.

537, 4
1
I

proviucia Aqui-

188, 473, 4
521, 1

189, 477,

191, 488,

603
537,
5

197, 524

Bed.

A in
II

283, 283

292, 383
5.'.o

Aquitanica secunda Silv.

tanica Prosp.
I

secunda Aqui-

Antio<rlienns episcopns Prosp. I 419,

Marc.
191,

469, 1271
1

provincia Aquitanica

<il,.181,1
-J

T7c<.

3".

190,492.48.5.487

secunda N. Gall.
Aquitani
(pl.)

604

488, 3. 490,
521, 6

192, 491, 2 194, 504 195, 512. 516 196,

548, 2

Gener.

98,83,43

107,197,61
Al. 1

200, 540 202.

T. II 184, 447
(j,l.)

Aiitiochenus praesul

add.
98,

IV

ad Bed. lU 345 Aquitanii Chr.

III

Vict.

185, 451 193, 499

58,

43 107, 167, 61
int.
I

Antiocheni

Bed.

III 293, 393

Vict.

Ara insula Nenn.

204,
555,

156,

Antiochensis

episcopus

T.

11

Arabia Gener.
Prosp.
318, 23
C. Eisp.
I

110,221.222
Scytk. h.
11

Chr. Al.
318, 23
7

111,

200, 9 II

Antiochensis metropolitaiius Ps. Is. h. II 384,11

437, 803

Scyth. B.

topographica Antiochiae
circus

C.

Byz.

334, 4 335,

337,
chr.

13

346, 29

v. 37

Marc.

II 102, 526
879

335,2

thermae Severianae Cass. 11 144,

Antiochia (Isauriae)

260, 283 Gild.

337,9

Is.

A U
195,

458, 265

25, 15 64, 14 74, 17

Marc. II

95, 498, 2

Antiochia

Arabia eudemon Gener.

106,

Arabia

maior Isauriae Hyd. II 32,

Antipolis
civitas Antipolitana

215

eudemones
I 610,
7 I

ib.

108, 201 108, 172

Arabia famosa Ckr. Al.

N. Oall.

106,

164, 11

Antium Antiates Cass. 11 Antuaticura v. Lausanna

126, 21G

Arabia vetus Gener.

106,

195, s

Arabia

anti-

qua Chr. Al.

106,

164, 8
I 1

Apamea

(Syriae) Prosp. I 398, 232

Apamia Bed.

276, 210
II 105, 538, 4

Arabia interior Chr. Al. inferior Arabia Chr. Al.

110, 192 110, 193

Appenninus Auct. Marc.

Ps. Is. h.

monte Afiomine
I

Arabs Arabam (acc)

Arabes Gener.

C.

Eisp.
197, 6
I

364, 118

380,

107,

108, 201

Gener.
I

B
23

Apsarus congregatio Apsari Ckr. Al.

cessus Absariis Gener.

111, 199

ac-

105,6.5.74 Chr. Al.

110,193 Oeneal.
340,

172,

111, 227
I 610, 2

255

C. Hisp. II 338, 12 Us. 13

25. 25 H(ir. 26

18. 19. 21.

Apta
Apulia

civitas
Silv.

Aptensium N. Gall.
I

341,

343,

37. 37

mj.

345,

41. 41

m^.
57.

536, 10
3

add. add.

IV

ad

Vict.

Aq. I 755

346, 43 his 347, 45 348, 46 349,

58

49. 52. 53

350,

Ps. Is. h. 11 379,

II ad

Is.

chr.

U
109,

493,

351

62. 65. 65

mg.

66

352, 68 bis

353,

69. 70

Apuli

(pl.)

Bed.
5

III 254, 26

Apulienses Gener.
I

353/54,
357,
84

73

354,

74 bis

355, 78
90. 92. 93

356,

79. 80. si.

82

A
Aquae

I 109, 210,

Apulisii Chr. Al.

isi, 5

359,

89. 89

mg.

mg.

360,
362,

93. 95.

Tarhellicae
I 606, 3

(hodie

Dax)
Uyd.

eivitas

Aquensium
Aquaefia.

96 bis. 96
bis. 105

mg.

361,

100. 102. 104

mg.

lo4. 105

N. Gall.

mg.

107. 109

363, nibis 364, 367, 137

4

120. 121

365,

Aguae Flaviae

Flaviae

II 32, 207

123

366,

129. 130. 131 ter. 134

C. Byz.

Tiensis ecclesia ib. 32, 201

355, 36 Ps. Is. h.

,

380,

386,

Aquae Grani (Aquisgranum hodie AachenJ add. IV ad Bed.iUl 345 Aquae Sextiae oppidum in quo aquae Sextiae Cass. civitas Aquensium N. Gall. I 610, 1 II 131, 442
Aqualasineusium ciTitas
v.

ad
103

Is.

chr.
II

H
110

502

Arabas

n ter Cass. H

add.

H IV

140, 747
so 361,

C.Hisp.
Ckr. Al.

343,34 351,65 352,69 356,

Arabis (abl.)
Arabii
ib.
1

mg. 363,
I

ib.

366, 130

Arabi

108, 172

105, 147

Ecolisnensium
7

Arabes eudemones Gener.

raosi

A
I

108, 201

Arabi

fa-

Aquileia Chr. 354 I 147, 27 148,

388, 2

Cons. Const. I 245,

438,
1

air. Al.

108, 172

Eavn.

302, 452 Agn. I 302 Prosp. I

Arabes veteres Oener.

antiqui Chr. Al.
I

A
I I

106,

i9o,

17

Arabi

821 442, 899"4.52, 1056 462, 1191

482, i365
7

add. IV,
I

106,

159, 17

ad Prosp.l I 492
644, 477
649, 523

Silv. 1^536,

Ckr. 511

642, 423
II

Arabes primi Oener.

ib.

A
I

106, 190, 14 Arabi primi 106,

159, 14

663, 617

Hyd.

15, 17

Marc.

105, 183 Chr. Al.

Arabi primi

Cass. II 146, 935 148, 983 151, 62, 388, il 84, 452, 3 338 Bed. III 299,460 1073; 157' 1255 Qild.

et

secundi Chr. Al.

107,

167, 6

Arabes priores
Arabes
miii. ib.

Gener.

105, 176
\

oM. II ad

Bed. III

338 Lat.

lust.

IH
3

421,14

Arabes maius Geneal.

165, 102

166, 109

Aquileie (gen.) Bed.

111^317, 572 Avvileua Britt.

int.

169,

Eigilia

Nenn.

III 169,

Arabas
II

interiores (acc.) Ckr. 511 I 641,384 Cass.

Aquileienses clerici Prosp. I 459, 1154

144,876
I

Aquincum (Pannoniae) Acincum Cons.

294 242, 375, 3

Const. I 230,

Arabicus Prosp.
22, 106
V. 30

405, 335

i'.

434, 750

Hyd.

II

'Axiyxof Ckr. pasch.

242,

375, 2

Marc.

11 63, 392 v. 14

C. Byz. 11 346, 29

Aquitania

Chr. 452 I

654,73 Hyd. II \9,i9^

21

Chr.
h.

C. Eisp. II 346, 44
bis. 114

356, 79

358, 86

v. 12

Caes. II 223, 513 Is. hist.\ll 279,

II 378,

282, 20 Ps. Is.

363, 112

Ps. Is. h. 11 381, 6 386, 17 Bed.

liw 384, u.

12

secunda Aquitania

Is. hiat.

III

281, 262

638
Aracellitani

GEOGRAPHICA.
Bacaudae Hyd.
II 24, 128
I

INDEX
1

VIII.

Ariminum Sam.
100, 99

301,432
Proap.
4
1

319,493

F. Vind.

Aradii (lener.

100, 127 Chr. Al.

chr.

318,644

Agn.iaW
10.5, 538,
3.

399, 239 456,1104 Auct.

Ararat inontes

Js.

TI

428,

17

Marc.

II

106,

538, 7
I 1

Araris, Arasis v. Ara.xes

Ariminensis perfidia Prosp.

1

456, 1109
9

Araugio

civitas Araiisicorum N. Gall.

602,

castrum Arisidensium N. Gall.

604, xii

Araxes Arasis

fluvius Scyih. L. II 313,

fluvium Ara-

rim Scyth. B.

31.3,

f,

Arbela (Assyriae)
belis'

Arbelisya pugua

Oener.

131,

Armaten Geneal. I 190, Armenia Prosp. I 404 256 Marc. II 67, 403,
,

531

310
3

407, 343
5

Chr. 511

638,

99, 515,
559, 2

Cass. II 141, 7G1 loh.

195 *ininarrabiles

Gener.

131,329

(^latet.

iu Ar-

Vict.

T.

195,

515, 1

204,

212,

571,

Frick)
I

C. Byz. II 346, 29 v. 36

Ps. Is. h. II 381, 6

Is. chr.

.Vrcadia (Aegypti) Silv.

.\j-cades
30

542,

lo, 6

A
Silv. I 518,

II

428,

17

(Graeciae)

Gener.
I

108, 204

Armenia minor Gener.

9,

98,

s, 4

Silv. I 541,
88, 6

Arcadii Chr. Al.

v.

108,

17.".

Armenia maior Gener.

9, 7

98,

Silv.

Archabico

Ai-cobriga
I
I

541,

Archad Geneal.
Archelais Prosp.
III

166, 131

435, 780

Cass. II 145, 905

Bed.
17

Armenia parva et magna Chr. Al. I 98, 62, 4. 5 Armenius Armenus add. III ad Bed. lU 342
Armenii Gener.
111,226

289, 352 Arcelaida (abl.) Chr. 354 I 147,

v.

96, 70

105, 184

107,
l

197, 32

Arcilas

Arelate
I

Gener.

B
ad
I

1105,75
I

Chr. Al.

96,i7
I

Arcobriga Arcabica h. U 382,8

Ardraaca V. Gild.
Arecluta V. Gild.

573 (Cart.)
108, 24

Arcbabico Ps.

Is.

98,60,6 105,154 107, 167,32 111,198

Geneal.

B UI A III
287,
hist.

165,86 169,
567, 3

I85t>

Prosp.

407,353 loh.

add.

IV

Is. chr. II

502
I

U 211, Bed. B UI
98,

91,

i.

Aregia

Is. hist.

308,272
Is. h. II

Arraeni

Gener.
58, 5
1>

97,83,5

lo (b)

Reia Ps.

385,

14

85, 6
Is.

air. Al.

97,
401

Geneal. I 168, 174

Aregenses

Is.

II

287, lo (a)
II 214, 575, 2

chr.

II

476,

Is. chr.

II

476,257

Aregenses montes loh.

cf.

add.

I ad Bed.
Aremorici

III 334, 521

Auregenses
I

Armorici
664,
635. 649

v.

Arelate Chr. 511

665,

657. 666 I

Syd.
663,

II

Aroer Geneal. I 189,

515

21,92

29,177

Arelatem

(acc.)

OAr. 5J1
12

621

Arpinum Bed.
402, 290

A
I I

III

279,

239

Arpis (ahl.) Prosp.

664, 633
I
I

Arelaten Ps.

Is. h. II

384,
476,
i

Arelas Savn.

304,

455, 6

Savn.

309,

313, 486

Prosp.

[Arras N. Gall.

471, 1290

Chr. 452 1 658, 102

II 70, 411, 3
Is. hist.

Ai-elatum Syd.

591,

5]

Arrei Geiier.

97, 83, 4

Errei Chr. Al.

97, 58,

27, 163

Marc.

Chr. Caes. II 222, 473

281,
13. 19

Mar.
hist.

U 232, 455 U 277, 7

1243. 1247

Arriani

v.

Ariani

Arcilas Is.

Arsinoe quae est Indiae Gener.

ita

106, 188

Arsino-

India Chr. Al.

C.

106, 157

Aj-elatense

oppidum

Savn.

300, 41l

Prosp.

Arures
Arverni

Sisp. 11 363, iio

civitas

466,

civitas Arelatensis Prosp. I 470,

Arvernorum N. Gall.
Silv.
I

603,

Xn

1285 Arelatensis

episcopus Prosp. I 455, 1096 471,

654,
74

Arevernus add. II ad
Ascalon Geneal.
I

613,

1292

Chr. 45-2

662, 134
I

189, 5i9
I

Ascalona

(acc.) ib. 167,

335, l

i.5s

civitas Arelatensium

N. Gall.
Silv.
I

603, xi
2
c/.

13

Ascalonita Prosp.
638,
259. 270

404, 306 405,

Chr. 511

Aremorici

add. II

ad

613,

Brittones

Aremorici Armorica V. Gild.

Britt.

UI

96, 12

Armoricae

(i:il.)

UI

148,

A III 280, 249 281, 262 Ascalonitae (pl.) Bed. A lU 293, 393 Asculum Auct. Marc. U 107, 544, 545, 1 Asculis Silv.
Bed.
1.

Armoricana provincia Syd.

Areto
V.

II 33, 218

535,

Oretum
v.

Asia Or. Const.

Chr. Al.
I

7, 9
65, 12

9, 15. 29

Oener.

I 99, 91, 13
I

Arevernus

Arverui
I

99,

128, 297

Chr. pasch.

238, 356

Argentaria Prosp.

460, 1160 Cass.

I

U 153, 1126

castrum

Prosp.
Silv. I
230. 238

420, 560 423, 604

{tit. 7). 7, 1

428, 674 434, 75i 441, S77

2.

Argentariense N. Gall.

598,
7

540

547,

27

Chr. 511

637,

Argentorato

A^.

Oall.

598,

641, 383 642, 421 Marc. II 73,

148, 972
6. 7.

417, 2 90, 472, 3

hisi.

Argentoratum Cass.
tensium N. Gall.

II
I

152,

1095
2 1

civitas Argentora-

Cass. II 122, 56 132, 484

Is.

II

269,

G
l

592, vii

add.
390,
87
/9(7)).

I ad
3. 5 3. 5

Is. hist. II

304,
19 19

lo

Scyth. B. II 311,

Argi vel Argos

Argi Prosp. Bed.

547,

312,

315,

13

317,

318,

23

319, 25
321, 29

Seyth. L. II
C. Hisp. II

apud Argos
I

A
1

III

256, 42

aput Argos Prosp.

312,

315, 13 317,
11

318, 23

387, 33
Argi^Tis Cbr. 511

355, 78 C. Byz. 635, 137

Is. chr.

355, 36 bis
chr.

Is. chr.

A U

458,

263.

II

442, 139

265

463, 311
195

7.

II

449, 130
3 bis

Ps. Is. chr. II

Brilt. III 159, 16

Argivi

(pl.)
,

Is.

chr.

B
III

II

432,

.13

256
Argi
106,

44. 45 I

Bed.
1

256, 44

Bed. A lU Argion (gen.)

499,
e(J.

Nenn.

int.

III

149,

UI 275,
III

202

277,220

281,265

287, 327 add.

Chr. Al.

14, 224
Silv.
I

II ad Bed.
547,
7

336
I

Asie (gen.) C. Htsp. II 356, 80

429,
682. 683

(=

Argim)
I

Asianus Prosp.

433, 743 add.

2

Ariani Chr. Al.

179
190, 6

106, 159,5

Arriani

Gener.A

10,5,

Prosp.

495 Marc.

II

81,443,

Bed.

V ad A \l\

Arrianii Chr. Al. I 105, 149

287, 330 288, 332 289, 343

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
Oener.
107,

639
Oeiier.
.S'i7i.

Asiaiii

(pl.)
I

A
:
II

l()7,r.';, :w

108,

ju.s,

Atlieiiae

A
I

97,77
:.

Chr. Al.
I

97,

6:i

Prosp.

Chr. Al.
Asiaticus

1(57.

108, nn,
23.s

422, 595

547,

Chr. 511

636. 199 Cass.

chr.

II

Is. chr.
I

453,

121,25 124,151 112,791 143,826

.S7i,
:i

Is.

A U

434,

Asido Asidona

573

{Bet.) luh.

212,

A.ssi-

49

A.
lU

/.

chr. II 499, 49
.50

Bed.

A
1

III

287, 318 Bed.

doua Pa.
ib.

le.

h. 11

382,
II

s
.ii.s,

B
4 civitas

256,

Athinae Chr. Al.

I

129, 311

Atheuae

Asisium Auct. ilarc.

108,
547.
1

107,

Asisinatium

male yro Athenienses Prusp.

sofista

388, 55

Atheniensis Pros/i.

457, U|7

Atheuieusis

Asopus (flumen) Gener.

Al.
1

111,

22'.i,

A.sscii)Us

''/(;.

vir

Bed.

A
I

III

286,
I

:ii6

111,

201,

Athenienses Prosp.

397, 640,

204 :(54

404,

;f23

408,366
445,166
246

Asor (Chasor) Bed.

Assat sisa Ps.
Is.
/(.

A IU
11
II

259, 53

Chr..'>ll
/.

637,
II

-207

Cass. II 141,777
108

h.

384,

chr.

434,49

435,60 439,
49

Assauch Ps.
Assidona
r.

/.

282, 8

Ps. Is. chr.

499,

Bed.
274, 180

lU 279,

Asido
h.
.1

Athinenses Bed.
381, iis 384,
I

Itl
.':i8

Athinei Chr.

Assur Ps.
Cass.

Is.

u
I

Al.
lOli,
ii;i,
(i

114,224

117,

Lat. Mal. UI 428,46

Assyria GeHer.
II

Idt;,

is.s,

6
II

Chr. Ai.
4;')9, 271;

Acciinsis Scytli. L.

11

318,

20

Aciinsebus

ib.

141, 761 /s. cAr. yl

'_'/.

317, 20
I5;i, 6.
ifil,
1;

Acciliiselms ibid.

Assyrii

Al.

95, 29 103,

uo

100,

iopuyrapliica

Alhenarum:
1

107,167,2
Gener.

114.224
1

117,

2,-!6

124,^^81

127,2%
Qener.
193,

arx Prosp.

388,

55

106,

190, 6.

192,6
1

107, 197,2

bibliotheca Hadriani Cass. II 142, 79i

III 287, 318

Bed.

B
568
1

135, 166

Geneal.

164, 74^
I

172, 255

Prosp.
23

393, 147 Silv.

Hiid.
II

,547, 2. 11

Chr. riU
II

Atlas mons Athlans Gener.

Al.
I

111, 22,

Aulas Chr.

632,

635. I4R

13, lo Cass.
iJ.

120,

111,

200,

4
1

3.6 121,43 161,1.166

Scyth. L. 11 311 ante

,S'c)/</l.

311,1 312,4
/s.

Atrebates civitas Atrabatuin K. Oall.

590,

Atra-

\.

312,4
442,137
III

chr.

II
/s.

batas facc^ Cass.

Attica Gener.
I

152,

u 11
Chr. Al.
I

431,30
chr.

6Js.

3ia^b

432,33
Gild.

443,147

98,

88, 26

98, 62, 26 Prosp.

I

II

431,27

67,6
Bed.

M. ^
ii8

III

388,
III

56

474, 1316 add.

69

I ad

Prosp.

487,

14

Bed.

255,36 256,38 260,70 265, U4. \Kbis.

124. 128 bis

266,

260,

Atice (r/en.) add.

I

II ad

Is. chr.

U
II

492
434,
49

268, 140 269, 148

Assirii Gener. yl
II

III

255, 36

sextarius Atticus

549 (mens.)
I

265,107
Sajth. B.

1103,168
II

124,282

Attici (plur.) Prosp.

49

388,

66

Is. chr.

311 ante
Is. chr.

Ps. Is. h.

378,2
chr. II
1

Atticu.s

(=

-cos)

Ps. Is. chr.

II

499,

add. II ad
498, 31

Asyrii

U 491, 2 Ps. Gener. B 1 103, 52

I

Is.

c/. Saitei

Geneal.
74="

Atuatici v. Aduatuci

193, 569 bis

Assyi-i Geneal.
I

164,

Aturensium
39, 14

civitas N. Gall. 1 607, 9

1

Assyrius (adj.) Prosp.

reges Assyrii Cass.

393, 156 120,

4

Oild.

lO

Avari Agn.
663,2

336, 95

Hami.
II

338, 10* Vict. T. II 205,

67o, 3

II

Avares /oA.
1

212,

214,676,6

215,

Astagi

V.

Astigi
I

577, 1 biB. 579,

Is. Is.

chr.
h.

A U

478, 409

Astaroth Geneal.

188, 506
I

Auca
573
(Bef.)

573 Ps.
v.

382,8

AsHyi (Baeticae) Astigis

h.

Astagi Ps. Is.

Auchiuitis

Lychnitis
II

Avenio Avinio Mar.

Vict.

234,

600,

239,

681, 2

Abinio
1

382,

Aq.
12

729

civitas

Avennicorum N. Oall.
I
I

Astigi (alia) Ps. Is. h. II 382, 8

602,
Astipalis v. Astypalaea

Aventicum Aventicus N. Oall.

[Augsburg Ogesburc N. Gall.
II

597,
594,

3
vii I6j

Astituecensi

v.

Ucetia

Astures Gener.

109, 215 (Jass.

II

135,569

Is. hist.

291, 20
bis

Ep. Ov.

374,

16

Aspores Chr.

AL

Augusta Praetoria N. Gall. I 600, x 4 Augusta Vindelicorum Augusta N. Oall.

civitas

591,

vii 15

109, 185

Augustensis
Silv.
I

ibid.

Asturia Ps.

Is.

h. II

378,

de Asturias Ep. Ov.

Augustamnis

542,

lo, 2

U
25, 138

371,7
I

Asturica (Asturica Auffusta)

30, 186 ter

574

(Oallit.)
8

Hyd.

II

Ps. Is. h. II 282,

Auxturga
II 24,

Ps. la. h. II 384, 12

130

Asturiceusis urbs Ilyd.

28, 173 (a)

Is. hisl. II

279, 24

cf.

Turga
Asturi-

Augustodunum Prosp. I 454, I07s Augustiduuum Clir. 511 I 663, 616 Agustedunum N. Oall. 1 584, 2 apud Agustiduno add. II ad Bed. 111 .338 Augustoduueusis episcopus Hyd. II 26, I6i Avila Byd. U 15, 13
i

Asturicensis

conTentus
hist.

Hyd.
11

II

35, 249

Aulas

V.

Atlas
II 35, 249

censis regio /s.

280,

16

Aunonenses Hyd.

Aunonensis plebs

ib.

34,

Astypalaea
168,165

insula

Astypala
1

Oener.
125, 14

103,

134, 14

233. 239

Asta vetera Chr. Al.

I

103,

Astipalis Geneal.

Aurae portus
Augenses
Auieliauorum

v.

portus
II 32, 2o2

Auregenses Syd.
1

Is.

hisl.

II

302, 9

Cf.

Atax (flumen) Prosp.

403, 302

Atella I.al. Insl. UI 419,4 Aternum Auct. Marc. U 105,

civitas

N. Oall.

588,6 iuxta Auielia-

538, 3

nis

Mar.

II

232, 463

CHRONICA

III.

82

640
Ausciorum Ausona Ps.
Hisp.
104
II

GEOGRAPHICA.
civitas
Is.

INDEX
(pl.)

VIII.

N. Oall.
382,
S

605, xiv

606, 3

Babylonii

Bed.

A
II

m
III

270, 149
I

v. 15

h. 11

Habilonica captivitas

Chr. 511 357,

39

638, 247

(^ampi
II

Austria add.

II ad

Is.

chr. II

492 Austrie

(gen.)
ib.

''.

Babilonici C. Byz.
85

C. Hisp.

357,

362, 105

Francie interioris Austrie

361,

366, 130
in

Babylon

Aegypto Bed.
21

271, 153

Babilo C.

Austrasii add.

I ad
101,

Is. chr.
105, 25

11

490,

6 bis

Byz.

339,
(pl.)
I

Autalei Chr. Al.

101, 132,25

Lygallii Gener.

Bacaudae

Prosp.

445, 938

Chr. 511
cf.

643, 443

Awjilaet- Fr.

Chr. 452

660, ii9

Hyd.

II 25, 141

Aracellitani

Autessiodurum

Autisiodorum
1

N. Gall.

588,

Al-

et

Tarraconenses
133

tisiodorum Chr. 452

660,

lU Altiodorum Bed.
I

Ul 304,492
Autisidorensis episcopus Prosp.
dorensis ecclesia Bed.

Bacauda Chr. 452 I 660, 117 662, Baccis (abl.) Mar. H 239, 574
Baccuates
v.

472, 1301 Altio-

Bacuatae

A
Al.

III 304, 49i

Bactriane Baetrianae Oener.

Chr. Al.
I

106,

195, 2

Bactriana
I

Autricum N. Gall.
Autrigones
coni Oener.

588,

4 1

106,

164, 2

Bactriona Chr. Al.

Gener.

106, 157
188. 193

Autrigonii

(Jhr.

109, I85li's

Autri-

Bactra
Silv.

Bactris (abl.)
I

95, 49

106,

109, 215 547,

4
I

Bed.

A A
II

III

254, 26 Bactrium Chr. Al.

I

Avvileua

v.

Aquileia
95, 26

106, 162

Bactranon Geneal.
I

166,

lli
I

[Auxerre N. Oall.

588,

3]

Auximum

Auct. Marc. II 106,

Bactriani Gener.
539, 2

105,

175. 186

Oeneal.
chr.
,

165,

107,

545, 4

101

Scyth. B.

321,

31 bis

Is.

II

431,

Auxturga v. Asturica Axius (fiumen) Oener.

Al.
1

32
I

Bacteriani

Scyth. L. \l ?,\\

321,3l6is

111, 229, 21

Axxius Chr.

Bactrianii Chr. Al. I 105, 146 Bactrionae Scyth.

111, 201,21
v.

B. Adiabeui
lasdaire
I

II

311,

Azabenicus, Azafeni

Bactri Betrii Gener.

167, 158 189, 519

105, 6*
I

Azariae montes

v.

Azotus (Asdod) Oeneal.

Bacuatae Baccuates Gener.

Chr. Al.
[civitas
VII 7]
1

107,

I97, 65

Macuaci

Azunummin
Azzuz Ps.

O. Hisp. II 367, 135

107,

167, 65
I

Is. h. II

386,

17

Badebrunnensis (Paderborn) N. Gall.

594,

[Bal)inbergeusis civitas N. Oall.

594,

VU

Badouicus mons Oild.

13]

III 40, 18

mous Badouis

Brltt.

Babylon Gener.
I

A
II

III 200, II
I

127,292 Oeneal. 1166,

199

13

Prosp.

395,

175. 182

396,

398,

224. 233

Cass. II 140,
5.

balnea Badonis

III

130,

LXVni
II 20, 73

747 Is. chr.

141

A
147

445, iG2

Bed.

A
V

III 248,

268, 275,

Baeterrae Biterrae Hyd.

II

Biteris Ps. Is. h.

269,

I4fi.

quinquies 270, 149 bis

273, 169

382,

civitas Beterrensium

N. Oall.
Betis

608,

198. 201. 202

276, 207 Bed.

I

III 248, e

Babilon add.
I

Baetis

(fluinen)

loh.

II
C/(-.

216,
Al.

583
I

Gener.
cf.

I ad
bis
II

Chr. .354
Chr. 511
I

152, 33

add.

ad Prosp.

497

112, 229. 38

Betus

112,

201. 3S

Vitu
Chr.

636,

I8I. 200

637,

211. 217

Fs. Is. h.

Baetica
Caes.

provincia
II

Hyd.

II 21, 90

24, 123

380,

Bed.
1

III 268, I4i. 142 269, 146 bis

Babyl-

223, 568

Is. hist.

280, 19 (b)
I

297,

lou Chr. Al.

126, 291
I

Scyth. L. II 322, 33

300,24 301,1/2
511
19,
I

Baetioa Silv.

538,4,3

Chr.
18,49
Is.

Babylonia Chr. Al.

127, 293
195, 4

95,29

124,281

126,290.291
I

655,

557. 562. 564

74. 77

657,568

Hyd.
lu.

II

bis. 294

129, 311

Gener.

99, 93 106,

60. 67

20,

23, 114

31, 192. 193. 194

20

124, 282

127, 294. 295

137

130, 301. 302

Gener.

hist.

II

276,

13. 18

280, 20 (a) 296,

Betaca

B
I

126, 135 127, 170,

Chr.

354
185,

148, 17 Geneal.
181, 418. 193, 571

Hyd.
Baetici
215

II

2\,M(b)

166, 132

2011^

180, 413. 415. 417

457. 458

Hyd.

24, I34
1

Betici

Oener.
bis

109,

420. 422 bis

bis
II

184, 453. 45S

1

Beticii Chr. Al.

I

109, 185

Prosp.
432,
3

395, 174 Cass. II 120, 9 Is. chr.

Baiae Prosp.
III

425, 626

Cass. II 142, 799

I

Lut. lust.

33

445, 164

458,

265. 265

Is.

chr.

425,

Britt. III

145. 9;iu (a).

(a)

Bed.

B II A III
v.

420,

27

Baiae veteres Chr. 354

I

146, 26

Baioarii

Harn.
I

338,

proviutia Baioriariorum N.
-Britt. III

254,
Bed.

28 bis

267, i3i

268,

i4o. 142

270, 149

u
I

CaW.
add.

594,

VII

A
Is.

Boguarii
hist. h.

160,

Bavarii

III

255, 38

Babylonie (gen.) Geneal.

IX

ad

Is.

185, 457

Babilouia Oener.
I
I

I 95, 52
I

126, 291
128, 302

Bevaria Ps.

H U
A
I I

390, (a) 13
384,
li
I

Oener.

129, isi 140,

7.

Chr. Al.

99, 66
I

Baiocasses civitas Baiocassium N. Gall.

585,

ii

Chr. 354
511
I

9. 12

Oeneal.

181, 4is Chr.

II

Baius (flumen) Oener.

I

111, 229,23

Beus Chr. Al.

6.35, 140. 148

636, 176 Scyth. B.

312,

3.

112, 201, ssbis

.322, 33

C. Ilisp.

II

353,

72

Bed.
I

III

268, 142

Baleares insulae Sitv.

Chr. 511
II 1

538,

4,

6
II

Balcaricae iiisulae

Babilonie (yen.) Gener.

lonia Chr. Al.
I
I

130, 182 bis Babyl-

659, 584

Vicf. T.

204,

555, 2

Is. hist.

126, 290 128, 298. 299 Oener.

3. 5

296,17

Baliaricae insulae -Syd. II 21 , 86

insulae

132, 332, 50

Scyth. L. II 312,

Babillonia

Valliaricae Oener.

110,216

Gener.

130, 182 bis

l

Bamma
395,178

Geneal.

190, 533
et

Babylonius (adj.) Prosp.

279, 240

Bed.

III

Barbares AlVi ^ui

Barbarica Ps.

Barbares Gener.
384,
ii

107,

197, 67

Is. h. II

INDEX vm.
campi Barbarici (ad Tarracinam) Anct. Marc.
036, 4
cf.

GEOGRAPHICA.
II

641
^

104,

III

201,

Berneicli

ib.

20.5, ic

206,22

Biraeich
ib.
I

ii.

lordan. index p.

l.JT
;)3i

201,
Barciiioiia {i/en.
Is. hist. II 275,
I

Birnech Nenn.

III

205,
1

7/

Bernech
Prosp.

205,

11

Barciiio Chr, Caes. 11 223, 5io. .Mi.

-ae)

Beroea (Syriae)

Or. Const.

9, 10

398, 232

Chr.511
h. II

655, 562

665, 6o

Bed.

A
v.

III

276, 210
398, 3

30 (b) 282, 16. 22

Is.
ih.

283, 20 bis
383,
a

Barchinoua
12 bis

573

Ps.

Beroensis Marc. II 65,

382,

384,

Barchinone
11

(tjen.)

Berona

Verona
1

385,

12

Barcilo

(ijen. -onis)

Hiid.

24, 132
11 19, oo

U.
24,

Bersabee (Beerseba) Geneal.

178, 372

Gild. III 49,

hist.

U 275, 31

Barcilona (gen. -ae) Jfyd.

Bersabe Geneal.

179, 373
1

12

Beruatum
l

(?)

N. Oall.

604, xii

8 200,
I
1

palatluui Chr. Caes. II 223, 510

Berijtus Biryto Clir. Al.

1111,
8

Barduuii Chr. Al.

110,

187, 2

(=
chr.

Vandali
11

l''n.)

Beseo Ps.
Bessi

Is. h.

II
I

Barra fluvius add.

IV
t'.

382,

Veseo

574

(Gallit.)
I

ad

Js.

.505,

.5

Gener.
I

107,

197, si

Chr. Al.

107,

167, 5t

Bartubaccuni
Bascones

v.

Victoriacuin

Chr. 511

638, 257
>.

Basanotes, Basantii
!.

Bastetani

Besubius, Besuvius moiis

Vesuvius

Vascones
A'.

Betaea
I

v.

Baetica
v.

Basilea Basilia
dnd.

Oa/l.

597,

civitas Basilieusium

Beterreuses

Baeterrae

Bethania Bed.
III
I I

A
I

III

326,

fill

Bassas fluraen ritt.

Bastarnia Oener.
Bastarni

199.

JVeim. Jn^ III 199.

Bethel Geneal.

192, 546

A Gener. A
98,
.'18,

98,

8s, 17

Chr. Al.

98, 62, 17
58, 24

263,96

Lat. Mal.
I

Gild. III 70,

Bed.

III

431,18

Betliel

quae

dicitnr

97, 83, 24

Chr. Al. 1 97,

1

Luza Oeneal.
Bethlehem Cass.

189, 531
II

Bastetani

Basauotes
1
4.'i

Gener.

98,

83, 45

Basantii
'i)

135, 596
11

Ps. Is. chr. II 499,234

Chr. Al.
loh.

Bastetania

(Bastctania urbs

Nenn.

int. 111

168,
1

add. II ad Bed. UI 340

Prosp.
1

Beth425,

U
v.

212,

570, 2
1

leem Geneal.

189, 5i6

408,

359. 362

Bastiu Geneal.
Bavarii

181, 424

625 462, 1186 Chr. 511 1 638, 277

Hyd.

II 17, 39

Marc.

Baioarii
iV.

[Beauvais Biauv.ais

Gall.

591,9]

W H
I

63, 392

8!.

Cass. II 142, 797 153, 1145

Scyth. L.

319, 24

Bebbauburth

Britt. III 206, 26/27

Bed.

m 260,65
431,
I V. 22

Is. chr.

II

470, 35

Britt. III 168, 12

Lat. Mal. III 426,37

427, 37
71, 2

Bedesis Jlurius

Bcdente

(abl.)
,',

An. Val.

318
I

428,

20/21. 22

13

Betleem Chr. 354

Bedriacum Lat.
415,
47.-.

Inst. III 420.

Vetriacum Frosj).

Tind.
II

278, 74 Bethlem
Is.

Gmeal.
470,

189, 516

F. Marc.

63, 392

chr.

B n

235

Bed.

III

Belijae Bilici Chr. Al.

110,186
I

299, 250
8

Belgica prima Silv.

537,

2,

provincia Belgica

Bethleraita Chr. Al.

Betici,

118, 249

prima

-V.

Gall.

589
1
I

Beticii v. Baetici

Belgica secunda Silv.

537,

2,

provincia Belgica

Betis,

Betus
v.

v.

Baetis

secunda N. Gall.
cf.

590
I

Betolia

Aetolia

Gallia Belgica

Betrii v. Bactri

Beliceusium civitas N. Oall.

Belisio

598,

Bevaria

v.

Baioarii

N.

Gatl. 1 601,4
1

Beus
591, 9

V.

Baius
Is. h. II

Bellovacoruin civitas N. Gall.

Bezca Ps.
106, 24

382,

Betica

574 (Oallit.)f

BeUumvidere castrum
Beltliar

V. Gild.

III

Biblo

r.

Byblus
I

Geneal.

189, 515
I

Bibrani Chr. Al.

107,

167, 34

Librani Gener.

107,

Benageui Gener.
58,9

97, ^s, 9

Uennagi Chr.
1

AL

97,

197, 34

iidem ac Birranif

BUasz Ep. Ov.

Oall.

371,

Beneharnum Benarnus N.
nensium ibid. Beneventum Brosp.
I

607,

civitas Benar-

Bilici V.

Belgae
;'.

Biotes, Biotii

Boeotia, Boeoti
II
r.

399, 239

Silv.

536,

Ps. Is.
vhr.
II

Birca Ps. Is. h.

Birnech, Birneich
Bii-rani

378,

chr. II 501, 406 iis. 414 4!<

add.

IV ad
269

Js.

Bernicia

504, 3 Bed. A 111 317, 573 Beniamiu (tribus) Gener. A 1 121,

266

Oener.

111,226

Chr. Al.

111,193

Chr. Al.
I

120,

Birri v. Hiberi

add.

I ad
filii

Clir.
I

354

1 152, 31

Geneal.

178, 3J2
l

Biryto

v.

Berytus

189, 523 Prosp.

335, i

391, 103 Beneamin Gener.

I

133,

Biscouii V. Vascones
Bisintia P. Is. h. II 384.
11

Beniamiu Geneal.

179, 376

Benigi/a Girda quae et Benigga

intula) Gener.

(i. e.

Girba

s.

Meninx

Biteris, Biterrae v.

Baeterrae
1 7, 20

109, 212,

Bithynia Or. Const.

pasch.
1 1

Chr. Al.
32s, 2

102,
350, 3

123, 14

Chr.
364,

Beornica, Beoruicia
Berdilii . Heruli

v.

Beruicia

223,

123

233

237,

240,
I

Prosp.
Vind.

400,262 4i 449,
II

1011

450, 1023

,Si7i;.

541,
190,

Bergomum Bergamo F.
Cass. 11 158, 127S

305,

.i9:i

1'ergainuin

9, 4

Marc.
Bed.

81, 144.

95, 498, 2

Vict. T. II
1

484

III

296, 423

Bithinia Chr. 511

637, 236

Bernicia Netin. III 205, 13

201,
:i

Beoriiicia

Nenn.

iiU.

III

Bytynia Gener.

102, 151,
1

u
132, 18

205,

.-i/e

Bernica

III 130, I.Xill

Beornica Britt.

Bithyui Oener.

101,

Bitini

ib.

108,

82

642
i;u5,
-J

GEOGRAPHICA.
Bithynii C/ir. Al.
101,
105, 18 I

INDEX
Silv.
I
I

VIII.

108,

176, 2

Bythynii

1183 465, 1232 472, 1301

537,
6

2,

542

(tit. ii).

ib.

Bitinii Oeneal. I 168, les

i

u,
Bi22

(b) 547, 27

Chr. 452

646,

Scyth. L. 11 318,
II

Hituriges civitas Biturigum N. Oall. I 603, XII

tiu"iceusis regio

Scylh. B.

318, 22 Is. chr.

453,

233''

Bed.

V. Oild.

A lU

102,

Bituricensis

III 284, 286. 294

285, 297

Us 288,

331

295,

404. 411

ecclesia

ib.

102, 23
s.

299,457.461
add. II ad
Is. chr.

303,483
320, 590
I

309,531

311, 541 fer

\\\
II

313,554

basilica

Sulpicii

493,

316,

566. 570

Bed.
2,

304, 26o 309, 278

145, S93 Oild. III
2

Blavetus flumen

V. Qild.

A
I

111 96, 2a

Brittannia Silv.
28, 6
I

537,

Cass.

Boatium
24

civitas

N. Gall.

606,

45, 2

49, 25

Nenn.
16

143,

147,

207,

33

Boeotia Gener.
111,
200, 6

109,

2m

Byotia Ohr. Al.

98,

G2,

Britt.
6. 7

lU
5

147,

1
7.

148,

4. 7. 10

152, 12

1.53, 1/2. 10

154,
4. 8.

Boetia Gener.

98, 88, 24

Biotes

156,

158,

161, 10 162, 12 163, 10 164,

21

C%r. Al. I 109, 180

Boeoti Boeti Gener.
108,
17S

12. 15/16

165,

5. 12. 15. 19.

166,

12. I7/I8. 19.

23

167,
172,

108, 204

Biotii Chr. Al. I

4. 9.

U.

14. 16/16. 22
2.

168, 14 170,

5. 13

171,
i.

1/2. 3/4

182, 19 186,

16

188,

10. 18
le. 21

195,

22

199,

200,

Boggenes

III 128,

XXIV

20 203, 25 205, 14 209,

U.

210 212
Bed.

Brittannie
I

Boglada Chr. Caes.

Boguarii
Baioarii
I

223, 507
I

(gen.)

Nenn.

III 147, 1
Is. chr. II

Britania Chr. 354

147,

11

Bogorra castrum (Bigorra) N. Oall.

v.

607,

ll

add.

IV

ad

505,

III

295, 406

301, 473 304, 489

7

Boius N. Oall.

606,

Brittania prima Silv. 1542,

ib.

11,

Brittania secunda

Bononia
1

(Italiae) Bouoniensis Prosp. 1 403, 298

I

542, 11,2

Bononia (Galliae) Or. Const.

592, VI 12
civitas

7, 16

Bolouia N. Gall.
ibid.

maior Brittannia V. Oild.

Brictanuia
ib.

B
I

III

107,

maior

Bononiensium
1

108,

13

Bononia (Moesiae) Cons. Const.

Bonouiensis episcopus add.

230, 294

Britanuiae (plur.)
I

Chr. 4.52

654, 62

Chr. 511
int.

VI ad
Is.

Prosp.
381, G

498, 383

661, 602

V. Oild.

III

97, 21

Nenn.
630,

III

*Bononie (immo Lorii) Ps.

Boradii
v.

h.

II

156,15 Brittaniae Prop. 1435,764 445,939 Silv.

I

Macarii
Oener.

547, 29

Dom.

Val.

629, 16

Bed.

Borysthenes flumen Borusthenes

15

111, 229,

III 289, 345 294, 399. 401

I

Brittanniae Chr. 452

1

Borystlienus Ohr. Al.

I

111, 20l, 15

660,126

Britaniae C7(r. 5ii

1

641, 390 643,454

1

Bosporina Chr. Al.

I

98.

62,

Bosphorina Oener.

Britanni

Prosp.
Is.

472, 1301

Chr. 511

639, 310

98, 88,

u
I

add.
107, 167,38 111, 19S
197, 38

II ad
7.

chr. II 491, 3

OHd.

III 30, 13

Bosporani Chr. Al.

rani Gener.

Bospho140, 747

36, 2
38

V. Oild.
17

\\\

92,22

96, 13

99,37 101,
110,
20. 22

107,

Cass.

II

102,

103, 13

V. Oild.

lU

Bosforani Oener.

I I

111, 226 60, 34

Vict. T. II

Nenn.
13

int.
17

III 158, 21

162,

1/2. 6

165, 199,

1/2. 5. 8.

Bosforitauus Clir. 4t>2

166,

169,

10

170, u.

17. 21. 30

Britt.

Bostra Bostreuus episcopus

Bovis N. Oall.
1

194, 505

III

164, 6

Brittaiii

C%r. Al.
107,

98,

58, 60
I

107,

606,

167, 62

Oener.

197, 62

Prosp.

435,

[Boulogne-sur-mer Bouloigne N. Gall.

592, vi

12]

763 Is.

Mar.

237, 560 ter

add.

IX

ad

Is. Itisl. II

Bracara Hyd.
h.

II 20, 74

29, I74 (a)

Braccara Ps.

390, (a)
474

18.

(b) 17

Bed.

III 280, 253

3UI, 473.
145,

II

382,

eivitas Bragarensis Is. hisi. II 279, 27

179
1

304, 491

Brittanni
162,
4. 7

Cass. II 137, 664

2.

couventas Bracarensisi7(/d.II29,

32,214 pres246, 415

886 Brilt.

m
I

165,

20

169,

Britani
hist.

hyter Bracarensis Cons. Const.

Breyetio
1165 (civitas

Chr. 511
459, 389, (a) 6

641, 385

add.

IX

ad

Is.

11

Pannoniae)

Brigitio

Prosp.

Cass. 11 153, 1124

I

Virgitio

castellum Cons.

Britti Britt. \\1 160, 9

Bretti Scijth. L. II 318, 22

Is. chr.

Const.

242,

375, 2

castellum Vergio Lat. lust. III

1

Britto

Prosp.

467, 1252
2. 4/5

II

471,374

422, 23
378,
1

xuajtUov HtQyitivuiv Chr. pasch.

Britti

243,

Nemi. lU 178,
Brittones Qener.
22

Bed.
98,

Ul
5

300, 467

Bretti v.

add.

Brienceii

N.

Qall. 1 587,
I

12

31. 33
2, li

A I IV ad Is. V. Oild. A
19

83, 50

Scyth. B. II 318,
Oild. III 88,

chr. II .505,

101, 36 102, 15
12

BriU. IIl
8.

Britannia Silv.
II

522,

59

537,
\\

538,

2,

I4

Ps. Is. h.

147, 10 148,
166, 19
24

158,

6. 11.

161, 10 16.5,
7

10/u
176,

378,1

/. chr.

460, 283
37, 7 41,

Oild.
1.'.

UI

27,

167, 18 his 168,

169,

170,

9.

17

29, 17

30, 19

31, 17

33, 10
15

47, 15 62,

177,1

180,12
6. 9.

181,9
15

189,

191,4 199,8
III

V. Gild.
39. 41

III 91,
13. 15.

3. 5. 6.

93, 42 95, 23 97, 26 101, 104, 33

V. Oild.

205, 24

208,

Nenn.
III

int.

154, u.

17

102,

22

103, 38

\\\

167,3 169,16 Nenn.

489. 491

178,2 Bed.

A
111

III

,304,

107,24 108,18.29.34 109,35 110,9

lo/n. 18 152, 12 165, 8
e. 15.

Nenn.
154,
17/18

\\l

143,

306, 604

add.

I ad Bed.
148,
8.

334, 494
151,
5

Nenn.
166,
23

int.

UI

143, lo/ii 147,

7.

Britones V. Oild.

B
13
22.

III 108, 23
9

Nenn.

III

22

148,
e

1/2. 8

152, 26
16

153, 24
3.

13

158,

Nenn.
II

int.

\\\

147, 23/24 162,

149, u. 20

152,

17/18
9.

163,

164,

2. 15.

u.

168,

169, 180,

154,
3

11

158,
7. 17.

9/10
3.

164,

4 2

165,

u
15

11/12. 13. 20. 22

170,

2. 6.

172,

6/7. 8/9. 12/13

167,

169,

24 170,

7/

171,

176,

15

181,14.22
1.

182,14/15

185,22 186,3.12.14 206,5

199,
4

177,1.4 178,3/4 180,13 181,7

1.

185,17.23 186,
4. 4/5

213,

Britt. III 148, 17

Lat. lust.
1

III

422, 4

7/8

187,
7

1.

4. 6

188,3.6 189,

190,

191,

Brittania

Or. Const.

7,21

Prosp.

447,976 461,

2. 4

192,

199,

Bed.

311, 541

v. vi

INDEX

VIII.

GEOGBAPHICA.
i

643
Bizaiitium Barh.
I

Hiitamiicus fadj.) GUd. IK 89,

109, 36 110, 21 Nenn.
III
int. III

V. Gild.
2:i I

III

17. 25

291,206
422,37

Chr. 511

I 63.5,

172,1 178,

liriU.

161

640,327

Lat.

Iiist.

111
4

Bizancium add.
I

205, 22

Brittanicae iusulae Gener.

(c.

A
su

99, 89
Brit7

IV

ad

Is. chr. II
)}

504,

Byzantius Chr. Al.

I

109,

Brittanioae

insulae)
III 156,
i:'

ibid.

99,

180, 13

lliiCov

nohg Chr.pasch.
I

233,

328, 2

taunicus Britt.

I(J2, 1G,17

163,
192,

164, 193,
99, 63

Byzantii
399,3

Chr. pasch.

233,

328, 2

Marc.
('.

II 66,

16.22.23 165,6,7 171,19

10

177, Il/l2

i.s

90,472,1
C. Byz.
1

92,480,1
11

94,491,2
Bizantici

97,512,3
Tlisp.

215, 26

Brittaiiiacae insulae C/ir. Al.

Bizantii
II

335,

Britias Geneal. I 169, 200

335,

Britannigenae

(pl.)

V. Oild.
int.

III

107,

n
Britones

cf.

Constantinopolis

Britones Aremorici Nenn.

III 171,.i. 14

Armorici

ib.

167,

Brittones Ai"morici Britt. III

167,2
Brittia, Brittii
cf.

Cabalia Camalia Oener.

Bruttium
(ahl.) Vhr.
16

102,

151, 7

Camilia Chr.

Al.

102,

123, 7

BrixeUuin Brixellis
(acc.J

354

148,

fi

Brixillam

Camehi Oener.
165, 103

105, 177

Camerii Geneiil.
I

Havn.

339,

Gamer Oener.
Cabillonura

105, 66

Milii Chr.

Bro Gueret

V. Gild.

UI 101,46

Al. 1 105, 148

Brontotas Cass. II 158, 1283 Bruiulisium Prosp.

I

Cabalonnura
ii

v.

407, 349
I

Cabellio civitas Cabellicorum

JV.

Gall.

602,
I

u
584,
I 4

Bruttiuiu Brittia Silv.

Bruttii
i2>l.)

536,

Cabillonum castrum Cabillonense N. Gall.

26
Brittii Aiict.

Bed.

UI 254,

Mare.

Cabalounum Mar.
Cades, Cadix, Cadiz

II

239,

579,

107, 546,2
v.

Britii ib.

104,536,1

Buciui portus
Buelt Britt.
217,
2

portus
192,
13. 26

Caditium mare
217, 15 Nenn.
int. III

v.

v. Gades Gaditanum fretum

lU

192,

Cadurcorum
11
I

civitas

N. Oall.
I

603, xii 229, 275

Buelitia regio Britt.

UI

193,

2 3

Caenolrurium
108,

Cons. Consi.
III

Prosp.

443,

Bulgares Marc.
548,
1

U
U

95, 499,
II

i
,

103, 530

104, 535,

Bed.
12

293, 385

Caenophrurium
lust.

Clir.
32

354

Vict.

2\

205
II

560

Vulgai-es

Oener.
111

148,

Cenolrurium Lal.
I

lU 421,
1

105,77

Cass.

160, 1344

add. III ad Bed.

502,
i

342
III

Caesaraugusta Chr. 452

Chr. Caes. 281,
II

631
(a)
8

Chr. 511

664, 651
hist. II

Bulgari Marc.

96,

Vulgari Bed.

222,

460. 504. 506

223,

541

Is.

317,577 321, 592

9/10 (a). 9 (b)

284,
5 bis

3/4

Cesaraugusta 1 573
384,
12

Burdelum
ijala i)

(castrura) C. Hisp. 11 361, 104 mr/.

(=

BurdiBurdeI

Ps. Is. h. II 380,

382,
1

385,

13

Cesar-

auguste (yen.)

ib.

378,

Cesaragusta C. Hisp.
C.
II

Buriligala

Havn.
I

331, 498 Prosp.

565

462, 1187

353,

71

Cesaragustana civitas
/s.
hist.

Hisp.

II 6

363, 110

gala Chr. 511

657,

Burdegal N. Gall.
1

606,

Caesaraugustanus

^88,

CaesarIs. hist. II

syuodus Burdigalensis Prosji.

galense (abl.) N. Gall.
1
i

462, 1187
7

in Burde-

augustaua
301, 9
340,

regio

Hyd.

11

25, 142

606,

oivitas Buidi-

Cesaraugustanus episcopus

C. Hisp.
ib.

galensium
liiiiguudia

ib.

604, 235,

xiii 634, 1

20. 22

Cesaragustanus episcopus

342,28

Mar.

II

add. 1 ud
(ijen.)

Is.

chr. II

praesul Cesaraugustanus Ps. Is. h.

II

387, 17

490,
Js.

add. II 492

Burgundie
Ps. Is. h.
II

add.
12

VII ad

Caesarea Cappadociae Chr. pasch.

II 80, 440,
1

235,335,2 Marc.
I

hist.

376

bis

384,

Caesariensis Chr. 511

644, 508

Is-

Bm-gundi
I

Britt.

Ul

160,

10

chr.

A U

463, 312
v. Mauretauia Mauri Caesarienses) Oener.

Burgundiones i/ara. 1304,

467, 1250
I

455, 5

305,457,2 Prosp.
I

Caesarea Mauretaniae: Caesariensis

Caesarienses
I
(i. e.

475, 1322

N. Gall.
22, los

600, x
I

5.

xi 2

Chr.452
665,
153, 1119

660,118.128

Chr. 511

661,596
Cass.

109,213

Sarinei

Chr. Al.

109,184
I

689. 690

Hyd.

11

23, iio

U
II

Caesarea Palaesfina Caesarea Palestinae Prosp.

849

439,

155, 1190
1.

156, 1226

Mar.
Is. chr.

II

232, 456
hist.

Bed.

A
III

III

290, 365 291,

371

Cesarea Palestinae
ib.

234,
282,

500,

235, 523

bis. 524, 1. 538

Is. II

Bed.
340

310, 539

Caesaria Palestinae
I

288,

1/2 C6J. 15

add. II ad

491,3

Caesarea Prosp.

407, 352

Hyd.
v. 2

U
I

17, 38

add.

reges add.

II ad Bed. lU 339 (Val.) Burgundiones VII ad Is. hist. U 376

Is. h.

Caesariensis Marc. 11 60 praef.

Is. chr.

424

Cesariensis add.

V ad

Prosp.

idAprol.
1

Bnrtama

Ps.

382, 8

Britonia

574

(Gallit.)

bibliothcca Cesariensis add.

ad Prosp.
3

495
Aq.
18

307

Caesariensis ecclesia loh. II 211 v.

CaesaVict.
11

Byblujs Biblo Chr. Al.

111, 200,1

riensis
I

episcopus Prosp. P. Camp.

4
I

433,

743

Byotia

!'.

Boeotia
Silv. 1 .538,
1

681,8

745,6
III

Hyd.
289
,

13,
,

Byzacium

3, 3

concilium Byssacenum Rct.

Gild. III 69,

Bed.

343

295
137

407

T. II 202, 551,

203, 552
I 9, 10. 35 bis

Cesariensis episcopus C. Hisp.

10,
6.

867,

Byzantium Or. Const.

l

19

Oener.

Caesarea Paneas

Paneas Proap.

407, 351

109,209,13
1

Chr. pasch.
Silv.
I

Prosp.

416,485

540, 6,5

1233,328,2 234,330,1 Marc. U 60,380

CasS.
II

81,445,2
1061

93,484,4

99,516.3

122,84

151,
13.

Paniou ibid. Caesarea iuxta Ravenua Ayn. 1 336, 95 Caesena Auct. Marc. U 107, 542, 2 castrum Cesinate

add. II ad Bed. III 337

Lal. Al. 111 449,

Ayn.

335, 90

644
Caieta Caes. II 134, 540

GEOGRAPHIOA.
Calcliedon Cass. Cair Britnc
a
,/<.

INDEX

VIII.

U 122, 84
II

Calchedona
203,552
209, 14

(j/en. -ae)

Prosp.

Cair Biitliou Brilt. III 211,22

XIX

481, IM-J Marc.

3.

84,451 97,511

Vict. T.

185,
V. 15

Cair Caratauc Briil. III 210, Xlll 211,

Caii-

450,

451

200, 542. 20

loh.

219

Ceiut Briit. III 210,

II

211,

13

Calcedon Gener.

109,

Calcedo Chr. 511

I

Cair Celemion Briii. III 212, 27

Cair Ccri Briti. III 210,

XXXII
ih.

635, 156

Calcidona {acc. -am) Hain.

339, is

XIV
c,

Cilcidonia add.

I ad
'M{
1

Is. chr.

II

490, 4
I

Bed.

III

Cair Colun Briit. III 211,

Cair Collon

XXIV
XXVIII

310,539
Jled.

Chalcedon
lll

Chr. pasck.

229,284

245,391

Cair

Daun

Briit. III 211, ic

=
I

XVIIl
Draitliou
7

3lb,

Clialcedona (^e/i.-ae) Or.Const.

109,
180, 14

Cair Draitou Britl. III 212, 24

(Jair

ib.

10, 6

Chr. Al.

Cair Ebrauc Britt.

Cair Glou Nenn.

III 210,

211,

Calchedonensis Marc.
ih.

II 65, 398, 3

bellum CalcaeCalcliedonense
/s.

Cair Glovi Britt. III 193, lO

int.

Cair Gloui
193,
6

211,

XV

donense Cons. Const.

couciliuui
Vicl. T.
II

232, 324 202,

550, 2

III

chr.

II

Cair Grauth Britt. III 211,10

Cair Grant

il.

XVII

472, 381 473, 385

Calcidonense concilium Bed.

Vict.

B
T.

Cair Guent Britt. III 211,

21

=
a

XXm
Cair (iuintrui.s
ib.

UI

304, 260

Calcliedonensis synodus

Cair Guiuntguic Britt.

VIII

III

210,

II 186, 457, 3 ter. 458, 2

475, 4.
5.

187, 460. 468 188, 468 189,

477,

his 190, 460 ter. 482. 484. 485. 486. 487

4JS. 492, 2. 494. 496. 497,
1

Cair Guiragon Brili. 111211,14

210, VI
(lair

Cair Gunranegon

ii.

191,489 192, 491,1. 2

49. 501 bis

193,

194,

504. 507. 509 bis. 510

.521,

195, 512. 514.

Guorcon
18

Jlritt.

III

211,

XXVI

Cair (Uuicon

ih.

516

196,

517, 2 bis. 518, 2.

197, 524. 528 199,

211,

538, 2. 539 bis. 540, 1

200, 211,

541, 1. 542 V. 12. 16. 17. 21

.567,2 his

Cair Guorthigirn Briii.

thigirn

III 18B, 20
18(5, 1

210,

Cner (inot(iuortliegeriu

202, 549,2
chr.

loh.

219
475,

V. 13

Is.

Nenn.

int.

III

Cair

II 473,

386

474, 389
245

394=1.

397

Britt. III 210, IV

476, 40ia Is. chr.

B U 472,
482, 1369
III

synodos Calche-

Cair Gurcoc Britt. III 210, in

(Jair

donensis Prosp.
C^air flustoeint
ih.

Calcedoueusis syuo-

Gusteint Britt. III 210,

dus add. I ad Bed.

donensis.
sis

334, 488

tomus Calche-

211,8
Cair Legeion Guar Usic Britt. III 211, 20

Marc.

U 87,

458

tliomus Calcedonen-

Bed.

III 305, 495

Cair Legion Britt. III 211,

Caii(;air

17

Cair Ligion

ih.

XXI7

KaQX'l^oyio)i'

noXe/uog
I

Leriou

Britt. III 212,23

(=

bellum Calcaedo-

XXVn
Cair Luilid
ih.

nense) Chr. pasch.

211,

232,

325, 2

Ligualicl Britt.

UI 210,4
210, XI
28

topographica:
basilica

XVI
Cair Lion Britt.
III

sanctae

Eufemiae

Marr.

II

84, 451
Vict.

diversorium gloriosae matris luipliemiae

Cair Luit (^oyt Briit. III 212,

Cair Loitcoit

ih.

T.

203, 552
I

XXXIII
Cair

Lundem

Britt. III 211, 12 Britt.

III

Cair Londein
ii

ih.

XXV
ih.

Caldunis (hodie Chalons-sur-Marne) N. Gall.

silva Calidonis
Britt.

590,

Nenn.

int.

III

199, ii

silva Celidonis
(i. e.

Cair Maunguid

211,

Cair Mauiguid

III 199, 15

Cat
Britt.

Coit
III

Celidou
199,
I5;'ii;

'hellum
int.

XXI
Cair Meguaid Britt. 111 211,5 Cair Merdin Briit. III 210, IX

=
III-

XX
ib.

silvae

Calidonis')

Nenn.

Ul

199, 11/12

Cair Mincip Britt. III 210,

Cair Pensa vel
vel Coin
ih.

Cair Mencipit
212, 25

XU

Callaeci, Callaici, Calleci r. Gallaeci

Coyt

Britt.

Cair Pensa

Callaecia

v.

Gallaecia

Cair Peris Britt.

XXIX UI
int.

Calli V. tialli

210,

211,

15

Callinicum Marc.
211,
is

II 96, 504
1

Cair Segeint Britt.

lU 166,4
III 166, 4

210,

vii

Cair

Callipolis

Or. Const.

10,

Segint Nenn.
Cair

Calpe (Hispaniae) Silv.

Canialia Cair Urnalic
I

1 5.39, 4, 7

Teim

Britt. III 212,

XXX
26
ih.

v.

Cabalia
I

Cair Urnarc Britt. III 212,

XXXI

Camaracttm Cameracus N. Gall.

591

civitas

Calabria
II

tiilv. I

536, lo Chr. 511

548, 2

637, 222 Auct. Marc.

108,

547,

3.

Camaraceusium ihid. [Cambray Cambrais N.

Campania
(Italiae)

Gall.
i\
1

591,

6]

Calabri Gener.

97,
1

83, 34

Bed.

III
ib.

254, 26

Camehi, Camerii, Camilia

Barh.
335,
79

Cabalia
296, 291

Calabrii Chr. Al.

109, 181
I

Colabri

97, 5S, 34

An. Val.
404, 309
1

310

Calahria

(=

Cantahriai) Prosp.

406,341
II

.1^. I 334, 79

Prosp.
Vict.
i

411, 405

Calabria (Talahricay Ps. h. h.

I

382,

Kalabria

Silv. I 535,
II

add. I ad

Aq.

738, 22
Aiict.

Byd.
Marc.

573 (Lus.)
1

20, 81 104,
1

Marc.

90, 472,
.538,

91, 476, 2

Calagurris Nassica Caiagurris

Is. h.
11

573

Calaliorra Ps.

11

.536, 3

105,

2 4i

107,

,543,1

108,547,5.
ii

382,8
I

548,

Cass.

U
U

137, 642 Ps.

Is. k. II

384,

add. II
317, 573

Calagurritanus Prosp.
Chr. Al.
Calcecia
v.

417, 513

ad
134, s

Is. chr.

493,

Bed.
27

A
1

III 308, 523

Culaiha iusula (Jalata Oener.

1

103,

109, 212,
1

l.at. lust.

III

419, 4 420,
(pl.)

102,

125, 8

109,

183, 5

Genea/.

168, ig5

Campaniae

Chr. 511

638, 2So

Gallaecia

Campanus An.

Val. I 328, 90

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
(pl.)
(leiier.

645
r.

Campaiii
109,
isi

109, 210

(Jhr.

Al.

Cariac

Carrh.ae
v.

Cariatlia
4.")

Carpatlnis

Vhampagne) Uavn. 1 302, (Jana (]'alaestinae) Cauaneus Oener. B 1 133, I6'J, castrum Cana venusta X. Gall. I 599, 3
fainpaiiia ((ialliae, hodie

Cariathiariiu

(Kirjath JeariinJ
126, 289
I

Gener.

126, 29u

Chr. Al.

Carifes N. Gall.

587,

Canaan, Cananei

v.

Chanaan
I

Carmona
pous Candidiani Cass.
>

Ps. Is. h. II 381,5

Britt. III 217, 22/23

Candiani oampus Agn.

II

319

Caru Cabal
(arnotes
v.

1.59,1326
Vict.

CJarnutes
Const.
I

Canopus

T. II 204,
II

..'.(;,

Carnuntum Cons.
A)<.

231, 3os Chr. pasch.

231,

Cantabiia loh.
Calabria

213,

574,

l'

(h:

371,16

(J/'.

307

Prosp.

431,703 448,982

Bed.
III
I

lU 295,413
2

apud Carnunto add. II ad Bed.

IJijd.

337
588,
(^areatus
103,
125, 13

Cautabriaruni loca maritiuia

2b, 171

Carnutes civitas Carnotum N. GaU.

Cantaber(?) Byd. II 33,229

Caiitabri
.i67.

Carpathus insula Carpatus Qeneal.

344

168, 165
I

(pl.J

Prosp.

407,

Cass.

II

13,0,

Qener.

103, 134, 13
civitas

Cariatlia Chr. Al.

569
hist,
II

Carpentoractc
287,
s
8

Carpentoratensium

N. Gall.

Caiitaljrum (urbs) /s.

602, 10
civitas

Cautarliorg

Kenn.
7

int.

III

180,

Cantorum

Carpetani Cyrtani Gener.

Al.
I

98,

83, 46

Cyrtanii Chr.

Britt. III 180,

98,

58,

46
1

Cantguaraland Kenn.
Britt. III 179,
1

ini.

111

178,

21

Cauturguoralen

Carpi (gens Sarmat.) Cons. Const.

230, 295

Carrhae
III

Carrae
I

Clir.

354

147, 15
II

Prosp.

404,

Caut Guic
III

Sritt.

166, 27/28

Cantguic A^enn.
Bed.

int.

318

Chr. 511
32

641,390 Cass.

14.5,903

C. Bijz. II
I

166,2-.
III

Cautia Brilt.

179,3

203,10

A
c/.

347,
III

C.

Hisp. II 347, 45

Charrae Prosp.

435,

311,

.-.41

777

Cariae Chr. 511 I 638, 263

I

Cancia
Canti

III

129,

XXXVI
199,
.-,.

Carthago (Africae) Geneal.

6

169, is^*

F. Vind.

(pl.l Britt. III

206,

Cantarborg
309, .iSi
98,
88, 6

289,366 Prosp. 1390,86 434,757 446,9,59 450, 1026^0)

464, 1210 469, 1268 477, 1339 his 478, 1342
25. 29
,

Cantuarienses

III 130,

LXI Cautuarii
I

Bed.AWl

Cappadocia Or.
Chr. Al.
235,
33.=;,

C'on$t.
G2, 6
I

10, 16

Oener.

ad Prosp.
Prosp. 497

488,

1210. 1268

490,
1

Ks add. II add. V ad
Chr. 511
129
I

1 2

98,

111,

198. 200, 3

Chr. pasch.
9,

{ad

vm)

Silv.
I

538

3, 1

Prosp.

456, 1111

Silv. I 521, 38 541,

;.i.-.,
..

633,68 661,.598 Chr. 452

18, 56

658,98 660,
29, 176
1

Marc.
1102

II

80,440,1 91,476,1 99,

T.
II

Cass. II 152,

23, 115. 118 (aj

28, I67

Hyd. II Marc. II 71,

Cass.
.523
1

Vict. II

189, 476

195, .M5,

add.

IV

ad

413 80, 439, 3 90, 468 103, 534 104, 535,

57

122,

Is. chr. III

503, 2

Bed.

III 289, 34S

I

Lat. lust.

156, 1233
.546, 1.

Vict.
2

T.

193, 497, 4

196,
1.

198, 531
Is.
hist.

422, 14

Capadocia Chr. 511

Vict. T. II 196,
.^17,

644, 4ss

201,
11

Us 203,
374

554, 2

204,
4

555,

556,

Cappadox
31

297, 10 (a. b) 298, 4 299,

Is. chr.

Cappadoces Gener.
111,226

96, S9
1

97, 83, 10
Britt.

107,
III

197,

442, 134 Bcd.

262, 459,
I

471,

474, 392
307, 516
2

Geneal.

168,170
II

161,

A
85
8.

III

302, 4S1

A U 440, 109 Is. chr. B II 440, 72 Bed. B III 315,

.564

21/22

Capadoces

Ps. Is. h.
.-,8,

379,
107,

Cappa-

Eeo. Wand. UI 458,

12

(A. H). 4 (HJ.

(HJ
85

doci Chr. Al. I 96, 36 97,

10

167, 31

(HJ. vi(HJ. 196,

15

(H).

16

(A)

Karthago Geneal.

Capsa

Vict. T. II
I

197,

523, 1

169, 196

624. 625. 626

Bed.

III
I

262,

Capua Proap.
II

400, 257

Silr. I 535,

add. p.

XI
chr.
I

Cartago

Cons. Const. I 217, 726

Prosp.

402,277
I

(porl. 3; Ps. Is. h. II 384, 11

add.

IV

ad

Is.

468,

1266

484, 1375,
C7()-. .37/
I I

31

add.
94. 102

ad Prosp.
add.

495

503,
21

civitiis

Capuensis add. 1 ad

Vict.

Aq.

497

t;s

634,

637,244
7.38, 439

I ad

738,

Vict.

Aq.

738,24
Eeg.

add.

IV

Ps. Is. h.

Capuanus add.
episcopus

IV ad Vict. Afj. Bed. A III 307,

I

753

Capuanus
Carali-

II 384, 11
I

Wand. lU
III

459, 19

Kartago Ilavn.

.S20

269, 23
276, 41

Bed.

289, 346
I

Chartago F. Vind.
276,

A
4(i

Caralis Caralitaiia ecclesia Prosp.

taiius episcopus ib. 459, 1143
I

455,

1U9I

F. Vind.
I

B A

287. 307 289. 366

abl. Chartaib.

Charalitanus Chr. 511

ginae Barb.

291, 202
1

Chartagina (nuiiij
97, 79

644,

4S.S

Charcedon

(Jener.

Carbana

vallis V. Gild.

III

108,32 109,

19

cf.

Nan-

Carthafjiniensis

ecclesia Cartliaginieiisis Prosp, 1

carbaiiensis

450, 1026 (h)

Ps.
II
I

Carthaginiensis episcopus Cass. II

Carcaso Carcassona
nensis
iirbs
jV.

Is.

Ii.

II

382.

CarcassoCaicasso-

147, 964

loh.

218,
9

5S9, 2

civitas

Carthaginensis Chr. 511

642, 4is

Cartagiuensis

nensium
Careatus
v.

Qall.

609,

Prosp.
Prosp.

I
I

402,

274

Carthaginense

concilium
I

Carpathus

465, 1225 add. 1 1

ad Prosp.

488, 1225

Carga

v.

Caria

concilium
I

Cartagiuense
ecclesia
2

Bed.
Vict.

B
T.

III

301,256
187, 463,

Caria Omer.
I

102,

151, 9

Prosp.
I

400, 253

Silv.

Carthaginensis
189, 479,
1

540,

7,

Carga Chr. Al.

102,

123,
5

197, 523,

198, 535

202,

551,

1.

552, 1

Caree Cari Gener.

162

A
I

108, 205,
I

Geneal.

168,

205,

.563, 1

Carthaginensis episcopus
F^i. T.
111
II

Prosp.

Carii

Chr. Al.

101,105,12
132, 12

108,176,5

440, 864
378

194, 505 Bed.

5

lU 292,

Cbari Oener.

101,

Beg, Wand.

458,

459,

8.

646
Carthafflnienses Kartagiiiienses Geneal.
(Jartliagiiienses
l

GEOGRArmCA.
lii'J,

INDEX
II

VIII.

ina

Celaenae Celenae Hyd.

Celatne
v.

16, 31

Bed.

III

274,

isi

Kartli.iglnetises
Is. h. II

Celtae

Prosp.
384,
11

399, i46

Cartaginenses Ps.

Celidiinis silva v. Calidonis

Celtae Gener.
I

96, 60 98,

83, 38

107,

197, 0
I

'eltei

Chalcedonii Chr. Al.

97, 5S

Chr. Al.

107, 167, 60
I

Celatae Geneal.

168, 176

topographica Carthaginis:
aedes Memoriae Hyd. II 18,
lialnea Is. chr.
56
cf.

Chaldei Chr. Al.

Celtica Chr. Al.
tliermae
I

96, 37

98, 62, 39

A
1

II

474, 392

Celtes Gallia (Celtogallia) Gener.

99,

8R, 39

basilica Fausti add.

IT ad Prosp.
201,
546, 2
I

490,

Celtiberia Cass.
II

II

130, 409

loh. II 21.5,

578, 4

Is

hist.

castra Prosp.

434, iwi
T.
II

288,

18

palatium

Vict.

Celtiberi

Gener.
58, 40
I

98, 83, 40

Celtibirii Chr.

AL

thermae Maximianae Prosp.

Carthayo
(civitas

446, 969
I

98,

(Uispaniae) intelligenda

Silv.

538,
h.

4, 2

Celtionii Chr. Al.

107,

167, 71
I

eiusdem nominis) Cartago Ps.

382,
ter I

Is.

II

378,

.381, 7

Cemenelenum civitas Cemenelensium N. Gall. Cemerinus campus v. Themiscyra

Cenei Geneal.
I

612,

Carthago Spartaria Chr. 511

659, 584

664, 634

173, 273
I

Cinei

ib.

173, 274

Eyd.

II

21, 86 Is. hist. II 296, 18/19

II

Cartago

Cenezei Geneal.

173, 274

Spartaria Mar. Carthaginiensis

232, 460
provincia) Chr. 511 I 655, 557
II

Cenofrurium

v.

Caenofrurium

(sc.

Cenomani
Cent
V.

civitas

Cenomannorum N.
1

Gall.

586,

III 2

Carthagiuiense litus Hyd.

ginieusis provincia
200
ib.

31,200
18,49
ib.

Cartba24,123 31,

Chent
75, 16

16,31

Centumcellae Chr. 354

Cephallenia
Geneal.
I

Carthaginienses regiones
II

28, 168

insula
170, 200

Cefalenia

Gener.

A
I

99,

91, 9

Carthaginienses Hyd.

24, 134
Silv.
I

Cefalinia Chr. Al.

99, 65, 9

Carthagiuensis

(c.

provincia)

538,

4,

Cephissus (finvius Boeoiiae)

229,6

Cefisos Gener.

111,

Carthaginense
ginensis

litus Is. hist. II

iJ.

297, 29

Cartha-

Cifissus Chr. Al. I 111,201,6

l

proviucia

296

9/10

297,26

301,2

Cephissus (fluvius Eleusin.) Prosp.

fluvius Cass. II 141, 779

422, 595

Cefisus

Carthagineuses regiones
Casfeni
v.

ib.

301, 13

Gaspheni
w.

(pous

Hadriani

in

Cephisso)

Prosp.

422, 595

Casiuensis

Mons Casinus

Cass. II 141, 779

Caspii Gener.

107,

197, 13

Caspiani Chr. Al.

Cerasiolum castrum C. Hisp.

Cercina
(insula Africae)

II

361, 104 mg.

I

107, 167,13 111, 195

Chr. Al.

102,

125, 5

109,
I

portae (pylae) Caspiae

323

filae

Caspiae Gener.
I

111,

183

Gener.

109, 213
I 6

Cercenna Gener.
168,165

103,

Caspianae portae Chr. Al.

127, 397

Caspia-

134,5

Circina Geneal.

norum portae ib. I 111, 195 mare Caspium Chr. 511 I 636,305 Scyth. L. marae Caspium Scyth. B. II 321, 31 31 Catalauni civitas Catalaunorum N. Gall. I 590,
Catalaunos Prosp. Catalannus Ps.
I

Cereticiaun Britt. III 218,

II

Cereciaum

III 131,

LXXXV

321,

Cereuus

Britt.

III

218,

33

Cerritanie C. Hisp. II 361,ioi>j.

3

Cerritanensem op-

apud

pidum
Cersona

ib.

361, 101
C'hersona
v.

442, 903
Cass. II 157, 1253
h.
II

v.

campus Catalaunicus
Is.

campus
Chr. Caes.

castrum Cesinate
Cessei
v.

Caesena

384, 10

Cossaei
10

campi Catalaunici Hyd.

II 26, 150 (a)

Cetgueli Britt. III 156,

Ceth, Cettheus
v.

Nenn.
108,

int.

III

156,

13

U
535,
1

222,450

Is.

hist.
I

II

277, 22 fa). 25

Chettei
I
177, 5

Calana Catina Prosp.

Cass.
II

394, 160

Auct. Marc.

II

104,

Ceus (insula) Chr. Al.

I

Geos Gener.

122, 77
v.

108, 206,

5
I

Cat Coit Celidon

Catina
v.

Calidonis silva

Ceutronum

civitas A'^ Gall.

II

599,

Catana
II

Chahimeusis Hyd.

36
Calchedon

Cauca Hyd.
200, 2

14, 2

Chalane Geneal.

166, 131
;>.

Caucasus (mons) Gener.

111, 228,

Chr. Al.

111,

Chalcedon, Clialcedona
Chalcedonii
)'.

Carthaginienses
II

Caurium Cauria
(Lus.)

Ps. Is. h. II 382, R

v/.

Caurio

573

Chalcidicus Cass.

142, 814

Minerva Chaluidica
108, 2o2
Is.

v.

mb Koma
Chaldaei
165, 77

Causo limin
Chr. Al.

v.

Hyssi portus
Gener.
.30

Gener.
Is.

107,
II

197, 3

Genetil

chr.
III

Cayster (fiuvius)
I

429,

19

112,329,30

Gaustrus

16
53

Bed.

269, 14
106,
192, 4

Chaldei
128, 296
108.17.1

B II Gener. B
chr.
I

429,
103, 103,

112, 201,

Gener.

Chr. Al.
127,296

Cebarsusitana ecclesiu
suscitanus episcopus

Vict.
ib.

T.

II

204,

555. 2

Cebar-

131106,161,4
Geneal.
I I

107,167,3

128,300

206,

567, 2

166,130 171,246 181,424 182,445 184,4.54

393, 155 347, 45

Cebron

v.

Chebron
v.

Prosp.

395, 180

C. Byz. II 347, 32

('.

Cedrusi, Cedrusii, Cedrysii

CeiV.

Gedrosi

Hisp.

II

add.

IX

ad

Is.

hist.

II

389, (a)

Cepli-

390, (a)

6.

(h) 8

Ps. Is. chr. II 499, 160

Bed.

UI

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
140. 141. 14L'

647
I

253,21 268,

269,147 270,
I 1 1

149 AiV

Bed.

B
11

Cibalae Cibali Chr. .Ml

Or. Const.
I
I

()44, 491

Cibalensis

campus

in

252, 24

Caldei Geneal.

164, 74
103, 159
.SS6

Ep. Ov.
cf.

8,

lti

bolhini

Cibalense Cons. Const.

375, 20

Clialidaei

Gener.

A
1 II

Celtae

231,314

lingna Chaldea Geneal.

litterae

78,

Cibyra Marc.
v. ii

73, 417, 2
IlisjK

Cbaldaicae Marc.
ib.
1

63, 392

Clialdae-

Cidamis (Cydamusf) C.
Byz.

344, 38

Cuidam
I

C.

icus stilus

63, 392

v. 13

344,24

Clialech Geneal.

164, 72 bis
1

Cilicia Gener.

102,

I5l,

106,

191
I

Chr. Al.
169,199

[Chalons (sur Marne) K. Gall.

590,
S3, 14

3]

123,1

106,160
I

111,200,3

Oeneal.
I

102, Cons.
Silv.

Chalyhes Chalibes Gener.

Al.
1

97,

Cballyri Chr.

Const.
I

240,361
Cass.

Prosp.
II

416,485 456, iiu

97,

.vs,

14

541,

8, 5

152, 1102
tlilic.ie

Bed.

A lU
I
I

277, 220
635, 162
168, 162
I

Chauaau Gener.
I

105,89 117,96 129,

i7.'i

Chr. Al.
I

Lat. lust. III 422,

Cilices Gencr.

113,211. 212 122, 271

add. I ad Vhr. 354

152,

u A

(gen.)

Chr.oll
Oeneal.
Cilicii

101,
1

132, 26

31
I

Geneal.
386,
2C

167,1.^8. 159 176,334 177,352

Is.
hist.
II

Prosp.
Ps. Is.
v. 10. 14

Cileces Oener.

100. 117

Chr. Al.

add. I ad

304, 10
38

100, 90 101,
Cilioes

105, 26

chr. II 498, 31

Bed.

III

256,
I

257, 46

Tbarseuses Gener.
201,543

A
I

107,

197, 30
.10

Cilicii

259, 53
248

Chanaam Gener.
I

qui et Tbarsi Chr. Al.

113,
237. 23S. 239
1

107, 167,

115,

Geneal.

177, 353
I

Canaau

Cillium
(leneal.

Vict. T. II
I

166, 131

Chanan
Bed.

Oeneal.

179, 375

188, 50G

Chananea
I

Cimbri Prosp.
Cinaedocolpitae

403, 292
Cinedocolpitas

Chr. Al.

III 255, 40
1 1

108, 174

Cynedocolpitae Gener.
115, 226

108, 203

Chananeus Chr. Al.

Chanauei Gener.

Geneal.

179, 375
l

Ciuei

4'.

Cenei

100,118 110,216

Chr. Al.

Cinlipiuc Britt. III 214, 33

Cinti V. Cnitbi

100,91 107,167.20

Geneal.ll^l.nsbis 189,519
I

Cananei Gener.
Cananaei
Cbaralitanus

A Gener. A

107,197,
117,253

20

110, iubis

Circina

v.

Cercina
I

Cisou torrens Geneal.

Citera
v.

174, 285

Chapterini Geneal. I 167, 141

v.

Cytbera
Cityi'on
I

Caralis

Citliaeron

Gener.

111,228,6

Citberus

Charcedon
Chari
V.

v.

Cartbago

Chr. Al.

100, 200, 6
III

Caria
v.

Citheinn vallis Britt.

III

218, 32

Ciudenn Nenn.

int.

Charrae

Carrhae

218,

N. Gall. I 588, 2] Gazae Chebron (vulgo Bebron) Chr. Al.

[Cbartres

*Citi Geneal. I 169, 199

Chazae
I

v.

Citienses Gener.
I

96, 76 bis 109, 210

Cittei Chr. Al.

120, 265

Geneal.
I

I 96, 52 bis

107,

167, 58

109, 181

177,353

179,375

191, 541 dis

Cebrou Geneal.
,

Cityron

v.
v.

Citbaeron
Citheiun
'

179, 380
II

Ebron Gener.
3

121

269

Ps. Is. chr.

Ciudenn
civitas

498,

mg.

civitas antiqua (Halberstadff) N. Oall.

594.

vii 14

Cbent

Britt.

UI

179,
II

Cent Nenn.
5

inf.

III

178, 22

nova
V,

v.

Novae

Cbersona

llct. T.

186, 460 189,

Cersona Bed.

Cius

V.

Chius
Cyzicus
v.

in
II

313, 549

Cersona insula add.

IV

ad
II

Is.

chr.

Cizicus

502
Cherronesus Morc.
66,400
(i/ui

Cladiomena
Clarus
1

Clazomenae
I

Cliersonesus Thracica
Chettei

mons

(hodie Clermont) N. Gall.

603,

-xii

nobis Hetliiter, hebr. Chittim) Gener.

Classis (portus Ravennae) F. Vind.

647 .ffoCTi.I 304.
4.56, 1

304, 579 320,

I

107,

197, 19

Cbotthei Chr. Al.

I

107,

167, 19

filii

321,4
Val. I

.I.yn.

321 333,

62

Ceth Geneal.

177, 353
I

Classis

Ravennae An.

310
579
I

Chetteus Chr. Al.

173,
268. 271

115,226
ib.

Cettbeus Oeneal.
191,
.543

Ettheus

cf.

Gettbeus

palatium F. Vind. A I 304, Clazomenae Clazomena Chr. Al.

109,

iso, 1

Cladio-

Cbitera

v.

Cythera

mena Oener.

109, 209,
Is. hist.

Chius (insula) Oener.

Al.
1

99,

9i, 5

103,

134, 15

Chr.

Clituranus (fluvius)

II 267, 13. 14

99, 6.S5

103,12.5,15
I

109, 179,8.180,9 111,200,

Clodiae agger

v.

via Claudia sub Roraa

Chios Genea/.
I

168, 165 169,200

ib.

Chyus Gener.

Clusae Mar.

II

239, 574
II

109,
t;.

208, 8

Cius

109,

209, 9

Clusium Auct. Marc.

Clut flumen V. Gild.

107,

545, 4

Clmidos
Cholcis

Cnidus
Colchis

UI
I

91, 4

v.

Cnidus (insula) Chr. Al.

103, 125, 22

Cbnidos Oener.

Chomos
Cborrei
Chotthei

V.

Cos
I 187, 496

103,

134, 22
Is.

Cboreb (vulgo JBoreb) Gaieal.

i'.

Cnidius

chr.

Cbydus Oeneal. I 168, 165 A U 447, Wi^ Bed. A III 276,

I

215

Correi
Chettei
1

Cnitbi (pop. Africae) Chr. Al.

109, 182

Cinti Gener.

v.

A
10,
7

109,211
V.

Chrysopolis Or. Const.

Cnossus

Gnosus
I

Chuni

V.

Hunni
V.

Chydus

Cnidus
Chius
111.

Cobus . Cos Coche Chr. 511

445, 932

642, 441

Cocbem

(acc.)

Prosp.

Chyus

V.

CHBONICA

83

648
Coelesyria Marc.
164, 12

GEOGRAPHICA.
II 91, 478

INDEX

viir.

Cylisyria Chr. Al.

I

106,

(Constaniinopolis)
614 664, 629
6. 11

Coele Syriae (gen.) Oeneal.

184, 456

Coeles
I

Chr. 452 I 650,

20, 84

33

ITyd. II 14, 4

15,

Syria Gener.
541,
8, 1

106,

I95, 12

Syria coele Silv.

16, 37

22, 106 23, 109

24, 129 25, 146. 147

381, 1.2.

Syriam Coelae Gener.

108, 200

30,185
62, 386,

32,216
2.

34,234
64, 395,

j/orc. II 61,
2. 5

384, 1
3. 401

Coetlann raons V. Gild.

A
A

III

100, 2

391, 1

65, 398, 3
1

66, 399,

Colchis (terra) Cholcis Gener.

I 98, 88, 9

Colchus

67, 402, 3
473, 2

70, 409

79, 437

82, 446,
493, 1

88, 465
498, 2

90, 469.

Chr. Al. I 98,

62, 9 I

93, 485.

488, 1

94,

95,

98,

514, 1

Colchi (pl.) Gener.

226

97, 83, 16 107, 197, 36 111,

99,516,3

101,519,3(0^
2.

102,525
105,
108,

104,534
536, 10. 537, 5

Auct.
106,

Chr. Al. I 107,167,36

390, 83

111,198

Cass. II

Marc.
538, 5.

II 104, 535,
539,
1. 5

536, 5

140, 747

107,

546, 4

547, 4

Cass. II 122, 84
1,55,

Colchis (fem.) Prosp.

Coli Chr. Al.
I

148, 993 151, 1061

152, 1099. 1106

153, 1120. 1138

II

97,
I

ss, 7

Culi Gener.

97, 83,

Collatia Conlatia
Colofa, Colofon
v.

add. p.

1180
4,50, 1

156,1229
186,
457,
1

158,1291
188,

Vict. T.

184,447
189, 476

18.5,

{port. 1)

471. 474, 1. 475, 2

191,
523, 3

Colophou
Colonia N. Gall.
I I

487. 491

193, 499

194, 506

195, 514 196, 522 197,

Colonia Agrippina

595, VIII

198,530.534,2
554, 3

199,540,1.2

200,541,1
2

203,553,1.
570, 3

Agrippina Prosp.

419, 543
1

civitas

Agrippinensium
Golofa Chr.

205, 560
573, 6

loh. II 211, 567,

675,
I.

212,

213,
634, 2 2

N. Oall.

595, Vin

572,

1.

214,

3.

576, 2

3Iar.

235,

Colophon Colofon Gener.

Al. I 109,
!80, 8

109,

209, 8

236,
C.

540. 547, 1

Is. hisl. II
6

272, 4 298,

6 (a. b)

300,

Byz. II 334,
1

335,

344,26 351, 33

C. Hisp. II

colossus

V.

Rhodus,

Roma
v.

334,
Is. h.

bis II

344, 39 384,
11

355, 78

Ep. Ov.
Is. chr.

columnae Herculis

Herculis columuae

386,

n ter
add.
Britt.

U 371, 5 Ps. A U 466, 337

Is. chr. II
i

Comana villa Marc. II 67, 403, 3 Combumzant Ps. Is. h. H 384, 11 Commagene Prosp. I 416, 485 Commagena Gener. A I 106, 195, 13 Commagine Chr. 511 1 640, 327 Commagenia Chr. Al.
I

467,

339. 342 5

469, 357 470, 360

9

add.

I ad

490,
Is.

add. II 494,

IV
III

503,

504, 4

Ps.
int.

chr.

U
7/8

501,327
Bed.

168,9

Nenn.

III

168,

III 293, 3S5

296

(424). 431

297,

106,

164, 13

433 298, 445

306, 610 307, 516 308, 526 313, 549 314,

Communica N. Gall. I 606, 5 Compluium Compluto (nom.)

Ps.
Is. h. II

560 315, 661 bis 316, 566 bis 318, 678 320, 692
I

Bed.

573 (Cart.)
II

Copluto

296, 241

299,

^^o^'

382,

Complutensis episoopus loh.

add. II 337
215,
579, 4

339

bis

I ad Bed. add. III 342 bis

add.
423,
15. 27

III 334, 48s

Lat. lust.

Comzumant
Conachfa

UI 419,
mg. b. c
I

422,

33. 42

Lat. Al. lll 449

Ps. Is. h. II 384,

11

Britt.

IH

bis
2,

gen. Constantinopoleos add. II

Vict. T. II
1

ad Prosp.
ib.

196, 24

Coucordia (Italiae) Prosp.

490,

15

192, 492,2
8

Constinopolis
381,
378,
7

429, 681

Cass. II 143, 838 Ps. Is. h. II 378,

Conimbriga Conimbrica Hyd.

hist.

382,

Constinotipolis

II 33, 229. 231 34, 241

I

Is.

II

302,
1

15 8

Conimbria
385, 14

urbis Coustautiuopolitaue

574

Cons. Const. I 243,

17

(Gallit.) Ps. Is. h.

Constantinopolitane urbi Ps. Is. h. II 386,

378,

Con-

382,

stantinopolitana civitas Marc.

I

Conlatia

v.

Collatia
civitas

Consorannorum

N. Gall.

606, 6

Consurana ibid.

U 195, 513 urhs

I 386, 1

U
I

67, 403, 3
369,
1

Vict. T.

Chr.pasch.
390. 393
399, 3

241,
II

add.
2

VI
62,

Constantia (prov. Lugdun. U, hodie Coutances) N. Oall. [Const-ance ibid.] 1 586, 117

ad Prosp.
84, 452,
1

498,

Marc.
l

61, 383,
1
1

64, 395, 5 66, 92, 481, 1

68, 404,
2.

77, 429,
1.

81, 443,2
95, 601,
1

Constantia (Germaniae

I)

N. Oall.

594, VTI

94, 491,

493,

494,

10

civi-

tas Constantiensis ibid.

98,5i4,ii!

101, 519, 3(^4;

102,523

Cass.U
318, 578

153,
civi-

Constantina (Africae) rex

Constantinorum Ps.
19

Is. h.

1120

Vict. T. Vict.
I
1

U
40
2

386,

17

tas

T.

U U

195, 613 195, 613

Bed.

lU

urbs regia
II 63,
,393

add.

VI ad

Constantinopolis Or. Const. I 10,

11, 11

Chr.
357,
1.

3.54 I 358,
1.

Prosp.

499, 433

Marc.

78, 433 80, 439, 2

Cons. Const.

233, 330 238, 366 239, 241,

92,480,
104, 199,

102,
106,

.527.528
541, 1

103, 532
Vict. T.

Auct. Marc.
193, 498 195,

359, 2. 360

240,
1.

361, 2. 364, 3. 365, 2

367, 1 384,

242,
1.

376,

535, 4

515, 2

243,

378,

380, 2.
I

381,

244,

383, 1. 2.

386, 2.
3.

540, 2 bis

201,

544, 1

202,

561, 1

203,

553, 2.
568, 1

554, 1

388

Chr. pasch.
337,
1.

233,
345

328, 2

234,

330, l. 2 bis.

332

205, 565
673, 4

bis. 566, 2

206,

567, 2
1

loh. II 211,
577,
1

213,

235,

2 bis
2. 3

236,
241,

238, 356

239,

357, 1.

359, 3.

214,
88

574, 4. 575,

215,

bis

C.

Hisp.
lll

360 240, 364,

383,
1.

367, 1 I

242, 370 243,

268, 17

378, 3

244,
307,

359,
543
II

C.

Byz.

II

355, 36 356,

37

Bed.

312,

245,

391
I

ITavn.

305,

457, 3

314,568.559 318,581 319,588

regia civitas J/arc.

544

474,1

ori.

291, 216

293,241

297,322

298,328

82, 446,2 93, 487

Bed.

lU 312,
431, 2
1.

313,
2.

548
436.

F. Vind.

293,447 297,603 298,521 299,531.535

301, 564

urbs augusta Marc. II 61, 381, 1 78,

438, 2

79, 436.

F. Vind.
.".7.64

i? I

An. Val.
Agn.
I

306 314,
33,5, 90

42 322,

82, 447,

1. 3

95, 501, 3 97, 609,

611

Bed.
II
I

ni

326,78
I

328,88

334

336,96

299, 454 315,

661

augusta civitas Marc.

'Pai/i}]

94, 495

Prosp.

443,911

453,1061

455,1097

4.56, 1101. 1107

Kmv6i((ViivovTtohi

Chr. pasch.

23.5,336,1

457,1125 458,1131 459,1142.1148 461, 1177 465,1234

475, 1328 480,
1358, 2
,

Konia altera
11

ib.

234,

33o,
1

uova

Koma
C.

C. Bys. II 336,

add. add.
I

II ad Prosp.

489, 9 (a)

Roraa CVw. ^asc/i.

236,

337, 2

Ssp.
I

U 336, 5
,

add.
540,

IV
6, 5

492

2, 3

VI

498,

380. 390

Sih.
663,

Constantinopolitanus

Cons. Const.

241

369 ,

Chr. 511

643, 466

644, 489. 499

611.

Prosp.

452, 1046

Byd.

II 25, 146

Marc.

II

INDEX VUl.
(Constantinopolis)

GEOGRAPHICA.
(Constantinopolis)
FJc. r. II 184, 447
V. 23

649

68,404,1
47.'.,

72,415,1

188,

191, 488, 3

200, 642

203,

5.".3, 1

Bed.

Eudoxiae super porfyreticam columnam argontea statua Marc. II 67, 403, 2

ar/jhi 'EXeviji; iv noQfpvQto xiovi Chr. pasch.
1

III

314
185,

558

Constautinopolitaua ecclesia

^ffyd.

U 24, 127
450, 4

Marc.

II

77, 430,
3

90, 470

Vict.
bis.

233,

328, 3

T. II
540.
1

188, 473,

197, 524 199, 537

bis

Bcd.

III 310, 535

II

Constautiuopoli-

columna argenteam Theodosii Magni statuam statua Tbeodosii ferens Marc. II 62, 390, 3

tauus autistes

Vict. T.

184, 448
I

Coustau-

tinopolitanus episcopus Prosp.

12i)7

464, 1220 472,

76,
4-'G

Magni super cochlidem columnam ib. 92, statua Theodosii Magni ib. 96, 50G 480, l
comitatus Marc.
Lat. lust.
II 61, 382,
1

480,

13.58,

13

Marc.
193, 501

II

73, 41G, 2

92, 484,

99, 516, 3

Vict. T.

190,482.485.486.487
195,

191,489

192,
2.

lU

423, 26

idem cometacum Lat.

491, 1. 496. 497, 1

515, 2

196, 517,

521.2
378
h. II

205,566,1

h.chr.A 11471,370

472,
Is.

lust. 423,2? dominicum v. ecclesia Sophiae

Constautiuopolitauus metropolitanus Ps.

384,

ecelesiae

ConstantiuopoUtauus praesul

Vict.

T. II 184,447 185,451

suburbauum CoustauI 11, 9

tinopoUtanum Or. Const.

poUlaua synodus
add.
et

Constantiuo-

oratorium beatae Anastasiae Marc. II 61, 380 (Anastasia Nolitia urbis Constant. reg. VII, ap. Seeciium Not. dirjnitatum)
ecclesia

Vict. T.

U.

185,451
c/.

197,528

apostolorum (martyrium apostolorum

IV

ad

Is. chr. II

502

supra civitas

Not. urb. Const., reg.

XI)

sancta ecclesia,

urbs
II 77, 428, 1

ubi beati apostoli positi sunt Cons. Const. ad apostolos ib. 245, 383, l I 242, 370, 2
Vict.

ConstautinopoUtaui (plur.) Marc.

T. II 196,
518, 2

ixxhjoice

riiiv

ayiiov i<noar6'A(x)v Clir.pasch.

ib.
ib.

Bed.

Ul 297,

432
I

ConstautinopoUtes
652, 58

episcopus

Chr. 452

650,

42

ConstautiuopoUtes presbyter add. II

I

1242,370 vaog riSv dyiiuv ilnoaroXiav nhjaiov ruiv unoaroXwv 236,337,2 ei; rovg icyiovg (inoaroXovg 236, 345
239,
357, 1

ib.

ad Prosp.
topographica

488,

2,

atrium Basilisci Marc.

521
l

II 67, 403, 3
II 99, 516, 3

ampbitheatrum Marc. II 102, aquae ductus Marc. II 84, 452,

153, U20

atrium Cosmae et Damiani Marc.

c/.

Cass. II

basilica lobannis baptistae add.

I

VI ad

Prosp.

498, 390

Chr. pascli. I 245, 391

atrium
balnea

v. ecclesia
1

ecclesia sancti Laurencii

Augusteum Chr. pasch.

[cf.

233,

328, 3

beati LaurentU
s.

Marc.

Hyd. U 16, 25'' atrium U 85 v. 39 basilica

thermae)
193, 498
c/.

balnea

Ileleniana Vict. T. II

ecclesia

Laurentu ib. 80, 439, 2 Bed. A UI 303, 486 Macedonianorum Marc. U 11, 429, 1
maior
r. e.

HeUane
basiUca Chr. pasch.
c/.
I

ecclesia

Sophiae

233,

328, 3

(=

seuatus)

ecclesia Petri

ad apostolum Petrum add. II

I

ecclesiae

ad Prosp.

489, 12 (b)

biUiotheca Bed.
rj

III 314, 55s

ecclesia sanctae Sophiae Bed.

ecclesia
s.

UI

314, 559 371,

5

/AxjJ

V.

palatium
II 62, 390, 3 81, 445, 2 90, 473, 2 94,
507, 2

e.

Sophiae

Ep. Ov.

circus

Marc.

ecclesia
Vict.

maior Auct. Marc.

II

105,

537, 5

491, 2

96, 507 97,

98, 512, 6 102, 521. 528

T.

195, 513
I

/Ltcyiihj ixxXijaia

103,532

Ifar. II 235, 532

Innixov Chr.pasch.
369,
l

Chr. pasch.

239, 360
II

eoclesia

Eavn.

1 233,

328, 2

234,

330,

241,

268,6
403
bis
,

Marc.

62,390,3
74, 415,

66, 399,3 iis 67,

1

oboUscum

(in circo)

Marc.

II 62, 390, 3

68

404, 1 bis
2 6tS

bis

78 431,2
,

utraque senatorum porticus

Marc.

102, 528

97,512,

102,525 103,532

Is. chr.
I

regium vestibulum Marc.

1

102, 528

A U

466, 337

cistemae Cons. Const.

241,

369, l

239, 360

dominicum Cons. Const. templum Marc. II 82, 446,

Vict. T.

cisterna Aetii

Marc.

75, 421,

ecclesia sancti Tbeodori

II

195, 513

cistema maxima Marc.

V.

69, 407

atrium

s.

Theodori Marc.

II 97, 512, 3

Kox^ioy

columna Arcadii
statuis):

ifipoXov V. porticus

columnae (cum

AuastasU statua super iumanom columnam

fora forum Arcadii Marc.

75, 42i, 2

Marc.
Arcadii

96, 5u6

statua

super

immauem columnam

forum Coustantini Chr. pasch. 1 233, 328, 2. 3 Uavn. I 268, 6 Marc. II 69, 407 97, 509, 1.
612, 3

Marc.

II 75,421, 2

(tiyiiQnk 'AQxaSiov iaTOJi

98, 512,

4.

103, 632

Vict. T.

195,

inuvu) rov Ko/AioD tov xiocoj Chr. pasch. 75) rov Xeyofiiyov Kox^iov Chr.pasch.

513 bis

Is. chr.

A U

466, 337
1

U
r

forum
in

Strategii
est

Marc.
V)

II 97, 510,

(strategium

233,

328, 2

quo

forum Theodosiacum Not. urb.

cf.

porfyretica Const<autini
407

xiiov riji

ar>]h]?

columua Marc. U 69, avrov (sc. KmyI

Const., reg.

forum Theodosu
II

forum Tauri
96, 506

Marc.

82,447,1

92,480,1

aravtivov) Chr. paach.

233,

328, 2

83*

650
(Conetantinopolis)
foruin Theodosii

GEOGRAPHICA.
(Constandnopolis)

INDEX

VIII.

Marc.

11 79, 435, I

0f orfoffin393, 2. 394,
1

statua Theodosii

(in foro
394,
1

Theodosiaoo) Chr.

xog KfoQog Chr. pasch.

cf.

245,

pasch.
strategium

I
v.

245,
fora

cf.

columnae

forum
v.

Strategii

Ilebdomon

miliaria
11 79, 435,
l

Syoae Chr, pasch.

cf.

245,

393, i

Vict. T. II

199,

Heliane Marc.

balnea Helenider byz.

540, 2

205, 560
v.

ana

(vid.

I.

P. Bichter,

Quellen

templum
thermae

eoclesia Sophiae
II 95, 601,
1. 2

Kunstgesch. p. 377)
hoiTea publica Marc. II 78,
miliaria
431, 3

theatrum Marc.
(cf.

balnea)
443, 3

Achilleae Marc. II 81,

I
2)

Vn

miliarium Cons. Const.

miliario

383,

Marc.
chr.

II

Anastasianae
pasch.
I

{ifijfioaioi'

'JvctaTuaiayid) Chr.

61, 383, 2 63, 393 (67, 402,

Is.

A U
A

240,

364, 3

470, 360
I

IIU

[scr.

VII) F. Vind.

Arcadianae Marc.

II 64, 394, 4
I

298, Prosp.
514, 1

521 I

septimo lapide add.

VI ad

Carosianae Cons. Const.

242,
I

376,

if^jfxoaiov
364, 3

498, 390
Vict. T.

n
I

Septimus Marc. II 98, t6"E^&0188, 474, 2

383,
i

KttQovaiuval Chr. pasch.

fAvuaiov KuQovaiuvui
ib.

240, 242,

yv-

375, 1

fiov Chr. pasch.

"E6o[j.ov
ib.

244,

t6 Xeyofieyoi'

Constantinianae
Chr. pasch.
I

(KMvaTUVTiuvui
236, 345

ifijfioaiot')

245, 391

XII

miliarium Bed.

III 318, 578

I

muri Chr.pasch. I 233, 328, 2 Havn. Mare. U 77, 429, l 82, 447, i. 3

Theodosianae Marc.
339, 20

II 76, 427, 2 {fiuae

antea

Constaniinianae,

cf.

Chr. pasch.

76)
I

murus longus Havn.

v.

339, 20

loh. II 215,

tliermae Zeuxippi vel Zeuxippus Chr. pasch.

577, 1 bis

233,
cirous

328, 4 (ro" dijfioaiov

t6

'/.e/oficyot'

Zev^-

obeliscus

innog)

234,

330,

{t6 dtjfioaiov Xovtqov

oratorium

v. ecclesia,

palatium
9, 20 Clir.
337, 2

ZevStnnog)
pasch.
241,
I

palatium Or. Const. I

328, 2. 3

233,

cf.

Byzantium
v.

234,

330, 1

235,

369, 1 bis

Consurana

Consoranni
Gall.
I

Hyd.
C.

II

22, 104

Marc.
Bed.

U A

99,

.ns, 6.

516,3
523, 3

103, 532 ter

Vict. T. 11 196, 518, l

197,

Convenarum oivitas N. Copluto V. Complutum

Corcyna
v.

606,

Hisp.

345, 40

UI

315, 560

add.

Cyrene

III ad Bed. UI 342

7/

Coroyra (iusula) Oener.

65, 11

A
I

99, 91,

Chr. Al.

99,

z"^xij

Vict. T.

II 195, 613

Corgira Oeneal.
v.

170, 200

(fc^qtlfd

Vict. T. II 197, 623, 3

Cordilia
III

Gordyaea
518, 3

oratorium palatii add. III ad Bed.

342

Cordissus rivus Marc. 11 100,

Regia

palatii v.

Regia
448, 2

Corduba

573

(Bet.)

loh.
h.

213,

572, 2

Chr. Caes.
5

portae Marc. II 83,

223, 568
13 bis

Ps.

Is.

II 380,

4. 5

381,

382,

8 bis

porta quae aurea dioitur Marc.

porta quae vocatur aurea Bed.

porlicus
(cf.

U 98, A III 306, 5io

514, l
i

385,

388,

21 bis

Cordube
365, 123

(gen.) C. Hisp. II

366, 132
108

Cordoba

C. Hisp. II 353, 71

356, 8i

362,

oirous):
II 97, 609,

363, 110 364,

117. 119

Cordova Kp. Ov.

utraque porticus Marc.

efijSoXot Vhr.

dvo

375, 20
II
8

Cordubensis urbs loh.

17

217,

584, 3

Is.

pasch.

233,

328, 3

hist.

285,

flumeu Cordube

A.

Is.

h.

11

utraque porticus Troadensis Marc.

U 83, 448, 2
92,480,1

382,

ambac Troadenses
portus luliani Marc.

portious
97, 509, 2
3

ib.

Corduljenses cives

Is. hist.

285,

23

sedes Cordo-

beusis C. Hisp. II 360, 98

Regia Chr.pasch.
ib.

233, 328,

Regia

palatii

eoolesia sancte luliaue Ps.

Is.

h.

U
A A

385,

13

234,

330,

Cordulia
II

v.

Gordyaea
Corcyra
Prosp.
III
I

Rheuma
Septimus
Sosthenes

Vict. T.

196, 519 198, 530

I

Corgira

v.

senatus Chr. pasch.

v.

233,

328, 3

Corintbus

388

68

Is. chr.

II

434

46''

miliaria
T. II 195, 514

Bed.
Systhenense

262, 80
Is. h. II

Choriuthus Bed.
384,
1 I

III 288, 332

Vict.

Corintus Ps.

u
429, 684
6ild. III 80,
18

praedium Marc.
statuae

99, 515, 2

Corinthii (pl.) Prosp.

81,2
v.

Corinthi Silv.

547,9

statua Constantini

columna
noXewg)
(cf. 328, 2

*Corinti (gen.) Ps. Is. h. II 384, 12 bis

Coriosolites v. Curiosolites

statua Fortuuae

{Tvj(7j Tijg

Chr. pasch.
Richter,

233,

P.]

Cornubia

V. Gild.

B
II

lU

109, 41

Quellen der byz. Kunsl-

Cornugallia V. Oild.

III

101,
17

16

gesch. p. 300J

eademf
copiae

Corozaim Ps.

Is. h.

386,

simulacrum

aeneum cornu
i>.

Corozoitani ibid.

Fortunae retinens Marc.

statua Helenae statua Perdicae Marc.

II 97, 510,

Correi Chorrei Oeneal.

174, 292*

''.

294
'J

colurana

Correus Oeneal.
l

173, 276 174, 294

Chorreus

97, 509,

ib.

175, 303

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.

651
I

Corsica Oener.
II 29, 177

109, 212

Chr. Al.
1

109, 183
cf.

Hyd.

Cyprus Or. Const.

208,4
I

11,3

Oener.

I 103, 152

109,
Silv.
1

Cursica Silv.
v.

5.37, 16

Corsuna

Clir.

Al.l\m,m,i
Hijd.
II

Pros/). I 421, 579

Vict.

Corsola, Corsula

Cossyra

522,

63 III

17, 3

T. II
I

191,488,

Corsuna (Corsica
Gener.
i^,"!,

iiisula%
9

de Oorsyna cogitat Frick)

Bed.

279,244
I

Cypros

Silv.

541, 8,6

Ci-

103, 134,

Gorsuna Chr. Al.

103,

prus Geneal.
I

168, 165

megistae Cyprus Oener.

Chr. Al.
I

Corsica Qeneal. I 168, 165

s

103,

134, 24

magna Cyprus

103,

125, 24

Corvi Ps. h. h. II 382,

Cyprius episcopus Marc.

III

II 65, 398, 3

Lat. Mal.

ecclesia saucti Vincentii ihid.

428, 34

Corzieni Oener.
58, 8

Cyprii (pl.) Gener.

I

96, 76

Chr. Al.
I

96, 52

97, 83, 8

Corzini C!ir. Al.

97,

Cyrene Oener.

A
124

102, 143

Prosp.

421, 577

Bed.

A
I

III

266,

277, 226

Cyrenae (nom.) Bed.

A
I

C08 insula Cous Chr. Al.

Oener.
21

103,i2.s,2i

109,179,5
I

109,

2O8, 5 I

Cobus Oener.
168, 165

III 259, 52

Cyriuem

(acc.) Gener.

102, 83

Cyre-

103,

134,

nas (acc.)
102, 115

Oeneal. I 168, 164

Corcyna Chr. Al.

Chomos Geneal.

Coslai vicus add.

VI ad
I

Prosp.
106,

498, 390
13

Cyrenaei

(pl.)

Cyrinei Gener.
176, 8

108,

205, 8

Chr.

Cossael Cossei CJir. Al.

I

i'>9,

Cessei

Oener.A
Corsula
102, 134,
1

Al.

108,
v.

106,

190, 13

Cyria civitas
I

Cyrhus
I

Cossyra insula Cossura Oeneal.

Chr. Al.
I

168, 165

Cyrnus (Cythnus insula f) Chr. Al.

nos Gener.

108,

177, 10

Cyr-

102,

125, 1

Corsola Oener.
II 94, 492
II 30, 186
I

I 108, 206, 10

Cotyaium Cottiaium Marc.

Coviacense castrum Hyd.

Cyrrhus Cyi-us ifarc.

305, 496

U 89, 466

rici. T.

184, 448 185,

451 193,499 200, 542. 20

Cyria civitas Bed.

III

CrassopoUnorum N. Oall.

596,

Cremona An.

Val. I 316, 53

Harn. Havn.

339, 16

Bed.

Cyrtani

v.

Carpetani

280, 252

Cyrus

V.

Cyrrhus
C7ir.

Creta Oener.

Cythera insula Cythira

I

Al.

99,

65, 7

Citera

103, 152

268,

1=

Silv. I

539,
103,
103,

16

/s.

chr.

A
2

Oeneal.
II

472, 379

Crita Ctir. Al. I

170, 200

Chitera Gener.
I

I 99, 91, 7

125, 10 134, 10

109, 179,2 109, 20S,

Cretae (nom.) Gener.

Cretes Geneal.
I

Cyzicus
I
75

C/ir.

pasch.

223,

123

245, 391

Prosp. I 389,

Marc.

II 79, 436 87, 460

Cizicus Chr. 511 I 633,

5

168, 165
58

Cretensis Prosp. I 429, 684

Quicicus Ep. Ov. II 371,

Creticum beUum Prosp.

Cretes (pl.) Gener.
162

templum Chr. pasch.

I

223, 123

Ep. Ov.

371,

404, 312

100,
I

U4

Geneal. I 168,
Criti Chr.

Cretae Gener.
105, 28

101,

132, 28

Dabir Oeneal.
I

188, 50l
I 8, 23 9, 4

Al. I 101,

Dacia Or. Const.

643,444

Sih.

539, 14

Chr. 511

Oroton Prosp.

399,240
III

Cruachau Eile BriU. Crnc Waur (mons)

Cruc Ochidieut

197,

coUis

EUe

ib.

197, 4

Eipensis Dacia Marc. II 82,

447, 6

92, 483
Cass.

acervus Ely HI 130, LES

Britt.

Daci
218,
1

(pl.)

Prosp.

418, 524

420, 559

lU

140, 745
int.

Britt. III 167,

Ochidient Nenn.

Dadastana Cons. Const.

Itist.

240,

364, 1

Dadanasta Lat.

m.
1

166, 26
1

III 422, 21

Ctesiphon Tesiphon Prosp.

642, 441
v.

445, 932

Tesifon Chr. 511

Dalmatia Gener.

A
(Jir.

Etesiton Cass. II 140, 747

Scyth. L. II 318, 23
23

98,88,20 Prosp. I 473,1310 Dalmacia Scyth. B. II 318,

I

Cuadrii

Quadi
67, 403, 3

Dermatia
Dalmatiae
307, 475

Al.

98,

62, 20

Cuccusum Jlarc. II Cuidam v. Cidamis Culi tj. CoU

Dalmatia super mare

(pl.)

Silv. I 539,
7, 3
I

Or. Const. I

Havn.
311,480

313, 482

Havn.
616

307, 475
i

311, 480

Cumae Agn.
58, 49

335,

79
I

Chr. 511
98, S3, 49

634, 92
1

313,482
98,

Havn. mg.
I

1 S09, ili,

F.

Cunienses Oener.

Cynii Chr. Al.

Vind.
106,

308,

312,

630

Auct. Marc.

{'videntur intelligi Conii Lusitaniae' Frick)

I 146, 11. 13

540, 6

Cass. II 158, 1301 159, 1309

/s.

Cures Sabinae Ckr. 354

[Curia (hodie ChurJ
Curiensis ibidi\
Curiosolites
civitas

Dalmaticus triumphus
11

chr.

II 4.53, 235

Oall. I

594, VII

civitas

CoriosoUtum N. Gall.

586, in

Dalmata Chr. 511 I 643, 442 Cass. II 149, 1009 Dalmatae (pl.) Gener. A I 107, 197, 57 Havn. mg. Havn. A I 311, 480 Prosp. I 408, I 309, 475, 1
364

Cursica

Corsica

Delmatii Ckr. Al.

107,
ib.

167, 57

Curus

V.

Gyarus

Dalrieta Briit. III 156, 6

Darieta
int.

157, 21

Cycladcs insulae Oener.

I

99, 91, 12 108, 205,9

1

Silv.

Dalriatae (pl.) Nenn.

UI

158, 19

540,

7,

12

Cycladas Chr. Al.

ib.

108,

i76, 9

qui in

Damascus
33 V. 32
Is. h. II

Scijth.

L.

II

318, 23
16

Scyth. B.

318, 23

circuitu sunt

99,

65, 12

C. Byz. II 337, 15
C.

338,

345, 26 346, 29
11. 12

v. 12

347,
Ps.

CyUsyria
Cyuii

v.

Coelesyria
v.

Hisp.

338,
17

344, 39 366, 130

Cynedocolpitae
V.

Cinaedocolpitae

378,2 386,

Bed.

lU

263, 94

266, 124

Cunieuses

Damuouia leaeua

Oild.

UI

41, 28

652
Daii (tribus) Gener.

GEOGRAPHICA.

INDEX
v.

VIII.

119, 266

Clir. Al.

119,

25.-)

Deur, Deuri

Deira
1.52, 1118
I

Geneal.

187,492 195,620

493

Chr. 511 I 683,47

IV,4 ad Prosji. Bed. A IH 261,71

add.
179, 373

Deuso Cass.

II

Diablintum civitas N. Gall.

587,

Dan (oppidum)
Gild. 111 49,

Geneal. I 178, 372

192,

546

Dianium (hodie Denia) Denia Ps.

382,
8

Is. h.

II

378,

Danai Danei Chr. Danaun v. Tuatha

Dani add.
101, 39

Al. I 120, 262

Dibnenia V. Gild.

III 109, 41
201

Dictyni (gen.) Hyd. II 31,

Is. chr.
II

IV

ad

505,

V. Oild.

III

Dilus

V.

Delus

Danuvius Ilavn.
Sih.
I

B
15

313,

487

Prosp.

482,

1367, 17

539,
17

Vict. T. II

185, 449
(b) 294, 2

205, 560

Is. hisl.

Dina V. Dinia Dinguoaroy Britt. III 206, 24 Dinguayrdi Din Gueirm Nenn. III 205, 7
Dinia Dina N. Gall.
Divio Mar.
II
I

ih.

205,

16

U
I

269,

271,

283,

Danubius Chr.

611,

civitas

Diniensium

ihid.

Al. I 111, 201, 35

Gener.

112, 229, 35

313, 487 Us

Bed.

lU

298, 450 321, 592

Havn. A DanoI

234,

500,

Doleii N. Oall. I 587, 10

vius N. Gall. I 594, VII

233,
328,
1

Jetvov^ig Chr. pasch.

Domiensis

v.

Dumio
C. Hisp.

c/. Istei-

Dornonia (hodie Dordogne)

51, 3 his
574, 1

361, 103

Daras Marc.
537, 4

100,

Auct. Marc.
575,
1

105,

Dorostori Prosjy.

457, 1119

loh. 11 213,

214,

Donacum
148, 30
iSilv.

v.

Dyrrbachium
451
1023

turris

Herculea Marc.

U
Clir.

101, 518

Dardania (regio Moesiae)

539.
12

354

Dorylaeum Vict. T. II 184, 443 185, Drepana (Bithyniae) Prosp. I 450,

Bed.

Deprana

Marc.

II 100, 518, l

III 296, 423

Is. hist. II 282, 23

Dardani Gener.
167, 52

1 107, 197, 52

Chr. Al. I 107,

Druentia Druentius fluvius

Dubglas flumen
I

Britt. III 199, 12

Dubglass flumen

Dardanus urbs (= Troia) mura Durdani Chr. Al. 119, 252 Dardana mura ib. 119, 256
Darieta
v.

Nenn.

int.

lU

199,

Dumio

Dalrieta
Is. h. II

I 574 (Gallit.) Ps. Is. h. II 382, Dumiense monasterium Is. hist. U 302,

27

Domi-

Daronig flumen Fs.

Dassen Geneal.
I

384, 12

ensis episcopus Is. chr.

II 476, ^oid
i.

164, 72
I 97, 83, 32

Duorig Habren
Chr. Al.
I I
5

i^vere

dou

rig

Habreu
214,

e.

duo reges

Dauni Gener.

97, 58, 32

Sabrinae' H. Z.) Britt.

lU

Dea

civitas

Deensium N. Gall.
III 205, 12

601,

Durius flumeu Hyd.

l(a)
11

30, 190 (a. h)

Is.

hist.

U
1

802,

Defantes Inlyrii Geneal.

I 169, 194

Deira Nenn.

Deura Nenn. UI 205,

204,
18

Deur
Delmatii

Britt.

lU

204, 24 206, 22

Durocortorum Durocordorum N. Gall. I 590, Dyrrhachium Dyrracio Auct. Marc. II 108, 547,
racium P. Camp.
Prosp.
I I

Dur-

Deuri
v.

(pl.) Britt.

UI

310, 623

746, 478

add.
I

IV

ad

Dalmatae
1

492,

3,

11

Dorracum Chr. 511

636, 171

Delphi Delfi Chr. 511

634, 83

Is. chr.

II

434, 56

Dyrrachenus

Vict. T.

191, 491

Delficus Prosp. I 388,49

templum

(ApoIIinis) Prosp. I 388, 49

Is.

chr.

A
I

Eastangli

Britt. III 203, 18. 26

Easterangli

ib.

208,

27

II 434, 56

Ebenus

v.

Euenus
I

Delus Delos Gener.

108,
177, 7
I

108, 206,

Dilus Chr. Al.

Ebora-i Elbora

573 (Lus.) Ps.

Is.

h.

382,

Eboracum
388, 60
I

v.

Eburacum
r.

Delius Prosp.

Ebrei

v.

Hebraei

templum ApoUinis Prosp. Demetae fpl.) Oild. III 43,20 Demeti (pl.) Britt. III 156, 9
156.
13

388,

60

Ebrodunum
Ebroici
v. v. V. int.

Eburodunum

Eburovices

191,

Nenn.

III

Ebron Ebrus

Chebron

Hebrus
I

Demuaba (Dinhaba)
Denia
v.

Oeneal.

173, 282

Dianium
v.

Eburacum Prosp. Eboracum 541

976

435, 764
Or. Const.

Bed.
I

III 289, 345 311,

7, 17

Prosp.
9/10

447,

Deuuagi

Benageni

Cass.

145, 893

Nenn. lU 165,

Bed.

Deprana

v.

Drepana
I

UI
98,
62, 13

295, 404 309, 632

add. II ad Bed. III 337

Lat.

Derbis regio Derris Chr. Al.

Derres Qener.

lust.

UI

421,

422, 4
13/14

A
int.

98,

83, 13

Eboracensis archiepiscopus Nenn. UI 207,

Britt. III

Derguentid flumen
III

187,

13

Derguent Nenn.

Eburodunum
Ehurodunum

(prov.

Alpium maritimarum)
I

civitas

187,9
v.

Ebrodunensium N. Oall.
(prov.

611,

Dermatia

Dalmatia
v.

Maximae Sequanorum) castrum

I

Derres, Derris

Derbis
588

Ebroduneuse N. Oall.
Chr. 511
I

597,

6
I

Dertona F. Vind. A I 305, Mwrc. 88, 461,2 Mar.

664

635

Ehurovices civitas Ebroicorum N. Gall.

(hodie Evreux)

585,

11

232,461

Dertosa Chr. Caes. II 222,

tosa Ps. Is. h. II 378,
i

506

Detorsa
8

573
ib.

Tor384,
12

Ebusus (oppidum Pityusarum

I

insul.)

Ebuso Oener.

382,

Tortose

110,216

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.

653
Emeriten-

Echin insula V. Oild.

Aqualasiuensium
Edessa Chr. 364
Clir.
II
I

III

109, 16
I 3

h. II 380, 5 bis 382, 8 384, 12 385, 13 bis

3

Ecolisnensium civitas K. Gall.

ib.

604, Xin

id est

sis

urbs

Is. hist.

II

280,

605, XIII
15

(hodie Anyoulevie)
I

Enieritensis ecclesia

loh. II 213, 573, 8 215, 578, 5

II 13

147,

Froap.

398, 232

435, 777

Emeritensis episcopus Hyd.

rimeritenses Ps. Is. h.

24, 130

511

641, 390

Cass.

145,903

/s. chr.

385,

461, 290b 421,

6

Bed.

UI 276,

210 289, 351

Lat. lusl.

topographica
ecclesia sancte Eulalie Ps. Is. h.

III

384, 12
civitas
ib.

Edcsscuus
ib.

Vict. T. II 18.5,

4.'>l

Edessenus
ib.

aiitistes

Emesa Emissa Bed.

Marc.
V. 5/6

III

304, 490

184, 448
V. 17
(i>l.)

Edessenus episcopus
Bed.

193, 499

11 84, 453, 2

85

v. 20

Emetzena Emetzena urbs

85

200, 542

Edesseni
ib.

III

27G,2u9

Aedesseni

Emilienses, Emillisui

v.

Aemilienses

293, 393

Emissa
281. 283

v.

Emesa
145, 910
I

Ednii

v.

Aedui
174, 290

Edom

Geneal. I 173,
264, 104

188,

.=.04

Bed.

Emmaus Cass. U Emona Or. Const.

Endor
v.

ed.

UI

289,

3."

4 bis

8, 34

A
Ef-

m.
V.

Bed.

UI
I

264,

97

Hendor
III

Eph594, VII
8

Engleseie insula
civitas

130
I

[Eichstadt Eistetiu N. Gall.

Ege-

Ephcsus Chr. pasch.

1306

238, 366
I

Prosp.

419, 539 473,

stetensis id est Rubilocus ibid.\

480,

1358, 10

Chr. 511

634, 93 640, 344

184, 448

Marc.
L.

Eigilia v. Aquileia

II 77, 430, 3 83, 449, 2

Vict. T. II

Scijth.

Eile

V.

Cruachan

U
Is.

315, 13
chr.

Scyth. B.
II

315,13

Ps. Is. h.

381,6

Eilge Bed.

lU 315,562
Geneal.
I

457, 175

Bed.

UI

262, 84

285, 305

Elamitae
Elas

v.

Elymaei
174, 298

286, 307 315, 561

Bed.

III 285, 192

II

Lat. Mal.

UI
II

eremum
v. v.

435, 32

Epheso Scyth. L.
209, 10

320, 29
180, lO

Etesus Gener.
Is. chr.

Elbora

Ebora
Ilici

109,

Chr. Al. I 109,

Elecem

457, 263

Elei V. Elis

Ephesius
v.

Is. chr.

A U
lU

460, 279
81, 10
I

Elenensium civitas
Elenptien C. Hisp.
344, 24

Heleua castrum
344,
38

Ephesii (pl.) Gild.

C. Bijz.

Helemptieu

Ephesena synodus Frosp.

185, 451 ter 189, 475, 4

481, 1362
r>28

Vict. T. II

197,

Is. chr.

II

Eleusis Eleusinam
141, 779
Eliberri
v.

(acc.) Prosp.

422, 595

Cass. II

472, 378

Bed.

lU 302,

258
I

Ephraim
Illiberri

tribus

Efraim Chr. Al.

Effraim ed.

116, 233
III

118, 243

119,250
68 I

121,268

^
I

259, 53

260,

Elicus
Elieth

V.

Helicon
189,518

262, 89 389,

Efrem Geneal.
121, 271

I 187, 496

189, 518

Prosp.
117, 254

mons Geneal.
v.

68. 70

Effrem Gener.

M6,
I

252

Elimei
Elis:

Elymaei
Elienses Bed.

118, 25S 119,264

Chr. 511

633,

50. 52

mons Effraim Bed.

I

III

259, 59

mons Efrem Geneal.

Elei (subst.) Elii Brosp.

393, 149

188, 498. 511

A
Elisiponia

lU
i'.

266, 121
Is. hist.

Eleus (adj.)

II

267,

16

Ephyra Prosp. I 388, 58 Epidamuus Chr. 611 1 636,

Epidaurus Prosp.
I

171

Olisipo
v.

388, 48

Ellada, EUadii

Hellas
7

Epipam
Velanni Gener.

(acc.)

Marc.

83, 449, 2

Ellaini Chr. Al. I 101, 105,

132, 7

101,

Epirus Cass.
II

126, 222

Ps. Is. h. 11 381,

Is. chr.

Alaui Geneal.
Elleti Britt.

I 168, 162

470, 366

Epirotia Gener.
62, 30

A
5, 7

98, 88, 30

Ipirotia

campus

182, 22
Iluro

Nenn.

int.

III 182, 16

air. Al. 1 98,

Elloronensium civitas
Elmail pagus
V. Gild.

v.

Epirus vetus Silv.

91, 22
111

I
I

539, 539,

Marc.
int.

II

100, 517

UI

Epirus nova Silv.

178,1
Episford Britt. III 187,

5, 8

Elmet
Elnia

Britt.
v.

lU 206,28

cf.Nenn.

15

Episfort NeJin.

lU

187,

15

Heleua castrum
Elusatium N. Gall.
1

Eporadas
I

v.

Sporades insulae
civitas

Elusa

civitas

605,

XIV

Equestrium

N.

Gall.
1

596,
9

Elymais Elymea Chr. Al.

106,

164, 9

Alimalas Gener.

sancta Eqtoria N. Gall.

Eraclia simil.
v.

607,
et

106,195,9
1

Heraclea

Herculis columnae
I

Ehjmaei Elymei Chr. Al.

Gener.

106, 159, 12

Helymei
103,
157

Erasinus (fluvius) Gener.

Chr. Al.
I

111, 229,

13

Erasimus

106,
I 1

190, 12

Aelymei

ib.

111, 201,13
Is.
hist.

Elimei Chr. Al.

103, 129
164, 70

Erbasi montes

II

296,

15

Erbasorum montes
III

Elamitae Geneal.
378,
2

Elamite Ps.

Is. h.

II

Chr. 511 I 657, 567

Helamite Gener.

103,

M
11 21, 90 (a)
Is. hist. li
3

Ercing

Britt. III 217, 28

Is. h.

Nenn.
8

Int. I

217,

*Emecis Ep. Ov.

Emerita
23,119 280,

371,5
4,

tetrapulura ibid.

Erepla Ps.

382,

Elbra
I

573

(Bet.)

Silv. 1 538,

4 I

573 (Lus.) Hyd.

35,245

Eridanus (flumen) Oener.

112,
I

112,

229, 39

Chr. Al. I

25,137.138
286,
1

30,182.186

201, 39

Heridanus Gener.
c/.

112, 229, 39 Prosp.

13 (a)

(b). 10 (a. b)

300, 26 301,

Ps. Is.

403, 292

radus

654
Eritiia .

GEOGRAPHICA.
Erythraea
v.

INDEX
Is.

VIII.

Exala Ps.
Exitv.

h.

382,

Ermiinduli

Hermuncluri
V. Glld.

Soythv.

Eroest (aestuariuni)

III

101, 25

H>olus
Errei Eruli

V.

Herulus
Arrei

Exmirne Exonova

Smyi'na

v.

Ossonoba

o. .

Heruli
(fluvius Arcadiae)

Erymanthus
Chr. Al.
I

Gener.

111,229,9

faesulae

Faesulara Aiict. Marc.

civitas

U
I

106,
I

639, 2

111, 201,9

Fanum Fortunaef

Fano

Af/n.

335,90

Fa-

Erythara

v.

Nilus Iluber

uestrem (episcopum) An. Val.

328, 90
1

Erythrae Erytrae Gener.

Al.
1

109,

209, j

Erythra Chr.

Farathon

(i. e.

Pirathon) Pharathon Geneal.

189,

.iis

109,

180, 6

Farathonoin Gener.
]s. chr.

119,264
I

Erylhraeus sibylla Eritria

II

440, 116

Farathonita Geneal.
Farsalicus
v. I

Chr.

Al.

119, 25u

Farathonites

Esmeuos
Esperia

v. v.

Ismenus
Hesperia
190, 12/13

189, 5is

Pliarsalus

Estsaxum
190,
4

Brltt. III

Alsaxau Nenn.

int. III

Fasga
Fasis

V.
V.

Pisga
Phasis
I

Aldsaxoues Nenn. lU 207,

Etes priores
Etesifon
v.

19/20

Faventia An. Val.

542, 2

316, 52 bis

Aiict.

Marc.

II

107,

v. Ituraei

Ctesiphon
II 267, 15

Fenice, Fenices

cet.

v.

Phoeuice, Phoeuices

cet.

Etruria

Is. hist.
cf.

Hetruria

add. p.

Ferezei (hebr. Perizzi) Oener.

I

I 107, 197, 21

Clir. Al.

(mont. 2)

Tuseia
I

107, 167, 21

Etrusci Hetrusci

add. p.

(mont. 7)

Ferezeus Chr. Al.

Ferrata
v.

115, 226

Ettlialienses v. Thessali

Sirmium
I

Ettheus

V.

Chetteus

Fidenae Chr. 354

145, 21

Euaei Euvei Gener.

I

A
I

I 107, 197, 22

Eugei Chr. Al.

amphitheater

(sic) ibid.

107,

167, 22

Filiitae v. Psylliti

Euheus Oeneal.
I 115, 226

173, 268. 276

Eugeus Chr. Al.

208,
1.

Filistiim, Filistini v. Philistini

Finici v. Phoenices
I

Euboea Gener.
Chr. Al.
180
I

99, 91,

109,
8

209
ib.

Eubya
109, 179,
1.

99,

66, 3

111, 200,

Eubia
156,

Finnaun Guur Helic (fons) iJnH. III 214,34 staguum Heilic Nenn. int. III 214, 6 fons Guorelic III 130,
LXXII

Geneal.

I 169, 200

Eubonia insula
148, 2 156,
7

Britt.

UI

148,

Nenn.

int.

UI

Firholg Nenn.
Fir

Eubya

v.

Euboea
acc.

Fir

int. lU 154, 31 156, 6 Domnann Nenn. int. lU 155, 1 Galeoin Nenn. int. lU 155, 1 progenies Galeoin

Euchais?
Vict. T.
563,
1

Euchaita Marc.
202,
f,52, 1

97, 511

Euchaida
ih.

ib.

156,

8/9

192, 496

Euchaidam

205,

Firmum
Fison
111,

Auct. Marc. II 107,

544,

1.

545,
I

*Fu"manos (falso pro Germanos) Prosp.

404, 317

Eiuenui (fiuvius Aetoliae) Ebenus Gener.

28

111, 229,

(=

Indus)

Oener.

111, 229,

Chr. Al.

Euginus Chr. Al.

V. V.

112, 201, 28

201, 1

Euf-

EuphEuaei
V.

*Fistucal Ps.Is.h.

382,8
Sitv.
I

(=
14

Poritis Calef)

Eugei

Flaminia (provincia)
Flaudrenses Ps.
172, 255
Vict. T. II 191, 490, 3
Is. h.

535, 4

Euginus

Euenus
I

385,

Evilath Geneal.

Flauona insula Cons.

Eufrates Oener.
acc.

Cotist. I

238, 354

Lat. lust. lU

Euphrates fluvius

422,

13

cf.

Istria
Sili).

A
I

111,

229, 4

Chr. Al. 1 111, 201,4

Eufratem
Qeneal.
Is.

Flavia (proviucia IJritanniae)

Flaviensis urbs (Hispaniae)
Florentia Ilavn.
I

542,

11, 3 7

Oener.

A 1 95,53
11

Eufraten Oener.
8, 7

95,48

Is. hist.

302,

166, 111

Silv. I 541,

Cass.

147, 943

299, 405 (a. b)

V. Gild.

chr.

458, 268
(regio)
536, 11

Bed.
Silv.
I

lU

254, 28
8, 8

Floriacum Floriacense monasterium

102, 22

111

Eufratesia

541,

Auct. Marc.

Floriacense coenobium

ib.

102, 34

U
Euri
V.

105,

Flygii

V.

Phryges Phocaea
Phocis
v.

Syri
33u, 2
2

Focea
Silv.
1

v.
v.

Europa Chr. pasch. 1 234, Marc. II 64, 394, 3 82, 447,

612, 3

540,
1

6, 5

Focida

86, 454,

90, 472,
Is.

97,

Is.
6. 8

hist.

11

294,
III

11

add.
2. 4.

I ad
5

Foenices, Foenicia
hist. II

Phoenices, Phoenicia

304,

Nenn.
17. 19

ini.

149,
21

166, 20

Britt.

Fogor Oeneal.
Fomorachi

174,289

=
8

Segorf
1.54, 30

UI

159,

160,

13

166,

(pl.)

Nenn.

int.

lU

155, 12

Europenses
rotus Chr. Al.

C. liisp. II 362, 105. 106

Fordun Nenn.
Eu-

int.

lU
I

194,

Eurotas fiuviua Eurota Gener.

I

111,229,18

Formianum Prosp.

405, 331
I

111,201, 18

Forum
431,
31''

Corneli Ayn.

336, 95

civitas

Foro Cornelii

Euxiuus pontus

Is. chr.

II

ib.

335, 79

INDEX
Forum

VIII.

GEOGRAPHICA.
Cadiz Ps.
Is.

655
h.
II

Flamiiii Clir.354 1 148,2

lulii (pruv. JVarbonejisis II) civitas ForuiulieiiA'.

378,

insula Cadix

ib.

378,

Forum
sium

Gades Herculis
51

ibid.

Gadira Gener. Bed.

1 95, 50.
27. 28
I

Gall.

610, 4
1 'iSb, 79
I

98, 86

100, 130

102, 149
I

III

254,

Fossasconii Ayn,

Garira Gener.
341,
l.

101, 137

Garirum Chr. Al.

Franci Cons. Const.

236,

342,

Havn.
I

298
63
Silv.

95,27.28 98,61 100,103 101,109

Garari 46.102,121
C. Hisp.

302,451

ter

331,498 338, 8.9

90 bis

An. Val.

322,

Agn.
I

I 33.5,

Frosp.
11 I

462, 1191 472, 1298

Gaditanum Iretum C. Byx. Nenn. int. III 157, 10/11

II

348

353, 70

Gaditana freta C. Byz.

Is. hist. II

f)22, 67

Chr. 5

644, 478 664, 638 665,

1

688. 689
II

347, 29

fretum G.aditani maris

I's. Is. h.

276, 22

add.
22, 98
II

IV

ad

Vict.

Aq.

754 (post 238)

II

Hyd.

mare Caditium

II

383, 9
197, 66

35, 244 (b)

Auct. HJarc.

10(>, 539, 4

Cass. lok. II
589, 2

Gaeluli Getuli Gener.

167, 66

107,

Chr. Al.

107,

151,1076 1.52,1118 1.56,1217 160, 1349 i/s

579, 2

215,

217,

584, 4. 585, 4 bis

218,

587, 3. 6 bis.

Gagarini Chr. Al.

I

101,

105, 4

Aggageni Gener.

quater Chr. Caes. II 223, 507

234,
500,
1

bis. 531. 541

Mar.
548,

101,132,4
Brift.
111

bis

235,

523. 524,

2.

534,

236,

539.

1. 2.

Gai campus

208,

8 bis

555,1.3 237, 555. 556,2.4. 558. 565,2 238,568.573,2 239,

574 bis. 576
19

Galaad

(regio, vulgo Gilead)

Geneal.

189, 515

Qild.

Is. hist. II

281, 24 282,

2 (a). 5 (a). 8

283,
III 55, 12

284,

(a

b). 7/8 (b)

289, 20 295, lO

C. Byz. II

Galaaditis in Galatidin Geneal.

188, 513

358, 40 bis
102. 103

C. Hisp. II 358, 86 bis 359, 90. 91

361,

loo.

362, 108 363, 109

add.
5

VII ad

Is.

hist.

II

Galaadita Gener.
I

A
89

118,261

Galadita Chr.Al.

376
Is.

bis h.

add.

IX
11. 12

389, (a)

390, (a)

12. (b) 11

Fs.
Is.

118,245.247
I

Galadites Gener.

118, 259
I

384,

bis 385, 12. 13.

ckr.
.=.

490,

2. 3.

6 bis

491,

u add. I add. IV 503,

101, 47
4/5

ad
int.

Prosp.

390,

add.

IV
lU

ad Prosp.
260, 64

491

1. 3

505,

Galadites (gen.) Bed.

Galadius

bis

V. Gild.

A
15

III 96, 16. 17

Nenn.

lU

Oener. i?

118, 102
I

152, 24/25

168,

169,
III

171,

Briit. 111 160, 8

Galaad mons Geneal.

Galata insula
Galatae
v.

188, 498

add. II ad Bed.

338

add. III 343

III

add.

IV
Is.

Calatha

345

Franchi add.

IV
II

ad Bed.
223, 531
cf.

345

(=

Oanif) Oener.
I

96,60

Geneal.

168,

Francus Chr. Caes.

hist. II

add.

IX

ad

176

Galates Chr. Al.

96, 37

390 pos<
II

(b) 17 bis

Pompeianus Franh.

Galatae (incolae Galatiae Asiae min.) Gener.

197, 43

107,

cus in ind.

VII
235. 523
chr.
II

Galatas

Clir. Al.

107,

167, 43

Francia Mar.
add. I ad

Ps. Is.

11

384,

12

Galata Hyd.
Galatae
cf.

II

33, 232

Is. hist.

302, 17

Is.

490,

Lat. Bed. III

(?)

Galli

354, lee^fGue//".)

Francie interioris

C.Hisp.

Galatia (regio Asiae minoris) Oener.

Al.
I
7,
1.

AI
'

98,

88, 3

Chr.
Silv. I

n
FresV.

361, 104
pl.) Ps.
Is.

98,62,8
3

Prosp.
I

421,570 460,1158
492. 505

Francigene (nom.
Frisv.

h. II

385,

I5

540,
515,

Chr. 511
205,
562,
1

644,

Vict.

T. II 195,

Is.
cf.

chr.

II

463, 305

add. II

Frigia, Friges

1'hrygia,

Phryges
Fresones Bed.
int.

ad Bed. UI 339

Gallia

Frisii Prosp. I 452, 1056

566

III

316,

Galatidis

v.

Galaaditis
I

mare Fresicum Nenn.

Britt.
(i. e.

III

179, I6

mare

Galgala (Gilgal) Oeneal.

Galgala Ps.

189, 531

c/.

Galilaea

Frenessicum
[Frisinria
I

III 179, 23/24

Galilaea Galilea Lat. Mal. III 426,

Is.
h. II

25

428, 37 429, 14

Freising) civitas Frigisiensis N. Oall.

4]

384,

11

594, VII
V.

Galilaeus viri Galilaei

Galileus
III
Fro-^sp.
I

(pl.)

Lat. Mal.

UI

430,

Fryg-

Phryg-

408, 360
verius Callaecia,
cf.

Fulda add. III ad Bed.

Funice, Funici
v.

343

Gallaecia (forma

itsitata,
I

II p.

3)

Phoenice, Phoenices
v.

Callaecia Prosp.

460, 1171
4, 5

Hyd.

II 22, 106 23, 113

I

Fygabii, Fygadii

Phryges
Phoenices, Phoenicia

Gallaecia Silv.
565. 568

538,

Chr. 511

655, 557 657,

15, 16 16, 31

Fylistei v. Pliilistini

Hyd.

13

V. 12

14

V. 19 et c. 2

Fynici, Fynicia

v.

18,49
27, 169

19,68 20,74 21,91 22,97 24,130.131

28, 172. 173 (a) 31, 193. 201

26,149
30,

29, 174 (a). 177.

178. 180. 181

Gabala (oppidum
398, 3

Syriae)

Gabaliensis Marc.

II 65,

186. 190 (a)

32, 214 33, 217^. 219 quater. 220

570, 4

35, 253
i\'.

loh. II 212,

214,

576, 3

216,

583. 584, 2

Gabali (pop. Galliae) civitas Gabalum

XII 7

Gall.

604,

217,
302,

585, 6
1

218,

588,

219

V. 3

Is. hist.

296, U(a)

(a)

Is. chr.
Is.
14

Gabaon
Gabatha

(vulyo

Gibeon)

Gabaonitae

(pl.)

Oeneal.

U
(a

30, 190 f*;

.

hist.

A U n
12. 13

476, 401 * 276,

I6

Gallicia
7. 9.

Hyd.
II

280,

\i(a). 25

175,304
C.

Oild. III 25,17

b) 296,
7

9.

300,

301, 19 303,
12

Ep. Ov.

Byz.

II

337,

le

Gabata

C. Hisp. II 338, 11
17
I

371,
h.

Ps.
378,
16
1

Is. h.

381, G 384,
385,

Gallitia Ps. Is.

Gabita castellum Ps.

Is. k. 11

386,

II

382,

8 bis

gen. Gallitie Ep. Ov.

Gad

(tribus)
filii

A I 118,261 Gaad Gener. A I 135, 357

Oener.

Geneal.

193,568

II

374,
I

Ps. Is. h. II 384, 12 bis

Calcecia Gener.
62, 34

A
Geneal
1

98,

88, 34

Gallia Chr. Al. I 98,

II

Gades Gadis Gener.

167, 157

110,216

166, 111
I

Gallaeciae (pl.) loh.

217,

585, 2

Galliciae

Hyd.

168, 163 169, 198

III.

Cades Oener.

95, 91

28, 173 (b)

CimONICA

84

656
Gallaeci
(pl.)

GEOGRAPHICA.
Callaeci

INDEX
280,
13

VIII.

Hyd. Hyd.

II

22, 96

31, 196

19

(a
9

b). 17. 23

281,

2.

13

282, 23 289, 20
Is. chr.

Callaici Chr. Al. I 109, iss'''

Calleci Gener.
II 22, loo 24,13.".

294, 4 295,
II

Ps. Is. h. II 385, 14

A
V.

109, 21S

Gallaeci

453, 233 464, 320 470, 369 471,

Is.

368. 373

add.

30,188
hist.

31, 197 (a)

32, 204

33,220

Gallici

Is.

II ad
Gild.
III

chr. II

491,3
Britt.

Gild. III 32,28

II 300, \h

302,

n
Chr. 354
I

III

101,40

m
236,

168,

16

Bed.

A
4

Gallia

Chr. Al. 1 111,

1
5

200, lo

148,28.30
406 300,
I

293, 392 297, 433 299, 461

III

300, 465
Vis.

add. II

Chr. pasch.
413 368
1197

235,

337, i 457, 2

Havn.
309,

298 299,
1

ad Bed.

338

bis

340
I

Meg.

lU

464,

304,

45.%

305,

47G,

Prosp.

408,

Galleae add.
abl. Gallis

II ad Bed. lU 337
341,
1

dat. vel

428,674 435,763 456,1109 461,1175 462,1191 463,

467,1250.1251.12.54 476,1333 477,1339 482,1367,1

Cons. Const.

238,
1

353, 1

245,
,643

388, 3

F. Vind.

I
I

304, 576 654, 72

Prosp.

419,
15,

Silv. 1 522, 67 547, 26

N. Oall.

600
Cass.

Chr. 511 1

445, 938

Chr. 452

Hyd.

II

638, 279 644, 486

Hyd.

18, 5i

138, 673

8. 13. 17

22, 96 25, 145 34, 242

II 27, 163 33, 217
7, 16

153,1136 155,1190 157,1264

V. 3

loh. II 217,685,4 219

570, l

Gallus Hyd.
Galli (pl.)
38

Mar.
277,
7

II

232, 456 234, 509 238,

1

Is.
6

hist.
15

Or. Const. I
42

Gener.
Chr. Al.

A
I

97, 83,

U
ad

282,

(b)

286,

25

287,

289,

295,

98,

83,

107,

197, 60

98, 58, 42
2.64

Scyth. B. II 318, 22
Is. chr. II

Is. chr.
3

491,

V. Gild.

A II 469, 355 A III 96, 12

Bed.

add. II
V. Gild.

107, 167, 60

Prosp. I 397, 214 399, 238 400,

Silv. I

404, 317

522,

52

Chr. 511

637, 210
II 232,

III 107, 6

Britt. III 169, 5

III 282, 269

Hyd.
456,2

30, 183
hist.

Cass. II 125, 183

II

Mar.

287,327 289,345 299,457

add.IIadBed.ll\9>Z(,bis
12

Is.

279,21

Scyth. L. 11 318,22

338
Hisp.

Lat. lust. III 421,

422,

gen. Gallie O.

C. Hisp.

U
ad

361, 103 mg.

Is.
hist.

Ps. Is. h.

U
A

386, 16
s.

340, 20 349, 47 350, 54

cf.

Galatia Is. chr.

add.
(b) 10 188

IX

II

389, (a)

12

390, (a)
III

II 463,305''

Celtes Gallia, Gallaecia

Britt. III 152, 8

161, 17

Bed.

274,

Gallia

(=

Oallaecia'?)

Ep. Ov.ll 371,7 374,l6ii's

28,

280, 253
I

Calli Chr. Al. I 97,

58, 38

ruhiiM

Fs. Is. h.

386,

16

Chr. pasch.

216,

707, 2
I I

GaUia Belgica Oild.

prima
Silv. I 537,

III
2, 8

Gallia

Belgica

Galli

(=

Oallaecii) Prosp.

406, 341
110, 217
Talli qui

Gallia Belgica secunda

Galli

Narbonenses Gener.
Chr. Al.
I

A
I

*. 537,2,9
Gallia bracata Ps. Is. h. II 383, lO Gallia brac12 bis

et Narbudisii

110, 186
I

Galli

Senones Prosp.
Bed.

397, 2lo

add. p.

XI

cata

ib.

378,

383, 9 bis
ib.

384,

Gallie

(porl. 4)

III 274, 182

braccate (gen.)

382,

Gallica
6 h. II

nomina add. II ad
V. Gild.

Silv. I

613

in Gal-

GaUia cisalpina Silv. I 536, Gallia comata *arita Ps. Is.

Gallia Narbonensis

lico ib. 613, 4

384,
673, 2

ii

mare Gallicum
586, 4

B
I

III 107, 6

Britt. III

loh. II 213,

217,

218,

589, 2

Chr. Caes.

223, 531

C. Hisp.

187, 19

356, 80 358, 86

C. Byz. II 358, 40
I

GaUicanus
I

(adj.)

Prosp.

481, 1364

Dom.

Val.

Gallia Senonia Seuonia Gallia Silv.

Gallia togata Ps. Is. h.
Gallia ulterior Chr. 452
II
I

629,

Hyd.
(pl.)

538,

II 20, 73 27, 163 34, 232

Is. hist.

15

384,

u
7 I

II

302, 20 (b)

Bed.

III
I

304, 49i

Gallicanae
v.
\

provinciae
660,
li7. 127

N. Gall.

584 praef.

et c. l

Galliae (plur.) Or. Const. I 8, 26 11,

I 237, 3.60,1 354. 355, 2

Cons. Const.
237,349 238,
455, 6
I

Gallicia, GaUitia v.

GaUaecia

241,

367, 2

Chr.pasch.

GaUici

v.
v.

Gallaeci

241,

367, 2

Havn.

302, 453 304,

Gamer

Cabalia

338,

7. 8

F. Vind.
Prosp.
I

304, 575

An. Val.
1230. 1232

322, 63

441, 876 442, 903 455,

1088. 1090

Gangra Vict. T. II 185, 453, Garamantes Oener. A I 107,

Bed.
I

197, 69

loh. II 212, 569,

456,1107 460,1160 461,1183 465,

1246 470, 1285 471, 1290
1341
3,

466,
478,
2, 18.

A
v.

III 254, 27

Taramantii exteriores Chr. Al.

ib.

472, 1298 475, 1322

I

107,

167, 72

Tarantii exteriores

107,

167, 69

483, 1371

add.

II ad Prosp.
3,

490,

Garari

Gades

19 bis

add.
lit.

IV
2 I

492,

add.
I

496, 1237

Gargani Oener.
Garira,

A
v.

I 97, 83, 3

Chr. Al. I 97,

68, 3

Silv.
V.
1

I 537
I

547, 29

N. Gall.
7. 17.

584 praef.
28

Garirum
274,

Gades
I

Doni. Val.

629,

20. 23.

630,

Garizim mons Chr. 511

637, 238

mons

Garizi Bed.

Chr.'511
657, 565

642,420

643,443
9

644,483

653,547
63. 67. 71

UI

191

278, 229

Chr. 452 I 646,

97. 100

652, 55 654,

Oarumna

fiuvius

Garonna
vid.

C. Bxsp. II 361, 103

656, 86 658,
II

660, 117.123 662, 139.141

.

Hyd.

Gascones, Gasconia

Vascones, Vasconia

15, 13

18, 50

19, 69 (a) 26, 150 (O

b). 151. 163

Gaspheni Gasfeni Gener.

104, 57

104, 166
88

Oener.
Gasfinii

27,163 29,176.177 30, 186jis 31,192^.193 32,210.

212

Casfeni Geneal. I 165,

104, 137 (insula

Chr.

34,237

Marc.
133, 526

II

63, 392

i;.

70,411,2 71,
Cass. II 123,

Al.

412, 1

Auct. Marc. II 106,

539, 4

Oaudus
134, 3

Africae)
I

Gaudius
168, 165

Gener.

103,

88

131, 442

149, 998

152, 1095

153, 1126
Vict. T.
Is. hist.

Gaulos Geneal.
125, 3

Gaula Chr. Al.

154, 1177 155, 1188

156, 1217 160, 1349

II

102,

186, 455

Mar.

232,

455,

238, 669

Oaudus
Gener.

(insula prope Cretam) latet sub

Gaulus rbedae
I 103,

11275,15. 28(4;. 29 fa; 276,25.29 277,

23 (i;

278,

I 103, 134, 11

Gauloroda Chr. Al.

INDEX
125,11

VIII.

GEOGRAPHICA.
mnt
100,
fort.

657
(incola

(intelligendae

duae insulae, OauKhodus)

Gettheus

urbis
I

Gath)
120, 266

Oener.

120, 269

dua

et

Ehodua,

cf.

I
11

168, 165, ubi est

518,
i

Chetteus
177, 353

Chr. Al.

Cettheus

Oeneal.

Gavisa regio Marc.

Gaustrus
v.

Cayster
I

Getuli
ItiT, 158

V.

Gaetuli

Gaza (urbs Palaestinae) Geneal. Gazae (pl.) C. msp. II 351,64

351, 53

189, 51
C. Byz. II

Gilboa

V.

Uelboe
sancti

Cliazao

raonasterium

Gildae
ib.

V.
3/4

Oild.

A
41

III

102,

8/9

locus sancti Gildae

(i. e.

102,

103,

apud sanc553,

Gazania
C.

Aelhiopia) C.Hisp.ll 341,2:.

341, 23
v.

Kazania

tum Gildam
Gillense

ib.

104, 45
Vict.

cf 101,
T. II

34. 35
1

Byz.

II

monasterium

203, 204,

mona-

Gebedi, Gebidi, Gebodi

Gepidi
Geneal.
I I

storium Gillitanum
166,
106, Gipides, Gij^pidi
v.

Vict. T. II

557, 2

Oedrosi Cedrusi Gener.

106
159, 15

Cedrusii Oener.

A I 105, 180 A 106, lao, 15

Gepidi

Chr. Al.

Girba insula

(sive

Meninx)
I

Chr. Al.
cf.

109,

183,

Cedrysii Chr. Al. 105, 151

Zedirusii Oener.

Girda Oener.

109, 212, 3
Is. h. II
I

Meninx

105, 69
I

Gizirat-AIhadra Ps.
179, 378 bis

378,

Gelboe mons (Gilboa) Oeneal.

Glauatina civitas N. Oall.

Glastiberia
V. Oild.

612,6
Glastigberi
ib.

Gemuosofutae

v.

Gymnosophistae

III

110,23/24

Geuava Mar.
XI 2

II 237, 563 bis

Geneva N.
ibid.

Oall.

600,

110, 22

civitas
Silv. I

Genavensium

Glastonia

V. Oild.

III

109,32.35.42 110,6.11.12.20

Genua Geon

536,8
Oener.
95, 91

Auct. Marc. II 106,539,4

Glastoniensis abbas V. Oild.

B III

109, 33 110,

3.

fluvius

95, S4
I

103,153

111,229,2

Gleguissing

v.

Gleuisic
III

Gener.

Chr. Al.

95, 30 102, 113 103, 126

Glein flumen Brilt.

Gleuisic Nenn.

199, 10
182,
17

Nenn.

int.

UI

199,

111,201,2
cf.

Geneal. 1 167,159

Bed.

III

254,28

int. III

Gleguissing Britt. III

Nilus
V.

183,1
Gloecester Britt. III 193,
11

Geos

Ceus
loh. II

Nenn.
491
Gener.

int.

Ul

193,

Gepidi

212, 572
I

Gebidi

Briu.

III
I

160, 10

Onosus, vulgo Cnossus Gnosos Prosp.

urbs add.

388, 56

Gnosia
(sic)

Gebedi Agn.

336, 96
1

Gebodi Havn.
455, 5

337
401<=

IV A

ad Prosp.
I

Gnosia urbis

Gippidi Havn.
II 106, 539, 6

304,

Gepidas Auct. Marc.

Prosp. 429, 684

Gofer Gener.
124, 280

Gipides Is. chr.

I
I

II

476,

123, 125

GoI

Gerara (Oerar) Geneal.

Gergesei
167, 24

167, 158 189, 519

(pl.)

Gener.

107,

197, 24

Chr. Al.

107,

mor Chr. Al. I 124,277 Gomorrha Oild.lil 51,25 72,22

167, 158

Goraorra Oeneal.

Gergeseus Chr. Al. I 115,

226

Germania Prosp.
I

407, 350 415, 475

I

add.

VI ad Prosp.
154,
16

Gophera raons Oeneal. I 170, 219 Gordyaea vel Oordyene Cordulia Oener.
Cordilia Chr. Al.
I

106,

195, 5

498, 379

Chr. 511

638, 262

Nenn.

int. III

106,

164, 5

'

171,6
187,
6

177,7/8.12
200,
17. 19

187,5

200,6

Britt.

III

171,8

Gorsuna

v.

Corsuna
I

Bed.

III 285, 297

Gothi Or. Const.

223, 106 242,
376,

9,21 10,8.23 11,2

Chr. pasch.

Germania prima Sitv. I 537, 2, 10 proviucia Germania prima N. Gall. I 592 Germania seounda Silv. I 537, 2, 11 bis proviucia Germania secunda iV. Gall. I 595 Germani Oener. A 1 106, 190, 11 107, 197, 54 Chr.
Al.
I
I

229, 271
I.

Oons. Const.
2

228, 269
381,

234, 332
1.

377,

1.

243,

37, 2. 3.

379, 2. 3.

382, 2

Hami.l26S,io 269,33.35 270,37.38 4Js 299,405 301,

451 bis

302, 451
1

ter. 453 bis

305, 457,

i.

2 bis

317 331,
l

498 bis 337,

bis. 3 ter

Havn.
i

A
I

309,

476,

313, 486

106,

159,

107,

167, 54 1

110, 187

Chr. pasch.

Havn.
1

313,

487,

Sang.
Prosp.

300, 541
I

An. Val.

225,

176, 2

Prosp.

404, 315 418, 524 431, 694

Cass. II 135,
Is. chr.

314, 42 322,

57. 58. 60 bis

Agn.
I

333, 62 334, (548)

441,

875. 879

Chr. 511 I 641, 372

334, 79 ter
1036 1218

33.5, 79. 90

441, 877 442, 896 451,

461, 1177 464, 467, 476,
1254. 1256 1333. 1335

567.589

Seyth. L. II 318, 2i6ss

II

458, 1140 460,

465,
12.59

1161. 1163. 1165. 1167

462, 199

Bed.

III 280, 253 288, 334

1222. 1228

466,

1238. 1240. 1246

Germanica sitis Prosp. I 431,694 Oernia'? Germis Marc. II 77,429,1

468,

(b)

471, 1290

475,

1324. 1326

477, 1338 481, 13B4 bis 483, 1371 382, 8

civitas
1

add.

IV ad
I

Prosp.

Gerunda

573

lerunda Ps.

Is. h. II

491

add.
Val.
I

VI
644,

498,

379. 380

Silv. I 521, 39 522, 71

13

Gerundensis Chr. Caes.

II 223, 529

Dom.
427

629,

630,

6.

Chr. 511
651, 540

642,421.

Gesoriacum Or. Const.

Getae Marc.
294,8
Getes
II

1 7, 16
Is.
hist.

643, 471

497. 509. 510

653, 546
664,

655,

103, 530

II

103, 530 293, 27

554. 559. 562

657, 565 661, 594 663,

I

615. 621

643. 651

Getae equites Marc.

(sini/.)
Is.

100,517

665, 688
78

Chr. 452
102. 113

652, 50 654,
II

65. 67. 69. 71. 73

6. 7

656,
18,

hist.

II

294, 23
Is.
6

658,

Ilyd.
.

14, 3

15,

17, 43. 44

Geticus Marc.

II

99,

514, 3

hist.
17

II
cf.
I

294,

10

55

19, 63. 68. 69 (a

b)

20, 77

21, 92 22, 97 bis. 107 23,

Getica gens

Is. hist.

267,

294,

Gothi
167, 158

112. 117

24, 129. 134 27, 156

28, 170 (a). 172. 173 (a) 29, 31, 192. 197 (a)

Geth {Oath, urbs

189, 519

Pliilistiuorura)

Oeneal.

174 (b). 180

320. 228

30, 183 bis. 186 bis

232. 238. 240. 243

33, 217.

34,

35, 244

(b). 245. 246. 250

Geth

(in terra

Moab?) Geneal.
I

187,493. 496

j,(jg,8
J

Marc.

II 60, 379, 2
2

61, 381,

2. 382, 2

64, 395, 4
1.

66, 400

Gettheuin civitas Oeneal.

174, 25

69, 406, 3 71, 414,

91, 476, 2 bis

92, 481,

483 93, 487.

84*

658
488, 2.

GEOGRAPHICA.
489 bis

INDEX
433, 37 437, 53
I

VIII,
b.

Auct. MarC. II 104,

534.

53.'i,

2.

53G, 4
2

432,
199

35

Grecia Geneal.

I 169, 180

105, 108,

538, 3 547,

lOG,

539, 3. 540, 3. 5 bis. 541, 2. 542

107, 543,

Prosp.

392,131 420,560 441,877

Scyth. L.
C.

1. .548, 1

Cass. II 147, 956 148, 972 153, 1127.

II 316, 15

317, 20 318, 23 337,

8

Scyth. B. II 318, 23
II 884, 11

1129. 1138

154,1169. 1172 155, 1185. 1188. 1194 156,1215,

Tict. T.

Bisp.
256, 48

II

Ps. Is. h.

Bed.

lU

1232

157, 1253 bis 161, 1364 bis

4.

203,

554, 4 577,

Bed.

UI

272, 164

loh. II 212, 568. 569,

2 biB bis. 579, 3 V. 13

571, 3

213,
587,

572, 2 bis
5. 6.

215,

Graeci

(subst., plur.)

Oener.

I 108, 207 Geneal.

Silv. I
'

217,

585, 2

218,

5S9, 2 bis

220
234,
II

I 195, 616

Prosp. I 387,
Vict.

36

519,

Mar.
235, 526
23

II

232,

455, 2. 463 bis

233,

467, 2. 489

Chr. 511 I 637, 235

Aq. I 717

723

bis

509

236,
1. 2

540, 2. 547, 2.
.

553. 554

Is.

hist.

731 733
Vict. T.

Eyd.

II 22, lOG

Marc.

II 95, 498, 3

267,
6. 14.

268,

fa

b). 28

269,

5. 12. 17. 18. 21.

23

270,
27 (b)

195, 513
Is. chr.

/s. hist. 11

268, 32

Scyth.

23

271,

13. 24. 25

272,
l

6. 9.

18 (b). 19 (a).
6 (a).

B. II 316,
133. 140

16

II 432, 36 435, 63 442,

/s. chr.

273, 12

(b). 19. 32 (b)

274,
6

(a). 4 (a).
13. 15

38. 32 (a)
.

449, 194 450, ^io" 442, 94

450, 140

B
ad

II 425, 2
Is.

275,

13. 17

276,

1. 4.

277,

(a

b). 28

(a

b) 281,

435, 45

add.
7

IV

chr.

15. 18. 22

282,3(b). 10 283,

284:, 6 (b).

U.

16. 18

285,

11504,5
III 152,22
694 V.
3

.BW.

in

152,

161,19

Nenn.int.

286,7.22
294,
13

287,16
7. 9. 15

289,11.22.24

292,6

293,2.23.26
add. I
335,
8

Bed.

III 276,213 278,230 321,

301,

302, u. 2o(b) 303,

7. 12. 16 2. 5

Greci Oener.

I 96, 62

97,

77. 83, 28

ad Is. hist. II 304, 1. 2. u 352 C. Eisp. II 340, 18.

26 bis. 26

C. Byz. II 334,
19. 20. 21. 23. 23

98,85,4
97,
280
74
58, 28

108,204
98, 60,
5

131,331
107, 167, 46
180=

Chr. Al. 1 96, 39

108,
176. 178

mg.
mg.
62

bis

341,
49.

124,

mg. 343,

35. 35

mg.

348,

46.

46

349,

Geneal. I

169,

F. Vind.
1063 (a)

I 278,

49

mg.

53 bis. 63
68. 68

mg. 350,
mg. 354,

58. 58

mg. 351,

mg.

352,

Prosp. 1 398, 230 453,

Vict.

Aq. I
316,

67. 67

mg.

74

add.
379,
10 <er. 2

F/J ad
382,
12 seaijes
/s. chr.

Is. hist. II

693 703 715 727 733 735

482 748, 543. 546. 550
16

P. Camp. I 746,

376

Ps. Is. h.

378

tit.

8. 9 bis

383, 9
12. 13

Scyth. L. II 315, 14

guinquies. 10 septies
sexies. 14. 15

384,

385,

Sci/th.

B. II 315, 14
2

C.Eisp. II 354,74

386, 16 bis 387,

17. 18

II

463,

Ps. Is. h. II 379,

add.

IX
add.

ad

Is.

hist.

311.314

468,349.349

469,349

471,368.372

473,382

389, (a)
II

1.

(h) 4

390, (b) 4

II ad

476, 403 477, 463, 211

403. 405. 407. 408

479, 415

Is. chr.

II

492

ter

add.

IV

504,

Bed.

Is.

chr.

253,

268, 231

477, 26i

add. II ad
505,
6

Is. chr.

23 270, 149 V. 18
415

276, 208 290, 364 294, 394 295,

Lat.

493,

add.

161, 18
469

Bed.

IV 503, ^ter. 3 A III 292, 382

305,
500. 501

Britt. III 160, lo

bis. 452

Bed.

III 275, 144 277, 155 280, 169

167

298, 450

300,

465.

Bed. III 353,

(Par.)
235

Lat. lust. III 420, 34

302, 480

308,

522. 523. 529

309, 529

Gregi Chr. Al. 1 116,

Lat. Mal. III 426,
97,
83, 27

Gregus

add. I ad Bed. 111 334,

493. 522

335, 540
Vis. III

add. II
464,
i.

23

IV
UI
I

(=

Graecos)

Uelleues Gener.

337 339
Goti Mar.
Ejp.

Lat. lust.

UI 423,

22

Beg.

"Elh]VK Chr.pasch.
Grecus add.
add.

I 215, 701 243, 379

Ov.
9

U 235, 638 238, 568 bis C. Byz. U 337, u U 373, 15 Us 374, i6 Fs. Is. h. II 381,
16

Graecus

(subst.)

IX
11

ad

Is. hist.
II

390 post

(b) 17

ad
449,

Is. chr.

382,

quater 386,

add.

VII ad

Is.

hist.

II

376
222,

21

503, 2

"E).{hjy) Lat. Al.

add.

IV
I

505,

Beg. Vis. III 469

Gotthi

(Par.)

Gotti

Graecus (adj.) Geneal.

Prosp.
35,
I

195,

616. 618
5

add.

Havn.
223,
hist.

299, 40l. 405

Chr. Caes.

U
ad

450 bis. 461. 467. 458 bis. 466 bis. 473. 485. 494. 497. 506
507. 508. 613, 2. 625. 544. 545. 552

495 Vict. Aq. I 677, 253 Marc. II 60 praef.

2

Eyd.

V ad U 18,
/.

v. 4

63, 392 v. 5
3

add.

IX
UI

Is.

72, 415,
chr.

Vict. T.

188, 468

197, 523,

U
II

389, (a) 2 390, (b)

/s. hist.
7

Bed.

308, 274

II

485, 62 450, 201 453, 232^

814,
..60

Bed.

III
I

Gothi reges
Ov.

II

293, 20
ibid.

tempora Gotta Ep.

276, 216

320, 590
I

Grecus Geneal.
403, 302

371,

campi Gotti
I

195, 617 bis

Prosp.

399, 243

424, 617

Gothus An. Val.

hist.

322,

61 bis

Eyd.

II 19, 60

/s.

add.

V ad
167

Prosp.

494 prol. 495

300,470

Bed.

B
I

III

275, 30 (a)

258,.56
319,
25
16

Bed.
(Par.)

A Ul

Lat. Bed.

Ul
137,

Gothia Scyth. L.

Hcyth. B.

U
I

319,

25

353,
199

reges Greci

Gener.

Gotia Ep. Ov. 11 374,

Gothicus Or. Const. Prosp.

116
I

11,8
Sih.
1

An. Val.
521, 46

322,58
II 23,

483, 1371

Eyd.

secuudum Grecum (ntr.) Geneal. I 175, iio^ iu Greco add. V ad Prosp. I 494 prol. Eyd. II 13,23 de Graeco Vict. Aq. I 677,2
adv. Graece Oeneal. I 195, 616
65

31, 192. 201

34, 242

/s. hist. II

270, 20 (a).
Is. chr.

Prosp.

388,

21 (b)

273,

16/17

280,

18 (a). 24

(a)

II

449, 1010

/. chr.

11 456, 253
I

Bed.

UI
I

469, 350

Lat. lust.

UI

422, 25
loh.
facZu.^

Gothica geus

265, 114

Grece Oeneal.
P. /.
/i.

178, 356

Prosp.

An.
hist.

Val. I 316, 49 326, 84

U 219

v. 6 I

Is.

459,1155
I

II 381, 5 6is

Liieca.e

Geneal.

289,

Gotice

Geneal.

195,

175, 310"

Bed.

A
I

lU 247,
147, 23

616. 618

grecauioum Chr. 354

v.

Gothiae Alpes

Alpes Cottiae
8

Graecosarmatae Grecosarmatae Geaer.

I

110,218

Graecia Silv.
C4, 395, 4
579, 1

549,

CVir.
6'oss.

611

642, 421

iliarc. II

Grecosarmates Ohr. Al.

firaiae
v.

110, I88

92, 479, 2
hist.

148, 972
11

loh. II 215,

Alpes, Iiialpes

/s.

II
37

269,

Scyth. B.
>

316,

15

/s.

Grunicus flumeu Bed.

III 275, 195

I

cAr. J.

II

432,

433, 43 434, 46

435,
/s.

58. 60. 64='

Oratianopolis clvitas Gratianopolitaua N. Oall.

XI 3

600,

439,106 445,165 463,311 479,414

chr.

B U

INDEX
Grec)'.

VIII.

GEOGRAPHICA.
I II

659
10. 13

Graeo-

487,

add.

494
i

add.

VII ad
Is.
k

Is. hist.

II
i

Greotliingi
I

Hyd.
1

15, 12

Oreotliyngii Cons. Const.

244,
v.

386,

376 492
151

add.
4Js

IX

390, (b)

add. II ad

chr. II 491,

Bed.

III

253,24 258,
.393

261,73.79

271,

Gualia

Wjillia
v.

274, 179 282, 273 bis 293,

Bed.

III

248, 10

Guascouos
int. III

Vascoues
s.
fi

252,23 253,26 256,49 262,83 269,127

III 165, 7

//i/.

U1416,9
Bed.

Guaul (murus
16u,

agger) Britl.
179, 10
III
cf.

179, 18

Nenn.

Lat. Mal. III 433,

15
1

Ebrei Chr. Al.

119, 258 128,

104, I4l 106,

vallum Severi
3

Gueith insula
tiueith Lin

Briit.
v.

148,

iVeun. int. III 148,

159, 1.

161, 1

107,

167,

300. 302

266, 123
(subst.)
I

Garan

Liun Garau
205,
2'i

Hebracus

Is.

chr.

II

424
I

Ilohreus

Ciuenedota Briit.
ib.

III

207,3 208,16

204, 39

Weuedotia

ib.

146

Guendota Gueruet ib. 146

Prosp.

396, 199

Hobraeus Chr. 511

161"=

Hebraeus

(adj.) Geneal. 1 168,

636, 200 187, 495b Hyd.

Guined ib. 181,23 Nenn.int. III 181,23 Guent Britt. LU 215,20 216,30 Nenn. int. III 215,9 Guined v. (iuenedota Nenn. int. 111 Guinnion castellum Britt. III 199, 17
199, 12/13

H
243

19, 59 35, 253

I

Marc. 11

63, 392 V. 15
I

Hebreus
399,
247,
3

Geneal.

168, 161

b
I

Prosp.

398, 230

add.
18.

ad Prosp.
37

495

Bed. Bed.

251,

19

255,

320, 590

A III B III

247, 4

Lat. Mal. III 429,

156, lO

Guir

Britt. III

Nenn.

int.

III

156, 13

Guyr
Nenn.

lU

276, 208

2 Haebrea liistoria Bed. A Aebrea liugua Geneal. I 187, 495

Britt. III 215, 29

Hebraea gens Prosp.

18

386, 27

Hebree gentis

Guorthigirniaun (regio) Britt. 111 190,

int.

192, 26

add.

III
13

191,3 192,8.15

Guorthegiruiaun Britt. Ul

Bed.

V ad Prosp. I 494 prol. plebs Hebrea A III 248, 6 Bed. B UI 248, 7 Ilebreus
A
III 250, 15

192,

populus Bed.
Britt. III

reges Hebraei Chr.

arx Guorthigirni

191,

511 1 634, 90
int.

reges Hebrei Gener.

15

Guoy tlumeu
Guunnessi
186, 15

Britt. III 215, I6

Nenn.

III 215,
int.

Gener.

89,

120, 111

89, 17
(nir.

Hebraeum
175,
310''

Briit. III 186, 18

Guuuis Nenn.

III

=
ad

sermo Hebraeus) Geneal.

Silv. I 613, 4
I

Clir.

511 I 634, 84

II Hebreum
add.

Guyr
Al.

V.

Guir
(insula) Gener.

Geneal.

178, 356

Chr. 511 1 633, 74

Bed.

Gyarus
I

108, 206,

Curus Chr.

lU

267,

139

108,

177, 6

Hebraicus (adj.) add.

Gener.

ad Prosp.

495
Sil.

Marc.

Gymnosophistae Gymnosophiste
Gymuosoiistae Gener.
166,
110

105

76
I

1163,392,11
9. 11

Bed.Am2bl,n
ib.

m ilQ,
5

106,

190, 18

Geneal.

Hebraica auctoritas Bed.

Hebraica veritas
46. 47

III 247, 3

Gemnosofutae Gener.

105, 185

Nudi

253, 23
17

247, 2 248,

251,

sapientes Chr. Al. 1 105, 155 106,

159, 18

253, 23 bis 257,

267, 133 321, 594

v. 2. 5.

10

Lat. Bed. III 353, 167 (Par.)

'

Hebraicae

Habelmaula Bed. A Habren v. Duorig H.

Hadriace, Hadriaticus

III 263, 98

(adv.) Geneal. I 175, 310

Hebron
v.

v.

Chebron

Adria
I 9,
5.

Hebrus
31

(fluvius) Gener.

111,

229, 24

Ebrus Chr.

Hadriauopolis Or. Const.

378, 2

Cons. Const. 1 243,

Al.
Heilic

I
V.

111, 201, 24

Adriauopolis Lat.

Itist.

IH

422,

25
324, 1

Finnaun
v.

bellum Adrianopolitanum Cons. Const. I 232,

'AdQi((vonoi.iT ca Chr. pasch. I 232, 325, 2

Helamite

Elymaei
v.

Heleraptien

Elenptien

Haemimontus
Haila

Sitv.

539,

13

Helena casti'um (ex Helena, matre Constantini, nuncupatum,

594,
civic/.

villa Jilarc. II 99, 616, 2

v.

Zonar.

XIII 6)

Chr. 511
est

644, 481
1

ca,

Halani

Alani
I

strum cui
vii 5

Helenae nomen

Prosp.

454

1078
12

[Halberstat (Ualberstadt) N. Gall.

tas Alverstetensis ibid.]

Cass. II 151, 1086

(cf.

Elnia N. Gall. I 608, xiv,

ib.

p. 57S)

Elenensium civitas
572, 4

608, 4

Hcle-

Halicarnassus Halicarnassensis episcopus

199, 539

Vict. T.

nensis ecclesia loh. II 213,

Helenopolis

Balys Jiuvius Alys Oener.

Al.
I

Al

111, 229,

lO

Alyus Chr.
391,

Bed.
Heliada

A
v.

(= Drepana Bithyniae)
296,424

Prosp.

450, 1023

111, 201, 10
I

Hellas

Hebraei Prosp.

387, 45 633,

388, 50
34
4

389, 63

103.

lU

Helicon Gener.
200, 7

111, 228,

Elicus Chr. Al.

111,

Chr. 311 1 632, 24

Vict.

635, 163
Ilyd.

636,
13, 20

184. 186. 20l

Aq.

682, 22 683,

Marc.

Hetiupolis Aeijypti
226

regio Heliopoleos Bed.

UI 277,

63, 392 V. 12

Cass. II 122, S4

/. chr.

II 429, 21

433, 44 440, 118 445, 167 449, 197

Is. chr.

II

424
i^,i

nellas Helladam Oener.

I

1 97, 80

Ellada Chr. Al.

429,18

Bed.

m 270,150
190, 1
6.'..

433,38

434,41
107,

415,113
adi.

Gild.m
I ad

97, 56

Heliada Gener.

97,

77

EUadii

CVir. Al.

271,153
197, 1

Hebrei Gener.
Prosp. I 388,
392,
119. 125. 136

97, 53

104, 170 106,

Chr. 354

Hellenes

v.

Graeci
I

152, 33

Geneal. I 168, lei'''

67. 70. 72

57. 59

Hellespontus Silv.

540,

7,

6
I

Marc.
596, 3

II 66, 400

389,
148

64.

391,

107. 111

393,

Ilelvetiorum civitas N. Gall.

394,

158. 167

395, 185 396, 195

add.

I ad

Prosp.

Helymei

v.

Elymaei

660
Hendor (imlyo Endor) Oeneal.
Heraclea (Perinthus) Prosp.
II
1

GEOGR
I 174, 285

PHICA.
33

iNDEX vni.
Hy16

Hibernie (gen.) Mir. Hib. Paris. III 220

ib.

443, 911
385

Heraclia Cass.

bernia

219
37

148, 993

ed.

in 293,

'HgitxUia Chr.
7

impudeutes grassatores Hiberni Oild. III 36,

Hibernenses Gild. III 88,
8.

pasch. I 234,

330, 2

Eraclia Ps. Is. h. II 381,

Vict. 2\ II 196, 520, l
cf.

V. Gild.

A UI

95,

Heraclea Thraciae

Perinthus

20

Nenn.
5

ini.
7.

III 155, 14
13. 22

196,

4. 5/6

BriU.

Heraclea Pontica

n.

Pontus
5

III 196,

197,

Heraclea

tlieatrum Eraclie Ep. Ch. II 371,

I

Hiberneusis insula

V. Oild.

lEI 94, 24

[Herbipolis (Wurzbury) N. Oall.

594,

mare Hibernicum
vii 9]

Britt. III 195, 25

Hiherus flumen

v.

Iberus

Herculea turris

u.

Daras
Britt. III 157,

Hiebuseus
statua Heroulis Gener.

v.

lebuseus
2

Herculis columnae C. Hisp. II 353, 70

13
I

Nenn.
102,90

int.

UI

157, lo
I

B
i2l

Hierapolis Marc. II 94, 494,

310, 539

Bed.

A
I

III

288,

332

Oeneal.

168,164

Eracliae fines Chr.

Hieropolitanus episoopus
683

Prosp.

419, 550

429,

Al. I 127, 297

Eracleotious

terminus

ib.

102,

Herouleae quod est Heracleoticae

I 102, 149

stellae

Oener.

A
l

Hieropolitanus praesul

Vict. T. 11 193, 499

Hiericho (lericho) Chr. Al. I 115, 226

337

Oeneal. I 176,

187

496

Is.

chr.

A H

461

289

Bed.

III

montes Hereri Nenn.

Heridanus
i'.

int.

IH

181, 23

Briit.

lU

182,

263,96 264,104
190, 631

Hierico Oeneal. I 177,353 187,496

Eridanus
l

Herinam

loh. II 214, 575,

(ubi cf. not.)

Hieropolis

v.

Hierapolis

Hermianensis ecclesia

Vict. T.

202,

550, 2

Hierosoli/ma (gen. -orum) vel Hierosolymae (gen. -arum)

Sermunduri Ermunduli Chr. Al.

I 110, 187, 5
c/.

Hierosolyma Hyd. II
Orentus
492, 1

Hermus

(fluvius)

Gener.
1

I 111, 229, 20

Bed.

m
A

13, 26

Vici. T. II 186, 459

192,

259, 56 289, 343 291, 37i

11 447, 178 454, 241

Hieru-

Heruli Havn. mg.

309,

476, 2

Havn.
I

I 318, 487, 2

solyma

Is. chr.

456, 254 458, Lat. Mal.

I

An. Val.

318

Uarc.
313, 487

II 98, 612, 11

Eruli Havn.

A A

I I

309,

476, 2

Havn.

319, 491

F. Vind.

266 460, 285

add. II ad Bed. III 338

428,

10

Hierosolima Cons. Const.

284, 29i
286, 308
Al.
I

246, 419

318, 640
Berdilii

Hyd.

11 28, 171 31, 194

187, 4

Cass. II 159,

Bed. 286,

A
194

III 269, 146

Bed.
128,

III
302

1326

Chr. Al. I 110,

Hierusolima

Chr.

300.

Herulus Erolus Mar. II 238,

Hesperia

666, 4.

668

Is. chr.

II

461

289

Iherosolima

Clir.

511 I

(=

Eispania) add.
Is. h. II

I ad

Is. hist. II

304,

15

640, 346
335, 23/24

Hierosolimae
393.

Prosp. I 399, 243 406,

Esperia Ps.
II 356, 79

378,

Esperie (gen.) C. Hisp.

410,

398

415, 479

433,
abl.

743

434,

751

439,849
int.

441,887

454,1074
571

Hierosolymis

Hesperii (incolae Italiae) Nenn.

III 153, 4

Oeneal. I 162, 32 193,

F. Vind.

I 283, 151

Hesperius (adj.

occidentalis)

Hesperium imperium
ib.

Prosp. I 395,

iso

396, 185 398, 227

Hyd.
Bed.

II 17, 38.
Cass. II

Marc. II 91, 476, 2 Hesperium regnum Bed. A III 305, 493

Hetruria, Hetrusci
Hettali
v.
v.

86, 464, 2

40 18, 68 19, 66 22, 106

Marc.

II 80, 439, 2

122,
436

64. 58

Is.

chr.

II 466, 333
C/ir.

III 297,

v.

Etruria, Etrusci

303,486
I 648, 24
74

Hierusolymis
Is. chr.

Thessali

452
440,

Hibeni
Hiberia

Hiberi (Caucas.)

445, 110 461, 191

8

^/.I 121,267 Chr. Is. chr.B II add. II ad Bed. 339

II 467, 345

(=

Hispania) Oener.
415, 475 378,
1

I 99,
Is.

88, 41

Prosp.
II 304, 14

Lat. Mal. III 428,

246, 4i5is

Hierosolimis Cons. Const. I

305. ,306

I 402, 280

add. I ad

hist.

Prosp. I 391, 110 403,

420,558

411,

4U

Ps.
48

Is. h.

Iberia C. Hisp. II 339, 15 349,

ib.

412,428 415,478ji"s
953. 960

422,699 432,715

446,

Iberie (gen.J

356, 79

Ibiria Chr. Al. I 98,

26

448, 996

452, 1045

add. II ad

Is.

chr. II

62, 41

Yberie C. Hisp. 11 341,

oiterior C. Hisp. II

492
ulterior vel

Iberia

356, 80

m
I

Bed.

A HI

276, 205 280, 251 283, 274

Sed.

268, 124 272, 130(A; 289, 20S

Is. chr.

Hierusolimis Chr. Hyerosolimis

citerior Iberia ib. 358, 86

Al. I 127, 293

II 440, 112
8

Hiberi

(pl.)

Oener.

I
,

96,73
20

98,83,41.

85, i

add. I ad Prosp. I 487,

640, 357

Iherosolimis Chr. 511

Hiberei Britt. III 161

169,

Hiberii Geneal. I
Itirii ib. 98,

m^
60, 1

Iberi Chr. Al. I 96, 50

Hierosolyma {gen.
Vict.

-ae)

Marc. II 74,
3

419, 3

84, 453,

58, 41.

Yberi Ps.

Is. h. 11

379,

T.

II 193, 497,

Is. chr.

II 478, 413

Hiberia (ad Caucasum) loh. II 212,

Hiberi (pl.) Cass. II 140,
Is, chr.
747

571, l

Bed.
567, 3

III 276, 216

279, 249 286, 3i7

537. 539

287, 319

loh. 11 211,

289, 348 304, 490 310,

326, 611

Bed.

II 476, iui^
ib.

Hiberii Gener.
Ibiri

I 111,

III 284, 186 Lat. Mal. III 427, 41

Is.

Hierusolyma
Hierosolima
add. II

226

Hibeni

107,

197, 33

Chr. Al. I 107,

chr.

167, 33

Birri ib. 111, 198

Hibernia Oild.
23

m
B

Is. chr.

A B

II 449, 193 452, 227 456, 251 458, 269 11 448, 129
620. 622

456, 169

88, 36

V. Gild.
10. 17

m
23

V. Oild.

III 94,

32. 36

95,
4 6
3
9.

Prosp. I 424,

428, 663 435, 771

108,

11. 24

Briil. III
is

148, 159,

ad

Is. chr. II

494,

Bed.

lU. 263, 90

Bed.
86

154,

155,
3

1.

156, 15
198,
3

157,

158,
int.

III 273, 134

Hierusolima Barb. I 279,

194, 18 196,
154,
15/16

197,

17

u
156,

Nenn.
5

III 148, 158,

3.

292,219
640,
326. 359

Iherosolima Chr. 511 1 639,

C. Hisp. II 353, 72

302. 317

19. 21. 23. 26. 31

155,
1.

157,

14/l5

Ps. Is. h.
hist.

U
8

194,

2. 4. 7

196,

Mir. Hib. Paris.

UI

220,

384,

11

386, 17

add. II ad

Is.

II 494,

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.

661
10 (b)

lerosolima add.
Gild.

IV
1

ad

Is.

chr. 11 504, 4

V.

Bed.

III 259, 56

260, 67

262, 86

III 109,

lerusolima P. h. chr. II
7

263,

90. 96

264, 109 bis 270,

266, 123 267, 136 268, 271,

151 bis

499, ISO

Hierosolomia hr. 354 I 140,

120,
26.",

140. 142. 144

149, 2. 150

272,

llierusalem Chr. Al. I

bis 129, 313 ter. 315

124, 281

128, 30o
128,

iwler 275,196 276,212.216 278,231 279,249

280, 260
87

Oener.

I 121, 26

281, 263

285, 296

Bed.

III 262,

297 129, 299

134, 346 135, 363

Gener.

132,
179,

268, 124

272, 130 (b)

Lat. Mal.

lU
10

426,

167,52 135,117
373 iiS. 374

GeneaZ.

I 1G4, 74 1G7, 146

33

428, 40 430,

27. 29. 31. 33. 35. 46

433,

(non

180,414

181,418.422
185,

182,437

184,

omnes
123
cf.

locos congessimus)

porta templi quae

A
III 266,

453 bis. 465

''.

456 ter

457. 458 ter.

459. 460

vocatur speciosa vel loathara Bed.

191, 541. 543

1

192, 646

193, 571
335, 16

194, 613

PrOSp.

391, 115 397, 202 406,

29, 174 (a;

19 445, 164

(W II 142,797
446,
13

423, 599
/. cAr.

Hyd.

II

Aelia, lebus, Salera, Sion,

Solyma
vii 16

II 429,
70, 23/24

[Ilildesheim Hildisheim N. Gall. I 594, nensis ibidl\

Hilde-

171

Gild. III 47, I8

72, 11

74,

2. 6.

Bed.

III 262, 86

267,

136.

Hilium

V.

Ilium
r.

139 268,140. 141

151 bis

269,147 270,149 j!<a<er. 150 271,

bis. 170 bis

Hilliricum, liillyricum

Illyricum

272, 159 bis 273, 169

Lat. Mal.

Hiones, Hionii

v.

lones
I 463, 1204

III 426, 37 428, 40 432, 37 435, 27

Hyerusalera

Oener.

Hippo regius Prosp.

497,
458,
1321. 1339
2

add.

134, 346

135, 352

Iherusalem Chr.
Ps.

Cass. II 154, 1160

Beg.

ad Prosp. I Wand. III

Hippo
c.

511 1 636,
Is. h. II
Is.

180. 200 bis

3

C. Bisp. 11 340, 16
6

(H)

Yppo
1321

regius Ilyd. II 36

v. i

380,

381,
9 Jis

Yerusalem add. II ad
leiusalem Geneal.
I 179,
3

chr.

Prosp. I 474,

add.
i

I ad Prosp.

I 486,

1321

494,

Beg. Wand. III 458,

376

Chr. 511 1 638, 259

Ps. Is. chr. II 498, 11

56,

mg.
32,

add.
10

IV

Hipponense concilium Prosp.

ad

I 464, 1210

Yppo1210

Is. chr.

502
7

Oild. III
72,
20. 24

53, 24

54, 9

55, 3

57, 3

nense concilium add. II ad Prosp. I 488,

Hipponiensis ecclesia Marc. 11 77,
poniensis episcopus Bed.
429, 2

Ilip-

basilica

Eomae quae cognominatur Hierusalem

III 296, 417

Bed.

III 302, 480

Hip-

Hierusalem caeleste Gild.

Hierosolimitana

poneregiensis episcopus
Ilira fluvius v. Ira

Myd.

18, 63

III 85, 25

Hierosolymitanus

(adj.)

femina
Hircania, Hircani
v.

Bed.

A III 281,264
188,

Hierosolymitana urbs Marc.

Vict. T.
521, 1

Hyrcania, Hyroani
v.

11 99, 516, 2

Hierosolymitana ecclesia
473, 5

Hisauria, Hisaurienses
Hiscite v. Scythae
Hiscitopolis
v.

Isauria, Isauri

II 187, 465, 2

189,

477, 2

196,

197, 524 198, 635 201,

544, 2
,

ecclesia Hierosoli-

Scythopolis
v.

mitana Prosp.

421

572
38i,
i

Hierosolymitanus
Vict. T.

Hismaelitae, Hismahelitae
Hispalis I 573 (Bet.)
II 21,
86. 89

Ismahelitae
584 bis

episcopus Jlarc. II 61,

509

II 194,

Chr. 511 I 659,

Hyd.

203,

652.

553,

205,

564, 2

Hierosolymitanus
patriarcha
11

24, 123. 124 25, 139 29, 177

loh. II 215,

praesul Vict. T. 11 184, 447

185, 451

579,3
Is.

216,583 217,684,3
II 276,19

Chr. Caes. 11223,568

Iherosolimitanus Ps.

Is. h. II

384,

hist.

add.

I ad

Is.

hist.

U
II

304,13
340, 16
Is. h.

topographica

C. Eisp. II 366, 133

Ep. Ov. II 371,7

5

Hyspalis

amphitheatrum add. II ad Bed.

aquaeductus Chr. 511
I

III

339

Ps. Is. h. II 380, Ps.

Is. h.

Ispalis

C.

Hisp.

639, 295
^^*"

II 385,

13. 14

387,
5

19
8

ad Ispali Ps.
387,
19

Calvariae locus Geneal. I 162,

380, 4

Yspalis
ib.

ib.
1

380,

382,

ab Yspali
13

martyrium Prosp. I 452,

1045
13

regione

378,

Spalis Is. hist.

1

285,

286,

mons

oliveti

Vict.

Aq. I 683,

Marc.

11 74,

296,

21 (a. b)

801,

303,

C.

Hisp.

356, 79
19

419,3

Hispalensis (adj.) Ispalensis Ps. Is. h. II 387,

civitas Hispalensis loh. II 216, 583
sis
ib.

locus qui vocatur Pellan Lat. Mal. III 435, 29 porta qua Bethleem egrediuntur Prosp. I 425,
625

Hispalen-

populus
217,
585,

ib.
7

216,

584,

Hispalensis ecclesia

Cass. II 142, 797

C7ir. ^/. I
8

219

V. 9

episcopus Hispalensis

templum
184,

121,267

127,293

128,302

Hyd.

II 31, 192

Ispalensis episcopus C. Hisp.

Chr. 354 1 140,

Geneal. I 181, 422 182, 444

185, 458. 460
bis. 461

H
Is.

340, 20
chr.

Yspalensis episcopus add.

II ad
0.

464. 455I'. 456

Barb.

II

494,

Spalensis episcopus

I 276, 45

F. Vind.
395, 180

I 283, 151
iss

Prosp. I
405, 326

Hisp. II 342, 29

Hispalensis
II

metropolitanus
Ispalensis archi-

391, 110

396,

403, 306
1313. 1316

episcnpus C. Hisp.

339,

16

409, 380

415,
I

481. 482

474,

add. I
634,
103. bis.

episcopus Ps.

Is. h.

385, 14 387, 17

YspaII 384,

ad Prosp.
104. 108

487,

8. 12

Chr. 511

lensis archiepiscopus ib. 386, 16

636,

176. 180. 184. 186. 191

637, 238

Hispalenses (subst.) Ispalenses Ps.

11

Is. h.

240 638, 272 639, 289 bis. 295 640, 326 bis

Cass.
chr.

385,13

II 122,

.58

Ps. Is. h. II 380,3

Is.

A
II

Hispalitanus episcopus Bed.

III 309, 529

II 440, 112 445, 164 449, 193 454, 241

ter
Is.

467, 345

topographica:
basilica Vincentii niartyris /s.
/ii(.

chr.

II 440, 74

445, 110

add.

II 296, 24(^6^

ad

Is.

chr. II

492

bis

Briu. III 145,

7 (*;.

secretariimi sancte Iherusalera C. Hisp. II 340, 16

662
Hispaiiia Chr.

GEOGRAPHICA.
354
1 143,
7

INDEX
Dom.
Val. I 630,
8

VIII.

Frosp. I 419, 543 422,

472, 1295
478, 1342
tit.

.".82

Chr. 452 I 654, 64 656,

664,
634. 651

85

454, I07S

4()6, 1243. 1245

add.

658, 107

Chr. 511 I 655, 562

665,
19, 60.

ad Prosp.
FaZ.

I 497, 1329
i?2/d.

Silv. 1

538

547, 2G

Dom.
573, 2

652 666, 691

63

Hgd.

II 13, 2 17,

42. 46. 48

1630,13
678, 4. 579, 3

II 18,49

Cass. II 128, 326

20,74

21,86. 90 fa;

24,126.134

27,155 28,
Cass. II

129,339
215,

139,725 151,1086

/oA. II 212, 568 213,

173 (a) 31, 192. 200

JUarc. II 75, 422, 2

219

V. 3

Chr. Caes. II 222, 496 223,

155,1183. 1203 156,1215

497 223, 629. 541

Chr. Caes.

U
I

222,494.
Is.
hist.

510. 513,2.
6

542

/. hist. II

276,27 283,
304,
3.

11

287,12 300,

Alar. II 232, 460,

(a)

add. I ad
bis

Is. hist. II

14. 17

add.

VII
7

II 275, 29/30 (a) 280, 19 (a) 292, 16

Is. chr. II

add.

IV ad
Is. h.

376

C. Eisp. II 339, 15. le

Ep. Ov.
5

II 371,

506,

Bed.

III 302, 480

Ispaniae

Ps. Is. h. II 379, 2

10

Qild. III 33, 157, 14

Britt. III 154,

int.

Chr. 511 I 639, 300 644, 481

II 378, II
1

Yspaniae Ps.
409

155,

3.

156,

Nenn.

III 154, 28

Spaniae Cons. Const. I 246,

Is. hist.

Hyd.
276,10
21. 24

157,
159

11. 12/13

Bed.

III 283, 278

Bed.

III 278,

2^,iu(b)
21 13

II

275,
294,
4.

29 f*;

310,280

Hispanie (gen.) C. Bisp. II 340,20

II 318, 23
II 378,
l

279,

284, 4 (b) 297,

289, 22
4.

295,
C.

Hyspania Scyth. B.
11
415

add.

VII ad
Is. hist.

Is. hist.

(a.h) 296,

26

300,

12. 14

Msp.

II

376

bis

Ps.

Is. h.

Ps. Is. chr. II 501,

11

342,29
115. 116

351,66
366, 131
/s. chr.

352,67 356, siifs

C.

3.59, 90

364,
II

Hyspanie
1237

(gcn.) add.
33

VII ad

376

Byz. II 352
373''

Ep. Ov.

Ispania Havn. I 269,

I

270, 37

add.

V
7

ad Prosp.
384, u. 12

374, 16
408

^ II 471, 373.
m.3S6
Havn. I 268,
1

472, 377 477,

496,

Chr. 511 I 640,

Ps.
Is. h.

342. 350
4

C. ffisp. II

add. II adBed.
(subst.)

iJe^. FJs. III 464,

3

352, 68 mg.

380,

381,

Hispanus
37

Chr. 452 I
I

6.50,

387,

17. 18. 19

388,

21 bis

Ispanie (gen.) C. Eisp. II

9

Jllarc. II 60, 379,

Ispanus Chr. 511

485

640,
II

340, 18 359, 92
(gen. f)

Ps. Is. h. II 383,

I

385, is
Is. h.

Ispanias
II 378,
i

334

Yspanus

ib.

644,
3

Spanus Hyd.

Havn.
380,
5

269, 33
8 bis

Yspania Ps.
385, 505,

14, 2

Is. hist. II
(pl.)

272,

Lat. Al.
86, 3

ni

449,

17

379,

382,

u
5

add.

II ad
chr.

Is. chr.

Hispani
214
2. 11.

Gener.

I 98,

107, 197, 63 109,

Is. hist.

II 494, 9 bis
Is.

add.
17

IV

Yspanie (gen.)

Ps.
5

Hyd.
12. 15

II 18, 49

add. 1 ad
2

II 304,

h. II

387,

add.
I

IV
584

ad
Is.
7

Is.

II 505,

Ps. Is. h. II 379,

h.

Britt. III 161,

Spania Chr. 511

276,
16
21

659,
9. 25

hist.

II
9.

267,
26

i. 3

20
Ib.

Ispani Ps. Is.

II 383, 9 386, 15

Yspani
I

282,

21

283,

284,

(b)

286,

287,
,

4.

379,

382,

Spani Chr. Al.

Is.

98,60,3
C.

289,6
353,

292,19

295,4.14
C.

296,i.i(b) 301
36 349, 49
74. 75

16

107,167,63

109,185

hist.ll 2iG,n

Scyth. L. II 318, 22
62 bis
70. 71. 72

Hisp. II 343,

351,

Hisp. II 361, loamg. 364, 116 mj'.

Is. h.
hist.

add.

IX

ad

354, 73 mg.

356,

79 his. 80.

390, (a)

16. (b) 16

Ispanii Ps. Is.

80 Tng. 82 96 bis.
109 96

358, 86 Us. 86 mg.

359, 92 mg.

360, 95 mg.
107

II 386, 17

mg.

97

mg.

99

mg.

362,

107.

mg.

109.

Hispanus

(adj.J Prosp. I 475, 1329

add.
416, 1

VI ad
Bed.

mg. 364,

120. 122

366,
/s.

131. 133

Ep. Ov. II 373,

15

Prosp. I 498, 396

Marc. II 73,
C/-.

quater

374, 16 ier

c?ir.

II 451,216

469,354
Is. chr.

111300,471

Ispanus

643, 463

Spa-

473, 382 475, 399" 477, 403 479, 4i5 480, iu^

nus triumphus
bella C. Hisp.

/s. chr.

II 453, 235

Spania

B
ni
79

II 451, 144 480, 265

add.

add.

I ad Bed.
18

III 335, 540

II ad Is. chr. II 493, 6 add. II 336 Beg. Vis.

365, 125
(subst.)

Hispaniensis
382,
9

Ispaniensis

Ps. Is. h.

II
135

465,

Spanie (gen) C. Hisp.

H
360,

349, 47

350,
79.

Hispanienses episoopi Hyd. II 24,

Hispanogalia
Gener.
62,

54 353, 70. 72. 72

mg. 354,
359,
109

73 his. 74. 76

355, 77 356,
96. 96

Hispanogallia

99,88,40

m^.

358,

86

mg.

90.

90

mg.

mg.

bis

Spanogallia Chr. Al. I 98,

Histria, Histri v. Istria

40

361,

100. 101
136. 137

mg. 362,

364,

116. 120

mg.

122
6

366, 132

367,

add. II ad Is.chr. II 493,

citerior

Histrus
citerior
ib.

r.

Istri

Hispania

loh.

II

212,669,4
71

Hitali V. Itali

Spania C. Hisp. 11 353,

353,
71

Spania ulterior
citerior
et

Hodierno casfrum loh. II 217,686,4

356, 80

Yspania
i

ulterior

Honoriada

Silv. I 541,

9, 3

Ps. le. h. II 378,

Horata insula V. Gild.

II 281,
lo/ii fia)
i

III 100,

n
505

Hispania superior
rior

/s. Ai"s(.

supe-

Horoslia civitas Ps.

Is. h. II

383,

10

Yspania Ps.
/. hist.

Is.

h.

II 378,

superior
in-

Horrea Margi
Hosdroene
v.

ad Horreo Margo Marc. II 96,

Spania

281,
i

lo/ii (b)

Hyspania
ih.

Osroene

ferior Ps. Is. h. 378,

11

Ispania inferior
et inferior

384,
l

Hosma
Hostia

v.

Oxama
v.

Hyspania

superior
et

ih.

378,

Hosroeni
V.

Osroene
Ostracine

Yspania superior
et inferioris

inferior ibid.
ibid.
8

superioris

Ostia
v.

Yspanie

Ilostracina

utriusque Yspanie Ps. Is. h. 11 382,

Hovetum
Spania

v.

Ovetum
Vaccaei

Hispania

maior Gener.
Chr. Al. 1 98,

I 99, 88, 42

Hr-

V.

Khv.

magna

62, 42

Huaccai

Hispania Terraconensis Gener.

Tarraconensis
Hispaiiiae (plur.) Cons. Const.
I

I 110,216

c/.

Hugni Huioh

V.

Hunni
III

regio Brilt. III 213, 13

245,

383,

Prosp.

Humbcr Humen Bed. A

umbraua gens

309,

531

cf.

Trans-

I 441, 879 459, 1143 465, 1237 467, 1256 469, 1278

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
int.

663
(j^l.)

IIuDihra Nenn.

III 205,

7/8 4

Idaei Daetyli Idos

V.

Is. chr.

II 435,

64.

64"

Humbium mare
Hunni Chr.
75,422,3
86,454,1
1239. 1243

Nenn. III 205,

644, 509

Umhrum

niare

Indus flumen
(pl.)

Britt. III 205, 14

Idumaei

Prosp.

I
I

386, 32
107,

Is.

chr.

II 432, 35
I

611

Marc.

II 60, 379, 2 69, 406, 3

Idumei Gener.
107,
167, 26

197, 26

Idomei Chr. Al.

76,427,1
90,469

80,441,1.3

81,445,1

84,452,3

99,515,6

Cass. II 156,1226.1232.
Is.

Idumea geus Bed.

lebus

III 256, 41
I

Chr. Caes. II 222, 450 bis

chr.

A
I

II
I

(=

Eierosolyma) Oeneal.
I

167,146 179,374

478,409*

lluni Cons. Const. I 243, 379,3

1161

Agn.

lebuseus (subst.) Geneal.

Chr. Al. I 115,226
lebusei (pl.)

179, 373 bis

Hiebuseus
Gener.

302
2, 13.

Prosp. I 460,
3,

add. II ad Prosp.
ir.o

4!)(),

19

Ilyd. II 23, 116 26,

Is.
hist.

(a).

tr.3.

154

Cass.

Chr. Al.
I

107,

167, 25

I
^4

II 155,1211
23 (b)

II

271,14
16

277,
2

12. 21/22 fn;.

110,216

Geneal.

179,376

Lebusei Gener.

278,

(a). 17. 29

279,

294,

297,

21

add. II

I 107, 197, 25

ad

Is. chr. II

491,
III

Bed.

III 298, 450. 452

I

add.

lericho

v.

Hiericho
v.

ad Bed.

339
II
1

Hugni Chr. 511

185,449.453,2
add.
195,

659, 5S7

lerosolima

Hiorosolyma
Hierosolynia
11

663,615
(a) 10

Vict. T.
376,

Vni Cons.
hist.

lerunda

v.

Gerunda
v.

Const. I 242,

IX
615,

ad
1

Is.

II 390,

lerusalem, lerusolima

Ugni
I

Vict. T. II

204,

559, 2

Cliuni

lesdona Ps.

Is. h.

II 384,
I

Havn.
1364

302,451

339,20

Prosp. I 471,1288

473,

Igabrum Egabro
382,8

573

(Bet.)

Agabra Ps.

Is. h. II

1310 475, 1322. 1326 476, 1335

479, 1346 480, 1353 482, 652, 52 658,

1.50

483, 1370

Chr. 452 I 650, 34 662,

132. 133

100.

(Iggeliuham (Inyelheim) add.

Iherosolima, Iherusalem
Ilerda I
v.

IV ad

Bed. III 345]

112 660, 116. 130. 131

Ilyd. II 26,

(b)

Hierosolyma
Is. h.

Hunni

cf.

Veneti Italiae

573

Ylorda Ps.

II 382,

Ilerdensis

Huntedunensis III 131

urbs Hyd. II 25, 142

Ufintinc
Ili

Is. hist.

II 301, 11

Hyerusalem
Hylici
!).

v.

Hierosolyma

V. Gild.

A
int.

III 104, 36

Ilici

insula Nenn.

III 156,8

Hyra

fluvius v. Ira

Ilici Hylici Ps. Is. h. II

382,

Elecem

(acc.)

Mar.

II

Hyrcania Gener.
I 636,205

I 106, 195,

Hircania Chr. 511

232,460

Yrgania Chr.Al.
(pl.)

I 106, 1C4, 3

Ilium Prosp. I 389,

71

Silv. I

540, 7,1

Cass. II

Hyrcani
201

Prosp.

402, 283

Bed.

III 275,

121,42
29

Is.chr.

II 437,82"

Nenn.int. III 151,

278, 236

Hircani Gener.

105, 182 106,

Bed.
31

III 259,58 261,74

Hilium Nenn. III

i.

190, 7

Gener.
159, 7

I 105, 73
ib.

Yrcaui Chr. Al. I

Scani Geneal.

151,

*soIis (ex
2.52.

graeco tjXiov
c/.

e.'li.iov)

Chr. Al.

106,
I

Y^rcanii

105, 150

I 119,

256

120, 262

Troia
Is.

166,108
Ilisp-

lUiberri Eliberri I .573 (Bet.) Ps.

IUiricum, IUirii
v. cet.

h.

11 382,8

Hysp-

V.

Illyricum, IUyria
v.

Hyssi portus

Yssi limen Gener.

111,227

Causo

Illurius, Illuri

IUyria

limin Chr. Al. I 111, 199

Illychinitia v. Lychnitis

niyria Gener.

A
A

I 98,

88, 31

Chr. Al. I 98,

500, 2

62, 31

labolonita
lacentus
v.

v.

Zabulonita

Ulyrius (adj.) Marc. II 95,

Ister IUurius

Zacynthus
Is. h.

Gener.
II 378, 2
Illyrii

112, 229,35
chr.

lacobitae fpl.) lacobite Ps.

(subst., pl.) Is.

II 448, 193

Illirii

*Iactu Ps.
lades Ps.

Is.

h.

II 384, 11

Bed.
25

III 275, 195

Illuri

Gener.

I 97, 83,

Is.

h.

II 385,

15

c/.

Defantes
Chr. Al. I 96,41

lahen Ps.

Is. h.

II 385, 14
)>.

Illyrici (pl.)

97,58,25 98,58,44

lambra, lamrus

Imbrus

Illyryci Gener. 1 110,216

I 96, 44

lamo (oppidum
83, 33

ins.

Balear.^Tomaene Gener. A
5S, 33

Illyriani (pl.) Is. hist.

U
83,

297, 23
44

(b). 24 (a)

Illuri-

lapygii Chr. Al. I 97,

lapigesi Gener.

1 97,

ani Oener.

I 98,

lllyricum Or.Const. I 7,20

8,3.27

11,7

Prosp. I
Val. I
99,

lasa

V.

Thasus

442, 896
III 157,
8

479, 1346

Silv. I

539

tit. 5

Dom.

lasdaire

mons Nenn.
11

Azariae nnmtes Britt.

629,2

j/arc. II 80,

441, 3 iJS

81,442 92,411,1
Auct. Marc. 11

ra
lassus

157,
V.

516,3.517
543, 2

100,517

103,5,30
581, 2

107,

Thasus
Marc.
11 104, .35, 3

loh.

216,

Is.

hist.

II 269,

6/7

297,

latrus (fluvius) Auct.

21

Is. chr.

A n

463,

314

Is.

chr.

II 463,211

Iberi, Ibiri, Ibirii r. Hiberi

Iheria,

Ibiria

r.

Iliberia

Iberus flumen add.

I ad

Is. Jiist.

11

304,

14

llilierus

lUiricum Chr. 511 I Bed. A III 292, 382 303, 487 Hillyricum add. II ad Bed. III 338 bls 642, 427 Hiladd. II ad Bed. IH 336 Cass. II 156, 1239
liricum add. II

flumen Ps.
raare Icht

Is. h.

II 378,

nd Bcd.

III

339

lUyricus Silv. 1

Nenn.
108, 203

int.

III 148, 10 187, 12

547,
Ictyo-

27

Ichihyophagi Icthyofagi Gener.

fagi
ib.

101, 132,6

Illyricianus (subst.)

Vict. T.

II 196,518,2

Sciofagi Geneal. I 168, 162

I

Pisces

lllyricianus (adj.)
99, 516,
3

Marc. II 91,479

95, 499,

Jis

comeduli Chr. Al.

101, 105,6 108, 174

103, 530

Vict. T. II 191, 491 202, 549,

CHRONICA

111.

85

664
Illyrioiani episcopi (pl.)
559, 1

GEOGRAPHICA.
Vict.

INDEX
V. Gild.

VIII.

T. 198, 536

204,

Iren (acc.)

III 93, 24

Isabini Gener.
civitas

101, 132,6

Chr. Al. I 101, 105,5

Iluro (hodie Oloron)

Elloronensium N. Gall.

Geneal. I 168,162

Sabaeif Fr.
add.

id est Aelarona ib. 608, xiv I 607, 12 Imbrus (insula) Gener. A I 103, 134, 18 lamrus Geneal. lambra Chr. Al. I 103, 125, 18 I 168, 165

Isacar (tribus) Prosp. I 390, 79

IV
I

ad Prosp.

491
Isauria An. Val. I 314,
1104
39. 41

Prosp.

421, 58o 456,

Imma apud Immas

Inalpes Graiae
iV.

Prosp. I 442, 905

Gall. I

Silv. I 541,
1

s, 4

Hyd.

32, 215

Marc.

II

598

91, 475,

93, 485. 488,

94, 492 95, 497. 498, 2

Vict. T.

Inalpes maritimae N. Gall. I 611 Inalpes Poeniuae N. Gall. I 598

n
xiii 7
JJs.

189,476,3.476

190,483

Lat. lust.

III

420,23

Hisauria Cass. II 141, 766

Isaurus Marc. II 92,
195,10
484, 1

Inoionensium civitas N. Oall. I 605,

India

95, 498, 2
42

Gener.

95,49

101,140
Chr.

106, 193

Isauri (pl.)

An. Val. I 314,

Marc. II

68, 405

Gener.
163 bis.

I 95, 48 101, 80

Al.l
75
2

95, 2 bis 106,

164, 10

Geneal. I 165,

166, 111

168, 164

80,441,1 90,473,2 9i,mbis 95,497 Marc. II 108, 647, 5 Issaurii Chr. Al.
167, 40

Auct.
I

107,

182, 446
749

Marc.

n 83,

448,
3

94, 496,
bis

Cass. II 140,
31

Hisaurienses Oener.

107,

197, 40

Scijth.

B. II 312,

319, 24

321,

Scyth. L.

Isauricus Ayn. I 314

Const. I

bellum Isauricum Cons.

Chr. pasch. I 216, 713,
Vict. T.
l
i

II 321,31
265"

C. Byz. II 3.52

Is. chr.

A U

458,265.

216,

713, 1

Bed.

III 254, 26

Indie (gen.) C. Hisp. II

Marc. II 94,
Is. chr.

492 bis. 497, 2

U 192, 495,
31

352, 66

Ismahelltae (pl.) Prosp. I 386, 29

1 637, 213
,

C. Hisp. 11 366, 130

Indus (incola) Chr. 511

Indi (pl.) Chr. Al.
174

A n

432, 34

Is. chr.

II 432,

Bed.

A
105

101
268,

112

Gener.

I 105,

ni

256, 39

Lat. Mal. III 433, 14

Ismahelite Bed.

106, 190,

S.

192, 5 2

107,
3i

197, 15

Silv. 1 547, 2
3

III 256, 42

Hismahelitae
2i 37

C.

Hisp. II 362,

Is. hist.

II 267,

Scyth. L. II 312,
Is.

Hismaelitae C. Byz. II 339,

343, 24 346, 29

v. 35

321

31

Scyth. B.
Gild.

429,17
106,

II 321, 31

chr.

II

Smahelitae C. Hisp. II 343,

29,25

Bed.B

III

253,25

Isinahelita (sing.) Geneal. I 179,

377^

Indii Gener.
159, 8.

I 105, 63

Chr. Al. I 105, 145

Is. chr.
24

161, 5

Geneal. I 165, 100

II 429, 20

Indie Scyth. L.

319,

Ismemts fluvius Isminius Chr. Al. menos Gener. A I 111, 229, 8

Isontius fluvius
Isp- V. Hispv.

I 111,201,8

Es-

Indi

Sontius

primi et secundi Chr. Al. I 107,

India

167, 15

(=
cf. v.

Arabia)
Sindica

Gener.

106, 188

Arsinoita

Israel (terra vel populus, indecl.) Chr. 354 I 90, 2l(b)

India Chr. Al. I 106, 157

Gener.

120,

109.

iu
179,

121, 116

129, 179

Oeneal.
186,

India
Indice

I 167, 144
474IJ

177, 352
498. 509. 511

372. 373. 377

185, 458

Sindiea

188,

189,621

190,533.535

192,551
Vict. T.

Indicus oceanus Bed.

III 275, 201

F. Vind.
Idos Gener.

278, 74

Chr. 511 I 639, 290

Is. hist.

Indus (flumen) Chr. Al. I 111, 201,1

I 111, 229,

II 199, 639

add.

VII ad
8. 9.

376
60,
7

Oild. III
65, 18 69,
32

26,
534.

11. 32

37, 11 57,
72, 13. 20

13 59, 22 bis
8.

Insula laci Volsiniensis Auct. Marc. II 104,

106,
538, 7

536, 6

21

71, 27

73,

35

74,

76,

5 bis.

Gild.
I 7, 26

III 100, 10

Bed.

III 257, 51

Bed.

V.

Interamna (Umbriae) Or. Const.

859

Prosp.

440,

259, 63 260, 64

Israhel Chr. 354 I 90, 22 (a)

Chr.

Lat. lust.

in 421,
I 96, 62
ib.

22

Teramna

Cass. II 147,960
I

Al. I 116,234 117,240 118,242.243.246

256. 257. 259. 260 bis

119,250.253. 125, 287

lones Gener.
96, 39

108, 204

Hiones Chr. Al.

Chr. Al. I 99,

120, 263. 266 bis

Gene-.

121, 268

Hionii

108, 175
I 99, 91, 12
65, 12

127,292.295.296
299
(reJieo/. I

I 121, 269

123,277

129,

lonia Gener.

173, 281 178,359.372 187,497 188,498

ab lone Oener.
Al. 109, 180

109, 209

ab Hiones Chr.
lonidis civi-

189,52,3.629

190,533

191,539
27. 31

192,546.668

193,

.569

add. 1 ad Chr. 354 1 152,

Barb.

280 Prosp.

lonides civitates Gener.

I 109, 209

1391,114 393,155
Prosp. I 497
635,
49,
147. 148
18. 19

394,156 409,382

add.Vad
634,104

tates Chr. Al. I 109, I80

Chr. 511 I
Is. chr.

633,37.38.40
Oild.
52,

lordanes (flumen)

6-'eer.

I 114, 247 130,308

,

Gener.

B
13.

II 440, 76
17

UI
9.

48,

B
284
19

I 130, 143

Prosp. I 409
195,516

376

Chr. 511 I 639,

2. 7.

50, U.
14. 35

51,

7.

14. 20

4 54,

Vict. T. II

Gild. III 25,15 32,4 65,

10. 19

55, 21 56,

57,

4. 12. 16

Britt. III 153, 11

6i. 65

74, 33

Bed.

III 258, 48

Lat. Mal. III 432,

I 111, 229, 5

Bed.
Bed.

III 257,

4?

258,

48. 49

259,

260,

67. 70

28

lordanis (nom.) Gener.

Chr. Al.

263,94.96.98

264,108

265,111

266,128
acc.

268,144
Lat.

I 111, 201,5

lordanes

((jen.)

Lat. Mal. III 432,42

III 262, 89

263, 93
37. 41

265, 105

266, 112

lordanis fluvium CJir. Al.\ 115, 226

lordannes Lai.

Mal.

in

431, 32 432,

Israelem Gild.
Lat.

Mal. III 429,

lovis

15. 17

432, 4 435, I6

III 40,17

gen. Israhelis Bed.

32

III 262,86

mons

Mons

lovis

Bed. III 350,

filii

Ipirotia v. Epirus

Israel Gener.

BI

129, 176 130,

142. 143

Oeneal.

Ira (fluvius Uispaniae,

hodie Staffora) F. Vind.

I 164,74
508

177,352

179,373
.538

186,487 188,505.

305, 588

Mar.

II 232, 461
5

Hira Marc. II 88,

46i, 2

189,514.523
int.

191,
1

Ps. Is. h. II 378,2

filii

Uyra Lat.

lusl. III 423,

Nenn.

III 154,

156, 21

Israhel Chr.

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
115, 226
il'j(.

665
Oild.
int.

Al. I 113,21.'. 114,222.223

232. 234

230

116,

94

501, 394 mg. 402

ni

30, 16 33,

Britt. III

117, 237 his 118, 242. 243. 246 111), 253. 260

149,6

120,263
114,24.1
C?ir.

126,291

127,

2;i3

128, 302

Gener.

m
75

152,5

Nenn.

III 149,23

152,21

Bed.

261,72 287,328 298,446 299,4,58. 460 300,465

308,
522. 523 bis. 527

119,266

121,269
Vict.
24

GeneoZ. I 170, 224

19. 24

306, 502 260,

318, 584

Bed.

III

511 1 633, 45
Vict.
17

Aq. I 682,

add.
Britt.
50. 53 31

ad

Aq. I 737,

add. II 740,

12

ad Bed. lU 334, 494. 522 his. 523 add. II 336 338 340 Lat. Bed. III 354, 166 (Guelf.)
add. I
5

III 156,

Bed.

A
31

III 257, 46 bin

259,

Lat. lust. III 420,

7.18
Italie Ps.
Is.

Beg. Vis. III 464,

3. 4

465,

Lat. Bed. III 349,

Isralielitae
(j^l.)

Lat. Mal. III 426,

h.

379,3
ibid.

Ytalia add.

IV

add.

I ad

Chr. 354

I
35 31

152,

35

ad

Is. chr.

U 503, 3

Ytalya

Italica Chr. 511

1'rosp. I 387, 32

Is. chr.

II

432,

viri

I 653, 546

Israhelitae add.
Israeliticus (adj.)

I ad
Gild.

Chr. 354 I 152,

III 32,
3

Italus (subst.) Chr. 354 I 147, 21

Itali

Israhelitica

gens Bed.
plebs
ib.

III 256, 41

323, 600

Israhelitica

(pl.)

add.

I ad

Is. hist.

II

304,

Brilt.

161, 21

Hitali Ps. Is. h. II 379, 2

Is. hist. II 283, 10

323, 600

Italus (adj.)

Issaurii v. Isauri

Italicus (adj.) I
Ister IUurius
201, 35

550

{tit.)

Marc. II 64,
419,543
II 60, 379,

395, 5

Ister

fiumen (== Danuvius)

229, 35
Isti-us
5

Qener.

Italica

(urbs Hispaniae)
342. 350

Prusp. I

422, 582
1

112,
Is.

Chr. Al. I 112,

in Istrium

Chr. 511 I 640,

II 141, 766
Idalia I

Marc.
1

Cass.
8

hist.
c/.
s.

II 270,

apud Strium

Is. chr.

A U

468,

loh. II 216, 584,

{Bet.)
cf.

Ps. Is. h. II 382,

349

Danuvius
(oppidum
iu Ponto) Histrus Bed.

573

Taliqua

Istri

Istropolis

Itei V.

Ituraei

in
Istria
1089

267, 134
s.

Ithaca Ithagae Gener.

(regio Illijr.)

I 99, 91, lo

Thaci Chr. Al.

200

Hislria

Histria Prosp. I 455,

rfl

I 99,

65, 10

Trace Geneal. I 170,

Chr. 511 I 644, 483

,

eV laTQto

fijato

(i.

e.

Ituraei Iturei Gener.

81

I 104, 55

Itei

Oeneal.

165,

Flanona

insula Istriae)

Chr. pasch. I 238,

83, 30

355, 1

Etes prioris Gener.

I 104, I6i

Yantii Chr.

Histri (pl.) Oener.

Istrii

I 97,

Silv. 1 536, 7

Al. I 104, 134

Chr. Al. I 97,58,30

15. 20

luncensis ecclesia
13. 24.

Vict.

T.

II 203, 552

Italia

Or. Const. I 7,

8,9.

30

10,29 11,
111,
l

luda Chr. Al.

344

120,

264

Gener.

126,

291

134, 193,

Oener.
10

I 98,

88, 36

Chr. Al. I 98,

62, 36

200,

Geneal. I 178,372 181,421

192, 557
I

ijs. b

Chr. 354 I 143, 245,

Chr. pasch. I 235,

337,

237,
401.
1

569
3,59

F. Vind.
add.

278, 74

Prosp.

391,

115

408,
Scyth.

350, 1. 2 bis

394, 2

Havn.
455, 7
7. 8 bis

I 269,

[31]. 33
1.

299,

V ad
3

Prosp.l ^2i
Is. chr.

Hyd.

II 11, 39

402. 405 bis

300, 411 304,

338,

309,

475,

476, 2

337,

L. II 319, 24
54, 26 57,
159

ter. 2. 3 ter. 4 6. 5

339, 21

309,
487, 2

476, 2

337

Havn.

A I 313, 487

Havn. Havn. B
I
73

vig. I

59, 22

B II 425, 3 Gild. lU 51, lO Bed. A III 264, 104 269, 14G 272,
431,
13

I 313,

Lat. Mal.

lU 428, 22
I

gen. lude Chr. 3,54

in ludas Chr. Al. I

F. Vind.

I 299, 532

An. Val.
324,
9.5

310 314,
Sang. I
Prosp. I

I 140,6

Geneal.

181,422

46 bis 315, 46. 47 316, 49 bis 322, 59

129,313

tribus luda Gener.

335, 1

I 89,8

116,250
Prosp. I

335, 712

Agn. I 335,
459,1153
482,

90 bis

336,

ter

121, 269 133,

265

Chr. Al. I 115, 231 118, 249 120,

183, 450

441,876

464,1218
1367, 1. 5

466,1243 471,1294 473,

Silv. I 521, 45
7. 21.

Geneal. I 182, 444

191, 543

1310 481, 1358

535

tit. 1

389, 66 391, 107

Bed.

A lU

258, 49 262, 82

reg-

547, 26
420

Dom.

Val. I 629,

28

Chr. 511 I 642,

665,
653. 670

num
89

luda

Is. chr.

644, 476

649, 522
18

051, 540

664, 635

regnum ludae

B U 440, 76 Bed. B UI Bed. B III 264, 97 terra

terram luda
ib.

262,

luda
iilii

Chr. 452 I 648,

123

650, 30 652, 50 bis

658, loo 660,

Oeneal. I 185, 457

187, 496

662, 141

Vict.

Aq. I 727
8.

add.
18, 56

IV

ad

Vict.

Aq.

luda Gener.
III 57,

I 121, 269

Geneal. I 179, 376

Gild.

I 754 bis 29,

176. 177
1

Hyd.
62, 387,
2.

11 15,

13

22, 99 26, 153. 154

30, 185
2.

31, 200
391,
1

34, 234 36 ter 65,

398, 4

Marc. 11

ludaea (regio) Cons. Const. I 221,

Prosp. I 395,
279
174. 178

62

Havn.
640, 325

I 338, 13
270.

61, 382,

68, 406, 2 79, 434.

535, 1
547, 2

400, 263

Chr. 511 I 638,

437 93, 488,

489

97, 508

Auct. Marc. II 104,

,

639,

283. 299. 309. 314. 315. 318

CaSS. II

105, 538,
Cass.

107,

542, 2 bis. 543

2.

545, 3

108,

139, 699

C. Byz. II 335,

Is. chr.
159. 161

II 440.
197

uo
39,

U
581,

122, 48 133, 526 154, ii69 155, 1211 157, 1268

441, 120
242
14

443,
chr.

141. 144. 147

445,

449,
Gild.

454,

158,1283
190, 487 216,
i

159,1319
203,
bis
554, 4

160,1344

Fic*.

2'.

II 185, 449

Is.

II 445, los

452, 152
275, 196
292. 296
2

UI

loh. 11 214, 676,

586, 1

215,

578, 3

70,

Bed.

III 269, 148

277,

222. 226

217,
510.

218,

587, 3

Chr. Caes. II
236,5.39
Is. hist.
3.

278, 231 279, 249 283, 28I 284,

Lat. Mal.
140,
8.

lU

222,490
237,

223,

513,2

Mar. II 233,489
239, 580

430, 10 435,
13

27

ludea Chr. 354 1 71,

28i

10. 12.

556, 5

238,

568. 569. 570, 1. 572

Chr. Al. I 124,

I 130, 182
I

127, 296. 297 128, 302

Oener.
185, 458

272,

25. 27 (a). 31 (b)

6. 8

273,
i.

11

(a)

275,
294,
3

ii. 14

bis

Geneal. I 181, 429

184, 454

278, 20 282,
Scgth. L.
h.

283, 4 (a).

n.

297,

25. 32

Barb.
400,
22

283, I66

Prosp.

393, 155 396, 199 398, 227

n
3

318, 22

Scyth. B. II 318, 22

Ps. Is.

248. 260

401,

264. 267. 271

405,

326. 335, 4

406,

335,

379,

381, 6 383, 9
399''.

384,

11. 12

Is. chr.

A U
493, 499,

407,358 408,373 412,428.434 413,440 415,476.478

438, 96 471, 368 476,

402 bis

477, 404

Is. chr.
1

421, 578
23

add.

ad Prosp.
318, 23

495

Scyth. L.

U 318,
Bed.

Bn
4. 8

477, 259

add. II ad
503,
2 bis

Is. chr.
5

491,

Scyth. B.

C. Hisp.

U 335, 2
85*

add. 1

505,

Ps. Is. chr.

III 267,136 268,142 270,149,2 271, i5i 276,205 280,

666

GEOGRAPHICA.
Kartliago
v.

INDEX
Carthago

VIII.

260 281,262 282,271 283, 274 iiS. 277 284,290.292 285,

296
37

Bed.
427,
2

III 268, 122 280, 167

21

Lat. Ual. III 426,

Kazania

v.

Gazania

428,

429.

ludaei

(pl.,

subst.)
7.

Gener.
add.

I 106, 190,

i.

192, 1

Chr.
Cons.
I

354 I 140,

16
,

I ad

Chr. 354 I 152,

31

Labau

Geneal.

167, 158

Consl. I 221

77 I

Chr. pasch. I 221, 68

326,
81 bis. 82 bis

Havn.
I

Labooti Chr. Al. I 111, 199

268,
32

15

An. Val.
401,268

Prosp.

387,

Labordo N. Gall.

I 610,

389,67 391,11.1 394,171 395,

403,306
Chr. 511 1 636,

m.

181

396,187 399,

237.247

418,532
637,

/St7u.

1519,

Lacedaemon Prosp. I 390, 92 Lacedemon Bed. B III 257,

Lacedaemonius
Lacedaemonii
(subst.)

Is.

chr.

II 435, 57

52

Bed.
I

III 262, 80

547, 10

198. 205

212. 215. 216. 219.

Prosp.

392,

uo

220. 221. 227. 228. 229. 238. 239

260. 273

638,

246. 247. 260 bis. 258.

(pl.)

Silv. I 547, 9

Is. chr.

II

639,

306. 317. 318

640,

330. 351. 359

Vict.

Aq.

439
81

105

Bed.

III 277, 223

Lacedemoi.ii

683, 14

add.

I ad

Vict.

Aq.

I 737, 29

738,

lo. ii

Scyth. L. II 3 17, 20 bis 318, 20

Bed.

III 262,
{abl.)

Cass. 11 142, 797

Is. hist.

Is. hist.

II 291, 14

add.

IX
456,

ad
251

Bed.

III 265, 119

Laoedemonls
{acc.) Cass. II
20

II 389, (a) 10

Is. chr.

II 434, 55 446, i7i

Scyth. B. II 317, 20

449, 201 450, 207 451, 213 452, 227 457, 261
416
27

454, 237

Lacedaemones Laoedaemonas
66

122,
20

458, 269

467, 345 bis

468, 345 480, 265

268,

472, 379
Cfild.

Is. chr.

B n

446, iis

480,
67,

Lacedemones Scyth. B. II 317,

318,

Lacones Oener.
175

I 108, 204

Laconii Chr. Al. I 108,

83,24 88,32

Sed.

A HI
277
,

uo 270,148

271,

151

273,170

276,213

225. 226 iis

278,232.234

Lactora
civitas

{hodie

Lectoure)
ibid.

Lictora

N. Gall.

606,

280,251 286,313
310, 280
his

281,264 282,269
288, 340 321, 594

283,277.280
u. 11

Bed.
540

284,287.292
218,

Lactoratium

m
13

Lais municipium IJyd. II 35, 253

add.

I ad

Bed. III 335,

add. II 338
428, 26

Lameca
Is.

(hodie

Lamego) Lameco
8

574

(Gallit.) Ps.

Lat. Mal. III 426, 33 427,

31. 32.

38. 40. 46 bis

h. II

382,
v.

429,

41

430, U.

11/12. 13. 25. 29

431, 19 433,

Lampadusa
96

Lopadusa
1 I

ludei Oener. .B I 89,

159, 1. 161, 1 12. 14

127,137
167,
1

130,182

Chr.

Langobardi Sang.
quater

336, 717

Agn. I 336,
7 bis. 8

94 bis. 95 bis.
14. 21

Al. I 106,
I 140,

107,

127, 295
53

Chr. 354

Harn.
I

338,

5. 6.

3. 5. 6. 9.

Oeneal. I 163,
I 283, lol

182

431

VI ad Prosp.
573,
1.

498,

339,

add.

499, 423

Mar.
404''

II 238, 669, 572.

185, 458

F. Vind.
398,

284, 168

Barb. I
393,
248.

574 239, 574

add.

IX

ad
477,

Is. hist. II

390

(a) 9

283, 166
155

Frosp. I 388, 62 389,

64. 72

391, 117
400,

Is. chr.

II 476, 401C. 402

Is. chr.
1

II

396, 188

219. 228. 232. 234

399, 243

477, 259

add.

II ad

Is. chr.

II 491,

bis

add.

IV
III

261.256 401, 270 6JS. 271 402,281

403,293.305 404,323
376. 387

505,

Ps. Is. chr. II 501, 327

317,
573. 575 bis

Bed.
add.

III 308,

405,

335, 2. 11

407, 354 408, 360 409,

410,

389.

523. 527

318, 585
I

I ad Bed.
712

398.399
641

411,411

412,428

413,452 414,

468. 470

419,

335,581
337, 4
I
V. bis. 6

Lougubardi Sang.
338,
8.

335,

421,577.578.579

422,588
15

424,614.619.620.622
349, 60
I8

339,

22

quater. 23
379

425, 625
Is. h.

Hisp. II 339,
3

368, 139

Ps.

337
u/12

add.
loh.

VI ad

Prosp. I 498,
572

Mavn. I Havn. mg. Byd. II 36

214, 576,1
218,587,3

380,

381,
1

386, 16 387,

add.

IX

ad

212,

213, 573, ibis

217,584,4.586,1
6

Is. hisl. II

389, (6)

Ps. Is. chr. II 499,

64. 94. 162

215,578,3

216,

581, 1 JiS

bis.l9bmg.bis 501,415
270, 150 ijs 272,160 274,
277,
221. 223. 226

Bed.

III 249, lo 268,142

add.

IX

ad

Is. hist.

II 390, (A)

add.

IV

ad

Is.

177. I9i

276,

206.

2u.

216. 218

chr. II 504, 3 bis

int.

Britt.

lU

160, lo/u 164, 19

Nenn.
II

278,

229. 230

279, 248 bis 281,

262. 263

ni

164, 10

Langabardi add. II ad
V. Oild.
II

Is. chr.

282, 272 284, 291 286, 317 287, 319

130

Bed.

B IH
Bed.

272,

491,2

Lanua
{subst.)

Hilduti (insula)

III 93, 20
3

ludaeus

Marc. II

76,

423, 2

III

Laodicea Laodicia Marc.

97, 5lo,

278, 228

ludeus Prosp. I 401,

266

276,210
293, 230 a
494, 2

293,389

Laodicie (gen.) Bed.

I

ludaeus
428, 20

{adj.)

An. Val.

I 328, 94

Lat. Mal. III

Cass. 11

Laudioia Prosp.

398, 232

A B Marc. H
Bed.

III III

94,

ludaea gens

Silv. I 520, 12

121,29
415,478
regio

gens ludea Prosp. I 393,155 401,264

Laodicenus episoopus Prosp.

III

457, 1129

Bed.
I

A
12

^ed.

III 262,81 281,263

2

ludaea
ib.

298, 441
I

Laudicenus

episc.

Havn.

268,

Lat. Mal. III 428,

ludea terra

Prosp.

442, 907 443, 917

Laudochenus

episc.

428, 35

Chr. 511 1 644, 50i

ludaicus {adj.) Prosp. I 424, 620 434, 749 453, 1059

460, 1158

Laodiceni (pL, subst.) Bed.

UI 293,

393

Chr. 511 I 640, 359

143

Oild. III 66,

Bed. A III 268, Bed. ludeu urbs

tutio

282, 26

captivitatis ludaice

[Laon Loon N. Oall. I 592, vi 13] Lapanduoa v. Lopadusa Larissa (Thessaliae) Marc. II 92, 482,
Lasdania
v.

III 272,

130

Lusitania
I

Britt. III 208,

u
ib.

Atbret ludeu
208,
15

(i. e.

'resli-

Latium Havn.

337,

(carm.)

apud ludeu' H.

Z.)

Latiui (subst.) Oener.

107, 197,53 Chr. Al.

A
I

96, 74 97,
;,8,

83, 36 36. 38

98,

85, 2

luthungi Chr. 452 I 658,

106

Myd.
vu

II 22, 93

96, 51 97,
I

98, 60, 2

luvavum luvavo N.

Gall. I 594,

Chr.354

143,

Oeneal.

169, 187

Prosp

INDEX
I

VIII.

GEOGRAPHICA.
96

667
I

390,

95.

391,

104. 112. 116

392,

122. 126

393, Chr.

Lemovices civitas Leraovicum N. Gall.

604, xii
viii 2

141

Lib. pasch. I 508, 52

I

Silv. 1 547, 8

511

634,

78. 86

Vict.

Aq.
(er

677,

679, 13

Leodium (hodie Luttich) N. Leonen N. Oall. I 587, iii

hodie
St.

Oall.
14

595,

(=

Leonensis

pagus,

680,14 684,16

687
bis

689
701

691 iw 693 695

bis

Pol de Leon?)
Is.
h.

697 quater 699

711

703

705 quiwpdes
727

Leptam
381,7

(acc.) Ps.

II 387, 19 bis

Lepdam

ib.

713

ter
I

719

721

bis

725

729
ssu.

731
.".s.i

P. Camp.
I

746, 475

747,

497. .sn

748,

Leptis maior Lepthi

magna
102, 86

Geneal.

168, 164

Lecti-

add. p.

VII (ad

p. 78) Cass.
.1

II

121, 46 122,

magna Gener.
146

Leptis Oener.
I

102,

75

Fs. Is. h.

n
Ul

379,
76
4

Is.

chr.

B n
160,
8

425,

Prosp. I 433, 736

Chr. 511

641, 382

Cass. II

7. chr.

A U
Britt.

436,

add. II ad
153,
111
4. 13

Is. chr.

II

144, 869

492
int.

bis

m
116

150,

Nenn.

Lesbus (insula) Oener.

Al. I 99,
165
65, 6

I 99, 21, 6

109,

203, 11

Chr.

150, 4

Bed.
262,

259, 60

Bed.

111

103,

125, 16

109,

179, 11

Geneal. I 168,

261,
112.

72. 75. 78

83. 87

263,

91. 95. 99

26.5, 110.

170, 200

Prosp. 1 388, 54

Lesbius

Oener.

275, 199

add.

III ad Bed.
cf. Cittei

III

342

I 103, 134, 16

Lat. Mal. III 426, 22

Letaria
Silv.
I 15

V. Oild.

III 96, 13 101, 4i/42

3

Latinus (adj.) Prosp.

Ckr. 511
I
5

403, 303 Chr. 452

I

547, 26
Vict.
II

Leuci civitas Leucoram N. Oall. I 589, v

638, 251
I

646,

Leudimum, Leuduna
Levi (tribus) Oener.
Oeneat.
I

v.

Lugdunum
I 121,269
i

Aq.

677,

add. p.
II

XI

(port. 21)
5

Hyd.

35, 253

Marc.

63, 39J v.
Is. chr.

Cass. II 121, 44

178,372

add. IV,

Chr.Al.l 120,266 ad Prosp. I 493

11

132, 450 143, 829

A n

438, 97 451, 211

Lexovii civitas Lexoviorum N. Gall. I 586,

452, 224
68

Is. chr.

B U

438, 57

Bed.

III 260,

Libanus Gener.

111,228,1
Oild.

Chr. Al. I 111,200,1

Bed.

UI

301, 471
1

Latina lingua Geneal.

31

161,25
I
I

Lat. Mal. III 429, 5 162, 27^^ > c.

Geneal. I 184, 456 bis

Libia

Ul

56, 15

(=
cf.
v.

Libyssa) Bithyniae Prosp. I 400, 262

163,39 164,63
I

Prosp.

393,155
745,
6

add.

Libia
Libias

Libya
Livias
v.

ad Prosp.
II

495

P. Camp.

Ps. Is. h.

381,6
Aq.

Bed.
I

A
11

III 254,2(5

Latinus sermo

Libies, Libii

Libyes
Chr. Al. I 102, U5. 1I8 111,
421, 577
T. II

Vict.

681,

Bed.

UI 254,
I

27
I

La178,

Librani

v.

Bibraui

tinum
356

(ntr.

=
A

Latinus sermo) Oencal.

Libya Gener.
200, 4

I 102, 86

195, 617
II

add.

ad Prosp.
II
Ilil.

494 prol.
v. 4

Prosp. I 399, 246

535,
1

459, 1143
199, 539

Auct.

Eyd.
V. 13

13, 23

Marc.
III

60 praef.

63, 392

Marc. II 104,

Vict.

add.

Bed.

320, 590
I

III

416,

12

ad

Is. hist.

U
I

304, 9

C. Byz. II 334, 6

Is. chr.

A
l

Latine (adv.) Geneal.

162, 33 164, 66
II

Ps. Is. h.
V. Gild.

n
I

438,

88

Bed.

A lU

259, 52

Lybiae

(nom.)

381,

5 bis

Is. chr.

110,21.23

Britt.

456, 253

B
III

Oener.

102, 143

Lybia

Sc)^th.

L. II 311,

215,27

Bed.

Lybyae (nom.) Oener.

168, 164

I 102, 146

Lyiba Geneal.
Scyth. L.
C. Eisp.

314, 559
Laudiceniis, Laudochenus
v.

Libia

Chr. 511 I 644, 485

Laodicenus

n
134
I

321, 31

Scyth. B.

321,

31
1

366,

Laudicia

v.

Laodicea
civitas

Libie (gen.) C. Hisp. II 334,

350, 56 mg. 352,

Laudunum

Laudunensiuni N. Gall.

592, vi

13

66

301, 100

Livie (gen.)

ib.

360, 97
C. Hisp,

Lavinium Chr. 354 I 143, 13 Laurentum Laurentes nymphae

rentiuus Chr. 354
I

Libya Marmarica
I

Libin Slarmorichim
C.

54t>, 21

ager Lau-

341,

25
cf.

Lybin Marmoricim

Byz.

143,

341, 23

Marmarica
Silv. I 542,
10, 5

Lauretum v. Ravenna Lausanna (Lousonna) N.

Antuatioum
[Laz]ae Hyd.
ibid. 11 29, 177

Libya pentapolis
Gall.
I

Libin Penta-

597,

Lausanum

polim C. Hisp.
C. Byz.

U
164

341,25

[Lausanne

ibid.]

U
B

341, 23

Oeneal. I 168,

Lybin Pentapolim Libia quae est Pentapoli Libia quae est Peuthapolis
cf.

Lazdenia
Oener.
e/.

v.

Lusitania

Oener.

I 102,83

Pentapolis

Lazones Gener.

103, 16O

Oeneal.

165, 79
1

Lazici
103, 132

Libya sicca

Silv. I 542, 10, 4

B
v.

103, 54

Alazonii

Chr. Al.

Libyes Libies Oener.

100, 112 107,

197, 18

LyLybii

Ludiani
Nebdini
lebusei
v.

byes
10.5,

ib.

101,

132, 10

Libyi
Libii
6.

Chr. Al.
100, 87
cf.

I 101,

Lebdeni
Lebusei

10

107,

167, 18

v.

Geneal.

I 166, 134

168, I62

Lybyes

Ligures

Lectimagna

Leptis maior

Licat Anir (fous) Britt. III 217, 29/30

tumulus

Amr

Legio (Uispaniae) Hyd.

U
7

32,214
Oild. III
int.

lU
31, 21
III

130, Lxxviii

Legionum urbs
Legionis Britt.

(Britanniae)

urbs
l

Licia, Licii v. Lyoia, Lycii

Lemica

(civitas

Nenn. Gallaeciae) Hyd. II

200,
7

200,

Lictora

v.

Lactora
v.

13, 12

Lidia, Liddia
Lidii
V.

Lydia
Ligerim Chr. 511 I 664,
19, 69''
63S

Lemn
int.

flumen Britt. III 213,

Leman tiumen Nenn.

109, 2u8, lu I 109, 17
9, 10

Lydi
acc. II

UI

213,

Leueu
Gener.

III 130, lxvi

I

Liger flumen
Chr. 511 I

Li-

Lemnus
633, 59

(insula)

gerem Hyd.

Mar.

232, 463

Limuus Chr. Al.

Ligerecinus (fluvius)

Mar.

232, 463

668
Ligistini
v.

GEOGRAPHICA.
Ligustini
1

INDEX
v.

VIII.

Lucria
Silv. I 536, B

Locris
548
476, 2

Liguria Sarn. I 299, 4u2 337,

Auct.

Lucrinus lacus Cass. II 134,

Marc.

II 106, 639, 4

Mar.
58, 29

II 236, 539

Lucullauum, Campaniae castellum Marc. II 91,

.i9

Ligures Ligyres Oener.

Chr. Al. I 97,

I 107, 197,

Ligyrii

Luculanum oppidum Lat.

lust. III 423, 23

Lygurii

ib.

107,

167, 59

Lybyes Oener.
Gener.

97, 83, 29

Lic/ustini Ligistiui Chr. Al. I 98, 5S, 39

Lybyestini

I 98, 83, 39

Lucus Augusti (Hispaniae, hodie Lugo) Lucus Byd. Is. hist. II 280, 26 (4) Luco I 574 II 31, 199. 201 (Oallit.) Luca Ps. Is. h. II 382, 8 Lucania Lucensis urbs Hyd. II Is. hist. II 280, 26 (a)
33, 219

Lilyhaeum Lillybitanus antistes Bed.

A
2]

III 302, 481

[Liman (Le Mans) N. Gall.

I 586,

iii

Lucensis (adj.) Hyd.

476, l

11

28, 171

conventus LuIs.
hist.

Limnis (oppidum Cappadociae) Marc. II 91,

censis

ib.

22, 102

31, 194 32, 202

II

Limnus

insula

v.

Lemnus

302,

Lucensis episcopus Hyd. 22,

102

Lindisfarnensis ecclesia Bed.

III 316, 370

587

Ludiani

(=
I

Lazones ?) Ps.
(Galliae)

Is. h.

II 378, 2
I

Lingones (Luydunensis L) Cass. 11 135,

(acc.)

Bed.

Liugonas

Lugdunum
pasch.
1183

Cons. Const.

238,

353, i

Chr.
461,

320, 590

add. II ad Bed.
I

IH 336

238, 354

Prosp.

435, 763

455, 1088
I

civitas

Lingonum N. Qall. I 584, 3 ecclesia beatorum geminorum martyrum Bed.

templum Augusti
Cass. II 135, 587

Silv. I 522, 73
1

add. II ad Silv.

613,

Dom.
I

Val.
517

629,

17

Chr. 452 1 646, 9

Chr. 511

647,

III 320, 590

Marc.

II 61, 383, 3
int.

Cass. II 153, 1142

Britt. III

168, 18

Nenn.

HI

168, 18

Bed.

Linn Garan Gueith Liu Garan ('i. e. pugna ad paludem gruim H. Z.) Britt. III 203, 5
Linnuis regio Britt. III 199,
13

299, 457

add. II ad Bed.
297, 321

III

289, 345
(ahl.)

340

Leuduna
Vind.
584,
i

Barh.
civitas

Leudimum F.
Oall.
I

A
i

297, 502

Lugdunensium N.

Lipara Prosp. I 468,

1263

Lugdunensis ecclesia Marc.

Chr. 511 1 639, 285

II 86, 456, 2

Liuan
Bed.
Livie

v.

Oper
Libias
III 282, 272

nensis episcopus Prosp. I 432, 710

Chr.

Lugdu452 I

Livias Prosp. I 408, 374

662, 134
288, 335

Is.

chr.

A H

460, 2so

Bed.

V.

Libya
int.

Lugdunensis
III 177, 14 179,
V.
7

{sc.

provincia) Silv.

538, 14
I

Lochlandia Nenn.

provincia

Lugdunensis

prima

N. Gall.

584 585
586

Lochmenech (monasterium) Locmenech ib. 102, 8

Locris Locria Oener.
I 98,62,23

Oild.

III

102,

Lugduuensis prima

Silv. I 538, 12

provincia Lugdunensis secunda

88, 23

N.

Oall.

I 98,

Lucria Chr. Al.

Lugdunensis secunda
provincia

Silv. I 538, 13

Lugdunensis
tertia

tertia
1

N. Oall.
I

Loingarth

v.

Loyngarth
Langobardi

Lugduuensis

Sih.

538, 14

Lomnon

v.

Lmuonoy
v.

provincia Lugduneusis quarta N. Oall.

587

Longobardi

provincia Lugdunensis quinta

I

Sequanorum N. Oall.
I

Lampas, insula Africae Lupadusa Gener. Lampadusa Oeneal. I 168, 165 134, 2 Lapanduoa Chr. Al. I 102, 125, 2 Loresham monasterium (Laureshamense monasterium, hodie Lorch) add. IV ad Bed. III 345 Lorium Chr. 354 1 146, 29 Prosp. I 428, 664 Cass.

Lopadusa

s.

595
587
(pl.)

102,

provincia Lugdunensis Senonia N. Oall.

Lugduuii

Chr. Al.
Britt.

110,

186,

Lumonoy (stagnum)
Nenn.
int.

III

213,

l/2

Lomnon

III 213, 3

Lummonu

III

130, LXVi

Lundonia Bed.

III 309, 532

II 143, 823

Lorum
Lausanna

Lat. lust. III 420, 3o

Is.
h.

Lupadusa
Lurca Ps.

v.

Lopadusa
7

Lotharingia Lotoringia Ps.

II 384,

ii

Is. h. II 381,

382,
88, 35

Lousonna
Loyngarth

Lusitania Oener.
30

98,
I

Prosp.

404,

314

Britt. III

215,

Loingarth Nenn.

int.

Silv. I 538,
II

4,

Chr. 511

638, 261 655,

557. 562

Hyd.
Is.
i

III 215, 12

Longarith III 130, Lxxv

18,49 19,60 2\,<ia(a) 25,138 29,178 30,188 31,

34, 240 35, 246. 249. 250
9

Luca

(Italiae)

Agn.
v.

I 335, 79

193
hist.

loh. II 218,

589, 2

Luca (Hispaniae)
Lucabautus
v.

Lucus Augusti

280,

281, i(a.b) 296, 9 301, 24 302, Chr. Al.

I

(b).

15

Lysitania

98, 62,

35
ib.

Lasdania
382,
8
ib.

Lycabettus
Ps. Is. h. II 384, 12
I

terra Lazdenie

Lucania Prosp.

442, 908
c/.

Silv. I 536,

Aucl. Marc.

Lusitani (pl.) Oener.

109,
215, 1

A
I

98, 83, 47
58, 47

Lysitani

107,

546, 2

Lucus Augusti
Chr. 511 1 664,
636

Chr. Al.

98,

Lysitanii Chr.

Lucaniae

(pl.)

Al. 109, 185^3,

Lucanus Cass. II 157,1274

Lucani
109,
(2)1.)

Oener.

109, 210, 6

Chr. Al. I

Luteba Ps. Is. h. Luteva castrum N. Gall. I 609, 8 civitas Lutevensium N. Gall. I 609, 8 II 382, 8

181, 6

Bed.

A IH

254, 26

Luza
Lybii

V.

Bethel
v.

Luoh Echach
Lucidissima
v.

Britt. III 219,

Lybia, Lybyae
v.

Libya

Luchlein Britt. III 219,4/5

Lycluiitis

Libyes
v.

Lybyes
I 339, 23

Liljyes et Ligures
v.

Luciolis castrum

Uavn.

Lybyestini

Ligustiui

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
I

669
Bed.

Lyeabettus

mons Lycabantus Chr. Al. Lucabautus Gener. A 1 111, 22S, 10

Gener.

111,200,10

A
A

III 265, 119 275,

193

Lat. Al.

m 451
401,269

ante v.\
I

Macedonas
III 275, 202

(acc.) Prosp. I

Lycaonia

102, isi,

.".

Sitv.

iJ40,

7,

Bed.
107,

Macbedones Gener.

Marc.

II 99, 515, 5

Lygdonia Chr. Al.

102,

123, 5

197, 48

Gener.

I 89, 18

Vict.

Aq. 1 715

Lycaones Gener.
Lycbuitlensis Marc.
Li/chnitis

107,

i97, 41

Lycaonii Chr.

717
donii

Macedoni
ib.

CVir. ^/. I 96, 43 97, 58, 26

Mace-

Al. I 107,167,41
11 99, 5IG, 3

107,

167, 48

Macedon

(= Macedonum)

Scyth. L. II 322, 34
[lllycliinitia]

(regio
I

Illyriae)
62, 32

Lucidissima
Aucliinitis

yvvrj M(txeif(uyKii'tj Chr. pasch. I 24,5, 391

Chr. Al.
88, 33

98,

Gener.

98,

Maciam

Machara Ps. h. h. v. Madian

iV.

II ,381,7

Lycia Gener.
Frosp.
I

102,

151, 8
I

Chr. Al.
7,

102,

123, 8

Maclonieu
Maconii
v.

Gall. I 587,

11

416, 485

&ilv.
ib.

540,

Licia Chr. 511

Macrones
189,
479,
1

640, 327

Liciem

644, 48s Chr. Al.

I

Macri
101,
105, 20

Vict. T. II

Lycii Gerier.
108,
176, 6

100, 115

Macrones Magoues Gener.

Chr. Al. I 101,
105, 17

101,

132, 17

Maconii

Licii

Chr. Al. 100, 89

Oener.
132, 20

cf.

Macarii

108, 205, 6

Lycinii Gener.
e, 5

101,

Macuaci

v.

Bacuatae

Lycos

Silv.

540,

Madian
151, 10
7,

(regio, vulijo
1 188, 509

Midian) Gild. III 86,

Lydia Gener.
128, 304

I I

102,

Chr. Al. I 102,

Scyth. L.
II

123, 10
5

Geneal.
ib.

Madia
ih.

(ahl.) ih. 187, 491

Madiam Maciam
minor Ma-

Silv.

540,

312,

ter

173, 285

Mazia

188, 5g8
I 111, 197

Lidia Scyth. B. II 312,

Liddie

(rjen.) ihid.

modica Madian Chr. Al.

Lydii

Lydi

Silv. I 547, 13

Bed.

A
91

III 265, 119

I

diam Gener.

I 111,225

Oener.
128, 304

I 100, 110

Chr. Al.

100, 85 104, 136

Madianitae Gener.
239
loll.

117,98

Chr. Al. I 117,

h.

Geneal. I 165,

Lidii Gener.

II

218,

589, 2

Ps. Is.

II

379,2

104, 165
Lygallii
v.

Gener.

104, 56

Sed.
174

III 259, 55

Madianite Chr. Al. I 108,

I 188, 508

Autalei

Mazanite Geneal.

Mazianite

ih.

Lygdonia
Lygurii
v.

v.

Lycaonia

169,199

Ligures

Madiani Gener.
117,255

107,

197, 7

Madianei

ib.

Lyiba

v.

Libya
V. Gild.

Lyubes

UI

91, 22

Madianenses Gener.

108, 203
167, 7

Lysitania, Lysitaui

cet. vid.

Lusitauia, Lusitaui

Madiani primi
fortiores

et

secundi Chr. Al. I 107,

Madianitae maiores Gener.

Clir.

I 111, 224

Madinii

Al. I 111,196

Macae
Macardi
106,

Gener.

A I 102, 145 Chr. Al. I 102, 117 Gener. A I 106, 190, 9 Magardi Chr. Al.
105, 31

Maeander fiuvius Meander Gener. Meandrus Chr. Al. I 111,201,19

I

A
>

111,229,19
Chr. Al.

159, 9

Maeotia (regio) Meotia Gener.

I 98, 88, 12

Macarii Chr. Al. I 101,

I 101, 132, 31

Macrones Gener.
I 168, 162

I 98,

62,

12

Meroni Geneal.
167, 70

Boradii

Maeotae Meotbes Gener.

Chr. Al. I 97,
58, 20

91

83, 2u

Meoti

Chr. Al. I 107,

Maccam
Is.

(acc.) C. Byz. II 347, 32

569, 3

C. Hisp. II 347, 45
573. 6

Magalona Ps.
N. Gall.

Is. h.

11 382,

civitas

Magalouensium

Maccurritae loh. 11 212,

chr.

213,

Mascuritae

I 608, 6

A n

476, ^oib
I

Magardi
10, 29

v.

Macardi

Macedonia Or. Const.

111,200,12
I 521, 40 539, 18

Chr. Al. I 98,

62, 19

Magartae Gener.
I

101,

132, 29

Magartei Chr. Al.

I

Prosp. 1401, 269 441,877 442, 896

Chr. 511 I 642,
Vict. T.
421. 427

Silv.

101, 105, 29
v.

Magartheni Geneal.

168, 162

Cass. II
Is.hist. II

Mageddo

Megiddo

130,403 148,972
269, 317, 463,
6. 7

II 191,490,2

Magi Gener.
Maguantia
v.

I 107, 197, 12

Chr. Al.

107,

167, 12

Scyth. L. II 317, 19 318, 23

Sajth. B. 11

Mogantia

19

318, 23

311. 314

Bed.

I 98,

88, 19

Is. chr. A II 11 A III 305, 502 Macbedonia Gener. Bed. A Hl 292, 382

Ps. Is. h. 11 384.

Mago

(urbs insulae Batear. minoris)

Magoue Gener.

I 110, 216
v.

Magones

Macrones
I 592, vii
l

dnae Macedoniae Mare. II 100,

517

utraque

Magontia N. Gall.
Magri
v.

Macedonia
152,
50. 53

ib.

92, 482, 2
I 140,13

Macedo Chr. 354

1

add. I ad Chr.354
/. chr.

Mauri
Ps. Is. h. II 384,
ll I

Chr. 511 1 637, 209

A n

Mahiam
Mairae

449, 195

Lat. Al. III 447. 32

I 131,329

4.50, 32

Macbedo

Maiorica (insula) Gener.

(regio)

110,216

Oener.
ib.

Macedonum

(acc. ting.)

Nenn.
h.

int.

III 194, 9

132, 331

Macedo

(abl.) Scyth. L. II 321, 30

Macedones Gener.
362

I 89, 11 96, 66 97, 83, 26

14. 15

137,

Malaca Ps. Is. I 573 (Bet.)

Malava

II 382, 8 385,

387,

19

Malaga

Chr. 354 I 140,

add.

I ad

Chr. 354

Malacitana urbs loh. II 212,

Ps. Is. h. 11 382,
8

570, 2

I 1.52, 52
I

Geneal. I 168, 162 169, imI'

Sili).

Prosp.

400, 249

I 547, 11

Chr. 511 1 687, 225

Maliacenses mouacbi

V. Gild.

III 106, 25/26

670
Malicum insula Oeneal.

GEOGRAPHICA.
1 165, 75 [Malichu insula Solin.]

INDEX
Oener.

VIII.

Massyni
104,138

104,

167

Mossinii

Chr. Al. I

Malvam flumen
157,9

(acc.) Britt. III 157, 12

Nenn.

int.

III

Mambrae {Mamre)

Geneal. I 177, sss

Mastusia (promunturium Cherson. Thrac.) I 98, 86 Mastusias Chr. Al. I 98, 61

Oener.

Mamertina v. Messaua Manasse (tribus) Gener.

^/.1118,245.247
72

Masuria

v.
v.

Massylii

I 117, 256

118, 259

Chr.

Masyris

Massylii
Is. h.

Geneo/. I 193, 568

54.

Prosp. I 389,

*Mathdiuiam Ps.

384,

11 I

390, 85

Chr. 511 I 633,

67

Bed.

A ni 259, 55
III

Matisco casfrum Matisconense N. Oall.

585,

5 I

260, 62

Mannasse Geneal.

I 187, 496

Mauri Oener.
int.

107, 197, 64 109, 213

5o;i^.
I

Chr. Al.

107,

Manau insula Britt. III Manau Guotodin (regio)

Mancario
(ahl.)

148,'6

Mnn.
7

148,

167,64

109,184

300,

,148

F. Vind.
107, 543,
3

Britt. EII 205, 29

II

304, 576
II

Auct. Marc. II 105,

537, 3

loh.

Ep. Ov.

371,

212,569,2. 570,1. 571,2

C.
81

215,578,1

Mar.

II

239,

Mandracium

(portus) monasterio

de Mandracio

Vict.

574

Byz.

II 344, 24

C. Eisp. II 344, 38

352, 68

T. II 204, 555, 2

356, 339,
16

359, 92
116. 117
1

361, loo 365,

125

363, iio

bis. 112. 113. 114. 114

Mantua Havn.
536,
6

Prosp.

404,307

Silv. I

mg. 364,
h.
c/.
II

Ep. Ov.

Is. chr.

II

452, 229

Bed.

II 371,
Vict.

Ps. Is.
I

280, 250
Scyth.

378,

Magri add.

IV
19

ad

Aq.

755

Marathon campi Maratonii

B.
II

(Scj/iA.i/.

H 317, 20

Maurusii

317,20
instila

Maurus Ps.
Maraton Oener.
I 108, 177, 11

Ts. h.

U
I

387,

Marat?iusa

I 108, 206, 11

Mauritania Oener.
Chr. 452
21,
86.

102, 149

Chr. Al.

102, 121

Marathrum Ckr. Al.

Maratth Oeneal.
Al.
I I

650, 38
.

Chr. 511 I 659, 584 297, 4

I

Hyd.

II

189, 515
Const. I 230, 299

90

(a

b)

Is. hist. II

C. Hisp. II 352,

Marcomanni Cons.
110, 187

Marcomallii Chr.
Oeneal.

66

Mauritanea Oener.
I

102,90

Mauretanea
12

Geneal.

168, I64

Maritania Britt. III 157,

Silv. I 538,
I
3,

Mardi
104

(pop. Pers.) Gener.

Bed.

105, 178

165,

Mauretania Caesariensis

275, 201

Mardii Gener.
I

105, 67
loco

Mauretauia

Sitifensis Silv.

538,

3, 5

campus Mardiensis

Or. Const.
I

9, 7

Margum

(acc.)

Prosj).

445,

934
I

Cass. II 149, 1009 148, 20

c/.

Mauriacos (ad Tricasses) Chr. 511 I 663, loco nuncupato Maurica Havn. I 302, 451

615

campus Margensis Margi

Chr. 354

Horrea

Margus flumen 3Iarc. II 96, Mariandyni Mariandini Chr.

Mariandeni Oener. Maritania v. Mauritania
21

505

Maurusii Maurusi Oeneal. I 168, 162 Maurosii Gener. A 1 101,132,27 Maurisii Chr. Al. I 101,105,27 c/. Mauri
Marrochinae partes Ps.
Is. h.
II

Al.

97, 58,12

101,
132, 21

10,5,

383,

I 97, 83, 12

101,

Marmaredae Oener.
maridii Chr. Al.
I

A
1

101, 132, 11 107,

11

197, 69

Mar-

Maxima (Britanniae) Silv. I 542, 11, 4 Maxima Sequanorum Silv. I 538, 2, 16 Maxima Sequanorum N. Oall. I 595
Maximianopolis Bed.
Mazanitae, Mazianitae

provincia

101, 105,

Marmarici Oeneal.

A
v.

m
A

267, 136

168, 162
,

Madianitae
Mazici Chr.

Marmarica Marmarices (nom.) Oener. B I 102 84 Marmaria Chr. Al. I 102, 116 Marmaris Oener. A
I

Mazia
Al.

v.

Madian
I

Mazices Mazicei Oener.

I

107,

197, 68

102, 144

Geneal.
v.

168, 164

c/.

Libya

107,

167, 68

MarrochinuB
Marsi Prosp.
Martyli Byd.

Maurusii
398, 231
23, 121

Meander, Meandrus

v.

Medcaud insula
206,
17

Britt.

m
A

Maeander
208, 22

Metcaud insula
98, 86. 88,
1

ih.

Mascuritae

v.

Maccurritae
I

Media Oener.
124, 282
soib

95,
I

51. 52

97, 82

99, 92

Masechas Oeneal.
I

174, 286

Chr. Al.

95, 29

Oeneal. 1 169, 198 170,

254, 28 ter
97, 57 98,

Masefath (Mizpe) Oener.

190,531

I 118, 261

Masefat Oeneal.

182, 446

Bed.
I

HI

270, 149

v. 19

Midia

Chr. Al.

95, 28

61. 62, 1

99, 66

Massalia Oener.
98,
62, 39

99,

88, 38

Messalia Chr. Al.

124,281 126,290

Medus Bed.
1

III

265,

114. 1I8

Massaiada (Masaagetarum terra) Geneal.

181, 423

Medi

(pl.)

Gener.

96,

61

97, 83, IJ 98,

8.5,

Masse Geneal.
Masseria
v.

170, 219

106,190,3.192,3
197, 65

107,197,5
I

108,200
182,445

128,296
193,569
Chr. 511
Is.

Massennas Gener.
Massilia Prosp.
I

107,

135,353

Geneal.

165,75

Massylii
I

Prosp. I 393,
add.

147. 155

Silv. I 547, 12

395, 179 448, 983

VI ad
14

Prosp.

I 635, 148 his

hist.

636, 184

Marc.
II

103, 533

499
II

a. 433

Chr. 511

665, 657
hist.

Cass. II 123, 88
IT

II

268,^32

Scyth.L. IV 312, i;bisZScyth.

[Is.

Chr. Caes. II 222,473

h.

Is.

281,

Ps.
III

Is.

B.

312,4
Bed.

chr.A
Bed.

442,137 443,147
270, 149

384,

12

Masilia add. II

ad Bed.
603, xi 14
1

337

Britt. III 161, 19

V. 14. 22

III 265, 118

civitas Massiliensium

N.

Gall.

III

265, 107
106,

266, 112
159, 3. 161, 3

Midi
107,
96, 56
58, i

Massiliensis episcopus Chr. 452

652, 60
I

Chr. Al. I 96,

102, 120
167,54

38 98, 60, 4

(Massyliorum terra) Massyris Masyris Oener. B l 102, 88

102, 148

Chr. Al.

108, 171 127, 296

I

Medii Gener. A
1

Masseria Oener.
168, 164

Oeneal.

168, 178

Midii Chr. Al.

I

97,

Masuria Geneal.

civitatemjMedica Oeneal.

181, 422

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
I 8, 26

671
civitas C. Ilisp. II 364,
v.

Mediolanum Or. Const.

pasch. Vind.
316,
iao6
I

Chr. 354
I

148,

Chr.
I". I

Messula

us
II

245,394,3
I

Cons. Const.

246,395

Metcaud

Medcaud
I

298,

,-.2.'.

Hmn.
I

302, 452

An. Val.
Chr. 511
I
i

Mettis N. Gall.

589,
7
I

Hyd.

26, 150 (a)

add. 1

51. 53

Prosp.

447, 969 455, 1093 459, iiss 463,

I

ad
[Metz

Is. chr.

II

490,

add.

IV

ad. Frosp.

492, 2,2

Mez N.

Gall.

589,
I

2)

643, 450
648,
17

644,

484. 500

651,

633

Chr. 452
II

646,

[Miauz (Meaux) N. Gall.

Micaenis, Micynei
v.

588,

s]

Syd.
II

II 15, 8

Marc.
Bed.
III

64, 395,

Auct.
150,

Mycenae
190
Mitilsaxaii

Marc.
1035

106,538,6. 539,3
II

Cass. II 148,979

Midelsexe Nenn.

III

Nenn.

int.

III

Mar.

238,

5fis

111

294, 403

298,

190
Midi, Midia
).

446
26

add. II ad Bed.

336

Lat. lust. III 421,

I

Medi, Media
v.

422,31
17. 24

Mediolaiiiiim

Havn.
629, 29

319,491 331,514
ffyd. II
16, 25

Midian. Midianitae
Miletus Bed.

Madian
349, 165
I

339,

Dom.

Val.

111 2,59, 54
I

Mediolanus

Silv. I 536, 6

Mar.
l

II

235, 538

Milesius Prosp.

/. chr.

II

444, 158

Mediolanensis
Vict.

Chr. 511

644, 485

add.

IV

ad
Milii

Melezius Chr. 511

V.

636, 170

Aq.

755, 397

um
I

Mediolanense

Marc. II 65, 398, 2 Mar. II 235, 524, 3

I

territori-

Cabalia
Al.
I

MedioChr. 452

Mimas Chr.
[civitas

111, 200,

ii

lanensis ecclesia Prosp.

455,

1091

Mimigardervordensis (Mimigardeforduvi, hodie

I

646,

13

Mediolanensis episcopus
Is.

Vict.

T.

II

Miinster) N. Gall.

595,

viii 5]

203,554,3
168, s

chr.

II

469,353

Brltt. III

Minantia

v.

Minmanton

Nenn.

int.

III

168,3
I

Minau
589,

insula V. Gild.

108, 21
I

c/.

Manau ?

Mediomairici civitas Mediomatricum N. Gall.

Mincius Mincia fluvius Havn.

466, 1243

300,

411

= Prosp.
vm
4]

2
Is. h.

Mediterraneum mare Ps.

II

378

ter

niare

[civitas

Mindensis (Minden) N. Oall.

II 35, 253

595,

meditraneum

ibid.

Minius flumen Hyd.

Megiddo Mageddo Bed.

Meicen
Britt.

III 267, 136

Minmanton BriU.
III

III

166, g/lu

Minantia Nenn.

int.

in bello

Meicen

(i. e.

in

pugna apud Meicen)

166,4/5
v.

204, 34

Minna

Meninx

Melanchlaeni Melanceni Oener.

Minorica (insula) Gener.

I I

110, 216

97, 83, 17

Misenum Chr. 354

Misudi Gener.
101,
105, 23

145, 22

Meldi civitas Melduorum N. Gall.

588,

101, 132,23

Mososini Chr. Al. I

Melentiadam oppidum
Melezius
v.

(acc.)

Marc.

II 93, 487

Milesius

Mitilina

v.

Mytilene
v. v.

Melita insula
Gener.

Meleta
103,
134, 4

Geneal.

168

165
I

Meletae
102,
125, 4

Mitilsaxan

Midelsexe
Mytilene
,

Melitia Chr. Al.

I

Mitylenae

Mellesocrum civitas N. Gall.

605,

xiii 8

Moab Oener.
41

116, 25i

Gener.

116, 94

Chr.

Memphis Prosp.

387, 42

Is. chr.

A
l

II

433,

Bed.

Al.

116,232

Geneal. I 173,285 178,367 187,496

5i cf. I 1

256, 46

Memfis Bed.
int.

A
i

III

256, 44
(uln cf.J

Bed.

259,

Roboth Moab
172, 250
1

Menand

insula Nenn.

III 218,

Moabitis Oeneal.

178,367

Mene pelagus

Briti. III 219,

Moabites Geneal.

Moenis Meninx insula Menis Gener. A I 103, 134, 6 Minna Chr. Al. I 102, 125,6 Oeneal. I 168, 165
cf.

Moabitae (pL) Geneal.

268, 140

188, 502

Bed.

A lU

Girba
I

Moenis
Is. h.
II

;.

Meninx
I

Mentesa

573 (Cart.J Ps. Meotia, Meoti, Meothes v. Maeotis

Mercii Britt.

382,

Moesia Or. Const.

Prosp.
I

9, 22

Com.
II

Const.

243,

378, 3

440, 859

Marc.

93, 487 98, 514, 2

Silv. I 539, 6

UI

203, 33 208,

26. 31

Meroni

v.

Macarii

Moesia superior Mysia superior Moesia inferior Marc. II 92, 483

115,249
I

Mysia

inferior

Mesopotamia Gener.
188,500
I
I

106, 195,7 111,224

115,230
Oeneal.

^lv.

540,

6, 3

Chr. Al. I 106,164,7

171,246

C;ir.;)ascA. 123.5, 337, 1.2 236, 337,3

Silv. I 541,
8, 7

Prosp.
Chr. 511
II

Moesia minor Or. Const. I 9, 15 miles Moesiacus Chr. 354 l 148,

Moesi Mysi Gener.
Al.
1

34

387, 38 404, 310 441, 88o

638, 256

107,

197, 50

Myssi Chr.

Marc.

II 96, 504
7

100,
13

5I8, 3

Cats.
v. 37

141,
32

107,

167, 50

761
V. 26

C. Byz.
C.

335,
II

337,
2

346, 29
Is.

347,
II

Mogantia (Monza *)
int.

Britt. Ill 164, 18

Magnantia Nenn.
Prosp.
411, 416

Hisp.

335,

337, 9

chr.

465,

lU 164,10
I

326

e(Z. .4

111259,50 294,394
C. Hisp.
II

Gener.

1 15, 92
I

347,

Mesopotamie (^cn.; Mesopotamia 45

Mesopotamite

Mogontiacum Chr. 354

437, 814

147, 25

Cass. 11 146, 931

Syriae Oeneal.

171,246 177,3.52
I

civitas Mugontiacensiuni

N. Oall.
98,
63, 21

592,

vii l

Mesopotameni Oener.A
Chr. Al.
Messalia
v. I

108,202

Molossis Molchia Chr. Al.

Mollis Oener.

108, 173

A
1

98,

88, 21

Massalia
et
111.

Morasocrenae
387,
.39

v.

Mopsucrene
vii 14]

Messana quae
CBRONICA

Mamertina Prosp.

[Monasteriensis N. Qall. I 594,

86

672

GEOGRAPHICA.
Namnetum
cf.

INDEX
civitas

VIII.

Mon Brltt. IH 146 Monia iUd. Monie insule UI 130 Mons Caslnus monasterium Casinense add. IV ad Is.
chr. II 504, 3

N.

Gall. 1 586,

lli

Nancarbanensis V. Gild.

III

108, 44

109,

110, 25

Casinensis ecclesia Is. chr.

II

Carbana

vallis
I
5]

476, 399=

castrum Nandonis N. Oall.

Auct. Marc.

589, iv 10

Mons Mons Mons

feretris

107, 542,

[Nantes N. Oall.

586,

iii

lovis Britt.

IH

166, 26

Nenn.

int.

in

166, 24

Naphthali

v.

Nephthali
1

Nivis III 129, XL

Narhona Chr. 511

55. 57

65.5, 559

661, 594
33, 217

Hyd.

18, 54.
II

[Mons Pavonis (Bamberg) N. Oall. I 594, vii 7] Mopsucrene Mopsucrenae (plur.J Cons. Const. 1 240, Mopsocrenae Cass. II 152, no2 361 add. II ad Bed. III 338 Lai. lust. III 422, 14 Momsoorenae
Proip.
I

19, 60 20, 107

19. 21/22
1

23, 110

Is. hist.

282,

13

283,

Caj

286, 22
7.

Ep. Ov.
8 I

II 371, 7
12

Ps.
12.

Is. h.
13

II 378,

ter 382,

383, lo 384,

385,

Narbonense oppidum Prosp.

C.
Is. hist.
II

475, 1324

Narbo-

456, 1111
Vict. T. II

uensem oppidum
193, 499 200, 542

Sisp. II 358, 86
cf.

Narhonensis

Mopsuestia Mopsuestenu.s
V. 18

urbs

277, 10/11
I

Narbonenses
Chr. 511 I 642, 440
I

Narbonensis Prosp.

444, 933

Morathita Oener.
I 124,278

124, 281

Morathitha Chr. Al.

Narhoneusis

(sc.

provincia) Silv.

537,

2/3

pro-

vincia Narbonensis Prosp. I 403, 302

Moriacense coenobium V. Oild.

III 102, 7

Narbonensis prima Silv.

I 537,
I I

2,

provincia Nar-

Morienna N. Oall.

600, x

honensis prima N. Gall.

608
537,
I
2, 3

Morinum civitas N. Morsa w. Mursa

Mososini
Mossinii
v.
i>.

Oall. I 591, 11

Narbonensis secunda

Silv.

provincia

Narbonensis secunda N. Oall.

et

609
N. Gall.
I

Misudi

Mossynoeci

Narbonenses
608,
1

civitas

Narhonensium

Massyni

cf.

Galli Narbonenses

Mossynoeci Mossynoeti Gener.

synnoti
ib.

101,

132, 15
I

Mos58, 15

topographica

97,

83, 15

Mossonici Chr. Al.

I

97,

forum
cf.

Is. hist.

II

283, 22 (a)

Mussonici
101,
105, 15

Oeneal.

168, 162

Mososiui Chr. Al.

Gallia Narbonensis
v.

Narhudisii

Galli Narhonenses

Mosulami v. Musulami Mouric Britt. HI 216, 31

Mucelli Auct. Marc. II 107,
542, 3

Oeneal. Nasamones Nasamonas Gener. A I 102, 145 NasoNasamona Chr. Al. I 102, 117 I 168, 164

mones Gener.
Const. I

lOI, 132,32 109,211

Nasamonii
ib.

Murcia Ps.

Is. h.

II

381,

388,

21 bis

Chr. Al. I 101, 106, 32

Nasciraenia Gener.

Nassamonii
102, 85

109, 182

Mursa murus
Mussi

Prosj). 1 454, 1078. 1082

('

Morsa Cons.
I

237, 351

Movazit) Clir. pasch.

Gild. III 33, 21

238, 354

Nato castellum Marc.

III

II 96, 505

(in Britannia)

Bed.

301,

Nauthi Chr. Al.

111, 199

473. 474
V.

303, 483

Navam
Navarri

fluvium

Hisp. II 363, 114

Mysi
v.

(pl.) Ps. Is. h. II 379, 2

Mussonici

Mossynoeci

Naxus
177, 4

(insula) Gener.

108,

206, 4

Chr. Al. I 108,

Mursa Musulami Musulani Oener.

Movexu)
V.

109, 213

Mosulami
Micae-

Nazareth Lat. Mal.

III

426, 25 428,

36

Chr. Al.

I 109, 184 I 390, 93 I

Nazianzus Nazianzenus add.

Bed.

VI ad
Sang.

Prosp.

498, 381

Mycenae Prosp.
nae Chr. 511
Myrtouvi mare
108,
176, 9

III

260, 66

Marc.

60, 380

633, 70
Silv. I 547, 7
(acc.J

Neapolis F. Vind.
I

B I 334, 697
A lU
I

336, 714

Prosp.

Mycenenses Micynei

407,349
Bed.

Auct. Marc. II 104,536,3

107,544,1.

Myrtium pelagum

Chr. Al.

Myrti pelagum Oener.

546, 2

I 108, 205, 9
151, 4

Mysia

(regio Asiae min.) Oener.

A
,

III 296, 423 308, 523

basilica Bed.

296, 422
182, 1

102,

Auct.
123,

Nebdini Chr. Al.

109,
211,

109,

Lebdeui Gener.

3Iarc.

104

535

Myssia Chr. Al.

102,

Mysi
Mysia

(pl.)

Oener.

101

132, 14

Myssi Chr.
I 168, 162

Al. I 101, 105, 14

alia Gener.

Mussi Geneal.
102,
151, 11 cf. I

Moesia, Moesi
Miti-

Nebo mons Nabau Geneal. I 187, 496 Nemausus Nemausum Ps. Is. h. II 382, mausensium N. Gall. I 609, 7

civitas

Ne-

Mytilene Mitylenae fnom.) Oener.

lina Chr. Al. I 109, 180, 2

109, 209, 2

Nemetum

civitas JV. Oall. I 593,

Neocaesarea Bed.

lU

292, 379
1

Nephthali tribus (vulgo Naphthali) Neptali Oeneal.

Nabau mons
241,
366, 2
366, 2

v.

Nebo
I

193, 568

Nepthalim Bed.

A lU 259, 53
I

263, 94
I

Nep-

Nacolea vel Nacolia neSiov NaxoXiag Chr. pasch.

Nacoliensium campus

talim

Gener.
I

117, 254

Chr. Al.

117, 237

Coits. Consl. I 241,

Geneal.
633, 62

187, 496

Prosp.

389,

70

Chr. 511 I

Naid

terra Qeneal. I 161,17

7, 7

163,44
I

Nepte Neptensis civitas

237,
II

Vict. T.

189, 479,

Is. hist.

Naissus Or. Const. I

350, 2

Naisus Chr. pasch.

298,

19 71

Prosp. I 454, 1081

Marc.
516, 3

II 80, 441, 3

Nerbasi montes Byd. II 20,

Naisitanus Marc. II 99,

Nerviorum

(civitas)

N. Gall.

I 591, 6

iNDEX vni.
[Nevers N.

GEOGRAPHICA.
I

673
I

GM.

589, iv

9] II II

Nisibenus Prosp.
374, 16
(

452, 1052

add.

II ad Bed. lU

Neumansensis urbs Ep. Ov.

Neustria add.

Wamb.)

338

Nisibinus episcopus Bed.

s^.^i,

III 296, 427

II ad
Marc.

la. chr.

492
I

Nizivios (acc.) loh. II 214,

123

huc pertinens"?

Nicaea (Bithyniae) Chr. pasch.

241,
368, 1

223,

240,

364,

Nisyrus (insula) Geneal.

I

168, 165

Nisurus Gener.
I 103, 125, 23

II
I

95,

498, 2
.164, 2

Casa. XI 152, 1106

103,

134, 23

Nisyra Chr. Al.

civitas

Nicea Cons. Const.

Prosp.
319, 588
I

240,

Barb.

292,224
315,561

Nivernensium
Nizivii
)>.

N. Oall.

589, iv 9

449,1011

457,112.'.
I

Bed.
643, 461
I

III

Nisibis
v.

Nichea Chr. 511

loh.

add. II ad
422, 598
Cass.

Noiodunus
Is. chr.

Noviodunum
1

Bed. UI 337
II

Nicaena urbs Prosp.

Nola Chr. 354

II

145,
3

19

Ilijd.

II 20, 81

add.

IV

ad
452

141, 774

219

V. 14

cf.

Nicaeni
405,
331

503,

Nicaenum concilium

Is. chr.

A\l

Nice-

Nolauus episcopus Dom. Val.

I

630, 19

C7ir.

num

coiicilium Bed.
I

III

295, 415
Vict. T. II
Is.

Nicaena
185, 451

650, 41

sjmodus Frosp.
197, 528

442, 891

Nomades
I

(= Numidae)
I

Qener.

I 101, 132, 19

No-

loh. II 219

V. 12. 22

chr.

II

madi Geneal.
101,
105, 19

168, 162 173, 273

Nomadii Chr. Al.

465, 223
I

Nicena synodus add.

Bed.

IV ad
1

Vict.

Aq.

754, 324

lU

295, 239
241, 368

Nomba
Nomidia

Geneal.
w.

191,.540

Numidia

Nicaeni civitas Nicaenorum Cons. Const.

topoyraphica:

Nordi Britt.

Ul

208,26.28.31

Noricum
I

forum (Hadriani) Chr. pasch.

Niceabde add. II ad Bed.
III

223, 123

Noricus mediterranea Sih.

594,
vir

539,

10

N. Gall.
I

338
Prosp.
I
I

A
I

Nicomedia Or. Const.

969 450, 1020

11,9

422,598

447,

Noricus ripensis Silv.

VII

539, 9

N. Gall.

594,

452, 1048

Chr. 511

635, 155 643, 450

Marc. 336

II

87,459

Cass. II

141,
403

774

150,

1035. 1056

Norici (pl.) Gener.

107,
167, 66

107,

197, 56

Chr. Al. 1

151, 1069

Bed.

Lat. lust.

UI 294, UI 422, 9
293
cf.

add. II ad Bed. lU

Ntxo/iijdeia Chr. pasch.

1223,123
Ntxofiijifiu

229,284
ib.

230,287

233,328,2
359,
1

235,337,1

230,

239,

Nicbomedia

Chr. 511 I 643, 474

Nicomedenses
I

Nicomedensis episcopus Prosp.

mediensis episcopus
Is. chr.

452, 1046
II

Nico334. 334*

466,

Nicomedenses civitas Nicomedensium Cons. Const.

I

Nori Eyd. II 22, 93. 95 Normanni add. IX ad Is. hisl. H 390, (o) 19 his Normaui ibid. Nortmanni V. Gild. A UI 102, Northimbri UI 130, LXIV Nortmanni v. Normanni Novae (Moesiae) civitas Nova An. Val. I 314, 42 316, Novensis civitas Marc. II 93, 487 49

289, 358

Nicopolis (Epiri) Cass.

292

Nicapolis Bed.

U B

134, 557

Is. chr.

II

461,

Novae (al.) civitas Nova N. Gall. Novempopulana Silv. I 537, 2, 6

populana N. Gall.
I

594,

vii

jjrovincia

NovemI

UI

289, 211

605
596, 2
vi 4

Nicopolis (Moesiae) Nicopolitanus Marc.

Nicopolis
(Palaestinae,

99, 516, 3

Noviodunuvi Helvetiorum Noiodunus N. Gall.

'quae

prius
354

Emmaus')

Cass.

145, 910

Bed.

lU 289,

Noviomagus (Viromanduorum) N. Gall. I 590, Nobio magno (abl.) add. IV ad Bed. lU 345
[Noyon Noions N. Gall.
Novocomensis
Bed.
Nueeria
Prosp.
286, 311
I I

Nilus (flumen)

Gener.
31

A A

95,54 103,153 111,229,2

111,
201, 2

590, vi
421, 569

4]

Chr. Al. I 95,

366, 130 367, 134

103, 126

C. Eisp. II

Cass.

II

141, 756

Bed.

lU

254, 28 280, 256

Nylus

Gener.

I 95, 91

Vict. T.
v.

192,497,2

Nilus Buber
fluvius

NLlus

Rubra

Chr. Al.
I

102,

U3
flu-

Nudi sapientes

Gymuosophistae
I

Rubrus Gener.
I

102, 81

Rubus

[Nuenburgensis N. Gall.

594,

vii 13]

vius

Geneal.

168, 164

Erythara quud

est

Rubrum Gener.
cf.

Numantia Numantiuum beUum

Numantini
{pl.)

Cass. II 131,428
I

I 102, 141

Prosp.
102, 147

402, 279

Geon
I

Numidia Gener.
193,
569. 571

Geneal.
552, 2

168, 164
555, 1

Silv.

Ninive Geneal.
193, 571

Nineve

ib.
7

164, 72 bis
I

acc.

Nineven Cass.

538,

3, 2

Vict. T.
11

202,

204,

Ps. Is.

120,

Nineveiu
h. II

384,

Nomidia Gener.

102, 87

Nu-

Geneal. I 181,422
Ninivitis propbeta Gitd. III 55, 30

meda Chr. Al. I 102, 119 Numidae {pl.) Gener.

Geneal.
30
I

109, 211, 3

Numidi
I 101, 105,

Nippis Vict. T.

189,

479,

168, 162

Numidii Chr. Al.

Nirea

v.
V.

Rhenea
Prosp.
404, 310

109,

182, 3

Numidiae Gener.
Vict. T. II

101,

132, 30

Nisa

Nysa
Chr. pasch. I
I

Nisibis

236,

337, 3

Chr. 511

638, 256

Marc.
644, 492

II 101, 518

Nisibe (abl.)

Numidae episcopi cf. Nomades Nursia Silv. I 535,3

Nylus
Al.
V.

202,

551,

add. II ad Bed. lU 338

Nisibim Chr. 511
I

Nisebes

(nom.)

ibid.

Nilus

Nisibi add.
II

II ad Bed.
v. 23

Nysa mons Nisa Gener.

I

111,

228, 9

Nysseus Chr.

lU 339

Nisibinum oppidum Marc.

100, 513

111, 200,

86*

674
Occidens add.
648, 22

GEOGRAPHICA.

INDEX
II

VIII.

ad Prosp.
I

497, 1289

Chr. 453

Hyd.
Marc.

20, 82

22,

104. 106
1

26,

147.

151

30, 184

Chr. 511

651,

533. 534
V. 24

Marc.
C.

II 73, 416, i

74, 420, 2

92, 484,

103, 529 107,

Auct.Marc.

89, 465, 2 90, 46S

Joh. II 219

Js. hist. II

297, 339,

105,

537, 4

106, 540, Cass.

II

5. 541, 1

543, 2. 3. 514, 3.

C. Byz. II 334, 6 339, 21 344, 24

Bisp.

II

645, 3. 546, 4

153, 1130

155, 1205

157, 1268

342,

31

344, 38 358, 86

v. 4

360, 94 363,

113. 115

Bed.

161, 1364

Vict. T.
1

190, 484 194, 504 195, 514 216,

580, 1 Jis. 681, 4

Joh.
V. 24

294, 402 301, 472

add. JI ad Bed. Ul 336

1

II 214,676,
Js.
hist.

215,

578, 2

219

338

occiduum Barb.
II 63, 392,
1

291, 202

II

268, 33

297, 20
C.

Scyth. L.

II

321, 30

Occidentale imperium
cideutale

Prosp.
76, 424, 3

470, 1286

Cass. II

155, 1209

Marc. regnum OcBed,

Vici.

Scyth. B. II 321, 30

Hisp.
C.

94 363, 113. 115 364, 122

II

Byz.

Marc.

U 337, 9 339, 14 360, U 339, 21 Ps. Is. h.

478, 412 479,
399. 402

Occidentalis res

publica Marc. II 79, 434 86, m, 2 Occidentales antistites 304, 493

196,
521, 2

A
T.

378,

Is. chr.

II 458, 264. 268

III
II

4i4b
424

Bed.

lU

275. 202 281, 265 294,

296,
bis

299, 469

add. IJ ad Bed. III 336

19

bis

337

Occidentales (subst.) Chr. 4.52 I 662, 132

II

C. Byz.

Beg. Wand. lU 459,

337, 1

yroA)f Chr. pasch. I 235,

339,
v.
v.

21

Bed.

A Ul

301, 472

238,

351,

1.

Ochidient

Cruo Ochidient
Utriculo
I

Orientalis Prosp. 1 479, 1346

Marc.

II 60, 379,

Ocriculum

84,4.53,1101,521
599, 2
C. Hisp. II 354, 74
tale
II 98, 614, 2

Vict. T.

190, ii
490

197,628
Orien13

Octodurus Octodoro N. Oall.

Odessus Odyssus Marc.

Bed.

UI 304,
I

imperium add. II ad Prosp.

Val. I 630, 4
V. 8

489,
11

(aj

Oghgul insula
Olimpiacus
v.

Britt. III

178, 10

Dom.
II

Chr. 452 I 646,

Marc.

Olympia
Is.
I
hist.

60

Cass.

159, 1328

Lat. lust.

UI

Olisipo Olisipona

II

302, 16

Olisepona

ib.

422, 36 423, 24
60, 379,
1

Orientalis res publica

I

Marc.

301,
h.

26

Olisbona
8

573 {Lus.)

Elisiponia Ps. Js.

Orientales partes Prosp.

ttvetrohxfi
jLtsgtj

466, 1241

382,

Ulixippona Syd.
Js.
hist.

30, 188 35, 246

civitas Olivita

479, 1350
350,
1

Chr. pasch. I 237,

Ologicus civitas
Ps.
Js. h.

II 293, 2

386, 16

Orientales (subst.J Prosp.

177 Is.

484, 1376
C.

Hyd.
II

II 29, 21

Olympia Olympiacus agon Js. chr. A II 438, 87 Bed. A IU 260, 63 certamen Olimpiacum Chr. 611 I
635, 139

Vict.

T.

196,

521, 2

Byz.

339,

chr.

A U

473, 385

add. IJ ad Bed.

lU

Olympicae palniae

Is. hist.

II 267, 14
I

339

Lat. Just.

lU

423,

Olympus (mons Macedoniae) Gener.

Olympius Chr. Al.
lupiter
I

111, 228, 12

Oriola Ps. Js. h. II 388, 21

111,200,12

[OrUans Orliens N.
Orospeda Joh.
II II

Oall.

588,6]

Olympius Bed.

III 278, 229

215,

577, ^l"' Jis

Orospida

Js. hist.

Oper Linn Liuan Britl. III 214, 12/13 stagnum Livane III 130, Lxxi
Ophiuio {abl^ Chr. 511
Opici
I

Liuan

ib.

214,

21

287,

10/11 Co)

Orthosia (oppidum Phoenic.) Orthosiasti

I

(pl.)

Chr. Al.

643, 460
I

100,98
Atict.

(=

Osci) Gener.

97,

83, 35

Oppici Chr. Al.

Ortona

Marc.

II

105,

638, 3

I 97, 58, 35

Osca
v.

I V.

573
Opici
v.

Oscha Ps.
Osroene

Js. h. II

382,

Orbicus flumen

Urbicus fluvius
148,
8

Osci

Orc insula
Britt.

Britt. III

Osdroene
V. Gild.

Orcades insula

Silv. I 542, 11, 6

HI

109, 29
int.

civitas

Osenbrugensis (hodie Osnabriick) N. Oall.

154,3
164,

164,13
5

179,21/22
aec.

Nenn.

UI
III

148,

154, 4

179, 14
int.

Orcadas insulas Bed.

595,6 Osismorum
C.

civitas JV. Oall. I 587,

lust.
III 421, 6

c/.

Oxismi

Cass. II 137, 654

Nenn.

HI

156, 10

Osroeue (gen.) Lat.

Byz.

Osdroenae (gen.)
Silv. I 541,
8, 9

284, 286

346

V. 37

Hosdroene

mare Orcadum Nenn. int. UI 148, Orec Geneal. I 166, 131

*Orentus (fluvius)
videtur

11

Hosroeni

(pl.)

Cass.

140, 747

Ossa insula V.Oild.

201, 23

A
I

lU 106,17
Js. h.

Chr. Al.

111,

Orontes

Ossonoba Oxonoba
II

573 (s.) Exonova Ps.

Chr. 511
I

Frickio, mihi potius Hermus Oretum Oreto I 573 (Carl.) Areto Ps. Js. h. II 382, Iria I 574 (Oallit.) Oria Ps. Is. h. II 382, 8
Oribe (gen.) Ps.
Js. h.

382,

8 I

Ostia Chr. 354

144, 18

636, I66

Cass. II

123,86
I

ed.J:m

267,137 296,421

Hostia Proy.

387, 18
11, 7

394, 169
basilica Petri et Pauli et lohannis baptistae

Oriens Or. Const.

111

I 7, 19 9, 15. 19
I

Oeneal.
341, 2

166,
351, 4

Bed.

172, 263
378, 1
I

Cons. Const.

236,

238,
I

lU

296, 421
I

243,

244, 388 247,

316, 49
I

469. 461
I

Sang.
333, 39

300, 543

Ostracine Hostracina Chr. Al.

127, 294
11

An. Val.
338, 12

Ayn.
add.
tit.

321

Havn.
add.

Ostrogothi [Havn.
4 (4)

269,31]
476, s^^b

Is. hist.

283,

3/4 (a).

Prosp.

442, 906 460, ino 470, 1280

Is. chr.

II

Ostrogotthi Chr. Caea.

ad
1
7.

J'ros2). I 19

487, 452

II 489,
547, 27
I

9 (i). 11 (a)

Silv.
I

222,490
Is. h.

520,

521, 45 541

J)om. Val.

629,

Ovetum Hovetum Ps.

Oxismi V. Oild.

382,
c/.

14. 19. 21. 26. 31

Chr. 511
632. 634. 639 5

642, 431 644, 476 647,

III 92, 23

Osismi

513 618

649, 522 651, Chr. 452

1

653, 549

661, 593

663,

Oxoma

(olim

Uxama)
382,
8

Oxima

573 (Cart.)
385, 14

Oxonia

646,

648, 22 652, 63 658, 99 662, 132

Ps. Is. h.

Hosma

ib.

INDEX
Pace
V.

VIII.

GEOGRAPHICA.
Paphlagonia Paflagonia Gener.
540, 5

675

I'ax lulia

98,

88, 7

Chr. Al.

Padus (flumen) Auct. Marc. II 106, Padusas Oener. A I 112,229,39 Paf- V. PaphPalaestiua Vict. Aq. I 681, 9 Marc. U
II
I

107, 542,

98, 62,7

Silv.

541, 9,5

Paphlagones Paflagones Gener.

197,44 74, 419, 2

97,

83, ii

107,

Paflagoui
ib.

Clir.

Al.

97,58,11

Pam-

Cass.

fiagoni

107,
(abl.)

167, 44

145,910

Vict. T.

195,516 Chr. 511

I

Palestina Troip.

Papyrio castello
Paraconnisii
v.

Marc.

II 93, 488,

404, 30K 424, 249, 9

t>.

614. 620

638, 259

Bed.

Tarraconenses

III

17

280, 249 289, 354 297, 43g

17/18

Palestiue

Paraetonium Bed.

III 27.5, 201

{ijen.)

Lat. Mal. III 429,

Palaestina provincia

Paramus campu.s Chr.

Parassis
v.

Caes.

222, 458

Hyd.

22, 106

Marc.

73, 418
Vict. T.

Palaestiuura concilium

Parisii
Vict. T.
II

200,

541,

Palaestiui (pl.) Cass. 11121,29

I

Palestini Prosp.

Paraxenense castellum
Parisii Prosp.
I

194, 509

388,62
Caesarea
Palaestina
,

461, 1183

apud Parisius add.

IV

ad
I

e/.

Syria

Palaestina

Syri

Bed.
int.

III

345
[Paris

*Parassis Bntt. III 168, le/n

17/18

Nenn.

Palaestini

lU 168,
7

civitas
I

Parisiorum N. Oall.
7]

Palantia (hodie Palencia) Palentia

Is. h. II 382, 8

573 (Cart.) Ps.

II 30, i6
I

588,

N. Gall.

588,

Paleutina civitas Ilyd.

Parnassus mons Parnasus Gener.

Al.
I

111, 228,

Chr.

Palatiolum F. Vind.
Palentia
v.

318,644

Havn.

319,493

100,

200, 5

Palantia

Parthenius (flumen Bitbyniae)

Partenius Gener.
Vict. T.

Chr. Al.

112,201,34

Palma Gener.

110,216

112,

229, 34

Paltus Paltensis episcopus

194, 505

Pal-

Partbenius (mons,

Arcadiae sine dubio intelligendus,

tensium oppidum Marc.

U
2

98, 512, 9

sed 'in Eubya' addit Chr. Al.) Gener.

111,

228, 8

Palustria A. Gall. I 600, xi

Chr. Al. I 111,

Parthi Oener.
159, 10

200, 8

PamfiUa, Pamfili

cet.

v.

Pampliylia

106,

190, 10
1

108, 200

Chr. Al.

106,
335,

Pamflagoni

v.

Paphlagones
Geneal. 168,175
169, 199

108, 171

Prosp.

400, 249

403, 296

406,
I

Pampelona . Pompaelo Pamphylia Chr. Al. I 102,

Silv.
I

21

438, 830 441, 880 444, 932 447,965

Chr. 511

637,

123,2

I I

225

638,274

641,384
1.

Marc.
541, 1

II

103,529.633
546, 4

Auct.

540,

7,

Pamphilia Geneal.
Scyth. B. II 318, 23

Marc.
561. 574

106, 540,

107,

Cass.

135,

Scyth. L. II 318, 23

PamfiUa
100, 86 101,

143, 831

144, 876

146, 943 149, 1007 150, 1032

Gener.

102,

I5i, 2

Is.
I

chr.

A U

459, 276 bis

Oild.
I

460, 283"
29, 25

462, soo

Is.

Pamphylii

(pl.)

Pamphyli Chr. Al.

chr.
326

B U

462, 201

UI

Bed.

A
I

III 287,

105,22.108

Pamfyli Oener.

A
7

101,132,22.136

Parti Oeneal.

166, 105

Chr. 511

638, 273

Pamphili Gener.
176, 7

108, 205,

Chr. Al. 108,

642, 401
I

add. II ad Bed. lU 339

Partii Oener.

Pamfili Oener.
v.

100, 111
(ep. Caes.) in

105,68
Parthicus Prosp.
add.
I

ParapbUiensis
ind.

Eusebius Pamphili

407, 354

434, 750

Particus

VII
I

II ad Bed. lU 338
I

Pampica
Paneas
i>.

Silv.

539 ad
v.

5, 8

Parthia Partia Chr. 354

179

147, 31

Oeneal.

168,

Pampilo, Pampilona

Pompaelo
Pasius

169, 199

Parcia Scyth. L.

318, 23

Caesarea Paneas

V.

Phasis
I

Paimia

v.

Pannonia
I 8,
4. 9

Patavia (hodie Passau) N. Gall.

F. Vind.
I

594,

vii

Pannonia Or. Const. An. Val. I 314,45

706

296,
I

Patmus insula Prosp.

II

418, 530

Patmos

Is. chr.

Agn.

336,95

Prosp.

431,

457,

259. 259

Pathraus Bed.
640, 339
Is.

Chr. 511

641,375 644,494
1

Cass. II 144,851

mos Chr.

511

A lU 285, 302 chr. B II 457, 173

Path-

Bed.

loh. II 215, 579,

Chr. Caes.

U
(a)

222, 490

Mar.

II
Is.

B
Pax

m 285,
lulia

190
v.

238,

569. 572

Is. hist.

283,

add.

IV

ad

Pavonis mons

Mons Pavonis

chr. II 504, 3

Pannia Gener.

A
1

I 110, 216

Pautalia Pautaliensis Marc.

99, 516,

Pannonia superior Chr. 354

147,

Pannonia

Pace
I

573 (Lus.)

Ps. Is. h.

II

382,

iuferior Chr. 511 I 642, 409

Pacensis urbs loh. II 217,

585, 5

Paunonia prima
ib.

Silv. I 539, 2

Paunonia secunda
Prosp.
I

Peligni Prosp.

398, 231 405, 332

I

539,

Pella (Syriae) Prosp.

398, 232

Bed.

A
98,

III 276, 210

Pannoniae
459,1152
427, 1

(pl.)

Bavn.

337,

441, 878

Pellenia

v.

Peloponnesus
I

473,1310

482,1367,2

Marc.

U K,

Peloponnesus Pelepponissus Chr. Al.

loponensis Is. chr.

62, 28

Pe-

/. chr.

II 476, 403
I
1

A U

431, 30

Pellenia quae apI

Pannouius An. Val.

add.

IV

ad Prosp.
(?). 353

310 491
I

Prosp.

4.57, 1125

pellatur Pelleponensus Oener.

98,

88, 28

Peneus (fiumen Thessaliae) Pinnius Chr. Al.

167, 55

III,

Pannonii
407, 343

(pl.)

Chr. Al.
Cass.

107,

Prosp.

201,27

Peuitus Gener.
v.

111,229,27

135,590

Pannoni

Pennius mous
Peoni

Pinnius
1

Peones Gener.

107, 197, 55
II 23, 120
Is. hist. II

Pentapolis Chr. 511

297,
14
!'.

642, 422

cf.

Libya Pentapolis

Panormus

(Siciliae)

Hyd.

Poeni
V. Qild.

Panormum

insula Marc. II 93, 490

Pepidiauc regio

lU

107, 26

676
Pergamum
356, 80
cf.

GEOGRAPHICA.
(Mysiae)
Is. chr.

iNDEX vm.
95,49

C. Byz.

355, 36

C. Hisp.

U
A

Gener. .B

I 95, 48
I

CAr. ^/. I 95,

26

106,

A
I

II 459, 275

162. 164, 1

Geneal.
Chr. 511
I

166,

ui

Cons. Const. I

Bergomura
109, 180, 12

228, 266

642, 437 644, 490

636,

Marc.

Perinthus Chr. Al.

I

Perintus Gener.

74, 420, 3

Auct. Marc. II 105,

C. Hisp.

loh. II
Is.

109,

209, 12

cf.

Heraclea
Oener.

214,575,1

335,3.4 338,12

Persae Or. Consl.

192.2 89, 10

I 11, 9

AI
I

89, 10 106, 190,2.

chr.

II

431, 32

Bed.

III 254, 26

Lat.

107,197,4
add.
75

108,200

131,316.317

Gener.

Mal.

III 427, 39
337, 2

Chr. Al. I 127, 29G

Chr. 354 I 140,

152,
36. .M

8/9.

u
106
i

Persicus Chr. pasch. I 235,

Const.
I

237,

350,

Cons.
198, 632

148, 26
1

I ad

Chr. 354

Geneal.
I

236, 348

240, 363
107,
545, 4
512, 9

Vict. T.

II

165,

181, 421

bis. 422

Chr. pasch.

223,

Perusia Auct. Marc.

230,

297 iis

235,

337, i bis

236,
I

337, 3

238, 351,

Petra castellum Marc. Petra Pertusa Agn.

I

98,

244, 384,1

Co7is.
28. 29

Const.

239,358,1

244,384,1

336, 95

Petrapertusa (acc.) Auct.

Eavn.
I

269,

F. Vind.
224

278, 74

Frosp.
440,

Marc.

II 107, 542, 2 I

396,

188

398,

223.

409, 380

436,

791

Petrocoriorum civitas N. Oall.

Peucodis
v.

605,

xiii 6

867. 869

452,
I

1048. 1052
8

453, 1068 457, 1121

add.

I ad
15, 11

Pineta

Frosp.
636,

487,

Silv. I 521, 43 547, 19

419. 441

Chr. 511 I

184. 186

642,
,

643, 446
422,4

Syd.

Pharaton
II

v.

Farathon

Jforc.
502, 2.

61

384, 1

75,421,4.

80,441,1
540, 2

96,

Fharsalus Farsalicum proelium Cass.

134, 531

503 bis. 504 bis

Auct. Marc. II 106,

107,

Pharus

v.

Alexandria
1 111, 199

543.3

Cass. II 123,91
Vict. T. II
1
1

146,914

148,966

151,1069
567, 3 bis
580, 1 bis

Phasis Fasis fluvius Chr. Al.

Oener.
321, 29
Pliilippi

Pasius flumen
II

152, 1104

194, 508

loh.

211, 216,
3/4

111, 227

Thesaise flumine Scyth. L.

212,
217,

571,
585,

bis

214,

675, 1 bis

215,

578, 2

cf.

Rius
I

219,

590, 2
5. 6

Is. hist. II

279,

Scytk. L.

Or. Const.

9, 6
II

312, 4 ter 313,

27

314,

317,

19 bis. 20 bis

319,

27
7

Philippopolis

Vict. T.

191, 490, 2

intelligenda Chr.

320,
317,

Us

321, 30 318, 20
7. 9

Scyih. B.

312,

Ur 314,
C. Byz.

511 I 642, 408

Cass. II 147, 950

C. Hisp.
1

19. 20

320,

27 ter

321, 30

Us
7

PhiUstini Geneal. I 189, 514

III 66, lo/u
Filistini

336, 4
cf.

Gild.

334, 4 335,
39

Us. lo 336,
335,
2.

ii ter

338, 17 341, 23 357,

5

Geneal.

167, 141

infra

C. Hisp.

3.

336,

337,

338,
hist.

12

341,

arae Phil.
PhHistaei Philistei

25

357,

85

366, 134

add.
9.

VII ad
390, (b)

Is.
2

376

Bed.

III

267

70

Fylistei

add.

IX

389, (a)
194. 195

(b) 2

Is. chr.

II

Chr. Al.

119, 251

430, 22 449,
300. 3001"

458, 268 459, 276 461, 294 462,

464, 323
465, 326. 329

Philistim Bed.
II

UI

260, 64

Philistiim Fs. Is. h.

463, 312

466, 335
Is. chr.
Is.

384,11

Filistiim Gener.

100,116

468, 345. 347 475, 398 478, 413 479, 414* iis

cf. Psylliti

B
II

II

462, 201 464, 218 478, 263

8. 9

add. II ad
3

chr.

arae Philistinorum Ketm.

int.

III

157,

arae

Filisti-

492 494,

add.

IV 504,
Bed.
170

Fs. Is. chr. II 499,

162

Britt. III 145, 10 (b)

149. 150. 151

A III 269, 147.

275, 198
539

148 bis

norum Britt. III 157, 9 Phocaea Focea Gener. A I

180, 3

109, 209,

Chr. Al.

109,

270,

273,

274, 176

277, 220

292,378 294,399 305,496 310,537.

311,540

Bed.
III

B
41

Phocis Focida

{ahl.)

Chr. Al.

111,
I

200, 5

275,

144. 145

294,

337 338 428,18

Perse

Lat. lust. Lat. Al.

-ae)
C.

m m

234

add. II ad Bed.
Lat. Mal.

422, 18

Fhoenice (terra) Fenice Oeneal.

Chr. Al.
456
cf.
I

185, 458

Funice

427,
-21

106,

164, 14

Foenicis (gen.) Oeneal. 184,

447,21
II

ibO, ante v.l.

Syria

(=
13

Eisp.

335,

Persi Chr. Al.

Fhoenicia

Foenicia

Cons.

Const.

240, 361,

1103,133 106,159,2. 161,2 107,167,5 108,171 Havn.

I

Fenicia Bed.
I

III

304, 490

Fynicia Gener.

338,

339,

19

loh.

H
IH

213,

574,

Mar.

236,
Is. 4

106,

195, 14

540, 1

Is. hist. II

II

268, 32

Scyth. L. II 317, 20
Is. chr.

Phoenices

(pl.)

Oeneal.

166, 119 168, 162

Foe-

chr.

479, 414
acc.)

add. I ad

490,

nices Gener.

Pereis

(=
I

Bed.

275,

195

Perses

(=

-as)
III

Fenices
Chr. Al.
167, 28
cf.

A I 107, 197, 28 Oeneal. Gener. ^ 99,98 101,132,9. 136,

I

187, 496
Finici

air. 354

421,24

Persam (= -as ?) Lat. lusl. Persus (=-is?) Chr.Al.l 128,301 129,

140, 14
iVi (b)

101,

105, 9
ib.

Fynici

ib.

101,

108, i

107,

3io

Funici

99, 73

Persa Frosp. I 443,

V. 17

Vict. T.

200,542

Poeni
I

add.

IV
,

ad

Is. chr. II

504, 4

Bed.

A
A

Phrygia Chr. pasch.

429, 686 (a)
102,
1096

211,

543

233, 328,2
i

Prosp. I
I

III 310, 539

Marc.

II 86, 456,
I

Frygia Chr. Al.

1

Persis (gen. -idis

I I 10

acc. -idem
I

abl. -ide) Oener.

123, 6

Cons. Const.
458, U3l

242, 370,

Prosp.

455,

106,

195, 1

Geneal.

182, 446 183, 447

Silv.

456, 1102 297, 433

Marc.

II 94, 492

Bed.

522, 54
346,

Scyth. B.

317,

19

C. Byz. 11 335,

m
I

Frigia Oener.

102,

151, 6

Prosp.

29 V. 36

add.

Bed.

m
A
1

IV ad
II

Is. chr.

U 504, 4 bis
Persidae

429, 686 (b)

Chr. 511

644, 486

Scyth. L.

318,

294, 394 310,

Is. chr.

539. 540

acc. Persiden
abl.

23

Scyth. B. II 318, 23

add. II ad
Oener.

494,

106, 193

Bed.A

111 310, 539

Per-

Frygia prima Silv. I 540, 7, 9 Frygia salutaris Cons. Const.

pasch.
I

241,366,2
7,

Chr.

sida (yen. -dae, acc. -dam, abl. -da) Gener.

241,

366, 2

Silv.

540,

10

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.

677
Poenes Gener.
106,
159, 4
1

vetus Frygia altior Gener.

A
I

102,

irii,

is

aiiti-

Poeni
Al.

(?)
I

106,

190, 4

Peoni Chr.

quam
Phri/t/es
45

qui vocatur Frygia C/ir. Al.

102,123,15
107,197,
I

Fryges
ib.

Gener.
101,
I

A
,

101,136,4
Geneal.

Punicus Chr. 511

254, 27

637,

208. 226. 237

Bed.

A Ul

Friges

132, 16
108, 4

168, 162
ib.
{4.

Frygii Chr. Al.

167, 45

101
ib.

Flygii

107,

Poeninae

v.

Alpes, Inalpes

Fygabii

100, 88

Fygadii

101,

Pogus
I

v.

Povisorum regio
Italiao)

105, 16

PoUentia (oppidum
465,1222
Auct. Marc.

Havn.

299, 402

Prosp.

Phylistei v. Psylliti

Cass. II 154,1172

Picenum
545,4

Silv. I 535, 5

II lO,'), 53s, 3

107,

PiiUentia (opp. insularum Ualoar.) Gener.

A
I

I 110, 216

Pompaelo

Pampilo

(,'hr.

511

664, 651

Pampe573
384,
12

Picentes Bed.
109,
210, 3

A
Is.

III 254, 26

Piceni Gener.
1

lona Chr. Caes. II 223, 541

hist.

Pampilona

Is.

Sicinii
h.

Chr. Al.
11

109,

181, 3

381,

9(a.b)
v.

Ps. Is. h. II 382,

Picta ecclesia Pa.

Pictavi (populus)
XIII 5

385,

15
I

pons Candidiani
605,

Candiani campus
II 96, 504

civitas

Pictavorum N. Gall.

pons Ferreus Marc. pons Hadriani

v.

Cephissus
I

Pictavus Prosj).

470, 1285
I

Pictavi (urbs) Prosp.

447

458, 1136

Ped.
III

pons Sanguinarius Chr. 354

148,

lU

298,

Pectavi add.
Is.
hist.

II ad Bed.

339

apud

pons

zum gulden
in
285, 302

tor add.
I

IV

ad

Is. chr.

II

504,

Pictavis

U
II

282, 4 fj;
ib.

Pictavia Clir.

Pontia insula Prosp.

418, 533

insula Pontiana Bed.

511
sis

644, 486
hist.

Pictavie

644, 496

Pictaven-

urbs Is.

282, 2 (aj
I

Ponticum (urbs
Sed.

Galliae)

N. Gall.

592, vi

11 I

Pictaviensis episcopus Prosp.

455, 1096

ni

297, 433
106, 41

episcopus Pictavensis
Pectaviensis add.

V. Gild.

A A
III

Pontus (mare) Gener.

199

I 111,227

Chr. Al.

111,
cf.

Scyth. L. II 320, 29

Bed.

UI

267, 134

ni
338

II ad Bed.
646,
7

mare Ponticum
Pontus (regio) Chr. Al. I 127,
297

Chr. 354
Silv.
I

148, 13
tit.

Picti Or. Const. I 7, 17

Chr. 452
17.

add.

IX

Prosp.
547, 27
995

441, 877 443, 913 464, 1220

541

ad

Is. hist.

390, (a)

(b) \i

Gild.
7 1

IH 33,13
2 3

Chr. 511
T.

642,

421. 434

Cass.
hist.

148, 972.
Is.

35, 10 36, 17

Britt.

ni
5

147, 10

148,

154,

158, 9

Vict.

195,

515, 1

Is.

II 269, 6

165,

8.
1.

9 4

169, 9

171,

179, 21
int.

180,

195,
23

202, 33
5 bis.
3.

chr.

A U

463, 311

464, 319
.567

Bed.

UI 290,
578. 580

365

203,

208, 23

Nenn.
165,

III

147,

154,
7.

292, 379 293, 388 316,

317, 577 318,

I

10 bis 158, 16. 19/20 20

3. 7

176, 13

Bed.

169, 21 170,

171,

Pontus Amasia Prosp.

9,2

449, 1007

Silv. I 541,

299, 46i 301, 473 303,

483. 484

304, 491

Pontus Polemoniacus Cass.

1

II

138,685
'

Pontus

Pineta (apud Ravennam) An. Val.

310 316,
311, 476

53

318

Polemiacus
Ponticus

Silv. I 541,

9, 1

Savn.

319, 491 bis

Havn. mg.

Piuita

(subst.) Is. chr.

II

458, 270

F. Vind.

310, 620 318, 640

Poiitici (pl.)
I

Gener.

108, 205,1

Chr. Al. I

Strovilia Peucodis

(=
I

Pinetae) Agn.

319

108,

176,
I

Pinnius flumen

v.

Peneus
111,
200, 11

Ponticae gentes Or. Const.

11,6

Silv. I 522,

Pinnius (mons) Chr. Al.

Pennius Gener.
putat,

63

Pontica provincia Marc.

ib.

11 95, 499, 2

regio

111,

228, 11

ad Appenninum referendum

Pontica

67, 403,

fort. recte,

Frick

Pir- V.

Pyrenaeus
/s.
1

mare Ponticum Marc. II 67, 401, 2 Pontus (urbs) Gener. A I 109, 209, 15 Chr. Al. de Heraclea Pontica cogitat Frick 180, 15
hist.

109,

Pisa (Graeciae) spatia Pisaea

Pisa (Italiae) Ps.
Is.

II

267,

14

Portus Aurae Ps.

h.
II

Is. h.
I

II

378,

378,

Portus Bucini N. Gall.

Piscescomeduli
v.

598, 9
II

Ichthyopbagi
Portus Cale
Geneal.
I
I

Portumcale Hyd.
ib.
I

29, 175(0)
II

31,195

Pisga (vertex montis Nebo) Fasga

Pisidia

187, 496
8

Gener.

Portucale

30,

187

Is.

hist.

280, i(a). 2(b)

cf.

102,

151, 3

Silv.

540,

7,

Pis-

Portugale
Fistucal

574

(Gallit.)

Ihjd. II 29, 175 (b)

sidia Chr. Al. I 102, 123,

Pisidae Pysidae Gener.

107,

197, 42

Pissidii

Portugalensis terra Ps. Is. h.

U
I

385,

14

Chr. Al. I 101,105,24

107,167,42

Pisideni

Oener.

Porte lione (ad

Bavennam) Agn.
J

319
319

101, 132,24

Pisloria ager Pistoriensis Cass. II 133, 510

balneum monasterium sanctae Mariae^ Agn.

I

Placentia F. Vind.
456, 2

304, 580 310. 620

Havn.

304,

palatium

Havn. A I 309, 476, 3 Havn. B 1 309, 476, 2 Chr. 511 Havn. mg. I 311, 476, 3 An. Val. I 308 I 664, 628 Auct. Marc. II 106, 540, 6 Cass. II 157, Mar. U 232, 456, 1266 Vict. T. U 186, 456

Portus (lacus Lucrini) Cass. 11 134, 548 F. Vind. Portus urbis Romae An. Val. I 306
306,613
J?Qli. I 307,474,3. 4

il/orc. II 91, 474, 2

Bed.

lU

296, 421

Porto urbis

Romae

(abl.) Lat.
I

Plomorcat ecclesia V. Gild.

A
8

III 104, 32

lutt. III

423,14

Portus urbis Prosp.

Chr. 354 I 145, 16

469,1278

Podium

iV.

Gall.

604, xii

Portus

Romanus

Auct. Marc.

678
10.5, 538,
I
1

GEOGRAPHICA.
Portus
ib.

INDEX
547, 3

VIII.

105,

.s, 3

iu Porto

Chr. 354

108,

Cass. II 157, 1274 158, 1295 159, 1326. 1331

72,

in

pontum
Tanais

ib.

72, 19

160,1342

161,1364

Jiar. II 232, 461

233,473

235,

Portuensis episcopus Bed.

III 314,

5.'i9

525.526

236,540

238,572
12

V. Oild.

111

95,44

Potameda
III

v.

Bed.

III 302, 478

304, 493 307,

3.

5ii. 512

Lat. lust.

Povisorum regio
128, XXXIV
I

Britt. III 176, 15

regnum Powisorum
int.

III 422, 35. 39 423,

Is.

Pogus regio Nenn.

539,
I

III

176,

chr. II

493,8

Ravenne (gen.) add. II ad Ravena F. Vind. A II 306,611

301

Praevalis Silv.
[civitas

308, 617 310, 622 320, 648

594,
vii 6

Pragensis N. Oall.

Braga

iUd.'\
I

Ravennas Agn.
328, 90

An.

Val.

326,81.
III

82. 84

Priene Gener.
180,4

A
v.

109, 209, 4

Priinna Chr. Al.

109,

Ravennatae urbis Bed.

I

316, 565

Ravennianus exercitus Agn.

Africa
II 67, 401, 2

331

Proconsularis

topographica

Propontis Marc.

aquae ductus An. Val.

II

324,

71

aqua Cass.

Provincia Mar.

II

239, 574
I

160, 1342

Prusias Chr. pasck.

237,

3.50,

Psylliti Chr. Al. I 101, 105, 13

132, 13

Filiitae

Gener.

campus ad columellas F. Vind.

I

305, 583

101,

Phylistei Oeneal.

168, 162

iidem ac Phi-

carcer publicus Agn.

333,

39

listini?

an

Psylli, ut vult

Frick?
I

Plolemais (Libyae) Ptolomais Chr. 511

Ptolomensis Marc.
II 65, 398, 3

642, 422

Lauretum An. Val. I 320, in Lauro Agn. I 321

55

Mar.

II

233, 493

mausoleum (Theodorici), quod vocamus ad

fa-

Punicus

)'.

Poeni
I

rum Agn.
480, 1358
v. 16 I

333, 39

monimentum
320, 55 324,

(Theodorici)

PiUeoli episcopus Puteolanus Prosp.

An. Val.
Agn.

328, 96
I
71 bis

Pyramus
111,

(fluvius) Oener.

111, 229,22

Chr. Al.

palatium An. Val.

I

326, 84

201, 22

321
I

Pyrenaeus
C. Hisp.
hist.

(subst.)
II

Is. hist. II
,

295,

11. 17

Pireneus
Is.
4

pons Apollinaris pons Apolenaris Agn.

pontus Apolinaris F. Vind.

313

362

108

mg.

Pyrenaei montes
Is. h.

I 312, 637

II

294, 4

Pirenei montes Ps.

380,

porta Artemidorif
333,
39

portas Artemetoris

Agn.

Piriuaica iuga C. Hisp. II 362, 108

Pysidae

v.

Pisidae

porticus
Is. chr.

An. Val.

326, 84

portica

ib.

324,

71

Pythium

(=

Pytho)

II

437,

n^

c/.

Caesarea, Classis, Pineta, Portus lione

Reate

Silv. I 535, 3^
int.

Rechra insula Nenn.

III 156, 8
Is. hist.
14

Quadi Prosp.
110,
187, 3 V.

431,694 441,878

Cuadrii Chr. Al.

Recopolis loh. II 215,

578, 4

U 288, 18
Oall.

Roco-

bolam Ps.
Cyzicus
II

Is. h.

385,

Quicicus

Quintus qui dicitur locuB Auct. Marc.

Quires
I

104, 536, 6

Bedones (Galliae)
III

civitas

Redonum N.

586,

add. p.

{mont. 4)

Redonensis civitas V. Oild.

civitas v. Reji

III

102, 19

Regeusium

Regino (Begina Castra, hodie Regensburg) N. Oall.

Kaetia prima

Silv.

I
ib.

537,

12 13

594,

VII
v.

Raetia secunda

537,

Regium
Reia
v.

Rhegium
610,

Eama

Lat. Mal. III 431,35

Is. h.

Aregia
I 3

Rasduna Ps.

U
I

385, 14
I

Beji (hodie Biez) civitas Regensium N. Oall.

598,
I
8

Rauraci castrum Rauracense N. Oall.

id est

Reius

ibid.
1

Ravenna Or.Const.
Cons. Const.
1

7,24

8, lo

Oeneal.
I

196,627

[Beims Rains N. Oall.

590,
I

1]
1

246, 423

Sang.

300,

5,39

Havn.

Remorum
Renea
v.

civitas

N. Oall.
III

590,

300,408.413 303,455,1 317 319, 491 juater 321, 493,6

Rhenea
192, 20

338,5

339,23

Havn.
476. 477

309,475,1
311,477

311,476,3
I

Renis flumen Britt.

int.

fluminis Reni

Nenn.

Havn.
309,

309, 475,2. 476,2 311,

Havn. mg.

III 192, 12
I

Agn. I 301 303 313 319 ter 334 33b,n quater.w 336,95.96 F. rind. A I 306,616 310,620 318,640 An. Val. 1 306 310 iis 316, .50. 51. 52ii"s. r,3tis 318 i;s 322,57 324, 70. 71 326, 80 328, 88 bis. 92 P. Camp. I 320 747, Prosp. 1 441,875 447,980 add. IV ad Prosp. 493
475, 2

{Bennes Renes N. Oall.

586,

iii 3]

321 333,39Ais.

62 (er

Renus

cf.

Rhenus
v.

Rethenegabail
Reuvisii pagus
ib.

Rithergabail

V. Oild.

III 96, 18
ib.

mons

Reuvisii

96, 24

castrum Reuvisii
ib.

101, 35

Reuvisii

coenobium

101,20

492,
1

3, 8

Silv. I 535, 4
89

Dom.

Val.
I

630,

17

Chr.

452

656,

658,

91. 99

Chr. 511

657, 569 659, 576

Rhegium Regium Silv. I 536, 11 Bhenea insula Renea Oener. A

Chr.Al.
1

108

206

Nirea

661, 599
II

Hyd.
1

II 20, 75. 76. 80

21, 84 22, 94
79, 438, 3
Alict.
539, 3.

Marc.
87, 457, 2
l\

108, 177,9

74, 419,

76, 425, 2

77, 430, 2

Rhenus
451

(flumen) Oener.

A
2,

1112,
10

229, 36

Hav7i.

302,

89,467,3

90,473,1

91,477

93,489
5.38, 5.

Marc.

Prosp.

404, 315
I

465, 1230

467, 1250

472, 1298

104

536, 6

105,

536, 7

106,

540, 3. 6 bis

481, 1364

Silv.

537,

Cass. II 135, 689 153,

INDEX
1119

VIII.

GEOGRAPHICA.
h.
I

679

154, 1177 155, 1190 156, 1217

I

Idst.

II

295,

(liomn)
328, 92
218

Kenus Havn.
Chr. Al.
I

299,406

Chr. 311

638, J62

Kinus

Prosp.
235. 236

393, 153 394, 164 395, 175 397, 401, 270 402,
275. 276

210.

112, i'ul,36

llrexwxi add.

IV

ad

iJed.

399,

403,

301. 303

UI 345
Jihinocolura Kinocorura Ocner.

407,347

408,307

412,419.426

413,446

414,453.466
.561

95,

48. 91

Gener.
1.^7

415,475ilS. 476 416,496 417,513.

M6

420,

421,571

A
163

106, 191. 193

Omeal.

166,

ui

167,

168,

423, 607 425,

732

629. 633

427, 659 431, 698 432, 713 433, 436, 440,

784. 788. 794. 799

106, 188

Kinocoruris fai/.j Gener. ^l I 95, .'.0 100,130 Bed. A III 254, n Rinocoruras Bed. A
-'6

434, 754 439,

435, 776
843. 855

437, 813 442, 908

438, 824

859. 866

441

884

III 254,
103

Rinocorurum Chr. Al.

106,
157. 160. 162

95, 26. 27

100,

443,908.916
979

444,924
450,1020

446,949.959
451,1034

447,965.972.974.

101, Gener. A

109
I

Rinocoryris (abl.)

448,988

454,1078 466,1238.
471,1292
490, 29 521,

95, 49 101, 137

I

Khudauus (flumen) Chr. 511

585,4

664, 6^9
I

loh.

1240

468,12.59(^.1263.1265

469,1270
I

484,

217,
1375, 29

Rliodannus Gener.
I

112,229,37
I

Kodauus
Silv.

add. II ad Prosp.

489,

10
I

add.lV
522,
166. 17S

Chr. Al.
69 (b)
I

112,
11

201, 37

Havn.

491
67

492,3,3
535, 2
206

add.ViQb
tit.

&7u.
1

40. 49

338,

Hijd. II 19,

Mar.
4

239, 5So

Uruilaiuis uJd.

II ud

545
638,

Chr. 511

635, 145

636,

637,
613,

251. 252

639,

297. 304. 312. 314

640,

334

641,362.381
fi

642,414.431
664,

644,480
630. 645

655,555
Chr. 452
I

661,600
I

Rhodopa Silv. I 540, 6, Khodus (insula) Gener.

pasch.
I

663,
I

612. 613. 623 bis

90. 101

654,
I6.

65.

99, 91, 4
I

109, 208,

Clir.

07

658,

add.

I ad
I

Vict. Afj.

738,

26

224, 130

Prosp.

388,

51

400, 253 416, 485

Chr.511 I 637,234 Rhodos Geneal. I 168,165 Rodus Chr. Al. I 99,65, 4 109, 179, 7 Geneal. I 169, Rodos Chr. 511 I 640, 327 200 Ep. Ov. II 371, 5 Rodia Geneal. I 169, 199 cf. Gaudus (prope Cretam)
Bkodii
96, 46
(pl.) Rodii

add.

IV

755,410

766, 455

add. p.

(mont.

bis,
13.

port. bis). p.
19

XI

{port. 2, viae 5)

Hyd.

15,

Ca.j; 17, 43 21,85 24,133 26,148 (a.b) 27, 162

28, 167

er.

163

32, 210. 211

34, 235
1

Marc.
79, 437

62, 389,
2. 3

Gener.
I

96, 75

Chr. Al.

63, 392
I

V. 5. 21

69, 408, 2 70, 411,

86, 455,

89,465,2. 467,1

90,472,2
535,
l.

91,474,2.
536, 5
5. 7

475,2.

476, 2 Jis 537,

Rodi Geneal.

169, 199

Auct. Marc. II 104,

I

10.5, 536,8. 10.

2.

coIosSus Chr. pasch. I 224, 130

Chr. 511

637, 234
1. 2.

538,

bis. 2. 4 647,
3.

106, 538,

107,544,

545, 3. 546,

coUosus Up. Ov.

II

371,5
1.

Rigomaijus (Alpium inaritlmarum) civitas Rigomagensiura

108,

5 bis

Cass. II 122, 74

133, 526 137,

651.658 138,671.672.689 139,712.725 140,729 144,857.

879

N. Oall.
cet.

I
v.

611,3

cf.

I p. 560 not. 1

145,897.900.908

146,912.938
152, 1092

147,943.953
155, 11S5

148,

Rinocorura

Rhinocolura
988. 990

Rinus

V.

Rhenus
II

150, 1032. 1U5B

157, 1263
Vict. T. XI

158, 1280. 1293. 1299 160, 1339 161, 1364 iis

Riphei montes Scyth. B.

Scyth. L. II 321, 29

319,

25

uionte Kifeis (sic)

186,455.458,1
16

187,463,2.464.467,2 188,473,6 192,

II

Rithergabail Britt. III 187,

int.

Rethenegabail Nenn.

494. 497, 2

Mar.
273,
3 (b)

234,

500, 3

236,

547, 2. 3

/s. hist.
1 (a). 16

III 187, 10

U
22 55

267,
6

22

13 (a). 14 (b)

274\
14

30

275,

Rius fluvius
Al.
1

(=

Phasis) Oener.

111, 229, 14

Chr.

276,

283,

294, 9 298,
318,
II
22. 23

2.

Scyth. L.

U
13

318,

111,

201, 14
I

Scyth. B.

C.
5

Hisp. II 340, 20 350,

13 bis

Roboth Geneal.

164, 72
I

353, 72

Ep. Ov.
379,
2. 3

371,

372,
ter. 5

373,
6.

Ps.
8. 9

Roboth (aliaf) Geneal.

Robroit
Tribruit
v.

174,287
I

Is. h.

ter

380, 4

381,

382,

Roboth Moab (Babbath Jloab) Oeneal.

v.

187, 496

383,9 quinquies.
I69b

10

385,13

/. cAr.

II

443, 146 446,

450, 203

451, 211

452, 224

455, 244

459, 275

Roccones Rocobola RodV.

Ruccones
Recopolis

461, 290 462, 296. 301 463, 306. 308 467, 340 471, 372

V.

477,

m^
U
7

Is. chr.

II

443,

98. 100

452, 150

Ps. Is.

Rhod-

chr. II 499, 146. 148 chr.

14
I

501,

327. 408''
5

odd.

IV
5

ad

Is.
7.

Rodia

V.

Roinn

v.

Rbodus Ruoihm
7,25
147,
8,

503,
68,

2 bis. 3 bis
1.

504,

Gild. III 30,

33,

64,

V. Oild.
Britt.
int.

UI

95, 24

102, 29
167, 12

V.

Roma
40
625

Or. Const.
72, 10 143,
I

10.20.

3i

Chr. S54

Oild.
7

lU

108. 4u

III

164, 20

170,

3. 7

19. 29. 33

Gener.

90, 20

194,7.13

Kenn.

m
284,

Ki, n 169,12

Bed.

Chr. Al.

124, 283
I

Geneal.

181, 427 182, 432 196,

Ul265,iio6;s 266,125 267,138 272, 161 274,182 275,

204 283,275. 278. 283. 284
296. 300 286. 287. 288. 290. 293
322. 323. 328
.380

Chr.pasch.

285,

211,543 215,697 216,707,2

217,

716, 1

218, 732 221, 76

233,

222, 86 226, 187 227, 223 229, 234,

330, 3
I

286,

309. 312

287,

288,
300,

331. 339

273 232, 325, 1

357, 2 bis. 359, 3

328, 2 ter

237, 349 239,

222, 96 229,
357, 2
I

290,358 291,367
410. 412. 416

292,376.

293,386 294,397 295,

299, 454
466. 469

245, 389

Cons. Const.
1

296, 432

298, 442

275 231, 307. 312 232, 326,

464, 2

237,

350, 3

239,

247,

301,473 302,475
313,
548. 552

Barb.

274,

283, 149 304,

F. Vind.
.S74

276, 56

303,485 305,500 311,540 312, .544 317, 575. 577 318, 584 320, 590 Bed.

282,129

291,417 298,512

305,598 306,606
304,
.574.

m
bis

266,111

283,182
III
1

290,217
557
2.

305,262>>

309,276

bis.m
334, 697

F. Vind.B

289,3.56

301,557

576

add. I ad Bed.
Lat. lust.
III

335,
420,

add. II 337 bis

3. 6.

340
8.

Sanff. I 299, 537 300, 54i 334, 704 336, 7i4

,

419,

20 422, 40 423,

10.

Savn. I 299, 408 303, 454 331 504 339, 22. 23 bis Sami. mg. I 309,'475, i Agn. I 303 bis 333, 62 335, Kbis 336,95 6(" ^n. Fai. I 306 324,65 326,80
CHBONICA
lU.

12. 17. 18. 20. 22

Lat. At. III 449,

16. 19. 23. 28. vig. c I

Rome

(gen. vel dat.) Oeneal.

196, 624

F.

Vind.

274,

F. Vind.

283, 146

305, 595

87

680
(BomaJ
add.
C.

GEOGRAPHICA.
(Boma)

INDEX vin.

IV
bis

ad
II

Vict.

Aq.

755, 410

add. p.

XII

407,

346. 347

408, 364

424, 619 425, 625 433, 736

Hisp.

342, 28 350,

55 ter

add.
3.

VII ad
6 bis

Is. hist.

438, 830.833 455,1091 458,1140 460,ii65 477,1339

481,1364 483,1371 484,1375,24

376
11

Ps. Is. h. II 380,

381,

383, lo

add.V ad Prosp.
mOtit.
630, 10
485. 497 75
I

384,

add.

IV
12

ad

Is.

chr. II

502

Mir. Eib.
add.

496 550
I

Silv.

518, 11/12.13
Val.
I

549

to-

Paris.

UI

219,

Bed.

lU

272, 162

II ad

ter

Dom.
193. 201 I

629, 29

Chr. 511
659, 587

Bed.

III

337

add. III 343

I

*Eomam
altera
v.

falso pro

636,

641, 384

644,

Africara Sang.
tiuopolis

300, 548

Eoma
7, 22

Constan-

Chr. 452
117

650, 40 652, 51 654,

Vict.

658, 112 660,

add.

I ad
II

Aq.

738, 15

add.

IV 755,
63, 392

urbs Ivonia Or. Const.

144, 2

Clir.

354

75, 14

382

Hyd.

14, 4

19, 63

23, 116 27, 158 29, 174

II

Cons. Const.
I

245, 3S9
65

Havn.

270, 41 339,
I

(a.b) 30,186

33,228

Marc.

60

v. 5

17

An. Val.

314, 44 324,
Val. I

Silv. I 518, 13

545

V.U.\b
103,
645, 1

77,430,3

98,514,1
Auct. Marc.

100,517

102,525
2.

(montes)

Dom.

630,6

Chr. 511 I 642,407

3Iarc. II 70, 410 71,
Is. hist.

529. 530. 533

107, 542,

3.

Syd.
413

II 24, 128 25, 138 32, 216

Cass.

122,

68. 72

123, 90 125, 183 128,

142, 797 144,
869. 876

Cass.

Ps. Is. h.

m 291,370
337

U 123,86 147,949 U 379, 3 Is. chr. A

316,565
Eonie add.

283,14

316

134,

527. 528

137, 658

II 455, 246

Bed.

147, 913iiS 154,1172 156,1232 160,1339 161,1364

Vict. T.
546, 2

add.II ad Bed. lU o3Q bis V ad Prosp. I 497, 1341 urbe Eomae add. II ad Bed. III 340 orbs Eoma Lat. Mal. Ul 428, 45 435, 30 c/. Portus urbis Eomae
ui-bis

195,

511

to 198,532 201,543.545.

204, 658

loh.

212,

571, 1

213,
581,1

574, 1

214,575,1
586, 1
hist.

215,578,1

216,580,2.
547, 3.

217,
Is.
12.

Mar.

236,

548, 3

237, 555
28 (a)
3.

supra p. 677

272,

9.

11/12

273,

3 (b)

275,
1

276,
11

Eomana urbs
138,683
hist.

Prosp.

414,464

417,

515
535, 2

434,751
Cass.

28

277,

4. 8. 12.

16 (b). 26

290,

291,

292,
21. 2i
15.

439, 838 479, 1350

Auct. Marc. II 104,

12.16

295,3 300,23
C.

Scyth. L.

318,
9

n
Is.

143,848
275,
6 (b)

147,949
295,
7

Vict.
Is. chr.

T. II 186,455

Scyth. B. II 318, 22
16

Byz. II 335,
i

337, 339,

II

A
5

II 459, 273^

338,16

C.

Hisp.U
9

335,

338,ii..i2
3

15

462, 304

add.

IV

ad

Is. chr.

505,

Bed.

Ul

Sp. Ov.
385,

U 372, 13
387,
18

Ps. Is. h. II 379,

381, 6 382,

286, 310 290, 362 308, 527

Eomane
Bed.

urbis Ps. Is. h.

III 319, 589

quinquies 383,
13

quater. 10 quinquies
Is. chr.

384

12 bis

384, 12

Eomana
8.

civitas

II

453, 232 475, 399

urbs Or. Const. I 140,

17

7, 26 8, 12. 18 bis. 21

Chr. 354 I
195,
621.

476, 399b 479, 415 480,

II

m^
IV
89,

add.
503,
2

II ad

Is. chr.

148, 196,

28

Geneal. I 182, 439 iis

Cons. Const.
455, 4

493,

494, 10
Gild.
1

add.

Ps. Is. chr.

2. 27

622. 623

624. 626 Jis

229,271

II 501, 415

lU

29, 19 30, 17 32,

1 bis. 2

33, 4

239,

359, 1

Havn.
475, 1

304,

339, 17 324,

Havn.

34, 20 36,
III 95, 37
13

44, 6
Britt.

88, 31

307, 475 309,

An. Val.

65 bis. 66

Prosp.

V. Gild.
int.

147, 2
170, 9

Nenn.
Bed.

I 411,403 414,472 421,580 428, 664 433,731 443,908

165, 17

169,

19. 29

m
91
,

lU

147,

267,

454,

1080

473,

1309. 1310 bis

479,
I

1350. 1352

484, 1375

132. 138

269, 145

273, 170 279, 243

V. 5. 19. 24

add. II ad Prosp.
20. 21.

489,

3. 5

490,

28

483 bis

280, 259 303,

II
476, 2

Eomana geus Marc.

Silv. 1 547,

37

Chr. 511 1 637, 223

640, 349

641, 379

add.

I ad
1

Vict.

Aq.

738,

add. p.

X
U

lU 40, 12 Bed. A YU 306, 504 populus Romanus Chr. 354 I 145, 3 148, 9 Cons. Const.
Gild.
1

(mont. 1). p.

XI

{viae 4)

Hyd.

17, 43. 44 27, 162

217, 726
8

An. Val.
add. p.

324, 67

326, 82

Silv. I

Marc.
105,
690
Is.

II 62, 389,

70, 410 102, 525

Auct. Marc.

520,

X (mont. 7)
I

Marc.

62, 389, 1

538, 4

Cass. II 123, 94 125, 183 bis 132, 450 138,

Cass.

142, 789
hist.

143, 823

158, 1283

Vict. T. II
24 (a).

186, 455

Bed.

U 128, 326 132, 471 Ps. Is. h. U 380, A III 318, 581 seuatus populus(que) EoVal.

273,

12 (a). 20. 22 (b).

27 (a). 32 (b) Is.

132.

manus An.
1367 V. 10

314, 44 324, 65

Prosp.
I

482,

215, i(b). 13

294,3
172

Ps.

Is.

h.

380,3.4
267,

Romanus senatus Agn.

res

336, 95 201, 237,

chr.

^ U
16

446,

Bed.

lU

265, 112

Eomana
543
656, 4

publica
212,
chr.
569, 1

Vict. T.

137 269, 145 272, 161 280, 258 300, 469

Lat. lust.
I

185, 449

loh.

213,
479,

573, 1

Mar.
add.

II

419,

420,
I
1

31

ab urbe condita Oeneal.

add.
I

181, 426
i

Is.

A U
4

iu^
res

IV

ad

Havn.
I 520, 37

299, 406 Chr. 511

Is. h. II

I ad

Prosp.

487,

Silv.

Is. chr.

504,
1

Eomana
rei
8

puplica Lat.

636, i94
7

638, 266

Hijd. II 16,

Mal.

III

429,

Ps.

381,

Is. chr.

IV
268

ad

Is. chr. II 503, 3 Bed. ad urbem conditam Chr. 511

A A

II 499, 146

add.

ad

Is. chr. II

494,
1

publice Eomane add. II Eomaiium imperiuin add.

III 266, 126 282,

I

I ad Chr.354
Havn.
I

153,69
I

Geneal.

182,441
add.
547,
28,
II

635, 146
I

urbis

337,

Prosp.

411, 411 470, 1283

Silv. I

conditae Marc.

91, 476,2

(Eomulea Urbs V. Gild.

Eomanus
Const.

(adj.) Gener.

A B
I

m
I I

aeterna urbs
95, 28)

546
I

V
14

ad Prosp.

I 496, 1276

522, 14

68

Chr. 452 I 660, 129

Hyd.
36

II

v. 18

90,19
269, 31

Chr. 354

169. 170

(a) ter 32, 210 35, 247

6'n.

v. 10

Marc.
268,

144, 4 148, 34
I

Geneal.

182, 430. 431 bis

Cons.

61,382,2

II
2.

137, 664
535
.B.

149,998

155,1207
13 (b)

234, 332 338,

Havn.
13

Havn.
I

Mar.
336,
383,
9

II

235,

534,

Is. hist. II

309,
476,
l

476, 1. 2

339,

le

Havn.mg.
403, 296 bis

309,

272,7 301,13
11

,S'c?/(/(.

II

318, 24
Ps. Is. h.

C.Byz.U

bis

An.
Proap.

Val. I 324, 66
I

Ag7i. I 333, 39

339,

20

344,

25

382,9

336, 95

402, 277

406, 339

384, 11

Is. chr.

A U

453, 234 454, 238

INDEX
(lioma)

VIII.

GEOGRAPHICA.
(Boma)
GUd.
III 33, 16

681

458, 264. 268" 464, 316

Bed.

85

328, 86

Prosp.

394,

162. 169

395,

182. 183

111284,286 285,297 280,314 296,424 315,664

111

396, is9ti
402,

397,

204. 214

398,

221. 226. 229. 231

add. II ad Bed.

336 337
i"
'

Koniatuun reg-

399,238.239.240.245.246
269. 270
283. 287. 289

400,254.257.262
404,
306. 316 tcr. 320

401, 405,

uum
I

Oeneal.
bis

162, aa"

add.

itd

Brosp.

496

Is. chr.

A U

459,

27S

Gild.

IH
III
39.

329. 335 V. 2

408, 365

422,

583. 588

424, 620 451,

iSf^
Silv.

30, 7

Bed.

336 337

A lU

292, 378

add. II ad Bed.

1036 460,1161.1163
I

add.VadProsp.l
I

Romana
416,498

ecclesia Ilavn. 1 270,

519,

Clir.

511

635, 145

636, 199 637, 222.

330. 352

40. 42. 43. 44. 49. 51. 53. 54, 55

271,

56. 59

Prosp.
422,592

235. 240

638,

248. 254. 258. 273

I

Us 640,
52. 6i

661,

1414,467
1076

418,525

419,647

602
113

Chr. 452
Vict.
11

650, 36
I

652,

658,
Vict.

98. 103.

426,639 427,659 429,676 439,852 440,858 454,

458, 1132 461, 1182 464, 1212 465, 1223 468,

Aq.

729

add. I ad
29

Aq.

73S;
I

add. II 740,

P. Camp. l 747, 501

1260 470, 1281

473, 1309 478,

24

1341 his
54
,62

480,

i36s, 15

add. p.

XI

[port. 3)

Hyd.

14,

1.

15,

7.

Chr. 452
122

648,

650, 39 652,

656, 83 660,

19

fW 16,27 20,82 22,108 23,117 27,154.165

166. 167. 168

ffi/d.Ulb,ii
24,135
383, 1

16,35

18,

19,65

21,87

28,

30, 185. 188 31, 199 32,211 34, 235

22,105
382, 3.

33,221
1

35,248
1

J/arc. II 61,
73, 417, 3 74,

35,246

^G quinquies
76,
427,
1

Marc.
80, 441,

U
1

63, 393

ti.

17

75,

65, 398,

67, 402,

421, 4. 422, 4

86, 455, 2 90, 468 97, 508 JjS

98,

420,1 75,423 78,432,1 80,440,2 87,461 89,467,2

92,481,1
512, 11

95,498,3

96,502,1.503

92,482,1
102, 525
473, 2

94,494,3

95,498,1.500,1
192,
553,
1

99,515,1

100,617 102,525
107,
545,
l'

Auct. Marc. II 106,

Coss.

Cass. II 160, 1356

484. 486. 487
538, 1

Viet. T. II 188, 469.

492,
1.

539, 3
79. 83

108,

547, 5 bis

122,

75.

190,

494

195, 514 loh. II

128, 326

134, 527

141, 768

157, 1253
186,4,67,2

161,
188,

197, 524 199,

203, 217,

204, 558

1364 6JS

FtC. r.

II 185, 450, 3

213,

573, 7

215, 576

587, 2

Gild. III 68, i

474,3

192,491,2
567, 3

196,518,2
loh.

197,527

201,544,1
bis

V. Gild.

III 108, 30. 40

Bed.

III 294, 396

206,

Us
1

U
1

211, 567,

1. 2. 3

213,
577, 2.

306,510 308,524 309,530 310,535 312,546 314,

add. III ad Bed. III 343 Romanae ecclesie (gen.) add. V ad Prosp. I 495 Romane ecclesie ib. 497, 1341 C. Bisp. II 342, 28 add. II ad Is. chr. II 493, 6. 8 Romanus
558 316, 565

573, 6. 574,

214,

575,

ter. .676, 2. 4

215,

578,3.579,3
587, 3.

588, 2

216,582,1.2 217,586,1.587 218, 219 V. 27 220 V. 11. 12/l3 Is. hist.

8. 13.

II
33
1

268,

w(a) 269,

18

270,

3/4

271,

18. 20.

episcopus
497, 2
053, 1

Frosp.

455, 1099
V. 14
1

Vict. T. II 192,

272, 21/22 Cy. 30 Co; 273, iC*;. i2Ci;.20 274, (a). 3(a). 6(a.b). 14. 3i/32 CAJ 276, 2 277, i(b).

193, 499

200, 642
205,
(pl.)
664,

202,

550, 1

203,

22(b) 279,29 291,22

14. 35

294,2 295,13 298,3 301,

Is.
hist.

204,

557, 1

Bed.

UI

308, 526

add.

I ad
318,

II

304,
320, 28
C.

16. 17. 18

episcopi

Romani

Chr. 354 1 138, 398

Ro-

Scyth. L.

21 ter

319, 24

Scyth.

manus antistes Vict. T. II 184, 447 186, 459 Romanus praesul Auct. Marc. II 104, 535, 4
Vict.

B.

318, 21

bis. 22. 23

320, 88 bis
336,
25 12

Byz.
338,

U
16

334, 4
339, 355,
15

ter. 6 bis

335, 6

337, I6

T.

184, 447

185,

461
1

arcliiepiscopus

20. 21

341, 22
37
,

344,

345, 28
1

347,

30. si

Romauus Romanus
C. Eisp.

Vict. T. II

199, 540,

200,

541,

papa

36
,

356,
18

C.

Hisp. II 334,

338, 12 339,

A(/n.

333,39
350, 55

Mar.

II

236,547,1

340

341
mg.

24. 24

my.

343,

34. 34

mg.

345,

n 342, 29

Britt. III 164, 26/26

40. 40

m^.

349,61.61^.
356,
80.

350,
80

56. 56 mjf.

351,61.

Romanus pontifes Prosp. I 464, 1220, 2 forum Romanum c/. Romana ui-bs p. 680 portus Romauus v. et porta Romana v. infra urbauus Chr. 354 Portus urbis Romae p. 677
195,
6

61 ing. 64. 64
83. 83

mg.

81. 81

mg.

357,

mg. 359,
384,

88. 88

my. 365,

126
9

Ps. Is. h. II

379,2.3
bis. 10 bis

380,3 381,7ter 382,

10

jwater
17

383,9
18
5

386,

16

quater.

387,

Us
Is.

65

inscr. 146, 21
(subst.)

add.
chr.

Romanus

An. Val. I 322,6iJjs 326', 83 add. IX ad Is. hist. II 390 posl (b) 17 bis Lat. *Romanus (= Bomam') TJieod. 111 413, 2
Chr. 511 I 655, 553

IX ad Is. hist. II A II 444,152. 153

479, 414
Is. chr.

389, (a) 4 390, (b)

446,

172

450,210

451,
409. 146.

216. 219. 221

452, 227 453, 234

477, 404

478, 451,

413
148

II 450, i40

453,
9

154

478,

263

add. II ad

Is. chr.

II

RomSLm
98,
I

(pl.)

Gener.

189,12 96,74 97,83,36

109, 210 137, 377

494,

499,

148 its. 234

5. 6.

add.lVb03,l
19

Gild.

85, 2

107,

197, 58

Chr. Al.
1

109,181

128, 297

Chr. 354 I 143,

144,1-

lU 29, 24 Ul 95,38
143,20/21
158, 22

30, 14 34,

88, 33

V. Gild.
int.

A
Ul

Nenn.

III

143,22

Nenn.

21

147, 27 148,

33. 34/35 I

add.

I ad
b

Chr. 354 I
iis. 429

149,21
11. 19

152,12/13
163,
5. 7,8

153,2.3.5.23.25
164, 13 166,
12. is

153,68
182, 439
377, 1

Genea/.

169, 187
1

181, 426

162,

Cons. Const.
378, 2. 379, 2

205, 265 237, 245, 389

350, 4

242,
I

169,

8. 9. 16. 18. 24. 31

170,

4. 5. 12. 15. I7/I8. 20.

29
9

243,

Chr. 2>asch.

172, 2 163,

Britt.

lU

149, 4 150,
166, 20
3. 10.

158, 167,

1.

13

162,

3.

215,697 217,716,2 221,67 235,336,2. 337,1 240,

364, 1 bis
34. 36

3. 13

164,

15. 25

8/9. 9. 17. 19. 22

1

Havn.

268,
10. 11

16. 18. 20

269,
22

25. 27. 31.

169,

6/7. 10. 14

170,

11. 18

171,

Bed.

270, 38 338,
1.

339,
I

I6. is.
1

Barb.
I

lU 261,72
188
2.67 4l'.

267,132.137

268,145

271,1.62

274,

274,

11

F. Vind.

A
1

274,

Agn.
324,

321
326,

275,199
261

278,234.236 279,249

280,253.

336, 95 bis

An. Val.

322, 60

ter

67

281,261.262

284,292
87*

301,473.47*

682
(Roma)
308, 523
280, 169 310,
r,37

GEOGRAPHICA.
(Roma)
315, 288

INDEX

VIII.

Bed. add.

III

277,

isr,

279, 163

aqua Tepula

I
I

546,

14

I ad Bed.

III

334, 493
Lat.

add. p.
l

Traiana
Vii-go

546,13
I

add. p.

XII {aq. 16) XII (aq.l)

Silv. I

add.IIISiS
Al.
Al.

Lat.

Theod.milS,!.^.;,
338,
12

m
I

Traiani Silv.

545

448,14 451,13. mi/.o 454, nCa)

*RoChr.

F. Vind.
18 I

276, 56

545

mani[s?] C.
96,
r.i

Msp.
97,

II

Romei
III

(pl.)
r,8

546,

add. p.

XII

{aq. 15)

58. 36

98, m, 2 107, lev,

ini.

aquae Salviae Bed.

171,
1

A lU
354
I

311, 540
5. 6

Roraanicus (adj.) Nenn.

169,
r,/6

30

W. III 170. 1 171, 186,9 gens Britt. 165, 18 186, 14 Bomensis (adj.) papa Romensis
28

Romanica

ara (Augusti in Capitolio) Lat. Mal. III 429,

ara (Herculis) Chr.
143,
7

C. Uisp. 11 342,
5

ara Minunti

add. p.

add.

IV

ad

Is. chr.

II

505,

arcus arci marmorei

XI (port. XXXVI
146,
15

9)
I

<S'i7!'.

545

topographica

Romae

arcus hovus (Diocletiani) Chr. 354 I 148,23/24

aerarium Cass.

U
v.

133, 526

atria

VII Chr. 354

V.

ager Veranus Bed.

III 296, 419

aula

basilicae b

agger Clodiae

via Claudia

baptisterium Bed.
basilicae :

III 296, 418

amphilhealrum castrense anfitheatrum castoren-

sem Silv. I 545 amphitheatrum (Flavium) Chr.

19

a) basilicae
.354 I 146,

XI

Silv. 1

545
545 545
hasilica
cf.

n.

12.

basilica Claudi Silv. I

Frosp.

416,496

Cass. II 1.39,712

Is.

Constantini

Siv. I

chr.
300

II

461, 29oa 463, 306

Bed.

Conbas.

Hl

285,

amphiteatrum I add. p. XII amphyamfpitheatrum Silv. I 545 teatrum ibid. anfitheaamphithe.iter Chr. 354 I 147, 16/17 trum magnum Silv. I 545

stantiniana Chr. 354 I 146, 16

lohannis haptistae sub christianis

tioscellaria Silv. I

545
148,

Hostilia Silv.
lulia
Silv. I

I I

545
145, 23
19/20. 22/23

aquae
p.

XVim

XII

aquae 1 546, aquaeducti Silv. I 545

Silv. I

545
v.

add.

Chr.354

aqua Absentinia

Alsietina

I add. p. Alexandrina I 546, 17 {aq. 19) Alexandriana Silv. I 545

XII

Alsietina Alsi.atina
Silv. I

546, 16
I

Alsitina

545

Ahsentinia

add. p.

XII

[aq. 11)

545 Marcianae
Neptuni
Faulli
s.

Silv. I

545
Silv. I

Matidiae Mathidie
Silv.
I

545
545

545
Silv. I

Aemilia Pauli

Ulpia Silv. 1 545

vascellaria vacellaria Silv.
I .545

Annia Amnia I add. Anena Silv. I 545

Antoniniana Antoniana
add. p.
sup. n.
243)

p.

XII

(aq. 2)

b) christianae {cf. ecclesiae):

basilica sanctae martyris

Silv. I

Agnae Bed.

HI

545

Appia

A
I

XII
Sih.
1).

(aq. 18)
I

545

add. p.
I

XI

[viae,

p.

XII

296, 418

Constantiniana

v.

lohannis baptistae

Gervasii et Protasii Bed.

in palatio Sosoriano

HI 300,

466

(aq. 10)

(Cass. II 126,

aqua Claudia Prosp.

275,204
I

398, 229

Bed.

quae eognominatur

Hierusalem Bed.

III 296,417 (hodie S.

III

Attica

add. p.

XII

{aq. 3) Atica Silv.

Croce

iii

Oerusalemme)
(hodie
S.

545 Augusta I add. p. XII {aq. Silv. I 545 (= Alsielina)

Aurelia
Silv. I
I

lohaunis baptistae quae appellatur Con-

9)

Agustea

stantiniana

Giovanni in Labasilica
,Sal-

terano) Bed.
vatoris
ib.

III

295, 416

add. p.

XII

(aq. 13) Aurilia

I

quae

appellatur Constantiniana
ecclesia Constantiniana
ib.

545
I

mpplenda
add. p.
I

546,

15

316, 569

Caerulea
Silv. I

XII

(aq. 7)

Cerule

313, 549

545
add.p.

XII n
(aq. 12)

lulia

iuxta foruin Traiani

Chr. 354

Ciminia Cyminia

76,15

Ciminiana
Claudia
p.

Silv. I
Silv.
I

545
I

add.
(aq. 14)

Laurentii martyris

(in

via

Tiburtina)
le

XII

{aq. 4)
I

545 I 546, cf. Appia

Bed.

HI

296, 419 (S. Lorenzo fuori

Damnata
Drusia
I

add. p.
Silv.
I

XII
545

mura)
Laurentii (iuxta theatrum Pompei) Bed.

Dotraciana

III 298, 442 (S.

Lorenzo in Damaso)

.546, 19

Herculca I add. p. XII {aq. 6) Heracliana Silv. I 545 lulia^Sifo. 1645 1546,15 ladd.p.XII
{aq. 8)

Laurentii in catacumbas, uhi iacuerunt

corpora sancta apostolorum Petri et Pauli

Bed.
et

A
ib.

III

298, 442

ad beatum Petrum
et

beatum Paulum
306, 507
v.

heatum Lauren-

Marcia
I

Silv. I

545
(aq. 5)
I

Martia

546, 12

add. p.

XII

Severiana Silv.
{aq. 17)

545

add. p.

XII

tium

Liberii

Mariae

Mariae

in Capitolio haselica beatae et

semper virginis Mariae Lat. Mal. IH 429,

INDEX
(Soma)

VIII.

GEOGRAPHICA.
(Roma)
6/"

683

(liodie S.

Maria

in Aracoeli ;

cf.

JTI

circus (Maxentii)
I

in

catecumbas Chr. 354

p. 425)
basilica sanctae

148, 33

Mariae quao ab antiquis

cf.

stadium
I

Libcri cognominabatur

Bed.A

III

303,

4fi.'i

cloacae Silv.

545

Chr. 511

636, 178

Bed.

(hodie S.

Maria Maggiore)

A
4i6

267,138

beati Pauli Bed. beati Petri

A
I

III

Havn.

339,

2%, n

coemeteria

V. Gild.

A
Is.

m
Ii.

cymiterium

Calisti

Bed.
ib.

III

290, 362

95, 35

Bed.

III 295, 416

ecclesia

cymiterium Callysti

293, 386

sancti

Petri

quae aurea

dioitur

Ps.

cymiterium sancte
302, 475

Felicitatis

Bed.

III

383, 9

ecclesia beati Petri Bed.

A
coUes

III

312,544 317,574 320,590

V. Qild.

aula beati
sacral (b).

V.

montes
(Neronis)
Cass.

Petri

III

95

27/28

colossus

Chr. 511 I 641 377

,

add.

rium beati Petri Bed. A 12/13 (b)

Petrus Bed.

Is. hist.

II

274,

p.

XII

III

316,

569

sanctus
551. 652)

Bed.

139,706

144,863

colosus

285, 298 288, 336

III et

318, 58i (313,

beati

Petri

MarceUini

martyi-um

columnae cocledes II Silr. I 545 columna Antonini Silv. I 545

Bed.

III 296, 420

v.

Traiani Prosp.
Cass.

421, 580

Silv. I

545

Salvatoris

lobannis baptistae

141, 766 bis

I

Valentini in via
76, 14/15

Flaminia Chr. 354

16

comitatus Chr. 354

curiae:
ciu-ia (Hostilia)

72, 16

trans Tiberim Chr. 354 I 76,

iu via Aurelia Chr.
in via Portese
I
(i. e.

Cass. II 183, 525

I

354

76, 17

curia (lulia) Prosp.

442, 896
382

Chr. 511

Portuensi) Chr. 354

642, 427

Bed.

lU 292,

76, 14

campi octo Silv. I 545 campus Agrippae Chr. 354 I 545

curia Pompeia Chr. 354 1 145, 14

I

Cass.

U A

148, 9

Silv.

134, 536

curia Cons. Const. I 216,

Scyth. B. II 318, 23
7

713, 2

Silv. I 547, 30
I

Nenn.
Bed.

Brutianus Brucianus
Codetanus Coditanus
lanatarius Silv.
I I

S'i7.

545 545
3Iarc. 11

int.

Silv.

m
cf.

168,

Britt.

UI

164,

280, 259
Is. h. II

545
303,
455, 2

*curia regia Ps. senatus

381, 6

Martius Haim.
86, 455,
I

Cass. II 147, 949 157, 1262 Vict.

T. II 186, 455

Lat. lust.

m 422,41
II

Mar27, 162

tus Silv.

545

Octavius Silv.
pecuarius Silv.

campus Hyd. 545 I 545

Silv.
I

(in circo maximo) Chr. 354 I 145, 4 domus aurea Neronis v. palatium aureum domus Placidiae Bed. A III 313, 546 domus Vectiliana domus Victiliana Chr. 354 I domus Vestiliani Prosp. I 432 729 147 7

sub delfinos

Viminalis Vimenalis

545
I
1

Cass. II 144, 867

ecclesiae (cf. basilicae b):

Capitolium C%r. 354

1 196, 626

I 144, 19. 21 I

146,19 Geneal.

Sang.

336, 714

Prosp.
Chr. 511

397, 636,
Cass.

ecclesia beatae

semper virginis Mariae

et

210 417, 516 418, 522 442, 996

168 642, 427
I

omnium martyrum Bed.

eoolesia

UI

310, 536
lacobi

add. p.

XI

(port.

bis)

apostolorum

Philippi

et

XI 122, 80
Is.hist.

132, 4S6

133, 50i

139, 703

140, 727

Bed.

III 308, 524

1;.

269,10

Ep. Ov.

371,5 372,13

Eliogaballium
lora

Heliogabalium
I

Bed.

266, 130 267, 133 274, 182 292, 382

428, 45 429, 4
Is. hist.

XIIU

Silv.

545
Silv. I

Lat. Mal.

UI

forum Aproniani

545
134,
.'41

Capitolinae victimae (pl.)

castra (in

U
I

267,15
148,
9

Augustum
Silv.
I

Cass.

Augusta
Silv. I
22

campo Agrippae) Chr. 354

1

545

Martis
I 143, 7
I

castra praetoria Chr. 354

147, 33

boarium Chr. 354

Caesaris Chr. 354
Silv. I

545

catacu7nbae in catacumbas

Chr. 354

71,5.
CJir.

15

148,

19.

Cesares

Bed.

A UI

298, 442

in

catecumbas

354

545
?'.

I 148, 33

de cataoumbas Bed.

A
I

111

292, 376

maguum

Romanum
1

circi circi

duo

Silv. I

545

Martis Martisi Sih.

545

= Augusium
ffavn. I 299,
II

circus Flaminius Silv. I

(oiae, sup. n. 3)

545
I

add. p.

XI

Cass. II 129, 337

Nervae Silv. Pacis Sang.

408
Silv.
I

I I

545

transitorium

299,537

circus

maximus Chr. 354

1;.

145,3/4.18.28
circus
\\

545
354

Marc.
146,

69

408

147, 33 148,

Silv. I

545
Cass.
14

maSilv.

Vespasiani
C7ir.
1

gnus
I

add. p.

XII
I

147, 949

Komanum
Const.
Silv. I
848
1

147,4 Cons.

circus Chr.

354

147,
I

148, 24

226, 21S

Silv.\ 545
II

magnuni

545

(.2) 138

Chr. 511

686, 178

Bed.

545

lorum Cass.

126, 216 143,

lU 267,

Is. hist.

U 269, 10

Lat. lust.

m 420,

684
(Boma)

GEOGRAPHICA.
(Roma)

INDEX

VIII.

forum suarium suaruum

Silv. I
16

545
I

mons Palatinus
417,
{mont. 3).

Silv. I

545

546
is5

add. p.

Traiani Chr. 354 I 76,

51S

Prosp.

Silv. I

141, 766

Cass. II 140, 729 545 bis forum Prosp. I 421, 680 Chr.

499, 146

XI {viont. 4) Bed. A III 266,

]}.

Ps. Is. chr. II

Quirinalis

546

511 I 640,349
transitoiium Prosp. I 417, 516
Silv. I

Bed.

lU

269,

145

add. p. (mont. 4) monticulus Quiri3

nalis Ps. Is. h.

U
XI
I

380,

collis Quiri-

545

Cass. II 140, 727

I

Vespasiani Silv.
CJir.

= Nervae 545 = Pacis

I

nalis I add. p.

{port. 15)

SaUustius

V.

Vaticanus

gens Flavia

354

146, IT

TarpeiuB Silv.

545

545

inf.

add.

Graecostasis Graecostadium Chr. 354

148, 20

Heliogabaliuni
is/l9

Eliogaballium Chr. 354 I 147, Heliogatalum templum Cass. II 145, 908

Vaticanus
Bed.

p.

(mont.

6).

p.

XI
I

{mont. 3)

Silv. I

545
,

A A

III

292

376

add.p. X(mont. 7) Baticauus qui et

(mont. 7)

horrea orrea puplica CCC Silv. I 545 horrea Galbae Chr. 354 1 146, 7

Sallustius I add. p.

XI

Frosp.

Viminalis I 546

piperataria Chr. 354 l 146,

I

Bed.
lis

15

III 269, 145

add. p. (mont. 5) monticulus VimiViminalis col-

417, 516

Cass. II 140, 727

I

nalis Ps. Is. h. II 380, 3

I

Vespasiani Chr. 354

I

146, 16

add. p.

XI

(port. 20)

muri
liorti

SaUustiani Frosp.
horti Salustiani

419, 540
I I

Cass. 11 140,

740

Chr.354
Silv.

146,22

muii (Tarquinii
Bed.

Prisci)

Chr. 511
145
I

636, 178

laniculum arx lanicolum

laniculum mons
i'.

545

UI

267, 138 269,

montes

muri

(Aureliani)
I

Cons. Const.
,

229,

271

iuter duos pontes Chr. 354 I 145, 3

Chr. pasch.
108,
II

229

273

Auct. Marc.
148, 990
I

U
8

Iseum

templum Isidis et Serapidis ad duos lauros Savn. I 303, 455, 2 add. II ad

V.

547, 5 his

Cass.

Is. hist.

283,

14

murus

Chr. 354
1339

148,

Prosp.

490, 27

inter duas lauros Sed.

I

296,4-0

ad laurum ^17.
I

303 545
Cass. II

moenia Cass. U 160, An. Val. I 324, 67

gen. moeniae

lucus
ludi

Camenarum

add. p.

XI
I

{porl. 3)

naumachiae naumatie
navalia
I

Silv. I
{p)ort.

545
148, 23

lUI Chr. 354 I 146, 20 ludus matutinus Frosp.

140, 729

Silv. I

add. p.

XI
III

12)
I

417, 5i6

nymphaea nymfea ohelisci obilisci VI

Chr. 354

Silv. I

545
18

mausoleum Helenae Bed.

meta sudans Chr. 354
516
I

III 296, 420

opoliscus in circo
I

maximo

146, 20

Prosp.

417,

odeum

Silv. I
I

545
I

Chr. 354 I 145, odium Chr. 354 I 146,

18

Cass.

140, 729
I

Prosp.
Cass.

417, 516

odion Cass.

II

140, 727
9.

mica aurea Prosp.

I

417, 516
I

140, 729

Palatium
147,

Ckr. 354
12

145,25.28

146,
1

20 dis

Minerva Chalcidica Chr. 364

417, 516
v. v.

146, 17/18

Prosp.

8. 9.

148,33

Cons. Const.
I

222, 96

Minerva Chalcedica Cass.

porticus

II 140, 727

Havn.
I

303, 454

An. Val.
714

324, 67 bis

Agn.

Minucia

336, 95

Sang. 1 336,
414, 472
Hrjd.

Prosp.
433, 734

411, 414 air. 511

27,

moenia

muri
dicitur

413, 439

419, 535

monasterium Pauli apostoli quod

aquas Salvias Bed. monies montes
p.

ad
add.

640, 340

20, 78

22, 99 bis. loo

lU 311,540
Silv.
I I

160
I

Mare.

II 79, 434 86, 454, 2

Cass. II 137,

septem

545

648

138,668.690 288,
17

140,737

144,869

146,938

XI

(11)

septem montes
I

545 infra

157, 1260 158, 1280

Vict. T. II

moutes Eomae

add. p.

X
III 292, 376
I

185,454 Bed.

A
lO

338

296,

417

lat. lust.

UI 419,
381,
6

mons aureus Bed.

A
A

420,
tSilv. 1).

Aventinus Prosp.

393,

142

palatium aureum Ps.

palatium quod
Val.
I

Is.

h. II

545

546

add. p.

X (mont.
,

p.

XI

palatium Neronianura Bed.

III 292, 376

(mont. 2)

Bed.

UI 267
Is.

137

mons
3

Aventinorum Ps.
Aventinus

h.

II

379,

appeUatur Sessorium An.

69

324,

palatium

Sosorianum

mons
I

intelligendus

Cass.

II

Bed.

lU

296, 417

122,68

Bed.

A lU
545

265, 112
I

Caelius Silv.

546

add. p.

{mont.2)
I

Bed.A UI

267,132

Celius

add. p.

XI

{mont. 1)
I

ad Palmam An. Val. I 324, 66 Pantheum Prosp. I 417, 516 421, 571 Bed. A Pantheon add. II ad lU 286, 312 310, 536 Panteum Is. chr. U 493, 8 add. IV 502
Chr. 354
1

Esquilinus Silv.

545

545

inf.

add.
III

146, 20

Pantheus Cass.
I

11

140, 729

p.

XI

{mont. Gj Aesquilinus

Bed.

pontes pontes VIIII Silv.

545

c/.

supra inter

269, 145
h. II

monticulus Eschilinus Fs.

3

Is.

duos pontes
pons Aelius Silv.
I 1

380,

545 545

=
I

Hadriani
545

laniculensis Silv. I

545
5)

Dianiculensis

add.

j}.

XI (mont.

laniculum Bed.

III 267, 137

Aemilius Silv.

Aurelius Aurilius Silv.

Cestius ? Ercius Silv. 1

545

Oratiani

INDEX
(Boma)

VIII.

GEOGRAPHICA.
(Boma)

685

pons Fabriciusf

Staricius Silv. l ,545

I

Septizonium Chr. 354

Cass.

147, lo/u

Septizodiura

Ciratiaiii

S'i7t'.

545

Cestius

144, 879
v.

Hadriani

Adriaiii Silv. I
1

545

= Aelius
448,994
643,
1

Serapeum, Serapium
pidis

templum

Isidis et Sera-

Mulvius Chr.Soi

148, 36
I

(Jons. Const.

1231,
Bed.
III

31-.'

Prosp.

433,734
511

Sessorium

v.

palatium
I

A
A

III

288,338
320, 589
1

add. II ad Bed.
I

stadium (Domitiani) Chr. 354

I 417, 51S

146, is
cf.

Prosp.

337

Molvius

Clir.

Bed.

portae
1

m
X

7
545

Cass. II 140, 727

circus

Milvius Sih.

templa

(cf. sacella)

Probi Silv.
r.

545

templum

Apollinis Bed.
ib.

A
I

III

295, 416 tem-

*pontum

portus
portae

add.p.

XXX VI

Silv. I

545

plum Apollonis

292, 376
146, 16

Castorum Chr. 354

lani lani portae
lasurae Chr. 354

porta

Capena Chr. 354

I 14G, 17
1

Capeua

Is. chr.

II 454, 235

porta antea

Camena vocata

add.p.XI

1 147, 24

{port. 3)

Isidis et Serapidis

Iseum
148, 23

et

Serapeum

Capitolina Capititolini porta, quae antea

Chr. 354

146, 17
I

Iseura Sera.

Tarpeia dicebatur
(intelligenda

add. p.

XI {port.

4)

pium Prosp.

417,516
I

Cass. II 140, 727

Pandana)
1

Minervae Chr. 354

nerva Chalcidica
Quirini I add. p.

146,

16

cf.

Mi-

Carmentalis
Catularia
I

add. p.

CoUatina Conlatina add. p. X Flumentaua add. p. XI Fontinalis add. p. XI lacularis piacularis lani templum lani Laverualis add. p. XI Minucia Minutia add. p. XI (port. 11)
I

add. p.

XI (port. 21) XI {port. 2)

(port. 7)

(mo7it. 4)

Quirini

{port. 1)

sacellum

ib.

p.

XI

(port. 15)
I

Eomae

et

Veneris Chr. 354

ib.

146, 25/26

(port. G)

templum Komae

148,

32

templura

v.

Romae

et Veneris,

quod nunc Urbis apI

V.

(port. 8)

theatra

pellatur Cass.

142, 789

Salutis

aedes Salutis

add. p.

XI

(port 18)

Minuacia

ib.

(port. 9)
I

Semonis Sanci aedi

add. p.

(dal.) Sancualis I

Miigonia Mogionia add. p. XI(port.\Q) navalis add. p. XI (port. 12) Pandana add. p. XI (port. 14)
1
I

XI
c/.

(port. 19)

Solis

Chr. 354 I 148, 9

Cass. II 148, 990

Urbis

cf.

Capitolina

Veneris

Romae v. Romae
I

sancti Petri Bed.

piaciilaris

III
I

319, ss9

Vespasiani Prosp.

417, 5i6

Cass. II
et

iacularis

add. p.

XI

140,

727
I

templum VeSpasiani
146, 19

Titi

(port. 13)

Chr. 354
I

QuirinaUs

add. p.

XI
I

(port. 15)

HI

Silv. I

545
Silv. I

Eatumena Raiumeua
(port. 17)

add. p.

XI XI

theatrum Balbi

545
Chr. pasch.
I

MarcelU
732

Silv. 1

545

218,

Eaudusculana Ruduscolana
(port. 5)

add. p.

thermae
paria

Pompei
697. 702

Silv. I

545

Chr. pasch.
I

215,

Romana
Salutaris

I
I

add. p.

Sanrpialis
(port. 19)

XI (port. 16) add. p. XI (port. 18) Sancualis I add. p. XI

scaena Pompei Chr. 354

148, 23

theatrum Bed.
terme XI
I

Ul

298, 442

add. p.

XII
Silv.
(t.

termarum
545

Tarpeia Viminalis
F. Vind.

v.
I

Capitolina

(port. 20)
I

Silv. I

545
1

Agrippae Agrippiauae
1

add. p.

XI

porticus porticos II Chr. 354

148, 23

portica

Agrippiniane

add. p.

XII
I

o)

Alexandrinae Chr. 354

I

147, 25 Prosp.

301, 557
I

436, 799
6)

Alexaudrine I add. p.
II

XII
Ne-

divorum porticus Prosp.

II

417, 516
I

Cass. 146, 17

(t.

Alexandriauae Cass.
AJexandie
Silv. I

138, 681

140, 727

Divorum Chr. 354

I 146, 18

146, 920

545

Minacia vetus Ckr. 354 Portus V. supra p. 677

rostra Chr. 354
I

ronianae

Antoninianae Chr. 354

I 147, 14

Prosp.

148, lO

;,/.

Cass. II 126, 316

I

435,

776

Silv. I

545

Cass. II 145, 900

1

aacellum Minucii sacollum Minutii

(porl. 11)
cf.

add. p.

XI

lermae

Autonini.ae
I

Chr. 354

148, 10
{t.

arae
v.

terme Antoniane

add. p.

XII

3)

sacellum Quirini

templum
146, 19 148,
I 19.

turmae Autoniane

Silv. 1
I

545
147,
6/7. 34/35

scena Pompei

v.

tlieatrum
I

22

Commodianae Chr. 354

Prosp.
144, 857
I

senatus Chr. 354

I

An. Val.

432, 713

Silv. I
I

545

Casa.

U
2)

324, 66
cf.

Prosp.

417, 516

Cass. 11 140,

Comodiane

add. p.

XII (t.

729

curia

^i^fiui Ko/xodiayai Chr. pasch. 1 226, 187

686
(Boma)

GEOGRAPHICA.
(Boma)
thermae Constantinianae Consta.ntiniane
add. p.
I

INDEX

VIII.

via Ostiensis Ostensis Chr. 354

71,

16.

29

XII XII

{t.

7)
11 147, 955

72,

Bed.

292, 376

Hostensis

Decianae Cass.
add. p.
(t.

Deciaue

4)
1

add. p.

XI

{viae

17)

Patinaria Chr. 354

{viae

146,

add. p.

XI

Diocletianae Chr. 354

44(j, S59

148, 24
I

Frosp.

29)
I

Diocletiane

add. p.

XII
148,

Portuensis

add. p.

XI
I

{viae II 18)

(t.

11)

Deoclisianae Silv. I .545

(in palatio)

via Portesis Chr.

I

354

76, 14

Maxentii
32/33

Chr. 354

Praenestina Prenestina
{viae

add. p,

XI

n
I

5)
I

Neronianae Cass.

11

138, 681

146, 920

Alexandrinae
I

Severianae Chr. 354

144, 879

147,

il

Gass. II

Quintia
sacra

add. p,

add, p,

Salaria I add,

XI {viae U XI {viae I 4) p. XI {viae I 5

27)

II 8)
I

Severiane
Silv.
I

add. p.

XII
I

(t.

9)

latet forte

sub ballistaria Chr. 354

Suranae

545

Surane

add,

p.

XII

{t.

10)

243,
II
382, 2

71,29
Salaria vetus Chr. 354
I

72,

5.

11

Titianae Chr. 354 I 146, 18

417, 516
Cass.
(t.

Prosp.

Setina

add. p.

XI
I

(viae

25)

U 140, 729
n

Titiane I add.

Tiberina Tyberina
II

add. p.

XI
I

(viae

p.

XII

1)
3-54 I 146, 18. 24

26)
CVir.

Traianae Chr.
I I

Prosp.

Tiburtina

354

72

1.

add.
419

417, 516

Cass.
{t.

140,

729

Troiane

p.

XI

{viae II 6)
I

Bed.

IH 296,

add. p.

XII
I

8)
I 71, 23/24

Traiana

add. p.
I

XI

(viae II 1)

ad ursum piliatum Chr. 354

vaUis Murcia Silv.
viae viae

triumphalis

add. p.

XI

{viae II 28)

545
I

Valeria I add. p,
I

XI

(viae

U
I

12)

num.
ib.

XXX
cf.

add.p.

XI (11)

de

viis

Komania Geneal,
244,

182, 442

Chr, pasch,

223,

106

Romae

(I)

via Aemilia

Annia

U 127, 249 I add. p, XI {viae II 10) add. p. XI {mae U 13)

Cass.
I 8, 12

Co7is, Const, I 228, 261

386,
1

230, 295
Is, hist, II

234, 334 242, 272,

21 (a) 36 its

376,

C,

Byz,

3.35,9

339,21 347,29 351,34 355,

C, Hisp.

357,39
Gild,

Appia Or. Const.

Cass.

Prosp.
{viae I 1

398,

C. Hisp, II 352, 66 355, 78 356, 80 360, 93

m
11

229 401, 272 I add. p.

126, 243
I

Bed.

Ardeatina
Asinaria
I

add. p.

add. p.

A m 275, 204 XI {viae II 23) XI (viae II 15)

13

XI

2)

30, 19

Romanie

353, 69 355, 78
109, 16
I

Ronecb insula

V, Gild.

Ul

Rotoviagus civitas Rotomagensium N, Gall,

585,

Rubico fluraen Auct, Marc,

105, 538,

Aurelia Chr. 354 I 70,

72, 14

76, 17

mare Rubrum Gener,

Al.
I

106,188

111,224.225

Chr,
int.

add. p.
Cassia

XI
I

(viae II 14)

106, 157 114, 222

Britt.

Cass. II 140, 749

Nenn.

Campania
I
I

add. p.

add. p.
add.

Claudia

XI {viae II 16) XI {viae I 2 n 20) CIop. XI {viae II 11)

Marc.
11 105, 538, 4

III 156, 21/22

Ul

157,

6.

20
I

Lat. Mal.

426,31

Rubro maris Chr, Al.

,

111,196

Rubra Ruber

diae agger Auct.

(ut

mare ib. 1 1 1 197 Rubrum, Rubrus, Rubus

Ruccones
572, 3

fluviuB

cet,

vid. Nilus

Flamminiae agger
155)

ap. lordan. Get.

XXX,

Is.

hist.

292, 13 291,

Runcones loh.
21
I

213,

Roocones

Is. hist.

303,

Cornelia I add. p.

Cyminia
76,15
337

add. p.

XI XI

(viae {viae

U H

24)
30)
1

Rugi (qui vulgo Rugii) Havn.

313, 47A{s
Cass.

Havn.

B
129,

313,

487, 2

An. Val.

315, 48

159, 1316

Flaminia Or. Const.

I

I 8, 2
I 3)

Chr. 354
Cass.

Runcones

v,

Ruccones
172,
1

add.p. XI{viae
I

Flamminia
I

add. p.

XI (viae

11 9)

Ruoibm insula Britt, YU int. HI 172,1

Rusicade Rusicadam
int,

Roinn insula Nenn,

157, 10

GaUica

add. p.
v.

XI

{viae II 22)

(acc.)

Britt.

III

Nenn,
5

Hostensis

Ostiensis
I

III

157,8
civitas
Vict. T. II
5

laniculensis

add. p.

XI

{viae 11 19)
1

Ruspae Ruspensis

193, 497,

RuRuteni

Labicana Lavicana Chr. 354 I 72, 8 add. p. XI {viae II 4) Levicana Bed.

296, 420
lata

spensis episcopus Is. hist. II 299,

Ruteni civitas Rutenorum N. Gall.

Ps. Is. h. II 385,14 iideml

603, xii

Bed.

111

319, 589
1

Rutuli Chr, 354

I

143,

Latina Chr. 35f

{viae II 3)

148,

31

add. p.

XI
Saba
(regio Arabiae) Bed,

Lavicana

v.

Labicana
I

Laurentina

add. p.

XI

(viae II 21)

m
I

III

262

88

Lat, Mal.

431,33

138, 690
II 7)

Nomentana Chr, 354 I 71, 6 Numentana I add. p.

ed.

Cass.

XI

{viae

Sabaria (Savaria
304, 577

Saba gens [Sabaitae] Geneal. I 166, 121 oppidum Pannoniaef) F. Vind. ,

286, 310

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
loh. II 213,57.1,5
Is.

687
Samarei Chr. Al.
Is. chr.
I

Sabaria (oppidum Hispaniae)

hist.

Is.

25

107,

167, 27

Samaritae

II 14

287,
c/.

10

(a

h)

castriira .Snbba Ps.

h.

II

accolae

II

443, 147
I

385,
Sabiiii

Sappi
I

Samaritani
8

(pl.)

Geneal.

193, 571

Bed.

lU

Chr. 354

144,

Oeneal.
l

182, 433

Prosp.
(mont. G)

278, 229

1399,238
p.
II
11

403,300

416,491

add. p.

Samariticum bellum Prosp.

434, 749

XI

(port. 16, viae I 5)

13

Cass. II 139, 710

Up. Ov.
III

Samaria (urbs) Prosp.

278, 237
cf.

402. 284 407, 351

Bed.

.1 III

372,

Ps.

Is.

h. II 379, 3

Lat. Inst. III 420,

I46

Sebaste
I

Sabinae Ps.
add. p.

Is. chr. II

499,

Bed.

266,

Samnium

Sitv.

536, 9

12G
I

Sabinieiises Ps. Is. h. II 379, 3 his

III

.Sabei

Samniles
acc.

ijen.

Samnitum Auct. Marc,

1

II 105, 538, 3

X (mont.
148,

2. 4)

cf.
I

Cures
vii

Samnitas Prosp.

398, 22G

civifas Sabionensis

N. Gall.
193,

594,

Sabrina flumen Gild.

III 28, 12
7

V. Oild.

91, I5
9

Samosata de Samosatbae Bed. A UI 292, 383 Samosatenus Prosp. 1 440, 871 441, 889. 890 460,
1158

Nenn.
214,
2.

int. III

6/7

214,

BriH. lU 193,
Sabrinae

Chr. 511
464, 315

641, 381 642,

425. 430

Is. chr. III 292,

3/4. 14 ii. 19. 21

217,2.4

(nom.)

A
227

II

.Samusathenus Bed.

Britt. iri

148, 17

cf.

Duorig Habren

Sacoini

v. v.

.Sarraceni

Samothrace Samotbracia Chr. 511

tbraci Chr. Al. 1 109,
h.
179, 12

640, 327

Samo-

Sacintus

Zacynthus
(acc.) Ps. Is.
II
1

Samotraces Oener.

*Sadunam
Al.
I

385,

14
.)

1
Sii

109,

208, 12

Saei (pop. Africae) Oener.

109, 182,
5

109, 211,

Chr.

Samus
115
2U9, 6

(insula)
I

Gener.
126, 20

A
92

103,134,20
iso, 6

109,208,6

Chr. Al.
I

103,

109,

Is. chr.

Saetabis

(hodie Xativa) Setavi

8

573 (Cart.)

Satiba

Bed.

UI 263,
I

Samos Gener.
Prosp.
I

A U A I

440,
109,

Ps. Is. h. II 382,

Geneal.

168, 165

416, 485
I

Samo
6

Saggarius
Sagontia

r.

Sangarius
Segontia
I

(abl.)

Cass. II 122, 81

Tamus

Chr. Al.

109, 179,
Is. chr.

v.

Sibylla

Samia
102

Is. chr.

A U

444, 154

Saii (pop. Galliae) civitas Saiorum N. Gall.

Saitei Chr. Al. I 97, 53
Siti

585,

11 5

444,

Gener.

97, 77
Is. h. II

Sanotus Egidius Ps. Sanctus lacobus Ps.

382,
6

Is. Is.

h. h.

U
II h. II

378,

382,
II

8
1

Salamantica

573 (Lus.)

Salaraanca Ps.

Sanctus Nicholaus Ps.

Sanctus Tiberius Ps.
Sanesio
v.

Is.

378,
1

Salamis (Cypri) Salaminam

Salamossini
v.

(acc.) Prosp. I 421,579

Is. h.

378,

Alamosyni

Sanitienses

Salassi Cass. II 135, 667

Salathii Chr. Al. l 104, 140

Sangarius (fluvius) Gener.

Chr. Al. I 111, 201,25 Sani
Is.
V.

111, 229,25

Saggarius

Salem

(terra) Gener.

Salem (urbs) Gener.

19
cf.

B I B I

105, 89

Sanni

105, 89

chr.

II

429,

Sanir Bed.

A
A

III 259, 59
1

Solyma
Is. h. II 378,
1

Sanitiensium civitas N. Oall.

611,5
Chr. Al.

Sanesio ibid.
I

Salernum Ps.
Nenn.

Sani Gener.
9/10

107, 197,37

107,167,37

lacus Salinarum Britt. III 157,

int.

lacue

Salmarum

Sani qui appeUantur Sauuices

Gener.

111, 227

III

157,

Sanni
I

qui

dicuntur

Sauniggii

Chr. Al.

111,

199

Saliniensium civitas N. Gall.

611, 4

cf.

Tzanni
II

Salom

V.

Silo
Cp/.;
I

Santernus fluvius Auct. Marc.

Chr. 354
643, 460
I

104,

6:16,6

Salouae

148,28

Prosp.

448,999
Lat. lust.
1

Santones Eavn.
I

331, 496

civitas

Santonum N. Gall.

Chr. 611

Marc.

92, 480, 2

605,

XIII 4

111 423, 19

Salona (sing.) Cons. Const.

231

316

Sapaudia Chr. 452

Sappi
(pl.) loh.
v.

660, 128
573, 5

An. Val.

308

add.

I ad
Vict.
ib.

Vict.

Aq.

738, 27

Sa-

11

213,

cf.

Sabaria (Hisp.)

lone (gen.) add.

II ad Bed. HI 337
T.
II
662,
1]

Saraceni
.554, 1

Sarraceni

Salonensis ecclesia
nensis episcopus

203,

Salo-

Sardana

v.

Sardinia
(acc.)

205,
vii
I

Sardes Sardis
Sardensis

Bed.

III

275, 195
III 287, 330

[Salzburg N. Oall.

594,

Sardensis episcopus Bed.

27.s6is
cf.

Samaria

(terra) Oener.

89,18 121,271 123,

Gener.
1

Serdica
I

124, 282

125,286

134,

336. 343

89, 16

Sardinia Chr. 354

109, 212,
165
1

75,

Gener.

103, 134,

7.

162

121,116
123,274

134,149.156
124,281

CAr.

vl;.

121

268

122,272
\

Chr. Al.
1

109
299,

183, 1
1,

Geneal.
15

168,

126,290
1

127,296

Geneal.
1.55

\m,
440,

ffnvn.

269, 21

Silv. I 537,
3

Vicl. T.

546 193, 571

I

Prosp.

391, 114 393,

11

bis

Chr. 511

193, 497, 4

Is. hist. II

Is. chr.

A U

474, 390

635, 147

Ps. Is. h. II 384,

19

Is.

chr.

II

Bed.
1

A
v.

III

306,506.507 321,593

Sardana Chr. Al.

114

GiW. in72,

&d. ^ni263,

96

265,111

102,

125, 7

266,128 269,14 278,229 281,264 283,274

Sarinei
107,
197, 27

Caesarea Mauretaniae
1

Samaritae (pl) Gener.

Chr. Al.
Is.
I

100
I

128

Sarmatae Or. Const.

Gejier.

7, 11. 13

10, 23. 26. 26/27

11, 3
1

104, 139
II

Prosp.

393,

15S

401, 268

96, 68

97,83,18
I

107,197,53

Oeneal.

chr.

A
111.

429,20

Is. chr.

Bed.

III 271, 151

Samarite

B U 429,17 Bed. B HI 253,

169, 186
490

Cons. Const.
I

234, 332

F. Vind.
441,878

296,

Proi).

408, 364

431,694

451,1036

CBBONICA

88

688
459,
1152

GEOGRAPHICA.
Clir.sn
I

INDEX
8

VIII.

643,471
337
110,188

Is. hist.
Clir.

II

269,12
I

Sclavi C. Hisp. II 337,

(a) 19
Is. chr.

add.

IX ad

Is. hist.

390,

add. II
45

ad Bed.
I

III

Sarmati

Al.

96,

II

479, 414

Sclaviui loh. II

97,58,18

107,167,53
234, 334

Sarniatae

servi

214,576,4 216,581,2
Scotti Prosp.
I

Cons. Const.

473, 1307
7

Chr. 452 390, (a)

27/28

646,

add.
Oild.

IX
lU

Sarmatia Gener.
62, 14 cf.

98, 88,
I

14

Chr. Al.

98,

ad

Is. hist. II 389, (a)

15. (b) 14

Cona. Const.

230, 294

35, 10

Nenn. UI 143,
int.

151,

155, 21 156,

180,
16. 17

Sauromatae
II

Nenn.
100, 518,
i

lU

143, 26

147, 23

155, 9/10

Sarnonto castellum Marc.

Sarraceni
Vict.

158.14
3

T. II 195, 512
13

loh. II 214, 575,

ig.

C.

Britt.

m
A

165,6/7
147, 10

169,21
154,
9

170,7.9
156, 15/16

171,3/4

180,2/3
19

158,

7. 8.

165,

Byz.

II

336, 12 337,

338,

n bis.

19

339,

21

341,

8.9

169,9

171,6

179,16

194,2.13
III

195,7

197,9

23iJs 344,26 346,29

38. 39

u. 26/27. 32

351,34 356,37 357,

205.31

Mir. Hib. Paris.

221,70.96

222,128

358, 40 359, 41

C. Hisp. II 337, 9 338,

339,

Sed.
426,
ib.

ni

302, 482 303, 483 311, 541

27

Lat. Mal. III

Scothi

15

341,25

351,66 356,81 357,85 358,

S6 v.-a.

367,

427,

Scotthi Bed.

III 303, 484

134

Ep. Ov.

373,

16

374,

le. 20 bis

add.

IX ad

299, 461 301, 473

III

Scoti Oild. III 33, 13

Nenn.

Is. hist.

U 389, (b) 5
315,
l

Is. chr.

ad

Is. chr. II 493, 6

564
6i"

add.

A IV

II

432, 34

add. II

int.

154,9
V. Oild.

504, 4

Bed.

in

Scotia

lU

107,
III

108,

17

314,557

320,592

321,593
Prosp.
II

Saraceni
I

Scottica gens Bed.

Scupii

319, 586
II

Gener.A
Marc.
Hiap.
II

107,197,11 110, 222 iis

1

386,29
11

(oppidum Dardaniae) Scupus Marc.

I

100,
Is.
II

518, 1 hist.

II 80, 441,

Auct. Marc.

105, 536,

C.

Scythae Prosp.

420, 659

Cass. II 140, 745

26. 28

343,

35

350, 56 mg. 356, so 358, 86

105
9 bis

v. 17

359,

268,

2/3 (a). 32

293,

Is. chr.

430,

26

88. 89. 92

361, 100 362,

494,

Ep. Ov.
add.

II ad
ster

Is. chr. II

U 374, le IV 504, 4 bis

341, 25mj.
ib.

add.
505,
Sar-

Is. chr.

B U

430, 23

Britt.

UI

161, 18
5

Bed.
9

lU
15

255. 32
320,
29 bis

Scithae Scylh. B. II 313,

314,

316,

Sara[cen]orum? C. Hisp.

321, 30
25

Bed.
27

III 255, 32

Scithe Scyth.

racini Chr. Al. I 107, 167,

Saccini
II

110, 194

B. II 319,

320,

Scytae Oener.
Geneal.
I

106,

190,

Sarracenus (subst.) C. Byz.

C.

357, 39

Saracenus

16 107, 197, 35

111, 226

166, 107
I

Scytes

Msp.

II 359, 92 360, 97 bis

Gener.A
Gener.

I 97, 83,21

Seythi Chr. Al.

Scythii
ii.

97,58,21
Uiscite
5.

Sarthau ecclesia V. Oild.

A
II

III

104, 37

107,167,35

111,198
I

105,152

Sasima Sasemis
Sasoni Satiba
v.

Vict. T.

189, 476

105,70
Exite

Exitae Sctjth. L. II 313,

25. 27 Jis
ib.

Saxones
Saetabis

314,9 316,15 317,19 318,24 319,

29 321, 30
ib.

320,28.

v.

314, 9

Exiti

313,

6 bis
ib.

319,
5

Sauromatae Gener.
II

I 96, 69

Prosp.

422, 591

Cass.

24. 25

320, 29 321, 29 317, 19 320,

29

Exitis (abl. vel dat.)

312,

140, 747

Saurobatae Gener.
Saurobati Chr. Al.

A
I

I 97, 83, 19

Geneal.
c/.

316.

15

I 169, is^b

97,

58, 19

Sar-

Scythii priores Oener.

105, 18I

matae
Saxones
602
1

Scytha Marc.
Clir.

II

68,
II

406, 2

98,

514,

101,

519, 3

452

654, 62

660, 126
II

Chr. 511

661, 237,

(a

b)

Is. hist.

272, 26 (a).
10, 28

28 (b)

Cass. II 152, 1118

Mar.
505,

236,

555, 3 bis

Scythia Or. Const.

88,16

I 9, 15 I

Oeiier.

98,

bis. 2

add.
chr.

IX ad

Is. hist. II
1

389, (a) 8

add.

IV

CAr.

.4^.

98,

62, 16

111,200,2

Cons.

ad
25

Is.

503,
28

5 bis

Gild. III 38, 13

int.

Const. I 243, 378, 3

Silv. I 539, 15
III 156, 20

Britt.

lU
ib.

Nenn. lU 143,
176,
5. 8 11. 14

178, 9 207, 28
12. 16

Nenn.
13

UI
7

143,

156, 19

Nenn.
316,15

int.

Soithia Scyth.

147, 24 149, 14 154, 178, 20 185,

158,20/21 170,27 171,8

B.

318,24

319, 24.25

Schithia
6

18. 20

187,

3.

188,

189,3.

317,19
319,
25 bis

Exitia Scyth. L. 320, 29 ter

I

U
6, 4

313,

317,

19 iis

192, 6

199,

200,

206, 4

Britt.
19

UI

147, 10

158, 15 160,12 172,2 176,18 189,14. 203,

3

190,5 199,i
306,
S04

Scythia inferior Silv.

Scythicus (adj.) Marc.
cae
ih.

540,

209,

16.

20

Bed.

III

304,

489. 491

II

94, 493,

gentes Scythi-

Bed. B
add.
(a) 13

III 309, 278

add. II ad Bed. UI 339

Saxoni
ib.

60,379,2 61,380

Scitbicae gentes Bed.

int. III

IX
cf.

ad Is. hist. Estsaxum

{sc.

390, (b)

12

Sasoni

390,

A lU

298, 452 viri Scythici Nenn.

Is. chr.

157,

Scythiauus Euxiuus pontus

int.

II

431, 31^

Saxonicus (adj.) Nenn.

III

178,

2.

22

180,

16

Scylhopolis Hiscitopolim Oener.

105, 89

Saxonica

lingua) Nenn. III 178,

cf.

Saxonice

Scytopolitanus Cass.

II
I

142, 314

(adv.) Britt. III 193, 10

vallum Severi

Sebaste (acc. -eu) Prosp.

237 279, 237 297, 436

402, 284

Bed.

III

278,
Se-

Scallabis

Hyd.

U
I

32, 20G

add. II ad Bed.

III

338

Scaniander (fluvius) Gener.

drus Chr. Al.
112,
II

112,229,32

Scamanib.

bastia urbs Lat. Mal. III 429, 21

201, 32

sepulchrum lohaunis haptistae Bed.

lU

297, 436
Chr. Al.

Scamberia Ps.
Scani

Is. h.

38,5, 14

Scamperie
I

382,

Sebastopolis (Colchidis)
111, 199
I

Oener.A

111,227

Scandia iusula add.

v.

VI ad
75

Prosp.

498, 379

Hyrcani
I

Seboin Oeneal.
165,

167, 158

Scenio Oeneal.
Sciofagi
Sciri
V.

Sedunum Sedunis

N
I

Oall. I 599,
I

2 G

Ichtbyophagi
I

Segesteriorum civitas N. Oall.

Segobriga Segobrica

610,

An. Val.

308
cet.

573 (Cart.)

Segobria Ps.

Is. h,

Scithae, Scithia

vid.

Scythae

II 382, 8

INDEX
Segontia

VIII.

GEOGRAPHICA.
.Scgonzia Ps.
/s. h.

689

573 (Carl.)
ib.

II

382,

ndd.
314,

IV

ad

Is. chr.

II

504, 4

Bed.
Hisp.

A lU
II

302, 481
c/'.

Seguntia

38G,
I

i.^i

Sagontia
1.^8

Js. hlai.

11

291,4

557. 559

Sicilie (gen.) 0.

343, 34

Segor Oeneal.
Segovia
v.

1G7,

187,496

Fogorf
'

Trinacria
Siculus triumphus
Is. chr.

Socovia

Seir montes
terra Seir

mons
ih.

Seir Oeneal.
;i04

174, 293*

^ 17.5,

:ios

Siculi (pl., subst.)

Oener.
I

A II 453, A I 96, 72

235*

Chr. Al.

175,

96,49

Qeneal.

169, 190

Seleucia Assyriae Is.

clir.

II

459, 276*

Seleucia Ba-

Sicinia v. Sicyon
Sicinii
!'.

byloniae Chr. 3'A

747

148, 17

Seleucia Cass. II 140,

Picentos et Sicyonii

Siculi V. Sicilia

Seleucia Isauriae Prosp.l 421,580 456,1104

Seleucia

Sicyma
Sicyon
chr.

v.

Sichem
I 547, 4
iJed. ^l III 261, 76

Hisauriae Cass.

II

141, 766

5iZ!;.

Sicinia i.

Seleucia Syriae Cass. II 151, losi

Seleucia Prosp.

II 431, 30
Sicinii /. chr.

398, 232

ed.

111

276, 2io

Sicyonii (pl.) Chr. Al. I 113, 214

portus Cass. II 151, 1081

abl. Selinunte
I

A n
Froap,
I

431,30 439,103

/*.

chr.

II

431,27
III 2.55,

Selinus (Ciliciae)
Selinunti Chr.364

421

580

Bed.
36

III 261, 79

Sycinii Bed.
36

146,

24

acc. Selinunta Lat.

Bed.

III

255,

Sicei

Chr. Al. I

lust. III 420, 23 (cf. p. 418)

114, 224
498, 2

Selinunteus (cognomen) Marc. II 95,

Selora, Selon, Selonites
w.

Sidon Geneal. I 167,

216

158

acc.

Sidona Oener.

A\

110,

Silo
I

Sidonem Marc.

II 98, 512, 8

Sidon Ps.

Is. h. II

Selymbria I))).v^QiH Chr. pasch.

240,

364,

bis

384,11
Sidonii (pl.) Oener.

Semoius

v.

Siniois
I

97, 78

100, 119

110, 216

[SenUs K. Gall.

591,

s]

Sidonii acolae Clir. Al. I 97, 54

Sennar Geneal.
Oall.
I

164, 72

Sennaar

Clir.

Al. I 94, 22

Sidonienses Oeneal. I 192, 552

167, 144 bis

Sydonienses

ib.

Senones (Galliae Lugdunensis)

588,
1

civitas

Senonum N.
I

apud Senonas Prosp.

I

455, 1088

Siinus
Sii v.

V.

Siphnus

Senonia
nensis

Silv.

538,

2, 15

c/.

Gallia et

Lugdu-

Saei

Silingi V. Vandali

Senones

(Italiae) v. Galli
I

Senones

Silo Gild. III 69, 17 71,

524

26. 31

Selom Oeneal.

189,

[Sens N. Gall.

588,

i]

Selon Oener.

121, 270

Salom Oener.
Gener.

Septem oppidum
Zeptiani

(acc.)

Is.

hist.

284,

18

Zaptara

121, 115
Silonita Chr. Al. I 121, 267. 268
333, 14

(acc.) Ps. Js. h. II 385, 13

(i>l.)

I 133,

Ps.

Is.

h. II 385, 13

Selonites Oener.

I 122, 271

Chr. 511

I 634, 99

Septimus

v.

Constantinopolis, miliaria
ii7
cf.

Silvanectes civitas Silvanectura N. Gall. I 591,

Septitanus portus C. Hisp. II 364,

Simois Gener.

112, 229,

31

Semoius Chr. Al. I

Cass. II 121, 27

Sequani Sicani Chr. Al.

quinta
el

110,

186, 3

Lugdunensis
101,

112, 201,

31

Maxima
I 8, 4

Serdica Or. Const.

Serdicensis

9, 16

Marc.

Sina mons Chr. Al. I 111, 200

519, 2

Sina
I 186,

Chr. 511 I 633, 36

487* 187, 496
iu

in deserfo

Syna Oeneal.

Marc.
I

II 99, 516, 3

Daciae Sardensis

herimo Sinai Chr. Al. I 114,

Indice Oener.
62, lo

223

Chr. 511

643, 444

Sindica (regio ad Pontum)

1 98, 88,

Seres Sericus (adj.) Ps. Is.h.

U
II

381,

6 571, 4

10

India Chr. Al. 1 98,

monasterium Servitanum loh.

212,

217,

584, 5

Siugidunura Marc.

11 80, 441, 3
hist.

219
Sicani

V. 10

Singulis (fluvius Baeticae) Singilius Js.

Singillio

II 300, 23

v.

Sequani

Hyd.

II 23,

U4
557, 2

Sicei V. Sicyonii

Sinope
89

Vict. T. II

204,

Sichem (Sicyma) Sichem Gener. B I 105, Oeneal. I 177, 352 Bed. A lU 259,

Sychem
Sychi-

Sion (mous, qui vulgo Zion) Oeneal. I 185,458

537

190,

.'.7

ffiW.

11126,3

42,24

51,22

53,23

74,2.4
Syfnus

ma
Sicilia
65, a

{gen. -orum) Oeneal. I 177, 352 188,510

ib.

Sichima

(acc.)

177, 352

Sycimam
Ocneal.
I

ibid.

Bed. A UI 327, 6i5 v. 9 Siphnus insula Sifnus Ckr. Al.

Oener.

I 108, 177,8

Gener.

99, 91, 2 109, 208, 3

Chr. Al.

99,

108,

206, 8

109, 179,3

169,200
745, 468

F. Vind.

Siria v. Syria

305, 601

P. Camp.

I 305, 601

Agn.

331

Sirmium Or. Const.

Const. I 229, 283

I 9, 4

Chr. 354
I

148,

6. 16

Cons.

333, 62 476, 1332

Prosp.
478,

394,

iGo

397, 208 400, 257 402, 288

Silv. I 537,
1,

Barb.
I

297, 316

F. Vind.

1342. 1344

479, 1346

14

297, 497

Prosp.
I

442, 898 444, 928 460, iies add. II

Silv. I 521, 45 539,
5, 2

add.IVad
33, 227

Vict.

Aq.

I 755, 439
S35,

Byd.
l.

U
1

23, 120 bis

ad Prosp.
11
I

488, 1168 647, 513

Chr.
Cata.

Auct. Marc. II 104,

Cass.

536,

107, 546,

511 I 642, 428

Marc.

60, 379,

108,
1327
hist.

547, 3

122, 77 156, 1235

557,
1

158, 1285 159,

148, 983 149, 1005 160, 1344

SiQfiiov Chr. pasch.

Vict. T.
II

204,

Mar.

235, 53S
C. Byz.

Is.

229, 282 237, 349 243,

378, 3

liQinov
350, 2

ib.
i

229, 27i

275,

2 (b)

297,

14. 23 (a). 23 (b)

Syrmium
1

Cons. Const. I 237,

243,

379,

Havn.

344, 25

Pa. Is. h. 11 383, 9

Is. chr.

A U

450, 208

337,4

88*

690

GEOGRAPHICA.
quae vocatur Ferrata (apud Sirmium) Prosp.
Cass. II 149, 1005
186. 187. 188 bis. 190 (a)

INDEX
31, 192.
193. 196. 199. 301

VIII.

turris

32, 201.

444, 928

204. 205

33, 219. 220 bis. 223. 229. 230. 231. 232 34, 233. 237.

Sirtis V. Syrtica

238. 239. 240 bis

35, 245. 246 bis. 249

Siscia episcopus Siscianus Prosp. I 448, 985

I 643, 456
Siti V. Saitei

Chr. 511

loh. II 212,
584,2

570, 4

213,

572, 3

214,

Marc. II 69, 408, 1 216 583. 576, 3

,

217,585,2

218,587,5

CAr. Cae. 11 222, 458

Is. hist. II 276, 14. 17/18

279, 23

280,

6 bis.

8.

25 (i).

Sitifeusis v.

Mauritania
v.

26(a)
16 (6)
11

287,15
300,
10.

294,13

295,8. 23 (a). 24(6)

17 (a). 18(6). 23. 28
5. 12.

296,9.14.
302,
7.

Smahelitae

Ismahelitae

U.

14

301,

12.

Smyrua Oener.
Bed.
371,5

109, 209,

Chr. Al. I 109,

(geii.)

180, 11

18.

20(a). 22(6). 23. 26

303,

16

add. I ad

Is.

III

263,92

Exmirne

Ep. Ov. 11

hist. II

304,

add.

VII 376
/. chr.

add.

IX

390, (a) 17

Ps. Is. h.
33

II 385, 14

II 471, 373. 373

Smyrnensis ecclesia Oild. III 68,

477, 407

add.

I ad Bed.

Zmyrneus episcopus Prosp. Snauduue III 15J9, XL

Socovia

I 419, 550

Hyd.
118(6)

II 35, 251 (a)

III 334, 493 homines Suevi Suaevi Hyd.ll 21,90(6) 23,

28, 170(6)

6i's,

173(6) (er

29,175(6)

30, 190(6)
Is. hist.

(=

Segoviaf) Ps. Is. h. II 382,

I 167, 158

31, 197(6) 35, 251 (6)

acc. So-

Suavi add.

IX
9

ad

IX

Sodoma Oeneal.

Gild. III 72, 22

domam

Geneal. I 172, 266

24. 25

gen.

390, (a) 11

Suebi Dom. Val. I 630,

Sodomorum

Oild.

III 42, 12 51,

64, 15
I 189, 523

Suevus Hyd. II 21, 90 (a) Suavia Silv. I 539, 6, U

Suuamites Geneal.
I

Sodomitae

(pl.J

Geneal.

Gild. III 86,

191, 542

Sodomitaua
[Soissons
iV.

vitis

Oild. III 44, 27/28

2]

Sur Geneal. I 172,

Suriani
v.

255

Gall. I 590, vi

Syri

*soIis V. Ilium

Susa

(gen. -orum)

Bed.

A
C.

III 273, 169

acc.
5

Susam.

Hierosolyma) Silv. Solyma (gen. -orum, cf. Salem Sontius fluvius An. Val. I 316, 50 Isontius
159, 1320

547,4

C. Byz. II 336,

Hisp. II 336,

castellum

Susis Scyth. B. II 321, 32 Cass. II

II 321,32
civitas
int.

Susis opedura Scyth. L.

I

Susim Oeneal.
III 190, 4

181,424
Britt. III

pontis Sontis F. Vind.

I

I 316

ponte

Sutsaxan Nenn.
190, 13

Sutsaxum

Sontis

Eavn.
10

317

ponte Isonti Alar. II 233, 489

Silv. I

Sophanene
541,
8,

(regio

Armeniae, vulgo Sophene)

Sycae

v.

Constautiuopolia
v.

Sychem, Sychima, Sycima

615, 3

Sichem

Sozopolis Marc. II 99,

Sycinii

v.

Sicyonii
v.

Spalatum Prosp.
SpanHispan-

1 448, 999

Sydonienses

Sidonienses
503

Spalis, Spalensis v. Hispalis, Hispaleusis

v.

Syficum castellum Marc. II 96,

Syfnus
V.

Siphnus
394, 16O 399, 245
535, 1

Sparta Bed.

III 256, 45

Syna
III 278, 234

v.

Sina
I

Spartiatae (pl.) Bed.

cf.

Syracusae (gen. -arum) Prosp.

SyraII

Lacedaenion
v.

cusa (gen. -ae) Auct. Marc. II 104,

122, 77
C. Byz. II 344, 25 6ts

6'ass.

Spartaria

Carthago Hispaniae

Siracusa C. Hisp. II

Sperchius (fluvius) Qener.

I 112, 201, 29

I 112, 229, 29

Chr. Al.

343, 34 345, 40

Syria Oener.
3]

101, 137

106,188

Chr. Al. I 101,

CAr. 35J I 148,

[Spira (hodie Speier) N. Gall. I 593,

109

106,157

108,171

111,200,1

Spoletium Auct. Marc. II 107,

545, 4

Genea^. I 168,163
1

171,246

177,352

180,382
296 6is

185,

Sporades

iiisulae

Spordes Oener.
178

108, 207

Epo-

458 192,658

Prosp. I 400,258.260 403,

Silv. 1 520,
7

411,

radas Chr. Al. I 108,

411 441, 880 453, 1058

2]

Qir. 511 I 637,

[Strateburgo (Strassburg) N. Oall. I 593,

Stridou Marc. II 63, 392
Strovilia . Piueta
v. 21

217. 238

639, 302

Marc. II 102,

526

Auct. Marc. II
ilfar. II

106,540,1
540,
1

Cass. II 136, 621

151, 1081

236,

Scyth. L. II 318, 23
4

Scyth. B. II 318, 23
i3. 15

Strymon

Jiuvius Strytbn Oener.

aoi, 33

1 112, 229, 33

Styra-

C.

Byz. 11 334,

335,

337,

346, 29

v. 38

Is.

mus
Suaevi

Chr. Al. I 112,

v.

chr.

A II

428,

16

451, 221 467, 339 479, 414

/. chr.

Suevi
loh. II 214, 576,
v.

B
2

II 451, 148

Oild.

68, 5

Bed.

A HI

263, 94

Suani
Suebi

(j)l.)

265,111

266,124 275,202 276,207 277,220.222 278,

293, 389
26

Suavi, Suavia
V.

Suevi

229 279, 243

Bed.
427,

B
i.

III 279, 163

293, 230

Suevi
civitas

Lat. Mal. III 426,

38

429, 42

Syrie (gen.)

Suessiones

Suessionum

civitas Suessiouis add.

IV
655,

345

civitas
I

N. Gall. I 590, vi 2 III ad Bed. III 343 add. Suaesionis add. IV ad Bed. 345
305,
457, 1

C. Byz. II 338, 16
254

Siria Chr. 511 I 637, 230

Sirie (gen.)
C.

638,

C. Hisp. II 335, 2 337, 9

Hisp.

II 338, 11 350, 56

mg.
Coelesyria

Suevi Havn.
662. 557

270,

37

Chr. 511 I 653, 547

Syria coele
Syi'ia

v.

657, 567

bis. 568

Chr. 452 I 654, 64 Hyd.

21, 91 22, 96. 98
155. 161

minus

v. Syrtis

minor

1117,42 18,49 19,68

23, 111. 113. lui. 121 24,

20, 7lii. 74
122. 134 bis

Syria Palaestina Silv. I 541, 8,2 Syria Phoeuice Silv. I 541,

8, 3

25, 137 27,

28, 168. 170(0) bis. 172 6(8. 173 (a) 29, 175 (a)

bis. isi

30,

Syrus sermo Marc. II 87,

469

Bed.

III 294, 394

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
Or. Conat. I 8, 22

691
Hyd.
it.

Syrus
.'>42

(subst.j

Oeneal. I 191,

vincia

II 28, 170(4)
c/.

Taragoninsis cam-

bis

pania
Gener.

28, I73(i)

Ilispania Terraconensis

ayn

(pl.)

107,

197, 29

Chr. Al. I 113,

2

Tarraconenses Terracoiienses Gener.

Paraconnisii Chr. Al. I 109, 185

I 109, 214

214

Suriani Ps.
167, 29

Is. h. II

378,

Euri Chr. Al.

Bacaudae Ter-

I 107,

raconenses Hyd. II 24,

ltJ9, 18I

125 27, 158

Syri Palestiui Geneal. I

Tarsus Chr. 354 I 148,

Chr. 511
I

37

Prosp. I 443,914 448, 990

II 90, 497

Syrmium
Oener.

v.

Sirmium
Oener.

642, 435
14

Marc.

Tharsus Chr.

Syriica (regio) Syrtes

102, 14S
I 102, 117

Syrtlies
Sirtis

354 I 148,
114

Chr. 511 l 635, 134

Bed.

III 265,

BI

102, 85
164

Syrta Chr. Al.

293,388

Tharso Geneai.
996
Vict. T.

I 169, 183*

apud Tar-

Geneal. I 168,
Syrtis

sim Cass. ]I 148,

minor Oener.

I 102, 14G

Syrtia minus Gener.

Tarsensis

II 193, 499
I 169, 199

I 102, 86

Syrtia minor Chr. Al. I 102, 1I8

Syria

Tharsenses Geneal.
cf.

Tharsenses, Tharsii

rainus Geneal. I 168, 164

Cilices
7

Systhenense praedium
polis p.

v.

Sosthenes sub Constautino-

Tatiber Ep. Oo. II 371,

650

Taurana insula Chr. Al. I 102, 125, 6 Tauretunensis raons Mar. II 237, 563
Taurica Chersonesus Tauriana
Gener.

I 98,

88, 15

Tabarini
nesiotae

v.

Tibareni
Vicl. T. II

Tauriannia Chr. Al. I 98,

190, 480

62, 15

Tabennesiota presbyter

Taben-

Tauri Gener.
97,
58, 22

I 97, 83, 22

Taurinii Chr. Al. I

monachi

(pl.) ib.
ib.

200,
556, 2

541, i

monasterium

Tabennesiotarum

Taurus
204,
111,
10

(fluvius) Gener.
iOl, 17

I 111, 229, 17

Chr. Al. I

Tabor moiis Thabor Gild. III 73, Tagaste Tagastensis Hyd. 11 36

Taurus (mons) Gener.

200, 3

I 111, 228, 3

Chr. Al. I 111,

405

Tagus flumeu
Taieni Gener.

Ps. Js. h. II 380,

Silv. I 541,

8, 5

Marc. II 68,
I

110,221.222

Taiani Chr. Al. 107, 197,

110,194
II 385, 14
9

107,167,9
*Taliqua
Talli
V.

Taleni Gener.

^
ib.

Tainaii

Tautamei Oener. A I 102, 145 Tautameus (acc. pl.) Chr. Al.

Gener.
102,

B
117

102,

85

Tauta-

Chr. Al. 110,192

Taones

mona Geneal.

I 168, 164
int.

(=

Ilalica') Ps.

Tech Donn Neym.

III 158, 2

Is. h.

Galli Narbonenses
12 32, 5
13. 25

Teibi flumen Britt.

V. Gild.

UI

191, 9

Tamesis flumen Gild. III 28,

91, 14
Britt. III 148, 16

III
III

162,

Xenn.

int.

Temedontus v. Tbermodon Tenedus (insula) Geneal. I 168, 165 Teneda Chr. Al. I 103, 134, 17
Tenus insula

Tenedos Gener.
I 103, 125, 17

148,

162,
v.

Tamns
Tanais

Samus
B. 11 319,
25

Tenum

Gener.

108, 206, 2

Tinus

(fluvius) Sa/th.
7

Tana Oener.
201, 7

Chr. Al. I 108,

177, 2

I 111, 229,

Taneus Chr. Al. I 111,

Gener.

Pota-

Teo
Teos

V.
V.

Tio

meda
Tanet
int.

fluvio

I 98, 86

Teus
v.

insiila Britt. III

171,19

176,18

187,3

Nenn.

Teramna
Ternacus

Interamna
v.

III 171,21 176,11 180,7 187,4

v.

Terraedontus
v.

Thermodon

Taneus
Taones

Tanais
-eos) Gild.

Tarvenna
11]

Tanis (hebr. Zoan; gen.

v.

III 38, 18

[Terouane {Thirouanne) N. Oall. I 592, vi

Terracona, Terraconensis
v.

Taieni
v.

Tarraco, Tarraconensis

Taramantii

Garamantes
I

Terrenum mare

v.

mare Tyrrhenum
v.

Tarantasia N. Gall.
Tarantii
v.

599,

Tesiion, Tesiphon

Ctesiphou

Garamantes Tarauuanna v. Tarvenna

Tarech mons Ps.
Is. h.

Tessali

v.

Thessali

387,

19

Teumessus Teumisus Chr. Al. I 111,200,7

Tarentum Prosp.
Tarentus

I 400, 252 402, 275

Marc.

11 97, 508

Teus (oppidura loniae) Chr. Al.

Gener.

109,

I80, 7

Teos

Silv. I 536, 10

I 109, 209,

Taril" iusula Pa. Is. h. II 387, 19

Tarvenna Tarauuanna Poutum N. Gall.

592, vi

11

Thabor v. Tabor Thaci V. Ithaca

Thacia (Africao)
Vict.

Taruanensis ibid. Ternacus ibid. Tarraco (hodie Tarragona) Tarracona Prosp.

879

T. II 201, S45

441,

Tharanasar Geneal.
Tharsenses
Tharsii
v.
v.

188, 498

Terracona Chr.

5U

665, 652

Hyd.

II 20, 77

Cilices et Tarsenses

P. Is. h. II 378,1

382,8 385,13 386,16

585, 3
cf. Sitv. I

urbs
538,
4,

Cilices

Tarraconensis loh. II 217, Tarraconensis

{sc.

Tharsus

provincia)

Silv.

538,

4, 1

v. Tarsus TImsus insula Thassus Gener.

109, 208, 9

Chr.

Tarraconeusis provincia Chr. Caes.

Is. hisl. II
13

II 223, 541
17

Al. I 109,
neal. 1

179, 9

lassus Oener.

103,

134, I9

Oe-

281,

12

284,

(6) 292, 28 296,

301,

168, 165

lasa Chr. Al. 103,

1

125, 19

Terraconensis provincia Hyd.

28, 170 (a).

Thebae (Boeotiae) Prosp.

65 Is. chr.

389

69

Chr. 511 258, 56

633,

172

h. hUt.

II

284,

5 (a)

Taragoninsis pro-

II 435, 62

Bed.

B lU

Bed.

692

6E0GRAPHICA.

INDEX
2 (a)

VIII.

275, 195

Thibas Chr. Al.

I 97, 54

Thibeae
Chr. Al. l

283,

294, 3

Is. chr.

A II 478, 409
Is. h. II

Bed.

III

(gen.) ib. 117,241

296, 424 298, 450

Tracia Ps.

382, 9

Bed.

Thebani Thebei Oener.

117, 241

97, 58

III

303,487

add.

II ad Bed.
Silv. I 540,
Silv. I 540,
I

III
6, l

337
2

Thracia prima

Thebae (Aegypti)
Xl&oi Qijjiidog Chr. pasch. I 233
,

Thracia secunda
328, 2

6,

Paulus

Thraciae (plur.) Or. Const.

346 479, 1346
Silv.
I

7, 20
tit.

Prosp.

407,

Thebeus Prosp.
168,
553,
l

455, 1095

540

547

27

Dom.
hist.

Thebais {regio Aegypti) Thebais (acc. -da) Geneal. I

164

FaZ. 1629,11

3/arc. II 99,515,4

Cass. II 156,1239
Is.

Chr.pasch. I 223,

122

Vict. T. II

203,

loh. II 215, 577,

iWs 216,
Is. chr.

581, 2

II

Thebaida
203,

(gen. -dae,
577

acc.
Silii.

-dam) Chr. Al. I

I 542,
10, 3

297, 21

Trachiae Cons. Const. I 243,

378, 3

102,114
T.

Prosp. I 421,
554, 1

Vict.
82

Thrax

Cass. II 121, 39

A H 437, 79
Prosp.
I

Trax

Tliebaidis Oener.
I 102, 142

102,

Pros^}. I 389, 76

Thebea Gener.

Thraces Gener.
167, 17

I 97, 83, 23
23

402, 289 448, 193

Thibei (incolae Thebaidis) Chr. Al. I 107,

Is. hist.

U
in

297,

fa

b)

Is. chr.

A H
acc.

Theman

terra Geneal. I 1 73, 284

451, 219

Is. chr.

II

451, 146

Thracas
I 96, 65

Themanei (pl.) Oeneal. I 173,272 Thember v. Tiberis Themiscyra Cemerinus campus (acc. pl.)
314, 9 (Themiscyrios campos lustin.)

Bed.
Scyth. L. II

275,

195
I

Traces Oener.
169,
I96t>

107,197,49
22

GeneaZ.
I

.Bntt.

UI

161,

Thraci Chr. Al.

v.

96, 42 97,

58, 23

107,

167, 49

Thubiris
Geneal. 1 168,
125, 12

Tiberis
I

Theotonicam Ps. Is. h. II 384, ii Thera (insula) Gener. A I 103, 134,

165

Thuringi Turingi An. Val.

12

324, 70
II

Britt. III 160, 12

556, 2

Thuringia Toringia Mar.

237,

Cass. II 137, 656

Thira Ghr. Al. I 103,

Therasia (insula) Cass. II 137, 656

Thusceua Thusdrus

v.

Tuscia
Tusdritanus
aeid.

civis

V
97,

ad Prosp.
83, 13

495

Thermodon

(fiuvius) Gener.

I 111,229,12

Thermo-

Tibareni Tibarenses Oener.

Chr. Al.
Tiberias
235
I

Tabarini

20l, 12 Termedontus Seyth. B. Temedontus Scyth. L. II 314, 9 Thermopylae Marc. II 100, 517 Thermopolis ib. 82,

dus Chr. Al. I 111,

97,

58, 13

314, 9

Prosp.

408, 374

419,

541

Chr.511

639,

Tyberias Bed.

A lU

282, 272
I

447,4

Tiberis (fluvius)
v.

Or. Co7ist.

7, 26

8, 19

Chr. 354 I

Thesaise

Phasis
271

76,16
Thesbites Bed.
I 135, 117

148,36

Oener.

112,229,40

Prosp.

Thesbita Chr. Al. I 122,

263,98

III

405,333

415,475

484,1375,22

Chr. 511 l 634,

Thesbiter Gener.

640, 324 643, 457

Silv.

Cass. II 136, 004 157, 1262

3

Vict. T.

Thessalia Gener.
I 539,
5,

I 98, 88, 22

Prosp. I 388, 50

186, 455

Ps. Is. h. II 379,

589

380,

Bed.

m
ib.

19

Marc.

92, 482, 2 100, 517

Is. hist. II

263, 100

319,
Clir.

Tyberis
2o\.,

add. p.

XI

(port. 7)

268, 29/30
502

Is. chr.

A U
107,

434, 52
62, 22

Bed.

III 305,

Thubiris

Al.l 112,

vibis

Thember Gener.
l

Thettalia Chr. Al. I 98,

Clir.

A
Tessali Gener.

112,

229, 40

Thessali

Al.l

167, 47

Tibur
107,

(acc.) Auct.
543, 1

Marc.

II 107, 544,

Tiburem
F. Vind. Agn.
I

I 107, 197, 47

Bed.

III 259, 6o

Thettali

Chr. Al.

96, 40

Hettali Geneal. I 169, I92

Etthalienses Oener.

I 96, 63

Ticinum (urbs) Havn. I 300, 408 319, 491 An. Val. I 324,71 328,87 I 318,640
336, 94

334

Thessalonica
1 148, 38 I 498,380

Or. Const. I 9, 21

10,

13. 15

C!ir.

354

Ticinium Havn.

337,

Ticinis (abl.)

Prosp. I 450, 1016

Silv. I

add.

VI ad

Prosp.

Bed.

321, 593
I

522,62

Chr.452

I 648, 20

Marc.

Ticinenses Savn.

338,

II 79, 437

add. II ad Bed. III 340

Lat. Imt. III

topographica

422,6
Thessalonicenses Gild. III 81,
17

amphitheatrum An. Val.

basilica Nazarii martyris

324, 71
I

Havn.

337, 2

Thiasarcida castellum Oeneal. I 181, 423

muri An. Val.

I 324, 71

Thib- vid. ThebThira

v.

Thera
V.

palatium An. Val. I 324, 71 thermae An. Val. I 324, 71

Tiggitanii
v.

Tholosa

Tolosa

Tingitani

Thomi

V.

Tomi
v.

Tigris (flumen) Oener.

I
9, 5. 15. 22

199,92 111,229,3
I

Chr. Al.

Thoronis

Turones
I

99,66

111, 201,3

Oeneal.

170, 201^

add.

IV
95,

Thracia Or. Const.

I

10, l/2. 28

Oener.
I

A
I I

ad
52

Is. chr.

U
I

503,

acc. Tigridera Gener.

A
UI

98,

88, 18

Chr. Al. I 98,

1163. 1165. 1167

62, 18

Prosp.

412, 430

Prosp.

445, 932

Chr. 511

642, 441

Cass.

439,841
498, 379

460,

odd.

VI ad

Prosp.

149, 1007
'iibis

Is. chr.

A U
III

464,323

Bed.

254,

Chr. 511

642

408

644, 509

Chr. 452

Lat. lust.

421,38

acc.

Tigrem
357,39

Silv. I

660,130
442

Marc.

II

62,386,1

75,422,3 80,441,2 81,

1

541,
II

8, 7

Chr. Al. 1 95, 29

Tigriu flubium C. Hisp.

84, 452, 2

94, 493, 2

9.5, 499,

96, 502,

103, 530
Vict. T.

357,85

Tygrim fluvium C.Byz.

I

fluvium

Cass. II 137, 659 147,

950. 956

153, U27. 1129

Tygris Oeneal.

170, 201^
I

11205,560
579,
1

Jo/(.

II

212,

570, 3

214,576,4.5
271,

215,
16. 19

Tiligona castrum Hami.

338,

Chr. Caes. II 222,490

Is. hist. II

Tin fluvius Nenn.

int.

III

169, 23

INDEX

VIII.

GEOGRAPHICA.
xxiv
Tolosensis Cass. II 138, 673

693

Tinemuthe
Tingitana
II

III 128,

Silv. I 539, 4, 7
19

Tingitane

(;jen.)

Ps. Is. h.

Tolosanum
hist.

regnum

Cli.r.

Caes.

II

223,

507

/s.

387,

II 282, 4 (n)

Tingitana

cis

mare Ps.

Is.

Ii.

II

382,

ultra

mare

ilyld.

due Tingitano

ibid.

Tomaene v. lamo Tovii Thomi Chr.5tl

Tonnonensis ecclesia
ecclesia
Vici. T.

I
Is.

639, 282
chr.

Tingitani (incolae Tingitaiiae) Gener.

Tiggitanii Chr. Al. 1 109, 184

109, 213

II

424

Tuunennensis
v. i. 4

II 204, 555, 2

loh. II 211

Tingitanura pelagus C. Hisp, II 363, 113

cf.IIp. 178
Toriugia
v.

Tinus iusula
Tio (insula)
108, 20S,
3

i'.

Tenus
I

Tliuringia

Clir. Al.

108,

177, 3

Teo Gener.

Torinis

v.

Turones
7]

[Tornais (Tournai) N. Gall. I 591,

Tirassona

v.

Turiasso

[Tors (Tours) N. Oall. I 586,

111

1]

Tirus

V.

Tyrus
Britt. III 177, la

Tortosa

v.

Dertosa
3]

Tithica vallis Gild. III 35, 9

(=

Te-

[Toul N. Gall. I 589, v

thyca vallis,

cf.

III
16,

p. 6)

Trace
Traces

r.
v.

Ithaca

Todi

V.

Tudae
II
31

Thraces
v.

Toletum IJyd.

Is.

hist.

286,

19

288,

21

Trachiae
Tracia
v.

Thraciae
fluminis Tra-

290,19 291,11
f,o

C.msp.lI3iO,M
5 bis

343,35 348, 4g 349,

le

Thracia
Britt. III 213,8/9

353, 70 364, 117

Ep. Ov. II 373,

382,
8

374,

16 octies

Trahaunoni fluminis

Ps. Is. h. II 380,

15 bis

385,

13 ter. 14
17

quinqides.
18

386,

15 ter. 16

sexies

387,

quater.

quater

non Nenn. int. III 213, [Traiectum ad likenum Traiectus N. Gall.

viii 3]

595,

388,

21 ter

Is. chr.

II 480, 416

Meg.

Vis. III

468, 49
118

Toleto 1 573 (Cart.) C. Ilisp. II 353, 70 364,

7

Tranon

v.

Trahannoni
68

Toledo Ep. Ov. 11 371,

2

v. 2

Toletana urbs loh.

Is. kist.

Transductos promonturiis C. Hisp. II 352,

ductiuis promuutoriis
ib.

Trans-

11 216, 580,

219

V. 3/1

220

II 284,

363,110
III 311, 541

C. Hisp. 11 341, 27

Ps. Is. h. II 387,18

urbs regia

349, 47

350, 54
C.

Toletane urbis
Hisp. 11 353,
70
16

Transumbrana gens Bed.

Trapezus Trapezunto

(abl.)

Gener.

^I

111, 227

Trape-

Ep. Ov. II 374,

16

urbis regie G. Hisp. 11 339,

zuntum

(acc.)

Chr. Al. I 111,199

Vict. T. II

343,35 350,55 351,60.63 352,69 3,58,87

Trapezontensis
C. Hisp. II

199, 537
535, 4

Toletanus (adj.) loh. II 219

340, 22 349, 50

v. 17
7

Trapezuntena ecclesia Auct. Marc. II 104,

Ps. Is. h. II 382,

Is. h.

Toletanus
Toletanus

Trax

v.

Thrax
v.

archiepiscopus Ps.

II 387, 18
139

Treberis

Treveri

episcopus C. Hisp. II 368,

C.

Toletane sedis
Tolletane

Trecae

v.

Tricasses

Hisp. 351,

60. 63

358, 87

366, 133
v.

Trecoreh

N
2

Gall. I 587,

iii

13 9

sedis ib. 339, 16

Toletana urbs

supra

Tribruit flumen Britt. III 200,

III 200,

Robroit Nenn.

int.

topographica
ecclesia sanctae Leocadiae 416
Is. chr.

II

480,

Treveri (civitas) Prosp.

iSilv.

453, 1066 456, 1102 462, 1187

ecclesia sancte Leocadie Ps. Is. h. II

ecclesia sancte Leocadie virginis et
20. 22

387, 17

martiris Christi C. Hisp. II 340,

divi-

tum
ecclesia

ecclesia

quae dicitur
7

sancta

Leocadia

Chr. 452 1 Chr.511 1 644,485 Bed. A III 296, 429 civiOild. III 33, 6 646, 12 Treverim {acc.) tas Treverorum N. Oall. I 589, v 1 Treverus Treberis Chr. 354 1 40 16 Hyd. 15,
I

522,49

n
1]

Pe. Is. h. II 382,

Silv. 1 537,

2, 8

lis

[Treues

(= Trhes) N.
civitas

Gall. I

Mariae

in

beate

matris domiui Marie

589, V

virgiuis sede atrio C. Ilisp. II 349,47 ecclesia sanctorum Petri et Pauli praetoriensis

Tricasses vel
Gall. I 588,

Trecae
5

(civitas)

Tricassium N.

Tricassis {abl.) Chr. 511 I 663, 615

Beg. Vis.

III

468,

50

eclesia
et

pretoriensis

de Trecas Havn. I 302,451

sanctorum apostolorum Petri

II 350,
54

Pauli C. Hisp.

Trecasenus antistes Bed.

Tricastinorum civitas
j.V.

III 304, 491

7

basilica

pretoriensis

sanctorum

Oall. I 601,

Petri et Pauli apostolorum C. Hispi. II 343, 35

pons in Tago flumine Ps.

Tolosa N. Oall. I 608,
665,666.689
244 (a)

Is. h.

II 380,

Tridentum F. Vind. A I 320, 645 Havn. Trinacria Auct. Marc. II 104, 535, 1 bis
Trinacrii portus C. Hisp. II 363, 110

I 321, 493, 2

portae C. Hisp. II 348, 46 bis

2

Chr. 511
19, 69(a)

657,

56:.

664, 643
34,

Trinovantum BriU.
347, 29

III 163, 6

Nenn.int. III 163,1

3, 4

Sj/d.

23,116
C.

27,163

Tripolis (Africae) Silv. I 538,

C. Hisp. II 344, 38

C. Byz. II 344, 24

Chr. Caes. II 222, 497

V. 20. 26

Byz. II 358,
8

40 ter

Ps. Is. h. II 381,

C.
12

Hisp. II 358, 86

Ps. Is. h. II 382,

384,

provincia Tripolitana Prosp. I 433, 736

I

Chr. 511

Tholosa Chr. 511

II 233, 467, 2

644, 485
(geii.)

Hyd.

11 19, 69 (6)

641,382

Cass. II 144,869

Mar.
12

Tolose

Ps. Is. h. II 384,

Tripolis (Cariae)

Marc.

II 94, 494, 2

Tholose (yen.) Hyd.

Is. hist.

II 34, 244 (4)

Toloscnsis

Tripolitani (incolae Tripoleos, oppidi Phoen.) C7ir. Al.

I

urbs

II 281, 22

civitas

Tolosatjum N. Gall.

100, 97

Geneal. 1 167,

I5l

Tripolitae

Gener.

I 608, 2

I 100,126

694
Tritonis lacus Is. chr.

GEOGRAPHICA.

INDEX
I

VIII.

11 433, 38
12

Turris Stratonis Prosp.

[acc.)
Clir.

407, 352

Troas Gener.
Al.
I

I 102,

i.".],

Troadam

Tuscia Bavn.
I 465, 1228

299, 405
I

Agn.
2

I 336, 95, 95

Prosp.
Auct.

102,

123, 12 v.

Sih.

535,

Chr. 511 I 653, 546

Is. hist.

Troadensis porticus

ConstantinopoHs

Marc. 11 104, 536,6

Tuscie (gen.) Ps.
TrogloI 98, 62, 37

107, 545,4
383,
9

II 273,4

Troes

v.

Troiani
I

Is. h. 11

Tuscinia Chr. Al.

I

Troglodytae Troglodytas Chr. Al.

dyti
ib.

108, 174

Thuscena Oener.

98, 88, 37
538, 4

99, 72

101,

los, 2

Trogloditae Gener.
ib.

Tuscia annonaria Auct. Marc. II 105,

543, 3

107,

99, 97 101, 132, 2

Trocloditae

108, 203

Trogo-

ditae Oeneal. I 166, 118

168, 102

Tuscae
Prosp.
13
I

litterae Chr.

354 1 144,

20
1

Troia

(Asiae)

Chr. 354

143, lO
1

390, 94
.'j40,

Tusci

(subst.)

Gener.

109, 210,

Bavn.

414,464
7, 1

add.
7

I ad Prosp.
122,48

487,

Silv. I

299, 405
I
cf.

Bed.
181, 1

III 254, 26

Tuscii Chr. Al.

547,

Chr. 611 I 633,

73

634,

77. 79. 80,

94 635,

109,

139

Co. II 121,47
C. Bisp.

1.38,683
Is. chr.

Scyth. B.

U
A
Tyb-

Etruria
v.

316, 16
437,
Int.

II 353, 72

II 435, 43

Tusdritanus

Thusdrus
418, 529
Cass. 11 140, 736

65

438, 63

Is. chr.

II 437, S4 438,

Nenn.
Bed.

Tyaiia Cons. Cnnst. I 229, 277

III 149,23 151,30

Nenn. III 151,32

Bed.
3

Tyaneus Prosp.
r.

III

260,61.66.69

261,72

III

260,66.72
Is.

Tibv. v.

Troie (gen.) Ps. Is. h.

chr. II

II 379,

add. II ad

Tygris
Tyri

Tigris

492

bis

(Troia,

unde venit Eneas) Ps.

Is. h.

Tyranni
Tyriasso

Tyrrheni

et

Tyrus (Tyrii)

11379,3
Troianus (adj.)
III 262, 85
Is. chr. 121

(pl.) v.
v.

Tyrus

II 455, 246

Bed.

Turiasso

266,

Troianum bellum Prosp.

II 438,
91

Tyrrheni Tyrreni Oener.

I 96, 73

Prosp. I 399, 238

I 390, 91

Is. chr.

Britt. III 149,

16

Tyrraeni Gener.
8.i,

I 107, 197, 63

Tyrrenni

ib.

97,

Troiani (pl, subst.) Scyth. L. 11 316,

Scyth. B.

37

Turreni

ib. ib.

109, 214

Tyrinnii Chr. Al. I 109, 107, 167,

63

n A
cf.

316,

16

Ps. Is. h. II 379,

Troes Oener.
17C, 3

185

Tyranni

97,

58, 37

Oener.A

I 108, 205, 3

Troii Chr. Al. I 108,

I 109,211

Tyrannii Chr. Al. I 96,50

Silv.
I

Ilium
Ps. Is. h.
II 379,
3

Tyrrhenum mare
Troie

537

14, 15. 16

(Troia Apuliae)
(dat.) ibid.

minori

II 106, 539, 4
13/14

Tyrrenum maie
Nenn.
19,
69''

Britl.

Auct. Marc.
152,
6

157,

162,19
II

int.

III 152,22

mare Terre-

[Troies (Troyes) N. Gall. I 588,5]

num Byd.
Vict.

Tuatha de Danann Nenn. int. III 1 55, 3 Tuhuna Tubunis (abl.) Geneal. I 196, 625
II

T.

Tyrus Chr. 511 I 633, 56 Bed. A Ul 21b, 196 292, 375 Tyros Prosp. I 389, 73 Tirus Bed. A III 259, 56
urbs Tyria
Is. chr.

189, 479,
I

II 437, 78
II

Tudae Tuda

574

(Gallit.)

Todi Ps.
16

Is. h.

II 382, 8

Tyrius
(,pl.)

(adj.)

Is. hist.
I

267,

18

Tyrii coloni

Tudensis urbs Ep. Ov. 11 374,

Geneal.
(subst.)

169, 196
Cass. II 122,

TuUo (Tullum Leucorum) N. Tungri civitas Tungrorum N.

gris
(

Oall. I 589, v Gall. I 595,

?.

Tyrius
[Tun67

Chr. 511 I 634, 94

III 262, 85

viii 2

Bed.

Tongres)
v.

ibid.]

Tyrii (pl., subst.) Geneal. I

Tunnennensis

Tonnonensis
11

390, 86
97, 79
Is. h.

Bed.

169,

196'>

Prosp. I

293, 393

Tyri Oener.

Turba N.

Gall. I 607,

Geneal. I 169, 196

Tyranni Chr. Al.

Turgam (=

Asturicaml) Ps.

II 386, 16

I 97,55

Turiasso (hodie

Tarazona)
Is. h.

Tyriasso Hyd. II 25,

Tzanni
14

Tirassona Ps.

11 382, 8

Tirasona

573

(= Sannif) Marc. Tzurtam Buvium Marc. II

II 80,441,1

95, 499,

Turingi
Turini

v.

Thuringi

v.

Turones
civitas

Turnacum
Turones

Turnacensium N. Oall.

I .591,7

Vaccaei Vaccei

C. Bisp. II 361, 103

Voccei Gener.
58,

(civitas Galliae)

Cass. II 153, 1136

Turoni
Turo-

I 98,

83, 48

Huaccai Chr. Al. I 98,

10
c/.

48

Hyd.
1175

II 15, 8

Is. chr.

II 469, 355

civitas

Valagotbi Britt. III 160,

Visigothi

norum
nis

Briti. III 152, 9/10

Turini Prosp. I 461,

I .586,
iii
1

Walenses

v.

Wallia

civitas

Turinorum N. Oall.
III 152, 25

Tori-

V.ilentia (Galliae) Chr.

ih.

452

6.54, 71
I

Valentina urbs
601,
6

Nenn.

int.

Turnis

Britt.

III 152, 10

660, 124

Valentina N. Gall.
ibid.

civitas

Thoronis

(abl.)

add. II ad Bed. III 339

int.

Valentinorum

Turonensis Nenn.

III

168,
21

21

Turonensis

Valentia (Hispaniae) I 573 (CoW.)

Ps. Is. h. II 382,
8

loh. II 217,684,3

episcopus Britt. III 168,

Turniensis eclesia

385,

14

Valencia Ps.

Is. h.

C
Turonium
Turreni
v.

Bisp. II 361, 104

378,1
Valentiniana (regio Brittaniae) Silv.
Valeria
I

Turoiienses (pl.) Chr. 452 I 646, 4

litus (Gallaeciae)

542,

11, 5

Byd.

II 24, 131

(urbs Hispaniae) I 573 (Cart.)

Ps. Is. h. II

Tyrrheni
v.

382,8
Valeria (regio
lllyrici)

Turris Kerrata

Sirmiura
v.

Silv. I
3t>

539,

5,

Turris Herculea

Daras

Valcria (Italiae) Silv. I 535,

INDEX
Vallis

VIII.

GEOGRAPHICA.
Poenina) Mar.
11

695
Gasconia Ps.
Is. h.

(=

Vallis

239,

.)74

terri-

Vasconia loh. II 216,581,3

II 385, 13

toriuni V,Hllonse ib. 237, 663 239, 6R0

Vallensen civitas Vallensium

N.

Oall.
ib.

599,
6

Vasconiae (plur.) Hyd.

II

25, 140

Is. hist.

II

Wallia

V. Gild.

III 109, 17

Gualia

109,

301,8
Vasio civitas Vasensium N.Gall.
Ucetia (hodie
I

Walenses V. Gild.
Valliaricae insulae
v.

III

109,12 110,22

601,8
Oall. I 609,

Balearicae
14.'),

Uzh) castrum Ucetiense N.

vallura .Severi Cass. II

sss
lt).'i,

Bed.
3/4

III 289,

34.-,

10

id est Astituccensi ibid.

niurus et agger Britt. III

agger Saxonicus

Vecta insula Bed.

Vegastria

III 285, 297

Is. h.

Nenn.

int.

III 165,

cf.

Guaul
int.

(=

Begastrumf) Ps.

II

382,8

agger suis (alterum

vallum Severi) Nenn.

add. VI ad Prosp. 658,
107.

III

Velanni

v.

Ellaini
I

165,7
Vandali Prosp.
379
I

Vellavorum civitas N. Gall.

474,
I
1321

604,

xii 8

498,
bis

Wenedotia

v.

Guenedota

Chr. 452

654,
Aq.

63

los

660,
II

Veneti (Oalliae) civitas

Venetum N.

Gall. I 587,

iii

add.

IV

ad

Vict.

755,439

Hyd.

17,42
86. 89.

Veneti (Italiae) Vieni Gener.

97, 83,31

Huuui
ibid.

18, 49

19,

62. 68 bis

20,

71 bis. 74. 77

21

Chr. Al.

97, 58, 31
I

90(0.6) 24,131.132 29,176.177 31,

33,
224. 227

192. 197 (6). 200 JtS

Veuetia Silv.
netias

536,

Venetie

{ijen.)

Ve-

34,

236. 238. 240

35, 247 bis

90,468

MarC. 11
103,
156,

Agn.

I 336, 94

69,408,1
529

80,439,3

86,455,3

92,484,2

Venetiae urbs Veneciae

add.

II ad

Is. chr. II

493, 8

104,534

Cass. II 1.54,1177

155, 1183. 1203

11

Venetica provincia (Britanniae) V. Gild.

Veuetensis episcopus
103,4.
38. 39/40

III 101,45

1215. 1225. 1237

534, 2

159,
Is.

1327
hist.

Mar.
302,

232,

V. Gild.

460, 2

235,
160.
506

III

102,
ii.

12.

32

add. I ad

II 304, 2

Britt.

IH

proviiiciales Veuetenses
V. Gild.

101,32

12

Bed.

III 300, 465

480. 4si
1

306,

Veuetenses
.so3.

(subst.)

III 98, 5

307,

513. 516 bis

Reg. Wand. III 458,

3

(H)
269
,

Wan21. 26.

Venusia Venusi Prosp.

1 404, 308

Venusina

/s. chr.

dali Cons. Const. I 247, 464,

29

Havn.

II 452, 229
v.

299, 406

F. Vijid.

I 304, 576

An. Val. I 324,

Veranus ager
458, 1141
[civitas

Eoma

p.

682
Prosp.
I
I

68

Prosp. I 465,

1230. 1237

469, 127S 472, 1295 473,

Vercellae Vercellensis

episcopus

455,

1091

1304
435

475,

1327

478, 1344

add. I ad Prosp.
1237
9

486,

Vergedensis Chr. 511

I

644, 485
vii
12

487,455

add.

r496,

497

6is

{ad

Werduneusis N. Gall.
Vercellae

594,

Werdensis

1321 et
iiid.]

infra)

Dom.

Val. I 630,

Chr. 511 l 653, 547

659,584 663,623 664,
.5/6

Vergedensis

v.

655,552.557.562 657, 567

634

JzS. 568
V.
1

H)jd. II 21, 90 (J) bis 36

Vict.

T. II 186,

Vergio

v.

Bregetio
v. v.

455 bis

187,
1

464. 466

189,
567, 2
.

479,

193,
II

497, 4

196, 523
14. 15. 17

Verodunenses
Verolamiensis

Viroduuum Verulamium
*

198, 534,

ter

206,
5. 9.

Is. hist.

276,
20

Veromandi
295,
23 (a b)

v.

Viromandui

282, 18

296,

9. 13.

297,

3. 6.

22

Verona Or.
299,
21. 23/24 (a). 27

Const. I 8,
50
5

n
326,
I

Chr. 354 I 147,

81. 82

33

An.
a43

(o.i). 28.30
13 6ts

300, 4(6).

5 (o). 8. 12.

Ps. Is. h.

II 378,

Is. chr.

II 471,368.
/s.

Val. I 316,
493, 2

324,

71

Havn.
Prosp.

I
I

317 321,
439,

373. 373

472, 377
2.-.5

474, 390

475,

395. 399

chr.

337,

Agn.
572

3.35, 79

II

475,

Re<j.

Vandoli add.

IV

Wand. ad Is.

III 458, 2(J)

chr. IT 503,
:i

Auct. Marc. II 100, 542

460,
20. 22

Cass. II 147, 953 159, 1321

Evandali

Mar. II 238,
F. Vind.

Lat. lust. III 421, 18

645

Berona

add.

VII ad

Is. hist. II

376
49

316 320,

civitas

Veronensis An.

Vandali Silingi Hyd. II 18,

19, 60. 67
Is. hist.

Wau11 276,

Val. I 326, 83

Veronense oppidum Havn. I 317

caiupus

Verouensis
I

minor An. Val.

316,

50

dali Silingi Chr. 511 I 655, 557

13

Havn.

317

Veroneiises cives Agn. I 335, 79

296, 10

Wandali Silingui Chr. 511

II 80, 441, 2
/s. hist.

I 6,55, 564

topograjthica

Vaudalus Marc.
Bardunii

aquae ductus An.

II 294, 12

Vai. I 324,

7i

Wandalica barbaries
cf.

muri An. Val.

oratorium
saiiti

I 324, 71

Stepbani An. Val. I 326, S3

I

\'angiouum

civitas iV. Gall.

593, 4
I

palatium An. Val.

610,
.i

324,
71

71 6is

Vajtincum civitas Vappinceusium N. Gall.

porta An. Val. I 324,

porticus An. Val.
I

Vardulliarum loca maritima Hyd. II 28.

Warraatia
(

lii

324,

71
7

Worms) N.
I

Gall. I .593, 4

thermae An. Val. I 324,

Vasatica N. Gall.
\'ascones Gener.

607. 10
I

Verulamium Verolamiensis
21.-.,

Oild. III 31, 20

109,

/. hist.

II

290,
1

292, 28

C. Hisp. II 343,36

Ps. Is. h. II 386,

Verusager N. Gall. I 599, 2 Vesontio civitas Vesoutiensium N. Gall.

Vesuvius (mous) Pronj.
I

595, ix

1 1

Uuascones
hist.

Chr. Al. I 109, 185 Ws, 4

II 291, 10

add. II ad
Is. hist. II

Is. chr.

Wascones Is. 11 493, 7 Was13

421, 569
505

Marc. II 90,
747, 505

472,

Besubius P. Camp. I 330,

ib.

Besuvius

coni add.
ib.

IX

ad

390, (4)
Is. h. II

Guascones
2

330,

512, 2

747, 512

390, (a) 14
14. 15

Gascones Ps.

379,

384,

12

Vetriacum
IJgni
V.

v.

Bedriacura

385,

Bascones Ep. Oo.

II 385,
111.

II

374,16

Bisconii

Hunni
Vivatia

Ps. Is.

h.

14

Viacia

c.

CHRONICA

696
viae
V.

GEOGRAPHICA.
Koma
v.

INDEX
Bed.

VIII.

Voleci Vulsci Prosp. I 402, 290

A Ul

279,239

Viatia

Vivatia
.>ei,

Volsiniensis lacus insula laci Vulsinensis Auct.

3

Marc.

Victoriacum loh. II 216,

Bartubaccum

castel-

II 104, 534 106, 538,

lum Fs.
Vieni
v.

Is. h. II

385,

Volsiniif in Vulsenis Agn.

333,62

Vicus lulii Vico luli N. Oall. I 607, 9

Ur

C.

Byz.

347, 22

C. Hisp. II 347, 45 I 597, 6

Veneti Italiae
1 245, 392,
368 463,
i

Urba Urbem
F. Vind.
add.
74

N Gall.
ib.

Vienna Cons. Const.

516

298,

Urbemvetus

(acc.) Auct.

Marc. II 106,
6

538, 7

Urbe279,

Prosp. I 408,

U97

IV

ad Prosp.

vetus (abl.)

104, 536,

492,2,1
29

Silv. I

521,45 522,
638,279

629,23

Chr.5n
Byd.
II

651,629

Dom. Val. I Chr.452I

70,
500, 2

Urbicus fluvius Hyd. 11 28,

24

173 (a)

Is. hist. II

650,
411,3

15, 22

3Iarc. II 62, 391,2

J/ar.

Urbecus fluvius Hyd. II 28,173(6) flumen Chr. Caes. II 222, 458

Orbicus

Coss. II 154, 1153

234,

ed.

Urbinum Auct. Marc.

urbs
V.

II 106,

538, 7

107,

542, 2

III 282, 269

Lat. lust. III 422, 29

I 600, xi
i

civitas Vien-

Constantinopolis,
Is. h.

Roma, Toletum
8

nensium N. Gall.
Silv.

Urci Urgi Ps.

II 382,
8

Vircii I

573

(Cart.)

provincia Vieunensis N. Oall. I 600

I 537,
2,

Viennensis

Urgellus Ps.

Is. h.

TL 382,

Urgello I 573

Urgi

V.

Urci

provincia Viennensis priraa N. Gall. I 600

Utica Chr. 452 I 652, 56

provincia Viennensis secunda N. Gall. I 608 provincia Viennensis tertia N. Gall. I 609 provincia Viennensis quarta Inalpium

forum Traiani

ibid.

Utriculo (abl.) Hyd.

18,56
447, 5

maritima-

rum N.
Viennensis

Gall. I 611

Utus aranis Marc. II 82, Vulg- V. BulgVulsV.

quinta

Inalpium
I

Graiarum

et

Poe-

Volsv.

ninarum N. Gall.
Vindausca N. Gall.

598
5

Uxama

Oxoma
N.
Oall. I 595,
viii 3]

Vindonissa castrum Vindonissense N. Gall. I 597,

I 602, 10
346. 353
8

[Uztrieht (Utrecht)

Vindelici Prosp. I 407,

Yantii
civitas Vintiensium

v.

Ituraei
w.

VinUum
ihid.

Vintio N. Oall. I 612,

Yberia, Yberi

Hiberia, Hiberi

Yerusalem
(

v.

Hierosolyma
Is. h.

[Virdon

Verdun) N. Oall.

I 590, v 4]

Ygitania Ps.

II 382,8

Egitania I 574 (Qallit.)

Virgitio v. Bregetio
Viridis insula Ps. Is. h. II 378, 1 bis

Ylorda
Gall. I 589, v 4

v.

Ilerda
V. Oild.
v.

Ynisgutrin

III 110, 20

Virodunum civitas Verodunensium N. Viromandui civitas Veromandorum N.

[civitas
VII 9]

Yppo, Ypponensis
Yrgania
Yspv.

Hippo regius

Gall. I 590, vi
I

Yrcani, Yrcanii vid. Hyrcani

v.

Wirziburgensis (Wiirzburg) N. Oall.

v.

594,

Hyrcania
Hyssi portus

Hispv.

Wisegothi

Visigothi
524, 2

Yssi limen

Viseroncia Mar. II 235,

Visifjothi

Wisegothi

C.

Eisp. II 353,

71

Bey. Vis. III

53

Zabulon

(tribus)

Geneal. I 189,

517

464
cf.

inscr.

Wisigothae An. Val. I 316,

322,

63

Zabulonita Ghr. Al. I 118,

neal. I 189, 517

248

Zabulonites Ge-

Valagothi

Vith Guint Britt.

m
8

Zabulonitis Gener.

I 118,

215, 26
5

105
I

Bed.

III 260, 67

labolonita Oener.

Vitu flumen

(=

Baetisi) Ps. Is. h. II 381,

I 601, 4

118, 262
I 99,
65, s

Vivarium N. Gall.
Ps. Is. h.

Zacynthus (insula) Chr. Al.

7

Sacintiis
I

Ge-

Vivatia (hodie Baeza) Viatia Sp. Ov. II 371,

Viacia

neal. I 170, 200

laoentus Gener.
381, 6

n
v.

382,

99, 91, s

Beatia I 573 (Cart.y?

Zalogiam

(acc.) Ps. Is. h. 11

Ulixippona

Olisipo

Zaptam
Zedirusii
I 398, 231

v.
v. v.

Septem
Gedrosi

Umbria Silv. I 535, 2 Umbri (pl.) Prosp. Uni V. Hunni

Vocoei
V.

Zeptiani

Septem
Srayrua

Zion
ubi

V.

Sion
v.

Vaccaei
I 75,
1,

Zmyrneus
cj. nol.

*vooina insula Chr. 354

Zozorain gens Oeneal. I 175, 301

Volaterrae Cass. II 137, 64o

Zuudaber castellum

Vict. T. II

194, 508

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.

697

IX.
IN

CONSPECTVS CODICVM
Laurentianus plut. 66
n. 1
n.

EDENDIS CHRONICIS ADHIBITORVM AVT COMMEMORATORVM.

ITALIA.
:

I 355.

AOSTA (AVGVSTA
Augustanus capituli
I

PRAETORIA).

Laurentianus
maiora.

plut.

66

19 (saec.XIV): Bedae chronica

(saec.

III 234.
n. 40 (saec. IX/X) Exordia Scy(Commemoratur I 527 not. 1, II 497
:

ex.)

Notitia Galliarum.

571 ad 70.

Laurentianus plut. 66
thica.

II 308.

BOLOONA

(BONONIA).
III 231.
;

not. 2).

Laurentianus
Bononiensis bibliothecae civicae b II 10 (saec. XIV):

plut.

67

n.

11 (saec. XV) Prosperi chronica,

:

Bedae chronica maiora.

Laurentianus
plut.

I 368, 2
:

III 234.

Bedae cbronica maiora.

Bononiensis universitatis

M XV 50 (n. 2537
III 232.

saec.

XV)

67

n.

13 (saec. XV) Prosperi chronica.

14

Bedae cbronica

368,

3.

niaiora.

Laurentianus plut. 67
I 368,
sin. 11
4.

n.

(saec.

XV)
67

Prosperi chronica.

CESENA
(saec.

(CAESENA).
n.

Laurentianus (Poggianus)

plut.

n.

15

(saec.

XV)

Caesenas bibliothecae Malatestianae plut.

Prosperi chronica.

I n.

368 (P);

cf.
:

486. Prosperi chronica.

XV): Prosperi

chronica.
sin.

368,1.
n.

Laurentiauus
I

plut.

67

16 (saec.XV)

Caesenas Malatestianus plut.

Isidori chronica maiora.

21

5 (saec. IX):
29.

368,

5.

I 33, 9

II 399,

Laurentianus

plut.
I

89
G.

inf.

n.

(saec.

XV)

Prosperi

Caesenas Malatestianus

plut. dextr.

13 n. 2 (saec.

XV)

chronica.

368,

Isidori chronica maiora.

II 398, 21.

Laurentianus plut. 89

n.

67

cf. I

545.
(saec.

CIVIDALE.
Cividalensis (saec. XI)
:

Laurentianus
chronica.
Isidori

plut.
I

90 sup.
2.

n.

42

XV)

Prosperi

359,

chronica raaiora.

II

Laurentiauus aedilium
liarum.
I

n.

168 (saec. XV): Notitia Gal-

396, 4

493

n. 5.

567 ad 48.
n.

FIBENZE
minora.

Laurentianus Faesulanus

58

(saec.

XV): Prosperi
I 368, 8

(FLORENTIA).
plut.

chrouica, Marcelliui chrouicorum epitome.

Laurentianus

19
i;

n.

32

(saec.

XV)

Isidori chronica

52,

9.

II 412,

cf.

505.
:

Laurentianus Faesulanus
Liber geneachronica maiora.

u.

108

(saec.

XV)

Bedae

Laurentianus plut. 20 n. 54 (saeo. XI)

logus
,

III 234.

Isidori chronica

maiora
158, 6
n.

excerpta ex Bedae
II 405,
7r.

Laurentianus
ex.)
:

S.

Crucis plut. 19 sin. cod. 6 (saec.

I

XIV
(saec.

chronicis maioribus.

III 233.
:

Prosperi chronica.
S.

368,

7.

Laurentianus plut. 22 dextr.

chrouica maiora.

12 (saec. XIII)

Bedae

Laureutianus

Crucis

plut.

27

sin.

codd. 7.

III 234.
n.

Laurentianus

plut.

28

12 (saec. XUI,XIV) Fasti Theo:

XIU): Isidori chronica minora. 505 (ad cod. 27, 7).

Laurentianus
S.

11412,6;
cod. 9
7.

cf.

504 X)

nis Alexandrini, fasti

HeracUani.

III

364 386

cf.

Crucis plut. 27

sin.

(saec.

360

(not. 2) 363.
plut.

Isidori chrouica miuora.

II 412,

Laurentianus

28

n.

26

(saec.

IX/X): Fasti Tbeo-

nis Alexandrini, fasti Heracliani, laterculus

et

imperatorum acephalus.
n.

III

364 438

regum cf. 363

Galli,

Laurentiauus

S.

Crucis plut. 27

sin. cod.

10 (saec.
cf.

XU):

Isidori chronica minora.

II 412,8;

505.
(saec.

Laurentianus Gaddianus
not. 3.

plut.

89 sup.

n.

68

XV)

Laureutianus plut. 30

21

(saec.

XIV): Notitia
1

cf.

I p.

add. ad p. 529.
plut.

arum
613.

tractatus

de nominibus Gallicis.

567

44

Laurentianus Gaddianus

90

sup. n. 17,
3
;

(saec.

XIU):
n.

Isidori chronica minora. II 412,

cf.

504. 505.
2

Laurentianus plut. 52

21 (saeo.XHI):

Isidori chronica

minora. II 412, 2. Laurentianus plut.65 n.35 (saec. X): Prospori epitoma.

I 354

Laurentianus Gaddianus plut. 90 sup. n. 17, X): Isidori ohronica minora. 11 412,4.
Laurentiauus

(saec.

Gaddiauus

plut.

90 sup.

n. 17, 3

(saec.

{M) 381

sq.

XIU):

Isidori chrouioa

miuora.

II 412,6.

89*

698
Laurentianus Ashbunihani
chi-onica minora.
n.

CONSPECTVS CODICVM.
1045
12.

INDEX
n. 55:

IX.

(saec.

XrV):

Isidori

Lucensis bibl. cap. II

II 412, 16; cf. ,505.

Isidori

chronica minora.

II 412,
n.

Laurenfianus Ashburnham
chronica minora.

1404
cf.

(saec. XIII)

Isidori

II 412,13;

504 505.

MILANO (MEDIOLANVM).
Mediolanensis Ambrosianus
titia

Laurentianus Asliburnbam
chronica minora.

n. 1554 (saec. XI): Bedae

46

inf.

(saec. X):

No-

III 241.
n.

Galliarum.

I 566, 39.

Laurentianus Librianorum
Galliarum.
I

897

(saec.

XV)

Notitia

Mediol. Ambrosianus
not.

A
C

175

inf.

coramemoratur

203

568.
n.

Laurentianus Libriauorum
Galliarum.
I

1554 1814

(saec. XII)

Notitia

Mediol. Arabrosianus
dori cbronica.

17 sup.

(saec.

XVI):

Cassio-

573,

98.

II 118.
inf. (saec.
I.

Laurentianus Librianorura Galliarum. I 564, 16.

n.

(saec.

X/XI)

Notitia

Arabrosianus

C 72

XI)

Laterculus impera-

torum ad lustinura
Arabrosianus

III 419.

Laurentianus
I 368,
9.

S.

Marci 362(saec.XV): Prosperi chronica.

C 290

inf. (saec.

XV)

Prosperi chronica,
I

Marcellini cbronicon epitoraatum.

S.

368,

11

II 52,

lo.

Laurentianus
minora.
maiora.

Marci 582
cf.

(saec.

XI)

Isidori chronioa

Ambrosiauus
I

C 291

(saec.

XV):

Prosperi

chronica.

II 412,9;
S.

505.
:

368,

12.

Laurentianus Laureutianus
I 358.

Marci 587 (saec. XII)

Isidori chronica

Arabrosianus
raaiora.

30 48
;

inf.

(saec. IX):

Bedae chronica

II 403, 59.
S. Marci

III 235.

638

(saec.

XI) Prosperi chronlca.

:

Ambrosianus
nora.

inf.
cf.

(saec.

X): Bedae chronica mi-

Laurentianus
(saec.

S.

Mariae
10.

novellae

n.

364

EI 241

240.
(saec. IX):

[olim 623]

X): Liber genealogus, Isidori cbronica minora.

Ambrosianus
Arabrosianus

H
H

150
187

inf.

Victorii Aquitani

I 158, 5 II 412,

cursus paschalis.

674 {A).
inf.

Laurentianus conventi soppressi n. 282 (saec. XIV): Isidori ohronica maiora. II 403, 63 494.

(saec.

et

XII):
II

Isidori

chronica minora, Bedae cbronica maiora.

(cf.

412,

17

Laurentianus comenti soppressi n. 319 Isidori chronica minora. II 412, 11.

Laurentianus imovi acquisti chronica minora. 11 412,
n.
14.

(saec. XIII):

505) III 235.

Ambrosianus

L 99

sup. (saec. VIII/IX)

18.

Isidori chronica

80

(saec.

XIV)

Isidori

minora.

11 412,

Ambrosianus
niaiora.

12 sup.

(saec.

IX):

Bedae

chronica

III 235. (saec.

Florentinus Magliabeccliianus conventi soppressi

J VII XV):

Bedae cbronica maiora. Florentinus Magliabeochianus cl. 22 n. 3

(saec.
:

46

XV)

Ainbrosianus S 65 sup.
maiora.
II 397, 13;

XV)

Isidori

chronica

III

234.
cf.

489.
I 567, 46.

(saec.

Prosperi chronica.

Ambrosianus Gronovii: Notitia Galliarum.

I 368,

lO.

Florentiiius Magliabecchianus
cf.

cl.

22 n. 19 (saec.

XV)

MODENA
Mutinensis

(MVTINA).
arch.
capit. I
n.

ni

456.
17
(saec.

IX)

Isidori

Florentiuus

MaruceUiauus
III 234.

251:

Bedae

chronica

chronica ininora.

II 412,
ord. I

19.

maiora.

Mutinensis
Prosperi

Estensis

n.

11
cf.

(a.

800):

Isidori

chronica maiora.
Florentinus liiccardianus n. 321 (saec. XV): chronica. I 359, 3. Florentinus

II 400, 32;

491.

Mutiuensis Estensis V. F. 19 (saec. XV): Agnelli liber

pontificalis eoclesiae Ravennatis.
I

273.

Kiccardianus

n.

410

(saec.

XV)

Isidori

489

cbronica maiora, Bedae cbronica maiora. III 234.

II 398, la

MONTE
Casinas u.

CASSINO.
1

(saec.

XI)

Laterculus regum Visigotlio-

Florentiuus

Riccardianus

n.

881

(saec.

XIV

incip.)

Chronica Pseudoisidoriana.

rum.

III

462,9.

II 496.

Casinas n. 3 (saec. IX):

laterculus Bedanus.

Generationura regnornmque

IVBEA

(EPOREDIA).

III 347.

Eporediensis u. 32 (saec.
Eporediensis
572,
78.

Casinas
ex.): cf. III 240.

n. n.

297

(saec. (saec.

X) X)

cf. cf.

n.

74

(saec.

X)

Casinas
:

320

Notitia

Galliarum.

lU in

240.
240.

MONZA.
DJE'

LA CAVA
Cavensis
u.

TIBRENI.
Bedae
II 412, 15

Monzeusis

bibliothecae

capituli

saec.

IX/X:

Isidori

(saec. X): Isidori chronica maiora,

chronica maiora, Bedae chronica maiora.

(cf.

II 397, 12

chronica maiora.
ratur I
.'j27

III 233.

CoramemoI 79, 3 a.

489) III 235.

not. 2.

Cavensis saec. XI:

Pars

libri

geuerationis.

NAPOLI
I

(NEAPOLIS).

Neapolitanus IV

D
D
20.

22

(saeo.

XV):

Notitia Galliarum.

LVCCA
Isidori

(LVCA).
n.

568.

Lucensis bibliothecae capitularis

cbronica maiora,
1.

490

(saec. VIII)
I

Neapolitanus IV

22 B comraem.
(saeo.

529

not. 4.

liber genealogus.

15G

Neapolitanus
nora.

VB

13

XIV):

Isidori chronica mi-

II 396,

II 412,

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
VB
V B
14
2i.

699
631
(saec. XIII):

Neapolitanus
nora.

(saec. XIII): Isidori chrouica nii-

Vaticanus
,569, 63.

n.

Notitia

Galliarum.

II 412,

Neapolitanus
nora.

15
22.

(saec.

XV):

Isidori

clironica mi-

Vaticauus

n.

645
cf.

(saec.

X)

Isidori chronica

maiora.

II 412,

II 398,20;

489.
(saec. XI):

Neapolifanus VI
I

11 (saec. XV):

Prosperi clironica.

Vaticanus
.562

n.

1338

Notitia G.alliarum.

3G9,

13.

Neapolitanus VI
nora.

Gl (saec. X): Isidori chronica mi-

ad 2; 572,85. Vaticanus u. 1348 (saec. XI):

II 396,2;
cf.

Isidori

chronica niaiora.

II 412, 23.

493,4

49,5.
cf.

Vaticanus

n.

1361

(saec. XII) (saec.

NOVAEA

II 407.
I

(NOVAEIA).
X)
:

Vaticauus
Notitia Galliarum.
I

n. n.

1860

XIV) commora.
:

526

not. b.

Novariensis n. 30 (saec.

572,

82.

Vaticanus
minora.

1869 (saec. Xll/Xin)

413,
37.

Isidori

chronica

II n.
46.

PADUA
I

(PATAVIVM).

Vaticanus
II 403,

1974

(saec. XII): Isidori chronlca

maiora.

Patavinus, in S. Antonii (saec. XV): Prosperi ohronica.

370.
.S.

Vaticanus n. 1979 (saec. XI/XII):

lohannis iu Virdiario
:

Laterculus impera(IF).

Patavinus, in
I

Prosperi clironica.

torum ad lustinum
Vaticanus
n.

I.

III

419

370.

1984 (saec. IX/X

laterculus

et

XI/XIl):

Exordia
I.

Scythica,

imperatoruin
{Z).
:

PARMA
Parmensis

(PARMA).
hibliothecae
I

62G

309

m 418
III

ad lustiuum

ducalis

saec.

XV:

Prosperi

Vaticanus 3339 (saec. X)

lustinum
I.

Laterculus imperatorum ad

chrouica.

370.
saec.
4.

418

(C).
I

Parmensis Ursiniauus
vinciarum.
I

XVI

Silvii laterculus pro-

Vaticanus
Vaticanus
III 236.

n.
n.

3715 commem. 3852 4496 5952

(saec. IX):

529

not. 4.

530,

Bedae chronica maiora.

Notitia
Galliaruni.
I

PEBVGIA

(PERVSIA).
cf.

Vaticanus
III 240.

ii.

(saec.

XV):

Perusinus bibliothecae capituli

567,

48.

Vaticanus

n.

(saec.

XV): Prosperi
Isidori

chrouica.

PISA

(PISAE).
tbrt.

369,
deperditus,
ct'.

20.
:

Pisauus liber

jui

continebat

Isidori

Vaticanus 6018 (saec. IX)

II 400,
31.

chronica maiora.

chronica maiora,

II 407.

Vaticanus

n.
55.

8095

(saec.

XVI)
19.

Isidori chronica maiora.

POMPOSA.
Poniposanus deperditus, qui contiuebat
maiora,
cf.

n
Isidori chronica

403,

Vaticanus
II 407.

n.

9135

cf. I

Vaticanus Uraec. 190 (saec. XI) cf

UI 360

iiot. 2.

Vaticanus Graec. 214:

Laterculus regum et impera-

BAVEKNA
Ravennas
allica
a.

(RAVENNA).
139 (saec. XV): Clironica
452.
I

torum acephalus.

III

438

sq.

Vaticauus Graec. 304 (saec.

bibl. civ. Chiss. n.

624.

Vaticanus Graec.

XV) cf lU 1059 commem. lU 369

362.
not
.

439.

Vaticanus Graec. 1941 (saeo. X): Chronicon paschale.

ROMA

(KOMA).
:

I 203.

Vaticaniis n. 241 (saec. XV)

Vaticanus Graec. 2210 commem. III 411.

Prosperi chronica. I 369,14.

Vaticanus n.242(saec.XV): Prosperi chronica.

:

Vaticanus Palatiuus
I 2iQi9,\h.

n.

239
cf.

(saec.

IX): Isidori chronica

Vaticanus n.243(saec.XV) Prosperi chronica. I 369,16.

maiora.

400, 34;
n.

489.
(saec. XII)
:

Vaticanus n.244(saec. XV^: Prosperi chronica.

:

I 369,17.

Vatioanus Palatinus

274

Cassiodori de

Vaticauus u.245(saec. XV) Prosperi chronica. I 369,18.

Vaticanus n.246(saec. XV): Prosperi chronica.
1 369,iii.

historicis christianis.

39 (P).
:

Vatic. Palatinus

ii.

277

(saec. VIII)

Laterculus
III 424.
Isidori

im-

Vaticanus

u.

341

(.saec.

X)

Polemii

Silvii

laterculus
I.

peratorum Romanorum Malalianus.

Vatic. Palatinus
u.

provinciarum, laterculus imperatorum ad lustinum

I

281
28.

(saec.

IX)

chronioa

524 (cum
u.
24.

not. 1)

551

III 418.
Isidori chrouica luinora.

minora.

II 413,
u.

Vaticauus
II

023 624

(saec. XII):

Vatic. Palatinus

282
29.

(saec.

XIV)
XIV)

Isidori chronici

413,

minora.
(saec. XI):

II 413,

Vaticanus

n.

Isidori chrouica niinora.

Vatic. Palatinus n.

283
.10.

(saec.

Isidori

clironica

II 413,25.

minora.
:

II 413,

Vaticanus n. 626 (saec. Xlllj

II 413, 26.

Isidori cliroiiica rainora.

Vatic. Palatiuus u.
I

578
817 818

(saec.

IX,X): Notitia Galliarum.

572,

86.

Vaticanus

u.

629 630

(saec. XII)

Isidori

chrouica maiora.

Vatic. Palatinus n.
I

(saec.

XV): Prosperi chronica. XV): Prosperi chronica,

I 369, 23 II 52,
8.

II 396,3.

369,

21.

Vaticauus

u.

(saec.

XI)

Notitia Galliarum.

563

Vatio. Palatinus n.

(saec.

ad

9;

574, w.

Maroelliui chrouicou epitomatum.

700
Vatic. Palatinus n.
I 369, 23.

CONSPECTVS CODICVM.
821
(saec.

INDEX
n.

IX.

XV)

Prosperi chronica.

Vatic. reginae
a.

553

(saec. XIII):

Chronica Gallica

452.

624.

Vatic. Palatinus n.
Vatic. Palatinus n.
I 369, 24.

830
867 927

(saec. XI): (saec.

commem. II 118. XV): Prosperi chronica.

Vatic. reginae n. 554 (saec.

prietatibus gentium.
Vatic.
11

XV): Tractatus de
Xin/XIV)
2.
:

pro-

389 ad P.
Consularia

reginae

n.

560

(saec.

Vatic. Palatinus n.

(saec.

XH

inc.):

Chronicorum

Constantinopolitana.
Vatio. reginae n.

I 203,
(saec.

Bedae maiorum

epitomae

duae

(prior

cum

con-

586
I

X): Victorii Aquitani cur-

tinuatione Constantinopolitana), Isidori historia Go-

sus paschalis.
Vatic. reginae n. Vatic.

674 {U).
cf.

thorum, Anonyrai Valesiani pars posterior (clironica

Theodericiana).
Vatic. PaJatinus u.
I 251

667

II 371.
(saec. XII):

II

257

(i?)

III

236 341,

i.

reginae

n.

691
47.

Isidori

chronica

973

(saec.

IX/X):

Bedae chronica
III

maiora.

II 403,

minora cum contiuuatioua Carolingioa prima.

Vatio. reginae n.
I 565, 21
;

728

(saeo.

XIV):

Notitia Galliarura.

242 344.
Vatic. Palatinus
n.
42.

cf.

add. p. XI.

1357

(saec. XIII):

Notitia

Gallia-

Vatic. reginae n.
et

755

(saec.

X)

Bedae chronica maiora

la-

rum.
Vatic.

I 567,

minora.

HI 236

242.

Palatinus

n.

1448

(saeo.

X):

Bedae chronica

Vatic. regiuae u. 775:

Generationum regnoruraque
III 348.
(saec.

rainora.

III 241

Vatic. Palatinus n.

Vatic. Palatinus n.

242 (P). 1564 commem. 1877 cf. U 8.

n.

terculus Bedanus.
I

517

not. 2.

Vatio. reginae n.

905 982
1024

XIV):

Notitia Galliarum.

I 568,

54.

Vaticanus

Urljinas

67
II

(saec. XII):

Cassiodori

de

Vatic. reginae n.

(saec.

X)

Notitia

GalUarum.

historicis cliristianis.

39 {B).

565,
Isidori
31.

27.

Vatio.

Urbinas
et

u.

100
102 141

(saec.

X\}:
,17

chronica

Vatic. reginae n.

maiora
Vatic.

minora.
n.

II 403,
(saec.

413,
:

Visigothorum.
chronica
Vatic. reginae n.

(saec. VIII):

Laterculus reguni

461,

1.

Urbinas

XV)

Bedae
Isidori

1038 (saec.X):
1127 X):

Bedae ohronica miNotitia

raaiora.

III 237.
n.

nora.
(saec. XIII):
cf.

III 242.
n.

Vatic. Urbinas

olu'onica

Vatic. reginae
I

(saec.

GaUiarum.

minora.

II 413,32;
n.

505.

573,

97.

Vatic. Urhinas

382

(saeo.

XV): Prosperi
Isidori

chronica,
clirouica
I

Vatic. reginae n.

1260
1405

(saec. XI):

Bedae chronica miBedae chrouica

Isidori

Maroellini

chronicon epitomatum,
,

nora.

III 242.
(saeo.

maiora (cum auctario)

369,
2,=,

Bedae chronica maiora.

Vatic. reginae n.

X)

rai-

II 52,

398,

15

489 III 237.

nora.

III 242.
n.

Vatic. Urbinas

n.

392

(saec.

XV):

Isidori
cf.

chrouica

Vatic. reginae

1824
1896

(saec.

XIV)

ohronioa

maiora (oum auctario).

I 369,
26.

II 398, 16;

489.
chronica.

minora.

II 413, 39.
n.

Vatio. Urbinas n. 421 (saeo.

Vatic. Urbiuas

XV): Prosperi

Vatic. reginae
I 567,43.

(saeo. XI):

Notitia

Galliarum.

n.

452
479
33.

(saec.

XV)

Notitia Galliarum.

Vatic. reginae n. 1953 (saec. X): Isidori chronioa mi-

I 568.
Vatio. Urbinas
n.

uora.
(saec.

413,

40.

XIV):

Isidori

chronica

Vatic. reginae n.

1964
2034

(saec. XI):

Historia Brittonura.

minora.

II

413,

III 119
(saee.

Vatic. Urbinas n.

585

XI)

Isidori ohronica mi-

W.
n.

V.atic.

reginae

(saec.

XV)

Prosperi chronica,

nora.

II 413,

34.

Isidori chronioa minora.

I 369, 27 11 413, 41.

Vatic. Urbinas n. 961 (saec. XIV):

I

Exordia Scythica.
Vatic.

526 II 309.
u. I n.
35.
:

reginae u. 2077

(saec. VI/VII):

Tractatus

de
epi-

Vaticanus reginae
cursus paschalis.

39
112

(saec.

X):
XI)

Victoi-ii

Aquitani

Henoch
torii

et Elia, cyolus paschalis a.

354

437,

674 (F).
(saec.
:

torae ohrouicorura Prosperianorum, excerpta ex VicIsidori clu'ouica

Vaticauus reginae
minora.
II 413,

Aquitani cursu paschali, paschale Carapanum.

IV

265 371 (V) 491,

675
n.

(iV)

739 (F)

744 (K).

Vatic. reginae u. 123 (saec. XI)

et

Bedae ohronica maiora

Isidori

Vaticanus reginae aliquando

238
cf.

(saeo. X), qui con-

minora.
reginae

UI 236
n.

242.
(saec.

tinebat Notitiara Galliarura:

563 ad

8.

Vatic.

137
36.

XIV):
II

ohronica

Vaticani reginae duo codices Sohelestratii (alter olim

n. 1248),

minora.

II 413,

quibus inerat Notitia Galliarum

n.

of.

I 574.

Vatic. reginae u.

213 commem.

48

not.

Vaticanus Ottobonianus
rainora.

(saeo.

X)

Bedae chronica

Vatic. reginae n.215 (saeo.IX): Isidori chrouica maiora.

II 401,
37.

III 242.
n.

Vaticanus Ottoboniauus

67 (saec. X): Bedae chronica

chronica

Vatic. reginae n.

239

(saec. XIII): Isidoii chronica mi-

raaiora.
Vatic.

III 236.
:

nora.

II 413, 37.

Ottobonianus n.343 (saec. XIV)

II 413,
42.

Isidori

Vatic. reginae n.

294 (saec. XI):

cf.

Isidori ohronica mi-

rainora.

nora.

II 413,38;

506.

Vatic. Ottobonianus n.

345

(saec.

XI)

Isidori chronica

Vatio. reginae n. Vatic. regiuae n.

549
11

(saec. XII) cf. III 344.

minora.

II 413, 43.

551

(saec. XIII): Cassiodori

de histori-

Vatic. Ottobonianus

n.352

(saec.

XIV):

Isidori

chrouica

cis christianis.

39

(Q).

miuora.

II 413, 44.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
XV)
:

701

Vatic. Ottobonianus n. 404 (saec.

Isidori clironica

SAN DANIELE.
Codex
n.

minora (cum continuatione).

minora.
II 413,

II 413, 45 504.

10

(saec.

XV): Prosperi

chronica.

370.

Vatic. Ottobonianus n.4'27 (saec.XIV): Isidori chronica

4fi.

SIENA (SENA
XV): Prosperi cbronica.
XUl):
Isidori

IVLIA).
publ.

Vatic. Ottobonianus n.473(saec.

I 369, 28.

Senensis

bibl.
I

IV 13

(saec.

XV): Prosperi
III 242.

cbronica.

.369,

.15.

Vatic. Ottobonianus n.477 (saec.

chronica

Seuensis

KX
54.

23:

Bedao chronica
Isidori

niinora.

minora.

II 413,

47.

Senensis n. 19 (saec. XIVj:

:

cbronica maiora.

Vatic. Ottobonianus n.
I 369, 29.

604 (saec. XV) Prosperi cbrouica.

II 403,

Vatic.Ottobonianus n.643(saec.
Polemii
liarum.
Silvii

XV)

Prosperi cbronica,

laterculus provinciarum, Notitia Gal15

Taurinensis
nora.

TORINO (AVGVSTA TAVRINORVM). D III 19 (saec. XI) Isidori

:

chronica mi-

369, 30 531,

568.
;

II 413,

.50.

Vatic. Ottobonianus n.
I

743 (saec. XV) Prosperi chronica.

749 (saec. XV) Prosperi chronica.
:

Taurinensis
nora.

II 7

(saec. XI):

Isidori

cbronica

mi-

369,

31.

II 413, 51.
Isidori

Vatic. Ottobonianus n.
I

Taurineusis J III 19 (saec. XI):

nora.
II 413,52.

cbronica mi-

369,

32.

Vatic. Ottobonianus n.

1720

(saec.

XVI):

Isidori chronica

Taurinensis J IV 14
nora.
II 413,
53.

(saec.

XI)

Isidori

chronica mi-

maiora (cum auctario).

Vatic. Ottobonianus n.

II 398,

n
:

489.
Isidori chronica
;

1758 (saec.XV)

Taurinensis a 11 2

(saec. c.VII):

Laterculi

inipera-

maiora (cum additamentis).

II 403, 51

cf.

498,

8.

torum Romanorum

codici

Theodosiano adiuncti.

III

Romanus

bibliothecae Victorii Emanuelis n.

1267

(saeo.

412 413.
Taurinensis tabularii publici saec.VII:
logus.
I 156.
n.

XI): Prosperi chronica, generationum regnorumque

laterculus Bedanus.

Liber genea-

I 357,

III 348.
:

Taurinensis bibliothecae regiae privatae

105

(saec.

Romanus
I 369,

capituli S. Petri (saec.

34.

XV)

Prosperi chronica.

VIII/IX): Bedae chronica maiora.

III 237.

Romanus Barberinianus XIV,

cbronica maiora.

18

(saec.
cf.

XVII):
1.

Isidori

UDINE

(VTINVM).
II

II 403,58;

174 ad

Utinensis bibliotbecae episcopalis oct. n. 14 (saec. XI):

Romanus Barberinianus XXXI, 39 cf I 19. Romanus Barberinianus n. 809: Polemii Silvii

culus provinciarum.
I 531, 11.

Epitome chronicorum Marcellini.

later-

50

U).

VENEZIA
BIII
1 (saec. XIII):

(VENETIAE).
cl.

Romanus

bibliothecae Casanatensis
I 568, 53.

Venetus Marcianus Lat.

dori chronica maiora.

II n.

46
30.

(saec. XIII): Isi-

Notitia Galliarum.

II 400,
cl.

Romanus

Casanatensis

B IV 18
I

(saec. IX)

Generatio-

Venetus Marcianus Lat.

dori chronica minora.

II

n.

47

(saec.
cf.

XIV):

Isi-

num regnorumque

laterculus Bedanus, adnotationes

II 413,54;
n.

506.
:

ad cyclos Dionysianos.

751 {R)
:

III 348.

Marcianus Lat.

cl.

VI

135 (saec.
11 51,
4.

XV)

Marcellini

Romanus Casanatensis
minora.

n. 7 1 1 (saec.

XI) Isidori chronica

chronicon epitomatum.

11 413, 49.

Marcianus Lat. cl.IX n.l

I 369,
36.

(saec.

XV): Prosperi chronica.

Romanus Chigianus
chronica minora.

A A

VIII 243
48.

(saec.

XV)

Isidori

Marcianus Lat. ol. IX

I 369,
37.

n.

76 (saec. XV) Prosperi chronica.

:

II 413,

Roraanus Chigianus
chronica minora.

VIII 244 (saec. XIV):

cf.

Isidori

Marcianus Lat.

cl. cl.

n. 72:
n.

cf. II

402 ad 42.
Silvii

II 413,49;

504
n.

(bis) 505.

Marcianus Lat.
:

88:
13.

Polemii

latorcnlus

Romanus

bibliotbecae Corsinianae
I

122

(saec.

XV)

provinciarum.

I
cl.

531,

Prosperi cln'onica.

357,

2.

Marcianus Lat.
Rossi

XIV

n.
n.

177:

cf.

II

402 ad 42.
chronica.
1

Marcianus Zanettianus

348:

Prosperi

Romanus Rossianus (apud Torquatum

cum)
a.

canoni369,
38.

saec.

XV

Prosperi chronica, chronica Gallica

452.

I 369,33 624.

Venetus monasterii

S.

Michaelis

de Torcello n. 329

Romanus
bernica.

VaUicellianus

18 (saec. X):

^ylloge

Hi-

(saec.

XV):

Epitome Marcellini
latet).

chronicorum.

II

lU

12.

52,

12.

(Hodie

Romanus
maiora.

Vallicellianus
11 403, 56.

B 40 (saec. XI)
(saec.

Isidori chronica

VERCELLI (VERCELLAE).
:

Romanus Vallicellianus Cl9

maiora (cum auctario).
KomanusVallicellianus
maiora,

XV)

Isidori chronica

Vercellensis bibl. cap. u.

58

(saec. IX): Isidori chrouica

II 398, 19 489.

minura.

4 13,

55.

U33

(saec.XV): Isidori chrouica

Vercellensis bibl. cap.

n.l02 (saec.lX):

Isidori chronica

eiusdem

historia

Gothorum Wandalonim
proprietatibus

minora.

II 414,

56.

Suehorum,

tractatus

de

gentium.

Vercelleusis bibl. cap. n. 128 (saec. X): Isidori chronica

II 250 389 405, u.

minora.

II 414, 57.

702
Vercellensis bibl. cap. n.

CONSPECTVS CODICVM.
202
(saec. IX): Isidori chronica

INDEX
& IV 23 (saec. XVI)
;

IX.

Escurialensis

Victor Tonnennensis,

minora.

II 414,

58.

lohannes Biclarensis, chronica Caesaraugustana.

173.

VEBONA

(VERONA).
capitularis
n.

Escurialensis

6 (saec. X/XII): Isidori chronica mi132.

Veronensis bibliothecae
Prosperi chronica.

26

(saec.

XV):
Silvii

nora.

II

416,

I 369, 39. n.

Escurialensis

P P Q

(saec. IX):

Isidori

chronica

mi-

Veronensis Veronensis

bibl. cap.

58

(saec.

Vin): Polemii

nora.

II 416, 133.
I

laterculus provinciarum.
bibl.

I 516.

Escurialensis
Notitia

8
134.

(saec.

IX)

Isidori

chronica

mi-

cap. n. LII [50] (saec. VIII):

nora.

H
II

416,

Galliarum.

I 563, 6.

Escurialensis

II

24

(saec.
cf.

VIU)

Isidori chronica mi-

Vei'onensis bibl. cap. n.

sulares Veronenses.

LV

[53]

(saec.

V)

Fasti con-

nora.

416,

135;

506.

III 382.

Escurialensis
(saec. XI): cf. II 56.
:

(olim

Oveteiisis)

II

18

(saec. VII):

Veronensis

bibl. cap. n.

XCVI

[90]

Prosperi chronica cura additamentis, Isidori historia

Veronensis Saibantiuus (eaec. XI)

I

Prosperi chronica.

Gofhorum.
Escurialensis
nora.

370

sq.

R HI

362(0) 380sq. 488 U 261(17). 9 (saec. XH): Isidori chronica mi-

II 416, 136.

HISPAKI4 ET PORTVGAIiLIA.
ALCALA DE HENAREZ
Alcalensis
n. 134.

(COMPLVTVM).
vid.

LEON

(LEGIO

VH

GEMINA).
257.

Legionensis liber
sive

cf. II

Complutensis

Matritensis

univ.

MADRID
(ALCOBATIA).
deperditus
(saec.

(MATRITVM).

ALCOBAgA
Alcobaciensis

Matrifeusis bibliothecae nationalis

Libri generatiouis pars.

A
:

16

(saec. XII):

I 79, 3 c.

VIII/IX):

Prosperi
Matritensis bibl. nat.

chronica, Victoris Tonnennensis chronica, lohannis

Biclarensis chronica, chronica Caesaraugustana,
positio
e.x-

A 51
E

(saec. XIII)

Isidori chronica

minora.
Matritensis

II

416,

137.

temporum
historia

Hilariana, chronica Gallica

bibl.

nat.
a.

(saec.

XVH)
331,
5

Continuatio

a.

511,
Isidori

Hydatii epitome Hispana, epitome Carthaginiensis,

Isidori

Htspana

754, epitome Ovetensis, tractatus

II

continuatio Isidori Hispana

II

Gothorum Wandalorum Sueborum, a. 754. I 367 493 626 8 166 sqq. 261 330,1 IH 415.

de proprietatibus gentium.
Matritensis

370 {31) 389.

Hydatii

(Perezianus)

bibl.

nat.

F 38:
Isidori

chronicorum epitome, chronica Victoris Tonnennensis,

item

lohannis

Biclarensis,

chronica

COIMBBA
Xn)
:

(CONIMBRICA).
archicoenobii
S.

maiora, eiusdem
Crucis
n.

historia

Gothorum
Isidori

VVandalorum

Conimbricensis

Sueborum, continuationes

Byzantia Arabica
174, 4 265 329

83

(saec.
a.
lo.

741

et

Hispana

a.

Laterculus regura Visigothorum.

754, epitome Ovetensis, laterII 9, 6

II 462,

culus regura Visigothorum.

331,
.s

ESCOBIAL (ESCVRIALE, ESCVRIACVM).

Escurialensis b
dori
historia
I

371 406 UI 461,

2.

Matritensis bibl. nat.

I

(saec.

XV)
265.

Liber genealogus,

Isi-

Gothorum
159,
I 7

cet.

ex

recensione

Lucae

Tudensis.

II

F 58 (saec. XVI): Isidori historia Gothorum Wandalorum Sueborum (cum additamentis Pelagianis), laterculus regum Visigothorum. H 264, 305; cf. 262 not. 2 lU 461 (ad 2) 462, 12.
.)

Escurialensis b
uora.

10

(saec. XIII):

Isidori

chronica mi-

Matritensis bibl. nat.

tensis.
II

F 86

(saec. XII)

Epitorae Ove-

II 415, va.
I

371 376.
:

Escurialensis b

11 (saec.
cf.

XIV):

Isidori chronica mi-

nora.

II 415,127;

505.

Matritensis bibl.
:

Escurialensis b I 12 (saec.
nora.
11 416,
128.

XIV)
X):

Isidori

chronica mi-

iiat. F 93 (saec. XVI) Gothorum Wandalorum Sueborum.

Isidori historia
II

264,

."..

Matritensis bibl. nat.

F 130

Isidori historia
II

Gothorum

Escurialensis d

1.

1 (saec.

Epitome Ovetensis.

11

cet.

ex recensione Lucae Tudensis.

265.

370.
Escurialensis d
1.

Matrifensis bibl. nat.

138: Isidori hisforia Gofhorum

II

(saeo. X):

Epifome Ovetensis. II
historia

cet.

ex recensione Lucae Tudensis.

bibl.

265.

370.
Escurialensis fl. 28:
Isidori

Mafritensis

nat.

Q
Q

10:

Epitome Ovetensis.

Gothorum

cet.

.371.

ex recensione Lucae Tudensis.

Escurialensis
nora.

II 265.
Isidori chronica mi-

Matritensis bibl. nat.

129: Poleraii SUvii laterculus

1

& &

2 (saec. XIV):
cf.

provinciarum, nofitia Galliarum.

add. ad p. 531.

530,

cf. p.

II 416, 129;
I

505.
Isidorl

(Nunc

latet).

Escurialensis

3 (saec. XI):

ehronica

mi-

Matritensis bibl. nat.

10

(saec.

XVI

aut

XVU): Liher
11264,4

nora.

II 416, 130.

genealogus, Isidori historiae (cum additamentis Pelagianis),

Escurialensis
nora.

&
&

14 (saec. Vlll): Isidori chronica mi-

eiusdem chronica maiora.

lo.

159,7

11 416, 131.
II

305 405 (ad 71) 494,

(saec.

Escurialensis
I 370, ih.

XV)

Prosperi

chronica.

Matritensis bibl. naf.

119:

Epitome Ovefensis.

II

371.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
T 235: Epitome Ovetensis. X 2.S (saec. XIII): Isidori
II II

703
s.

Matritensis bibl. nat.

371.

OSJUA (OXOMA

VXAMA).
Pereziauus
a.

Matritonsis bibl. nat.

tiotboriiin,

historia

Oxomensis (Osmensis)

hodie deperditus:

Wandalorum, Suebonim.
nat.

2f)l.

Continuatio Isidori Ilispoiia

Isidori

754, Ilydatii chroni-

Matritensis

bibl.

IGl

(saec. XI/XII):

clnonica

maiora,

einsdem
II

historiae,

tractatus

de

proprietatibus gentium.
Matritcnsis bibl. nat.

258 (N) 389 405,

73.

corum cpitomc, laldori clironica maiora, laterculus regum Wandalorum et Alanorum. 11 8 sq. 331,4 406 UI 456,
.5.

183: Epitome Ovetensis.

11371.

Matritensis bibl. nat. Legionensium n. 4

7 (saec. XD:
469. 15,
8

OVIEDO (OVETVM).
Ovetensis Pelagii deperditus (saec. XII): Liber genealogus, laterculus reguni Visigotborum.
1

Laterculus regum Visigothorum.

Matritensis
bibl.

III 462, ii; cf.

n. II

nat.

Toletanorum

(saec.

1,09,7

II

VIII IX): Isidori cbronica niinora.

416,138.

262 HI 461,

462,

12.

Matritensis bibl. nat. Toletanorum n. 15, 9 (saec. XI):

IsiJori

cbronica minora.

II

416,139.

BODA.
XIV)
Xin):
:

Matritensis bibl. uat. Toletauorum n. 15, lo (saee.

Isidori cbronica miuora. II 416, 142.

Rodensis liber:

Isidori

historiae

et

cbronica maiora.

H
li

258 405,

72.

Matritcnsis bibl. nat.Toletanorum n. 15,

Isidori cbronica miuora. II 416, 143.

(saec.

SALAMANCA
-JG:

(SALMANTICA).

Matritensi

bibl.

nat.

Toletanorum

n. 27,

Hydatii

Sahnanticanus
historiae

chronicorum epitome, lobannis Biclarensis cbronica,

Isidori

5 (saec. XIV): Isidori ex recensione Lucae Tudensis. II 264.

bibl. univ. 2. 3.

chronica

maiora

eiusdem

historiae
a.

con-

tiuuationes Isidori Byzantia Arabica

a.

741, Hispana

SEGOB.be (SEGOBRIGA).
Segobrigensis

754

laterculus Visigothorum:
,i

II

174,3 265
Pereziauus:

329 331,

406

IH

462,

Hydatii cbronicorum

epi-

12.

Matritensis bibl. nat. Toletanorum n. 27,28 (saec.

Isidori historiae ex

XIH):

tome, Victoris Tonnennensis chronica, lohannis Biclarensis chrouica, Isidori chronica maiora, continuatio
Isidori

recensioneLucaeTudensis. H264.

Byzantia Arabica

a.

741, laterculus regura

sq.

Matritensis (olim Alcalensis sive Complutensis) biblio-

Visigothorum.

9, 6

174,2 329 406

Ul462,i2.

thecae

universitatis

n.

134

(saec. XIII):

Prosperi
auctario

SOBIA.
Soriensis deperditus:

cbronica, epitome chronicorum Prosperi

Victoris Tonncnnensis cbronica
chi'onica;
e.xpositio
;

cum

lobannis Biclarensis
nica maiora,

Victor Tounenneiisis,

lohannes

de

imperatoribus

temporum Hilariana; narratio domus Valentinianae et Theoa.

Biclarensis, chronica Caesaraugustana, Isidori chro-

eiusdem historia Gothorum

Isidori

WandaII 1(55

lorum Sueborum, continuatio

dosianae;

cbronica Gallica

511; Ilydatii chronia.

Byzantia Arabica

corum epitome; cbronica Carthaginiensia

741

latereulus
III

regum Visigothorum.
2

(laterculus

regum Wandalorum
maiora,

260 329 406

et

Alanorum);

461,

468.

Isidori chronica

eiusdem bistoriae, historiarum continuatio

a.

TOLEDO

(TOLETVJl)

v.

MADBID.

Hispaua
617 626;
p.

754.
cf.

367 {Z) 372

486
p.

sq.
p.

491 493

add. p.

IX

sq.

(ad

3G7l
(J/)

XH

(ad

VALLADOLID (VALDOLETVM).
Valdoletanus n. 64 (saec.
370,
47.

617

et

626)

118 lC7sqq. 262

4.

330,2 405,

XV)

Prosperi

chronica.

70 III

415 456,

ilatritensis univ.
I

F 63

(saec.

XV): Prosperi chronica.

360,

6.

VALENCIA (VALENTU EDETANORVM).

(antea Alcalensis
I

Matritensis uiiiv.

2. 7)

saec.

XV:

Codex

n.

112: Prosperi chronica.

371.

Prosperi clironica.
Matritensis

370,
est.

46.

academiae
II

gr.

4*

(saec.

XV)

OAL,IiIA.

Isidori historiae.

260 ad H.
23
gr. 7

Matritensis acaderaiae

est.

189 (saec. XIII)

ALBY (M,m.A,
Albigensis
n.

ALBIGA, ALBIGISl.
(saec. VIII)
notitia
:

Isidori cbronica maiora,

eiusdem historia Gothorum,

a.

29

Polemii Silvii laterculus

principiuni

chronicorum

741.

II

260

(i?^)

329

provinciarum,

Galliarom, tractatus de nochronica

maiora.
I

402,

44.

minibus Gallicis,
academiae, antea
:

Isidori
cf.

524

Matritcnsis

S.

Aemiliani de la Cochronica minora.

II

563,9 613

396,6;

UI

358.

golla u. 8 (saec. X)

Isidori

416,

140.

AMIENS
academiae,
antea
S. Petri

(AMBIANVM).
n.

Matritensis
n.

de
II

Cardena
416,
141.

Ambianensis Ambianensis
iiora

10
221

(saec.

IX) commemoratur lU
Isidori
.'.9

7.

12

(saec.

X): Isidori chronica minora.

n.

(saec. XII):
II

chronica

mi-

Matritensis bibliothecae regiae privatae 2 C. 5 (saec.

cnm

additaraentis.

414,

.502.

Xin/XIV):
Tudensis.

Isidori
II

historiae

ex receusione Lucae
258.

Aniliiancnsis n.

222
407
I

cf. III

240.

264.
cf. II

Ambianeusis

u.

(saec.

XVI)

Exccrpta ex chrono-

Matritensis bibl. reg. privatae 2 J. 8

grapho

a.

354.

30,

5.

CHRONICA

III.

90

704

CONSPECTVS CODICVM.
(ABRINCAE).
MontispesBuIanus
n.

INDEX
32
I

IX.

AVBANCHES
a.452.
I

(saec.

XII/XUI)
l.

Consularia

Abrincensis bibliothecae civicae n.86: Chronica Gallica

624.
ile

Constantinopolitana.

203,

Montispessulanus
excidio

n.

151 (saec. XI/XIl):

II 9.

Excerpta ex

Abrinceusis n. 162 (saec. XII ex.): Gildae

Britanniae.

cbronlcis Hydatii.

UI 14 {A).

Montispessulauus
I

n.

280 306

(saeo. XIII); Notitia

Galliarum.

BATEUX

566,40.
n.

(BAIOCAE, BAIOCASSIVM CIVITAS).

a.

Moutispessulauus

(saeo. IX):

Generationum regIII 347. Cf.

Baiocensis liber: Cbronica GaUica

452.

624.

norunique laterculus Bedauus.

1371.

BOBDEAUX

(BVRDIGALA).
I

FABIS
572,90.

(PARISII).
n.

BurdigalensisDuchesnii: Notitia Galliarum.

Parisinus Lat.

1451

(saeo.

X):

Notitia

Galliarum,

BOULOONE SUR MER

569,
61.

(BONONIA).
Notitia

traotatus de nominibus Gallicis.

I 564, ii 613.

Bononiensis n. 115 (saec. XII):

GaUiarum.

Parisinus Lat. n. 1452

I

(saec.

X):

Notitia

GaUiarum.

562,

4.

CAMBRAY (CAMARACVM, CAMERACVM).

Cameracensis
n.

Parisiuus
564,
I

n.

1454 1458

(saec.

X):

Notitia

Galliaruin.

19.

863: Chronica Gallica

a.

452.

624.

Parisinus

n.
:

(pars I saec. IX, II

et

lU

saec.
I 564,

CEABTBES
Codex
n. u. n.

(AVTRICVM, CARNVTVM).
X):
X):
ef.

XII/XIU)
20

Notitiae Galliarum
57.

exempla

iria.

568, 51 569,
n.

19 76

[26] (saec. [55]

(saec.

HI 240.
III 240,
:

Parisinus

1557
III

(saec.

X):

Laterculus regum Visi-

of.

gothorum.
Brittonum.

m
n.

98

[77]

(saec.

IX/X)

462,

8.

Historia

119.
Notitia

Parisinus n. 1791 (saeo. XII): Cassiodori de historicis

193 [172] (saec.XI):

566, 35^.

GaUiarum.

christianis.
I

II

39 (C).

Parisinus n. 1792 (saeo. XIII): Cassiodori de historiois

christianis.
II

39

(jB).
:

PIJON

(DIVIO, DIVIONVM).
:

Parisiuus n. 1793 (saec. XII)

Chronica Gallica

a.

452.

Divionensis n. 269 (saec. XII)

Generationum regnoIII 347.

a.

624.
:

rumque
I

laterculus Bedauus.
n.

Parisinus n. 1862 (saec. X)

452.

Isidori cbronica maiora.

Divionensis
624.

561

322

Chronica Gallica

403,

4S.
:

Parisinus n. 1863 (saec. X)

Isidori

chronica maiora.

DOUAI

(DVACVM).
n.

U
a.

403,49.

Parisinus n. 1906 (saec. XIII): Cassiodori de historiois

452.
I

Duacensis Duaoeusis
liarum.

750: Chronica GaUica

624.

cliristianis.

II

39 [D),
(saec. IX):

n.
I

753

(saec.

XI/XII)

Pars notitiae Gal-

Parisinus
570,
6s.

n.

2123
2321

Notitia

Galliarum.

566 ad 35.
756: Chronica Gallica
a.

Duacensis

n.

452.

624.

Parisinus
doriana.

n.

(saec.
2.

XII)

Chronica
I

Pseudoisi-

EVBEUX
Eboricensis

(EBORICA, EBROICVM).
n.

II u.

495,

Commem.
X):

367. Galliarum.
I

41

(saeo. XIII)

Historia

Brittonum.

Parisinus
572,
92.

2449

(.saec.

Notitia

132.
:

Eboricensis n. 60 (saec. XI)

Bedae chronioa maiora.

Parisinus u. 2769: Epitome Ovetensis.

II

371.

238.

Parisinus n. 3088 (saeo. XII): Isidori chronica maiora.

LANDEVENEC.
Chartuhirium Landeveneoense saec. XI
of. III

U
22.

401,

35.
:

Parisinus n. 3182 (saec. X/XI)

Gildas de paenitentia.

UI

11.
u.

LAON
574,

(LAVDVNVM, LVGDVNVM CLAVATVM).

n.

Parisinus
566,
I

3837

(saec.

IX)

Notitia

Galliarura.

33.
:

Lauduneusis
101.

403

(saec. XII):

Notitia

GaUiarum.
452.

Parisinus n. 3838 (saeo. X)

tatus de

Notitia Galliarum, tracI

:

uominibus

Gallicis.

573, 93 613.

Laudunensis

alius:

Chronica GaUica

a.

624.

Parisinus n. 3839
569,
5S.

A
A

(saec.

X)

Notitia Galliarum.

LIMOOES
Lemovicensis

(LEMOVICVM).
bibliothecae

Parisinus n. .3842

(saec. X):

Notitia Galliarum.

publioae

n. 1

(saec. XII):

Prosperi ohronicorum exempla duo (alteruni decurtatuni), Isidori cbronica niaiora.

564,

2t.

357

1')

367 {X)

Parisinus
572,
83.

n.

3843

(saec.

X):

Notitia

Galliarum.

486

U 402, 42.
(MONS PESSVLANVS).
3
(saec. XII)
:

Parisinus

u.

3852

(saec. X):

Notitia

Galliarum.

MONTFELUEB
Montispessulanus
I
ii.

572,

84.

Notitia Galliarum.

Parisinus n. 4280
571,
69.

(saec.

X)

Notitia

GaUiarum.

568,

50.

INDEX
P.niisinus

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
4280 B
I

705
4884
(saec. VII/VIII):
I

n.

(saec.

X)

Notitiae

Galliarum

Parisinus

n.

Chronicon Alexan-

c.xcmpia duo.
l'nii.sinus

50.^,22 571,70.
(saec. XII):

drinuni (Barbarus Scaligeri).

fialliaium.
I

83 272.

n.

4375

Notitia

Parisinus n. 4885 (saec. XII): Bedae chronica maiora.

5G9,

.',9.

236.
cf.

Paj-isinus n.

4418

(saec.

IX):

Lateiculus legum Visi-

Parisinus u. 4886

IH 238.
Traotatus
de
proprie-

gothorum.
l'arisinus
n.

in
4667

462,

6.

Parisinus n. 4892 (saeo. XII):

(saec.
III

IX
3
;

in.):
cf.

Laterculus

regum
Visi-

tatibus gentium.

II

389

(P).

Visigotlionim.

461,

469.

Parisinus n. 4909 (saec. XV):

Notitia

Galliarum.

Parisimis n. 4668 (saec. IX):

L.aterculiis

regum

569,

.',6.

pothorum.

III 462,

5.

Parisinus n. 4955 (saec.

XIV)

Notitia Galliarum.

Parisinus n. 4669 (saeo. XI):

Laterculus reguui Visi-

569,

60.

gothorura.

III 462,

Parisinus
7.

n.

5001

(saec. XI):

Notitia

Galliarum.

Parisinus
567,
47.

n.

4800

(saec.

XV):

Notitia

Galliarum.

565,
I

23.

Parisinus
nora,
cf. I

n.

5009

(saec. XIII)

Isidori

chronica mi-

Parisinus n. 4806 (saec. X)

Parisinus
n.

527.

nus.
I

generationum regnorumque laterculus BedaU 414,60 348.

4807

(saec.

IX

ex.)

commenioratur

Parisinus u. 5091 (saec. XI):

Isidori

chronica maiora

529

not. 2.

cum
(saec.

auctario.
n.

397,

lo

489.
Ilistoria

l'arisinus n.

4808

IX
I

vel X): Notitia Galliarum,

Parisinus

tractatus de nominibus Gallicis, Polemii Silvii later-

5232

(saec. XII):

Brittonura.

122.
:

culus provinciarum.

516 524
Isidori

564,

lO

613.

Parisinus n. 5289 (saec. XI)

Isidori chrouica

minora,

Parisinus n. 4841 (saec. X):

chronica maioi-a.

399,26.

Parisinus n. 4859 (saec. X): Victorii Aquitaui

paschalis.
I

cursus

Bedae chronica maiora et minora, generationum regnorumque laterculus Bedanus. II 414, 61 236 242 348.

515

674
(saec.

sq.

Parisinus n.
Prosperi

5285E

(saeo.

XVH
cf.

vel
I

XVm):
530,
4.
7.

Polemii

Parisinus

n.

4860

X):

chronica

cum
et

Silvii laterculus

provinciarum.

additamentis, Cassiodori chronica

dorl

cum

auctario, Isi-

Parisinus n. 5318 (saec.

Parisinus
n.

Xm)
IX
et

m
:

chronica maiora,

Bedae chronica maiora

5543

(saec.

XI)

Isidori

clironica

miuora cum coutinuatione Caroliiigica prima, generationum regnorumque laterculus Bedanus, later-

minora, Bedae chronica minora, generationum reg-

norumque
348.

laterculus Bedanus.

regum Visigothorum, Victorii Aquitani cursus pasohalis. I 363 sq. 488 674 (P) 675 II 117 (P) 401,41 III 235 241 242 344 347 456,2. Parisinus n. 4861 (saec. XIII): Chrouica Gallica a. 452.
culus
I

Cf. I 33, 8

240.

Parisinus n. 5610
Parisinus
doriana.
n.

(saec.

m 242 XII) commemoratur m

II

414, 62

22.

6113
II

(saec. XIII):

Historia
*

Pseudoisi-

377.

624.
a.

Parisinus n. 6161 (saec.

452.
III

XV); Bedae chronica maiora,

Notitia

Parisinus n. 4862 (saec. XIII): Chronica Gallica

I

236.

624.
:

Parisinus n. 6186 (saeo. XIS'):

Galliarum.

Parisinus n. 4863 (saec. XIII)

I

Chronica Gallica

a.

452.

568,

52.

624.
a.

Parisinus n. 6235 (saec.

XV)

Gildae de excidio Bri-

Parisinus n. 4864 (saec. XIV): Chronica Gallica

I

452.

tanniae.

III

14 (E).
(saeo. XIII):

624.
n.

Parisinus

n.

6274

Historia

Brittonum.

Parisinus

4865

(saec.

XV): Prospori

chronica.

III

121.

369,

40. a.

Parisinus n. 6815 (saec.

XIV)

Isidori historia
II

Gotho-

Parisinus n. 4867 (saec. XIV): Chronica Gallica

I

452.

rum Wandalorum Sueborum.

Parisinus n. 7296 (saec. IX)
:

256.

624.
n.

Bedae ohrouica maiora.

Pai-isinus

4868 4869
4870

(saec.

XV)

Prosperi

chronica.

III 236.

369,

41.

Parisiuus u. 7297 (saec.

n.

vel XI)

Generationum regIII

Parisinus
369,
42.

(saec.

XV)

Prosperi

chronica.

norumque
Parisinus
n.

laterculus Bedanus.

7361

(saec. XII):

348; cf. 240. Generationum regno-

Parisinus

n.

(saec.

XIV):

MaroeUini chrouioon
II 50^ 2
III

rumque

laterculus Bedanus.

IH 348.
III 236.

epitomatum, Bedae chronica maiora.

236.

Parisinus u. 7418 (saeo. XIV): Libri geuerationis pars,

Bedae 'hrouica maiora.

Parisinus
II u.
63.

79, 3i

Parisiuus u. 4871 (saeo. XI): Liber generationis, Prosperi chronica, Isidori chronica maiora.
II
I

7530

(saec. IX):

Isidori clironica

minora.

81,6 362

414,

404,

62.

Parisinus u. 7582 (saec. IX): Isidori chronica minora.

Isidori
II

Parisinus n. 4873 (saec. XII):

historia Gotho-

II

414,

64.

rum Wandalorum Sueborum.

Parisinus n. 4883

256

(P).

Parisinus n. 7583 (saec. X):

II

Isidori chrouica

minora.

(saec.

XI)

Isidori chronica maiora,

II

414,

65.
:

generationum reguorumque lateroulus Bedanus.

401, 3S

Parisinus n. 7584 (saeo. X)

Isidori chronica miuora.

348.

414,

66.

90

706
Parisinus n. 7585
II 414, G7. I'arisinu.s
II
(siiee.

CONSPECTVS CODICVM.
X);
Isidori ehronica ininora.

INDEX
Notltia Galliarum.

IX.

Parlsinus n. 9631 (saec. XII):

565,
24.

n.

7588

(saec.

X)

Isidori chronica

niinora.

Parislnus

n.

9661
,

(saec.

XV): Polemli
XI)
cf. III

Silvii latercuhis
I

414,68.
:

provinciarum
Isidori cln'onica minora.

notltia Galliarum. (saec.

530,

571,74.

Parisinus n. 7589 (saec. XII)

Panslnus
II

n.

9768

119.

n
H
II

414,

69.

Parislnus n. 10291 (saeo. X): Isldori chronlca niinora.

414,93.
Parisinus n. 10292 (saec. X): Isidori chronlca minora.

Parisinus n. 7590 (saee. XIII): Isidori clironica minora.

414,
70.

1'arisinus n.

7591 (saec. XIII):

Isidori chronica

minora.

II

414,

94.

414,71.

Parisinus n. 10293 (saec. X): Isidori chronica minora.

II

Parisinus n. 7592 (saec. XIII): Isidori cln-onien nilnora.

II

414,

95

cf. .506.

414,

72.
:

Parisinus n. 10837 (saec. VIII

Isidori chroniea minora.

in.)

cf. III

4.

Parisinus n. 7593 (saec. XIII)

II

Parismus

n.

10910

(saec. VII/VIII):

Llher generatlonis,
,

414,

73.
:

chronlcorum Hydatil epitome Fredegariana

Isidori chronica niinora.

Isidorl

Parisinus n. 7594 (saec. XIII)

II

chronica maiora.
Parislnus
n. 11108 120 (N).

78, 2

II

9 398,
:

22.

414,

74.

(saec. XII)

Historla

Brittonum.

Parisinus n. 7595 (saec.

XIU)

Isidori chronica

maiora

III

cum

additamentis.

II 414, 75
:

502.

Parlslnus n. 11478

commem.
n.

517

not. 3.
cf.

Parisinus n. 7596 (saec. XIII)

II 414, 76.

Isidori chronica

minora.

Parislnus (Slrmondianus)

11479

563 ad 5;
III
7.

564 ad

14.

Parlslnus n. 11504. 11505 (saec. IX)

(saec. XIII): Isidori

Parisinus
II

n.7596A
77.

commem.
cf. II

ehronica rainora.

Parisinus n. 11529. 11530 (saec. VHI/IX)

Parlsini
n.

261.

414,

11676
cf.

Parisinus n. 7597 (saec. XIV)

II

Isidori chronica

minora.
II

11680:

Isidori

chronica

minora.

414,96;
n. II

506 (ad 11676).

(saec. XII)
:

414,

78.

Parlslnus

11864
414,
97.

Isidori

chronlca

mi-

Parisinus n. 7598 (saec.

II

XIV) XIV)
XIV)

Isidori chronica minora.

nora.
Isidori chronica minora.

414, 79;

cf.

505.
(saec.
:

Parislnus n. 11889: Notltla Galliarum.

567 ad 41.

Parisinvis n.
II

7599

Parislnus
I

n.

11909:

Consularia
not. 2.
(saec. VIII)
:

Constantlnopolitana.

414,

80.
:

202.

Cf. II
n.

48

Parisinus n. 7600 (saec.

Isidori chronica minora.

n
II

Parisinus

12021

Sylloge

Hibernica.

414,

81.

lU
XIV)
:

12.
(saec. VI):

Parisinus n. 7601 (saec.

Isidori chronica minora.

Parlslnus n. 12097
563,
5.

Notitia Galliarum.

414,82;

cf.

506.

Parisinus n. 7602 (saec.XV): Isidori chronica minora.

II

Parlsinus n. 12117 (saec. XI): Isldorl chronica malora,

414,83.

generationum regnorumque laterculus Bedanus.

II

Parisinus n. 7603 (saec.

II 414,84.

XV)

Isidori chronica minora.

404, 63

lU
n.

348.

Parlsinus

12160

(saec.
II

XU

ex.):

Casslodori

de

Parisinus n. 7604 (saec. XIV): Isidori chronica minora.

II

historicls chrlstianis.

39 {).
cf. II

414,

85.

Parisinus n. 12161 (saeo. VIII)

44.

Parisinus n. 7607 (saec.

II 414, 86.

XV)
:

Isidori chronica miuora.

Parlsinus n. 12236 (saec. IX)

II 401, 39.

Isldori clironlca maiora.

Parisinus n. 7670 (saec. X)

II

Isidori chronica minora.

Parisinus n. 12237 (saec. IX)

Isidorl clironlca malora.

414,

87.
:

U
Isidori clironica minora.

401,40.
n.

Parisinus n. 7672 (saec. XII)

II

Parisinus

12445

(saec.

X):

Notitia

Galliarum.

414,

88.

567,41.

Parisinus n. 7674 (saec.

II

XIV) XIV)

Isidori chrouica minora.

Parislnus n. 13013 (saec. IX): Bedae chronlca malora.

414, 89;
n.

cf.

506.
(saec.
:

lU
Isidori chronlca mlnora.

236.
:

Parisinus
II

7675
cf.

Parisinus n. 13372 (saec. XI)

III 242.

Bedae chronica mlnora.

414,90;

506.

Parlsinus n. 13403 (saec. IX): Notltia Galliarum, Bedae

Parisinus n. 7676 (saec.

II

XV):
33,
8.

Isidori chronica minora.

chroulca maiora.
Parlslnus n. 13657

566, 34 III 236.

414,91.
cf. I

(saeo.

XI):

Notitla Galllarum.

ParisInuB n. 7886

565,

25.
:

Parisinus n. 8319 (saec. XI)

Parisiuus n. 8501
nora.
II

commem.
:

545.

Parlsinus n. 14085 (saec. X)

II

Isidori chronica minora.

(saec. XII)

Isldori

chronica mi-

414,98.
Notitla Galllarum.
I

414,

92.

Parlsinus n. 14314 (saec. XII):

II 56.

Parisinus n. 8865

commem.

569,

62.

Parisinus n. 8948 (saec. XII): Bedae chronica raaiora.

III 236.

I'arislnus n.

14624:

Chronlca Gallica
(saec. XII/XIII et

a.

452.

624.

Parisinus
n.

n.
,

14743
Isidorl

XIV):
I

Notitia
II

Parisinus

9380

(saec. VIII/IX):

Isldori

chronlca

Galliaruni

chronlca

minora.

565, 29

maiora cum auctario.

II 397, 9 489.

415, 99;

cf. I

add. p. XI.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
Parisinus nouv.
acrj. n.

707
21G9
(.saec.

Parisinus n. 15008 (saec. X): Bedae chronica niaiora.

III

XI): Isidori chronica

'23G.

minora.
n.

II 415,
?itm)i.

10.

l'ansinus
Isidori

15009

(snec. XII):

Notitia

Cialliaruui,

Parisinus
liarum.

acq.
ac.

n. 22,53

(saec. X):

Notitia Gal-

chronioa minora,
1

liistoria

Brittonum epitocf. 1

573,

mata.
Parisinus

565,30

II

415, loo 111 122;

(saec.

add. p. XI.

n.

15174

XVI):

Gildae

de

Parisinus bibliothique de VArs6nal n. 982 (saec.

excidio
Isidori chronica raaiora,

XIV)

Britanniae.

eiusdem

111 20.

historiae, continuatio

Isidori llispana a. 754.

Parisinus n. 1621G (saec. XUI):

nora.
II 415, lOl.

II 2! (J) 331,3 40,5,69.

Isidori

cbronica

rai-

Parisinus

bihl. cZe /'.itrs^noi n.

985

(saec.

XIV);

Isidori

chronica maiora.
I

II 399,

2S.

Parisinus n. 16252 (saec. XIV): Notitia Galliaruni.

:')T3,4.

Parisinus olim

S. Victoris: cf. II .52,

u.

Parisinus n. 1G3G1 (saec.

tani

XI

vel Xll)

Victorii

AnuiI

cursus
sq.

iiaschalis,

Bedae chroniea

raaiora.

BEEIMS
Remensis
chronica.

(REMl).

673

in
n.

236.
(saec. Xll):

759

[757]
43.

(saec.

XII ex.?):

Prosperi

Parisinus

1G897 17159

Notitia Galliarum.

I 369,

573,

95.

ROUEN
(saec.

Parisiniis n.
II 415,

X):

Isidori cln'onica minora.

10'.'.

Rotomagensis

(ROTHOMAGVS, ROTOJIAGVS). n. 1177 =.U 74 [antea U 123]

Brittonum.
III 132.
n.

(saec.

Parisinus n. 171G0 (saec.XII): Isidori chronica minora.

II 415, 103.

Xn):

Ilistoria

Rotomagensis

1181

=
11

81

[autea

11]

(saec.

XV):

Isidori chronica maiora.

n.

II 406.
:

Parisinus n. 17161 (saec. XII): Isidori chronica minora.

II 415, 104.

Rotomagensis

1360
7:

(saec.

XUl)

Cassiodori

de

historicis cliristiauis.

39 {F).
a.

Parisiuus n. 17402 (saec. XII): Cassiodori de historicis

christiauis.

Rotomagensis
Rotomagensis

11 39 {A).
(saec. XII):

U 11. V 74

Chronica Gallica 123

452.

I 624.

(olira

):

Bedae chronicoruni

Parisinus n. 17544
tinopolitana,

Consularia

Constanaddita-

Isidori
3

clironica niaiora
cf.

(cum
7.

minorura exempla duo.

III 242.

mento).

203,

II 402, 45;
:

493,

Rotomagensis Y87. 60:

a.

Chronica

Gallioa a. 452.

Parisinus n. 17545 (saec.XlI)

I 624.

Chronica Gallica

452.

625.

Parisinus n. 17875 (saec. XII)

II 415,
lo.s;

Isidori chronica minora.

ST.

OMER

(AVDOMAROPOLIS).

cf.

506.
:

Sanctomerensis bihl. publ. n. 697

Isidori chronica minora.

+ 706

(saec.

X/Xl)
Sfi

Parisinus n. 17876 (saec. XII)

II 415, 106.

Marcellini chronicon

Notitia Galliarum.

I 566,

II 47

(,S).

Parisinus n. 17877 (saec. XII): Isidori chrouica minora.

II 415, 107.

TOURS.
Codex
n.

Parisinus n. 18416 (saec. XII)

Generationum regnoIII 348.

1.

334

of.

III 240.

rumque

laterculus Bedanus.
cf.

Parisinus graec. n. 2394

III 363 uot.

TROYES.
Codex
u.

Parisinus gr. n. 2492

cf.

HI

362.

38G: Isidori chi-onlca maiora.

II 406.

Parisinus bibl. nat. nouv. acquk.

lat.

(nuper emptorum)
later-

VALENCIEKNES.
Codex B Codex T
5. 4.

n.456

(saec.

Xn): Generationum regnorumquo

III 348.
lat. n.

66
16

(saec.
cf.

X)

cf.

III 240.

culus Bedanus.

III 240.

Parisinus nouv. acq.

1424: Polemii
3.

Silvii later-

culus provinciarum.
Parisinus nouv.
liarum.

^I

530,

BELGICVM ET HOLIiANDIA.
X)
:

aai. n.
26.

1460

(saec.

Notitia Gal-

I 565,

BRUXEhLES
Bruxellensis n.
I 571,
76.

(BRVXELLA, BRVXELLAE).
495505
(saec.

Parisinus nouv. acq. n. 1543 (saec. Xll): Chronica Gallica a. 452.

X)

Notitia Galliarum.

I 624.
cf.

Parisinus nouv. acq. n. 1612

III 240.

Bruxellensis n. 668 (saec. XIV):

Isidori

chronica mi-

Parisinus nouv. acq. n. 1613 (saec. IX):

lihro generatiouis.

Excerpta ex
p. 78.
inc.)
:

nora.

II 415, 109.
n.

I p.
u.

VII add. ad
(saec.

BruxeUensis

1791 1794

(saec.

X):

Narratio

de

Parisinus nouv. acq.

1615

IX

Bedae

iniperatoribus doraus Valentinianae ct Theodosianae,

chronica

maiora

et

minora,

generationum regno237 (il/) 242 334 sq.

Bedae clirouica maiora, Prosperi chronica.

617

367 {B)

rumque
348.

laterculus Bedanus.

lU

UI232.
n.

Bmxellensis

3899-3919

(saec. Xll):
l.

Chronica

Parisinus nouv. acq. n. 1630: Bedae chronica maiora.

III 240.

Pseudoisidoriana.

U
cf.

496,

Bruxellensis u. 4687 (saec. Xll):

cf.

Isidori chrouica mi-

Parisinus nouv, acj. n. 1632

III 240.

uora.

II 415,110;

506.

708
Bruxellensis
I

CONSPECTVS CODICVM.
n.
;

INDEX
regum
et

IX.

5169
384.

(saec. IX):

Prosperi

chronica

Heracliani, laterculus

imperatorura Heracli4.38.

360 (O)

cf.

anus, laterculus Leoninus.

(saec. IX): Isidoriclironica

III 303 368 386

Gallica
a.

Bruxellensis n. 5413

5422
(saec.
cf.

Leideusis
I 624.

Lipsianus n. 2:

Chronica

452.

maiora,

generationum regnorumque laterculus Be-

danus(bis).

11401,36^1346
XI/XII)
506.
(saec.

347.
:

Leidensis Perizonianus n. 2 (saec. XII):

cln-onica

Isidori chro-

Bruxellensis n. 5447

Isidori

nica minora.

II 415,

121.
fol.

minora.

II 415, lli;

Leidensis Perizouianus

n. 9:

Isidori

historiae ex

Bruxelleusis n. 6439
titia

G451

et

XII
,

in.):

Nocliro-

recensione Lucae Tudeusis.

II 265.

Galliarum

Marcellini

clironicou

Bedae

Leidensis Scaligeri n. 14 (saec. IX): Prosperi chronica.

I 367 {F)
cf.

nica maiora.

I 566, 32

11 47

III 232.

384 486.
II 173.

Bruxellensis n.7524
a.

7555 (saec. XVI): Chronograplras

XV)
:

Leidensis Scaligeri n. 25: Victor Tonnenuensis, lohau-

354.

I 29,

3.

nes Biclarensis.
Isidori chronica mi-

Bruxellensis n. 7997 (saec.

nora. II 415,
112.

Leidensis Scaligeri n. 28 (saec.

taui cursus

IX

inc.)

Victorii

AquiI

paschalis,

Bruxellensis n. 8327

8342 (saec. XIV)

II 39
(saec.
(

Cassiodori de

673 (i)
I 566,

m 238;

Bedae chrouica maiora.

cf

374 751.

liistoricis christianis.

Y).

Leideusis Scaligeri n.70 (saec. XI): Notitia Galliarum.

Bruxellensis
a.

n.

9072

XIV):

Chronica

Gallica

37.

452.

I 624.
:

Leidensis Vossianus Lat.

Isidori

fol.

n.

12 74

(saec.

X): Notitia

Bruxellensis n. 9386 (saec. XI)

nora.
11 415,
n.
113.

chronica mi-

Galliarum.

I 564,

17.

Leidensis Vossiauus
(saec.

Lat.

fol.

n.

(saec. X):

Isidori

Bruxelleusis
a.

9487

XV):
(saec.

Chronica
XII)

Gallica

chronica minora.

II 415,
fol.

122.

452.

I 624.
n.

Leidensis Vossianus Lat.

n.
123.

82
96

(saec. IX): Isidori

Bruxellensis

9706

9725

Bedae chroBedae chrochronica mi-

chronica minora.

II 415,
fol.

nica maiora.
Bruxellensis n.

III 232.

Leidensis Vossianus Lat.

(saec. XIII):

n.

(saec. X):

Notitia

9837 9840

Galliarum.

I 574, loo.
:

nica maiora et minora.

III
:

233 241.
Isidori

Leidensis Vossianus Lat. quart. u. 20 (saec. X)

Isidori

Bruxellensis n. 9844 (saec. X)

nora.
II 415, 114.

chrouica maiora.

II 402,

43.
cf.

Leidensis Vossianus Lat. quart. n. 86

Isidori chronica mi-

I 33,

8.
:

Bruxellensis n. 9915 (saec. XII):

nora. 11 415,
115.

Leideusis Vossianus Lat. quart. n. 124 (saec.

titia

XV)

No-

Galliarum.

I 567, 45.
Isidori

Bruxellensis n. 9932

9934 (saec. XII):

;

Bedae chronica
Polemii

Leidensis Vossianus Lat. oct. n. 15 (saec. X):

miuora.
Bruxellensis

III 241
n.

cf.

240.
(saec. XII):

chronica minora.
de historiois christianis.

II 415, 124.

1061510729

Leidensis Vossianus Lat. oct. n. 24: Notitia Galliarum.

1

Silvii laterculus, Cassiodori

565 ad 29;

cf.

add. p. XI.
:

517

II

39

{Z}.
cf.

Bruxellensis n. 11376

Leidensis Vossianus Lat. oct. n. 67 (saec. XI)

411.

Isidori

chronica minora.

II 415, 125.
Isidori chro-

Bruxellensis Wiltheimianus n. 17351:

Bedae chronica

Leidensis Vulcanianus n. 1 (saec. XIH):

nica minora.
II 415,
120.

maiora.

III 238,

4.

Bruxellensis n. 17971 (saec. XVIII): Garzonii in

datii

Hy-

Leidensis Vulcanianus n. 20": Victor Tonnennensis,

chronica commentarii.

II 11.

lohannes Biclarensis.

II 173.

GHONINGEN
nora.

(GRONINGA).
:

LVXEMBURG
Isidori

(LVCILIBVRGVM).
n.

Groningensis C. D. 3 (saec. X)
11 415, 116.

chronica mi-

Luxembmgensis
graphus
a.

108 cf. III 240. Luxemburgensis Breuneri, hodie deperditus: Chrouo354.

I

BAARLEM

(HARLEMVM).
Chronica Gallica
a.

17.

Harlemensis n. 20:

452.

I 624.

LEJDEN (LVGDVNVM BATAVORVM).

Leidensis (Lugdunensis) bibliothecae publicae u. 11:
Isidori chronica minora.

BRITANNIA.
CAMBRIDGE
Cantabrigiensis
a.

(CANTABRIGIA).
bibliothecae

II 415, 117.

publicae

Dd

17

(ca.

Leidensis bihl. puhl. n. 29 (saec.XIV): Isidori chronica

1400)

Gildae de excidio Britanniae.

minora.

II 415,

118.

Cautabrigiensis bibl. publ.

F f 31
624.

(saec. XIII)

Chro-

Leidensis bibl. publ. n. 30:

I 624.

Chronica Gallica

a.

452.

nica Gallica a. 452.

Cantabrigiensis bibl. publ.

:

f I

27 (saec. XIII

pars

Leidensis bibl. publ. n. 73 (saec. XIV)

Isidori chronica

saec. XIV):

Gildae de excidio Britanniae, historiae

minora.
Leidensis

II 415, 119.
bibl.

publ. n. 97

(saec.

XV):

Prosperi

gentium.
138.

Brittonum exempla duo, tractatus de proprietatibus II 389 (C) III 17 (X) 121 125sq.;cf.

chronica.

I 370, 44.

Leidensis bibl. publ.

uuiversitatis Graec. n.

78

(saec.

Cantabrigiensis bibl. publ.

dori chronica minora.

Ff

II

40

(saec. XIII):

Isi-

IX):

Fasti

Theonis

Alexandrini

fasti

consulum

II 416, 144.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
(i

709

Cantabrigiensis bibl. publ.

II 31 (saec. XIII):

Bedae

CONYBEHE.
Codex
saec.

chronica minora.

III 241.

XIV:

llistoria

Brittonum.

III

132.

Cautabrigieusis bibl. publ.

dori chronica minora.

Gg
II

19 (saec. XIV):
145.

Isi-

416,

DUBLIN
(saec.

(DVBLINVM, DVBLANA).
n.

Cantabrigiensis

bibl.

publ.
III

Ji
122.

VI 11

XIII):

Dublinensis collcgii Trinitatis

161

cf. III

358.
III

Historia Brittonum.

Dubliuensis coUegii Trinitatis saec.

II

XIV

cf.

131

Cantabrigiensis bibl. publ.

dori chronica niinora.

Kk
II

13 (saec. XV):
14G.

Isi-

uot.

416,

Dublinensis academiae Hibernicae (liber Hy-Manensis)

(saec.

fantabrigiensis
Ilistoria

bibl.

publ.
III

Mni V 29
121.

XII):

saec.

XIV/XV:

cf. III

131

iiot.

Brittonum.
collegii

Cantabrigiensis

corporis Christi
II

n.

22

DUBHAM
(saec.

(DVKEMVM).
capituli

XIII): Isidori chronica minora.

416,147.

Durhamensis
Brittoiiuni

II

35

(saec.

XH):

Historiae
(/>')

Cantabrigiensis
Gallica a. 452.

coll.

corp.

Christi

n.

51:

Chrouica

exempla duo, vita Gildae.

IH 4 121

I 624.

122 sqq.
Chi-.
n.

Cautabrigiensis
llistoria

coll.

corp.
III

101 (saec. XVII)

GLAS60W
tonum.

(GLASGVA).
:

Brittonum.
coll.

125.

Glasgoviensis bibliothecae llunterianac

Cantabrigiensis
corp.

Chr. n. 130

(saec.

XII

et

XIII); Gildae vita, historia Brittouum, tractatus.de

proprietatibus gentium.
cf. III

Historia Brit-

131.

II

389

(/))

III

4 124 (C);

HOLEHAM.
Holkhamensis
bibliotliecae Leicestrianae n.

138.
coll.

451

(saec.

Cautabrigiensis
cf. III

corp. Chr. n.

183

(saec.

Xex.):

XII)

cf. II

175.

132.
coU.
corp.

Cant;ibrigieusis

Chr.

u.

291

(saec. XI):

LONDON

(LONDINIVM, LONDINVM).
Britannici

Bedae chronica maiora.

Cantabrigiensis
coll.

HI 233.
Chr.
n.

Londiniensis musei

Cottonianus

lul.

II

corp.

315 363

(saec.

XIV): XIV):

(saec. XI):

Bedae chronica maiora.

lul.

III 234.

Bedae chronica maiora.

Cantabrigiensis
coll.

III 233.

Londiu. Cottonianus
(saec.

D V

(saec.

XIV):

Historia

corp.

Chr.

u.

Brittonum.

III 122.
lul.

Historia Brittonum.

III 122.

Londin. Cottonianus

Cantabrigiensis
III 12;
cf.

coll.

corp.

Chr. saec. IX/X:

Bedana.

Londin. Cottonianus Tiber.

Galliarum.
I

D XI cf. III 13. A IX (saec. XIV)

E
I

Notitia

86

sq.

569 ad

55.
(saec.

Londin. Cottouianus Tiber.

XIV):

Gildae

CHELTEKHAM.
(in bibliotheca Phillippsiana).

vita epitomata.

UI

4.

Londin. Cottonianus Tiber.

Isidori

E IV

(saec. XII):

Bedae

Cbeltenbamensis n. 272 (saec. XH):

miuora.
11 416, 148. n.

chrouica

chroiiica niaiora.

III 234.

Londiu. Cottonianus Calig.

(saec.

VIII (saec. XII): Historia

Cheltenhamensis
niinora.
11

2054
149.

XHI):
XIU):

Isidori chronica

Brittonum.

IH 121
I

(P).

416,
n.

Londin.
(saec.
Isidori chronica

Cottonianus Claud.
566,
38.

C VI

(saec.

X):

Notitia

Chelteuhamensis
minora.
II

2533
150.

Galliarum.

416,
n.

Loudin. CottonianusNero

D VIU
B XI
III

(saec. XIII): Historia

Cheltenhamensis
maiora.
III

2651

(saec.

XIV): Bedae chronica

Brittonum.

III

121

((?).
cf. III

Londiu. Cottoniauus Oth.

233.

358.

Londin. Cottouianus

Vitell.

A VI

(saec. XI):

Gildae

Cheltenhameusis

n.

2812 3352
152.

(saec.

XIV):
II

Isidori chrouica

minora cum additamentis.

Cheltenhamensis
minora.
n.

de excidio Britanniae.
;

13 (C).
(saec.

416, 151
:

cf.

502.

Londin. Cottouianus
Brittoimra.
III

Vitell.

A XIII
E
I

XH):

Historia

(saec. XII)

Isidori

chronica

119.
Vitell.

H
II

416,
n.

Londin. Cottonianus
(saec.

(saec. XIII): Ilistoria

Cbeltenbamensis
maiora.

3706

XV)

Isidori

cbronica

Brittonum.

HI
III

122.
Vitell.

406 ad 79.
n.

Londin. Cottonianus
(saec.

F IX

(saec.

XVI)

Historia

Cheltenhamensis
maiora.
II

7283
79.

XV):

Isidori

chronica

Brittonum.

124.

406 ad
n.

Londin. Cottonianus Vesp.

A XXII
B VI

(saec. XII)

Bedae
Bedae
Cassio-

Cheltenhamensis
minora.
II

8219
153.

(saec.

XH)

Isidori clironica

chronica maiora.

HI 234.
Vesp.
III

416,
n.

Londin.
(sacc.

Cottonianus

(saec. LX);

Cheltenhamensis

11872

XVIIi:

Isidori historia
II

cbronica maiora.

234.

Gothorum Wandalorum Sueboruni.

Cbeltenhamensis
maiora.
n.

264,

6.

Loudin. Cottonianus Vesp.

B XIII

(saec. .\U)
II

12200

(saec.

XIV): Bedae chronica

X): Liber genealogus,
4.

dori de historicis Christianis.

39

((?).

III 233.

Londin. Cottonianus Vesp.

XXV

(saec.XU): Historia
Historia

Cbeltenhamensis

n.

12266
I

(saec.
5

Brittonum.

III

119.

liber generationis.

80,

158,

Londin. C:ottouianus Vesp.

1

D XXI

(saec. XII)

Cheltenhamensis

n.

16397 commem.

529

not. 4.

Brittonum.

III

119

(A').

710
Londin. Cottoniauus
Tit.

CONSPECTVS CODICVM.
D XIX A
(saec.

INDEX

IX.

XV
3.

ex.)

Isi-

Londin. Ilarleinnus 5251 (saec. IX):

maiora.
II

Isidori chrouica

dori chioiiica miuora.

II 41G, 154 503,

399,

25.

Londin. Cottoniauus Faust.

titia

VIII

(saec. XIII):

No-

Londin. Harleianus 6503 (saec. XV): Bedae chrouica

maiora, Isidori chrouica maioi-a

Galliarum.

568,

!>:>.

cum

auctario.

II

Londiniensis musei

Britaunici

regius 5

VIII (saec.
II

397,

14

489

ni

235.
Britannici

XLI)

Cassiodori de liistoricis christiauis.

(>

39 {S).

Londinieusis
XIII):

musei

Bumeyanus 8
II

(saeo.
cf.

Londinieusis regius

(saec. XI): Isidori chronica

Isidori

chronica

minora.

417,163;

minora.

II

417,

155.

506.
(saec. XIIl)
:

Londiniensis reg. 10

B XV
II

Cassiodori de

Londiu.

Burneyauus 310

(saeo.

XIV):
cf.

Gildae

vita,

historicis christianis.

39 {E).
(saec.

historia Brittonum.
in.):

lU 4 124;

137.

Loudiniensis reg. 12
nica maiora.

D
F

IV
II

XII

Bedae chroBedae chro-

Loudin. Burneyanus 326 (saec. XH): Isidori chronioa

miuora.
II

III 234.

417,

164.

Loudiuiensis reg. 12
nica maiora.

(saec.

XII

ex.)

Londin. Burneyanus 328

minora.
II

(saec,-

XIV)

Isidori

chronica

III 234.

417,

165.

Londiniensis reg. 12

F IV

(saec. XII):

Isidori chronica

Loudiniensis musei Britanuici Egertouianus 1118 (saec.

minora.

II 417, ise.

XV)
XI
III

Isidori cln-ouica maiora.

II

406,

79.

Londiuiensis reg. 13

(saec. XII):

Bedae chronica
Cassiodori

Loudiu. Egertouianus 1873 (saec. XVI): Hydatii chrouicorura epitome,

maiora

et

minora.

234 241.
(saec. XIII):
II

chrouica Victoris

Tonnennensis,
Caesar-

Londiniensis reg. 13

A XXI
B VII
III

lohannis

Biclarensis

chronica

chronica

de historicis christianis.

39 {N).

augustana, coutinuatioues Isidori Byzantia Arabica

Vita Gildae,
a.

Loudiuiensis reg. 13
historia Brittonura.

(saec.

XVI):

741, Hispana

a.

754,

II

174,5
330,
1.

329

331,5,

4 124.
(saeo.

Londinieusis reg. 13
tonura.
III 122.

XV

Londin. Egertonianus 19.34

cf. II

X^^)

Historia Brit-

Londinieusis musei Britannici Sloauianus 4785:

Gildae.
III 4.

Vita

Loudinieusis reg. 13
lica a. 4,52.
1

C XI

(saec.

XIV): Chrouica GalHistoria Brit-

Loudin. Sloanianus 4787: Historia Brittouum.

Londiniensis rausei
(saec. XIII):

624.

Loudinieusis reg. 13

tonum.
nica.

m
I

DV
C
III

Britannici

UI 124. Lausdowne 433 (saec,

11 417, 166.
cf. I

XIV):
(saec.

Isidori chronica

minora.

122.

Londiniensis reg. 14
370,
48.

XV)
X)

Prosperi chro-

Londiniensis

musei Britannici Arundel 18

(saec.

624.

Londin, Arundel 129

X)

Isidori

chronica mi-

Londiniensis reg. 15

B XIX

(saec.

cf.

III 240.

nora.

II

417,

167.

Loudiniensis

musei Britannici

Harleianus

(saec.

Londiuiensis musei Britanuici add. n. 6923:

chronica.
I

Prosperi

XIII): Isidori chrouica miuora.

II 417,157.

370,

51.

Loudiu. Harleiauus 624 (saec.

XVU):
:

Historia Brit-

Londiuieusis add. n. 12016 (saec. XV): Prosperi chrouica.

I

tonum.
452.

III 131.

370,

52.
:

Londin. Harleianus 651 (saec. XIV)

a.
I

Chronica Gallica

Londiniensis add. n. 12024 (saec. XI)

Isidori

chronica
6.

624.
:

maiora eum additameutis.

Isidori

II 397, 8

489 {B) 493,

Ovetensis,

Londin. Harleiauus 2660 (saec. X)

minora.
II

cln-ouica

Loudiuiensis
371.

add.

n.

14092:

Epitome

II

417,

1.^8.

Londiu. Harleianus 2686 (saec. IX ex.):

nica minora.

Isidori chro-

Loudiniensis add.
nica rainora.

n. II

15603
168.

(saec.

XII)

Isidori

chro-

417,

159.

417,

Londin. Harleianus 3035 (saec.

nica rainora.

XV
X):

ex.)

Isidori chro-

Londiniensis mus. Brit. add. n. 16974 (saec.

IX velX):

417,

16O.

Chronica Gallica

a. 4.52,

Prosperi chronica, Marii

Londiu.

Harleiauus 3091
et rainora.

(saec.

Bedae

chronica

Aventicensis chronica, Isidori chronica maiora

auctario.
(0),
I

cum

maiora

III 23.5

241,

366

(Z>)

20(7.)

II

231 (L) 397,7 489

Londiu. Harleiauus 3099 (saec. XII): Isidori chronica

minora.
II 417,161.

Londiniensis add. n. 19906 (saec, XIV):

:

Bedae chroIsidori chro-

Londin. Harleianus

3668

Bedae

chronica

maiora.

nica raaiora.

III

235.

in

235.
(saec.

Londin. Harleianus 3735

XIV)

cf. III

240,

Londinieusis add. n. 21998 (saec. XIV):

nica minora.
II 417, 169.
:

Londin. Harleiauus 3859 (saec. XI/XII): Historia Brit-

touum.
Londin. minora.

III

113 119
417,162;

(i7).

Londiniensis add. n. 22635 (saec. XIV)

Bedae chro-

Harleianus 3941
II

(saec.

X):

Isidori

chronica

nica maiora.

III
n.
II

235.

cf. ,505.

Londiniensis add.
:

22797
417,

(saec. XIII):

Isidori chro-

Londin, Harleianus 3957 (saec,

I

XV)

Prosperi chrouica.

nica rainora.

170.

370,

49,

Londiniensis add.

u.

22798
171.

(saec.

XIV):

Isidori chro-

Londin, Harleianus 3962 (saec.

uica.
I

XV)

Prosperi

chru-

uica rainora.

417,

370,

.50,

Londin. llarleianus 4123 (saec. XIV): Bedae chronica

maiora.

Londiniensis college of arms n. 30 (saec.XIV)

Brittonura.
III 121.

Historia

lU

235.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
Oxoniensis Lincoln
Historia
colleije
II

711
n.

OXFORD

(OXONIA, OXONIVM).
163
(saoc. Xll):
III

63
64

(.saec.

XII):

Isidori

Oxipiiieiisis l!odlei;iiius Lat. u.

chronica minora.

417,

177.

lirittoiium.

122.
(sacc.

Oxoniensis Lincoln college

n.

(saec. XIII):

Isidori

Oxoniensis Bodleianus n. 212

Gallica a. 452.
I 624.

XIV);

Clironica

chronica minora.

II

417,

178.

Oxouiensis Magdalcn
(saec.

coltef/e
II

n.
179.

8 (saec. XIV)

Isidori

U.xon. Bodleianus n.
ininora.
II

239
391

XI):

Isidnri cliroiiica

chronica miuora.

417,

417,

172.

Oxoniensis Maijdalen college

(saec.

n.

14 (saec. XIV)
I

Polemii
0).

Oxon. Bodleianus

n.

XV): Cassiodori de
Isidori clirouica

Silvii

latcrculus provinciarum.

.524 sq.
(saec.

liistoricis cliristiaiiis.

II

39

(/>).
:

Oxoiiieiisis

Majdalen

colleijc

n.

183

XV): Bedae

O.Kon. Bodleianus n.

395 396

(saec. XIII)

chrouica maiora.

III

235.
n.

minora.

II

417,

173.

Oxoniensis Mar/dalen coUeije

(saec.

184 (saec.XV) Prosperi

:

Oxon. Bodleianus
minora.
II

n.

XIV):

Isidori clironica

chronica.

370,

55.

417,

i"4.

Oxoniensis Merton coUege

n.

88 95

(saec. XII)

Bedae

Oxoii. Bodleianus auct.

F F
4

3.

14

(saec. XII):

Bedae
com-

chronica maiora.

III

235.
n.

clironica miiiora et maiora.

111 2.35 242. (saec. Vlll/IX)

Oxoniensis Merton coUeje

chronica niinora.
II

(saec.

XIV):

Isidori

(txou. Bodleianus auct.

32

417,

iso.

memoratur

III

137 not.

Oxoniensis Merton coUege n. 287 (saec. XIV):

(non 6) (saec. Vl/Vn):
II

Isidori

Oxon. Bodleianus auct.

-Marcellini chronicon

TU 26
cum

chronica minora.

II

417,

isi.

auctario.

48
ii.

T).
(saec.

Oxonieusis Merton coUei/e n. 303 (saec. XIV):

chronica minora.
II

Isidori

O.xou. Bodleianus Canonicianus Lat. misc.

378

417,
n.

182.

XV):
liarum.

Silvii

laterculus
l

proviiiciarum,
73.

notitia Gal-

Oxoniensis Oriel coUeije

nica minora.

(saec. XII): Isidori chro-

I 530,

571,

II 417, 183. n.

Oxon. Bodl.

Canonicianus

script.

eccl.

n.

96

(saec.
cliro-

Oxoniensis Queen's coUeije

chronica minora.
11

320
55

(saec.

IX)

Isidori

XV): Marcellini chronicon epitomatum, Bedae

nica maiora.
11 52, 6 111

417,

184.
ii.

235.
script.
I

Oxoniensis
eccl.
n.

Trinity

coUeije
II

(saec. XI):

Isidori

Oxon. Bodl. Canonieianus

98

(saec.

chronica minora.

417,185.
n.

XV): Prosperi chrouica.

Oxon. Bodl. Canonicianus

370,53.
eccl.
u.

Oxoniensis

Trinittj coUeije
II

64 (saec.XIlI):

Isidori

script.
,

193

(saec.

chriinica miiiora.

417,

188.

XV): Prosperi chrouica

tome.
I 370, 54 II 52,

Mai'ceIIini chronicon epi-

Oxouieiisis University coUeje u. 118 (saec. XII): Isidori

5.

chrouica miuora.
u.

11

417,

187.

Oxon.

Bodleianus

Digbyanus

63
I

(saec.

IX
X)

inc.):

Prologus paschae ad Vitalem.

736.
(saec.
:

DANIA.
KJOBENHAVN
XII)
:

Oxon. Bodleianus Hattonianus

loge Hiberuica.
111 12.

n.

42
n.

Syl-

{HXy^SlA).
n.

Havniensis bibliothecae regiae autiquae

454

(saec.
I

Oxon. Bodleianus Laudianus misc.

Isidori

288

(saec.
II

XI)

Prosperi chroniea
cf. II

cum
:

contiuuatione.

266

ehronica

maiora

cum

auctario.

397,

li

362(//); gothorum.
Havniensis

407.
(saec.
4.

489.

Havniensis 11.805
misc.
u.

XIV)

Laterculus regum Visi-

Oxon. Bodl. Laudiauus

235.

394

(saec. Xl/XIl):

Ul 462,
n.

Chronica compilata ex Bedae chronicis maioribus.

III

1327:

Isidori

historia

Gothorum.

II

257 (X).
n.
:

Oxon. Bodl. Laudiauus misc.

633

cf. II

11.

Havniensis

n.

2088 commemoratur

II

175.

Oxou. Bodleianus
christianis.

museo

u.

31

Cassiodori de historicis

II 39(i)/1.

HEIiVKTIA.
n.

Oxoii. Bodleiauus e

museo

113

(saec.

X/XI): Isidori

chrouica maiora

cum

additamentis.

11404,64 491,3.

BASEL
uora.

(BASILEA).

Oxon. Bodleianus Kawlinson B 191

chronica maiora.
III 235.

(saec.

XIU)

Bedae

Basileeusis
II

F HI 15
417,
189.

(saec.

IX)

Isidori

chronica mi-

Oxon. Bodleianus Rawlinsou

111

C 308
85

(saec. XIII)

cf.

240.
Bodleiaiius
miscell.
n.
(saec.

BERN
564,

(BERNA).

O.xun.

XVI):
370.

Fasti

Bernensis n. 26
12.

(saec. VIII):

Notitia

Galliarum.

Theonis Alexandrini.

Ul 360
n.

(not. 2)

Oxoniensis all souls' college

47 (saec. XV): Prosperi

1

Bernensis n. 36 (saec. X/XI): Isidori chronica minora.

II 417, 190. Bernensis n. 48 (saec. XI): Tractatus de proprietatibus

chronica, Isidori chronica niaiora.

371

11403,50

493,

8.

Oxoniensis

Balliol

college
II

n.

(saec. Xlll)

Isidori

gentium.
Bernensis
n.

II

389 ().
(saec.

chronica minora.

417,
n.

175.

83

X): Generatiouum regiioruinque

Oxoniensis BalHol coUer/e

chronica minora.
11

283
176.

(saec.

Xim:

Isidori

latcrculus Bedanus, Isidori chronica maiora, eiusdem

historia

417,

Gothorum.
n.

II

257(7) 404,67 UI

347.

Uxonicnsis collegii corporis Christi n. 157

cf. II

(s.aec.

XII)

Beruensis
nora.

95

(sacc. XII/XIIl);

Isidori chronica mi-

119.

417,191.

CHRONICA

91
III.

712
Benieiisis
ii.

CONSPECTVS CODICVM.
101 (saec. lX/.\):
Isiilori chroiiica niiiini-a.

INDEX

IX.

418,192.
ii.

Benieiisis

108

(saec.

vel XI) vid. I 30,

e.

248 (saec. IX): Bedae chronica maiora lU 237 242. Sangalleusis n. 250 (saec. IX): Bedae chroiiica miSaiigalleusis n.
et minora.

Bernensis n. 120 (saec. XI):

Laterculus imperatorum

nora

cum

continuatioue Caroliugica prima, eiusdem

III

ad lustinum I. lU 419 (.B). Bernensis n. 128 (s.aec. X vel XI): Computatio

I

chronica maiora.
a.

237 242 344.

452.

Sangallensis n. 251 (saec. IX): Bedae chrouica maiora

et

30,6

149(5).

minora, continuatio chronicorum ininorum Caroprima.

u.

Bernensis n. 129 (saec. XIV): Isiduri cliroiiica minora.

II 418, 193.

liiigica

III 237 241 242 344.

Sangallensis
n.

397

(saec.

IX);

Notitia

Galliarniii,
1

Bernensis 141

3256:

Notitia

Galliarum.

564

generationum regnorumque laterculus Bedanus.

563,
8

(ad 12) 565 (ad 28).

UI 348.
n.

Bernensis n. 159 (saec. XIV): Isidori clirouica minora.

II 418,
194.
a.

Sangallensis Sangallensis

459

(saec.

X)

cf. III

240.

Bernensis n. 169 (saec. IX vel X): Computatio

I

452.

Bedae chrouica milU 242 nora cum continuatione Caroliugica prima.

n. (saec. IX):
a.

570

149 (C).
u.

344.

Berneusis
568,
49.

208

(saec. XIII):

Notitia

Galliarum.

Sangallensis n. 621 (saec. IX): Computatio

452.

149 {S).
Isidori

Bernensis n. 224 (saec. X):

clirouica niinora.

Sangallensis n. 663: Notitia Galliarum.

Sangallensis n. 671 (saec. IX):

570,65.
I

418,

195.
cf. III

Notitia Galliaium.

Bernensis n. 285
Bernensis minora.
n.
II u.

240.
Isidori

572,
clirouica

87.

291
418,

(saec. XII/XIII):
196.

Sangallensis n. 732

(saec.

IX)

Generationum regno-

Bernensis

318

(saec. IX):

Isidori

chronica maiora.

II 399, 24.

Bernensis n. 451 (saec. X): Notitia GaUiarum.

28; cf. add. p. XI.

565,

Bernensis n. 610 (saec. IX)

Berueiisis n. 64,5 (saec. VIII)
pasclialis, Notitia

cf. I
:

673

(jS).

Victorii Aquitani cursus

1

Galliarum.

564,13

674

(_').

Commem. rumque laterculus Bedanus. III 348. I 516 not. 3. Sangallensis n. 878 (saec. IX et XI): Clironographus a. 354, fasti Vindobonenses, Bedae chronica minora, generationum regnorumque laterculus Bedanus. I 32,7 263 sq. lU 242 347 348(5). Sangallensis n. 899 (saec. X): Generationum reguorumque laterculus Bedanus. III 348.
Sangallensis
bildiothecae
I

Bernensis
et

n.

676
II

(saec.

XV):
418,

Isidori
197.

cbronica maiora

civium Vadianae saec.

58.

XV

minora.

396,

Prosperi clu'onica.

370,

EINSIEDELN.
Einsiediensis
n.

8CHAFFMAUSEN
Codex bibliothecae
167 (saec. IX ex.):
Isidori

(PEOBATOPOLIS).
42
(saec.

ministerialis n.
II

XI):

Isi-

chronica

dori chronica minora.

418,

221.

minora, Bedae chronica minora, coutinuatio Bedae

Carolingica prima.
Einsiedlensis
n. II

418, 203 III 241 (E) 344.

ZtililCE (TVPvICVM,
Turicensis
(sacc.

178

(saec.

IX/X):

Bedae

chronica

bibliothecae
:

DVREGVM, TIGVRVM). cantonalis rep. C, CLXXVl

III

maiora.

III 2.33. n.

XI)

Bedae chronica minora.

codex Simleri
:

242.

Einsiedlensis

191 (saec. X):

Notitia

Galliarum.

Turiceusis

bibliothecae

(nunc lateus),
I

572,

77.
:

qui continebat notitiam Galliarum

572,

89.

Einsiedlensis n. 351
Einsiedlensis
I

Computatio
(saec. XII):

a.

452.
Notitia

149.

n.

357

Galliarum.

CiERIHAlVIA.

566,

36.

AUGSBURG (AVGVSTA
(GENP:VA).
n.

\1NDELIC0RVM).
n.

GENEVE
Genevensis
370,
56.

Augustanus bibliothecae publicae

223

(saec.

Fasti consulares Augustaui, Prosperi chronica

XV) cum
:

49

(saec.

XV): Prosperi chronica.

additanientis, laterculus

regum Waudalorum
III

et Ala-

norura.

365 [R^) 488

384 456,

3.

SANKT (JALLEN
S.

(SAN-GALLVM, FANVM
IX
in.):

BAMBERG (PABEBERGA, MONS

Bambergensis

PAVONIS).
Silvii later-

GALLI).
Liber geiiealogus,

E lU

14

(saec.

XI): Polemii
I

S.angallensis n. 1.^3 (saec.

culus provinciaruni, exordia Scytbica.

II

524

sq.

(B)

liber generationis, Isidori chronica niaiora,

eiusdem
65.

309.

historia Gotliorum.

I 80, 4

157

sq.

II

257 404,

Bambergensis
a.

III

18

(saec.

XI):

Chronica Gallica

Sangallensis

ii.

231.

232

(sacc. IX):

Isidori

chronica

452, Isidori chronica minora, generationum reguo-

minora.
Sangallensis
nora.

II

418,219;

cf.

504,

5.

n.

237

(saec. IX):

Isidori

clironica

mi-

rumque laterculus Bedanus, Bedae clironica maiora. I 620 () U 417, 188 UI 231 347.
Bambergensis H.
I.

11 418, 220.
n.

IV. 15 (saec. VIII):

Cassiodori de

Sangallensis
III

243

(saec. IX):

Sylloge

Iliberuica.

historicis christianis.

1139(0).
(saec.

12.

Bambeigensis

II

33

X)

cf. II

261.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.

713
(VRATISLAVIi).
I

BESLIN

(BEROLINVM).
72
is.

BRESLAU
(saec.

Beroliiiensis Lat. lol. u.

XV):

Isidori

cluo-

Vratislavicnsis univ.
isidoriana.
II

fol.
i.
IViI.

n.

127:

(Jhronica Pseudo-

nicn minora.

II

418,
lol.
2.

495,

Herolinensis

Lat.

n.

118

(saec.

XVI): Marcellini

Vratislavieusis uuiv. IV

n.

33

(saec.
3.

XIV)

Chro-

chronicon.

II 48,

nica Pseudoisidoriaua.

II 496,

I3eroIinensis Lat. ibl. u.

232
199.

(saec. XII): Isiilori cln-o-

nica miuora.

II

418,

COBLENZ (CONFLVENTES, CONFLVENTIA).

Codex aliquaudo apud Goerresium n. 16 (saec. IX/X) Bedae chronica maiora et miuora, geuerationum regnorumque laterculus Bcdauus. 111 240 347.

liorolinensis Lat. fol. u.

256
2uu.

(saec.

XV):

Isidori cliro-

nica minora.
Hcroliuensis Lat.

II

418,

tol. n.

289
201.

(saec.

XV)

Isidori

dno-

nica miuora.
Uerolinensis
fol.

II u.

418,

CiJLN (COLONIA AGRIPPINA).

Bedae chronica
Coloniensis
bibliothecae
capitularis
u.

307 (saec. XIII):

quart.
I

32
I.

(saec.

X):

miuora.
Berolinensis

111 241.

(olim Cizensis)

n.

298

(saec.

V)

Laterculus imperatorum ad lustinum

:

III 418.

Liber paschalis Cizeusis.

IJeroIineuses

503
41

Colouiensis n. 83ll
uiaiora, prologus

(saec. VIII/IX):

Isidori

chronica

sqq.

Cheltenhamensium
u.

paschac ad Vitalem, Victorii AquiI

vid. Phillippsiani.

BeroUneusis Phillippsiauus
Isidori

taui

1686

cursus
76.

paschalis.

674 (C)

(saec.
cf.

IX):
405,
Cf. III 240.
:

736

(cf.

739)

II

chronica maiora.
n.

II

399,27 491,2;

489.
Colonieusis n. 103 (saec. IX)

Berol. Pliillippsianus

128

1831

(saec.

IX

Adnotatioues ad cyclos
et niaiora.
I

iuc.):

Adnotatioues ad cyclos Diouysiauos, Bedae chrouica

Diouysianos, Bedae chronica minora

751 (C)
Colouiensis
572,
80.

UI 234
n.

241.
(saec.

maiora (cuui coutinuatioue Constautiuopolitaua), eius-

dem
(F)

chionica miuora.
341,2.

751 {B)

lU 231 [F) 241

(saec.

106 186

IX):

Notitia Galliarum.

Berol. Phillippsianus u.

130

= 1832

Coloniensis

IX vel X):
5G3,
7.

u.

(saec. IX):

Notitia

Galliarum.

Bedae chronica minora, raaiora cimi coutiuuatioue generationum reyuorumque III 231 241 341, laterculus Bedanus. 347.
Constautiuopolitana
,
:i

Colonieusis

u.

212

(saec. VII)

Notitia

Galliai-um.

562,

1.

Berol. Phillippsiauus n. 131

= 1869 (saec. LX) = 1895 =

1896

Bedae
Bedae
Isi-

DAEMSTADT (DAEMSTADIVM).
Darmstadieusis u. 146
(saec.

chrouica niaiora.

III

231.
(saec. X):

XV/XVI):
II

Isidori

chro-

Berol. Phillippsianus n. 132

nica maiora, Bedae chronica maiora.

407

III 233.

chrouica maiora.

III

231.
(saec. IX):

Bcrol. Phillippsianus n. 137

dori chronica minora,

DRESDEN
Dresdensis

(DEESDA).
182
(saec.

Bedae chrouica maiora cum

I

X)

cf. I

527.

contiuuatione Coustautiiiopolitana.
202 503, 2 III

sq.

418,

231 341,

DURLACH

i.

Berol. Phillippsianus n.

1686

vid. u. 41.
:

Durlacensis 36
Notitia Gal-

(DVRLACVM). F (saec. IX)

a.

cf. I

33,

8.

Berol. Phillippsiauus u.

1743 (saec VIII)

FBANKFURT
MOENVM).

M.

(FRANCOFVRTVM AD
commem.

liarum.

564,

14.
:

Berol. Phillippsiauus n. 1745 (saec. VII)

Notitia Gal-

Fraucofurtensis n. 104

119.

liarum.

562,

3.

Berol. Phillippsianus n.

1749

(saec.

X)

Notitia Gal-

FREIBURO

i.

B.

(FRIBVEGVM BRISGAVIAE).
Notitia
1

liarum.

564,

l.i.

Friburgensis u. 8 (saec. X):

Galliarum, trac91

Berol. Phillippsiauus u.

1829

(saec.

IX)

Ilydatii chro-

tatus de uomiuibus Gallicis.

572,

613.

nica,
tionis.

consularia Coustautinopolitana, liber generaI 78,

1

(B)

202
1831 1833

7 (B).

GIESSEN
I

(GIESSA).

Berol. Plullippsianus u.

vid. u. 128.

Giessensis n. 218 (saec.

XV)

Chronica GaUica

a.

452.

Berol. Phillippsiauus n. 1832 vid. n. 130.

Berol. PhUIippsiauus u. Berol. Phillippsiauus
n.
cf. l

624.

669.

GOTMA.
Tonneunensis,
II

1848:

Victor

Gothauus

n.

75
I

(saec.

VU)

Victorii Aquitaui cursus

cf.

lohauues Biclareusis, Isidori historiae.

Berol. Phillippsiauus n. 1869 vid. n. 131. Berol.

174 256.
Prosperi

paschalis.

672sq. (G);

373.

Phillippsiauus
I

u.

1879

(saec.

XV):

HAMBURG
Hamburgensis
GaUica

(UAMBVRGVM).
Chronica

chronica.
Berol.

360 (^"). Phillippsiauus n. 1885

pars prior (origo

(saec. IX):

Isidori historia

u. 209 commem. U 175. Uamburgensis manu Liudenbrogii scriptus: a.

Gothorum Wandalorum Sueborum, Auonymi Valesiani

452.

624.

Constantini) et posterior.

sq.

259

257 (B).

HANNOVER
Hanoveranus
624.

(IIANOVERA).
704
(saec.

Berol. Phillippsiauus n. 1895 vid. u. 132.

Berol. Phillippsiauus n. 1896 vid. u. 137.

n.

XVIII):

Consularia
a.

ConI

stantinopolitana.
4.

Chronica Gallica

452.

202

Berolinensis Pighiauus pict.

61

cf. 1

30,

91*

714

CONSPECTVS CODICVM.
(CAEOLI HESYCHIVM, CAROLS(olim
Augieiisis)
ii.

INDEX
10291
(saec.
,

IX.

KAMLSEUEE
R^TIA).
Caroloruhensis

Monacensis
culus

n.

XVI): Polemii
urbis

Silvii later-

proviuciarum

notitia

Galliarum,

recensus
I

CUI
2

(saec. IX):

montium portarum viarum

Romae.

531, 10

Polemii
liarura

Silvii laterculus

provinciarum, notitiae Gal-

exempla duo.

524 562,
(saec.

572,
in.)
:

79.
cf.

545 671,72; p. X add. ad p. 545. Monacensis u. 12266 (saec. XV): Isidori

nora.
II

clirouica mi-

CaroloruLeusis n.

CCXXIX

IX

III

115

418,
n.

210.

ad 10.
Caroloruhensis n.
nica raaiora.

Monacensis

12361
.'.7.

(saec.

XV/XVI):

Prosperi chro-

CCXXXIX
234.
(saec.

(saec.

X):

Bedae chro-

nica.

370,
n.

III

Monacensis
nora.

12631
211.

(saec. XII): Isiduri chronica mi-

Caroloruhensis

XII)

cf. III

344.
nora.

418,
n.

Monaceusis

13031

(saec. XII):

Isidori

chronica mi-

KA8SEL

(CASSELLA, CASSELLAE).
fol.

II 418, 212. n.

Monacensis
Cassellanus astron.
nica maiora.
n.

14334 14430
214.

(saec.

XV)
XIV)
IX)
XI):

Isidori chronica mi-

2 (saec. IX)

Bedae chro-

nora.

II 418, 213.
n.

UI

234.

Monacensis

(saec.

Isidori chronica mi-

Cassellanus astron. quart. u. I (saec.

X)

cf.

III 240.

nora.

II

418,
n. n.

Monacensis

14456 14613 14725

(saec.
(saec.
I

cf. I

34.

METZ

(METAE, METIS, METTIS).

n.
II

Monacensis
chrouica

Cassiodori
II 118.
cf. III

chronica

Metten.sis

134
399,

(saec.
2.?.

VIII/IX):

Isidori

cum

additameuto.
n.
n.

675 [X)
IX)
IX):

maiora.

Monacensis

(saec. (saec.

240.

Monacensis

14746

Bedae chrouica michrouica

ininora.

MiJNCHEN (MONACnrVM).
Monacensis
maiora.
Lat.
II n. n.

nora.
Isidori

III 241.

Monacensis
2
(saec. XII):

u.

17093:

Isidori

II

chronica
418,215.

404,

60.

Monacensis
IX/X): Generationum reguoIII 347.

n.

17739
216.

(saec. XII): Isidori chronica mi-

Monacensis

210 246
sq.

(saec.

nora.

II

418,
n.
n.

rumque
Monacensis
III

laterculus Bedanus.
n.

Monacensis
Monacensis
uora.

18158
I8I92 18628

(saec. (saec.

XI)
XI):

cf.

III 240.

(saec.

IX)

Bedae chronica maiora.

Galliarum.

Isidori

chriniica mi-

238 336
n.

II 418, 217. n.

Monaceusis
570,
67.

396

(saec.

X)

Notitia

Mouacensis
nora.

(saec.

X):
XI):

Bedae chronica miBcdae chronica mi-

III 241.

Monacensis
II

n.

516

(saec.

XV)

Isidori

chronica maiora.

Monacensis n. 21557
uora.

(saec.

407.
u.

ni 242;
n.
II

cf.

240.
(saec. XII): Isidori chronica mi-

Monacensis
culus
571,71.

794

(saec.
,

XV):

Polemii

Silvii
I

later-

Monacensis
nora.

22227
218.

proviuciarum

uotitia

Galliarura.

530,

418,

Monacensis
ii.

Graec.

n.

419
n.

(saec.

XIV)

cf

III

360

Monacensis
572,
81.

3860

(saec.

X)

Notitia Galliarura.

uot. 2.

Monacensis universitatis
n.

(saec.

XI

ex.)

Chronica

Monaceusis
viuciarum.

4013:
I

Polemii
12.

Silvii

laterculus

pro-

Gallica a. 452.

630 {M).
S.

531,

Monaceuses
not. 3.

n.

4021^. 4021 <=. 4021^:

cf.

II

117

REICHENAU
sq.

(AVGIA DIVES
cum

MAIOR).
,

Augiensis saec. VIII/IX (hodie deperditus)

n.

qui con-

Monacengis
II

4541

(saec. X): Isidori chrouica minora.

tinebat Prosperi chronica

dori

additamentis, Cassio-

418,

chronica,
vid.

laterculum
I

reguiu

205.

Monacensis
nora.

n.

5120

Alanorum:
(saec.

302

(iJ)

488

Wandalorum et 117 lU 456,1.

XII):

Isidori

chronica mi-

II 418, 206. n.

Monacensis
maiora.

5309
235.

(saec.

XVI):

Bedae

chronica

SPEIER
Spirensis
vid.
I

(SPIRA NEMETVM).
deperditus,
cni

HI
n.

inerant Prosperi

chronica,

Monacensis
II

5320
6221

(saec.

XV):

Isidori chrouica maiora.

3.53 sq.

404,61.
n.

Spirensis deperditus (saec. IX/X),

(saec.

qui contiiiehat PoI

Monacensis

XII)

cf. I
:

358.
Silvii later-

lemii Silvii laterculuin proviuciarum, vid.

527 sq.

Monacensis

n.

6243

(saec. VIII)

Polemii
I

culus provinciarum, notitia Galliaruui.

524

.'>64, 18.

STUTTOART
Stutgardieusis
a.

(STVTGARDIA).
fol.

Mouaceusis

n.

6250
7484

(saec.

X):

Isidori

chronica luiuora.

Iiist.

410

(saec. XII):

Computatio

II 418, 207.

452.

149 {Z).

Monacensis
nora.
II

ii.

(saec.

XV)

Isidori chronic;i mi-

418,
n.

208.

TRIER (AV6VSTA TREVERORVM, TREVERI).

(saec. XI/XII):
Isidori

Monaceusis
miuora.

10058
418,

chrouica

Treverensis iani deperditns (saec. IX), qui cuntinebat

20St.

Bedae chrouica

luaiora, vid.

III

238.

INDEX

IX.

CONSPECTVS CODICVM.
(GVELFERBYTVM).
fol.
.'j,

715
n.

WOLFENB UTTEL

Vindobonensis
Isi-

89

(sjiec.

IX):

Isidori

chronica

(iuelteibytanus Augustanus

(saec.
11

XVI):

maiora
I

de mensuris etc,

de nominibus Gallicis.

Jori chronica maiora et minora.

Ciuellerbyt.

407 419,

233.

516

sq.

549 613
n.

II

406,77.

Augustanus
11

fol.

38, 27 (saec.
234.

XIV):

Isidori

Vindobonensis

138
II

(saec.

XV):

Marccllini Lhroiucun

chronica minora.
(iuelferbyt.

419,
fol.

cpitomatum.

51,3.

Augustauus
Augustauus
a.

83,4 (saec.
23.1.

XV):

Isidori

Viudobonensis
maiora.
II

n.

323
78.

(saec.

XII)

Isidori

chronica

cbrouica minora.
Guelferb)-t.

II 419,
fol.

406,
n.

83, 23

(saec.

XV): Chroclu-o-

Vindobonensis
1

344

(saec.

XV)

Prosperi chronica.

nica Gallica
tiuelferbyt.
nica.

452.
n.

625.

.370, i9.

Uudianus
61.

18 (saec. XV): Prospcri

Vindobouensis

n. 4(38

(saec.

XI/XII):

Generationum
348.

I 370,

regnorumque laterculns Bedauus.

n.

lU

(iuelferbyt.

Gudianus

74

(saec.

XIV):

Isidori chro-

Vindobonensis
nora.
II

n.

427
223.

(saec. XII): Isidori chrouica mi-

nica minora.

II 419, 236.

418,
n.

Guelferbyt. Gudiauus n. 127 (saec. XI):

nica maiora.
Ciuelferbyt.
chi-ouica.
III 237.

Bedae chroProsperi

Vindobonensis

557

(saec. XII):

Bedae chronica mi-

nora cura contiuuatione Carolingica prinia.

HI 242

Gudianus
I 370, 62.

u.

152

(saec.

XV):

344.

Vindoboneusis

n.

580

(saec.

XI): Bedae chrouica ml,

Guelferbyt. Gudianus n. 298 (saec.

nica minora.
II

XV)

Isidori chro-

nora

clnonica
II

Pseudoisidoriana
(cf.

Isidori

chronica
cf.

419,

237.

minora.
n.

419,224 495,1

505) UI 242;

Guelferbytanus Helmstadiensis
dori chronica minora.
II

174 (saec.
cf.

XV)
:

Isi-

367.
Vindoboriensis
n.

419, 238;
n.

505.

683
22,").

(saec.

XIV):

Isidori

chronica

Guelferbyt. Helmstadiensis

488

(saec.

X)

Isidori

minora.

II

419,
n.

chronica minora.

II 419, 239.
:

Vindobonensis
Isidori

714
226.

(saec. XIII)

Isidori

chronica

Guelferbyt. Helmstadiensis n. 579 (saec. IX)

miuora.

U U U U

419,
n.

chronica maiora, paschalis Campani exordium, gene-

Vindobonensis
minora.

1625
227.

(saec.

XIII):

Isidori.chruniea

rationum regnorumque laterculus Bedanus.

(

IT')

II 404, 66

I 744

419,

348.
n.

Vindobonensis n. 2285 (saec.

XIV)

Isidori

chronica

Guelferbytanus Weissenburgensis
titia

(saec.

X)

No-

minora.

419,
n.

228.

Galliarum.

I 572, 89 A.
Isi-

Vindobonensis
minora.

3097
229.

(saec.

XV)

Lsidori

chronica

Guelferbyt. Weissenburgensis u. 64 (saec. VUI):

dori chrouica minora. II 419, 24o.

419,
n.

Vindobonensis

3102

(saec.
I

XVI)
531,
9.

Polemii

Silvii

G uelferbytanus
ticula.
I

uov. 404, 2: Prosperi chronicurum par63.

laterculus provinciarum.

370,

Viudobonensis
culus

n.

3103

(saec.
,

XV): Polemii

Silvii laterI

proviuciarum

Notitia

(Talliarum.

531,

WURZBURG
ZEITZ
Cizensis

(HERBIPOLIS, WIRCEBVRGVM).

571,

75.

Wirceburgensis saec.

IX

cf.

III 240.

Vindobonensis
I

n.

3126

(saec.

XV): XV):

Prosperi epitome.

357,

3.

(CITIVM, CIZA).
fol.

Viudoboneusis
maiora.

n.

3130
3190
3334 3400 3416
4831

(saec.

Isidori

chi-onica

4(X), 33.

19 vid. I 503.

Vindobonensis
I 568.

n.

(saec.

XV):

Notitia Galliarum.

ATSTRIA. MOLK
nora.

Vindobonensis
Vindobonensis
chrouica
miI

n. n.

(saec.

(MEDELICA, MELICIVM).
n.

(saec.

XV) XV)

cf.
:

UI 344.

Prosperi chronica.

Melicieusis

716

(saec.

XV):
3.

Isidori

370,

60.

Vindobonensis
11 418,204; cf. 503,
a.

n.

(saec.

XV):
I

Chronographus
263.
Isidori

354, fasti Viudobouenses.

n.

31,7

OLMUTZ
Olmutiensis

(OLMVNCIA, OLMVTIVMj.
universitatis

Vindobonensis
minora.

(saec.
cf.

XV):

chronicu

419,230;
n.

506.

20

(saec.
II

XV):

Isidori
3.

Vindobonensis
minora.

5351
231.

(saec.

XIV)

Isidori chrouica

chronica maiora cuni additamentis.

403, 52 493,

419,
n.

PRAG

Vindoboneusis

11857

(saec.

XVI):

Notitia

Gallia-

(PRAGA).
bibl. univ.

i-um.

572,

88.

Pragensis

IV

C4

(s.aec.

XV): Chronicorum
III

Viudoboneusis

n.

12600
12825:

(saec. XII)

cf. III

240.

Bedae minormn exempla duo.

242.

Vindoboneusis

n.

SUvii

laterculus

proviucia-

rum.

531,

14.

WIEN (VINDOBONA, VIENNA

nora.

AVSTKIAE).

Viudobonensis
minora.

n.

13637
232.

(saec.

XIV):

Isidori clironica

Vindobonensis n. 67 (saec. XII): Isidori clu'ouica mi-

U
III

419,
n.

418,222.
n.

Vindobonensis
(saec.

13707

(saec.

XV):

Bedae chronica

Vindobonensis

85

XI)

cf.

add.

p.

XI.

maioi".

237.

716

CONSPECTVS CODICVM.

INDEX

IX.

RTSSIA.
PETROPOLIS.
Petiopolitaiius bibliothecao imperialis n.327 (saec. IX):
vid. I

Generationum regnorumque laterculus Bedanus.

348.

HI

sq.
:

Codex Antonii Augustini Codex Alex. Petavii cf.

con).

n.
II

39

cf. 1

86

not. 5.

52,13

(ilarcellini cla-oni-

Petropolitanus n. 422 (saec. IX)

Petropolitanus

vid. I

sq.

Q. v. Old. I n. 20 (saec. IX):

II

Isidori

Codex

Sigeberti deperditus vid.

623 (Cbronica Galciirsus

clironica inaiora et liistoria Gotliorum.

257 {Z)

lica a. 452).

404,

68.
'A.

Codex Sirmondi
Q.
v.

vid.

G73

(Victorii Aquitaiii

Petropolitanus

Old.

n.

28

(saec.

XI

fiu.)

paschalis).

ADDITAMENTA
AD
ad
[1.

VOL.

I*).

5.

'J"ractatus

cluos

uuper Carolus Frlck

Woelft'linianis 1801
tractatu
altero

adhuc comprelieusos sub uomine Anoiiynii Valesiani ad eundem auctorem rettulit {zur Textkritik und Sprache des Anonymus Valesianus in commentatioiubus
p.

339seq.) argumentis futtilibus et

(p.

perversis,
cit^iti

ut
in

recte

vidit

qui nuperrirae de
p. 259).

egit

Carolus Cipolla

27 commeutarii

infra

add. ad

utrumque

libellum niero casu conlunctum esse evidenter patet.

ad

p.

14 adde

m
B

LIBRO GENERATIONIS

I.

= C = F= G = =

Berolinensis Phlllippslanus n. 1829 saec.

Phllllppsianus n. 12266 saec.

IX

(v. p. 78).

X
(p.

(v. p. 80). (p. 78).

Parislnus 10910 saec. Vll/Vni

Saugalleusis n. 133 saec.

IX

80).

Cavensis similesque

(v. p.

79).

ad

p. 17.

Ipsius arclietypl

fragmentum postea eruderatum hoc

S
I

P A
editum a Rossio Bidletl. cristiano 1873
p.

160

tab.

XII ostendit

in eloglo

non

fuisse nlsi

Damasi papae.

monuit Rossius.
ad
p. 18.

Pelrescli

eplstula ad

fratrem
p.

data

dle

22. lan. 1625

(edita

cura Philippi Tamlzey de Laroque

J'oubliois, Peiresclus scrlblt,

lettres

de Feiresc, vol. 6

83)

acouratius nos edocet de vIcIIjus codlcis.

de rous dire que M. Bubens m'escript que M'' V Ambassadeur de Flandres luy a faict instance pour
recouvrer
dict
le

calendrier
.Te

MS. que feu M.

le

Schilder m'avoit donni.

tesmoiyner,

Vous SQavez ce que je vous en avois

que
la

aultrefoys.

vous prie de

luy

sc^avoir

premiere foys que je

el qiie lors

Veus,

M'' Scliilder

me
ct

Vavoit prestc disant qu'il appartenoit

extraicts que

au
les

s^

Bresidant d'Arras

fen fs faire
les

des portraicls

fenvoyay a Eome, pour

et

faire imprimer en

taille

douce avec

com-

mentaires de M'' Aleandro,

comme

je m'asseure qu'ils seront imprimez de faict

tost

ou tard.
le

Et pcu

aprez ledict s^ Schilder estant venu h Paris,

monstrant de desirer de

le

recouvrer, je

luy rendis,
cette

avec mes trez humhles remerciemens, luy tesvioignant neantmoings beaucoup de reyret de voir que
piece courust fortune de retomber entre les
elle meritoit, attendu mesme que la par quelque hon homme qui ne s'y
il

mains des persones qui n'en fussent pas curieuses comme

dudict halendrier manqtioit
,

moiiii!

et se

trouvoit avoir estc resiitiiee

coynoissoit yuiires
le

et

qui avoit fort

mal rencontrc
et qu'il

Allors

me

dit

que ledict

''

Bresidant d'Arras

luy avoit souvent offert en don

avoit faict scrupule

II le r'emporta

de Vaccepter, dont je

le

tan^ay hien fort

et

aultant qu'il peut estre permis h

un amy.

donc en Flandres en
danl, auquel cas
il

s'en retournant, et
le

me promit
el

de tascher de Vobtenir en pur don dudicl sr Presile

me
''

rapporterolt,

m'en feroit

maistre.
et

Et de faict revenant quelques mois

et

aprez,

il

me

le

r'apporta avec mille

compliments d'honneur

de courtoisle,
la

passant en Hespayne,
dispenser d'envoyer

me

dict

que

ledict

Presidant luy avoit tesmoiync d'estre marry que

chose ne fust de plus de

consequance pour Ven ohliyer

Voriginal h

Comme auparuvant
des

je

n avois
lc

2^^ osi

me

Rome, de

crainte

damjers des chemins, ajin dc

pouvoir mieux yarcntir a son

*)

Horum additamentorum ad

vol.

pleracjue ad

Ipsum adlecta hoc loco repetuutur.

718
premier maistre, lorsque je
asseuri, oh
il

ADDITAMENTA.
le

fus devenu, je
et

me

dispensay de Venvoyer h Jtome

par commoditi

bien

fut trez hien receu,

oa

il

est encores,

en main de persone

si qualifiee,

que je fairois

grand scrupule de
cez

la (sic) luy tirer des maijis,

tost

tant quHl luy jilaira d'e7i user;

11

m^asseurant toutefuys
Si

que je la poiirray recouvrer

ou tard, quand

fauldra mettre

cette

piece en lumiere
il

3f"

insistent

h vouloir

si;uvoir

a qui

le

lalendrier 3IS. a esti enroyi h Rome,

n'y auroit

pas

de danyer de faire sentir h M'' Euhens,

curieux, et qui en avoit ouy parler
desiroit de voir Voriginal, je
le

comme souhs main, que vous croyez que le Pape (qui est par M. Aleandro qui y iravaille dessus) m'ayant faici sentir qu'il luy envoyay, mais que je serois bien marry qu'on luy en allast faire
il

de

Vimporiuniti.

Cest pourquoy

ne
les

le

fault dire

que soubs promesse de ne

et

le

pas redire
est

S^achez un peu de M'' Rubens tous

question,
luy,
et

noms, qualitez
et telle

dirjnitez

du

s''

preaidant d'Arras dont

mesme

quelqtie chose de sa vie,

qui se peult inserer en

factuni

un

Elorje d'honneur

pour

que je veux envoyer au s^ Aleandro.

lam apparet codicem

et eerte

Peirescii

comniodatum esse

ab 60 Hieronymo Alcandro degenti Romae

ad
ji.

ad

a.

1625
in

ibideni mansisse.

19 not. 2.

Imagines planefarum
2
86), qui Saturni

dies

regentium repertas

codice

autiquo inter suos libros babuit

(la

Cassianus a Puteo (del Pozzo) defunctus

Romae

a.

1657

teste

Biancbinio

storia universale

Romae

1697

1.

c.

p.

imaginem inde

edidit ligno expressam.

inter reliquias collectaneorum

liaec

esse.

eorum bodie notas (v. Robert die antihen Sarkophayreliefs vol. 2 p. XI) admonuit Huelsen. tracta est omnino a Cassiano e.x Aleandrinis.

imago non videtur super-

ad

p. 34.

primum 366
Scottis
si

Attamen magis crediderim Columbanum eogitasse de spatio quod iutercedit inter annum Damasl et Hilari extremum 468 computatum ad aliquera episcoporum Romanorum elencbum.
Chronograpbia
a.

354

innotuisset, vestigia eius certiora vi.x deficereut.

ad

p.

50

61.
a.

fastos consulares a. 354.

ad
592
ad
p. 62.

317 adde fidenato A^(f)

{non siculo)

373

tricipiuo

382 commio

vel

cominio

446

om.

AF^
p.

74)

ficulo

AV
326

711

scr. Hirtio.

Rossius (inscr. cbr. urb. Rom.

I p.

LXXXVIII)

adsentiente Kruscbio {Studlen zur Chronoloyie

extrema laterculi paschata iudicat computatione anticipata esse, tabulam ipsam antea editam.
Kruscbius
1.

idera

c.

p.

67 ad

a.

scribi iussit

/// non.

(pro idus) Apr.

et

ad

p.

7076.

Indicis

episcoporum cura depositionibus eorura

martyruni exemplar scriptum repperi

(indivitis

caverunt Weilandus et Arndtius iam defuncti ambo)

pontificum
editionis Coloniensis
fol.

adiectum ad commentariorum Platinae de

in

a.

1574 exemplar adservatum

bibliotheca

publica Berolinensi (iam

Berol. ms. Lat.

508);

textus

prope aocedit ad nostrum

uec dubium est pendere

eum

a libro

Luxemburgensi
p. 70, p.

(of. p. 18).

nihilominus addo variam lectionem receptis etiam orthographicis plerisque.

2 dionysi

5 miltiades
11 maio]

et

10 eusebi

11. 12 ordine

permutato ex corr.

13

arelia.

71,2 iudaea

ianuario

{marg:

iun.)

26 systi 23 seuues m(embrana?) iulianetis

p. 72,

28 albaua
ixmaracdi.

14 mense iunio om.

18 pbilippi

30

iulianetis et ix. sraaracdi,

inmargine: v(etus?)

yppoliti

4 timotbei
consules.

5 bassillae

7 nonni bis positum

9 bassiUae

11 bas-

sillae
p. 73,
p. 74,

19 aristhon.

6 tiberi

3 uespassiani

err.

4 uespassiano
typ.

inito

7 anaclyto

9 duo

13 syxtus

21 [corrige 33 calistus
p. 75,

m. xxi

^Jro d. xxi]

23 raandata continentur

28 erenniani

et

36 clemetino
pliilippi

xi]

38 tempore poutiauus] tempotianus.

rato

6 gordiaui 10 monses
18 exol
ui

uii

grato]

7 laconibus

d. iii]

coemeteria

14 se separauerunt] sparauerunt

m.

22 syxtus

m.

m.

xii

24

die

29

15 monse

d. uii

9 carcere 16 centumcelis 30 die 31 xui]

d. uiiii

33

die om.

p. 76, I

m.
lica

ui]

basilica

diem xuij die

1,5

xii

quae] qui

[4 adn. scr. d. uiiii

basilica iulia qui

pro

Z]
18

et]

14 basia

17 basilica

ad

p. 73.

'Che nel catalogo episcopale romano

vi sieno indlzi di

dale provententi, non da fonte ecclesiastica,

rlata

ma

dalV archivio della

jirefettura,

Vho imparato dalla doppia

che
il

delV inizio di Milziade, e da quella

del cessatio episcopatus. fettura,

Inonde non pretendo

catalogo intero

venya dagli archivi della pre-

ma

che nella sua compiilazione vi e indizio di date e di notizia di tipo civile non ecclesiastico'.

haec in
ad
p.

litteris

ad
,

me
n.

datis Rossius.

78

seq.

Codicibus

qui excerpta habent

ex libro generationis addeiidus

est origine
et

Turonensis
p.

hodie
seq.)

Parisinus nottv. acq.

saec. IX,
1.
f.

1613 (Uelisle catalogue des mss. des fonds Lihri

Barrois 1888

63

8 continens computos quinque hos;

ex libro lulii Africani, qui primus Latinorum post Christi adventum scripsit de temporihus atque
aetatihus saeculi.

ADDITAMENTA.
ab Adam
ad
iisque

719

(sic)

diluvium

aiini

IIMCCXLII.
et

(stc) diluvio

usque ad Abraham auni ICLXLI.

pascha iecerunt,

ab Abraham vero usque quo exirent de Egypto educente eos Moysi, quando
anni sunt

CCCCXXX.
in

ab exodo Egypti usque

transitum lordanis, quando lesus pasoha caelebravit, sunt auni XLI.

Ezehias post annos CCCCLXIIII caelebravit pascha.

post

Ezehiam

losias

anno centesimo XIIII" pascha celebravit.

post losiara Esdras post annos CVIII pascha caelebravit.

post

a generatione

Esdram servat autem generationes Christi post annos autem Christi post XXX annos, cum passus
euim
erat iustuui pasclia.
iu

DLVm
est

pasclia

fit.

dominus, pascha celebratum

est;

ipse

a passionera autem domiui usquo pascha quod

fiuut igitur
in

XIII annuni imperii Alexandri Cesaris anni

CCVI servatum
(sicj nobis.

est

commemorationem domini nostri lesu Christi servatur an omnes anni ab Adam usque in huuc diem anni VDCCCXXXVIII.
libro generationis c.

Haec sumpta sunt ex

305

314

(supra
p.

p. 130).

eum quod

epitomator tribuit lulin

Africano, conferendum est

cum

eis

quae exposuimus

86
;

not. 4;

neque taraen hoc loco quaestionem

vol. I app. p. 37.

de auctore retractabimus.

ipsa inscriptio
serie regura

unde veuiat, ignoro

ex adlegatiouibus Africaui reliquis proxime

ad hanc accedit relata in

2.

Pontaciana apud Schoenium chron. Hier.

item ex eodem libro.

Ab Adam

usque ad diluvium anni HCCXLII.

a diluvio usque ad Abraham anni

ICLXX.

ab Abraam usque ad Moysen anui CCCXLIIU.

a
a

Moyse usque ad Samuel anni CCCCLXXIIII. Samuel usque ad regem Ezebiara anni DCII.

ab Ezebia usque ad Gagiuni lulium Cesarera auni DLXVII.

Gaio lulio usque ad domini nostri nativitatem anni XLVH. a nativitate domini nostri lesu Cbristi usque ad passionera eius auui
a

XXXUI.

a passione domini usque ad Constanciura et Maximianum consules anui CCLXVIIII. Computus deduetus ad a. p. Chr. 302 unde veniat ignoro.
3.

ex libro qui titulatur cronica Eusebii adque leronimi.

ab Adam usque ad diluvium anni IICCXLU.

a diluvio usque ad nativitatem Abrahae anni DCCCCXLII.
a nativitate quippe Abrahae usque ad

a Moysen autera usque ad Saloraonem

Moysen et egressum Israelis Egypto conpntantur anni DV. et primam edificationem terapli auui CCCCLXXVIIII, secundum minorera taraeu numerum, quera tercius regnorum liber continet: nam iuxta volumen iudicum supputantur anni DC.
est,

a Salomone usque ad instaurationem templi, que sub Dario Persariun rege facta
anni

coUiguntur

DXVI.

porro a Dario usque ad praedicationem domini nostri lesu Christi et usque ad

priucipis

XV

annu

(sic) Tiberii

Romanorum

explentur anui

DXLVIU.
(sic)

itaque siraul fiuut ab

fiunt siraul

Abrabam usque ad
Abr. 2044.

Tiberii

annura auui UXLIIII.

ab

Adam usque ad suramum anuum

a.

Tiberii anni

VCCXXVIII.

Similia habet
4.

Hieronymus ad

ex libro Isidori Hispalensis episcopi.

Tiberius regnavit annos

actis a priucipio

XXUI

(xxii.

cod.).

huius

XVo
ibi

regni anno

dominus crucifixus
Tiberii

est per-

Ex

chronicis Isidori
5.

mundi annis VCCXXVIH. maioribus vol. 2 p. 454 c. 239, sed

praescribitur

annus

XVIU.

ex libro
(scr.

Anno suo

Bedaq presbiteri. XV) imperii Tiberii

anni sunt

VCCXXVUI.

Ad

marginera adnotavit mauus aequalis haec:

Cave, prudens calculator, ubicumque per totura bunc librura huiusmodi supputationem inveneris, ne
putes iuxta Hebraicam veritatem annos
et

positos,
in

sed

secundum

LXX

iuterpretes,

quos

et

leronimus

Augustinus

teste
p.

Beda docent
c.

hoc non esse sequendos.

in codice

Ex
ad
ad

chronicis

maioribus Bedae vol. 3

282

273 sequuntur

comparationes paschales factae

inter P>usebium,
p.

Dionysium, Victorium similiaque miscellanea.

scr. attribuenda.

86,

20 attribuemus]
c. 1

p.

89

v.

3 usque ad ordinem] usque ad hodieruum eonicit Sirschfeld.

CHRONICA

III.

92

720
arl

ADDITAMENTA.
lib.

11.90

gcn. II

c.

20 quorum omniumj Segofridus Mekler, qui Frickio

quoniam
oportet.

codiceui coutulit,
siglis

legit

quoniam-

que oportet; codice deiiuo iuspecto consultisque amicis peritis iudicavimus

significari posse

saue lioc loco obscuris

ad
ad

p.

98 Chr. AI. 60

scr. (4) Greci. (5)

Medi.
fuit

p.

102

lib.

gen.

c.

151

interpungandum

Bytyniam veterem, Frygiam

monuit K.
I.

altiorem,

item Chr. Alex.

c.

123

liithyniam antiquam qid vocatur,

p.

Frygiam.

Neumanu Deutsche

Litteratur-Zeituny 1894

555; subesse Graeca BiS^iviay ttQxuiciv <pQV)'iaf

V. 24.
c.

rtjv itvia xaXovf/eftji'.

I.

ad

p. p. p.

147

Diasuriae dedicatus titulus Aquiucensis est in C.

L. III S u. 10393.

ad
ad

189

521
261
ii

524.
om.

In margine scr.

OL

quater pro

vel G.

205

a.

scr.

<S^( 'J.

ad

p.

205

seq.

In

excerptis

ex

chronico

Paschali

quod non separavi Malaliaua ab

quod secuudum
leges

iis
,

quae consularibus
fuit

Constantinopolitanis

respondent,

ideo

factura est,

operis

abstinendura

tractandis Graecis, sicut explicui vol.

p. 45.

sed paenitet iam oboedientiae nimiae,

meliusque Mala-

liana (indicata

I.

c.)

omisissem.

ad

p.

209

a.

473
658

scr, plilippo C.

ad

p.

214

a.

scr.

Achenobarbo pro Achenobardo.

ad

p.

216

a.

715
KeveutQivov.

scr.

ad ad

p. p.

231

a.

306.
I

Diem

npo'

;'

xaXaviMv Avyovanov habet Chronicon paschale paullo

antea.

249 sub

adde:

P
ad
p.

codex Vaticanus Palatinus

p. 5)

n.

927

saec. XII.

259.

Carolus Frick (vide supra ad

chronica Theodericiana codicis Palatini eadem esse negans atque

librario
illi

quae continentur codice Beroliuensi, propterea quod

placuit lordauiana

quaedam
:

iis

inserere,

nou tam diversum a Betlimanniano iudicium

instituto storico Jtaliano n.

tulit

quam

idera repetivit

forma mutata

k questione di

parola, recte dixit CipoUa qui de iisdem chronicis nuperrime egit in tractatu amplissimo Bullettino delV

2 (Roraae 1892)

p.

-98.

Cipolla

et

de utroque

codice

ita

iudicavit, ut

iudicavi ego, et Palatinura librura recte prouuntiavit inutilera esse,

nou

recte

iam Berolinensis a me
existimans.
officio

relata

recedit

Gardtliauseniana, optioneni
illura

iuter

ubieumque lectio codicis utramque sibi liberam esse

etsi perite et diligenter

Euehlius, a quo ad codicem

Gardthauseuiana

editio pendet,

functus est, ego ab eius lectione non discessi nisi codice interim nostro facto

cum cura

exarai-

nato.

exempll causa

cum ad anonymi
et sine

Valesiani

c.

57

(p.

322, 2) Gardthausenus ante v.

Theodericus

adnotavisset: lac. 1 vers., id ego sustuli,

quoniam codex
p.

ibi

non

hiat, sed
.

solito
.

more

interstitium habet

versus unius non

scripti,

causa CipoIIa

49 queritur: la iacuna

7ion la trovo indicata

dal

Mommsen. idem p. 50 cum itegat plenum duorum librorum Beroliuensis et Palatini variam lectionem in mea editione reperiri, eatenus id verura est, quod suppressi, ut raonui p. 6. 260, tara orthographica pleraque quam recognitoruin anteriorura errores a rae reiectos praeterea leviusoulis exoeptis (ut p. 314, 34
;

ubi dedi sua P, non animadverti, quod animadvertit CipoDa, id correctum esse ex suo

non adnotavi uaedentae;

Palatini

p.

318

c.

54,

p.

326, 13

ei

additura esse

a priraa

manu

insuper habui),
in
iis

videor mihi
reieci recte
si

quoque

libri variani

lectionem proposuisse integrara et veram.

diligeutiae

autem quae
quod

me
iis,

fecisse et esse etiam

nocivum aliquod

genus vere

periti

non negabunt.

rainutiis

quae ad lectiouem coustitueudam nullo niodo faciunt, editionum margines onerantur

neglectis,

et fide editori

denegata accipiuntur spreta pro

logicarum.

bonae

litterae peribunt

in raari

magno

inutilitatium philo-

ad

p.

260.

Adnotavit Carolus CipoUa

(I.

c.

p.

24)

in

codice

Palatino

chronica
p.

Tlieodericiana finire

f.

132,

sequi locum ex dialogis Gregorii lulianus

iu codice Berolinensi.

namque eundera, quem ego

rettuli

adesse eo ipso loco

ad p. 266

V.

17 post nos exciderunt verba eius operi. In aucfario Prosperiano Havuiensi quae ad regnura Visigothorum Arelatense pertinent adnotationes
1.

ad

p.

267.
a.

476,

a.

486. 496. 498 nura sumptae sint ex chrouicis

ztir

Italicis,

in dubitationera vocavit

Kaufraannus

{Forschungen

deutschen Oeschichte vol. 13

a.

1873

p.

418

seq.) et

magis credidit eas descendere ex

eiusmodi suspicioui
et

annalibus Gallicis.

verum
res

est

compilationera

illam

ex multis

scriptis coassatara

iustum locum praebere; sed cum annales Gallici qui quidera nobis noti sint similia nulla babeant
extreino saeculo quinto
in provincia

Narbonensi

et

in Italia gestae multis

modis conexae fuerint,

videtur adquiescendum esse iu derivatione recepta.

ADDITAMENTA.
ad
p. p.

721

268

inscriptio
c.

IH POST

PROSPERVM
p.

coUocanda
1341
v.

est post c. 16.

ad

270 ante

39 potuit addi ex
v.

478 5

c.

8 Leo qul sedii annis

XXI

mens. I dies XIII.

ad
ad

p.
p.

272 qui ox 289

a.

in.

tran.fpone ad v.
et Laurentii

in.

250.

De Xysti

martyrio perperam

sed antiqun tempore relato ad

Decium cxposuit

Rossi lioma sotterr. 2 p. 212.

ad

p.

300

a.

410.

Dies captae

Romae
p.

vere est
et

Vmi

k. Sept., a.

epitome Vaticaua (infra

491)

Theophanes ad

5903

non XVUII; illum numerum et Beda in chronicis vol. 3

liabeut Prosperi
p.

300

c.

469.

ad
ad

p.

302 Havn.

c.

451

v.

10

fin.

eo delendum.

p. p.

326, 38 santi] scr. sancll.

ad

330

fast.

Vindob.

Annus qui
a.

deficit est

508;

c.

665. 666 sunt

annorum 509. 510.

ad
ad

p.
p.

330 pasch. Camp.

367

508 Busilio]

scr. Basilio.

480.
p. p.

Post impressa Prosperi chronica successit mihi, ut liber Matritensis univ.

in lectionibus inde

u.

134 (nobis Z)

Berolinum perferretur.
vel

addenda exigui momenti

onniia,

ab Ewaldio enotatis haec ipso sed tanien non retinenda in scliedis.

collato repperi miitanda esse

347

V.

sint]

suut.
c.

350
372
373

V. 1 V. V. V.

numerus IICCCCXXXVI additur anie

ins. breuiatio.

1224.

p.
p.

2 a Jine ante cronice

3 ante nascitur hu. apud Hebreos.

5 legendum Cicero poeta occiditur sexagesimo

etatis

anno.

c.

1177,2 qua
c.

c.

1180 ricomede

tli.

c.

1183,2 parasiis
c.

c.

romanorum

xl reg. ual.

1220. 1 thophllus

liumilitatisque

c.

c.

cum
c.

cet.

facit

{non

1198 romanorum

xli th.
c.

e.

c.

fecit) c. 1184 1215 ucc concl

1230

uuandali semper

1242 consl suo

c.

c.

1245, 2

c.

8 praeuaricatione
sibus
tania
c.

1246, 4 loco patruelus

c.

1251 abrepto

1252, 6 obtrixerit

uiiii

1257, 2

cet.

uualia semper
c.

c.

1266,2 prolata

1259, 5 reddidit
c.

c.

1260 mcu-

1270

xl om.
c.

1271, 2 ad hitandum

aqui-

c.

1275 eustatio

c.

c.

1292, 1 patruelis
c.

1279 mariano
hierio]

c.

1293

honorio

c.

1282 iohannes om.

1294, 2 qui

c.

1297, 4

chirilli

1301, 3 diaconi] domiuici

1283

recte

dum

2 eos

ins. sibi

cum
c.

4 mittit ut

8 uultum {non uultu)

1303, 1 granniti-

interemit
c.

1309 sixtns

c.

1319 oriobindo

c.

c.

1320
sigis-

ualeriano (ut AlcolaciensisJ

uulto [non sigisulto)

1322, 4 deleuerunt

c.

1324, 6 fugant

c.

1325

(non pauleUus)
sine om.
latione

c.

1327, 5 priuatus

1335, 1

auxiliantibus

c.

1329, 7 acticum 6 potius

(non potioris) ueris

c.
c.

heclanensis (non heclenensis)

5 diaconi] dominici

3 quem] qui 1342, 6 animum] annum 1348, 3 cruciati 1350, diligentia {non
c.

suppjciis 9 pualellus 1336, 1 gallias 1339, 1341, 2

1
c.

1346, 1 saeua pop.] seu appel-

c.

c.

-tiae)

c.

1351 conss. add.

ad ad

p. p.

491

iu fine in codice Matritensi est tiuius

(nou tuuus) seuerus.

494

497.
p.

Inspecto codice Matritensi haec errata depreheudi:

494

V.

44 memnon] nemnon.
cultorum] cultor

p. p.

495 496

V. 1

v.

qui] quae.

V. 1

ante lustina ins. Valentinianus iuuior

cum Theodosio

reg, au.

VII

v.

16 que] quod

p,

v. 18 inimicus auxilio] inimicus usus concilio

v,

19 ad ipsum]

adixm

v,

26

anime] are,

497

V. 1 sue] suo.
deficit

ad

p.

372,

Extremi quaternionis

folium octavum sic:

.

95, 96, 97. 98. 99. 100. 101.

'
'
I

I I

ad ad

p,

429

c,

684

scr,

Gnosiae pro Onosia.

p.

430

c.

688 adn. corrige

tatianus C] tatianus

AC

ad

p,

486,

adn, corrige:
idus]

in
ad
p,

kal, Alcobaciensis teste Pontaco.

524,
(lib,

Locum
20
c. 1.

de nomine promnciae docuit

me coUega
p.

Hinscliius redire in sylloge

canonum Hibernica
ait:

ed.

Wasserschleben

a.

1885

60) sic:

De nomine
una
est,

provinciae.

Ambrosius

provincia

qnasi porro vicinia, hoc

vinciae.

est in tribus:

in utia leye, in

lingua, in

uno doninatu.
civilates

De
et

raiione pro-

Auguatinus

lihris

de orbe: cerla provincia

quae decem

kabet

imum regem

92*

722

ADDITAMENTA.
et tres minores potestales suh se et unum episcopum aliosque minores decem iudices, ad quoriim iudicium omnes causae cimtatum refertmtur et si causae difficiles orianlur, ad omnium iudicium decem iudicum referendae sunt. Hieromjmus: provincia est, uhi mos umis viyet et unus dominatus, ficticia haec (extremura locum editor observavit aliquatenus pendere ex loco Hieronymi ep. 125, 15: imperator uniis,

iudex tmus provinciae) utrum

is

qui scripsit catalogum provinciarum ex

sylloge Ilibernica excerpserit

an

e contrario syllogae compilator ea invenerit in libro Vaticano simili,

et

item definitiones has

auctoritates

qui finxit quid secutus

sit;

adhuc incertum est, incertum hoc iam intellegitur adhibita ea esse

ab Isidoro subditicio,
est

ficta

sylloge

Hibernica: id

autem esse non ab ipso, sed ante saeculum VII extremum, quo composita quod egregie convenit cum iis quae supra exposui de catalogo provinci-

arum
ad
p.

codicis Vaticani.

529.

Codicibus ductis ex libro Spirensi, sed carentibus Notitia Galliarum, addendus est Florentinus bibl.

Laurent. Gaddianus plut. 89 sup. 68 cbart. saec.

XV

descriptus apud Bandiuium,

is

ex quo e.xcerpta

Dicuiliana edidit Targioni Tozzetti viaggi della Toscana vol. 9^ p. 165 seq.

ad

p.

531.

Exemplaribus ductis ex libro Spirensi habentibus Notitiam Galliarum addendum

est Matritense

bibl. nat.

129 descriptum diligenter a Knustio Archiv

8,

791, sed, ut certiorem

me

fecit

Bernaysius,

ab
ad
]).

a.

inde 1881 in bibliotheca ea frustra quaesitum.

545.

Addo excerpfa

similia

bina ad rem

parum

utilia, sed utilia

ad codicum genera

et

nexus deter-

rainanda.
I.

Montium

portarura viarum urbis

Romae

recensus qui sequitur nou reperitur nisi in apographis codicis

sumptus fere ex Festi epitoma Paulina. excerpta inde edidit Boeckingius (^iiber omnia Urlichs (Code.x urbis IJomae topographicus VVirceburgi a. 1871) p. 53; nos quoque integrum damus ad cod. Monac. 10291 (vide p. 531) ita, ut quae ex Festo veniunt, proponantur uncis
Spirensis (vide p.
c. 7),

528

die Notitia dign. p. 25),

coraprehensa et adscripta pagina editionis Muellerianae.

De montibus Romae.
1 [Aventinus raous intra urbera dictus quod rex {p. 19).

Albanorum Aventinus

ibi sit

sepultus et bello extinctus]

2 [Caelius
{p. 44).

raons

dictus

a Cele quodam ex Hetruria qui Roraulo auxiliura adversus Sabeos praebuit]

Pallas] filius
,

3 [Palatinus mons Romae, quod

haberet] (p. 255).

ibi

Euandri [sepultus

sit]

[p. 220).
ibi [sicj

4 [Quirinalis raons a templo Quirini

5 [Viminalis

id

est

Romuli appellatus sive quod

Quires id est Sabeos

mons a sylva viminura

appellatus] {p. 377).

6 Tarpeius raons appellatus, quod

ibi

Tarpeia virgo obruta

sit

clypeis Sabinorum.
sit]

7 [Vaticanus raous appellatus, quod expulsis [sicj Hetruscis Roraanus populus vatura responso potitus
{p. 379).

De
1

portis

Romae.

[Conlatina porta a Conlatia oppido

fuerant coUatae
{j}.

Romae

vicino appellata] eo quod ibi res vel opes aliarum civitatum

37).
est,

2 [Catularia porta Romae dicta

quia non longe ab ea ad placandum caniculae sydus frugibus

{p>.

inirai-

cum

rufae canes immolabantur et fruges fluesceutes [sicj ad raaturitatem perducerentur]

45).

3 Capena porta antea Camena vocata a proximo luco Camenarura. dicta est autem postea Capena, sive quod Romanis bello laborantibus auxilio venientes eam intraverunt sive quod eadem Capuam exeatur.
4 Capititolini [sicj porta vocitari coepta est a Capitolio
loeo adeo
praecipiti,
,

quae

antea Tarpeia dicebatur.

est

auteni in

ut non possit ea intrari:

quod Galli Senones pepigerant Capitolium obsidionem

vel [quod rudis et impolita sit

liberantes, ut ea seraper pateret.

5 [Ruduscolona porta dicta

relicta, vel

est,]

quod de ea ad rus colendura exirent,

{p. 275).

quia rudo vel aere fuerit vincta]

,

6 [Fontinalis porta a fontiualibus

bantur] {p. 85).

hoc est

festis

fontiura

appellata.

festa enira fontium fontinalia dice-

7 [Flumentana porta est appeUata,

quod Tyberis partim ea

dicta,

fluxisse affii-mant]

{p. 89).

8 [Lavernalis porta a lavernionibus

quia in eius luco obscuro furta fiebanf] {p. 117).

9 [Jlinuacia porta dicta est ab ara proxinia Minuuti, quem deum pufabant] {p. 122). 10 [Mogionia porta dicta est a Mugio quodam, quae eidem tuendae praefuit] {p. 144). 11 [Miiiutia porta appellata
est, quod sacoUo /ic7 Minutii proxima 12 [Navalis porta a vicinia navalium dicta] {p. 179).

esset]

{p. 147).

13 [lacularis porta est dicta propter aliqua piacula quae ibidem fiebant] {p. 212). 14 [I'andana porta est dicta, quod seraper panda, id est aperta esset] {p. 220),

ADDITAMENTA.
15 [Quirinalis porta dicitur eo quod iu ea iu colleni Quirinalem itur sive
sacellum] {p. 255).

723
quoJ proxime eam
263).
est Quirini

16 [Romana porta a Sabinis appellata

est.

quod per eam proximus

eis aditus e.sset]

(7).

17 [Raiumeua porta a nomine cuiusdani aurigae est appellata] {p. 275). 18 [Salutaris porta dicta est ab aede Salutis, quae eidem proxima fuit] {p. 327). 19 [Sancualis porta est dicta eo, quod aedi Sancualis esset proxima] {p. 345).

20 [Viminalis porta

et coUis

appellatur,

quod

ibi

vimiuum sylva

esset]

{p. 377).
litteras reperit, est appellata.

21 Carmeutalis porta a Carmente Nicostrata Euandri regis matie, quae Latinas

De
1

riis
et

Romae.
aqua ab Appio Claudio
est appellata] (p. 24).
et

[Appia via

2 [Cassia via a Cassio] censore [munita] 4 [Sacra via in urbe appellata eo quod 5 [Salaria via Romae
est appellata,

appellata est

(p. 48).

3 Flaminia via a Flaminio consule est appellata.

Flaminius quoque circus ex eiusdem

post praelium [inierint

est
et

nomine vocitatus.
Tacius]
(p. 291).

ibi foedus]

Romulus
(p.

quia per eam Sabini sal mari deferebant]

II.

327).

Viarum montium thermarum aquarum urbis Romae recensum ex Notitia urbis translatum in codices Bernensem n. ib\ (= B) saec. X (a quo pendent Parisini duo 14743 et 15009 et Vaticanus reg. 728 et apographum Lugdunense Vossianum oct. u. 24) et Vindobonensem n. 85 (= V) saec. XI ediderunt ex Lugdunensi
Urlichs
p.
I.

c. p. 52,

ex Vindobonensi Endlicher

(catal. codd. phil.

Vindob.

a.

1836

p.

238) et Preller (Reijionen

29

cf. p.

44; relegit codicem

mea causa Lud. Hartmaim).

Viae num.
1

XXX
11 Claudia

Traiana

21 Laurentina

2 Appia (apia r)
3 Latina 4 Lavicana 5 Prenestina 6 Tiburtina
7

12 Valeria
13 Annia

22 Gallica
23 Ardeatina (ardiatina V)

14 Aurelia 15 Asinaria
16 Campania (canpania F)
17 Hostensis (hortensis B)

24 Cornelia 25 Setina (saecina V)

26 Tyberina (tiberina V) 27 Quintia (quintina V)

Numentana

8 Salaria
9 Flamminia

18 Portuensis
19 laniculensis

28 triimiphalis 29 patinaria

10 Aemilia
Inscribit sic Berneosis.

20 Cassia

(cassta F, casta

VbB)

30 Cyminia (ciminia V)
et

Vindobonensis praescribit nomina viarinn

itrbis

Hamae: viae sunt Jtomae urbis numero JCXX

ordinat sic:

1 U.

1619.

21. 23.

2527.

20. 22. 24. 28. 29. 15. 30.

Montes VII
1 Celius

4 Palatinus

6 Esquilinus {fuit exquilinus, sed corr.)

7 Baticanus qui et Sallustius

2 Aventinus
3 Tarpeius

5 Dianiculensis

Sic Beraensis, nisi quod om. Baticanus vocabulum; in Vindobonensi non est nisi; baticttnus qui
et absunt ab eo

et

soiustius diacriculensis

quae sequxmtnr.

Terme XI
1 Titiane

4 Deciane
5 Agrippiniaue 6 Alexandrine

7 Constantiniaue

10 Surane
11 Diocletiane

2 Comodiane

8 Troiane [sicj 9 Severiane

3 Antouiaue

Aquae
1

Traiana

5 Martia 6 Herculea
7 Cerulea

9 Augusta
10 Appia
11 Absentinia

13 Aurelia
14 Damnata
1.5

17 Severiana

2 Amnia
3 Attica 4 Claudia

18 Antoniana

Virgo

19 Alexaudriua

8 lulia

12 Cyminia

16 Tepula

Rome

circus

magnus

capit loca

CCCCLXXXV

mil.

amphiteatrum capit loca

C0I0S8US

CCLXXXVI.

theatram Pompei capit loca XXII mil.

LXXXVIH.
et

ab ampliyteatro

Iiabet
et S.

in

altum pedes CVI

S, iu capite radios

numero VII

qui singuli

habeut pedes XXII

ad

564,16.
vol. I p.

Laurentiani

libri

pars altera extat Poitiers in bibliotheca publica

n.

6;

cf.

Duchesue

lib.

pont.

CLXXII.
laterculo vide adnotata ad vol.

ad p 573.

De episcopiorum Hispanortim

p. 382.

724
ad
p.

ADDITAMENTA.
574.
cf.

Ad

codices Notitiae Galliarura

cat. vol.

nondum excussos

accedit Guelferbytanus 1164

aliis

(Helmstad. 1062;
p.

Heinemanu

p.

35) saec. XI, ubi praescribitur (ut in

quibusdam, vide

579): in pro-

vinciis

OaUicanis qiiae
1

civitates sitnt metropolitanae.

aJ

p.
p.

595, IX,

ante civitas adde metropolis.

Nactus, ut supra (ad
p.

ad

617. 629.

367) dixi,

ipse

codicem Matrltensem univ. 134 ad narrationem de

imperatoribus domus Valentlniauae baec deprehendi addenda:

p. 629,

23 utrum hahet

cod.

31 dlul cod. m.

2.

ad

p.

626. 632
lato

666.

Slmiliter in cbronlcis Galllcis a. 511 sive In Sulpicio Severo qui dlcitur oodice Ipso col-

haec reperta sunt addenda.

c.

6 CLXII]

CLXLII

(xl

aUquoties

quamquam raro exaratum

patre]
c.

esl

generatione

{non
c.

c.

nes)

CXVU
c.

49 sublecto

c.

parte

forma Hispanica)

c.

c.

11

CCXII]

CCXLU

c.

29

CXXVH]

69 lepte (omissa

littera

81 Sanson] Samson

88 XXXI] ann.

XXXI

prima minianda ut passim) c. 109 c. 100 Henel] Henee

206 post reges ann. VII] post leges ann. XH: corrige vel intellege c. 248 ciulle] cic. 238 idololatriam] Idolatrlam c. 265 DCLXVII] DCLXLVH c. 256 locuUus uilem c. 249 finius] finnius c. 286 pradicatlo] praedicatio c. 271 natiultas] natlvitatls c. 268 m. XVI] ra. VI c. 294 defeotus solls nou In lunae fiue coutlgit] defectus solis non nlsl lunae fiue c. 801 Cal] gay c. 309 c. 298 [G]aius contlngit c. 297 profectus] praefectus c. 329 perdldlmus[ c. 327 reglbus] rebus Felix {non fenix) c. 312 phoenix] fenix

XXin] XXIin

post leges latas XII tabulai'um

c.

c. 351 ac] c. 344 redit [non reddlt) 330 CCCXXX] post CCCXXX c. 403 c. 366 prlmi a aequo] primura aequo 360 Antonius] antonlnus c. 471 c. 457 Constantluo] constatlno iiir {non irirs) c. 420 Alamanl] alaraannl c. 488 Constanuictl] lucti c. 485 Pancratius] prancatius c. 476 XXIH] XXUII

perdidl

ad

C'a

c.

tinus]
c.

constantlus

c.

493 Antlochiae] antlochla

c.

512 Valentlano] valentino

567 in Erbasorum] merbasorum

puncto

sine

c.

622 ab

Attilla]

568 Baetlcara] bethlcara ab attUa o. 634 AftVam] afram

c.

c.

621 thurlsmudus 649 Rhodanum]

rodanum. ad
p.

655,

3.

Romanus

scr.

Boma.
plene

ad p.

686 691

paschata adlecta ad laterculum Campanura (iV^) hoc looo indlcavlmus tautumraodo;

relata Invenles p. 749. 750.

ad

p.

716 a.361:

CCLXI]
ad
p.

scr.

CCCLXI.
it

748

a.

536 vocabulum

suppletum

est

manu

prima.

ADDITAMENTA
AD
ad
ad
p.

VOL.

11.

V. 4. 15.

Segoviense] scr. Segorvlense.

est auct.

p. 48.

Codex Oxoniensis signatus

T.

II.

26 (uon

6).

ad p. 53.

Accedunt excerpta ex Marcellino servata in codice Casinate n. 439 [557] saec. ut videtur X (ita iudicat Amellius editor firmatque iudicium quod volumini adiectum est scripturae speeimen ad saee. XI
;

relert
p.

Goetz gloss. vol. 4

p.

VIII) scripto in Apulia Siponti, edifa in spicilegio Casiuate toni.

in libro eo
f.

I a.

1888/1893
de signis
5, 6, 1

382

384

(cf. p.

XCVII). quae leguntur

106 sub

titulo dicia Orosii presbiteri

que fuerunt in mundo, eorum priora commata vere excerpta suut ex Orosiauis 6, 18, 34 4, 16,5 (sequitur: quindecim pitgnas cum Eomanis egit 4, 16, 3 4, 13, 12 4, 15, 1

et vficit])

5,18,4. 5

5,7,3 5,18,9. 18. Tempore Theodosii per biduum continuum

(vol.

quae sequuntur sumpta sunt ex Marcellino, scilicet haec:

gi-ando pro pluvia cecidit

Marcellinus ad a. 389

2 p. 62).
apparuit

Signum
Post modicura
p. 63).
et

=
est

3Iarcellinus
diei tertia

ad

a.

390

(vol.

2 p.

62).

tempus hora

tenebrae factae suut

=
a.

MarceUinus

ad

a.

393

(vol.

caelum ardere visura

iu foro Pacis

Marcellinus ad
est

a.

396

(vol.

2 p. 64).

Mare Ponticum gelu nimium duratum

Marcellinus ad

401

(vol.

2 p.

67).
a.

Eomae

per

dies

septem

te[rra]

mugitum

dedit

Marcellinus ad

408

(vol.

p. 69).

Tempore Valentiniani tanfa nix cecidit, ut per VII [ra]enses vix liquesci potuerit, multaque hoMarcellinus ad a. 443 (vol. 2 p. 81). minum auimaliumque rigore perierunt Quod sequitur Martialis quidam iuvenis Carpoforus nomine Titi temporihus XX ursos in specta[culo] contra se dimissos interfecit, venit ex Martialis libro epigrammatum imperante Tito edito, ubi ep. 15.

23.

27 Carpophorus venator dicitur

his

denas pariter perdomuisse feras.

excerpta Paulina
:

claudunt tracfatum sub

tittdo

ex lihro

VI

historie

Eomane scarpsum
.

tempore lulii
p.

Eome

tres

simul exorti soles

paulatim in eundem
ad
p.

hrevi defuturos

Pauli

hist.

Rom. 6,25

112 Droys.
c.

238. 239.
lustini

Marius annum 566

vol.

duplici
;

ratione

videtur

notavisse p.

Basili ann.

XXV et

a.

coiis.

Aug. (vide

p.

548)

sed erravit ipse scriptor vel certe librarius ,

nam

iUi adnotatioui ad-

scribitur ind.

XIIII

recte,

huic ind.

XV.
nolui,

ad

p.

382.

Episeopiorum hunc laterculum eouvenire

ego
talia persequi

monuit H. Lucas.
ad p. 389.

eum eo, qui editus est vol. 1 p. 573 ex eum huius syUogae fines excedant.

codice Florentino,

Similes laferoilos

liabent

codices

Londiniensis Cottou. Vesp.

B XIU

saec. XIII

(ed.

Wright and

Halliwell in reliquiis antiquis vol. 1 p. 5) et Douaueschingensis n. 129 saec. IX (Barack catal. p. 179), lacobus Lumbroso (rendiconti della E. Accademia de ubi praeseribitur: de hinis naturis gentiUum.

apud auctores anfiquos anima 20: vulgata iam res Dalest gentilium proprietatum: comici Phrygas timidos inludunt, Sallustim vanos Mauros el feroces matas pulsat, mendaces Cretas etiam apostolus (Tit. 1, 12) inurit, et Salviani de gub. dei 7, 15, 64: Goihorum gens perfda, sed pudica est; Alanorum impudica, sed vtinus perfida; Franci mendaces, sed omnes denique gentes hahent sicut pecuhospitales; Saxones crudelitate eferi, sed castiiate mirandi. liaria mala, ita etiam quaedam bona; in Afris paene omnihus nescio, quid non malum. addi poterunt
Lincei ser. 5 vol. 5
a.

1896

p.

225229) eomposuit

testimonia aliquot similia

recentioresve relata; ex eius coUectaneis adferam locos duos, TertuUiaui de

quae de ManUii loco

suppl. vol. 21
a.

4,

711 seq. exposuit Fr. BoU (Jahrbiicher fUr classische Philologie

ed. Fleckeisen

1894

p. 233).
c.

ad

p.

395

V. 41.

Locum

de Galeuo

275 Isidorus sumpsit ex Rufini

scr.

historia ecelesiastiea 5, 28.

ad

p.

446 sub

Isidori

epitome pro

ABVDU

ABCDEH.

726
ad
ail

ADDITAMENTA.
459
489.
c.

p.
p.

275 adde margini

Rufin. h.

e.

5, 28.

De computatioue
Auctarii huius

codicis Palatini
p.

239 conferendus Krusch

Mittli.

des Institats fiir osterreichische

G eschichtsjorschunij
ad
p.

18 (1897)
c. 7.

363.
1.

490.
c.

8.

9 monuit Kruschius
p.

c.

p.

362 redire apud auctorem historiae Francorum

38.

40 (MG.

scr.

Merov.

309. 310).

ad

p.

491.

De computatione

codicis Mutinensis conferendus

Krusch

1.

c.

p.

365,

emendans

hl.

Maias pro

kl.

Martias loco utroque.

ad
p.

491.

De computo

codicis Berol.

1686 egit Kruschius

1.

c.

p.

363; sed quos ponit calculos, uequacjuam

certi sunt.

ad ad

p.

492.

De hac computatione denuo De

egit

Krusch

I.

c.

p.

365.
infra

p. 493.

couiputo cod. Paris. 17544 (quooura convenit

relatus p.
1.

505 ex Vaticano reginae 294

363, emendans sic: basilicam

aliisque) et de rebus gestis in hac adnotatione traditis egit

Krusch

c. p.

sancti Sulpicii a

fundamento

edificare ceperunt circa illam priorem, ubi in corpore requiescit.

in

ad

p.

505 vide ad
.
. .

ubi

Krusch iussit scribi abnepotis pro acnepotis, deinde p. 493. nomina consulum [Aviola] et Maximo,

cyclo

vero Victorii (JXIII

ADDITAMENTA
AD
ad
p. 13.

VOL.
et

III.

Hymnum
cap.

luricae
[64]

monuerunt Duemmler
inscriptum
lo7-ica

Zimmer

inveuiri praeterea in codicibus tribus, Veronensi

(Reifierscheid
bibl.
Ital. I

bibl.

LXVII

Ladcini sapientis
ed. O.

p. 10)

Canta-

brigiensi univ. Ll, 1,

10 saec. VIII/IX (unde

vol. 1

early

England Londinii 1864

praef. p.

Cockayne leechdom, wortcunning and stareraft of LXVI), ubi praescribitur hanc luricam Loding compomit;

Londiniensi Ilarleiauo 585.

ad

p. 17.

Pars reliqua codicis olim Sawleyani extat Cantabrigiae in collegio Corporis Christi

n. 66.

ad

p. 43, 20.

Cum Demetarum (=
ea regione,

Pemhroke) 'tyranno' Vortiporio componendus

-

est,

cuius

monumeutnm

in

ipsa
et

scilicet in vico Castell

est,

Dwyran prope

Llanfallteg (in finibus comitatunm Carmarthen

Pembroke) nuper eruderatum

protector Voteporix. titulus

(Laws

et

Rbys

in arcbaeologia

Cam-

brensi ser. 5 vol. 12 a. 1895 p. 303; cf ibidem vol. 13 p. 107) bilinguis

litteris Celticis

est,

adiecta ad latus insoriptione

(Ogam) exarata

scriptus in antica litteris Latinis his:

MEMORIA
VOTEPORIGHS PROTICTORIS VOTECORIGAS. aetas qnamquam

certo definiri non potest, nibil Elementa Celtica Rhys legit sic: obstat, quominus et ipse ad saeculum sextum referatur; nam etiam post praesidia ex Britannia abducta in partibus eius quae non desierant Romanis parere houestiores protectorum honore exornari potuerunt, ut similiter Treveris sepultus est Hariulfus protector domesitigus [fjilius Hanhavaldi regalis gentis

Burgimdionum
ad
p.

(cf.

Ephem.

epigr. vol. 5 p. 121 seq.).

iudiciis

lllseq.

Rudolfus Thurneysen in

duobus, quae
p.

tulit

et

de Zimmeri Nenuio vindicato

{Zeit-

achrift fiir deutsche Philoloyie vol.

28

a.

Philologie vol. 1

a.

1896

p.

157 168),

80113) et de hac editione {Zeitschrift fiir celtisclte quaestionem Nenuianam retracta^dt certe multo acumine; quo
1896
,

successu, videant periti.

ego non sponte raea

in

has regiones delatus

summam

solam adnotabo.

scilicet

secundum Thurneysenum Nennius ipse libri tre.s editiones fecit, primam, quam repraesentet codex Harleianus, plenam, secundam breviatam, tertiani breviatae auctam; quae coniecturae sane a simplicialii quoque scripsisse Nennium iudicat Tburneysenus saec. IX incipiente. tate parum cummeudantur. per hos aunos quaestionera viri docti, in his Ferdinandus Lot (in epb. le mogen dge 1896 p. 2532) Nennianam retractaverunt ad quam dirimendam si quidem dirimi poterit, iustum fundamentnm hac
, ,
,

editione positum esse mihi satis est.

ad

p. 114.

Exberla depravatum esse ex excerptoram vocabulo, auctoris,

filii

scilicet

Urbacen, ipsum nomeu

ait

excidisse praefert

Tburneysen

(in

crisi

libri

Zimmeriani

p.

83)

propterea quod Nennius p. 143, 8

excerpta se scribere.

ad

p.

115.

Annales Komani nescio qui deperditi,

si

quibus Thurneysen

I.

c.
si

statuit

usos esse et

Nennium

et

Bedam,
tani,

quid video nulli fiierunt; certe Beda cinsmodi auctorem

usurpavisset, id uou lateret.

sed

haec quaestio

cum ad

historiam eius

ecclesiasticam

spectet,

maxime ad recapitulationem

in fine posi-

hoc loco uon est tractanda.

scr. saeculo

ad

p. 117,
p.

36 saeculo VII exeunte]

VIII

exeunte.

ad

Zimmeriano 131. Versionem Hibernicam Gillae recte adiudicari negant Heeger (in iudicio de libro Gottinger gelehrte Anzeigen 1894 p. 399 seq.) et Tlmrneysen (I. c), propterea quod unicus codex uon autiquissimus uomeii cnuntiat. ceterum ad rem id nou multum facit, cnm aliunde constet versionem
extitisse saec.

XII incipiente.
I.

ad

p. 137.

Monet Thurneyseu formam habent quae ex

c.

p.

ipso

160 Nennium in versione Hibernica appellari Nenni(i)uni Nennio Latino adnotavit codex V p. 143.

eandemque

ad

p.

139 numeri ante 193,2

188, 11

sio

emendandi: 177,4 178,21

180,5

181,20

183,6

183,12

192, 15.

CBRONICA

III.

93

728
ad
ad
p.
p.

ADDITAMENTA.
149
adii. v. 14.

Sritones filius

illi,

quod habet ^, Tlmriieyseu

p.

158 emeudat
ait

slc:

Britones fiU Silvi.

1.

178, 21.

In versione Hibernica legi

non Caniguaraland, sed Congarlon(a)

extare
iu

Thurneyseu

c.

p.

160.

ad

p.

219.

Carmen imperfecte editum ex Parisiuo 11108 pleue

1843
vol.

codice Londiuiensi Cottou. Tit. 24

saec. XIII iudeque

dinii

editum esse a Wrightio (reliquiae autiquae

ed. Tli.

Wright
I.

et

I.

0. Halliwell Loii-

p.

103) observavit edoctus a L. Ch. Stern Thurneyseu

u.

o.

p.

168.
eccl.
p.

ad

p.

237.

Ex

Vaticano reginae

755

Isidori

aetatem sextam edidit Schelestrate ant.

Isidori

1 (1692) p. 609, libro Pala-

a quo peudet Roncallius.

tiuo mihi ignoto; finit:

Idem Schelestratius eandem

partem edidit

I.

c.

594 ex

Constantinus

XL

Leo annos

V.

ad

p.

338
356.
358.

V.

19: deportatur] scr. deputatur.

ad
ad

p.
p.

Bernensis 180]

scr.

Bemensis 120.
codice

Quae leguutur

in

antiquissimo

Albigensi

sub

titulo

laterculi

consularis

Hieronymiani,

eorum, ut admonuit Ernestus a Dobschiitz, pars posterior redit in Monaceusi 22053 (cimel. 21) item autiquissimo f. 93 (adhaerent folia haec membranis notissimis contineutibus preces Wessobrunuenses). monuit Traubius
icere
teste

Delislio

{cabinet des

mss. 3, 225)
f.

eundem commentariolum
scripto saec. VII.

reperiri

in

auti-

quissirao sacramentario Bobiensi (cod. Paris. 13246)

294

Placuit tractatum sub-

sequitur

in Albigensi quae praeoedunt supra rettuli; post verba de utraque ad exemplum utrumque. suhstantia tam carnis quam aiiime ^''''Oli^ietatis subsistat, deinde et quibus inodis hominis nullo intervallo quae infra eduntur. subscribitur finit. iu Mouaoensi et praecedunt et sequuntur alieua
:

ot

ab

uosti'is his recte

separata

Vin (duodemum Mon.

(f.

m.

1,

duodeuum m.

2)

kalendas Apriles

(-lis

Mon.) suscipiente

dei

filio

Mon.) caruem descendit verbum domini dei (patris ins. Mon.) omnipotentis per Gabriel (gabriaelem Mon.) angelum in (om. Alb.) virgine Maria sub Herode rege. VIII kalendas lauuarias nascitur in Betblem ludeae (iudae Mon.) sub Herode rege Carullo (graulo Mon.) et Quintiniano (quintiano Mon.) cousolibus. VUI (uii Alb.) idus lanuarias babtizatur a lohanne in flumine (fluuio 3Ion.) lordanis (-ue Mon.)
d. Mon.")

iu (per

sub altero rege ludeorum (sub

sai'e cons.

a. r.

i.

om. Mon.) annorum

conprehenditur anno

XXX

Gaio (gaiho Alb.) Caexxii

(om. Alb.).
(-lis

XV

(xii

Mon.) kaleudas Apriles

Mon)
Pilato

XXXII (aunorum

Mon.)

preside

Pontio (pontyo Alb.)

(phylato Alb.)

inperante (intempore

Mon.)

autem

Tyberio Cesare (ohesare Alb.), Gaio (gaiho Alb.) vero Cesare (chesare Alb., om.
quater (paterno Alb.) et Nivio (noue

Mon)

Mon)

Saturnino consulibus.
sicut soripture (-ra

VIII

(xi

Mon)

kalendas Apriles

(-lis

Mon)

patitur,

Mon.) sancte coutiuent

(constituunt

Mon).
(-lis

VI

(uiii

Mon)

kalendas Apriles

Mon)
ins.

resurrexit et post resurreotionem fuit

cum

discipulis

suis diebus

XL

(x

Alb)

et sio ascendit in celis (oaelos

Mon), quem

expletis sex milibus

annoruin

(qui

iam conplentur

Mon) venturum

(uenturus Alb.) iudicem expectamus.

Significantur consulatus p. Chr. 8 Camillo et QuintiUano

('.

p.

Chr. 40 C. Caesare III solo

p.

Chr. 41

Caesare IIII

et

Cn. Sentio Salurnino. qui ut a

solita traditione abhorrent, ita sibi recte

respoudent.

simUia, diversa tamen, scilicet testimonia Syncelli p. 597 Bonn., Epiphanii haeres. 51, 29, fragmenti
brosiaui ex Victorino
p. 136).

Am-

quodam

exoerpti composuit Ern. a Dobschiitz {das

Kerygma

Petri.

Lipsiae 1893

ad

p.

368.

Quamquam

credibile

est

imperio diviso
fieri

divisam esse

Itein

inter

coUegas consulum creationem,

(v. p.

nihilominus renuntiato iunotim

non

desiit

ante prlinos anuos saeouli quinti

nisi
p.

525)

quam ob

rem non crediderim

ad
a.

in

Aegypto consulem Modestum promulgatum esse

n.

una cum Arintheo.

418.

Similem indicem ex codice Casinate

t.

439 (vide

p.

725 ad

vol.

53) nuper edidit Amellius (in

prinia
in Maioriano,

spicilegii Casinatis

p.

399. 400 praef. p.

LXXXIX XCVI)
II

finientem a luanu

continuatiun a diversa oerte ad lustinianum

(f

a.
I.

685)

et fortasse ulterius codlce in

hoc defioiente.

missis mendis et inutillbus haec ex prioris partis v.

adnotamus:
iii

Dioclitianus regnavlt annis

ausisse

et

deposlto

imperio

Saloua

oblit [inortem om.]

dedecorosam

venenum

dicitur.

Coiitinuatio,

Leo llorlentalibus regnavlt annis XVII mensibus VI. apud cometacum vlta (nita ed) defunctus est. quae Inoipit sic Avitus an. I mens. V; Maurinus an. III, itaque Maiorianum denuo ponlt iioiiiine oonupto, aperte adieota est ex indioe imperatorum eo, qui pais est clironlcorum sauctl Bene:

dicti Casinensls,

edltus ex cod. Casinate 175 [353]

MG.

sor.

Lang.

p.

484.

UNIVERSITY OF FLORIDA

1262

04706

8811

:^
VH

r^

^
J*fe*i

^^

^'i

^#r^^
*

'^fi

1^'i

'AtS

>

/v
-./^

'

^\

''ifik(!V.ti:f!':f/WHuyi

A^.^

sJ

^m

-^

M.'

t:-

-!""

r^^:

.K.*^^ Vx^

.::

>*>

:'^m
-'

-'

^k