Ansys 10 Workbenche-Giris

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 67

web.deu.edu.

tr/ansys

DOKUZ EYLL N VERS TES MAK NA MHEND SL BLM

RNEKLERLE ANSYS WORKBENCHE GR

Hazrlayanlar Mehmet Zor - Ozan Gzenge

Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

nsz
ANSYS programnn yeni.arayz olan Workbench, modelleme ve analiz aamalarnda getirdii kullanm kolaylklar asndan kullanclara byk avantajlar sunmaktadr. Hazrladmz bu giri notlarnn WorkBench kullanmaya yeni balayanlar iin salam bir adm niteliinde olduuna inanyoruz. Yapacanz orijinal almalarn tm admlarn detayl bir ekilde anlatp herkesin istifadesine sunmanz ve paylamann gzelliini iinizde hissetmeniz temennisiyle... 20 ubat 2007 Do.Dr. Mehmet Zor Dokuz Eyll niversitesi Makine Mhendislii Blm retim yesi

Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

indekiler
1-G R B LG LER 1.1 Ansys Workbench Programnn Almas 1.2 Program Modllerinin Tantm 1.3 Workbench de Dosya Oluum Mant ve alma Dzeni 2. RNEK-1 YAPISAL, L NEER ELAST K GER LME ANAL Z 2.1 Problemin Tantm 2.2. Yeni Proje Oluturma 2.3 Projeyi Kaydetme 2.4 Geometrik Model (DesignModeler) Ekrannn Tantm 2.4.1 Model Aac (Tree Outline) 2.4.2 Undo-Redo 2.4.3 Seme (Select) Tular 2.4.4 Grnt Kontrol Tular 2.5 Sabit Kesitli Geometrik Model Oluturma (Desgn Modeler) 2.5.1 izim iin Dzlem Seimi 2.5.2 izimin lsz, Genel Hatlar le Oluturulmas 2.5.3 Geometriye Gerekli Kstlamalar (Constraints) Verilmesi 2.5.4. llendirme (Gerek Boyutlarn Girilmesi) 2.5.6 Sabit Kesitli Hacim Oluturma (Extrude) 2.5.7 Kontrol Tularyla Uygulama 2.5.8 Kat Modelde Geometriyi Deitirme lemi 2.5.9 Kat Modeli Bir Dzlemle Kesme lemi (Slice) 2.6 Analiz lemleri Ve Sonularn Deerlendirilmesi (Simulation) 2.6.1 Malzeme zelliklerinin Atanmas Sayfa 5 6 6 10-37 10 10 10 11 11 11 12 12 13 13 14 15 15 17 18 18 21 23 24 26
3

2.6.3 Elemanlara Ayrma (Meshing)


Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.4 Snr artlarnn Girilmesi 2.6.5 D Yklerin Girilmesi 2.6.7.1. stenen Sonularn nceden Belirtilmesi 2.6.7.1.2 Modeldeki Bir Para in Sonularn zmden nce stenmesi 2.6.8. Sonularn Grntlenmesi 2.6.9 Grntleri Resim Dosyas Olarak Kaydetmek 3. RNEK 2- KARARLI REJ M (STEADY-STATE) DURUMUNDA , ELASTO-PLAST K, ISIL GER LME ANAL Z 3.1 Problemin Tantm 3.2 Dnel Simetrik (Silindirik) Hacim Oluturma (Revolve) 3.3 Isl Gerilme Analizi 3.3.4 Elastik, Elasto-Plastik ve Isl Malzeme zelliklerinin Girilmesi 3.3.4.2 Plastik Blgenin Eri ile Tanmlanmas (Multilinear sotropic Hardening) 3.3.4.4.3 Elastiklik Modlnn Scakla Bal Girilmesi 3.3.4.4.4 Plastik Blgenin Doru ile Tanmlanmas (Bilinear Isotropic Hardening) 3.3.6 Yzeylere Scaklk Uygulanmas 3.3.7.2 Her Bir Parann zm Sonularnn nceden Atanmas 3.3.10 Isl Gerilme Analizi Sonularnn Grntlenmesi 3.3.10.2 zmler Arasndaki Fark

29 31 34 35 36 37

38-67 38 39 47 48 49 52 53 59 62 63 66

Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

1.

G R B LG LER

1.1 Ansys Workbench Programnn Almas


Balat (Start )> Programlar > ANSYS 10.0> ANSYS Workbench

ekil 1 Modllerin bulunduu aadaki pencere alr. WorkBenchde almamzn her bir ana aamas farkl modllerde yaplr.

ekil 2 WorkBench Modlleri


Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

1.2 Program Modllerinin Tantm


Empty Project: Bo bir alma sahas (Proje) aar. alma ile ilgili tm dosyalar bu sahann iinde kaydedilir. Proje kaydedilirse ona bal tm almalar kaydedilir. Geometry: Geometrik modelinin oluturulduu modl. Simulation: Analizin yapld ve Sonularn Grld modl. CFX-Mesh:Yksek kalitede elemanlara ayrma (meshing) ileminin yapld modl. Open: Daha nce kaydettiiniz dosyalar aabilirsiniz.
EK B LG LER e-1- Workbench te yeni bir proje (almasahas) oluturulduunda, veritaban (database) dosyalar da otomatik olarak oluur. rnein, Design Modeler modln altrdmzda bu modle ait veritaban dosyas da otomatik olarak oluur. Bu dosyalar proje isminde, her modle ait farkl uzantlarda oluur. rnein deneme isminde proje oluturursak, Workbench proje veritaban dosyas: deneme.wbdb DesignModeler veritaban dosyas: deneme.agdb CFX-Mesh veritaban dosyas: deneme.cmdb Simulation veritaban dosyas: deneme.dsdb Engineering Data veritaban dosyas: deneme.eddb

1.3 Workbench de Dosya Oluum Mant ve alma Dzeni


Workbenchde ncelikle altmz konuya (projeye) bir isim belirleriz. (rnein, jant optimizasyonu, flans dizayni, bitirme tezim,gibi). Bu durumda bu proje (Project) bir alma sahas gibi dnlr ve bu saha iinde birden fazla model (Geometry) ve analiz(Simulation) yaplabilir. Sonuta sadece projeyi kaydederseniz ona bal olan herbir model ve analiz dosyalar da kaydedilmi olur Tm projenizi . komutuyla veya

File>Save as.. komutuyla kaydedebilirsiniz. Workbenche tekrar girdiinizde nce projenizi aarsanz onun altndaki model ve analizlerin kaydedildiini grrsnz. Proje windowsdaki klasrlere; proje altnda yaplan model ve analizler bu klasrn iindeki dosyalara karlk gelir. Ancak oluturduunuz proje iin windows da ayr bir klasr olumaz; .wbdb uzantl bir dosya olarak bulunur. Workbenchde nce projenizi ve daha sonra ona bal dier alt birimleri (modlleri) amanz dzenli bir alma iin nemlidir.

Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

1.3.1

imdi burada anlatlanlar daha iyi anlamak iin Workbenchde kk bir

uygulama yapalm. Aadaki admlar takip ediniz. a-) 1.1 admndaki gibi Workbench e girdikten sonra Empty Project basnz. Ekran aadaki gibi alr. butonuna

ekil 3 b-) Save as butonuna basarak projenize yapisal-gerilme-analizi ismi verip uygun bir klasr iine kaydediniz. Trke karakter kullanmaynz.

ekil 4 c-) Proje ekrannda iken soldaki d-) Eer sorulursa boyut olarak mm seiniz. butonuna basnz.

ekil 5
Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

Aadaki DesignModeler ekran alr.

ekil 6 e-) Bu ekranda iken Save as butonuna basarak geometrik modelinizi model-1

isminde kaydediniz.(Hibir geometri olmamasna ramen bo olarak kaydediyoruz)

ekil 7 f-) stteki dnnz. butonuna basarak Project ekranna geri

g-) Bu ekranda iken brakalm ve kaydetmeyelim.

butonuna tekrar basnz. Bu durumda ayn proje

iinde farkl bir model oluturabilirsiniz. Burada da bu geometriyi bo olarak

h-) imdi Workbenchden tamamen kmak iin ekrann .sa stndeki basnz.
Son guncelleme: 01/06/2009

tuuna

web.deu.edu.tr/ansys

Project modl ekran karmza kar ve bu ekranda, Projemiz, ona bal geometriler grlr. Yaptmz son geometriyi kaydetmediimiz iin Unnamed olarak grlecektir.

ekil 8 i-) Bu ekranda iken butonuna basarsak son yaptmz geometri (Unnamed) kaydedilmeden WorkBenchden karz. model-1 i nceden kaydettiimiz iin korunur. butonuna basarsak ikinci oluturduumuz geometri de unnamed isminde kaydedilerek klr. Bu geometri iinde baz izimler yapm olsaydk, Save as ekran alacak ve bu ikinci modelimize isim vermemiz istenecekti. Ayrca projemize isim vememi olsaydk onu da kaydetmemiz istenecekti.

EK B LG LER e-2- Projenize ilk balarken belli bir isimde kaydediniz. DesignModeler de geometriniz

oluturduktan sonra bu modl iinde iken

farkl bir isimde kaydedebilirsiniz. Analizinizi de

Simulation modlnde yapp bu modlde iken yine farkl bir isimde bu analizi kaydedebilirsiniz. Her birisi iin yukarda belirtilen farkl uzantlarda dosyalar oluacaktr. Bu durumda Projenizi kaydetmeden kabilirsiniz. e-3 -Projenizi amadan geometri veya analiz(simulation) dosyanz dorudan aabilirsiniz. Bu durumda atnz dosya bo yeni bir proje altnda alacaktr. Mesela geometrinizde yaptnz yeni deiiklikleri DesignModeler Modlnde iken kaydedebilme imkanna sahipsiniz modelinizi aarsanz deiikliklerin aynen aktarldn grrsnz. e-4 -Projenizin altnda yaplmam olan modelleri projenizin altna tamanz mmkndr. Ancak bunun iin projenizin belli bir isimde kaydedilmi olmas gerekir. Bu durumda Bu durumda yaplan deiiklikler kendi projenize aynen yansm olur. nce projenizi sonra

bal altndaki geometriler tklannca projenizin altna tanr.

Son guncelleme: 01/06/2009

web.deu.edu.tr/ansys

2.

RNEK 1

YAPISAL, L NEER ELAST K GER LME ANAL Z

2.1 Problemin tantm: ekil 9 da grlen ve alt ve st ksmlar lineer elastik iki farkl
malzemeden oluan yapda, gsterilen snr artlar ve yklemeler altnda oluan gerilmeleri bulmaya alacaz. Lineer Elastik durumda Elastik ksm bir doru ile tanmlanabilir ve tm Gerilmeler akma gerilmesinin altnda kalr veya malzemenin plastik blgesi yoktur.

ekil 9

2.2. Yeni Proje Oluturma


Workbenche 1.1 admndaki gibi girdikten sonra ekil 2 deki proje aalm. butonuna basarak bo bir

2.3

Projeyi K aydetme:

Save as ile projemizi deneme1.wbdb ismiyle kaydedelim.

Son guncelleme: 01/06/2009

10

web.deu.edu.tr/ansys

2.4 Geometrik Model (DesignModeler) Ekrannn Tantm


ile oluturulacaktr. DesignModeler modlne girelim. Geometrik model burada

ekil 10 Ancak ncelikle bu ekranda ska kullanlan ksmlar tanyalm:

2.4.1

Tree Outline (Model Aac)

Sol altta Modeling sekmesi aktif iken.bu grnte solda tree outline (model aac) grlr. Tree outline bize modelimizin gemiini veya baka bir ifadeyle ilem tarihini gsterir. Yaptmz her ilem burada aacn dallarna benzer bir ekilde ayrlr. Bu zelliin en kullanl yan; daha nce yaplan bir ilemde deiiklik yaptmzda, sonradan yaplan ilemlerin bu deiiklie adapte olabilmesidir. Bu durum rnekleri zdke daha iyi anlalacaktr.

2.4.2

Geri Al -

Yinele

Workbench de geometrik modeli olutururken izim srasndaki hatalar geri almak iin undo, ileri almak yani yinelemek iin Redo tular byk bir pratiklik salar. Ancak modellemenin her aamasnda bu komutlar kullanlamaz. Bu durumda model aacnn Tree outline dan faydalanlr.
Son guncelleme: 01/06/2009

11

web.deu.edu.tr/ansys

2.4.3 Seme (Select) Tular:


Ekranda geometrik eleri seerken bu tularda faydalanrz.
a-) :

Nokta seimi tuu.

b-) c-) d-) e-)

: izgi Seimi tuu : Alan seimi tuu : Hacim seimi tuu : Yeni bir seim yapmak iin kullanlr.

f-)

: Aada aklanan grnt kontrol tularnn aktif konumdan pasif konuma getirilmesi gerektiinde ve benzeri durumlarda ie yarar. Box Select seilip ekran zerinde fare ile bir ereve izilince bunun iinde kalan tm eler seilir.

2.4.4 Grnt Kontrol Tular::


Ekrandaki grnty istenen ekilde grebilmemizi salayan ve ska kullanlan tular tanmak faydal olacaktr. Bu tularn her birine basldnda aktif olur, basldnda aktiflii kalkar. a-) Rotate : Bu tua basldktan sonra, sol tuu basl vaziyette fare srklenirse grnt istenen perspektifte ayarlanabilir. Farenin orta tekerleine bas tutup srklediinizde de Rotate tuu aktiftir. b-) Pan: Bu tua basldktan sonra, sol tuu basl vaziyette fare srklenirse grnt ayn kalp sadece yer deitirir. c-) Zoom: Bu tua basldktan sonra, sol tuu basl vaziyette fare yukar srklenirse grnt byr, aa srklenirse klr. d-) Box Zoom: Bu tua basldktan sonra, farenin sol tuu basl vaziyette istenen blge ereve iine alnp sol tu braklrsa o blge byyecektir. e-) f-) g-) Zoom to Fit: Bu tua baslrsa tm izimin grnts ekrana sar. Set: Bu tua baslrsa, standart bir perspektif grnt elde edilir. ikinci kez

Display Plane: Bu tua baslrsa, koordinat sistemi referans noktasnda grlr. Tekrar baslrsa grnmez.

h-)

Look at face/..: Bu tua baslrsa, ekrann solunda seilen dzlem ( grnte ekil evrilir.

Son guncelleme: 01/06/2009

12

web.deu.edu.tr/ansys

EK B LG LER e-5 Baz durumlarda yukarda anlatlan kontrol tular aktif iken zerine basldnda pasif duruma gemezse 2.4.3 f maddesinde aklanan Single Select tuuna baslmas gerekebilir.

imdi rnek-1 e devam edelim.

2.5 Sabit Kesitli Geometrik Model Oluturma (Desgn Modeler)


ncelikle aadaki kesit alann oluturup gerekli dzenlemeleri yaptktan sonra kesiti normali dorultusunda Extrude komutuyla uzatacaz. ekil 9 da grlen delii kesit zerinde imdilik izmeyeceiz.

ekil 11

2.5.1 izim iin Dzlem Seimi


Sol stteki pencereden Sketch seili iken, sa stteki Look At Face/Plane tuuna basalm. Kesitimizi bu dzlemde oluturacaz.

ekil 12
Son guncelleme: 01/06/2009

13

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.2 izimin lsz, Genel Hatlar

le Oluturulmas

Yukarda ekil 11 de grlen dzlem geometriyi Mouse kullanarak ncelikle genel hatlaryla oluturalm. Aadaki admlar takip ediniz.

2.5.2.1 Sketching >Draw>Rectangle


Mouse ile boyutlar dikkate almadan A2

alan iin herhangi bir dikdrtgen oluturun. (stteki A1 alan iin de ekranda yer kalmamsa sol stteki zoom tuu ile grnty kltn bknz: 2.4.4. c adm)

ekil 13 Herhangi bir hata yaparsanz : komutunu kullannz

2.5.2.2 Sketching >Draw> Polyline


komutu ile dikdrtgenin stndeki A1 alann olutururuz. Bunun iin dikdrtgenin st izgisinde ekilde 1 ile gsterilen herhangi bir nokta ve srasyla rastgele dier nokta (2, 3 ve 4) tklayp sa tu mensnden open end i seelim. (1 ve 4 nolu noktalar st 5-8 izgisi renk deitirdiinde iaretleyin ki bu noktalar tam izgi zerinde olsun)

L 8

L 5

7 ekil-14
Son guncelleme: 01/06/2009

14

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.2.3 1. ve 4. noktalar arasndaki doru parasn kaldrmak iin;


Modify>Trim komutunu seerek aradaki izgiye tklarz. (Tklarken st izginin tamam renk deitirse bile yine 1-4 aras tklanr. Arada izgi kalmayana kadar tklamaya devam edilir.)
EK B LG LER e-6- Herhangi bir izgi mouse ile izilirken yannda V harfi kyorsa izgi dey (Vertical) yani y eksenine paralel, H harfi kyorsa izgi yatay(Horizontal) yani x eksenine paralel izilecek demektir..

2.5.3 Geometriye Gerekli Kstlamalar (Constraints) Verilmesi


Ana hatlar ile oluturulan geometrimizi, kstlamalarla (Constraints) istenen ekilde bir geometriye evirebiliriz. Burada bizim modelimiz iin izgilerin diklikleri ayarlanacaktr. ekil-14 de grlen L1 izgisini 1-8 izgisine, L2 izgisini 4-5 izgisine getireceiz. dik konuma

Sketching>Constraints>Perpendicular komutunu setikten sonra L1 izgisine ve 1-8 izgisine (dikdrtgenin sol st izgisi) ayr ayr tklanr. Bylece bu iki izgi dik hale gelir. Ayn ilem sa st izgi ve L2 izgisi iin yaplr. Constraints ilemleri bittikten sonra imdi geometriye istediimiz lleri verebiliriz.

2.5.4. llendirme (Gerek Boyutlarn Girilmesi)


2.5.4.1. Sketching>Dimensions> Horizontal
komutu ile yatay izgileri sembolleyelim 7-8 ve 5-6 dey izgilerini srayla tklayarak bunlar arasndaki yatay mesafe (H6) yi ekranda kan kalemle iaretleyiniz. Ayn ilemleri (7-8, 1-2) ; (3-4, 5-6) dey izgilerini iaretleyerek H7 ve H8 uzunluklar iin yapnz.

Son guncelleme: 01/06/2009

15

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.4.2. Sketching>Dimensions>Vertical
Komutu ile de dey izgileri sembolleyelim. ekil 14 da grlen izgilerden (6-7; 1-8) , (18; 2-3) , (2-3 ; 4-5) yatay izgilerini srayla iaretleyip her seferinde kalemle uygun yere sembol yerletiriniz.

ekil 15

2.5.4.3 Sketching>Dimensions> Display


komutuyla name seeneinin iaretini kaldrp, Value seeneini iaretleyelim. Artk lnn ad yerine deeri gzkecektir.

2.5.4.4 Gerek Boyutlarn Girilmesi


Son olarak bu llere istediimiz deerleri atayalm. (ondalkl saylarda nokta deil virgl kullanmaya dikkat ediniz.) Sol alt kede Details view blmnde Dimensions bal altnda lleri grebiliriz. Btn verdiimiz llerin deerlerini geometimize uygun olacak ekilde deitirelim. Burada deer kutusuna tkladmzda, izimde o l sar renk ile belirginleir. Bu sayede hangi lnn hangi deerde olacan anlayabiliriz.
Son guncelleme: 01/06/2009

ekil-16

16

web.deu.edu.tr/ansys

EK B LG LER e-7 Sizin ilem sranza gre izgilerin isimleri farkl olabilir. Bun nedenle ekil 15 ve 16 daki boyutlar sizdeki isimlere uygun srayla vermeye dikkat ediniz. e-8 Bir izgiyi silmek iin Sketching>izgiyi tkla>sa tu>Delete

llendirme ilemlerini de bitirdikten sonra ekranda aadaki ekli grrz. (ekil 9 da grlen delii kesit zerinde oluturmay imdilik unuttuumuzu farz ediyoruz.)

ekil 17

2.5.5 2.5.6

Bu geometriyi

Save As butonu ile sketch1 ismi vererek kaydedelim.

Sabit Kesitli Hacim Oluturma (Extrude)

Extrude komutu ile, hazrlanan kesit alann kendi dzlemine dik ya da al bir eksende uzatarak kat model oluturabiliriz. Aadaki admlar takip ediniz:

2.5.6.1 stteki

butonuna basalm.

2.5.6.2 Sol alt kede Details View >FD1, Depth satrnn hizasnda > 30 mm girelim. 2.5.6.3
Generate tuuna bastmzda sabit kesitli alan olutururuz.

Modelimiz olutu ve Tree Outline da Extrude eklendi. Eer bu ilemi iptal etmek istersek Outline da Extrude un zerine sa tklayp Delete tuuna basmanz yeterlidir.
Son guncelleme: 01/06/2009

17

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.7

Kontrol Tularyla Uygulama


, ,

Ekrann stnde bulunan ve 2.4.4 admnda aklanan kontrol tularn kullanarak modelinize farkl alardan baknz.

,. gibi grnt

ekil 18

2.5.8 Kat Modelde Geometriyi Deitirme


gerekletireceiz.

lemi

Bu admda, unuttuumuz delik ama ve keskin kelerin yuvarlatlmas ilemlerini

2.5.8.1. Sketching blmne geri dnmeden nce izimi daha rahat yapmamz iin,
Tree Outline da 1 part, 1 body zerine ift tklayp altnda alan Solid e sa tklayalm. Hide Body zelliini seelim. Bu zellik sayesinde modelimiz grnmeyecektir.

2.5.8.2. Delik Ama lemi


a-) Sketching>> Draw >>Circle (farenin kalemiyle iziniz) Komutuyla altta kalan dikdrtgen alan iine bir ember izelim ekil 19. (Yeri balangta rastgele olabilir) b-) emberin merkezinin yan kenara yatay uzakln sembolleyelim: Sketching >Dimensions > Horizontal (emberin merkezi ve sa dey izgi srayla tklanr, kalemle sembol uygun yere koyulur.H29. Bu sembol isimleri sizin almanzda farkl olabilir.)

Son guncelleme: 01/06/2009

18

web.deu.edu.tr/ansys

c-) emberin merkezinin alt kenara dey uzakln sembolleyelim: Sketching >Dimensions > Vertical (emberin merkezi ve alt yatay izgi srayla tklanr, kalemle sembol uygun yere koyulur.V28) d-)emberin yarapn sembolleyelim: Sketching >Dimensions >Radius (emberin merkezi ve ember koyulur.R31) srayla tklanr, kalemle sembol uygun yere

ekil 19 e-) sa alttaki Details view dan bu uzaklklarn gerek deerlerini girelim. H29 = 20mm, V28=8mm, R31 = 4mm giriniz.

ekil 20

Son guncelleme: 01/06/2009

19

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.8.3 Keskin Keleri yuvarlatma (Fillet)


a-) nce ke yarap (radyusu) belirlenir. Sketching>Modify >Fillet>Radius>3 mm b-) izimdeki her keyi oluturan iki izgiyi srasyla tklayalm. Keler 3mm lik yarapta yuvarlatlm olur. Gerekirse farkl yaraplar kullanabilirsiniz. (Yuvarlatma gereklemezse Generate tuunu da kullanmanz gerekebilir.)

2.5.8.4. 2.5.8 admnda buraya kadar Sketch iin yaptmz tm bu ilemleri solid
modele aktarmak iin tuuna basnz.

2.5.8.5 Modelinge dnelim ve Tree Outline da Solid e sa tklayalm. Show


Body dediimizde modelimizi grebiliriz.

ekil 21
EK B LG LER e-9 Sonu olarak Sketch Modlne geip Details View da Kesit boyutlarnda uygun deiiklikler yapp Generate tuuna basarsak solid modele bu deiiklikleri yanstm oluruz.

Son guncelleme: 01/06/2009

20

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.9

Kat Modeli Bir Dzlemle Kesme lemi (Slice)

Slice komutu ile modelimizi istediimiz bir dzlemden ya da yzeyden kesebiliriz.

2.5.9.1 Komutu uygulamadan nce yukardaki Tools mensnden Freeze i seerek


modelimizi dondurmamz gerekiyor.

Design Modeller>Tools>Freze

2.5.9.2 Kesme Dzleminin Tanmlanmas


imdi kesme dzlemini tanmlayalm. Bunun iin yeni bir dzlem ekleyeceiz.

ekil-22

ekil-23

ekil 22 de grlen New Plane butonuna basalm. Tree outline da Plane4 olarak yeni dzlemimiz eklendi. Ancak u an iin bu dzlem bizim temel dzlemimiz olan XY dzlemi ile ayndr. Bu dzlemi istediimiz yere tamak iin sol alttaki Details View a gelelim (ekil-23). Burada Type ksm From plane olarak seilmi, From Plane bir kere tklayp ve From Face i seelim.Bu kesme dzlemini modelde mevcut bir dzlemle tanmlayacaz manasna gelir. Base Face ksm sar olarak iaretlendi. Yzeyin tanmlanmadn belirtiyor. Buraya bir kez tklayp yandaki ekil-24 deki modelde grlen yzeyi tklayarak seelim. imdi kesme dzlemimiz bu dzleme paralel ve onunla ayn ykseklikte oldu. Grlen koordinatlar kesme dzlemimizin yerini gsterir. Daha sonra Base Face e gelip Apply tuuna son olarakta Generate tuuna basalm. Artk modelimiz Slice ilemi iin hazrdr.

ekil-24

Son guncelleme: 01/06/2009

21

web.deu.edu.tr/ansys

2.5.9.3 Kesme (Slice) lemi


st menuden Create >Slice

Details View da Base Plane i, yani kesme ilemi iin ana dzlemi soruyor. Tree Outline dan Plane4 tklayp Apply tuuna basalm. Kesme dzlemimiz de tanmland. tuuna basabiliriz.

ekil 25 Bu ekilde modelimizi iki farkl hacimden oluturduk.

2.5.10

Bu geometriyi

Save As butonu ile extrude1 ismi vererek kaydedelim.

Son guncelleme: 01/06/2009

22

web.deu.edu.tr/ansys

2.6 Analiz lemleri ve Sonularn Deerlendirilmesi (Simulation)


Simulation modlnde, hazrladmz modelle ilgili girdileri uyguladktan sonra analiz ilemlerini gerekletireceiz ve sonular grp inceleyeceiz. Modl altrmak iin Project sekmesine gelip deneme1 altnda extrude1 isimli modelimiz seiliyken soldaki menden New Simulation tklayalm.

ekil 26 Modelimizin de grlecei aadaki Simulation ekran alacaktr.

ekil 27 Bu modlde yaplan ilemler ayrca .dsdb uzantl kaydedilir.


Son guncelleme: 01/06/2009

23

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.1 Malzeme zelliklerinin Atanmas


Modelimizde alt ve st hacimler iin iki farkl malzeme kullanacaz.

2.6.1.1

Birim seimi

ncelikle st menudeki Units den Metric (mm, kg, N, C,) seilir.

ekil 28

2.6.1.2

Paralara sim Verme

ekil 29 Malzeme zelliklerini atamadan nce bir karklk olmamas iin hacimlerimize isim verelim. Tree Outline ksmnda Geometry nin altnda iki ayr solid gzkr. Setiimiz solid modeli yeil renk ile belirginleecek. Alt para yeil renk iken ona ait solid yazsnn zerinde sa tklayp Rename diyelim. Bu solid e alt para ismini verelim, ayn ilemi dier solid iin de yapp st para ismini verelim.
Son guncelleme: 01/06/2009

24

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.1.3 Herbir Hacmin Malzeme zelliklerinin Girilmesi.


a-) Outline>Geometry>altpara yazsn tklayp bu paray semi oluruz (rengi deiecektir) Details ksmndaki Material a tklayalm. Sandaki kutucuu tekrar tkladnzda alan oku tkladktan sonra New Material seelim. Engineering Data modl alacak.

ekil 30

ekil 31 Engineering Data

Son guncelleme: 01/06/2009

25

web.deu.edu.tr/ansys

b-) Young(Elastiklik) modlne 200000 MPa (N / mm2) , Poisson oranna 0,3 girelim. Analiz tipine gre istenirse dier zellikler de girilebilir. Bizim rneimizde dier zellikleri girmemize gerek yoktur. (Plastik ve Isl zelliklerin girilmesi rnek 2 de anlatlacaktr.) c-) Pencereyi kapatmadan stten MPa, Poisson oranna 0,4 girelim. modlne geip st para iinde zellikleri girdikten sonra

ayn ilemi gerekletirelim. Bu malzeme zellikleri iin Young modlne 100000

penceresini kapatabiliriz.

2.6.2 Save as

butonuna tklayp simulation imdiye kadarki ilemlerini analiz1.dsdb

ismiyle kaydedelim.

2.6.3 Elemanlara Ayrma (Meshing)


2.6.3.1
modlne girerek. Tree Outline da bulunan Mesh in

zerinde iken sa tklayp,. Insert > Method seilir.

ekil 32

2.6.3.2 Details of Method ksmnda, Geometry ksm sar zeminli olduundan


aktiftir. No Selection ksmn tklayp Apply tuuna basarz. Ctrl tuu basl iken her iki paray da fare ile ekrandan seeriz.Bu ekilde iki hacmimiz de ayn tipten elemanlara ayrlacaktr. Burada ayn modeldeki farkl hacimlerde farkl eleman tipi kullanabileceimiz sonucu da anlalmaldr. (Seme ileminde kontrol tularndan birisi mesela zerine basldnda pasif duruma gemiyorsa, sol stteki single select tuuna bir kere basmanz gerekebilir.) aktif ise ve

Son guncelleme: 01/06/2009

26

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 33

ekil 34

2.6.3.3. Details of Method

ksmnda Method butonunu tklayalm. Yanndaki

kutucukta eleman tipleri grlecektir. All Tetrahedrons seersek gen, Hex Dominant seersek drtgen ekilli elemanlara bler. Biz bu rnekte Hex Dominant seelim.

ekil 35

2.6.3.4. Eleman Boyutunun Ayarlanmas


Tree Outline daki Mesh in zerine tekrar sa tklayarak Insert > Sizing seelim. Details de Geometry>No Selection kutucuunu tklayp Apply tuunun grnmesini saladktan sonra, fare ile st para y ekrandan tklayp seelim. Element size a ise eleman boyutunu gireceiz. Buraya da ekil 36 dikkat ediniz) Bu 10 (mm) girelim. (ondalkl saylarda nokta deil virgl kullanmaya elemann bir kenarnn almas gereken maksimum uzunluu gsterir. Bylece st para elemanlara ayrlmaya hazr hale geldi.Ayn ilemi Mesh>Insert >Sizing den itibaren alt para iin tekrarlayarak bir tane daha Sizing ekleyelim. Alt para y seip boyut olarak 5 (mm) girelim.

Son guncelleme: 01/06/2009

27

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.3.5. Kontak Blgesinin ve Elemanlarnn Tanmlanmas


ki parann temas yzeylerindeki elemanlarn saysnn, zm hassasiyeti asndan daha fazla olmasnda fayda vardr. Bunun iin Mesh zerine sa tklayp, Insert > Contact Sizing seelim. Details ksmnda, Contact Region sar zeminde ise None yazan kutucuu iaretleyelim ve Contact Region konumuna getirelim.. Eleman boyutu olarak 1 (mm) girelim.

ekil 37 Bu srada modelde kontak yzeyi farkl renkte grlmelidir. Eer Contact Region kmyorsa Tree outlineda Contact zerinde sa tu> Create Auotomatic Contact tuuna basnz. (Burada da kmazsa modelinizde bir problem olabilir)

ekil 38

2.6.3.6. Elemanlara Ayrma


Mesh girdi ilemleri bitti. Tree Outline da Mesh zerine sa tklayp, Preview Mesh i seersek modelimizi elemanlara ayrma ilemini yaptrrz. (Bu ilem bittiinde elemanlar grnmyorsa Tree Outline daki Mesh butonuna basnz.) Resimde grld gibi, Contact Sizing eklediimiz temas yzeyleri daha kk boyutlu elemanlara blnd.

Son guncelleme: 01/06/2009

28

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 39 Her analizde Preview Mesh ilemini yapmak zorunlu deildir. Eleman says ok fazla, modelin ekli karmak ise, bilgisayarnzn kapasitesine gre mesh ilemi daha uzun srebilir. Eleman saysnn artmas zm hassasiyetini arttracak ancak ilem sresini uzatacaktr.

2.6.4. Snr artlarnn

Girilmesi

ekil 9 da gsterilen snr artlar ve d kuvvetleri modele gireceiz.

2.6.4.1 Alt parann sol ksmnda bulunan dik yzeyi ankastre yapalm.
Environment (sa tu) > Insert > Fixed Support

ekil 40

Son guncelleme: 01/06/2009

29

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 41 Bu yzeyi tklayp sol alttaki Details ksmnda apply tuuna basalm geometri olarak bu yzeyi seelim.
EK B LG LER e-10 Ekranda yzey yerine hacimler tklanyorsa, yzeyi semek iin fare ekran zerinde iken sa tu>Cursor Mode> Face veya

2.6.4.2. Delik evresindeki dmleri radyal ynde sabitleyelim;


Environment (sa tu) > Insert > Cylindrical Support

ekil 42 Delik i yzeyini fare ile seip yine Details ksmndaki Apply tuuna basarz. (ncelikle Details>Geometry> No Selection kutucuunu iaretleyip Apply tuunu grnr hale getirmemiz gerekebilir. Ayrca alan seilmiyorsa stten bir kez
Son guncelleme: 01/06/2009

tuuna basnz.)
30

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 43 Outline>Environment tek tklarsak tm snr artlarn aadaki gibi grebiliriz.

ekil 44

2.6.5. D Yklerin Girilmesi


2.6.5.1.Basn Uygulanmas
st Parann st yzeyine P= 100 MPa iddetinde basn uygulayalm.

Environment (sa tu) > Insert > Pressure Details ksmnda No Selection kutucuunu iaretleyip sonra bu yzeyi tklayarak seelim ve Apply tuuna basalm., Magnitude olarakta 100 (MPa) deerimizi girelim.
Son guncelleme: 01/06/2009

31

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 45

ekil 46

2.6.5.2

Tekil Yk Uygulanmas

Alt para tabannda sa u noktaya F=100 N iddetinde tekil yk uygulayalm.

Environment (sa tu) > Insert > Force

ekil 47

ekil 48

nce alt ke noktann bulunduu alanlardan birisini (mesela alt taban) seeriz. Bu tekil kuvveti bu alan zerinde bir noktaya uygulayacaz anlamna gelir. imdi bu vaziyette iken kuvvet uygulayacamz noktay tklarz. + iareti o noktaya kayar. Details da Geomertrinin sandaki kutucuu tkladmzda kan apply tuuna basarz. Kuvvet o noktaya atanr. Ancak iddetini henz girmemisek deeri sfr olarak grlebilir ki bu nemli deildir.

Son guncelleme: 01/06/2009

32

web.deu.edu.tr/ansys

Kuvveti bileenleri cinsinden yazmak daha uygun olacaktr. Details of Force >Defined By>Components X Bileeni = -50N Y bileeni = 100N Z bileeni = 20N olacak ekilde kuvvet bileenleri aadaki gibi girilir.

ekil 49

ekil 50

Bu durumda ekranda bileke kuvvet,yn ve iddetiyle birlikte grlecektir.

2.6.5.3 Enviroment tek tklayp tm snr artlarn ve d ykleri aadaki gibi


grebiliriz.

ekil 51

Son guncelleme: 01/06/2009

33

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.6 zm ncesi, Outline ksmnda


deiiklik yapabiliriz.

imdiye kadar yaptmz admlar tek tek grebilir,

ekil 52

2.6.7

zm (Soluton)

2.6.7.1. stenen Sonularn nceden Belirtilmesi


zm yapmadan nce Solution ksmnda ne tr sonular istediimizi tanmlarz. Bu rnekte Von-Mises (Edeer) gerilmeleri, maksimum kayma gerilmeleri ve Edeer Elastik Birim Uzamalar zmde alalm.

ekil 53 2.6.7.1.1. Tm Model zm in Sonularn stenmesi; Solution (sa tu) > Insert > Stress > Equivalent ( Von-Mises) Solution (sa tu) > Insert > Stress > Maximum Shear (maksimum kayma gerilmesi) Solution (sa tu) > Insert > Strain> Equivalent Elastic Strain

Son guncelleme: 01/06/2009

34

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.7.1.2 Modeldeki Bir Para in Sonularn zmden nce stenmesi; a-) Sadece st paradaki Edeer Gerilmeleri grmek iin; -Solution (sa tu) > Insert > Stress > Equivalent ( Von-Mises) -Details of Equivalent Stress2-Geometry>All Bodies-tkla>stpara y tkla >Apply b-) Bu gerilmelere yeni bir isim verelim Solution>Equivalent Stress2>sa-tu>Rename>Equivalent Stress-altparca c-) Alt para iin de maksimum asal gerilmeyi ayn ekilde hesaplatalm. -Solution (sa tu) > Insert > Stress > Maximum Principal Stress -Details of Maximum Principal Stress -Geometry>All Bodies-tkla>altpara y tkla >Apply Bunun gibi farkl sonular modelin tamam veya bir paras iin grebiliriz. d-) Aadaki sonular isteyelim.

ekil 54 Artk zm yapabiliriz;

2.6.7.2 zmn Yaplmas


Solution (sa tu) > Solve komutuyla zmmz balar. Aadaki gibi bir pencere zm srasnda gzkecektir.

ekil 55
Son guncelleme: 01/06/2009

35

web.deu.edu.tr/ansys

2.6.8.

Sonularn Grntlenmesi

Outline da Solution a eklediimiz sonularn ( Von-Mises, Max.Shear, vs..) zerine srasyla tklarsak modelde bu sonularn dalmn grebiliriz. Model zerinde her deer farkl bir renk ile temsil edilir. Sol st kede ise bu renk skalasn grebiliriz.

ekil 56 Tm modelde Von-Mises Gerilmeleri (MPa)

ekil 57 st parada Von-Mises Gerilmeleri (MPa)

Son guncelleme: 01/06/2009

36

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 58 Alt parada Maksimum Asal Gerilmeler (MPa)

2.6.9

Grntleri Resim Dosyas Olarak Kaydetmek

Yukardaki ekrandaki istediimiz

ara

ubuunda resim dosyas

fotoraf olarak formatta

makinas eklindeki Capture tuuna basarak grnty yere ve istediimiz

kaydedebiliriz. ekil 59

Son guncelleme: 01/06/2009

37

web.deu.edu.tr/ansys

3.

RNEK 2 ELASTO-PLAST K, ISIL GER LME ANAL Z

KARARLI REJ M (STEADY-STATE) DURUMUNDA,


Kararl rejim durumunda sistem zerindeki noktalarn scaklklar birbirlerinden farl olabilir ancak herbir noktanin scakl zaman iinde deimez. Bir borudan sabit scaklkta akkan getiinde oluan durum buna rnek olarak verilebilir. Ancak bir frndan karlp oda ortamnda soumaya braklan bir cisimde ise herbir noktann scakl zamanla deieceinden kararl rejim durumu szkonusu olmayacaktr. Bu problemi zamana bal (transient) zmemiz gerekir. Problemin Tantm: inden 200 oC scaklkta akkann getii elik borunun bir ksm s izolasyon malzemesiyle kaplanmtr. Sistem souk bir ortamda bulunmaktadr. Bu durumda her iki malzemede oluan gerilmelerin ve deformasyonlarn hesaplanmas yaplacaktr.
Boyutlar (mm) Mekanik zellikler E (GPa) (Elast.Modl) (Poisson Oran) (1 / C) (sl genleme kats.) 1.2x10
-5 o

3.1

ekil 60
Isl zellikler k (W/mm C) (iletkenlik)
-2 o

Cp (J/kg C) (zgl s) 434


o

d (kg/mm ) younluk
-6 3

Boy

ap D ap

Boru

500

60

80 20 C

200 150 130 120 115

0.3

6.05x10

7.85x10

zolasyon

400

80

100

150 C 220 C 300 C

0.4

2x10

-6

2x10

-3

300

5x10-6

Plastik Blge zellikleri Boru


Multilinear izotropic Hardening (Plastik blge bir eri ile tanmlanr) Akma gerilmesi :250MPa Bilinear zotropic Hardening (Plastik blge bir doru ile tanmlanabilir) Akma gerilmesi:100MPa,Tangent Modl :100GPa

zolasyon

ekil 61
Son guncelleme: 01/06/2009

ekil 62

38

web.deu.edu.tr/ansys

3.2 Dnel Simetrik (Silindirik) Hacim Oluturma (Revolve)


3.2.1 Workbenchde yeni bir proje aalm. 1.1 admdaki gibi WorkBenche girdikten sonra
Empty Project

3.2.2 Bu projemizi isil-gerilme-analizi isminde kaydedelim.


(isilgerilme)

3.2.3

Yeni bir geometri oluturacaz.

3.2.4 XY dzleminde alalm. 3.2.5


izim moduna geelim.

3.2.6 ekildeki kesiti oluturacaz. (3.2.7 admnda bu kesit X ekseni etrafnda 360o
dndrlerek silindirik hacimlerimiz elde edilecek)

ekil 63 Bunun iin kesiti nce genel hatlaryla izelim.

Son guncelleme: 01/06/2009

39

web.deu.edu.tr/ansys

3.2.6.1. Borunun kesiti iin bir dikdrtgen izelim.


Sketch>Rectangle>Kalemle ekranda izilir.

ekil 64

3.2.6.2 stteki dikdrtgen farkl malzemeden olduu iin farkl bir Sketchde izilir.

3.2.6.3 Sketch-2 >Rectangle>Kalemle ekranda izilir.


Sketch 1 i gryorken dier dikdrtgeni izelim. (Alt dikdrtgenin st izgisinin rengi deitiinde dikdrtgeni izmeliyiz ki noktalar izgi stnde olsun)

ekil 65

3.2.6.4 Oluan kesitte uzunluklar sembolleyelim. (Bknz: 2.5.4)


Sketch>Dimensions>Horizontal(veya Vertical),

Son guncelleme: 01/06/2009

40

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 66

3.2.6.5
girelim.

Alt dikdrtgenin gerek lleri aada grlen tablodaki gibi

ekil 67

3.2.6.6

st dikdrtgen iin gerek lleri girelim.

ekil 68

Son guncelleme: 01/06/2009

41

web.deu.edu.tr/ansys

3.2.7 Eksen Etrafnda Dndrme (Revolve)


3.2.7.1 Sketch 1 i (alt Dikdrtgeni) X ekseni etrafnda evirelim.aadaki admlar
takip ediniz.

a-)Ekrann stnde

tuuna basnz.

b-) c-) d-) Sketch1 i model aacndan iaretleyerek seebiliriz. Details View da Base Object olarak Sketch1 olmaldr.

e-)

f-)

X ekseni tklanr. (Dndrme ekseni X veya

dier eksenlerle akmayabilir. Bu durumda dndrme ekseni Sketching>Line komutu yardmyla bir izgi oluturularak tanmlanr ve o tklanr)

g-)

tuuna basp hacmi olutururuz.

ekil 69

Son guncelleme: 01/06/2009

42

web.deu.edu.tr/ansys

3.2.7.2 Sketch-2 yi (st dikdrtgen) X etrafnda 360o evireceiz.


(Eer grntyle oynadysanz Sketch ve komutu ile kesite kardan baknz)

a-) b-)Details View da

ekil 70 *Base Object >Sketch2 olmal Outlinedan Sketch2 yi tklayp seebiliriz.. ** Operation> Add Frozen olmal. Bu durumda alt hacmin stne farkl bir hacim oluacaktr. Bu ekilde boru ve izolasyon farkl hacimlerde tanmlanr. ( Operation> Add Materials olursa dier hacmin zerine ilave eder ve tek
hacmimiz olur)

c-)

baslnca stteki hacmimiz de oluur (ekil 72)

Son guncelleme: 01/06/2009

43

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 71

3.2.8 Borunun Ularndan Kesilmesi (Slice)


D ortamla temas eden yzeylerin

scaklnn llebileceini dnrsek, bu yzeylere scaklk snr art verebiliriz. Ancak u an iin modelimizde iteki borunun yzeydir. Bu borunun izolasyonun dnda kalan n ve arka ksmlar kesilerek ayr birer hacim olarak tanmlanacaktr. Bylelikle n ve arkadaki hacimlerin d yzeylerine snr art girilebilir. ekil 73 d silindirik yzeyi birtek ekil 72

Son guncelleme: 01/06/2009

44

web.deu.edu.tr/ansys

Kesme ileminde 2.5.9 admndaki ilemleri uygulayacaz.. Aadaki admlar takip ediniz. a-) st menden Tools>Freze b-) New Plane tanmlanmad. c-)Details View aadaki gibi ayarlanr. Outlinea Plane 4 isminde dzlemimiz eklendi ancak henz

ekil 74 d-) izolasyonun sol aln yzey kesitini tklaynz.

ekil 75 e-)

f-)

Plane4 bu dzlem olarak tanmland.

g-) st menuden

Create >Slice

h-) Details View >Base Plane> Base Face

Son guncelleme: 01/06/2009

45

web.deu.edu.tr/ansys

i-) Tree Outline dan Plane4 tklayp Apply tuuna basalm. j-) Bylece Sol utan boru kesildi ve farkl bir hacim ortaya kt.

ekil 76 k-) imdi ayn ilemleri sa utaki hacmi oluturmak iin yapacaz. 3.2.8 admndaki ilemler tekrar edilecektir. Aradaki fark ise b admnda kesme dzlemimizin ismi Plane5 olacak ve d admnda sadaki izolasyon kesiti atanacaktr.

ekil 77 Sonuta borudan 3 hacim, izolasyondan 1 hacim olmak zere 4 tane solid geometrimiz oluur
EK B LG LER e-11 Bu geometri yanda gsterilen 4 farkl alan (sketch) ile de tanmlanabilir. Bu durumda slice ilemine gerek kalmaz. Bu alanlarn her biri X ekseni etrafnda Revolve komutu ile dndrlebilir. Ancak her alan izilirken tuu ile farkl bir sketch olarak tanmlanmal ve Details view >Operation> Add Frozen tercihi her revolve ilemi iin uygulanmaldr.

3.2.9

Modelimizi Kaydedebiliriz. Save As.. > izole boru.agdb

Modelimiz tamamland. imdi zme geebiliriz.


Son guncelleme: 01/06/2009

46

web.deu.edu.tr/ansys

3.3 Isl Gerilme Analizi


3.3.1 Yeni Simulasyon Modl Almas
nce proje ekrann ap Simulation modlne geelim.

Model ismi zerindeyken New Simulation a basalm.

3.3.2 Simulation alrken birim sorulursa mm cinsinden ayarlayalm. Veya Simulation


Modlnde iken st menden Units i aadaki gibi ayarlayalm.

ekil 78

3.3.3 Hacimlere isim verilmesi


teki borunun orta hacmine boru-orta, u hacimlerine aadaki grnty referans alarak boru-sol ve boru,sag, st hacmimize izolasyon ismini verelim. Outline>Geometry >solid> sa tu> rengi deien hacim iin >Rename>boru-sa (bu ilemi 4 solid iinde uygulayalm)

Son guncelleme: 01/06/2009

47

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 79

3.3.4 Elastik, Elasto-Plastik ve Isl Malzeme zelliklerinin Girilmesi


3.3.4.1 nce Boru-orta hacminin malzemesi zelliklerini girelim.
Outline>Geometry>boru-orta >Details of boru-orta Ekrannda>Material> Structural Steel>Edit Structural Steel> Karmza Workbenchde mevcut olan elik malzeme zellikleri kar. Bu zellikler zerinde ilaveler ve deiiklikler yapabiliriz.

ekil 80
Son guncelleme: 01/06/2009

48

web.deu.edu.tr/ansys

3.1 maddesindeki tabloda boru malzemesinin tm zellikleri ile bu zellikler ayn olduundan deiiklik yapmamza gerek yoktur. Ancak plastik blge zellikleri ilaveten tanmlanacaktr.

3.3.4.2 Plastik Blgenin Eri ile Tanmlanmas


(Multilinear sotropic Hardening) a-)ekil 80 deki ekrandan Structural >Add/Remove Properties ( b-) Alan ekranda Multilineer sotropic Hardening iaretlenir. OK tuuna baslr. )

ekil 81

Son guncelleme: 01/06/2009

49

web.deu.edu.tr/ansys

c-)

tuuna basalm

d-) Alan tabloda ekme erisinin plastik blgesi tanmlanacaktr.

ekil 82 Workbench te plastik blgenin tanmlanmas iin ekme deneyinden elde edilen edilen - erisi dey ekseni (yani ekseni) a noktasna kaydrlr. a noktas da dahil olmak zere erinin geri kalan ksm plastik blge erisi olarak sisteme girilir. Yukardaki ekilleri dikkatlice inceleyiniz. Erinin plastik blgesi zerinden eitli noktalar (i ; i) tespit edilir. Plastik blge erisinin erisinin ilk noktas (a) yklemeye balanan noktadr. Dolaysyla bu noktann koordinatlar (0;0) olmaldr. kinci nokta (y) ise akma gerilmesine karlk gelir ve koordinatlar ise (0, y) dir. Erinin dier ksmlarndan eitli (i; i) noktalar okunarak aadaki tabloyu girilir ve plastik blge tanmlanm olur..

ekil 83
Hcreye 5x10-4 deeri, 5e-4 eklinde yazlr ve kendisi formatn tablodaki hale dntrebilir.
Son guncelleme: 01/06/2009

50

web.deu.edu.tr/ansys

EK B LG LER e-12 Tablodaki deerler zmde ortaya kan sonulardan ok uzaksa bazen program yaknsama yapmayabilir ve hata verir. Bu nedenle tabloda sonulara yakn deerlerle eriyi tanmlamamz gerekecektir. e-13 Normalde ekme deneyinden elde edilen gerilme birim uzama diyagramnda plastik blgedeki plastik birim uzama (ip) o noktadan elastik blge erisine paralel ekilmekle bulunur. Bu nedenle toplam uzama (i) ile plastik uzama (ip) arasnda belli bir fark vardr. Ancak workbench gibi programlarda plastik blge girilirken (i; i) noktalar tespit edilir ve i deerine plastic strain ismi de verilebilir. Yani gerekte total strain olan i, programda plastic strain olarak adlandrltr. Bu nokta bilinmezse kavram kargaasna debilirsiniz. e-14 Plastik blge erisi ayrca farkl ekilde denklemlerle tanmlanabilir. Bu denklemelerin en yaygn olarak kullanlanlarndan birisi Ludwik bantsdr. Bu bantya gre plastik blgede bir noktadaki gerilme = o + Kpn olarak tanmlanr. (Ayrntl bilgi iin mukavemet kitaplarna baklabilir.)

3.3.4.3 Ulardaki dier boru hacimlerine de ayn malzemeyi atayacaz.


Outline>Model>Geometry>boru-sol>Details view boru-sol>Material>Structural Steel Outline>Model>Geometry>boru-sag>Details view boru-sag>Material>Structural Steel

3.3.4.4 zolasyon malzemesi zelliklerini girelim.


3.3.4.4.1 Model>Geometry>izolasyon>sa tu>New material>

ekil 84
Son guncelleme: 01/06/2009

51

web.deu.edu.tr/ansys

3.3.4.4.2

3.1 maddesindeki tabloda tanmlanan malzeme zellikleri girilecektir

(Young Modulus 150000 giriniz. Yaz format grld gibi deiebilir. Ondalk haneler iin nokta deil virgl kullannz)

ekil 85

3.3.4.4.3

Elastiklik Modlnn Scakla Bal Girilmesi

Young modulus yanndaki doldurunuz.

simgesini tklaynz. Alan tabloyu aadaki ekilde

ekil 86

Son guncelleme: 01/06/2009

52

web.deu.edu.tr/ansys

3.3.4.4.4 Plastik Blgenin Doru ile Tanmlanmas (Bilinear Isotropic Hardening)

a-) Structural>

b-) Alan Pencerede Bilear Isotropic Hardening seilr OK tuuna baslr.

ekil 87 c-) Yield Strength: Akma Gerilmesi =100MPa,


Tangent modulus: 2. ksmn eimi (2. elastisite modl) =20000MPa

ekil 88
Son guncelleme: 01/06/2009

53

web.deu.edu.tr/ansys

d-) Sonuta izolasyon malzemesinin gerekli olan tm zellikleri tanmland.

ekil 89
Yapacamz analizde gerek olmadndan elektriksel zellikleri girmeye gerek yoktur.

3.3.5

Elemanlara Ayrma lemi (Meshing)

Aadaki admlar takip ediniz.

3.3.5.1

sekmesine basalm

Son guncelleme: 01/06/2009

54

web.deu.edu.tr/ansys

3.3.5.2 Blme Metodu (Eleman ekli) Atanmas


a-) Outline>Mesh>sa-tu> Insert>Method

ekil 90 b-) grlecektir. Elemanlara blme metodunu hangi hacimler iin tanmlayacamz sorulmaktadr. c-) Fare ekrann zerinde iken sa tu>Select All iken No Selection tklanr. Sonuta Apply tuu

ekil 91

Son guncelleme: 01/06/2009

55

web.deu.edu.tr/ansys

d-) Geometry ksmndaki Apply tuuna baslr. Tm hacimler ayn tipten elemanlara ayrlacaktr. Method All Tetrahedrons seilir.

ekil 92

3.3.5.3. Eleman boyutunu ayarlayalm..


a-) Outline>Mesh>Insert>Sizing>

ekil 93 b-.) Yine ekran zerinde iken sa tu>Select All>Geometry > Apply

ekil 94

Son guncelleme: 01/06/2009

56

web.deu.edu.tr/ansys

Element Size 50 girelim. Bu bir elemann bir kenarnn maksimum alabilecei boydur. Kk seilirse, geometrimiz daha fazla sonlu elemanlara ayrlacaktr. Bu ise zmn hassasiyetini artrr. Ancak zm sresi uzayabilir veya bilgisayar kapasitesi yetmeyebilir.

3.3.5.4. Kontak Yzeylere Eleman Boyutu Atanmas


zellikle farkl malzemelerden oluan hacimlerin arayzeylerindeki etkileim

blgesini daha fazla sayda elemanlarla tanmlamakta zm hassasiyete asndan fayda vardr. Modelimizdeki 4 farkl hacmin birden fazla temas (kontak) yzeyi vardr. Bizim modelimizde boru-orta ve izolasyon hacimleri temas yzeylerini hassas tanmlamamz yeterlidir.Bu yzey izolasyon i yzeyi ve boru-orta d yzeyidir. (Dier kontak yzeyleri ayn malzemeden oluan hacimleri birbirine balar.) a-) Outline>Mesh>sa tu> Insert>Contact Sizing

ekil 95 nce izolasyon hacmimizi saklayalm. b-) Geometry>izolasyon>sa-tu>Hide Body c-) Detail views aadaki gibi ayarlanr. Eleman boyutunu 15mm girelim.

ekil 96
Son guncelleme: 01/06/2009

57

web.deu.edu.tr/ansys

d-) Geometry>izolasyon>sa-tu>Show Body zolasyon hacmini tekrar grnr.

EK B LG LER e-15 Fare ile yzey deil hacim tklyorsak ekran zerinde sa tu>Cursor Mode>Face veya stteki tuuna basalm. e-16 Baz durumlarda grnt kontrol tular aktif iken pasif duruma evirmek iin gerekebilir. tuuna basmamz

e-17 Contact region kmazsa revolve ilemleri yeniden yaplmaldr. Modelde bir sorun var demektir.

3.3.5.5 Elemanlara Ayrma lemi


Outline>Mesh>sa tu>Preview Mesh

ekil 97

ekil 98 Outline >Mesh e basnca modelin elemanlara ayrlm hali gzkr. (Sadece borudaki elemanlar grmek iin izolasyon yukarda anlatld gibi saklanr)

Son guncelleme: 01/06/2009

58

web.deu.edu.tr/ansys

u an iin eleman saymz yeterli gibi grlyor. Bu durumda yeterince hassas zm yaplabilir. Ancak zm sresi olduka uzun olabilir. Bu eitim srasnda ok fazla vakit kaybetmemek iin imdilik modelimizi daha az sayda elemanlara ayralm.

Outline>Mesh>Sizing>Element Size =120

Outline>Mesh>Contack Sizng>Element Size =30

Mesh>sa-tu>Preview Mesh Bu durumda elemanlara ayrlm modelimiz;

ekil 99

3.3.6 Yzeylere Scaklk Uygulanmas


3.3.6.1 Boru Yzeyine Scaklk Uygulanmas
a-) Outline>Environment>sa tu> Insert>Temperature

ekil 100
Son guncelleme: 01/06/2009

59

web.deu.edu.tr/ansys

b-) Details>Geometry>No Selection tklaynca Apply tuu grlr. Borunun tm i yzeylerini ctrl tuuna basarak seip Apply tuuna basalm. Magnitute 200 girelim.
(Fare ile yzey deil hacim tklyorsak ekran zerinde sa tu>Cursor Mode>Face veya )

ekil 101

3.3.6.2 zolasyon D Yzeylerine Scaklk Uygulanmas


Sistemin souk bir ortamda bulunduunu kabul edelim. D yzeylerin scakl d ortamn scakl ile ayn veya yakn olabilir. Bu durumda izolasyon malzemesinin d yzeylerini -2 oC girelim.

ekil 102

Son guncelleme: 01/06/2009

60

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 103

3.3.6.3 Boru D Yzeylerine scaklk Uygulanmas


Borunun havayla temas eden yzeylerini (boru-sa ve boru-sol hacimlerinin d silindirik yzeyleri) 5 oC girelim.

ekil 104
EK B LG LER e-18 Btn d yzey deerleri tahmini olarak girilmitir. Bu deerler teorik veya deneysel olarak elde edilebilir. e-19 zolasyon malzemesinin d ortamla temas eden kesit yzeylerinin scaklklar iletimin yan sra d ortamla olan tanlmada deiir ve yzey zerinde farkl dalm gsterebilir. Bu rnekte tanm katsays girilmemi ve bu yzeylere balangta ayrca bir scaklk tanmlanmamtr. Tanm ihmal edildiinden zm sonucunda bu yzeylerde ortaya kan scaklk dalmnn sadece iletimden kaynakland dnlmelidir.

imdi zme geebiliriz.


Son guncelleme: 01/06/2009

61

web.deu.edu.tr/ansys

3.3.7 Grmek

stenen Sonularn zmden nce Atanmas

3.3.7.1 Tm Model zm Sonularnn nceden Atanmas ;

ekil 105 Solution>Insert>Stress>Equivalent (von-Mises)

Solution>Insert>Strain>Equivalent Plastic

Solution>Insert>Thermal>Temperature

3.3.7.2 Her Bir Parann zm Sonularnn nceden Atanmas


Boru ve izolasyona ait sonular ayr ayr da grebiliriz. a-) Boru iin; - Solution>Insert>Stress>Equivalent (von-Mises)

-Details of Equivalent Stress2-Geometry>All Bodies-tkla>ctrl tuu baslyken 3 tane boru hacmini tkla>Apply

ekil 106
Son guncelleme: 01/06/2009

62

web.deu.edu.tr/ansys

Bu sonuca yeni bir isim verelim. b-) Solution>Equivalent Stress2>sa-tu>Rename>Equivalent Stress-boru

c-) Ayn ekilde boru ve izolasyona hacimleri iin Von-mises, Equivalent Plastic Strain, Temparature sonularn grelim. Herbiri iin bu adm tekrarlanr ve yeni isimler verilebilir.

ekil 107

3.3.8 zme gemeden nce Simulation modlnde yaptklarmz kaydedelim. 3.3.9 zmn
Balatlmas

Outline>Solution>sa-tu>Solve

ekil 108 Hibir deplasman snr art vermediimiz iin zmn sonunda aadaki gibi bir uyar karmza kabilir.

ekil 109
Son guncelleme: 01/06/2009

63

web.deu.edu.tr/ansys

3.3.10 Isl Gerilme Analizi Sonularnn Grntlenmesi


Solution altndaki sonu isimlerini tklayp ekranda grebilirsiniz.

EK B LG LER e-20 zellikle scaklk dalmnn, snr art olarak verdiimiz maksimum (-2 oC) ile minimum (200 oC) deerleri arasnda kmas gerekir. Aksi taktirde sonularda yeterli yaknsama olmamtr. Bu durumda element size ve contact size deerlerini kltp daha fazla elemanlara ayrmanz gerekir. e-21 Sonularn dalmn dikkatlice inceleyip, anormal grlen durumlarda size deerlerini biraz daha kltebilirsiniz. e-22 Daha kk Element Size ve contact size deerleri deneyerek sonular karlatrabilir ve belli size deerlerinden sonra sonularda nemli bir deiiklik olmadn tespit ederseniz bu size deerleri optimum deerlerdir.

3.3.10.1 imdi tm sonular grebiliriz. Sadece Solution altndaki sonucun yazsn tklamamz yeterlidir.

ekil 110 Tm Modele Ait Scaklk Dalm

Son guncelleme: 01/06/2009

64

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 111 zolasyona Ait Scaklk Dalm

ekil 112 Borudaki Plastik Gerinmeler (Equiv. Plastic-Strain)

Son guncelleme: 01/06/2009

65

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 113 Tm Modeldeki Plastik Gerinmeler (Equivalent Plastic-Strain)

3.3.10.2 zmler Arasndaki Fark


Tm model sonular ile paralarn sonular arasndaki farka bakacaz. zolasyonu saklayalm

Outline>Geometry>izolasyon>sa-tu>Hide Body

Bu durumda tm modeli kapsayan Plastik Gerinmelerin sonularn sadece boru iin inceleyelim.

Son guncelleme: 01/06/2009

66

web.deu.edu.tr/ansys

ekil 114 Tm Model zmnden Elde Edilen Borudaki Plastik Gerinmeler (Eq.Plas. Strains)

Grld gibi borudaki Equivalent Plastic Strain ile yukarda ekil 112 de gsterilen Equivalent Plastic Strain-boru zmleri arasnda belli bir fark kt. Daha doru deerler ise Equivalent Plastic Strain-boru deerleridir.

Son guncelleme: 01/06/2009

67

You might also like