UNIVERZITET U TRAVNIKU FAKULTET ZA MENADMENT I TURIZAM

UNIVERSITY OF TRAVNIK FACULTY FOR MANAGEMENT AND TOURISM

TEMA 1:

UVOD U STRATEKI MENADMENT

1

Cilj uvodnog dijela

Strategija? Strateki menadment? Proces stratekog menadmenta? Strateko planiranje? Razvoj stratekog menadmenta? Znaaj stratekog menadmenta? Implementacija strategije?
2

Pojam strategije
Skup integriranih odluka, aktivnosti i planova osmiljenih da bi se postavili i postigli opti ciljevi organizacije Strategija nam odgovara na pitanje o nainu ostvarivanja ciljeva organizacije kako pobijediti na tritu Kljuni elementi definicije:
Ciljevi Implementacija Okvir: anse i prijetnje vs interne snage i slabosti
3

Pojam strategije
Plan "igre" koji uprava preduzeda koristi za postizanje odreene trine pozicije, porast poslovanja, privlaenje kupaca i sl. Strategijom dajemo odgovor na pitanje "kako" odgovoriti na zahtjeve kupaca, reagirati na promjene trinih uvjeta, boriti se s konkurencijom, izbjedi prijetnje iz okruenja

Korijeni pojma strategija

Rije strategoi prvi put koritena 508.-507. godine p.n.e. u Ateni, a oznaavala je atensko ratno vijede velike politike i vojne modi 5. stoljeda p.n.e. Koritena u Aziji u knjizi Sun Tzua Umijede ratovanja najranije djelo koje se bavi istraivanjem vojne strategije razmatra planiranje i ideal nadvladavanja neprijatelja idirektno, bez upotrebe sile Izvorni smisao umijede voenja vojske
Strategos (general)= stratos (vojska)+agein(voditi)
5

Korijeni pojma strategija

1960-ih strategija se promie u sferu poslovnog svijeta
Chester Barnard AT&T Alfred Sloan General Motors

Peter Drucker 1954. zagovara aktivan pristup menadmenta - planiranje i aktivnosti s namjerom oblikovanja okoline nasuprot jednostavnom i pasivnom reagiranju spram okoline Prvu temeljnu definiciju strategije dao je 1962. godine Alfred Chandler Strategija i struktura
6

Studij sluaja 1 Southwest Airlines

Cilj kompanije konstantan umjereni rast Zadatak 1. prepoznati strategiju i njene elemente
Let na relacijama izmeu 150-700 milja Povedati poslovanje postupnim dodavanjem letova na postojedim relacijama i proirivanjem na nove zrane luke Zatitni znak preduzeda srdanost zaposlenih Koritenje iskljuivo aviona Boeing 737 Kupovina karti putem interneta Manje zrane luke u blizini velikih gradova Uteda vremena na prijavi/odjavi putnika Uteda trokova kroz manji nivo usluga i smanjen broj zaposlenih
7

Pojam stratekog menadmenta

Wheelen i Hunger definiraju SM kao set menaderskih odluka i aktivnosti kojima se determiniraju dugorone performanse preduzeda To je proces u kojemu se analizira trenutna situacija organizacije, utvruju poslovni ciljevi, formulira strategija za dostizanje tih ciljeva, vri kontrola provoenja strategije i ostvarenih ciljeva
8

Proces stratekog menadmenta

Karatkeristike SM-a:
Interdisciplinarnost obuhvata sve funkcionalne oblasti u organizaciji Eksterna orijentacija interakcija organizacije sa okruenjem Interna orijentacija analiza sposobnosti organizacije Usmjerenost organizacije ka bududnosti

Faze procesa stratekog menadmenta

10

Faze procesa stratekog menadmenta

11

Glavne komponente procesa stratekog menadmenta

12

Situaciona analiza
Predstavlja skeniranje i procjenu trenutnog organizacijskog konteksta, ekternog okruenja i okruenja unutar same organizacije

13

Postavljanje organizacijskog usmjerenja

Vizija: slika poeljnog bududeg stanja organizacije. Idealna slika bududnosti koju de slijediti svi zaposleni u organizaciji Misija: opisuje razlog postojanja organizacije, odnosno ono ime se organizacija trenutno bavi Ciljevi: konani rezultati planiranih aktivnosti. Pomodu njih se strateka vizija pretvara u ciljne zadatke
14

Formuliranje strategije
Proizilazi iz situacione analize, a podrazumijeva razvoj i odabir adekvatnih strategija Glavna tri tipa strategija su:
Korporativne strategije kojim poslovima de se kompanija baviti i na koji nain Konkurentske strategije nain na koji de se organizacija nadmetati u odreenoj industriji Funkcionalne strategije - kratkorone odluke i aktivnosti razliitih funkcionalnih oblasti
15

Implementacija strategije
Program pomodu kojeg se strategije stavljaju u akciju kroz razvoj programa, budeta, procedura i pravila Uspjena implementacija strategije podrazumijeva da menadment kompanije zna:
Kolike promjene u organizaciji su neophodne Kako najbolje ovladati organizacijskom kulturom Koje vjetine menadera su potrebne za implementaciju strategije
16

Evaluacija strategije i ostvarenih rezultata

Podrazumijeva kontroliranje naina na koji se strategija ostvaruje, ali i analizu ostvarenih rezultata Postie se nadgledanjem aktuelnih performansi i njihovim poreenjem sa utvrenim standardima radi otkrivanja eventualnih odstupanja i njihovih uzroka

17

Faze razvoja stratekog menadmenta

18

Znaaj stratekog menadmenta

Direktno utjee na performanse organizacije u dugom i kratkom roku Donosioci stratekih odluka moraju preispitati sve bitne aspekte poslovanja organizacije Pomae da se sve organizacione jedinice, poslovne divizije i poslovne aktivnosti usmjere ka dostizanju zajednikog cilja organizacije Pomae u ostvarivanju uloge pojedinca u organizaciji
19

Tko je sve angairan u realizaciji SM-a?

1. 2. Nadzorni odbor ranije pasivna uloga, danas neto aktivniji angaman u procesu SM-a Top menadment preduzeda - koji ima pregled, uvid u strategiju razvoja preduzeda kao cjeline i odgovoran je za definiranje vizije i ciljeva preduzeda determinirajudi poslovni portfolio. Uloge: vizionar i lider, glavni strateg, arhitekta org. strukture, te informacionih i kontrolnih sistema.

3.

Menaderi na nivou diviziona prenose generalne stavove i intencije top menadmenta sa nivoa koroporacije na nivo strateke poslovne jedinice koncentrirajudi se na strategiju koja se ralizuje okviru pojedinanih poslova Menaderi na nivou funkcija pomau ostvarivanje ciljeva menadera na viim nivoima obezbjeujudi informacije generalnim menaderima i menaderima stratekih poslovnih jedinica koje su bitne za formuliranje i implementaciju strategije 20

4.

Razlika izmeu menadera i lidera

Karakteristike ponaanja
Situacija kojoj se tei Fokusiranje ka ciljevima Osnova snage Demonstracija vjetine u Rad u pravcu postizanja Snaga planiranja Metod rukovoen ja Metodi kontrolisanja Kvalitet odluivanja

Menadment
Stabilnost Kontinuitet Autoritet Superviziji Administriranju Komuniciranju Saglasnosti zaposlenih Taktika Logistika Fokusiranja Pojanjavanje ciljeva Standardne procedure Izbjegavanje rizika

Liderstvo
Promjene Poboljsanje Lini uticaj Dijagnoziranju Konceptualizaciji Uvjerljivosti Obaveze zaposlenih Strategija Politike oblikovanje Vienje velike slike Inspirisanje Politiko oblikovanje Preduzimanje rizika

21

Menadment iznenaenja
Strategija mnogih preduzeda u dinaminom poslovnom okruenju jeste kombinacija planiranih i neplaniranih strategija, a ne rezultat formalnog planskog mehanizma Izranjajua strategija predstavlja neplanirani odgovor u nepredvienim okolnostima i najede nastaju iz autonomnih akcija od strane pojedinaca
22

Shematski prikaz namjeravane i izranjajue strategije

Namjeravana strategija

Namjeravana strategija

Realizirana strategija

Nerealizirana strategija

Izranjajua strategija

23

ta podrazumijevaju strateka iznenaenja?

1. Pojave se deavaju iznenada 2. Nametanje novih problema s kojim organizacija nema iskustva. Nemogudnost odgovora 3. Odgovor je hitan i normalni sistemi i procedure ne mogu da se bave time

24