Finance Commission-Te'n Mizoram: Harsatna An Haider Lui /hin

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 6

CMYK

(10-6)

May I never boast except in the Cross of our Lord Jesus Christ, through which the world has been crucied to me, and I to the world. Neither circumcision nor uncircumcision means anything; what counts is a new creation. (10-10) Galatians 6:14,15 AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012
A man Thla khatah Rs. 100/-

VOL - XXVII NO.135

REGN.: RNI 34227/79. : MZR/67/2009-2011

EURO 2012 A HNAI TA


- (PAGE 8)
Ofce Zarkawt : 2340112 : 9206042282 Tele Fax : 2301367 News Room : 9206042283 : 2328579 Website: www.vanglaini.org email : vanglai@rediffmail.com

QUEEN ELIZABETH II LAL KUM 60 AN LAWM


- (PAGE 6)

CHINA-AH VLADIMIR PUTIN A ZIN


- (PAGE 6)

VANGLAINI

Finance Commission-te'n Mizoram Seat reservation siam \ul lo a ti


YMA-in VC/LC-ah hmeichhe tana
hmu sang tlinna a nih avangin, hmeichhiate candidate-ah awm \euh mahse an tling lo vek thei a, hmeichhe tlin lohna Council-ah ruat seat-a hmeichhe dah a nih ngawt loh chuan thil practical lo niin YMA chuan a ngai a. Central YMA CEC vawiina \hukhawm chuan, dan thar siam turah hmeichhia leh mipa dinhmun hranga siam kher a \ul lo a; he ngaihdan hi sorkarah thlen ni se," an ti a ni. CYMA thuchhuak chuan, "The Lushai Hills District (VC) Amendment Act-ah hian sorkar laipui chuan hmeichha pakhat tal thlan tlin ngei ngei tur

harsatna an haider lui \hin: CM Hawla


Hmarchhak biala Chief Minister-te chu nimin Pranab Mukherjee hoin an \hukhawm a; Mizoram CM, Lal Thanhawla chuan, "Mizoramin sum harsatna a tawh mekte hi Finance Commission thar apiangin harsatna dik tak kan thlen \hinte a hai der luih zel \hin vang a ni," a ti. Mizoram sorkar thuchhuah tarlan danin, meeting-ah hian CM Lal Thanhawla'n Mizoramin sum lama harsatna a neihte leh mamawh a neihte a sawi chhuak a; Mizoramin sum harsatna a tawh mekte chu Finance Commission thar apiangin Mizoram harsatnate a hai der \hin vang a nih thu sawiin, "Hei hian non-plan sector-ah harsatna nasa tak min siam a ni," a ti. Lal Thanhawla chuan, sorkar laipuia sum an dil belh \hinte'n ngaihsak a hlawh lo \hin hle nia sawiin, "Hei hi Planning Commission-in hriain, kan harsatna phuhrkna turin keini special category

K H A W T H L I R khan New Delhi-ah Union Finance Minister, ni," a ti a; financial package chu tihpuitlinsak thuai
|halai Kristian Pawl (|KP), Pukpui unit chuan nimin khan an kum 63 tlin lawm nan Christian Hospital, Serkawnah thisen unit 46 an pe a, a petute hi mipa 36 leh hmeichhe 10 an ni. Pukpui |KPte hian an rising day lawm nan hian World Bank kawngpui sirah te, HATIM compound leh biak-in compound-ahte thing \iak an phun bawk.

state ho tan financial package ruahmanna a siam a

Thisen pe

Mizo Students' Union chuan nimin khan Lammualah college hrang hrangte football-a inelna tur, Oil India-MSU Cup an buatsaih \an a, Parliamentary Secretary, Lal Thanzara'n a hawng. He tournament-ah hian college 11 an tel a ni.

College inelna

turin sorkar laipui a ngen. CM Lal Thanhawla hian thil man sang zel chungchang te, lehkhathiam hna hmu lo chungchang te, sorkar hmasa a\anga leiba tam tak an rochun thu te, inrlbwlna atan ringawta sum hman te, sum hnr \ha Mizoramin a la neih loh thute leh, sum hmanna leh mamawhna hrang hrangte a sawi bawk. Finance Minister, Pranab Mukherjee chuan, Mizoram sum harsatna chu a hriatpui thu leh, a sutkian nan hmalak a tum thu CM Hawla a hrilh niin sorkar thuchhuah chuan a tarlang. Meeting-ah hian Planning Commission Vice Chairman, Montek Singh Ahluwalia leh Planning Commission member (NE) pawh an tel a; CM Hawla hi Chief Secretary Ven Hela Pachuau, Finance Secretary leh Principal Adviser (Planning) ten an \awiawm a ni.

YMA Central Executive Committee member-te nimina CYMA Committee Room-a \hukhawm chuan, The Lushai Hills District (VC) Amendment Act sorkarin siam\hat a tum meka hmeichhe quota siam tumna awm chu a tak ram thleng thei lo nia an ngaih thu an tarlang a; he an ngaihdan hi sorkarah thlen an rel. YMA CEC meeting zawha an thuchhuah chuan, "The Lushai Hills District (VC) Amendment Act sorkarin siam\hat a tum mekah, hmeichhe quota siam tumna awm chu a tak ram thleng thei lo niin YMA chuan a hria a. VC/LC inthlan chu vote

angin a rawn pht ni awma sawi a ni a, hei hi practical-a tih theih loh niin YMA chuan a ngai," a ti bawk. Nationalised insurance company palite Aizawla Regional Office hawng tura an tihte chu an hun pek, June 2 a lo pelh tawh avangin, tlawh kual leh ni se, an ti a; Regional Office hawng thei lote'n an hnuaia insurance titute ham\hatna an pek tak tak theih si loh avangin, inhawng lo law law se tih chu CYMA ngaihdan a ni. Hetih lai hian, insurance company pakhat chuan Aizawla an office chu Regional Office thuneihna ang an pe tawh nia hriat a ni.

MPS officer 5 sawn kual Truck chesualah mi 1 thi Silaia nupui hlui kptu man a ni
Mizoram sorkar chuan Mizoram Police Service officer pangate a sawn kual a, June 4, 2012 khan order tihchhuah a ni. Hetih lai hian, Mizoramah IPS office awm thar tur an awm nual a, mahse an awmna tur post tihfel a la ni lo nia thu dawn a ni. Traffic SP, Lalbiakzama chu Joint Secretary, Home-ah dah a ni a; MRHG SSO, Thomas Zodingliana chu 3rd. IR Commandantah; Lunglei SP, Lallianmawia chu SP, Traffic-ah; Champhai SP, C Lalthanmawia chu SP, CID(CB)-ah; SP, CID(SB) mawhphurhna la mektu Addl. SP, Rodingliana Chawngthu chu Addl. SP, Security-ah dah an ni. Nimin zing dar 3 vel khan Aizawl a\anga Champhai pan tlan truck, Malsawmdawnga (23), Champhai Vengsang khalh chu Tuikhurhlu chhak deuhah chesualin, kawng thlangah ft. 100 vel a lum a; handyman, Lalhmingtluanga, Champhai Dinthar Veng a thi a, driver a hliam bawk. Thu dawn danin, truck a chetsual hnu hian driver Malsawmdawnga chu hliam nei chungin a vk chhuak a, an chetsual thu kawngpui bula thlma riakte a hrilh a, Tuikhurhlu leh Seling a\angin \halaite'n an buaipui nghal a ni. Truck a chetsual hnu hian handyman Lalhmingtluanga chu hmuh a ni mai lo a, chawhma dar 10 velah truck hnuaiah hmuh a ni a, chawhnu dar 1 velah lak chhuah a ni. Seling YMA-te'n Lalhmingtluanga kuang tur an siam a, nimin tlai khan an khua panpui a ni. Chawnghnuna (49) s/o. Lalchawia, Nursery Veng, Aizawl, Lungleia awm mek chuan June 4, Thawh\anni tlai dar 6:30 vel khan a nupui \hen tawh, Lalmawizuali (41) d/o Kapi, Lunglei Ramthar Veng maniature silaiin a nk veilamah a kp a; Chawnghnuna hi a tlanbo hnuah Thawh\anni zan khan man a ni. Thu dawn danin, Chawnghnuna hi Lalmawizuali nen hian nupa angin an awm \hin a, fa pahnih an neih tawh hnuah, nikum khan an in\hen a ni. Chawnghnuna hi Thawh\anni tlai khan rui chungin Mawizuali te inah a lng a, inhnial thinrimin, a nupui hlui hi a kp a, motor-in a tlanbo nghal a ni. Silai mu hian Mawizuali nk veilamah a fuh a, a taksaah tlang loin, a zak hnuai dinglamah a pwng chhuak a; Lunglei Civil Hospital-a enkawl a nih hnuah, phaiah refer a ni a, nimin khan Kolkata an pan nghal a, a dinhmun a \ha vak lo niin an sawi. Chawnghnuna hi police-te'n an zawng nghal a, Thawh\anni zan vk khan thingpui dawr pakhat hnuaiah an man a, Sazaikawna District Jail-ah dah nghal a ni. He thil thleng chungchanga Lunglei Ramthar Veng V/C leh YMAte joint meeting chuan resolution siamin, an veng chhunga kut inthlakna thleng an dem thu an tarlang.

Sorkar thuchhuah chuan, fr ruahtui a tlak tawh avangin Bairabi a\anga Mamit lama kina Tlawng lui kam kawngte a \hat tawh loh thu a tarlang a, "Hei vang hian tun fr chhung chu marboat tihtawp rih a ni dawn," a ti.

Marboat titawp

Chief Minister's relief Fund-ah Saitual Group YMA-in Rs. 3,000 leh Saitual Joint YMA-in Rs. 2,000 an chhung lut.

CM Relief Fund

Minister JH Ro\huama'n a department thar hotute a kwm


Minister JH Ro\huama chuan a department enkawl thar, Soil & Water Conservation department-a officer-te nimin khan a office-ah kokhawmin, department hmalakna hrang hrangte a sawipui. JH Ro\huama chuan, Soil & Water Conservation department hotute chu \hahnemngai taka amah thawhpui tur leh finchhuah a, thurwnte pe \hin turin a chah a; NLUP line department an nih avang leh mipuite hmasawnna tura thawktu an nih avangin, taima tak leh \hahnemngai lehzual turin a sawm bawk. Meeting-a an tarlan danin, S&WC department-ah hian post 489 a awm a, chung zinga 363 chu hnawhkhah niin, post ruak 126 a awm a ni.

World Environment Day hman a ni


Nimin kha ramngaw humhalhna ni atana puan, World Environment Day vawi 40-na a ni a, Mizoramah pawh Aizawl leh district hrang hrangah hman a ni. Aizawlah chuan Environment & Forests department huaihawtin PCCF, SS Garbyal hoin Tourist Lodge, Chaltlangah hman a ni a, thupui chu Green Economy: Does it include you? tih a ni. Dr SS Garbyal chuan, World Environment Day hmasa ber chu June 5, 1972-ah Stockholm, Sweden-ah UN Conference on Human Environment-ah hman a ni tih sawiin, "Khawvel hmasawnnain leilunga thil nung leh nung lo zawng zawng, nungcha, thing leh mau, sik leh s thlenga a khawih danglam dante ngaih pawimawh hmasaka neih chu an thupui ber a ni," a ti. PCCF chuan, WHO-in a tarlan danin, India rama khawpui 3,119 zingah 209 chauhin tuichhe luanna tur kawr (drainage) leh k leh zun paih dan (sewerage) ruahmanna fel tak an nei tih a sawi a ni. Inkhawm kaihruaitu, Principal Secretary to Chief Minister, Lal Ramthanga chuan, mithiamte chht danin, kum tin Mizoramah ram hectare 1,200 (\in 3,000 vel) vel hl \hin a nih thu a sawi. Inkhawmah hian seminar neih nghal a ni a; Environmental issues in Mizoram & its impact on economy tih sawitu, Prof. H Ramnghinglova, MZU-a Life Sciences HoD chuan, tuna Mizorama cheng mi 10,91,014 zingah lo neih leh kut hnathawka eizawng 90% an awm tih sawiin, "Lo vah leh

June 4, Thawh\anni khan Lalrintluanga (30) h/o Ramlawmi, Hnahthial Bazar Veng chu Mat luia Suarzau bulah a lenkhng zr st a tumna lamah chesualin tuiah a tla hlum. Lalrintluanga hi lui-ah hian a nupui Ramlawmi leh mi dang pahnih nen an kal a ni.

Tui-ah tla hlum

Taxation Check Gate-ah VSAT


Taxation Minister, Zodintluanga leh Parliamentary Secretary, S Laldingliana te hoa taxation Commissioner, Lalthangliana Varte leh department officer dangte nimina \hukhawm chuan, Vairengte-a Taxation Check Gate-ah VSAT bun an rel. Meeting-ah hian Taxation department hmalaknate leh harsatnate an thlirho a; Vairengte Taxation Check Gate-ah internet a \hat loh avangin mipuiin harsatna tam tak an nei a, internet tihchangtlun nan ICT department puihnain VSAT bun ni se, an ti. VSAT bun hna hi tun kar chhung ngeia \an ni se, an ti bawk. Meeting chuan, leirawhchan (brick)-a chhiah lk mek chu mipui tana zngkhai zawk nan ennawn a rel a; tun hnaia Personal W a y B i ll p e k d a n chungchanga dan ang thlapa kalpui a nih tur thu order chhuah a ni chu \ha an tih thu an tarlang.

Truck-in nu su hlum
Nimin tlai dar 2:30 vel khan Sairang Dinthar Vengah 407 truck, MZ01 G-5391 chuan Lallianzami (62) w/o Lal\anpuia, Sairang Dinthar Veng a su hlum. Police hotute sawi dan in, truck hi a driver pangngai chu Lalremsiama (23) s/o Lalhmuaka, West Bunghmun a ni a, driver hian a \hianpa Lalhmunsiama (25) s/o Lalhmingliana, Sairang Dinthar Veng a khalhtir laiin Lallianzami hi an s a ni.

World Environment Day pualin Baptist English School zirlaite'n Lunglei khawpuiah poster tr leh thingphun hnatlang an nei.

MNYF-in inhlan tharna hun an hmang


MNF \halaite chuan nimin khan Martarte Thlanmual, Luangmualah hnam tana inhlan tharna hun an hmang a, MNF president Zoramthanga'n a hmanpui. Zoramthanga chuan, nationalism chu mid angte tibuai zawng ni loin, mahni invn nan hman tur a nih thu sawiin, "Mizoramah Mizo nationalism leh Indian nationalism a insual mek a, kum 1970 vel kha chuan, Congress-a awm ho hian vai lemchang kan ni e, a taka awm reng tur kan ni lo, a derin kan Congress ang e, remna leh muanna a awm theihna turin an ti \hin," a ti a; tunah chuan, Delhi chhlchhuak party, Mizo nationalism dotu a ni tih pawh inhre tawh loin, Indian nationalist tuipuiah Mizote luhpui an tum niin a sawi. MNYF president, PC Laltlansanga chuan, MNF-te'n silai hma an ramm chu an chk vang hrim hrim leh vai huat vang hrim hrim a nih loh thu sawiin, "Ram leh hnam chhanna atan an ngaih ngawih ngawihte kalsanin, an nun an thp a ni," a ti a; MNF-te'n zalenna sual lo se, \hangtharte nun tur chu ngaihtuah ngam pawh a nih loh thu a sawi. Inkhawm hi MNYF vice president, TC Thanzuala'n a kaihruai a; hnam tana inhlan tharna hun an hman bakah, MNF founder President, Laldenga (L) leh Ex-Mizo National Army-te chawimawina hun an hmang a ni.

Nimin

Aizawl

Maximum - 28.2C Minimum - 16.3C Ruahtui - 42.4mm

Maximum - 27C Minimum - 19C Ruah a sur rin a ni.

Vawiin Aizawl
ZANIN ZONET

Sihphira bawng vulhtute harsatna

lo hl (jhum cultivation) hmang vek an nih avangin, Mizoram environment chhiatna bulpui ber a ni. Duhthusamah chuan lo vah/hl hnu hian a tlem berah kum 10 nghah tur a nih laiin, Mizoramah chuan kum 5-10 hnuah hl leh mai \hin a ni hian lei \ha a khawih chhe nasa a ni," a ti. Prof. H Ramnghinglova chuan, boruak leh sik leh s tidanglamtu ber chu petrol ang chi fossil fuel leh ramngaw tihchereu nasat lutuk vang a nih thu sawiin, "Mizoram thingtlanga cheng 90%-in eirawngbawl thing an hmang nasa ber a, hei hian kan ram thing leh mau a tirm chak a ni," a ti. Ramngaw humhalh leh \han chak zawngah India ramah Arunachal Pradesh chu pakhatna a ni a, Mizoram chu 10-na a nih thu a sawi bawk. World Environment Day hmannaah hian kumin March 21-a World Forestry Day puala article inziahsiak leh thlalaka inelnaa lawmmante sem a

ni a; article inziahsiakah Herbert Rorelliana Sailo, Mual\huam pakhatna niin, Thankima Hmar, Dam Veng leh R Lalawmpuii, Mission Vengthlang te chu pahnihna leh pathumna an ni. Photo Competition-ah Zakhuma, West Phaileng pakhatna a ni a, C Lalsangzuala, Mission Vengthlang chu pahnihna niin, Sangzuala Pachuau, Mission Veng chu pathumna a ni. World Environment Day hi Lungleiah chuan Lunglei College-ah hman a ni a, Lunglei DFO, Kawlhnuna'n a hmanpui. Mizoram State Legal Services Authority pawhin World Environment Day denchhenin June 4 khan Observation Home, Durtlangah legal awareness campaign an nei a, Marli Vankung, Mizoram State Legal Services Authority-a Member Secretary-in thu a sawi a, Observation Home hung chhungah thing leh thei chi hrang hrang an phun a ni.
CMYK

TUALCHHUNG
AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012

Presiding Officers Conference \an HIV veite enkawl dan zirho


MSACS leh Champhai District AIDS Prevention & Control Unit (DAPCU) chuan nimin khan Champhaia I&PR Conference Hall-ah HIV veite harsatna leh enkawl dan chungchang zirhona an buatsaih. Training-ah hian

Nimin khan Assembly Annexeah Sub Committee of the Standing Committee of All India Presiding Officers Conference \an a ni a, vawiinah chhunzawm a ni ang. Meeting hian India rama Speakers/ Presiding Officers conference kum tina neih \hina thurelte Parliament leh state legislature hrang hrangte'n an bawhzui dante thlirhoin, hmalak zel

dan tur ruahmanna an siam a; Presiding Officers conference lo awm leh tur atan rawtnate an siam dawn a ni. Meeting-ah hian an thu ngaihtuah tur zingah, MP leh MLA-te kaihhruai dan (Code of Conduct), Committee kalphung, zawhna leh chhanna hun tihbuai chungchang leh a kaihhnawih leh Assembly session hun chhung tur chungchangte a tel.

Champhai district-a HIV veite kohkhawm niin, harsatna an neihte sawiho a ni a; HIV veite tana inenkawlna \ha awm thei hrang hrang te, ham\hatna an neih theih te, an hriselna atana an nun vawn dan tur te, harsatna an tawh \hinte sutkian dan turte an sawiho a ni.

ADVERTISEMENT May, 2012 Dated Aizawl, the 30th


School Education Department hnuaiah Lecturer, Govt. HSS post ruak contract basis-a hnawhkhah a ni dawn a, a hnuaia a tarlan qualification nei tan dil theih a ni. Dilna hi Ni 15.6.2012 thleng a thehluh theih ang:Sl. Subject No. 1. 2. 3. 4. 5. Physics Mathematics History Chemistry Biology No. of Eligibility & requisite post qualification 2 1 2 1 1 i) At least second class Masters degree from a recognized University in the relevant subject with Bachelor of Education (B.Ed) or its equivalent degree Or Two years integrated M.Sc.Ed Course-or an equivalent course. ii) Working knowledge of Mizo language at least of M/S standard

NLUP hnuaia Zobawng leh sial vulh thlangtute tan hma la mek
NLUP hnuaia sial leh Zobawng vulh thlangtu chhungkua 1,856-te tan district hrang hrangah hma lak mek a nih thu, sorkar thuchhuah chuan a tarlang. Sorkar thuchhuah tarlan danin, sial leh Zobawng vulh thlangtute hian \um khata ran pali leina tur Rs. 40,000 an dawn hmangin an ran vulh turte an lei khawm mek a; Champhai district-ah chhungkaw 995 zinga 710-in DVO-te hriatpuiin sial/zobawng 1,882 an lei khawm tawh a, chhungkaw 285in khaw dang a\angin an ran lei tur an chah mek a ni. Sa-a Mizoram intodelhna turin AH&Vety department-in NLUP hnuaiah sial leh zobawng vulh punna tur ruahmanna a siam a, sial leh bawngte tlatna tur hmun (grazing ground) hung nan Rs. 700,00,000 senna tur Detailed Project Report pawh NEC-ah thehlut tawh a nih thu, sorkar thuchhuah chuan a tarlang bawk.

Kawng siam dan duhkhawp lo


Vairengte NGO's Coordination Committee chuan, Mizoram PWD hnuaia ABCI Limited-in Rs. 7,40,38,387 hmanga National Highway 54, Vairengte - Bilkhawthlir inkar (km. 29), metre 7-a zau tura an siam mek chu a chhah lam milimetre 20 chauh a ni tih tarlangin, beitham an tih thu leh a \hat rei an rin loh thu an tarlang. Vairengte NGOte chuan, NH-54 chu Mizoram mamawh zawng zawng deuhthaw lak luhna kawngpui pawimawh a nih thu leh ni tin bungraw phur motor lian za tam rualin an zawh \hin thu sawiin, \ha taka siam \ul an tih thu an tarlang a; kawng siam hna thawh mek a nih laiin, an siam hmasak lama hmun \henkhat chu a chhe leh tawh nia sawiin, kawngpui hi \ha zawk leh chhah zawk a siam a nih theih nan enfiah thuai turin sorkar an ngen a ni.

Workshop senghawi dan tur an rel


Transport Minister, PC Zoram Sangliana hoa nimina Coordination Committee on Traffic Management \hukhawm chuan, Aizawl khawpui chhung kawngpui kama motor workshop, cement, balu, brick, iron rod, thing leh mau zuartute khawpui pwna senghawi dan tur an sawiho a; tun hmaa an hmalakna, Aizawl DC hoa an thu chhawpchhuahte chak zawka bawhzui ni se, an ti. Meeting-ah hian khawpui chhung traffic tawt lutuk tihziaawm dan tur kawng hrang hrang an sawiho a; New Market chhunga bawlhhlawh paih motor bk motor tln \hinin harsatna a siam avangin, traffic police-te'n a tih dan lo dap se, an ti. Road tax leh taxi intln chhawk dan tur pawh sawihoin, "A theih chin chinah sorkarin kaihhruaina a lo duan tawh bawhzui ni se," an ti bawk.

Hrechiang duh chuan School Education Department, Civil Secretariat, New Secretariat Complex, Khatla, 1st Floor, Room No.239-ah office hun chhungin zawh fiah theih a ni. (3-2) IPR No - 83 Sd/- F.Lalthuamluaia Under Secretary to the Govt. of Mizoram School Education Department

CM hmalaknaah MPCY lawm


MPC \halaite chuan thuchhuah siamin, press conference an neih zlzuia Chief Minister-in NLUP Implementing Board leh official-te kokhawm a, kut hnathawktute tana \ha tura ruahmanna thar siam dan tur a sawipui chu lawmawm an tih thu an tarlang. MPCY chuan, bawng vulhtute'n harsatna an tawh mek chu Chief Minister hoa chinfel a nih ngei an beisei thu sawiin, "Hetianga MPC \halaiin hma a la hi sorkar sawisel tum hrim hrim vang ni loin, farmerte hm ngaih vang a ni," an ti a; kut hnathawktute \hatna tur thilah chuan hmalak an inpeih reng thu an sawi.

SHORT QUOTATION NOTICE

Dated Aizawl, the 30th May, 2012

HMARCHHAK

Frontier Nagaland siam a rem lo : Chidambaram


Union Home Minister, P Chidambaram chuan Nagaland khawchhak lam district pali huama state hran siam rawtna chu sorkar laipui chuan a remchang lo nia a ngaih thu a sawi. Eastern Nagaland People's Organization (ENPO)-ten Nagaland khawchhak lam district pali, Tuensang, Mon, Kiphire leh Longleng huama state hran, Frontier Nagaland siam an phut chungchang hi Chidambaram chuan Thawh\ anni khan Nagaland Chief Minister Neiphiu Rio leh MLAte a sawipui a. Meeting hi darkar khat chuang zet an nei. Chidambaram chuan sorkar laipuiin state hran siam hi rem a ti lo tih a sawi rualin, heng district pali-te tihhmasawnna tura chak taka hmalak erawh a tum tih a sawi. Meeting zawha chanchin-

No.D.22020/2/2007 - SAE : SAD hnuaia Driver leh Peon/Group D te tana Uniform supply-na tur Quotation chhan theih a ni e. Quotation chhan theih hun chhung chu dt 14.6.2012, Dar 1:00 P.M thleng a ni ang a, hemi ni vek hian hawn nghal a ni ang. A chhangtute chu Government approved firm/supplier an ni tur a ni. Kimchang zawka hre duhte tan SAD (E)-ah Office hun chhungin zawhfiah theih a ni e. IPR No - 80 (3-2) Sd/- Zoramthangi Hauhnar Deputy Secretary to the Govt. of Mizoram, Secretariat Administration Department

HUN WL ATAN HMUN WL

thar lakhawmtute a kawmnaah, Nagaland CM Rio chuan, 'Nagaland state harsatna chungchangte ngaihtuah ho a ni a. Meeting hi \ha takin kan nei thei a ni' a ti. Sorkar

laipui hian state hran phuttu, district pali-te hi autonmous council emaw, regional council status emaw pek a rawt nia sawi a ni. ENP hian kum 2010 khan Prime Minister Manmohan Singh-a hnenah memorandum thehlutin, state hran pe tura an

duh thu hi an lo hrilh tawh a ni. ENPO chuan district palite hian ngaihsak an hlawh tawk lo a, hmasawnna mumal an neih ve loh avangin an tana hmasawn theihna awm chhun chu state hran pek mai hi a ni tiin an sawi.

SHORT TENDER NOTICE


Tenders in sealed covers are invited for and on behalf of the Governor of Mizoram from bonafide manufacturers or their authorized Agents / Dealers for supply of various items of Nutrition food to be received by the Director of Social Welfare department, Mizoram, Aizawl upto 1:30 PM of 28.06.2012. The tenders will be opened by the Director of Social Welfare or his representative at 2:00 PM on the same day. The tenderers or their authorized representatives may remain present at the time of opening of tenders if they so desire. Details can be seen in the Office of the Director of Social Welfare, Chaltlang, Aizawl, Mizoram during Office hours. IPR No - 84 (3-1) Sd/- B. Sairengpuii Secretary to the Govt. of Mizoram

PHEI 1. Ruhkawl; Ruangam(6) 4. Vaivir; Hmang uar(6) 7. Kang(3) 8. Hawi loh lam; Hnunglam(6) 9. In ring tawh; Thu thlung(4)11. Inchung chihna chikhat(6) 12. |awngkam; Thusawi(4) 13. Duhthu sam lo(3) 14. Halral thil hlan; Inti thianghlim(7) 17. Ni a sawi(3)19. Turu; Bawnra(4) 21. Dawt(6)24. Incheina hmanrua(4) 25. Nih ve chakawm; Duhawm; Itawm(6) 26. Thianghlim; Bal lo(3)27. Remna kalpui?; Nawmna; CROSSWORD 1840 CHHANNA Ralmuanna(6)28. Lawmna(6) CHHUK 1. Tawrhpuina thilpek(5) 2. Ralkhat a\anga intawng; Hla tak a\anga inbei(6) 3. Ti danglam; (in)chhir(6) 4. Buan(4) 5. Tiengtu; Thlirtu (4)6. Do kawkalh; Do nghet(5) 10. Duhthu sam lo (3) 15. Pumpelh theih loh; A tur ve reng(6)16. Inbuan; In bawhbeh tum(6) 17. Hmeichhe man(2,3) 18. Sak hlawh tak(3) 20. |huthmun; Khuh natna(5) 22. Kaa lut; Ei leh bar(4)23. Pa leh fapa(4)

4
"Awpbehna hnuaia hun hmangtu chuan A nun chanve a hloh a ni "
DAWNTISEI

NGAIHDAN
AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012

Thing leh mau tawlh rk


Hortoki bul Tlawng luia awm leh a vengtu lam hian hnam dangin thing leh mau an ruahmanna \ha zawk an nei ngei tawlh rk chu tun hnai khan tur a ni a, ven loh hlan apianga Kawnpuia Forest department-a Mizoram thing leh mau state thawktute leh Hortoki YMA- pawna tawlh rk ringawt hi chu te'n an man. thil fel lo tak a ni. Mizorama thing leh mau Thing leh mau venghim \hahnem tak hi tur hian theihtawp Tlawng luiah hian chhuah tlan a ngai Forest tawlh \hin a ni a, hian department-a a, sorkar lam tawk hengte hi vairam an th an ngah thawktute lo a nih pawhin thlenah a tawlh rutute hian lo chngin an la an indaih lo tlawmngai pawlte chhuak a, an hralh a nih chuan p h u n g b a w m a h leh \hin a ni. Thing sawmin a \ul a nih a \ul angin chuan hlawhte pawh leh mau tawlh rk hi hun rei tak chhung pe ve hial se, kan vn policekalpui a ni tawh a, loh hleka kan thing te pawh a ven dan \ha zawk leh mau an tawlh bo rawih ni se, zel dawn a nih chuan ngaihtuah chhuah hi tlawmngai tun aia \ha zawka a hun tawh hle a ni. Tuna thing leh pawlte nen ven a ngai tihna a ni. mau an tawlh rk Mizoram thing leh \ang tlanga maute dan loa hmun dan hi ven thiam a theihtawp danga tawlh ruk hi harsa hle ang tih a chiang a, a vengtute chhuahna kan phal tur a ni lo a, an awm chhung veng tur hian tur chi a ni e hetiangdepartment-a zawng chu a tawlh Forest rutute hi an biru a, a thawktute an indaih vengtu an awm loh veleh an che lo a nih chuan a \ul angin \hin nia sawi a ni. Engpawhnise police-te pawh rawih ni se, ramhnuaia darkar 24 chhung tlawmngai pawlte nen \ang duty chu thil theih a ni lo ang tlanga theihtawp chhuahna tur a, heti chung hian a hmuna chi a ni e.

Mizoram leh HIV/AIDS


May ni 9 khan Vanglaini chanchinbu hian editorial-ah 'HIV positive-te kan en dan tur' tih thupuia hmangin in rawn ziak a. HIV positive naupangte dinhmun en hian HIV hrik paite kan en dan thlak a hun tawh thu leh, khawngaihna leh lainatna nena enkawl chi an nih thute thiam takin a rawn ziak a, a lawmawm hle. HIV positive te hi, hetiang dinhmun hlauhawma an din tawh chuan khawtlang leh Kohhran leh chhungkua thleng pawha endawng an hlawh nghal thuai zel a. Hei hi Mizoten HIV positive kan hriat chian tawk loh vang te pawh a ni thei ang. Aizawl khawpui leh Mizoram hmun hrang hrangah hian HIV hrik pai ni ngeia hriat mahse hriat chian rih si loh hi mi tam tak an awm ngeia rin a ni a, HIV positive tam tak phei chuan an vei tih pawh an in hre lo a ni. Hetiang dinhmuna ding mekte hi fimkhur nachang hre lo hlei hlei an nih avangin an hlauhawm ting mai a, chuvangin he natna laka kan him theihna tur chuan lutuk awm lova fimkhur hi a ngai reng a ni. Directorate of Health Services Office record 2011a a lan dan chuan Thisen test mi 148982 zingah 5782 chu HIV positive an nih laiin AIDS vanga thi 216 an awm a. An zinga HIV/AIDS kaina chham tam ber chu mipat hmeichhiatna a\anga kai 3703 an ni a, Drugs-a inchiuna a\anga kai 1691 an ni. Hetihlai hian Nu-in chu an awm ve tho a, amaherawhchu fimkhur tawk loh vanga kai hi a tam ber chu an nih hmel. Chuvangin, nupui/ pasal inneih dawn pawn HIV/AIDS hi kai nge kai lo tih test tir zel a \ha a. Drugs tih lo te leh nupui/ pasal neih hmaa sex hman loh hi a inven dan awlsam ber pakhat chu a ni bawk. Tin, HIV positivete hi hlauhawm ena en loh tur tih thute hi kan inzirtir fo lai hian fimkhur a ngai hle a. Awmze nei loa hlauh loh ringawt hi chu a him ber lo a ni. Amaherawhchu, a thinhrik zawnga kan hlauh a, kan endawng leh si chuan HIV positive-te hi an \i tulh tulh ang a, in test duh lo an pung tual tual ang a, kan khawtlang tan thil pawi tak a ni thei dawn a ni. Chuvangin, HIV/AIDS veite kan en dan turah hian fimkhur taka kan in zirtir a ngia a. Kan bialnu/ bialpa, kawp puite kan hriat chian a ngai khawp mai. - Ramhmangaiha

Vawiin, 6th June 2012-ah hian ni heltu planet zinga pakhat Venus (Chawngmawii) chuan ni leh lei inkar a kaltlang dawn a. Lei a\anga en chuan venus hi ni hmaah kalin ni khi a kal tlang dawn a ni. Hei hi Transit of venus chu a ni. Kan sawi zui zel hmain kan Solar system chanchin tlangpui kan tar lang phawt ang. Solar system Vanah khian arsi chhiarsen loha tam a awm a, chutiang thovin chung arsi zinga sang tam tak chuan heltu planet an nei ve leh hlawm a. Ni pawh khi arsi tho a ni a, kan tana arsi hnai ber a ni. Ni heltu planet pariat (8) te, simeikhu (comet) te, arsi thlawk (meteors) te leh asteroid te leh Ni te nen hian kan zavaiin solar system kan ni. Kan solar system-ah hian Planet 8 a awm a, ni a\anga a hnaih dan indawt chuan - Mercury, Venus, Earth, Mars, Jupiter, Saturn, Uranus leh Neptune te an ni. Heng planet 8 te hian anmahni kalkawng a\ang \heuhin a sawl deuhin ni khi an hel mup mup mai a. A hnai ber Mercury a kal chak ber a, a hla ber Neptune a kal muang ber a ni. Lei pawh hian second khata 30km vela chakin ni khi a hel kual dawr dawr reng mai a ni. Mercury leh Venus te hi lei aia ni hnaih zawk an nih avangin lei leh Ni inkarah an kal tlang thei a, ni hliah chiahin lei a\ angin an lang thei a ni. Venus chanchinah hian pakai ta ila. Mizoten Chawngmawii kan tih hi a ni a, \hal lai March, April chhovah chuan tlai ni tlak hnu lawkah khawthlang lamah a lo lang \hin. Planet zawng zawngte a\angin lei a\anga eng ber a ni a, hei chauh hi ni lovin van lam thilah chuan ni leh thlate chauh hi a aia eng awm chhun an ni. Lei nen hian an intiat hle a, a lai hawlh tlangin 12,100km vel a ni a (lei hi 12,800km vel a ni), ni a\angin 108,000,000km (maktaduai 108) vela hla a ni a, ni 225 chhungin ni khi vawi khat a hel chhuak hman \hin; a kum khat a rei lo hle tihna a nih chu. Lei ang thovin atmosphere a nei ve a, mahse Carbondioxide deuh vek a ni thung. Hei vang hian a surface hi a lum hle a, a aia ni hnaih zawk Mercury ai pawhin a lum zawk a, solar system-a planet sa ber a ni. Tui so let 5 deuh thaw 460C zeta sa a ni. A atmosphere hi a chhah em avangin a surface-a atmospheric pressure pawh leia atmospheric pressure let 93 vel zet a ni a, chu chu tui hnuai 1km vela thuka a chunglam tuiin a rawn delh rihna ang vela nasa a ni. Tui a awm lova, lei ang thovin tlang sng tak tak a tam hle a, Himalaya tlang aia sang leh ropui pawh a awm thluah a ni. Arsi themin a denna hnuhma (crater) lian leh thuk tak tak a tam hle bawk. Venus hi ama orbit-ah lei ang thovin a vir kual a. Mahse ani hi chu a letling zawngin a vir thung. Hetia a letling

TRANSIT OF VENUS

zawnga a vir bik hi tun thlengin scientistte pawhin a chhan an la hriat theih loh a ni. Lei leh planet dangte hi khaw thlang a\anga khaw chhak hawi zawnga an vir laiin venus erawh hi chu khaw chhak a\anga khaw thlang lam hawiin a vir a, hei vang hian khaw thlang lamah ni a chhuak a, khaw chhak lamah a tla thung. A vir muang hle a, ni 243 chhungin vawi khat a vir chhuak hman \awk a, chu chu a ni khat rei zawng a ni. A kum khat aiin ni khat a rei zawk a nih chu. Ni 100 inhlawhna a awm ang tih te pawh a hlauhawm rum rum alawm! Leiin ni a helna kalkawng hi a lai taka ni awmin hrut rual ta hmawk ila chumi plane (inpharh zawl duai) chu Ecliptic plane an ti a. He plane hi bul\hutah hmangin planet dangten ni an helna kawng (orbit) awn nasat zawng hi teh \hin a ni a. Chutiang chuan venus orbit pawh hian ecliptic plane a\angin 3.39 a siam a ni. Hetia ecliptic plane nena a awn deuha a orbit a awm avang hian transit of venus pawh hi a pair-in a lang \hin a ni. Venus hian lei aiin ni a hnaih zawk avangin a orbit pawh a te zawk a. Mahse an pahnih hian centre thuhmun an in\ awm a, chu chu ni khi a ni. Heti hian ngaihruatna mawl te siam chawp ta ila : Ngun pahnih intiat lo la ila, an pahnih chuan centre thuhmun in\awmin a te zawk chu a lian zawk chhungah dah ila. A centre zawna fix chungin a te zawk chu a lian zawk plane a\anga 3.39-a awnin pawt her deuh ila. A lian zawk leh a te zawk leh an centre chu inzawn \hapa awm theihna chu hmun hnih chauh a ni tih kan hmu thei ang. A sir tawn tawnah hetianga inzawnna hmun hi a awm ve ve a ni. Heng hmun pahnihte hi Node an ti a. Helai zawna Venus a awm lai chauh hian Transit of venus hi a thleng thei a ni. Hemi zawna a awm lai tak hi chuan lei leh ni inkarah ni zawn takah a awm \hin a, chuvangin lei a\anga en chuan ni hmaah kalin ni khi a kaltlang angin a lang dawn a ni. Ni awklem (Solar eclipse) nen a thuhmun reng a, mahse venus hi chu a hlat em avangin ni khi thlain a hliah angin a hliah zo ve lova, mitlawng phei chuan hmuh theih a ni lo. Venus leh lei hi an orbit ve vea an kal chak zawng a inang lova, Ni a\anga an hlat zawng a inang lo bawk a, chuvangin hetia Sun-Venus-Earth te inzawn \hapa an awm theih hun hi a thleng kht hle. Kum riat (8) danah a thleng a, chumi hnu kum 105.5-ah a thleng leh a, chuta \anga kum 121.5-ah a thleng nawn leh \hin. Hemi hnu hian a ngai chiahin a thleng nawn zel a, cycle khat rei zawng hi kum 243 (8+105.5+121.5+8) a ni. Kumin tiam lovin a thlen leh hun tur hi chu kum 2117-ah daih a ni tawh ang. Tuna dam laite zingah hi chuan he hun

hmu phak hi kan awm tawh kher lovang. Tuna mi hi 6th June 3:41AM ah a in\an ang a, ni chhuah hma a nih dawn avangin kan hmu thei dawn lova. Zing dar 4:31 velah ni a chhuak ang a, heta \ang hian a hmuh theih \an ang. Mahse venus-in ni a lut \an lai chiah erawh chu kan chan thung dawn a ni. Dar 10:30am vel thleng a daih ang. Eng nge a pawimawhna? Tun hma kum 400 vel kalta a\ang khan Astronomer-te chuan lei a\anga ni hlat zawng hi chhut chhuah tumin an lo bei fat fat tawh a. Hemi atana dik taka hriat theihna awm chhun chu Transit of Venus hi a ni. He hun hi khawvel hmun tin a\angin a lang kher lova, chuvangin a lan theihna hmun panin khawvel letliam pawh an pan dawr dawr mai \hin. Transit of venus hi chiang taka lo thlir hmasa bertu chu Jeremiah Horrocks a ni a, kum 1639 khan ama in (England) a\angin telescope hmangin a thlir a ni. A thil hmuh a\ang chuan Venus lenzawng pawh a tlangpui awm vel a chhut chhuak thei a, lei a\anga ni hlat zawng pawh a chhut chhuak bawk. Horrocks chuan lei a\ang ni hlat zawng hi 95,600,000km (maktaduai 96.5) velin a chhut chhuak a, a dik lo naa a hun lai chuan hei hi data \ha ber a ni. Kum 1761 leh 1769-a a lo thlen leh chuan a zir turin Hudson Bay (Canada) te, Norway te, Russi ram bung hrang hrangah te Astronomer-te an insem darh a. Heng an data te a\ang hian kum 1771 khan French Astronomer Jerome Lalande chuan lei a\ang ni hlat zawng hi 153,000,0001km (maktaduai 153) vel niin a chhut chhuak a. Hei hi chuan a hlat zawng dik tak 149,600,000km (maktaduai 149.6) hi a teuh hle tawh a ni. Kum 1874-a a lo thlen leh khan an data a\angin lei a\anga ni hlat zawng hi 149,590,000km (maktaduai 149.59) niin Astronomer ten an chhut chhuak ve leh a ni. Heng bakah hian Astronomer \henkhat chu he hun hmang ngei tur hian an in lum chhuahsanin khawvel letliam an pan a. An thang rei tak em avanga an nupuiten midang an lo neih san te, an kir leh hnu pawha an in leh lo chan ta vek te, ram dangin spy emaw tia tan ina an lo khung tak te pawh sawi tur an awm a ni. Transit of venus expedition atan chuan tawk rih mai se. Precautions Transit of venus hi mitlawngin a hmuh theih lova, a enna tur bika siam tarmit dum hmangin en tur a ni. Telescope-a kan en pawhin mit lawng chuan en loh tur, telescope-ah khan nizung hlauhawm thianfaitu filter vuah ngei ngei tur a ni. Filter kha telescope hma lamah (a lian lam, a hmawr lam) dah tur a ni bawk. Mitlawnga telescope kan en chuan ni zung kha insawrbing chungin mitah a rawn lut dawn a, chu chuan retina a tichhe thei a, mit del hlen theihna a ni. - Lalrinthara Pachuau, Asst. Professor, PUC

School Education ruangam


Kan sawrkarin School Education siam \hat nan a ruangam a din hi \ha thawkhat hle in ka lo hre ve a. Khawvel ram hrang hrang leh India ram tihdan \ha kan sawi leh rawt \hin kha \hatpui tham kan lo nei ve ta in a hriat. Central Minister lo zinin "Zirtirtute siam \hat a hmanhmawh thlak" a tih angin muang lova hmalak a \ul ta ber a ni. A hmasa berin CCE (Examination) siam \hat nan tunlai a \ha bera ngaih chu kan hmang \an ve ta a. A nihna ang taka hman erawh a \ul avangin chak tak leh fimkhur taka kalpui a ngai dawn a ni. Pahnihnaah chuan Education Structure a \ha nia kan hriat mi \hahnem ngaiten an rawt \hin. Central pattern kan tih mai \hin Elementary-ah class I - VIII, Secondary-ah class IX - XII dah nise tih chu tihpuitlin a ni ta bawk a. Pathumnaah chuan V.E.C (Village Education Committee) te chu din a ni ta a. Mithiamten School Education, a bik takin Elementary Education chu a chhawrtu, a hmuna awm (Local People) te kuta awm hi a \ha ber an lo tih \hin chu VEC thuneihna leh mawhphurhna zau tak neia din a lo ni ta a. Palinaah chuan Association hrang hrangin sawrkara an lo thlen \hin Directorate Administration chak a ngai an tih \hin chu IAS-in a ho ta a. Mizoram Education Service siamte an buatsaih \an niin a lang a, a \ha turah ngai ila. A dang lehah chuan India State dangte nen khaikhin chuan Education District khat awm lek tur DEO pariatin an enkawl a. Sub-Division tinah SDEO dah a ni deuh vek tawh a, an hna an hneh hle a rinawm. Zirtirtu atan Primary School-ah PUC, Middle School-ah B.A chin lak a ni ta bawk a. Heng bakah hian thingtlang khaw \henkhatah Comprehenshive School kha an la awm a, zirtirtu an indaih phah hle a. Kohhran School leh English Medium ho phei chu Comprehensive type vek tih theih a ni ta. Hetiang hian State dangte aimaha changtlunnate kan nei tawh a. Chuti chung chuan kan zirna \hatna atan tih tur leh tih loh tur tam tak kan la nei a. Political appointment, promotion, transfer etc tih loh tur a ni. Minister levelah merit appointment vekin ti mahse exam, interview etc tituten an tih loh chuan a sawt lo. Tin, Inspection and Supervision tih leh ngei a ngai. Congress sawrkar hmasak khan Elementary exam mahni school \heuh kuta dah \hat lohzia hriain school complex kutah comman question siamin conduct a ni ta a. Pre-primary leh Aided Teacher Unqualify regularize vak kha titawpin qualify apiang regularize an ni ta a. Tin, zirtirtu indaih lohnaah Comprehensive School introduce a ni a, thil thar siam emaw dan modify \ulna chu a awm reng \hin. Director leh Inspecting Officerten zirtirtu kaihhruai \hat leh tichak (incentive ) pek a \ul a. Zirtirtuin zirlaite kaihhruai phur thiam (motivate) a \ul a. Zirlaiten exam-na pass mai ni lova thiamna neih tum tur a ni. Duhthusam a nih loh pawhin sawrkar hian zirna kalhmang hi a siam \ha tawk a. Thawktu, zirlai nu leh pa leh zirlaiten hma kan lak a ngai berin a lang. - V.L Nghaka

a faa a kaichhawn 203 an awm a, eng a\anga kai nge hriat loh 185 an awm a, an zinga tam ber chu kum 2534 inkar niin 2409 an ni a, kum 35-49 inkar 1550 an awm bawk. Kum 25-34 inkar an tam ber avang hian sex hman a\anga HIV/ AIDS kai an tam ber tih a tichiang hle a ni. Vanduai vang liau liau a HIV/AIDS kai

Published and Edited by K. Sapdanga and printed by him at Charity Press, Aizawl Venglai, Aizawl796007, Mizoram. News Editor : Lal Rinmawia Mobile - 9436140429 Mail: mamavanglaini@gmail.com Joint Editor : Lalnghinglova Hmar Reporters - K.Zothanpara, Malsawmdawngzela Hrahsel, Judy Lalropari, Joseph Lalhriatpuia

RAMCHHUNG
AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012

Odisha CM-in a minister a ban


nghal. Mohapatra chuan an puhna chu thu dik lo a nih thu a sawi a, 'CM paihthlak tumna engmah a awm lo' a ti. Odisha Assembly House-ah hian member 147 an awm a, rorel lai BJD hian MLA 104 a nei mek a ni. CM paihthlak tuma phiarruk a nih thu sawi a nih lai hian Patnaik hi London-ah a zin a, he thu hi a hriat veleh an state-ah hian a kir nghal a. Minister leh MLA-te chunga action a lak hma hian an party hruaitu hlun leh MP-te a rawn hmasa phawt a ni.

Odisha Chief Minister, Navin Patnaik chuan Thawh\anni khan a tum \humna atan minister pakhat a ban leh. Kar hmasa khan CM Patnaik hian a kaihhruai sorkar paihthlak tuma puhin minister pahnih, Anjali Behera leh Sanjeev Sahu-te chu a lo ban tawh a, Thawh\ anni khan Housing and Urban Development Minister Sarada Prasad a ban leh ta a ni. Odisha-a rorel lai MLA 33 leh minister pathumte hi Rajya Sabha member, Pyarimohan

Australia mipuiten India hnena |HALAI PUAL uranium hralh an duh lo Queen Elizabeth II
Australia sorkarin India hnena uranium hralh khapna dan a siam chu tihtawp a tum a, hetihlai hian Australia mipuite ngaihdan lakah a tam zawkin India hnena uranium hralh hi an duh lo. Lowwy Institute poll 2012-a a landanin, Australia mipui 60% aia tam zawkin India hnenah uranium hralh hi \ha an tih loh thu an sawi a. An zinga 39% chuan an duh lo hulhual tih an sawi. Nikum December thla khan Australia-a rorel lai, Labor Party chuan India hnena uranium hralh khapna dan an hman mek chu hlih a tum thu a sawi a ni.

A lal kum 60 lawmna concert

Mohapatra chenna inah inhmukhawmin, CM paihthlak dan tur hi an rel niin May 29 khan tarlan a ni. He thu hriat a nih hian CM chuan MP Mohapatra leh MLA pahnih-te chu an party, BJD member an nihna a\angin a suspend

Panetta a rawn zin


Thawh\anni zan khan London-a Buckingham Palace tualah Britain lalnu Elizabeth II-in lal ]huthleng a luah kum 60 a tlin lawmna ropui takin neih a ni a, hetah hian British zaithiam lar leh mi ropui an fuankhawm hnem hle. He hunah hian Sir Paul McCartney, Annie Lenox, Elton John te stage-ah an inlan a. Prince Charles pawh rawn dingchhuakin, thu a rawn sawi a, a pa Duke of Edinburgh chu damdawi ina dah a ngai chu pawi a tih thu sawiin, an zinga a tel theih loh avanga hrehawm a tih thu a sawi a, "A ring thei ang bera kan au chuan kan thwm a hre pha mai thei a ni," a ti. Prince Phillip hi phng (zun kawng) \ha lo avangin damdawi ina dah a ni. Kylie Minogue, Tom Jones, Sir Cliff Richard, Robbie Williams, Dame Shirley Bassey leh Grace Jones te lalnu tan hian theihtawpin an zai a. Buckingham lal in tual chu a pr a ni ber. Stevie Wonder, Will.i.am., Cheryl Cole, Gary Burlow, Jessie J te pawh stage an rawn chuang chhuak bawk. Queen Elizabeth, Elizabeth of York ni \hin hi April 21, 1926-a piang a ni a. A pa chu Prince Albert, Duke of York a ni a, lal a nih hnuah George VI tia hriat a ni. A thih hnuin a pami (uncle) Edward chuan a thlak a. Mahse Edward hian England lal\huthleng aia American nuthlawi, Wallis Simpson a thlan tak zawk avangin kum 1952 khan Elizabeth hi Queen Elizabeth II niin British lal\huthleng a luah ta a ni. British lal zinga rorel rei ber dawttu a ni a, rorel rei ber chu Queen Victoria kha a ni a, kum 63 leh thla 7 chhung a lal. A pasal, Prince Philip of Greece and Denmark nen hian kum 13 mi chauh a nih laia inchhar an ni a. Kum 1947 November 20 khan Westminster Abbey-ah an innei a. Prince Philip hi thlahtu lamah pawh mi ropui chhungkua, Denmark lal Christian IX thlah a ni a. Elizabeth-i hi a duh hle a ni ang, Greek leh Danish title a neihte hi a hlip vek a, Greek Orthodox Kohhran a\angin Church of Englandah a inpek phah bawk. Inlaichin hnai sa deuh an ni a, Elizabeth-i second cousin a ni. Philip-a pami hi India-ah pawh kan hriat lar tak, British India-a Viceroy hnuhnung ber, Independent India Governor General hmasa ber ni bawk Lord Mountbatten kha a ni. Fa pali an nei a, Prince Charles hi a upa ber a, Anne, Andrew leh Edward te an ni.

CBI-in Reddy-a thurualpuite an ko


Central Bureau of Investigation (CBI) chuan jail-a tang mek, Andhra Pradesh-a YSR Congress hotu, YS Jaganmohan Reddy chu a ni thumna atan nimin khan thu an zawhfiah leh. CBI hian Jagan-a thurualpui nia sawi mi pahnihte pawh thu zawhfiah turin an ko bawk. Jaganmohan Reddy hi a sum lak luh phu loa hausaa puh a nih avangin thubuai siamsak a ni a, CBI hian kar hmasa khan manin Chanchalguda Central Jail-ah tantir an ni. CBI-in a kohte hi Congress MLA, D Chandrasekhar Reddy leh Sakshi TV director, S Ramakrishnan Reddyte an ni. Chandrasekhar Reddy hi Jagan-a company pakhata director hna thawk \hin a ni. Jagan hi CBI hian May 27 khan an man a, a pa, YS Rajasekhara Reddy a CM laiin ama mimal hlawkna tura company-te duhsakna lantirah puh a ni. Rajasekhara Reddy-a cabinet minister hlui, Ponnala Lakshmaiah pawh CBI hian June 7-a inlan turin a ko bawk. US Defence Secretary, Leon Panetta chu nimin khan a rawn zin a. India leh US sipaiten thawhdunna \ha zawk an neih dan turte sorkar hotute a sawipui ang. Vawiin hian Panetta leh Defence Minister, AK Antony-te chuan meeting an nei dawn a, meeting-ah an thu ngaihtuah tur zingah hian Afghanistan leh Pakistan ram dinhmun bakah, China chungchang pawh tel dawn a ni. Panetta hian India leh US sipaite thawhdunna lian zawk siam dan turte Antony hi a sawipui dawn a. Mahse a cham chhung hian armed force hmanrua tura lei chungchangah inremna thuthlung ziah a ni lo ang. Tun hnaiah Defence Ministry chuan American BAE system a\angin Ultra Light Howitzer 145, US dollar maktaduai 600 senga leina tur a pawm tawh a. Mahse inremna a taka kalpui tura tihfel ngai eng emaw zat chu chinfel a la ni lo a, hei bakah hian Indian Air Force (IAF) hman tur, attack helicopter 22 leina tur pawh tihfel a la ni lo bawk. Kum 2005 hnu lam a\ang khan India hian US sorkar leh defence manufacturerte hnen a\angin sipaite hmanrua lei nan dollar tluklehdingawn 8 chuang a seng tawh a ni.

Chanchalguda Central Jail-ah Jagan hi khauh taka ven a ni a, a bul hnaiah tang dangte pawh an kal phal a ni lo. Jagan-an tan in chhunga a biak theihte chu special class barrack-a tangte chauh a ni. Tower tinah sipaiten darkar 24 chhung an veng bawk.

Russia President, Vladimir Putin chu ni thum cham turin nimin khan China-ah a zin. May thlaa Russia President atana lakluh a nih hnua China a tlawhna hmasa ber a ni. Nimin tlai khan Putin hian China President Hu Jintao a kawm a, ram pahnihten thawhdunna nghet leh zau zawk an neih theih dante a sawipui. An inkawmnaah hian Syria tualchhung buaina thleng mek chungchang pawh an sawidun ngei rin a ni bawk. Putin hi a cabinet minister parukin an \awiawm a, Russia rama gas company lian, Gazprom leh energy company dang hotuten an zui bawk. China rama Putin a cham chhung ram pahnihte hian sumdawnna lama thawndunna tur inremna thuthlung 17 vel an ziah theih beisei a ni. China pana a chhuah hma hian Putin chuan Russia leh China insumdawn tawnna,

China-ah Vladimir Putin a zin

KHAWVEL

Dinthar K|P buatsaih Gospel Concert


Kan zaithiamten perform-na hun an nei ta mang lo. Dinthar Branch K|P chuan tunlai Mizo Gospel singer lar ber berte hmangin naktuk zan hian Vanapa Hallah concert an buatsaih dawn. Active Sound presents GLORIFY : Gospel Concert hi Ningani zan dar 7 a\anga neih \an tur a ni a, hetah hian Zoramchhani, Maggie, Stacy, 'Andrew, Henr y and Freddy', Andy, Emily leh Drop Doubt te an che dawn a. Live music veka play tur a ni a, house band te nen inbuatsaihna nasa taka kalpui a ni. Zaithiamte hian an hla Hit \heuh mahse an Original Version ni lo, a dangdai deuh hleka music arrange-in an sa dawn a, a ngaihnawmin a hmuhnawm beisei a ni. En man hi Rs 100 leh Rs 50 a ni. Sound a \ha tura ngaih a ni a, Active-in an sound neih \hat ber berte an chhawpchhuak ang.

Zoawi lelte Vanlalruati hun hnuhnung


kum 2015-a US dollar tluklehdingawn 100 ni tura thuthlung an lo siam tawh chu kum 2020-ah dollar tld 200-ah tihpun a duh thu a lo sawi tawh a ni. Hun tiam hmaa insumdawn tawnna hi tihlen hman a beisei thu a sawi bawk. Vawiinah Putin hian China Vice Premier Li Keqia a kawm ang a, kumin kumtawp lama President Jintao thlaktu tura rin, Xi Jinping pawh a kawm bawk ang. Naktuka regional security summit neih turah a tel dawn bawk a ni.

A pualin intihsiakna awm dawn

New Zealand leh Nato-in inremna ziak Pakistan Parliament


New Zealand chuan firfiaka chetna beih letna, khuarel chhiatna thleng laka hmalakna leh intelligence lama thawhpui turin Nato chu inremna a ziahpui. Inremna thuthlung hi New Zealand Prime Minister John Key leh Nato Secretary General, Anders Fogh Rasmussen-ten an ziak a ni. PM Key chuan, 'New Zealand leh Nato thawhdunna hi kum 10 kalta chhung khan hma a sawn zel a, Nato kaihhruaina hnuaia Afghanistan-a ISAF mission-ah pawh kan tel ve a ni' a ti. New Zealand hian kum 2003 khan

a\angin Malik an suspend


Pakistan Interior Minister, Rehman Malik chu ram pahnih khua leh tui nihna nei, dual nationality nia puh a nih avangin Supreme Court chuan Parliament member a nihna a\angin a suspend. Judge pathum awmna bench, Chief Justice Iftikhar Chaudhry kaihhruai chuan Malik suspend-na tur thupek hi Thawh\anni khan a tichhuak. Hemi hma hian kum 60 mi, Malik hi British citizenship a tihtawpna, UK Border Agency-in lehkha a siam chu court-ah hian thehlut turin an lo hriattir tawh a ni. Malik-a ukil chuan Supreme Court-ah hian document pawimawh eng emaw zat thehlut mah se, UK Border Agency lehkha siam hi a thehlut tel lo a ni. Thawh\anni khan

Afghanistan-ah hian sipai a thawn lut \an a, tunah hian sipai 200 vel an la awm mek a, hengte hi nakkumah lakchhuah an ni ang.

Kar leh Ningani, June 14 khian Zoawi lelte, famta Vanlalruati nghilh loh nana tribute concert video chu tlangzarh a ni dawn a, hetah hian intihsiakna buatsaih nghal a dawn. Vanlalruati Tribute Concert kha video siam a ni a, he video hi June 14 tlai dar 4-ah Aijal Club-ah tlangzarh a ni dawn a. He hunah hian Vanlalruati hla lo sak tawh \hinte hmanga intihsiakna neih nghal a ni dawn a, mimal leh band pawh a tel theih. Intihsiaknaah hian solo emaw, band emaw, duet emaw pawhin a tel theih a. Music track erawh hman theih a ni dawn lo va, house band an awm dawn a, live-a rem tur a ni ang. Lawmman \ha tawk tak siam a ni.

Israel Foreign Ministry-in

pawikhawihna thleng a dem


Israel Foreign Ministry chuan Jerusalem-a hnathawka awm, Africa mite chnna in hal a ni chu a dem thu a sawi. Thawh\anni tlai khan Jerusalem-a ramdang mi hnathawka awmte in chu mi tu tih hriat lohten an halsak a. In an halsakah hian mi 50 vel an khawsa a ni. Kangmei chhuak vang hian African 7 leh Eritrean 3 in hliam an tuar a, damdawi-inah hruai an ni. Police-ten pawikhawihna thlenna hmun hi an enfiahnaah, ramdang mite chu an awmna hmun a\anga chhuak nghal tura hriattirna thu inziak banga intar an hmu a ni. Jerusalem Fire and Rescue thupuangtu, Asaf Abras chuan in haltute chuan ramdang mite chu tih\ haih mai ni loin, tihnat an tum a ni tiin, an thiltih chu pawikhawihna lian tak a nih thu a sawi. A hun takah in kang chu \helh ni lo se chuan chhiatna rapthlak a thleng thei dawn niin a sawi bawk. Jerusalem mayor, Nir Barkat pawhin pawikhawihna thleng hi a dem thu sawiin, police-te chu khawpui chhunga chi inthliarna lam hawi thil thleng tur venga theihtawp chhuah turin a hriattir thu a sawi. Israel sorkar chuan an ramah Africa mi 60,000 vel an awm mek tih sawiin, thla tinin an luh belh reng a ni, a ti.

chawhnu lam thlengin Malik-a ukil hi hun an pe a, mahse an hun pek chhunga lehkha hi an thehluh theih tak loh avangin Parliament upper house, Senate member a\anga Malik-a hremna hi tihchhuah a ni ta a ni. Supreme Court chuan Malik-a hnenah hian June 13-a a chungthu an ngaihtuah leh hunah, kum 2008-a Senate inthlana a chuh khan British khua leh tui nihna a nei tawh lo tih finfiahna pe ngei turin a hriattir.

C. Lalzarmawia hlate DVD album-in


'Hriatchian lehzual che ka duh' tih hla hmanga Zoram khawvel thangchhuak C. Lalzarmawia hla phuah, Pathian hla \ha tak takte chu DVD album siam a ni a, Zirtawpni hian Circuit House Conference Hall-ah chawhnu dar 3 khian Pi M. Zohmingthangi, Secretary, Food, Civil Supplies & Consumer Affairs Dept. chuan a release ang. He album-a hla zawng zawngte hi ni March ni 15, 2012 khan Sap Upa leh Pu Buanga Hall, Serkawn-ah Home Coming type-in Live Recording neih a ni. Record an tihnaah hian Lunglei musician \ha leh hlun ten Lunglei khaw chhunga recording instrument \ha ve ber berte hawh khawmin, a mipui tur pawhin BCM Choir, Chanmari Bial Zaipawl, Electric Bial Zaipawl leh Rahsi Veng Bial Zaipawlte sawm an ni a. Musiciante hi amah Zarmawia bakah ZD Zoramthanga (Marama) - Keyboard, R. Lalrotluanga (Valpuia) - Bass, Lalthanzuala (Mathana) - Drums leh Jonathan Lalnuntluanga (Tea) - Guitar te niin, PC Lalchunglura (Lurtea) leh Zarmawia \hiannu Mamuani ten Backing Vocals-ah hman an ni bawk. He album-ah hian hla 15 a awm a, chung zingah chuan Bethsy Lalrinsangi, Lalramchhana leh Feli Thangluah ten hla 3 \heuh, Judith Lalremruatin hla 2, C. Lalzarmawian hla 1 leh mipuite nena zaihona hla 3 a awm dawn a. Album hning tur hi Nang fak zel che ka duh - C. Lalzarmawia Hlate tih a ni ang.

INFIAMNA
AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012

French Open-ah champion thar kan hmu dawn

Atletico-ah Ronaldinho

Champion lai Li Na a tla


hma a\anga kan inkhelh tawp thleng khan ka thinlung chhunga thu ri ring ber chu 'Fight, fight, fight' tih hi a ni tawp mai," a ti. Sharapova a him hram Russian star Sharapova chuan quarterfinals lut turin thil hrang hrang a hmachhawn hnem hle. A hmaah Czech star Klara Zakopalova a ding a, Zakopalova mai hi a bei lo. Chair umpire nen an inhnial a, thli thawt dan chu atana khelh harsa zawnga thaw a nih thu a sawi a, hei bakah hian darkar thum chuang Zakopalova nen hian an inbei a, a tawpah chakin quarterfinals hi a lut hram. Hmanni lawkah WTA no.1 hlui Caroline Wozniacki chu line-call chungchanga a lungawi loh avangin a ang hiam tawh a, he inkhela chak zawk Sharapova pawh hi linecall \henkhatah a lungawi lo hle. Line-call-ah lungawi zan lo mahse theihtawp chhuaha Zakopalova nen an inbeih hnuah 6-4 6-7 6-2 a chakin a vannei hram. Inkhelh zawhah Sharapova chuan chair umpire Julie Minori Kjendlie line-call tam tak chu mak a tih thu sawi in, "Engtin nge khatiang kha out a tih theih? Amah pawhin a hrechiang lo ania...a out ngei a ni tih finfiahna'n ball sawhna thla pawh engmah a lang lo a, chutichung chuan a \anna ngaiah a \ang lui tlat a nih chu mawle," a ti.

Kumin French Open hmeichhe inelna bikah champion hmel thar kan hmu dawn tih Thawh\an zan khan a chiang ta. He tournament-a champion tawh zinga la dam awm chhun leh champion lai Chinese Li Na chuan WTA ranking-a 142-na Yaroslava Shvedova chu set thumnaah hneh loin a tla. Hetihlai hian WTA ranking-a no.1 nih theihna chance duhawm tak nei mek

Maria Sharapova chu a la inham tang hram hram a, mipa lamah claycourt specialist Rafael Nadal pawhin harsatna lian tham a la tawk lo. Li Na a tla Kum khat liamta khan Li Na chu he hmunah hian champion in, an ram China-a mi tluklehdingawn tam tak awmte ngaihzawn rawn hlawhin Asia khawmualpui a\anga Grand Slam champion hmasa ber a ni bawk. Mahse

Thawh\an zan khan Shvedova hmaah a \ang tluan zo lo. Li Na hian harsa lutuk loin set khatna chu 6-3 in a la mai a, qualifying round paltlanga he tournament khel tura inhlangkai Shvedova hian set hnihna a\anga rawn bei letin set hnihna hi 6-2 in a la let. Set thumnaah phei chuan Li Na hi a \ang hleithei tawh lo a ni ber a, Shvedova hi 6-0 a chak tlangin quarterfinals a lut a ni.

Quarterfinal-ah Petra Kvitova hmaah a ding dawn a, Kvitova hi hneha semifinal a lut thei a nih chuan qualifying round paltlanga inhlangkai zinga semifinal lut hmasa ber a ni ang. Inkhelh zawhah Shvedova chuan thildang engmah a ngaihtuah loh thu a sawi a, "Ka hmaa ding ka hrechiang a, chuvang chuan ka rilruah engmah thildang ngaihtuahna hun a awm lo. Kan inkhelh

Silva'n City a chhuahsan dawn lo Joey Barton police-in an man


Season liamtaa English Premier League-a Manchester City an champion theihna atana an player pawimawh ber pawl, David Silva chu khawi hmunah mah a chhuah loh tur thu a agent chuan a sawi. Kum 26-a upa Silva hi Spain-ah kir leh a tum niin tum hnai khan thu a thang a, Real Madrid chuan Kaka an chhuah tir a nih chuan a thlakna atan Santiago Bernabeu lamah suan luh an tum niin an sawi a, hetiang boruak karah hian a aiawh chuan a chhuah loh tur thu hi a sawi. Silva agent Julio Llorente chuan, "Silva hian Manchester
Queens Park Rangers midfielder Joey Barton chu Liverpool nightclub kawta intihbuai chungchangah rinhlelh a nih avangin man a ni a, a rual hian amah lo tibuai tua rinhlelh mi pahnih man an ni bawk. Thawh\an zing lam khan Barton hi a bialnu nen Liverpool-a Garlands nightclub a\ang hian haw turin an chhuak a, nightclub pawnah hian mi lo awmte nen an intibuai ta mai niin an sawi a, thu zawhfiah turin police-te'n an la tawh a ni. QPR thupuangtu Ian Taylor chuan, "Barton hi Liverpool-a nightclub a\angin a bialnu nen an chhuak a, pawna an chhuah chiah hian mi pahnihin mawi lo takin an lo au el a, a hnuah a hnunglam a\angin an bei ta thut a ni," a ti. Barton chuan he thil thleng hi thil serious lutuk a nih loh thu sawi in, thubuai pawh engmah thehluh tumna a neih loh thu a sawi a, "Ka hnung lam a\angin ka inrin loh laiin min rawn bei thut alawm mawle. Report \henkhata a lan ang khan ka inhliam lo a, ka beng bul velah tlema zawng pilh deuhte chu a awm ve. "Tun aia boruak sang zawk hi ka hmachhawn fo tawh a, chuvang chuan hei hi chu engmah a ni lo, kan theihnghilh ve leh mai ang. Mi lo ngaihtuah tute zawng zawng chungah lawmthu ka sawi. Thil serious lutuk a nih loh avangin thubuai thehluh pawh ka tum lo. Police-te pawh hetiang boruak serious lutuk loa tih buai vak vak hi a \ha ka ti lo a, hei aia thu pawimawh buaipui tur an ngah lutuk. Nizana thu min zawtfiah tu police-te chungah pawh lawmthu ka sawi a, an hna an thawh \hat em avangin ka fak duh a ni," a ti.

European club ropui Barcelona leh AC Milan playmaker \hin Ronaldinho chu, Flamengo nen boruak chhe tak neia an in\hen hnu ni liah Brazilian top-flight club Atletico Mineiro-ah Thawh\anni khan a lut. Atletico-ah hian short-term contract a ziak a ni. 2005 leh 2006-a FIFA World Player of the Year-a thlan leh World Cup-a Brazil lo champion pui tawh Ronaldinho hi, tun hnaiah a club hlui ni ta Flamengo nen an inhmu thiam lo nasa hle a, Flamengo hian a hlawh leh bonus dawn tur reais (Brazil pawisa) maktaduai 40 an bat sak niin a sawi. Atletico hian kum 32-a upa Ronaldinho hi kumin kum tawp thlenga an hnena khel turin an lalut a, zanin hian Bahia nen an inkhelh hunah a vawi khatna atan a club thar tan hian a inlan mai thei.

Atletico club president Alexandre Kalil chuan, "Kan player thar hi player satliah a ni lo a, Ronaldinho a ni. Mi tam tak chuan mi a tiin min sawi \hin a, mahse Ronaldinho lak luh theihna chance ka hmuh hi hnar tur khawp chuan ka a thei lo a ni," a ti. Ronaldinho-a club thar Atletico hi 1971 khan Brazil-ah hian an lo champion tawh a, hei bak hi chu an la champion lo a, season hmasa khan league-ah 15-na an ni. Flamengo-ah hian Ronaldinho hi January 2011 khan a lut a, a kum khatnaah a goal thun hmangin Carioca State championship-ah a champion pui nghal, he result vang hian Copa Libertadores-ah an khelh theih phah a, hei hi South America khawmualpuia an Champions League ve ang a ni.

W.Indies squad-ah Gayle


West Indies cricket team captain hlui Chris Gayle chu thla 14 hnua a vawi khatna atan, tun thla tawp lama England nen one-day international khel tur team-ah thlan a ni. Kum 32-a upa opener hian West Indies Cricket Board (WICB) chu vantlang hmaah a sawisel a, hei vang hian kum khat chuang ram aiawha inkhel tura koh a ni lo. Mahse tun hnaiah WICB board hi an inthlak kual avang leh Gayle nena an boruak pawh a daih tak avangin June 16 a\anga \an tur, ODI series match thum awmna khel tur player 15 awmna squad-ah hian koh tel a ni ve leh ta. Jamaican left handed batsman vaw na Gayle hian 1999 a\ang khan ODI a khel \an a, West Indies tan ODI match 228 khel tawhin century vawi 19 a vaw chhuak tawh. Ram tana a inkhelh hnuhnung ber chu March 23, 2011 kha a ni a, hetah hian World Cup quarterfinal-ah Pakistan hneh loin an tla.

City-ah hian contract sei tak a la nei a, he club-ah hian hmun pawimawh tak a chang mek. Kan hmalamah eng nge thleng dawn tih chu ka sawi lawk thei miah lo a, mahse

Silva hian City-a khelh chhunzawm zel a la duh a ni," a ti. Spain international Silva hian season hman zawh takah khan City tan game 49 a khel a, goal 8 a thun a ni.

Yuvraj Singh a inkhel leh \ep tawh


2010 cricket World Cup-a 'Player of the Tournament' Yuvraj Singh chu, tun hnaia CT scan result thar berah hma a sawn nasa hle tih hmuhchhuah a ni a, cricket khel tura a rawn kir leh thuai an beisei. Yuvraj-a lam hnai tak pakhat chuan Thawh\ anni khan scan result thar ber an hmuh thu a sawi a, he scan result hian an chhungkua pawh a tih hlim thu a sawi. Kar hmasa khan Yuvraj hi National Cricket Academy, Bangalore-ah ni nga chhung hun a hmang a, hetah hian cricket board medical team-te'n a fitness an endik. NCAah hian a taksa ti-fit belh zel turin a kir leh thuai dawn a ni. NCA-ah hian Yuvraj hi inkhel te nau deuhah pawh a khel leh tawh a, a lam hnai deuh pakhat chuan he inkhelah hian six runs ringawt pawh vawi sarih a vaw chhuak leh tawh niin a sawi a, "He inkhel hi a inenkawl hnua a match khelh leh hmasak ber a ni. Tunah hian a dam fel \ep tawh a, India tan a inkhel thei thuai ang," a ti.

Bhupathi leh Mirza semifinal-ah

Inhliam tam lutukin Gerrard-a rilru a tibuai


England national football team captain Steven Gerrard chuan, Euro 2012 khel tura an inbuatsaihnaa player inhliam tam lutuk chuan a rilru a tihbuai thu a sawi. England manager Roy Hodgson-a'n a tira England aiawh tura a thlan player 23 zinga mi pali chu inhliam vangin an buai der tawh a, Gary Cahill chu an zinga inhliam vanga buai thar lam ber a ni. Cahill hian England-in friendly match-a Belgium 1-0 a an hneh \umin a khabe bawr ruh a ti khi a ni. Euro 2012-a England aiawha khelh a inbeisei viau laiin in lam a\angin a hmaa inhliam vanga lo inhnukdawk tawh Chelsea-a a teammate Frank Lampard, Manchester City midfielder Gareth Barry leh Norwich goalkeeper John Ruddy-te nen in lam a\anga inkhel an lo en a \ul dawn a ni. Anni bakah hian Hodgson-a squad-a tel ngei tura ngaih Jack Wilshere leh Kyle Walker-te pawh squad puan a nih hma

French Open khelh mekah Indian mixed doubles pair, Sania Mirza leh Mahesh Bhupathi-te inkawp chuan seeded pahnihna Kveta Peschke leh Mike Bryan-te inkawp chu straight set-a hnehin semifinal an inhlangkai a, an pahniha inkawpa Grand Slam-a an champion vawi hnihna ni thei kawng zawhin an kal mek. Sania leh Bhupathi-te hi mixed doubles-ah hian seeded pasarihna an ni a, Czech star Peschke leh American double specialist Mike Bryan-te inkawp hi harsa lutuk loin 6-2, 6-3 in an paltlang thei a ni. Peschke leh Mike-te inkawp hian an inkhelh chhung zawngin breakpoint vawi li an hmu a, hei hi an

chhawr \angkai zo lo vek. Hetihlai hian Indian pair Sania leh Bhupathi-te hian breakpoint vawi nga an hmuh zinga vawi li an chhawr \angkaia an chak a ni. Bhupathi leh Sania Mirza-te hi 2010 khan Australian Open mixed doubles-ah an lo champion tawh a, Galina Voskoboeva/Daniele Bracciali leh Nuria Llagostera/Oliver Marachte inkhela chak zawk zawk semifinalah an hmachhawn dawn. Indian dang Leander Paes chu Russian Elena Vesnina nen an inkawp a, anni hian quarterfinals-ah top seed Liezel Huber leh Max Mirnyite inkawp an hmachhawn a, he thu buatsaih lai thleng hi chuan an result kan hre hman lo.

hauhin inhliam vangin an lo inhnukdawk tawh a, hengte hian Gerrard-a rilru a tibuai a, an vanduai hlea a hriat thu a sawi. Gerrard chuan, "Gary (Cahill) khel thei lo tur hi channa nasa tak a ni. Tun hnai thla ruk chhunga Chelsea tana a khel kha a ropui a, a khelh \hat vanglaia hetiang a ni ta mai hi a pawi takzet a

ni. Champions League final-a Chelsea-in Bayern Munich an dan theihna kawngahte khan a thawh hlawk em em a, kan mamawh a sin mawle... "A pawi ka tiin ka thin a rim khawp mai. A chhan chu tournament \anna'n ni kua vel chauh a awm tawh tih a\angin player hming langsar tak tak kan chan phuk phuk a, hetiang

hun tep ter taka warm-up match neih hi kan tuar nasa hle a ni. "Hetiang tournament inelna level sanga che \ha tur chuan kan player hming langsar-te an dam kim a pawimawh \hin a, Frank Lampard leh Gareth Barry-te inkhelh theih loh tur thu kan hriat hnu lawka Gary Cahill-a chanchin kan hre leh hi a pawi takzet a ni," a ti.

INFIAMNA
AIZAWL WEDNESDAY JUNE 6, 2012

CMYK

Zirtawp zanah 2012 UEFA European Football Championship (Euro 2012 tia sawi \hin) chu an khel \an dawn ta a, European Championship vawi 14-na hi June 8-July 1 chhung Poland leh Ukraine-in an inthlen \awm dawn a ni. Kum 2010, August a\anga kum 2011, November inkarah qualifier khelh a ni a, ram 51 inlan a\angin ram 14 an inpet tling a, a thlengtu ram pahnih an awm sa bawk a, ram 16 an inel dawn a ni. Ram 16 awmte hi group paliah \hen an ni a, group tin an inkhel kual ang a, a sang pahnih \heuhin quarter final an lut ang. Ram 16 tel tur zingah England, Denmark, Ireland leh a thlengtu pakhat zawk Ukraine-te hi Euro 2008-a tel ve phak lo an ni a, Ukraine hi European Championship an khelh vawi khatna tur a ni ang. Group A thlirna Group A-ah hian a thlengtu Poland bakah rin loh taka kum 2004-a champion Greece an awm a, Russia leh Czech Republic-te an awm bawk. Hetia en mai chuan group nm deuh ber

Euro 2012 a hnai ta


tura ngaih an ni a, vanneiha champion thei vek ram 16 zingah anni pali hi 'rinkai' an tih awm lohna awm chhun angin an sawi. Zirtawp zan dar 9:30-ah National Stadium, Warsaw-ah a thlengtu Poland leh Greecein a khuh hawnna inkhel an nei ang a, a chak zawk nih a pawimawh viau ang. Russia leh Czech Republic hian tun hnaiah Ireland an hmachhawn ve ve a, an result a\anga teh chuan Russia dinhmun a duhawm zawk. Group B thlirna Group B hi hautak ber tura ngaih an ni a, World Cup finalist Netherlands bakah 1992 champion Denmark an awm bawk a, an chhe lo ve ve. Rinkai zinga mi Germany an awm a, anni hi major tournament-a tla hma ve ngai lo an ni a; Portugal hi playoff-a inhlangkai hram hram ni mah se player \ha tak tak awmna ram an ni - media lam chuan 'Group of Death' tiin an sawi \hin. Player a\anga teh ngawt dawn chuan Denmark hi an nm ber ang a, a dang pathum hi chu an intiat tawk hle. A palian pathum zingah Netherlands leh Germany hi qualifier-a an chet \hat em avangin an la dah chungnung leh deuh a; nimahsela he group-ah hi chuan a tute pawh hi tling thei, tla thei an ni e. Group C thlirna Group C-ah hian champion lai Spain an awm a, anni hi Europe-ah leh World Cup-a champion lai an ni nghe nghe. Italy an awm bawk a, Italy hi kum 2006 World Cup-a champion an nih bakah European football power house an tih zinga mi an ni. Republic of Ireland hi kum 24 hnua an inlan leh vawi khatna a ni a, 'rinkai' zinga sawi tur an ni phak lo a, Croatia pawh he group-ah hian an awm tel bawk. Spain hian khawvela midfielder \ha an kawl kim vek emaw tih mai tur an ni

Hazard a inpuang e
English club lian pathumin an inchuh hnuah Eden Hazard-a'n Chelsea a zawm a, a zawm chhan chiang takin a sawi a, Roman Abramovich nen an inbiak vang niin a sawi chhuak. Kum 21 mi Belgium international chuan, "Abramovich nen kan inbia a, pa inngaitlawm tak a ni a, football hi a lawm takzet tih ka hria a, kan inang khawp mai. Chelsea kaihhruai a duh dante min hrilh a, Chelsea hi sang taka dah reng a tum a, chu chu kei pawhin ka duh dan a ni," a ti. Sir Alex Ferguson nen an lo inbe hmasa a, Manchester United-a kal a tum zet a, Chelsea lamah a insawn leh ta a, "Club pahnih

a, an tlang zo lo a nih chuan mak tih an hlawh ang. Italy hi match fixing buainain an ram a tum leh tawh a, hetiang buaina an tawh apiang hian major tournament-ah an champion zel (1982 & 2006 World Cup) an la ti zui! Group D thlirna Group D-ah a thlengtu Ukraine chu a vawi khatna atan an inlan dawn a, Sweden an awm tel bawk a, 'rinkai' zinga sawi tel loh ve ve an ni. France hi Euro 2012 an thlen dan kalkawng hautak deuh mahse player an nei \ha a, mi tam takin an chet \hat an ring. He group-ah hian thawm nei lian tak England an awm a, anni hi major tournament-a thleng sang hleithei loah chuan thawm nei ring ber pawl an ni zel. Ukraine hian player-ah chhuan tur an nei lem lo a, 'team game' leh 'fans' an neih \hat erawh an innghahna a ni. France hi tun hma anga lr fl 'super star' nei lem lo; nimahsela player \ha rual an ni a, England hi inhliam leh thil dangin a tihbuai an ni a, Sweden hi England nen hian an inhmachhawn thei riau mai!

nen thui tak kan indawr ve ve a, coach-te pawh ka be hman a, ka duh ber chu kum tina Champions League-a khelh hi a ni. Khatihlai khan Chelsea kha parukna an la ni a, Champions League khel phak an ni lo a; nimahsela an champion takah kha chuan, 'Chelsea-ah eng vangin nge ka luh loh ang?' tiin thutlukna ka siam ta a ni," tiin a sawi.

Thunder a ri dur dur mai! Euro 2012 khel lo tur Olic


San Antonio-ah NBA Western Conference finals khel turin Oklahoma City Thunder an zin chhuak a, nimin zinga inkhelah Thunder hian a thlengtu San Antonio Spurs chu 108-103 in an hneh a, Game 5-na inkhelah chakin 3-2 in hma an hruai ta a ni. Mikhual tan Kevin Durant chuan point 27 a thun a, Russell Westbrook chuan point 23 a belh bawk a, Thunder-in final an hnaih sawt hle. Spurs hi hman ni deuh khan an che \ha em em a, a zawnin match 20 an chak a; nimahsela tun hnaiah a zawnin vawi thum an chak lo a, Thunder an phak tawh lo. Spurs star Manu Ginobili chu starting line upah lo kir lehin point 34 lai a thun thei a; nimahsela 103-106 a an inthlauh laiin Ginobili hian 3-pointer a \helh hlauh mai a, hei hi a pawi thui ta a ni. Spurs tana thil huphurhawm tak chu Ningani zingah Oklahoma City-ah Game 6 an khel dawn a, he khelmualah hian playoff khelh hma zawng khan Thunder hian hneh loh an tawng miah lo a, mikhual tana chak harsatna hmun a ni. Croatia coach Slaven Bilic chuan an star striker Ivica Olic-a inkhelh theih loh tur a hria a, "Hei chu ram tan chhiatna a tling," a ti hial. Bayern Munich star Olic hian tun hnaia friendly match an khelh \umin a malpui a tin a, Euro 2012 a khel thei dawn lo; Oilc-a thlaktu tur hian Nikola Kalinic chu koh a ni.

Bilic chuan, "hei zet chu ram tan chhiatna a tling. Thil pawi tak a ni satliah lo a, harsatna kan tawk a ni mai lo a, chhiatna a ni. Player \h atak tak nei mah ila Olic hi chu thlak theih a ni lo a, a chhan chu ani ang hi Europe-ah player dangah an awm lo, hei hi a pawi satliah a ni lo a, a pawi takzet a ni," a ti.

Pk lt duhtu MP Sachin!
Rajya Sabha MP ni turin a inziak lut chiah a, Indian cricketer ropui Sachin Tendulkar chuan cricket a\angin thil engkim a dawng a, mipuite hnena pk lt vena remchang a inhawng nia a hriat thu a sawi. Thawh\annia New Delhi-a Parliament House-a Rajya Sabha member ni tura rinawmna thu a tiam zawh hnu lawkah Sachin chuan, "Kum 22 chhung ram tan cricket ka khel a, cricket hian thil engkim mai min pe a, ka thil neihte hi cricket vanga ka neih

anni a, ka cricket hun tawp lamah hian midangte tana pk lt ve hi ka thil tum a ni a, tunah chuan MP ka lo ni dawn ta a, cricket chauh ni loin sport tana pk lt vena kawng a inhawng zau lehzual dawn a ni," a ti. Sachin hian cricket hmasawnna tur maia thawh a tum lo a, "Infiamna dang pawh tihmasawn turin theihtawp ka chhuah ang," a ti. Harsatna awm tur a thlir thiam a, "Ka kalkawngah hian harsatna ka tawk ngei dawn a, Parliament-a ka thawhpuite leh hnathawktu dangte puihna ka mamawh dawn a, kan media-te leh ram mipuite nen \ang tlangin sports dangin hma a sawn theihna turin ka bei ang," a ti.

CMYK

You might also like