Volume 4, Issue 24

Qershor 11 , 2012

Our Words Weekly Issue

N E W L I F E J E T A E R E

S P EC I A L P O I N T S O F I N TE RE S T: New York Times on the Serbian army in 1912! No Sided articles and no restriction for our members, our guest and our friends. Latest needs for our community and the latest resolutions Our Free Voice through our words.

New York Times, USHTRIA SERBE 1912 (fq.28)

New York Times m 31 dhjetor t vitit 1912, publikon , Vrasjet si sport ditor..Gjenocidin , masakra , shprnguljet dhe shfarosjet e njpasnjshme t popullsis shqiptare nga ana e fqinjve tan sllavo-greko-ortodoks . Fqinjt grabitqar lakmonin t coptonin gjith Shqiprin. "Ska komb tjetr t jet marr npr kmb kaq pamshirshm nga shtetet fqinj!"Correspondence de Lord Byron",Paris,1825 New York Times m 31 dhjetor t vitit 1912, publikon , Vrasjet si sport ditor Reportazhi i publikuar n gazetn New York Times m 31 dhjetor t vitit 1912, tregon se si mijra shqiptar, mes tyre gra e fmij, u masakruan prej ushtrisserbe. Londr, e mart, 31 dhjetor 1912 I drguari i 'Daily Telegraph' n Budapest tregon detale n lidhje me mizorit q po ndodhin n Shqipri dhe prreth, raporte kto t mbledhura pr autoritetet e AustroHungaris. Korrespondenti thot: Gjat marshit drejt detit npr Shqipri, serbt jo vetm q dinakrisht vran dhe ekzekutuan shqiptart e armatosur, por mizoria e tyre nuk u ndal as kur u takuan me njerz t paarmatosur dhe t pambrojtur, gra dhe burra, fmij dhe foshnja n gji. Oficert serb, t dehur me fitoren e tyre, deklaruan se qetsimi m i efektshm i Shqipris sht zhdukja totale e shqiptarve musliman por nuk u kursyen as katolikt shqiptar. Kjo thnie u adoptua shpejt nga ushtria serbe e okupimit dhe u vu n prdorim. N mes t Kumanovs dhe Shkupit, rreth 3000 veta jan rrahur deri n vdekje. Afr Prishtins, diku afr 5000 shqiptar ran n duar t serbve, jo gjat ndonj lufte t ndershme, por gjat vrasjeve t pajustifikueshme. Pr t'i br kto krime, ushtart e mendur shpikn metoda t reja mizore pr t knaqur etjen e tyre pr gjak. N shum fshatra, tr shtpit ishin djegur dhe, derisa banort fatkqij iknin nga flaka, ata u pushkatuan si minj. Burrat u vran para syve t grave dhe fmijve, e e shqiptarve. Rruga pr n Gjakov ishte si "rrug e varjeve". Por tregimet e ligsive, t cilat u bn n Shqipri nuk mbaruan me kaq. Veprimet e bra n Prilep, Kosov, Veshitc, thuhet se kan tejkaluar do gj q shqiptart kishin vuajtur nn okupimin turk. Nj shqiptar, i cili iku nga Prizreni n Graz, n Stiria dhe i cili studioi n Austri, si i ri, tregon: "Kushdo q e denonconte nj shqiptar te serbt, ishte e sigurt q ai person do t vritej. Kjo ndodhte aq vazhdimisht sa njerzit q iu kishin borxh t holla shqiptarve muhamedan, i lajmronin si tradhtar. Kta vareshin menjher dhe borxhliu mund ta blinte shtpin dhe fermn e viktims me nj mim absurd t lir". N Shkup shqiptart e paarmatosur thjesht vriteshin n rrug nga oficert serb dhe nse vetm nj thik e gjuetis gjendej n shtpi, pronari vritej pa mshir. T zhveshur, t prer dhe t dbuar. T quajtur shtaz dhe t ln totalisht pas dore, pa asnj ndihm nga askush, kishin mbetur shqiptart n Luftn e Par Ballkanike. Kshtu e prshkruan Kosovn gazetari i gazets Riget nga Danimarka, Fritz Magnussen, cili sjell rrfime nga fronti serb n muajt tetornntor 1912. Rreth 25 faqe raporte gazetareske t gazetarit ende ruhen n Arkivin e Biblioteks Mbretrore t Danimarks, t cilt tani, pas 100 vitesh, jan lejuar pr botim. Express sjell disa nga rrfimet e gazetarit Magnussen. far raportonte gazetari danez nga frontet e lufts pushtuese serbe, n tetor-nntor 1912? Raportonte pr njerz t varur npr pem,

NY Times
pastaj grat e pashpresa u detyruan t shikojn fmijt e tyre duke u br cop e grim me bajoneta. Ekzekutimet ishin prditshmri pr ushtart serb. N seciln shtpi ku gjendeshin arm, t gjith banort vriteshin, duke u varur ose pushkatuar. Brenda nj dite ndodhnin mbi 36 ekzekutime. Ish-sekretari i premierit Pashiq, Tomiatch thot se gjat nj udhtimi nga Prizreni n Pej, ai nuk pa asgj tjetr pos fshatra t shkrumbuara. Anash rrugs kishte trekmbsha pr varje, ku vareshin trupat

I N S I D E T H I S I S S U E :

NY Times Alexander Xhelal Zeneli, Vasil Tabaku, Agim desku, Fatbardha Demi, Mimoza Rexhvelaj, Raimonda Moisiu, Silvana Berki, Vullnet Mato, Pilo Zyba, Skender Braka , Mimoza Rexhvelaj, Vasil Tabaku, Koco Danaj, Jesika Leon

Faqe 1-28 Faqe 1 Faqe 2-3, 4-5 7-9 Faqe 5-7 9, 12

ALEKSANDRI I MADH I GREQIS APO I SHQIPTARVE nga Arben LLALLA

msuar shum t fshehta t njerzve n kohn antike. Po ta ndajm emrin ALEKSANDR n tre pjes do t lexojm tre fjal, A-LEKSANDR, q do t thot: A sht fjala e sotme shqipe SHT, LEKS q sht emri LEK dhe ANDRA sht nj fjal e vjetr pellazgje q e prdorin ende shqiptart, dhe do t thot ndrr. Pra, emrin ALEKSANDR do t thot LKA SHT N NDRR. Dhe me t vrtet Leka ishte burr i madh q mbeti n historin e bots pr t realizuar ndrrat q ai shihte n gjum, ky fakt prmendet n disa shkrimtar dhe historian. Sot shqiptart emrin Aleksandr e kan n disa variante si: LEK, ALEKS, SANDRI, LEKSANDR. Shqiptart q njihen ne Itali me emrin arbresh dhe n Greqi me emrin arvanitas n vend t emrit Aleksandr ata prdornin Leksandr. Duhet t dim q n koht e lashta njerzit shpeshher e humbnin emrin e pagzimit dhe thirreshin me Llagapet e tyre. M von Llagapet u bn mbiemrat e familjeve. Shqiptart e sotm i pagzojn fmijt edhe me emrin Andra. N Greqi ndodhet nj ishull me emrin ANDRA. Gjat nj studime q kam br n vitin 2001 pr kt ishull kam zbuluar se ky ishull banohej q n shekullin e XII nga shqiptart. Edhe sot ishulli Andra(ndra) banohet nga 70% e popullsis greke q flet n familje gjuhn shqipe, pra nga shqiptar q njihen me emrin arvanitas. Ishulli ANDRA6 ka 27 fshatra shqipfols, toponime, dhe mbiemrat e familjeve jan t kuptimit t gjuhs shqipe. Emri ALEKSANDR prbhet nga fjal t kuptimsis n gjuhn shqipe. Monedha e Republiks s Shqipris LEK me pamjen e Aleksandrit t Madh, 1926.

Faqe 6-7 7,-9, 10-14 17-19

Adresa Anetaresimi

Faqe 28

P a g e

O u r

W o r d s

shtja Shqiptare n ballkan nuk sht Cshtje fetare, por Kombtare Nga Xhelal Zejneli
Xhelal Zejneli shqiptar dhe popullit hebraik. Prse?! Pr arsye se SHBA-ja dhe Izraeli kan lidhje t ngushta. Sipas legjends, bashksia hebraike n Amerik ushtron ndikim t theksuar n politikn amerikane. Thuhet po ashtu se hebrenjt ushtrojn kontroll edhe mbi institucionet monetare dhe financiare n bot. Shqiptart nuk duhet t lejojn q miqsia shqiptaro-izraelite t vihet n dyshim. Kt mbase sdo ta dshironin as hebrenjt. Ata e din mir se shqiptart jan i vetmi popull i planetit i cili Gestapos gjermane nuk ia dorzoi as edhe nj ifut t vetm. Shqiptari, n prputhje me kodin etik kombtar besn, m par pranonte t vritej prej gjermanve, sesa t tregonte vendin ku ishte fshehur nj familje hebraike. Shqiptart duan q ndrmjet palestinezve dhe izraelitve t arrihet nj marrveshje historike, n mnyr q dy shtete sovrane dhe demokratike t jetojn n paqe pran njri-tjetrit. Ndrhyrja e falangs s Gruevskit Askund n bot nuk sht par q, pr znien e tre t dyshuarve, t angazhohen 800 polic t armatosur deri n dhmb dhe t shoqruar me qen. Nj potencial i till militar mund t mbaj nj front lufte dhe jo t shkel n ort e pasmesnats shtpit e lagjeve periferike t Shkupit, q t prkujtojn romanet natyraliste t Emil Zols. Ky veprim barbar i qeveris s Gruevskit paraqet terror shtetrordhe sht n kundrshti me konventat ndrkombtare. Faktori ndrkombtar duhet t pushoj s ledhatuari Maqedonin. Ndrhyrja e ksaj falange n dhomat e gjumit t shqiptarve e komprometon me t madhe edhe faktorin ndrkombtar. Vet fakti se kjo milici speciale nuk hasi n kurrfar rezistence, dshmon qart se jan bastisur shtpi qytetarsh t pafajshm. Nj dit para se t mbahen zgjedhjet n Serbi, ministri serb i Punve t Brendshme Ivica Daiq, q ti rritet rejtingu ditn e zgjedhjeve, urdhroi burgosjen e pes shqiptarve t Preshevs. Dhe ia doli. Korri rezultat m t mir se priste. Faktori ndrkombtar duhet ti parandaloj sllavo-bizantint q t eksperimentojn me jetn e shqiptarve t pafajshm. Shqiptart dhe msimi i historis - Shqiptart duhet ti kushtojn rndsi m t madhe historis kombtare. Historia e shkruar n frymn e ideologjis komuniste, ku miqt tan historik paraqiten si armiq, duhet t rishqyrtohet. Brezat e sotm dhe ata q do t pasojn, duhet ta din nga tekstet e historis se k patm miq dhe k armiq. Cilt ishin ata q na ndihmuan pr ta krijuar nj gjysm Shqiprie dhe kush ishin ata q e shkaktuan coptimin e saj. Trojet shqiptare n gadishull, q nga Kriza a dytr lindore (1877) e kndej, u coptuan n gjasht pjes: Shqipria, Kosova, Kosova lindore (Preshev, Bujanovc, Medvegj), Maqedonia veri-perndimore, viset shqiptare n Mal t Zi dhe amria. Pjes e kombit shqiptar sht edhe diaspora shqiptare n Evrop, n SHBA dhe gjetk. Shqiptart e din se miq historik t tyre kan qen dhe jan: SHBA-ja, Gjermania, Vjena, Roma, Londra, Kroacia. Shqiptart i jan mirnjohs ish-presidentit francez - Sarkozis. Armiq historik t shqiptarve kan qen dhe jan: Beogradi, Athina dhe Moska. N vitet 1981-1990 u intensifikua veprimtaria antishqiptare e boshtit t s keqes TitogradBoegrad-Shkup. Zvarritja e zgjidhjes s problemeve n hapsirat shqiptare n rajon dhe riciklimi i tyre i vazhdueshm dshmon se perndimort jan t zhgnjyer me politikant dhe me inteligjencien shqiptare. Edhe nj vonim n histori do t jet i paprballueshm pr shqiptart.

It takes for Diaspora to get moving to take the Guilty Albanian Politicians to the ICC Hague

Albanians in US organizing for a free Ethnic Albania!!

A hot potato in the Balkans!!!!

The last resort should be avoided!!

Kandidatet per President ne Shqiperi Whos next?? The sad truth in satire Humor everyday in Albania...

Even though they struggle for freedom Albanians Look at US for freedom!!!

Heshtja Nga Mersel Bilalli

Prndryshe njerzve do tu mbeten vetm lutjet boshe derjtuar Perndis: Zot i Madh, na ruaj nga qeveria e cila ngrit prmendore dhe rrzon njerz; na shpto nga patriot lokal e qendror q n emr t Zotit punojn pr demonin; na ruaj nga profett q besojn n fardo zoti prve atij t vrtetit; na ruaj nga ata q fjaln e lir e shndruan n nj minut heshtje; nga ata t cilt reklamojn diturin duke proklamuar injorancn; nga ata t cilt me veprime t ulta ndrtojn rejtingje t lart; na shpto nga lider ofendues, etiketues, q mbjellin urejtje, t prkrahur nga klerik e fanatik; na kurse nga poet q shkruajn vargje t satans; na ruaj nga udhheqs lokal e qendror, t cilt po t humbin zgjedhjet humbin edhe mendjen. Por, para se gjithash, na shpto nga vetvetja, pasi t njjtit i zgjedhim vet. Por, ti lejm ansh lutjet, pasi nuk ka shum shpres nga to. Ne duhet t kuptojm se ata lider gjinden atje pasi ne jemi ktu. Se ne kriz mentale. Ndoshta jemi t varfr pasi ata duhet t jen nuk heshtim nga dinjiteti. t pasur. Ne duhet t msohemi q m shum ti vlersojm ata q bjn qoft edhe nj pun m t vogl, se sa ate q flasin vetm fjal t mdha. Duhet t msohemi q njerzit ti vlersojm n baz t idealeve dhe puns, e jo n baz t plakateve dhe aplauzve. Duhet t kuptojm se ata q premtojn shum nuk ofrojn as t pakn. Duhet t dijm se dikend ndrgjegja aspak nuk e kafshon, pasi ate nuk e ka fare. Dhe s fundi duhet t kuptojm se arsya se pse ndeshemi me shum kriza (kriz organizimi, kriz prgjegjsie, kriz morali dhe kriz ekzitence), sht se vet kemi

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

KRIZA LINDORE DHE LVIZJA SHQIPTARE (vazhdon)

1. KRIZA LINDORE DHE LVIZJA SHQIPTARE Gjat viteve 70 t shek. XIX u duk qart se politika 40-vjeare tanzimatiste e qarqeve sunduese osmane nuk arriti t ndalte procesin e shthurjes s mtejshme t perandoris s sulltanve. Plogshtia e strukturs shtetrore, arbitrariteti i hallkave administrative dhe korrupsioni i aparatit burokratik, q Perandoria Osmane kishte trashguar nga sistemi i mparshm feudal-ushtarak, u shtuan m shum. N vitet 70 ekonomia e saj ndodhej n nj amulli t prgjithshme. Gjat dy dekadave t fundit vrshimi i mallrave t industris evropiane ishte trefishuar. M 1875 niveli i eksportit prfaqsonte erekun e importit. Kriza e saj financiare ishte acaruar n kulm. Porta e Lart ishte e detyruar t merrte do vit nga jasht borxhe t reja, pasi me t ardhurat buxhetore nuk prballonte dot as gjysmn e shpenzimeve t veta. M 1875 t ardhurat ishin 800 milion franga ari, kurse borxhet e saj t jashtme kapnin 5,3 miliard franga ari. Perandoria Osmane nuk ishte n gjendje t shlyente jo vetm kstet e kredive, por as kamatn e tyre t prvitshme. Me gjith prpjekjet e tyre gjysmshekullore, qarqet sunduese osmane nuk i siguruan dot Perandoris s tyre as qetsin e brendshme politike. Kryengritjet e masave popullore kundr shtypjes feudale dhe ato t kombsive joturke kundr zgjedhs osmane, vazhduan t shprthenin n t katr ant e Perandoris. Pr m tepr, tani kishte dal n sken, si forc e re kundrshtare, edhe lvizja liberale demokratike turke, e prfaqsuar nga organizata e Osmanve t Rinj, e cila synonte t zhdukte despotizmin feudal teokratik t sulltanve. Edhe gjendja ndrkombtare po zhvillohej n dm t saj. Gjat viteve 70 kishte dal n sken Perandoria Gjermane, e cila kishte filluar t trondiste pozitat ndrkombtare t dy perandorive koloniale, t Anglis dhe t Francs. Disfata q psoi Franca nga Prusia (1871), i dha rast Rusis cariste t hidhte posht nenet e Traktatit t Parisit (1856), q e pengonin t armatosej n Detin e Zi kundr Perandoris Osmane. Po ashtu, Austro-Hungaria, pas disfats q kishte psuar politika e zgjerimit t saj n Gjermani e n Itali, kishte filluar t aktivizohej n drejtim t Gadishullit Ballkanik dhe t detit Egje. Gjat ksaj kohe edhe Italia, e cila kishte prfunduar bashkimin e saj politik dhe kishte hyr n radht e Fuqive t Mdha, ndonse ishte ende e dobt, aspironte t vinte nj kmb n bregdetin lindor t Adriatikut. Si pasoj e ktyre ndryshimeve, prball Anglis e Francs, t cilat prpiqeshin si edhe m par ta mbanin n kmb Perandorin Osmane, tani, gjat viteve 70, qndronin dy fuqi t tjera t mdha q dshironin shembjen e saj t shpejt - Rusia cariste dhe Austro-Hungaria. Pr t vn n jet planin e saj ekspansionist, Rusia filloi t nxiste popullsit e shtypura t Turqis Evropiane pr kryengritje kundr Ports s Lart dhe sidomos shtetet sllave ballkanike pr luft kundr Perandoris Osmane. Pr kt qllim ajo doli me flamurin e pansllavizmit, i cili n t vrtet onte n nnshtrimin e kombsive sllave dhe josllave ndaj politiks cariste. N kto rrethana shprtheu n korrik t vitit 1875 kryengritja lirimtare kundrosmane n Hercegovin. Muajin tjetr ajo u shtri n Bosnj. N kryengritjet e t dy vendeve morn pjes vetm popullsit sllave t krishtere. Banort sllav mysliman, t cilt n Bosnj prfaqsonin shumicn e popullsis, qndruan jasht kryengritjes, madje pjesrisht anuan kundr saj. Me gjith ndihmn q patn nga Serbia e Mali i Zi, kryengritsit nuk i bn dot ball kundrveprimit ushtarak osman. N vjesht e n dimr, hovi i kryengritjeve ra, por n pranvern e vitit 1876 ato u gjallruan prsri. Pr m tepr, n prill 1876 shprtheu kryengritja lirimtare n Bullgari. Megjithat Porta e Lart mundi prsri ti shtypte kryengritjet bullgare, boshnjake dhe hercegovinase. Sapo shprtheu kryengritja n Hercegovin e n Bosnj, Serbia e Mali i Zi u prpoqn ta shtrinin zjarrin e saj edhe n popullsit e tjera t shtypura t Turqis Evropiane. Ato i nxitn pr kryengritje kundrosmane edhe shqiptart, por kta nuk lvizn, sepse pan q Beogradi dhe Cetina kishin qllime aneksioniste ndaj trojeve t tyre. N qershor 1876, kur u pa se plani i shprthimit t kryengritjes s prgjithshme t popujve t shtypur t Ballkanit kishte dshtuar, Beogradi e Cetina kaluan n aksion t hapur. Serbia m 30 qershor dhe Mali i Zi m 1 korrik 1876 i shpalln luft Perandoris Osmane. Serbia e Mali i Zi patn prkrahjen e Perandoris Ruse, e cila u drgoi armatimet e nevojshme dhe, s bashku me to, edhe 30 mij vullnetar rus pr t luftuar pr lirimin e vllezrve sllav nga zgjedha osmane. Por lufta e dy monarkive ballkanike kundr Turqis krijoi nj situat tepr t ndrlikuar n arenn ndrkombtare. Cilido q t ishte prfundimi i saj, ajo do t trhiqte ndrhyrjen e Fuqive t Mdha pr t rregulluar, secila sipas interesave t vet, hartn politike t Evrops Juglindore. N t vrtet, nj jav pas fillimit t lufts, m 8 korrik 1876, Rusia dhe Austro-Hungaria bn me ann e dy notave t veuara nj marrveshje t fsheht n Rajhshtat (Reichsttadt) t Bohemis pr ta rregulluar Gadishullin Ballkanik sipas interesave t tyre ekspansionist. Vjena e Peterburgu vendosn t mos ndrhynin ushtarakisht n konfliktin e Serbis e t Malit t Zi me Turqin. Por t dyja palt ran n ujdi q, po ta fitonte luftn Perandoria Osmane, nuk do t bhej asnj ndryshim n hartn politike t Gadishullit Ballkanik. Megjithat, n kt rast do ta detyronin Portn e Lart t zbatonte n favor t popullsis sllave disa reforma si ato q iu dhan Krets m 1886, ndrsa po ta fitonte luftn pala tjetr (Serbia e Mali i Zi), Bosnja do t kalonte nn zotrimin kryesisht t AustroHungaris dhe pjesrisht t Serbis, e cila do t merrte gjithashtu nj pjes t Kosovs, kurse Mali i Zi nj pjes t Hercegovins. Bullgaria do t bhej nj shtet autonom dhe Rumelia nj vilajet autonom. N kt rast Vjena vuri conditio sine qua non q t mos krijohej nj shtet i madh sllav n Gadishullin Ballkanik. Kjo do t thoshte q as Serbia nuk duhej t shtrihej deri n Adriatik, as Bullgaria nuk duhej t prfshinte Maqedonin, sepse, si njra, si tjetra, do ta pengonin ekspansionin e AustroHungaris drejt Egjeut. N notn austrohungareze parashihej krijimi i nj shteti autonom shqiptar, kurse nota ruse nuk e prfillte fare fatin e Shqipris. N Rajshtat shtja shqiptare hyri pr t parn her n qerthullin e diplomacis evropiane si shtje politike. Megjithse aty nuk u mor asnj vendim, qysh n hapin e par u shfaqn dy qndrime t kundrta, q do ta karakterizojn, tani e tutje, trajtimin e shtjes shqiptare nga kancelarit e mdha: njri i Rusis, q mohonte krejtsisht t drejtat kombtare t shqiptarve, tjetri i Austro-Hungaris, q krkonte, vese pjesrisht, respektimin e tyre. Edhe ideja e Vjens pr krijimin e nj formacioni politik shqiptar, ishte e kushtzuar me futjen e ktij shteti nn protektoratin e saj. Si pasoj e ktyre tre faktorve - e kalbzimit t Perandoris Osmane, e rritjes s lvizjes lirimtare dhe e ndrhyrjes s Fuqive t Mdha - lindi prsri n mesin e viteve 70, por me nj mprehtsi m t madhe se n t kaluarn, e ashtuquajtura Kriz Lindore. Thelbin e saj e prbnte, si edhe m par, jo vetm shtja e lirimit kombtar t popujve t

Pse shqiptaro-maqedonas! (vijon)

shtuar se nocioni kosovar i pengon shum. Nuk ka kosovar, do t thot ai, por vetm shqiptar. N Shqiptart e Maqedonis kan identitet, kngn e tij q triumfoi n kt manifestim muzijan shqiptar dhe jo shqiptarokor, ndr t tjera, n kontest t fjalimit t tij, hetohet maqedonas, si vazhdojn ti quajn edhe nj simbolik, kur kngtari thot: Nn nj disa mediume dhe qarqe n Tiran. Po qiell e nn nj streh / n nj bot e n nj atdhe / kshtu edhe shqiptart e Kosovs kan nesr ndoshta do t jet m mir se dje/... Por, identitet. Edhe ata jan shqiptar. Edhe mesiguri ka shum t till q nuk do t pajtohen me lufta e vitit 1999 sht br n kt Albanin pr faktin se atij i pengon nocioni frym, me t njjtin flamur kombtar, kosovar kur bhet fjal pr identitetin ton. Deme at t Sknderbeut, me t njjtt bati pr identitetin vazhdon t jet aktual, po kshtu kng q i kndojn dekada me radh aktuale mbeten edhe lajthitjet rreth ksaj shtje. gjithandej ku jetojn e punojn shqiptart Kozmopolitizm sharlatansh Shkup, 8 qershor - sht gj e mir q Identiteti sht nj proces shum i ndrlikuar dhe nj djal nga Vlora - n vendin ku 100 nuk krijohet sipas dshirave. Nuk mund t krijohet vite m par sht shpallur pavarsia e as me ligje apo dekrete. Shqiptart e Maqedonis Shqipris - pr festn e 100 vjetorit t kan identitet, jan shqiptar dhe jo shqiptaropavarsis e fiton mimin kryesor n maqedonas, si vazhdojn ti quajn disa mediume Prishtin, ka thn Alban Skenderaj, dhe qarqe n Tiran. Po kshtu edhe shqiptart e pas triumfit n manifestimin Kosovs kan identitet. Edhe ata jan shqiptar. Videofesti Muzikor 2012, duke Edhe lufta e vitit 1999 ndaj regjimit fashist t MilPse shqiptaro-maqedonas! losheviqit sht br n kt frym, me t shqiptar, pa pasur ende plan-programe t njjtin flamur kombtar, me at t Sknprbashkta n gjuh shqipe, histori, letrsi, derbeut, me t njjtt kng q i kndojn muzik, art, kultur fizike. Ne, pr fat t keq, dekada me radh gjithandej ku jetojn e po e dshmojm plogshtin intelektuale, t punojn shqiptart. Qasjet e shpeshta ndaj paketuar me nj kozmopolitizm sharlatansh, ktij problemi m shum jan improvizime, me nj internacionalizm proletar. Ne nuk e si jan improvizime edhe disa veprime q kemi parasysh faktin se jemi popull shum i dikush i mbshtjell me nj grim patriotik vetmuar, madje m i vetmuar se populli izvetm pr nj prdorim dhe me afat t raelit. Dhe, si i till na duhet t bjm shum skaduar. pun pr ta kaluar mir me fqinjt. Ne harroXhabir Ahmeti, shkrimtar dhe publicist, jm se kemi nj rrethim jashtzakonisht rreth shtjes s identitetit ton vlerson se armiqsor, q me kokfortsi e me shekuj, por ne kemi halle t mdha. Kemi politikan t edhe sot e ksaj dite, e ruan dhe e mbron kursin pandrgjegjshm, pa shpres se do ta e mbrapsht antishqiptar, duke na i dmtuar ndryshojn veten pr t mir e se do ti interesat kombtare me sulme ekstremiste me shrbejn popullit ndonjher. Se do ta t gjitha mjetet e n t gjith hapsirn etnike dgjojn zrin e t vrtets, se do ta kupdhe duke br mos q t na reduktoj n tojn sakrificn e rilindsve dhe t t gjith hapsir dhe n numr, shprehet Ahmeti. atyre q dhan jetn ose q ia faln rinin Lajthitjet e disa individve q n emr t nj pr ta mbrojtur identitetin shqiptar. Ne i kozmopolitizmi n pikpamjet e tyre, me nj gzohemi nj abetareje t prbashkt q naivizm t papar, i kan shlyer t gjitha bhet pas nj shekulli shtet t pavarur konceptet e vijave t kuqe, duke shkelur mbi

P a g e

O u r

W o r d s

Shkrime nga Raimonda Moisiu

Cicrim.....poezi 3. Dua, nga buzve t etura pr nj puthje, T dashuroj! ledhatim, Me cicrimn e t plasaritura si tokat n dshirave , shkrettir, si avujt e diellit t tu japim npr bardhann e mngjeseve qumshtit t freskt, pranverore, si fmija kur merr gjirin e nns, t ngrejm urn e mblsin e mjaltit t sherbels t vrtets, pranverore t zgjojm lulet e Dua, prgjumura dhe Tik-taket e ors, murin e feminitetit t tropikut t numurojn rrahjet e zemrave frgllonjs tona, dhe ta zbukurojm me petalet e mndafshta cicrimat e cmendura fluturuar dhe me carcaft. parfumin e zambakve. Si n prrallat e lashta, qielli hapet me tehun e kaltr t syve tan. --".....Ndjeva....." Dritares sime, pranvera i ka dhuruar, blerimin e pemve, simfonin e ujit q gurgullon dhe parkun Elisabet...., me mashtrimin e kuq t trndafilave. Veshtrimi im,ngulur n syt, e kujtimeve t mija... Npr errsir..., pshpritje ledhatuese, prqafuar nga kraht e ngroht; Aroma e flokve t tua, buzt mbi dy trndafilat ngjyr roz; prhumbja e lumtur, nga puthjet e zjarrta, aty... ku t dashuruarit zgjatin gishtrinjt e dehen me eliksirin e dashuris..... Nn dritn e hns, ndjeva lkurn tnde, pasionin q shklqente zjarr, mbi gjoksin tim. -.Ndjeva.....!

Biggest Heist on private land continues to happen in Albania...How can they, the Albanian politicians sell someone elses land??

Sekreti I Vatikanit Dhe Historia E Popullit Shqiptar Pergjate Viteve (vijon)

Pas kesaj, arkivi u nda ne dy pjese: pjesa me e vogel u dergua ne France, ne Carpentras, dhe tjetra ne Assisi, ne sakrestine e bazilikes franeskane. Ne kete te fundit, ai peson edhe dy plakitje te renda ne vitet 1319 dhe 1320, ne kohen e papes Clementius V [130 1314]. Pjesa e arkivit, e vendosur ne Assisi, qe u shpeton vjedhjeve e shkaterrimeve, qendron aty deri ne vitin 1339. viti 1309. Eshte e tepert te permenden ketu demet e shkaktuara nga keto transferime te shpeshta, qe vazhduan jo vetem me kthimin e papeve nga Avinjoni ne Rome, por edhe me skizmen e madhe perendimore, ku dokumente papnore leshonin jo vetem papet, por edhe antipapet. zgjodh pas vdekjes se papes Gregorius XI nuk u njoh nga disa kardinale qe zgjodhen si antipape Clementius VII [1378 1394]. Ky i fundit u kthye serish ne Avinjon per ta bere atje rezidencen e tij. Ne Avinjon gjendej akoma arkivi papnor qe filloi te rritej me dokumentacionin e perditshem te kurise se antipapes, dhe te pasardhesit te tij papa Benedictus XIII [1394 1424]. Nderkohe ne Rome, me aktivitetin e papes Urbanius VI dhe te pasardhesve te tij, papes Bonifacius IX [1389 1404], Innocentius VII [1404 1406], dhe Gregorius XII [1406 1415] lindi dhe u zhvillua nje tjeter nukleus arkivistik. Kjo gjendje e shkaperderdhur e arkivit u perkeqesua akoma me shume me Koncilin e Pizes ne vitin 1409, koncil ky i thirrur per te zgjidhur skizmen, por qe ne fakt zgjodhi dhe nje antipape te dyte, Alexandri V [1409 1410], i cili vdiq shpejt pasi u zgjodh. Ne vend te tij u zgjodh papa Iohannes XXIII [1410 1415]. Si rrjedhoje, kemi tre pape, secili me kurine e tij dhe me arkivin e tij: njeri ne Rome, tjetri ne Avinjon dhe i treti ne Pize. Kjo ndarje sigurisht qe u reflektua edhe ne te gjithe krishterimin perendimor duke filluar qe nga kardinalet, kleri e deri te besimtaret e thjeshte, e rrjedhimisht edhe ne dokumentacionin e shkruar te tyre. Kjo gjendje skizmatike perfundoi me zgjedhjen e papes Martinius V [1417 1431] ne Koncilin e

Arkivit papnor qe u formua ne Avinjon iu bashkua edhe pjesa qe ishte perqendruar tashme ne Carpentras, dhe ajo qe vinte nga Assisi. Ne vitin 1377, papa Gregorius XI Ne kohen e papes Benedictus XII [1370 1378] u kthye ne seline romake, dhe [1334 1342], ne mes viteve 1339 1342, pas vdekjes se tij filloi nje skizme papnore kjo pjese e fundit e arkivit papnor, arrin qe do ta demtonte serish arkivin papnor. perfundimisht ne Avinjon, ku papet kishin bere rezidencen e tyre qe nga Papa Urbanius VI [1378 1389] qe u

Zeqije Nuri, Kriminelt e Zervs m futn n varr t gjall me vajzn dy vjee (vijon)
Shkuat? N kt koh vjehrra me vajzn kishin ikur pr t shtpia. Vjehrra e gzuar q shptoi Seri dy-vjeare iku me t, duke e mbshtjell n duar dhe duke nxituar si t ishte vajz dhe drejt e n shtpi. N kt koh kisha marr edhe un letrn e msues Kosts q m nxori nga varri vetm si u pagua dhe mora rrugn drejt nga ishte dhe shtpia time. Aty thash t kthehesha te shtpia ime dhe t shihja se far bhej me vajzn dhe vjehrrn. T lutem, m prsrit m hollsisht aktin kur donin t'ju vrisnin me vajzn dy vjee. Mos po ma ekzagjeroni disi at histori? N 'rrethana ndodhi, edhe nj her? M falni nse ju krkoj sqarime pr hollsi, besoj se m kuptoni? Pra, si ndodhi q grekt deshn t t pushkatonin me foshnjn dy vjee? Nuk e kam harruar at q kam provuar vet me foshnjn time dy vjee, Serin. Jo nj her t m pyesni, por nat e dit, do ta kujtoj me hollsit m t vogla dhe m duket sikur m ka ndodhur para nj ore. (Tregon me dor t bijn e vet 60-vjeare t ulur krah saj). Desh ma pushkatuan katilt pr hi gj. Akoma kur e kujtoj dhe sot nuk mundem ta kuptoj se si ata njerz nuk mundej t'i prekte aspak paniku i nj foshnjeje apo ta mendosh se far njeriu mund t jesh q t guxosh t'i drejtosh armn e mbushur foshnjs. Ishte dita e dyt si kish filluar terrori dhe plakitja. N t shumtn e rasteve komitt e Zervs na vinin n shtpi e na vinin tytat e armve te goja dhe na krkonin monedhat e florinjta. N momentin kur un nuk kisha m asgj, pasi pr 24 or s'm kishin ln n shtpi as araf (pak or para se t m fusnin n burg), ia behu srish grupi i kaakve mjekrosh t frikshm, pr t cilt t thash se ishin t njohurit e hershm tant, madje mes tyre dhe shoku i klass dhe msuesi im. Ata kur pan se s'kisha t'u jepja gj m morn s bashku me vjehrrn dhe foshnjn time dhe na uan para nj varri t hapur q ndodhej n an t varrezave. Mbushn armt dhe na i drejtuan pr t na pushkatuar dhe as q donin t'ia dinin pr t qarat me dnesje t Serit t vogl, e cila dukej sikur po kuptonte 'po ndodhte rreth saj. Vetm kujtesa e vjehrrs, se kishte fshehur dhe disa monedha e bizhuteri n nj kaube pr nj rast t vshtir, na shptoi jetn. N t kundrt nuk do na kishin kursyer. Po, dhe pastaj u nist, si that, me letrn e msuesit q kishit paguar pr n shtpin q ai ju rekomandoi, pra t Jani Roshaqit, ku ai do t'ju merrte e t'ju onte n shtpin e tij n nj fshat afr Paramithis. Kshtu that, apo jo? E 'shtpi mor djal, po 't bnim. Dihej q ata talleshin dhe t vrisnin por 't bnim neve, ku t mbyteshim. N do ast kishte vjedhje, lebetitje, prerje kokash, therje nga fyti, djegie, qllim pas koke me pistolet e 't t them. Por un sigurisht, do ta merrja letrn, se kushedi mbase pinte uj dhe u nisa, por jo pr te Jani ku tha Kosta, por pr te shtpia ime. Se si t thash, ishte nisur vjehrra me vajzn para. Rrugs kur ecja pr te shtpia u ktheva te oborri i kunats, e cila nj nat m par kishte qen n shtpin ton. Po 't t them o bir. Ajo digjej e gjall para fmijve n oborr t shtpis. (Qan me ngashrim teksa kujton episodin n fjal). Pse, si sht ngjarja q dogjn kunatn tuaj t gjall para fmijve t saj t mitur? Ajo quhej Sanije Nuri. Kishte dy fmij t vegjl dhe rrinte si e tmerruar dy ditt q kishte filluar masakra. M kishte thn se nuk i dhimbsej fare vetja, por kishte hallin e fmijve. Mendimi se n nj ast ata mund t'i shihte t vdekur e shkatrronte trsisht dhe nuk gjente vend ku t futej. Mes ksaj zallahie, n mngjesin e asaj dite kur desh m vran dhe mua me foshnjn, (data 27, pra dita e dyt e masakrs), ajo kaloi nga kopshti i komshiut pr

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

Atij q na ndihmon ia kemi borxh nderimin

Petro S. LUARASI n vartsi t shtabit t prgjithshm t forcave aleate me qendr n Selanik. Si antar i stafit t Misionit Britanik u ngarkua pr t ndjekur ngjarjet n Shqipri deri n nnshkrimin e armpushimit mes palve ndrluftuese. N vitet 1916-1919 veproi n Kor si agjent i shrbimit anglez Inteligence Servic dhe n periudhn 1919-1920 u gjend n stafin e Gjeneral Phillips-it, komandant i trupave angleze n prbrje t forcave aleate me qendr n Shkodr. Pr aktivitetin e gjer dhe meritat e spikatura , n vitin 1919 u vlersua Antar i Urdhrit t Perandoris Britanike (M.B.E) N kt koh Morton F.Eden u shqua n ndrgjegjsimin e atdhetarve shqiptar pr fatet e vendit n momentet delikate t mbarimit t lufts, pr qartsimin e tyre mbi synimet e vrteta t diplomacis evropiane dhe t fqinjve shovinist, pr prgatitjen dhe mbarvajtjen e Kongresit t Lushnjs, pr ndihmesn gjat lufts s Vlors n dbimin e trupave italiane nga Shqipria, pr forcimin e shtetit dhe ushtris shqiptare, etj.Anglezi Morton F.Eden, eksploruesi trim, ushtaraku i rrept, agjenti dinak dhe politikani mendjeholl, n kontakt me popullin dhe realitetin tragjik, shfaq dhembshurin e humanizmin prej miku t prkushtuar me mish e me shpirt pr shpalljen dhe mbrojtjen e t drejtave thelbsore t kombit shqiptar, duke rrezikuar edhe jetn.Pas katr vjet veprimtarie t suksesshme n Shqipri, m 1920, ai u zgjodh antar i Kshillit Ekzekutiv t Shoqris Anglo-

Shqiptare, me kryetar Sir Aubrey Herbertin dhe sekretare Ms. Mery Edith Durham. Sipas dshmive t ndryshme, ai erdhi disa her n

Doris Pak, Greqia t lejoj amt t kthehen n vendlindje.

Doris Pak, Greqia t lejoj amt t kthehen n vendlindje. shqiptar, pra kryesisht t natyrs sociale dhe ekonomike, por Greqia duhet t zgjidh shtjen e komunitetit am. Ai u mbshtet n kt qndrim dhe nga Tahir Muhedini nga deputett e tjer Parlamenti Evropian hap diskutimin e shqiptar, si Majlinda shtjes ame Bregu, Arian Madhi etj. Pr her t par pas 62 vjetsh, n Por surpriza n raundin e institucionin m t rndsishm evropi- djeshm q ishte an, shtrohet pr diskutim shtja e kryesisht i prqendruar komunitetit am. Madje, shtja ame n problemet e demombylli dje raundin e 13-t t takimeve kracis s brendshme n Bashkimi Evropian-Shqipri. N pikn Shqipri etj., ishte e axhends kushtuar minoriteteve, qndrimi i deputetes krkesa e nj deputeti greko-qipriot, gjermane, Doris Pak, Demetriu Panajotis, pr respektimin e kryetare e delegacionit t minoritetit grek n Shqipri, hasi n Parlamentit Evropian pr reagimin e t gjith deputetve shqipEvropn Juglindore. tar q replikuan, duke thn se Doris Pak tha se Greqia prkundr gjendjes shum t knaqsh- duhet t lejoj prfame t t drejtave t minoritetit grek, qsuesit e ktij Greqia vazhdon t mos njoh t drejtat komuniteti t vizitojn atdheun e tyre dhe ky sht e amve. I pari ishte ish-kryeministri i nj problem i madh njerzor. Ajo tha se Greqia Shqipris, Ilir Meta, i cili tha se duhet t lejoj komunitetin am t vizitoj dhe prgjithsisht, minoriteti grek ka t vendos lule n varret e t parve t tyre. Pak njjtat probleme q kan dhe qytetart nnvizoi se tashm, dosja e amve ka mbrritur n Evrop dhe krkon zgjidhje demokratike. M surpriz akoma ishte reagimi i deputetit greko-qipriot, Demetriu Panajotis, i cili tha se "Greqia si vend antar i Bashkimit Evropian duhet t\i jap zgjidhje ktij problemi patjetr dhe duhet t respektoj t drejtat e njeriut dhe vlerat njerzore". Parlamentin Evropian e vizituan pr 4 dit lidert kryesor t Partis pr Demokraci dhe Integrim, PDI q prfaqson interesat e komunitetit am. Krert e saj, Tahir Muhedini, Amos Dojaka dhe Galip Taho, kan takuar eurodeputet t nivelit t lart dhe u kan shtruar krkesat e tyre, si dhe kan prezantuar partin e tyre si nj parti q mbron interesat e ktij komuniteti n rrug legale. Duket se paraqitja e ksaj partie, dosja e plot me materiale kryesisht me origjin ndrkombtare, studiuesish, diplomatsh dha efektin e par n kt inkursion "am" n Bashkimin Evropian.

Kur n Oliena flitej shqip (vazhdon) Nga Alberto G. Areddu

Kur n Oliena flitej shqip arsye pr tu prcaktuar si vend i huallive t mjaltit? Prgjigja ime sht po, pasi lexuesi shqiptar e njeh mire, sidomos e njeh mir edhe ai Arbresh (shqiptart e Italis), t cilt kan ruajtur nj variant akoma m t pastr t fjals huall q n gjuhn e tyre tingllon: hol-i !!! Edhe kjo fjal (ashtu si mendojn studiuesit Meyer, abej, Demiraj dhe Orel) sht indoeuropiane, e prafrt me latinishten alveus, me greqishten aulos, e mbi t gjitha me sllavishten ulj dhe lituanishten aulys q nnkuptojn huall bletsh. Un e di q n kt pik lexuesit skeptik do shtrembrojn fytyrn, pasi natyrisht sht e vshtir t bindesh; dhe kan t drejt duhet m tepr: toponomastika ka qen gjithmon nj argument i squllt me t ciln rrezikon t rrshqassh dhe t mos ngrihesh m n kmb. Dakord o mosbesues, ja ku e keni t servirur. Ather, n territorin e dftuar (Oliena, Orgosolo dhe Ogliastra), ekziston nj fjal q prej dhjetra vjetsh ka mendur n fillim Wagner (kontrollo t famshmen DES n faqe 489), dhe m pas t gjith gjuhtart: eni, enis ose eniu. Me kt fjal misterioze n kt krahin t Sardenjs dftohet pema e Brshenjs (klasifikuar dhe sht e rastit ta themi, me emrin taxus bacchata). Dikush mendonte se kishte lidhje me gjuhn Baske, e dikush tjetr ka thn: nuk e di. sht e kot q ta them un, shqipja e njeh tashm: pasi pr t njjtn bim prdor emrtimin enj (q tingllon si emri i nj kngtareje irlandeze), e cila sht nj fjal misterioze edhe pr shqipen dhe n librin tim kam krkuar ta interpretoj ( me an t zbrthimit indoeuropian). I dashur lexues, nse deri ktu nuk kam mundur t bind ather vijo t m ndjeksh: kjo sht vetm kopertina, faqe t tjera do vijn, e kush e di, ndofta prgjat rrugs pr n Damastion 3 do konvertohesh edhe ti n ilirizm!!! 1) ex oriente lux, sht nj fraz q prdoret pr t treguar se kultura njerzore e ka patur origjinn e saj n lindje. 2) salto, sht nj term sardo-latin me t cilin nnkuptohej nj territor jasht territorit qytetar. 3) Damastion, ishte nj qytet antik n rrethinat e liqenit Ohr i banuar nga ilirodardant n t cilin mbretronte n shek. e 4 -t para ers son mbreti ilir Bardhyli. Bibliografia e prdorur: Angiolillo S., Aristeo in Sardegna in Bollettino di Archeologia 5/61(1990), 1-9 CASTIA S., Aristeo il protos euretes in La Sardegna e i miti classici, Olbia 1996, 19 -22 abej E., Studime etimologjike n fush t shqipes, Tiran 1982 Demiraj B., Albanische Etymologien, Amsterdam-Atlanta 1997 Meyer G., Etymologisches Wrterbuch der Albanesischen Sprache, Strassburg 1891 Orel V., Albanian Etymological Dictionary, Leiden-Boston-Kln 1998 Pianu G., Il mito di Aristeo in Sardegna in Zucca 2004, 96-98 Pittau M., I nomi di paesi citt regioni monti fiumi della Sardegna significato origine, Cagliari 1997 Sanna S., La figura di Aristeo in Sardegna, in Zucca 2004, 99-111 Spano G., Statuetta dAristeo in bronzo in Bullettino Archeologico Sardo I (1855) 65-71 [testo in http://www.comune.oliena.nu.it/ conosci_secondo.php? mpos=50&id=20&bar=arch] Spiggia S., Le api nella tradizione popolare

KOHS S ARMPUSHIMIT, MES REPUBLIKS S KOSOVS DHE SERBIS PO I AFROHET FUNDI

KOHS S ARMPUSHIMIT, MES REPUBLIKS S KOSOVS DHE SERBIS PO I AFROHET FUNDI lidert hipokrit politik t Tirans, Shkupit e Prishtins duke e spiunuar njeri tjetrin te Brukseli pr t siguruar do privilegje personale pr vete nga BE. Aq ju bn atyre pr interesa nacionale! Lidert e opozits nuk kritikojn ata n pozit pse veprojn kshtu, por vetm pr t i rrzuar ata nga pushteti vasal e pr t ardhur vet n pozitat e tyre vasale. QSHTJA E VERIUT TANI KRKON MOBILIZIM T TERSISHEMM KOMBTAR Tra kto fakte qojn deri te prfundimi se Kombi Shqiptar duhet t fillon nga riorganizimi i vet duke filluar nga organizimi i Kshillave Popullore n Bashksia Lokale, (aty ku secili e njeh secilin duhet te fillon edhe mobilizimi ushtarak) e deri n nivel t Vendit, n nj Lvizje pr Pavarsi Kombtare, e cila pr platform t veprimit t vet do t ket Programin Kombtar t Lidhjes t Prizrenit. Ky Program do te bashkoi tera forcat prparimtare dhe do te diferencon tra forcat reaksionare. Kombi yn nuk ka nevoj pr 100 programe as pr 100 parti! Duke i eliminuar partit politike nga skena politike, eliminohen shkaqet e prarjeve e mundsohet bashkimi faktik dhe pas saj vjen edhe bashkimi fizik i kombit ton. Pa u bashkua shqiptaret mes veti nuk bashkohet Shqipria. Pr me u bashkua shqiptart duhet me i shua partit politike moniste e pluraliste. Kombi Shqiptar duhet t heq dore nga shabllonet huaja moniste e pluraliste dhe duhet ti kthehet demokracis autentike pa parti politike.

P a g e

O u r

W o r d s

Agim Krasniqi, NORMALJA E ELBASANIT (vijon)

Agim Krasniqi NORMALJA E ELBASANIT UNIVERSITETI I PAR SHQIPTAR, VATR E ZJARRT ATDHETARE PR ARSIMIN TON KOMBTAR N historin e vjetr dhe t re, n disa breza t shqiptarve, sht nj shkoll e mesme e veant dhe me rrezatim t rrall: Normalja e Elbasanit Vitet kan ikur si pa u kuptuar dhe n jetn e saj jan shnuar sa e sa ngjarjet rndsishme, q lidhen me traditat e popullit ton. Prsri do t ndrrohenvitet, n rrjedhn e tyre t zakonshme. Por asnjher nuk do t shuhet as nukdo t errsohet shklqimi i fort i ksaj vatre drite e diturie. Kjo, sepse ndikimii Normales s Elbasanit ka qen jetdhns pr t gjitha trojet shqiptare. Nisim te ecim n rrjedhn e jets s ksaj shkolle t madhe kombtaredhe shfletojm faqe t lavdishme t saj, njihemi me sa e sa msues e pedagog, t cilt nuk kursyet dijet as djersn e tyre, q t prgatisnin dhe t aftsonin msimdhansit e shkollave tona n gjuhn amtare....Pas eljes s nj numri shkollash fillore n Shqipri e n Kosov, meshpalljen e Pavarsis s Shqipris, m 28 nntor 1912, ngjarja m erndsishme arsimore e kulturore, n shtetin e pavarur shqiptar, ishte hapja e shkolls s par t mesme kombtare shqipe n vendin ton, e njohur me emrin Shkolla Normale e Elbasanit. Ajo i eli dyert e saj n zbatim tvendimeve t Kongresit, q u mblodh n at qytet, m 2-9 shtator 1909. Qllimi i saj isht q t shrbente pr prgatitjen e msuesve t rinj dhekualifikimin e atyre ekzistues pr shkollat e para shqipe. N vendimin eKongresit t Elbasanit, ndr t tjera, thuhej: "T fillohet edhe t niset kt vjesht n' Elbasan nj msonjtore pr msonjs, shkoll Normale, me gjasht rreshta. Pr prmbajtjen e saj jan t detyruara t gjitha klubet edhe shoqrit, mbrenda dhe jasht Shqipris, sikundr gjith njerzit, q dshirojn prparimin e Kombit shqiptar. Ndrsa m 10 tetor 1909, komisioni i ngritur

N TIRAN, RIBOTOHET ROMANIVRASSIT E nga Prof.Shyqri Galica (vazhdon)

N TIRAN, RIBOTOHET ROMANIVRASSIT E nj nga temat kryesore: dhunimet gjat lufts s Kosovs, ku predominon eliminimi fizik dhe mendor, del n pah lufta e Eleganc przgjedhjeje e Bruqit n moderuar e Vesli Klark pr t mposhtur korifenjt e letrsis botrore arkitektin mizor, diktatorin serb Miloshevi, jepet nj panorama analitike e Nj przgjedhje elegante sht br n Masakrs s yshkut si dhe nj panoram kapitullin e dyt t librit. Bruqi ka tjetr e tej thelluar e spastrimit etnik; po przgjedhur korifenj t letrsis kshtu bhet nj analitik e shkaqeve t botrore, q kan dafinizuar dhe kan vetvrasjes dhe jepen rekomadime pr t arritur maja olimpiane n letrsi, pasi eliminuar kt akt antinjerzor nprmjet vepra e tyre e spikatur edhe sot lulon parandalimeve dhe kujsdesit, q duhet dhe jep mend, pra przgjedhje t treguar pr uljen n minimum t tyre... letrsis q svdes Evidentimi i faktorve t rrezikshmris N pararoj t hyrsis s ktij kapitulli q t shpien n suicid sht nj zbules sht Albert Kamy, ky klasik modern, kontributi i Flori Bruqit pr parandales.. Borges, ky fenomen letrar, si e moI mshohet n kt kapitull edhe tivon Bruqi,Heinrich Heines, poeti i psikologjis andragogjike dhe zbatimti t madh gjerman, Gabriel G. saj n ushtrin shqiptare dhe n TMK/ Markuez,Hemingueji,shkrimtari FSK. Konceptet dhe prvojat e t msuabrilant, i cili t befason ende me librin rit, proceset volitive, orientimi pr t e tij t pavdekur kurrPlaku dhe msuar, motivimi i t msuarit. Deti, nj mistik fenomenale letrare, Ky konceptim ka objekt dhe zhvillimin e Anton ehovin, shkrimtar - maj i mtejshme t prgatitjes ushtarake, duke u letrsis ruse, Fjodor Dostojevski, nisur dhe nga klimat: klima e hapt, klima shkrimtar i trurit intelektual dhe i e knaqsis, klima humaniste,... prsiatjeve t mendimit letrar t prkor; Vladimir Majakovski, i veant n * krijimin dhe stilin e tij t motivuar, Trajtesa m kapitullin e pest sht trajteViktor Hugo,shkrimtari madhor sa historike dhe rrok disa tema t francez epokal, Jean Paul Sarte (t rndsishme si Kosova, t pathnat pas uditshmin mendimor dhe lufts, nacionalizmi dhe ndikimet e huaja, rrfyesndryshe), Orhan Pambuk, Milan Von Sufflay dhe shqiptart, preket nobelistin turk dhe n epilogim t ktij Jeta e Ali Pash Tepelens, Ahmet Zogut kapitulli vendos Robert Shvarc, aldhe ky kapitull mbyllet me Adem Jashari, banologun, shkrimtarin dhe prkthysimbol i rezistencs shqiptare. esin e talentuar t gjermanishtes t Erih Zbrthim analitik historic n kt kapitulMaria Remarkut, Lion Fojtvanger, lizim bhet pr Kosovn, shtypjen etnike, Leon Uris, Bertold Breht, Hajnrih arkitektt e ksaj shtypjeje, misonet si dhe Hajne, Gte e Shiler ndihmesa e organizuar dhe e detajuar e ndrkombtarve me rol parsor SHBA. * Jepet dhe nj panoram e pushtimeve t Kapitulli i tret duhet motivuar kapitul- Roms, Bizantit, Turqis e tjer, duke li i recensionimeve pr vepra t Ali nxjerr n pah dhe fet e tyre sjellse n Asllanit, homazhim pr veprn e Fan kto troje shqiptare (katolicizmin, Nolit, pr Anton Pashkun, pr Martin ortodoksizmin dhe islamizmin)... Camaj,Vedat Kokona, Azem Shkrelit e Trheq vmendjen studimi apo paraqitja pr Fatos Kongolin, Ben Blushin, q bhet n vepr t studiuesit, albanoFlutura Aka, Sadik Prvetica, Zymer logur kroat Milan Shuflai, ku jepen t Elshanin, Myrvete Dreshaj Baliu, dhna historike t panjohura si dhe po Ibrahim Sknderi e tjer kshtu paraqiten me koincizitet rrethanat e vrasjes s ktij gjeniu t letrave, (objekti i * vrasjes i lidhur drejtprdrejt me shtjen Ndrsa, kapitulli i katrt motivohet si shqiptare, angazhimin e tij n zbulimin e kapitulli i tems psikologjike historis shqiptare, nprmejt nj punimi disavolumsh), q iu prkushtua dhe N kt kapitull autori ka hedhur drit, studimit t historis shqiptare, anve q duhen mbajtur mend dhe t mos esenciale t pazbuluara t saj, i shkolluar psojn ndryshime rrjedhat historike, si n shkolln austro-gjermane. E rndsishme dhe shum dukurore dhe dritsore sht se pr albanologun jepen t dhna, veprimtaria e tij si dhe letrkmbimet me personalitete, po kshtu dhe fjalnderuese pr veprimtarin e tij t shumanshme shkencore e historike. N pjesn tjetr t prshkrimit t Ali Pash Tepelens n librin Olimpi Shqiptar jepet dhe korelacioni n trajtes t figurs si dhe prshkrimi n veprn e Dumasit dhe t Zavalanit pr Ali Pash Tepelenn. Bruqi hedh drit n figurn e Aliut n lidhje me krijimin e shrbimit sekret t Pashallkut t Janins, nj trajtes interesante si pashai pati aftsi t organizonte nj shrbim sekret t aft, prballues dhe justifikues pr objeksionet e tij me largpamje. Pa dyshim i rndsishm sht dhe nj pasqyrim i jets s Ahmet Zogut, po kshtu dhe e figurs kalendarike, burrrore dhe heroike t Adem Jasharit, duke e trajtuar si simbol t rezistens kombtare. I nevojshm,ky kapitull,trheqs vmendjeje Kapitulli i parafundit i OLIMPI SHQIPTAR: rrok dhe trajton personalitete t mdha me kontribut nga Bota e Dijes shqiptare si: Gonxhe Bojaxhiu n letrsin shqipe, (konfigurimi i ksaj figure n shkrimet e autorve dhe krijuesve shqiptar), poetin, prozatorin dhe dramaturgun Jusuf Grvalla (dalin n pah dhe evidentohen panjohsit pr veprn e tij dhe publikimi i veprave t tij, t ksaj figure poliedrike t ktij shkrimtari martir, cilsuar prej autorit), dr. Mirela Bogdani Dritsim i bots shqiptare (shqiptarja e Oxfordit, nn lajtmotivin Elita e dijes duhet riangazhuar); evidentohet Akademik Idriz Ajeti (pes veprat e tij, kontribut madhor n fushn e dijes shqiptare), Ledri Kurti Kraja, eseiste dhe poete shkodrane (trheq vmndjen Skic e mendimit estetik shqiptar n fillim t shekullit t XX)(Konica, Proz dhe kritik); trajtohet Ismail Kadare pak m ndryshe, pas dhnies s nj fragmentimi jetsor nga jetshkrimi kadarean, bhet nj zbrthim i poezis s Kadares, duke e cilsuar poezin e tij si nj prej zhvillimeve m novatore n vjershrimin shqip, gjat nj gjysm shekulli) si dhe jepet nj pasqyrim i qart i produktit letrar t Ismail Kadares, gjat gjith jets s tij shkrimore. Bhen zbrthime analitike t romaneve dhe veprave t Kadares si dhe jepen fragmente nga veprat e tij si Kronik n gur, Prbindshi, Kshtjella ,Npunsi i Pallatit t ndrrave, Gjenerali i Ushtris s Vdekur, Qyteti pa reklama; Jup Kastrati (Jeta dhe vepra e tij), Ibrahim Rugova( bhet zbrthim njohs pr veprat e tij, jepen mimet dhe titujt Ndrkombtar t Ibrahim Rugovs, trajtohet si kultivues i modernitetit n letrsi, si studiues; Rexhep Qosja (jepet nj panoram pr jetn dhe veprat e Qoses) si dhe kontributi i tij akademik n ngritjen e kuadrove shkencore n fushn e folkloristiks, fushat studimore n folkloristik, studimet e tij teorike pr figuracionin dhe stilin, studimet krahasimtare. Pastaj kapitulli vijon me: Ukshin Hotin (sht nj prkujtim memorial i veprs s tij si dhe mendimet e dhna pr Ukshin Hotin nga personalitete t kulturs dhe t letrsis si Kadare dhe Qosja. Nj vend t veant n OLIMPI SHQIPAR z dhe vepra e jeta e poetit, fabulistit Izet ulli, q sht dhe n kryesin e LNPSHA PEGASI ALBANIA, ku pasqyrohet vepra e tij dhe tre shkrime t tij pr Kosovn; Adem Demai, nj plotsi pr t njohur kt shkrimtar me veprat e tij), Zymer Neziri, studiues i mirfillt dhe kontribues n Institutin Albanologjik t Prishtins, Adnan Abrashi, Nimon Muaj, intelektuali Namik Shehu, Begzad Baliu dhe n fund n kt kapitull i lihet vend pjess opinionare. Pjesa e fundit e Olimpi shqiptar Ky kapitull sjell opinione pr librin GUXIM SHQIPTAR Shkrime nga Fatmir Terziu, Rustem Geci, Naim Kelmendi, Nehas S. Hoxha, Avdullah Konushevski, Izet ulli dhe prfundon me poezi t vet autorit Flori Bruqi dhe mbyllet me biografin (jetshkrimin) e autorit t OLIMPI SHQIPTAR. Si prfundes: Kshillim i LNPSHA Pegasi Albania pr librin Olimp shqiptar, t Flori Bruqit, pr Ministrin e Arsimit dhe Shkencs t Republiks s Shqipris dhe Ministrin e Arsimit e Shkencs t Kosovs Me nj arkitektur t till ky libr duhet t jet nj ogur i mir pr pedagogt,studentt, shqiptar, msuesit dhe nxnsit e t gjitha kategorive pr t mundsuar zgjerimin e tyre t njohurive n disa fusha si: at letrare, psikologjike, fushn e madhe t dijes, njohjen e personaliteteve t letrsis botrore si dhe disa prej prfaqsuesve tipik t letrsis s Kombit shqiptar. Komisioni i specializuar pr hyrjen e teksteve dhe librave t autorve t ndryshm si libra t kontributit n fushn e dijes elitare duhet t evidentoj edhe kt libr dhe jo t vendos n programet shkollore libra, q smeritojn e sthon gj pr letrsin dhe kulturn shqiptare.

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

Shkrime nga Vullnet Mato

ZOGU I BARDH TE KAJSIA Moj zogza e zemrs, mrekulli e ksaj bote, u ktheve t m krkoje, pas njzet e ca mote! Sado larg gjurmove, n shtigje t emigrimit, m ruajte tepr sekret n kasafortn e shpirtit!... Ndjenjn kaq koh sta shkriu gjaku n deje, dhe sm harrove dot, moj e shumpritur prej meje. Erdhe m gjete, sikur kishe fshehur thesarin, qypin e monedhave me puthjet prej ari. Mbajte mend kur vije, me puls t drithruar, stuhit rinore t gjakut bashk pr ti qetsuar, shkelje rreziqe fjalsh npr rrugica t fshehta, ku rrahjet e zemrs sime t prisnin si trumbeta. M puthe si ather, me drithrimn e rrall, ndonse nuk i ndezm flakadant me zjarr. Koha e gjat na i ktheu flakrimet n shpuz, duke na ln mallin t pashuar n buz. Gjoksi yt shprthyes me qumshtin e yjeve, tani ishte pir nga buz t trndafilta fmije. Megjithat ngjasoje prsri po aq e bukur, me shpirtin e dlir, ku m mbaje strukur. Dhe drekuam bashk n qiell, sipr nj reje, prgojimet nnvete me taka i shkelje. Moj kajsia ime, kokrrat t gjitha sti shijova si m par, po n deg m kndoi zogu yt i bardh!... EMRAT E SHKULUR Kufiri jugor kish hapur udht e telave me gjemba, vigjiluar pr pes dekada me bajoneta armiqsie. Kolonat e t papunve vrshuan ku shkelte kmba, npr Heladn e imagjinuar vetm npr faqe historie. Bijt e socializmit t asfiksuar pr oksigjen dhe pak pasuri, u detyruan nga presioni shoven, t shkulin emrat q kishin. Ndonse t edukuar antifetar, pa kulte besimi q n fmijri, rimbolln emra ortodoks, si fidan rreth avllis s kishs. Ksisoj Albansi im, me emrin bukuran t toks amtare, u detyrua t zgjedh nj tingllim t prdorur nga greqizmi qmoti. Shkuli emrin q i thrrisnin shokt e moshs lodrtare dhe tani kudo ku djersitej, quhej refugjati Niko epiroti. Pas disa viteve n punra me rraskapitje t rndomta, pr nj grusht dhrahmi t nxjerra me thonj t nxir, djali krkoi ta fshija dhe un emrin e dashur nga koka, t m jepnin pension t majm, si i lindur n Vorio-Epir...

Branko Manojlovski, M krcnuan pse u deklarova shqiptar (vijon)

Tanashi. Pas pushtimit serb n vitin 1913, familjes son iu imponua mbiemri Tanasheviq. At mbiemr t serbizuar u detyrua ta mbaj edhe djali i Dhimitrit, gjegjsisht babai im-Manojli, i cili lindi n vitin 1903 dhe rrojti deri n vitin 1983. Por pushteti komunist maqedonas familjes sime ia maqedonizoi mbiemrin, nga Tanasheviq n Manojlovski. Kt ndryshim t imponuar e pata prjetuar vet, kur si i ri shkova pr her t par n zyr t vendit pr t nxjerr certifikat t lindjes pr motrn dhe u befasova kur npunsi ma lshoi me mbiemr Manojlovski. E kundrshtova, por ai me przuri nga zyra, me shpjegim se tashm ishim maqedonas, shprehet ai. Nnat tona nuk dinin asnj llaf maqedonisht. Mbretria serbe, nga viti 1913 deri n vitin 1941 ushtroi politik tepr barbare ndaj popullsis shqiptare, t besim fetar mysliman, ortodoks dhe katolik, por edhe ndaj popullsis maqedonase. Bile, maqedonasit as q i njihte pr popull, kurse shqiptart mysliman mundohej ti tjetrsonte n turq. Por ama prqendrimin fillestar asimilues pushtuesi serb e koncentroi ndaj popullats shqiptare me besim ortodoks, duke e shprdoruar pr kt politik asimiluese edhe kishn nacionaliste serbe dhe besimin e tyre, prandaj shqiptart ortodoks i pat konvertuar zyrtarisht n serb. Pas formimit t Republiks se Maqedonis n vitin 1944, nj pjes t familjes son prdhunisht iu ndryshua mbiemri nga Tanasheviq n Manojlovski, kurse nj pjese tjetr, nga Tanasheviq n Lazarovski, sepse n pushtet erdhn sundimtar maqedonas, t dresuar nga nacionalistt sundimtar serb, por tashm t indoktrinuar edhe si komunist. Si po vetkuptohet, n vitet e para t Republiks t sapoformuar t Maqedonis, pothuajse e tr popullsia shqiptare e Reks se Eprme, ortodokse dhe myslimane, gjuh komunikimi n shtpi e ka pasur vetm gjuhn shqipe. Nnat tona nuk dinin asnj llaf n gjuhn maqedonishte ose n ndonj gjuh tjetr. Por ama tani, me fmijt dhe niprit e mi (n Amerik) komunikoj kryesisht n gjuh angleze, kurse me nipat e mbesat e mia ktu, t lindur pas viteve t 60-ta, m duhet t flas pothuajse vetm n gjuhn maqedonishte. Dhe

romake, bizntino-bullgar, bizntinoserb dhe otomano-turk, shprehet ai. Edhe djali i Manojlit, Dhimitri, q jetoi gjat viteve 1865-1932, fillimisht duhet ka ket pas mbiemrin

ALEKSANDRI I MADH I GREQIS APO I SHQIPTARVE nga Arben LLALLA (nga fq.1) (vijon)
Elementt q tregojn origjinn ilire (shqiptare) t Aleksandrit t Madh 1.- M lart kemi sjell origjinat familjare t Filipi dhe Olimbis q vijn nga fiset ilire. Filipi ishte lindur nga nj nn ilire dhe Olimbia nnn dhe babain e kishte ilir. Shkencrisht ALEKSANDRI I MADH sht Ilir, duke patur parasysh se logjika na shpie se nna sht ajo q prcakton babain e fmijs. Pra, Filipi ishte djali i Eurodikes q vinte nga fisi ilir i Lynkestve. Dhe pr Aleksandrin kemi t sigurt q ishte djali i ilires Olimbis q vinte nga fisi ilir i Epiriotve. M lart tham q Olimbia akuzoheshe shpeshher q Aleksandri nuk ishte djal i Filipit, por i gjarprit Amon. 2.- Nga pamja e jashtme dhe karakteri Aleksandri i ngjante Olimbis, kishin t prbashkt ngjyrn e flokve, bukurin e fytyrs, ambicien, zgjuarsin etj. 3.-Emri i pagzimit t Aleksandrit ishte Meriamun, nj emr q zbrthehet n gjuhn shqipe t dialektit geg, MER-JAMUN. Sot disa fshatra shqiptar n Maqedoni ende thon: MER JAM UN, q n gjuhs standarde shqipe sht MIR JAM UN. 4.- Emri i njohur botrisht nga bmat e Miriamun ishte Aleksandr q si e shpjeguam m lart ka kuptim vetm n gjuhn shqipe. 5.- Aleksandri ishte mbajts i brirve t Cjapit. M von kt shenj do ta mbante Pirrua, mbreti i Epirit dhe Sknderbeu, mbreti i Epirit dhe Arbris. 6.- Gjuha q u fliste Aleksandri miqve t tij ishte ilirishtja e dialektit geg t Maqedonis. Aleksandri greqishten e msoi nga Aristoteli. 7.- N vitin 1925 Republika e Shqipris q drejtohej nga Ahmet Zogu monedhs shtetrore e quajti me emrin LEK pr nder t Aleksandrit t madh. Dhe n faqet e monedhs shqiptare LEK pasqyroheshin figurat e Aleksandrit, Herkulit, Akilit, Pirros etj. Kur shteti shqiptar kishte kto elemente n monedhn e tij n vitin 1925 q vazhdoi deri n vitet 1950, Greqia dhe Republika e Maqedonis (FYROM) nuk kishin monedh me kta figura t njohura t historis s lasht. Monedha e Republiks s Shqipris LEK me pamjen e Aleksandrit t Madh, 1926. Aleksandri n Bibl Gjat leximit t Bibls, n kapitullin e tet, profecia e Danielit, thuhet se n shek.VII p.k. do t lindte Aleksandri i Madh. Profecia ka titullin: Vegimi i Danielit: Dashi e Cjapi7 ku shkruhet: N tretin vit t mbretrimit t mbretit Baltazar, un, Danieli, pata nj vegim, pas atij q pata n fillim t mbretrimit. Pash n vegim dhe, ndrsa po shikoja, m ndodhi t gjndesha n qytezn e Suzas, q sht n krahinn e Elamit; nga vegimi e kuptova q isha pran lumit Ulai. Ngrita syt dhe shikova, perndimit, drejt veriut dhe drejt jugut; asnj kafsh nuk mund t'i rezistonte, askush nuk mund t lirohej nga pushteti i tij; kshtu ai bri at q desh dhe u b i madh. Ndrsa kisha parasysh kt, ja, ku po vinte nga perndimi nj cjap, q prshkonte tr siprfaqen e dheut pa e prekur tokn; cjapi kishte nj bri t madh midis syve t vet. Arriti deri te dashi me dy brir q kisha par m kmb prpara lumit, dhe iu hodh kundr me furin e forcs s tij. E pash t afrohet dhe t zemrohet kundr tij; pastaj i ra me bri dashit dhe coptoi dy brirt e tij, ndrsa dashi nuk kishte fuqi pr t'i rezistuar; kshtu e hodhi pr tok dhe askush nuk mundi ta liroj dashin nga pushteti i ktij. Cjapi u b shum i madh; por, kur u b i fuqishm, briri i tij i madh u thye; n vend t tij doln katr brir t mdhenj, q drejtoheshin drejt katr errave t qiellit. Nga nj prej tyre doli nj bri i vogl, q u b shum i madh n drejtim t jugut, t lindjes dhe t vendit t lavdishm. U rrit deri sa arriti ushtrin e qiellit, bri t bjer pr tok

dhe ja, pran lumit pash m kmb nj dash me dy brir; t dy brirt ishin t lart, por njri ishte m i lart se tjetri, megjithse m i larti kishte dal i fundit. Pash dashin q godiste kundrejt

P a g e

O u r

W o r d s

BALETI I DRERIT TE PLAGOSUR nga Vasil Tabaku (vijon)

miqve t mi.Thuajse t gjith ishim t nj mendjeje.T nestrmen do t bnim hapjen e ekspozits vetiake t Buronit.Ne t gjith u muarrm me prgatitjet e telajove,bm paspartimet e punve n vaj dhe portretet.U muarm me hapsirat e ekspozits, me librin e prshtypjeve dhe me koktiljen me kt rast. Shprndam ftesat si dhe njoftuam shtypin dhe mediat elektronike.Gjithsesi n raste t tilla duhej patjetr jehona mediatike, e cila shrbente njhersh edhe si nj lloj reklame. T nesrmen gjithka ishte gati. N Galerin Kombtare t Arteve pati nj pjesmarrje t gjer t artistve dhe miqve tan. Helena e Prishtins me syza t bukura gjysm t errta qndronte n krah t Amundsen pran Sarands dhe Valbons. Un isha n krah t Buronit pr eljen e cermonis, ku fjaln e hapjes e mbajti nj nga miqt tan t njohur n rrethet artistike.Ishte piktori i shquar modernist, ish kolegu im i Kinostudios piktori Artur Hoxha.Turi, sic e thrrisnim ne n intimitet, kishte ardhur enkas nga Greqia ku punonte e jetonte n mrgim pr kt eveniment artistik. Pas cermonis s hapjes, ne kaluam n rivist t gjith eksponantet. Punimet e Buronit ishin vrtet t arritura pasi trhoqn vmndjen e shum vizitorve dhe kritikve t artit. Kryeredaktori i revists prestigjoze t artit dhe kulturs Rrethi i Hns, m tha se ishte nj nga ekspozitat m interesante dhe sugjestionuese q ai kishte par kto koht e fundit. Gjithsesi, un u ndjeva i prkdhelur n sedr dhe kt gj nuk durova pa ja shprehur dhe Buronit. Ai u ndje mjaft komod pas ktij vlersimi. Ajo q vura re ishte dhe vmndja t ciln publiku kryeqytetas e prqndroi veanrisht tek punimet kushtuar ngjarjeve t Kosovs dhe trajtimit epik t figurave t veanta, t cilat piktori i kishte paraqitur n nj seksion m vete. Padyshim q ekspozita pati nj sukses t menjhershm dhe shprthyes. Kjo na entuziazmoi dhe na bri me flatras t gjithve. Buroni ishte si n ditn e dasms s vetNj flad flu i dashuruar me suksesin dhe artin e vet... Pas ksaj,Buronit iu desh ty prballej me nj sr intervistash. Ndrmjet t tjerash, Buroni theksoi faktin se tashm ekspozita e tij kishte fituar dimensione t reja edhe pr faktin e prjetimit t ri shpirtror si artist me Kosovn. Kosova, theksoi piktori ishte pr mua nj rizgjim apo nj rilindje imja se njeri dhe si artist. -Un tashm e shikoj ndryshe realitetin shqiptar. Kjo shte dhe e veanta ime n kt ekspozit dhe me kt spjegohen dhe punt e shumta nga tema e Kosovs Natyrisht q ne do ta festonim kt ngjarje t jets son artistike por edhe shpirtrore. Porositm restorantin e njohur Fati. Ishte vrtet nj mbrmje e shklqyer.Vallzuam, knduam dhe u grindm

pak. Nuk mund t kuptohej gjith kjo hare pa pak znk n mes. Ne t gjith ishim tashm prball provash dhe sfidash t reja Shekulli i ri i kishte buzqeshur bots me vlerat e mendimit t emancipuar njerzor.Kosova tashm ishte shndrruar n nj nebuloz e re e kristalizuar. Gjithcka ndryshonte me shpejtsi kozmike.Serbia brenda disa muajsh u shndrua nga nj

vend i sllavokomunizmit n nj dimensin t ri t zhvillimeve demokratike.Aty fitoj zgjedhjet pr her t par pas pesdhejt e pes vitveve komunizm nj parti e djatht demokratike... Ne kishim mbetur t befasuar nga tr kto zhvillime madhshtore dhe mbi t gjitha me at pjesn n vazhdim t Eposit... Bota ndryshe

Enkelejda Kondi, Lediana Kapaj, Xhesika Vula, SIlvana Berki, Gresa Pirana
Enkelejda Kondi Prekja. Sdi si dehem nga prekja jote Ndizem, shuhem, prap e prap. Mbetem peng i ndjenjs time Kraht e tua m bhen lak. Kometa q digjemi npr qiej Zjarr q vese zjarrin do. M shkrumbon frymmarrja jote Digjem e st them dot: Jo! Thahen dhe lott npr puthje Kjo luft e mbl dhimbje snjeh m. Le t klith bota teksa digjet Ne le t duhemi pa z......... Plot mall e afsh Ngashrime nga ndarja e gjat... Ja fala dimrit Dhe e bri flok dbore Thngjill u shua Faqeve dhe buzve t etura Pr puthjen time... Ja fala fjals, shpirtit Dhe e di se 'far? U b prjetsi qnia jote N UNIN tim.... Lediana Kapaj Sikur t mundesha te shndrroja vargun, Nga pshertima n lumturi, Sikur t mundesha t zvndsoja, Nj breng shpirti n dashuri... Sikur t mundesha q pran luleve, Me bletn vet t thith nektar, Nga buzt e mia mjalt do dhuroja, N zemrn tnde do ndizja zjarr....! Dashuri moj magjistare kush je ti n t vrtet? I ke par zemrat q vuajn, ua ke pare shpirtin q qan, T marrosur,dashuruar,ndrrat thell tek ty i lan... Mos m thuaj q m deshe! Isha un q t besova.. Prmes flakve t nj zjarri,e vetmuar dashurova! Mos m thuaj q m do! Shpirti nuk gnjen dot kurr..! Prmes zjarrit digjej zemra... Kurse ti? Ngele po Gur ! bregoret me sy qeltrie me i sodit kurr kngn time nuk kam me ndal rruget e ndara tuj shendrit. Mallin tim nuk e z gjumi, mallin tim nuk e merr lumi, malli im sht plot shpres, malli im sht pjell qendres. Si tok e qar e kosovs, tr jetn qan pr shi shiu do t vij bashk me lirin eh sot jam e lumtur, jam lumtur mami. Buzqeshjet e natyres gufojn me lule dielli me buz hena me bebza, ajri kundrmon mami, cicerima sht elegji, a jam e lumtur mami n ajrin pa liri SILVANA BERKI Meditim n ligje labe! Mos u trisht rinia ime Engjjt e mi tek vshtroni Mos u trmbni nga trbime Prej bizonsh tek tirani. Bota, ka gjithcka brnda Ka t mir e t kqinj Do e mbjellin nj deg blini T tjer rrnjt ja prpijn Do kthehen n zvarranik q me gjuh t t pickojn E t tjer npr fjalime Kukuvajka mbretrojn. Malli qenien tnde e ka prshkruar,hesht mos kundrshto e padEsht mir t dini c`ka ukshme s'sht brnda sado q burrrin po ma Ky kazan q vlon sa koh shfaq, q t zgjidhni c`ju ka nda ndjesn n syt e mi e t dini cili ju do. krkon por ata me nj nnqeshje At bacen plot me lule ironike ty t vshtrojn Q gjyshrit tuaj mbolln e dgjoj zemrn tnde Mos harroni, ishin gjyshr me kilometra q si Pr botn e mir u lodhn. kmbana rrah gjunjt t dridhen,por t Ashtu dhe ju, si dhe ata gozhduar mbi tok i ke ti Ta plqeni pastrtin ti jo s'dorzohesh kurr, Ta nderoni nj t drejt q t m kesh Ta ndshkoni marrzin. jam e bindur,botn zbathur do ta prshkroje Eh, mos u trisht rinia ime Kur mbi ju godasin rnd E pandjenj,jo e ke Se cdo vjeshte vyshken gabim, lulet un s'jam,jam vese nj por pranvers prap n shpirti i plagosur kmb me ndjenjat rrudhosur si fleta kur brenda grushtit Gresa Pirana rri KAM NJ T mshirn,mua mos ma krko KEQE,MBAJ MEND SHUM po t dashuroj,por jo....... s't kthehem, Mos mu sill rrotull si nj arsye s'ke nevoj ta gjarpri e mos mendo krkosh ta them vet q fjaln tnde t mir e kam nj t keqe,mbaj glltis si desertin, mend shum se edhe gjarpri pun ka derisa t t mbrthej disa minuta lojtar i mirsis ai bhet si edhe ti e m pas helmin ai e lshon

Rrmo plagt e tua q kullojn dashuri, Kur yjet e syve t tu do Pastaj vr melhemin e mallit t shklqejn n gjumin tim, przhitur! T bukurat perla blu zbukuroDhe pyetm i dashur, pyetm jn do agim. prsri: Kur shikimi yt i beft qetson Ku ta gjej ern tnde, nga shpirtin e vrar, largsiagrisur ?! Nata zhduket,perdja el,drita Tani prit prgjigjen, se m duket e endet si m par... gjeta! Kur n fund t zemrs sime Krko ern time, tek ndrrat e tua! shfaqet lehtas buzqeshja, T fal t gjitha nett q askurr Vet trishtimi i humb gjethnuk i fjeta! et,do m kish zili dhe vjeshta. Se ern e prbashkt e kan fjalt Kur fytyrn tnde T DUA...!! shoh,euforia sht strehuar, Udhtim i ndrrs sime apo Xhesika Vula mall i prvluar..?! Gjethet e prgjakura Un asnjher me ty s'kam qeshur... Biles dhe emrin sot nuk ta njoh... Por poezin e mbaj t ndezur...Me shpresn q nj dit t shoh Her e mbl,her mizore,se kupton as ajo vet, Kam dal me nj tub shprese n grusht, kng me i thur mirsis, me melodin e ngroht jam mik i ngusht rreze dashurie me i fal njerzis. Kam dal dhe prore kam me dal

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

Pellazgt shpikn shkrimin dhe alfabetin e par n bot (vijon)

Nga Luftulla PEZA dhe Liljana PEZA N historin e alfabetit si m i vjetr prmendet ai egjiptian, krijuar rreth vitit 2900 p.e.s. Nga ky m pas rrjedh alfabeti fenikas, i shekullit t 11 p.e.s., i cili kishte vetm bashktinglloret dhe ku zanoret nnkuptoheshin. M pas nga fenikasit, shkruhet se alfabetin e morn grekt, e prmirsuan edhe me zanoret dhe prej tij rrodhi m pas alfabeti latin. Asnj fjal nuk thuhet mbi alfabetin pellazg, q prmendet shpesh nga autort antik. Nga krkimet tona t fundit mbi alfabetet, puna qndron krejt ndryshe: njerzit e part q kan shpikur dhe prdorur shkrimin dhe alfabetin pr t shkruar gjuhn e tyre kan qen pellazgt dhe kjo, gjat mijvjearit t 6 p.e.s., pr t ciln ka prova mjaft bindse. Alfabet pellazg i kishte t dyja, zanoret dhe bashktinglloret. N kulturn neolitike t Vins, q shtrihet n t gjith Ballkanin gjat mijvjearit 6-5 p.e.s., jan ndeshur mbishkrime t lashta gjer tashm t pavlersuara nga ana gjuhsore. N figurat 1 dhe 2 tregohen nj en balte nga kjo kultur me mbishkrimin e lasht pellazg dhe nj cop ene, q mban germn M t alfabetit. Shprehja: IIIVIJV1, e cila po t ndahet, bhet: III VIJ V 1. Fig. 1-En balte me mbishkrim n kulturn Vina (5500-4500 p.e.s.) Fig. 2-Fragment tjegulle, me germn M Fjala VIJ lexohet UIJ, sepse n mbishkrimet e lashta pellazge/etruske germa V lexohet si U. Prandaj kemi fjaln UIJ = UJ (UJ), n gjuhn pellazge/shqipe. Mbishkrime e lashta pellazge dhe etruske kan afrsi shum t madhe me gjuhs e sotme shqipe, gj q tregon pr nj gjuh pellage/shqipe. Prandaj mbishkrimi i m siprm i prket gjuhs s lasht pellazge. Edhe numrat 1 dhe III etj. i prkasin gjithashtu gjuhs pellazge. Edhe simbolet e tjera t gjetura n kulturn e Vins jan mjaft interesante dhe paraqesin lidhje t ngushta me pellazgt autokton, sidomos shenjat: jan shenja-germa t alfabetit t prdorur n shkrimin e Linearit A dhe B, t cila njsohen me I, Y, Y, T, F, I, P, Z (S), N, F, Z (S), Th. Edhe shenjat e tilla si I, II, III, IIII, IIIII, IIIIII, X, XX, etj. shprehin ato shenja, q m von u prpunuan nga etruskt si I, II, III, IV, V, VI dhe romakt, duke marr emrin numrat romak. Edhe shenja t tilla t kulturs s Vins si: tregojn se banort e saj besonin tek perndia Zeus, i cili sht perndia e pellazgve. Germa t tilla t ngjashme A dhe M jan ndeshur edhe n kulturn neolitike t MaliqKamnikut (pran Kors, Shqipria lindore) dhe Cakranit (pran Fierit, Shqipria perndimore), q tregon se gjat gurvonit shkrimi ka qen i prhapur shum gjer. Fig. 4- Shtatore gruaje veshur me Fustanell nga Vina N kulturn e Vins sht ndeshur edhe nj shtatore gruaje veshur me fustanell, veshjen kombtare pellazge/shqiptare, e cila tregon lidhje tjetr t banorve t ksaj treve me strgjyshrit e shqiptarve pellazgt. Shkrim i ngjashm sht ndeshur edhe n Tartaria t Rumanis, rreth 120 km. n lindje t Vins, n nj varse tjegulle, datuar e vitit 5300 p.e.s. N varse (fig. 5) sht shkruar germa P dhe pran saj shprehja PDor (ose Pbor), e cila n

Pashai i Vilajetit t Shkodrs tek sulltani (vijon)

Nga Lis Bukuroca shfaqet me turbo- trumcakun... sht kjo, e ndrpreu sulltani i shqetsuar. Shqiponja shklqesi, e quajta turbo-trumcaku pr t evituar trazimin dhe pezmatimin Tuaj. Sulltani tundi kokn tre her majtas e djathtas dhe mori prsri disa shnime. Ky po punon,vazhdoi pashai, n zhvllaznimin ton. Ai ka grumbulluar shum insana rreth nj bande, q quhet Pembe-Katran. Kjo nuk sht mir, tha Sulltani dhe e kshilloi si t shkretohet politika e pahajr e Kreshnikut. Ta bj pik s pari fukara. Ta shpall haram dhe domuz insan. Ta shaj para arnautve si pis. Nse nuk ka br ndonj pisllk, ather duhet prodhuar nj, shtoi sulltani. Shpalle rezil, tha ai duke humbur durimin. Pashai tundi kokn n shenj pajtimi dhe mori llafin prsri: Shklqesi, Kreshniku sht nj beter dhe iblis insan. Katil. Ky ma prishi hesapmiletin (censusin), q i duhej Junanistanit. Ky nuk duhet t ket ymr n politik. Ai ka ndrmend t bashkoj Vilajetin e Kosovs me neve. Bile, po przien orbn edhe pr Vilajetin e Janins dhe pr Vilajetin e Manastirit. Kjo sht kiamet politik lartmadhri. Kam frik se do ta pengoj Kosovn n krijimin e miletit kosovar dhe zvendsimin e turbo-trumcakut me nj sorr (mjellm) n bajrak. Bashkimi i ktyre dy vilajeteve sht shejtan politik dhe mund ta ndryshoj kismetin tim n vatan. I kam thn edhe miletit n sehirdollap (tv) se ai ka lindur i pa surrat. Lufta kundr tij po bhet birinxhi mir, por do t i shtohen edhe rekomandimet Tuaja, shtoi n fund Pashai i Vilajetit t Shkodrs Hamza Salioti. N kt ast hyri nj hanme brenda dhe informoi sulltanin se nj delegacion nga Sirbistani, po priste me anta n dor. Ata u ngritn, u prqafuan me lot n sy si dy vllezr dhe u prshndetn duke i shtrnguar dorn njri tjetrit. Copra nga ky takim prcolln live n sehir-dollap edhe burrat shqiptar. Trimave m t mdhenj n surratin e toks, u plqeu shum ky maskarallk muhabet..

Alketa Maksuti M 1 Maj ne nuk festojm, por protestojm

kompanit. 150 gra n Chez jan t punsuara, kto gra prfshihen n kategorit q prmenda m lart. Problemi ekonomik sht nj nga arsyet q fmijt jan t detyruar t shesin dhe braktisin shkollat, t lypin gjith ditn n rrug, e pr m tepr t shfrytzohen nga tutort e tyre. Pra, detyra pr t zgjidhur kto probleme, srish i takon qeveris. M falni pr ndrhyrjen, ju besoni q qeveria mund t prmirsoj kushtet e jets s ktyre fmijve? Pyetja m erdhi krejt natyrshm, nisur nga fakti q ju e akuzuat kt qeveri pr korrupsion. Mundeni t besoni te kjo,qeveri? E ka pr detyr qeveria ti prgjigjet individit,ose m sakt shtetasit t saj. Edhe kur kritikohet prej tij, me t drejt, n baz t argumentave dhe fakteve. T kritikosh do t thot q i jep mundsi prmirsimi, i jep edhe nj shans. Un ju thash, protestat tona do t jen paqsore, derisa ne t na plotsohen kushtet e puns s minatorve,derisa energjia t paguhet si harxhohet nga secili, derisa prmirsimi i jetess t vij n rritje. Jemi dhe do t mbetemi n opozit me qeverin. Zri i puntorve do t dgjohet. Nesr ne nuk festojm, por protestojm.

Shkrime nga Silvana Berki & Skender Braka

Silvana Berki Amaneti ! Un, nuk e di biri im tnde pr t mos gabuar, se vetm ajo gjuh t kupton sic duhet pa u lodhur shum, pa t torturuar. Deri ather ke nj udh t gjat pr t br, dhe ndoshta faqeve t ndonje ditari do t lexosh dikur kto vargje -jan psalme Iliriane q ty po ti le Merri ! Ushqeje me to krthin tnd ! Pak rndsi ka, n jam apo nuk jam me ty... atje, Rndsi ka, q kjo gjuh t bri Ty ky q je biri im krenar sot, dhe nesr, me gjuhn m t bukur mbi dhe. Skender Braka Nen hijen e rrapit.. humbura. Vitet ne kokerra tespiesh numerojme me radhe. Vitet me ere baruti , borziloku perzier. Ata qe shkuan dhe u kthyen, ata qe kurre nuk u kthyen m ata te paket qe kane mbetur permallshem humbasim njeri pas tjerit per ta.... Ne kete dite te bukur marsi. Ku dielli mrekullueshem bie mbi gjethe te reja te rrapit, nje kohe e ngjashme si dikur, ah, dikurdikur..dikur.... Te gjitha rrjedhin brenda nesh dhe pse kemi ndryshuar kaq shume. Nen hijen e rrapit ne oborr. Kokrrat e tespijeve bien ne toke humbasin barit te but, tokes se lagesht teksa ne ende kuvendojme Sot N harres i lash t gjitha harrimet. Trishtimin e mbyta me trishtimin . N dyzet fije vara ndjesit nave. N t shtatn port u mbusha me besim. N nnt maja malesh ndeza zjarre. Me dymbdhjet lumenj prmbyta vetmin. Si krishti kam qndruar mbi pesqinde e pesedhjete varre. Pr t puthur ve nj here dashurin. Agimet e mia Agimet e mia Agimet veshtroj tek ikin si hije Mengjeseve treten si zvarritja e kermillit Prej kthetrave t Skifterit shkputur nga lart papritmas shuhet blegerima e qingjit. Me filxhanin e kafes ulur n ardak. Cigare tymos dhe rri mendueshm. Lpihen fjollat e tymit npr fshat. Tutje nj grdall shoh q

P a g e

1 0

O u r

W o r d s

KOZARA KATI, "ARSYET PSE ARDIAN KLOSI VRAU VETEN, E PRZUN NGA PUNA DHE
Kozara Kati sikur un nuk e dija se ku ishte dhe pse ishte. Po ashtu edhe Dani. Duke e par q ai nuk po hapej i pari, personalisht e pash t arsyeshme q edhe un mos ta ngacmoja. Megjithat, di t them se vazhdimisht kam qen n kontakte telefonike me motrn e madhe t Danit, Emirn, shoqen time t fmijris. E kam pyetur at se far kshillash ka dhn mjeku lidhur me shndetin e tij dhe se si duhet t sillemi ne, shoqria e tij, dhe nse duhet ta ngarkonim me pun. Dhe si ishin kshillat e mjekve pr rastin e tij? Q duhej t angazhohej me pun. Ndaj m vjen shum keq q Danin e hoqn nga puna n institut ather kur ai kishte m shum nevoj. Dani pati nj ngarkes tejet t madhe emocionale kto muajt e fundit; humbi njkohsisht nnn (nntor), punn (janar) dhe ndrkoh kishte problemet e tij private brenda familjes. Si duket, t tria kto u bn bashk dhe e mundn Danin ton. Gjat homazheve dhe funeralit, shum miq t Klosit u shfaqn duke lotuar dhe me shenja pendese. A mendoni se ata bn aq sa duhet pr t sa ishte gjall? Mendoj se nuk bn aq sa duhet pr Danin sa koh ai ishte gjall. Shum njerz u prlotn, por Dani nuk kishte nevoj pr lot, por pr mbshtetje. Nuk kishte nevoj Dani pr pshertima, por pr kshilla dhe kujdes. Dani kishte nevoj pr shokt e tij t fmijris q ta shihnin me dashuri. Ta shihnin si mik dhe jo si armik. Pr cilt shok e keni fjaln? Politika e politikbrsit u shprehn post-mortum pr Danin. Vlerat e nj kombi, me sa duket, nuk bashkjetojn dot me kohn. U dashka q t vdessh q t njihesh. Fatkeqsisht! N mos gaboj, ju nuk ishit as n homazhe dhe as n funeral. Pse? Sinqerisht nuk e prballoja dot humbjen e tij. Nuk po e prballoj dot as tani (qan). Si ju duket tashm Tirana pa Danin? Si pa Danin?! Me sa duket, Tirana nuk e nxinte dot mikun tim! Klosi, Kati dhe Ngjela, miqsia q rrfehet edhe nga nj foto fmijrie Duket vrtet nj shoqri q nga erdhja e kopshti ajo mes dy ambientalistve Kozara Katit dhe Ardian Klosi. Nj fotografi e vjetr rrfen m s miri miqsin e tyre q nga fmijria, q si duket, erdhi e u forcua ndr vite edhe pr shkak t kauzave t njjta t t dyve. Ata jan rritur s bashku n rrugn "Jul Varbova", q ndodhet prapa Piramids. E bashk me to, n kt foto ndodhet edhe Spartak Ngjela dhe motra e tij, Shpresa. "Kemi qen pran e pran me shtpi dhe kemi pasur marrdhnie t afrta familjare. Si na shihni n kto foto, t gjith fmij, ather luanim s bashku", thot Kozara, teksa tregon me radh emrat e t fotografuarve t tjer. Aty identifikon Emirn dhe Etlevn, dy motrat e Klosit, si dhe nj kushrir t tij. "M vjen mir q nuk e humbm miqsin me njritjetrin ndr vite, por m vjen shum keq q e humbm Danin, m t mirin ndr ne", pshertin Kozara. E pas pshertimave ajo ngashrehet. Nga fillimi e

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

N UNESCO, por drejt vdekjes REPORTAZH SAIMIR MUZHAKA (vijon ne fq. 11)
ndrpret nj pyetje e mbyllur, q ia drejtoj pesimistit 24-vjear q kam prball: Nuk mrzitesh ktu? Po t bj, mbledh buzt. Pastaj, gjej edhe un mnyra pr tu argtuar. M shpton fundjavave Tomori, q luan n Superlig. Shkoj n stadium dhe i ndjek gjith ndeshjet. Ose ulemi n pika lotosh, vm skedina e ndjekim kampionatet e huaja. Kaq!Me kto fjal e mbyll bisedn Saimiri. Shkmbejm duart dhe largohemi. N qendr, na presin furgont e Tirans Shoferi na krkon nga 500 lek pr kok. Pas nisjes pr n kryeqytet, kur kalojm kombinatin e dikurshm q sot vegjeton, miku yn, ishemigranti nga Greqia trumbeton: Kur ka qn Berati qytet, Londra ka qn fshat. Kshtu e thot nj shprehje e vjetr. E vjetr ama, ia kthen tjetri *** Kt reportazh e kam shkruar duke u fjalosur me beratasit, nj dit fillimmaji. Viti 2012,

Politikant kosovar nuk e ka vlersuar si duhet Ukshin Hotin (fq.11)

Politikant kosovar nuk e ka vlersuar si duhet Ukshin Hotin teknologjia bashkkohore. Kjo duhet t zhvillohet n baza institucionale, fillimisht duke pasur ne vet njohuri, madje t thella, pr kt trashgimi kulturore. Jo rastsisht kam nisur t them se nuk guxon t na prfaqsoj askush jasht Kosovs nse nuk di gj pr labyrinthin rrethor nga Smira, q e kemi br simbol identifikues t KKTK-s. - Zonja Shukriu, keni qen bashkshortja e Ukshin Hotit. Nuk keni folur ndonjher publikisht pr kt. Nuk keni dashur t flisni, apo nuk ju kan pyetur ndonjher? Edi Shukriu: Mbase sht dashur t nis t flas m hert, por zhdukja e Ukshinit m ka br t ndalem. Me kt rast, mund t them vetm nj fakt, e ky sht se ai ka krkuar vazhdimisht t bashkohemi srish. Kjo duhet t mjaftoj pr t gjith ata q kan tentuar dhe ende tentojn q t tregohen patriot duke shfrytzuar emrin e tij, si dhe fatin ton. Po ashtu m duhet t them se Ukshini, njeri edhe me guxim t rrall intelektual, ka qen ndr t burgosurit jo t shpesht politik i cili ka pasur deklarata t njjta, si gjat hetuesis ashtu dhe gjat gjykimit. sht kjo edhe nj arsye m tepr, q kam pasur kujdes pr ruajtjen e personalitetit t tij si njeri t prkushtuar ndaj shtjes kombtare. - Ju keni vajzn tuaj, Erletn. Si po ndjehet ajo n kt realitet? Edi Shukriu: Po ta pyesnit Erletn, mbase do t prgjigjej duke thn se nuk po jeton fare n kt realitet. Them se nuk e ka t leht, sigurisht se jo me paragjykimet drmuese shqiptare, mosnjohjen e rrjedhave dhe, n veanti, me mosmirnjohjen ndaj individve q dhan kontribut t jashtzakonshm pr Kosovn dhe shtjen kombtare. Shpalljen e pavarsis s Kosovs e kemi prjetuar bashk prmes televizorit dhe kur prfundoi prmendja e emrave t atyre q kishin kontribuar pr ditn e lumtur, u ngrit papandehur n kmb dhe briti: Nuk u vie turp, nuk prmendn asnjher emrin e babit tim! N shoqrit e pjekura fmijt e individve t till gzojn privilegje t veanta, mjerisht ne nuk e kemi arritur kt shkall. - Po flitet se do t ndrtohet muzeu i Ukshin Hotit, n vendlindjen e tij, n Krush t Madhe. A mos sht paksa i vonuar? Edi Shukriu: Kjo pyetje duhet t shtrohet me qasje tjetr: Mos sht Krusha e Madhe shum e vogl pr nj njeri si Ukshin Hoti? Pr vendin e tij t merituar duhet t mendojn qeveritart e niveleve m t larta, t cilt nuk duhet t harrojn se jan duke i gzuar frutat e veprimtaris s tij

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

1 1

Shkrime nga Agim Desku

Me djallt Dyluftoja. Pr t vetmin Atdhe shqip. Mbi Dhe Jetoja Her nn t. Kurr s`u bra Evrop As edhe nj fjal Shqip. Sa e dshiroja Emrin tim Shqiptar. Sy e zemr Isha me t Mes pr mes Shqipris. Vizatoja hartn E Iliris. N gji nna E mbante Kujtim Atdheun shqip Pr birin tim. Ora e toks Urat pr tokn Ndeza qirinj. Fjalt i mora Kujtim u bra. Kngt i krkova Npr secilin dyluftim Djallsh. Ushtar i toks Mbroja lapidart. Vja lule Arom trndafili. Pushtova zemrat E shum dashurive Pr tokn time T shnjt Kndova lahutave. Legjend u bm T dyt Pr nj emr. Bots i krkova elsin e ors Ta ruaj ndrrave T gjalla. Npr vargun tim Udhtojm shqipeve Roje e udhs se kombit. Valojm kuq e zi N tokn time Denbabaden Shqip. Me emrat e rujtur Brezave. Gjysh e strgjysh Bab e bir Her udhtar Her ushtar Her lapidar. Apokalipsa poetike Bota

Vargje Evrope Vetm me orzann Rrija maleve. Me dragojt

Albania heading toward a new Dictatorship where the parliament commits fraud the president follows and the premier orders it.

Ku eshte Kallezimi Penal ne Gjykaten Kushtetuese per votimin me dy duar? Fjale shume dhe vepra hic...Shperdoroet besimi, vullneti & ...

Tefta Tashko Koo, bilbili shqiptar Nga Brunilda Ternova (vazhdon)

Tefta Tashko Koo, bilbili shqiptar Sopranoja Tefta Tashko , nj nga figurat m t rndsishme t interpretimit vokal n Shqipri, me zrin e saj t bukur dhe autentik, gjat karriers s saj t shkurtr shpalosi nj talent t jashtzakonshm t muziks lirike qytetare shqiptare dhe nj repertor t pasur t muziks operistike klasike. E lindur n Egjipt n vitin 1910, pjesmarrse aktive q n fmijrin e hershme n jetn artistike t Kors, e formuar artistikisht n Paris dhe n Rom, bilbili shqiptar q i dhuroi emocione t paprshkrueshme publikut t epoks, do t ndahej nga jeta n mosh shum t re duke ln nj boshllk t thell n kulturn dhe artin shqiptar. Vitet e Para Tefta Tashko Koo u lind m 2 nntor 1910 n Fajun te Egjiptit, nga nj familje intelektuale dhe patriotike shqiptare. Babai, Thanas Tashko, me origjin nga Frashri i Kors, emigroi n Egjipt bashk me bashkshorten Eleni Zografi, e cila ishte e bija e patriotit shqiptar Pandeli Zografi. Thanas Tashko ishte nj nga figurat m t rndsishme t diaspors shqiptare n Egjipt dhe mbshtets i shum nismave kulturore dhe patriotike: ishte botues i gazetave Shkopi, Sopata dhe Rrufeja, ishte autor dhe aktivist i projekteve patriotike Fan S. Noli Noli dhe Vatra me seli n SH.B.A., ishte promovues dhe furnizues me arm i patriotve q luftuan kundr Perandoris Otomane pr pavarsin e Shqipris, etj. N vitin 1921 gjasht vjet pas vdekjes s bashkshortit Eleni Zografi bashkrisht me fmijt, 4 meshkuj dhe 3 femra, kthehet dhe vendoset n qytetin e saj t lindjes, n Kor q ishte nj nga qendrat m t rndsishme kulturore t vendit e q gelonte nga aktivitetet artistikokulturore. Gjejm n kt periudh kohe grupin muzikor Vatra dhe Lira, Shoqrin e Arteve t Bukura si dhe shum grupe t tjera t vogla kulturore t cilat ishin po aq produktive sa edhe m t njohurit. Tefta ishte q n fmijrin e saj t hershme nj protagoniste e spektakleve muzikore, dhe filloi t aktivizohej n grupet e ndryshme artistike bashkrisht me Jorgjie File Truja (nj tjetr artiste e muziks vokale shqiptare), duke marre pjes si soliste n shfaqjet artistike q organizoheshin shpesh n qytet. Fal talentit t saj, me 26 qershor 1926, n moshn 15-vjeare ajo u paraqit me koncertin e saj t par zyrtar para artdashsve t qytetit. Kto aktivitete artistike kushtzuan ndjeshm fatin dhe zgjedhjet e saja t ardhshme artistike dhe t jets. Tashm, kishte lindur nj artiste! N Franc Ndrmjet 1927 dhe 1935, Tefta u zhvendos me familjen e saj n Montpellier t Francs, ku filloi studimet muzikore t shkolls s mesme pr kanto me rezultate shum premtuese. N vitin 1930 do t regjistroj n Paris pr shtpin diskografike Pathe, kngt e para popullore shqiptare me grupin e njohur iso-polifonik lab t kompozitorit Neo H. Muko. N vitin 1931 fillon vitin e par t studimeve pr kanto pran Conservatoire National de Musique et de Dclamation me mjeshtrit e kalibrit t Jean Sere, Leo Bermandi e te Andr Gresse. N shtator po t atij viti, ajo do te jete pjesmarrse n konkursin muzikor Nj Opera Komike (ita. UnOpera Comica) i organizuar nga Konservatori i Parisit, duke luajtur rolin e Madama Butterfly. E zgjedhur n mnyr unanime nga juria midis 127 kandidatve t tjer te pranishm ne konkurs, u vlersua pr cilsin e saj te lart

Politikant kosovar nuk e ka vlersuar si duhet Ukshin Hotin (vijon)

intelektuale dhe kombtare dhe sakrificn e tij vetanake dhe t familjes s ngusht. - Ktyre ditve sht ndrmarr edhe nj iniciativ nga studentt e Universitetit t Prizrenit, q ky universitet t marr emrin e Ukshin Hotit. Si e komentoni kt? Edi Shukriu: Un gzohem shum q kemi nj vetdije t gjeneratave t reja, n veanti te studentt, pr punn dhe meritat e Ukshin Hotit! E prshndes kt ide dhe shpresoj t jetsohet. Uroj q Universiteti i Prizrenit, ta ket nivelin e duhur e ta meritoj emrin e Ukshin Hotit, i cili ka qen nj nga studentt m t mir t Universitetit t Zagrebit. Emri i tij, ende prmendet atje. - Nna juaj Margarita Mjeda, ishte veprimtare e dalluar dhe me shum t tjera, duke u nisur nga Marie Shllaku, luftoi pr shtjen kombtare. Fryma atdhetare e nns suaj sht mishruar edhe n qenien tuaj. Na thoni dika m konkretisht rreth ksaj! Edi Shukriu: Emri i nns sime, Margarita Gita Mjeda, sht i lidhur me Partin Nacional-Demokratike Shqiptare (NDSH). Mbetja e dhunshme e Kosovs n Jugosllavi, e shtyn t jet politikisht aktive n mosh shum t re. Kemi luftuar pr flamur! thoshte dhe shtonte: Ne bm sa mundm, ju mundohuni t bni m shum. Ka qen koh t gjat dhe n burg. Jastk kishte shishen e ujit ose kpuct e dimrit Pas lufts n Kosov, mikja ime Drita Bakia-Gunga, studiuese e kahershme e shtjes s gruas, mi solli kopjet e dokumenteve nga hetuesia dhe gjykimi i nns sime. Qndrimet e pjekura politike dhe kombtare t saja m mahnisin ende Jo rastsisht kur

P a g e

1 2

O u r

W o r d s

Iliret (vijon)
ILIReT KREUIII SHTETET ILIRE shteterore te pavarura edhe nje varg qytetesh shtete, si Dyrrahu, Apolonia, Ambrakia, historia politike e te cilave u zhvillua here ne lidhje te ngushte e here ne kundershtim me ate te Shtetit Ilir dhe te atij te Epirit. Ne rrethana te caktuara politike lindin gjithashtu formacione me pak te rendesishme ne formen e lidhjeve qytetare (Koinon), si ajo e Bylineve etj., qe kane nje peshe me te vogel ne historine politike te Ilirise. Ne krahinat e brendshme jugore dhe qendrore ilire u formuan tri mbreteri te vogla ilire: e paioneve, e dardaneve dhe e athamaneve. E para shfaqet me nje shkelqim te shkurter ne shek. IV p.e.sone per te rene pastaj shpejt nen goditjet e politikes ekspansioniste te shtetit maqedon, kurse dy te fundit dalin ne arenen politike ne shek. III me nje rol te parendesishem. Popullsite ilire te krahinave te brendshme qendrore e veriore nuk njohen deri ne fillim te eres sone nje organizim politik shteteror; edhe ne kete kohe ato arriten te organizohen vetem ne federata fisnore, sic eshte rasti i dalmateve ose i fiseve te tjera. 1. ZHVILLIMI EKONOMIK E SHOQeROR I ILIReVE Ne SHEK. IV P.E.SONe Lindja e qyteteve dhe e jetes qytetare edhe te intensifikimit te marredhenieve te kembimit me boten greke. Kjo deshmohet nga prania e gjere e qeramikes se importuar korinthike e jonike dhe me pas edhe nga prodhimet e kolonive greke ne Dyrrah e ne Apoloni, te cilat kishin hyre ne marredhenie te ngushta me prapatoken ilire. Lindja dhe zhvillimi i jetes qytetare ishte nje dukuri me karakter ekonomik e shoqeror teresisht e re. Thelbi i saj ishte vendosja e ekonomise antike te tregut qe u materializua me krijimin e qyteteve si qendra prodhimi e shkembimi. Kjo eshte e lidhur me shkeputjen e plote te zejtarise nga bujqesia, me krijimin e menyres antike te prodhimit dhe me zbatimin e punes se skllavit ne deget e ekonomise. Njoftimet me te hershme per ekzistencen e qyteteve ne Iliri i takojne mesit te shek. IV p.e.sone. Historiani grek, Diodori, duke pershkruar fushatat e Filipit II kunder ilireve thote se mbreti i Maqedonise "u leshua mbi Ilirine me nje ushtri te forte, plackiti vendin, nenshtroi shume qytete te vogla dhe u kthye ne Maqedoni me placke te madhe". Oratori i madh, Demosteni, duke paralajmeruar athinasit per rrezikun qe i kercenonte nga mbreti maqedon, ve ne dukje gjithashtu se "Filipi po fortifikonte qytete ne Iliri". Pak me vone historianet greke te shek. II p.e.sone Ariani e Rufi permendin me emer Polionin si qytet i Dasaretise, kurse historiani i shek. IV p.e.sone Theopompi permend qytetin Oidanton. Me ne fund nga te dhenat numizmatike te fillimit te shek. IV p.e.sone mesojme emrin e nje qyteti te rendesishem ilir, Damastion. Kuptohet se origjinen e ketyre qyteteve, qe jane te pranishme ne mesin e shek. IV p.e.sone, (nje rast vertetohet qysh ne fillim te ketij shekulli), duhet ta kerkojme pak me pare, d.m.th. ne fundin e shek. V p.e.sone. Nuk dihet me saktesi se c'paraqesin ne vetvete keto qytete te hershme ilire. Deshmite e autoreve antike, pervec faktit qe kumtojne ekzistencen e tyre, jane teper te varfra per te ndihmuar qe te rindertohet pamja reale e ketyre qendrave urbane.

Zhvillimi ekonomik e shoqeror i Ilirise gjate epokes se hekurit dhe vecanerisht gjate shek. VIIV p.e.sone kishte pergatitur kushtet per lindjen e qyteteve dhe te jetes qytetare. Sic deshmojne te dhenat arkeologjike, qytetet ilire ngrihen mbi bazen e vendbanimeve te fortifikuara te epokes se hekurit dhe te qendrave protourbane qe u krijuan si rezultat i zhvillimit te zejtarise, te bujqesise, te blegtorise, si

Historiku i gjuhs shqipe (vijon)

Ai sht bashkautor edhe n nj varg veprash n fushn e gjuhs s sotme, si jan: Fjalor i gjuhs shqipe (1954), Rregullat e drejtshkrimit t gjuhs shqipe (1972), Fjalori drejtshkrimor. Prve veprave, ai ka botuar nj varg studimesh n revista shkencore brenda e jasht vendit dhe ka mbajtur dhjetra referate e kumtesa n kongrese e konferenca kombtare e ndrkombtare, t cilat kan br t njohura arritjet e gjuhsis shqiptare n bot, duke rritur kshtu prestigjin e saj. Veprat e prof. Eqrem abej jan botuar n tet vllime, n Prishtin, me titullin Studime gjuhsore. Me veprimtarin e shumanshme shkencore e me nivel t lart, Eqrem abej ndrioi shum probleme t gjuhs shqipe dhe t kulturs shqiptare, duke argumentuar lashtsin dhe origjinn ilire t saj, vitalitetin e saj ndr shekuj dhe marrdhniet me gjuht dhe kulturat e popujve t tjer. Gjat ksaj periudhe, gjuhsia shqiptare zgjidhi edhe problemin e gjuhs shqipe letrare kombtare, t njsuar me shtjet teorike t s cils sht marr veanrisht prof.Androkli Kostallari. N kuadrin e puns q sht br n fushn e gjuhsis normative dhe t kulturs s gjuhs, jan hartuar dhe nj numr i madh fjalorsh terminologjik pr deg t ndryshme t shkencs e t tekniks. Prve veprave t shumta studiuesve shqiptar pasqyrohet n botimin e disa revistave shkencore, nga t cilat m kryesoret sot, jan: Studime filologjike (Tiran); Gjuha shqipe (Prishtin); Studia albanica (Tiran); Jehona (Shkup); etj. Studime te rndsishme mbi gjuhn shqipe jan br nga gjuhtar n Kosov, Maqedoni, Mal i Zi, ku jan botuar nj numr i konsiderueshm veprash mbi historin e gjuhs shqipe, fonetikn, gramatikn, leksikun etj. Prof. Idriz Ajeti shquhet pr kontributin e veant q ka dhn n kt fush. Kontribut t veant pr gjuhen shqipe kan dhn edhe shqiptaret e vendosur n Itali, t njohur si Arbresh. Disa nga figurat m t shquara t gjuhsis shqiptare t ktyre dy shekujve t fundit, jan: Dhimitr Kamarda (arbresh i Italis), Kostandin Kristoforidhi, Sami Frashri, Aleksandr Xhuvani, Eqrem abej, Selman Riza, Kostaq Cipo, Mahir Domi, Shaban Demiraj, Androkli Kostallari, Idriz Ajeti, etj.

q jan botuar n fushn e gjuhsis, veprimtaria e gjuhsis studimore e

Hijet e Dhmbelit.Nga Skender Braka (vijon)

Hijet e Dhmbelit. pa u vn re djali me ariun e plakur, q mbante prej dore. Ashtu me at mpiksje zmriPlaku Rogan pshertiu mi, q i dallohej qartazi n duke menduar pr t birin. fytyr, ai dukej si nj vello e holl, e tejdukshme metalike, - Jan nisur pr diku, ku i gatshm pr tiu br mburoja i presin kapiten, - i thash e par s motrs. pa ia hedhur syt. - Kndej nga ne dasmat bhen me Kapiteni zgjati dorn dhe saze dhe po me saze i kur djali bri t shkonte prpa- marrim dhe i percjellim ra, e mbrtheu prej supi. nuset.-Ngulmova kur pash se kapiteni nuk kish ndr - M lr t shkoj, thirri mnd ta lshonte djalin. djali me t ashpr, duke u prpjekur t'ia largonte dorn - Ik ore tutje, - iu nga supi. - Lrma rrugn t prgjigj ai me t qet, duke thash! i dhn nj t shtyr e m pas trhoqi ariun dhe bri Kapiteni hodhi syt rreth e prpara pa e kthyer kokn rrotull. mbrapa. - Kshtu, ? Mos t duket vetja m trim nga t tjert? Kapiteni nxorri pisqollen dhe shtiu drejt tij. Plumbi e mori n shpatull djalin dhe i mbeti n gjoks. Gjaku prplit n tok si nj zog i kputur nga qielli. Pr here t pare n jetn time pash se si vdes njeriu nga jm t heshtur, duke e vshtruar djalin t mbledhur sa nj grusht prdhe, me sy t prlotur dhe kapitenin q qndronte pa lvizur me pisqolln n dor. dhe ca fjolla t holla tymi t kaltr e t tejdukshm, q zvarriteshin prgjat shpatit t malit deri tutje lumit. Plaku i ndoqi nj cop her t gjat me sy ato fjolla tymi, por njhkohsisht - Pasnesr paradite e dua mendimet i rrinin po atje, kt vajz t ma sillni ktu sikur donte t rizgjonte edhe me saze. Do ta marr pr grua detajin m t vogl t asaj u thash.! N mos- Kapiteni q kish nisur dhe po m nuk foli m, por iu hodh me tregonte. Ata ishin msuar t shpejt motorrit t tij dhe t jetonin si njerz t lire, o iku.E ndoqm me sy derisa fajkoi i xhakos.. humbi pas kthess, nn shtpinn e Ali Beut. Nuk e mbaja dot kureshtjen dhe e pyeta : Plaku Gole mori t dridhte nj cigare tjetr, por - Cndodhi m pas syt nuk ia ndante zjarrit, xhako? Cu b me djalin?flakt e t cilit her ngrihesh- Doja t msoja sa m par in prpjet dhe her fundin e asaj historie t kputeshin duke shprndar dhimbshme. me nj grumbull shkndijash

i plasi si curril uji. Pshertiu thell dhe u

plumbi. Nj cop her t gjith sa ishim aty nden-

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

1 3

JU RRFEJ EMRAT E DISA FSHATRAVE SHQIPTAR ORTODOKS N MAQEDONI (vijon)

venat e tyre kalon ADN e gjakut shqiptar q ndoshta nj dit do t ndrgjegjsohet dhe do rikthehet origjins s saj t vrtet. Kaq vite jan br q jetoj n Maqedoni dhe shum pak lexova pr krkimet e studiuesve dhe historianve shqiptar t Maqedonis q t merren me shqiptart ortodoks t cilt prej vitesh jan detyruar t braktisin identitetin shqiptar nga presionet ose privilegjeve q u jan ofruar nga shteti sllavo-maqedonas. Gjat krkimeve pr t gjetur t dhna pr disa fshatra n Greqi q jan banuar me shqiptar, ndesha edhe t dhna serioze nga burime bullgare, serbe, greke dhe franceze ku jepeshin emrat e fshatrave q jan banuar n fillim t shek.XX, nga shqiptar mysliman dhe ortodoks. Prandaj sot ne do t sjellim t dhnat t prgjithshme pr disa fshatra n Maqedonin e sotme q kan qen banuar nga shqiptar ortodoks. Studiuesit e huaj kan qen t njanshm n prgjithsi gjat regjistrimit t popullsis n fillim n viteve 1900, ku kan br prpjekje q banort shqiptar ti paraqisnin n baz t fes dhe jo kombsis. Shum her ata i identifikonin shqiptart mysliman si turq dhe shqiptart ortodoks si grek, vlleh, bullgar apo sllavo-maqedonas. Megjithat sot ne do sjellim fakte t pamohueshme nga regjistrat e studiuesve bullgar q kan br regjistrimin n fillim t shek.XX, n Maqedonin Gjeografike. Shqiptart ortodoks t Reks Shpeshher kemi lexuar rreth shqiptarve ortodoks t Reks n Maqedoni t cilt jan asimiluar dal ngadal me dhun dhe presione t tjera nga m t ndryshmet. Historikisht me prmasa t gjera si intelektual nga Reka njihet vetm i madhi Josif Bageri i cili ka lindur n fshatin Nistrov n vitin 1870, fshat ky q i takonte n at periudh Sanxhakut t Dibrs. 1 Josif Bageri Ka rreth dy vite q nj tjetr shqiptar ortodoks po bn prpjekje pr ndrgjegjsimin e mijra shqiptarve ortodoks q deklarohen sllavo-maqedonas. Ky sht Branko Manojlovski i cili ka lindur m 1941, n fshatin Kiinic t Reks nga prindrit Zasfira dhe Manojl. N vitin 1913 e deri m 1969, Branko Manojlovski e ka patur mbiemrinTanashevi, m tej pushteti sllavo-maqedonas ja ndryshuan nga Tanashevi n Manojlovski. Ndrsa strgjyshi i Brankos, Manojli dhe vllai i tij Lazari e ka patur mbiemrin deri m 1913, Tanashi. Branko Manojlovski 2 Studiuesi dhe shkrimtari dr.Baki Ymeri n nj shkrim t tij sjell fakte pr Matej Danili(19091993) i cili ishte nga fshati Shtirovica e Reks. N vitin 1912, familja Danili emigroi n Bukuresht t Rumanis. Derisa sa vdiq Matej Danili krenohej pr origjin e tij shqiptare ortodokse nga Reka dhe npr festat ai vishej me veshjen tradicionale shqiptare t vendlindje s tij, Shtirovics.. Matej Danili me kostum kombetar dhe pjestar t Unionit t Shqiptarve t Rumanis rreth vitit 1960. Nj tjetr figur Akademik shqiptar ortodoks sht edhe ish-Kryetari i Akademis s Shkencave t Maqedonis, Mate Matevski, pr t cilin t gjith historiant dhe studiuesit shqiptar n Maqedoni e prfolin npr kafene se sht shqiptar

Shqiptart ortodoks nuk kan jetuar vetm n Rekn e Eprme, por elementin shqiptar ortodoks e ndeshim edhe n Kavadarc n fillim t viteve 1900. Arben LLALLA Prej disa vitesh u mora me studimet rreth gjetjes s fshatrave n Greqi q dikur kan qen t banuar nga shqiptart ortodoks dhe mysliman. Me kalimin e viteve dhe shtypjes shtetrore shum prej ktyre banorve i braktisn kto fshatra dhe disa t tjer u asimiluan duke u deklaruar grek. Sot n t vrtet kta njerz jan qytetar t denj t shtet grek, por n

Veta e pare LETR ZOTIT PR BARDHYL AJETIN! Nga SKNDER BUPAPAJ

i Madh, shpresojm q t mos kesh lejuar q gjaksort tia ndrpresin fillin e jets kolegut tim Bardhyl Ajeti. Kosova, nn e bijve m t dhimbshm n bot, sht n ankth pr birin e saj q i ka dal zot me pen n kto vite t turbullta t Kosovs q pasuan vitet e lufts dhe shekullin e tragjedis t Kosovs. Kosova sht pran birit t saj me syt drejtuar tek ti, o Zot i Madh, me shpres se biri i saj do ti shmanget tragjedis q ia prgatitn klysht e pushtuesit, t cilt ai i ka treguar me gisht sa e sa her. Kosova, me nj lot q vetm syt e saj mund ta ken, t prgjrohet, t falet ty, o Zot i Madh, pr birin e saj. Togat e pushkatimit kundr burrave t mdhenj t Kosovs jan mbeturinat m gjakatare q la pushtuesi n Kosov. Misioni i tyre sht q t mos e lejoj Kosovn ti gzohet liris, prznies s pushtuesit njher e prgjithmon nga trojet e saj, s ardhmes q i ka rrnjt n oqeane gjaku q ka derdhur Kosova martire pr lirin dhe pavarsin e saj. Mbeturinat gjakatare t pushtuesit kan mision q ta tharrin (herrin) Kosovn nga bimt e saj m t shndosha dhe m t fuqishme, ta ln Kosovn pa njerzit e saj t shquar, ta ln pa malet e burrris dhe t trimris s saj. Bardhyl Ajeti pr vite t tra n gazetn kombtare Bota Sot" e thot me z t fuqishm t vrtetn dhe t drejtn e Kosovs. Nuk ka dhe nuk mund t ket n bot tempull m t shenjt se e vrteta dhe e drejta e Kosovs. Bardhyl Ajeti lartson pr vite t tra tempull me fjaln e tij t shkruar pr t drejtn dhe t vrtetn e Kosovs. Tempulli i s vrtets, t cilin e lartson pr vite t tra Bardhyl Ajeti, i tmerron armiqt e Kosovs, t cilt jan armiqt e do tempulli perndie, jan profant, prdhossit e do gjithkaje t shenjt, jan pruesit, amanetqart e pushtuesit dhe mizorive t tij. Ata q nuk prballen dot me t vrtetn dhe t drejtn e Kosovs, kundr fakteve nuk kan dhe nuk kan pr t pasur kurr argumente, kundr fakteve kan vetm plumba. Dhe nxjerrin toga pushkatimi npr rrugt e Kosovs pr tia mbyllur gojn s vrtets. Askush nuk ua ka ndalur dorn togave t pushkatimit n kto vite n Kosov. Prve teje, o Zot i Madh, askush nuk mund tua ndal dorn vrastarve t pabes, atyre q ta kan ty me t pabes, atyre q ia kan Kosovs me t pabes. Ta drejtoj ty, Zot i Madh, kt letr, sepse nuk kam kujt tjetr ta drejtoj pr kt hall t madh q e ka kapluar Kosovn n ditt e saj kur sht m pran se kurr realizimit t pavarsis dhe sovranitetit t saj, t nnshkruar drejtprdrejt prej teje, o Zot i Madh. Ti e ke n dor, o Zot i Madh q kolegu im Bardhyl Ajeti t jet ndr ata miliona shqiptar q ta prjetoj ditn e madhe q po afrohet pr Kosovn, ditn e madhe q t vij sa m shpejt, sa m pa vones. O Zot, shpejtoje at dit pr hatr t Kosovs martire, pr hatr t popullit flijimtar t Kosovs, pr hatr t kombit shqiptar, t prkushtuarit tnd. Nuk kam ndrmend t merrem me ata t cilt Bardhyl Ajeti ua ka prmendur emrat sa e sa her n gazetn kombtare Bota Sot" duke ua rreshtuar bmat e zeza q ata kan br e bjn papushim kundr Kosovs. Kam besim t plot q ata nuk do ti shptojn mallkimit tnd, o Zot i Madh. Duke mos lejuar q Bardhyl Ajeti t shkoj n rrugn pr ku deshn ta nisin togat e pushkatimit, ti o Zot i Madh do t dshmosh edhe nj her si gjithher se Kosovn martire nuk e lshon kurr prej dore, se armiqt e Kosovs jan edhe armiqt e tu, o Zot i Madh. Kosova sht duke pritur q ti t japsh shenjn kuptimplot, shenjn domethnse, Kosova sht duke pritur q t marr frym e lir nga mbeturinat e koks s kuedrs q kan mbetur ende n Kosov. Bardhyl Ajeti ka luftuar kundr kokave t mbetura t kuedrs pushtuese n Kosov, q Kosova t marr frym lirisht n lirin e saj t merituar. O Zot i Madh, ti q na jep shpresn, durimin, vizionet, ti q na bn t paepur prball do lukunie t s ligs dhe t keqes, dgjona edhe sot n kt ankth q ndodhemi ne kolegt e Bardhyl Ajetit, dgjoje Kosovn loke n kt ankth q ndodhet pr birin e saj Bardhyl Ajetin.

Nuk kam kujt tjetr ti drejtohem prve teje, Zot i Madh, pr kolegun tim, zrin burrror shqiptar t Kosovs, Bardhyl Ajetin. Bardhyl Ajeti, gazetari m i shquar aktual n Kosov, sht prballur me togn e pushkatimit natn e s premtes, 3 qershor 2005. Me t njjtn tog pushkatimi me t ciln jan prballur edhe burra t tjer, lisa t mdhenj kreshnik t Kosovs. Zot

P a g e

1 4

O u r

W o r d s

Albanians running for Public Office in USA

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

1 5

Shkrime nga James Wm. Pandeli

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi

P a g e

1 6

O u r

W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

1 7

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi

P a g e

1 8

O u r

W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi

Kush e Organizoi Protesten?

Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese?

Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e L.Berisha

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

1 9

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi

The Blair Connection

FLuturime Falas me urdher te .

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu ndertuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne Shqiperi.

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!!

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje grup manaxhimi ne New Jersey, USA. Keshtu jane pastruar shume para te vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa emer ne ishujt jasht Shqiperise...

P a g e

2 0

O u r

W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vitet 1944!! Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin fjalet e Albana Vokshit? Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

Perse vetem 2 Vjet heqje Lirie u kerkua kur te tjere kane marre me shume per me pak korrupsion? NJe hetues I mire do ti kishte keto kriminele cdo 2 dite gati tu duke dhene llogari.

Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha

The leader of Opposition in Albania rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face the facts and reality in Albania!! Could it be that hes so implicated with the GOV. that he can end up serving life sentences?

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej Oqeanit.

A pyet njeri ku eshte burimi I milionave $$ qe ky njeri eshte kukull? Alban Xhillari Sekseri I Lejeve te ndertimit tani kush eshte se E.Rama iku?

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

2 1

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!

Mineralet ne very te shqiperise te monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryeministrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar PDs ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineriave te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...

Stream Oil Albania has a direct connection to Shkelzen Berisha as well as to his sister Argita Berisha...te tjeret kane vec 1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e pronarit te tokes me ane te kompanive nafte fantazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.

Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per vjedhjen e naftes nga pronaret.

P a g e

2 2

O u r

W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! Fahri Balliu I paprekshem ne abuzime ndaj popullit te elbasanit!!! Ta kthej koken pas te shohi rrobat e grisura qe ka pas...

Henris Balliu Guilty as part of Gerdec Tragedy as well as being part of it!!!

A ka burra me ne ate vend??? 700 Punetore te firmes Kurum ne Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

2 3

Lidhja VokshiXheka -Spahiu-klani Berisha

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari cfare kane keto te tre te perbashket/? Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!!

Azem Hajdari I vrare nga bashkepunimi NanoBerisha!!!

Import Export I Droges ne kohen e Fatos Nanon ne Shqiperi ishte ne kulm te larte te Europes...

Kryengritje nga njerez me arme per parate e vjedhura ne kohen piramidale & ate qe vijoi me pas me fatosin ne krye...gjykoni vete njerez.

Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne Shqiperi , kur krimi dhe rrembimi ishte 1 mij perqind lart

P a g e

2 4

O u r

W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn drejt SHBA nga vendi me I Varfer ne Europe... Perse?

Familja Berisha & Podesta group 1 Albanian Americans 2

The Albanian Mafia Lobbies against the rest of Albanian Americans!!! The Global War Continues.. Nje vrime ne uje me keshillat drejt Shqiperise.zvogelimi I reputacionit te Podesta Group per hir te familjes Berisha... Mr. Countryman shell shocked when the opposition and the government of Albania sit down to vote some laws.Question Did they really sit down together? Yes and you are welcome... Is the money being diverted to the Podesta group for retaliatory against those that tell the truth outside of Albania? So far YES...the war goes on..

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

2 5

DOSJA ANTISHQIPTARE E GREQIS, 1912-2007 Eroll Velija (vijon)

Ktu keni vetm dicka, nga t tra ato akte t turpshme e cnjerezire, q kan qen t detyruar t heqin n kurriz shqiptart fal fatit q kan gjiton t civilizuar e djep qyteterimi. Shikoni kulturn helene si rrezaton dhe shklqen rrezaton si dielli mbi gjakun e foshnjeve q u kputen kokat, q nga Cameria e deri ne Permet. Lexoni dhe mos harroni lexoni dhe dgjoni ndrkohe videon greke, sepse ata nuk qenkan ngopur akomalexoni dhe mendoni se si do u veje halli shqiptarve me sharlatan t till antishqiptare si politikant tanlexoni dhe mos harroni se jeni gjak nga ai gjak q sht derdhur kot pa pik faji lexoni dhe imagjinoni dhimbjen e shqiptarevemos harroni kurrvarret e tyremos harroni as veten tuaj, sepse dhe neve q jemi gjalle, ashtu duan t na shohin rrjepur e djegur. MOS HARRONI KURRE SE JEMI SHQIPTARE.MOS HARRONI GJAKUN E DERDHUR DHE TE DREJTAT QE NA KANE MOHUAR. Materialet e mposhtme jan historike jo propogandistike. Kan si qllim pasqyrimin e t vertetes, asgj me shum se aq. Pasi ta keni lexuar deri ne fund nuk mendoj se zhvillimet e viteve t fundit n Shqipri do u duken rastsore apo miqedashese nga kisha greke=shteti grek=qarqet shoviniste greke=lobi grek. Ne fund, pasi ta keni lexuar, mund t shkruani edhe dy fjal nse e shikoni te arsyeshme. Nga krkesat pr territor n kohn e Kongresit t Berlinit e deri tek videoja e ushtarve Dosja e zez e Greqis, 1912-2007. DOSJA ANTISHQIPTARE E GREQIS, 1912-2007 Prgatiti:Dorina Topollaj, Qamil Xhani Ja shkruan Faik Konica n vitin 1940 pr bmat e dhespotit grek me emrin Thanas: N gjysmn e dyt t shekullit t katrmbdhjet, Janinn e qeveriste nj princ bizantin (ose nj despot, si e kishte titullin zyrtar) i quajtur Thanas. Ktij Thanasi i hipi n kok ideja e bukur pr t vrar gjith shqiptart. Si thot Dukasi, (nj historian grek) nj nga lojrat e tyre t paraplqyera ishte tu priste hundt ose pjes t tjera shqiptarve dhe ti linte t vdisnin n agoniShekulli i 21 -t. Mars 2007. Nj video linohet n media, ku ushtart grek kndojn duke marrshuar nj kng me kto fjal: I shikoni ata, jan shqip-

Shkrime nga Koco Danaj

Kombi im Komp t kam n gryk As t vjell dot Por as t glltit nuk e japim! N prgjithsi, nga koha n koh, shoqria njerzore e do vendi ka nevoj pr shtresn e idealistve dhe romantikve pr t mbuluar sadopak meskinitetin dhe vulgaritetin e jets s saj. N shtresa t ndryshme t shoqris njerzore motivet jan m t ndryshme. Nga t gjitha shtresat e shoqris q me kalimin e kohs krkojn t mbajn gjall si kujtim, ai ideal, mendimet dhe veprat e idealistve dhe romantikve, m e interesuar ka qen dhe sht ajo shtres q dikur ka qen e njejt me ate si n mendime, ashtu edhe n veprime, por q m von, e kredhur n jetn materiale i ka braktisur si idet ashtu dhe shokt e vet. Le t prpiqemi t deprtojm n psikologjin dhe ndrgjegjen e asaj shtrese njerzore q dikur ka qen e njjt n ide me shtresn e idealistve. nj pjes e ksaj shtrese, e detyruar nga rrethana t ndryshme njerzore, nga faktor t ndryshm politiko-social e ekonomik, ka hequr dor nga idet e dikurshme. Pr shembull: jan me dhjetra dhe qindra njerz shqiptar n Kosov, q dikur, para dhjet apo m shum vjetsh, me forcn dhe frymzimin e ideve t tyre, kan prballuar luftn, dhunn dhe torturat, burgjet dhe arrestimet. Burimi i ksaj rezistence ishin idet e tyre, ishte idealizimi dhe romantizmi i tyre. Shum prej tyre sot, pr arsye t ndryshme, jan shkputur nga idet e mparshme duke ndjekur rrug dhe forma t tjera jetese, por q kan si rezultat t fundit tjetrsimin e tyre. Nj pjes e mir e veprimtaris s tyre aktuale kalon me kujtimet e viteve t shkuara t tyre ose m shum me bisedat pr shokt e tyre, q akoma vazhdojn t ken ato ide t s kaluars apo me kujtimin e shokve t rn n luft pr lirin e Kosovs. N rastin m t mir ata rrojn me kujtime. sht kjo veprimtari e tyre, cila sht prmbajtja e saj, cila sht domethnia e saj? Tek kjo shtres njerzish kemi t bjm me nj brerje t ndrgjegjes me nj lloj pendimi ndaj shokve t tyre dhe ideve t tyre t djeshme. E pafuqishme pr t ndjekur ata dhe idet e tyre, kjo shtres njerzish prpiqet t ngushlloj veten, prpiqet t qetsoj ndrgjegjen, para idealeve dhe atyre q u vran n emr t ktyre idealeve. Nj pjes tjetr prej tyre prpiqen t shfajsohen pr rrugn aktuale n emr t kushteve t reja, n emr t krijimit t raporteve t reja q sot nuk jan si t djeshmet. Dhe kt e bjn vazhdimisht dhe kudo q ndodhen, pa ua krkuar kurrkush. Pikrisht ktu sht brerja dhe vrarja e ndrgjegjes. Sa her q dalin para njerzve atyre u duket sikur u thon:Pse i lat n balt idet tuaja dhe t shokve tuaj, pse i lat dhe braktist t rnt? T ndodhur para ksaj lufte t brendshme, ata prpiqen t qetsojn shpirtin, t qetsojn ndrgjegjen, prandaj dhe i vn nj mbules gjoja teorike veprimtaris s tyre t ndryshme. Megjithse e din edhe vet se mbulesa sht shum e dobt. Pafuqia dhe tjetrsimi i tyre sht i vshtir pr tu mbuluar. Megjithat, pafuqia dhe tjetrsimi, nuk ndshkohet. Vetm konstatohet. (Nga Libri: "Te ndjehesh shqiptar

26 MARSI I VITIT 1981 E TUTJE PRANVERA STUDENTORE E VITIT 1981 nga Syl Mujaj, Lugano
filluar t reflektoj intelektin, arsimimin, vet karakterin e tyre me shenjat e identitetit shqiptar dhe me njohjen m t afrt, se pse ne jemi t ndar dhe t shtypur nga sllavt; me vetdijesimin se do duhej t jemi qytetar t nivelit me t tjert, t barabart, e jo n tokn ton ne t mbetemi si shrbtor apo argat t pushtuesit. Reflektimi i ish demonstratave t vitit 1968-t, pshpritej nga nxnsi tek nxnsi, nga studenti n student, q ishte si nj pik ecjeje qytetare kombtare. Populli filloi t zgjohej, sepse edhe mjetet e informimit, me radio e TV, kishin mbuluar terrenin, edhe gazeta Rilindja, sa do kudo reflektonte. Filluan edhe migrimet fshat qytet, ku kontaktet me rrethe tjera, sado-kudo u hapn. Kjo lloj lvizje ndikoi q t dilet dalngadal edhe nga mbyllja, ta quaj, shekullore e kontakteve dhe martesave. Pra, kishim t bnim me nj hapje edhe ndaj filozofis s pushtuesit apo ndaj njfar jugosllavizmi n krye me marshall Titon, q ishte nj lloj politike dinake. Kjo lloj politike, n syt e t tjerve, ishte e mbetej pr t tjert disi simpatike, disi kuptohej si liberale, kjo lloj dinakrie i mbante me kto lloje intrigash disi t lidhura disa etni t ndryshme, dhe kjo lloj filozofie jepte jet zgjatje, nga vet propaganda q Tito apo ai ish Jozha i Jasenovcit (ishte me origjin kroate), vepronte e kontribuonte pr njfar jugosllavizmi e q i shkonte pr shtati Beogradit pr interesa deri diku serbo-mdha, dhe q prmbyllej n at formulat e atij Vllazrim Bashkimit, Stafets s rinis, Vetqeverisjes jugosllave. Kur filloi t zbulohet ngecja e ksaj enigme, Tito politikan dinak, krijoi edhe lobimin e t painkuadruarve dhe vrtet krijoi nj els magjik edhe n raportet lindje-perndim, apo u b nj si informator sekret, sa me Amerikn sa me Rusin. E kjo lloj politike dha rezultat vetm pr Serbin, ku hetohej seciln her e m mir se kinse kishte liri pr kroatt dhe shqiptart. Kta dy popujve (sipas strategjis s Beogradit n krye me vet Titon), synonin t dilnin sa m shum jasht vendit, e vet drejtonin dhe zotronin do pik t siguris apo t ushtris, e kishin udhheqjen e korporatave e kombinateve industriale, kurse pr t udhhequr nuk lejohej as kush nga popujt e tjer, prve serbve, si ishte rasti tek fabrika e automobilave t Kragujevcit, apo si Trepa, Bori, Piroti, Varazhdini, Krshko. Kto drejtoheshin nga serbt e specializuar nga vet Tito, n marrveshje t fesht e t hapur me Akademin e Shkencave t Serbis dhe me Kishn Ortodokse t Beogradit. Ndodhi dalja e madhe e kroatve pr Argjentin dhe e shqiptarve t Kosovs pr Evrop, si dhe kontrollimi i tyre aq i mir nga SUP-i i Serbis. Bilanci i ksaj intrige politike shtetrore serbomadhe, ishte nj loj aq e rafinuar dhe u vrejt s pari nga Sllovenia e Kosova, sepse pikrisht n kto dy territore, ku edhe diferencat n zhvillimin ekonomik ishin aq t dallueshme, (Sllovenia ishte nn ndikimin evropian, e n ann tjetr regjioni i Kosovs, kishte nj prapambetje t madhe, ishte e shfrytzuar aq egr pikrisht nga vet Beogradi). Kosova, kishte nj dallim nga kultura sllave, kishte nj natalitet m t lart dhe nj popullsi t re e ku migrimi apo ajo lvizja e lir e shqiptarve, po fillonte ti jepte edhe frytet n kundrshtim me politikn e dits s vet Beogradit zyrtar. Fillimi i shkollimit t vrullshm n vitet 1970 80, kishte mbrri edhe numrin prej 45. 000 studentsh n Universitetin e Prishtins. Kto dallime filluan ta godasin strategjin dinake, q u cek si prplitje e fundit edhe n Librin e katrt t vet Titos n vitin 78-79. Pr mbar opinionin e asaj ishJugosllavie krkohej edhe ndonj variant tjetr ideologjie jugosllave, si festa e sllavve t jugut me lojn e trenit t kaltr, q doli ather kur u harxhuan ato lojrat tjera si ai i vllazrim bashkimit, vetqeverisjes, nga ai lobim i t pa inkuadruarve. Sllovenia ishte e para q n opinion e goditi Beogradin pr sistemin e padrejt t udhheqjes ushtarake. Ishte kjo goditje q u reflektua edhe npr republikat e tjera si dhe n Kosov. Mjetet e informimit si Mlladina, Danas, Duga, Nin etj. Pra, zhvendosn vmendjen tek enigma Tito dhe Beogradi zyrtar, si vepruan publicistt Vlladimir Dedier, i cili drejtprsdrejti hapi diskutim n lidhje se a sht vrtet ky njeri me emrin Tito, mund t mos ishte ai Jozha i Kumrovcit, etj. Ky dyshim u shprnda aq shpejt, u b n kohn kur Tito ishte ve afr vdekjes. Dyshimet u rritn deri n revolta e filluan edhe protestat, sidomos te shkollat e mesme e npr universitete. Kto dallime pr tu vrejtn te ai sistemi i aksioneve t rinis s asaj Jugosllavie, ndeshja u b nga rinia shqiptare, q demonstruan hapur kundrshtimin e ngritjes pr himnin Hej slloveni, q u kndohej vetm sllavve: jeste zhivi hei slloveni. Dalja tashm e madhe e shqiptarve nga Kosova n Evrop, kinse pr pun, u hetua tashm nga mbar populli i Kosovs, pikrisht nga rinia, e cila filloi me organizimin e lloj-lloj manifestimesh ta dalloj vetn nga t tjert. Zun t paraqiten edhe incidente t vogla, si n aksione vullnetare ashtu edhe npr lloj-lloj tubimesh t ndryshme: si me stafetn e marshallit apo t rinis, qysh e quanin ather, etj. etj. Prfaqsuesit slloven e kroat, n Kryesin e Jugosllavis e t LKJ-s, filluan edhe haptas ta godasin, pikrisht at t shenjtn e asaj farse n mes popujve kinse vllazrim bashkimin, duke u shprehur q t gjith se vetm jan t shfrytzuar nga Serbia. Kryesia e Kosovs nuk kishte as kuadro as prgatitje elementare pr kto rrjedha, ishte nj udhheqje vetm primitive e fanatike, dallohej me duartrokitjet vetm pr Beogradin n krye me dinakun Tito, e q jan nj shembull i nj fatkeqsie q po e godiste mbar popullin shqiptar. T till

P a g e

2 6

O u r

W o r d s

A Study on Albania and its Politics from 1944-1960 Declassified (continues)

V o l u m e

4 ,

I s s u e

2 4

P a g e

2 7

A Study on Albania and its Politics from 1944-1960 Declassified pg2

WE ARE ALSO ON THE WEB WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable Organization

N E W

L I F E

J E T A

R E

1774 - 76 street Suite D3 Brooklyn, New York 11214 Phone: 718-594-0511 Fax: 201-795-4795 E-mail: Endri@newlifeaaco.org

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte. Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bashkimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka cmim.

Building a Future One Person At a Time...

Margaritart e shkrimit Ilir - Guri i zi i Shkodrs Ilirt (vijon)

Pastaj vija horizontale q ishte vendosur pas zanores I dhe n mes t dy pshe rtimave OF-OF, poashtu ishte shum e vshtir pr tu kuptuar. Pas shum peripetive mezi arrita t kuptoj se cila ishte ajo shkronj . Vshtir ishte t deshifrohej edhe bashtingllorja S n fillim t fjals s fundit t kolons s dyt. Ajo ishte e lidhur me dy shkronja tjera t cilat e bnin t koklavitur dhe shum t paqart. Problematike ishte edhe bashtingllorja R e cila ishte shkruar me kok posht. Fjaln SU n fillim t kolons s tret nuk pata vshtirsi ta kuptoj, pasi kt fjal e njihja nga shkrimet etrurske. Vshtirsi t mdha m nxorri teksti n vazhdim, fundi i kolons s tret. Bashtingllorja L, n ann e siprme ishte e lidhur me nj shkronj tjetr. Fjala shkonte nga lart posht, pastaj shkonte duke u ngritur pjerrtas lart pr tu kthyer srish posht. Pa dyshim se telashet m t medha mi shkaktoi kolona e pest. Shkrimi i saj krijonte nj bredhje t quditshme duke shkuar n fillim nga lart posht pr tu kthyer djathtas, pastaj majtas, n fund nga posht lart duke prfunduar me bashtinglloren N. Pas t gjitha vshtirsive q i pata gjat deshifrimit,n fund ndjeva nj knaqsi q nuk do ta harroj kurr. Pa dyshim, pr kt, t gjitha falnderimet e mia ia kushtoi HYUT t vetm, Zotit tim t lartit. Deshifrimi i mbishkrimit Kolona e par: Deshifrimi i mbishkrimit N kolonn e par figuron nj shenj q ka formn e zanores Y, por sht pak sa tepr e shtrir dhe e zgjatur n t majt. Nse shikohet m me vme ndje aty del nj fjal me dy shkronjaYL. Me kt fjal sht shnuar emir i Zotit YL, HYL, e cila sht theksuar n njejs dhe len t kuptohet besimi i ilireve n nj HY (Zot). Nga pozita e shkronjave

USHTRIA SERBE 1912 (fq.28) (nga Fq.1)

pr ushtar q ndjenin knaqsi pr vrasje arnautsh dhe masakra t tmerrshme t ushtris serbe n Shkup, Prizren, Vranj dhe Gjakov. Po flasim ktu pr gazetarin danez t revists Riget, Fritz Magnussen, shkrimet e t cilit nj pjes rastsisht ishin gjetur n internet nga gjuhtari Palle Rossen Brenderup. Masakrat n Shkup e mrkur Lufta serbe ne Maqedoni ka marr karakterin e nj masakre t tmerrshme t popullsis arnaute (shqiptare). Ushtria ndjek nj luft shfarosse t tmerrshme. Sipas prononcimeve nga oficer dhe ushtar jan vrar 3000 arnaut midis Kumanovs dhe Yskyb (Shkupit) dhe 5000 prreth Prishtins. Fshatrat arnaute rrethohen dhe m pas iu vihet zjarri. Banort q dalin nga shtpit qllohen pr vdekje si minj. Kjo gjueti njerzish tregohet me gzim nga ushtria serbe. Gjendja n Yskyb sht e tmerrshme. Jan br kontrolle n shtpit e arnautve dhe nse gjenden gjra q ngjajn me arm, njerzit qllohen n vend. sht shum e pasigurt q t qarkullosh n rrug, sepse vazhdon t qllohet drejt shtpive dhe brenda tyre. N do moment fluturojn plumba t vegjl npr rrug. Dje, 36 arnaut u dnuan me vdekje pa gjyq dhe u ekzekutuan n vend. Lumi sipr n t djatht sht i mbushur me kufoma. do dit krijohen ekspedita gjuetarsh n fshatrat prreth. Dje, nj oficer serb me tha mua se kishte marr pjes n nj gjueti t till, ku njkohsisht mburrej se pardje m n fund kishte vrar nnt arnaut. Nuk kalon asnj dit pa pasur ndonj vrasje makabre e ndonj arnauti. Un drgoj kt telegram me nj korrier t veant nga Yskyb n Semlin, pr t shmangur censurn e fort. Do t provoj m von q t drgoj korrespondencn. Masakrat n Prishtin, Prizren dhe Gjakov N Prishtine dhe n rrethinat e Kumanovs sht br sht e mundur pr t shfarosur popullsin shqiptare. Sipas atyre q thon oficert dhe ushtart, jan 3.000 arnaut t varrosur n fshatrat e shkatrruara dhe q del akoma tym midis Kumanovs dhe Yskyb-it. Akoma m tepr jan qlluar pr vdekje n zonn e Prishtins. N rrethinat e Yskyb do dit qahet nga nj fshat. Fshatrave u vihet zjarri dhe njerzit dalin nga shtpit e tyre pr tiu shmangur tymit t dendur dhe kur dalin qllohen pr vdekje si kafsh t egra, shkruan gazetari. Fritz Magnussen flet edhe pr nj pem t madhe, ku ishin varur shumica e arnautve shqiptar. Edhe n koh t Turqis kishin ndodhur varje n kt pem. Shum gjak ka rrjedhur nn kt pem n koht e tmerrshme t sundimit turk, shkruan gazetari, shkrim t cilin e kishte censuruar nga shalli q i mbshtillte. gazeta dhe nuk e kishte botuar. Burri i familjes, nj arnaut i ri, punon n mnyr t dshpruar Ai tregon edhe pr masakrat q i pr t rregulluar rrotn e kishte par nga udhtimi i tij prej shkatrruar. Shkupit n Prizren. Demat trheqin ngadal qerret e tyre t Ai tregon se si kishte par n mdha t mbingarkuara me sheshin e burgut t Prizrenit dy familje arnaut t shprngulur. trupa shqiptarsh t vdekur nga Grat, q jan t mbuluara n sulmet e nats. Pothuajse e fytyre, jan ulur midis lloj-lloj gjith popullsia e frikuar sendesh kuzhine, me fmijt e muhamedane ka ikur nga tyre qe thanin se ftohti dhe t qyteti. Ku jan arratisur? Pyes mbshtjell rreth gjoksit me nj komitac i cili pasi ngre copa te ndryshme. Kasollet shpatullat - drejton me gisht vazhdojn t digjen dhe tu dal drejt maleve, ku sht rruga pr tym, shkruan ai. n Gjakov. N malet e larta ndodhet Nj familje e vogl krkon nj Gjakova, gj q sinjalizohet streh pr t kaluar natn nn nga disa pika t kuqe mbi qerre. Nj burr i vjetr shtrihet i male. Dshmitar t ndryshm vdekur pr toke, gishtat e tij jan na thon shqiptart e shkret ngulur thell n baltn e rrugs. jan n gatishmri tr kohs, Gruaja e familjes sht ulur e shkruan Magnussen n shkrim krrusur dhe dy fmijt e vegjl e tij t ndaluar me fytyrat e tmerruara shikojn