Makroekonomi I

Ligjerata-1

KUPTIMI I MADHSIVE MAKROEKONOMIKE DHE KONTABILITETI I T ARDHURAVE KOMBTARE

1) VSHTRIME T PRGJITHSHME MBI MAKROEKONOMIN - ka studjon makroekonomia? Ajo meret me studimin e ekonomis n trrsi, t agregatve ekonomik sijan: Produkti i prgjithshem, Punznia (Punsimi), Politika e mimeve (Inflacioni-Deflacioni), Bilanci tregtar dhe i pagesave, Politika Monetaro-Kreditore dhe ajo Fiskale,...etj. Me fjal tjera Makroekonomia studjon lidhjet ndrmjet pjesve t veanta t ekonomis, ndrveprimet midis tregut t produkteve dhe tregut t faktorve t prodhimit, ndrveprimet midis ekonomive t vendeve t ndryshme. -Dhjet parimet baz t makroekonomis: Parimi 1-r: Njerzit prballohen me shkmbimin- mund t prmblidhet n nj fjali t thjesht ekonomike: ,,Nuk egziston dika, si dreka pa pages,,. Pr t prfituar nj gj q ju e plqeni, zakonisht duhet t jepni nj gj tjetr q poashtu e plqeni. P.sh. q t shpenzoni ca para m tepr ju duhet t punoni ca pun m tepr, ose q t shiqoni ca or TV-program ju duhet t humbni po aq or t studimit,...etj. Parimi 2-t:Kostoja e dikahit sht ajo q ju duhet t jepni pr t marr at q dshironi. P.sh.vendosni q t shkoni t studjoni n kolexh t renomuar. Prfitimi sht fisnikrimi intelektual dhe mundsi pr pun m t mir dhe t prjetshme. Por far sht kostoja? Kostoja do t ishte: parat e shpenzuara pr pagesat e studimeve, librave, banimi, etj. Por ky total akoma nuk sht kosto totale e studimeve. Pr t jetuar pran kolexhit dhe vet Ju do t keni kosto m t lart t jetess (ushqimi, veshmbathja, banimi, etj) se sikur te jetoni bashk me familjen. Poashtu duke ndjek nj vit studimi n msim aktiv, n lexim librash, n shkrim t eseve (proekteve) etj, ju nuk mund t punoni, pra keni kosto oportune-diferenca midis kostos s nj gjje prej t cils keni hequr dor dhe kostos s nj gjje tjetr t prvetsuar. Shpesh kostoja oportune definohet si shum e humbur pr mos shfrytzimin e nj risursi (puna ose kapitali) n mnyrn m t mir alternative. Parimi 3-t:Njerzit racional mendojn n marxhina. Vendimet n jet nuk jan bardh e zi por zakonisht mund t involvohen ngjyrat e hijzuara ose t prhimta. Kostoja marxhinale paraqet shtimin e shpenzimeve pr nj njsi shtes t prodhimit. N prditshmri kjo do t thot shpezim i shtuar pr t prfituar nj njsi shtes nga sendi q e dshironi. Supozojm se fluturimi i nj aeroplani me 200 ulse prej Wiene n Washington kushton 100.000$, q d.t.thot 500 $ /pr udhtar. Kjo do t thot se asnjher nuk mund t shitet nj bilet udhtimi pr m pak se 500$. N fakt manaxheri i kompanis q mendon n marxhina do t vepronte ndryshe sikur t kishte 10 vende t lira (bileta t pashitura) dhe n pritje gjindet nj udhtar i cili sht i gatshm t paguaj vetm 300 $ pr bilet. A do ta shesin at bilet apo jo? Manaxheri q mendon dhe vendos n baz t parimit marxhinal, sigurisht se do ta shet. do manaxher racional do t miratoj nj vendim me t cilin prfitimi marxhinal sht m lart se kostoja marxhinale. Parimi 4-t:Njerzit reagojn n stimulim. Prandaj duhet gjetur forma t nxitjes dhe motivimit efektiv dhe efikas. Parimi 5-t:Tregu mund t bj donjrin m t mir. Ju keni dgjuar se japonezt jan konkurentt m t mdhej t amerikanve n ekonomin botrore. P.sh Ford-i dhe Toyota

Makroekonomi I

Ligjerata-1

jan konkurent m t mdhej si dhe Compaq dhe Toshiba. Kjo sht si edhe n sport-njri humb e tjetri fiton N fakt opozita sht e vrteta. Tregu midis dy vendeve mund t bj secilin vend m t mir. Parimi 6-t:Tregjet zakonisht jan mnyr e mir pr ta organizua aktivitetin ekonomik. Dshtimi i ekonomive me planifikin qndror (si ish BRSS, etj) e dshmon m s miri kt. Ekonomia e tregut e bazuar n konkurenc sht postullat elementar i efikasitetit ekonomik n shprndarjen e risurseve. Parimi 7-t:Qeverit shpeshher mund t prmirsojn rezulltatet (outputet) e tregjeve. Vrtet tregu sht ,,dora e padukshme,, q i rregullon raporet midis faktorve t prodhimit dhe subjekteve, por shpesh nevojitet ,,dora e dukshme-shteti,, q t prmirson rezulltatet e tregut. Parimi 8-t: Standardi i jetess s nj vendi varet nga aftsia e tij pr t prodhuar t mira materiale dhe shrbime. N vitin 2000 nj ameriakn mesatar kishte t ardhura vjetore prej 34.100$, nj meksikan 8.790$, nj shqiptar 1.100$ kurse nj nigerian vetm 800$. Kjo sht e parakushtzuar prej shum faktorve por kryesisht prej produktivitetitsasia e prodhimeve dhe shrbimeve t prodhuar pr do or t kohs s puns. Parimi 9-t: mimet rriten kurqeveria emeton (shtyp) shum banknota (para). N Gjermani-n janar 1921 nj gazet ditore kushtonte 0,30 marka gjermane. M pak se dy vite m von, n Nntor 1922 e njejta gazet kushtonte 70.000.000 marka gjermane. N t njejtn koh blersi shkonte n treg me nj shport para pr tu kthyer me nj vez n shport,..... Parimi 10-t:Shoqria ballafaqohetn afat t shkurt me ,,norm t lart t inflacionit q shoqrohet me norm t ult t papunsis- e ashtuquajtuar Lakorja e Filipsit. Kjo sugjeron se mund t shkmbejm m shum inflacion pr m pak papunsi, ose t kundrtn. T mendosh si nj ekonomist! -do fush e studimit e ka gjuhn e vet t studimit dhe mnyrn e vet t mendimit. Matematikant flasin pr aksiomat, integralet dhe hapsirat vektoriale. Psikologt flasin pr egon, personalitetin, karakterin dhe mendimet e meditimet disonante. Juristt flasin pr legjislacionin, sitemet dhe konceptet juridike. Ekonomistt flasin pr ofertn, krkesn, elasticitetin, prparsit krahasimore, rritjen e konsumit, profitet humbjet dhe t ngjajshme. Qllimi m i thjesht i ksaj lnde sht t ju ndihmoj juve t msoni mnyrn e t menduarit si ekonomist! Me kombinimin e teoris, rasteve studimore dhe shembujve pr ekonomistt npr kt lnd, duhet q t ju mundsoj juve t zhvilloni dhe praktikoni njohurit tuaja nga lnda e makroekonomis. T mendosh si nj makroekonomist! -Shum ekonomist sot mendojn se makroekonomia dhe modelet makroekonomike ndrtohen mbi logjikn dhe veprimin mikroekonomik-sepse ekonomia e trrsishme (kombtare) sht shum e veprimeve ekonomike individuale. sht e vrtet se shum fenomene makroekonomike jan agregat t shum fenomeneve mikro dhe n kt sens thuhet se makroekonomia sht e bazuar n mikroekonomi. Por akoma nuk jam i sigurt, thot Prof. Gregory Mankiw (,,Modern Macroeconomics-Its Origins, Development and Current State,,-Brian Snowdon & Howard Vane, pg.434), se t gjith makroekonomistt sht e nevojshme q gjykimet e tyre t fillojn ti ndrtojn mbi logjikn e blloqeve (pjesve) mikroekonomike. Pr kt ai bn nj analogji-e trr biologjia n disa kuptime sht agregat i pjesve sepse t gjitha kreacionet biologjike jan brr mbi baz t pjesve, por kjo sdo t thot q t fillojsh t ndrtojsh biologjin e nj organizmi mbi logjikn e agregimit t pjesve. N 2

Makroekonomi I

Ligjerata-1

kt logjik, edhe n makroekonomi, ne kemi shum modele si IS-LM q jan shum t dobishm n studimet makroekonomike edhepse kto modele nuk fillojn t ndrtohen mbi logjikn e njsive individuale. Metoda shkencore: Observimi (Vrojtimi), Teoria dhe Vrojtimi m i madh! 1. 2. 3. Observations help us to develop theory. Data can be collected and analyzed to evaluate theories. Using data to evaluate theories is more difficult in economics than in physical science because economists are unable to generate their own data and must make do with whatever data are available.

Thus, economists pay close attention to the natural experiments offered by history. Roli i supozimit (Assumptions): 1. Example: to understand international trade, it may be helpful to start out assuming that there are only two countries in the world producing only two goods. Once we understand how trade would work between these two countries, we can extend our analysis to a greater number of countries and goods. 2. 2. One important role of a scientist is to understand which assumptions one should make.

4.

Economists often use assumptions that are somewhat unrealistic but will have small effects on the actual outcome of the answer. Modelet ekonomike: To illustrate to the class how simple but unrealistic models can be useful, bring a road map to class. Point out how unrealistic it is. For example, it does not show where all of the stop signs, gas stations, or restaurants are located. It assumes that the earth is flat and two-dimensional. But, despite these simplifications, a map usually helps travelers get from one place to another. Thus, it is a good model. 1. 2. Most economic models are composed of diagrams and equations. The goal of a model is to simplify reality in order to increase our understanding. This is where the use of assumptions is helpful.

Our First Model: The Circular Flow Diagram

Makroekonomi I

Ligjerata-1

1.

Definition of circular-flow diagram: a visual model of the economy that shows how dollars flow through markets among households and firms. This diagram is a very simple model of the economy. Note that it ignores the roles of government and international trade. a. b. c. d. e. There are two decision makers in the model: households and firms. There are two markets: goods market and factor market. Firms are sellers in the goods market and buyers in the factor market. Households are buyers in the goods market and sellers in the factor market. The inner loop represents the flows of inputs and outputs between households and firms.

2.

Makroekonomi I

Ligjerata-1

f. The outer loop represents the flows of dollars between households and firms. Our Second Model: The Production Possibilities Frontier 1. Definition of production possibilities frontier: a graph that shows the combinations of output that the economy can possibly produce given the available factors of production and the available production technology.

Spend more time with this model than you think is necessary. Be aware that the math skills of most of your students will be limited. It is important for the students to feel confident with this first graphical and mathematical model. Be deliberate with every point. If you lose them with this model, they may be gone for the rest of the course. 2. Example: a country that produces two goods, cars and computers.

a. b. c.

If all resources are devoted to producing cars, the economy can produce 1,000 cars and zero computers. If all resources are devoted to producing computers, the economy can produce 3,000 computers and zero cars. If resources are divided between the two industries, the feasible combinations of output are shown on the curve.

You may want to include time dimensions for variables to make it clear that the production data are measured in terms of annual flows. This will help students to realize that a new production possibilities frontier occurs for each year. Thus, the axes show the level of output per year. 5

Makroekonomi I

Ligjerata-1

Pikpamjet kryesore makroekonomike. -Pikpamjet klasike-ekuilibri i prgjithshm me punznie t plot i ekonomis s nj vendi sht rezulltat i nnkuptuar i ekuilibrit n tregjet e veanta-i veprimit spontan t mekanizmit t tregut. -Pikpamjet neoklasike-q bazohet ne politika t efektshme qeveritare-shkolla kejnsiane (vitet e 30-ta deri ne kriyn e naftes-mesi i viteve 70-ta. Kohve t fundit, n shkencn bashkohore makroekonomike, pothuaj se egziston konsenzus se me politikat kye makroekonomike (fiskale dhe monetare), n afat t shkurt mundet n mnyr t konsiderueshme t ndikohet n krkesn agregate dhe n madhsin e PBB-s dhe punsimit. Kt qndrim, pjesrisht e problematizojn vetm prfaqsuesit e neoklasikt makroekonomik (nobelisti Lukas dhe prkrahsit e tij), t cilt vrtetojn se ekspanzionet fiskale respektivisht monetare, pr shkak t pritjeve racionale, praktikisht nuk kan ndikim mbi rritjen e PBB-s reale dhe t punsimit, bile edhe n afat t shkurt. N fakt, nse qeveria tenton t rrit krkesn agregate prmes ekspanzionit fiskal, respektivisht nse banka qndrore prpiqet t bj t njejtn prmes ekspanzionit monetar, subjektet ekonomike, fal pritjeve racionale, shpejt do t kuptojn se bhet fjal vetm pr rritje nominale dhe jo reale t krkess agregate, prka firmat nuk do ti prgjigjen ksaj politike me rritjen e prodhimtaris dhe punsimit. Kjo sht esenca e konceptit t njohur pr joefikasitet t politikave ekonomike-The Policy Ineffectivenesse Proposition. N t kundrtn, poqese qeveria dhe pushteti monetar n mnyr jotransparentet (t paparalajmruar) e rritin krkesn agregate, subjektet ekonomike do t jen t befasuar dhe do t besojn se bhet fjal pr rritje reale t krkess, prka do t prgjigjen me rritje t prodhimtaris dhe punsimit-koncepti i ,,befasis monetare,, i ashtuquajtur ,,shok i paanticipuar,, (F.nota: Shih m gjrrsisht: Lukas R. And Sargent T. ,,Rational Expectation and Econometric Practice,, pg. 316, Edited by: George Allen and Unwin, 1981) -Pikpamjet monetariste-Milton Fridman apo shkolla e ans s ofertes. Mendimi makroekonomik pr politikat aktive fiskale dhe monetare, deri n vitet e tetdhjeta t shekullit t kaluar, vrtetonin se politikat makroekonomike t diskrecionit duhet t jen m aktive poqese papunsia dhe inflacioni jan m t larta. T dyja kto qndrime t kundrta, jan problematizuar dy dekadat e fundit, me nj debat t ashpr midis dy grupeve ekonomistsh. E para e udhhequr nga Milton Fridman nga shkolla ekonomike e ikago-s, e cila pkrahte teorine se politikat aktive ekonomike mund m shum t dmtojn se t ndihmojn, pr shkak t efekteve pak a shum t vonuara. Grupi tjetr i udhhequr nga Franko Modiljani nga MIT, filloi t zbatoj gjeneratn e par t modeleve makroekonomike dhe mendonin se njohurit e arritura n shkencn ekonomike jan t mjaft t mira q t mundsojn nj rregullim t aktivitetit ekonomik. Sot, m shum ekonomist pranojn se egziston paprcaktim esencial me efektet e politiks ekonomike. Kto, gjithashtu e prkrahin iden, sipas t cilev, kjo paprcaktueshmri, duhet t oj kah plitikat m pak aktive. (F.nota: Shih m gjrrsisht: Blanchard O., Cohen D. ,,Macroeconomie,, Pearson Education, 2002 Paris) Debatet prreth politikave aktive makroekonomike jan dilema t vjetra n makroekonomin bashkohore. Prvojat e sotme, posarisht ato n SHBA, vrtetojn se politikave monetare u jepet prparsi prgjat regullimit t jostabilitetit ciklik t ekonomis, para politikave fiskale t cilt, n vend t mekanizmit t diskrecionit, m shum 6

Makroekonomi I

Ligjerata-1

funksionojn prmes respektimit t rregullave t paracaktuara. Kjo sht kshtu sepse sot, n baz t praktikave t voness kohore pr sjelljen e vendimeve pr ndryshimin e politikave fiskale-t ashtuquajtura decision lag (Lipsey and Christal, 1999.pg.420) sht kontestuar teoria Kejnsiane pr efikasitetin e madh t politikave fiskale n kundrshtim t inflacionit respektivisht me papunsin. -Konceptet kryesore makroekonomike. Prderisa ne pikpamjet mikroekonomike shtjellimiet jan shum t prafrta n aspekt makroekonomik ka nj difersitet shum t madh t pikpamjeve. Produkti i prgjithshm i vendit (GDP): -real (me mime t pandryshuara-mime t periudhs baz) -nominal (me mime korente-vijuese-q prfshin edhe rritjen e nivelit t prgjithshm t mimeve-normn e inflacionit) Nga kjo pikpamje, treguesi m i plot i ndryshimit t nivelit t prgjithshm t mimeve sht: GDP nominale Deflatori i GDP = GDP reale x 100 Punznia dhe papunsia jan ndr konceptet m t rndsishme makroekonomik. Ajo pjes e forces s puntore (pjesa ekonomikisht aktive e popullsis) q nuk sht e zn me pun, prbn t papunt dhe raporti n mes t papunve dhe numrit t forcs puntore, shprehur n prqindje prbn normm e papunsis. Inflacioni, rritja ekonomike dhe papunsia gjejn grshetimin e tyre n konceptin e ciklit t biznesit-me t cilin nnkuptohet modelin e zgjerimit dhe t ngushtimit pak a shum t prsritshm (edhepse jo t rregullt) t aktivitetit ekonomik reth ,,shtegut t rritjes potenciale,,. Paraqitja grafike e ciklit t biznesit duket si vijon:

GDP real GDP real

GDP Potencial

Hendeku i prodhimit

Koha

Makroekonomi I

Ligjerata-1

Zgjidhja e problemeve t ndryshme makroekonomike, Sikurse tregon edhe prvoja e funksionimit t ekonomive t bazuara tek mekanizmi i tregut, krkon ndrhyrjen e shtetit, megjithse ne lidhje me kt pikpamjet e makroekonomistve, si n t kaluaran poashtu edhe sot ndryshojn shum. do qeveri sht e interesuar pr t ruajtur apo rivendosur ekuilibrin makroekonomik, n varshmri nga objektivat makroekonomike q i ka vene ajo, t cilat jan komplekse dhe mund t jen: Punznie e plot, Qndrueshmri mimesh, Ritje ekonomike t qndrueshme dhe t prshtatshme n afat t gjat, Bilanc i ekuilibruar tregtar dhe pagesash, Zhvillim i balancuar rajonal, Konsum publik t ekuilibruar,... etj. Instrumentet kryesore t politiks ekonomike q kryesisht prdoren pr tu realizuar objektivat e lartshnuara, jan: Politika fiskale, Politika monetare, Politika e t ardhurave, Politika e mardhenieve ekonomike me jasht (Politika tregtare, Politika valutore-Politika e kursit devizor, Kordinimi i politikave t brendshme makroekonomike). Instrumentet kryesore t analizs makroekonomike Pr shkak t pamundsis pr t prfshir n analiz, n mnyr gjithprfshirse t gjitha lidhjet e elementeve t sistemit makroekonomik, modelet teorike makroekonomike mbshteten mbi abstrakcione t caktuara dhe prjashtime e supozime, duke mar n konsiderat elementet q paraqesin agregat kryesor ekonomik si sht: Krkesa agregate (AD) dhe Oferta agregate (AS). 2) MATJA E PRODUKTIT T PRGJITHSHM Llogaritja e produktit t prgjithshm t nj vendi nnkupton prfshirjen e produkteve dhe shrbimeve t t gjith firmave n nj tregues t vetem, problem ky qe nnkupton: nevojen e prdorimit t nj njsie t prbashkt matjeje prball njsive t ndryshme natyrore t matjes se produktit t degve t veanta te aktivitetit ekonomik-si njsi e prbashkt matjeje prdoret paraja, prdorimi i parase nnkupton nevojn pr shndrimin e vlers nominale n at reale (te korigjuar prmes norms s inflacionit), dhe vetm agregatet nuk jan t mjaftueshm pr nj analiz t gjithanshme ekonomike (P.sh. Rritja e produktit t prgjithshem n vetvehte nuk mundet te

Makroekonomi I

Ligjerata-1

identifikohet me rritjen-permirsimin e nivelit te jetess, perderisa nuk sht gjykuar m par edhe shperndarja e ktije produkti) Egzistojne tre menyra kryesore t matjes se produktit t prgjithshem: 1) MENYRA E PRODHIMIT-Sipas ksaje mnyre produkti i prgjithshem llogaritet duke mbledhur vlern e t gjitha produkteve dhe shrbimeve prfundimtare t prodhuara na vend-e kjo vler quhet PRODUKTI KOMBTAR. Kjo nnkupton t gjitha mallrat dhe shrbimet prfundimtare pavarsisht nga destinacioni i tyre-pra vetem ato mallra dhe shrbime q jan pr konsum-pra pr konsumatorin prfundimtar. Shembull praktik se si llogaritet vlera e produktit kombtar, sipas menyrs s prodhimit: FAZT E PRODHIMIT Vlera e transakcionit Vlera e shtuar (ne denar per cdo 100 kg.buke) (ne den.per cdo 100kg.buke) 1.Fermert e grurit ia shesin grurin fabrikes se miellit 2.000 2.000 2.Fabrikanti i miellit e prpunon grurin n miell dhe ia shet at prodhuesit te buks 3.500 1.500 3.Prodhuesi i bukes ua shet bukn konsumat. 5.500 2.000 GJITHSEJ-Procesi i prodhimit 11.000 5.500 Sipas ksaj llogaritje, n produktin kombtar prfshihet vetem vlera e transaksionit t fundit, d.m.th. 5.500 denar pr 100 kg. buk. Vlera e prgjithshme e transaksioneve sht 11.000 denar. Diferenca prej 5.500 denar sht vlera e prsritur ndrmjet fazve t procesit deri tek shitja prfundimtare. 2) MENYRA E SHPENZIMEVE-Sipas ksaj mnyre, vlera e produktit t prgjithshm llogaritet duke mbledhur t gjitha shpenzimet e subjekteve t ndryshme pr blerjen e mallrave dhe shrbimeve prfundimtare dhe kshtu prfitohet treguesi i shpenzimeve kombtare, qe paraqet: E=C+I+G+NX E=Shpenzimet Kombtare, C=Konsumin, I=Investimet, G=Shpenzimet qeveritare dhe NX=Eksportin neto. 3) MENYRA E T ARDHURAVE-Sipas ksaj mnyre, vlera e produktit te prgjithshm llogaritet duke mbledhur t gjitha t ardhurat e t gjith zoteruesve t faktorve t prodhimit, t prdorur si pr prodhimin e mallrave prfundimtare ashtu edhe pr prodhimin e mallrave t ndrmjetme (n mes fazve t prodhimit). Treguesi i t ardhurave kombtare i llogaritur n kt mnyre prfshin: KOMPENSIMIN E PUNONJSVE (Bruto pagat), T ARDHURAT E FIRMAVE JOAKSIONARE (t t gjitha llojeve t veprimtarive), T ARDHURAT RENTORE T INDIVIDEVE, ku:

Makroekonomi I FITIMET KORPORATIVE (Para tatimimit), INTERESIN NETO (Kamatat neto), TAKSAT INDIREKTE MBI FIRMAT konsum:TVSH dhe Akcizat)

Ligjerata-1

BIZNESIT

(Tatimet

Matja e t njejtit agregat n t tri mnyrat e larttheksuara jep rezulltat t barabart, edhe ate: PRODUKTI KOMBTAR=SHPENZ.KOMBTARE=T ARDHURAT KOMB Nqoftse plotsohen disa kushte: te tre treguesit duhet t llogariten me saktsi (pasi q vllimi i t dhnave q marin pjes sht shum i madh), te dy treguesit e par t prfshihen vetm vlerat e mallrave dhe shrbimeve prfundimtare, te treguesi i dyt t prfshihet ndryshimi neto ne stoqet e mallrave dhe prodhimit n proces (vijim) n treguesin e tret t prfshihen te gjitha t ardhurat faktoriale dhe taksat indirekte por t prjashtohen t ardhurat e transferuara. Disa barazime tjera qe dalin nga Produkti i prgjithshm: GDP minus Amortizimi vijues=Produkti kombtar neto (NNP) Produkti komb. neto minus tatimet indirekte (TVSh)=Te ardh.komb.(NI) T ardhurat Kombtare=Pagat+Interesat(kamat)+Renta+Profiti Madhsit makroekonomike n bllok-skem duken: Prodhimi i brendshm bruto (PBB), prodhimi bruto kombtar (PBK), prodhimi neto kombtar (PNK), e ardhura shoqrore (ASH-TN), e ardhura personale (AP) dhe e ardhura personale e disponueshme (APD), t cilt n mnyr grafike munden t paraqiten si n pasqyrn vijuese nr.4.3-1:

10

Makroekonomi I

Ligjerata-1

T ardhurat neto nga jasht Amortizimi G I X-M GDP C W Rrogat NNP NI R-Renta I-Kamatat Tatimet indir. Pf Profitet

PBK

PBB

PNK

TN

11