Professional Documents
Culture Documents
5 Filtrasyon
5 Filtrasyon
Filtrasyon;
Svda kat dalm iin uygulanan bir ayrma ilemidir.
Bir sv iinde sspansiyon halde bulunan kat paracklarn ya da kolloidal znm maddelerin, bir filtre materyali yardmyla svdan ayrlmasdr.
Filtrasyon iin meyve suyu gzenekli bir ortamdan gemeye zorlanarak, tortu giri ynnde tutulur. Dier taraftan da berrak meyve suyu alnr.
Svdan ayrlan paracklar ok kk ve sktrlabilir nitelikte olduundan filtre elemann (filtre tablas, bez, gzenekli metal veya seramik ) ksa srede tkarlar. Bu nedenle filtre kapasitesi hzla der ve filtrasyon durur.
Teet ak filtrasyon Sv, filtre yzeyini yalayarak hzla hareket eder (membran filt.)
Bir filtre yardmc maddesinin amaca uygunluunu belirleyen faktrler; Bal ak miktar Ya hacim Porozite
Bal ak miktar;
Filtre yardmc maddesi, bal ak miktar yksek bir filtrasyon salyorsa berraklatrma etkisi azdr, ancak filtre uzun sre kullanlabilir.
Bal ak miktar dk bir filtrasyon salyorsa, filtrasyon etkisi gldr,ancak filtrenin kullanlma sresi kstldr.
Ayn berrakl salayan, en fazla ak hz veren bileik amaca uygundur.
Ya hacim
Filtre yardmc maddesi, filtre yzeyine 1-2 mm kalnlkta bir katman oluturacak ekilde slak halde uygulanr. Arlk olarak alnan materyalin, slak halde ve basn altnda byle bir katmandan ne kadar alan oluturabildii nemlidir.
KZELGUR (diatomit)
Mikroskobik alglerin iskeletinden oluan diatome toprann krlmas,kurutulmas, frnlanmas ve tlmesi ile elde edilir.
Poroz yap (% 80-90 gzenek ierir) Kimyasal olarak inert (sadece youn, scak alkaliden etkilenir)
Kizelgur parack iriliine gre snflandrlr. Parack irilii arttka filtrasyon hz artar, ama filtrasyon etkisi der. Parack irilii;
50 mikron kaba filtrasyon 10-40 mikron meyve suyu, arap, bira filtrasyonu
Kizelgur paracklarnn irilii, filtrenin geirgenlik deerini belirler. Filtre dokusunun geirgenlik deeri Darcy birimiyle tanmlanr;
Kaba-ok kaba 1,5 11 Darcy Orta - kaba 0,75 -1,5 Darcy Orta 0,5 0,1 Darcy nce 0,03 0,07 Darcy
PERLT
Aliminyum silikattan oluan volkanik kkenli bir kaya
Bileiminde % 60-75 SiO2, % 12-20 Al2O3
Volkanik kaya tlr ve yksek scakla (~ 1300oC) stlr. Istmayla paracklar 20-30 kat genleir. Tekrar tlrek snflandrlr.
Poroz yapda deildir. Filtrasyon etkisi paracklar arasnda oluan boluk ve kanallardan kaynaklanr. Hzl, kaba bir filtrasyon iin uygundur.
ok iyi berraklk salar; ayrca filtre dokusunu kirlenmekten ve tkanmaktan korur. asbest,salk asndan olumsuz etkileri nedeniyle kullanlmaz (kanserojen).
Filtre Tipleri
1. Kaplamal filtreler (Kizelgur filtreleri)
Yatay tankl dikey elekli filtreler Dikey tankl yatay elekli filtreler Kizelgur ereveli filtreler (kaplamal plakal)
Kaplamal filtreler
(Kizelgur filtreleri)
Filtre yardmc maddesi su iinde sspanse edildikten sonra gzenekli bir filtre eleman zerine kaplanr.
Olumsuz zellikleri
Filtre keki oluumu homojen deil, Basn dmelerinde filtre keki elek zerinden ayrlabiliyor; bylece filtrasyon bozuluyor, Filtrasyon sonunda filtre tam boaltlamyor; yani filtre iinde meyve suyu kalyor.
Filtrelerin kaplanmas
Homojen bir filtre keki oluumu iin, kaplama yaplmadan nce; Filtreler iyice temizlenmeli Filtrelerin havas alnmal Kaplama iin orta irilikte kizelgur kullanlr.
Kizelgur su ya da meyve suyu iinde sspanse edildikten sonra filtreye verilerek kaplama yaplr. Kizelgur dozaj; 1200-1500 g/m2 Kaplama kalnl; yaklak 1,5 mm Kaplama sonunda ayn irilikte kizelgur meyve suyunu dozlanr (1200 g / 1000 L ms) Filtrasyon etkinliini arttrmak iin;
nce orta irilikte kizelgurla kaplama
sonra ince irilikte kizelgurla kaplama
(500-600 g/m2)
(700-1000g/m2)
Kaplama materyali olarak kizelgur ile birlikte selloz lifleri ve selloz karml zel preparatlar da kullanlabilir. Bylece;
Filtre keki daha stabil ve gl olur Filtre elemanlardaki hasarl blgeler kapatlabilir.
Selloz lifi, kizelgur kaplama ileminden nce 200 g/m2 dzeyinde uygulanr.
gerek kaplama gerekse filtrasyon srasnda en az 0.5 bar dzeyinde bir kar basn bulunmaldr. filtrasyon srasnda, meyve suyu ve filtrat tarafndaki basn fark gittike artar. Art 0.2-0,3 bar / saat dzeyinde ise filtrasyon ideal koullarda gerekleiyor demektir. basn belli bir deere ykselince ileme son verilir.
Kizelgur kapasitesi;
tortu hacmi ile ifade edilir ve L olarak verilir. rnein; filtre iin max tortu hacmi 100 L, ya hacim 3,4 L / kg ise; kullanlmas gereken kizelgur miktar; 100 / 3,4 = 30 kg Bunun % 10 u gvenlik pay olarak karlr 30- 3 = 27 kg kizelgur
Filtrelerin kaplanmas
Tek tip kizelgurla kaplama;
800-900 g/m2
Aamal kaplama;
nce orta irilikte kizelgurla kaplama sonra ince irilikte kizelgurla kaplama
(300-400 g/m2) (500-600g/m2)
Silindir iinde vakum pompas ile dk basn oluturulur (vakum dzeyi 0.3-0.7 bar). Silindirin dn srasnda (0.2-0.6 devir/dk), vakum etkisiyle filtrasyon salanr. Kizelgur keki zerinde zamanla oluan tortu tabakas, silindir boyunca uzanan ve aral ayalanabilen bir syrc bakla temizlenir.
Tortu oran yksek, filtrasyonu zor meyve sularnn kaba filtrasyonu iin uygundur. Durultma tortusundan meyve suyu kazanmada da kullanlabilir.
Plakal Filtrasyon
Kaplamal filtrasyon tipleri (yzeyde filtrasyon), kaba filtrasyon amacyla uygulanr. Kristal berraklkta bir filtrasyon iin plakal ince filtrasyon (gzenek iinde filtrasyon) uygulanr.
Plakal filtreler yan yana bir seri gz olan bir sistemden oluur. Filtre gzleri arasna hazr filtre plakalar yerletirilir. Sistem vidal mengenesi ile sktrlr ve kapal bir sistem oluturulur. Meyve suyu bir noktadan sisteme verilir, buradan ak her filtrasyon gzne dalr. Filtrat bir kanalda toplanarak tek bir noktadan dar alnr.
Plakal filtre
Filtre plakalar
Filtre yardmc maddelerinin belli oranlarda kartrlp preslenmesi ve ardndan kurutulmasyla elde edilirler. Plakann ana dokusunu selloz oluturur. Plakann mekaniksel zelliklerini gelitirmek iin ince sentetik lifler, slanma direncini arttrmak iin ise zel reine preparatlar kullanlr.
Amaca uygun filtre plakalar ile; Steril filtrasyon nce filtrasyon Berrak filtrasyon Kaba filtrasyon yaplabilir.
Filtre plakalar, lifli ve yksek porozitedeki materyallerden oluur ve plaka iinde 3 boyutlu, labirent gibi boluklar a oluur ( toplam hacmin % 80 i). Bulanklk unsurlar, i ksmlardaki bu boluklarda tutulur (gzenek iinde filtrasyon). Filtrasyonda etkili olan, filtrasyon srasnda svnn iinden getii labirentlerin toplam alandr.
Su deeri
20 C deki demineralize suyun, 1 bar basn fark altnda 1400 cm2 efektif filtre yzeyinden 1 saatte geebilen litre olarak miktardr.
filtre plakasnn efektif yzey alandr)
(1400 cm2; 40x40 cm boyutlarndaki
Geirgenlik
1 cp viskozitedeki bir sv, poroz bir materyalin 1 cm2 sinden 1 saatte bir bar basn fark olduu zaman 1 cm hzla geebiliyorsa bu materyalin geirgenlii 1 Darcy dir. VL Geirgenlik, Darcy = k ------AP