‫ﻧﻤﻰﮔﻔﺖ‪ .

‬ﺑﭽﻪهﺎ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﺸﺘﺮى داﺋﻢ اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬در اﺻﻞ ﺑﻴﺮوﻧﺶ‬

‫ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ از ﺁﻧﺠﺎ‪ .‬وﻟﻰ هﺮ ﺑﺎر ﺑﺎ زن ﻳﮑﻰ از ﺁﻳﺖاﷲهﺎ و ﺣﺠﺖاﻻﺳﻼمهﺎ‬
‫ﻣﻰﺁﻣﺪ‪ .‬ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎى دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎزاد ﺁن را ﺑﻪ ﺣﺎج ﺧﺎﻟﻘﻰ دادﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎج‬
‫ﺧﺎﻟﻘﻰ ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪهﺎى ﻣﺴﺘﺸﺎران ﺁﻣﺮﻳﮑﺎﻳﻰ ﺁﻣﺪﻩ‬
‫ﻣﻰﻓﺮوﺧﺖ ﺑﻪ اﻋﻀﺎى ﺻﻨﻒ ﻟﻮازم دﺳﺖ دومﻓﺮوش در ﺳﻪ راﻩ‬
‫اﻣﻴﻦﺣﻀﻮر‪ .‬ﺧﻴﻠﻰ از ﻣﺮدم ﺗﻬﺮان ﻣﻰداﻧﻨﺪ ﮐﻪ اﺟﺎق ﮔﺎزهﺎى ﺁﻧﭽﻨﺎﻧﻰ و‬
‫ﻳﺨﭽﺎلهﺎى ﺳﺎﻳﺪﺑﺎىﺳﺎﻳﺪ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن و وﻳﺪﺋﻮ را ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻟﻮازم دزدى ﮐﻪ از ادارﻩ ﺁﮔﺎهﻰ ﺁوردﻧﺪ ﺑﻪ اﺳﻢ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺼﺎدرﻩﺷﺪﻩ‬
‫ﻃﺎﻏﻮﺗﻰهﺎ روﺑﺮوى ﺳﻴﻨﻤﺎ راﻣﺴﺮ در ﮔﺎراژ ﺗﻌﻤﻴﺮﮔﺎﻩ ﻣﺠﺎز ﭘﻴﮑﺎن ﮐﻪ‬
‫ﻣﺼﺎدرﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ .‬دﻳﮕﺮ ﻟﻮازم را هﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ‬
‫ﻧﻤﻰﺧﻮرد ﺣﺎج ﺧﺎﻟﻘﻰ ﻓﺮوﺧﺖ‪ .‬ﻟﻮازم ﺑﻌﺪى را هﻢ دادﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻣﺠﻠﺲ ﮐﻪ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنهﺎ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻘﻴﻪ ﭼﻴﺰهﺎ هﻢ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ دﺳﺖ ﺑﻨﻴﺎد‬
‫ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن‪.‬‬

‫اﻣﻮال ﮐﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن‬

‫در ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت اواﻳﻞ اﻧﻘﻼب اﻣﻮال ﮐﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن و ﮐﺎخ ﻣﺮﻣﺮ ﺑﻪ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ‬
‫ﻧﻪ ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ رﻓﺖ‪ .‬ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ دو ﮐﻤﻴﺘﻪ ﺑﻮد‪ :‬ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى و‬
‫ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎرى از اﻳﻦ اﻣﻮال ﺗﻮﺳﻂ ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ ﺣﻴﻒ و ﻣﻴﻞ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻳﮑﻰ از ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در ﮐﻤﻴﺘﻪاش ﺑﻮد ﻓﺮد ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪاى ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﻨﺼﻮر‬
‫ﮐﻮﭼﻴﮑﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﻇﺎهﺮا ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﻨﺎهﻨﺪﻩ در ﺗﺮﮐﻴﻪ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﮏ ﺳﺮى اﻣﻮال را ﺑﻪ اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﻧﺰد ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻔﺎش‪.‬‬
‫ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻔﺎش ﭘﻮل ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺲ ﻧﻤﻰدهﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﺼﻮر ﮐﻮﭼﻴﮑﻪ ﮐﻪ ﻧﻤﻰداﻧﻢ ﺑﺎ‬
‫ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ هﻤﺪﺳﺖ ﺑﻮدﻩ ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى را ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻔﺎش را در‬
‫اﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ ﮐﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫■ ﭼﺎﻗﻮﮐﺸﺎن را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟‬

‫‪226‬‬
 ‫□ ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻔﺎش ﻳﮏ ﻣﻘﺪار از اﻣﻮال اﺷﺮف ﭼﻬﺎرﭼﺸﻢ و ﭘﺮى‬
‫ﺑﻠﻨﺪﻩ را هﻢ از اﻳﺮان ﺧﺎرج ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺴﻴﻦ ﮐﻔﺎش ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ و ﺑﺎ ﮐﻤﻴﺘﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ دوازدﻩ ﮐﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﺷﻬﺮ ﻧﻮ و ﺁن ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ داﺷﺖ‪،‬‬
‫راﺑﻄﻪ داﺷﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎى هﺎﺷﻤﻰ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ در زﻣﺎن اﻋﺪام ﺁرش و ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺑﺮاى‬
‫ﺑﺮدن ﺟﻨﺎزﻩهﺎ ﺑﻪ زﻧﺪان ﻗﺼﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺁﻗﺎى ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ را ﺑﻪ رواﻳﺘﻰ‬
‫ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ اﻓﺸﺎﮔﺮى ﮐﺮد‪ .‬او از اﻣﻮال ﮐﺎخهﺎ ﺳﻬﻤﻰ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎى‬
‫هﺎﺷﻤﻰ در اﺻﻞ ﻣﺴﺌﻮل ﭼﻴﺰى ﻧﺒﻮد ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺌﻮل ﮔﺮوﻩ ﺿﺮﺑﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪٩‬‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺎرﻩاى ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﻧﻪ در دﺳﺘﮕﻴﺮى ﻣﺠﺎهﺪﻳﻦ و ﻓﺪاﻳﻴﺎن ﺷﺮﮐﺖ داﺷﺘﻪ و ﻧﻪ‬
‫ﻓﺮد ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻬﻤﻰ ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎن ﺑﺨﻮاهﻨﺪ ﺗﺮورش ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺁن هﻢ اواﻳﻞ‬
‫اﻧﻘﻼب! او را ﺟﻠﻮى ﭘﺎرﮎ ﺷﻬﺮ وﻗﺘﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﻣﺎﺷﻴﻨﺶ ﻣﻰرﻓﺘﻪ ﺑﻪ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺴﺘﻨﺪ و ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ دﺳﺖ ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ ﮐﻪ‬
‫اﻻن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ در واﺗﻴﮑﺎن اﺳﺖ در ﮐﺎر اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺮشهﺎى ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠّﻰ ﻓﺮش‬

‫ﻳﮏ ﻣﻄﻠﺐ دﻳﮕﺮ ﮐﻪ اﻻن ﻳﺎدم ﺁﻣﺪ‪ ،‬ﻓﺮوش ﻓﺮشهﺎى ﺷﺮﮐﺖ ﻓﺮش اﻳﺮان‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در رژﻳﻢ ﺳﺎﺑﻖ ﻓﺮح ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﻣﺆﺳﺴﻪاى درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﺑﺮاى‬
‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از هﻨﺮ و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﻠﻰ‪ .‬از ﻓﺮﺷﺒﺎفهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اﺳﺘﺎد ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬
‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ در اﺧﺘﻴﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻣﻮاد ﺧﻮب‪ ،‬ﻓﺮشهﺎى ﺧﻮﺑﻰ ﻣﻰﺑﺎﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻞ اﻳﻦ ﺷﺮﮐﺖ هﻢ ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻴﻦ ﺑﻠﻮار ﮐﺸﺎورز و ﺧﻴﺎﺑﺎن دﮐﺘﺮ ﻓﺎﻃﻤﻰ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻗﺎﻳﺎن اﻧﻘﻼﺑﻰ ﺁﻧﺠﺎ را ﻣﺼﺎدرﻩ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻓﺮشهﺎ را از ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻴﺮون‬
‫ﺁوردﻧﺪ ﮐﻪ در ﺑﺎزار ﺑﻔﺮوﺷﻨﺪ‪ .‬ﻳﮑﻰ دو ﻧﻔﺮ از ﺁدمهﺎى ﺧﺒﺮﻩ ﺑﻪ ﻳﮑﻰ از‬
‫ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ در اﻧﻘﻼب ﻣﻴﻠﻴﺎردر ﺷﺪﻩ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﻧﺨﺮ! اﻳﻦ ﻓﺮشهﺎ ﺑﻮدار‬
‫اﺳﺖ و اﺳﺒﺎب دردﺳﺮ ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬

‫ﻃﺮف هُﻞ ﻣﻰﺷﻮد و ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب اﺳﺖ و ﻓﺮشهﺎ اﺳﻢ دارد ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺻﺎدرات ﺁﻧﻬﺎ را ﻣﻰﺧﺮد‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﺪ ﺁﻧﻬﺎ را ﺻﺎدر ﮐﻨﺪ‬
‫در ﮔﻤﺮﮎ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪش و ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮشهﺎ را از ﮐﺠﺎ ﺧﺮﻳﺪى‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫ﻓﺮشهﺎ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ دوﻟﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪227‬‬
 ‫■ ﮐﻰ اﻳﻦ ﻓﺮشهﺎ را ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﻣﺤﺴﻦ ﮎ‪ .‬او را ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و ﭼﻬﺎرﺻﺪ و ﺳﻰ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻮﻣﺎن‬

‫ﺟﺮﻳﻤﻪاش ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻗﻴﻤﺖ ﻓﺮشهﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﺗﻮﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺎجﺁﻗﺎ هﻢ‬
‫ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﮐﻪ از ﻓﻼﻧﻰ ﺧﺮﻳﺪﻩ‪ .‬هﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ دﻓﺘﺮ ﻳﺎرو را ﭘﻴﺪا ﮐﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫هﻴﭽﻰ دﺳﺘﺸﺎن ﻧﻤﻰﺁﻳﺪ‪.‬‬

‫■ از ﮐﻰ ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮد؟‬

‫□ از ﻳﮑﻰ از هﻤﻴﻦ دﺳﺖاﻧﺪرﮐﺎران اﻧﻘﻼب‪ ،‬اﺳﻤﺶ را ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬هﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ ﮐﺴﻰ راﭘﻴﺪا ﻧﻤﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮشهﺎ را ﭘﺲ‬
‫ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻬﺎر ﺻﺪ و ﺳﻰ ﻣﻴﻠﻴﻮن هﻢ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ را ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﺑﺎ ﻳﮑﻰ دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﺷﺮﻳﮑﻰ ﻓﺮشهﺎ را ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ‬
‫ﻣﺎﺟﺮا هﻢ ﺳﮑﺘﻪ ﮐﺮد و اﻻن هﻢ در اﻳﺮان زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬در هﺎﻣﺒﻮرگ هﻢ‬
‫ﺷﺮﮐﺖ ﻓﺮشﻓﺮوﺷﻰ دارد‪.‬‬

‫ﺗﻌﺪادى از ﻓﺮشهﺎﻳﻰ هﻢ ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪهﺎى ﻣﺼﺎدرﻩاى ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﺑﻪ ﺧﺎرج‬

‫ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ .‬ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮاى ﻓﺮوش ﻓﺮشهﺎ و اﻣﻮال ﻣﺮدم ﮐﻪ‬
‫ﻣﺼﺎدرﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﮏ ﺷﺮﮐﺖ ﻓﺮش اﻳﺮان در هﺎﻣﺒﻮرگ در ﺑﻠﻮﮎ‬
‫ﺗﻮرﮐﺎى در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﻤﺎرﻩ دﻩ درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ ﮐﻪ اﻳﻦ ﻓﺮشهﺎ را ﺁﻧﺠﺎ‬
‫ﻣﻰﻓﺮوﺷﺪ‪.‬‬

‫■ اﺳﻢ ﺁن ﺷﺮﮐﺖ را ﻣﻰداﻧﻴﺪ؟‬

‫□ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﺷﺮﮐﺖ ﻣﻠﻰ ﻓﺮش اﻳﺮان ﻳﺎ ﭼﻴﺰى ﺷﺒﻴﻪ اﻳﻦ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاهﻴﺪ‬
‫ﻣﻰﭘﺮﺳﻢ‪ ،‬هﻢ اﺳﻢ و هﻢ اﻳﻦ ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ادارﻩاش ﻣﻰﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺁراﻣﮕﺎﻩ رﺿﺎﺷﺎﻩ‬

‫‪228‬‬
 ‫روز ‪ ٢٢‬ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎ را اﻋﺰام ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﺮاى ﮐﻤﮏ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ واﺣﺪى در‬
‫ﺷﺎﻩﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ ﻏﺮوب ﺑﻮد ﮐﻪ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺁﻧﺠﺎ و دﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ در ﺁراﻣﮕﺎﻩ‬
‫رﺿﺎﺷﺎﻩ درﮔﻴﺮى اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻰ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‬
‫ﺁراﻣﮕﺎﻩ رﺿﺎﺷﺎﻩ را ﺗﺨﺮﻳﺐ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺳﺮﺑﺎزان ﺷﺪﻳﺪًا ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و ﺗﺎ‬
‫ﺁﺧﺮﻳﻦ ﮔﻠﻮﻟﻪ اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺮدم رﻳﺨﺘﻨﺪ و ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺎراج‪ .‬ﺁن‬
‫ﺁﺧﻮﻧﺪى ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﺁﻗﺎى ﮐﻤﺮﻩاى هﺪﻓﺶ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ و ﻧﮕﺬارﻳﻢ‬
‫دﻳﮕﺮان ﺗﺎراج ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺁﺧﻮﻧﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺣﺮﻓﺶ ﮔﻮش ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎ هﻢ‬
‫ﮐﻤﮏ ﮐﺮدﻳﻢ و ﺟﻠﻮى ﺗﺎراج را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﮐﻤﺮﻩاى ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺛﺎث اﻳﻨﺠﺎ را‬
‫ﻣﻰﺑﺮم ﮐﻪ ﻣﺮدم ﻏﺎرت ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﮐﺴﻰ را ﻣﺄﻣﻮر ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪.‬‬

‫اﻳﺸﺎن دﺳﺘﻮر داد ﭼﻠﭽﺮاغهﺎ و ﺷﻤﻌﺪان و ﺗﺎﺑﻠﻮهﺎى ﻧﻘﺎﺷﻰ و ﻏﻴﺮﻩ را ﺳﻮار‬

‫دو زﻳﻞ ارﺗﺸﻰ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺧﻮدش هﻢ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ رﻓﺖ! ﺑﻌﺪًا اﻳﻦ ﺁﻗﺎ ﻳﺎ ﻳﮑﻰ از‬
‫اﻗﻮاﻣﺶ وﻗﺘﻰ داﺷﺘﻨﺪ ﺁن ﺷﻤﻌﺪانهﺎ را در ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﻩ ﻣﻰﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ‪ ،‬دﺳﺘﮕﻴﺮ‬
‫ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺨﺮد‪ ،‬ﺧﻮدش ارزﻳﺎب ﮐﻤﻴﺘﻪ و ارزﻳﺎب اﺟﻨﺎﺳﻰ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺎﻏﻮﺗﻰهﺎ ﺟﻤﻊﺁورى ﺷﺪﻩ ﺑﻮد و ﺗﺎ ﻣﻰدﻳﺪ ﻣﻰﻓﻬﻤﻴﺪ از ﮐﺠﺎ‬
‫ﺁﻣﺪﻩ و از ﮐﻰ ﺑﻪ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ رﺳﻴﺪﻩ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎ‪ .‬ﺷﻤﻌﺪانهﺎ را از‬
‫ﮐﻤﺮﻩاى ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ وﻟﻰ ﺑﺎﻗﻴﺶ هﻤﻪ ﮐﻤﺮﻩاىﺧﻮر ﺷﺪ و ﺑﺎﻻ ﮐﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻏﺎرت اﻣﻮال ﺁراﻣﮕﺎﻩ رﺿﺎﺷﺎﻩ‬

‫ﻳﮑﻰ از ﭘﺴﺮان ﻳﺎ ﻧﻮادﮔﺎن ﺁﻗﺎى ﮐﻤﺮﻩاى اﻣﺎم ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺷﺎﻩﻋﺒﺪاﻟﻌﻈﻴﻢ ﺑﻮد‪.‬‬

‫اﻳﺸﺎن اول اﻧﻘﻼب ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاى ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺒﺮ رﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻧﻴﺮو‬
‫اﺣﺘﻴﺎج دارﻳﻢ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬وﻟﻰ اﻳﻦ دﻳﮕﺮ ﮐﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ را ﺑﻪ‬

‫‪229‬‬
 ‫ﺁﻧﺠﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺮﺑﺎزاﻧﻰ ﮐﻪ از ﺁﻧﺠﺎ ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫زﻳﺎدى ﮐﺮدﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮﺷﺎن ﮐﺸﺘﻪ و زﺧﻤﻰ ﺷﺪﻧﺪ و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ را هﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎم اﻣﻮال ﺁﻧﺠﺎ را ﺑﻴﺮون ﺁوردﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻠﭽﺮاغ‪ ،‬ﺷﻤﻌﺪان و اﻳﻨﺠﻮر ﭼﻴﺰهﺎ‪.‬‬
‫ﺁﻗﺎى ﮐﻤﺮﻩاى ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﺮد و ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻓﺮدى ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ ﮐﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش اﺷﻴﺎء ﻋﺘﻴﻘﻪ ﺑﻮد ﺑﻔﺮوﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ‬
‫ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ از ﺳﻤﺖ ﺑﺎزار زرﮔﺮهﺎ ﻧﺰدﻳﮏ در ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﻩ در ﺑﺎزار‬
‫اردﻳﺒﻬﺸﺖ دو ﻣﻐﺎزﻩ داﺷﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺘﺨﺼﺺ اﻣﻮال دزدى ﺑﻮدﻩ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫ﻣﻰﻓﻬﻤﺪ اﻳﻦ اﺷﻴﺎء از ﮐﺠﺎ ﺁﻣﺪﻩ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻰداﻧﺴﺖ ﻣﺎل ﮐﻰ ﺑﻮدﻩ‪ ،‬ﮐﻰ ﺧﺮﻳﺪﻩ و‬
‫ﺑﺮاى ﮐﺠﺎ‪ .‬ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ از ﺑﭽﮕﻰ در اﻳﻦ ﮐﺎر ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺎﺟﺮا را‬
‫ﺧﺒﺮ داد‪.‬‬

‫■ ﺑﺎ ﮐﻰ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ؟‬

‫□ ﺑﺎ رﻓﻴﻖدوﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﺧﻮدش ارزﻳﺎب وﺳﺎﻳﻞ ﻋﺘﻴﻘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪهﺎ و‬

‫ﮐﺎخهﺎ ﻣﺼﺎدرﻩ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ زن و ﺑﭽﻪ هﻢ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﺮد ﺗﻤﺎم‬
‫اﻣﻮاﻟﺶ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺤﺴﻦ رﻓﻴﻖدوﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮاهﺮش هﻢ از اﻳﻦ ﺑﺴﺎط‬
‫راﺿﻰ ﺑﻮد ﭼﻮن دو ﻣﻐﺎزﻩ ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ را ﺁن زﻣﺎن ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻓﺮوﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ ﻋﺘﻴﻘﻪﺷﻨﺎس و ﺧﻂ ﺷﻨﺎس ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻬﺪى ﺳﻴﺎﻩ‬
‫ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ و ﺁﻗﺎى ﮐﻤﺮﻩاى را ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و اﻣﻮال دوﺑﺎرﻩ ﺑﻪ دﺳﺖ ﮐﻰ ﻣﻰرﺳﺪ؟‬
‫ﻣﺤﺴﻦ رﻓﻴﻖدوﺳﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻣﺤﺴﻦ رﻓﻴﻖدوﺳﺖ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ اﻳﻦ اﻣﻮال را ﺑﻪ‬
‫ﮐﺴﻰ ﺑﻔﺮوﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﮐﺜﺮ اﻳﻦ اﻣﻮال را ﺑﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﻓﺮوﺧﺖ‪.‬‬

‫■ هﻤﺎن اﻣﻮال ﺁراﻣﮕﺎﻩ رﺿﺎﺷﺎﻩ را؟‬

‫□ ﺁﻧﻬﺎ هﻢ ﭘﻴﺶ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎﺳﺖ‪ .‬ﺷﻤﻌﺪانهﺎ و ﺧﻂهﺎ ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎى ﺧﺎﻣﻨﻪاى اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺒﻼ هﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﺤﺎﻓﻈﺎن ﺧﺎﻣﻨﻪاى را ﻣﻦ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﺮدم و ﺑﺮاﻳﺶ ﺑﺮدم‪ .‬ﻳﮑﻰ‬
‫از اﻳﻦ ﻣﺤﺎﻓﻈﺎن ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ﭘﺎﻳﻴﻦ ﮐﻮﮐﺎﮐﻮﻻ در ﭼﻬﺎرراﻩ ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻳﺎ اﺳﻤﻰ‬
‫ﺷﺒﻴﻪ اﻳﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﺮد ﮐﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ را ﺑﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪاى دادﻧﺪ‪.‬‬

‫■ از رﻓﻴﻖدوﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ .‬ﺁن ﻣﻮﻗﻊ ﺧﺎﻣﻨﻪاى هﻨﻮز رهﺒﺮ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮد و رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر و اﻣﺎم‬

‫‪230‬‬
‫ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻂهﺎ را وﻟﻰ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﮐﻪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺷﺪ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ رﺳﻴﺪ‬
‫ﭼﻮن ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ ﻋﻼﻗﻪ دارد‪ .‬ﮐﺘﺎبهﺎﻳﻰ ﮐﻪ از ﺧﺎﻧﻪ ﻃﺎﻏﻮﺗﻰهﺎ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬هﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﻮﻳﺴﻰ دارد‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎى رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺼﻮص ﮐﺘﺎبهﺎى ﻣﺬهﺒﻰ‪ .‬ﻳﮏ ﺳﺮى از اﻳﻦ ﮐﺘﺎبهﺎ را از ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎى‬
‫ﺷﺠﺎعاﻟﺪﻳﻦ ﺷﻔﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از ﺷﻬﺎب ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﭼﻪ ﻋﻼﻗﻪاى ﺑﻪ‬
‫ﮐﺘﺎبهﺎى‬
‫ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﻮﻳﺴﻰ ﺷﺪﻩ دارد‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ اﻓﮑﺎر ﻃﺮف را ﻣﻰﻓﻬﻤﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﮕﺮ او وﻗﺖ ﮐﺘﺎبﺧﻮاﻧﺪن هﻢ دارد؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬از اﻳﻦ ﺟﺎﻧﻮر هﺮ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻰ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ‪.‬‬

‫اﺑﺮاهﻴﻢ ﻳﺰدى و ﮐﺎرهﺎى او‬

‫ﭼﻨﺪ روز ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب از ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ هﺮج و ﻣﺮج در ﻧﺤﻮﻩ دﺳﺘﮕﻴﺮىهﺎ و‬

‫ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰهﺎ و ﻣﺼﺎدرﻩهﺎ زﻳﺎد ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺁﻳﺖاﷲ رﺑﺎﻧﻰ ﺷﻴﺮازى و ﺁﻗﺎى‬
‫اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺣﮑﻴﻤﻰ و ﺁﻗﺎى زوارﻩاى و ﺁﻗﺎى ﻳﺰدى را ﮔﺬاﺷﺖ ﺑﺮاى رﺳﻴﺪﮔﻰ‬

‫‪231‬‬
 ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﭘﺮوﻧﺪﻩهﺎ‪ .‬ارﺗﺸﻰهﺎى ردﻩ ﺑﺎﻻ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻ داﺷﺘﻨﺪ را‬
‫ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎى اﺑﺮاهﻴﻢ ﻳﺰدى‪ .‬ﭘﻮﻟﺪارهﺎ را ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ اول ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎى‬
‫اﺷﺮاﻗﻰ‪ ،‬او هﻢ ﺁﻧﻬﺎ را ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﺎد ﻳﺎ ﭘﻴﺶ ﺁﻳﺖاﷲ رﺑﺎﻧﻰ ﺷﻴﺮازى و ﻳﺎ ﭘﻴﺶ‬
‫اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺣﮑﻴﻤﻰ و ﻳﺎ ﺁﻗﺎى زوارﻩاى ﮐﻪ هﺮ دو ﺁﺧﻮﻧﺪ هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﮑﻞ‬
‫دﺳﺘﮕﻴﺮﺷﺪﮔﺎن را ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺁﻧﺠﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻰدادﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﻰ‬
‫ﮐﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮود‪ ،‬دادﺳﺮا ﻳﺎ ﺟﺎى دﻳﮕﺮ‪ .‬ﺁن ﻣﻮﻗﻊ هﻨﻮز دادﺳﺘﺎﻧﻰ اوﻳﻦ ﺑﻪ ﺁن‬
‫ﺻﻮرت ﺷﮑﻞ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺴﺎﻧﻰ را ﮐﻪ ﺁﻗﺎى اﺑﺮاهﻴﻢ ﻳﺰدى ﺷﺨﺼًﺎ از ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﮐﺮد و ﻳﺎ ﺁﻧﻬﺎ را ﺗﺨﻠﻴﻪ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﮐﺮد ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺳﭙﻬﺒﺪ‬
‫رﺑﻴﻌﻰ‪ ،‬ﺳﭙﻬﺒﺪ هﺎﺷﻢ ﺑﺮﻧﺠﻴﺎن و ﻣﻬﺪى رﺣﻴﻤﻰ و ﻧﺼﻴﺮى‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ را ﻳﺰدى‬
‫ﺷﺨﺼًﺎ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﮐﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁﻗﺎى ﻋﺒﺎس ﺷﻴﺒﺎﻧﻰ‪ ،‬ﭘﻴﺮﻣﺮد ﻻﻏﺮاﻧﺪام ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا‬
‫وزﻳﺮ ﮐﺸﺎورزى ﺷﺪ ﻧﻴﺰ ﺟﺰو ﺑﺎزﺟﻮﻳﺎن ﺑﻮد‪ .‬از ﻧﺼﻴﺮى هﻤﻴﻦ ﻋﺒﺎس‬
‫ﺷﻴﺒﺎﻧﻰ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﮑﻪ ﻳﮏ ﺳﻴﻠﻰ هﻢ ﺑﻪ او زد‪.‬‬

‫■ ﺷﻤﺎ از ﮐﺠﺎ ﻣﻰداﻧﻴﺪ؟‬

‫□ ﻣﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬در ﺳﺎﻟﻦ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‪...‬‬

‫■ ﻳﻌﻨﻰ ﺧﻮدﺗﺎن ﺷﺎهﺪ ﺑﻮدﻳﺪ؟‬

‫□ ﻣﻦ‪ ،‬ﺷﻬﺎب‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰهﺎى دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ رﺑﻴﻌﻰ را‬
‫ﻣﻦ ﺷﺎهﺪ ﺑﻮدم‪ .‬ﺁن هﻢ ﺑﺮاى اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ وﻗﺘﻰ ﻣﺎ ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ ﺑﺮاى ﮐﺎرى ﺣﮑﻢ‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﻃﻮل ﻣﻰﮐﺸﻴﺪ و ﻣﻦ ﻣﻰاﻳﺴﺘﺎدم و اﻳﻦ ﻣﺤﺎﮐﻤﺎت را ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻰﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﺗﺎزﻩ ﺑﺮاى دﺳﺘﮕﻴﺮى‪ ،‬ﺑﺎﻧﺪﺑﺎزى هﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﺎ ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ ﺣﮑﻢ دﺳﺘﮕﻴﺮى‬
‫ﮐﺴﻰ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺣﮑﻢ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻰﺷﺪ وﻟﻰ ﻧﻤﻰدادﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮوﻧﺪ ﻧﻈﺮ ﻓﻼﻧﻰ را‬
‫هﻢ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺁن ﻓﻼﻧﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺮوﻳﺪ ﺁن ﻳﮑﻰ را ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ! ﺁﻧﺠﺎ ﭘﺮ از‬
‫ﭘﺮوﻧﺪﻩ ﺑﻮد و ﺑﻰ ﺣﺴﺎب و ﮐﺘﺎب‪ .‬هﺮ ﮐﺲ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻳﮏ ﺗﮑﻪ را ﺑﺮﻣﻰداﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻳﮏ ﺟﻮرى ﭘﺎرﺗﻰﺑﺎزى و ﭼﺸﻢ و هﻢﭼﺸﻤﻰ هﻢ در دﺳﺘﮕﻴﺮى ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻪ‬
‫ﮐﺴﻰ را اول ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬ﻳﺎ ﭼﻪ ﮔﺮوهﻰ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ را ﺑﮕﻴﺮد! اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ‬
‫ﭘﺎرﺗﻰﺑﺎزى ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ هﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﻃﺮف ﭘﻮل و ﭘﻠﻪاى داﺷﺖ ﺑﻪ ﺟﻴﺐ‬
‫ﺁﻗﺎﻳﺎن ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﻮد‪ .‬ﻳﮏ ﮐﺘﺎب ﺧﻴﻠﻰ ﻗﻄﻮر ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻬﻞ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺻﻔﺤﻪاش‬
‫دﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﻮد ﭘﺮ از اﺳﺎﻣﻰ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت‬

‫‪232‬‬
‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻳﺎ اﻗﺪام ﺑﻪ ﻓﺮار ﻣﺎ ﺣﻖ داﺷﺘﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﻴﺮ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬ﺁن اﺳﺎﻣﻰ را ﻣﻦ دارم‪.‬‬
‫ﻟﻴﺴﺘﻰ هﻢ از اﺳﺎﻣﻰ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در ﺧﺎرج ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺮور ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬وﺟﻮد داﺷﺖ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻰ ﺑﺮاى ﺗﺮور ﺁﻗﺎى ﺑﺨﺘﻴﺎر ﺁﻣﺪﻳﻢ‪ ،‬ﻟﻴﺴﺖ هﻤﺮاهﻤﺎن ﻧﺒﻮد وﻟﻰ ﭼﻨﺪ ﻧﺎم از‬
‫ﺁن ﻟﻴﺴﺖ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﭙﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺿﺮورت اﻳﺠﺎب ﮐﺮد و ﺗﻤﺎس‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ دﻧﺒﺎل ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﺮاى ﺗﺮورﺷﺎن‪.‬‬

‫■ ﺁن اﺳﺎﻣﻰ را ﺑﻪ ﻳﺎد دارﻳﺪ؟‬

‫□ اﺻﻼ ﻟﻴﺴﺘﺶ را دارم‪.‬‬

‫■ ﻣﻨﻈﻮرم ﻟﻴﺴﺖ ﺗﺮور ﺧﺎرج از ﮐﺸﻮر اﺳﺖ‪.‬‬

‫□ ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل از ﺁن ﻣﺎﺟﺮا ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ .‬وﻟﻰ ﻳﮑﻰ هﻤﻴﻦ رﺿﺎ ﻣﻈﻠﻮﻣﺎن ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ در ﭘﺎرﻳﺲ او را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺳﭙﻬﺒﺪ رﺑﻴﻌﻰ ﻧﻤﻰداﻧﻢ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ارﺗﺒﺎط‬
‫داﺷﺖ ﻳﺎ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ در ﮐﺎر ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮدﻣﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺑﺎزﺟﻮﻳﺎن ﺣﺮف‬
‫ﻣﻰزد و ﻣﻰﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ هﻤﺮاﻩ ﺑﻮدم ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺷﻮم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ‬
‫ﮐﺎرى هﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪهﻴﺪ!‬

‫ﭼﻨﺪ ارﺗﺸﻰ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻰ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ در ﺟﺎﻳﻰ اﻳﺴﺘﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ‬

‫ﮐﻪ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ ﺁﻧﻬﺎ را ﻧﻤﻰدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ در ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺮف درﺳﺖ‬
‫ﻧﻤﻰزدﻧﺪ و ﻳﺎ ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻧﻤﻰداﻧﻢ ﺁن ارﺗﺸﻰهﺎ ﭼﻪﻃﻮر ﻧﺪا ﻣﻰدادﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻰﺷﺪ و ﺑﺎزﺟﻮ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺑﻴﺮون ﻣﻰرﻓﺖ و ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺮف‬
‫ﻣﻰزد و ﺑﻌﺪ ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺖ و ﺑﻪ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﮐﻪ اﻳﻨﺠﻮر ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻰ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫و اﻳﻨﺠﻮر اﺳﺖ!‬

‫■ ﻳﻌﻨﻰ اﻓﺴﺮهﺎﻳﻰ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺎزﺟﻮﻳﺎن هﻤﮑﺎرى ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ارﺗﺸﻰ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻰ وﻟﻰ در ﺣﺮفهﺎﻳﺸﺎن ﮐﻪ هﻤﺪﻳﮕﺮ را‬

‫ﺻﺪا ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﻣﺜﻼ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﻨﺎب ﺳﺮهﻨﮓ! ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬اﺑﺮاهﻴﻢ ﻳﺰدى‬
‫در ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ هﺎﺷﻢ ﺑﺮﻧﺠﻴﺎن ﻳﮑﻰ دو ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺸﻰ اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪ .‬هﺎﺷﻢ ﺑﺮﻧﺠﻴﺎن رﻳﻴﺲ ﺿﺪاﻃﻼﻋﺎت ﻧﻴﺮوى هﻮاﻳﻰ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎﺻﺮ‬

‫‪233‬‬
 ‫ﻣﻘﺪم را هﻢ ﻳﺰدى ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﮐﺮد و در ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر داﺷﺖ‪.‬‬

‫■ ﺁﻗﺎى اﺑﺮاهﻴﻢ ﻳﺰدى ﺁﻧﻬﺎ را ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﻣﻰﮐﺮد؟‬

‫□ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ و ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ در اﻧﻘﻼب هﻤﻪ ﺑﺎ هﻢ ﺳﺮ هﻢ ﺑﻮد‪،‬‬

‫ﺟﺪا ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫■ در ﺻﺪور ﺣﮑﻢ ﺗﻴﺮﺑﺎران هﻢ ﺁﻗﺎى ﻳﺰدى دﺧﺎﻟﺖ داﺷﺖ؟‬

‫□ ﻣﻦ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪.‬‬

‫■ وﻟﻰ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰهﺎ را ﺷﺎهﺪ ﺑﻮدﻳﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬در ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰهﺎ ﺑﻮدم و دﻳﺪم ﮐﻪ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﻣﻰﮐﺮد‪.‬‬

‫■ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﻣﻰﮐﺮد؟‬

‫□ ﺳﺌﻮالهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﮐﺮد ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺪارﮐﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ داﺷﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻼﻗﺎتﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‬

‫وﻗﺘﻰ ﺧﻤﻴﻨﻰ از ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺁﻣﺪ‪ ،‬هﻤﻪ ﺗﺼﻮر ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ در‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻰ ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﺁﻧﺠﺎ ﺳﺎﮐﻦ ﻧﺒﻮد‪ .‬روزهﺎ‬
‫ﻣﻰﺁﻣﺪ ﮐﺎرهﺎﻳﺶ را اﻧﺠﺎم ﻣﻰداد و ﺷﺐهﺎ از در ﭘﺸﺘﻰ ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺣﺎج ل‪ .‬ﻣﻰرﻓﺖ‪.‬‬

‫‪234‬‬
 ‫اواﻳﻞ اﻧﻘﻼب ﮐﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ و ﻳﺎ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان‬
‫ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ و در ﺻﻨﺪوق ﺷﮑﺎﻳﺎت ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ زﻧﺎن‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻰﻧﻮﺷﺘﻨﺪ و اﻋﻼم ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮﻧﺪ ﺻﻴﻐﻪ اﻣﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪهﺎ‬
‫ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁﻗﺎى هﺎدى ﻏﻔﺎرى ﻣﻰرﺳﻴﺪ‪ ،‬او هﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ زﻧﺎن ﺗﻤﺎس ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪﺗﺎﻳﻰ را ﺧﻮدش ﺻﻴﻐﻪ ﮐﺮد و ﭼﻨﺪ ﺗﺎ را ﻇﺎهﺮًا ﺣﻮاﻟﻪ داد ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎن‬
‫دﻳﮕﺮ‪...‬‬

‫■ ﻋﻠﻤﺎ و روﺣﺎﻧﻴﻮن؟‬

‫□ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ او راﺑﻄﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬هﺎدى ﻏﻔﺎرى اﻣﻮال ﺁﻗﺎى ﻣﺤﻤﻮد‬

‫ﭘﻮرﮐﺎﻇﻤﻰ و ﺳﻴﺪﺟﻼل ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﺮﮐﺖ اﺳﺘﺎرﻻﻳﺖ را ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﻨﻴﺎد اﻟﻬﺎدى را در ﺗﻬﺮان درﺳﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻣﻈﻔﺮﻳﺎن و ﺧﺎﻧﻤﺶ را در‬
‫ﻓﺮودﮔﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﭘﺎى ﮔﭻﮔﺮﻓﺘﻪ ﺧﺎﻧﻤﺶ ﻣﻘﺪار ﺧﻴﻠﻰ زﻳﺎدى اﺷﻴﺎء‬
‫ﻗﻴﻤﺘﻰ و ﺑﺮﻟﻴﺎن ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﻣﻰزدﻧﺪ ﺣﺪود ﺻﺪﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻮﻣﺎن ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ‬
‫را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻘﺪار زﻳﺎدى ﭘﻮل ﭘﻴﺎدﻩاش ﮐﺮدﻧﺪ و ﺁزادش ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﭘﻴﺶ از دﻳﺪن او ﭼﮏهﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫ﻣﻰدادﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺁﻗﺎى ﻧﺎﺻﺮ ﮐﺪﺧﺪا ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا ﺑﻪ ﺟﺮم رﺑﺎﺧﻮارى او را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬
‫ﺣﺪود ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮن داد‪ .‬ﻳﮑﻰ دﻳﮕﺮ از ﻃﺮف ﺻﻨﻒ دوﭼﺮﺧﻪﺳﺎزان ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ اﺳﻢ ﺣﺎﺟﻰ ﺳﻪ ﮐﻠﻪ ﻳﺎ اﺳﻤﻰ ﺷﺒﻴﻪ اﻳﻦ‪ ،‬ﺣﺪود ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮن هﻢ او داد‪ .‬ﻳﺎ‬
‫ﺁﻗﺎى ﻧﺎﺻﺮ ادﻳﺐ رﻳﻴﺲ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦﻓﺮوﺷﺎن ﭼﻴﺰى ﺣﺪود ﭘﺎﻧﺰدﻩ ﻣﻴﻠﻴﻮن‬
‫ﻼ ﭼﻴﺰى ﺣﺪود ﭘﻨﺞ‬ ‫داد‪ .‬ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻌﻨﻮى ﺻﺎﺣﺐ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﮐﻔﺶ وﻳﻦ ﻳﺎ ﮐﻔﺶ ﺑ ّ‬
‫ﻣﻴﻠﻴﻮن داد‪ .‬ﺣﺎج ﻋﺒﺎس ﺣﺴﻴﻦ زادﻩ هﻢ ﺣﺪود ﺑﻴﺴﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن داد‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺷﻬﺎﺑﻰ‬
‫از ﺻﻨﻒ ﺳﺮاﺟﺎن و ﻓﺮوﺷﻨﺪﻩ ﭼﺮم ﻣﺼﻨﻮﻋﻰ و ﻣﺸﻤّﻰ هﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن داد‪.‬‬
‫ﺑﺮادران زﻳﻦاﻟﻌﺎﺑﺪﻳﻨﻰ در ﮐﺎر ﭼﺘﺮ و ﭼﺮخ ﺧﻴﺎﻃﻰ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺪود هﻔﺖ‬
‫ﻣﻴﻠﻴﻮن دادﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﺑﻠﻮرﭼﻰ هﻢ هﻤﻴﻦﻃﻮر‪ .‬هﺮ ﮐﺪام ﭼﮏ ﻣﻰدادﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﺎم‬
‫ﺑﺮﺧﻰ از ﺑﺎﻧﮏهﺎﻳﺸﺎن ﻳﺎدم هﺴﺖ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬هﺮ ﮐﺪام ﻗﺒﻞ از دﻳﺪن ﺧﻤﻴﻨﻰ‬
‫اول ﭘﻮل ﻣﻰدادﻧﺪ‪.‬‬

‫■ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ اﻳﻦ ﭘﻮلهﺎ را ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ؟‬

‫□ ﺁﻗﺎى اﺷﺮاﻗﻰ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻳﻨﻬﺎ ﭼﮏ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪235‬‬
‫■ ﻳﻌﻨﻰ اول ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺶ ﺁﻗﺎى اﺷﺮاﻗﻰ داﻣﺎد ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻌﺪﭘﻴﺶ‬
‫ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از دﻳﺪن ﺣﺘﻤًﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺶ اﺷﺮاﻗﻰ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻧﺠﺎ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﺎﻟﻰ‬
‫ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ ﭘﻴﺶ ﺧﻤﻴﻨﻰ‪ .‬ﺑﺪون دﻳﺪن ﺁﻗﺎى اﺷﺮاﻗﻰ دﻳﺪار ﺁﻗﺎى‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻰ اﻣﮑﺎنﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺮوﻳﻢ ﺑﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫■ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬

‫□ ﻣﺮا ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻧﺠﻮرى ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻴﻬﺎن ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺪهﮑﺎرى داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن‬
‫اﻳﻦ ﺑﺪهﮑﺎرىهﺎ را ﺗﻘﺒﻞ ﮐﺮدﻩ و وﻗﺘﻰ اﻳﻦ ﭘﻮلهﺎ را داد‪ ،‬روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن را‬
‫ﺑﺨﺸﻴﺪ ﺑﻪ دوﻟﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺤﺎﻓﻆ اﻳﺸﺎن ﺑﻮدم و ﭼﻨﺪ روزى هﻢ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺣﺎج‬
‫ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﺑﻮدم‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺮﺗﺒﺎً ﺑﺎ هﻢ ﮐﺎر و رﻓﺖ و ﺁﻣﺪ داﺷﺘﻨﺪ و‬
‫درﺑﺎرﻩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﮐﻴﻬﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ در ﺟﺮﻳﺎن ﺣﺮﻓﻬﺎﻳﺸﺎن ﻧﺒﻮدم‪،‬‬
‫ﺑﻴﺮون اﺗﺎق ﻣﻰﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ‬
‫ﻣﻬﺪﻳﺎن‪ .‬ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻬﺪﻳﺎن ﭘﺸﺖ ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ ارﺷﺎد در ﻳﮏ ﮐﻮﭼﻪ ﺑﻦﺑﺴﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫دو در دارد‪ .‬ﻳﮏ در ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﺎز ﻣﻰﺷﻮد و ﻳﮑﻰ در ﻳﮏ ﮐﻮﭼﻪ ﭘﻬﻦ‬
‫ﺑﻦ ﺑﺴﺖ‪ .‬از ﺗﻮى ﺧﺎﻧﻪ ﻳﮏ ﻧﻬﺮ رد ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﻳﮏ ﻳﺎ دو روز ﻗﺒﻞ از ﺗﺮور‬
‫ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﻣﺮا ﺳﭙﺎﻩ ﺧﻮاﺳﺖ‪...‬‬

‫■ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻋﺮاﻗﻰ را ﺗﺮور ﮐﺮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﮔﺮوﻩ ﻓﺮﻗﺎن‪ .‬ﺧﻮدش و ﭘﺴﺮش ﺣﺴﺎم ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬

‫‪236‬‬
 ‫ﻣﺮا ﺑﺮاى ﺑﺮدن ﻧﻴﺮو ﺑﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺳﭙﺎﻩ ﺣﺪود هﻔﺘﺼﺪ ﻧﻔﺮ را‬
‫در اﺧﺘﻴﺎرم ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﭘﺲﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻘﺰ ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ اﺗﻮﺑﻮس ﺑﻪ‬
‫ﻣﻬﺮﺁﺑﺎد رﻓﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎ ﺳﻮار هﻮاﭘﻴﻤﺎهﺎى ‪ ٣٣٠‬ﺷﺪﻳﻢ و در ﻓﺮودﮔﺎﻩ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ‬
‫ﭘﻴﺎدﻩ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﻳﮏ روز در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦ در‬
‫اﺧﺘﻴﺎرﻣﺎن ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺟﻨﮕﻰ‪.‬‬

‫■ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﻧﺨﻴﺮ‪ ،‬هﻤﻴﻨﻄﻮرى‪ .‬دوﻟﺖ اﻋﻼم ﺑﺴﻴﺞ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﺑﺮاى ﻧﺠﺎت ﻣﻬﺎﺑﺎد و‬
‫ﻣﺮدم ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاى ﮐﻤﮏ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ واﺣﺪهﺎى دﻳﮕﺮى هﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﺎ‬
‫ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬هﻴﭻﮐﺪام از اﻳﻦ هﻔﺘﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﭼﻴﺰى ﺑﻠﺪ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻌﺪًا ﺑﻪ ﺗﻌﺪادى‬
‫ﺁﻣﻮزش دادم‪ .‬در ﭘﺎدﮔﺎن اﺳﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤﺎت و ﺗﻔﻨﮓ ﻧﺎرﻧﺠﮏاﻧﺪاز و‬
‫ﺁر‪.‬ﭘﻰ‪.‬ﺟﻰ‪ .‬ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻘﺰ رﺳﻴﺪﻳﻢ و در ﺟﻌﺒﻪهﺎ را ﺑﺎز ﮐﺮدﻳﻢ دﻳﺪﻳﻢ‬
‫ﺗﻤﺎم ﻣﻮﺷﮏهﺎى ﺁر‪.‬ﭘﻰ‪.‬ﺟﻰ‪ .‬ﻣﺸﻘﻰ و ﭘﻼﺳﺘﻴﮏهﺎى ﺁﺑﻰرﻧﮓ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺎرﻧﺠﮏهﺎ هﻢ هﻤﻴﻦﻃﻮر‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺗﺎﻧﮏ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاى ﭘﺲ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﻘﺰ و ﻣﻬﺎﺑﺎد ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ دﻳﻮاﻧﺪرﻩ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻃﻮرى ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﭼﻴﺪﻩ‬
‫ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺷﺐ در راﻩ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﭼﺘﺮﺑﺎز ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎ‬
‫اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻃﻮرى ﻣﻰرﺳﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ راﺣﺖ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻣﺎن ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ هﻢ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺤﻞ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﻧﻴﺮوﻳﻰ درﺳﺖ ﺑﮑﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺟﻠﻮﺗﺮ از ﻣﺎ ﺑﺮود‪ ،‬ﻳﮏ ﻧﻴﺮو‬

‫هﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ و ﺧﻮدﻣﺎن هﻢ وﺳﻂ‪ .‬ﻓﻮرًا ﭼﻨﺪ ﺟﻴﭗ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ و ﺑﺎ ﺑﻰﺳﻴﻢهﺎى‬
‫ﺁر‪.‬ﭘﻰ‪ ٧ .‬ﻣﺮﺗﺐ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻃﻮرى هﻢ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ دو ﺳﻪ ﺑﻌﺪ‬
‫از ﻇﻬﺮ در ﺳﻘﺰ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬در دﻳﻮاﻧﺪرﻩ ﻧﻴﺮوهﺎى ارﺗﺸﻰ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ وﻟﻰ‬
‫دﻳﮕﺮ ﭘﻴﺸﺮوى ﻧﮑﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﮏ ﺳﺮهﻨﮕﻰ هﻢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩﺷﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫درﺟﻪهﺎﻳﺶ را ﮐﻨﺪﻩ ﺑﻮد و ﮐﻠﻪاش را ﺗﻴﻎ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ‬
‫ﺳﺮﺑﺎز اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ از درﺟﻪداران دﻳﮕﺮ هﻢ هﻤﻴﻨﻄﻮر‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ وﻗﺖ اﺳﺖ ﺁﻧﺠﺎ هﺴﺘﻨﺪ و دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺟﻠﻮ ﺑﺮوﻧﺪ‬
‫ﭼﻮن راﻩ را ﮐﺮدهﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ را ﮐﻪ از ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪﻳﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﺰدﻳﮏ‬
‫ﺷﻬﺮ ﺳﻘﺰ ﻳﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻠﻨﺪى هﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﻔﻨﮓ ‪ ١٠۶‬و ﺗﻴﺮﺑﺎر و‬
‫ﺧﻤﭙﺎرﻩاﻧﺪاز روى ﺁن ﮐﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ و اﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺸﺮف اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎدﻩ‬
‫ورودى ﺳﻘﺰ و وﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﻰﺧﻮاهﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﻣﺎ را زﻳﺮ ﺁﺗﺶ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻣﺎ‬

‫‪237‬‬
 ‫ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﭘﻴﺸﺮوى ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺎ ﻳﮑﻰ از ﺗﺎﻧﮏهﺎ را ﺟﻠﻮ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺑﮑﻨﺪ‪ .‬ﭘﻴﺶ از ﺁن‬
‫ﭘﻴﭽﻰ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﺎﻣﻼ ﺑﺮ ﺟﺎدﻩ ﻣﺸﺮف ﻣﻰﺷﻮد ﻳﮑﻰ دو ﺗﺎ ﺟﻴﭗ و‬
‫ﺗﻌﺪادى از ﺑﭽﻪهﺎ را ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ‪ .‬در ﺟﻌﺒﻪهﺎى ﺁر‪.‬ﭘﻰ‪.‬ﺟﻰ‪ .‬را ﮐﻪ ﺑﺎز‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ دﻳﺪﻳﻢ اﺻﻼ ﻣﻬﻤﺎت ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻤﭙﺎرﻩ هﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ ،‬ﻓﻘﻂ‬
‫هﻤﻴﻦ ﺗﺎﻧﮏهﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل هﺮ ﺗﺎﻧﮏ ﺷﺼﺖ ﮔﻠﻮﻟﻪ دارد وﻟﻰ‬
‫هﻤﻪ ﺁن ﭘﻨﺞ ﺗﺎﻧﮑﻰ ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋًﺎ ﺷﺶ ﮔﻠﻮﻟﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ هﺮ ﻳﮏ‬
‫از ﺗﺎﻧﮏهﺎ دو ﺗﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ هﻢ ﻧﺪاﺷﺖ! ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﻪ هﺮ ﺟﻬﺖ ﺑﺮاى اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و‬
‫وﺣﺸﺖ هﻢ ﮐﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ ﮔﻠﻮﻟﻪاى در ﮐﻨﻴﺪ! در هﻤﻴﻦ زﻣﺎن‬
‫هﻠﻰﮐﻮﭘﺘﺮهﺎى ﮐﺒﺮا ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ از هﻮاﻧﻴﺮوز ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ را زﻳﺮ ﺁﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﮐﺮدهﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧﺪ ﻳﮑﻰ از هﻠﻰﮐﻮﭘﺘﺮهﺎى ﮐﺒﺮا را ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﻳﮏ‬
‫ﺳﺘﻮان دو ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﺎ ﻳﮑﻰ از ﺗﺎﻧﮏهﺎ ﺁﻣﺪ ﺟﻠﻮ و ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‬
‫ﺷﻠﻴﮏ ﮐﺮد و ﺟﻠﻮ رﻓﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻘﺪارى ﻣﻬﻤﺎت از ﻧﻴﺮوى ارﺗﺸﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ هﻢ رﻓﺘﻴﻢ و ﮐﺮدهﺎ ﮐﻤﻰ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻰ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺁﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫هﺪفﮔﻴﺮى ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﮑﻰهﺎى ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮﺳﻴﻢ‪ .‬ﮐﺮدهﺎ‬
‫هﻢ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻴﺮون ﺁﻣﺪﻧﺪ و ﻓﺮار ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﻪ اواﻳﻞ ﺷﻬﺮ‪ .‬در اول‬
‫ﺷﻬﺮ ﻳﮏ ﭘﻞ هﺴﺖ ﮐﻪ ورودى ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬از ﺁن ﻃﺮف ﮐﺮدهﺎ‬
‫ﻣﺎ را زﻳﺮ ﺁﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻣﺎ ﺑﻪ راﺣﺘﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻋﺒﻮر ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﮏ‬
‫ﭘﻤﭗ ﺑﻨﺰﻳﻦ درﺳﺖ ﻣﻘﺎﺑﻞ هﻤﻴﻦ ﭘﻞ ﺑﻮد‪ .‬هﻤﺎن ﺗﺎﻧﮏ ﺁﻣﺪ ﺟﻠﻮ و ﺑﻪ ﭘﻤﭗ‬
‫ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺷﻠﻴﮏ ﮐﺮد‪ .‬ﺁﺗﺶﺳﻮزى اﻳﺠﺎد ﺷﺪ‪ .‬ﺻﺪاى اﻧﻔﺠﺎر هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ‬
‫ﺁﺗﺶﺳﻮزى ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﮐﺮدهﺎ ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻮد و ﺑﭽﻪهﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ از‬
‫دو ﻃﺮف ﭘﻞ ﻋﺒﻮر ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﺁن ﻃﺮف ﺑﺮوﻧﺪ‪ .‬ﮐﺮدهﺎ از ﺁن ﻃﺮف ﺑﺎ ﺗﻔﻨﮓ‬
‫‪ ١٠۶‬هﻤﺎن ﺗﺎﻧﮏ را زدﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩاش هﻤﺎن ﺳﺘﻮان دو ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺮدهﺎ دو‬
‫ﺳﻪ ﺗﺎ ﺟﻴﭗ ارﺗﺸﻰ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻔﻨﮓ ‪ ١٠۶‬روى ﺁﻧﻬﺎ ﺳﻮار ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﺗﻮپ ‪ ١٠۶‬وﻟﻰ در اﺻﻞ ﺗﻔﻨﮓ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺎ از ﺁن ﺗﻔﻨﮓهﺎ هﻢ‬
‫ﺷﻠﻴﮏ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﮑﻰ از ﺟﻴﭗهﺎ ﺻﺪﻣﻪ دﻳﺪ‪ .‬ارﺗﺸﻰهﺎ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺁن را‬
‫هﻤﺎنﺟﺎ رهﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ هﺮ ﻃﺮﻳﻘﻰ ﺑﻮد ﺁن را ﺑﻪ ﻳﮏ زﻳﻞ ارﺗﺸﻰ ﺑﺴﺘﻴﻢ‬
‫و ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎدﮔﺎن ﺳﻘﺰ‪ .‬در ﺗﻤﺎم ﺷﺐ هﻮاﭘﻴﻤﺎهﺎ و‬
‫هﻠﻰﮐﻮﭘﺘﺮهﺎى هﻮاﻧﻴﺮوز ﺁﻧﺠﺎ را زﻳﺮ ﺁﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و در اﺻﻞ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﮐﻤﮏ ﻧﻤﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬هﻤﺎن ﺷﺒﺎﻧﻪ ﮐﺮدهﺎ ﻣﺎ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدﻩ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوهﺎى ارﺗﺸﻰ هﻢ ﮐﻪ در ﻣﺤﻞ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﭼﻨﺪان ﮐﺎرى اﻧﺠﺎم‬

‫‪238‬‬
 ‫ﻧﻤﻰدادﻧﺪ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﺎ ﮐﺮدهﺎ درﮔﻴﺮ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺁب‬
‫ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺁب ﺑﺮاى ﺧﻮردن ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﮐﻪ ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﮐﺮدم ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﮏ ﻃﺮﻳﻘﻰ ﺁب ﺗﻬﻴﻪ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻄﻮرى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺳﻴﻔﻮنهﺎى ﺗﻮاﻟﺖ اﻳﻨﺠﺎ ﭘﺮ از ﺁب اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﻔﻮنهﺎ را هﻢ ﮐﻪ‬

‫ﻧﮑﺸﻴﺪﻩاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺪون اﻃﻼع ﮐﺴﻰ ﺑﺎ دو ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد ﺁبهﺎى‬
‫ﺳﻴﻔﻮنهﺎ را ﺧﺎﻟﻰ ﮐﻨﻴﻢ و ﺑﺪهﻴﻢ اﻓﺮادﻣﺎن ﺑﺨﻮرﻧﺪ ﺗﺎ ﺁب ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻰ ﭘﻴﺪا ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺷﺐ از ﻃﺮف ﭘﺎدﮔﺎن وﻗﺘﻰ دﻳﺪﻧﺪ ﮐﻪ از اﻃﺮاف ﻣﺎ را زﻳﺮ ﺁﺗﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻧﻴﺮوهﺎى ارﺗﺶ هﻢ وارد ﮐﺎر ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﭼﻨﺪ ﺧﻤﭙﺎرﻩ ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺑﺪون هﺪف‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﺻﺪا ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ اﺛﻨﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﭼﺸﻤﻪاى ﺑﺎﻻى ﭘﺎدﮔﺎن هﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻰﺗﻮان از ﺁﻧﺠﺎ ﺁب ﺁورد‪ .‬وﻗﺘﻰ‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺑﺮاى ﺁوردن ﺁب ﺑﺮوﻳﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﻤﺎم ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻴﻦﮔﺬارى ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫اﻳﻦ ﮐﻪ ﮐﺮدهﺎ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺒﻴﺨﻮن ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬ﮐﻠﻴﺪ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﻣﻴﻦﮔﺬارى را ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺁن ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻣﻴﻦﮔﺬارى ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺁدرس درﺳﺖ ﻧﺪاد و ﻳﮏ ﻧﻔﺮ روى ﻣﻴﻦ‬
‫رﻓﺖ و ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﮐﺴﻰ هﻢ دﻧﺒﺎل ﺁب ﻧﺮﻓﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﺣﺪود‬
‫ﺷﺶ ﻧﻔﺮ زﺧﻤﻰ دادﻩ ﺑﻮدﻳﻢ و هﻔﺖ هﺸﺖ ﻧﻔﺮ هﻢ ﻣﻔﻘﻮد‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﺁن ﺷﺐ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﺮﻧﮕﺸﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻨﺪ روز ﺑﻌﺪ ﺟﻨﺎزﻩهﺎﻳﺸﺎن را ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺻﺒﺢ ﺁن‬
‫روز ﺑﻪ اﻓﺮاد ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺮوﻧﺪ راﻩ ورود و ﺧﺮوج ﺷﻬﺮ را ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ و در‬
‫ﺟﺎهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى رﻓﺖ و ﺁﻣﺪ ﻣﺎﺳﺖ ﭘﺎﺳﮕﺎﻩ اﻳﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻪ‬
‫در ﺑﺰﻧﻨﺪ و هﺮ ﭼﻪ ﻣﺮد ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮدم‬
‫هﻢ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ورودى ﺷﻬﺮ و ﺁﻧﺠﺎ اﻳﺴﺘﺎدم‪ .‬ﮐﺮد ﺟﻮاﻧﻰ هﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﺘﺮﺟﻢ از او اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﮑﻰ از ﭘﺎﺳﺪارهﺎ ﻣﻰﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﭘﺴﺮ‬
‫هﻢ از ﺧﻮد اﻳﻨﻬﺎﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻃﺮﻓﺪار ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪًا ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ او‬
‫را ﮐﺸﺖ‪ .‬ﻳﮑﻰ از دﻻﻳﻠﻰ ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا از ﮐﻞ ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺮﻳﺪم هﻤﻴﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪،‬‬
‫ﻣﺎ اﻳﺴﺘﺎدﻳﻢ ﺁﻧﺠﺎ و ﺷﺮوع ﮐﺮدﻳﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﮕﻴﺮى‪ .‬ﺻﻐﻴﺮ و ﮐﺒﻴﺮ‪ .‬ﻓﻘﻂ زنهﺎ را‬
‫ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺮدان ﺷﻬﺮ را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬هﻤﻪ ﺧﺎﻧﻪهﺎ را ﺗﮏ ﺑﻪ ﺗﮏ‬
‫ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻰ از ﺧﺎﻧﻪهﺎ اﺳﻠﺤﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺮد ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ و ﻓﺮار ﮐﺮدﻩ‪ .‬ﻇﺮف ﺳﻪ روز ﻣﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮ را ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎزرﺳﻰ‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺷﺐهﺎ وﻟﻰ ﺷﻬﺮ را ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﺒﻮدﻳﻢ و‬

‫‪239‬‬
‫ﻧﻴﺮوﻳﻰ ﮐﻪ در اﺧﺘﻴﺎر داﺷﺘﻴﻢ ﺁﻧﻘﺪر ﻧﺒﻮد ﮐﻪ در ﺻﻮرت درﮔﻴﺮى ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ از‬
‫ﭘﺲ ﻣﻌﺮﮐﻪ ﺑﺮﺁﻳﻴﻢ‪ .‬ﺷﺐ ﺷﻬﺮ دﺳﺖ ﮐﺮدهﺎ ﺑﻮد و روز دﺳﺖ ﻣﺎ‪ .‬در ﻃﻮل‬
‫اﻳﻦ ﺳﻪ روز هﺮ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﮐﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ در ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬

‫ﺑﻌﺪ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺁﻣﺪ‪ .‬او ﺑﺎ دو هﻠﻰﮐﻮﭘﺘﺮ در ﻣﺤﻮﻃﻪ ﭘﺎدﮔﺎن ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﻳﮏ ﮔﻮﻧﻰ‬
‫ﭘﺮ از دﺳﺘﺒﻨﺪ ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺁوردﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮوﺟﺮدى ﭘﺴﺮﻋﻤﻮى ﻣﻦ و ﺁﻗﺎى‬
‫ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻰ هﻢ ﺑﺎ او ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى رﺿﻮاﻧﻰ هﻤﺎن ﺑﺎزﭘﺮس ﻳﺎ دادﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﻌﺮوف ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﺮدهﺎ‬
‫را ﺑﻴﺎورﻳﺪ! ﻳﮑﻰ ﻳﮑﻰ ﺁوردﻧﺪ و ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺣﮑﻢ اﻋﺪام ﺑﻴﺴﺖ و دو ﻧﻔﺮ را ﺑﻪ‬
‫ﻗﻮل ﺧﻮدش در ﻳﮏ ﻗﻴﺎم و ﻗﻌﻮد ﺻﺎدر ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻴﺎن اﻳﻦ اﻋﺪاﻣﻰهﺎ ﻳﮏ‬
‫ﻧﻮﺟﻮان ﭘﺎﻧﺰدﻩ ﺷﺎﻧﺰدﻩ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮد ﮐﺎﻣﻼ ﺷﻮﮐﻪ ﺷﺪﻩ‪ .‬رﻓﺘﺎر و‬
‫ﺣﺮفزدن و ﺣﺎﻻت و ﻧﮕﺎﻩﮐﺮدﻧﺶ ﺑﻬﺖزدﻩ ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﻪ از او‬
‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ از ﺷﺎل ﮐﻤﺮش ﺳﻪ ﮔﻮش درﺁوردﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪...‬‬

‫■ ﮔﻮش؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﮔﻮش اﻧﺴﺎن‪ .‬ﺳﻪ ﮔﻮش ﭼﭗ اﻧﺴﺎن‪ .‬ﺧﻮدش ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁرﻩ‪ ،‬ﻣﻦ اﻳﻦ‬
‫ﭘﺎﺳﺪارهﺎ را ﺧﻮدم ﮐﺸﺘﻢ و ﮔﻮشهﺎﻳﺸﺎن را ﺑﺮﻳﺪم‪.‬‬

‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ ﺣﮑﻢ اﻋﺪاﻣﺶ را ﺻﺎدر ﮐﺮد‪ .‬ﺑﭽﻪ ﺑﻮد‪ ،‬اﺻﻼ ﺣﺎﻟﻴﺶ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻦ ﮔﻮشهﺎ را از ﮐﺠﺎ ﺁوردﻩ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﻦ ﺗﻌﺠﺐ ﺧﻮدم را ﺑﻪ‬
‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﻧﺸﺎن دادم ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮو ﺑﻴﺮون اﻳﻨﺠﺎ ﻧﺎﻳﺴﺖ!‬

‫واﻗﻌًﺎ ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ هﻢ ﺧﻮردﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮوﺟﺮدى هﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮐﻤﮏ‬

‫ﻣﻰﮐﺮد ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻳﮏ ﮐﺴﻰ اﻳﻨﺠﺎ هﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ ﮐﺮدﻩ‬
‫و ﺷﻤﺎ ﺣﺎﻻ ﺁوردﻳﺪ و ﺟﺰو زﻧﺪاﻧﻰهﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻴﺪش ﺗﻮ زﻧﺪان‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁن ﺟﻮوﻧﻪ‪.‬‬

‫‪240‬‬
 ‫ﭘﺴﺮﻩ را ﺑﺮد ﭘﻴﺶ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ‪.‬‬

‫■ هﻤﺎن ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻰﮐﺮد؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ هﻤﺎن ﻣﺘﺮﺟﻢ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻢ ﺑﻮد‪...‬‬

‫■ اﺳﻤﺶ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪارﻳﺪ؟‬

‫□ واﻗﻌًﺎ ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ وﺻﻴﺖﻧﺎﻣﻪاش را دارم‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻦ ﮐﻪ ﺁزاد ﺑﺸﻮد و ﺑﺮود ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﻗﺎ‪ ،‬او ﻣﺘﺮﺟﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاى ﻣﺎ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮد‪ ،‬ﮐﻤﮏ ﮐﺮد‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﻰ را ﮐﻪ ﺣﺮف ﻧﻤﻰزدﻧﺪ او ﺑﺎهﺎﺷﺎن ﺣﺮف‬
‫زدﻩ‪.‬‬

‫وﻗﺘﻰ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪش از او ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار‬

‫ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﻳﺎ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻳﺎ ﮐﺴﻰ ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ .‬هﺮ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى در اﻳﺮان‬
‫ﺷﻮد ﻣﻦ ﺑﺎ او ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار ﺁزادى و‬
‫دﻣﻮﮐﺮاﺳﻰ در ﮐﺸﻮرم هﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻢ هﺴﺘﻢ و ﭘﻴﺶ از ﺁن ﮐﻪ ﮐﺮد ﺑﺎﺷﻢ اﻳﺮاﻧﻰ‬
‫هﺴﺘﻢ و ﭼﻴﺰى را ﺑﻪ ﺑﭽﻪهﺎ ﻳﺎد ﻣﻰدهﻢ ﮐﻪ در ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﻏﺮور از ﺁن ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﺑﮑﻨﻨﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻰ هﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﮐﺮد اﻳﺮاﻧﻰ هﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار‬
‫دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﻧﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬هﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﺎ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﺷﺎﻩ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ هﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪ ،‬هﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﺎ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ ﺑﺎ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ هﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪ ،‬هﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﺎ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ ﺑﺎ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﺷﻤﺎ هﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻃﺮﻓﺪار ﺁزادى و ﺳﺮﺑﻠﻨﺪى‬
‫ﮐﺸﻮرم هﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ ﺣﮑﻢ اﻋﺪاﻣﺶ را ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﻣﻦ واﻗﻌًﺎ ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ هﻢ ﺧﻮرد‪ .‬ﺁن ﺟﻮان‬
‫ﮐﺮد وﻗﺘﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى هﺴﺘﻢ ﺣﺎﻻ از هﺮ ﻃﺮﻓﻰ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ اﻋﺪام ﺷﻮد؟ ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺣﮑﻢ اﻋﺪام را ﻧﻮﺷﺖ و ﻓﺮﺳﺘﺎدش ﺑﻴﺮون‪.‬‬
‫اﺣﮑﺎم اﻋﺪام را روى اﻳﻦ ﮐﺎﻏﺬهﺎى ﮐﻮﭼﻮﻟﻮ ﻣﺜﻞ ﺑﻴﺠﮏ ﻣﻰﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫در اﻳﻦ اﺛﻨﺎ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ را ﺁوردﻧﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﺶ از اﻧﻔﺠﺎر ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪241‬‬
 ‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﻣﺸﺨﺼﺎﺗﺶ را ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ .‬اﺳﻤﺶ را ﮔﻔﺖ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﻟﺪ اروﻣﻴﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬دﺳﺘﺖ ﭼﻪ ﺷﺪﻩ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬در ﻗﻴﺎم ﺗﻬﺮان ﻧﺎرﻧﺠﮏ در دﺳﺘﻢ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮب‪ .‬اﻳﻨﺠﺎ ﭼﮑﺎر ﻣﻰﮐﻨﻰ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﻣﺪم ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ ﺧﻮب اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮﻟﺪ در اروﻣﻴﻪ‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ در ﻗﻴﺎم ﺗﻬﺮان‪ ،‬اﻋﺪام در ﺳﻘﺰ‪.‬‬
‫ﺟﻮر در ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬ﺑﮑﺸﻴﺪش!‬

‫هﻤﻴﻦ! ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﺳﺎدﮔﻰ ﺣﮑﻢ اﻋﺪاﻣﺶ را داد‪.‬‬

‫ﻳﮏ ﮐُﺮد دﻳﮕﺮ را ﺁوردﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺑﺎش ﻧﺰوﻟﺨﻮار اﺳﺖ و ﻋﺮقﻓﺮوﺷﻰ‬

‫هﻢ دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﭽﺎرﻩ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎى ﻣﻦ ﭘﻮل ﻧﺰول ﻣﻰدهﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ؟‬

‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻄﻔﻪ ﺗﻮ هﻢ از ﭘﻮل ﻧﺰول اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻤﻰداﻧﻢ ﺑﺎﻳﺪ از ﺑﺎﺑﺎم ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺁدم را ﻣﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﮑﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ در رﻗﺎﺑﺖ ﻋﺸﻘﻰ ﭘﺎى او را ﺑﻪ‬
‫اﻳﻨﺠﺎ ﮐﺸﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻄﻔﻪ ﻧﺰول و ﻧﺰوﻟﺨﻮرى ﺣﺮام‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﮑﺸﻴﺪش!‬

‫ﻣﻦ اﺻﻼ ﺑﺎور ﻧﻤﻰﮐﺮدم ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﻨﺪ او را ﺑﮑﺸﻨﺪ‪ .‬ﺁﺧﺮ ﮐﺎرى ﻧﮑﺮدﻩ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻗﺎى رﺿﻮاﻧﻰ دﺳﺖ او را ﮔﺮﻓﺖ و ﺁورد ﭘﺸﺖ ﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﻳﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻧﻴﻤﻪﮐﺎرﻩ داﺷﺘﻨﺪ درﺳﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬رﺿﻮاﻧﻰ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﺮﻳﻦ وﺻﻴﺘﺖ را ﺑﮑﻦ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ وﺻﻴﺘﻰ ﻧﺪارم‪ ،‬ﮐﺎرى ﻧﮑﺮدﻩام‪.‬‬

‫‪242‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁرزوت ﭼﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺻﺒﺮ ﮐﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪ ﮐﻔﺶ و ﺟﻮراب را از ﭘﺎﻳﺶ در ﺁورد‪ ،‬هﻤﻴﻦ! رﺿﻮاﻧﻰ ژ‪ ٣‬را ﮔﺬاﺷﺖ‬

‫ﺑﻪ ﺷﻘﻴﻘﻪ او و ﺧﺎﻟﻰ ﮐﺮد! از ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻠﻴﮏ ﮐﺮد ﻧﺼﻒ ﺻﻮرت و‬
‫ﻣﻐﺰ ﺟﻮان ﮐُﺮد را ﭘﺎﺷﺎﻧﺪ ﺑﻪ دﻳﻮار‪.‬‬

‫ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﻴﺮون ﭘﻴﺶ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﭼﺘﺮﺑﺎز‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﻢ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ‬
‫دارد ﻣﺮدم را ﺑﺪون دﻟﻴﻞ و ﻣﺪرﮎ ﻗﺘﻞﻋﺎم ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ هﻢ ﺷﺪم ﭘﻴﭻ و ﻣﻬﺮﻩ‬
‫اﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖهﺎ‪ ،‬هﺮ ﮐﺴﻰ را ﮐﻪ ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺁوردم اﻳﻨﺠﺎ او دارد ﻣﻰﮐﺸﺪ‪،‬‬
‫اﻳﻦ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ و ﻧﮕﻪدارﻳﻢ و وﻗﺘﻰ ﺷﻬﺮ‬
‫ﺁرام ﺷﺪ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ ﺑﺮوﻧﺪ دﻧﺒﺎل زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻳﻢ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺮدم را ﻗﺘﻞ‬
‫ﻋﺎم ﺑﮑﻨﻴﻢ!‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﻧﻴﺮو ﭼﻪ ﻣﻰﺷﻮد؟‬

‫ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻰ هﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﺁﻧﺠﺎ‪ ،‬ﺁنﻣﻮﻗﻊ هﻴﭽﮑﺎرﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎ رﻳﺶ و ﮐﺖ و‬
‫ﺷﻠﻮار ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ ﻣﻘﺪار ﭘﻮل داﺷﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺗﻨﺨﻮاﻩﮔﺮدان ﻧﻴﺮو‬
‫ﺑﻮد‪...‬‬

‫■ ﭼﻪﻗﺪر ﺑﻮد؟‬

‫□ ﭼﻴﺰى ﺣﺪود ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺷﺼﺖ هﺰار ﺗﻮﻣﺎن‪ .‬دادم ﺑﻪ ﻣﺤﺴﻦ رﺿﺎﻳﻰ و ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻢ اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻤﺎﻧﻢ و در اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺧﻮدم را ﺷﺮﻳﮏ ﻣﻰداﻧﻢ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮم اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻧﻘﻼب ﻳﮏ ﻣﻘﺪار ﺷﻮر اﻧﻘﻼﺑﻰ ﻣﻰﺧﻮاهﺪ و اﻳﻨﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺁرام ﺷﻮد و‬
‫ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ زﻳﺎد اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﮐﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺨﻮاهﺪ ﮐﺎرهﺎﻳﺶ را ﺗﻤﺎم ﮐﻨﺪ ﻣﻦ از اﻳﻨﺠﺎ‬

‫ﻣﻰروم‪.‬‬

‫‪243‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬او ﻳﮏ‬
‫ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ را هﻢ ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﮐﺮد ﮐﻪ راﻧﻨﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﭘﺎدﮔﺎن ﺳﻘﺰ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ‬
‫اﺳﺘﻮار ﺑﻮد‪ .‬ﮐﺮدهﺎ ﮐﻪ ﭘﺎدﮔﺎن ﺳﻘﺰ را ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﭘﻴﻐﺎم داد ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ درﮔﻴﺮى ﻧﺪارﻳﻢ و ﻣﺎ ﺑﺎزوى ﻧﻈﺎﻣﻰ ﮐﺸﻮر اﻳﺮان‬
‫هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ از ﻣﺮزهﺎ دﻓﺎع ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ و ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺮدم ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ هﻤﻴﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺟﻨﮕﻰ ﻧﺪارﻳﻢ‪ .‬ﮐﺮدهﺎ ﻳﮏ ﺟﻠﺴﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ‬
‫ﺁﻧﺠﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ رﻓﺖ و ﺑﺎ ﺳﺮان ﮐﺮدهﺎ ﺣﺮف زد و ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ‬
‫رﺳﻴﺪﻧﺪ و ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺘﻢ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺮدهﺎ درﮔﻴﺮ ﻧﺸﻮﻧﺪ و ﮐﺮدهﺎ هﻢ‬
‫ﮐﺎرى ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻳﮑﻰ از اﺷﺘﺒﺎهﺎت ﺁﻗﺎى ﺗﻴﻤﺴﺎر ﻣﺪﻧﻰ هﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ هﻤﺎن اول ﮐﻪ وزﻳﺮ‬
‫دﻓﺎع ﺷﺪ ﮔﻔﺖ هﺮ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ در ارﺗﺶ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ زادﮔﺎﻩ‬
‫ﺧﻮدش ﺑﺮود و در ﺁﻧﺠﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻤﺎم درﺟﻪدارهﺎى‬
‫ﮐﺮد و ﺗﻤﺎم ﺳﺮﺑﺎزان و اﻓﺴﺮان ﮐﺮد رﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن‪ .‬ﻣﺴﻠﻢ اﺳﺖ در‬
‫ﻣﻮﻗﻊ درﮔﻴﺮى ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮدش ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺟﺰو ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﻪهﺎﺳﺖ ﺷﻠﻴﮏ‬
‫ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ ﻳﺎ درﺟﻪدار ﺑﺎ ﭘﺴﺮ ﻳﺎ ﺑﺮادرش ﻧﻤﻰﺟﻨﮕﺪ‪ .‬دراﺻﻞ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﭘﺎدﮔﺎن‬
‫ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﺑﻮد و اﮔﺮ هﻢ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻴﺮوهﺎﻳﻰ ﮐﻪ در‬
‫اﺧﺘﻴﺎرش ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ او هﻤﮑﺎرى ﻧﻤﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮐﻤﺎ اﻳﻦ ﮐﻪ وﻗﺘﻰ ﻣﺎ ﺷﺐ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎدﮔﺎن ﺳﻘﺰ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺁب ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺪادﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن هﻤﻪ ﮐﺮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻃﺮﻓﺪار ﮐﺴﺎﻧﻰ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻰﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ و ﻧﺎﭼﺎرًا ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از اﻓﺴﺮاﻧﻰ ﮐﻪ از‬
‫ﺗﻬﺮان ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﺧﻤﭙﺎرﻩ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬راﻧﻨﺪﻩ اﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﮐﻪ ﺳﺮهﻨﮓ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ هﻨﮕﺎم ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﺎ ﺗﻴﺮ‬
‫ﻣﻰزﻧﺪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﭘﺎدﮔﺎن را ﻣﻰﮐﺸﺪ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ راﻧﻨﺪﻩ را ﺧﻮاﺳﺖ‪ .‬راﻧﻨﺪﻩ‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬وﻗﺘﻰ ﻣﺎ ﻣﻰﺁﻣﺪﻳﻢ زدﻧﺪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮب‪ ،‬ﭼﻰ ﺟﻮرى؟‬

‫راﻧﻨﺪﻩ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ داﺷﺘﻴﻢ ﻣﻰﺁﻣﺪﻳﻢ از ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ‬

‫را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮔﺰارش ﺟﻨﺎزﻩ را ﺧﻮاﺳﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﮐﻠﺖ ﺧﻮردﻩ‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ و او را ﮐﺸﺘﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ را ﮐﻪ ﺟﻴﭗ روﺳﻰ‬

‫‪244‬‬
 ‫ﺑﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ هﻢ رﻓﺖ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﺎ دﻗﺖ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ راﻧﻨﺪﻩ ﮔﻔﺖ‪:‬‬
‫ﮐﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدى؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺸﺖ ﻓﺮﻣﺎن‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﭘﺎدﮔﺎن ﮐﺠﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺑﻐﻞ دﺳﺖ ﻣﻦ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﻮب‪ ،‬ﮔﻠﻮﻟﻪ از ﮐﺠﺎ وارد ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﺪﻩ‪ ،‬ﺟﺎى ﺁن را ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻩ‪.‬‬

‫راﻧﻨﺪﻩ هﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺟﺎى ﮔﻠﻮﻟﻪ را ﻧﺸﺎن دهﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﺟﺎى ﮔﻠﻮﻟﻪاى در‬
‫ﮐﺎر ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫ﭼﺮا راﻧﻨﺪﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ را ﮐﺸﺖ؟‬

‫ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬وﻟﻰ راﻧﻨﺪﻩ ﮐﺮد ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﮑﻰ از درﺟﻪداران ﮐﺮد ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ وﻗﺘﻰ دﻳﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ رﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ رﺳﻴﺪﻩ و ﺟﻨﮓ ﺑﻴﻦ‬
‫ارﺗﺶ و ﮐﺮدهﺎ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻩ‪ ،‬ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ را ﮐﺸﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ داﺷﺖ ﻳﺎ‬
‫ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬ﻣﺎﺷﻴﻦ هﻢ روﺑﺎز ﻧﺒﻮد و ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﻠﻮﻟﻪ از‬
‫ﺗﻮى ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺷﻠﻴﮏ ﺷﺪﻩ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﺁﻳﺎ ﮐﺲ دﻳﮕﺮى هﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ در‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮد؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﮔﻠﻮﻟﻪ را ﺗﻮ زدى و ﺗﻮ ﮐﺸﺘﻴﺶ‪ ،‬اﻋﺪاﻣﺶ ﮐﻨﻴﺪ!‬

‫ﻳﮏ ﮐﺮد دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ در درﮔﻴﺮى ﺗﻴﺮ ﺧﻮردﻩ و دﺳﺘﺶ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﻋﮑﺲهﺎﻳﻰ ﮐﻪ هﺴﺖ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ و روى ﺑﺮاﻧﮑﺎرد دراز‬
‫ﮐﺸﻴﺪﻩ‪ .‬ﺁوردﻧﺪش و ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﺗﻮ درﮔﻴﺮىهﺎ ﺑﻮدﻩ‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا اﺻﻼ‬
‫دﺳﺘﺶ را ﮔﭻ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ و ﭘﻮل ﺧﺮﺟﺶ ﮐﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺒﺮﻳﺪش ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﺗﻴﺮ‪.‬‬

‫‪245‬‬
 ‫او را هﻢ هﻤﺎن ﻃﻮر دراز ﮐﺸﻴﺪﻩ ﺗﻴﺮﺑﺎران ﮐﺮدﻧﺪ )ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ :‬اﺳﻨﺎد و‬
‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ( ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاى ﺗﻴﺮ ﺧﻼصزدن ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ از هﻔﺖﺗﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻦ ﮐﻠﻰ ﻃﻮل ﻣﻰﮐﺸﺪ ﺗﺎ هﺮ ﺑﺎر ﺧﺸﺎبﮔﺬارى ﮐﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫ﻳﻮزى ﺑﺰﻧﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻮزى هﻢ دو ﺑﺎر ﮔﻴﺮ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻳﮏ ﻳﻮزى دﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺗﻴﺮ ﺧﻼص زدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ در ﺁﻧﺠﺎ دو ﺑﭽﻪ ﺗﻴﺮﺑﺎران ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﮑﻰ هﻤﺎن ﭘﺴﺮ ﭼﻬﺎردﻩ ﭘﺎﻧﺰدﻩ ﺳﺎﻟﻪ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﻮش اﻧﺴﺎن از او ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﮑﻰ هﻢ ﻳﮏ ﮐﺮد دﻳﮕﺮ‪.‬‬

‫■ در ﻣﺠﻤﻮع ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ اﻋﺪام ﺷﺪﻧﺪ؟‬

‫□ ﺑﻴﺶ از ﺑﻴﺴﺖ و ﺷﺶ ﻧﻔﺮ را هﻤﺎﻧﺠﺎ در ﻣﻴﺪان ﺗﻴﺮ اﻋﺪام ﮐﺮد )ﭘﻴﻮﺳﺖ‪:‬‬

‫اﺳﻨﺎد و ﺗﺼﺎوﻳﺮ( ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺟﻨﺎزﻩهﺎ را ﺑﺎ ﮐﺮدهﺎ ﻣﻌﺎوﺿﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬درﺟﻪداران‬
‫ﮐﺮد ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﮐﺮدهﺎ راﺑﻄﻪ داﺷﺘﻨﺪ ﻗﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻨﺎزﻩهﺎى‬
‫ﭘﺎﺳﺪاران ﮔﺮوﻩ ﻣﺎ را ﮐﻪ ﺁن ﺷﺐ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ و ﻳﮑﻰ از ﺑﭽﻪهﺎى ﻣﻦ‬
‫هﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺣﺴﻦ ﺳﻠﻢﺗﻮرى‪ ،‬ﻳﮏ ﺟﻮان ﺑﻴﺴﺖ ﻳﺎ ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﮏ ﺳﺎﻟﻪ هﻢ ﺟﺰو‬
‫ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮد ﺑﺪهﻨﺪ و ﺟﻨﺎزﻩهﺎى ﮐﺮدهﺎى اﻋﺪامﺷﺪﻩ را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬از ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻦ و‬
‫ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺑﺎ هﻔﺖ هﺸﺖ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺑﺎد رﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣﻬﺎﺑﺎد‬

‫■ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺁﻧﺠﺎ ﭼﮑﺎر ﻣﻰﮐﺮد؟‬

‫□ او هﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺑﻮد‪ .‬رﻓﺘﻴﻢ ﻣﻬﺎﺑﺎد و دﻳﺪﻳﻢ ﻳﮏ ﺑﭽﻪ ﺑﻴﺴﺖ‬

‫و ﻳﮑﻰ دوﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﺑﻮد‪ ،‬اﺳﻤﺶ ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬وﺿﻌﻴﺖ ﮐﺎر ﺁﻧﺠﺎ را ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻳﻨﺠﺎ هﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ ﭼﮑﺎرهﺎ ﻣﻰﮐﻨﻴﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ اﻋﻼم ﮐﺮدﻳﻢ از هﺮ ﺧﺎﻧﻪاى ﺑﻪ ﻃﺮف ﭘﺎﺳﺪارهﺎ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺷﻮد ﻣﺎ‬

‫‪246‬‬
 ‫ﺑﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺗﻮپ ﺟﻮاب ﻣﻰدهﻴﻢ‪.‬‬

‫روﺑﺮوى ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻬﺎﺑﺎد ﻳﮑﻰ دو ﺧﺎﻧﻪ را ﻧﺸﺎﻧﻢ داد ﮐﻪ از اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ‬

‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺷﺪﻩ و ﻣﺎ هﻢ ﺑﺎ ﺗﻮپ زدﻳﻢ داﻏﺎن ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﻣﺎ‬
‫ﺁﻣﺪﻳﻢ اﻳﻨﺠﺎ در ﺟﻨﻮب ﻟﺒﻨﺎن دارﻳﻢ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻧﻈﺎﻣﻰ اﻧﺠﺎم ﻣﻰدهﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻨﻬﺎ‬
‫ﻳﮏ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻣﻰزﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ از زﻣﻴﻦ و هﻮا و ﺗﻮپ و ﺗﺎﻧﮏ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮاب ﺑﺪهﻴﻢ‪،‬‬
‫اﻳﻦ ﮐﺎر ﮐﺎر ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮﻣﻰﮔﺮدم ﺗﻬﺮان‪.‬‬

‫■ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﻣﺎﻧﺪ؟‬

‫□ ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﻰ هﻢ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان‪ .‬ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ دﻳﮕﺮ در اﺻﻞ‬

‫راهﻢ را از اﻳﻨﻬﺎ ﺟﺪا ﮐﺮدم‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ دﻳﮕﺮ ﺳﭙﺎﻩ ﻧﺮﻓﺘﻢ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﮐﺮدم ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ دﻳﮕﺮ در اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﻤﻰﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﻧﻘﻼب اﺳﺖ و ﻳﮏ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮود‪ ،‬ﻳﮏ‬
‫ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﮐﺎر ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫از ﺁن ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺧﻄﻢ را از ﺷﻬﺎب ﺟﺪا ﮐﺮدم‪ .‬ﻳﮏ ﻗﺴﻤﺘﻰ را ﮐﻪ ﻓﺮاﻣﻮش‬

‫ﮐﺮدم ﺑﮕﻮﻳﻢ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺎزﻩ در ﺁﻧﺠﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪم ﮐﻪ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ رﻳﻴﺲ‬
‫ﺷﻮراى اﻧﻘﻼب اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﺁنﻣﻮﻗﻊ ﺑﺮاﻳﺶ ﺧﻴﻠﻰ اﺣﺘﺮام ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدم‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻌﺪ‬
‫دﻳﺪم اﮐﺜﺮ اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﻪ دارد ﻣﻰﺷﻮد زﻳﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎﺳﺖ‪ .‬دﻳﮕﺮ ﺁن‬
‫اﺣﺘﺮام را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ او ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬

‫■ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﺪ؟‬

‫اﻗﺪام ﺑﺮاى دﺳﺘﮕﻴﺮى ﺷﻴﺦ ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ‬

‫□ در اﺻﻞ ﻗﺮار ﺷﺪ ﮐﻠﮑﻰ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻴﺦ ﺷﺒﻴﺮ ﺁل ﺧﺎﻗﺎﻧﻰ زدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻴﺦ‬

‫‪247‬‬
‫ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ هﻢ ﺑﺰﻧﻴﻢ و ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻰ ﺑﮕﻴﺮﻳﻤﺶ و ﺁن ﮐﺎﮎاﺣﻤﺪ ﻣﻔﺘﻰزادﻩ‬
‫ﮐﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺑﻮد ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ ﺟﺎى ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻣﻔﺘﻰزادﻩ از ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﻃﺮﻓﺪارى ﮐﺮد و ﺑﻌﺪًا ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ‬
‫در ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪ ﺧﻮد ﻣﻔﺘﻰزادﻩ را هﻢ ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻪ زﻧﺪان‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﻗﺮار ﺑﻮد وﻗﺘﻰ ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﻣﻰﺁﻳﺪ او را در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﮏ ﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎمﺷﺪﻩ‬
‫ﻗﺮار دهﻴﻢ و ﺑﮕﻴﺮﻳﻤﺶ و ﺑﺒﺮﻳﻢ ﻓﺮودﮔﺎﻩ ﺳﻨﻨﺪج و از ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺒﺮﻳﻤﺶ ﺑﻪ‬
‫ﺗﻬﺮان‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻳﮏ ﻧﻴﺮوى زﺑﺪﻩ ﺁﻣﺎدﻩ داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻰ رﻓﺘﻴﻢ ﺁﻧﺠﺎ دﻳﺪﻳﻢ‬
‫اﻣﮑﺎﻧﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﺷﻴﺦ ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺑﺎ ﺣﺪود ‪ ٢٠٠‬ﻧﻔﺮ ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻗﺮار ﺑﻮد هﻴﭻ ﻓﺮد ﻣﺴﻠﺤﻰ در ﺁن ﺷﻮراﻳﻰ ﮐﻪ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد ﺣﻀﻮر‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻮراﻳﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪار ﮐﺮدﺳﺘﺎن و ﻳﮏ ﺳﺮهﻨﮓ ﮐﻪ ﻧﺼﻒ‬
‫ﻣﺎﺟﺮاهﺎى ﮐﺮدﺳﺘﺎن زﻳﺮ ﺳﺮ او ﺑﻮد هﻢ در ﺁن ﺷﺮﮐﺖ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬دو ﺗﺎ از‬
‫ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﻪهﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ اﮔﺮ ﺧﻮن هﻢ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺷﻮد ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰﺁﻳﺪ و اﮔﺮ ﺑﻴﺎﻳﺪ‬
‫ﻣﺎ هﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺣﺘﻰ در ﻋﮑﺲهﺎ هﻢ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﻪهﺎى‬
‫ﻣﺴﻠﺢ در ﺁن ﺟﻠﺴﻪ ﺣﺎﺿﺮ هﺴﺘﻨﺪ )ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ :‬اﺳﻨﺎد و ﺗﺼﺎوﻳﺮ( ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ هﺮ‬
‫ﮐﺪام از ﻣﺎ ﻳﮏ روﻟﻮر ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺎﺳﺎزى هﻤﺮاهﻤﺎن ﺑﻮد وﻟﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻏﻴﺮﻣﺴﻠﺢ ﺑﻪ درون ﺟﻠﺴﻪ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬وﻗﺘﻰ دﻳﺪﻳﻢ اﻳﻦﻃﻮرى اﺳﺖ ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺮوع‬
‫ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻴﺮون رﻓﺘﻴﻢ و ﺁن ﭘﻴﺸﻤﺮﮔﻪهﺎ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺁن دوﻳﺴﺖ‬
‫ﻧﻔﺮ هﻢ ﻳﮏ ﻋﺪﻩ ﭘﺸﺖ در اﻳﺴﺘﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﮏ ﻋﺪﻩ هﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ درﮔﻴﺮ‬
‫ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ ﺻﺪﻣﻪ زﻳﺎد ﻣﻰﺑﻮد و اﻋﻀﺎى ﺷﻮراى اﻧﻘﻼب و ﺧﻴﻠﻰهﺎ از ﺑﻴﻦ‬
‫ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻓﺮوهﺮ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﺮد و اﮐﺜﺮًا ﺟﺎﻧﺐ‬
‫ﮐﺮدهﺎ را داﺷﺖ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻤﻰ اﻧﺴﺎﻧﻰ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﺮد وﻟﻰ‬
‫دﺳﺘﺶ را رو ﻧﻤﻰﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ هﻢ هﻤﺎن ﺳﺮهﻨﮕﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻮاﺿﻌﺶ دوﭘﻬﻠﻮ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻴﺮون اﻳﺴﺘﺎدﻳﻢ و ﻣﻮﺿﻮع دﺳﺘﮕﻴﺮى ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﺣﺴﻴﻨﻰ ﻣﻨﺘﻔﻰ‬
‫ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻳﮑﻰ دﻳﮕﺮ از ﻣﻮﺿﻮعهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﻌﺪًا در ﺳﻨﻨﺪج درﮔﻴﺮ ﺷﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺎ و ﻧﻴﺮوهﺎﻳﻤﺎن در ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﺟﺎ دادﻧﺪ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ هﻢ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ‬
‫ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻧﻤﺎزﺧﻮاﻧﺪن ﻣﺎ را ﻣﻰدﻳﺪﻧﺪ وﺗﻌﺪاد ﻣﺎ را ﺑﺮرﺳﻰ‬
‫ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ روى ﭘﺸﺖﺑﺎم ﺗﺠﻬﻴﺰاﺗﻰ درﺳﺖ‬
‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬وﻗﺘﻰ اﺑﻮﺷﺮﻳﻒ ﺁﻣﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﺁﺧﺮ در ﻣﺴﺠﺪ ﮐﻪ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‬
‫ﻣﺎ را ﻧﮕﺎهﺪارﻳﺪ‪ .‬در ﺷﺒﺴﺘﺎن ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻰﺧﻮاﺑﻴﻢ و هﺰار ﮔﺮﻓﺘﺎرى دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﻤﻠﻪ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﮐﺎرﻣﺎن درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ‬

‫‪248‬‬
 ‫ﺟﺎى دﻳﮕﺮى ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪهﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪاى ﮐﻪ دور ﺗﺎ دورش ﺷﻴﺸﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻰ ﺳﺎﻧﺘﻰﻣﺘﺮ‬

‫ﺁﺟﺮﭼﻴﻨﻰ ﺑﻮد و ﺑﻘﻴﻪاش ﺷﻴﺸﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ اﻳﻨﺠﺎ ﮐﻪ ﻗﺘﻞ ﻋﺎم‬
‫ﺷﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫هﺮ ﭼﻪ ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﺮدم دﻳﺪم ﮐﺎﻓﻴﺴﺖ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﺷﺐ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدم و ﻣﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ اﻓﺴﺮان ﺳﻨﻨﺪج ﮐﻪ ﺁن‬

‫درﮔﻴﺮى ﻣﻌﺮوف ﺳﻨﻨﺪج ﺑﻪ وﺟﻮد ﺁﻣﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﻪ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ دﻳﺪ ﻣﻦ درﺳﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ در ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﺎر‬
‫ﺗﻤﺎم ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺳﻨﻨﺪج هﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ روى ﺗﭙﻪ ﻗﺮار داﺷﺖ و درﺳﺖ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﺸﺮف ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺑﻮدﻳﻢ وﻟﻰ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺧﻤﭙﺎرﻩ و ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻠﻔﺎت و زﺧﻤﻰ دادﻳﻢ‪ .‬ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى و دﻓﺎع ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ژ‪ ٣‬ﺑﻪ‬
‫هﺮ ﻃﺮﻓﻰ ﮐﻪ ﺻﺪا ﻣﻰﺁﻣﺪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺑﻮدﻳﻢ و از‬
‫ﻧﻴﺮوهﺎى ارﺗﺶ هﻴﭻ ﮐﻤﮑﻰ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ روز ﺑﻌﺪ ﮐﻤﮏ رﺳﻴﺪ و‬
‫ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪ و ﻣﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻴﺮون ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ و ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﻘﺰ‬
‫ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ را هﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ در ﺁن زﻣﺎن ﻣﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺣﺎج‬
‫ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن ﻣﺴﺌﻮل اﻣﻮر ﻣﺎﻟﻰ روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن و از ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬاران ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ‬
‫ارﺷﺎد ﺑﻮدم‪ .‬ﺳﻪ روز ﺑﻌﺪ از ﺁن ﮐﻪ ﻣﺎ ﺷﻬﺮ ﺳﻘﺰ را از ﮐﺮدهﺎ ﭘﺲ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪،‬‬
‫رادﻳﻮ در اﺧﺒﺎر ﺳﺎﻋﺖ دو ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ اﻋﻼم ﮐﺮد ﮐﻪ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ و‬
‫ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن و ﺣﺴﺎم ﭘﺴﺮ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮوﻩ ﻓﺮﻗﺎن ﺗﺮور‬
‫ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى و ﺣﺴﺎم ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ زﺧﻤﻰ ﺷﺪ‪...‬‬

‫ﺣﻔﺎﻇﺖ زﻧﺪان ﻗﺼﺮ‬

‫‪249‬‬
 ‫از ﻃﺮف ﺳﭙﺎﻩ ﻣﺮا ﺑﺮاى ﺣﻔﺎﻇﺖ زﻧﺪان ﻗﺼﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ زﻧﺪاﻧﻴﺎﻧﻰ‬
‫ﺁﻧﺠﺎ هﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ و ﺑﺎزﭘﺮﺳﻰ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ دو ﺳﻪ ﺗﺎ از ﺑﭽﻪهﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ‬
‫رﻓﺘﻢ و ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﻪ ﮐﺮدﻳﻢ دﻳﺪﻳﻢ ﻳﮏ ﻋﺪﻩ از ﻗﻬﺪرﻳﺠﺎﻧﻰهﺎ و ﻗﻤﻰهﺎ و‬
‫اﺻﻔﻬﺎﻧﻰهﺎ ﻣﺤﺎﻓﻆ زﻧﺪان هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دادﮔﺎﻩ را ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺁن ﺑﺎﻻ در‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﻴﻤﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﮕﻬﺪارى زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﻣﻮاد ﻣﺨﺪر ﺑﻮد‬
‫ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻰداد‪ .‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻮﺗﺎهﻰ هﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺁن دادﮔﺎﻩهﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﻰ‬
‫ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮجهﺎى ﻣﺮاﻗﺒﺖ و اﻣﮑﺎﻧﺎت را ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻧﺠﺎ‬
‫ﮐﺴﻰ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺪاﻳﻰ ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن و ﻣﺮا ﺑﻪ ﺟﺎى‬
‫او ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩ ﺣﺎﺟﻰ ﻣﺎﺟﻰ ﺑﺎ ﮐﻠﺖ و ژ‪ ٣‬در ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺮاى‬
‫ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ زﻧﺪاﻧﻰهﺎ هﻢ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪى ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩ‬
‫زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﻋﺎدى و ﻳﮏ ﻋﺪﻩ هﻢ زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﺗﺤﮑﻴﻢ رژﻳﻢ ﺳﺎﺑﻖ ﮐﻪ در ﺑﻨﺪهﺎى‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬زﻧﺪاﻧﻴﺎن ﻣﻬﻤﺘﺮ ﻣﺜﻞ هﻮﻳﺪا در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﻧﻪ‬
‫ﺗﻴﺮﺑﺎرى در ﮐﺎر اﺳﺖ و ﻧﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ‪ .‬روى ﭘﺸﺖ ﺑﺎم ﺟﻠﻮى در ﻳﮏ ﭘﺘﻮ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﺑﺎ ﻳﮏ ﭼﻮب زﻳﺮش و ﻣﻘﺪارى ﺁﺟﺮ ﮐﻪ ﻣﺜﻼ اﻳﻦ ﺗﻴﺮﺑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﮏ‬
‫ﭘﺎﺳﺪار هﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻗﺪم ﺑﺰﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻴﺮﺑﺎران ﺁرش و ﺗﻬﺮاﻧﻰ‬

‫دو روز ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻗﻊ اﻋﺪام ﺁرش )ﻓﺮﻳﺪون ﺗﻮاﻧﮕﺮى( و ﺑﻬﻤﻦ ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺣﺘﻤًﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻤﺎﻧﻢ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﻮد ﺑﺮاى‬
‫ﺁزادى زﻧﺪاﻧﻰهﺎ‪ .‬هﻤﺎن ﺷﺐ ﺁﻧﻬﺎ را دﻳﺪم ﮐﻪ از ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻬﺪارى ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻰﺁوردﻧﺪ‪ .‬ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺑﻠﻮز ﺁﺑﻰرﻧﮓ ﺑﻪ ﺗﻦ و ﺷﻠﻮار ﮐﺮم ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺁرش هﻢ ﻳﮏ ﭘﻴﺮاهﻦ ﭼﻬﺎرﺧﺎﻧﻪ و ﻳﮏ ﺷﻠﻮار ﺳﻔﻴﺪ رﻧﮓ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﺄﻣﻮر و ﺷﮑﻨﺠﻪﮔﺮ ﺳﺎواﮎ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﺎرهﺎﻳﺸﺎن اﻋﺘﺮاف ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاﻳﺎ ﻣﺮا ﺑﺒﺨﺶ!‬

‫ﺑﺮدﻧﺪﺷﺎن ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ .‬ﺁن ﺁﻗﺎى هﺎﺷﻤﻰ ﻣﺴﺌﻮل ﮔﺮوﻩ ﺿﺮﺑﺖ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ ٩‬هﻢ‬
‫ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ هﻤﺎنﺟﺎ ﺑﺎ او ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪.‬‬

‫‪250‬‬
 ‫■ اﺳﻢ ﮐﻮﭼﮏ ﺁﻗﺎى هﺎﺷﻤﻰ ﭼﻪ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ او را در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺁﻗﺎى هﺎدى ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ رﻳﻴﺲ ﮐﻤﻴﺘﻪ‬

‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ ٩‬ﺗﺮور ﮐﺮدﻧﺪ ﭼﻮن ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ از او ﻣﻰداﻧﺴﺖ و‬
‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ .‬ﺁﺧﺮ اﻣﻮال زﻳﺎدى از ﮐﺎخ ﮔﻠﺴﺘﺎن وﺳﻴﻠﻪ ﺁﻗﺎى‬
‫ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ و ﺁﻗﺎى ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﺑﻴﺮون ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮐﺎﻣﻴﻮن ﺑﻪ ﮐﻤﻴﺘﻪ‬
‫ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ ٩‬ﭘﺎﻣﻨﺎر ﺁﻣﺪﻩ و ﺑﺎﻗﻴﺶ هﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﺁﻗﺎى ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ اﻓﺘﺎدﻩ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺁن ﺷﺐ هﺎﺷﻤﻰ هﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺣﮑﻢ ﺗﻴﺮﺑﺎران را ﻣﻦ‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻦ در دادﮔﺎﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺒﻮدم و هﻴﭻ ﺧﺒﺮ ﻧﺪارم‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮل ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ در ﻣﺤﺎﮐﻤﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﺑﻮدم وﻟﻰ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻤﻰﺧﻮاﻧﻢ و‬
‫ﻓﻘﻂ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻰاﻳﺴﺘﻢ‪.‬‬

‫ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻮاهﺸﻰ ﮐﻪ دارم اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﮕﺬارى ﻣﺮا ﺁﺑﮑﺶ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫دو ﻧﻔﺮ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮐﺮدم ﺑﺮاى ﺗﻴﺮﺑﺎراﻧﺸﺎن ﮐﻪ از هﻤﺎن ﻗﻬﺪرﻳﺠﺎﻧﻰهﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪،‬‬

‫ﻳﮑﻰ ﻣﺮد ﺳﻰ و هﻔﺖ هﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪاى ﺑﻮد ﺑﺎ ﺻﻮرت ﻻﻏﺮ و دﻳﮕﺮى ﺟﻮاﻧﻰ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دو ژ‪ ٣‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ در را هﻢ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﺴﻰ ﻣﺴﻠﺢ ﻧﻴﺎﻳﺪ و‬
‫ﺷﺮوع ﮐﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻳﮏ دﺧﺘﺮى هﻢ ﺑﺎ دورﺑﻴﻦ ﺁﻣﺪ و ﻋﮑﺲ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ زود هﻢ رﻓﺖ‪ ،‬ﺣﺎﻻ از ﮐﺪام ﮔﺮوﻩ ﺑﻮد ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬هﺮﮐﺪام از‬
‫ﺗﻴﺮاﻧﺪازهﺎ اﺟﺎزﻩ داﺷﺘﻨﺪ ﺳﻪ ﻓﺸﻨﮓ در ﺧﺸﺎب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻳﮏ ﻧﻔﺮ هﻢ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﻴﺮ ﺧﻼص ﻣﻰزد وﻟﻰ ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﻠﺒﺶ‬
‫ﻣﻰزد ﭼﻮن ﺧﻮد ﺗﻬﺮاﻧﻰ اﻳﻦﻃﻮر ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ وﻗﺘﻰ ﺧﺎﻧﻮادﻩاش ﺟﺴﺪش‬
‫را ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدش ﺁﺑﮑﺶ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﺧﺎﻧﻮادﻩاش ﺑﻴﺶ از اﻳﻦ زﺟﺮ‬
‫ﻧﮑﺸﻨﺪ‪ .‬ﺁرش اﺻﻼ ﺣﺮﻓﻰ ﻧﻤﻰزد و ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺑﻮد وﻟﻰ ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺗﻤﺎم راﻩ ﮐﻪ او‬
‫را ﺁوردﻧﺪ و اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﺧﺪاﻳﺎ ﻣﺮا ﺑﺒﺨﺶ‪ ،‬ﺧﺪاﻳﺎ ﺑﻪ ﺳﻮى ﺗﻮ ﻣﻰﺁﻳﻢ‪.‬‬

‫ﻳﮑﻰ از هﻤﺎن ﺣﺎﺿﺮان ﺣﮑﻢ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ را ﮐﻪ روى ورﻗﻪاى ﺑﻮد ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬

‫اﺳﻢهﺎى ﻣﺤﮑﻮﻣﺎن را ﺧﻮاﻧﺪ و دﻳﮕﺮان هﻢ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺁرش و‬
‫ﺗﻬﺮاﻧﻰ اﻓﺘﺎدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪251‬‬
 ‫ﻳﮑﻰ هﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ اﺳﻠﺤﻪاش را ﻗﺎﻳﻢ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد و وﻗﺘﻰ اﻳﻨﻬﺎ اﻓﺘﺎدﻧﺪ ﺁﻣﺪ و‬
‫ﻳﮏ ﺗﻴﺮى ﺑﻪ ﺁرش زد‪ .‬ﺁرش ﺣﺪود ﺷﺶ هﻔﺖ ﺗﻴﺮ ﺧﻮرد وﻟﻰ ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﭘﻨﺞ‬
‫ﺗﻴﺮ‪ .‬ﺳﻪ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﺷﮑﻤﺶ ﺧﻮرد و دو ﺗﻴﺮ ﺑﻪ ﻗﻠﺒﺶ‪ .‬ﺗﻴﺮ ﺧﻼص را هﻤﺎن ﺁﻗﺎى‬
‫هﺎﺷﻤﻰ زد ﮐﻪ از ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ ٩‬ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد و وﻗﺘﻰ ﺑﻌﺪهﺎ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ‬
‫دزدىهﺎى هﺎدى ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ را رو ﮐﻨﺪ ﮐﺸﺘﻨﺪش و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺠﺎهﺪﻳﻦ‬
‫ﺗﺮورش ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻴﺮ ﺧﻼص را هﻢ اﺻﻮﻻ ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻰزدم ﭼﻮن ﻣﺴﺌﻮل‬
‫ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻢ ﺧﻮدم را ﺗﺒﺮﺋﻪ ﮐﻨﻢ‪ ،‬اﺑﺎﺋﻰ از ﮔﻔﺘﻦ ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﮐﺮدم‬
‫ﻧﺪارم‪ .‬از هﻤﺎن هﺎﺷﻤﻰ ﮐﻪ اﺗﻔﺎﻗًﺎ ﺑﭽﻪ ﺧﻮﺑﻰ هﻢ ﺑﻮد ﺧﻮاهﺶ ﮐﺮدم ﺑﺰﻧﺪ‪ ،‬ﺁن‬
‫هﻢ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ و ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ هﻢ هﻤﻴﻨﻄﻮر ﻳﮑﻰ دو ﺗﺎ ﺗﻴﺮ ﺑﻪ اﻳﻨﻬﺎ‬
‫زدﻧﺪ ﻣﻦ هﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى ﮐﻨﻢ ﭼﻮن ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮد ﻣﻦ درﮔﻴﺮ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺷﺪ از ﺁﺑﮑﺶ ﺷﺪن ﺁرش و ﺗﻬﺮاﻧﻰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﺟﻨﺎزﻩهﺎى ﺁرش و ﺗﻬﺮاﻧﻰ را ﺑﺮدﻧﺪ و ﺳﻮار ﻣﺎﺷﻴﻦ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى هﺎﺷﻤﻰ‬
‫ﺑﺮاى ﺑﺮدن ﺟﻨﺎزﻩهﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺜﻼ ﻧﺪزدﻧﺪﺷﺎن‪.‬‬

‫دو روز ﺑﻌﺪ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﻦ در زﻧﺪان ﻗﺼﺮ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫در ﻣﻮرد هﻮﻳﺪا هﻢ اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ را ﺷﻨﻴﺪم ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ هﻮﻳﺪا ﺑﺎ ﺧﻮد ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ‬
‫ﻣﻰﻧﺸﻴﻨﺪ ﻏﺬا ﻣﻰﺧﻮرد و ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺑﺎ او ﺷﻮﺧﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ و ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ اﮔﺮ ﻋﺮق‬
‫ﻣﺮق هﻢ ﻣﻰﺧﻮاهﻰ اﻳﻨﺠﺎ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ دارﻳﻢ اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاهﻰ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺑﻴﺎورﻧﺪ‪.‬‬
‫هﻮﻳﺪا هﻢ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺳﺮ ﻏﺬا ﺷﻮﺧﻰﺗﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ؟ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺪا‪ ،‬از ﺻﺪﻗﻪ ﺳﺮ ﺷﻤﺎ ﻃﺎﻏﻮﺗﻰهﺎ ﻣﺎ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ دارﻳﻢ‪ .‬ﻏﺬاﻳﺸﺎن را ﮐﻪ‬
‫ﻣﻰﺧﻮرﻧﺪ و هﻮﻳﺪا ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻰﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻮﻟﺶ ﺑﺮود‪ ،‬اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺑﻪ او‬
‫ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺨﻮاهﻨﺪ او را ﻧﺠﺎت دهﻨﺪ و ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻳﮏ ﮐﺎر اﻧﻘﻼﺑﻰ‬
‫ﺑﮑﻦ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺗﺤﺮﻳﮑﺶ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ ﻳﮏ ﭘﻨﺞ ﺗﻴﺮ روﻟﻮر ﮐﻮﺳﻪ‬
‫ﮐﻪ ﭼﺨﻤﺎق ﻧﺪارﻧﺪ‪ ،‬از اﻳﻦ اﺳﻠﺤﻪهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اﻓﺴﺮا و اﻣﺮا دارﻧﺪ در ﭘﺮ ﺷﺎل‬
‫ﮐﻤﺮش داﺷﺘﻪ‪ ،‬ﻣﻰرود ﭘﺸﺖ هﻮﻳﺪا و ﺑﻪ او ﺷﻠﻴﮏ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬هﻮﻳﺪا ﻣﻰاﻓﺘﺪ و‬
‫اﻃﺮاﻓﻴﺎﻧﺶ ﻳﮑﻰ دو ﺗﺎ ﺗﻴﺮ دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻪ او ﻣﻰزﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ اﻳﻦ را از ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ‬
‫دور و ﺑﺮ ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺤﻤﻮد ﺣﺒﺸﻰ ﺷﻨﻴﺪم‪.‬‬

‫‪252‬‬
 ‫روىﮔﺮداﻧﺪن از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ )‪(١‬‬

‫ﺑﻌﺪ از وﻗﺎﻳﻌﻰ ﮐﻪ در ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﭼﺸﻢ دﻳﺪم اﺻﻼ از ﻣﺎﺟﺮا ﮐﻠّﻰ دﻟﮕﻴﺮ‬

‫ﺷﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﻌﺎرهﺎ و ﺻﺤﺒﺖهﺎ روى اﻳﻦ ﻣﺤﻮر دور‬
‫ﻣﻰزد ﮐﻪ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬اﺳﺘﻘﻼل‪ ،‬ﺁزادى و ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ‪ .‬ﻳﮑﻰ از‬
‫ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ از رژﻳﻢ ﺳﺎﺑﻖ در دل داﺷﺘﻢ و ﺑﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﻰﮐﺮدم‬
‫هﻤﻴﻦ ﻋﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا دﻳﺪم ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺪﺗﺮ و ﺧﻴﻠﻰ‬
‫وﺣﺸﻴﺎﻧﻪﺗﺮ و وﺣﺸﺖاﻧﮕﻴﺰﺗﺮ اﻋﻤﺎل ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ در ﻳﮏ‬
‫ﻗﻴﺎم و ﻗﻌﻮد ﺑﻴﺶ از ﺑﻴﺴﺖ و ﺷﺶ ﺣﮑﻢ اﻋﺪام را راﺣﺖ ﻧﻮﺷﺖ و اﻧﮕﺎر ﻧﻪ‬
‫اﻧﮕﺎر اﻳﻨﻬﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ اﻧﺴﺎن هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺁن ﻣﺘﺮﺟﻢ ﮐﺮد را ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻴﺎل ﮐﻪ زودﺗﺮ ﺧﻼص ﺷﻮد و ﺑﺮود‬
‫ﺁوردم ﺑﻴﺮون‪ .‬ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ هﻢ اﺳﻢ و رﺳﻤﺶ را ﭘﺮﺳﻴﺪ و ﺑﻌﺪ هﻢ ﻋﻘﻴﺪﻩاش را‬
‫ﻋﻠﻴﻪ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرى ﮔﻔﺖ و اﻋﺪام ﺷﺪ‪ .‬ﺧﻮد ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ اﺳﺘﻘﻼل‪ ،‬ﺁزادى‪،‬‬
‫ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﮐﺴﻰ ﺁزادى و اﺳﺘﻘﻼل دارد ﻃﺒﻴﻌﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻒ دﻳﮑﺘﺎﺗﻮرﻳﺴﺖ‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ ﺧﻴﻠﻰ روى ﻣﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ رﻓﺘﻢ و ﻳﮏ روز هﻢ ﺧﻮدم را در ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺸﺎن ﻧﺪادم‪ .‬ﻳﮏ ﻳﺎ دو روز‬
‫ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ول ﮐﺮدى و ﺁﻣﺪى؟ ﺗﻮ ﮐﻪ ﮐﺎرهﺎﻳﺖ‬
‫ﺧﻮب ﺑﻮدﻩ‪.‬‬

‫ﮐﻤﻰ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺳﻘﺰ را ﭘﺲ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﻨﺪان هﻢ ﺑﻰ ﺗﻠﻔﺎت و ﺿﺎﻳﻌﺎت ﻧﺒﻮدﻩ‪ ،‬ﻳﮏ هﻠﻰﮐﻮﭘﺘﺮ ﮐﺒﺮا را ﮐﺮدهﺎ‬

‫زدﻧﺪ و ﻣﺎ هﻢ ﭘﻨﺞ ﺷﺶ ﻧﻔﺮى ﮐﺸﺘﻪ دادﻳﻢ‪.‬‬

‫و ﺑﻌﺪ هﻢ ﻣﺎﺟﺮاى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ و اﻋﺪامهﺎ را ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ‬

‫ﺑﺮاى اﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﮐﻪ ﺁدﻣﮑﺸﻰ ﺑﮑﻨﻴﻢ ﻧﻴﺎﻣﺪم‪ .‬ﻗﺒﻼ هﻢ زﻳﺎد ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎب ﺗﻮﺿﻴﺢ داد ﮐﻪ اﻧﻘﻼب اﻳﻦﻃﻮرﻳﺴﺖ و از اﻳﻦ ﺣﺮﻓﻬﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪،‬‬

‫‪253‬‬
 ‫درﺳﺘﻪ در اﻧﻘﻼبهﺎى ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺣﻤﺎم ﺧﻮن راﻩ ﻣﻰاﻧﺪازﻧﺪ و هﺮ ﮐﺲ را‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺳﺮش را ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ وﻟﻰ وﻗﺘﻰ ﻣﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬ﭘﺲ اﻳﻦ‬
‫ﻋﺪل اﺳﻼﻣﻰ و ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﻰﮔﻔﺘﻰ ﮐﻮ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اوﻟﺶ اﺳﺖ و ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁهﺎ‪ ،‬ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ ﺑﮑﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺮدم از ﻣﺎ ﺑﺘﺮﺳﻨﺪ و‬
‫ﻧﻪ اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ ﮐﻪ ﮐﺸﻮر را ﺁزاد ﮐﺮدﻳﻢ اﺣﺘﺮام ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫از اﻧﻘﻼب ﮐﻮﺑﺎ ﮐﻪ ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﺑﻮدم ﺑﺮاﻳﺶ ﺷﺮح دادم و ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ از ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖهﺎ‬
‫ﺑﺪﺗﺮ ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ درﺑﺎرﻩ ﮐﺎرهﺎى ﮐﺎﺳﺘﺮو و ﭼﻪﮔﻮارا‬
‫ﺑﺨﻮاﻧﻰ ﻣﻰﺑﻴﻨﻰ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ ﻧﻴﺮوهﺎى ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻰ هﻢ اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ را ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫رﻓﺘﻴﻢ ﺷﻬﺮ را از ﮐﺮدهﺎ ﭘﺲ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﮐﺮدهﺎى ﻣﺴﻠﺢ را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻋﻨﻮان ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ‪ ،‬اﻳﻦ دﻳﮕﺮ زﻧﺪاﻧﻰ و اﺳﻴﺮ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼم‬
‫هﻢ اﺳﻴﺮ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬اﺳﻴﺮ ﮐﻪ دﺳﺘﺶ را ﺑﺎﻻ ﺑﺮد ﮐﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻐﺰش زد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﺮدهﺎ را ﺟﻤﻊ ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﺎزﺟﻮﻳﻰ ﮐﻨﻴﻢ و اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫ﺑﻴﺎورﻳﻢ‪ ،‬اص ﻻ از ﮐﺴﻰ اﺳﻠﺤﻪ ﮔﻴﺮ ﻧﻴﺎوردﻳﻢ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺁﻣﺪﻩ و‬
‫هﻤﻴﻨﻄﻮر هﻤﻪ را ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺟﻠﻮى دﻳﻮار! ﭘﺲ ﻣﻦ اﻳﻦ وﺳﻂ ﺷﺪم ﺳﮓ ﺗﺎزى‪.‬‬
‫رﻓﺘﻢ ﺷﮑﺎر را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺁوردم دادم دﺳﺖ ﺁﻗﺎ ﮐﻪ ﺳﺮش را ﺑﺒﺮد‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬در هﺮ اﻧﻘﻼﺑﻰ هﻤﻴﻦﻃﻮر اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻦﻃﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎ دارﻳﻢ اﻳﺠﺎد رﻋﺐ و وﺣﺸﺖ ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ و ﮐﺎر ﻣﻦ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﺳﺘﻨﺒﺎط ﻣﻦ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﻴﺰى ﮐﻪ ﻣﻦ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدم و ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰدادى ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺎ اﻳﻦ واﻗﻌﻴﺎت ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩاى‪ ،‬ﻣﺪﺗﻬﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮى اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ هﺴﺘﻰ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﻦ ﻳﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪاى ﻣﻰﮔﺬارم ﮐﻪ ﺑﺮوى ﺁﻣﻮزش ﺑﺪهﻰ‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻣﻘﺪارى ﮐﻠﻨﺠﺎر ﻟﻔﻈﻰ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺗﻮ ﻳﮑﻰ دو روز ﺑﺮو ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﻦ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻰﮐﻨﻢ و ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺗﻤﺎس ﻣﻰﮔﻴﺮم‪.‬‬

‫‪254‬‬
 ‫ﺁﻣﻮزش ﺗﺮورﻳﺴﺖهﺎى ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻰ‬

‫ﭘﺎدﮔﺎن ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد‬

‫ﺑﻌﺪ از دو ﺳﻪ روز دوﺑﺎرﻩ ﺑﺎ هﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل‬

‫ﺁﻣﻮزش ﺳﭙﺎﻩ ﺑﺮو ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد‪.‬‬

‫ﻣﻦ هﻢ ﺑﻪ ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻧﻤﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻨﺸﻴﻨﻢ‪ .‬اﺣﺴﺎس ﺧﻼء‬

‫ﻣﻰﮐﺮدم‪ .‬دور و ﺑﺮىهﺎ هﻢ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺒﻴﻦ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدﻩ ﮐﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪش ﮐﻨﺎر‪.‬‬
‫ﻳﮏ ﻋﺪﻩ از ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﺜﻞ ﻋﻤﻮﻳﻢ ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﻮد ﻣﻰﮔﻔﺖ رﻓﺘﻰ دﻳﺪى‬
‫ﮐﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﮐﻰ و ﭼﻰاﻧﺪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎور ﮐﺮدى؟ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ ﻣﺮا ﺁزار‬
‫ﻣﻰداد‪ .‬در ﺧﺎﻧﻪ هﻢ ﻣﻰﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻧﻤﻰروى؟ ﭼﻮن ﻗﺒﻼ هﻤﻴﺸﻪ دﻧﺒﺎﻟﻢ‬
‫ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ و ﻣﻦ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻗﺎﻧﻊﮐﻨﻨﺪﻩاى ﺑﺪهﻢ‪ .‬اﮔﺮ هﻢ واﻗﻌﻴﺖ را‬
‫ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﮐﺮدم‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻳﮏ ﺟﻨﺎﻳﺘﮑﺎر ﻣﻰدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل ﺁن دو‬
‫روزى ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬در اﺻﻞ در ﻳﮏ ﺑﺮزخ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﺮدم‪ .‬ﭼﻪ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﻮد؟ ﭼﻪ ﮐﺮدم؟ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﺮدم و ﺑﻪ ﮐﺠﺎ رﺳﻴﺪم؟ اﺻﻼ ﺑﺮاى ﭼﻪ اﻳﻦ‬
‫ﮐﺎرهﺎ را ﺷﺮوع ﮐﺮدم؟ اﻳﻦ اﺣﺴﺎس را داﺷﺘﻢ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺁﻟﻮدﻩ ﺷﺪﻩام‬
‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ ول ﮐﻨﻢ و ﮐﻨﺎر ﺑﮑﺸﻢ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬دو ﺳﻪ روز ﮔﺬﺷﺖ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﭙﺎﻩ ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻣﻦ‬

‫ﻋﺪﻩاى ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدادﻧﺪ‪ .‬دﻳﺪم هﻴﭽﻰ ﺣﺎﻟﻴﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ‬
‫ﺧﻤﭙﺎرﻩ ‪ ١٢٠‬را ﺑﺪون ﺁن ﮐﻪ ﻗﻨﺪاق ﺁن را ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﮐﺎرهﺎى اﻳﻤﻨﻰاش را‬
‫اﻧﺠﺎم دهﻨﺪ‪ ،‬ﺁوردﻩ ﺑﻮدﻧﺪ وﺳﻂ ﻣﻴﺪان ﺻﺒﺤﮕﺎﻩ ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد و ﻋﺪﻩاى را هﻢ‬
‫دور ﺧﻮدﺷﺎن ﺟﻤﻊ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺟﻨﮕﻰ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻤﻰﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ اﮔﺮ اﻳﻦ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﻴﻔﺘﺪ و ﻳﺎ ﺷﻠﻴﮏ ﺷﻮد ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻰ ﺧﻮاهﺪ اﻓﺘﺎد‪...‬‬

‫‪255‬‬
 ‫ﻣﻦ ﺗﺮﺗﻴﺒﻰ دادم ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﮔﻠﻮﻟﻪهﺎى ﺟﻨﮕﻰ ﺟﻤﻊ ﺷﻮد و ﺁﻣﻮزش در ﻣﺤﻴﻂ‬
‫ﺑﺎز ﺑﺎﺷﺪ و ﮐﺴﻰ اﺟﺎزﻩ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﺎرﺑﺮد اﺳﻠﺤﻪ را ﺑﺎ ﻓﺸﻨﮓ ﻳﺎد ﺑﺪهﺪ‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﻰ دﺳﺘﮕﺎﻩ ﭼﮑﺎﻧﻨﺪﻩ و ﻳﺎ ﺳﻮزن را ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﻰﺁوردﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﮐﻤﻰ‬
‫ﺁﻧﺠﺎ را ﺳﺮ و ﺳﺎﻣﺎن دادم‪ .‬ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺁﻣﻮزش ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻳﺎ از ﺳﭙﺎﻩ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﻳﺎ از ﻣﺮاﮐﺰ دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﺎن و ﻣﺴﺌﻮﻻن ﺳﭙﺎﻩ از ﺷﻬﺮهﺎى‬
‫دﻳﮕﺮ و واﺣﺪهﺎى دﻳﮕﺮ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺑﺎ اﺳﻠﺤﻪهﺎى‬
‫ﺳﺒﮏ و ﺳﻨﮕﻴﻦ‪ ،‬ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻰ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﻣﻮاردى ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﻳﺎد ﻣﻰدادم‪.‬‬

‫ﻳﮑﻰ از دﻻﻳﻠﻰ ﮐﻪ در هﻤﻴﻦﺟﺎ ﻣﺮا ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮﺧﻮردﻩ ﮐﺮد اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﻣﻰدﻳﺪم اﮐﺜﺮ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺁﻣﻮزش ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻋﺮب هﺴﺘﻨﺪ! اواﻳﻞ ﭼﻨﺪ‬
‫ﺳﻴﺎﻩﭘﻮﺳﺖ هﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﺎرﺳﻰ هﻢ ﺧﻮب ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ از‬
‫ﺷﻬﺎب ﭘﺮﺳﻴﺪم ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ از ﺑﻢ ﮐﺮﻣﺎن ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺑﻢ ﮐﺠﺎﺳﺖ! اﻳﻨﻬﺎ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻰاﻧﺪ! ﺣﺘﻰ ﺷﮑﻼﺗﻰ هﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬

‫ﺳﻴﺎﻩﭘﻮﺳﺖاﻧﺪ و ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺎ زﺑﺎن دﻳﮕﺮى ﺑﺎ هﻤﺪﻳﮕﺮ ﺣﺮف ﻣﻰزﻧﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ هﻢ‬
‫ﻣﺎ را ﺧُﻞ ﮔﻴﺮ ﺁوردى!‬

‫ﭼﻨﺪ اﻓﻐﺎﻧﻰ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ زﻳﺎد ﺗﻌﺠﺒﻰ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻰ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻋﺮبهﺎ‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ از ﻣﻌﺎودﻳﻦ و راﻧﺪﻩﺷﺪﮔﺎن ﻋﺮاق هﺴﺘﻨﺪ!‬

‫ﻳﮏ ﺁﻗﺎﻳﻰ هﻢ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ﻋﻠﻰ ﮐﻪ اﺳﻢ ﻓﺎﻣﻴﻠﺶ ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ در ﺁﻣﻮزش در‬
‫ردﻩ ﺑﺎﻻﺗﺮى از ﻣﻦ ﻗﺮار داﺷﺖ و در ﺟﻨﮓ ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﻳﮏ ﺑﺎر از ﻣﻦ‬
‫ﭘﺮﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ اﺳﻠﺤﻪهﺎى روﺳﻰ را ﺁﻣﻮزش ﺑﺪهﻢ‪ .‬هﻨﻮز ﺟﻨﮕﻰ در‬
‫ﮐﺎر ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪ اﺳﻠﺤﻪ را ﺑﺒﻴﻨﻢ ﭼﻮن ﺑﺎ اﺳﻠﺤﻪهﺎى روﺳﻰ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ‬
‫ﻧﺪارم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻴﻤﻴﻮﻧﻒ و ﮐﻼﺷﻨﻴﮑﻒ و‪...‬‬

‫ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ روزى ﺳﻼحهﺎ را ﺁورد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﮐﻼﺷﻨﻴﮑﻒ را دﻳﺪﻩ ﺑﻮدم و ﺑﺎ‬
‫ﺁن ﺗﻴﺮاﻧﺪازى هﻢ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدم و ﺑﺎ ﺁن ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ داﺷﺘﻢ‪ .‬اﺳﻠﺤﻪهﺎى دورﺑﺮد‬

‫‪256‬‬
 ‫ﺳﻴﻤﻴﻮﻧﻒ و دﻳﮑﺘﺮﻳﻮف و اﻳﻨﺠﻮر ﭼﻴﺰهﺎ ﻣﺎل ﺗﮏﺗﻴﺮاﻧﺪازهﺎﺳﺖ‪ .‬ﮐﻠﺖهﺎى‬
‫روﺳﻰ را هﻢ ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪ .‬ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﺑﺮوﺷﻮرى ﭼﻴﺰى ﻧﺪارى؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬هﻤﻴﻦهﺎ هﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﭼﻄﻮر ﺑﺎز و ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮدش وارد ﺑﻮد و ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺮا اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫■ ارﺗﺸﻰ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻧﻪ‪ ،‬او هﻢ از ﺁن اﻓﺮادى ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻟﺒﻨﺎن ﺑﺎ ﮔﺮوﻩهﺎى ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ دورﻩ دﻳﺪﻩ‬

‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎدم ﺁﻣﺪ‪ ،‬اﺳﻤﺶ ﻋﻠﻰ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻰ ﺑﻮد‪ .‬ﺁدم ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن درﺳﺖ و‬
‫ﺑﻰﺁزار و ﺑﻰﺗﮑﻠﻔﻰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰ هﻢ ﺣﺮﻓﺶ را ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺳﻼحهﺎ را‬
‫ﺁورد و ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ اﻳﻨﻬﺎ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻧﺪارم ﺧﻮدش ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﻳﺎددادن‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﻳﺎدداﺷﺖ ﮐﻦ و ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎى دﻳﮕﺮ هﻢ ﻳﺎد ﺑﺪﻩ‪.‬‬

‫ﭼﻨﺪ روزى ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﻳﮏ ﺷﺐ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺑﻮدم ﺁﻣﺪ و ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺣﺮفزدن‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻨﺠﺎ راﺣﺖ ﻧﻴﺴﺘﻰ‪...‬‬

‫■ ﺻﺤﺒﺖهﺎﻳﺘﺎن ﭘﻴﺮاﻣﻮن ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ ﺑﻮد؟‬

‫□ در اﺻﻞ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺮا ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺜﻼ ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ را در اﻧﻘﻼب‬

‫ﻗﺒﻮل دارم‪ .‬ﻣﻦ هﻢ ﮐﻪ از ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﻗﺒﻮل‬
‫دارم و هﺮ ﮐﺴﻰ را ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻗﺒﻮل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭼﻮن هﺮ ﺁدﻣﻰ ﻣﻤﮑﻦ‬
‫اﺳﺖ ﺧﻂ ﻋﻮض ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻗﺪرت ﻳﮏ ﻣﺴﺌﻠﻪاى اﺳﺖ ﮐﻪ وﻗﺘﻰ ﮐﺴﻰ ﺑﻪ ﺁن ﻣﻰرﺳﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬

‫ﺷﺨﺼﻴﺖ او را ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻴﺎورد‪ .‬وﻗﺘﻰ هﻢ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻰﺁﻳﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻤﻴﻢهﺎﻳﺶ‬
‫هﻤﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢهﺎﻳﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدى ﺑﺎ ﺁن ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻗﺒﻠﻰ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد‬
‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻧﺘﻴﺠﺘًﺎ ﻗﺪرت ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮐﺴﻰ ﺳﭙﺮدﻩ ﺷﻮد ﮐﻪ ﮔﻨﺠﺎﻳﺶ ﺁن را‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪257‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﻣﺪﻳﻢ و ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻳﮑﻰ را ﮔﺬاﺷﺖ در ﭘﺴﺖ رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮرى‪.‬‬

‫ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﺪون رأىﮔﻴﺮى ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺨﺼﻰ را رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻇﺎهﺮًا هﻢ ﮐﻪ هﻤﻴﻦﻃﻮر اﺳﺖ و ﺑﺪون ﺁن ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﻮد ﮐﻰ ﺑﻪ ﮐﻰ و‬
‫ﭼﻰ ﺑﻪ ﭼﻴﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻰرود‪ .‬هﻤﻴﻦﺟﺎ ﻣﺜﻼ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ اﺻﻼ‬
‫ﻧﻤﻰداﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ‪ .‬ﻳﮏ ﺟﻮان ﺑﻴﺴﺖ و ﻳﮑﻰ دو ﺳﺎﻟﻪ را ﺁوردﻩاﻧﺪ‬
‫و ﮐﺮدﻩاﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻳﭙﻠﻢ دارد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬دﻳﭙﻠﻢداﺷﺘﻦ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻰ ﻳﮏ ﭘﺎدﮔﺎن ﻳﺎ ﻳﮏ واﺣﺪ رزﻣﻰ ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ؟ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻰ ﺧﻮدت ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷﺪى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﺷﻮم‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮرم اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﮑﻰ اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ را‬
‫اﻳﻨﺠﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﺁن ﺁدم هﻢ از ﺧﻤﻴﻨﻰ دﺳﺘﻮر ﻣﻰﮔﻴﺮد‪ ،‬ﭘﺲ ﻧﺘﻴﺠﺘًﺎ ﺧﻤﻴﻨﻰ اﻳﻦ‬
‫ﺑﺎﺑﺎ را اﻳﻨﺠﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻞ زﻣﺎن ﺷﺎﻩ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل اﻳﻨﻄﻮرﻳﺴﺖ‪ ،‬اﮔﺮ زﻣﺎن ﺷﺎﻩ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪهﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ در ﮐﺮدﺳﺘﺎن اﻓﺘﺎدﻩ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﻧﺎراﺣﺘﻰ ﺗﻮ اﻳﻦ اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻦ ﭼﻴﺰهﺎى دﻳﮕﺮ هﻢ هﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺜﻼ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺜﻼ اﻳﻦ ﮐﻪ ﻣﺎ اﻳﺮاﻧﻰ هﺴﺘﻴﻢ وﻟﻰ دارﻳﻢ ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدهﻴﻢ ﮐﻪ‬
‫اﻳﺮاﻧﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ!‬

‫‪258‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻦ ﺑﺮاى ﺻﺪور اﻧﻘﻼب اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺻﺪور اﻧﻘﻼب ﺑﻪ ﭼﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﻰ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺠﺎ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺳﻼم ﻣﺮز ﻧﺪارد و در اﺳﻼم ﺑﻰﻣﺮز ﻣﺎ ﺣﺎﻣﻰ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن ﺟﻬﺎﻧﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁن ﻃﻮرى ﮐﻪ ﻣﻦ در ﮐﺘﺎبهﺎ ﺧﻮاﻧﺪم ﻣﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺣﺎﻣﻰ‬

‫ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن ﺟﻬﺎن ﺑﺎﺷﻴﻢ ﮐﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻏﻨﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﮐﺸﻮر اﻳﺮان ﻏﻨﻰ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﮐﺸﻮر اﻳﺮان ﻏﻨﻰ هﺴﺖ وﻟﻰ ﺻﺎﺣﺐ هﻢ دارد! ﺻﺎﺣﺒﺶ ﻣﻠﺖ اﻳﺮان‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫در اﻳﻨﺠﺎ او ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻣﺖ!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺤﺚ اﻣﺖ را ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳﻢ وﻟﻰ هﻤﻴﻦ را ﻣﻰداﻧﻢ ﮐﻪ ﮐﺸﻮر ﻣﺎل ﻣﻠﺖ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻦ ﺑﺤﺚهﺎ ﻣﺎل زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﮐﺎرى ﺑﻪ زﻣﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﺪارم‪ ،‬وﻗﺘﻰ اﻳﻦ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺻﺎﺣﺒﻰ ﺑﻪ‬
‫اﺳﻢ ﻣﻠﺖ دارد‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎﮐﻢ ﺷﻮد ﺑﺮ ﺛﺮوت ﻣﻠﻰ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﺶ‬
‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﭼﻄﻮر ﻣﻰﺧﻮاهﻴﻢ ﮐﺸﻮرﻣﺎن را ﺁﺑﺎد ﮐﻨﻴﻢ و ﺑﺴﺎزﻳﻢ وﻗﺘﻰ‬
‫ﮐﻪ ﻏﻢ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن ﺟﻬﺎن را ﻣﻰﺧﻮرﻳﻢ؟ ﻣﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان‬
‫ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻧﻴﺎزى ﺑﻪ ﮐﻤﮏ دﻳﮕﺮان ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻰ اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﮐﺎرى ﺑﺮاى ﺗﻮ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻈﺮ ﺧﺎﺻﻰ ﻧﺪارم‪.‬‬

‫‪259‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﮐﺎر ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﻳﺎ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ را اداﻣﻪ ﻧﺪادى؟‬

‫ﮔﻮﻳﺎ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد و از ﻣﻦ اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ‬

‫داﺷﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺁن ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ را ﮐﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدم و ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﺮدم در‬
‫اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ و ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﮐﻪ اﻧﺠﺎم دادم ﻧﺪﻳﺪم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺜﻼ ﻣﺎ ﻣﻰروﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺁن ﮐﺮدهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﻨﺪ ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬

‫را از اﻳﺮان ﺟﺪا ﮐﻨﻨﺪ ﺑﺠﻨﮕﻴﻢ ﺗﺎ اﻳﺮان را ﭘﺎرﻩ ﭘﺎرﻩ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪ .‬در ﺟﻨﮓ ﻳﺎ ﮐﺸﺘﻪ‬
‫ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ ﻳﺎ ﻣﻰﮐﺸﻴﻢ وﻟﻰ اﮔﺮ ﻳﮑﻰ اﺳﻠﺤﻪاش را زﻣﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺖ و دﺳﺖهﺎﻳﺶ‬
‫را ﺑﺮد ﺑﺎﻻ ﺁﻳﺎ ﻣﻦ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ اﻳﻦ ﺁدم را ﺑﺰﻧﻢ و ﺑﮑﺸﻢ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺁدﻣﻰ را ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺁوردم ﺑﻪ ﺑﺎزداﺷﺘﮕﺎﻩ‪ ،‬ﻓﺮض ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ‬
‫اﺳﻠﺤﻪ هﻢ داﺷﺘﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ از راﻩ ﻣﻰرﺳﺪ و ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺑﻴﺮون! و ﻣﻰﮔﺬارد ﺳﻴﻨﻪ دﻳﻮار و ﻣﻰﮐﺸﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺟﺮﻣﻰ؟ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩاش ﺟﻨﮕﻴﺪﻩ‪ .‬ﻣﻦ هﻢ ﺑﺮاى ﻋﻘﻴﺪﻩام ﻣﻰﺟﻨﮕﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﺮ ﺁﻧﻬﺎ وﻗﺘﻰ ﭘﺎﺳﺪاران را ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ ﻣﻰﮐﺸﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭘﺲ در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎ ﺑﺎ ﮐﺮدهﺎ هﻴﭻ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﺪارﻳﻢ و اﮔﺮ ﮐﺮدهﺎ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫ﺑﺨﻮرﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻴﺮوﻳﺸﺎن از ﻣﺎ ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ و ﻧﻪ اﻳﻦ ﮐﻪ‬
‫ﺣﻖ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ ﻧﻴﺮوى ﺑﻴﺸﺘﺮى دارﻳﻢ دﻟﻴﻞ ﻧﻤﻰﺷﻮد ﮐﻪ ﺣﻖ هﻢ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﺪ اﺳﺘﻘﻼل و ﺁزادى‪ ،‬ﻣﻌﻨﺎﻳﺶ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ هﺮ ﻧﻴﺮوﻳﻰ‬
‫هﺮ ﭼﻨﺪ هﻢ ﮐﻪ ﮐﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﺘﻰ اﮔﺮ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺣﻘﺶ رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ‬
‫ﺣﺮف درﺳﺖ ﻣﻰزﻧﺪ‪ ،‬ﺣﻖ ﺑﺎ ﺁن ﻳﮏ ﻧﻔﺮ اﺳﺖ و ﻧﻪ ﺑﺎ ﺁن هﺰار ﻧﻔﺮى ﮐﻪ‬
‫ﺣﺮف ﺑﻰرﺑﻂ ﻣﻰزﻧﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺁن هﺰار ﻧﻔﺮ اﮐﺜﺮﻳﺖ دارﻧﺪ ﭘﺲ ﺣﻖ هﻢ‬
‫دارﻧﺪ؟ هﻤﻴﻦ اﻻن ﻣﺎ رأى ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم اﻳﺮان ﻳﺎ ‪ ٨۵‬درﺻﺪ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺷﺎﻩ را ﻣﻰﺧﻮاهﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻰﮔﺬارﻳﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﺮﮔﺮدد؟‬

‫‪260‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭘﺲ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ رأى اﮐﺜﺮﻳﺖ اﺣﺘﺮام ﻧﻤﻰﮔﺬارﻳﺪ‪ .‬ﭘﺲ ﭼﻪ اﺳﺘﻘﻼل و‬

‫ﺁزادى؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻧﻤﻰﮔﺬارﻳﻢ ﮐﻪ اﻳﻦ ‪ ٨۵‬درﺻﺪ ﻧﻤﻰداﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁهﺎ! ﺣﺎﻻ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﻰداﻧﻨﺪ وﻟﻰ اﻳﻦ ‪ ١۵‬درﺻﺪ ﭼﻮن اﺳﻠﺤﻪ در‬
‫دﺳﺘﺸﺎن اﺳﺖ و ﻗﺪرت دارﻧﺪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺁن ‪ ٨۵‬درﺻﺪ را ﺳﺮﮐﻮب ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫در ﺟﺎﻳﻰ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺁزادى و اﺳﺘﻘﻼل ﮐﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ اﻳﻦ ‪ ٨۵‬درﺻﺪ اﻳﻦ‬
‫ﺣﻖ را دارد و ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻣﻤﻠﮑﺖ را ادارﻩ ﮐﻨﺪ و اﮔﺮ ﺧﻮب ادارﻩ ﮐﺮد‪ ،‬اداﻣﻪ‬
‫ﺑﺪهﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻰ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺮد؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ ،‬ﺁن ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ را ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎبهﺎ ﺧﻮاﻧﺪم و ﻓﮑﺮ‬

‫ﻣﻰﮐﻨﻢ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻪ اهﻞ ﺳﻴﺎﺳﺖ هﺴﺘﻢ و ﻧﻪ ﺑﺤﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻠﺪم‪.‬‬

‫■ اﻳﻦ ﺁﻗﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﺳﻰ و ﭘﻨﺞ ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻰ داﺷﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎ در ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ و ﻟﺒﻨﺎن دورﻩ دﻳﺪﻩ‬

‫ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺎﻧﻪﺷﺎن ﺗﻪ ﺑﻰﺳﻴﻢ ﻧﺠﻒﺁﺑﺎد ﺑﻮد‪ .‬ﭘﺸﺖ ﭘﺎرﮎ ﺑﻰﺳﻴﻢ ﺧﺎﻧﻪ ﮐﻮﭼﮑﻰ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻣﻰرود ﺧﺎﻧﻮادﻩاش را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ .‬او ردﻩاش‬
‫از ﻣﻦ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﺎرهﺎى ﻣﻦ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮا ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎن‬
‫اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ هﻨﮓ ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺳﺎﺑﻖ‪.‬‬

‫■ اﻳﻦ ﭘﺎدﮔﺎن ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬

‫□ ﺑﺎﻻى ﺗﻬﺮانﭘﺎرس‪ ،‬ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻟﺸﮑﺮﮎ‪ .‬از ﺗﻬﺮانﭘﺎرس ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻟﺸﮑﺮﮎ‬

‫ﻣﻰروﻳﺪ‪ ،‬ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻳﮏ ﺟﺎدﻩ ﻓﺮﻋﻰ هﺴﺖ ﮐﻪ ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﺎ ﺁﺳﺎﻳﺸﮕﺎﻩهﺎى‬
‫ﻣﺘﻌﺪد در ﺁن ﻗﺮار دارد‪ .‬زﻣﺎن ﺷﺎﻩ اﻳﻨﺠﺎ را ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و اﺳﻤﺶ هﻨﮓ‬
‫ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاى ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ از ﭘﺮورﺷﮕﺎﻩهﺎ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ و ﺑﺮاى ﻋﻀﻮﻳﺖ‬

‫‪261‬‬
‫در ﻧﻴﺮوهﺎى ﻣﺴﻠﺢ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﺎ ﻋﺪﻩاى هﻢ از ﮐﻼس ﺷﺸﻢ و ﻳﺎ ﻧﻬﻢ‬
‫ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ ﺑﺮاى درﺟﻪدارى‪ .‬ﭘﺎدﮔﺎن ﺑﺰرﮔﻰ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻣﻮزش ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﻼحهﺎى ﺳﺒﮏ در ﺁﻧﺠﺎ ﺷﺪم‪ .‬دﻳﺪم اﻳﻨﺠﺎ از‬
‫ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد ﺑﺪﺗﺮ اﺳﺖ و اﮐﺜﺮًا ﺧﺎرﺟﻰ هﺴﺘﻨﺪ! اﻏﻠﺐ ﻋﺮب ﺑﻮدﻧﺪ و ﻋﺮﺑﻰ‬
‫ﺣﺮف ﻣﻰزدﻧﺪ! رﻓﺘﻢ ﺧﻮدم را ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ‬
‫ﺑﻠﺪﻳﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺮاى ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻰ و ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﺁﻣﺪﻩام‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ ﺑﻪ درد ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺧﻮرد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭘﺲ اﮔﺮ ﺑﻪ دردﺗﺎن ﻧﻤﻰﺧﻮرم ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ ﺑﺮوم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬وﻟﻰ در ﻣﻮرد ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺰهﺎى دﻳﮕﺮى ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ اﻧﻮاع ﺳﻼحهﺎ را ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺳﻼحهﺎى ﺳﺒﮏ را ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻢ وﻟﻰ از ﺳﻼحهﺎى ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺻﻼ اﻃﻼع‬

‫ﻧﺪارم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻳﮕﺮ ﭼﻰ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ هﻤﻴﻦ‪ ،‬ﮐﺎر ﺧﺎص دﻳﮕﺮى از دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺮﻧﻤﻰﺁﻳﺪ‪.‬‬

‫ﻳﻌﻨﻰ دﻳﺪم راهﺶ ﺧﻴﻠﻰ ﭘﺮت اﺳﺖ و اﮐﺜﺮ اوﻗﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻤﺎﻧﻢ و ﺑﻌﺪ هﻢ‬
‫هﻤﻪ ﻋﺮﺑﻨﺪ! ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻄﻮر ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﻋﺼﺮ ﺟﻠﺴﻪ دارﻳﻢ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫■ اﻳﻦ ﻓﺮد ﮐﻰ ﺑﻮد؟‬

‫‪262‬‬
 ‫□ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ ،‬ﭼﻮن زﻳﺎد ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻤﺎﻧﺪم‪ ،‬اﮐﺜﺮ اﺳﻢهﺎ هﻢ ﻣﺴﺘﻌﺎر ﺑﻮد‪...‬‬

‫■ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮد؟‬

‫□ اﺻﻼ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪهﻰ در ﺁن زﻣﺎن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ﭼﻮن اول ﮐﺎر ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻪ‬
‫اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﻌﺮوف هﺮ ﮐﺴﻰ ﺻﺒﺢ زودﺗﺮ ﭘﺎ ﻣﻰﺷﺪ رﻳﻴﺲ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼ هﻤﺎن ﺟﻮاﻧﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد ﺳﻪ ﭼﻬﺎر روز‬
‫ﺑﻌﺪش دﻳﺪﻳﻢ ﻧﻴﺴﺖ و ﻳﮑﻰ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﺶ ﺁﻣﺪﻩ! ﺣﻘﻮق و ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺐ و‬
‫اﻧﻀﺒﺎﻃﻰ در ﮐﺎر ﻧﺒﻮد‪ .‬اﺳﺘﺨﺪام ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﻦ ﺧﻮدم در ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬
‫ﻣﺸﻐﻮل ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﭘﺎ ﺷﺪم ﺑﺎ اﺟﺎزﻩ ﺧﻮدم رﻓﺘﻢ ﺗﻬﺮان‪ .‬دو ﺳﻪ روز‬
‫رﻓﺘﻢ ﺧﺎﻧﻪﻣﺎن‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﺳﻪ ﭼﻬﺎر روز دوﺑﺎرﻩ ﻧﺮﻓﺘﻢ و‬
‫ﺑﻌﺪ ﺷﺪم ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻣﻮزش‪ .‬ﺗﺎزﻩ داﺷﺘﻨﺪ ﺷﺮوع ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪهﻰ‪.‬‬
‫زﻣﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺧﻮدم ﻣﺴﺌﻮل اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﭙﺎﻩ ﺷﺪم هﻤﻴﺸﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮدم‪،‬‬
‫ﻳﮏ ﻣﺴﺌﻮل اﻃﻼﻋﺎت ﻋﻤﻠﻴﺎت هﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ ﭼﻪ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻰ‪ ،‬ﭼﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ؟! ﺑﻌﺪًا ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻰ را از ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد ﺑﺮدﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﺎﺑﻖ ﺳﺎواﮎ در ﺳﻠﻄﻨﺖﺁﺑﺎد‪ .‬ﮐﻪ در ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎﻧﺪﺑﺎزىهﺎﻳﺸﺎن ﺷﺮوع‬
‫ﺷﺪ و هﺮ ﺁﺧﻮﻧﺪى ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﺮاى ﺧﻮدش ﮔﺎرد درﺳﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﺁﻧﺠﺎ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﻰ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اهﺮمهﺎى ﻗﺪرت ﻧﺰدﻳﮏ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺁﻗﺎى‬
‫رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ در دوﻟﺖ ﺑﺎزرﮔﺎن ﺷﺪ ﻣﻌﺎون وزﻳﺮ ﮐﺸﻮر‪ .‬ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﺑﻌﺪًا ﻣﺎ را‬
‫ﻣﺄﻣﻮر اﻳﻦ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ دوﻟﺖ را ﻣﺘﺰﻟﺰل ﺑﮑﻨﻴﻢ! ﺷﻤﺎ اﮔﺮ روزﻧﺎﻣﻪهﺎى ﺁن‬
‫زﻣﺎن را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺪاران ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﭘﺎﺳﺪارى ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﻣﺮدم را ﺧﺎﻟﻰ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ دزد ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺄﻣﻮراﻧﻰ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ دﺳﺘﻮر اﻳﻦ‬
‫ﮐﺎر را داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ ﭼﻮب ﻻى ﭼﺮخ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪ‬
‫ﺑﺎر ﻣﻦ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻔﺘﻴﺪ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ اﺳﻼﻣﻰ و رأى ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ﭘﺲ اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫او هﻢ ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻴﺴﺖ و ﻧﻪ اﻳﻨﮑﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ رﻳﻴﺲ‬

‫ﺟﻤﻬﻮر و وزﻳﺮ و وﮐﻴﻞ ﺑﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻤﺎ اﻳﻦ ﮐﻪ اﻣﺎم ول ﮐﺮد و رﻓﺖ ﻗﻢ‪ .‬ﺑﻨﺎ ﺑﻮد‬
‫اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮوﻧﺪ و در ﺣﻮزﻩهﺎ درس ﺑﺪهﻨﺪ وﻟﻰ ﺣﺎﻻ ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوﻩهﺎى‬
‫ﻣﻠّﻰ ﮐﻪ روى ﮐﺎر ﺁﻣﺪﻩاﻧﺪ در راﻩ و هﺪف اﺳﻼﻣﻰ ﻗﺪم ﺑﺮﻧﻤﻰدارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪263‬‬
 ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻦ ﺁﻗﺎى ﻣﻨﺘﻈﺮى ﺧﻮدش ﮔﻔﺘﻪ ﮐﺎﻓﻴﺴﺖ ﮐﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬
‫اﺳﻼﻣﻰ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺁﻧﻬﺎ را رﻋﺎﻳﺖ ﺑﮑﻨﻨﺪ و اﮔﺮ رﻋﺎﻳﺖ ﻧﮑﺮدﻧﺪ ﺁن ﮐﺴﻰ ﮐﻪ‬
‫وارد ﺑﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻰ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﮑﻨﻨﺪ و ﭼﻪ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺻﻮﻻ اﻳﻦ ﻃﻮر ﻧﻤﻰﺷﻮد ﻣﮕﺮ ﺁن ﮐﻪ روﺣﺎﻧﻰ ﺧﻮدش ﻣﺼﺪر ﮐﺎر‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰداد ﮐﻪ ﻣﺜﻼ اﻣﺮوز دوﻟﺖ ﻳﮏ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ وﺿﻊ ﮐﻨﺪ و ﺑﻌﺪ‬
‫روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﮕﻮﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﺎ ﻧﺺ اﺳﻼم ﻧﻤﻰﺧﻮاﻧﺪ‪ ،‬ﺁن وﻗﺖ هﺮ روز دوﻟﺖ و‬
‫ﻋﻠﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺳﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ درﮔﻴﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻠﻤﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ اﻳﻦ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫دوﻟﺖ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻧﺨﻴﺮ درﺳﺖ اﺳﺖ و ﻣﺮاﻓﻌﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻰﺁﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺮد؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻪ زودى هﻤﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ درﺳﺖ ﻣﻰﺷﻮد و روﺣﺎﻧﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ‬
‫اﺻﻠﻰ ﺧﻮدش را ﭘﻴﺪا ﮐﻨﺪ و ﺁﻧﺠﺎ وارد ﻋﻤﻞ ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻨﻈﻮرت را از اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎى ﻗﻠﻤﺒﻪ ﺳﻠﻤﺒﻪاى ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻰ‬

‫ﻧﻤﻰﻓﻬﻤﻢ‪ ،‬ﮐﻤﻰ ﺟﻨﻮبﺷﻬﺮى ﺣﺮف ﺑﺰن ﺗﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺣﺎﻟﻴﻢ ﺷﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ روﺣﺎﻧﻴﺖ اﻻن ﺑﺨﻮاهﺪ ﺑﻴﺎﻳﺪ وارد ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷﻮد‪ ،‬اوﻻ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻰﺷﻮد ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ هﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺮور ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺛﺎﻧﻴًﺎ ﺑﺮاى‬
‫ﻣﺮدم هﻢ اﻻن ﭼﻨﺪان ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻔﻬﻤﻨﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ دوﻟﺖ از‬
‫ﻋﻬﺪﻩ ﮐﺎرهﺎى ﺳﺨﺖ ﺑﺮﻧﻤﻰﺁﻳﺪ و ﺑﺎﻳﺪ ﮐﻨﺎر ﺑﺮود‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬دوﻟﺖ ﺑﺮود ﮐﻨﺎر ﭼﻪ ﮐﺴﻰ ﻣﻰﺁﻳﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁن وﻗﺖ ﺁن ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ روﺣﺎﻧﻴﺎن ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ و ﻣﻰداﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫ﻣﻤﻠﮑﺖ را ﺑﺮ اﺳﺎس ﺣﻘﻮق اﺳﻼﻣﻰ ادارﻩ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ ﺳﺮ ﮐﺎر و‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺖ را ادارﻩ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫در هﻤﻴﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﮐﻪ ﺁﻗﺎى رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﻣﻌﺎون وزﻳﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﻮد و اﻣﻨﻴﺖ و ﻧﻈﻢ‬

‫‪264‬‬
 ‫ﮐﺸﻮر را در دﺳﺖ داﺷﺖ‪ ،‬اﮐﺜﺮ ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻋﻠﻴﻪ دوﻟﺖ ﺁﻗﺎى ﺑﺎزرﮔﺎن‬
‫ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ دﺳﺘﻮر او اﻧﺠﺎم ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﮐﻤﻴﺘﻪهﺎ ﺣﺮف دوﻟﺖ را ﻧﻤﻰﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻳﻌﻨﻰ ﻋﮑﺲ ﺣﺮفهﺎى دوﻟﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺧﻠﺨﺎﻟﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﺮوﻳﺪ‬
‫ﻳﺎرو را ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﺑﻴﺎورﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ ﻃﺮف را ﻣﻰﮐﺸﺘﻨﺪ و ﻣﻰﺁوردﻧﺪ!‬
‫ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻰ اﺻﻼ ﺑﻪ ﺣﺮف دوﻟﺖ ﮔﻮش ﻧﻤﻰﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻪ وزﻳﺮ ﮐﺸﻮر ﮔﻮش‬
‫ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬وزﻳﺮ ﮐﺸﻮر ﮐﻰ ﺑﻮد؟ ﺁﻗﺎى رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ! ﻧﻴﺮوهﺎى دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﻔﺮق ﺑﻮدﻳﻢ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻴﺮوهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اﺻﻞ و ﺑﺎزوى اﻧﻘﻼب ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﮔﺮوﻩ‬
‫ﺣﺴﻦ ب‪ ،.‬ﮔﺮوﻩ ﻣﺎ و ﮔﺮوﻩ اﮐﺒﺮ ش‪ .‬اﺻﻼ ﺑﺎ دوﻟﺖ راﺑﻄﻪاى ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎزرﮔﺎن را دﻳﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ وﻟﻰ ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ او ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﮔﺰارﺷﻰ ﺑﻪ او‬
‫ﻧﻤﻰدادﻳﻢ‪ ،‬دﺳﺘﻮرى از او ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﻳﺎ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﮐﺎرهﺎى دوﻟﺘﻰ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬دوﻟﺖ اﺻﻼ از ﻣﻘ ّﺮ ﻣﺎ اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﺑﻮدﺟﻪ ﺛﺒﺖﺷﺪﻩاى داﺷﺘﻴﻢ و ﻧﻪ ﺣﻘﻮﻗﻰ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺎ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫داﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﻋﺮاﻗﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺑﺮوﻳﺪ ﻓﻼﻧﻰ را ﺑﮑﺸﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ! ﻳﺎ ﻣﻰﮔﻔﺖ‬
‫ﺑﺮوﻳﺪ ﻓﻼن ﮐﺎر را ﺑﮑﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ! اﺻﻼ ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻪ دوﻟﺖ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭘﺎدﮔﺎن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ‬

‫در ﭘﺎدﮔﺎن اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮى ﺑﻮد و ﻣﺎﺟﺮا رﺑﻄﻰ ﺑﻪ اﻳﺮان‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪهﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻳﮏ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ ﺗﺮورﻳﺴﺘﻰ اﺳﺖ‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺮورﻳﺴﺖ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫■ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬

‫□ واﷲ ﻣﻦ هﻤﻪﺷﺎن را ﻧﺪﻳﺪم‪ ،‬ﭼﻮن ﭘﺎدﮔﺎن ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺰرگ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﻰ ﻳﮏ‬
‫ﺷﺐ ﺑﺮاى ﺁزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻦ در زﻣﻴﻨﻪ ﻧﻘﺸﻪﺧﻮاﻧﻰ و ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﻃﺮﺣﻰ‬
‫ﺑﺮاى رزم ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺑﺪهﻴﺪ ﮐﻪ ﻧﻴﺮوهﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﺧﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﮐﻪ زﺑﺎن ﻣﺮا ﻧﻤﻰﻓﻬﻤﻨﺪ‪.‬‬

‫‪265‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬هﺴﺘﻨﺪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ ﺻﺤﺒﺖهﺎى ﺷﻤﺎ را ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﻳﮏ ﺟﻴﭗ ﭼﺘﺮﺑﺎزى را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و ﺧﺎرج از ﭘﺎدﮔﺎن ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﺳﻴﻢ‬

‫ﺗﻮرى را ﺑﺮﻳﺪم‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﻗﺒﻼ اﻃﻼع دادﻩ ﺑﻮدم ﮐﻪ اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ رزم‬
‫ﺷﺒﺎﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻗﻄﺐﻧﻤﺎ ﮔﺮا ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﻧﻘﺸﻪ ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﭘﺎدﮔﺎن را ﮐﺸﻴﺪم و ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﺎ ﮔﺮاهﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺴﻤﺖهﺎﻳﻰ را ﻧﺸﺎﻧﻪﮔﺬارى ﮐﺮدم و ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ را دﻓﻦ‬
‫ﮐﺮدم و ﺑﺎ هﻤﺎن ﻣﺎﺷﻴﻦ دﻩ دوازدﻩ ﮐﻴﻠﻮﻣﺘﺮى ﭼﻨﺪ ﺟﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﭼﻨﺪ ﺗﻠﻪ‬
‫اﻧﻔﺠﺎرى ﮐﻪ ﺁﺳﻴﺒﻰ ﻧﻤﻰرﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﮐﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﺮﮔﺮوﻩهﺎ هﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻠﻪ‬
‫هﺴﺖ و ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻧﻴﺮوهﺎ ﻣﺘﻔﺮق ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬در ﺳﺎﻟﻦ ﺑﺰرﮔﻰ روى‬
‫ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮوﻧﺪ و ﭼﮑﺎر ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺧﺸﺎبهﺎ و‬
‫ﻓﺸﻨﮓهﺎى ﺟﻨﮕﻰ ﺗﻔﻨﮓهﺎ را درﺁوردم و ﻓﺸﻨﮓ ﻣﺸﻘﻰ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻳﮏ‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﻧﮑﻨﻨﺪ و ﮐﺴﻰ را ﺑﮑﺸﻨﺪ و ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ ﮔﺮدن ﻣﻦ‪ .‬اﺳﻠﺤﻪهﺎ را‬
‫ﺷﻤﺎرﻩﮔﺬارى ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﺐ ﭘﺲ از ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﭼﻴﺰهﺎﻳﺸﺎن را‬
‫ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬ﭼﻴﺰى هﻢ ﺟﺰ ﺗﻔﻨﮓ و ﻗﻤﻘﻤﻪ ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ هﻤﺮاﻩ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ‬
‫ﻣﻦ و ﭼﻬﺎر ﺳﺮﮔﺮوﻩ ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬

‫■ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﺷﻤﺎ را ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪.‬‬

‫■ از ﻓﺎرﺳﻰ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻰ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ ﻋﺮب ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻘﻴﻪ اﻳﺮاﻧﻰ )ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ :‬اﺳﻨﺎد و‬
‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ( ‪...‬‬

‫■ روﻳﻬﻢ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻳﺪ؟‬

‫□ ﺣﺪود ‪ ٣۵٠‬در ﺁن رزم ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﺪﻩاى را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬

‫ﻣﺪاﻓﻌﻴﻦ ﺁن ﻧﺸﺎﻧﻪهﺎ ﺟﺪا ﮐﺮدم و ﺑﻘﻴﻪ هﻢ ﮐﻪ ﻣﻬﺎﺟﻤﻴﻦ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﻤﻴﻦ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ اول رﺳﻴﺪﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﻣﻨﻮر ﺷﻠﻴﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺪاﻧﻢ ﮐﻰ زودﺗﺮ‬
‫رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺗﺎ ﺻﺒﺢ هﺸﺘﺎد درﺻﺪ از ﻋﻤﻠﻴﺎت را ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻧﺠﺎم‬
‫دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ دﻳﺪﻧﺪ اﻳﻦ ﮐﺎر ﺷﻴﺮﻳﻦ اﺳﺖ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻤﺎ اداﻣﻪ ﺑﺪهﻴﺪ‪.‬‬

‫‪266‬‬
 ‫ﻣﻦ ﺣﺪود دو ﻣﺎﻩ و ﻧﻴﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎن دوﺳﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﺎر ﺑﺎ اﺳﻠﺤﻪ‬
‫ﮐﻤﺮى و ﭘﺮﺗﺎب ﻧﺎرﻧﺠﮏ را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﺁﻣﻮزش اﮐﺜﺮ ﺳﺌﻮالهﺎﻳﻰ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻰﺷﺪ ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰﺷﺪم در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﺮور اﻓﺮاد اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮدم اﻳﻦ ﮐﺎرهﺎ‬
‫را ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدم و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻰﻓﻬﻤﻴﺪم ﭼﺮا اﻳﻦ ﺳﺌﻮالهﺎ را ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و ﭼﻪ‬
‫ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﻣﻰﺧﻮاهﻨﺪ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬اﮐﺜﺮًا از ﻣﻦ ﺳﺌﻮال ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﭼﻄﻮر‬
‫ﻣﻰﺷﻮد ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮﻟﺶ را داﺷﺘﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﺧﻮدم ﺁزﻣﺎﻳﺶ‬
‫ﻧﮑﺮدﻩ ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ را ﻣﻰداﻧﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺮاى اﻧﻔﺠﺎر ﻳﮏ ﻗﺴﻤﺖ ﭼﻪﻗﺪر‬
‫ﺗﻰ‪.‬ان‪.‬ﺗﻰ‪ .‬ﻻزم اﺳﺖ ﭼﻪ ﭼﺎﺷﻨﻰ ﻣﻰﺧﻮاهﺪ و ﭼﻄﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺎر ﮔﺬاﺷﺖ وﻟﻰ‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻦ ﺑﺮاى ﺁﻣﻮزش ﮐﺎﻓﻰ ﻧﺒﻮد‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ را ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻳﺎد‬
‫ﻣﻰدادم ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﺮوﻧﺪ و ﮐﺎر دﺳﺖ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﺪهﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﮔﺮدن ﻣﻦ‬
‫ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻦ دادﻩام! ﺁﺧﺮ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎﻳﺪ از ﭼﻨﺪ زاوﻳﻪ‬
‫ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ دارم وﻟﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺑﻰ‬
‫ﮐﺎر ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪًا هﻤﻴﻦ هﻢ در دادﮔﺎﻩ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدﻩ ﺷﺪ و‬
‫ﻣﺮا ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﻋﺪم هﻤﮑﺎرى ﺑﺎ ﻧﻴﺮوهﺎى اﻧﻘﻼﺑﻰ ﮐﺮدﻧﺪ! ﺣﺎﻻ هﺮ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﮐﻢ‬
‫ﺷﺮع ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻰدادم‪ ،‬ﺣﺎﻟﻴﺶ ﻧﻤﻰﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻦ راﻧﻨﺪﮔﻰام ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺎ اﻧﻮاع و اﻗﺴﺎم وﺳﺎﻳﻞ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ راﻧﻨﺪﮔﻰ‬

‫ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻰﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻗﺎﻳﻖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰﺷﻮد راﻧﺪ و از اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎ‪.‬‬
‫دﻳﺪم اﮐﺜﺮًا ﺣﺮفهﺎﻳﺸﺎن در ﭼﻬﺎرﭼﻮب ﺗﻴﻢهﺎى ﺗﺮور اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻼسهﺎى‬
‫دﻳﮕﺮى هﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮑﻰ دو ﺑﺎر ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺳﺮ ﺑﺰﻧﻢ ﺣﺘﺎ ﻣﺮا‬
‫راﻩ ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﺴﺌﻮل ﺁﻧﺠﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﭼﺮا ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺮوﻳﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻃﺮز ﺗﺪرﻳﺲ ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ هﻢ در هﻤﺎن‬
‫ﭼﻬﺎرﭼﻮب ﮐﺎر ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﻣﺘﺪ ﻣﺨﺼﻮص ﺧﻮدم را دارم و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﺘﺪ دﻳﮕﺮى داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺟﻠﺴﻪاى ﺑﮕﺬارﻳﻢ و ﻣﺮﺑﻰهﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ‬
‫و ﺻﺤﺒﺖ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪ ﻳﮏ ﮐﺴﻰ ﻣﺮا ﮐﺸﻴﺪ ﮐﻨﺎر و ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﺮاى ﺧﻮدت ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫هﻢ ارﺗﺒﺎﻃﻰ ﻧﺪارد‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ ﺁن ﭼﻴﺰى ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺳﻌﻰ ﻧﮑﻦ ﺑﺎ‬
‫ﮐﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﻮى‪ ،‬اوﻻ ﻧﻤﻰﮔﺬارﻧﺪ‪ ،‬دوﻣًﺎ ﻣﺮﺑﻴﺎن اﻳﻨﺠﺎ ﺗﻤﺎﻣًﺎ اﻳﺮاﻧﻰ‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪267‬‬
 ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺁﺷﻨﺎى ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ هﻢ دارم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻤﺎﻣًﺎ اﻳﺮاﻧﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ!‬

‫ﺣﺎﻻ ﮐﺠﺎﻳﻰ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺁﻧﻬﺎ را ﻧﺪﻳﺪم‪ ،‬ﺁﺳﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻣﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﺟﺎى دﻳﮕﺮى ﺑﻮدﻧﺪ‪...‬‬

‫■ اروﭘﺎﻳﻰ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﻣﺎ اﺻﻼ هﻤﺪﻳﮕﺮ را ﻧﻤﻰدﻳﺪﻳﻢ‪ .‬اﻣﮑﺎﻧﺶ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪًا ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬

‫روﺳﻬﺎ هﻢ در اﻳﻨﺠﺎ ﺁﻣﻮزش ﻣﻰدهﻨﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﻣﻦ ﻧﺪﻳﺪم‪ .‬ﻧﻪ ﻣﺮﺑﻴﺎن را دﻳﺪم‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﺷﺎﮔﺮداﻧﺸﺎن را‪ .‬ﭘﺎدﮔﺎن ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺰرگ اﺳﺖ و ﻳﮏ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻗﺮﻣﺰرﻧﮓ‬
‫ﭼﻨﺪﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ ﺁﺳﺎﻳﺸﮕﺎﻩ و ﻏﺬاﺧﻮرى دارد‪ .‬ﺑﻴﺮون هﻢ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﺑﺎز هﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ روزى ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮدم‪ ،‬دﻳﺪم ﻣﺤﻴﻄﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ هﺮ ﺟﺎ‬
‫ﻣﻰروم و ﻣﻰﺁﻳﻢ ﻣﺮا ﻣﻰﭘﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻰ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﺪ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮد در ﺁﻧﺠﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى از ﺁﻧﻬﺎ روزى ﺁﻣﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ راﻧﻨﺪﮔﻰات ﺧﻴﻠﻰ‬
‫ﺧﻮب اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻮر هﻢ ﺁﺷﻨﺎ هﺴﺘﻰ‪ ،‬ﻣﻰﺧﻮاهﻴﻢ ﺗﻴﻤﻰ درﺳﺖ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺷﻤﺎ ﺁﻣﻮزش راﻧﻨﺪﮔﻰ و ﻣﻮﺗﻮرﺳﻮارى ﺑﺪهﻴﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺮاى ﺁﻣﻮزش اﺳﻠﺤﻪ ﺁﻣﺪم و ﻧﻪ راﻧﻨﺪﮔﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻦ هﻢ در هﻤﺎن ﭼﻬﺎرﭼﻮب اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺮادرهﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻢ و اﮔﺮ ﻗﺮار ﺷﺪ اﻳﻦ ﮐﺎر را ﺑﮑﻨﻴﻢ‬
‫وﺳﺎﻳﻞ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ ﺧﻮدش را ﻻزم دارد‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد ﭘﻴﺶ ﻋﻠﻰ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻰ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﻠﺴﻪ دارد‪ .‬او ﭘﺸﺖ ﺳﻔﺎرت‬
‫ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺷﻬﺮدارى‪ ،‬در ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم دﻓﺘﺮ ﮐﻨﺴﻮﻟﻰ ﺳﻔﺎرت ﺁﻣﺮﻳﮑﺎ ﮐﻪ‬
‫د ِر ﺿﺪ ﮔﻠﻮﻟﻪ دارد‪ ،‬ﺑﻮد‪ .‬ﻧﮕﻬﺒﺎن ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﮐﻰ ﮐﺎر دارﻳﺪ؟ ﺧﻮدم را ﻣﻌﺮﻓﻰ‬
‫ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎ ﺑﺮادر ﻋﻠﻰ ﮐﺎر دارم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﻣﻰداﻧﺪ؟‬

‫‪268‬‬
 ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ او ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ‪.‬‬

‫رﻓﺖ و ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ دﻳﮕﺮ ﺁﻣﺪ ﻣﺮا ﺻﺪا ﮐﺮد و ﺑﺮد ﺗﻮ‪ .‬ﻋﻠﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ‪:‬‬
‫ﭼﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺮا ﻓﺮﺳﺘﺎدى ﺁﻧﺠﺎ و ﺁﻧﺠﺎ اﺻﻼ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮﻳﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻰداﻧﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﻧﺠﺎ ﭼﻴﺰى ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻰﺧﻮاهﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻦ‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ ﭘﻴﺶ ﺷﻬﺎب‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬دارى ﻳﻮاش ﻳﻮاش ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻰﺁورى‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﺮا؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ ﺁن ﮐﺎرهﺎﻳﻰ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺳﭙﺮدﻩ ﻣﻰﺷﻮد اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻰدهﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﺧﺮ ﺁن ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻦ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺁﻣﺪم اﻳﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ و اﺣﺴﺎس ﻣﻰﮐﻨﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮاهﺎ دور ﺑﺎﺷﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻮ اﺣﺘﻴﺎج دارﻳﻢ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب در ﺣﺮفهﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ اﻳﻦﻃﻮرى هﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ هﻤﻴﻦﻃﻮر‬

‫ﺑﻴﺎﻳﻰ و ﺑﻌﺪ هﻢ ﺳﺎدﻩ ﺳﺮت را ﺑﻴﻨﺪازى ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺑﺮوى‪ .‬درواﻗﻊ ﺗﻬﺪﻳﺪم‬
‫ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻻ ﻣﻦ ﻳﮏ ﮐﺎرى ﺑﺮاﻳﺖ ﻣﻰﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﭼﻪ‬
‫ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮو ﭘﻴﺶ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﮐﺠﺎ؟‬

‫‪269‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ ﭘﻴﺶ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ‪.‬‬

‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ‬

‫■ ﺷﻤﺎ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ را از ﻗﺒﻞ ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻴﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺁن ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﮐﺎرﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻌﺪًا ﻓﻬﻤﻴﺪم ﮐﻪ ادارﻩ اﻣﻮر‬
‫ﻣﺎﻟﻰ ﮐﻴﻬﺎن در دﺳﺘﺶ اﺳﺖ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﭘﻴﺶ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻰ ﺷﺪﻩ ﺟﻮون؟‬

‫ﺟﺮﻳﺎن را ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﮏ ﻧﺼﻴﺤﺖ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎﻳﻰ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺮاى ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻰ ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻰ اﻳﻦ ﻗﺪر ﺳﻔﺮﻩ دﻟﺖ را وا ﻧﮑﻦ! ﺗﻮ‬
‫ﺁﻣﺪى ﻧﺸﺴﺘﻰ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﺑﺮاى ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻰ‪ ،‬ﻧﮕﻮ! ﻣﻦ در ﺟﺮﻳﺎن ﮐﺎرهﺎى ﺗﻮ‬
‫هﺴﺘﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﻰ ﺻﺒﻮر ﺑﺎﺷﻰ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﮔﻔﺘﻪاﻧﺪ ﭼﻨﺪ روزى ﺑﻴﺎﻳﻰ‬
‫ﻣﺰاﺣﻢ ﻣﻦ ﺷﻮى ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﻣﺎ ﺷﺪﻳﻢ راﻧﻨﺪﻩ و ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ‪ .‬روز دوم ﻳﺎ ﺳﻮم‬
‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺎﺟﻰ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻢ هﻢ راﻧﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﻢ و هﻢ ﻣﺤﺎﻓﻆ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﺗﻮ را اﻳﻨﺠﺎ دﻧﺒﺎل ﻧﺨﻮد ﺳﻴﺎﻩ ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ اﺻﻼ اﺣﺘﻴﺎج‬
‫ﻧﺪارم!‬

‫‪270‬‬
 ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺪم ﻧﻤﻰﺁﻳﺪ دور و ﺑﺮت ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺣﺎﺟﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁﺧﻪ ﺟﻠﻮى دﺳﺖ و ﭘﺎﻳﻢ را ﻣﻰﮔﻴﺮى‪.‬‬

‫ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ روز ﭘﻴﺶ ﺣﺎﺟﻰ ﻋﺮاﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﭘﻴﺶ ﺷﻬﺎب‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﻌﻰ‬
‫ﻧﮑﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺎ ﺣﺎﺟﻰ ﻧﺰدﻳﮏ ﺷﻮى‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﭼﺮا؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا از ﺗﻮ ﮔﺰارش ﻣﻰﺧﻮاهﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮ هﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻰ‬

‫ﮔﺰارش ﺑﺪهﻰ و ﺑﻴﻦ دو ﺗﺎ ﺳﻨﮓ ﺁﺳﻴﺎب ﮔﻴﺮ ﻣﻰاﻓﺘﻰ‪ ،‬ﮐﻪ هﺮ ﮐﺪام از اﻳﻦ‬
‫ﺳﻨﮓهﺎ ﻳﮑﻰ از ﻳﮑﻰ ﻗﻠﺪرﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮ را ﻣﻰﺳﺎﺑﻨﺪ‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻓﮑﺮ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺧﺪاﻳﺎ ﺑﻪ ﮐﺠﺎ دارم ﻣﻰروم؟ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻰ دارد ﻣﻰاﻓﺘﺪ؟‬
‫هﻀﻢ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺑﺮاﻳﻢ ﻣﺸﮑﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬رﻓﺘﻢ ﭘﻴﺶ ﺣﺎﺟﻰ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﭼﻴﻪ؟ ﭼﺘﻪ؟ دﻟﺨﻮرى!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺎﺟﻰ‪ ،‬ﭘﻴﺶ ﺷﻬﺎب ﺑﻮدم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻪ ﺧﺒﺮ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬واﷲ ﻣﻦ اﺻﻼ در هﻮاى دﻳﮕﺮى ﺑﻮدم‪ ،‬ﺟﺎى دﻳﮕﺮ ﺳﺮ درﺁوردم‪ .‬ﻳﮏ‬
‫ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﺮدم‪ ،‬ﻳﮏ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﻰ؟‬

‫ﺣﺮفهﺎى ﺷﻬﺎب را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁرﻩ‪ ،‬ﻣﻰدوﻧﻢ‪ ،‬ﺑﭽﻪﻣﺤﻞ ﺧﻮدﻣﻰ‪،‬‬

‫ﺗﻮ را ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻢ‪ ،‬در ذات ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ ﺁدمﻓﺮوﺷﻰ ﺑﮑﻨﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺎﺟﻰ ﻗﻀﻴﻪ ﭼﻴﻪ؟ ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎرى دارﻳﺪ؟‬

‫‪271‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ وﻗﺘﻰ ﮐﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻣﻰاﻓﺘﺪ‪ ،‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى ﮐﻪ از ﮔﺮد راﻩ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎهﺎﻳﻰ ﻣﻰرﺳﻨﺪ‪ ،‬دوﺳﺖ دارﻧﺪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺁدمهﺎ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺗﺎ در‬
‫ﻣﻮاﻗﻌﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﻨﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻃﺮف را ذﻟﻴﻞ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﻣﮕﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺰى دارﻳﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬واﺳﻪ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﺑﺨﻮاهﻨﺪ در ﻣﻮرد ﻣﻦ از ﺗﻮ ﺳﺌﻮال‬

‫ﺑﮑﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺧﻮدم ﺑﻬﺸﺎن ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ‪ ،‬اﻳﻨﻬﺎ ﮐﺎرى ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﮑﻨﻨﺪ‪،‬‬
‫ﮐﺴﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﮐﻰ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺻﻼ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻰ‪ ،‬ﮐﺴﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ هﻴﭻﮐﺪامﺷﺎن ﮐﺴﻰ‬
‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ هﺮ وﻗﺖ ﺑﺨﻮاهﻢ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻢ ﭘﻴﺶ اﻣﺎم ﺑﺮوم و هﺮ ﺣﺮﻓﻰ ﺑﺰﻧﻢ اﻣﺎم‬
‫ﻗﺒﻮل دارد‪ .‬ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﻮ هﻢ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﺧﻼص ﺷﻮى و در اﻣﭙﺎس‬
‫ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮى‪...‬‬

‫راﺳﺘﺶ‪ ،‬ﻣﻦ اول ﻧﻔﻬﻤﻴﺪم اﻣﭙﺎس ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻪ‪ ،‬از ﺧﻮدم ﭘﺮﺳﻴﺪم ﭼﺮا ﻟﻐﺖ‬
‫ﻋﺮﺑﻰ و ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﻰﺑﺮد! ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﮏ ﮐﺎر دﻳﮕﻪ ﺑﺮاﻳﺖ‬
‫درﺳﺖ ﻣﻰﮐﻨﻢ‪ ،‬هﻤﻴﻦﺟﺎ دمِ دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﺎش و ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن‬
‫را ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﺸﺎن ﭼﮑﺎرﻩ اﺳﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺻﺎﺣﺐ ﮐﻴﻬﺎن‪.‬‬

‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن‬

‫‪272‬‬
 ‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﮐﻴﻬﺎن ﮐﻪ ﻣﺎل ﻣﺼﺒﺎحزادﻩ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎﺟﻮن‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻴﺰ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮى‪ ،‬درس ﺑﺨﻮاﻧﻰ ﺗﺎ اوﺳﺘﺎ و‬
‫ﻟﻴﻼج ﺑﺸﻮى‪ ،‬ﺗﺎزﻩ ﺑﺎز هﻢ ﻟﻴﻼج ﻧﻤﻰﺷﻮى‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﻪﻃﻮر ﻣﮕﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻦ روزﻧﺎﻣﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺮاى ﺷﺎﻩ ﻣﻰﻧﻮﺷﺖ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاى اﻧﻘﻼب ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻦ ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻰ دارد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺣﺎﺟﻰ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ و ﻳﮏ ﺿﺮب ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺁﻗﺎ اﻳﻦ روزﻧﺎﻣﻪ را ﻣﺎ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و دادﻳﻢ ﺑﻪ اﻧﻘﻼب‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ ﺻﻮرت ﻇﺎهﺮ هﻢ ﺑﺮاﻳﺶ درﺳﺖ‬
‫ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬در ﺻﻮرت ﻇﺎهﺮ اﻳﻦ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﮐﻴﻬﺎن اﺳﺖ‪،‬‬
‫وﮔﺮﻧﻪ اﻳﺸﺎن هﻴﭻﮐﺎرﻩ اﺳﺖ! ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﻴﻢ ﺻﻮرت ﻇﺎهﺮ را ﺣﻔﻆ‬
‫ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎن ﺑﺪهﻴﻢ ﮐﻪ ﺁدم ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻬﻤﻰ هﻢ هﺴﺖ! ﺣﺎﻻ ﺗﻮ ﺑﺸﻮ‬
‫ﻣﺤﺎﻓﻈﺶ! اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺁﻗﺎ ﻳﮑﻰ از ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ ارﺷﺎد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻳﮏ‬
‫ﭼﻨﺪ روزى ﻣﻰروى ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﭼﺮا ﺧﺎﻧﻪاش؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺐ و روز ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ او ﺑﺎﺷﻰ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺎﺟﻰ‪ ،‬ﻣﻦ زن و ﺑﭽﻪ دارم‪ ،‬زﻧﺪﮔﻰ دارم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺣﺎﻻ ﺑﺮو ﺳﺮت ﮔﺮم ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﻰﺷﻮد ﮐﺮد‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ‪ .‬هﻢ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﺑﻮدﻳﻢ و هﻢ ﻣﺤﺎﻓﻆ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن‪.‬‬
‫دﻳﺪم اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﻔﺎﻇﺘﻰ ﭼﻴﺰى ﺣﺎﻟﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼ ﺑﻪ راﻧﻨﺪﻩاش‬

‫‪273‬‬
 ‫ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ‪ :‬از اﻳﻨﻮرى ﺑﺮو‪ ،‬ﺣﺎﺟﻰ ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬راﻧﻨﺪﻩ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻢ‪ ،‬ﺧﻮدم‬
‫ﻣﻰﻧﺸﻴﻨﻢ ﭘﺸﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ! ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏﺧﻮردﻩ ﻣﺮدﻣﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ!‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻰﺑﻮدن ﺧﻴﻠﻰ ﻓﺮق دارﻩ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎ ﺷﻮرﻟﺖ اﻳﺮان ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎ ﭘﻴﮑﺎن ﺑﺮوﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻣﺮدﻣﻰ ﺑﺎﺷﻴﻢ! ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻴﻢ از ﺑﻴﺖاﻟﻤﺎل اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺣﺎجﺁﻗﺎ‪ ،‬ﻣﮕﺮ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﺎل ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ؟ ﭘﺲ دﻳﮕﻪ ﺑﻴﺖاﻟﻤﺎل ﭼﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬اﻳﻨﺠﺎ را ﻣﻦ ﺧﺮﻳﺪم و هﺒﻪ ﮐﺮدم ﺑﻪ اﻣﺎم‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪًا ﻓﻬﻤﻴﺪم ﺣﺪود ﺻﺪ و ﺷﺼﺖ هﻔﺘﺎد ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻗﻴﻤﺖ روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن ﺑﻮدﻩ‪،‬‬
‫ﺻﻮرت درﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ اﻳﻦ ﻣﺒﻠﻎ را ﮐﻴﻬﺎن ﺑﺪهﮑﺎر اﺳﺖ! ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮏ ﺑﺪهﮑﺎر اﺳﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ دوﻟﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮏ ﺑﺪهﮑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎﻧﮏ‬
‫ﺻﺎﺣﺐ ﮐﻴﻬﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺑﺪهﮑﺎر اﺳﺖ‪ ،‬دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺁن را‬
‫ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ وﺳﻂ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن ﭼﮑﺎرﻩ اﺳﺖ؟ ﻳﺎ اﻳﻨﮑﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﺠﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﻣﺰاﻳﺪﻩ ﻣﻰﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ دادﮔﺎﻩ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ و ﺣﮑﻢ ﺣﺮاﺟﻰ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و‬
‫ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ هﺮ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاهﺪ ﭘﻮل ﺑﺎﻧﮏ ﻳﺎ دوﻟﺖ را ﺑﺪهﺪ و ﻣﺆﺳﺴﻪ‬
‫ﮐﻴﻬﺎن را ﺑﺨﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺎج ﻣﻬﺪﻳﺎن ﺗﺎﺟﺮ ﺁهﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺪون ﻃﻰﮐﺮدن ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻇﺎهﺮًا ﺁﻣﺪﻩ ﺻﺪ و ﺷﺼﺖ و ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺑﺪهﻰ ﮐﻴﻬﺎن را ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻩ‪.‬‬
‫ﻣﮕﺮ اﻳﺸﺎن ﭼﮑﺎرﻩ ﺑﻮد؟ ﻣﮕﺮ ﭼﻪﻗﺪر ﺛﺮوت داﺷﺖ؟ ﭘﻴﺶ ﻳﮏ ﺑﺎﻧﮑﻰ ﺗﻌﻬﺪ‬
‫ﺳﭙﺮد و ﺷﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﮐﻴﻬﺎن! ﻣﺎﺟﺮا اﺻﻼ ﺑﺎ هﻢ ﻧﻤﻰﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻇﺎهﺮًا‬
‫اﻳﻨﺠﺎ را ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪًا هﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻣﻮال ﺻﺎﺣﺐ روزﻧﺎﻣﻪ ﮐﻴﻬﺎن ﭼﻮن‬
‫ﻃﺎﻏﻮﺗﻰ ﺑﻮدﻩ ﻣﺼﺎدرﻩ ﺷﺪﻩ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﺁﻗﺎ ﺑﺪهﮑﺎر ﺑﻮدﻩ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻮاﻟﺶ را‬
‫ﻣﻰﻓﺮوﺧﺘﻨﺪ و از ﺑﺪهﮑﺎرﻳﺶ ﮐﻢ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻣﻮاﻟﺶ را درواﻗﻊ ﺁﻗﺎى‬
‫رﻓﻴﻖدوﺳﺖ ﺑﺎﻻ ﮐﺸﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺮد ﺑﻪ ﺑﻨﻴﺎد ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن! ﺑﻴﻦ ﮐﺪام ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ و ﭼﻰ ﺑﻪ ﮐﻰ رﺳﻴﺪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻣﻰداﻧﺪ! ﻣﺜﻼ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻄﻰ ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ‬
‫روزﻧﺎﻣﻪ اﻃﻼﻋﺎت داﺷﺖ‪ ،‬ﻳﮑﻰ از ﻓﺎﻣﻴﻞهﺎﻳﺶ ﺁﻣﺪ و ﺑﺨﺸﻰ از ﺁﻧﻬﺎ را‬
‫ﻓﺮوﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻘﻴﻪاش را هﻢ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻔﺮوﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ و هﻤﻪ را‬
‫ﻣﺼﺎدرﻩ ﮐﺮدﻧﺪ و ﺑﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﻨﻴﺎد ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن‪...‬‬

‫‪274‬‬
 ‫■ اﻣﻮال ﻋﺒﺎس ﻣﺴﻌﻮدى؟‬

‫□ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ ،‬ﺻﺎﺣﺐ روزﻧﺎﻣﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺁﺧﺮ ﺳﺮ هﻤﻪ ﺑﻪ‬

‫ﺁﻗﺎى ﺧﺎﻣﻨﻪاى رﺳﻴﺪ ﭼﻮن ﺧﻴﻠﻰ ﺁﺛﺎر ﻧﻔﻴﺴﻪ را دوﺳﺖ دارد‪ .‬ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻳﻦ‬
‫رﻓﻴﻖدوﺳﺖ از اول اﻧﻘﻼب اﺳﻤﺶ هﺴﺖ‪ .‬ﺗﺎ ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ ﻳﻘﻪاش را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻰﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ ﻓﻼن روز ﺁﻣﺪى در ﺻﻒ ﻓﻼن و ﻓﻼن‬
‫اﻳﺴﺘﺎدى و اﻣﻮال ﻣﺼﺎدرﻩاى را ﺑﻪ ﻓﻼن ﻗﻴﻤﺖ ﻳﺎ ﻣﺠﺎﻧﻰ ﺑﺮدى‪ .‬ﺑﻪ هﻤﻴﻦ‬
‫دﻟﻴﻞ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﮐﺴﻰ ﻳﻘﻪاش را ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‪ .‬دﺳﺖﭘﺮوردﻩ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ هﻢ ﮐﻪ هﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻰﺷﻮد ﺟﺰو ﺳﻪ ﺗﻔﻨﮕﺪار‪ :‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ و ﺧﺎﻣﻨﻪاى و رﻓﻴﻖدوﺳﺖ‪ .‬اﻳﺮان را‬
‫ﺑﻴﻦ ﺧﻮد ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺮدﻩاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ هﺮ ﺟﻬﺖ‪ ،‬از ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮت ﺷﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫رﻓﺘﻢ و ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪاش ﭘﺸﺖ ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ ارﺷﺎد‬

‫رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪاش دو در دارد‪ ،‬ﻳﮏ در ﮔﺎراژ و ﻳﮏ در رﻓﺖ و ﺁﻣﺪ‪ .‬از‬
‫ﺧﺎﻧﻪاش ﻳﮏ ﻧﻬﺮ ﮐﻮﭼﮏ رد ﻣﻰﺷﻮد و ﺣﻮﺿﭽﻪاى هﻢ دارد‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ‬
‫ﻗﺴﻤﺘﻰ از ﻗﻨﺎت اﺳﺖ ﮐﻪ زﻳﺒﺎ و دﻟﻨﻮاز از ﻣﻴﺎن اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰﮔﺬرد‪.‬‬

‫■ ﺳﻦ و ﺳﺎﻟﺶ ﭼﻪﻗﺪر ﺑﻮد؟‬

‫□ ﺁنﻣﻮﻗﻊ ﺣﺪود ﭼﻬﻞ ﺳﺎل داﺷﺖ‪ .‬رﻳﺰﻧﻘﺶ و ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر و زﺑﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ‬
‫ﭘﺴﺮ ﮐﻮﭼﻮﻟﻮﻳﻰ هﻢ داﺷﺖ‪ .‬هﺮ وﻗﺖ ﻣﻦ اﻃﺮاف را ﺑﺎزرﺳﻰ ﻣﻰﮐﺮدم‬
‫ﻣﻰﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺷﻤﺎ راﺣﺖ ﺑﺎش‪ ،‬اﺗﻔﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰاﻓﺘﺪ‪.‬‬

‫ﻣﺎ ﺷﺐهﺎ ﺧﺎﻧﻪاش ﻣﻰﻣﺎﻧﺪﻳﻢ‪ .‬ﺻﺒﺢهﺎ ﺑﻌﺪ از ﻧﻤﺎز ﭘﻴﺶ از ﺁﻧﮑﻪ ﺑﻪ ﮐﻴﻬﺎن‬
‫ﺑﺮوﻳﻢ‪ ،‬ﻣﻦ اﻃﺮاف را ﺑﺎزرﺳﻰ ﻣﻰﮐﺮدم‪ .‬او هﻢ هﻤﻴﺸﻪ ﻣﻰﮔﻔﺖ اﺗﻔﺎﻗﻰ‬
‫ﻧﻤﻰاﻓﺘﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ هﻢ ﻣﻰﮔﻔﺘﻢ اﻳﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد ﺗﺎ هﺮ دو راﺣﺖ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫ﺣﺪود ﺑﻴﺴﺖ روز ﻣﻦ ﻣﺤﺎﻓﻆ اﻳﺸﺎن ﺑﻮدم‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ هﻤﻪ ﻗﺒﻞ از واﻗﻌﻪ ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻬﺎب ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺖ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻓﻮرًا ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎن ﻋﺸﺮتﺁﺑﺎد ﺑﺮوم‪.‬‬
‫وﻗﺘﻰ رﻓﺘﻢ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻳﮏ ﻧﻴﺮوﻳﻰ هﺴﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﻳﻌًﺎ اﻳﻦ ﻧﻴﺮو را ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺑﺒﺮى‪.‬‬

‫‪275‬‬
 ‫ﺑﺎز هﻢ ﮐﺮدﺳﺘﺎن‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪم‪ :‬ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﻰ اﻓﺘﺎدﻩ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺳﺮﻳﻊ ﺑﺮو ﮐﺮدﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫ﻣﻦ هﻢ ﻧﻴﺮو را ﺑﺮداﺷﺘﻢ و رﻓﺘﻢ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮوى ﺑﻪ ﻗﺎرﻧﺎ‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎ‬
‫ﻋﺪﻩاى درﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩاﻧﺪ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاى ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬وﺳﻂ راﻩ ﮐﻪ داﺷﺘﻴﻢ‬
‫ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ ﻳﮏ ﻧﻴﺮوى دﻳﮕﺮى ﺁﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮﻃﺮف ﺷﺪﻩ و ﺷﻤﺎ‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﺮوﻳﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ رﺳﻴﺪﻳﻢ دﻳﺪﻳﻢ هﻴﭽﻰ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻪ ﺁدم‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﺣﻴﻮان‪ .‬هﻤﻪ را ﮐﺸﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪...‬‬

‫■ در ﻗﺎرﻧﺎ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬هﻤﻪ را ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوﻳﻰ هﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻮد ﻣﺘﻮﺣﺶ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ارواح رﺳﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬زن و ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﺣﺘﺎ ﻣﺮغ و‬
‫ﺧﺮوس و اﺳﺐ و اﻻغ را ﻟﺖ و ﭘﺎر ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﺎ ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻴﻢ ﮐﻰ‬
‫اﻳﻦ ﮐﺎر را ﮐﺮدﻩ! ﮐﺮدهﺎ ﻳﺎ ﻧﻴﺮوهﺎى دوﻟﺘﻰ؟ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ اﺟﺴﺎد را دﻓﻦ‬
‫ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ ﻳﺎزدﻩ ﺻﺒﺢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺧﻮدم ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم اﮔﺮ هﻤﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ و‬
‫ﺑﻴﻞ و ﮐﻠﻨﮓ ﭘﻴﺪاﮐﻨﻴﻢ و ﺷﺮوع ﮐﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻗﺒﺮﮐﻨﺪن ﺻﺪ در ﺻﺪ ﺑﻪ ﺷﺐ‬
‫ﻣﻰﺧﻮرﻳﻢ‪ .‬وﻗﺘﻰ هﻢ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺎ ﮐﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺮدهﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﮐﻨﻨﺪ و هﻤﻪ ﻣﺎ را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ :‬ﭼﺮا؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺧﻴﻠﻰ ﺳﺎدﻩ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ اﻻن ﺷﺮوع ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺗﺎ ﺷﺐ ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ اﻳﻨﻬﺎ را‬
‫دﻓﻦ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﻳﮑﻰ دو روز ﻃﻮل ﻣﻰﮐﺸﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻳﮑﻰ دو روز ﻧﻪ ﺁذوﻗﻪ دارﻳﻢ‪،‬‬
‫ﻧﻪ ﻣﺤﻞ ﺁب ﺁﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻰ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻮﺧﺖ هﻢ ﻧﺪارﻳﻢ‪ ،‬اﻣﻨﻴﺖ ﻧﺪارﻳﻢ و اﮔﺮ‬
‫ﺷﺒﻴﺨﻮن ﺑﺰﻧﻨﺪ ﮐﺎرﻣﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪276‬‬
 ‫■ ﻧﻴﺮوى ﺷﻤﺎ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﺣﺪود هﻔﺘﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ‪ ٣۵٠‬ﻧﻔﺮى ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪﻳﻢ‪.‬‬

‫■ ﭘﺎﺳﺪار؟‬

‫□ هﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻗﺎﻃﻰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺁن زﻣﺎن هﻨﻮز ﺑﻪ ﺁن ﺷﮑﻞ ﻧﻴﺮوى ﭘﺎﺳﺪار ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫وﻗﺘﻰ اﻋﻼم ﺑﺴﻴﺞ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم از هﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻟﺒﺎس ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻟﺒﺎس ﻧﻈﺎﻣﻰ و ارﺗﺸﻰ و ﺳﭙﺎهﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻊ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮﮔﺸﺘﻴﻢ ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ و از ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﻨﻨﺪج و از‬
‫ﺳﻨﻨﺪج ﺑﻪ ﺳﻘﺰ رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬در ﺳﻘﺰ از اﺧﺒﺎر ﺳﺎﻋﺖ دو ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ رادﻳﻮ ﺧﺒﺮ‬
‫ﺗﺮور ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ و ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن را ﺷﻨﻴﺪم‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺁنﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ‬
‫اﻳﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﺒﻮدم‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻌﺪًا اﻳﻦ ﻓﮑﺮ ﺑﻪ ذهﻨﻢ رﺳﻴﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮدﺳﺘﺎن ﺣﺴﺎبﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﮐﻤﺎ اﻳﻨﮑﻪ ﺑﻌﺪهﺎ از ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ ﺷﻨﻴﺪم‪...‬‬

‫■ از ﭼﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ؟‬

‫□ از دوﺳﺘﺎن و ﺁﺷﻨﺎﻳﺎن ﮐﻪ ﭼﻮن زﻧﺪﻩاﻧﺪ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻢ اﺳﻤﺸﺎن را ﺑﮕﻮﻳﻢ‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺷﻬﺎب ﺁﺧﺮﺳﺮ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻧﻪ هﻤﺎنﻣﻮﻗﻊ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻌﺪهﺎ‪ .‬ﻳﮑﻰ از‬
‫ﮔﺮداﻧﻨﺪﮔﺎن ﻣﻬﻢ و ﻃﺮاز اول وزارت اﻃﻼﻋﺎت رﻓﻴﻖ ﺻﻤﻴﻤﻰ ﻣﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺑﭽﮕﻰ ﺑﺎ هﻢ ﺑﺰرگ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﺧﻤﻴﻨﻰ وﻗﺘﻰ از ﭘﺎرﻳﺲ ﺑﻪ اﻳﺮان ﺁﻣﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ رﻓﺖ‪ ،‬ﺷﺐهﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮادر اﻳﻦ ﺁﻗﺎ ﻣﻰﺧﻮاﺑﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮادرش هﻢ‬
‫از اﻓﺮاد ﻣﻬﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺆﺗﻠﻔﻪ اﺳﺖ وﻟﻰ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻬﺎ و در اﻳﻦ ﺑﺎزىهﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺁدم ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﺮاى اﻳﻨﮑﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم‬
‫ﺑﺎﺷﺪ رﻓﺘﻪ در ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‪ ،‬وﻟﻰ اﻳﻦ ﻧﻘﺸﻪ دار و دﺳﺘﻪ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ او‬
‫را روزهﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﮕﻪدارﻧﺪ‪ .‬ﺷﺐهﺎ ﺧﻤﻴﻨﻰ هﻴﭻوﻗﺖ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﺒﻮد و هﺮ ﺷﺐ در‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ﻳﮑﻰ از ﺣﺎﺟﻰهﺎى ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد در ﺧﻴﺎﺑﺎن اﻳﺮان و اﻳﻨﺠﻮر ﺟﺎهﺎ‬
‫ﻣﻰﺧﻮاﺑﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻴﻠﻰ از ﺷﺐهﺎ ﺧﻤﻴﻨﻰ را از ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ ﻣﻰﺑﺮدﻳﻢ و در‬
‫ﺧﺎﻧﻪ دﻳﮕﺮى ﻣﻰﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪهﺎ ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﺁن ﺧﺎﻧﻪ هﻢ‬
‫ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﺪ و ﮔﺮوﻩ دﻳﮕﺮى او را ﺑﻪ ﺟﺎى دﻳﮕﺮى ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ هﺮ ﺷﺐ ﻣﺎ‬
‫ﻧﻤﻰﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺷﺐ ‪ ٢٢‬ﺑﻬﻤﻦ ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺎج ل‪ .‬ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎن و ﻋﺪﻩاى‬
‫دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ ﺷﺐ ﺁﺧﺮ اﺳﺖ و ﻣﻰرﻳﺰﻧﺪ هﻤﻪ را‬

‫‪277‬‬
 ‫ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ! دوﺳﺖ ﻣﻦ م‪.‬ل‪ .‬ﺑﺮادر ﺣﺎج ل‪ .‬اﺳﺖ‪ .‬م‪.‬ل‪ .‬ﻗﺒﻼ در ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰ‬
‫ﺑﺎ ﻓﻼﺣﻴﺎن ﮐﺎر ﻣﻰﮐﺮد‪.‬‬

‫■ اﻳﻦ م‪.‬ل‪ .‬ﻗﺒﻼ ﭼﮑﺎرﻩ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب؟‬

‫■ ﺑﻠﻪ‪.‬‬

‫□ هﻴﭻﮐﺎرﻩ‪ .‬ﮐﺎر ﺧﺎﺻﻰ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻧﻮﺣﻪﺧﻮان ﺑﻮد‪ .‬در ﺑﺎزار ﺧﺮﻳﺪ و‬

‫ﻓﺮوشهﺎى ﮐﻮﭼﮑﻰ ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬ﺟﻮان ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻨّﺶ از ﻣﻦ ﮐﻤﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ل‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻰ رﻓﻴﻖ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺁن اواﻳﻞ ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻢ ﺑﺮود در ﺗﻬﺮان‬
‫ﺧﺎﻧﻪ ل‪ .‬ﻣﻰﺧﻮاﺑﻴﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪهﺎ رﻳﻴﺲ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺣﺎج ﻓﻼﺣﻴﺎن ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻌﺎوﻧﺶ‬
‫م‪.‬ل‪ .‬ﺑﻮد‪...‬‬

‫■ ﻋﻠﻰ ﻓﻼﺣﻴﺎن؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬وزﻳﺮ اﻃﻼﻋﺎت‪ .‬رﻳﻴﺲ ﮐﻞ ﮐﻤﻴﺘﻪهﺎى اﻳﺮان ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ ﺑﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻌﺎون ﮐﻤﻴﺘﻪهﺎى اﻳﺮان و رﻳﻴﺲ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﻋﻠﻰ ﻓﻼﺣﻴﺎن ﺑﻮد‪ .‬م‪.‬ل‪.‬‬
‫ﻣﻌﺎون ﻓﻼﺣﻴﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﮐﻤﮏ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻢ از اﻳﺮان ﺧﺎرج ﺷﻮم‪.‬‬
‫ﻣﻰﮔﻔﺖ ﭼﻨﺪ دﻓﻌﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﮔﻮﺷﺖ دم ﺗﻮپ ﺷﻮى‪ ،‬وﻟﻰ ﻣﻦ ﭼﻮن ﺑﺪهﮑﺎرى‬
‫زﻳﺎد ﺑﻪ ﺗﻮ داﺷﺘﻢ ﻧﺠﺎﺗﺖ دادم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﺜﻼ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻗﺮار ﻧﺒﻮد ﺗﻮ از ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ ﺑﺮوى ﭘﻴﺶ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ‬
‫ﻣﻬﺪﻳﺎن و ﻗﺮار ﻧﺒﻮد از ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن هﻢ ﺧﺎرج ﺷﻮى‪ ،‬ﺑﺎز‬
‫هﻢ ﻣﻰﺧﻮاهﻰ ﺑﮕﻮﻳﻢ؟‬

‫■ ﭘﺲ ﺷﻬﺎب ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﮐﺸﺘﻦ ﺑﺪهﺪ؟‬

‫□ ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻬﺎب هﻢ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻪ‪.‬‬

‫‪278‬‬
 ‫■ ﭼﻮن ﻗﺒﻼ ﻣﻰداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪﺳﺎز هﺴﺘﻴﺪ‪...‬‬

‫□ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﺗﻴﭗهﺎ هﺮ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ هﺮ‬
‫ﺣﺎل‪ ،‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁنﻣﻮﻗﻊ ﻗﺮار ﻧﺒﻮد ﮐﻪ ﺗﻮ از ﭘﻴﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮوى‪ ،‬ﻣﻦ ﺗﺮﺗﻴﺒﺶ را‬
‫دادم‪ .‬ﻳﺎدﺗﻪ داﺷﺘﻴﻢ ﺗﻴﻠﻪﺑﺎزى ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬زدى ﺗﻴﻠﻪهﺎﻳﻢ ﺷﮑﺴﺖ و ﻣﻦ ﺑﻐﻀﻢ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁرﻩ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻌﺪ ﺗﻮ ﺗﻴﻠﻪهﺎﻳﺖ را از ﺟﻴﺒﺖ درﺁوردى و ﮔﻔﺘﻰ ﺑﻴﺎ ﻣﻦ و ﺗﻮ ﺑﺎ هﻢ‬

‫رﻓﻴﻘﻴﻢ‪ ،‬ﺗﻴﻠﻪ ارزﺷﻰ ﻧﺪارد‪ ،‬ﻣﻦ اﻳﻦ رﻓﺎﻗﺖهﺎ را ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻤﻰﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫اﻳﻦ دﻟﻢ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﮐﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪ و ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮔﻮﺷﺖ دم ﺗﻮپ ﺷﻮى و ﺗﺮﺗﻴﺒﻰ دادم‬
‫ﮐﻪ از ﮐﻨﺎر ﺁﻧﻬﺎ دور ﺷﻮى‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪهﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺮار ﻣﺮا از اﻳﺮان داد‪ .‬ﻣﻦ در زﻧﺪان ﺑﻮدم ﮐﻪ ﭘﺎﺳﭙﻮرت ﺑﺮاﻳﻢ‬
‫ﺻﺎدر ﺷﺪ‪ ،‬م‪.‬ل‪ .‬درﺳﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﻳﺎ ﭘﺮوﻧﺪﻩ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻮد و او ﮐﺎرى‬
‫ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺮا ﻧﮑﺸﻨﺪ‪ ،‬در اﺻﻞ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺟﺎن ﻣﺮا ﻧﺠﺎت دادﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﻳﺎ ﻣﺜﻼ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪهﺎى ﻣﻼﻗﺎت هﻤﺴﺮم ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺮا از زﻧﺪان ﺑﻪ دادﺳﺘﺎﻧﻰ ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ ﺗﺎ‬
‫ﺑﺎ هﻤﺴﺮم ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺤﺒﺖهﺎ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺮد‪ ،‬اﻻن هﻢ در اﻳﺮان‬
‫اﺳﺖ‪...‬‬

‫■ هﻨﻮز هﻢ در اﻃﻼﻋﺎت ﺳﭙﺎﻩ اﺳﺖ؟‬

‫□ در وزارت اﻃﻼﻋﺎت اﺳﺖ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ اﻻن ﮐﺎر دﻳﮕﺮى ﻣﻰﮐﻨﺪ ﺑﺎ ﺁﻗﺎى‬

‫ﻳﻮﻧﺴﻰ‪ .‬ﺑﺎ ﻋﻠﻰ ﻓﻼﺣﻴﺎن ﮔﺮﻓﺘﺎرى ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ و اﺧﺘﻼف ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﻳﮏ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻣﻬﻢ ﺑﺎ اوﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻳﮏ ﺑﺎر ﺑﺮاﻳﺶ ﭘﻴﻐﺎم دادم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻟﻢ ﺑﺮاﻳﺖ ﺗﻨﮓ ﺷﺪﻩ‪ ،‬وﻟﻰ اﮔﺮ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪهﻰ‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ ﺑﺰﻧﻰ ﻳﺎ ﭘﻴﻐﺎم ﺑﺪهﻰ‬
‫ﻣﺜﻞ اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺮ ﻣﺮا زﻳﺮ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺑﮕﺬارى‪ ،‬اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاهﻰ ﺑﺎز هﻢ‬
‫ﺗﻴﻠﻪام را ﺑﺸﮑﻨﻰ‪ ،‬ﺑﺸﮑﻦ!‬

‫ﺁﺧﺮ ﻣﻦ ﺗﻴﻠﻪاﻧﮕﺸﺘﻰ ﺧﻮب ﺑﺎزى ﻣﻰﮐﺮدم‪ ،‬ﻳﮏ ﺑﺎر زدم ﺗﻴﻠﻪاش ﺷﮑﺴﺖ‪.‬‬

‫‪279‬‬
‫هﺮ وﻗﺖ ﻳﺎد اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻰاﻓﺘﻢ ﮔﺮﻳﻪام ﻣﻰﮔﻴﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب ﻳﮏ روز‬
‫ﺁﻣﺪ ﺧﺎﻧﻪﻣﺎن‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺸﺪى‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﮐﺎرﻩاى ﺷﺪى دﻳﮕﻪ ﻣﺎ را ﺗﺤﻮﻳﻞ‬
‫ﻧﻤﻰﮔﻴﺮى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻦﮐﻪ ﮐﺎرﻩاى ﻧﺸﺪم‪ ،‬ﺑﻴﺎ ﺗﻮ!‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﻳﮏ هﻔﺖﺗﻴﺮى ﭼﻴﺰى ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻮ ﺑﻪ هﻤﻪ ﺧﻴﺮ ﻣﻰرﺳﺎﻧﻰ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺰ ﻣﺎ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻮﮐﺮﺗﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻳﮏ هﻔﺖﺗﻴﺮ ﺑﻬﺶ دادم‪ ،‬ﻳﮏ ﺟﻠﺪ ﺳﻼح زﻳﺮﺑﻐﻠﻰ‪ ،‬ﻣﺴﻠﺴﻞ‪ ،‬ﺧﺸﺎب و ﺟﻠﺪ‬
‫ﻓﺎﻧﻮﺳﻘﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺣﺎﺟﻰ‪ ،‬ﺧﻴﻠﻰ اﻋﻴﺎن ﺷﺪم‪ ،‬ﻳﮏ ﮐﺎرى ﺑﮑﻦ ﻣﺎ هﻢ دﺳﺖاﻧﺪر‬
‫ﮐﺎر ﺑﺸﻮﻳﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺑﺮادر ﺧﻮدت ﮐﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﮐﺎر از دﺳﺘﺶ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ‪ .‬او‬
‫ﺧﻮدش از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﮔﻔﺖ راﺳﺘﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﻰ؟ ﮔﻔﺘﻢ دروﻏﻢ‬
‫ﭼﻴﻪ‪ ،‬ﻣﺮد ﻣﺆﻣﻦ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺁﺧﺮ ﻣﺮا اﺻﻼ راﻩ ﻧﻤﻰدهﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻓﺮدا ﺑﻴﺎ ﺑﺒﺮﻣﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮدا ﺁﻣﺪ و او را ﺑﺮدم ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮادرش‪ .‬راهﺶ دادﻧﺪ و از هﻤﺎنﺟﺎ رﻓﺖ‬
‫در دار و دﺳﺘﻪ اﻳﻨﻬﺎ‪ .‬او ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﮔﺮوﻩ ﻓﺮﻗﺎن دﺳﺖﭘﺮوردﻩ‬
‫هﺎﺷﻤﻰ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺎز هﻢ درﺑﺎرﻩ ﻓﺮﻗﺎن‬

‫■ هﻤﻴﻦ ﻓﺮﻗﺎﻧﻰهﺎ ﺣﺎج ﻣﻬﺪى ﻋﺮاﻗﻰ و ﺣﺎج ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻬﺪﻳﺎن را‬

‫ﺗﺮورﮐﺮدﻧﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻓﺮﻗﺎن دﺳﺖﭘﺮودﻩ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﺧﺮ اﻳﻨﻬﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ هﻢ‬
‫ﺟﻮر درﻧﻤﻰﺁﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪280‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺁن اواﻳﻞ اﻧﻘﻼب رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺑﻮد ﻳﺎ ﻣﻄﻬﺮى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻄﻬﺮى‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻄﻬﺮى ﺿﻤﻦ اﻳﻨﮑﻪ از هﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺣﺘﻰ از ﺧﻮد ﺧﻤﻴﻨﻰ ﻋﻠﻤﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬رﻳﻴﺲ ﺷﻮراى اﻧﻘﻼب هﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺘﻰ زﻣﺎن ﺷﺎﻩ ﺟﺮأت ﻧﻤﻰﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﻣﻄﻬﺮى را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ ،‬وﻗﺘﻰ ﻣﻄﻬﺮى را ﮐﺸﺘﻨﺪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از ﮔﺮوﻩ ﻓﺮﻗﺎن را‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ هﻴﭻﮐﺲ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻔﺘﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد ﻳﺎ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻣﻔﺘﺢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻋﮑﺲ ﻣﻔﺘﺢ را ﺑﺒﻴﻦ ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ ،‬در ﺑﻬﺸﺖ زهﺮا ﺑﻐﻞ دﺳﺖ ﺧﻤﻴﻨﻰ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻄﻖهﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﻣﻔﺘﺢ ﻣﻰﻧﻮﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻓﺮﻗﺎن ﻣﻔﺘﺢ را‬
‫ﺗﺮور ﮐﺮد ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎز هﻢ هﻴﭻﮐﺲ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻣﺎ وﻗﺘﻰ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ رﻗﺒﺎى ﺧﻮدش را از ﺻﺤﻨﻪ ﺧﺎرج ﮐﺮد‪ ،‬ﮔﺮوﻩ‬
‫ﻓﺮﻗﺎن ﻣﺘﻼﺷﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﺴﻰ از ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﺧﻄﺮﻧﺎﮎ اﺳﻼﻣﻰ اﻃﻼﻋﺎت‬
‫ﮐﺎﻣﻞ داﺷﺖ و از ﺑﺎﻻ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﻴﻨﺶ را و ﻣﺨﻔﻴﮕﺎهﺸﺎن را ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺖ؟ ﻣﺎ ﮐﻪ در‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻮدﻳﻢ ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﺴﺖ و هﻔﺖ هﺸﺖ ﻧﻔﺮ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و‬
‫ﮐﺸﺘﻨﺪ و ﻓﺮﻗﺎن ﻣﺘﻼﺷﻰ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﺳﻢ و ﺁدرسهﺎ را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺁﻗﺎى‬
‫رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﺎ اﻃﻼع دادﻧﺪ و ﻣﺎ هﻢ رﻓﺘﻴﻢ و ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫■ ﺧﻮد رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ اﻳﻦ ﮔﺮوﻩ را درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺲ از ﮐﺸﺘﺎر رﻗﺒﺎ‬

‫ﺁﻧﻬﺎرا از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮد؟‬

‫‪281‬‬
 ‫□ ﺑﻠﻪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻬﺸﺘﻰ را هﻢ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﮐﺸﺘﻪ‪ .‬ﺧﺎﻣﻨﻪاى ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻮذى اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﮐﻠﮏ ﻣﻰزﻧﺪ ﮐﻪ ﺧﺎﻣﻨﻪاى را از دور ﺧﺎرج ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺁن‬
‫ﻣﺎﺟﺮاى ﻧﻮار و ﺿﺒﻂ ﺻﻮت را ﮐﻪ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ و ﺧﺎﻣﻨﻪاى را زﺧﻤﻰ ﮐﺮد‪،‬‬
‫ﻣﺠﺎهﺪﻳﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﮐﺮدﻳﻢ وﻟﻰ ﺑﻪ رواﻳﺘﻰ دﺳﺖ ﺑﻬﺸﺘﻰ در ﮐﺎر ﺑﻮدﻩ‪.‬‬
‫ﺑﻬﺸﺘﻰ ﺣﺘﻰ ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﻗﺒﻮل ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﺳﺎﻳﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫اﻧﻔﺠﺎر دﻓﺘﺮ ﺣﺰب ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ )‪(٢‬‬

‫■ ﺑﻬﺸﺘﻰ ﺑﺎ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ راﺑﻄﻪ ﻧﺰدﻳﮑﻰ داﺷﺖ؟‬

‫□ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎ هﻢ ﺷﺮﻳﮏ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺑﻬﺸﺘﻰ‪ ،‬ﺁﻗﺎى ﻣﻮﺳﻮى اردﺑﻴﻠﻰ‪ ،‬ﺁﻗﺎى‬

‫ﺧﺎﻣﻨﻪاى‪ ،‬ﺁﻗﺎى ﺑﺎهﻨﺮ ﺑﺎ هﻢ ﺷﺮﻳﮏ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﻗﺒﻞ از ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺣﺰب‬
‫ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻣﻰﮔﻴﺮد ﮐﻪ اﻳﻦ ﺣﺰب را ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان اهﺮم ﻓﺸﺎر درﺳﺖ ﺑﮑﻨﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ دوﻟﺘﻰ ﺳﺮ ﮐﺎر ﺁﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮاﺳﺖهﺎى اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﺁﺧﻮﻧﺪهﺎ راﻩ ﻧﻤﻰﺁﻣﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺁن را ﺳﺎﻗﻂ‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرت؟ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﮏ ﺣﺰب درﺳﺖ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬در هﻤﺎن اوﻟﻴﻦ‬
‫روزهﺎى اﻧﻘﻼب اﻳﻦ ﺣﺰب درﺳﺖ ﺷﺪ ﮐﻪ اول ﺁدرﺳﺶ ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﺮﭼﻢ در‬
‫ﻣﻴﺪان ﮐﻨﺪى ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺰب اﺻﻼ ﻋﻀﻮ ﻧﺪارد و هﻴﭻ ﺧﺒﺮى هﻢ از ﺁن‬
‫ﻧﻤﻰﺷﻨﻮﻳﺪ وﻟﻰ در ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﻌﻴﻦ ﻳﮏ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻳﮏ اﻋﻼﻣﻴﻪ از اﻳﻦ ﺣﺰب ﺻﺎدر‬
‫ﻣﻰﺷﻮد! ﺑﺮاى اﻳﻨﮑﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺮفهﺎىﺷﺎن را ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﺁﻣﺪﻧﺪ‬
‫روزﻧﺎﻣﻪ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ روزﻧﺎﻣﻪ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ ﺑﻨﻰﺻﺪر‬
‫درﺳﺖ ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ زﻳﺮﺁب ﺑﻨﻰﺻﺪر را ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ‬
‫را ﺑﻪ هﻢ رﺑﻂ دهﻴﺪ و ﺑﻪ هﻢ ﺑﭽﺴﺒﺎﻧﻴﺪ ﺁنوﻗﺖ ﻧﻘﺶ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻰﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬اﻣﺮوز ﺑﺮاى ﺁﻗﺎى ﺧﺎﻣﻨﻪاى ﻳﮏ ﺑﻤﺒﻰ ﻣﻰﮔﺬارﻧﺪ و دﺳﺘﺶ ﺷَﻞ و ﭘَﻞ‬
‫ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﺧﺎﻣﻨﻪاى هﻨﻮز در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺸﺘﻰ ﻣﻰرود رو هﻮا! در‬
‫ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﮐﻪ دﻓﺘﺮ ﺣﺰب ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ در ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ‬

‫‪282‬‬
 ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﮑﻢ و ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﻰ دﻩ ﮐﻴﻠﻮ ﺗﻰ ان ﺗﻰ هﻢ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺪ ﺁن را‬
‫ﺧﺮاب ﮐﻨﺪ‪ .‬در اﻧﻔﺠﺎر دﻓﺘﺮ ﺣﺰب ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺗﻤﺎم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺳﻪ‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺑﺮاى ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪاى ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻰ ﺗﺎ ﺷﺼﺖ ﮐﻴﻠﻮ ﻣﻮاد‬
‫ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬

‫■ ﻳﻌﻨﻰ در ﺟﺎهﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ را ﮐﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ .‬ﻣﻰداﻧﻴﺪ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ؟ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ‪ ،‬ﻳﮏ ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ وﺳﻂ ﺳﺎﻟﻦ ﮐﻪ‬
‫اﻓﺮاد دور ﺁن ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻴﮑﺮوﻓﻦ روى ﻣﻴﺰ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺁن‬
‫ﺑﻠﻨﺪﮔﻮهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺮاى رﺳﺎﻧﺪن ﺻﺪا ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮاد ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﮐﺎر ﮔﺬاﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ اﻳﻦ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮهﺎ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪﻩ ﮐﻞّ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺧﺮاب ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺁﻗﺎى رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﭘﺎﻧﺰدﻩ ﻳﺎ ﺑﻴﺴﺖ دﻗﻴﻘﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻔﺠﺎر از ﺁن ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻬﻢ‬
‫ﻣﻤﻠﮑﺘﻰ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ وزرا و وﮐﻼ و ﺷﻮراى اﻧﻘﻼب ﺑﻮدﻩ‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ دﻳﺪن‬
‫ﺁﻗﺎى ﺧﺎﻣﻨﻪاى در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺟﻠﺴﻪ را ﺗﺮﮎ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ ،‬از در ﺁﻧﻮرى ﺑﻴﺮون‬
‫ﻣﻰرود‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺑﺎهﻨﺮ هﻢ ﺧﻮدش را ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺸﺎن ﻣﻰدهﺪ ﮐﻪ ﺁﻗﺎى ﭘﺮورش ﺑﻪ‬
‫او ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺑﺮو‪ ،‬اﮔﺮ ﺧﺴﺘﻪاى ﺑﺮو ﺧﺎﻧﻪ و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮐﻦ‪ .‬اﻳﺸﺎن هﻢ‬
‫ﻣﻰﺧﻮاهﺪ از در ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻴﺮون ﺑﺮود‪ ،‬ﮐﻪ در هﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﻨﻔﺠﺮ‬
‫ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﺎهﻨﺮ زﻧﺪﻩ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻧﻮادﻩ ﺁﻳﺖاﷲ ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ‬

‫ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮى ﺑﭙﺮدازﻳﻢ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ دﺧﺘﺮ ﺁﻗﺎى ﺳﺮﺧﻪاى‬
‫را ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺳﺮﺧﻪاى ﺁﺧﻮﻧﺪﻳﺴﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﻠﻪ اﻣﺎمزادﻩ ﻳﺤﻴﻰ‪ ،‬ﭘﻴﺸﻨﻤﺎز‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻳﺎد دارم دو ﻳﺎ ﺳﻪ دﺧﺘﺮ و ﻳﮏ ﭘﺴﺮ دارد‪ .‬اﺣﺘﻤﺎﻻ‬
‫دﺧﺘﺮ ﺑﺰرﮔﺶ زن ﺁﻗﺎى ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ اﺳﺖ‪ .‬دﺧﺘﺮ وﺳﻄﻰ ﻳﺎ ﮐﻮﭼﻴﮑﻪ اﺳﻤﺶ‬

‫‪283‬‬
 ‫ﻣﻨﻴﮋﻩ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ وﻗﺘﻰ ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ ﻗﺪرت رﺳﻴﺪ و ﺁﻗﺎى‬
‫ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ ﺑﻪ ﺁﻻف و ﻋﻠﻮف رﺳﻴﺪ ﺁﻧﻬﺎ را از ﺁن ﻣﺤﻞ ﺑﺮد‪ .‬ﻣﺮدم ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﺣﺎﻻ ﮐﻪ ﺗﻮ رﻓﺘﻰ ﻣﻨﻴﮋﻩﺟﻮن را ﭼﺮا ﺑﺮدى؟! ﻋﺒﺎسﺟﻮن را ﭼﺮا ﺑﺮدى؟!‬

‫■ ﭼﺮا؟‬

‫□ ﺁﺧﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺤﻞ را ﺁﺑﺎد ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻨﺪﻩﺧﺪاهﺎ‪ .‬ﻣﻨﻴﮋﻩﺟﻮن اﺻﻼ ﻣﻌﺮوف‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮهﺎى ﻓﺮﻓﺮى ﻗﺸﻨﮕﻰ داﺷﺖ و ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻮﺷﮕﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻌﺮ درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ‪ :‬ﺗﻮ ﮐﻪ رﻓﺘﻰ ﻣﻨﻴﮋ رو ﭼﺮا ﺑﺮدى؟ ﻣﻨﻴﮋ رو ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺮدى‪،‬‬
‫ﻋﺒﺎس ﺟﻮن رو ﭼﺮا ﺑﺮدى؟!‬

‫■ ﻋﺒﺎس ﭼﺮا؟‬

‫□ ﻋﺒﺎﺳﺸﻮن هﻢ ﮔﺮﻓﺘﺎرى اﺧﻼﻗﻰ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮاد ِر زنِ ﺁﻗﺎى ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﺒﺎس ﻧﻮﭼﻪ رﺿﺎ ﺗُﺮﮐﻪ ﺑﻮد‪ .‬رﺿﺎ ﺗُﺮﮐﻪ هﻢ از ﻗﻤﺎرﺑﺎزهﺎى ﻣﺤﻞ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﭽﻪﺑﺎز ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب ﺁﻣﺪﻧﺪ اﻳﻦ رﺿﺎ ﺗُﺮﮐﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫اﻳﻨﮑﻪ ﺑﺮادر زن ﺁﻗﺎى ﮐﻨﻰ را زﺣﻤﺖ ﻣﻰدادﻩ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻮب در ﮐﻮﻧﺶ زدﻧﺪ‬
‫و وﻟﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬رﺿﺎ ﺗُﺮﮐﻪ هﻢ وﻗﺘﻰ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﮔﻔﺖ ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﻣﺎ ﮐﻮن ﺑﺮادر زﻧﺖ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﮐﻮن ﺧﻮدت ﮐﻪ ﻧﮕﺬاﺷﺘﻴﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﺮف ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻬﺪوى ﮐﻨﻰ رﺳﻴﺪ‬
‫و ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻴﭽﺎرﻩ را اﻋﺪام ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ در اﺻﻞ ﺑﺎﻧﺪ هﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺧﺎﻧﻮادﻩ ﺣﺒﻴﺐاﷲ ﻋﺴﮑﺮاوﻻدى‬

‫زن ﺳﭙﻬﺒﺪ ﮐﺎﺗﻮزﻳﺎن ﺷﺎﮔﺮد اﺷﺮفاﻟﺤﺎﺟﻴﻪ ﻣﻌﻠﻢ ﻗﺮﺁن و روﺿﻪﺧﻮان در‬

‫ﻣﺤﻠﻪ اﻣﺎمزادﻩ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻗﺎى ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى ﺧﻮاهﺮزادﻩ ﺧﺎﻧﻢ‬

‫‪284‬‬
 ‫اﺷﺮفاﻟﺤﺎﺟﻴﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﺳﺎل ‪ ١٣۴٢‬ﺑﺎ ﺧﻮاهﺮ اﮐﺒﺮ ﮐﻼﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﺎدر‬
‫ﻣﻬﺪى ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى اﺳﺖ ازدواج ﮐﺮد و در ﻳﮏ ﻧﺰاع ﺧﺎﻧﻮادﮔﻰ او را ﺑﻪ‬
‫ﺷﺪت ﻣﻰزﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮرى ﮐﻪ ﺳﺮ او ﺑﻪ ﭼﻬﺎرﭼﻮب در اﺗﺎق ﺧﻮردﻩ و دﭼﺎر‬
‫ﺧﻮﻧﺮﻳﺰى ﺧﻔﻴﻒ ﻣﻐﺰى ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬او ﺗﺤﺖ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﻗﺮار ﻣﻰﮔﻴﺮد‪ ،‬وﻟﻰ‬
‫هﻢﭼﻨﺎن ﺑﻴﻤﺎر ﻣﻰﻣﺎﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى را در وﻗﺎﻳﻊ ‪ ١۵‬ﺧﺮداد‬
‫‪ ١٣۴٢‬ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺑﻪ زﻧﺪان ﻣﻰاﻧﺪازﻧﺪ‪ ،‬زن او ﺑﺮ اﺛﺮ ﻟﺨﺘﮕﻰ ﺧﻮن ﮐﻪ از‬
‫هﻤﺎن ﻧﺰاع ﺑﺮ ﺟﺎى ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﺣﻮاس ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻰ هﻢ‬
‫ﻓﻮت ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى ﻳﮑﻰ دو زن دﻳﮕﺮ هﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﻌﺪهﺎ وﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮاى ﮐﻮدﺗﺎى ﻧﻮژﻩ اﺳﻠﺤﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻳﮏ اﺳﻠﺤﻪ‬
‫ﺗﻤﭗ ﻳﺎ ام ‪ ١٠‬از ﻣﻬﺪى ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى در ﺑﺎغ ﭘﺴﺘﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻳﮏ ﺷﺐ ﺟﻤﻌﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﺑﻴﻮﮎ ﺁﺑﻰرﻧﮓ ﺿﺪﮔﻠﻮﻟﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد اﺷﺮفاﻟﺤﺎﺟﻴﻪ را ﺑﺒﻴﻨﺪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻣﻬﺪى هﻢ ﻳﮏ ﻣﻘﺪارى ﮔﺮﻓﺘﺎرى اﺧﻼﻗﻰ داﺷﺖ‪ ،‬ﺧﻮﺷﮕﻞ ﺑﻮد و ﺑﻬﺶ‬
‫ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﻬﺪى زاﻏﻰ‪...‬‬

‫■ ﻣﻬﺪى ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى‪ ،‬ﭘﺴﺮ ﺣﺒﻴﺐاﷲ ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى؟‬

‫□ ﺁرﻩ‪ ،‬او هﻢ ﺑﭽﻪ ﻣﺰﻟّﻒ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺁﻣﺪ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮش ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ و ﮔﻔﺘﻴﻢ‬
‫ﺧﻮب ﺷﺪ‪ ،‬اﻧﻘﻼب ﺷﺪ ﺗﻮ هﻢ ﺑﻪ ﻧﺎن و ﻧﻮاﻳﻰ رﺳﻴﺪى‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﭽﻪهﺎى ﻣﺤﻞ‬
‫ﻣﺎﺟﺮاهﺎى ﻣﺮا ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﭼﻪ ﮐﺎرهﺎﻳﻰ دﺳﺖ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺳﺮ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻦ دﻳﺪم اﺳﻠﺤﻪ ﺗﻤﭗ دﺳﺘﺶ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﺠﺐ اﺳﻠﺤﻪاى ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻬﺪى‬
‫ﭼﻨﺪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬دﻩهﺰار ﺗﻮﻣﻦ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺪﻩ ﻣﻦ!‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﺎﺑﺎ‪ ،‬ﺷﻮﺧﻰ ﮐﺮدم‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬دﻳﺪى ﺣﺎﻻ ﺑﭽﻪ ﻣﺰﻟّﻒ هﺴﺘﻰ؟ ذاﺗﺖ ﻣﺰﻟّﻔﻪ‪.‬‬

‫‪285‬‬
 ‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺑﺎز هﻢ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮش ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ‪ :‬اﮔﺮ واﻗﻌًﺎ ﻣﻰﺧﻮاهﻰ‪،‬‬
‫دو هﺰار ﺗﻮﻣﻦ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻟﻮل ﺗﺮﻳﺎﮎ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬

‫اﺳﻠﺤﻪ ﺗﻤﭗ را از او ﺧﺮﻳﺪم ﺑﻪ دو هﺰار ﺗﻮﻣﻦ و ﭘﻨﺞ ﻟﻮل ﺗﺮﻳﺎﮎ‪ .‬ﻳﮏ‬

‫ﮐﻠﻴﺪى هﻢ ﻣﺎل ﻳﮏ ﺁﭘﺎرﺗﻤﺎن در ﺑﻠﻮار ﮐﺸﺎورز ﺑﺎﻻى ﻣﻄﺐ ﻳﮏ‬
‫دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﻠﻮار ﺑﻮد ﺑﻪ او دادم و دو ﺗﺎ از اﻳﻦ دﺧﺘﺮهﺎى‬
‫ﻓﺮارى از ﮔﺪاﺧﺎﻧﻪ را ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺮد ﺁﻧﺠﺎ و ﺗﺮﻳﺎﮎ ﮐﺸﻴﺪﻧﺪ و ﻋﻴﺎﺷﻰ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺳﻠﺤﻪ را ﻣﻦ دادم ﺑﻪ اﺳﺘﻮار ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪى ﺣﻴﺪرى‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻴﺪرى در ﻃﺮح‬
‫ﮐﻮدﺗﺎى ﻧﻮژﻩ‪ ،‬ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻪ ﭘﺎدﮔﺎن ﻧﻮژﻩ ﺗﻴﺮ ﻣﻰﺧﻮرد و ﻧﻤﻰداﻧﻢ اﺳﻠﺤﻪ را‬
‫ﻣﻰاﻧﺪازد و ﻳﺎ ﭼﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪ ،‬ﺧﻼﺻﻪ اﺳﻠﺤﻪ را ﭘﻴﺪا ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﻰ‬
‫و ﮔﺰارش ﺷﻤﺎرﻩ اﺳﻠﺤﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﮐﻪ از اﺳﻠﺤﻪﺧﺎﻧﻪ اوﻳﻦ ﺑﻴﺮون‬
‫ﺁﻣﺪﻩ‪ .‬ﭘﻴﮕﻴﺮى ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻰﻓﻬﻤﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﺪى ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪى را ﮐﻪ زﻳﺮ ﺳﻴﻦ ﺟﻴﻢ ﻣﻰﮔﺬارﻧﺪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ رﻓﺘﻢ ﺧﺎﻟﻪام را ﺑﺒﻴﻨﻢ‪ ،‬دﻳﺪم‬
‫اﮔﺮ ﺑﺎ اﺳﻠﺤﻪ ﺑﺮوم زﻳﺎد ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬اﺳﻠﺤﻪ را در ﻣﺎﺷﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺣﺴﻴﻦ‬
‫ﺑﺮوﺟﺮدى اﺳﻠﺤﻪ را از ﻣﻦ دزدﻳﺪﻩ‪ .‬اﻳﻨﺠﻮر ﺑﻪ ﻣﻦ اﺗﻬﺎم ﺳﺮﻗﺖ اﺳﻠﺤﻪ زد‬
‫ﮐﻪ در ﭘﺮوﻧﺪﻩام هﻢ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﺮا ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﺷﺮع ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺎجﺁﻗﺎ‪،‬‬
‫هﻤﻪ اﻳﻦ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﺪ درﺳﺘﻪ‪ ،‬وﻟﻰ روز روﺷﻦ ﺁن هﻢ در ﻣﺤﻠﻪ‬
‫اﻣﺎمزادﻩ ﻳﺤﻴﻰ ﭼﻪﺟﻮرى ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺷﻴﺸﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺿﺪﮔﻠﻮﻟﻪ را ﺑﺸﮑﻨﻢ و‬
‫اﺳﻠﺤﻪ را ﺑﺪزدم؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻬﺪى را ﺑﻴﺎرﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺗﻮى روﻳﺶ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﮐﻪ اﻳﻦ‬
‫اﺳﻠﺤﻪ را ﺑﻪ دو هﺰارﺗﻮﻣﻦ و ﭘﻨﺞ ﻟﻮل ﺗﺮﻳﺎﮎ ﺧﺮﻳﺪم‪ .‬ﻣﻬﺪى را ﺁوردﻧﺪ و‬
‫روﺑﺮو ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﮐﻢ ﺷﺮع ﻓﻬﻤﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﺪى دروغ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ و او را زﻧﺪاﻧﻰ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﻣﺎﻩ زﻧﺪان ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ هﻢ ﺑﺎﺑﺎش اﻋﻤﺎل ﻧﻔﻮذ ﮐﺮد و ﺁزادش ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ﮐﻪ در روزﻧﺎﻣﻪهﺎ هﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ زﻧﺪاﻧﻰﺷﺪن ﭘﺴﺮ ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎج ﺣﺒﻴﺐاﷲ ﻋﺴﮕﺮاوﻻدى وﻗﺘﻰ دﺧﺘﺮ اﺷﺮفاﻟﺤﺎﺟﻴﻪ از او‬
‫ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬رﻓﺖ ﺧﻮاهﺮ اﮐﺒﺮ ﮐﻼﻳﻰ را ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ رﻧﮓﻓﺮوﺷﻰ دارﻧﺪ‬
‫ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺷﻤﺲاﻟﻌﻤﺎرﻩ در ﻧﺎﺻﺮﺧﺴﺮو‪ .‬ﺑﺮادر ﻋﺴﮑﺮاوﻻدى هﻢ وﺿﻌﺶ‬
‫ﺧﻮب ﺷﺪﻩ و اﻻن در دوﺳﻠﺪورف ﺁﻟﻤﺎن ﺣﺪود ‪ ١٣٨‬دﺳﺘﮕﺎﻩ ﺁﭘﺎرﺗﻤﺎن دارد‪.‬‬

‫■ در ﮐﺪام ﺧﻴﺎﺑﺎن؟‬

‫‪286‬‬
 ‫□ در ﺑﺎخ اﺷﺘﺮاﺳﻪ ﺷﻤﺎرﻩ ‪... ٢۶‬‬

‫ﻗﻀﻴﻪ ﭘﻮلهﺎى ﺳﻔﺎرت ﮐﻮﻳﺖ در اﻳﺮان‬

‫در هﻤﻴﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ و ﮔﻴﺮ و دار ﺷﻬﺎب ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻴﺎ ﮐﺎر ﻣﻬﻤﻰ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ‪.‬‬
‫وﻗﺘﻰ رﻓﺘﻢ ﮔﻔﺖ ﻣﺄﻣﻮران ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺮﮐﺰى اﻃﻼع دادﻧﺪ ﮐﻪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻌﻮﻳﺾ ﭘﻮل‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﭘﻮل ﺳﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﭘﻮلهﺎى ﺟﻤﻬﻮرى اﺳﻼﻣﻰ‪ ،‬از‬
‫ﺳﻔﺎرت ﮐﻮﻳﺖ هﺮ روزﻩ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﺎوب ﻣﻘﺪار ﺧﻴﻠﻰ زﻳﺎدى ﭘﻮل ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬
‫ﻋﻨﻮان ﮐﻪ ﭘﻮل ﮐﺎرﮔﺮان ﮐﻮﻳﺖ و اﻣﺎرات ﻋﺮﺑﻰ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‬
‫دﻳﺪﻧﺪ ﭼﻨﺪ ﮔﺮوﻩ و ﺑﺎﻧﺪ در ﺧﻴﺎﺑﺎن ﻓﺮدوﺳﻰ اﺳﮑﻨﺎسهﺎى ﺑﺎﻃﻠﻪ را ﻣﻰﺧﺮﻧﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻰ ﺑﻪ دﺳﺖ دﻻلهﺎﻳﻰ ﻣﻰرﺳﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺳﻔﺎرت ﮐﻮﻳﺖ در ﺗﻤﺎس‬
‫هﺴﺘﻨﺪ و ﺁﻧﻬﺎ هﻢ زﻳﺮ ﺁن ﻋﻨﻮان ﻣﻰروﻧﺪ و ﭘﻮلهﺎ را ﺗﻌﻮﻳﺾ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺄﻣﻮران ﺑﺎﻧﮏ ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻦ دﻓﻌﻪ ﮐﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﺪهﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺒﺮ ﮐﻪ دادﻧﺪ ﻣﺎ رﻓﺘﻴﻢ و دﻳﺪﻳﻢ دو ﻧﻔﺮ از اﻓﺮاد ﺳﻔﺎرت ﺑﺎ ﻳﮏ راﻧﻨﺪﻩ ﺁﻣﺪﻧﺪ‬
‫و ﭘﻮلهﺎ را ﺗﻌﻮﻳﺾ ﮐﺮدﻧﺪ و رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺗﻌﻘﻴﺒﺸﺎن ﮐﺮدﻳﻢ و راﻧﻨﺪﻩ را‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﭽﻪ ﺳﻠﺴﺒﻴﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻳﮏ ﺁدم ﮐﻮﺗﺎﻩ ﻗﺪ رﻳﺰﻧﻘﺸﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ او‬
‫ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬اﺳﻢ ﻓﺎﻣﻴﻠﺶ ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺁدم ﺷﻴﻄﻮﻧﻰ ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﻣﻌﺘﺎد اﺳﺖ‪ .‬او را زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و وﻗﺘﻰ رﻓﺖ ﻣﻮاد‬
‫ﺑﮕﻴﺮد ﮔﺮﻓﺘﻴﻤﺶ‪ .‬اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ و زارى ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻴﭽﺎرﻩ و ﺑﺪﺑﺨﺘﻢ‪ ،‬راﻧﻨﺪﻩ‬
‫ﺳﻔﺎرﺗﻢ و اﮔﺮ ﻣﺮا ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﻮاد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ زﻧﺪﮔﻴﻢ ﺑﺮ ﺑﺎد ﻣﻰرود‪ .‬ﺑﻪ او ﻓﻬﻤﺎﻧﺪﻳﻢ‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﭘﻮل زﻳﺎد ﺑﻪ ﺑﺎﻧﮏ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ و ﺗﻌﻮﻳﺾ‬
‫ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎ هﻢ ﺑﻪ او ﮐﻤﮏ ﺧﻮاهﻴﻢ ﮐﺮد‪ .‬ﻗﺮارش را ﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ و ﺑﻪ ﺷﻬﺎب‬
‫ﺧﺒﺮ دادﻳﻢ‪ .‬ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮ داد ﮐﻪ ﭘﻮل ﺑﺮاى ﺗﻌﻮﻳﺾ‬
‫ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ هﻢ ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ ﺣﻮل و ﺣﻮش ﺳﻔﺎرت و ﻗﺮار ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﭘﻮل‬
‫زﻳﺎد ﺑﻮد ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺪهﺪ‪ .‬دو ﺳﻪ دﻓﻌﻪ ﮐﻪ رﻓﺘﻴﻢ ﻋﻼﻣﺘﻰ ﻧﺪاد‪.‬‬
‫ﻋﻼﻣﺘﺶ هﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻼهﺶ را از ﺳﺮش ﺑﺮدارد و ﺑﮕﺬارد ﺑﻐﻞ دﺳﺘﺶ‬
‫و دﺳﺖ ﺑﮑﻨﺪ در ﻣﻮهﺎﻳﺶ‪ .‬ﻳﮏ روز دﻳﺪﻳﻢ ﻋﻼﻣﺖ داد‪ .‬رﻓﺘﻴﻢ دﻧﺒﺎﻟﺶ‪ .‬دو‬
‫ﻧﻔﺮ ﮐﻮﻳﺘﻰ هﻢ ﺑﺎ ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار در اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ از ﻳﮑﻰ از‬

‫‪287‬‬
‫ﺧﻴﺎﺑﺎنهﺎى ﺑﻠﻮار ﻣﻴﺎنﺑﺮ ﻣﻰزد ﮐﻪ از ﺧﻴﺎﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮى رد ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺁﻧﺠﺎ ﭘﻴﭽﻴﺪﻳﻢ‬
‫ﺟﻠﻮﻳﺸﺎن و ﻧﮕﻬﺸﺎن داﺷﺘﻴﻢ و ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺎ از ﮐﻤﻴﺘﻪ هﺴﺘﻴﻢ‪ .‬ﺳﺮﻧﺸﻴﻨﺎن ﮐﻼ ﺳﻪ‬
‫ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬راﻧﻨﺪﻩ هﻤﺎن ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﻔﺎرﺗﻰ‬
‫هﺴﺘﻨﺪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺻﻨﺪوق ﻋﻘﺐ را ﺑﺎز ﮐﻨﻴﺪ! ﺳﻮﺋﻴﭻ ﻣﺎﺷﻴﻦ را از راﻧﻨﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ‬
‫و ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻴﻢ در ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺗﮑﺎن ﻧﺨﻮرد‪ .‬در ﺻﻨﺪوق ﭼﻬﺎر ﭼﻤﺪان‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﺮداﺷﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺳﻮار ﻣﻮﺗﻮر ﺷﺪﻳﻢ و رﻓﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﭼﻴﺰى ﮐﻪ ﻳﺎدم ﺁﻣﺪ اﻳﻦ ﮐﻪ در ﺁن ﭼﻬﺎر ﭼﻤﺪاﻧﻰ ﮐﻪ از ﮐﺎرﻣﻨﺪان ﺳﻔﺎرت‬

‫ﮐﻮﻳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺻﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻮﻣﺎن ﭘﻮل ﺑﻮد‪ .‬ﺁن ﺣﺎﺟﻰﺷﻴﻄﻮن ﮐﻪ راﻧﻨﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﺑﻮد دو ﭼﻤﺪان دﻳﮕﺮ هﻢ در ﺧﻮد ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻴﺴﺖ و‬
‫هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻮﻣﺎن هﻢ در ﺁن ﭼﻤﺪانهﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﻌﻨﻰ در ﻣﺠﻤﻮع ﺻﺪ و ﺑﻴﺴﺖ‬
‫و هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن‪ .‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺳﻔﻴﺮ ﮐﻮﻳﺖ ﺑﺮاى ﺻﺪ و ﺑﻴﺴﺖ و هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن‬
‫ﺗﻮﻣﺎن ﺷﮑﺎﻳﺖ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬وﻟﻰ ﭼﻮن ﻣﺎ ﻓﻘﻂ از ﺻﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺧﺒﺮ داﺷﺘﻴﻢ ﮔﻔﺘﻴﻢ‬
‫دروغ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ‪ .‬ﺷﻬﺎب هﻢ ﺑﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﮐﻪ در ادارﻩ ﺁﮔﺎهﻰ داﺷﺘﻨﺪ رﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺻﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺑﻮدﻩ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ ﺳﻔﻴﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺎﻳﺪ دروغ ﺑﮕﻮﻳﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺰوﻟﺶ را ﮐﻪ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﺪ ﺑﮕﻴﺮد! ﭘﻴﮕﻴﺮى ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺣﺎﺟﻰ‬
‫ﺷﻴﻄﻮن دو ﺗﺎ ﭼﻤﺪان را ﺑﺮاى ﺧﻮدش ﺑﺮداﺷﺘﻪ‪ .‬ﻧﮕﻮ ﮐﻪ او ﺑﻪ رﻓﻘﺎى ﺧﻮدش‬
‫هﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و وﻗﺘﻰ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺻﺪ ﻣﻴﻠﻴﻮن را ﺑﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺁن ﺑﻴﺴﺖ و‬
‫هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن را رﻓﻘﺎى ﺧﻮدش ﺑﺮدﻧﺪ و ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮐﺮدﻧﺪ!‬

‫■ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﺪ؟‬

‫□ ﻣﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻴﻤﺶ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ هﻤﻪ ﭼﻴﺰش ﻋﺎدى اﺳﺖ‪ ،‬هﻤﻪ ﭼﻴﺰش‪.‬‬
‫ﻳﮏ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻗﺮاﺿﻪاى هﻢ ﺟﻠﻮى ﺧﺎﻧﻪاش ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ درد اوراﻗﻰ هﻢ‬
‫ﻧﻤﻰﺧﻮرد‪ .‬ﻣﺎ ﻣﻰدﻳﺪﻳﻢ اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ اوراﻗﻰ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻣﻮﺗﻮر داﺷﺖ ﻧﻪ هﻴﭽﻰ‪،‬‬
‫ﺑﭽﻪهﺎى ﻣﺤﻞ هﻢ ﻣﻰروﻧﺪ ﺗﻮش ﺑﺎزى ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻰﺷﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎﺑﺎ‬
‫ﺑﻌﻀﻰوﻗﺖهﺎ ﻣﻰرود و ﺑﻬﺶ رﺳﻴﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺸﮑﻮﮎ ﺷﺪﻳﻢ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺷﻬﺮدارى ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺎﺷﻴﻦ را از ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺒﺮد‪ .‬ﺷﻬﺮدارى ﮐﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﺮد ﺣﺎﺟﻰ‬
‫ﺷﻴﻄﻮن ﺑﻴﭽﺎرﻩ ﺷﺪ‪ .‬هﺮ ﮐﺎرى ﮐﺮد دﺳﺘﺶ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺮﺳﻴﺪ و ﺁﺧﺮ هﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮد ﻣﺎ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﺪ‪ .‬هﻤﺎن ﻣﻮﻗﻊ ﮐﻪ در ﻣﻮرد ﭘﻮلهﺎى ﺑﺎﻃﻠﻪ و ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻔﺎرت ﮐﻮﻳﺖ ﺑﺎ ﻣﺎ هﻤﮑﺎرى ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﻬﺎب ﺑﻪ او ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد هﺮ‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﮐﺎرى دارد ﺑﺎ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺗﻤﺎس ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﺑﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و‬

‫‪288‬‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﺷﻬﺎب ﮐﺎر دارم‪ .‬ﺑﻪ ﮐﺴﻰ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻳﮏ ﻣﻮﺳﻮى ﻧﺎﻣﻰ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب راﺑﻄﻪ داﺷﺖ و ﺑﻪ ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ .‬ﺷﻬﺎب ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن را‬
‫ﺧﻮاﺳﺖ و ﭘﺮﺳﻴﺪ‪ :‬ﭼﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺎﺷﻴﻨﻰ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻳﺎدﮔﺎرى ﺑﺎﺑﺎم ﺑﻮد‪ ،‬دوﺳﺘﺶ دارم‪ ،‬ﻗﺮاﺿﻪ اﺳﺖ‬
‫وﻟﻰ دﻟﻢ ﻧﻤﻰﺁﻳﺪ ﺑﻴﻨﺪازﻣﺶ دور‪ ،‬ﺣﺎﻻ ﺷﻬﺮدارى ﺑﺮدﻩ و ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻤﻰﮐﻨﻢ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬هﻤﻪ ﻗﻀﻴﻪ هﻤﻴﻨﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬هﻤﺶ هﻤﻴﻨﻪ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﭘﻴﺪا ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ و ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﺒﺮ ﻣﻰدهﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺎ ﻣﻰداﻧﺴﺘﻴﻢ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از دﻩ روز ﺑﻪ او ﺧﺒﺮ دادﻳﻢ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ را‬
‫ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻳﻢ‪ ،‬ﺑﻴﺎ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻴﺎم ﺑﺒﺮم؟‬

‫ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻧﻪ‪ ،‬اول ﺑﻴﺎاﻳﻨﺠﺎ!‬

‫ﺁﻣﺪ‪ .‬ﻣﺎ در ﻳﮏ اﺗﺎق دﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﭘﻴﺪا‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ و ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﻴﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮدت ﺑﺮوﻳﻢ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﻨﻴﻢ و ﺗﺤﻮﻳﻞ‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪهﻴﻢ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺎزرﺳﻰ ﺑﮑﻨﻴﺪ؟‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﻨﻴﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻰ هﺴﺖ‪ ،‬ﭼﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻣﺪﺗﻰ در‬
‫ﺷﻬﺮدارى ﺑﻮدﻩ‪ ،‬ﺷﺎﻳﺪ ﭼﻴﺰى را ﺑﺮدﻩاﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬هﺮ ﭼﻪ را ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻋﻴﺒﻰ ﻧﺪارد‪ ،‬ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪهﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﭘﻴﻠﻪ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫‪289‬‬
 ‫ﮔﻔﺖ‪ :‬اﺻﻼ ﻧﻤﻰﺧﻮاهﻢ وﻟﺶ ﮐﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺎﻳﻰ و ﻣﺎ ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﻧﮑﻨﺪ ﻣﻮاد ﺗﻮش ﻗﺎﻳﻢ ﮐﺮدى؟‬

‫ﻗﺴﻢ ﺧﻮرد ﮐﻪ ﻣﻮاد ﺗﻮش ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬دﺳﺘﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ و ﺑﻪ زور ﺑﺮدﻳﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﻪ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﺪهﻴﻢ ﮐﻪ ﭘﻴﺎدﻩ ﺑﮑﻨﺪ و ﺑﮕﺮدﻳﻢ‪.‬‬

‫■ ﭼﺮا ﺧﻮدﺗﺎن ﺑﺎزرﺳﻰ ﻧﮑﺮدﻳﺪ؟‬

‫□ ﻣﺎ ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻴﻢ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدﻩ‪...‬‬

‫■ ﻳﻌﻨﻰ ﻗﺒﻼ ﺑﺎزرﺳﻰ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﺪ و ﭼﻴﺰى ﭘﻴﺪا ﻧﮑﺮدﻳﺪ؟‬

‫□ ﺁرﻩ‪ ،‬ﭼﻴﺰى ﭘﻴﺪا ﻧﮑﺮدﻳﻢ‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ ﺣﺎﻻ اﻳﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻗﺮاﺿﻪ را ﭼﻪ ﮐﺎر ﺑﮑﻨﻴﻢ‪،‬‬
‫ﺷﻬﺎب اﻳﻦ ﻓﮑﺮ ﺑﻪ ﮐﻠﻪاش رﺳﻴﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ زﻳﺮ ﻓﺸﺎر ﺑﮕﺬارﻳﻤﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻰدهﺪ‪،‬‬
‫وﻗﺘﻰ ﻧﺸﺎن داد ﺁن وﻗﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﻗﻄﻌﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬وﻟﻰ ﺣﺎﻻ ﮐﻪ‬
‫ﻧﻤﻰداﻧﻴﻢ ﭼﻴﺴﺖ و ﮐﺠﺎﺳﺖ ﭼﺮا ﻣﺎﺷﻴﻦ را داﻏﻮن ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺧﻮرد ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ و ﻣﻰرﻳﺰﻳﻢ دور ﺑﻌﺪ هﻢ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ ﭘﻴﺪا ﻧﺸﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻗﻀﻴﻪ ﭼﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬رﻓﺘﻴﻢ و ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن را ﺑﺮدﻳﻢ ﺑﺎﻻ ﺳﺮ ﻣﺎﺷﻴﻦ‪ .‬ﺷﺮوع ﮐﺮدﻳﻢ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺸﺘﻦ‪ .‬ﻳﮏ ﺗﮑﻪهﺎﻳﻰ را ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺑﻮد و ﻣﻰﺷﺪ ﮔﺸﺖ‪ ،‬ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺷﻬﺎب‬
‫هﻢ ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن را زﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺎ هﻢ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ و ﭼﻴﺰى‬
‫ﭘﻴﺪا ﻧﮑﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺻﻨﺪﻟﻰهﺎ را درﺁوردﻳﻢ‪ ،‬زﻳﺮش را دﻳﺪﻳﻢ‪ ،‬روش را دﻳﺪﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎب ﻳﮏ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﮎ را ﺑﺎز ﮐﻨﻴﺪ!‬

‫ﺗﺎ ﮔﻔﺖ ﺑﺎﮎ‪ ،‬ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن رﻧﮕﺶ ﭘﺮﻳﺪ‪ .‬ﮔﻔﺖ‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺎﮎ را ﺑﺎز ﻣﻰﮐﻨﻴﺪ؟‬
‫ﭼﻴﺰى ﺗﻮش ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻟﻴﻪ‪ ،‬ﺑﺮاى اﻳﻨﮑﻪ ﻳﮏ ﻣﻮﻗﻊ ﺁﺗﺸﺶ ﻧﺰﻧﻨﺪ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺗﻮش‬
‫ﻧﺮﻳﺨﺘﻢ‪.‬‬

‫‪290‬‬
 ‫ﺷﻬﺎب دوﺑﺎرﻩ ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺎﮎ را ﺑﺎز ﮐﻨﻴﺪ!‬

‫ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ و زارى‪ .‬ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻗﻀﻴﻪ ﭼﻴﻪ؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬راﺳﺘﺶ‪ ،‬ﻣﺎ ﺁﻧﺠﺎ دو ﭼﻤﺪان ﭘﻮل هﻢ در ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺧﻮدﻣﺎن‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬

‫ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﮐﺎر ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﻮل را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮود‬
‫دهﺎﻧﺶ را ﺑﺎز ﮐﻨﺪ و ﻗﻀﻴﻪ را ﺑﮕﻮﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭘﻮل را ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺎن‬
‫ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ ﺷﺮﻳﮏ دزد‪ ،‬ﭼﻮن در اﺻﻞ ﭘﻮل را دزدﻳﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬هﺮ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ ﻧﻤﻰداﻧﺴﺘﻴﻢ ﭼﻪ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺧﻮد ﺷﻬﺎب هﻢ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻴﻢ‪ :‬ﺣﺎﻻ ﭼﻘﺪر‬
‫ﺑﻮد؟‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﻴﺴﺖ و هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻮﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﻴﻦ ﭘﻨﺞ ﻳﺎ ﺷﺶ ﻧﻔﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻮلهﺎ را رﻳﺨﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮى ﺑﺎﮎ‪ .‬ﻳﮏ ﭼﻮﺑﻰ هﻢ درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد ﮐﻪ زدﻩ ﺑﻮد‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮى ﺑﺎﮎ‪ .‬روى ﺁن هﻢ ﭘﺎرﭼﻪهﺎى اﻟﻴﺎف ﮐﻪ ﺑﺮاى ﺗﻮدوزى‬
‫هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ ﺿﺪ ﺁﺗﺶ اﺳﺖ و ﭘﺎرﭼﻪ را‬
‫روى ﺁن ﭼﻮب ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻳﮏ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ هﻢ روى ﺁن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ‬
‫ﮐﺴﻰ ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺁﺗﺶ زد ﺑﻪ ﭘﻮلهﺎ ﺻﺪﻣﻪاى ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻴﺦ ﭘﻴﺪا ﮐﺮدﻩ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬از ﻳﮏ ﻃﺮف ﺣﺎﻻ ﺣﺎج ﺷﻴﻄﻮن ﻣﻰداﻧﺴﺖ ﭼﻪﻃﻮر ﺷﻬﺎب را ﭘﻴﺪا‬
‫ﮐﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ اﮔﺮ ﭘﻮل را ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﺮود و اﻳﻨﻮر و ﺁﻧﻮر‬
‫ﺣﺮف ﺑﺰﻧﺪ و ﭘﺎى ﺧﻮدﻣﺎن ﮔﻴﺮ ﺑﻴﻔﺘﺪ‪ .‬در ادارﻩ ﺁﮔﺎهﻰ هﻢ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﻴﮕﻴﺮى‬
‫ﻣﻰﺷﺪ‪ .‬از ﺁنﻃﺮف هﻢ ﻣﺎ در ﮐﺎر دوﻟﺖ دﺧﺎﻟﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻳﻢ ﮐﻪ ﻇﺎهﺮ‬
‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ داﺷﺖ و ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﮐﺴﺎﻧﻰ ﭘﻮلهﺎى ﺑﺎﻃﻠﻪ را‬
‫ﺧﺮﻳﺪﻩاﻧﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ ﮐﻮﻳﺖ ﺑﻪ اﻳﺮان ﻓﺮﺳﺘﺎدﻩاﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮﺿﻮع دﺳﺘﺮﺳﻰ‬
‫ﺑﻪ ﺷﻬﺎب و ﻣﻮﺿﻮع ادارﻩ ﺁﮔﺎهﻰ را ﻣﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﻳﮏﺟﻮرى ﺣﻞ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻴﺴﺖ و هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮن هﻢ ﮐﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ از اﻳﻨﻮر و‬
‫ﺁﻧﻮر ﺟﻤﻊ ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬دﻳﺪﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮐﺎر اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ دهﻦ‬
‫ﺧﻮد ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن هﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﮕﺬارﻳﻢ ﭘﻮل و ﻣﺎﺷﻴﻦ را ﺑﺒﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‪:‬‬
‫ﭘﺲ ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﻳﮏ ﻧﻴﺸﺘﺮ هﻢ ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﻮلهﺎ ﺑﺰﻧﻴﻢ و ﭼﻴﺰى هﻢ ﮔﻴﺮ ﻣﺎ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪291‬‬
 ‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻣﮕﺮ ﭘﻮل ﻻزم دارى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﭘﻮل ﺑﺎدﺁوردﻩ را ﻣﺎ زدﻳﻢ‪ ،‬ﺣﺎﻻ اﻳﻦ رو دﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪﻩ‪.‬‬

‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬اﻳﻦ ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮﻧﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺷﻴﻄﻮن هﻢ درس ﻣﻰدﻩ‪.‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﺗﻬﺪﻳﺪش ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﮐﺎﻓﻴﺴﺖ ﻧﻔﺴﺶ درﺁﻳﺪ ﺁنوﻗﺖ دﻳﮕﺮ ﺧﻮدش‬
‫ﻣﻰداﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺁﮔﺎهﻰ او را ﺑﮕﻴﺮد ﻳﺎ هﺮ ﺑﻼﻳﻰ ﺳﺮش ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ دهﻦ ﺑﺎز‬
‫ﮐﻨﺪ! ﺑﻴﺴﺖ و هﺸﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻰ در ﮐﺎر ﻧﻴﺴﺖ و اﮔﺮ ﻳﮏ ﻗﺮان از اﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮا‬
‫اﺳﻢ ﺑﺒﺮى ﺧﻔﻪات ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﻗﺸﻨﮓ ﺑﻬﺶ ﺣﺎﻟﻰ ﮐﺮدﻳﻢ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﻮﺧﻰ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪًا هﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪش و ﺑﻴﭽﺎرﻩ هﻴﭽﻰ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬ﺷﻬﺎب هﻢ ﺑﻬﺶ ﮐﻤﮏ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﻳﮏ ﭘﻮﻟﻰ هﻢ ﺁﻗﺎى اﺷﺮاﻗﻰ رﻳﻴﺲ دادﺳﺮاى اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ ﭼﻬﺎرراﻩ‬
‫ﻗﺼﺮ ﮔﻴﺮش ﺁﻣﺪ‪ .‬ﭘﻮﻟﻰ هﻢ ﺑﻪ ﺣﺎﺟﻰ ﺟﻮادى رﻳﻴﺲ اﺟﺮاى اﺣﮑﺎم ﭼﻬﺎرراﻩ‬
‫ﻗﺼﺮ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺁﺧﺮ رﻓﻘﺎى ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن را ﺑﻌﺪًا ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺮ ﻣﻮاد‬
‫ﻣﺨﺪر ﺧﻮد ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن را دﺳﺘﮕﻴﺮ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻳﮑﻰ را هﻢ ﺳﺮ دزدى‬
‫ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻃﺮف اﻋﺘﺮاف ﻣﻰﮐﻨﺪ و ﻗﻀﻴﻪ را ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ و ﺑﻌﺪ هﻤﻪ را‬
‫ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ و ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن ﻳﮏ ﻣﻘﺪار از ﭘﻮلهﺎ را ﻗﺎﻳﻢ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﻖ ﺣﺴﺎب ﭘﺲ ﻣﻰدهﺪ‪ .‬ﺁﻗﺎى ﺣﮑﻤﻴﺎن رﻳﻴﺲ دادﮔﺎﻩ هﻢ ﻳﮏ‬
‫ﭘﻮﻟﻰ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ را ﻳﮏ ﻣﺪﺗﻰ زﻧﺪان ﮐﺮدﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻳﻮم ﺁدّى! ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺎ ﭘﻮل‬
‫را ﻧﺪهﻴﺪ ﺁزاد ﻧﻤﻰﺷﻮﻳﺪ! ﺑﻌﺪ هﻢ ﺑﺎ ﮐﻤﮏ ﺷﻬﺎب ﭘﺮوﻧﺪﻩ ﺣﺎﺟﻰ ﺷﻴﻄﻮن ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬وﻟﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎى دﻳﮕﺮ ﮐﻤﮏ ﻧﮑﺮد‪.‬‬

‫ﻣﺎﺟﺮاى ﺧﺎﻧﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﺳﺎل‬

‫ﺣﺠﺖاﻻﺳﻼم ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﻧﺼﺮاﷲ ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﮐﻪ ﺳﻴﺪرﺿﺎ هﻢ وردﺳﺖ او ﺷﺪﻩ‬

‫‪292‬‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬رﻓﺘﻨﺪ ﻧﺰدﻳﮑﻰهﺎى ﻗﻠﻌﻪ و ﺳﻰﻣﺘﺮى و دروازﻩ ﻗﺰوﻳﻦ ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫دادﺧﻮاهﻰ ﺑﺮاى ﻓﺎﺣﺸﻪهﺎ‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﺧﺎﻧﻪهﺎ را ﻣﺜﻼ ﺑﻪ‬
‫ﻓﺎﺣﺸﻪهﺎ ﮔﺮان اﺟﺎرﻩ دادﻩاﻧﺪ‪ .‬ﻓﺎﺣﺸﻪهﺎ هﻢ ﮐﻪ اﻳﻨﺠﻮر دﻳﺪﻧﺪ هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺑﻘﺎل و‬
‫ﻗﺼﺎب و اﻟﮑﺘﺮﻳﮑﻰ و ﺑﻘﻴﻪ اهﻞ ﻣﺤﻞ هﻤﻪ ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﺎﻳﺖ‪...‬‬

‫■ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻰ ﺑﻮد؟‬

‫□ وﻗﺘﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ‪ ٩‬ﭘﺎﻣﻨﺎر را ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺁﻗﺎى ﺧﺴﺮوﺷﺎهﻰ ﻣﻨﺤﻞ‬

‫ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ ﻣﻨﺤﻞ ﺷﺪ‪ ،‬ﺁﻗﺎى ﻧﺼﺮاﷲ ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﭼﻮن ﺑﺎﺑﺎش اﺳﺘﺎد‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻮد و ﺧﻮدش هﻢﺷﺎﮔﺮد ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻮدﻩ‪ ،‬ﻣﺴﺘﻘﻴﻤًﺎ ﺑﺮاى ﺧﻮدش ﮐﻤﻴﺘﻪاى‬
‫ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑﺎ رﺑﺎﺧﻮارى ﺑﺎز ﮐﺮد ﮐﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ هﻢ ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ‬
‫دﺳﺘﻮر داد ﮐﻪ ﻓﺤﺸﺎ در اﺳﻼم ﺣﺮام اﺳﺖ و ﺁﻧﺠﺎ را ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﻓﺎﺣﺸﻪهﺎ هﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان اﻳﻨﮑﻪ ﺑﻰﺳﺮﭘﺮﺳﺖ هﺴﺘﻨﺪ رﻓﺘﻨﺪ ﭘﻴﺶ ﺣﺎجﺁﻗﺎ ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﮐﻪ ﭼﻪ ﮐﺎر‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻏﻠﺒﺸﺎن از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻓﺮار ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻰﺧﺎنوﻣﺎن ﺑﻮدﻧﺪ و‬
‫ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﭘﻴﺶ ﺧﺎﻧﻮادﻩهﺎﻳﺸﺎن ﺑﺮﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﻴﺪرﺿﺎ ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى هﻢ رﻳﺰ و درﺷﺖ ﮐﺮد‪ ،‬ﺧﻮﺷﮕﻞهﺎﻳﺸﺎن را ﺟﺪا ﮐﺮد و ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﺟﺎ‬
‫درﺳﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺠﺖاﻻﺳﻼم ﺣﺎج ﺁﻗﺎ ﻧﺼﺮاﷲ ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﺧﺎﻧﻪ ﺛﺎﺑﺖﭘﺎﺳﺎل را‬
‫ﮐﻪ در ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻰ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺷﻬﺮﻓﺮﻧﮓ ﺑﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ زنهﺎ داد ﮐﻪ ﺁﻧﺠﺎ‬
‫زﻧﺪﮔﻰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﻮﺷﮕﻞهﺎ و ﺗﺮ و ﺗﻤﻴﺰهﺎ را ﭘﺎﺳﺪارهﺎ و ﮐﻤﻴﺘﻪﭼﻰهﺎ‬
‫ﺁﻣﺪﻧﺪ و ﺻﻴﻐﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﺑﺪﺗﺮﮐﻴﺐهﺎﻳﻰ هﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻳﮏ ﺳﺮى ﺗﻮﺑﻪ‬
‫ﮐﺮدﻩ و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ‪...‬‬

‫■ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪...‬‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺧﻤﻴﻨﻰاى ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬رﻓﺘﻨﺪ و زﻧﺪاﻧﺒﺎن زﻧﺎن ﺷﺪﻧﺪ و ﻳﺎ در‬

‫ﮔﺸﺖهﺎى ﺧﻮاهﺮان زﻳﻨﺐ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى هﻢ ﮐﻪ ذﻟﻴﻞ و‬
‫ﻋﻠﻴﻞ و ﮐﻮر و ﮐﭽﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬هﻤﺎنﺟﺎ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬در زﻣﺴﺘﺎن ﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺛﺎﺑﺖﭘﺎﺳﺎل ﮐﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺰرگ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﺮد ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﺷﻮﻓﺎژهﺎ را روﺷﻦ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﻣﻰﺑﻴﻨﻨﺪ ﮐﺎر ﻧﻤﻰﮐﻨﺪ هﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﮔﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ را ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻰﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﺮدﻳﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﮐﻰ اﻳﻨﺠﺎ را درﺳﺖ ﮐﺮدﻩ‪ .‬در ﺧﻴﺎﺑﺎن‬
‫ﻻﻟﻪزار ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﭼﻬﺎرراﻩ ﮐﻨﺖ ﻳﮏ ارﻣﻨﻰ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻮﺗﻮرهﺎى ﺷﻮﻓﺎژ‬
‫ﻣﻰﺳﺎﺧﺖ‪ .‬او ﮔﻔﺖ ﻳﮏ ﺗﺮﮐﻰ هﺴﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺗﻴﻤﻮر ج‪ .‬ﮐﻪ ﻓﻘﻂ او ﻣﻰﺗﻮاﻧﺪ‬

‫‪293‬‬
 ‫اﻳﻦ ﮐﺎر را راﻩ ﺑﻴﻨﺪازد‪ .‬ﺗﻴﻤﻮر ج‪ .‬ﭼﻮن ﺁﺑﺠﻮﺳﺎزى اﺳﮑﻮل را ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‬
‫از ﮐﺎر ﺑﻴﮑﺎر ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺧﻮد ﻣﻦ ﺷﻮﻓﺎژ را درﺳﺖ ﮐﺮدم و ﻧﺸﺎﻧﻰ‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ را داد‪ .‬وﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺛﺎﺑﺖﭘﺎﺳﺎل رﻓﺘﻨﺪ دﻳﺪﻧﺪ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﮐﻪ ﺗﻴﻤﻮر‬
‫ج‪ .‬ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ دﻳﻮار ﮐﺸﻴﺪﻩاﻧﺪ‪ .‬دﻳﻮار را ﺧﺮاب ﮐﺮدﻧﺪ دﻳﺪﻧﺪ ﭘﺮ از ﭘﻮل و‬
‫اﺷﻴﺎء ﻋﺘﻴﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﮔﻨﺞ ﺛﺎﺑﺖﭘﺎﺳﺎل در ﻣﻮﺗﻮرﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮﻓﺎژ ﻣﺨﻔﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﺣﺎج ﻧﺼﺮاﷲ ﺷﺎﻩﺁﺑﺎدى ﻳﮏ ﻣﻘﺪارﻳﺶ را هﭙﻠﻰ هﭙﻮل ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪارﻳﺶ هﻢ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺤﺴﻦ رﻓﻴﻖدوﺳﺖ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﺳﺎل ﺑﻌﺪًا ﺑﻪ‬
‫دﺳﺖ ﺧﺎﻧﻢ ﮐﺮوﺑﻰ ﺳﭙﺮدﻩ ﺷﺪ ﮐﻪ اﻳﺸﺎن هﻢ از ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻨﻴﺎدى ﮐﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﺶ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪارم وﻟﻰ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻮﻟﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﻰﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺁﻧﭽﻪ را هﻢ ﮐﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﭘﺎﺳﺎل ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬او ﺑﺎﻻ ﮐﺸﻴﺪ‪.‬‬

‫ﻃﺮح رﺑﻮدنِ ﺁﻳﺖاﷲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى در ﻗﻢ‬

‫در ﻣﻮرد ﺟﺮﻳﺎن رﻓﺮاﻧﺪوم ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻰ ﻗﺒﻞ از ﺁن ﭼﻮن ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى‬
‫ﺑﺎ ﭼﻨﺪ اﺻﻞ ﺁن ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﮑﺮ ﻣﻰﮐﻨﻢ اﺻﻞ ﭘﻨﺠﺎﻩ و هﻔﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫در ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ وﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ اﺧﺘﻴﺎر ﺗﺎم و ﻣﺎداﻟﻌﻤﺮ دادﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﺑﺎ‬
‫ﺁن ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﺪﻩاى از ﻃﺮﻓﺪاران ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى از ﺁذرﺑﺎﻳﺠﺎن ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ﻗﻢ‪ .‬ﮔﺎﻩﮔﺪارى ﻏﺮوبهﺎ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى راهﭙﻴﻤﺎﻳﻰ ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ و‬
‫ﺷﻌﺎر ﻣﻰدادﻧﺪ‪ :‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺮاﺟﻊ اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻰ اﺻﻼح ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺮدد! ﻳﮏ‬
‫ﻋﺪﻩاى هﻢ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪارى از ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺷﻌﺎر را ﻣﻰدادﻧﺪ‪ :‬ﮐﺴﻰ ﮐﻪ رأى‬
‫ﻧﺪادﻩ ﺣﻖ ﻧﻈﺮ ﻧﺪارﻩ! ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺟﺎ هﻢ درﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﺎرد ﺣﻔﺎﻇﺖ‬
‫از ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى از ﺗﺮﮎهﺎ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ .‬ﺁﻗﺎى هﺎﺷﻤﻰ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ‬
‫اﮔﺮ اﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﮑﻨﻢ وزﻳﺮ ﮐﺸﻮر ﺑﻮد و ﻗﻀﻴﻪ هﻢ اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ دﺳﺖ دوﻟﺖ‬
‫ﺑﺎزرﮔﺎن را ﮐﻮﺗﺎﻩ ﮐﻨﻨﺪ و ﺧﻮدﺷﺎن ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺑﺪهﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺪون ﺁﻧﮑﻪ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﻢ و ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺪارهﺎ و ﮐﻤﻴﺘﻪهﺎى ﺷﻬﺮ ﻗﻢ ﺗﻤﺎس‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻞهﺎى ﺗﻌﻴﻴﻦﺷﺪﻩ ﺑﺮوﻳﻢ‪...‬‬

‫‪294‬‬
 ‫■ ﮐﻰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺖ؟‬

‫□ ﺷﻬﺎب ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و او هﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ‬

‫ﮔﻔﺖ‪ .‬اﺳﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤﺎﺗﻰ را ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاى درﮔﻴﺮى اﺣﺘﻴﺎج ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ‬
‫اﮔﺮ ﻻزم ﺷﺪ ﺑﻪ ﮐﺴﺎن دﻳﮕﺮ ﺑﺪهﻴﻢ‪ ،‬از ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺒﺮﻳﻢ ﭼﻮن در ﻗﻢ‬
‫ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺎ را ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﮐﻨﻨﺪ و اﺳﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤﺎت ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﺪهﻨﺪ‪ .‬ﺣﺴﺎب اﻳﻦ را‬
‫هﻢ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺮاى درﻳﺎﻓﺖ اﺳﻠﺤﻪ و ﻣﻬﻤﺎت ﺑﻪ ﮐﻤﻴﺘﻪهﺎ ﻳﺎ ﺳﭙﺎﻩ‬
‫ﻗﻢ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻴﻢ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ و ﺑﻌﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻴﺮوﻳﻰ هﻢ از‬
‫ﺗﻬﺮان ﺁﻣﺪﻩ و روﻏﻦ روى ﺁﺗﺶ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﻣﺎ وﺳﺎﻳﻞ را هﻤﺮاﻩ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﺑﺮدﻳﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪًا ﺷﻬﺎب در ﻗﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ داد ﮐﻪ ﻗﺮار اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﺣﻤﻠﻪ ﮐﻨﻴﻢ و او را رﺑﻮدﻩ و ﺑﻪ‬
‫ﺗﻬﺮان ﺑﺒﺮﻳﻢ‪...‬‬

‫■ ﺷﻬﺎب در ﻗﻢ ﺑﺎ ﮐﺴﻰ ﺗﻤﺎس ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ؟‬

‫□ ﻣﺮﺗﺒﺎً ﺗﻤﺎس ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ‪...‬‬

‫■ ﺑﺎ ﮐﻰ؟‬

‫□ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺷﻤﺎ هﻤﻴﻦ ﺣﻮل و ﺣﻮش ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻦ‬
‫اﻻن ﻣﻰﺁﻳﻢ‪ .‬در ﺣﻀﻮر ﻣﺎ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﺨﺼﻮﺻًﺎ ﭘﺲ از ﻗﻀﻴﻪ ﺁﺑﺎدان و ﺳﻴﻨﻤﺎ‬
‫رﮐﺲ و اﻧﺘﻘﺎدات ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ و ﺳﻴﺪرﺿﺎ زﻳﺎد اﻋﺘﻤﺎد ﻧﻤﻰﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﺳﻴﺪ رﺿﺎ ﻣﺎ َا ﺧﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺁﻣﺪن ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻪ اﻳﺮان اﺻﻮﻻ ﻣﺎ را‬
‫زﻳﺎد ﺑﻪ ﺑﺎزى ﻧﻤﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬اواﻳﻞ اﻧﻘﻼب و ﭼﻨﺪ روز اوﻟﻰ ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺁﻣﺪﻩ‬
‫ﺑﻮد ﻣﺎ ﻧﻮرﭼﺸﻤﻰ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺜﻼ در ﻳﮏ ﺟﻠﺴﻪاى ﮐﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﮔﺮوﻩهﺎ و ﺁدمهﺎى‬
‫دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪...‬‬

‫■ ﮐﺠﺎ؟‬

‫□ در ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ ﻣﺠﺎهﺪاﻧﻰ هﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب ﺑﺮاى‬

‫ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻧﻘﻼب ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﺮدﻩاﻧﺪ‪ ،‬رﻓﺘﻴﻢ ﺣﻀﻮر ﺧﻤﻴﻨﻰ و در ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ‬

‫‪295‬‬
 ‫ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‪ .‬ﺁﻧﺠﺎ ﺧﻤﻴﻨﻰ از ﺑﻪاﺻﻄﻼح ﻣﺠﺎهﺪتهﺎى ﻣﺎ ﻗﺪرداﻧﻰ ﮐﺮد‪...‬‬

‫ﭼﻪ ﺗﺎرﻳﺨﻰ ﺑﻮد؟‬

‫□ هﻤﺎن ﭼﻨﺪ روز اول ﮐﻪ ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬هﻨﻮز ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ در ﮐﺎر‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ ﻣﺴﻠﺢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﻮ‪ .‬ﻣﺎ اﺳﻠﺤﻪ ﮐﻤﺮى داﺷﺘﻴﻢ وﻟﻰ ﺷﻬﺎب ﺣﺴﺎﺑﻰ‬
‫ﻣﺴﻠﺢ ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻓﺮاد ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰﺷﺪﻩ را راﻩ دادﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻰ را‬
‫ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ اﻳﻨﮑﻪ ﻋﺪﻩ زﻳﺎد اﺳﺖ و ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺮاى ﺣﺎل اﻣﺎم ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ راﻩ‬
‫ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪًا ﻣﺎ دﻳﮕﺮ اَﺧﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬اﻻن ﻳﺎدم ﺁﻣﺪ ﮐﻪ در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ‬
‫هﻢ ﻳﮏ ﺟﻠﺴﻪ دﻳﮕﺮ هﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻴﺮوهﺎى ارﺗﺸﻰ هﻢ هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺪون اﺳﻠﺤﻪ‪ .‬ﻧﻮار اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ ﺧﻤﻴﻨﻰ را ﻣﻦ دارم ﮐﻪ ﺑﺎز هﻢ‬
‫ﻗﺪرداﻧﻰ ﮐﺮد و ﻳﮏ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻰ را در اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ در ﺟﺎى دﻳﮕﺮ‬
‫ﻧﮕﻔﺘﻪ‪...‬‬

‫■ ﻣﺜﻼ؟‬

‫□ دﻗﻴﻘًﺎ ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻰ ﻣﻨﻈﻮرش اﻳﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﺮفهﺎى ﻣﺮدم‬
‫و ﻳﺎ ﺷﺎﻳﻌﺎﺗﻰ ﮐﻪ هﺴﺖ زﻳﺎد ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻴﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺮاﻧﻰ در ﺟﻤﺎران ﺑﻮد‬
‫و ﻧﻪ در ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺎﻩ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒًﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﮏ ﺟﻤﻊ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻮد‪ .‬در اﺻﻞ‬
‫ﻣﻰﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒهﺎﻳﻰ ﮐﻪ از اﺳﻼم ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﮑﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺟﻨﮓ‬
‫اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻠﻊ و ﻗﻤﻊ ﮐﻨﻴﺪ و ﺟﻠﻮ ﺑﺮوﻳﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻮارش را دارم‪ .‬ﺑﻪ هﺮ‬
‫ﺣﺎل‪ ،‬ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﻢ ﺑﺮوﻳﻢ‪ .‬ﻣﻦ و ﺳﻴﺪرﺿﺎ در ﻳﮏ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﻴﺴﺎن‬
‫ﻣﻘﺪارى اﺳﻠﺤﻪ رﻳﺨﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺧﻮد ﺷﻬﺎب ﺑﺎ ﻣﺤﻤﻮد ﺳﻤﺎورﺳﺎز رﻓﺘﻨﺪ ﻗﻢ‪ .‬ﻗﺮار ﺷﺪ‬
‫ﻣﺤﻤﻮد ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل دور از درﮔﻴﺮىهﺎ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﮐﻪ هﺮ وﻗﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﭘﻴﺶ‬
‫ﺁﻣﺪ ﻣﺎ ﻧﻘﻄﻪاى ﺑﺮاى ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪ .‬ﮐﻪ وﻗﺘﻰ رﻓﺘﻴﻢ و دﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد ﻣﺎ‬
‫زﻳﺎد ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺤﻤﻮد هﻢ ﺁﻣﺪ هﻤﺮاﻩ ﻣﺎ‪ .‬در ﺁﻧﺠﺎ ﺣﺴﻦ ب‪ .‬و ﮔﺮوﻩ اﮐﺒﺮ ش‪ .‬و‬
‫ﭼﻨﺪ ﮔﺮوﻩ دﻳﮕﺮ را ﮐﻪ اﺳﻤﺸﺎن ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ دﻳﺪﻳﻢ‪ .‬در ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﮐﺴﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪم‬
‫ﮐﻪ ﺑﻌﺪًا او را ﺁﻣﻮزش دادم‪ .‬او ﮐﺴﻰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻬﺮﻳﺎر ﺷﻔﻴﻖ ﭘﺴﺮ اﺷﺮف‬
‫ﭘﻬﻠﻮى را ﮐﺸﺖ‪...‬‬

‫■ ﮐﻴﺴﺖ؟‬

‫‪296‬‬
 ‫□ ﺳﻴﺪ اﺑﻮاﻟﻔﻀﻞ ﺑُﺮﻗﻌﻰ )ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ :‬اﺳﻨﺎد و ﺗﺼﺎوﻳﺮ( ‪ .‬ﺑﻌﺪهﺎ ﮐﻪ‪...‬‬

‫■ ﻃﻠﺒﻪ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ ،‬ﻇﺎهﺮش ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺑﻮد‪ ،‬از هﻤﻴﻦ ﭘﺎﺳﺪارهﺎ‪ .‬اﮔﺮ ﻃﻠﺒﻪ هﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﻧﻤﻰﺷﺪ ﻓﻬﻤﻴﺪ‪...‬‬

‫■ اهﻞ ﮐﺠﺎ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻗﻢ‪ .‬ﻣﺎل ﻳﮏ ﮔﺮوﻩ ﺿﺮﺑﺖ ﻗﻢ ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﺪ از ﻣﺎﺟﺮاى ﺧﺎﻧﻪ‬

‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﺑﺎ او ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬او ﺗﺼﻮر ﻣﻰﮐﺮد ﻣﺎ از ﻃﺮﻓﺪاران‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى هﺴﺘﻴﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪًا ﮐﻪ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺷﺪﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻮن در ﻣﺤﻞ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﺑﻮدﻳﻢ‪،‬‬
‫ﺣﺴﻦ ب‪ .‬و دﻳﮕﺮان هﻢ ﮐﻪ ﺁن ﺳﺮﺑﺎز ﺑﻴﭽﺎرﻩ را ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ ﮐﺸﺘﻨﺪ‪...‬‬

‫■ ﭼﮕﻮﻧﻪ؟‬

‫□ اﻻن ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ‪ .‬ﻣﺎ در ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻧﻴﺴﺎن ﻧﺎرﻧﺠﮏ ﺗﻔﻨﮕﻰ و ﮔﺎز اﺷﮏﺁور و‬

‫ﻣﻬﻤﺎت و اﺳﻠﺤﻪهﺎى ﺗﻤﭗ ﻳﺎ ام ‪ ١٠‬داﺷﺘﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﭼﻨﺪ روز ﺟﻠﻮﺗﺮ در ﻗﻢ ﺑﻮدﻳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻰدﻳﺪﻳﻢ ﮐﻪ ﻃﺮﻓﺪاران ﺁﻳﺖاﷲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺤﺚ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ و‬
‫ﺷﻠﻮغ ﭘﻠﻮغ ﻣﻰﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻃﺮﻓﺪاران ﺧﻤﻴﻨﻰ هﻢ هﻤﻴﻦﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﻌﺪ هﻢ درﮔﻴﺮ‬
‫ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺗﺎرﻳﺦ دﻗﻴﻖ ﺧﺎﻃﺮم ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻰ ﺁن روز ﺣﻮل و ﺣﻮش ﺻﺤﻦ‬
‫ﺳﺮﮔﺮوﻩهﺎى دار و دﺳﺘﻪهﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﺞ ﻣﺮدم و‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى‪ .‬ﻳﮏ ﺳﺮﺑﺎز ﺑﺨﺖﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺗﺮﮎ ﮐﻪ از‬
‫اﺑﻮاب ﺟﻤﻌﻰ ﭘﺎدﮔﺎن ﺣﺴﻦﺁﺑﺎد ﺑﻮد ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﺳﺮﺑﺎزى در ﻣﻴﺎن ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﻰداﻧﻢ اﻳﻦ ﺑﺨﺖﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﭼﻪ ﻣﻰﮐﺮدﻩ‪ ،‬ﺑﺤﺚ ﻣﻰﮐﺮد ﻳﺎ داد ﻣﻰزد‪،‬‬
‫ﮔﺮوﻩ ﺣﺴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻳﻨﮑﻪ ﻃﺮﻓﺪار ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى اﺳﺖ و ﺑﺮاى اﻳﻦ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮدم را ﺗﺤﺮﻳﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻴﭽﺎرﻩ را ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ زدﻧﺪ و ﮐﺸﺘﻨﺪ‪...‬‬

‫■ ﻣﺨﺼﻮﺻ ًﺎ ﺑﺮاى اﻳﻨﮑﻪ هﻴﺠﺎن اﻳﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ؟‬

‫□ ﺑﻠﻪ‪ .‬زدﻧﺪ ﺑﻴﭽﺎرﻩ را ﺗﮑﻪ ﺗﮑﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﮑﻪ ﮔﺮوﻩ ﺣﺴﻦ زدﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ‪،‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ وﻟﻰ ﮔﺮوﻩ ﺣﺴﻦ ب‪ .‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻗﻮ و ﻗﻤﻪ و اﻳﻦ ﺟﻮر ﭼﻴﺰهﺎ‬

‫‪297‬‬
 ‫ﻋﻤﻠﻴﺎت اﻧﺠﺎم ﻣﻰدادﻧﺪ‪ .‬ﺣﺴﻦ و ﻋﻠﻰ ﺻﺒﻮﺣﻰ و اﻣﻴﺮ ﭼﭙﻪ هﻤﻪﺷﺎن از‬
‫ﭼﺎﻗﻮﮐﺶهﺎى ﺳﺎﺑﻘﻪدار ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻤﺸﺎن‪ .‬ﺳﺮﮔﺮوهﺸﺎن هﻤﻴﻦ‬
‫ﺣﺴﻦ ب‪ .‬ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺮﺑﺎزﻩ ﺑﻴﭽﺎرﻩ را ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺟﻴﺒﺶ را ﮔﺸﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‬
‫ﮐﻴﻪ‪ ،‬دﻳﺪﻧﺪ ﺑﺮﮔﻪ ﻣﺮﺧﺼﻰ دارد و از ﭘﺎدﮔﺎن ﺣﺴﻦﺁﺑﺎد اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮاى اﻳﻨﮑﻪ‬
‫ﻣﺪرﮎ در دﺳﺖ ﻃﺮﻓﺪاران ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﻧﻴﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻧﻌﺶ او را ﺑﺮداﺷﺘﻪ و‬
‫ﺑﺮدﻧﺪ ﻗﺎﻳﻢ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮐﺠﺎ؟ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺪارم‪ .‬ﻳﮏ ﻋﺪﻩاى ﺑﺎ ﭼﻮب و ﭼﻤﺎق اﻓﺘﺎدﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎن هﻤﺪﻳﮕﺮ‪ .‬ﻣﺎ ﺁرام ﺁرام ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ‪ .‬دو‬
‫ﺧﺎﻧﻪ در ﻗﻢ در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ هﺮ وﻗﺖ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ‪...‬‬

‫■ ﮐﺠﺎ ﺑﻮد ﺁن ﺧﺎﻧﻪهﺎ؟‬

‫□ در ﻗﻢ‪ ،‬ﻧﺰدﻳﮏ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ و دﻗﻴﻖ ﺑﻪ ﻳﺎد ﻧﺪارم‪...‬‬

‫ﻧﺰدﻳﮏ ﺻﺤﻦ ﺑﻮد؟‬

‫□ ﻧﻪ‪ ،‬ﻧﻪ‪ ،‬زﻳﺎد ﻧﺰدﻳﮏ ﺻﺤﻦ ﻧﺒﻮد‪ .‬وﻟﻰ ﺟﺎﻳﻰ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﻣﺎﺷﻴﻦ‬
‫ﺑﮕﺬارﻳﻢ‪ ،‬اﻣﻦ و راﺣﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ روز ﺟﻠﻮﺗﺮ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﻗﻢ‪ .‬ﻣﺎ‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﻳﮏﺟﺎ ﻧﺒﻮدﻳﻢ‪ .‬ﺟﺎﻳﻤﺎن را ﻋﻮض ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﮏﺟﺎ دو ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎﻻ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﻳﮏ ﺟﺎ هﻢ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻧﺪروﻧﻰ ﺑﻴﺮوﻧﻰ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم وﺳﺎﻳﻞ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﺎهﺎر هﻢ ﮐﻪ ﺑﻴﺮون ﻣﻰﺧﻮردﻳﻢ‪ .‬ﺷﻬﺎب‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎﻳﺪ ﮐﺎرى ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﻳﻮرش ﺑﺮقﺁﺳﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى‬
‫وارد ﺷﻮﻳﻢ و اﻳﺸﺎن را ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ‪ .‬اﮔﺮ هﻢ ﻣﺴﺌﻠﻪاى ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﻣﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ‬
‫ﺑﺮاى ﺣﻔﺎﻇﺖ از اﻳﺸﺎن ﺁﻣﺪﻩاﻳﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﺮدم رﻳﺨﺘﻪاﻧﺪ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺗﻔﺎﻗﻰ‬
‫ﺑﺮاى ﺁﻗﺎ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻣﺎ ﺑﺮاى ﺣﻔﻆ ﺟﺎن اﻳﺸﺎن از ﻣﺤﻞ دورش ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ‪ .‬اﮔﺮ‬
‫هﻢ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪ ﮐﻪ ﻃﺒﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻋﻤﻞ ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﮐﺠﺎ‬
‫ﺑﺒﺮﻳﻢ و ﭼﻪ ﺑﮑﻨﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ در ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﺟﻠﻮ ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ و ﻣﺮدم از‬
‫دو ﻃﺮف ﻗﺎﻃﻰ ﺷﺪﻩ و ﺟﻨﺠﺎل ﻣﻰﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮل ﺳﭙﺎﻩ ﭘﺎﺳﺪاران ﻗﻢ ﮐﻪ در‬
‫ﺟﺮﻳﺎن ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺮاى ﭘﻴﺸﮕﻴﺮى از درﮔﻴﺮى رﻓﺘﻪ ﺑﻮد و راﻩهﺎى‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦرو را ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮد و از رﻓﺘﻦ ﻣﺮدم ﺟﻠﻮﮔﻴﺮى ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬وﻟﻰ‬
‫ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ از ﭘﺲ ﻣﺮدم ﺑﺮﺁﻳﻨﺪ‪ .‬ﻧﻴﺮوى ﺣﻔﺎﻇﺘﻰ ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى‬
‫روى ﺑﺎم ﺁﻣﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻋﺪﻩاى هﻢ ﺟﻠﻮى در اﻳﺴﺘﺎدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺳﭙﺎﻩ هﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﺎﺟﺮا را ﮐﻨﺘﺮل ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ و ﺷﻤﺎ درﮔﻴﺮ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﮐﻪ‬

‫‪298‬‬
 ‫ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ ﮔﺮدن ﺷﻤﺎ‪ .‬در اﻳﻦ ﮔﻴﺮ و دار ﺻﺪاى ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‪...‬‬

‫■ از ﮐﺠﺎ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﻣﻰﺷﺪ؟‬

‫□ از ﭼﻨﺪ ﻃﺮف ﺗﻴﺮاﻧﺪازى ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﮔﺮوهﻰ ﺑﻮد و ﭼﻪ ﺑﻮد ﻣﻦ‬

‫ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬از ﭘﺸﺖ ﺑﺎم اﻃﺮاف ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﻳﮑﻰ از ﭘﺎﺳﺪاران‬
‫ﭘﺸﺖ ﺑﺎم ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى را زدﻧﺪ و ﮐﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از زدن ﺁن ﭘﺎﺳﺪار‬
‫و در ﺁن ﺷﻠﻮﻏﻰ ﻧﻴﺮوهﺎى ﺳﭙﺎﻩ ﻗﻢ ﺷﺮوع ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى هﻮاﻳﻰ‪ .‬ﺑﻌﺪًا‬
‫ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻴﺮاﻧﺪازى هﻮاﻳﻰ ﺑﻮدﻩ ﮐﻪ ﺧﻮردﻩ ﺑﻪ ﻃﺮف! دﻳﺪﻳﻢ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى را از ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺎرج ﮐﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﻮن هﻢ‬
‫ﻃﺮﻓﺪاران ﺁﻗﺎى ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى دور و ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻪ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬هﻢ ﻣﺤﺎﻓﻈﺎن‬
‫اﻳﺸﺎن روى ﭘﺸﺖ ﺑﺎم ﺑﻮدﻧﺪ و هﻢ ﭘﺎﺳﺪاران‪ .‬دﻳﺪﻳﻢ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاهﻴﻢ ﻃﺮح رﺑﻮدن‬
‫ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى را ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﻳﻢ هﻢ ﺧﻮدﻣﺎن ﺗﻠﻔﺎت زﻳﺎدى ﻣﻰدهﻴﻢ و هﻢ از‬
‫ﻣﺮدم و دﻳﮕﺮان‪ .‬ﻋﺪﻩ زﻳﺎدى ﮐﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺰرگ ﻣﻰﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ ﮐﺎرى ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮑﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻳﻨﮑﻪ ﮐﻠﻰ ﺁدم ﺁنﺟﻠﻮﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ هﻤﻪ را درو ﮐﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ وارد ﺧﺎﻧﻪ ﺷﻮﻳﻢ ﻳﺎ ﺧﻮدﻣﺎن از ﺑﻴﻦ ﺑﺮوﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺁرام ﺁرام از ﻣﻬﻠﮑﻪ ﺧﺎرج ﺷﻮﻳﻢ ﺗﺎ ﺻﺪﻣﻪاى ﻧﺒﻴﻨﻴﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ و ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬از ﻧﻴﺮوهﺎى ﮐﻤﻴﺘﻪ ﻗﻢ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻰ‬
‫ﮐﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﻳﮑﻰ از ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎ را ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﮐﻪ ﮐﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎ را ﺑﻪ ﮐﻤﻴﺘﻪ ﭘﺸﺖ ﺻﺤﻦ ﺣﻀﺮت ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ و ﺷﻬﺎب و‬
‫ﺳﻴﺪرﺿﺎ ﺑﻮدﻳﻢ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد ﭼﻮن هﻤﻴﺸﻪ ﻣﺤﺘﺎط ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺰدﻳﮏ ﻧﺸﺪ و رﻓﺖ‬
‫ﺗﻠﻔﻦ زد و ﺧﺒﺮ داد ﮐﻪ ﭼﻪ وﺿﻌﻰ ﺑﺮاى ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ‪ .‬ﮐﻤﻴﺘﻪ ﺷﻠﻮغ ﺑﻮد‬
‫هﻤﻴﻦﻃﻮر ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﻣﻰﺁوردﻧﺪ و ﻣﻰﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﮐﻤﻴﺘﻪاى ﺳﻌﻰاش اﻳﻦ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ اﺳﻠﺤﻪهﺎى ﻣﺎ را ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻣﺎ هﻢ دﻳﺪﻳﻢ اﮔﺮ ﻧﺪهﻴﻢ درﮔﻴﺮ ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ‪ ،‬اﮔﺮ‬
‫ﺑﺪهﻴﻢ ﺧﻮدﻣﺎن ﺧﻠﻊ ﺳﻼح ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺎ ﺧﺸﺎبهﺎ را ﻣﻰدهﻴﻢ‪ .‬ﻣﺎ را ﺑﻪ‬
‫ﮐﻤﻴﺘﻪ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬از ﻗﺒﻞ ﺗﻠﻔﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻮد و ﺗﺎ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺁﻧﺠﺎ‪...‬‬

‫■ ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻪ ﮐﻰ زﻧﮓ زد؟‬

‫□ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﺧﻤﻴﻨﻰ در ﻗﻢ‪ ،‬ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺁنﻣﻮﻗﻊ در ﻗﻢ زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﮐﺮد‪ .‬ﺣﺎﻻ اﻳﻨﮑﻪ‬

‫از ﺁﻧﺠﺎ ﭼﻪ ﮐﺴﻰ زﻧﮓ زد و ﺧﺒﺮ داد ﻧﻤﻰداﻧﻢ‪ .‬ﺗﺎ رﺳﻴﺪﻳﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺴﺌﻮل ﮐﻤﻴﺘﻪ‬

‫‪299‬‬
 ‫ﺁﻣﺪ و ﺳﻼم و ﻋﻠﻴﮏ ﮐﺮد و ﻋﺰت و اﺣﺘﺮام ﮔﺬاﺷﺖ و ﭼﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻣﺎ دادﻧﺪ و‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ هﺮ ﮐﺎرى ﮐﻪ از دﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ ﺁﻣﺎدﻩاﻳﻢ اﻧﺠﺎم دهﻴﻢ‪ .‬ﻳﺎرو هﻰ‬
‫ﻣﻰﺧﻮاﺳﺖ ﻧﺎم ﻣﺎ را ﺑﻔﻬﻤﺪ و اﻳﻨﮑﻪ ﮐﻰ هﺴﺘﻴﻢ و ﭼﻰ هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ از دﻓﺘﺮ‬
‫ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ زﻧﮓ زدﻧﺪ! ﺷﻬﺎب هﻢ هﻤﻪ ﻣﺎ را ﺳﻴّﺪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﮐﺮد!‬
‫ﭼﻴﺰهﺎﻳﻤﺎن را ﺑﻪ ﻣﺎ ﭘﺲ دادﻧﺪ و ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻣﺎ را ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ‬
‫ﺧﻮدﻣﺎن ﻣﻰروﻳﻢ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﮑﻪ دور و ﺑﺮ ﻣﺎ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺴﺎﻓﺖ زﻳﺎدى را ﮐﻪ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﻃﺮﻓﺪاران ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﺑﻪ ﻣﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﮑﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻤﻮد‬
‫ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁوردﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺳﻮار ﺷﺪﻳﻢ و رﻓﺘﻴﻢ‪ .‬ﺷﺐ در ﻗﻢ ﻣﺎﻧﺪﻳﻢ و در ﺑﺮرﺳﻰ ﮐﻪ‬
‫ﮐﺮدﻳﻢ ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺁنﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﭘﻴﺶ ﻧﺮﻓﺖ‪.‬‬

‫ﻳﮑﻰ از ﺟ ّﺮ و ﺑﺤﺚهﺎى رﻳﺸﻪاى ﻣﻦ و ﺳﻴﺪرﺿﺎ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب ﺁﻧﺠﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﺎ ﺳﺮ درﻧﻤﻰﺁورﻳﻢ‪ .‬ﺁن ﺣﺮفهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اول ﺑﺎ هﻢ ﻣﻰزدﻳﻢ ﺑﺎ اﻳﻦ‬
‫ﮐﺎرهﺎﻳﻰ ﮐﻪ اﻻن ﻣﻰﮐﻨﻴﻢ زﻣﻴﻦ ﺗﺎ ﺁﺳﻤﺎن ﻓﺮق دارد‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮاى اﺳﻼم و ﺧﺪا‬
‫و ﺁزادى ﻣﺮدم ﻣﺒﺎرزﻩ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﺁن ﺷﺐ ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ و ﺷﺶ ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﺷﻬﺎب‬
‫ﺑﺤﺚ ﮐﺮدﻳﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ رژﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﺑﺮود و ﻣﺮدم اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺁزاد ﺑﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﺎب ﮔﻔﺖ‪ :‬هﻤﻴﻦ رﻓﺮاﻧﺪوم ﺷﺪ ﮐﻪ اﻳﻦﻃﻮر ﺷﻠﻮغ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬ﺁﻳﺖاﷲ ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى ﮐﻪ از ﭘﺸﺖ ﮐﻮﻩ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ‪ .‬او هﻢ ﺣﺘﻤًﺎ ﺣﺮفهﺎﻳﻰ‬

‫دارد‪ ،‬اﮔﺮ ﻧﺎﺣﻖ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺑﺎﻳﺪ دﺳﺘﺶ رو ﺷﻮد‪ .‬هﺮ دو را ﺑﻴﺎورﻧﺪ در‬
‫ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن‪ ،‬اﻳﺸﺎن ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ ﺁﻗﺎى ﺧﻤﻴﻨﻰ هﻢ ﺑﻨﺸﻴﻨﺪ و ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ و‬
‫ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺮدم هﻢ ﻣﻰﻓﻬﻤﻨﺪ ﮐﻰ راﺳﺖ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ و ﮐﻰ دروغ‪ .‬دﻳﮕﻪ‬
‫ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ اﻳﻦهﻤﻪ ﺳﺮ و ﺻﺪا ﺷﻮد و ﻣﺮدم ﮐﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪارى رﻓﺮاﻧﺪوم را ﺗﺤﺮﻳﻢ ﮐﺮدﻩ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬وﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮش ﭼﻴﺰى اﺷﮑﺎل دارد‪ ،‬ﻣﺮﺟﻊ روﺣﺎﻧﻰ هﻢ ﮐﻪ هﺴﺖ ﭘﺲ‬
‫ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ او ﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﻴﻞ اﻳﻨﺠﻮر اﺳﺖ و ﺁﻧﺠﻮر ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺗﻮ اﮔﺮ ﺧﻮدت زﺣﻤﺖ ﺑﮑﺸﻰ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ را ﺑﺴﺎزى ﺣﻖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬
‫از ﻳﮏ اﺗﺎﻗﺶ راﻧﺪارى؟‬

‫ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬هﻤﻴﻦ را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ‪ .‬وﻟﻰ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻰ ﮐﻪ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﺗﻤﺎم ﺣﻖ‬

‫‪300‬‬